WEEKBLAD VOOR DEURNE | donderdag 5 september 2019 | pagina xx
5 september 2019DE BEV door: Gerard Geboers
36
Operatie Market Garden begint op 17 september 1944 met luchtlandingen en een snelle opmars van het 30e legerkorps van het Tweede Britse leger. Dat trekt van Neerpelt via Eindhoven en Nijmegen over de sindsdien als “Hell’s Highway” bekendstaande route naar Arnhem. Het 8e legerkorps, dat tot taak krijgt de oostflank van bovengenoemde corridor te zuiveren, kan door logistieke problemen pas twee dagen later vanuit België oprukken. Die moeilijkheden zijn enerzijds terug te voeren op de lange aanvoerlijnen, anderzijds ook op de onderbezetting van enkele regimenten ten gevolge van recente zware verliezen. Het tekort aan manschappen kon maar voor een deel worden aangevuld, hoofdzakelijk met mannen zonder noemenswaardige gevechtservaring.
We e k Jaargang 97
Van dit 8e legerkorps maakt de 159ste Infanterie Brigade deel uit. Daaronder valt weer de 11e Pantser Divisie onder leiding van luitenant-generaal G. Roberts, die aangewezen wordt om het gebied tussen “Hell’s Highway” en de Zuid-Willemsvaart te bevrijden, een gebied met het Wilhelminakanaal als noordelijke grens. Generaal Roberts verdeelt zijn troepen in drie tank-infanteriegroepen, respectievelijk gericht naar Nuenen, Helmond-West en Someren. Tegen de avond van 20 september bereikt de laatste groep Sluis 11. De dagen daarna wordt daar hevig gevochten.
Joordens’ pand - niet veel meer dan een vloer met een kelder - nog aan de beschieting herinneren. Het patersklooster wordt zwaar onder vuur genomen. Vermoeden de geallieerden hierin misschien een Duitse commandopost? Hoe moeten we anders de 73 voltreffers verklaren tegenover de 25 bij de naburige kerk – immers, kerktorens zijn bekende observatieposten. Tegelijk nemen de Britten ook de toegangswegen naar Asten onder vuur. Zo proberen ze de aanvoer van Duitse troepen en materieel te ontregelen.
WWW.PEELBELANGONLINE.NL
3 De Beiaard maakt plaats voor Ons Thuys
3 En toen was er muziek
17 Gegarandeerd dansen op Misty Fields
24 en 25
21
De Duitsers Op de 21ste om 13.00 uur vaardigen de Duitsers een evacuatiebevel uit voor alle bewoners van het centrum van Asten. Om 16.00 uur moet iedereen weg zijn. Die hele dag en nacht blijven nieuwe krachten toestromen om de Duitse verdediging te versterken. De hogere oever bij Sluis 11 biedt hen de mogelijkheid om zich ongezien in de huizen te verschuilen en in de dijk in te graven. Vanuit die posities verrassen zij de Britten tijdens hun nachtelijke aanval.
Kapotgeschoten huizen in de Wilhelminastraat. (Fotocollectie † Ruud Wildekamp)
De Kluifzwam viert vijfjarig bestaan
In de vroege ochtend van 21 september presenteert generaal Roberts zijn strijdplan en ook licht hij het besluit tot herschikking van troepen toe. Het 1e bataljon van het Herefordshire Regiment (infanterie) en het 2e bataljon van de Fife and Forfar Yeomanry (tanks) komen opnieuw onder gezag bij de 159ste Infanterie Brigade. Roberts wil voor deze klus ervaren bataljons, die hebben aangetoond dat ze kunnen samenwerken. Naast de Herefords en de Fife and Forfar selecteert hij het 4e bataljon van de King’s Shropshires Light Infanterie (K.S.L.I. of ook Shropshires), het 151e Field Artillery Regiment (Ayrshire Yeomanry), de 3e Royal Horse Artillery en de Royal Engineers (genie). Roberts vertrouwt erop, dat hij deze operatie met de 159ste tot een goed einde kan brengen. Dat straalt hij ook uit. En dat komt het moreel van de troepen weer ten goede.
De Peel onder vuur: De bevrijding van Asten en Someren De eerste Britse motorverkenner kan in Someren nog zonder problemen tot bijna bij Sluis 11 doorrijden. In de loop van die avond loopt de spanning op, de geallieerde artillerie installeert zich in de buurt van het kanaal en de Duitsers blazen de brug op. Daarmee verdwijnt de laatste nog intacte vaste oeververbinding over de grenskanalen. Generaal Roberts overziet de situatie en besluit bij Someren een oversteek te forceren. Een dergelijke operatie op één van de andere mogelijke locaties, Helmond en Weert, zou naar verwachting meer burgers het leven kosten. Maar de Duitsers laten de Britten ook niet zomaar doorlopen naar de Maas. Zij verweren zich bijzonder fel! Vanuit een Duits mitrailleurnest worden de eerste Britse tanks bij de boerderij van Driek Driessen aan de Beemdstraat beschoten. De Britten vuren terug, waardoor Driessens boerderij in vlammen opgaat. Driek zelf zal de volgende dag, als hij met zijn gezin voor het oorlogsgeweld wegvlucht, dodelijk worden getroffen. Met het vernielen van de brug winnen de Duitsers een dag tijd, die ze gebruiken om hun verdediging te organiseren. Kampfgruppe Walther verplaatst zijn hoofdkwartier naar Asten en generaal-majoor Gotsche krijgt de opdracht om aan de oostkant van de Zuid-Willemsvaart een verdedigingslinie op te bouwen. Het ongeveer 1000 man tellende Ersatz und Ausbildungs Batallion 65 onder leiding van majoor Heesch, dat kort tevoren is gearriveerd, wordt verantwoordelijk voor de sector Asten. In totaal zal Gotsche tussen Helmond en Nederweert zes bataljons inzetten. Onder de Duitsers, die zich die nacht en de volgende dag naar de Zuid-Willemsvaart spoeden, bevinden zich veel administratieve krachten met amper militaire ervaring en ook veel gefrustreerde luchtmachtmilitairen. Velen zijn slecht getraind, weinig gemotiveerd en geneigd zich gauw over te geven. Het getalsmatige overwicht van de Duitsers mag dan groot zijn, het leidt zeker ook tot een heftiger verloop van de strijd bij Sluis 11, maar tegen de ervaren, gemotiveerde Britten zijn zij kansloos. De 20e om acht uur ‘s avonds begint de in
Het zwaar beschadigde patersklooster. (Fotocollectie paters SCJ)
Vanzelfsprekend beantwoorden zij ook het Britse vuur. Vanuit meerdere posities richten ze hun projectielen op het bruggenhoofd en de westelijke oever van de Zuid-Willemsvaart bij Sluis 11. Een aantal burgers raakt daarbij gewond, enkele worden gedood en nog enkele boerderijen branden af.
Kerkstraat 5, Deurne T. 0493 35 22 10 info@advocatenkantoorlemmens.nl www.advocatenkantoorlemmens.nl Gedachtenisprentje Theodor Langferman, een Duitser gesneuveld bij Sluis 11. (Fotocollectie Richard Schoutissen)
Someren opgestelde Britse artillerie te vuren. Als eerste gebouw in Asten gaat Joordens’ bakkerij annex pension aan de Emmastraat in vlammen op. Veel zullen er nog volgen. Jarenlang zal de ruïne van
Asten evacueert Veel Astenaren vertrekken, al weten ze vaak niet waar ze zo gauw naartoe moeten. Een flinke groep gaat naar het gehucht Baarschot onder Vlierden. Dat blijkt achteraf een goede keuze, daar zal de oorlog nagenoeg aan voorbijgaan. In die trieste stoet van ontheemden sjouwen veel gezinnen hun inwonende oma of opa op een kar of kruiwagen mee. Dat grootouders inwonen is in die tijd gewoon. De enkeling die thuisblijft, kan later aangrijpende verhalen vertellen over het verblijf in de schuilkelder of het in brand steken van woningen en boerderijen. Dat doen de Duitsers kennelijk om deze hel te overleven. De rookwolken maken het voor de Britten moeilijk gericht op hen te schieten.
www.plattevonder.nl programma zie pagina
NI
NIEUW T HE
W EU
NOGNooit NOOITiNIN NoG LIESSELGeWeest GEWEEST?? LiesseL ??
KOM NOU!! E S VOOR UW OPEL-SERVICE
A
DR
www.marksmitsautos.nl Keuze uit JONGe Opels
APK GARAGE MARK SMITS
hoofdstraat 74 ablauwmetallic, - LiesseLairco - teL. Opel Astra, 1.6i, 5-drs., Pearl, . . . . . 0493-342144 . . . . . . . . . . .2001 Opel Astra 1.6i, 5-drs., Edition, grijsmetallic, airco . . . . . . . . . . . . . . . .2002 Opel Atra, nieuw model, 5-drs., Edition, airco, grijsmetallic . . . . . . . . .2007 Opel Corsa 1.2-16V, 5-drs., Njoy, grijsmetallic. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .2003 Opel Corsa 1.2, 5-drs., Swing, wit. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .1994 Opel Corsa 1.2-16V, 5-drs., Max, airco, grijsblauwmetallic. . . . . . . . . . .2004 Opel Meriva 1.6i, Essentia, grijsblauwmetallic. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .2003 Opel Meriva 1.6-16V Temptation, airco, grijsblauwmetallic . . . . . . . . .2007
Neon nagellakken
Opel Zafira 1.6-16V, Elegance, grijsblauwmetallic, airco . . . . . . . . . . . .2001
Base + kleurlak www.beauty-by-astrid.nl € 10,-
De projectgroep op de plek waar het monument moet verrijzen. Staand vlnr: Frans Martens, Jan Aarts en Ria Jeucken. Zittend vlnr: Pieter Slegers en Toon van den Heuvel. (Foto: Marius van Deursen)
Ommel krijgt nieuw oorlogsmonument
door Maarten Driessen Het project is een initiatief van de Dorpsraad Ommel en valt onder de vlag van Death Valley De Peel, waarvan Museum Klok & Peel de aanjager is. De keuze voor 22 september als onthullingsdatum is geen toevallige. Op die dag, precies 75 jaar ge-
leden, troffen de Duitsers en Engelsen elkaar nogmaals. Ommel werd oorlogsgebied en vooral de families Klaus en Michiels leden daaronder. Bij toeval belandde er een granaat in de sloot waarin de families schuilden. Deze lag nabij hun woningen aan de Jan van Havenstraat, in de volksmond het Ommels Eindje ge-
Jong geleerd
noemd. Zeven leden van de familie Michiels en vier van de familie Klaus overleefden de daaropvolgende explosie niet. Sindsdien is 22 september een zwarte dag in de dorpsgeschiedenis. Het monument moet straks aan die gebeurtenis herinneren, en tevens aan de gevolgen van de oorlog in het algemeen. “Veel jeugd zal niet weten dat Ommel toen voor 75 procent kapotgeschoten is. We willen daarom de impact laten zien”, zegt Jan Aarts, voorzitter van de Dorpsraad. De 22e draait dan ook niet enkel om de onthulling. Er is een volledig programma inclusief een tentoonstelling in café De Pelgrim, waarvoor Vlierdenaar Rinus van Otterdijk allerhande materiaal beschikbaar stelt. De dag begint ’s ochtends om 9.30 uur met een heilige mis. Voorafgaand worden eerder opgenomen interviews met Martien Klaus en Dora Michiels – beiden bij het drama betrokken – vertoond, en Astenaar Piet Snijders vertelt het verhaal over ‘de dag dat Maria niet keek’. Na afloop van de onthulling daarna vindt er in gemeenschapshuis De Kluis nog een programma met verhalen, zang en muziek plaats.
Emotioneel
ASTEN - Volop leven in de brouwerij tijdens de jaarlijkse Burgemeester Wijnenstraat Braderie in Asten afgelopen zondag. Met de vertrouwde rijen kraampjes, trikes op de Markt, een programma in winkelcentrum Midas én van alles voor de jeugd. Zo kon alvast met de verkeersregels worden geoefend, zodat over een paar jaar veilig op de fiets kan worden gestapt. (Foto: Siris/Rob Fritsen)
Om een en ander vorm te geven benaderde de Dorpsraad Pieter Slegers, wiens moeder ten tijde van de oorlog in het Ommels Eindje woonde. Zelf groeide Slegers ook aan de Jan van Havenstraat op, en zodoende kent hij Martien Klaus en Dora Michiels goed. “Ik heb er even over nagedacht en vervolgens besloten om mee te doen. Hier is iets gebeurd wat nooit meer mag gebeuren, dat mag niet worden vergeten”, verklaart Slegers. Hij benaderde Klaus
Opel Zafira 1.6-16V Comfort, airco, blauwmetallic. . . . . . . . . . . . . . . . .2001 OpelLosse Zafira 1.8-16V Cosmo, airco, grijsmetallic . . . . . . . . . . . . . . . . . . .2007 kleuren € 5,95 Opel Vectra 1.8-16V Pearl, airco, grijmetallic . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .1998
‘Hier is iets gebeurd wat nooit meer mag gebeuren’ OMMEL – Komende week wordt gestart met de aanleg van een nieuw Ommels oorlogsmonument, dat herinnert aan het drama in het Ommels Eindje. Leden van de families Klaus en Michiels kwamen daar in 1944 na een granaatinslag om het leven. Op zondag 22 september wordt het monument onthuld, en staat het dorp tevens stil bij 75 jaar vrijheid.
Opel Zafira 1.8-16V Elegance, airco, grijsmetallic . . . . . . . . . . . . . . . . .2002
www.beauty-by-astrid.nl Kouterstraat 22, Someren T 06-30377137
Opel Combo 1.7D, wit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .1998 VW Polo 1.4-16V Comfortline, airco, grijsmetallic . . . . . . . . . . . . . . . . .2004
Openingstijden: ma.-vr. 8.00-22.00 uur, za. 8.00-18.00 uur
APK GARAGE MARK SMITS
Final Sale 50% korting hoofdstraat 74 a - LiesseL - teL. 0493-342144
Beauty by Astrid- Nagelstudio Astrid en Michiels om mee te denken. Kouterstraat 22 Someren • T 06-30377137 “Martien schrok ervan. Hij werd emotioneel, en dat had ik eigenlijk nog nooit bij hem gezien. ‘Moet dat nu allemaal nog, 75 jaar later?’ Ik vond van wel.” Asten - Beek en Donk Slegers’ moeder, Klaus en Michiels kregen de opdracht iets te verzinnen www.vanmierloschoenen.nl en kwamen allemaal tot dezelfde conclusie: een blijvend monument op de toenmalige plek des onheils. De projectgroep ging vervolgens voortvarend aan de slag en kreeg BEZORGERS GEZOCHT medewerking van Toon en Elly Stevens, die nota bene een deel van Voor het bezorgen van hun tuin beschikbaar stelden. Zo ’t Contact op donderdag is het omrasterende hek wat naar achter gehaald zodat er ruimte is in Someren, voor een monument, bankje en beSomeren-Eind, planting. “We hebben nu de mogeSomeren-Heide lijkheid om er een heel mooi plekje van te maken”, is Slegers tevreden. en Lierop. Verder roemt hij eveneens de inzet van andere vrijwilligers uit de Ommelse gemeenschap. En bijzondere 0493-473578 vermeldingen voor Els Haasen die de bouwtekening maakte, en voor PEELBELANG Ton van Bussel, wiens metaaltechniekbedrijf de realisatie van het monument op zich neemt. “Zonder de hulp van deze mensen red je het gewoon niet.” Zo wordt de 22e een bijzondere dag in het Ommelse. “Voor mensen die slecht ter been zijn, rijden er taxibusjes van en naar het Ommels Eindje. We vinden het waardevol dat de generatie die het zelf heeft meegemaakt erbij is”, zegt voorzitter Aarts. Een dag waarop herdenken en feestvieren samenkomen, zoals Slegers’ moeder, Martien Klaus en Dora Michiels het graag zien. Slegers: “Het drietal vindt dat ook gepast. Het mag emotioneel zijn, maar we sluiten het op respectvolle wijze feestelijk af.” Hét weekblad voor Someren
Hét weekblad voor Someren
Zie pagina 4