Neem gratis mee!
za. 13 april LeidschendamVoorburg
• za. 18 mei Maassluis
• za 29 juni Vlaardingen
Beleef de Trekvaarten en het erfgoed in Leidschendam-Voorburg, Maassluis en Vlaardingen
Foto: Carla Breuer, voorzitter van de Erfgoedtafel Trekvaarten Provincie Zuid-Holland en burgemeester van de gemeente Teylingen
“De activiteiten zijn op deze dagen gratis te bezoeken en te doen.”
“We steunen zowel de grotere monumentale projecten zoals het commissarishuis in Leiden, de restauratie van het zakkendragerhuisjes in Delfshaven, de restauratie van de stadskraan in Vlaardingen en de trambrug in Schipluiden
Maar ook de kleinere projecten zijn belangrijk zoals verschillende tentoonstellingen over en onderzoek naar de trekvaarten, de reconstructie van de windas in Vlaardingen, het beeld van Jongkind, de digitale reconstructies van Stichting Verborgen stad en de informatieborden over de trekvaarten in de Bollenstreek
Alles is gericht op het zichtbaar maken van de geschiedenis Het bijzondere is dat je al deze projecten nu kunt zien en beleven op de verschillende Historische Trekvaartdagen die door heel Zuid-Holland worden gehouden Ook daar hebben we aan bijgedragen!”
Trots op ons erfgoed
Carla Breuer vertelt enthousiast over de erfgoedtafel; “Het is een groot netwerk van gepassioneerde organisaties, vrijwilligers en betrokkenen mensen die met elkaar werken aan het beleefbaar en zichtbaar maken van het erfgoed van de trekvaarten Met dit netwerk maken we dat wat vaak onzichtbaar is zichtbaar door deze verhalen te delen ”
“De trekvaarten vertellen onze geschiedenis.”
“De trekvaarten zijn twee eeuwen lang het belangrijkste middel van transport geweest Het verhaal van de intercity van de 17e eeuw bestaat uit het vervoer van mensen
en goederen met de trekschuit en alles wat daar bij komt zoals de jaagpaden, stadspoorten, bruggen maar ook de economische voorspoed die het bracht voor de mensen in de dorpen en steden
De trekvaarten vertellen de geschiedenis van onze waterrijke provincie Het jaagpad is niet een gewoon pad Hetzelfde geldt voor sluizen, bruggen, de blauw-groene verbinding tussen dorpen en steden Als je de geschiedenis kent, als deze zichtbaar wordt gemaakt, dan geniet je nog meer van de omgeving die je ziet ”
“De erfgoedtafel steunt grote en kleine projecten.”
“Onze ambitie is groter dan de provinciegrenzen.”
“De trekvaart gaat over provinciegrenzen heen We willen graag de gebieden waar nu nog wat minder beweging is aan laten sluiten Een andere ambitie is om met kleine ingrepen bewustwording te creëren, zo ben ik in onze eigen gemeente bezig met het benoemen van straatnamen die met de trekvaart te maken hebben ”
“De Historische Trekvaartdag brengt geschiedenis tot leven.”
“Door met de erfgoedtafel samen te komen op veel verschillende trekvaartlocaties heb ik zelf mogen ervaren hoe bijzonder deze geschiedenis is Daarom is de Historische Trekvaartdag ook zo’n fantastisch evenement
Door in de boot te zitten, bijeen te komen en de verhalen te horen van enthousiaste mensen komt de geschiedenis echt tot leven Dan zie je dat we waardevol werk met elkaar doen
Daarvoor wil ik graag de provincie, de projectleider en alle vrijwilligers en organisaties die de erfgoedtafel dragen en succesvol hebben gemaakt, heel hartelijk danken ”
2 H I S T O R I S C H E T R E K V A A R T D A G E N
Kom naar de Trekvaartdagen 2024
Een bijzonder en gratis programma voor iedereen. Alle vaartochten, musea en activiteiten op de Trekvaartdagen zijn gratis te bezoeken en aan deel te nemen.
Gratis rondvaarten
De Trekvaarten hebben een boeiend historisch verhaal Zij hebben bijgedragen aan de spectaculaire economische groei in de vroege zeventiende eeuw Vandaag de dag zijn de Trekvaarten nog steeds als dusdanig te herkennen Stap gratis op een rondvaartboot of een historische trekschuit en ontdek wat er te beleven is langs en op de oude trekvaarten
Kom langs!
Op de Historische Trekvaartdagen vind je een combinatie van bezienswaardigheden, routes voor wandelen, fietsen en varen, lezingen,
locatietheater, amusement en beleving Musea, historische gebouwen, stadsarchieven, molens, kerken en vele andere locaties openen hun deuren
In deze Trekvaartkrant lees je alles over de Historische Trekvaartdagen die plaats vinden in Leidschendam-Voorburg, Maassluis en Vlaardingen
De programma’s van Midden-Delfland, Leiden, Den Haag en Schiedam vind je in de tweede editie van de Historische Trekvaartkrant die medio augustus wordt uitgegeven
W ij wensen je veel leesplezier en zien je graag bij een van de Historische Trekvaartdagen!
Bureau de Rode Draad | Wendy Hofman & Jolanda Robinson Workin’ it! | Marlijn Kok
Te bezoeken op 8 locaties!
De trekvaartdagen
• Leidschendam-Voorburg (za 13 april)
• Maassluis (za 18 mei)
• Vlaardingen (za. 29 juni)
• Midden-Delfland (za 14 september)
• Den Haag (za 14 september)
• Leiden (zo 15 september)
• Schiedam (van do 3 t/m zo 6 oktober)
3 H I S T O R I S C H E T R E K V A A R T D A G E N
Op zaterdag 13 april 2024 presenteren de Erfgoedpartners, verenigd in het Erfgoedpodium, het erfgoed in de gemeente Leidschendam-Voorburg in al zijn facetten.
De historische ker nen Leidschendam, Voorburg en Stompwijk kennen een rijke geschiedenis, die terug te vinden is in monumenten, parken en molens én ook in de verhalen over vroegere inwoners en bezoekers als de Romeinen, Constantijn en Christiaan Huygens, Prinses Marianne, Spinoza en Vincent van Gogh Deze ‘Schatten aan de Vliet’, worden op de Erfgoeddag, samen met de organisatoren van de Historische Trekvaartdagen en de opening van het toeristisch vaarseizoen, op zaterdag 13 april 2024 tussen 11 00 en 17 00 uur in de spotlights gezet
Officiële opening
Kom tussen 13 00 en 14 00 uur langs bij de feestelijke opening in de sluis van Leidschendam!
Historische Trekvaartdag Leidschendam
Tussen 13 00 en 14 00 uur vindt in de sluis van Leidschendam de officiële opening van de Historische Trekvaartdag, en de Erfgoeddag plaats én wordt het toeristische vaarseizoen geopend met muziek, Vlietwater & ijs van Fanielje Bezoekers van de Historische Trekvaartdag / Erfgoeddag kunnen ook de rest van de dag genieten van een mooi programma
Zo wordt er door de Vrienden van de Dorpskerk (de Peperbus), in samenwerking met de Vereniging Erfgoed Leidschendam en Stichting Verborgen Stad, doormiddel van film, foto’s, verhalen en prenten een historisch beeld geschetst over de Leytsche Dam Er vindt een speedlezing plaats over de geschiedenis van Leidschendam-Voorburg en Theatergroep Onderwater deelt de mooiste reisverhalen uit de 17e eeuw (gratis)
Houtzaagmolen De Salamander is ook dit jaar weer opengesteld Tussen 11 00 en 16 00 uur vinden er rondleidingen en zaagdemonstraties plaats, kunnen kinderen figuurzagen en tonen houtdraaiers Martien en Jan hun vaardigheden
Bekijk het volledige programma, inclusief alle tijden, via de website: https://www historischetrekvaart nl/leidschendam/ of scan de QR-code
4 H I S T O R I S C H E T R E K V A A R T D A G E N
SCAN MIJ!
Historische Trekvaartdag Voorburg
T ijdens de Erfgoeddag / Historische Trekvaartdag is er in Voorburg in het Huygenskwartier en rondom de Oude Kerk van alles te beleven
Stichting Mooi Voorburg viert dit jaar haar 13de lustrum Bij de informatiestand ontvangen bezoekers flyers met het volledige programma van de Erfgoeddag, folders van de Monumentenroute en beeldenroutes van Mooi Voorburg Ook wordt de dorpspomp om 11 00 uur officieel in gebruik genomen Met deze handeling start de Erfgoeddag in Voorburg en wordt het Mooi Voorburg geopend Om 14 00 uur maakt Forum Hadriani een rondgang
Prinses Marianne, de jongste dochter van Koning W illem 1 leefde van 1810 tot 1883 in Voorburg en bezat in die tijd drie buitenplaatsen aan de Vliet en een bijzondere villa Stichting Erfgoed Prinses Marianne informeert de bezoekers bij de informatiestand in het Huygenskwartier
Aanmelden voor de wandeling naar deze locaties om 14 00 uur kan via secretariaat@erfgoedprinsesmarianne nl
Ook de Historische Vereniging en de Archeologische Werkgroep staan met een informatiekraampje in het Huygenskwartier De Werkgoep biedt om 14 00 uur een rondwandeling aan bij Forum Hadriani
Gedurende de hele dag is de Oude Kerk in Voorburg open voor bezichtigingen Er vinden rondleidingen plaats (ook in de toren!) en stadsbeiaardier Gerda Peters bespeelt ’s middags het carillon
Ook bij Molen De Vlieger en het Huygensmuseum Hofwijck is er van alles te doen en te zien!
Bekijk het volledige programma, inclusief alle tijden, via de website: https://www historischetrekvaart nl/voorburg/ of scan de QR-code
5 H I S T O R I S C H E T R E K V A A R T D A G E N
SCAN MIJ!
Historische Trekvaartdag Maassluis
Zaterdag 18 mei presenteren vele partners uit Maassluis de Historische Trekvaartdag Maassluis. Tijdens deze dag ontdek je in een historische ambiance de Vlieten en de Delflandse Trekvaart met al wat daar op, in en rondom te beleven, ervaren en te zien is!
Maassluis, de eerste stad aan de Waterweg én Sleepboothavenstad van Nederland is direct gelegen aan de Delflandse Trekvaarten In het verre verleden zorgden de Trekvaarten voor vervoer van en naar Delft en Den Haag
Op deze dag kun je de Trekvaarttentoonstelling in Museum Maassluis bezoeken, kun je varen met Warbout Rondvaarten, waan je je in de jaren 1500-1800 van de vorige eeuw, ontdek je via 5D hoe de Monstersche Sluis er vroeger uit zag, kun je Oudhollandse spellen doen, hoor je verhalen over Maassluis en de Trekvaart van stadsgidsen, bezoek je de unieke Groote Kerk - de enige op een kerkeiland in Nederland - én kom je een stadsomroeper, een goochelaar & een stadsdichter tegen Ook kun je varen met de Trekschuit ‘De Goude Leeuwin’, waarbij de trekschuit wordt voorgetrokken door een echt trekpaard!
Ontdek zelf het trekvaartverleden en de maritieme historie van Maassluis in het historische Stadshart
Kom langs en ervaar zelf de dag die je niet mag missen!
6 H I S T O R I S C H E T R E K V A A R T D A G E N
SCAN MIJ!
De Historische Trekvaartdag Maassluis valt samen met de opening van het vaarseizoen in Maassluis Stichting Sleepboothaven Maassluis en Loods M organiseren op deze dag ‘De Dag van de Zeesleepvaart’ met diverse maritieme activiteiten
Tussen de buitenhaven en het historisch Stadshart is er gratis ver voer met een Jan Plezier
Programma
Bezoek... Museum Maassluis met de tentoonstelling ‘’Effectief en Betrouwbaar - Trekvaart tussen Maassluis en Delft’’, het Nationaal Sleepvaart Museum Maassluis, Molen de Hoop, de historisch ambachtelijke markt en de winkels Neem plaats op een terras, wandel naar de W ippersmolen, ontdek schilder Jongkind, zoek de gevelsteen de Goude Leeuw en 5D Locatietheater
Doe mee aan de oudhollandse kinderspellen en de kleurwedstrijd, laat je verrassen door het Meemaakpodium Maassluis, de Troubadour, de Stadsomroeper, de Goochelaar of doe mee met de scoutinggroep Karel Doorman
Vaar mee met Warbout Rondvaarten of met de Trekschuit ‘De Goude Leeuwin’ en ontdek de Monstersche Sluis, luister naar de Stadsdichter en doe mee aan wandel- en fietstochten
Kortom; laat je verrassen in Maassluis!
https://www historischetrekvaart nl/maassluis/
De Goude Leeuwin... een parel van een schuit!
Tussen Maassluis en Delft was bijna 250 jaar lang een dagelijkse vaarverbinding, die net zoals de bussen en treinen, elke dag stipt op tijd vertrok Tussen 1645 en 1891 voeren dagelijks drie trekschuiten heen en weer. De afstand was 13,5 km en de reis duurde ca twee uur
W ist je dat ‘De Goude Leeuwin’ is vernoemd naar de gerestaureerde gevelsteen ‘De Goude Leeuw’, die nog steeds te zien is aan de overkant van haar ligplaats aan de Veerstraat in Maassluis?
In 2024 vaart De Goude Leeuwin meerdere keren met trekpaard als onderdeel van het vaarrondje ‘Zoet-Zout’ Meer info: www ervaarmaassluis nl
Na 1900 verdween de trekschuit door de trein Totdat vele vrijwilligers ‘De Goude Leeuwin’ bouwden en die in 2021 te water lieten Zij is een parel van een schuit en net als een parel stukje bij beetje gegroeid met gebruik van historisch (werk)materiaal Het is het type Snik, een zeilende schuit, die tussen 1696 en 1743 zorgde voor vrachtvervoer
Op de Historische Trekvaartdag Maassluis is De Goude Leeuwin in volle glorie te zien en te beleven!
7 H I S T O R I S C H E T R E K V A A R T D A G E N
Historische Trekvaartdag Vlaardingen
Op zaterdag 29 juni is er tijdens het Haring- en Bierfestival extra aandacht voor de bijzondere geschiedenis van Vlaardingen Haringstad. Op deze dag viert heel Vlaardingen feest met een historisch tintje De Historische Trekvaartdag karavaan strijkt neer in Vlaardingen en brengt de geschiedenis van de stad, de haven en de Vlaardingse Vaart tot leven met veel gratis activiteiten.
Vanaf de 17e eeuw groeit de Vlaardingse haringvloot uit tot de grootste ter wereld Vanaf 1654 kwam er een geregelde trekschuitverbinding naar Delft en Maassluis tot stand die haring, bier, melk en andere goederen
vervoerde gecombineerd met het vervoer van personen De trekschuit bracht op deze manier grote economische voorspoed naar Vlaardingen Beleef de geschiedenis van Vlaardingen en stap op 29 juni opnieuw in de trekschuit!
Gratis
Het hele programma van de Historische Trekvaartdag is tussen 10 00-16 00 uur gratis te bezoeken Stap in de trekschuit of de fluisterboot, bezoek de musea, loop met de gidsen door de stad of waan je terug in het Vlaardingen van de 17e eeuw met de 5D app (Canals5D) Ook zijn er diverse leuke wandel- en fietstochten
8 H I S T O R I S C H E T R E K V A A R T D A G E N
Programma
Westhavenkade (rondom Museum Vlaardingen)
Het museum Vlaardingen is geopend en op de kade is een grootse markt met ambachten uit het verleden Bezoek museumschip de Balder en zie de historische stadskraan in actie tijdens het laden en lossen van de trekschuit Dit is ook het vertrekpunt voor de escapegame De Bende Zwartpoot waar je met groepjes van 4 aan mee kunt doen
Westhavenplaats noord
Vertrekpunt voor fluisterboot de Andante naar de Vlaardingse Vaart en het melkmuseum Zonnehoeve Vaar mee met de historische trekschuit de Gouden Leeuwin door de haven, geniet van het locatietheater, muziek en bekijk de verschillende demonstraties
Vlaardingse Vaart
Bezoek een van de oudste boerderijen uit het gebied: melkmuseum de Zonnehoeve aan de Trekkade 24 Vaar mee met de fluisterboot of kom op eigen gelegenheid en zie hier hoe de geschiedenis van de melkvaart levend wordt gehouden Ook zijn er demonstraties van de historische windas die gebruikt werd om schuitjes over te zetten van de polder naar de vaart
Bekijk het volledige programma, inclusief alle tijden, via de website: https://www historischetrekvaart nl/vlaardingen/ of scan de QR-code
SCAN MIJ!
50-jarig bestaan Haring en bierfestival
Vanwege het 50-jarig bestaan van het Haring- en bierfestival is er een uitgebreid programma voor jong en oud van 21 t/m 30 juni 2024
https://haringenbierfestival nl
9 H I S T O R I S C H E T R E K V A A R T D A G E N
Rondkijken in de zeventiende eeuw als een soort ‘Google Streetview’!
In de zestiende eeuw ontwikkelt zich een unicum: varen volgens - dienstregeling op een vast traject met beurtschepen Vertrektijden en opstapplekken vinden reizigers in almanakken, inclusief aangepaste dienstregelingen op feestdagen, na te slaan in veerhuisjes en taver nes
In de loop van de zeventiende eeuw wordt een netwerk van trekvaarten aangelegd Hiervoor worden onteigeningen gecompenseerd en bruggen en sluizen aangepast De betrouwbare logistiek is de basis van een bloeiende handelseconomie Rond 1670, op het hoogtepunt van de trekvaart, gaat bijna 70% van het Hollandse personenvervoer per trekschuit
Stichting Verborgen Stad brengt het boeiende verhaal van de trekvaarten tot leven Via de (gratis) app Canals5D kun je als een soort ‘Google Streetview’ rondkijken in de 17e eeuw
Zelf tijdreizen? Download de (gratis) app Canals5D, scan de QR-Code of neem een kijkje op www canals5d nl
1 0 H I S T O R I S C H E T R E K V A A R T D A G E N
Foto: Leiden Lammenschans | Bron: Stichting Verborgen Stad
SCAN MIJ!
SCAN MIJ!
Bron: Stichting Verborgen Stad
Leidschendam | Leytsche Dam
Lange tijd vormt de ‘Leytsche Dam’ het grootste obstakel op de route tussen Leiden en Delft Schepen moeten hier namelijk óver de dam worden getrokken en dat levert lange wachttijden op Ondanks de nieuwe sluis die in 1648 wordt aangelegd blijft het druk met schepen, die voor de dan net aangelegde sluis wachten Honderdduizenden trekschuitpassagiers – per jaar – bieden ook kansen, vooral voor de taver ne-eigenaren op deze plek
Tijdreizen naar Leidschendam? Scan de QR-code
SCAN MIJ!
Bron: Stichting Verborgen Stad
Voorburg | De Vliet
Bij Voorburg, op de locatie van ‘het Kippenbruggetje’, komen de Vliet vanuit Leiden, de Delftse Vliet en de Haagse Trekvliet samen In de zeventiende eeuw, varen honderdduizenden passagiers door dit idyllisch stukje Holland Rond 1700 is de welvaart goed zichtbaar Grazige weides, boomgaarden en vooral prachtige buitenhuizen aan het water Vanwege de komst van de steeds grotere, gemotoriseerde schepen wordt de bocht in de Vliet in de negentiende eeuw verbreed De oude brug en een aantal buitenhuizen moeten wijken en veel van de idylle verdwijnt
Tijdreizen naar Drievliet / Voorburg? Scan de QR-code voor Voorburg
Maassluis | De Monstersche Sluis
Aan de digitale reconstructie van de Monstersche Sluis wordt momenteel hard gewerkt Deze reconstructie is klaar tijdens de Historische Trekvaartdag / Maassluis Vaart, op 18 mei
De in Maassluis nog altijd prominente Monstersche Sluis werd begin zeventiende eeuw aangelegd Het vissersstadje liftte mee op economische bloei van de zeventiende eeuw In 1614 werd het zelfstandig Vanaf de sluis waren aan de ene kant de trekschuiten en binnenvaartschepen te zien, en aan de andere kant de vissersschepen die vanuit de Maas in de haven aanmeerden
SCAN MIJ!
Bron: Stichting Verborgen Stad
Vlaardingen | De haven
Vlaardingen heeft een grote haven voor zo’n klein stadje Niet vreemd, want eeuwenlang draait alles hier om de haringvisserij Rond 1750 groeit de haven nog steeds Langs dit deel van de kade verrijzen nieuwe pakhuizen Zo bouwt de rijke reder en burgemeester Van der Linden er rond 1740 een groot, modieus huis Ieder jaar op 15 juni ziet hij vanuit hier de vloot haringbuizen uitvaren Deze ‘Buisjesdag’ wordt nog altijd gevierd
Tijdreizen naar Vlaardingen in 1750? Scan de QR-code
SCAN MIJ!
Bron: Stichting Verborgen Stad
Vlaardingen | ‘t Hof
In de zeventiende eeuw zet Pieter van Ruytenburch zijn familie op de kaart Direct ten oosten van de haven laat hij een landhuis bouwen dat voor alle Vlaardingers goed te zien is Zijn zoon en kleinzonen bouwen het uit tot een volwaardige buitenplaats: Het Hof van Vlaardingen
Tijdreizen naar het Hof van Vlaardingen rond 1700? Scan de QR-code
1 1 H I S T O R I S C H E T R E K V A A R T D A G E N
Kom langs bij de Historische Trekvaartdagen!
za 13 april LeidschendamVoorburg
• za 18 mei Maassluis
• za 29 juni Vlaardingen
In september en oktober vindt op vier andere plaatsen in Zuid-Holland een Historische Trekvaartdag plaats; op 14 september in Midden-Delfland en Den Haag, op 15 september in Leiden en op 5 en 6 oktober in Schiedam
In samenwerking met partners in de verschillende steden worden er tijdens de Historische Trekvaartdag volop gratis activiteiten aangeboden Er is van alles te zien en te beleven; musea, parken, kerken en molens zetten hun deuren open, er wordt gevaren en gewandeld, er zijn lezingen en in iedere stad zorgt locatietheater voor leven in de brouwerij Op 14 en 15 september worden de activiteiten in Den Haag, Midden-Delfland en Leiden gecombineerd met de Open Monumenten Dagen Het thema ‘Erfgoed van routes, netwerken en verbindingen’ sluit dit jaar naadloos aan; de trekvaarten hebben bijgedragen aan de spectaculaire economische groei in de vroege zeventiende eeuw
za 14 sept Midden-Delfland en Den Haag
• zo 15 sept Leiden
• za 5 en zo 6 okt Schiedam
Historische Trekvaartdagen najaar 2024
Midden-Delfland (14 september)
Stap terug in de tijd bij De Overtoom, bewonder het indrukwekkende Jongkindbeeld en ontdek de historische betekenis van de Trambrug Laat je informeren bij de informatiezuilen, bezoek Slot Keenenburg en verken Museum Het Tramstation
Den Haag (14 september)
In Den Haag vaar je mee door de grachten en over de Vliet, kun je beurtschip de Hendrina Johanna bezoeken, is het Buitenmuseum geopend, zijn er haventours, ontdek je de trekvaart naar Loosduinen en Scheveningen en is er theater en muziek
Leiden (15 september)
Op 15 september kun je ieder half uur op een rondvaartboot stappen die door het historische centrum vaart Kom langs op het Pieterskerkplein, laat je informeren, bezoek een lezing of wandel mee met een van de gidsen!
Schiedam (5 en 6 oktober)
Tijdens het eerste weekend van oktober, 5 en 6 oktober 2024, vindt Zie de Schie plaats Een primeur in het dagprogramma is de historische trekvaarttocht Van de oorspronkelijke opstapplaats in het historisch centrum van Schiedam wordt met een originele trekschuit en deels met een trekpaard naar buitenplaats De Tempel gevaren
De Historische Trekvaartdag brengt de geschiedenis van de steden tot leven!
Kom langs en beleef de geschiedenis.
Houd de socials van de Historische Trekvaartdag in de gaten of kijk op historischetrekvaart nl voor de complete programma's
