OPINION
Το υ ΠΕΤΡΟΥ ΜΟΣΧΙΔΗ Χημικού Έρευνας & Ανάπτυξης της Βιομηχανίας Χρωμάτων Institute of Coating Technologies (IoCT)
Quō vādis coatings? Μια πρόβλεψη για το μέλλον της βιομηχανίας χρωμάτων
Φ
ανταστείτε μια εικόνα από ταινία επιστημονικής φαντασίας: το έτος είναι 2050. Διασχίζετε μια βιομηχανική περιοχή στα προάστια της Αθήνας με το αυτόνομο αυτοκίνητό σας, θαυμάζοντας τη θέα. Δεξιά και αριστερά του δρόμου, ρομπότ κάνουν ψηγματοβολή στις δεξαμενές καυσίμων, ενώ ταυτόχρονα συλλέγουν το υλικό ώστε να ανακυκλωθεί 100% σε νέα βαφή. Drones πετάνε εφοδιασμένα με ειδικούς προσαρμοσμένους περιέκτες, εφαρμόζοντας την προστατευτική βαφή με τα ενσωματωμένα πιστόλια airless. Αυτό το μελλοντικό σενάριο μπορεί να φαίνεται υπερβολικό, όμως ορισμένες από αυτές τις τεχνολογίες είναι ήδη υπό ανάπτυξη και ενδέχεται να είναι μέρος της καθημερινότητάς μας σε 20-30 χρόνια από σήμερα. Η χρήση drones στη ναυτιλία, για την αφαίρεση των βιοεπιστρώσεων (biofouling) από τα ύφαλα των πλοίων, είναι μια τεχνολογία που ήδη εφαρμόζεται. Τόσο στα ναυπηγεία όσο και εν πλω στα καράβια. Η συλλογή και ανακύκλωση των αποβλήτων που παράγονται από την ψηγματοβολή και την υδροβολή στα ναυπηγεία είναι ήδη θέματα ερευνητικών προγραμμάτων σε όλο τον κόσμο. Η πρόβλεψη των μελλοντικών τεχνολογικών εξελίξεων στη βιομηχανία χρωμάτων δεν είναι εύκολη. Το μόνο σίγουρο είναι πως τα επόμενα χρόνια τα χρώματα θα χρειαστεί να έχουν επιπλέον λειτουργίες πέραν της προστασίας και διακόσμησης των επιφανειών. Τα λεγόμενα λειτουργικά επιχρίσματα (functional coatings).
έπιπλα θα είναι βαμμένα με κατάλληλα χρώματα ώστε σε περίπτωση πυρκαγιάς να καθυστερούν την ανάπτυξη της φωτιάς. Δίνοντας έτσι, περισσότερο χρόνο στους ανθρώπους να εγκαταλείψουν τον χώρο με ασφάλεια.
Φωτοσύνθεση
Ήδη σε ερευνητικό στάδιο έχουν αναπτυχθεί χρώματα που δεσμεύουν το CO2 (Carbon Capture Coatings). Η αρχή λειτουργίας τους εμπνεύστηκε από τα φύκια. Προϋπόθεση είναι τα χρώματα να εφαρμοστούν σε επιφάνειες εκτεθειμένες στο φως, όπου θα δρουν βιομημητικά, με έναν μηχανισμό αντίστοιχο της φωτοσύνθεσης, απομακρύνοντας το CO2 από την ατμόσφαιρα. Βάσει πειραματικών δεδομένων του American Coatings Assosiation, τρεις κουβάδες χρώματος των 15 λίτρων ο καθένας, όταν εφαρμοστούν, απομακρύνουν 14 κιλά CO2 ετησίως - την ίδια ποσότητα που απομακρύνει ένα ενήλικο δέντρο 250 κιλών σε ένα χρόνο.
Ηλιακή ενέργεια και πυροπροστασία
Οι φυσικοί πόροι στον πλανήτη μας είναι πεπερασμένοι και στο μέλλον δεν θα έχουμε τη δυνατότητα να εξορύξουμε νέα υλικά. Για παράδειγμα, η μετατροπή της άμμου σε πυρίτιο υψηλής ποιότητας για ηλιακά πάνελ, έχει υψηλό κόστος και είναι μια ενεργοβόρα διαδικασία. Θεωρείται σίγουρο ότι κάποια στιγμή τα χρώματα θα είναι σε θέση να μετατρέπουν μέρος της ηλιακής ενέργειας σε ηλεκτρική. Δηλαδή θα μεταμορφώνουν την όψη ενός κτιρίου σε ένα ενιαίο φωτοβολταϊκό στοιχείο. Τα χρώματα παθητικής πυροπροστασίας είναι ένα ακόμα παράδειγμα λειτουργικών επιχρισμάτων. Όσο περνάνε τα χρόνια γίνεται όλο και μεγαλύτερη η ζήτησή τους, σε χώρους εργασίας, σχολεία, γήπεδα, και σε παλιές κατοικίες που ανακαινίζονται. Τοίχοι, δάπεδα, πόρτες, παράθυρα ακόμα και τα 10
ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ-ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2023