9 mei 2019 We e k Jaargang 64
19
W W W . H E TC O N TA C T. N L
8 & 9
3 Ideeën in overvloed voor pastorie
De Peel onder vuur: Vrienden voor het leven
11 Slagwerkgroep SomerenHeide levert topprestatie
17 Kennismaken met de molenaars
19 Ryan Robins pakt eerste overwinning Alle tandartsbehandelingen en het tandtechnische laboratorium onder één dak! Uw klinisch tandtechnicus: Bart Hermans
Implantaten Klikgebit Klaar terwijl Kunstgebit u wacht! Reparaties Vertrouwd & Vakkundig
BOOMSTAMMETJES 4 STUKS
3,99
ACHTERHAM 150 GRAM
2,95
GELDIG VAN Koppens, DONDERDAG 9 MEI keurslager Thomas T/M •WOENSDAG 15 MEI Someren www.koppens.keurslager.nl
Thomas keurslager MarcelKoppens, Louwers, keurslager Someren Asten •• www.koppens.keurslager.nl www.louwers.keurslager.nl
Marcel Louwers, keurslager Asten • www.louwers.keurslager.nl
Wij zoeken een boodschappenbezorger
Interesse? Stuur je cv + pasfoto naar luc.verberne@ah.nl of bel 0493-696633 en vraag naar Luc Verberne.
Adrie Mennen (l) en Harrie van Lieshout (r) met het dagboek van Jan Michels. (Foto: Hein van Bakel)
Het dagboek van onderduiker Jan Michels
‘Dit verhaal mocht niet verloren gaan’ LIEROP – Het is 6 mei 1943. Een student en burgemeesterszoon genaamd Jan Michels duikt voor een paar dagen onder in Lierop. Een paar dagen blijkt uiteindelijk anderhalf jaar te worden. Michels houdt in al die maanden een dagboek bij. Een boek dat het dagelijks leven in de oorlog beschrijft. Een bijzonder verhaal van een onderduiker in Lierop.
door Jordy van de Brug Harrie van Lieshout krijgt ongeveer dertig jaar geleden het speciale boekwerk in handen gedrukt door zijn vader. Die wist net als Van Lieshout niet wat hij ermee aan moest. Al die jaren bewaart Van Lieshout het in een kluis. Totdat hij Adrie Mennen van de Heemkundekring de Vonder tegen het lijf loopt. Mennen is stellig
en komt snel op het idee om het in boekvorm uit te geven. “Je wilt dat zo’n bijzonder verhaal behouden blijft voor de toekomst”, zegt Mennen. En een bijzonder verhaal is het. Jan Michels besluit begin mei 1943 onder te duiken en te vluchten uit Nijmegen. Dit omdat op vrijdagavond 30 april de hoogste bevelhebber, SS’er Hanns Rauter, het bevel afkondigt dat iedereen zaterdag 1 mei weer op
Koude zeskamp
zijn werk moest zijn ‘op straffe van de dood’. Een represaille van de bezetter voor een grote staking die in Nederland eerder plaatsvond. Tegelijkertijd wordt het standrecht afgekondigd; men kon geëxecuteerd worden zonder vorm van proces. Michels vertrouwt het allemaal niet en trekt samen met zijn vriend Wim van den Eertwegh, naar Lierop waar zij bij de weduwe Marie van Dijk aankloppen om, oorspronkelijk voor een paar dagen, onder te duiken. De families van Dijk en Michels waren bekenden van elkaar. De man van Marie van Dijk was van 1905 tot 1930 burgemeester van Lierop en de vader van onderduiker Michels, burgemeester van Heeze van 1926-1938, ook had van 1930 tot 1935 het burgemeesterschap in Lierop waargenomen.
Sfeer
SOMEREN - Ondanks het koude weer waren er afgelopen zondag veel ouders en vooral kinderen op de been voor de jeugdzeskamp van Stichting Jeugdcomité Someren. Op de atletiekbaan bij 't Jaspersport werden er weer verschillende spellen gespeeld. Dit jaar deden er ongeveer 450 kinderen mee aan het evenement. De kinderen speelden in totaal 10 spellen die waren uitgewerkt in het thema 'Prehistorie'. De dag startte om 10.00 uur en duurde tot ongeveer 16.00 uur, waarna de prijsuitreiking volgde. Basisschool Leerrijk was de beste bij de onderbouw. Bij de bovenbouw ging de eerste prijs naar OBS De Ranonkel. (Foto: Hein van Bakel)
Het dagboek van Michels begint op 6 mei. Vrijwel elke dag schrijft Michels iets op. “Dit waren vaak de meest simplistische dingen. Soms zijn het twee zinnen die de dag beschrijven. Dan doet hij de afwas of reinigt hij een vuile konijnenkooi. Het gekke is dat door die simpele dingen het boek authentiek is en het je meteen pakt. Je wilt het in één keer uitlezen”, zegt Van Lieshout. “Het geeft een mooie inkijk hoe het leven was in Lierop in oorlogstijd. De sfeer proef je. Michels schrijft ook zonder rancune naar de bezetter. Geen kwaad woord. Al merk je soms wel een gespannen sfeer, want wie kon je nog vertrouwen in die tijd? Je merkt dat er veel risico is genomen door de families om Michels onderdak te bieden”, vult Mennen aan. Het dagboek is zo authentiek dat de beide heren besloten om niks aan het handschrift te doen van Michels. Mennen: “Er is wel gesproken over het overtypen van het dagboek, maar dan is de sfeer weg. Je ziet nu dat bijvoorbeeld de inkt soms bijna op is. Dat moet je zo laten zien.” “Als je eenmaal gewend bent aan het handschrift lees je het in één klap uit”, zegt Van Lieshout.
Dochter
27 september 1944 wordt Lierop definitief bevrijd en kan Jan Michels weer als vrij man over straat. In het boek bedankt Michels iedereen die hem geholpen heeft in de zware tijd. ‘Er zijn banden gelegd in die troosteloze dagen en die zonnige dagen. Omdat ze alles voor mij zo licht gemaakt hebben. Ik zal hen nooit vergeten!’, zegt Michels in een passage. In de jaren daarna wordt Michels vader. Zo wordt dochter Ank geboren. Zij krijgt op 5 juni 2018 via Adrie Mennen het dagboek in handen. Ank Michels wist, net als de andere kinderen van Michels, niet van het dagboek af. “Hun vader had er nooit wat over gezegd. De oorlog was verleden tijd. Zo ging dat in die tijd”, zegt Van Lieshout. In het voorwoord van het dagboek schrijft Ank Michels: ‘Ik wist dat mijn vader ondergedoken had gezeten in Lierop, maar niet dat hij daar zo lang heeft doorgebracht en al helemaal niet dat hij een dagboek heeft bijgehouden. Het dagboek was voor mij dan ook een grote verrassing. Overleden in 1996 leek het of hij ineens weer voor mij stond, nu in de gedaante van een jonge man. Ik herkende het handschrift, maar ook de manier van observeren, de kleurrijke details die tot leven brengen hoe het was om als onderduiker de dagen door te brengen tegen de achtergrond van een altijd aanwezige spanning én hoop. Ik kan alleen maar blij zijn dat het oorlogsdagboek van mijn vader is gevonden en via Harrie van Lieshout en de Heemkundekring de Vonder nu ook toegankelijk is gemaakt voor anderen.’ Aan het einde van het boek staan enkele foto’s die de Lieroppenaren hebben teruggevonden. Tevens staat er een kleine stamboom bij waardoor het voor lezers makkelijker te snappen is wie bij wie hoort. Wie het boek zelf wil aanschaffen kan zich via de website van de Heemkundekring inschrijven: www.heemkundekringdevonder.nl. Het boek kost 19,95 euro.
OGAART TUINMEUBELEN
KOOPZONDAG 12 MEI
TUINMEUBELEN TUINKUSSENS PARASOLS Kerkendijk 92a - Someren-Heide www.bogaarttuinmeubelen.nl
Reserveer nu voor zondag 12 mei
Moederdag Roasttable www.plattevonder.nl
De nummer 1 van Brabant in kunststof kozijnen • ‘s-Hertogenbosch • Breda • Udenhout • Nuenen Kijk voor onze openingstijden en speciale acties op:
www.kozion.nl