BDW - editie 1497

black: brusselse branie met internationale ambitie En ook: Lara Gasparotto, Nikolas Karakatsanis en Arbeid Adelt!

05 11 15

© SASKIA VANDERSTICHELE

AFGIFTEKANTOOR BRUSSEL X P303153

Godsdiensten tekenen de stad LEES P.18

DE LAATSTE DAGEN VAN REYERS SCHAARBEEK – De dagen van het Reyersviaduct zijn geteld. Zes maanden later dan aangekondigd haalt het Brussels Gewest de sloophamer boven voor de volledige afbraak van de Reyers-fly-over. De boulevard bleek veel te ruim bemeten voor het autoverkeer. Het viaduct, tekenend voor de stad van de vorige eeuw, kan weg zonder dat het noemenswaardige files veroorzaakt. Buurtbewoners zien opnieuw de andere kant van de boulevard.

SVG

Interview Brugel:

‘La Belgique à papa is definitief voorbij’ LEES P. 6-7

Schrijver Chris Ceustermans:

‘In de grootstad loeren geweld en extremisme om de hoek’ LEES P. 22-23

Strijkt Harvard University neer in Brussel? LEES P. 3

N° 1497 VAN 5 TOT 12 NOVEMBER 2015 ¦ WEEK 45: WEEKBLAD, EEN UITGAVE VAN VLAAMS-BRUSSELSE MEDIA VZW, FLAGEYPLEIN 18, 1050 ELSENE, REDACTIE: 02-650.10.96, ABONNEMENTEN: 02-650.10.80, E-MAIL: INFO@BDW.BE, WWW.BDW.BE

BDW 1497 PAGINA 2 - DONDERDAG 5 NOVEMBER 2015

Knipperlicht aan In de ruimte tussen overheid en markt is er een nieuwe speler actief, betoogt Matthieu Lietart een beetje verder in deze krant. Dankzij het internet is het peer-topeer contact een fluitje van een cent geworden. Mensen van over de hele wereld gaan diensten met elkaar uitwisselen. Die deeleconomie, hoe interessant ook, ontwricht vandaag delen van de markt. De overheid weet niet meer waar ze het heeft.

Soms wordt de deeleconomie zelf de nieuwe dominante markt. En dan gaan best de knipperlichten aan.

Dat bleek ook deze week. Cijfers van een Australische blogger die analyses maakt over Airbnb zouden aantonen dat steeds meer Brusselaars hun appartement aan toeristen verhuren, in plaats van die op de gewone huurmarkt aan te bieden. De woningen staan gemiddeld twee derde van de tijd leeg. In een stad als Brussel waar de huurmarkt krap is, riskeren de huurprijzen de hoogte in te gaan.

Voor de Brusselse overheid is dat een jammerlijke zaak. Die probeert al jaren de huurmarkt onder controle te krijgen door zelf betaalbare woningen op de markt te brengen. Tegelijk worden in het parlement ideologische discussies gevoerd over huurtoelages en

WAUTER MANNAERT

BDWVOORGROND

VAN DE REDACTIE

door Steven Van Garsse

minimumquota voor sociale woningen. Maar in het licht van de veranderende economie lijken dat discussies in de marge. Brussel is een stad met een liberale traditie en een vastgoedmarkt die voor het overgrote deel in handen is van de privé. De impact van overheidsmaatregelen is sowieso al beperkt.

Ook in de energiemarkt riskeert de technologische evolutie voor een kladaradatsch te zorgen. Energieleveranciers leggen zich steeds meer toe op het aanbieden van een bepaald energiecomfort, zo blijkt uit een interview met de mensen van Brugel. Dankzij de nieuwe technologie zullen ze energie kunnen aanbieden op het moment dat die het goedkoopst is. Dan kan nu al door tellers te plaatsen, na de officiële elektriciteitsmeter. De overheid heeft er geen controle meer over. De consument kan hier onvermoed de dupe van worden.

De wereld is er op vooruit gegaan door de nieuwe technologie. Dat zal, enkele romantici daargelaten, niemand ontkennen. De nieuwe technologische evolutie en de opkomende deeleconomie kunnen best een warme onthaal krijgen. Maar de maatschappij vaart ook wel bij een controle op een al te wilde en ongebreidelde markt, waar winstbejag de enige drijfveer is en privacy een vervelend obstakel. Op dat moment moet de overheid haar rol voluit spelen. Net zoals ze dat in het verleden, meestal met verve, heeft gedaan. De Brusselse huurder en energieconsument kunnen er alleen maar wel bij varen.

Boekhandel opent bijhuis in Lepagestraat

De ramsj van Passa porta BRUSSEL – Passa Porta Bookshop, de kwaliteitsboekhandel in de Dansaertstraat, opent vrijdagavond een bijhuis in de Léon Lepagestraat. Daar zal alleen ramsj verkocht worden, de ‘betere’ ramsj welteverstaan.

Ramsj oftewel modern antiquariaat zijn uitgeversrestanten die tegen een verlaagde prijs op de markt worden gebracht. “We hebben nu ook al af en toe stocks in de winkel,” zegt Steven Van Ammel, boekhandelaar van Passa Porta. “Omdat het aanbod steeds groter wordt, openen we een tweede zaak.”

Volgens Van Ammel groeien de overschotten omdat de levensduur van een boek alsmaar korter wordt en omdat de uitgever steeds sneller van zijn voorraden af wil. “Die

restanten moeten ergens naar toe en een De Slegte is er niet meer in Brussel. Wij willen het betere afgeprijsde boek een tweede leven geven.”

Passa Porta is dus niet van plan om zomaar elk ramsjboek in te kopen.

“Net als in Passa Porta Bookshop I, gaan we in de nieuwe Passa Porta Bookshop II zeer selectief te werk.

De focus ligt op de betere literatuur, filosofie en kunstboeken. Zo hebben we bijvoorbeeld de overzichtscatalogus van Michaël Borremans.”

Tweedehandsboeken zullen er niet verkocht worden.

De nieuwe boekhandel, gevestigd in het pand waar voorheen Marcel de Bruxelles zat, zal open zijn van dinsdag tot zaterdag.

Bettina Hubo

RIGA WIL MOBILITEITSKNOOP ONTLASTEN

GELD VOOR WIE AUTO ACHTERLAAT SINT-AGATHA-BERCHEM - De nieuwe tramterminus aan het Stationsplein zou op 18 december af moeten zijn. “Ik had liever een stelplaats gezien, van waaruit snel trams konden worden ingezet, dan een doodlopend tramspoor op het plein,” zegt schepen van Mobiliteit Vincent Riga (CD&V).

“De MIVB had geen gehoor naar een stelplaats, terwijl we allemaal weten dat het westen van Brussel met de grootste demografische boom zit en de Keizer Karellaan en Leopold II-tunnel overbelast zijn. In het vooruitzicht van het ontraden van autoverkeer op ons grondgebied kan de gemeente in overweging nemen om geld op te hoesten als er een overstapparking voor pendelaars op de gewestrand zou komen.”

De gemeente heeft, zonder hiervoor bevoegd te zijn, in 2013 alle betrokken partijen van het Stationsplein rond te tafel geroepen: de NMBS, de MIVB, de handelaars, Redevco (Carrefour), Basilix, de werkgever voor aangepaste tewerkstelling, het frietkot en Ganshoren.

Riga: “Het was duidelijk dat niemand, behalve de gemeente, een globaal beeld had van wat er daar allemaal op stapel stond. Aan de MIVB heb ik als Mobiliteitsschepen voorgesteld om een stelplaats voor trams te voorzien. Daardoor kunnen in piektijden sneller trams worden ingezet van en naar de stad.” De nieuwe terminushalte op het plein loopt nu dood (zie artikel op p.10). Een wisselspoor doet de tram achterstevoren terugkeren.

Riga: “Ons doel is ervoor te zorgen dat mensen die met de trein ko-

men, met deelauto (Cambio), deelfiets (Vilo) of tram verder rijden.

Wie met de eigen auto komt zou die bij voorkeur aan een (nieuwe) overstapparking kunnen achterlaten. Sinds een jaar voer ik daarrond gesprekken met Parking.Brussels (gewestelijk parkeeragentschap, red.) en met B-Parking (NMBS, red.). Ik wil laten bestuderen of het opportuun is om achter het station een overstapparking in te richten, naar mijn schatting voor 500 auto’s. Gezien de intenties van minister Pascal Smet (bevoegd voor Mobiliteit in Brussel), denk ik dat dit in de lijn ligt van de politieke wil. Er zijn meerdere opties, zoals op gewestterreinen naast het spoor (in het strategisch plan van het gewest is verhuis uit gebouwen op die gronden al voorzien, red.). Er is ook een privé-partner die wil nadenken.”

“De gemeente kan geen parking aanleggen, want is nergens eigenaar van grond bij het station.

Mensen die hun wagen achterlaten op overstapparkings krijgen in andere grote steden een multipaskaart aangeboden om de rest van hun werkvervoer mee te organiseren. Vanuit de gemeente willen we erover nadenken om budgetten vrij te maken om dit te faciliteren; dus om vervoertickets aan te bieden aan wie zijn auto aan de grens van Berchem achterlaat op een overstapparking. Berchem wil dus meewerken aan het commercialiseren van die parking als we publiek of privé een investeerder en uitbater vinden. Het zou een marginale kost zijn, tegenover het mobiliteitsvoordeel.”

Jean-Marie Binst

BDW 1497 PAGINA 3 - DONDERDAG 5 NOVEMBER 2015

BDWVOORGROND

Stedenbouw > Matexi-Familie bouwt conferentiecentrum aan Warandepark

HARVARD-AULA IN Lord Byron-huis teiten strijken in Brussel neer.

Opdrachtgever Gaëtan Hannecart ontkent. “Het auditorium komt er deels als trainingscentrum voor Matexi en deels als conferentieruimte voor allerlei vzw’s.”

En de verwijzing naar Harvard in het bouwdossier? “Ik heb er zelf gestudeerd en heb me laten inspireren door de hoefijzervormige auditoria van die universiteit die het debat stimuleren. Meer is er niet.”

Hedendaags

Familie Matexi wil deze huizenrij aan het Warandepark grondig aanpakken. De gevels worden behouden.

BRUSSEL – De familie achter de Vlaamse bouwgroep Matexi wil in een huizenblok aan het Warandepark een conferentieruimte bouwen. Ook vier exclusieve woningen zijn voorzien.

Sommige buurtbewoners vrezen dat dit ten koste zal gaan van de neoklassieke architectuur, en ook de commissie Monumenten en Landschappen had al bezwaar. Architect Paul Lievevrouw sust: “Wij hebben onze beroepsethiek.”

H

et huis valt niet echt op, behalve dan voor de herdenkingsplaat die aan de gevel van nummer 51 hangt. Daar logeerde in 1816 de Brits-aristocratische deugniet Lord Byron.

Maar toch staat er met de huizenrij in de Hertogsstraat 43-51 iets te gebeuren. De familie HannecartVande Vyvere, het koppel achter de Vlaamse bouwreus Matexi, wil op die plaats een ondergrondse conferentieruimte bouwen, tezamen met vier exclusieve huizen en kantoorruimte. De neoklassieke gevels uit het einde van de achttiende eeuw

zouden overeind blijven. Dat kan ook moeilijk anders: alhoewel de huizen niet afzonderlijk beschermd zijn, maken de gevels die uitgeven op het Brusselse Warandepark deel uit van een beschermd landschap.

“Eigenlijk gaat het om een volledige renovatie van vier huizen en het herenhuis Lalaing,” zegt architect Paul Lievevrouw van het Brusselse bureau Sum Project. “Lalaing zou een kantoorgebouw worden, en de historische stallingen die in het complex aanwezig zijn op de binnenkoer worden ontvangstruimte.

Daaronder komt een auditorium

“DE WOONHUIZEN ZULLEN NIET GOEDKOOP ZIJN, MAAR OP DIE PLAATS MOET JE GEEN SOCIALE WONINGEN VERWACHTEN” van 80 zitplaatsen, tezamen met brainstormruimtes. Maar in de eerste plaats zijn we blij dat we op die locatie ook enkele woonhuizen mogen renoveren. Ze zullen niet goedkoop zijn, maar op die plaats

© BART DEWAELE

moet je ook geen sociale woningen verwachten.”

Over de exacte redenen achter de ambitieuze plannen verwijst Lievevrouw naar de wens van de familie Hannecart-Vande Vyvere. “Er is op die exclusieve plaats in de stad nood aan zo’n project, en de familie wil daarom ook investeren.”

In documenten waarin de bouwgroep en Sum Projects ‘Espace Ducale’ voorstellen, wordt gesuggereerd dat enkele zakenclubs uit de buurt zoals De Warande en de cercle Lorraine niet over voldoende congresruimte beschikken. Er wordt in het bouwdossier zelfs gewag gemaakt van de Amerikaanse Harvarduniversiteit die “fel geïnteresseerd” zou zijn om op die plek congressen of seminaries te houden voor een breed internationaal publiek.

Helemaal ondenkbaar is dat niet.

Steeds meer buitenlandse universi-

Buurtbewoners vrezen intussen dat, hoewel de gevels bewaard zullen worden, er in de eigenlijke huizen zwaar zal worden verbouwd, en niet naar achttiende-eeuwse normen. Sommigen maken zelfs gewag van een af braak.

Uit de officiële documenten blijkt dat herenhuis Lalaing volledig gerenoveerd wordt, maar dat aan de achterkant bijgebouwen die later zijn gezet zullen worden afgebroken. Voor de vier huizen geldt grosso modo hetzelfde, al zullen daar de achtergevels eigentijds worden.

Binnenin wordt het interieur van de woonhuizen hedendaags.

Een bouwaanvraag werd al in 2014 aangevraagd, maar toen afgewezen omdat er opmerkingen waren van De Koninklijke Commissie Monumenten en Landschappen. Daar vond men dat er te veel belang werd gehecht aan de achtergevels, en dat delen van het complex in een goede staat waren en niet gerenoveerd moesten worden. Bovendien vond de commissie dat er te weinig kwaliteitsgarantie was voor de verbouwing van het huis dat wél gerenoveerd moest worden: Lalaing. De commissie zegt wel dat de bouwpromotor met die opmerkingen rekening wou houden.

De bouwheer heeft intussen een tweede bouwaanvraag ingediend.

“We hebben parkeerplaatsen geschrapt en houden er nu zestien over. Daarmee tonen we ook onze wil om ethisch te denken: op deze locatie in de stad heb je de auto vaak niet nodig,” zegt Lievevrouw.

Op 10 november vindt een overlegcommissie plaats, waarna het project een vergunning krijgt of een tweede keer wordt afgewezen. Uit de officiële documenten van Sum Project blijkt dat in 2013 de Brusselse schepen voor Stedenbouw opgetogen was over de plannen. De Stad Brussel is dus wellicht mee. De eindbeslissing ligt evenwel bij het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.

Christophe Degreef

BDW 1497 PAGINA 4 - DONDERDAG 5 NOVEMBER 2015

Uitgelicht > Hiva-studie beveelt meer selectief doelgroepenbeleid aan

‘Maar vergeet ouderen niet’ BRUSSEL – Met de overheveling van het doelgroepenbeleid naar de gewesten beschikt het Brussels Hoofdstedelijk beleid jaarlijks over om en bij de 250 miljoen euro om eigen accenten te leggen in het arbeidsmarktbeleid. Maar een aardverschuiving moeten we niet verwachten. Minister van Economie en Arbeid Didier Gosuin (FDF) blijft een voorzichtig bestuurder.

H

et zijn vooral ouderen, tussen de 55 en de 64 jaar, en de bedrijven waar ze werken, die profiteren van tegemoetkomingen in loonkosten en geactiveerde uitkeringen. Dat staat in schril contrast met de massale jeugdwerkloosheid in het Brussels Gewest.

Dat staat te lezen in een studie van het Onderzoekinstituut voor Arbeid en Samenleving (HIVA) van de KU Leuven. Professor Ludo Struyven en collega’s hebben op vraag van Gosuin het doelgroepenbeleid in Brussel in kaart gebracht en aanbevelingen geformuleerd.

Verder blijkt ook dat het Brussels Gewest meer Vlaamse en Waalse ouderen aan een baan helpt dan omgekeerd. Struyven spreekt van een transfer van middelen van Brussel naar Vlaanderen en Wallonië. Maar Struyven waarschuwt dat dit niet

louter als negatief mag gezien worden, het betekent ook dat Brusselse ondernemingen een beroep kunnen doen op geschikte werknemers met kortingen. Een vierde van het budget

In het Brussels Hoofdstedelijk Gewest zijn 59 procent van de gesubsidieerde banen voor oudere werknemers, achttien procent voor langdurig werklozen. Struyven: “Dat heeft te maken met doelgroepvoorwaarden maar ook met het langdurig karakter van de subsidie die loopt tot aan het pensioen van de oudere werklozen.”

Er bestaan meer dan dertig manieren om doelgroepen aan het werk te helpen. Wat moet Brussel in de toekomst doen nu het zijn lot in eigen handen heeft? En vooral: hoeveel

Stefan Cornelis (Open VLD): “Met het geld van het doelgroepenbeleid kunnen de personenbelastingen flink naar omlaag” zou gaan naar arbeidsplaatsen voor werknemers die niet in het Brussels Gewest wonen. De cijfers zijn een raming omdat Struyven en collega’s zich noodgedwongen moesten baseren op het derde kwartaal van 2014 om het nadien te extrapoleren.

middelen moet het Brussels Hoofdstedelijk Gewest investeren om de jeugdwerkloosheid te bestrijden?

Ideologische scheidslijnen Struyven stelt vast dat de bestaande maatregelen de jongeren onvoldoen-

de bereiken. Dat geldt zowel voor de vermindering van de werkgeversbijdragen als voor de activering van uitkeringen. Maar toch mogen we ons hier volgens Struyven niet bij neerleggen. De groep jonge werkzoekenden is heel heterogeen, sommigen moeten gestimuleerd worden om terug te keren naar de schoolbanken, anderen zijn nog moeilijk bij te scholen. Het doelgroepenbeleid voor jongeren zou zich kunnen richten op jongeren die bijvoorbeeld al een opleiding gevolgd hebben, er bestaan immers al maatregelen – zoals het Jongerengarantieplan van Actiris – om jongeren naar een job toe te leiden.

Wat ouderen betreft raadt Struyven aan om voorrang te geven werkzoekenden die ingeschreven zijn bij Actiris. Dat om te vermijden dat de transfers van Brussel naar Vlaanderen en Wallonië zich bestendigen of nog groter worden. Ook de loongrens verlagen behoort tot de mogelijkheden. Nu komen de subsidies de nog relatief beter gesubsidieerde werknemers die in sectoren zoals verzekeringen en financiën werken ten goede. Als voornaamste criterium de laagste lonen nemen, zoals Ecoloparlementslid Zoë Genot voorstelt, is

echter niet mogelijk. In de commissie Economie en Werkgelegenheid van het Brussels parlement waar Struyven zijn studie onder grote belangstelling heeft voorgesteld verwees hij naar een studie van professor Jürgen Vanpraet van de Universiteit Antwerpen in opdracht van Voka: de loonhoogte kan enkel als secundair criterium.

Het overigens boeiende debat dat op de voorstelling van Struyven volgde liep duidelijk langs de ideologische scheidslijnen: Franstalige liberalen

DE WEEK IN BEELD DOOR SASKIA VANDERSTICHELE De verschillende kleurvlakken aan de gevels van deze huizenrij in de Braemtstraat doen vermoeden dat Piet Mondriaan op bezoek is geweest in Sint-Joost.

Of liggen enkele creatieve huiseigenaars aan de oorzaak van dit bonte kleurenpalet? Een vrouw denkt er vanuit haar woonkamer het hare van.

BDW 1497 PAGINA 5 - DONDERDAG 5 NOVEMBER 2015

WEEKOVERZICHT WOENSDAG 28 OKTOBER GEDEELTELIJK AKKOORD EUROSTADION. Bouwheer Ghelamco, de Stad Brussel en RSC Anderlecht sluiten contracten af over de erfpacht rond het Eurostadion op Parking C.

DONDERDAG 29 OKTOBER CITROËNGEBOUW. Minister-president Rudi Vervoort (PS) tekent de aankoopakte van het Citroëngebouw aan het IJzerplein. Het gewest wil er een nieuw museum voor moderne en hedendaagse kunst.

Met de transactie is een bedrag van 20,5 miljoen euro gemoeid.

DOELGROEPENBELEID. Een studie rond doelgroepenbeleid en accenten in het arbeidsmarktbeleid wordt voorgesteld in de Commissie Economie en Werkgelegenheid van het Brussels parlement. De studie is van het Onderzoekinstituut voor Arbeid en Samenleving (HIVA) van de KULeuven.

DIERVRIENDELIJK GEWEST. De Brusselse regering keurt de oprichting van een Raad voor Dierenwelzijn goed. Die Raad zal adviezen formuleren om het dierenwelzijn in de stad te verbeteren.

Opvangcentrum SINT-JOOST. Sint-Joost-ten-Node zet het licht op groen voor de opening van een opvangcentrum voor negentig asielzoekers in de Overvloedstraat. Burgemeester Emir Kir (PS) doet dat op vraag van staatssecretaris voor Asiel Theo Francken (N-VA), Fedasil en Caritas. © BELGA

De Brusselse MR vindt dat grote bedrijven niet in aanmerking mogen komen voor het doelgroepenbeleid.

als Marion Lemesre en Jacqueline Rousseau zien RSZ-kortingen en activeringsmaatregelen niet als doelgroepenbeleid maar als toelagen aan werkgevers en dan nog bij voorkeur voor kleine ondernemingen. Stefan Cornelis (Open VLD) is als liberaal tegen doelgroepenbeleid. Met het geld dat aan doelgroepen wordt besteed, kunnen volgens hem de personenbelastingen naar omlaag.

Geen concurrentie Gosuin stelde uitdrukkelijk dat hij

“ “

zich gaat houden aan het regeerakkoord: dat beleidselementen prioritair worden benut voor tewerkstelling van Brusselse werkzoekenden, met uitdrukkelijke voorrang voor jongeren, langdurig werklozen en laaggeschoolden. Maar Gosuin gaat de ouderen die in het systeem zitten er niet uitgooien. Ondertussen waarschuwen Struyven en ook Elke Roex (SP.A) dat de ouderen niet aan hun lot mogen worden overgelaten.

De cijfers lijken hen gelijk te geven: tussen 2003 en 2013 is de catego-

rie met oudere werkzoekenden met 246,2 procent toegenomen. De categorie werkzoekenden jonger dan 25 daarentegen is gedaald met 11,4 procent.

Even belangrijk is de mededeling van Gosuin dat hij er in de eerste plaats zal op toezien dat het budget niet explodeert. En last but not least: dat er overlegd wordt met de twee andere gewesten om elkaar geen concurrentie aan te doen. Wat geen gemakkelijke oefening wordt.

Danny Vileyn

De PS is zonder twijfel een conservatieve partij. Regeren zonder PS zou Wallonië en Brussel goed doen. In 2009 heeft Ecolo op dit vlak een kans gemist” Kristof Calvo (Groen) over zijn boek F*ck de Zijlijn (in De Standaard).

Toen mijn baby’s klein waren, keek ik voor een wandeling uit het raam. Bij druk verkeer wachtte ik een uurtje” Publicist Celia Ledoux over de luchtverontreiniging in Brussel en haar haat-liefdeverhouding met de stad (op deredactie.be)

VRIJDAG 30 OKTOBER KLIMAATAKKOORD ONDER cOMMUNAUTAIR VUUR. Het klimaatakkoord tussen de gewesten is gevloerd door de communautaire agenda van de N-VA. Dat zegt voorzitster van de Nationale Klimaatcommissie en Brussels minister van Leefmilieu Céline Fremault (CDH). Onder haar leiding was een week eerder een klimaatakkoord onderhandeld, naar aanleiding van de klimaattop in Parijs.

MILITAIREN OP STRAAT. Militairen blijven nog zeker een maand gevoelige instellingen en buurten bewaken in Brussel en elders, beslist minister van Binnenlandse Zaken Jan Jambon (N-VA).

ZONDAG 1 NOVEMBER PARLEMENTSLEDEN SOLIDAIR MET ALI AARRASS. De Brusselse parlementsleden Zoé Genot (Ecolo), Jamal Ikazban (PS) en Youssef Handichi (PVDA) nemen voor de FOD Buitenlandse Zaken deel aan de hongerstaking uit solidariteit voor Ali Aarrass. De Marokkaanse Belg zit al een paar jaar in gevangenis in Marokko en is daar al sinds eind augustus in hongerstaking.

MAANDAG 2 NOVEMBER JODOGNE IN CUBA. Brussels staatssecretaris voor Buitenlandse Handel Cécile Jodogne (FDF) leidt de eerste officiële Belgische missie sinds lang naar Cuba. Het laatste officieel bezoek dateert van 2007, toen onder leiding van minister van Staat Jaak Gabriëls (Open VLD).

VLUCHTMISDRIJF. Een man van 21 uit Schaarbeek geeft zich aan bij de lokale politie van Vilvoorde-Machelen. Vijf dagen eerder pleegde hij vluchtmisdrijf nadat hij een meisje van twaalf aanreed. Het meisje overleed enkele uren later.

OFFICE MANAGER en KNELPUNTBEROEP. Elk jaar stelt het Brussels Observatorium voor de Werkgelegenheid een lijst op met knelpuntberoepen op de Brusselse arbeidsmarkt. Naast ‘office manager’ staat ook ‘bediende planning en logistiek’ voor het eerst op de lijst. Burgerlijk ingenieur chemie of biochemie, netwerkbeheerder, kleuterleider, vrachtwagenchauffeur, maître d’hôtel en rangkelner zijn dan weer uit de lijst verdwenen.

JURIDISCHE HULP AAN VLUCHTELINGEN UITGEBREID. Het Burgerplatform breidt haar juridische dienstverlening aan vluchtelingen die vragen hebben over hun asielaanvraag, uit. Voorheen konden vluchtelingen terecht bij twee juristen in het Maximiliaanpark. Inmiddels houden tussen zo’n vijftien juristen, advocaten en studenten vrijwillig permanentie aan de Willebroekkaai.

DINSDAG 3 NOVEMBER

HET GETAL

62 %

Meer dan zes op de tien Brusselaars zijn niet in België geboren of hebben buitenlandse roots. Dat is een van de vaststellingen van het World Migration Report 2015, een verslag dat jaarlijks opgesteld wordt door de International Organisation for Migration (IOM).

Met 62 procent staat de Belgische hoofdstad op de

tweede plaats op de lijst van grote steden met veel buitenlanders. Brussel moet enkel Dubai laten voorafgaan.

In de top-vijf staan ook Toronto (46 procent), Auckland en Sydney (elk 39 procent).

In het rapport wordt Brussel, met zijn Europese hoofdkwartier en zijn talrijke multinationale en financiële bedrijven, aangeduid als een van de twintig wereldsteden.

Dergelijke steden trekken steevast veel migranten aan.

Bettina Hubo

BROUWACTIVITEITEN GESTAAKT WEGENS WARMTE. Brouwerij Cantillon schort zijn productieactiviteiten tijdelijk op omwille van de voor het seizoen ongewone warme temperaturen. De productie vangt normaal gezien midden oktober aan.

Samengesteld door Kim Verthé

MEER NIEUWS DE HELE WEEK ROND OP SURF NAAR BRUSSELNIEUWS.BE EN SCHRIJF JE IN OP DE NIEUWSBRIEF

Energie > MARC DEPREZ EN PASCAL MISSELYN OVER (BIJNA) TIEN JAAR BRUGEL

BRUSSEL – Terwijl in Vlaanderen de politieke gemoederen hoog oplaaien door de Turteltaks, blijft het in Brussel windstil.

Een gesprek met Marc Deprez, voorzitter, en Pascal Misselyn, directeur van Brugel, de kleinste en jongste energieregulator van het land. “Er is minder concurrentie in Brussel, maar de energiefactuur weegt hier wel het lichtst.”

‘MARKTregulering strijd tegen

Directeur Pascal Misselyn (links) en voorzitter Marc Deprez (rechts) van Brugel: voor een lagere energiefactuur volstaan drie goede offertes.

A

ls de Vreg spreekt (in Vlaanderen), of de Creg (federaal) dan gaan de oren open. De energieregulatoren spreken met een zekere autoriteit. Ze moeten, in totale onafhankelijkheid, waken over de goede werking van de energiemarkt. Die is sinds 2001 geliberaliseerd. Hun rapporten en adviezen krijgen veel aandacht in media en parlement.

Het kleine en jongste broertje Brugel (Brussel) moet zijn weg nog wat zoeken. Pas vorig jaar gaf het een eerste persconferentie. Zopas bracht het een rapport uit over de groene stroomcertificaten voor de verbrandingsoven. Dat hakt erin. Het rapport geeft onverholen kritiek op het energiebeleid van de huidige Brusselse regering. Brugel begint, negen jaar na de oprichting, op eigen benen te staan.

De Vlaamse energieregulator Vreg bestaat sinds 2001, Brugel werd pas in 2007 opgericht.

Vanwaar die vertraging?

Pascal Misselyn: “Het is geen vertraging. De Brusselse regering heeft er in 2001 voor gekozen om zelf regulator te zijn. Pas in 2006 heeft de EU de lidstaten verplicht om een

onafhankelijke regulator op te richten. Vlaanderen had dus eerder voorsprong, dan dat Brussel achterstand had.”

“Vandaag is het omgekeerd. Brussel is voorop. Wij hebben in 2011 het vetorecht voor de regeringscommissarissen afgeschaft, terwijl de Vreg die nog altijd heeft. In die zin opereert Brugel vandaag in een grotere onafhankelijkheid dan de Vreg, die vandaag trouwens niet in orde is met de Europese regelgeving. Onze begroting wordt ook rechtstreeks goedgekeurd door het parlement, én niet door de regering.”

Hoe heeft u de Brusselse energiemarkt zien evolueren sinds de liberalisering?

Marc Deprez: “2014 was een keerpunt. De distributie van de energie was weliswaar een bevoegdheid van het Brussels Gewest, maar de tarieven werden nog altijd door de (federale) Creg vastgelegd.”

“Dat was problematisch. Het gewest nam een aantal beslissingen, bijvoorbeeld het stimuleren van groene stroom, maar had via de distributietarieven niet het instrument om hiermee aan de slag te gaan. In de zesde staatshervorming is de bevoegdheid van die tarieven naar de

gewesten gekomen.”

“Voor de gewestelijke energieregulatoren is er dus een belangrijke, maar zware taak bijgekomen. We denken dat we die oefening vorig jaar tot een goed einde hebben gebracht, met de vastlegging van de tarieven voor de periode 2014-2019.”

“In 2000 zaten we nog in la Belgique à papa.

In vijftien jaar tijd is de energiemarkt volledig omgegooid”

Brugel werd zo voor het eerst echt zichtbaar voor het grote publiek.

Deprez: “Ja. We hadden geluk met de financiële reserves en grote investeringen zijn er niet nodig op ons klein grondgebied. Daardoor konden we een tariefdaling aankondigen.

Die aangekondigde daling is jammer genoeg weer in het niets verdwenen omdat de federale regering intussen de netbeheerders btw-plichting heeft gemaakt.”

“Daarnaast stond Brugel in het verleden er wel al om bekend om de verdediging op te nemen van de klanten. In een gewest als Brussel, met veel precariteit, is dat geen overbodige luxe.”

Door de armere klanten een goede bescherming te geven, blijven een aantal energieleveranciers weg van de Brusselse energiemarkt. Met minder concurrentie tot gevolg.

Vandaag zit zeventig procent van de residentiële klanten in Brussel nog altijd bij de historische energieleverancier Electrabel. Vlaanderen doet het op dat vlak veel beter.

Misselyn: “Die vergelijking gaat niet op. Vòòr de liberalisering was honderd procent van de Brusselse klanten bij Electrabel aangesloten. In Vlaanderen was dat maar 85 procent.

Er waren in Vlaanderen twee historische energieleveranciers. In Limburg was Luminus de monopolist.”

“Het vertrekpunt voor Vlaanderen om tot meer concurrentie te komen was anders. Vandaag heeft Electra-

bel nog steeds de helft van de Vlaamse residentiële markt in handen. De rest wordt verdeeld tussen de andere marktspelers.”

Deprez: “Wat wel klopt is dat een aantal marktspelers niet naar Brussel willen komen. We hebben geen budgetmeters in Brussel. Dat schrikt sommige leveranciers af. De Brusselse regering heeft gekozen voor een sterke sociale bescherming, precies wegens de maatschappelijke precariteit. Een budgetmeter is een beetje pas de bras pas de chocolat. Wie geen geld heeft, krijgt geen elektriciteit.

Daaraan hebben we in Brussel niet willen deelnemen.”

Minder concurrentie op de Brusselse markt betekent ook hogere energieprijzen?

Misselyn: “Als je een nieuwe gsmabonnement wil, of een vlucht naar je favoriete vakantiebestemming, wat is er dan belangrijk? Om de keuze te hebben tussen vijftigduizend aanbiedingen? Of verkies je liever drie goede aanbiedingen? Waar we als regulator naar kijken is: zijn de prijzen aantrekkelijk en competitief. En dat is het geval.”

Deprez: “De in Brussel aangeboden formules verschillen niet van die in de rest van België.”

BDW 1497 PAGINA 7 - DONDERDAG 5 NOVEMBER 2015

gen. De Brusselse regering heeft vrij snel de aanbevelingen gevolgd van haar energieregulator. De subsidies zijn veel sneller dan in Vlaanderen teruggeschroefd.”

“Anderzijds is het ook zo dat de installatie van zonnepanelen in de stad minder voordelig is. De investeringen zijn groter omdat gebouwen hier hoger zijn en de daken smaller. Er zijn dan ook minder groene stroomproducenten in Brussel, en dus is ook de energiemarkt hierdoor niet ontwricht.”

© BART DEWAELE

nodig in de armoede’

In het jaarverslag van Brugel staat nochtans dat sommige leveranciers in Brussel duurdere formules aanbieden dan in Vlaanderen.

Deprez: “Het gebeurt nu en dan.

Leveranciers proberen hé. Ze willen alleen de voordelen en niet de nadelen. Maar dat is niet onze visie op de energiemarkt. Misschien werkt die logica voor de televisiemarkt of de autoverkoop, maar niet voor een vitaal goed als water, elektriciteit of gas.”

“Hoe meer we liberaliseren, hoe kleiner de winstmarges voor de leveranciers. Dat zien we nu al. De leveranciers beginnen andere diensten aan te bieden dan louter gas en elektriciteit. Of ze proberen vooral grote industriële klanten binnen te halen.”

“In zo’n hypergeliberaliseerde en hypercompetitieve markt is er voor de kleine klant geen plaats meer. Een goede regulering is dan uiterst belangrijk. Het is een instrument in de strijd tegen de armoede.”

matige momenten gemeten, per dag, per week, per kwartier, via intelligente tellers.”

Misselyn: “Dat bestaat nu al.

Vandaag zijn drieduizend grote industriële klanten in Brussel verantwoordelijk voor de helft van de elektriciteitsconsumptie. In die sector is flexibiliteit al een courante praktijk. We verwachten dat die zich zal uitbreiden naar de residentiële markt. Er is dus dringend een wettelijk kader nodig.”

“Vandaag kunnen leveranciers een teller zetten, na de officiële elektriciteitsmeter, ze kunnen uw apparaten beheren, uw thermostaat, zonder dat de netbeheerder op de hoogte is. Als dat op te grote schaal gebeurt, is regulering nodig.”

“Een klassiek voorbeeld: stel dat, in de toekomst, de inwoners van een wijk op hetzelfde moment hun elektrische auto opladen, dan slaat het elektriciteitsnetwerk tilt. Wij, als regulator, moeten de consument tegen zo’n incidenten beschermen.”

Jullie vestigen ook de aandacht op de flexibele energiemarkt.

Deprez: “In de flexibele energiemarkt betaal je niet langer een keer per jaar de afrekening, maar wordt het elektriciteitsverbruik op regel-

Brugel is regulator in één compacte stad. Is dat een voorof een nadeel?

Deprez: “Er is maar één netbeheerder, wat een voordeel is tegenover de andere gewesten. Nadeel is dat

we minder makkelijk duurzame energiebronnen kunnen installeren.

Windmolenparken of grote zonnepaneelvelden aanleggen is niet evident in een stad.”

Misschien is dat laatste ironisch genoeg een goede zaak. Vlaanderen bijt zijn tanden stuk op de schulden die zijn opgestapeld door de oversubsidiëring van de groene stroom.

Misselyn: “Brussel heeft nooit de productie van zonne-energie tegen gelijk welke prijs willen aanmoedi-

De Brusselse regering wil de kleine producenten nu wel laten betalen voor het transport van de groene stroom.

De belangenvereniging is verontwaardigd.

Misselyn: “De return on investment voor de kleine producent van zonneenergie was tussen 2007 en 2010 amper twee jaar. Met daarna een rendement van 10 procent. Dat is een aberratie. Daarna is de situatie vrij snel rechtgetrokken.”

“Wat zien we vandaag? Overdag injecteert de producent van groene stroom in het elektriciteitsnet. ‘s Avonds maakt hij gebruik van de elektriciteit. Hij doet dus twee keer beroep op het elektriciteitsnetwerk en betaalt er niets voor.”

“Dat is oneerlijk ten opzichte van wie geen zonnepanelen heeft. Daarom zullen de drieduizend producenten van groene stroom in de toekomst een toeslag betalen voor de elektriciteitsafname.”

“Dat zal pas gebeuren vanaf 2018.

Dat geeft hen de tijd om hun gedrag enigszins aan te passen. We moedigen hen aan om te consumeren wanneer er elektriciteit wordt geproduceerd. Laat bijvoorbeeld de wasmachine draaien op het moment dat de zon schijnt.”

“Uit een studie die binnenkort verschijnt blijkt ook dat de kleine productie van zonne-energie helemaal niet zo efficiënt is. Grote installaties, bijvoorbeeld op platte daken, zijn veel interessanter. En er is nog potentieel in Brussel. Wij vinden dat de regering eerder dat potentieel moet aanspreken.”

Brugel heeft ook een studie laten uitvoeren over de energieconsumptie in Brussel.

Is dat een taak voor een regulator?

Misselyn: “Toch wel, omdat wij ook adviezen geven over energiepremies.

En dan is er de problematiek van de energie-efficiëntie, die samenhangt met de flexibele energiemarkt waar we daarnet over spraken.”

“Energieleveranciers worden steeds meer leveranciers van diensten. Niet alleen van gas en elektriciteit, maar ook van de isolatie van uw huis bijvoorbeeld.”

Deprez: “De leverancier bezorgt je een bepaald comfort in de vorm van een package: de energie, de thermostaatregeling, het onderhoud van de gasketel, et cetera. Als regulator kunnen we maar beter goed voorbereid zijn, want dit fenomeen komt er

“In zo’n hypergeliberaliseerde markt is er voor de kleine klant geen plaats meer. Een goede regulering is dan uiterst belangrijk”

met rasse schreden aan.”

Misselyn; “Weet u, de energiemarkt is in korte tijd razendsnel geëvolueerd. In 2000 zaten we nog in la Belgique à papa. Er waren twee kerncentrales, er was een dag- en een nachttarief, één aanbieder, de maandelijkse factuur en dat was alles. In vijftien jaar tijd is die markt volledig omgegooid, en de komende jaren zal het nog complexer worden.”

Hoe komt dat?

Misselyn: “De klimaatopwarming, de mondiale energiereserves die slinken, de energieonzekerheid, ...”

Deprez: “En de technologische evolutie. Vandaag is wie wil permanent online. Ook dat zal de energiemarkt op termijn zeker beïnvloeden.”

Steven Van Garsse

ADVERTENTIE

07.11.15 13:30 wandeling beurs-Madou-aMazone 16:00 debat Middaglijnstraat 10 1210 brussel Joggen langs het kanaal of het Warandepark doorkruisen.

Zalig. Tot het donker wordt. Wie dan niet in gespierd gezelschap verkeert, neemt al liever de fiets. Of de taxi. Of blijft thuis. Vrouwen hebben een avondklok. Hoe kunnen stedelijke planning en mobiliteit inspelen op de noden van vrouwen? En moeten zij, als grootste gebruikers van het openbaar vervoer, niet meer betrokken worden in het beleid? Irene Zeilinger van Garance wandelt met ons van Beurs naar Madou langs enkele ‘pijnpunten’ in de stad. Nadien volgt een debat bij Amazone.

Inschrijven en info via julie.vangarsse@zij-kant.be Met de steun van vzw Amazone

BDW 1497 PAGINA 8 - DONDERDAG 5 NOVEMBER 2015

Met een boottocht doen SP.A’ers Jef Van Damme en Willem Stevens aan klimaatactivisme naar aanleiding van de klimaattop in Parijs.

© SASKIA VANDERSTICHELE

KLIMAAT > Brusselse socialisten met de boot naar Klimaattop

In een twijfelaar naar de klimaattop B

eide heren houden wel van wat avontuur. In 2007 ondernamen ze een fietstocht van 1.000 kilometer richting de klimaattop in Kopenhagen. De nakende bijeenkomst in Parijs voelt nog urgenter. “Na eerdere mislukte toppen wordt deze top, ook door experten, beschouwd als de top waar moet geland worden,” zegt Jef Van Damme.

“Zo’n momentum is belangrijk in de besluitvorming,” treedt Willem Stevens, al even enthousiast, bij.

Ze haasten zich ook om erbij te zeggen dat het niet om een plezierboottochttje gaat. Onderweg zullen ze

geregeld van de boot stappen om innovatieve projecten te bezoeken, zoals een waterbeheerproject in Valenciennes. Tijdens het half jaar voorbereiding is wel duidelijk geworden dat het aantal duurzame initiatieven eerder schaars is zuidwaarts.

“Richting Kopenhagen hoefden we niet ver te zoeken. Noord-Frankrijk lijkt wat dat betreft nog op een wasteland,” aldus Van Damme.

Het wordt dus ook een sociaal experiment. “Vijf dagen zullen we op amper twintig vierkante meter doorbrengen. Wij delen een bed van het formaat van een twijfelaar. Gelegen boven de motorkap.” De boot vaart van half zeven tot negen uur ‘s avonds.

Vooral Stevens beseft dat hier weinig romantiek noch luxe mee gepaard gaat. “Mijn grootouders waren SCHELDEKANAALgroeide tot schippers. Mijn moeder haar veertiende op op een binnenschip. Zij was blij dat ze aan wal kon CANAL DE ST.-QUENTIN gaan wonen.”

Dat schippersmilieu is intussen verder aan het uitsterven.

“De schipper die ons meeneemt, is fin de carrière. Hij runt zoals andere schippers een kleine privéonderneming. Kinderen hebben zelden zin om de zaak voort te zetten.”

Level playing field Schippersmilieu Van Damme en Stevens varen mee op een spits met een schipperskoppel, hun hond en de graanvracht.

De binnenscheepvaart zet almaar grotere schepen in. Dat is ecologisch gezien niet eens een slechte zaak.

“Een kleine spitsboot stoot zeven

keer minder uit dan een vrachtwagen. Bij grote boten loopt dat op tot honderd keer minder dan bij wegtransport”, berekenden de SP.A’ers.

Maar om de binnenscheepvaart

aantrekkelijker te maken, moet de infrastructuur beter. Van het Schelde- naar het Seinebekken geraak je bijvoorbeeld niet met een groot vrachtschip.

BELGIË

PARCOURS CLIMATE BOAT

Rijsel

BRUSSEL-PARIJS (500 KM)

KANAAL BRUSSEL-CHARLEROI SCHELDE

Valenciennes

CANAL DU CENTRE

Bergen

Charleroi

Cambrai CANAL DU NORD

Amiens

St.-Quentin

FRANKRIJK Rouen Compiègne L’OISE

SEINE

BRUSSEL

Cambrai Reims

PARIJS

Jef Van Damme en Willem Stevens zullen vijf dagen nodig hebben voor hun bootreis naar Parijs.

BRON: JEF VAN DAMME EN WILLEM STEVENS. ADAPTATIE: PETER DHONDT/VBM

Met de boot vanuit Brussel tot in Parijs? Het kan, als je vaartuig klein genoeg is om door alle sluizen van het Canal du Nord te navigeren. Brussels parlementslid Jef Van Damme (SP.A) en Brussels SP.A-voorzitter Willem Stevens schepen op 23 november in richting de klimaatconferentie in Parijs. “Het gaat niet om recreatie noch om romantiek. We willen de binnenscheepvaart als alternatief voor het wegverkeer promoten.”

ADVERTENTIE

BDW 1497 PAGINA 9 - DONDERDAG 5 NOVEMBER 2015

Al is er hoop op beterschap dankzij een grensoverschrijdend project om de verbinding uit te diepen tegen 2020. Ook het rekeningrijden voor vrachtwagens, dat ingaat vanaf april 2016, schakelt het level playing field voor binnenscheepvaart alvast iets meer gelijk.

De haven van Brussel doet vandaag vooral aan invoer, weinig aan uitvoer. “Er is hier nog veel potentieel, bijvoorbeeld voor de uitvoer van bulk of afval. Bij de bouw van de UPsitetoren is naar mijn weten amper gebruikgemaakt van binnenscheepvaart,” aldus Van Damme.

Actie buiten de politiek om Van Damme en Stevens laten zich sponsoren voor het goede doel. De opbrengst gaat naar GoodPlanet Belgium, die het geld vrijhoudt voor een voedseleducatieproject in Brusselse scholen. In Parijs is er een ontmoeting gepland met Yann Arthus-Bertrand, de Franse luchtfotograaf en peter van GoodPlanet. Een onderhoud met Parijs’ burgemeester Anne Hidalgo zit er wellicht niet in.

Waar Van Damme en Stevens ambi-

Een kleine spitsboot stoot zeven keer minder uit dan wegtransport. Bij grote boten loopt dat op tot HONDERD KEER minder. tieus in zijn, is het voeden van hun webstek (www.climateboat.org). Tijdens hun trip zullen ze dagelijks een Brussels rapport posten. Via infografieken willen ze een stand van zaken van de Brusselse klimaatinspanningen tonen, op vlak van waterbeheer, energie, mobiliteit, enzovoort. “Zo’n overzicht bestaat niet. We hebben via schriftelijke parlementaire vragen veel info bijeengebracht.”

De SP.A’ers zullen ook meestappen in de burgermanifestatie bij aanvang van de top. Is klimaatactie voor politici dan niet makkelijker, zelfs logischer, via de politieke kanalen? “Het is een en-en-verhaal,” argumenteren ze. “Als parlementslid werk je zowel voor als achter de schermen,” aldus Van Damme. Stevens, schepen voor Duurzame Ontwikkeling in SintGillis: “Ik zie wat je lokaal kan doen, maar ook wat je niet kan doen. Het is belangrijk dat lokale politici ook hun stem laten horen aan de wereldleiders. Wij draaien de slogan om en zeggen: ‘Think local, act global’.”

Kim Verthé en Steven Van Garsse Informatie over de bootactie en het voorafgaande debat ‘ecomodernisten versus einde aan de groei’ op 10/11, is te vinden op www.climateboat.org.

P-PRAAT De kloof met de burger dichten, het moest in een ander tijdperk, nog voor de euro. De Nieuwe Politieke Cultuur (NPC) werd in Zaal F van de Senaat beklonken. Meer dan vijftien jaar later betalen we nog altijd met koperen muntjes van één cent maar geraken sommigen de euro wel beu. Ook wij neigen wel eens naar de drachme, maar dat lijkt niet voor een nabije toekomst. De zeer oude politieke cultuur is springlevend: ex-ministers Bruno De Lille, Evelyne Huytebroeck, Christos Doulkeridis, Brigitte Grouwels, Jean-Luc Vanraes, Charles Picqué, Emir Kir en Benoît Cerexhe krijgen tot vijf jaar na hun ministerschap twee medewerkers op kosten van de belastingbetalers. Eén halve medewerker om te poetsen, één om te koken, eentje om de haag te snoeien en eentje als chauffeur.

Hoe lang moet Annemie Maes nog zelf haar haag snoeien? Laat je niet doen, Annemie!

TE KOOP

betaalbare nieuwbouwappartementen vanaf

€ 144.900

CHIEN ÉCRASÉ Brouwerij Cantillon staakt het brouwen vanwege de warmte. Geeuw. Ganshoren vervoegt gewestelijk parkeeragentschap. Dubbele geeuw. Vanhengel: “Tweetalige lerarenopleiding voor volgend jaar.” Driedubbele geeuw. Uw commentaarschrijver is nooit voor een uitbreiding van Brussel geweest, anders geraken onze vrienden van het FDF in Linkebeek hun bestaanreden kwijt. En daar is geen psycholoog of psychiater tegen opgewassen. Laat staan een partijvoorzitter. Maar ter zake, Brussel getuigt dezer dagen van een ongelooflijke saaiheid. Cantillon? Bier zonder schuim. Ganshoren? Nog altijd geen Nederlandstalige bibliotheek. Een tweetalige lerarenopleiding? Geen commentaar. Waar is de tijd dat Charles Picqué als minister-president minstens één persconferentie per week hield over sociale cohesie?

WWW.MISTRAL-GANSHOREN.BE

- 1, 2 of 3 slaapkamers - ruime, zonnige terrassen en/of tuin - ideale investering met meerwaarde-potentieel VANDERVEKENSTR. / NEGEN PROVINCIESLAAN

info & verkoop :

GANSHOREN ADVERTENTIE

Maar we zijn dus voor een uitbreiding van Brussel omdat Vlaanderen sinds de Zweedse coalitie en het post-socialisme zo ongelooflijk opwindend is.

Ik turtel, gij turtelt, hij turtelt, wij turtelen, jullie turtelen, zij turtelen. Geef toe: daar kan zelfs Pascal Smet, veruit de meest opwindende minister van de Brusselse regering, niet tegen op. Ik smet, gij smet ... Echt goed klinken doet het niet.

De door extreemlinks verguisde liberale minister Annemie Turtelboom heeft op haar eentje het echte liberalisme à la James Buchanan - de beste overheid is geen overheid - in Vlaanderen geïntroduceerd. Vanaf volgend jaar moet ieder Vlaams huisgezin honderd euro extra betalen voor elektriciteit. Arm en rijk, alleenstaanden en kroostrijke gezinnen met tien kinderen. En zo hoort het ook. Een flat tax is rechtvaardig en stimuleert de ondernemingszin. Waar Thatcher faalde, zal Turtelboom slagen. In deze libertijnse tijden kunnen we het echt niet meer maken dat vrijgevochten vrouwen én mannen gestraft worden voor het dagelijks opladen van de dildo. Dat zou pas achterlijk zijn. En bovendien: wie minder wil betalen, maakt gewoon een paar kinderen. Of doet harder zijn best in het leven.

De enige Brusselse hoogwaardigheidsbekleder die de boodschap van Turtelboom begrepen heeft is niet Guy Vanhengel, Els Ampe of Carla Dejonghe.

Nee, de rector van de VUB is de enige. Paul De Knop geeft als eerste Europese universiteit beursgenoteerde obligaties uit. Dat is ronduit revolutionair. Dat de extreemlinkse studentenvereniging Comac hiertegen protesteert? Ach, wie geen revolutionair is op zijn twintigste heeft geen hart, wie geen conservatief is op veertigste heeft geen verstand. De vrije markt beslist over succes en falen. Bovendien is Paul De Knop helemaal geen neoliberaal. Rector Paul heeft nog op het kabinet gewerkt van voormalige minister Bert die tot dezelfde partij behoort als huidig minister Pascal.

Kan kernenergie het klimaat redden?

DEBAT EINDE AAN DE GROEI VS HET ECOMODERNISME 10.11.15 19U - BOOT VIVALDI @AKENKAAI 1000 BRUSSEL Samenleven met de natuur doe je best apart, volgens ecomodernisten. De natuur verdient meer ruimte ten koste van oppervlakte voor de mens. Maar wel in alle comfort. Kernenergie, GGO’s en pesticiden zijn geen taboe voor ecomodernisten. De technologie moet ons redden.

‘Onzin’ beweren ‘einde groei’-ecologisten. Ongebreideld groei- en vooruitgangsoptimisme is mee verantwoor-

delijk voor de huidige milieucrisis. We leven boven onze stand. Ons gedrag moet authentieker met meer aandacht voor natuur, kwaliteit en welzijn.

Willem Stevens en Jef Van Damme trekken in november naar de klimaattop in Parijs, met de boot. Aan de vooravond van hun vertrek nodigen zij u uit voor een debat tussen twee actuele visies op milieu en klimaat. Leida

Rijnhout, directeur bij het European Environmental Bureau (EEB) kruist de degens met Hidde Boersma, bioloog wetenschapsjournalist. Maar oordeelt u vooral zelf of kernenergie de oplossing is voor het klimaat.

BDW 1497 PAGINA 10 - DONDERDAG 5 NOVEMBER 2015

“Te voet de overweg nemen, kan niet op zondag.

Klanten moeten dan toertjes rijden of parkeren op de Basilixparking”

Dat weet nog niet iedere buurtbewoner of werknemer in het naburige bedrijfspark. In afwachting van de tijdelijke fiets-en loopbrug die in maart 2016 over het spoor komt, moet iedereen zich tussen de hekjes een wegje banen over de overweg, althans als de trein niet passeert. Alhoewel, een fietser waagt het tijdens rood licht én belsignaal nog snel over te lopen.

Cyberplek

Het wisseltramspoor is dan wel bijna af, er volgen nog een hele hoop straatwerken aan het Stationsplein.

© MARC GYSENS

DEZE WEEK ROND HET STATIONSPLEIN > WISSELTRAMSPOOR OP KOMST

‘CHI VA PIANO VA SANO’ SINT-AGATHA-BERCHEM – Toen de overweg van de Gentsesteenweg richting Zellik (Asse) dicht ging, was het even tasten naar alternatieve wegen. Inmiddels mopperen de voetgangers en fietsers al niet meer als ze tijdens de week tussen de hekken rond de overweg slalommen. Binnenkort is het nieuwe wisseltramspoor aan de terminus af, dat is al iets. Maar een hoop straatwerken volgt nog. ‘Chi va piano va sano’, horen we op de gemeente.

L

angzaam maar zeker, zo vorderen de werken tussen Keizer Karellaan en Stationsplein, sinds begin oktober tot deze week

ADVERTENTIE

Puzzel Deze dienst wil u de nodige informatie bezorgen om u wegwijs te maken in uw zoektocht naar mogelijkheden, voorzieningen voor personen met een handicap

✆ 0800-15045

alle werkdagen van 9 tot 12u30, maandag, dinsdag en donderdag van 13 tot 15u30

Bezoeken enkel op afspraak

puzzel@resonansvzw.be

gestuurd door de MIVB. De openbaar vervoersmaatschappij is – en dat is eerder ongewoon - eigenaar van de openbare weg rond de stationssite. Daar had de gemeente graag een stelplaats voor snel inzetbare trams tijdens spitsuren gezien (zie artikel blz.2), maar die optie werd niet bestudeerd. Op het plein komt één trameindhalte, die op hetzelfde spoor achteruit terug rijdt.

Tijdelijke loopbrug “Ik kan niet wenen, dus moet ik wel lachen,” relativeert Hennie Nuus van Friterie Terminus, omringd door de werf. Haar grote luxefrituur moet wijken, het gaat niet anders. “We hebben alle opties afgetoetst; in een huis wil ik na twintig jaar niet kruipen,” zegt ze. De gemeente zou haar een vijftiental meter doen opschui-

ven, opzij van het plein. Maar dat was niet gerekend op eigenaar Redevco, die Carrefour bezit. Carrefour had de ‘voirie’ (wegstrook) tegen het laatste huis van de Gentsesteenweg mogen kopen; het begin van de Eilandenhoutstraat.

De frituriste heeft net haar onderhandelingen afgerond met Redevco.

Dezer dagen krijgt ze een driejarige concessie, ingaand in maart 2016, om haar frituur tegen de hoekgevel te plaatsen. “De verhuis, gas- en elektriciteitsaansluiting, notariskosten en dies meer, zijn allemaal voor mij.

Maar ik ben voor drie jaar gerust, nadien zien we wel weer,” zo lacht ze haar toekomst tegemoet. Een eerste positief licht, in de moeilijke evenwichtsoefening die alle handelaars en eigenaars rond de tafel mochten maken, begin en eind 2013, op uit-

“ Alle moeite wordt gedaan om de auto’s door te laten wanneer dit maar kan, naast de tramspooraanleg.

En de werf houdt de omgeving proper”

nodiging van de gemeente.

Ondanks de wegversperringen rond het Stationsplein en van de spoorweg tot de Keizer Karellaan, klagen de handelaars niet echt. Dansbar The Godfather, achter het station, sluit nu wel op dinsdag; dat was vroeger niet.

De afdelingschefs van Randstad/ Tempo Team gaan maandelijks eens lunchen bij Brasserie de la Gare. De holding zit in de nieuwe site Bridge (Vliegvelddreef), om de hoek met de autosnelwegoprit. Daar hebben ook L’Oreal, Suez Environnement, Attentia en BNP Paribas kantoren; klanten zoeken verderop parking. Een groep Hollandse dames met werktrollies komt aanwaaien over het spoor; ze zijn verwacht in Bridge.“We worden tijdig en correct geïnformeerd door gemeente en MIVB,” stelt de eigenaar van het legendarische stationsbuurtrestaurant. “Alle moeite wordt gedaan om de auto’s door te laten wanneer dit maar kan, naast de tramspooraanleg. En de werf houdt de omgeving proper,” zo horen we van Brasserie de la Gare.

Dat mag wel, want per auto zal nooit meer over het spoor gereden worden.

Op zaterdagavond en tot maandag vier uur ’s ochtends gaat de overweg echter voor voetgangers onverbiddelijk dicht. Dan kan niets of niemand meer door. Ouderen van het Berchemse ‘stationseilandje’ tot de Technologiestraat (aan de overzijde van het spoor, net voor het Zellik wordt) riskeren zich dan helemaal te voet via de Pontbeekstraat en N9 (en oprit autosnelweg) voor een bakker of meer. Hoekrestaurant Brasserie de la Gare ziet het met lede ogen aan: “Klanten die zich aan de overzijde van het spoor parkeren en te voet de overweg nemen, kunnen dat op zondag dus niet. Ook die moeten dan toertjes rijden of op de Basilixparking (die eigenlijk privé is, red.) hun auto achter laten. De parking is echter niet bewaakt.”

In het voormalige stationsgebouw gaat op zondag een les Arabisch voor kinderen vanaf zeven jaar door; ze kunnen de overweg dan niet over.

In het pand huizen verschillende sociaal-culturele diensten met een leslokaal en een cyberplek. Met bus 84 – met voorlopige halte midden de werf op het Stationsplein - komen er mensen naartoe. Ook wie met de trein of bus 84 of tram 82 (tot Berchem Shopping) kan niet zigzag tussen de blauwgele nadars de overweg over. Het is nog een winter wachten op de luchtbrug over het spoor. Als tram 82 in zijn nieuwe bedding ligt, rijdt die dood op een wisselspoor op het Stationsplein.

Nadat de MIVB de vervanging van de tramsporen (op een onderbed van beton dat op dikke geluidsdempende mousse gegoten is) heeft afrond, volgt in december Brussel Mobiliteit de werken op. Het gewest neemt de inrichting van de rijweg en de voetpaden en tram- en busstopplaatsen voor zijn rekening. Totaalkost van beide wegeniswerken: 2,5 miljoen euro. Daar komen ook Vivaqua voor de riolering en Sibelga/Infrabel als werfpartners bij. Ook een nieuw spoorperron volgt dan. De hele heraanleg van de terminus aan het station is voorzien voor de zomer 2016, stellen de overheden.

Jean-Marie Binst

BDW 1497 PAGINA 11 - DONDERDAG 5 NOVEMBER 2015

JETTE > LEEFMILIEU BRUSSEL VERNIEUWT SPEELTUIN LAARBEEKBOS

Klimmen, slingeren en schommelen op de rots Leefmilieu Brussel wil een speelnetwerk tot stand te brengen in het Brussels gewest. Vorige week werd De Rots, de nieuwe avontuurlijke speeltuin in het Laarbeekbos, ingehuldigd.

Leefmilieu Brussel beheert een zestigtal speel- en sportterreinen in het gewest. Nadat een studie had uitgewezen dat de spreiding van de Brusselse speeltuinen niet ideaal is en dat het potentieel niet altijd optimaal benut wordt, maakte Leefmilieu Brussel een plan voor een uitgebreid speelnetwerk doorheen het gewest.

“Bedoeling is om overal moderne, originele speelzones te maken, die goed geïntegreerd zijn in het landschap en die zoveel mogelijk met natuurlijke materialen opgetrokken zijn. We willen de kinderen weer in de natuur laten spelen,” zegt Serge Kempeneers, directeur Groene Ruimten bij Leefmilieu Brussel.

Vorige maand werden in het Jetse Koning Boudewijnpark al een compleet vernieuwde speeltuin en een

Op avontuur in de nieuwe speeltuin van Laarbeekbos.

© SASKIA VANDERSTICHELE

speelbosje ingehuldigd. Afgelopen donderdag ging De Rots open, de nieuwe speeltuin aan het Chalet van Laarbeek. De oude speeltuigen werden weggehaald en vervangen door een klimrots met daaromheen buisglijbanen, klimtorens, kabelbanen, loopbruggen en schommels. Voor de allerkleinsten zijn er afzonderlijk toestellen, voor de ouders banken.

Kostprijs van deze grotendeels uit hout gebouwde speeltuin: 400.000 euro.

“We hebben in De Rots meer en ook hogere speeltuigen neergezet. Zo kunnen er meer kinderen spelen,” zegt Kempeneers. “In Brussel is het niet makkelijk om nieuwe terreinen te vinden, daarom moet de capaciteit van de bestaande speeltuinen naar omhoog.”

Leefmilieu Brussel bouwt ook elders in de stad nieuwe of vernieuwde speeltuinen. Zo komt er een nieuwe speeltuin aan de Materialenkaai, bij Thurn & Taxis. Ook wordt gewerkt aan de vernieuwing van de speeltuinen in Scheutbos en de Kruidtuin.

Bettina Hubo

ADVERTENTIE

Stap hier op EN BRENG BRUSSEL MEE IN VERVOERING WORD BUSCHAUFFEUR OF TRAMBESTUURDER BIJ DE MIVB. Heb jij zin om heel Brussel een lift te geven? Dan is een job als bus-of tramchauffeur iets voor jou. Bereid je dus maar al voor om elke dag door een bruisende wereld te rijden. Want van de Matongé over de Marollen naar de Europese wijk, maak je elke dag een wereldreis met Brussel op je achterbank.

Beantwoord je aan dit profiel?

• Minstens 21 jaar oud • Diploma hoger secundair onderwijs • Rijbewijs B • Functionele kennis van de tweede taal • Klantgericht en gemotiveerd • Variabel uurrooster is geen probleem

Dan bieden wij: • Een verrijkende job in een dynamische onderneming • Een interessant loonpakket • Extralegale voordelen, waaronder 35 verlofdagen

BEN JE AANGEWORVEN, DAN NEEMT DE MIVB JE OPLEIDING VOOR HET RIJBEWIJS D VOOR HAAR REKENING.

Surf snel naar jobs.mivb.be

ADVERTENTIE

DE TRAM HEEFT ALTIJD VOORRANG

safety.mivb.be

BDW 1497 PAGINA 13 - DONDERDAG 5 NOVEMBER 2015

ADVERTENTIE

SINT-NIKLAAS INSTITUUT

Er kiemt iets in Elsene

ZATERDAG 14 NOVEMBER ‘15 VAN 12 TOT 21u.

GEEFT JE RUIMTE

BERGENSESTEENWEG 1421, 1070 ANDERLECHT www.SNI.BE

© KIM VERTHé

PANNENKOEKENFEEST: 12-21 UUR OPENDEURDAG: 14-18 UUR

ELSENE - De Mouterijbrug heeft een nieuw kunstwerk: Kieming Germination, van de Brusselse Françoise Schein. Scholieren van Edmond Peeters en van de basisschool Francisco Ferrer hebben meegewerkt aan de keramische muursculptuur. Zoals steeds in Scheins oeuvre staan de mensenrechten centraal. Schein heeft architecturale sculpturen gemaakt van Brussel (metrostation Sint-Gillis Voorplein, red.) over New York en Berlijn, Haifa en Ramallah, Lissabon en Stockholm, tot Rio de Janeiro en São Paulo. Kieming Germination in Elsene wordt ingehuldigd op donderdag 12 november om 17.30 uur, in het bijzijn van de kunstenares. KV

ADVERTENTIE

HAD U GRAAG EEN VOORSMAAKJE VAN ONS NIEUWE MODELAPPARTEMENT? AL ENTI S D I S RE ICE

S E R VLU DEktisD ch e I NanbCod voannlijkperadiensten A erso en p AAR J 2 S NU

TI A R G

OPENDEURDAG OP ZONDAG 8 NOVEMBER CHAMBON. KOM VAN ONZE OPENDEURDAG PROEVEN EN BEZOEK HET NIEUWE MODELAPPARTEMENT. WOLVENGRACHT 48, 10-17U.

EEN VASTE WAARDE OP EEN UNIEKE LOCATIE • Uniek historisch erfgoed: een duurzame investering • Prime location in het hart van de Europese hoofdstad • Meer info vindt u op www.thechambon.be of 02/201 00 01

www.thechambon.be

Vastgoedprojecten op toplocaties 02/201 00 01

BDW 1497 PAGINA 14 - DONDERDAG 5 NOVEMBER 2015

BDWOPINIE

De deeleconomie is volgens auteur, regisseur en politicoloog Matthieu Lietaert meer dan Uber en Airbnb.

© PETER LORRE/FLICKR CREATIVE COMMONS

ECONOMIE > VOLGENS AUTEUR MATTHIEU LIETART MOETEN WE PROACTIEF ZIJN

BRUSSEL – Ik vrees dat we op de klimaatconferentie in Parijs hetzelfde refrein te horen zullen krijgen als altijd, schrijft auteur en politicoloog Matthieu Lietart: parole, parole, parole. Wie gelooft nog dat onze diplomaten, verblind door het geloof in de groeieconomie, er vanuit hun ivoren toren dé magische formule zullen vinden? Het is tragikomisch. Wat kunnen we eraan doen?

N

a onze film The Brussels Business over de geschiedenis van het lobbyen bij de Europese instellingen, voelde ik de nood om een boek te schrijven. Dat is Homo Cooperans 2.0 geworden. Ik schreef het toen ik zelf de coulissen van de macht verliet om eens te gaan kijken wat er in onze wijken gebeurt, in onze straten, en daar waar de democratie geen enkele verkozene heeft. Of beter gezegd, daar waar iedereen zijn eigen vertegenwoordiger is.

Uberisatie Homo Cooperans 2.0 vertelt over de terugkeer naar het samenwerkingsmodel na een halve eeuw van hyperindividualisme, en de ongelooflijke opportuniteit die zich aan ons aandient om het geweer van schouder

te veranderen dankzij de deeleconomie.

De deeleconomie is, geloof me vrij, meer dan Uber en AirBnb waarmee we om de oren worden geslagen. Dankzij internet kunnen voor het eerst in de geschiedenis van de mensheid individuen die elkaar niet kennen met elkaar in contact treden, in real time. Ze kunnen goederen uitwisselen: huizen, auto’s, speelgoed, werktuigen, kledij, voedsel, maar net zo goed tijd, knowhow en diensten. Wat is daar nieuw aan?

Er is geen tussenpersoon meer nodig. In minder dan tien jaar is er een parallelle wereld ontstaan waarin realistische, gerealiseerde én realiseerbare oplossingen aan de orde zijn. Het laat ons toe om goederen en diensten uit te wisselen op een efficiëntere en economisch interes-

santere manier dan de Markt of de Staat. Dat is nooit gezien.

Gaan we nu eindelijk allemaal leven in een wereld van rozengeur en manenschijn? Uber, Airbnb, Facebook & Co zullen zeggen van wel, maar uiteraard is het antwoord neen.

Michel Bauwens, die de inleiding heeft geschreven van Homo Cooperans 2.0, is een van de eerste om te onderstrepen dat die bedrijven in amper vijf à tien jaar begrepen hebben hoe ze een enorm profijt kunnen halen bij de peer-to-peersamenwerking. Het is dankzij onze uitwisselingen dat start-ups waar nooit iemand van heeft gehoord, vandaag economische giganten zijn die transnationaal aan de slag zijn, honderden miljoenen euro’s genereren en een quasi monopolie hebben in hun sector. En dat in de context

© MARC GYSENS

LATEN WE DE DEELECONOMIE OPNIEUW OMARMEN “De nieuwe giganten hebben ons nodig.

En wij hebben hun diensten nodig.

Maar voor niets gaat de zon op”

van de economische far west die we vandaag in deze eenentwintigste eeuw meemaken… Neem het van mij aan: we zijn ver van de rozengeur en de manenschijn.

En nochtans, hoe paradoxaal het ook lijkt, staan we op een zucht van een oplossing, door het omarmen van de deeleconomie. De nieuwe giganten hebben ons nodig. En wij hebben hun diensten nodig. Maar voor niets gaat de zon op. Het is uiterst belangrijk dat we proactief zijn om de waarden en doelstellingen bij te stellen van de Uberisatie van onze samenlevingen. Er bestaat geen twijfel over, op dit moment, dat de giganten bezig zijn het debat te monopoliseren en, door te lobbyen, het wettelijk naar hun hand te zetten.

Is het niet de taak van de politiek om het maatschappelijk belang te bewaken? Het fenomeen heeft een dergelijke omvang genomen, op wereldschaal en in dermate korte tijd, dat onze volksvertegenwoordigers de veranderende samenleving volledig achterna hollen. Kijk naar wat er gebeurde met de taxi’s in de straten van Parijs, Rome, Berlijn en Londen. Onze politici reageren reactief, en niet proactief. In Brussel zijn we gaan spreken met het kabinet van minister-president Rudi Vervoort.

We hebben er gevraagd om de koe bij de horens te vatten. Er is ons geantwoord: “Interessant” en “We contacteren u binnenkort.” Een jaar later hebben we nog niets gehoord.

Hebben we, in dit tijdsgewricht, de tijd om te wachten op een antwoord van de politiek? Het antwoord is uiteraard neen.

Windmolens Laten we daarom zelf onze deeleconomieplatforms oprichten. Die weg is al ingezet. Ook in België. New B is bijvoorbeeld bezig om een coöperatieve bank op te richten. BEES Food Coop opent binnenkort een participatieve supermarkt. Cambio en Taxistop zijn Europese pioniers op vlak van co-mobiliteit. Smart wordt een coöperatieve, burgers kopen hun eigen windmolens en de Community Land Trust schiet wortel.

“Een andere wereld is mogelijk,” is in tien jaar tijd een realiteit geworden.

Terwijl sommigen palaveren en de media monopoliseren op de Klimaatconferentie of elders, hebben we vandaag de mogelijkheid om heel concrete initiatieven te ondersteunen die overal opduiken. Als de Markt en de Staat blijven bestaan, is er zo al een tegengewicht. Aan ons de keuze om die te ondersteunen. Laten we de deeleconomie omarmen. Onze kinderen zullen ons dankbaar zijn.

Matthieu Lietaert is auteur van ‘Homo Cooperans 2.0 – Changeons de cap vers l’économie collaborative’ (Editions Couleur Livres). Hij is doctor in de politieke wetenschappen, coregisseur van The Brussels Business (VAF, RTBF, Arte), medeoprichter van de woongroep L’Echappée à Bruxelles en medeoprichter van een supermarkt

lezersbrieven@bdw.be

BRIEVEN VAN LEZERS

BDW 1497 PAGINA 15 - DONDERDAG 5 NOVEMBER 2015

Correcties In de krant van vorige week sloop een jammerlijke fout. De foto van Hannelore De Grande (BDW 1496, p.8-9) werd niet genomen door Saskia Vanderstichele, maar wel door Bart Dewaele.

Nog in de krant van vorige week werden de foto’s op pagina 1 en pagina 7 verwisseld. De foto van de grafdelvers die het kerkhof van Jette in orde maken voor Allerheiligen hoorde bij het artikel op pagina 1, die van het perk met de vele houten kruisjes, op pagina 7.

Onze excuses.

ADVERTENTIE

Sociale Verhuurkantoren (SVK)

© photonews

Handel in geloof “Voor-of tegenstanders zouden niet anders kunnen dan zich baseren op geloof, vermits er weinig objectieve praktijkvoorbeelden zijn,” lees ik in de krant (BDW 1495, p.4-5).

Geen voorbeelden? Enkele maanden geleden kwam dit thema aan bod op Arte, met als voorbeeld Nafta, de vrijhandelsassociatie tussen de VS-Canada en Mexico. De Mexicaanse boeren kregen weinig te zien van de gouden bergen die in het vooruitzicht gesteld werden, integendeel. Hun basisvoedsel (maïs) komt nu uit de USA. En fabrieken in Amerika verhuisden naar Mexico: jobverlies voor de enen, lage lonen en slechte arbeidsomstandigheden voor de anderen.

Jo Verwimp, Asse

Verhuur uw woning zonder risico en zonder zorgen

a Gegarandeerde huur elke maand a

Verzekerd verhuurbeheer

a Onderhoud van uw woning

Laptopia

Koningin Astridplein

Lezen jullie soms ook brieven van lezers die geen (aan)klachten zijn? Dan even melden hoe tof de rubriek Laptopia is! Neem bijvoorbeeld Metrolijn 6 (BDW 1494, p.23).

Er zijn ernstige bekommernissen in ‘t leven, wrede zaken in de wereld, en toch is het zo menselijk om zich over de dagdagelijkse dingen te ergeren. Dankzij Michaël Bellon hoeft dit niet meer. Het kan ook met een glimlach: je voelt je niet alleen en geniet van het verborgen pittoreske in dat soort zaken! Dank u wel.

Ook felicitaties voor de rest van uw krant. Zoals ze hier zeggen: “Ge zijt goe bezig!” Bonne continuation.

Cecile Kerckhofs, Sint-Lambrechts-Woluwe

Ik heb enkele opmerkingen bij de lezersbrief van mijnheer Jacques Englebert (BDW 1495, p.15). “De oude naam ‘Spiegelplein’ komt van het feit dat in oudere tijden daar een spiegelfabriek stond,” schrijft hij.

1. Eminente Jette-kenners (Monteyne, De Koninck, ...) hebben geschreven dat “de naam af komstig is van een herberg die Spiegelhuys heette. Het gebouw, dat reeds in geschreven bronnen uit de vijftiende eeuw opduikt, bevond zich op het kruispunt van drie oeroude wegen, naar Wemmel, naar de abdij van Dieleghem en naar Ganshoren.”

2. Het is pas in 1835 dat de Duitse chemicus Justus von Liebig een chemische methode vond om glas van een laag zilver te voorzien.

3. Ik ben in Jette geboren in 1932 en ben er altijd blijven wonen. Van Jettenaren van een paar generaties voor de mijne heb ik nooit een andere verklaring gehoord dan de volgende: “Ooit strekte zich daar een enigszins moerassig grondgebied uit (het moeras van Jette zou daar een overblijfsel van zijn) dat in de winter geregeld onder water liep, water dat daarna bevroor en dan aan een spiegel deed denken.”

Marcel de Schrijver, Jette

SPELREGELS VOOR LEZERSBRIEVEN: Mail uw bijdrage naar lezersbrieven@bdw.be. Schrijven kan naar BDW-Brieven van Lezers, Flageyplein 18, 1050 Elsene; faxen naar 02-226.45.69. Vergeet niet uw adres te vermelden, ook in e-mails: zonder het adres van de afzender beschouwen we een brief als anoniem, en wordt hij niet gepubliceerd. De maximumlengte van een bijdrage is 2.500 tekens, inclusief spaties. Wilt u graag een langere, meer uitgewerkte opiniebijdrage schrijven (max.

5.000 tekens)? Neem dan eerst contact met ons op voor overleg via lezersbrieven@bdw.be. De redactie mag lezersbrieven redigeren of weigeren. Moties, manifesten of omzendbrieven worden niet (in deze rubriek) opgenomen.

a Hulp bij renovatie a Fiscale voordelen

www.fedsvk.be 02 412 72 44

ADVERTENTIE

7 EENGEZINSWONINGEN TE SINT-STEVENS-WOLUWE KARENBERG

EE IS WHAT YOU S ET WHAT YOU G Wonen tegen de Europese hoofdstad Brussel in een landelijke omgeving

LAGE-ENERGIEWONING SLEUTEL OP DE DEUR info@vermeerschconstruct.be www.vermeerschconstruct.be ASSESTEENWEG 25-29 1740 TERNAT TEL: 02-582.75.09 FAX: 02-582.79.24

BDW 1497 PAGINA 16 - DONDERDAG 5 NOVEMBER 2015

Deelneemster Yao zingt graag: “De liedjes zorgen voor minder stress dan wanneer je lange stukken tekst uit het hoofd moet leren.”

© IVAN PUT

VADROUILLE DE CULTUUR- EN VRIJETIJDSBIJLAGE VAN BRUSSEL DEZE WEEK

Samenleving > Oude GB in Parking 58 wordt even theater

ode aan het overleven BRUSSEL - Vooral tijdens de wintermaanden was de voormalige GB aan de Kiekenmarkt voor vele thuislozen een plek om zich te warmen. Nu maken enkele van die thuislozen, samen met de andere leden van het bonte theatergezelschap Forsiti’A, het leegstaande gebouw tot een plek waar het publiek zich kan komen warmen aan hun zelf geschreven en gezongen levensliederen.

W

e overvallen de bende van Forsiti’A letterlijk tussen de soep en de patatten. Al hun repetities in gemeenschapscentrum De Markten gaan immers gepaard met een gezamenlijke maaltijd.

Vandaag staan er behalve verse soep ook rode kool met worst, spek en aardappelen op het menu. Die maaltijd is voor veel deelnemers

welgekomen, want Forsiti’A groeide uit de sociaal-artistieke samenwerking tussen De Markten en het dagcentrum voor thuislozen Hobo, waar later ook Link=Brussel bij aansloot – de vzw die kansarmen, laaggeschoolden, etnische minderheden en mensen zonder papieren ondersteunt bij hun sociaal-economische integratie en emancipatie.

BDW 1497 PAGINA 17 - DONDERDAG 5 NOVEMBER 2015

Regisseur Hans Van Cauwenberghe is bekend als acteur van verschillende televisieseries, als muzikant van de groep Bazaar en als bezieler van het Antwerpse koor Onze Rijkdom.

Rond de tafel in De Markten zitten zo’n 25 mannen en vrouwen. Brusselaars van zo’n diverse leeftijd en achtergrond dat zelfs de televisie hen volgt: het productiehuis De Chinezen, bekend van Iedereen beroemd en Radio Gaga, maakt van het project van Forsiti’A een reportage.

Forsiti’A zelf werkt al een half jaar aan een muziektheaterstuk dat deze week vijf keer te zien is in de oude GB van Parking 58. Het heet C’est parce que tu t’arrêtes de pédaler que ton vélo va s’arrêter!, wat wil zeggen dat de wereld niet stopt met draaien als jij zelf even stilvalt. “Het wordt een concert van mooie liedjes met gesproken tranches de vie ertussen. Geen klaagzang, maar een project met een positieve ambiance,” zegt regisseur Hans Van Cauwenberghe. Hij is bekend als acteur van verschillende televisieseries, als muzikant van de groep Bazaar, en als bezieler van het Antwerpse koor Onze Rijkdom, dat bestaat uit mensen die in armoede leven. Hij nam met muzikante en De Markten-medewerkster Ciska Thomas de artistieke leiding van dit project voor zijn rekening. Voor ze weer aan de slag gaan, nemen ze samen met de deelnemers Yao en Timothy en begeleidster Veerle van Link=Brussel de tijd om ons te woord te staan.

Beste vrienden “Binnen Link=Brussel waren we een aantal jaren geleden al gestart met een theaterproject,” legt Veerle uit. “Omdat de kansarmen en laaggeschoolden die bij ons kwamen aangaven dat ze dat wilden doen, en omdat we het een goed idee vonden om hen zo op een andere manier Nederlands te laten spreken dan alleen in het klaslokaal. Maar om de deelnemers ook uit hun sociaal isolement te halen, en te vermijden dat ze theater zouden maken met dat stigma van kansarmoede, zijn we gaan samenwerken met theatergroepen

die zich ook op andere doelgroepen richten.

Theater maken, op een podium het publiek toespreken, is ook belangrijk voor het zelfvertrouwen. Bij een vorig project deed iemand mee die je in het begin nog maar amper een hand durfde geven, maar op de laatste avond het grote woord voerde. Een andere deelnemer zei dat het theater haar terug had leren lachen. Voor velen zorgt Forsiti’A ook voor een structuur in hun leven waar ze zich aan vastklampen. Ze hebben de vergaderingen en repetities nodig en vinden hier hun beste vrienden terug.”

“Maar onderschat vooral hun artistieke verdiensten niet,” voegt Ciska daar aan toe. “Veel van hen hebben heel wat in hun mars, maar hebben door hun levensomstandigheden alleen nooit de kans gehad om er volledig voor te gaan. Ondertussen hebben sommigen een drukke artistieke agenda. Ik vind het in ieder geval ontzettend leerrijk en waardevol om op die manier nieuwe buren te leren kennen.”

Een van die ‘buren’ is Yao, die twaalf jaar geleden vanuit Togo in België belandde, en ondertussen vier jaar deel uitmaakt van Forsiti’A. “Ik was als medewerkster van vzw Globe Aroma naar De Markten gekomen met een aantal mensen die theater wilden maken en hun Nederlands oefenen en ik ben daarna gewoon gebleven. Ik heb al meegedaan aan Urbi et Orbi, Medea en Faust, maar dit project vind ik leuker want ik hou van zingen en de liedjes zorgen voor minder stress dan wanneer je lange stukken tekst uit het hoofd moet leren.”

“We zitten hier met een groep mensen van een heel verschillende achtergrond,” zegt danser, beeldend kunstenaar en zanger Timothée. “Dat levert interessante gesprekken op waar opmerkelijke zinnetjes uitkomen die dan weer liedjes hebben opgeleverd. Sommigen onder ons hebben al wat meer bagage, andere minder. Het is aan de regisseur om ervoor te zorgen dat iedereen zijn plek vind en

tevreden, fier en op zijn gemak kan zijn over zijn bijdrage.”

Tom Waits Dat brengt ons terug bij Hans Van Cauwenberghe, die de manier van werken bevestigt.

“We repeteren van drie tot tien, met tussenin een maaltijd. In groot vertrouwen met elkaar aan tafel zitten is altijd belangrijk ge-

“Het wordt een concert van mooie liedjes met gesproken tranches de vie ertussen. Geen klaagzang, maar een project met een positieve ambiance” weest en de meeste liedjes zijn daaruit ontstaan. Zoals die keer toen iemand zei ‘mon père m’a toujours dit que je suis con, et mon père a toujours raison’. Zij was daarbij aan het huilen, maar we hebben er voor haar wel een mooi liedje van kunnen maken. Zo hebben we er in totaal liefst vijftien geschreven.

Over verschillende thema’s met teksten in alle talen, van het Nederlands en het Frans over Senegalees en het Russisch tot het Pools en Arabisch. En wat je niet verstaat begrijp je wel door de sfeer van de muziek. Sommigen

© IVAN PUT

kunnen geweldig zingen, anderen hun stem is zo kapot als die van Tom Waits. En als je toch niet kan zingen dan rap je, en als je niet kan rappen dan vertel je een verhaal.

We hebben aan de mensen ook gevraagd wat hun kleine zondes zijn waarmee ze overleven, en zo zijn de tussenteksten ontstaan.

Over een gast die zegt dat hij voor het tanden poetsen een keer ruikt aan de tandpasta omdat hij zich dan proper voelt. Of over iemand die vertelt hoe zijn huisje uitkijkt op een golfplaten dakje en hoe hij als het regent een koffie drinkt en kijkt hoe de regen op dat dakje valt. Dat zijn van die stukjes leven die ik heel poëtisch en ontroerend vind en waardoor je mensen echt leert kennen. Er gaat geen repetitie voorbij zonder dat Ciska en ik eens een traantje wegpinken.”

“Het is een onverbloemde maar optimistische ode aan het overleven,” aldus Ciska, “met humor en vanuit heel concrete persoonlijke verhalen. Alle algemeenheden hebben we bewust verbannen.”

Hans: “Daarom is dit ook een artistiek project. Je hebt hier te maken met mensen die de wereld op een andere manier bekijken en begrijpen. Elke Brusselaar zou daar moeten naar komen kijken. De roltrap van de oude GB is ons decor. Er zullen ook schilderijen en foto’s te zien zijn. Er zit ook een astrologe in de groep, dus je zal na de voorstelling zelfs bij de astroloog kunnen langsgaan.”

Michaël Bellon

C’est parce que tu t’arrêtes de pédaler que ton vélo va s’arrêter! van Forsiti’a , GB des Halles, Kiekenmarkt 5, Brussel, van woensdag 25 tot 28 november om 20u30 en op zondag 29 november om 15u.

Reserveren bij De Markten: 02-512.34.25 of demarkten@demarkten.be, 8 euro

BDW 1497 PAGINA 18 - DONDERDAG 5 NOVEMBER 2015

V.l.n.r.: Een pastoor aanhoort de biecht op de Oude Graanmarkt. De Sint-Michielskathedraal, de Russisch-Orthodoxe kerk in Ukkel en de Sint-Jan-Baptistkerk.

Diversiteit > Louis-Paul Boonkring pleit met boek en expo voor religieuze verdraagzaamheid

Godsdiensten tekenen de stad BRUSSEL – “Ik ben tegen kerkbezettingen en ik ben tegen hongerstakingen.” Met een niet-alledaagse uitspraak van priester Daniël Alliët, bekend als de pastoor van de Begijnhofkerk, besluit Carlos Theus het boek ‘Ik ben de Ander’. Een boek over godsdiensten in de grootstad dat gepaard gaat met een tentoonstelling van plaatsen van erediensten in de Brusselse wijken.

D

e positivistische Franse filosoof Auguste Comte (17981857) voorspelde anderhalve eeuw geleden dat het einde van de godsdiensten in onze contreien in zicht was. De man had het mis. Het postmodernisme met zijn agnosticisme, onverschilligheid tegenover godsdiensten en zelfbeleden neutraliteit moet in de eenentwintigste eeuw aanzien hoe het geloof en het godsdienstige opeens heel nadrukkelijk aanwezig zijn in de openbare ruimte en het maatschappelijk debat. Ook het liberale credo dat godsdienst een private aangelegenheid is, is eraan voor de moeite. De postmodernist mag onverschillig zijn, de filosofische liberaal mag de godsdienst verbannen naar de huiskamer, de godsdiensten vinden

dat duidelijk niet. De godsdiensten hebben dat nooit gevonden, de voorbeelden liggen voor het grijpen. De katholieke processies van weleer en de minaretten van de islam van vandaag, om niet opnieuw boerka’s, nikabs en hoofddoeken te vernoemen.

Meer dan een eeuw lang was het de katholieke godsdienst die overheerste. Bij de stichting van België telde de hoofdstad 32 kerken, waarvan elf binnen de Vijfhoek. In 1940 is het aantal parochiekerken opgelopen tot zeventig, naast evenveel abdijen en kloosters en nog eens een zeventigtal schoolkerken, of kapellen. Tot lang na de Tweede Wereldoorlog is de katholieke kerk een van de belangrijkste bouwheren in Brussel. De voorpleinen voor de kerken zijn de uitbreiding van de kerken in

openlucht en ook tientallen straatnamen verwijzen naar het katholieke verleden: een Godsvruchtstraat, een Parochiestraat en een Kerstemannekensstraat om er maar drie minder evidente dan bijvoorbeeld de Sint-Pieterssteenweg te noemen. En dat ging ver: de Tweekerkenstraat is vele jaren lang geassocieerd met de CVP-staat.

“Het was de diepgelovige Albanees Ibrahim Hoxha die de oudste moskee van Brussel oprichtte”

Tweemoskeeënstraat Het boek van Carlos Theus voor de LP Boonkring is een geëngageerd boek, het is een pleidooi voor tolerantie dat maar een paar keer drammerig wordt. Zoals: “Brussel heeft een Tweestationsstraat en een Tweekerkenstraat: misschien wordt het tijd voor een Tweemoskeeënstraat.” De urgentie van deze zin ontgaat ons, maar voorts hebben wij dit boek met zeer veel interesse gelezen.

Sinds de jaren 1960 van de twintigste eeuw is Brussel tegen een versneld tempo diverser geworden, er is steeds meer diversiteit, multiculturaliteit en multiconfessionaliteit.

Een godsdienst die heel erg nadrukkelijk aanwezig is – voorlopig ge-

concentreerd in enkele gemeenten en wijken – is de islam. In 1970 telde het Brussels Hoofdstedelijk gewest zeven moskeeën, in 2010 waren er 77 islamitische gebedshuizen. Theus herinnert er aan dat volgens hem de (waarschijnlijk) oudste moskee van Brussel gelegen is aan de Haachtsesteenweg. De ‘witte moskee’, zo onder-

streept Theus, werd niet door NoordAfrikanen of Saoedi’s opgericht, maar door de diepgelovige Albanees Ibrahim Hoxha die het communistisch regime van naamgenoot Enver Hoxha in de jaren 1950 ontvlucht was.

Chrysostomos Ook godsdiensten kennen pieken en dalen. Dat het katholicisme vandaag in

BDW 1497 PAGINA 19 - DONDERDAG 5 NOVEMBER 2015

Nick Trachet BRUSSEL EN DE WERELD CULINAIR ONTDEKT

Kiwi © LOUIS PAUL BOONKRING

Behaarde bessen. Toen de kiwi zo’n veertig jaar geleden naar ons land kwam, stonden we er wel naar te kijken. de hoek zit waar de klappen vallen, valt niet te ontkennen. Sommige Brusselse kerken werden overgedragen aan andere christelijke riten, al is dat niet evident. Niet weinig godsdiensten storen zich aan de afbeeldingen in onze katholieke kerken. Toch vond Theus een paar voorbeelden: de Sint-Savakerk aan de Zwarte Vijverstraat in Sint-JansMolenbeek, nu Servisch-orthodoxe ritus, was vroeger de katholieke kerk van Maria Middelares. De huidige Grieks-Orthodoxe kathedraal

aan de Stalingradlaan is de voormalige kerk van de Sint-Jan-Berchmansparochie.

Het boekt duidt de verschillende godsdiensten historisch en heeft ook aandacht voor andere levensbeschouwingen – een voorbeeld zijn de straten die naar vrijzinnige burgemeesters werden genoemd – en voor het antisemitisme dat gepaard ging met de komst van de Joden die naziDuitsland ontvluchtten.

Danny Vileyn

▌ Het boek Ik ben de Ander / Je suis L’Autre van Carlos Theus telt 200 bladzijden en kost 12 euro. Het is te bekomen bij de Louis Paul Boonkring. ▌ Een jaar lang heeft een groepje fotografen de straten en pleinen van onze hoofdstad doorkruist op zoek naar bekende en minder gekende gebouwen die de aanwezigheid van verschillende godsdienstige levensbeschouwingen verraden kerktorens en minaretten, toegangsdeuren van moskeeën, gevels van synagogen, etalages en aankondigingen van allerlei tempels. Het resultaat is te zien op een tentoonstelling die bezoekers wil laten nadenken over verschillende aspecten de Brusselse culturele diversiteit en over waarden als vrijheid van meningsuiting en tolerantie. ▌ Van 9 tot 22 november 2015 is de tentoonstelling ‘Ik ben de ander – Plaatsen van eredienst in Brusselse wijken’ te bekijken in de SintJan-de-Doperkerk in oud Molenbeek. Adres: Sint-Jan-Baptistvoorplein, 1080 Sint-Jans-Molenbeek. Open van dinsdag tot zaterdag van 14 tot 18 uur en op zondag van 9 tot 14.30 uur. De toegang is gratis. ▌ Op 9 november wordt de tentoonstelling om 18.30 uur geopend met toespraken en referaat door Elisabeth Mareels (UCL) die doctoreert over de Pinksterkerken in België en Brussel. En muzikale animatie met onder meer het koor Rissala en oud-speler Azzouz El Houri. Info op de website van de Louis Paul Boonkring of op het nummer 0495-77.87.02.

Ergens in de jaren 1970 kwamen ze aan, de kiwi’s.

Knalgroen fruit is natuurlijk wel iets bijzonders voor kinderen, en het viltige velletje was ook wel ‘cool’, al werd die term toen nog niet gebruikt (dat zou pas met de uitzending van de serie Happy Days op televisie gebeuren). Mijn vader had het niet voor kiwi’s. Die waren, zo vond hij, nergens voor nodig.

Maar wij hadden de gewoonte om in fruit te bijten. Dit fruit moest gelepeld worden, want op het tweede gezicht bleken die haartjes in de mond toch niet zo lekker. Later, veel later, heeft men daar de kiwilepel voor ontworpen, een soort plastic ‘spork’ die de verkoop ervan nog moest aanmoedigen.

Kiwi Fruit is een marketingnaam. Kiwi verwijst uiteraard naar de vleugelloze vogels uit NieuwZeeland, wetenschappelijk bekend als de Apteryx spp. Er zijn vijf soorten kiwi-vogels, allemaal met uitsterven bedreigd of ‘kwetsbaar’. De zeldzame beestjes scharrelen zich een bestaan bijeen op de grond van de bossen van beide eilanden, maar komen nergens anders ter wereld voor. Het diertje was zo opvallend en grappig dat men op een dag de vogelnaam ook gegeven heeft aan alle menselijke inwoners van de eilanden. Honderd jaar geleden noemde men de Nieuw-Zeelanders hier al Kiwi’s, toen bijna vijfduizend van hen gestorven zijn in de Westhoek, voornamelijk tijdens de veldslagen van Mesen en Passendale.

Maar het fruit heeft verder weinig te maken met Nieuw-Zeeland. Er bestaan meerdere soorten kiwivruchten, allemaal behorende tot het genus Actinidia in de familie Actinidiaceae (de -jawel- Kiwifamilie). Dit plantengeslacht is afkomstig uit Azië, meer bepaald uit Korea, China en Japan, tot in Siberië. Het zijn dus geen tropische planten! Kiwi’s zijn weinig verwant met de ons beter bekende fruitsoorten. Plantkundigen ruziën nog steeds waar ze juist moeten geplaatst worden. De Actinidia’s zijn meestal klimplanten, geen bomen, al hebben ze wel een verhoutte stengel die hen een zekere stevigheid geeft. De planten zijn vaak tweehuizig. Er zijn dus mannelijke en vrouwelijke kiwiplanten.

De oude naam voor deze plant is Chinese kruisbes. Onder die aanduiding (en al zijn vertalingen)

wordt de plant al gekweekt in Europa sinds het einde van de negentiende eeuw. De vruchten lijken wel een beetje op kruisbessen die vaak ook groen en zurig worden geoogst.

Maar waarom is men ze gaan verkopen als kiwi’s? Het blijkt te komen van Amerikaanse soldaten die tijdens de Tweede Wereldoorlog gestationeerd waren in Nieuw-Zeeland.

Die vonden ze lekker. Na de oorlog begonnen de Nieuw-Zeelanders het fruit naar Californië te exporteren per schip, samen met hun bekendere fruitsoorten, zoals appelen en peren. En toen, dat liet ik mij toch in de Stille Zuidzee vertellen, gebeurde er iets vreemds. Op een dag leed een transportschip averij en dobberde lang rond op de oceaan. Toen het eindelijk in Californië aankwam, was de hele lading rot...

Behalve de kiwi’s! Exporteurs zagen meteen in dat er hier veel geld mee te verdienen viel. Vanaf 1962 werd gekozen voor de marketingnaam Kiwi Fruit, ook al omdat kiwi’s in Amerika verder onbekend waren. Daarvoor werden ze er verkocht als melonettes, maar niet gekweekt. De Kiwi’s (de mensen) gingen er met veel ondernemingszin tegenaan en zetten plantages op, terwijl in Europa het fruit meer als een curiosum werd aangeplant.

Ze zijn er zo in geslaagd om ons te doen geloven dat de kiwi uit het land der Kiwi’s moet komen. Maar hun bewaarbaarheid gaf de doorslag. Het werd echt supermarktfruit. Groen geplukt is de bes hard en evolueert ook nauwelijks meer. Ideaal voor transport en opslag. Weinigen onder ons hebben ooit een rijpe kiwi geproefd. Die is zacht en zoet, en glazig doorschijnend.

Ik herinner mij hoe de Fransen, gekwetst omdat men fruit dat ook in Frankrijk groeit met een niet Franse naam had bedacht, met tuin- en kookprogramma’s op televisie het tij probeerden te keren. “Venez voir mes actinides,” hoor ik Nicolas le Jardinier nog uitroepen op TF1 terwijl hij naar kiwiplanten wees.

Maar het was te laat, ook daar is het nu le kiwi, de All Blacks hebben maar weer eens gewonnen.

Kiwi’s zijn hier echt winterfruit. Er zijn verschillende soorten op de markt. Kies ze zo rijp mogelijk,

“Honderd jaar geleden noemde men de NieuwZeelanders hier al Kiwi’s, toen bijna vijfduizend van hen gestorven zijn tijdens de veldslagen van Mesen en Passendale”

maar helemaal rijp zullen ze nooit meer worden, tenzij een lokale kiwiboer opstaat? Kiwi’s gedijen immers in ons klimaat. Wie een plant wil zien kan bijvoorbeeld in de Vlaamsesteenweg terecht, waar een kiwi-liaan zich aan een voorgevel optrekt op enkele stappen van café Daringman.

Kiwi is voornamelijk handfruit, nu ja: lepelfruit.

Maar je kan er ook gebruiken in warme bereidingen.

Gekookt blijven ze knalgroen, wat uiteraard mooi is. In de nadagen van de nouvelle cuisine zag je dat wel vaker in sommige restaurants die nog hopeloos probeerden iets nieuws te vinden: kip met schijfjes kiwi, coulis van kiwi... O, en als ze echt goedkoop zijn: uitstekende confituur! De bessen bevatten eiwitsplitsende enzymes. Je kan er dus taai vlees mee marineren, net zoals met ananas. Smakelijk. nick.trachet@bdw.be De hele reeks nalezen? www.brusselnieuws.be/trachet

ADVERTENTIE

BDW 1497 PAGINA 20 - DONDERDAG 5 NOVEMBER 2015

© STEFANIE / BRUSSEL BLOGT

AIRPLANE • SHAMAN FESTIVAL THE IMAGINARY SUITCASE • AUBIN ANGSTRÖM • STEFAN DIXON TOMMY GREEN & THEBLUESMACHINE MAAR OOK JOHAN VERMINNEN, DE FANFAAR, DOP MASSACRE AKA DJ SAUCISSE, STEFAN CORBESIER EN PAUL MICHIELS

14 NOVEMBER 2015 • AB CLUB ANSPACHLAAN 110, 1000 BRUSSEL

Brussel telt veel oude steegjes, zoals het Ooievaarsstraatje.

TICKETS WWW.ABCONCERTS.BE

TOERISME > GRATIS WANDELFOLDERS VOOR SENIOREN

DE SMET BRUSSELS NORTH ASSE-ZELLIK SOUTH UKKEL-DROGENBOS

ADVERTENTIE

be.brusseleir vzw presenteert

DE WEIK VAN’T BRUSSELS

de langste weik van’t joêr

9 november > 7 december 2015

Korte tours met een bankje en café BRUSSEL – Een wandeling per dag houdt de dokter op afstand. Het zou de slogan kunnen zijn van de Federatie Onafhankelijke Senioren (FedOS), die vijf wandelparcoursen tussen 1,5 en 2,2 kilometer heeft uitgetekend. Voor elke ‘werkdag’ een andere toeristische tour in een handig zakformaat.

De vijf folders, elk in een andere kleur, volgen elk een ander toeristisch parcours door de Vijfhoek. Die moeten de senioren warm maken om de Vijfhoek te (her)ontdekken.

Elke wandeling duurt maximaal een uurtje; er werd dus rekening gehouden met een trager stapritme en met de tijd die nodig is om de omschreven gebouwen of bezienswaardigheden rustig te bewonderen.

Het hele circuit eindigt altijd bij de vertrekplaats, en het openbaar vervoer dat het dichtst in de buurt ligt staat aangegeven op een detailplan. Het plan situeert ook alle beschreven monumenten, de rustplekken (banken) op het circuit en de horecazaken waar al eens gestopt kan worden. FedOS, een honderdtal clubs (van bedrijvenclubs tot vriendenclubs), verspreidt de folders gratis in zijn afdelingen, ter promotie van Brussel.

Vijf keuzes

www.bebrusseleir.be

De langste wandeling op seniorenmaat (2,2 kilometer) gaat door ‘De wijk van de Zavel’.

Ze laveert van de Grote en Kleine Zavel via het Egmontpark, de synagoge en het muziekconservatorium tot de Kapellekerk en Sint-Jacobsgang. Daarin wordt de aandacht gevestigd op de unieke zwart-wit-kapel van prins Lamoraal II von Thurn und Taxis in de O-L-V-ter-Zavelkerk. Ook wordt de legende gesitueerd over de ophanging van zes kinderen; zij haalden kwajongensstreken uit ten tijde van de hertog van Alva.

Typisch aan de wandeltochten is dat miskende steegjes ‘opgewaardeerd’ worden tot bezoekwaardig. Zo is er op dit traject de

Typisch aan de wandeltochten is dat miskende steegjes opgewaardeerd worden tot bezoekswaardig.

Sint-Jacobsgang waar in de negentiendeeeuw tot 132 mensen woonden in kleine huisjes, die doorlopen in twee ministeegjes.

Elders (plan van de Vismarkt) komt het Ooievaarsstraatje met een pand uit 1595 aardig in het vizier. Tenzij Café Au Laboureur dé ontdekking is.

Verder is er ‘Rondom de Kolenmarkt en het Rouppeplein’ (2 kilometer), dat een stuk van de camino van Sint-Jacob van Compostela volgt. Verder ook de ‘Onze-Lieve-Vrouw-terSneeuwwijk en de Congreskolom’ (2 kilometer), met aandacht voor het Vrijheidsplein waar vooral ’s middags veel sfeer in cafés en restaurants is. De wandeling ‘Van Brouckèreplein tot KVS’ (1,8 kilometer), vergeet niet te wijzen op kunstwerken als de Doedelzakspeler (drinkfontein) en de ‘Betonmolen’ van Wim Delvoye achter de Begijnhofwijk.

Tot slot is er het kortste circuit ‘De Vismarkt en de oude kaaien’, met de meeste horecaadresjes die FedOS de senior aanraadt.

Sportelen betekent nog altijd én van sport én van het leven genieten.

Jean-Marie Binst Wandelflyers Brussel, Grootstad in ’t klein, (gratis), uitgegeven door de Federatie Onafhankelijke Senioren, Zaterdagplein 6, Brussel, 02-218.27.19, www.fedos.be

BDW 1497 PAGINA 21 - DONDERDAG 5 NOVEMBER 2015

JUSTITIEPALEIS WOENSDAG 21 OKTOBER, 15 UUR

centrale hal van het strafhof is, althans voor wie geen strafblad heeft, een oord van rustige vastheid, waar de boze buitenwereld even op afstand gehouden wordt door de zware muren en zuilen die in opdracht van vrouwe Justitie in kaarsrechte horizontale en verticale lijnen zijn gestapeld door de skieven architek.

De zaal is een publieke ruimte, maar om er te geraken moet je tegenwoordig wel even voorbij twee paracommando’s, twee veiligheidsagenten en een metaaldetector. Pas daarna mag je doen alsof je thuis bent. De onthaalbalie waar je langsloopt is stemmig versierd met herfststukjes, er is een wc, een EHBO-hoek, en een krantenkiosk die helaas niet meer wordt bemand.

De Salle des pas perdus heet zo omdat de tijd die men er ijsberend doorbrengt verloren gaat in afwachting van de behandeling van zijn zaak. Al klopt het ook dat het geluid van je voetstappen verloren gaat in de immense ruimte die alle licht en geluid dempt tot geschemer en gefluister. Zelfs de tijd heeft het hier moeilijk, want op de smartphones na ziet alles er hier nog exact zo uit als in het oude België van Julien Lahaut, de Bende van Nijvel of Marc Dutroux.

Zeker in de wintertijd branden haast permanent de bureaulampjes op de in totaal zestien houten tafels die aan weerszijden van de enorme hal staan opgesteld, telkens van

ELKE WEEK SCANT MICHAËL BELLON MET ZIJN LAPTOP EEN PLEK IN BRUSSEL DIE TOT DE VERBEELDING SPREEKT, EN GEEFT HIJ AAN WAT ER EVENTUEEL NOG AAN KAN VERBETEREN

LAPTOPIA

Het buitenwerk van het Justitiepaleis straalt niet bepaald gezelligheid en geborgenheid uit.

Het is te groot, te streng, te onoverzichtelijk, te onveilig, te vuil en te vervallen om veel meer te ambiëren dan een plaats op de lijst van vijftig belangrijke gebouwen wereldwijd die volgens de World Monuments Fund dringend om onderhoud vragen. Maar binnen, in de monumentale Salle des pas perdus, laat ik me graag in voorhechtenis nemen.

Tijdens mijn beginjaren in Brussel werd ik eens ondervraagd door een krant die benieuwd was naar de drijfveren van jonge inwijkelingen in Brussel. Ik mocht toen zelf de locatie kiezen voor een foto, en koos voor het Museumplein – het nagelwitte binnenplein aan de Musea voor Schone Kunsten en het Paleis van Karel van Lotharingen. Een tijdje later schaamde ik mij al voor die keuze. Het Museumplein is wellicht één van de minst inspirerende, en zeker één van de minst Brusselse stukjes Brussel. Al besefte ik nog eens een tijdje later wel waarom ik als nieuwbakken Brusselaar voor dit plein had gekozen. De neo-classicistische oase, waar geen volk of verkeer komt dat het rustieke ensemble van witte muren en rechte lijnen zou kunnen verstoren, moet onbewust op mij ingewerkt hebben als een antidotum tegen de chaos elders in de stad.

Precies hetzelfde gevoel heb ik als ik de Salle des pas perdus in het Justitiepaleis betreed. De

elkaar afgescheiden door een forse radiator in een houten bekisting. Aan de tafels wordt gewacht, vergaderd, gebeld en gewerkt. Als ik Franz Kafka was, begon ik hier op mijn laptop aan een nieuwe roman met als titel Het Slot.

Omdat ik dat niet ben, hou ik het voorlopig bij wat observaties. Zoals van de graffiti in het vernis van mijn tafelblad, die een hartje toont dat gericht is aan ene BOB. Zou dat misschien den BOB zijn? De Bewakings- en opsporingsbrigade die waar vroeger zoveel over gefluisterd werd? Tot de politiehervorming in 1998 was er in elk Belgisch dorp wel een café waar geregeld iemand aan een tafeltje kwam zitten die volgens slecht ingelichte kwatongen van den BOB was. Maar de kans dat den BOB ooit met zijn minnares aan dit tafeltje heeft gezeten heeft is natuurlijk veel groter.

Ondertussen gaan op het marmer de schreden verloren van personeel dat dossiers versleept in trolleys, van een groep jongeren die in een felle discussie is verwikkeld, van een bataljon agenten dat er net een bewakingsopdracht heeft opzitten, en van de advocaten die hun zwarte toga met grote vanzelfsprekendheid dragen. Eén togatus klopt een jonge cliënt met een lederen vest vaderlijk op de schouder. Die gaat vast zijn leven beteren.

En kunnen we aan het Justitiepaleis nog iets verbeteren?

De krantenkiosk moet terug open, maar voor het overige kunnen essentiële conserveringswerken volstaan.

Michaël Bellon

De hele reeks nalezen? www.brusselnieuws.be/laptopia

ADVERTENTIE

Ga één jaar lang met drie vrienden

naar dertien topevents*

Doe mee op www.uitinvlaanderen.be/vrienden en win één van de tien superdeluxe inspiratieboxen

*Elke inspiratiebox bevat 50 tickets of vouchers verdeeld over: Antwerpen Proeft! - De bootjes van Gent - Cactusfestival Brugge - cursus bij Wisper - film in Kinepolis - Piaf, de Musical - voorstelling in KVS Brussel - Sneeuwwitje, de Musical - concert in AB Brussel - klassiek concert Mechelen hoort Stemmen - expo The Roaring Twenties in Modemuseum Hasselt - Boekenbeurs in Antwerpen - De Plopsa Pretparken

BDW 1497 PAGINA 22 - DONDERDAG 5 NOVEMBER 2015

Chris Ceustermans in Het Rad, waar hij lange tijd woonde. “Soms hebben mensen goede intenties, maar dikwijls doen ze toch kwaad aan elkaar.”

© IVAN PUT

CHRIS CEUSTERMANS, SCHRIJVER

‘We zijn elkaars paard van Troje’ ANDERLECHT – De tweede roman van Chris Ceustermans, ‘Koude Oorlogsdromen’, behandelt angst en paranoia in de samenleving, zowel tijdens de wapenwedloop als vandaag. “In de literatuur kan je tot in het extreme tonen hoe tegenstrijdig mensen in elkaar zitten.

De mens spartelt om te overleven, maar door het spartelen duwt hij andere mensen onder water.”

H

oewel Ceustermans (45) in Antwerpen woont, voelt hij zich in de eerste plaats een Brusselse schrijver. “Mijn periode in Brussel heeft me door elkaar geschud. In Het Rad ben ik opnieuw beginnen te schrijven.

Mijn volgende boek speelt zich grotendeels in deze wijk af.”

Ceustermans woonde aanvankelijk met veel plezier in de Anderlechtse tuinwijk met de hoopvolle straatnamen zoals de Solidariteitsstraat, de Sympathiestraat of de Mensenrechtenlaan. “Het is op verschillende vlakken een magische wijk. Met de Brusselaars van tachtig jaar die hier nog in hun geboortehuis woonden,

had ik een goede band. Tegelijkertijd kwamen hier ook heel wat jonge Vlamingen, Franstaligen en euroambtenaren wonen – al zijn velen van hen ondertussen opnieuw vertrokken. Met een groep bewoners wilden we het tuinwijkgevoel nieuw leven inblazen.”

“Brussel is de metafoor voor de onvoorspelbaarheid van het leven, waar de dingen van de ene dag op de andere zomaar kunnen veranderen”

Duiveluitdrijving Maar dat liep niet van een leien dakje. “Er was veel leegstand. Zoals je ziet, zijn heel wat huizen nog steeds dichtgemetseld. Tijdens het spitsuur ging er heel wat sluipverkeer over de grote bruggen van het kanaal, door de tuinwijk, naar de Bergensesteenweg. Die grote hoeveel-

heid auto’s maakte het leven hier onveilig en onaangenaam. Met het actiecomité wilden we die brug afsluiten voor autoverkeer, maar dat is ons niet gelukt. Er ontstond een gespletenheid in de wijk, met scheldpartijen en mensen die bedrei-

gingen in de brievenbus kregen. Het pijnlijke is dat al die mensen niet de intentie hadden om kwaad te doen, maar iedereen leeft in zijn eigen wereld met zijn eigen blinde vlekken.”

“Uiteindelijk werden er absurde maatregelen genomen. De gemeente probeerde om met omleidingen te werken, maar auto’s reden tegen de richting in en er vloog zelfs een auto in de haag. We wilden een wijk met meer verbondenheid creëren, maar we kregen het omgekeerde. En dat allemaal omdat de mens niet in staat is om zich los te maken van zijn eigen angsten, waardoor hij ook zichzelf schade berokkent. Op menselijk vlak heeft mij dat enorm aangegrepen.”

Door zijn ervaringen in Het Rad ging Ceustermans zich afvragen hoe de mens nu echt in elkaar zit. “Soms hebben mensen goede intenties, maar dikwijls doen ze toch kwaad aan elkaar. Ik ben niet naïef, maar op een bepaald moment zeg je toch: ‘Godverdorie, hoe kan dat nu?’”

BDW 1497 PAGINA 23 - DONDERDAG 5 NOVEMBER 2015

Na een hele periode in Brussel, woont Ceustermans sinds vier jaar opnieuw in Antwerpen. “In Antwerpen bevindt de middenklasse zich ook in de armste wijken van de stad, denk maar aan Borgerhout. Dat is toch een verschil met Brussel.”

“In steden zitten de rijken op hun eilandje, de armen zijn bezig met overleven. De middenklasse is een smeermiddel dat ervoor zorgt dat de sociale ketting van verandering goed blijft draaien.

Dat creëert een ‘we can do’ gevoel. In Antwerpen zie je dat heel sterk met Ringland, een ambitieus project dat door duizenden mensen wordt gedragen. In Brussel is er minder middenklasse en meer segregatie, in sommige wijken heerst er een gettogevoel.”

Of Ceustermans ooit terugkeert naar Brussel, weet hij nog niet.

“Ik heb geleerd dat zoiets onvoorspelbaar is. Ik ben nogal rusteloos en ik houd van verhuizen, het houdt je jong van geest. Telkens opnieuw je spullen triëren en kiezen wat je achterlaat: dat is goed om de balans op te maken. Als je op een nieuwe plek aankomt, kan je onbevangen naar de wereld om je heen kijken.”

uitstraalt, creëert een bepaalde spanning. Bovendien was er een gebouw voor jongens en een gebouw voor meisjes, alsof er een muur tussen de twee geslachten werd opgetrokken.”

Het andere deel van Koude Oorlogsdromen speelt zich af in Brussel. “Een enorm contrast met die gesloten studentenwereld, natuurlijk.

Brussel is de metafoor van de onvoorspelbaarheid van het leven, waar de dingen van de ene op de andere dag zomaar kunnen veranderen.”

WF Hermans Ceustermans onderzoekt wie de mens is, los van de wenselijke mensbeelden waarmee we om de oren worden geslagen. “Politiek gaat vaak uit van een symbool van de mens die redelijk veel rekening houdt met zijn omgeving, die vrij rationeel is, die af en toe op langere termijn denkt. Maar klopt dat wel? Als de overheid bijvoorbeeld ergens verkeersborden voor zone dertig plaatst, gaan de mensen niet plots gas terugnemen of op hun rem staan. Zo zit de mens niet in elkaar. De echte mens is heel moeilijk in een bepaalde lijn te dringen.”

“Hoofdpersonage Ernst Borka is geen slecht persoon. Hij heeft goede bedoelingen, maar toch ondermijnt hij het geluk van de mensen uit zijn naaste omgeving. Dat is natuurlijk niet sympathiek, maar zo zitten mensen nu eenmaal in elkaar. Ernst worstelt met zichzelf, hij probeert zijn eigen leven in evenwicht te houden. Hij is daar zo op gefocust dat hij geen oog heeft voor de eigen blinde hoeken. We zijn een Trojaans paard voor de mensen die dicht bij ons staan.”

“De mens spartelt om te overleven, maar door het spartelen duwt hij andere mensen onder water. Ik zie de roman als een soort terrarium waarin je enkele menselijke wezens uitzet om te onderzoeken waarom er dingen mislopen als je een bepaald ideaal voor ogen hebt. Dat is de kracht van literatuur: je kan tot in het extreme tonen hoe tegenstrijdig mensen in elkaar zitten. Denk maar aan de meedogenloosheid in het werk van Willem Frederik Hermans. Hij pelt het laagje vernis af dat wij zo graag over ons spuiten.”

Worsteling Paranoia en angst zijn hoofdthema’s van Koude Oorlogsdromen. “Dat heb ik voor een deel meegenomen vanuit het leven in Brussel. Je leeft in een heel gefragmenteerde stad. Op een bepaald moment bleek dat de mensen die vier of vijf huizen verderop hun onkruid wiedden in de voortuin, hun schoondochter hadden doodgemarteld door haar tijdens een duiveluitdrijving extreem veel water te laten drinken.

Heel beklemmend als je zoiets van zo dichtbij meemaakt. In de grootstad kunnen geweld en extremisme om de hoek loeren.”

Gesloten studentenwereld Ceustermans studeerde vlak voor de Val van de Muur Economie en Politieke Wetenschappen in Leuven. “Het dreigende van die sfeer tijdens de Koude Oorlog is me altijd bijgebleven.

Je kan er niet goed de vinger op leggen, maar er kan elk moment iets gebeuren. De wereld die je kent, kan – zonder daar dramatisch over te doen – zomaar omvergegooid of vernietigd worden. Ik heb heel sterk het gevoel dat die sfeer vandaag terugkomt. Niet zozeer door de verhoudingen van de Europese Unie met Rusland en Poetin, maar doordat de samenleving evolueert. Denk maar aan de angst voor terreur waar veel mensen mee rondlopen.”

De flashbacks van het boek spelen zich af in Leuven, en meer bepaald in het betonnen kotencomplex Camilo Torres, waar Ceustermans enkele jaren op kot zat. “Het is een beetje een verloederde studentenresidentie, ze ziet er vervallen uit. De naam spreekt ook tot de verbeelding: Torres was een bevrijdingstheoloog en utopist, die uiteindelijk in de gewapende strijd verzeild raakte. De combinatie van dat grijze gebouw en de naam die utopisch verzet

Het andere hoofdpersonage, Joeri, is een Hongaarse vluchteling. “Voor mij is hij de metafoor van de universele vluchteling. Toen ik zeventien à achttien jaar was, kende ik enkele politieke vluchtelingen uit het Oostblok. Net als de vluchtelingen van vandaag waren ze op zoek naar een beter leven, naar een toekomstperspectief. Eenmaal ze hier waren, was de weg terug naar huis helemaal afgesloten. Met een ideaalbeeld in het hoofd vluchtten ze naar het westen. Ze dronken sloten cola en luisterden naar Westerse muziek, maar uiteindelijk werden ze toch anti-Westers. Ik heb mensen gekend die de trappers verloren en zich een kogel door het hoofd joegen.”

“Ofwel vindt de autochtone bevolking vluchtelingen exotisch en interessant, ofwel hebben ze er angst voor. Voor Ernst is Joeri een exotische figuur, omdat hijzelf toch een redelijk gesloten en kleurloos bestaan heeft. Tegelijkertijd slaagt hij er niet in om Joeri’s eenzaamheid te doorgronden omdat hij te veel met zichzelf bezig is.

Wie is die man eigenlijk? Op dat moment steekt angst de kop op. Als je die angst niet rationeel kunt plaatsen, dan leidt dat misschien terecht tot paranoia. Ook de vluchteling worstelt met zichzelf. Hij wil een nieuw leven opbouwen, zichzelf reconstrueren. Zo ontstaat een interessant spanningsveld.”

Ken Lambeets

Chris Ceustermans, Koude Oorlogsdromen, Uitgeverij Manteau (2015), 254 pagina’s, 19,99 euro.

De hele reeks nalezen? www.brusselnieuws.be/ingesprekmet

3 VRAGEN AAN DAVID DEROY

Stan Brenders in ere hersteld BRUSSEL – Brusselaar Stan Brenders (1904-1969) speelde een belangrijke rol in de bloeiperiode van swing en big bands. Hij maakte de eerste Belgische jazzopname in Londen met Charles Remue and His New Stompers en richtte het eerste jazzorkest van het INR op. Hij was ook jarenlang eigenaar van jazzclub L’Archiduc. David Deroy, regisseur van ‘Monsieur Etrimo’, maakte een onthullende documentaire over deze muzikant die een enorme populariteit genoot, maar na WO II onterecht werd verguisd.

Hoe komt een jonge regisseur erbij om zich te interesseren voor een overleden jazzmuzikant?

David Deroy: “Tijdens de research voor mijn vorige film, Monsieur Etrimo, kwam ik in contact met Jacques Isaye, ex-orkestleider bij de RTBF. Toen dook de naam Stan Brenders op. Het intrigeerde mij waarom iemand die zo populair was bij de grote massa, in de vergetelheid raakte. Voor een goede film heb je een verhaal nodig, en dat had ik hier. Om mij te documenteren trok ik naar het MIM waar het archief van jazzverzamelaar Robert Pernet bewaard wordt en zocht ik tevens contact met familieleden van Brenders. Zo kon ik een volledig beeld reconstrueren. Ik hoop dat door dit werk de naam van de man in ere hersteld wordt.”

Wat mogen we verwachten voor de avant-première, die voorlopig ook de enige openbare vertoning is?

Deroy: “We maken er een evenement in aangepaste stijl van, met na de projectie een optreden van een bigband onder leiding van Eric Mathot. Hij is gespecialiseerd in muziek uit de swingperiode en heeft een enorme verzameling partituren. Samen met hem interviewde ik trouwens een paar jaar geleden de toen nog laatst levende

David Deroy: “Voor een goede film heb je een verhaal nodig.”

muzikant die in het orkest van Brenders speelde.”

Wat is jouw link met jazz?

Deroy: “Ik ben geen pure jazzfanaat maar heb vooral interesse in popcultuur. En met pop refereer ik dan aan populair en het collectief geheugen hiervan. Dat trof ik allemaal aan bij Brenders, net als bij de jazz uit die periode. Dat was muziek om op uit te gaan en te dansen. Dat aspect heb ik ook in Manneken Swing naar voor gebracht. Zo kon ik de RTBF overtuigen om mee op te treden als co-producer. Had ik mij zuiver beperkt tot het jazzaspect, zou dat zeker niet gelukt zijn.”

Georges Tonla Briquet Film ‘Manneken Swing’ + Tivoli Band, 10/11, 20.15 uur, Flagey

BRUSSELAAR MIGOM VALT IN DE PRIJZEN. Op de Internationale Filmweek in het Spaanse Valladolid is de Brusselse kortfilm Nkosi Coiffure van Frederike Migom in de prijzen gevallen. Nkosi Coiffure kreeg de Meeting Point Award voor Beste Internationale Kortfilm. Nkosi Coiffure is het verhaal van Eva, een jonge vrouw die tijdens een ruzie met haar vriend een Afrikaans kapsalon in de Matonge-wijk in Elsene binnenvlucht. De vrouwen in het salon steunen haar aanvankelijk, tot de reden voor de woordenwisseling aan het licht komt. VIJF EEUWEN NA DE LOF DER ZOTHEID. De Lof der Zotheid spreekt tot de verbeelding, maar velen kennen alleen de titel. Vijf eeuwen na het verschijnen laat Katleen Leys, voormalig adjunct van het Erasmushuis, de toehoorders proeven van een redevoering vol spot en humor. Na de lezing worden merkwaardige exemplaren van de Lof der Zotheid getoond. In samenwerking met het Masereelfonds. De lezing van Leys vindt plaats op 18 november om 20 uur in het Erasmushuis, Kapittelstraat 31, 1070 Brussel. De toegang is gratis maar reserveren is verplicht.

Inschrijven kan online op info@erasmushouse.museum of via 02-521.13.83.

Samengesteld door Danny Vileyn

CULTUUR KORT

De motor van de middenklasse

BDW 1497 PAGINA 24 - DONDERDAG 5 NOVEMBER 2015

trekken door hen bijvoorbeeld mee te nemen op stage, maar gemakkelijk is dat niet.”

“Het klinkt romantisch om ’s ochtends vroeg met je rugzak naar Brussel te lopen om te gaan werken. Maar je verbetert niet echt door te trainen en meteen daarna te werken. Met dezelfde training en de nodige rust, waardoor je lichaam zich aan die training kan aanpassen, is dat wat anders. Als je uitgerust bent, kan je meer kwaliteit in je training steken.”

Dat is geen kritiek van Van Schuerbeeck. De tochten van gemiddeld twintig kilometer die hem van Merchtem naar het Maria-Boodschap Lyceum brengen, waar hij turnles geeft, vindt hij zeer leuk. Maar hij is op een punt gekomen waar het details zijn die het verschil maken. “Ik wil in elk procentje winst investeren. Je let op al die kleine details, maar die worden eigenlijk teniet gedaan door heel de dag te werken.”

Knagende onzekerheid

Willem Van Schuerbeeck: “De Olympische Spelen zijn het hoogst haalbare voor iemand van mijn kaliber.”

‘IK BEN EEN

© MARC GYSENS

MARATHON > IS WILLEM VAN SCHUERBEECK OP WEG NAAR RIO?

CONTROLEFREAK’

BDWSPORT

BRUSSEL – Willem Van Schuerbeeck (31) is een nuchtere man die weet wat hij kan. Toch verbaast hij zichzelf.

Op de marathon van Berlijn dook hij onder de 2 uur en 13 minuten, een tijd waarmee hij momenteel gekwalificeerd is voor de Olympische Spelen van volgend jaar. Het hangt nu van de concurrentie af of hij zijn reis naar Rio kan boeken, en dat zorgt toch voor de nodige zenuwen.

‘L

open, dat deed ik al van jongs af het liefst,” vertelt Van Schuerbeeck. “Ik heb even gevoetbald, maar ik werkte eigenlijk liever de straflooptrainingen af. En vanaf het moment dat ik alleen de straat op mocht, liep ik die regelmatig op en af. Gewoon, omdat ik het leuk vond.”

Eigenlijk geldt dat voor sport in het algemeen.

Van Schuerbeeck combineerde jarenlang zijn looptrainingen met tennis. Zijn honger naar sport is altijd groot geweest, maar als jonge atleet kreeg hij die aanvankelijk met moeite gestild. “De lange afstand is altijd mijn ding geweest. Ik liep even snel op de korte als op de lange afstand. Maar in atletiek is het zo dat je als cadet bijvoorbeeld maar tot drieduizend meter mag lopen. Ik versta niet goed waarom dat zo is, maar ik moest dus op de kortere afstanden beginnen. Pas bij de junioren mocht ik langere afstanden lopen.”

“Ik deed het liever en was er gewoonweg beter in. Tot de Belgische top heb ik nooit behoord, al was ik in de cross wel bij de betere uit de regio. Maar het bleef tijdens mijn jeugd altijd een hobby.”

Van Schuerbeeck had al op jonge leeftijd een

zwaar programma. Hij combineerde zijn recreatieve sporten vanaf het derde middelbaar met de sportschool en later met Sportkot aan de Vrije Universiteit Brussel. Dat vergde heel wat energie. “Ik ben ook nogal extreem in wat ik doe. Tijdens de blok liep ik bijvoorbeeld vijf à zes weken niet, zodat ik me volledig kon toeleggen op mijn studies. Tijdens die jaren kwam het lopen eigenlijk op de tweede plaats.

Maar competitief ben ik altijd geweest. Profsporter worden is altijd mijn droom geweest.”

val. “Ik heb me altijd goed verzorgd, maar uiteraard leer je uit je fouten. En ik zit nu ook bij het Nederlandse team TDR, waar onder meer de Nederlandse topper Michel Butter bij loopt.”

“Ik ben naar hen toe gegaan omdat ik naar een manier zocht om beter te worden. Elk detail wordt onder de loep genomen. Ik ga bijvoorbeeld regelmatig naar het team in Noord-Holland en ga met hen op stage, ik word opgevolgd door een coach die me door en door kent, ik laat me regelmatig screenen in de Bakala Academy, enzovoort.”

Lopen naar Brussel Het is eigenlijk pas sinds vijf jaar dat Van Schuerbeeck zich volledig toespitst op zijn loopcarrière. De jaren voordien onderging hij drie knieoperaties, waardoor het zelfs even onzeker was of hij ooit nog aan competitielopen zou kunnen doen. Maar toen dat opgelost was, zijn huis was verbouwd en zijn dochtertje was geboren; besloot hij er terug in te vliegen.

“Ik had zowat twee jaar stilgelegen en begon dus bijna vanaf nul. Maar ik zie dat niet als verloren tijd. Ik heb die twee jaar ondertussen al ingehaald.”

“Ik ben intensief beginnen trainen om er alles uit te halen. Ik zou het niet kunnen verdragen om aan de start te staan van een wedstrijd en te weten dat ik beter voorbereid had kunnen zijn. Ik moet aan de top van mijn kunnen zijn, uiteraard rekening houdend met mijn beperkingen.”

De eerste marathon liep Van Schuerbeeck in 2 uur en 20 minuten uit. Geen toptijd volgens hem, maar zijn voorbereiding was dan ook eerder beperkt geweest. Sindsdien is die tijd gestaag gezakt, tot een fantastische 2 uur, 12 minuten en 49 seconden. En dat is geen toe-

“Het is bijna onmogelijk om op de marathon top te zijn in het voorjaar en die prestatie nog eens te herhalen in augustus”

Het vraagt allemaal veel investeringen van Van Schuerbeeck. Als hij al iets verdient, verdwijnt dat geld meteen in zijn sport. Hij is dan ook nog steeds op zoek naar sponsors die hem kunnen helpen om te verbeteren. Maar ook voor zijn gezinsleven is het niet evident. “Gelukkig heb ik een vrouw die achter me staat en me steunt.

Ik probeer haar en mijn twee kinderen te be-

Tijdens de marathon van Berlijn werd duidelijk wat die details allemaal kunnen betekenen. Van Schuerbeeck koos bewust voor die marathon omdat die eind september wordt gelopen. Hij kon zich tijdens de zomervakantie volledig focussen op zijn voorbereiding en ging drie weken op stage naar het Zwitserse Sankt-Moritz. Het resultaat: een verbetering van zijn persoonlijk record. “Mijn tijd van 2 uur, 12 minuten en 49 seconden is de zestiende of zeventiende beste Belgische tijd ooit op de marathon. Dat resultaat is wel rondgegaan in de atletiekwereld, hoor.”

“Na de meet was ik nogal euforisch, al had die euforie de dag erna plaats gemaakt voor nuchterheid. Door Florent Caelen in de sprint te kloppen, werd ik tweede Belg, na Koen Naert.

Ik had niet gedacht dat Caelen tot dit in staat was. Hij had aangekondigd dat hij mij zou volgen en in de sprint zou kloppen. Hij slaagde er bijna in, alleen klopte ik hem.”

Met de tweede beste Belgische tijd heeft Van Schuerbeeck momenteel een ticket te pakken voor de Olympische Spelen van volgend jaar.

Hij moet in de top drie blijven om die vast te houden, maar het is niet zeker of hij nog een marathon loopt voor Rio. Een risico, dat weet hij. “Mijn coach en ik zijn van mening dat het bijna onmogelijk is om top te zijn in het voorjaar en die prestatie nog eens te herhalen in augustus. Marathon is een slopende discipline, de opbouw en het herstel zijn zeer lang. Het kan dus dat we gokken en ik geen marathon meer loop voor augustus.”

“Zou ik ontgoocheld zijn, mocht ik geen marathon meer lopen en de Spelen alsnog missen?

Uiteraard. Maar ik denk ook verder. Ik wil ook investeren in mijn carrière en aan zwakke punten werken. Korte afstand en snelheid, bijvoorbeeld. Ik wil ook aangepaste trainingen inplannen en andere nummers uitproberen. Mijn carrière eindigt niet in augustus.

Het is dus zinvol om de komende maanden te investeren in mijn verdere carrière. Als alles goed gaat, denk ik tot mijn 35e of zelfs 36e te kunnen lopen.“ Naast zijn trainingen heeft Van Schuerbeeck de komende weken dus heel wat denkwerk voor de boeg. Mentaal wordt het niet gemakkelijk, want hij moet leven met de mogelijkheid dat lopers onder zijn tijd gaan. En die onzekerheid knaagt. “Ik ben een controlefreak, maar wat je tegenstanders presteren is net iets dat je niet kan controleren. Dat zorgt dus toch voor de nodige stress.”

“Het zou fantastisch zijn om de Olympische Spelen te halen, het hoogst haalbare voor iemand van mijn kaliber. Denk ik ooit 2 uur en 10 minuten te lopen? De kans is klein, maar ik wil mij niet beperken in mijn denken. Een paar jaar geleden had ik nooit gedacht dat ik een tijd zou neerzetten zoals in Berlijn. Het zijn de details die het hem nu doen. Hopelijk leveren die een ticket voor Rio op.”

Tim Schoonjans

BDW 1497 PAGINA 25 - DONDERDAG 5 NOVEMBER 2015

@ScrumQueens European Champions 2015 - @ BelgianRugby

© EASY SWING

Onze Belgische damesrugbyploeg heeft afgelopen weekend de Euro Women’s Championship gewonnen. Dankzij een overwinning tegen Tsjechië (met 20-3), hadden de leeuwinnen zich vorige week donderdag voor het tweede jaar op rij geplaatst voor de finale.

Die wonnen ze zondag overtuigend met 50-20 tegen Zwitserland. Ze deden dat met een kern die een serieus Brussels tintje had, want maar liefst zeven van de 23 speelsters komen uit voor rugbyclub Bosvoorde.

TS

EASY SWING: LESSEN, STAGES EN SOIREES

SWINGEN MET EEN SMILE BRUSSEL – Swingdansen is hip. Volgens dansschool Easy Swing wagen ook steeds meer Brusselaars zich aan ritmische bewegingen op de opgewekte swingmuziek. Uiteraard doen ze dat steeds met een glimlach op hun gezicht.

“Swingdansen staat in mijn ogen gelijk met plezier en goed humeur,” vertelt Andy Spitz (33), oprichter van Easy Swing. “Het is een stijl die is ontstaan tussen de twee wereldoorlogen, een periode waarin de mensen al die ellende wilden vergeten. De charleston of de lindy hop dansen tovert dan ook meteen een glimlach op je gezicht.”

Andy Spitz reisde jarenlang de wereld rond om onder meer swingdansen te performen.

Bij zijn terugkeer in België kreeg hij de vraag om les te geven en besloot hij vervolgens, ondertussen vijf jaar geleden, met Easy Swing te beginnen. “Mijn doel was en is de cultuur van swing in België te promoten. We zijn begonnen met lessen in Brussel, Luik en Antwerpen. Telkens één dag. Behalve in Antwerpen, waar we dit jaar even geen lessen hebben, is ons lesaanbod gegroeid en kunnen we stilaan spreken van een swingscene.”

“In Brussel had je vroeger al de soirees bij Madame Moustache, maar nu is er toch een pak meer te doen. We geven vier dagen per week les in mooie, culturele plekken als La Tentation in centrum Brussel en La Tricoterie in Sint-Gillis. Daarnaast organiseren we ook zelf stages en soirees. Dat is dan met een live orkest, initiaties, enzovoort. En vooral:

SPORT KORT

De kanaalzone tussen de Ninoofsepoort en de Raymond Vander Bruggenlaan in Anderlecht is komende zaterdag het terrein van de eerste BRUSSELS CANAL RUN, de voormalige Jogging de l’Amitié. Water flankeert de lopers gedurende heel het parcours, dat volledig vlak is. De vijfhonderd startnummers zijn ondertussen al de deur uit zijn. Wie de sfeer wil gaan opsnuiven, vindt op www.brusselscanalrun.

Wilt u eens be al de nodige informatie. ontdekken wat een ORIËNTATIELOOP is?

Dan moet u zondag in het Ter Kamerenbos zijn. De Association Sportive de l’Université de Bruxelles organiseert er het eerste deel van zijn driedaagse van het Ter Kamerenbos. Aan de hand van navigatie met kaart en kompas zullen de lopers het parcours zo snel mogelijk proberen af te leggen. De twee andere etappes vinden plaats op 11

een ambiance die doet denken aan die van de jaren 1930.”

Bezoek uit Australië Bij Easy Swing willen ze hun studenten niet enkel de dansen aanleren, ze willen ook dat zij een stap in de wereld zetten en het plezier van de swing uitdragen. En dat gaat steeds beter, want ze voelen het succes groeien.

“Daar spelen verschillende factoren een rol in. Vintage is bijvoorbeeld al een tijdje hip en daar profiteren we van. Films als The Artist en The Great Gatsby roepen de sfeer op van de periode tussen de wereldoorlogen en wekken daarover interesse op.”

“Het is ook zo dat de koppeldansen terugkomen. De focus lag lang op individuele dansen, maar nu doen we dat terug met twee.

Ook dat draagt bij tot het groeiend succes van dansen als de lindy hop.”

Easy Swing helpt actief mee aan dat succes.

Ze ontwikkelen hun aanbod en laten sinds dit jaar zelfs buitenlandse lesgevers naar Brussel overkomen. “We willen onze leerlingen de kans geven om van die lesgevers te kunnen leren. We hebben bijvoorbeeld een Australische en Italiaanse lesgever voor drie maanden naar Brussel gehaald. Dat gaan we blijven doen. We willen de dynamiek rond swing in Brussel en België blijven ontwikkelen.”

Tim Schoonjans www.easy-swing.be

november (in Groenendaal) en op 15 november (in Tervuren). Meer info op www.asuborientation.org. Vanaf zondag vindt in het sportcomplex van de VUB in Elsene de jaarlijkse STAGE van de Japan KARATE Association, Belgium Academy, plaats. Tot en met woensdag zullen verschillende senseis hun kennis doorgeven. Meer info op www.jkavlaanderen.be. Diezelfde zondag wordt er ook in Anderlecht gevochten, meer bepaald in het sportcomplex van Ceria (Dreefpad 16). Om 14 uur gaat daar het GALA GERRISSEN TEAM van start. Zowel mannelijke als vrouwelijke vechters zullen het tegen elkaar Bent u een opnemen in het thaiboksen.

50+ER en mag het allemaal wat zachter zijn voor u? Dan moet u op donderdag 5 november in GC Kontakt zijn. Daar vindt tussen 14 en 16 uur een INITIATIELES TAI-CHI plaats.

Meer info over de initiaties op www.gckontakt.be.

TS

ESTAFETTE > KEN LAMBEETS

Cruijff, de Coninck en Curzio Malaparte Hoe ik ooit in sport geïnteresseerd geraakte?

Daar moet mijn familie voor iets tussenzitten. Mijn vader is een fervente wielertoerist en -liefhebber. Tijdens de voorjaarsklassiekers lagen we meestal een hele namiddag voor de televisie en als we toch een koers moesten missen door een familiefeest of een andere bezigheid, dan was het de kunst om niet te weten te komen wie de wedstrijd gewonnen had. Zo bleef het spannend wanneer we even later de videocassette terugspoelden om in uitgesteld relais naar de koers te kijken. Als er toch iemand dat embargo durfde te schenden, dan moest die persoon in de nabije toekomst op niet al te veel sympathie van de familie Lambeets rekenen.

In het voetbal werd ik op een mooie dag supporter van Club Brugge, net als mijn twee grootvaders. Ik plakte de stickers van René Eijkelkamp, Franky Van der Elst en Daniel Amokachi met grote zorgvuldigheid in mijn Panini-stickerboek. Dat de buurman lange tijd voorzitter was van de tweede grootste supportersclub van het land, zal wel aan mijn ontluikende liefde hebben bijgedragen. Een lidkaart met het embleem van Club Brugge zat in mijn eerste portefeuille verscholen en op mijn kamer wemelde het van de parafernalia zoals posters, sjaals en truitjes met het logo van het Gemeentekrediet. Zo bleef ik ettelijke jaren van voetbal, fietsen en lopen dromen in het dorp dat mijn wereld was.

Boeken verslond ik al op jonge leeftijd, maar de echte literatuur ontdekte ik pas in het vijfde middelbaar, eertijds niet voor niets de poësis genoemd. Een gedicht van Herman de Coninck dat – wat een verrassing – over voetbal handelde, zorgde voor de catharsis.

Door de Conincks goedgemikte enjambementen zag ik Johan Cruijff, de beste Nederlandse voetballer aller tijden, de tegenstanders voorbij dribbelen. Lees maar: (...) of heen en weer en heen bewegend, de tegenstrever, de lezer, steeds weer op het verkeerde been zettend, door een overstapje, een oversprongetje, elke nieuwe regel uit leesevenwicht te beginnen, deze beweeglijkheid, deze fysieke bewogenheid, god, dit is kunst: (...)

Dat je met zo weinig woorden een dergelijk effect kon bereiken, fascineerde me. En dus haastte ik me naar de bibliotheek om de Conincks debuutbundel De lenige liefde uit te lenen, en daarna zijn verzamelde gedichten, proza en postuum bezorgde brieven. Een leraar gidste me naar audio-interviews van de man, die ik nog steeds af en toe met veel plezier beluister. Plots was er geen houden meer aan en durfde ik ook andere dichtbundels te ontlenen, van Kopland, Claus, Campert en andere grootheden. En schreef ik zelf gedichten, die thans hoog en droog op een zolder stof zitten te vergaren. Gelukkig maar.

Naarmate de jaren vorderden, bracht ik minder tijd door op het voetbalveld, de atletiekpiste en de fiets en steeds meer tijd tussen de boeken en aan de schrijftafel.

Af en toe was er al eens sprake van kruisbestuiving, bijvoorbeeld tijdens het schrijven van artikels voor obscure Nederlandse wielerbladen of het lezen van Tim Krabbés klassieker De Renner. Maar het beste sportboek dat ik ken, is zonder twijfel Coppi e Bartali van de Italiaanse auteur Curzio Malaparte, wiens magistrale epos over de Tweede Wereldoorlog, Kaputt, me eind vorig jaar een geweldige leeservaring bezorgde op vakantie in de Gers, maar dat geheel terzijde.

In Coppi e Bartali beschrijft Malaparte de breuklijn in de Italiaanse naoorlogse samenleving aan de hand van iemands supporterschap voor de progressieve, rebelse Coppi of voor de vrome, plichtsgetrouwe Bartali. Volgens de overlevering was paus Pius XII een grote fan van die laatste wielrenner.

Malaparte behandelt ook de grote discussies die in Italië gevoerd werden nadat er een foto in de pers verscheen waarop Fausto Coppi tijdens de beklimming van de col de l’Iseran een drinkbus geeft aan Gino Bartali... Of is het Bartali die aan de moegestreden Coppi wat water aanreikt? Zelfs vandaag is de discussie nog niet beslecht.

Want dat is de kracht van sport en van literatuur: ze voeden de verbeelding en zijn altijd bron van discussie. Mede daarom blijf ik met veel plezier mijn beide werelden combineren.

Eindredacteur Ken Lambeets houdt van literatuur en van echte sporten

REDACTIE BRUSSEL DEZE WEEK Flageyplein 18, 1050 Brussel, 02-650.10.65, fax 02-650.10.38, info@bdw.be, www.bdw.be. ABONNEMENTEN Josiane De Troyer (abo@bdw.be), 02-650.10.80, 02-650.10.38. Gratis binnen het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Rest van België 20 euro per jaar; IBAN: BE73 7340 3974 6060, BIC: KREDBEBB van Vlaams-Brusselse Media vzw. Buiten België 30 euro per jaar. OPLAGE 62.609 exemplaren. PROMOTIE EN DISTRIBUTIE Ute Otten, Maurice Droogh.

MARKETING & SALES MANAGER Frederik Welslau: 0474-52.02.84. HOOFDREDACTIE Steven Van Garsse. COÖRDINATIE Kim Verthé. EIND­REDACTIE Ken Lambeets (eindredactie@bdw.be).

VORMGEVING Peter Dhondt. REDACTIE Jean-Marie Binst, Christophe Degreef, Bettina Hubo, Danny Vileyn. BRUSSELNIEUWS Kris Hendrickx (hoofdredacteur), Sandra Schreurs (projectcoördinator), Jelle Couder, Sara De Sloover, Laurent Vermeersch. MEDEWERKERS Nicky Aerts, Michaël Bellon, Alex Deforce, An Devroe, Elien Haentjens, Eva Hilhorst, Ilah, Toon Lambrechts, Wauter Mannaert, Tom Peeters, Niels Ruëll, Bruno Schols, Tim Schoonjans, Benjamin Tollet, Georges Tonla Briquet, Nick Trachet, Karel Van der Auwera, Bram Van de Velde, Matthias Vanheerentals. FOTOGRAFEN Bart Dewaele, Sander de Wilde, Marc Gysens, Ivan Put, Dieter Telemans, Saskia Vanderstichele, Jo Voets. FINANCIËLE ADMINISTRATIE Manu De Hertogh. VERANTWOORDELIJKE UITGEVER Steven Van Garsse, BDW, Flageyplein 18, 1050 Elsene.

ALGEMENE DIRECTIE Jo Mariëns. Brussel Deze Week wordt gedrukt op de persen van de nv Roularta, Meiboomlaan 33, 8800 Roeselare en wordt gesubsidieerd door de Vlaamse Gemeenschap en de Vlaamse Gemeenschapscommissie.

ONS MAILEN? Al onze mailadressen zijn volgens dezelfde structuur opgebouwd: voornaam.naam@bdw.be (losse bestanddelen van voornaam of naam aan elkaar, en zonder trema’s, verbindingsstrepen en andere tekens).