BRUZZ actua - editie 1611

Rubrieknaam

#1611 WEEKBLAD, EEN UITGAVE VAN VLAAMS-BRUSSELSE MEDIA VZW FLAGEYPLEIN 18, 1050 ELSENE

AFGIFTEKANTOOR ANTWERPEN X P303153

L E V E N

I N

D E

S TA D

|

N I E U W S

|

A C H T E R G R O N D

&

O P I N I E

11 | 04 | 2018

‘Alleen maar vrouwen is ook niet goed’ GROEN-PARLEMENTSLID

J OHAN VE RM E E RS C H

‘Makelaars maken het voetbal kapot’

Bulgaarse graffitikunstenaar beschildert Brusselse muur © BART DEWAELE

LIVE RADIO VAN 7U TOT 10U

1140 EVERE

WOE

18/4 Kom volgende week naar naar het gemeentehuis, Hoedemaekerssquare 10, tussen 7u en 10u, voor koffie, live radio vanuit de BRUZZ-bus, en een koek van de warme bakker. Volg de Ronde van Brussel in ons magazine, online, op social media en op televisie.

Chou de Bruxelles

BRUZZ | VOORAF

Fotograaf Ivan Put trekt wekelijks door de stad voor een portret

MAMADOU, KANAAL MOLENBEEK

Chef Mamadou neemt even een rookpauze voor de service losbarst. “Ik ben in Senegal geboren op 27 april 1973. Om kwart voor tien ‘s morgens precies,” zegt de chef van het Bel Mundo-restaurant aan het kanaal in Molenbeek. “Ik ben vader van twee, maar niet getrouwd. Zelf heb ik zes zussen en drie broers. De diversiteit van Brussel bevalt me zeer. Later zou ik graag mijn eigen restaurant openen. Misschien wel in Senegal.”

11 APRIL 2018

I

3

Inhoud

COLOFON BRUZZ

Flageyplein 18, 1050 Brussel, 02-650.10.65 ABONNEMENTEN

UITGELICHT

Josiane De Troyer (abo@bruzz.be), 02-650.10.80, Gratis binnen het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.

Rest van België: 20 euro per jaar; IBAN: BE98 3631 6044 3393, BIC: BBRU BE BB van Vlaams Brusselse Media vzw.

Buiten België: 30 euro per jaar.

OPLAGE : 62.609 exemplaren.

08

De week Stad opent jacht op illegale Airbnb’s

ADVERTEREN?

DE VERHALEN

Marthe Paklons, sales@bruzz.be, 02-650 10 61

10

DISTRIBUTIE

Ute Otten, 02-650.10.63, ute.otten@bruzz.be

Spreektijd Bruno De Lille: 'De automobilisten moeten dankbaar zijn'

ALGEMENE DIRECTIE

Jo Mariens HOOFDREDACTIE

Kristof Pitteurs

14

WEEKBLAD

Interview

© BART DEWAELE

Johan Vermeersch: 'Ik heb van geen enkele Belgische trainer lessen te leren'

Steven Van Garsse (chef) COORDINATIE UIT

Gerd Hendrickx EINDREDACTIE

Karen De Becker

RUBRIEKEN

VORMGEVING

Heleen Rodiers (art director), Ruth Plaizier KERNREDACTIE

Jean-Marie Binst, Gerd Hendrickx, Bettina Hubo, Kurt Snoekx, Sophie Soukias, Laurent Vermeersch, Danny Vileyn, Tom Zonderman

10

MEDEWERKERS

Nicolas Alsteen, Hilke Andries, Gilles Bechet, Michaël Bellon, Roel Daenen, Céline Emmerechts, Luc Joris, Tom Peeters, Jasmijn Post, Niels Ruëll, Tim Schoonjans, Benjamin Tollet, Georges Tonla Briquet, Nick Trachet, Tom Van Bogaert, Michel Verlinden VERTALING

Johan Arblaster, Martin McGarry

26

FOTOGRAFEN

Bart Dewaele, Ivan Put, Saskia Vanderstichele ILLUSTRATOREN

Wauter Mannaert, Noémie Marsily, Steve Michiels, Wide Vercnocke, Jurgen Walschot Info voor kalender sturen naar/ Envoyez vos infos à publier dans le calendrier à / Send event details to

VISITBRUSSELS Koningsstraat 2 Rue Royale 1000 Brussels/Bruxelles 02-549.50.95, info@agenda.brussels VERANTWOORDELIJKE UITGEVER

Steven Van Garsse, Flageyplein 18, 1050 Elsene.

Bruzz is een uitgave van de Vlaams Brusselse Media vzw, wordt gedrukt op de persen van Eco Print Center (De Persgroep) en wordt gesubsidieerd door de Vlaamse Gemeenschap en de Vlaamse Gemeenschapscommissie.

© BDW

© BART DEWAELE

03

Chou de Bruxelles

05

Edito

06

In beeld

19

Opinie

23

Michaël Bellon

24

Enfant Terrible

28

Nick Trachet

29

Big City

Edito

14

Asociaal

© BOZKO

20

LOS VAN DE TIJD 20

Reportage De Bulgaarse street artist Bozko beschildert een Brusselse muur

26

Ondernemen Karen Torosyan, de Armeense kok van Bozar Restaurant

werpt echter een ander licht op dat cijfer. De Haussmannappartementen langs de centrale lanen zijn in de jaren 1980 gered door een PS-burgemeester om middeninkomens in de stad te houden. Dat systeem heeft decennialang goed gewerkt, tot het CDH in 2000 stadseigendommen in handen kreeg. De prijzen gingen de hoogte in.

Goed gelegen appartementen werden te duur voor de gewone middenklasse, minder goed gelegen eigendommen werden vertimmerd tot sociale woningen, zodat de middenklasse ging lopen en de buurt er nog op achteruitging. Hoeveel middenklassenwoningen zijn door dat systeem sindsdien van bestemming veranderd? Dat is de eerste vraag die moet beantwoord worden voor een ander woonbeleid in de Vijfhoek, waar inderdaad te weinig middenklasse woont. En waar middenklasse ontbreekt, gedijt ook de kwaliteitshandel niet, al richt kwaliteitshandel zich ook op pendelaars.

Schepen voor Handel Marion Lemesre (MR) zwoer zes jaar geleden dat ze de kwaliteitshandel zou terughalen naar het centrum. Er is niets van te merken.

En ook hippe zaken laten de Vijfhoek links liggen. Ze trekken liever naar Sint-Gillis, waar burgemeester Charles Picqué (PS) gestaag panden aankoopt die verbouwd worden tot betaalbare woningen voor de (lagere) middenklasse. — DANNY VILEYN

11 APRIL 2018

BRUZZ | VOORAF

Voor wat hoort wat. De liberalen van de stad Brussel willen een algemene bouwstop voor sociale woningen.

Moeten dan meteen ook de flexi-jobs op de schop? Trekken we alle vervangingsinkomens op tot de Europese armoedegrens? Als iedereen genoeg verdient om een eenvoudige, maar comfortabele woning met privétoilet te huren op de privémarkt, kunnen we inderdaad zonder sociale woningen.

Schepen Els Ampe (Open VLD) en haar collega's van de MR hebben hun eis voor een betere spreiding van sociale woningen zodanig radicaal geformuleerd dat ze er wel de cover van De Standaard mee hebben gehaald, maar geen bondgenoten bij de andere partijen. Zeker niet met meer dan 40.000 wachtenden voor een sociale woning. Er zijn immers veel mensen die niet genoeg verdienen om een eenvoudige woning op de privémarkt te huren: leefloners, werkzoekenden, gepensioneerden, maar ook langdurig zieken en zelfs working poor.

Maar Ampes voorbeeld zegt meer dan de kiesslogan. Eén derde van de woningen in de Vijfhoek is in handen van de overheid. Dat zijn deels sociale woningen, en deels woningen voor de middenklasse in handen van de stad of het OCMW. En dat vindt Ampe ongezond - wat haar goed recht is.

Een duik in de recente geschiedenis

I

5

6

I

11 APRIL 2018

BRUZZ | DE WEEK

In beeld

Ten aanval

Š IVAN PUT

Niet alleen de zon haalde het afgelopen weekend voor het eerst dit jaar het zware geschut van stal.

Op de Anspachlaan verzamelde zaterdag een groepje activisten voor de eerste zogenoemde Plastic Attack op Belgische bodem. Ze deponeerden er hun plastic afval op de stoep van een plaatselijke supermarkt. Op die manier willen ze het overmatig gebruik van plastic verpakkingen bij winkelketens aan de kaak stellen. De initiatiefnemer vond zijn inspiratie bij een gelijkaardige actie in het Engelse Bath. Komende weken zijn nog Plastic Attacks gepland in andere steden in BelgiĂŤ en daarbuiten.

11 APRIL 2018

I

7

De week

Terugblik op het nieuws

Tandartsseks

Alcoholtest

7,1

Een 48-jarige tandarts uit Ganshoren is veroordeeld tot vijf jaar cel, waarvan twee met uitstel, voor seksueel misbruik van drie vrouwelijke patiënten. Hij verkrachtte een negentienjarige vrouw terwijl ze half verdoofd in zijn ligstoel lag. Een eerdere klacht wegens aanranding werd geseponeerd. Toen werkte de tandarts nog in Namen.

Na de paasvakantie gaat in Jette de nieuwe parkeergarage onder het Spiegelplein open. Gebruikers kunnen per minuut betalen. Bijzonder is dat ze ook gebruik kunnen maken van een alcoholtest voor ze achter het stuur kruipen.

In de jaarlijkse tevredenheidsenquête over het Brussels openbaar vervoer, haalt de MIVB net als vorig jaar een gemiddelde score van 7,1 op 10. Onder meer de vele schermen met wachttijden worden gesmaakt door de reizigers. Over de aansluitingen, vooral met het nachtnet, is er minder tevredenheid.

‘WIE NIET TER PLEKKE WOONT, MAG GEEN GASTENKAMERS VERHUREN’

BRUZZ | DE WEEK

Stad opent jacht op illegale Airbnb’s Toeristische gemeenten als Brussel-Stad en Elsene gaan in de aanval tegen de grootverhuurders van Airbnb-accomodaties. “Gastenkamers verhuren als je niet ter plekke woont, is illegaal,” zo klinkt het in Brussel-Stad. “Dit moet stoppen.

We willen geen Barcelona worden.” — BETTINA HUBO

D

e verhuurders van Airbnb-logies zijn al lang niet meer allemaal gezinnen of singles die hun logeerkamer voor een nachtje afstaan aan toeristen of hun stulpje verhuren als ze even op vakantie zijn, om zo een extraatje te verdienen. Net als in toeristische topsteden als Barcelona en Amsterdam is er in Brussel een ware business ontstaan rond het onlineverhuurplatform: professionele firma’s verhuren nu volledige appartementsgebouwen via Airbnb.

Soms hebben ze meer dan tachtig adresjes in de aanbieding. Deze bulkverhuurders - met namen als Smartflats of ApartmentsApart zouden volgens recent onderzoek van De Tijd al een op de drie van de bijna vijfduizend Brusselse Airbnb-panden beheren.

De nieuwe business is een doorn in het oog van het gewest en van toeristische gemeenten als Brussel-Stad en Elsene. Het zou de

8

I

11 APRIL 2018

woningmarkt verstoren en de huizenprijzen opdrijven. Ook zou het de vaste bewoners, die vaak hinder ondervinden van de steeds wisselende en soms ongedisciplineerde toeristen, verjagen uit de toeristische centra. En de traditionele hotelsector ziet het als oneerlijke concurrentie.

Daarom hebben de Brusselse overheden de jacht geopend op de zogenoemde Airbnb-ketens. “We hebben niets tegen de gewone gastenkamer, maar zijn gekant tegen illegale verhuring,” zegt Aline Glaudot, woordvoerster van schepen van Stedenbouw Geoffroy Coomans de Brachène (MR) van Brussel-Stad. “Je mag geen kamers of appartementen aan toeristen verhuren als je niet ter plekke woont, want dan heb je een hotelactiviteit. En dat klopt niet met de bestaande bestemming van het gebouw, namelijk permanente bewoning. Daarom is het illegaal.”

Volgens Glaudot wordt een groot

Stad-Brussel wil de woningen teruggeven aan de Brusselaars.

deel van de appartementen rond de Grote Markt op deze - illegale - manier verhuurd. “Dit gaat ten koste van de Brusselaars die een woning zoeken.”

IN HET VIZIER Aanvankelijk probeerde de stad soms nog om samen met de eigenaar een oplossing te vinden, aldus Glaudot, maar omdat het inmiddels de spuigaten uitloopt, gaat de stad de bulkverhuurders nu actief opsporen en bestraffen. “We hebben een aantal gebouwen in het vizier. Eerst stellen we de eigenaar in gebreke. Als hij na zes maanden nog niet gestopt is met de illegale verhuring, sturen we het pv naar het parket of naar de bestraffende

ambtenaar, die een administratieve boete kan opleggen. Die boetes kunnen heel hoog oplopen.”

Eigenaren die niet ter plekke wonen, kunnen hun gastenkamer of appartement ook onmogelijk laten registeren, zoals de recente gewestelijke ordonnantie betreffende het toeristische logies voorschrijft. Glaudot: “Om een registratie en vergunning aan te vragen, heb je een stedenbouwkundig attest van de gemeente nodig.

Dat geven we niet aan een eigenaar die niet ter plaatse woont. Zo kunnen we de opmars van dit soort Airbnb’s ook blokkeren.”

In Elsene hanteert schepen van Stedenbouw Viviane Teitelbaum (MR) overigens exact dezelfde

Opkuis Anderlecht

Geen hek

Filterprobleem

Na manager Herman Van Holsbeeck wordt ook advocaat Daniel Spreutels bij RSC Anderlecht aan de deur gezet door voorzitter Marc Coucke.

Spreutels vertegenwoordigde de voetbalclub bij de Belgische Unie. De man heeft geen contract, de relatie wordt beëindigd na een telefoontje.

De gemeente Elsene geeft geen toelating aan bewoners van de Ter Kamerendalsquare om hun exclusieve straat met een nieuw hek helemaal af te sluiten. Een slagboom houdt al langer ongewenste voertuigen tegen, maar de voetpaden blijven dus vrij toegankelijk.

Het gloednieuwe zwembad van de Vrije Universiteit Brussel in Elsene moet af en toe de deuren sluiten. Het nieuwe filtersysteem, dat het traditionele chloor overbodig maakt, werkt nog niet helemaal zoals het moet. Dat resulteert soms in een te hoge zuurtegraad in het water.

Die partij van ‘pipo’s’ heeft niets bijgedragen tot het democratische debat AHMED EL KHANNOUSS, BRUZZ | DE WEEK

Brussels parlementslid en CDH-schepen in Molenbeek over de partij Islam (in La DH)

Cartoon Kim

© SHUTTERSTOCK

politiek. “We proberen dat soort Airbnb’s te sluiten. Ze leveren enorm veel overlastproblemen op.”

Ook het gewest is begonnen met de controle van de gastenkamers. Sinds eind 2016 opende de economische inspectie al 648 dossiers, zo bleek afgelopen week uit cijfers waarop La Capitale beslag kon leggen.

In bijna alle gevallen bleek de registratieplicht niet te zijn nageleefd. De inspecteurs stuurden 266 waarschuwingen, stelden 106 pv’s op en gaven 38 administratieve boetes. Als gevolg van de controle haalden sommige verhuurders hun advertentie weg: 256 adresjes verdwenen van de website.

11 APRIL 2018

I

9

Spreektijd

Parlementslid Bruno De Lille (Groen)

‘Automobilisten moeten dankbaar zijn’ Bruno De Lille (Groen) kijkt met stijgende verbazing naar de meerderheidspartijen PS en SP.A die elkaar naar het leven staan, terwijl Ecolo en Groen net meer samenwerken. “Je zal me niet horen zeggen dat dat gemakkelijk is,” zegt De Lille, “maar het is de enige manier om een superdiverse stad te laten vooruitgaan.”

— DANNY VILEYN EN STEVEN VAN GARSSE FOTO’S BART DEWAELE

10

I

11 APRIL 2018

Hoe kijkt u vanaf de oppositiebanken naar het mobiliteitsbeleid van deze regering?

BRUNO DE LILLE: Enerzijds kritisch,

anderzijds ook hoopvol. De mentaliteit begint te veranderen. Ook bij de PS die lang op de rem heeft gestaan, dringt het door dat het anders moet, dat er te veel auto’s zijn.

Gewestelijk Plan voor Duurzame Ontwikkeling (GPDO) met daarin een hoofdstuk mobiliteit zonder de minste ambitie: zo mikt het GPDO op zeven procent fietsers in 2025, terwijl we er nu al zoveel hebben. Zo heeft een gewestelijk mobiliteitsplan niet veel zin meer.

Fietsen alleen zijn niet zaligmakend, er is ook openbaar vervoer als alternatief voor de auto.

DE LILLE: Sinds 2014 moeten de

DE LILLE: Dat is zo, maar wie meer

gemeenten hun mobiliteitsbeleid afstemmen op het gewestelijk mobiliteitsplan. Doen ze dat niet, dan kan het gewest dat in hun plaats doen. Helaas spaart mobiliteitsminister Pascal Smet de gemeenten.

Hij kiest ervoor om eerst een nieuw gewestelijk mobiliteitsplan uit te tekenen. Alleen legde de regering tegelijk de grote lijnen vast in een een

openbaar vervoer wil, krijgt in het GPDO eigenlijk enkel wat vage plannen voor een metro naar Groot-Bijgaarden en Ukkel. We gaan de mensen toch niet wijsmaken dat de metro naar Ukkel en Groot-Bijgaarden dé oplossing is voor het mobiliteitsprobleem? Dat is hetzelfde als zeggen dat er vijftien jaar niets zal gebeuren. De metro naar Schaarbeek

▲

Maar concreet: hoever staat het gewestelijk mobiliteitsplan?

BRUZZ | DE VERHALEN

V

an beroep is parlementslid Bruno De Lille (44) eigenlijk radiomaker, maar ook als politicus heeft hij ondertussen al heel wat kilometers op de teller. Tijdens de vorige bestuursperiode was hij staatssecretaris in het Brussels Gewest en van 2000 tot 2006 was hij Vlaamse schepen in de stad Brussel. Ook toen gingen er al stemmen op voor een voetgangerszone in hartje Brussel. Is het niet frustrerend om zulke groene ideeën gerealiseerd te zien door andere partijen? De Lille: “Misschien is dat het leuke aan groen zijn: we mogen tien jaar zeggen wat we willen en dan realiseren anderen onze ideeën. Maar alle gekheid op een stokje: ik ben niet alleen politicus, maar ook inwoner van deze stad en een vader die wil dat zijn zoon veilig over straat kan lopen en gezonde lucht inademen.”

11 APRIL 2018

I

11

Bruno De Lille

▲

waarover in 2010 beslist is, komt er als alles loopt zoals voorzien, pas in 2028. Er zijn nu trams en bussen extra nodig, maar de Brusselse regering heeft een ontstellend gebrek aan ambitie.

Waar regeringen met de groenen niet in geslaagd zijn en deze regering wel, is de lage-emissiezone (LEZ).

DE LILLE: Europa heeft een handje

BRUZZ | DE VERHALEN

toegestoken door met boetes te dreigen voor slechte luchtkwaliteit.

De zone is er, en dat is een goede zaak, maar het gaat wel tergend traag. Ze bestaat sinds 1 januari, maar de eerste negen maanden worden er geen boetes uitgeschreven, toevallig tot aan de gemeenteraadsverkiezingen. Ken jij iemand die al van auto veranderd is? Brussel haalt zelfs het ritme van Antwerpen niet. Dat betekent dat de LEZ de eerste jaren louter symboliek is.

Bovendien weten we intussen dat de nieuwe generatie diesels even vervuilend is als de oude.

Leefmilieuminister Céline Fremault heeft hiermee gescoord, niet mobiliteitsminister Pascal Smet.

DE LILLE: De LEZ is inderdaad alleen

een maatregel om de luchtkwaliteit te verbeteren, terwijl het tegelijk een maatregel had moeten zijn voor een andere mobiliteit. Eigenlijk zegt de regering: we vervangen de vervuilende auto’s door propere, maar aan het gigantische mobiliteitsprobleem wordt niets gedaan. Het is een gemiste kans. Het volstaat om te kijken naar Parijs, Londen en Berlijn, steden waar de autodruk soms ook onder druk van de werkgevers (Londen, red.) de jongste jaren twintig procent is gedaald.

“Tenzij mensen de wet overtreden, zullen schandalen zoals Samusocial niet meer mogelijk zijn” BRUNO DE LILLE GROEN-PARLEMENTSLID

DE LILLE: Ik ben niet per se vragende

partij voor een regering zonder Smet, ik zou hem liever als partner in de regering hebben om samen aan de kar te trekken. Ook CD&V is er zich meer en meer van bewust dat de mobiliteit anders moet. De partij die niet mee is, is Open VLD. Dan gaat het niet alleen over Els Ampe, maar ook over Guy Vanhengel. Als je te horen krijgt dat een gezin met vier auto’s vier parkeerkaarten moet hebben om op de openbare weg te parkeren, wat voor stad wil je dan? Ik heb de indruk dat Open VLD zich met deze autovisie wil onderscheiden, maar het erge is dat ze dat verhaal ook realiseren waar ze kunnen.

Misschien kan dat niet Brussel.

DE LILLE: Waarom niet? Brussel heeft

het beste openbaarvervoernet van heel België. We kunnen nog veel meer fietsen. Amsterdam laat dat zien. Het argument dat fietsen Nederlanders in de genen zit en de Belgen niet, vind ik onzin. In de jaren 1970 was Amsterdam ook een autostad. En het argument van de hoogteverschillen is met de komst van de elektrische fiets ook van de baan. Dus moet je als overheid het openbaar vervoer en het fietsen op de eerste plaats durven te zetten.

Zouden de groenen wel geslaagd zijn, daar waar Pascal Smet gefaald heeft?

12

I

11 APRIL 2018

Maar ook de automobilisten die al te vaak in de file moeten staan, zijn ontevreden. Misschien wil Open VLD de stemmen capteren van die malcontenten?

DE LILLE: Mag een politicus ook een

toekomstvisie hebben? Automobilisten mogen fietsers en gebruikers van het openbaar vervoer op hun blote knieën danken dat zij niet met de auto rijden, anders was het iedere dag file tot ‘s avonds laat. Men maakt van mobiliteit een emotionele zaak, terwijl het gewoon wiskunde is. Je hebt 1,2 miljoen inwoners en 700.000 mensen die in Brussel werken en al die mensen hebben het

recht om zich vlot te verlaatsen op een oppervlakte van 162 vierkante kilometer. Als je dan iedereen in de auto zet, beweegt er niets meer.

Ik heb in de regering ooit een discussie meegemaakt over de demografische boom en bijkomende parkeerplaatsen. Ik heb toen de collega’s het volgende voorgehouden: toen we met in 2000 met 960.000 Brusselaars waren, waren er 300.000 parkeerplaatsen op de openbare weg, nu we met 1,2 miljoen zijn, zouden er 100.000 parkeerplaatsen op de openbare weg moeten bijkomen. Eén parkeerplaats is tien tot twaalf vierkante meter groot, 100.000 parkeerplaatsen, dat is de oppervlakte van Koekelberg of Sint-Joost. Gelukkig hebben we er de andere partijen ervan kunnen overtuigen om dat niet te doen.

U zei onlangs dat de kans op de eerste groene burgemeester in de stad Brussel toeneemt. Wat bedoelde u precies?

DE LILLE: In de peilingen doen we het

zeer goed, we hebben constructief oppositie gevoerd en we zijn consequent geweest met de schandalen. Ook onze samenwerking met Ecolo wordt gewaardeerd.

De Brusselaar voelt dat die samenwerking geen verkiezingspraatje, maar echt is. Het gaat niet altijd gemakkelijk, maar in een superdi-

vers Brussel is het volgens ons de enige weg.

De Brusselaar kijkt met toenemende verbijstering naar de PS en de SP.A, die elkaar de keel oversnijden.

De SP.A (Smet, red.) zegt vrij vertaald tegen de PS: ‘Ge zijt corrupt.’

Waarop de PS (Vervoort, red.) tegen de SP.A zegt: ‘En gij zijt een idioot.’

De Brusselaar begrijpt niet dat twee partijen met dezelfde basisfilosofie elkaar zo te lijf gaan. Hoe wil je dan dat gewone mensen overeenkomen?

In Molenbeek liep de samenwerking Ecolo-Groen fout: de discussie ging net over uw corebusiness diversiteit.

DE LILLE: Politiek maak je met

mensen. En in Molenbeek hebben we twee mensen, Annalisa Gadaleta van Groen en Sarah Turine van Ecolo, die allebei het gevoel hebben gekwetst te zijn door de ander.

Annalisa verwijt Sarah: ‘Ik heb een boek geschreven, je zei dat het een goed boek was en na wat heisa laat je me vallen.’ Sarah zegt: ‘Je weigert rekening te houden met mijn gevoeligheden.’ Het wederzijds vertrouwen is weg en zonder vertrouwen kan je niet aan politiek doen.

U had Gadaleta kunnen laten vallen.

DE LILLE: Bij de groenen verzetten wij

geen mannetjes als pionnen, we laten niet iemand vallen omdat die

De decumul daarentegen wordt niet tegengehouden door de Franstaligen, maar door drie Vlaamse partijen: Open VLD, CD&V en N-VA. DE LILLE: CD&V, N-VA en Open VLD

trokken voor de tweede keer naar de Raad van State. Als de decumul niet vlug gestemd wordt, zal het niet meer voor deze bestuursperiode zijn en komt hij er ten vroegste over vijf jaar.

niet meer in een plaatselijk plaatje past. Maar het is niet omdat ik Annalisa niet laat vallen dat ik niet meer door één deur kan met Sarah.

Had dat twee mannen kunnen overkomen? Was het niet een en al emotie?

DE LILLE: Emotie is toch niet exclusief

vrouwelijk? Ook ik ben vorige week ontploft (De Lille verweet N-VA zwarte racisten te zijn en excuseerde zich nadien, red.). Politiek is ook emotie, je doet niet aan politiek als beroep.

Er zijn anders niet weinig carrièrepolitici.

DE LILLE: Ik vind dat slechte politici. Als ik parlementsleden zie overstappen van de PS naar de MR, dan vraag ik mij af waar die ooit in geloofd hebben.

Ik zou nooit uit carrière-overwegingen naar de N-VA overstappen. Die partij gaat in tegen het meeste waar ik voor sta en in geloof.

Na de schandalen – Samusocial, Kazachgate en Publipart – zijn er maatregelen genomen waaraan u hebt meegewerkt. Bent u tevreden?

DE LILLE: Er zullen nog ‘dingen’

uitkomen, maar het was een boeiende periode, vooral omdat we werk hebben kunnen maken van beter bestuur, iets waar Groen en Ecolo al langer voor pleiten. Toen Groen in 2014 op de oppositiebanken belandde, zeiden

“Politiek is ook emotie, je doet niet aan politiek als beroep” BRUNO DE LILLE GROEN-PARLEMENTSLID

Hoe gaat decumul onfrisse praktijken uit de wereld helpen?

DE LILLE: Wij zijn tegen cumuleren,

omdat het tot ongeoorloofde machtsconcentratie leidt. Het gewest moet ook de gemeenten controleren, maar hoe wil je dat doen als het parlement vol burgemeesters en schepenen zit?

Het gaat aan Vlaamse kant maar over twee schepenen – Els Ampe en René Coppens van Open VLD – en één OCMW-voorzitter, Stefan Cornelis van Open VLD. Het argument van Open VLD is dat er niet genoeg Nederlandstaligen zijn om al die mandaten te bezetten. Als Open VLD wil, kan Groen er zonder probleem drie leveren. Het kan toch niet dat er in heel Brussel maar zeventien Nederlandstaligen zijn die zich geroepen voelen om in het parlement te zitten?`

Binnenkort moet minstens een derde van het schepencollege man of vrouw zijn. In Elsene zullen vrouwen moeten opkrassen. Het wordt verdomd moeilijk om nog een bestuursploeg samen te stellen. Is het streven naar gelijkheid doorgeslagen?

DE LILLE: Gelijke Kansen betekent niet

dat een groep die voordien de macht niet had die nu wel krijgt. Een schepencollege met alleen maar vrouwen is ook niet goed. Als ik schooldirecteur was en ik had alleen vrouwelijke leraars zou ik op zoek gaan naar mannen.

Moeten vrouwen voor de zachte waarden opkomen?

DE LILLE: Het gaat er niet om dat

vrouwen zachter zijn dan mannen.

Ik heb in het schepencollege harde madammen gekend, harder dan mannen ook. Maar er zijn bepaalde gevoeligheden. Bij de inrichting van de openbare ruimte hebben mannen en vrouwen andere aandachtspunten.

Mannen rijden nog altijd minder met de kinderwagen dan vrouwen en vrouwen voelen zich minder vlug veilig dan mannen. Dat zie je dan ook in de plannen die ze maken. Neem de wijkcontracten. Er zijn overal voetbalpleintjes. Waar is de plaats voor de meisjes van de wijk?

BRUZZ | DE VERHALEN

vrienden me dat ik me zou dood vervelen, omdat ik eerder een doener dan een prater ben. Het tegendeel is waar gebleken. We waren erg actief in de werkgroep die schandalen in de toekomst moet vermijden. Zelfs de PS stond open voor verandering.

Natuurlijk wilden wij nog verder gaan, maar we zijn tevreden over het geleverde werk. Tenzij mensen de wet overtreden, zullen schandalen zoals Samusocial in de toekomst niet meer mogelijk zijn. Tot nog toe kon men zeer creatief zijn binnen de wet.

U had een zware aanvaring met de N-VA over onderwijs. Wat denkt u van haar voorstel om de thuistaal te controleren?

DE LILLE: Hoe gaat de N-VA dat doen?

Punt is dat de N-VA met haar honderd procent voorrang voor Vlamingen eerste- en tweederangs Nederlandstalige Bruselaars zal creëren, wat tot apartheid leidt. Mijn zoon, die in het Nederlands opgevoed wordt, heeft schoolgelopen in De Kleurdoos. Zijn beste vriend was Oussama, die geen Nederlandstalige ouders heeft.

Oussama ging samen met mijn zoon negen jaar naar school in het Nederlandstalig onderwijs en spreekt zeer goed Nederlands. Volgens de N-VA zou mijn zoon bij de overstap naar het middelbaar onderwijs voorrang moeten hebben. Waar moet Oussama dan heen? Het is alsof een werkgever zegt: ‘U bent geschikt voor de baan, u hebt het juiste diploma, helaas heeft uw vader dat diploma niet en dus grijpt u naast de job.’ Dat is toch absurd?

Bruno De Lille 1973 geboren in Kortrijk Gaat eind jaren 1990 aan de slag als producer bij Radio2

1998 wordt lid van Agalev, de voorloper van Groen 2000-2006 Vlaamse schepen in de stad Brussel

2009-2014: staatssecretaris voor Ambtenarenzaken, Gelijke Kansen en Mobiliteit

2014-heden: Groen belandt in de oppositie en De Lille wordt fractievoorzitter in het Brussels parlement

11 APRIL 2018

I

13

Interview

Johan Vermeersch gunt zijn oud-club RWDM het succes

‘Makelaars zijn het failliet van het voetbal’ BRUZZ | DE VERHALEN

De champagnekurken vlogen in het rond: RWDM speelde voor het tweede seizoen op rij kampioen. Eén man volgde het vanaf een afstand: Johan Vermeersch, de flamboyante West-Vlaamse bouwmagnaat en ex-voetballer die tussen 2002 en 2014 de plak zwaaide in het Edmond Machtensstadion. — FILIP VAN DER ELST EN MAARTEN VERDOODT, FOTO’S BART DEWAELE

14

Het Edmond Machtensstadion: de thuishaven van RWDM. Hier wordt zondag de titel nog eens gevierd.

I

11 APRIL 2018

U zei altijd dat het voetbal ‘onder de kerktoren’ niets voor u was. Maar de supporters kunnen zich blijkbaar wel vinden in voetbal op lager niveau, want ze komen massaal opdagen.

U hebt voorzitter Thierry Dailly ooit binnengehaald bij FC Brussels als manager. Hoe schat u hem in?

Is een tweede Brusselse club op hoog niveau mogelijk?

JOHAN VERMEERSCH: Thierry heeft

15 miljoen euro nodig, anders kom je er niet. In 1996 heb ik Europees voetbal gehaald met RWDM, met een budget van 82 miljoen Belgische frank (ongeveer 2 miljoen euro, red.).

Dat waren andere tijden. Elk seizoen enkele honderdduizenden euro’s moeten bijleggen zonder uitzicht op verbetering is zinloos.

hier hard gewerkt, maar was niet betrokken bij de dagelijkse leiding.

Ik hoor trouwens dat hij als voorzitter een loon krijgt. Dat vind ik niet kunnen. Als voorzitter heb ik me nooit laten uitbetalen, integendeel: ik heb er veel geld in geïnvesteerd.

VERMEERSCH: Dan moeten ze vooral

op dat niveau blijven. Alles hangt af van hoe groot hun draagvlak is.

RWDM moet beseffen dat eerste klasse wellicht niet meer haalbaar zal zijn. Nostalgie is iets moois, maar de realiteit is nog iets helemaal anders.

VERMEERSCH: Je hebt minstens

BRUZZ | DE VERHALEN

Z

ijn eigen project FC Brussels is ter ziele gegaan en Vermeersch werd met pek en veren uit Molenbeek verjaagd, maar het vernieuwde RWDM raast intussen als een sneltrein door de amateurreeksen.

“Ik gun het hen van harte,” zegt Vermeersch. “Ze hebben goed werk geleverd, maar je mag wel het niveau in vraag stellen. RWDM speelt twee keer kampioen, maar wel in vijfde en vierde klasse.”

Johan Vermeersch 1951 geboren in Langemark 1971-1981 voetballer bij Daring Molenbeek, RWDM, KV Kortrijk en AA Gent 1981-1982 speler-trainer bij RWDM Wordt na zijn voetbalcarrière bouwpromotor 1994 hoofdsponsor van RWDM en lid van het bestuur 1998 neemt ontslag bij RWDM 2002 neemt het failliete RWDM over en doopt het om tot FC Brussels. Wordt zelf voorzitter 2014 vereffening van FC Brussels

Het is overal hetzelfde: als Jürgen Baatzsch stopt in Union, is het daar ook over and out. Je kan die man niets verwijten: hij moet wel gaan voor eerste klasse, waar de financiële middelen tien keer zo hoog liggen.

Zonder groter draagvlak ben je een vogel voor de kat.

In juni 2014 ging FC Brussels in vereffening. Wat is daar precies gebeurd?

VERMEERSCH: In december 2013 ▲

kreeg ik een vertrouwelijk telefoontje vanuit de gemeentepolitiek van 11 APRIL 2018

I

15

Johan Vermeersch

▲

Sint-Lambrechts-Woluwe.

Zo kreeg ik lucht van de deal die de Molenbeekse schepen van Sport Ahmed El Khannouss (CDH) had gesloten met John Bico, de sterke man van White Star. White Star zou dus ook in het Edmond Machtensstadion komen spelen. Toen heb ik meteen beslist om alles stop te zetten: ik zou geen cent meer investeren in de club.

U bent dus genekt door het gemeentebestuur?

BRUZZ | DE VERHALEN

VERMEERSCH: De val van FC Brussels

was een puur politieke beslissing. Bico, toch geen onbesproken figuur, werd in Woluwe aan de deur gezet door burgemeester Olivier Maingain (Défi).

En in Molenbeek ontvingen ze hem met open armen, met een exclusief contract van negen jaar. Aan die rotzooi wilde ik niet meedoen. Ik hoefde ook geen gesprek met El Khannouss: die man zat ver onder mijn niveau.

De nieuwe coalitie wilde komaf maken met alles wat met ex-burgemeester Philippe Moureaux (PS) te maken had. Maar om dan met een figuur als Bico in zee te gaan?

U kon het altijd goed vinden met Moureaux. Wat vindt u van de kritiek die hij de jongste jaren kreeg?

VERMEERSCH: Moureaux was een

intelligent iemand, die zijn dossiers door en door kende. Een toppoliticus met wie je in een tête-à-tête duidelijke afspraken kon maken. Net zoals Moureaux zal ik nooit lid worden van de maatschappij van de hypocrisie.

Ahmed El Khannouss kan er nog wat van leren. Al is het verwijt dat hij zich te veel heeft gezondigd aan communautarisme naar de islamitische gemeenschap wel terecht.

Zou FC Brussels nog bestaan hebben met Moureaux als burgemeester?

VERMEERSCH: Daar ben ik van over-

tuigd. Er was veel op til. Ik werkte aan een nieuw organigram, waarbij ik meer verantwoordelijkheden zou delegeren.

Daarnaast wilde ik, naar het voorbeeld van onder meer Real Madrid en Barcelona, een club uitbouwen met allerlei nevensporten: een FC Brussels met ook een afdeling atletiek, basketbal en volleybal. Er was zelfs al een akkoord om volleybalclub Asse-Zellik naar Brussel te verhuizen. Maar de politieke realiteit heeft me ingehaald.

U hebt mee gebouwd aan de stadions van onder meer RWDM, Anderlecht en 16

I 11 APRIL 2018

AA Gent (het voormalige Ottenstadion). Hoe hebt u de saga rond het Eurostadion gevolgd?

verdiend met projecten in Polen. Ik werd gedreven door passie, hij vooral door business.

VERMEERSCH: Mijn vriend Guy

“Ik wil weleens zien wie hetzelfde kan verwezenlijken in het Molenbeekse voetbal als ik” JOHAN VERMEERSCH OUD-VOORZITTER RWDM

Vanhengel (Open VLD) zegt dat hij een inschattingsfout heeft gemaakt.

Wel, hij heeft er meer dan één gemaakt. Vooral door de complexiteit van het dossier. Dit project kon alleen slagen als de federale regering de leiding had genomen. Het gaat nu eenmaal om een nationaal stadion. Er zijn ook veel te weinig oplossingen geboden voor de mobiliteitsproblemen.

Wat drijft de nieuwe Anderlecht-voorzitter Marc Coucke?

Had u het Eurostadion graag gebouwd?

Ook u zat er dicht op?

VERMEERSCH: Nu niet meer, ik ben er

voor middernacht naar huis gegaan.

Of het nu voor mijn zaak was of voor het voetbal. Je moet op de werf of in het stadion zijn, overal bovenop zitten en alles controleren. En dan kijk je niet naar je uren. Ik stond er bijvoorbeeld op om alle potentiële

te oud voor. Ik ken Paul Gheysens van Ghelamco goed: we zijn afkomstig uit dezelfde streek en we hebben op dezelfde school gezeten. Hij volgde een ander parcours dan ik. Hij heeft veel geld

VERMEERSCH: Ook wel passie. Ik

merk dat het iemand is die de werking van zijn club van dichtbij stuurt. Alleen beseft hij nog niet dat in het voetbal één plus één nooit gelijk is aan twee. Je kan een voetbalclub moeilijk leiden als je de damp van de douche niet zelf hebt gevoeld.

VERMEERSCH: Dat moet. Ik ben nooit

Johan Vermeersch (links) met Constant Vanden Stock en Michel Verschueren bij de maquette van het Astridpark, een realisatie van Vermeersch.

kleedkamer. Dat duurde nooit lang: ik zag wat er misliep, ik ging het uitleggen met de duidelijke boodschap: ‘los het op.’

Dat was wat mensen u verweten: dat u altijd alles zelf wilde doen en niemand vertrouwde.

Extra-sportieve problemen loerden bij Brussels steevast om de hoek: de licentie voor het betaald voetbal werd meerdere keren pas in beroep verkregen, omdat de club niet voldeed aan haar verplichtingen. En u lag ook regelmatig overhoop met spelersvakbond Sporta. Dat waren niet uw beste vrienden?

VERMEERSCH: Er waren maar weinig

VERMEERSCH: Die gaan in mijn ogen

mensen die ik blindelings kon vertrouwen. Op organisatorisch vlak wel, maar puur voetbaltechnisch heb ik van geen enkele Belgische trainer lessen te leren. Zelfs niet van een groot tacticus als Rene Vandereycken, die nog altijd een goede vriend van me is.

Tijdens de rust van wedstrijden ging ik regelmatig zelf bijsturen in de

veel te ver. Ik vind dat de rechten te veel bij de werknemer liggen. Naar welk syndicaat kan de club stappen als een speler niet presteert in verhouding met zijn loon?

Dat is in het bedrijfsleven toch niet anders? Als een personeelslid niet naar behoren presteert, kan u de uitgekeerde lonen toch ook niet terugeisen?

VERMEERSCH: (fijntjes) Dat is

misschien nog een ideetje voor de toekomst. Maar in het voetbal is het toch nog erger: wat een speler in eerste klasse verdient, dat is toch buiten alle proportie?

VERMEERSCH: Dat kan. Makelaars

“De val van FC Brussels was een puur politieke beslissing” JOHAN VERMEERSCH OUD-VOORZITTER RWDM

Misschien is de moderne voetbalwereld niet voor u gemaakt?

bijvoorbeeld, die zijn het failliet van het voetbal. Die spelen harakiri met drie verschillende pistes. Een speler geeft alle macht aan een makelaar, die niet liever wil dan transfers regelen om er zelf aan te verdienen.

Een ander voorbeeld is de jeugd.

We hadden de strafste jeugdschool van België. Van Michy Batshuayi tot Adnan Januzaj: allemaal zijn ze bij ons gepasseerd. Maar het bleek onmogelijk om die jeugdspelers te houden, omdat grotere clubs ze komen wegplukken.

Bent u door uw ervaringen in het voetbal rancuneus geworden?

VERMEERSCH: Helemaal niet.

Ik snap zelfs dat veel RWDMsupporters boos zijn op mij.

Die mensen hebben nooit echt geweten hoe de vork aan de steel zat.

Ik vind dat ik altijd mezelf ben gebleven. Dat moet, zeker in een hypocriete sector als het voetbal. Het doet me wel pijn dat ik mijn knowhow niet heb kunnen overdragen. Maar je moet ook niet nodeloos blijven aanhaken: je moet op tijd plaats maken voor jonge mensen.

Ik denk dat ik nog de slechtste niet was: ik wil weleens zien wie hetzelfde kan verwezenlijken in het Molenbeekse voetbal als ik.

BRUZZ | DE VERHALEN

transfers zelf aan het werk te zien.

Driehonderd kilometer in een taxi op hobbelende wegen om spelers te scouten in Niš (Servië), met 50.000 dollar cash in mijn zakken. Ik zat vrijwel elke zondag in Rijsel of Lens om spelers te bekijken. Daar zaten regelmatig scouts van andere Belgische clubs, maar als voorzitter moet je zelf ook eens het vliegtuig nemen om ter plekke te gaan kijken.

De fratsen van Johan Vermeersch Scheidsrechter (1)

In een thuiswedstrijd tegen Racing Genk liet scheidsrechter Joeri Van de Velde wel erg lang overspelen, en maakte Genk alsnog de 0-1. Uit woede belette Vermeersch Van de Velde eigenhandig de toegang tot de kleedkamers.

Boos op wandel

Scheidsrechter (2)

Vermeersch versus de scheidsrechter, deel twee: na een discutabele rode kaart op AA Gent stapt Vermeersch het veld op, geeft hij zijn jas aan de scheidsrechter en maant hij zijn spelers aan op het veld te verlaten. “Het hoofd van de veiligheid van Gent wilde me niet in de neutrale zone laten, maar ik had die tribune verdorie zelf gebouwd.”

Na een nederlaag tegen OH Leuven in de beker was Vermeersch zo boos dat hij nog voor het einde van de wedstrijd te voet naar huis is vertrokken: een serieuze wandeltocht die eindigde toen zijn vrouw hem kwam oppikken.

Racistisch

Vermeersch zou zich ooit racistisch hebben uitgelaten tegen de Congolese speler Zola Matumona, al lopen de versies over wat precies gezegd is uiteen. Matumona verliet de club, legde het een week later bij met de voorzitter, maar hoofdsponsor KIA zegde uit vrees voor imagoschade het contract met de club op.

Weg met de spelers

Ook na een wanprestatie in KV Oostende sloegen de stoppen door: in een interview zei Vermeersch dat hij al zijn spelers in de zee had moeten gooien, en dat hij voor de volgende thuiswedstrijd 10.000 fluitjes zou bestellen, zodat de supporters de ploeg konden uitfluiten.

Enkele jaren later schafte hij na enkele slechte prestaties de warme maaltijden voor de spelers af.

11 APRIL 2018

I

17

18 0 2 R E ZOM

VO O R

KIN

TO VA N 3 DEREN

T 14 J A

AR

N HRIJVE C S N I E O N L I N ATE R DAG Z VA N A F IL 21 A P R fo: Meer in

xima a c j . w w w

x . be

WOENSDAG 18 APRIL

ONTDEK NU ONS NIEUW OPLEIDINGSAANBOD KIJK OP SYNTRABRUSSEL.BE SCHRIJF JE IN VANAF 16/04

VAN 13:00 TOT 17:00

Meer weten? Ga naar www.brusselbazaar.be/buitenspeeldag

Opinie

Professor Bart Muys pleit voor een milieueffectenrapport als bomen gerooid moeten worden

Zeven jaar geleden hielden actievoerders een wake voor de platanen aan de Havenlaan.

‘Hak bomen in de stad niet om’

© BRUZZ

DIKKE BOMEN NUTTIGER

Het protest tegen bomenkap in de stad neemt toe. Brussel moet de waarde van zijn bomen inzien, zegt Bart Muys, bomenkenner en hoogleraar bosecologie aan de KU Leuven. “Voor elke grote boom die omgehakt wordt, zou een milieueffectenrapport moeten worden opgesteld.” — SARA DE SLOOVER

A

ls je de bomen weghaalt, verander je het wezen van deze straat voor de komende twintig jaar,” zei een inwoner van de Berkendaalstraat in Vorst vorige maand aan BRUZZ. Hij was tot bij de Raad van State getrokken, maar moest uiteindelijk met lede ogen toezien hoe de 51 berken in zijn straat geveld werden.

De Brusselaar ligt er wakker van als voor bomen in de buurt de hakbijl dreigt. Er gaat geen week voorbij of de BRUZZ-redactie krijgt wel een mail van bezorgde stadsbewoners over geliefde bomen. “De kaalslag in de Albertlaan is opnieuw een klap voor de leefbaarheid van onze buurt,” schreef een andere inwoner van Vorst, nadat de gemeente er de honderd jaar oude kastanjelaren fors had gesnoeid.

“Stedelingen zijn steeds bezorgder over de bomen in hun buurt.

Terecht, want die bomen leveren enorm belangrijke diensten aan de mens,” zegt Bart Muys, hoogleraar bosecologie en -beheer aan de KU Leuven. “Bomen hebben een positieve invloed op ons mentale en fysieke welzijn. Mensen hebben groen nodig. Bomen vangen fijn stof af en verhogen zo de levensduur van de stadsbewoner. Ze bufferen de temperatuur, en fungeren in tijden van

“De ‘ecosysteemdiensten’ van een boom nemen bovendien exponentieel toe met de dikte van de boom,” zegt Muys. “Hoe groter en ouder de boom, hoe nuttiger, tot tientallen keren meer dan kleine en dunne bomen.”

“Grote oude bomen omhakken is een grote verantwoordelijkheid.

Ik denk aan de vijftig kastanjelaren die vorig jaar op de Charlottalei in Antwerpen zijn gerooid. Met technische oplossingen had men die kunnen redden. De meerkosten daarvan zijn verantwoord, omdat bomen nu eenmaal een grote maatschappelijke waarde hebben.”

Natuurpunt Antwerpen wilde een structurele oplossing, en nodigde kort daarna de stad Antwerpen uit om samen een nieuw bomenplan op te maken.

Er komt een stappenplan, met onder andere een onderzoek naar de gezondheid van de bomen, en uitgebreide communicatie met buurtbewoners als kappen de enige oplossing is.

“De kosten om bomen bij werken te redden zijn verantwoord vanwege hun grote maatschappelijke waarde” BART MUYS HOOGLERAAR BOSECOLOGIE

“Een goed initiatief,” vindt Muys. “Soms zijn er redenen om bomen te vellen, bijvoorbeeld met het oog op de veiligheid. Dat vergt van de kant van de overheid wel heel duidelijke communicatie. Als er goede argumenten zijn, moeten de buurtbewoners dat ook aanvaarden.”

ANDERE OPLOSSINGEN “Maar voor we bomen omhakken, moet er eerst gezocht worden naar alternatieven. Het fietspad of de riool op een andere plek aanleggen bijvoorbeeld.

Je hebt een soort milieueffectenrapport (MER) nodig voor bomen, net zoals nodig is bij grote werkzaamheden.

Bomen rooien is niet MERplichtig, maar zou dat wel moeten zijn.”

Meer eerbied voor het bomenpatrimonium, daar pleit Muys voor. “Men gaat er te snel vanuit dat de ecosysteemdiensten die bomen leveren zomaar vervangbaar zijn. Terwijl je huizen ook niet zomaar sloopt.” Zo is hij er zeker van dat de flinke rode beuken, ginkgo biloba’s, essen en platanen op de Rigasquare in Schaarbeek tijdens de werken aan de toekomstige metrolijn Noord kunnen blijven staan. “Ze moeten de tunnels diep genoeg graven, zodat de wortels van de bomen niet worden aangetast. Men zegt vaak dat dat niet kan, terwijl dat niet klopt. Het kost gewoon meer.”

Muys raadt buurtbewoners van bedreigde bomen aan om zich te organiseren. “Samen sterk. Ze kunnen zeker Bos+ en Natuurpunt contacteren, die veel expertise hebben. Met voldoende steekhoudende argumenten, en politieke druk, kun je als burger het pleit halen.”

11 APRIL 2018

BRUZZ | DEBAT

klimaatverandering als een natuurlijke airconditioning in steden.”

I 19

Reportage

Balkan Trafik is meer dan muziek en dans

B R U Z Z | LO S VA N D E T I J D

Als street art orakelt

©

NIEUWE MUURSCHILDERING IN BRUSSEL

De Bulgaar Bozko kleedt voor het cultuurmixfestival Balkan Trafik een hoge gevel artistiek aan in Brussel. De jonge urban creator uit Oost-Europa leert ons lessen. “Straatartiesten zijn de ruggengraat van de samenleving. Ze doen je kijken en nadenken.”

— JEAN-MARIE BINST

O

p tien minuten van de Grote Markt, van de Brigitinnenstraat door Nieuwland, de Marollen in, regent het grauwe street art.

Geen gevel die gespaard blijft van graffiti en tags. Vaak heeft die undergroundreactie op de maatschappij weinig bemoedigends of sierlijks. Dat het fenomeen van alle steden en culturen is, mag geen excuus zijn om het niet te kaderen.

Sofia, de armste hoofdstad van Europa, heeft het ook doorworsteld.

20

I

11 APRIL 2018

En toch slaat het proces van de aanvaarde straatkunst er in korte tijd een andere weg in.

“Als je moet opgroeien in een verloederde betonblokkenwijk, waar de armoede en desolaatheid van de muren druipen, besef je dat het tij er moeilijk kan keren,” ervoer Bozhidar Simeonov, artiestennaam Bozko. De 33-jarige leeft van street art, comic books, animatieproducties, illustraties voor magazines en decorontwerp. Hij nam ons op sleeptouw door zijn stad Sofia, om

Papaver orientalis voor festival Balkan Trafik In vier dagen tijd krijgt de Vijfhoek er een nieuwe muurschildering van tweehonderd vierkante meter bij. Street artist van dienst is de legendarische Bulgaar Bozko.

Bozko is de man die ruim tien jaar terug uit de anonimiteit trad om van underground art en zijn sociaal engagement iets magisch te maken in Bulgarije. En vooral om erkenning te krijgen van burger én staat. Het

onze ogen te openen voor ‘verandering’. In Brussel zal hij deze week een enorme muurschildering maken, in opdracht van het festival Balkan Trafik (zie kaderstuk). Eentje die van ver aan de Vismet zichtbaar zal zijn.

twaalfjarige Brusselse festival Balkan Trafik gaf hem onlangs een tekenopdracht. Al moest eerst een monumentale, maagdelijke muur gevonden worden waarop de kunstenaar in alle legaliteit zijn creativiteit kan botvieren. Het werd een

“Ook ik ben met illegale graffiti begonnen in mijn tienerjaren. Waar armoede alle dagen je leven beheerst, zijn kunst en cultuur geen basisbehoefte. Met 200 euro per maand, zoals het gros hier verdient, komt ‘eten vinden’ op de eerste

Bozko en zijn stierenstrijd met verf.

© BOZKO

Balkons worden soms vertimmerd tot extra kamer, zoals in het blok van Bozko’s ouders. De graffiti verdwijnt zo gedeeltelijk.

© URBAN CREATURES - VADIMIR GRUEV

B R U Z Z | LO S VA N D E T I J D

PRIMEURI De kleurtekening van Bozko die op deze muur aan de Timmerhoutkaai komt, achter de Vismet.

(Rechts: een voorontwerp dat niet gekozen werd).

© JEAN-MARIE BINST

muur in de driehoek tussen het Klein Kasteeltje, de moskee Omar Ben Khatab en het Leger des Heils. De wand is van heinde en ver zichtbaar. Hij hoort bij een appartementsblok van negen verdiepingen, gelegen aan de Timmerhoutkaai 8, waartegen minder hoog is aangebouwd door veilinghuis ABC. De blanke bovenmuur wordt vanaf donderdag 12 april het doek voor de straatkunst van Bozko. Het wordt geen

undercoverproject, maar een installatie vol symboliek. De rest van de week brengt zijn team van schilders een eerste, en mogelijk ook tweede laag aan met de verfrol. Meteen nadien - als het niet regent - gaat Bozko op de lift aan de slag met zijn eigen spuittechniek.

Daarvoor gebruikt hij verfbussen met spuitgaten van diverse diameters.

Normaal gezien is zondag de hele wand af.

Bozko was tot vandaag nog

is voor de stedeling en bewoner.”

Bozko is opgeleid aan de Academie voor Schone Kunsten in Sofia, en laat zich bijstaan om zijn project van ‘renaissance’ van een buurt te realiseren en te financieren.

“Mensen beseffen niet welke schade

als intellectueel kon hij aan de slag bij de EU in Brussel, nu acht jaar geleden. Het enige wat hij over Brussel tegen me kwijt wou, is dat het een stad van ‘herenpakken en verveling’ is. Vandaar dat ik eerst een gier tekende, druipend van de ambtenarijloomheid, saaiheid en sufheid.

Naar het schijnt zou de prent te veel op uw gewezen Belgische voorzitter van de Europese Raad lijken.

Helemaal toevallig, mijn

ze zichzelf aanbrengen door zonder kunst te leven. Je wordt er grijzer van en uiteindelijk leef je in een zwarte realiteit.”

Bozko zeult ons mee naar een woonblok, amper enkele kilometers van het historische centrum. Hij

excuses hiervoor.”

Dus maakte Bozko nog wat andere schetsen; uiteindelijk werd het de Oost-Europeaan, muzikant in traditionele outfit en betoverd door wat hij zaait, de Papaver orientalis.

En brengt de kruisbestuiving vruchtlobben op? Verspreidt het zaad een aanstekelijke nieuwe gedachte of vruchtbaarheid? Bozko doet er het zwijgen toe. De bedenkingen horen de passant toe. JMB

heeft er een hoge zijgevel aangepakt.

Dat kon niet zomaar: het vroeg vijf jaar onderhandelen, terwijl de schildering in zijn hoofd al die tijd bleef stuwen om gerealiseerd te worden. “Er moet rekening gehouden worden met zoveel. De 11 APRIL 2018

▲

plaats. De wijken maakten ons - jonge artiesten - hopeloos vertwijfeld.

We hadden genoeg van de shit in buurten die een deprimo-karakter uitstraalden. Een situatie die de politici bestendigd hebben. En die duidelijk maakt dat er geen respect

nooit in Brussel, en maakte onbevangen, geïnspireerd door alle indrukken die op hem afkwamen over de Eurohoofdstad enkele schetsen, die hij BRUZZ liet zien. Zijn herkenbare tekenstijl met mager en morbide karakterventje leidde tot een paar voorontwerpen.

Bozko: “Ik ken in Brussel maar één jeugdvriend, een skater met wie ik als tiener domme streken uithaalde in Sofia. Na jaren van armoede

I

21

Graffitikunstenaar Bozko

BALKAN TRAFIK Festival van muziek/dans/film/workshops & underground art 19, 20, 21/4 in Bozar 22/4, 13-18u. Grote Markt

▲

B R U Z Z | LO S VA N D E T I J D

burgemeester en overheid. De bewoners van het blok. En de mensen die op het blok uitkijken: de buren of de ouders van de moslimkinderen die aan de overkant naar het speelpleintje komen. We hebben aan elke deur in het blok aangebeld om het project uit te leggen en toestemming te vragen. Als je in zo’n armenblok de deuren afdweilt, zie je alle vormen van miserie. Na afloop sta je te kotsen op straat. Je hart ligt aan diggelen. Je bent intriest en woedend tegelijk. Je wil alle politici vervloeken, omdat zij duidelijk niet humaan zijn als ze dergelijke schrijnende wijktoestanden laten gedijen. Het is je reinste provocatie.”

De morbide buurten in zijn thuisstad doen aan wijken in het Brussels Gewest denken, beginnend in de Vijfhoek.

22

Het straatverhaal van de ellende van een lokaal meisje, slachtoffer van uit de echt gescheiden ouders, bij een groentenmarkt in Sofia.

Tekening van Nasimo.

Een muurtekening aan een school stimuleert de fantasie van kinderen. Hier werk van Nasimo & Urban Creatures.

GERANTSOENEERDE VERF Voor 1989 liet het Sovjettijdperk geen tag toe. Verf was trouwens gerantsoeneerd, underground artiest zijn lukte dus haast niet. Als de ogen door westerse magazines, films en internet geopend worden, krijgt de hiphopcultuur en de graffitirage ook hier voet aan de grond. Rond 1995 staat de politie tags toe in stukjes no man’s land, zoals op verlaten bruggen. Uit de debutanten groeien de kunstenaars, een vijftiental heeft inmiddels grote naam: Nasimo, Bozko, Krzysztof Syrué ...

Al jaren bruist er een project om een lange, ongebruikte tunnel - berucht om pedofielencriminaliteit - tot een Street Gallery in te richten. Met werk van veel jong talent. “Terwijl de graffitispuiters over elkaar mogen en kunnen blijven schilderen, is de ongeschreven afspraak nu dat het werk van straatartiesten met een naam niet overklad wordt,” stelt Bekir Chelik, een van de voortouwtrekkers van de street art en ooit zelf begonnen als tagger.

“Een deel van de graffitischilders die ‘s nachts illegaal actief waren, is rond 2008-2009 uit de anonimiteit getreden,” vertelt hij. “Zij schilderen overdag op overeengekomen locaties, in alle vertrouwen met het publiek en in overleg met de overheid. Projecten om sites te verfraaien worden (beperkt) door de overheid gefinancierd. Omdat vooral de oudere generatie street art niet als kunst ervaart, wordt eerst gewerkt via de scholen. De tekentaal sluit I

11 APRIL 2018

immers beter aan bij de fantasie van de jeugd. Een street-artfestival in Plovdiv in 2003 kon van een underground-plek verhuizen naar de openbaarheid: de scholen. Toen dat een schot in de roos bleek, volgden privébestellingen. Zo ging de bal aan het rollen. De muurschilderingen werden een succes. Lelijke massieve betonstructuren kregen een frisse look.”

NIEUWE KUNST Een blik op de blitse schoolmuren maakt de stelling duidelijk. Chelik: “Kinderen ondergaan iedere dag in hun onderbewustzijn een interactie met hun leefwereld, dus ook met street art. Een muurschildering op de speelplaats stimuleert hun fantasie.

En of ze het appreciëren: de leerlingen nemen massaal selfies voor de muur met hun ouders.

Kinderen zijn de boodschappers geworden van de kunst in de openbare ruimte.”

Terug naar Bozko en de wijk Hadzi Dimitar (info op urbancreatures.bg/map), waar veel hoge muren door de kunstscene zijn aangepakt.

Bozko volhardde in zijn droom om een hoog blok beschilderd te krijgen.

Een bewoner zag het niet zitten, en moest wat bewerkt worden. De pijlen in de tekening zouden op die

verdieping gericht worden, niets voor bijgelovige mensen.

Bozko: “In mijn Stier met ruiter (grote foto, red.) kan je veel metaforen erkennen. Het gaat om een universeel beeld van strijd voeren, dat eeuwenoud is. Of je er Don Quichot in ziet of niet. Wie is de vijand? Wie voert de strijd? Het blijft moeilijk om mensen te doen inzien dat ze de noodzaak van kunst en cultuur compleet vergeten zijn.

Kunst op straat is er niet om hen gelukkig te maken, maar om burgers te doen nadenken en te tonen dat verandering mogelijk is. Als we met street art kunnen aantonen dat die stupid motherfuckers de verandering kunnen inzetten, dan krijgen de bewoners meer zelfvertrouwen. Dan beseffen ze dat niets hen nog kan tegenhouden om zelf hun eigen verandering in te zetten, op welk vlak ook. Dat is de kerngedachte van street art.”

NIETSNUTTEN Bij het blok waarin zijn ouders wonen, valt op dat niet elke verdieping beschilderd werd. “Er is geen regelgeving over vertimmering van je appartement,” zegt Bozko. “Als je het balkon dichtmetselt, heb je een kamer meer - en daar verdwijnt je tekening of is er geen plaats voor.”

Over een toegeving op de artistieke invulling, ligt de kunstenaar niet echt wakker. “Kunst in de openbare ruimte mag tot reflectie aanzetten, zelfs provoceren, maar mag het beeld van de straat of stad niet schaden. Vermits er alle dagen kleine kinderen voor de muur spelen, hoefde de stier geen reuzenkloten bijvoorbeeld. Kunst is vrij, maar heeft geen onbeschreven regels, het is een serieus wapen.”

Het sneeuwbaleffect van de bijdrage van street artists blijkt alomtegenwoordig in de Bulgaarse steden. “Ogenschijnlijk merk je geen verandering, maar die is er wel degelijk,” getuigt Bozko. “Het komt omdat het pessimisme en de arme wijken nog zo ingebed zitten in de stad, dat het lijkt dat niets verandert.

Maar bewoners zeggen zelf wel dat de straatkunst effect op hen heeft en de beleving in de wijk optilt. Vermits ik geen decorateur ben, maar een boodschapper, moet ik bekennen: de positieve vibe van een wijk wordt zichtbaarder met kunst op straat. Ik probeer te bewijzen dat street artists geen drinkende nietsnutten zijn, maar de ruggengraat van de samenleving. Ze doen je kijken en nadenken. Een mens kan zijn geest niet ontwikkelen door alleen naar voetbal te kijken.”

Michaël Bellon

Onze columnist trekt elke week naar een plek die tot de verbeelding spreekt

donderdag 29 maart, 20u

Iedereen kent de ondertussen iconische foto waarvan een uitvergroting in de achteraanbouw van het café hangt. Er staan een aantal illustere heren op die altijd worden genoemd als het over het Goudblommeke in Papier gaat.

Kunstliefhebber en bezieler Geert Van Bruaene, René Magritte, Louis Scutenaire, Marcel Mariën … Aan die lijst van surrealistische stamgasten worden dan routineus de namen van andere notoire speelvogels als Alechinsky, Hergé, Claus, Vinkenoog en Boon toegevoegd.

En niet zonder effect. Het romantische idee dat er genootschappen gedijen, verschaft een café een aantrekkelijk aura. Zolang die levensgrote heerschappen vanaf de foto goedlachs de gelagzaal inkijken, zal je niet snel aan de indruk ontkomen dat de kliek rond Van Bruaene hier nog altijd de plak zwaait. Het Goudblommeke blijft op die manier een van de buitenwereld afgesloten realiteit. Waar je heimelijk ook een driedelig pak met brede revers en een deukhoed draagt, en de samenstelling van je familie er helemaal anders uitziet. Vandaar ook die onbenullige gordijntjes voor het raam. Die zijn echt niet nodig om licht of warmte binnen of buiten te houden. Ze hangen er om deze kant van de zaak symbolisch van de andere te scheiden.

Eenzelfde subtiele cesuur splijt ook de tijd.

Het Goudblommeke - opgetrokken uit gebroebel, gebladder en gebarsten tegels - is wereldkampioen in het koesteren van patina.

Het gebinte, de steunbalken en de stijlen zijn zo kaduuk als in een interieur van Van Gogh - zowat de enige schilder die hier nooit is geweest. En met die zacht glanzende okergrijze, rokergele muren denken we dan natuurlijk aan De aardappeleters, want de Van Gogh van goudblommekens als De zonnebloemen zou in deze eeuwige schemer niet gedijen.

Tegelijk is het café een vanitas-schilderij waarin vergankelijkheid wordt gehamsterd. De myriade van kaders plet gedroogde bloemen, stukjes touw, Spaanse koningen, pinguïns, en verzen van Gezelle in één groot Clausiaans herbarium. Schietgebeden voor de Heilige Maagd laten zich even graag lezen als de Catalogue des prix d’amour van een Mademoiselle van lichte zeden. En dan zijn er nog de

stichtende tegelspreuken als Ceci est ma pipe, Chaque homme a droit à vingt-quatre heures de liberté par jour, En amour la seule victoire c’est la fuite … of het optimistische schertslatijn Ole Com Bove.

Zo rest er aan de muur even weinig plaats als in de gelagzaaltjes zelf, waar de laatste twee gelukkigen nog net met één halfkont naast de Leuvense stoof kunnen aanschuiven. Daar zitten ze net als de rest wat ineengedoken aan stoelen en tafels die op maat van vorige generaties zijn gemaakt. Ook op het zwartgeblakerde toogmeubel is plaats voor alles behalve de bestellingen. Je kan er nog juist een fles Cantillon ontkurken.

Ik wilde hier van achter mijn bord met preskop een poging doen het Goudblommeke te typeren zónder de evidente namen te noemen of de hogervermelde kadertjes te kaderen. Maar het Universele Café zou zich alleen afdoende laten beschrijven door de volledige inventaris van de elvendertighonderd museumstukken, en het veelvoud aan verhalen dat eraan vasthangt. En dan nog liefst geïnventariseerd door Jorge Luis Borges zelf zowat de enige schrijver die hier nooit is geweest.

Borges zou trouwens met voldoening hebben kunnen vaststellen dat dit café eigenlijk een fictie is. Laat u, zoals de toeristische gidsen, vooral misleiden door jaartallen als 1846 of 1870 op de muren. Drink op de fabel dat het Goudblommeke zowat het oudste café van de stad moet zijn. Maar drink daarna nog eens op de wetenschap dat deze collectie kunst, kitsch en kreten een anachronistische, surrealistische creatie is. De geschiedenis van dit instituut is gefingeerd. Goudblommeke in Papier: de naam zelf verraadt al de vervalsing.

Als ik dus mijn boterhammen met preskop probeer te snijden met een mes dat al heel wat van zijn scherpte heeft verloren, denk ik eerst aan een heel oud mes, maar al snel daarna aan de slimme snoodaard die het met opzet heeft afgebot als onderdeel van het verzonnen plot.

B R U Z Z | LO S VA N D E T I J D

Goudblommeke in Papier

“Het Goudblommeke is wereldkampioen in het koesteren van patina”

De hele reeks nalezen? » BRUZZ.be/laptopia

11 APRIL 2018

I

23

Enfant Terrible Bijzondere mensen in een bijzondere stad

Ik ben iemand die graag geeft Maxim Fonteyne Haarkapper

B R U Z Z | LO S VA N D E T I J D

Het is een raar verhaal, maar ik wil het wel vertellen.

Ik heb een heel bewogen jeugd gehad. Mijn ouders zijn gescheiden toen ik een jaar oud was, mijn vader heb ik eigenlijk nooit gekend. Door omstandigheden ben ik als peuter geplaatst bij mijn tante en nonkel.

Daar heb ik goeie herinneringen aan, ze waren altijd omringd door kunstenaars en creatievelingen.

Toen mijn moeder hertrouwde, moest ik op mijn tiende weer bij haar gaan wonen. Het klikte totaal niet tussen mij en mijn stiefvader, en ik ben er zeker van dat mijn homoseksualiteit daar voor iets tussen zat. Op een bepaald moment was het niet meer houdbaar: rond mijn zestiende ben ik naar het Jongerenadviescentrum (JAC) gestapt. Daar hadden ze veel begrip voor mijn situatie. Met als gevolg dat ik vervroegd volwassen verklaard werd.

Van de ene dag op de andere ging ik alleen wonen.

Een grote opluchting, maar mijn leven moest nog beginnen.

Op zo’n jonge leeftijd voor jezelf instaan is niet evident. Ik stopte met mijn studies en begon in de horeca te werken. Ik hopte lange tijd van de ene job naar de andere. Intussen had ik ook de geneugten van het uitgaansleven ontdekt: op café hangen en gaan dansen met vrienden, zalig! Ik ben er bij wijze van spreken aan verslaafd geraakt, al heb ik mij er ook vaak tegen verzet.

Eigenlijk heb ik mij lange tijd niet goed gevoeld in mijn vel. Het is complex. Ik vond mijn reden van bestaan niet, denk ik. Kapper worden was nochtans een kinderdroom. Ik kreeg af en toe Barbies, goed voor uren amusement. Vooral door hun haren te bewerken en af te knippen. Op den duur kreeg ik geen Barbies meer (schaterlacht). Ik heb de drang om kapper te worden heel lang onderdrukt, want ik dacht: homo zijn én kapper, dat is too much!

Totdat een vriendin mij bijna heeft gedwongen een opleiding te beginnen aan het Provinciaal Instituut

voor Haartooi en Schoonheidszorgen in Gent. Ik ben haar er nog altijd dankbaar voor, ze heeft mij letterlijk weggesleurd van een zoveelste afterparty (lacht). Door die opleiding kon ik stage doen in Berlijn, en daarna ging ik aan de slag bij Toni&Guy in Brussel, een bekende salonketen. Daar heb ik de stiel echt geleerd.

Maar ik werd er ontslagen. Ik verdroeg en verdraag nu eenmaal geen baas boven mij. Misschien komt dat door het trauma met mijn stiefvader. Alleszins, ik ben supercontent dat ik nu mijn eigen salon heb, al is het leven van een jonge zelfstandige lang niet altijd simpel.

Wat ik leuk vind aan het kappersberoep? Voor mij is het gewoon iets dat ik goed kan. En ik ben iemand die graag geeft, het doet me enorm veel plezier als mensen hier tevreden naar buiten gaan. Weet je wat mij momenteel het meest gelukkig maakt? Een jonge stagiair die hier in dienst is, coachen. Ik zie hem helemaal openbloeien, niets geeft me meer voldoening dan dat.

Verhuizen naar Brussel heeft een positieve invloed gehad op mijn leven. Ik hou van de anonimiteit hier.

Vooral als je vaak in het nachtleven uithangt, komt dat van pas (glimlacht). En al die nationaliteiten bij elkaar, we doen dat hier eigenlijk toch goed samen.

Op een paar extremistische moslims na hebben we amper problemen. Ik heb ook veel verschillende soorten klanten en dikwijls praat ik Engels, Frans én Nederlands door elkaar als ik aan het werk ben. Vree cool. Ik woon hier nog maar vier jaar, en durf het bijna niet te zeggen, maar ik voel me al een echte Brusselaar.

Of ik Oostende mis? Nee, ze roddelen daar te veel.

Mijn oma mis ik wel ‘ns, ja. Zij is ook altijd in mij blijven geloven. Om de paar weken stap ik de trein op om haar te bezoeken, en dan gaan we samen zeetongetjes eten op de dijk.

— PATRICK JORDENS

Maxim Fonteyne (30) is geboren in Oostende uit een Marokkaanse vader en een Belgische moeder. Na omzwervingen via Kortrijk, Antwerpen, Gent, Berlijn en Parijs vestigde hij zich vier jaar geleden in Brussel. Hij leerde de kappersstiel in de salons van Toni&Guy en opende twee jaar terug zijn eigen zaak, ‘Hairbymaxim’ in Elsene. Hij woont in Sint Gillis. hairbymaxim.be

24

I

11 APRIL 2018

B R U Z Z | LO S VA N D E T I J D © SASKIA VANDERSTICHELE

11 APRIL 2018

I

25

Ondernemen

Chef Karen Torosyan heeft hard moeten vechten voor zijn succes

‘Mijn verhaal is geen sprookje’ B R U Z Z | LO S VA N D E T I J D

Karen Torosyan (38) is een rijzende ster in de Brusselse gastronomie. Zijn specialiteit: bladerdeegbereidingen. Zelfs vanuit Parijs komen ze daarvoor speciaal naar zijn Bozar Restaurant. Gemakkelijk was de weg naar de top niet, maar passie en vakmanschap brachten hem van Georgië naar Brussel.

— TIM SCHOONJANS

M

ijn jeugd is zo ver weg dat het vandaag een verre droom lijkt te zijn,” zegt Torosyan.

Hoewel, een droom waren die jaren niet, het waren harde tijden waarin hij opgroeide.

“Ik ben geboren in Georgië en ben van Armeense afkomst. Toen de Sovjet-Unie viel, werden wij als minderwaardig aangezien, door onze roots. Het nationalisme groeide. We gingen naar Armenië, maar ook daar waren we niet welkom: in de ogen van Armeniërs waren we buitenlanders. In Moskou hetzelfde verhaal.

Daarom ging mijn vader, een metselaar, in Europa op zoek naar werk en een betere toekomst voor zijn gezin.”

“Hij is mijn voorbeeld, zelfs al heb ik hem tijdens mijn jeugd weinig gezien door zijn werk. Vandaag is dat ook bij mijn kinderen zo.

Onlangs belde mijn tienjarige dochter me tijdens de avondservice huilend op, omdat ze me miste. Mijn verhaal is geen sprookje. Zij weet dat ik gelukkig ben als ik ga werken. Ik vind het belangrijk dat ze opgroeit met het voorbeeld van iemand die zich volledig geeft in wat hij doet. Ik

26

I

11 APRIL 2018

heb het geluk dat mijn vrouw mijn rol kan overnemen. Zij is de hoofdpersoon in dit verhaal.”

Hard werken voelt voor Torosyan aan als iets natuurlijks. Amper dertien was hij, toen hij besliste te stoppen met school om te gaan werken. Hij wou zijn verantwoordelijkheid opnemen en zijn gezin onderhouden, terwijl zijn vader in Europa naar werk zocht. “Mijn twee zussen studeerden geneeskunde, dure studies. Door onze Armeense afkomst moesten zij dubbel zo hard werken om te slagen. Discriminatie was onze realiteit. Mijn moeder werd ontslagen als vioollerares omdat ze geen Georgische achternaam had.”

“Uiteindelijk vond mijn vader werk in België en kwam ik hier als achttienjarige terecht. Ik moest een nieuw leven beginnen. Mijn zussen bleven nog even in Georgië om hun studies af te maken, maar zodra ze hier waren, bleek dat hun diploma niet gehomologeerd werd. Dus zijn ze opnieuw begonnen. Vandaag zijn ze succesvol, de oudste heeft een eigen kabinet en de jongste werkt in de thuiszorg.”

SOLDAAT EN OFFICIER De kookmicrobe kreeg Torosyan al in Georgië te pakken. Aanvankelijk wou hij juwelier worden en ging hij daarvoor in de leer bij een meester.

Het liep echter anders: van een baan bij een fastfoodzaak ging het naar volwaardige restaurants en kreeg hij zin in meer.

“In Brussel wou ik zo snel mogelijk in een restaurant beginnen te werken, zelfs al was het maar als afwasser. Ik werkte en spijkerde mijn

“En zeggen dat ik deze plek eerst niet graag had. Het heeft een paar jaar geduurd voor ik er verliefd op werd” KAREN TOROSYAN STERRENCHEF

Frans bij met een spoedcursus. Bij Infobo volgde ik hotelschool. Daar kreeg ik tijdens mijn eindexamen een mooie kans, toen jurylid André Martini me vroeg of ik niet in gastronomische restaurants wou werken. Hij stelde voor om zijn vriend Jean-Pierre Bruneau te contacteren. Toen die me opbelde om een afspraak te maken, barstte ik in tranen uit. Ik was 25 en besefte dat het een ongelooflijke kans was.

Al moest ik tien keer harder werken dan anderen omdat ik die achtergrond niet had, niets zou me tegenhouden.”

Torosyan werd geïnspireerd door verschillende chefs. Bij Pascal Devalkeneer van Le Chalet de la Forêt (Ukkel) leerde hij veel bij over de elegantie van het koken en het belang van groenten, David Martin van La Paix (Anderlecht) leerde hem een restaurant beheren. Maar de man die hem het meeste heeft geleerd, blijft Jean-Pierre Bruneau, bij wie hij twee jaar werkte. “Ik ben er begonnen als rotisserieverantwoordelijke. Het was hard, net wat ik nodig had.”

“In korte tijd passeerden er een paar souschefs, het moment voor mij om te zeggen dat ik dat wel wou doen. Een dag later maakte een stagiaire een zware fout, maar ik kreeg de volle laag. Ik begreep niet waarom, maar hij zei dat de generaal de officier aanpakt als een soldaat een fout maakt. Toen snapte ik het:

BOZAR RESTAURANT Baron Hortastraat 3 1000 Brussel bozarrestaurant.be

Karen Torosyan en zijn ‘paté en croûte’.

“Hiervoor maken de Parijzenaars een ommetje.”

© BART DEWAELE

het was zijn manier om te zeggen dat ik souschef was geworden (lacht). Hij was de eerste die ik belde toen ik mijn ster kreeg. Na mijn vader is hij de persoon die ik het meeste respecteer.”

WERELDKAMPIOEN Bij Bruneau ontstond ook de liefde van Torosyan voor de Franse klassieke keuken. De precisie en drang om altijd beter te zijn, zijn kwaliteiten die de gedreven chef ten volle kan benutten in klassieke recepten. Hij noemt zich een ambachtsman en draagt die titel met trots. “Doe wat je passie is.

Ambachtsman zijn is geen modeverschijnsel. Je moet je eigen weg vinden, een identiteit en een persoonlijkheid. Je moet een stevige fundering hebben, anders stort waar je voor staat ooit in.”

De Armeense Brusselaar ontwikkelde bij Bozar Brasserie zijn eigen keuken. Het was zijn eerste kans als hoofdchef in een restaurant. Die kans kreeg hij van David Martin, die zijn naam gaf aan het restaurant. Daardoor moest Torosyan zich dubbel bewijzen. Hij moest zowel zijn eigen naam maken als die van Martin overtreffen. “Mijn paté en croûte heeft mij in de spotlights gezet (hij werd wereldkampioen paté en croûte in 2015, red.). Dat gerecht paste bij wat ik wou: een gastronomische ervaring in een brasserieomgeving bieden.

Die paté vertegenwoordigt de keuken die ik wil. Technisch, maar ook hartverwarmend.”

“Klanten zeggen vandaag dat mijn keuken subtieler is, maar je moet trots zijn dat op die associatie met die paté. Heel wat Parijzenaren combineren om die reden een weekendje Brussel met een etentje bij Bozar Restaurant.”

Torosyan omschrijft zijn stijl als klassiek, maar dan gemaakt in de 21ste eeuw. Zoals zijn koulibiak, een Russische bladerdeegbereiding die de Franse kok Auguste Escoffier naar Frankrijk bracht en verfijnde.

De Brusselaar interpreteert het op zijn eigen manier. “Vroeger was de zalm erin verder gegaard, na veel proberen, slaag ik erin hem mi-cuit te krijgen. Werd het vroeger met rijst bereid die werd gebonden met bechamel, dan doen we het nu met boekweit, waarmee ik het DNA van de bereiding behoud en terugga naar de Russische roots. Ik neem het recept onder handen met de huidige technische middelen. Dat typeert mijn keuken.”

Bekende culinaire gidsen erkennen de keuken van Torosyan, en onlangs werd hij door de website Opinionated About Dining nog op de twintigste plaats gezet van beste traditionele eetgelegenheden in Europa. Door de concessie van de zaak over te nemen en de naam te veranderen naar Bozar Restaurant,

zet de Brusselaar nu een volgende stap in zijn ontwikkeling.

“Die naamsverandering is logisch. We waren al een restaurant, nu staat het ook in de naam.

Veel veranderen we niet, al zijn we wel meer bewust van de magische locatie waarop we zitten. Daar laat ik me door inspireren. En zeggen dat ik deze plek aanvankelijk niet graag had … Het heeft een paar jaar geduurd voor ik er echt verliefd op werd.”

“Ik ben samen met dit restaurant gegroeid. De mooiste ervaringen heb ik hier beleefd, met mijn vrouw en familie. Daarom kan ik het niet loslaten. Alles wat ik in twintig jaar heb opgebouwd, heb ik hierin gestoken. Ik zet druk op mezelf omdat ik die tweede ster wil, en dan de derde. Maar nooit zal er frustratie bij mij zijn. Het plezier van het koken zal altijd groter zijn.”

Karen Torosyan Geboren in 1980 1993–1998 begonnen in fastfoodzaak en vervolgens in traditionele Georgische restaurants gewerkt 1998–2006 kleine brasseries en traiteurs in Brussel 2006–2008 werkt bij zijn grote vvoorbeeld Bruneau 2008–2010 Kok bij Le Chalet de la Forêt (Ukkel) 2010–2018 Kok in Bozar Brasserie (Brussel) 2018 Concessiehouder Bozar Restaurant (Brussel), met veertien personeelsleden

Wandelen en muziek in het bos Promenades et musique en forêt Walking and music in the forest

5

ZONDAG DIMANCHE SUNDAY

22.04.18

10 15 20 km

START & INFO 02 675 40 10 - wabo@vgc.be

zonienmarsklanken www.zonienmarsklanken.be

Een project van GC WaBo, in samenwerking met GC Den Dam, GC Kontakt, GC Op-Weule, VGC-sportdienst, Wandelsport Vlaanderen, www.zoniënwoud.be en Muziekpublique. In het kader van Cultuurcentrum Brussel, de 22 gemeenschapscentra.

Nick Trachet

Brussel en de wereld culinair ontdekt

B R U Z Z | LO S VA N D E T I J D

Maïté

28

“Ze slachtte hanen en palingen voor de camera, vilde een everzwijn, noem maar op”

I

11 APRIL 2018

Weet u wie nog niet dood is? Maïté. Die naam zegt u niets? Maïté: het is geen exotische voornaam uit Frans-Polynesië of zo, maar gewoon de Franse afkorting van Marie-Thérèse.

Maïté of Marie-Thérèse Ordonez was musicienne bij de Franse spoorwegen, seingever zeggen wij. Ze vulde dus haar dagen met op een toeter te blazen om spoorarbeiders te waarschuwen wanneer er een trein in aantocht was, voltijds, 22 jaar lang. Maar in haar vrije tijd kookte ze voor vrienden en verenigingen in het dorp Rion-des-Landes, zo’n dikke honderd kilometer ten zuiden van Bordeaux. En daardoor kreeg zij een uitstekende reputatie als kokkin. Toen er op een dag een ploeg sportjournalisten in het dorp neerstreek voor de plaatselijke rugbyploeg, ontdekten ze Maité en namen haar mee naar Parijs. Zij kreeg een eigen kookprogramma op FR3, La cuisine des mousquetaires. In de studio werd ze bijgestaan door Micheline Banzet, die eigenlijk klassiek violiste en musicologe was. Twee muzikantes dus.

Maïté sloeg de Franstalige wereld met verstomming gedurende de jaren tachtig en negentig. Ongegeneerd en met een accent van hier tot in Arcachon demonstreerde zij recepten waarin kikkers, hanen, ganzenlevers, slakken en ortolanen werden gesmoord in boter en ganzenvet, overgoten met liters armagnac en room. Ze slachtte hanen en palingen voor de camera, vilde een everzwijn, noem maar op. Er stond ooit zelfs een levende koe in de studio.

En dat net na de hoogdagen van nouvelle cuisine? De yuppies wisten niet wat ze zagen.

Vandaag zou het niet meer toegelaten zijn.

Mijn vader, die zuinig wou letten op zijn gezondheid, rolde uit zijn zetel van het lachen.

“Dat mens gaat een van deze weken nog eens doodvallen,” sprak hij. Het was de tijd van vetvrees en becelmargarine, olijfolie werd gepusht door Europa. Welaan, Maïté wordt dit jaar in juni 80, mijn vader haalde de 66 niet!

Het is wat met die culinaire mediafiguren: Auguste Escoffier werd 89, Pellaprat – ook een gevierd kookboekenschrijver – 85. Maurice Edmond Sailland, met als pseudoniem Curnonsky, schreef zestig boeken vol over de Franse keuken. Hij reisde jarenlang (vaak op kosten van Michelin) door heel Frankrijk en

publiceerde artikels, kritieken en wijnpagina’s aan de lopende band. Hij had de reputatie van drie keer per dag op restaurant te kunnen.

Curnonsky kwam jammerlijk om het leven in 1955 toen hij zijn tafelgasten uitwuifde vanuit het venster van zijn appartement in Parijs en pardoes naar beneden tuimelde. Hij werd 85.

De allereerste Franse televisiekok, Raymond Oliver, werd ook nog een respectabele 81 jaar.

De eerste Belgische televisiekok, die daarvoor ook al jaren keukenpraatjes hield op het toenmalige NIR, was Gaston Clément. Over de man is er niet zo gek veel terug te vinden, behalve dan zijn eigen boeken. Er moeten er miljoenen van zijn verkocht. Clément was erg populair en schreef zeker een veertigtal kookboeken, in beide landstalen. Daarnaast ook columns in kranten en tijdschriften. Als kok heeft hij twee koningen gediend. Voor Baron Empain ging hij naar Egypte koken in de luxehotels van Heliopolis. Maar hij hield ook van volkskeuken en folklore. Zijn recepten zijn doorgaans eenvoudiger dan die van Maïté.

Hoe dan ook: Gaston Clément stierf in 1973 op de gezegende leeftijd van 94 jaar. Dat was toevallig op dezelfde dag als de man die op de RTB jarenlang de ochtendlijke turnoefeningen presenteerde. Maar die laatste was wel enkele decennia jonger. Daar is toen in België hartelijk om gelachen. Gaston Clément kent vandaag nog iedereen, de arme turnmeneer is volledig vergeten. Smakelijk.

De hele reeks nalezen? » BRUZZ.be/trachet

Big City

Stel zelf je vraag en stem op BRUZZ.be

Kan je de WTC I-toren bezoeken? Zijn er ook kantoren of woont er iemand in de toren?

SVEN UIT LONDERZEEL

W

ie dacht dat de eerste WTC-toren uit 1972 leegstaat, heeft het mis. In afwachting van het herinvesteringsproject van eigenaar Befimmo, huist er, vergeleken met twee jaar geleden, een veelvoud aan huurders in. Op niveau 25 zit een amalgaam aan kunstenaarsateliers (video, muziek, etc.), gecoördineerd door vzw Overtoon.

Dat zijn de ‘anciens’. En dan kwam Up4North - eigendom van een groep immo-investeerders én Belfius - dat de toren niet leeg wou laten tot de verbouwing door bureau 51N4E begint. Dankzij zijn projectoproep in de herfst van

Tijdens de Architectuur Biënnale Rotterdam (in WTC-toren I) in juni, kan het publiek op de 23ste etage.

© BART DEWAELE

2017 is er sinds januari 2018 een pak volk kantoor komen houden.

En dat tot eind 2018. De nieuwkomers werden geselecteerd op basis van de toegevoegde waarde die ze voor de Noordwijk kunnen betekenen. Het gaat om kleine en middelgrote instellingen, jonge starters of verenigingen. Concreet is het een vijftigtal huurders dat op de 17de en 26ste verdieping zit: fashion designers, een lokaal radiostation, Samenlevingsopbouw Brussel, Nansen, een vzw die juridisch advies aan vluchtelingen levert, Service Volontaire International (SVI), artiesten en dies meer. Op de 16de etage houdt Lab North kantoor. Dat is

gelinkt aan vzw Up4North en designagentschap Vraiment Vraiment, architectenbureau 51N4E en denktank Architecture Workroom Brussels. Het open landschap op etage 24 heeft Sint-Lucas Brussel (KU Leuven) voor een jaar ingepikt. Daar kunnen studenten ‘leerrijk’ bezig zijn.

Dat alles betekent dat de vraagsteller nergens en overal binnenkan, mits hij een toelating of rendez-vous heeft. Maar er is hoop voor het grote publiek. In juni gaat een (openbare) moestuin op het sokkelterras open. En op de 23ste verdieping richt de Internationale Architectuur Biënnale Rotterdam in

juni een tijdelijke expo (met lezingen, workshops) in. Oh ja, nog vergeten. Helemaal beneden zit de technische dienst van het facilitair bedrijf Engie-Cofely, dat waakt over de verwarming en de veiligheid van de toren van 102 meter met 28 verdiepingen. De toren heeft maar één centrale verwarming en wordt dus en bloc verwarmd, zoals in de stijl van de zeven Stalin-wolkenkrabbers in Moskou. Wat wil je, hij dateert van het VDB-tijdperk.

— JEAN-MARIE BINST

VOLGENDE WEEK Klopt het dat de wereldhit ‘Kili Watch’ is ontstaan bij de scouts van Evere?

DB374215D7

The Information Resource Management Office of the U.S. Embassy in Brussels is seeking eligible and qualified applicants for the position of

TELEPHONE TECHNICIAN

Het gemeentebestuur van Hoeilaart wil overgaan tot de aanwerving van (m/v):

Financieel deskundige - Financiële Dienst Niveau: B1 - B3 • Voltijds contract onbepaalde duur Jouw functie: • Je helpt het financiële beleid en de administratieve organisatie mee uitdenken en opbouwen en je werkt mee aan het optimaliseren ervan • Je bereidt samen met de financieel beheerder het meerjarenplan, het budget, de budgetwijziging(en) en de jaarafsluiting (rekening) voor.

MAIN DUTIES AND RESPONSIBILITIES

Aanwervingsvoorwaarden: • Je bent houder van een diploma hoger onderwijs dat toegang geeft tot niveau B (bachelordiploma) • Je hebt minimaal 3 jaar relevante professionele ervaring in een soortgelijke functie • Slagen in een selectieprocedure (schriftelijke en mondelinge proef).

The incumbent is one of two telephone technician positions under the guidance of the Telecommunications Technician supervisor. The telephone technician maintains the operational integrity of the telephone systems at the U.S. Embassy and performs installation and upgrades on these systems. The incumbent is also responsible for the Embassy radio program which includes installation and maintenance of repeater, base stations radios, handheld radios, vehicle radios, and antennas systems. Additionally, he/she is responsible for the maintenance of the television network utilized throughout the Tri-Mission (bilateral Embassy, U.S. Mission to the EU, U.S. Mission to NATO) and three Ambassador and three Deputy Chief of Mission residences.

Deskundige ruimtelijke ordening - Dienst Omgeving Niveau: B1 - B3 • Voltijds contract onbepaalde duur Jouw functie: • De deskundige ruimtelijke ordening maakt deel uit van de dienst Omgeving en werkt in hoofdzaak op administratief-juridisch vlak mee aan de lopende omgevingsdossiers (hoofdzakelijk ruimtelijk aspect) • Als dossierbehandelaar sta je in voor de tijdige en kwalitatieve afhandeling van de omgevingsdossiers.

Aanwervingsvoorwaarden: • Je bent houder van een diploma hoger onderwijs dat toegang geeft tot niveau B (bachelordiploma) • Je hebt een grondige kennis van de relevante specifieke wetgeving eigen aan het vakgebied (wetgeving Ruimtelijke Ordening) • Slagen in een selectieprocedure (schriftelijke en mondelinge proef).

Coördinator evenementen - Dienst Vrije Tijd Niveau: B1 - B3 • Voltijds contract onbepaalde duur Jouw functie: • Je bent verantwoordelijk voor het evenementenbeleid en de coördinatie van evenementen in de gemeente • Je draagt bij tot een positief imago van de dienst en het gemeentebestuur in het algemeen.

Aanwervingsvoorwaarden: • Houder zijn van een diploma dat toegang geeft tot niveau B (bachelordiploma) • Slagen in een selectieprocedure (schriftelijke en mondelinge proef).

Wij bieden: Wedde volgens barema (salaris: min. € 2.412,49 – max. € 4.064,97), maaltijdcheques (€ 8), hospitalisatieverzekering, terugbetaling openbaar vervoer woon-werkverkeer, fietsvergoeding en 2de pensioenpijler.

Interesse? De kandidatuurstellingen met cv (en kopie van je diploma) worden verwacht ten laatste op 22 april 2018 om 16 uur. Je brief is gericht aan het college van burgemeester en schepenen, Jan van Ruusbroecpark, 1560 Hoeilaart. Je kan deze ook komen afgeven op het secretariaat (gemeentehuis).

Solliciteren kan ook via e-mail: secretariaat@hoeilaart.be.

DB497587D8

Voor meer informatie en een functiebeschrijving kan je terecht op 02/658 28 40, via secretariaat@hoeilaart.be of www.hoeilaart.be/vacatures.

Applicants must address each required qualification listed below with specific and comprehensive information supporting each item. Failure to do so may result in a determination that the applicant is not qualified.

1. Education and Experience: Secondary/High school education and successful completion of vocational training in a telecommunications field or U.S. Military issued technical training with minimum three years’ experience in a technical position with emphasis on telephone systems, management, and utilization of equipment OR Secondary/High school education with minimum four years’ experience in a technical position with emphasis on telephone systems, management, and utilization of equipment.

2. Language Requirements: Speaking, reading, and writing: level III (good working knowledge) in English, French and Dutch. Must be able to read and write in technical terms and comprehend correspondence and technical manuals.

3. Job Knowledge: Must possess a sound knowledge of electrical, electronic, and telecommunications procedures and practices. Must be highly skilled in the installation, operation, maintenance, testing, troubleshooting, and repair procedures and techniques.

4. Skills and Abilities: Ability to troubleshoot telephone, IT, and electronics, perform technical control tasks, operate various types of diagnostic equipment, use manual and power tools, conduct information analysis, read circuit drawings and schematics, keep accurate records, draft and translate technical documents. Must interact tactfully with all personalities and possess presentation skills. Must be in possession of a valid driver’s license B with a good driving record. Must be able to work on ladders, perform physical labor, and lift 25 kg.

WHERE TO APPLY: https://be.usembassy.gov/embassy/jobs

Uw

personeels-

Lidl Machelen groeit snel.

advertentie

hier?

contacteer ons snel op rrs@roularta.be of 051 26 67 89 DB486171C8

LIDL GROEIT.

GROEI MEE. Like us op Facebook!

Facebook.com/ streekpersoneel.be DB486173C8

DB494974C8

QUALIFICATIONS REQUIRED

Elke drie weken een nieuwe winkel, elke drie jaar een nieuw distributiecentrum en elke drie minuten een nieuwe klant. Die groei is nog maar het begin. Het is onze droom om nog meer harten van klanten te winnen met onze verse groenten en ons lekker brood. Elke dag opnieuw. Het geheim van dat succes? Dat zijn onze 7.000 medewerkers. In onze winkels, distributiecentra en op onze kantoren.

Door hun inzet en hun ideeën, maken zij elke dag het verschil en doen zij Lidl groeien. Zin om mee te groeien?

We zoeken (m/v): Winkelbedienden Assistant Store Managers Store Managers

JOBDAG 26 APRIL Schrijf je nu in via werkenbijlidl.be/evenementen

DB497525D8

Goed je te zien!

Gentsesteenweg 389, 1080 Sint-Jans-Molenbeek grastapijt

met of zonder noppen diverse varianten

Zenova zonnebrand spray F30 of milk F50 200 ml 1 l = 14.75

zonnemelk voor gezicht F30 100 ml 1 l = 19.50

1.95

Korona caramelreep glutenvrij diverse smaken 45 gram 1 kg = 6.44

aftersun melk 200 ml 1 l = 4.95

0.99

100x200 cm

397

exclusief bij Action

295

Aanbiedingen geldig van woensdag 11 april t/m dinsdag 17 april 2018

spray F20, milk F30 of zonneolie F6 200 ml 1 l = 12.45

2.49

029 www.action.com

BEVL - Alle prijzen zijn in Euro. Zet- en drukfouten voorbehouden.

e nieuw l winke open il 13 apr

onze nieuwe weekactie dames t-shirt diverse prints viscose/elastaan maten s-xl

Korona caramelreep glutenvrij diverse smaken 45 gram

zand- en watertafel

sneakersokken

incl. accessoires 25-delig

no show diverse kleuren maten 35-42

1 kg = 6.44

waterpistool 38 cm

stuntprijs

kokerrok zwart katoen/elastaan maten s-xl

029

1095

grastapijt

solar lamp

met of zonder noppen diverse varianten

pilaarlamp: 6x49 cm of grondlamp: Ă˜ 12.5 cm RVS

2.98

397

Nivea dagof nachtcreme

tuinstoel of tuinbank

hydraterend anti-age 50 ml 1 l = 99.00

2 paar

128

Heidrun opbergboxen met klapdeksel, zware kwaliteit transparant 31x42x40 cm 30 liter

set/3

100x200 cm

378

1.44

254

797 Umbro, Lee Cooper of Kappa boxershort

stoel: 6 standen aluminium frame, antraciet bank: acacia hout, 56x115x85 cm

diverse varianten maten s-xl

matraskussen waterafstotend 40x40 cm

2.22

495

2995

inklapbare tafel

Haribo uitdeelzak

lichtgewicht aluminium 75x55x60 cm

goudbeertjes, kindermix of starmix 475/480 gram

229 Zenova zonnebrand

aftersun melk 200 ml 1 l = 4.95

spray F30 of milk F50 200 ml 1 l = 14.75

0.99

1 kg = 4.99/4.94

kinder shortama o.a. Spiderman of Frozen katoen maten 92-122

zonnemelk voor gezicht F30 100 ml 1 l = 19.50

1.95

995

237

schildersartikelen tafelschildersezel: hout, 50 cm, acrylverf: uni of glitter, 6-pack, of schilderspenselen: synthetisch, 12-pack in koker

spray F20, milk F30 of zonneolie F6 200 ml 1 l = 12.45

295 Black+Decker snoeischaarset 2-delig

2.49

349

Kärcher hogedrukreiniger K2, 1.400 Watt max 110 bar/360 liter/uur 4 meter HD slang met vuilfrees en spuitlans

wasborstel

10.95

prijsdoorbraak

249 Aanbiedingen geldig van woensdag 11 april t/m dinsdag 17 april 2018

856

6495 www.action.com

BEVL - Alle prijzen zijn in Euro. Zet- en drukfouten voorbehouden.

exclusief bij Action

Jordanië

Luxe rondreis met Nederlandstalige gids 8 fijne dagen :

€1.890/pp

Het gemeentebestuur van Hoeilaart wil overgaan tot de aanwerving van (m/v):

(afreis 2019: + € 100)

INFODAG: dinsdag 24 april

3 afreisdata :

Ontdek deze reis tot in de kleinste details & maak kennis met Uw gids!

(gratis toegang, wel even reserveren, aub)

Afdeling: Vrije Tijd & Welzijn - kinderdagverblijf ‘Solheide’

Reisfamilie Carlier

Niveau: C1 - C3 • Deeltijds contractueel verband 1 jaar • 26,6 uur (0,7 VTE) Brutomaandwedde: min. € 1.322,68 - max. € 2.420,85.

27 oktober 2018 (= schoolvakantie zonder toeslag!)

28 november 2018 27 maart 2019

DB496185C8

om 15u in ons auditorium.

1 Begeleid(st)er kinderdagverblijf

Luikerstwg. 62 • St-Truiden • tel. 011 705 500 meer info: www.deblauwevogel.be

Jouw functie: • De kinderbegeleid(st)er organiseert het groepsgebeuren in de toegewezen leefgroep en zorgt op een respectvolle en efficiënte manier voor de kinderen • Hij/zij staat in voor een kwaliteitsvolle kinderopvang en is het uithangbord van het kinderdagverblijf.

DB437817J7

Aanwervingsvoorwaarden: • Diplomavoorwaarden: raadpleeg de lijst van mogelijke kwalificatiebewijzen op de website van Kind en Gezin op http://www.kindengezin.be/ kinderopvang/sector-babys-en-peuters/personen-in-de-opvang/kwalificaties-en-attesten/ • Beschikken over een blanco uittreksel uit het strafregister, in te dienen bij indiensttreding • De burgerlijke en politieke rechten genieten • Slagen voor een mondelinge proef.

Wij bieden: Wedde volgens barema C1 - C3 • maaltijdcheques (€ 8), terugbetaling openbaar vervoer woon-werkverkeer, fietsvergoeding. Voor meer informatie en een functiebeschrijving kan je terecht op 02/658 28 40, via secretariaat@hoeilaart.be of www.hoeilaart.be/vacatures.

Interesse? De kandidatuurstellingen met cv (en kopie van je diploma) worden verwacht ten laatste op 19 april 2018 om 16 uur. Je brief is gericht aan het college van burgemeester en schepenen, Jan van Ruusbroecpark, 1560 Hoeilaart. Je kan deze ook komen afgeven op het secretariaat (gemeentehuis). Solliciteren kan ook via e-mail: secretariaat@hoeilaart.be.

€ 1.850/MND

DB494513C8

Joachim De Geyter

advertentie

➞ Ideaal voor dames 50+ (ook gepensioneerden) ➞ Vanaf 2 dagen/week ➞ Opleiding voorzien

Accountmanager Nationale Regie

hier?

Ontdek je carrièrekansen op

contacteer ons snel op rrs@roularta.be of 051 26 67 89

mijntoekomstbijroularta.be

OB69107

DB491458C8

Tel. voor afspraak 0488 63 38 87

#EenJobMetPassie

Uw personeels-

BIJBEROEP IN 2018?

ONTHAAL/TELEFONISTE/ VERKOOP SHOWROOM

One team, one family, one mission

DB486145C8

16,99

12,99

29,99

/m²

/m²

/m²

incl.btw

incl.btw

incl.btw

extra open

zonda

15 apri g l 1318u

Acties geldig t.e.m 30 april 2018 - meeneemprijzen zolang de voorraad strekt - Prijzen en informatie onder voorbehoud van drukfouten

39,99

27,99

/m²

incl.btw

/m²

incl.btw

/m²

incl.btw

24,99

/m²

incl.btw

29,99

/m²

incl.btw

DB497277D8

14,99