ARCHITECT τεύχος 18

TEYXOΣ #18 | NOEMΒΡΙΟΣ-ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2023

TIMH: 9€ | ISSN 2732- 8732

ARCUS Luxury Suites: Ανανέωση που σέβεται το παρελθόν

16

ΚΟΥΦΏΜΑΤΑ: ΣΤΗΝ ΚΑΡΔΙΆ ΤΟΥ DESIGN ΚΑΙ ΤΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΉΣ ΑΝΑΒΆΘΜΙΣΗΣ

32

ΟΙ ΚΑΛΎΤΕΡΕΣ ΕΦΑΡΜΟΓΈΣ ΧΡΩΜΆΤΩΝ ΣΤΟΝ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΌ ΣΧΕΔΙΑΣΜΌ

38

ΟΙ ΠΡΟΣΌΨΕΙΣ, ΑΡΩΓΌΣ ΤΗΣ ΒΙΩΣΙΜΌΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΥΨΗΛΉΣ ΑΙΣΘΗΤΙΚΉΣ

CONTENTS

16 Κουφώματα: Στην καρδιά του design και της ενεργειακής αναβάθμισης

6

NEWS

10

ΟPINION Quō vādis coatings? Μια πρόβλεψη για το μέλλον της βιομηχανίας χρωμάτων

CASE STUDIES 12 30

44

52

32

38

46

Οι καλύτερες εφαρμογές χρωμάτων στον αρχιτεκτονικό σχεδιασμό

26

36

56

34

54

Οι προσόψεις, αρωγός της βιωσιμότητας και της υψηλής αισθητικής

58

ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ-ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2023

Μουσείο Λευκωσίας: Το νέο τοπόσημο της πόλης Σχεδιάζοντας λειτουργικά και αισθητικά τον νέο σταθμό μετρό «Ευαγγελισμός» The Wave: Ανακατασκευή επταώροφου κτιρίου γραφείων επί της Λεωφόρου Συγγρού Wedge House: Μια κατοικία στου Παπάγου με μοναδική θέα

MATERIALITY & DESIGN 16

32

www.architectmag.gr

Κουφώματα: Στην καρδιά του design και της ενεργειακής αναβάθμισης Οι καλύτερες εφαρμογές χρωμάτων στον αρχιτεκτονικό σχεδιασμό Οι προσόψεις, αρωγός της βιωσιμότητας και της υψηλής αισθητικής Ξύλο: To υλικό του αιώνα στο επίκεντρο της σύγχρονης αρχιτεκτονικής

COVER STORY

Αρχισυντάκτης Γιάννης Πισπιρίγκος

Συντάκτης Γιώργος Κατσιμιλής Κατερίνα Τσιτούρα

Υπεύθυνη Διαφήμισης Φιλίππα Πασχαλίδου fpaschalidou@boussias.com

Γραφίστρια Χρύσα Δανιηλίδου

Φωτογράφος Κορνήλιος Σαραντίογλου

Υπεύθυνη Συνδρομών Σταυρούλα Τσιγκάκου stsigkakou@boussias.com

Λογιστήριο Κωσταντίνος Χασιώτης

Εκδότης Μιχάλης Μπούσιας

ARCUS Luxury Suites: Με ανανεωμένο αφήγημα που δεν ξεχνά το παρελθόν του

Διευθύντρια Περιοδικών Εκδόσεων

UPCOMING ARCHITECTURALS PROJECTS

Group Αdvertising Director

Ένα ξενοδοχειακό πρότζεκτ αρχιτεκτονικής και επενδυτικής στρατηγικής C3 Residence: Αέρας ανανέωσης στη γειτονιά των Πετραλώνων

FOCUS ON INTERIOR DESIGN

Κατερίνα Πολυμερίδου Λήδα Πλατή

Ετήσια Συνδρομή: 78€

EVENTS

ΚΛΑΔΙΚΑ ΜΕΣΑ ΜΟΝ ΙΚΕ Λ. Κηφισίας 125-127 - Αθήνα Τ.Κ. 115 24 Κτίριο Cosmos Center Τ.: 210 710 2452

Coating Forum: Προκλήσεις και ευκαιρίες για τη βιομηχανία χρωμάτων

Κωδικός ΕΛΤΑ: 21-0188 ISSN: 2732 - 8732

Pure-C Residence: Με πρωταγωνιστή το υδάτινο στοιχείο

3

EDITORIAL

COP28: Η αρχιτεκτονική έχει ρόλο στην προστασία του πλανήτη Η παρέμβαση της Διεθνούς Ένωσης Αρχιτεκτόνων Οι διαπραγματεύσεις για την κλιματική κρίση που ολοκληρώθηκαν στο Ντουμπάι είναι σίγουρα προϊόν συμβιβασμού, μια προσπάθεια να βρεθεί κοινή γραμμή μεταξύ 196 χωρών με διαφορετικές ανάγκες και συμφέροντα. ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ ΠΙΣΠΙΡΙΓΚΟΥ Εditor in Chief

Γ

ια πρώτη φορά έπειτα από σχεδόν τρεις δεκαετίες διεθνών συνομιλιών για το κλίμα, η τελική συμφωνία της συνόδου COP28 αναφέρεται για πρώτη φορά στην ανάγκη απεξάρτησης από τα ορυκτά καύσιμα. Ο όρος «μετάβαση» στο τελικό κείμενο απογοήτευσε τις 100 και πλέον χώρες που πίεζαν για ρητή δέσμευση «σταδιακής κατάργησης. Μέσα σε αυτόν τον κυκεώνα των διαφορετικών και διφορούμενων προσεγγίσεων και εκκρεμοτήτων που προέκυψαν από τη τελευταία σύνοδο, αναδείχθηκε με παρέμβαση της Διεθνούς Ένωση Αρχιτεκτόνων (UIA) η σημασία και ο κρίσιμος ρόλος της αρχιτεκτονικής. Η Διεθνής Ένωση Αρχιτεκτόνων (UIA), αναγνωρίζοντας τις προκλήσεις, με έξι επιλεγμένους αρχιτέκτονες από όλο τον κόσμο, μεταξύ των οποίων και με ελληνική συμμετοχή, άσκησε παρέμβαση στη διάσκεψη του ΟΗΕ. Η πρόεδρος της UIA, Regina Gonthier, κάλεσε τις κυβερνήσεις και τους ιδιώτες να συνεργάζονται με τους αρχιτέκτονες και με προοδευτική νομοθεσία, που επιτρέπει καινοτόμες λύσεις. «Στην 75η επέτειό της φέτος, η UIA καλεί τις κυβερνήσεις και τις αρχές σχεδιασμού όλων των χωρών να αντιμετωπίσουν το επείγον ζήτημα της αστικοποίησης με μέτρα που ενθαρρύνουν τους πολιτικούς και τους ιδιώτες να συνεργάζονται με αρχιτέκτονες και προοδευτική νομοθεσία που επιτρέπει καινοτόμες λύσεις», τόνισε στο μήνυμά της η Gonthier. Ο Αντρές Ζακ, Αρχιτέκτονας Κοσμήτορας της Μεταπτυχιακής Σχολής Αρχιτεκτονικής, Σχεδιασμού και Συντήρησης του Πανεπιστημίου Κολούμπια, σημείωσε πως «η ανταπόκριση από τους αρχιτέκτονες πρέπει να προέλθει από ένα συνεργατικό και συλλογικό παράδειγμα. Και νομίζω ότι αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο 4

η UIA είναι τόσο σημαντική αυτή τη στιγμή και έχει μια τεράστια ικανότητα να διαδραματίσει έναν ρόλο στο να φέρει όλους μας κοντά στην αλληλεγγύη και όχι στην ικανότητα». Ο Μπρούνο Στάγκιο, Αρχιτέκτονας και Επικεφαλής του Bruno Stagno Arquitectoy Asociados, περιγράφοντας τις επείγουσες προκλήσεις που θέτει η ταχεία αστικοποίηση, ανέδειξε το Construction Standard RESET, το οποίο εγκρίθηκε από την UIA. «Με την ενσωμάτωση του RESET σε αρχιτεκτονικές πρακτικές, στοχεύουμε στη δημιουργία περιβαλλοντικά συνειδητών και πολιτισμικά ευαίσθητων χώρων που εναρμονίζονται με το τροπικό πλαίσιο», είπε. Ο Κρίστιαν Μπενιμάνα, Αρχιτέκτονας του MASS Design Group, τόνισε: «Δεν είμαστε αρχιτέκτονες για να σχεδιάζουμε απλώς κτίρια, αλλά πρέπει επίσης να παίξουμε ρόλο στην προστασία του πλανήτη. Αρχιτέκτονες που επιδιώκουν να βελτιώσουν τις κοινότητες στις οποίες ζούμε και αφυπνίζουν τους δεσμούς που μας συνδέουν άρρηκτα μεταξύ τους σε αυτό που ο Μάρτιν Λούθερ Κινγκ αποκάλεσε το αναπόδραστο δίκτυο της αμοιβαιότητας». Ο Κεν Γιάνγκ, Αρχιτέκτονας του T.R. Hamzah & Yeang, συμπλήρωσε πως «ο σχεδιασμός και η κατασκευή μας πρέπει τώρα να είναι με οικολογικά υπεύθυνο τρόπο για να φροντίζουμε για την υγεία του πλανήτη». Τέλος, ο Νίκος Φιντικάκης Αρχιτέκτονας Καθηγητής της Διεθνούς Ακαδημίας Αρχιτεκτονικής, υπογράμμισε πως «η αρχιτεκτονική είναι το άθροισμα των απαντήσεων του ανθρώπου στις προκλήσεις του περιβάλλοντος, όπως έγραψε ο μεγάλος φιλόσοφος Αριστοτέλης. Η φιλοσοφία της αρχιτεκτονικής στοχεύει θεμελιωδώς στη δημιουργία και ταυτόχρονα στην προστασία του δομημένου και φυσικού περιβάλλοντος». ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ-ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2023

ADVERTORIAL

El Greco Gallery: Τα εγκαίνια της έκθεσης Jean Prouvé Master of Modernism Η έκθεση ήταν μέρος του roadshow της Vitra, η οποία ταξίδεψε σε πολλές πόλεις της Ευρώπης, με τελευταίο σταθμό την Ελλάδα και πιο συγκεκριμένα την El Greco Gallery.

E

κδήλωση για τα εγκαίνια της έκθεσης Jean Prouvé - Master of Modernism, πραγματοποίησε η El Greco Gallery σε συνεργασία με τη Vitra, την Τετάρτη 15 Νοεμβρίου, στον χώρο της, στο Χαλάνδρι. Οι καλεσμένοι είχαν την ευκαιρία να γνωρίσουν από κοντά το έργο του Γάλλου αρχιτέκτονα και σχεδιαστή Jean Prouvé μέσα από μία έκθεση, η οποία ήταν διαθέσιμη για το κοινό μέχρι τις 6 Δεκεμβρίου. Καλεσμένη και κύρια ομιλήτρια της εκδήλωσης, ήταν η Stine Liv Buur, Designer Manager Classics της Vitra, η οποία παρουσίασε τη ζωή και το όραμα του μεγάλου Γάλλου αρχιτέκτονα, υπογραμμίζοντας παράλληλα τη δέσμευση της Vitra να διατηρήσει την κληρονομιά του.

Οι φιλοσοφικές αρχές που διέπουν τον σχεδιασμό

«Ο Prouvé ήθελε να παράγει έπιπλα που ξεχωρίζουν για την αυθεντικότητά τους στο design, ενώ παράλληλα είναι λειτουργικά, καλύπτοντας στο έπακρο τις καθημερινές ανάγκες του κοινού στον χώρο εργασίας, στο πανεπιστήμιο και στην κατοικία» τόνισε η S. L. Buur και πρόσθεσε πως «κάθε λεπτομέρεια δεν είναι τυχαία, αλλά ολοκληρώνει τη μεγάλη εικόνα της αισθητικής των επίπλων του». Βασική θέση της φιλοσοφίας του Γάλλου αρχιτέκτονα είναι η ισότητα, καθώς πίστευε ότι κάθε άτομο έχει κάτι μοναδικό να προσφέρει. «Οι απόψεις αυτές αντικατοπτρίζονται στα έπιπλά του, τα οποία καλούν τον κόσμο να γίνει πιο δημιουργικός μέσα στον χώρο του» επισήμανε η S. L. Buur.

Διαχρονικό design και βιωσιμότητα

«Τα προϊόντα της Vitra ξεχωρίζουν για τη διαχρονικότητα και την υψηλή τους αισθητική, παντρεύοντας κλασσικά με σύγχρονα στοι-

χεία, ενώ διαθέτουν μεγάλη αντοχή στον χρόνο» δήλωσε η Designer Manager Classics της γνωστής εταιρείας επίπλων. Έως το 2030 όλες οι Ευρωπαϊκές χώρες θα πρέπει να έχουν πετύχει σημαντική μείωση του ανθρακικού τους αποτυπώματος, γεγονός που αφορά την παραγωγική διαδικασία κάθε προϊόντος. «Η βιωσιμότητα βρίσκεται στο επίκεντρο της πολιτικής της Vitra, παράγοντας έπιπλα τα οποία έχουν μεγάλη διάρκεια ζωής, ενώ για την υλοποίησή τους χρησιμοποιούνται κυρίως ξύλο και μέταλλο, υλικά που είναι φυσικά και άκρως ανακυκλώσιμα» υπογράμμισε η S. L. Buur.

Πολυετής συνεργασία με κοινό όραμα

«Η σημερινή εκδήλωση αποτελεί μοναδική ευκαιρία, ώστε όλοι να γνωρίσουν καλύτερα τον Jean Prouvé και τις αρχές της εταιρείας μας, ενώ αποτελεί ένα δείγμα της άριστης συνεργασίας με την El Greco Gallery, η οποία είναι προμηθευτής επίπλων της Vitra στην Ελλάδα» είπε η Σουηδή αρχιτέκτονας και συμπλήρωσε ότι «μοιραζόμαστε το ίδιο όραμα και το ίδιο πάθος με την El Greco Gallery, η οποία δείχνει αμέριστο σεβασμό στην ιστορία και στη φιλοσοφία της Vitra, που ως προτεραιότητά της θέτει τον άνθρωπο και τη βιώσιμη ανάπτυξη».

212 Kifisias Ave. - Halandri, 152 31, Athens, Greece Τ: +30 210 67 28 682 E: info@elgrecogallery.gr W: www.elgrecogallery.gr

ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ-ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2023

5

NEWS

ΟΙ ΝΈΟΙ ΈΛΛΗΝΕΣ ΑΡΧΙΤΈΚΤΟΝΕΣ ΣΤΗΝ ΚΑΡΔΙΆ ΤΗΣ BIENNALE Το Ελληνικό Ινστιτούτο Αρχιτεκτονικής, στο πλαίσιο των δραστηριοτήτων του για την ανάπτυξη της σύγχρονης ελληνικής αρχιτεκτονικής, προκήρυξε διαγωνισμό επιλογής έργων για την 11η Biennale Νέων Ελλήνων Αρχιτεκτόνων. Η έκθεση των έργων της 11ης Biennale θα πραγματοποιηθεί στο Τελλόγλειο Ίδρυμα Τεχνών στη Θεσσαλονίκη, σε συνδιοργάνωση με το Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών του ΑΠΘ, από τις 16 Δεκεμβρίου 2023 έως τις 14 Ιανουαρίου 2024, παράλληλα με την έκδοση του σχετικού καταλόγου. Η πενταμελής κριτική επιτροπή αποτελείται από τους Αναστάσιο Κωτσιόπουλο ομότιμο καθηγητή ΑΠΘ (συντονιστή), Αναστάσιο Τέλλιο Καθηγητή ΑΠΘ, Κωνσταντίνο Μωραΐτη Καθηγητή ΕΜΠ, Μόρφω Παπανικολάου Αρχιτέκτονα IUAV και Δημήτρη Θωμόπουλο αναπληρωτή Καθηγητή ΑΠΘ. Ως αναπληρωματικά μέλη ορίζονται οι Σταύρος Γυφτόπουλος Καθηγητής ΕΜΠ και Αλκμήνη Πάκα Καθηγήτρια ΑΠΘ.

Ασημίνα Τζίκα: Η ψηφιακή μετάβαση, στο επίκεντρο του επιχειρηματικού κόσμου Γρήγορα αντανακλαστικά, πράσινη πρωτοβουλία, συνεισφορά σε τοπικό επίπεδο και ανταγωνιστικότητα, τα κυρίαρχα χαρακτηριστικά που διέκρινε η Ασημίνα Τζίκα, διευθύνουσα σύμβουλος της Elvial, στο ΣΕΒ4GROWTH – Βιομηχανικό συνέδριο του ΣΕΒ, αναφερόμενη στο παρόν και το μέλλον των σύγχρονων επιχειρήσεων. Αναφέρθηκε σε τεχνολογικά εργαλεία, οικονομικούς σχεδιασμούς και δια βίου εκπαίδευση του ανθρώπινου δυναμικού προκειμένου να ξεπεραστούν δυσκολίες και να αναπτυχθούν δυνατότητες. Υπογράμμισε ότι για να αντιμετωπιστούν με επάρκεια οι προκλήσεις, η ανταγωνιστικότητα πρέπει να αποτελέσει προτεραιότητα όσον αφορά στις πολιτικές πράσινης μετάβασης και προστασίας του περιβάλλοντος και πρότεινε να δοθούν ισχυρά οικονομικά κίνητρα στον τομέα της ψηφιοποίησης και εν γένει του ψηφιακού μετασχηματισμού, μια διαδικασία επίπονη και μακρά σε διάρκεια, η οποία απαιτεί σημαντικά κονδύλια επένδυσης.

6

ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ-ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2023

the Architect Show 2023: Ολοκληρώθηκε το event αρχιτεκτονικής

Ο

λοκληρώθηκε το 5ο the Architect Show (tAS 5) που πραγματοποιήθηκε στις 8 & 9 Δεκεμβρίου στο εκθεσιακό κέντρο Metropolitan Expo, υπό τη διοργάνωση της MEDEXPO. Το event αρχιτεκτονικής & design συγκέντρωσε και πάλι το ενδιαφέρον χιλιάδων επισκεπτών θέτοντας στο επίκεντρο την αρχιτεκτονική και το design. Αποτελώντας κάθε χρόνο το σημείο συνάντησης και αναφοράς, μεταξύ των εταιρειών που προάγουν την καινοτομία και τη σύγχρονη τεχνολογία στο χώρο των υλικών και της κατασκευής, με Αρχιτέκτονες, Σχεδιαστές, Μηχανικούς και επιχειρηματίες Real Estate, παρουσίασε σε έναν ατμοσφαιρικό χώρο νέα υλικά στην ενότητα “materials”, την μοναδική εγκατάσταση “Wasted: if the Walls Could Speak”, πάνω από 170 brands από την Ελλάδα και το εξωτερικό & το συνέδριο Architect_Talks “Futurespective: Βιώσιμες Πρακτικές & Νέα Μοντέλα Ζωής” . Οι curators John Veikos & Άννα Σμπώκου σε συνεργασία με μια ομάδα υπερταλαντούχων ελλήνων κατασκευαστών παρουσίασαν αποκλειστικά για το tAS 5 το δεύτερο μέρος της τριλογίας Wasted: “…. if the walls could speak”, όπου τα υπολείμματα κατασκευών

ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ-ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2023

της Αθήνας απέκτησαν μια δεύτερη ζωή και αναβαθμίστηκαν σε έργα τέχνης & περίτεχνες κατασκευές. Παράλληλα πάνω από 60 ομιλητές και εκατοντάδες επισκέπτες συμμετείχαν, στο διήμερο συνέδριο Architects Talk_ Futurespective που επιμελήθηκαν το Archisearch και η Design Ambassador ταξιδεύοντας σε ένα φουτουριστικό μετα-σύμπαν όπου το μέλλον της πόλης αποτελεί το κεντρικό διακύβευμα. Διαθεματικό, συμπεριληπτικό και επίκαιρο το συνέδριο έθεσε πρακτικούς και θεωρητικούς προβληματισμούς που επαναξιολογούν το σήμερα για να ερμηνεύσουν δημιουργικά το αύριο. Τέλος η DAAily Platforms AG (Designboom, Architonic, ArchDaily) με ενεργή παρουσία για ακόμα μια φορά στο The Architect Show παρουσίασε 40 ελληνικά και διεθνή projects τα οποία συμμετείχαν στα διεθνή βραβεία “Building of the Year 2023” by ArchDaily, ενώ η KOSMORIDE μεγάλος χορηγός της διοργάνωσης παρουσίασε το ηλεκτρικό microlino θέτοντας στο επίκεντρο των βιώσιμων πόλεων του σήμερα νέες μορφές μετακίνησης με πράσινο περιβαλλοντικό αποτύπωμα.

7

NEWS

L. AVIGAD (BROWN HOTELS): «Η ΟΜΌΝΟΙΑ ΝΑ ΓΊΝΕΙ, ΌΧΙ ΚΟΛΩΝΆΚΙ, ΑΛΛΆ SOHO» Το δικό του όραμα για το πώς η Ομόνοια θα μεταμορφωθεί περαιτέρω (και με τις δικές του επενδύσεις να παίζουν τον ρόλο τους σε αυτό) ανέπτυξε, μιλώντας στη διάρκεια του φετινού the Architect Show, ο συνιδρυτής και Διευθύνων Σύμβουλος του διεθνούς ξενοδοχειακού κολοσσού Brown Hotels, Leon Avigad. «Όταν ήλθαμε στην Ελλάδα, η Ομόνοια ήταν περιοχή... non grata. Μας είπαν, “μην επενδύσετε εκεί”», είπε αρχικά ο επιχειρηματίας από το Ισραήλ, τρία ξενοδοχεία της αλυσίδας του οποίου ήδη λειτουργούν στην περιοχή της Ομόνοιας. «Αλλά, εμείς, βλέποντας πόσο κοντά είναι στους άλλους σημαντικούς κόμβους, το Σύνταγμα και το Μοναστηράκι, αποφασίσαμε να τους αγνοήσουμε», πρόσθεσε ο Avigad, ο οποίος διαμένει στην Αθήνα και μάλιστα χαρακτήριζε ως «Αθηναίο» τον εαυτό του καθ’ όλη τη διάρκεια της ομιλίας του. «Ευτυχώς, μετά από εμάς, ακολούθησαν κι άλλες εταιρείες. Θα φέρουμε την αλλαγή μαζί τους και η Ομόνοια θα μετατραπεί στο Soho της Αθήνας. Δεν επιθυμούμε, ωστόσο, να εξευγενίσουμε καμία περιοχή. Δεν πρέπει να γίνει Κολωνάκι η Ομόνοια».

Vitex: Ολοκλήρωση παράδοσης χρωμάτων στα σχολεία της Θεσσαλίας Η Vitex σε συνεργασία με το Υπουργείο Παιδείας Θρησκευμάτων και Αθλητισμού ολοκληρώνει τις διανομές του αντιικού χρώματος Vitex with VAIRO, για την αποκατάσταση των επιφανειών σε σχολικά κτίρια στις πληγείσες περιοχές της Θεσσαλίας. Στη δεύτερη φάση παράδοσης χρωμάτων, η Υφυπουργός Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού κ. Ζέττα Μακρή και ο CEO της Vitex κ. Αρμόδιος Γιαννίδης, παρευρέθηκαν στις εγκαταστάσεις σχολικών μονάδων στους Σοφάδες Καρδίτσας και στην Φαρκαδόνα Τρικάλων που υπέστησαν ζημιές από τις πλημμύρες. Στο κάλεσμα για συμμετοχή στη δεύτερη ενέργεια της Τράπεζας Χρώματος, ανταποκρίθηκαν 83 επιχειρήσεις-προμηθευτές της Vitex από όλους τους κλάδους και έχουν προσφέρει 16.600 λίτρα αντιικού χρώματος ποσότητα ικανή ώστε να καλύψει ανάγκες βαφής για συνολικά 132.800 τ.μ.

8

ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ-ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2023

Το 100% Hotel Show μεταμόρφωσε το MEC Παιανίας σε σημείο αναφοράς νέων ιδεών

M

ε αύξηση της επισκεψιμότητας κατά 10% σε σχέση με την περσινή χρονιά και με την αποκάλυψη του νέου concept της έκθεσης, το 100% Hotel Show μεταμορφώθηκε σε σημείο αναφοράς νέων ιδεών, καινοτομίας και υψηλής αισθητικής, μιλώντας για πρώτη φορά για τη νέα φάση της ξενοδοχειακής αγοράς. Αφήνοντας πίσω την έμφαση στις σύνθετες κατασκευές, το 100% Hotel Show 2023 καλωσόρισε φέτος το κοινό με έναν εντελώς διαφορετικό τρόπο, δίνοντας από τα πρώτα κιόλας λεπτά ένα δυνατό μήνυμα: αυτό της αειφορίας που χαρακτηρίζει τη νέα εποχή στην οποία πρέπει να περάσουν τα ξενοδοχεία. Έτσι, παρουσίασε ένα ζωντανό έργο τέχνης με την υπογραφή του αρχιτεκτονικού γραφείου Makridis Architects, που ολοκληρώθηκε ζωντανά κατά τη διάρκεια της έκθεσης, αποτυπώνοντας το ζήτημα του υπερτουρισμού και της νέας λογικής με την οποία πρέπει να εναρμονιστούν τα καταλύματα, για ένα καλύτερο αύριο στην τουριστική βιομηχανία. Φυσικά, το βασικό αντικείμενο του θεσμού είναι «οι 100+ επιλεγμένοι εκθέτες», που φέτος αντιμετώπισαν τη συμμετοχή τους με έναν στοχευμένο τρόπο, παρουσιάζοντας κυρίως ιδιαίτερα υλικά και υπηρεσίες, συμμετέχοντας ενεργά στη νέα λογική της έκθεσης που βάζει στο επίκεντρο τη λύση και λιγότερο τον εντυπωσιασμό. Το νέο format βοήθησε όμως και τους επισκέπτες να ανακαλύψουν ευκολότερα τις λύσεις που τους ενδιαφέρουν, αλλά και νέες ιδέες, και έδωσε τη δυνατότητα επικοινωνίας με ανώτερα στελέχη των εταιρειών, γεγονός που ενισχύει ακόμη περισσότερο την ουσία της επίσκεψης αλλά και τις προοπτικές για νέες συνεργασίες. Με την ξενοδοχειακή τεχνογνωσία όμως να αποτελεί σημαντικό πυλώνα της έκθεσης, φέτος παρουσιάστηκαν πάνω από 20 workshops, στα οποία οι εταιρείες μοιράστηκαν ιδέες, παρα-

ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ-ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2023

δείγματα αλλά και τα νέα προϊόντα και τις υπηρεσίες τους, στους πάνω από 2.000 συνολικά συμμετέχοντες που παρακολούθησαν έστω και μια παρουσίαση κατά τη διάρκεια του θεσμού. Στο workshop stage παρουσιάστηκε επίσης για άλλη μια χρονιά και η τελετή απονομής των 100% Hotel Design Awards, όπου διαγωνίστηκαν τα 30 επικρατέστερα ξενοδοχεία που διακρίθηκαν για τον σχεδιασμό αλλά και την αισθητική τους. Η έκθεση ανανεώνει το ραντεβού της με το κοινό για τις 16 με 18 Νοεμβρίου 2024, όπου θα παρουσιαστεί η συνέχεια της εξέλιξης του νέου της προφίλ, με νέα sections αλλά και μια εξελιγμένη λογική γύρω από το κομμάτι της επιλογής νέων εκθετών αλλά και workshops.

9

OPINION

Το υ ΠΕΤΡΟΥ ΜΟΣΧΙΔΗ Χημικού Έρευνας & Ανάπτυξης της Βιομηχανίας Χρωμάτων Institute of Coating Technologies (IoCT)

Quō vādis coatings? Μια πρόβλεψη για το μέλλον της βιομηχανίας χρωμάτων

Φ

ανταστείτε μια εικόνα από ταινία επιστημονικής φαντασίας: το έτος είναι 2050. Διασχίζετε μια βιομηχανική περιοχή στα προάστια της Αθήνας με το αυτόνομο αυτοκίνητό σας, θαυμάζοντας τη θέα. Δεξιά και αριστερά του δρόμου, ρομπότ κάνουν ψηγματοβολή στις δεξαμενές καυσίμων, ενώ ταυτόχρονα συλλέγουν το υλικό ώστε να ανακυκλωθεί 100% σε νέα βαφή. Drones πετάνε εφοδιασμένα με ειδικούς προσαρμοσμένους περιέκτες, εφαρμόζοντας την προστατευτική βαφή με τα ενσωματωμένα πιστόλια airless. Αυτό το μελλοντικό σενάριο μπορεί να φαίνεται υπερβολικό, όμως ορισμένες από αυτές τις τεχνολογίες είναι ήδη υπό ανάπτυξη και ενδέχεται να είναι μέρος της καθημερινότητάς μας σε 20-30 χρόνια από σήμερα. Η χρήση drones στη ναυτιλία, για την αφαίρεση των βιοεπιστρώσεων (biofouling) από τα ύφαλα των πλοίων, είναι μια τεχνολογία που ήδη εφαρμόζεται. Τόσο στα ναυπηγεία όσο και εν πλω στα καράβια. Η συλλογή και ανακύκλωση των αποβλήτων που παράγονται από την ψηγματοβολή και την υδροβολή στα ναυπηγεία είναι ήδη θέματα ερευνητικών προγραμμάτων σε όλο τον κόσμο. Η πρόβλεψη των μελλοντικών τεχνολογικών εξελίξεων στη βιομηχανία χρωμάτων δεν είναι εύκολη. Το μόνο σίγουρο είναι πως τα επόμενα χρόνια τα χρώματα θα χρειαστεί να έχουν επιπλέον λειτουργίες πέραν της προστασίας και διακόσμησης των επιφανειών. Τα λεγόμενα λειτουργικά επιχρίσματα (functional coatings).

έπιπλα θα είναι βαμμένα με κατάλληλα χρώματα ώστε σε περίπτωση πυρκαγιάς να καθυστερούν την ανάπτυξη της φωτιάς. Δίνοντας έτσι, περισσότερο χρόνο στους ανθρώπους να εγκαταλείψουν τον χώρο με ασφάλεια.

Φωτοσύνθεση

Ήδη σε ερευνητικό στάδιο έχουν αναπτυχθεί χρώματα που δεσμεύουν το CO2 (Carbon Capture Coatings). Η αρχή λειτουργίας τους εμπνεύστηκε από τα φύκια. Προϋπόθεση είναι τα χρώματα να εφαρμοστούν σε επιφάνειες εκτεθειμένες στο φως, όπου θα δρουν βιομημητικά, με έναν μηχανισμό αντίστοιχο της φωτοσύνθεσης, απομακρύνοντας το CO2 από την ατμόσφαιρα. Βάσει πειραματικών δεδομένων του American Coatings Assosiation, τρεις κουβάδες χρώματος των 15 λίτρων ο καθένας, όταν εφαρμοστούν, απομακρύνουν 14 κιλά CO2 ετησίως - την ίδια ποσότητα που απομακρύνει ένα ενήλικο δέντρο 250 κιλών σε ένα χρόνο.

Ηλιακή ενέργεια και πυροπροστασία

Οι φυσικοί πόροι στον πλανήτη μας είναι πεπερασμένοι και στο μέλλον δεν θα έχουμε τη δυνατότητα να εξορύξουμε νέα υλικά. Για παράδειγμα, η μετατροπή της άμμου σε πυρίτιο υψηλής ποιότητας για ηλιακά πάνελ, έχει υψηλό κόστος και είναι μια ενεργοβόρα διαδικασία. Θεωρείται σίγουρο ότι κάποια στιγμή τα χρώματα θα είναι σε θέση να μετατρέπουν μέρος της ηλιακής ενέργειας σε ηλεκτρική. Δηλαδή θα μεταμορφώνουν την όψη ενός κτιρίου σε ένα ενιαίο φωτοβολταϊκό στοιχείο. Τα χρώματα παθητικής πυροπροστασίας είναι ένα ακόμα παράδειγμα λειτουργικών επιχρισμάτων. Όσο περνάνε τα χρόνια γίνεται όλο και μεγαλύτερη η ζήτησή τους, σε χώρους εργασίας, σχολεία, γήπεδα, και σε παλιές κατοικίες που ανακαινίζονται. Τοίχοι, δάπεδα, πόρτες, παράθυρα ακόμα και τα 10

ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ-ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2023

Προστασία από την ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία

Τα χρώματα ηλεκτρομαγνητικής θωράκισης είναι ένα ακόμα είδος λειτουργικών επιχρισμάτων, τα οποία μπλοκάρουν σημαντικό ποσοστό της ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας. Περιέχουν μεταλλικές νιφάδες κάποιου μετάλλου (συνήθως νικέλιο, χαλκό ή ασήμι) και εφαρμόζονται σε επιφάνειες με σκοπό να εμποδίσουν τη διέλευση ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας. Βρίσκουν εφαρμογή σε αίθουσες διακομιστών (servers), χειρουργεία, εργαστήρια νοσοκομείων κ.λπ. Είναι επίσης χρήσιμα όταν απαιτούνται υψηλά επίπεδα θωράκισης για σπίτια ή υπνοδωμάτια κοντά σε ραδιοπομπούς, πύργους κινητής τηλεφωνίας, καλώδια ρεύματος ή άλλες πηγές έντονης ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας.

Αντιμικροβιακά και αυτοθεραπευόμενα

Άλλα παραδείγματα λειτουργικών επιχρισμάτων που βρίσκονται ήδη στην αγορά, είναι τα φωτοκαταλυτικά χρώματα, τα αντιμικροβιακά χρώματα, τα αυτοθεραπευόμενα χρώματα (self healing) και τα ψυχρά χρώματα. Τα φωτοκαταλυτικά χρώματα με τη βοήθεια του ορατού φωτός και ενός ειδικού τύπου διοξειδίου του τιτανίου, διασπούν ανεπιθύμητες οργανικές ουσίες, προσφέροντας καλύτερη ποιότητα εσωτερικού αέρα. Τα αντιμικροβιακά χρώματα περιέχουν συνήθως νανοσωματίδια αργύρου και αναστείλουν τη δράση των παθογόνων οργανισμών. Βάφονται σε επιφάνειες που έρχονται σε συχνή επαφή με πηγές μικροβίων, προστατεύοντας τον άνθρωπο από ασθένειες και λοιμώξεις. Τα αυτοθεραπευόμενα χρώματα (self healing) διαθέτουν την ικανότητα να επιδιορθώνουν βαθιές χαρακιές και γρατζουνιές μόνα τους ή με κάποια εξωτερική διέγερση. Χρησιμοποιούνται ήδη στα βερνίκια αυτοκινήτων και συνήθως περιέχουν μικροκάψουλες με ένα ειδικό υλικό που, όταν χαραχθεί η επιφάνεια τους, η κάψουλα σπάει και απελευθερώνει το υλικό αυτό «επουλώνοντας» τη φθορά. Σε κάποια αυτοθεραπευόμενα χρώματα η επούλωση της επίστρωσης ενεργοποιείται με τη θερμότητα (60-80°C) για μερικά δευτερόλεπτα με μια απλή συσκευή, όπως ένα οικιακό πιστολάκι μαλλιών ή ακόμα και με ζεστό νερό.

H τεχνολογία των ψυχρών χρωμάτων προσφέρει υψηλή ανακλαστικότητα στην υπέρυθρη περιοχή του φάσματος της ηλιακής ακτινοβολίας (700 – 2500nm), ακόμα και σε σκούρες αποχρώσεις. Λόγω της μικρότερης απορροφούμενης ενέργειας, μειώνεται αισθητά το κόστος ψύξης των κτιρίων. Επίσης, περιορίζεται η θερμική καταπόνησή των υλικών, εξασφαλίζοντας σημαντική παράταση της διάρκειας ζωής των κατασκευών.

Έξυπνα χρώματα, χωρίς διαλύτες και νερό

Όσο λαμβάνει χώρα η μετάβαση από το Industry 4.0 στο Construction 5.0, όλο και περισσότερες τεχνολογίες που ήδη εφαρμόζονται σε άλλους τομείς της βιομηχανίας, ενσωματώΝΟΕΜΒΡΙΟΣ-ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2023

νονται στον κλάδο των χρωμάτων. Πλησιάζει η στιγμή που θα δούμε τα «έξυπνα χρώματα». Χρώματα, που θα περιέχουν ενσωματωμένους ειδικούς αισθητήρες στη σύστασή τους. Οι αισθητήρες αυτοί, θα εγκιβωτίζονται στη βαμμένη επιφάνεια και θα συλλέγουν δεδομένα, παρακολουθώντας συνεχώς την κατάσταση της βαμμένης επιφάνειας και τις περιβαλλοντικές συνθήκες, παρατείνοντας έτσι τη διάρκεια ζωής της κατασκευής. Με αυτό τον τρόπο, θα συνεισφέρουν στη μείωση των απαιτήσεων συντήρησης των κατασκευών. Μεγάλη πρόοδος έχει γίνει στα χρώματα δίχως διαλύτες. Όχι μόνο δίχως οργανικούς διαλύτες (VOCs), αλλά και χωρίς νερό. Σήμερα, ένα μεγάλο ποσοστό της σύστασης των χρωμάτων αφορά διαλύτες (νερό ή/και οργανικούς διαλύτες) που μετά την εφαρμογή εξατμίζονται και δεν αποτελούν μέρος του προστατευτικού υμένα. Ένα τέτοιο σενάριο θα βοηθούσε τόσο στη μείωση των εκπομπών αερίων, όσο και στη μείωση του κόστους διακίνησης αφού τα προϊόντα θα έχουν μεγαλύτερη αξία και θα καταλαμβάνουν μικρότερο όγκο.

Με ακρίβεια νανομέτρου

Όπως παρουσιάστηκε στο session “Science today, Coatings Tomorrow” του Coating Forum 2023, μία από τις σημαντικότερες εξελίξεις των τελευταίων ετών είναι η έλευση των Quantum Pigments, πιγμέντα που αποτελούνται από Quantum Dots, τεχνολογία που βραβεύτηκε με το Nobel Χημείας το 2023. Τα Quantum Pigments θα δώσουν στα χρώματα μεγαλύτερη φωτεινότητα, παραμένοντας consistent. Προσφέροντας δηλαδή πάντα το ίδιο χρώμα, εκπέμποντας με ακρίβεια νανομέτρου. Έτσι, η πραγματικότητά μας θα αλλάξει με πιο φωτεινά χρώματα αναβαθμίζοντας γενικότερα τον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβανόμαστε τα χρώματα έως τώρα. Όλα τα παραπάνω έχουν έναν κοινό στόχο. Την εύρεση καινοτόμων και βιώσιμων λύσεων με σκοπό την ελαχιστοποίηση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος των χρωμάτων, τον περιορισμό χρήσης μη ανανεώσιμων φυσικών πόρων και τη βελτίωση της ποιότητας ζωής των ανθρώπων.

11

CASE STUDY

Μουσείο Λευκωσίας: Το νέο τοπόσημο της πόλης Πρότυπο υψηλής αισθητικής και αντισεισμικής θωράκισης

Η Μαργαρίτα Ζακυνθινού-Ξάνθη και η Θεώνη Ξάνθη μας μιλούν για τις κατασκευαστικές καινοτομίες του νέου Μουσείου της Λευκωσίας, αλλά και για τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν κατά την υλοποίησή του. ΣΥΝΈΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟΝ ΓΙΩΡΓΟ ΚΑΤΣΙΜΙΛΗ

12

ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ-ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2023

H

Μαργαρίτα Ζακυνθινού-Ξάνθη, Αρχιτέκτων Μηχανικός και η Θεώνη Ξάνθη, Co-Founder, Director & Lead Architect του γραφείου ΧΖΑ Architects, σε συνέντευξη τους στο Construction, μας μιλούν για το νέο Μουσείο Κύπρου στην περιοχή της Λευκωσίας. Πρόκειται για ένα έργο το οποίο ξεχωρίζει για το μοναδικό του design και την καινοτόμο μέθοδο κατασκευής του. Σκοπός του Μουσείου, του οποίου η κατασκευή ξεκίνησε το 2022 και αναμένεται να ολοκληρωθεί στις αρχές του 2027, είναι αφενός να φιλοξενήσει τα αρχαιολογικά εκθέματα που αναδεικνύουν την πλούσια Ιστορία του νησιού, και αφετέρου να καταστεί ένα τοπόσημο της περιοχής, στο οποίο οι πολίτες θα μπορούν να απολαμβάνουν το φυσικό περιβάλλον, λίγα μόλις χιλιόμετρα έξω από τα τείχη της πρωτεύουσας. Πώς το νέο Μουσείο της Λευκωσίας εναρμονίζεται με την ευρύτερη περιοχή στην οποία κτίζεται και τι ακριβώς θα περιλαμβάνει; Το νέο Μουσείο της Λευκωσίας τοποθετείται σε μία περιοχή λίγο έξω από την κυπριακή πρωτεύουσα, στην περιοχή του παλαιού Γενικού Νοσοκομείου, δίπλα από τον Πεδιαίο ποταμό. Απέναντι από το έργο βρίσκεται το κοινοβούλιο, το Εθνικό Θέατρο, το παλαιό Αρχαιολογικό Μουσείο και ο Εθνικός κήπος, ενώ στην κάτω πλευρά βρίσκονται οι πρεσβείες και τα κτίρια των υπουργείων. Η τοποθεσία του μουσείου είναι ένα ενδιάμεσο ανάμεσα στις πράσινες και στις αστικές ζώνες της πόλης. Έτσι, το μουσείο έχει τη δυνατότητα με έναν ανοιχτό αστικό και περιβαλλοντικό σχεδιασμό να λειτουργήσει ενοποιητικά και να συμβάλλει καθοριστικά στην αναδιάταξη και στην αναβάθμιση του ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ-ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2023

αστικού περιβάλλοντος της Λευκωσίας. Το έργο θα περιλαμβάνει μόνιμους εκθεσιακούς χώρους που θα φιλοξενούν γύρω στις 6.500 αρχαιότητες, χώρους περιοδικών εκθέσεων και εκπαιδευτικών προγραμμάτων, εργαστήρια συντήρησης, υπόγειους χώρους στάθμευσης, αποθήκες αρχαιοτήτων, εστιατόριο, καφετέρια, βιβλιοθήκη, αμφιθέατρο, γραφεία και art shop. Επιπλέον, στην περιοχή κοντά στον Πεδιαίο θα υπάρχουν πλατείες, αίθρια και πλατφόρμες, προκειμένου οι επισκέπτες να απολαμβάνουν ελεύθερα το όμορφο φυσικό τοπίο της περιοχής. Ποια είναι τα στοιχεία που καθιστούν καινοτόμο τον σχεδιασμό του Μουσείου; Βάσει της λειτουργικότητας του κάθε χώρου, ο αρχιτεκτονικός σχεδιασμός χωρίζει το κυρίως κτίριο σε τρεις νοητές ζώνες. Στην περιοχή του εδάφους υπάρχουν δυο υπόγεια, τα οποία θα χρησιμοποιούνται κυρίως ως αποθήκες, ενώ στο πιο πάνω επίπεδο -που βρίσκεται στο ύψος του ισογείου, περιλαμβάνονται χώροι οι οποίοι ουσιαστικά αποτελούν συνέχεια της πόλης, όπως φουαγιέ, εργαστήρια, καφετέριες και εστιατόρια. Στο κορυφαίο τμήμα, εκτείνεται το αιωρούμενο σώμα του Μουσείου, που χωρίζεται σε τρεις διακριτούς κτιριακούς όγκους με διαφορετική θεματολογία. Ο πρώτος ονομάζεται «Τόπος» και αφηγείται την Προϊστορία του νησιού, ο δεύτερος «Θάλασσα» και αναδεικνύει τη σχέση των κατοίκων με τη ναυτιλία και ο τρίτος που λέγεται «Κόσμος» αφηγείται τα γεγονότα των Ιστορικών Χρόνων. Έτσι, ο επισκέπτης μπορεί να περιηγηθεί γραμμικά στους χώρους του Μουσείου, χωρίς να χαθεί στο πλήθος των εκθεμάτων. Η ανύψωση των εκθεσιακών χώρων από το έδαφος και η 13

CASE STUDY

αντίστοιχη «βύθιση» άλλων λειτουργικών οντοτήτων απελευθερώνουν τον εξωτερικό χώρο στο επίπεδο του εδάφους, διευκολύνοντας τη ροή των κινήσεων και ενοποιώντας το φυσικό περιβάλλον της περιοχής, σε ένα νέο ευρέως διαδεδομένο υπαίθριο αρχαιολογικό και πολιτιστικό τοπίο. Πώς επιτυγχάνεται η στήριξη των κτιριακών όγκων σε συνάρτηση με την αντισεισμική θωράκιση; Ο κάθε κτιριακός όγκος στηρίζεται σε δύο μεγάλους στατικούς πυλώνες, οι οποίοι βρίσκονται μεταξύ τους σε απόσταση 70 – 80 μέτρων. Ο εκάστοτε πυλώνας περιλαμβάνει τέσσερα στηρίγματα μήκους και πλάτους 2,5 μέτρων, ενώ συνολικά καταλαμβάνει επιφάνεια περίπου 200 τ.μ., μέσα στην οποία βρίσκονται οι ηλεκτρομηχανικές εγκαταστάσεις, κλιμακοστάσιο, ανελκυστήρες και WC αναπήρων. Σημαντική καινοτομία στο κομμάτι της αντισεισμικότητας είναι ότι στους τέσσερις φορείς των πυλώνων σταματάει η κατωδομή και οι κτιριακοί όγκοι στηρίζονται σε τεράστια εφέδρανα. Ειδικότερα, έχουν τοποθετηθεί δίσκοι διαμέτρου 2 μέτρων, οι οποίοι κλειδώνουν σε περίπτωση σεισμού, με αποτέλεσμα το μουσείο να ακινητοποιείται πλήρως κατά τη διάρκεια του φαινομένου. Επειδή οι τζαμαρίες θα πρέπει να είναι ανεξάρτητες για να περιορίζονται οι ταλαντώσεις, δεν πατούν στην κατωδομή, αλλά πρακτικά κρέμονται από τα δοκάρια. Ως εκ τούτου, τα εκθέματα και οι επισκέπτες εντός των αιωρούμενων κτιριακών όγκων είναι απολύτως ασφαλείς. Εξίσου ενδιαφέρον είναι το γεγονός ότι εντός των εκθεσιακών χώρων δεν υπάρχουν καθόλου 14

κολώνες. Οι πυλώνες και τα θωρακισμένα πλαϊνά τοιχώματα επιτελούν τη στήριξη του κτιρίου, χωρίς να απαιτείται επιπλέον ενίσχυση. Τα ενδιάμεσα πατάρια, στηρίζονται σε ντίζες των 4εκ. που «χτυπούν» πάνω στα δοκάρια, κάνοντας τα υπερυψωμένα επίπεδα να φαίνονται σαν να είναι μετέωρα. Επιπρόσθετα, έχει προβλεφθεί η κατασκευή τοίχων από γυψοσανίδα, στους οποίους υπάρχουν κατάλληλες εσοχές για την τοποθέτηση των βιτρινών των εκθεμάτων. Τα παραπάνω στοιχεία συμβάλλουν στο να είναι πιο ευέλικτος ο εκθεσιακός χώρος και 100% εκμεταλλεύσιμος. Με ποιον τρόπο έχει επιτευχθεί η προστασία του κτιρίου από την υγρασία, αφού βρίσκεται δίπλα στον Πεδιαίο ποταμό; Παρά το γεγονός ότι η Κύπρος είναι σχετικά άνυδρη, η περιοχή ανήκει στους πλημμυρικούς χάρτες του νησιού, καθώς συχνά γίνεται υπερχείλιση του ποταμού σε περίπτωση έντονων φαινομένων βροχής. Συνεπώς, το Μουσείο διαθέτει ειδική περιμετρική θωράκιση βάθους 15 μέτρων, που δεν αφήνει τα νερά να μπουν εντός του κτιρίου. Θεμέλιο των πυλώνων, πάνω στους οποίους στηρίζονται οι τρεις κτιριακοί όγκοι, αποτελεί μία μεγάλη πεδηλόπλακα επιφάνειας 10.000 τ.μ., η οποία αποτελεί τη βασική στεγανολεκάνη. Με τη τεχνοτροπία αυτή αποφεύχθηκε η χρήση αρμών που αποτελούν παραδοσιακά τα πιο ευάλωτα σημεία ενός οικοδομήματος. Σημειωτέον, στο οικόπεδο υπήρχε ογκώδης υδροφόρος ορίζοντας που οδηγούσε στον Πεδιαίο, στον οποίο έγινε άντληση. Εν γένει, δόθηκε σπουδαία μέριμνα στην μελέτη του έργου, θέλοντας να εξασφαλίσουμε τη μέγιστη αντοχή του, ακόμη και σε ακραίες καιρικές και περιβαλλοντικές συνθήκες. ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ-ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2023

Έχοντας ως γνώμονα τις επιταγές της βιωσιμότητας που ακολουθούν όλα τα σύγχρονα έργα, ποιες πρακτικές έχετε ακολουθήσει στο κατασκευαστικό σας έργο; Ιδιαίτερη προσοχή δόθηκε στα παραπροϊόντα των εκσκαφών, ώστε αυτά να αξιοποιηθούν με βιώσιμο τρόπο. Τα χώματα που ανασύρονται κατά τις εργασίες θα κρατηθούν για τις επιχωματώσεις, ενώ ένα μέρος αυτών θα χρησιμοποιηθούν σε άλλα έργα. Επιπλέον, τα πρανή που έχουν προκύψει από τις σκαπτικές εργασίες θα παραμείνουν ως πρανή και θα φυτευτούν ως συνέχεια του φυσικού περιβάλλοντος. Το γραφείο μας θέτει ως προτεραιότητα την κυκλική οικονομία και προασπίζεται τις αρχές της αειφορίας. Στο πλαίσιο του βιοκλιματικού σχεδιασμού, έχουν τοποθετηθεί στις οροφές φωτοβολταϊκά έκτασης 2.000τ.μ., ενώ οι σκιάσεις που δημιουργούν οι τρεις κτιριακοί όγκοι, συνδυαστικά με τα στοιχεία πρασίνου που βρίσκονται ολόγυρα, εξασφαλίζουν συνθήκες δροσιάς, μειώνοντας σημαντικά το κόστος ψύξης. Επίσης, η στήριξη του Μουσείου σε πυλώνες, επιτρέπει την ελεύθερη κυκλοφορία του αέρα, καθώς και την επικοινωνία των επισκεπτών με το φυσικό τοπίο. Με τις παραπάνω παρεμβάσεις, το κτίριο αναμένεται να αποκτήσει ενεργειακή κλάση Α+, γεγονός ιδιαίτερα πρωτοποριακό για τη συγκεκριμένη κατηγορία κτιρίων, τόσο για το ελληνικό όσο και για το κυπριακό κατασκευαστικό στερέωμα.

Ποιες προκλήσεις αντιμετωπίσατε στη μελέτη φωτισμού; Σύμφωνα με τις προδιαγραφές του διαγωνισμού, πρέπει στους εσωτερικούς χώρους να υπάρχει ελεγχόμενη διάτρηση του ηλιακού φωτός για την προστασία των εκθεμάτων. Έτσι η διάχυση του φυσικού φωτός επιτυγχάνεται με φεγγίτες, αλλά και με το ιδιόμορφο σχήμα των κτιριακών όγκων, που θυμίζουν εξωτερικά έργο τέχνης. Επιπλέον, περιμετρικά του κελύφους έχουν τοποθετηθεί θαμποί υαλοπίνακες, που περιορίζουν το ηλιακό αποτύπωμα.

CONSTRUCTION PHASE ARCHITECTURAL DESIGN: THEONI XANTHI XZA ARCHITECTS LLC LEAD ARCHITECT: THEONI XANTHI CONSULTANT ARCHITECT: THODORIS ANDROULAKIS ASSOCIATE ARCHITECTS: MARGARITA ZAKYNTHINOU XANTHI, GIORGOS LARIOS CONSULTANTS ARCHITECTURAL: FEREOS ARCHITECTS LLC – P. FEREOS ( Architect) STRUCTURAL: PENELIS CONSULTING ENGINEERS SA – G. PENELIS (Engineer on Record), ANDREAS EVRIPIDOU CIVIL ENGINEERS L.L.C. – A. EVRIPIDOU MECHANICAL: GEORGHIOU & ZEMBYLAS PARTNERS – Y. ZEMBYLAS ELECTRICAL: GEORGHIOU & ZEMBYLAS PARTNERS – P. YIALLOUROS MUSEUM CONCEPT: XZA ARCHITECTS MUSEOLOGY: ARCHER JOINT VENTURE P.S.O. T. TSOUKALAS, S. GALIKAS MUSEOGRAPHY: ARCHER JOINT VENTURE P.S.O. T. TSOUKALAS, S. GALIKAS, T. PEPTRAS

ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ-ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2023

GRAPHIC: POST-SPECTACULAR OFFICE – S. GALIKAS QUANTITIES SURVEY: G. RODITIS & PARTNERS – G. RODITIS ACOUSTIC: THETA ACOUSTICS LTD – T. ΝΙΑΟUΝΑΚIS SAFETY – HEALTH: FLOROS PANTELI ASSOCIATES L.L.C. – F. PANTELI LIGHTING: E. DEKO & ASSOCIATES – E. NTEKO WAY-FINDING: POST-SPECTACULAR OFFICE – S. GALIKAS TRAFFIC: DROMOS CONSULTING LTD – Κ. ZEKKOS HYDRAULICS: DROMOS CONSULTING LTD – Κ. ZEKKOS FIREFIGHTING: INT FIRE (CYPRUS) LTD – Dr S. SPIROU LANDSCAPE: LANDCO ΕΠΕ – Μ. KANTARTZIS LABORATORIES: E. VASILEIOU – PRELIMINARY DESIGN: Α. SAKELLARIOU SPECIAL GEOTECHNICS: Μ. KAVVADAS SECURITY BUILDING: ARION PLUS NATURAL LIGHTING: Α. TSAGKRASOULIS KITCHEN EQUIPMENT: XENEX – D. KALOGERIAS SHELL ENERGY PERFORMANCE: METABUILD AREA: 27.700 m² & 23.000 m² LANDSCAPE CLIENT: MINISTRY OF TRANSPORT, COMMUNICATIONS AND WORKS CONTRACTOR: CYFIELD JOINT VENTURE IACOVOU

15

M AT E R I A L I T Y & D E S I G N

Κουφώματα: Στην καρδιά του design και της ενεργειακής αναβάθμισης Κριτήρια επιλογής και σύγχρονες τάσεις

Τα κριτήρια επιλογής των κατάλληλων κουφωμάτων και οι τάσεις που επικρατούν στον σχεδιασμό τους. Σε τι διαφέρουν τα συμβατικά κουφώματα από τα ενεργειακά και κατά πόσο οι πιστοποιήσεις ενεργειακής απόδοσης λειτουργούν ως μοχλός πίεσης για την αναβάθμιση των κουφωμάτων; ΤΗΣ ΚΑΤΕΡΊΝΑΣ ΤΣΙΤΟΎΡΑ 16

ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ-ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2023

Η

πρόοδος δεν είναι παρά επανάσταση που γίνεται με φιλικό τρόπο, είχε πει κάποτε ο Βίκτωρ Ουγκώ και, αδιαμφισβήτητα, τα κουφώματα αλουμινίου συνιστούν μια πραγματική καινοτομία στην εξέλιξη των κτιρίων, καθώς συμβάλλουν καθοριστικά στη θωράκιση του κελύφους τους, την ενεργειακή αναβάθμιση αλλά και την αισθητική τους αρτιότητα. Επιτρέποντας την αύξηση του φυσικού φωτισμού και την άμεση επαφή με το εξωτερικό περιβάλλον, τα κουφώματα αλουμινίου ενισχύουν την αίσθηση ελευθερίας του χρήστη, επιδρώντας δραστικά στην ποιότητα της ζωής του, ενώ μειώνουν το ενεργειακό κόστος, βελτιώνουν τον εξαερισμό και αυξάνουν την ελκυστικότητά του χώρου, σε περίπτωση πώλησης ή ενοικίασής του . Διαχρονικά και δημοφιλή, όχι μόνο για το στυλ τους αλλά κυρίως για την αφθονία των επιλογών που προσφέρουν, εφαρμόζονται σε μπαλκονόπορτες, σήτες, ρολά, στόρια, παράθυρα, κουζινόπορτες, παντζούρια, στο εσωτερικό και στο εξωτερικό σπιτιών και εξωτερικών χώρων, συνιστώντας μια απολύτως αξιόπιστη επένδυση για τον χρήστη.

Τα σημεία υπεροχής των κουφωμάτων αλουμινίου

Εξαιτίας της αντοχής τους στο χαλάζι, τη βροχή, τη χιονόπτωση, τον δυνατό αέρα και την παρατεταμένη ζέστη, τα κουφώματα αλουμινίου ισοδυναμούν με μια ασπίδα προστασίας απέναντι σε εξωτερικούς παράγοντες, όπως είναι οι καιρικές συνθήκες και οι μεταβολές τους, που απειλούν το εσωτερικό του χώρου του χρήστη. Με 100% ανακυκλώσιμο υλικό, δεν φθείρονται, δεν γρατζουνίζονται και δεν καίγονται, ενώ λειτουργούν άριστα σε περιβάλλοντα με υψηλή υγρασία και σε σημεία όπου το παράθυρο βρίσκεται εκτεθειμένο στα φυσικά φαινόμενα. Επιπλέον, καθώς είναι ελαφριά, τα κουφώματα αλουμινίου έχουν άριστη εφαρμογή σε παλαιότερα κτίρια με στατικούς περιορισμούς, όπως, ασφαλώς, και σε μεγάλες επιφάνειες σύγχρονων κατασκευών. Παρέχουν ασφάλεια από τυχόν κλοπές και παραβιάσεις του χώρου και, ανάλογα με τις ανάγκες που καλούνται να εξυπηρετήσουν, δύνανται να υποστούν ποικίλες επιφανειακές κατεργασιές. Η ενεργειακή αποδοτικότητα των κουφωμάτων αλουμινίου δημιουργεί άριστες συνθήκες διαβίωσης, διευκολύνοντας, παράλληλα, και τη γρήγορη απόσβεση του αρχικού κόστους αγοράς τους. Η διάρκεια ζωής τους εκτείνεται στα 30-40 ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ-ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2023

χρόνια, ενώ, ακόμη και στις πιο ακραίες συνθήκες, δεν απαιτούνται τακτικές εργασίες για τη συντήρηση του χρώματός και των ιδιοτήτων τους. Αξιοσημείωτο είναι πως τα κουφώματα αλουμινίου διατίθεται σε μια μεγάλη γκάμα χρωμάτων και σχεδιάζονται σε διάφορα, εναρμονισμένα με τις αισθητικές απαιτήσεις της κάθε κατασκευής, στυλ.

Ενεργειακή αναβάθμιση, ασφάλεια και υψηλή αισθητική

Η επιλογή των κατάλληλων κουφωμάτων εξαρτάται από πολλούς παράγοντες όπως η αρχιτεκτονική σύνθεση, ο τύπος οικοδομής, οι κλιματολογικές συνθήκες, αλλά και περιορισμοί των πολεοδομικών κανονισμών της περιοχής, δηλώνει στο Architect ο Θανάσης Πολυζωίδης, Αρχιτέκτονας-Αρχιτέκτονας Τοπίου, Συνιδρυτής της ομάδας topio7. Πρόκειται για κρίσιμα βήματα που επηρεάζουν την άνεση, την ενεργειακή απόδοση και την αισθητική ενός χώρου, μας λέει η Γεωργία Πλάτσακου, Architect, Head of Construction στη GPS Design, που δεν παραλείπει να υπογραμμίσει τη σημαντικότητα της ενεργειακής απόδοσης. Όπως περιγράφει ο Θανάσης Πολυζωίδης, στα κύρια κριτήρια επιλογής των νέων κουφωμάτων, που συνιστούν παράλληλα και σημαντικούς παράγοντες για την αλλαγή των παλιών, συμπεριλαμβάνονται πρωτίστως θέματα που σχετίζονται με την ενεργειακή απόδοση και την εξοικονόμηση ενέργειας (θερμομόνωση, υδατοστεγάνωση, αεροδιαπερατότητα, ανεμοπίεση), την ηχομόνωση, την ασφάλεια – αντιδιάρρηξη και τη λειτουργικότητα. Η ενεργειακή αναβάθμιση του κτιρίου αποτελεί μείζονος σημασίας κριτήριο, επιτυγχάνοντας τη μείωση της απαιτούμενης κτιριακής ενέργειας και τις υψηλές επιδόσεις σε αντίξοες κλιματολο-

Ελένη Δικαίου, Civil Engineer M.Sc., PMP, Energy Efficiency Consultant, EUROPA PROFIL ΑΛΟΥΜΙΝΙΟ Α.Β.Ε.

Η επιλογή των κατάλληλων κουφωμάτων εξαρτάται από πολλούς παράγοντες όπως η αρχιτεκτονική σύνθεση, ο τύπος οικοδομής, οι κλιματολογικές συνθήκες, αλλά και περιορισμοί των πολεοδομικών κανονισμών της περιοχής 17

M AT E R I A L I T Y & D E S I G N

Γεωργία Πλάτσακου, Architect, Head of Construction, GPS Design

γικές συνθήκες, παρατηρεί η Σοφία Τρούπη, Civil Engineer – Engineering Consultant στη EUROPA PROFIL ΑΛΟΥΜΙΝΙΟ Α.Β.Ε. Τα κατάλληλα κουφώματα πρέπει να προσφέρουν αποτελεσματική μόνωση, συμβάλλοντας στην εξοικονόμηση ενέργειας και στη μείωση των ενεργειακών δαπανών, μας εξηγεί η Γεωργία Πλάτσακου, συμπληρώνοντας ως κύριο μέλημα και την ποιότητα των υλικών. Χρειάζεται να αντέχουν στις καιρικές συνθήκες και να διατηρούν την ανθεκτικότητά τους με τον χρόνο, τονίζει. Η ασφάλεια που παρέχουν τα αρχιτεκτονικά συστήματα αλουμινίου, η ηχομείωση, η λειτουργικότητα, η διάχυση του φυσικού φωτισμού καθώς και η ευεξία που προσφέρεται στους χρήστες, εντάσσονται στα καθοριστικά κριτήρια επιλογής μας λέει η Σοφία Τρουπή Κομβικό στοιχείο για τη βελτίωση του περιβάλλοντος και της ποιότητας ζωής των κατοίκων είναι η ισορροπία μεταξύ ενεργειακής απόδοσης, αισθητικής, οικονομικής βιωσιμότητας και ασφάλειας κατά την επιλογή και την αντικατάσταση κουφωμάτων, διευκρινίζει η Γεωργία Πλάτσακου. Μην παραλείπουμε να συνυπολογίσουμε και τον οικονομικό παράγοντα, αφού κάποιες φορές το υψηλό κόστος λειτουργεί ως τροχοπέδη, υπογραμμίζει ο Θανάσης Πολυζωίδης, προσθέτοντας, ωστόσο, πως πάντα θα πρέπει να συνυπολογίζονται τα μακροπρόθεσμα οφέλη που υπάρχουν στην οικονομία από την εξοικονόμηση ενέργειας.

Kαταλυτικής σημασίας ζητήματα για ένα αρχιτεκτονικό δημιούργημα είναι, επίσης, η αισθητική και ο σχεδιασμός, καθώς πρέπει να υπάρχει συμβατότητα με τον αρχιτεκτονικό σχεδιασμό και η 20

αισθητική των κουφωμάτων να ανταποκρίνεται στις αισθητικές προτιμήσεις του ιδιοκτήτη, περιγράφει η Γεωργία Πλάτσακου.

Έμφαση στον βιοκλιματικό σχεδιασμό και την αειφορία

Ο σχεδιασμός κουφωμάτων βρίσκεται σε συνεχή εξέλιξη, ανταποκρινόμενος στις σύγχρονες ανάγκες και τις αυξημένες προκλήσεις του περιβάλλοντος, δηλώνει η Γεωργία Πλάτσακου. «Παρατηρούνται σημαντικές τάσεις στον σχεδιασμό κουφωμάτων, με έμφαση στον βιοκλιματικό σχεδιασμό και την αειφορία» αναφέρει. Όπως σημειώνει, η αειφορία κυριαρχεί στον εκσυγχρονισμένο σχεδιασμό κουφωμάτων, καθώς η χρήση ανακυκλώσιμων υλικών και ενεργειακών αποδοτικά υλικών ανταποκρίνεται στην ανάγκη για προϊόντα με χαμηλό περιβαλλοντικό αποτύπωμα. «Ο βιοκλιματικός σχεδιασμός συνιστά κεντρικό πυλώνα των σύγχρονων τάσεων στον σχεδιασμό κουφωμάτων», σημειώνει υπογραμμίζοντας ως πρωτεύοντα σκοπό την αξιοποίηση των φυσικών κλιματολογικών συνθηκών για τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης. «Αυτό συνεπάγεται τη χρήση κουφωμάτων που επιτρέπουν τη μέγιστη είσοδο φυσικού φωτός και αερισμού, ενώ παράλληλα προστατεύουν από τις ακραίες καιρικές συνθήκες» διευκρινίζει. Η ένταξη τεχνολογίας, η χρήση βιώσιμων υλικών και η εξατομίκευση αναδεικνύουν τον σχεδιασμό κουφωμάτων ως κρίσιμο παράγοντα για τη δημιουργία περιβαλλοντικά υπεύθυνων και ευφάνταστων χώρων, καταλήγει η Γεωργία Πλάτσακου. ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ-ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2023

M AT E R I A L I T Y & D E S I G N

Ξεχωρίζουν, σε σχέση με τα συμβατικά κουφώματα, τα ενεργειακά

Θανάσης Πολυζωίδης, Αρχιτέκτονας-Αρχιτέκτονας Τοπίου, Συνιδρυτής, topio7

Τα ενεργειακά ή αλλιώς θερμοδιακοπτόμενα κουφώματα, σε σχέση με τα συμβατικά κουφώματα, διαφέρουν στην ύπαρξη ενός ειδικού θερμομονωτικού υλικού - του πολυαμίδιου- το οποίο είναι κακός αγωγός της θερμότητας και διαχωρίζει το εσωτερικό προφίλ του αλουμινίου από το εξωτερικό, προσφέροντας μέγιστη θερμομόνωση και ηχομόνωση, μας πληροφορεί ο Θανάσης Πολυζωίδης. Τα ενεργειακά κουφώματα διαθέτουν σύγχρονες διατάξεις στεγάνωσης και προσφέρουν μεγαλύτερο βαθμό ηχομόνωσης, θερμομόνωσης και συνεπώς εξοικονόμησης χρημάτων, συμπληρώνει. Επίσης, όπως αναφέρει, οι σύγχρονες κατασκευαστικές προδιαγραφές αποτελούν εγγύηση για τη μέγιστη αντιδιαρρηκτική προστασία, ενώ διακρίνονται από αντοχή και ανθεκτικότητα σε όλες τις κλιματολογικές συνθήκες και έχουν ελάχιστες ανάγκες συντήρησης. Συνολικά, τα ενεργειακά κουφώματα σχεδιάζονται για να παρέχουν βελτιωμένη ενεργειακή απόδοση και άνεση σε σύγκριση με τα συμβατικά κουφώματα, καταλήγει. Τα ενεργειακά κουφώματα αλουμινίου διαφέρουν ως προς τα τεχνικά τους χαρακτηριστικά (πλάτος πολυαμιδίων, πάχος υαλοπινάκων διπλών ή τριπλών, χρήση ελαστικών διπλής διέλασης κλπ), την καλύτερη ενεργειακή απόδοση που προσδίδουν στο κτίριο, έχοντας πολύ χαμηλότερο συντελεστή ¨θερμοπερατότητας¨ (Uf), τη μεγαλύτερη αντοχή τους σε ¨ανεμοπίεση¨, ¨αεροδιαπερατότητα¨ και ¨υδατοστεγανότητα, μας εξηγεί η Σοφία Τρούπη. Ακόμα, όπως συμπληρώνει, τα ενεργειακά κουφώματα αλουμινίου έχουν αυξημένο δείκτη ηχομείωσης, προσφέρουν μεγαλύτερη ασφάλεια λόγω της αντιδιαρρηκτικής ιδιότητας τους, σε σύγκριση με τα συμβατικά κουφώματα, αλλά και περισσότερες δυνατότητες και εφαρμογές

Παρατηρούνται οι τάσεις της μινιμαλιστικής γραφής στο σχεδιασμό κουφωμάτων και της μέγιστης οπτικής σύνδεσης με το εξωτερικό περιβάλλον, στα πλαίσια και του βιοφιλικού σχεδιασμού που προωθεί την επανένωση με τη φύση 22

σε σύνθετες κατασκευές (όπως: μεγάλα ανοίγματα, βαρύτερα κουφώματα, minimal κ.α). «Η ενεργειακή αναβάθμιση του κτιρίου αποτελεί στόχο Ευρωπαϊκό και Εθνικό εδώ και αρκετά χρόνια» μας λέει η Σοφία Τρούπη, υπογραμμίζοντας, όμως, πως «οι υπόλοιποι παράγοντες, όπως αναφέρθηκαν παραπάνω (αισθητική, ασφάλεια, λειτουργικότητα, ηχομείωση κλπ), είναι και αυτοί με την σειρά τους, αρκετά σημαντικοί ώστε να οδηγήσουν κάποιον ιδιοκτήτη κτιρίου στην απόφαση της αλλαγής των παλαιών του κουφωμάτων». Ο σχεδιασμός κουφωμάτων εξελίσσεται για να αντιμετωπίσει τις αυξημένες προκλήσεις της περιβαλλοντικής βιωσιμότητας, σχολιάζει η Γεωργία Πλάτσακου, τονίζοντας πως τα ενεργειακά κουφώματα ξεχωρίζουν με την προηγμένη θερμομόνωση, τη χρήση ενεργειακών υλικών και τα σύγχρονα συστήματα στεγανοποίησης. « Σε αντίθεση, τα συμβατικά κουφώματα ενδέχεται να παρουσιάζουν ανεπαρκή θερμομόνωση και περιορισμένες ενεργειακές επιδόσεις» προσθέτει.

Οι νέες τάσεις στον σχεδιασμό των κουφωμάτων

«Τα τελευταία έτη ο σχεδιασμός των κουφωμάτων βασίζεται στη μινιμαλιστική προσέγγιση επιτρέποντας στο φυσικό φως να διαχέεται στους χώρους του κτιρίου, ενώ, παράλληλα, προσφέρει ανεμπόδιστη θέα» δηλώνει η Ελένη Δικαίου, Civil Engineer M.Sc.,PMP, Energy Efficiency Consultant στη EUROPA PROFIL ΑΛΟΥΜΙΝΙΟ Α.Β.Ε. «Παρατηρούνται οι τάσεις της μινιμαλιστικής γραφής στο σχεδιασμό κουφωμάτων και της μέγιστης οπτικής σύνδεσης με το εξωτερικό περιβάλλον, στα πλαίσια και του βιοφιλικού σχεδιασμού που προωθεί την επανένωση με τη φύση» επιβεβαιώνει ο Θανάσης Πολυζωίδης, σημειώνοντας, ταυτόχρονα, πως η ανάπτυξη των συστημάτων πλέον είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την εξοικονόμηση ενέργειας, στοιχείο που εναρμονίζεται πλήρως με τις αρχές του βιοκλιματικού σχεδιασμού. Όλα τα παραπάνω συμβάλλουν στην ενίσχυση της βιωσιμότητας στην κατασκευή, αφού τόσο η αξιοποίηση του φυσικού φωτισμού όσο και η ενεργειακή συμπεριφορά του κτιρίου αποτελούν βασικές παραμέτρους αξιολόγησης, οι οποίες προσδίδουν πρόσθετη αξία μέσω των συστημάτων πιστοποίησης αειφορίας κτιρίων (LEED, BREEAM, DGNB) διαμορφώνοντας τη βαθμολογία του κτιρίου, στο πλαίσιο της βιώσιμης ανάπτυξης, αναφέρει. Ο βιοκλιματικός σχεδιασμός και η χρήση βιώσιμων υλικών συνιστούν βασικές τάσεις, ενώ η τεχνολογία ενεργειακών παραθύρων επισημαίνει τη σημασία της ενεργειακής απόδοσης στην ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ-ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2023

Σοφία Τρούπη, Civil Engineer – Engineering Consultant, EUROPA PROFIL ΑΛΟΥΜΙΝΙΟ Α.Β.Ε.

εποχή της κλιματικής αλλαγής, περιγράφει η Γεωργία Πλάτσακου. «Στο σχεδιασμό κουφωμάτων, η τάση που επικρατεί είναι η μείωση των ενεργειακών απωλειών και η αύξηση της ενεργειακής εξοικονόμησης, που συνδέεται άμεσα με τον παράγοντα του βιοκλιματικού σχεδιασμού και της αειφορίας» παρατηρεί ο Θανάσης Πολυζωίδης. «Στην κατεύθυνση αυτή η επιλογή των ενεργειακών κουφωμάτων συνιστά μια ανερχόμενη τάση που την προτιμά όλο και περισσότερος κόσμος» περιγράφει, υπογραμμίζοντας τον καθοριστικό ρόλο που έχουν διαδραματίσει οι πιστοποιήσεις ενεργειακής απόδοσης, όπως το LEED.

Μοχλός πίεσης για την αναβάθμιση των κουφωμάτων οι πιστοποιήσεις ενεργειακής απόδοσης

Οι πιστοποιήσεις ενεργειακής απόδοσης εξελίσσονται σε σημαντικό μοχλό για την αναβάθμιση των κουφωμάτων σε ένα αρχιτεκτονικό δημιούργημα, μας λέει η Γεωργία Πλάτσακου. Η ενεργειακή απόδοση των κουφωμάτων αποδεικνύεται καταλυτική για την μείωση των ενεργειακών απωλειών, τη βελτίωση τη θερμομόνωσης, καθώς και τη μείωση των ενεργειακών δαπανών, αναφέρει. Οι πιστοποιήσεις, όπως η ένδειξη ενεργειακής απόδοσης από αξιόλογους οργανισμούς, μπορούν να δώσουν στους καταναλωτές σαφή εικόνα της απόδοσης των κουφωμάτων, αποτελώντας ένα έμπρακτο κίνητρο για τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης ενός κτηρίου, μας εξηγεί. Όπως τονίζει, μάλιστα, σε πολλές περιπτώσεις, οι τοπικοί κανονισμοί απαιτούν την επίτευξη συγκεκριμένων επιπέδων ενεργειακής απόδοσης ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ-ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2023

για τα κτίρια. Οι πιστοποιήσεις δύνανται να βοηθήσουν τους αρχιτέκτονες να επιλέξουν και να ενσωματώσουν κουφώματα που πληρούν αυτές τις απαιτήσεις, διευκρινίζει. Οι πιστοποιήσεις ενεργειακής απόδοσης λειτουργούν ως μοχλός πίεσης για την αναβάθμιση των κουφωμάτων, καθώς σχετίζονται με την εξοικονόμηση ενέργειας, κάτι που πλέον καθίσταται υποχρεωτικό, με βάση και τις οδηγίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, περιγράφει ο Θανάσης Πολυζωίδης. Άμεσα συνυφασμένο με αυτό, είναι το γεγονός πως οι πιστοποιήσεις ενεργειακής απόδοσης συμβάλλουν καθοριστικά και στην αύξηση της αξίας ακινήτου, αφού τα νέα ενεργειακά κουφώματα αυξάνουν την τιμή μεταπώλησης ή ενοικίασης ενός διαμερίσματος, συμπληρώνει. Η ύπαρξη Πιστοποιητικού Ενεργειακής Απόδοσης αποτελεί συνήθη προϋπόθεση στην πλειοψηφία των κτιρίων, με σκοπό την πληροφόρηση κατά μήκος της αλυσίδας αξίας (επενδυτής, αρχιτέκτονας, κατασκευαστής, τελικός χρήστης) αναφορικά με την ενεργειακή απόδοση της κατασκευής, μας ενημερώνει η Ελένη Δικαίου. Αξίζει να σημειωθεί ότι η εξοικονόμηση ενέργειας διασυνδέεται όλο και συχνότερα με τη χρηματοδότηση του κτιρίου (Προγράμματα Εξοικονομώ), εμπλέκεται ήδη με τα πιστοποιημένα αειφόρα κτίρια (LEED), ενώ αναμένεται να αυξηθεί δραματικά η συσχέτιση της με τη βιώσιμη χρηματοδότηση μέσω των κριτηρίων ESG (Environmental, Social, Governance), προσθέτει. Υπό το πρίσμα της κλιματικής αλλαγής, τα παραπάνω νομοτελειακά οδηγούν στην επιτάχυνση αναβάθμισης των κουφωμάτων, με απώτερο στόχο την επίτευξη υψηλής ενεργειακής απόδοσης του κτιρίου για την εξασφάλιση της σχετικής χρηματοδότησης, καταλήγει.

23

COVER STORY

ARCUS Luxury Suites: Με ανανεωμένο αφήγημα που δεν ξεχνά το παρελθόν του Ολική ανακατασκευή από τους A&M Architects

Τα κατακόρυφα στοιχεία της νέας πρόσοψης, τα ρευστά όρια του εσωτερικού με το εξωτερικό και η interior ατμόσφαιρα προσκαλούν τον επισκέπτη σε έναν σύγχρονο φιλόξενο χώρο με έντονα συναισθήματα και αναμνήσεις. ΕΠΙΜΈΛΕΙΑ: ΓΙΆΝΝΗΣ ΠΙΣΠΙΡΊΓΚΟΣ 26

ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ-ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2023

Η

επικαιρότητα είναι γεμάτη από ανακαινίσεις ξενοδοχειακών χώρων σε όλη την Ελλάδα. Οι ξενοδοχειακές μονάδες, θέλοντας να επιτύχουν ένα μοντέρνο και θελκτικό περιβάλλον για τους πελάτες τους, ανακαινίζουν κατά καιρούς τους εσωτερικούς και εξωτερικούς τους χώρους, προσπαθώντας να παρέχουν μία μοναδική εμπειρία διαμονής. Κάθε χώρος θα πρέπει να έχει τον δικό του χαρακτήρα σχεδιαστικά, ενώ παράλληλα να εναρμονίζεται με το ευρύτερο design του κτιρίου. Τα επίπεδα φυσικού και τεχνητού φωτισμού, η διαμόρφωση του μπάνιου, οι χρωματικές αποχρώσεις στους τοίχους και στα έπιπλα, καθώς και η διαμόρφωση των εστιατορίων και των μπαρ, αποτελούν μερικά μόνο στοιχεία που επηρεάζουν το ύφος ενός ξενοδοχείου. Ωστόσο, αρκετές φορές απουσιάζει ίσως το σημαντικότερο στοιχείο μιας ανακατασκευής, που δεν είναι άλλο από την ανθρώπινη ιστορία. Οποιοδήποτε κτιριακό έργο, και δη αυτό που είναι άμεσα συνυφασμένο με τη φιλοξενία, πρέπει να διηγείται το δικό του αφήγημα, να προσφέρει τη ζεστασιά των αναμνήσεων, να είναι ένας αληθινός και ζωντανός χώρος, όχι μια απρόσωπη σύζευξη ύλης, χρωμάτων και φωτισμού. Καλώς ήρθατε, λοιπόν στο ανανεωμένο ARCUS Luxury Suites στην Κάρπαθο, ένα ξενοδοχείο που χάρη στις αρχιτεκτονικές επιλογές των A&M Architects αναδεικνύει την προσωπική ιστορία των ιδιοκτητών με τα χρώματα του Αιγαίου με μια σύγχρονη προσέγγιση.

ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ-ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2023

27

COVER STORY

ακολουθώντας ένα κυματοειδές χάραγμα που αναφέρεται άμεσα στο στοιχείο της θάλασσας. Η ποικιλία της πυκνότητάς τους και η ελαφρά μετατόπιση από όροφο σε όροφο συντελούν στην ενίσχυση της ψευδαίσθησης αυτής της εύθραυστης κίνησης. Οι βεράντες σχεδιάζονται με στόχο να ενισχύσουν τη γλυπτική ποιότητα των κατακόρυφων στοιχείων σε μια αρκετά γεωμετρική προσέγγιση με ανεξάρτητους όγκους που προεξέχουν από την πρόσοψη, εξασφαλίζοντας την ανεμπόδιστη θέα προς τη θάλασσα. Οι πλευρικές κατακόρυφες προβολές ενισχύουν την ιδιωτικότητα των κατοίκων του ξενοδοχείου, προσθέτοντας ένα επιπλέον επίπεδο αξίας στην εμπειρία του χρήστη.

Ο συμβολισμός της τοξωτής εισόδου

Διαφοροποιούμενο από το υπόλοιπο κτίριο, το επίπεδο του εδάφους σχηματίζει μια ενοποιημένη οριζόντια ζώνη, με διαφάνεια και άμεση οπτική επαφή μεταξύ των εσωτερικών και εξωτερικών χώρων. Τα όρια μεταξύ εσωτερικού και εξωτερικού γίνονται ρευστά, επιτρέποντας στο φυσικό φως να λουστεί τις λειτουργίες του ισογείου, δημιουργώντας χώρους που προσκαλούν σε εξερεύνηση. Η είσοδος προστατεύεται από ένα χαρακτηριστικό, τοξωτό προστατευτικό κάλυμμα, το οποίο, σε συνδυασμό με το όνομα του ξενοδοχείου, «ARCUS Luxury Suites», μεταδίδει ένα συμβολικό μήνυμα, καλώντας τον επισκέπτη να εισέλθει στο χώρο και να ανακαλύψει πώς το στοιχείο των τόξων έχει μεταβεί από την αρχική πρόσοψη του κτιρίου στο εσωτερικό του, με εντελώς νέο χαρακτήρα και φρέσκια προσέγγιση.

Η πρόσοψη σε… κίνηση

Τοποθετημένο κατά μήκος του παραθαλάσσιου δημοτικού δρόμου στα Πηγάδια της Καρπάθου, και απέχοντας μόλις 20 μέτρα από την ακτογραμμή, το νέο ξενοδοχείο «ARCUS Luxury Suites» ανοίγει και πάλι τις πόρτες του στους επισκέπτες επιδεικνύοντας μια ανεμπόδιστη θέα στη θάλασσα. Αρχικά κατασκευασμένο το 1990 ως ξενοδοχείο, το κτίριο έχει υποστεί μια ολοκληρωτική ανακαίνιση, τόσο εσωτερικά όσο και εξωτερικά, υιοθετώντας ένα νέο χαρακτήρα και ταυτότητα. Αρχικά χαρακτηριζόμενο από τα έντονα τοξωτά σχέδια που έφερε στην όψη, το κτίριο εκπέμπει πλέον μια φρέσκια αλλά διαχρονική αύρα, ευθυγραμμιζόμενη απρόσκοπτα με το ανανεωμένο αφήγημα του ξενοδοχείου. Η «ακατάστατη» δόμηση που καθορίζει το περιβάλλον στην τριγύρω περιοχή υπηρέτησε ως βάση για μια πιο γεωμετρική και δομημένη προσέγγιση, ενσωματώνοντας μια αίσθηση γαλήνης στο συνολικό τοπίο και το παράκτιο πρόσωπο. Κύριο στοιχείο της αρχιτεκτονικής σύνθεσης είναι η αίσθηση κίνησης που επιτυγχάνεται από τη νέα πρόσοψη. Αυτή η αίσθηση διατυπώνεται μέσω των κατακόρυφων στοιχείων που τρέχουν έξω από την πρόσοψη, 28

ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ-ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2023

Οικογενειακές αναμνήσεις και σπιτική ατμόσφαιρα

Με την επιθυμία των ιδιοκτητών για επανασύνδεση με τις πατροπαράδοτες ρίζες τους, η ανακατασκευή του ξενοδοχείου και η έναρξη ενός νέου εστιατορίου στο ισόγειο αντλούν έμπνευση από αγαπημένα αναμνηστικά και συναισθηματικές μνήμες του παρελθόντος και της ζωής τους στο εξωτερικό, μια συγκινητική περιπέτεια που διαπνέει το εσωτερικό με μια εκφραστική αίσθηση νοσταλγίας και σύγχρονης κομψότητας. Κάθε πτυχή του εσωτερικού σχεδιασμού φέρει σημασία, λειτουργώντας ως κανάλι για την έκφραση συναισθημάτων και φιλοδοξιών που συνδέονται με την έννοια της «επιστροφής στο πατρικό σπίτι». Εξισορροπώντας στοιχεία από την παρελθοντική εποχή με μια φρέσκια οπτική γωνία, ο σχεδιασμός αποτυπώνει με ευκολία την ουσία μίας vintage αισθητικής, χρησιμοποιώντας ζεστές ρετρό αποχρώσεις, κεραμικά πλακίδια που θυμίζουν το Αιγαίο Πέλαγος και επίπλωση που αποδίδει φόρο τιμής στην παραδοσιακή τέχνη. Η σύνθεση ζωντανών χρωμάτων, υφιστάμενων υλικών και λεπτών σχεδίων προάγει μια καλοδεχούμενη ατμόσφαιρα, που πλέκει ένα αφήγημα ρομαντισμού και φιλοξενίας. Από το γοητευτικό μπαρ διακοσμημένο με αποχρώσεις που αντανακλούν το Αιγαίο τοπίο έως τα δωμάτια των επισκεπτών σε κάθε όροφο, ένας εκκεντρικός αλλά συνεκτικός συνδυασμός μίας bohemian κομψότητας καταλαμβάνει την πρώτη θέση, προσδίδοντας γοητεία σε αυτή τη νέα αρχή.

Η ομάδα πίσω από το έργο Τίτλος: ARCUS Luxury Suites Τοποθεσία: Πηγάδια, Κάρπαθος Μέγεθος: 1.125 τ.μ. Αρχιτεκτονική μελέτη και σχεδίαση: Μιχάλης Μαυρολέων, Έστα Γεωργαλά, Γεώργιος Νοταράς, Λη Ζυγούρας, Ιωάννα Φλουρή, Αλέξανδρος Πασχαλούδης, Παντελής Τάτσος Εσωτερικός σχεδιασμός (Interior design): Ολίβια Στάθη, Αθηνά Μητροπούλου, Αθηνά Μωραΐτη Ηλεκτρομηχανολογική μελέτη (MEP): Σωτήρης Παντελιάδης, Μάριος Κακλαμάνος 3D Visuals: Κατερίνα Παπαμιχάλη, Παναγιώτης Μπερδούσης, Κωνσταντίνος Μαρούλας, Ξένια Λιώδη Γραφικά: Φανή Φωταράκη Project Management: Θεοχάρης Σταματιάδης, Μανόλης Ματθαίος, Μάριος Κακλαμάνος, Σωτήρης Θεοδώρου, Ευδοκία Τσάνταλη, Μαρία Καραγιάννη

ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ-ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2023

29

CASE STUDY

Σχεδιάζοντας λειτουργικά και αισθητικά τον νέο σταθμό μετρό «Eυαγγελισμός» Η πρόταση που κέρδισε τον ανοιχτό αρχιτεκτονικό διαγωνισμό ιδεών Η αρχιτεκτονική πρόταση του γραφείου Sparch δίνει βαρύτητα στον αστικό και βιοκλιματικό σχεδιασμό, ενώ παράλληλα εστιάζει στην ευεξία των χρηστών. ΕΠΙΜΈΛΕΙΑ: ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΑΤΣΙΜΙΛΗΣ 30

ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ-ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2023

ρότητά του να επιλυθεί λειτουργικά και αισθητικά ως σύγχρονος κόμβος σύνδεσης και μετεπιβίβασης δυο γραμμών, της γραμμής 3 και της νέας γραμμής 4 του μετρό. Η έντονη κινητικότητα και η σύνδεση του χώρου με εμβληματικούς προορισμούς, με διαδρομές και στάσεις τόσο κάτω από τη γη, όσο και υπέργεια, συνθέτουν το νήμα της συνολικής προσέγγισης.

Κόμβος συνάντησης δύο «κόσμων»

Στόχος του διαγωνισμού και αυτό που επιχειρεί η πρόταση των Sparch Architects για το «μετά» είναι μια συνολική διαχείριση του αστικού περιβάλλοντος. Ενδεικτικά, προβλέπεται η οργάνωση της πλατείας και της επίγειας σύνδεσης των δυο γραμμών με το ελάχιστο αποτύπωμα κατασκευών και σκληρού δαπέδου, η διατήρηση και η προσεκτική αναβάθμιση του φυσικού συστήματος και η ενίσχυση της ήπιας κινητικότητας. Αναμφίβολα, κεντρική ιδέα της συνολικής προσέγγισης είναι ο άνθρωπος και η κινητοποίηση των αισθήσεών του. Η πρόταση επιχειρεί να συνδέσει το δημόσιο χώρο που βρίσκεται κάτω από την γη, τους χώρους μετεπιβίβασης, με αυτό που βρίσκεται πάνω από τη γη, το πάρκο. Για αυτή την ώσμωση, η αρχιτεκτονική προσέγγιση χρησιμοποιεί τη γεωμετρία, το φυσικό φως, τις λιτές χαράξεις, το πράσινο, το νερό και την τέχνη. Επιθυμία του γραφείου είναι η καθημερινή διαδικασία μετάβασης, ανάδυσης ή κατάδυσης, στάσης, ή χαλάρωσης, να μετατραπεί σε ενδιαφέρουσα αστική εμπειρία.

Ομάδα Μελέτης

Τ

ο πρώτο βραβείο στον Ανοιχτό Αρχιτεκτονικό Διαγωνισμό Ιδεών για την ανάπλαση του κοινόχρηστου χώρου της ευρύτερης περιοχής του νέου σταθμού Μετρό «Eυαγγελισμός», κέρδισε το γραφείο Sparch. Σύμφωνα με τη σχετική προκήρυξη, αντικείμενο του διαγωνισμού ήταν η αναδιαμόρφωση του χώρου γύρω από τον νέο σταθμό, λαμβάνοντας υπόψη πιθανές διαπλατύνσεις πεζοδρομίων, πεζοδρομήσεις οδών και άλλες ήπιες κυκλοφοριακές ρυθμίσεις, τοπικού χαρακτήρα. Στόχος είναι να διαμορφωθεί ένας σύγχρονος και λειτουργικός χώρος, που θα διευκολύνει τις καθημερινές μετακινήσεις των πολιτών, ενώ παράλληλα θα εναρμονίζεται με το υφιστάμενο αστικό περιβάλλον. Ιδιαίτερη βαρύτητα δόθηκε στον βιοκλιματικό σχεδιασμό -χρησιμποποιώντας φιλικά προς το περιβάλλον υλικάμε στόχο το έργο να συμβάλει στην περιβαλλοντική αναβάθμιση της περιοχής.

Τα χαρακτηριστικά που διέπουν τον σχεδιασμό

Όπως μας αναφέρουν οι αρχιτέκτονες του γραφείου Sparch, για να σχεδιαστεί η ανάπλαση του χώρου, αλλά και της ευρύτερης περιοχής του νέου σταθμού Μετρό «Eυαγγελισμός», σύμφωνα με την προκήρυξη του διαγωνισμού, λήφθηκε υπόψη ο διττός χαρακτήρας της περιοχής: ο ιστορικός χαρακτήρας του πάρκου Ριζάρη, η κεντρική του θέση στον αστικό ιστό, η σύνδεσή του με κτίρια και τόπους πολιτιστικού ενδιαφέροντος, αλλά και η ιδιαιτεΝΟΕΜΒΡΙΟΣ-ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2023

Αρχιτέκτονας Μηχανικός: ΜΟΡΦΩ ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟΥ| MP SPARCH architects Συνεργάτες ΜP SPARCH architects: Γιώργος Παπανικολάου, Παναγιώτα Λιάκου, Ευγενία Μαλάμογλου, Φωτεινή Ντέκα, Qussai Zeit Σύμβουλος: ΡΕΝΑ ΣΑΚΕΛΛΑΡΙΔΟΥ| RS SPARCH Αρχιτέκτονας Τοπίου: Δρ. Ζωή Καρακινάρη | Ztopos Συνεργάτες Ztopos: Χρύσα Πολύζου, Νένα Σιδηροπούλου, Hanna Khrystoforova Μηχανικός Πολεοδόμος / Χωροτάκτης: Γιαννακού Αθηνά, Αρχιτέκτων Μηχ., Δρ. Χωροτάκτης-Πολεοδόμος Σαλάτα Κωνσταντίνα-Δήμητρα, Δρ. Μηχανικός Χωροταξίας και Ανάπτυξης Συγκοινωνιολόγος Μηχανικός: Δρ. Αλέξανδρος A. Σδουκόπουλος

Ομάδα Συνεργατών Πολιτικός Μηχανικός: ΠΑΓΩΝΗΣ – ΠΟΛΥΧΡΟΝΟΠΟΥΛΟΣ – ΚΙΝΑΤΟΣ Ε.Ε. Μηχανολόγος Μηχανικός: Γεώργιος Γαρτζούνης Πολιτικός Μηχανικός (Μελέτη Υδραυλικών Έργων): Μάρθα – Λητώ Στεργιούλη Περιβαλλοντολόγος: Δρ. Ευθύμιος Μουτσάκης Γεωπόνος: Αθανασία Κικίδου, Γεωπόνος Αρχιτέκτων τοπίου MLA

31

M AT E R I A L I T Y A N D D E S I G N

O ρόλος των χρωμάτων στο σύγχρονο design Η συμβολή των αποχρώσεων στη δημιουργία λειτουργικών και καλαίσθητων χώρων

Τα χρώματα αποτελούν βασικό κομμάτι του αρχιτεκτονικού σχεδιασμού, διότι επηρεάζουν το αισθητικό αποτέλεσμα ενός κτιρίου, αλλά και σε μεγάλο βαθμό την ψυχολογία των χρηστών του. ΤΟΥ ΓΙΩΡΓΟΥ ΚΑΤΣΙΜΙΛΗ 32

ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ-ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2023

Τ

ο χρώμα είναι αναπόσπαστο στοιχείο ενός κτιρίου, καθώς αποτελεί ένα από τα βασικά χαρακτηριστικά που συνθέτουν την ταυτότητά του. Δεν αποτελεί μόνο έναν παράγοντα που διαμορφώνει το τελικό αισθητικό αποτέλεσμα, αλλά επηρεάζει σε σημαντικό βαθμό τη ψυχολογία των χρηστών και τη λειτουργικότητα των χώρων. Από τα αρχαία χρόνια, οι αρχιτέκτονες έδιναν πάντοτε μεγάλη βαρύτητα στην επιλογή των αποχρώσεων, θέλοντας να δημιουργήσουν ένα ισορροπημένο και ευχάριστο περιβάλλον εντός και εκτός του κτιρίου. Σήμερα, που ο σχεδιασμός θέτει ως επίκεντρο τον άνθρωπο και την βελτίωση της ποιότητας ζωής του, τόσο κατά την παραμονή του στην εργασία όσο και στην ιδιωτική του κατοικία, το χρώμα κατέχει καθοριστικό ρόλο στο design οποιασδήποτε κατασκευής.

H επίδραση των χρωμάτων στον σχεδιασμό

Πιο αναλυτικά, στο εξωτερικό κέλυφος οι αποχρώσεις μπορούν να αναδείξουν τις αρχιτεκτονικές γραμμές και να επηρεάσουν το ύφος ενός κτιρίου. Έτσι, ένα έργο που βασίζεται στο λευκό προβάλλει καθαρότητα και κομψότητα, ενώ ένα άλλο που έχει εντονότερα χρώματα φαίνεται πιο ζωηρό και καθίσταται σαφώς πιο ευδιάκριτο μέσα στον αστικό ιστό. Ανάλογα με το συναίσθημα που θέλει να πετύχει ο αρχιτέκτονας, συνυπολογίζοντας τη χρήση του οικοδομήματος και το γούστο του πελάτη του, επιλέγει τις κατάλληλες αποχρώσεις. Κτίρια τα οποία προορίζονται για καταστήματα ή ξενοδοχεία είναι

εύλογο να έχουν πιο έντονους χρωματισμούς που τραβούν το βλέμμα των περαστικών, ενώ οι κατοικίες να έχουν πιο ήπιες αποχρώσεις που προκαλούν χαλάρωση και ηρεμία. Αντίστοιχα, η επιλογή των χρωμάτων επηρεάζει την ατμόσφαιρα και σε μεγάλο βαθμό τη χρήση των εσωτερικών χώρων. Οι αποχρώσεις ασκούν σημαντική επίδραση στην ψυχολογία των ανθρώπων και μπορούν να επιφέρουν χαλάρωση, ευεξία και ενέργεια, αν συνδυαστούν σωστά. Συνεπώς, είναι απαραίτητο στο εργασιακό περιβάλλον και στους χώρους έντονης δραστηριότητας να χρησιμοποιούνται ζωηρά χρώματα που αυξάνουν την παραγωγικότητα των ατόμων, ενώ σε χώρους όπως είναι η κρεβατοκάμαρα και το σαλόνι, να προτιμώνται ήπια χρώματα που προκαλούν ηρεμία και ξεκούραση. Επιπλέον, η εναλλαγή των αποχρώσεων μέσα σε έναν ενιαίο χώρο μπορεί να προσδιορίσει πιο αποτελεσματικά τις επιμέρους ζώνες από τις οποίες αποτελείται, κάνοντας πιο κατανοητό και οργανωμένο το εσωτερικό περιβάλλον. Το χρώμα μπορεί να αλλάξει τον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβανόμαστε ένα αντικείμενο, στοιχείο το οποίο το εκμεταλλεύονται στο έπακρο οι αρχιτέκτονες και οι designers, προκειμένου να υλοποιήσουν καλαίσθητα έργα. Ο φωτισμός και η ένταση των αποχρώσεων μπορούν να επηρεάσουν τη γεωμετρία και τον όγκο ενός χώρου, κάνοντας τον να φαίνεται μεγαλύτερος από ότι είναι στην πραγματικότητα. Η πρακτική αυτή εφαρμόζεται και στις προσόψεις, ώστε αυτές να φαίνονται πιο επιβλητικές και μεγαλοπρεπείς.

Airbnb διαμέρισμα στη Ζωγράφου / Decork Design Studio

Ένα διαμέρισμα στο κέντρο της περιοχής του Ζωγράφου, διαμορφώθηκε σε κατοικία βραχυχρόνιας μίσθωσης. Η μελέτη βασίστηκε στη διατήρηση και την αξιοποίηση κάποιον επίπλων και μουσικών οργάνων που προϋπήρχαν στην κατοικία, αλλά με πιο σύγχρονη ματιά. Στόχος αυτής της μελέτης δεν ήταν να κατασκευαστεί απλά ένας ακόμα bnb χώρος, αλλά ο χρήστης που θα το επιλέξει, να νιώσει μια συνολική εμπειρία στη διαμονή του. Κατά την άφιξή του να βρει έναν φιλικό και οικείο χώρο φιλοξενίας, με πληθώρα χρωμάτων και αντιθέσεων και όχι έναν ψυχρό και ουδέτερο χώρο. Για να επιτευχθεί αυτό, σημαντικό ρόλο παίζει το χρώμα. Τα διαφορετικά χρώματα στους τοίχους οριοθέτησαν τις διαφορετικές λειτουργίες στον χώρο, αλλά ταυτόχρονα δίνουν ερεθίσματα ως προς τη διάθεση του χρήστη για το κάθε δωμάτιο. Ουσιαστικά κάθε χώρος έχει διαφορετικό χρώμα, με κριτήριο τη διάθεση που θέλουμε να βγάλει στον επισκέπτη. Συγκεκριμένα, έχει χρησιμοποιηθεί το μπλε στα υπνοδωμάτια για να αποπνέει γαλήνη, το πράσινο στο καθιστικό για ηρεμία και επαφή με τη φύση, και τέλος η τερακότα στην τραπεζαρία, η οποία προσδίδει ενέργεια και να ανοίγει την όρεξη. Όλοι οι υπόλοιποι τοίχοι έχουν ουδέτερους τόνους. Οι συνδυασμοί ψυχρών και θερμών χρωμάτων στο σύνολο της κατοικίας, στην τοιχοποιία και στη επίπλωση, δίνουν μια αρμονία στον χώρο.

ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ-ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2023

33

M AT E R I A L I T Y A N D D E S I G N Villa Ines / Mutiny Architecture & Design Στη βόρεια Κέρκυρα, στην ανατολική πλευρά του νησιού, βρίσκεται ο παραθαλάσσιος οικισμός του Αγίου Στεφάνου. Εκεί, σε αυτό το ήσυχο κομμάτι του κοσμοπολίτικου νησιού του Ιονίου, δημιουργήθηκε από τη Mutiny architecture & design η Villa Ines, ένα κτιριακό συγκρότημα που σκοπό είχε την αρμονική ένταξη στο κερκυραϊκό τοπίο, τη χρήση παραδοσιακών υλικών και την ανάδειξη των εκλεκτικών συγγενειών και επιρροών με άλλα ρεύματα της Μεσογειακής αρχιτεκτονικής. Η μελέτη στόχο είχε την αποκατάσταση ενός παλαιού διώροφου κτιρίου με περιμετρική τοιχοποιία από λιθοδομή, μαζί με την ταυτόχρονη επέκτασή του, και επιπλέον την κατασκευή ενός νέου ανεξάρτητου ισόγειου ξενώνα. Μεταξύ τους παρεμβάλλεται το στοιχείο της ξύλινης πέργκολας, που λειτουργεί ως συνδετικός κρίκος των δύο κτιριακών όγκων, στηρίζεται εν μέρη στο σώμα των δύο κτιρίων και συνθετικά αναπτύσσεται σε ορθοκανονικό κάναβο, που ορίζει το ρυθμό των κινήσεων στους υπαίθριους χώρους. Για την αισθητική ολοκλήρωση των όψεων, η χρήση της φυσικής βαφής με Κουρασάνι LavaPaint της ΠΡΟΛΑΤ προκρίθηκε ως μια εξαιρετική επιλογή για την πλαισίωσή των φυσικών τοπικών υλικών, του ξύλου και της Κερκυραϊκής πέτρας. Η χρήση της αφενός αποτελεί βιοκλιματική λύση, καθώς πρόκειται για ανόργανη βαφή, βασισμένη στο κεραμάλευρο, το κουρασάνι και τη θηραϊκή γη, αφετέρου έδωσε ιδιαίτερο χαρακτήρα και αισθητική στις όψεις με την υφή της, τους γήινους τόνους και τα «νερά» που διαμορφώθηκαν κατά την εφαρμογή της με τη χρήση σπάτουλας.

10 Urban Rooftop / Styling: Stones And Walls

Τοποθετημένο στην καρδιάς της Αθήνας, το 10 Urban Rooftop είναι ένα πραγματικό αστικό καταφύγιο. Με θέα στην εμβληματική Ακρόπολη και τον μαγευτικό λόφο του Λυκαβηττού, αυτό το εντυπωσιακό έργο στον τελευταίο όροφο προσφέρει απαράμιλλη θέα 360 μοιρών στον ιστορικό ορίζοντα της πόλης. Στην καρδιά αυτού του όμορφου rooftop, βρίσκεται ένα εκπληκτικό χαρακτηριστικό, μια πισίνα που καλεί τους επισκέπτες να χαλαρώσουν με στυλ. Αυτή η όαση, συνδυάζει άψογα τους ρόλους ενός pool bar και ενός εστιατορίου, δημιουργώντας ένα περιβάλλον που αποτελεί την επιτομή της πολυτελούς αναψυχής. Καθώς οι επισκέπτες απολαμβάνουν την κομψή ατμόσφαιρα,

34

θα βρεθούν περιτριγυρισμένοι από πλούσια τροπικά φυτά και πράσινες λεπτομέρειες που τους μεταφέρουν σε έναν μακρινό παράδεισο. Η αισθητική αλληλεπίδραση των υλικών είναι θαύμα: το μάρμαρο Pocahontas συνδυάζεται αρμονικά με το τηνιακό πράσινο μάρμαρο, ενώ το ξύλο συνδυάζεται με πλακάκια με υφή μπαμπού. Η πληθωρική χρήση πρασίνου ενισχύει την τροπική ατμόσφαιρα, με τις μπανανιές και την εντυπωσιακή Στρελίτζια να κάνουν γνωστή την παρουσία τους σε όλη την ταράτσα. Στην καρδιά της Αθήνας, όπου η αρχαία ιστορία και η σύγχρονη ζωντάνια συγκλίνουν, το 10 Urban Rooftop στέκεται ως απόδειξη της ικανότητας της πόλης να συνδυάζει το παλιό με το νέο. Δεν είναι απλώς μια ταράτσα. Είναι ένας προορισμός που ορίζει τη σύγχρονη αθηναϊκή κομψότητα και στυλ, ένα μέρος όπου κάθε στιγμή μοιάζει με μια πολυτελή απόδραση σε έναν τροπικό παράδεισο. ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ-ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2023

Boutique Hotel / DNE Architects

Το Boutique Hotel βρίσκεται στην καρδιά της Μάνης στην Πελοπόννησο και μεταμορφώνεται, αποκαλύπτοντας τα πρόσφατα ανακαινισμένα δωμάτιά του, τα οποία έχουν σχεδιαστεί από τους DNE Architects. Τοποθετημένο στο Νέο Οίτυλο, το ξενοδοχείο καταλαμβάνει μια εξαιρετική τοποθεσία, προσφέροντας απαράμιλλη θέα στο βουνό και τη θάλασσα της Μάνης. Η ολοκληρωμένη ανακαίνιση των εσωτερικών χώρων των δωματίων επιδιώκει μια αρμονική ανάμειξη γήινων αποχρώσεων από φυσικά υλικά τοπικής προέλευσης, αυθεντικά υλικά και ξεχωριστά παραδοσιακά μοτίβα της περιοχής. Χρησιμοποιήθηκαν ασβεστόχρωματα, τα οποία είναι φυσικά χρώματα με βάση τον ασβέστη, τα ορυκτά και το νερό, κατάλληλα για εσωτερικές και εξωτερικές επιφάνειες. Το χρώμα

στους τοίχους, αποκτά μια ιδιαίτερη υφή που προσδίδει βάθος και χαρακτήρα στον χώρο, αναδεικνύοντας την αυθεντικότητά του και προσφέροντας μία αισθητική και μία ποιότητα, η οποία παραμένει αναλλοίωτη στο χρόνο. Εμπνευσμένο από τον γαλήνιο τοπίο και την άγρια ομορφιά της περιβάλλουσας θάλασσας, τα ανακαινισμένα δωμάτια μετατρέπονται σε χώρους ανάπαυσης, επιτρέποντας στους επισκέπτες να χαλαρώσουν σε μια ατμόσφαιρα ηρεμίας. Η αφαιρετική προσέγγιση σε συνδυασμό με την προσεκτική επιλογή επίπλων και διακοσμητικών στοιχείων, δημιουργεί μια αίσθηση χωρικής πολυτέλειας, προσκαλώντας τους επισκέπτες να βιώσουν ένα περιβάλλον κομψής απλότητας. Κάθε στοιχείο των δωματίων έχει επιλεγεί με προσοχή για να εναρμονίζεται με την συνολική αισθητική του ξενοδοχείου και να βελτιώσει τη συνολική εμπειρία των επισκεπτών. Από τα προσεκτικά κατασκευασμένα έπιπλα που ενσωματώνονται αρμονικά με τις οργανικές υφές του χώρου, μέχρι τα έργα τέχνης που διακοσμούν τους τοίχους, κάθε λεπτομέρεια δημιουργεί ένα συνολικό και φιλόξενο περιβάλλον.

Xanthi Polis City Center Luxury Suites / MNK Design Studio

Το χρώμα αποτελεί βασικό συνθετικό εργαλείο στην αρχιτεκτονική δημιουργία, έχοντας τη δυναμική να επηρεάσει το αποτέλεσμα σε μεγάλο βαθμό, τόσο στην αισθητική του χώρου όσο και στην διάθεση του χρήστη στον οποίο αναφέρεται. Στο συγκεκριμένο project στην Ξάνθη, σχετικά με τη διαμόρφωση των διαμερισμάτων του “Xanthi Polis City Center Luxury Suites”, επιλέχθηκαν διαφορετικά χρώματα σε κάθε διαμέρισμα, με κοινό γνώμονα τη δημιουργία της αίσθησης φιλοξενίας σε πρώτο επίπεδο και της ηρεμίας σε δεύτερο επίπεδο, που αρμόζει σε έναν επαγγελματικό χώρο διαμονής. Όπως έχει αποδειχθεί τα χρώματα δημιουργούν συναισθήματα. Έτσι και οι χώροι που διαμορφώθηκαν, στόχο έχουν να συντελέσουν στην αίσθηση της χαλάρωσης στο πλαίσιο της φιλοξενίας. Για το λόγο αυτό, επιλέχθηκαν μπλε και πράσινες αποχρώσεις. Οι τόνοι του μπλε προκαλούν ηρεμία και του πράσινου ευεξία και χαλάρωση. Είναι και τα δύο αυτά χρώματα άμεσα συνδεδεμένα με τη φύση και στους συγκεκριμένους χώρους συμπληρώνουν άρτια την παρουσία του ξύλου, που κυριαρχεί μέσω των επίπλων και των ξύλινων επενδύσεων.

ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ-ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2023

35

UPCOMING ARCHITECTURAL PROJECT

Ένα ξενοδοχειακό πρότζεκτ αρχιτεκτονικής και επενδυτικής στρατηγικής Στη Σαντορίνη, από την εταιρεία Morphó Hotel Design

Η περίπτωση του συγκεκριμένου έργου επιβεβαιώνει τη μεγάλη και κομβική σημασία που διαδραματίζει η κατάρτιση και εξειδίκευση των συνεργατών ενός αρχιτεκτονικού γραφείου. ΕΠΙΜΈΛΕΙΑ: ΓΙΆΝΝΗΣ ΠΙΣΠΙΡΊΓΚΟΣ

36

ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ-ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2023

O

σχεδιασμός ενός ξενοδοχείου δεν περιορίζεται μόνο στα σχέδια που πρέπει να εκπονήσει ο αρχιτέκτονας. Πολλές φορές πρέπει, έχοντας πρώτα ενστερνιστεί το όραμα του ιδιοκτήτη, να τον ενημερώσει για τον καλύτερο τρόπο υλοποίησης της ιδέας του και από την οπτική του επενδυτή, προκειμένου το έργο να αποτελέσει μια βιώσιμη επένδυση μακροπρόθεσμα. Αυτή είναι και η περίπτωση του νέου ξενοδοχειακού πρότζεκτ της εταιρείας Morphó Hotel Design στη Σαντορίνη.

Η λύση για περισσότερη δόμηση

«Η ιστορία του συγκεκριμένου project ξεκίνησε όταν ο πελάτης είχε έρθει στα γραφεία μας και συζητάγαμε για το έργο του αρχικά θέλοντας να μας αναθέσει την έκδοση της οικοδομικής άδειας που αφορούσε την εκμετάλλευση του ενός εκ των δύο οικοπέδων που είχε στην κατοχή του», αναφέρει στο Architect η Μαρία Καλεγιώργη, Project Manager της εταιρείας Morphó. Γνωρίζοντας ότι έχει δύο οικόπεδα, εντός και εκτός οικισμού, είχε σαν δεδομένο ότι δεν παράγουν αρκετή δόμηση, οπότε η κατεύθυνση που του είχε δοθεί από άλλα γραφεία ήταν να κάνει δύο ξενοδοχειακές μονάδες συνολικής δόμησης 1.500 τ.μ., συνεπώς δύο οικοδομικές άδειες, δύο reception, δύο εστιατόρια… «Εν ολίγοις, όλα διπλά και κάπως περιορισμένα σε δυναμικότητα λόγω της μη επαρκούς παραγόμενης δόμησης», σημειώνει. Στη συνέχεια, ακολούθησαν συζητήσεις με τη συνεργαζόμενη ομάδα των μηχανικών της εταιρείας και η Morphó Hotel Design επανήλθε με δύο αντιπροτάσεις ως προς τον βέλτιστο τρόπο που θα μπορούσε να αξιοποιήσει τα οικόπεδα. «Αυτό που πραγματικά αξίζει να σημειωθεί είναι το πόσο σημαντικό είναι οι άνθρωποι που επιλέγουμε να συνεργαστούμε να είναι σαφώς καταρτισμένοι και έμπειροι», τονίζει η κυρία Καλεγιώργη. Η εταιρεία Morphó Hotel Design πρότεινε στον πελάτη αρχικά να γίνει συνένωση των οικοπέδων και συνεπώς να πορευτεί το πρότζεκτ με μία οικοδομική άδεια, καθιστώντας τα εκτός σχεδίου κομμάτια άρτια, άρα εκμεταλλεύσιμα ως προς τη δόμηση. «Ουσιαστικά με αυτή την προσέγγιση εξασφαλίσαμε επιπρόσθετα 1000 τ.μ. δόμησης σε μία οικοδομική άδεια και άρα πολλά περισσότερα τετραγωνικά εκμετάλλευσης σε χώρους φιλοξενίας (δωματίων)», αναφέρει χαρακτηριστικά η Project Manager της εταιρείας, συμπληρώνοντας: «Μιλάμε για μια εντελώς διαφορετική επιχειρηματική ευχέρεια που μέχρι πρότινος δεν γνώριζε πως είχε και πόσο μάλλον ότι ήταν σε θέση να αξιοποιήσει με τα ίδια οικόπεδα».

Brand βγαλμένο από τη φύση

Αυτή η προσέγγιση οδήγησε σε ένα εντυπωσιακό Conceptual Design και Branding, ενσωματώνοντας τη μοναδική μορφολογία της θέσης στην αρχιτεκτονική μελέτη. Καθώς στο οικόπεδο υφίσταται μια υποτυπώδης διαδρομή όπου διέρχονται γαϊδουράκια, το Branding βασίστηκε σε αυτή την συνθήκη και τόσο στο Brand name όσο και στο Logo του ξενοδοχείου ενσωματώθηκε ως όνος, την αρχαία ελληνική ονομασία του θηλαστικού. Η διαδικασία προχώρησε στην ανάπτυξη μιας πολύπλευρης αρχιτεκτονικής μελέτης και τοποθέτησης, λαμβάνοντας υπόψη τις ξεχωριστές προκλήσεις του εδάφους στη Σαντορίνη. Η έντονη αναγνώριση της φυσικής ομορφιάς του τόπου αντανακλάται στον σχεδιασμό, προσφέροντας άνεση, πολυτέλεια και ανεμπόδιστες θέες στα δωμάτια. Ως προς τους κοινόχρηστους χώρους, λόγω της έντονης κλίσης του φυσικού εδάφους, οι όγκοι τοποθετήθηκαν σε διαφορετικές

ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ-ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2023

στάθμες εν είδει υπόσκαφων κτιρίων δημιουργώντας μια κατακόρυφη κίνηση με διάσπαρτες υπαίθριες συνδέσεις. Κάθε στάθμη εξυπηρετούσε και μια διαφορετική λειτουργία, η οποία παράλληλα εκτονωνόταν και στον αντίστοιχο υπαίθριο χώρο, με κεντρικό στοιχείο σχεδιασμού το υδάτινο στοιχείο, όπου ανακυκλώνεται από μέσα προς τα έξω.

Minimal κομψότητα, αντιθέσεις στην υλικότητα

Στην αρχιτεκτονική πρόταση εντάχθηκαν ποικίλοι τύποι δωματίων προσφέροντας εύρος ανέσεων και επιλογών, ενώ στο design κυριάρχησαν λιτές γραμμές που υπογραμμίζουν την κομψότητα και την πολυτέλεια. Επιλέχθηκε η εφαρμογή τσιμεντοκονίας και terrazzo στις κύριες μεγάλες επιφάνειες καθώς και η ένταξη της μαύρης πέτρας, του μετάλλου και του ξύλου, τα οποία προσέδωσαν την επιθυμητή αίσθηση αντιθέσεων στις υφές των χώρων. Καθώς ο στόχος ήταν και η μέγιστη προσφορά παροχών, στον σχεδιασμό προδιαγράφηκε αίθουσα Luxury Spa και Sauna, Beauty Salon, Γυμναστήριο κ.ά. «Η παραπάνω προτεινόμενη προσέγγιση αναδεικνύει τη σημασία της εμπειρίας και της δημιουργικής συνεργασίας με καταρτισμένους επαγγελματίες. Το έργο αυτό αποτελεί υπέροχο παράδειγμα του πώς η εξειδικευμένη γνώση και η δημιουργικότητα των αρχιτεκτόνων μηχανικών συνεισφέρουν στη δημιουργία μιας επιτυχημένης αρχιτεκτονικής εμπειρίας αλλά και κερδοφόρας επένδυσης», καταλήγει η κυρία Καλεγιώργη.

37

M AT E R I A L I T Y & D E S I G N

Οι προσόψεις αρωγός, της βιωσιμότητας και της υψηλής αισθητικής Σύγχρονες τάσεις και προκλήσεις στον σχεδιασμό Οι προσόψεις των επαγγελματικών κτιρίων θα πρέπει να είναι σχεδιασμένες με τέτοιο τρόπο, ώστε να ανταποκρίνονται στις λειτουργικές απαιτήσεις των χώρων, ενώ παράλληλα να ξεχωρίζουν για το design τους. ΤΟΥ ΓΙΩΡΓΟΥ ΚΑΤΣΙΜΙΛΗ 38

ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ-ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2023

H

πρόσοψη δημιουργεί την πρώτη εντύπωση που αποκομίζει κάποιος από ένα κτίριο και για αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντική τόσο για τους επαγγελματικούς χώρους, όσο και για τις κατοικίες. Ωστόσο, στα επαγγελματικά κτίρια δίνεται μεγαλύτερη βαρύτητα στον σχεδιασμό της, διότι θα πρέπει να έχει υψηλότερη αντοχή σε σχέση με τις συμβατικές κατασκευές και παράλληλα να αποτελεί πόλο έλξης για νέους επισκέπτες – πελάτες. Σήμερα, εξαιτίας της έντονης οικοδομικής δραστηριότητας, αλλά και των αρχών που επιτάσσει η βιωσιμότητα, βλέπουμε εντυπωσιακές προσόψεις, οι οποίες ξεχωρίζουν για την αισθητική τους, ενώ παράλληλα συμβάλλουν στην εξοικονόμηση ενέργειας και στον περιορισμό του ανθρακικού αποτυπώματος. Στο ακόλουθο αφιέρωμα, θα δούμε τα βασικά χαρακτηριστικά των προσόψεων στα επαγγελματικά κτίρια, όπως μας τα παρουσιάζουν σπουδαίοι αρχιτέκτονες της αγοράς.

Ενισχυμένη αντοχή στον χρόνο

Οι επαγγελματικοί χώροι, καθώς προορίζονται για πιο «βαριά» χρήση και για μαζική προσέλευση κόσμου, κατασκευάζονται με πιο αυστηρές προδιαγραφές. Σε αυτές τις περιπτώσεις οι προσόψεις σχεδιάζονται, ώστε να είναι πιο ανθεκτικές και να μην είναι τόσο ευάλωτες στις φθορές που προκύπτουν με το περάσμα του χρόνου. Όταν γίνεται λόγος για επαγγελματικούς χώρους, όπως γραφεία και ξενοδοχεία, στους οποίους έχουν γίνει επενδύσεις αρκετών εκατομμυρίων ευρώ, απαιτείται ο σχεδιασμός μίας ανθεκτικής πρόσοψης που θα εξασφαλίζει την αρτιότητα του οικοδομήματος. Σε αυτές τις κατηγορίες έργων χρησιμοποιούνται ενισχυμένα υλικά, που φυσικά έχουν αρκετά υψηλότερο κόστος σε σχέση με τα συμβατικά. Άλλωστε η επέκταση του προσδόκιμου ζωής των κατασκευών είναι και ένα από τα βασικότερα ζητήματα που εξετάζει ο κλάδος, προκειμένου να εξασφαλιστεί στο μέλλον μία πιο βιώσιμη κοινωνία. «Για τις προσόψεις των επαγγελματικών κτιρίων θα πρέπει να επιλέγονται υλικά με αντοχή στον χρόνο και εύκολη συντήρηση, καθώς δέχονται μεγαλύτερες φθορές και καταπονήσεις σε σχέση με τις κατοικίες, ενώ ταυτόχρονα θα πρέπει να παρουσιάζουν ένα σχεδιαστικό ενδιαφέρον, το οποίο δε θα καταργεί το λειτουργικά άρτιο αποτέλεσμά του. Ο ρόλος που καλείται να επιτελέσει κάθε κτίριο είναι αυτός που θα οδηγήσει τον εκάστοτε σχεδιαστή στις ανάλογες αποφάσεις. Σημαντική πληροφορία ως προς την επιλογή των υλικών παίζουν οι κλιματολογικές συνθήκες που επικρατούν, με σκοπό να επιτευχθεί μια καλή ενεργειακή συμπεριφορά συνδυαστικά ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ-ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2023

με την ενισχυμένη αντοχή του στο χρόνο. Όλες αυτές οι ανάγκες, λοιπόν, ωθούν τους κατασκευαστές στην αναζήτηση καινοτόμων υλικών με σκοπό να κερδίσουν ευελιξία ως προς την κατασκευή, αλλά και να μειώσουν το ενεργειακό αποτύπωμα του κτιρίου, καθώς τα επαγγελματικά κτίρια είναι συχνά ενεργοβόρα» τόνισε η Σοφία Νικολάου, Interior Designer του γραφείου DSN Decoration.

Πόλος έλξης για νέους επισκέπτες

Όπως αναφέραμε και προηγουμένως, η πρόσοψη θα πρέπει να είναι καλαίσθητη και εντυπωσιακή, ιδιαίτερα στα καταστήματα και στις δομές φιλοξενίας, ώστε να προσελκύει νέους πελάτες. Αντίθετα, στις κατοικίες η διαμόρφωση της εξωτερικής όψης έγκειται στο προσωπικό γούστο του εκάστοτε πελάτη και συνήθως δεν βλέπουμε τόσο επιβλητικές προσεγγίσεις. Χαρακτηριστικά, η Aγνή Τζούμα, συνιδρύτρια του γραφείου at2 architecture αναφέρει πως «σε αντίθεση με τις προσόψεις των κατοικιών, που τείνουν να εστιάζουν περισσότερο στην ιδιωτικότητα, την άνεση και την προσωπική αισθητική, οι προσόψεις των εμπορικών κτιρίων σχεδιάζονται με χαρακτηριστικά που να υπηρετούν την εμπορική τους φύση. Πιο συγκεκριμένα, από τα σημαντικότερα στοιχεία στον σχεδιασμό της πρόσοψης ενός εμπορικού κτιρίου είναι η επικοινωνία της εικόνας της εταιρείας στους περαστικούς, που περιλαμβάνει το λογότυπο της εταιρείας και άλλα οπτικά στοιχεία, όπως ψηφιακές οθόνες για την προβολή των προιόντων και μηνυμάτων του brand της στο κοινό. Η είσοδος του κτιρίου πρέπει να είναι εύκολα εντοπίσιμη και κυρίως προσβάσιμη, ενώ ο φωτισμός της πρόσοψης πρέπει να είναι έτσι σχεδιασμένος, ώστε να αναδεικνύει τα αρχιτεκτονικά χαρακτηριστικά του κτιρίου και συγχρόνως να τραβάει την προσοχή του κοινού. Τέλος, στις προσόψεις, ανάλογα και με τον τύπο της επιχείρησης, μπορούν να ενσωματώθουν προηγμένα συστήματα ασφαλείας, όπως κάμερες παρακολούθησης, συστήματα ελεγχόμενης πρόσβασης και άλλα μέτρα για την εγγύηση της ασφάλειας των εργαζομένων και των πελατών. «Στα επαγγελματικά κτίρια το αισθητικό αποτέλεσμα είναι εξίσου σημαντικό με αυτό των κατοικιών, ωστόσο υπάρχει μια ειδοποιός διαφορά. Στην πρώτη περίπτωση είναι κομμάτι της δημόσιας εικόνας της εταιρείας, ενώ στη δεύτερη είναι ένα αποτέλεσμα που αφορά τον χαρακτήρα του ιδιοκτήτη. Ο κοινός παρονομαστής είναι η συνομιλία του κτιρίου με την πόλη και ο τρόπος με τον οποίο εντάσσεται ή ξεχωρίζει σε αυτήν» σημειώνει η Μαριάννα Νάσση, αρχιτέκτονας της Επίκυκλος.

Νίκος Κωνσταντινίδης, CEO, Αναδομώ

Σοφία Νικολάου, Interior Designer, DSN Decoration

39

M AT E R I A L I T Y & D E S I G N

Προκλήσεις στον σχεδιασμό και την κατασκευή

Aγνή Τζούμα, συνιδρύτρια, at2 architecture

Μαριάννα Νάσση, Αρχιτέκτων Μηχανικός, Επίκυκλος

40

Επομένως, ο σχεδιασμός των προσόψεων είναι εξαιρετικά περίπλοκος, ιδιαίτερα όταν απευθύνεται σε επαγγελματικούς χώρους, που έχουν πιο αυστηρές προδιαγραφές. Εν τούτοις, η δυσκολία αυτή μπορεί να αποτελέσει μία δημιουργική πρόκληση για τον αρχιτέκτονα που θα τον ωθήσει να υλοποιήσει πιο εντυπωσιακά έργα. «Στα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των προσόψεων των επαγγελματικών κτιρίων, κρίνω ως βασική, την μεγαλύτερη συνήθως κλίμακα επιφάνειας την οποία καλούμαστε ως αρχιτέκτονες να καλύψουμε, με αποτέλεσμα να απαιτείται μια κεντρική ιδέα για τη συγκρότηση της όψης, η οποία θα μπορεί να απαντήσει σε μεγαλύτερες επιφάνειες, δημιουργώντας ρυθμό, αλλά και πολυπλοκότητα και ταυτόχρονα να μπορεί να ανταποκριθεί σε οικονομικά κριτήρια, διατηρώντας μια λογική επανάληψης και κατασκευαστικής οικονομίας. Βρίσκω εξαιρετικά ενδιαφέρον τον σχεδιασμό τέτοιας κλίμακας προσόψεων γιατί δίνει τη δυνατότητα για πρωτότυπες και ευφυείς επιλύσεις και διαφορετικούς συνδυασμούς σύνθεσης, οι οποίοι μπορεί να παραχθούν μέσα από ένα σύνολο κανόνων, παράγοντας στο τέλος ένα πολύ ενδιαφέρον αισθητικό και λειτουργικό αποτέλεσμα, τόσο κατά τη διάρκεια της ημέρας όσο και κατά τη διάρκεια της νύχτας, μέσω του τεχνητού φωτισμού της όψης» επισήμανε ο Τσαμπίκος Πετράς, Αρχιτέκτων Μηχανικός του γραφείου Petras Architecture. Με τη σειρά του ο Παναγιώτης Ούτος, Πολιτικός Μηχανικός, Υπεύθυνος Κατασκευών της Επίκυκλος, εξηγεί πως «ένα από τα βασικά χαρακτηριστικά διαφοροποίησης των προσόψεων των επαγγελματικών κτιρίων έναντι των κατοικιών είναι η απουσία εξωστών, καθώς δεν έχουν χρήση στην καθημερινότητα. Στα επαγγελματικά κτίρια που χρησιμοποιούνται ως γραφεία ή ξενοδοχεία, συναντάμε πολύ συχνά ομοεπίπεδες γυάλινες επιφάνειες και πολλές φορές μεταλλικές κατασκευές». Μία υψηλών προδιαγραφών πρόσοψη είναι εύλογο ότι θα επιφέρει προσκλήσεις στην κατασκευή της, καθώς θα πρέπει να εφαρμοστούν συγκεκριμένες μέθοδοι και να γίνει χρήση σύγχρονων μηχανημάτων, που θα εγγυηθούν την αρτιότητα του αποτελέσματος και την ασφάλεια των εργαζομένων. «Για εμάς τους κατασκευαστές, το μεγαλύτερο πρόβλημα που αντιμετωπίζουμε στα επαγγελματικά ακίνητα είναι η πρόσβαση και το ύψος, καθώς τα περισσότερα από αυτά έχουν ιδιαιτερότητες, που απαιτούν η τεχνική εταιρία να έχει εμπειρία και κατάλληλο εξοπλισμό, προκειμένου

να αποφευχθούν οι δυσάρεστες εκπλήξεις» επισήμανε ο Νίκος Κωνσταντινίδης, CEO του ομίλου Αναδομώ.

Προστασία από τις περιβαλλοντικές συνθήκες

Η πρόσοψη αποτελεί ζωτικό τμήμα μιας κατασκευής, καθώς την προστατεύει από βλαβερούς περιβαλλοντικούς παράγοντες, όπως είναι η υγρασία, οι απότομες διακυμάνσεις της θερμοκρασίας, οι βροχές και το χιόνι. Με άλλα λόγια, αποτελεί μία ασπίδα προστασίας που θωρακίζει το κτίριο, προσφέροντάς του αντοχή και μεγαλύτερη διάρκειά ζωής. Παράλληλα, αποτελεί ένα τείχος, που εξασφαλίζει στους εσωτερικούς χώρους συνθήκες θερμικής άνεσης, ενώ τους απομονώνει από τους έντονους θορύβους του αστικού περιβάλλοντος. Βάσει των παραπάνω, κατανοούμε ότι η πρόσοψη έχει πρωταγωνιστικό ρόλο στον βιώσιμο χαρακτήρα μίας κατασκευής, διότι προάγει την ευεξία των χρηστών και συμβάλλει καθοριστικά στον περιορισμό των ενεργειακών δαπανών. Η ύπαρξη μίας λειτουργικής πρόσοψης, θεωρείται βασική προϋπόθεση για να ληφθούν οι ανώτερες διεθνείς ενεργειακές πιστοποιήσεις κτιρίων, οι οποίες έχουν όλο και αυξανόμενη ζήτηση στην αγορά. «Η πρόσοψη καλείται να προστατεύσει το κτίριο από τις εξωτερικές συνθήκες με τον καλύτερο δυνατό τρόπο, είτε αυτό είναι μέσα από μονώσεις είτε από επάλληλα κελύφη, δηλαδή προσόψεις πολλαπλών επιπέδων. Επίσης είναι ένα στρώμα μέσα στο οποίο μπορούν να εγκυβωτιστούν μηχανολογικές εγκαταστάσεις, όπως σωληνώσεις και άλλα λειτουργικά στοιχεία. Ανάλογα με το πάχος της πρόσοψης, μπορεί να φιλοξενήσει από σωληνώσεις και περάσματα ηλεκτρολογικών και υδραυλικών εγκαταστάσεων, μέχρι και ολόκληρες κλιματιστικές μονάδες. Υπάρχουν παραδείγματα επαγγελματικών κτιρίων ή δημοσίων κτιρίων μεγάλης κλίμακας, όπου σε μία πρόσοψη πολλαπλών επιπέδων που διαθέτει και βατό χώρο, μπορεί να εγκυβωτίζεται έως και ένα ολόκληρο κλιμακοστάσιο έκτακτης ανάγκης. Από την άλλη, σε προσόψεις κτιρίων κατοικιών, προσπαθούμε μέσα στη θερμοπρόσοψη ή σε αρχιτεκτονικές προεξοχές που έχουν σχεδιαστεί, εκτός από μονώσεις και στεγανοποιητικά συστήματα, να ενσωματώσουμε με όμορφο τρόπο, μηχανολογικά στοιχεία, έτσι ώστε να μένουν καθαρές γεωμετρίες στους λειτουργικούς χώρους» υποστήριξε η Μ. Νάσση. Ακολούθως, ο Τ. Πετράς σημείωσε πως «ο βασικότερος ρόλος της πρόσοψης είναι αρχικά να δημιουργήσει ένα κέλυφος, το οποίο θα ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ-ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2023

M AT E R I A L I T Y & D E S I G N

Παναγιώτης Ούτος, Πολιτικός Μηχανικός, Υπεύθυνος Κατασκευών, Επίκυκλος

προστατέψει τους εσωτερικούς χώρους από τις εξωτερικές συνθήκες του περιβάλλοντος. Ταυτόχρονα, θα επιτρέψει το εσωτερικό του κτιρίου να συνδεθεί με τον εξωτερικό χώρο, καθιστώντας έτσι την πρόσοψη ένα ελεγχόμενο φίλτρο μεταξύ εσωτερικού και εξωτερικού. Σήμερα, που το ζήτημα της κλιματικής αλλαγής έχει έρθει στο προσκήνιο και η βιοκλιματική λειτουργία των κτιρίων είναι μια αναγκαία συνθήκη, η οποία πρέπει να λαμβάνεται σοβαρά υπόψη, το κέλυφος παίζει ακόμα σπουδαιότερο ρόλο: στα θερμά κλίματα, όπως είναι το κλίμα του ελληνικού χώρου, επιβάλλεται να δημιουργεί συνθήκες σκιασμού κατά τη διάρκεια του καλοκαιρινού ηλιοστασίου, αλλά και να επιτρέπει στον ήλιο να εισέλθει στο εσωτερικό κατά τη διάρκεια του χειμώνα που εξακολουθούμε να έχουμε ηλιακή πρόσπτωση, με στόχο να ζεστάνουμε τους εσωτερικούς χώρους, αλλά και να δημιουργήσουμε μια αίσθηση ζεστασιάς στο εσωτερικό».

Έμφαση στην αειφόρο ανάπτυξη

Τσαμπίκος Πετράς, Αρχιτέκτων Μηχανικός, Petras Architecture

42

«Η πρόσοψη ενός κτιρίου επηρεάζει σημαντικά τη λειτουργικότητα, την αποδοτικότητα και τη βιωσιμότητά του. Καταρχήν, λειτουργεί ως φράγμα μεταξύ του εσωτερικού και του εξωτερικού, συμβάλλοντας στη θερμομόνωση του κτιρίου. Ακόμη, προστατεύει το εσωτερικό του κτιρίου από ατμοσφαιρικά στοιχεία, όπως βροχή, άνεμο, χιόνι και ήλιο, αλλά και με τον κατάλληλο σχεδιασμό της ελέγχει την ποσότητα του φυσικού φωτός που εισέρχεται στο κτίριο, ενώ με τον ανάλογο σχεδιασμό και την επιλογή των υλικών κατασκευής, μπορεί να συμβάλει στην ακουστική μόνωση του κτιρίου, ελαχιστοποιώντας τη μετάδοση του θορύβου από το εξωτερικό και μεταξύ διαφορετικών περιοχών του οικοδομήματος. Τέλος, προκειμένου να εξυπηρετηθεί η επιτακτική, ειδικά τα τελευταία χρόνια, ανάγκη για βιοκλιματικά κτίρια, στον σχεδιασμό της πρόσοψης ενσωματώνονται χαρακτηριστικά που συμβάλλουν στη βιωσιμότητα της κατασκευής, όπως για παράδειγμα χρησιμοποιώντας φιλικά προς το περιβάλλον υλικά, συστήματα ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και στρατηγικές για τη μείωση της κατανάλωσης πόρων» τόνισε χαρακτηριστικά η Α. Τζούμα. «Συνήθως αξιοποιούμε την πρόσοψη, όπως και όλες τις όψεις του κτιρίου, με σκοπό την εξασφάλιση της βέλτιστης ενεργειακής λειτουργίας, σύμφωνα πάντα με τους κανόνες της αειφορίας. Η έκθεση του κελύφους στο περιβάλλον, επηρεάζει άμεσα το θερμικό φορτίο ενός κτιρίου, το οποίο με τη σειρά του

επηρεάζει άμεσα την κατανάλωση ενέργειας. Σκοπός είναι η εκμετάλλευση των περιβαλλοντικών συνθηκών, έτσι ώστε να μπορούν να διατηρούνται τα επίπεδα θερμική άνεσης μέσα στον χώρο. Για παράδειγμα σε κτίρια που είναι εκτεθειμένα στον ήλιο για μεγάλο μέρος της ημέρας, φροντίζουμε να δημιουργούμε προσόψεις με σκίαστρα, ώστε να προστατεύσουμε ενεργειακά το κτίριο και τους ανθρώπους που ζουν και εργάζονται μέσα σε αυτό» αναφέρει ο Π. Ούτος και συμπληρώνει πως «εκτός από τις τοιχοποιίες σε μια πρόσοψη, εξίσου σημαντικό στοιχείο είναι η σωστή διαχείριση των ανοιγμάτων, τόσο για τον ηλιασμό όσο και για τον αερισμό. Η επιλογή τελευταίας γενιάς ενεργειακών κουφωμάτων, με διπλούς υαλοπίνακες και παρεμβύσματα θερμοδιακοπής, συμβάλλουν εξίσου θετικά σε αυτό. Τέλος, κάτι νέο που έχουμε αρχίσει να συναντάμε τελευταία σε προσόψεις του εξωτερικού, αλλά και πιο σπάνια στην Ελλάδα, είναι η αξιοποίηση των κατακόρυφων επιφανειών με κάλυψη από φωτοβολταϊκά πάνελ ή με κατακόρυφες φυτεύσεις, με στόχο την εκμετάλλευση της ηλιακής ενέργειας και τον δροσισμό των κτιρίων αντίστοιχα». Στη συνέχεια η Σ. Νικολάου υπογραμμίζει ότι «η πρόσοψη αποτελεί την πρώτη εικόνα που λαμβάνει ο θεατής καθορίζοντας το ύφος, την αισθητική και τη δυναμική του εκάστοτε κτιρίου. Πέρα όμως από το αισθητικό αποτέλεσμα, βασικό στόχο του σχεδιασμού αποτελεί η αντοχή της κατασκευής στο χρόνο και στις περιβαλλοντικές συνθήκες, αλλά και το αποτύπωμά του στο περιβάλλον, με την ενεργειακή απόδοση να παίζει καθοριστικό ρόλο. Η μόνωση εξασφαλίζει μια πρόσοψη σε θερμικό και ακουστικό επίπεδο, καθώς προσφέρει προστασία από τις καιρικές συνθήκες. Λαμβάνοντας υπόψιν το αστικό ή φυσικό περιβάλλον γύρω από το κτίριο, ο αρχιτεκτονικός σχεδιασμός θα πρέπει να διασφαλίζει τον κατάλληλο εσωτερικό φωτισμό, δίνοντας παράλληλα τη δυνατότητα σκίασης, την ελεγχόμενη εισροή αέρα και την κυκλοφορία του στους εσωτερικούς χώρους».

«H πρόσοψη σχετίζεται άμεσα με το ενεργειακό αποτύπωμα και τη συντήρηση ενός κτιρίου, θα έλεγα. Τα υλικά πρέπει να έχουν τις θερμικές ιδιότητες και να καλύπτουν τον ΚΕΝΑΚ, ο οποίος που είναι ιδιαίτερα αυστηρός, αλλά ταυτόχρονα πρέπει να αποδίδουν ένα αισθητικό αποτέλεσμα με αντοχή στον χρόνο, που δεν θα χρειάζεται τακτική συντήρηση, ώστε να μην επιβαρύνεται με επιπλέον έξοδα ο επαγγελματίας» τόνισε ο Ν. Κωνσταντινίδης.

ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ-ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2023

UPCOMING ARCHITECTURAL PROJECT

THE WAVE: Ανακατασκευή επταώροφου κτιρίου γραφείων επί της Λεωφόρου Συγγρού στην Αθήνα Μια ξεχωριστή αρχιτεκτονική σφραγίδα διαμόρφωσης του αστικού και πολιτισμικού τοπίου ΕΠΙΜΈΛΕΙΑ: ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΤΣΙΤΟΥΡΑ

44

ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ-ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2023

όψη του κτηρίου» μας πληροφόρησαν, υπογραμμίζοντας πως το γεωμετρικό ανάλογο της αποτύπωσης αυτής της κίνησης αποτέλεσε τον δυναμικό παράγοντα επεξεργασίας της όψης. «Σχεδιάσαμε ένα σύστημα ανάπτυξης της όψης αντίστοιχο με την χρονοφωτογραφία, που επιτυγχάνει την αντίληψη της συγκεκριμένης κίνησης μέσω μίας αυτοτελούς και εύληπτης εικόνας» περιέγραψαν. «Μεταφράζοντας την κίνηση σε ένα γεωμετρικό ανάλογο, δημιουργήθηκε ένα σύστημα κατακόρυφων στοιχείων, το οποίο απαρτίζεται από 64 περσίδες κυματοειδούς μορφής, ειδικής κατασκευής, με μοναδικό ανάπτυγμα η κάθε μια» μας εξήγησαν.

Η

έμπειρη και ταλαντούχα αρχιτεκτονική ομάδα της TSOLAKIS ARCHITECTS ανέλαβε την ανακατασκευή επταώροφου κτηρίου γραφείων επί της Λεωφόρου Συγγρού στην Αθήνα. «Πρόκειται για μια πρόταση που επιθυμεί να αποδώσει κεντρικό ρόλο στην αρχιτεκτονική ταυτότητα, η οποία θα διαμορφώσει το αστικό και πολιτισμικό τοπίο και θα λειτουργήσει ως το πρωτεύων επικοινωνιακό μέσο για την ανάδειξη του κτηρίου ως τοπόσημο τόσο σε τοπικό, όσο και σε υπερτοπικό επίπεδο» δήλωσαν οι αρχιτέκτονες του έργου στο Architect.

Μια μοναδική εμπειρία κίνησης

«Αναλύοντας τη σχέση του κτηρίου με την ευρύτερη περιοχή, προτάθηκε η χωρική μεταφορά της εμπειρίας κίνησης πάνω στην πολύβουη λεωφόρο Συγγρού, στην

Στους πρωταρχικούς στόχους η εφαρμογή των αρχών της βιώσιμης ανάπτυξης

Όπως επισήμανε η ομάδα της TSOLAKIS ARCHITECTS, ένας από τους πρωταρχικούς στόχους είναι το κτίριο να ακολουθεί τις αρχές της βιώσιμης ανάπτυξης. «Για τον λόγο αυτό, το κτίριο αφενός μελετήθηκε με τις απαραίτητες συνθήκες, προκειμένου να λάβει την πιστοποίηση LEED Gold, και αφετέρου συντάχθηκε ειδική μελέτη παραμετροποίησης του συστήματος περσίδων της όψης, ώστε να εξασφαλίζεται η καλύτερη έλευση του φωτός στο εσωτερικό και να επιτυγχάνεται η συνολική άνεση του χρήστη» ανέφεραν. «Η φαινομενική κίνηση των περσίδων εντείνεται από τις εναλλαγές των σκιών, με αποτέλεσμα να αλλάζει η εικόνα της όψης σε ένα διαρκές παιχνίδισμα με το ηλιακό φως μέσα στη διάρκεια της ημέρας» μας είπαν, συμπληρώνοντας πως «ο φωτισμός ανάδειξης της

όψης έρχεται να ενισχύσει τη μοναδική ταυτότητα του έργου μετά τη δύση του ηλίου, εντάσσοντάς το με ήπιο και ιδιαίτερα βιώσιμο τρόπο στο νυχτερινό τοπίο της πόλης».

Προστασία του ευρύτερου αστικού περιβάλλοντος από τη φωτορύπανση

Όπως υπογράμμισαν οι αρχιτέκτονες της TSOLAKIS ARCHITECTS, η μορφολογία των όψεων αναδεικνύεται από τη μόνιμη εγκατάσταση φωτισμού, η οποία έχει σχεδιαστεί και κατασκευαστεί ειδικά για κάθε σημείο, γωνία και πτερύγιο της όψης. «Μία μελετημένη αλληλουχία πολύ ήπιων διακυμάνσεων λευκού φωτός συνδιαλέγεται με το σκοτάδι και διατρέχει τις όψεις του κτηρίου» περιέγραψαν, σημειώνοντας την ιδιαίτερη έμφαση στην προστασία του ευρύτερου αστικού περιβάλλοντος από τη φωτορύπανση. «Τα φωτιστικά σώματα ελέγχονται από εξειδικευμένα συστήματα, ώστε να λειτουργούν σε πολύ χαμηλές λαμπρότητες, ενώ, παράλληλα, η ενέργεια που καταναλώνει ο ειδικός φωτισμός ανάδειξης του κτηρίου είναι λιγότερη από 600W, που ισοδυναμεί με την ενέργεια που καταναλώνει ένας σύγχρονος σταθερός οικιακός υπολογιστής» μας ενημέρωσαν. «Το δώμα του κτηρίου στρέφεται προς την εντυπωσιακή θέα της Ακρόπολης μέσω της δημιουργίας χώρου αναψυχής, ο οποίος πλαισιώνεται από πράσινο και προσφέρει την εκτόνωση του χρήστη μέσα στον πυκνοδομημένο αστικό ιστό του κέντρου της Αθήνας» μας αποκάλυψε η αρχιτεκτονική ομάδα της TSOLAKIS ARCHITECTS.

Η ομάδα πίσω από το έργο Ιδιοκτήτης/Ανάπτυξη: PRODEA INVESTMENTS

Μελέτη Φωτισμού: Θάνος Ντανίλωφ

Aρχιτέκτονες Έργου: TSOLAKIS ARCHITECTS Ιωάννα Παπαματθαίου, Ελένη Λάγκαρη, Γιάννα Παπαπαύλου, Miguel Muñoz Ayllón, Πένυ Παπαευθυμίου, Μιχάλης Φουντουκλής, Σεμέλη Μεσολογγίτη

Σύμβουλος Μελέτης Βιοκλιματικού Σχεδιασμού Όψης: INFORM DESIGN

Στατική Μελέτη: Χριστόφορος Κολυβάς, Χρίστος Καρναβέζος

Μελέτη Πιστοποίησης κατά leed: DCARBON I.K.E. Τoπογράφος: Κωνσταντίνος Παπασπύρου

Ακουστική Μελέτη: Γιώργος Χατζηγεωργίου

Project Manager: FOCAL ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΡΓΩΝ Ε.Π.Ε.

Φυτοτεχνική Μελέτη: ECOSCAPES ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΕΣ ΤΟΠΙΟΥ

Κατασκευή: REDEX

Η/Μ Μελέτη: Α. ΚΟΥΤΣΙΚΟΣ Α.Τ.Ε.Ε.

ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ-ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2023

Φωτογράφηση: Πυγμαλίων Καρατζάς

45

M AT E R I A L I T Y & D E S I G N

Ξύλο: To υλικό του αιώνα στο επίκεντρο της σύγχρονης αρχιτεκτονικής Οι ιδιότητες που καθιστούν το ξύλο «ανταγωνιστικότερη» επιλογή έναντι των πιο συμβατικών υλικών, οι τεχνικές επεξεργασίας που το θέτουν στο επίκεντρο της αειφόρου ανάπτυξης και οι κυρίαρχες σχεδιαστικές τάσεις αυτής της περιόδου. ΤΗΣ ΚΑΤΕΡΊΝΑΣ ΤΣΙΤΟΎΡΑ 46

ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ-ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2023

Τ

ίποτε δεν μπορεί να αποκτήσει αξία, αν δε διαθέτει χρησιμότητα, είχε πει κάποτε ο Καρλ Μαρξ και, αναμφισβήτητα, το ξύλο, ένα από τα ραγδαίως αναπτυσσόμενα δομικά υλικά, καταφέρνει να εδραιώνει διαρκώς την κυριαρχία του στον αρχιτεκτονικό κόσμο, χάρη στα ασύγκριτα πλεονεκτήματά του και τις καινοτόμες μεθόδους χρήσης του. Το υλικό που στην 74η Σύνοδο της Οικονομικής Επιτροπής των Ηνωμένων Εθνών για την Ευρώπη (UNECE), που πραγματοποιήθηκε στη Γενεύη το 2016, χαρακτηρίστηκε «ως το υλικό του 21ου αιώνα», συνταιριάζει αρμονικά την αισθητική, τη λειτουργικότητα και τη βιωσιμότητα και ξεχωρίζει ως πρώτη ύλη σε αντικείμενα, εργαλεία, κουφώματα αλλά και σε εντυπωσιακές αρχιτεκτονικές δημιουργίες, αναβαθμίζοντας την ποιότητα της ζωής μας.

Οι αρχιτεκτονικές τάσεις που εδραιώνουν την κυριαρχία του ξύλου

Στα πλαίσια του Think Wood -μιας πρωτοβουλίας που ξεκίνησε από τον τομέα ξυλείας της Βόρειας Αμερικής- σχεδιαστές, προγραμματιστές και ειδικοί στο ξύλο ανέλυσαν τον τρόπο που οι τελευταίες τάσεις στην αρχιτεκτονική και ο σχεδιασμός αναμένεται να επηρεάσουν την αυξημένη χρήση αυτού του φυσικού, ανανεώσιμου υλικού. Όπως ανέφεραν, οι πρόσφατες αλλαγές στον Διεθνή Οικοδομικό Κώδικα θα οδηγήσουν σε μεγαλύτερο αριθμό ψηλών κτιρίων από ξύλο, ενώ, καθώς οι προκατασκευασμένες και αρθρωτές κατασκευές συνεχίζουν να αυξάνονται σε δημοτικότητα λόγω της ικανότητάς τους να εξοικονομούν χρόνο και χρήμα, το ξύλο θα επεκτείνει την κυριαρχία του. Ενδεικτικό είναι πως η Sidewalk Labs, μια εταιρεία αστικού σχεδιασμού και αρχιτεκτονικής που ανήκει στον όμιλο Google, σχεδιάζει να επενδύσει 80 εκατομμύρια δολάρια σε ένα εργοστάσιο ξυλείας και στην αλυσίδα εφοδιασμού του για την κατασκευή αρθρωτών κτιρίων, ως μέσο για την ενίσχυση της τοπικής βιομηχανίας ξυλείας και τη μείωση του χρόνου κατασκευής έως και 35%. Σύμφωνα με τους ειδικούς, νέα εργαλεία ψηφιακού σχεδιασμού όπως το BIM, το DFMA, το λογισμικό τρισδιάστατης απόδοσης ή η επαυξημένη εικονική πραγματικότητα, διευρύνουν τις δυνατότητες της κατασκευής και τού σχεδιασμού ξυλείας. Επιπλέον, με τους αρχιτέκτονες να πρωτοστατούν στην προώθηση τεχνικών κατασκευής χαμηλών εκπομπών άνθρακα, το φυσικό αυτό υλικό αναμένεται ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ-ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2023

να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην επίτευξη των στόχων ενέργειας και μηδενικής ισορροπίας, που έχουν θέσει οι πόλεις και οι κυβερνήσεις.

Το μεγαλύτερο έργο αστικής κατασκευής από ξύλο στον κόσμο

Αξίζει να σημειωθεί πως η Atrium Ljungberg, μία από τις μεγαλύτερες εταιρείες ακινήτων της Σουηδίας, σε Δελτίο Τύπου που εξέδωσε στις 20/06/2023, ανακοίνωσε την κατασκευή της «Stockholm Wood City», του μεγαλύτερου έργου αστικής κατασκευής από ξύλο στον κόσμο. Οι εργασίες για το εν λόγω φιλόδοξο έργο, που συνιστά τρανή απόδειξη της σουηδικής, βιώσιμης καινοτομίας και, ταυτόχρονα, σηματοδοτεί μια νέα εποχή για τη βιώσιμη αρχιτεκτονική και την αστική ανάπτυξη, θα ξεκινήσουν το 2025, ενώ τα πρώτα κτίρια αναμένεται να ολοκληρωθούν το 2027. Η κατασκευή της νέας «ξύλινης πόλης» θα πραγματοποιηθεί στην περιοχή Sickla, μια πρώην βιομηχανική συνοικία στη νότια Στοκχόλμη, θα έχει έκταση 250.000 τετραγωνικά μέτρα και θα αποτελεί το μεγαλύτερο κατασκευαστικό έργο από ξύλο στον κόσμο μέχρι σήμερα. Σύμφωνα με την ανακοίνωση της Atrium Ljungberg, η Stockholm Wood City θα στεγάζει πάνω από 7.000 χώρους γραφείων και πάνω από 2.000 κατοικίες μέσα σε ένα ζωντανό αστικό περιβάλλον με ένα μείγμα χώρων εργασίας, κατοικιών, εστιατορίων και καταστημάτων.

Ζωή Αντωνιάδη, Αρχιτέκτων Ε.Μ.Π., Founder, ARCHZONE

Ένα ανανεώσιμο υλικό, με σημαντική εξοικονόμηση κόστους

Χάρη στις ιδιότητές του, το ξύλο καταφέρνει να επαναφεύρει τον εαυτό του στο πέρασμα των αιώνων, ενώ παρουσιάζεται απόλυτα ικανό

Η κατασκευή της νέας «ξύλινης πόλης» θα πραγματοποιηθεί στην περιοχή Sickla, μια πρώην βιομηχανική συνοικία στη νότια Στοκχόλμη, θα έχει έκταση 250.000 τετραγωνικά μέτρα και θα αποτελεί το μεγαλύτερο κατασκευαστικό έργο από ξύλο στον κόσμο μέχρι σήμερα 47

M AT E R I A L I T Y & D E S I G N

Γεώργιος Νταλός, Καθηγητής Δασολογίας Επιστημών Ξύλου και Σχεδιασμού, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας

να ανταποκριθεί στις σύγχρονες απαιτήσεις του τομέα των κατασκευών, σχολιάζει η Άννυ Ρούσσου, Architect & Partner της Divercity Architects. Παρ’ ότι ζούμε σε μία εποχή που καθημερινά αναπτύσσονται νέα υλικά και τεχνολογίες, το συνιστά ένα από τα αρχαιότερα φυσικά υλικά και παραμένει μία από τις πρώτες επιλογές στον σχεδιασμό, επιβεβαιώνει η Ασπασία Τάκα, Founder - Head Architect στη TAKA+PARTNERS. Πρόκειται για ένα ανανεώσιμο υλικό, που αναπαράγεται από τη φύση, με μεγάλη θερμομονωτική ιδιότητα αλλά και αντοχή, σε σχέση με το βάρος του, που δεν προκαλεί ρύπανση του περιβάλλοντος με τη χρήση του. Πέρα από τις ιδιότητές του, έχει μεγάλες κατασκευαστικές δυνατότητες, ενώ ο αριθμός των προϊόντων που μπορούν να παραχθούν από αυτό διαρκώς αυξάνεται, συμπληρώνει. Το ξύλο προσφέρει σημαντική εξοικονόμηση κόστους σε σύγκριση με τα κοινά οικοδομικά υλικά και τις διαδικασίες κατασκευής, περιγράφει ο Δρ. Γεώργιος Νταλός, Τεχνολόγος Ξύλου, Πρόεδρος και Καθηγητής του Τμήματος Δασολογίας, Επιστημών Ξύλου και Σχεδιασμού, Διευθυντής του Ινστιτούτου Ξύλου, Επίπλου και Ξύλινης Συσκευασίας, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, υπογραμμίζοντας, παράλληλα, και τον και κατά πολύ μικρότερο χρόνο που απαιτείται για την ανοικοδόμηση του οικήματος. Η κατασκευή ενός ξύλινου σπιτιού διαρκεί λιγότερο από έξι μήνες η ακόμη και μερικές μέρες, αν πρόκειται για προκατασκευασμένη προσέγγιση με σύγχρονα υλικά όπως το CLT (Cross Laminated Timber), ενώ ταυτόχρονα απαιτεί και λιγότερο προσωπικό για την ανέγερση του, μας εξηγεί.

Μηχανική αντοχή, ανθεκτικότητα στη φωτιά, ενεργειακή απόδοση

Το ξύλο έχει εξαιρετική μηχανική αντοχή, ιδιαίτερα αν συγκριθεί αυτή με την πυκνότητα του, ενώ αντέχει πολύ καλά στην έκθεση σε εξωτερικές συνθήκες, αρκεί να έχουν ληφθεί τα κατάλληλα μέτρα προστασία, δηλώνει στο Construction ο Γεώργιος Νταλός, συμπληρώνοντας πως πολλά από τα παρελθοντικά προβλήματα έχουν πια ξεπεραστεί, με την εμφάνιση της νανοτεχνολογίας. Παρατηρώντας κάποιος την αντίσταση που προβάλει το ξύλο στη φθορά από τον άνεμο και τον ήλιο, καταλαβαίνει ότι μπορεί να έχει απεριόριστη χρονικά χρήση, σημειώνει. Επιπλέον, όπως μας πληροφορεί, η ξυλεία είναι ένα υλικό ανθεκτικό και στη φωτιά, αφού καίγεται πολύ αργά όταν εκτίθεται στις φλόγες. Όταν, μάλιστα, έχει υποστεί επεξεργασία με 48

επιβραδυντικές ουσίες, δεν καίγεται γρηγορότερα από ότι τα συμβατικά υλικά σε ένα κτίριο, προσθέτει ο Γεώργιος Νταλός. Όσον αφορά την ενεργειακή απόδοση, το ξύλο αποτελεί ένα ενδιαφέρον υλικό για τη μόνωση ενός σπιτιού, την εξοικονόμηση λογαριασμών ηλεκτρικού ρεύματος ή τη χρήση καυσόξυλων, μιας και τα ξύλινα σπίτια είναι ζεστά το χειμώνα και δροσερά το καλοκαίρι, αναφέρει. Οι μονωτικές του ιδιότητες μπορούν να ενισχυθούν περαιτέρω με τη χρήση συμπληρωματικών μονωτικών υλικών που συμβάλλουν επίσης στη μόνωση σε ακουστικό επίπεδο, μας ενημερώνει, ενώ αναδεικνύει και μια ακόμη θετική πλευρά του ξύλου, τη δυνατότητα σταδιακής δόμησης. Θεωρείται σχετικά εύκολο να επεκταθεί ένα σπίτι με ξύλινο σκελετό, είτε λόγω έλλειψης προϋπολογισμού είτε λόγω νέων αναγκών που προκύπτουν, σημειώνει. Δυστυχώς, όπως όλα τα υλικά, έχει και ορισμένα μειονεκτήματα, τα οποία όμως, με σωστή διαχείριση, μπορούν να αντιμετωπιστούν σε μεγάλο βαθμό, μας λέει για το ξύλο η Ασπασία Τάκα. Πρόκειται για ένα υλικό που προσβάλλεται από διάφορους μικροοργανισμούς, έντομα ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ-ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2023

πίεση και καρδιακούς παλμούς και πιο θετικές κοινωνικές αλληλεπιδράσεις. Σε πρόσφατη έρευνα αρχιτεκτόνων, προγραμματιστών και άλλων επαγγελματιών ακινήτων, το 41 % των ερωτηθέντων με έδρα τις ΗΠΑ δήλωσε ότι αναμένει να εργαστεί σε πράσινα εμπορικά κτίρια στο μέλλον, ενώ περισσότεροι από τους μισούς (52%) ανέφεραν τις απαιτήσεις των πελατών ως τον κύριο λόγο που θα χτίσουν πράσινο. Η αισθητική των ξύλινων σπιτιών είναι ένα άλλο πλεονέκτημα, τόσο όσον αφορά την προσωπική προτίμηση όσο και την ενσωμάτωση στο τοπίο, συμπληρώνει ο Γεώργιος Νταλός.

Πρωταγωνιστής της αειφόρου ανάπτυξης το ξύλο

κλπ., καθίσταται ευάλωτο στην καύση, όπως και στην υγρασία, καθώς με την απορρόφηση ή την απώλεια υγρασίας, παραμορφώνεται η γεωμετρία του, περιγράφει. Με τη χρήση ειδικών βερνικιών και άλλων χημικών ουσιών, είναι εφικτό να θωρακιστεί και να προστατευτεί από όλες αυτές τις συνθήκες, μας εξηγεί.

Στο επίκεντρο ο βιοφιλικός σχεδιασμός

Ως πλεονέκτημα της διαβίωσης σε ξύλινο σπίτι, θα πρέπει να αναφερθεί η αίσθηση της διαβίωσης σε αυτό το είδος κατοικίας, που είναι συνώνυμη της άνεσης και της ευεξίας, μας λέει ο Γεώργιος Νταλός. Εξαιτίας του γεγονότος ότι αποτελεί ένα υγροσκοπικό υλικό, το ξύλο έχει μεγάλη ικανότητα να ρυθμίζει την υγρασία του εσωτερικού αέρα, γεγονός που, μαζί τη μονωτική του ικανότητα, παρέχει μια ευχάριστη αίσθηση ευεξίας, διευκρινίζει. Αξιοσημείωτο είναι πως πρόσφατη έρευνα από το University of British Columbia στο Βανκούβερ του Καναδά έδειξε ότι το ξύλο στη διακόσμηση μπορεί να ασκήσει θετική επίδραση στην υγεία μας. Πιο συγκεκριμένα, τα κτίρια με ξύλινα στοιχεία έχουν ως αποτέλεσμα μειωμένο στρες και άγχος, μειωμένη αρτηριακή ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ-ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2023

Κατά την ανάπτυξη τους, τα δέντρα απορροφούν διοξείδιο του άνθρακα και απελευθερώνουν οξυγόνο, όμως, όταν μετατρέπονται σε κατασκευαστικά υλικά -στο ξύλο δηλαδή- συνεχίζουν να απορροφούν άνθρακα από το περιβάλλον, μας εξηγεί η Ασπασία Τάκα, σημειώνοντας πως με αυτόν τον τρόπο εγκλωβίζουν τον άνθρακα καθ΄ όλη τη διάρκεια ζωής της κατασκευής. Προσφέρουν, έτσι, λύση στο μεγάλο πρόβλημα που έχει οδηγήσει στην έντονη κλιματική αλλαγή που βιώνουμε, με όλες αυτές τις καταστροφές (Ιανός Daniel κλπ), τονίζει ο Γιώργος Νταλός. Η χρήση νέων τεχνικών και τεχνολογιών καθιστούν πλέον το ξύλο μια ανταγωνιστική επιλογή σε σχέση με αυτά τα πιο συμβατικά υλικά, τα οποία είχαν υιοθετηθεί ευρέως ως δομικά υλικά τον προηγούμενο αιώνα, παρατηρεί η Άννυ Ρούσσου. Τεχνικές όπως η ξήρανση, ο εμποτισμός, καθώς και η χημική επεξεργασία, παρατείνουν τη φυσική διάρκεια ζωής του ξύλου και του προσδίδουν επιπλέον αντοχές, δίνοντας του τη δυνατότητα ευρείας χρήσης ως δομικό, αλλά και διακοσμητικό υλικό, με πολλές εφαρμογές, περιγράφει. Δεδομένου ότι αποτελεί ανανεώσιμη πρώτη ύλη και έχει χαμηλό ενσωματωμένο αποτύπωμα άνθρακα στο περιβάλλον και δυνατότητα ανακύκλωσης και επαναχρησιμοποίησης, κατατάσσεται στις κορυφαίες επιλογές υλικών από πλευράς αειφορίας, τονίζει. Όταν τα ξύλινα σπίτια είναι σπονδυλωτά και προκατασκευασμένα μπορούν να μετακινηθούν, ελαχιστοποιώντας έτσι τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις μετά τη μετακίνηση, υπογραμμίζει ο Γιώργος Νταλός. Η αειφόρος διαχείριση των δασών ενσωματώνει τις οικονομικές, κοινωνικές και περιβαλλοντικές πτυχές της διαχείρισης σε μια κατάλληλη ισορροπία που ανταποκρίνεται στις ανάγκες της

Άννυ Ρούσσου, Architect & Partner, Divercity Architects

49

M AT E R I A L I T Y & D E S I G N σημερινής κοινωνίας χωρίς να θέτει σε κίνδυνο τις μελλοντικές γενιές, καταλήγει.

Αντισεισμική προστασία και σύγχρονες σχεδιαστικές τάσεις

Ασπασία Τάκα, Founder - Head Architect, TAKA+PARTNERS

Το ξύλο είναι ένα από τα «βασικά» δομικά υλικά, που μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την κατασκευή φέροντα οργανισμού, δηλώνει στο Construction η Ασπασία Τάκα. Οι κατασκευές με ξύλινους σκελετούς παρουσιάζουν υψηλή αντισεισμική συμπεριφορά, που οφείλεται στις ιδιότητες του ξύλου και, συγκεκριμένα, στη μεγάλη αντοχή που προσφέρει σε σχέση με το βάρος του και, ταυτόχρονα, στη μεγάλη ελαστικότητα, χάρη στην οποία απορροφάει τις σεισμικές φορτίσεις, μας εξηγεί. Πράγματι, η χρήση του ξύλου σε δομικές κατασκευές συμβάλει στην αντισεισμικότητα των κατασκευών, επιβεβαιώνει ο Γεώργιος Νταλός. Η κατασκευή ξύλινου πλαισίου αποδίδει εξαιρετικά καλά σε σεισμούς, χάρη στο μικρότερο βάρος της σε σύγκριση με το σκυρόδεμα, σημειώνει, εξηγώντας μας πως οι πολλαπλές καρφωμένες συνδέσεις επιτρέπουν την ευελιξία στην κίνηση. Η κατασκευή σκυροδέματος ή τσιμεντόλιθου είναι πολύ πιο άκαμπτη και πιο πιθανό να αποτύχει σε σεισμούς, εάν δεν κατασκευαστεί σωστά, περιγράφει, παραθέτοντας ως παράδειγμα μερικές από τις απωνικούς παγόδες, που είναι χιλιάδων ετών. Η Ιαπωνία έχει μεγάλους και συχνούς σεισμούς συνεχώς, σχολιάζει χαρακτηριστικά. Επενδύσεις μέρους ή ολόκληρων προσόψεων, όπως και η χρήση ξύλινων διακοσμητικών στοιχείων, συνιστούν κάποιες από τις σχεδιαστικές τάσεις που δεν κυριαρχούν μόνο τη συγκεκριμένη περίοδο, αλλά αποτελούν διαχρονικές λύσεις στον σχεδιασμό, αναφέρει η Ασπασία Τάκα.

Επενδύσεις μέρους ή ολόκληρων προσόψεων, όπως και η χρήση ξύλινων διακοσμητικών στοιχείων, συνιστούν κάποιες από τις σχεδιαστικές τάσεις που αποτελούν διαχρονικές λύσεις στον σχεδιασμό 50

Η χρήση φυσικών υλικών στο χώρο της αρχιτεκτονικής και του Interior Design θεωρείται πολύ διαδεδομένη, μας λέει η Ζωή Αντωνιάδη, Αρχιτέκτων Ε.Μ.Π., Founder στη ARCHZONE,πληροφορώντας μας πως οι σχεδιαστικές τάσεις που επικρατούν στο ξύλο στο Interior Design αφορούν οργανικές μορφές, όπως επίσης καμπύλα και ευθύγραμμα στοιχεία. Συναντάμε το ξύλο σε επενδύσεις οροφών & τοίχων, ειδικές κατασκευές, δάπεδα, σημειώνει, τονίζοντας πως μέσω της χρήσης του οι χώροι αποπνέουν αίσθηση επαφής με τη φύση, ενώ συγχρόνως οι διαφορετικές υφές, όπως η ποικιλία αποχρώσεων και σχημάτων που δίνει, αποτελούν σημαντικό εργαλείο για τον αρχιτέκτονα.

Μια επανάσταση στον χώρο της δόμησης

Αν αναλογιστούμε όλα τα παραπάνω θα καταλάβουμε γιατί πλέον οι νέες τάσεις παγκοσμίως στη δόμηση είναι η χρήση του ξύλου και, μάλιστα, με σύγχρονα υλικά όπως το CLT, που ισοδυναμεί με μια επανάσταση στο χώρο της δόμησης, μας λέει ο Γεώργιος Ντάλος. Πρόκειται για ένα σύνθετο προϊόν ξύλου, που αποτελείται από στρώματα ξυλείας, ταξινομημένα ποιοτικά, με χαμηλή υγρασία (συνήθως τρία, πέντε, επτά ή εννέα στρώσεις) προσανατολισμένα σε ορθή γωνία μεταξύ τους και, στη συνέχεια, κολλημένα για να σχηματίσουν δομικά πάνελ, μας πληροφορεί εξηγώντας μας πως με τη συγκόλληση στρωμάτων ξύλου σε ορθή γωνία, το δομικό προϊόν που προκύπτει προσφέρει εξαιρετική δομική ακαμψία και προς τις δύο κατευθύνσεις. Το συγκεκριμένο σύστημα ξύλινων πάνελ κέρδισε πολύ γρήγορα δημοτικότητα στις ΗΠΑ και, κατόπιν, υιοθετήθηκε ευρέως και στην Ευρώπη, περιγράφει, εξαίροντας την αντοχή, τη σταθερότητα διαστάσεων και την ακαμψία του CLT, που επιτρέπουν τη χρήση του σε μεσαία και πολυώροφα κτίρια, που ξεπερνούν με άνεση διψήφιο αριθμό ορόφων. Δεν είναι τυχαίο ότι το Ίδρυμα Νιάρχος κατασκευάζει τρία νοσοκομεία στην Ελλάδα, με βασικό δομικό στοιχείο τους ξύλο και ένα μέρος από CLT, τονίζει ο Γεώργιος Νταλός. Ανεξαρτήτως του αν θα αξιοποιήσουμε το ξύλο σαν δομικό ή διακοσμητικό υλικό, απαιτείται να εστιάσουμε στη σωστή χρήση και προστασία του, μας λέει, υπογραμμίζοντας πως το Τμήμα Δασολογίας, Επιστημών Ξύλου και Σχεδιασμού, που έχει την τιμή να είναι Πρόεδρος, βρίσκεται στη διάθεση όποιου τη χρειαστεί, ώστε το μοναδικό αυτό υλικό να λάβει και στην Ελλάδα τη θέση που του αξίζει. ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ-ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2023

CASE STUDY

Wedge House: Μια κατοικία στου Παπάγου με μοναδική θέα Όταν η υψηλή αισθητική συναντά τη λειτουργικότητα και την ενεργειακή αποδοτικότητα

Ένα αρχιτεκτονικό έργο που ξεχωρίζει για την αισθητική, τη λειτουργικότητα των χώρων του και την ενεργειακή του απόδοση είναι η Σφήνα, που αποτελεί μια κατοικία περίπου 500τ.μ., σε γωνιακό οικόπεδο επί των οδών Κύπρου και Αρτέμιδος στου Παπάγου.

TΗΣ ΚΑΤΕΡΙΝΑΣ ΤΣΙΤΟΥΡΑ

Τ

ο κτίσμα τοποθετείται, αξιοποιώντας την απρόσκοπτη νότια θέα, προς τα άλση Οδυσσέα Ελύτη και Στρατηγού Κατσιμήτρου, ενώ στη βάση της, η κατασκευή χαράσσεται σε ορθή γωνία με την Αρτέμιδος. «Έτσι εκτείνονται το ισόγειο, ο πρώτος και ο δεύτερος όροφος που περιέχουν «ιδιωτικές» χρήσεις όπως υπνοδωμάτια, γραφεία και ξενώνες» δηλώνει η αρχιτεκτονική ομάδα της Dire Architects,που ανέλαβε τη συγκεκριμένη μελέτη.

Στο κέντρο της κάτοψης το πράσινο της θέας

«Στο κέντρο του δεύτερου και τρίτου ορόφου δημιουργείται ένας εσωτερικός διώροφος κήπος, που φέρνει το πράσινο της θέας στο κέντρο της κάτοψης και, ταυτόχρονα, εξασφαλίζει ένα ιδιαίτερο μικροκλίμα στους χώρους διημέρευσης» περιγράφουν οι αρχιτέκτονες τη Dire Architects. «Στον τρίτο όροφο, το κτίριο στρέφεται παράλληλα στην Κύπρου, και την κύρια θέα στο άλσος Οδυσσέα Ελύτη, πέραν των ορίων του κλειστού χώρου, με εκτεταμένους προβόλους, δημιουργώντας μια σφήνα» αναφέρουν, σημειώνοντας πως ο όροφος αυτός στεγάζει τις «δημόσιες» χρήσεις της κατοικίας με το σαλόνι, την τραπεζαρία και την κουζίνα. Όπως μας πληροφορούν, στον τέταρτο επαναλαμβάνεται το στοιχείο του προβόλου, ολοκληρώνοντας την σφηνοειδή γεωμετρία. «Εδώ κατασκευάζεται υπαίθρια κολυμβητική δεξαμενή, ενώ το υπόλοιπο της στάθμης, συμπεριλαμβανομένου του προβόλου, καλύπτεται από φύτευση» μας εξηγούν.

Η οπτική συσχέτιση των χώρων και η ιδιαίτερη φωτιστική συνθήκη

Η αρχιτεκτονική ομάδα της Dire Architects μας ενημερώνει πως η κολυμβητική δεξαμενή του δώματος συνδέεται οπτικά με 52

ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ-ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2023

τον εσωτερικό διώροφο κήπο του δεύτερου και τρίτου ορόφου μέσω ενός εκτεταμένου φινιστρινιού στον πάτο της. «Πέραν της οπτικής συσχέτισης των χώρων επιτυγχάνεται και μια ιδιαίτερη φωτιστική συνθήκη μέσα στον εσωτερικό κήπο, εξ’ αιτίας της παρεμβολής του νερού, αξιοποιήσιμη τόσο με τον φυσικό όσο τον τεχνητό φωτισμό του κτίσματος» , περιγράφουν. Στο πλαίσιο της δημιουργίας και αξιοποίησης ιδιαίτερων συνθηκών εντάχθηκε το σύνολο της διαχείρισης του φυσικού φωτισμού, σε συνδυασμό και με το ενεργειακό προφίλ του έργου, μας αποκαλύπτουν οι αρχιτέκτονες της Dire Architects. «Έτσι, οι πρόβολοι του πρώτου και δεύτερου ορόφου καλύπτονται από συστήματα κατακορύφως αναδιπλούμενων σκιάστρων με δυνατότητα ad hoc ή προγραμματισμένης λειτουργίας ενταγμένης στους αυτοματισμούς του κτιρίου« δηλώνουν.

Μια θετική συμβολή στο συνολικό αποτύπωμα του κτισμένου χώρου

Όπως τονίζουν, οι αρχιτέκτονες της Dire Architects, με την σκίαση επιτυγχάνεται, ταυτόχρονα, και η επέκταση του εσωτερικού των δωματίων στους προβόλους, στα πλαίσια μιας απόλυτα

ελεγχόμενης και προστατευμένης συνθήκης, επαυξάνοντας την χωρική εμπειρία, ενώ, αντίστοιχα, η έκταση του προβόλου του τετάρτου ορόφου και η τοποθέτηση των ανοιγμάτων του τρίτου εξασφαλίζουν σκίαση και απρόσκοπτη πρόσβαση στην θέα. «Πέραν της αντιμετώπισης της άμεσης ηλιακής προσβολής, το κτίριο, με τη χρήση ενός επιμελούς θερμομονωτικού μοντέλου, αντιμετωπίζει με τον βέλτιστο τρόπο το δίπολο υπερθέρμανση – θερμική απώλεια» αναφέρουν. Γίνεται εκτεταμένη χρήση και των σχετικών ενεργητικών συστημάτων, με εγκατάσταση στην πέργκολα του δώματος τόσο φωτοβολταϊκών όσο και ηλιακών στοιχείων, αποκαλύπτουν, σημειώνοντας πως έτσι το κτίριο, πέραν της τυπικής επίτευξης της μέγιστης κατά νόμο ενεργειακής κλάσης, αξιοποιεί την προβληματική της εξοικονόμησης ενέργειας, συμβάλλοντας θετικά, και στο πλαίσιο των δυνατοτήτων του, στο συνολικό αποτύπωμα του κτισμένου χώρου.

Η ομάδα πίσω από το έργο Είδος κτιρίου: Κατοικία Μέγεθος: 500 τ.μ. Θέση: Παπάγος Εκπόνηση: 2020-22 Αρχιτεκτονική Μελέτη: Dire Architects Μαργαρίτα Λεμπιδάκη, Γιώργος Αθανάσιος Νικόπουλος, Νικόλας Παπλωματάς, Τάσος Ρίγκας Στατική Μελέτη: Ν. Τσέβης, Κ. Ευθυμίου Η/Μ Μελέτη: M.K.A. μελετητική και τεχνική Ο.Ε Μελέτη Φωτισμού: VK Leading Light FF&E: Remake Interior Κηποτέχνες: Κώστας Τάτσης, ΤΟΠΙΟΔΟΜΗ ΕΠΕ Εργολάβος: Αυτεπιστασία ιδιοκτήτη Φωτογραφίες: Μαριάνα Μπίστη

ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ-ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2023

53

FOCUS ON INTERIOR DESIGN

Pure-C Residence: Με πρωταγωνιστή το υδάτινο στοιχείο Στον Άγιο Νικόλαο Κρήτης, από την Action Constructing Η θέα προς τη θάλασσα και το αέναο στοιχείο του νερού «αγκαλιάζουν» και διατρέχουν τη luxury κατοικία που φωλιάζει στην ανατολική Κρήτη. ΕΠΙΜΈΛΕΙΑ: ΓΙΆΝΝΗΣ ΠΙΣΠΙΡΊΓΚΟΣ 54

Ή

δη από την προϊστορική εποχή, ο κόλπος του Μιραμπέλλου, στον Άγιο Νικόλαο της Κρήτης, αποτέλεσε κομβικό σημείο για την αποίκηση του νησιού. Χάρη στη θέση και τη μορφολογία του συνέβαλε στην ανάπτυξη του εμπορίου και των πόλεων. Σε αυτό το κομμάτι γης που έχει δημιουργήσει ιστορία, βρίσκεται μια σύγχρονη κατοικία που συνδιαλέγεται με το υδάτινο στοιχείο. Το «Pure-C» είναι μια κατοικία δύο επιπέδων 360 τ.μ., που βρίσκεται στην ανατολική πλευρά της Κρήτης στη ράχη μιας μικρής χερσονήσου στον κόλπο του Μιραμπέλλου. Το ανάγλυφο της περιοχής είναι έντονο και βραχώδες, ενώ η βλάστηση είναι χαμηλή. Η θάλασσα ουσιαστικά περιβάλλει το οικόπεδο προσφέροντας θέα από τις τρεις πλευρές της κατοικίας. Δύο ξεχωριστοί πρισματικοί λευκοί όγκοι χωρίζονται μεταξύ τους προκειμένου να δημιουργηθεί η είσοδος, ο υδάτινος διάδρομος προς τη θέα και το αίθριο γύρω από το οποίο λαμβάνουν χώρα οι κάθετες και οριζόντιες κινήσεις της κατοικίας. Ο βόρειος όγκος στεγάζει την ημερήσια διαβίωση, ενώ ο νότιος τη νυχτερινή. ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ-ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2023

Πώς επικοινωνούν ο εξωτερικός με τον εσωτερικό χώρο

Η συσχέτιση των εσωτερικών χώρων με τους εξωτερικούς και τους ημιυπαίθριους χώρους αποτέλεσε σημαντική παράμετρο σχεδιασμού. Η συνέχεια των χυτών δαπέδων εντός και εκτός της κατοικίας καθώς και τα μεγάλα συρόμενα κουφώματα χρησιμοποιήθηκαν προς αυτήν την κατεύθυνση. Στην «ανοικτή» κατάσταση της κατοικίας, δημιουργείται ένας ενιαίος ημιυπαίθριος χώρος, χωρίς κάθετα όρια προς τη θέα. Η υπαίθρια κουζίνα-τραπεζαρία είναι δομημένη σε σχέση με τους αντίστοιχους εσωτερικούς χώρους, ενώ το υπαίθριο μπαρ-καθιστικό αποτελεί μια ανεξάρτητη μονάδα που σε συνδυασμό με την φύτευση, χρησιμοποιείται για την προστασία του χώρου της πισίνας από τους συχνούς και ισχυρούς βόρειους ανέμους του κόλπου του Μιραμπέλλου. Η κατοικία στο ισόγειο διαρθρώνεται αφενός από τους χώρους διημέρευσης (καθιστικό, κουζίνα, τραπεζαρία) αφετέρου από τα 2 κυρίως υπνοδωμάτια. Στο υπόγειο αποτελείται από τα τρία υπνοδωμάτια, τα οποία έχουν και ανεξάρτητη πρόσβαση εκτός της κατοικίας και βοηθητικούς χώρους όπως media-room, γυμναστήριο, σάουνα, κελάρι κρασιών, κ.ά.

Το νερό ενώνει και διαφοροποιεί

Το υδάτινο στοιχείο έχει εξέχοντα και οργανωτικό ρόλο χρήσεων και κινήσεων, καθώς περιβάλλει τον βόρειο όγκο και περνάει μέσα από την είσοδο και το αίθριο καταλήγοντας στην κύρια πισίνα σχήματος Τ, η οποία εκτείνεται από άκρη σε άκρη του εξωτερικού χώρου. Παράλληλα διαχωρίζει τους χώρους διημέρευσης από τους χώρους ύπνου. Επιπλέον, το κανάλι νερού χρησιμοποιείται ως φίλτρο για τους φεγγίτες του κάτω επιπέδου δημιουργώντας ένα παιχνίδι με τον φωτισμό τους, τόσο την μέρα όσο και τη νύχτα. Η επιλογή των υλικών ακολουθεί την ίδια μινιμαλιστική διάθεση. Τοιχοποιίες από σοβά με τεχνοτροπία και δάπεδα από σκυρόδεμα με επεξεργασία (βιομηχανικό), σε συνδυασμό με ξύλο και μέταλλο κυρίως στους εσωτερικούς χώρους. Το λευκό χρώμα των όγκων, καθώς και το αίθριο και το νερό μέσα και γύρω από την κατοικία προσφέρουν δροσισμό στους χώρους μέσα κι έξω από την κατοικία κατά τη διάρκεια των ζεστών καλοκαιρινών μηνών. Η αποκατάσταση του περιβάλλοντος χώρου γύρω από την κατοικία έγινε με τη χρήση, κυρίως, αλλά όχι αποκλειστικά, ενδημικών φυτών και βοτάνων. ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ-ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2023

55

UPCOMING ARCHITECTURAL PROJECT

C3 Residence: Αέρας ανανέωσης στη γειτονιά των Πετραλώνων Μια πολυκατοικία με ιδιαίτερη όψη, από τους The Hive Architects

Λευκές περσίδες εξωτερικά εξασφαλίζουν την αυτονομία των διαμερισμάτων, ενώ το πράσινο στα μπαλκόνια προσθέτει χρώμα και ζωή στην περιοχή. ΕΠΙΜΈΛΕΙΑ: ΓΙΆΝΝΗΣ ΠΙΣΠΙΡΊΓΚΟΣ

Ε

κτός από τα νότια και τα βόρεια προάστια, που διαχρονικά συγκεντρώνουν την κατασκευαστική δραστηριότητα, υπάρχουν περιοχές στην Αθήνα που αναμορφώνονται χάρη σε καινοτόμες αρχιτεκτονικές δημιουργίες. Μία από αυτές είναι και τα Πετράλωνα, όπου θα κατασκευαστεί η πολυκατοικία C3 Residence. Για να ξεχωρίσει όμως ένα αρχιτεκτόνημα σε μια τέτοια τυπική αθηναϊκή συνοικία, οφείλει να σε κερδίζει τόσο με τον εξωτερικό σχεδιασμό όσο και με την εσωτερική διαρρύθμιση. Η C3 Residence των The Hive Architects το πετυχαίνει σε όλα τα επίπεδα.

Πολυποίκιλη και ανανεωτική

Η πολυκατοικία C3 βρίσκεται στο κέντρο της Αθήνας, στην ιδιαίτερη συνοικία των Πετραλώνων και αφορά σε ένα επταώροφο κτίριο κατοικιών βραχυχρόνιας μίσθωσης. Το κτιριολογικό του πρόγραμμα περιλαμβάνει 8 μικρά διαμερίσματα των 53 τ.μ. και μία μεζονέτα 126 τ.μ. η οποία καταλαμβάνει τα δύο ανώτερα επίπεδα του κτιρίου. Το έργο έρχεται να ενταχθεί σε μια ζωντανή, εναλλακτική γειτονιά της πόλης με τρόπο που ενισχύει τον πολυποίκιλο χαρακτήρα της, ενώ ταυτόχρονα επιχειρεί να επαναπροσδιορίσει την εμπειρία από τους έντονους ρυθμούς και τον ανομοιόμορφο πυκνό ιστό της σύγχρονης Αθήνας.

Η επιδερμίδα του κτιρίου

Η επανάληψη των τυπικών διαμερισμάτων σε όλο το ύψος της πολυκατοικίας και η ανάγκη να δημιουργηθεί μια ιδιαίτερη όψη για την πόλη, οδήγησε στην αντιμετώπιση της επιδερμίδας του κτιρίου ως ένα πλέγμα με κενά και πλήρη. Το λευκό αυτό πλέγμα, αλλού συμπληρώνεται με κλειστούς εσωστρεφείς 56

ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ-ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2023

χώρους, αλλού υποχωρεί δημιουργώντας επίπεδα και χώρους εκτόνωσης οι οποίοι μέσω μεγάλων ανοιγμάτων επικοινωνούν με τους εξωστρεφείς χώρους διημέρευσης. Σημαντικό στοιχείο της όψης αποτελούν επίσης οι σταθερές λευκές περσίδες, που επιχειρούν να ρυθμίσουν την ιδιωτικότητα του κάθε διαμερίσματος και προσφέρουν κατάλληλες συνθήκες σκιασμού.

Ξεκάθαροι εσωτερικοί χώροι με πράσινο στα μπαλκόνια

Εσωτερικά η διαμερισμάτωση των κατοικιών επιτυγχάνεται με τον σχεδιασμό ενός ξύλινου όγκου που εγκιβωτίζει τους ιδιωτικούς χώρους (υπνοδωμάτιο – λουτρό) αφήνοντας τους χώρους διημέρευσης να οργανωθούν ελεύθερα έξω από αυτό (καθιστικό – κουζίνα). Στη βελτίωση του μικροκλίματος της κάθε κατοικίας συνεισφέρει η ενσωμάτωση πρασίνου στα μπαλκόνια. Η φύτευση ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ-ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2023

πραγματοποιείται κατά μήκος όλου του εξώστη με αγρωστώδη και αρωματικά φυτά βελτιώνοντας την εικόνα που έχει για την πόλη τόσο ο ένοικος που την παρατηρεί μέσα από την κατοικία του όσο και ο περαστικός που κινείται στη γειτονιά.

Η ομάδα πίσω από το έργο Αρχιτεκτονικό Γραφείο: The Hive Architects Αρχιτεκτονική ομάδα: Μιχαήλ Ξηρόκωστας, Θεόδωρος Πανόπουλος, Μυρτώ Χρήστου, Ανθίππη Κατσαρού, Ανδριανός Νοβίτσκι Μελέτη: 2023 Ημ/νία παράδοσης: Αναμένεται το 2024 Επιφάνεια: 550 m2

57

EVENT

Coating Forum: Προκλήσεις και ευκαιρίες για τη βιομηχανία χρωμάτων Οι στρατηγικές, τα προϊόντα και οι τάσεις όπως παρουσιάστηκαν

Στο συνέδριο συζητήθηκαν τα σημαντικότερα θέματα που απασχολούν τη σύγχρονη βιομηχανία χρωμάτων, ενώ παρουσιάστηκαν καινοτόμες τεχνολογίες και προϊόντα που αναμένεται να αλλάξουν το μέλλον του κλάδου. ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΓΙΏΡΓΟΣ ΚΑΤΣΙΜΙΛΉΣ

58

ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ-ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2023

M

ε μεγάλη επιτυχία πραγματοποιήθηκε το Coating Forum 2023, στις 3 Νοεμβρίου, στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών. Κορυφαίοι ομιλητές από τους σπουδαιότερους φορείς και εταιρείες του κλάδου των χρωμάτων και των δομικών υλικών, έδωσαν το παρών. Στο Coating Forum 2023, δόθηκε η ευκαιρία στους συνέδρους να λάβουν μέρος στον διάλογο για τα φλέγοντα ζητήματα και να ενημερωθούν και να δικτυωθούν με επαγγελματίες από όλο τον κατασκευαστικό κλάδο, συμπεριλαμβανομένων κατασκευαστών, προμηθευτών, ερευνητών και ακαδημαϊκών, επαληθεύοντας τον τίτλο του συνεδρίου «Exploring the way, unlocking the potential from Industry 4.0 to Construction 5.0».

Αλλαγές στη στρατηγική των εταιρειών χρωμάτων

Στο πάνελ με τίτλο «Business Cases» και συντονιστή τον δημοσιογράφο Γιώργο Λαμπίρη, ο Γιώργος Καραβασίλης, CEO της Drukfarben, τόνισε ότι αρκετές βιομηχανίες χρωμάτων εισέρχονται στα δομικά υλικά και το αντίστροφο. Ο κ. Καραβασίλης επεσήμανε ότι η συγκεκριμένη τάση δημιουργεί σημαντικές ευκαιρίες για τον κλάδο των οικοδομικών υλικών ευρύτερα, ενώ φέρνει στο προσκήνιο νέα προϊόντα και υπηρεσίες. «Κατηγοριοποιήσαμε τα προϊόντα μας σε 4 κατηγορίες, σε αντίθεση με παλαιότερα που υπήρχε μόνο το χρώμα. Οι κατηγορίες αυτές είναι χρώμα, εξωτερική θερμομόνωση, επισκευαστικά-συγκολλητικά κονιάματα και υγρομόνωση», επισήμανε ο ίδιος. Αναφερόμενος στα επόμενα βήματα του κλάδου, ο Γ. Καραβασίλης στάθηκε στις σημαντικές ευκαιρίες και προκλήσεις που θα συναντήσει η βιομηχανία χρωμάτων λόγω της βιωσιμότητας. «Ανάμεσά τους είναι η πράσινη μετάβαση λόγω της κλιματικής αλλαγής και η αυστηροποίηση των νομοθετικών παρεμβάσεων. Στον βωμό της βιωσιμότητας έχουμε την υποχρέωση να αυξήσουμε την προστασία και τον προσδόκιμο χρόνο ζωής των υλικών». Κλείνοντας, στάθηκε στο ότι η Ε.Ε. υπολογίζει το κόστος απανθρακοποίησης της οικονομίας στα 600 δισ. ευρώ.

Υποχρέωση αναφοράς ρύπων

Από πλευράς του ο Γιάννης Καλλιάς, διευθύνων σύμβουλος της TUV Austria Hellas, στάθηκε στον ρόλο και τη σημασία των πιστοποιήσεων, αλλά και στις προκλήσεις. «Είναι γεγονός ότι οι χημικές βιομηχανίες και οι βιομηχανίες οικοδομικών υλικών αντιμετωπίζουν πολλές προκλήσεις. Οι βασικοί πυλώνες των προκλήσεων αυτών είναι δύο. Πρόκειται αφενός για τα θέματα της απανθρακοποίησης και της βιωσιμότητας. Είναι κάτι που έρχεται και δεν μπορούμε να το αποφύγουμε. Από την άλλη πλευρά οι νέες αυτές παράμετροι δημιουργούν και μία νέα αγορά. Γνωρίζετε όλοι ότι υπάρχει ένας νέος κλιματικός νόμος για τον στόχο της κλιματικής ουδετερότητας, αλλά και την υποχρέωση μείωσης του ανθρακικού αποτυπώματος έως το 2030. Από την άλλη πλευρά έχουμε έναν προβληματικό νόμο που ενσωμάτωσε όλες τις παραπάνω υποχρεώσεις τον Μάιο 2022». Ο Γ. Καλλιάς συμπλήρωσε ότι έως το 2025 όλες οι χημικές βιομηχανίες καλούνται να δημοσιεύσουν με βάση τον κλιματικό νόμο, την πρώτη αναφορά για τους ρύπους τους και από το 2026 και μετά, είναι απαιτητή η επαλήθευση από ανεξάρτητο διαπιστευμένο φορέα.

ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ-ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2023

Δρ. Ευριπίδης Τσαούσογλου, Γενικός Διευθυντής του Institute of Coating Technologies (IoCT)

Παραγωγή μεθανόλης από κάθαρση διοξειδίου του άνθρακα

Στην προοπτική και στην υποχρέωση μείωσης των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα και στη μέθοδο παραγωγής μεθανόλης με καθαρισμό του αερίου του θερμοκηπίου, αναφέρθηκε από την πλευρά του ο Dr Srdan Kisin, Business Director Emulsion Polymeros EMEA της Celanese. Έφερε ως παράδειγμα τη δημιουργία ενός εργοστασίου της εταιρείας του, όπου όπως είπε, συγκεντρώνονται οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα και καθαρίζονται. «Κατόπιν, χρησιμοποιούμε αυτό το υλικό για να παράγουμε μεθανόλη, με χρήση υδρογόνης και διοξειδίου του άνθρακα. Έτσι παράγουμε οξικό οξύ, πολυμερές ή και άλλα πολυμερή. Πρόκειται για διαδικασία με αρνητικό αποτύπωμα CO2. Η μείωση του αερίου με αυτή τη διαδικασία είναι περίπου 30% συγκριτικά με τις εφαρμοζόμενες τυποποιημένες διαδικασίες παραγωγής».

Tο κόστος της βιωσιμότητας

Ο ιδρυτής και γενικός διευθυντής της Ecoveritas, Παντελής Λεβαντής, στάθηκε στο παράδειγμα του πρώτου πιστοποιημένου κατά BREEAM κτιρίου στην Ελλάδα, θίγοντας το κατά πόσο η βιωσιμότητα είναι τελικά ακριβή. Πρόκειται για οικιστικό έργο στην Αγ. Φιλοθέη Αμαρουσίου με ανωδομή περίπου 2.500 τ.μ., 24 κατοικίες με ένα υπνοδωμάτιο και 42 θέσεις στάθμευσης. «Το έργο πιστοποιήθηκε στην κατηγορία Very Good». Η πιστοποίηση BREEAM εξετάζει παραμέτρους, όπως η τοποθέτηση φωτισμού LED, φωτοβολταϊκών, εξοικονόμηση νερού, αλλά και πιστοποιητικό ενεργειακής απόδοσης Α+. Θέλοντας ουσιαστικά να δείξει, έτσι, ότι συνολικά η επένδυση στη βιωσιμότητα είναι αυτή που προσφέρει εξοικονόμηση σε πολλούς παράγοντες κόστους ενός κτιρίου.

59

EVENT

Ελλειψη κρίσιμων ειδικοτήτων στον κατασκευαστικό κλάδο

Στο πλαίσιο του πάνελ με θέμα το εργατικό δυναμικό και συντονιστή τον Χριστόφορο Παυλάκη, δημοσιογράφο της Boussias Media, η Γεωργία Ρεμπούτσικα, CEO του ΕΟΠΠΕΠ, ανέφερε ότι στόχος είναι να γεφυρωθεί το χάσμα μεταξύ της κατάρτισης του προσωπικού και των αναγκών της βιομηχανίας. «Οι εργαζόμενοι θα πρέπει συνεχώς να επιμορφώνονται, ώστε να προσαρμόζονται στις αλλαγές που επιφέρει η αγορά εργασίας» τόνισε. Όπως επισήμανε η ίδια, ο ΕΟΠΠΕΠ παρέχει πιστοποιήσεις για μία μεγάλη γκάμα ειδικοτήτων, ενώ προβαίνει στην επικαιροποίηση περίπου 140 οδηγών κατάρτισης, έργο που θα ολοκληρωθεί έως τον Ιούνιο του 2024. «Η ελληνική βιομηχανία χρωμάτων αντιμετωπίζει τεράστια έλλειψη εργατικού δυναμικού σε όλα τα επίπεδα, από ανειδίκευτους εργάτες μέχρι υψηλόβαθμα στελέχη» υπογράμμισε ο Κωνσταντίνος Αγραπιδάς, Γενικός Διευθυντής Εργασιακών, Υγείας Ασφάλειας και Ένταξης στην Εργασία του Υπουργείου Εργασίας. Η χώρα μας πρέπει να προσελκύσει επαγγελματίες από το εξωτερικό και παράλληλα να δημιουργήσει εργαζόμενους που θα έχουν τις απαιτούμενες γνώσεις, είπε ο Κ. Αγραπιδάς και πρόσθεσε ότι προς αυτή τη κατεύθυνση γίνονται δράσεις από το Υπουργείο, οι οποίες χρηματοδοτούνται από το ΕΣΠΑ.

Ανάγκη εκπαίδευσης των τεχνιτών

Στη συνέχεια ο Δημήτρης Μαμαντζής, Αντιπρόεδρος της Stelma, υποστήριξε ότι θα πρέπει να γίνεται ορθή αξιολόγηση των ικανοτήτων των εργαζομένων και να δίνονται οικονομικά κίνητρα για μετεκπαίδευση. Επιπλέον ανέφερε, ότι η κατάρτιση των εργαζομένων μπορεί να οδηγήσει σε αύξηση της παραγωγικό60

τητας διατηρώντας παράλληλα υψηλές συνθήκες ασφαλείας, στη βελτίωση της επικοινωνίας μεταξύ των στελεχών και στην καλύτερη λήψη διοικητικών αποφάσεων. «Με την απόκτηση νέων δεξιοτήτων, το προσωπικό μίας εταιρείας μπορεί να ανταποκριθεί ευκολότερα στις κυμαινόμενες συνθήκες της αγοράς και επομένως να καταστεί πιο ανταγωνιστική» είπε κλείνοντας ο Δ. Μαμαντζής. «Σήμερα οι κατασκευές παρουσιάζουν ανάπτυξη, όμως αρχίζει να διαφαίνεται το ότι δεν υπάρχει ανθρώπινο δυναμικό και οι ελλείψεις γίνονται αισθητές. Συνεπώς, ο τομέας θα πρέπει να γίνει, άμεσα μάλιστα, πιο ελκυστικός» εξήγησε ο Κωνσταντίνος Ασλάνης, Διευθυντής έρευνας, ανάπτυξης και τεχνικής υποστήριξης της Isomat και πρόσθεσε ότι «οι τεχνίτες θα πρέπει να ενημερώνονται για τις καινοτομίες του κλάδου και να φέρνουν σε εμάς, τη βιομηχανία, προτάσεις για νέα υλικά και νέες τεχνολογίες, μέσω των αναγκών τους».

Οι ειδικότητες που «ζητά» η κατασκευή

«Αναλύοντας τις κυριότερες ειδικότητες που μας ζητούν αυτό το διάστημα οι πελάτες μας να στελεχώσουμε, στον κλάδο της κατασκευής το μεγαλύτερο ποσοστό αφορά τους πολιτικούς μηχανικούς, τους ηλεκτρολόγους μηχανικούς και τους μηχανολόγους» δήλωσε ο Θέμης Νταμαρέλος, Διευθυντής στον τομέα Επιλογής Στελεχών της KPMG Ελλάδος και συμπλήρωσε πως «αυξημένη ζήτηση εντοπίζεται στους γεωλόγους, στους τοπογράφους και στους χωροτάκτες». Επίσης τόνισε, ότι «ζητούνται risk construction managers, asset managers και project managers, ειδικότητες που παρουσιάζουν μεγάλη έλλειψη στην ελληνική αγορά, γεγονός που μας οδηγεί να στραφούμε σε έμπειρα στελέχη που τα προηγούμενα χρόνια έφυγαν στο εξωτερικό». ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ-ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2023

EVENT

Καινοτόμα υλικά και τεχνολογίες

Στο πάνελ που ακολουθεί με συντονιστή τον Ανδρέα Σαπαλίδη, Ερευνητή στο Ινστιτούτο Νανοεπιστήμης και Νανοτεχνολογίας, ΕΚΕΦΕ Δημόκριτος, συζητήθηκε το μέλλον της βιομηχανίας χρωμάτων και παρουσιάστηκαν καινοτόμες τεχνολογίες που αναμένεται να πρωταγωνιστήσουν τα επόμενα χρόνια. Πρώτος τον λόγο πήρε ο Dr. Michael Hilt, Divisional Director Surface Engineering and Materials Technology, Senior Manager Coating Systems & Painting Technology, Fraunhofer Institute for Manufacturing Engineering & Automation IPA, ο οποίος τόνισε ότι «είναι απαραίτητο να ακολουθούνται οι πολιτικές βιώσιμης ανάπτυξης κατά την παραγωγή των χρωμάτων, ώστε να περιοριστεί η σπατάλη των πόρων και της ενέργειας». Έπειτα, ανέφερε ότι με τη χρήση των νέων τεχνολογιών, είναι εφικτό να γίνουν ακριβείς έρευνες και να παραχθούν πρωτοποριακά υλικά που θα είναι πιο φιλικά προς το περιβάλλον και συνάμα πιο ποιοτικά. Ιδιαίτερη κατηγορία αποτελούν τα «έξυπνα» επιχρίσματα, τα οποία εκτός από το ότι θα προστατεύουν τις επιφάνειες που καλύπτουν, δίνοντας τους μεγαλύτερο προσδόκιμο ζωής, θα μπορούν να αλλάζουν αποχρώσεις ανάλογα με τη θερμοκρασία στην οποία βρίσκονται, ενώ θα είναι πιο υγιεινά και λαμπερά, δήλωσε κλείνοντας ο Μ. Hilt. «Το ΕΚΕΦΕ Δημόκριτος μαζί με το Ινστιτούτο Fraunhofer θα ιδρύσουν διεθνή εταιρεία, που θα προωθήσει μία ευρωπαϊκή πλατφόρμα τεχνητής νοημοσύνης, η οποία θα αποτελέσει χρήσιμο εργαλείο για την βιομηχανία, τα πανεπιστήμια και τα ερευνητικά εργαστήρια» ανακοίνωσε ο Γεώργιος Νούνεσης, Διευθυντής και Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου ΕΚΕΦΕ Δημόκριτος. Το Κέντρο Έρευνας, έχει προβεί σε επένδυση 8,3εκ ευρώ για τη δημιουργία Ινστιτούτου κβαντικής τεχνολογίας, ενώ μέχρι το 2024 θα ολοκληρωθεί το Ινστιτούτο Μικρομηχανικής, Μικροηλεκτρονικών και Μικροσυστημάτων που θα παράγει ηλεκτρονικά chips -τα οποία παρουσιάζουν παγκόσμια έλλειψη, εξήγησε ο Πρόεδρος του «Δημόκριτος» και πρόσθεσε ότι γίνονται έρευνες για την υλοποίηση συστη62

μάτων που θα είναι πλήρως αυτόνομα, χωρίς να χρειάζονται ανθρώπινη παρέμβαση.

Ποιοτικότερα προϊόντα, πιο φιλικά προς το περιβάλλον

Οι κβαντικές χρωστικές ουσίες αποτελούνται από νανοκρυστάλλους που λέγονται κβαντικές τελείες, διαμέτρου 2-8nm, εξήγησε η Όλγα Αλεξοπούλου, συνιδρύτρια της Quantum Light. «Αλλάζοντας το μέγεθος της κουκίδας, μπορούμε να επιτύχουμε την επιθυμητή απόχρωση» διευκρίνισε η ίδια και συμπλήρωσε πως «οι κβαντικές χρωστικές προσφέρουν πολλαπλά πλεονεκτήματα, καθώς είναι πιο λαμπερές από τις συμβατικές βαφές, ενώ μπορούν να παράγουν αποχρώσεις μοναδικές σε οποιοδήποτε σημείο του ορατού φάσματος. Επιπλέον, τα εν λόγω χρώματα δεν επηρεάζονται από τον περιβάλλοντα φωτισμό και διατηρούν την λάμψη τους ακόμη και σε σκοτεινούς χώρους». Τέλος, η Ο. Αλεξοπούλου επισήμανε ότι οι κβαντικές βαφές είναι φιλικές προς το περιβάλλον, αφού παράγονται σε εργοστάσια μηδενικών ρύπων, σπαταλώντας ελάχιστες ποσότητες νερού, σε αντίθεση με τα κοινά επιχρίσματα της αγοράς που για κάθε 1kg προϊόντος προκύπτουν 10kg αποβλήτων. «Τα πλασμονικά χρώματα δεν ξεθωριάζουν με το πέρασμα των χρόνων και παράγονται από μη τοξικά υλικά που είναι φιλικά προς το περιβάλλον» τόνισε ο Dr. Debashis Chanda, Professor NanoScience Technology Center, University of Central Florida. Στην συνέχεια, ανέφερε ότι τα συγκεκριμένα χρώματα διαθέτουν 100% μεγαλύτερη ανακλαστικότητα, με συνέπεια να μειώνουν το κόστος ψύξης των σπιτιών και των οχημάτων. Σύμφωνα με σχετικές έρευνες, παρατηρήθηκε ότι μπορούν να μειώσουν την θερμοκρασία των εσωτερικών χώρων έως και 30οF, υποστήριξε ο διεθνούς φήμης ερευνητής – φυσικός. Κλείνοντας την ομιλία του, είπε, ότι «η πλασμονική βαφή είναι πιο ελαφριά σε σχέση με τις συμβατικές, με αποτέλεσμα τα εξοικονομούνται σημαντικές ποσότητες καυσίμου στα αεροσκάφη. Ήδη η βιομηχανία, βλέποντας τα τεράστια πλεονεκτήματα των πλασμονικών επιχρισμάτων, δείχνει μεγάλο επενδυτικό ενδιαφέρον». ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ-ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2023