BRUZZ actua - editie 1621

Rubrieknaam

#1621 WEEKBLAD, EEN UITGAVE VAN VLAAMS-BRUSSELSE MEDIA VZW FLAGEYPLEIN 18, 1050 ELSENE

AFGIFTEKANTOOR ANTWERPEN X P303153

L E V E N

I N

D E

S TA D

|

N I E U W S

|

A C H T E R G R O N D

&

O P I N I E

20 | 06 | 2018

UITHOEK IN DE GREEP VAN DE GROOTSTAD

© SASKIA VANDERSTICHELE

ERFGOEDVERENIGING PETITIONS-PATRIMOINE ZET ER EEN PUNT ACHTER ‘Vastgoedsector krijgt nog steeds vrij spel’

SCHEPEN ALAIN COURTOIS ‘Ik geef niet op, ik blijf vechten voor mijn Rode Duivels’

The shortest distance between great moments Download the app and get a free ride up to â‚Ź15 in Brussels by entering the code BRUZZ15

First-time riders only. Expires 31/12/17.

Apple and the Apple logo are trademark of APPLE INC., registered in the U.S. and other countries.

APP STORE is a service mark of APPLE INC., registered in the U.S. and other countries.

Google Play is a trademark of Google Inc.

Chou de Bruxelles

BRUZZ | VOORAF

Fotograaf Ivan Put trekt wekelijks door de stad voor een portret

ELIAS DE KEYSER, LUXEMBURGPLEIN

“Ik ben onlangs naar Brussel verhuisd en werk in een bedrijf rond hernieuwbare energie. Ik hou van de contrasten in de stad. Maar één contrast stuit me tegen de borst: de nieuwe Europese politiek rond plastic enerzijds en de berg plastic wegwerpbekers elke vrijdagmorgen op het Luxemburgplein anderzijds. Daarom heb ik me aangesloten bij de beweging PlasticFreePlux die mensen aanspoort om herbruikbare bekers mee te brengen. Ook proberen we bars te overtuigen om korting te geven voor wie een herbruikbare beker laat vullen. Tot nu doet alleen bar Pullman mee.”

20 JUNI 2018

I

3

Inhoud

COLOFON BRUZZ

Flageyplein 18, 1050 Brussel, 02-650.10.65

FLITS 07

ABONNEMENTEN

Josiane De Troyer (abo@bruzz.be), 02-650.10.80, Gratis binnen het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.

Rest van België: 20 euro per jaar; IBAN: BE98 3631 6044 3393, BIC: BBRU BE BB van Vlaams Brusselse Media vzw.

Buiten België: 30 euro per jaar.

OPLAGE : 62.609 exemplaren.

Verkeersveiligheid

Extra flitspaal en meer verkeersagenten in Schaarbeek

DE VERHALEN

ADVERTEREN?

Marthe Paklons, sales@bruzz.be, 02-650 10 61

12

Reportage

16

Analyse

18

Erfgoed

20

Spreektijd

24

Vastgoed

DISTRIBUTIE

Ute Otten, 02-650.10.63, ute.otten@bruzz.be ALGEMENE DIRECTIE

Jo Mariens HOOFDREDACTIE

Kristof Pitteurs WEEKBLAD

Steven Van Garsse (chef) COORDINATIE UIT

Gerd Hendrickx

12

EINDREDACTIE

Karen De Becker VORMGEVING

Heleen Rodiers (art director), Ruth Plaizier

© SASKIA VANDERSTICHELE

Op wandel in de Anderlechtse Klaverwijk Rudi Vervoort gewikt en gewogen De vzw PétitionsPatrimoine stopt ermee Alain Courtois: 'De auto zal uit de stad verdwijnen' Korea palmt Brussel in

KERNREDACTIE

Jean-Marie Binst, Gerd Hendrickx, Bettina Hubo, Kurt Snoekx, Sophie Soukias, Laurent Vermeersch, Danny Vileyn, Tom Zonderman MEDEWERKERS

Nicolas Alsteen, Hilke Andries, Gilles Bechet, Michaël Bellon, Jasper Croonen, Roel Daenen, Céline Emmerechts, Patrick Jordens, Luc Joris, Tom Peeters, Jasmijn Post, Niels Ruëll, Tim Schoonjans, Benjamin Tollet, Georges Tonla Briquet, Nick Trachet, Tom Van Bogaert, Michel Verlinden VERTALING

Johan Arblaster, Martin McGarry FOTOGRAFEN

Bart Dewaele, Ivan Put, Saskia Vanderstichele ILLUSTRATOREN

RUBRIEKEN

Wauter Mannaert, Noémie Marsily, Steve Michiels, Wide Vercnocke, Jurgen Walschot

03

Chou de Bruxelles

05

Edito

Info voor kalender sturen naar/ Envoyez vos infos à publier dans le calendrier à / Send event details to

08

In beeld

27

Lezersbrieven

30

Enfant Terrible

33

Nick Trachet

34

Celia Ledoux

35

Big City

VISITBRUSSELS Koningsstraat 2 Rue Royale 1000 Brussels/Bruxelles 02-549.50.95, info@agenda.brussels VERANTWOORDELIJKE UITGEVER

Steven Van Garsse, Flageyplein 18, 1050 Elsene.

Bruzz is een uitgave van de Vlaams Brusselse Media vzw, wordt gedrukt op de persen van Eco Print Center (De Persgroep) en wordt gesubsidieerd door de Vlaamse Gemeenschap en de Vlaamse Gemeenschapscommissie.

20

Dit magazine staat ook online issuu.com/bruzz.be

© SASKIA VANDERSTICHELE

Edito

24

Selfiekunst

16

© PHOTONEWS

LOS VAN DE TIJD 28

SERIE

Het WK in Brussel (1): geboren in Elsene

Een zondags tochtje langs de Europawijk, Etterbeek en Ukkel is altijd goed om weer vast te stellen hoe treurig het is gesteld met deze prachtige stad. We hebben het nu niet over de lamentabele mobiliteit, de verloedering van het erfgoed of stedenbouwkundige verrommeling, maar over de kunst in de openbare ruimte.

Susanne Boerner, Guillaume Bottazzi, William Sweetlove. Ooit van gehoord?

Mochten we het vragen aan wijlen Jan Hoet, hij zou eens in de haren krabben.

Of aan Dirk Snauwaert van Wiels. Hij zou eens meewarig kijken en overgaan tot de orde van de dag.

Het zijn nochtans de artiesten die deze bestuursperiode aangezocht zijn door drie lokale edielen, in Brussel-Stad, Etterbeek en Ukkel, om de openbare ruimte een extra dimensie te geven.

Maar wat een ellende!

Schepen Marion Lemesre (MR) steunde de handelaars van de Europawijk. Die vroegen een Duitse kunstenares om met keramieken figuren de buurt wat op te fleuren. Die nemen best veel ruimte in, daar aan het Europese Commissiegebouw. Kunst kan je het niet noemen. Hoogstens artisanaat.

Het is het soort keramiek dat je in toeristenshops aantreft.

Wat verder aan het Jourdanplein heeft Bottazzi een muurschildering mogen maken. Het mocht niet te veel opvallen, had schepen Jean Laurent vooraf gezegd.

Vandaar de pastelkleuren, de ronde vormen. Het is een miskleun geworden waar je niet snel van bekomt. De muurschildering moet de blinde muur van een flatgebouw verhullen, maar door het fresco in flauwe kleuren wordt de foute inplanting van het eighties appartementsblok in de

wijk juist benadrukt.

Binnenkort wordt de heraanleg van het Jourdanplein feestelijk ingehuldigd. Gelieve niet te veel in de hoogte te kijken.

En dan het Guido van Arezzoplein in Ukkel.

Er staan twee oversized rode poedels van William Sweetlove. Blijkt een kunstenaar te zijn van aan de kust die het nihilisme hoog in het vaandel draagt. Vooral het nihilisme van Nietzsche, benadrukt hij. Gelukkig staan de poedels er maar tijdelijk. Ze zullen vast veel selfies opleveren.

Over smaak valt niet te redetwisten. Dat is waar. Wat is mooi, wat is lelijk. Wat is hoge cultuur, en lage cultuur. En kunnen we nog in die termen spreken?

Het zijn interessante discussies waar je niet meteen een antwoord op zal krijgen.

Maar daar gaat het niet om. Het gaat erom dat lokale besturen, of schepenen in dit geval, hun eigen smaak opdringen aan het publiek.

Ze willen een spoor nalaten in de stad. Het territorium afbakenen. Ze denken dat ze daarvoor het plebisciet hebben gekregen van de kiezer. Ze besteden er ons belastinggeld aan, maar zadelen ons en de toekomstige generatie op met trivialiteit.

Kunst in de openbare ruimte zou juist voer moeten zijn voor een publiek debat.

Dergelijke beslissingen mogen niet vallen in de beslotenheid van het schepenkabinet.

De discussie moet breed gevoerd worden.

Organiseer een wedstrijd, betrek er experten bij – Brussel is dé stad van actuele kunst. Laat iedereen erover meepraten.

En wat gekozen wordt, moet prikkelen, moet bakens verzetten, moet ons doen nadenken.

Opdracht mislukt.

BRUZZ | VOORAF

© BART DEWAELE

— STEVEN VAN GARSSE

20 JUNI 2018

I

5

2018–2019 JULIAN HETZEL KATE MCINTOSH ROSAS & TG STAN PHILIPPE QUESNE ESZTER SALAMON LAURE PROUVOST MILO RAU/NTGENT METTE INGVARTSEN MICHIEL VANDEVELDE BENJAMIN VANDEWALLE FAUSTIN LINYEKULA/NTGENT LAILA SOLIMAN & STACY HARDY JAN LAUWERS & NEEDCOMPANY CULLBERG BALLET & DEBORAH HAY THIRD SPACE/LOTTE VAN DEN BERG PICHET KLUNCHUN & CHEN WU-KANG ANNE TERESA DE KEERSMAEKER/ROSAS BRUNO LATOUR & FRÉDÉRIQUE AÏT-TOUATI ICTUS, COLLEGIUM VOCALE GENT & SUZANNE VEGA GUY CASSIERS/TONEELHUIS & ARSENAAL/LAZARUS

> kaaitheater.be

IMAGE: JOSH, FROM THE SERIES WILL THEY SING LIKE RAINDROPS OR LEAVE ME THIRSTY © 2014 MAX PINCKERS

KaaiAd BRUZZ 180606.indd 1

30/05/18 10:12

Flits

Nieuws heet van de naald

Extra superflitspaal en meer verkeersagenten De Schaarbeekse gemeenteraad wil met de langverwachte verkeersveiligheidsnota het aantal letselongevallen in de gemeente drastisch verminderen. De gemeente handhaaft de aangekondigde zone 30 vanaf 2019 en kondigt 800.000 euro aan investeringen in verkeersveiligheid aan. Er komt geen trajectcontrole op de Haachtsesteenweg. — SARA DE SLOOVER

XXXX

Vorig weekend trokken burgers in Schaarbeek de straat op voor meer verkeersveiligheid.

D © BRUZZ

e gemeenteraad stemt woensdag over de nota.

De algemene zone 30 die Schaarbeek eerder aankondigde, zal vanaf september volledig bewegwijzerd zijn. Vanaf 2019 wordt wie er te snel rijdt ook bekeurd, zegt burgemeester Bernard Clerfayt (Défi).

Sinds december 2017, na de dood van een jonge vrouw op de Haachtsesteenweg, stuurt de

politiezone Noord rapporten over letselongevallen naar de gemeentebesturen. Zo adviseren ze hen over eventuele maatregelen op de plekken waar die ongevallen plaatsvonden. Een van de zes gewestelijke superflitspalen of lidars wordt voortaan permanent ingezet in de politiezone Noord. En de zone zal er nog een tweede leasen, blijkt uit het plan.

Schaarbeek schenkt in totaal

800.000 euro aan de politiezone om de verkeersveiligheid te verbeteren. Die zal onder meer dienen voor vier extra agenten die de radarteams en patrouilles moeten versterken, de plaatsing van die extra lidar, de aankoop van mobiele radars en preventieve snelheidsweergaveborden, en veertig toestellen om het alcoholgehalte te controleren.

De verkeersdienst van de politiezone, die tot voor kort als enige verkeersovertredingen bekeurde, krijgt versterking.

Andere patrouillerende agenten schrijven sinds februari ook boetes uit, wat leidde tot een stijging van het aantal bekeuringen, en een daling van het aantal ongevallen met vijftien procent in vergelijking met dezelfde periode een jaar eerder.

Zowat de helft van het personeelskader in de verkeersteams is niet ingevuld. Maar de zone wil die tekorten zo snel mogelijk wegwerken, zegt de directeur van de verkeersafdeling, Sabine Flamend. “We hadden vanochtend nog interviews.”

Een trajectcontrole op de Haachtsesteenweg, waarover staatssecretaris Bianca Debaets (CD&V) een princiepsakkoord afsloot met Schaarbeek, komt er niet. Het bleek technisch niet mogelijk om op een straat met zo veel zijstraten een efficiënte trajectcontrole te organiseren. Wel ijvert de gemeente nog altijd voor trajectcontrole op de Leopold III- en de Lambermontlaan.

Buurtverzet tegen ‘megalomane’ Neo Het buurtcomité Triangle Houba-Sobieski-Heysel is met een petitie begonnen tegen het Neo-project op de Heizel. De Brusselse overheden willen daar een megashoppingcenter van 72.000 vierkante meter, en ook woningen neerzetten. Volgens het comité zal Neo een enorm aanzuigeffect hebben op auto’s, zal dat leiden tot files en zal het een negatief hebben op de luchtkwaliteit.

Ook verzet de buurt zich tegen het voorstel om een toegangsweg te maken dwars door het Ossegempark.

Voor de buurt moet het geplande winkelcentrum veel kleiner worden en moet er meer aandacht gaan naar de bestaande handel.

De petitie, die gericht is aan Brussels burgemeester Philippe Close (PS) en

BRUZZ | VOORAAN

VERKEERSVEILIGHEIDSPLAN SCHAARBEEK WORDT GESTEMD

© PHOTONEWS

schepen van Urbanisme Geoffroy Coomans de Brachène (MR), wordt ook gesteund door KWB Laken-Jette en BRAL. Maandag waren er al zo’n 2.200 handtekeningen. Neo krijgt wellicht deze maand een stedenbouwkundig attest, maar er worden nog veel klachten en beroepsprocedures verwacht. HUB

Nieuwe barometer moet economisch klimaat meten De Brusselse Kamer van de Middenstand begint met een nieuwe economische barometer. Om de zes maanden zal gepeild worden naar het economische vertrouwen, de moeilijkheden en de vooruitzichten van de Brusselse zelfstandigen en kleinere kmo’s. “Een dergelijk meetinstrument bestaat er nu niet,” zegt Anton Van Assche, voorzitter van de Middenstandskamer. “Je hebt wel een barometer van de Nationale Bank en van Unizo, maar daar werken te weinig Brusselaars aan mee om een representatief verhaal te hebben voor de hoofdstad.”

Brussel telt tachtig- tot honderddui-

De Brusselse Middenstandskamer zal peilen naar het economische vertrouwen van zelfstandigen en kmo’s.

© SASKIA VANDERSTICHELE

zend zelfstandigen en kleine ondernemers. De Middenstandskamer wil zoveel mogelijk onder hen ervan overtuigen om mee te werken aan de tweetalige bevraging. “Het zou mooi zijn als we een vast panel van achthonderd tot duizend mensen kunnen samenstellen.” De eerste barometer moet verschijnen in september.

De Kamer van de Middenstand verenigt zelfstandigenorganisaties als Unizo en UCM, organisaties van vrije beroepen en de Kamer van Koophandel. HUB survey.dedicated.be/etude3897_pageaccueil/Ethnos.dll 20 JUNI 2018

I

7

8

I

20 JUNI 2018

BRUZZ | DE WEEK

In beeld

Oude glorie hersteld

© SASKIA VANDERSTICHELE

In het Noordstation zijn sinds vrijdag de stationshal en de noordelijke gang opnieuw open. De centrale hal, die gebouwd werd in 1952, werd in haar oude glorie hersteld. Blikvangers zijn de monumentale ramen en vooral de stationsster. Die gouden ster is al meer dan zestig jaar hét symbool van het Noordstation, maar de NMBS wou ze weg, omdat ze “niet paste in een modern stationsconcept”.

Na een protestactie van het publiek, onder impuls van treinfanaat en Knack-journalist Stijn Tormans, ging de NMBS overstag. De ster blinkt weer als vanouds.

20 JUNI 2018

I

9

De week

Terugblik op het nieuws

Villa Tinto

Eataly

572

Het wijkcomité Alhambra pleit in een open brief voor een Brusselse versie van het Antwerpse megabordeel Villa Tinto. Het comité klaagt niet de prostitutie aan in de wijk, maar wel de overlast en het gebrekkige prostitutiebeleid in Brussel. Verder is het comité ook kritisch voor vzw’s als Espace P en UTSOPI.

In het voormalige Actiris-gebouw komt een vestiging van de Italiaanse delicatessenzaak Eataly.

Dat past in het ruimere project The Dome van vastgoedontwikkelaars VDD en Vervoordt. Met de verkoop is zo’n 25 miljoen euro gemoeid. De bouwvergunning wordt verwacht tegen 2020.

Het aantal Britten dat zich tot Belg laat naturaliseren is vorig jaar fors gestegen. In 2015 waren er 127 naturalisaties, in 2017 1.381. Wat het aantal Britse Brusselaars betreft, is het aantal verdertienvoudigd, met 42 genaturaliseerde Britten in 2015 en 572 twee jaar later.

BRUZZ | DE WEEK

EUROPA LEGT NIEUWE KLIMAATDOELSTELLINGEN VAST

‘Kanaalzone is ideaal voor windmolens’

Het Europees Parlement wil dat we met alle EU-lidstaten tegen 2030 minstens 32 procent van onze energie halen uit hernieuwbare bronnen zoals wind en zon. Bram Claeys, directeur van de Organisatie voor Duurzame Energie (ODE), ziet kansen in Brussel. “Brussel heeft genoeg mogelijkheden om zonne-energie en zelfs windenergie op te wekken.”

— MICHAËL MICHIELS

D

e klimaatbeloftes van Parijs moeten de energie-ambities van de EU-lidstaten aanscherpen.

Het is menens voor de Europese Unie, want afgelopen woensdag werden de doelstellingen bijgesteld.

De ambitie was om tegen 2030 27 procent van onze energie uit hernieuwbare bronnen te halen. Die doelstelling is nu verhoogd naar 32 procent. Tijdens de onderhandelingen op de klimaattop zat België in het kamp van de klimaatsceptische landen met onder meer Hongarije en Polen, vooral omdat de Vlaamse regering dwarslag.

Bram Claeys, kersvers directeur van de ODE, wijst op het belang van een goede samenwerking tussen de verschillende gewestelijke regeringen en de federale overheid. “De Europese doelstellingen moeten vertaald worden in nationale plannen. Dat wil zeggen dat de drie gewestregeringen en de federale regering moeten samenzitten en

10

I

20 JUNI 2018

met een plan naar buiten moeten komen.”

Elk land heeft een eigen doelstelling.

De vooropgestelde 32 procent is een algemeen percentage voor de hele EU. Wat België betreft zijn er twee doelstellingen. Zo moet tegen 2020, binnen anderhalf jaar dus, 13 procent van het totale energiegebruik in ons land voortkomen uit groene en hernieuwbare energie. In 2030 moet dat cijfer zeven procentpunt hoger liggen: op 20 procent dus. Om die doelstelling te halen, moet volgens Claeys meer geïnvesteerd worden in verschillende manieren om groene energie op te wekken, ook in Brussel.

“In het Brussel Gewest ligt de focus op transport, iets waar Brussels minister van Leefmilieu Céline Fremault (CDH) hard op inzet. De uitstoot van voertuigen en gebouwen onder controle krijgen is echter niet genoeg, daarvoor moet de auto uit het stadscentrum verdwijnen en plaatsmaken voor de fiets.”

“Maar ik zie ook mogelijkheden in andere vormen van groene energie,” voegt Claeys toe. “Windmolenparken bijvoorbeeld zijn niet voor de hand liggend, maar toch zie ik de Kanaalzone als een ideale plaats om in windenergie te investeren. Ook aan Thurn & Taxis en in Anderlecht zijn genoeg opties om daarop in te zetten,” zegt Claeys.

GREY DAY Verder kan Brussel volgens hem nog meer investeren in zonne- en warmte-energie. Zeker op het vlak van zonne-energie kan het beter.

“Brussel is het gewest dat de meeste subsidies krijgt voor investeringen in zonne-energie. Dat gebeurt onvoldoende, terwijl het de hoofdfocus moet zijn. Verder laat Brussel nog te veel kansen liggen om energie te ontginnen uit de

ondergrond, bijvoorbeeld door warmtepompen te plaatsen.”

Over specifieke cijfers in het Brussels Gewest beschikt Claeys niet, over nationale cijfers wel. In België biedt hernieuwbare energie vandaag elektriciteit aan zo’n kwart van de gezinnen. De verwachting is dat tegen 2030 een op de drie tot zelfs de helft van de gezinnen leeft op hernieuwbare energie. “Dan gaat het wel over een ruwe schatting,” nuanceert Claeys. “De ultieme doelstelling blijft natuurlijk dat we volledig kunnen leven op hernieuwbare energie. Dit jaar lag onze Grey Day, de dag waarop onze voorraad aan hernieuwbare energie uitgeput is, op 2 februari. Tegen 2030 is die dag uitgerekend op 20 april, wat al een hele vooruitgang is. Een Grey Day op 31 december moet de doelstelling zijn voor

Borstkanker

Neo

Taaltest ambtenaren

De Vrije Universiteit Brussel lanceert een nieuw fonds voor borstkankeronderzoek, dat in eerste instantie het werk van onderzoekster Damya Laoui financiert. Zij werkt aan een vaccin gebaseerd op immuuncellen in de tumor. Jaarlijks krijgen meer dan 10.000 Belgische vrouwen borstkanker.

De vennootschap achter het winkel- en woonproject Neo gaf al negen miljoen euro uit aan consultants. Het Brussels Gewest is voor de helft eigenaar van de vennootschap en spendeerde dus al 4,5 miljoen euro. Datzelfde gewest beslist over de vergunning voor Neo.

Een jaar na de invoering van het verplichte taalexamen voor leidinggevende federale ambtenaren heeft maar twintig procent de test afgelegd. Nog niet de helft slaagde. 52 procent van de Nederlandstaligen was geslaagd, tegenover 30 procent bij de Franstaligen.

Ongezien: een van de belangrijkste mediaspelers laat Brussel los.

Antwerpen zal zich nog meer ontwikkelen als het politieke centrum van Vlaanderen

Krijgen we binnenkort zulke windmolens te zien in de Kanaalzone?

“Het kan zeker,” zegt energiespecialist Bram Claeys.

MARKETEER JAN CALLEBAUT

BRUZZ | DE WEEK

over de verhuizing van de Persgroep naar Antwerpen (in ‘De Tijd’)

Cartoon Wauter Mannaert Kim Duchateau en Wauter Mannaert wisselen elkaar af voor hun kijk op de week

© PHOTONEWS

2050,” is Claeys duidelijk.

Maar wat vindt de Brusselse regering er zelf van? De bijgestelde doelstelling is volgens minister Fremault redelijk ambitieus, maar niet onhaalbaar als er een goede samenwerking is tussen de verschillende instanties. “Die doelstelling bereiken is absoluut cruciaal als we de opwarming van de aarde tegen 2030 en 2050 willen beperken, maar dan mogen we de fouten uit het verleden niet herhalen. Het is daarom van essentieel belang dat iedereen, de gewesten en de federale overheid, samenwerkt,” zegt Fremault.

De minister is zich ook bewust van de verschillende mogelijkheden die hernieuwbare energie kan bieden.

“Ik zie een groot economisch potentieel. Hernieuwbare energie kan bijdragen tot jobcreatie.”

20 JUNI 2018

I

11

Reportage

Op verkenning in de Klaverwijk, vergeten uithoek van Anderlecht

BRUZZ | DE VERHALEN

‘We kennen onze buren niet meer’

Enkele oudere Brusselaars voelen zich onwennig in ‘hun’ Klaverwijk. Door opeenvolgende bouwprojecten wordt een van de laatste half-landelijke plekken van Brussel definitief deel van de grote stad. Bericht uit een uithoek.

— LAURENT VERMEERSCH, FOTO’S SASKIA VANDERSTICHELE

D

e Bergensesteenweg in Anderlecht, ter hoogte van de bekende tuinwijk Het Rad. Voor een keer interesseren we ons voor de andere kant van de steenweg, waar we de Klaverstraat instappen.

Niet dat die uitnodigt tot een spontane wandeling. Na een nogal groot uitgevallen pompstation op de straathoek volgt al snel een reeks dichtgemetselde rijhuizen, afgewisseld met een paar open percelen. Met de combinatie van leegstand en braakland hangt het woord stadskanker in de lucht als een dreigende wolk.

“Een van de huizen is gekraakt,” vertelt bezorgde buurtbewoonster Fabienne, terwijl ze een wandelingetje maakt met haar tweejarige kleindochter. “Mensen van buiten Brussel droppen hun afval op het open terrein langs de steenweg. Daardoor zitten we nu met ratten in de buurt.”

De lege ruimte en de verlaten huizen moeten binnen afzienbare tijd plaatsmaken voor een ambitieus project van Citydev, de vroegere

12

I

20 JUNI 2018

Gewestelijke Ontwikkelingsmaatschappij voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest (GOMB).

Volgens de aanvankelijke plannen moest ook Fabiennes rijhuis wijken voor de plannen, maar uiteindelijk werden die bijgestuurd. “Samen met enkele buren heb ik mij verzet en nu hebben ze het project aangepast.”

VERBORGEN PAREL Citydev plant er een complex met woningen en ook ruimte voor bedrijvigheid. De combinatie van die twee functies is niet nieuw voor de wijk.

Recht tegenover de leegstaande huisjes torent een enorme beige loods met opschrift EGTA uit boven de wijk. Langs de brede oprit ligt allerlei materiaal stof te vergaren. Als we even verder kijken, blijkt de site echter niet verlaten. De saaie gevel verbergt bovendien een indrukwekkende hal. Als we de bijzondere geschiedenis van de constructie horen, valt onze mond helemaal open van verbazing. “Dit was het paviljoen van Belgisch Congo tijdens Expo 58,”

vertelt Juliette Dherte, bestuurder van ACH Bouw. “Mijn familie heeft het hier opnieuw opgebouwd.”

De verborgen parel leidt al zestig jaar een rustig bestaan als opslagplaats voor allerhande werktuigen en werfmateriaal dat aannemers kunnen huren. Door de jaren heen is enkel de buitengevel veranderd.

Bijna de volledige rest van het huizenblok wordt ingenomen door de laatste actieve stelplaats van De Lijn. Dit complex heeft een nog langere geschiedenis, want het werd rond 1900 gebouwd voor de buurtspoorwegen. Tot 1972 reed de zogenoemde boerentram naar Lennik en Leerbeek nog dwars door de wijk.

Daarna werden de trams vervangen door bussen.

Terug naar de overkant van de straat, waar een woonwagenterrein onze aandacht trekt.

Een vrouw hangt kleren te drogen, enkele kinderen spelen op de kiezels en twee mannen zitten te praten in een auto. Hun verhaal

BRUZZ | DE VERHALEN

“We hadden hier een bakker, slager, kruidenier, drogist en een ‘gazettekot’” FRANCINE EX-WINKELUITBAATSTER

semilandelijke wijk. “Er was een boer die bieten teelde en een melkboer met paard en kar,” vertelt ze.

De buurt was van oudsher een toegangspoort tot de stad voor mensen van het Pajottenland. Dat veranderde in de loop van de jaren

zeventig. Toen verdween niet alleen de boerentram, maar werd ook de Ring gebouwd.

De oude Lenniksebaan werd omgelegd en de wijk werd een uithoek, afgesneden van andere Anderlechtse buitenwijken, zoals Vogelenzang en Neerpede.

Tot voor enkele jaren waren er wel nog volkstuintjes in de wijk, maar die moesten de baan ruimen voor verschillende bouwprojecten.

“Mensen hielpen elkaars aardappelen rooien,” herinnert Francine zich. “Het zijn nu andere tijden. Ik kom nooit meer buiten zonder dat mijn achterdeur op slot is. We kennen onze buren niet meer.”

Net voorbij de hoek met de Lenniksebaan houden we halt bij de Blue Star, het café dat Roland tot voor kort uitbaatte. “C’était la grande époque,” mijmert hij in onvervalst Brussels.

“Hier is nogal wat gefeest. We hadden ook een prachtig terras vol planten. We hebben moeten sluiten toen de eigenaar besliste om te verkopen. Het huis kopen zag ik niet zitten.”

▲

vertellen zien ze niet zitten, een foto nemen is al helemaal geen optie.

Enkele huizen verder ontmoeten we Roland, die al sinds begin jaren tachtig in de wijk woont. De Roma zijn er al bijna even lang thuis, weet hij. “Het begon met een familie van acht mensen, maar ondertussen zijn ze met veel meer,” vertelt hij. “Ik weet niet wat ze allemaal doen, maar ze veroorzaken alvast geen problemen. De jongeren zijn altijd vriendelijk.”

Dat laatste kan niet gezegd worden van recentere nieuwkomers in de wijk, vindt Roland. “Niet dat er grote problemen zijn, maar de sfeer is anders. Soms hebben we te maken met kleine vandalenstreken of provocaties. En wie nog Nederlands spreekt, wordt bekeken als een buitenaards wezen.”

Ondertussen stappen we met Roland verder de straat in. Onderweg belt hij aan bij enkele huizen. Alleen Francine geeft thuis. Zij woont al bijna haar hele leven in de wijk. Toen ze van Vlezenbeek naar hier kwam, was het nog een

20 JUNI 2018

I

13

De Klaverwijk in Anderlecht

Twee werkmannen zijn net een lunch gaan halen en haasten zich terug naar hun werf.

BRUZZ | DE VERHALEN

▲

Bijna alle kleinhandel is ondertussen verdwenen uit de wijk. “Vroeger waren er wel twee of drie cafés waar de buurtbewoners elke zondag gingen kaarten,” vertelt Francine, die zelf een winkel had. “We hadden in de buurt ook een bakker en een beenhouwer, een kruidenier, een drogist en een gazettekot.”

ONGEZIENE BOUWWOEDE Sinds enkele jaren is de wijk vooral in de ban van een ongeziene bouwwoede. De kiemen daarvoor werden aan het begin van deze eeuw gelegd, toen de metro werd verlengd tot Erasmus. Het eerste grote nieuwbouwproject was een sociaal wooncomplex met tweehonderd appartementen, weg van de straat neergepoot in de voormalige velden langs de spoorweg naar Gent.

Het complex bestaat uit twee tegenover elkaar liggende blokken. Voor een van de toegangsdeuren staan twee jongeren bij te praten. Ze willen wel even antwoorden op onze vragen, maar liever niet met hun naam of gezicht in de krant.

“Of het hier goed wonen is? In het begin zijn er wel wat spanningen geweest, tussen verschillende gemeenschappen,” zegt de ene. “Nu gaat het beter. De meeste bewoners zijn gezinnen met kinderen, druk bezig met hun leven. Die hebben geen tijd om stommiteiten uit te halen.”

Op het langgerekte binnenplein hangt een grote agenda met activiteiten uit. Elders op het bord kunnen bewoners suggesties doen. Op een aanpalend terrein wordt een collectieve moestuin aangelegd. Een wijktraditie die wordt voorgezet.

“Ik woon hier al zes jaar en zit liever hier dan in Peterbos of Kuregem,” zegt de andere.

“We hebben een park vlakbij en met de metro kunnen we snel naar het centrum.”

14

I

20 JUNI 2018

We wandelen verder en vinden nog een woonwagendorpje, maar ook hier vangen we bot. Aan de overkant van de straat staat een betonnen ruwbouw schijnbaar al een tijdje te wachten op verdere afwerking. Het geraas van de Ring wordt ondertussen steeds luider.

Pal langs de snelweg is vorig jaar een toren met meer tweehonderd studentenkamers gebouwd. Los verloren. In een van de keukens treffen we een groepje studentes in volle

“Als we naar de les gaan, nemen we de metro, ook al is het maar één halte” JULIETTE KOTSTUDENTE

blokperiode. “We kunnen niet beter zitten.

Alles is nieuw en de kamers zijn wel dubbel zo groot als waar ik vorig jaar zat,” vertelt Caroline, studente hotelmanagement aan Ceria. “We hebben elk onze eigen badkamer en er zijn ook verschillende gemeenschappelijke ruimtes om te ontspannen of samen te studeren.”

Het terras op de achtste verdieping biedt een schitterend uitzicht op de stad, maar je moet er wel het geraas van de Ring bijnemen.

“Binnen horen we niets, het gebouw is goed geïsoleerd,” klinkt het. “Het enige nadeel is dat we een beetje ver van het centrum zitten, maar met de metro staan we er toch in twintig minuten. En we zitten dicht bij school, dat is het belangrijkste.”

Of toch nog een nadeel. “Er zitten veel te weinig jongens in het gebouw.” (hilariteit).

Een band met de wijk hebben de studenten niet. “Als we naar de les gaan, nemen we de metro, ook al is het maar voor één halte,” zegt Juliette, studente biomedische wetenschappen aan de ULB. “’s Avonds zou ik sowieso niet alleen door de wijk wandelen. De straten zijn te verlaten en slecht verlicht, maar dat geldt voor veel plaatsen.”

NAAR MEER SOCIALE COHESIE De Klaverwijk zal de komende jaren nog meer nieuwe bewoners verwelkomen. Tot nu toe leven de verschillende groepen echter naast elkaar. Het buurtcomité is zich bewust van de uitdagingen op het vlak van sociale cohesie en zal het gemeentebestuur interpelleren.

Hoewel de gemeente al investeerde in een nieuwe school en een nieuw voetbalterrein – gebruikt door jeugdploegen van BX Brussels – hinken de investeringen in openbare ruimte achterop. De wijk zou baat hebben bij een centraal pleintje waar nieuwe en oude bewoners elkaar kunnen ontmoeten, met plaats voor enkele winkels, terrassen en buurtactiviteiten zoals een brocante.

Het bijzonder bestemmingsplan voor de wijk, uit 2012, plande dat ook, op de stelplaats van De Lijn. Ondertussen is echter nog altijd niet duidelijk wanneer en of de Vlaamse vervoermaatschappij wegtrekt. Zonder centraal plein, lijkt de wijk gedoemd om een onsamenhangende uithoek te blijven.

De enorme loods in de Klaverstraat was het paviljoen van Belgisch Congo tijdens Expo 58.

Vanaf een dakterras kijken enkele studenten uit over de Klaverwijk, waar de laatste open ruimte wordt volgebouwd.

20 JUNI 2018

I

15

Analyse

Rudi Vervoort gewikt en gewogen

‘Er is geen baas meer binnen de Brusselse PS’ BRUZZ | DE VERHALEN

Vijf jaar geleden werd Rudi Vervoort minister-president. Op een jaar van de gewestverkiezingen leggen we de regeringsleider op de weegschaal. “Waar staat hij nu eigenlijk voor, ik vraag me dat nog steeds af.”

— KRIS HENDRICKX

B

egin 2014. Rudi Vervoort heeft een aantal journalisten samengeroepen om het bilan van zijn regering toe te lichten. De sfeer is gemoedelijk, er wordt geluncht en er is wijn. Een lange lijst van verwezenlijkingen en plannen die niet echt nieuw zijn, passeert ondertussen de revue. Het geheel wordt door de regeringsleider gebracht op een kabbelende toon.

Op één moment na: als het over de nieuwe concertzaal Paleis 12 gaat – geen link met het regeringsbeleid – vat de gezapige verteller plots vuur.

“Die akoestiek, formidabel! En ik kan het weten, want ik heb al wat concertzalen gezien.”

Als we vier jaar later naar het bilan van de minister-president peilen, moeten we terugdenken aan die perslunch. Vervoort, daar is iedereen het over eens, is een man

16

I

20 JUNI 2018

die ook binnen de regering voor een gemoedelijke sfeer zorgt. “Het is een teamspeler die niet per se alle aandacht naar zich toe trekt,” vertelt een bron. “Hij luistert ook echt naar wat je te zeggen hebt.”

Die opstelling is ook politiek van belang, oordeelt politicoloog en PS-kenner Pascal Delwit (ULB). “Hij heeft daardoor het vertrouwen van zijn ministers, ondanks de perikelen die er soms zijn met SP.A’er

“De man heeft wel degelijk politiek talent, alleen zorgt zijn houding ervoor dat je hem voortdurend onderschat” © PHOTONEWS

PASCAL DELWIT POLITICOLOOG ULB

Pascal Smet. Als de Brusselse regering het maneuver van Benoît Lutgen (de CDH-voorzitter die de PS probeerde te wippen uit drie regeringen, red.) overleefd heeft, is het ook daardoor. Met name met Guy Vanhengel (Open VLD) en het Défi van Olivier Maingain heeft hij een goede band opgebouwd.”

De lijm die Vervoort vormde in de regering maakte het de voorbije jaren ook mogelijk om resultaten te boeken. Want die zijn er wel degelijk: de werkloosheid daalde drastisch, de grote cultuurtempel aan het kanaal is een feit en de regering voerde een lage-emissiezone in, om er maar een paar te noemen. Vooral Kanal is daarbij een dossier dat Vervoort nauw aan het hart lag.

Wie over de teamspeler Vervoort spreekt, vermeldt er vaak in een

© PHOTONEWS

adem een zwakte bij: gezapigheid lijkt wel de tweede natuur van de man uit Evere, die niet meteen de charismatische leider is die het gewest belichaamt. In tijden van Brusselbashing snakt meer dan een minister daarnaar. “We porren hem soms om die rol wat nadrukkelijker op te nemen,” vertelt een regeringslid. “Maar je kan dat natuurlijk niet faken. Chassez le naturel et il revient au galop, zeggen we dan in het Frans.”

Om de Vervoort van vandaag te begrijpen, moeten we ook even terug naar de gewestverkiezingen van 2014. Vervoort is lijsttrekker voor de PS en uittredend minister-president, maar toch is het Brussels PS-voorzitster Laurette Onkelinx die het regeerakkoord onderhandelt en even in het midden laat of ze zelf regeringslei-

der wordt. Rudi – met minder dan 17.000 stemmen niet echt een stemmenkanon - moet een tijdje sudderen en mag zichzelf uiteindelijk toch opvolgen. Maar het statement is wel gemaakt: de baas bij de PS, dat is Onkelinx. In 2014, welteverstaan.

De schaduw van de schoonmoeder verklaart wellicht deels waarom Vervoort de schijnwerpers niet spontaan opzoekt. “Het lijkt me ook de reden waarom hij zozeer op het handelen en realiseren focust,” zegt een andere bron die hem kent als collega-minister. “Het is zijn manier om de stempel van meeloper van Onkelinx af te schudden.”

De focus op handelen gaat samen met een zekere flou rond de ideologie van Vervoort. “Ik vergelijk hem soms met Freddy Thielemans:

vertrekken naar Kanal. “Dat heeft de krachtsverhoudingen binnen het kabinet toch veranderd,” merkt Delwit. “Vervoort is vandaag vrijer om keuzes te maken, inhoudelijk en qua medewerkers.”

PS: PARTIJ ZONDER BAAS Het aangekondigde vertrek van Onkelinx leidt ondertussen tot een vreemde situatie binnen de Brusselse PS. “Wie er vandaag de baas is? Niemand eigenlijk,” zegt Delwit. “Dat hoor ik van alle Brusselse PS’ers die ik ontmoet. In theorie is Onkelinx nog steeds voorzitter tot aan de gewestverkiezingen, in de praktijk doet iedereen een beetje zijn zin. Close werd bijvoorbeeld burgemeester, terwijl Onkelinx liever Karine Lalieux had gezien. Vervoort heeft Close trouwens gesteund.”

De episode rond Mayeur toont dat de politicus Vervoort wél een vuist kan maken. “Je kan veel over hem zeggen, maar als burgemeester van een kleine en relatief onbelangrijke gemeente is hij toch maar mooi fractievoorzitter, regionaal PS-voorzitter én minister-president geworden,” observeert Delwit. “Ik geloof niet in toeval in de politiek, hij moet dus de juiste dingen gedaan hebben om daar te raken.

De man heeft wel degelijk politiek talent, alleen zorgt zijn houding ervoor dat je hem voortdurend onderschat.”

Aan die houding is dus nog wat werk. Misschien kan Vervoort al eens beginnen met zijn virtuele alter ego. Drie weken geleden schreven we dat zijn website gehackt was. Wie maandag bij het ter perse gaan naar rudivervoort.be surfte, zag er nog steeds … niets.

BRUZZ | DE VERHALEN

Rudi Vervoort, betrouwbaar volgens iedereen, maar te gezapig om een charismatische leider te zijn.

echt een sympathieke kerel, maar waar hij nu eigenlijk inhoudelijk voor staat, is niet echt duidelijk,” zegt dezelfde bron. “Met Laurette Onkelinx als minister-president was dat een heel ander verhaal geweest.

En ook Charles Picqué had een echte stadsvisie, al was de fut er op het eind wel wat uit.” Vlaams Brusselminister Sven Gatz, die Vervoort nog kent als collega-fractieleider in het Brussels parlement, zegt het zo: “Hij is een betrouwbare politicus en dat is veel waard. Maar What makes Sammy run? Ik weet het niet.”

Dat Onkelinx geen minister-president werd, toont ook dat die functie in Franstalig België niet zo gegeerd is, merkt politicoloog Dave Sinardet (VUB). “Met die bevoegdheidsversnippering is het misschien logisch dat er dan iemand wordt geplaatst die de anderen niet overvleugelt. La structure fait l’homme ja, in zekere zin.”

Is er anno 2018 nu niets veranderd? Toch wel. Het gewicht van Rudi Vervoort groeide de voorbije jaren wel degelijk. Zo verraste de minister-president vriend en vijand door zijn kordate houding in het dossier van Samusocial. Met twee welgemikte uithalen begeleidde hij Brussels burgemeester Yvan Mayeur naar de uitgang. Eerst als burgemeester, daarna als lid van de PS. “En dat terwijl Onkelinx tot op het einde probeerde vast te houden aan Mayeur,” zegt politicoloog Delwit.

“Vervoort heeft daarmee wellicht een aandeel in het vertrek van Onkelinx uit de politiek.”

Eerder zag Vervoort ook al zijn kabinetschef Yves Goldstein, een vertrouweling van Onkelinx,

“Met die bevoegdheidsversnippering is het misschien logisch dat er iemand wordt geplaatst die de anderen niet overvleugelt” © PHOTONEWS

DAVE SINARDET POLITICOLOOG VUB 20 JUNI 2018

I 17

Erfgoed

Pétitions-Patrimoine geeft er de brui aan

‘We kregen minder en minder gehoor’ De vzw Pétitions-Patrimoine houdt na vijfentwintig jaar op te bestaan. Niet dat haar taak erop zit.

“Er is nog een enorm reservoir aan te beschermen gebouwen in Brussel,” zegt woordvoerder Antoine Boucher. — BETTINA HUBO BRUZZ | DE VERHALEN

P

étitions-Patrimoine ontstond in 1993 naar aanleiding van de afbraak van een beschermd art-nouveauhuis van architect Paul Hamesse op de Tervurenlaan.

Enkele geëngageerde Brusselaars, bezorgd om het verdwijnen van waardevol erfgoed, sprongen op de barricades en bereikten met hun actie dat het pand grotendeels heropgebouwd werd. Andere successen zouden volgen: de drukkerij van Le Peuple in de Zandstraat, een jarendertighuis aan de Tervurenlaan, het Wijnpaleis in de Huidevettersstraat en de Citroëngarage aan IJzer. Alle werden ze, mede door Pétitions-Patrimoine, gered van de sloop of van een meedogenloze verbouwing.

Maar het tij keerde, de laatste jaren werden de zeges schaarser.

Antoine Boucher: “Er worden vandaag nog nauwelijks gebouwen beschermd in Brussel.”

Welk erfgoed is tegenwoordig het meest bedreigd?

ANTOINE BOUCHER: De art-nouveau-

gebouwen lopen nauwelijks nog gevaar. Iedereen beseft inmiddels wel dat die waardevol erfgoed zijn.

Vandaag zijn vooral de bekende neoklassieke rijhuizen met hun witte gevel bedreigd. Die huizen, die je onder meer aantreft in Sint-Joost of Elsene, worden vaak als ‘oninteressant’ afgedaan. Breek maar af !

18

I

20 JUNI 2018

Een andere bedreigde soort is het industrieel patrimonium, de fabrieken en pakhuizen aan het kanaal bijvoorbeeld. Ook dat erfgoed is nog te veel miskend.

Het werk is dus niet af. Toch stoppen jullie?

BOUCHER: We hebben onze vzw

ontbonden omdat we merkten dat we aan impact verloren. De middelen die wij gebruikten in onze strijd voor het behoud van het patrimonium bleken de afgelopen jaren minder en minder doeltreffend. Neem ons belangrijkste instrument, de petitie. Toen we in 1993 begonnen, konden verenigingen zoals de onze volgens de wet een petitie indienen, waardoor de gewestelijke overheid verplicht was te onderzoeken of bescherming op zijn plaats was. Het volstond dat de petitie de steun had van honderdvijftig burgers. Mogelijke afbraakplannen lagen dan minstens voor een jaar stil. Maar de wet leidde her en der tot ongenoegen en in 2009 werd ze gewijzigd. Een petitie verplichtte de overheid niet langer om een beschermingsdossier te openen. Daardoor werd er steeds minder rekening mee gehouden.

Op den duur hadden onze petities nauwelijks nog effect.

En wat met de andere instrumenten die jullie inzetten?

BOUCHER: Die werden ook minder

effectief. Jarenlang konden we veel

Het artnouveauhuis op de Tervurenlaan waar het allemaal mee begon voor PétitionsPatrimoine.

bereiken tijdens de overlegcommissies, maar dat veranderde in de loop der tijd. We stelden vast dat veel projecten goedgekeurd werden zonder dat er naar onze argumenten geluisterd werd. Dat was heel ontmoedigend voor onze vrijwilligers, die er vaak een vrije dag voor moesten nemen.

Ook van de pers kregen we minder en minder steun.

In de eerste jaren werden onze persberichten volop opgepikt. De media hadden aandacht voor deze problematiek.

Maar sinds een aantal jaar daagt er nauwelijks nog iemand op onze persconferenties.

Welke markante gebouwen zijn, ondanks jullie inzet, toch verloren gegaan?

Niet alleen politici zeggen dat de stad moet kunnen evolueren, het is ook de overtuiging van veel architecten.

BOUCHER: De historisch zeer

BOUCHER: Natuurlijk. De bescherming van een gebouw beperkt hun creativiteit. Architecten zijn vaak de grootste tegenstanders van een erkenning als monument, hoewel ze meestal het tegenovergestelde beweren. Een architect wil zijn eigen stempel kunnen drukken. Kijk naar het Eastmangebouw in het Leopoldpark, dat tot Huis van de Europese geschiedenis werd verbouwd. Doordat het niet beschermd was, kon de architect er een flinke verdieping opzetten.

interessante Godinfabriek aan het kanaal hebben we niet kunnen redden, net als het pakhuis van Delhaize aan de Akenkaai met de prachtige sgraffito van Paul Cauchie. Op de ene plek verrees het shoppingcentrum Docks, op de andere de Up-sitetoren.

Dan was er de sloop van de huizen op de Guldenvlieslaan, ook voor een winkelcomplex. En eigenlijk is de Citroëngarage waar nu het museum Kanal in zit, ook maar een halve overwinning voor ons. Toen de eigenaar de ateliers wilde afbreken, hebben we dat kunnen beletten. Maar de garage is vandaag nog steeds niet beschermd.

“Architecten zijn vaak de grootste tegenstanders van een bescherming, hoewel ze meestal het tegenovergestelde beweren” ANTOINE BOUCHER PÉTITIONS-PATRIMOINE

Het wordt dus steeds moeilijker om impact te hebben. Hoe verklaren jullie die evolutie?

Wie zal de strijd nu nog voeren, en met welke middelen?

BOUCHER: De strijd is inderdaad

niet gestreden. Er moeten nieuwe instrumenten gevonden worden om weer gehoor te krijgen. Sociale media wellicht, maar dat is niet onze specialiteit. Wij hopen dat iemand de fakkel overneemt.

BOUCHER: De druk van de vastgoed-

promotoren is enorm in Brussel.

En de projectontwikkelaars krijgen vaak de steun van de politiek, want grote projecten brengen geld in het laatje van het gewest.

En wat met de gewone Brusselaar. Is hij nog bekommerd om het erfgoed van de stad?

BOUCHER: De Brusselaar houdt van

RESIST! THE 1960'S PROTESTS, PHOTOGRAPHY AND VISUAL LEGACY

CENTRE FOR FINE ARTS BRUSSELS

Wat blijft er dan over? Een rechtszaak aanspannen, maar dat kan alleen voor hele grote projecten, want het is duur. Bovendien word je vaak geconfronteerd met een overheid die te kwader trouw is en die, na de vernietiging van een bouwvergunning, gewoon ongeveer dezelfde vergunning aflevert.

27 JUNE — 26 AUG. ’18

EXPO

© WIJNAND PLAIZIER

zijn erfgoed. De Open Monumentendagen zijn elk jaar weer een groot succes. Maar dat is natuurlijk meer toerisme dan militantisme.

De Brusselse bevolking leefde jarenlang met het trauma van de kaalslag in de Noordwijk, de sloop van het Volkshuis en de andere afbraakschandalen van de jaren zestig en zeventig. Inmiddels lijkt de bevolking echter in slaap gewiegd door het huidige discours van de Brusselse overheden dat het erfgoed niet langer bedreigd is. Voortdurend klinkt het dat er heel veel, zelfs te veel, gebouwen beschermd zijn, dat er geen nood meer is aan bijkomende bescherming, dat de stad ook de kans moet krijgen om te evolueren.

Veel mensen geloven dat en denken dat alle gevaar geweken is.

Daar komt nog bij dat het voor fabrieken en ander industrieel erfgoed moeilijker is om de steun van het publiek te krijgen, omdat in die buurten weinig mensen wonen.

PALEIS VOOR SCHONE KUNSTEN BRUSSEL PALAIS DES BEAUX-ARTS BRUXELLES Rue Ravensteinstraat 23 1000 Brussels +32 2 507 82 00 / bozar.be Copyright image: © Graciela Sacco Estate

Spreektijd

Alain Courtois

‘De auto zal uit de stad verdwijnen’

20

I

13 JUNI 2018

Alain Courtois (MR) speelde het afgelopen jaar een hoofdrol in de Brusselse politiek. Als voortrekker van het mislukte Eurostadion, als lid van een door schandalen geteisterd schepencollege, en meer onlangs als iemand die voluit voor het burgemeesterschap van de stad Brussel gaat.

— MATHIAS DE CLERCQ EN BRAM VAN RENTERGHEM, FOTO’S SASKIA VANDERSTICHELE

D

e eerste schepen oogt vermoeid als hij ’s morgens op het stadhuis verschijnt. Beleefd maar wat kortaf laat hij ons binnen in zijn statige bureau, met zicht op de Grote Markt. Langs het openstaande raam waait gelukkig een frisse wind naar binnen, en al snel is de vurigheid daar weer.

U profileert zich als kandidaat-burgemeester.

Wat is uw prioriteit?

ALAIN COURTOIS: De strijd tegen onveiligheid is voor mij essentieel. Het kan niet dat iemand die drie keer is aangevallen bij de politie te horen krijgt dat hij moet verhuizen. Waarom zou de goede en gewone burger verhuizen? Het moet precies omgekeerd.

U zat wel zelf in de meerderheid.

COURTOIS: En onze schepenen hebben goed werk geleverd. Maar voor nog beter werk moeten we de sleutels van de stad in handen krijgen.

Zonder coalitiepartner wordt dat moeilijk. Is er een voorakkoord, zoals de liberalen in Etterbeek er een hebben?

COURTOIS: Ik doe dat liever niet, want dan wordt het een referendum. Terwijl we net het debat moeten voeren. En de verkiezingen zijn hét moment van dat debat.

Hoeveel punten geeft u het beleid van het huidige bestuur?

20 JUNI 2018

▲

COURTOIS: Minstens 7 op 10. Toen ik vorige

I

21

Alain Courtois, kandidaat burgemeester voor Brussel

▲

week alleen door de stad wandelde om wat na te denken, kwam ik aan de Beurs en de Anspachlaan. Ik was trots op mijn stad. Ik ben een trotse Brusselaar. Brussel krijgt kritiek, maar vooral van niet-inwoners. En uit een bepaald hoekje van het gewest, inwoners uit Ukkel onder meer. Die durven niet naar het centrum te komen, hoor ik. Die houding moeten we veranderen.

kinderen hebben (lacht). Mobiliteit blijft een groot probleem, met onze vriend – en de werven van onze vriend – in bepaalde wijken van Brussel.

U hebt het over Pascal Smet (SP.A)?

COURTOIS: Ja. Zoals ik ooit hoorde: ‘On peut encore être plus immobile que immobile. Merci monsieur Smet.’ Neem de wijk van de Roosevelt-

maar ik zeg wat ik denk. Dat is in mijn ogen goed voor een partij. Op de belangrijkste punten zijn we het trouwens eens met elkaar. De problematiek van de transitmigranten bijvoorbeeld. Daar is duidelijkheid nodig: ofwel vragen die migranten asiel aan. Daar zijn duidelijke procedures voor. Ofwel willen zij geen asiel aanvragen, en dan moeten wij de wet naleven.

Wat betekent dat?

Hoe wilt u dat doen?

COURTOIS: Dat betekent dat zij hier illegaal

COURTOIS: Door de renovatie van het centrum.

verblijven.

BRUZZ | DE VERHALEN

Met tentoonstellingen. Met vastgoedprojecten.

Maar ook met grote, buitenlandse ketens.

Publiek en privé investeren meer dan een miljard euro in het centrum. Maar zulke initiatieven vragen tijd. Zo’n renovatie snel in één weekend realiseren, dat lukt nooit. De Franse stad Bordeaux wordt vaak als voorbeeld aangehaald, maar die stad is al twaalf jaar bezig met die projecten. Dat kan hier ook. Het toekomstig administratief centrum bijvoorbeeld: daar zie je (nu Parking 58 is afgebroken, red.) de mooie gebouwen, nog in Parijse stijl.

En het oude administratieve centrum? Gaat u dat lelijke, het centrum dominerende gebouw platgooien?

COURTOIS: (lacht) Die twee gebouwen aan het De Brouckèreplein zijn inderdaad niet mooi, het spijt me voor de architect. Maar het administratief centrum heeft drie eigenaars: Bpost, AG en de stad. De onderhandelingen om uit te maken wat we ermee gaan doen, zijn bezig. Verkopen we het of zoeken we een alternatief ? Zo kwamen er al promotoren langs op het stadhuis met een heel mooi hotelproject.

Mobiliteit dan, toch een belangrijke hefboom om mensen naar de stad te krijgen. Hoe vindt u dat het nu loopt?

COURTOIS: De wagen zal in de komende 25 jaar

verdwijnen uit de hoofdsteden. Hier en elders.

Maar dat gebeurt niet in twee of drie jaar tijd.

Wel ben ik ervan overtuigd dat de situatie voor fietsen, voor deelwagens, voor alle vervoersmiddelen behalve de eigen wagen, gewijzigd moet worden. Precies daarom hebben wij hier in Brussel-Stad 26 kilometer fietspad aangelegd.

“Het Eurostadion is een nederlaag voor mij, dat geef ik toe” ALAIN COURTOIS EERSTE SCHEPEN BRUSSEL

“Voor nog beter werk moeten we de sleutels van de stad in handen krijgen” ALAIN COURTOIS EERSTE SCHEPEN BRUSSEL

laan. De Roosevelt- en de Generaal Jacqueslaan worden op hetzelfde moment heraangelegd. De buurtbewoners worden daarbij vergeten. Zo kan dat niet. Het volstaat niet om naar de mensen toe te stappen, je moet luisteren én rekening houden met hun mening.

En waarom moet het altijd zo lang duren? Is er een zinkgat in Japan, dan is dat na een nacht hersteld. In Brussel duurt tweehonderd meter Stefaniatunnel repareren maanden. Hoe komt dat?

Wat is uw antwoord?

Daar bestaat op z’n zachtst gezegd discussie over. BRUZZ heeft een factcheck gedaan. Is de Grote Markt een fietspad?

COURTOIS: Neen, natuurlijk niet. Die opmerking had ik ook bij de Rooseveltlaan, waar ik de kritiek kreeg dat ik tegen de fietser was. In mijn ogen moet een fietspad vooral veilig zijn en niet op vijftig centimeter van de wagens liggen.

Nochtans wordt uw partij weggezet als voorstander van de auto.

COURTOIS: Dat is niet zo, iedereen beseft dat het anders moet. Voor de jeugd is een rijbewijs of een eigen wagen niet langer een must. Tot ze 22

I

20 JUNI 2018

COURTOIS: Wat mij opvalt, is dat ik vaak heel weinig arbeiders op de werven zie: een of twee.

Voor mij is het duidelijk: of je doet het goed binnen een zo kort mogelijke termijn, of je doet het niet. En zeker niet tegelijk met een andere werf in de buurt.

ONAFHANKELIJK OF MR Een jaar geleden zei u: “Ik zal lijsttrekker zijn voor de MR, maar ik voel mij steeds meer onafhankelijk.” Wordt dat altijd geapprecieerd binnen uw partij?

COURTOIS: Ik sta op goede voet met mijn partij,

Maar stel nog dat je die mensen oppakt, dan staan ze een uur later weer op straat.

COURTOIS: We moeten alles doen om dat tegen

te gaan.

Op welke manier? Met repatriëringen?

COURTOIS: Toen ik procureur was in de jaren tachtig, ging wie hier illegaal verbleef de gevangenis in. Dat was zeker niet dé oplossing, dat geef ik toe, maar de wet werd tenminste toegepast. We moeten opnieuw duidelijk zijn.

Nochtans heeft het college waar u eerste schepen bent, opnieuw mee het opvangcentrum voor transmigranten gesubsidieerd. Een centrum voor mensen die hier illegaal verblijven.

COURTOIS: Ja, en dat heb ik om menselijke redenen gedaan, maar ik wil een aanzuigeffect vermijden. We zijn democraten, ons land staat bovenaan de lijst van de mensenrechten. Die waarden zal ik nooit, nooit laten vallen. Maar tegelijkertijd zijn wij verantwoordelijk voor onze burgers, die in onze straten wandelen, die boodschappen doen. Die burger die de wet naleeft moet niet het slachtoffer worden van de mensen die de wetten niet naleven.

EUROSTADION U hebt al een paar keer gezegd dat u ooit alles zal vertellen wat in het dossier van het Eurostadion is misgelopen. Ga uw gang!

COURTOIS: Niet net voor de verkiezingen. Bovendien loopt er een beroep (van bouwheer Ghelamco, bij de Raad voor Vergunningsbetwistingen, red.). Essentieel in het verhaal is wel dat de stad Brussel correct de beslissing van de Brusselse regering heeft uitgevoerd. Ook al wisten we dat het moeilijk zou zijn om dat op Vlaams grondgebied te doen.

Uw eigen partij levert de premier. Die had zijn hand in het vuur kunnen steken voor dat stadion. Dat heeft hij nooit gedaan.

COURTOIS: Het stadion was een beslissing van de Brusselse regering. De federale regering was nooit betrokken. Soit, België is gecompliceerd hé.

Het Eurostadion moest op parking C komen, een stuk grond dat u voor 99 jaar aan bouwheer Ghelamco gaf. De stad Brussel wil nu de erfpacht

Die verbindingsweg staat nochtans in de aanvraag voor de uiteindelijke bouwvergunning.

COURTOIS: (droog) De procedure is aan de gang.

COURTOIS: (in de dictafoon) Die zal er nooit

Heeft de stad het zichzelf niet onnodig moeilijk gemaakt door van het behalen van Euro 2020 geen bindende voorwaarde te maken? In het erfpachtcontract staat immers dat ‘beide partijen te goeder trouw een nieuwe planning kunnen overeenkomen als Euro 2020 niet gehaald wordt’.

COURTOIS: Het gaat om meer dan het stadion

alleen. Er is ook de ondergrondse parking met tienduizend plaatsen, waar het gewest bij betrokken is. Waarom moeten wij een overstapparking laten vallen? Komt daarbij dat de parking ook zal dienen voor Neo.

Daarover: Neo alleen al zal 20.000 tot 25.000 auto’s per dag aantrekken. Denkt u niet dat de twee projecten samen de draagkracht van de site overschrijden?

COURTOIS: Waarschijnlijk wel. Daarom moeten wij de mobiliteit faciliteren, onder meer door te denken aan een mogelijke verbreding van de Ring.

Maar laten we er geen doekjes om winden: er is ook desinformatie. Over Neo hoor ik allerlei geruchten. Onder meer dat er een nieuwe verbindingsweg door het park (het Ossegempark, red.) zou komen … Dat is helemaal fout. Dat zal nooit gebeuren.

Spreken jullie ook over het stadion?

COURTOIS: We spreken over alles (lacht).

komen! Moet ik nog luider spreken (lacht)?

Denkt u tot slot dat het mislukte Eurostadion u stemmen zal kosten?

En het Eurostadion, komt dat er ooit? Anderlechtvoorzitter Marc Coucke heeft gezegd dat hij liever een eigen stadion wil. Een Anderlechtstadion waar eventueel de Rode Duivels kunnen spelen, kan dat voor u?

COURTOIS: Als er een stadion van 45.000 man komt, vind ik dat goed. Als het Koning Boudewijnstadion gerenoveerd wordt, vind ik dat ook goed. Voor mij is alles goed als er maar een stadion komt.

COURTOIS: Zo denk ik niet. Sommige projecten lukken, sommige projecten mislukken. Ik geef het toe, het is een nederlaag (klapt in de handen), en nu verder. Ik geef niet op, ik blijf vechten voor mijn Rode Duivels. Voor hen doe ik alles. Een topploeg die misschien straks de finale van de wereldbeker speelt. Als je dan de kleedkamers van het Koning Boudewijnstadion ziet, waar ze hun thuismatchen spelen (zucht).

Dat is echt niet normaal.

Trekt u zich dat persoonlijk aan, dat het fout is gelopen?

De Rode Duivels in de finale. Is dat uw pronostiek?

COURTOIS: Dat heeft mij getroffen, ja. Niet het politieke, wel het sportieve aspect. Al sinds 1987 doe ik er alles aan om of een stadion te hebben of er een te renoveren. Hoe dan ook, en waar dan ook. De UEFA-voorzitter zei me vorig jaar: ‘Sir, Belgium is candidate for a stadion since 1987. And we are 2017. Is there perhaps a problem in Belgium?’ Dan is dat sportief een moeilijke zaak. Maar we zullen zien, met de nieuwe voorzitter van Anderlecht.

COURTOIS: Of de halve finale, ik hoop het.

Gemakkelijk wordt het niet. Onze verdediging is onze zwakke plek, vooral nu Kompany onzeker is. Maar zelfs als Kompany niet speelt, is het goed dat hij meegaat. Hij is een peter voor de groep.

Én kersvers voorzitter van de Jupiler League.

COURTOIS: De voorzitter is een sterke man. Een heel sterke man zelfs, die meneer Coucke. We kunnen praten.

BRUZZ | DE VERHALEN

terug, desnoods via de rechtbank. Hoe staat het daarmee?

Moest Nainggolan mee?

COURTOIS: De trainer heeft de groep beschermd door Nainggolan thuis te laten.

Met een groep van 23 spelers plus begeleiders wil je in de kleedkamer geen spelers die een ster willen zijn. Maar sportief gezien is het spijtig, want Radja hebben we echt nodig.

Alain Courtois geboren in Schaarbeek op 12 juni 1951 Studeerde rechten aan de ULB Was van 1981 tot 1987 substituut procureur des Konings Werd in 1987 secretaris-generaal van de Belgische voetbalbond en organiseerde het EK 2000 in België en Nederland Werkte even als manager bij Anderlecht Kwam als opvolger de nationale politiek binnen, eerst in de Kamer (2003-2007), dan in de Senaat (2007-2014) Alain Courtois (MR) is nu al eerste schepen, maar hij gaat voluit voor het burgemeesterschap van Brussel-Stad.

Werd op 1 januari 2013 eerste schepen in Brussel-Stad, onder meer verantwoordelijk voor Sport

20 JUNI 2018

I

23

Vastgoed

Zuid-Korea investeert fors in kantoren

BRUZZ | DE VERHALEN

‘KOREANEN kopen Brussel op’

24

Investeren in vastgoed aan het kanaal in Brussel?

Neen, vinden de Koreanen. Te risicovol in hun ogen en mogelijk een luchtbel. Veel veiliger en beter renderend zijn de Brusselse klassekantoortorens. Daarin belegden ze in twee jaar al voor 1,5 miljard euro. — JEAN-MARIE BINST, FOTO’S BART DEWAELE

D

at Koreanen Brussel opkopen, lijkt wat kort door de bocht, maar anderhalf miljard euro aan investeringen in Brussels vastgoed in amper twee jaar tijd, is niet min.

Zuid-Korea staat in het rijtje van andere Aziatische investeerders als China, die actief zijn op de Brusselse vastgoedmarkt.

Dat Zuid-Korea zijn oog op de Brusselse immobiliënmarkt heeft laten vallen, is het verhaal van de belegging van de goede huisvader. Enerzijds zijn er Koreaanse instellingen met overheidsbelangen die geïnteresseerd zijn in Brussel, anderzijds ook private Koreaanse beleggers.

Een ding hebben ze gemeen: ze kiezen secuur en bewust welke torens ze willen in Brussel. Ze spelen op veilig.

En een en ander is eigen aan het cliché van perfectionisme dat aan Koreanen wordt toegeschreven. Doorgedreven studie en onderzoek, extreme risicobeperking en een zweem van confucianisme (‘juist handelen op het juiste moment’) blijken ook in hun zakencultuur niet vreemd.

“Koreanen die beleggen in buitenlands vastgoed zullen weinig risico’s nemen,” bevestigt PierrePaul Verhelst van Jones Lang Lasalle (JLL), een van de belang-

I 20 JUNI 2018

rijkste consultancy-specialisten in commercieel vastgoed. “In Brussel zoeken ze alleen kantoorgebouwen, waardevolle dan wel, goed gelegen en met langlopende huurcontracten.

Het hogere marktsegment met andere woorden.”

In korte tijd zijn dan ook enkele paradepaardjes van de Brusselse kantorenmarkt in Koreaanse handen gekomen. De Astrotoren aan de Astronomielaan op de Kleine Ring, vroeger bekend om zijn

JONES LANG LASALLE

goudkoperen beglazing. Eerst gebruikt door Fortis, sinds eind 2016 door Actiris, de VDAB en Bruxelles Formation. Verder sinds de vroege lente 2018 de gebouwen Egmont I en Egmont II in de Karmelietenstraat, achter het Rekenhof en het Koningsplein. Zeg maar de slaapkamer van federaal minister Didier Reynders, nu gehuurd van de Koreanen.

170 mio 34.820 m2

Vanuit een Koreaanse financiële instelling, de Korea Investment Mangagement company (KIM), gebeurt de eigendomsoverdracht via een complexe structuur en een besloten vennootschap van Luxemburgs recht. KIM maakt deel uit van de groep Korea Investment Holdings c. Ltd. Via de tussenconstructie-handelsvenootschap Egmont Luxembourg werd een erfpachtrecht van 99 jaar gelegd op het gebouwencomplex Egmont I en Egmont II, samen 53.000 vierkante meter groot. Voor het verleende erfpachtrecht kreeg Cofinimmo een eerste pacht van 370 miljoen euro van de Koreanen, en een vast jaarlijks bedrag van 20.000 euro erbovenop.

“Om latere pensioenen te kunnen betalen, zoekt Korea naar activa die goed opbrengen” PIERRE-PAUL VERHELST

ASTRO TOWER

HOOG RENDEMENT

Dan zijn er nog de Engie ‘twin towers’ in de Noordwijk, ook bekend als de North Light en Pole Star van GDF Suez, maar nu dus Engie.

Oorspronkelijk waren die torens van AG Real Estate en Belfius. Verder het blok van de EU-vertegenwoordiging aan het De Meeüssquare, door Befimmo voor 122 miljoen euro in erfpacht gegeven voor 99 jaar aan fondsbeheerder CBRE Global Investors, dat voor Koreanen werkt.

Ook nog het pand Brederode van de Brederodestraat 9, op de hoek met

de Naamsestraat, bewoond door het advocatenbureau Linklaters. En onlangs kwam ook het innovatieve The PassPort, de nieuwbouw aan de ingang van Brussels Airport in handen van de Koreanen.

Dat Brussel gegeerd is, heeft nog andere redenen. “Londen, Parijs, Frankfurt en Amsterdam interesseren Korea ook, maar een van de doorslaggevende factoren is dat de

ENGIE TORENS NORTH LIGHT EN POLE STAR

228 mio 75.000 m2

BREDERODESTRAAT

122 mio 17.500 m2

van Europese instellingen in Brussel een bijkomende zekerheid. Zo is de kans op leegstand kleiner.

Staatsobligaties in Korea brengen vaak niet meer op dan twee procent, daarom gaat men op zoek naar een hoger rendement, dat onder meer te vinden is in Brussels vastgoed.

Dat kan tot 4,5 procent opbrengen.”

Een van de eerste gebouwen die door Koreanen werden opgekocht,

was dat aan Kunstlaan 53, in 2012, toen voor vijftien miljoen euro.

Vooral sinds 2016 gaat het geld wel rollen: bijna 400 miljoen euro voor Egmont I en II (gehuurd door onder meer FOD Buitenlandse Zaken), 228 miljoen voor de Engie-toren (eerst 60 procent gekocht, nu 100 procent), en 170 miljoen voor de Astrotoren (4.700 euro per vierkante meter), 137 miljoen euro

voor The Passport (voor het eerst met een rendement onder de vier procent) en ga maar door.

Wie de Koreaanse belegger is, blijkt niet altijd even duidelijk.

Bedrijven als Samsung, Hyundai en verzekeringsgroep Hana stranden op de interessante Brusselse vastgoedmarkt van kantoren via joint ventures van verschillende Koreaanse investeerders. ▲

verhuurprijzen voor kantoorruimtes in Brussel relatief lager zijn, zelfs lager dan in een stad als Madrid,” zegt Verhelst. “En kantoorvastgoed brengt hier meer op dan in die andere Europese steden.”

“Als Koreanen investeren, willen ze genoeg diversifiëren om het risico te beperken en zich van een bepaalde meerwaarde te verzekeren.

Bovendien geeft de aanwezigheid

20 JUNI 2018

I

25

Koreanen in Brussel

het huurcontract bestendigd, ten gunste van een Koreaans fonds.

“Over de fiscale structuren die achter de transacties zitten, kan ik me niet uitspreken, dat is andermans domein,” stelt Verhelst onomwonden.

“Uiteraard wil men via die fiscale constructies een optimalisatie van de investering, zodat de verkoop (en meerwaarde) van aandelen interessant blijft.” Maar het is duidelijk dat het om een complex net gaat van legale eigendomsverwerving.

EGMONT I EN EGMONT II

400 mio 53.000 m2

BRUZZ | DE VERHALEN

PENSIOENFONDSEN

DE MEEÛSSQUARE

190 mio 40.0000 m2

▲

Zo werd bekendgemaakt dat The PassPort van Brussels Airport weliswaar gekocht werd door AXA, maar voor Koreaanse investeringsfondsen. De Astrotoren (hoofdzetel van Actiris) is door de Duitse verzekeringsgroep Patrizia Immobilien gekocht. Patrizia deed dat echter voor Koreanen. Het pand 16 aan het De Meeûssquare, met een geschiedenis van huurders van Europese instellingen, is door het Duitse KanAM gekocht, maar meteen werd

26

I

20 JUNI 2018

“Plots interesseerde het Herman Teirlinckgebouw de Koreanen niet meer: het ligt te kort bij Molenbeek” PIERRE-PAULVERHELST JONES LANG LASALLE

Wie ook interesse heeft in het Brusselse vastgoed zijn de Koreaanse pensioenfondsen. Zeg maar, om het pensioen voor de oude dag van de volgende generaties Koreanen te verzekeren. Verhelst: “Korea wil de schuld die het zal hebben om pensioenen uit te betalen kunnen inlossen. Daarvoor moeten ze buitenlandse, waardevolle activa vinden die op het vlak van rendement een meerwaarde garanderen.”

Eigenlijk begon het verhaal van overzeese investeringen van het National Pension Service of Korea (NPS) al in 2005. En sindsdien bleef het duren, met in 2017 al een 35,5 miljard euro aan buitenlandse investeringen, zo bevestigt een goede Koreaanse bron.

Het Koreaans overheidspensioenfonds NPS belegt hoofdzakelijk in ‘ontwikkelde landen’ in Europa, de Verenigde Staten en de regio Azië/ Stille Oceaan. Tijdens de ceremonie van de Investment & Pension Europe Global Awards (IPE) half mei 2018 in Milaan, werd NPS bekroond met de ‘Best Investment Award in the Asia Pacific Region’ voor 2018.

Die focus op ‘risicoloze’ beleggingen, heeft zo zijn consequenties voor het hele plaatje van de Brusselse vastgoedmarkt. In 2017 bleken de Koreanen geïnteresseerd in een bod voor het nieuwe Herman Teirlinckgebouw (Thurn & Taxis-site) waarin de Vlaamse overheid - de huurder de meeste van haar Brusselse administraties centraliseerde.

“Uiteindelijk hebben de Koreanen afgehaakt om wel zeer persoonlijke redenen,” stelt Verhelst. “De nefaste connotatie van de kanaalzone met de nabijheid van Sint-Jans-Molenbeek dat vanaf 2016 negatief in het wereldnieuws kwam, zinde hen niet. Plots interesseerde het Herman Teirlinckgebouw de Koreanen niet meer.”

Opinie

lezersbrieven

lezersbrieven@bruzz.be Decumul De recente stemming over de decumul (men kan geen schepen/ burgemeester en parlementslid tegelijkertijd zijn) vond een ruime meerderheid in het Brussels parlement, maar niet in de Nederlandse taalgroep. Dat betekent dat de decumul voorlopig niet doorgaat. Verschillende opiniemakers, ook bij BRUZZ (Edito 13 juni 2018), gingen mee in de framing dat de Franstalige meerderheid de decumul probeert op te leggen aan de Nederlandstalige minderheid. Decumul wordt hier dus uitgelegd als een ‘communautair’ dossier.

Als mede-indiener van het voorstel ben ik het hier fundamenteel niet mee eens. Decumul gaat over goed bestuur. Het ‘communautariseren’ van dossiers is in de Belgische politiek een bekende truc om een inhoudelijke discussie uit de weg te gaan. De bevolking vraagt, terecht, dat politici die worden verkozen en betaald voor een functie, die met al hun aandacht en tijd uitvoeren.

Maar het belang van de decumul gaat nog verder dan dat. SP.A pleit al tien jaar consequent voor een sterk stedelijk beleid voor heel Brussel. De uitdagingen op het vlak van armoede, luchtvervuiling, stadsvlucht, of files zijn zo groot dat ze alleen maar efficiënt op het niveau van het Brussels Gewest kunnen worden aangepakt. Dat vereist een slagkrachtige Brusselse regering en een sterk Brussels parlement, die zich niet laten blokkeren door lokale mandatarissen, zoals nu vaak het geval is. Decumul is daarom een stap in de richting van beter bestuur. Via de decumul komt er immers een duidelijke scheiding tussen de functie van Brussels volksvertegenwoordiger en van

lokaal bestuurder.

Bovendien is het niet zonder risico om een inhoudelijk debat over een beter bestuur voor Brussel te communautariseren. Het brengt de bescherming van de Nederlandstaligen in Brussel op lange termijn in gevaar. Door het begrip ‘communautair’ te misbruiken, wordt het systematisch uitgehold.

Op de dag dat de rechten van Nederlandstaligen echt onder vuur komen te liggen, riskeren we dat communautaire argumenten niet meer au sérieux worden genomen. Want laten we daarover duidelijk zijn: de bescherming van de rechten van Nederlandstaligen in Brussel is essentieel. SP.A zal nooit meegaan in een afbouw van die rechten.

Onze boodschap aan onze Nederlandstalige collega’s in het parlement is daarom: walk your talk. Wij stellen vast dat alle Vlaamse partijen zich uitspreken voor een beter en homogener bestuur voor Brussel. Het volstaat echter niet grote visies te verkondigen. Als er daarentegen in concrete dossiers moet worden gestemd voor een beter Brussels bestuur, dan vertonen diezelfde Vlaamse partijen koudwatervrees.

De stemming van vorige week vrijdag bewijst dat: de Vlaamse partijen N-VA, Open VLD, en CD&V, samen met de Franstalige MR, stemden tegen decumul en willen hun gecombineerde mandaten van schepen/ burgemeester en parlementslid niet opgeven. Met de verkiezingen in aantocht betekent dat voor sommigen misschien een andere carrièreplanning. Maar dat lijkt mij geen goed argument om een transparanter en meer coherent bestuur voor Brussel tegen te houden.

Jef Van Damme, fractieleider voor SP.A in het Brussels parlement

SPELREGELS VOOR LEZERSBRIEVEN: Mail uw bijdrage naar lezersbrieven@bruzz.be. Schrijven kan naar BRUZZ-Brieven van Lezers, Flageyplein 18, 1050 Elsene; faxen naar 02-226.45.69. Vergeet niet uw adres te vermelden, ook in e-mails: zonder het adres van de afzender beschouwen we een brief als anoniem, en wordt hij niet gepubliceerd. De maximumlengte van een bijdrage is 2.500 tekens, inclusief spaties. Wilt u graag een langere, meer uitgewerkte opiniebijdrage schrijven (max. 5.000 tekens)? Neem dan eerst contact met ons op voor overleg via lezersbrieven@bruzz.be. De redactie mag lezersbrieven redigeren of weigeren.

Moties, - manifesten of omzendbrieven worden niet (in deze rubriek) opgenomen.

20 JUNI 2018

I

27

Sport

SERIE

BRUSSEL & HET WK

een bijzondere geschiedenis > Enrique Buero, WK 1930 Joe Maca, WK 1950

B R U Z Z | LO S VA N D E T I J D

Rodolf Seeldrayers, WK 1954

Hoe het WK in Elsene begon Hoewel de Wereldbeker voetbal Brussel zelf nooit aangedaan heeft, hebben onze hoofdstad en enkele opvallende Brusselaars toch een bijzondere rol in de WK-geschiedenis gespeeld. Drie weken lang leggen we de banden tussen Brussel en het WK bloot. Beginnen doen we bij de roots van de competitie: in Elsene.

— KURT DESWERT

I De vijftienjarige Enrique Buero junior bracht de eerste wereldbeker letterlijk naar Uruguay.

n het najaar van 1929 stond het huishouden van Enrique Buero (1891-1975) danig op zijn kop.

De Uruguayaanse diplomaat was in 1927 naar Brussel gezonden en had er met zijn gezin zijn intrek genomen in de Abdijstraat 28 in Elsene. Buero had een bijzondere manier bedacht om de aandacht van de wereld te vestigen op het honderdjarig bestaan van zijn land in 1930: de organisatie van de allereerste wereldbeker voetbal.

Tijdens een FIFA-congres in mei 1929 werd het eerste WK aan het Zuid-Amerikaanse land toegewezen, een land dat grotendeels uit pampa’s bestond en meer vee dan inwoners telde. De toewijzing veroorzaakte stennis. Een resem Europese landen die ook hun kandidatuur hadden gesteld voor de organisatie, besliste om thuis te blijven. Zonder Europese teams leek de eerste wereldbeker een flinke slag in het water te worden. Voor Buero, die aan het hoofd van het WK-organisatiecomité kwam te staan, begonnen koortsachtige maanden.

Sinds zijn eerste diplomatieke zending naar Bern in 1923 had Buero zich ontfermd over Uruguays voornaamste exportproduct (naast het onvermijdelijke rundvlees): de nationale voetbalploeg. La Celeste had met technisch briljant spel de Olympische voetbaltornooien van Parijs (1924) en Amsterdam (1928) gewonnen. Buero was daarbij delegatieleider. Hij fikste de accommodaties voor spelers en staf, regelde de visa en oefenterreinen, en fungeerde ook als pr-man avant la lettre. De Olympische zeges hadden immers een enorme propagandawaarde voor zijn piepkleine, slechts 1,7 miljoen inwoners tellende thuisland. De successen van het team leverden hem een zitje op als vicevoorzitter bij de Wereldvoetbalbond FIFA.

Enrique Buero gaf de eerste wereldbeker vorm in Brussel

28

I

20 JUNI 2018

WK VOETBAL van 14 juni tot 15 juli 2018

BOOTREIS Brussel zou cruciaal blijken voor het welslagen van het eerste WK. Zeker toen drie (!) maanden voor aanvang van het WK nog altijd geen enkel Europees land toegezegd had. Vanuit de Abdijstraat vertrokken massa’s brieven en telegrammen. Naar Buero’s thuisland, naar de FIFA, naar de stadionbouwers - er moest in negen maanden tijd ook nog eens een stadion voor honderdduizend toeschouwers gebouwd worden en naar de bij de FIFA aangesloten bonden. Veel zoden brachten die

aanvankelijk niet aan de dijk. De FIFA besloot daarom een spoedvergadering in Brussel te beleggen, waar Buero de (financiële) voorstellen van de Uruguayaanse regering uit de doeken deed.

Terwijl de Wall Streetcrash van oktober 1929 al stevig aan de wereldeconomie was beginnen te vreten, besliste zijn regering de portemonnee open te trekken. De reiskosten en het eten werden betaald voor alle selecties. De spelers kregen elk nog eens 2 peso voor tijdens de bootreis en 4 peso per dag tijdens hun verblijf in Uruguay. Ook de FIFA mocht niet klagen. Buero verzekerde Rimet dat tien procent van de brutowinst van het tornooi naar de organisatie zou gaan. De spoedvergadering leverde een eerste barst op in het verzet.

Twee weken later, ook al in Brussel, volgde de dijkbreuk toen België zich

Drie maanden voor aanvang van het WK had nog steeds geen enkel Europees land toegezegd als eerste deelnemer aan zou melden.

Buero klopte daarvoor aan bij zijn Belgische FIFA-collega, Brusselaar Rodolf William Seeldrayers (1876-1955). Die was net voorzitter van de Belgische voetbalbond geworden en maakte er een erezaak van dat ons land, als stichtend lid van de FIFA, zou deelnemen aan de allereerste wereldbeker. Seeldrayers en Buero bewerkten de vaderlandse pers. Dat was nodig, want er moest behoorlijk wat tegenstand weggemasseerd worden, zowel bij de publieke opinie als bij de clubbesturen. Ons land vierde immers ook zijn honderdjarig bestaan, met maar liefst twee Wereldtentoonstellingen: eentje in Antwerpen en eentje in Luik. Beide zouden gepaard gaan met de nodige voetbalinterlands.

De clubs zagen het bovendien niet zitten dat hun spelers zo’n lange

trip zouden maken. Voor de spelers zelf was het dan weer een once in a lifetime opportunity.

Twee weken na de FIFA-vergadering riep Seeldrayers de clubverantwoordelijken bij elkaar en mocht Buero hen overtuigen van het belang van de wereldbeker. Met succes, België ging overstag. En zou even later gevolgd worden door Roemenië, Joegoslavië en Frankrijk.

TROFEE IN DE KOFFER Op 20 juni 1930 kwam Buero hoogstpersoonlijk de naar het WK vertrekkende Rode Duivels uitwuiven in Brussel-Zuid. Intussen had hij zijn vijftienjarige zoon, Enrique junior (bijnaam le Belge) al met een bijzondere opdracht vooruitgestuurd. In zijn bagage - zo gaat althans de familielegende, ruimschoots ondersteund door veelzeggend fotomateriaal - vervoerde junior de wereldbeker zelf,

B R U Z Z | LO S VA N D E T I J D

In die hoedanigheid fluisterde hij in de loop van de jaren twintig voorzitter Jules Rimet in dat de FIFA best zelf wel een wereldbeker kon organiseren. Daar had de eerzuchtige Fransman wel oren naar. Ondanks plannen die al jarenlang bestonden, bleef het grootste internationale voetbaltornooi op de kalender tot nader order in handen van het Internationaal Olympisch Comité (IOC). De FIFA liep daarmee tonnen geld mis: om en bij een derde van de totale inkomsten van de Spelen kwam van de voetbalcompetitie.

Op het congres waar de toekenning van het WK geregeld moest worden, had Buero het zo aangelegd dat de Zuid-Amerikaanse bonden aan één zeel trokken, voor Uruguay. Tot groot ongenoegen van de Europese bonden.

Met een WK werd meteen een ander probleem opgelost. Binnen de Wereldvoetbalbond woedde immers een hevige discussie over de regels rond profvoetbal. Ook voor Buero’s Uruguay was dat een probleem. In 1925 was de Uruguayaanse topclub Nacional Montevideo met een resem internationals aan een Europese tournee begonnen die verschillende maanden duurde - en waarin onder meer werd gespeeld tegen de Entente Bruxellois. Dat wees erop dat de spelers betaald werden en dat strookte niet met de voorwaarde om aan de Olympische Spelen deel te nemen. Maar aan een WK dat door de FIFA georganiseerd zou worden, zouden zowel amateurs als profs kunnen deelnemen. En zo zou Uruguay dus zijn voetbalpropaganda gewoon kunnen voortzetten.

Enrique Buero belegde in Brussel een cruciale vergadering met de FIFA.

de trofee die later op voorspraak van Seeldrayers de naam van Jules Rimet zou dragen.

Het was ook die Rimet die er mede voor zou zorgen dat Buero een beetje verdwenen is uit de wereldbekergeschiedenis. In zijn Histoire Merveilleuse de la Coupe du Monde (1954) besteedt de egomane Fransman nauwelijks aandacht aan Buero’s inzet. Hij verdween daardoor in de plooien van de officiële FIFA-geschiedenis.

Onterecht. Dat de Uruguayaan wel degelijk die eerste wereldbeker mogelijk maakte, blijkt overduidelijk uit een publicatie van zijn correspondentie, die in 1932 bij een Brusselse uitgeverij verscheen onder de titel Negociaciones Internacionales. La Organizacion de la Coupe du Monde. Buero mag dan ook gerust één van de vaders van de wereldbeker genoemd worden. En Elsene zijn couveuse.

20 JUNI 2018

I

29

Enfant Terrible Bijzondere mensen in een bijzondere stad

Kwetsbaarheid is nog steeds een taboe Inge Snijders (30) Documentairemaker/fotograaf

B R U Z Z | LO S VA N D E T I J D

Je kan heel ver gaan om de erkenning van je vader te verdienen, maar uiteindelijk moet je toch je eigen weg gaan. Dat is niet makkelijk geweest voor mij. Ik behoor tot de vierde generatie van een doktersfamilie.

Zowat iedereen, van al mijn broers en zussen tot neven en nichten, werkt in de medische sector. Dus het lag voor de hand dat ik geneeskunde ging studeren. Maar er knaagde iets. Als kind speelde ik altijd graag toneel, ik had een rijke fantasie, maar dat werd thuis niet gestimuleerd. Op een gegeven moment heb ik mijn vader toch durven te vragen om mijn doktersstudies in Amsterdam on hold te zetten voor een acteeropleiding in avondschool. Uiteindelijk ben ik nooit meer teruggekeerd naar de universiteit (lacht). Na die acteerstudies ben ik filmregie begonnen, hier in het RITCS. Ik voelde me veel meer thuis in de kunstwereld. Mijn gevoeligheid die in de medische sector niet bepaald werd op prijs gesteld, werd daar net geprezen en aangemoedigd.

Nu maak ik documentaires om verhalen te vertellen waarin de kwetsbaarheid en veerkracht van mensen centraal staan. Door de sociale media worden we vandaag natuurlijk overspoeld door verhalen, maar die zijn meestal eenzijdig positief. Ik geloof net dat we door te praten over de moeilijke momenten in het leven meer verbinding maken met mekaar, meer empathie creëren. Een beslissende ervaring is het ongeluk van mijn broertje geweest. Amper zestien was hij toen hij een bijna dodelijke val heeft gemaakt met zijn fiets. Hij was een opkomend wielertalent, en heeft enorm veel geluk gehad. Dat heeft me toen erg aangegrepen, ook om te zien hoe lastig zijn mentale revalidatie is geweest. We hebben het nog steeds heel moeilijk om met onze kwetsbaarheid om te gaan. Dat zit nog altijd sterk in de taboesfeer, geloof me, en met mijn werk wil ik dat proberen open te breken. Ik heb al gemerkt hoe bevrijdend mijn documentaires kunnen zijn, zowel voor de geportretteerde personen

Inge Snijders (30)

als voor hun omgeving en het publiek.

Momenteel werk ik in opdracht van Canvas mee aan de reeks Reset, over mensen die hun leven weer op de rails proberen te krijgen nadat ze iets heftigs hebben meegemaakt. Ik volg de doelman Miguel Van Damme die leukemie heeft gehad en door een diep dal is gegaan. Dan merk je ook hoe veerkrachtig mensen kunnen zijn. Ik kan je talloze voorbeelden geven van de ongelooflijke moed van patiënten die ik heb gevolgd. Het is mateloos fascinerend om de mens in al zijn complexiteit te kunnen tonen achter de patiënt.

Onlangs ben ik met mijn eigen bedrijfje begonnen omdat ik het meeste voldoening krijg als ik verhalen kan vertellen binnen de gezondheids- of welzijnssector. Wel steeds met veel aandacht voor de vorm, de esthetiek, de sfeer, de muziek … Op een of andere manier zijn die twee werelden, de medische en de artistieke, toch bij mekaar gekomen. Al blijf ik op de familiefeesten wel het buitenbeentje (glimlacht).

Ik ben in Brussel komen studeren omdat ik indertijd weg wilde uit Nederland. Het eerste weekend dat ik hier rondhing om het RITCS te bezoeken, werd ik overdonderd door de contrasten, al die culturen. Ik herinner me dat ik op straat de talen stond te tellen.

Ik keek naar al die gezichten, en dacht ‘wauw, hier liggen de verhalen gewoon voor het rapen’. Het toeval wil dat ik datzelfde weekend mijn huidige man heb ontmoet, een Brusselaar (lacht). Eén grote coup de foudre, zeg maar. En ik hou nog steeds van deze stad, ja. Al heb ik de indruk dat men de laatste tijd onverschilliger is geworden naar elkaar toe. Ik hoop vooral niet dat iedereen zich te zeer gaat terugplooien op zijn/haar eigen gemeenschap.

Een ideale dag in Brussel? Dan spring ik – waarschijnlijk door mijn Nederlandse roots – op de fiets, en rij ik bewust verloren. Dat gevoel om op reis te zijn in je eigen stad, heerlijk! — PATRICK JORDENS

geboren in Landgraaf, Nederland. Ze koos uiteindelijk voor studies documentaire aan het RITCS in Brussel, waar ze al vijf jaar woont. Ze werkt als freelanceregisseur en fotograaf, en begon onlangs met een filmbedrijfje. ingesnijders.com en healingstories.net

30

I

20 JUNI 2018

B R U Z Z | LO S VA N D E T I J D © SASKIA VANDERSTICHELE

20 JUNI 2018

I

31

JA, IK WIL JE, BLIJF BIJ ME, HOU VAN ME…

11.07.2018

WWW.BRUSSELTROUWT.BE

Y18-1840-Muntpunt_Advertentie_BRUZZ_215x45_02.indd 1

15/06/2018 10:05

GEEN ZIN IN VOETBAL? SPEEL DAN BRUZZ BUITENSPEL! De zomerwedstrijd die helemaal niets met voetbal te maken heeft. Vanaf 18 juni in BRUZZ magazine en op BRUZZ.be.

Ga naar BRUZZ.be en win deze week een boekenpakket van Toni Coppers!

Nick Trachet

Brussel en de wereld culinair ontdekt

Omegabaars billabongs (rivierpoelen) van Queensland. Van Hoestenberghe haalde vissen naar hier en experimenteerde rond voeder en leefomstandigheden. Voor de handel doopte hij de vis omegabaars. Het is een wat vette vis, ideaal voor op de barbecue dus, en dat vet bevat heel wat omega 3-onverzadigde vetzuren, wat uitstekend is voor de gezondheid van de eter.

Vandaar.

Aqua4C, zo heet het bedrijf, kwam er in Kruishoutem in Oost-Vlaanderen, op hoorafstand van de E17.

Het is een fabriek die duurzaamheid tot een basisnorm heeft gemaakt. Men betrekt regenwater en warmte uit de nabijgelegen tomatenserres, de elektriciteit komt van de zonnepanelen van dezelfde buren. Er is géén aansluiting met het net voor water noch stroom. Er is geen nood aan antibiotica, het water wordt gerecycleerd, zodat je op het einde van de rit maar twee liter water nodig hebt om een kilo vis te kweken. Water met de uitwerpselen van de vis gaat terug naar de tomatenplanten bij de buur. Als meststof. De vissen krijgen graan, maïs en lijnzaad te eten en sterven door in ijs te worden gelegd. De vis wordt - door het bedrijf - nooit geleverd in piepschuim, maar in herbruikbare viskisten of waskarton. Als je duurzaam wil zijn, moet je het goed doen!

Sinds een paar jaar heeft de grootdistributie de omegabaars ontdekt en kan je die nu, al dan niet gefileerd, in de supermarkt vinden. Rauw is het een heerlijke vis, ook Japanse chefs in ons land lijken hem als sashimi wel te lusten. De textuur neigt naar die van de Japanse hamachi. In ceviche zal hij niet misstaan.

Bakken is eenvoudig, door het vetgehalte gaat hij niet kleven en uiteenvallen doet hij ook al niet. Verder wordt hij nu ook gerookt. Vreemd dat we die vis nog niet eerder vonden. Smakelijk.

B R U Z Z | LO S VA N D E T I J D

De omegabaars is een recente ‘uitvinding’ van een Vlaamse bioloog in de kelders van de Universiteit van Leuven. Het verhaal van hoe een Australische vis een Vlaams streekproduct werd, exclusief te krijgen in ons land.

Moderniteit duikt soms op onverwachte plekken op.

Wij weten dat er steeds meer vis wordt gekweekt, al meer dan de helft van alle opgediende vis op aarde komt van kweek, niet van wilde vangst.

In het oude Romeinse Rijk was de viskweek ingeburgerd. Zij kweekten zelfs een ingevoerde Afrikaanse vissoort: de tilapia. De monniken in de middeleeuwen verspreidden karpers (oorspronkelijk uit de Donau) over West-Europa, maar erg populair werden die hier nooit. Rond 1865 vonden twee Fransen de moderne piscicultuur uit, waarbij de voortplanting van de forel onder gecontroleerde omstandigheden gebeurde. De volgende stap voorwaarts was de Europese zalm die vanaf 1980 zo democratiseerde, daarna ging het snel.

Tarbot, grote garnalen, zeebaars, goudbrasem, pangasius … De vis in de winkel is vandaag haast vaker gekweekt dan wild. Let wel dat men steeds probeerde gewaardeerde, dure vissoorten te kweken. Na een korte tijd dondert de prijs daarvan dan ook steevast in elkaar, met moeilijkheden voor de jonge bedrijven als gevolg.

De Vlaamse bioloog Stijn VanHoestenberghe, toen doctorerend aan de KU Leuven, deed het andersom. Hij zocht eerst een vissoort die aan de ideale criteria voldeed om gekweekt en verkocht te worden: tropisch, snelgroeiend, in scholen levend, met blank vlees, met weinig graten en - last but not least - een vis die geen dierlijk dieet nodig had, want iedereen kent wel het dilemma dat je om zalm te kweken veel meer vis nodig hebt dan hij opbrengt.

Al snel kwam de onderzoeker uit bij de jade perch (Scortum barcoo) uit de familie der Tijgerbaarzen. Dat is een visje dat van nature alleen voorkomt in de

“In het oude Romeinse Rijk werd zelfs een ingevoerde Afrikaanse vissoort gekweekt: de tilapia”

De hele reeks nalezen? » BRUZZ.be/trachet

20 JUNI 2018

I

33

Celia Ledoux

Wekelijkse column

CELIA SCHIET MET SCHERP

Naar een hoer luistert niemand

B R U Z Z | LO S VA N D E T I J D

Er is een sekswerker gedood in onze stad. Dat weten we allemaal. Verder weten we weinig.

Hoer is het oudste beroep ter wereld naast vroedvrouw. Vrijen en geboren worden als basis van menszijn: al naargelang je stemming is dat wrang of poëtisch. Er is momenteel veel te doen rond het beroep. Zweeds model, decriminalisering, legalisering, sekswerk of klanten criminaliseren, vrouwen redden, mensenhandel. Iedereen heeft een mening.

Het is als lezen door melkglas: je ziet iets, maar begrijpt niet wát.

Misschien hebt u al een sekswerker ingehuurd, ik niet. Ik kende er een paar. Chantal, getrouwd met een klant, tevreden oudere vrouw. Sanne, negentien, deed sm na een zware jeugd, klom daardoor tegen alle verwachtingen in op. Sondra: gesmokkeld en ‘gered’. Ik had hun werkplek gezien. Ik weet weinig.

Naar hoeren luistert men niet. Men redt, betuttelt, werkt tegen, bespreekt. Op Twitter kan je sekswerkers volgen. Er rijzen hoe langer hoe meer belangenverenigingen op. Je kan met hen praten. Wat je dan hoort, is interessant.

© SASKIA VANDERSTICHELE

34

I

20 JUNI 2018

Je hoort over dat Zweedse model: hoe het vrouwen huurcontract, bankrekening en kinderen afneemt.

Kapotbeschermd. De waaier van werelden: raamprostituees, specialisten, thuiswerkenden, gesmokkelde mensen, transgenders, mannen enzovoort. Je hoort hoe de reddingsindustrie sekswerkers slachtoffers noemt. Iedereen móet gered, willens nillens.

Bij een vereniging voor sekswerkers of die ‘hún’ belangen verdedigt’ mag je achterdochtig zijn. Veel verenigingen beslissen zoals de katholieke kerk: wat zij willen dat goed is.

Belangenverenigingen ván sekswerkers, die hebben recht van spreken.

Sekswerkers zelf.

In Brussel worden de verhalen van Belgische belangenvereniging Utsopi steeds schrijnender. De ‘oplossingen’ maken sekswerkers het leven zuur.

Brusselse burgemeesters schuiven hen mekaar door als pokerfiches.

Vergunningen, sluitingsuren, regels, paperassen, controles. Zonder reden met als boodschap: kras maar op. Jij bent overlast. Emir Kir spreekt over uitroeien, Close kiest ook repressie.

De buurt ‘opschonen‘? Ramen

worden gesloten, vrouwen belanden op straat. Noem ze allemaal gesmokkeld, dan kan je criminaliseren. Is de politie nodig? Ze komen laat, om papieren te controleren, of niet. Clerfayt behandelt hen als mensen. In het land der blinden.

Villa Tinto, is dat een oplossing? Het klinkt netjes, maar is alleen met papieren te gebruiken - en hoe dwing je zo’n waaier in een vleessupermarkt? Sekswerkers zijn minstens verdeeld.

Nu vallen er doden. Verbaast dat onder zulke omstandigheden?

Hoeren die staken met een publieke mars, hoe uitzonderlijk dat is? En nog blijft men over de hoofden heen praten.

Ik weet weinig. Ik heb geen zoveelste mirakeloplossing. Maar de overheden kunnen proberen wat nooit gedaan wordt en wat sekswerkers al tijden vragen. Luisteren.

Niet naar wie het beter weet. Naar sekswerkers zelf. Daarna kan er gepraat worden met iedereen en hen erbij, maar eerst geluisterd. Er wordt nooit geluisterd naar hoeren. Maar ze zijn wel mensen. Brusselaars, zoals u en ik.

Big City

Stel zelf je vraag en stem op BRUZZ.be

LISA UIT KOEKELBERG

G

oed nieuws voor de vraagsteller: de volgende weken en zelfs maanden werkt de overheid verder aan een uitbreiding van het aantal afhaalpunten. Intussen zes maanden na de invoering van de nieuwe regel biedt Net Brussel de nieuwe bio-afbreekbare groene zak voor tuinafval sinds vorige week buiten de Recyparken (containerparken) van het Brussels Gewest aan. Voorlopig is dat nog versnipperd en onoverzichtelijk, maar daar zou de komende weken en maanden dus verandering in komen.

Dat de regelgeving van start ging op 1 januari 2018 zonder een uitgewerkt distributienetwerk, schijnt niemands schuld te zijn.

Wie is er bevoegd? PS-minister Fadila Laanan, voor Openbare netheid, CDH-minister Céline Fremault, voor Leefmilieu en PS-minister-president Rudi Vervoort, voor Openbare Besturen (de gemeenten dus, want niet alle gemeenten werken mee). ”Net Brussel heeft zelf niet gekozen voor deze groene bio-afbreekbare zak, het is een verplichting die ons werd opgelegd in het kader van de exploitatievergunning van Brussel-Compost, door Leefmilieu Brussel,” zo schuift Etienne Cornesse, woordvoerder Net Brussel het vuil door. “Hierdoor werd de verkoop van groene plastic zakken verboden sinds 1 januari 2018.

Het Brussels Gewest wou de kwaliteit van de zakken garanderen en namaak vermijden. Spijtig genoeg liep dat vertraging op, waardoor de aankoopcentrale niet kon beginnen met de productie van de nieuwe bio-afbreekbare groene zakken. Er moest een overheidsopdracht worden uitgeschreven.”

Hopelijk heeft de vraagsteller dit voorjaar wel gesnoeid of het gras gemaaid, want de natuur wacht natuurlijk geen halfjaar, zoals Brussel Leefmilieu en Net

Brussel. Met dat groen kon en kan iedereen zonder zakken, en vrac naar een van de vier Recyparken.

Of het nu met een huur-aanhangwagen is, met de bakfiets of los in de koffer gekeild, De Recyparken zijn te vinden in Vorst, Brussel-Stad aan de Van Praetbrug, Oudergem (enkel voor inwoners van Oudergem, Etterbeek, Elsene en Watermaal-Bosvoorde) en in Sint-Pieters-Woluwe

worden voor de nieuwe afbreekbare versie.

VERKOOPPUNTEN Daarnaast zijn er ook gemeenten die op eigen initiatief de zakken verkopen, zoals Sint-Agatha-Berchem, Evere, Ganshoren, Oudergem, Ukkel, Vorst, de twee Woluwes en Watermaal-Bosvoorde. Die gemeenten én de Recyparken samen, verkochten al 22.000 rollen. En dan zijn er - zoals de wetgever aankondigde ‘vanaf juni’ - de verkooppunten in de grootdistributie. Daar zouden Carrefour, Colruyt en Delhaize aan meedoen, maar de nieuwe adressenlijsten worden niet gecommuniceerd (zie ook artikel op BRUZZ.be). Colruyt zou begin juli klaar zijn met de

In de groene zak hoort tuinafval.

Maar waar is hij te koop?

(enkel voor inwoners van Sint-Lambrechts-Woluwe en Sint-Pieters-Woluwe). Ze zijn alleen toegankelijk na controle van de identiteitskaart. Ook op de website arp-gan.be zijn de adressen te vinden.

In elk Recypark kunnen maximaal twee rollen met groene zakken gekocht worden, voor 2,50 euro voor een rol van tien zakken van 60 liter. Opgelet, de oude, groene zakken uit plastic worden niet meer verkocht, maar ze kunnen nog tot het einde van het jaar gebruikt worden en daarna in de Recyparken per rol ingeruild

groene zakken in de rekken te leggen. Carrefour verdeelt sinds vorige week in de winkels, ‘wellicht’ vooral in de Hypermarkets en Markets-vestigingen.

Delhaize heeft de knoop nog niet doorgehakt. “We kunnen de privéhandelaars niet dwingen, het is een commerciële transactie,” reageert Cornesse.

Wat wel als een paal boven water staat, is dat het Brussels Gewest geen stimuli aanreikt om elke bewoner van de stad de faciliteiten aan te bieden om in zijn wijk aan zakken te raken. In een stad als Nijmegen koop je zelfs een

zak bij de groenteboer, het tankstation of de sigarenwinkel, en staan de afhaalpunten online. Dat heet pas milieubewust omgaan met een afvalverwerkingssysteem als groencompost, en de burger informeren én opvoeden.

Brussel koos voor drie leveranciers voor de nieuwe groene zakken. “De totale prijs van een groene zak, van fabricageproces, waar die 10 eurocent kost, tot het ophalen, verwerken en composteren, en de dienstverlening bedraagt iets meer dan 2 euro per stuk, of het nu via de verbrandingsoven in Brussel moet of in Doel (voor Vlaanderen),” stelt Jan Buysse, directeur van de intercommunale Interza (Zaventem, Wezembeek-Oppem, Kraainem, Kampenhout, Steenokkerzeel) in de Rand.

Die productie- en verwerkingsprijs verschilt in Vlaanderen niet van die van Brussel. Toch betaalt de gebruiker in Vlaanderen een stuk meer dan in Brussel. “In Vlaams-Brabant (en Vlaanderen, red.) regeert de politiek van ‘de vervuiler betaalt’,” zegt Buysse.

“Een zak voor groente-, fruit- én tuinafval kan tot 2 euro kosten. In Vilvoorde is dat 1,20 euro. Dat maakt dat de burger nadenkt over zijn verbruik en het afval dat dat oplevert, en er zuinig mee omspringt door bijvoorbeeld afval aan te drukken. Brussel zou bang zijn om de prijs te verhogen, uit vrees voor sluikstorten.” Daarom houdt de overheid de prijs laag, ontziet ze de vervuiler.

De nieuwe groene zak wordt in Brussel met 25 eurocent per zak dus goedkoper verkocht dan geproduceerd, wat betekent dat iedereen - ook wie weinig groenafval heeft - via fiscale aanrekeningen bijdraagt. De appartementsbewoner bijvoorbeeld. In dat opzicht blijft het systeem in het Brussels Gewest minder sociaal en helpt het de vervuiler niet om spaarzaam om te gaan met afval. “Voor water, gas en elektriciteit betaalt de consument alles,” stelt Buysse nog.

“Waarom niet voor (groen)afval in de hoofdstad?”

B R U Z Z | LO S VA N D E T I J D

Waarom zijn de groene afvalzakken enkel nog te koop in de vier Recyparken en niet meer in de supermarkt?

— JEAN-MARIE BINST VOLGENDE WEEK

Waarom heet de Berenkuil in Schaarbeek zo?

20 JUNI 2018

I

35

DB501395D8

DB516917F8

Bestel nu een Flow Swing traplift en betaal 0% BTW*!

Bekende tophotel Riu Touareg***** vliegreis & ultra all-inclusive inbegrepen

ANTIQUAIR ZOEKT VOOR 2 ANTIEKWINKELS

Nog meer voordeel!

Alle kwaliteitsbeelden, Chinese vazen, klokken, bronzen…

11 dagen genieten vanaf:

€1.199/pp Reisfamilie Carlier

3 afreisdata

7 november 2018 5 december 2018 6 februari 2019

HOGE PRIJZEN, CASH GELD VRIJBLIJVENDE SCHATTING

0494 26 21 47

ostantix@hotmail.com

Luikerstwg. 62 • St-Truiden • tel. 011 705 500 meer info: www.deblauwevogel.be

VORST

Samenwonen

Met een thyssenkrupp traplift blijft u comfortabel en veilig thuis Duitse degelijkheid en 60 jaar ervaring van de marktleider Een traplift op maat, met installatie aan muur- of leuningzijde Adviseurs en installateurs uit uw buurt, met een Service 24/7 Wenst u meer info? U kunt ons steeds contacteren: OPENBARE VERKOPING

Bel ons gratis op 0800 26 672 Surf naar www.tk-traplift.be Ontvang uw gratis informatiepakket

BAPPARTEMENTSGEBOUW MET AANHORIGHEDEN MARÉCHAL JOFFRELAAN 17

DB519583F8

* Actie onder voorwaarden. Zie www.tk-traplift.be

opp. 2a 53ca. N.g.k.i. e 7.932. Gedeelt. verhuurd.

Wg met resid. kar. EPB (in afwachting). Bez. (v/a 2/6) zat. 10-12 u. en woens. 17-19 u. (1420-2-1) ZITDAG : woensdag 27 juni 2018 te 15 uur in de verkoopzaal 2 te Brussel, Bergstraat 34. ............................................................................................................................

Notaris Marc BOELAERT, T 02 425 31 84 61002222 ............................................................................................................................

Ongehuwd samenwonen kan ook contractueel worden geregeld.

Meestal gaat het over wie wat betaalt van de gemeenschappelijke kosten,welke vergoedingen er betaald worden wanneer u uit mekaar gaat, wie er opdraait voor de schulden. Er bestaan nog andere mogelijkheden waarover de notaris u graag zal inlichtingen.

DB047276

TIJD VOOR TUI

NIEUW! TUI DILBEEK Verheydenstraat 20A 1700 Dilbeek 02 300 24 68 dilbeek@tui.be ma-vr: 09u30-12u30 13u30-18u00 za: 09u00-17u00

TUI LAKEN SPANJE

p.p. vanaf

€499

p.p. vanaf

€499

7 nachten, halfpension

TURKIJE 7 nachten, all inclusive

p.p. vanaf

€310

FRANKRIJK • PROVENCE p.p. vanaf

€195

SPANJE • COSTA BRAVA 7 nachten, halfpension

7 nachten, logies

De Wandstraat 132 1020 Laken 02 302 20 03 laken@tui.be ma-vr: 09u30-18u00 za: 10u00-17u00

LAST MINUTES

JUNI, JULI EN AUGUSTUS

TUI DOCKS BRUXSEL Werkhuizenkaai 163 1000 Brussel 023 02 20 01 docks@tui.be ma-vr: 10u00-19u00 za: 10u00-20u00

DB512050E8

Veilig thuis in een welvarend Brussel Na jaren van laks beleid, favoritisme, schandalen, torenhoge criminaliteit en vastgelopen mobiliteit snakken de Brusselaars naar Verandering. Minister van Binnenlandse Zaken Jan Jambon en staatssecretaris voor Asiel en Migratie Theo Francken zetten de toon. Het is meer dan ooit duidelijk dat de N-VA het enige alternatief is voor degelijk bestuur voor alle Brusselaars.

Voor een leefbare en nette stad met een echt lik-op-stukbeleid. En voor een verplichte integratie met aandacht voor onze waarden en normen. n-va.be/veilig-verantwoord-vlaams

DB519831F8

Emoji teenslippers

diverse kleuren maten 30-37

098 onze nieuwe weekactie Kaytan training rope

tness handschoenen neopreen maat s/m of l/xl

lengte 9 meter Ă˜ 38 mm 8.5 kg

LED lichtslinger

18 LED met 96 zwarte of pastel tekens

1.49

Capetown baddoek diverse kleuren, katoen 50x100 cm

Nivea Sun roller of spray o.a. roller: kids, F50, 50 ml of spray: F30, 200 ml 1 l = 85.80/21.45

fitness trend

3443 campingtafel/krukje 2-in-1 aluminium/MDF opvouwbaar 44x40x48 cm

295 Chio maxi mix variations 1 kg = 2.98

158

washand 16x21 cm

0.35

Aztec servies

429 korte jurk

diverse kleuren schaal Ă˜ 15 cm, beker 10 cm of wijnglas 16 cm

diverse varianten polyester/elastaan one size

500 gram

788

149

036

kinder trolley

Omo vloeibaar wasmiddel

With Love of Awesome rugtas

o.a. Frozen, Princess, Cars of PJ Mask

witte of gekleurde was 80 wasbeurten 4 liter

dubbele rits diverse dessins

Maxxter bureau-ventilator usb-aansluiting diverse kleuren metaal

1 l = 1.99

387

795

489

193

298

feestverlichting

gaskooktoestel

kinder speeltent

Adidas deospray of douchegel

Froyak campingkast

multicolor of warm wit 14.8 m

All Ride navulgas butaan, 227 gram

roze of blauw 95x72x102 cm

1 kg = 4.76

1.08

diverse varianten douchegel 250 ml of deospray 150 ml

lange jurk one size

3.78

opvouwbaar 95x53x49 cm

1 l = 5.76/9.60

50 LED

1695

695

haarstijlborstel of krultang

documentenmap

Grundig navigatiesysteem

878

169

4995

haarstijlborstel: zwart/roze, 60W Telefunken krultang: met LED display

diverse varianten 6-vaks met elastiek

groot 5 inch touchscreen kaarten van heel Europa gratis kaartupdates extra dun incl. toebehoren

Aanbiedingen geldig van woensdag 20 juni t/m dinsdag 26 juni 2018 Altijd op de hoogte blijven van acties en nieuwe producten met onze nieuwsbrief. Meld u aan op action.com/newsletter

USB autolader duo 12/24V universeel zwart of wit

1.77

1695 www.action.com

BEVL - Alle prijzen zijn in Euro. Zet- en drukfouten voorbehouden.

144

495

DB374216D7

AUTOMECHANIEKER/ TECHNIEKER F. R MOTORS nv/sa

Profiel

Vandaele Fernand et fils 1080 Brussel

Heb je interesse?

Aarzel dan niet en stuur je cv naar fern.vand@gmail.com of contacteer ons telefonisch op het nummer 0475450751

• Bezit je een diploma automechanica/elektronica?

• Hou je van meten, begrijpen, interpreteren?

• Ben je dynamisch, enthousiast en leergierig?

• Hou je van uitdagingen en van degelijk uitgevoerd werk?

Functie

Wij zoeken een medewerker voor het stellen van diagnoses en voor het uitvoeren van kleine en grote herstellingen aan voertuigen.

Wat bieden wij jou?

• Een vaste job in een familiaal bedrijf waar je samenwerkt met een gemotiveerde ploeg van elkaar steunende collega’s.

• De mogelijkheid om je kennis continu uit te breiden door het volgen van door het merk georganiseerde opleidingen.

• Een correcte verloning.

DB519232F8

De Raad van de Vlaamse Gemeenschapscommissie (www.raadvgc.be) is een jonge Brusselse parlementaire instelling (sinds 1989). Het Brussels Hoofdstedelijk Parlement telt een vast aantal van 17 Nederlandstalige raadsleden. Deze 17 vormen de Raad van de Vlaamse Gemeenschapscommissie, die de regelgevende pijler is van de Vlaamse Gemeenschapscommissie. De Raad is bevoegd voor de beleidsdomeinen Cultuur, Onderwijs, Welzijn en Gezondheid in het Brussels hoofdstedelijk gewest. ICT wordt bij de Raad beschouwd als de ruggengraat van de instelling en om deze dienstverlening (vanuit Lombardstraat, Brussel) te

Als Belgisch familiebedrijf, gevestigd in Waregem, groeide BOSS paints al snel uit tot een topper in verfproductie en kleurencollecties. In onze mensgerichte bedrijfscultuur gaan resultaten en aandacht voor medewerkers hand in hand.

Colora is de winkelketen van BOSS paints, waar doe-het-zelvers en professionele schilders welkom zijn voor een pot verf en een woordje uitleg.

BOSS PAINTS ZOEKT EEN VERTEGENWOORDIGER.

COLORA GRIMBERGEN EN TERNAT ZOEKEN EEN WINKELMEDEWERKER.

Als vertegenwoordiger ben je verantwoordelijk voor het commerciële succes en de uitbouw van de regio Brussel. Je legt nieuwe contacten, bezoekt prospecten en bouwt duurzame partnerships met bestaande en toekomstige B2B klanten op (schilders, schildersbedrijven en decoratiezaken).

Heb jij een hart voor kleur en verstand van verf – of wil je er alles over weten – dan heb jij het in je om het te maken als colora winkelmedewerker. Want bij colora verkoop je niet alleen verf. Je coacht klanten. Je denkt met hen mee, adviseert hen over verf en inspireert hen met kleur.

Meer info over deze vacature op www.boss.be

versterken, is er een openstaande vacature voor een:

ICT-VERANTWOORDELIJKE

Meer info over deze vacatures op www.colora.be/jobs.

Schrijf je nu in voor ons BOSS/colora-jobcafé op dinsdag 26 juni om 19u in colora grimbergen.

met doorgroeimogelijkheid

Je maakt kennis met je collega’s en we vertellen je alles over de jobs.

Nieuwsgierig?

Inschrijven kan tot 21/6 via een mailtje naar lieselot.dhoest@boss.be

TAKEN EN VERANTWOORDELIJKHEDEN

DB516831E8

De ICT-verantwoordelijke werkt samen met het huidige diensthoofd ICT de strategische ICT-doelstellingen van de Raad uit ter ondersteuning van zijn interne diensten en klanten uit de brede parlementaire omgeving (de parlementsleden, de verschillende diensten van de Griffie, …). Er wordt projectmatig samengewerkt met het Brussels Hoofdstedelijk Parlement. Concreet zal hij/zij instaan voor de verdere bepaling en uitbouw van het ICT-outsourcing beleid, voor de bepaling en implementatie van interne webtoepassingen ter ondersteuning van de diensten, en voor tal van nieuwe dossiers rond mailmigratie, GDPR, vertaling van de huidige website naar een CMS omgeving, … Hij/zij formuleert tevens voorstellen van ICT vernieuwingen en bevordert het uitwerken en implementeren van projecten, rekening houdend met de toekomstplannen, evenals de operationele doelstellingen van de interne diensten (onderzoeken van nieuwe systemen en technologieën én het formuleren van oplossingen hieromtrent) en de IT-budgetten.

Daarnaast is de ICT-verantwoordelijke mee (eind)verantwoordelijk voor de tactische uitbouw en ICT-ondersteuning van de dienst en kan hiervoor een beroep doen op interne en externe technische ondersteuning (interne helpdesk, onderhoud van het netwerk, de server infrastructuur, de systeemsoftware, de printdiensten, het intranet, de website, …).

Tips en tricks

voor je

carriere?

Tenslotte verzorgt de ICT-verantwoordelijke mee de contractonderhandelingen met externe leveranciers.

Surf dan snel naar Streekpersoneel.be/ carriere DB486286C8

PROFIEL VAN DE KANDIDAAT Algemeen: Nederlandstalig, burger van de Europese Unie, met een onberispelijk gedrag, en genieten van burgerlijke en politieke rechten.

Vaktechnisch: Over een brede ICT-kennis beschikken in de domeinen van systeembeheer, analyse, projectbeheer en/of software ontwikkeling, en/of vanuit interesse zich verder willen verdiepen in diverse materies (management van de infrastructuur, monitoring van de switches tot op het niveau van het protocol, routeringsprotocollen, firewall, windows server-virtualisatie, active directory (AD), Internet Information Services (IIS), file en printservices, beveiliging, backup, html, css, javascript, …).

Belangstelling hebben voor de algemene en Brusselse politieke actualiteit, en voor een politieke omgeving in het algemeen. U bent communicatief en ondersteunt vanuit het hart van de organisatie de diverse diensten.

Competenties: Integer, diplomatisch en discreet/flexibel en een praktische probleemoplossende ingesteldheid • transversaal kunnen samenwerken • correct Nederlands spreken, schrijven en begrijpen.

Bouw-Service is een groeiend bouwbedrijf met reeds 30 jaar ervaring.

Als klasse 5 bouwbedrijf zijn wij actief in de appartementsbouw, industriebouw, openbare werken, betonwerken, sleutel-op-de-deurprojecten, utiliteitsbouw en verbouwingswerken.

Ons werkgebied situeert zich vooral in Limburg, Antwerpen, Brussel en Vlaams-Brabant.

Wegens onze groei zijn wij op zoek naar bekwame :

AANBOD De kantoren bevinden zich in prachtig gerenoveerde gebouwen, in een aangename buurt en op loopafstand van diverse metro-, bus- en treinstations.

Contract van onbepaalde duur in het statuut van contractueel griffiepersoneel.

PLOEGEN METSERS

CONTACT Stuur voor 20 juli 2018 uw cv met motivatiebrief t.a.v. Erwin Jacquemyns naar ej@addvalue.eu met vermelding van de referentie EJ – 1824 – ICT-verantwoordelijke. Add Value behandelt elke reactie binnen de 48u en discreet. Voor meer informatie, contacteer Erwin Jacquemyns op 0475 612 139.

Bouw-Service | Diestersteenweg 274 | 3510 Kermt-Hasselt Voor bijkomende info: www.bouw-service.be

DB520931F8

Sollicitaties na telefonische afspraak : 011 25 08 52 tijdens de kantooruren 0475 71 74 72 na 17u of in weekend.

Of per mail: info@bouw-service.be DB520153F8

ADD VALUE … is sinds bijna 18 jaar een sterke leverancier van diensten in (executive) recruitment, assessment en human capital development services, en geniet het vertrouwen van klanten in een breed aantal sectoren, allen leiders in hun sector. Add Value, Lambermontlaan 119 te 1030 Brussel, staat onafhankelijk in voor de selectieprocedure en –proeven. Add Value is ‘Certified Member’ van Federgon, de nationale beroepsvereniging van dienstverleners in de HR sector; dit kwaliteitslabel wordt toegekend en behouden op basis van een onafhankelijke externe audit op de geleverde kwaliteit. Al onze klanten - dus bedrijven én kandidaten - een beleving van kwaliteit aanbieden, dat staat bij Add Value centraal. Maak kennis met onze waarden, onze diensten, onze consultants en een selectie van onze tevreden klanten op www.addvalue.eu.

Voor onmiddellijke indiensttreding. Onnodig zich aan te melden indien niet bekwaam.