De Tweede Wereldoorlog woedde in “Rust Roest”, de periode 1940-1944 ook in de Peel. naast de pasNu, 75 jaar later, staan we stil bij onze torie in Deurbevrijding. Een jaar lang blikken ne. Op zulk een we in deze rubriek terug op de moment moest gebeurtenissen toen. er geholpen worer dan naartoe, haalVan algemene verhalen tot den. Mijn moeder de het inlegvelbonpersoonlijke anekdotes, die bakte tarwebroden, netje en bracht enkele zich afspeelden in Asten, Sjaak (Coppus) de dagen later de levensSomeren, Deurne en bakker werd ingeschamiddelenkaart. Zo had ik keld en ik kon het geomgeving. mijn eigen onderduikers.
waaien. Koosje was in de Tweede Wereldoorlog actief als verzetsstrijder. Haar werk voor de ondergrondse werd na de oorlog nog veel bekender, simpelweg omdat er toen openlijk over gesproken kon worden.
mijn eigen onderduikers.
Koosje Beijers.
3 Twee opleggers beklad
Tijdens de oorlog werd verzetswerk gezien als hoogverraad en vele opgepakte verzetsmensen moesten dat met de dood bekopen. Kamp Vught was officieel een ‘Durchgangslager’, een doorvoerkamp, door de Duitse bezetters ‘Durchgangslager Herzogenbusch’ genoemd. Vandaaruit werden opgepakte joden, zigeuners en verzetsmensen op transport gesteld naar concentratiekampen, maar politieke gevangenen (en daar vielen verzetsmensen ook onder) werden met name aan het einde van de oorlog veelal standrechtelijk gefusilleerd. Iemand die de Tweede Wereldoorlog actief was in het verzet en die gelukkig niet werd opgepakt, was dus Koosje Beijers. Na de oorlog huwde zij oud-verzetsman Henk Struik. Mevrouw Struik-Beijers is in 2014 overleden, maar zij tekende eerder al haar verhaal op. Met toestemming van de familie plaatsen we dat verhaal nu in de reeks ‘De Peel onder vuur’. We laten Koosje aan het woord.
Op een dag werd ik door Gerrit Lievendag uit Deurne, die in het georganiseerd verzet zat, gevraagd of ik voor de L.O. (Landelijke Organisatie) wilde werken om onderduikers aan levensmiddelenkaarten te helpen. Stomverbaasd keek hij me aan toen ik zei dat ik dat werk al een tijdje deed. “Voor welke organisatie werk jij dan?”, vroeg hij. “Voor geen enkele organisatie, voor mijzelf”, antwoordde ik. Via Gerrit kwam ik in het georganiseerd verzet terecht en iedere maand bracht hij mij een groot aantal vervalste bonnen. Ik pakte de levensmiddelenkaarten niet allemaal in een keer, maar deed daar enkele dagen over, zodat het niet zou opvallen. Eerst mijn eigen onderduikers, dan voor kapelaan Donkers en dominee Meester uit Deurne die beiden onderduikers hadden. Gerrit kwam tweehonderdvijftig levensmiddelenkaarten ophalen voor de L.O. Dit gebeurde bij iedere nieuwe uitreiking. Het ging geruime tijd goed, totdat ik na mijn werk op 10 mei 1944 op het kantoor bij de directie moest komen. De plaatsvervangend directeur, de heer Grijpstra, vroeg mij direct bij het binnenkomen: “Juffrouw Beijers, helpt u nog steeds onderduikers?” Ik heb daarop geantwoord: “Ja mijnheer, ik voel dit als mijn plicht.” Ik kreeg op staande voet mijn ontslag en was woest op de heer Grijpstra, ofschoon hij volkomen in zijn recht stond. Daags hierna kreeg ik van het gemeentehuis een schrijven: “Bij deze deel ik u
vraagde naar de pastorie brengen. Kapelaan Donkers was natuurlijk van alles op de hoogte. Ik hoefde maar één keertje te bellen aan de zijdeur van de pastorie en hij kwam meteen. De kapelaan zorgde dan verder voor de piloten in “Rust Roest”. ‘s Zaterdags voor Pasen 1944 moesten de piloten uit het parochiehuis weg zijn omdat er zondags een toneeluitvoering was. Vrijdagsavonds kwamen de twee K.P.-leden, José Peerbooms en Henk Struik, dit bij mij thuis zeggen. José nam twaalf piloten en Henk elf. Zaterdagsmorgens om 6.00 uur werden de piloten in “Rust Roest” opgehaald en te voet ging het groepje van elf, met Henk Struik voorop, naar de Zeilberg. Ik stond hen bij de smederij op te wachten, nam er vijf mee naar binnen en Henk nam de overige zes mee. Mijn broers en zussen kwamen uit bed en de piloten stapten erin. Om twaalf uur ‘s nachts moest ik de piloten naar zwembad “De Clarinet” brengen. Henk stond er toen al met zijn groepje en zo gingen wij langs de spoorlijn naar de
18 april 2019
Koosje in 1982 met het verzetsherdenkingskruis opgespeld.
onder een broeiraam en bracht ze daags daarop weg. Het waren zeer gevaarlijke opdrachten, de ene keer bevatte een pak wapens en de andere keer Duitse uniformen. Enorm bang ben ik op deze fietstochten geweest. Moest ik met zo’n pak naar de boerderij van Cor van Staveren in IJsselstein (Venray), dan bad ik menig schietgebedje onderweg.
Louis Maas neemt afscheid als voorzitter Easy and Free Na enkele maanden ben ik door dit werk automatisch in het verzet terechtgekomen. Mannen tussen de achttien en vijfendertig jaar moesten zich, op Duits bevel, melden voor de Arbeidsinzet. Zij kregen dan een stempel op hun stamkaart, zodat wij hun een levensmiddelenkaart konden geven. Maar: géén stempel, géén levensmiddelenkaart! Ik vond dit verschrikkelijk sneu, vooral voor de mensen die ik goed kende. Als oudste dochter van smid Beijers kende ik in de Zeilberg vele boeren en peelwerkers en hun gezinnen. Vooral deze laatsten konden geen levensmiddelenkaart missen. Ook wist ik bij welke boer er één of meerdere onderduikers zaten. Bij de uitreiking van de levensmiddelenkaarten moesten alle stamkaarten met inlegvelbonnen worden meegebracht. Zag ik er een persoon bij boven de 18 jaar zonder stempel op de stamkaart die ik kende, dan fluisterde ik: “Vanavond kom ik even langs.” Ik ging
Huwelijksfoto van Koosje en haar man Henk Struik.
Griendtsveense overweg. Na een korte wachttijd kwamen twee politieagenten, Jan Brokx en Maarten Vlielander, die voorop fietsten om te kijken of alles veilig was. Weer even gewacht, toen kwam Sjaak Goossens met paard en platte wagen, waar de piloten van José reeds opzaten. Onze piloten gingen erbij en toen ging het naar de “Zwarte Plak” in Horst-America.
mede dat ik u met ingang van heden heb moeten ontslaan als ambtenares ten Distributiekantore alhier, zulks in verband met het gewettigd vermoeden van onregelmatigheden. Uw salaris zal t/m 10 mei worden uitbetaald”. Getekend door de burgemeester van Deurne, hoofd van de distributiedienst, R.J.J. Lambooy. In de tweede helft van maart 1944 werd ik door twee leden van de K.P. (knokploeg) gevraagd of ik gedurende een week voor drieëntwintig piloten wilde zorgen door ze ‘s morgens en ‘s avonds besmeerde boterhammen te brengen. Deze piloten waren afkomstig van Harry Otten uit Erp en van Bernard Manders uit Bakel. De piloten zaten in de kelder onder het to-
W W W . H E TC O N TA C T. N L
Enkele weken na de bevrijding heb ik van burgemeester Lambooy, die de illegaliteit altijd een warm hart heeft toegedragen, een berichtje ontvangen: Ik kon terugkomen op het distributiekantoor; het gevaar was geweken. Als typiste/telefoniste ben ik daar gebleven tot in de zomer van 1949, na nog enkele maanden in Helmond gewerkt te hebben toen het Distributiekantoor Deurne samengevoegd werd met Helmond.
9
De Peel onder Vuur: Onderduikers helpen voel ik als mijn plicht
Koosje aan het werk op het distributiekantoor.
16
Tot begin augustus 1944 heb ik in de tuinkamer gezeten. Toen werd het te gevaarlijk en werd deze post opgeheven.
6
“Als meisje van drieëntwintig jaar kwam ik in februari 1942 in dienst van het Distributiekringkantoor Deurne-Bakel-Asten-Someren. Leuk werk, wij moesten in deze plaatsen levensmiddelenkaarten gaan uitreiken. Vooraf goed bekendgemaakt, zodat de bevolking wist waar en wanneer.
We e k Jaargang 64
Na mijn ontslag had ik meer tijd voor de illegaliteit. Twee middagen in de week zat ik in de tuinkamer van café Van Baars, hoek Stationsstraat-Spoorlaan in Deurne. Ik was contactpersoon tussen de plaatselijke verzetsgroep en de koeriers die met de trein aankwamen. Wij werkten met een Turkse pas. Deze bestond uit een in tweeën geknipt stuk papier met op elke helft een halve zin. De koerier die mij een pakje bracht had de ene helft, ik de andere en samen vormden de twee helften één zin. Hierna overhandigde de koerier mij het pakje. De kleinere pakjes waren meestal illegale krantjes die weer door voor mij bekende koeriers opgehaald werden. Voor de grotere pakken moest ik zelf zorgen dat deze op de plaats van bestemming kwamen. Ik nam deze pakken ‘s avonds mee naar huis, verstopte ze in de tuin
In februari 1950 ben ik met de oud-verzetsman Henk Struik uit Amersfoort getrouwd. In maart 1982 heb ik in het provinciehuis door de toenmalige commissaris van de Koningin, de heer Van der Harten, het verzetsherdenkingskruis opgespeld gekregen.”
17
27
Renée Slegers voor het eerst langs de lijn
Vijfde editie Endurance Someren
Oproep Voor de rubriek ‘De Peel onder vuur’ duiken we momenteel in een overval of inbraak op het distributiekantoor in Deurne tijdens de Tweede Wereldoorlog. Hoewel er nog maar weinig over is gezegd en geschreven, zou het verzet vermoedelijk ergens in 1943 of 1944 deze overval/ inbraak hebben gepleegd. De gestolen bonnen zouden vervolgens aan minderbedeelden zijn uitgedeeld. We komen graag meer te weten over deze overval/inbraak. Mocht iemand hieromtrent meer informatie hebben, dan horen we dat graag! Bel (0493-352608), mail (redactie@weekbladvoordeurne.nl), of kom even langs bij de redactie aan de Stationsstraat 103 in Deurne.
1 Webshop 2 Winkels VA N M I E R L O S C H O E N E N . N L
KIJ K VOOR ALLE MERKSCHOEN EN OP:
Altijd dichtbij!
ASTE N | B E E K E N D O N K
Asten - Beek en Donk www.vanmierloschoenen.nl
Opgelet! Vanwege de introductie van
de NIEUWE Striplac 2.0 gaat de complete www.beauty-by-astrid.nl collectie in de Sale, met 50% korting. OP=OP!
www.beauty-by-astrid.nl
De Speledonckers zijn er klaar voor. Thijs Hurkmans (midden) presenteert de poster. (Foto: Marius van Deursen)
Speledonckers presenteren nieuwe voorstelling SOMEREN – Toneelvereniging De Speledonckers presenteerden afgelopen zaterdag hun nieuwe voorstelling: Rapunzel. Liefst zes keer voeren de jonge talenten de show op. 18 mei is de première, maar de voorbereidingen zijn al in volle gang.
door Jordy van de Brug Een ambitieuze jonge groep komt zaterdag bijeen in natuurtheater De Donck. Er gaat geflyerd worden door de gehele regio en de poster zal worden gepresenteerd. Een mooi moment voor de groep. “Hier leeft toch iedereen naar toe. Het gaat nu echt beginnen”, zegt bestuurslid Gert-
Jan Bakermans. Er zijn veel nieuwe gezichten te bewonderen in het theater. Veel jongeren meldde zich de afgelopen tijd aan bij de Speledonckers. Productieleider Thijs Hurkmans is blij met deze ontwikkeling. “Het is een bijzonder gegeven. Veel verenigingen hebben het zwaar de laatste tijd. Hier melden zich nog altijd meer mensen aan dan dat er
Alle kleuren van de regenboog! SOMEREN - De kinderen van groep 7 en 8 van alle basisscholen in Someren beleefden afgelopen vrijdag een mooie kleurrijke dag. Rondom sporthal De Postel legden de leerlingen de ColorRun af.
Op het 3,5 kilometer uitgezet parcours werden de leerlingen op verschillende plekken opgewacht
en begroet met de meest prachtige kleuren die letterlijk kwamen overwaaien.
Alle kleuren kwamen vrijdag voorbij, waaronder oranje. (Foto: Hein van Bakel)
gaan.” “Als je eenmaal in de groep zit, ga je niet zomaar weg. Je wordt in feite besmet met het ‘Donck-virus’. Veel jongeren kunnen hier helemaal zichzelf zijn. Ze mogen zich uiten op welke manier dan ook”, vult Bakermans aan. Langzaamaan loopt de spanning op en is het moment daar. De poster van Rapunzel wordt tevoorschijn getoverd. Applaus volgt en het is nu officieel een feit. Het sprookje van de gebroeders Grimm is de nieuwe voorstelling van De Speledonckers.
Kouterstraat 22 Someren ∙ T 06-30377137
OGAART TUINMEUBELEN 2E PAASDAG OPEN
Beauty by Astrid- Nagelstudio Astrid Kouterstraat 22 Someren • T 06-30377137
waar de lichtjes vandaan komen. Ze krijgen niet alleen de wachters, maar ook de oude vrouw achter zich aan. Onderweg komen ze vervolgens gespuis, rovers en vreemde herberggasten tegen. Ze vervolgen hun weg naar de stad, op dat moment doet Rapunzel een grote ontdekking. Hurkmans: “Het is een ideaal verhaal voor ons. Iedereen kan hier zijn ei in kwijt.”
Bijzonder
Zaterdag 18 mei is de première. Dan zitten er weer ongeveer 700 kinderen en volwassenen te kijken en luisteren Verhaal naar een mooie voorstelling. Een bijOok dit keer wordt het verhaal weer zonder gegeven is dat er dit jaar een geregisseerd door Lars van Asten. doventolk is geregeld. Ook slechthoSamen met de productieleiders Nikrenden kunnen voortaan in De Donck ki Maas en Thijs Hurkmans zetten terecht. “Wij hebben dat ergens een ze de komende maand de puntjes keer gezien en vanuit het principe op de i. “Het is weer een grote pro‘iedereen is welkom in De Donck’ is ductie. We hebben toch weer ongeer toen een doventolk geregeld”, zegt veer veertig spelers die ieder een de productieleider. eigen rol hebben. Ook het podium in het Dat moet wel alle'Iedereen hier heeft natuurtheater neemt maal kloppen”, zegt het 'Donck-virus' al goede vormen aan. Hurkmans. Het verHurkmans: “Ook hier haal van Rapunzel is kan het publiek nog wat speciale dinniet bij iedereen bekend. Rapunzel gen verwachten, maar dat houden wordt als baby uit het koninklijk pawe natuurlijk geheim.” Inmiddels is leis ontvoerd door een slechte oude er al een flinke groep vertrokken om vrouw. Zij doet dit, omdat het haar de voorstelling onder de aandacht te van Rapunzel toverkrachten bezit. brengen. De oude vrouw sluit Rapunzel op in De posters worden ook flink verspreid een hoge torenkamer, zodat alleen en zijn de komende maand weer op zij van Rapunzel’s toverkrachten gemenig raam te bewonderen. Wie er bruik kan maken. volgende maand zelf bij wil zijn kan Het verhaal van de Speledonckers terecht op de volgende dagen. Zaterbegint bij het geïsoleerde bestaan dag 18 mei om 19.00 uur, zondag 19 van het 13-jarige meisje. Inmiddels mei om 14.30 uur, zaterdag 25 mei om heeft Rapunzel zeer lang haar en is 19.00 uur, zondag 26 mei om 14.30 nog nooit van haar leven buiten geuur, zaterdag 1 juni om 19.00 uur of weest. Haar huisdier, een kamelezondag 2 juni om 14.30 uur. De online on genaamd Lenny, helpt Rapunzel kaartverkoop is vanaf heden gestart. ontsnappen. Samen gaan ze naar de Tot 9 mei zijn de kaarten 1,50 euro lichtjes zoeken, die elk jaar, precies goedkoper. De entreeprijs na 9 mei op haar verjaardag door de wind bedraagt 8 euro voor volwassenen en waaien. Onderweg komen ze een 6,50 euro voor kinderen. Kaarten zijn jongen genaamd Koen tegen. Koen verkrijgbaar via de site van de Speheeft de kroon van de verdwenen ledonckers: www.speledonckers.nl. prinses gestolen en wordt op de voet Hurkmans en Bakermans zijn er in gevolgd door ietwat sullige wachieder geval klaar voor. “Laat het maar ters. Samen met Koen gaan Rapunsnel 18 mei zijn.” zel en Lenny op weg naar de stad
TUINMEUBELEN TUINKUSSENS PARASOLS Kerkendijk 92a - Someren-Heide www.bogaarttuinmeubelen.nl
PEPERSTEAKS 3 STUKS VOOR E 7.95 EIERSALADE 150 GRAM HALEN 100 GRAM BETALEN Thomas Koppens, keurslager GELDIG VAN DONDERDAG 18 APRIL Someren • www.koppens.keurslager.nl T/M WOENSDAG 24 APRIL
Thomas keurslager MarcelKoppens, Louwers, keurslager Someren Asten •• www.koppens.keurslager.nl www.louwers.keurslager.nl
Marcel Louwers, keurslager Asten • www.louwers.keurslager.nl
Prins Bernhardstraat 9 Asten www.mellow-asten.nl
Mooie schoenen bij
Mellow...
1e Paasdag
Paas brunch & Paas Roasttable www.plattevonder.nl