BDW - editie 1494

AFGIFTEKANTOOR BRUSSEL X P303153

15 10 15

© SASKIA VANDERSTICHELE

ROBIN PRONT: VOOR JE LEVEN RENNEN IN DE ARDENNEN En ook: Sam Touzani, Sleaford Mods en Son Lux.

DOUG SAUNDERS OVER AANKOMSTWIJKEN INTERVIEW OP P. 6-7

5O JAAR POLITIEK GEPALAVER VOOR EEN ZWEMBAD DE BEWOGEN GESCHIEDENIS VAN ZWEMBADEN IN LAKEN LEES P. 12

Edith Cavell JUBILEUMJAAR VAN EEN OORLOGSHELDIN

Jeugd en Muziek

PHILIPPE VAN PARIJS:

“Liever aangename immobiliteit dan duurzame mobiliteit” LEES OPINIE OP P. 16-17

BESTAAT 75 JAAR LEES P. 18-19

LEES P. 8-9

N° 1494 VAN 15 TOT 22 OKTOBER 2015 ¦ WEEK 42: WEEKBLAD, EEN UITGAVE VAN VLAAMS-BRUSSELSE MEDIA VZW, FLAGEYPLEIN 18, 1050 ELSENE, REDACTIE: 02-650.10.96, ABONNEMENTEN: 02-650.10.80, E-MAIL: INFO@BDW.BE, WWW.BDW.BE

VAN DE REDACTIE

© BART DEWAELE

BDW 1494 PAGINA 2 - DONDERDAG 15 OKTOBER 2015

door Christophe Degreef

Eigen veiligheid Het is toe te juichen dat het Brussels Hoofdstedelijk Gewest werk heeft gemaakt van een wetenschappelijk rapport over veiligheid en preventie (zie pagina 3).

Brussel heeft namelijk sinds de zesde staatshervorming het recht en de plicht om dat te doen. Te lang werd het veiligheidsprobleem in de hoofdstad van Europa weggelachen, zelfs als een buitenlandse tv-ploeg de onveiligheid in de Europese wijk in beeld probeerde te brengen. Tijden lijken veranderd.

Ja, inderdaad, er volgt nu een maar. Het is namelijk voorlopig nog onduidelijk wie of wat exact verantwoordelijk zal zijn voor het Brusselse veiligheidsbeleid, de minister-president of de ‘hoge ambtenaar’, die momenteel de Brusselse gouverneur is. Dat kan een louter praktisch probleem lijken, maar het zegt wel iets over de sérieux van stedelijk beleid als je op zulke vragen geen duidelijk antwoord krijgt. Het neigt naar aloude politiek, met veel tussenfuncties, veel overleg en veel coördinatie om de gemeenten toch maar niet voorbij te streven. En het doet tegelijkertijd vragen rijzen over het nut van federalisering als bevoegdheden niet duidelijk zijn, of snel snel ingevuld moeten worden. Ter herinnering: begin dit jaar nog dacht iedereen dat het een kwestie van tijd zou zijn eer er een grote

WAUTER MANNAERT

aanslag in Brussel zou plaatsvinden. U ziet waar we naartoe willen.

Een extra argument om te geloven dat het niet zo menens lijkt met de veiligheidsaanpak in Brussel is de wens van Brussels minister-president Rudi Vervoort (PS) om géén gebruik te maken van de nieuwe veiligheidsbevoegdheden om de zes politiezones te fuseren.

Zeker, noem het onze Vlaamse reflex, en neen, niemand kan bewijzen dat één Brusselse politie beter zou zijn dan zes, zoals Vervoorts voorganger Charles Picqué ooit debiteerde. Maar het omgekeerde geldt ook: niemand bewijst dat de zes politiezones in Brussel beter werk leveren dan één. Cirkelredeneren heet dat.

Wilt u toch een argument voor de fusie van de zes politiezones? Kijkt u dan eens naar de Brusselse politiebegrotingen en de stijgende last daarvan op de negentien gemeenten. Een cynicus zou kunnen redeneren dat die fusie er op die manier vanzelf gaat komen, zeker wanneer de federale overheid geen extra middelen zal vrijmaken voor die politiebudgetten. Maar ons lijkt het beter dat er al een optie op de toekomst wordt genomen en Brussel wint bij de schaalvoordelen van één grootstedelijke politie. Natuurlijk is daarvoor politieke wil nodig, en die lijkt meer dan ooit afwezig.

Deze kritische bedenkingen mogen echter het werk voor het Brussels Observatorium voor Preventie en Veiligheid niet dwarsbomen. Voor het eerst heeft Brussel dus een waardig rapport over wat het zelf belangrijk acht met betrekking tot veiligheid. Dat is al een goede basis. Nu nog betere besluitvorming.

SAMENLEVING > FOYER-DIRECTRICE KRIJGT OPVOEDINGSPRIJS

‘Veel nieuwe kinderen zoeken straks hun plek’ BRUSSEL - Al 35 jaar helpt Loredana Marchi, directrice van Foyer vzw, Brusselse kinderen en jongeren te emanciperen in de samenleving. Daar krijgt ze nu de tweejaarlijkse opvoedingsprijs Filson Steers Mariman ter waarde van 60.000 euro, van de Koning Boudewijnstichting voor.

Proficiat. Mogen we zeggen dat deze prijs u eindelijk uit de schaduw haalt van uw voorzitter Johan Leman, die vaak gezien wordt als de spreekbuis van Foyer?

Loredana Marchi: “Ik zie het als een erkenning voor mij persoonlijk, maar zeker ook voor de hele Foyerploeg.”

“Ik heb altijd geloofd in het werken met kinderen en jongeren. Want enkel als de tweede of derde generatie uit de migratie een plaats krijgt in de maatschappij, is ook het migratieparcours van de ouders en de grootouders geslaagd.”

“Wij kijken nu aan tegen een nieuwe, grote migratiegolf in Europa. Ik geloof dat we binnenkort geconfronteerd zullen worden met veel nieuwe kinderen die hun plek zullen zoeken. Ik hoop dat we kunnen leren uit het verleden.”

Welke les valt er te trekken?

Marchi: “Bij elk project dat je wil opstarten met jongeren, is vertrouwen het fundament. Mensen vertrouwen in de eerste plaats in personen, en pas nadien in structuren. In de jaren 1980 vertrouwden ouders van migrantenkinderen ons in ons advies om hen naar het Nederlandstalig onderwijs te sturen. Kinderen

die toen in de Foyer-werking zaten, zijn nu jongvolwassenen in Brussel.

Ieder van hen heeft een job.”

“We moeten er vooral over waken dat de grote structuren niet te veel plaats innemen, en dat het eerstelijnswerk voldoende ruimte krijgt.”

Dat klinkt als een nawee van kritiek op de overname door Vlaanderen van jullie pionierswerk op vlak van integratie sinds de jaren 1980 Wat blijft er vandaag over van jullie integratiewerking?

Marchi: “Het blijft een verlies dat onze tweede- en derdelijnswerking is vertrokken (20 medewerkers gingen vorig jaar over naar het Vlaams Agentschap Integratie en Inburgering, red.). De vraag blijft of het nodig was Brussel op te nemen in de grote structuur, terwijl Gent en Antwerpen een apart statuut kregen. Gelukkig blijft onze eerstelijnswerking actief, weliswaar met veel minder middelen, maar veel meer vrijwilligers en creativiteit. Het agentschap is nu een realiteit en we moeten een modus vivendi vinden en beide partners laten samenwerken voor een betere integratie in Brussel.”

Waar liggen voor u klemtonen in de toekomst?

Marchi: “Foyer moet pionier blijven en innoverend, ervan uitgaande dat Brussel veelkleurig, meertalig en divers zal blijven. Op kritiek rond taalachterstand van kinderen met migratieachtergrond antwoorden wij dat zij net veel potentieel hebben.

Wij zetten in op die meertaligheid.”

Kim Verthé

Tijdens het terreuralarm vorige winter werden Brusselse commissariaten extra bewaakt.

© BART DEWAELE

BDWVOORGROND

SAMENLEVING > BRUSSELS VEILIGHEIDSBELEID KRIJGT VORM

OP ZOEK NAAR SAMENWERKING

BRUSSEL – Beetje bij beetje krijgt het Brusselse veiligheidsbeleid vorm. Zo is er al een lijvig rapport over de hoofdstedelijke veiligheidsuitdagingen. Over de coördinatie blijft echter onduidelijkheid bestaan.

A

fgelopen zomer verraste Brussels minister-president Rudi Vervoort (PS) zijn burgers met het eerste verslag van het Brussels Observatorium voor Preventie en Veiligheid. Die instelling werd in 2010 opgericht, maar kreeg pas afgelopen jaar ampleur, toen het Brussels Hoofdstedelijk Gewest dankzij de zesde staatshervorming veiligheidsbevoegdheden kreeg. Zo wordt het gewest bevoegd voor de opmaak van een regionaal veiligheidsplan, en voor de coördinatie van de Brusselse politiezones en hun veiligheidsplannen.

Het verslag 2015 van het observatorium legt de veiligheidsaccenten voor Brussel vast. Die hoeven niet te verbazen: het lijvige (bijna 300 pagina’s) rapport analyseert op weten-

schappelijke wijze de belangrijkste vormen van criminaliteit en neemt officiële statistieken en veiligheidsenquêtes als bron. De slotconclusie is veelal verhelderend. Problemen worden niet onder de mat geveegd, maar benoemd: zo staat er klaar en duidelijk dat het onveiligheidsgevoel bij de Brusselaar afneemt, maar nog altijd hoog is vergeleken met de rest van het land. Ook wordt erkend dat heel wat Brusselaars (34 procent) aangegeven hebben dat ze de laatste 12 maanden slachtoffer zijn geworden van geweld of bedreigd zijn met geweld. In deze categorie blijft er ook een groot ‘dark number’ bestaan, waarbij heel wat delicten nooit worden aangegeven bij de politie. Wie heeft bijvoorbeeld in de metro al geen situatie meegemaakt

Er is nog geen radicaliseringscoördinator in Brussel.

waarbij hij of zij bedreigd werd maar nooit naar een politiebureau is gestapt?

Gekoppeld aan onveiligheid is ook het onveiligheidsgevoel op het openbaar vervoer. Vooral in de metro en in metrostations voelen mensen zich ‘s avonds onveilig. In de studie is ook een luik opgenomen dat peilt naar het veiligheidsgevoel van toeristen, maar dat is vertekend vermits alleen de opties ‘tevreden’ of ‘zeer tevreden’ konden aangevinkt worden.

Naast geweld en onveiligheidsgevoel wordt er ook veel aandacht besteed aan drugs en prostitutie.

Beide fenomenen zijn dan ook zeer kenmerkend voor Brussel. Ook het gedeelte over GAS-boetes is opzienbarend: het wordt niet onder de mat geveegd dat lokale overheden door zelf boetes te innen slapend rijk worden. Een gemeente als Molenbeek haalde zo in 2013 bijvoorbeeld meer dan één miljoen euro op dank-

zij administratieve sancties, voornamelijk uit parkeerovertredingen.

GAS-boetes zijn een manier om de vele seponeringen van kleine misdrijvingen tegen te gaan.

Hoge ambtenaar Hoewel het verslag 2015 alomvattend probeert te zijn, en ministerpresident Rudi Vervoort (PS) er ook duidelijk over wil communiceren, blijft het wel verwarrend wie er exact bevoegd zal zijn voor de coördinatie van de veiligheidsplannen.

Officieel is dat Vervoort zelf, maar die functie wordt ook toegekend aan de Brusselse gouverneur Jean Clément, van wie wordt verwacht dat hij ergens volgend jaar met pensioen gaat. Clément is de zogenaamde ‘Hoge ambtenaar’ die fungeert als een soort verbindingsofficier tussen het Brusselse en het federale niveau. Want de Brusselse plannen worden federaal opgevolgd. Brussel behoudt evenwel zijn zeg; zo heeft Rudi Vervoort al aangegeven dat hij geen fusie van de zes politiezones wenst te realiseren met behulp van de nieuwe bevoegdheden. En federaal is daar tegenwoordig ook maar weinig draagvlak voor te vinden, ondanks de nieuwe ‘rechtse’ regering.

Complex blijkt ook de aanwerving van een radicaliseringsexpert. Die werd in juni opgestart door het BOPV, maar is geannuleerd omdat de Raad van State vragen had bij dat statuut. Die expert moest de verschillende gemeentelijke radicaliseringsplannen coördineren. De aanpak van Syriëstrijders blijft dus nog een tijdje exclusief gemeentelijke materie in Brussel.

Christophe Degreef

BDW 1494 PAGINA 4 - DONDERDAG 15 OKTOBER 2015

UITGELICHT > TOEKOMSTATELIER BREIDT UIT NAAR KUREGEM

‘KINDEREN KIJKEN NU VERDER DAN MADOUTOREN’ BRUSSEL – Toekomstatelier, dat kinderen uit achterstandswijken een duwtje in de rug wil geven, breidt uit. Na Sint-Joost is de vzw nu ook met haar zaterdagklasjes rond beroepen begonnen in Kuregem.

“Het gaat er niet om om roepingen te genereren, wel om de kinderen goesting te geven,” zegt initiatiefneemster Sofie Foets.

A

fgelopen zaterdag gingen twee Franstalige klassen van Toekomstatelier (voluit Toekomstatelier de l’Avenir oftel TADA) van start op de nieuwe locatie in het Anderlechtse Institut Notre Dame: zestig kinderen uit het vijfde leerjaar die de komende drie jaar zullen kennismaken met een hele waaier beroepen, variërend van journalistiek en recht tot horeca en bouw.

Voor elk vakgebied wordt een maand de tijd genomen. Drie zaterdagen krijgen de kinderen op de school praktijkles van professionals. De vierde week maken ze een uitstap, naar de rechtbank, de krant, de brandweer of het ziekenhuis.

Moeilijk parcours Per domein worden de verschillende beroepsperspectieven uit de doeken

gedaan, legt Foets uit. “Voor recht komt er niet alleen een advocaat langs, maar ook een politieman en een cipier. Op elk niveau iets dus.”

Bedoeling is dat de kinderen leren begrijpen waarom ze hun best moeten doen op school. “Ze ontdekken de maatschappij en de arbeidsmarkt en ook zichzelf,” zegt Foets, die de mosterd haalde in Nederland, waar een gelijkaardig initiatief al bijna twintig jaar bestaat. “Wij werken met jonge kinderen, tussen tien en veertien jaar, omdat het om preventie gaat. We willen voorkomen dat de kinderen hun motivatie verliezen. Nederlands onderzoek heeft immers aangetoond dat dat gebeurt als ze te weinig geprikkeld worden.

Dan verdwijnen de sterretjes in hun ogen.”

Om mee te doen aan Toekomsta-

“Een kind dat al naar de muziekschool gaat, heeft Toekomstatelier niet nodig”

telier moeten de kinderen wel hun zaterdagen opofferen. Ze engageren zich om elke zaterdag present te zijn en dat drie jaar lang. Maar volgens Foets doen ze het graag. “De vraag is groter dan het aanbod.” Dus is er een soort selectieprocedure. “De kinderen moeten gemotiveerd zijn, maar we kijken ook naar hun achtergrond. Hoe moeilijker de situatie thuis, hoe groter de kans dat je erbij zit,” zegt Foets. “Het is echt bedoeld

voor kinderen uit achterstandswijken die een moeilijk parcours lopen en die noch van thuis, noch van elders een boost krijgen. Een kind dat al naar de muziekschool gaat, heeft Toekomstatelier niet nodig.”

Ook ouderbetrokkenheid is belangrijk. Vooraf is er een ouderavond, tijdens het traject zijn er huisbezoeken en de ouders mogen soms mee op uitstap. “Als de ouders erin geloven, is de impact veel groter. Helaast lukt dat niet altijd.”

Foets begon haar project in 2012 in Sint-Joost-ten-Node. Daar zijn inmiddels drie Franstalige en drie Nederlandstalige klassen, alles tezamen honderdvijftig leerlingen uit de verschillende scholen in de buurt, die wekelijks verzamelen in basisschool Sint-Joost-aan-Zee. Ondertussen is de eerste lichting afgestudeerd. “Voor hen is er een alumniwerking, met om de zes weken een activiteit.”

Is de impact van het project ook meetbaar? “Bij sommige kinderen merken we een duidelijke mentaliteitswijziging, ze zijn trots op wat ze doen of hebben meer verantwoordelijkheidszin. Ze kijken nu verder

dan de Madoutoren.” Een objectieve meting is moeilijk. “Maar we zijn er wel mee bezig.”

Ambitieuze plannen Toekomstatelier krijgt vooralsnog geen subsidies en leeft van giften.

“We worden onder meer gesteund

DE WEEK IN BEELD DOOR JO VOETS Dit jaar telt het Erasmushuis 500 lentes. De gezegende leeftijd maakt van het Erasmushuis een van de oudste huizen van Brussel.

Om deze verjaardag te vieren toont het elke maand een aspect van zijn geschiedenis. Afgelopen weekend toonde vuurspuwer Richard van La Forge Tous Risques er zijn kunnen.

WEEKOVERZICHT

BDW 1494 PAGINA 5 - DONDERDAG 15 OKTOBER 2015

© TADA

WOENSDAG 7 OKTOBER VAKBONDEN TREKKEN DOOR STRATEN. 80.000 tot 100.000 vakbondsmilitanten trekken door de stad uit protest tegen de regering-Michel. Die regeert ondertussen een jaar. Op het einde van de betoging schoppen enkele geïnfiltreerde anarchisten keet.

DONDERDAG 8 OKTOBER asielkamp ninoofsepoort ontruimd. Een voorlopig kampement van asielzoekers dat enkele dagen eerder was neergestreken aan de Ninoofsepoort wordt door de politie onrtuimd. Een 85-tal personenen moet op zoek naar een andere woonplaats.

4000 extra plaatsen in onderwijs nodig. Volgens prognoses van de VUB en de KU Leuven zijn er tegen 2020 vierduizend extra plaatsen nodig in het Nederlandstalig onderwijs in Brussel: 1.200 in het lager onderwijs, 2.800 in het secundair.

VRIJDAG 9 OKTOBER FREMAULT WIL LAGE-EMISSIEZONES. Brussels minister van Leefmilieu Céline Fremault (CDH) wil lage-emissiezones voor auto’s in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. In een eerste fase wil ze een vrijwillig autovignet dat de ‘ecoscore’ van een auto aangeeft, nadien wil ze evolueren naar een verbod voor vervuilende auto’s. Met haar aankondiging breekt Fremault wel met de vorige Brusselse regering, die had laten bestuderen dat een emissiezone weinig zoden aan de dijk zet. treinstaking. Een staking van de Franstalige vakbond CGSP Cheminots legt het treinverkeer in heel het land stil. In de noordzuidverbinding worden de sporen bezet. directeur ritcs neemt ontslag. Dieter Lesage, de directeur van het RITCS, de opvolger van de kunstschool RITS, biedt zijn ontslag aan. Lesage stond twee jaar lang aan het roer van de kunstafdeling van de Erasmushogeschool. Lesage zou wel nog blijven lesgeven.

ZATERDAG 10 OKTOBER

Afgelopen zaterdag ging Toekomstatelier ook van start in Kuregem.

door de Bernheimstichting, door bedrijven als Axa en door vele particulieren. Deze maand is er zelfs een filantroop die elke binnenkomende gift verdubbelt.”

Het gros van de kosten betreft de elf parttime personeelsleden. Per klas is er een coördinator, die on-

“ “ HET WOORD

der meer de gastdocenten coacht.

De professionals zelf werken gratis.

“De meeste doen het omdat ze er blij van worden. 92 procent komt telkens terug.”

Voorlopig focust de vzw alleen op Brussel. “Daar is werk genoeg. Een op de drie kinderen wordt hier in

armoede geboren.” De plannen zijn dan ook ambitieus. In januari moet er een Nederlandstalige antenne opengaan in Molenbeek. “En tegen 2020 willen we wekelijks duizend kinderen bereiken.”

Bettina Hubo

XAVEER DE GEYTER WINT VLAAMSE ARCHITECTUURPRIJS. Xaveer de Geyter van het gelijknamige bureau XDGA Xaveer de Geyter architects - sleept de tweejaarlijkse prijs van de Vlaamse Gemeenschap voor Architectuur in de wacht. De Geyter tekende onder andere de heraanleg van Rogier.

TOEKOMSTATELIER IN KUREGEM. Toekomstatelier, dat tot dusver alleen actief was in Sint-Joost-ten-Node, begint met zaterdagklassen rond beroepen in Kuregem. In januari wil de vzw ook starten in Molenbeek.

ZONDAG 11 OKTOBER

Sommige handelaars weten wie ze zijn. Laat dat dan anoniem weten aan de politie of aan de gemeente” Burgemeester van Anderlecht Eric Tomas (PS) doet een oproep aan de bevolking om de vandalen aan te geven die molotovcocktails hebben gegooid naar het gemeentehuis (op deredactie.be).

Ik vind dat Brussel een aantrekkelijke, kosmopolitische stad is geworden” ING-Bankier Emmanuel Verhoosel gelooft dat Brussel goede troeven heeft om een Europees financieel centrum te worden (in Trends).

Bruzz

De Vlaams-Brusselse Media – en dus ook uw geliefde krant – gaan in de toekomst verder met de merknaam ‘Bruzz’. De afzonderlijke merknamen Brussel Deze Week, Agenda magazine, FM Brussel, tvbrussel en brusselnieuws.be verdwijnen in de loop van 2016 en worden vervangen door Bruzz.

TRAANGAS TEGEN KOERDEN. Aan de Turkse ambassade en aan het Luxemburgplein komen 400 betogers, voornamelijk Koerden, bijeen om de aanslagen in Ankara te veroordelen. De betogers zijn ervan overtuigd dat premier Erdogan zelf achter de aanslagen zit.

Wanneer de sfeer bitsig wordt, zet de politie traangas in.

MAANDAG 12 OKTOBER

MAYEUR LUISTERT NAAR KLACHTEN HANDELAARS EN EIGENAARS ADOLPHE MAXLAAN. De Brusselse burgemeester Yvan Mayeur (PS) heeft handelaars en eigenaars van panden aan de Adolphe Maxlaan ontvangen. Sinds de verkeersvrije zone – waar de laan geen deel van uitmaakt – klagen ze over omzetdaling. Ze vragen tweerichtingsverkeer in heel de Adolphe Maxlaan.

DINSDAG 13 OKTOBER UBER SCHORST ILLEGALE TAXIDIENST UBERPOP OP. In een openbrief vraagt Uber een onderhoud aan met ministerpresident Rudi Vervoort. Uberpop schorst in de nacht van woensdag op donderdag op rechterlijk bevel zijn activiteiten op. Het luxueuze UberX, dat wel legaal werkt, blijft rijden.

DEFOURNY NOG DIT JAAR BURGEMEESTER. De Franstalige omroep RTBF weet dat huidig burgemeester van Elsene Willy Decourty (PS) op 31 december de fakkel doorgeeft aan Dominique Dufourny (MR). De wissel was afgesproken tijdens de coalitiegesprekken, maar de overdracht gebeurt een jaar later dan voozien.

“De naam Bruzz staat voor de vibe die uit de stad voortkomt en waar wij ons middenin bevinden,” zegt algemeen hoofdredacteur Jeroen Roppe. “Bruzz staat uiteraard ook voor Brussel, een stad die niemand onverschillig laat. Het staat voor het kosmopolitische karakter dat we willen uitdragen, binnen de stad en naar de rest van Vlaanderen.” De beslissing maakt deel uit van het toekomstplan voor de Vlaams-Brusselse media, dat de raad van bestuur maandagavond goedkeurde.

KV

Samengesteld door Christophe Degreef en Danny Vileyn

MEER NIEUWS DE HELE WEEK ROND OP SURF NAAR BRUSSELNIEUWS.BE EN SCHRIJF JE IN OP DE NIEUWSBRIEF

BDW 1494 PAGINA 6 - DONDERDAG 15 OKTOBER 2015

ANDERLECHT – Met Arrival City schreef Doug Saunders een van de belangrijkste boeken over steden van de afgelopen jaren. Migrantenwijken, betoogt hij, zijn in de eerste plaats plekken waar arme plattelandsbewoners op korte tijd een steile klim maken op de sociale ladder.

Als overheden die wijken tenminste goed aanpakken.

“En in Brussel kan dat beter.”

W

e ontmoeten Doug Saunders op het terrasje van een Roemeens café aan de Slachthuizen in Kuregem. De zaterdagmarkt loopt op zijn laatste benen. Kraampjes, marktbezoekers en verkopers vormen een kleurige mozaïek. De markt en de wijk errond vormen een aankomstwijk, een ‘arrival city’.

Doug Saunders, buitenlandjournalist bij de Canadese krant The Globe and Mail, gooide hoge ogen met zijn boek. Ook in Vlaanderen. Antwerps burgemeester Patrick Janssens (SP.A) was zo onder de indruk dat hij de auteur een maand lang naar een van zijn aankomstwijken uitnodigde. Vlaams minister Sven Gatz (Open VLD) noemde het boek recent nog een van de twee die zijn kijk op de wereld grondig heeft veranderd.

En Saunders is in Brussel omdat hij een van de mensen was die fotograaf Kurt Deruyter inspireerden voor zijn nieuwe boek Halfway Home.

De these van Arrival City is verfrissend. Terwijl arme migrantenwijken meestal als probleembuurten worden bekeken, ziet Saunders vooral de mensen en het parcours dat ze afleggen. Dat zien mag men gerust letterlijk nemen. Het boek is doorspekt met reportages uit een twintigtal steden in de hele wereld.

Aankomstwijken, stelt de auteur, zijn vooral plekken waar dynamische plattelandsbewoners naartoe trekken met de hoop op een beter leven. In die wijken vinden ze aansluiting met landgenoten die hen voorgingen, ondernemen ze en kunnen ze op relatief korte tijd doorstoten tot de middenklasse.

Vaak verlaten ze dan de aankomstwijk om plaats te maken voor arme nieuwkomers. Het beleid ziet een wijk waar armoede stagneert of toeneemt, terwijl de wijk eigenlijk als een spectaculaire sociale lift fungeert.

Brussel komt in uw boek niet voor, maar u kent de stad wel...

Saunders: “Brussel is een interessant voorbeeld omdat deze stad bij rechtse auteurs in de Angelsaksisch wereld symbool staat voor hoe migratie kan mislukken. Brussel, en ook Malmö in Zweden, zijn een nachtmerrie op vlak van migratie, zo klinkt het steevast, terwijl ik er niet zeker van ben dat die schrijvers er ooit geweest zijn.”

En wat zegt u?

Saunders: “Ik zie veel problemen: intergenerationele armoede, kinderen van migranten die het slechter doen dan hun ouders. Terwijl dat in de rest wereld van de wereld juist andersom is. De vraag is dus: waarom lukt hier niet wat elders wel lukt? En dan is een van de redenen niet de migratie op zich maar het falen van het onderwijs.”

“Ik heb vooral de Marokkaanse mi-

DOUG SAUNDERS:

“Getto’s zijn niet per se negatief”

gratie bestudeerd. Hier in Brussel komen de migranten voornamelijk uit het Rifgebergte. Het waren geitenhoeders op zoek naar een job.

Als ze dan hier komen, stellen ze vast dat de industrie is weggetrokken. Ze sturen hun kinderen hier naar school, maar dan loopt er van alles mis. De kinderen blijven vaker zitten of haken af, zonder diploma.

Vooral bij jongens is dat een probleem.”

Hoe komt dat?

Saunders: “Deels door een gebrek aan voeling met het Westers onderwijssysteem. Maar er is in het algemeen ook de overgang naar het secundair, met het vroege selectiesysteem waar migrantenkinderen niet tijdig voor klaargestoomd zijn.”

“Daar komt nog bij dat scholen in Brusselse migrantenwijken het niet onder de markt hebben. Succesvolle migranten sturen hun kinderen naar scholen in middenklassebuurten. De scholen in migrantenwijken raken zo in een neerwaartse spiraal.”

Is Brussel dan eerder een mislukte ‘arrival city’?

Saunders: “Laat ik eerst de factoren opsommen die een positief verhaal mogelijk maken: de aankomstwijken hier zijn goed gelegen en dichtbevolkt, wat een groot voordeel is. Ze liggen dicht bij het stadscentrum, wat het ondernemerschap makkelijker maakt. De woningen zijn relatief betaalbaar.”

“Maar op het institutionele vlak loopt het mis. Wie een zaak wil opzetten krijgt te maken met heel wat bureaucratie: je moet een diploma bedrijfsbeheer hebben, er zijn dure openingstaksen, ingewikkelde voorschriften, enzovoort. Daardoor blijven vele allochtonen ondernemers hangen in de grijze economie.”

“Verder zijn er drempels op vlak van staatsburgerschap. Inwoners lange tijd in de illegaliteit laten leven is ongezond. Sommige mensen zonder papieren zullen zich wel uit de armoede kunnen werken, maar dan nog kunnen ze hun geld niet investeren in woningen, zullen ze hun kinderen niet naar universiteiten

Doug Saunders in Kuregem: “Ik ben geen cultuurrelativist.”

BDW 1494 PAGINA 7 - DONDERDAG 15 OKTOBER 2015

INTERVIEW > DOUG SAUNDERS OVER AANKOMSTWIJKEN

‘JE TREKT NIET NAAR EEN PLEK DIE JE HAAT’ sturen, of hun onderneming uit de grijze economie kunnen halen.”

Snel burgerschap en regularisatie kan ook voor een aanzuigeffect zorgen, met nieuwe migratie tot gevolg.

Saunders: “Akkoord. En ik ben ook geen voorstander van open grenzen.

Er moet een redelijk migratiebeleid zijn.”

“Op migratie heb ik een erg Canadese kijk. Als een groepje migranten in een wijk komt wonen en er hun gemeenschap vormt, is dat voor mij een voldoende vorm van integratie. De kinderen zullen toch de taal van het land leren. Waar ik woon in Toronto zijn er gezinnen uit Guandong in China, de Azoren, Eritrea, enzovoort. De ouders spreken geen Frans of Engels, zelfs al wonen ze er twintig jaar. Ze blijven in hun eigen buurt, spreken er hun eigen taal.

Maar hun kinderen spreken beter Engels dan mijn eigen kinderen.”

“De baseline is, en die is wetenschappelijk onderbouwd: als je economische migratie en een degelijk onderwijssysteem goed op elkaar afstemt zodat migranten evenveel kansen krijgen op de arbeidsmarkt als autochtonen, dan zullen de zogenaamde multiculturele problemen zich vanzelf oplossen.”

“Hoe mensen zich kleden, wat ze eten, de religie die ze aanhangen, of de voetbalploeg waar ze voor supporteren wordt nu vaak als een bedreiging gezien op het moment dat die mensen geen job hebben of ongeschoold zijn. Maar van zodra ze volwaardig deel uitmaken van het economisch systeem, is het een louter cultureel gegeven en kunnen we er makkelijk mee om.”

© SASKIA VANDERSTICHELE

Hoe staat u tegenover inburgeringscursussen voor nieuwkomers? Een goed idee?

Saunders: “Neen. Burgerschap is iets wat je doet, niet iets wat je zegt. Het is niet door een cursus te volgen, dat je deel zal uitmaken van het economisch en maatschappelijk

weefsel. In sommige landen zijn die cursussen zelfs een soort van straf.

In Nederland bijoorbeeld zijn ze opgezet om migranten uit bepaalde landen te intimideren: het gaat over abortus, homorechten, ...”

Ook Canada heeft een traditie van inburgering...

Saunders: “Wij hebben een burgerschapsexamen. Engeland ook trouwens. Mijn vrouw, die Canadese is, moest die ook doen toen we naar Londen verhuisden. Ik niet, omdat ik half Brits ben. Wel, ik zou niet in die test slagen. Daar zit een heel vileine vraag in: “Worden vrouwen slechter betaald dan mannen?” Het juiste antwoord was: neen, terwijl je die vraag op twee manieren kan interpreteren: descriptief en normatief. Vrouwen zijn wel degelijk slechter betaald, maar dat is natuurlijk geen reden om er voorstander van te zijn.”

“Ik ben geen cultuurrelativist. Het is van belang voor een samenleving om een aantal kernwaarden te delen: respect voor de rechtsstaat, voor de scheiding van kerk en staat, en gelijke rechten voor man en vrouw. Die gemeenschappelijke grond heb je nodig, maar wie migreert heeft dat ook wel begrepen. Anders zouden de migranten niet naar dat land komen wonen waar die waarden van toepassing zijn.”

“We vergeten het soms maar migratie is een groot risico, vergt een grote investering. Je migreert niet naar een land dat je haat.”

Je migreert misschien wel naar een land waar je kunt rekenen op sociale bijstand.

Saunders: “Afhankelijk zijn van de bijstand is een symptoom, eerder dan een ziekte. Het klopt: een migrant kan in die val trappen, en over verschillende generaties afhankelijk worden van de werkloosheid, van sociale steun, maar dat is niet het leven waar de meeste mensen naar op zoek zijn.”

“Het is een mythe dat mensen naar hier zouden komen omwille van de sociale zekerheid. Zoveel geld is het niet, laat staan dat je er je investering mee terugbetaalt. Tenzij je criminele bedoelingen hebt natuurlijk.”

“De reden dat mensen in intergenerationele armoede verzeild geraken is niet de sociale zekerheid maar het zijn de maatschappelijke en economische drempels. Die maken het migranten moeilijk maken om een succesverhaal te schrijven.”

“De overheid reageert vaak op de verkeerde manier. Ze ziet dat de armoede stijgt, bijvoorbeeld hier in Kuregem en wil daar dan iets aan doen. Terwijl armoede paradoxaal genoeg een positief signaal kan zijn.

In de ‘arrival city’ is een arme wijk de plek waar de migrant voor het eerst komt wonen. Als hij een succesverhaal schrijft, gaat hij weer weg, en komen er andere armere migranten in de plaats. Statistisch gezien gaat het om een wijk van grote armoede, terwijl het in de feite een enorme sociale lift is.”

“Dus de overheid reageert fout in die wijk door de bijstand te verhogen, terwijl ze er juist beter het ondernemerschap zou stimuleren door de bureaucratische drempels weg te verlagen.”

Sommige politici vrezen een soort balkanisering van Brussel, met veel verschillende gemeenschappen, maar geen gemeenschappelijk verhaal.

Saunders: “Getto’s zijn niet per se negatief. Steden waar migratie een succes zijn, Londen, New York, Toronto, hebben allemaal districten waar migranten hun eigen gemeenschapsleven opbouwen. Precies omdat de migranten, door de eigen netwerken, sneller uit de armoede geraken, en dan naar middenklasse wijken trekken. Getto’s zijn op die manier als een transportband voor maatschappelijke vooruitgang.”

U heeft een erg optimistische kijk op migratie.

Saunders: “Mijn boek is helemaal niet optimistisch. Het is meer een reisverhaal van mislukkingen. Heel wat plekken die ik beschrijf maken een crisis mee.”

De manier waarop u migratie beschrijft gaat toch uit van een positieve veronderstelling.

U gelooft zelfs dat migratie het klimaat kan redden, onder meer omdat de plattelandsexodus leidt tot kleinere gezinnen. Wat een ecologisch voordeel is.

Saunders: “Klopt. Weet u: ik breng hier een Noord-Amerikaans standpunt naar voor. Onze landen, VS, Canada, zijn bijna honderd procent migratielanden. De standaard denkmodus is: zie je een migrant, dan geloof je dat die zal slagen in het leven. En als het niet lukt, dan vragen we ons af: wat is er in hemelsnaam misgelopen?”

“In Europa denkt men net andersom. Men gaat ervan uit dat een migrant zal mislukken in het leven. En als die toch slaagt klinkt het: hoe is dàt nu mogelijk?”

Steven Van Garsse en Kris Hendrickx

ADVERTENTIE

QUIZ N-VA Sint-Joost-ten-Node vrijdag 23 oktober om 19.00 uur The Paddock, Madouplein 6, Sint-Joost-ten-Node Info en inschrijven: lieven.tack@n-va.be

BDW 1494 PAGINA 8 - DONDERDAG 15 OKTOBER 2015

© JEUGD EN MUZIEK BRUSSEL

Concerten voor de jeugd, statig bij de tiende verjaardag van Jeugd en Muziek, nu al wat losser.

MUZIEK > JEUGD EN MUZIEK 75 JAAR JONG

© WILLEM DE LEEUW

Mooie liedjes

DUREN AL EENS 75 JAAR BRUSSEL – Zaterdag 17 oktober zal het in Bozar dag op dag 75 jaar geleden zijn dat het eerste ‘concert voor jongeren’ in de Henri Le Boeufzaal Jeugd en Muziek/ Jeunesses Musicales op gang trok. Een verjaardagsconcert herinnert daaraan en op de Family Day kunnen uw kinderen zelf aan de slag.

“Jeugd en Muziek was aanvankelijk gericht op de middelbare school, gaandeweg kwamen daar de basis- en de kleuterschool bij”

Doel wordt middel “In 1974 werd internationaal beslist niet alleen klassieke muziek uit te dragen, maar goede muziek tout

Tegenwoordig mogen de kinderen zelf muziek spelen in de klas. © BOZAR ARCHIVES

meenschapsgebonden, red.) en ver daarbuiten, zeulend met de Nagra bandrecorder.”

court. Ook jazz, folk, wereldmuziek dus, en ik promootte zelfs rockmuziek waar men in het begin toch wel huiverachtig tegenover stond,” aldus Jonckheere: “Ook de manier waarop muziek wordt geïntroduceerd, is enorm geëvolueerd. In de jaren 1970 ging een muzikant voor de klas staan, gaf uitleg over zijn instrument en speelde dan liedjes als Mijn hoed die heeft vier deuken.

Nu kunnen de kinderen zelf een instrument bespelen, en samen wordt er muziek gemaakt vanuit hun leefwereld. Jeugd en Muziek was aanvankelijk gericht op de middelbare school, gaandeweg kwamen daar de basis- en kleuterschool bij. Overal werkt Jeugd en Muziek samen met de culturele partners. In Brussel worden bijvoorbeeld concerten in het Magritte- of Kindermuseum aangepast aan de tentoonstellingen.

Ik ben nu oud en wijs genoeg om te beseffen dat je als achttienjarige wel in iets anders geïnteresseerd bent dan klassieke muziek, maar ik weet ook dat je later, als je 35 of 40 wordt, weer naar een concert wil, zeker als je als kind al eens de drempel van de zogenaamde cultuurpaleizen hebt overschreden.”

Volgens Jan Geerts van Jeugd en Muziek Brussel ligt de focus de komende jaren meer op zelfontplooiing en participatie in plaats van op vervolmaking, wat nog wel het geval

maar wij zijn geen lesgevers. Met Klankkleuren bijvoorbeeld brengen we Brusselse kinderen van 6 tot 12 jaar op een niet-schoolse manier © JEUGD EN MUZIEK BRUSSEL

W

at Marcel Cuvelier, directeur van de Filharmonische Vereniging van Brussel, op 17 oktober 1940 in het Paleis voor Schone Kunsten presteerde, was niet zonder risico in een tijd waarin samenscholingen verboden waren. “Het verhaal gaat,” zegt oud-directrice Jeugd en Muziek Brussel Mich Jonckheere, “dat Cuvelier op een bureau op het stadhuis een dossier had zien liggen waarop Jugend in Brüssel stond. Met een fluistercampagne in de scholen had hij de jongeren voor muziek gewonnen vóór de Duitse bezetter zijn wellicht minder nobele plannen ten uitvoer kon brengen.”

Jonckheere was van 1975 tot 2012 directrice: “Toen ik begon was Jeugd en Muziek al stevig uitgebouwd. De tweetalige organisatie die in Brussel ontstaan was, kende al pijlsnel internationaal succes. Vandaag hebben meer dan vijftig landen lokale afdelingen. De basis was steeds: jongeren onder jongeren. Zo mocht het Brussels Jeugdorkest onder leiding van een 21-jarige Dirk Brossé het Gents Filmfestival openen. Zelf was ik ook nog groen achter de oren toen ik begon. In de jaren 1980 was er op woensdagnamiddag op Radio 3 het Jeugd en Muziekuurtje waarvoor ik jongeren mocht gaan interviewen in Vlaanderen (in de jaren 1970 werd Jeugd en Muziek ge-

is bij de jeugdorkesten, die in een aparte vzw verdergaan: “Jeugd en Muziek is complementair met het Deeltijds Kunstonderwijs (DKO),

Koningin Elisabeth, Jeugd en Muziek-oprichter Marcel Cuvelier bij delegatie muzikale jongeren.

ADVERTENTIE

BDW 1494 PAGINA 9 - DONDERDAG 15 OKTOBER 2015

Ook Brussels cultuurschepen Karine Lalieux had trouwens iets te vertellen op dat congres. Ze vond dat het Belgische leger achterwege blijft in de vluchtelingencrisis. Haar redenering: “l’armée a plein de médecins! Et pourtant, dans cette crise, l’armée est absente. C’est donc une volonté délibérée de ce gouvernement de ne pas acceuillir ces gens qui fuient l’horreur et la guerre.”

Zoals Friedrich Nietzsche al wist: als uzelf lang genoeg in de kloof gaapt, dan gaapt de kloof ook terug in uzelf.

Fietsspaakshakers

Programma op www.jm75.com

CHIEN ÉCRASÉ Het Brugmannziekenhuis in Laken blijkt voor veel mensen onvindbaar. Dat komt namelijk omdat het ziekenhuis zich officieel op nummer 4C bevindt, maar nummer 4C officieel niet blijkt te bestaan. Gelukkig is ook daar iets voor te vinden: het ziekenhuis wil graag nummer 10 zijn, want dat nummer is nog beschikbaar. Eén probleempje: dat huisnummer is eigendom van de gemeente Jette. Hierover worden dus binnenkort vast harde onderhandelingen opgestart.

Trouwens, iemand nog iets vernomen van de Waterloosesteenwek? U weet wel, die steenweg in Sint-Gillis die eindigt op een -k in plaats van op een -g.

Bij het ter perse gaan was het dus duidelijk dat uw stadskrant in de toekomst verder gaat onder de naam ‘Bruzz’. We hadden al iets kunnen vermoeden over op til zijnde hervormingen bij de Vlaams-Brusselse Media toen vorige week onze collectie statieportretten van onze favoriete filosofen spontaan van de muur vielen, onze drone na een lange afwezigheid terug binnen kwam gevlogen en ons niet wou opbiechten waar-ie geweest was en we in de lift een verzopen zalm tegenkwamen die claimde dat hij nog voor De Morgen gewerkt had en dringend op zoek was naar een nieuwe uitdaging bij een boeiend mediabedrijf.

Enfin, u leest het volledige verhaal ooit wel eens in onze memoires.

WWW.MISTRAL-GANSHOREN.BE

- 1, 2 of 3 slaapkamers - ruime, zonnige terrassen en/of tuin - ideale investering met meerwaarde-potentieel VANDERVEKENSTR. / NEGEN PROVINCIESLAAN

info & verkoop :

GANSHOREN ADVERTENTIE

TE KOOP

NIEUWBOUWWONINGEN EN APPARTEMENTEN

HALLE NEDERHEM kijkappartement: Nederhem  één- en meergezinswoningen 

ASSE TIEBOUTSTRAAT 5 moderne GB met grote tuin  op de rand van Brussel 

MATEXI KIJKDAG 18 OKTOBER 14-18U

HALLE SPITAELSLAAN  

kijkwoning: Dokter Spitaelslaan 94 4 energievriendelijke woningen

KRAAINEM BOOMGAARDSTRAAT  

12 à la carte woingen en bouwgronden goede verbinding

Bekijk ons volledige aanbod op www.matexi.be/vlaamsbrabant Regiokantoor Vlaams-Brabant

T 02 270 07 45

www.matexi.be - vlaamsbrabant@matexi.be

In toep. van art. 5.2.6. VCRO: Vg - Wg - gdv - gvkr - Vv. EPB-attest beschikbaar binnen 6 maanden na voorlopige oplevering.

Voor zaterdagnamiddag kan u zich samen met uw kinderen van 0 tot 12 jaar inschrijven voor allerlei workshops en voorstellingen. De workshops zijn in het Nederlands, het Frans of niet-talig. De kinderen gaan op zoek naar het geluid van de seizoenen en muzieknoten worden kleuren met behulp van boomwhackers (meerkleurige holle plasticbuizen). Er is een blazerswinkel, een minibus vol drums en een percussieorkest van pvc-buizen en fietsspaakshakers. Partituren worden geïnspireerd door De sterrennacht van Vincent van Gogh. In de voorstellingen volgen kinderen een jonge vogel op de tonen van doedelzak, sopraansax en diatonische accordeon of worden jazz en Arabische muziek gemixt.

Tijdens het verjaardagsconcert ‘s avonds brengt Amaj Jong Symfonisch, samengesteld uit muzikanten van de jeugdorkesten, naast hedendaagse composities van Pierre Slinckx ook een stuk uit het programma van het concert in 1940.

Verder treden Quatuor MP4, Osman Martins en Osvaldo Hernandez Napoles op. Het tweetalige verjaardagslied Een liedje voor de wereld/ Une chanson pour le monde, geschreven door Niels Boutsen (Stoomboot) en Théo Eloy, wordt symfonisch ten gehore gebracht. Waar de gitaren opduiken, verouder je een pak minder snel, luidt het daarin.

An Devroe

€ 144.900

1 IJ 8/ K 10 D A G

Hakt er wel flink in, die nietsheid.

vanaf

K

met muziek in aanraking. Muziek is niet meer het doel, maar een middel om sociale buurtprojecten op te zetten. Muziek is niet-talig, en dus ideaal om aan samenlevingsopbouw te doen.”

Een retrospectieve tentoonstelling in Bozar doet deze Belgische muziekgeschiedenis heropleven.

Bart Daems van Bozar over enkele opmerkelijke stukken uit de archieven van Bozar en Jeugd en Muziek: “Proefdrukken van toen nog 78-toerenplaten die door het acetaat maar een aantal keer konden worden gedraaid of drukwerk bedoeld voor zwangere vrouwen, want met muziekinitiatie kon je niet vroeg genoeg beginnen. Verder zijn er de ontwerpen van Joan Miró en Alexander Calder en het Gouden Boek uit 1950 met tekeningen en schilderijen van Magritte, Delvaux, Tytgat en Klee.”

Die nietsheid blijkt trouwens ook een thema te zijn dat de Brusselse PS bezighoudt. De Franstalige socialisten hielden vorige week congres, en naast het feit dat Laurette Onkelinx volgens La Libre Belgique voor de gelegenheid omgevormd was tot ceremoniemeester, was vooral de interventie van coryfee Philippe Moureaux opmerkelijk. Toen Onkelinx vroeg wie in de zaal het woord vroeg, stak Moureaux zijn hand op, om vervolgens een uiteenzetting te houden over het feit dat het echte politiek links wél competent is om te regeren.

betaalbare nieuwbouwappartementen

1 IJ 8/ K 10 D A G

Uw commentator heeft er nog zo voor gewaarschuwd, maar naar aloude gewoonte werd onze goede raad weer eens in de wind geslagen. De lessen nietsheid van Joëlle Milquet (CDH), dus.

Een regelrechte flop, die ‘cours de rien’ van de minister van onderwijs van de Franse gemeenschap. Werden ingevoerd nadat het grondwettelijk hof had geoordeeld dat lessen zedenleer niet neutraal waren, en la Milquet schudde toen lessen uit haar mouw waarin niets werd meegegeven van waarden. 2,5 procent van de leerlingen in het Franstalige onderwijs volgt lessen nietsheid, zo blijkt nu. Bijna niets.

TE KOOP

K

© ARCHIEVEN BOZAR

P-PRAAT

ADVERTENTIE

ZWIJGSTIL LUISTERFESTIVAL IN BRUSSEL

21.10

GRATIS DE KLUIS VAN EUSTACHIUS

met Pieter Embrechts, Isolde Lasoen, Saskia De Coster, Raf Keunen & Raf Walschaerts

DE LITERAIRE LUISTERQUIZ met Frieda Van Wijck

HET GELUIDSHUIS

Kabouter Korsakov & Heerlijk Hoorspel met Gene ‘Gini’ Bervoets

HET GEDICHT VAN VANDAAG door Joke Van Leeuwen

DE MADAMMEN van RADIO 2 LIVE Belleman Bert Verbeke, beeldentolken, luisterboeken, luistermassages, auditieve kappersbeurten, duivengekoer, een luisterreis door Vlaanderen en nog veel meer…

www.luisterfestival.be

BDW 1494 PAGINA 11 - DONDERDAG 15 OKTOBER 2015

WELZIJN > ARNAUD VERSTRAETE (GROEN) DRINGT AAN OP SNEL OVERLEG TUSSEN VLAANDEREN, WALLONIË EN BRUSSEL

‘Ouderenzorg wordt chaos’ BRUSSEL – Vijftien jaar na Vlaanderen willen ook Brussel en Wallonië een vorm van zorgverzekering aanbieden. “De gemeenschappen in dit land moeten snel bij elkaar zitten. Anders wordt het een onoverzienbaar kluwen,” zegt parlementslid Arnaud Verstraete (Groen).

Verstraete kwam met nieuwe cijfers over de Vlaamse Zorgverzekering in Brussel. Die zien er niet rooskleurig uit.

Er zijn nu nog maar 44.166 Brusselaars aangesloten (cijfers 2014). Dat is meer dan 10.000 minder dan in 2007 (-19 procent). Er niets dat er op wijst dat die dalende trend gekeerd kan worden.

De Gemeenschappelijke Gemeenschapscommissie (GGC, Brussel) start over enkele weken een haalbaarheidsstudie voor een eigen zorgverzekering.

Wallonië heeft al beslist om in 2017 de Assurance Autonomie in te voeren.

En Vlaanderen worstelt met de uitbreiding van de Vlaamse zorgverzekering in Brussel.

Die wordt in Vlaanderen een heuse ‘Vlaamse Sociale Bescherming’, maar in Brussel zal die er komen in een lightversie. De reden? De zesde staatsher-

vorming heeft de bevoegdheid ‘hulp aan bejaarden’ aan de GGC (Brussel) toegekend. Met andere woorden: Vlaanderen kan grondwettelijk geen volledige Vlaamse sociale zekerheid uit de grond stampen in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.

Arnaud Verstraete ziet enorme problemen opduiken. “De drie gemeenschappen zijn elk in hun eigen hoek plannen aan het maken, maar als die in Brussel samenkomen, zal dit grote chaos veroorzaken. De drie gemeenschappen moeten daarom zo snel mogelijk samenzitten om dit uit te klaren.”

Verstraete vindt het alvast onzinnig om in Brussel twee zorgverzekeringen naast elkaar te laten bestaan.

“Dat creëert een ongelijkheid. Iedereen zal verplicht moeten aansluiten bij de GGC-verzekering. En wie het zich financieel kan veroorloven betaalt voor de Vlaamse Sociale Bescherming. Er moet één systeem komen waarbij alle Brusselaars op gelijke voet worden behandeld.”

Arnaud Verstraete: “Eén zorgverzekering in Brussel, geen twee.”

ADVERTENTIE

SECUNDAIR ONDERWIJS SCHOOLJAAR 2016 - 2017

NAAR DEZELFDE SCHOOL ALS BROER OF ZUS? Ga naar de school tussen 4 en 15 januari 2016

Je kind inschrijven in een Nederlandstalige secundaire school in Brussel? Kijk op inschrijveninbrussel.be.

Heb je al een kind op de school? Dan hebben broers en zussen voorrang in die school, in het 1e leerjaar.

Ga naar de school tussen 4 en 15 januari 2016. En schrijf broer of zus in! Ook kinderen van schoolpersoneel hebben dan voorrang.

Belangrijk! n Na 15 januari 2016 is er geen voorrang meer voor broers, zussen of kinderen van schoolpersoneel. n Voor andere kinderen verschilt de procedure. In sommige scholen moet je aanmelden, tussen 4 en 29 januari 2016.

Vragen? Surf naar inschrijveninbrussel.be

© SASKIA VANDERSTICHELE

Steven Van Garsse

BDW 1494 PAGINA 12 - DONDERDAG 15 OKTOBER 2015

BDW REGIO

LAKEN > DE BEWOGEN GESCHIEDENIS VAN ZWEMBADEN IN LAKEN

VIJFTIG JAAR POLITIEK GEPALAVER (VOOR EEN ZWEMBAD)

Op maandag 5 oktober heropende het zembad van Laken de deuren.

© SASKIA VANDERSTICHELE

Vorige week ging het zwembad van Laken in de Kerkeveldstraat opnieuw open. De renovatie, die in 2012 begon, had normaal anderhalf jaar mogen duren. De vernieuwing duurde uiteindelijk dubbel zo lang. Maar die vertraging staat in schril contrast met de processie van Echternach die vooraf ging aan de opening van het zwembad in 1972. Een overzicht van meer dan vijftig jaar politiek gepalaver.

L

aca, de Geschied- en Heemkundige Kring van Laken, heeft uitgebreid opzoekingswerk verricht naar de geschiedenis van het Lakense zwembad. Ze baseren zich daarbij op de verslagen van de Lakense en Brusselse ge-

ADVERTENTIE

Puzzel Deze dienst wil u de nodige informatie bezorgen om u wegwijs te maken in uw zoektocht naar mogelijkheden, voorzieningen voor personen met een handicap

✆ 0800-15045

alle werkdagen van 9 tot 12u30, maandag, dinsdag en donderdag van 13 tot 15u30

Bezoeken enkel op afspraak

puzzel@resonansvzw.be

meenteraad. Laken had al in 1885 een zwembad in de Claessensstraat.

Dat bad was in openlucht, en is verdwenen toen de terreinen in 1898 verkocht werden aan de haven.

Vanaf 1900 was er een openluchtzwembad van de Stad Brussel aan de Slachthuislaan, met water uit het kanaal van Charleroi, maar dat was het grootste deel van het jaar niet open en maakte dan ook verlies.

Nieuwe denkballon Tijd voor een nieuw zwembad dus.

In 1921, ook het jaar van de annexatie van Laken bij Brussel, is er op de gemeenteraad sprake van de bouw van een nieuw zwembad. Maar concrete plannen zijn er op dat moment nog niet. In 1925 wordt het oud gemeentehuis in Laken in de Paleizenstraat (dat in 1912 verlaten werd voor het nieuwe aan het Bockstaelplein), naar voren geschoven als mogelijke locatie.

Op de gemeenteraad van 25 november 1929 merkt gemeenteraadslid Willem Van Remoortel op dat men nog geen stap verder is. Verschillende opties circuleren, zoals een terrein aan het Luna Park (waar nu het Kaaitheater en Citroën is) en een openluchtzwembad naast het Heizelstadion. In 1935 is nog altijd niets beslist over de locatie van het bad. En dat veertien jaar nadat het plan voor het eerst op tafel lag.

“De ligging was een groot pijnpunt”, zegt Wim Van der Elst, voorzitter van Laca. “Het was de bedoeling om het in de buurt van de scholen aan te leggen. De piste van een zwembad aan de Heizel was daarom nooit realistisch. En best in een armere wijk, zodat de mensen die thuis geen bad hadden zich daar konden komen wassen. In die zin moest het zwembad best in oud-Laken komen, wat toch meer een arbeiderswijk was dan bijvoorbeeld de nieuwe bou-

“Het zwembad moest best in oud-Laken komen, wat toch meer een arbeiderswijk was dan de nieuwe boulevards als de Bockstaellaan en de Houba de Strooperlaan”

levards als de Bockstaellaan en de Houba de Strooperlaan.”

Daarna blijft het lang stil rond het zwembaddossier. Pas na de Tweede Wereldoorlog, in juli 1946, komt schepen Lucien Cooremans met een nieuwe denkballon. Hij stelt een zwembad op terreinen aan de Wittouck- en Laneaustraat voor, maar daar zou een school komen. Later dat jaar is er sprake van een Olym-

pisch zwembad met een atletiekpiste en wielerbaan errond, aan de Prins Leopoldsquare. Al snel wordt duidelijk dat die optie niet realistisch is.

De impasse voor het Lakense bad blijft duren. Het idee van een intergemeentelijk zwembad met Koekelberg, Molenbeek, Sint-AgathaBerchem en Ganshoren aan het gedempte Gobertdok vindt geen weerklank bij schepen Cooremans.

Hij verkiest een meer centraal gelegen plaats. De gemeenteraad besluit geld vrij te maken voor studies.

Het gekrakeel duurt tot 16 juli 1957.

Dan ligt er op de gemeenteraad een voorstel tot onteigeningen van gebouwen en gronden voor, in de Kerkeveldstraat, de Maria-Christinastraat en het Willemsplein. Het is daar dat het zwembad uiteindelijk zal komen, maar daarop is het toch nog een vijftiental jaar wachten. De onteigeningen, waarvoor toestemming van de staat nodig is, slepen aan. Pas in oktober 1961 wordt het voorontwerp besproken.

Daarna volgt er opnieuw een aanzienlijke vertraging. De kost is opgelopen, en de administratie schiet niet echt op. Bovendien klaagt Cooremans, intussen al acht jaar burgemeester, in 1964 over tegenkanting van de staat. Die heeft sterk in Brussel geïnvesteerd voor Expo 1958, en is niet erg happig om nu met vers geld over de brug te komen.

Ergernis Pas drie jaar later is de financiering rond. Het hele project kost net geen 80 miljoen frank, de staat zorgt voor een subsidie van 39 miljoen frank. Daarna gaat het plots snel: op 4 september 1972 opent het zwembad de deuren. In de vijftig jaar die verstreken zijn, heeft de stad meer dan tien mogelijke locaties overwogen en telkens weer afgeschoten.

Het is uitzonderlijk dat dit dossier zo lang heeft aangesleept, al konden volgens Van der Elst sommige projecten toch geregeld meer tijd dan nodig in beslag nemen: “Zeker voor projecten in de kleinere deelgemeenten, zoals Laken, Neder-OverHeembeek of Haren. De gemeenteraadsleden uit Laken vonden dat ze door de Stad stiefmoederlijk werden behandeld. Nochtans was Laken wel prominent aanwezig in de gemeenteraad. In de overgangsfase na de aanhechting had Laken een gegarandeerde vertegenwoordiging in de gemeenteraad, wat vaak voor ergernis zorgde bij de andere gemeenteraadsleden.”

Filip Van der Elst

BDW 1494 PAGINA 13 - DONDERDAG 15 OKTOBER 2015

SINT-AGATHA-BERCHEM > VERNIEUWDE CAMPUS KASTERLINDEN FEESTELIJK GEOPEND

‘HET LIJKT OP EEN UNIVERSITEIT’ Twee jaar na de eerste steenlegging van de nieuwe campus Kasterlinden mogen de nieuwe basis- en secundaire school, het internaat en het revalidatiecentrum De Pooster met recht en reden geslaagd genoemd worden.

“Een pareltje aan de kroon van het Nederlandstalig Onderwijs,” zo omschreef VGC-collegevoorzitter Guy Vanhengel (Open VLD), bevoegd voor Onderwijs, eerder al Kasterlinden. Het instituut is al langer toonaangevend tot ver buiten het gewest, als het aankomt op onderwijs voor kinderen met gehoor-, spraak- of gezichtsproblemen en autismespectrumstoornissen. Het basis- en secundair onderwijs tellen samen 25 leerlingen. Daarnaast worden via het geïntegreerd onderwijs (GON) nog eens 752 leerlingen in het gewoon onderwijs geholpen.

Intussen is het twintig jaar geleden dat de VGC de inrichtende macht werd van het Nederlandstalige deel van de school en van het revalidatiecentrum De Poolster. Om plaatsgebrek weg te werken, drong een investering in nieuwbouw zich langzaam op.

Groen en ruimte De nieuwe campus bestaat uit vier duurzame gebouwen en heeft een totale oppervlakte van zo’n 18.000 vierkante meter. Voortaan worden Nederlandstalige en Franstalige leerlingen van Institut Alexandre Herlin, Kasterlindens

De nieuwe campus bestaat uit vier duurzame gebouwen.

tegenhanger, defi nitief van elkaar gescheiden, daar waar ze voorheen nog ruimtes deelden. Het Institut Alexandre Herlin blijft in de oude gebouwen. De architecturale eenheid tussen de schoolgebouwen en De Poolster moet de samenwerking nog verbeteren. Er zijn veel groene zones en buitenspeelruimtes, een ondergrondse parking en een gloednieuwe sportzaal die op termijn ook zal opengesteld worden

ZORGCOÖRDINATOR VANESSA LOPES:

“We hebben vooral meer plaats”

© BART DEWAELE

voor sportorganisaties uit de buurt.

De gangen en klaslokalen zijn ontworpen door Polo Architects, en ademen creativiteit en kleur, maar ook rust en pedagogisch comfort uit. “We hebben vooral veel meer plaats,” glundert Vanessa Lopes, zorgcoördinator in Kasterlinden.

“Zo hebben we voor de richting Kantoor nu ruimte voor baliesimulaties, zodat onze leerlingen in een veilige omgeving kunnen trainen vooraleer

ADVERTENTIE

in BRUSSEL

Jobbeurs van de non-pr -profit -pr en publieke secto ctor 5e / de ÉDITION / EDITIE

ENTRÉE GRATUITE GRATIS TOEGANG

09.30 - 16.00 CONFÉRENCES / CONFERENTIES TABLES RONDES / RONDETAFELS EMPLOYEURS / WERKGEVERS

Area 42

46, Rue des Palais 1030 Bruxelles /46, Paleizenstraat 1030 Brussel

ze een echte stage aanvatten.” Fabian staat samen met twee schoolkameraden geamuseerd te kijken naar de stoet van prominenten in zijn school. Hij zit in de zesdeklas van OV2, de studierichting waar leerlingen worden voorbereid op het werken in een beschutte werkplaats.

“We moeten nog een beetje onze weg zoeken,” zegt hij. “Vroeger was het precies een huis, nu lijkt het op een universiteit.”

Het renovatieproject is met een waarde van 33,5 miljoen euro de grootste investering ooit in de geschiedenis van de VGC. “Op het moment dat het M-decreet (dat zoveel mogelijk leerlingen met een beperking les wil laten volgen in het gewoon onderwijs, red.) de verhoudingen tussen het gewoon en buitengewoon onderwijs hertekent, investeert de VGC bewust in het buitengewoon onderwijs,” speechte Vanhengel tijdens het openingsfeest.

Kasterlinden is de eerste school in Brussel die gebouwd werd in een privaat-publieke fi nanciering, de zogenaamde DBFM-constructie. Gedurende 27 jaar betaalt de VGC een gebruikersvergoeding aan bouwfi rma Kairos, onderdeel van de Koninklijke BAM Group, die de campus in ruil ook zal onderhouden. Het is vooral de samenwerking met die private partner die heeft geholpen de strakke timing aan te houden, zo is te horen in de entourage van Vanhengel.

Kim Verthé

BDW 1494 PAGINA 14 - DONDERDAG 15 OKTOBER 2015

gemeentebestuur van Molenbeek is niet de VN-Veiligheidsraad, waarin elk lid een vetorecht heeft.”

SINT-JANS-MOLENBEEK > ‘HUURDER RESPECTEERT REGELS NIET’

MOLENBEEK LAAT CONTRACT MET WHITE STAR ONTBINDEN

Het schepencollege van Sint-JansMolenbeek heeft maandagmiddag de beslissing genomen om het negen jaar durende contract met White Star te laten ontbinden. Enkel indien de club haar gedrag aanpast kan daar nog verandering in komen.

Maar volgens schepen van Gemeentelijke Eigendommen Karim Majoros is daarvoor een mirakel nodig.

“White Star weigert op elke manier om mee te werken aan het delen van het stadion. Ze weigeren om de sleutels te geven en om te onderhandelen over de technische details”, zegt Majoros.

White Star geeft daarmee geen gehoor aan de beslissing van de rechtbank. Die besloot op 12 augustus dat White Star en vierdeklasser RWDM het stadion moeten delen.

Enkele weken geleden veranderde White Star nog zonder toelating de sloten van het stadion, toen RWDM een actie organiseerde om het stadion te poetsen. Toen kwam een gerechtsdeurwaarder ter plaatse en liet de gemeente al weten dat het stappen zou ondernemen tegen White Star.

Als de gemeente doorzet met de ontbinding, mag White Star wel het huidige seizoen nog uitdoen. Volgend seizoen zou de club dan zonder stadion zitten.

Onenigheid Opvallend is dat niet iedereen in het Molenbeekse gemeentebestuur op dezelfde golflengte zit. Tijdens de zitting van het gemeentebestuur stemden de schepenen van MR en Ecolo voor de resolutie, de

© BART DEWAELE

Een nieuwe aflevering in de stadionsaga in Molenbeek: tweedeklasser White Star moet na dit seizoen waarschijnlijk vertrekken uit het Edmond Machtensstadion. “We zijn gedegouteerd door de houding van White Star. Een huurder die de regels niet respecteert, kunnen we niet aanvaarden”, zegt schepen Karim Majoros (Ecolo).

Sabotage

“Tenzij er een mirakel gebeurt, speelt White Star volgend seizoen niet meer in het Edmond Machtensstadion,” zegt schepen Karim Majoros.

schepenen van CDH waren tegen.

Onder hen ook schepen van Sport

Ahmed El Khanouss. Hij haalde White Star in 2014 van Sint-Lambrechts-Woluwe naar Molenbeek. El Khanouss is ook de drijvende kracht achter het contract met White Star, dat de gemeente in maart afsloot.

Daarbij kreeg White Star het gebruiksrecht van het stadion voor negen jaar toegewezen. Oppositiepartijen hadden felle kritiek op dat contract, en vooral op de lange duurtijd ervan.

El Khanouss toonde zich bovendien al langer een koele minnaar van het nieuwe RWDM. Zo deed hij bijvoorbeeld al meermaals zijn beklag over racistische beledigingen die hij op sociale media van RWDM-supporters ontving naar aanleiding van de stadionkwestie.

De onenigheid in het schepencollège is volgens Majoros geen oorzaak van problemen. “We kunnen het niet over alles eens zijn. Dit weerhoudt ons niet om op andere thema’s wel overeen te komen, en om deze beslissing loyaal uit te voeren. Het

Het gemeentebestuur gaat ervan uit dat deze kwestie voor de rechtbank zal eindigen. Molenbeek verwacht immers geen plotse ommezwaai van White Star, en het gerecht moet beslissen over de ontbinding van het contract.

De hele zaak is vooral goed nieuws voor RWDM, dat nu al moeilijkheden kent met de praktische organisatie van zijn thuiswedstrijden in het Edmond Machtensstadion.

Zaterdag vindt de eerste thuiswedstrijd plaats, tegen Sterrebeek. Toch blijft er de vrees dat White Star nog stokken in de wielen zal steken, bijvoorbeeld door opnieuw de sloten te vervangen of door de elektriciteitsof watertoevoer af te sluiten.

De gemeente is op haar hoede: “De gemeente is elke dag ter plaatse om te controleren of alles in orde is. Er zijn nog enkele reparaties nodig, en die zullen deze week gebeuren. We weten dat White Star zeer creatief kan zijn, al hebben we voorlopig geen signalen dat ze nog iets zullen proberen om de match van RWDM te saboteren. Als ze dat toch doen, krijgen ze ongetwijfeld een gerechtelijke verordening in de bus”, besluit Majoros.

Filip Van der Elst

Vlakbij de stad, tussen water en groen, sprankelt een nieuwe buurt.

TE MIDDEN VAN DE BUURT 4 Fonteinen is het nieuwe sprankelende stadsdeel aan de waterkant van Vilvoorde. ’T SAS Het eerste gebouw van 4 Fonteinen telt 138 appartementen met 1, 2 of 3 slaapkamers.

Elk appartement geniet van een schitterend uitzicht op het water, het park of het centrale buurtplein.

VLOT BEREIKBAAR Vanuit deze buurt is een evenwichtige woon-werkbalans perfect mogelijk. Via de nieuwe fiets- en wandelboulevard langs het water bereik je de hoofdstad, op slechts 10 km afstand, snel en aangenaam per fiets.  op

5 min van de Ring met de wagen  snelle treinverbinding naar grote steden  goede lokale busverbindingen

+32 2 270 07 45 info@4fonteinen.be WWW.4FONTEINEN.BE

KIJKNAMIDDAG ZONDAG 18 OKTOBER Kom op zondag 18 oktober tussen 14 en 18u naar het infokantoor aan het water, Steenkaai 44 naast De Kruitfabriek in Vilvoorde.

Als koper krijg je er die dag een elektrische fiets bovenop, waarmee je nóg sneller de wereld intrekt.

In toep. van art. 5.2.6. VCRO: Vg - Wg - gdv - gvkr - Vv. EPB-attest beschikbaar binnen 6 maanden na voorlopige oplevering.

ADVERTENTIE

ADVERTENTIE

BDW 1494 PAGINA 15 - DONDERDAG 15 OKTOBER 2015

© ALTIPLAN

THE BRUSSELS

25 oktober15u

UKKEL > KLACHTEN OVER ‘ILLEGALE AFSLUITING’ EN ‘ONGEZUIVERD’ WATER

BUURTPROTEST TEGEN MARCONIDEPOT De buurtbewoners van de MIVB-stelplaats Marconi op de grens van Ukkel, Vorst en Drogenbos dienen klacht in bij de gemeente. Ze zeggen dat de aannemer er onder meer de milieuvoorschriften niet respecteert, en dat die een deel van het traject van de Groene Wandeling heeft afgesloten.

Er zou ongezuiverd water in de riolering gepompt worden, en er wordt ongesaneerde grond afgevoerd zonder afdekking. Nog volgens de buurtbewoners is er sprake van overlast door trillingen en geluidshinder.

Ook is het traject van de Groene Wandeling afgesloten, in tegenstelling tot wat de MIVB zelf belooft. Maar de MIVB is het absoluut niet eens met die kritiek, de waterzuivering gebeurt volgens woordvoerster An Van hamme volgens het boekje, dat wil zeggen volgens de vergunning die door Leefmilieu Brussel is afgeleverd. En wat de (tijdelijke) afsluiting van de Groene Wandeling betreft, daar wacht de MIVB nog op de vergunning.

Dat de weg nu al afgesloten is, is een veiligheidsmaatregel.

De bewoners van de drie betrokken gemeenten Ukkel, Vorst en Drogenbos vragen nu aan Ukkels schepen van Stedenbouw Marc Cools

(MR) om in te grijpen. “We vragen ten eerste aan de gemeente Ukkel dat zij de Groene Wandeling weer opent,” zegt buurtbewoner André Robe aan FM Brussel. In hun brief vergelijken de buurtbewoners die situatie met de “illegale sluiting van de Keelbeekweg” op de site van de toekomstige gevangenis in Haren.

Robe: “Daarnaast vragen we of de vergunning geldig is, en zelfs ook de klasse van de vergunning.” En Robe gaat nog verder: ooit gaat de MIVB volgens hem het depot moeten afbreken.

“Ik ga volgende week deze feiten controleren,” zei schepen Cools afgelopen weekend.

“Maar het zijn altijd dezelfde twee of drie mensen die zich tegen alles verzetten. Ze waren ook gekant tegen de milieuvergunning voor de Groene Wandeling.” Eerder was er al heel wat tegenkanting tegen de nieuwe Marconistelplaats, waar de trams 4, 82 en 97 staan opgesteld. De MIVB bouwt nu op de site een nieuw stelplaatsgebouw. Dat moet volgend jaar klaar zijn. Tot die tijd staan de trams er in openlucht opgesteld.

THE BRUSSELS CONCERTBAND O.L.V. DIRIGENT GUIDO DE RANTER JAN DE SMET BILLIE KAWENDE BRUCE ELLISON & THE JELLODIES Presentatie Peter Pype

CULTUUR- EN CONGRESCENTRUM Charles Thielemanslaan 93 1150 Sint-Pieters-Woluwe www.woluwe1150.be/kunstencultuur

Info en tickets: 02/218.44.88 brussel

TICKET :15eur

ADVERTENTIE

Nederlandstalig Jezuïetenonderwijs in hartje Brussel

Danny Vileyn

SCHAARBEEK > SP.A KRITISCH OVER PARKEERPLAN

‘Een bijenkorf, in plaats van vijf zones’ De gemeente Schaarbeek heeft haar lokaal parkeeractieplan klaar. “Het wijkt essentieel af van het gewestelijk parkeerbeleidsplan. Onbegrijpelijk,” zegt SP.A gemeenteraadslid Bernadette Vriamont.

De lokale besturen zijn volop bezig om lokale parkeeractieplannen op te maken, zoals gevraagd door het Brussels Gewest. Maar elke gemeente vult dat toch nog altijd in vanuit de eigen gemeentelijke logica.

Dat valt vooral op in de uittekening van parkeersectoren. Het gewest wil kleine sectoren, waarbinnen de bewoners met een bewonerskaart gratis kunnen parkeren. Ze mogen ook in alle aangrenzende sectoren

parkeren. Dat is het ‘bijenkorf’-principe.

De gemeente Schaarbeek wijkt daarvan af, zo blijkt uit de bijlage van het lokaal parkeeractieplan waarvoor nu een openbaar onderzoek loopt.

De gemeente wordt ingedeeld in vijf grote zones. Wie op de grens woont van de zone, kan toch in de aangrenzende zone staan, in de zogenaamde tolerantiestraten. “Het is onbegrijpelijk dat Schaarbeek zich niet inschrijft in het gewestelijk plan. De gemeente zal dat over afzienbare tijd toch moeten doen,“ zegt gemeenteraadslid Bernadette Vriamont (SP.A-oppositie).

Steven Van Garsse

Sint-Jan Berchmanscollege

OPENDEURDAG Zaterdag 17 oktober 2015 • 13.30 uur - 18.00 uur Wil u weten wat ons college te bieden heeft aan jongens en meisjes vanaf 12 jaar?

Breng dan een bezoek aan ons college en maak o.a. rond 15.00 uur het optreden van ons jeugdkoor mee.

Alle inlichtingen betreffende inschrijvingen kunnen op deze opendeurdag verkregen worden. Zie hiervoor ook onze website www.sint-jan-brussel.be Voor meer info: Sint-Jan-Berchmanscollege, Ursulinenstraat 4, 1000 Brussel tel 02/5120370 fax 02/5126475

BDW 1494 PAGINA 16 - DONDERDAG 15 OKTOBER 2015

BDWOPINIE

Volgens filosoof Philippe Van Parijs moet publieke stedelijke ruimte een plek zijn van aangename immobiliteit, eerder dan van duurzame mobiliteit.

© IVAN PUT

MOBILITEIT > PHILIPPE VAN PARIJS EVALUEERT DE AUTOVRIJE CENTRALE LANEN

BRUSSEL – De magnifieke openbare ruimte bevrijden van de dominantie van de auto is een grote stap voorwaarts, schrijft filosoof en initiatiefnemer van Picnic the Streets Philippe Van Parijs. Maar er moet wel geluisterd worden naar de klachten die nu overal opduiken.

D

e hele zomer lang zagen we duizenden mensen glimlachen, van De Brouckère tot het Beursplein, en nog een stuk verder. Waarom hebben we hier zo lang op moeten wachten? Decennialang hebben we de voetgangers verplicht om te vluchten naar de veel te smalle trottoirs, weg van het lawaai, de lelijkheid en de dodelijke gassen.

Het is Alain Courtois, vandaag eerste schepen, die me op de dag van

de grote picknick van juni 2012 heeft doen inzien dat de eisen van Picnic The Streets niets anders waren dan de terugkeer naar het grote oorspronkelijke idee van onze ‘Haussmannsiaanse’ boulevards. Foto’s van toen bewijzen het: de lanen werden ontworpen aan het eind van de negentiende eeuw om er de Brusselaars boulevardbreed te laten flaneren, zodat ze er praatjes konden maken,

© BART DEWAELE

VOETGANGERSZONE: VOORWAARTS, MARS! PHILIPPE VAN PARIJS:

“Deze ingreep is maar een akkefietje vergeleken met de overwelving van de Zenne of de bouw van de noord-zuidverbinding”

zodat kinderen er En toen kwam de is geleidelijk aan een curiositeit in

konden spelen. automobiel. Die veranderd van een calamiteit.

Koninklijke Besluiten van 1934 en 1936 hebben de auto de dominantie gegeven van vandaag: voortaan mochten de voetgangers niet langer

vrij op de rijweg wandelen, er halt houden of schuin oversteken. De KB’s bepaalden ook dat geparkeerde auto’s in de openbare ruimte voortaan niet langer hinderlijke objecten waren die de gemeentelijke overheden moesten verwijderen.

Vandaag is de herovering van de publieke ruimte begonnen. Hiervoor was een kentering nodig, een change of mind die fundamenteel is voor de toekomst van onze steden en zelfs onze beschaving. Namelijk het besef dat, meer dan ooit, de publieke stedelijke ruimte een plek moet zijn van aangename immobiliteit, nog meer dan een van duurzame mobiliteit. Dat heeft politieke moed gevergd. En die moed zal nodig blijven.

Bij de burgemeester en de schepen van Mobiliteit, onvermijdelijk op de frontlijn, en bij het hele college. En ook bij de voltallige gemeenteraad die, tijdens de zitting van 3 februari 2014, het gebruikelijk partijpolitiek gekibbel heeft kunnen overstijgen door en bloc het principe van de grote voetgangerszone te steunen.

De eenentwintigste-eeuwse voetgangerszone is en zal erg verschillend zijn van de negentiende-eeuwse. Om te beginnen kan ze rekenen op een krachtig ondergronds openbaar vervoersnetwerk. Onder meer daarom zal ze te maken krijgen met een veel grotere en diversere groep van bezoekers. Het samenspel zal bijgevolg complexer zijn. Naast de glimlachjes zullen er ook wel grimassen te zien zijn. Bijvoorbeeld wanneer een dronkenman wandelaars lastig valt. Wellicht net zoals u heb ik dit ook meegemaakt, trouwens ook vòòrdat de voetgangerszone er was en elders in de stad.

Wellicht net zoals bij u leidt dit soort incident bij mij tot drie bedenkingen.

Ten eerste moet men niet te snel de voetgangerszone verantwoordelijk achten voor alles wat erop en errond foutloopt. Ten tweede, als we het dan toch over alcoholisme hebben: we hebben erg veel geluk dat de Brusselse immigratie er vooral één is van moslims. Tot slot: over dit pijnpunt evenals over alle andere moeten we openstaan voor klachten en suggesties.

Daarom is de Overlegcommissie van 14 oktober aanstaande zo belangrijk. De overlegcommissie is een prachtige instelling. Ze heeft in het verleden al vaak onherstelbare stommiteiten verhinderd, onverdedigbare projecten een halt toegeroepen. Precies door de aandacht te trekken op wat misschien veronachtzaamd is, door de particuliere belangen te laten uitspreken en zo beter het algemeen belang te definiëren.

Er zullen zeker veel klachten zijn, en geweeklaag waarschijnlijk ook. Niemand mag ontkennen dat het project op korte termijn voor overlast kan zorgen en voor een omwenteling in het leven van sommige buurtbewoners die hier niet om hadden gevraagd. Maar, laten we wel wezen: deze ingreep is maar een akkefietje vergeleken met de massale afbraak

lezersbrieven@bdw.be

Sint-Pieters-Woluwe In BDW van 1 oktober lees ik dat Xavier Liénart aangesteld is als een soort van Vlaamse schepen, zonder de bevoegdheid over cultuur, want dat blijft bij burgemeester Maingain. Liénart zou voor hij begint toch eens contact moeten opnemen met de Nederlandstalige cultuurraad als hij zomaar uitkraamt dat er op gemeentelijk vlak communautaire rust is. Enige tijd geleden stond in BDW van 28 mei 2015 nog dat SLW een onwettelijke regeling heeft met twee aparte informatiebladen: in het Nederlands en het Frans. De Vaste Commissie voor Taaltoezicht heeft er zich al negatief over uitgesproken, minister-president Vervoort erkent de onwettelijkheid die tot op vandaag voortduurt.

Over welke rust heeft Xavier het eigenlijk? Overigens is het in deze gemeente op vele taalvlakken huilen met de pet. Gemeenteraadslid De Smul (in BDW van 26 februari): Onlangs vroeg ik een politieagent om Nederlands te spreken. Hij antwoordde me: “C’est un défaut que je n’ai pas”. Communautaire rust?

Een ander probleem is dat van de nieuwe parkeermeters. Op de parkeermeter staat wel een vlaggetjesknop, maar er is geen aanduiding dat een taalwijziging (bijvoorbeeld naar het Nederlands) verschijnt na het indrukken van die knop. Het betekent dus dat een Nederlandstalige altijd een extra handeling moet uitvoeren.

Even een ticket kopen kan voor een Nederlandstalige niet zomaar, of hij krijgt een Franstalig ticket in zijn handen. Op 21 maart 2014 telefoneer ik naar het OCMW omdat er een betrekking van boekhouder vacant is. “CPAS, bonjour” is het eerste wat ik hoor. Als ik duidelijk maak waar ik voor bel, klinkt het: “Spreekt u Frans?” Dan word ik doorgeschakeld naar iemand die wel Nederlandstalig is. Aan het OCMW-rusthuis staat aan de ingang een wegwijzer ‘Entrée Fournisseurs’, en dan in kleinere

letters, ‘Leveranciers’. Bij de dienst ‘Jongerencel – dienst socioprofessionele inschakeling’ zijn binnen alle vermeldingen in het Frans. Het toilet van het personeel is enkel voor het Franstalig personeel, ‘Personnel’ hangt op de deur. Er ligt een brochure ‘Je trouve un job: mode d’emploi!’, maar zelfs de dame van het onthaal moet erkennen dat er geen Nederlandstalig exemplaar te vinden is. Op het kerkhof van SLW in Wezembeek-Oppem wil ik weten hoe een overbrenging van een overledene kan gebeuren.

Niemand begrijpt me en niemand kan me eenvoudigweg zeggen dat ik daarvoor naar het gemeentehuis dien te gaan. In het gemeentehuis van Sint-Lambrechts-Woluwe hangen aan verschillende deuren tijdelijke naambordjes. Niet allen zijn tweetalig zoals het zou moeten zijn: Schepenen Gregory Matgen en Benoit Veldekens lappen de taalwet aan hun laars. Schepen Isabelle Molenberg is er niet tot 11 april maar dat mogen alleen de Franstaligen weten. De ‘Permanence juridique’ is ook enkel voor de Franstaligen evenals het toilet ‘Réservé au personnel féminin’. Ik wil hier inlichtingen krijgen over een mogelijke overbrenging van een nabestaande naar een ander kerkhof. Aan een automaat mag ik een nummertje trekken, voor de dienst ‘Décès nationalité’, zoals er eentalig opstaat. Ik mag binnen in een wat omgebouwd landschapskantoor, waar papieren nummertjes de bureaus sieren. De ambtenaar begroet mij met ‘Bonjour’ maar kan nadien wel wat inlichtingen geven. Hij mag wel eens opzoeken wat het woord ‘pompes funèbres’ in het Nederlands is en dan voor hem op zijn bureau zetten, want dat kent hij niet. En dan vindt iemand dat er “communautaire rust” is. Terwijl er elke dag en onophoudelijk agressief gestookt wordt. Zonder respect voor de Vlamingen of voor de Belgische taalwet. Schande.

Karel Adams, Gent

© IVAN PUT

van woningen en handelszaken door de overwelving van de Zenne (begonnen in 1867), en vervolgens voor de bouw van de Noord-Zuidverbinding (begonnen in 1909).

Dat wil niet zeggen dat er niet naar klachten geluisterd moet worden, zelfs slecht geformuleerd of onvolledig geïnformeerd, en vooral naar constructieve suggesties. Het recht om te worden gehoord mag niet verward worden met het recht om zijn wil op te dringen. Maar de plicht om manmoedig verder te gaan mag ook niet verward worden met de plicht om zijn oren toe te stoppen.

Na het bijstellen van wat kan en moet, is het in ieders belang om resoluut vooruit te gaan. Er mogen geen kostbare tijd en middelen verloren gaan door vertragingsmanoeuvres. Er is niets erger dan onzekerheden te laten bestaan, het moment uit te stellen waarop men ten volle zal kunnen genieten van de bevrijde ruimte, de wonden zal kunnen verzorgen en de nieuwe mogelijkheden zal kunnen ontdekken en uitbuiten.

Voor wie liever had gehad dat de voetgangerszone er niet kwam, bestaat de wijsheid erin om het voorbeeld te volgen van de handelaars en buurtbewoners van zoveel andere steden die een gelijkaardige transitie hebben meegemaakt, en die erin geslaagd zijn om van een bedreigende uitdaging een vruchtbare opportuniteit te maken.

BRIEVEN VAN LEZERS

BDW 1494 PAGINA 17 - DONDERDAG 15 OKTOBER 2015

Rustplekken De magnifieke openbare ruimte bevrijden van de dominantie van de auto is een grote stap voorwaarts.

Maar het is geen garantie op eeuwige vrede. In het eeuwenlange toekomstige leven van deze voetgangerszone, zal men blijven kibbelen over welk gebruik het meest geschikt is: te veel of te weinig groen, terrassen, speelterrein voor kinderen of niet, grote evenementen, toegang met gemotoriseerd vervoer, goedkope woningen, politieaanwezigheid, shopping voor toeristen of rustplekken voor daklozen. Dat is allemaal software waarover steeds opnieuw gediscussieerd kan en zal worden.

Dat men maar zo snel mogelijk het hart van onze stad heraanlegt. Net zoals bij het autovrij maken van de Grote Markt en de fietspaden op de Wetstraat, zullen we ons snel afvragen waarom we er zolang over hebben gedaan om te doen wat het gezond verstand zegt en om het volgende te beseffen: zowel voor onze gezondheid als stadsbewoners als voor de toekomst van de planeet hebben we de grootste nood aan een openbare ruimte waar we plezier aan kunnen beleven in plaats van een waar we alleen maar doorheen willen razen.

Voorwaarts mars!

Philippe Van Parijs is Brusselaar en hoogleraar aan de universiteiten van Louvain-la-Neuve en Oxford

Correctie In het stuk ‘Even het hart van Europa’ (BDW 1493, p.6-7) sloop een fout.

Onze journalist was niet ter plekke op donderdagnamiddag en vrijdagochtend, zoals de tussentitels beweren, maar op woensdagnamiddag en donderdagochtend. Onze excuses.

Brussels logo Sinds mijn lezersbrief van 17 juli (BDW 1483, p.9) verschenen na de grote vakantie periode drie brieven van Vlamingen die het BXL-logo storend vinden. Een eerste reactie kwam van de Aalstenaar Willy van der Biest op 24 september (BDW 1491, p.17), die als alternatief BRL voorstelt, goed voor de drie talen die België officieel heeft. Een tweede brief komt van Vincent Verouden op 1 oktober (BDW 1492, p.17), kennelijk een Brusselse Vlaming, want hij woont in Watermaal-Bosvoorde; zijn voorstel is dat het logo BXL / BRU wordt. Een derde brief kregen wij te lezen op 10 oktober (BDW 1493, p.17) van de ons bekende Brigitte

Grouwels, woonachtig te Brussel-Stad. Als Brussels Parlementslid stelde zij meteen BRU voor. Dit past trouwens voor vele talen: Brussel, Bruxelles, Brüssel, Bruselas. En dit past ook met de ISO-norm 3166-2 voor drielettercodes, internationaal vastgelegd eind december 1998. Ook deelgebieden kunnen ‘be-letterd’ worden. Een basis ISO-principe is dat met de taal van het gebied zoveel mogelijk rekening gehouden. In ons land heeft men VLA – WAL – BRU. Dat heb ik in detail vermeld in mijn lezersbrief van 16 juli (BDW 1483, p.9).

Herman A. O. Wilms, Vorst

SPELREGELS VOOR LEZERSBRIEVEN: Mail uw bijdrage naar lezersbrieven@bdw.be. Schrijven kan naar BDW-Brieven van Lezers, Flageyplein 18, 1050 Elsene; faxen naar 02-226.45.69. Vergeet niet uw adres te vermelden, ook in e-mails: zonder het adres van de afzender beschouwen we een brief als anoniem, en wordt hij niet gepubliceerd. De maximumlengte van een bijdrage is 2.500 tekens, inclusief spaties. Wilt u graag een langere, meer uitgewerkte opiniebijdrage schrijven (max. 5.000 tekens)? Neem dan eerst contact met ons op voor overleg via lezersbrieven@bdw.be. De redactie mag lezersbrieven redigeren of weigeren. Moties, manifesten of omzendbrieven worden niet (in deze rubriek) opgenomen.

BDW 1494 PAGINA 18 - DONDERDAG 15 OKTOBER 2015

VADROUILLE DE CULTUUR- EN VRIJETIJDSBIJLAGE VAN BRUSSEL DEZE WEEK

© BART DEWAELE

©P H

IL I P

PE BA

UC

Q

‘PATRIOTTISME

Op het Schaarbeekse Ereperk der Gefusilleerden, op de site van de openbare omroep, staat ook Edith Cavells naam.

UKKEL/SCHAARBEEK – Een postkaart uit 1919 is wat rest van het monument voor Edith Cavell achter het Broodhuis. De Nationale Schietbaan waar een vuurpeloton de verzetstrijdster doodde maakte in 1960 plaats voor de openbare omroep. En het afgeleefde Ukkelse ziekenhuis dat haar naam draagt wordt in 2017 vervangen door de nieuwbouw van de Chirec-kliniek in Oudergem. Wie houdt het vuur onder Cavells offer dan nog brandend?

T

wee componisten, David Mitchell en Patrick Hawes, hebben respectievelijk met hun creaties Cavell Mass en In memoriam Edith Cavell de honderdste verjaardag van de dood van Edith Cavell nieuw muzikaal leven ingeblazen. In de Heilige Drievuldigheidskerk (Krespelstaat, Elsene) vond vorige week een concert plaats met de première van ‘Cavell Mass’ en een herdenkingsviering. De Britse ambassade in ons land en de Belgische senaat brachten die week ook hulde aan Cavell. Verder werd een nieuwe Cavell-buste van kunstenares Nathalie Lambert onthuld in het Montjoiepark. Blijft nog een tentoonstelling of

twee, wandelparcoursen voor groepen op aanvraag en historische publicaties (deze week van historicus Debruyne – zie kaderstuk).

Zelfs over Cavell in Gent wordt geschreven (Arthur Dedecker).

Daarmee zal de hoofdstad haar Brits-Brusselse heldin van Wereldoorlog I toch in mineur gehonoreerd hebben. Voor grootsere, emotiedragende herdenkingen van oorlogshelden moet je nu eenmaal bij de Britten zijn. Zoveel maakt de onaflatende passage van ‘partizanen’ iedere dag onder de Menenpoort in Ieper duidelijk. In die slipstream van ’14-’18 Commemorations werd in 2010 de Belgian Edith

Cavell Memoration Group opgericht. Het is een vrijwilligersstichting die werk wil maken van het levend houden van de nagedachtenis van Edith Cavell (1865-1915).

Beroemd De laatste acht jaar van haar leven, toen Cavell in Brussel woonde, verwierf ze al naam. Als Engelse schooldirectrice van de eerste Ecole belge d’infirmières diplomées (het medisch instituut Berkendael) stond ze hoog in aanzien. Na haar executie door ‘den Duits’, omdat ze honderden soldaten richting onbezet Nederland hielp, werd ze helemaal op vleugels

“Na haar executie door ‘den Duits’ werd Cavell helemaal op vleugels gedragen, zelfs tot in de rij van heiligen” gedragen. Al zou het de Angelsaksische kerk zijn die haar in de rij van de heiligen zou plaatsen.

Edith was de oudste dochter van een Angli-

BDW 1494 PAGINA 19 - DONDERDAG 15 OKTOBER 2015

© COMMONS WIKIMEDIA.ORG

Directrice Edith Cavell in haar verpleegstersschool. © SHILOHPOSTCARDS.NET

caanse dominee. Ze werd al jong verpleegster in het London Hospital en hielp ook in andere ziekenhuizen. Even was ze tussen 1890 en 1895 naar Brussel afgereisd, om er gouvernante te zijn bij een voorname Brusselaar. Dokter Antoine Depage vroeg haar later om terug te keren. Zo kwam het dat ze in 1907 de post aanneemt van algemeen directeur-verpleegkundige van de nieuwe verpleegsterschool in de huidige Frans Merjaystraat in Ukkel. De school bestaat nog, maar maakt in Anderlecht deel uit van de ULB. Cavell lanceert er een blad L’infirmière en deelt haar kennis gul met andere hospitalen, tientallen scholen en twaalf kindercrèches. De vrouw van dokter Depage, Marie Depage-Picard, wordt financieel en administratief directeur en schoudert op die manier Cavell. Als Wereldoorlog I uitbreekt wordt de kliniek, waaraan haar school verbonden is, door het Rode Kruis overgenomen. Marie Depage, die tot in Amerika oorlogsgeld ronselde, sterft in 2015 op zee. Een Duitse torpedo zou het schip RMS Lusitiana kelderen.

Verraad Geïnspireerd door gedrevenheid - ‘I cannot stop when there are lives to be saved’ - verzorgt Cavell in de oorlogsjaren elke soldaat: Duitsers, Belgen, Engelsen, Fransen... Als verpleegster maakt ze geen onderscheid tussen patiënten. Meer nog, ze smokkelt ook ‘vluchtelingen’ in haar huis binnen en helpt hen over de grens naar het neutrale Nederland. Hoeveel het er zijn, zal ze later bekennen op haar proces. Verklikt door Gaston Quien – dat heeft de geschiedschrijving achterhaald – wordt de schooldirectrice op 3 augustus 1915 opgepakt. Na tien weken cel in de gevangenis van Sint-Gillis, waarvan de laatste twee in de isolatiecel, wordt ze veroordeeld als oorlogsmisdadiger. Cavell bekent dat ze 60 Britse en 15 Franse soldaten en nog eens honderd Belgen en Fransen over de grens heeft geholpen.

Geen klein bier, voor de Duitse bezetter. Dat ze ter dood kan worden veroordeeld, zonder

wordt overgebracht naar Norwich (Engeland).

Meteen volgt een ware Britse propaganda rond de vrouwelijke verzetstrijdster.

Martelaresfilms Cavells patriotisme, haar zelfopoffering, haar feminisme en inzet als verpleegkundige worden al tijdens de oorlog geroemd. Gevolg: een spontane aanmelding van Volunteers bij het Britse leger. Het duurt niet lang of haar naam prijkt op het altaar van de Helden van het Verzet. De Belgische Gabrielle Petit die op 23 jaar ook op de Nationale Schietbaan werd geëxecuteerd zal steeds in Cavells schaduw blijven staan. Mogelijk omdat Lady Cavell toch 50 jaar werd en een lang beroepsleven had volbracht, en natuurlijk ook omwille van de propaganda rond haar verheerlijking. In 1915 gaat het hospitaal Edith Cavell officieel open, tussen wat nu de Marie Depage- en Edith Cavellstraat heet, met 22 kamers. Daar hoort een internaat- en schoolvleugel bij. Al in 1916 wordt een eerste film over Cavell gedraaid in Australië: The Martyrdom of Nurse Cavell. Nog meer films volgen als The Woman the Germans shot (1918) – want de Angelsaksische wereld had het voortdurend over ‘de vrouwenmoord door barbaren’. Later volgden nog Dawn (1928), Nurse Cavell (1933) en Nurse Edith Cavell (1939). Ook theaterstukken roemen haar leven, zoals Patriot van Angela Moffat. Geen ander monument kan tippen aan Cavells standbeeld op Saint Martin’s Square in Londen (nabij Trafalgar). Daarop staat te lezen: ‘Patriotism is not enough’. Ukkel koestert gelukkig de bronzen herdenkingssculptuur van Paul Du Bois (uit 1920) waarin ze verenigd staat met Marie Depage-Picard, die ook door de vijand stierf. Het Brussels opschrift luidt: ‘Passant dis-le à tes enfants, ils les ont tuées.’ Bijna een eeuw later, nog de beste boodschap.

Jean-Marie Binst Postkaart uit 1919 met Cavells standbeeld achter het Broodhuis.

HERDENKING > JUBILEUMJAAR EDITH CAVELL IN GRANDEUR/MINEUR

VOLSTAAT NIET’ bewezen verzetstrijdster te zijn, heeft alles te maken met de regelgeving van de Eerste Conventie van Genève - die heeft ze wat tegen om gratie te kunnen krijgen. Haar bewezen schuld is ‘verraad’. Generaal von Sauberzwieg, opperste militair bevelhebber in Brussel, lacht er niet om. Beleefde verzoeken van hogerhand om haar vrij te krijgen, waaronder niet in het minst van de Britse ambassadeur, worden genegeerd.

Op 12 oktober om 7 uur in de ochtend wordt Cavell geëxecuteerd, samen met architect en verzetspublicist Philippe Baucq. Ook Louise Thulliez en hertogin Jeanne de Belleville worden met Baucq en Cavell ter dood veroordeeld.

Maar die twee dames worden niet gefusilleerd. De executie vindt plaats op de Nationale Schietbaan van Schaarbeek, een sportterrein dat voor amateur- en beroepsschutters in 1889 was aangelegd (en later wordt opgeblazen in 1960 om de RTBF en VRT-gebouwen te bouwen). Een Ereperk herinnert er nog aan.

Het vuurpeloton bestaat uit zestien militairen. Acht schutters richten het geweer op Cavell, de andere acht op Baucq. Cavells lichaam

Edith Cavell:

HERDENKINGEN IN BRUSSEL ■ Tot 25/10 – Expositie: ‘Miss Cavell, het verhaal van een Britse verpleegster in Brussel’, DekenijKunstenhuis Ukkel, Dekenijstraat 102, Ukkel, iedere dag van 10-18 uur. behalve woensdag, (gratis).

■ 28/10, 19.30 uur - Film: ‘Dawn’ (1928), gerestaureerd door Cinematek/British Film Insitute, concert-film in CC Ukkel, Rodestraat 47.

■ Nieuwe publicatie: ‘Le réseau Cavell. Des femmes et des hommes en résistance’, Emmanuel Debruyne, uitgeverij Racine, 288 blz., 22,50 euro.

■ Stadstours ‘Edith Cavell in Brussel’, door Klare Lijn, Provelo, VisitBrussels, www.visitbrussels.be ■ Januari 2016 – Expositie ‘Edith Cavell’, gemeentehuis Etterbeek, nog nader te bepalen.

BDW 1494 PAGINA 20 - DONDERDAG 15 OKTOBER 2015

IN MEMORIAM > FILMWERELD ROEMT EN ROUWT OM CHANTAL AKERMAN

PIONIER IN DE FEMINISTISCHE BRUSSEL – Chantal Akerman heeft de grote massa niet beroerd. Maar de wereldwijde reacties op haar plotse overlijden leren dat de filmwereld véél ontzag heeft voor de Brusselse regisseur die het medium een nieuwe richting uitstuurde.

D

insdag is Chantal Akerman volgens de Israëlische rite begraven op Père Lachaise in Parijs. Op 5 oktober benam ze zich van het leven.

De berichtgeving in de Belgische media was aanzienlijk maar deed toch onder voor de aandacht in toonaangevende media in Frankrijk, Engeland en de Verenigde Staten van Amerika. België heeft niet altijd ten volle beseft hoe belangrijk Akerman geweest is. De New York Times noemt haar een pionier in de feministische en experimentele film.

The Guardian vindt haar een van de weinige filmregisseurs die tegelijk echte kunstenaars zijn en vergelijkt haar met haar groot voorbeeld JeanLuc Godard, Luis Buñuel en Agnès Varda. Volgens Le Monde hebben haar films haar al lang geleden een voor weinig vrouw weggelegde plaats bezorgd aan het firmament van de onsterfelijke cineasten. In Libération vertelden gerenommeerde filmregisseurs Todd Haynes, Gus Van Sant en Apichatpong Weerasethakul hoe diep ze beïnvloed zijn door Akerman.

Het oeuvre van Akerman is opmerkelijk divers, wars van pathos en formeel streng maar veel minder hermetisch en droog dan vaak wordt aangenomen.

Sleutelwerk Akerman was amper 25 toen ze in 1975 op de proppen kwam met het stilistisch en inhoudelijk verbluffende Jeanne Dielman, 23 rue du commerce, 1080 Bruxelles. Drie uren en twintig minuten lang tonen lange onbewogen, frontale opnames een huisvrouw (Delphine Seyrig) die aardappelen schilt, eigeel klopt of wacht tot zoonlief thuis komt. Het

De documentaire ‘I don’t belong anywhere: le cinéma de Chantal Akerman’ loopt momenteel in Flagey.

ADVERTENTIE

Geef griep geen kans!

Laat je vaccineren. Seks, islam en het vrije woord COLLOQUIUM > MET HASSAN VAN DE STICHTING IHSAN JARFI

Een griepvaccinatie is aangewezen voor: • • • •

personen met een chronische aandoening ouderen zwangere vrouwen personen werkzaam in de gezondheidssector

De beste periode om zich te laten vaccineren is tussen 15 oktober en 15 november.

Vraag een voorschrift aan uw huisarts. Heeft u nog geen huisarts? U kunt er een vinden op Zorgzoeker.be.

Een initiatief van het Agentschap Zorg en Gezondheid van de Vlaamse Overheid, in samenwerking met het Vlaamse Griepplatform en de Vlaamse Gemeenschapscommissie

BRUSSEL – De wereld van de islam vormt geen homogeen geheel en mag geenszins worden herleid tot een conservatieve orthodoxie.

Dit is de teaser van het HuisvandeMens voor een colloquium over de islam.

Met een film over jonge westerlingen die Syriëstrijder worden en een slotdebat over islam en seksualiteit wil het colloquium het academische overstijgen, al mag het academisch gedeelte er best ook zijn. Naast VUB-professor Jef Van Bellingen die het heeft over de islam in historisch perspectief en Latif Lakhdar die het kritisch denken aansnijdt, zijn er lezingen over de vrouw in de islam (Iqbal Al Gharbivan de Universiteit Tunis) en Zarathoestra als Perzische inspiratiebron voor de Arabische filosofie (Ann Van Sevenant).

En dan is er het debat over islam en seksualiteit. Op de affiche staat naast Klaartje van Kerckem van Merhaba en Hannah Jabloune en Khadidija Ounchif van AWSA (Arab Women’s Solidarity Association Belgium) ook de vader van Ihsan Jarfi, Hassan. Ihsan werd in mei 2012 levenloos teruggevonden in een veld bij Hoei. De moord was de eerste geregistreerde moord met homohaat als motief. De dag eindigt met de Deense film Warriors from the North over jonge westerlingen die Jihadstrijder worden.

Danny Vileyn De studiedag vindt plaats op dinsdag 27 oktober van 13 uur in de box van de KVS. Toegangsprijs 5 euro. Inschrijven verplicht.

Meer info: brussel@demens.nu of 02/242.36.02.

BDW 1494 PAGINA 21 - DONDERDAG 15 OKTOBER 2015

mechanisch ballet van alledaagsheid culmineert in het doodsteken van de man die haar een onverwacht orgasme bezorgde. Jeanne is behalve moeder, kok, dienstmeid en kuisvrouw ook prostituee.

Geen genderstudie, geen werk of lezing over feminisme en cinema of Akerman komt ter sprake. Jeanne Dielman, 23 rue du commerce, 1080 Bruxelles is een sleutelwerk van de moderne cinema. Akerman is er de rest van haar leven op aangesproken. “Dat werkte een tijd verstikkend. Ik waagde me aan muzikale komedies om aan Jeanne Dielman te ontsnappen. Maar het hielp niet.

De mensen wilden Jeanne Dielman zien. Ook al haten ze haar. De film houdt de kijker een spiegel voor,” bekende ze in een interview voor Agenda.

FILM

Wars van pathos

© BENJAMIN CHARIER

De Brusselse regisseur die voor een nomadisch leven koos met Parijs en New York als uitvalbasis was niet uitverteld na Jeanne Dielman.

Op een snijpunt tussen de Amerikaanse experimentele cinema en de Europese auteur-traditie bouwde ze een oeuvre uit dat nooit een massa volk op de been gebracht heeft maar wel gerespecteerd wordt. Het is opmerkelijk divers, wars van pathos en formeel streng maar veel minder hermetisch en droog dan vaak wordt aangenomen.

Dat kan nagegaan worden in de bioscoop van Flagey waar momenteel Je, tu, il, elle, La Folie Almayer, Jeanne Dielman, 23 rue du commerce, 1080 Bruxelles en Hôtel Monterey op de affiche staan. De filmcyclus is niet geïmproviseerd maar sluit aan bij een documentaire met de veelzeggende titel I Don’t Belong Anywhere: Le Cinéma de Chantal Akerman en de release van Akermans nieuwste en helaas ook laatste film: No Home Movie.

Niels Ruëll

ADVERTENTIE

Sociale Verhuurkantoren (SVK)

Verhuur uw woning zonder risico en zonder zorgen

a Gegarandeerde huur elke maand a

Verzekerd verhuurbeheer

a Onderhoud van uw woning

a Hulp bij renovatie a Fiscale voordelen

www.fedsvk.be 02 412 72 44

Nick Trachet BRUSSEL EN DE WERELD CULINAIR ONTDEKT

Macadamia Veel van het voedsel dat wij eten, is exotisch van oorsprong. Aardappelen, tomaten en paprika’s zijn Amerikaans. Kersen, appels en fazanten komen uit Azië. Uit Australië kwam er haast niets, op nu en dan een verloren gelopen blik met kangoeroevlees na, meer als grap dan als voeding.

De macadamianoot is de uitzondering die de regel bevestigt. Ook dit is een ‘nieuw’ voedsel, 120 jaar geleden had nog niemand ervan gehoord tenzij in Queensland. En dan nog. De noten groeien aan bomen. Het lijkt erop dat de macadamiaboom oorspronkelijk werd uitgevoerd als sierplant, nog voor er een Westerling op het idee kwam om de zaden te proeven. De noten zijn dan ook keihard om te kraken. De hardste noot ter wereld! De Australische aboriginals wisten uiteraard wel dat de noten lekker waren, maar wie luisterde er naar hen?

De macadamia behoort tot de familie van de Proteaceae. Protea, zegt het u nog iets? In de nadagen van de Apartheid in Zuid-Afrika was dat ook de naam van een Vlaamse fanclub van ‘voorname luiden’ die de verdediging van het racistisch regime op zich namen. Protea cynaroides is de wetenschappelijke naam van de suikerbossie, de nationale bloem van Zuid-Afrika. Vandaar. Aan de Australische kant kennen we ook de Banksia, sierstruiken met zeekleurige, pluimvormige bloemen.

Planten uit die familie leven vooral in Zuidelijk Afrika, maar ook in Australië en een beetje in Zuid-Amerika. In het Noordelijk halfrond zijn er van nature geen. En dat vonden de Europeanen altijd al vreemd, want de bomen en struiken uit die familie zijn best opvallend. Toen Charles Darwin zijn evolutieleer voorstelde, kwam dan ook al vroeg de kritiek vanuit de verspreiding van (onder andere) deze plantensoorten: hoe kan het dat een verscheidenheid van protea’s over verschillende continenten voorkomen, duizenden kilometers van elkaar verwijderd? Als ze allemaal geëvolueerd zijn uit dezelfde voorouders, hoe zijn ze dan de oceanen overgestoken zonder via het Noorden te passeren, want daar komen ze niet voor?

Goede oude Darwin stond met zijn mond vol tanden. Jarenlang heeft hij proberen aan te tonen dat plantenzaden succesvol over de zeeën kunnen drijven. Zo vroeg hij aan correspondenten in Noorwegen om tropische zaden van het strand te rapen die daar waren achtergelaten door de Golfstroom.

Dat gebeurt. Thuis probeerde hij die zaden dan te laten kiemen. Maar die uitleg bracht niet echt voldoening. De arme man is gestorven zonder het antwoord te kennen. Dat kwam uit Oostenrijk, van

professor Eduard Suess (neen, niet de Dr. Seuss van The cat in the Hat). Suess stelde dat er ooit een s up er c ont i nent had bestaan dat de drie zuidelijke continenten met elkaar verbond.

Hij noemde het Gondwanaland. Gek trouwens dat de belangrijkste ondersteunende mechanismen voor Darwins evolutieleer net uit Oostenrijk kwamen. Ook de erfelijkheidsleer van Gregor Mendel kwam uit die buurt, meer bepaald uit Brno (Tsjechië). Angelsaksers waren nooit erg goed in Duits.

Suess had het niet helemaal bij het rechte eind.

Hij dacht dat de oceanen het oercontinent hadden overspoeld. Het is een Duits officier in de Eerste Wereldoorlog die met de continentendrift kwam aandraven. Alfred Wegener was een weerkundige en poolreiziger die tijdens de oorlog aan de Duitse meteorologische dienst was verbonden. Hij vond daar blijkbaar tijd om ook een boek te schrijven over de verschuiving van de continenten. Dat verscheen in 1915, dus net honderd jaar geleden! Na veel discussie werden de finale bewijzen voor zijn hypothese gevonden in het magnetisme van rotsen en vandaag spreken we van platentektoniek. Of hoe mooie plantjes de mensen op een veel grotere schaal aan het denken kunnen zetten.

Macadamia integrifolia en M. tetraphylla zijn de twee boomsoorten die ons de macadamianoten geven. De eerste hebben een gladde schelp, de tweede een ruwe. Vanuit Australië werden ze al vlug aangeplant in Hawaï en aan de kust van Californië. Commerciële export van de noten begon pas in de jaren 1950. Australië blijft de grootste producent. De noten vallen af wanneer ze rijp zijn en worden in de zon gedroogd. Daarna worden ze gebroken. Notenkrakers ontwikkelen voor macadamia’s schijnt een hele

“Men beschouwt de macadamia als de chicste borrelnoot ter wereld.

De vraag is vele malen groter dan het aanbod, en het breken van de noten is een hondse bezigheid” uitdaging te zijn. Ten slotte worden ze geroosterd en verpakt.

Men beschouwt de macadamia als de chicste borrelnoot ter wereld. De vraag is vele malen groter dan het aanbod, en het breken van de noten is een hondse bezigheid. Dus de prijs is bijna dubbel zo hoog als die van de tweede chicste, de caju (cashew) uit Brazilië.

Macadamianoten zijn echt wel héél lekker, en blijkbaar moddervet. Ze kunnen wel 80 procent olie bevatten en tot 8 procent suiker. Aan die oliën worden allerhande wonderlijke gezondheidsvoordelen toegeschreven. De olie kan gebruikt worden in sla en om te bakken (het is voornamelijk oleïnezuur, zoals in olijven) maar gezien de prijs wordt de olie eerder gebruikt in toiletproducten en cosmetica.

Ik vind de noten in ieder geval echt lekker. Iets voor grotere gelegenheden misschien? De eindejaarsfeesten zijn niet meer veraf. Smakelijk. nick.trachet@bdw.be De hele reeks nalezen? www.brusselnieuws.be/trachet

BDW 1494 PAGINA 22 - DONDERDAG 15 OKTOBER 2015

TENTOONSTELLING > SARCOFAGEN ONDER DE STERREN VAN NOET

KOM EENS UIT MIJN KATTENLIJKKIST België in handen van een deel.

Nu is het zaak om alle begunstigden van toen te verenigen, om zo een betere kijk te krijgen op de hele grafsite van de priesters. Ook kunnen hierdoor opvattingen over het hiernamaals en de faraonische theologie bestudeerd worden en in een nieuw kader geplaatst. Onder de unieke stukken onder meer het indrukwekkende deksel van de kist van Chonsoetefnacht en een terracotta kist van Men. Maar ook het skelet van een 23-jarige dat ontvleesd en versneden moet zijn geweest, om het in een te kleine kist te doen passen.

Centrale labo

In de tentoonstelling bestuderen Italiaanse onderzoekers mummies en objecten in pop-uplaboratorium.

ETTERBEEK – Funeraire kunst van de Nijlbeschaving (Egypte) is altijd al een dada geweest van het Jubelparkmuseum. Met de grote expositie Egyptische sarcofagen wordt het restauratieproces van aloude collecties onder de loep gehouden. Maak het live mee.

M

ummiecartonages, lijkkisten, sarcofagen, kanopenkruiken, dodenboeken, hartscarabeeën, amuletten,… er is nergens zo dierbaar luxueus mee omgesprongen als in de Egyptische oudheid. Nu een en ander in het kader van een groot wetenschappelijk onderzoek voor de ogen van het publiek onder handen wordt genomen, haalt het Jubelparkmuseum als nooit tevoren de band met de bezoeker terug aan. In de tentoonstelling

zelf gaan Italiaanse onderzoekers objecten en mummies bestuderen, in een pop-up laboratorium. En daar is wel wat bekijks aan.

Terracotta kist De verzameling vertrekt van de ‘tweede cachette van Deir el-Bahari (het graf van Bab el Gassous of Poort van de Priesters)’ die in 1891 uit angst voor plundering in alle haast werd geruimd. Nauwkeurige notities werden toen niet uitge-

voerd, want de egyptologen stapelden lukraak deze grafensembles bij ander opgedist grafmateriaal. Een Europees project van 2013, waarin de KMKG participeren, probeert nu alle objecten te reconstrueren in hun oorspronkelijke betekenis en plek.

Geavanceerde spitstechnologisch onderzoek, bijvoorbeeld op de mummies, gaat alvast voor verheldering zorgen.

Enkele weken terug werd daar al ruim over gepubliceerd in de media – er werd een radiografie-dag georganiseerd voor de pers. In de tentoonstelling wordt dit hedendaags facet van onderzoek dan ook prikkelend uit de doeken gedaan.

© KMKG

Waarom is deze collectie zo interessant? De magische reis van de overledene naar de overkant van de rivier die twee levens scheidt, heeft altijd voor fascinatie gezorgd.

Het gigantische graf van Bab el Gassoes herbergde honderden lijkkisten en ander materiaal. Het was de laatste rustplaats van priesters en priesteressen van Amon (21ste Dynastie). Omdat het museum van Cairo al overstelpt was met dit soort kisten, werden ze gul uitgedeeld aan bevriende landen. Zo kwam

Interessant aan de expositie is het detail, waar bijzondere aandacht aan kan worden besteed. Een kist met opschrift, die aan de ene kant om ‘voedseloffers’ vraagt en aan de andere kant om een ‘mooie begrafenis’. Een sarcofaag in de vorm van een parallellepipedum met gewelfd deksel, dat de sarcofaag van de Nacht werd gedoopt. Ook terracottalijkisten lokken de aandacht en kanopen van katten. En dodenkist in aardewerk werd lange tijd als minderwaardig en dus niet interessant beschouwd, tegenover houten en stenen sarcofagen.

Maar de expositie bewijst dat een verhaal en een leven achter elk object voor prikkelende fascinatie kan zorgen. Mis vooral het centrale labo niet.

Jean-Marie Binst

Sarcofagen. Onder de sterren van Noet, van 15 oktober tot 20 april 2016, Jubelparkmuseum, Jubelpark 10, Brussel. Info: www.kmkg.be

PODIUMKUNSTEN > SALON BOMBARDON BRENGT PODIUMKUNSTENAARS IN SCHAARBEEKSE HUISKAMERS

Kunst beleven vanuit andermans salon SCHAARBEEK - Tover je huiskamer om tot de zwarte doos van een theater- of concertzaal en nodig een schare buren uit voor een spraakmakende dans-, opera-, theatervoorstelling of concert.

De intieme performanceformule van Salon Bombardon is komend weekend toe aan zijn elfde editie.

Zes huizen in verschillende wijken in Schaarbeek stellen naar jaarlijkse goede gewoonte hun deuren open. In de spotlight van deze Salon Bombardon-editie staat acteur/theatermaker Tom Struyf met een ‘realitytheatervideoperformance’. Vergeetstuk werd eerder al geselecteerd door de jury van Het Theaterfestival voor Circuit X.

Ook stelt pianiste en componiste Catherine Smet, met een achtergrond in jazz maar nieuwsgierig naar klassieke muziek, hedendaagse muziek en tango, haar laatste album Illusions voor. Meer muziek is er van popzangeres Nele Needs a Holiday en operadiva Sarah Defrise.

Verder organiseert Garage 29 een openbare verkoop van onbestaande dingen en kan zelfs dans in de huiskamer. Thierry Smits brengt met ReVolt een choreografie over bevrijding, ongehoorzaamheid en verzet.

beekse locaties in de kijker. Zo gaat Vergeetstuk door in een loft van een oude fabriek met bouwjaar 1870, waarvan de oude ramen, het parket en de zuilen bewaard gebleven zijn. Het pianoconcert zal tot zijn volle recht kunnen komen in een neoklassiek huis in de François Bossaertsstraat, dat schittert door zijn typische koetspoort, een mooie centrale trap en een groot boograam op de eerste verdieping.

Decor

Salon Bombardon loopt van 16 tot en met 18 oktober. Info op www. salonbombardon.wordpress.com.

Reserveren is verplicht: 02-240.34.99.

Maar even goed als de artiesten zet de dienst Cultuur van Schaarbeek via het jaarlijks weerkerende Salon Bombardon ook enkele Schaar-

Kim Verthé

Zes huizen stellen naar jaarlijkse gewoonte hun deuren open.

BDW 1494 PAGINA 23 - DONDERDAG 15 OKTOBER 2015

METROLIJN 6 MAANDAG 5 OKTOBER, 14 UUR

Tijd voor een lofzang op de oranje oldtimer van de ondergrondse. De oudste metrostellen van de MIVB vieren over een paar maanden al hun veertigste verjaardag, maar draaien nog altijd hun rondjes op wat tegenwoordig lijn 6 heet.

De metro is de bedrijfswagen van de armen, en waar de echte bedrijfswagens meestal al na twee, drie jaar vervangen worden, karren de gammele gamellen van onze openbaar vervoersmaatschappij onverdroten verder door tijd en ruimte.

Het is wel spijtig dat de oorspronkelijke oranje stoeltjes ondertussen allemaal vervangen zijn door zo onhip mogelijke zitjes in beige en geel.

We beseffen namelijk te weinig hoezeer die elektrische treintjes met hun anaërodynamische, kubistische oranje snuit mee ons beeld van Brussel bepalen. Op de dag dat ook zij vervangen worden door de nieuwe metrostellen, die in alle opzichten op een voorspelbare manier comfortabeler zijn, zit ik voorwaar niet te wachten.

De ongemakken neem ik er graag bij. Het soms stoffige, soms plakkerige rubberen noppenkleed waarmee de vloer is bedekt, de zweterige staven om aan te paaldansen wanneer het even te snel gaat of wanneer je alle houvast en evenwicht dreigt te verliezen, de droevige reclame voor uitzichtloze studierichtingen en beroepsopleidingen in avond- en hogescholen waarvan je het bestaan niet vermoedde, de vetvingers en de gekraste graffiti op de ruiten (die nooit openstaan als het stinkt en altijd

openstaan als het te koud is), de verscheurde edities van de Metrokrant op de grond, de spectaculaire noodstoppen in donkere tunnels, de foutieve aankondigingen van de aankomende haltes, en vooral: de schrille toon en de intimiderende dreun waarmee de deuren dichtknallen als de chauffeur het welletjes vindt en weer wil vertrekken. Die dramatische dreun geeft hetzelfde signaal als het valluik van de gemiddelde middeleeuwse kerker: je zou eigenlijk niet verwonderd moeten zijn als je hier nooit meer uitkomt - ook al is dat in het geval van de metrostellen totnogtoe altijd weer meegevallen.

Bovenop de minpunten van het vintage metrostel komen dan ook nog de ondergrondse ongemakken die niet aan het type rijtuig gerelateerd zijn: de eeuwige werken aan de stations, het gebrek aan vergezicht als je uit het raam kijkt, het onbestaande respect van de instappers ten aanzien van de uitstappers, het eindeloze tobben over de vraag waarom station Simonis zo nodig moest worden ontdubbeld en herbenoemd tot Leopold en Elisabeth, of over de vraag waarom je bij sommige poortjes wel je Mobib-kaart nodig hebt om buiten te geraken en bij anderen niet.

Nochtans doet de MIVB altijd met enige jaren vertraging zijn best. Naar verluidt zijn de oude klapdeuren nu uitgerust met sensoren die moeten voorkomen dat er nog mensen tussen worden vermalen, en ik heb gemerkt dat men ons nu ook waarschuwt voor het gapende gat

ELKE WEEK SCANT MICHAËL BELLON MET ZIJN LAPTOP EEN PLEK IN BRUSSEL DIE TOT DE VERBEELDING SPREEKT, EN GEEFT HIJ AAN WAT ER EVENTUEEL NOG AAN KAN VERBETEREN

LAPTOPIA

tussen schip en wal. Ook al heb je, voor wat in het Engels gevat klinkt als ‘mind the gap’, in het Frans wat meer woorden nodig: ‘Faits attention à l’espace entre le metro et le quai’.

Ik geniet dus nog altijd van de bruuske stops in de artistieke stations die je in één oogopslag herkent. Mijn favoriete halte is Pannenhuis (spreek uit op zijn Frans), dat geen kunstwerk herbergt, maar door zijn vormgeving een kunstwerk is op zich. De cilindervormige sculpturen en lichtschachten, de stalen zitmeubels en de oranje tegeltjes flitsen je helemaal terug naar de seventies (terwijl het station uit 1982 dateert!). Ik observeer ook nog altijd graag de voorspelbare volgorde waarin reizigers de lege stoelen innemen. Tot er uiteindelijk toch onvermijdelijk iemand met overgewicht het zitje naast je plus de helft van je eigen zitje komt innemen. Het gebrek aan interactie in een metrostel is op een schattige manier menselijk. En het is ook altijd fijn om te zien dat er nog mensen voorkomen die al eens een boek lezen.

WAT KUNNEN WE DAAR NOG AAN VERBETEREN?

Misschien moet MIVB een bewustwordingscampagne opzetten om de reizigers erop te wijzen dat zij dankzij die oude stellen eigenlijk in het verleden kunnen rondrijden. Zoals een hoop mensen vandaag vol nostalgie terugdenkt aan de gele of de chocolatten tram, zo zal binnen twintig jaar de roep ontstaan om de oranje metro nog eens één keer te laten rijden. Op dat moment zal u daar in lange rijen voor moeten aanschuiven. Nu kan het nog alle dagen voor 2,10 euro.

Michaël Bellon

De hele reeks nalezen? www.brusselnieuws.be/laptopia

ADVERTENTIE

25/10 29/11

demens denkt

>2015

ZONDAGEN VAN DE FILOSOFIE

demens denkt ZONDAGEN VAN DE FILOSOFIE Vanaf oktober 2014 organiseert het huisvandeMens Brussel iedere laatste zondag van de maand een filosofisch seminarie met brunch. Het vertrekpunt is de gezamenlijke lectuur van een tekst die door de spreker werd uitgekozen, zonder de naam van de auteur prijs te geven. Vervolgens motiveert de spreker deze keuze en stelt hij de auteur voor aan de hand van de bredere filosofische achtergrond. Daarna gaan de aanwezigen met elkaar in gesprek. De geschetste context maakt het mogelijk om verbanden te leggen met andere auteurs of met een actuele problematiek.

Deze zondagen van de filosofie beantwoorden aan de vraag naar filosofische bijeenkomsten met een zekere regelmaat.

huisvandeMens Brussel Sainctelettesquare 17, 1000 Brussel zondag 25/10, 29/11 > 2015 van 11u tot 13u gratis; brunch: 2€, ter plaatse te betalen.

Voor de brunch dient u zich in te schrijven via brussel@deMens.nu of tel.: 02/242 36 02 ORGANISATIE: huisvandeMens Brussel i.s.m. UPV, het Willemsfonds en August Vermeylenfonds V.U.: Sylvain Peeters – Oude Keulseweg 220, 1933 Sterrebeek - Onder auspiciën van de Unie Vrijzinnige Verenigingen vzw, Brand Whitlocklaan 87, 1200 Sint-Lambrechts Woluwe

BDW 1494 PAGINA 24 - DONDERDAG 15 OKTOBER 2015

Marka treedt op heel diverse plekken op: buitenlandse festivals, de Francofolies in Spa, maar ook, zoals afgelopen vrijdag, bij een bevriende beenhouwer in Oudergem.

BRUSSEL – In Vlaanderen verdween Serge Van Laeken uit de spotlights na de split van funkgroep Allez Allez. Op de Franstalige podia bleef hij echter rustig aan de weg timmeren onder de naam Marka. Deze week komt zijn negende album uit. “Ik ben geen grote star, maar ik kan er van leven,” zegt hij. Portret van een artiest zonder kapsones.

V

an Laeken (54) is Brusselaar in hart en nieren. Hij spreekt ook het sappigst Brussels, aangevuld met Frans en Nederlands. Maar wonen doet hij al bijna twintig jaar vlak over de gewestgrens, in Linkebeek.

De stad is hem te druk geworden. “Met de auto is er niet meer doorheen te raken,” zegt hij.

Daarom is hij vandaag op de motor naar Le Pistolet Original gekomen, een van zijn favoriete lunchtentjes aan de Zavel. En straks na het interview gaat hij op de motor naar zijn boksclub in Molenbeek, vlakbij de wijk waar het voor hem allemaal begon.

Van Laeken werd geboren in Bosvoorde, maar groeide op in de Molenbeekse Mettewiebuurt, tegenover het stadion van RWDM. “We woonden niet op de Mettewielaan zelf. Dat was te chique. Mijn ouders hadden een rijhuisje in de cité, gebouwd door Joseph Diongre, de architect van het Flageygebouw. Het was een soort dorp.”

Hij was enig kind en werd bovendien grotendeels opgevoed door zijn grootouders, bobonne en parrain, die naast hem woonden. “Je kunt je voorstellen dat ik verwend was. Anderzijds verplichtte bobonne mij om ‘s middags thuis warm te komen eten. Dat betekende twee keer per dag op en neer naar het centrum van Brussel want ik liep school in het

atheneum Léon Lepage aan de Rijke Klaren.”

Schone jongen Molenbeek was leuk om op te groeien, zeg Van Laeken. Maar ook een beetje saai. “Op cultureel vlak viel er niets te beleven. Voor concer-

ben ik “Wellicht de enige een t zanger me r als eu ambassad r” ve tekstschrij

ten en optredens moest je naar de Ancienne Belgique in het centrum, of naar clubs in Ukkel of Elsene.”

Via school was hij als tiener met muziek begonnen. “Er was daar een punkgroepje. Het voordeel van punk is dat je niets hoeft te kunnen,” lacht hij. Hij begon te oefenen op de gi-

KKAA R R A A M M A A K NN AAK E E K E K E A A L L N SSEERRGGEE VVAAN

© MARC GYSENS

b e h ‘Ik m a a n e d n e e van se’ s i c sau

BDW 1494 PAGINA 25 - DONDERDAG 15 OKTOBER 2015

BENEFIET VOOR DE DAKLOZEN BRUSSEL - Marka is ook een geëngageerd artiest. Op 24 oktober geeft hij in het Schaarbeekse Théâtre 140 een benefietconcert ten voordele van vier daklozenorganisaties.

Marka (alias Serge Van Laeken) trekt zich al langer het lot van de Brusselse daklozen aan.

Sinds enkele jaren treedt hij op tijdens het resto-uitje dat zijn vriend Michel Dupont jaarlijks organiseert voor de daklozen.

De laatste keer ontmoette hij er een Pools koppel dat onder een brug in Anderlecht sliep en daar verjaagd was. “Een van de nummers op mijn nieuwe album gaat over daklozen, What’s going wrong. Ik heb het koppel gevraagd om te figureren in de clip.”

Met de video wilde hij ook de aandacht vestigen op enkele organisaties die de daklozen bijstaan: Doucheflux, Netwerk tegen Armoede, Front commun des SDF en Brussels Platform Armoede. Ter ondersteuning van hen geeft hij nu dit benefietconcert.

men. Hij is er altijd kwaad om gebleven.”

Maar ook het liedje van Les Cactus duurde niet lang. Op zijn vierentwintigste hing Van Laeken zijn gitaar aan de wilgen en werd hij vertegenwoordiger van muziekinstrumenten voor een Nederlandse firma. “Ik woonde op mezelf en moest geld verdienen.”

Maar het geld en de bedrijfswagen maakten hem niet gelukkig. Hij ontmoette de comédienne Laurence Bibot, zijn latere vrouw. Samen kregen ze een zoon. Het gaf hem de drive om te breken met zijn vertegenwoordigersbaantje en na zes jaar de gitaar weer op te pakken.

Maar een nieuwe groep wilde hij niet meer.

“Dat geeft altijd problemen.” Dus begon hij een solocarrière onder de Slavisch klinkende naam Marka. “Niks Slavisch,” zegt Van Laeken. “Ik droeg in mijn jeugd heel vaak een Tshirt met het opschrift Marcassou, van het worstenmerk. Iedereen noemde me daarom Marcassou of Marca. Zo werd het Marka. Ik heb dus de naam van een saucisse.”

Hij bracht een plaat uit bij het Belgische label Pias en probeerde ook in Frankrijk aan de bak te komen. Drie jaar lang werd hij door allerlei Franse platenmaatschappijen aan het lijntje gehouden. Tot in 1995 - hij stond op het punt om er de brui aan te geven - de telefoon rinkelde: of hij wilde tekenen bij Columbia.

Hij had meteen een hitje met het nummer Accouplés. In totaal bracht hij in Frankrijk vier platen uit. Tussendoor was hij te zien op zowat alle Franse tv-zenders en gaf hij veel concerten. “Ik heb zelfs dertien keer in de muziektempel Bercy gespeeld, weliswaar in het voorprogramma van Céline Dion.”

Maar echt doorbreken in Frankrijk deed hij niet, in tegenstelling tot andere Belgen als Axelle Red en Arno. “Het was nog net de periode dat de Fransen vooral met de Belgen lachten. Dat is daarna helemaal veranderd, onder meer dankzij acteur Benoît Poelvoorde. Nu vinden ze alles wat uit ons land komt tof.”

Begin jaren 2000 verplaatste hij zijn carrière dan ook opnieuw naar ons land. “Ik had goed geld verdiend in Frankrijk, maar wilde graag dichter bij mijn gezin zijn. Uiteindelijk is het hier ook gemakkelijker om naam te maken.”

Daring Hij besloot voortaan alles in eigen beheer te doen - van de platenproductie tot het regelen van optredens - en startte zijn eigen label Daring, een verwijzing naar RWDM maar ook naar het Engelse durven.

Onder dit label bracht hij het afgelopen decennium zo om de twee jaar een nieuw album uit.

Tussendoor reisde hij langs alle Franstalige podia, van lokale clubs in Waalse dorpen tot de Francofolies in Spa. Niets is hem te min.

Afgelopen weekend trad hij nog op in de beenhouwerij van een vriend in Oudergem.

De muziek liet hem ook toe om een groot stuk van de wereld te zien. Over een aantal exotische bestemmingen - Japan, Cuba, Senegal, Qatar en San Salvador - maakte hij muzikale reisdocumentaires. Binnenkort mag hij trouwens weer naar Japan, voor een optreden op het Belgisch-Japans Bierfestival.

Het was ook tijdens een van zijn verre concertreizen dat Van Laeken de tekstschrijver tegenkwam van zijn nieuwe album, Days of Wine and Roses. “Ik ben zelf niet goed in teksten.

Heel lang schreef een vriend uit Molenbeek de lyrics.” In China ontmoette hij de toenmalige Belgische ambassadeur Pierre Bernard, een enorme muziekfan. “We bleven in contact.

Toen ik een tijdje geleden besloot om na meer dan dertig jaar weer eens een Engelstalig album te maken, heb ik hem gevraagd voor de teksten. Wellicht ben ik de enige zanger met een ambassadeur als tekstschrijver.”

Bettina Hubo

De hele reeks nalezen? www.brusselnieuws.be/ingesprekmet

3 VRAGEN AAN ANDRÉ VAN HAM

Hamlet legt ziel bloot SINT-PIETERS-WOLUWE – Met ‘SintFranciscus Jongleur’ van Dario Fo, met Jenne Decleir, begon het Nederlandstalig theater in Sint-Pieters-Woluwe aan zijn veertigste seizoen. De theaterprogrammatie in Sint-Pieters-Woluwe wordt al die jaren georganiseerd door dezelfde man: de bijna 87-jarige André van Ham. Hij werd vorige maandag publiek gehuldigd.

Wat doet zo’n publieke huldiging met een man die de naam heeft bescheiden te zijn?

André van Ham: “Ik had gevraagd aan de schepen om het niet te doen, en ik zal niet zeggen dat ik me gevleid voelde, maar zo’n huldiging doet goed. Maar bescheiden zou ik mezelf niet noemen: Antwerpenaar en bescheidenheid zijn twee begrippen die elkaar zelden tegenkomen (lacht). Ik heb er niet alleen veertig jaar in Sint-PietersWoluwe op zitten, ik heb ook dertig jaar toneelprogrammatie gedaan bij Elckerlyc in Antwerpen – ik was er in de jaren 1970 de laatste voorzitter. De eerste voorstelling in Sint-Pieters-Woluwe vond plaats in maart 1976, ik begon met de voorbereiding in 1975. Van in den beginne kreeg ik de steun van het gemeentebestuur. Bij de opstart was dat burgemeester François Persoons, weliswaar een FDF’er maar met wortels in de Franstalige kajottersbeweging en de Mouvement Ouvrier Chrétien, de christelijke arbeidersbeweging. Ik denk dat zijn motivatie door die roots te verklaren was. Als u onze prijzen bekijkt, beseft u dat we nog altijd van die financiële steun genieten.”

Is het theater in die 40 jaar erg geëvolueerd? van Ham: “Niet zo heel erg: ik moet volgen wat de markt biedt, vroeger en nu, maar ik ken natuurlijk mijn klassiekers. Als ik hoor dat Dood van een handelsreiziger volgend jaar met topacteurs gebracht wordt, dan bestel ik die voorstelling. Ik zie veel theater - vroeger tot 50 stukken per jaar - maar de jongste jaren ga ik ook af op wat artiesten me aanraden. Sommige acteurs zijn goede vrienden geworden en vragen me: ‘We brengen volgend seizoen dat stuk, ben je geïnteresseerd?’ Of ze zeggen: ‘Dat stuk

André van Ham kreeg een welverdiende huldiging.

moet je niet programmeren, dat is niets voor jouw publiek. Maar ik doe al dat werk niet alleen, die goede relaties zijn ook aan mijn medewerker Frank Meyns te danken.”

Wie zijn de toeschouwers? Jullie hebben meer dan 500 abonnees. van Ham: “Die 500 abonnees, daar ben ik blij mee, en dat in de meest verfranste uithoek van het gewest. Ik heb altijd willen bijdragen tot het Vlaams gemeenschapsgevoel en dat lukt aardig. Abonnees zeggen me dat het theater goed is, maar dat het nadien ook heel gezellig is. Er zijn vriendschappen ontstaan in de bar van het theater. Zo’n 20 procent van de toeschouwers komt uit SintPieters-Woluwe, de rest uit de omliggende gemeenten en Vlaams-Brabant, maar we hebben ook toeschouwers uit Duffel en Waterloo die een aantal theaters voorbijrijden om tot bij ons te komen. Destijds is een niet onbelangrijk deel van de trouwe toeschouwers van de KVS naar ons overgekomen.

Ons publiek is eerder behoudsgezind en dat bedoel ik absoluut niet pejoratief. Ze hebben de deuren van de KVS achter zich dichtgetrokken toen er te veel bloot op scène kwam: een stuk aankondigen waarin Hamlet zijn ziel blootlegt en Hamlet heel het stuk lang in zijn blote piemel op scène staat, zijn twee verschillende zaken.”

Danny Vileyn

HOLLYWOODMUZIEK. Voor de vijftiende editie van de World Soundtrack Awards (WSA’s) heeft het Filmfestival van Gent componist Alan Silvestri gestrikt. Zijn soundtracks voor films als Forrest Gump, Back to the Future, The Avengers en The Abyss maakten van hem een Hollywoodlegende. Het Brussels Philharmonic speelt onder leiding van Dirk Brossé op de WSA’s een greep uit de ‘best of’. n CARING GATZ EN MILQUET. De ministers voor Cultuur Sven Gatz (Vlaamse Gemeenschap) en Joëlle Milquet (Fédération Wallonie-Bruxelles) starten met het project Sharing is Caring. Het gaat om een artistiek multimediaproject door jongeren in het kader van het Culturele Samenwerkingsakkoord, dat sinds lang werd aangekondigd. Brussels videaste Marie-Jo Lafontaine en componist Christophe Hassol zijn de spilfiguren in het project dat scholen uit beide gemeenschappen laat samenwerken. n TOÊLLESSE BRUSSELS. Ze gingen net van start, maar er valt nog in te pikken: de Taallessen Brussels op maandagavond (18 uur) in het Huis van het Nederlands (Philippe de Champagnestraat 23). Uffra Annemie leert er u lêstere, spreike, leize en schraaive tegen 30 november.

Meer info op: www.bebrusseleir.be. n BELGIÊ IN OORLOG. Na de expo België in oorlog ‘14’18 pakt Sint-Agatha-Berchem in de Oude Kerk uit met het tragische vervolgverhaal België in oorlog ‘39-’45. De expo start met de inval van de Duitse troepen op 1 september 1939 in Polen. Via een didactische en deels ludiek parcours wordt de hele oorlog chronologisch in beeld gebracht. De tentoonstelling start op 15 oktober en duurt tot 11 november. Meer info via 0478-455.767.

Samengesteld door Jean-Marie Binst

CULTUUR KORT

taar die hij van zijn vader had gekregen en na een jaar of drie werd hij als bassist gevraagd voor een groepje rond zangeres Sarah Osborne, dat Allez Allez zou worden. “Ik speelde eerst als invaller, maar mocht blijven. Ze hadden vooral ne schone jongen nodig.”

De groep werd in korte tijd razend populair, zowel in Franstalig België als in Vlaanderen.

Ze had hits met Allez Allez en African Queen.

“Maar na een goed jaar was het al voorbij. Er kwam een andere zangeres en het werd minder tof.”

Van Laeken werd vervolgens gitarist en zanger van de Engelstalige groep Les Cactus, waar Dirk Schoufs, de latere medeoprichter van Vaya Con Dios, bassist was. “We hebben hem er na een tijdje moeten uitknikkeren, nen toffe gast maar met veel proble-

BDW 1494 PAGINA 26 - DONDERDAG 15 OKTOBER 2015

GOLFSURFEN > ARPAD LECLÈRE TEMT OP JONGE LEEFTIJD AL DE BERUCHTSTE GOLVEN

‘HOE HOGER DE GOLF, HOE LIEVER’ BDWSPORT

© LEO NEVES

BALI – Welgeteld twee minuten, meer tijd heeft Arpad Leclère (15) niet nodig om de zee in te kunnen stappen. Dat hij een liefde voor het surfen ontwikkelde is dus geen verrassing, al is die wel zeer passioneel. Indien hij niet in Bali te vinden is, zit hij in een ander exotisch oord om de beruchtste golven te bedwingen. Momenteel probeert hij België aan een medaille te helpen tijdens het wereldkampioenschap golfsurfen voor landenteams in Californië.

In de surfwereld is het belangrijk om goede connecties te hebben.

Arpad Leclère heeft het geluk te kunnen trainen met topsurfers.

“Een coach heb ik niet, maar ik word wel begeleid door een bevriende, ervaren surfer,” aldus de Brusselaar. “Hij heeft heel wat competities achter de rug en geeft me advies voor mijn trainingen.

Hij heeft me ook al een mental coach aangeraden. Mijn entourage is ongelooflijk. Ik krijg tips van surfers die tot de top behoren en surf dagelijks met gasten die zeer sterk zijn. Connecties hebben is inderdaad noodzakelijk. Alleen al door die gasten bezig te zien, leer je bij.”

TS

‘W

© PACALE LECLÈRE

e zijn in Bali blijven hangen na een wereldreis,” vertelt Leclère.

“Indonesië was onze laatste stopplaats na een jaar reizen en daar hebben we ons uiteindelijk gesetteld in Seminyak, waar we nu al acht jaar wonen. Van heimwee heb ik geen last, nee (lacht). Trouwens, we trekken elk jaar nog naar Ukkel om familie en vrienden te bezoeken. Ik voel me dus nog wel Brusselaar.”

Tijdens de wereldreis van de familie Leclère introduceerde de vader van Arpad hem in het golfsurfen, op de weidse stranden van het prachtige Seminyak kreeg hij de sport echt onder de knie. Hij kon zich geen betere locatie wensen. “Indonesië is een van de beste landen om te surfen. Ik kan hier heel de dag, heel het jaar door surfen. Naargelang van waar de wind komt, kan ik een kustlijn kiezen. Zowat iedereen surft hier. Mijn eerste competitie was bijvoorbeeld georganiseerd door mijn toenmalige school.”

“Van het moment dat mijn vader me in de golven duwde, is mijn passie voor surfen ontstaan. Het werd snel een dagelijkse gewoonte.

Ik studeer via correspondentie en kan dus zelf bepalen wanneer ik wat doe. Dat is best zwaar, maar het is de meest praktische oplossing.”

Leclère stelt onomwonden dat surfen zijn leven is. Hij staat ermee op, gaat ermee slapen en droomt er wellicht ook nog eens van. Ondanks zijn jonge leeftijd is hij er nu al een vijftal jaar serieus mee bezig. “Gelukkig steunt mijn gezin mij enorm veel. Zonder hen zou ik niet zo ver staan.”

“Mijn ouders steunen me ook voor mijn reizen. Die zijn regelmatig binnen Indonesië, waarvoor we ook de auto en de ferry kunnen gebruiken. Maar ik ben dit jaar ook al twee keer naar Tahiti gegaan, naar Hawaï en Australië. Ik kijk waar er goede golven zijn en zoek ze op.”

Arpad Leclère: “Het is niet gebruikelijk dat een vijftienjarige in Teahupoo surft.”

Gevaarlijke Teahupoo Niet zo lang geleden bedwong Leclère de golven van Teahupoo in Tahiti, die door vele surfers aanzien worden als de gevaarlijkste op aarde. “Het is niet gebruikelijk dat een vijftienjarige dat doet (lacht). Heel wat vrienden willen het alvast niet proberen. Maar voor mij geldt: hoe hoger de golf, hoe liever. Door daar te surfen, dwing ik respect af. Dat voel ik.”

“Om op grote golven te surfen moet je techniek hebben en durven. Op het goede moment op de goede plek zijn en durven gaan. Je ligt op je plank en eens de golf komt, gaat het snel.

Het is een echte adrenalinerush. Op de golf zelf zit je eigenlijk maar tien à twintig seconden. Dat gevoel is moeilijk uit te leggen, het is zoals kleur te moeten beschrijven aan een blinde.”

De onnoemelijke uren die Leclère al op zijn

GOEDE CONNECTIES

“Je bent niet per se de beste omdat je eerste staat in competitie, maar wel omdat je de meeste golven pakt”

surfplank heeft doorgebracht hebben hem naar een uitstekend niveau getild. Dat bewees hij vorig jaar al, toen hij vijfde eindigde op het Europees kampioenschap in Portugal. Hij trad er op aanraden van een Franse vriend toe tot de Belgische ploeg. “Hij had dat circuit al gedaan en vertelde me dat het een leuke eerste stap zou zijn. We hebben dus eerst gezocht of België wel een surffederatie had, en hebben die dan aangeschreven. Ik heb hen tijdens een training moeten bewijzen dat ik het niveau heb, waarna ze me hebben geselecteerd voor het EK. Met een uiteindelijke vijfde plaats was ik tevreden.”

Droomleven “Ik moet zeggen dat onze Belgische ploeg goede surfers heeft. Je hebt een paar gasten die het zeer goed doen, zeker aangezien ze nog in België wonen en trainen. En je hebt Dean Van-

dewalle, een goede surfer die in Costa Rica woont. In de aanloop naar het wereldkampioenschap heb ik met hem getraind.”

Leclère zou zichzelf niet zijn indien hij zonder ambitie naar het WK voor landenteams zou trekken. Dat loopt nog tot en met zondag 18 oktober in Californië en ontvangt tien Belgen.

“We zijn aanwezig met een volledige ploeg: vier surfers bij de -16, vier bij de -18 en twee meisjes. Tijdens het EK waren we niet volledig, waardoor we maar negende eindigden in plaats van vijfde. Nu zijn we volledig en hopelijk kunnen we iets neerzetten. Ik ga alvast voor het hoogst haalbare. Alles is mogelijk.”

De jonge Brusselaar beseft dat hij geluk heeft, dat wordt hem regelmatig duidelijk gemaakt door vrienden. Maar topprestaties komen niet uit het niets, ze zijn het resultaat van hard werk. “Tja, welke vijftienjarige kan de wereld rondreizen om zijn passie te beoefenen? Ik besef maar al te goed dat ik een droomleven leid.”

“In de aanloop naar het wereldkampioenschap stond ik ’s ochtends om vijf uur op, trainde ik twee à drie keer per dag en deed ik buiten het water nog fitnessoefeningen om mijn lichaam te versterken. Dat is belangrijk, vooral als je grote golven surft, omdat het je uithoudingsvermogen verbetert.”

Al die inspanningen doet Leclère uiteraard uit passie, maar ook met het doel om hier op een dag van te leven. Hij zou daarmee zeker geen uitzondering zijn, al blijft het groepje surfers dat kan claimen pro te zijn niet zo groot. “Je moet het echt wel verdienen. Ik ga ervan uit dat wie het hardste werkt, het meeste kans maakt om pro te zijn.”

“Je hoeft niet per se competities te winnen om er van te leven. Je hebt bijvoorbeeld de XXL challenge die verschillende categorieën beloont, zoals de beste foto van het jaar. In grote golven zijn er niet zoveel competities, dus wordt er daarop toch wel gefocust. Je bent niet per se de beste omdat je eerste staat in een competitie, maar wel omdat je de meeste golven pakt en er de beste manoeuvres op doet.”

Tim Schoonjans

BDW 1494 PAGINA 27 - DONDERDAG 15 OKTOBER 2015

@EHLHockeyTV The game is over! Final score @ RLCMenFirstTeam 9:3 @Amsicora1897! Incredible game from @GabrielDabanch who scored 7 GOALS!!

Awesome. #EHL Hockeyclub Leopold Ukkel heeft afgelopen weekend geschitterd in de Euro Hockey League.

Gabriel Dabanch speelde zaterdag een hoofdrol door maar liefst zeven keer te scoren in de poulematch tegen het Italiaanse Amiscora. In het vooruitzicht van de komende Olympische Spelen verhuisde de Spanjaard naar Leopold en daar plukken de Brusselaars nu al de vruchten van. Dankzij een tweede poulezege tegen het Russische Dinamo Elektrostal met 3-0, hebben ze zich geplaatst voor de achtste finales van de Euro Hockey League.

TS

DAG VAN DE RISICOVECHTSPORT

KWALITEITSVOL RISICOVECHTEN BRUSSEL – Bij risicovechtsportclubs wordt er niet doelloos op elkaar ingebeukt.

Men wil er kwaliteitsvol werk leveren en de gezondheid van de leden garanderen.

Tijdens de Dag van de Risicovechtsport wordt dat nogmaals in de verf gezet.

“Risicovechtsporten zijn sporten waarbij het lichamelijk kwetsen van de tegenstander vaak een doel op zich is,” vertelt Els Dom (32), projectcoördinator van het Risicovechtsportplatform. “Dan spreken we bijvoorbeeld over boks, taekwondo en Mixed Martial Arts.

Met het Risicovechtsportplatform Vlaanderen vormen we een aanspraak- en communicatiepunt, een kennis- en expertisecentrum en een service- en ondersteuningspunt van de risicovechtsporten in Vlaanderen. Het is momenteel een project in opdracht van de Vlaamse overheid, maar we hopen uit te groeien tot meer.”

Voor het tweede jaar op rij organiseert het platform een Dag van de Risicovechtsport, die komende zaterdag doorgaat op de campus van de Vrije Universiteit Brussel. De centrale ligging van Brussel, de grote aanwezigheid van vechtsportclubs en die van hoogleraar Marc Theeboom, deskundige in dit domein, verklaren de komst naar de hoofdstad. “Het is ook zo dat we ons tot alle Nederlandstalige vechtsportclubs richten, en die zijn er uiteraard ook in Brussel.”

“We hopen op de aanwezigheid van zowat

SPORT KORT

Ploegen van zes lopers die een aflossingsmarathon afleggen in en rond het Koning Boudewijnstadion: dat is de ACERTA BRUSSELS EKIDEN. Komende zaterdag staat editie 2015 op het programma. Alvorens de ploegen om 13 uur van start gaan, kunnen de ketjes een uur eerder aan hun Chiquita Kids Run van één kilometer beginnen.

Tussen de vele ploegen valt er toch vooral één op. Gewezen topatleten Tia Hellebaut, Kim Gevaert, Olivia Borlée, Katleen de Caluwe, Nancy Callaerts en Audrey Rochtus lopen voor het behoud van het Koning Boudewijnstadion. Meer info op www.acertabrusselsekiden.be. Wie achteraf nog wat energie over heeft, moet zeker eens naar Sint-JansMolenbeek trekken. Daar zal het nieuwe RWDM vanaf negentien uur zijn EERSTE THUISMATCH in het Edmond Machtensstadion afwerken, tegen Sterrebeek. In het RWDM-dorp zijn er naast eet- en drank-

120 trainers en clubbestuurders, die zullen kunnen meedoen aan info- en oefensessies.

We zien deze sportdag als een jaarlijks hoogtepunt van onze werking. Het is gericht op de kwaliteit van de vechtsportclubs, vooral naar gezondheid toe. We zullen verschillende topics onder de aandacht brengen.”

Brusselse voorbeelden Daarvoor worden verschillende gastsprekers uitgenodigd, zoals Tom Flachet van de Brussels Boxing Academy en Dieter Truyen van de Brussels Brazilian Jiujitsu Academy. Zij zullen hun ervaring delen over hoe je kinderen laat omgaan met vechtsporten, en hoe je hen daarmee een meerwaarde biedt. “In de stedelijke context van Brussel zie je dat er echt wordt ingezet op de maatschappelijke waarden van vechtsporten. Dieter en Tom komen toelichten hoe zij dat doen. Zij zijn twee goede voorbeelden van hoe het moet.”

“We zullen ook dieper ingaan op veilig sporten, waar je als trainer op moet letten. Er komen eveneens neurologen langs die meer uitleg zullen geven over de impact van de slagen en de schade die dat teweeg kan brengen.

Risicovechtsporten zijn hard, maar we gaan er serieus mee om. We willen de clubs zo kwaliteitsvol mogelijk laten werken en daar moet onze sportdag toe bijdragen.”

Tim Schoonjans www.vechtsportplatform.be

standjes ook allerhande activiteiten. Voor klassieke dans van de bovenste plank moet u vrijdag en zondag in het cultureel centrum van Sint-Pieters-Woluwe zijn (Charles Thielemanslaan 93). Dansers uit heel de wereld zullen er deelnemen aan de halve finales van de VALENTINA KOZLOVA INTERNATIONAL BALLET COMPETITION. Dat is een van de grootste internationale klassieke- en hedendaagse danscompetities ter wereld, die voor het eerst Europa aandoet. Meer info via Wilt u eens info@brusselsintballet.org. een nieuwe sport ontdekken? Dan is KINBALL misschien iets voor u. Drie ploegen die tegen elkaar spelen en ervoor moeten zorgen dat de bal (met een diameter van 1,22 meter) niet op de grond valt. In de Grote Sporthal van de ULB spelen de Brusselaars van K-ribou op zondag vanaf 13 uur hun eerste competitiewedstrijd van het seizoen. Meer info op www.kinball-k-ribou.be.

TS

ESTAFETTE > KEN LAMBEETS

Een magistraat in de bobslee Dit is het verhaal van de in Brugge geboren Walter Ganshof Van der Meersch, beroemd magistraat en verdienstelijk amateursporter. Na studies in Londen, Parijs en aan de ULB, legt hij in 1921 de eed af als advocaat aan de balie van Brussel en volgt hij stage bij de latere minister van Justitie Paul-Emile Janson, waarna hij snel carrière maakt.

In zijn vrije tijd bolt hij graag in krappe busjes van een berg naar beneden. Op de Olympische Winterspelen van 1928 in het Zwitserse Sankt-Moritz maakt hij deel uit van het Belgische bobsleeteam.

De Winterspelen van SanktMoritz zijn de eerste die niet in hetzelfde land als de Zomerspelen worden gehouden. Niet zo verwonderlijk, als je weet dat de Zomerspelen in Nederland worden georganiseerd. Maar ook in Sankt-Moritz is het weer niet optimaal. De föhn, de warme, droge wind aan de noordzijde van de Alpen, steekt de kop op en de regen valt met bakken uit de lucht. Enkele wedstrijden worden afgelast, andere worden uitgesteld naar een later tijdstip. De bobsleewedstrijden, oorspronkelijk voorzien voor 16 en 17 februari, worden verdaagd naar 18 februari.

Ganshof rijdt in een geïmproviseerd team met onder andere schermer Léon Tom en sprinter Max Houben. In de eerste manche kaapt het Belgische team de tweede plek weg, op korte afstand van de Amerikanen.

Maar door een grote stuurfout in de tweede manche eindigt het Belgische team uiteindelijk op de zesde plek.

Toch moeten we deze prestatie niet met te veel wierook beladen. Het bobsleeën staat in Sankt-Moritz nog in de kinderschoenen.

Ter illustratie: het goud gaat naar de Amerikaanse vijfmansbobslee, die door de slechts zestien jaar oude Billy Fiske naar de eerste plaats wordt gestuurd. Drie van zijn teamgenoten vond hij via een zoekertje in een Parijse krant. Geen van hen had ooit een bobslee vanbinnen of vanbuiten gezien.

In zijn carrière als magistraat blinkt Ganshof nog meer uit dan in de bobslee: In 1933 wordt Ganshof bevorderd tot procureur des Konings van Brussel. Janson, op dat mo-

ment minister van Justitie, wil absoluut de liberaal Ganshof aan het hoofd van het parket, ook al passeert hij daarmee andere magistraten.

In de jaren 1940 speelt Ganshof een cruciale rol in de Belgische politieke geschiedenis.

Als in mei 1940 potentieel staatsgevaarlijke elementen worden aangehouden, krijgt Ganshof dat als auditeur-generaal op zijn bord. Door Vlaams-nationalisten wordt hij gezien als vijand omdat hij bij de Duitse inval potentieel ‘staatsgevaarlijke’ personen heeft laten aanhouden.

Bij een incident op 1 juli 1940 krijgt hij daarvoor van Vlaams-nationalistisch volksvertegenwoordiger Edmond Van Dieren een kaakslag.

Tijdens de bezetting krijgt Ganshof problemen met de Duitsers, onder andere naar aanleiding van de aanhoudingen in mei 1940. Hij wordt uit zijn functie ontzet en samen met andere prominente magistraten aangehouden als gijzelaar. Ondertussen staat hij in contact met de Belgische regering in Londen, die hij allerlei inlichtingen verschaft over de situatie in het bezette land. In 1943 lukt het Ganshof Londen te bereiken, vanwaar hij aan besluitwetten werkt in verband met de Belgen die met de bezetter hebben gecollaboreerd. Als hoofd van het auditoraat-generaal geeft hij na de bevrijding leiding aan hun bestraffing. Opnieuw is hij kop van Jut voor de Vlaamse Beweging.

In de nadagen van zijn carrière waakt Ganshof als minister-resident in Belgisch-Congo over de regelmatigheid van de verkiezingen die door Lumumba worden gewonnen. En in 1976 moet hij als regeringscommissaris onderzoeken of de tweetaligheid aan de Schaarbeekse loketten wordt nageleefd.

Op 15 september 1993 geeft Ganshof de pijp aan Maarten. Hij wordt niet bijgezet in het familiemausoleum op het stedelijk kerkhof van Brugge, maar in een eigen graftombe in het Luxemburgse Tintange. Een groot magistraat en begenadigd bobsleeër is niet meer.

Eindredacteur Ken Lambeets houdt van literatuur en van echte sporten

REDACTIE BRUSSEL DEZE WEEK Flageyplein 18, 1050 Brussel, 02-650.10.65, fax 02-650.10.38, info@bdw.be, www.bdw.be. ABONNEMENTEN Josiane De Troyer (abo@bdw.be), 02-650.10.80, 02-650.10.38. Gratis binnen het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Rest van België 20 euro per jaar; IBAN: BE73 7340 3974 6060, BIC: KREDBEBB van Vlaams-Brusselse Media vzw. Buiten België 30 euro per jaar.

OPLAGE 62.609 exemplaren. PROMOTIE EN DISTRIBUTIE Ute Otten, Maurice Droogh. ADVERTISING MANAGER Lisa Decrick: 02-650.10.66, 0474-67.03.84, fax 02-650.10.38 MARKETING MANAGER Frederik Welslau. HOOFDREDACTIE Christophe Degreef (ad interim). COÖRDINATIE Kim Verthé. EIND­ REDACTIE Ken Lambeets (eindredactie@bdw.be). VORMGEVING Peter Dhondt. REDACTIE Jean-Marie Binst, Bettina Hubo, Steven Van Garsse, Danny Vileyn. BRUSSELNIEUWS Kris Hendrickx (hoofdredacteur), Sandra Schreurs (projectcoördinator), Jelle Couder, Sara De Sloover, Laurent Vermeersch. MEDEWERKERS Nicky Aerts, Michaël Bellon, Alex Deforce, An Devroe, Elien Haentjens, Eva Hilhorst, Ilah, Toon Lambrechts, Wauter Mannaert, Tom Peeters, Niels Ruëll, Bruno Schols, Tim Schoonjans, Benjamin Tollet, Georges Tonla Briquet, Nick Trachet, Karel Van der Auwera, Bram Van de Velde, Matthias Vanheerentals. FOTOGRAFEN Bart Dewaele, Sander de Wilde, Marc Gysens, Ivan Put, Dieter Telemans, Saskia Vanderstichele, Jo Voets.

FINANCIËLE ADMINISTRATIE Manu De Hertogh. VERANTWOORDELIJKE UITGEVER Christophe Degreef, BDW, Flageyplein 18, 1050 Elsene. ALGEMENE DIRECTIE Jo Mariëns. Brussel Deze Week wordt gedrukt op de persen van de nv Roularta, Meiboomlaan 33, 8800 Roeselare en wordt gesubsidieerd door de Vlaamse Gemeenschap en de Vlaamse Gemeenschapscommissie.

ONS MAILEN? Al onze mailadressen zijn volgens dezelfde structuur opgebouwd: voornaam.naam@bdw.be (losse bestanddelen van voornaam of naam aan elkaar, en zonder trema’s, verbindingsstrepen en andere tekens).