TA REVELA BENEFICIO NOBOY
SORPRENDENTE PA BEBE
KOFFIE P'E SALUD
PROME MINISTER TA
RESUMI E PROME DIA DI E
CONFERENCIA DI SIDS NA ANTIGUA AND BARBUDA
HUES A HALA ATENCION DI MAMA CU A PERMITI HOMBER DI 21 AÑA TENE RELACION SEXUAL CU SU YIU MUHER DI 14 AÑA -1
ACCIDENTE ENTRE DOS AUTO Y UN A KENTEL NA CAMACURI
DURANTE “MEET & GREET” CU
SR. KURT JOHNSON DI TVC A PRESENTA E FASE FINAL DI RENOBACION DI PISTA DI PALO MARGA
APENAS CUMINSANDO CU UN TOUR RIBA QUADRACER UN DAMA DI 64
AÑA A ACCIDENTA Y A KAP HUNDO
BANDA DI SU WOWO
DIARAZON 29 MEI 2024 PAG. 1 DIARAZON 29 MEI 2024 Afl. 1.25
Prome Minister Evelyn Wever-Croes:
Durante un reunion publico den Parlamento,
GOBIERNO DI ARUBA A DUNA PARLAMENTO MAS
INFORMACION DI E ACUERDO CU HULANDA
Diabierna ultimo den e reunion publico na Parlamento di Aruba, Gobierno di Aruba a duna mas informacion riba e acuerdo cu nan a yega cu Gobierno di Hulanda riba e tema di financiamento di debe. Durante e reunion, Prome Minister Evelyn WeverCroes a splica e acuerdo aki detayadamente, y a presenta tur e corespondencianan cu tabata tin pa cu e negociacion riba e acuerdo aki.
Prome Minister a indica cu e reunion a bay bon, y cu tabata tin hopi pregunta relaciona cu e acuerdo, cu a wordo contesta, pa
asina aclarea cualkier duda cu por tabata tin. Parlamento tabata hopi interesa pa scucha kico lo ta e siguiente pasonan, mirando cu ta aki ta unda nan lo wordo envolvi. Pa cu esaki, Prome Minister a reitera y confirma na nan cu Gobierno lo cana e caminda cu Parlamento a indica durante di un IPKO na Sint Maarten.
E acuerdo entre Gobierno di Aruba y Gobierno di Hulanda lo wordo firma pronto, pa asina e interes riba e debe di Covid-19, por baha di 6.9% pa 5.1%.
Prome Minister a splica cu Parlamento a hunga un papel hopi importante pa cu e acuerdo aki, mirando cu
nan tabata tin un posicion hopi firme pa no entrega, pa loke nan ta kere ta e autonomia di pais Aruba, sin haya nada a cambio. Pa cu esaki ta importante pa splica cu Parlamento lo mantene su autonomia bou di e LAft, pasobra e autonomia financiero a wordo entrega caba na 2015 door di AVP, dunando Hulanda un poder grandi pa tin e ultimo palabra den cambionan.
"Manera mi a menciona, mi lo a prefera di no mester a yega na un Rijkswet, pero mi ta hopi satisfecho cu e acuerdo aki, mirando cu e ta trece claridad, trankilidad y e ta baha e interes, cu ta duna Aruba
e aña aki 16 miyon florin cu por wordo inverti den proyectonan.
Pa loke ta oposicion, mi a keda desapunta ya cu no tabata tin niun interes di nan banda. Por a nota si cu nan tabata hopi rabia y disgusta, y a expresa di no por a kere cu un dia nos lo yega na e acuerdo aki, mustrando cu nan nunca tabata tin e intencionnan
E trayecto di e Rijkswet lo cuminsa pronto, manteniendo e autonomia di Parlamento y pais Aruba. E logro di e acuerdo aki ta un "game changer" pa Aruba, mirando cu e interes di e debe lo baha den beneficio di nos futuro generacionnan" Prome Minister a expresa.
DAMA CHAUFFEUR BURACHI A HERA CAUSA UN ExPLOSION
GRANDI NA POMPSTATION ORA IRRESPONSABLEMENTE ELA
REvERSE DAL E POMP DI GASOLIN!
Diadomingo mainta a drenta informe di un problema cu pelea na e Caya Grandi Gas Station, mesora a dirigi patruyanan na e sitio. Na yegada di e patruya a bin compronde cu un dama chauffeur bao influencia a bay reverse pa para na e pomp pa wordo atendi ela reverse dal e pomp kibra.
Ora e trahador tabata atende cu nan, tanto e dama chauffeur como e mucha homber na banda a lanta contra e trahador y nan a parti sla riba e trahador y esaki a core bay paden lock porta y desactiva e pompnan y a yama polis. E trahador a avisa polis cu e hendenan ey ta bao influencia
y a kibra e "nozzle" di e pomp y a agredie. Polis a nota mesora cu e dama chauffeur y e pasahero tabata bao influencia di un of otro substancia. Polis a detene e pasahero prome ya cu e tabata stroba polis di atende e accidente ora ela bay test e chauffeur e dama
tabata asina burachi cu e no por a supla. Na e momentonan ey a yega un testigo di cu e dama tabata core buraci y a hera causa un desgracia na rotonde banda di Guardian. Polis a detene ambos y a bay cu nan warda di polis.
Diarazon 29 mEi 2024 Pag. 2
corecto pa cu e pueblo di Aruba.
Minister Glenbert Croes a anuncia cu:
EXPLORACION DI GAS TA BAY BIRA REALIDAD
Dialuna ultimo e mandatario di Energia a haci dos anuncio sumamente importante pa Pais Aruba y nos Pueblo, ambos noticia cu ta logronan grandi cu lo tin su beneficio pa nos pueblo y nos futuro generacionnan.
Ademas di a anuncia e licencia otorga na Aruba door di Department of Treasury di Gobierno Mericano pa por busca petroleo di origen Venezolano, e di dos bon noticia ta cu diabierna ultimo Conseho di Minister unanimamente a aproba exploracion di gas den awanan teritorial di Aruba.
Armstrong Oil & Gas Inc. di Merca ta esun cu despues di a haci su sondeo den Caribe, finalmente a acerca Aruba pasobra den nan estudio preliminar nan a mira e awanan teritorial di Aruba cu un potencial grandi. Despues di investigacionnan mas dirigi, a logra identifica posibel posnan di gas den e lama di Aruba.
Pa Aruba esaki ta representa un desaroyo significativo pa e transicion pa energia limpi y economico, locual
lo reduci e costonan di produccion di energia y awa beneficiando futuro generacionnan.
Minister Croes a expresa
cu e posibilidad di Aruba tin su propio yacimento di gas como fuente di energia ta un soño cu a nace den añanan 80 y cu awor por bira realidad. Despues cu
e exploracion di Repsol no tabatin exito, Aruba toch a keda mantene e speransa di tin su mesun gas. Contando cu Armstrong su trayectoria exitoso den exploracion di gas cu casonan di exito manera esun di Alaska y Venezuela, e mandatario ta convenci cu e biaha aki si ta bai logra e obhetivo.
Diarazon 29 mEi 2024 Pag. 3
Noticia di Corte
Hues
a
Hala
atencion di mama cu a permiti Homber di 21 aña tene relacion sexual cu su yiu
ORANJESTAD – No sa sosode hopi cu ta scucha Hues hala atencion di mayor. Recien, esey a sosode recien durante tratamento di un caso penal.
SOLO DI PUEBLO por a compronde cu Hues a hala atende di e mama di e victima, con e por permiti pa un homber di 21 aña ta bin biba na cas di e mama cu e yiu muher di 14 aña y cu nan tabatin relacion sexual diferente biaha. Hues a bisa e mama cu for di principio, e mama mester a bisa no.
Fiscal a acusa e homber H.(21) cu diferente biaha e tabatin relacion sexual cu e mucha muher F.(14). Esaki entre Augustus 2023 y Februari 2024.
TENE RELACION CU MUCHA
Den sala di Corte tabata presente R.F., cu ta mama di e mucha muher.
Ta asina cu H. a admiti di tabatin
relacion cu F. dos biaha. E mama di e mucha mes tabata di acuerdo cu e relacion. Hues a bisa cu segun e relato di Polis, December 2023 e mama a haci denuncia. Ta asina cu e abuela tabata cuida F.
Hues a remarca cu e no ta compronde con a permiti e homber tin relacion cu e mucha. Hues a mustra cu for declaracion di mama por compronde cu tabatin hopi problema familiar hasta entre mama y e yiu F. E abuela a keda cuida F. E abuela a bisa cu F. na dado momento a bisa cu e tin un guy y e abuela a bis’e pa bin cu e guy cas y despues e relacion a caba. E abuela a bisa cu na November 2023, F. a bis’e cu e tin un otro guy. Ta asina cu school a manda bisa cu F. tin 1 luna cu e no ta bay school. Hues a bisa cu tabatin discusion entre e mama y F. y hasta tabatin bringamento. E ora ey H. a sali for di auto y e abuela y bisa e mama pa
apenas cuminsando cu un
tour riba quadracer un dama di 64 aña a accidenta y a kap
Hundo banda di su wowo
Diadomingo mainta a drenta informe di un accidente cu hende herida na Alto Vista, mesora a dirigi tanto poli como ambulans na e sitio. Na yegada di e patruya a bin comprond cu aki ta trata di un accidente unda cu un dama turista di 64 aña manehando un quadracer pa un motibo desconoci a baha caminda na man drechi y a bay dal stret riba un kashi coriente y su cabes a bay dal riba un zink y a kap net banda di su wowo drechi e kap tabata hundo y mester a bay hospital pa ser cosi. Na yegada di e ambulans nan a atende y a transporte pa hospital.
muHer di 14 aña -1
laga e mucha.
HUES A HALA ATENCION DI E MAMA
Ta asina cu e mama a declara na Polis, cu e no ta accepta mas cu H. tin relacion cu su yiu. Hues a remarca na e mama den Corte cu e mester a bisa for di promer dia cu e no ta accepta H. den cas y no awor cu pa motibo di placa ta tuma e postura ey. Aparentemente lo a palabra cu H. y su yiu F. cu nan por keda na cas pero mester paga 500 florin pa luna. E mama lo a mira cu H. tabata cumpra cos pa su yiu F. Segun e mucha F., nan tabata biba den e washok y tabata drumi riba suela. E abuela a hiba cashi y fan pa nan. Na dado momento, e abuela a dicidi cu H. y F. por keda na su cas. Ora nan a bay busca nan
paña na cas di mama di F., a surgi un problema entre e mama y F. caminda hasta e mama tabata dal F. E homber H. a hala F. for di e mama y e abuela a sali for di auto y bisa nan pa nan ban for di e cas. Hues a bisa cu el a lesa tur e asunto aki pasobra mester tene cuenta cu tur circumstancia den un caso penal. E mucha F. a bisa cu e ta stima H. y pesey tin relacion cun’e. F. a bisa cu semper su mama ta maltrat’e. Door di H., F. a cuminsa bay school. F. a bisa cu 2 biaha nan tabatin relacion sexual y cu H. a bis’e cu esey ta contra ley. Segun F., ta e mes tabata kier tin relacion cu H. E abuela a bisa cu e ta e persona autoriza como mayor di F. pasobra e mama di F. no tabata kier F. Continuacion pag.6
Diarazon 29 mEi 2024 Pag. 4
Diarazon 29 mEi 2024 Pag. 5
Hues a Hala atencion di mama cu a permiti Homber di 21 aña tene relacion sexual cu su yiu muHer di 14 aña -2
Continuacion di pag. 4
FISCAL
Fiscal a bisa cu cu H. e tempo ey tabatin 20 aña y tabatin relacion cu mucha (14). Tin un diferencia di 6 aña. Fiscal ta haya cu e adulto mester tuma responsabilidad. Ley ta proteha mucha contra nan mes y adulto pa tene relacion sexual. Fiscal a bisa cu riba presion di comunidad, Ministerio Publico a dicidi di subi castigo. Fiscal ta haya cu H. mester a keda sin tene relacion sexual. Fiscal a remarca con e mama ta laga su yiu (14) tin tene relacion cu homber (20). El a mustra cu henter e problema familiar lo a contribui na tur loke a sosode. Na opinion di Fiscal, e caso
aki ta diferente compara cu un caso caminda un familiar ta abusa di mucha. Fiscal ta haya cu den e caso aki mester aplica e otro banda di castigo cu ta papia di 1 aña di prison y cu guia. Fiscal a bisa cu e punto di salida ta cu ora tin caso di abuso, mester keda sera. El a exigi 15 luna di prison di cual 10 luna ta condicional y 2 aña di prueba. Fiscal a stipula cu durante e periodo di prueba, H. mester haya guia intensivo di Reclasering.
DEFENSA
Mr. Maldonado a bisa Hues cu ya Hues a papia hopi habri riba e caso. El a bisa cu for di principio H. a admiti di su culpabilidad y no a
purba sconde nada. H. ta dispuesto pa accepta e consecuencianan. E tabata biba hunto cu e mucha muher caminda e mama y e abuela a duna permiso. Tabatin un relacion di mas o menos 5 luna y solamente 2 biaha tabatin relacion sexual. Esey ta mustra cu tabatin un relacion amoroso mutuo y cu e mucha F. a bisa cu e mes tabata kier tin relacion sexual cu H. E abogado a pidi Hues pa tene cuenta cu ta promer biaha cu H. ta cay sera. El a bisa tambe cu H. no ta un persona problematico. Abogado a pidi Hues pa duna un castigo abou pa asina H. por sali y forma parti di comunidad.
SENTENCIA
Hues a sera tratamento di caso y a dicta sentencia di biaha. E ta haya legalmente proba cu H. a tene relacion sexual cu un mucha muher bou di 16 aña. Hues a bisa cu e ta tene cuenta cu tur circumstancia. Hues a mustra cu ley ta proteha muchanan bou di 16 aña pa evita di tin relacion sexual.
El a bisa cu e ta tene cuenta cu e circumstancia bou di cual esaki a sosode.
Na opinion di Hues, e ta un situacion diferente pero ta un caso serio. Hues a condena H. na 15 luna di prison di cual 11 luna ta condicional cu 2 aña di prueba y bou guia di Reclasering.
auto a pasa ranca palo di luz riba retonde y sigui core bai lagando daño atras
Diadomingo atardi a drenta informe di un accidente na rotonde Cumana. Mesora a dirigi un patruya na e sitio. Na yegada di e patruya a bin compronde cu un auto cu
velocidad halto a pasa dal un palo di luz riba e rotonde di Cumana y esaki a dal un otro auto. E auto cu a causa e accidente a bandona e sitio. Polis tin e accidente aki bao investigacion.
Diarazon 29 mEi 2024 Pag. 6
Minister Endy Croes: TA TRAHANDO RIBA DIFERENTE ASPECTO DI PEN 2023
Y E RECOMENDACIONNAN
ORANJESTAD: Minister di Enseñansa y Deporte Endy Croes a dialoga tocante PEN 2023 y e rumbo digital cu nos mester bay. Minister Endy Croes a indica cu e ta opta pa “hybrid”, cual ta un combinacion di les digital y les klassikaal. Di e forma aki e alumnonan no ta perde contacto di e parti social. Tin diferente scol cu ta uzando licentie caba na Aruba y ora bo uza licentie mester di laptop, etc. Na Aruba no tin un estudio avansa riba e tereno di tecnologia ainda. Ademas cu e ta estudio hopi costoso, mester evalua si por haci esaki na un pais asina chikito. Door di escala asina chikito, no lo por prepara un klas tur aña y despues no tin trabou pa tur.
Minister Endy Croes a dialoga tocante e 13 recomendacionnan di e Doorlichting van het Arubaanse Onderwijsbestel. A bin cinco (5) inspector di Hulanda cu a haci un investigacion amplio den enseñansa hunto cu e inspectornan di Aruba. Ta trahando riba diferente recomendacion entre otro, recomendacion 11 cu ta modernisacion di e leynan. Proyecto di modernisacion di leynan di enseñansa ta encera pa modernisa e leynan di scol preparatorio, scol basico y scol secundario. Pero tambe ta encera pa traha e leynan nobo pa enseñansa profesional (Beroeps Onderwijs), enseñansa superior (Hoger Onderwijs), enseñansa special (Speciaal Onderwijs) y Landsverordening
DI DOORLICHTING RAPPORT
Onderwijstoezicht (LOT). Aña pasa a cuminsa traha e Landsverordering pa Inspeccion di Enseñansa, cual ta e ley di LOT. A presenta ley di LOT caba na Directie Wetgeving en Juridische Zaken (DWJZ) y pronto lo trat’e den Parlamento di Aruba. E siguiente cu ta trahando riba dje ta e ley di Beroeps Onderwijs y ta spera cu den e luna di october proximo por presenta esaki den Parlamento di Aruba. Ademas di esaki, di acuerdo cu recomendacion 1 di Doorlichtingsrapport, a inventarisa y a traha hopi di cerca cu Tijdelijke Werk Organisatie (TWO) y Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) di Hulanda. A traha un Plan van Aanpak cu ta aproba desde october 2023 door di Hulanda.
Hulanda a aproba 1.7 miyon florin pa realisa e Proyecto di Data, unda cu 85 scol di Aruba lo bay den un solo sistema, esta esta ‘Open Emis’ na Departamento di Enseñansa Aruba. Pues ta trahando riba diferente trabou riba tereno di enseñansa. Minister Endy Croes a indica cu e trabounan riba tereno di enseñansa no ta trabounan cu ta mira resultado di inmediato, pero cu si ta den proceso.
Diarazon 29 mEi 2024 Pag. 7
Minister Endy Croes: DURANTE “MEET & GREET” CU SR. KURT JOHNSON DI TVC A PRESENTA E FASE FINAL DI RENOBACION DI PISTA DI PALO MARGA
Diabierna ultimo, a tuma luga Conferencia di Prensa di Gobierno di Aruba y “Meet & Greet” cu invitado special Sr. Kurt Johnson den e sala di Double Down Grill Restaurant na Eagle Resort. Durante e conferencia di prensa, Minister di Enseñansa y Deporte Endy Croes hunto cu Sr. Joy Werleman di Arubaanse Bond van Motorsport (ABM) y Sr. Kurt Johnson a informa Pueblo di Aruba tocante e desaroyonan di renobacion di e pista di Palo Marga. Sr. Kurt Johnson di e compania profesional
di Merca Total Venue Concepts (TVC) ta un experto den e preparacion di pista di drag race na Merca y rond di mundo. A uza un mix special pa e pista, esta “race quality asphalt”. Pa prome biaha den historia, Aruba tin e “layer” di asfalt aki. Ademas di TVC, DOW, AWM y C2 tambe a forma parti di e proyecto e renobacion di e pista di Palo Marga. Sr. Kurt a indica cu e pista di Palo Marga lo ta acredita pa e standardnan internacional pa minimo un decada. A aloca alrededor di 2 miyon
florin pa e renobacion di e pista di Palo Marga den su totalidad. Aki na Aruba nos no tabatin tur ekipo necesario pa renobacion di e pista, sinembargo a ricibi un oferta adicional pa complimenta e proyecto aki a traves di e contactonan di Sr. Kurt Johnson.
A importa algun ekipo specialisa cu no tin na Aruba pa por a realisa e proyecto aki y a trece un team di experto di Merca pa eherce algun trabou specialisa. Sr. Joy Werlemen a gradici Lotto pa Deporte, Gobierno di Aruba, Minister di Deporte Endy Croes y su team cu ta kere den e coredonan y a traha duro pa realisa e proyecto aki. Sr. Kurt Johnson, kende a traha riba diferente pista di drag race mundialmente y a traha cu gobierno di diferente pais, a indica cu Minister di Deporte Endy
Croes y Sr. Joy Werleman a haci un gran trabou pa realisa e proyecto di e renobacion e pista. Finalmente, e mandatario di Deporte a gradici tur cu a traha cu alma y cuerpo den e renobacion di e pista di Palo Marga y
ta haci peticion pa hunto nos cuid’e y manten’e den bon condicion. “Masha pabien na tur coredo cu e logro aki. Cu deseo, disciplina, dedicacion y determinacion ta logra”, e mandatario di Deporte ta conclui.
ACCIDENTE ENTRE DOS AUTO y UN A KENTEL NA CAMACURI
Diadomingo anochi a drenta informe di un accidente cu hende herida na Camacuri.
Mesora a dirigi un patruya na e sitio. Ma yegada di e patruya a bin compronde cu un auto cora lo a sali dilanti un auto preto y esaki a dal su tras pone kentel.
Na yegada di ambulans nan a atende e victimanan y a transporta nan pa hospital. Polis a tuma datos di e accidente aki.
Diarazon 29 mEi 2024 Pag. 8
Prome Minister Evelyn Wever-Croes:
Aruba ta haciendo un bon papel
PROME MINISTER TA RESUMI E PROME DIA
DI E
CONFERENCIA DI SIDS NA ANTIGUA AND BARBUDA
Ta hunto cu paisnan similar nos lo por enfrenta retonan cu ta spera nos y na caminda tambe nos por yega na miho palabracionnan cu Hulanda
Dialuna 27 di mei a cuminsa e 4th International Conference on Small Island Developing States SIDS. E conferencia aki ta wordo organisa pa Nacionnan Uni y ta tuma luga un biaha cada 10 aña. Prome Minister Evelyn WeverCroes ta na Antigua & Barbuda pa atende e conferencia aki cu ta hopi importante pa paisnan chikito manera Aruba.
Ayera a tuma luga e apertura di e conferencia y esaki tawata uno impresionante unda por wak e compromiso di Nacionnan Uni pa cu e islanan. Durante e dianan venidero ta bay tin diferente reunion, encuentro y conferencianan y asina durante esakinan concretisa e ayudo pa e paisnan chikito. Enfoke di e conferencia
E conferencia ta enfoca riba e vulnerabilidadnan y e retonan cu paisnan chikito ta enfrenta den e mundo global. E paisnan aki ta enfrenta e mesun retonan manera e guera na Ukraine, e conflicto entre Israel y Palestina, e efectonan di e pandemia di covid y e cambio climatico. E efectonan riba un pais chikito ta hopi mas grandi cu riba paisnan grandi y p’esey ta importante den cuadro di Nacionnan Uni, no solamente
pa reuni cu tur pais, pero tambe ta importante pa intercambia cu otro paisnan similar na Aruba con pa atende cu e retonan y presenta solucionnan.
Reunion plenaria
Durante e reunion plenaria ayera Aruba a presenta e Statement di Reino cu ta algo hopi grandi ya cu den esey ta wordo fiha e vision di Aruba y ta mustra kico tur ta haciendo. Prome Minister a papia akinan den nomber di Aruba, pero tambe den nomber di Corsou y Sint Maarten.
Reunion cu Secretario General di UN
Riba e dia di ayera tambe Prome Minister a reuni cu Secretario
General di Nacionnan Uni, señor Antonio Guterrez, unda el a trece su puntonan dilanti y a pidi señor Guterrez pa e sigui haci su esfuersonan pa convence paisnan grandi, pa por ehempel e debe grandi di covid cu Aruba tin cu Hulanda, no keda asina. Paisnan chikito manera Aruba mester por haya dispensacion di debe pa por sobrevivi y inverti entre otro den e cambio climatico cu ta un echo importante cu tin pa atende cu ne. E tema aki di dispensacion di debe ta uno cu e mandatario di Aruba a bin ta trece dilanti desde aña 2020 di e pandemia y
sinembargo Hulanda ta rechasa esaki categoricamente, y pa e motibo aki ta bolbe trece e tema dilanti na Nacionnan Uni. Conferencia UNESCO Ciencia di Oceano
Prome Minister tambe a atende un conferencia di UNESCO (United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization) riba e tema di Ciencia di Oceano unda a pone enfasis riba e importancia di tin e conocimento y data di esaki y asina por adresa e retonan na e miho manera posibel.
Dinner Prome Minister Antigua & Barbuda
Durante anochi di e prome dia di conferencia, Prome Minister di Antigua & Barbuda, señor Gaston Browne, a ricibi Prome Minister na un dinner oficial unda durante momentonan masha ameno, por a intercambia di opinion riba varios tema importante.
Varios otro reunion
Durante e dialuna aki tawatin varios otro encuentro unda
Prome Minister a hiba palabra y semper a sigui pone enfasis riba e importancia pa un pais chikito haya compromiso di paisnan grandi pasobra e polucion cu tin na mundo tanto den sushedad como e emision di carbono di uzo di Fuel Oil, apesar cu Aruba ta un pais chikito riba mapa, e efecto
riba e isla ta grandi. Continuacion di e Conferencia Diamars 28 mei
E conferencia ta continua Diamars, unda lo sigui reuni riba e aspectonan financiero y posibilidadnan pa Aruba. Prome Minister ta remarca cu Hulanda ta dispuesto pa pone hopi placa disponibel pa yuda henter mundo y awor cu Aruba tin un acuerdo riba mesa cu Hulanda ta bira tempo cu Aruba por logra yega na e fondonan ey cu si ta disponibel pa otronan. Esey ta un di e metanan principal di tur e esfuersonan cu e mandatario, den nomber di Aruba, ta haciendo na e conferencia aki.
“Aruba ta haciendo un bon papel, tin hopi respet pa e forma cu nos a atende cu e pandemia y con nos ta atende cu crisisnan, pero principalmente tin aprecio pa e forma constructivo cu nos ta comparti nos exitonan aki cu otronan, y esey ta yuda nos cera mas amistad cu otro paisnan. Ta hunto cu paisnan similar nos lo por enfrenta retonan cu ta spera nos, y na caminda tambe nos por yega na miho palabracionnan cu Hulanda awor cu nos a yega na un acuerdo caba cu nan”, Prome Minister a menciona.
Diarazon 29 mEi 2024 Pag. 9
Desde
EMAN SU VISION TA KEDA RESONA SERCA ISLANAN
Durante e conferencia di sustenibilidad na Prince Edward Island, Canada a keda resalta cu Ex Promer Minister Mike Eman su ‘green vision’ ta keda resona serca e islanan. Eman a haya e invitacion pa ta un orador principal na e Summit hustamente pa motibo di e logrnan grandi riba tereno di sustenibilidad durante su administracion. Esaki a keda constata tambe den e comentarionan y pregunatanan di e Director Ehecutivo di Island Innovations, James Ellsmoor, durante un “one on one” cu tabata tin entre e director ehecutivo y Eman banda di su discurso pa e Summit. Introduccion y Expresion di gratitud
Mike Eman, ex-Prome Minister di Aruba, a cuminsa su discurso gradiciendo e Minister pa e invitacion pa atende e Global Sustainable Islands Summit na Prince Edward Island, Canada. Ela describi e bunitesa di e isla den forma elocuente y e isla su conexion cu e famoso buki "Anne of Green Gables" di e escritora Lucy Maud Montgomery. Tambe ela mustra riba e compromiso di e isla na sostenebilidad y Eman a felicita e Minister Myers di Medio Ambiente pa cu esaki.
Balornan Canades y Actonan di Caridad Historico
Eman a gana curason di e Canadesnan tambe recordando un momento historico, un bunita momento di benevolencia di Canadesnan haciendo referencia na e caridad cu
habitantenan di Gander, Newfoundland, Canada a demostra dia 11 di September 2001, ora avionnan cu no por a baha na Merca a worde desvia y baha na gran cantidad na e aeropuerto di e luga chikito aki y miles di pasajero a wordo ricibi y hospeda cordialmente eynan. E storia real aki cu sr Eman a conta a forma e plataforma pa su tema central: e BON COMUN y e responsabilidad moral cu ta e elemento comun y mas fuerte di tur desaroyo pa sostenebilidad. Vision emotivo di Eman riba e “why” di sustenibilidad
Locual a resalta durante e conferencia ta cu Eman den un forma hopi acohedor a pone un relacion entre e metanan di sustenibilidad y e “why” cu hopi vez ta bai perdi den hopi presentacion technico ariba “how”. Eman a referi na e “one-on-one” riba e programa. “Djies aki ami cu James Ellsmoor lo papia hopi riba e “how” nos a cana e meta di sustenibilidad na Aruba, pero den mi discurso lo mi kier trece un refleccion riba e “why” di e meta grandi aki”, Eman a envatisa. Den esaki Eman a referi na un debate cu tabata tin riba BBC entre scientifico grandi di Inglatera cu ta un atheista pronuncia, Richard Dawkins, y un lider spiritual grandi tambe di Inglatera, Jonathan Sacks.
Den e debate cu Sacks, Dawkins a cuestiona un storia biblico. E scientifico atheista a puntra Sacks si
e por duna un splicacion scientifico con Mozes a habri e lamar pa e refugiadonan di e Egypto por a cruza. Riba e “how question” aki e lider spiritual Sacks a contesta Dawkins: “mi no por bisabo con Mozes a habri e lama, pero mi por splicabo si “why” nos Creador a duna Mozes e forza pa salba un pueblo
di worde atrapa dor di e ehercito grandi y poderoso di Egypto, pasobra nos Creador kier a scapa un pueblo cu tabata esclabisa y tortura durante siglos pa logra nan libertad y felici-
dad. Cu esaki Eman a ilustra importancia di “why” y a apela pa un “new convenant” pa pone “common good as a guiding star in the pursuit of sustainability”.
Diarazon 29 mEi 2024 Pag. 10 Pagina 17 Diarazon 6 2023
en conexion cu dutch caribbean a griculture Livestock and Fisheries alliance conference 2024: delegacion di aruba a ricibi recorido
di iniciativanan den sector primario na sint eustatius y saba
Diadomingo ultimo Minister di Naturalesa, Sr. Ursell Arends encarga cu sector primario a wordo ricibi cu un caluroso bon bini na Sint Eustatius y Saba.
E delegacion di Aruba ta consisti di Minister Arends, Directora di Santa
Rosa Aruba, Sra. Nathalie Maduro y Chef Afdeling Visserij na Santa Rosa, Sr. Byron Boekhoudt.
E conferencia Dutch Caribbean Agriculture Livestock and Fisheries Alliance (DCALFA) a tuma luga pa prome biaha na
october 2022 na Corsou, despues na mei 2023 Aruba tabata e host, y e aña aki e la wordo organisa door di Gobierno di Sint Eustatius. Un conferencia cu ta brinda oportunidad valioso pa experiencia personalmente e iniciativanan cu ta tumando luga den sector primario na islanan den Reino Hulandes. E biaha aki a experiencia ambos Sint Eustatius y Saba.
Diadomingo marduga delegacion di Aruba y participantenan di e conferencia a reuni pa hunto bishita Saba. A ricibi recorido na varios sitio di agricola, entre nan criadonan lo -
cal di galiña y cabrito, un instancia di hydroponics, Fundacion Saba Reach y e edificio cu ta facilita e piscadonan di Saba pa warda nan materialnan.
Dialuna Minister Arends y Directora di Santa Rosa a bishita e Departamento di Agricultura, Cria y Pesca di Sint Eustatius(Statia), acompaña pa Sra. Sharon Veira, kende ta encarga cu e parti di Agricultura y Servicio Veterinario. Durante e bishita por a observa e diferente actividadnan agricola, con-
oce cunukeronan local y explora proyectonan di reforestacion na e isla, inlcuyendo e costa di Zeelandia.
E experiencianan aki a marca un tremendo comienso pa e conferencia DCALFA 2024, demostrando e dedicacion di esnan cu ta encarga cu sector primario di e islanan den Reino Hulandes. Asina tambe subrayando e importancia di un red cooperativo y solido entre e islanan pa asegura un futuro robusto di e sector.
Diarazon 29 mEi 2024 Pag. 11 Pagina 18 Diarazon 6 2023 Ta busca par Tidora di coranT pa area di Simon Antonio - Pos Chikito Brazil - Sanicolas Horario: 7.30 pm Contact: 585-9500 E-mail: solodipueblo@gmail.com
Ta revela beneficio nobo y sorprendente pa bebe koffie p'e salud
Bebe koffie lo por yuda baha e riesgo di desaroya e malesa di Parkinson, segun un estudio realisa pa un ekipo internacional di investigado asocia n'e Universidad di Utrecht, Hulanda. E resultadonan a wordo publica den e prestigioso revista Neurology, destacando un hallazgo cu por tin implicacion significativo p'e salud publico y e strategianan preventivo contra e malesa neurodegenerativo aki.
Den e estudio, e investigadonan a analisa e datonan riba e consumo di koffie autoreporta y e midimento di cafeina y su metabolitonan den 184,024 individuo. E participantenan a forma parti di e Investigacion Prospectivo Europeo riba Cancer y Nutricion (EPIC) e siguimento realisa dirante un promedio di 13,1 añ den cinco pais di Europa. Dinamarca, Francia, Alemania, Italia y Spaña. E gran muestra y
e duracion di e siguimento a proporciona un base solido p'e hallazgonan di e estudio.
E analisis a revela cu e participantenan cu mayor consumo di koffie tabatin casi un 40% menos di probabilidad di desaroya Parkinson compara cu e inidividuonan cu no a bebe koffie en lo absoluto. E resultado aki ta alinea cu e investigacionnan anterior cu a indica un relacion protector entre cafeina y e riesgo di sufri Parkinson. E splicacion proponi ta enfoca riba e forma cu cafeina ta influencia den e fluho di dopamina den e celebro. Parkinson ta un malesa degenerativo caracterisa pa un reduccion di dopamina, debi n'e perdida di cel nervioso den e substancia preto, un region crucial p'e control di movemento.
E estudio ta sugeri cu e cafeina por yuda mantene
ta hiba na implicacion importante p'e salud publico y lo fomenta strategia di prevencion potencial." E investigacion ta añadi un dimension nobo n'e conocemento existente riba e beneficionan di koffie, sugeriendo cu su consumo modera por ta un strategia simpel y accesibel pa reduci riesgo di un malesa pa cual actualmente no ta existi un cura definitivo.
E hallazgo ta resalta e im-
e nivelnan di dopamina, protegiendo asina contra e perdida di e neuronanan aki. E mecanismo ta ofrece un posibel splicacion di pakico e consumo di koffie ta asocia cu un menor riesgo di desaroya Parkinson. E investigadonan ta subraya cu, dado cu e koffie t'e bebida psicoactivo mas consumi na mundo, ta compronde miho su accion biologico den etapa trempan di Parkinson por hiba na implicacion importante pa salud publico.
Fuera di esey, e por fomenta e desaroyo di strategia preventivo cu ta uza koffie of su componentenan manera agente protector contra e malesa debilitante aki.
"Koffie t'e bebida psicoactivo mas consumi na mundo," e autornan di e estudio a señala. "E ta desentraña su accion biologico den un estado prodromico di Parkinson cu
portancia di continua investigando e efectonan di koffie y cafeina den salud humano, no solamente relaciona cu Parkinson sino tambe den otro aspecto neurodegenerativo y sistematico. Mientras cu ta acumula mas evidencia, e recomendacionnan di consumo di koffie por integra di manera mas solido den e reglanan di salud publico, cu e obhetivo di probecha su posibel beneficionan protector.
VALIDO TE DIALUNA 27 DI MEI 2024, 18:00 ORA
TEMPO:
AWE TARDI Y AWE NOCHI: PARCIALMENTE NUBLA Y GENERALMENTE SECO DEN MARDUGA Y MAYAN: PARCIALMENTE NUBLA
TEMPERATURA MAXIMO 33 GRADO CELSIUS
TEMPERATURA MINIMO 27 GRADO CELSIUS
INDICE DI CALOR (HEAT INDEX) DEN Y ROND
DI ORANAN DI MERDIA: 34 PA 39 GRADO CELSIUS
UV INDEX: 12
POTENCIAL DI AWACERO PA PROXIMO 24 ORA:
1 TE 3 MM; LOCALMENTE ESAKI POR VARIA
REGISTRACION DI TEMPERATURA (GRADO CELSIUS) Y
AWACERO (MM) DEN ULTIMO 24 ORA (8’AM PA 8’AM):
PRONOSTICO DI TEMPO PA PROXIMO 3 DIANAN:
PARCIALMENTE NUBLA CU LOCALMENTE UN AWACERO.
BIENTO LO TA MODERA TE BASTA FUERTE; FUERTE
DEN RAFAGA FOR DI DIRECCION GENERALMENTE OOST.
TEMPERATURA (GRADO CELSIUS) MAX / MIN LO TA: 33 / 28
Diarazon 29 mEi 2024 Pag. 12 Pagina 19 Diarazon 6 2023
NO MAS MORTO DEN TRAFICO
MACUARIMA, ARUBA:
Cuerpo Policial Aruba a tuma nota cu tin 6 accidente fatal cu a tuma lugar den menos di 5 luna e aña aki. Cada accidente cu herido of fatal ta dimas.
Altcomisario drs. Ramon
Arnhem ta pone enfasis cu cada accidente fatal ta dimas cu ta laga famianan den tristesa y kibra pa resto di nan bida.
Cuerpo Policial Aruba lo sigui tin control pisa den trafico.
Nos ta haci un suplica si abo ta bou influencia no stuur. Busca un amigo responsabel!
Automobilistanan como tambe manehador di brommer, bicicleta y peaton cu ta forma parti di nos trafico mantene boso na e ley y reglanan pa asina tur hende por yega nan destino sigur! Como comunidad
Diarazon 29 mEi 2024 Pag. 13 Pagina 20 Diarazon 6 2023
hunto
nos mester preveni, esaki ta mihor cu lamenta.
Feliz y productivo diaranson. Awe Solo di Pueblo ta presenta bo horoscop pa dia 29 di mei 2024.
Aries
Amor no lo bay bin bo cas busca bo, move. Oportunidad pa elimina bo debenan economico. Delega trabao p'e trabao sali na tempo. Tabaco ta perhudicando bo mas di loke bo ta kere. Number di suerte: 37, 39, 1.
Tauro
Bo mal beis lo desespera bo pareha; calma bo. Spaar pa evita disgusto den un futuro. Laboralmente, nan lo reconoce bo meritonan anterior. No abusa di vet, bo salud lo sufri di dje. Number di suerte: 81, 85, 1.
Geminis
E cita cu e persona aki cual abo ta adora, lo haci
29 di Mei 2024
bo feliz. Bo por tin problema cu bo economia, sea culto. No laga cu nan dicidi pa bo na trabao, anticipa. Lo ta recomendabel pa bo practica algun tipo di ehercicio. Number di suerte: 37, 99, 5.
Cancer
Amor lo transita door di bo cas. Lo bo mster yuda algun famia of amigo cu bo placa. Bo compañeronan ta papia hopi bon di bo. Mayor atencion na bo curpa, bo meser cuida bo mes cu cuminda. Number di suerte: 44, 16, 8.
Leo
Bo lo bolbe relaciona cu bo amistadnan bieu. Mal momento pa core riesgo economico. Proteha bo mes di envidia di bo compañeronan. Bo no lo tin ningun problema di salud. Number di suerte: 18, 36, 9.
Virgo
Bo ta capaz di disolve tension den bo relacion amoroso. Pone bo intuicion na servicio di e asuntonan economico. Creatividad lo salba bo di e problemanan laboral ey. Bo ta di caracter firme y cu animo mas sereno. Number di suerte: 74, 67, 6.
Libra
No tin demasiado stabilidad den amor, sea comprensivo. Bo lo haya bo obliga pa realisa gasto extraordinario. Cambio den tur cos relaciona cu bo trabao. Find out con pa cuminsa cu un bida sano. Number di suerte: 27, 84, 7.
Scorpio
Agobio pa cuestion di curason. Corda, un donacion chikito lo salba bida na hopi pais. Si bo calma, lo bo logra entrega e trabao
Bisiña:”bo pushi ta bula drenta mi cas via bentana den oranan di anochi”
Diasabra anochi a drenta informe di un problema entre bisiñanan na Jaburibari, mesora a dirigi un patruya na e sitio. Na yegada di e patruya a bin compronde cu aki ta trata
di un problema unda un habitante ta tilda su bisiña cu su pushi ta bula drenta su cas via e bentana den oranan di anochi.
E otro bisiña ta puntra con
ey na tempo. E stoma, bo punto debil, lo resenti. Number di suerte: 42, 14, 1.
Sagitario
Lo bo haya e balans cu bo pareha teniendo mas intimidad. Prome cu cumpra, compara prijs y calidad. Sea generoso cu bo compañeronan. Tremendo estado di salud. Number di suerte: 76, 23, 9.
Capricornio
Bo lo ta feliz y lo ta notabel den bo mirada. Bo no mester agobia pa confronta un serie di gasto inevitabel. Bo ta bao un influencia positivo cu lo faborece bo trabao. Kisas lo bo sufri
un reaccion alergico leve. Number di suerte: 38, 32, 3.
Acuario
E persona stima mester di cariño, sea mas afectivo. Pensa cu bo no por cumpra tur cos cu ta antoha bo. Bo mester di responsabilidad profesional nobo. Bo rudianan ta delicado. Number di suerte: 27, 21, 9. Piscis
Tur bo hendenan no sa con pa agrada bo. Cuidao cu autogratificacion, sea consciente. Bo tin e sensacion cu na bo trabao lo aumenta e rutina. Bo mester evita mal habito alimenticio. Number di suerte: 38, 31, 2.
esun por sa si ta su pushi e ta? Pasobra den e bario tin masha hopi pushi mes! Polis a intermedia y a mustra ambos bisiña con pa atende e problematica aki.
Diarazon 29 mEi 2024 Pag. 14 Pagina 21 Diarazon 6 2023
PEligRoso U n lifT Pa s U cas
Diasabra anochi durante patruya polis a topa un dama bao influencia canando meymey di caminda den un forma
peligroso tanto pa au mes y tambe trafico. Polis mesora a par’e y a papia cun’e como cu e dama tabata bayendo su cas no
Diadomingo madruga durante patruya polis ta nota un suv coriendo malisimo banda di MFA Paradera mesora nan a para e chauffeur
y a bay test e a bin constata cu e chauffeur ta hopi burachi y a supla surpasando e limite y a detene y hib’e warda di polis.
TE HUUR prime lokatie
Kantoorruimte benedenverdieping 90 m2 te L.G. Smith Boulevard 22 vanaf 1 juli a.s., Huurprijs n.o.t.k.
Voldoende parkeerruimte
Te bevragen bij 5824417
t.a.v. Prisca Sapuana of Sapuanap@kloeslawyers.com
mucho leu di eynan polis a dicidi pa dun’e un lift pa su cas pa su mesun seguridad.
Diarazon 29 mEi 2024 Pag. 15 Pagina 22 Diarazon 6 2023
a d U
bao inflUEncia canando m E ym Ey di caminda d E n fo Rma
Polis
na dama
Polis a detene chauffeur coriendo malisimo den Paradera
Centro di Bario Santa Cruz ta bayendo pa di cuater speed
Directiva di Centro di Bario Santa Cruz ta sumamente contento y gradicido di a ricibi for di CEDE ARUBA e tremendo noticia cu CdB Santa Cruz a bin na remarke pa un subsidio substancial for di Samenwerkende Fondsen Cariben (SFC). Cu e subsidio aki CdB Santa Cruz lo bay den un proceso accelera di por ofrece un programa structural pa e comunidad di Santa Cruz.
Cu e fondo aki di SFC lo bay ofrece lo siguiente:
- Huiswerkbegeleiding & Naschoolse opvang pa muchanan y hobennan di bario cu ta bayendo Scol Secundario.
- Educacion Basico: Esaki ta un bon oportunidad pa personanan cu no a logra caba nan scol. - Activitdad pa 60+. Diferente actividad pa personanan 60+ di e bario.
- Les di futbol: Lo haci uso di e Turf di futbol di CdB Santa Cruz, lo brinda e oportunidad na muchanan di bario – mucha muhe y mucha homber- pa siña e deporte di futbol.
- Workshop pa tatanan di bario. Pa yuda e tatanan den nan tarea responsabel cu nan tin
como tata, con nan ta/por maneha e tarea aki. E focus lo ta riba e importancia di e tata den bida di su yiu(nan).
- Descubri talento:
Ta ofrece e oportunidad na muchanan y hobennan descubri nan talento, por medio di ofrece nan les di musica, nan por descubri nan talento musical.
Parti di e fondo ta destina tambe pa cubri diferente gastonan operational di CdB Santa Cruz, manera gastonan di utilidad, limpiesa, etc..
Centro di Bario Santa Cruz ta un di e centronan di bario cu ta forma parti di e proyecto BARiO UNICO di CEDE ARUBA. Por informa cu e afiliacion aki ta dunando su frutanan. Entre otro por menciona cu atrabes di BARiO UNICO a logra contrata un Programmaleider pa atende cu e Centro di Bario y pa bin cu actividadnan pa e bario. Tambe BARiO UNICO ta ofrece guia y sosten na e centro di bario. Alabes ta yuda pa genera fondonan necesario pa por logra haci e trabou di e centro di bario cada bes mas mihor. Un di e fondonan aki ta e asina yama “Microbudget”. Cu e fondo aki CdB Santa
Cruz por adkeri diferente articulo necesario pa por brinda un mihor servicio na su clientenan. Tambe a logra haya subsidio pa organisa fundraising, pa locual a organisa un “Family Fundraising Day” cu a tuma luga recien. Tambe ta organisando mensualmente un “Ban Conecta den Bario”, pa di e manera aki stimula e bario pa traha pa e bario. Tur diabierna tambe tin “Lead by Design” specialmente pa e hobennan. Un proyecto bou encargo di Sra. Sharleen Tromp y financia entre otro pa CEDE ARUBA.
Tin hopi actividad cu a tuma luga caba, tin ta tumando luga y tin hopi mas na caminda. Cu cooperacion di diferente persona- y organisacionnan ta ofrece e siguiente actividadnan, charlanan y workshops. Tur ta gratuito.
Tur dialuna mainta: Fysiofit pa 60+ bou guia di fysioterapista Sra. Yvonne Andrade di Fundacion Movemiento ta Bida.
Aki ta sigi oportunidad pa participa na charlanan y workshops.
14 mei. Sesion informativo di “Dementia” - Cas Marie – Lisette Does 11 juni. Workshop “Balornan y Virtud” – Mente Positivo - Belquis Moreu 9-11 juli Workshop “Finansas den mi hogar”, Fundacion Plan di Bida 20 aug. Workshop “Energía Universal” – Mente Positivo - Belquis Moreu
17 sep. Presentacion “Relacion Sano” - Fundacion Contra Violencia Relacional - Cinthia Quant
15 okt Workshop “Salud di pecho: deteccion trempan” - Stichting BOB Aru-
ba - Diantha Neusch 12 – 13 okt Workshop “Metanan Financiero”Fundacion Plan di Bida. Solamente e Reader ta costa Awg 10,10 dec Workshop “Amor Propio” - Mindfull Love Aruba - Sabrina Sonensein
Centro di Bario Santa Cruz ta hopi gradicido pa tur yudansa y cooperacion cu a ricibi y cu ta ser ricibi ainda for di comunidad. Ta hopi ta e personanan, companianan y fundacionnan cu ta brinda nan aporte di curason pa asina contribui na comunidad di Aruba en general y na Santa Cruz en particular.
Centro di Bario Santa Cruz ta invita pueblo di Aruba en general y e dushi comunidad di Santa Cruz en particular pa bishita nos Centro di Bario, pa participa cu nos actividadnan of pa bira boluntario serca nos. Trahando hunto so nos por bay dilanti y realisa e cambionan duradero y di largo plaso cu nos ta desea pa nos comunidad.
Pa mas informacion por bishita nos Facebook page, por pasa bishita nos na Papilon 101 F -banda di veld di Estrella-, por contact cu Programmaleider Niveira Maduro na number di telefon 5942293 of por email na info@cbsantacruz.org.
Diarazon 29 mEi 2024 Pag. 16 Pagina 23 Diarazon 6 2023