WEEKBLAD VOOR
DEURNE
We e k J a a r g a n g 1 17
WEEKBLAD VOOR DEURNE | donderdag 2 juli 2020 | pagina 9
Expositie in Museum De Wieger:
Pieter Wiegersma, veelzijdig begaafd
DEURNE – Zondag 5 juli opent in besloten kring de tentoonstelling ‘Pieter Wiegersma, veelzijdig begaafd’ in Museum De Wieger aan de Oude Liesselseweg 29 in Deurne. Ter gelegenheid van zijn 100ste geboortejaar is er beeldend werk in verschillende disciplines van Pieter Wiegersma te zien. Deze in Deurne geboren en getogen kunstenaar is met deze expositie voor even weer in het huis van zijn ouders: Hendrik Wiegersma en Petronella Daniëls. door: Nelly van Rijt
3
3
5
Kermissen Zeilberg, Liessel en Helenaveen gaan toch door
Speeltuin de Speuldries weer op
Portretfoto Pieter Wiegersma, 1966
27
WWW.WEEKBLADVOORDEURNE.NL
In 1945/46 bouwde hij tegenover De Wieger een nieuw huis. Hij woonde er met zijn gezin maar twee jaar, want in 1948 verhuisde hij voor de tweede keer naar het Klein Kasteel. Zijn vader had het gekocht van baron De Smeth, die naar Den Haag vertrok.
Veelzijdig kunstenaar In zijn lange carrière legde Pieter Wiegersma zich toe op verschillende disciplines in de beeldende kunsten. Steeds weer boorde hij nieuwe uitdrukkingsmogelijkheden aan. Hij werkte aanvankelijk dertig jaar als glazenier en gebruikte daarbij diverse technieken. In de jaren na de Tweede Wereldoorlog was er flink werk aan de winkel. Glas-in-loodramen waren beschadigd en moesten hersteld worden en ook voor nieuwbouw werden deze ramen gemaakt. De vraag was zo groot, dat hij vanaf 1957 glasatelier Flos in Steyl voortaan zijn ontwerpen liet uitvoeren. Hij maakte er een gerespecteerd aantal; o.a. voor de St.-Jan in Den Bosch en de St. Willibrorduskerk in Deurne. De St.-Willibrorduskerk in Liessel voorzag hij helemaal van nieuwe glas-in-loodramen. Die ramen worden beschouwd als een artistiek hoogtepunt in zijn oeuvre. Eind jaren ’60 droogden die opdrachten, mede vanwege de ontkerkelijking, echter op. Intussen schilderde en tekende Pieter Wiegersma. Hij maakte veelal landschappen in aquarel. De natuur, de Peel en de omgeving van zijn Zuid-Franse huis inspireerden hem. Er bestaan uit die periode en daarna ook grafiek en pentekeningen van naakten van zijn hand; niet realistisch, maar eerder expressief vormgegeven. Het intieme van een verstilde natuur, zoals een tak, rietpluim, vogelveer of schermbloem, was tevens vaak het onderwerp van de ongeveer 150 wandkleden in natuurlijke materialen, die hij van eind jaren ’60 tot in de jaren ’80 maakte voor gemeentehuizen, banken en kantoren. Aanvankelijk in wol en later ook in zijde. Veel van die wandtapijten werden uitgevoerd door weverij De Uil in Amsterdam. Een aantal van monumentale afmetingen, zoals het wandkleed voor het Provinciehuis in Den Bosch en dat voor de hal van het in 1970 geopende Willibrordusziekenhuis aan de Dunantweg in Deurne; nu dependance van het Elkerliekziekenhuis Helmond.
9
Pioenroos, PW 1993, gouache; coll. L. en L. van de Haterd.
Steeds meer versoepeling in bibliotheken
2 juli 2020
Tentoonstelling ‘Pieter Wiegersma, veelzijdig begaafd’ in Museum De Wieger
Pieter Wiegersma was als kunstenaar veelzijdig begaafd en heeft een oeuvre met vele blijken daarvan uit verschillende stadia van zijn leven nagelaten. Conservator Lex van de Haterd heeft uit die omvangrijke productie voor deze tentoonstelling een interessante selectie samengesteld. Te zien van 4 juli tot en met 13 september.
Er volgden turbulente oorlogsjaren. In 1941 werd hij samen met zijn vader door de bezetter opgepakt voor illegaal wapenbezit en anti-Duitse propaganda en gevangengezet in de Koepelgevangenis in Breda. Respectievelijk na twee weken en na twee maanden werden Hendrik en Pieter wegens gebrek aan bewijs weer vrijgelaten.
Het is na vijf jaar tevens de voorlaatste tentoonstelling van conservator Van de Haterd in Museum De Wieger. Hierna wordt nog een expositie gewijd aan de kunstverzameling van Lex en Leonie van de Haterd; de afscheidstentoonstelling van de conservator. Huize, en later Museum, De Wieger heeft altijd een rol gespeeld in het leven van Pieter Wiegersma (1920-2009). Pieter groeide er als tweede zoon in het gezin met vijf kinderen op, had er op zolder zijn eerste glas-in-lood-atelier, woonde er tijdens en direct na de Tweede Wereldoorlog tijdelijk met zijn gezin in en was er van 1976 tot 1985 tenslotte eerste directeur van het in het voormalige woonhuis gevestigde Museum De Wieger. Het museum richtte zich op de kunst van het Interbellum en dan met name op het werk van medicus-pictor Hendrik Wiegersma en de internationale kunstenaars die tot zijn vrienden- en kennissenkring behoorden. Deze collectie van Hendrik Wiegersma, inclusief zijn verzameling volkskunst, werd eerder, sinds 1965, in het Dinghuis bij het Groot Kasteel in Deurne tentoongesteld. Pieter Wiegersma was tevens een aantal jaren bestuurder van de VBMK (Vereniging Beoefenaars Monumentale Kunsten).
13
Provinciale vragen over puppyhandel
In de jaren die volgden maakte hij steeds meer vrij werk: sieraden met natuursteen gevat in goud (uitgevoerd door edelsmid Willem Noyons), wandobjecten van o.a. keramiek, objecten van opaline (ondoorzichtig glas) en penningen. In de laatste vijftien jaar van zijn leven schilderde hij stillevens in gouache en beschilderde hij, als wandversiering, opnieuw geconstrueerde houten objecten met geometrische vormen, zijn zogenaamde ‘kistjes’. Voorbeelden van al deze verschillende disciplines zijn in de tentoonstelling te zien. Eind jaren ’90 zette hij nog persoonlijke herinneringen en verhalen over wonderlijke ontmoetingen en gebeurtenissen op papier. Verschillende thema’s passeren daarin de revue: oorlog, werk, Deurne, de Peel, maar ook ontmoetingen met kunstenaars die hij via zijn vader en later in zijn eigen omgeving had leren kennen. Die herinneringen en verhalen zijn te lezen in de bundels De postbode van de hemel (1997) en Vriendschappen in enveloppen (2000).
Schermbloemen, PW 1972, wandtapijt wol; coll T. Nelissen.
Pieter Wiegersma trouwde in 1942 met Flossy Goyarts en kreeg met haar vier kinderen: Wieger, die in 1948 overleed, Janne, Alja en Tjerk. Direct na zijn huwelijk huurde hij het Klein Kasteel van Theodore baron de Smeth. In 1943 werd het Klein Kasteel gevorderd door de Grüne Polizei en kreeg Pieter met zijn De Wieger heeft in het leven van Pieter gezin onderdak bij de baron op het Groot KasWiegersma (1920-2009) altijd een belangteel. In 1944 echter vorderde de SS het Groot Portret Hendrik Wiegersma, rijke rol gespeeld. Ook nog toen hij zich, het Kasteel en moest Pieter met achterlating van PW 1951, goudopaline; gebakkelei over financiën en het in zijn ogen zijn bezittingen voor onderdak aankloppen bij coll. De Wieger als museumdirecteur en conservator gebrek zijn ouders. Toen de Engelsen bij de bevrijding aan support van bestuurders voor het museum in september 1944 het Groot Kasteel in brand schoten, helemaal zat, al teruggetrokken had in Brussel. In 2000 en 2005 gingen met het enkele jaren eerder gerestaureerde kasteel ook waren er bij zijn 80ste en 85ste verjaardag bijvoorbeeld nog zijn spullen in de vuurzee verloren. Haatdragend tegenover de tentoonstellingen van zijn werk te zien. Engelsen was Pieter niet, want hij meldde zich als vrijwilliger bij het Engelse leger. Hij deed er enige tijd dienst als tolk en Na zijn overlijden in 2009 keerde Pieter Wiegersma weer naar verbindingsofficier. Deurne terug. Zowel hij als zijn vrouw en oudste zoon zijn begraven op de privébegraafplaats van de familie Wiegersma op ’t Ven in Vlierden; inmiddels Rijksmonument en in beheer van Staatsbosbeheer. Turbulente jonge jaren Pieter Wiegersma ging in Deurne bij de fraters naar de lagere school. Daarna volgde van 1931-1935 de middelbare school op de kostschool Rolduc. Hij werd er weggestuurd en behaalde in Eindhoven zijn 3-jarige HBS-diploma. In Arnhem rondde hij vervolgens de vijfjarige opleiding aan de Academie Kunstoefening, een teken- en bouwschool, in twee jaar af. Hij vestigde zich op 18-jarige leeftijd al als zelfstandig glazenier en richtte daarvoor op de zolder van De Wieger een atelier in. La vie contemplative – humaine – active, PW 1949, glas-in-lood; coll. De Wieger
WE ZIJN VERHUISD!
Routes Glas-in-lood en mozaïeken uit de periode 1938-1970 zijn ook te zien in de vaste opstelling en het gebouw van De Wieger. Om die te kunnen bekijken worden bezoekers via een vaste route door het hoofdgebouw en de ateliers geleid.
In samenwerking met De Wieger heeft de VVV een vouwblad met fietsroute langs monumentale werken van Pieter Wiegersma in Deurne en de regio gemaakt.
SALE
Vanwege de coronamaatregelen dienen belangstellenden hun bezoek aan het museum te reserveren via info@ dewieger.nl. Voor een bezoek op zaterdag of zondag kan dat tot vrijdag 16.30 uur. In het museum worden bezoekers geacht de corona-richtlijnen, zoals de 1,5 meter afstand tot elkaar, in acht te nemen. Daarom ook is in het museum een looproute uitgezet. Museum De Wieger is geopend van woensdag tot en met zondag van 12.00 tot 17.00 uur. De opening van de tentoonstelling is eveneens vanwege de coronamaatregelen in besloten kring, bestaande uit een klein gezelschap van speciaal genodigden.
HAS STARTED
Momenteel is tot 6 september in het ‘Huis van het boek’ in Den Haag, voorheen Museum Meermanno, een door Lex van de Haterd samengestelde expositie te zien ‘De Gemeenschap: herontdekt modernisme’. Het gaat om omslagen van het tijdschrift De Gemeenschap en boeken die de gelijknamige uitgeverij liet verschijnen in de periode 1925-1934. Bij de tentoonstelling schreef gastcurator Lex van de Haterd het boek De Gemeenschap en het modernisme; Uitgeverij Uit het lood in Leiden (www.uithetlood.nl). Hendrik Wiegersma ontwierp tien omslagen voor het blad en onderhield intensieve contacten met een aantal andere bij De Gemeenschap betrokken kunstenaars en schrijvers. Ook Pieter maakte in zijn tijd illustraties voor het werk van anderen. Lex van de Haterd publiceert sinds 1993 over tijdschrift en uitgeverij De Gemeenschap en promoveerde in 2008 op dit onderwerp aan de Universiteit van Amsterdam.
DE WEVER 12 TEGENOVER SCHIJVENS
Lees hier uw
Gemeenteberichten zie pagina 4, 5 en 6
Aanbiedingen geldig t/m 4 juli 2020
RUNDERSCHNITZELS 500 GRAM
8,95
SOUVLAKISTEAK
100 GRAM
1,15
Slagerij van Goch
Martinetplein 72 Deurne Tel.: 0493-312385 www.slagerijvangoch.nl
De spoorwegovergang bij de Binderendreef. (Foto: Walter van Bussel)
Oplevering pas in 2023
Een impressie van het vernieuwde gemeentehuis. (Afbeelding: Burobas)
Echtscheidingsspreekuur
Derde * dinsdag * 17.00 - 19.00 uur info@advocatenkantoorlemmens.nl www.advocatenkantoorlemmens.nl
W EU
NIEUW
NOGNooit NOOITiNIN NoG LIESSELGeWeest GEWEEST?? LiesseL ??
KOM NOU!! E S VOOR UW OPEL-SERVICE
DR
A
Deurne zal nog wel in gesprek moeten met het verleggen van de kabels ten met enkele bezorgde omwonenen leidingen om ruimte te maken den van de Binderendreef. Ze maken voor de onderdoorgang. Deze werkzich druk over de toename van fijnzaamheden hebben naar verwachstof, lawaai, trillingen en zijn bang ting weinig invloed op het auto- en voor gevaarlijke verkeerssituaties fietsverkeer op de Binderendreef. die de bouw met zich meebrengt. Als begin 2022 de bouw van de tunVerhees vindt het jammer hoe de nel zal starten is hele situaties gehet knooppunt lopen is, maar ruim een jaar verwacht er zeer 'Het is natuurlijk een afgesloten. Het binnenkort uit te complexe puzzel' zal op de andere komen met de wegen voor meer vijf families. “We verkeersdrukte willen dit snel en zorgen. “Dat is natuurlijk onvermijgoed oplossen. Normaal gesproken delijk. Maar als de tunnel uiteinhadden we een informatieavond delijk klaar is zal de doorstroom in gehouden voor omwonenden, maar Deurne veel vlotter verlopen”, aldus toen kwam corona.” Wel is er sinds Verhees. De gemeente is begonnen kort een online platform, waarop inmet een uitgebreide verkeersstudie formatie en impressies van de tunnel om de effecten van de komst van de te zien zijn. Ook kunnen inwoners tunnel in kaart te brengen. Onder daar vragen stellen en opmerkingen andere wordt gekeken hoe fietsers plaatsen.
Een ander Deurnes project staat ook nog steeds in de steigers. Het voorlopige ontwerp voor het ‘nieuwe’ gemeentehuis werd afgelopen vrijdag gepresenteerd. Ook dit project loopt enige vertraging op. Niet medio 2021, maar in 2022 zullen de nieuwe deuren opengaan. Bijna de hele binnenkant gaat op de schop. Verder zal er één centrale entree komen. De inwoners worden ontvangen door een gastheer of gastvrouw. De balies maken plaats voor gesprekstafels. Gesprekken die om meer discretie vragen, kunnen gevoerd worden in spreekkamers. De begane grond wordt grotendeels openbaar. In de vleugel komt een multifunctionele ruimte. Hier kunnen grote groepen vergaderen. Ook zullen hier de raads- of commissievergaderingen gehouden worden. De raadsvergadering vindt nu nog in de centrale hal plaats. Deze ruimte blijft de functie van een open ontmoetingsplein houden. Omdat er in de toekomst veel verschillende partijen gebruik van het gebouw maken zal het gemeentehuis een nieuwe naam krijgen. Volgens burgemeester Hilko Mak is de term gemeentehuis achterhaald. “Het ‘gemeentehuis’ wordt van heel veel verschillende partijen, waarvan de gemeente er een is. Zoals ook de bibliotheek hier zeer waarschijnlijk zal intrekken. De eerdere naam Huis van de Samenleving was meer een werktitel. Niet goed genoeg”, aldus Mak. Welke naam er dan op de gevel zal prijken, dat is aan de inwoners van Deurne. Eind 2020 schrijft de gemeente een prijsvraag uit, waarmee ze inwoners uitdagen om met ideeën te komen. Het gemeentehuis zal in fases verbouwd worden en kan daarom gewoon openblijven. “Ik ben blij dat alle partijen vol enthousiasme gereageerd hebben op het voorlopige ontwerp. Zo wordt het huidige onderkomen een plek waar we moderne dienstverlening aanbieden en waar mensen zich prettig voelen en graag binnenlopen”, besluit de burgemeester.
Zie onze aanbiedingen op pagina 23
T HE
Een dubbel gevoel voor wethouder Verhees. Aan de ene kant teleurstelling dat de bouw van de spoortunnel weer een jaar vertraging oploopt, anderzijds blijheid dat er eindelijk duidelijkheid is. “De vertraging is vervelend, maar het is niet anders. Het is natuurlijk een complexe puzzel.” Die puzzel wordt extra lastig omdat het toch al overbelaste spoorwegnetwerk rekening moet houden met de aanleg van het Duitse deel van de Betuwelijn. Het treinverkeer moet dan via de Brabantse route, dus via Deurne omgeleid worden. Op dit moment is ProRail bezig met het aanbestedingsdossier. De verwachting is dat in het voorjaar van 2021 bekend wordt welke aannemer de tunnel gaat bouwen. Nutsbedrijven en de gemeente zijn klaar om te star-
Bezorgde omwonenden
Ontwerp Huis voor de Samenleving
NI
door Bram Vannisselroij
veilig kunnen oversteken. Daarbij worden verschillende alternatieven onderzocht.
www.marksmitsautos.nl Keuze uit JONGe Opels
APK GARAGE MARK SMITS
hoofdstraat 74 ablauwmetallic, - LiesseLairco - teL. Opel Astra, 1.6i, 5-drs., Pearl, . . . . . 0493-342144 . . . . . . . . . . .2001 Opel Astra 1.6i, 5-drs., Edition, grijsmetallic, airco . . . . . . . . . . . . . . . .2002 Opel Atra, nieuw model, 5-drs., Edition, airco, grijsmetallic . . . . . . . . .2007 Opel Corsa 1.2-16V, 5-drs., Njoy, grijsmetallic. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .2003
De Peel onder vuur
DEURNE - De aanleg van de spoortunnel bij de Binderendreef in Deurne loopt weer een jaar vertraging op. Voor de bouw van de spooronderdoorgang is een treinvrije periode nodig. Wethouder Helm Verhees maakte vrijdagmiddag bekend dat deze door spoorwegbeheerder ProRail pas in oktober 2022 te realiseren is. De tunnel zal daarom pas in 2023 worden opgeleverd.
De boeken zijn nog te bestellen!
Opel Corsa 1.2, 5-drs., Swing, wit. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .1994 Opel Corsa 1.2-16V, 5-drs., Max, airco, grijsblauwmetallic. . . . . . . . . . .2004 Opel Meriva 1.6i, Essentia, grijsblauwmetallic. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .2003 Opel Meriva 1.6-16V Temptation, airco, grijsblauwmetallic . . . . . . . . .2007 Opel Zafira 1.6-16V, Elegance, grijsblauwmetallic, airco . . . . . . . . . . . .2001 Opel Zafira 1.8-16V Elegance, airco, grijsmetallic . . . . . . . . . . . . . . . . .2002 Opel Zafira 1.6-16V Comfort, airco, blauwmetallic. . . . . . . . . . . . . . . . .2001 Opel Zafira 1.8-16V Cosmo, airco, grijsmetallic . . . . . . . . . . . . . . . . . . .2007 Opel Vectra 1.8-16V Pearl, airco, grijmetallic . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .1998 Opel Combo 1.7D, wit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .1998 VW Polo 1.4-16V Comfortline, airco, grijsmetallic . . . . . . . . . . . . . . . . .2004
Openingstijden: ma.-vr. 8.00-22.00 uur, za. 8.00-18.00 uur
75 JAAR VRIJHEID
Weer vertraging voor spoortunnel
APK GARAGE MARK SMITS hoofdstraat 74 a - LiesseL - teL. 0493-342144
Ga snel naar
www.depeelondervuur.nl