BRUZZ actua - editie 1659

Rubrieknaam

#1659

WEEKBLAD, EEN UITGAVE VAN VLAAMS-BRUSSELSE MEDIA VZW FLAGEYPLEIN 18, 1050 ELSENE

AFGIFTEKANTOOR ANTWERPEN X P303153

L E V E N

I N

D E

S TA D

|

+ HET RAPPORT

N I E U W S

|

A C H T E R G R O N D

van de Vlaamse regering in Brussel en het College van de VGC

&

O P I N I E

24 | 04 | 2019

© SASKIA VANDERSTICHELE

150 JAAR TRAM ‘Revolutie qua comfort en efficiëntie’

FINANCIËLE STEUN VOOR BRUSSELSE ONDERNEMERS

GENIET VAN TALRIJKE PREMIES OM UW ACTIVITEITEN TE BOOSTEN!

CV

eshop

ONTDEK WAT NIEUW IS OP WWW.PREMIESKMO.BRUSSELS

BXEE 4168-000 - Annonce BRUZZ-FR-NL-290x215.indd 2

05/04/2019 13:10

Chou de Bruxelles

BRUZZ | VOORAF

Fotograaf Ivan Put trekt wekelijks door de stad voor een portret

CHARLES HAUMONT ( 61 ) , KARTUIZERSTRAAT "Tot vijf jaar werk ik soms aan een foto. In de nabewerking ben ik maniakaal. Maar alles vertrekt natuurlijk van het goede shot.

Ik maak portretten van mensen op straat. Brussel loopt vol fotogenieke mensen. Al werk ik ook elders. Van opleiding ben

ik ingenieur. Tot mijn tiende woonde ik in Congo. Mijn ouders waren allebei idealistische dokters. Nieuwsgierig? Kom

kijken naar mijn levensgrote afdrukken."

We the people, tot 1 juni, Kartuizerstraat 41, 1000 Brussel.

24 APRIL 2019

I

3

Inhoud

HET RAPPORT van de Brusselse regering

“De regering heeft goed bestuurd, maar het ontbrak haar door de band genomen aan visie en moed” 10

NOG MEER BRUSSEL BIJ BRUZZ

ABONNEER JE NU GR

OP BRUZZ.BE/ABONN ATIS EMENT

Dossier netheid De BRUZZ radiostudio wordt een organische afvalverwerkingsfabriek.

Ontdek samen met de studiogasten hoe we Brussel properder kunnen maken.

Vanaf maandag 29 april

De oude palingroute BRUZZ tv trok van Brussel naar Baasrode op zoek naar de oude palingroute.

Op 26 april BRUZZ tv

BRUZZ radio

25 jaar Fuse Een kwarteeuw Fuse in sterke verhalen en iconische dj-sets.

NIEUWS UIT BRUSSEL. CULTUUR IN BRUSSEL. BRUSSEL. BRUZZ.

RUZZ_BW-ABO-90x291.indd 1

18/04/2019 16:02

Het grote netheidsplan voor Brussel, samengevat in tien aanbevelingen.

Volgende week

Deze week elke avond

BRUZZ magazine

BRUZZ radio

Edito

EDITO

Bruocsella — STEVEN VAN GARSSE

Erfgoed Brussel viert 150 jaar tram 20 03

Chou de Bruxelles

05

Edito

06

In beeld

08

De week

16

Rapport van de Vlaamse regering in Brussel

16

Rapport van het College van de VGC

24

Enfant Terrible

26

Erfgoed In het spoor van de paling

29

Beeldspraak

30

Nick Trachet

31

Big City

Balkan traffic

Portretten van Frenkie en Gloria Boateng vanuit Sarajevo.

Deze week BRUZZ facebook Dit en al het andere nieuws uit Brussel vind je natuurlijk ook steeds op BRUZZ.be en in de BRUZZ app

W

ie naar de toekomst kijkt, moet zijn verleden kennen. Het is een waarheid als een koe, die zeker voor Brussel geldt.

De hoofdstad heeft een traumatische ervaring met de Bruxellisation waarbij massaal veel bijzonder erfgoed met de grond gelijk werd gemaakt omdat er met ‘moderne’ projecten meer geld te verdienen viel. De Brusselaar pikte het na een tijd niet meer. Met de oprichting van het Brussels gewest zijn er een handvol checks and balances gekomen die de Brusselse geschiedenis toch enigszins kunnen vrijwaren.

Zo is er de wetgeving rond archeologische opgravingen die erg goed van pas komt bij de werf van Parking 58. Het gebouw gaat er tegen de vlakte voor een nieuw administratief centrum voor de stad Brussel.

De fouilles lezen als een spannende roman. Nadat er eerder al restanten van de negentiende-eeuwse Centrale Hallen werden gevonden, zijn nu de middeleeuwen aan de beurt. De archeologen van het Brussels gewest leggen er, zo lijkt het, een complete nederzetting bloot. Te beginnen met een volledige rivierkade langs de oude bedding van de Zenne. En verder een enorme molensteen, mosselschelpen en visresten, een afdruk van een mand, een mondharp, schoengespen, veterhulzen, schijven van een damspel, vijftiende-eeuwse kanonskogels of een prachtige kam. Het moet een van de belangrijkste archeologische opgravingen zijn van de laatste decennia in Brussel.

Het meest opmerkelijke artefact tot nu toe is een fragment van een Merovingi-

sche mantelspeld uit de tweede helft van de zevende eeuw. Dat zet alvast de hypothese op losse schroeven dat Brussel goed duizend jaar jaar geleden is gesticht, in 979, zoals het in Vlaamse huiskamers jarenlang is verteld en met de milleniumviering van 1979 kracht werd bijgezet. Meer waarschijnlijk is dat de Gallo-Romeinen en Franken al veel eerder dankbaar gebruikmaakten van de Zenne om er handel te drijven.

Erger is dat de archeologische opgravingen op een drafje moeten gebeuren. De wetgever laat de archeologen wel de tijd, maar die moeten ze telkens opnieuw met de vastgoedpromotor onderhandelen. En die heeft ongetwijfeld dringendere besognes. Zoals het er nu naar uitziet, kunnen de Brusselse archeologen er nog tot eind deze maand verder. Daarna begint het niets ontziende graafwerk.

Op sociale media was al te zien hoe een kraan een kadeboom probeert los te wrikken.

De archeologen zien het met lede ogen aan. Anderzijds bekijken ze het met een zekere zin voor realiteit. Ze zijn al blij dat ze deze uitzonderlijke site mogen bewerken. Zonder de werf was die nooit vrijgekomen.

Toch is er ook meer mogelijk. Omdat het om een uitzonderlijke archeologische site gaat, kan de regering beslissen om een langere periode van vrijwaring in te stellen. In dat geval moet er niet meer dag na dag onderhandeld worden.

Zo’n beslissing werd nooit eerder genomen. Het zou mooi zijn, mocht de regering in een van haar laatste ministerraden de moed tonen om dergelijke knoop door te hakken. De Brusselse geschiedschrijving zal er wel bij varen.

BRUZZ | VOORAF

© PN

“Erger is dat de archeologische opgravingen op een drafje moeten gebeuren”

10 A P R I L 2 0 1 9

I

5

6

I

24 APRIL 2019

BRUZZ | DE WEEK

In beeld

Spuitende tietjes

Š BELGA

Na 54 jaar stroomt er weer water door de Neptunusfontein aan de Dikke Linde in Laken. De fontein is een replica van de Neptunusfontein in Bologna uit 1563, gemaakt door architect Tommaso Laureti en de Vlaamse beeldhouwer Jean de Boulogne, beter bekend als Giambologna.

Op bestelling van Leopold II werd in 1903 een kopie neergezet in Laken, vlakbij de plek waar ook het Chinees Paviljoen in opbouw was.

De sensuele fontein stelt een stoere Neptunus voor, de god van de zee, vergezeld van water spuitende putti en zeemeerminnen.

Het systeem voor watervoorziening hapert al meer dan een halve eeuw en ook het marmer- en bronswerk raakte in de loop der tijd in verval.

Daarom liet het Brussels gewest de fontein volledig restaureren.

Sinds afgelopen week blinkt en spuit ze weer zoals weleer. HUB 24 APRIL 2019

I

7

De week

Terugblik op het nieuws

95

Vervuiling

St-Vide-Leegbeek

Is de grond van een Brussels perceel vervuild, dan is de oorzaak vier op de tien keer stookolie uit lekkende ketels diep in de grond. Het nieuwe fonds Premaz moet de torenhoge saneringskosten helpen dragen.

Volgens vzw Toestand telt Brussel een twintigste gemeente met een oppervlakte van 6,78 miljoen vierkante meter. Dat is de ruimte die volgens de vzw leegstaat in Brussel. Toestand geeft zelf een socio-culturele invulling aan leegstaande gebouwen en lanceert een campagne.

In 2017 telde de MIVB 83 incidenten per maand, in 2018 waren dat er 95. De stijging is volgens de vervoersmaatschappij te wijten aan een hogere frequentie van de metro en een stijgend reizigersaantal. De helft van de hinder heeft te maken met personen die de sporen betreden, de andere helft met technische problemen zoals deuren die niet meer sluiten.

JURIDISCHE OPLOSSINGEN VOOR TWEETALIG ONDERWIJS IN BRUSSEL

BRUZZ | DE WEEK

‘Gemeenten, Gewest of GGC’ Meertalig onderwijs staat op de verkiezingsagenda, vooral sinds de oproep van de Brusselse universiteiten VUB en ULB. Maar hoe krijg je dat geregeld binnen het wettelijk kluwen van het Brussels Gewest en de twee gemeenschappen? BRUZZ ging te rade bij grondwetspecialist Johan Lievens (KU Leuven). — STEFANIE NIJS

H

et Brusselse onderwijs is niet aangepast aan de meertalige realiteit van de stad,” zei VUB-rector Caroline Pauwels vorige maand, in een pleidooi voor meertalig onderwijs in Brussel samen met ULB. Een concreet plan hebben de universiteiten nog niet, maar Brussels Studies Institute heeft sinds dinsdag wel een juridische haalbaarheidsstudie klaar. Een studie naar tweetalig onderwijs welteverstaan, met Nederlands en Frans als onderwijstaal. De mogelijkheid om les te geven in meer dan twee talen, zoals bij Europese scholen in Brussel, wordt vooralsnog niet besproken.

Tweetalig onderwijs krijgt steun van maar liefst negentig procent van de Brusselaars, zo leert ons de recente Taalbarometer. Ook de partijen PVDA, SP.A, Groen en Open VLD zijn pro. Helaas is dat niet zo eenvoudig te regelen: de onderwijsbevoegdheid ligt bij de Vlaamse en Franse Gemeenschap, niet bij het

8

I

24 APRIL 2019

Brussels Gewest.

Hoe dan toch Brussels tweetalig onderwijs instellen? BRUZZ kon de juridische studie niet inkijken vóór de publicatiedeadline, maar legde alvast het oor te luister bij grondwet- en onderwijsspecialist Johan Lievens (KU Leuven en Vrije Universiteit Amsterdam).

“Nederlands- en Franstalig onderwijs is gebonden aan de taal van de gemeenschap. Ze kunnen wel immersieonderwijs aanbieden, met een aantal vakken in een andere taal, maar dat blijft beperkt,” legt Lievens uit.

“Voor tweetalige onderwijsinstellingen is het eigenlijk nog steeds de federale overheid die bevoegd is. Maar die heeft daar geen ministerie voor dat bijvoorbeeld aparte eindtermen kan bepalen.”

DRIE OPTIES Wat wél kan, is dat de - negentien - Brusselse lokale besturen

Negentig procent van de Brusselaars is voor tweetalig onderwijs.

bottom-up tweetalig onderwijs gaan inrichten, een macht die ze nu al hebben. “Daarvoor kunnen ze subsidies aanvragen bij de federale overheid. Die moet daar wettelijk gezien mee aan de slag, tenzij ze alsnog via grondwetswijziging de bevoegdheid overhevelt naar een ander niveau,” aldus Lievens.

Een tweede optie is dat de Gemeenschappelijke Gemeenschapscommissie (GGC) tweetalig Brussels onderwijs coördineert, als aanvulling op het eentalig onderwijs van de Vlaamse en Franse gemeenschap.

Maar een volwaardige bevoegdheid om tweetalig onderwijs uit te rollen heeft de GGC niet. Daarvoor moet de grondwet eerst aangepast worden,” zegt Lievens. “De GGC is nu enkel bevoegd voor persoonsgebonden zaken zoals kinderbijslag in Brussel.

Om hen ook onderwijs toe te kennen, moet grondwetsartikel 135 gewijzigd worden.”

De derde en laatste optie is het Brussels Gewest bevoegd maken voor tweetalig onderwijs.

Recent verklaarde de Kamer daartoe grondwetsartikel 135bis voor herziening vatbaar,

Campagne

Geen politieantenne

Afbraak gestart

De Dienst Vreemdelingenzaken lanceert via de website www.factsaboutbelgium.be een online campagne om potentiële migranten en vluchtelingen in transitlanden af te raden naar ons land te komen. Met de site wil DVZ potentiële migranten correct informeren.

De in 2017 aangekondigde politieantenne op de Anspachlaan komt er niet. Volgens burgemeester Philippe Close (PS) is de antenne niet het juiste antwoord op het probleem van onveiligheid. “Ik wil vooral meer blauw op straat, niet in kantoren.”

De afbraak van WTC 1 en 2 is gestart. In 2023 moet het project ZIN er zijn verrezen. Daarin is plaats voor onder meer 3.900 Vlaamse ambtenaren, maar ook voor appartementen, horeca en een hotel. Voor de constructie wordt 95 procent van de materialen hergebruikt.

Twee Brusselse politiezones pakken het drugsprobleem aan, de vier andere niet

BRUZZ | DE WEEK

CIELTJE VAN ACHTER , N-VA-lijsttrekker over de Brusselse aanpak (in ‘De Standaard’)

Cartoon Kim Kim Duchateau en Wauter Mannaert wisselen elkaar af voor hun kijk op de week

© PHOTONEWS

op initiatief van Ecolo-Groen.

“De Brusselse regering kan nu al bepaalde biculturele maar Brusselse zaken zelf regelen, zoals bijvoorbeeld kunstencentrum Kanal. Door artikel 135bis aan te passen zou het dat ook voor tweetalig onderwijs kunnen, opnieuw als aanvulling naast Vlaams en Franstalig onderwijs. Het Gewest kan zich dan baseren op de bestaande eindtermen van de gemeenschappen, eventueel met een aanvulling. Maar dat hangt af van hoe de bevoegdheid in de grondwet geformuleerd wordt,” vertelt Lievens.

24 APRIL 2019

I

9

Rapport

De Brusselse regering ALLES OVER DE VERKIEZINGEN OP BRUSSELKIEST.BE

HET RAPPORT VAN DE BRUSSELSE REGERING © BRUNO D’ALIMONTE

BRUZZ | DE VERHALEN

CHRISTOPHE BERTI hoofdredacteur LE SOIR

W

ie in Brussel woont, is eerst en vooral Brusselaar, ongeacht de taal die hij of zij spreekt. Dat blijkt ook als hij of zij naar de regering kijkt. De organisatie van het openbaar vervoer, de luchtkwaliteit, het onderhoud van de parken: de taal is geen factor van wezenlijk belang in de beoordeling van het beleid.

Nu de legislatuur op zijn laatste benen loopt, leek het ons dan ook logisch om een rapport te maken van de regering Vervoort II met Franstalige en Nederlandstalige journalisten samen.

Samen-naar-Brussel-kijken is meteen ook een test geworden voor de redacties van Le Soir en Bruzz, waarbij De Standaard zich heeft aangesloten.

Dit initiatief is een statement op zich. We zijn ons heel erg bewust van onze verantwoordelijkheid bij het opstellen van dit rapport over de Brusselse regering. Het samenbrengen van de expertise en het inzicht van de verschillende media, in twee talen, verhoogt ons

KRISTOF PITTEURS hoofdredacteur BRUZZ

inziens de kwaliteit en de geloofwaardigheid van dit rapport.

Afspreken deden we in de Koningsstraat, met de redacteurs die de laatste vijf jaar de Brusselse regering van dichtbij hebben gevolgd. Eerste opdracht: het regeerakkoord herlezen en nagaan wat gerealiseerd is. Vervolgens bekijken hoe is omgegaan met wat niet voorzien kon worden: de aanslagen, de brokkeltunnels en het Samusocial-schandaal. Daarna zicht krijgen op de stedelijke visie die de ministers en staatssecretarissen uitdragen, binnen en buiten hun bevoegdheidsdomein. En tot slot hun communicatietalent beoordelen. Niet alleen in de eigen taal en naar de pers toe, maar vooral naar de bevolking.

Het resultaat leest u hier: een rapport door zeventien journalisten, in twee talen, na een deliberatie van bijna vier uur, in consensus. Het is een primeur in het Brussels medialandschap waar we erg fier op zijn. Het resultaat van overleg tussen de journalisten van Le Soir en Bruzz.

Kris Hendrickx, Danny Vileyn, Bettina Hubo, Steven Van Garsse, Laurent Vermeersch, Sara De Sloover, Vera Tylzanowski, Filip De Rycke, Bram Van Renterghem, Véronique Lamquin, Pascal Lorent, Michel De Muelenaere, Vanessa Lhuillier, Arthur Sente, Patrice Leprince, Bernard Demonty, Marjan Justaert

10

I

24 APRIL 2019

GEWIKT EN GEWOGEN DOOR DE REDACTIE VAN BRUZZ EN

Een gewest, een

R

egeringsleider Rudi Vervoort (PS) had zich zijn tweede bestuursperiode (2014-2019) ongetwijfeld anders voorgesteld. De ene na de andere tegenslag was zijn deel: afbrokkelende tunnels, terroristische aanslagen, de capriolen van CDH-voorzitter Benoît Lutgen, de farce van het Eurostadion en de affaire rond Samusocial. Desalniettemin hield deze regering goed stand.

Dat is in grote mate de verdienste van Rudi Vervoort

en vicepremier Guy Vanhengel (Open VLD). Zij waren het cement van deze zes-partijenregering waar uitslaande ruzies achterwege bleven en waar ondanks de rampspoed behoorlijk werd bestuurd.

De regering had zichzelf twee doelstellingen vooropgesteld: een daling van de werkloosheid en een rem zetten op de stadsvlucht.

Voor wat betreft de arbeidsmarkt kan de regering Vervoort zichzelf zonder schaamte in de spiegel kijken.

De daling van de jeugdwerk-

59/100 BRUZZ | DE VERHALEN

De leden van de Brusselse regering, op Fadila Laanan na. Š SASKIA VANDERSTICHELE

LE SOIR

n regering, een rapport leefbaarheid van de stad verhogen. Daar zijn zeker belangrijke stappen gezet.

Met Kanal Centre Pompidou kan de buurt aan het Saincteletteplein een wervelende culturele plek worden. De lage-emissiezone was geen onderdeel van het regeerakkoord, maar werd toch ingevoerd.

Dat is, in een ingewikkelde institutionele Brusselse context, zonder meer een huzarenstukje.

Ondanks het succes van de MIVB blijft mobiliteit een teer punt. Files blijven

de stad teisteren. De Brusselaar pikt het razende verkeer niet meer. De Brusselse regering draalde met het invoeren van doortastende maatregelen die het autoverkeer kunnen terugschroeven. Dat de werken aan Metro 3 altijd maar worden uitgesteld, is geen hulp. Er kwamen wel extra kilometers vrijliggende fietspaden bij.

Tot slot: het gewestelijk veiligheidsbeleid, een onderdeel van de zesde staatshervorming, staat nog nergens.

Dat komt omdat de

Door de band genomen ontbrak het de regering aan visie en moed

Brusselse politici moeilijk op een lijn raken over de verdeling van de lokale en de gewestelijke macht.

Wat overblijft is het beeld van een regering die al bij al goed heeft bestuurd, maar die het door de band genomen aan visie en moed ontbrak. Bovendien miste de regering misschien het talent en de goesting om van het Brussels Gewest, dat nu dertig jaar bestaat, een stad te maken die zijn statuut kan waarmaken als tweede meest kosmopolitische stad van de wereld. â–˛

loosheid mag spectaculair genoemd worden. De samenwerking met Vlaanderen ging ook een versnelling hoger.

De tweede doelstelling, de middenklasse in Brussel houden, is minder geslaagd.

Er is weliswaar een fiscale hervorming doorgevoerd, die jonge gezinnen moet stimuleren om een woning aan te kopen, maar de maatregelen hebben vooralsnog niet het beoogde resultaat.

Een ander speerpunt van de regering is de

24 APRIL 2019

I

11

Rudi Vervoort

Guy Vanhengel

▲

Brusselse Regering Minister-president bevoegd voor Lokale besturen, Territoriale Ontwikkeling, Erfgoed en Veiligheid

61/100

Brusselse Regering Minister voor Financiën, Begroting en Externe Betrekkingen GGC Gezondheid, Financiën en Begroting

Partij PS

Partij Open VLD ACTIE 29/40 Cohesie ploeg + Opstart Kanal +

ACTIE 26/40 Begroting in evenwicht + Vergroening verkeersbelasting -

Dalende werkloosheid + Veiligheidsbeleid -

VISIE 18/30 Vervoorts visie blijft grotendeels onuitgesproken en kunnen we hoogstens afleiden uit zijn beleidsdaden.

BRUZZ | DE VERHALEN

raag aan honderd Brusselaars wie hun minister-president is en amper de helft zal juist antwoorden. Dat is geen boutade, maar een vaststelling uit een recente studie waarbij de respondenten maar uit vier namen mochten kiezen. Het zegt veel over het soort politicus dat Rudi Vervoort is: een die de spotlights schuwt en vooral op de achtergrond werkt.

Dat werk in de luwte leverde wel wat resultaten op. Vervoort scoorde daarbij vooral als leider van de Brusselse regering. Zo wist hij ook in woelige tijden de rust te bewaren, denk maar aan de episode met CDH dat uit de regering moest stappen van voorzitter Benoît Lutgen maar toch bleef. De gemoedelijke Vervoort krijgt dan ook punten voor verwezenlijkingen die niet echt binnen zijn bevoegdheidspakket lagen, zoals de dalende werkloosheid en de invoering van de lage-emissiezone.

Voor zijn eigen bevoegdheden oogt het rapport wat minder positief.

Neem nu territoriale ontwikkeling, waar de tien nieuwe wijken uit het regeerakkoord hoog gegrepen bleken en er lang niet overal vooruitgang is. Zijn stedenbouwkundige hervorming moest procedures vlot trekken, maar tot een echte stroomversnelling leidde dat op dit moment nog niet.

In theorie is Vervoort sinds de zesde staatshervorming ook bevoegd voor veiligheid. De praktijk bleek er vooral een van dralen en aanmodderen.

Zo staat het gemeenschappelijke commandocen-

trum van de politie vandaag nog grotendeels leeg.

Het dossier is typerend voor Vervoort, die niet meteen een voorvechter bleek van een sterk gewest. De man, tevens waarnemend burgemeester in Evere, probeerde op geen enkele manier aan de macht van de gemeenten te raken. Aan de positie van de belangrijkste burgemeester raakte hij dan weer wél. Het was de minister-president die Yvan Mayeur met enkele welgemikte uitspraken van zijn burgemeestersstoel kieperde. De vertrouweling van de Brusselse PS-baas Laurette Onkelinx zou later zelfs zijn lidmaatschap van de PS verliezen.

Vervoort toonde ook daadkracht inzake Kanal, het project dat getrokken wordt door zijn voormalige kabinetschef Yves Goldstein. De cultuurstad in de voormalige Citroëngarage lijkt nu al een symbool van het Brussel van de toekomst: open, zelfzeker en qua opzet ook sociaal gemengd.

Naar de visie achter Vervoorts actie was het de voorbije jaren vooral gissen. Dat is jammer, want de - op Dubai na - meest internationale stad ter wereld verdient wel een leidraad voor de toekomst. Van Vervoort, die zijn eigen regeerakkoord trouwens niet mocht onderhandelen, maar een kant-en-klaardocument kreeg van Onkelinx, kwam die de afgelopen jaren niet.

Wie de eigen visie niet verwoordt, kan er moeilijk over communiceren.

De communicatie van Rudi Vervoort was de voorbije jaren dan ook barslecht.

Naar de visie achter Vervoorts actie was het vooral gissen

12

I

24 APRIL 2019

Taxshift + Eurostadion -

VISIE 18/30 Denken dat zo’n bescheiden fiscale hervorming volstaat om de middenklasse in Brussel te houden, getuigt van weinig visie. © PHOTONEWS

© PHOTONEWS

COMMUNICATIE 14/30 Het gebrek aan uitgesproken visie vertaalt zich in een zout- en zielloze communicatie, die zich vaak in details verliest en waarin de grote lijnen zoek zijn.

V

58/100

COMMUNICATIE 14/30 Vanhengel communiceert enkel wanneer het hem uitkomt.

G

uy Vanhengel heeft de lat niet al te hoog gelegd, maar springt er wel over. De begroting is in evenwicht. Voor het strakke financiële beheer krijgt hij jaarlijks bloemen van ratingbureau Standard & Poor’s. De controle op de Brusselse instellingen is minder strak: slechts 6 van de 23 autonome instellingen krijgen hun rekeningen goedgekeurd. “Een oud zeer,” noemde hij het iets te gemakzuchtig.

Voor de vergroening van de verkeersbelasting en het Eurostadion trok Vanhengel aan het kortste eind.

In het eerste geval lag de eigen meerderheid dwars, in het tweede geval zowat iedereen.

Verder was hij als minister van Externe Betrekkingen nauwelijks zichtbaar, al zijn de beloftes daarrond in het regeerakkoord wel waargemaakt.

Maar, en dat is het belangrijkste, de beloofde fiscale hervorming is een feit. De forfaitaire belasting van 89 euro per jaar is geschrapt, de opcentiemen op de personenbelasting zijn met anderhalve procent verminderd en de belasting op vastgoed is gestegen, behalve voor wie zelf zijn eigendom bewoont. Al was de administratieve afhandeling een rommeltje.

De woonbonus werd afgeschaft en gecompenseerd met een grotere korting op de registratierechten, het zogenaamde abattement. “Een nuloperatie voor de koper,” zei Vanhengel, maar het tegendeel bleek waar. Eigenaars waren met de woonbonus (veel) beter af dan nu.

Dat is niet onlogisch, gezien het

systeem net werd afgeschaft “omdat de woonbonus onbetaalbaar werd op termijn,” dixit Vanhengel. Als bewaarder van de Brusselse schatkist is dat dus een verdedigbare ingreep.

Maar dit voorstellen als een nuloperatie is verkeerd.

Samengevat heeft Vanhengel goeie punten voor actie, wat voornamelijk te danken is aan de geslaagde fiscale hervorming. Maar denken dat je met deze bescheiden hervorming de middenklasse naar Brussel kan lokken of hier houden, getuigt van weinig visie. Dat blijkt ook uit de feiten: de middenklasse, en nu ook de arbeidersklasse, ontvluchten (nog steeds) de stad. Een belastingvermindering van 89 euro per jaar zal daar weinig aan veranderen. De huizenprijzen blijven de voornaamste reden voor de stadsvlucht. Zeker in combinatie met de relatief lage levenskwaliteit door vuilnis, verkeer, en lawaai die niet verbeterde.

Nochtans dringt de tijd om als Brussels Gewest hogere inkomens aan te trekken. Vanaf 2025 vermindert de federale dotatie jaarlijks, als gevolg van de bijzondere financieringswet.

In zijn zin voor samenwerking over de taalgrenzen heen, waarbij de entente met kompaan Rudi Vervoort (PS) exemplarisch is, heeft Vanhengel wel visie. Frans-, Nederlands- of anderstalig, on est tous Brusseleir.

Vanhengel communiceert alleen als het hem past, anders blijft het stil. In de democratie van vandaag mogen we meer verwachten.

De tijd om hogere inkomens aan te trekken dringt

Pascal Smet

Céline Fremault Brusselse Regering Minister van Huisvesting, Leefmilieu en Energie GGC Gezin, Armoedebestrijding en Bijstand aan Personen

59/100

Brusselse Regering Minister van Mobiliteit en Openbare Werken GGC Gezin, Armoedebestrijding en Bijstand aan Personen

Partij CDH

Partij SP.A ACTIE 27/40 Taxihervorming Overleg met Vlaanderen -

kinderbijslag + sociale woningen -

VISIE 17/30 Céline Fremault plukte veel laaghangend fruit, maar nam geen revolutionaire maatregelen.

e Ukkelse CDH-coryfee Céline Fremault voerde op relatief korte tijd een lage-emissiezone in, die volgens het regeerakkoord enkel bij vervuilingspieken van kracht zou zijn. Maar na intern debat – volgens ingewijden vooral onder druk van ministers Smet (SP.A) en Gosuin (Défi) – maakte de regering daar een permanente maatregel van.

Begin 2017 besliste de regering om de tolerantie rond de geluidsnormen voor vliegtuigen boven Brussel te schrappen. Twee Vlaamse belangenconflicten volgden, maar boegbeeld Fremault hield voet bij stuk.

Langzamerhand worden meer boetes effectief betaald.

Fremault verbood verder het gebruik van een aantal omstreden pesticiden en plastic zakjes – zonder veel controles op de naleving ervan. Ze maakte pas budget vrij voor achterstallig onderhoud van de grote rioolcollector na kritiek in de media, waardoor rioolwater nog veel te vaak in de Zenne loopt.

Toen Fremault aankondigde dat de Brusselse regering een princiepsakkoord over “een dieselban tegen ten laatste 2030” had, sprak Rudi Vervoort (PS) haar meteen tegen. De minister-president noemde de ban “nog niet verworven”.

De relaties tussen beiden zijn verzuurd omdat de CDH-top middenin de legislatuur alternatieve meerderheden zonder de PS op de been probeerde te brengen. In Wallonië lukte dat, in Brussel niet.

Fremault bleef uiteindelijk loyaal aan

het regeerakkoord, maar moest niet meer op cadeaus rekenen. Toch slaagde ze erin een compromis te bereiken over de kinderbijslag, op maat van Brussel en de eisen van haar eigen partij.

Fremault hervormde de huurwetgeving, met aandacht voor onderhuur, samenhuizers en leegstand. Ze voerde praktijktests tegen discriminatie op de huurmarkt in. De ambitie uit het regeerakkoord om 6.500 publieke woningen bij te bouwen, waarvan 3.900 sociale, faalde daarentegen jammerlijk. In plaats daarvan voerde de minister een huurtoelage in, en promootte ze de sociale verhuurkantoren.

Fremault haalt af en toe hard uit naar politieke tegenstanders. Toen vrijwilligers voor Ecolo-Groen met meetbuisjes de luchtkwaliteit maten, noemde zij dat “geen serieuze manier van werken” en “hocus pocus van leerling-tovenaars”.

Wetenschappers gingen daar meteen tegenin.

Het is een goed voorbeeld van hoe de minister omging met het onderwerp dat uiteindelijk haar ambtstermijn zou bepalen: de protesten van ongeruste burgers tegen de slechte luchtkwaliteit.

Fremault slaagde er niet in om er een duidelijke langetermijnvisie over te ontwikkelen, communiceerde met technische en juridische argumenten en moest met rechtszaken bedreigd worden voor ze extra meetstations aankondigde.

Een duidelijke langetermijnvisie over luchtkwaliteit bleef uit

VISIE 27/30 Uitgesproken ambitie om de publieke ruimte in de stad te herbekijken in functie van mensen, niet auto’s. © SASKIA VANDERSTICHELE

© PHOTONEWS

COMMUNICATIE 18/30 Denkt goed na over haar communicatiestrategie, met persberichten over haar verwezenlijkingen en gerichte lekken aan uitgekozen media. Haalt soms hard uit naar critici.

MIVB in topvorm + Elsensesteenweg +

COMMUNICATIE 20/30 Kan zijn visie duidelijk overbrengen en is niet bang om in gesprek te gaan met tegenstanders. Zet zichzelf soms te graag in de kijker, waardoor hij collega’s tegen de borst stoot.

N

a een passage op Vlaams niveau keerde Pascal Smet terug naar Brussel met de duidelijke ambitie om deze keer echt de bakens te verzetten inzake mobiliteit. Het bilan is gemengd, maar helt toch over naar de positieve kant.

Tram 9 werd eindelijk realiteit en bleek een instant succes.

In het algemeen doet vervoersmaatschappij MIVB het uitstekend. Zelfs de aanslagen konden de reizigersgroei niet stuiten. De stijgende investeringen in het openbaar vervoer steken schril af tegen de besparingen bij De Lijn en de NMBS. Na jaren van politieke oorlog over de vertramming van bus 71 bereikte Smet een compromis met de gemeente Elsene over een autoluwe Elsensesteenweg. Geen onverdeeld succes, maar zeker een doorbraak.

Daarnaast zitten verplaatsingen met de fiets duidelijk in de lift, ook bij gezinnen. Ondanks de aanleg van enkele royale fietspaden, onder meer op stukken Kleine Ring, blijft de infrastructuur achterop hinken, zeker gezien de opmars van de elektrische fiets én step. Vermoedelijk was op dit vlak meer gerealiseerd zonder het tunneldebacle. In dat dossier toonde Smet zich pragmatisch en wist hij snel een renovatieprogramma op te stellen.

Naast een grote daadkracht vertoont Smet soms een gebrek aan politieke handigheid om zijn ideeën echt te realiseren.

De autodruk blijft problematisch, met gevolgen voor de luchtkwaliteit en verkeersveiligheid.

Het Reyersviaduct ging tegen de vlakte en er zijn plannen om de grote invalswegen op dieet te zetten.

Maar om de pendelstromen vanuit Vlaanderen en Wallonië echt aan te pakken is Brussel afhankelijk van de andere beleidsniveaus. De samenwerking tussen de verschillende mobiliteitsministers was onvoldoende om doorbraken te realiseren in dossiers zoals de trams naar de Rand, de tariefintegratie tussen de verschillende vervoersmaatschappijen of de bouw van pendelparkings buiten Brussel.

Ook binnen Brussel blijft het doel van 10.000 P+R-plaatsen een verre droom, onder meer door het afspringen van het Eurostadion, waar de parking door de week zou dienen voor pendelaars. Het gewestelijk parkeerbeleid bleef in zijn geheel overigens een processie van Echternach. Ook de beloofde taxihervorming kwam niet van de grond. Tot slot doemen na de lijdensweg van het Rogierplein nieuwe probleemdossiers op zoals de herinrichting van Louiza-Naamsepoort of de Schumanrotonde.

BRUZZ | DE VERHALEN

ACTIE 24/40 lage-emissiezone + luchtverontreiniging -

D

74/100

Naast grote daadkracht vertoont Smet soms gebrek aan politieke handigheid om zijn ideeën echt te realiseren

▲ 24 APRIL 2019

I

13

Didier Gosuin

Bianca Debaets

▲

Brusselse Regering Minister voor Economie en Werk GGC Gezondheid, Financiën en Begroting

Brusselse Regering Staatssecretaris voor Verkeersveiligheid, Informatica en Digitalisering, Gelijke Kansen, Ontwikkelingssamenwerking en Dierenwelzijn

77/100

Partij Défi

49/100

Partij CD&V

VISIE 14/30 Capteert de tijdsgeest, maar haar oppositiewerk in de stad Brussel verhindert dat dit zich vertaalt in een coherente visie.

COMMUNICATIE 21/30 Gosuin communiceert helder.

COMMUNICATIE 18/30 Communicatie naar Nederlandstaligen is prima, naar Franstaligen is ze ruim onvoldoende.

de Brusselaars, ging hij met de kam door het Gesco-systeem en leverde hij een ordonnantie af voor de bestrijding van discrimatie. Die laatste heeft in de praktijk weliswaar nog niet veel impact.

Qua cijfers kan Gosuin zich op de borst kloppen. De werkloosheid daalde in vijf jaar van ruim twintig naar net geen zestien procent, de jongerenwerkloosheid zelfs van 31,4 naar 23,5 procent. Natuurlijk speelde de verbeterde conjunctuur hierin een grote rol.

Ook op het vlak van gezondheid toonde de minister daadkracht. Brussel zette een stap vooruit op het vlak van e-health en er kwam een veelomvattend gezondheidsplan.

Maar niet alles lukte. De ouderenwerkloosheid kreeg Gosuin niet naar omlaag. Voorts blijven de bedrijven klagen over krapte op de arbeidsmarkt en is de samenwerking tussen Actiris en de VDAB, die nu onder één dak zitten, nog niet optimaal. En dan is er de handel, die blijft slabakken.

Toch is de algemene indruk dat Gosuin goed op de winkel heeft gepast en werkbare structuren heeft uitgetekend voor de toekomst. Ook verdient hij een pluim voor zijn inzet voor meer transparantie, bijvoorbeeld bij de toekenning van subsidies, en voor zijn zuinige omgang met overheidsgeld. Gosuin, die zijn politieke carrière vaarwel zegt, kan in schoonheid eindigen.

Gosuin heeft werkbare structuren uitgetekend voor de toekomst

I

24 APRIL 2019

Gendergelijkheid + Hervorming rijopleiding +

VISIE 24/30 Gosuin is een overtuigde sociaal-liberaal en tegelijkertijd een pragmaticus. Als hij spreekt, is het met kennis van zaken.

idier Gosuin zette van meet af aan vaart achter zijn plannen.

Om het bedrijfsklimaat te verbeteren liet hij de Small Business Act opstellen: 77 maatregelen waarvan een flink deel ondertussen gerealiseerd is. Zo zijn de drie organisaties die de bedrijven moeten ondersteunen - Atrium, Impulse en Brussels Invest&Export - samengesmolten tot hub.brussels. Voor de ondernemers een stuk overzichtelijker.

Ook werd de investeringssteun hervormd.

Een groter aantal bedrijven kan er nu gebruik van maken.

Voorts kwam Gosuin met een ordonnantie sociale economie en met enkele kleinere, door de ondernemers gewaardeerde maatregelen als de korte handelshuur, handig voor pop-upwinkels, en de hinderpremie.

Na de aanslagen van 2016 introduceerde hij het crisiskrediet om ondernemers een steuntje in de rug te geven.

Ook de problematische werkloosheid in het gewest nam hij ter harte, waarbij hij focuste op de jongerenwerkloosheid. De door Europa gelanceerde Jongerengarantie – een opleiding, stage of eerste jobervaring voor elke jonge werkloze – gaf hij een Brusselse invulling, onder meer met de inschakelingscontracten. Voorts hervormde hij de activeringsmaatregelen, waardoor ze nu meer ten goede komen aan

BRUZZ | DE VERHALEN 14

D

ACTIE 17/40 Onverdoofd slachten Flitspalen -

hub.brussels + slabakkende handel -

© PHOTONEWS

© PHOTONEWS

ACTIE 32/40 jongerenwerkloosheid + hinderpremie +

A

ls staatssecretaris hebben de coalitiepartners Bianca Debaets geen zware bevoegdheden gegund, en wat verkeersveiligheid aangaat, is ze snel op de grenzen van haar macht gestoten: voor de inrichting van de openbare ruimte is ze afhankelijk van Pascal Smet en de gemeenten.

Terwijl verkeersveiligheid bij de verdeling van de bevoegdheden in 2014 geen issue was, is dat de jongste jaren veranderd. Debaets heeft zwaar ingezet op campagnes waarvan de resultaten niet meetbaar zijn, en op flitspalen. Een kwart van de flitspalen werkt niet, zo kwam onlangs aan het licht. Debaets wist dat al van de zomer 2018, maar kon er naar eigen zeggen niets aan doen door een gebrek aan personeel bij Brussel Mobiliteit. Ze kon ook de gemeenten niet overtuigen om de

trajectcontrole in de Leopold II-tunnel in werking te stellen.

Debaets heeft haar werk gedaan voor wat was overeengekomen in het regeerakkoord op het vlak dierenwelzijn, en ze heeft ook onmiddellijk ingegrepen na een schandaal over dierproeven aan de VUB , maar in tegenstelling tot in Vlaanderen en Wallonië is onverdoofd slachten in de hoofdstad nog altijd toegestaan.

Met versnipperde en licht wegende bevoegdheden en zwaar oppositiewerk in Brussel-Stad is haar visie niet echt uit de verf gekomen.

Ze communiceerde veel, soms té veel, maar vooral naar de Nederlandstalige media. Intussen leverde ze zware kritiek op bijvoorbeeld het Franstalig onderwijs waardoor ze, als Brussels mandataris, in communautair vaarwater terechtkwam.

Cécile Jodogne Brusselse Regering Staatssecretaris van Buitenlandse Handel, Brandbestrijding en Dringende Medische Hulp

Fadila Laanan Brusselse Regering Staatssecretaris voor Openbare Netheid en Ambtenarenzaken

52/100

43/100

Partij PS

Partij Défi

Hervorming brandweer + Onzichtbaar -

COMMUNICATIE 12/30 Het zwakke punt van de staatssecretaris. Ze blijft liever op de achtergrond, maar is daardoor onzichtbaar.

B

is tekenend voor de dossierkennis van de politica, maar het is moeilijk om te oordelen of de campagne effect heeft. Bovendien heeft ze die pas eind vorig jaar op gang getrapt.

Toen eind 2017 na een audit van het Rekenhof de crisis bij de brandweer uitbrak, hield Jodogne zich vooral op de achtergrond. Veel verder dan een wijzende vinger naar haar voorgangers kwam ze niet. Een gemiste kans.

Ze heeft er in 2015 dan wel een hervorming van de structuur van de brandweer doorgekregen, de problemen zijn er nog altijd niet van de baan.

Vooral gebrekkige communicatie haalt het eindresultaat van de staatssecretaris naar beneden. Ze is een onzichtbare staatssecretaris, en dat speelt haar ook parten bij de komende verkiezingen, waar ze pas als derde op de Défi-lijst staat.

Ophaling groot huisvuil + Wekelijkse ophalingen -

VISIE 13/30 We hoorden Laanan niet overtuigend uitleggen hoe de Brusselse afvalberg verminderd kan worden.

COMMUNICATIE 14/30 Ontnuchterend weinig. Wat is blijven hangen, is ‘op vrijdag vis’.

A

ls er op één domein vooruitgang geboekt kan worden, is het Openbare Reinheid.

Er lag dus veel werk op de plank.

Fadila Laanan heeft de ophaling van oranje zakken uitgebreid naar alle gemeenten en de gemeentelijke samenwerking voor het reinigen van straten verbeterd. Wat blijft hangen, is het beeld van een staatssecretaris die doortastender kon zijn. Zo slaagde ze er niet in om een nieuwe wind te laten waaien bij het Agentschap Net Brussel, dat zwaar onder vuur ligt omwille van de boekhouding en belangenvermenging bij de ophaling van KMO-afval. Er is geen begin van een plan voor een nieuwe vergistingsinstallatie in Brussel, waardoor het organisch afval naar Ieper moet worden getransporteerd. Veranderingen gebeuren bij haar met de handrem op of lopen mis. Toen ze de

ophaling van witte zakken beperkte tot een keer per week haalde ze bakzeil.

Er is vooral te weinig gedaan om het sorteren van afval te verbeteren, een milieudoelstelling waarvoor de samenwerking met minister Céline Fremault (CDH) noodzakelijk was.

Alleen in de laatste rechte lijn voor de verkiezingen is er rond zwerfblikjes een proefproject opgezet. Een grote misser is de uitbreiding van de containerparken. Het regeerakkoord voorspelde er tien, met veel goede wil kunnen we spreken van vijf, alhoewel er maar drie voor alle Brusselaars toegankelijk zijn. De mobiele containerparken zijn wel een succes.

De communicatie was over het algemeen allesbehalve duidelijk. De uitspraak dat mensen vis moeten eten op vrijdag omdat dan het restafval wordt opgehaald, is haar lang blijven achtervolgen.

BRUZZ | DE VERHALEN

© PHOTONEWS

VISIE 16/30 Verder dan enkele speerpunten rond buitenlandse handel komt Jodogne niet.

uitenlandse handel, brandbestrijding en dringende medische hulp.

Toegegeven, het zijn niet de meest mediagenieke bevoegdheden die Cécile Jodogne toebedeeld kreeg.

Jodogne loopt bovendien niet graag te koop met haar verwezenlijkingen, en legt zich liever toe op dossierkennis en contacten met ondernemers, met wie ze regelmatig op handelsmissie trok.

De Brexit bood zich wel aan als een mooie opportuniteit voor de staatssecretaris om grote bedrijven – en dus extra jobs – van The City naar Brussel te lokken. Jodogne besliste om met de slogan ‘the future is close, Brussels is yours’ Brussel als aantrekkelijke locatie in de verf te zetten. Ze richtte zich specifiek op banken en verzekeringsmaatschappijen, de audiovisuele en de farmaceutische sector. Die strategie

ACTIE 16/40 Organisch afval + Meer containerparken -

© PHOTONEWS

ACTIE 24/40 Steun aan ondernemers + Te late Brexit-campagne -

Journalisten van Bruzz, Le Soir en De Standaard evalueren de Brusselse regering.

© BRUNO D’ALIMONTE

24 APRIL 2019

I

15

Rapport

De Vlaamse regering in Brussel

Dramatische start, hoopvol slot

A

an het begin van deze legislatuur halveerde Vlaanderen het Brusselfonds, en ook in andere domeinen werd de investeringsnorm van vijf procent amper gehaald.

Een inhaalbeweging maakte heel wat achterstand goed, maar de volgende Vlaamse regering kan enkel door een verhoging van de budgetten de vraag naar Nederlandstalig onderwijs, opvang en

cultuur bijbenen.

De Vlaamse Gemeenschap beschouwt dertig procent van de Brusselse bevolking als doelgroep, en reserveert daarvoor vijf procent van haar middelen. Daarnaast is er het jaarlijks Brusselfonds, maar dat werd bij het aantreden van deze Vlaamse regering in één klap gehalveerd: van zes naar drie miljoen euro, en dat voor de jaren 2015 en 2016. Op de koop toe werden heel wat Brusselse kunsthuizen getroffen door het snoeiwerk in subsidies.

In dezelfde periode werden de Vlaams-Brusselse Media in erg woelige omstandigheden gefuseerd.

Niet meteen een goed gesternte voor de band tussen Brussel en Vlaanderen, maar halfweg de legislatuur was er beterschap in zicht. Het Brusselfonds werd in 2017 opnieuw gespekt met twee miljoen euro extra. Wat de totale investeringen van Vlaanderen in Brussel over deze regeerperiode betreft, blijkt de rekensom positief.

Waar de Brusselnorm in 2015 met 5,01 procent maar nét gehaald werd, is dat in 2017 opnieuw 5,2 procent. De totale middelen stegen van 768 miljoen euro in 2012 naar maar liefst 933 miljoen euro in 2017.

Ruim tweederde van dat bedrag, namelijk 650 miljoen euro, investeerde Vlaanderen in het Nederlandstalig onderwijs in Brussel. Dat vertaalde zich in een reeks nieuwe scholen en uitbreidingen. Zonder meer een knappe prestatie, maar toch blijft het schrijnende plaatsgebrek een feit.

Hetzelfde geldt voor de kinderopvang. De Vlaamse gemeenschap klopt zich op de borst met duizend extra Brusselse plaatsen deze legislatuur, maar er verdwenen er ook heel wat en de nood blijft hoog. Welzijn en zorg blijven dan weer het absolute kneusje van het beleid.

BRUZZ | DE VERHALEN

GEWIKT EN GEWOGEN DOOR DE REDACTIE VAN BRUZZ

Sven Gatz Vlaamse Regering Viceminister-president voor Brussel, Cultuur, Media en Jeugd GGC Adviserende stem in de VGC en de GGC

68/100

Partij Open VLD ACTIE 25/40 In de bres voor Brussel + Te weinig bruggenbouwer -

Kennis van zaken + Taalwetgeving -

VISIE 20/30 Een uitgedund, maar sterker cultuurveld: een duidelijke, maar niet altijd even gesmaakte visie. © PHOTONEWS

COMMUNICATIE 23/30 Hart op de tong. In alles is de drang voelbaar om Brussel beter gekend, en dus beter bemind te maken.

W

as het omdat zijn partij Open VLD pas in laatste instantie mocht aanschuiven aan de onderhandelingstafel bij de regeringsvorming? In ieder geval moest Sven Gatz niet op cadeautjes rekenen, toen hij na drie jaar als directeur van de Unie van Belgische Brouwers opnieuw de politiek instapte. Als kersvers Vlaams minister van Brussel, Media, Jeugd en Cultuur werden zijn departementen niet gespaard van het snoeiwerk van de nieuwe Vlaamse regering. Maar het moet gezegd: Gatz sprong op andere

manieren in de bres voor zijn Brussel.

Via het Brusselfonds maakte hij geld vrij voor de Vaartkapoen in Molenbeek en kunstgezelschappen die uit de boot vielen, pikte hij weer op met projectsubsidies. Later kreeg het Kaaitheater de middelen om uit te breiden, werd kunstenhuis Zinnema gerenoveerd en mocht de nieuwe cultuurpool Kanal op een bijdrage van de Vlaamse regering rekenen.

Het hart op de tong hebben is niet altijd een strategisch voordeel voor een minister, maar Gatz verheft het tot een kunst. Getuige daarvan zijn

vier boeken die hij uitbracht tijdens de legislatuur en de vele filmpjes op sociale media waarin hij zijn favoriete plekken in Brussel deelt. Toch speelt zijn voortvarendheid Gatz wel degelijk parten. De minister kwam in een lastig parket terecht toen er twijfel rees over de echtheid van de kunstwerken van de collectie Toporovski, en de banden van de minister met eigenaar Igor Toporovski. Ook bij het toekennen van de nieuwe radiolicenties wordt Gatz een vorm van willekeur aangewreven.

Daarnaast weerklinkt de kritiek dat Gatz zijn rol als bruggenbouwer tussen de gemeenschappen beter had kunnen invullen. Zo woonde hij de vergaderingen van de GGC, waar onder meer de hervorming van de kinderbijslag wordt besproken, nooit bij. Gatz heeft daar enkel een adviserende stem, maar

met name de N-VA neemt Gatz zijn passiviteit kwalijk. Dat, en het feit dat de beloofde extra aandacht voor de naleving van de taalwetgeving in Brussel dode letter is gebleven.

Vriend en vijand is het er wel over eens dat Gatz zijn rol als Vlaams minister voor Brussel goed heeft weten rijmen met zijn andere bevoegdheden. Voor zowel Cultuur, Jeugd en Sport als Media vloeit ongeveer tien procent van de middelen naar de hoofdstad, en dus veel meer dan de Brusselnorm van vijf procent. Gatz is ook de eerste om meer geld te eisen voor de hoofdstad op andere domeinen, maar heeft daar zelf niet voor kunnen zorgen. Zijn ‘Brusseldecreet’ werd ondanks veel beloftes niet afgerond, waardoor de VGC een extra dotatie van 1 miljoen euro vanaf 2020 misloopt. Geld dat Brussel goed had kunnen gebruiken voor Nederlandstalige projecten in de hoofdstad.

Gatz heeft zijn rol als Vlaams minister voor Brussel goed weten rijmen met zijn andere bevoegdheden

24 APRIL 2019

I

17

Rapport

st a e b the

ck a b is

Het College van de Vlaamse Gemeenschapscommissie

V

GEWIKT EN GEWOGEN DOOR DE REDACTIE VAN BRUZZ

an enige animositeit binnen het college van de Vlaamse Gemeenschapscommissie (VGC) was deze bestuursperiode niet veel te merken. Er werd keurig met elkaar samengewerkt en elk collegelid mocht scoren op het eigen terrein.

De VGC heeft opnieuw van onderwijs het speerpunt gemaakt. Scholen bouwen om gelijke tred te houden met de

Back to basics

Strong Student

Guy Vanhengel VGC Collegevoorzitter bevoegd voor Begroting en Onderwijs

FUN RUN

Partij Open VLD

S

8/10

cholen bouwen. Het is, onder impuls van Guy Vanhengel, al jaren dé topprioriteit van de VGC. Het bestuursakkoord voorzag drieduizend extra plaatsen in het basisonderwijs. Dat aantal werd ruimschoots gehaald. Volgens het Lokaal OverlegPlatform Brussel waren dat er in september 2018 al 3.883. Begin volgend schooljaar zullen dat er 5.104 zijn. Felicitaties van de jury dus. Ook het middelbaar onderwijs groeit. Campus Comenius startte in 2018 in Koekelberg. De Gallaitsite in Schaarbeek zit dan weer in het slop, zo bleek onlangs.

Twee andere projecten, Campus Mutsaard in Laken en Saint-Michel in Molenbeek, staan op stapel.

Vanhengel zorgt ook voor innovatie.

Met de oprichting van de tienerschool in Anderlecht haalde Vanhengel een nationale primeur.

Voor het eerst werd de soms bruuske overgang tussen lager en middelbaar opgevangen met een gemeenschappelijke graad. De collegevoorzitter ligt ook aan de basis van een tweetalige lerarenopleiding, een moeilijke klus in dit verdeelde land. Een goed rapport dus voor Vanhengel, die over dit thema wél een duidelijke visie heeft, namelijk kwalitatief onderwijs op poten zetten voor zoveel mogelijk ketjes. Iets waar hij met plezier over communiceert.

30.04.19 12u-21u ROGIERPLEIN

Strongstudentfunrun.com

© SASKIA VANDERSTICHELE

18

I

24 APRIL 2019

van de Nederlandstalige Brusselaars.

Uiteraard is er ruimte gebleven voor experiment en innovatie, met hier en daar een subsidie. Maar de VGC heeft van haar kerntaak haar hoofdopdracht gemaakt, zonder grote koerswijziging of ingrijpende wetgevende initiatieven.

Wat wel niet uitgeklaard is, is de verhouding met de

7/10

Pascal Smet VGC Collegelid bevoegd voor Cultuur, Jeugd en Sport Partij SP.A

Vlaamse regering. Hoe autonoom kan de VGC, die voor het grootste deel door het Brussels Gewest gedoteerd wordt, opereren.

Het is een zaak die ook al in de vorige bestuursperiode aan de orde kwam en die deze legislatuur niet beslecht is.

Parallel daarmee is binnen de VGC ook de vraag over de rol van Nederlands

Bianca Debaets 6/10

VGC Collegelid bevoegd voor Welzijn en Gezondheid Partij CD&V

D

7/10

B

e budgetten voor cultuur gingen omhoog. Dat resulteerde in nieuwe of verhoogde werkingssubsidies voor tientallen organisaties waaronder Les Ateliers Claus, Growfunding, Cultureghem, Art2Work en Toestand. Er waren ook verschillende initiatieven om projecten van burgers te ondersteunen, zoals Brussels Bijou en Bruss-it.

Het aantal Paspartoekaarthouders verdubbelde tot 12.000. Verder zijn de inspanningen opgevoerd om kunstenaars en jongeren meer ruimte te geven.

De kers op de taart ontbreekt echter door het afspringen van het project om een grote nieuwe fuifzaal te realiseren op de site van Inter-Beton aan het kanaal.

Het finale beeld is dat Smet vooral heeft ingezet op zijn (belangrijke) gewestbevoegdheden. Bij de VGC zijn enkele accenten verlegd, maar er is geen sprake van grote vernieuwingen. Vooral lopende projecten werden verdergezet, zoals het renovatieprogramma van de gemeenschapscentra. Een derde daarvan werd deze legislatuur aangepakt.

© SASKIA VANDERSTICHELE

in Brussel permanent aan de orde. Er loopt daarbij een zichtbare scheidslijn tussen de meer ‘Brusselse’ partijen (Open VLD, SP.A en Groen) en de meer ‘Vlaamse’ partijen (N-VA, CD&V en Vlaams Belang), elk in verschillende gradaties.

Maar op zich heeft die discussie het VGC-beleid niet noemenswaardig beïnvloed.

ianca Debaets is er samen met haar partijgenoot en Vlaams minister van Welzijn Jo Vandeurzen in geslaagd om duizend bijkomende plaatsen in kinderkribben te creëren. Dat was nodig. Er waren 800 niet-inkomensgerelateerde Kind en Gezin-plaatsen verdwenen omdat de crèches geen Nederlandstalige directie hadden.

Hiervan stapten er 667 over naar het Franstalige ONE, 140 plaatsen verdwenen. Pluspunt: de duizend extra plaatsen zijn inkomensgerelateerd, en dus betaalbaar voor de ouders.

In de lokale dienstencentra (LDC) die het senioren makkelijker maken om langer zelfstandig te wonen is flink geïnvesteerd. Er zijn negen nieuwe gebouwen in gebruik genomen, en er zijn nog zeven werven. Bovenop de werkingssubsidies kreeg elk LDC subsidies voor projecten zoals de Week van de Smaak en muzikale optredens die mensen uit hun eenzaamheid halen. De VGC biedt ook steun aan zeer kwetsbare mensen, dat was deze legislatuur niet anders. Er werden nieuwe projecten opgestart en bestaande werden verdergezet: projecten voor mensen met kanker, chronisch zieken en mensen in levenseindebegeleiding. Dat zijn geen megaprojecten, maar welzijn is ook op kleine schaal het lijden van mensen verminderen.

BRUZZ | DE VERHALEN

bevolkingsgroei, dat was het devies. Tegelijk werd een inhaalbeweging gemaakt voor de crèches. Op cultuurvlak springt de gestage bouw of renovatie van de gemeenschapscentra in het oog.

Daarmee keert de VGC terug naar de roots van dertig jaar geleden: het Vlaams regeringsbeleid in Brussel maximaal ondersteunen vanuit de belangen

© SASKIA VANDERSTICHELE

24 APRIL 2019

I 19

Erfgoed

Brussel viert 150 jaar tram

BRUZZ | DE VERHALEN

‘Revolutie qua comfort en efficiëntie’

De MIVB en het Trammuseum halen alles uit de kast om de 150ste verjaardag van de tram te vieren. Terecht, want de komst van sporen in het straatbeeld betekende een revolutie voor het openbaar vervoer in Brussel. Het pronkstuk uit de collectie, een van de oudste authentieke trams ter wereld, blijft echter veilig in het museum. — LAURENT VERMEERSCH 20

I

24 APRIL 2019

E

en van de hoogtepunten van de 150ste verjaardag moet de tramparade worden, op 1 mei langs het Warandepark.

Zo goed als alle modellen die ooit in Brussel hebben rondgereden, zullen daar hun opwachting maken. Toch is er één grote afwezige: een van de paardentrams die precies 150 jaar geleden dienstdeed op de allereerste lijn. Die blijft veilig in het Trammuseum. “We hebben nog een paardentram uit 1869 staan,” vertelt Luc Koenot van het Trammuseum. “Die is uniek want er zijn

wereldwijd nog maar weinig exemplaren uit die tijd die bovendien in hun oorspronkelijke staat bewaard zijn.”

Uit voorzorg zal paardentram 7 op stal blijven. “In de loop der jaren is onze oudste paardentram nog uitgereden voor verschillende evenementen zoals Expo 58, maar de laatste keer dateert van 1985.

We houden hem binnen, omdat we geen enkel risico willen nemen. We willen dat hij authentiek blijft. We vervangen dus geen stuk om hem te kunnen laten rijden.”

150 JAAR TRAM De festiviteiten rond 150 jaar tram vinden plaats van 1 tot en met 5 mei, voornamelijk in de buurt van het Warandepark. Behalve de grote tramparade zijn er ook tentoonstellingen, gratis ritjes met oude stellen, gegidste bezoeken en een Europees kampioenschap voor trambestuurders.

Meer info via tram150.brussels of https://trammuseum.brussels/nl/150years/

Eerste klas In de beginjaren hadden de trams ook plaatsen in eerste klas, herkenbaar aan de roodfluwelen kussens. Eind 1944 werd komaf gemaakt met het onderscheid tussen eerste en tweede klas.

Randgemeenten Terminus Bois Longchamps, 1920 © FC

BRUZZ | DE VERHALEN

Naast de negentien gemeenten van het hoofdstedelijk gewest doet de Brusselse tram de randgemeenten Dilbeek, Wezenbeek-Oppem, Drogenbos, Tervuren en Kraainem aan. De lijn naar Vilvoorde werd pas opgedoekt in 1993.

Eerste lijn De allereerste lijn liep van de Naamsepoort, via de Gulden-Vlieslaan en de Louizalaan, naar het Ter Kamerenbos.

Binnen het jaar volgde een verlenging tot de Schaarbeeksepoort, via het Paleizenplein en de Koningsstraat. Later werd de lijn doorgetrokken in Schaarbeek.

Hoewel al vanaf de jaren 1870 een bescheiden netwerk aan tramlijnen bestond, volgde de allereerste lijnnummering in 1906. De tram tussen Schaarbeek en het Ter Kamerenbos

“Bovendien was veel meer trekkracht nodig. Dat betekende meer paarden, die je dan ook moest voederen...

Dankzij de sporen werd het makkelijker om ook de heuvels van Brussel te bedwingen. Je kon door Sint-Joost met twee paarden, waar je eerder drie of zelfs vier paarden nodig had.”

Daarnaast is het feit dat de rails duidelijke lijnen trokken door de stad niet te onderschatten. Het maakte de openbare vervoersoptie zichtbaar en herkenbaar. “Vandaag speelt dat effect nog altijd, blijkt uit studies.

Een tram die op hetzelfde traject rijdt als een bus zal altijd tien tot twintig procent meer reizigers aantrekken, enkel en alleen omdat de rails de tram meer zichtbaarheid geven.”

Zoals zo vaak was de innovatie er in eerste instantie voor de elite. Het was dan ook geen toeval dat de eerste lijn de bovenstad verbond met het Ter Kamerenbos, via de pas enkele jaren eerder aangelegde Louizalaan. “De eerste tramlijn was er niet om arbeiders naar het werk te

kreeg logischerwijze het nummer 1. Kort na WOII bestonden nog bijna zeventig lijnen. Op veel assen reden verschillende lijnen.

Vandaag telt het net achttien lijnen, waarvan één avondlijn.

De rails trokken duidelijke lijnen door de stad, en maakten zo de openbare vervoersoptie zichtbaar

1

brengen. Het was een luxeproduct voor de bourgeoisie die ging wandelen in het Ter Kamerenbos.

Dankzij de tram konden ze daarbij hun eigen paardenkoets op stal laten.”

De economische dimensie volgde enkele jaren later, terwijl geëxperimenteerd werd met stoom- en elektriciteitsaandrijving. In 1885 kreeg de stadstram het gezelschap van de buurtspoorwegen, in de volksmond de boerentram. Die verbonden Brussel met zijn ruime ommeland. “Die trams reden over langere afstand en vervoerden mensen die gingen werken in de stad, maar vooral ook goederen.

Stoomtrams uit Kampenhout en Haacht brachten bijvoorbeeld landbouwgoederen naar de markt in de Hallen van Schaarbeek.”

De laatste boerentram verdween in 1978 uit Brussel, maar de stadstram bleef bestaan.

Al had het ook anders kunnen lopen. “Na de Tweede Wereldoor-

▲

Drie latere paardentrams zullen wel opdraven in de parade, waarvan ééntje uit 1888. De koetsen op sporen lijken vandaag hopeloos ouderwets, maar 150 jaar geleden ontketenden zij een ware revolutie op het vlak van mobiliteit. De komst van sporen in het straatbeeld was cruciaal voor het comfort, de efficiëntie én de zichtbaarheid van het openbaar vervoer.

“Tot de komst van de tram had je koetsen die over kasseien reden, maar dat was alles behalve comfortabel voor de reizigers,” zegt Koenot.

Nummering

24 APRIL 2019

I 21

150 jaar tram

Geel en blauw Eind 1913 besliste Les Tramways Bruxellois om alle voertuigen dezelfde gele kleur te geven. Door de jaren waren er ook

Inhuldiging boerentram in Ganshoren, 1935 © PHOTONEWS

Spoorbreedte Oudste tram

BRUZZ | DE VERHALEN

Paardentram 7 is het oudst bewaarde exemplaar in Brussel en mogelijk de oudste tram in oorspronkelijke staat ter wereld. Hij werd ingezet op de eerste lijn in pioniersjaar 1869 en maakte deel uit van een bestelling van 26 paardentrams, gebouwd bij een van de eerste tramfabrikanten in het Noord-Engelse Birkenhead.

Anders dan de trams in Antwerpen of Gent, en de vroegere boerentram, gebruikt het Brusselse tramnetwerk normaalspoor, of een spoorbreedte van 1.435 millimeter.

Waar stadstrams en boerentrams, die reden op meterspoor, trajecten deelden, bestonden driesporige lijnen die door de verschillende tramtypes gebruikt konden worden.

Tram 93, Blyckaertsplein, 1978 © MICHEL REPS

Binnenkant van de oudste paardentram © LUC KOENOT

Tram Beurs, 1950 © MICHEL REPS

Aprilvis Begin deze maand kondigde de MIVB de terugkeer van de paardentram aan. Een aprilvis met een grond van waarheid, want de paardentram zal effectief zijn opwachting maken tijdens de

feestelijkheden rond 150 jaar tram. Net daarom werd er een proefritje gemaakt in Evere, wat de communicatiedienst van de vervoersmaatschappij de mogelijkheid gaf om hun 1 april-video te maken.

▲

log hebben veel steden de tram opgedoekt omdat er geen geld was om alle infrastructuur te herstellen of te vernieuwen. In de jaren vijftig en zestig bood de bus een makkelijker en goedkoper alternatief. In Brussel was het net echter relatief heelhuids uit de oorlog gekomen,” zegt Koenot.

In de daaropvolgende jaren dook een nieuw probleem op: de files. “De auto was in opmars en eiste ruimte op. Vandaar de keuze om enkele lijnen ondergronds te brengen in de premetro en later de metro.

Daardoor zijn veel tramlijnen afgeschaft.”

22

I

24 APRIL 2019

Daarnaast speelden nog andere maatschappelijke ontwikkelingen mee, zoals bijvoorbeeld de opmars van televisie. Dat leidde tot een terugvallend bioscoopbezoek, met een sterk dalend aantal reizigers ’s avonds tot gevolg.

Vooral in de binnenstad verdween de tram uit het straatbeeld omdat verschillende lijnen werden vervangen door de (pre)metro. Maar daarbuiten bleef wel een aanzienlijk netwerk bestaan. Ondertussen kende de tram een revival en de laatste decennia genoot het bovengrondse net opnieuw grotere investeringen en voorzichtige uitbreidingen. Vorig jaar

“De eerste tramlijn was een luxeproduct voor de bourgeoisie die ging wandelen in het Ter Kamerenbos” LUC KOENOT TRAMMUSEUM

groeide het net bijvoorbeeld met vijf kilometer door uitbreidingen in Jette en Woluwe.

De ommekeer viel samen met de oprichting van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest dertig jaar geleden.

Het is dus toepasselijk dat het bijzondere Irisfeest in het kader van die verjaardag samenvalt met de 150ste verjaardag van de tram. “De gewesten werden bevoegd voor het regionaal vervoer en Brussel heeft sinds het begin van de jaren negentig stelselmatig meer geïnvesteerd in de tram en het openbaar vervoer in het algemeen,” zegt Koenot. “Als je het comfort van de reiziger in 1988

verschillende varianten van een blauwe lijn. Na de oprichting van het Brussels Gewest werden de kleuren wat feller. De komst van een nieuwe

generatie langere trams vanaf 2006 leidde een ommekeer in. Sindsdien is de hoofdkleur metaalgrijs, met zwarte en gouden accenten.

240 kilometer In de jaren vijftig was het Brusselse stadsnet ruim 240 kilometer lang, zowat honderd kilometer langer dan vandaag. Rond 1970 werd het tramnet voorbijgestoken door het busnet en in de daaropvolgende jaren vrat ook de metro aan de hegemonie van de tram.

260 miljoen ritten In 1955 waren de Brusselse trams goed voor meer dan 260 miljoen ritten. Vorig jaar werd afgeklokt op 150 miljoen ritten. De tendens is stijgend. Door de jaren

heen werd de vloot ook kleiner, van om en bij de duizend stellen na WOII tot ruim 300 vandaag. De recentere trams zijn wel een stuk groter dan de oude.

vergelijkt met vandaag is er een verschil van dag en nacht. Zo kwamen er lagevloertrams en comfortabele haltes met goede informatie.”

Met enkele nieuwe uitbreidingsplannen, naar Thurn & Taxis en Neder-Over-Heembeek, en de komst van alweer een nieuwe generatie trams oogt de toekomst van de tram in Brussel rooskleurig.

Het nieuwe model moet in de loop van volgend jaar opduiken in het straatbeeld, maar nieuwsgierigen kunnen al een schaalmodel ontdekken tijdens de festiviteiten voor 150 jaar tram.

L E Z E R B R E N GT O D E A A N T R A M 51

De arme-mensen-tram

A

ch, hoe misdeeld kunnen wij gebruikers van tram 51 lijken als je leest dat volgens de MIVB-woordvoerster de lijn blijkbaar niet voldoende “stucturerend” is en derhalve gedegradeerd werd tot een laag dienstniveau en oncomfortabele rijtuigen met moordend hoge instap.

Nou moe: in werkelijkheid is ons aller 51, ondanks of juist door de aftandse stellen, de lijn met het meeste karakter van de vele die Brussel doorkruisen.

Een weldaad voor de gebruiker die kleine ongemakken voor lief nemend veel ziet van de stad, veel opsteekt over zijn bewoners en als een rechtgeaard klimaatactivist het openbaar vervoer aan het hart drukt — zonder daarvoor te hoeven spijbelen.

Aan alle kanten rammelend, met hartverwarmend gezwinde tred — door de weinig structurerende inslag van de tram gaat hier de voorkeur naar aankomende, volgasgevende bestuurders die op chiquere lijnen te onstuimig zouden overkomen — word je van Hoogte Honderd naar Woeste heen en weer geslingerd tussen angst en euforie, tussen goed en kwaad.

In de afzink van de Alsembergsesteenweg gaat het te snel om even een stil saluut te brengen aan Jan Van Nijlen bij diens stamcafé Au vieux spijtigen duivel… spijtig, reeds gieren de remmen op de bodem van Oud-Ukkel. O, wat wordt het vol aan de Vlaamsepoort — en wat voert die jonge snaak met zijn uitpuilende sporttas in het schild? Slaat de ruzie tussen trafikanten aanstonds niet over naar het hele rijtuig? Hoho, niet zo hard wanneer de horde van de Sainctelettebrug genomen is en de rechte lijn naar de Jubelfeestlaan wordt ingezet!

Een handvol ijkpunten

maakt meteen duidelijk dat tram 51 een van de langste lijnen in Brussel is: voor een habbekrats ligt de stad aan je voeten. Van dead end Van Haelen (wie dit stukje grensland niet kent, make zich vooral geen zorgen) tot de ontvolkte vlaktes van de Heizel bezichtig je een groot deel van het grauwe kluwen aan gemeentes.

We laten de groeneweduwevesting Horzel achter ons, rollen door de volksbuurten van Sint-Job en Kalevoet en bestijgen de forse helling naar Sint-Gillis, het voormalige

“Het diverse publiek op de lijn geeft een vliegend college sociologie” WERNER VAN DEN MOOTER

werkmansparadijs. Tegenwoordig kijk je er je ogen uit naar een ongeziene mix van armoedzaaiers en gegentrificeerde limonadedrinkers; als valse diamanten glinsteren de bourgeois bohémiens tussen het grijs.

Waarna het alleen maar bergaf kan gaan. Onheilspellend doemt de halte Lemonnier op, de kaalslag van de Ninoofsepoort stemt tot nadenken over de weg van alle vlees. Een surrealistische lus langs de Handelskaai brengt ons spoorslags richting Molenbeek, Jette en Laken, naamloze plekken waar niemand moet wezen, al helemaal niet met de tram. Tenzij iemand geneigd is de Brugmann-site met zijn kriskrasse koterij van aanbou-

wen rond een geheimzinnige fabrieksschoorsteen een bezoek waard te vinden.

Geografisch glijdt tram 51 door een Babylonisch mozaïek, met al zijn hoogtes en laagtes.

Maar de diversiteit zit ook ín de tram! Het zeer uiteenlopende publiek dat de lijn bevolkt, geeft een vliegend college sociologie waarvoor je niet naar school hoeft. Aan de volksuniversiteit doceren hoofddoekdraagsters, huisvrouwen, scholieren en werklieden, Afrikanen van alle windstreken, dealers en pooiers, prutsers en stumpers… Recht of krom, in de tram is iedereen gelijk. De reiziger staat oog in oog, rug aan rug met de medemens, en krijgt in ijltempo een lesje tolerantie.

Deed de beklimming van de Alsembergsesteenweg al denken aan de vroegere edities van de Brabantse Pijl, toen de aankomst op de helling achter de kerk in Alsemberg lag, ook het nabijheidsaspect van de tram ligt in lijn met de Vlaamse wielerwedstrijden. Waar in de koers een bont spektakel zich door onze vertrouwde straten, over provincieweggetjes en onnozele klimmetjes wringt, vrij toegankelijk voor arm en rijk, daar werkt de tram in het algemeen en de 51 in het bijzonder als een vrijplaats voor alle tendensen. Een volksvertegenwoordiging in de ware betekenis. Des te verheugender nu niemand nog zijn heil lijkt te vinden in het parlementaire systeem.

Wat een rijkdom gaat in deze arme-mensen-tram schuil: schoon transport, ontdekkingstocht en bang avontuur in één, hotsend en botsend door een grensloos niemandsland, in het gezelschap van een onthullende doorsnede van de bevolking.

Bestaat er een mooier zinnebeeld voor het narrenschip Brussel, thuisland van Elckerlijc, waar we allemaal in hetzelfde schuitje zitten?

24 APRIL 2019

I 23

Enfant Terrible Bijzondere mensen in een bijzondere stad

Vroeger droeg ik een kogelvrij vest Sami Van den Eede, portier van de Fuse

B R U Z Z | LO S VA N D E T I J D

In de beginjaren van de Fuse ging het er ruig aan toe.

De buurt was toen nog gevaarlijker. Er was bijna elke dag iets aan de hand. Sommige Albanese of Marokkaanse gasten hadden messen, boksijzers of pepperspray bij zich. Er braken geregeld gevechten uit, in de straat werden auto’s gestolen en er werd openlijk cocaïne gebruikt. Ik ben geregeld bedreigd. Ik had al honderd keer dood moeten zijn (stilte). Zonder kogelvrij vest en kruisbeschermer ging ik niet aan het werk. Ik was constant gestresseerd. En zeggen dat de club toen nog bijna elke dag open was.

Nu heeft de Fuse een goeie reputatie. In het seizoen komen er elke zaterdag meer dan duizend bezoekers over de vloer: mensen uit heel België, maar ook veel toeristen. De sfeer is gemoedelijk. Iedereen amuseert zich. Ik sta, samen met een of meerdere collega’s, aan de deur en hou contact met het personeel binnen via walkietalkies en een controlepaneel met knoppen. Stewards houden een oogje in het zeil om nachtlawaai of andere overlast te vermijden.

De politie schakelen we in bij vechtpartijen en diefstallen. Drugs? Dat is de kwaal van elke dancing.

Als we mensen met pillen betrappen, vernietigen we hun voorraad. Dealers geven we aan.

Als portier bepaal ik wie binnen mag en wie niet.

Ik kijk eerst naar het uiterlijk en de kleding. Dan stel ik vragen. Als mensen agressief reageren en geen respect tonen, weiger ik de toegang. Dat zijn mogelijke boelmakers. Ook wie duidelijk onder invloed is, komt er niet in. Ik geef hen dan de raad om een pizza te gaan eten of een koffie te drinken om te ontnuchteren. Ik mag klanten fouilleren en naar hun identiteitskaart vragen om hun leeftijd te controleren.

De minimumleeftijd ligt op achttien jaar. Ik probeer vriendelijk te zijn en te helpen. Soms leen ik mijn gsm

als iemand een dringend telefoontje moet plegen.

Nee, ik vraag nooit om een fooi. Dat is zelfs verboden in België.

Een goede buitenwipper straalt gezag uit. Je moet altijd alert zijn, zodat je kunt anticiperen op problemen. Je moet geduld hebben en kunnen luisteren.

Kalm blijven is de boodschap. Je moet fysiek je mannetje kunnen staan, maar je hoeft zeker geen bodybuilder te zijn. Integendeel, dat kan net agressie uitlokken. Ik hou mezelf fit door aan sport te doen. Ik begin de dag met vijftig keer pompen. Ik ben ook nooit ziek. Een portier bij de Fuse kan maar beter meertalig zijn en bereid zijn om lange werkdagen te kloppen. Want de club blijft minstens tot zeven uur ’s morgens open.

Ik ben blij dat ik een spannende job heb en altijd omringd ben door jonge mensen. Dat houdt mij ook jong. In een ver verleden ben ik nog bediende bij het OCMW en huisschilder geweest, maar dat lag mij minder. Een nadeel: doordat ik ’s nachts werkte, in weekends en op feestdagen, heb ik geen familieleven gehad. Momenteel werk ik nog twee nachten per week voor de Fuse. Twee dagen sta ik voor een winkel. Mijn aanwezigheid zorgt ervoor dat er minder gestolen wordt. Als ik stop met werken, zou ik weer willen reizen met mijn gezin.

Ik ken Brussel intussen beter dan Gent, want ik heb er vijfentwintig jaar lang gewerkt. De stad is in één woord kosmopolitisch. Veel drukker dan de rustige buurt waar ik woon. Ik zie geen oorlog meer op straat, maar ik zou mijn auto hier nog altijd niet open laten staan. Soms word ik hartelijk begroet door mensen die ik jaren geleden de deur gewezen heb (lacht).

Sami Van den Eede

— TOM VAN BOGAERT

is al portier van de technotempel Fuse sinds de opening in 1994. Overdag werkt hij als bewakingsagent in Brussel. Hij is de zoon van een Belgische vader en Rwandese moeder en woont met zijn vrouw in Gent.

24

I

24 APRIL 2019

B R U Z Z | LO S VA N D E T I J D © SASKIA VANDERSTICHELE

24 APRIL 2019

I

25

Gastronomie

In het spoor van de paling

De buik van Brussel BRUZZ | DE VERHALEN

Voor hun tentoonstelling en boek gaan auteur Lucas Catherine en fotograaf Philippe Debroe op zoek naar de roots van paling in het Oost-Vlaamse Baasrode. Bijna kinderlijk enthousiast gaan de mannen onderweg op zoek naar resterende sporen van de glibberige vis. — MARJON UDO

26

A

ls we wegrijden van de Brandhoutkaai loopt het al direct mis. “We moeten hier eigenlijk de Gentsesteenweg volgen, maar met het eenrichtingsverkeer mag dat niet,” legt Lucas Catherine teleurgesteld uit. Toen 150 jaar geleden de marktkramers met hun waar naar Brussel wandelden, was dat geen probleem.

Zelfverklaard historicus van vergeten zaken Lucas Catherine is met fotograaf Philippe Debroe onderweg naar het Scheepvaartmuseum in Baasrode. In het kader van een tentoonstelling blazen ze de palingroute nieuw leven in. Die begon in het dorp aan de Schelde, op 35 kilometer van Brussel.

“Vishandelaren kwamen op speciale boten, botters, uit Nederland en losten hun waar in Baasrode. De paling werd in café De Zalm verhandeld en klaargemaakt voor transport naar Brussel. ’s Nachts vertrokken de marktkramers te voet met de nog levende vis in rieten manden. De korven werden opgevuld met nat gras of stro. Ze gingen te voet richting Lebbeke om verder via de Steenweg naar Asse, langs de Brusselse-, Gentse- en Vlaamsesteenweg ’s ochtends vroeg op de markt te arriveren.”

Catherine is een spraakwaterval.

Enthousiast, weloverwogen en zon-

I

24 APRIL 2019

der in herhaling te vallen, vertelt hij over de Brusselse haven. “In 1561 werd er opdracht gegeven om een kanaal te graven van de hoofdstad naar Willebroek. Een haven om de schepen te lossen kon niet ontbreken.Tot dan werd de Zenne gebruikt als verbinding met de Schelde en de zee. Maar de rivier kronkelt eindeloos en passeert bovendien Vilvoorde en Mechelen waar tol betaald moest worden.”

Meerdere dokken werden uitgegraven. Er ontstond een grote haven tot aan de eerste omwalling, daar waar nu de Sint-Katelijnekerk staat. Brusselaars waren toen al fijnproevers en importeerden de beste levensmiddelen. Op de kades was het een komen en gaan van verkopers en lekkerbekken - de buik van Brussel was geboren.

Een hoorn des overvloeds, dat beeld schetst Catherine als hij

opsomt wat er aan Sint-Katelijne te krijgen was. Bananen, chocolade, wijn, mosselen, zeep: een boodschappenlijst zonder einde. Halverwege de negentiende eeuw werden de dokken een voor een gedempt en ontstond er een markt. Zo bleef de buik van Brussel waar hij altijd al geweest was.

Onderweg naar het Scheepvaartmuseum in Baasrode concentreren Catherine en Debroe zich enkel op de cultuur van de paling. Dat ze vandaag geen levende vis of visser zullen zien, weten ze nog niet en zal de pret niet drukken. Ze rijden niet te snel, onderweg kan er overal een aanknopingspunt te vinden zijn. “Misschien kunnen we in een verzorgingstehuis nog een palingvisser vinden,” oppert Debroe. Volgens Catherine zijn de bewoners te afgetakeld om samenhangende verhalen te

vertellen. “Of zou er op het kerkhof een verwijzing naar een visserijverleden te vinden zijn?”

Het was belangrijk dat de glibberige aal in leven en welzijn op de markt terechtkwam. De vis werd levend verkocht en voor de ogen van de koper van zijn huid ontdaan.

Als de handelaars vermoedden dat de paling naar modder zou smaken, werd er net voor het stropen een glaasje jenever in zijn bek gegoten.

SNOEPWINKEL

“De dames van plezier hingen een paling aan een stok uit het raam om te laten weten dat er niet gestoord mocht worden” LUCAS CATHERINE AUTEUR

Stapvoets rijdt Debroe door Baasrode. Samen met Catherine blijft hij in het straatbeeld speuren naar sporen van wat ooit de grootste binnenhaven der Nederlanden was. Niet ver van het Scheepvaartmuseum is café Den Botter. “Misschien staat er een standbeeld van een paling,” laat Debroe zich met pretoogjes ontglippen.

EXPO De paling ontglipt, van 26 april tot 24 mei, Brussels Ouderenplatform, Zaterdagplein 6, Brussel.

De buik van Brussel, van 27 april tot 5 mei, La Buanderie Hoste , Dansaertstraat 46, Brussel.

BOEK

Lucas Catherine en Philippe Debroe vonden ekaar in hun zoektocht naar paling. © MARJON UDO

In het museum is er een laatste overleg over de stukken die Catherine en Debroe zullen lenen voor hun tentoonstelling. Debroe legt een meetlat langs een houten maquette van een boot. Millimeters worden nauwkeurig opgeschreven.

De modelboot is van een botter.

Hiermee werd de vis niet gevangen, maar enkel getransporteerd.

Onderin de botter was er een speciaal leefruim voor de vangst. De flanken van het schip waren afgedekt met een metalen gaas waardoor het water van de Schelde de modder van de aal spoelde.

Catherine’s oog valt op een ingelijst papier. “Dat recept komt van café De Zalm.” Het is een bereiding voor paling in het groen. Vijf kilo paling en boter niet te veel. “Zullen we dit ook tentoonstellen?” De twee mannen voelen zich als kinderen in een snoepwinkel.

“Toen was de paling nog

goedkoop. Nu zou het een grote investering vragen om dat recept te bereiden. Door de vervuiling van de rivieren is de paling bij ons met uitsterven bedreigd. De vis, als die al te krijgen is, wordt nu overgevlogen uit Canada of Nieuw Zeeland.”

Terug in Brussel in café La Péniche zit een groepje mannen aan een van de houten tafeltjes. De fles rosé is al geopend. Bardame Linda komt uit de keuken met twee grote kommen paling in het groen. Eens per week koopt ze de verse vis in die haar vaste klanten weten te waarderen.

Om af te sluiten schudt Catherine nog een anekdote uit zijn mouw.

“Die hippe bar aan de overkant van het plein was vroeger een bordeel.

Toen er nog geen rode lampen gebruikt werden, hingen de dames een paling aan een stok uit het raam om te laten weten dat er niet gestoord mocht worden.”

BRUZZ | DE VERHALEN

De buik van Brussel, Lucas Catherine, uitgeverij Epo, 129 pagina’s, 19,90 euro.

Een recept voor paling van café De Zalm. © MARJON UDO

24 APRIL 2019

I 27

Beeldspraak

Maten, Makkers, Majesteit, Maurice

Duet

27 mei 1971, choreograaf Maurice Béjart onderhoudt zich met koning Boudewijn van België, na een voorstelling van het ballet Les Fleurs du Mal op muziek van Claude Debussy in het Koninklijke Munttheater in Brussel. © KEYSTONE-FRANCE/PHOTONEWS

Hoe dan ook geen slechte foto.

Vroege veertigers Boudewijn en Béjart zijn hier allebei nog allesbehalve dood. Ze zien er zelfs beter uit dan ooit tevoren.

De koning is niet meer de jonge kolonist met een brilletje, en nog niet de geforceerd glimlachende voorbidder des vaderlands. Met dat karakteristieke, scherp afgelijnde profiel van hem zou de Belgische frank langs kopzijde nog tot de devaluatie van 1982 gebeiteld zitten. En als je wil weten hoe je met stijl een ringbaard draagt, kijk dan naar deze Maurice Béjart, die hier net een thuiswedstrijd heeft gespeeld als vaste choreograaf van De Munt.

Het komt wel vaker tot dit soort onderhoud tussen een vorst en een verdienstelijk onderdaan, na een publieke

demonstratie van die laatste zijn kunnen. In een gematigd enthousiaste monarchie als de onze is het echter nooit duidelijk of dergelijke smalltalk de betreffende kunstenaar, dan wel het vorstenhuis extra legitimiteit moet verschaffen. In ieder geval gaat de buitenwacht, die op enkele uitzonderingen na warmloopt voor koning noch kunsten, er geringschattend van uit dat het goedgebriefde staatshoofd het bij dit soort gelegenheden houdt bij wat veilige open vragen over het net vertoonde werk, waar de creatieve landgenoot alle kanten mee uit kan, en de tijd probleemloos mee kan worden volgepraat.

Maar laat ons wat welwillender speculeren over het onderonsje tussen deze twee

mannen, die overigens met elkaar gemeen hebben dat ze al als kleuter hun moeder verloren.

Laat ons doen alsof tussen de Grootmeester in de Orde van de Kroon en de later door hemzelf tot Grootofficier in dezelfde orde benoemde Fransman sprake is van een bijzondere connectie.

Staatsiekledij en smoking zorgen alvast voor een diepzwart vlak op het voorplan van de foto, die de twee door een soort 3D-effect afzonderen van de rest van de genodigden. Die lonken dat het een aard heeft, maar vervagen onherroepelijk in de achtergrond. Tot de twee intimi hebben besproken wat ze te bespreken hebben, en klaar zijn om zich onder hun achterban te mengen.

Noem het inbeelding, maar verraadt het gezicht van de koning toch niet op één of andere manier dat er écht iets is dat hij wil weten over Les Fleurs du Mal? De peinzende blik van Béjart laat er in ieder geval geen twijfel over bestaan dat hij desnoods tot in de achterkamertjes van zijn mentaal archief op zoek zal gaan naar een antwoord waarmee de koning vrede kan nemen.

Alle begrip als u vindt dat we te ver gaan in het brouwen van een bromance tussen Bo en Bé. Maar stel nu gewoon even dat Maurice de Majesteit tijdens dit onderhoud uitnodigde voor een voorzichtige initiatie een paar dagen later.

En dat Boudewijn op die uitnodiging is ingegaan. Op die gedenkwaardige dag van de dans heeft de vorst dan misschien even zijn wapenrok kunnen afleggen. Onwennig maar vastberaden. In een lege zaal met spiegels die, anders dan de spiegels in het koninklijk paleis, zijn gestelde lichaam tot kwetsbare proporties herleidden. Om zich dan op het stille parket in handen van de choreograaf te geven, voor een teder duet dat een verhelderend praktisch antwoord bood op de vraag die hij had gesteld.

BRUZZ | RUBRIEK

Elke week voorziet Michaël Bellon een oude persfoto van een nieuw onderschrift

— MICHAËL BELLON

De hele reeks nalezen? » BRUZZ.be/beeldspraak 24 APRIL 2019

I 29

Nick Trachet Brussel en de wereld culinair ontdekt

Pitaya

B R U Z Z | LO S VA N D E T I J D

een cactus die van oudsher groeit in Afrika en Sri Lanka, maar dat is de uitzondering die de regel bevestigt. En de stekelige planten in de rest van de wereld dan? Die behoren tot andere families, de Euphorbiaceae (wolfsmelk) bijvoorbeeld, ook vaak vlezige vetplanten. Wij leerden het verschil Je ziet ze soms bij de fruitjuweliers in betere buurten: de pitaya. Of soms nog op posters over verre reizen, met een Aziatische schone in de buurt en een tropisch strand op de achtergrond. Maar nu kwam ik ze gewoon tegen op de armemensenmarkt in mijn buurt. Tijd om het er toch eens over te hebben.

Het is een vrucht om even bij in de haren te krabben. Ze lijkt wel uit Star Trek te komen. Grote vlezige schubben omsluiten een grijze zoete vruchtmassa vol kleine pitjes.

De pulp smaakt wat naar aardbei, niet echt spectaculair verrukkelijk.

De smaak is niet op het niveau van de verschijning.

Wat is dit nu weer voor een onkruid? Deze vruchten komen van een cactus. Cacti zijn planten aangepast aan de droogte. Wij denken onmiddellijk aan cacti wanneer we een afbeelding van een woestijn zien, maar dat beeld moet toch wat worden genuanceerd.

Cacti, de planten van de familie van de Cactaceae, komen van nature alleen voor in Noord- en Zuid-Amerika. Er is één valsspeler:

twee. Euphorbia’s hebben verder kleine pieterige bloempjes, maar met soms kleurrijke bladeren zoals de kerstster. Cacti hebben vaak juist erg spectaculaire bloemen.

Naast hun interessante vormen en de mooie bloemen zijn cacti makkelijk in onderhoud, waardoor het populaire gezelschapsplanten zijn. Daarom zijn ze ondertussen over heel de wereld verspreid. En dan is er nog de cactus als voedsel: cactusvijgen (Opuntia) zijn vrij belangrijk als tuinbouwproduct.

Niet alleen de stekelige vruchten,

“Joden geboren in Israël noemen zichzelf sabra’s, de Hebreeuwse naam voor de cactusvijg”

te herkennen via de stekels: de cactus heeft stekels in bosjes, vaak met pluizige aanzet. Bij wolfsmelken staan de stevige doornen per

ook de schijven van de vijgcactus zijn eetbaar en een veelgebruikte groente in Mexico. Maar ook heel veel andere cactussoorten hebben

eetbare vruchten of zijn helemaal eetbaar. Je moet alleen wat opletten voor de stekels!

Deze pitaya is een soort cactus uit het geslacht Hylocereus.

Welke juist, daarover bestaat blijkbaar nogal wat verwarring. Er bestaan ook soorten met rood vruchtvlees of met een zurige smaak (Pitahaya agria), er zijn er kleine gele, er zijn soorten zonder schubben. Kortom, we hebben het laatste nog niet gezien van de cactusvruchten. En uit Amerika hoeven ze nu ook niet meer te komen. De meeste artikels die ik vond over het onderwerp kwamen uit Israël, waar ze iets hebben met cactusvruchten. Joden geboren in Israël noemen zichzelf sabra’s, de Hebreeuwse naam voor de cactusvijg: stekelig van buiten en zoet van binnen, heet het.

Maar deze soort cactusvrucht is toch nog iets anders dan de ‘gewone’ cactusvijg: zonder stekels en met veel fijnere pitjes. In Azië spreken ze van ‘drakenvrucht’.

Zoals ik al schreef: ze smaken niet zo spectaculair als ze eruitzien.

Maar ze zijn beeldig. Heel lang geleden werden ananassen niet gebruikt om te eten, maar werden ze in de fruitmand gelegd om de bezoekers te imponeren. Je kon zo’n vruchten huren voor een avond, of een week. Daarna gingen ze terug naar de eigenaar. Hopelijk zonder dat er iemand in had gebeten.

In mijn huis begon de drakenvrucht na een week wat te verleppen. Dan toch maar alles opgegeten. En ja, niet slecht.

Smakelijk.

De hele reeks nalezen? » BRUZZ.be/trachet

VACATURE

Lerian (www.lerian.be) is een dynamische talenschool met kantoren in Antwerpen, Brussel, Gent en Luik. Al meer dan 20 jaar biedt Lerian een waaier van kwaliteitsvolle taaldiensten aan bedrijven aan.

Voor de regio Brussel werft Lerian dynamische, gemotiveerde en creatieve freelance taaltrainers Nederlands aan

TAAK het geven van privé, duo- en/of groepsopleidingen (drie tot zes cursisten) aan volwassenen in professionele context.

De opleidingen zijn functioneel en interactief met focus op communicatie.

AANBOD - Een freelance contract met degelijke vergoeding, een job vol uitdagingen in een multiculturele omgeving - Een doorgedreven opleiding door onze pedagogen, didactische onder-

steuning met inhouse ontwikkelde syllabi - Een zeer goed geoliede organisatie.

Samen met de planner stel je zelf je uurrooster samen in functie van je beschikbaarheden

Geïnteresseerd?

Mail je cv naar conny. awouters@lerian.be.

We ontmoeten je graag voor een gesprek!

Tot binnenkort.

Big City

Stel zelf je vraag en stem op BRUZZ.be

COLOFON BRUZZ

Flageyplein 18, 1050 Brussel, 02-650.10.65 ABONNEMENTEN

Josiane De Troyer (abo@bruzz.be), 02-650.10.80, Gratis in Brussels Hoofdstedelijk Gewest.

Rest van België: 25 euro per jaar; IBAN: BE98 3631 6044 3393 van Vlaams Brusselse Media vzw Buiten België: 30 euro per jaar.

OPLAGE : 62.609 exemplaren.

ADVERTEREN?

Marthe Paklons, 02-650 10 61 sales@bruzz.be DISTRIBUTIE

Ute Otten, 02-650.10.63, ute.otten@bruzz.be ALGEMENE DIRECTIE

Twee strategisch geplaatste bomen moeten de vierwielers verstoppen voor de parkgangers.

Jo Mariens HOOFDREDACTIE

Kristof Pitteurs (algemeen hoofdredacteur), Kim Verthé, Steven Van Garsse NIEUWSMANAGEMENT

Bram Van Renterghem, Sara De Sloover, Mathias Declercq

© BARBARA OORTS

CULTUUR & UIT

Gerd Hendrickx REDACTIE

Jean-Marie Binst, Filip De Rycke, Tim Gatzios, Kris Hendrickx, Bettina Hubo, Stefanie Nijs, Jasmijn Post, Kurt Snoekx, Sophie Soukias, Vera Tylzanowski, Roan Van Eyck, Laurent Vermeersch, Danny Vileyn, Tom Zonderman MEDEWERKERS

Nicolas Alsteen, Gilles Bechet, Michaël Bellon, Jasper Croonen, Céline Emmerechts, Patrick Jordens, Tom Peeters, Véronique Rubens, Niels Ruëll, Tim Schoonjans, Nick Trachet, Tom Van Bogaert, Michel Verlinden

Waarom is de tunnel onder het Jubelpark in het midden van het park niet overdekt? KATLEEN UIT BRUSSEL

N

u de zon steeds meer doorbreekt, wordt in Brussel opnieuw druk gepalaverd over het beste parkplaatsje.

Wie zich af en toe neervlijt in het Jubelpark, weet dat hij zijn plek daar wel moet delen met koning auto. Midden in het park komt een stuk van de Jubelparktunnel even bovengronds piepen. Als een brede grijze spiegelas deelt de N3 de symmetrisch ontworpen groene long in twee. Waarom blijft de steenweg niet onder de graszoden verstopt?

De tunnel, zoals we die vandaag kennen, bestaat sinds 1974. Ook wie daarvoor het Jubelpark met de wagen doorkruiste, dook onder de grond. Reed je toen richting het centrum, van oost naar west, dan kon je wel nog onder de triomfboog tuffen. Maar ter hoogte van het Monument voor de Belgische pioniers in Congo moest je ondergronds verder. De tunnel loodste je onder het Schumanplein

in de Wettunnel om een kleine driehonderd meter verder, aan het Berlaymontgebouw, weer boven de grond uit te komen.

In 1974 kreeg de Jubelparktunnel haar huidige vorm. Er werd een tweede ondergrondse pijp gegraven die aan de huidige metrohalte Merode de dieperik in duikt. Zo bol je onder de triomfboog en het merendeel van het park door.

Aangezien er al een tunnelingang bestond, was het logischer om het nieuwe deel daar boven het aardoppervlak op te laten aansluiten. De autotunnel dieper maken kan bovendien niet omdat er metro-infrastructuur onder ligt. Het geheel, met bovengrondse betonheuvel, meet sindsdien 607 meter.

Dagelijks rijden meer dan 50.000 wagens zo even door het park.

Opvallend is wel dat het honderdtal bovengrondse meters steeds beter afgescheiden raakt van de rest van het Jubelpark. In 1996 reden de stalen rossen nog op gelijke hoogte en zonder schei-

EINDREDACTIE

dingswand tussen de parkgangers.

De voorbije drie decennia is er een volwaardige zijmuur ontstaan die de automobilisten grotendeels aan het oog onttrekt. Tegenwoordig staan op het hoogste punt aan weerszijden zelfs twee strategisch geplaatste bomen om ze te verstoppen.

Net als zijn Brusselse companen is de Jubelparktunnel opgenomen in het meerjarenplan voor de renovatie van de tunnels. In 2020 zou de tunnel onder handen genomen worden, maar dat project is voorlopig nog niet erg concreet. De studies rond de renovatieplannen zijn volop bezig. Al lijkt een overkapping weinig waarschijnlijk.

Aangezien het park beschermd erfgoed is, is het erg moeilijk om er aanpassingen aan te doen. Bovendien zou een dak slechter zijn voor de luchtkwaliteit. Want dan moeten er ventilatiekokers in het park komen. Voorlopig zullen zonnekloppers en kilometervreters dus verder vredig naast elkaar moeten vertoeven in het Jubelpark.

Karen De Becker, Kurt Snoekx, Sophie Soukias, Tom Zonderman VORMGEVING

Heleen Rodiers (art director), Ruth Plaizier KALENDER UIT

Sam De Ryck VERTALING

Johan Arblaster, Martin McGarry, Laura Jones FOTOGRAFIE & ILLUSTRATIE

Bart Dewaele, Kim, Wauter Mannaert, Noémie Marsily, Steve Michiels, Ivan Put, Saskia Vanderstichele, Wide Vercnocke, Info voor kalender sturen naar/ Envoyez vos infos à publier dans le calendrier à/Send event details to VISITBRUSSELS Koningsstraat 2 Rue Royale 1000 Brussels/Bruxelles 02-549.50.95, info@agenda.brussels VERANTWOORDELIJKE UITGEVER

Kristof Pitteurs Flageyplein 18, 1050 Elsene.

Bruzz is een uitgave van de Vlaams Brusselse Media vzw, wordt gedrukt op de persen van Eco Print Center (De Persgroep) en wordt gesubsidieerd door de Vlaamse Gemeenschap en de Vlaamse Gemeenschapscommissie.

— JASPER CROONEN

6

Meld nieuws

VOLGENDE WEEK Waarom zijn Durbuy en Oostende steden, terwijl pakweg Anderlecht gewoon een gemeente is?

24 APRIL 2019

I 31

Hebt u nieuws uit Brussel, dan kunt u ons dat melden via het WhatsApp-nummer 0489-988.988 Persberichten kunnen via nieuws@bruzz.be

INFODAG ZA 27 APRIL

Spring binnen!

Aals t | Brus sel | Dilbeek | Gent | Schaarbeek | Sint- Niklaas

Zin in een carrièreswitch of om werken en studeren te combineren?

GEEF JEZELF ALLE KANSEN

Info & inschrijvingen

odisee.be/infodagen Ontdek ons aanbod voor v olwassenen

ONTDEK NU ONS NIEUW OPLEIDINGSAANBOD 2019-2020 SCHRIJF

JE NU IN

KIJK OP SYNTRABRUSSEL.BE

019_Syntra_Bruzz_215x142,5mm.indd 1

11/04/2019 09:26

€

ALLES VAN TELENET VOOR

30 PER MAAND 5 MAADEN LANG

We boosten de stad

OMDAT BRUSSELS IS ALREADY ASSEZ COMPLICADO, CHANGEZ D’OPÉRATEUR EN 5 MINUTES SEULEMENT. Word nu Telenet en geniet van ultrasnel internet en 4G. Bel ons op 0800 66 360 en wij zorgen voor alles!

TELENET.BE/BRUSSEL

DB595466D9

Aanbieding geldig van 05/11/2018 tot en met 23/06/2019 in postcodegebieden in Brussel waar Telenet beschikbaar is. Een maandelijkse korting wordt toegekend op de eerste 5 aanrekeningen na activering zodat je gedurende 5 maanden slechts de hierboven vermelde promoprijzen betaalt. Na afloop van de promoperiode betaalt u de normale prijs. Aanbieding enkel geldig bij het aangaan van een overeenkomst voor: Internet Fiber 200* + Telenet TV, of Internet Fiber 100* + Telenet TV + Freephone Europe, of Internet Fiber 200* + Telenet TV + Freephone Europe, of Internet Fiber 200* + Telenet TV + Freephone Europe + ongelimiteerd bellen (vast en mobiel) + 4G. Internet dient steeds een nieuwe dienst te zijn. De korting vervalt steeds bij verandering naar een ander product. Aanbieding niet cumuleerbaar met andere acties en promoties. *Telenet biedt fiber tot de node aan, lokaal distributienetwerk in kabel. De vermelde downloadsnelheid is theoretisch, de werkelijke snelheid kan beïnvloed worden door verkeer op het internet en andere technische factoren. Telenet-netwerkbeheer is van toepassing. Meer info, zie telenet.be/internetgebruik.

V.U.: Telenet bvba • Liersesteenweg 4 • 2800 Mechelen • België • btw BE0473.416.418 • RPR Antwerpen, afdeling Mechelen.

DB374215D7

teamleider technische ploeg gebouwen C1-C3 - contractueel - onbepaalde duur Heb je affiniteit met de technische aspecten van gebouwenbeheer en kan je daarbij kort op de bal spelen? Is het coachen van medewerkers jouw tweede natuur? Hou je daarnaast van het administratief plannen van werkopdrachten? Dan ben JIJ diegene die wij zoeken!

Functie Je bent de spilfiguur van het team dat het technische beheer doet van de gebouwen van gemeente en OCMW Zemst. Je coördineert, delegeert en zorgt dat de planning gevolgd kan worden. Je bent aanspreekpunt voor externe firma's en kan kleine projecten met ondersteuning van een expert zelfstandig uitwerken. Je werkt op basis van een vaste planning die je mee bewaakt en op punt stelt. Je bepaalt en bewaakt de budgetten van jouw team. Je werkt voornamelijk op kantoor maar komt ook regelmatig op het werkterrein om jouw team te ondersteunen. Je luistert goed naar wat er leeft op de werkvloer en doet hier iets mee. Je werkt onder leiding van de teamcoördinator Werken in Eigen Beheer.

Profiel Organiseren zit in je bloed, gezond verstand is je handelsmerk en je bent administratief sterk. Je vindt steeds de kortste weg naar een oplossing. Affiniteit met en sterke interesse in technische aspecten van gebouwenbeheer zijn een must. Je vermogen om te coachen, enthousiasmeren en waarderen maken jou tot een goede people manager. Het volledige officepakket kent voor jou geen geheimen. Je hebt minstens een diploma secundair onderwijs.

Met relevante ervaring heb je een stapje voor.

Aanbod Een voltijdse tewerkstelling, maaltijdcheques (€8), fietsvergoeding voor wie naar het werk fietst, 100% tussenkomst in het openbaar vervoer, hospitalisatieverzekering, 2de pensioenpijler, glijdende uren, leasefiets.

Interesse? Solliciteer dan uiterlijk dinsdag 30 april via onderstaande link:

DB594257D9

https://www.jobsolutions.be/register/3720

JOUW TALENTEN

DB592832D9

INZETTEN IN JOUW STREEK? Dicht bij de stad en toch volledig anders dan andere gemeenten in de Rand, dat is Grimbergen. Met haar 28 beschermde monumenten en iets meer dan 37.000 inwoners is Grimbergen een bruisende en energieke gemeente waar het aangenaam wonen is.

Dankzij de gebundelde krachten van het OCMW en de gemeentediensten werken onze medewerkers aan jouw welzijn en aan een correcte administratie binnen jouw gemeente.

MOMENTEEL ZOEKEN WIJ:

REDDER (D1-D3)

Sportdienst • groep Zwembad • in contractueel dienstverband mogelijkheid tot onmiddellijke invulling van 5 voltijds equivalent • arbeidsovereenkomst onbepaalde tijd • voltijds bruto maandsalaris: min. € 1.891,81 - max. € 2.944,40 INTERESSE? Meer info via www.grimbergen.be/vacatures_2.html of selectie@grimbergen.be.

Solliciteer uiterlijk dinsdag 30 april 2019 door bezorging van de gevraagde documenten: • per brief: aan het college van burgemeester en schepenen, Prinsenstraat 3, 1850 Grimbergen • per mail: gemeentebestuur@grimbergen.be • door afgifte aan het onthaal van het gemeentehuis.

DB594330D9

De gemeente Steenokkerzeel is op zoek naar dynamische, sociale en gemotiveerde kandidaten (m/v) voor volgende functie:

GROENARBEIDER VOOR ONMIDDELLIJKE INDIENSTTREDING NIVEAU D1-3 – MET VOLTIJDSE PRESTATIES – IN TIJDELIJK VERBAND (ARBEIDSOVEREENKOMST VAN MEI 2019 TOT EN MET EIND OKTOBER 2019) – BRUTO AANVANGSWEDDE € 2.041,17

GEMEENTE HULDENBERG werft aan (m/v):

deeltijds (10/38)

in contractueel verband

onbepaalde duur

Functie: Je staat in voor de middagbewaking in de gemeentelijke basisscholen Je zet de eetruimte klaar: eten verzorgen (soep + warme maaltijden opdienen) Je houdt toezicht Je ruimt na het eten de eetruimte op Indien nodig verleen je hulp of pas je EHBO toe Je helpt mee bij plaatselijke activiteiten en recepties.

Je werkt graag in teamverband, je bent stressbestendig en hebt zelfvertrouwen minimumleeftijd is 18 jaar Er zijn geen diplomavereisten.

INTERESSE: Stuur je inschrijvingsformulier en motivatiebrief ten laatste op donderdag 02 mei 2019 naar het college van burgemeester en schepenen, Orchideeënlaan 17 te 1820 Steenokkerzeel. Tot en met die datum kan je deze ook mailen aan odette.libotton@steenokkerzeel.be of afgeven bij de personeelsdienst.

Kansengroepen worden - indien zij aan de gestelde eisen voldoen - uitdrukkelijk uitgenodigd om te solliciteren.

Jouw

Aanbod: Een boeiende en gevarieerde functie in een dynamische werkomgeving, een aantrekkelijk salaris waarbij relevante ervaring (max. 6 jaar) overgenomen wordt en extralegale voordelen (maaltijdcheques, …) Geïndexeerde brutomaandwedde van minimum € 497,85 en maximum € 774,84.

Stuur jouw sollicitatie met een cv en uittreksel uit het strafregister per aangetekend schrijven of per gewone brief (de poststempel dient als bewijs) naar de gemeente Huldenberg t.a.v.

College van Burgemeester en Schepenen, Gemeenteplein 1, 3040 Huldenberg. Zij kan eveneens tegen ontvangstnaar bewijs worden afgegeven op de personeelsdienst of per e-mail worden verzonden . Sollicitaties na 17/05/2019 zullen niet meer aanvaard worden. en klik door naar de rubriek

DB595881D9

Kijk voor een volledige functiebeschrijving op vacatures of contacteer de personeelsdienst: 02 302 43 21 of via e-mail:

MEER INFO IS OOK TERUG TE VINDEN OP LINKEDIN: GEMEENTE STEENOKKERZEEL TAAKOMSCHRIJVING, FUNCTIEVEREISTEN EN INSCHRIJVINGSFORMULIER VIND JE OP

WWW.STEENOKKERZEEL.BE

DB596114D9

2 Toezichters D1-D3

Om ons team te versterken werft het bestuur vijf groenarbeiders aan, die o.a. zelfstandig moeten aanplanten, hagen scheren en gras afrijden. Plantenkennis en kennis van snoeitechnieken is een pluspunt.

Je begrijpt en spreekt goed Nederlands. Je werkt graag buiten en hebt ervaring met werktuigen (grasmachines, bosmaaiers, kettingzagen,...)

DB374216D7

We hebben alle paaseieren gevonden, nu zoeken we nog nieuwe collega’s!

DISTRILOG ZOEKT:

Chauffeur C/CE I magazijniers I jobstudenten I reachtruckchauffeurs DB595912D9

Me e r info r mati e? T el: 0 3 8 6 0 6 5 2 3 I w w w.w er k b ijd is tr il og. b e

Gemeentebestuur Wezembeek-Oppem

deeltijds Kinesitherapeut woonzorgcentrum Releghem

werft aan voor een contractuele voltijdse indiensttreding met een arbeidsovereenkomst van onbepaalde duur:

2 kinderbegeleiders

BV1-BV3 - contractueel - onbepaalde duur Ben je begaan met onze ouderen? Werk je graag in een woonzorgcentrum? Hecht je veel belang aan een comfortabele omgeving en een gezellige en familiale sfeer? Dan ben JIJ diegene die we zoeken!

voltijds • contractueel • onbepaalde duur

Voorwaarden en examenprogramma zijn te bekomen op de personeelsdienst, tel. 02 783 12 40.

Functie Als kinesitherapeut in woonzorgcentrum Releghem sta je in voor het organiseren en geven van de dagelijkse kinesitherapeutische begeleiding. Je herkent, bepaalt, beoordeelt en rapporteert in functie van belangrijkheid de fysische, psychische en sociale noden van de bewoners en zoekt hierbij naar oplossingen. Zo probeer je de ontwikkeling van de bewoners te stimuleren, hun zelfredzaamheid te behouden en hun eigenwaarde te vergroten. Je deelt en past je kennis toe in diverse domeinen (valpreventie, palliatieve zorgen, comfort, verplaatsingen,...) om de kwalitatieve zorgen te garanderen. Je zal in aanraking komen met bewoners met dementie en fungeert als aanspreekpunt voor bewoners, familieleden, collega's en artsen.

Voornaamste taken: Het begeleiden van de schoolkinderen tijdens de ochtend-, middag- en avondbewaking.

Aanbod: minimum/maximum brutosalaris per maand salarisschaal E1: 1.884,70 / 2.133,62 euro (nuttige anciënniteit wordt gevalideerd).

Uiterlijke inschrijvingsdatum: 7 mei 2019.

DB596075D9

Interesse? Stuur dan je gemotiveerde kandidatuur, samen met een curriculum vitae en een afschrift van je Nederlandstalig diploma (of een Franstalig - met bewijs van Nederlandstalige taalkennis afgeleverd door Selor (art. 7 )), per brief naar het college van burgemeester en schepenen, Louis Marcelisstraat 134 te 1970 WEZEMBEEK-OPPEM of via e-mail aan dirk.vansever@wezembeek-oppem.be.

10069RLM

Profiel Je bent houder van de beroepstitel van kinesitherapeut, m.a.w. je behaalde een bachelor of master diploma in de kinesitherapie. Daarnaast werk je graag met ouderen, kan je je inleven in de leefwereld van de bewoners, ben je sociaal voelend en heb je oog voor het stimuleren van mensen.

Aanbod Een deeltijdse tewerkstelling (19 uur/week), maaltijdcheques (€8), fietsvergoeding voor wie naar het werk fietst, leasefiets, 100% tussenkomst in het openbaar vervoer, hospitalisatieverzekering, attractiviteitspremie en eindeloopbaandagen voor oudere werknemers.

Mogelijkheid tot het meenemen van alle relevante jaren anciënniteit uit de privésector of als zelfstandige en leuke collega's die je graag zullen ontvangen.

Interesse? Solliciteer uiterlijk dinsdag 7 mei 2019 via onderstaande link:

DB596190D9

https://www.jobsolutions.be/register/3723

Op zoek naar

Te Knokke

GEZOCHT

administratieve

Jong dynamisch koppel voor de uitbating van een trendy ingericht restaurant

.be

Enkel betaling huur (kosten incl. woning).

Zijn jullie gemotiveerd en klaar voor een nieuwe uitdaging?

Neem telefonisch contact op

functies?

0479/04 86 14

UW ONLINE LIFESTYLE INSPIRATIE

DB595622D9

Beleef een unieke poolervaring in

LAPLAND

Volg ons via

Surf ook eens naar

DB555890J8

CB10747

All-in-one 5 daagse vanaf €1.790 p.p. Wekelijks vertrek in dec, jan, feb en maart.

DB485336C8

Meer info & reiservaringen:

Gratis infosessie op vrijdag 10 mei. Schrijf je in via www.deblauwevogel.be DB594790D9

Streekpersoneel.be