(B)RUIS issue #6

(B)RUIS MAGAZINE

aug 2023

ISSUE

#6

OVER & VOOR (B)RUISEND HEERLEN

ZOMEREDITIE

NAAR BUITEN Featuring: * (G)OUD - CAFÉ PELT * FIEDEL VAN DER HIJDEN en zijn stad als speeltuin * HET FAALVERHAAL VAN Jasper van de Vin met Graffiti * ZWEMBAD HOENSBROEK enige recreatiebad in Parkstad

Met (B)RUISwoordpuzzel: maak kans op een diner voor 2 bij Restobar G1

BOOCH? KEERT TERUG!

(B)RUIS magazine Uitgegeven in eigen beheer info@bruismagazine.nl Mede mogelijk gemaakt door Ondernemersfonds Heerlen Concept & design: Zindzi Slegers Fotografie: Jonathan Widdershoven Redactie: Judith Bouwels, Jop Delheij en Leonie Kohl Drukwerk: Drukkerij Comar B.V. Alle rechten voorbehouden.

Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand en/of openbaar gemaakt in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of op enige andere manier zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.

ISSN: 2772-705X © 2023, Stichting (B)RUIS

(B)RUIS MAGAZINE

(B)RUIS is een magazine gemaakt door creatievelingen die belang hebben bij het bruisen van de gemeente Heerlen.

De lokale ondernemer en initiatiefnemer die hart heeft voor de stad, biedt kleur en diversiteit en heeft een positieve invloed op de leefbaarheid van de stad. Zonder de Heerlense ondernemer is er geen bruis. In samenwerking met het Ondernemersfonds Heerlen vertellen wij het verhaal van de lokale ondernemer en initiatiefnemer om zo de Heerlenaar en de stad in beweging te brengen.

Mede mogelijk gemaakt door

het Ondernemersfonds Heerlen

Woning verkopen?

Taxatie nodig?

MARTA & SLAVA

FT. MARENTE DE MOOR

SIEBOLD’S DREAMS 1 jun t/m 1 okt 2023

bij

diana

MAKELAARDIJ & TAXATIES

bijdianamakelaardij.nl KRUISSTRAAT 56 - HEERLEN T 045 571 33 82 - M 06 29 02 32 85

S

PIZZA, PASTA VERS GEMAAKT - BRUISEND DE ENZO WAY

CE LI

M TO

OU! EET Y

museum de Schat van Simpelveld www.deschatvansimpelveld.nl

Hey jij daar!

Kom je bij ons spelen?

Want peuters die spelen, leren heel veel.

Bijvoorbeeld nieuwe woorden, tellen, sámen spelen, delen, plezier maken, opdrachtjes uitvoeren en nog veel meer.

Peuteropvang Heerlen heeft 22 locaties in Heerlen en Hoensbroek. Er is vast wel een locatie bij jou in de buurt.

Nieuwsgierig geworden?

Bel ons via 045 4007700 of mail via info@povh.nl

ENZO, benzenraderweg 99, Heerlen www.tuttoenzo.nl 045 571 34 28

Kijk voor meer informatie op peuteropvangheerlen.nl

Zeker weten?

Prikkel je nieuwsgierigheid in een expo vol vragen

Museumplein 2, Kerkrade

Films die je bijblijven!

Kijk voor de actuele programmering op onze website of volg ons op / IN DE CRAMER 24 B 6411 RS HEERLEN TEL.: 045-5212060 INSTAGRAM: @DIDIRECORDSHOP

Wist u dat het Royal Theater ook te huur is voor al uw evenementen, klein en groot? info@filmhuisdespiegel.nl of 045 - 511 8178

Romeinse tijdreis voor jong en oud Nieuwe audiotour!

400 Ja bad ar en

Opgrav ing badhuis Kinderen tot 18 jaar gratis entree

e iti d o po egi x r E u E Stap 2000 jaar terug in de tijd en maak een Romeinse Tijdreis voor jong en oud door de expositieruimtes van het Thermenmuseum! Ga op ‘expoditie’ – een indrukwekkende veldtocht door het Romeinse landschap – en bezoek de hyperrealistische expositie ‘400 jaar baden’. Laat je verwonderen door de wondere wereld van de Romeinen in Thermenmuseum Heerlen!

koop tickets met korting: thermenmuseum.nl

UITAGENDA HEERLEN

augustus, september, oktober, november

XXL Spellenmidag | 2 augustus | SCHUNCK The Notorious IBE | 4 t/m 6 augustus | Heerlen-Centrum Booch? | 12 en 13 augustus | Heerlen-Centrum Cultura Nova | 25 augustus t/m 3 september | Heerlen-Centrum zomer maan fest | 1 t/m 3 september | Maankwartier Fabulous Fifties Festival | 9 september | De Vijf Pleintjes KUNSTplein CC6 | 10 september | Carbon6 Grease | 13 t/m 17 september | Parkstad Limburg Theaters Obvion Run | 17 september | Heerlen-Centrum El Sueñito, kleine droom | 22 t/m 24 september | Cultuurhuis Heerlen Kids Weekend | 23 en 24 september | Heerlen-Centrum Urbanus | 28 en 29 september | Parkstad Limburg Theaters Cabarestafette | 30 september | Parkstad Limburg Theaters Kermis | 6 t/m 11 oktober | Heerlen-Centrum Jennie Lena & The Free Souls | 6 oktober | Poppodium Nieuwe Nor Ruben Block | 6 oktober | Parkstad Limburg Theaters Blaudzun | 12 oktober | Poppodium Nieuwe Nor Kermis |14 t/m 17 oktober | Hoensbroek Huub Stapel | 19 oktober | Parkstad Limburg Theaters Popronde | 21 oktober | Heerlen-Centrum Lex Uiting | 21 oktober | Poppodium Nieuwe Nor Herman van Veen | 21 en 22 oktober | Parkstad Limburg Theaters Rowwen Hèze | 27 oktober | Poppodium Nieuwe Nor Dutch Mountain Film Festival | 31 oktober t/m 5 november | Royal Theater Les Misérables | 1 t/m 12 november | Parkstad Limburg Theaters Oude Bekenden Indoor | 4 november | Poppodium Nieuwe Nor Aod òp Nuj | 10 november | Burgemeester van Grunsvenplein Level 42 | 12 november | Parkstad Limburg Theaters 10cc | 15 november | Parkstad Limburg Theaters Guus Meeuwis | 16 en 17 november | Parkstad Limburg Theaters Message in a Bottle | 22 t/m 26 november | Parkstad Limburg Theaters Racoon | 29 november | Parkstad Limburg Theaters Street Art Tour | iedere eerste zondag van de maand | Heerlen-Centrum Stad-als-Speeltuin | doorlopend te bezoeken | Heerlen-Centrum Expoditie Euregio met de Romeinen | doorlopend te bezoeken | Thermenmuseum Nederlands Mijnmuseum | doorlopend te bezoeken | Dr. Poelsstraat

Dit is slechts een greep uit wat er allemaal te doen is in Heerlen! Kijk geregeld in de UITagenda op www.heerlenmijnstad.nl en mis nooit meer een evenement, concert, voorstelling, rondleiding of expositie.

Heerlen, jouw evenementenstad!

PROLOOG (B)RUIS gaat naar buiten! Deze zomerse editie flaneert langs ijssalons, zweeft dromerig over De Vijf Pleintjes, neemt een frisse duik in Hoensbroek en staat te popelen om Booch? te bezoeken. Heerlen als evenementenstad lijkt met een goed gevuld programma een stevige comeback te maken. Ook met een zonnetje op de terrassen (bijvoorbeeld op die van Café Pelt) en op vele, vriendelijke bankjes is het beslist niet slecht vertoeven in onze stad.

Met deze (B)RUIS nodigen we jou uit om ook naar buiten te gaan. We hebben nog veel meer tips: een nieuwe street art route lopen, de frisse bries voelen (lees: proeven) die waait bij Brasserie Mijn Streek, spelen in (Fiedels) Stad als Speeltuin of in vorm komen bij Team Thriving.

Vergeet niet om die leuke Heerlense ondernemers te bezoeken (zoals wij deze editie bij YV-KE) die de stad levendig houden. Daarvoor zijn wij dik twee jaar geleden begonnen met schrijven, fotograferen, ontwerpen, drukken en verspreiden. Zoals je ziet gaat het goed met (B)RUIS, want mede dankzij Ondernemersfonds Heerlen en steeds meer adverterende partners, neem jij deze zomereditie weer gratis mee. Heerlijk toch! We hopen dat je er buiten - ergens in Heerlen - van gaat genieten, net als wij.

Veel leesplezier,

Team (B)RUIS

(B)RUIS MAGAZINE - ISSUE #6

(7)

INHOUDSOPGAVE 12

ZWEMBAD HOENSBROEK

20

YV-KE

26

DE VIJF PLEINTJES Een ode van boven

38

BRASSERIE MIJN STREEK Een nieuwe bries

44

(B)RUIS IN BEWEGING Team Thriving

48

HEERLEN IN BEWEGING Column door Janine Dijkmeijer

50

BOOCH? Keert terug

56

MIDDENKATERN Groen golft door Heerlen

48

In een nieuw jasje

Familiezaak in hartje Heerlen

20 50 38

12

(8)

(B)RUIS MAGAZINE

70 88

76

108

106

86

100

70

(G)OUD Café Pelt

76

3 OP 1 RIJ IJssalons

84

(B)RUISWOORDPUZZEL Win ...

86

(T)HUIS Bij Yolanda en Marcel

96

STREET ART SPOTTEN Toerist in eigen stad

100

HET FAALVERHAAL VAN Jasper van de Vin met Graffiti

106

HEERLENS GERECHT Spareribs van Frank Pommé

108

FIEDEL VAN DER HIJDEN En zijn stad als speeltuin

114

PAULS PLEK MET POTENTIE Saroleastraat 68-70

(9)

HET VERTROUWDE

RECREATIEBAD VAN IN HOENSBROEK

EEN NIEUW JASJE

Zwembad Hoensbroek (voorheen bekend als Otterveurdt) opent op 1 augustus in opgeknapte vorm haar deuren. Het is het laatste recreatieve zwembad in Parkstad. Rachella Limpens en Ratna Stevens hebben in de afgelopen maanden geen typical days at the office gehad door de grote renovatie. “Het is nog mooier dan gedacht. Ik ben enorm trots.”

Door Judith Bouwels

Rachella

( 14 )

(B)RUIS MAGAZINE

Ratna

1 augustus: menig inwoner van de gemeente Heerlen en omstreken zal blij zijn dat ze weer kunnen plonsen in het (enige) buitenbad in Parkstad.

Zwembad Hoensbroek opent namelijk vandaag, na maanden verbouwen. Eind juni brengt de redactie van (B)RUIS een bezoek aan het zwemparadijs in Hoensbroek. Het 25-meterbad (met beweegbare bodem) is dan open. Al sinds eind januari geven sportonderwijzers weer les in het bad en kan men baantjes zwemmen. Het recreatiegedeelte wordt eind juni nog flink onder handen genomen.

Spieken door de ramen vanaf de hal laat zien hoe er gepoetst en geschrobd wordt in het recreatiebad. Begin juli liep ook dit bad eindelijk weer vol met water.

Rachella Limpens, voorheen twintig jaar werkzaam in D’r Pool in Kerkrade kreeg van haar werkgever Sportfondsen de vraag om Zwembad Hoensbroek mee op te bouwen. Nadat D’r Pool helaas de deuren sloot, is zij officieel als hoofd zwemzaken in dienst gekomen bij Zwembad Hoensbroek.

“De uitdaging om deze functie in te vullen in een zwembad waar alles vanaf nul opgebouwd moest worden, greep ik graag aan.” Een uitdaging bleek het zeker te zijn. “Geen dag is hetzelfde. Dat is het nooit in een zwembad, maar al helemaal niet als het complex gerenoveerd wordt terwijl het 25-meterbad al maanden open is.”

Het zwembad is eigendom van Gemeente Heerlen.

In 2021 is de samenwerking met de vorige exploitant beëindigd en verdween de naam Otterveurdt.

Sportfondsen Groep won vervolgens de openbare aanbesteding en is sinds mei 2021 uitbater van het zwembad, voor de duur van minstens elf jaar. Om het bad tijdelijk een naam te geven, is gekozen voor Zwembad Hoensbroek. Deze naam is uiteindelijk gebleven.

Vorig jaar juni vroeg Rachella aan haar tennismaa tje Ratna Stevens of ze interesse had om administratief medewerker bij Zwembad Hoensbroek te worden. “Maar zeker wilde ik dat. Op mijn vorige kantoorbaan was ik uitgekeken en een kans om te werken op zo’n unieke locatie liet ik niet aan me voorbijgaan.” Inmiddels is ze coördinator van de receptie en horeca. Dat het zwemcentrum eigenlijk in maart dit jaar al geheel open zou zijn, bleek in de praktijk niet haalbaar. Nu zijn alle pijlen gericht op de openingsdatum van 1 augustus.

Rachella: “Vooral de ligweide moet nog in orde worden gemaakt. Die is nu nog één grote zandbak.

Als het schilderwerk gedaan is en het binnen- en buitenbad gevuld zijn, kunnen we open. Uit de praktijk weet ik dat werkzaamheden ineens snel kunnen gaan, dus we hebben alle vertrouwen in onze nieuwe openingsdatum.”

( 15 )

( 16 )

(B)RUIS MAGAZINE

( 17 )

‘Meer bewegen voor senioren’ in het 25-meterbad

( 18 )

(B)RUIS MAGAZINE

“De renovatie is door Gemeente Heerlen in gang gezet omdat vooral de installaties en wanden van de baden aan vervanging toe waren”, vertelt Rachella. “Uiteindelijk is het bijna een complete nieuwbouw geworden: alle vloeren, wanden en plafonds van alle ruimtes zijn vernieuwd. Van kleedkamers tot bubbelbad. Alles is fris en strak.”

Dat de oude glijbaan al voor de overname plaats heeft gemaakt voor twee splinternieuwe glijbanen, is van buitenaf te zien. Zijn ze al getest? Ratna: “Ja, natuurlijk. Bij de paarse glijbaan kies je bovenaan welke lichtkleuren en welk geluid - bijvoorbeeld Max Verstappen of jungle - je wilt voor je ritje.

Tijdens het glijden is het de uitdaging om zo veel mogelijk handjes aan de binnenkant aan te tikken.

Eenmaal beneden zie je op het scorebord hoe goed je het gedaan hebt. Door de groene glijbaan glijd je met banden, waarmee je in het midden door de ‘trechter’ gaat.”

Zodra het hele zwemcentrum open is, zullen de twee dames niet alleen maar achter hun computers te vinden zijn. Rachella: “We zijn graag op de vloer: aan de kassa, in de horeca en zelfs om zwemles te geven. Je onder de mensen begeven en meedoen aan de activiteiten is het leuke aan werken in een zwembad. We zien dat bezoekers hier dan ook niet alleen komen om te bewegen, maar ook voor het sociale aspect. Vooral de senioren. Na afloop van groepslessen drinken zij vaak nog een kopje koffie. En als een van hen jarig is, bestellen ze vooraf vlaai bij ons, om de hele groep te trakteren.”

Een nieuw spraypark prijkt in het pierenbadje binnen, dat nog op dezelfde plek ligt. Het bubbelbad en de stroomversnelling in het binnenbad zijn er nog. Wat ook hetzelfde blijft, is de grootte van het buitenbad. Wel zullen er veel schaduwplekken zijn - dankzij grote parasols - én heeft de ligweide een airtrampoline. Ook het bekende klimtoestel buiten blijft staan. Ratna: “Het eindresultaat is nog mooier dan gedacht. Ik ben enorm trots.”

Dat Zwembad Hoensbroek op dit moment het enige recreatiebad in Parkstad is, zou qua mensenstroom geen probleem moeten zijn, aldus Rachella en Ratna. “Op een drukke, zomerse dag hebben we zo’n zeshonderd mensen binnen en buiten”, vertelt Rachella. “Dat is geen probleem, die stroom kunnen we aan. Al zou een groter buitenbad natuurlijk nog leuker zijn.” Ratna vult aan: “In bijvoorbeeld Duitsland wordt veel met vrijwilligers gewerkt als zwemonderwijzers en voor het onderhoud. Dat mag hier in Nederland op veel plekken niet. En personeel is moeilijk te vinden momenteel, evenals een investeerder die een zwembad onderhoudt.”

BRUIS OF RUIS? Beiden: “Bruis!” Rachella: “De samenwerking met de Gemeente Heerlen verloopt super. Dat we dit samen mogen realiseren is geweldig.” Ratna: “De klanten en het contact met hen zorgt bij mij ook voor bruis in Heerlen. En dat we samen in beweging kunnen blijven.”

YVKE

PASSIE VOOR MODE EN LIEFDE VOOR HEERLEN VORMEN FAMILIEZAAK

( 20 )

(B)RUIS MAGAZINE

Voor vrouwen, door vrouwen: in de Dautzenbergstraat in Heerlen ligt YV-KE. Moeder Yvonne Reijerse en dochters Kelian en Loïs runnen de winkel vanuit een eigen passie voor ondernemen en mode. “Ons online bereik en styling van vrouwen van top tot teen zijn onze grootste krachten.”

Door Judith Bouwels

( 22 )

(B)RUIS MAGAZINE

“TOEN MAM ME VROEG OM SAMEN EEN WINKEL TE OPENEN, WIST IK VRIJ GAUW DAT WE ERVOOR MOESTEN GAAN.”

In de Dautzenbergstraat nummer 18 C zit YV-KE. Zowel offline als online trekt de zaak veel bekijks: op een normale donderdagochtend, wanneer wij een bezoekje brengen aan YV-KE, is de klantenstroom duidelijk aanwezig. Ook op Instagram wordt de modezaak goed bezocht: ruim tienduizend personen volgen de winkel online. “Dat is vooral dankzij Loïs”, vertelt Yvonne. “Zij kwam vanaf dag één elk weekend vanuit haar woonplaats Amsterdam naar Heerlen om goede foto’s en video’s te maken om een zo groot mogelijk bereik te creëren. We merken dat de jeugd ons volgt voor de outfits van Loïs en dat de iets rijpere vrouwen het leuk vinden om onze kledingstijl te volgen. Af en toe zit er een item voor mannen of kinderen bij, maar hoofdzakelijk is ons assortiment voor vrouwen.”

Schot in de roos Moeder en dochter bezochten het pand aan de Dautzenbergstraat 18 B, dat nu in gebruik is als magazijn. “We liepen dat pand binnen en ik voelde meteen vlinders in mijn buik”, gaat Yvonne verder.

“Alsof ik verliefd was.” En zo werd YV-KE (YvonneKelian) geboren. “Het was een schot in de roos.

We werkten door tot in de late uurtjes. Mijn man Tjaco bracht ons op zulke avonden eten in de winkel.

Na een half jaar kwam mijn beste vriendin Suzanne bij ons werken en sinds anderhalf jaar versterkt collega Tanja ons team.”

“Sinds acht jaar is Loïs terug in Heerlen en sinds drie jaar is YV-KE van ons drieën. De naam lag toen al vast natuurlijk”, aldus Kelian. “We zeggen daarom dat het hartje in het logo symbool staat voor Loïs.

Zij is de verbinding tussen YV en KE.” Inmiddels loopt er ook af en toe een piepjonge collega rond: kleindochter Zola, Kelians dochter.

“Zola vindt het heerlijk om mij en haar oma en tante te helpen in de winkel.”

Yvonne

Het avontuur van YV-KE begon op 3 april 2014. Yvonne werkte 33 jaar in een kledingwinkel in Heerlen, toen deze de deuren sloot. “Ze vroegen mij of ik de zaak over wilde nemen. Áls ik al een winkel zou hebben, zou het mijn eigen zijn, dacht ik toen al.” Kelian studeerde af aan de universiteit en ging aan de slag bij de belastingdienst. “Niet per se mijn droombaan, maar het was wel leuk. Toen mam zei dat ze toch graag in de mode wilde blijven werken en me vroeg om samen een winkel te openen, wist ik vrij gauw dat we ervoor moesten gaan. Ik zou me voornamelijk bezig houden met het financiële aspect van de

Kelian

Eind 2019 verhuisde YV-KE naar het buurpand, nummer 18 C. “Ons eerste pand heeft een oppervlakte van zestig vierkante meter”, vertelt Loïs.

“Het pand waar de winkel nu in zit, heeft een oppervlakte van honderd vierkante meter, waarin we meer pashokjes hebben kunnen maken.”

Het eerste pand dient nu als magazijn en kantoor. “Daar maken we pakketjes klaar die mensen bestellen in onze webshop, die we twee keer per week verzenden. Onze hoofdnoot blijft altijd de winkel.”

( 23 )

Loïs

“SOMS SLAGEN MEISJES VAN TWAALF BIJ ONS EN ANDERE DAGEN VROUWEN VAN 85.”

( 24 )

(B)RUIS MAGAZINE

Voor alle generaties Wat is dan toch die aantrekkingskracht van YV-KE die op een doordeweekse ochtend zorgt voor een rij bij de paskamers en aan de kassa? Loïs: “Onze kracht is dat we voor jong en oud publiek iets te bieden hebben. Soms slagen meisjes van twaalf bij ons en andere dagen vrouwen van 85. Als je van een vlotte stijl houdt, ben je voor alle generaties aan het goede adres. De variatie van het publiek maakt het voor ons leuk.”

Yvonne: “We horen vaker dat men ons ‘het Ibizawinkeltje’ noemt. Dat zijn we absoluut niet. We houden van bohemian-achtige artikelen in de zomer en van festivaloutfits, maar we hebben veel meer dan dat. We verkopen alleen wat wíj mooi vinden.

Ik vind het belangrijk dat ik oprecht kan zijn naar klanten en ze zo kan kleden dat ze er op hun best uitzien.” Loïs vult aan: “Als we op inkoop gaan, letten we op materialen. Kwaliteit staat hoog in het vaandel. De laatste jaren hebben we minder snelle handel in de rekken hangen. Daar zijn we erg blij mee, omdat je het verschil vaak merkt in de kwaliteit van een collectie.”

“WE WILLEN DE PURE MENS LATEN ZIEN IN ONSZELF EN DIE ZIEN WE OOK IN ONZE KLANTEN.”

Inspiratie uit het buitenland Yvonne haalt ook regelmatig schoenen of kleding die ze op vakantie tegenkomt naar haar winkel.

“Als ik op vakantie ga, kijk ik altijd om me heen en leg ik contacten. Zo hebben we bijvoorbeeld een Griekse collectie met breisels uit Mykonos en laten we sandalen door een lokale, Griekse schoenmaker maken voor een betaalbare prijs.

Duurzaamheid en fijne partners, die onder goede omstandigheden werken, is voor ons belangrijk.”

De zilveren sieraden die bij YV-KE in de etalage van de toonbank liggen, komen bijna allemaal uit Bali. “Ik droeg deze zelf en kreeg steeds vaker vragen van klanten of wij deze ook verkochten”, vertelt Loïs. “Even later leerde ik een maker uit Bali kennen en nu stuur ik hem regelmatig eigen ontwerpen of ideeën door, waar hij vervolgens echt zilveren sieraden van maakt.”

Ondanks de tegenslagen van de coronapandemie en de recessie die overal voelbaal is, lijkt het goed te gaan met YV-KE. Wat is hun geheim? Loïs: “Dat horen we vaker en ik moet toegeven dat we niet mogen klagen. De coronajaren waren minder, maar die hebben we uiteindelijk overleefd. Wat het goed doet, is onze activiteit op social media. De foto’s en video’s die mam en ik maken, zijn volgens mij onze grootste kracht.” Yvonne vult aan: “Ik zie onze grootste kracht ook terug in de liefde en passie die we hebben voor het kleden en stylen van vrouwen, van top tot teen. Mijn enthousiasme werkt, dat zie ik ook terug bij Kelian, Loïs, Suzanne en Tanja. We zijn overigens echt geen influencers of de grootste mode-professionals. Ik doe regelmatig gek op een filmpje en dat hoort erbij. We willen de pure mens laten zien in onszelf en die zien we ook in onze klanten.”

BRUIS OF RUIS? Loïs: “Ja, bruis! Heerlen heeft meerdere nieuwe, lokale ondernemers erbij gekregen.

Ik vind de Dautzenbergstraat en de Oranje Nassaustraat nu de leukste winkelstraten dankzij de lokale winkels. Het mooie is hoe we als ondernemers een gunfactor hebben naar elkaar: ik zou klanten snel doorverwijzen naar Garbeau of FLY Conceptstore bijvoorbeeld.” Yvonne: “Zeker bruis. We horen zo veel onterecht gezeur over ‘onze saaie binnenstad’. Natuurlijk staan er enkele panden leeg, maar kijk ook eens naar alles wat erbij komt. Daarnaast staat ons veel moois te wachten met de komst van de scholen naar het centrum.”

EEN ODE DE VIJF PLEINTJES

Amsterdam heeft De 9 Straatjes en omdat Heerlen mínstens net zo leuk is, hebben wij de Vijf Pleintjes. Onderdeel van hun charme is dat ze midden in het centrum en toch vrij goed verstopt liggen, aan een as van creativiteit en ontmoeting. Met een poëtische inslag en een blik van boven, brengen we een ode aan de Vijf Pleintjes van Heerlen. Door Leonie Kohl

VAN

BOVEN

LUCIUSHOF STRUINEN

( 40 28 ))

(B)RUIS (B)RUIS MAGAZINE MAGAZINE

Struinen in een omsloten tuin. Ooit alleen bedoeld voor zusters die altijd binnenbleven en niet voor buitenstaanders. Nu zijn het alleen nog bloemen en planten die hier vrijwillig gevangen zitten. Al struinend heb je oog voor kleine dingen, zoals Romeinse kruiden en kruiken. Dit hofje is zo charmant dat het eigenlijk zo zou moeten blijven, bijna onontdekt.

((40 29 ))

MORENHOEK DANSEN

\

( 30 )

(B)RUIS MAGAZINE

Vaak heerst er in de Morenhoek de vrede van een begraafplaats, maar er wordt ook stevig gedanst bovenop graven van oude Moren, geswingd zelfs. Om dit boomovergoten plekje te bereiken, loop je onder een mural door of daal je af tijdens een intergalactische ervaring. Contrast mag er zijn op dit kleurrijke pleintje. Als hier de muren op je af komen, klim je er gewoon tegenop.

( 31 )

( 40 32 ))

(B)RUIS (B)RUIS MAGAZINE MAGAZINE

SCHELMENHOFJE KIJKEN Soms ontstaat er iets, doordat je iets weghaalt. Sloop bracht hoop en een onverwachte blik op het verleden. Op het bankje voel je je klein door middeleeuwse reuzen en die grote gele met zijn psychedelische dromen. Ook vanuit een donker hoekje word je bekeken, maar de verdwaalde ridder wil alleen de weg naar Hoensbroek weten.

((40 33 ))

BETAPLEIN MAKEN Het lijkt op de betaversie van een plein. Het is nog niet helemaal af, net als de rest van Heerlen. Hier is werk aan de winkel. Het is een plek van makers: jonge mensen die iets van hun leven komen maken, creatieve ondernemers die léven van maken en het plein zelf is ook nog in de maak. Het idee van een hek - een staaltje pure ambacht blijft nog open.

( 40 34 )

(B)RUIS (B)RUIS MAGAZINE MAGAZINE

((40 35 ))

WILHELMINAPLEIN

REIZEN

( 40 36 ))

(B)RUIS (B)RUIS MAGAZINE MAGAZINE

Vroeger was dit de rand van Heerlen, hier werd vee verhandeld. Ziektes wilden ze liever buiten de stad houden. Het zal het startpunt van spannende reizen geweest zijn, door onbeschermd gebied naar nieuwe oorden. Die oorden proef je nu in de restaurants.

Het grote hotel ademt de grandeur van het oude Heerlen en vormt een rustpunt voor hedendaagse reizigers.

((40 37 ))

EEN NIEUWE BRIES BIJ BRASSERIE MIJN STREEK

In het afgelopen decennium bouwde Brasserie Mijn Streek een monumentale status op binnen de Heerlense horeca en daarbuiten. Op de vijfde verdieping van het Glaspaleis waait sinds kort een ander briesje, want eigenaren Tim Sieben, Levy Smit en Alan Oostrom droegen hun zaak onlangs over aan hun collega Rijk Boerma. Samen met (B)RUIS blikt Tim uitgebreid terug op negen jaar Mijn Streek en we spreken kort opvolger Rijk, midden in de drukte op zijn eerste dag als eigenaar.

Door Leonie Kohl

Op de allereerste dag dat Mijn Streek officieel niet meer van Tim, Levy en Alan is, zitten we samen met Tim aan tafel op de vijfde verdieping van het Glaspaleis, met uitzicht op zijn streek. Daar begon het allemaal mee: een ode aan de Mijnstreek én lokaal eten. Het concept werd enthousiast omarmd en groeide uit tot een bruisende hotspot voor Heerlen en omstreken. Toch was dat niet meteen vanzelfsprekend.

“Mensen in onze omgeving hadden destijds niet veel vertrouwen in deze plek.”

Tim en Rijk proosten met (oud-)collega Michiel

“Rond mijn dertigste kwam ik terug naar Heerlen en ik wilde iets nieuws doen. Ik was al twee keer mede-eigenaar van een horecazaak in België. Een studiegenoot van de hotelschool, Levy, zat destijds in eenzelfde soort fase. Op dat moment werden we getipt dat SCHUNCK op zoek was naar een nieuw, creatief horecaconcept voor op de vijfde verdieping. Mensen in onze omgeving hadden niet veel vertrouwen in die plek, want er waren al meerdere concepten ten onder gegaan. ‘Dat moet je niet doen, daar ben je niet goed zichtbaar’, werd er gezegd.”

Tim

Rijk

( 39 )

Huiskamer voor Heerlen Toch brachten ze het concept Mijn Streek in: lokaal en betaalbaar eten met een hang naar het rijke verleden van Heerlen. Uit zes kandidaten werden ze gekozen, maar ze hebben hun oorspronkelijke idee tegenover de toenmalige directie alsnog moeten verdedigen. “Door een directiewissel konden we onze visie alsnog doorvoeren in de brasserie: verbinding zoeken met deze mooie streek en een zo breed mogelijk publiek aanspreken. Zo getuigt ook het gedicht dat te lezen is op het raam bij de ingang.”

( 40 )

(B)RUIS MAGAZINE

Zoals de plek ooit de huiskamer was van de familie Schunck, werd Mijn Streek een huiskamer voor Heerlen. “We merkten dat mensen ‘het gezien moesten hebben’. Ze kwamen terug en namen anderen mee die ook terug bleven komen. Het uitzicht werkte als een enorme trekpleister, maar ook de service en de prijs-kwaliteitverhouding waar we altijd heel hard aan hebben gewerkt, vormen - nog steeds - het succes van Mijn Streek.”

Team aan de top Dat succes is niet onopgemerkt gebleven. In 2017 mocht de brasserie een heuse Bib Gourmand in ontvangst nemen, mede te danken aan de toetreding van de derde vennoot Alan Oostrom. Een Bib Gourmand is een internationale erkenning van het welbekende culinair recensenteninstituut Michelin voor een uitstekende prijs-kwaliteitverhouding. De Bib Gourmand heeft Mijn Streek elk opvolgend jaar nog weten te behouden. “Het binnenhalen van de Bib Gourmand was een erkenning voor het hele team, van keuken tot bediening en afwas,” zo blikt Tim terug op dit hoogtepunt.

Het team is iets waar bij Mijn Streek altijd enorm in is geïnvesteerd. Die onderlinge dynamiek is ook wat Tim als meeste zal missen. “We hebben altijd geprobeerd om talent zo dichtbij mogelijk te houden, ook door te luisteren naar ieders wensen en ambities. Dit heeft er onder andere toe geleid dat twee ex-medewerkers een nieuwe rol als ondernemer aangemeten gekregen hebben. Rijk Boerma als nieuwe eigenaar van Mijn Streek en Michiel Hazen als mede-eigenaar van het drankmerk Bijdehand Brouwers.”

“Het team enthousiasmeren door training en educatie is een belangrijke basis van het succes.”

“Daarnaast wordt er doorlopend in training en educatie geïnvesteerd en is er ruimte voor ontwikkeling. Van het plukken van appels en het maken van stroop, en van het uitbenen van een wild zwijn tot het bezoeken van wijnhuizen en het droogproeven van talloze wijnen. Het team enthousiasmeren door training en educatie is een belangrijke basis van het succes. Wij hebben dit jaar mogen afsluiten met een fantastische reis naar Kaapstad. Deels voor de teamspirit, maar ook voor een stukje interculturele ontwikkeling. Dat een dergelijke reis zonder enige strubbeling mogelijk is, zegt veel over de heersende teamgeest.”

( 41 )

Ook zijn streek Rijk heeft het druk met zijn eerste dag als eigenaar, maar sluit toch even aan voor het interview. Zijn niet zo Heerlense accent verklaart dat hij ‘pas’ op zijn zevende in Welten ging wonen, de band met Heerlen is er wel. Op zijn zeventiende verhuisde hij naar Maastricht. Rijk heeft alles ‘via de werkende weg’ geleerd en veel ervaring opgedaan in de Maastrichtse restobar CINQ. Zijn ouders hebben een drankengroothandel en naast zijn ambitie om een eigen zaak te draaien, ligt daar zijn expertise.

Rijk: “Behalve dat ik van koffiebrander gewisseld ben, zet ik het concept van Mijn Streek gewoon door. Het past ook goed bij mij. Toegankelijk zijn en jezelf onderscheiden vind ik heel belangrijk. Er staan hier tientallen lokale lekkernijen op de plank, een assortiment dat je niet snel ergens anders tegenkomt. De bierkaart is bijna helemaal Limburgs, Bijdehand bier was niet optioneel natuurlijk”, voegt Rijk lachend toe.

Bijen en bier Het Bijdehand honingbier verder ontwikkelen en in de markt zetten, is het pad dat Tim samen met zijn oud-medewerker Michiel Hazen inslaat na zijn Mijn Streek-avontuur. “Vanaf het begin deden we bij Mijn Streek al van alles met streekproducten.

Op een gegeven moment werd ik door twee vaste gasten van Mijn Streek, Mark Pluijmen en Patrick Bus, uitgenodigd om eens te komen kijken bij hun bijenvolk. Ik vond het fenomenaal om te zien. Een paar weken later stond ik met een eigen kast in mijn achtertuin een bijenvolk te managen.”

( 42 )

(B)RUIS MAGAZINE

Vanuit dit (hobbymatige) imkerschap ontstond het idee van een ambachtelijk triple bier, gebrouwen met lokale honing. Inmiddels wordt het bier op diverse plekken in Zuid-Limburg geschonken en vormt het de basis van de uitdagende toekomstplannen van Tim en Michiel. Zij dromen van een drankmerk dat gebouwd wordt rondom het ecosysteem van de honingbij met een uitgesproken missie om in positieve zin bij te dragen aan het behoud van de gecultiveerde en wilde bij. Dit willen zij doen aan de hand van een assortiment bieren en frisdranken, waarin opbrengsten deels terugvloeien en bijdragen aan het ecosysteem van de bij. Zo blijft Tim verbonden met zijn streek.

( 43 )

(B)RUIS

in beweging

Team Thriving

( 44 )

(B)RUIS MAGAZINE

Voor deze nieuwe rubriek, (B)RUIS in beweging, gaat team (B)RUIS langs bij sporters in Heerlen. Verenigingen, hobbyclubs, succesvolle professionals en gepassioneerde individuen komen in beeld. We trappen de rubriek af met een bezoek aan Team Thriving, een oase van discipline en positiviteit in Heerlerheide. Door Jop Delheij Wie ben jij en wat is Team Thriving?

“Mijn naam is Arne Boekee en Team Thriving is een sportschool in Heerlen gericht op vecht- en verdedigingssport. Al tien jaar run ik samen met mijn broer Ben Team Thriving. We hebben ook andere coaches in de vereniging, onder wie Clint van Hoof en Dave Smeets, stagiaires van CIOS (sportopleiding van het VISTA college, red.) en voormalig Europees kampioen kickboksen Maritzarda Hersisia. Team Thriving is er voor jong en oud, van vijf tot en met zestig jaar. Thriving staat voor opkomend, opbloeiend en samen. Als één team willen we vooruitgaan met jong en oud. Je kunt bij ons allerlei vechtsporten leren voor verschillende leeftijdscategorieën, waaronder kickboxen, MMA (Mixed Martial Arts, red.) en grappling.”

Arne

“Thriving staat voor opkomend, opbloeiend en samen.”

Je noemt een lijst met lessen die jullie aanbieden, wat zijn jullie specialiteiten?

“Ben en ik zijn vanuit verdedigingssport met boksen begonnen en doorgegaan met kickboksen en Chinees kickboksen. Uiteindelijk zijn we voornamelijk MMA gaan doen. Dat is dus een mix van alles.

Je moet dan kunnen boksen, worstelen, grapplen en je moet het allemaal kunnen samenvoegen.

Daarnaast heeft iedere coach verstand van iets anders. En iedere coach heeft wedstrijdervaring.

Dat vinden we heel belangrijk: dat elke coach pedagogisch verantwoord les kan geven, weet wat bewegingsvormen inhouden en weet hoe het is om in die ring of octagon te staan. Het is natuurlijk niet niks om een wedstrijd te vechten. Je mag alleen de ring in met toestemming van de coaches. Je moet fit zijn, maar mentaal moet je er ook klaar voor zijn.”

Waarom zitten jullie in Heerlerheide?

“Ben en ik zijn allebei geboren en getogen in Heerlen. Ik zelf heb zes a zeven jaar in Heerlerheide gewoond en Ben nog langer. Op een gegeven moment kwam hier de kans om de sportschool te beginnen. Eigenlijk is dit een heel fijne locatie.

Het ligt centraal en heeft veel parkeerplekken. In het begin was het pittig, want Heerlerheide heeft veel problemen: hangjongeren, afval dat gedumpt wordt, ouderen die worden lastiggevallen. Het is niet altijd een fijne plek. Je hebt ook de ‘rotjochies’ van de wijk, tegen wie we zeggen ‘kom maar eens trainen met je grote mond’. Soms komt een van die jongens, die dan net dat stukje discipline nodig heeft dat wij kunnen bieden. Wat we te horen krijgen vanuit de buurt, is dat de locatie van onze school echt een positieve werking heeft. Er is altijd leven hier, aangezien we een lesrooster hebben van maandag tot en met zaterdag. We geven ochtend-, middag- en avondtrainingen. We krijgen van de buurt en van Weller - onze verhuurder - de positieve feedback dat het hier een stuk rustiger is door onze aanwezigheid. Het intimiderende van groepen jongeren van dertig tot veertig personen, daar moet je doorheen. Dat hoort ook bij Heerlen én bij Heerlerheide. Maar ik moet zeggen dat we er geen last meer van hebben.”

“Je hebt ook van die ‘rotjochies’ van de wijk, tegen wie we zeggen ‘kom maar eens trainen met je grote mond’.”

Persoonlijke ontwikkeling is op jullie school erg belangrijk. Hoe kan vechtsport je dagelijks leven verbeteren?

“De meeste mensen komen hier binnen als recreant en dan leer je klappen te incasseren en uit te delen. Dat leer je altijd met respect te doen.

Je leert grenzen aangeven, maar ook soms over grenzen heen te gaan. Als jij een wedstrijd wilt gaan vechten komt er nog meer bij kijken, dan heb je bijvoorbeeld veel discipline nodig. Je moet een bepaald gewicht halen, dus je moet met voeding en leefstijl bezig zijn. Je moet de discipline hebben om minstens drie of vier keer in de week te komen trainen. Je moet dat biertje laten staan en op tijd naar bed gaan. Je werkt duidelijk naar een doel toe, wat heel fijn werken is. Al die dingen neem je de rest van je leven mee.

( 46 )

(B)RUIS MAGAZINE

Heb je een voorbeeld van een van jullie leden die nu wedstrijden vecht?

“Jarno Errens kwam hier binnen op zestienjarige leeftijd om zijn conditie verbeteren. Hij was toen al een goede motorcrosser. Jarno is bij ons gaan kickboksen, wedstrijden gaan doen en heeft hier een passie ontwikkeld voor de vechtsport. Uiteindelijk is hij doorgegroeid naar de professionele klasse, is in Duitsland Europees kampioen geworden en heeft van daaruit allemaal topwedstrijden kunnen vechten totdat UFC (Ultimate Fighting Championship, red.) hem als invaller voor een wedstrijd vroeg, tien dagen voor de wedstrijd. Hij is de enige Nederlander binnen de UFC. Jarno kreeg dat belletje van zijn manager toen hij op vakantie was in Griekenland. ‘Gaat dat lukken qua gewicht?’, vroeg zijn manager. Hij moest toen zes tot acht kilo afvallen in tien dagen! Dat is niet erg gezond. Hij heeft het gehaald, maar het was pittig. Jarno heeft de wedstrijd uiteindelijk nipt verloren op punten.”

Tot slot, waar zie jij jullie over tien jaar?

“Het zou mooi zijn als we in Heerlen blijven.

Misschien zitten we nog hier, misschien zitten we op een andere locatie. Maar over tien jaar zijn wij nog groter en hebben we nog een UFC vechter uit Heerlen.”

( 47 )

L E R N IN E E H Colum nd

BE

W

oo rJ

in an

e

( 48 )

(B)RUIS MAGAZINE

Di

EG

jkm e

ijer

IN G

Janine Dijkmeijer: ze is de nieuwe algemeen directeur van Parkstad Limburg Theaters (PLT), kersverse inwoonster van het Maankwartier én in 2023 gastcolumniste van (B)RUIS magazine. Als voormalig professioneel danseres zit dansen in haar bloed. Een goede arthouse film zal ze nooit overslaan en daarnaast aquarelleert en breit ze graag. Janine kijkt als ‘nieuweling’ door haar eigen bril naar Heerlen en neemt ons daar graag in mee.

EEN

PAAR

KE ER P

De foto die je hier ziet, is gemaakt en gekozen door fotograaf Jonathan Widdershoven. Het is in de buurt van mijn werkplek, van waaruit je opeens midden in een stukje natuur zit. Jonathan werkt ook bij ons in Theater Heerlen, als horecamedewerker, altijd even charmant moet ik zelf zeggen. Jonathan weet wat er speelt en kan mij ook voeden met kennis.

WAT ME OPVALT, IS DAT ER EEN STERKE FOCUS LIGT OP SAMENWERKING. Inmiddels ben ik al zes maanden werkzaam en woonachtig in Heerlen. Wow, wat een plek, zoveel is hier gaande! Niet alleen in het theater, maar ook bij wethouders Jordy Clemens van Onderwijs, Cultuur, Erfgoed en Centrumontwikkeling en Casper Gelderblom van Wonen, Milieu en Circulariteit, Dienstverlening en Vastgoed. Precies deze onderdelen spreken mij aan, want het gaat over de mens, onze gezamenlijke cultuur, wie wij zijn en wie wij samen willen zijn, rekening houdend met de toekomst.

Wat me opvalt, is dat er een sterke focus ligt op samenwerking, ook binnen de culturele instellingen.

Ik ben uitgebreid rondgeleid door de Nieuwe Nor, SCHUNCK, Filmhuis de Spiegel en Het Cultuurhuis.

Ik verheug me op het bezoek van de verschillende andere plekken, zoals het Nederlands Mijnmuseum, dat prachtig schijnt te zijn.

ER

W

EE K

DU IK IK D E

SI L E V HE U

N.

Een paar keer per week duik ik de heuvels in. Vooral na het werk, of zelfs ‘s avonds laat, want dan is het stil. Bij een collega waren afgelopen maand zeven uiltjes geboren. Dat is een record en zegt genoeg over de vruchtbaarheid van deze streek.

Omdat ik van de nacht houd, aangezien het dan stil is, noemen mijn vrienden mij een ‘nachtuil’. Als het donker is, wordt het stil en hoor je heel andere geluiden. De dieren komen tevoorschijn en als je wat verder uit Heerlen vandaan bent - dichter in de natuur - zie je de sterren beter. Dan word je weer op het feit gedrukt dat wij allemaal tot een groter geheel horen. Het herinnert me ook ineens aan het boek van Matthew Beaumont: Nightwalking. Het focust op het moment nadat de zon onder gaat en wat je dan ervaart of tegenkomt.

Tot slot, er wordt vaak aan me gevraagd: “Ben je al gewend?”, “Wat vind je van …?” of “O, is dat typisch Limburgs?”. Van die vragen krijg ik prompt een grote glimlach. Een van de meest prettige ervaringen tot nu toe is voor mij toch wel het ‘Limburgs kwartiertje’. Het is een moment in tijd, een soort ’tussenruimte’, waar mensen weer even tot zichzelf kunnen komen, zodat ze klaar zijn voor de volgende ontmoeting. Het is een geaccepteerd fenomeen hier in Limburg en geeft een bepaalde rust en acceptatie.

( 49 )

BOOCH? Het zal menig Heerlenaars hart sneller hebben doen kloppen. Het bericht dat het festival Booch? op de Bongerd terugkeert, verspreidde zich als een lopend vuurtje, en niet zonder nostalgie. Poppodium de Nieuwe Nor is, met zegen van vorig organisator Jan Willem Souren, de uitdaging aangegaan om een gratis festival in het centrum neer te zetten. Johan de Niet, directeur, en de jonge programmeur Sander Bosch leggen uit hoe dit zo gekomen is. Door Jop Delheij

( 50 )

(B)RUIS MAGAZINE

Archiefbeeld uit 2004 door Jan WIllem Souren

? KEERT TERUG!

( 51 )

Sander

Het idee om een gratis buitenfestival in Heerlen te organiseren is er altijd al geweest. Alleen de vraag was: hoe en waar? Men zou kunnen zeggen dat de aanloop lang is geweest. “Toen ik directeur werd van de Nieuwe Nor in 2016, vond ik dat er een gratis festival moest blijven”, vertelt Johan. “Toen hebben we Bevrijdingsfestival een beetje kunnen opkrikken met budget van de Gemeente Heerlen.

Maar dat bleef beperkt. We stonden toen voor de keuze: willen we een groot festival op het gras of een festival in het centrum? We bedachten het concept Daddy Cool en daar stond de Gemeente Heerlen ook achter.”

( 52 )

(B)RUIS MAGAZINE

Johan

Daddy Cool was ook een gratis festival waar lokale acts speelden, maar tevens klinkende namen zoals Jeangu Macrooy die in 2021 Nederland vertegenwoordigde op het Eurovisie Songfestival.

Een geschikte locatie in Heerlen vinden voor het festival bleek nog een uitdaging. “Het probleem van Heerlen was dat er niet echt een evenementenlocatie was, niet dicht bij het centrum althans.

Daarom zijn we bij het Aambos terechtgekomen, wat logistiek een grote uitdaging was. Toen corona daar ook nog over heen kwam, organiseerden we het nog twee keer op bedrijfterrein C-Mill.” De laatste editie liep niet figuurlijk maar wel letterlijk in het water. Vanwege slecht weer was de Nieuwe Nor genoodzaakt om alle optredens naar haar nog verse binnenzaal te verplaatsen. “Dat heeft ervoor gezorgd dat we weer terug naar het centrum wilden.

We dachten: het is eigenlijk ontzettend jammer dat er geen festival in het centrum is.”

De kous was af. Jan Willem Souren gaf zijn zegen, en Gemeente Heerlen gaf haar steun. De Nieuwe Nor sprak ambitie uit: “Als we het doen, pakken we het groter aan”, aldus Johan. En zo geschiedde.

De programmeurs hebben grote namen weten te strikken: S10, Gladde Paling en Ploegendienst.

Johan en Sander konden ten tijde van het interview ook met trots de primeur mededelen: de Belgische band Brutus vormt de headliner van zaterdag.

“Dat is nou echt een band die bij Heerlen past”, zegt Johan als fan. “Het is een band die aan het doorbreken is. Iets alternatiever en stevig, maar ook wel weer toegankelijk.”

Archiefbeelden uit 2004 door Jan WIllem Souren

“Als we het doen, pakken we het groter aan.”

Het belang van een gratis festival met zulke grote acts is evident. “Veel mensen die ik spreek zijn voor het eerst met popmuziek in aanraking gekomen door Booch?, dat is de essentie van een gratis festival. De grotere namen zorgen ervoor dat publiek, dat normaal niet zo snel een duur festivalkaartje koopt, toch naar het festival komt en ook nieuw, jong talent uit de regio meepikt. Ook bookers vinden het interessant om talentvolle bands via ons te lanceren. Uiteindelijk levert het tevens op dat mensen sneller voor een onbekendere band een kaartje kopen voor hun show in de Nieuwe Nor”, legt Johan uit.

( 53 )

Lokale talenten kunnen zich van hun beste kant laten zien op deze thuiswedstrijd. De band A Minor Problem zal zaterdag de Mainstage beklimmen en doen waar ze al jaren mee bezig zijn: hard aan de weg timmeren. Op de Talentstage vind je lokale acts die niet minder veelbelovend zijn: van Noëlle de Bie, Norah Rhodes en Wolfbox zullen we eveneens nog veel horen. Kruisbestuiving tussen opkomend en gevestigd talent is waar Booch? voor gaat. “Dat werkt twee kanten op”, legt Sander uit. “Fans van bijvoorbeeld S10 komen in contact met andere acts die ze niet zouden tegenkomen op TikTok of Instagram. We laten ook aan de muziekindustrie zien dat we op een jonge, frisse manier de jeugd willen stimuleren op muziekgebied.” Johan vult aan: “En daarnaast is het voor de aantrekkelijkheid van het centrum belangrijk dat er zoiets is.” Sander knipoogt: “Laten zien dat het bruist! Booch? was een logische stap, omdat het nostalgie opwekt. Als kind rende ik er ook al rond en het was het toffere weekend in Heerlen in augustus. Ik denk dat het bij de jongere én oudere generatie een sentiment oproept.”

( 54 )

(B)RUIS MAGAZINE

Vergeleken met de vorige edities van Booch? zal de Heerlenaar het festival zeker nog herkennen.

“Het oude profiel, zoals toen geprogrammeerd is, houden we overeind. Het is een goede mix van veel soorten muziek en jonge opkomende bands.

Dat was en is Booch?. Je kon daar een hiphopact hebben staan en daarna een hardcoreband.” Johan en Sander denken Booch? stevig neer te zetten op de Bongerd. “We willen iets meer aankleding dan hoe het vroeger was.” Met onder andere een soort grote poort als ingang en een afgezoomd plein ademt de Bongerd straks een ware, zomerse festivalsfeer. “Alles wordt vanuit de Nieuwe Nor georganiseerd. We doen het voor eigen kap, dus er zit voor ons ook een groot risico aan vast. We hopen dat er veel mensen komen en veel mensen bier drinken, dan lost het zich vanzelf op”, zegt Johan.

“We laten ook aan de muziekindustrie zien dat we op een jonge, frisse manier de jeugd willen stimuleren op muziekgebied.”

We vragen Johan of het festival jaarlijks terug blijft keren. “Ik ben daar groot voorstander van”, reageert hij. “Het lastige is de subsidiestructuur.

Het is heel simpel: als je een gratis festival wilt organiseren, hoort daar altijd subsidie bij. Of je moet entree vragen, maar dan bereiken we het beoogde publiek niet. Ik denk dat vooral in deze regio heel veel mensen geen geld hebben om een duur kaartje te kopen. Als je niet in een infrastructuur zit waarin je ieder jaar genoeg subsidie krijgt, is het ieder jaar maar de vraag of het gaat lukken.” Duimen dus.

Oud-organisator Jan Willem Souren is in ieder geval enthousiast en blij dat de fakkel weer brandt. “Ik vind het geweldig”, zegt hij aan de telefoon. “Ik verwacht dat de doelstellingen gehaald worden. Je moet de mix hebben van lokale helden en grotere acts. Ik sta hier toevallig in de rij bij Pinkpop; als opkomende artiest is het goed om hier vóór een grotere act te spelen. Dat is bij Booch? net zo.”

Met Booch? zet Heerlen wederom een stap vooruit.

We kunnen alleen maar wensen dat het festival jaarlijks onze zomer weer zal verrijken.

( 55 )

GROEN GOLFT DOOR HEERLEN

GROEN GOLFT DOOR HEERLEN TOONT EEN AANTAL VAN DE INITIATIEVEN DIE SAMEN GROENE GOLF HEERLEN VORMEN. DANKZIJ INITIATIEF EN INZET VAN BUURTBEWONERS ONTSTAAN ER DIVERSE, GROENE PLEKKEN DOOR HEEL HEERLEN. EEN SPECIAAL DANKWOORD VOOR GER EN JANINE (ROOFTOP), RON (STADSTUIN HEERLEN), LEO EN NATHALIE (DOBBELTUIN), SANDRA, MEGAN EN MIRIAM (BUURTTUIN VRIEHEIDE).

Ook bijdragen aan een groener Heerlen?

Kijk op groenegolfheerlen.nl.

( 70 )

(B)RUIS MAGAZINE

Eén van de oude, gouden horecanamen in Heerlen is Café Pelt. Het blauw-gele café is niet meer weg te denken van het Pancratiusplein. De kenmerkende rode, fluwelen gordijnen bij de ingang en de vier klokken achter de bar horen bij Heerlen. Ruim een jaar geleden nam Arjan Huneman - geen onbekende voor de doorgewinterde Pelt-ganger - de zaak over. Met onder meer een extra ruimte en cocktails op de kaart, geeft hij samen met zijn vriendin Femke Miedema een eigen draai aan Café Pelt. “Maar Pelt blijft Pelt. We zetten de tradities voort.”

Door Judith Bouwels

(G)OUD ( 71 )

Femke

( 72 )

(B)RUIS MAGAZINE

Arjan

We ontmoeten Arjan en Femke in hun Café Pelt.

“Een Fries en een Zeeuw in het Heerlense”, zegt Femke lachend. Arjan zat op de middelbare hotelschool in Middelburg en Femke in Leeuwarden. Hun paden kruisten toen Arjan stage liep bij Van der Valk in Heerlen en Femke bij Kasteel Terworm. Al gauw ging hij aan de slag bij Café Pelt. Nu, zo’n zestien jaar later, runt Arjan met behulp van Femke al ruim een jaar het typisch Heerlense blauw-gele café.

Het pand, aan het Pancratiusplein 48, dient al dertig jaar als café. Arjan weet te vertellen dat het pand na twee jaar gevuld werd door Pelt. In 28 jaar hebben Frits en Kathinka Pelt (de voormalig eigenaren, red.) een betrouwbare naam opgebouwd. Of het moeilijk is om zulke grote voeten te vullen? “Nee hoor”, zegt Arjan zonder zichtbare twijfel. “Voor mij was er geen verschil tussen 31 maart 2023 en 1 april 2023. Het was, net als de voorgaande achttien jaar, een gewone werkdag.” Femke vult aan: “Ik denk dat Arjan het minder spannend vond dan ik.”

‘Iedereen is Pelt’ Femke had naast sporadische avondjes uithelpen nog niet gewerkt in Café Pelt. Nu werkt ze drie dagen bij Kasteel Terworm en drie dagen in Arjans café. “Ik vond het geen moeizame start, maar ik heb wel naar mijn plek moeten zoeken hier.

Gelukkig nam het publiek mij al snel op. Mensen willen je graag bij je voornaam aanspreken en je leren kennen. Iedereen heeft me goed verwelkomd.

Ik denk dat dat de kracht is van Pelt: Pelt is voor iedereen en iedereen is Pelt.”

Arjan aarzelde niet toen een overname ter sprake kwam. “Frits zocht iemand die Pelt overnam, zonder het café te veranderen. Hij wilde niet dat het een heel andere charme zou krijgen. De tradities voortzetten is iets wat ik zelf ook wilde. Net als onze bezoekers. Na carnaval kwamen mensen me bedanken dat de carnavalstradities werden voortgezet.” Was een ander café in Heerlen openen ook een optie geweest? “Het is altijd mijn ambitie geweest om ooit een bruincafé te openen. Een jongerentent of iets in die trant past niet bij mij.

Dat het ook nog het café mocht zijn waar ik zelf al achttien jaar rondliep, hadden Femke en ik niet zo snel gedacht.”

Kleine veranderingen Het café niet willen veranderen stond dus voor de Zeeuws-Heerlense ondernemer als een paal boven water. Toch ontgaan enige aanpassinkjes de vaste gast niet: (nieuwe) kussens op de banken, plantjes op verschillende plekken én cocktails op de kaart. Arjan: “Er staan inderdaad voor het eerst cocktails op de kaart. Net als meer vegetarische en veganistische hapjes en gerechten.”

Femke wijst op nog een kleine verandering: extra tafeltjes op het terras, aan de overkant van de straat. “Deze kleine aanpassingen zorgen dat het beetje bij beetje je eigen café wordt”, zegt Arjan.

“Ook hebben we jeugd aangenomen. En zien we na achttien jaar dat er ineens een mengelmoes aan gasten in het café en op het terras zit: jong en oud.”

Femke: “Het is leuk om te zien dat de jeugd zich aanpast. Ze willen er geen discotheek van maken.

En dankzij hen hebben we ook na 1.00 uur nog een leuke terrasavond.”

Om in het thema van deze (B)RUIS editie te blijven, gaan we naar buiten. Ook daar zijn veranderingen zichtbaar: nieuwe, witte houten banken, planten op het terras en een nieuwe luifel. “Heerlen is enorm afhankelijk van het weer”, vertelt Arjan terwijl we op het terras staan. “De ene week schijnt de zon en zitten alle tafels vol en de andere week regent het en kruipen de gasten binnen bijeen.”

( 73 )

Een multifunctionele ruimte voor gasten Maar de grootste verandering is op dit moment in de maak. Een stuk van de bovenverdieping, dat voorheen de woonkamer van Frits en Kathinka was en nu dient als opslag- en kantoorruimte, wordt omgetoverd tot een multifunctionele ruimte voor gasten. Arjan: “Omdat we steeds vaker aanvragen van groepen krijgen, gaan we ruimte creëren. Hier kan bijvoorbeeld een praatgroep maandelijks gebruik van maken, of een bestuur voor een vergadering.

De stijl van beneden trekken we door, maar dan in een modern jasje.”

Ook de keuken zal in de toekomst enige verandering ondergaan. “Uiteindelijk zal deze worden uitgebreid. Vooral voor een extra oven en voor opslag van bijvoorbeeld servies. Ook zullen we de eetkaart uitbreiden over een tijd. Dat worden geen vernieuwende gerechten, hoor. Gewoon goed vlees en lekkere vegetarische gerechten.” Femke vult aan: “We vinden het belangrijk dat als het gezellig is, je lekker kunt blijven zitten voor een goed, vers bereid gerecht.”

De leuke kanten van ondernemer zijn Een nieuwe, frisse wind waait door Café Pelt. Maar Pelt zou Pelt niet zijn zonder de bekende tradities, of zonder dat Frits plaatjes draait met carnaval en het programma van Noa de Mes aan elkaar praat. “Dit blijft allemaal”, zegt Arjan. “Net als onze Femina-avonden. In de bekende pub- en popquizzen hebben we weer nieuw leven geroepen.

En we hebben sinds kort karaokeavonden. Ook komen er meer nieuwe dingen aan, zoals wijn- en bierproeverijen en live optredens van bandjes.

Eigenlijk hebben we iedere maand wel een stuk of zes evenementen. Organiseren is voor mij een van de leuke kanten van ondernemer zijn”, vertelt Arjan. “Om het voor alle publiek zo leuk mogelijk te maken door te zorgen voor variëteit.”

Zijn er ook minder leuke kanten aan ondernemerschap? Femke: “Voor mij is dat het weinig thuis zijn. Arjan runt het café fulltime én werkt er fulltime.” Arjan: “Op mijn vrije maandag sta ik toch lambrisering en verf uit te zoeken voor de ruimte die we renoveren. Het is te doen, anders had ik de keuze niet gemaakt. We zijn enorm blij met onze ambulante medewerkers, maar we zien graag een fulltimer erbij komen. Daarnaast zitten we in een (oud) huurpand, met hier en daar gebreken.

Het zijn gelukkig maar kleine dingen, maar wel frustrerend. Voor mij zijn er geen gróte nadelen aan ondernemerschap. Ik wist waar ik aan begon.”

Hub Pelt is van een café uitgegroeid tot een hub. Mensen komen er samen. Om ‘gewoon’ een kaartje te leggen, maar ook voor zaken die betrekking hebben op Heerlen. Zo werden in Café Pelt de eerste, officiële plannen voor het Maankwartier gepresenteerd. “Dat was altijd al zo”, vertelt Arjan. “De diversiteit van het publiek was er al toen ik hier begon. Hier komen mensen die enorm betrokken zijn bij onze stad, maar ook passanten. Iedereen is even welkom.”

BRUIS OF RUIS? “Bruis”, zegt het ondernemerskoppel in koor. Femke: “Het begint steeds meer te bruisen, mensen wíllen bruisen. Dat merk je aan de drukte en aan allerlei initiatieven.” Arjan: “Uiteraard draagt daar het goede weer van deze periode aan bij. Mensen willen graag naar buiten en zoeken het centrum op.”

3 OP 1IJSSALONS RIJ

De portretreeks: dit keer anders dan anders. Namelijk geen vijf van dezelfde in Heerlen, maar drie van dezelfde, met ditmaal ijssalons. Ze zijn niet in groten getale aanwezig binnen onze gemeente. Is het vak uitstervende? Over één ding zijn de ondernemers het eens: het is een arbeidsintensief vak en beslist geen negen tot vijf baan. Drie ijsverkopers en in sommige gevallen zelfs ijsmakers, vertellen ons over de passie voor het zoete vak. Door Judith Bouwels

Monique

Weltertuijnstraat 74

Fem Piene

VISSER CHOCOLADE & IJS ( 78 )

(B)RUIS MAGAZINE

Hoe is Visser Chocolade & IJs ontstaan?

“Twintig jaar geleden werkte ik als kok bij een kasteel in Limburg, toen ik kennismaakte met Frank Visser en zijn bonbons van Visser Chocolade. Als kok specialiseerde ik mij al als patissier en de wens ontstond om een eigen winkel te openen. Dat gebeurde in maart 2003. Vijf jaar later verhuisde ik met de winkel naar het naastgelegen pand in de Weltertuynstraat in Welten. Daarbij kreeg ik de ruimte om te starten met het ijs. Met mijn achtergrond als patissier leek mij dit een leuke, goede toevoeging. Ik volgde de opleiding tot ijsbereider en ging aan de slag. Sinds 2018 rijden we tevens rond in onze ijsauto ‘ice to meet you’, waarbij we op locaties vier ijssmaken naar keuze kunnen scheppen. Dankzij de zonnepanelen op het dak kunnen we zonder stroom op alle mogelijke locaties staan.”

“IJs maken is arbeidsintensief.”

Hoe bereiden jullie het ijs?

“We bereiden ons ijs zelf, in onze eigen ijskeuken achterin het pand. Elke dag maken we verse smaken. De basis voor de ijssmaken wordt volgens eigen recept gemaakt en verwerkt in de drie basis ijssoorten: roomijs, sobertijs en vegan-ijs. Iedere smaak heeft zijn eigen, unieke toevoegingen, zoals 100 procent pistachepasta of de chocolade van Visser Chocolade. De chocolade wordt gemaakt van duurzaam geteelde cacaobonen uit Tanzania.

Zodra de ijssmaak helemaal af is, zetten we deze voorin in de ijsvitrine en kan die verkocht worden.”

IJs is een seizoensgebonden product. Hoe gaan jullie hiermee om?

“Het ijs en de chocolade vormen een goede combinatie. Ons ijs verkopen we elk jaar van april tot en met oktober, afhankelijk van het weer in het najaar.

Tijdens de zonnige maanden komen mensen een ijsje eten en in de overige maanden is de chocolade populair. Sinterklaas, Kerstmis, Pasen: allemaal chocolade-gerelateerde feestdagen. Ook bestellen mensen met Kerstmis graag ijs bij ons, zodat het thuis bij het feestmaal als dessert geserveerd kan worden. Ik ben blij met deze combinatie van ijs en chocolade, want twaalf maanden per jaar enkel ijs verkopen, is niet rendabel.”

Thijs bereidt het ijs

De keuze aan ijssalons in de gemeente Heerlen is niet reuze. Hoe kan dat?

“IJs maken is arbeidsintensief. Wij hebben ruime openingstijden en vooraf moet het ijs vers gemaakt worden, zodat het klaarligt in de vitrine. Het is hard werken en dan verkopen wij enkel hand-ijs en verpakt ijs. Als ik op ons terras ijscoupes zou serveren, zou het nog arbeidsintensiever worden. Ik denk dat de voornaamste reden van het slinkende vak is, dat het niet rendabel is om enkel ijs te verkopen. Dan heb je de helft van het jaar geen inkomen. En wellicht wil niet iedere ijsmaker het assortiment combineren met een ander product.”

Welke ijssmaken zijn favoriet?

“Alle chocoladesmaken zijn jaarlijks erg populair.

Evenals de Salty Peanut Caramel. Op dit moment zijn Oma’s Citroencake, Karamel Zeezout en Orange Sunshine de hardlopers. Het is ieder jaar weer lastig kiezen: we hebben in de vitrine plaats voor twintig ijssmaken en we maken zo’n zestig tot tachtig soorten.”

( 79 )

Donato

Kouvenderstraat 50

Antonio

LUNCHROOM IJSSALON PIZZERIA ROMA

( 80 )

(B)RUIS MAGAZINE

Hoe is Lunchroom, IJssalon, Pizzeria Roma ontstaan?

“Mijn vader, Donato Nardone, kwam 38 jaar geleden vanuit Termolie naar Nederland om in een ijssalon te werken. Vierenhalf jaar geleden opende hij Roma, hier in Hoensbroek. Sinds kort heb ik de zaak overgenomen. Mijn vader blijft in het bedrijf werken.”

Hoe bereiden jullie het ijs?

“We maken het ijs zelf in de zaak, in onze ijsmachine. Meestal doet mijn vader dat. Nadat het ijs in de shockfreezer op de juiste temperatuur komt, gaat het de ijsvitrine in. We zorgen dat we elke dag vers ijs hebben voor onze klanten. Ze hebben niet alleen de keuze uit verschillende smaken; ze kunnen ook kiezen tussen een hoorntje, bakje en coupe. We hebben meestal 25 ijssmaken in de vitrine. Deze smaken zijn altijd dezelfde. In het begin hebben we geëxperimenteerd met smaken.

Van roomijs tot sorbetijs. De goedlopende smaken zijn gebleven.”

“Je moet veel ijs scheppen om wat te kunnen verdienen.”

IJs is een seizoensgebonden product. Hoe gaan jullie hiermee om?

“We bieden het hele jaar door ijs aan. In de koudere maanden hebben we vijf a zes ijssmaken in de vitrine in plaats van 25. Zo kunnen klanten toch nog terecht voor een ijsje, zonder dat we veel moeten weggooien. Daarnaast hebben we een groot restaurant met terras, waar gasten ook kunnen genieten van Italiaans eten van onze kaart.

We bieden lunch- en dinergerechten aan. Dankzij de combinatie hiervan met ijs, kunnen we het hele jaar open zijn.”

De keuze aan ijssalons in de gemeente Heerlen is niet reuze. Hoe kan dat?

“Als ik naar Hoensbroek kijk, is enkel ijs aanbieden niet rendabel. Dat komt mede door de hoge huren, zoals bij ons ook het geval is. Je moet veel ijs scheppen om wat te kunnen verdienen met alleen deze bron van inkomsten. Ik denk dat in grote steden, met veel doorloop, ijssalons populairder zijn en beter lopen.”

Welke ijssmaken zijn favoriet?

“Goede vraag. Daar kan ik eigenlijk geen antwoord op geven. We zien dat alle bakken best snel leeg zijn. Vaak zijn de bestellingen gevarieerd en zien we verschillende combinaties op de hoorntjes en in de coupes.”

Anouk

IJSSALON ONWIJS

( 82 )

(B)RUIS MAGAZINE

Van Weerden Poelmanstraat 2

Simone

Hoe is IJssalon onwIJS ontstaan?

“Mijn man Michel en ik hebben in loondienst en als ondernemers gewerkt. We kwamen op het punt waarop we beiden iets totaal anders wilden. Iets wat niet via internet te koop is, wat iedereen kan betalen en het zou leuk zijn als het met voeding te maken zou hebben. Zonder horecaervaring begon Michel aan de opleiding tot ijsbereider en in 2015 openden we onze ijszaak in Urmond. We zochten twee jaar lang naar een tweede locatie. Deze vonden we in juni 2018, hier in Bekkerveld. Destijds stond er enkel de ijsvitrine, tussen de kaasschappen van de vorige huurder. Even later ontvingen we een vergunning tot horeca-exploitatie en legden we ons terras aan. Nu is er naast hand-ijs ook de ruimte voor coupes. Inmiddels hebben we ook een koffie-, thee en chocoladeassortiment. Met onze salon in Urmond stopten we in september 2021.

Onze ijskeuken ligt daar wel nog.”

Hoe bereiden jullie het ijs?

“Michel ging in de leer in België. We maken de ijsmix in de pasteuriseerketel. Het ijs moet eerst rijpen, zodat we een dag later de specifieke smaken kunnen maken. Nadat het in de shockfreezer heeft gestaan, gaan de smaken de voorraadvriezer in.

We maken sorbetijzen van fruit en roomijzen. We hebben inmiddels al meer dan honderd smaken gemaakt. Michel houdt ervan om daarmee te experimenteren. Sommige smaken hebben we slechts één keer in de vitrine en andere komen altijd terug, zoals chocolade, mokka, stracciatella en aardbei.

IJs is een seizoensgebonden product. Hoe gaan jullie hiermee om?

“Ons ijs is de hoofdnoot, maar dit verkopen we enkel van maart tot en met oktober. Wel maken we voor klanten in december ijs op bestelling in halve en hele liters. Ons aanbod bestaat tevens uit de chocolade van Leonidas, die we het hele jaar door verkopen, maar die in november en december extra populair is. In januari en februari zijn we dicht. Dit werkt voor ons goed. Mede door ons fijne team. Dankzij de goede inzet van de meiden die werken in de zaak.”

“Het is hard werken. Gelukkig doen we het ontzettend graag.”

De keuze aan ijssalons in de gemeente Heerlen is niet reuze. Hoe kan dat?

“Waarschijnlijk omdat de investeringen hoog zijn en het werk arbeidsintensief en afhankelijk van de seizoenen is. Door de weersomstandigheden van dit jaar heeft het ijs helaas een slechte start gehad, terwijl dat in de voorjaarsmaanden onze core business is. Dat het werk arbeidsintensief is, houdt in: ijs maken, vervoeren, opslaan en werken in de salon. Dat was voor ons één van de redenen om de salon in Urmond te sluiten. We werken beiden zes dagen per week en maken ontzettend lange dagen. We zijn open van 12.00 tot 21.00 uur en daarvoor en daarna gebeurt er ook al veel achter de schermen: onder meer inkoop, administratie, planning en social media. Het is hard werken.

Gelukkig doen we het ontzettend graag.”

Welke ijssmaken zijn favoriet?

“De gezouten karamel is een favoriet. Stracciatella is ook een hardloper. Tevens zien we dat de meesten hand-ijs toch prefereren boven coupes.”

(B)RUIS

WOORD PUZZEL

1 2

3 6

4

A

D

5

B

7 8 9

H

10 11

E

12

13

G

14

D

15 16 17

18

I

( 84 )

(B)RUIS MAGAZINE

19

20

J

C

F

Los deze kruiswoordpuzzel op, stuur het juiste antwoord en een foto van de volledig ingevulde puzzel op naar info@bruismagazine.nl vóór 1 oktober en maak kans op een diner voor twee ter waarde van €125 bij G1 Restobar.

De oplossing: A

B

B

C

D

B

E

N ie uw i H  rl e RESTOBAR G1

SHARED DINING IN A UNIQUE SETTING

F

C

G

H

I

J

HORIZONTAAL 2 Welk ‘Rondje’ kun je sinds kort maken langs de gaten en bulten rondom Sigrano? 4 Op welk pleintje in de binnenstad van Heerlen ‘eet je de wereld rond’? 6 Welke warme, zoete hap hoort bij een bezoekje aan Heerlen en krijg je bij La Gaufra? 8 Wiens dichtregels pronken op de nieuwe, houten bankjes in de binnenstad (achternaam)? 9 Welke Heerlense onderneming in de Geleenstraat mag de bloemetjes buiten blijven zetten? 10 Welke warme, hartige hap hoort bij een bezoekje aan Heerlen en krijg je bij de Vietnamese kraam? 11 Hoe heet hét vegan food festival van Heerlen dat weer plaatsvindt op 1, 2 en 3 september?

12 Welke gasten van Graffiti hadden te veel lol om tussen de andere gasten te kunnen zitten?

13 Wat is de hardloper van ijssalon OnwIJS? 14 Hoe noemen vrienden van Janine Dijkmeijer haar (welk dier)? 16 Wat legt Heerlenaar Frank Pommé graag op zijn barbecue? 17 Welke Heerlense tuup bakt bruine boterhammen in de Sarool? 20 Met welk woord brengt (B)RUIS een ode (van boven) aan de Luciushof?

RESTOBAR-G1.NL

VERTICAAL 1 Welke Bib sleepte Brasserie Mijn Streek binnen? 3 Welk deel van Heerlen wordt (on) veilig gemaakt door Team Thriving? 5 Welke grote naam op Booch? kan zo als mijnwerker beginnen? 7 Met welke stad krijgt Heerlen na jaren weer een directe treinverbinding? 8 Hoe ziet Fiedel van der Hijden de stad? Als …

11 Hoe heet de jongste ‘collega’ (en hopelijk ondernemer in de dop) bij YV-KE? 15 Welke kinderkledingzaak huist al 25 jaar in Heerlen?

18 Aan welk plein mag je bij Marcel en Yolanda binnengluren in deze editie van (T) HUIS? 19 Welke zomerse lekkernij heeft Arjan toegevoegd aan de kaart van Café Pelt?

( 85 )

( 86 )

(B)RUIS MAGAZINE

(T)HUIS

bij Yolanda Clever en Marcel van der Heyden

In deze rubriek neemt (B)RUIS een kijkje achter de voordeur van iemand die in de gemeente Heerlen woont. Yolanda Clever en Marcel van der Heyden wonen in een voormalige dokterswoning aan het Tempsplein.

Niet alleen de woning heeft een rijke historie, ook het plein onderging in de afgelopen 28 jaar een metamorfose, waar onder andere Yolanda zich hard voor maakte. Door Judith Bouwels

De woning van Marcel en Yolanda aan het Tempsplein ligt op een steenworp afstand van het centrum van Heerlen. Van een stadstuintje kunnen we echter niet spreken. De tuin aan de achterzijde van het huis loopt over de gehele breedte van de woning, die twee kavels bezet. Met de stilte achterom waan je je in een woning in een buitenwijk. Op af en toe een geluid van een zwaar motorvoertuig na, hoor je enkel vogels die druk in de weer zijn. “En dan hebben we ook nog eens een fijne voortuin”, zegt Marcel, doelend op het Tempsplein. “Een vriend zei: dat is het plein waar het altijd zondag is.”

“Één van de redenen waarom ik zo graag in Heerlen woon: men is hier meer begaan met elkaar.”

Een rijke historie De woning heeft een rijke historie: voordat verschillende bedrijven het als kantoorpand gebruikten, had het een heel andere functie. “Het huis is in 1933 gebouwd door Josef Seelen en zijn zoon, als praktijk en woonhuis van kinderarts Driessen”, vertelt Marcel. “Wijlen Nic Tummers vertelde dat Seelen junior net afgestudeerd was als architect en ze samen aan de slag gingen. Dat er door twee verschillende mensen aan ontworpen is, is duidelijk te zien. De achterkant is modernistisch, met verschillende lagen. De voorkant lijkt Haags en oogt eclectisch.”

“Toen we bezig waren met klussen in ’95, liep een man langs die vroeg of hij binnen mocht kijken.

Zijn oom woonde hier in het verleden en als kind speelde hij er veel”, vult Yolanda aan. “De man gaf ons tekeningen van hoe het huis er vroeger voordat het de kantoorfunctie kreeg - uitzag. Zo kwamen we erachter dat de kelder vroeger de functie van schuilkelder had. De stutbalken staan er nu nog steeds in.”

De achterkant van het huis

Van Maastricht naar Heerlen Het was 1995 toen het stel de royale stadswoning kocht. Ze verwachtten op dat moment hun eerste kind. “Daar gaat nog een stuk aan vooraf”, trapt Marcel het gesprek af. “In 1984 studeerde ik af aan de kunstacademie van Maastricht. Ik was daar niet gelukkig. Je hoort er als niet-officiële Maastrichtenaar toch niet helemaal bij. De slager en de bakker kennen je na tientallen bezoekjes nog niet, terwijl ik in Heerlen na een derde bezoek aan de kroeg al bij mijn voornaam genoemd werd.

Dat is voor mij één van de redenen waarom ik zo graag in Heerlen woon: men is hier meer begaan met elkaar.”

Eenmaal in Heerlen woonde Marcel in een appartement in de Schoolstraat. Yolanda woonde op kamers in de oude Raadhuisstraat. Nadat ze elkaar ontmoetten in een café, gingen ze hokken in de Schoolstraat. Zes jaar later kochten ze een huis in de Eijmaelstraat. “Een in die tijd niet zo’n best stukje Heerlen”, aldus Marcel. Ondertussen werkte Marcel als grafisch vormgever en deed Yolanda de administratie voor het eigen bedrijf. Samen zochten ze een plek waar ze wonen en werken konden combineren. Hun oog viel op een kantoorpand aan het Tempsplein. Yolanda: “Het pand had geen keuken en geen badkamer, de plafonds waren verlaagd en het stond al een tijdje leeg.”

Marcel

( 89 )

( 90 )

(B)RUIS MAGAZINE

Veel authentieke details aan de woning zijn behouden. Onder andere de deuren, (een gedeelte van) de vloeren en het doorgeefluik van de eetkamer naar de keuken zijn als vanouds. Ook de driemeterhoge plafonds en de waskoker - die van boven tot en met de kelder loopt - zijn tekenen van de bouwstijl uit de dertiger jaren. Marcel: “We staken het meeste werk in de keuken en het sanitair.

Alle structurele veranderingen hebben we zelf ontworpen waarbij we de stijl van de jaren dertig als referentie gebruikten.”

Buurtgericht werken We duiken terug de geschiedenis in: in 1996 werd het eerste Van der Heyden kind, Dante, geboren.

In 1999 breidde het gezin uit met de komst van dochter Goya. “Onze kinderen speelden net als buurtgenootjes veel op het Tempsplein. Ouders moesten daarbij altijd toezicht houden, vanwege de drugs spuitende junks en alles wat zij achter lieten”, blikt Yolanda terug. “Samen met andere moeders uit de wijk pakten we ons samen: wíj moesten dat plein meer gaan gebruiken en niet de junks. Vanaf dat moment heb ik me jaren ingezet voor buurtgericht werken.”

“Ouders moesten op het plein altijd toezicht houden, vanwege de drugs spuitende junks en alles wat zij achter lieten.”

“Zo organiseerden we met ouderbijdrages een paar jaar achter elkaar een straatspeeldag, toverden we het Raadhuisplein om tot schaatsbaan en organiseerden we rond sinterklaastijd kindermiddagen.

Later pakten de vier jaargetijden buurt, Lindeveld en het Tempsplein, waar ik jarenlang voorzitter van was, zich samen onder Stichting Questor. Dankzij subsidies van de Gemeente Heerlen konden we ons werk voortzetten. De junks verdwenen langzaam van het plein - mede door de opvang die kwam en Operatie Hartslag (aanpak van drugsoverlast en criminaliteit in Heerlen, red.). De junks die bleven, waren welkom, mits ze geen drugs gebruikten in het openbaar en ze hun spullen opruimden. Er was zelfs een enkeling die hielp met de slingers ophangen tijdens de voorbereiding van de straatspeeldagen.”

Het Tempsplein

Yolanda

De blauwe reiger

Kantoorruimte

Vanuit de grote hal lopen we naar boven. Het neon kunstwerk dat aan het plafond van de eerste verdieping hangt, is niet te missen. Marcel: “Het plafond was vroeger open. Je kon dus vanaf de tweede verdieping tot beneden in de hal kijken, over de balustrade. Levensgevaarlijk! Dit hebben we meteen dichtgemaakt. Daardoor ontstond een mooie, compacte ruimte, maar er ontbrak iets. Daar moest dus iets komen. Ik tekende zelf de ‘Neon Cloud’ en liet hem maken.”

( 92 )

(B)RUIS MAGAZINE

De woning telt een stuk of veertien kamers. De kelder en zolder (ja, er is nog een derde verdieping!) niet meegerekend. Op de eerste verdieping werken Marcel en Yolanda. Op de tweede verdieping liggen de slaapkamers en badkamer. Een rondje door de werkkamers toont niet alleen veel grafisch werk en archief, maar ook een opvallend dier: een opgezette, blauwe reiger. “Ja, leuk detail”, zegt Marcel grinnikend. “In het pand van Café Pelt zat vroeger de Blauwe Reiger, een café van Piet van Kollenburg. Samen met mijn neef Lex Nelissen heb ik die opgezette vogel opgehaald om cadeau te doen aan Piet. Twee maanden later belde hij: ‘Kom dat dier maar ophalen, mijn vrouw vindt het niks.’”

( 93 )

“Ik zeg altijd dat ik mezelf hier oud zie worden.”

( 94 )

(B)RUIS MAGAZINE

Niet meer weg van het Tempsplein Terug in de opvallend koele tuin op een warme zomeravond, vertelt Yolanda hoe ze nergens anders meer zou willen wonen. “Het waardevolle van in de stad wonen, is dat je veel om de hoek hebt. We vinden het daarom vreselijk jammer dat de Jan Linders in de Nobelstraat weggaat binnenkort.

We hopen, voor alle inwoners van deze wijk, dat er een supermarkt voor in de plaats komt.” Zijn er ook nadelen aan wonen in het stadscentrum van Heerlen? “Wel een paar. Af en toe wordt er iets vernield. Of piesen mensen na een avondje kermis tegen onze garage aan. Maar niks dramatisch, gelukkig.”

Na 28 jaar woont het echtpaar hier nog erg graag.

Yolanda: “We kunnen kleiner gaan wonen, maar het is ook het huis van onze kinderen. Als zij naar huis komen, is dat naar hier. Ik vind het belangrijk voor hen en voor ons dat we dat ‘thuis’ behouden.

Gelukkig bestaat de optie om de woning levensloop bestendig te maken wanneer dit nodig is. Ik zeg altijd dat ik mezelf hier oud zie worden.”

( 95 )

Toerist in eigen stad:

street art spotten Het is zomer en (B)RUIS neemt je mee naar buiten. Wat dacht je van een middagje street art spotten? Dat is echt Heerlens én er is net een nieuwe street art wandelroute uit van Visit Zuid-Limburg. Wij maken samen met jou een beginnetje en dan maak jij ‘m af. Goed idee? Door Leonie Kohl

Street art in Heerlen: of je het nou bruis of ruis vindt, je komt (of kijkt) er niet omheen. Wat je misschien niet wist, is dat die murals niet zomaar zijn gemaakt om Heerlen mooier, kleurrijker of aantrekkelijker voor toeristen te maken. Achter elke mural zit een verhaal en tijdens deze route ontdek je die verhalen.

Zo leer je jouw stad nóg beter kennen.

lein over Je steekt het Spoorp nge, grijze en daalt af via een la pleintje van trap. Je staat op het links van de de Jumbo en steekt er, richting de rotonde de straat ov grote turborotonde.

De wandelroute begint bij de Visit Zuid-Limburg Experience Heerlen-Parkstad in het Maankwartier, want daar haal je je boekje (€2,95) op waar de hele route in staat. Mocht je er nog niet geweest zijn: niet alleen voor toeristen. Je vindt de Experience bovenaan de helling van het Maankwartier. Je neust er tussen boekjes, folders en Heerlense hebbedingen. Om in de sfeer te komen, kun je digitaal graffiti spuiten en een korte film bekijken over Parkstad in de gratis mini-bioscoop, waarna je je echt toerist in eigen stad voelt. Uitgeneusd en gespoten? Dan mag je koers zetten naar het Heerlen van achter het spoor… De ultieme plek voor bruis én ruis!

( 96 )

Niet iedereen was meteen laaiend enthousiast over deze ‘moslima met bomgordel’, zoals ze volgens het boekje werd genoemd door een verontrust raadslid. Deze dame is niet alleen XXL, maar ook groots in haar symboliek. Je spot tegelijk die patronengordel, een vredestak en een Heilig Hart. Ogenschijnlijke tegenstrijdigheden waar de Chileense kunstenaar wellicht zelf mee te maken heeft gehad. Hij wilde Heerlen in ieder geval veel vertellen.

(B)RUIS MAGAZINE

Loop verder de Kempkensweg in en houd de rechterkant in de gaten.

Het ene kunstwerk staat hier pal tegen het andere.

Je gaat van een XXL-mural naar het grootste street art kunstwerk van Europa: Aurora. Hier zit pas echt een bijzonder verhaal achter, want het Spaanse kunstenaarscollectief Boa Mistura, die haar carrière is begonnen met kleur geven aan de achterbuurten van Madrid, kreeg zelfs hulp van de flatbewoners bij de totstandkoming van deze enorme mural. De Auroraflat had niet zo’n beste naam, in de media kwam je omschrijvingen tegen als achterbuurt, overlastflat, achterstandswijk, verpauperd en andere benamingen vol ruis. Wat een likje (of duizenden likjes) verf kan doen, wordt duidelijk als je foto’s van voor en na opzoekt. Aan de zijkant van de flat staat een dichtregel die niet alleen perfect bij deze flat, maar bij heel Heerlen past.

Mooi 3D, dit gat in de gevel. Kunstenaar 1010 staat bekend om zijn raadsels, maar toch weten we dat dit gat een bodemloze put symboliseert van verdriet, wanhoop en schaamte. Daar kunnen we wel wat mee in Heerlen. De contouren volgen de landsgrenzen van Congo, heel ver hier vandaan, maar ook met een niet onbesproken mijnverleden.

Dit wetende, is het cirkeltje bijna rond.

Je loopt terug waar je vandaan kwam, richt ing de kleinere rotonde.

Deze grote mural ‘hangt’ in de buurt van het ooit zo beruchte busstation. In de strijd tegen de drugsproblematiek uit de jaren negentig en nul, hebben we misschien wel veel camera’s opgehangen. Althans, dat vond deze kunstenaar en daarom maakte hij dit staaltje protestkunst. Als je beter kijkt, lijkt de camera op een piñata! En wat doe je daarmee?

Juist ja…

( 97 )

Barcelona, Chili, Hamburg… de street art kunstenaars in Heerlen komen van over de hele wereld.

Daarom is het extra leuk om af te sluiten met een lokale kunstenaar. Fish ofwel James Jetlag maakte deze exotische compositie Green Over Gold, waarbij goud staat voor geld en groen voor de natuur.

Ze staan op gespannen voet met elkaar, maar wie voert de boventoon? Een topstuk voor wie houdt van hyperrealistische street art.

Even verder de Willemstraat in zie je een grote, kleurrijke mur al aan je linkerkant.

ukje verder Je loopt weer een st eg en let nu over de Kempkensw al achter een op een kleurrijke mur hek.

Deze mural brengt leven in een heel grijs en verborgen hoekje. Goed voor mooie, contrastrijke plaatjes die passen bij Heerlen. Zo zie je maar weer: soms moet je goed opletten om street art te spotten.

Sla rechts de Willemstraat in en let op een gevel om het hoekje, op een binnenplaats.

Op het eerste gezicht haal je hier wel een auto uit, maar overal liggen losse onderdelen. Het is een oude Ford die verwijst naar mono-industrieën zoals de auto-industrie of in ons geval de mijnindustrie.

De boodschap achter deze uiteenspattende auto is dat dergelijke industrieën niet alleen tot welvaart leiden, maar ook schaduwkanten hebben. We kunnen meepraten.

( 98 )

(B)RUIS MAGAZINE

De tour gaat nog verder, langs veel meer murals in de stad. Wij spoelen door naar de laatste mural van de tour (spoiler alert), want deze staat misschien wel het meest symbool voor Heerlen. Het is een favoriet van velen en voor elke treinreiziger een echte binnenkomer. Voor Heerlen geen mooie feniks die verrijst uit haar as, maar een ‘alledaagse’ reiger die verrijst uit alles wat er gebeurde in het verleden. Heerlen Heron staat ook nog op een symbolische plek: op de gevel van het voormalige CBS-gebouw, dat Heerlen moest redden na de sluiting van de mijnen.

Toch nog eentje dan? Op nog geen tien minuutjes lopen van het Maankwartier kom je bij een soort minigalerij in een woonwijk. Hier vind je vier oogstrelende murals die nog echt onontdekt zijn.

Navigeer naar Oude Kerkstraat 78 om de eerste te spotten en loop verder de straat af voor de rest.

Wauw-moment gegarandeerd!

Dit artikel is tot stand ge komen in samenwerking met Visit ZuidLimburg en Stichting Stre et Art.

( 99 )

HET FAALVER

( 100 )

(B)RUIS MAGAZINE

RHAAL VAN JASPER VAN DE VIN

*Getalenteerde horecaondernemer die op 21-jarige leeftijd een sterrenzaak overnam *Snapt dat Heerlen en graffiti onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn *‘Faalde’ met restaurant Graffiti *Heeft geen spijt, maar gaat het op 24-jarige leeftijd wel een stukje rustiger aan doen

In deze rubriek spreken we Heerlense ondernemers, die hun project, winkel of initiatief ondanks alle investeringen, plannen en goede wil niet hebben kunnen laten slagen. Waar ging het mis? En wat zijn de geleerde lessen?

Door Leonie Kohl

In maart dit jaar moesten zowel eigenaar Jasper van de Vin als Heerlen afscheid nemen van een van de laatste culinaire bastions van het centrum, restaurant Graffiti. Het opmerkelijk gelegen pand aan de Laanderstraat 27 (een echte Peutz!) heeft een culinaire geschiedenis vol Michelinsterren. Met restaurant Graffiti deed Jasper het anders: rauw en gedurfd, helemaal Heerlens.

Wat ging er mis? Of beter: wat niet? Door Leonie Kohl

Dit faalverhaal is eerder een baalverhaal, met de b van bizar. Want hoeveel kan er misgaan in vier jaar? Ontspannen en opgelucht neemt Jasper ons mee in de ogenschijnlijk eindeloze opvolging van coronamaatregelen, een energiecrisis, krapte op de arbeidsmarkt én torenhoge inflatie. Menig ondernemer was al omgevallen bij crisis nummer één, maar Jasper doorstond er minstens vier. Tot begin dit jaar.

“In 2019 nam ik Cucina del Mondo over van Servais Tielman, ik was toen 21 jaar. Ik had vanaf mijn veertiende in de horeca gewerkt en ben er in doorgegroeid. Op mijn zestiende liep ik stage bij Cucina del Mondo en werkte daarna als zelfstandig werkende kok. Toen de kans voorbijkwam om Cucina del Mondo over te nemen - Servais ging over naar Beluga in Maastricht - zag ik dat als een grote kans.

Het was een sterrenzaak en hoe vaak komen dit soort kansen langs?”

Zelf zou hij doorgaan zonder ster, maar wel met zijn eigen concept dat op 1 mei 2019 opende: Graffiti.

“Graffiti hoort bij het centrum van Heerlen en het interieur zat al onder de graffiti. Ik heb dat door laten trekken tot buiten, tot op de luiken. Ik wilde lekker eten aanbieden voor een eerlijke prijs. We zijn begonnen met street food van over de hele wereld: Japanse wakiburgers, pokébowls, klassieke kreeftgerechten, maar de vraag naar luxer eten bleef. Ondanks dat het initiële concept achter Graffiti goed werd omarmd, zijn we in december 2019 overgestapt op fine dining. Ik ervoer dat als positief: ander soort gerechtjes, fijner werken en nog meer gericht op kwaliteit.”

( 102 )

(B)RUIS MAGAZINE

Toen kwam corona Vanaf maart 2020 moest alles anders vanwege de coronapandemie en de daarbij horende maatregelen. Daar kijkt Jasper in principe niet negatief op terug: “We hadden een samenwerking met Beluga opgezet. Mensen konden eten bestellen dat werd thuisbezorgd. Dat hebben we geweten. Op een gegeven moment hadden we 700 bestellingen op één avond en reden we met negen busjes rond. Je was samen lekker bezig en we draaiden wereldomzetten, maar ik heb werkelijk alles en meer terug kunnen betalen aan de Belastingdienst. Dat was een enorme kater, nadat je dacht de coronapandemie als zaak overleefd te hebben.”

Grofweg volgde op de coronacrisis de energiecrisis.

“Ik had rekeningen van 8000 euro per maand en daar zat het gas nog niet eens bij. Ook de inflatie hakte er in. Een fles room werd van de een op de andere dag wel vijf euro duurder. Dat kun je simpelweg niet allemaal doorberekenen, dan moest ik vijf euro voor een biertje gaan vragen, dat is niet realistisch. Met een huur van 7000 euro per maand had ik totaal geen vet meer op de ribben.

Dan heb ik het nog niet gehad over de krapte op de arbeidsmarkt. Op een gegeven moment stonden we nog maar met z’n tweeën in de zaak.”

“Op een gegeven moment stonden we nog maar met z’n tweeën in de zaak.”

“Toen ik besloot dat het zo niet verder kon, viel er een last van mijn schouders.”

Volle tafels, lege bankrekening Zowel fysiek als mentaal was dat een heftige periode. Jasper stond van acht uur ’s ochtends tot na middernacht in de zaak. “Ik stond zelf in de bediening en het contact met de gasten vond ik wel heel leuk: de feedback was bijna altijd positief.

De zaak liep ook gewoon heel goed, want twee weken vooruit was het al volgeboekt. Dat was het positieve, maar in januari dit jaar begon ik te rekenen. Er bleef ondanks het harde werken en de volle tafels vrijwel niks over. Ik had zoveel financiële klappen gehad: tijdens corona, met de inflatie, met de energiecrisis… Het was op. En eerlijk: toen ik besloot dat het zo niet verder kon, viel er een enorme last van mijn schouders.”

Opluchting is de emotie die de boventoon lijkt te voeren bij Jasper. “Achteraf ben ik echt blij met de keuze. Ik heb nu geen stress meer over de rekeningen. Het einde was echt de moeilijkste periode. Ik had door kunnen pakken, maar als ik zie hoe het er nu nog steeds voor staat wat betreft personeel en hoge inkoopkosten, ben ik blij dat ik het niet gedaan heb. Ondanks dat ik nu in de schuldsanering zit, heb ik er absoluut geen spijt van. Ik ben nog jong en werk weer fulltime als kok in loondienst. Ik vind het heerlijk, want met Graffiti had ik geen vrije tijd.”

Compleet plaatje Jasper kijkt er dus positief op terug, er waren ook genoeg hoogtepunten: “Heel leuk was dat artiesten die in de schouwburg optraden van te voren of nadien in de zaak kwamen. Zo heb ik veel beroemde gasten gehad, zoals Philippe Geubels, Theo Maassen, Peter Pannekoek en De Lama’s.

Voor die laatste heb ik destijds een aparte ruimte klaargemaakt, die hadden te veel lol om tussen de andere gasten te kunnen zitten.” Jaspers gasten kwamen niet alleen uit Parkstad, maar ook uit Amsterdam, Rotterdam, Duitsland en via de NAVObasis in Brunssum ook uit Amerika. “Het was een unieke locatie en we boden het complete plaatje.

Het eten en drinken was goed en je raakte niet snel uitgekeken. Daar kwamen de mensen voor.”

Wat betreft de geleerde lessen: het was gewoon een sh*tperiode, maar Jasper zal dan ook niet meer snel een sterrenzaak overnemen. “De kosten voor de aangegane abonnementen en diensten waren torenhoog, net als de verwachtingen van de gasten. Dat wil ik niet meer, ik wil rustig iets kunnen opbouwen. De komende jaren zal dat niet gaan, maar het ondernemen blijft er bij mij toch altijd inzitten.”

( 105 )

HEERLENS GERECHT

spareribs from scratch van Frank Pommé

Heëlesje luu geven een kijkje in eigen keuken en delen een van hun favoriete gerechten. Frank Pommé deelt dit keer het recept van zijn zelfgemaakte barbecue spareribs. Door Judith Bouwels

( 106 )

(B)RUIS MAGAZINE

WAT JE NODIG HEBT • Barbecue met deksel, thermometer en regelbare ventilatie • Houtskool of briketten • Rookhout, bij voorkeur kersen- of appelhout (tegenwoordig ook verkrijg in de supermarkt in de vorm van snippers) • Aluminiumfolie • Plantenspuit • Kwast

RECEPT

FRANK Houdt van alles op het gebied van eten, zolang er maar aandacht aan besteed is. “Als je niet met je aandacht bij het bereiden van een gerecht zat, zal het minder goed smaken.”

KOK die na achttien jaar met veel passie en liefde werken

in de zorg een andere weg insloeg. “Het werd tijd om iets te doen met mijn andere passie: koken.”

Woont in BEKKERVELD.

SPARERIBS FROM SCRATCH is het eigen gerecht van

Frank dat hij deelt. “Het gaat bij dit recept voornamelijk om de techniek. Welk sausje of kruidenmengseltje erop komt, laat ik aan de lezer over. Je kunt spareribs natuurlijk kant-enklaar kopen, maar op deze manier haal je meer voldoening uit de maaltijd.”

SMAAK & VERMAAK op het Pancratiusplein is één van zijn favoriete horecagelegenheden in Heerlen.

Franks NUMMER ÉÉN KOOKTIP is: proeven. “Tussendoor proeven om te zien hoe je je eten nog lekkerder kunt maken.

En je aandacht erbij houden. Het is zonde als je er tijd in hebt gestoken en het dan niet lekker is.”

INGREDIËNTEN • Dikbevleesde rauwe sparerib (vraag aan je slager) • Barbecue rub naar smaak • Barbecuesaus naar smaak • Boter • Donkere basterdsuiker • Appelsap en/of appelciderazijn

1 Verwijder het vlies van je spareribs, door het in het midden van de rib met een bot mes los te wrikken.

Als je er met vinger onder kunt, trek je de rib met veel kracht omhoog.

2 Wrijf de rib rijkelijk in met de door jou gekozen rub.

Meng de azijn en appelsap en vul de plantenspuit met het mengsel.

3 Maak de barbecue klaar door het inrichten van een indirecte zone, wat betekent dat je de kolen of briketten aan één kant van de barbecue legt. De ribs komen namelijk niet direct boven de kolen te liggen. Gebruik niet teveel houtskool of briketten, want je wilt in de barbecue een constante temperatuur van 110/120 graden creëren. Gebruik de ventilatie om de barbecue op de juiste temperatuur te krijgen en laat de deksel zoveel mogelijk dicht.

Meer lucht betekent meer hitte, minder lucht betekent minder hitte.

4 Als de barbecue stabiel op de juiste temperatuur is, gooi je het rookhout erop en leg je de ribs met de vleeskant naar boven. Meer hout is meer rooksmaak. De komende twee uur laten we de spareribs roken en spuiten we deze om het halfuur in met een mengsel van appelsap en azijn. Houd de temperatuur in de barbecue zo stabiel mogelijk. Doe dit door je ventilatie af te stellen en door eventueel kolen toe te voegen.

5 Haal de ribs na twee uur van de barbecue en pak ze in met aluminiumfolie. Leg de ribs met de vleeskant naar onder op de folie en leg op de botkant klontjes boter en bestrooi met basterdsuiker. De ribs gaan nu terug op de barbecue voor de duur van een uur. Nog steeds indirect en op een temperatuur van 110/120 graden.

6 Na een uur haal je de ribs uit de folie en ga je aan de slag met de barbecuesaus. Leg de ribs terug op de barbecue - vleeskant naar boven - en smeer ze om het kwartier in met de saus. Herhaal dit minstens drie keer. De ribs zijn goed als je met een sateprikker makkelijk door het vlees tussen de botjes kan prikken.

7 Eet nu de lekkerste ribs ooit!

( 107 )

FIEDEL Fiedel van der Hijden is oprichter en was artistiek leider van een van de grootste en langstlopende festivals van Heerlen. Nu heeft hij per 1 oktober 2022 het stokje bij Cultura Nova overgedragen aan Lieke Benders, maar drukt hij desalniettemin nog stempels op de stad. We gaan in gesprek over de Stad als Speeltuin, een project in opdracht van Gemeente Heerlen die Fiedel - samen met zijn collega Maartje Austen - met enorme passie uitvoert. Het gaat daarbij om het creëren van experiment, verbinding, multifunctionaliteit, flexibiliteit en sfeer..

EN DE STAD ALS Door Jop Delheij

“DE OPENBARE RUIMTE IS VOOR IEDEREEN.”

UI

N

T S SPEEL

“JE MOET INFORMELE ONTMOETINGSPLEKKEN CREEREN.”

( 110 )

(B)RUIS MAGAZINE

Al op vroege leeftijd ging hij naar buiten, de straat op, om zijn stem in de stad te laten horen. Op zestienjarige leeftijd stond hij op de Promenade met zijn beste vriend Hans Scheijen, bij de onthulling van de waterpartij ontworpen door kunstenaar Theo Lenartz. Fiedel en Hans stonden de stoet ambtenaren en andere belanghebbenden op te wachten, die de plechtigheden van de onthulling samen met de burgemeester van Amsterdam Ed Fontijn kwamen uitvoeren. ‘Is dit nou kunst?’, luidde het ene bord.

‘Een symfonie van pleetegels’, luidde het andere, een zinspeling op de ‘symfonie van tegels’ die de waterpartij volgens de kunstenaar was. De twee jongens waren het duidelijk niet eens met de komst van de inmiddels afgebroken fontein. Dat ging ze niet in de koude kleren zitten. Ze werden meteen opgepakt door de politie voor het demonstreren zonder vergunning.

Deze anekdote is misschien wel tekenend voor de interventies die Fiedel sindsdien heeft gedaan. Wat begon als een enigszins rebels Kultuur Avontuur met theater op straat, is uitgegroeid tot een internationaal theaterfestival dat een grote trots voor Heerlen is geworden. Ook met de Promenade is Fiedel nog niet klaar. De ontwikkelingen van de herinrichting volgt hij op de voet en hij heeft er met de Stad als Speeltuin ook ingrepen gedaan.

Fiedel loopt over van verhalen over bijzondere ontmoetingen in de stad en weet zijn projecten voor een breed publiek toegankelijk te maken.

“Op het moment dat groepen zich door de stad bewegen, is die stad ook van hen en soms moet je ruimte claimen. De Stad als Speeltuin borduurt voort op die gedachte.”

De Stad als Speeltuin begon als initiatief van wethouder Jordy Clemens, om de stad toegankelijker te maken voor verschillende doelgroepen. Hoe dat eruit kan zien legt Fiedel uit: “Op het Pancratiusplein kon je bijvoorbeeld alleen de terrassen zitten. Daar heeft niet iedereen geld voor. Daarom moet je informele ontmoetingsplekken creëren, niet alleen vanwege geld maar ook om sociale redenen.”

Mensen moeten dus de kans krijgen om gebruik te maken van een plein als het Pancratiusplein.

En een object zoals de bank van Rob van Acker kan daar voor zorgen. Je kunt er met je vrienden hangen, een kind kan erop klimmen, een student kan er studeren en skaters kunnen erop skaten. Een plek in de openbare ruimte die vrijblijvend voor verschillende functies gebruikt kan worden, brengt ontmoetingen teweeg.

Projecten van de Stad als Speeltuin creëren ook participatie. Zo heeft Fiedel een grote schaakmat op de Promenade gerealiseerd voor de deur van boekhandel Van der Velden - van Dam. “Die schaakstukken moeten ’s nachts natuurlijk niet buiten staan, dus Monique (eigenaresse van de boekhandel, red.) zet iedere dag de schaakstukken buiten. Monique is goud waard. Iedere dag wordt daar geschaakt. Het meubel van Rob van Acker in de stadstuin is gemaakt in samenspraak met De Stadstuin. Het geld was eigenlijk op en De Stadstuin heeft ook geïnvesteerd. Dan heb je meteen veel betrokkenheid.” Ook de kleurrijke mini-bibliotheken verspreid over de stad kennen veel betrokkenen. Iedere mini-bieb heeft namelijk zijn eigen bibliothecaris die zo’n bieb schoonmaakt en vult met boeken van Boekensteun Heerlen.

“WE MOETEN NIET ALLEEN LETTERLIJKE MAAR OOK MENTALE RUIMTE BIEDEN OM INITIATIEVEN TE ONTWIKKELEN.”

( 111 )

Niet alleen betrokkenheid maar ook experiment staat bij de Stad als Speeltuin hoog in het vaandel.

Daar geeft Gemeente Heerlen gelukkig veel ruimte voor, aldus Fiedel. De ridders die in de Plaarstraat en op het Schelmenhofje staan, zag Fiedel langs een weg in België in de uitverkoop. Spontaan heeft hij om goedkeuring gevraagd om de objecten te kopen. “In het geval van Heerlen kun je vaak beter gewoon doen en dan weghalen als het niet werkt.

Het mooie van het project de Stad als Speeltuin is dat we veel ruimte gekregen hebben, ik hoop dat dat zo blijft. Nog sterker, experiment moet werkwijze worden”, zegt hij. Er komen natuurlijk veel functies bij elkaar in een stad en de kunst is om die functies naast elkaar mogelijk te maken en zelfs nieuwe functies toe te voegen aan de openbare ruimte. “Je moet ruimte voor flexibiliteit houden.

Flexibiliteit moet je in de plannen inbouwen. En het mooie is als je die ruimte geeft, gaat het ook leven.”

Dat gaat natuurlijk niet zonder horten of stoten.

“In een stad komen veel dingen bij elkaar en soms zijn er dingen tegenstrijdig: winkeliers willen auto’s voorrijden om in en uit te laden, dat is tegenstrijdig met vergroening. Dan moet je gaan kijken hoe dat zo vriendelijk mogelijk kan: bijvoorbeeld met een bezorgdienst.”

Fiedel wijst erop dat confrontaties ook goed kunnen zijn. In positieve zin spreekt hij: “De openbare ruimte is voor iedereen, men moet zich er op zijn gemak voelen. Je wordt er nu eenmaal geconfronteerd met anderen en dat brengt ongemakken en gemakken.” Die confrontatie zorgt op haar beurt ook weer voor ontmoeting van verschillende meningen en belangen en daarmee ook begrip en empathie, zelfs saamhorigheid in plaats van versplintering. Bij Fiedel staan de mensen voorop.

“Het gaat niet alleen om de hardware, maar om wat je doet met die mensen, het gaat veel meer om de software. Die software moet je helpen ontwikkelen.

Er zijn veel goede ontwikkelingen in Heerlen: de nieuwe zaal van de Nieuwe Nor, het Maankwartier en het nieuwe Thermenmuseum. Maar het gaat niet alleen om gebouwen. We moeten niet alleen letterlijke maar ook mentale ruimte bieden om initiatieven te ontwikkelen. Betrokkenheid van de inwoner is daarbij van belang.”

( 112 )

(B)RUIS MAGAZINE

“Het idee is dat de openbare ruimte van iedereen is en dat je die moet inkleuren en in beweging moet blijven”, zoals Fiedel dat zegt, is een visie die al bij Cultura Nova jarenlang ingebakken zit. Dat zal ook wel zo blijven. Voor Fiedel was de kous echter af. “Ik stond zeven dagen per week ‘aan’. Daarom ben ik moeten stoppen. Het was een berg waar ik niet meer tegenop kon. Ik ben 65 jaar en nu heb ik weer tijd voor andere dingen. Ik heb bijvoorbeeld een fotocamera bij Foto Gery gekocht en een cursus Photoshop gedaan.” Maar zoals wel duidelijk is, is Fiedel van der Hijden nog niet klaar met Heerlen.

“Het blijft boeien en er blijven uitdagingen. Ik vind het fantastisch dat er nieuwe initiatieven van de grond komen. Dat geeft mij voldoening.”

“EXPERIMENT MOET WERKWIJZE WORDEN.”

( 113 )

Saroleastraat 68-70 bouwjaar: 1920 oppervlakte: 153 m² (+ 68 m² opslagkelder)

plek met potentie

Leegstand of kans? De binnenstad van Heerlen kampt - net als veel andere steden - met veel leegstaande winkelpanden. Hiertussen bevinden zich meerdere pareltjes van panden, echte kansplekken. Kun jij door de lege etalages, de gedateerde inrichting en het ‘lege witte vel’ heen kijken? Stadmaker Paul Leufkens kan dat als geen ander. Heerlen is zijn werkveld en hij neemt ons mee naar een plek met potentie van zijn keuze. Door Leonie Kohl

Na overweging van menig pand zijn we deze keer niet bij een hoekpand beland, maar wel weer in de Saroleastraat. Met alle ontwikkelingen in het centrum, is de vraag hoelang er hier nog leegstaande panden zullen zijn. Pauls plek met potentie van deze editie, Saroleastraat nummer 68-70, ligt ingesloten tussen een ander leegstaand pand (met een metalen rolluik) en Pat’s Tosti Bar. Tegen de gevelplint is de trespa (nu nog) alom vertegenwoordigd. De bovenkant van het pand uit 1920 heeft daarentegen een prachtige, monumentale uitstraling dankzij de klassieke indeling en de stilistische elementen.

Wat meteen opvalt vanuit het perspectief van de winkelaar is dat de etalage enorm breed is, wel zeven meter volgens de makelaar. Het geheel van binnen gestripte pand loopt ook vrij diep naar achter. De vele af te nemen meters en de afwerkingskosten van het casco vormen een uitdaging. Het pand bevindt zich op een zogenaamde A1-locatie, de beste locatie in Heerlen-centrum. De advertentie van de makelaar toont verder dat de façade (en die ernaast) op de nominatie staat gerestaureerd te worden. Daarbij wordt aangesloten op het pand van Pat’s Tosti Bar, waarvan de voorkant al in 2020 in ere is hersteld.

Paul en Leonie in gesprek met Patrick Byrman (Pat’s Tosti Bar)

( 115 )

++ TOPLOCATIE IN DE BINNENSTAD, VLAK BIJ MAANKWARTIER EN CORIO CENTER + BEOOGDE GEVELRENOVATIE EN VERVANGING PUI +/- RUIM VLOEROPPERVLAKTE: UITDAGING OM HET KNUS TE MAKEN -- AFWERKING BINNEN IS EEN GROTE KLUS

Ambacht en creatie Vanwege de grootte en navenante huurlasten, lijkt een gecombineerd concept waarbij huurlasten kunnen worden gedeeld een mogelijk verdienmodel. Paul ziet een mix van dienstverlening en retail, waarbij horeca ondergeschikt aanwezig is.

Vanwege de brede doelgroep van de Saroleastraat, zou het aanbod ‘voor ieder wat wils’ moeten zijn.

Ook zou het mooi zijn als ambacht en creatieve makers hun weg vinden naar de binnenstad. Het mooie van de brede, transparante pui is dat je de verscheidenheid van het aanbod en activiteit goed kunt laten zien en prikkelt om naar binnen te gaan.

Het zou een laagdrempelige winkel moeten worden waar iedereen zich vrij voelt om te komen ‘neuzen’.

Een voorbeeld uit andere steden is een marktkraamachtig concept waarbij er één hoofdhuurder is en flexibele ‘onderhuurders’ van kasten of planken. Dat heeft Heerlen nog niet. Het aanbod kan enorm uiteenlopen: vinyl, handwerk, ansichtkaarten, lederwaren, merchandise, verzamelaarsstukken of artikelen uit een bepaalde nichemarkt. Verkopers bepalen wat ze verkopen, maar de presentatie dient wel aan een soort standaard te voldoen die wordt bedacht en bewaakt door de hoofdhuurder.

De (schap)indeling en uitstraling moet in iedere geval smaakvoller zijn dan de gemiddelde kringloopwinkel. De hoge plafonds geven overigens mogelijkheden voor specifieke styling en sfeer.

Paul zou als onderdeel van het concept hier ook een kleine werkplaats kunnen zien, een soort repaircafé bijvoorbeeld. Geheel in een groene en circulaire gedachte in een winkelstraat. Ook een koffiehoek zou onderdeel kunnen zijn van de opzet, uitgebaat door een lokale deelnemer die hierbij gebak zou kunnen aanbieden. De grote ruimte leent zich voor allerlei vormen van creativiteit, maar het moet wel aansluiten op elkaar en op het winkelend publiek van nu.

( 116 )

(B)RUIS MAGAZINE

Die eerste stap en volgende stap In Heerlen zijn er veel ondernemers die de stap naar een eigen pand als moeilijk ervaren (lees ook (B)RUIS #5, artikel: Leegstand, de oplossingen). Voor hen zou dit een eerste stap kunnen zijn.

Geïnspireerd op het Faalverhaal van Geerd Simonis met De Bazaar in (B)RUIS #2 zou je het ook als een kweekvijver kunnen zien, zodat ondernemers vanuit hier kunnen uitgroeien naar een eigen pand.

Paul vindt dat het vooral moet aansluiten op de behoeftes van nu: verrast of geïnspireerd worden, mensen ontmoeten, dingen die online niet kunnen.

EEN STUKJE GESCHIEDENIS Vanaf de jaren dertig huisden hier (in de panden op nummer 68, 70 en 72) afwisselend schoenenzaken, ‘heeren- en kinderconfectie’ en vanaf de jaren zeventig verschillende kapperszaken (Maison Vossen, Louis Hairstyle en Leo Handels). Later zat er een filiaal van de Free Record Shop, later overgenomen door BoekenVoordeel en na de kledingzaak Blue Sky heeft het leeggestaan, tot hopelijk niet al te lang meer.

( 117 )

WAT BRUIST ER? * * * * * * WAT RUIST ER? * * * ‘Effe zitte’-bankjes

Gras op de Promenade

Nieuwe street art route door Heerlen

Kantoren worden appartementen voor alleenstaanden Nieuwe vega(n) lunchroom tegenover Het Duitse Bakkertje

365 dagen per jaar iets te doen in de binnenstad

Automatische boetes bij inrijden binnenstad Wat gebeurt er allemaal in het Corio?

Er valt weinig (buiten) te zwemmen in Heerlen

Geluiden uit de stad opgepikt door de redactie

Het vernieuwde Nederlands Mijnmuseum belicht alle facetten van het kleurrijke mijnverleden.

De ondergrondse winning van steenkool zorgde bovengronds voor gouden tijden.

Maak tijdens je bezoek aan het fonkelnieuwe museum in de binnenstad van Heerlen een nostalgische tijdreis naar de gloriejaren van de Mijnstreek.

Kijk op nederlandsmijnmuseum.nl

Dit is Parkstad

Romeins Knooppunt

Geen enkel gebied heeft een verhaal als dat van Parkstad: Romeinen die wegen en badhuizen bouwden, kerken en kastelen die verrezen in de Middeleeuwen, de vurige goudkoorts rondom steenkool en de val van de allesomvattende mijnindustrie. Als een groene feniks rees Parkstad op en bloeide uit tot een toeristische bestemming van formaat.

Mijntijd

Ridders en Rovers

Transitiejaren

Ontdek Parkstad via 5 indrukwekkende verhalen ditisparkstad.nl ⟶

Nieuw Elan

ditisparkstad.nl • #ditisparkstad

Eijkerweg 109 6269 GG Margraten 043-4581341 info@drukkerijcomar.nl

Sinds 1959 een drukkerij waar ambacht, service en ook ecologisch verantwoord werk heel normaal zijn.

Beleef...

De Miljoenenlijn

Info en Tickets: www.miljoenenlijn.nl stationstraat 22, simpelveld (zuid-limburg)

* Ben jij ondernemer e initiatief? Mail naar: in en wie weet sta jij in d (B)RUIS magazine. * W naar jullie reactie. Vo back en opmerkingen magazine.nl * Volg o bruismagazine * Heb voor Heerlen dat het versterkt? Mail naar fondsheerlen.nl * ww

en vind je dit een leuk nfo@bruismagazine.nl de volgende editie van Wij zijn erg benieuwd oor vragen, tips, feedmail naar: info@bruisons op Instagram: @ je zelf een leuk idee ondernemersklimaat r info@ondernemersww.bruismagazine.nl

Team (B)RUIS Mede mogelijk gemaakt door: Het Ondernemersfonds Heerlen Met dank aan: Rachella Limpens en Ratna Stevens Yvonne, Kelian en Loïs Reijerse Tim Sieben en Rijk Boerma Arne Boekee Janine Dijkmeijer Johan de Niet, Sander Bosch en Jan Willem Souren Groene Golf Heerlen Arjan Huneman en Femke Miedema Monique Wijsman Antonio Nardone Simone Cornelissen Yolanda Clever en Marcel van der Heyden Jasper van de Vin Frank Pommé Fiedel van der Hijden Paul Leufkens en een grote dank aan de adverteerders van (B)RUIS issue #6

(B)RUIS magazine Uitgegeven in eigen beheer info@bruismagazine.nl Mede mogelijk gemaakt door Ondernemersfonds Heerlen Concept & design: Zindzi Slegers Fotografie: Jonathan Widdershoven Redactie: Judith Bouwels, Jop Delheij en Leonie Kohl Drukwerk: Drukkerij Comar B.V. Alle rechten voorbehouden.

Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand en/of openbaar gemaakt in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of op enige andere manier zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.

ISSN: 2772-705X © 2023, Stichting (B)RUIS

ek

el

er

Co

ff e

elov

ers

Artist ’s i mpre

s si o

n-

Bo

h

d an

Ar

ti s

t ’s

i m p re s s i o

uin n-T

A rt i s

im pr

e

io

n-

m

Zien we jou bij Boekhandel Opening Dominicanen Heerlen?

t ’s

ss

ka

Co

ff e e l

o v e rs b a r

zomer 2023

(Op de vierde verdieping bij Berden) Blijf op de hoogte van de laatste ontwikkelingen via

www.boekhandeldominicanen.nl