bovatinfo 2022-4

tegelzetters

Het exoskelet in de harde praktijk!

‘Kies tegelzetten’ weer van start!

vakblad voor de tegelspecialist

Zij-instromen in de tegelbranche!

voorwoord kwartaalagenda

In deze rubriek vindt u de belangrijke data voor de tegelbranche. Uw regio-vergadering, het jubileumfeest van uw bedrijf, de lancering van uw nieuwe product i n deze agenda? Mailt u dan AUB uw contactgegevens, de aard van de bijeenkomst, de datum, tijd en locatie naar redactie@bovatin.nl, dan vermelden wij ze in deze agenda!

NB: Wilt u een evenement bezoeken? Neem dan altijd eerst even contact op met de organisator!

Bestuur bovatin

Het bestuur van bovatin vergadert in 2023 op de donderdagen 2 februari, 30 maart, 11 mei, 6 juli, 7 september, 2 november, 14 december, aanvang 14.30. Per vergadering nog besloten of deze fysiek of online plaatsvindt.

Bestuursvergaderingen zijn in principe besloten, maar u kunt als bovatin-lid, wanneer u wilt dat het bestuur uw vraag behandelt, die aan één van de bestuursleden stellen. (mail en adressen zie elders in deze bovatinfo). Of mail uw punt dan tenminste 14 dagen voor de betreffende vergadering aan de secretaris, secretaris@bovatin.nl, dan komt uw mail op de agenda.

Alvast voor uw agenda:

Van 6 tot en met 10 februari 2023 vindt weer de Bouwbeurs plaats, met opnieuw het ‘Tegelplein’, waar – naast acht andere vooraanstaande spelers in de keramiekbranche – u ook bovatin kunt ontmoeten.

colofon

bovatinfo is een periodieke uitgave van bovatin: de Bond van Aannemers van Tegelwerken in Nederland. Het blad wordt gedrukt op ongechloreerd papier, verspreid in bio-folie en verschijnt vier maal per jaar: in april, juli, oktober/november en januari van het aansluitende jaar. Oplage: 5000 exemplaren per jaar. Deadlines voor advertenties en kopij: 1 maart, 1 juni, 1 september, 1 december.

Voor informatie:

Abonnementen: Secretariaat bovatin, tel. 0318 547 366, e-mail bovatin@bovatin.nl Hoofdredactie, advertenties en verspreid nieuws: (sinds 1 januari 2023) G. (Geert) Hilferink, Hof van Edinburgh 41, 7007GW Doetinchem, e-mail redactie@bovatin.nl, tel. 06 398 542 33

Art direction en grafisch ontwerp UPPERCASE, www.studiouppercase.nl e-mail hello@studiouppercase.nl, tel. 06 547 448 96

Foto omslag: Foto omslag: Cerdisa – Archisalt

Allereerst wil ik u een mooi 2022 toewensen! Een jaar waarvan we hopen dat het vrede brengt in onder andere Oekraine en sowieso enige rust op het wereldtoneel. En ik heb ook wel een paar wensen voor de tegelbranche: meer leerlingen en leerbedrijven, algemene erkenning voor het feit dat tegels nu eenmaal de beste partner voor vloerverwarming en koeling zijn (dus ook extra punten voor de combinatie van tegelvloer en vloerverwarming in het Energielabel Woningen, en tegelwerk naar het lage BTW-tarief), drukbezochte bijscholingstrainingen en minder schadezaken!

Ook heb ik de beste wensen voor een paar mensen in onze organisatie: allereerst voor René Oude Lashof, die als (duo-)bestuurder voor bovatin Oost + Noord-Nederland tot het hoofdbestuur toetreedt. Ook voor Remus Aussen, die zijn pad verlegt en zijn werkzaamheden voor bovatin overdraagt aan Geert Hilferink (hoofdredactie bovatinfo) en David van Swol (projecten, bovatin-app, website, nieuwsbrief, contacten geassocieerde leden, communicatieadvies). Remus, dank voor je bijzondere inzet en voor de uitstekende samenwerking, namens het voltallige hoofdbestuur. Je was echt een meerwaarde voor bovatin, we gaan je beslist missen. Maar - veel plezier in je nieuwe levensfase, en we hopen je toch wel nog eens in de tegelwereld tegen te komen!

Geert zal vanaf de volgende editie van dit blad het hoofdredacteurschap op zich nemen. En David, die u mogelijk al kent van zijn CAO- en juridisch werk bij de Aannemersfederatie, pakt onder andere het werk aan ‘Kies Tegelzetten’, ‘Meerwaarde van Tegels’ en andere projecten op. Mannen, veel succes!

Voor ons en u wens ik – en daar gaan we ook weer het nodige aan doen! - dat meer vakbekame tegelzetbedrijven de voordelen van onze brancheorganisatie herkennen, en zich aansluiten bij onze ‘ beweging’. Want we zijn als actief middelpunt van de tegelbranche toch wel meer dan alleen de ANWB of EHBO van de tegelzetters, voor als er eens een probleem is: we zijn de afgelopen jaren, samen met u en met onze geassocieerde leden, in staat gebleken om de tegel, de systeemmaterialen, de tegelzetter en zijn werk een ander aanzien te geven, en simpelweg u als ondernemer te ondersteunen om beter ‘in de markt’ te staan. Dat horen we van veel leden, en bovendien: dat is een uitkomst van het onderzoek van I&O Research onder consumenten en tegelzetbedrijven.

Op basis van onze met u samen opgestelde toekomstvisie ‘ bovatin richting 2023 en verder’ gaan we door op de ingeslagen weg, en willen we ook die zaken oppakken die nog niet vanzelf gaan: de KOMO Certificeringsregeling, de informatie voor zefstandige ondernemers (bijna op de rails!), en zo nog wat zaken.

Sowieso zaken die we graag met u bespreken, op het Tegelplein van de Bouwbeurs bijvoorbeeld. Daar staan we van 6 tot en met 10 februari iedere dag. Neemt u uw collega’s mee die nog geen lid zijn? Ook voor hen is er een gratis toegangsbewijs! We zijn er iedere dag!

Hoe dan ook: een goed 2023, en, zoals altijd:

Ik wens u goede zaken, Gerard Reus, voorzitter

Nieuwe tegellijm, extra gezond, extra goed

De nieuwe Keraflex Extra S1 LD is een stofarme dun-/middenbedlijm, verpakt in handzame zakken van 20 kg. Deze opvolger van de Keraflex S1 doet hetzelfde, maar dan extra goed.

Lage VOS emissie Stofarm Verpakt in 20 kg zak Breder inzetbaar

Ontdek het op mapei.nl

OUD NIEUW

inhoud

informatie voor de professional in deze editie

06 ‘Kies Tegelze TTen’ campagne weer van start… per Rolls Royce!

11 ‘Tegelplein’ op de BouwBeurs promoot tegels, waterdicht, het vak… Tegels!

13 sKills T He Fin A ls 2023: tegelzetters voor het eerst in RAI Amsterdam!

14 loom A ns TegelHA ndel en Tegelze TTersBedrijF 40 jAA r en in Lederhosen!

19 nieuwe HooFdredAc Teur, nieuwe Beleids- en communic ATie A dviseur!

21 r ené oude lA sHoF eerste bovatin-duobestuurder in Oost!

21 con TiBu Tie voor 2023 gelijk aan 2022

22 ‘ zij-ins Tromen in de T egelBr A ncHe? bijna niet te doen. Maar Charley van Hees doet het toch.

28 He T exosKele Ton en de harde praktijk…

35 BovATin App al bij meer dan 60% van de leden in gebruik!

37 micromoz AïeK omdat het kleiner en fijner kan… 43 TecHnieK: waterdicht, en nog maar eens waarom…! 49 werK jij meT soepele oF sTugge morTel? bepaal het makkelijk zelf! 51 wedi preFAB oF experT (pro): waar leg jij de fokus? 53 Komo Keurmer K voor Tegelze TBedrijven 55 nieuws vA n de BovATin v erzeKeringsdiens T Doe de gratis Goed-Verzekerd-Check 57 iK Ben geen Tegelze TTer, m AA r… 58 nu TTige inForm ATie Voor bovatin-leden

Er wordt gevochten om werknemers. Om leerlingen. En om bouwvakkers. Een openbaar-vervoersbedrijf schreef alle oudere bouwvakkers in een regio aan, met de vraag of hun lichaam niet begon te haperen, en of ze het niet eens rustiger aan wilden doen: ‘Wordt buschauffeur, wij betalen je opleiding, en je verdient € 37.500,- per jaar!’ Dus hoe krijgen wij, net zoals tijdens de eerste campagne, opnieuw zo’n 50 tegelzet-leerlingen extra…?

→

Stevig presenteren!

Ook onze campagne pakt wat steviger door. ‘Je gaat het maken in de Bouw’ mikt op alle VMBO-leerlingen, en laat ze een tipje van de sluier van ieder bouwberoep zien. Wij gaan voor de rechtstreekse aanmelding, en voor meteen een leerbedrijf, inclusief (daarover binnenkort meer) een premie voor de ZZP-er die een leerling naar zijn diploma begeleidt. En we laten de toekomst van het vak zien: het moet niet veel gekker worden, of zit straks als tegelzettersechtpaar in een talkshow, en je rijdt een Rolls Royce met chauffeur – die je ophaalt bij je hyper-appartement in de ‘Rotterdam’naar je werk. Omdat jij iets kan dat anderen niet kunnen, en daardoor een behoorlijk goede prijs kunt rekenen. Waardoor het ook voor schoonouders – echt waar! We hebben er een paar gesproken… - interessanter is om een tegelzetter als schoonzoon te hebben… ‘En toen ging zij ook ineens de opleiding doen!’, zegt de hoofdrolspeler in de clip over zijn echtgenote…

...nu ook via TikTok

Het filmpje komt – met dank aan Fento Kneeprotection, Rubi en Auxvivo voor gereedschap, kniebeschermers en exoskeletions! - naast ‘traditionele’ social media als Facebook en Instagram, ook via TikTok bij de jonge doelgroep terecht. Ja, we twijfelden even over de Rolls Royce, want kennen jongeren die wel? Ze kennen hem. Al was een gele Ferrari (werd er nou onlangs een showroomeigenaar met zo’n wagen, met zo’n 270 km/u van de weg geplukt…? Geen bovatinlid, weten we…) ook aardig geweest, maar – er past met geen mogelijkheid een redelijke tegelsnijder in de kofferbak… En om nu ‘mevrouw Jansen’ van Tegelzettersbedrijf Jansen & Jansen uitsluitend dat Louis Vuitton-tasje in te laten laden…

Even los van de gekheid van de commercial: vroeg opstaan (de klok staat op 5:37 tijdens het ontbijt) is een reden dat leerlingen afhaken, dus die er dan maar meteen in. Hoeven die niet te reageren, haken ze ook niet af na de eerste werkdag extern. Schoonouders, zo weten we, hebben liever een student dan een bouwvakker, maar als hij goed verdient en een vaste baan heeft… en status plus klantwaardering is eveneens een belangrijke reden voor jongeren om voor een vak te kiezen.

Kortom: misschien ziet u het filmpje voorbij komen, maar we mikken natuurlijk vooral op jongeren. Maar delen mag altijd! Zoek op ‘Kies Tegelzetten’ op Facebook, en u komt hem vanzelf tegen… Delen helpt! En ook op de beperkte ’landingspagina’, waar een geinteresseerde leerling na het indrukken van de informatieknop zijn of haar gegevens kan achterlaten, staat het filmpje. En bent u straks beschikbaar als leerbedrijf…? ■

De landingspagina: www.bovatinleerlingwerving.jimdofree.com

‘Tegelplein’ op de Bouwbeurs promoot tegels, waterdicht, het vak… Tegels!

Van 6 tot en met 10 februari is het eindelijk weer Bouwbeurs. En bovatin staat er ook deze keer weer op het Tegelplein! Engbert Broekman (RUBI) treedt op als orgamisatior, en inmiddels is duidelijk wie er nog meer deelnemen aan dit Tegelplein. Al zien we ook dat anderen zich van een plekje ‘vlakbij’ het Tegelplein hebben verzekerd…

bovatin: ‘Meerwaarde van tegels’, en nog wat onderwerpen…

Voorzitter Gerard Reus zal zelf de bovatin-stand bezetten. “Tsja, ik grijp een kans om de leden te spreken natuurlijk aan.”, vindt de voorzitter. “En het is meteen een gelegenheid om andere tegelzet-ondernemers te spreken die nog geen lid zijn. We merkten uit het I&O-onderzoek dat we ze meer te bieden hebben dan ze weten. Niet-leden gaven aan de hand van de vragenlijst aan dat ze op zich geen diensten bij bovatin misten, en sommigen gaven aan dat ze best over te halen zijn. Maar dat ze het lidmaatschapsbedrag aan de hoge kant vonden in vergelijking met sommige online-platforms. Nou, in een persoonlijk gesprek kan ik ze precies uitleggen en laten zien waar ze met hun bedrijf winst kunnen behalen aan het lidmaatschap… Want het staat er wel op de website, maar over sommige zaken moet je het gewoon aan tafel hebben, met een kop koffie. Denk maar aan hoe onze adviseurs werken, de bovatin garantie, de Meerwaarde van tegels-campagne, wellicht binnenkort de speciale premie voor zzp-ers die leermeester willen worden!”

Aan het plein nemen acht bedrijven deel, waarvan vijf geassocieerde leden. We zien u graag op de Bouwbeurs in het Jaarbeursgebouw Utrecht! We garanderen u dat u met kennis naar huis gaat waardoor u uw werk wellicht nóg beter en in ieder geval winstgevender kunt uitvoeren!

‘Onze’ deelnemers:

Verder staan ook op het tegelplein: RAKO en Lithofin. ■ www.tegelplein.nl

DUURZAME VOORDELEN

› Moeiteloos schoonmaken: bespaart tijd en schoonmaakmiddel

› Antibacterieel: zorgt voor hygiënische reiniging

› Schone lucht: heeft een positief effect op het binnenklimaat › Slimme technologie voor optimale woonkwaliteit

Met Hytect kunnen mensen met een allergie rustig doorademen, kunnen ouders hun baby‘s gerust op de vloer laten kruipen en kunnen dierenvrienden in een handomdraai de sporen van hun viervoeters wegwerken. Want onze innovatieve technologie gaat bacteriën, schimmels en ziektekiemen tegen, breekt schadelijke stoffen in de lucht af, en zorgt ervoor dat vuil moeiteloos kan worden verwijderd. Omdat Hytect vast in het glazuur wordt ingebrand, blijft het effect permanent behouden.

Merk Agrob Buchtal / Serie Area Pro (nieuwigheid 2021)

Skills The Finals 2023: tegelzetters voor het eerst in RAI Amsterdam!

Het jaarlijkse NK voor beroepen Skills The Finals vindt op donderdag 23 en vrijdag 24 maart 2023 plaats in RAI Amsterdam. Tijdens dit tweedaagse finaleevenement zullen honderden vmbo-leerlingen en mbo-studenten strijden om de prestigieuze titel Nederlands Kampioen in hun vakgebied.

Het NK voor beroepen en een unieke LOB Experience

Skills

The Finals is het centrum van talentvol vakmanschap in Nederland. Jaarlijks worden het NK voor beroepen en de unieke LOB Experience georganiseerd. Ruim 600 finalisten uit het (v) mbo gaan met elkaar de strijd aan in ruim zestig vakwedstrijden: Wie wordt de beste van Nederland in zijn of haar vakgebied?

Kom onze toekomst aanmoedigen!

In 2023 is het NK tegelzetten voor het eerst in de RAI. En dat maakt het ‘ theater’ nog iets specialer… Er hebben zich inmiddels 8 kandidaten aangemeld, en ze zijn behoorlijk fanatiek. In januari volgen ze speciale trainingen op de ‘Skills School’…!

En natuurlijk zijn enkele geassocieerde leden opnieuw sponsor van het NK-team. De sponsors:

• Mapei

• Omnicol

• wedi

• Rubi

En dit zijn de deelnemers:

• Daan Oude Lashof, ROC van Twente

• Luc Smulders, Koning Willem I College

• Maurits Neeleman, Deltion College

• Mohammed Hussaini, ROC Horizon College

• Yino Krasnici, ROC Ter AA

• Youri Pansier, Curio ■

Klik voor gratis toegangskaarten op www.worldskillsnetherlands.nl/stf/gratistickets

Loomans Tegelhandel en Tegelzettersbedrijf 40 jaar en in Lederhosen!

Met een voormalig Prins Carnaval als directeur kun je er natuurlijk van op aan dat het 40-jarig bestaan van Loomans Tegelhandel en Tegelzettersbedrijf niet ongemerkt voorbij zou gaan. “Ja, we wilden er wel wat van maken, allereerst voor het personeel…”, blikt directeur Robert Hurkmans terug. Maar daar bleef het niet bij. Oktober werd een complete feestmaand…

Bierfeesten! markt en de mensen “Oktober – de maand van de oprichting – is natuurlijk de maand van de bierfeesten in Duitsland… Dus daar wilden we het thema van maken. Ik ken de belangstellingen van mijn team ook wel een beetje! En ik organiseerde destijds ook de jaarlijkse trip van bovatin afdeling Zuid-Nederland, en de laatste keer was dat een bezoek aan de bierfeesten in Stuttgart. Had ik het complete draaiboek van Mascha Rongen en mij nog van liggen, we zijn de laatste keer met 28 man geweest! En zo kwamen we met het personeel plus de partners van Loomans op het Cannstatter Volksfest in de Hofbrau Tent te Stuttgart… In hetzelfde hotel, want ook dat was er nog!” →

EXCLUSIEF VOOR DE ECHTE TEGELZETTER.

Compleet assortiment systemen en producten voor het verwerken van tegels en natuursteen. Met codex kun je rekenen op uitstekende technische kennis én ondersteuning op het werk.

Meer informatie over codex:

Maand lang feest...

“En we trokken het thema door voor onze klanten. Dus verbouwden we het magazijn voor de gehele maand oktober om tot Bierkeller of, gezien de grootte, Bierarena… Compleet met bierbanken en tafels, foodtrucks en een prosecco voor wie wat vroeger op de dag langskwam. En natuurlijk een feest op de dag zelf, compleet met bedrukte petit fours, lederhosen en de bijpassende muziek… Ja, ik deed volop mee, wat denk je! Net als (zie foto) Jan, Frans en Johan Loomans, de eigenaren… en de oom van Frans, Frans senior, de oprichter. 300 bezoekers, inclusief bovatin-vooritter Gerard Reus, die namens bovatin ook een bos bloemen bracht. Het was echt een feest. Je kunt de aftermovie nog op de website vinden…!”

En dat ondanks alle bierfeesterij ook nog een bedrijf 40 jaar lang aan zijn toekomst had gewerkt, dat kwam ook ter sprake. En het was te zien op de banners, met de vier decennia van het bedrijf erop…! ■

Eenvoudig, zeker en snel te plaatsen Easycut-snijraster – eenvoudig en snel op maat te snijden

Verbeterde hechting van de tegellijm dankzij de nieuwe geometrie Eenvoudig afrolbaar

Beproefde functies: · afdichting · ontkoppeling

E A SYCUT EASYC U T SAE Y TUC E A LLIFYS IFYSAE L L EAS Y F ILL

Nieuwe hoofdredacteur, nieuwe beleids- en communicatieadviseur!

Gerard Reus gaf het al aan in het voorwoord: Remus Aussen stopt met zijn werkzaamheden als beleids- en communicatieadviseur bij bovatin. Zelf vertelt hij daar in zijn laatste column ‘Ik ben geen tegelzetter, maar...’ natuurlijk over, maar natuurlijk stellen we u wel graag alvast aan zijn opvolgers voor. TWEE opvolgers, want de werkzaamheden worden verdeeld: Geert Hilferink (bureau: ‘De Medialist’) wordt hoofdredacteur van dit blad. David van Swol, die u wellicht al kent van de Aannemersfederatie, is voortaan uw aanspreekpunt voor alles op het gebied van communicatie, de campagnes ‘Kies tegelzetten’ en ‘Meerwaarde van Tegels’, de projecten uit ‘bovatin: koers richting 2023 en verder’, de website, de bovatin-app, de social media van bovatin (Facebook, Instagram, Twitter,), perscontacten, enzovoorts. Ze stelen zich graag even aan u voor!

Geert Hilferink: de nieuwe hoofdredacteur van de bovatinfo!

Met bijzonder veel plezier introduceer ik mezelf even. Mijn naam is Geert Hilferink, ik ben 53 jaar en woon samen met mijn vriendin en twee dochters in Doetinchem. Na mijn opleiding aan de School voor Journalistiek in Kampen en Zwolle werk ik sinds 1994 als verslaggever en redacteur/ tekstschrijver. Begonnen bij dagbladen en in 2003 de overstap gemaakt naar (vak)tijdschriften. In 2006 heb ik voor het eerst kennis gemaakt met bovatin in mijn toenmalige rol als redacteur van het vakblad Sanitair en Tegel Specialist (STS). Sinds 2010 werk ik mee aan het magazine BouwBelang van de Aannemersfederatie Nederland Bouw & Infra. Ook daarvoor heb ik regelmatig over bovatin en aangesloten ondernemers geschreven.

Inmiddels werk ik sinds 2016 voor mezelf als tekstschrijver en projectcoördinator. Het overgrote deel van mijn opdrachtgevers is actief in de bouw-, afbouw- en vastgoedsector. Sectoren die volop in beweging zijn en grote uitdagingen kennen, maar het mooie aan die uitdagingen is dat ze ook weer kansen bieden. Die kansen breng ik graag in beeld. Ik verheug me dan ook enorm op onze samenwerking.

David van Swol: de ‘verenigingsmanager’!

Graag stel ik me kort aan u voor. Mijn naam is David van Swol, 37 jaar en ik heb fiscaal recht en bestuurskunde gestudeerd. Sinds november 2021 werk ik voor de Aannemersfederatie, daarvoor ben ik bestuurder geweest bij CNV vakmensen en ik heb voor de brancheorganisaties voor uitzend bureaus gewerkt. De bovatin ondersteun ik sinds januari 2023, op het vlak van verenigingsmanagement. Graag zou ik met u nader kennis willen maken en met u stappen zetten om uw relatie met de bovatin te verstevigen. Daarbij zou ik me graag willen inzetten voor imagoverbetering van de tegelzettersbranche om zo bijvoor beeld een hogere instroom van jongeren mogelijk te maken. En u mag me uiteraard altijd bellen als u ergens tegenaan loopt!

Laten we hopen dat 2023 een mooi jaar mag worden, met veel verbinding met elkaar en mooie resultaten voor u als ondernemer. Ik spreek u graag! ■

VAN ONZE EXPERTISE, NAAR JOUW SPECIALISME

Maak daarnaast gebruik van onze logistieke dienst Leanworks en laat de tegels leveren op de plek waar jij ze nodig bent. Jij hoeft niet meer te sjouwen en kan meteen vroeg in de ochtend met je klus starten.

Neem contact met ons op voor de mogelijkheden of kom gewoon langs. Je bent van harte welkom!

ALLES VOOR DE TEGELZETTER

Een bezoek aan één van onze 31 vestigingen is voor de tegelzetter een warm bad. Onze specialisten hebben de kennis en spreken de vaktaal. Wij leveren het materiaal waar jullie een prachtig compleet eindresultaat mee creëren.

Wij leveren naast de tegels van top merken ook alle benodigdheden, van lijmen en kitten tot gereedschappen en profielen. En vergeet ook onze huismerk tegels niet, een top kwaliteit voor een goede prijs.

René Oude Lashof eerste bovatin-duobestuurder in Oost!

In Nederland is het lastig om bestuurders voor organisaties te vinden, en vooral jonge. Immers: die zijn volop met de opbouw van hun bedrijf bezig, en dan heb je naast je eventuele gezin niet ook nog eens tijd voor bestuurlijk werk. Het bovatinbestuur is aan het verjongen, en dan merk je dat. Daarom hebben Chris Beld en René Oude Lashof (Rietmeijer Tegels) met elkaar afgesproken dat zij elkaar kunnen vervangen als voorzitter van bovatin Oost + Noord-Nederland, en als lid van het bovatin hoofdbestuur. Tijd om even met René kennis te maken!

Wie is René Oude Lashof?

“Ik ben 52, directeur van Rietmeijer Tegels in Almelo, getrouwd met Tanja, en we hebben twee zoons en een dochter… En ik ben inmiddels in relatief rustiger vaarwater gekomen met mijn bedrijf. Ik heb een behoorlijk zelfstandig werkend team, zowel op kantoor als buiten, en met 19 vaste medewerkers en een team van in totaal gemiddeld 30 mensen. Dus heb ik de kans om ook deze bestuurlijke uitdaging aan te gaan: ik maak al deel uit van het bestuur van Bouwmensen Almelo, en in het bestuur van bovatin Oost- + Noord-Nederland sta ik Chris Beld – die het nu eenmaal erg druk heeft in zijn bedrijf – ook al bij. We zijn een prima tandem, dus in het landelijk bestuur moet dat ook lukken…!”

Wat

vind

je belangrijk

voor de toekomst van bovatin?

“Betrokkenheid! Ik vind dat ik als relatieve nieuwkomer eerst eens moet kijken hoe de zaken in het bestuur lopen. In bovatin-Oost zie je bijvoorbeeld toch dat oudere bedrijven stoppen, en dus loopt – al komen er best wat bedrijven als lid bij – het ledental terug. Dus wil ik graag ontdekken hoe we

nieuwe bedrijven bij bovatin kunnen betrekken en vooral – betrokken houden. We zullen als brancheorganisatie ons aanbod af moeten stemmen op wat jonge ondernemers nodig hebben.”

En volgens ons heb je er drie rondlopen…?

Ondernemend zijn ze alvast! Lena, onze dochter van 16, wil lerares worden. Daan van 19 kennen jullie, die is ‘regerend’ Nederlands Kampioen Tegelzetten… En onze andere zoon, Mika, is 21, en heeft het helemaal gevonden in de elektrotechniek. En – ja, nu ik in deze rol kom, ik ben eigenlijk best benieuwd wat zij van een brancheorganisatie zouden verwachten, als ze eenmaal ondernemer zouden zijn!” ■

Vraag aan René?

Stuur hem een berichtje in de bovatin-app!

Contibutie voor 2023 gelijk aan 2022

De bovatin-contributie volgt al enkele jaren de inflatiecijfers. Dus zou de contributie dit jaar eigenlijk met zo’n 11% hebben moeten stijgen. Dat vond het bovatin-bestuur, gezien de voor de branche (net als voor zowat iedere branche, trouwens) en voor iedereen lastige ontwikkelingen, geen goed signaal. Dus willen we u dit jaar deze een korting

bieden. En, zoals we in de toekomstvisie ‘bovatin richting 2023 en verder’ al schreven: er is voldoende geld in kas, en bovatin is geen spaarpot.

Volgend jaar zal de contributie wel weer volgens de dan geldende inflatie verhoogd worden. ■

Zij-instromen

→ Als je 18 jaar bent of ouder, is er voor jou ineens minder mogelijk dan je denkt, mocht je denken dat je nog terechtkunt in de tegelbranche. Immers: er is een subsidie voor zij-instromers, maar zodra je je diploma hebt, ben je ineens even duur als een voleerd tegelzetter – wat je dan, zo weten we maar al te goed, nog niet bent. Omdat je de essentie van het vak pas in de jaren daarna leert. Dus: zowat geen bedrijf of Bouwschool doet iets met zij-instromers… Charley van Hees (24) was opgeleid tot glas-in-loodzetter, maar het Duitse bedrijf waar ze werkte kwam in zwaar weer. Tegen de gebruikelijke veldverhoudingen in kwam ze toch terecht in de tegelbranche. We kwamen haar tegen bij Bouwmensen Mierlo, in een vrij unieke situatie: zijinstromer, vrouw-in-de-bouw, als laatste der Mohicanen (het onderdeel verdwijnt uit de opleiding, red.) bezig met een examen wand-zetwerk. En met vier mannelijke studenten als toeschouwers, die zien dat het haar WEL lukt om de tegels in de kalkmortel te zetten om een feilloze inwendige hoek te maken …

Toch geen kapster...

“Tot op de middelbare school was ik ervan overtuigd dat ik kapster zou worden…”, vertelt Charley. “Mijn leraar zei dat dat ik dat natuurlijk wel kon doen, maar dat ik dan mijn creatieve kant niet kwijt zou kunnen. Ik ging op zijn advies bij het Sint Lucas (MBO-vakschool voor creatief talent, red.) kijken, in de verwachting dat ik tattoo artist wilde worden, met de opleiding schilderen als kunstzinnige verbreding. Toen liep ik daar aan tegen de opleiding glas-in-loodzetter, en dat vond ik ge -

weldig, het werd dus uiteindelijk ook mijn eindvak en diploma. Best lastig om daar werk in te vinden, maar ik heb toen twee jaar bij een Duits bedrijf in Kevelaer gewerkt, en vooral veel restauratie van glas-in-loodwerk van kerken gemaakt. Echt heel mooi werk, maar na die twee jaar ging het gewoon niet zo goed met dat bedrijf, en was de kans klein dat ik er werk zou houden. En ergens anders werk vinden zou ook lastig zijn, wist ik al. Ik was toen 21, jong genoeg om nog wat anders te leren dacht ik zelf… Maar dat bleek dus best moeilijk.”

Charley besloot dat ze tegelzetter ging worden: “Ik vond het toen al, maar nu zeker, zo’n mooi vak... Je komt soms binnen in een – zeg maar – bouwval, en als je weggaat is het een paleis! Hoe ik uiteindelijk in het vak terechtkwam? Dat ging niet makkelijk, zeg maar… Arjan Raaijmakers (Raaijmakers Tegels en Sanitair, red.) gaf me uiteindelijk een kans, nadat de school me geadviseerd had om eerst een week of twee mee te lopen bij een bedrijf. En ik wilde zelf ook zien of het ‘werkte’, want als ik ergens aan begin wil ik het kunnen ook… Natuurlijk, die zakken zijn zwaar, maar nou weer niet ZO zwaar, en spierkracht kun je trainen. Ja, ik ben Arjan erg dankbaar dat hij mij de kans heeft gegeven om bij hem een leer-werktraject te volgen!”

‘Je moet wel je mannetje staan!’

Jammer dat ze niet al op haar 16e als tegelzetter begonnen is? “Eerlijk gezegd - wanneer ik als 16-jarig meisje in de tegelbranche was terechtgekomen, had ik het misschien niet eens niet gered. Je komt namelijk WEL terecht in een echte mannenwereld, en dat kan ik op mijn 24e prima aan, maar ik ben nu wel een totaal andere persoon dan op mijn 16e.” Bovatin’s technisch adviseur en praktijkbegeleider in Mierlo Ton Borrenbergs ziet dat ook. “Die jongens waar ze hier mee te

maken heeft zijn zo rond de 18, en als ze hier zitten te praten zijn zij jongens en is zij het meisje, zeg maar. Maar als ze aan het werk zijn, zijn ze allemaal tegelzetters! En ik moet zeggen: zij heeft, ik denk ook door haar technische ervaring als glasin-loodzetter, gewoon echt een voorsprong. En het Sint Lucas in Boxtel is een begrip...”

Maar je moet dus wel je mannetje staan… Ook in de reacties op de campagne ‘ Kies Tegelzetten’ werd behoorlijk ‘traditioneel’ gereageerd op het vrouw-zijn van een van de tegelzettende hoofdrolspelers in het filmpje. “Het valt op zich nog wel mee met de opmerkingen,” vindt Charley van Hees, “maar inderdaad, als je hoort dat jouw dochter zulke dingen te horen krijgt… Op de particuliere werken zijn de reacties trouwens juist heel positief, daar vinden mensen het juist leuk dat een vrouw bij ze komt werken, en hebben ze meteen allerlei vragen. Op de grote bouwplaatsen zie je juist die blikken, en hoor je ook soms echt dat je je als meisje ‘eerst maar moet bewijzen’. OK, doen we dat even. En, van mijn kant: de sanitaire voorzieningen zijn ronduit drama. Als er al een toilet IS, mag je blij zijn als er toiletpapier hangt. En, ik ben er niet mee bezig, maar ik vraag me af hoe de mogelijkheden op de bouwplaats zijn als je zwanger bent, of erger, als je moet kolven…

“

Je komt wel terecht in een echte mannenwereld, en dat kan ik op mijn 24e prima aan”

Voor een man hoeft immers niks geregeld te worden als hij vader wordt...” Ton: “Ja, en dan hebben we in de bouw de vraag waarom het vak aan populariteit verliest… We willen toch die mensen binnenhalen? We moeten als bouw gewoon een inhaalslag maken…! Die toiletten zijn bij grotere bouwbedrijven trouwens wel beter geregeld hoor, het zijn vooral die kleinere bouwbedrijven waar het niet echt OK is…”

Charley wordt inmiddels ook vaak alleen uitgezonden, al is er altijd een leermeester aanspreekbaar. “Via videobellen bijvoorbeeld, handig is dat… Maar ik word geacht in principe zoveel mogelijk zelf op te lossen, en daar leer ik ook van. In het begin vond ik dat lastig, ik was gewoon super-onzeker… Inmiddels gaat dat een stuk beter. Maar soms wil ik die vraag gewoon kunnen stellen. Al zie ik soms mensen van mijn leeftijd of jonger rondlopen alsof ze alles al weten…” “ Nou, het zou goed zijn als sommige mensen eens wat onzekerder waren, en op tijd iets zouden vragen! Veel van de schadezaken die ik behandel, zijn ontstaan uit iets te veel zelfverzekerheid en ‘ ik doe dat al jaren zo’ ”, lacht Borrenbergs...

En de toekomst?

“ Nou, ik hoop dit mooie vak jarenlang te doen!”, denkt Charley. “Niet als zzp-er, trouwens. Het glas-in-loodwerk, dat blijft ook in mijn leven. En ik zal die vraag ook wel blijven krijgen of het tegelwerk wel lukt, met mijn lange nagels… Tsja gast, dat ZIE je toch…?”

En de toekomst van het vak zelf? In de tegelbranche begin je op je 16e. Terwijl beroepskeuzes maken voor de rest van je leven meestal niet echt iets is waar een zestienjarige goed in is. Ton: “De meeste leerlingen houden ook hun trajectmap niet echt goed bij. Charley wel. Nu is het een trajectmap, straks een opleverdossier. En dat wordt steeds belangrijker.” Charley: “Dat hamerden ze er op het Sint Lucas echt in! Je portfolio is je toekomst, wisten ze…”

Nog adviezen voor vrouwen die tegelzetter zouden willen worden? “ Gewoon doen! Het is zo’n mooi vak… Met motivatie, secuur werken en een beetje inzicht kom je al een heel eind... En dat sjouwen…? Dat is voor mannen ook zwaar, je went er wel aan. En ach, die mannenmacho… Die is ook voor mannen zelf lastig. Feit: je laat gewoon niet over je heen lopen!”

“Ik zal die vraag ook wel blijven krijgen of het tegelwerk wel lukt, met mijn lange nagels… Tsja gast, dat ZIE je toch…? ”

De werkgever: Arjan Raaijmakers

Natuurlijk belden we ook even met het bedrijf waar Charley werkt: Arjan Raaijmakers, van Raaijmakers Tegels & Sanitair. Allereerst natuurlijk complimenten voor het scouten van dit talent, vonden we. Maar hoe kwam dit zo? Arjan: “Aangezien wij een behoorlijke diversiteit hebben aan werkzaamheden - zowel projecten als utiliteitsbouw als luxe badkamers bij consumenten – durfden we het aan. We spraken met Charley af dat zij het zou proberen, en aangezien zij als zij-instromer een overheidssubsidie meeneemt voor de periode van haar opleiding, konden we de stap ook daadwerkelijk zetten. En we zijn zeer tevreden over haar, zowel waar het gaat om werkhouding als om professionaliteit. Aandachtspunt is wel dat als zij over een half jaar haar opleiding afrondt, ook de subsidie ophoudt. Dan gaat werktempo extra tellen: we moeten dan als bedrijf haar wel kunnen blijven betalen… En iedere leerling heeft gewoon een jaar of twee nodig om werktempo op te bouwen; bij een jonge leerling is die ruimte er door het lagere uurtarief wel, van een zijinstromer als Charley moeten we gezien haar leeftijd dat hogere tempo al meteen vragen. Is dat eerlijk? Nee, natuurlijk niet… Als Nederland en wij het belangrijk vinden om talenten als Charley in een branche met zo’n enorm tekort aan vaklieden een kans te kunnen geven, moeten we daar iets op bedenken. Een nieuwe subsidie zou kunnen, maar een belastingmaatregel ook. Zodat die leeftijd vanaf 18 jaar niet meer meteen een ‘nee’ betekent voor onze branche…”

En Arjan Raaijmakers heeft absoluut een punt. De subsidie voor zijinstromers tijdens de opleiding is voldoende voor bijvoorbeeld onderwijzers. Zodra zij starten na hun opleiding, zijn ze meteen 100% productief – ook als ze met vallen en opstaan in de praktijk nog heel veel moeten leren: hun ‘economisch rendement’ voor de school is vanaf dag 1 meteen ‘100%’. Maar voor een tegelzetbedrijf ligt dat anders: rendement hangt af van kwaliteit en aantallen meters… En werktempo bouw je pas op in de ca. twee jaar NA je opleiding…

Maar wat betekent dit voor Charley van Hees? Arjan Raaijmakers: “Ze weet dit natuurlijk. En zoals je zegt: ze is absoluut een talent. We gaan er de komende tijd flink aan werken om haar werktempo op te voeren.”

Dus…?

We zijn eigenlijk benieuwd waar die andere vrouwelijke tegelzetters in de bouw zitten. Een mailtje naar redactie@bovatin.nl is welkom, brengen we jullie met elkaar in contact. Gedeelde macho is halve macho, immers… ■

www.raaijmakerstegelsensanitair.nl www.bouwinframensen-mierlo.nl

Het exoskeleton en de harde praktijk… . ..en een experiment met nieuwe Fento kniebeschermers als bijvangst!

Er zijn inmiddels de nodige demonstraties en tests geweest van exoskeletons voor tegelzetters. Er zijn verbeteringen aangebracht. En er is na de verbeteringen nog wat getest. Maar wat een hulpmiddel nou echt helpt, blijkt pas in de praktijk – die in de bouw niet bepaald een zachtaardige praktijk is: stof, mortel, lijm, transport, warmte en kou, verrassingen bij langdurig gebruik… je kunt nu eenmaal niet voorspellen wat je in de praktijk tegenkomt. Hoe verging het het ‘Auxivo Liftsuit’ versie #2..?

Almere!

Plaats van de onverbiddelijke test: twee kantoortorens in Almere, alwaar door Tegelzettersbedrijf Oostbörg 100x100 centimeter vloertegels in een centrale hal geplaatst moeten worden terwijl er tegelijkertijd ook andere werkzaamheden plaatsvinden. Meerdere dagen werk, dus ideale omstandigheden om onvolkomendheden op te sporen, want je ziet ze pas als je ze doorhebt. En dat duurt altijd best even.

De onverbiddelijke testers: Joep Börger (neef van voormalig bovatin-bestuurslid Jeroen Börger), 23, opgeleid bij Bouwmensen Utrecht, en Mitchel Bes (21), aldaar nog in opleiding. Zijn we tevreden over de opleiding? Joep: “Als je het werk alleen in de praktijk leert, loop je het risico om alleen te leren wat je doet. Kun je alleen leren van de fouten die je in de praktijk gaat maken – en dat kan dan best eens een flinke schade zijn. Beter is wanneer je een flinke bagage aan kennis hebt, die af en toe ‘ineens’ van pas komt.” Mitchel: “Ja, maar

het vak leer je wel pas als je uren maakt op de bouw. Alleen de werkplaats op school is onvoldoende… Maar inderdaad, het is fijn om die basiskennis in je hoofd te hebben, en om geoefend te hebben met reken- en tekenwerk.”

De test

De mannen hebben inmiddels een dag of vijf met de exo’s gewerkt. “In theorie hadden we eigenlijk eerst een paar dagen zonder- en dan met pak moeten werken,” realiseert Joep zich. “Dan test je in een 100% vergelijkbare situatie. Anderzijds: we weten al best hoe dit werk voelt. En we voelen ons na een paar dagen werken met de liftsuits ‘s avonds en in het weekend prima. Het is duidelijk dat de pakken bij inkammen en tillen, zeg maar alle situaties waarin je je rug belast, goed helpen. En, misschien wel het belangrijkst: we hebben simpelweg geen last van de pakken. Ze zijn makkelijk aan te trekken, er worden geen onderdelen onbruikbaar

zodra er een klodder mortel op ingedroogd is… en vooral: ze schuren niet. Dat was met de eerste versie anders!” “Ik heb geen verbeterpunten,”, vindt Mitchel. Nu is het natuurlijk wel kouder, en ik denk dat het in de zomer, wanneer je alleen een polo of T-shirt aan hebt misschien anders is. Schuren blijft dan misschien een punt. En – nee, we trekken de pakken niet al aan als we van huis gaan. Het blijft extra, dus je houdt het niet aan als je bijvoorbeeld ‘s middags wandtegels plakt.”

Conclusie: het liftsuit van Auxivo zou ‘het’ wel eens kunnen worden. Er wordt ook bij drie andere bedrijven getest, en daarna krijgt u het ‘bovatin-advies’!

Bijvangst: de nieuwe bevestiging van de FENTO kniebeschermers!

Eigenlijk misschien nog niet voor publicatie. Maar – Joep droeg ook een nieuwe versie van de FENTO kniebescherming. Wat was het experiment? “De sluiting!”, legt Joep uit. We merkten dat we de traditionele elastieken-met-klittenband geen feest vonden. Ze worden vuil, en dan plakken ze niet meer. Natuurlijk, Je moet je materiaal gewoon af en toe schoonmaken, maar mortel en lijm krijg je echt niet van klittenband af. Op mijn ‘lange’ kniekappen zit nu een kliksluitsysteem, en dat werkt gewoon wel langdurig. En er komt eerst een beschermflap over je kuit.” “ Ja, die wil ik ook!”, vindt Mitchel. “Als je lange dagen op je knie”en maakt, zoals wij nu, dan zijn deze lange kappen, zeker met die nieuwe sluiting, een stuk prettiger!” Intussen weten we dat het gaat om de FENTO Clip Elastics en dat ze beschikbaar zijn voor de ORIGINAL, de MAX en de HOME…!

Dus...

Als u nog even wacht, liggen de innovaties straks voor u klaar. De prijzen? Die hebben we nog niet precies voor u (OK, de clips zijn al te koop, en kosten zo’n € 20,-). Maar u weet al wel wat het oplevert als uzelf of een medewerker – al is het maar een paar dagen – NIET uitvalt. ■

www.auxivo.com www.fentokneeprotection.com

“Het is duidelijk dat de pakken bij inkammen en tillen, zeg maar alle situaties waarin je je rug belast, goed helpen.”

Designtegels voor vloeren en badkamers

De mooiste designtegels voor vloer en wand die passen bij jouw interieurstijl. Laat je inspireren door de ontwerpers van Mosa. www.mottobymosa.com

Gewoon Top!

Exact passende oppervlakken voor inloopdouches Fundo en de wand-, bank- en nisvormgeving wedi.de/nl/doucheconfigurator

Modern design dankzij voegloze oppervlakken en stijlvolle kleuren

Eenvoudige installatie - ideaal voor snelle styling van uw badkamer

Bijzonder reinigings- en onderhoudsarme oppervlakken

Techniek en design perfect op elkaar afgestemd

Maximum aan comfort en veiligheid

FENTO VOORKOMT KNIE- EN RUGKLACHTEN DOOR MIDDEL VAN ERGONOMIE

FENTO Knee Protection is als één van de weinigen in de markt volledig gespecialiseerd in ergonomische kniebescherming. Ze richten zich op professionals die vaak op hun knieën werken. Denk aan beroepsgroepen als vloerenleggers, tegelzetters, stratenmakers, hoveniers, installateurs, elektriciens en dakdekkers. Waar bij de meeste kniebeschermers het volledige gewicht op de knie komt te liggen, verdelen de kniebeschermers van FENTO op unieke wijze de druk over het gehele onderbeen. Hierdoor worden knie- en rugklachten voorkomen.

ONTSTAAN VANUIT EEN VRAAG UIT DE PROFESSIONELE MARKT

Nadat een zeilmaker bij de fysiotherapeut werd behandeld voor knie- en rugklachten, kwam hij enkele maanden later weer met dezelfde klachten terug. Ze vroegen zich vervolgens af of er geen alternatieve oplossing was die de klachten voorgoed zouden verhelpen. Ze kwamen erachter dat de huidige beschikbare kniebeschermers niet ergonomisch waren en hierdoor de lichamelijke klachten in stand hielden. Vanuit deze ondervinding is het balletje gaan rollen en zijn deze zeilmaker en fysiotherapeut samen ergonomische kniebeschermers gaan ontwikkelen... FENTO was geboren! 20 jaar later voorkomen en verhelpen de kniebeschermers van FENTO wereldwijd knie- en rugklachten.

NAUW CONTACT MET DE EINDGEBRUIKER

FENTO vindt het belangrijk om in direct contact te staan met de eindgebruiker, aandachtig te luisteren naar hun feedback en dit mee te nemen in het proces van productontwikkeling. Wat ze vaak als feedback terugkrijgen is dat de kniebeschermers op grote wijze bijdragen aan hun fysieke gezondheid. De positieve impact hiervan beïnvloedt natuurlijk niet alleen het professionele, maar ook het privéleven van de eindgebruiker.

VOORKOMEN IS BETER DAN

GENEZEN

Medische specialisten claimen terecht dat voorkomen altijd beter is dan genezen. Professionals die vaak op hun knieën werken geven aan dat ze achteraf veel eerder hadden moeten beginnen met investeren in de juiste ergonomische kniebescherming. Het uitstel hiervan zien we ook vaak terug bij jongeren: omdat ze nu nog jong en fit zijn, houden ze zich hier niet mee bezig waardoor ze er op latere leeftijd last van gaan krijgen. FENTO richt zich daarom tegenwoordig ook op jongeren en wil hen daarmee op jonge leeftijd het belang van ergonomische kniebescherming in laten zien.

NIET ALLEEN ERGONOMIE MAAKT DEZE KNIEBESCHERMERS BIJZONDER

Een aantal andere punten waarin de kniebeschermers van FENTO bijdragen aan lichamelijk comfort tijdens het werk zijn onder andere het wijde oppervlak van de beschermer die zorgt voor stabiliteit tijdens het knielen, de brede elastieken die niet in de knieholtes knellen en het comfort die ze bieden tijdens het lopen of bewegen. Daarnaast zijn de producten slijtvast, ademend, waterbestendig, makkelijk schoon te maken en bevatten de meeste producten vervangbare onderdelen om de duurzaamheid te vergroten.

bovatin app al bij meer dan 60% van de leden in gebruik!

We lopen een beetje voorop, als tegelbranche. Zeker met onze bovatin-app, en met de Wet Kwaliteitsborging. Want, een aantal van onze bedrijven in het bijzonder gebruikt de app niet alleen, maar gebruikt nu ook het speciale WKB-formulier om het werk vast te leggen. Dennis de Wit van De Wit Tegelwerken loopt even voorop: hij heeft al vijf projecten met de app gedocumenteerd.

Simpel met 1 duim…

Hoe dat werkt? Je vult het formulier in door per werkonderdeel met je telefoon een foto te maken. Dus van je materialen, de voorstrijk, eventueel de waterdichtlaag en een vochtmeting, de verlijming en het schone eindresultaat. En met de knop ‘ opslaan’ krijg je het formulier in je mailbox. Kun je het ook eventueel opsturen naar je klant, zodat die weet dat je volgens de Regelen Der Kunst gewerkt hebt.

Waarom dan wel…?

Het formulier is niet zomaar een service aan de klant, het is ook de documentatie van je werk. Heb jij voorstrijk gebruikt, een waterdichtlaag, heb je buttering-floating verlijmd? Met de afgesproken materialen? Als er ooit ‘gedoe’ is, kun jij aantonen dat jij je werk correct gedaan hebt…! Nuttig? Check het artikel over de schades, elders in dit blad.

App installeren? Gewoon doen...

Wie de app nog niet geinstalleerd heeft, vindt regelmatig een mail in zijn mailbox met de uitnodiging om dit nu (eindelijk…) eens te doen. Open de links op uw telefoon, en installeer ‘m…! Zonder die app gaat u bovatin-nieuws missen. En maakt u eigenlijk onvoldoende gebruik van uw lidmaatschap. En – het is gewoon een handige app, met alles wat (en wie!) u voor uw werk nodig kunt hebben.

Micromozaïek omdat het kleiner en fijner kan…

Vorige editie publiceerden we een artikel over figuratief (‘levensecht’) mozaïekwerk en wat dat aan de esthetiek van een huis kon toevoegen. En door de reacties die we op dat artikel ontvingen, dachten we een (klein) stapje verder te gaan, naar een type mozaïek dat eigenlijk niet zo bekend is. Natuurlijk, glasmozaïek kent u, maar micro-mozaïek, met de ‘smalti filati’? Of u de techniek als tegelzetter gaat gebruiken weten we natuurlijk niet, maar – wel goed als u van het bestaan afweet… Wij kenden het niet. Totdat we onlangs in Venetië tegen een tweetal ongekende meesterwerkjes aanliepen… Vooral de Belgisch hardstenen presse-papier met een voorstelling erop van een bij de schrijver Plinius vermelde Griekse schildering door Sosus van Pergamum - waarvan het origineel in Pompeï te vinden is - zorgde voor een momentje van hebzucht...

Oorsprong

Volgens de overlevering werd het eerste micro-mozaïek besteld omdat een zekere paus er genoeg van had dat de fresco’s van diverse kerken steeds beschadigd raakten doordat delen van het schilderwerk van het (vochtgevoelige) stucwerk viel… en er werd een nieuwe mozaïekstijl ontwikkeld. Uit het leerboek mozaïek:

“In de wereld van mozaïek staat smalto voor bijzonder briljant, volledig ondoorzichtig, meestal bereid door toevoeging van kristallijn materiaal (corpo) en gekleurd materiaal (anima) aan het kleurloze of gekleurde versmolten glas. Deze smalti bieden een breed scala aan tinten (enkele duizenden) met duidelijke voordelen ten opzichte van de enkele tientallen tinten glaspasta’s. Bij de algemene glasproductie staat deze voor email (redactie: enamel), wat een intens gekleurd, laagsmeltend (het wordt zachter dan het dragermateriaal) materiaal is, meestal ondoorzichtig (maar ook doorschijnend of transparant) glas dat wordt gebruikt als decoratie of om gouden, zilveren of koperen voorwerpen te bekleden, evenals geblazen glas en keramiek.”

Uit: ‘ Mozaïeken’, Lucio Orsoni (1888)

Werkwijze

De smalti zijn in de praktijk stroken getrokken glaswerk, in talloze kleuren of zelfs over de lengteas combinaties van kleuren of met een andere kleur in het midden, die gebroken worden tot korte stukjes micro-mozaïek ofwel tessarae. Zo kon men, nog meer dan met het traditionele natuursteen-mozaïek, een eindeloze combinatie van kleuren gebruiken, en met dit kleurverloop de werkelijkheid nog meer benaderen, zelfs op de vierkante centimeter. Deze techniek, die dus al in het Byzantijnse rijk (330 – 1453 na Chr.) toegepast werd, werd uiteindelijk vooral voor sieraden toegepast. Maar ook grotere objecten en voorstellingen werden soms met deze techniek vervaardigd.

Het werk begint meestal op een bakvormige metalen plaat (of, zoals bij onze presse-papiers, in Belgisch hardsteen) , waar een pasta met een lange open-tijd in gesmeerd wordt. In deze pasta schetst de kunstenaar alvast de voorstelling die hij wil maken.

Meer dan 85 jaar kennis en kwaliteit juliusvdwerf.nl

Julius van der Werf biedt u: De nieuwste trends op tegelgebied Een uitgebreid assortiment voor elk budget Snelle levering vanuit magazijnvoorraad Zelf controle over uw bestellingen

Hoofdvestiging: Sneek Lorentzstraat 19, 8606 JP Sneek telefoon (0515) 41 31 48

Vestiging: Groningen Diamantlaan 2, 9743 BG Groningen telefoon (0515) 41 31 48

Tegenwoordig print hij zijn tekening of de te reproduceren foto uit en legt die op het werk. Daarna worden de smalti op kleur gelegd, en wordt een voor een de tessara afgebroken door eerst een incisie in de smalti te maken, en daarna het stukje af te breken. Centimeter voor centimeter knipt hij stukjes uit de foto, die hij vervangt door het samenspel van de tesserae. Natuurlijk zijn de smalti te koop, maar wie kleurkritischer is, wil natuurlijk zijn eigen kleur of kleurcombinatie samenstellen; in feite net zoals de kunstenares in het artikel in de vorige editie van dit blad haar eigen tegels creëerde. En ook bij de smalti is het maken van de juiste kleuren de kern van het vakmanschap!

Afwerking

Zodra de compositie voltooid is, worden met een houten blok alle tessarae op gelijke hoogte/diepte gedrukt. Vervolgens wordt met gesmolten was het geheel bedekt, en vindt het polijsten van het oppervlak plaats met steeds fijner schuurpapier, en uiteindelijk met een polijstpoeder. Tot slot wordt het werk met een laatste waslaagje afgewerkt.

Een paar werkjes zoals afgebeeld betekenen simpelweg een paar maanden werk. Dus, wie een meterprijs opvraagt, kan zijn borst natmaken… De werkjes in Venetië bleven bij de antiquair. Niet omdat we ze niet wilden hebben, maar – de prijs van deze presse-papiers lag zo rond de € 2.600,-. We houden het er maar op dat we anders extra hadden moeten betalen voor het overgewicht van de koffers… ■

Met dank aan:

www.AntichitàAlGhetto.com , Venetië Het Victoria & Albert Museum, Londen MostlyGlass.com

Waterdicht, en nog maar eens waarom…!

n rroB e n b er gs ,t dviseur

bovatin

Natuurlijk, veel badkamers blijven gewoon 20 jaar droog: ook zonder kit, kimband en waterdicht membraan. Ik ken badkamers uit de jaren ‘30 die 90 jaar later nog steeds geen ‘ krimp’ gegeven hebben, ondanks de twijfelachtige balken onder de tegelvloer, de matige tegelkwaliteit en de uitgesleten cementvoegen. Maar de norm is natuurlijk waar het NIET goed gegaan is: een consument gaat er immers – en terecht – van uit dat zijn badkamer ‘ gewoon’ waterdicht is. Ook na 10 jaar of meer. En, aangezien de tegelzetter als laatste aan het werk is, en het zichtwerk levert, (OK, degene die de badkamerelementen monteert is er nog iets later) is hij degene die het telefoontje krijgt dat je niet wilt. En dan stel je je de vraag: ‘Had ik dit telefoontje kunnen voorkomen?’ Er zijn absoluut redenen die de tegelzetter met recht kan aanvoeren waardoor hem absoluut geen blaam treft. Een muur kan zich ‘gezet’ hebben – ook buiten Groningen! - of een vloer kan door een latere verbouwing aan stabiliteit verloren hebben. Maar de schadegevallen hieronder vallen niet onder die redenen: hier had beter werk geleverd kunnen worden. Niet alleen vanwege ‘de regels’, maar ook omdat tegelzetten niet zo maar HANDwerk is, maar werk waarbij vooraf het hoofd gebruikt moet worden: tegelzetwerk is een zaak van een verantwoorde tegelverdeling, mooie volvlakse voegen en een fraai vlak tegeloppervlak, maar vooral van een goede verkenning van de ruimte, de al gebruikte ondergrondmaterialen, het verwachte gebruik en de mate van vlakheid van het te betegelen oppervlak… Plus nog een aantal zaken, zoals vochtgehalte bij aanvang, de kwaliteit van de tegels, het door de klant/opdrachtgever voorgeschreven lijmsysteem, enzovoorts. Even een spoiler vooraf: bij de volgende zaken was het handwerk in orde, op de rest was het nodige aan te merken. En toevallig hadden klant en tegelzetter bij deze badkamers pech… Nog een spoiler: niet alles was aan de tegelzetter toe te schrijven. Maar zoals het nu eenmaal in ons werk is: alles wat fout gaat is zichtbaar. Dus verkoop die waterdichtlaag, en – zeker nu een tegelzetbedrijf het werk voor het uitkiezen heeft – weiger de riskante Mission Impossible voor Weinig…! En – leg je werk vast. Doe je vochtmeting, en leg hem vast...

Zaak #1: ‘sliced pebbles’ op ve Z elcementplaten, met H sb gipsve Z elplaten wanden in een badkamer. e n toc H geen alarmbellen… Er is dat spreekwoord met die koe en die kont. Maar wanneer een particuliere klant ‘doorgezaagde’ kiezels (dus met veel voegmassa) op door een houten balklaag gedragen set vezelcementplaten wil, en de wanden uit HSB (houtskeletbouw) gipsvezelplaten zijn opgetrokken, dan trek je als aanbieder van tegelwerken even je adviespak aan. En leg je uit dat er risico is op beweging en dus scheuren in de tegelvloer, intrekkend vocht in de ondergrond en dus optrekkend vocht in de gipswand? Waarbij een kimbandje nauwelijks iets oplost, en een rechttreeks ingegoten douchegoot al helemaal niet?

Precies dat ging hier mis. Waar het ook vaak goed gaat, zoals veel bouwbedrijven ‘ gewoon het risico nemen’, want het gaat 9 van de 10 keer goed, of uitsluitend onzichtbaar (onder de tegelvloer, zonder zichtbare gevolgen) fout.

Dit was dus 1 van de 10. En in feite zorgt houtskeletbouw sowieso al voor minder stabiliteit, zeker wanneer er sprake is van ‘smakken’ en ‘ kwakken’ (niet iedere wasmachine wordt zacht-

de regels: hou je eraan, houd je opdrachtgevers eraan! Afdichtingen zijn tegenwoordig simpelweg de standaard EN de zelfbescherming voor tegelzetters. Je wilt immers geen schadeclaims. Plus - afdichtingen maken deel uit van de standaard/ norm voor het voorbereiden van substraten in vochtige ruimtes:

• De normenreeks DIN 18531 tot DIN 18535 die in 2017 is gepubliceerd, biedt duidelijke richtlijnen voor het afdichten in de verschillende gebieden.

• De standaard DIN 18534 - afdichting van interieurs - is vooral belangrijk voor de tegelzetter.

• Waterdichte membramen dienen te voldoen aan ETAG022 of NEN-EN 14981 waterdichtingssystemen.

• Bouwbesluit (art.3.2.1 wering van vocht) verwijst naar de NEN2778 (vochtwering in gebouwen):

“De betegeling moet zodanig ontworpen en uitgevoerd worden zodat er geen schadelijke vochtdoorslag kan ontstaan. Vóór de plaatsing van de tegels en afhankelijk van de graad van blootstelling aan water, dient men dus specifieke voorzorgsmaatregels te nemen, om de gewenste waterdichtheid achteraf te verzekeren. Dat kan door een waterdicht membraan aan te brengen onder de vloer- en wandtegels. Dit wordt ook wel ‘volvlakse afdichting’ genoemd. Een membraam kan worden gevormd door een dispersie, door een cementaire dichtlaag of een combinatie van beide. De verschillende componenten worden ter plaatse samengesteld tot een waterproof systeem.”

→

jes neergezet, en iemand komt wel eens met een dreun op de vloer terecht...) Door het niet waterdicht maken van de ondergrond is deze onstabiel geworden (kwetsbare droge afbouw in combinatie met sanitaire voorzieningen). Door de vrij poreuze lijm- voegmortel kon vocht vrij gemakkelijk indringen en vastgehouden worden na in gebruik nemen van de douche. Voegafwerking met een siliconenkit is daarbij nu eenmaal een onderhoudsgevoelige voegvulling: hiermee is een waterdichtheid niet gegarandeerd! Water is simpelweg doorgesijpeld en in de ondergrond terecht gekomen. Mogelijk zijn de cementvezelplaten en houten elementen gaan zwellen/ expanderen, waar door er barsten zijn ontstaan in de starre afwerking. Waterdichtheid is dus bij deze opbouw zo niet gegarandeerd. En wel essentieel! Lekkages waren zelfs al doorgedrongen tot in de onderliggende ruimtes. Gevolgschades zullen in de loop der jaren alleen maar ernstiger gaan toenemen. Het creëren van een waterdichte bak onder het tegelwerk was bij deze kwetsbare situatie de enige oplossing geweest.

Zulke membranen zijn er in diverse materialen: de het gebruikelijke smeerbare materiaal (vaak een hybride polymeer), die je bij voorkeur in twee kruisende banen dient aan te brengen. En mis geen millimeter! Ook mogelijk: een polyethyleen contactafdichting (op rol en ook vaak al gedeeltelijk gemonteerd op de drain), of een gecementeerde bouwplaat (zoals bijvoorbeeld van wedi). Ieder systeem heeft zo zijn voordelen en kosten. Maar, mits op de juiste wijze aangebracht: de besparing op lekkage is altijd winstgevend…

te laat, lekkage, geen wd -laag aangebracht. e n nu? Onderzoek in de badkamer wees uit dat de vloer onder de ‘pebbles’ doorweekt is. En het vocht is achter de wandtegels via capillaire werking in de gipswanden achter de wandtegels opgetrokken. De opdracht is dan ook niet mals:

• Maak een herstelplan. Bescherm looproutes en plak alles netjes af.

• Demonteer sanitaire voorzieningen.

• Verwijder het complete wand en vloertegelwerk in het natte douchegedeelte.

• Controleer de ondergrond op geschiktheid. Aangetaste ondergrond, constructieve lagen en mortels dienen te worden hersteld (indien hier twijfel over bestaat, schakel dan een bouwkundig specialist in).

• Werk wand en vloer volledig waterdicht af met het gekozen middel (raadpleeg je leverancier).

• Verlijm wand en vloertegels volgens de regels der kunsten van het ambacht.

• Werk alles netjes af en lever opnieuw op.

Zaak #2: m odern appartementencomplex met metalstud/gipsplaten en an Hydriet: alarmbellen plus sirene?

Sirenes en alarmbellen bij materialen op gipsbasis… In feite overdreven, want met gewoon goede waterdichting is er niets aan de hand: zodra er maar onder geen voorwaarde vocht doorlekt. Nou, en laten die membranen daar nou uitstekend toe in staat zijn… Mits – we kunnen het niet vaak genoeg herhalen – volgens de voorschriften aangebracht.

In een appartementengebouw zijn door een bedrijf diverse badkamers betegeld. De ondergrond: gipsplaten, anhydriet en in de natte hoek/inloopdouche, een zand/cementvloer. Gips stelt extra eisen, en dus is extra aandacht geboden. Waar het hier mis ging? Op de overgangen. In de douchehoek, op de zand/ cementvoer, liggen de tegels nog stabiel, maar op het vloergedeelte waar zich een anhydriet ondergrond bevindt is de ondergrond volledig gedestabiliseerd door vocht onder de tegels. Want alleen een kimbandje in een natte douchehoek doet niets wanneer een voeg elders niet 100% afsluit, of een kitnaad het niet houdt. Ook in het laatste geval verspreidt het vocht zich →

RUBIMIX−9

RUBI's meest krachtige mixer met 2100 watt. Progressieve schakelaar (toerentalregeling) om het mengen van elk materiaal te OPTIMALISEREN.

Uitgerust met een mechanische versnellingsbak met 2 versnellingen (490/880 rpm). Dubbele greep met een bi-materiaal handvat dat meer ERGONOMIE, COMFORT en STABILITEIT biedt

MAX

→ immers, langs de kim, richting de rest van de vloer. In dit geval had de beweging van de vloer ook effect op de wanden: de vloer zette uit, en de vloer, met mee-schuivende vloertegels, brak diverse wandtegels. Nog los van het vocht dat in de gipsplaten getrokken is: het kan beslist ook hier en daar zo zijn dat de uitzetting van de wand zorgde voor de breukschade.

nog even over anhydriet dekvloeren…

Er zijn behoorlijk wat tegelzetters die een afkeer van anhydriet hebben. Nogmaals: er is niets mis met anhydriet, maar je moet er wel anders mee omgaan dan met een zand/cementvloer (alleen al het ‘huidje’). Negeer je het verschil, dan heb je een probleem, daarover hebben we al in eerdere edities van dit blad geschreven. Anderzijds: het gebruik van anhydrietgebonden dekvloeren biedt tal van voordelen. Zo beschikken ze over een hoge mechanische sterkte, een homogene kwaliteit en ze zijn nauwelijks krimpgevoelig. Anhydriet is een bindmiddel dat hoofdzakelijk uit calciumsulfaat (CaSO4) bestaat. Het kan in drie hoofdcategorieën ingedeeld worden :

1. Natuurlijk anhydriet, d.i. een sedimentgesteente dat gewonnen wordt bij de mijnbouw.

2. Synthetisch anhydriet, d.i. een nevenproduct dat ontstaat bij de productie van fluorwaterstof (CaF2 + H2SO4 → 2 HF + CaSO4).

3. Thermisch of RO-anhydriet; dit materiaal wordt bekomen door calcinatie bij 800 °C van RO-gips (rookgasontzwavelingsgips), dat op zijn beurt gevormd wordt bij de ontzwaveling van rookgassen in kolengestookte energiecentrales (CaSO4. 2 H2O (nat) → CaSO4 + H2O).

Aan anhydriet worden hulpstoffen toegevoegd om zijn eigenschappen te verbeteren en het als bindmiddel voor dekvloeren te kunnen gebruiken.

Anhydrietgebonden dekvloeren zijn van nature vochtgevoeliger dan traditionele, cementgebonden dekvloeren. Deze vochtgevoeligheid wordt sterk beïnvloed door de samenstelling van de gebruikte dekvloermortel (bv. keuze van de hulpstoffen). Indien het vochtgehalte in de dekvloer langdurig te hoog is, kan dit leiden tot cohesieverlies. In voorkomend geval zal de hechtingsbreuk zich voordoen in de massa van de dekvloer.

Men dient er tevens op toe te zien dat de Anhydrietgebonden dekvloer na zijn uitvoering niet meer vochtig kan worden, bijvoorbeeld door opstijgend vocht uit de ondergrond of doorsijpeling van douchewater. Wanneer het toch in contact komt met water of nog een te hoog restvocht gehalte heeft voor de betegeling, zal anhydriet zacht worden, zwellen, kristalliseren met als gevolg een ontbinding/losraken van de vloertegels.

en nu…?

Het is niet meer vast te stellen of er al vocht in de anhydriet aanwezig was; de tegelzetter had niet vooraf een vochtmeting (kan alleen met de carbidmeting! De vochtmeter werkt niet bij anhydriet) verricht. Is er te vroeg getegeld? Calciumsulfaat gebonden ondergronden mogen maximaal 0,5 % restvocht bevatten, alvo rens de betegeling gaat beginnen. (Bij gebruik van speciale lijmen en bij cementgebonden lijmen mag het restvocht percentage maximaal 1 % bedragen). De tegelzetter had in dat geval zijn werk moeten uitstellen en/of maatregelingen moeten nemen.

Het resultaat is echter hetzelfde, en dezelfde herstelaanpak als hierboven zal gevolgd kunnen worden. Echter met een extra maatregel:

• Plaats de wandtegels op de vloertegels! Vooral een vochtgevoelige wandtegel kan zich hierdoor moeilijker capillair volzuigen met water. De kans op vervolgschade wordt hiermee vele malen verkleind. ■

Meer weten? Neem contact op met technischadvies@bovatin.nl

Werk jij met soepele of stugge mortel? Bepaal het makkelijk zelf!

Er zijn veel verschillende soorten tegels, verkleuringsgevoelige natuursteen, keramisch, gebakken en ga zo maar door. Met Ardex tegellijmen is geen project te klein of te groot. Daarnaast zijn de omstandigheden op de bouwplaats niet altijd ideaal en heeft iedere tegelzetter zijn eigen manier van werken als het gaat om snelheid en uitvoering.

Ardex tegellijmen bieden oplossingen voor al die verschillende situaties. Zo speelt het bedrijf in op bijvoorbeeld (extreem) grootformaat tegels, extreme temperaturen en de persoonlijke wens van de verwerker. Met de populaire lijmen zoals X90, X78, X77 en de Ardurapid lijmen, die zeer snel verharden en drogen, zorgen we voor de juiste lijm toegesneden op de wensen. Daarnaast houdt de ene tegelzetter van een

soepele lijm en werkt de andere liever met een wat stuggere tegellijm. Door de hoeveelheid water hierop aan te passen, kan iedere verwerker zijn eigen mortel samenstellen. Zonder kwaliteitsverlies.

en nu: ardex x7g plus!

Ardex X7G Plus is een speciale universele lijm. Hij heeft een grote hechtsterkte en een extreem lange pottijd van 5 uur. Zeer licht verwerkbaar en 30% zuiniger dan standaard tegellijmen door de lichte vulstoffen: meer m2 per kilogram dus! Tevens is Ardex X7G Plus nu beschikbaar in een zak van 15 kilogram met een handvat. Op die manier wordt het sjouwen wel erg comfortabel. ■

www.ardex.eu

Wedi PREFAB of EXPERT (Pro): waar leg jij de fokus?

De Focus op wedi PREFAB!

Met het wedi digitale ontwerp vermindert men fouten en heeft men al vroegtijdig een visualisatie, zowel voor kleine projecten als voor grote complexe projecten. Dat kan namelijk met de maatwerkproducten van wedi. Slim bouwen wordt vanzelfsprekend door productintegratie en-of reductie van bouwmaterialen. Bouwen en installatietechniek worden met wedi 1 oplossing.

Het maatwerk pakket wordt als een lichtgewicht bouwpakket aangeboden en is voorzien van de bouwinstructie. Van maatwerk I-Board tot aan een complete modulaire cabine. U bent verzekerd van optimale bouwsnelheid doordat alles op maat is en op elkaar is afgestemd. De afdichting en montage van het wedi systeem, beperkt benodigd gereedschap en een eenvoudige montage maken assemblage tijdbesparend en plezierig eenvoudig. De normen? Geen zorgen. Het product is getoetst volgens de hoogste kwaliteitscriteria en voldoet aan de Europese wetgeving en is voorzien van het juiste CE. Bovendien is de milieu-impact van het product weergegeven in onze Energie Prestatie Verklaring (EPD), waardoor uw klant deze toepassing kan meerekenen in de milieuprestatie van het gebouw. ■ Meer weten? www.wedi.net

De fokus op opleiding:

Expert of Expert Pro?

Levert u vaak maatwerk? Rechtstreeks aan de consument? Dan zou u eens kunnen nadenken over een wedi-vakopleiding. We hebben de Expert- en de Expert Pro-opleiding.

Waarom? De consument wordt wettelijk beschermd, waarmee de juiste inbouw van een probleemloze badkamer gegarandeerd wordt, met name door de combinatie van fabrikant(en) en aannemer. wedi GmbH biedt volgens de regelgeving van SKG-IKOB, WTCB, DIN en de Europese richtlijnen een theorie en praktijkopleiding om de kwaliteit van het inbouwen van een waterdichte badkamer te waarborgen.

de verschillen tussen expert en expert pro…?

Je kunt natuurlijk je wedi-kennis geleidelijk aan opbouwen. Het is maar net wat je wilt… maar we garanderen je: als je eenmaal expert bent, wil je ook Expert Pro worden…

expert

• Basiskennis

• 10 jaar verzekerde product en systeemgarantie

• Exclusief wedi startpakket

expert pro

• Gecertificeerd specialist

• 15 jaar verzekerde product en systeemgarantie

• Effectieve marketingondersteuning

• wedi pro finder op de website

• Lid van Expert Pro community ■

Wilt u meer weten over de opleidingen? Zoek op wedi Speedtour of check onze social media.

KOMO K eur M er K vOO r te G elzet B edrijven

Het KOMOKeurMerK

Het KOMO keurmerk: al meer dan 50 jaar hét kwaliteits-keurmerk in de bouw. koMo staat voor een onafhankelijk getoetste kwaliteit, op basis van objectieve maatstaven.

Het keurmerk maakt tijdrovende controle-trajecten bij de vergunningverlening en op de bouwplaats overbodig. Uw klanten kunnen er blindelings op vertrouwen dat uw processen en producten voldoen aan het Bouwbesluit en aan specifieke kwaliteits-, prestatie- en veiligheidseisen die de marktpartijen stellen. creëer ook meerwaarde voor uw diensten samen met skg-ikob!

Het KOMO-prOcescertificaat

Het KOMO-procescertificaat garandeert een correcte montage van producten en wordt afgegeven aan montagebedrijven met bewezen deskundigheid en montagekwaliteit. Het certificaat geeft vooraf zekerheid

over de te leveren kwaliteit. procescertificaten ondersteunen bij de directievoering van een bouwwerk en reduceren de faalkosten door het voorkomen van fouten tijdens het proces. sKG-iKOB tOetst Bedrijven in samenwerking met o.a. de bovatin is de beoordelingrichtlijn 1017 ‘Het aanbrengen van tegelwerk’ en de Uitvoeringsrichtlijn 35-101 ‘Het aanbrengen van wand- en vloertegelwerk in reguliere toepassing’ ontwikkeld. in de brl en de Url staan alle eisen die gelden voor het koMo-keurmerk. U kunt het certificaat aanvragen bij SKG-IKOB Certificatie. Er is een korting voor de combinatie met iso 9001-, MVO- of VCA*certificering.

vOOr Meer infOrMatie: voor meer informatie kunt u mailen met: info@skgikob.nl of via 088-2440100.

tegelzetters verzekeringsdienst

Doe de gratis goed-verzekerd-check

Al jarenlang is bovatin Verzekeringsdienst dé partner van bovatin voor alles op het gebied van verzekeringen en risicomanagement. Samen maken wij ons sterk voor goede verzekeringen die aansluiten bij de bedrijfsrisico’s van tegelzetters. bovatin Verzekeringsdienst weet precies welke risico’s bovatin-ondernemers lopen en kan u daarom als geen ander adviseren. Daarnaast leidt collectieve inkoop tot gunstige premies, condities en dekkingen. En wist u dat u gebruik kunt maken van de geheel vrijblijvende gratis Goed-Verzekerd-Check?

gratis goed-verzekerd- check

Als service van uw lidmaatschap bij bovatin kunt u gratis en vrijblijvend een Goed-Verzekerd-Check aanvragen. Wij kijken dan samen met u naar uw risico’s in de onderneming en de bijbehorende verzekeringen, de dekkingen en polisvoorwaarden en clausules en uiteraard of u kunt besparen op de premie. De Goed-Verzekerd-Check is geheel vrijblijvend, maar wilt u naar aanleiding van deze check overstappen naar bovatin Verzekeringsdienst? Dan kunnen wij dat voor u regelen met uw huidige verzekeraar of tussenpersoon. Wel zo makkelijk: geen gedoe voor u maar wél de zekerheid dat u goed verzekerd bent.

waar kan bovatin verzekeringsdienst u bij helpen?

Bij al uw risico’s op het gebied van personeel, uw bedrijf of uzelf. In het bijzonder de volgende verzekeringen zijn aantrekkelijk en relevant voor bovatin-leden:

• Compleet Verzuimpakket, met zowel een ziekteverzuimverzekering als arbodienstverlening.

• Uitgebreide aansprakelijkheidsverzekering voor bedrijven (AVB).

• Online overzicht van uw verzekeringen.

• Interessante zorgverzekering met besparingsmogelijkheden voor u, uw werknemers en hun gezin

voordelen voor bovatin-leden Ook handig voor bovatin-leden: bij bovatin Verzekeringsdienst krijgt u een vaste contactpersoon, die gespecialiseerd is in uw risico’s én uw bedrijf. Daarnaast heeft bovatin Verzekeringsdienst een interne schadeafdeling, waardoor zij u bij schade deskundig en snel kunnen ondersteunen, en bij een gegronde schade kunnen zorgen voor een snelle schade-uitkering.

meer weten of de gratis goed-verzekerd-check aanvragen?

Via de website van bovatin Verzekeringsdienst, bovatin-verzekeringsdienst.nl, kunt u meer informatie vinden over de check of deze aanvragen. U kunt ook altijd contact opnemen via 010 – 288 49 90 of info@bovatinverzekeringsdienst.nl. ■

ik ben geen tegelzetter, maar...

In deze kwartaalcolumn graaft Remus Aussen, de hoofdredacteur van BOVATINfo, wat in het vak van de tegelzetter. Hebt u een onderwerp waar hij eens in mag graven? Mail het naar redactie@bovatin.nl! Ook als u op deze column wilt reageren, natuurlijk.

R

emusAu hoofdredacteur bovatin

‘Zou jij ons willen adviseren op het gebied van communicatie, en dan ook de ‘Mozaïek’ willen maken?’ Het was de vraag van de veel te vroeg overleden oud-bovatin-voorzitter Mario Tomaello tijdens een familiediner. Familie, want – ik ben getrouwd met zijn zus Carmen. ‘Joh, dat is niks voor mij, ik doe overheid, en jullie tarieven…’ antwoordde ik, als kort daarvoor overmoedig gestarte communicatie-ondernemer met al een paar uitstekende (en zeer goed betalende) opdrachten in mijn zak. ‘Doe het nou maar…’, vond Mario. Een blad maken…? Dat deed ik in het begin van mijn carrière, in 1985. Bij een gemeente. Met een redactie van oude mannen, die niks deden behalve belangrijk zijn… Wat was ik blij toen iemand anders dat moest gaan doen… Na een kennismaking met het bestuur werd me wel duidelijk dat ‘de bouw’ een wereld was waarin ja, ja was en nee, nee. Paste wel bij me, want ik was na 24 jaar overheid best wel klaar met het ‘ja, mits misschien tenzij’. Dus – ik sprong. Al deed ik nog wel eens een overheidsopdracht, en natuurlijk –muziek, als inmiddels 47 jaar ‘beroepsmuzikant’.

Grappig was dat ik kort daarna kennis maakte met de makers van een ander keramiekblad. “Zo jammer dat jij er bent, we hadden dat blad van jullie graag zien verdwijnen zodat wij het konden overnemen!” We groeten elkaar overigens altijd vriendelijk.

En dan het geheim van ons blad: ‘Wie schrijft die blijft’ is een bekend spreekwoord. Minder bekend is ‘Je werk bestaat pas als je op papier staat’. En zo werd ‘Mozaïek’ ‘BOVATINfo’. En ging het blad niet alleen meer over bouw- en tegelnieuws, en wat ondernemers moesten weten, maar over mensen, passie, irritatie, bijzondere projecten, het vak zelf, het werk van de bond, enzovoorts. Het blad werd daardoor een belangrijk voertuig voor waar BOVATIN aan werkte, en – een factor binnen en zelfs buiten de bouw. Er meldden zich meer geassocieerde leden, ofwel toeleveranciers. ‘Laten we die twee keer per jaar voor een branchebijeenkomst uitnodigen!’, vond de nieuw aangetreden voorzitter Gerard Reus. Tijdens die bijeenkomsten ontstonden branchecampagnes als Meerwaarde van Tegels en Kies Tegelzetten. BOVATIN was echt een branche-trekker geworden… En dat zijn we nog.

En de leden? Die werden jonger. Net als het bestuur. Het was afgelopen met de drukbezochte jasje-dasje-avondjurkjejaardagen. we weten dat de leden het belangrijk vinden wat BOVATIN doet, maar van de ‘wielrenclub’ waar zowat iedereen aan alles meedeed zijn we wel – zoals vrijwel overal gebeurt – de ‘ANWB’ van de branche geworden. Jammer? Vinden wij wel natuurlijk, maar wat telt is dat we leveren wat u nodig hebt om succesvol te zijn als tegelzet-ondernemer in uw eentje of met een groot bedrijf. Daar is een moderne brancheorganisatie immers voor. En ik? Ik ben 62, en ik stop ermee. Omdat ik in een levensfase kom waarin ik als opa en zoon(!) meer vrije tijd nodig heb, meer muziek en horloges wil maken en – omdat het tijd is. Omdat ik een beetje uitgeschreven ben, en ik – na innovatiesubsidie, ledenwervings- social media-, EU-, NITA- en weet ik veel wat voor campagnes niet in herhaling wil vallen.

Waarbij ik in het bijzonder terugkijk op geweldige projecten met onder andere Gerard, Tom, Gijs, Chris, Mascha, Robert, Teus, Ton, Peter, Jeroen (2x), Piet, Elena, Simone, Engbert, Jaimy, Rolf, Wilco, Jan E, en natuurlijk Jiske (Studio Uppercase, alles wat er mooi is aan wat u van bovatin ziet), Dylan (Het Ministerie van Online, alles wat precies bij de juiste miljoenen mensen in de tijdlijn komt), Edwin (PMF, de verspreider) en talloze leerzame interviews met (het zijn er veel meer) Frank, Hans, Ronny, Hanneke, Erik, Mark, Rene, Willem, Jack, Robert, Judith, Klaus, Walter, Roy, Remy, Wilbert, Albert, Khaled, Tjeerd, Rielèn, Dennis, Curto, Johan, Job, Kick, Ed (over de ‘echte’ geschiedenis van Volendam), en – vooral, ik heb het zelf gelukkig niet meegemaakt – met diverse mannen en vrouwen, off the record, over ondernemen in slecht weer. Ofwel: het onderwerp was altijd keramiek, maar uiteindelijk ging het over mensen.

Ik dank jullie voor de mooie samenwerking en wens jullie –en mijn opvolgers – goede zaken! ■

Reageren? Deze keer: remus@aussen.nl

SECRETARiAAT

secretariaat bovatin postbus 310, 3900 aH veenendaal bezoekadres: de smalle Zijde 20a 3903 lp veenendaal tel. 0318 – 547 366 e-mail: bovatin@bovatin.nl website: www.bovatin.nl

HOOFDBESTuuR

voorzitter: g a. (gerard) reus raadhuisstraat 18, 1829 bv oudorp tel. (072) 511 08 99 mob. 06-22916752 e-mail: voorzitter@bovatin.nl

secretaris: Mascha rongen keizersveld 22 5803 aN venray tel. 0478 – 550 410 e-mail: secretaris@bovatin.nl

penningmeester: t. (tom) sterkman ivoorstraat 5 1812re alkmaar tel. 072-5183222 e-mail: t.sterkman@svktegelwerken.nl

Bestuursleden: c. (chris) beld eenhuisstraat 8, 7665 pZ albergen tel. 0546 441971 e-mail: info@tegelspecialist.nl

rené oude lashof twentepoort West 45 7609 rd almelo telefoon 0546 – 814764 mob. 06-54713836 e-mail rene@rietmeijertegels.nl

J. (Jeroen) de goeij den Hamstraat 9, 3451 bM vleuten tel. 030 - 6772421 e-mail: info@oostborg.nl

g. (gijs) Hilhorst Wiebachstraat 28, 6466 Ng kerkrade tel. (045) 544 45 42 fax: (045) 544 09 73 e-mail: g.p.w.hilhorst@hilhorst.nl

r. (robert) Hurkmans ambachten 6a 5711 lc someren tel. 0493 494 505 e-mail: r.Hurkmans@tegelhandelloomans.nl

t. (tom) sterkman ivoorstraat 5, 1812 re alkmaar tel. 072-5183222 e-mail: t.sterkman@svktegelwerken.nl

Nuttige info voor bovatinleden

juridisch adviseur: Mr. t. Zanen beukendreef 11, b-2920, kalmhout belgië e-mail: juridischadvies@bovatin.nl mob. 06-20616770

informatie betreffende keuringscommissie: secretariaat bovatin postbus 310, 3900 aH veenendaal tel. 0318 – 547 366

AFDELiNgSSECRETARiATEN

noord-Holland k scholten Westerwerf 2, 1911 Ja Uitgeest tel. 0251-319101 e-mail: noordholland@bovatin.nl

Midden- en West-nederland vacature

Oost- en noord-nederland c.(chris) beld eenhuisstraat 8, 7665 pZ albergen tel. 0546 441971 e-mail: info@tegelspecialist.nl

zuid-nederland Mascha rongen keizersveld 22 5803 aN venray tel. 0478 – 550 410 e-mail: secretaris@bovatin.nl

COMMuNiCATiE & BELEiD

d. (david) van swol vanswol@aannemersfederatie.nl tel. 0318-54 49 00 mob. 06 – 2122 2010

Hoofdredactie bovatinfo, advertenties g. (geert) Hilferink Hof van edinburgh 41 7007gW doetinchem tel. 06 – 3985 4233 e-mail: redactie@bovatin.nl

techniek-Materialen-Gereedschappen a.M.F.J. (ton) borrenbergs sjeng vaasstraat 7, 6031He Nederweert tel. (0495) 63 40 95 mob. 06 - 234 42 186 e-mail: technischadvies@bovatin.nl

LEDENADviES

secretariaat BOvattin tel. 0318 – 547 366 e-mail: bovatin@bovatin.nl voorlichting op gebied van onder andere:

• algemene wet en regelgeving (waaronder arbeidsrecht en aansprakelijkheden)

• sociale verzekeringen

• cao bepalingen waaronder lonen en overige verplichtingen

• arbo – wetgeving. arbo-catalogus en a(brie)

• Juridische zaken

• belastingzaken

• scholing en cursussen

• Bedrijfstakspecifieke aangelegenheden

• techniek

• Marketing

bovatin/technisch advies/onderwijs kort telefonisch advies: kosteloos tarief € 70,- per uur. algemene technische adviezen en specifieke projectadviezen

• tegels

• lijmen

• Hulpmiddelen-materialen

• verwerkingsmethoden tel. (0495) 634 095 mob. 06 – 234 42 186 e-mail: technischadvies@bovatin.nl adviseur: a.F.M.J. borrenbergs

bovatin/Bjd advies tarief € 75,- per uur. incasso: no cure no pay (zonder geschil) mob. 06-20616770 e-mail: juridischadvies@bovatin.nl

Juridische advisering en procesvertegenwoordiging (ook bemiddeling advocaat):

• arbeidsrecht

• contractenrecht

• incasso

• Huurkwesties

• soc. verzekeringen

• subsidies

• vergunningen

• leasing

• productaansprakelijkheid

• Juridische doorlichting

•

•

•