SPECIAL REPORTS
Business Process Automation
Digital Transformation @ Transportation & Logistics
Digital Workplace
Training Technologies
Cyber Security Awards
AMBIENCE SERVICES Πρωτοπορία & καινοτοµία µε τη δύναµη του RPA
AWARDS
2024
Revolution! ISSN: 2585 2388 ΜΑΡΤΙΟΣ 2024, TIMH 9,00 ΕΥΡΩ, TEYXOΣ Ν o .476
Leading the Digital Business
10
14
SPECIAL REPORT
Αλυσίδα τροφοδοσίας – µεταφορές:
Η πιο µεγάλη ώρα είναι τώρα
Ο ψηφιακός μετασχηματισμός των πάντων δεν έχει αφήσει «εκτός παιδιάς» τον χώρο της αλυσίδας τροφοδοσίας και των μεταφορών, όμως (τουλάχιστον στην Ελλάδα) αυτός δεν έχει βρει ακόμα τον ρυθμό του και προχωρεί αργότερα από τις ραγδαίες διεθνείς εξελίξεις
SPECIAL REPORT
Βελτιστοποίηση στον “αυτόµατο”
H αυτοματοποίηση των επιχειρηματικών διαδικασιών συνεχίζει να κατακτά νέα εδάφη στο χάρτη της επιχειρηματικότητας και χάρη στον ψηφιακό μετασχηματισμό, τη διάδοση του cloud αλλά και της τεχνητής νοημοσύνης συνεχίζει και υπόσχεται ακόμα πιο βελτιωμένη επιχειρηματική λειτουργία
SPECIAL REPORT
Η τεχνολογία προσδιορίζει το σήµερα της εργασίας
Στην εποχή της ταχείας τεχνολογικής εξέλιξης και της συνεχούς κοινωνικής μεταβολής, o τρόπος και ο χώρος εργασίας δεν θα μπορούσε να μείνει ανεπηρέαστος. Οι ψηφιακές τεχνολογίες και οι αλλαγές που αυτές επιφέρουν, μετασχηματίζουν ριζικά και το σύγχρονο workplace
COVER STORY
Ambience Services
Πρωτοπορία & καινοτοµία
µε τη δύναµη του RPA
O Δημήτρης Σπέντζας, Chief Technology Officer της Ambience εξηγεί τις πολλαπλές δυνατότητες που προσφέρει στις επιχειρήσεις το Robotic Process Automation (RPA), και παρουσιάζει το όραμα της εταιρείας για το μέλλον
4 Editorial
6 News & Views
34 Cyber Security Awards 2024
Οι νικητές, η λαμπερή βραδιά και η σημασία της κυβερνοασφάλειας
48 The Strategic CIO
Ο Μιχάλης Μωραϊτης γράφει για την σημασία του IT Governance
51 Digital Banking & Insurance Summit
To πρωτοπόρο networking event του τραπεζικού και ασφαλιστικού κλάδου
52 Healthcare data αγνώστου πατρός
Οι τελευταίες περιπέτειες της διάσηµης όσο και πρωτοπόρου στην παροχή «dna tests για όλους» εταιρείας «23andMe»
54 AI Watch
Οι εξελίξεις στο ΑΙ που μας έκαναν εντύπωση
56 GenAI Summit: Στόχος η υπεύθυνη και βιώσιµη υιοθέτηση Ολοκληρώθηκε με μεγάλη επιτυχία και θετικά αποτελέσματα το τριήμερο συνέδριο για την παραγωγική τεχνητή νοημοσύνη
58 11th Information Security Conference
Το σημαντικότερο συνέδριο στην Ελλάδα για την ασφάλεια των πληροφοριακών συστημάτων
66 Spotlights
SPECIAL REPORT
Η τεχνολογία αναβαθµίζει την εκπαίδευση
Mε το περιβάλλον εργασίας να εξελίσσεται όλο και πιο γρήγορα και να ταλαντεύεται διαρκώς ανάμεσα στο αναλογικό και το ψηφιακό, η επαναπροσαρμογή του εργατικού δυναμικού στις διαρκώς αναβαθμιζόμενες απαιτήσεις του καλεί την τεχνολογία στην πρώτη γραμμή της εκπαίδευσης
3 ΜΑΡΤΙΟΣ 2024 • netweeK [Contents]
24 30
42
Αγγελική Κορρέ
∆ιευθύντρια Σύνταξης
Data is king!
Ας αναδείξουμε τους
Data Experts!
Είμαστε στην εποχή των δεδομένων. Η ανάλυση, η ερμηνεία και η αξιοποίησή τους έχουν γίνει ουσιαστικά εργαλεία για τη λήψη αποφάσεων και το ταξίδι των επιχειρήσεών μας προς την επιτυχία. Ως ειδικοί στον τομέα της πληροφορικής και των ψηφιακών τεχνολογιών, γνωρίζετε περισσότερο από οποιονδήποτε πόσο κρίσιμο είναι να διαχειριζόμαστε αποτελεσματικά τα δεδομένα μας και να τα αξιοποιούμε με στρατηγικό τρόπο.
Τα επιχειρηματικά δεδομένα είναι ο κινητήριος μοχλός πίσω από τις αποφάσεις που λαμβάνουμε. Από την αναγνώριση των τάσεων της αγοράς μέχρι τη βελτίωση της εσωτερικής απόδοσης, τα δεδομένα μας καθοδηγούν σε κάθε βήμα. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, είναι εκ των ουκ άνευ να έχουμε τους σωστούς ανθρώπους στην ομάδα μας για να αξιοποιήσουμε αυτήν την πληθώρα δεδομένων. Αυτό είναι ακριβώς το σημείο που έρχεται σε πρώτο πλάνο, η ανάγκη αναγνώρισης και ανταμοιβής των συναδέλφων μας, συνεργατών ή και «ανταγωνιστών»
που ξεχωρίζουν στον τομέα διαχείρισης δεδομένων.
Mέσα σε αυτό το πλαίσιο, μετά τις IT 100 2022, Cyber Security 50 2023 και την Digital Transformation Officer 50 Powerlists, το netweek
προχωρά στην Data Expert 30 Powerlist, με στόχο να αναδείξει τους
πλέον επιδραστικούς επαγγελματίες στον τομέα των δεδομένων. Η
Data Expert 30 αποτελεί έναν εξαιρετικό τρόπο να αναδεικνύονται οι αξιόλογοι επαγγελματίες. Είναι ένας τρόπος να τιμήσουμε όχι μόνο την εργασία τους αλλά και τη συνεισφορά τους στην επιτυχία της επιχείρησής μας. Καθώς εργαζόμαστε σκληρά για τη συλλογή, την ανάλυση και την αξιοποίηση των δεδομένων, είναι σημαντικό να αναγνωρίζουμε και να ενθαρρύνουμε τους συναδέλφους που ξεχωρίζουν σε αυτόν τον τομέα.
Σας καλώ λοιπόν να συμμετάσχετε στη διαδικασία ανάδειξης των κορυφαίων Data Experts – είτε προέρχονται από εταιρείες παροχής σχετικών λύσεων και υπηρεσιών είτε από in-house τμήματα end-users εταιρειών. Η διαδικασία είναι απλή. Υποβάλετε τις προτάσεις σας στο Data Expert 30 Powerlist 2024 – netweek.gr μέχρι και τις 15 Απριλίου 2024.
Ας ενισχύσουμε το πνεύμα της κοινότητάς μας και ας αναγνωρίσουμε τους άξιους ανθρώπους, προάγοντας έτσι την αριστεία και τη συνεχή βελτίωση στον τομέα διαχείρισης και ανάλυσης δεδομένων…
∆ΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ ΣΥΝΤΑΞΗΣ Αγγελική Κορρέ
ΣΥΝΤΑΞΗ
Γιάννης Ριζόπουλος, Βαγγέλης Βαγγελάτος
∆ΙΕΥΘΥΝΣΗ ∆ΙΑΦΗΜΙΣΗΣ Μαρία Βαλλή, mvalli@boussias.com
ΥΠΟ∆ΟΧH ∆ΙΑΦHΜΙΣΗΣ
Μαγδαλένα Καπάνταη, mkapantai@boussias.com
ΓΡΑΦΙΣΤΑΣ Aλέξανδρος Καρβουτζής
ΦΩΤΟΓΡΑΦΟΣ Κορνήλιος Σαραντίογλου
ΤΜΗΜΑ ΣΥΝ∆ΡΟΜΩΝ
Αµαλία Ψιλούδη apsiloudi@boussias.com
ΛΟΓΙΣΤΗΡΙΟ Κωνσταντίνος Χασιώτης
ΕΚ∆ΟΤΗΣ
Μιχάλης Μπούσιας
∆ΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ ΠΕΡΙΟ∆ΙΚΩΝ ΕΚ∆ΟΣΕΩΝ Κατερίνα Πολυµερίδου
GROUP ADVERTISING DIRECTOR
Λήδα Πλατή
ΕΤΗΣΙΑ ΣΥΝ∆ΡΟΜΗ: € 99
ΚΛΑ∆ΙΚΑ ΜΕΣΑ ΜΟΝ ΙΚΕ Λ. Κηφισίας 125-127 - Αθήνα Τ.Κ. 115 24
Κτίριο Cosmos Center
Τ.: 210 710 2452
Κωδικός ΕΛΤΑ: 21-5952
ISSN: 2585-2388
Editorial 4
netweeK • ΜΑΡΤΙΟΣ 2024
Ο παλιός... είναι αλλιώς
Του Γιάννη Ριζόπουλου, ∆ημοσιογράφος
Έχουν γνώση (και φόβο) οι ‘φύλακες’
Πριν από λίγες ηµέρες, στις 7 Μαρτίου, η Ευρωπαϊκή Ένωση απέκτησε και επισήµως έξι ‘φύλακες’ (µήπως ‘δικτυο-φύλακες’ θα ήταν η πιο σωστή λέξη; - gatekeepers, ο αγγλικός / διεθνής όρος), που εφεξής θα ελέγχουν, αλλά και θα ελέγχονται, στο πλαίσιο της Digital Markets Act, της οποίας µόλις ξεκίνησε η εφαρµογή. Στόχος της, σύµφωνα µε το «γράµµα του νόµου», είναι να γίνουν οι ψηφιακές αγορές δικαιότερες και πιο ανταγωνιστικές για όλους, µ’ άλλα λόγια, «το µεγάλο ψάρι να µην τρώει το µικρό», όπως γίνεται από αρκετά χρόνια. Κι ακριβώς τα «µεγάλα ψάρια» είναι αυτά που χαρακτηρίστηκαν gatekeepers, µπαίνοντας ταυτόχρονα στο
στόχαστρο των εποπτικών αρχών της ΕΕ. Οι Apple, Microsoft, Meta (Facebook, Instagram, WhatsApp), Amazon, Alphabet (Google), ByteDance (TikTok) περιλαµβάνονται στην πρώτη ‘φουρνιά’, µε κάµποσες ακόµα, µεγάλες και γνωστές εταιρείες, να ακολουθούν.
Οι Βρυξέλλες ζητούν τα αυτονόητα: ίση µεταχείριση και ίδιες συνθήκες για όλους, µεγάλους και µικρούς στο διαδίκτυο, διαλειτουργικότητα στις ανάλογες υπηρεσίες, ελεύθερη διάθεση εφαρµογών και όχι αποκλειστικότητες, πρόσβαση στα δεδοµένα πωλήσεων κι όχι να τα εκµεταλλεύεται µονάχα ο gatekeeper, αλλά και δυνατότητα προώθησης προϊόντων σε όλες τις πλατφόρµες. Για εµάς, τους χρήστες, όλα αυτά σηµαίνουν ελευθερία επιλογών και αγορών σε αντίθεση µε τις εν πολλοίς κατευθυνόµενες αγορές σήµερα, καλύτερο έλεγχο των προσωπικών δεδοµένων µας, εύκολη µετάβαση
από µια πλατφόρµα σε άλλες και περισσότερες εναλλακτικές
δυνατότητες πληρωµών online.
«Σηµείο καµπής για τον ευρωπαϊκό ψηφιακό χώρο» χαρακτήρισε την έναρξη εφαρµογής του DMA ο Επίτροπος Εσωτερικής Αγοράς, Τιερί Μπρετόν, επαναλαµβάνοντας πως όσες από τις Big Tech δεν συµµορφωθούν, θα αντιµετωπίσουν βαρύτατα πρόστιµα. Κι αυτές ήδη ξέρουν πως ο πεισµατάρης Γάλλος δεν αστειεύεται, ούτε υπερβάλλει. Προσπαθώντας να δείξει ότι εννοεί αυτά που αποφασίζει, η ΕΕ έχει ξεκινήσει να µοιράζει «απανταχούσες» εκατοντάδων εκατοµµυρίων, σε κάθε ευκαιρία. Με δεδοµένο ότι δύσκολα θα µπορέσει να αναµετρηθεί µε τις δυο άλλες υπερδυνάµεις, τις ΗΠΑ και την Κίνα, στον χώρο της καινοτοµίας, η Ευρώπη προσπαθεί τουλάχιστον να επιβάλει τους δικούς της κανόνες του παιχνιδιού, µήπως κερδίσει κάποιους πόντους στο σκληρό power game που διαρκώς «χοντραίνει». Cross our fingers!
Κινητή τηλεφωνία:
Η θέση της Ελλάδας
σε σύγκριση µε άλλες
ευρωπαϊκές
χώρες
Συγκριτική αξιολόγηση της ελληνικής αγοράς κινητής τηλεφωνίας µε βάση οικονοµικούς δείκτες και σε σχέση µε άλλα επιλεγµένα κράτη-µέλη της ΕΕ στο διάστηµα των ετών 2017-2023, διενήργησε η EETT σε συνεργασία µε την σουηδική εταιρεία Tefficient. Τα κυριότερα ευρήµατα της έρευνας για την ελληνική αγορά κινητής τηλεφωνίας στο διάστηµα 2017 - 2023 συνοψίζονται ως εξής:
⊲ Το Μέσο Έσοδο ανά Χρήστη υπηρεσιών κινητής τηλεφωνίας στην Ελλάδα (Average Revenue Per User - ARPU) βρίσκεται περίπου στο ίδιο επίπεδο µε τη διάµεση τιµή των αντίστοιχων τιµών των άλλων κρατών-µελών που περιλαµβάνονται στην έρευνα (µε προσαρµογή επιπέδων τιµών).
⊲ Η χρήση δεδοµένων ανά συνδροµή κινητής τηλεφωνίας στην Ελλάδα βρίσκεται κάτω από τη διάµεση τιµή των χωρών που περιλαµβάνονται στη σύγκριση.
⊲ Αναφορικά µε τη χρήση οµιλίας ανά συνδροµητή κινητής τηλεφωνίας, στην Ελλάδα καταγράφεται η υψηλότερη τιµή µεταξύ των χωρών που περιλαµβάνονται στη σύγκριση
⊲ Τα συνολικά έσοδα ανά Gigabyte χρήσης δεδοµένων κινητής τηλεφωνίας είναι υψηλότερα από τη διάµεση τιµή των άλλων κρατών-µελών, αλλά παρουσιάζουν µεγαλύτερο ρυθµό µείωσης από τις περισσότερες χώρες της σύγκρισης
⊲ Τα έσοδα υπηρεσιών οµιλίας (ανά λεπτό) στην κινητή τηλεφωνία στην Ελλάδα είναι κοντά στη διάµεση τιµή και µε µειούµενη πορεία 5% στο χρονικό διάστηµα αναφοράς.
⊲ Σχετικά µε τη σχέση αξίας-τιµής («value for money»)
για τις παρεχόµενες υπηρεσίες κινητής τηλεφωνίας, η Ελλάδα κατατάσσεται χαµηλότερα ως προς τις υπηρεσίες δεδοµένων, αλλά υψηλότερα από τα περισσότερα κράτη-µέλη που περιλαµβάνονται στη σύγκριση, ως προς τις υπηρεσίες οµιλίας.
netweeK • ΜΑΡΤΙΟΣ 2024
6 News & Views
Πιστοποίηση από την ΑΑ∆Ε
των λύσεων «Epsilon All in One»
Η Epsilon Net ανακοίνωσε την ολοκλήρωση της διαδικασίας πιστοποίησης της υπηρεσίας «Epsilon All in One» από την ΑΑ∆Ε, η οποία αποτελεί τη βάση για τη διάθεση προς τις επιχειρήσεις της ολοκληρωµένης σειράς λύσεων All in one Cash Register/POS, που συνδυάζει και διασυνδέει:
1. Εφαρµογές Ηλεκτρονικής Τιµολόγησης ή συστήµατα ERP.
2. Υπηρεσίες Παρόχου Ηλεκτρονικής Τιµολόγησης αδειοδοτηµένου µε αναβαθµισµένη πιστοποίηση, σύµφωνα µε τις απαιτήσεις της ΠΟΛ Α.1158/2023 και
3. Soft POS για την αποδοχή πληρωµών µέσω χρεωστικών και πιστωτικών καρτών.
Εµπόδιο στην εξέλιξη των τηλεπικοινωνιακών παρόχων το έλλειµα τεχνολογίας
Στο ασταθές περιβάλλον των τελευταίων 15 ετών, οι τηλεπικοινωνιακοί πάροχοι εξακολουθούν να πασχίζουν µε το δισεπίλυτο έλλειµα τεχνολογίας. Μια νέα µελέτη της Accenture υπογραµµίζει πώς οι πάροχοι αναπτύσσουν νέα συστήµατα για να αποκτήσουν ανταγωνιστικό πλεονέκτηµα, αλλά τα legacy συστήµατα που διατηρούν αποτελούν τροχοπέδη στην παραγωγικότητα και την καινοτοµία.
Στην πραγµατικότητα, τα τρία τέταρτα των εταιρειών που συµµετείχαν στην έρευνα ανέφεραν ότι το τελευταίο έτος (2023) το τεχνολογικό έλλειµα των legacy συστηµάτων ήταν ίσο ή µεγαλύτερο του 55%. ∆ύο στα τρία στελέχη παραδέχονται ότι η εταιρεία τους συναντά δυσκολίες µε την πολυπλοκότητα των πληροφοριακών συστηµάτων που σχετίζονται µε το τρέχον χαρτοφυλάκιο προϊόντων και υπηρεσιών. Παράλληλα, ένας στους τρεις ερωτηθέντες ανέδειξε επίσης το µεγάλο κόστος συντήρησης και λειτουργίας της πληροφορικής ως κεντρικό ζήτηµα λόγω του υψηλού ποσοστού που καταλαµβάνουν τα legacy συστήµατα στη συνολική υποδοµή της πληροφορικής τους.
Η µελέτη διαπίστωσε επιπρόσθετα ότι το οικονοµικό και λειτουργικό κόστος συντήρησης των παλαιών συστηµάτων αυξάνεται χρόνο.
Μάλιστα, 84% των στελεχών δηλώνει ότι η εταιρεία τους θα χάσει µελλοντικές ευκαιρίες ανάπτυξης εάν δεν εκσυγχρονίζει διαρκώς την πληροφορική της. Παράλληλα, 77% αναγνωρίζει ότι τα σύγχρονα συστήµατα πληροφορικής µπορούν να εξορθολογήσουν την IT αρχιτεκτονική τους και να θέσουν τα µελλοντικά θεµέλια για µια ευέλικτη τηλεπικοινωνιακή εταιρεία. Ωστόσο, ελάχιστοι πάροχοι έχουν σηµειώσει σηµαντική πρόοδο.
Tech Leader's Insights
Του ∆ρ. Κρικόρ Μαρουκιάν, Tech Strategist
ChatGPT ή μηπως GAI;
∆ιακρίνω πλέον ότι το πολύµηνο ταξίδι της στήλης επιτρέπει σε στελέχη να µε πλησιάσουν για να σχολιάσουν ιδέες και απόψεις, καθώς και να µοιραστούν ανησυχίες τους. Αν µε ρωτήσετε πώς κεντρίζουν το ενδιαφέρον µου αυτές οι συζητήσεις θα απαντήσω ότι, πρωτίστως, εξασκώ το «active listening». Με άλλα λόγια βυθίζοµαι στον κόσµο του ατόµου, προσπαθώντας να αντιληφθώ τα λεγόµενα από τα βιώµατα εκείνης της οπτικής γωνίας, δίχως αποκλεισµούς. Φυσικά, οι τελευταίες εξελίξεις και τάσεις στον τοµέα της τεχνητής νοηµοσύνης κυριαρχούν. Σε µια πρόσφατη κουβέντα, ανέφερα µια παρατήρηση του John Maeda, VP, AI & Design, Microsoft, για τον πλέον ξεπερασµένο όρο του ChatGPT, ο οποίος σηµαίνει Generative Pre-trained Transformer. Το ChatGPT διαδόθηκε από την OpenAI, που ανέπτυξε διάφορες εκδόσεις µοντέλων GPT, όπως το GPT-2, GPT-3, GPT-4. Γιατί ο όρος ChatGPT να µην είναι πλέον ακριβής; Αυτό οφείλεται κυρίως στο γεγονός ότι το ChatGPT υπονοεί ότι η επεξεργασία βασίζεται σε ένα σταθερό και στατικό µοντέλο που έχει προ-εκπαιδευτεί σε ένα µεγάλο σύνολο δεδοµένων κειµένου, όπως βιβλία, ιστότοπους και αναρτήσεις µέσων κοινωνικής δικτύωσης. Η προκατάρτιση είναι µια διαδικασία εκµάθησης γενικών γλωσσικών προτύπων από µεγάλο όγκο δεδοµένων, πριν τελειοποιηθεί το µοντέλο σε µια συγκεκριµένη εργασία ή έναν τοµέα, όπως η δηµιουργία διαλόγου. Πλέον έχουµε ξεπεράσει το πρότυπο της προ-εκπαίδευσης και έχουµε εµβαθύνει σε πιο δυναµικές προσεγγίσεις όπως το Generative AI (GAI) που µπορεί να δηµιουργήσει νέο υλικό, είτε αφορά ήχο, είτε εικόνα είτε κείµενο, από υπάρχοντα ή νέα δεδοµένα. Με άλλα λόγια, το GAI µπορεί να δηµιουργήσει πρωτότυπο και δηµιουργικό περιεχόµενο που δεν περιορίζεται από τα δεδοµένα στα οποία έχει εκπαιδευτεί, αλλά από τη συµβολή και τα σχόλια του χρήστη. Όταν πλέον υποβάλλουµε τα λεγόµενα «prompts» στην µορφή ερωτηµάτων, σχολίων και επερωτήσεων, αυτό που ξεδιπλώνεται στις οθόνες µας είναι η ενισχυτική µάθηση και βελτιστοποίηση µε βάση τις προτιµήσεις και την ικανοποίηση µας, ως χρήστες, χωρίς την απαίτηση πρόσθετων δεδοµένων ή εκπαίδευσης.
ΜΑΡΤΙΟΣ 2024 • netweeK Οι σηµαντικότερες ειδήσεις του µήνα που πέρασε Με τη συνεργασία του NetFax 7
Ζώνη ασφαλείας
Του Νότη Ηλιόπουλου, Information Security Expert
Πλατφόρµα διαχείρισης δεδοµένων στην Elpedison
Ανθεκτικότητα όπως
λέμε resilience
Τα ανώτερα διοικητικά στελέχη εταιρειών έχουν πλέον κατανοήσει τη σηµασία και τις επιπτώσεις που έχουν για την επιχειρηµατική βιωσιµότητα και την ανθεκτικότητα οι κίνδυνοι και οι σύγχρονες προκλήσεις που άπτονται της Ασφάλειας των Πληροφοριών (ΑΠ). Είναι επίσης αναγκαίο, οι επαγγελµατίες του χώρου της ΑΠ να κατανοήσουν ότι η ασφάλεια δεν αποτελεί αυτοσκοπό και εφαρµόζεται προκειµένου να συµβάλει στην επιχειρηµατική βιωσιµότητα και την ανθεκτικότητα. Ειδικότερα, η σύγχρονη έννοια της επιχειρηµατικής ανθεκτικότητας αφορά την ικανότητα ενός Οργανισµού να προβλέπει τις επερχόµενες αλλαγές (εντός και εκτός του χώρου στον οποίο δραστηριοποιείται) και να αντιδρά σε αυτές, ακόµη και να εξελίσσεται ή να µεταλλάσσεται οργανωτικά και επιχειρηµατικά, προκειµένου να ανταποκριθεί αποτελεσµατικά στις σχετικές προκλήσεις. Υιοθετώντας αυτή την προσέγγιση, ο Οργανισµός είναι σε θέση να προβεί στις απαιτούµενες αλλαγές, πριν τούτο καταστεί αναπόφευκτο, να ξεπεράσει ενδεχόµενες ασυνέχειες της τεχνολογίας, αλλά και να προσαρµοστεί σε νέα λειτουργικά περιβάλλοντα και στους πιθανούς κινδύνους
που ελλοχεύουν από τη χρήση τους. Η επιχειρηµατική ανθεκτικότητα περιλαµβάνει τη διαδικασία της διαχείρισης κρίσεων και το σχέδιο επιχειρηµατικής συνέχειας (υπό την ευρεία έννοια των όρων) και επιδιώκει να καλύψει τον τρόπο µε τον οποίο πρέπει να αντιδρά ένας Οργανισµός σε κάθε τύπο κινδύνου. Γίνεται αντιληπτό ότι οι κίνδυνοι που
άπτονται της ΑΠ επηρεάζουν στον µέγιστο δυνατό βαθµό την επιχειρηµατική ανθεκτικότητα. Σε αντίθεση µε την εφαρµογή ξεχωριστών λειτουργιών διαχείρισης κινδύνων που αφορούν την επιχειρηµατική βιωσιµότητα (π.χ. κυβερνο-ασφάλεια, προστασία, αποκατάσταση λειτουργίας µετά από καταστροφή, διαχείριση επιχειρηµατικού κινδύνου, επιχειρηµατική συνέχεια κλπ), οι οποίες στοχεύουν στην αντιµετώπιση διαφορετικών παραµέτρων του ίδιου προβλήµατος, η επιχειρηµατική ανθεκτικότητα αποτελεί µια έννοια γένους που περιλαµβάνει τη διαχείριση κάθε κινδύνου ικανού να παρεµποδίσει τη συνέχεια της λειτουργίας και την ίδια τη βιωσιµότητά. Οι επαγγελµατίες της ΑΠ χρειάζεται να αξιολογήσουν κατάλληλα τους εν λόγω κινδύνους υπό το πρίσµα της επιχειρηµατικής ανθεκτικότητας και να τους αντιµετωπίζουν µε τον πλέον κατάλληλο τρόπο.
Η IBM υλοποίησε την Πλατφόρµα ∆ιαχείρισης ∆εδοµένων (Enterprise Data Management Platform) στην Elpedison.
Στόχος της πλατφόρµας είναι η καλύτερη δυνατή αξιοποίηση των δεδοµένων της και η διασφάλιση αποτελεσµατικών διαδικασιών επικοινωνίας, ροής, ενηµέρωσης και ποιότητας δεδοµένων. Η παροχή ορθών, συνεπών, έγκαιρων και αξιόπιστων δεδοµένων θα επιτρέψει στην Elpedison να επιτύχει τους στρατηγικούς της στόχους, να βελτιώσει την εξυπηρέτηση πελατών, να αυξήσει τη λειτουργική της απόδοση και να διασφαλίσει τη συµµόρφωση µε τις κανονιστικές της υποχρεώσεις. «Συνολικά, η ανάπτυξη µιας αποτελεσµατικής Πλατφόρµας ∆ιαχείρισης ∆εδοµένων θεωρείται ακρογωνιαίος λίθος για την επιτάχυνση του προγράµµατος ψηφιοποίησης της Elpedison», αναφέρει σχετική ανακοίνωση. Αποτελεί δε το κλειδί για τη µέγιστη αξιοποίηση των δεδοµένων της εταιρείας και τη διασφάλιση αποτελεσµατικών διαδικασιών διακυβέρνησης δεδοµένων. Στο πλαίσιο αυτής της λύσης, η IBM προσφέρει ολοκληρωµένες δυνατότητες διακυβέρνησης δεδοµένων (data governance), διαχείρισης οντοτήτων (entity resolution), ενοποίησης δεδοµένων (data integration), εικονικοποίησης δεδοµένων (data virtualization) και διαχείρισης απορρήτου δεδοµένων (data privacy management capabilities.
Κτηµατολόγιο: Έρχεται η χρήση Τεχνητής Νοηµοσύνης για τον νοµικό έλεγχο συµβολαίων
Ένα ακόµη βήµα που οδηγεί στην περαιτέρω µείωση του χρόνου καταχώρησης των ακινήτων στο Κτηµατολόγιο ανακοίνωσε ο υφυπουργός Ψηφιακής ∆ιακυβέρνησης Κωνσταντίνος Κυρανάκης. Ειδικότερα, προανήγγειλε τη χρήση Τεχνητής Νοηµοσύνης για τον νοµικό έλεγχο των συµβολαίων που κατατίθενται στο Κτηµατολόγιο. Έτσι, τα συµβόλαια θα ελέγχονται µε βάση την υφιστάµενη νοµοθεσία µε τη βοήθεια Τεχνητής Νοηµοσύνης, δίνοντας µια έτοιµη εισήγηση προς τους αρµόδιους υπαλλήλους του Κτηµατολογίου. Με τον τρόπο αυτό θα µειωθεί περαιτέρω η σχετική διαδικασία που σήµερα έχει περιοριστεί στις 3,4 ώρες ανά συµβόλαιο για το νοµικό έλεγχο σε µόλις 15 λεπτά, µε ό,τι θετικό συνεπάγεται αυτό για την εξυπηρέτηση του πολίτη. Όπως σηµείωσε ο κ. Κυρανάκης η σχετική δυνατότητα θα είναι προς παρουσίαση µέσα στο επόµενο δίµηνο.
netweeK • ΜΑΡΤΙΟΣ 2024 8
Kaspersky: 22.056 επιθέσεις
σε φορητές συσκευές
στην Ελλάδα το 2023
Το 2023, η Kaspersky παρατήρησε σταθερή αύξηση του αριθµού των επιθέσεων σε φορητές συσκευές, οι οποίες άγγιξαν τα σχεδόν 33,8 εκατοµµύρια, σηµειώνοντας
αύξηση της τάξης του 50% σε σύγκριση µε τα στοιχεία του προηγούµενου έτους. Η πιο διαδεδοµένη απειλή για τις φορητές συσκευές ήταν το adware, αποτελώντας το 40,8% του συνόλου των απειλών που εντοπίστηκαν. Μόνο το 2023, ο αριθµός τέτοιων επιθέσεων αυξήθηκε σε 33.790.599, σηµειώνοντας σηµαντική αύξηση της τάξης του σχεδόν 52%, σε σύγκριση µε τις 22.255.956 επιθέσεις που καταγράφηκαν το 2022. Συγκεκριµένα στην Ελλάδα καταγράφηκαν 22.056 επιθέσεις. Όσον αφορά τα τραπεζικά Trojans, ο αριθµός των πακέτων εγκατάστασης για τέτοιο κακόβουλο λογισµικό µειώθηκε σε 153.682
µετά από µια απότοµη αύξηση πέρυσι, όταν ο αριθµός διπλασιάστηκε. Ταυτόχρονα, ο αριθµός των επιθέσεων που χρησιµοποιούν mobile bankers παρέµεινε στο σχετικά ίδιο επίπεδο. Οι εγκληµατίες του κυβερνοχώρου συχνά διανέµουν απειλές για φορητές συσκευές τόσο µέσω επίσηµων όσο και ανεπίσηµων app stores. Το 2023, οι ειδικοί της Kaspersky παρατήρησαν πολλές κακόβουλες εφαρµογές να διεισδύουν στο Google Play.
Οι παγκόσµιες δαπάνες για cloud θα αυξηθούν
κατά 20% φέτος
Η Canalys προβλέπει ότι οι παγκόσµιες δαπάνες για cloud θα αυξηθούν κατά 20% φέτος, χάρη στους hyperscalers που δαπανούν περισσότερα χρήµατα στη generative τεχνητή νοηµοσύνη. Εάν αυτή η ανάπτυξη γίνει πραγµατικότητα, θα είναι µεγαλύτερη από την αύξηση που παρατηρήθηκε το 2023, η οποία έφτασε το 18%. Σύµφωνα µε τη συγκεκριµένη µελέτη, οι παγκόσµιες δαπάνες για υπηρεσίες cloud αυξήθηκαν κατά 19% σε ετήσια βάση στο 4ο τρίµηνο του 2023, φτάνοντας τα 78,1 δισεκατοµµύρια δολάρια, σηµειώνοντας αύξηση 12,3 δισεκατοµµυρίων δολαρίων. Για ολόκληρο το 2023, οι συνολικές δαπάνες για σχετικές υπηρεσίες αυξήθηκαν κατά 18%, φτάνοντας τα 290,4 δισεκατοµµύρια δολάρια, από 247,1 δισεκατοµµύρια δολάρια το 2022. Στο τέταρτο τρίµηνο του 2023, οι τρεις κορυφαίοι πάροχοι cloud -AWS, Microsoft Azure και Google Cloud- αυξήθηκαν από κοινού κατά 21% και αντιπροσώπευαν το 66% των συνολικών δαπανών.
7 στους 10 καταναλωτές
επιλέγουν τις ψηφιακές πληρωµές
H πρώτη αλλαγή στην συµπεριφορά των καταναλωτών αναφορικά µε τη χρήση ψηφιακών πληρωµών άρχισε να διαφαίνεται µετά την επιβολή των capital controls. Στη συνέχεια ήρθε η πανδηµία για να επιβεβαιώσει ότι πλέον οι Έλληνες εγκαταλείπουν το µετρητό και στρέφονται σε κάρτες και ψηφιακά πορτοφόλια για τις καθηµερινές τους συναλλαγές. Αυτό είναι το «δια ταύτα» της έρευνας που διεξήχθη από το INEMY - EΣΕΕ για λογαριασµό της Visa. Σύµφωνα µε την έρευνα, η συντριπτική πλειοψηφία των Ελλήνων καταναλωτών (7 στους 10) χρησιµοποιούν κάρτες και ψηφιακά πορτοφόλια στις καθηµερινές τους συναλλαγές. Σχεδόν 7 στους 10 (65%) χρησιµοποιούν τις κάρτες σε «υψηλό» και «πολύ υψηλό» βαθµό κατά τις καθηµερινές τους συναλλαγές. Οι ψηφιακές πληρωµές εµφανίζονται βαθιά ενσωµατωµένες στην καθηµερινή ζωή των Ελλήνων καταναλωτών καθώς σχεδόν 1 στους 2 (46%) επιλέγει να έχει µαζί του τόσο µετρητά όσο και κάρτες κάθε φορά που φεύγει από το σπίτι. Ένα αξιοσηµείωτο ποσοστό στηρίζεται αποκλειστικά στις κάρτες (24%), ξεπερνώντας εκείνους που επιλέγουν αποκλειστικά µετρητά (18%). Ταυτόχρονα, το 12% επιλέγει να έχει µαζί του ψηφιακό πορτοφόλι ως το κύριο µέσο πληρωµής. Όπως επισηµάνθηκε κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης, η χρήση ψηφιακών τρόπων πληρωµής είναι πιο έντονη και διευρυµένη στις νεότερες ηλικίες.
Η τεχνητή νοηµοσύνη κορυφαία
ευκαιρία για τον κλάδο τεχνολογίας το 2024
Μετά από ένα δύσκολο ξεκίνηµα την περυσινή χρονιά για τον κλάδο τεχνολογίας, µε κύριες προκλήσεις τις µακροοικονοµικές πιέσεις και την ανάγκη εξοικονόµησης κόστους, η υιοθέτηση εταιρικών στρατηγικών µε επίκεντρο την παραγωγική τεχνητή νοηµοσύνη οδήγησαν σε ανάκαµψη της εµπιστοσύνης. Η ενσωµάτωση της GenAI στις στρατηγικές ψηφιακού µετασχηµατισµού, συµπεριλαµβάνεται για πρώτη φορά στην κατάταξη των ευκαιριών που αναδύονται για τον κλάδο, και καταλαµβάνει την πρώτη θέση για το 2024, σύµφωνα µε την τελευταία έκδοση της ετήσιας έκθεσης της ΕΥ, Top 10 opportunities for technology companies in 2024.
Η έκθεση σηµειώνει, ωστόσο, ότι οι περισσότεροι οργανισµοί (90%) βρίσκονται ακόµη σε ένα πρώιµο στάδιο ωριµότητας στην αξιοποίηση της τεχνητής νοηµοσύνης και προτρέπει τις εταιρείες να δηµιουργήσουν έναν «πύργο ελέγχου AI» για να υποστηρίξουν την ασφαλή και ηθική ανάπτυξη της τεχνολογίας αυτής. Η δυνατότητα για πειραµατισµό µε την GenAI σε λειτουργίες front-office και back-office, αποτελεί ακόµη µία αναδυόµενη ευκαιρία και κατατάσσεται στη δεύτερη θέση της σχετικής κατάταξης. Η έκθεση αναφέρει ότι οι εταιρείες τεχνολογίας θα πρέπει να επικεντρωθούν σε περιπτώσεις χρήσης (use cases) µε υψηλό αντίκτυπο και αξία, που δηµιουργούν ευκαιρίες για µετασχηµατισµό.
9 Οι σηµαντικότερες ειδήσεις του µήνα που πέρασε Με τη συνεργασία του NetFax ΜΑΡΤΙΟΣ 2024 • netweeK
Δημήτρης Σπέντζας
Ambience Services
Πρωτοπορία & καινοτομία
με τη δύναμη του RPA
Με μότο το «Making space for growth» και βασικό άξονα εξειδίκευσης το Robotic Process Automation, η Ambience μπορεί να αποτελέσει βασικό συνεργάτη στο ταξίδι της αυτοματοποίησης, έχοντας πάντα στο επίκεντρο τον άνθρωπο.
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ
ΣΤΗΝ ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΚΟΡΡΕ
netweeK • ΜΑΡΤΙΟΣ 2024
O∆ηµήτρης Σπέντζας, Chief Technology
Officer της Ambience εξηγεί τις πολλαπλές δυνατότητες που προσφέρει στις επιχειρήσεις το Robotic Process Automation (RPA), και παρουσιάζει το όραµα της εταιρείας για το µέλλον.
netweek: Ποιο είναι το όραµα και η θέση της Ambience στην ελληνική αγορά σήµερα και ποιοι είναι οι κύριοι άξονες δραστηριοποίησης της εταιρείας; ∆ηµήτρης Σπέντζας: Η Ambience είναι µια εταιρεία που σκοπός της είναι να δηµιουργεί το χώρο στους συνεργάτες της να αναπτυχθούν µε την καλύτερη χρήση ανθρώπων και τεχνολογίας, όπως ακριβώς περιγράφει και το µότο µας, “Making space for growth”. Αυτό το επιτυγχάνουµε είτε αναλαµβάνοντας να κάνουµε υποστηρικτικές εργασίες, αφήνοντας το χώρο στις εταιρείες να επικεντρωθούν στο βασικό σκοπό τους, είτε χρησιµοποιώντας την τεχνολογία για να «δηµιουργήσουµε χρόνο» αυτοµατοποιώντας διαδικασίες αναγκαίες, τυποποιηµένες, υψηλού όγκου και ως αποτέλεσµα χρονοβόρες, µέσω της τεχνολογίας του Robotic Process Automation (RPA).
Όραµά µας είναι να βρισκόµαστε πάντα στις πρώτες επιλογές των εταιρειών που θέλουν έναν συνεργάτη να βελτιώσει τις λειτουργικές εργασίες τους µέσω της αυτοµατοποίησης, και άλλων προηγµένων τεχνολογικών πρακτικών, και να οδηγήσει στο να δηµιουργηθεί χρόνος στους ανθρώπους
να δουλέψουν πάνω σε αντικείµενα που πραγµατικά χρησιµοποιούν την αντίληψη, την εξυπνάδα και τη δηµιουργικότητά τους.
Η Ambience δραστηριοποιείται σήµερα σε δυο άξονες. Ο πρώτος άξονας είναι η παροχή υποστηρικτικών εργασιών
τηλεφωνικού κέντρου, back office και ψηφιοποίησης όπου αναλαµβάνουµε για λογαριασµό του πελάτη να λειτουργήσουµε, είτε εν µέρει είτε εξ’ ολοκλήρου, όλη την εξυπηρέτηση του πελάτη είτε αυτή έρχεται από ψηφιακά είτε από αναλογικά κανάλια. Ταυτόχρονα η µεγάλη εµπειρία µας σε έργα back office µας δίνει τη δυνατότητα να αναλαµβάνουµε µια µεγάλη γκάµα ανάλογων έργων, τα οποία είναι περιορισµένου χρόνου αλλά σηµαντικά να γίνουν, στα οποία ο πελάτης δεν θέλει να απασχολήσει δικό του δυναµικό, καθώς οι ανάγκες λειτουργίας είναι µεγάλες και κάθε άνθρωπος είναι απαραίτητος για τις καθηµερινές εργασίες.
Ο
δεύτερος άξονας δραστηριότητάς µας είναι η τεχνολογία και πιο συγκεκριµένα η αυτοµατοποίηση επιχειρησιακών
λειτουργιών γνωστή και ως Robotic Process Automation (RPA). Ήταν από την αρχή στρατηγικός µας στόχος να ασχοληθούµε µε αυτή την τόσο σηµαντική τεχνολογία αποκλειστικά, καθώς πιστεύουµε ότι µπορεί σήµερα να µας αποκοµίσει πολύ σηµαντικά οφέλη. Σίγουρα υπάρχουν και άλλες πολύ σηµαντικές τεχνολογίες όπως το cloud που δίνουν πολύ µεγάλη δυναµική στις επιχειρήσεις ωστόσο, η τεχνολογία του RPA έχει να κάνει αποκλειστικά µε τον άνθρωπο και αυτό ήταν κάτι που µας ενθουσίασε από την αρχή όταν υλοποιήσαµε τις πρώτες ροές πάνω σε δικές µας ανάγκες. To RPA ήρθε για να απελευθερώσει τον άνθρωπο από εκείνες τις εργασίες που είναι µηχανικές, βασίζονται σε κανόνες, και είναι υψηλού όγκου, και ως εκ τούτου χρονοβόρες. Ουσιαστικά µιλάµε για την αυτοµατοποίηση επιχειρησιακών διεργασιών που ενώ πρέπει να γίνουν, δεν απαιτούν καθόλου σκέψη. Τέτοιες εργασίες υπάρχουν πολλές και σε όλους τους χώρους όπως η δηµιουργία αναφορών, η συµπλήρωση φορµών, η εισαγωγή στοιχείων σε πολλαπλά συστήµατα κ.α. Τα οφέλη που είδαµε, και βλέπουµε καθηµερινά, είναι πολλά όπως ο µηδενισµός των ανθρωπίνων λαθών και η εκµετάλλευση µη παραγωγικών ωρών της επιχείρησής µας για να «τρέξουµε» ροές είτε κλεισίµατος της ηµέρας είτε προετοιµασίας της επόµενης. Το σηµαντικότερο όφελος φυσικά είναι ότι παίρνουµε από τους ανθρώπους µας ώρες ρουτίνας και τις αντικαθιστούµε µε ώρες σκέψης, δηµιουργικότητας και ανάπτυξης. Αυτή η αξιοποίηση των ανθρώπων µας, διέπει όλα όσα κάνουµε ως Ambience.
Ποιες είναι οι µεγαλύτερες προκλήσεις που αντιµετωπίζουν σήµερα οι εταιρείες και µε ποιους τρόπους µπορεί να βοηθήσει η Ambience;
Οι εταιρείες σήµερα αντιµετωπίζουν ένα πλήθος τεχνολογικών προκλήσεων σε ένα ταχέως εξελισσόµενο ψηφιακό τοπίο. Η ασφάλεια στον κυβερνοχώρο αναδεικνύεται σε πρωταρχικό µέληµα, µε τις επιχειρήσεις να προσπαθούν να προστατεύσουν τα δεδοµένα από όλο και πιο εξελιγµένες απειλές. Η συµµόρφωση µε τους αυστηρούς κανονισµούς περί απορρήτου δεδοµένων απαιτεί σχολαστική διαχείριση δεδοµένων για την αποφυγή αυστηρών κυρώσεων. Ο αδυσώπητος ρυθµός των τεχνολογικών αλλαγών απαιτεί συνεχείς επενδύσεις και προσαρµογή, ενώ η ενσωµάτωση τεχνολογιών αιχµής, όπως η τεχνητή νοηµοσύνη, το IoT και το blockchain, στα υφιστάµενα συστήµατα θέτει πολύπλοκα εφοδιαστικά και στρατηγικά εµπόδια. Η ανταγωνιστική αγορά ταλέντων µε γνώση της χρήσης της τεχνολογίας
Το ταξίδι µας προς τα εµπρός έχει ως στόχο να δώσουµε στις επιχειρήσεις τη δυνατότητα να περιηγηθούν στην εποχή του ψηφιακού µετασχηµατισµού µε ευελιξία και αυτοπεποίθηση, αξιοποιώντας τη δύναµη του RPA
11 ΜΑΡΤΙΟΣ 2024 • netweeK COVER STORY
Από αριστερά προς τα δεξιά: Δημήτρης Σπέντζας, Χριστίνα Ρούσσου, Νίκος Λεγάκης, Φώτης Παρασκευάς, Γιώργος Παπαδόπουλος
επιτείνει τη δυσκολία απόκτησης και διατήρησης εξειδικευµένων επαγγελµατιών, απαραίτητων για την προώθηση της καινοτοµίας και τη διαχείριση των προσπαθειών ψηφιακού µετασχηµατισµού.
Οι εταιρείες πρέπει επίσης να κλιµακώσουν αποτελεσµατικά την υποδοµή τους για να υποστηρίξουν την ανάπτυξη, να διασφαλίσουν την αξιοπιστία των συστηµάτων για να διατηρήσουν την εµπιστοσύνη των πελατών και να αντιµετωπίσουν τις περιβαλλοντικές ανησυχίες, υιοθετώντας βιώσιµες πρακτικές. Η αντιµετώπιση αυτών των προκλήσεων απαιτεί ευελιξία, στρατηγικό σχεδιασµό και δέσµευση
για συνεχή µάθηση και βελτίωση.
Για να µπορέσουµε να συµβαδίσουµε σε αυτές τις προκλήσεις, να συνυπάρξουµε, να παράγουµε, να ανταγωνιστούµε και να εξυπηρετήσουµε τους πελάτες µας, είναι αναγκαίο να µετασχηµατιστούµε.
Είναι όµως η υιοθέτηση ψηφιακών εργαλείων από µόνη της ικανή να µας οδηγήσει στο επιθυµητό; Κατά τη γνώµη µου, αντί για ψηφιακό µετασχηµατισµό θα πρέπει να µιλάµε για εταιρικό µετασχηµατισµό µε ψηφιακά εργαλεία. Πώς δηλαδή, κατανοώντας τις δυνατότητες που µας δίνουν τα εργαλεία, µετασχηµατίζουµε τις εταιρείες µας αυξάνοντας την παραγωγικότητά µας, την ταχύτητα, την πελατοκεντρικότητα και την καινοτοµία µας. Εδώ η Ambience µπορεί να έχει και έχει έναν πρωταγωνιστικό ρόλο. Η εµπειρία µας σε αυτοµατοποιήσεις σε όλες τις παραπάνω προκλήσεις µας έχει δείξει εµπράκτως ότι η τεχνολογία του RPA είναι η απάντηση και στην καλύτερη απόδοση παλαιότερων τεχνολογιών που µπορεί να υπάρχουν στην υποδοµή µας, και στην αποδέσµευση των ανθρώπων µας από βαρετές εργασίες, και στην ταχύτερη συλλογή δεδοµένων ασφάλειας και προσωπικών δεδοµένων για τη δηµιουργία κανονιστικών ή οποιουδήποτε είδους αναφορών. Η µεγάλη εµπειρία µας, λειτουργεί σαν επιταχυντής αυτοµατοποίησης καθώς µπορούµε πολύ γρήγορα να εντοπίσουµε τις λειτουργίες εκείνες που µε το µικρότερο χρόνο υλοποίησης θα µας φέρουν το µεγαλύτερο αποτέλεσµα.
Το AI θεωρείται το next big thing και φαίνεται να µονοπωλεί το ενδιαφέρον σήµερα. Ποιες είναι οι κινήσεις της Ambience σε αυτό τον τοµέα; Το ΑΙ θεωρείται το next big thing λόγω των µετασχηµατιστικών δυνατοτήτων του σε όλους τους κλάδους. Μιµούµενη την ανθρώπινη νοηµοσύνη, η τεχνητή νοηµοσύνη µπορεί να αναλύει τεράστια σύνολα δεδοµένων, να αναγνωρίζει µοτίβα και να λαµβάνει αποφάσεις µε ελάχιστη ανθρώπινη παρέµβαση. Αυτή η ικανότητα επιτρέπει πρωτοφανείς βελτιώσεις στην αποδοτικότητα και την ακρίβεια σε εργασίες που κυµαίνονται από την απλή εισαγωγή δεδοµένων έως την επίλυση σύνθετων προβληµάτων. Η ενσωµάτωση του ΑΙ στην καθηµερινή ζωή και τις εργασιακές διαδικασίες συνεχίζει να βαθαίνει, ανοίγοντας νέες δυνατότητες για πρόοδο και καινοτοµία, καθιστώντας την ένα κοµβικό σύνορο στην τεχνολογική πρόοδο.
Η τεχνολογία του RPA συνδυάζεται απόλυτα µε την τεχνητή νοηµοσύνη (ΑΙ), δηµιουργώντας ένα νέο πεδίο που ονοµάζεται Ευφυής Αυτοµατισµός (Intelligent Automation – IA) όπου µαζί ενισχύουν την ταχεία αυτοµατοποίηση επιχειρηµατικών διαδικασιών end-to-end και επιταχύνουν τον ψηφιακό µετασχηµατισµό. Το Intelligent Automation καλύπτει ολόκληρο το ταξίδι αυτοµατοποίησης - από την ανίχνευση διαδικασιών, την αυτοµατοποίηση, και τη βελτιστοποίηση - αυτοµατοποιώντας οποιαδήποτε επιχειρηµατική διαδικασία front ή back-office και ενορχηστρώνοντας την εργασία σε οµάδες που συνδυάζουν τους ανθρώπους µε τα bot. Παραδείγµατα ΙΑ είναι η χρησιµοποίηση της τεχνητής νοηµοσύνης για τον αυτόµατο εντοπισµό διαδικασιών που µπορούν να αυτοµατοποιηθούν, παρακολουθώντας τον άνθρωπο, η βελτιστοποίηση υφιστάµενων ροών και διαδικασιών, η έξυπνη επεξεργασία εγγράφων και η αυτόµατη διόρθωση ροών που έχουν σταµατήσει λόγω αλλαγής στις περιµέτρους. Σκεφτείτε το AI ως τον εγκέφαλο και το RPA ως τα χέρια του σώµατος. Ένας αποσυνδεδεµένος από το σώµα εγκέφαλος µπορεί να ονειρευτεί έννοιες, αλλά χωρίς
12 COVER STORY netweeK • ΜΑΡΤΙΟΣ 2024
Αλυσίδα
τροφοδοσίας –μεταφορές:
Η πιο μεγάλη ώρα
είναι τώρα
netweeK • ΜΑΡΤΙΟΣ 2024 14 Special Report Digitalization @ Transportation & Logistics
Ο ψηφιακός µετασχηµατισµός των
πάντων δεν έχει αφήσει «εκτός παιδιάς» τον χώρο της αλυσίδας τροφοδοσίας και των µεταφορών, όµως (τουλάχιστον στην Ελλάδα)
αυτός δεν έχει βρει ακόµα τον ρυθµό του και προχωρεί αργότερα από τις
ραγδαίες διεθνείς εξελίξεις. Η ανάγκη
προσαρµογής και συµπόρευσης είναι κάτι παραπάνω από επείγουσα, καθώς οι αρνητικές επιπτώσεις θα είναι ευρύτερες και οδυνηρές, τόσο για τις ίδιες τις εταιρείες, όσο και για την εθνική οικονοµία.
ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ ΡΙΖΟΠΟΥΛΟΥ
αθώς προχωράµε συνολικά στον, επιβεβληµένο από τις περιστάσεις, Ψηφιακό Μετασχηµατισµό της χώρας, µε το ∆ηµόσιο να παίρνει για πρώτη φορά σηµαντικές πρωτοβουλίες -σε αντίθεση µε όσα παραδοσιακά έπραττε ως σήµερα- δεν υπάρχει τοµέας και κλάδος της εθνικής οικονοµίας που να µην ακολουθεί, εκών-άκων. Άλλοι κινούνται ταχύτερα κι άλλοι αργότερα, «µε το πάσο τους». Η τροφοδοτική αλυσίδα και οι µεταφορές εντάσσονται µάλλον στη δεύτερη κατηγορία… ως µη όφειλον.
Κι αυτό γιατί αποτελούν -όπως αποδείχθηκε περίτρανα στη διάρκεια της πανδηµίας, αλλά και στα χρόνια που ακολούθησαν (ακόµα «πληρώνουµε τα σπασµένα» από την κατάρρευσή τους, όχι µόνο σε ελληνικό, αλλά σε παγκόσµιο επίπεδο)- έναν συγκριτικά πιο αδύναµο κρίκο της αλυσίδας, επηρεάζοντας πολλούς άλλους κλάδους µε τις επιδόσεις τους και προκαλώντας τεράστιες δυσλειτουργίες, µε το παραµικρό δικό τους πρόβληµα.
Αψευδής µάρτυρας τα όσα συµβαίνουν αυτή την εποχή µε τη δράση των ανταρτών Χούθι (διάδοχος κατάσταση, αλλά σε πολλαπλάσιο βαθµό των επιθέσεων πειρατικών συµµοριών, αφού εδώ έχουµε και νεκρούς), που δυσχεραίνουν τη διέλευση των πλοίων από την Ερυθρά Θάλασσα και τη ∆ιώρυγα του Σουέζ (περισσότερα στη συνέχεια), µε ό,τι µπορεί να σηµαίνει αυτό από πλευράς καθυστερήσεων (ακόµα και η άφιξη των ηλεκτρικών αστικών λεωφορείων που παραγγείλαµε στην Κίνα επηρεάστηκε…), σηµαντικού οικονοµικού κόστους, ελλείψεων στην αγορά και, συνεπακόλουθα, αυξήσεων τιµών. Ο κλάδος, λοιπόν, συγκαταλέγεται χωρίς αµφιβολία στους κρίσιµους (critical, διεθνώς) και η προσαρµογή του στις σηµερινές συνθήκες (έστω κι αν δεν µπορεί να τα βάλει µε τους Χούθι – φροντίζουν άλλοι γι’ αυτό, ανάµεσά τους και µια ελληνική φρεγάτα) είναι εκ των ων ουκ άνευ.
Η επίγνωση των προκλήσεων, αλλά και των ευκαιριών έχει προκαλέσει τον τελευταίο καιρό ραγδαίες αλλαγές διεθνώς, αν και όχι τόσο στη χώρα µας. Ο ψηφιακός µετασχηµατισµός αφήνει πίσω τις παραδοσιακές συνθήκες και προδιαγραφές, µεταλλάσσοντας τις διαδικασίες, τους χειρισµούς και τα επιχειρηµατικά µοντέλα. Στα «χθεσινά» εργαλεία έρχονται να προστεθούν τα «σηµερινά» και τα «αυριανά», µε την Τεχνητή Νοηµοσύνη να διεκδικεί κι αυτή το δικό της µερίδιο στις ανατροπές. Τι φέρνουν όλα αυτά µαζί τους; Πολλά και ενδιαφέροντα: Από αυτοµατισµούς και ροµποτικές λύσεις, προβλέψεις και αποφάσεις βάσει δεδοµένων, ολοένα µεγαλύτερη αξιοποίηση του Internet των Αντικειµένων (ΙοΤ) και της τηλεµατικής, ψηφιακές πλατφόρµες (φυσικά, µε «έδρα» το cloud, που επιτρέπουν την ψηφιακή διακίνηση εγγράφων και παραστατικών, σε «κυβερνο-ασφαλείς» συνθήκες), συνδυασµένες λύσεις µε τον κλάδο του ηλεκτρονικού εµπορίου και χρήση αναδυόµενων τεχνολογιών όπως το Blockchain, έξυπνη διαχείριση στόλου οχηµάτων (ή και εναέριων / πλωτών µέσων για «προχωρηµένους» παίκτες) σε πραγµατικό χρόνο, συνεργατικά δίκτυα για ακόµα µεγαλύτερη µείωση του ανθρακικού αποτυπώµατος καθώς δεν πρέπει να ξεχνάµε και το περιβάλλον κι ό,τι άλλο µπορεί να βάλει ο νους του ανθρώπου.
ΜΑΡΤΙΟΣ 2024 • netweeK 15
Κ
Προκλήσεις και οφέλη
Από την άλλη, οι τέσσερις βασικές προκλήσεις τις οποίες αντιµετωπίζει σήµερα ο χώρος των logistics, δεν είναι άλλες από το κόστος, τα θέµατα κυβερνοασφάλειας, την ενσωµάτωση των κάθε λογής δεδοµένων από διαφορετικές πηγές εις «πλατφόρµα µία», µε ενιαίο και απολύτως εκµεταλλεύσιµο τρόπο, και τέλος, η έλλειψη προσωπικού το οποίο διαθέτει τις κατάλληλες και αναγκαίες για τη σωστή λειτουργία στην εποχή της νέας κανονικότητας, δεξιότητες.
Στις επενδύσεις τους θα πρέπει να υπολογίσουν -εκτός από το απαραίτητο hardware και software- ειδικά κονδύλια
για την προσέλκυση, εκπαίδευση και συνεχή επιµόρφωση
νέων ταλέντων, που θα «τρέξουν» τα επόµενα χρόνια την επιχείρηση. Για µεγαλύτερη επιτυχία στο τελικό αποτέλεσµα- θα πρέπει να βρουν νέους, συνεργατικούς τρόπους πρόσβασης στα «σιλό» µε τα δεδοµένα των πελατών τους, όµως, παράλληλα, πρέπει να δώσουν ιδιαίτερη σηµασία στα θέµατα προστασίας της ιδιωτικότητας, µε αυστηρή εφαρµογή των αναγκαίων πρωτοκόλλων ασφαλείας. Αν όλα γίνουν όπως πρέπει, µε την υλοποίηση των κατάλληλων τεχνολογικών λύσεων, οι εταιρείες θα δουν αισθητή βελτίωση στην εξοµάλυνση της λειτουργίας τους παράλληλα µε την ενηµέρωση σε πραγµατικό χρόνο, µείωση των λαθών λόγω της αυτοµατοποίησης των διαδικασιών, αύξηση της ταχύτητας σε όλα, βελτίωση του χρόνου ανταπόκρισης στα αιτήµατα των πελατών, µεγαλύτερη προσέγγιση και σύνδεση µαζί τους, άµεσο εµπλουτισµό της βάσης δεδοµένων της εταιρείας που -µε τη σειρά τους- θα τροφοδοτήσουν το σύστηµα κι αυτό θα βοηθήσει στην εξαγωγή συµπερασµάτων / προτάσεων για τη λήψη σωστότερων αποφάσεων και, τέλος, αναβάθµιση της ικανοποίησης των πελατών, που είναι και ο τελικός στόχος.
Νούµερα και τάσεις
Στην παγκόσµια ετήσια έρευνα (για δέκατη κατά σειρά χρονιά) των MHI και Deloitte για το 2023, µε τίτλο «The Responsible Supply Chain – Transparency, Sustainability and the Case for Business», ποσοστό 74% των ηγετικών στελεχών
του κλάδου που ρωτήθηκαν, τόνισαν ότι αυξάνουν πλέον τις επενδύσεις τους σε τεχνολογία / καινοτοµία και, µάλιστα, εννιά στους δέκα είναι έτοιµοι να διαθέσουν περισσότερα από 1 εκατ. $, που αντιστοιχεί σε αύξηση της τάξης του 24% σε σύγκριση µε τον προηγούµενο χρόνο. Υψηλό ποσοστό, που δείχνει αφενός πόσο πίσω βρίσκονταν ως τώρα, αφετέρου, πόσο επείγονται πλέον να εκσυγχρονίσουν «τα του οίκου τους». Είναι δε, χαρακτηριστικό ότι 36% από αυτούς είναι έτοιµοι να ξεπεράσουν ακόµα και τα 10 εκατ. $ (αύξηση 19%, σε σχέση µε το ’22) σε επενδύσεις. Στόχος τους, όπως
δήλωσαν στους ερευνητές, η υλοποίηση λύσεων οι οποίες θα συµβάλλουν στην ανθεκτικότητα, στη διαφάνεια αλλά και στη βιωσιµότητα της εταιρείας τους.
Όσο για τις τάσεις που διαµορφώνονται σήµερα (χωρίς αυτό να σηµαίνει, βεβαίως, πως όλες αυτές θα ισχύουν και αύριο), κυρίαρχη θέση φαίνεται να καταλαµβάνουν οι εξής:
• Internet των Αντικειµένων και παρακολούθηση σε πραγµατικό χρόνο: εδώ µιλάµε για πραγµατική επανάσταση σε σύγκριση µε το παρελθόν (όπου το «απλό» GPS είχε θεωρηθεί µέγα πλεονέκτηµα), τα ευεργετήµατα της οποίας απολαµβάνουµε σήµερα όλοι όσοι περιµένουµε ένα δέµα ή µια επιστολή. Χάρη σε µια σειρά από αισθητήρες, γνωρίζουµε εξαρχής πού βρίσκεται η αποστολή µας και παρακολουθούµε την πορεία της, ως την παράδοση στον τελικό προορισµό – φυσικά, σε πραγµατικό χρόνο. Μάλιστα, στις περιπτώσεις ‘ευαίσθητων’ φορτίων, άλλοι αισθητήρες µπορούν να παρακολουθούν τα επίπεδα θερµοκρασίας ή υγρασίας, αντιδρώντας αναλόγως αν ξεπεραστούν τα εκ των προτέρων καθορισµένα όρια, ώστε να ελαχιστοποιηθούν οι λειτουργικοί κίνδυνοι κάθε αποστολής και να διευκολυνθεί η λήψη αποφάσεων, όπου χρειαστεί.
• Τεχνητή Νοηµοσύνη και Μηχανική Μάθηση: η αξιοποίησή τους είναι βέβαιο ότι θα ανεβάσει σε νέα πίστα την αποδοτικότητα και θα πολλαπλασιάσει τον αριθµό των αυτοµατοποιηµένων διαδικασιών. Επί πλέον, οι αλγόριθµοι -αν τροφοδοτηθούν µε επαρκή σε ποσότητα και ποιότητα δεδοµένα, τα οποία θα επεξεργαστούν- µπορούν να προβλέψουν τη ζήτηση ενός προϊόντος ή µιας υπηρεσίας, να χαράξουν τις βέλτιστες κινήσεις ενός στόλου οχηµάτων ενσωµατώνοντας ακόµα και τα χρονοδιαγράµµατα της συντήρησής τους, να συµβάλουν στη διαµόρφωση των σωστών αποθεµάτων, αλλά και να συνεργαστούν στην αποδοτική λειτουργία ιδιαίτερα χρήσιµων διαδραστικών chatbots.
• Blockchain και διαφάνεια: Μπορεί να µην αναπτύσσεται εκθετικά (η «ρετσινιά» των κρυπτονοµισµάτων δεν φεύγει εύκολα), όµως το Blockchain είναι πάντα εδώ και -ειδικά στον χώρο της τροφοδοτικής αλυσίδας- µπορεί να προσφέρει πολλά. Η ιχνηλάτηση, η διαφάνεια και η εξ ορισµού ασφάλεια αυτών των συστηµάτων και των σχετικών εφαρµογών µπορούν να προσφέρουν εγγυήσεις για την προέλευση και γνησιότητα των διακινούµενων προϊόντων, αλλά και την ακριβή τήρηση κανονισµών και προδιαγραφών. Επί πλέον, τα Smart Contracts έρχονται να ενισχύουν ακόµα περισσότερο την ακεραιότητα των συνδεδεµένων µε αυτά συµφωνιών και την αυτοµατοποιηµένη υλοποίηση όρων και πληρωµών (η δυναµική διαµόρφωση της τιµής -dynamic pricing- είναι, επίσης, ένα extra bonus που δεν πρέπει να αγνοηθεί), εξαλείφοντας τυχόν διαφωνίες.
Οι βασικές προκλήσεις που αντιµετωπίζει σήµερα
ο χώρος των logistics είναι το κόστος, τα θέµατα
κυβερνοασφάλειας, η ενσωµάτωση των δεδοµένων από διαφορετικές πηγές
Digitalization @ Transportation & Logistics netweeK • ΜΑΡΤΙΟΣ 2024 16 Special
Report
• Αυτόνοµα οχήµατα και drones: Νεότερη σχετικά προσθήκη στον κλάδο, που δεν έχει ακόµα αναπτυχθεί σηµαντικά, όµως, όλα δείχνουν πως όταν αυτό γίνει και η αγορά ωριµάσει, θα γίνουµε µάρτυρες πολλών ανατροπών, ειδικά σ’ ό,τι αφορά στο last mile, µε έγκαιρες και έγκυρες παραδόσεις. Μπορεί σήµερα οι από αέρος παραδόσεις να µην ξεπερνούν τις λίγες εκατοντάδες γραµµάρια (είδαµε πχ. beta µε παραδόσεις φαρµάκων, εµβολίων κλπ. σε αποµακρυσµένα σηµεία ή σε νησιά), όµως σε δεύτερη, ωριµότερη φάση, µε την κατασκευή των κατάλληλων υποδοµών, τα µεγέθη αυτά σίγουρα θα πολλαπλασιαστούν και η γκάµα των αεροµεταφεροµένων εφοδίων θα διευρυνθεί.
• Βιωσιµότητα και «πράσινα» logistics: οριζόντια (υποχρεωτική) συνθήκη για όλα αυτά και κρίσιµο σηµείο για τη βιωσιµότητα τόσο των εταιρειών που θητεύουν στην εφοδιαστική αλυσίδα, όσο και των πελατών της, είναι η λειτουργία µε σεβασµό στις επιταγές της βιωσιµότητας. Τα «πράσινα» Logistics είναι ένα στοίχηµα που δεν πρέπει να χάσει ο κλάδος, στο πλαίσιο της ανάπτυξής του. Βελτι-
στοποίηση διαδροµών και κινήσεων, ελαχιστοποίηση του ανθρακικού αποτυπώµατος, έγκαιρη µετάβαση σε καθεστώς ηλεκτροκίνησης (αν και εκεί ακούγονται φωνές ότι, µακροπρόθεσµα, ούτε αυτή είναι πολύ φιλική προς το περιβάλλον λύση), συνέργειες συναφών επιχειρήσεων και διαµοιρασµός πόρων, ώστε τα φορτηγά να µην µετακινούνται µισοάδεια, είναι οι βασικοί πυλώνες.
• Εφαρµογές στα κινητά και 5G: Μπορεί τα κινητά τηλέφωνα και οι εφαρµογές που έχουµε εγκατεστηµένες σ’ αυτά να αποτελούν, τα τελευταία χρόνια, αναπόσπαστο µέρος της καθηµερινότητάς µας, όµως, για σκεφτείτε πόσο έχουν αλλάξει τη ζωή των επαγγελµατιών της τροφοδοτικής αλυσίδας. Όλοι αυτοί, εκεί έξω, έχουν πλέον στο κινητό ή στο tablet τους έναν απίθανο πλούτο γεωχωρικών πληροφοριών και εταιρικών δεδοµένων, που περιλαµβάνουν από δροµολόγια και τοποθεσίες αποθηκών έως ψηφιακά έγγραφα για τελωνεία κι άλλες υπηρεσίες, φορτωτικές και κάθε λογής άδειες. Στα καθ’ ηµάς µπορεί να µην εφαρµόζονται ακόµα όλα αυτά, αλλά σε διεθνές επίπεδο ισχύουν και -ως γνωστόν- οι διεθνείς µεταφορές δεν γνωρίζουν (στο πλαίσιο της παγκοσµιοποίησης) σύνορα.
Μεγάλες προοπτικές
Αξίζει να σηµειωθεί πως ο κλάδος των logistics και συνολικά της διαµετακοµιστικής βιοµηχανίας στη χώρα µας συγκαταλέγεται σ’ αυτούς µε τις µεγαλύτερες προοπτικές, τα επόµενα χρόνια, καθώς η Ελλάδα µπορεί και πρέπει να φτάσει σε υψηλότερες θέσεις. Σύµφωνα µε τα τελευταία στοιχεία της Παγκόσµιας Τράπεζας (∆είκτης Απόδοσης Logistics) όπως δηµοσιεύθηκαν σε σχετική µελέτη της Ernst & Young (EY) τον Οκτώβριο του 2023 (και αναδηµοσιεύθηκαν στην ιστοσελίδα RE+D), το 2022 κατέλαβε την 19η θέση παγκοσµίως, από την 42η θέση που κατείχε το 2018, και µοιράζεται πλέον την ίδια θέση µε την Κίνα, την Ιταλία και το Ηνωµένο Βασίλειο. Στην κορυφή της σχετικής κατάταξης βρίσκεται η Σιγκαπούρη, ενώ ακολουθούν πάνω από την Ελλάδα, η Φινλανδία, η ∆ανία, η Γερµανία, η Ολλανδία, η Ελβετία, η Αυστρία, το Βέλγιο, ο Καναδάς, το Χονγκ Κονγκ, η Σουηδία, τα Ηνωµένα Αραβικά Εµιράτα, η Γαλλία, η Ιαπωνία, η Ισπανία, η Ταϊβάν, η Νότια Κορέα και οι ΗΠΑ. Στους επί µέρους δείκτες, η µεγαλύτερη βελτίωση καταγράφηκε στον τοµέα της ψηφιοποίησης, ενώ η µικρότερη στα θέµατα της εξωστρέφειας των ελληνικών επιχειρήσεων. Κι είναι ιδιαίτερα θετικό το γεγονός της πρόσφατης υπογραφής MoU µεταξύ του Enterprise Greece και της Ελληνικής Εταιρείας Logistics, µε στόχο να αναδειχθεί -µέσω των κατάλληλων ενεργειών και δράσεων- η χώρα σε σηµαντικό περιφερειακό και ευρωπαϊκό κόµβο µεταφόρτωσης και logistics.
Για τις πολλές και µεγάλες προκλήσεις στην εφοδιαστική αλυσίδα και τη στενή σχέση της µε την Πληροφορική µιλούν στο netweek, µεταφέροντας τις γνώσεις και τις εµπειρίες τους, στο πλαίσιο αυτού του Special Report, δυο ειδικοί επί του αντικειµένου: ο ∆ρ. Βασίλης Ζεϊµπέκης, επίκουρος καθηγητής στο Πανεπιστήµιο Αιγαίου και πρόεδρος του ∆Σ της Ελληνικής Εταιρείας Logistics, και ο Παναγιώτης Οικονόµου, Chief Information Officer της BOX NOW, ταχυµεταφορικής εταιρείας που ειδικεύεται στην παράδοση µέσω ψηφιακά ελεγχόµενων θυρίδων (lockers).
Digitalization @ Transportation & Logistics netweeK • ΜΑΡΤΙΟΣ 2024 18 Special Report
Πολλαπλές προκλήσεις
στο κύκλωμα
εφοδιασμού
Με πολύχρονη ενασχόληση στον χώρο της εφοδιαστικής αλυσίδας, αλλά και παράλληλη ακαδηµαϊκή καριέρα στο πανεπιστήµιο Αιγαίου, ο ∆ρ. Βασίλης Ζεϊµπέκης, Πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Logistics, ‘θέτει τον δάκτυλο επί τον τύπο των ήλων’, όσον αφορά στις επιδόσεις των ελληνικών εταιρειών, προβάλλοντας ως ενθαρρυντική ένδειξη το γεγονός ότι αυτή την περίοδο «τρέχουν» πολλά πιλοτικά και έχουν ήδη εγκατασταθεί τεχνολογίες Industry 4.0 σε επιχειρήσεις.
Ποιες είναι οι μεγάλες προκλήσεις που αντιμετωπίζει σήμερα ο τομέας της εφοδιαστικής αλυσίδας και πώς μπορεί η ψηφιακή τεχνολογία να συμβάλει στην αντιμετώπισή τους; Οι προκλήσεις στον τοµέα της εφοδιαστικής αλυσίδας είναι πολλαπλές και αφορούν σε όλο το κύκλωµα εφοδιασµού. Οι πόλεµοι που µαίνονται σε Ουκρανία και Μέση Ανατολή, η υπέρµετρη ανάπτυξη του ηλεκτρονικού εµπορίου, οι επιθέσεις των Χούθι στην Ερυθρά Θάλασσα, καθώς και η κλιµατική κρίση είναι µερικές από τις αίτιες που παρουσιάζονται αναταραχές στο παγκόσµιο, αλλά και στο εθνικό δίκτυο εφοδιασµού. Οι ψηφιακές τεχνολογίες στον τοµέα της εφοδιαστικής αλυσίδας περιλαµβάνουν ενδεικτικά την υιοθέτηση αλγορίθµων τεχνητής νοηµοσύνης και µηχανικής µάθησης, ροµποτικά συστήµατα, εξοπλισµό επαυξηµένης πραγµατικότητας, αυτοµατισµούς σε αποθηκευτικούς χώρους και στις µεταφορές και µπορούν να συµβάλουν σε πολύ µεγάλο βαθµό στην υποστήριξη του συνόλου των διαδικασιών σε ένα κύκλωµα εφοδιασµού.
Οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις μπορούν να υιοθετήσουν εύκολα τεχνολογίες Logistics 4.0; Τι αναφέρουν οι πάροχοι ψηφιακών τεχνολογιών;
Η πλειονότητα των εταιρειών έχει αντιληφθεί τη σηµασία του ψηφιακού µετασχηµατισµού όλων των βασικών διαδικασιών της αλυσίδας εφοδιασµού (µε έµφαση στο εκτελεστικό σκέλος, ήτοι αποθήκευση, µεταφορές, διανοµή, επιστροφές). Από πρόσφατη έρευνα που διεξάγαµε, φαίνεται πως µεγάλες και ισχυρές εταιρείες µε πάνω από 250 άτοµα προσωπικό µπήκαν στη διαδικασία να αλλάξουν τις δοµές τους προς το «ψηφιακότερο». Αυτό δείχνει ότι η συγκεκριµένη αλλαγή υιοθετείται όταν µία επιχείρηση θεωρεί ότι βρίσκεται σε σχετική ασφάλεια για να υλοποιήσει αλλαγές, άρα τα στελέχη των ΜµΕ φαίνεται ότι έχουν παγιδευτεί στη λογική «το επείγον τρώει το σηµαντικό». Είναι σηµαντικό να τονισθεί πως η καθηµερινότητα των ΜµΕ δεν αφήνει πολλά περιθώρια για µετεξέλιξη, ενώ οι πάροχοι ψηφιακών τεχνολογιών δεν έχουν καταφέρει ακόµα να πείσουν σε µεγάλο βαθµό ότι τα ψηφιακά προϊόντα λύνουν προβλήµατα και µειώνουν τα λειτουργικά κόστη
∆Ρ. ΒΑΣΙΛΗΣ ΖΕΪΜΠΕΚΗΣ Η πλειονότητα των εταιρειών έχει αντιληφθεί τη σηµασία του ψηφιακού µετασχηµατισµού όλων των βασικών διαδικασιών της αλυσίδας εφοδιασµούµε έµφαση στο εκτελεστικό σκέλος
ΜΑΡΤΙΟΣ 2024 • netweeK 19
των εταιρειών. Σε κάθε περίπτωση, είναι ενθαρρυντικό πως αυτή την περίοδο «τρέχουν» πολλά πιλοτικά και έχουν εγκατασταθεί τεχνολογίες Industry 4.0 σε επιχειρήσεις.
Ποια είναι τα εμπόδια και τι θα πρέπει να προσέξουν οι επιχειρήσεις κατά τον ψηφιακό τους μετασχηματισμό; Ποιος ο ρόλος του κράτους;
Τα προβλήµατα στο εσωτερικό περιβάλλον των επιχειρήσεων εξακολουθούν να περιλαµβάνουν την έλλειψη ψηφιακής κουλτούρας, το υψηλό κόστος απόκτησης τεχνολογιών logistics 4.0 καθώς και την έλλειψη δεξιοτήτων του ανθρώπινου δυναµικού. Ως εκ τούτου, είναι αναγκαία η εξασφάλιση ανθρώπινου δυναµικού µε τις απαραίτητες ψηφιακές δεξιότητες, είτε σε τεχνικό επίπεδο (προγραµµατιστές, τεχνικοί ασφάλειας, αναλυτές δεδοµένων κλπ.)
είτε στους χρήστες απ’ όλα τα τµήµατα, αλλά και στα διευθυντικά στελέχη που θα «τρέξουν» τα έργα ψηφιακού µετασχηµατισµού.
Η Πολιτεία, από την πλευρά της, πρέπει να υιοθετήσει µια πιο ξεκάθαρη Εθνική Ψηφιακή Στρατηγική, να δηµιουργήσει ένα action plan και να θέσει στόχους για την επόµενη πενταετία. Παράλληλα, πρέπει να δώσει όλα τα απαραίτητα εργαλεία στις εταιρείες (π.χ. εκπαιδευτικά προγράµµατα, φοροαπαλλαγές, υπεραποσβέσεις), ώστε να καταστήσει περισσότερο ελκυστικό τον ψηφιακό µετασχηµατισµό των επιχειρήσεων. Ο ψηφιακός µετασχηµατισµός δεν είναι µόνο θέµα υιοθέτησης τεχνολογιών! Περιλαµβάνει κι άλλα συστατικά όπως, για παράδειγµα, εταιρικές διαδικασίες, ανθρώπους, συνεργάτες, µα πάνω απ’ όλα µια νέα κουλτούρα, την οποία πρέπει να αποκτήσει κάθε εταιρεία που θέλει να πετύχει τη µετάβασή της στην ψηφιακή εποχή
Ποιο είναι σήμερα το στίγμα του τομέα της εφοδιαστικής αλυσίδας σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο, με βάση και τις πρόσφατες γεωπολιτικές εξελίξεις;
Οι µεγαλύτερες ναυτιλιακές εταιρείες µεταφορών εµπορευµατοκιβωτίων όπως και πολλά πετρελαιοφόρα, αποφεύγουν πλέον τη διαδροµή της Ερυθράς Θάλασσας και τη ∆ιώρυγα του Σουέζ, επιλέγοντας αντ’ αυτού ένα µεγαλύτερο και πιο δαπανηρό ταξίδι, γύρω από την Αφρική και το Ακρωτήριο Καλής Ελπίδας. Απόρροια της ως άνω κατάστασης, σύµφωνα µε πρόσφατα δηµοσιευµένα στοιχεία, είναι περισσότερα από 350 εµπορικά πλοία έχουν επιλέξει τον περίπλου της Αφρικής, µε 3.300 ναυτικά µίλια επιµήκυνση ταξιδιού, αυξηµένη κατά 10 έως 14 ηµέρες χρονική διάρκεια, µείωση κατά 70% του αριθµού των εµπορευµατοκιβωτίων που περνούν από την Ερυθρά, καθώς επίσης µείωση κατά 2% των εξαγωγών της Ε.Ε. τον ∆εκέµβριο του 2023 και των εισαγωγών κατά 3,1%. Στις περισσότερες χώρες της Ευρώπης, οι επιχειρήσεις καταγράφουν σηµαντικά προβλήµατα στις αλυσίδες εφοδιασµού τους, συµπεριλαµβανοµένων µεγάλων οικονοµιών όπως η Γερµανία, η Γαλλία και η Ιταλία. Μάλιστα, σύµφωνα µε την έρευνα, ο µεταποιητικός κλάδος στην Ελλάδα, ένα από τα κράτη-µέλη της ΕΕ που βρίσκονται πιο κοντά στη ∆ιώρυγα του Σουέζ, ήταν µεταξύ εκείνων που επλήγησαν σκληρότερα. Οι καθυστερήσεις στους χρόνους παράδοσης ενισχύουν τους φόβους ότι η συνεχιζόµενη αναταραχή στην Ερυθρά Θάλασσα θα δηµιουργήσει πληθωριστικές πιέσεις στην οικονοµία της Ευρώπης και θα προκαλέσει δυσκολίες στον ευρωπαϊκό µεταποιητικό κλάδο, ο οποίος προσπαθεί να διαχειριστεί την αδύναµη ζήτηση από την αγορά.
Digitalization @ Transportation & Logistics netweeK • ΜΑΡΤΙΟΣ 2024 20 Special Report
ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ
Είμαστε στο σταυροδρόμι logistics και IT
Στο όνοµα των νέων τεχνολογιών «οµνύει» ο CIO της BOX NOW, Παναγιώτης Οικονόµου, θεωρώντας ότι η σωστή ενσωµάτωση και διαχείρισή τους από τις εταιρείες του κλάδου των logistics µπορεί να κάνει τη διαφορά στη διεκδίκηση της επιτυχίας και να της προσδώσει ανταγωνιστικό πλεονέκτηµα, αυξάνοντας την αποδοτικότητα, βελτιώνοντας την ακρίβεια στη λειτουργία και, εν τέλει, ενισχύοντας την ικανοποίηση του πελάτη.
Ποιες είναι οι μεγάλες προκλήσεις που αντιμετωπίζει σήμερα ο κλάδος των Μεταφορών και των Logistics και πώς μπορεί η ψηφιακή τεχνολογία να συμβάλει στην αντιμετώπισή τους; Ο κλάδος µας αντιµετωπίζει µια σειρά από σηµαντικές προκλήσεις στη σηµερινή εποχή, καθώς και πολλές ευκαιρίες µέσω της ψηφιακής τεχνολογίας για τη βελτίωση και την αποδοτικότητα των διαδικασιών, όπως αντιµετωπίζουµε και εµείς. Θα αναφέρω τα δυο πιο σηµαντικά για εµάς . Πρώτο είναι η ασφάλεια δεδοµένων. Καθώς οι εταιρείες ψηφιοποιούν τις δραστηριότητές τους, το απόρρητο και η ασφάλεια των δεδοµένων γίνονται κρίσιµα ζητήµατα. Η διαφύλαξη των δεδοµένων πελατών, η συµµόρφωση µε τους κανονισµούς προστασίας δεδοµένων και η προστασία από απειλές στον κυβερνοχώρο απαιτούν ισχυρά µέτρα κυβερνοασφάλειας. Το δεύτερο και εξίσου σηµαντικό, είναι οι αυξηµένες πελατειακές προσδοκίες: Οι πελάτες αναµένουν ταχύτερες παραδόσεις, πλήρη διαφάνεια και υψηλότερη ποιότητα υπηρεσιών, κάνοντας τη χρήση όλο και περισσότερης τεχνολογίας κάτι παραπάνω από επιτακτική.
Η ψηφιακή τεχνολογία προσφέρει πολλαπλές λύσεις για την αντιµετώπιση αυτών των προκλήσεων στον κλάδο των µεταφορών και των logistics. Η Αυτοµατοποίηση και η Ροµποτική, οι Πλατφόρµες ∆ιαχείρισης Αλυσίδας Εφοδιασµού, οι τεχνολογίες IoT και η Ευφυής Ανάλυση ∆εδοµένων είναι µερικά παραδείγµατα που θα µπορούσαν να ενσωµατωθούν στο τοµέα. Η ενσωµάτωση, φυσικά, απαιτεί σηµαντική επένδυση, τόσο σε χρηµατοοικονοµικούς όσο και σε ανθρώπινους πόρους, από την πλευρά των εταιρειών.
Με δεδομένο ότι η ψηφιοποίηση των
πάντων παίζει καίριο ρόλο στη λειτουργία της εταιρείας σας, ποιες τεχνολογίες
χρησιμοποιείτε στην καθημερινότητά σας;
Η ψηφιοποίηση στις εταιρείες Logistics, ειδικά αυτές που προσφέρουν υπηρεσίες παράδοσης δεµάτων µέσω lockers, σαν την BOX NOW, είναι κρίσιµης σηµασίας για την αποδοτικότητα, την ασφάλεια και τη βελτίωση της εµπειρίας του πελάτη. Στη BOX NOW, άλλωστε, µας αρέσει να αναφέρουµε συχνά ότι στεκόµαστε στο σταυροδρόµι logistics και IT, κάνοντας χρήση όσο περισσότερο state of the art τεχνολογίας είναι δυνατό. Ενδεικτικά, κάποιες από τις τεχνολογίες που χρησιµοποιούµε σε καθηµερινό επίπεδο είναι: 1. Συστήµατα ∆ιαχείρισης Παραγγελιών (Content Management System): Core system το οποίο αναπτύξαµε στην BOX NOW, που βοηθά στην ακριβή παρακολούθηση των δεµάτων καθ’ όλη τη ‘διάρκεια ζωής’ τους, διαχείριση συνδέσεων µε ηλεκτρονικά καταστήµατα κ.ο.κ.
2. Συστήµατα Ταυτοποίησης και Πρόσβασης: Χρησιµοποιούνται για την ασφαλή πρόσβαση στα lockers, µέσω κωδικών QR και κωδικών PIN
3. Τεχνολογίες ΙοΤ (Internet of Things): Επιτρέπουν την τηλεµετρία και την εξ αποστάσεως διαχείριση των lockers, µέσω της παρακολούθησης της κατάστασής τους
4. Πρόσθετα (Plugins) για Πλατφόρµες Ηλεκτρονικού Εµπορίου: Προσφέρουν ολοκληρωµένες λύσεις για τη διαδικασία παραγγελίας και παράδοσης, βελτιώνοντας την εµπειρία του πελάτη.
5. Συστήµατα ∆ιαχείρισης Στόλου (Fleet Management Systems): Βοηθούν στην αποδοτική παρακολούθηση των µεταφορικών, µειώνοντας το κόστος και βελτιστοποιώντας τους χρόνους παράδοσης.
ΜΑΡΤΙΟΣ 2024 • netweeK 21
6. Αναλυτικά Εργαλεία και Big Data: Για την ανάλυση δεδοµένων και τη βελτίωση της λήψης αποφάσεων, προσφέροντας πολύτιµες πληροφορίες για τη βελτιστοποίηση της αλυσίδας εφοδιασµού.
7. Ψηφιακές Υπηρεσίες Πληρωµών: ∆ιευκολύνουν τις συναλλαγές µεταξύ επιχειρήσεων και πελατών, καθώς και την άµεση πληρωµή των υπηρεσιών παράδοσης.
Η σωστή ενσωµάτωση και διαχείριση αυτών των τεχνολογιών µπορεί να κάνει τη διαφορά στην επιτυχία µιας εταιρείας logistics, αυξάνοντας την αποδοτικότητα, την ακρίβεια και την ικανοποίηση του πελάτη.
Ποιος είναι ο ρόλος και η σημασία των παρόχων, στην ομαλή λειτουργία σας και τι προοπτικές διανοίγονται με την αξιοποίηση της Τεχνητής Νοημοσύνης;
Οι τεχνολογικοί πάροχοι παίζουν κρίσιµο ρόλο στην οµαλή λειτουργία της εταιρείας µας, καθώς αποτελούν τον κρίκο που συνδέει τις επιχειρηµατικές δραστηριότητές µας µε τις τεχνολογικές λύσεις και υπηρεσίες. Η σηµασία τους µπορεί να αναλυθεί σε πολλαπλά επίπεδα όπως Τεχνολογική Υποστήριξη και Ενσωµάτωση, ∆ιαχείριση Υλικοτεχνικών Πόρων, Καινοτοµία και Εξέλιξη Όσον αφορά τις προοπτικές που διανοίγονται µε την αξιοποίηση της Τεχνητής Νοηµοσύνης (ΤΝ) σε µια εταιρεία σαν τη δική µας, αυτές είναι πολλές και ποικίλες: αυτοµατοποίηση διαδικασιών, εξατοµικευµένη εµπειρία του πελάτη, ενίσχυση της ασφάλειας, προσβασιµότητα και συµµετοχικότητα, αυτοµατοποιηµένη ταξινόµηση και διαλογή, προηγµένη ανάλυση δεδοµένων και βελτιστοποίηση της ενεργειακής απόδοσης.
Η ενσωµάτωση της Τεχνητής Νοηµοσύνης στις λειτουργίες των εταιρειών logistics που χρησιµοποιούν lockers µπορεί να οδηγήσει σε σηµαντικές βελτιώσεις στην αποδοτικότητα, την ασφάλεια και την εµπειρία του πελάτη,
ανοίγοντας νέους δρόµους για καινοτοµία και ανάπτυξη. Επίσης, δεν βελτιώνει µόνο την αποδοτικότητα και την ακρίβεια, αλλά δηµιουργεί µια πιο προσαρµόσιµη και ευέλικτη υποδοµή, ικανή να ανταποκριθεί στις συνεχώς µεταβαλλόµενες ανάγκες της αγοράς και των πελατών.
Υπάρχει ενίσχυση, στο πλαίσιο του εκσυγχρονισμού και της ανάπτυξής σας, από εθνικούς ή ευρωπαϊκούς φορείς και, αν ναι, σε τι συνίσταται; Ένα σηµαντικό πρόγραµµα που αφορά στην ανάπτυξη και τον εκσυγχρονισµό των εταιριών του χώρου είναι ο Αναπτυξιακός Νόµος «Ελλάδα Ισχυρή Ανάπτυξη» ο οποίος παρέχει ρυθµίσεις και καινοτοµίες για την υποστήριξη των επιχειρήσεων µέσω σειράς µέτρων. Σ’ αυτές περιλαµβάνονται υπηρεσίες για τη διαχείριση της αλλαγής, τον µετασχηµατισµό της διεύθυνσης ανθρώπινου δυναµικού, την κινητικότητα του εργατικού δυναµικού, συµβουλευτικές υπηρεσίες επιµόρφωσης και ανάπτυξης, συµβουλευτική σχηµάτων επιβράβευσης και ανταµοιβών, αλλά και εργαλεία ανάλυσης του εργατικού δυναµικού. Επίσης, κάθε χρόνο υπάρχουν προγράµµατα µε κεντρικό γνώµονα το ψηφιακό µετασχηµατισµό των επιχειρήσεων, ώστε να αποκτήσουν οι επιχειρήσεις τα εργαλεία και τη κουλτούρα που χρειάζονται.
Όλα αυτά τα προγράµµατα δίνουν έµφαση στην υποστήριξη της ανάπτυξης, την αύξηση της απασχόλησης, τη βελτίωση των δεξιοτήτων και την κοινωνική συνοχή, προσφέροντας στις εταιρίες Logistics σηµαντική ευκαιρία για εκσυγχρονισµό και ανάπτυξη µέσω εθνικών και ευρωπαϊκών πόρων. Η εφαρµογή τους µπορεί να συµβάλλει στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και τη βιωσιµότητα των εταιριών στον τοµέα των logistics, ενώ παράλληλα συµβάλλει και στην οικονοµική ανάπτυξη της χώρας. NW
Digitalization @ Transportation & Logistics netweeK • ΜΑΡΤΙΟΣ 2024 22 Special
Report
Βελτιστοποίηση
στον “Αυτόµατο”
H αυτοµατοποίηση των επιχειρηµατικών διαδικασιών συνεχίζει να κατακτά νέα εδάφη στον χάρτη της επιχειρηµατικότητας και χάρη στον ψηφιακό µετασχηµατισµό, τη διάδοση του cloud αλλά και της τεχνητής νοηµοσύνης συνεχίζει και υπόσχεται ακόµα πιο βελτιωµένη επιχειρηµατική λειτουργία.
ΤΟΥ ΒΑΓΓΕΛΗ ΒΑΓΓΕΛΑΤΟΥ
Business Process Automation netweeK • ΜΑΡΤΙΟΣ 2024 24 Special Report
Π
οιος χρειάζεται το business process automation; Η συζήτηση θα µπορούσε να κρατήσει πολύ, αλλά η καλύτερη απάντηση είχε έρθει πριν από λίγα χρόνια από έναν επιχειρηµατικό σύµβουλο στο Forbes: «αν όλο το προσωπικό της επιχείρησης µπορεί να µπει σε ένα αυτοκίνητο και να πάει µαζί για φαγητό, τότε δεν χρειάζεται business process automation. Aν χρειαστεί από δύο αυτοκίνητα και πάνω, χρειάζεται». Ας κάνουµε τώρα το ερώτηµα λίγο πιο δύσκολο: Είναι λοιπόν το business process automation για όλους; Ποιος δεν θέλει να διεκδικήσει όλες αυτές τις ατελείωτες ώρες που ένας εργαζόµενος περνάει διεκπεραιώνοντας επαναλαµβανόµενα «τυπικά», βαρετά όσο και απαραίτητα tasks; Για να τις διοχετεύσει εκεί που θα αποδώσουν αξία και θα εξελίξουν τον οργανισµό. Ποιος δεν έχει αναρωτηθεί
πως θα µπορούσε να βελτιώσει την αποτελεσµατικότητα διαδικασιών; Ή ποιος δεν έχει υποψιαστεί ότι κάπου εκεί ανάµεσα σε διαδικασίες και αµέτρητες υπορουτίνες -που συνήθως κανείς δεν θυµάται πια γιατί δηµιουργήθηκαν αλλά και γιατί κατέληξαν έτσι- είναι χαµένη η παραγωγικότητα. Με µηδέν κόστος; Μηδενικό κόστος δεν υπάρχει, αλλά τo επόµενο καλύτερο είναι µια καλοκουρδισµένη αυτοµατοποίηση διαδικασιών, που καλύπτει όσο περισσότερους τοµείς του workflow γίνεται, από το «χειροποίητο» data entry, µέχρι το σαφάρι «τυπικών» ενδοεταιρικών εγκρίσεων. Έτσι κι αλλιώς οι «γκουρού» του management εξηγούν ότι το management διαδικασιών δεν έχει -ή τουλάχιστον δεν πρέπει να έχει- ποτέ το κόστος σαν αντικειµενικό στόχο. Αλλά πρέπει να «κλειδώνει» τον στόχο της απελευθέρωσης όλων των πόρων ενός οργανισµού, ώστε να µπορέσει ελεύθερος να κινηθεί προς τα εµπρός. Όλο και περισσότεροι αναλυτές, µάλιστα, τελευταία µετατοπίζουν τον στόχο ακόµα πιο µακριά από το ταµείο.
Αναφέρουν την αύξηση της παραγωγικότητας σίγουρα, αλλά κυρίως εστιάζουν στη βελτίωση της εµπειρίας. Του πελάτη αλλά και του εργαζόµενου και µέσω αυτών και των στελεχών. Εκεί ακριβώς plug-άρει το business process automation software. Έρχεται να απαντήσει στο «πώς;» του management των διαδικασιών σε έναν οργανισµό. Και το κάνει καθολικά µιας και µετά τις τελευταίες εξελίξεις και τον ψηφιακό µετασχηµατισµό στον χώρο των επιχειρήσεων, µπορεί να απλώνει τους ψηφιακούς νευρώνες του ακόµα και στο πιο αποµακρυσµένο κοµµάτι διαδικασίας µιας επιχείρησης. Το business automation software γλιτώνει πρακτικά τα στελέχη -πριν από τους εργαζόµενους- από την άβυσσο του micromanagement διαδικασιών, αφού µε τη βοήθεια του κατάλληλου software δεν βελτιώνονται απλώς οι διαδικασίες, αλλά ενοποιούνται σε µια νέα συνολικά διαχειριζόµενη «κονσόλα» λειτουργίας. Παντού; Μελέτη της McKinsey έδειξε ότι παρότι µόνο το 1% των επαγγελµάτων µπορεί να αυτοµατοποιηθεί πλήρως, το 60% των επαγγελµάτων έχει τη δυναµική να αυτοµατοποιήσει τουλάχιστον το ένα τρίτο των διαδικασιών του.
Από το BPM στο BPA: ένα ψηφιακό “how to” δρόµος
To business process management προέκυψε από τις ανάγκες του business process management. Όταν εκεί κατά το 1960 αυτό άρχισε να εστιάζει στην ανάλυση, τον σχεδιασµό από την αρχή, και τη βελτίωση σε αποτελεσµατικότητα των εταιρικών συστηµάτων έγινε τελικά προφανές ότι ο δρόµος προς την αποτελεσµατικότητα περνάει µέσα από τη βελτίωση των επιχειρηµατικών διαδικασιών. Η ιδανική συνθήκη της βελτίωσης όµως πολύ σύντοµα έγινε προφανές ότι ήταν η αυτοµατοποίηση τους. Και έτσι εγέννετω “business process automation”. To οποίο αναπόφευκτα ενσωµάτωσε κάθε νέα τεχνολογία πληροφορίας. Το BPA ήταν το βασικότερο εργαλείο για το BPM, αφού για παράδειγµα το BPM µπορούσε να αναλύσει ολόκληρη την αλυσίδα από την αγορά πρώτων υλών, τον εφοδιασµό και την διαχείριση της παραγωγής σε έναν οργανισµό, αλλά η βελτιστοποίηση τους -και ιδιαίτερα η ενοποίηση τους – θα ήταν αδύνατη χωρίς το BPA να αυτοµατοποιεί τα πάντα από την παραγγελιοδοσία και παραγγελιοληψία, την παρακολούθηση και την παράδοση σε ολόκληρη
ΜΑΡΤΙΟΣ 2024 • netweeK 25
την αλυσίδα εφοδιασµού και παραγωγής. Στην ουσία το BPM ακόµα αναλύει τα workflows και ανιχνεύει τα κοµµάτια που επιδέχονται βελτίωση ή διασύνδεση και το BPA αναλαµβάνει στην συνέχεια το δύσκολο καθήκον του να «γίνει η δουλειά». Καλύτερα. ∆ηλαδή αυτόµατα.
H επιτυχία των συστηµάτων αυτών στον επιχειρηµατικό κόσµο αντανακλά και στην εµπορική τους επιτυχία. Έτσι, σύµφωνα µε την έρευνα της ResearchAndMarkets µε τίτλο «Business Process Automation- Global Strategic Business Report», η παγκόσµια αγορά Business Process Automation που εκτιµήθηκε σε 14,1 δισεκατοµµύρια δολάρια ΗΠΑ το έτος 2022, προβλέπεται να φτάσει στο µέγεθος των 35,5 δισεκατοµµυρίων δολαρίων µέχρι το 2030, µε µέσο ετήσιο αριθµό ανάπτυξης 12,2% κατά την περίοδο ανάλυσης 20222030. Σε αυτή την άνοδο τα on-premises BPA, προβλέπεται να καταγράψουν 9,7% µέσο ετήσιο ρυθµό ανάπτυξης και να φτάσουν τα 16,9 δισεκατοµµύρια δολάρια ΗΠΑ µέχρι το τέλος της περιόδου ανάλυσης. Παράλληλα, λαµβάνοντας υπόψη τη συνεχιζόµενη ανάκαµψη µετά την πανδηµία, η ανάπτυξη στο τµήµα του BPA που εδρεύει στο cloud αναπροσαρµόζεται διαρκώς σε ένα αναθεωρηµένο µέσο ετήσιο ρυθµό ανάπτυξης 15,1% για τα επόµενα 8 χρόνια. Πρωταγωνίστρια δε σε αυτή την ανάπτυξη δείχνει ότι είναι και θα είναι για αρκετό καιρό ακόµα η Κίνα που παίρνει τα ηνία φυσιολογικά ως πρωτοπόρος στην κούρσα της επιχειρηµατικής ανάπτυξης. Έτσι, ενώ η αγορά των ΗΠΑ εκτιµάται στα 3,8 δισεκατοµµύρια δολάρια, η Κίνα προβλέπεται να αναπτυχθεί µε ένα µέσο ετήσιο ρυθµό της τάξης του 16,7%, ξεπερνώντας τις ΗΠΑ στα επόµενα χρόνια. Εντός των ευρωπαϊκών συνόρων δε, πρώτη στην υιοθέτηση BPA είναι η Γερµανία µε µέσο ετήσιο ρυθµό ανάπτυξης 8,7%. Το µοτίβο δείχνει ότι η µαζική υιοθέτηση τεχνολογιών BPA συνδέεται µε την ανάπτυξη και την ανταγωνιστικότητα ακόµα και σε επίπεδο χωρών.
Σηµαντικό µάλιστα είναι ότι οι περισσότερες από τις έρευνες αγοράς σηµειώνουν ότι µεγάλο µέρος της διάδοσης των συστηµάτων business process automation παίζουν οι µικροµεσαίες επιχειρήσεις οι οποίες χάρη στη διάδοση του ψηφιακού µετασχηµατισµού αλλά και την πιο προσιτή «τιµή εισόδου» των νέων διαθέσιµων ψηφιακών τεχνολογιών, βλέπουν πια σε αυτές ένα προσιτό και εύκολο εργαλείο που µπορεί όχι µόνο να αναβαθµίσει τη λειτουργία τους αλλά και να τις βοηθήσει στον ανταγωνισµό τους µε µεγαλύτερους παίκτες. Κόβοντας τα επιπλέον κόστη, συνδέοντας στενότερα τους οργανισµούς τους µε τους πελάτες και ενδυναµώνοντας τους εργαζόµενους τους να ξεπεράσουν επίπονες διαδικασίες και bottlenecks διαδικασιών.
Τα οφέλη του Business Process Automation
Η αυτοµατοποίηση επιχειρηµατικών διαδικασιών προσφέρει µια πληθώρα πλεονεκτηµάτων στις επιχειρήσεις, ενισχύοντας τόσο την αποτελεσµατικότητα όσο και την κερδοφορία επιταχύνοντας τις κοσµικές εργασίες µε ακρίβεια και σταθερότητα.
Γρήγορη αντίδραση: Ο αυτοµατισµός µειώνει τον χρόνο που καταναλώνεται από µη αυτόµατες διαδικασίες σε διάφορα τµήµατα, όπως IT, HR και Μισθοδοσία, µετριάζοντας τις καθυστερήσεις και αυξάνοντας τη συνολική παραγωγικότητα, εξοικονοµώντας το πολυτιµότερο αγαθό.
Κόστος-αποτελεσµατικότητα: Η έκθεση McKinsey δείχνει ότι το 45% των τρεχουσών εργασιών πληρωµής, που κοστίζουν περίπου 2 τρισεκατοµµύρια δολάρια ετησίως, θα µπορούσαν να αυτοµατοποιηθούν. Ο αυτοµατισµός µειώνει τις δαπάνες ανθρώπινου κεφαλαίου και ενισχύει την παραγωγικότητα, παρέχοντας σηµαντική λειτουργική εξοικονόµηση.
Ελαχιστοποιηµένα σφάλµατα: Η αυτοµατοποίηση επιχειρηµατικών διαδικασιών µειώνει σηµαντικά την πιθανότητα σφαλµάτων σε χειροκίνητες εργασίες, από απλή εισαγωγή δεδοµένων έως περιττή εργασία, βελτιώνοντας έτσι την ακρίβεια και την ποιότητα της εργασίας.
Στρατηγική εστίαση: Ο αυτοµατισµός απελευθερώνει χρόνο που αφιερώνεται σε εργασίες ρουτίνας, επιτρέποντας στους εργαζόµενους να επικεντρωθούν στη στρατηγική και τον προγραµµατισµό, αυξάνοντας την παραγωγικότητα, την ικανοποίηση από την εργασία και τη διατήρηση των εργαζοµένων τους οποίους η ρουτίνα των πιο βαρετών από τις διαδικασίες οδηγεί συχνά στο να αλλάζουν δουλειά.
Αυξηµένη διαφάνεια: Οι λύσεις αυτοµατισµού επιχειρηµατικών διαδικασιών παρέχουν έναν κεντρικό χώρο όπου όλες οι αυτοµατοποιηµένες διαδικασίες και εργασίες µπορούν να παρακολουθούνται σε πραγµατικό χρόνο. Αυτό ενισχύει την ορατότητα, προάγει τη λογοδοσία και επιτρέπει την ακριβέστερη και έγκαιρη λήψη αποφάσεων.
Βελτιωµένη συµµόρφωση: Ο αυτοµατισµός απλοποιεί δραµατικά τη διαδικασία παρακολούθησης και τεκµηρίωσης της συµµόρφωσης µε τους κανονισµούς και τις εσωτερικές πολιτικές του κάθε κλάδου. Οι αυτοµατοποιηµένες ροές εργασιών διασφαλίζουν ότι όλες οι διεργασίες εκτελούνται σύµφωνα µε καθορισµένες οδηγίες και το σύστηµα καταγράφει όλες τις ενέργειες που πραγµατοποιήθηκαν, διευκολύνοντας την απόδειξη της συµµόρφωσης κατά τη διάρκεια των ελέγχων.
Business Process Automation netweeK • ΜΑΡΤΙΟΣ 2024 26
Special Report
ΑΥΤΟΜΑΤΟΠΟΙΗΣΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΩΝ
∆ΙΑ∆ΙΚΑΣΙΩΝ
ΜΕ ΤΟΝ ΕΚΡΗΚΤΙΚΟ ΣΥΝ∆ΥΑΣΜΟ MICROSOFT POWER PLATFORM ΚΑΙ ΑΙ
Η Microsoſt Power Platform, σε συνδυασµό µε τις δυνατότητες AI, προσφέρει µια νέα δυναµική στις επιχειρήσεις που αναζητούν συνεχώς τρόπους βελτίωσης της αποτελεσµατικότητάς τους.
ΤΟΥ ΒΑΣIΛΗ ΜΑΛΙΣΙOΒΑ, BUSINESS APPLICATIONS SERVICES MANAGER, SINGULARLOGIC
Η αυτοµατοποίηση έχει εξελιχθεί σε αναπόσπαστο κοµµάτι της σύγχρονης επιχειρηµατικής δραστηριότητας, µε τις επιχειρήσεις να αναζητούν συνεχώς τρόπους για να βελτιώσουν την αποδοτικότητά τους και να µειώσουν το χρόνο και τους πόρους που απαιτούνται για την ολοκλήρωση των καθηµερινών εργασιών. Μια αποτελεσµατική και γρήγορη λύση για την αυτοµατοποίηση των επιχειρησιακών διεργασιών έρχεται να δώσει η Microsoft Power Platform, όπου σε συνδυασµό µε τις δυνατότητες της Τεχνητής Νοηµοσύνης µπορεί να προσφέρει µία νέα δυναµική στις επιχειρήσεις.
ΕΡΓΑΛΕΙΑ ΠΟΥ ΕΝΙΣΧΥΟΥΝ ΤΗΝ ΑΠΟ∆ΟΤΙΚΟΤΗΤΑ
Η Microsoft Power Platform παρέχει ένα ολοκληρωµένο σύνολο εργαλείων που καλύπτουν κάθε πτυχή της αυτοµατοποίησης επιχειρησιακών διεργασιών, συµπεριλαµβανοµένων των εφαρµογών, των ροών εργασίας, της ανάλυσης δεδοµένων και των chatbots.
Ο συνδυασµός αυτών των εργαλείων δίνει στις επιχειρήσεις τη δυνατότητα να δηµιουργήσουν, εύκολα και γρήγορα, εφαρµογές που είναι προσαρµοσµένες στις ανάγκες τους, να αυτοµατοποιήσουν τις ροές εργασιών τους, να αναλύσουν δεδοµένα και να παρέχουν αναβαθµισµένη εξυπηρέτηση. Παράλληλα, είναι εύκολο να διασυνδεθεί µε άλλες υπάρχουσες εφαρµογές και συστήµατα, που χρησιµοποιούνται στην επιχείρηση, χάρη στις πολλές δυνατότητες που προσφέρει, βοηθώντας τις επιχειρήσεις να επιτύχουν αυξηµένη αποδοτικότητα και να εξασφαλίσουν ανταγωνιστικό πλεονέκτηµα.
Η ∆ΥΝΑΜΗ ΤΗΣ ΓΝΩΣΤΙΚΗΣ ΙΚΑΝΟΤΗΤΑΣ ΤΟΥ ΑΙ
Στη σηµερινή εποχή η αυτοµατοποίηση διαδικασιών δεν θα µπορούσε να µην ενσωµατώνει και τις δυνατότητες
που παρέχει η Τεχνητή Νοηµοσύνη (ΑΙ). Ο συνδυασµός του ΑΙ µε τις δυνατότητες της Microsoft Power Platform προσφέρει µία νέα δυναµική στις επιχειρήσεις επιτρέποντάς τους να δηµιουργήσουν εξυπνότερες ροές εργασιών και αυτοµατοποίησης, χρησιµοποιώντας για παράδειγµα µοντέλα µηχανικής µάθησης για την αυτόµατη αναγνώριση προτύπων ή
Βασίλης Μαλισιόβας
την πρόβλεψη µελλοντικών γεγονότων, βοηθώντας έτσι στη λήψη αποφάσεων και στην εκτέλεση αυτόµατων εργασιών. Αντίστοιχα, για παράδειγµα το Power BI επιτρέπει τη χρήση Τεχνητής Νοηµοσύνης για την ανάλυση δεδοµένων και την εξαγωγή ενδιαφερουσών ερµηνειών. Η Τεχνητή Νοηµοσύνη µπορεί να εφαρµοστεί για την ανίχνευση τάσεων, την αναγνώριση επαναλαµβανόµενων µοντέλων και την παραγωγή προβλέψεων, βοηθώντας τις επιχειρήσεις να κατανοήσουν καλύτερα τα δεδοµένα τους και να λαµβάνουν ενηµερωµένες αποφάσεις. Κατά αναλογία µπορούν να δηµιουργηθούν ευφυή chatbots που αλληλεπιδρούν µε τους χρήστες ώστε να παρέχουν υποστήριξη µε βάση την τεχνητή νοηµοσύνη, βελτιώνοντας την εµπειρία των χρηστών και µειώνοντας το χρόνο ανταπόκρισης.
Η γνωστική ικανότητα του ΑΙ και οι δυνατότητες της Microsoft Power Platform διαµορφώνουν ένα δυναµι-
κό συνδυασµό ο οποίος αναλαµβάνει το ρόλο του τεχνολογικού µαέστρου, ο οποίος µαθαίνει, προσαρµόζεται και λαµβάνει αποφάσεις µε βάση την ανάλυση δεδοµένων επιτρέποντας στις επιχειρήσεις να λειτουργούν µε µεγαλύτερη ευελιξία.
ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗ ΣΤΙΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ ΤΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ
Η Microsoft Power Platform αποτελεί µια εξαιρετική επιλογή για τη βελτιστοποίηση των διαδικασιών µίας επιχείρησης που θα ενισχύσει την παραγωγικότητα και την αποδοτικότητά της. Ωστόσο, για να εκµεταλλευτεί πλήρως τη δύναµη της πλατφόρµας και να την προσαρµόσει στις ανάγκες της, µία εταιρεία θα χρειαστεί την τεχνογνωσία ενός έµπειρου συµβούλου πληροφορικής. Η εµπειρία της SingularLogic στη Microsoft Power Platform της έχει επιτρέψει να διαµορφώσει ένα ολοκληρωµένο πλαίσιο για την επιτυχηµένη ανάπτυξη εφαρµογών, αναφορών επιχειρηµατικής ευφυΐας και αυτοµατοποιηµένων διαδικασιών, καθώς και τη διασύνδεσή τους µε τρίτα συστήµατα, τα οποία προσαρµόζονται στις απαιτήσεις του κάθε οργανισµού. Επιπρόσθετα, η σωστή επιλογή συµβούλου είναι καθοριστική για τη διασφάλιση της ευελιξίας και της επεκτασιµότητας των λύσεων σύµφωνα µε τις µεταβαλλόµενες ανάγκες της επιχείρησης.
INFO
Αχαΐας 3 & Τροιζηνίας
145 64 Κηφισιά
Τ: +30
210 6266 500
F: +30
210 6266 643
E: sales@singularlogic.eu
W: www.singularlogic.eu
27
Advertorial
Βελτιωµένη εξυπηρέτηση πελατών: Ο αυτοµατισµός µπορεί να απλοποιήσει τις εργασίες εξυπηρέτησης πελατών, όπως την διαχείριση αιτηµάτων και ερωτήσεων, την επίλυση παραπόνων και την επεξεργασία παραγγελιών. Αυτό οδηγεί σε ταχύτερους χρόνους απόκρισης, εξατοµικευµένη επικοινωνία και ανώτερη εµπειρία πελάτη.
Επεκτασιµότητα: Καθώς οι επιχειρήσεις µεγαλώνουν, αυξάνεται και ο όγκος των εργασιών. Τα συστήµατα αυτοµατισµού επιχειρήσεων µπορούν εύκολα να κάνουν upscale και να προσαρµόζονται στα νέα µεγέθη ώστε να προσαρµοστούν στον αυξηµένο φόρτο εργασίας χωρίς αντίστοιχη αύξηση στο λειτουργικό κόστος.
Αναλύσεις και αναφορές: Με την αυτοµατοποίηση επιχειρηµατικών διαδικασιών, η συλλογή δεδοµένων γίνεται πιο γρήγορα και οι αναφορές δηµιουργούνται σε πραγµατικό χρόνο. Αυτό δίνει στη διοίκηση άµεση πρόσβαση σε κρίσιµες επιχειρηµατικές πληροφορίες, δίνοντάς της τη δυνατότητα
να λαµβάνει αποφάσεις βάσει δεδοµένων. Για παράδειγµα, µπορούν να παρακολουθούν την απόδοση διαφόρων επιχειρηµατικών διαδικασιών, να προσδιορίζουν πρότυπα και τάσεις και να προβλέψουν µελλοντικά αποτελέσµατα για να βελτιώσουν τον στρατηγικό σχεδιασµό και τις προβλέψεις.
Βελτιωµένη συνεργασία: Οι λύσεις αυτοµατισµού επιχειρηµατικών διαδικασιών συχνά συνοδεύονται από ενσωµατωµένες δυνατότητες συνεργασίας. ∆ιευκολύνουν τις οµάδες να συνεργάζονται σε διαφορετικά projects, να µοιράζονται πληροφορίες και να συντονίζουν τις προσπάθειες.
Αυτό µπορεί να οδηγήσει σε βελτιωµένη επικοινωνία, καλύτερη οµαδική εργασία και αυξηµένη αποτελεσµατικότητα.
Βιωσιµότητα: Ο αυτοµατισµός µπορεί να συµβάλει στις προσπάθειες βιωσιµότητας της εταιρείας σας µειώνοντας τη χρήση χαρτιού και την κατανάλωση ενέργειας. Ο ψηφιακός µετασχηµατισµός δεν είναι µόνο πιο αποτελεσµατικός αλλά και πιο φιλικός προς το περιβάλλον.
“How to” BPA
Πώς ξεκινά ένας οργανισµός το ταξίδι του προς την αυτοµατοποίηση των επιχειρηµατικών διαδικασιών; Μπορεί να ακούγεται κλισέ αλλά το δυσκολότερο είναι η αρχή. Το πρώτο βήµα και κυρίως η κατεύθυνση προς την οποία θα γίνει αυτό. Γιατί το να ξέρεις τι να αυτοµατοποιήσεις αλλάζει το παιχνίδι. Αρχικά, ένα εργαλείο BPM συνήθως προηγείται για να αναλύσει τις υπάρχουσες ροές εργασιών µιας επιχείρησης από άκρο σε άκρο. Στη συνέχεια κατηγοριοποιούνται οι ροές εργασίας που χρειάζονται τυποποίηση, είναι επαναλαµβανόµενες ή µπορούν να τις χειριστεί ένα bot και εκείνες που απαιτούν πραγµατικά ανθρώπινη συµµετοχή. Αυτή η προσέγγιση διασφαλίζει ότι η αυτοµατοποίηση εφαρµόζεται για να βελτιώσει την αποτελεσµατικότητα και
την παραγωγικότητα των λειτουργιών και όχι απλώς να αυτοµατοποιηθεί για χάρη της αυτοµατοποίησης µε αµφίβολα αποτελέσµατα.
Σε µεγάλους οργανισµούς, η αυτοµατοποίηση µπορεί να φροντίζει για ροές εργασίας µεγάλου όγκου και χαµηλής αξίας. Ενώ σε µικρότερα οικοσυστήµατα, η εστίαση µπορεί να είναι στενότερη — για παράδειγµα, αυτοµατοποίηση της επεξεργασίας τιµολογίων ή αυτοµατοποίηση του µάρκετινγκ µέσων κοινωνικής δικτύωσης.
Κάθε επιχείρηση µπορεί να αναπτύξει το BPA µε διαφορετικό τρόπο. Αλλά υπάρχουν µερικές συνήθεις περιπτώσεις -τα sos ας πούµε- που τείνουν να ξεχωρίζουν και να πρωταγωνιστούν σε όλες τις “to do” λίστες:
• Σύνδεση δύο ή περισσότερων συστηµάτων που συνήθως κάνει ανθρώπινο χέρι
• Αυτοµατοποίηση επαναλαµβανόµενων εργασιών
• Κατάργηση κάθε µη αυτόµατης εισαγωγής δεδοµένων
• ∆ηµιουργία αυτόµατης ροής εργασιών έγκρισης
• ∆ηµιουργία αναφορών ελέγχου
• Αυτοµατοποίηση της πρόσβασης και της δηµιουργίας αντιγράφων ασφαλείας και ανάκτησης δεδοµένων
• Ταξινόµηση και δροµολόγηση εργασιών και ερωτηµάτων υποστήριξης
• ∆ηµιουργία τακτικών αναφορών
• Βελτίωση της διαχείρισης επιχειρηµατικών διαδικασιών
• Ανάλυση big data και εντοπισµός τάσεων
• Ρυθµίσεις για ειδοποιήσεις και υπενθυµίσεις
Η λίστα σε καµία περίπτωση δεν εξαντλεί τις όλες τις περιπτώσεις. Οι περισσότεροι καλοί πάροχοι λογισµικού αυτοµατισµού επιχειρηµατικών διαδικασιών προσφέρουν διάφορες ενσωµατώσεις και προσαρµοσµένες επιλογές. Η πρόκληση από ένα επίπεδο business process automation και πάνω δεν είναι η ίδια η αυτοµατοποίηση σε κάποιες ροές εργασίας. Αλλά η προσαρµογή των δυνατοτήτων του εκάστοτε συστήµατος business process automation στις ξεχωριστές ανάγκες του κάθε πελάτη.
Έτσι και αλλιώς όµως σε ένα συνεχώς µεταβαλλόµενο επιχειρηµατικό τοπίο, είναι ζωτικής σηµασίας για τους οργανισµούς να καινοτοµούν και να προσαρµόζονται συνεχώς για να παραµείνουν ανταγωνιστικοί. Η πορεία της αυτοµατοποίησης είναι ένα βήµα προς αυτόν τον στόχο.
Ακόµα πάντως και όταν µιλάµε µια επιτυχηµένη αυτοµατοποίηση διαδικασιών, αυτό δεν είναι ένα γεγονός που συµβαίνει µία φορά. Απαιτεί προσεκτικό σχεδιασµό, εφαρµογή, παρακολούθηση και συνεχή βελτίωση. Με τη σωστή προσέγγιση και εργαλεία, η αυτοµατοποίηση επιχειρηµατικών διαδικασιών µπορεί να µεταµορφώσει σηµαντικά τις δραστηριότητές και να συµβάλει στην ανάπτυξη και την επιτυχία. NW
Είναι ζωτικής σηµασίας οι εταιρείες να καινοτοµούν και να προσαρµόζονται συνεχώς. Και η αυτοµατοποίηση των διαδικασιών είναι ένα βήµα προς αυτό τον στόχο
Business Process Automation netweeK • ΜΑΡΤΙΟΣ 2024 28
Special Report
Η
τεχνολογία προσδιορίζει το σήμερα της εργασίας
netweeK • ΜΑΡΤΙΟΣ 2024 30 Special Report
Modern Workplace
Στην εποχή της ταχείας
τεχνολογικής εξέλιξης και της συνεχούς κοινωνικής
µεταβολής, o τρόπος και ο χώρος εργασίας δεν
θα µπορούσε να µείνει ανεπηρέαστος. Οι ψηφιακές τεχνολογίες και οι αλλαγές
που αυτές επιφέρουν, µετασχηµατίζουν ριζικά και το σύγχρονο workplace.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΚΟΡΡΕ
ι τεχνολογικές και οικονοµικές εξελίξεις
έχουν επιφέρει µεγάλες αλλαγές στον τρόπο που εργαζόµαστε. Η ψηφιοποίηση και η αυτοµατοποίηση διαδικασιών έχουν αναδιαµορφώσει τις επαγγελµατικές απαιτήσεις και αναγκάζουν τους εργαζόµενους να αναπτύσσουν νέες δεξιότητες και γνώσεις. Ταυτόχρονα, οι κοινωνικές και πολιτισµικές τάσεις έχουν αλλάξει τις προτιµήσεις των εργαζοµένων, αναδεικνύοντας τη σηµασία της ευεξίας, της ευελιξίας και του κοινωνικού αντικτύπου της εργασίας.
Όπως παρατηρείται, οι οργανισµοί παρέχουν διάφορες επιλογές, όπως εργασία από το σπίτι, ευέλικτα ωράρια και ανοικτούς χώρους εργασίας, που ενθαρρύνουν τη συνεργασία και τη δηµιουργικότητα. Ταυτόχρονα, αναγνωρίζουν τη σηµασία της ευεξίας των εργαζοµένων και παρέχουν προγράµµατα και πόρους για την υποστήριξη της σωµατικής και ψυχικής υγείας τους. Αυτό µπορεί να περιλαµβάνει προγράµµατα ευεξίας και άσκησης, ψυχολογική υποστήριξη και άλλες δραστηριότητες που βελτιώνουν την ποιότητα ζωής των εργαζοµένων. Έχοντας συνειδητοποιήσει την ανάγκη για διαρκή εκπαίδευση και επιµόρφωση των εργαζοµένων, προσφέρουν επίσης ευκαιρίες για επαγγελµατική εξέλιξη και εκπαίδευση, ώστε οι εργαζόµενοι να αναπτύσσουν τις δεξιότητές τους και να παραµένουν ενηµερωµένοι για τις τελευταίες εξελίξεις στον τοµέα τους.
Ταυτόχρονα, περισσότερο από κάθε άλλη περίοδο έως τώρα, οι επιχειρήσεις προάγουν την πολυµορφία και την ενσωµάτωση και δηµιουργούν πολυπολιτισµικούς χώρους εργασίας, όπου η διαφορετικότητα χαίρει σεβασµού. Μέσα από τις πρωτοβουλίες τους, προωθούν επίσης την κουλτούρα της καινοτοµίας και της δηµιουργικότητας, παρέχοντας χώρους και πόρους για να ενθαρρύνουν τους εργαζόµενους να προτείνουν νέες ιδέες και να αναπτύσσουν καινοτόµα προϊόντα και υπηρεσίες.
Aπό το παραδοσιακό γραφείο στο modern workplace
Παραδοσιακά, το τυπικό κτίριο γραφείων χρησίµευε ως χώρος για να κάθεται ο εργαζόµενος σε ένα γραφείο και να εργάζεται από τις 9 το πρωί έως τις 5 το απόγευµα. Όπως συνέβαινε, «εµφανιζόµασταν», «κάναµε τη δουλειά µας» και επιστρέφαµε στο σπίτι µας. Ωστόσο, τις τελευταίες δεκαετίες, αυτό έχει αλλάξει δραµατικά. Με οδηγό την τεχνολογική «έκρηξη» στις αρχές της δεκαετίας του 2000, πολλές εταιρείες άρχισαν να εισάγουν νέες ανέσεις που θα «δελέαζαν» τους εργαζόµενους να παραµένουν στο γραφείο για περισσότερες ώρες. Έτσι, ξεκίνησε µία νέα εποχή, όπου οι εργασιακοί χώροι µεταµορφώθηκαν σε χώρους που προσέφεραν περισσότερα από µία… απλή εργασία. Καθιερώθηκαν σιγά σιγά τα τραπέζια ποδοσφαίρου και τα γεύµατα µε εταιρείες catering, µε το «µενού» των ανέσεων διαρκώς εµπλουτίζεται, µέσα από την παροχή στούντιο γιόγκα/γυµναστικής, χώρους για ξεκούραση και smoothie bars.
Έως τη δεκαετία του 2010, εταιρείες όπως η Apple, η Google και η Amazon κατέκτησαν την κορυφή, κατασκευάζοντας σούπερ πανεπιστηµιουπόλεις µε ατελείωτες
ΜΑΡΤΙΟΣ 2024 • netweeK 31
Ο
Modern Workplace
RESIMERCIAL: MIA ΑΝΑ∆ΥΟΜΕΝΗ ΤΑΣΗ
Μετά την έλευση της πανδηµίας και στον απόηχο αυτής, παρατηρείται ότι οι οργανισµοί επιδιώκουν να δηµιουργήσουν ένα περιβάλλον που προάγει την άνεση, τη δηµιουργικότητα και την ευεξία του ανθρώπινου δυναµικού. Ένας σχετικά νέος όρος που αποκτά ολοένα και µεγαλύτερη αναγνώριση σε αυτό το πλαίσιο, είναι το «resimercial». Ως συνδυασµός των λέξεων residential (κατοικία) και commercial (εµπορικός), περιγράφει τη δηµιουργία ενός εργασιακού περιβάλλοντος που ενσωµατώνει στοιχεία και χαρακτηριστικά από τους χώρους κατοικίας, µε σκοπό την προώθηση της άνεσης, της οικειότητας και της εν δυνάµει χαλάρωσης στο εργασιακό περιβάλλον. Μέσα από τη δηµιουργία πιο «φιλόξενων» χώρων εργασίας, το resimercial αποτελεί την τάση που αναµένεται να µετασχηµατίσει τον εργασιακό τρόπο ζωής και να βελτιώσει την ευηµερία αλλά και την παραγωγικότητα των εργαζοµένων. Αναλυτικότερα, οι λόγοι που το καθιστούν µία σηµαντική τάση στον εργασιακό χώρο είναι:
Ευεξία και ευ ζην: Οι εργοδότες αναγνωρίζουν πλέον ότι οι συνθήκες εργασίας συµβάλλουν στη βελτίωση της παραγωγικότητας και της ευεξίας των εργαζοµένων. Η δηµιουργία ενός πιο ζεστού και φιλόξενου περιβάλλοντος µειώνει το άγχος και την κόπωση που µπορεί να σχετίζεται µε τον παραδοσιακό επαγγελµατικό χώρο. Ευελιξία και δηµιουργικότητα: Οι οργανισµοί αναγνωρίζουν επίσης, ότι η ελευθερία και η ευελιξία που παρέχει το περιβάλλον εργασίας µπορεί να ενθαρρύνουν τη δηµιουργικότητα και την καινοτοµία. Οι εργαζόµενοι που νιώθουν άνετα στον χώρο εργασίας τους έχουν περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξουν νέες ιδέες και λύσεις. Ελκυστικότητα οργανισµού: Ο πόλεµος για το ταλέντο καλά κρατεί και ο κάθε οργανισµός ανταγωνίζεται για να έχει στη φαρέτρα του τους καλύτερους στην αγορά εργασίας. Η δηµιουργία ενός εργασιακού περιβάλλοντος µε άνετους και ευέλικτους χώρους, µε άφθονο φως, αποτελεί ένα πλεονέκτηµα στο σύγχρονο ανταγωνιστικό περιβάλλον εργασίας. Ενσωµάτωση της τεχνολογίας: Η τεχνολογία επιτρέπει στους εργαζόµενους να είναι πιο ευέλικτοι όσον αφορά στον τόπο και τον τρόπο εργασίας τους. Αυτό επιτρέπει στις επιχειρήσεις να δηµιουργήσουν µία πιο άνετη και ευχάριστη εργασιακή εµπειρία για τους εργαζοµένους τους.
ανέσεις για το ανθρώπινο δυναµικό τους. Τα γραφεία αυτά σχεδιάστηκαν για να καλύπτουν τις ανάγκες των εργαζοµένων τόσο σε επαγγελµατικό όσο και σε προσωπικό επίπεδο, επαναπροσδιορίζοντας το γραφείο ως κάτι περισσότερο από ένα απλό µέρος για εργασία. Εκεί, οι εργαζόµενοι µπορούσαν να απολαµβάνουν τρία γεύµατα την ηµέρα, να γυµνάζονται ή να απολαµβάνουν υπηρεσίες περιποίησης του εαυτού τους – και όλα αυτά χωρίς να βγαίνουν από το κτίριο της εταιρείας. Παρά τα προνόµια που προσέφεραν τα εν λόγω -υπερσύγχρονα κατά κοινή παραδοχή- γραφεία, υπήρξε και ένα κόστος: οι εργαζόµενοι δεν αποµακρύνονταν ποτέ περισσότερο από µερικές εκατοντάδες µέτρα από τα γραφεία τους, περνώντας περισσότερο χρόνο στο γραφείο από ποτέ άλλοτε. Στη συνέχεια, η πανδηµία του Covid-19 έφερε αναταραχή και ανατροπή στον τρόπο λειτουργίας των εταιρειών, µεταβάλλοντας τις προτεραιότητες του ανθρώπινου δυναµικού. Πλέον, οι εργαζόµενοι αναζητούν το γραφείο ως µέρος για να συνδεθούν µε άλλους και να βρουν σκοπό και νόηµα στην επαγγελµατική ζωή τους, χωρίς να «θυσιάζουν» την προσωπική ευηµερία τους.
Αν τα τελευταία χρόνια µας έχουν διδάξει κάτι για την εργασία, αυτό είναι ότι το status quo της προ-πανδηµίας ζωής δεν λειτουργεί πλέον για τους περισσότερους ανθρώπους. Η πανδηµία του Covid-19 αναδείχτηκε ως ένας κρίσιµος παράγοντας που επηρέασε δραστικά τον τρόπο που βλέπουµε την εργασία και τον χώρο εργασίας. Οι περισσότεροι εργαζόµενοι συνειδητοποίησαν ότι µπορούν να είναι εξίσου παραγωγικοί – αν όχι και περισσότερο –µέσα από την εξ αποστάσεως απασχόληση, ανεβάζοντας τον πήχη για το τι θα έκανε την επιστροφή στο γραφείο να αξίζει τον κόπο. Η εργασία και ο τρόπος ζωής των εργαζοµένων έχουν αλλάξει, και οι εταιρείες πρέπει να προσαρµοστούν σε αυτές τις νέες πραγµατικότητες για να παραµείνουν ανταγωνιστικές και ελκυστικές για το ανθρώπινο δυναµικό τους.
Η επίδραση των ψηφιακών
τεχνολογιών
Είναι προφανές ότι το σύγχρονο workplace διαµορφώνεται υπό την επίδραση πολλών παραγόντων, ο κυριότερος ωστόσο είναι οι ψηφιακές τεχνολογίες. Οι
Οι ψηφιακές τεχνολογίες είναι ίσως ο παράγοντας
µε την µεγαλύτερη επίδραση στη διαµόρφωση του
σύγχρονου χώρου εργασίας, καθώς επηρεάζει τόσο τις ανάγκες των οργανισµών όσο και των εργαζοµένων
netweeK • ΜΑΡΤΙΟΣ 2024 32
Special Report
εταιρείες και οι εργαζόµενοι αναπροσαρµόζονται σε ένα νέο εργασιακό περιβάλλον που ανταποκρίνεται σε νέες απαιτήσεις και προκλήσεις. Ας εξετάσουµε λεπτοµερώς πώς οι ψηφιακές τεχνολογίες διαµορφώνουν το σηµερινό workplace και πώς επηρεάζουν τόσο τους εργαζοµένους όσο και τις εταιρείες.
1. Ευελιξία στην εργασία: Μία από τις κύριες αλλαγές που φέρνουν οι ψηφιακές τεχνολογίες στο workplace είναι η δυνατότητα ευελιξίας στον τρόπο που εργάζονται οι άνθρωποι. Η τηλεργασία και η δυνατότητα εργασίας από απόσταση είναι πλέον εφικτές χάρη σε εφαρµογές τηλεεργασίας και εργαλεία συνεργασίας όπως το Slack, το Microsoft Teams και το Zoom. Αυτό επιτρέπει στους εργαζόµενους να είναι πιο παραγωγικοί, να διατηρούν ισορροπία µεταξύ επαγγελµατικής και προσωπικής ζωής και να µειώνουν τον χρόνο ταξιδιού προς και από το γραφείο.
2. Συνεργασία και κοινωνική δικτύωση: Οι ψηφιακές τεχνολογίες δίνουν τη δυνατότητα στους εργαζοµένους να συνεργάζονται και να επικοινωνούν εύκολα µεταξύ τους, ακόµα και όταν βρίσκονται σε απόσταση. Τα εργαλεία συνεργασίας όπως το Google Docs, το Trello και το Asana επιτρέπουν την αποτελεσµατική οργάνωση των εργασιών και την εύκολη κοινοποίηση πληροφοριών. Επιπλέον, οι πλατφόρµες κοινωνικής δικτύωσης όπως το LinkedIn δί-
νουν τη δυνατότητα στους εργαζοµένους να δικτυώνονται και να αναζητούν επαγγελµατικές ευκαιρίες.
3. Τεχνητή Νοηµοσύνη και αυτοµατισµός: Οι τεχνολογίες τεχνητής νοηµοσύνης και αυτοµατισµού φέρνουν σηµαντικές αλλαγές στον τρόπο λειτουργίας των εταιρειών. Αυτές οι τεχνολογίες µπορούν να βοηθήσουν στην αυτοµατοποίηση επαναλαµβανόµενων εργασιών και στη βελτίωση της αποδοτικότητας. Παραδείγµατα περιλαµβάνουν την αυτόµατη αναγνώριση φωνής, την ανάλυση δεδοµένων και το chatbot υποστήριξης πελατών.
4. Ασφάλεια δεδοµένων: Με την αυξανόµενη χρήση ψηφιακών τεχνολογιών στο workplace, η ασφάλεια δεδοµένων γίνεται ολοένα και πιο σηµαντική. Οι εταιρείες πρέπει να λάβουν µέτρα για την προστασία των ευαίσθητων πληροφοριών τους από κυβερνοεπιθέσεις και παραβιάσεις ασφαλείας.
Συνοψίζοντας, οι ψηφιακές τεχνολογίες έχουν µετασχηµατίσει ριζικά το σύγχρονο workplace, προσφέροντας νέες δυνατότητες και προκλήσεις τόσο για τους εργαζοµένους όσο και για τις εταιρείες. Είναι σηµαντικό να παραµείνουν ενηµερωµένοι και να προσαρµόζονται στις νέες τάσεις και τεχνολογίες προκειµένου να διατηρήσουν τον ανταγωνιστικό τους χαρακτήρα στον σύγχρονο κόσµο της εργασίας. NW
33
Τα µοναδικά βραβεία
για την διαχείριση
της κυβερνοασφάλειας και της ψηφιακής
ασφάλειας
ανέδειξαν τους νικητές τους
Τα μοναδικά βραβεία για τη διαχείριση της κυβερνοασφάλειας και της ψηφιακής ασφάλειας, στους χώρους των επιχειρήσεων, των κρίσιμων υποδομών και των δημοσίων υποδομών, ανέδειξαν τους νικητές τους. Στο Sofitel Athens Airport
πραγματοποιήθηκε την Πέμπτη 8 Φεβρουαρίου 2024, η τελετή απονομής
βραβείων των νικητών των Cyber Security Αwards 2024 παρουσία του υπουργού Ψηφιακής ∆ιακυβέρνησης, ∆ημήτρη Παπαστεργίου.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΚΟΡΡΕ
ε µια ζωντανή και γεµάτη αισιοδοξία εκδήλωση, τα στελέχη των επιχειρήσεων παρέλαβαν τα βραβεία τους, φωτογραφήθηκαν µε συνεργάτες και µέλη της επιτροπής αξιολόγησης των βραβείων, έκαναν δηλώσεις on camera και χαλαρή συζήτηση.
∆ηµήτρης Παπαστεργίου, Υπουργός Ψηφιακής ∆ιακυβέρνησης 35
Στόχος των βραβείων είναι
να:
• Κινητοποιήσουν επιχειρήσεις και οργανισµούς για τη διαρκή βελτίωση των επιδόσεων τους αναφορικά µε το Cyber Safety και Cyber Resilience
• Προβληθούν οι νικητές και να αξιοποιηθούν οι προσπάθειές τους από άλλες επιχειρήσεις, ως φωτεινά παραδείγµατα
• Αναδείξουν και να γνωστοποιήσουν τις προσφερόµενες λύσεις και τεχνολογίες για την αποτελεσµατική
διαχείριση της κυβερνοασφάλειας και της ψηφιακής ασφάλειας
• Προσάψουν την απαιτούµενη έµφαση στα θέµατα της της κυβερνοασφάλειας και της ψηφιακής ασφάλειας που απασχολεί το κράτος και όλες τις επιχειρήσεις Ο υπουργός Ψηφιακής ∆ιακυβέρνησης ∆ηµήτρης Παπαστεργίου αφού συνεχάρη τους νικητές αναφέρθηκε στο νοµοσχέδιο για την Εθνική Αρχή Κυβερνοασφάλειας, που µόλις προ ολίγου είχε ψηφιστεί κατά πλειοψηφία στη Βουλή. «Σε µία εποχή αυξηµένης εξάρτησης από την τεχνολογία, η ενίσχυση της ανθεκτικότητας του ψηφιακού κράτους αποτελεί επιτακτική ανάγκη για την αδιάλειπτη παροχή σύγχρονων υπηρεσιών, την προστασία των ατοµικών δικαιωµάτων στον κυβερνοχώρο και την καλ-
Σ
Σωκράτης Κάτσικας, Πρόεδρος Κριτικής Επιτροπής ΜΑΡΤΙΟΣ 2024 • netweeK
Special Report
CYBER SECURITY AWARDS 2024
λιέργεια κλίµατος εµπιστοσύνης» τόνισε ο Υπουργός. Επίσης, επεσήµανε ότι «η κυβερνοασφάλεια αποτελεί έναν ταχέως εξελισσόµενο και ιδιαιτέρως κρίσιµο τοµέα για τη χώρα, καθώς συνδέεται άρρηκτα τόσο µε την εύρυθµη λειτουργία των κρίσιµων υποδοµών της, όσο και µε την ανθεκτικότητα και απόκριση του κράτους σε κυβερνοαπειλές, καθώς επίσης και µε την επιχειρησιακή συνέχεια των υπηρεσιών που παρέχει». Ανέφερε δε ότι είναι ιδιαίτερα σηµαντικό που το γιορτάζουµε, εντελώς τυχαία, σήµερα σε αυτήν την γιορτή της κυβερνοασφάλειας µε όλους εσάς τους νι-
κητές που ξεχωρίσατε για τις δράσεις σας την χρονιά που πέρασε, και κάλεσε όλους τους συµµετέχοντες να συνδράµουν στην εφαρµογή των σχετικών οδηγιών της Ευρώπης και να δείξουµε το δρόµο στις επιχειρήσεις για το ποιος είναι ο ασφαλής δρόµος για την κυβερνοασφάλεια και το διαδίκτυο».
O Καθηγητής Σωκράτης Κάτσικας, Πρόεδρος της Κριτικής Επιτροπής και Director, Norwegian Center for Cybersecurity in Critical Sectors αφού συνεχάρη τους νικητές ενθαρρύνοντάς τους να συνεχίσουν µε την ίδια ορµή και δηµιουργικότητα τη δουλειά τους, επεσήµανε «… την σηµασία της κυβερνοασφάλειας για την χώρα µας που έχει κάνει πολλά σηµαντικά βήµατα για την ψηφιοποίησή της, ...ότι η ευθύνη για την θωράκιση της κυβερνοασφάλειας δεν είναι ευθύνη του κράτους αλλά του κάθε ενός από εµάς ξεχωριστά, … και ότι είναι ιδιαιτέρως σηµαντικά αυτού του τύπου βραβεία, γιατί έτσι όλοι µε την συµµετοχή µας και µόνο, συµβάλλουµε στην προστασία του κυβερνοχώρου».
ΚΟΡΥΦΑΙΕΣ ∆ΙΑΚΡΙΣΕΙΣ
Τα Cyber Security Αwards 2024 περιλάμβαναν 2 κορυφαίες διακρίσεις τις οποίες απέσπασαν οι εταιρείες που συγκέντρωσαν την υψηλότερη συνολική βαθμολογία από τα
βραβεία που έλαβαν σε
διαφορετικές κατηγορίες, αποδεικνύοντας το πολυδιάστατο έργο τους και τη σταθερή επένδυσή τους στην διατήρηση υψηλών δεικτών επίδοσης.
Έτσι, CyberSecurity Team of the Year αναδείχτηκε η DHL EXPRESS HELLAS SA και CyberSecurity Services Provider of the Year αναδείχτηκε η ALGOSYSTEMS.
netweeK • ΜΑΡΤΙΟΣ 2024
Μαρία Νικόλτσιου, Παρουσιάστρια της βραδιάς
36
ΤΙΜΗΤΙΚΑ ΒΡΑΒΕIΑ
Kατά τη διάρκεια της τελετής επιδόθηκαν από τον Υπουργό Ψηφιακής ∆ιακυβέρνησης ∆ηµήτρη Παπαστεργίου και τον Πρόεδρο της Κριτικής Επιτροπής, Καθηγητή Σωκράτη Κάτσικα Τιµητικά Βραβεία στους:
∆ρ. ∆ηµήτρη Γκρίτζαλη, Καθηγητή Κυβερνοασφάλειας, Τµήµα Πληροφορικής ΟΠΑ ∆ιευθυντή ΠΜΣ Πληροφοριακά Συστήµατα ΟΠΑ, αναφορικά µε το έργο που επιτελεί στον κλάδο της Πληροφορικής και ειδικότερα της Κυβερνοασφάλειας καθώς και την προσπάθεια του για την εγκαθίδρυση µιας «Κοινωνίας Κυβερνοασφάλειας» έναντι ενός «Κράτους Κυβερνοασφάλειας».
∆ρ. Στέφανο Γκρίτζαλη , Καθηγητή Ασφάλειας Πληροφοριακών και Επικοινωνιακών Συστηµάτων Τµήµα Ψηφιακών Συστηµάτων, Πανεπιστήµιο Πειραιώς, αναφορικά µε το έργο που επιτελεί στον κλάδο της Πληροφορικής και ειδικότερα της Ασφάλειας Πληροφοριακών και Επικοινωνιακών Συστηµάτων στην χώρα µας.
Οι διακρίσεις και οι επιτυχίες πρέπει να γιορτάζονται όπως τους αξίζει!
ΜΑΡΤΙΟΣ 2024 • netweeK 37
CYBER SECURITY AWARDS 2024
ΠΙΝΑΚΑΣ ΝΙΚΗΤΩΝ
Cyber Security Team of the Year
DHL EXPRESS HELLAS S.A.
Cyber Security Services Provider of the Year Algosystems S.A.
Cyber-Security Projects per Industry Sector Energy
GOLD ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΟΣ ∆ΙΑΧΕΙΡΙΣΤΗΣ ΜΕΤΑΦΟΡΑΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ Α.Ε. | Stoiximan AegeanBall Festival 2023
SILVER Trend Micrο | H Trend Micro προσφέρει την πλατφόρµα Vision One για Visibility, Threat Mitigation, Detection και Response στην ΒΒ Energy µέσω της GTP Works
BRONZE ∆ΕΗ Α.Ε. | Κυβερνοασφάλεια στον τοµέα της Ενέργειας Financial Services
GOLD SysteCom A.E. | ∆ηµιουργία Αποτελεσµατικού Προγράµµατος ∆ιαχείρισης Ρίσκου Προµηθευτών
SILVER Algosystems S.A. - Optima Bank | “Banking Bodyguards: Because even Hackers need a coffee-break!”
BRONZE Cyber Noesis - Attica Bank | Attica Bank is … AWARE
HR -Education
GOLD Εκπαιδευτήρια ∆ούκα | i-metrix | Ολιστική προσέγγιση Κυβερνοασφαλειας Εκπαιδευτικού Οργανισµού µε εµπλοκή όλων των ενδιαφεροµένων µερών σε συνεργασία
µε τον τεχνολογικό πάροχο
SILVER Office Line - Mcann | Πρωτοπορία στην υιοθέτηση remote working µε ασφάλεια στον ∆ιαφηµιστικό Κλάδο
Insurance
GOLD INDICE | Identity & Access Management System by INDICE
SILVER Anytime | Personal Cyber Insurance
BRONZE Office Line - Groupama | A Cloud Security Solution Based on Microso 365 Defender for the Insurance Industry Transportation, Logistics & Mobility
GOLD
DHL EXPRESS | Μέτρα και πρακτικές κυβερνοασφάλειας από την DHL
στον τοµέα τον ταχυµεταφορών
SILVER Space Hellas, EuroHub Pharma Logistics, Cisco | New Brand Name with Advanced Cybersecurity
BRONZE
GOLD
DEFINE SOLUTIONS SA - KOSMOCAR SA | Cybersecurity in automotive industry: TISAX Certification Manufacturing
Dataways Α.Ε. - Cisco | Έργο υλοποίησης λύσης για την εφαρµογή πολιτικών ελέγχου πρόσβασης
χρηστών και συσκευών στο εταιρικό δίκτυο, σε όλα τα σηµεία παρουσίας του οργανισµού, για πελάτη στον τοµέα της βιοµηχανικής κατασκευής, µε την αξιοποίηση του Cisco Identity Services Engine (ISE)
SILVER Algosystems S.A. - Pindos APSI | Cluck ‘n’ Secure: Cracking the Cybersecurity Code in the Chicken Coop Maritime
GOLD Cydome | Cydome Security
SILVER GasLog LNG Services Ltd. | Cyber Security Awareness at GasLog
BRONZE Pylones Hellas - Goldenport Shipmanagement LTD | Cluster Firewalls στην Αγορά του Maritime Utilities
GOLD Algosystems S.A. - Vodafone Innovus | Connect For The Future…Securely
SILVER Pylones Hellas - Εταιρεία Υδρεύσεως και Αποχετεύσεως Πρωτευούσης | F5 WAAP Distributed Cloud Cybersecurity Solution by Pylones Hellas στην ΕΥ∆ΑΠ
BRONZE Netcompany - Intraso | Most Influential Cybersecurity Services for the Utilities Sector
netweeK • ΜΑΡΤΙΟΣ 2024 38 Special Report
Health & Pharma
GOLD Εθνικό Κέντρο Έρευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης - Γενικό Νοσοκοµείο Παπαγεωργίου | CyberCare - Καινοτόµο Σύστηµα παροχής κυβερνοασφάλειας για διασυνδεδεµένες ιατρικές συσκευές και δίκτυα υγειονοµικής περίθαλψης
SILVER Η∆ΙΚΑ AE - ADACOM | Σχεδιάζοντας την αρχιτεκτονική µηδενικής εµπιστοσύνης στο χώρο της υγείας
BRONZE Tictac Cyber Security - ΦΑΡΟΣ ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ | Υλοποίηση Disaster Recovery Site στην Pharos Pharmaceuticals από την Acronis Cyber-Security Projects per Solution
Threat Intelligence, Detection & Prevention
GOLD Coca Cola Hellenic Bottling Company | Νew Cyber Fusion Center RFI/RFP
SILVER ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΟΣ ∆ΙΑΧΕΙΡΙΣΤΗΣ ΜΕΤΑΦΟΡΑΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ Α.Ε. | Yπηρεσίες Threat Intelligence για την προστασία του Α∆ΜΗΕ από κυβερνοαπειλές και επιθέσεις
BRONZE Trend Micro | H Trend Micro προσφέρει την πλατφόρµα Vision One για Visibility, Threat Mitigation, Detection και Response στην ΒΒ Energy µέσω της GTP Works
Cloud Security
GOLD DHL EXPRESS | Η Ασφάλεια των υπηρεσιών Cloud στην DHL
SILVER Pylones Hellas - Επιτροπή Εποπτείας και Ελέγχου Παιγνίων | F5 WAAP Distributed Cloud Cybersecurity Solution by Pylones Hellas στην ΕΕΕΠ
BRONZE Office Line - Groupama | A Cloud Security Solution Based on Microso 365 Defender for the Insurance Industry
Identity and Access Management
GOLD Oracle Hellas | Εγκατάσταση και παραµετροποίηση της πλατφόρµας Oracle Identity & Access Management (IAM)
GOLD ∆ΕΗ Α.Ε. | Ασφάλεια στην ∆ιαχείριση Προσβάσεων Λογαριασµών µε Αυξηµένα Προνόµια (Privileged Access Management - PAM)
SILVER
Dataways Α.Ε. - Cisco | Έργο υλοποίησης λύσης για την εφαρµογή πολιτικών ελέγχου πρόσβασης χρηστών και συσκευών στο εταιρικό δίκτυο, σε όλα τα σηµεία παρουσίας του οργανισµού, για πελάτη στον τοµέα της βιοµηχανικής κατασκευής, µε την αξιοποίηση του Cisco Identity Services Engine (ISE)
BRONZE DTI Solutions - KONKAT | Fortifying Access Security: DTI Solutions Implements CyberArk PAM
GOLD
Anti-Fraud / Anti Malware / Anti Phishing / Anti Virus
DTI Solutions - NOVIBET | Fraud-free GamingDTI’s Seamless Implementation of Advanced Fraud Prevention for Novibet
SILVER DHL EXPRESS | Ανίχνευση και αντιµετώπιση Απάτης στην DHL Cyber awareness & Trainning
GOLD Algosystems S.A. - Hellenic American Union | HAU: Nurturing Exploration, Innovation, Excellence and … Security
SILVER GasLog LNG Services Ltd. | Cyber Security Awareness at GasLog
BRONZE
Cyber Noesis | «Trust NO ONE» made in Europe
Data Protection & Email Security
GOLD Vodafone Greece | Ολιστικό Πρόγραµµα Συµµόρφωσης µε τον Γενικό Κανονισµό για την Προστασία ∆εδοµένων
SILVER ∆ΕΗ Α.Ε. | Ολοκληρωµένη προσέγγιση ασφάλειας ηλεκτρονικού ταχυδροµείου - Email Security Governance Risk and Compliance
GOLD Cyber Noesis - Κέντρο Ερευνών, Πανεπιστήµιο Πειραιώς | Building the Interoperable EU Risk Management Toolbox
SILVER SysteCom A.E. | ∆ηµιουργία Αποτελεσµατικού Προγράµµατος ∆ιαχείρισης Ρίσκου Προµηθευτών BRONZE KOSMOCAR SA - DEFINE SOLUTIONS SA | Cybersecurity In Automotive Industry: TISAX Certification SIEM Solution
GOLD DHL EXPRESS | ∆ιαχείριση τρωτών σηµείων και ανταπόκριση σε περιστατικά ασφαλείας πληροφοριών
ΜΑΡΤΙΟΣ 2024 • netweeK 39
CYBER SECURITY AWARDS 2024
AI/ML/IoT Security
GOLD Netcompany - Intraso | Top Innovative and Secure ML-based data sharing platform
SILVER ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΟΣ ∆ΙΑΧΕΙΡΙΣΤΗΣ ΜΕΤΑΦΟΡΑΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ Α.Ε. |
BRONZE
GOLD
SILVER
AI-Driven Managed XDR
∆ΕΗ Α.Ε. | Ολιστική προσέγγιση ασφάλειας δικτύου - Network Security
Cyber Security Insurance
Howden Hellas Insurance & Reinsurance Brokers S.A. | Παράδειγµα πετυχηµένης διαχείρισης κινδύνου στον Κυβερνοχώρο
Anytime | Personal Cyber Insurance
Cyber-Security Products & Services
Cloud Security
GOLD Pylones Hellas - Εταιρεία Υδρεύσεως και Αποχετεύσεως Πρωτευούσης | F5 WAAP Distributed Cloud Cybersecurity Solution by Pylones Hellas στην ΕΥ∆ΑΠ
SILVER
GOLD
SILVER
Office Line | Η Office Line πρωτοπόρος σε λύσεις Security!
Messaging & Email Security
∆ΙΑΣ Α.Ε (∆ιατραπεζικά Συστήµατα) | How DIAS achieved email authentication to stop impersonation
Tictac Cyber Security | Email Security για όλες τις πλατφόρµες µε την Acronis και την Perception Point Identity Management
GOLD INDICE | Identity & Access Management System by INDICE
Internet-of-Things (IoT) Security
GOLD Cyber Noesis | R2D2 safeguarding the Grid Infrastructure & Network Security
GOLD Fortinet | Η Ελληνοαµερικανική Ένωση εµπιστεύθηκε τις κορυφαίες λύσεις cybersecurity της Fortinet, προκειµένου να διαφυλάξει τα συστήµατα αλλά και τους χρήστες της.
SILVER Algosystems S.A. - Vassiliou Trofinko | Safeguarding the Frozen Food Kingdom from Digital Thaw!
BRONZE Space Hellas, EuroHub Pharma Logistics, Cisco | New Brand Name with Advanced Cybersecurity Incident Response & Vulnerability Management
GOLD
∆ΙΑΣ Α.Ε (∆ιατραπεζικά Συστήµατα) | How DIAS achieved to build an effective vulnerability management program
SILVER Algosystems S.A. - Technomar | Pirates of the Cyber Seas: Patching Planks and Laughing Hacks Security Orchestration, Automation, Response
GOLD ΑΡΧΕΙΟΘΗΚΗ ΑΕ | Autonomous Response Everywhere with DARKTRACE Antigena Intelligence
SILVER Neuroso | Neutrify - Harnessing the potential
Endpoint Security
GOLD Pylones Hellas - METRO | Cybersecurity Solution by Pylones & CrowdStrike στην METRO Cybersecurity Leadership
GOLD ISC2 Hellenic Chapter | Cybersecurity Team
SILVER Cyber Noesis + Εργαστήριο ∆ιαδικτυακών Υπηρεσιών και Ασφάλειας Πληροφοριών, ∆ιεθνές Πανεπιστήµιο της Ελλάδος | AI-assisted dynamic risk management for context-aware access control in ZTAs
BRONZE Tictac Cyber Security | Cyber Security Training µέσα απο πραγµατικές ιστορίες απο τη Wizer Training Cyber Security Insurance
GOLD CROMAR INSURANCE BROKERS SA | Cyber Secure Solution
SILVER Anytime | Personal Cyber Insurance
BRONZE NGN group
netweeK • ΜΑΡΤΙΟΣ 2024 40 Special Report
CYDOME MARITIME CYBER SECURITY SOLUTIONS
Nir Ayalon, CEO and Co-Founder of Cydome, talks about the unique cybersecurity challenges of shipping companies and how Cydome helps secure their digital future
Tell us about Cydome and how you founded it?
When we established Cydome in 2018, we realized that while the maritime industry has a crucial role in the global economy and is undergoing an essential digital transformation – from a cybersecurity perspective, it lacked solutions that answer its specific needs. Ships have unique devices, protocols, and usage patterns; connectivity can be minimal, and no IT people are onboard. That’s very different from an office or factory environment – what most solutions are designed for.
How do you see the Greek market as part of your strategy?
Greece is one of the most important shipping hubs in the world, and we have many users here. There is a huge change in Greek companies at the moment, as they are undergoing a rapid digitalization process, and we are providing them with a secure backbone for this. So, we are proud to have received the Cyber Security Award for 2024!
What are the main trends you see with maritime cybersecurity today?
I think 2024 is a turning point for maritime cybersecurity, with a perfect storm combining multiple factors:
First, cyber attacks keep increasing the threat landscape. Our research found that in the last months of 2023,
Nir Ayalon
a maritime company was attacked every three days! New vulnerabilities are found practically every day in many common routers, firewalls, and remote access systems.
Second is the massive adoption of Starlink and other LEO services that significantly increase bandwidth –sometimes 100 times over, enabling new digital use cases – as well as new connectivity for crew that is harder to manage;
Third, new regulations come into force, such as IACS Unified Requirements UR E26/E27, that mandate shipping companies to strengthen cybersecurity and, in the case of NIS2, even impose personal liability on the managers of the companies,
Last but not least, there’s increased pressure for digitalization to improve safety, lower emissions, and improve operational efficiency.
Cydome helps navigate these changes, and our mission is to provide our customers with a secure platform to accelerate the adoption of new digital use cases without the need to build security around each device and use case in silo.
Everyone’s talking about AI these days; how do you see the impact of AI on shipping companies?
There is no doubt that AI is bringing huge change and value to the maritime ecosystem and to shipping companies. The ability to analyze vast amounts of data and bring insight to such a market will unveil, with time, challenges and solutions. Problems like optimization of routes and navigation, predictive maintenance, decarbonization, supply chain visibility, and compliance automation are just a fraction of the areas where we will see ML and AI in general in the future.
Cybersecurity-wise, we use AI and ML (machine learning) for threat analysis and anomaly detection among other things.
Cydome can be contacted at www.cydome.io
Feel free to follow cydome on LinkedIn
https://www.linkedin.com/ company/cydome/ and Nir at
https://www.linkedin.com/in/ ayalonir/
41
Cydome cybersecurity system
INFO
Advertorial
Η τεχνολογία αναβαθμίζει την εκπαίδευση
netweeK • MΑΡTΙΟΣ 2024 42 Special Report Training Technologies
Mε το περιβάλλον εργασίας να
εξελίσσεται όλο και πιο γρήγορα και να ταλαντεύεται διαρκώς ανάµεσα στο αναλογικό και το ψηφιακό, η επαναπροσαρµογή του ανθρώπινου δυναµικού στις διαρκώς αναβαθµιζόµενες απαιτήσεις του καλεί την τεχνολογία στην πρώτη γραµµή της εκπαίδευσης.
ΤΟΥ ΒΑΓΓΕΛΗ ΒΑΓΓΕΛΑΤΟΥ
πορεί η πανδηµία να ανάγκασε την εκπαίδευση -σε κάθε βαθµίδα- να ψηφιοποιηθεί και να δοκιµάσει τα όρια της διαθέσιµης τεχνολογίας αλλά στην πραγµατικότητα η σχέση τεχνολογίας και εκπαίδευσης ήταν πάντα εκεί, πολύ πριν η «τηλεκπαίδευση» µπει στην καθοµιλουµένη. Από όταν για παράδειγµα ο πρώτος στρατός στήσει τον πρώτο εξοµοιωτή πτήσης για να εκπαιδεύσει πιλότους µαχητικών µε ασφάλεια ή από όταν το υπουργείο παιδείας της Αυστραλίας άρχισε στα 70s να προσφέρει µαθήµατα για τα παιδιά στις αποµακρυσµένες φάρµες µέσω δικτύου ασυρµάτων.
Η αλήθεια είναι ότι ο έρωτας κάθε είδους εκπαίδευσης µε το ξύσιµο µιας κιµωλίας σε έναν µαυροπίνακα είναι ανίκητος, αλλά η θεά της ανάγκης ρίχνει στην εργαλειοθήκη της εκπαίδευσης κάθε είδους ψηφιακό εργαλείο προκειµένου να αντιµετωπιστούν οι προκλήσεις των καιρών. Και δεν είναι λίγες.
Ειδικά στο φάσµα µετά την σχολική και ακαδηµαϊκή εκπαίδευση το τοπίο αλλάζει µε καταιγιστικό ρυθµό και οι λέξεις reskilling και upskilling ακούγονται όλο και πιο συχνά παντού. Το επιχειρηµατικό τοπίο ακολουθεί την καθηµερινή ζωή και εξελίσσεται ενσωµατώνοντας όλο και περισσότερες τεχνολογίες πληροφορίας σε όλο και περισσότερες γραµµές εργασιών.
Η πεποίθηση ότι για να παραµείνει ένας εργαζόµενος στο εργατικό δυναµικό θα πρέπει να αποκτά σε όλη τη διάρκεια της ζωής του διαρκώς καινούργιες ικανότητες και γνώσεις και να προσαρµόζεται στην ρευστή πραγµατικότητα είναι πλέον διαδεδοµένη. Και δικαιώνει απόλυτα τον συγγραφέα του «Future Shock», Alvin Toffler για την προφητεία του «οι αγράµµατοι του 21ου αιώνα δεν θα είναι όσοι δεν µπορούν να γράψουν και να διαβάσουν, αλλά όσοι δεν µπορούν να µάθουν, να ξεµάθουν και να ξαναµάθουν».
Το ερώτηµα βέβαια είναι το «πως», αφού δεν υπάρχει πλέον ο χρόνος και η δυνατότητα για να επιστρέψει το εργατικό δυναµικό σε εκείνη την καρέκλα που άφησε πριν χρόνια µπροστά στον µαυροπίνακα.
Αυτό έρχονται να απαντήσουν µια σειρά από εκπαιδευτικές τεχνολογίες που κάνουν την διαδικασία της µάθησης πριν από όλα προσβάσιµη και ευέλικτη, προκειµένου να καταργήσουν τα εµπόδια στην προσωπική ανάπτυξη. Αλλά και να φέρουν µια σειρά από αλλαγές στον επιχειρηµατικό κόσµο όπως την δηµιουργία µια κουλτούρας εκπαίδευσης αλλά και ενσωµάτωσης µέσα από αυτή σε ολόκληρους οργανισµούς και επιχειρήσεις.
Οι ψηφιακές τεχνολογίες στην Έδρα
Αυτή τη στιγµή υπάρχει ένα αρκετά µεγάλο πακέτο από τεχνολογικά εργαλεία για την εκπαίδευση και την µετεκπαίδευση που χωρίζεται σε πέντε γενικές κατηγορίες ανάλογα µε το σε ποια τροχιά εκτοξεύει την νέα ψηφιακή τάξη: Online Εκπαίδευση: Επιτρέπει ασύγχρονη διδασκαλία που ο εκπαιδευόµενος µπορεί να παρακολουθήσει όπου και όποτε επιθυµεί και µπορεί να συµπεριλαµβάνει
MΑΡTΙΟΣ 2024 • netweeK 43
Μ
Special Report
Training Technologies
επιπλέον audio και video βοηθητικό υλικό ενώ απαιτεί µια σύνδεση στο διαδίκτυο και µια ανάλογη ψηφιακή συσκευή από υπολογιστή µέχρι ένα απλό smartphone.
Οnline Εκπαίδευση µε ∆ιδάσκοντα: Πρόκειται για την ψηφιακή εκδοχή του παραδοσιακού µαθήµατος µε έναν διδάσκοντα να έρχεται σε επαφή µε τους µαθητές του µέσω ψηφιακών καναλιών σε πραγµατικό χρόνο.
Υβριδική Εκπαίδευση: Ο συνδυασµός της κλασσικής διδασκαλίας µε τις παραπάνω µέσω και αναλογικών και ψηφιακών καναλιών, σύγχρονων και ασύγχρονων µαθηµάτων µε αναλογικά και ψηφιακά µέσα.
Εκπαίδευση µε Τεχνολογίες Εµβύθισης: Ή απλά ή επόµενη µορφή εκπαίδευσης όπου οι immersive technologies όπως έχει επικρατήσει να αποκαλούνται επιστρατεύουν ενισχυµένη και εικονική πραγµατικότητα για να δώσουν άλλη διάσταση στην εκπαιδευτική εµπειρία απογειώνοντας την σε αµεσότητα και βιωµατική αποτελεσµατικότητα.
Εκπαίδευση µέσω Social Media: Αν και δεν έχουν συχνά όλα τα πλεονεκτήµατα των παραπάνω κατηγοριών τα εκπαιδευτικά εργαλεία που µπορεί κάποιος να εντάξει στα κοινωνικά δίκτυα έχουν ένα πολύ µεγάλο πλεονέκτηµα: έχουν την πρόσβαση σε µεγάλους όγκους
του πληθυσµού που έχουν εξοικειωθεί µε αυτά και την εύκολη πρόσβαση που προσφέρουν σε αυτούς.
Γιατί κατευθυνόµαστε προς µια «Ψηφιακή Εκπαίδευση»;
Η ανάληψη όλο και µεγαλύτερου ρόλου στην εκπαιδευτική διαδικασία από τις τεχνολογίες εκπαίδευσης ίσως θα έπρεπε να είναι µια αναµενόµενη εξέλιξη. Πάγια υπόσχεση της τεχνολογίας είναι να κάνει τη ζωή ευκολότερη, οπότε τι θα σταµατούσε τα chatbots και τους ψηφιακούς βοηθούς από το να βάλουν ένα χεράκι και στην εκπαίδευση;
Κυρίως όµως φέρνουν µια αλλαγή στον τρόπο που αντιλαµβανόµαστε τι είναι αποτελεσµατική εκπαίδευση.
Ήδη από τη δεκαετία του 60 µελέτες προσδιόρισαν την «πυραµίδα της µάθησης» στην οποία όσο περισσότερο αποµακρύνεται ο διδασκόµενος από την παθητική εµπειρία διδασκαλίας τόσο µεγαλύτερο ποσοστό επιτυχηµένης διδασκαλίας αλλά και διατήρησης της γνώσης έχει. Πιο συγκεκριµένα φοιτητές που απλώς άκουγαν κάποιον να τους διδάσκει κρατούσαν σε βάθος χρόνου το 5% της ύλης, όταν έγραφαν διατηρούσαν το 10%, όταν παρακολουθούσαν οπτικοακουστικό υλικό ανέβαιναν στο 30%, όταν συζητούσαν για το αντικείµενο µε τους συναδέλ-
φους τους µάθαιναν κατά 50% καλύτερα, όταν δοκίµαζαν πρακτική εξάσκηση το ποσοστό επιτυχίας ανέβαινε στο 75% και όταν προσπαθούσαν να εξηγήσουν τι έµαθαν ή το εφάρµοζαν µάθαιναν το 90%. Το µόνο πρόβληµα ήταν πάντα ότι ήταν πολύ πιο εύκολο και εφικτό οικονοµικά να διδάσκεις «απαγγέλοντας» ή αντιγράφοντας την γνώση από ότι µε όλους τους υπόλοιπους τρόπους.
Οι σύγχρονες τεχνολογίες εκπαίδευσης έρχονται να σπάσουν αυτά τα όρια αφού αλλάζουν εντελώς την ίδια την εµπειρία της εκπαίδευσης µε εφαρµογές σε πρωτοφανείς κλίµακες, χωρίς χρονικούς και γεωγραφικούς περιορισµούς και δίνοντας την δυνατότητα να ενσωµατώνονται στην εκπαιδευτική διαδικασία όλο οι παραπάνω τρόποι. «Οι βασικές ανάγκες στον χώρο της τριτοβάθµιας εκπαίδευσης που οι τεχνολογίες πληροφορίας προσπαθούν να καλύψουν περιλαµβάνουν την ανάγκη για όσο το δυνατόν εξατοµικευµένη µάθηση (personalized learning) µε βάση τις ατοµικές ανάγκες και τον ρυθµό προόδου του κάθε φοιτητή, την ανάπτυξη ευέλικτων pathways αλλά και διαφορετικών τρόπων µάθησης (modalities), και τέλος την ενίσχυση της συνδεσιµότητας των φοιτητών µε το πανεπιστήµιο το όποιο επηρεάζει θετικά και την αίσθηση του ανήκειν σε αυτό» µας λέει η Μαρία Αυγερινού, PhD. Καθηγήτρια και ∆ιευθύνουσας του Μεταπτυχιακού Προγράµµατος Learning Design and Technology, Deree- The American College of Greece. «Η απρόσκοπτη πρόσβαση σε εκπαιδευτικό υλικό και πόρους, αλλά και η δυνατότητα αλληλεπίδρασης και συνεργασίας ανάµεσα σε φοιτητές και εκπαιδευτές ανεξαρτήτως απόστασης αποτελούν επιπλέον ζητούµενα στα οποία οι τεχνολογίες της πληροφορίας θα πρέπει να επικεντρωθούν ώστε να δώσουν συστηµατικά αποτελεσµατικές, και αξιόπιστες λύσεις».
Ενώ και έξω από το «παραδοσιακό» σύστηµα εκπαίδευσης οι τεχνολογίες εκπαίδευσης αλλάζουν το τοπίο. «Ζούµε σε µια εποχή όπου υπάρχει άπλετη πρόσβαση σε εκπαιδευτικό υλικό και αρκετές φορές προσφέρεται δωρεάν, οπότε ένα στέλεχος µπορεί από µόνος/η του/της να ενδυναµώσεις τις σχετικές δεξιότητες» µας λέει σχετικά ο Πάνος Κοψαύτης Manager, Manpower IT (Recruitment & Tech Academies). «Παράλληλα, η εταιρική εκπαίδευση είναι ένας αποδεδειγµένος τρόπος για τη συνεχή ενδυνάµωση και διακράτηση του προσωπικού, καθώς το 60% των
Οι training technologies έρχονται να κάνουν τη µάθηση προσβάσιµη και ευέλικτη, να καταργήσουν τα
εµπόδια στην προσωπική ανάπτυξη και να ενισχύσουν την κουλτούρα εκπαίδευσης στις εταιρείες
netweeK • MΑΡTΙΟΣ 2024 44
Πάνος Κοψαύτης
Ελλήνων εργοδοτών επενδύουν στην εκπαίδευση του ήδη υπάρχοντος ανθρώπινου δυναµικού τους, σύµφωνα µε την έρευνα Έλλειψης Ταλέντου της ManpowerGroup Ελλάδας» συνεχίζει και διακρίνει 3 τάσεις που όπως λέει έχουν εδραιωθεί στην εκπαίδευση:
• Η ασύγχρονη εκπαίδευση, χωρίς την παρουσία Εισηγητή (e-learnings / self-paced learning, e-learning platforms)
• Η σύγχρονη εκπαίδευση µε την καθοδήγηση Εισηγητή/ Εκπαιδευτή
• Ο συνδυασµός των 2 παραπάνω, που φαίνεται να έχει τη µεγαλύτερη αποτελεσµατικότητα
Όπως µας εξηγεί µάλιστα «…ειδικά στον τοµέα της Τεχνολογίας, λόγω και της αυξανόµενης έλλειψης στελεχών Πληροφορικής, η εκπαίδευση αναµένεται να έχει ακόµα πιο ενεργό ρόλο στα επόµενα χρόνια. Αυτό συµβαίνει καθώς οι Τεχνολογίες κινούνται πολύ γρήγορα, εξελίσσονται, ορισµένες καταργούνται και εµφανίζονται και καινούργιες».
Oι τraining τechs που διδάσκουν
το µέλλον
Για την Μαρία Αυγερινού οι τεχνολογίες που θα πρωταγωνιστούν στην εκπαίδευση στο µέλλον περιλαµβάνουν την τεχνητή νοηµοσύνη (Generative, and Predictive), την εικονική πραγµατικότητα (VR), την αναλυτική επεξεργασία δεδοµένων (learning analytics), την προσωποποιηµένη µάθηση (personalized learning), τις µικροπιστοποιήσεις (microcredentials), και τη διασυνδετικότητα τόσο µεταξύ τους, όσο και µε τη αγορά εργασίας. Αναφέροντας µερικές από αυτές συνοπτικά µάλιστα παρατηρεί για αυτές τα εξής:
Τεχνητή Νοηµοσύνη (ΑΙ): Η χρήση προηγµένων ΑΙ τεχνολογιών για την προσαρµογή αλλά και την διαχείριση της µάθησης µέσα από την αναλυτική επεξεργασία δεδοµένων, που επιτρέπει την δηµιουργία εξατοµικευµένων εκπαιδευτικών εµπειριών και την παροχή προγνωστικών αναλύσεων σχετικά µε τις επιδόσεις και την συνολική πρόοδο των φοιτητών, είναι ζωτικής σηµασίας. Για παράδειγµα, η χρήση της τεχνητής νοηµοσύνης µπορεί να επιτρέψει την αυτοµατοποίηση καθηκόντων όπως οι δηµιουργία αξιολογήσεων και η παροχή ανατροφοδότησης. Ας προσθέσουµε εδώ και τις τόσο σηµαντικές διαδραστικές πλατφόρµες µάθησης που επίσης καλούνται να υποστηρίξουν την προσωπική και συνεργατική µάθηση. Εικονική Πραγµατικότητα (VR) και Επαυξηµένη Πραγµατικότητα (AR): Οι τεχνολογίες αυτές έχουν ήδη εισέλθει δυναµικά στην εκπαίδευση προσφέροντας µοναδικές εµπειρίες µάθησης, εφόσον επιτρέπουν στους µαθητές να αλληλεπιδρούν µε τα περιεχόµενα µε τρόπο που τους κινεί την περιέργεια, διατηρεί το ενδιαφέρον τους, και τους ωθεί στο να συµµετέχουν ενεργά και εµβαθύνουν στην αποκαλυπτική µάθηση. Για παράδειγµα, µια εκπαιδευτική εφαρµογή VR µπορεί να προσφέρει ολοκληρωµένες µαθησιακές εµπειρίες σε περιβάλλοντα που δυσκολεύει η πρόσβαση στην πραγµατική ζωή.
Τεχνολογίες Μικροπιστοποίησης (microcredentials): Οι µικροπιστοποιήσεις προσφέρουν ευέλικτες εκπαιδευτικές εµπειρίες που προσαρµόζονται στις ανάγκες των µαθητών και των απαιτήσεων της αγοράς. Για παράδειγµα, µια µικροπιστοποίηση σε µια συγκεκριµένη δεξιότητα µπορεί να προσφέρει άµεση (on the spot) και συγκεκριµένη κατάρτιση για επαγγελµατική εξέλιξη.
MΑΡTΙΟΣ 2024 • netweeK 45
Report
Training Technologies
«Αυτές οι τεχνολογίες βέβαια αποτελούν µόνο µερικά παραδείγµατα των τεχνολογιών που αναδεικνύονται ως κρίσιµες για το µέλλον της εκπαίδευσης» διευκρινίζει, «διότι ειδικά µε την τεχνητή νοηµοσύνη δεν είµαστε ακόµη σε θέση να υπολογίσουµε ή να εντοπίσουµε όλες τις εφαρµογές της στην σχεδιασµό, και την υλοποίηση της διδασκαλίας και του training, αλλά και στην αποτελεσµατική υποστήριξη της µάθησης».
Μεγάλες προσδοκίες;
Οι υποσχέσεις των τεχνολογιών εκπαίδευσης δεν είναι εύκολο να προσπεραστούν. Ούτε λίγο ούτε πολύ αν όλες οι τεχνολογίες γίνουν διαθέσιµες σε µεγάλο µέρος του πληθυσµού οι τεχνολογίες αυτές υπόσχονται το τέλος της αµάθειας. Προς το παρόν αποδεικνύονται «βολικές», δίνοντας σε όλους όσους έχουν πρόσβαση σε δίκτυο και κινητό ή υπολογιστή πρόσβαση στο χρόνο και το χώρο του. Πολύ πιο οικονοµικές αφού δεν συµπεριλαµβάνουν αίθουσες και µπορούν µε το ίδιο «interface» να εκπαιδεύσουν άπειρους «µαθητές».
Ευέλικτες όσο και η διαχείριση του ψηφιακού περιεχοµένου τους. Ιδανικές για να παρέχουν εκπαίδευση από άτοµα υψηλής εξειδίκευσης. Άµεσες αφού είναι διαθέσιµες «µε το πάτηµα µερικών κουµπιών» και το κυριότερο πολύ πιο «ζωντανές» αφού σηκώνουν την κατάρα της παθητικής παρακολούθησης που σκοτώνει το ίδιο το ένστικτο που ο άνθρωπος ως είδος να µαθαίνει και την φυσική περιέργεια, επαναφέροντας την βιωµατική διάσταση µέσω της δηµιουργία µιας ψηφιακής πραγµατικότητας, εµπλέκοντας νέες διαστάσεις όπως το gamification και την πολυµεσική εµπειρία.
Και εύκολα προσαρµόσιµες σε εξειδικευµένα προβλήµατα. Για παράδειγµα σε µια προσπάθεια να αντιµετωπιστεί το πρόβληµα της έλλειψης προσωπικού στον χώρο του ΙΤ ο Πάνος Κοψαύτης µας µιλά για την δηµιουργία από την Manpower των Tech Academies , που προσφέρουν Τεχνική Εκπαίδευση είτε στις πιο συνηθισµένες Τεχνολογίες (Java, .Net), είτε σε πιο εξειδικευµένες Τεχνολογίες όπου αποδεδειγµένα υπάρχει έλλειψη γνώσης (Service Now, Cyber Security, Data Engineering). «Οι Tech Academies µας καλούνται να καλύψουν είτε το κενό που έχουν απόφοιτοι STEM ώστε να ενταχθούνε έτοιµοι στην αγορά εργασίας, είτε να προσφέρουν εξειδικευµένες τεχνικές γνώσεις, συνοδευόµενες πάντα από σχετικές πιστοποιήσεις. Όλες οι προσφερόµενες µας εκπαιδεύσεις πραγµατοποιούνται µε την επίβλεψη έµπειρων εισηγητών
και παρέχονται πρακτικά παραδείγµατα, ώστε οι συµµετέχοντες να εξοικειωθούν µε τις σχετικές Τεχνολογίες και να δούνε την εφαρµογή τους στην πράξη. Επιπλέον, για το µέλλον θα πρωταγωνιστήσουν οι εκπαιδεύσεις που εστιάζουν στο Cloud, στο AI / Machine Learning και θα συνεχίσει η ανοδική τάση της εκπαίδευσης σε Cyber Security».
Ο ρόλος του εκπαιδευτή
«∆εν θα πρέπει όµως να ξεχνάµε και τον µεταβαλλόµενο ρόλο του εκπαιδευτή» υπενθυµίζει ο Πάνος Κοψαύτης. «Ειδικά από την Covid-19 περίοδο και µετά, παγιώθηκε η remote εκπαίδευση χωρίς να απαιτείται η φυσική παρουσία, ενώ ο Εκπαιδευτής πλέον δεν είναι απαραίτητο να έχει εµπειρία σε εκπαίδευση, αρκεί να είναι Subject Matter Expert, ενώ σε µεγάλους Tech Vendors, απαιτείται παράλληλα να είναι πιστοποιηµένος» µας λέει.
Από την πλευρά της η Μαρία Αυγερινού θεωρεί ότι σε περιβάλλοντα εκπαίδευσης που υποστηρίζονται από την τεχνολογία, ο ρόλος του εκπαιδευτή φαίνεται να εξελίσσεται προς την κατεύθυνση της διαχείρισης τεχνολογικών εργαλείων για την προσαρµογή της διδασκαλίας στις ανάγκες των µαθητών. «Επιπλέον, οι εκπαιδευτές πλέον θα διαδραµατίζουν έναν καίριο ρόλο στην παροχή εξατοµικευµένης στήριξης (και µε την βοήθεια της ΑΙ), τόσο στο περιεχόµενο, όσο και σχετικά µε την ανάπτυξη δεξιοτήτων ψηφιακού γραµµατισµού, και ειδικότερα µε την υπεύθυνη χρήση της τεχνολογίας».
Και σε αυτή την κατεύθυνση µπορεί κανείς να δει και τις µεγαλύτερες δυσκολίες στην υιοθέτηση των τεχνολογιών εκπαίδευσης. Τα δύο βασικά προβλήµατα είναι τα όρια που βάζουν οι τεχνικές προδιαγραφές του ευρύτερου περιβάλλοντος και του εκπαιδευόµενου. Σε απλά ελληνικά χρειάζονται µια καλή σύνδεση, ένα ικανό hardware και ένα φιλικό και κατανοητό interface. Αλλά κυρίως χρειάζονται µια καλή σχέση των εµπλεκοµένων µε την ίδια την τεχνολογία που τις κάνει εφικτές. Όπως είναι αναµενόµενο ήδη στις εφαρµογές τους το φράγµα µοιάζει να είναι ηλικιακό. Οι νεότεροι εκπαιδευόµενοι που έχουν µάθει να απολαµβάνουν για παράδειγµα να δουλεύουν από οπουδήποτε έχει σήµα οποτεδήποτε τους βολεύει τις απολαµβάνουν, σε αντίθεση µε τους µεγαλύτερους -οι οποίοι χρειάζονται συνήθως και πιο πολύ από όλους τις υπηρεσίες των τεχνολογιών εκπαίδευσης- αντιδρούν και νιώθουν την έλλειψη της αµεσότητας και της ανθρώπινης επαφής των παραδοσιακών και «αναλογικών» εκπαιδευτικών διαδικασιών.
Οι υποσχέσεις των τεχνολογιών εκπαίδευσης δεν είναι εύκολο να προσπεραστούν. Ούτε λίγο ούτε
πολύ αν όλες οι τεχνολογίες γίνουν διαθέσιµες σε µεγάλο µέρος του πληθυσµού οι τεχνολογίες αυτές υπόσχονται το τέλος της αµάθειας
netweeK • MΑΡTΙΟΣ 2024 46
Special
ΜΑΡΙΑ ΑΥΓΕΡΙΝΟΥ
Η Τεχνητή Νοημοσύνη
στον
Εκπαιδευτικό Σχεδιασμό
(AI in Learning Design)
Η ανοδική πορεία της τεχνητής νοηµοσύνης στην εκπαίδευση αποτελεί σηµαντική ένδειξη προσαρµογής στις νέες απαιτήσεις του επιχειρηµατικού κόσµου.
Ηπανδηµία του COVID-19 έχει επιταχύνει αυτήν την αλλαγή, µε τις επιχειρήσεις να αναζητούν νέους τρόπους εκπαίδευσης/κατάρτισης, και επικοινωνίας. Όπως αναφέραµε και πριν, η ανάγκη για αποτελεσµατική και εξατοµικευµένη εκπαίδευση οδηγεί στη χρήση της τεχνητής νοηµοσύνης, των µεγάλων δεδοµένων και της προβλεπτικής ανάλυσης. Ένας από τους βασικούς κλάδους που αποτελούν συνδετικό κρίκο µεταξύ εκπαίδευσης και αγοράς είναι αυτός του εκπαιδευτικού σχεδιασµού (learning design). Βλέπουµε λοιπόν ότι η τεχνητή νοηµοσύνη ήδη επηρεάζει αυτό τον κλάδο πολυσχιδώς, εισάγοντας µια νέα εποχή καινοτοµίας και αποτελεσµατικότητας στον τοµέα µας.
Ένα βασικό στοιχείο είναι η ενίσχυση (augmentation) των παραδοσιακών πρακτικών σχεδιασµού εκπαίδευσης αντί για την πλήρη αντικατάστασή τους. Η τεχνητή νοηµοσύνη βοηθά τους learning designers στη δηµιουργία εξατοµικευµένων εκπαιδευτικών εµπειριών µε ανάλυση δεδοµένων µαθησιακών προφίλ (συνδυασµός αναγκών και προτιµήσεων εκπαιδευόµενων), βελτιώνοντας τη δηµιουργία περιεχοµένου και ενισχύοντας την αξιολογήση. Επίσης, η τεχνητή νοηµοσύνη ενισχύει την παρουσίαση υλικού, αλλά και την αλληλεπίδραση µε αυτό στο περιβάλλον εκπαίδευσης. Η χρήση προβλεπτικής ανάλυσης και µεγάλων δεδοµένων συµβάλλει στη βελτιστοποίηση των µαθησιακών διαδικασιών και την ευθυγράµµιση των εκπαιδευτικών στόχων µε τις ανάγκες των µαθητών.
Riding the AI Wave: Embracing the Perfect Storm of Opportunity
Μάλιστα, πρόσφατη έρευνα (Hardman, 2024) αποκαλύπτει τον κεντρικό ρόλο της τεχνητής νοηµοσύνης στη διαδικασία σχεδιασµού εκπαίδευσης (συµπεριλαµβανοµένης της εταιρικής κατάρτισης). Το 95,3% των learning designers που συµµετείχαν στην έρευνα, δήλωσαν ότι χρησιµοποιούν την τεχνητή νοηµοσύνη στην καθηµε-
ρινή τους εργασία. Αυτοί που δεν τη χρησιµοποιούν, αναφέρουν προβλήµατα πρόσβασης ή άδειας ως τον κύριο λόγο που δεν έχουν ενσωµατώσει την τεχνολογία αυτή στη διαδικασία τους. Ένα σηµαντικό εύρηµα είναι ότι η τεχνητή νοηµοσύνη χρησιµοποιείται κυρίως στα στάδια σχεδιασµού και ανάπτυξης της διαδικασίας εκπαίδευσης. Όταν αντιστοιχίζεται µε τη διαδικασία της εφαρµογής του µοντέλου ADDIE, η χρήση της τεχνητής νοηµοσύνης κατανέµεται ως εξής:
Ανάλυση : 5,5% των περιπτώσεων Σχεδιασµός: 32,1%
Ανάπτυξη: 53,2%
Εφαρµογή: 1,8% Αξιολόγηση: 7,3%
Κατά την ίδια έρευνα, η πρωταρχική χρήση της τεχνητής νοηµοσύνης στον εκπαιδευτικό σχεδιασµό συνεχίζει να είναι η δηµιουργία περιεχοµένου. Τα ΑΙ εργαλεία χρησιµοποιούνται εκτενώς για την παραγωγή πολυµέσων, τη συγγραφή σεναρίων, και τη δηµιουργία αξιολογήσεων. Η πιο συνηθισµένη χρήση είναι η δηµιουργία βίντεο, ακολουθούµενη από τη παραγωγή περιεχοµένου και τη αυτόµατη δηµιουργία ερωτήσεων (quiz) από κείµενο. Είναι επίσης αξιοσηµείωτο ότι οι learning designers χρησιµοποιούν όλο και περισσότερο το ΑΙ ως συνεργάτη σκέψης στο στάδιο του σχεδιασµού για τη ανάπτυξη ιδεών (idea generation) και τη δηµιουργία προτάσεων για θέµατα µαθηµάτων, δραστηριοτήτων µάθησης, και µορφών περιεχοµένου, καθώς και για την υποστήριξη της δηµιουργικής σκέψης. Κλείνοντας, αξίζει να αναφερθεί ότι παρά τις αρχικές ανησυχίες για την απώλεια θέσεων εργασίας στον τοµέα του learning design, ειδικά εξαιτίας της παραγωγής περιεχοµένου που δηµιουργείται από τα ΑΙ εργαλεία και τις απεριόριστες δυνατότητες αυτοµατισµού, η κυρίαρχη πλέον αντίληψη είναι ότι η τεχνητή νοηµοσύνη λειτουργεί µάλλον ως συνεργάτης παρά ως ανταγωνιστής µε στόχο την βελτίωση του σχεδιασµού εκπαιδευτικών εµπειριών. NW
MΑΡTΙΟΣ 2024 • netweeK 47
The strategic CIO
Η κρίσιμη σημασία
του IT Governance
στις σύγχρονες
επιχειρηματικές
λειτουργίες Η
Στη σημερινή ψηφιακή εποχή, που χαρακτηρίζεται από ραγδαίες τεχνολογικές εξελίξεις και αυξανόμενες απειλές στον κυβερνοχώρο, η σημασία της διακυβέρνησης του ΙΤ είναι κρίσιμη, καθώς μπορεί να κάνει τη διαφορά ανάμεσα στην επιτυχία και την αποτυχία. ΤΟΥ ΜΙΧAΛΗ ΜΩΡΑΪΤΗ, PARTNER, ACTUS VALIDA
αποτελεσµατική διακυβέρνηση πληροφορικής διασφαλίζει ότι οι επενδύσεις πληροφορικής του οργανισµού ευθυγραµµίζονται µε στρατηγικούς στόχους, η διαχείριση των κινδύνων γίνεται προληπτικά, οι απαιτήσεις συµµόρφωσης πληρούνται και η αξία προκύπτει από πρωτοβουλίες πληροφορικής. Θα προσπαθήσουµε να εµβαθύνουµε στην πολύπλευρη σηµασία της διακυβέρνησης πληροφορικής, διερευνώντας τις επιπτώσεις της σε διάφορους τοµείς, λειτουργίες και οργανωτικές διαστάσεις. Από τη στρατηγική ευθυγράµµιση και τη διαχείριση κινδύνων έως τη βελτι-
στοποίηση πόρων και τη λογοδοσία, τα ισχυρά πλαίσια του IT Governance, διαδραµατίζουν καθοριστικό ρόλο δίνοντας τη δυνατότητα στους οργανισµούς να περιηγούνται στην πολυπλοκότητα του ψηφιακού τοπίου µε σιγουριά και ανθεκτικότητα. Στο σύγχρονο επιχειρηµατικό τοπίο, όπου η τεχνολογία είναι πανταχού παρούσα και ο ψηφιακός µετασχηµατισµός είναι επιτακτική ανάγκη για την επιτυχία του οργανισµού, η αποτελεσµατική διακυβέρνηση των πόρων και των πρωτοβουλιών πληροφορικής έχει καταστεί πρωταρχικής σηµασίας. Η διακυβέρνηση πληροφορικής περιλαµβάνει τις διαδικασίες, τις δοµές και τους µηχανι-
48 netweeK • ΜΑΡΤΙΟΣ 2024
σµούς µέσω των οποίων οι οργανισµοί διασφαλίζουν ότι οι επενδύσεις πληροφορικής τους υποστηρίζουν επιχειρηµατικούς στόχους, µετριάζουν τους κινδύνους, συµµορφώνονται µε τους κανονισµούς και προσφέρουν αξία στους ενδιαφερόµενους. Ουσιαστικά, το IT Governance χρησιµεύει ως ο βασικός άξονας που ευθυγραµµίζει την πληροφορική µε την επιχειρηµατική στρατηγική, ενισχύει τη λήψη αποφάσεων και προωθεί τη λογοδοσία και τη διαφάνεια.
Η ευθυγράµµιση µε τους επιχειρηµατικούς στόχους
Στον πυρήνα της διακυβέρνησης πληροφορικής βρίσκεται η επιτακτική ανάγκη ευθυγράµµισης των πρωτοβουλιών πληροφορικής µε τους οργανωτικούς στόχους και στόχους για τη µεγιστοποίηση της επιχειρηµατικής αξίας. Καθιερώνοντας µηχανισµούς για στρατηγικό σχεδιασµό, διαχείριση χαρτοφυλακίου και µέτρηση απόδοσης, τα πλαίσια διακυβέρνησης IT επιτρέπουν στους οργανισµούς να δίνουν προτεραιότητα στις επενδύσεις πληροφορικής µε βάση τις δυνατότητές τους να οδηγήσουν την καινοτοµία, να ενισχύσουν τη λειτουργική αποτελεσµατικότητα και να αποκτήσουν ανταγωνιστικό πλεονέκτηµα. Επιπλέον, η αποτελεσµατική διακυβέρνηση πληροφορικής διασφαλίζει ότι τα έργα πληροφορικής αξιολογούνται όχι µόνο από την άποψη της τεχνικής σκοπιµότητας αλλά και από την άποψη της στρατηγικής τους ευθυγράµµισης και της πιθανής απόδοσης επένδυσης (ROI). Αυτή η στρατηγική ευθυγράµµιση µεταξύ των στόχων πληροφορικής και των επιχειρήσεων επιτρέπει στους οργανισµούς να αξιοποιήσουν τις αναδυόµενες ευκαιρίες, να µετριάσουν τους κινδύνους και να επιτύχουν βιώσιµη ανάπτυξη στην ψηφιακή εποχή.
Βελτιστοποίηση πόρων
Στο σύγχρονο επιχειρηµατικό τοπίο, όπου η τεχνολογία είναι πανταχού παρούσα, η αποτελεσµατική διακυβέρνηση των πόρων και των πρωτοβουλιών πληροφορικής έχει καταστεί πρωταρχικής σηµασίας
Σε µια εποχή στενών προϋπολογισµών και αυξανόµενης πίεσης να κάνουµε περισσότερα µε λιγότερα, η βελτιστοποίηση των πόρων και η αποδοτικότητα κόστους έχουν αναδειχθεί ως βασικές επιταγές για οργανισµούς σε όλους τους κλάδους. Η αποτελεσµατική διακυβέρνηση IT επιτρέπει στους οργανισµούς να βελτιστοποιούν την κατανοµή των πόρων IT, να δίνουν προτεραιότητα στις επενδύσεις και να εξορθολογίζουν τις δαπάνες πληροφορικής για να µεγιστοποιήσουν την απόδοση επένδυσης (ROI). Καθιερώνοντας διαδικασίες για τον προϋπολογισµό, την οικονοµική διαχείριση και την κατανοµή πόρων, τα πλαίσια διακυβέρνησης IT παρέχουν στους οργανισµούς την ορατότητα και τον έλεγχο που απαιτούνται για τον εντοπισµό ευκαιριών εξοικονόµησης κόστους, την εξάλειψη των απολύσεων και τον εξορθολογισµό των λειτουργιών πληροφορικής. Επιπλέον, η διακυβέρνηση πληροφορικής προωθεί την υιοθέτηση οικονοµικών τεχνολογιών και λύσεων, όπως το cloud computing και το virtualization, που επιτρέπουν στους οργανισµούς να µειώσουν τις κεφαλαιουχικές δαπάνες (CapEx) και τις λειτουργικές δαπάνες (OpEx) ενώ ενισχύουν την επεκτασιµότητα και την ευελιξία. Ελλείψει αποτελεσµατικών δοµών και διαδικασιών διακυβέρνησης, η λήψη αποφάσεων στον τοµέα της πληροφορικής µπορεί να είναι γεµάτη προκλήσεις, οδηγώντας σε µη βέλτιστα αποτελέσµατα και σπατάλη πόρων. Η
Σε ένα περιβάλλον που χαρακτηρίζεται από εξελισσόµενες απειλές στον κυβερνοχώρο, αυστηρές ρυθµιστικές απαιτήσεις και αυξανόµενες παραβιάσεις δεδοµένων, η αποτελεσµατική διαχείριση κινδύνου και η συµµόρφωση αποτελούν βασικά στοιχεία της διακυβέρνησης ΤΠ. Με την εφαρµογή ισχυρών µεθοδολογιών αξιολόγησης κινδύνου, τη θέσπιση ελέγχων και την παρακολούθηση της συµµόρφωσης µε τα ρυθµιστικά πρότυπα, τα πλαίσια διακυβέρνησης πληροφορικής βοηθούν τους οργανισµούς να εντοπίζουν, να αξιολογούν και να µετριάζουν αποτελεσµατικά τους κινδύνους που σχετίζονται µε τις ΤΠ. Επιπλέον, η διακυβέρνηση πληροφορικής διευκολύνει την προληπτική διαχείριση κινδύνου προωθώντας µια κουλτούρα συνειδητοποίησης κινδύνου, υπευθυνότητας και συνεχούς βελτίωσης σε ολόκληρο τον οργανισµό.
Ευθυγραµµίζοντας τις προσπάθειες διαχείρισης κινδύνων πληροφορικής µε ευρύτερες πρωτοβουλίες διαχείρισης επιχειρηµατικού κινδύνου (ERM), οι οργανισµοί µπορούν να ενισχύσουν την ανθεκτικότητα και την ανταπόκρισή τους σε αναδυόµενες απειλές, προστατεύοντας έτσι τη φήµη τους και διατηρώντας την επιχειρηµατική συνέχεια.
αποτελεσµατική διακυβέρνηση πληροφορικής παρέχει στους οργανισµούς σαφή δικαιώµατα λήψης αποφάσεων, µηχανισµούς λογοδοσίας και πλαίσια λήψης αποφάσεων που τους επιτρέπουν να κάνουν ενηµερωµένες επιλογές σχετικά µε επενδύσεις, πρωτοβουλίες και προτεραιότητες πληροφορικής. Με τη συµµετοχή βασικών ενδιαφεροµένων στη διαδικασία λήψης αποφάσεων και τη θέσπιση µηχανισµών για την επίλυση συγκρούσεων και διαφορών, η διακυβέρνηση ΤΠ προάγει τη διαφάνεια, την οικοδόµηση συναίνεσης και τη λογοδοσία σε ολόκληρο τον οργανισµό. Επιπλέον, η διακυβέρνηση πληροφορικής διευκολύνει τη µέτρηση της απόδοσης και τη λογοδοσία καθορίζοντας µετρήσεις, σηµεία αναφοράς και στόχους απόδοσης για πρωτοβουλίες πληροφορικής, διασφαλίζοντας έτσι ότι οι επενδύσεις πληροφορικής αποδίδουν την επιδιωκόµενη επιχειρηµατική αξία και συµβάλλουν στην επίτευξη στρατηγικών στόχων.
Στόχος η διαρκής βελτίωση
Η συνεχής βελτίωση βρίσκεται στο επίκεντρο της αποτελεσµατικής διακυβέρνησης ΤΠ, δίνοντας τη δυνατότητα στους οργανισµούς να αξιολογούν την αποτελεσµατικότητα και την αποδοτικότητα των πρωτοβουλιών, των διαδικασιών και των λειτουργιών πληροφορικής και να προωθούν την καινοτοµία και την οργανωτική αριστεία. Καθιερώνοντας µετρήσεις, σηµεία αναφοράς και στόχους
49 ΜΑΡΤΙΟΣ 2024 • netweeK THE STRATEGIC CIO
απόδοσης που ευθυγραµµίζονται µε τους επιχειρηµατικούς στόχους, τα πλαίσια διακυβέρνησης IT παρέχουν στους οργανισµούς τα εργαλεία και τις πληροφορίες που απαιτούνται για την παρακολούθηση της προόδου, τον εντοπισµό περιοχών προς βελτίωση και την προώθηση της συνεχούς καινοτοµίας. Επιπλέον, η διακυβέρνηση πληροφορικής προωθεί µια κουλτούρα µάθησης, πειραµατισµού και ανταλλαγής γνώσεων σε ολόκληρο τον οργανισµό, επιτρέποντας στους υπαλλήλους να οικειοποιηθούν την εργασία τους, να αγκαλιάσουν την αλλαγή και να οδηγήσουν την οργανωτική επιτυχία. Ενθαρρύνοντας την ανατροφοδότηση, ζητώντας τη συµβολή των ενδιαφερόµενων µερών και ενδυναµώνοντας τους υπαλλήλους να υιοθετήσουν βέλτιστες πρακτικές και αναδυόµενες τεχνολογίες, η διακυβέρνηση ΤΠ προωθεί µια κουλτούρα καινοτοµίας και συνεχούς βελτίωσης που επιτρέπει στους οργανισµούς να ευδοκιµήσουν στην ψηφιακή εποχή.
Ενίσχυση της διαφάνειας
Η αποτελεσµατική διακυβέρνηση πληροφορικής προάγει τη δέσµευση και τη διαφάνεια των ενδιαφεροµένων, επιτρέποντας στους οργανισµούς να οικοδοµήσουν εµπιστοσύνη και εµπιστοσύνη µεταξύ των βασικών ενδιαφεροµένων, συµπεριλαµβανοµένων των πελατών, των εργαζοµένων, των επενδυτών και των ρυθµιστικών αρχών. Συµµετέχοντας βασικά ενδιαφερόµενα µέρη στη διαδικασία διακυβέρνησης και παρέχοντάς τους έγκαιρες και σχετικές πληροφορίες σχετικά µε πρωτοβουλίες, κινδύνους και επιδόσεις πληροφορικής, τα πλαίσια διακυβέρνησης ΤΠ επιτρέπουν στους οργανισµούς να ενθαρρύνουν τη συνεργασία, την ευθυγράµµιση και την οικοδόµηση συναίνεσης σε ολόκληρο τον οργανισµό. Επιπλέον, η διακυβέρνηση πληροφορικής προάγει τη διαφάνεια και
τη λογοδοσία µε τη θέσπιση µηχανισµών για την αναφορά, την παρακολούθηση και τον έλεγχο δραστηριοτήτων που σχετίζονται µε τις ΤΠ, διασφαλίζοντας έτσι ότι τα ενδιαφερόµενα µέρη έχουν ορατότητα στη στρατηγική, τις λειτουργίες και τις επιδόσεις ΤΠ του οργανισµού. Καλλιεργώντας µια κουλτούρα διαφάνειας, ειλικρίνειας και ακεραιότητας, η διακυβέρνηση ΤΠ δίνει τη δυνατότητα στους οργανισµούς να οικοδοµήσουν εµπιστοσύνη και αξιοπιστία, να ενισχύσουν τη φήµη τους και να διατηρήσουν µακροπρόθεσµες σχέσεις µε τα ενδιαφερόµενα µέρη. Το αποτελεσµατικό IT Governance δεν είναι απλώς θέµα εφαρµογής πολιτικών και διαδικασιών. Απαιτεί έναν πολιτισµικό µετασχηµατισµό που διαπερνά ολόκληρο τον οργανισµό. Με την προώθηση µιας κουλτούρας λογοδοσίας, διαφάνειας και συνεργασίας, τα πλαίσια διακυβέρνησης IT επιτρέπουν στους οργανισµούς να αγκαλιάσουν την αλλαγή, να προσαρµοστούν στην εξελισσόµενη δυναµική της αγοράς και να προωθήσουν την οργανωτική αριστεία. Επιπλέον, η διακυβέρνηση πληροφορικής διευκολύνει τη διαχείριση αλλαγών παρέχοντας στους υπαλλήλους τα εργαλεία, τους πόρους και την υποστήριξη που χρειάζονται για την αποτελεσµατική πλοήγηση στην αλλαγή, την υιοθέτηση νέων τεχνολογιών και την υιοθέτηση βέλτιστων πρακτικών. Προάγοντας µια κουλτούρα συνεχούς µάθησης, καινοτοµίας και προσαρµοστικότητας, η διακυβέρνηση ΤΠ δίνει τη δυνατότητα στους οργανισµούς να παραµείνουν µπροστά από την καµπύλη, να εκµεταλλευτούν τις αναδυόµενες ευκαιρίες και να ευδοκιµήσουν στην ψηφιακή εποχή.
Πλαίσια και βέλτιστες πρακτικές
Για την αποτελεσµατική εφαρµογή της διακυβέρνησης πληροφορικής, οι οργανισµοί µπορούν να αξιοποιήσουν καθιερωµένα πλαίσια και βέλτιστες πρακτικές, όπως το πλαίσιο COBIT (Στόχοι ελέγχου για πληροφορίες και σχετικές τεχνολογίες), τις βέλτιστες πρακτικές ITIL (Βιβλιοθήκη υποδοµής τεχνολογίας πληροφοριών) και τα πρότυπα ISO/IEC 27001 για τη διαχείριση της ασφάλειας πληροφοριών . Αυτά τα πλαίσια παρέχουν στους οργανισµούς καθοδήγηση και καθοδήγηση σχετικά µε τον τρόπο σχεδίασης, υλοποίησης και βελτιστοποίησης δοµών και διαδικασιών διακυβέρνησης πληροφορικής για την ευθυγράµµιση της πληροφορικής µε τους επιχειρηµατικούς στόχους, τη διαχείριση των κινδύνων και την προώθηση της δηµιουργίας αξίας. Επιπλέον, οι οργανισµοί µπορούν να προσαρµόσουν αυτά τα πλαίσια ώστε να ταιριάζουν στις µοναδικές ανάγκες, τις προτεραιότητες και την οργανωσιακή ή οργανωτική τους κουλτούρα, µεγιστοποιώντας έτσι την αποτελεσµατικότητα και τη συνάφεια των πρωτοβουλιών IT Governance. Συµπερασµατικά, η σηµασία της διακυβέρνησης πληροφορικής στις σύγχρονες επιχειρηµατικές δραστηριότητες δεν µπορεί να υπερεκτιµηθεί. Η αποτελεσµατική διακυβέρνηση πληροφορικής επιτρέπει στους οργανισµούς να ευθυγραµµίζουν τις πρωτοβουλίες πληροφορικής µε τους επιχειρηµατικούς στόχους, να διαχειρίζονται τους κινδύνους, να βελτιστοποιούν την κατανοµή πόρων, να βελτιώνουν τη λήψη αποφάσεων και να οδηγούν σε συνεχή βελτίωση. NW
50 netweeK • ΜΑΡΤΙΟΣ 2024
Το πρωτοπόρο Networking Event του
τραπεζικού & ασφαλιστικού κλάδου
ΤΗΣ ΒΙΚΥΣ ΠΑΥΛΑΤΟΥ
Σ
το 1ο Digital Banking & Insurance Summit@ Costa Navarino οι πρωτοπόροι Πάροχοι IT Λύσεων & καινοτόµων Υπηρεσιών και οι κορυφαίες Εταιρείες Συµβούλων προσκαλούνται να κεφαλαιοποιήσουν την ιδανική ευκαιρία να αναδείξουν τις προτάσεις τους συναντώντας τους διακεκριµένους Decision Makers - C-level officers & top Executives - Τραπεζών και Ασφαλιστικών, οι οποίοι ηγούνται της Στρατηγικής για την αναβάθµιση µέσω του Ψηφιακού Μετασχηµατισµού των κύριων πτυχών αυτοµατισµού και µοντέρνας λειτουργίας του Τραπεζικού και Ασφαλιστικού κλάδου.
Αποκλειστικές Συναντήσεις –Σε βάθος Ενηµέρωση
Στο Digital Banking & Insurance Summit@Costa Navarino οι Decision Makers Τραπεζών και Ασφαλιστικών θα συµµετέχουν σε αποκλειστικές one-2-one συναντήσεις µε στόχο την ενδελεχή ενηµέρωση τους από τους ΙΤ Παρόχους και τις Εταιρείες Συµβούλων οι οποίες θα αναπτύξουν τις καινοτόµες λύσεις και υπηρεσίες τους διαµορφώνοντας από κοινού την µελλοντική ατζέντα και τα απαιτούµενα έργα στην πορεία για τον συνεχή εκσυγχρονισµό στο Digital Banking & Digital Insurance.
Επιδιώξεις του Summit
• Να προάγει την καλύτερη δυνατή εµπειρία για τους Decision Makers και τους Solutions & Services Providers.
• Να αναδείξει µέσα σε 2 ηµέρες τις εφαρµοσµένες καινοτόµες προσεγγίσεις και λύσεις που θα µπορούσαν να υιοθετηθούν στην πορεία προς την αναβάθµιση ΙΤ Συστηµάτων και Λειτουργικών Μοντέλων των σηµαντικότερων Τραπεζών και Ασφαλιστικών.
Το 1ο Digital Banking & Insurance Summit@Costa Navarino αποτελεί μία μοναδική
για την Ελλάδα Β2Β πρωτοβουλία από την Boussias Events η οποία θα λάβει χώρα στις 23-24 Απριλίου στις πολυτελείς εγκαταστάσεις του Costa Navarino.
• Να πλαισιώσει τις δραστηριότητες µε keynote speeches, roundtable discussions και δυνατότητες ευρύτερης δικτύωσης σε ένα περιβάλλον κατάλληλο για επικέντρωση σε παραγωγικές επαφές και δηµιουργικές ανταλλαγές απόψεων, αναγκών, και προκλήσεων, την σφυρηλάτηση σχέσεων, όπως και των προοπτικών διαµόρφωσης του νέου τοπίου στο Digital Banking & Digital Insurance.
• Να εξελιχθεί το Summit σε ένα think tank που θα διαφωτίζει και διαµορφώνει δυναµικά τις αποφάσεις πάνω στις νέες πρωτοβουλίες Τραπεζών & Ασφαλιστικών, αναδεικνύοντας τις προτεραιότητες, τις νέες τεχνολογίες και τις καινοτόµες λύσεις, µε στόχο τον εκσυγχρονισµό και την βιώσιµη ανάπτυξη τους παρέχοντας
α) Key industry insights,
β) Benchmarking - Ολοκληρωµένη γνώση
της αγοράς και γ) Σηµαντικές Ευκαιρίες δικτύωσης, µέσα από στοχευµένες επαφές µε Προµηθευτές IT & Συµβουλευτικών υπηρεσιών
Ποιους θα συναντήσετε
Στο Digital Banking & Insurance Summit@Costa Navarino θα παραβρεθούν οι Decision Makers επικεφαλής σε θέµατα Digital Strategy, IT, Cutting-edge Technologies, Digital Transformation, Operations, Retail, Digital Products, CX, Digital Payments, Sustainability, Risk Management & Compliance, Underwriting, Automated Claims, και τα κορυφαία Στελέχη ΙΤ Παρόχων και Εταιρειών Συµβούλων που υλοποιούν έργα στα ως άνω πεδία.
Για περισσότερες πληροφορίες: https://www.navarinobankinginsurancesummit.gr/
netweeK • ΜΑΡΤΙΟΣ 2024
[Business Summits] 51
Healthcare data
αγνώστου πατρός
Οι τελευταίες περιπέτειες της διάσημης όσο και πρωτοπόρου στην παροχή «dna tests για όλους» εταιρείας «23andMe» έχουν ενδιαφέρουσες όσο και προφητικές προεκτάσεις για το μέλλον της παγκόσμιας «αγοράς των data».
ΤΟΥ ΒΑΓΓΕΛΗ ΒΑΓΓΕΛΑΤΟΥ
Το µακρινό 2007 η «23andMe» είχε βαφτιστεί από το περιοδικό Time ως «η εφεύρεση της χρονιάς». Η διάσηµη biotech χτύπησε το επιχειρηµατικό jackpot της όταν η ιδέα της αποδείχθηκε να ενδιαφέρει εκατοµµύρια -υποψιασµένους κυρίως- πελάτες. Με ένα ειδικό αλλά κατά βάση απλό κιτ της εταιρείας µπορούσες να πάρεις µε ειδική µπατονέτα δείγµα ιστού από το εσωτερικό του στόµατος σου -ή οποιουδήποτε άλλου ήθελε- να το ταχυδροµήσεις στην εταιρεία και αυτή να σου κάνει µια ανάλυση dna. Τι να την κάνεις αν δεν είσαι γενετιστής, θα µου πείτε µέσα στην αθωότητα σας. Η 23andMe έκανε µεγάλο σουξέ κυρίως γιατί πολλοί υποψιασµένοι ήθελαν να µάθουν «τίνος είναι ρε γυναίκα
το παιδί» συχνά στα κρυφά, αλλά και το ανάποδο αφού πολύ σύντοµα ο αστικός θρύλος του παιδιού που πήρε «για πλάκα» δείγµα του πατέρα του για να ανακαλύψει ότι δεν είναι αυτός ο πατέρας του απλώθηκε κυρίως στα αµερικανικά προάστια. Οι αµερικανικές «Αληθινές Ιστορίες» όσο και ο δικηγορικός σύλλογος έκαναν χρυσές δουλειές καθώς ανάµεσα στους 14 εκατοµµύρια πελάτες που έστειλαν δείγµα dna ταχυδροµικά στην εταιρεία κάποιοι θα έπεφταν και από τα σύννεφα, οπότε «ποιο είναι το πρόβληµα;».
∆έκα χρόνια περίπου µετά το ντεµπούτο της οι δουλειές άρχισαν να παίρνουν την κατηφόρα. Ο λόγος απλός: η εταιρεία παρείχε µια ολοκαίνουργια υπηρεσία, πλήθος πελατών έσπευσαν να την αποκτήσουν,
netweeK • MΑΡTΙΟΣ 2024
52
Trending
αλλά ήταν «µία και έξω» πελάτες αφού από την στιγµή
που η αγορά κορέστηκε και στο µεταξύ απέκτησε και ανταγωνιστές που έριχναν τις τιµές καθώς ένας στους πέντε Αµερικανούς αποφάσισαν να µάθουν από που κρατάει η σκούφια τους και να ‘χουνε κάτι να λένε στα οικογενειακά τραπέζια.
«There is no Business
Like DNA Data Business!»
Στην αναδουλειά κάποιος είχε µια πολύ καλή ιδέα που ξαναέκανε την εταιρεία διάσηµη όχι για την τεχνολογική της καινοτοµία, αλλά για τις απανωτές καταγγελίες της για «κατάχρηση εµπιστοσύνης» και παραβίαση απόρρητων προσωπικών δεδοµένων.
Το 2018 η 23andMe υπέγραψε συµφωνία µε την GlaxoSmithKline, η οποία πλήρωνε αδρά για να χρησιµοποιήσει την τράπεζα δεδοµένων µε τα αποκωδικοποιηµένα dna αυτών των 15 εκατοµµυρίων δειγµάτων της 23andMe για να αναπτύσσει πάνω τους προφίλ για «drug targets», δηλαδή βάσεις για γονιδιακά εξειδικευµένα φάρµακα, τα οποία χάρη στην αναδυόµενη δύναµη του ΑΙ άρχισαν να πλαταίνουν τα όρια του εφικτού στη φαρµακοβιοµηχανία.
Η συµφωνία έληξε µάλιστα φέτος και η 23andMe ξεκίνησε όχι µόνο συνεργασίες µε άλλες εταιρείες αλλά και την έρευνα για να αναπτύξει δικά της ανάλογα φαρµακευτικά σκευάσµατα, εστιασµένα από καρκίνους µέχρι άσθµα.
Το µόνο πρόβληµα είναι ότι από τους 8,8 εκατοµµύρια χρήστες -κατά το Bloomberg, ή 10 εκατοµµύρια κατά το Wired- που µαρκάρισαν το κουτάκι δίπλα στο «ναι θέλω να κρατήσετε τα στοιχεία µου στη βάση δεδοµένων της εταιρείας» ελάχιστοι είχαν καταλάβει σε τι συναινούσαν και ακόµα πιο λίγοι ότι πρακτικά χάριζαν το γονιδιακό τους προφίλ σε µια εταιρεία που θα θησαύριζε από αυτό -παρότι τους είχε ήδη χρεώσει πάνω από 200 δολάρια για τις υπηρεσίες της- χωρίς µάλιστα καµία δέσµευση για την εµπιστευτική χρήση του -ώστε να µην συνδέεται το όνοµα του χρήστη µε το δείγµα dna του.
Και εκεί το πράγµα αρχίζει να µπερδεύει και οι µηνύσεις να µαζεύονται: Η εταιρεία λέει πάνω κάτω ότι πρόκειται απλώς για data τα οποία προστάτευε και µε κωδικούς που έδινε στους πελάτες.
Οι πιο ενηµερωµένοι από τους πελάτες πίστευαν καθησυχασµένοι ότι η σχέση τους µε την εταιρεία διέπεται από τους όρους του Health Privacy Law (Hipaa) που καθορίζει αυστηρά το ιατρικό απόρρητο. Για να ανακαλύψουν ότι ο νόµος αυτός αφορά επιχειρήσεις παροχών υγείας και η 23andMe δεν είναι καταχωρηµένη ως τέτοια. Εξ ου και πουλούσε datasets.
Τόσο οι νοµικοί του Electronic Privacy Information Center όσο και το Electronic Frontier Foundation τώρα συµφωνούν ότι το µέγεθος των αντιδράσεων δείχνει ότι η εταιρεία δεν είχε κάνει ότι µπορεί για να εξηγήσει στους χρήστες σε τι συναινούσαν. Και τα κατεβατά που προηγούνται του ηλεκτρονικού «συµφωνώ» στις δηλώσεις συµµόρφωσης δεν βοηθούν. Όπως µάλιστα εξηγούν ο κόσµος έµεινε µε την εντύπωση ότι µπορεί να υπαναχωρήσει όποτε θέλει ακυρώνοντας την συµφωνία του µε την εταιρεία για δωρεάν χρήση των δεδοµένων του, αλλά αν αυτή έχει ήδη πουλήσει αυτά τα δεδοµένα σε άλλες εταιρείες κάτι τέτοιοι είναι πλέον αδύνατο.
Για να γίνουν ακόµα χειρότερα τα πράγµατα η 23andMe έπεσε θύµα κυβερνοεπίθεσης και τα δεδοµένα -τόσο γονιδιακά όσο και προσωπικά- 7 εκατοµµυρίων από τους χρήστες της διέρρευσαν. Επιβεβαιώνοντας µάλιστα τον Νόµο του Μέρφι 5,5 εκατοµµύρια από αυτούς είχαν πληρώσει και για την υπηρεσία αναζήτησης συγγενών στη βάση δεδοµένων της εταιρείας. Όπως ανέφεραν και οι New York Times αρκετοί από αυτούς ήταν είτε κινεζικής είτε εβραϊκής καταγωγής, που έχουν ιδιαίτερες ανησυχίες όταν ακούν ότι το όνοµα τους βρίσκεται σε µία τέτοιου είδους λίστα, σαν αυτές που φηµολογείται ότι διακινούνται από εξτρεµιστές στο dark web. Έτσι ακολούθησαν οµαδικές µηνύσεις του είδους που βλέπει κανείς σε αµερικανικά δικαστικά δράµατα.
H 23andMe απάντησε ότι δεν κινδυνεύουν καθώς τα δεδοµένα δεν µπορούν να τους βάλουν σε κίνδυνο και προσπάθησε να αποδώσει ευθύνες στους ίδιους τους χρήστες, φτάνοντας να ισχυριστεί ότι δεν ανανέωναν συχνά τα passwords τους. Η µετοχή της «πάγωσε» και ενδέχεται να αφαιρεθεί από τον Nasdaq και όπως δήλωσε στον Guardian ο Dominic Sellitto, βοηθός καθηγητής στο University του Buffalo, ειδικός στο digital privacy, «αν η εταιρεία βγάλει τη χρονιά και επιβιώσει από αυτό, θα είναι γιατί υπάρχει τεράστια ζήτηση και πολύ χρήµα εκεί έξω για “quality healthcare data”». NW
MΑΡTΙΟΣ 2024 • netweeK 53 TRENDING
AI Watch
Η πρόοδος στο χώρο των εφαρµογών της τεχνητής νοηµοσύνης µοιάζει να τρέχει περισσότερο από ποτέ γι’ αυτό και στο netweek
αποφασίσαµε να αφιερώσουµε µια στήλη στις εξελίξεις στο ΑΙ που µας έκαναν εντύπωση και συµβαίνουν ανάµεσα στα τεύχη του.
Το Reddit και ο θησαυρός του ΑΙ
Λ
ίγο πριν το Reddit προσπαθήσει να αντλήσει κεφάλαια -περίπου 5 δις δολάρια- από την χρηµατιστηριακή αγορά, σκέφτηκε έναν ακόµα τρόπο να αυξήσει την αξία της µετοχής της, πείθοντας τους επενδυτές ότι υπάρχει αρκετή κρυµµένη και ανεκµετάλλευτη αξία κάτω από την ταµπέλα του δηµοφιλούς super-forum. Έτσι όπως δηµοσίευσε και το Bloomberg, η εταιρεία λίγο πριν µπει στο χρηµατιστήριο τον Μάρτιο, έκλεισε συµφωνία αξίας 60 εκατοµµυρίων δολαρίων για παροχή των δεδοµένων των forum της µε άγνωστη στην αρχή εταιρεία. Εννοείται πως αυτά τα πράγµατα δύσκολα µένουν κρυφά και σύντοµα αποκαλύφθηκε ότι ο αγοραστής της τεράστιας αυτής δεξαµενής δεδοµένων δεν ήταν άλλος από την Google, η οποία ψάχνει απεγνωσµένα την προνοµιακή πρόσβαση στα data µε τα οποία εκπαιδεύονται τα generative ΑΙ συστήµατα το ανταγωνιστικό πλεονέκτηµα απέναντι στη Microsoft. Οι αντιδράσεις ανάµεσα στους χρήστες ήταν κάθε άλλο παρά θετικές και κυµάνθηκαν
ανάµεσα στο «η αρχή του τέλους του Reddit», «καλό ήταν όσο κράτησε» και «το κατέστρεψαν», αφού οι περισσότεροι όπως εξηγούσαν online ένιωθαν ότι στην προσπάθεια τους να αρµέξουν ακόµα λίγο το σχεδόν 20χρονο πια εγχείρηµα οι ιδιοκτήτες πουλούν το περιεχόµενο που οι χρήστες δηµιούργησαν τόσα χρόνια και προσέφεραν δωρεάν στην συλλογική δεξαµενή γνώσεων και απόψεων, αντί να προσπαθήσουν να βελτιώσουν το ίδιο το forum. Πρόκειται στην ουσία για την συνέχεια των αντιδράσεων που ξεκίνησαν πέρσι όταν διέρρευσε ότι το Reddit σκεφτόταν να αρχίσει να χρεώνει τους χρήστες του, οπότε κάµποσοι απείχαν µαζικά, 7500 subforums του έκλεισαν προσωρινά και δέχθηκε ακόµα και απειλές από hackers ότι θα το ρίξουν. Τώρα πρέπει να πείσει τους πάνω από 70 εκατοµµύρια χρήστες και εθελοντές moderators του ότι αξίζει τον κόπο να «δουλεύουν δωρεάν» για να πουλιέται η δουλειά τους στην αγορά του... ΑΙ, µε αντάλλαγµα να έχουν κάπου να γράφουν. Για να δούµε...
netweeK • ΜΑΡΤΙΟΣ 2024
54
Artificial Intelligence
Super LLM από την Αmazon
Ως περήφανοι γονείς, οι ερευνητές της Amazon δήλωσαν τον περασµένο µήνα ότι το δικό τους text to speech large language model παρουσιάζει µοναδικές «αναδυόµενες» ικανότητες. Με όνοµα BASE TTS και πάνω από 980 εκατοµµύρια παραµέτρους είναι η απόδειξη της στρατηγικής της Amazon που θα µπορούσε να συµπυκνωθεί στο «αργήσαµε αλλά θα µπούµε δυναµικά στο παιχνίδι». Έτσι παρουσιάζεται ως το καλύτερο (αν µεγαλύτερο ίσον καλύτερο) µοντέλο text to speech που υπάρχει σήµερα. Η είδηση όµως είναι στο «αναδυόµενες» µε το οποίο οι ερευνητές το περιέγραψαν. Όπως εξήγησαν οι δηµιουργοί του ένα µέσο large language model εκπαιδευµένο πάνω σε 10.000 ώρες audio data και µε 400.000 παραµέτρους δείχνει κάποια σηµάδια «βελτίωσης», αλλά έχει τους περιορισµούς του. Η προσπάθεια τους, λοιπόν, επικεντρώθηκε στο να το κάνουν να καταλαβαίνει τη γλώσσα σχεδόν «σαν άνθρωπος» και το concept τους ήταν πάνω από τις διπλάσιες παραµέτρους και δεκαπλάσια -πάνω από 100.000 ώρες- ηχητικά προφορικά δεδοµένα από public domains για να εκπαιδευτεί. Το αποτέλεσµα ήταν, όπως δήλωσαν εντυπωσιασµένοι, ότι για πρώτη φορά ένα LLM έδειχνε να µην "µπερδεύεται" από πολύπλοκα συντακτικά και λεξιλογικά δεδοµένα, σύνθετες λέξεις, ή έκφραση συναισθηµάτων, όπως τα περισσότερα αντίστοιχα µοντέλα. Αν και ακόµα σε πειραµατικό στάδιο η προσπάθεια του BASE TTS δείχνει ότι τα µοντέλα αυτοβελτιώνονται αν αναπτυχθούν σε πραγµατικά µεγάλα data και επιδεικνύουν σηµάδια ότι µπορούν να αποτελέσουν στο άµεσο µέλλον τη βάση για την δηµιουργία ικανότατων conversational AI. Εξου και το συγκεκριµένο έχει εξαρχής σχεδιαστεί ώστε να µπορεί να stream-άρεται και το audio του να µπορεί να αναµεταδίδεται µε πιστότητα και σε low-bandwidth συνδέσεις.
Φαινόµενο NVIDIA: Το ΑΙ την απογείωσε Α
υτό δήλωσε το αφεντικό της επικρατέστερης εταιρείας κατασκευής τσιπ στον κόσµο, Nvidia, Jensen Huang, σχολιάζοντας τις επιδόσεις ρεκόρ της εταιρείας του. Ο τεχνολογικός κολοσσός είδε τα έσοδα του να αυξάνονται κατά 265% στα 22 δισ. δολάρια το τρίµηνο έως τις 28 Ιανουαρίου, σε σύγκριση µε ένα χρόνο νωρίτερα, ενώ στο σύνολο του έτους ο κύκλος εργασιών υπερδιπλασιάστηκε στα 60,9 δισ. δολάρια. Οι προβλέψεις της εταιρείας για το τρέχον τρίµηνο µάλιστα είναι για αύξηση 233% στα έσοδα. Τα µικτά κέρδη για τους τελευταίους τρεις µήνες του οικονοµικού της έτους αυξήθηκαν κατά 338% στα 16,8 δισ. δολάρια. Τα ετήσια µικτά κέρδη αυξήθηκαν κατά 188% στα 44,3 δισ. δολάρια. Η χρηµατιστηριακή αξία της Nvidia έχει εκτοξευθεί κατά 225% τον τελευταίο χρόνο, καθιστώντας την µια από τις πιο
πολύτιµες εταιρείες στις ΗΠΑ. Η τιµή της µετοχής της εκτινάχθηκε περισσότερο από 9% στο χρηµατιστήριο της Νέας Υόρκης.
Και όλα τα ρεκόρ αποδίδονται
στις πωλήσεις των απαιτούµενων για την ανάπτυξη ΑΙ εφαρµογών µικροεπεξεργαστών, αφού όπως δήλωσε και ο CEO της, χάρη στην ανάπτυξη της generative AI και του περάσµατος των εφαρµογών τεχνητής νοηµοσύνης σε mainstream αγορές «η ζήτηση αυξάνεται παγκοσµίως σε εταιρείες, βιοµηχανίες και έθνη». Ωστόσο, όπως δήλωσε η εταιρεία αντιµετωπίζει πολλές προκλήσεις, συµπεριλαµβανοµένων περιορισµών στις αλυσίδες εφοδιασµού της και αυστηρότερους περιορισµούς στο εµπόριο των ΗΠΑ µε την Κίνα. Οι µετριοπαθέστεροι οικονοµικοί αναλυτές ακόµα προβλέπουν ότι σύντοµα η Nvidia θα αντιµετωπίσει προκλήσεις καθώς
η αύξηση των εσόδων πιθανότατα θα σταθεροποιηθεί, ο ανταγωνισµός αναπόφευκτα θα προκύψει και η ευφορία για την ανάπτυξη της ΑΙ θα υποχωρήσει, καθώς θα έρθει αντιµέτωπη µε προβλήµατα αθέµιτου ανταγωνισµού αλλά και αυστηρά ρυθµιστικά πλαίσια.
ΜΑΡΤΙΟΣ 2024 • netweeK 55
GenAI Summit
Στόχος η υπεύθυνη και βιώσιμη
υιοθέτηση
Ολοκληρώθηκε με μεγάλη επιτυχία και θετικά αποτελέσματα το τριήμερο συνέδριο για την παραγωγική τεχνητή νοημοσύνη, το οποίο είχε ως στόχο την προώθηση της υπεύθυνης και βιώσιμης υιοθέτησης του genetative AI.
ΤOY ΓΙAΝΝΗ ΡΙΖOΠΟΥΛΟΥ
Η
‘αυλαία’ του πρώτου µεγάλου (κι όχι µόνο λόγω της τριήµερης διάρκειάς του) συνεδρίου στην Ελλάδα για την Παραγωγική Τεχνητή Νοηµοσύνη, του 2ου GenAI Summit, έκλεισε το βράδυ του Σαββάτου στο Ίδρυµα Ευγενίδου, µε τους οργανωτές του να υπερηφανεύονται δικαίως για πολλά. Σε αντίθεση µε το περσινό πρώτο Summit, που είχε ως στόχο το awareness του κοινού, δηλ. να συνειδητοποιήσουµε όλοι τις δυνατότητες της νέας τεχνολογίας (ας µην ξεχνάµε ότι πραγµατοποιήθηκε λίγους µόλις µήνες, µετά την «πρεµιέρα» του ChatGPT, στα τέλη Νοεµβρίου του ’22), το φετινό προχώρησε ένα ακόµα βήµα παραπέρα, προωθώντας πλέον την υπεύθυνη και βιώσιµη υιοθέτηση της Παραγωγικής Τεχνητής Νοηµοσύνης. Το NetFax ήταν εκεί και τις τρεις ηµέρες και, αν κρίνουµε από τον διάχυτο ενθουσιασµό, τα εγκωµιαστικά σχόλια και την ποσότητα αλλά και ποιότητα των ερωτήσεων που απευθύνθηκαν στους οµιλητές, αυτός ο στόχος επιτεύχθηκε µε το παραπάνω.
«Το χάρηκε πολύ ο κόσµος!» µας δήλωσε, χωρίς να µπορεί να κρύψει την ικανοποίησή του, ο ιδρυτής και «ψυχή» του Summit, Γιώργος Νικολετάκης, λίγο πριν από την ολοκλήρωσή του, συµπληρώνοντας πως για πρώτη φορά συγκεντρώνεται στην Αθήνα τέτοιο ελληνικό και διεθνές κοινό και τόσοι σηµαντικοί οµιλητές, για ένα σχετικά καινούριο θέµα.
Τα στατιστικά δείχνουν ότι περισσότερα από 1000 άτοµα παρακολούθησαν την πρώτη ηµέρα (Πέµπτη, 29/02), τα οποία αυξήθηκαν σε 1600 τη δεύτερη (Παρασκευή, 01/03) και ξεπέρασαν τα 900 την Τρίτη (Σάββατο, 02/03). Οι οµιλητές ήταν πάνω από 100, µοιρασµένοι σε τρείς παράλληλες ροές, µε 40 και πλέον να φτάνουν στην Αθήνα, ειδικά για το τριήµερο. Μεγάλα ονόµατα της Τεχνολογίας έστειλαν εκπροσώπους τους (Amazon, Google, Palantir, OpenAI, µαζί µε πολλά ελληνικά και διεθνή ιδρύµατα – άξια ειδικής µνείας η πολυπληθής αποστολή του Qatar Foundation) και αφίξεις είχαµε από συνολικά 12 χώρες.
netweeK • ΜΑΡΤΙΟΣ 2024 Conference 56
Ανησυχίες και ελπίδες
Ένα από τα φετινά στοιχήµατα, ήταν η εξειδίκευση του δηµόσιου διαλόγου για κάθε θεµατική. Έτσι, το « ικό» περιεχόµενο ως προς τη χρήση του GenAI χωρίστηκε σε πέντε ενότητες – επιτυχία, πωλήσεις, marketing, HR και Project Management, ενώ υπήρχαν και κλαδικά verticals, όπως πχ. για retail, healthcare, pharma και ιδιαίτερα για εκπαίδευση, στην οποία αφιερώθηκε σχεδόν το σύνολο της τρίτης ηµέρας του Summit. «Μας ενδιαφέρει να ασχοληθούµε µε κάθε αντικείµενο ολιστικά, χωρίς εξιδανίκευση, αλλά ούτε και φόβο – να αναπτύξουµε µια υγιή σχέση µε τις νέες δυνατότητες, που ούτως ή άλλως έρχονται, είναι εδώ πιά.
Χαιρόµαστε που οι σύνεδροι ενδιαφέρονται, ανησυχούν, αλλά και ελπίζουν», τόνισε ο Γιώργος Νικολετάκης. Και, όντως, οι ανησυχίες που εκφράστηκαν στις εισηγήσεις, αλλά κυρίως στις ερωτήσεις του κοινού, ξεκινούσαν από τη συχνή πια υπερπληροφόρηση σε σηµείο κορεσµού, για να περάσουν στην παραπληροφόρηση και τη ζηµιά που µπορούν να προκαλέσουν τα deep-fakes (ειδικά σε µια χρονιά µε σωρεία εκλογικών αναµετρήσεων, όπως η φετινή), στην απόλυτη εξάρτηση από τα κοινωνικά δίκτυα και γενικά την ψηφιακή ζωή, στα θέµατα προστασίας της ιδιωτικότητας
και εκείνα της ιδιαίτερα κρίσιµης για την οµαλή ροή της καθηµερινότητάς µας, κυβερνοασφάλειας.
Όσο για τις ελπίδες, ο γράφων τις εντόπισε στο δηµιουργικό πνεύµα αρκετών εκπαιδευτικών (άλλωστε, οι συνδιοργανωτές στο Tipping Point έχουν κάθε λόγο να υπερηφανεύονται για το περσινό µεγάλο βραβείο τους, για το reskilling δασκάλων σε θέµατα GenAI), στις συχνότατες επικλήσεις του ηθικού σκέλους στην Τεχνητή Νοηµοσύνη, στην «απελευθέρωση» χρόνου που θα φέρει το ΑΙ σε λίγα χρόνια, αλλάζοντας το τοπίο της εργασίας, στις πρωτοβουλίες για χρήση ΑΙ στη δηµόσια διοίκηση, στις συνεχείς δράσεις αξιοποίησής της σχεδόν σε κάθε τοµέα, αλλά και στην έντονη και ελπιδοφόρα γυναικεία ανάµιξη σε όλα τα παραπάνω.
Η επόµενη ηµέρα Για φέτος, η αυλαία έκλεισε – τι προβλέπει για το ’25, ρωτήσαµε τον εµπνευστή του Summit. «Στόχος µας, τον επόµενο χρόνο, είναι να πετύχουµε καλύτερη εστίαση στις θεµατικές, µε εξειδίκευση σε συγκεκριµένους τοµείς, πχ. στην Υγεία. Μάλλον θα χρειαστούµε πάλι τρεις ηµέρες, όπως φέτος, αλλά δεν παραγνωρίζουµε τις δυσκολίες µιας τόσο µεγάλης διοργάνωσης, τόσο από οικονοµικής πλευράς, όσο και από πλευράς κούρασης διοργανωτών και συνέδρων – είχαµε σχεδόν 25 ώρες, µε δυο και τρία πάνελ, οµιλητές, σεµινάρια, κάθε ώρα. Για φέτος, πάντως, είµαστε πολύ ευχαριστηµένοι!», δήλωσε µε πλατύ χαµόγελο. NW
ΜΑΡΤΙΟΣ 2024 • netweeK 57 EVENT
Έσο έτοιμος!
Ραγδαία η αύξηση
των κυβερνοεπιθέσεων…
Στον 11ο χρόνο του πια, το σημαντικότερο συνέδριο στην Ελλάδα για την ασφάλεια των πληροφοριακών συστημάτων αποτύπωσε τη σημερινή, δύσκολη κατάσταση στον χώρο της ψηφιακής ασφάλειας οργανισμών και επιχειρήσεων και προσέφερε άφθονη τροφή για σκέψη, ως προς τους τρόπους αντιμετώπισης του ‘τσουνάμι’ των κυβερνοεπιθέσεων.
ΤOY ΓΙΑΝΝΗ ΡΙΖΟΠΟΥΛΟΥ
netweeK • ΜΑΡΤΙΟΣ 2024 58 Conference
Μ
ε έναν τίτλο («Στρατηγικές ασφαλείας
σε έναν κόσµο που αλλάζει») απολύτως δηλωτικό του περιεχοµένου του, µια «στρατιά» ειδικών να ανεβαίνουν διαδοχικά στη σκηνή (στους 56 έφτασαν οι οµιλητές που πήραν τον λόγο στη διάρκειά του) και
πολλές εκατοντάδες συνέδρους να τους ακούν και να συµµετέχουν διαδραστικά, το φετινό 11ο Information Security Conference, που οργάνωσε η Boussias Events στο Συνεδριακό Κέντρο της Εθνικής Ασφαλιστικής στις 20 Φεβρουαρίου, ήταν πραγµατικά ένα µεγάλο, επίκαιρο και κυρίως ενδιαφέρον συνέδριο. Με διάρκεια που άγγιξε τις 11 ώρες, αποτύπωσε γλαφυρά τη σηµερινή κατάσταση στον χώρο της ασφάλειας των πληροφοριών και των ψηφιακών συστηµάτων τόσο στην Ελλάδα, όσο και διεθνώς, καθώς… «κοινή γαρ η µοίρα» και οι κυβερνο-απειλές. Χωρισµένο σε τέσσερις βασικές ενότητες (Shaping the Information Security Landscape - Trends / Cybersecurity in the Real World / Building Cyber Resilience / Hacking the Cybersecurity Skills Gap) το συνέδριο ξεκίνησε δυναµικά µε την περιγραφή από την Jaanika Merilo, επικεφαλής του eHealth Strategy της Εσθονίας και σύµβουλο του υπουργού Ψηφιακού Μετασχηµατισµού της Ουκρανίας, του «κυβερνο-τοπίου» στην εµπόλεµη περιοχή, στον βορρά της ηπείρου µας, και των ευρύτερων συνεπειών του κυβερνο-πολέµου, που ξεκίνησε εκεί πριν από δυο χρόνια κι ακόµα καλά κρατεί – βιώνουµε πλέον καθηµερινά τις ολοένα αυξανόµενες επιπτώσεις.
Στον ίδιο τόνο, αλλά σε πιο τοπικό επίπεδο, ο πλοίαρχος Σπύρος Παπαγεωργίου (∆ιεύθυνση. Κυβερνοάµυνας, ΓΕΕΘΑ) και ο Ιωάννης Αλεξάκης (∆ιευθυντής Στρατηγικού Σχεδιασµού, Αρχή Κυβερνοασφάλειας) ανέλυσαν τις πρακτικές αντιµετώπισης κυβερνοεπιθέσεων και τις αλλαγές που φέρνει το νέο κανονιστικό πλαίσιο. Ο πρώτος τόνισε ότι ο κυβερνοχώρος είναι το πέµπτο πεδίο επιχειρήσεων και η αντιµετώπισή τους είναι υπόθεση όλων µας, θύµισε ότι η εθνική συνεργασία είναι απαραίτητη και περιέγραψε κάποια µέτρα για να ενισχυθεί η πρόληψη τέτοιων επιθέσεων. Ο δεύτερος υπογράµµισε πως το υπολογιζόµενο κόστος των κυβερνοεπιθέσεων παγκοσµίως υπολογίζεται να ξεπεράσει τα 10 τρις $ ως το τέλος του χρόνου, πριν αναλύσει τις αλλαγές που φέρνουν στην πράξη οι νέοι κανονισµοί NIS2 και DORA και επισηµάνει ότι το σύνολο της κοινωνίας πρέπει στο εξής να αποκτήσει την ανάλογη κουλτούρα.
Ένωση δυνάµεων
Στην επικείµενη εφαρµογή των νέων κανονισµών, αλλά και στις προκλήσεις της νέας (πλέον, µε νόµο του κράτους) Εθνικής Αρχής Κυβερνοασφάλειας αναφέρθηκε ο υπουργός Ψηφιακής ∆ιακυβέρνησης, ∆ηµήτρης Παπαστεργίου, ζητώντας ένωση όλων των δυνάµεων για την προστασία της εθνικής ασφάλειας και της κυριαρχίας της χώρας. Θύµισε πως όλα είναι αλληλένδετα κι εν δυνάµει επικίνδυνα, και έκανε µια πρώτη εκτίµηση των επιπτώσεων από την εφαρµογή του DSA και των άλλων Πράξεων της ΕΕ. «May the force be with you!”, ήταν το εύστοχο σχόλιο του καθηγητή Κυβερνοασφάλειας του ΟΠΑ και MC της εισαγωγικής ενότητας, ∆ηµήτρη Γκρίτζαλη, για τον όγκο της δουλειάς, αλλά και για τα επιτεύγµατα του υπουργού. Στη δική του βιντεοσκοπηµένη σύντοµη παρέµβαση, ο υπουργός Παιδείας, Κυριάκος Πιερρακάκης, επεσήµανε επί πλέον την ανάγκη η περί την κυβερνοασφάλεια κουλτούρα να ξεκινήσει από τα σχολεία, µε την ένταξη σχετικών µαθηµάτων στο πρόγραµµά τους..
Ακολούθησε ο Richard Meeus (Akamai), µε αναφορές στους πρόσφατους κανονισµούς της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την ενίσχυση της ασφάλειας επιχειρήσεων και οργανισµών (βλέπε, DORA, NIS-2 και PCI DDS - Payment Card Industry Data Security Standard), ανασκόπηση των πιο κοινών κυβερνοεπιθέσεων τόσο για περιπτώσεις κλοπής δεδοµένων (data theft), παρατεταµένης αδράνειας και διακοπής λειτουργίας (downtime) και λογισµικών ransomware και παράθεση βέλτιστων πρακτικών.
Ασφάλεια και εµπιστοσύνη ήταν οι λέξεις-κλειδιά που κυριάρχησαν στην από κοινού παρουσίαση των λύσεων της Dell και της Infinitum για recovery και resilience σε δύσκολες συνθήκες, από τους Παναγιώτη Μαγκλάρα και Γιώργο Θεοτόκη, αντίστοιχα, στο πλαίσιο του Dell Connected Partner Ecosystem, για να συνεχίσει ο ∆ιονύσης Βεΐζης της Palo Alto Networks, περιγράφοντας τη λύση τους Prisma SASE, µε στόχο την ασφαλή επιτάχυνση του επιχειρηµατικού µετασχηµατισµού.
Η ώρα των CISOs
Το πρώτο πάνελ διαλόγου (από τα τέσσερα συνολικά) του συνεδρίου, µε αντικείµενο τις σηµερινές και µελλοντικές προκλήσεις στον χώρο της κυβερνοασφάλειας, έδωσε την ευκαιρία σε έξι CISOs (Τάσος Αλέφαντος, Αυτοκινητόδροµοι
ΜΑΡΤΙΟΣ 2024 • netweeK 59 CONFERENCE
Πλοίαρχος Σπύρος Παπαγεωργίου Διεύθυνση Κυβερνοάμυνας, ΓΕΕΘΑ
Δημήτρης Παπαστεργίου υπ. Ψηφιακής Διακυβέρνησης
Δρ Ιωάννης Αλεξάκης Αρχή Κυβερνοασφάλειας
Δημήτρης Γκρίτζαλης
Αιγαίου – Νικόλαος Γρηγοριάδης, MYTILINEOS – Σταυρούλα Καραγιάννη, Allianz Greece & Cyprus – Νικόλαος Πέππας, HELLENIQ Group, Άγγελος Καρώνης, Kaizen Gaming και Ευάγγελος Ουζούνης, ENISA), µε συντονιστή τον Μιχάλη Μωραΐτη, (Actus Valida) να εκθέσουν τις απόψεις τους και τα προβλήµατά τους. Από τις επισηµάνσεις τους αξίζει να αναφερθούν οι παραινέσεις για άµεση συµµόρφωση των πάντων, ενσωµάτωση των νέων κανονισµών στην εθνική νοµοθεσία, έκφραση της αν-ασφάλειας µε οικονοµικούς όρους ώστε οι CEO να κατανοούν τις ανάγκες και να εγκρίνουν τις σχετικές επενδύσεις, συνεχή εκπαίδευση του ανθρώπινου δυναµικού, εφαρµογή κανόνων Zero Trust και ανανέωση της εταιρικής στρατηγικής σε θέµατα ασφαλείας, µε στόχο την κατά το δυνατόν µείωση των κινδύνων. Έγινε, επίσης, µνεία των περιορισµένων αντοχών των επαγγελµατιών του κλάδου, που δύσκολα πλέον επιβιώνουν πολλά χρόνια στον ίδιο εργοδότη, αλλά και γενικότερα της ανάγκης για κυβερνο-ανθεκτικότητα.
Τη σκυτάλη παρέλαβε, η Ekaterina Serban, Head Data Protection & Cybersecurity της Bosch η οποία, αφού τόνισε ότι digital assets και cybercrime ακολουθούν βίους παράλληλους, προέβλεψε ότι τα επόµενα δυο χρόνια θα αλλάξουν πολλά, όσον αφορά στο κανονιστικό πλαίσιο για την κυβερνοασφάλεια, και κάλεσε επιχειρήσεις και οργανισµούς να επενδύσουν στα νέα ταλέντα. Την ακολούθησε η Εύη Κεχαγιά, Cybersecurity Technical Solutions Architect της Cisco, που παρουσίασε τα αποτελέσµατα της δουλειάς της εταιρείας στην αντιµετώπιση των αυξανόµενων κυβερνοεπιθέσεων, µε τη βοήθεια της λύσης Cisco XDR, στα πολλά χαρακτηριστικά της οποίας θα προστεθεί σύντοµα και AI chatbot. Συνέργειες και µάχες
Οι συνέργειες είχαν για άλλη µια φορά την τιµητική τους, µε τους Βαρδή Βασιλαντωνάκη (HPE - Aruba) και Αντώνη Παράβαλο (Performance) να αναλύουν τα πλεονεκτήµατα του SSE (Security Service Edge) σε Zero-Trust λύσεις, πριν περάσουµε στον Azeem Bashir, έναν από τους 10 πιο επιδραστικούς CISO παγκοσµίως, ο οποίος περιέγραψε τον σηµαντικό ρόλο τους, σήµερα, σε επιχειρήσεις και οργανισµούς. Ο ∆ηµήτρης Τακτσίρας (Space) ανέλυσε ακόµα περισσότερο τη στρατηγική που πρέπει να ακολουθηθεί στην εποχή του NIS2, ενώ ο Λευτέρης Γαροφαλάκης της HP ανέδειξε τις συνέργειες µεταξύ ΑΙ και ML, στην ψηφιακή καθηµερινότητα, και τα anti-virus επόµενης γενιάς που ενσωµατώνονται σε SIM.
Τα µειονεκτήµατα των (στατικών) penetration test ανέδειξε ο ∆ηµοσθένης Γεωργακόπουλος, Managing Dir. της SysteCom, στη διάρκεια του fireside chat που είχε µε τον συντονιστή του συνεδρίου, δηµοσιογράφο Παναγιώτη Μαρκέτο, συγκρίνοντάς τα µε τις λύσεις συνεχούς παρακολούθησης, για να ακολουθήσει ο καθηγητής Βασίλης Κάτος (Bournemouth University) µε πολύ ενδιαφέρουσες πληροφορίες ως προς τη σχέση κυβερνο-απειλών και forensics. O Βασίλης Μαρίτσας (ΕΥ) εστίασε στα θέµατα ασφαλείας που ανακύπτουν µε την ολοένα συχνότερη χρήση των LLMs, θυµίζοντας πως ένα από τα πιο «καυτά» και εν ανεπαρκεία σήµερα επαγγέλµατα είναι αυτό του prompt engineer. Ο Νικήτας Κλαδάκης (Adacom), από την πλευρά του, µας ταξίδεψε στο διαρκώς εξελισσόµενο τοπίο των κυβερνοαπειλών, µε την αυξανόµενη χρήση ΑΙ, που από την άλλη µπορεί να αξιοποιηθεί και στο XDR, προκειµένου να συµβάλει στην ανάλυση των κυβερνοαεπι-
netweeK • ΜΑΡΤΙΟΣ 2024 60
Iryna Kalenyk Akamai
Jaanika Merilo Advisor on innovation in Estonian Government and in Ukrainian Government
ΟΠΑ
Richard Meeus Akamai
Παναγιώτης Μαγκλάρας Dell
Γιώργος Θεοτόκης Infinitum
Διονύσης Βεΐζης Palo Alto Networks
Ekaterina Serban Bosch
Τάσος Αλέφαντος, Αυτοκινητόδρομοι Αιγαίου, Νικόλαος Γρηγοριάδης, MYTILINEOS, Σταυρούλα Καραγιάννη, Allianz Greece & Cyprus, Νικόλαος Πέππας, HELLENIQ Group, Άγγελος Καρώνης, Kaizen Gaming και Ευάγγελος Ουζούνης, ENISA, με συντονιστή
Μιχάλη
Actus Valida
θέσεων. Ακολούθησε ο Κωνσταντίνος Γκαβαρδίνας (KPMG)
µε αναφορές στις προκλήσεις των CISO («θεµατοφύλακες
της ψηφιακής εµπιστοσύνης» τους χαρακτήρισε) και αίτηµα την ενσωµάτωση της αναγκαίας ασφάλειας σε κάθε ψηφιακό σύστηµα, σε συνδυασµό µε τη διαφύλαξη του προσωπικού απορρήτου (privacy & security by design). Την ενότητα έκλεισε η Yuval Sapir (Sling) εστιάζοντας σε θέµατα επιχειρηµατικής
συνέχειας και προληπτικών ελέγχων όσον αφορά στους πιθανούς κινδύνους σε επιχειρήσεις / οργανισµούς από προβλήµατα «τρίτων», ελέγχων που καλό και ωφέλιµο είναι να επεκταθούν σε όλο το «µήκος» της εφοδιαστικής αλυσίδας.
Περί κυβερνο-ανθεκτικότητας
Η κυβερνο-ανθεκτικότητα ήταν το αντικείµενο της τρίτης ενότητας, µε πρώτο οµιλητή τον ∆ηµήτρη Θεοδωρόπουλο (CommVault), o οποίος παρουσίασε τη λύση της αµερικανικής εταιρείας για recovery readiness, προσθέτοντας ότι στις συνεργαζόµενες εταιρείες διατίθεται και Clean Room για άµεσο
και εύκολο έλεγχο ετοιµότητας. Ο Θεόδωρος Ντούσκας (ICT Protect) περιέγραψε την ανάγκη για ένα ολιστικό Πλαίσιο Κυβερνοασφάλειας το οποίο θα µπορεί να αντιµετωπίσει παλαιές και νέες απειλές, ειδικά σε µια εποχή αυξηµένης έκθεσης σε επιθέσεις όπως η σηµερινή, πριν πάρει τον λόγο ο Kurt Kirchberger της Rohde & Schwarz, για να θυµίσει το δύσκολο έργο που έχει µπροστά της η Ευρώπη και στον χώρο της κυβερνοασφάλειας, προκειµένου να διατηρήσει την ανταγωνιστικότητά της.
Η επόµενη γενιά κυβερνο-άµυνας ήταν το κρίσιµο αντικείµενο του πρώτου πάνελ αυτής της ενότητας µε τους τέσσερις συνοµιλητές (Θωµάς ∆οµπρίδης, Εθνική Αρχή Κυβερνοασφάλειας – Ιωάννης Σολωµάκος, Huawei – Γιώργος Παπακυριακόπουλος, Skroutz – Παύλος Ευστάθιος ∆ευτεραίος, Everypay) και τον συντονιστή, δηµοσιογράφο Γρηγόρη Γραµµένο, να ανταλλάσσουν απόψεις σχετικά µε το τι δέον γενέσθαι σ’ αυτόν τον αέναο αγώνα µεταξύ κακόβουλων και αµυνόµενων. Τα σηµαντικότερα σηµεία απ’ όσα ειπώθηκαν,
ΜΑΡΤΙΟΣ 2024 • netweeK 61 CONFERENCE
τον
Μωραΐτη,
Θωμάς Δομπρίδης, Εθνική Αρχή Κυβερνοασφάλειας, Ιωάννης Σολωμάκος, Huawei, Γιώργος Παπακυριακόπουλος, Skroutz, Παύλος Ευστάθιος Δευτεραίος, Everypay) και συντονιστής ο Γρηγόρης Γραμμένος
περιλαµβάνουν τη χρεία σφαιρικής µεν αντιµετώπισης, αλλά µε εξατοµικευµένες λύσεις, την αναφορά στη δηµιουργία 4εθνούς hub σε θέµατα κυβερνοασφάλειας στην Ελλάδα, την προσφυγή στην αυτοµατοποίηση κάποιων υπηρεσιών ελλείψει «χεριών», την υπαρκτή έλλειψη SOC σε κρίσιµους τοµείς, αλλά και την καταφυγή στη δυνατότητα ανταλλαγής δεδοµένων και πληροφοριών, προκειµένου να καλυφθούν κάποια κενά. Black Mirror and more…
Την τηλεοπτική σειρά επιστηµονικής φαντασίας ‘Black Mirror’ «επιστράτευσαν» οι Μιχάλης Μίγκος και Ιωάννης Τζήµος (TicTac Cybersecurity) προκειµένου να µιλήσουν για δυσοίωνα σενάρια κυβερνο επιθέσεων και ηλεκτρονικού εγκλήµατος από το µέλλον, επισηµαίνοντας σε όλους τους τόνους (µε στόχο της ευαισθητοποίηση και ετοιµότητα των χρηστών), πως οι κακόβουλοι θα βρίσκονται πάντα ένα βήµα πιο µπροστά από εµάς, άρα η λήψη µέτρων είναι κάτι περισσότερο από επιβεβληµένη. Από την πλευρά του, ο Λάµπρος Κατσώνης (Guardbyte) εστίασε στις λύσεις Security Rating και ScoreCard της εταιρείας του - «απαραίτητο και αγαπηµένο εργαλείο κάθε CISo», τις χαρακτήρισε, καθώς µε τη βοήθειά τους µπορούν να έχουν συνολική και συνεχή εικόνα της κυβερνοασφάλειας των συστηµάτων που ελέγχουν.
Το θέµα του επόµενου πάνελ, περιλάµβανε ένα «αιρετικό» ερώτηµα, αφού ο moderator Γιάννης Ηλιάδης (ISC)2 ζήτησε από τους πέντε συνοµιλητές του (Ekaterina Serban, Bosch – Χρήστο Συγγελάκη, Motor Oil Group – Λευτέρη Τζελέπη, Viohalco Companies – Κώστα Χαρόπουλο, PeopleCert και Ανέστη ∆ηµόπουλο, Baker Tilly / ISACA) να προβλέψουν πότε, στο µέλλον, η Τεχνητή Νοηµοσύνη θα υποκαταστήσει τους CISO. Αλλά και πώς, οι τελευταίοι, θα µπορούσαν να την αξιοποιήσουν για να βελτιώσουν άµεσα και αποτελεσµατικά τις επιδόσεις των εταιρειών / οργανισµών στις οποίες εργάζονται. Όχι και τόσο υποθετικό το ερώτηµα, µε κάποιους από τους οµιλητές να προβλέπουν ότι η Τεχνητή Νοηµοσύνη ήρθε για να µείνει και, µέσα στα επόµενα 2-3 χρόνια, θα βρίσκεται παντού. Όµως, από την άλλη. δεν βλέπουν να δίνεται γρήγορα απάντηση στο βασικό ερώτηµα, καθώς «οι µηχανές µπορεί να αξιοποιούν µια τεράστια δεξαµενή γνώσης, αλλά αυτό δεν αρκεί – χρειάζεται βαθιά γνώση του business κι αυτό δεν το έχουν – άρα έχουµε ακόµα ανάγκη τους CISO»…
«Ασθένεια»
και πρόληψη
Παροµοιάζοντας ευφυώς την «υγεία» ενός οργανισµού σε θέµατα ασφαλείας, µε εκείνη ενός ανθρώπου, όπου η πρόληψη µπορεί να προλάβει την ασθένεια, ο Max Imbiel (της Ν26 κι ένας από τους επιδραστικούς Γερµανούς CISO), κάλεσε τους συνέδρους να πάρουν τα ανάλογα διδάγµατα, υιοθετώντας τακτικές «Προληπτικής Ασφάλειας» (Preventive Security) για την εποχή του Security 3.0, πάντα βάσει δεδοµένων, υιοθετώντας ηθικές προσεγγίσεις και επιδιώκοντας συνέργειες, ώστε να αντιµετωπίσουν µε αποτελεσµατικότητα τις συνεχείς απειλές. H Μαρία Μποζούδη (ΣΕΒ) τόνισε πως «όσοι δεν έχουν ακόµα πέσει θύµατα επίθεσης, δεν είναι ασφαλείς, απλώς τυχεροί…», επικαλούµενη τα αποτελέσµατα πρόσφατων ερευνών που το αποδεικνύουν µε τα στοιχεία τους, τόσο για το διεθνές τοπίο, όσο και για την Ελλάδα, όπου η έκθεση των επιχειρήσεων σε κυβερνοεπιθέσεις παραµένει σηµαντική. Εξ ου και η πρόσφατη πρωτοβουλία του ΣΕΒ να κυκλοφορήσει
netweeK • ΜΑΡΤΙΟΣ 2024 62
Εύη Κεχαγιά Cisco
Βαρδής Βασιλαντωνάκης HPE – Aruba
Αντώνης Παράβαλος Performance
Αzeem Bashir Governmental Advisor, The 10 most Influential CISOs
Δημήτρης Τακτσίρας Space Λευτέρης Γαροφαλάκης HP
Δημοσθένης Γεωργακόπουλος SysteCom
Βασίλης Κάτος Bournemouth University
Βασίλης Μαρίτσας ΕΥ
Νικήτας Κλαδάκης Adacom
Κωνσταντίνος Γκαβαρδίνας KPMG
έναν οδηγό 10 σηµείων, µε αποδέκτη κυρίως ΜµΕ, που αποτελούν και τη «ραχοκοκαλιά» της ελληνικής οικονοµίας. Τη σκυτάλη παρέλαβε η Hanna Hansen, γνωστή CISO από τη ∆ανία, η οποία παρέθεσε συγκεκριµένες οδηγίες και συµβουλές µε αποδέκτη κυρίως επιχειρήσεις και οργανισµούς που θέλουν να βρίσκονται στη ‘σωστή πλευρά’ του νόµου, σ’ ό,τι αφορά στις κρίσιµες (και αυστηρά ελεγχόµενες, πλέον, µε τους νέους κανονισµούς) κρίσιµες υποδοµές.
Λίγο πριν από το τέλος, ο καθηγητής Steven Furnell (Nottingham University) «τάραξε τα νερά» ρωτώντας τους (λίγους πια, εκείνη την ώρα) συνέδρους, αν ξέρουµε τι ακριβώς ζητάµε, σ’ ό,τι αφορά στις δεξιότητες στον χώρο της κυβερνοασφάλειας. Ζήτησε περισσότερη σύνεση στις απαιτήσεις και θύµισε ότι η ENISA έχει οικοδοµήσει ένα συγκροτηµένο πλάνο και µια πανευρωπαϊκή στρατηγική γι’ αυτό ακριβώς το θέµα, που αρχίζει πλέον να υλοποιείται. Το τελευταίο πάνελ, µε το οποίο ολοκληρώθηκε το 11ο Information Security Conference, µε συνοµιλητές τους Στέλλα Τσιτσούλα, Hellenic Cybersecurity
Institute / Women4Cyber Greece / RED.Comm – Ιωάννη Πανολία, Εθνική Αρχή Κυβερνοασφάλειας – Νίκο ∆ράκο, ISACA Athens Chapter, και ∆ηµήτρη Γεωργίου, ISC2 / Alphabit, και συντονιστή τον καθηγητή Χρήστο Ξενάκη (Πανεπιστήµιο Πειραιά) πήρε τη σκυτάλη από τον Βρετανό καθηγητή, για να εξετάσει επίσης το έλλειµµα των αναγκαίων δεξιοτήτων, soft & digital. Έγιναν εκτενείς αναφορές στην ποιότητα του ανθρώπινου δυναµικού, στο υπαρκτό κενό (λείπουν πάνω από 4 εκατ. ειδικοί στον χώρο, παγκοσµίως), στην υπο-εκπροσώπηση των εµπλεκοµένων γυναικών, στα διευρυνόµενα κενά ασφαλείας, στα εµπόδια που µπορεί αυτό να φέρει στο µέλλον, στα σχέδια της ENISA για capacity building, στην πρωτοβουλία ταχύρρυθµης επιµόρφωσης µέσω της Ευρωπαϊκής Ακαδηµίας στην οποία σηµαντική είναι η ελληνική συνεισφορά, αλλά και στην αξιοποίηση των νέων ταλέντων που σταδιακά «ενηλικιώνονται» στο πλαίσιο των εθνικών οµάδων κυβερνοασφάλειας, οι οποίες συµµετέχουν µε θετικά αποτελέσµατα σε διεθνείς διαγωνισµούς NW
ΜΑΡΤΙΟΣ 2024 • netweeK 63 CONFERENCE
Γιάννης Ηλιάδης (ISC)2, Ekaterina Serban, Bosch, Χρήστος Συγγελάκης, Motor Oil Group, Λευτέρης Τζελέπης, Viohalco Companies, Κώστας Χαρόπουλος, PeopleCert και Ανέστης Δημόπουλος, Baker Tilly / ISACA
Στέλλα Τσιτσούλα, Hellenic Cybersecurity Institute / Women4Cyber Greece / RED.Comm – Ιωάννης Πανολίας, Εθνική Αρχή Κυβερνοασφάλειας, Νίκος Δράκος, ISACA Athens Chapter, και Δημήτρης Γεωργίου, ISC2 / Alphabit, και ο συντονιστής, καθ. Χρήστος Ξενάκης, Πανεπιστήμιο Πειραιά
ΧΡΥΣΟΣ ΧΟΡΗΓΟΣ
ΜΕΓΑΛΟI ΧΟΡΗΓΟI
ΧΟΡΗΓΟΙ
ΥΠΟΣΤΗΡΙΚΤΕΣ
ΤΙΜΗΤΙΚH ΥΠΟΣΤHΡΙΞΗ
netweeK • ΜΑΡΤΙΟΣ 2024 64
Yuval Sapir Sling
Δημήτρης Θεοδωρόπουλος CommVault
Θεόδωρος Ντούσκας ICT Protect
Kurt Kirchberger Rohde & Schwarz
Μιχάλης Μίγκος TicTac Cybersecurity
Ιωάννης Τζήμος TicTac Cybersecurity
Λάμπρος Κατσώνης Guardbyte
Max Imbiel Ν26
Μαρία Μποζούδη ΣΕΒ
Hanna Hansen
Steven Furnell Nottingham University
Αναζητήσατε το gender diversity…
της Αγγελικής Κορρέ
Τις καλύτερες χώρες τις Ευρώπης για την εξέλιξη της καριέρας των γυναικών αναδεικνύει νέα έρευνα της Claims.co.uk, εξετάζοντας δεδοµένα για το µισθολογικό χάσµα από το World Economic Forum (WEF) και βαθµολογώντας 46 χώρες µε άριστα το 100, ως προς το εισόδηµα των γυναικών, την παρουσία γυναικών στο κοινοβούλιο, τις ευκαιρίες για εξέλιξη καριέρας κ.ά. H Ελλάδα κατέχει την ιδιαίτερα απογοητευτική 41η θέση ανάµεσα στις 46. Το γεγονός αυτό είναι ιδιαίτερα αρνητικό, όχι µόνο για λόγους ισότητας και κοινωνικής δικαιοσύνης, αλλά και γιατί το χάσµα αυτό ανάµεσα στα φύλα έχει σηµαντικές συνέπειες και για την ανάπτυξη των εταιρειών και για την γενικότερη οικονοµική ευηµερία. Την πρώτη θέση καταλαµβάνει η Ισλανδία, µε σκορ 86,49, καθώς το ετήσιο εισόδηµα των γυναικών είναι περίπου€40,500 – διπλάσιο σε σχέση µε την Ελλάδα, ενώ οι γυναίκες αποτελούν το 47,6% του κοινοβουλίου. ∆εύτερη στη λίστα κατετάγη η Φιλανδία, µε σκορ 81,72 και τις γυναίκες να αποτελούν το 45,5% του κοινοβουλίου, ενώ έχουν ετήσιο εισόδηµα περίπου €36,500. Στην τρίτη θέση βρέθηκε η Νορβηγία (68,97) µε ετήσιο εισόδηµα για τις γυναίκες τα €49,500, ενώ στην τέταρτη θέση είναι η Σουηδία (65,16) και στην πέµπτη θέση η Αλβανία (62,93), παρά το µικρό ετήσιο εισόδηµα των €10,100. Η θέση της Αλβανίας δικαιολογείται από το υψηλό ποσοστό των γυναικών στο εργατικό δυναµικό (43,1%), στις απόφοιτες STEM (46,7%) και στις υπουργικές θέσεις (43,8%).
∆ύσκολοι καιροί για διάνοιες
του Βαγγέλη Βαγγελάτου
∆ύο στους τρείς Έλληνες είναι ιδιαίτερα επιφυλακτικοί για τα αποτελέσµατα της χρήσης της τεχνητής νοηµοσύνης, όπως αποκάλυψε µετά από σχετική δηµοσκόπηση της η Focus Bari. Και η επικαιρότητα κάνει ότι µπορεί για να επιβεβαιώσει αυτούς τους φόβους. Έτσι τον µήνα που µας πέρασε το Gemini, το αντίπαλον δέος του ChatGPT µε το Google στην ούγια, τα έκανε θάλασσα, αλλά µε τις καλύτερες των προθέσεων. Στο πλαίσιο της υστερίας της woke culture και της ευαισθητοποίησης σε θέµατα ανισοτήτων, το σύστηµα τεχνητής νοηµοσύνης που παράγει κείµενο εικόνα κλπ είχε προγραµµατιστεί ώστε να µην πέφτει στα λάθη και τα κλισέ µε τα οποία το ανθρώπινο είδος αναπαριστά ανθρώπους, ώστε για παράδειγµα να µην απεικονίζει έναν λευκό άνδρα τις περισσότερες από τις φορές που του ζητούν να εµφανίσει την εικόνα ενός γιατρού. Τα αποτελέσµατα όµως δεν ήταν τα αναµενόµενα και το Gemini δηµιούργησε εικόνες όπως µερικούς από τους ιδρυτές των ΗΠΑ ως µαύρους, αλλά και ναζί στρατιώτες του Β’ Παγκοσµίου Πολέµου που ήταν ταυτόχρονα µαύροι, γυναίκες ασιατικής καταγωγής και …ινδιάνες. Οι εικόνες ανέβηκαν στα κοινωνικά δίκτυα, έγιναν viral και το «πάρτι» ανάγκασε τον CEO της Google να παραδεχτεί δηµόσια ότι µερικές απαντήσεις του Gemini µπορεί να είναι προσβλητικές και ανάρµοστες, ενώ ο συνιδρυτής της Deep Mind, εταιρεία ανάπτυξης ΑΙ που εξαγοράστηκε από την GoogleΑΙ, Demis Hassabis, δήλωσε ότι θα χρειαστούν µερικές βδοµάδες να διορθώσουν το πρόβληµα, αλλά ίσως προσθέσουν και την ερώτηση «πόσο diverse θέλετε την απάντηση σας;» στο Gemini.
Παίζοντας γκολφ µε τον Πούτιν…
του Γιάννη Ριζόπουλου
Οι αµερικανικές εκλογές -όπως και πολλές άλλες, όµως αυτές είναι οι σηµαντικότερεςπλησιάζουν και οι κακόβουλοι (είτε φανατικοί ‘lone wolves’ είτε απλώς hackers που ενοικιάζουν ευπειθώς τις υπηρεσίες τους ‘as-a-Service’) εµφανίζουν πλέον ολοένα µεγαλύτερη δραστηριότητα, αξιοποιώντας τις πολλές και εντυπωσιακές δυνατότητες της Τεχνητής Νοηµοσύνης. Όπως έγραψε πρόσφατα στην ιστοσελίδα του το BBC, κυκλοφορούν πλέον ακόµα και σε mainstream κοινωνικά δίκτυα ιδιαίτερα καλοφτιαγµένα βίντεο, τόσο από τη µια όσο και από την άλλη πλευρά, που δείχνουν τον Τζο Μπάιντεν πότε να είναι ηµιθανής, σε κρεβάτι νοσοκοµείου, και πότε να δίνει «πάκα» µε χρήµατα στον πρωθυπουργό του Ισραήλ Νετανιάχου, αλλά και τον Ντόναλντ Τραµπ να παίζει χαρωπός- χαρωπός γκολφ µε τον… Βλαντιµίρ Πούτιν. Οι τεχνολογικές εταιρείες λένε ότι παίρνουν µέτρα για να απορρίπτονται τέτοια «δηµιουργικά» αιτήµατα, που εύκολα µπορούν να ξεγελάσουν τους µη-ειδικούς, όµως, ερευνητές που προσπάθησαν να τα υπερκεράσουν, λένε πως τα κατάφεραν έξι στις δέκα φορές! Μάλλον δεν θα πάει καλά αυτό – κι ως τις 5 Νοεµβρίου έχουµε πολύ δρόµο ακόµα ακόµα …
66
SPOTLIGHTS
netweeK • ΜΑΡΤΙΟΣ 2024