BINKE 052 Iraila 2020

52. zenbakia • 2020ko iraila

KOLDO SARATXAGA LIDER ETA ENPRESARIA

«Gustatzen zaizun horretatik bizitzean dago arrakastaren gakoa»

KOLDO SARATXAGA LIDER ETA ENPRESARIA

«Asko sufritzen nabil mundu guztia espetxeratuta ikusita: etxetik ezin irten eta musukoak jantzita» TESTUA: JON GOMEZ GARAI ARGAZKIAK: JULIO LEGARRETAETXEBARRIA

A

ntolakundeen esparruan gure herrialdean egon daitekeen pertsonarik mirestuena ekarri dugu hilabeteko azalera, eta 25 urte dituenetik gure herrian bizi da, Galdakaon. Enpresaria, liderra eta filosofo handia da Koldo Saratxaga. Azken jardun hori du azken aldian deskubritu, eta horrela ulertu daitezke solasaldi honetan utzi dizkigun ondorio eta irakurketa handiak.

Hasi baino lehen: Zelan zaude? Zoragarri. Inoiz baino bake eta lasaitasun gehiagorekin, baina baita mundu honetara egitera etorri garen inoizko ikuspunturik onenarekin ere.

Zelan ari zara pandemiaren kontu guzti hau eramaten?

Etxean ematen nabil denbora gehiena eta lasai nabil, pozik gainera teknologien benetako abantailak ezagututa.

Zergatik diozu? Nire bizitzan lanagatik milaka hegazkin hartu ditut, laurogei herrialde baino gehiago ezagutu eta lau kontinentetan enpresak eraiki ditut. Orain konturatzen nabil zenbat baliabide xahutu ditugun: zenbat diru eta denbora gastatu dugun, zenbat kontaminatu dugun... distantziara egin zitekeenean teknologien bitartez.

Ondo zabiltza, beraz! Ni oso ondo, bai, baina asko sufritzen nabil mundu guztia «espetxeratuta» ikustean, etxetik ezin irten eta mozalak aurpegian.

Beldur soziala sartzen ari zaizkigula uste duzu? Zalantza barik. Gizakiak beti izan du beldurra eta beldurra elikatzea in-

2 iraila 2020 Binke!

teresatu egiten zaie askori, baina beldur honen bitartez galduko dugunak arduratzen nau gehiago. Gizakiak harremanak behar ditu, besarkadak, laztanak, musuak, agurrak... eta guzti hori debekatu egin digute. Adineko asko joaten ari dira guzti hori gabe, eta etxeko txiki asko hazten ari dira hori izan gabe.

Atzera bueltarik ez duen galera bat sortzen ari dira.

Zeintzuk helburu izan ditzake, zure ustez, eragindako beldur horrek? Nik ez dut hartuko inor epaitzeko baimenik.

Gainera ez dut uste nik errudunik bilatzeak ezertan lagunduko duenik, hedabideen morboa elikatzea baino ez. Eta ulertzen dut hedabideek morboa bilatzea, azken finean horrek «engantxatu» egiten gaituelako eta medioek hori behar dutelako gure bizitzak kontrolatzeko. Gertatzen dabilen hau nork edo zerk eragin duen eta zergatik hemendik urte batzuetara jakingo dugu ziur.

Medioek kontatzen diguten horretatik, zelan bereizi zer den egia eta zer gezurra? Ezin dugu bereizi. Ez daukagu informazio eta baliabide nahikorik medio nagusietatik kanpo.

Are gehiago, ez dugu nahikorik eboluzionatu egia eta gezurra desberdintzeko. Gainera komunikabideekiko sinisgarritasun handia dago eta hori bikain datorkie gobernuei. Boterea duenak medioak kontrolatzen ditu, eta medioek gu kontrolatzen gaituzte. Hori da jendartea lo, iritzi bakarrekoa eta obedientea izateko giltza.

Hitz egin dezagun musukoaz. Zer iruditzen zaizu? Zergati bako espetxeratzea. Ohiko kartzeletara, arrazoiarekin edo arrazoi gabe, pertsona batzuk bidaltzen dira. Eta pertsona hauek preso egonda ere, badute patiora irten eta besarkatu, jolastu eta elkarrekin egoteko aukera. Aldiz, kutsatu daitez-

Koldo Saratxaga Cabezas 1947, Sopuerta Ez dago espazio fisikorik bere biografia eta ibilbide profesionala islatuko duenik, baina ikasketaz ingeniari teknikoa da eta bi master egin zituen Deustuko Unibertsitatean eta Madrilgo Unibertsitate Autonomoan. Bere ibilbide profesionala VidrierĂ­as de Llodio-Villosan hasi bazuen ere, Etorki, Euskadiko Kutxa, Urola eta Irizar enpresetan lortutako emaitzegatik jaso ditu, besteak beste, Gipuzkoako enpresarien saria (1997), Espainiako Urteko Sustatzailearen Saria (1997), Euskadiko Enpresari Onenaren saria (2001), Ospe Oneneko Kudeatzailaren Euskadiko saria (2005) eta Bihotz Berezia saria (2008). Baina gainera, maila internazionaleko hainbat aitorpen jaso ditu Saratxagak, hainbat liburu idatzi ditu eta beste hainbat idatzi dituzte berari buruz. Hainbat unibertsitatetan irakasle izan da eta NER taldearen zein K2K erakundearen sortzaile. Jarraitzeko eredu bat.

keenak —zenbakiak asmatuko ditut, adibide bezala jartzeko— ehuneko bosta badira ere, krisi honetan gainontzeko %95 zigortu dute, gaur egun gure gizartean heriotz gehiago sortzen dituzten gaitzak daudenean gainera... Ulertzeko zaila da.

Baina ez diguzu ukatuko jendea hiltzen ari dela Covid19ak jota... Bai, eta errespetu guztia denei. Baina kopuruari erreparatzen badiogu, jende gehiago hiltzen da auto edo lan istripuetan, edo gizarte honek alboratu egin dituelako eta bere buruaz beste egiten dutelako, edo indarkeria matxistak erahilda,

edo zer janik ez dutelako pobreziak akatuta... Eta kasu honetan, gure sistemak beti egin izan duen bezala, gaixotasunaren kontra egitean galtzen ari gara indarrak, ez osasunean bizitzean.

Horrela ditugu ospitaleak gainezka, horrela bizi gara industriafarmazeutikoen esku... Pandemia hau joko horren parte da.

Txertoa beraz, negozioa ala konponbidea? Farmazeutikak munduko enpresa garrantzitsuenetarikoak dira, hori argi dago. Eta dirua sortzean dago txertoaren arrazoia, baina ez bakarrik Covid-19aren aurkako txerto honen borrokan bakaBinke! iraila 2020 3

rrik, orokorrean txerto guztien negozioan. Galdera harago eramango nuke: txertoak beharrezkoak ditugu?

Ukaezina da krisi ekonomiko mundiala bizitzen ari garena. Eta zu entzunda zalantza bat suertatu zait: sistemak gu gelditzea nahi du eta nahita eragindako krisi ekonomikoa da hau? Gure ekonomia gurpil-zoro batean sartuta egon da. Erakundeek diruz lagundu dituzte laguntzea merezi ez duten gauzak, «zerbait» egiten ari direnaren itxura emateko... Zoratu egin gara diruaren bueltan, eta orain dena berriz planteatu eta hausnartzeko beharra dugu. Ez dakit nahita eraginda edo ez, baina egia dena da gutxienez 20 edo 30 urte beharko dituguna gure egoera ekonomikoa lehengo horretara bueltatzeko. Bueltatzerik nahi duten edo ez, ez dakit.

Zure ibilbide profesionalaren azken urteak enpresak laguntzen eman dituzu. Erretiroa hartzeko aukerarik izan duzu? Ni erretiratuta bizi naiz, ez dudalako inoiz lan egin behar izan. Egin dudan horretan sinistu dut beti, eta gustura egin dut egin beharreko hori, horregatik lan egitearen sentsaziorik ez dut inoiz izan.

Egin eta lortu duzun guztiagatik harro sentitzen zara?

Harro baino, pozik sentitzen naiz egindakoaz. Baina ez dut uste meritu handirik dudanik. Gehiago esango dizut, orain gutxi arte mundu honekin zorretan sentitu izan naiz beti.

Zer dela eta? Bizitzak ondo tratatu izan nauelako, eta nahi izan dudan horretatik bizitzeko zoriona izan dudalako beti.

Baina oraintxe konturatu naiz zor hori ez dudala sentitu behar, konprenitu egin dudalako bizitza honetara horretara etorri naizela. Eta horretan dago gakoa: gustatzen zaizun eta abilezia duzun horretatik bizitzea.

Gaia pixka bat aldatuta. Zelan ikusten duzu gaurko hezkuntza sistema? Hezkuntzaren egoera oso gertutik jarraitu izan dut beti, Francoren garaitik hasita, ostean «trantsizio» deitutako garai horretan gure alabek ikastolan ikasi ahal izateko egin genuen lanetik pasa —Eguzkibegi hainbat gurasok sortu genuen urteetan— eta ikastola utzi eta unibertsitatean jarraitu behar izan zuten arte. Eta egia esan, uste dut hezkuntza sistemak ez duela askorik eboluzionatu.

Zergatik diozu hori? Nire alaben ostetik nire bilobek jarraitu dute, eta denak berdin jarraitzen du: noten norgehiagoka, buruz ikasi beharra, esperientziak eskaintzeko falta, askatasun eza... Nik ez diot horri hezkuntza deitzen, nik eskolaratzea deitzen diot. Ez baita hezkuntza, seme-alabak bertan sartzea delako. Hori bai, edozein arrazoigatik egun batean seme-alabak ezin badituzu eskolan sartu, arazo bat sortzen da familian.

Zuk beti esan izan duzu hezkuntza sistema ez dagoela zuzenduta gizarte honi ekarpenak egiteko baliogarriak izango diren pertsonak heztera, enpresetan lan egiteko «makinatxoak» eraikitzera baizik. Bai, horrela pentsatzen jarraitzen dut. Eta gurasoek euren seme-alabekiko dituzten zalantza edo beldurrak ikustea baino ez dago. «Zer egin de4 iraila 2020 Binke!

Ez dugu nahikorik eboluzionatu egia eta gezurra desberdintzeko Ez naiz erretiratu, inoiz ez dudalako lan egitearen sentsaziorik izan Diruaren truke bakarrik lan egiteak hil egingo zaitu zake nire semeak lan —eta beraz soldata— on bat izateko, zerk emango dio prestigio handiagoa, ze karrerak du irtenbide handiagoa...». Gerrate horretan daude guraso gehienak. Sistema honek eta gurasoek ez dute pentsatzen eta lantzen pertsona bakoitzak zertarako balio dezakeen eta zer egiten izan daitekeen ona eta zoriontsua.

Tira, baina sistemaren barne badaude proiektuak, ezta?

Baina zuk esan duzu, sistema beraren barruan egoten jarraitzen dute. Hala ere, erakutsita dago horrelako proiektuek balio dutela, bai, nahiz eta ez dakidan zelako neurria hartzen duten ikastetxe bakoitzeko proiektuetan eta norarte eramaten den praktikara. Eta aurrerapausoak dira, baina XVIII. mendeko sistema bateko aurrerapausoak.

Askotan entzun zaitugu gela bakoitzeko ikasle kopurua kritikatzen... Eta orain konturatzen ari dira agian klase bakoitzeko ikasle gehiegi daudena. Hezkuntza herrialde bateko gauzarik garrantzitsuena balitz, ziurrenik gauzak beste modu batera egingo lirateke.

Kritikatu bai, baina izan duzu klase politikoari ekarpenik egiteko aukerarik? Barkatu, ni orain esaten nabilen guzti honekin ez nabil ezer kritikatzen, nire iritzia baino ez nabil ematen. Eta zure galderari erantzunez, esango dizut ezetz. Ez dut uste politika bidea denik gainera.

Baina politikoren bat hurbilduko zitzaizun ziur! Bai, goimailako politikari asko etorri izan zaizkit, eta azken 25 urteetako politikari guztiek ezagutzen naute. Askorekin harreman ona ere badut, baina kito, ez dago besterik. Inoiz mahai baten

ELKARRIZKETA KOLDO SARATXAGA bueltan esertzeko aukera izan badugu ere, inoiz ez gara ezertara heldu, ez garelako elkar ulertzera iritsi.

Arin-Arin!

Zuk proposatzen duzun Harreman Estilo Berriek ez al dute politikan balio? Bai, noski. Gobernuak organizazioak dira, edozein familia, lagun talde, enpresa edo erakunde bezala, eta pertsonez osatuta daude. Baina urteak proposatzen ari garen Harreman Estilo Berri hauek transparentzia, berdintasuna, boterea galtzea... dakarte, eta beraz ez da interesatzen.

Sistemaren kontra al dago Koldo Saratxaga? Ni ez nago sistemaren kontra, baina pertsonak zenbaki bihurtu eta maila desberdinean jartzera derrigortzen gaituen sistema bat ez dut lagunduko. Badago egiteko beste modu bat, pertsonak erdigunean jarrita beti ere.

Hala ere, eta pandemiara bueltatuz, imajinatzen dut inor ez dela arazo honi aurre egiteko prest egon, eta inprobisatzera derrigortuta daudela gobernuak ere. Ez duzu horrela ikusten? Bai, ados. Baina transparentzia balego eta informazioa ez baligukete manipulatuko eta musturretatik kenduko, benetako eztabaida aberasgarri bat sortuko litzateke eta izugarri ikasiko genuke honetatik ere, arazoak eskarmentu bilakatuta. Erraustegiekin antzeko zerbait gertatu da: inflexio eta eztabaida gai bat arazo politiko bilakatu da. Euskal Herria hondakinen kudeaketan munduko herrialde onenetarikoa izan zitekeen, eta aukera zoragarria genuen horretarako, baina horren beharrean nahiago izan dira gauzak ezkutatu eta erabakiak batzuen interesen alde hartu. Horren ondorioa?

Jendeak erraustegiak arazo bezala ikustea eta bertatik ezer ez ikastea. Beldur naiz pandemia honekin antzeko zerbait ez ote dugun lortuko: ikasteko aukeraren beharrean arazoa izan —hau da, beldurra— eta ezer ez ikastea.

Amaitzen joateko, zer esango zenioke lanera desmotibatuta edo egiten duen horretan sinistu gabe doan horri? Ni ez naiz inor inori ezer esateko, baina bai esango dizut nire ustez zer den egin behar dena, orokorrean. Ez dugu bilatu behar soldata bat emango digun lanposturik, diruaren truke bakarrik lan egiteak hil egingo zaituelako —badakit dirua behar dugula, gure buruei jarri dizkiegun beharrek behartzen gaituztelako diru hori behar izatera—, baina egunero gogo biziz eramango zaituen lana aukeratzera animatuko nuke jendea.

Lan edo ekarpen hori egiten zoriontsu egingo zaituen lana bilatzera. Baina horretarako ekin egin behar da, bilatu eta bilatu bai, baina zer aurkitu nahi dugun argi izanda, sarritan bilatu egiten dugulako zer aurkitu nahi dugun jakin gabe. Horregatik gelditu barik ibiltzea da hain garrantzitsua, gaur, bihar edo etzi bada ere, azkenean lortuko duzulako nahi duzun hori.

Zer esaten diozu zure barnerari oheratzen zaren bakoitzean? Berak esaten dit niri, eta nik eskerrak baino ez dizkiot ematen, mundu honetaz eta nire inguruaz bizitzeko, ikasteko eta gozatzeko grina emateagatik. Egiten dudan eta daukadan horrekin asko gozatzen dut, orainean bizi naiz, iragana dagoeneko ez delako existitzen, eta etorkizuna oraindik ere ez. •

Asteko egun gogokoa?

Denak!

Herriko txoko gustukoa?

Nire etxea.

Liburua ala tablet-a?

Biak, baina gehiago liburuak.

Pelikula bat?

Parasitos, ikusi dudan azkena.

Ez duzu onartzen…

Ez nago ez onartzeko moduan.

Zoriontsu egiten zaitu…

Bizitzeak.

Plater bat?

Kalabaza potimarroia, propietate piloa ditu!

Deskribatzen zaituen berba?

Energia.

Herrian zer kenduko zenuke?

Kotxeak.

Eta zer berria jarri?

Berdegune gehiago.

Euskarazko berbarik politena?

Aurrera!

Zure ametsetako bidaia?

Ez daukat, eguneroko bidaia zoriontsu bizitzea da.

Berba egin ala entzun?

Asko hitz egin dut, baina gero eta gehiago entzun.

Zure mesanotxean ezin da falta…

Liburu bat eta landareren bat.

Abesti bat?

Baldorba, Benito Lertxundirena.

Binke! iraila 2020 5

Aginke!

Errealitatetik hurbilegi dauden albiste faltsuak

«Someran Zara t, bat irekiko duet oinezkoa den ik inon baino go negozio gehia n» egiten dute ha A AMANTXIO ORTIG o langile xumea ak es pr en tex ieInd

Sarean arrantzatua

Ba al zenekien?

Osasun sailburu zen Neka Murgak bere postuan jarraituko ez duela Galdakaoko Berb alagun sarera batu behar izan duelako, mintzapr aktika egitera?

%67

Ikerketa baten ar abera, Galdakaoko eta Usansolok o gurasoen %67a k seme-alabei eusk araz hitz egiten dio , lagunekin hizkunt za horretan egite ko eskatuz, aita et a amaren artean gazteleraz hitz eg iten jarraitzen duten bitarte an.

Txiste txarra n jako — Zure bikoteari zer gustatze ohean egitea? ete — Medikuetara jolastea... Urteb daroat itxarote-zerrendan.

Beti dago WhatsApp taldeetan irribarre bat ateratzen dizuten lelokeriak bidaltzen dituen lagunen bat. Hau leloa baino leloagoa da, baina zelan gustatzen zaigun guri! Juju!

Perretxiko erakusketak nobedadeak ekarriko ditu

Urrian Kurtzeko plaza udazken lorez betetzen duen perretxiko erakusketak berrikuntzak aurkeztu ko ditu aurten: Peña Santacruzek lanperna, onddo eta best elako perretxikoak erakusteaz gain, inguruko basoetan aurk itutako txakurren kakak eta jendeak botatako musukoak ere erak utsiko ditu.

Telepatiarik gabe, Somerako mus txapelketa ez da egingo

Mundu mailan hainbat kirol txap elketa bertan behera geratu diren bezala, Galdakaon ere Som erako Nazioarteko Mus Txapelketa ezin izango da ospatu, mus ukoarekin karten seinuak bikote artean pasatu ezin direlako . Hala ere, Ointxearteko jabeak telepatia ikastaroak antolatu gura ditu kosta ala kosta.

ere eman dute koroEta zelan ez, sare sozialek euskaraz ra, baina gainera — auke nabirusarekin txantxetan aritzeko gabe! Ez esan ez tu aipa kasu honetan bezala— birusa bera denik ona meme hau!

6 iraila 2020 Binke!

Antennan grabatu zen diska oparituko du Binkek urrian

Herriko euskalzaleen artean bultzada berri bat jasotzeko, eta zortzigarren orrialdeko zozketat ik kanpo, Binkek opari bat emango dio irailetik aurrera Binkekid e egiten den bazkide berriari. Oparia, herriko musika talde en kantu bilduma bat izango da Antenna eraikuntzaren inau gurazioan egin zena.

Mendi taldea

Gangurenek bere 75. urteurrena

ospatu ahal izango du Hasieran zaila bazirudien ere, hainbat ekintza, lehiaketa eta ekitaldi antolatu ahal izan ditu Ganguren Mendi Taldeak bere 75. urteurrena ospatzeko. Segurtasun neurriak bermatuz, irailean hasi eta abenduan bukatuko den egitaraua prestatu dute.

G

anguren Mendi Taldea 1945an jaio zen. Urteetan zehar egindako lanari esker aski ezagunak bilakatu dira bi urterik behin ospatu ohi diren Hiru gurutzeak eta Mugarriz mugarri lasterketak.

Maiztasun handiarekin prestatzen dituzten txangoak, negu aldean egiten dituzten ski irteerak eta halako beste zenbait tarteko, Galdakaoko mendizaleen erreferente izatea lortu du taldeak.

Aurten bete dituzte 75 urte, eta arrazoi honegatik hain justu hainbat motatako ekintza, hitzaldi eta bestelako ekimen prestatu dituzte datozen hilabeteetarako, hauek guztiak betiere egun bizi dugun egoerara moldatuz eta beharrezkoak diren segurtasun neurriak betez.

Irailari dagokionez, hilaren 9an rokodromo birmoldatuaren inaugurazioa egin zuten Ganguren tabernan. 15erako, berriz, egun horretan hasi eta urriaren 31n bukatuko den Euskal Herriko mendien edo naturaren argazki lehiaketa antolatu dute. Hau gutxi balitz, erakusketa bat prestatu zuten irailaren 21erako.

Azken honek, ondoko gai hauek izango ditu batik bat hizpide: lehen argazkiak, Gorbeiako gurutzearen maketak, Ganguren aterpea Arraban eta orain arteko kamisetak; astelehenetik ostiralera arte egongo da ikusgai. Nabarmentzekoa da ere bai hilabete honetan zehar horma-irudia egiten aritu direla tabernako fatxadan.

Urrian, aldiz, hilaren 9an hain justu, oroitzapen ekitaldia antolatu dute Torrezebal Kultur Etxean. Alex Txikon, Juanjo San Sebastian, Yoli Martin eta Santi Yaniz gidari izango dituen mahai-ingurua

antolatzearekin batera, Gangurenen historia errepasatu eta gaur arteko lehendakariak omenduko dituzte. Aurrerago, irailaren 25ean, Santakurtzetan antolatu behar zen VI. Ganguren igoera egingo dute, goizeko bederatzietan Ganguren tabernatik hasita.

Azarorako hitzaldi sorta bat ere prestatu dute, eta hauek guztiak mendizaletasuna izango dute elepide. Azaroaren 5ari dagokionez, emakumeek trail munduan bizi duten egoeraren inguruan arituko da Maite Maioria. Astebete beranduago, berriz, «Travesia Pirineos» hitzaldia eskainiko dute Iñigo Iruretagoienaren eskutik.

Hilaren 19ari dagokionez, Xabier Zaitak Urrezko Mendiak izeneko mintzaldia opatuko du, eta azkenik, azaroaren

26an, «Prehistoria del montañismo vasco» Iñaki Garcia Uriberen bitartez.

Bukatzeko, abenduari dagokionez, hilabetearen bigarren egunean Alex Txikonek «Naked Mountain» pelikula eta liburua aurkeztuko du Torrezabal Kultur Etxean. Gainera, bertaratutakoei liburuak eta kartelak sinatzen arituko da pelikula bukatzean.

Azpimarratzekoa da, bide batez, hainbat ekintza prestatu nahi izan dituzten arren egun bizi dugun egoera dela eta ezin izango dituztela burutu datozen hileetan. Horren adibide dira aurretik aipatutako Mugarriz mugarri lasterketa, 75. urteurrena dela eta Galdakaoko mendietan plakak jartzearen egitasmoa, edota Galdakaoko ikastetxeekin Arrabako landara egin nahi zituzten irteerak.

Binke! iraila 2020 7

Bueltan dira sariak!

Hilabete honetako sarituak

Karmele Arrieta Zuazo Esti Carracedo Osinaga

Koronabirusa gure bizitzetan sartu zenez geroztik bertan behera izan dugu atal hau, eta beraz, ez dugu hileroko zozketarik egin Binkekideen artean.

Normaltasunera bueltan ari garen honetan, ohitura onak berreskuratu eta zuen urteroko konpromisoa hilez hile eskertu gura dugu. Horregatik, bueltan da Binkekideen txoko hau, eta horrekin batera zuen artean banatu ohi ditugun sarien zozketa!

Zorte ona opa dizuegu guztioi!

Eta zuk ere zozketa honetan parte hartu gura baduzu, egin zaitez Binkekide eta lagundu zure herriko komunikabide euskaldun eta herrikoi bakarra!

Binkeren Batzorde Orokorra

Roquecharek oparitutako produktu sorta bana irabazi dute!

Zer egin Binkekide izateko?

Eman zure babesa urteko

36 â‚Ź

ordainduta

Oraindik Binkekide ez bazara, eta neurri honetako lehenengo komunikabide euskalduna babestu eta sustatu gura badozu, hauek dozuz horretarako bideak:

1. Bete beheko formulario hau, eskaneatu edo atera argazki bat eta bidali e-postaz: info@binke.eus

2. Bete formularioa, moztu, eta utzi gutunazal baten, Binke izenarekin Torrezabal Kultur Etxeko atezainaren leihatilan.

3. Eskaneatu zure

IZEN-ABIZENAK:

mugikorraren QR irakurgailuarekin beheko kodea eta bete formularioa!

HELBIDEA:

TELEFONOA:

NORTASUN AGIRIA:

E-POSTA: IBAN

KONTU KORRONTEA:

8 iraila 2020 Binke!

ENTITATEA

BULEGOA

K.Z.

KONTU ZENBAKIA

Hilero atzera begiratu eta aspaldiko erretratuak alderatzen jarri gara atal honetan, baina tarteka memoria historikoa berreskuratu eta zabaltzen ibiltzen gara Galdakao Gogora elkartearen eskutik.

Herria «askatu» ebeneko jaiak Testua: Nagore Ferreira Zamalloa eta Kepa Lizarraga Sainz / Galdakao Gogora (galdakaogogora@gmail.com) Argazkiak: Egitaraua Foru Agiritegiarena eta 1937ko bagilaren 16ko irudia, nazionalek ateratakoa, Espainiako Liburutegikoa.

A

urtengo Santakur tzetako jaiak ez doguz zati baten ahaztuko.

Bagilean jakin genduan bertan behera geratuko zirela, Covid-19-k eragindako egoerea dala eta. 2020a, beraz, jai bakoa izan da.

Orain 82 urte, hain zuzen be, beste arrazoi guztiz diferenteekaitik baina, 1938an, nekez ahaztuteko jaiak egin ebezan be.

Galdakao «askatu» eben lehenengo urteurrena zala eta, egun biko ospakizunak antolatzea otu jakon orduko Udalari.

Jaiek ospakizun eta ondo pasetako atxakia baino, bestelako helburua euken, jakina. Herritar gehien-gehienak Errepublikaren aldekoak izanda, edozein zala euren alderdia, faxistak Galdakao hartu eben eguna ospatzea zigorra zan, zigorraren ganeko zigorra, eta hildakoen memoria laidotzea.

Errepresinoa, erbestea, fusilamenduak, gosea eta bildurra nagusi herrian, eta ganera «Galdakaoren askapenaren» urteurrena ospatu beharra.

Jaiak bagilaren 14 eta 15ean egin ziren.

Iruñeko Reketeen Bandeak edegi ebazan «ospakizunak» arrastiko zazpiretan. Emonaldiaren ostean, errosarioa errezetan joateko gonbitea egin eben Elexalden. Eta amaitzeko, urtebete lehenago Francoren tropak herrira sartu ziren simulakroa egin eben, eta herritarrak be parte hartzera animau ebezan.

Hurrengo eguna be eleizan hasi eben, parrokian, goizeko zortziretan; eta, hamarretan, Santa Barbarako landan, kanpainako mezea. Tropen desfilea etorren gero, eta amaieran, «Galdakaoko martirien» omenezko monumentuaren inaugurazinoa. Francoren aldeko martiriak ziren, bai. Eguerdian, Iruñeko Reketeen Bandearen emonaldia atzera be, bazkaria eta «aberriaren sendotzearen aldeko» berbaldia.

Ez daigun ahaztu, Galdakao lorpen handia izan zala nazionalentzat. Leku estrategikoa zan, Burdin Hesiaren giltza, eta Bilbora sartzeko bidea. Horregaitik egozan hain harro, eta horregaitik ospatuarazo eutsien Galdakaoko biztanlei urteurren zital eta lotsagarria.

Binke! iraila 2020 9

Binke TV Hauek dira grabatu eta argitaratu ditugun azken hiru bideoak Binke telebistan!

Moria kanpamendua laguntzeko beharra Aritz Uriarte eta Iraitz Barandiaran galdakoztarrak Greziako Lesbos uharteko errefuxiatuen Moria kanpalekuan izan ziren, Zaporeak proiektuaren bitartez.

Galdakaora itzuli eta lau egunera Moriak su hartu zuen. Horregatik, diru eta janari bilketa antolatu dute Galdakaon, eta horixe azaldu digute Binkeren bitartez.

Udalaren eta Jai Batzordearen eskertza Galdakoztarrak Santakurtz eguna ospatzen ibili beharko ziren egunean, Galdakaoko Udalak eta Jai Batzordeak elkarlanean, itxialdi garaian herriaren alde lanean aritu ziren esparruko hamaika boluntario eta langileri eskerrak emateko ekitaldia antolatu zuten. Gainera, ekitaldiaren amaieran haritza bat ere landatu zuten.

Gaizka Chamizo Psike antzeztera etorri zen Kultur Plaza ekimeneko asteazkenetako herriko taldeen kontzertuez gain, hainbat dira Galdakaora etorriko diren artista galdakoztar edo usansolotarrak irailetik abendura bitarte. Horietariko bat izan zen Gaizka Chamizo aktorea, eta hilaren 13an Psike ikustera joateko gonbidapena egin zigun Binkeren bitartez. Merezi du, ikusi berriro bideoa!

Bideo guztiak gure sareetan ikusgai!

10 iraila 2020 Binke!

Ostike!

BERTAN BEHERA kuadrila @bertanbehera

ÂŤTxosnetako musikak aniztasun gehiago beharko lukeÂť GALDERAK: ERDU HONA KUADRILA @ERDUHONA

Zergatik Bertan Behera? Denboraldi bat egon zen, non pentsatzen genituen plan guztiak ez ziren inoiz egiten, gehienbat mundu guztia azkeneko momentuan ezetz esaten zuelako; eta horregatik erabaki genuen izen hori jartzea.

Aurten zuen kuadrilaren izena berri guztietan atera da, zelan daramazue zama hori meriturik ez daukazuela jakinda? Gugatik arduratuta bazaudete, lasai egon. Ez dugu zamarik igarri, gainera, ospetsu izatera ohituta gaude.

2021eko Santakurtzak ospatu ahal izateko kuadrila bat desagertu beharko balitz, zein aukeratuko zenukete?

Ezin gara ados jarri galdera horri erantzun zehatz bat emateko; gainera, ez dugu etsai berririk sortu nahi. Horregatik, hobe dugu isilik egotea.

Zerbait positiboa aterako zenukete aurtengo jaien egoeratik? Aurtengo jaiak ospatu ezin izateak hurrengo urtekoak gogo gehiagorekin hartzea eginaraziko digula uste dugu. Hori da atera dezakegun mezu positibo bakarra, izan ere, daukagun egoera ez da hoberena oraintxe bertan, eta gure burua eta ingurukoak zaintzea da garrantzitsuena.

Gure filiala zaretela diote, zuen burua horrela ikusten duzue? Bueno, oraindik asko geratzen zaigu ikasteko, baina baietz esan dezakegu. Hori bai, esan beharra daukagu plazer bat dela zuen pausuak jarraitzea.

Jaietako frogaren bat sortzekotan, zein motatakoa izango litzateke? Gure ustez, Playbackean argi utzi genuen dantzatzeko jaio ginela, beraz, zuen ondorioak atera itzazue.

Zein da zuen eztabaidatzeko arrazoirik nagusiena? Momentura arte izan dugun eztabaidarik nagusiena txamian geneukan berogailu batengatik izan da. Askotan momentu horretaz oroitzen gara, baina horren inguruan eztabaidatzen hasten bagara ez genuke inoiz amaituko...

2021. urteari begira, mezuren bat daukazue Galdakaoko kuadrilentzako? Bai, inoiz baino indartsuago bueltatuko garela, urte oso bat daukagu jaietako frogak prestatzeko, eta adi egon daitezela Patxikukoak eta zuek ere bai, hurrengo urtean lehenengo postuaren bila joango gara-eta!

Zein abesti esango zenukete ezinbestekoa dela Santakurtzetan? Eta zein kenduko zenukete? Ez daukagu nahitaez jaietan egon behar den abesti zehatzik, baina gure iritziz, txosnetako musikak aniztasun gehiago beharko luke, eta baita abesti eguneratuagoak ere. Kuadrilako kideen artean hainbat musika estilo entzuten dira, baina guztioi gustatuko litzaiguke reggeatoi gehiago entzutea.

Galdakaoko kuadrila guztiak galdera honen erantzuna jakiteko irrikitan daude: zenbatek ordaintzen duzue Pilar Leivako kuota? Hainbeste denbora pasatu denez eta hainbestek galdetu diguzuenez, bada garaia galdera horri erantzun zintzo bat emateko. Pilar Leivako kuota kuadrilako kide bakar batek ordaintzen du, baina beste guztiak talentuarekin jaio ginen.

Binke! iraila 2020 11

MANU ETXEBARRIA AYESTA

Doministiku

E

zbeharrak gitxien petsetan dogunean agertzen jakuz gure bizitzan eta aurre egiten ahalegintzen gara ahal dogun neurrian.

Oraingoan, Covid-19 dalakoak, akordatzakoan harrapatu gaitu eta moduz harrapatu be mundu guztian zehar. Ez da lehenengo pandemia, eta, adituek esaten deuskuenez azkenengoa be ez.

Adi eta zuhur ba guztiok, bizia bat baino ez dogu-eta. Historian zehar, era askotako pandemiak egon dira eta euskaldunok, horren testigantza adierazten deuskun esamolde bat gorde dogu, hauxe: «Doministiku».

Esamolde hau latinetik hartu dogu. Hasiera batean, eleizgizonen jakulatoria edo otoizlabur hau «Dominus cum te» izan zan, «Jauna zugaz» euskeraz. Geroagora, erabileraren porasuz, silaba-metetesi bidez, «cum te» «te-cum» bilakatu zan eta hortik «Dominus tecum».

Behin honaz gero, aldaketak aldaketa, «doministiku» daukagu euskeraz. Eta, noiz erabili? Ba, aitu, lehenago jendea eztula, bularrestua, arnasa arazo, usin edo «atxis»-hotsa eta holakoakaz hasten zanean, «doministiku» erantzuten jakon, gatx hori txarragora joan ez egiteko.

Covid-19 gainditzeko «doministiku» esatea nahiko izango ez dogunez, jokatu daigun danok erantzukizunez.

12 iraila 2020 Binke!

Ludoteka-zerbitzua, aurrez-aurre berriro!

H

emendik gutxira Galdakaoko eta Usansoloko haurrek eta gaztetxoek elkarrekin euskaraz gozatzeko aukera paregabea izango dute ludoteketan. Ikasturte berri honen hasierarekin batera, berriz ere aurrez aurreko zerbitzua eskainiko dute ludotekek, betiere pandemia egoerak eskatzen dituen segurtasun- eta osasunneurri guztiak bermatuta. Aldi berean, Bengoetxeko ludoteka martxan jartzeko lanean ari garela azpimarratu gura dugu Udalaren Euskara Arlotik.

Adin-tartea: Lau eta 11 urte bitarteko haurrak. Talde txikiak eta egonkorrak egingo dira. Horretarako, izen-emate prozesua hilero zabalduko da eta online egin behar izango da. Izena ematerakoan, haur bakoitzak asteko egun bakarra aukeratu beharko du, eta hautatutako egun horretan joateko eskubidea izango du.

Ratioa: gehienez 10 haurrez osatutako taldeak sortuko dira.

TXANDAK ETA ORDUTEGIAK Usansolo, Aperribai eta Berezikoetxeko ludotekak 1. txanda: 17:00-18:20 (Adin-tartea: 4-7) 2. txanda: 18:35-20:00 (Adin-tartea: 8-11) Urretako ludoteka 1. txanda: 16:30-17:50 (Adin-tartea: 4-7) 2. txanda: 18:05-19:30 (Adin-tartea: 8-11) • Haurrek ez dute materiala partekatuko ludotekan. Bakoitzak berea izango du. Hori bermatzeko, zenbait material, altzari zein jostailu erretiratu edo gorde egin da ludoteka bakoitzetik.

• Izena ematerakoan familiei kontuan hartu beharreko ohar eta jarraitu beharreko arauen berri emango zaie.

Izena emateko:

Informazio gehiago: hezkuntza-euskara@galdakao.net • 944010540

Berton inde!

ÂŤGaldakaon jaiotako proiektua da Sinun, bitxien marka berriaÂť Nerea Zubiaurrek duela gutxi Galdakora etortzeko aukera ikusi zuen. Geroztik, aurreko bizitza alde batera utzi eta bere lagun Olatz Crespo galdakoztarrarekin Sinun denda zabaltzea erabaki zuten. Eurek gertutik ezagutzeko aukera izan du Binkek.

Zergatik erabaki zenuen Galdakaon negozio bat zabaltzea? Sinun bitxien marka orain dela ia urte eta erdi jaio zen proiektu digital txiki bat bezala. Lehengo urtean pare bat showroom egin genituen eta, oraindik ere, jendeak produktua zuzenean ikustea nahiago duela konturatu ginen; hori izan zen arrazoietako bat.

Bestalde, urte honetan zehar proiektua hazten joan da, gainera Sinun Art jaio izan da bidean, eta bai laminak erakusteko eta baita margotzeko ere toki bat behar genuen. Guzti horregatik, denda fisikoaren apustua egiteko unea zen. Galdakaon jaiotako proiektua da, eta nola ez, denda Galdakaon egotea zen aproposena.

Zuen negozioa duela gutxi zabaldu duzue. Zelan ikusi duzue zuen burua?

Momentuz nahiko ondo. Proiektu pertsonaletan batek bihotza eta intentzio guztia jartzen du eta uste dut hori igarri egiten dela.

Zuen ustez, garrantzitsua al da herritarrok herrian kontsumitzea? Bai, noski. Herritarrok ez badugu herrian kontsumitzen, herria hil egiten da. Galdakotik gertu Bilbo dago, eta horrekin batera, denda handiak daude, baina gure kontsumoarekin nor laguntzen ari garen pentsatu behar dugu, eta baita gure kontsumo horrek zein ondorio ekar ditzakeen ere. Gure ustez, diru-zorroa ateratzen dugun momentu bakoitzean aipatutako ideia hau etorri beharko litzaiguke burura.

Zuen dendan artisau produktuak aurki daitezke? Bai, baina argitu beharra dago saltzen dugun guztia ez dela artisautzan oinarritzen. Hala ere, eskuz eginiko produktuak, bakarrak izateaz gain, oso bereziak dira, sortzailearen zatitxo bat eramaten baitu erosleak. Denda handietan eta Interneten diseinu eta prezio ezin hobeak lortzea oso erraza da, eta gure ustez, artisau produktuak ez ditugu behar bezala balioztatzen.

Arriskutsua izan da pandemian zehar negozio berri bat zabaltzea? Negozio berri bat zabaltzeak beti ditu arriskuak eta egia da garai arraro batean harrapatu gaituela. Baina ilusioa eta lan egiteko gogoa izanez gero, ondo irtengo delakoan gaude. Edo hori espero dugu!

Zelan ikusten duzue gurean negozio txikiak dituzten jabeen egoera? Garai ezegonkorra da orain bizitzen ari garena. Hilabete zailak izan dira denontzat eta batek daki nolakoak izango diren datozenak. Egin behar dugun gauza bakarra denda eta taberna horien atzean dauden jabeetaz oroitzea eta laguntzea da.

JON FRAILE CASTAĂ‘OS

Aisia baino gehiago

B

rasiletik Filipinetara, Leshoto eta Iranetik pasata, zinemak hainbeste mendetan isilarazita egon diren guzti horiei ahotsa emateko aukera izan du. Mugak gainditzeko kapazitatea, ezezaguna den horretara iristeko aukera eskaintzen digu.

Zazpigarren arte honek gure zentzumenak zorroztu eta sentitzen erakusten digu, gure emozioekin esperimentatzera.

Amets egiten erakusten digu.

Errealitateak eta fantasiak bat egiten duten lekurik bada; kondaira, mito eta historia uztartzen den lekurik bada, hori zinema da.

Publizitateak, kontsumoaren irudiek eta simulazioak fagozitatutako mundu batean, errealitatera berriz konektatzeko beharra dago, oinarrietara bueltatzekoa, bizitzaren gauza txiki horiek baloratu eta gure gorputza bibrarazi egiten duten dirdira horiek ehizatzekoa.

Horregatik, film askok munduarekin berriz konektatzera gonbidatzen gaituzte, eta ez, askok uste dezakeen bezala, bertatik ihes egitera.

Zinemak, finean, gure ikuspuntua berrezteko aukera eskaintzen digu. Arrazoi horregatik uste dut aurreiritziak gainditu eta zinemak entretenitzeko bakarrik balio duen uste hori ezabatu egin behar dugula.

Binke! iraila 2020 13

Covid-19 hezkuntzan

Ezohiko ikasturtera buelta TESTUA: BEÑAT ARMENTIA ARRIANDIAGA ARGAZKIAK: JON GOMEZ GARAI

Joan den martxoaz geroztik, konfinamendua hastearekin batera itxi zituzten haien ateak Galdakaoko eta Usansoloko ikastetxeek. Itxialdian zehar izandako bizipenak tarteko, oporraldiari esker indarberriturik hasi dute ikasturtea irailean: neurri, baliabide eta egoera berri zein ez horren berrietara moldatuz.

Ezohiko ikasturtearen itzulera zelakoa izaten ari den aztertu gura izan dugu.

B

adira sei hilabete hezkuntza esparruko kide orok ikastetxeak laga eta bakoitzak bere bidea hartu behar izan zuenetik. Batzuek aurrez aurrekoa alboratu eta telematikoki jardun, beste batzuk berriz haien seme-alaben makulu bilakatu, eta beste zenbaitek langabezian edo ABEEan —aldi baterako enplegu-erregulazio espedientean— egon behar izan du, irailean ikastetxeek ateak ireki eta hauetako askok berriz ere itzuli behar izan duten arte.

Askotan ahaztu egiten den arren, ikasle eta irakasleetatik harago anitza eta zabala da hezkuntza komunitatea osatzen duten norbanakoen zerrenda. Aurretik aipatutako bi horietatik hasi, guraso, atezain zein zuzendariekin jarraitu, eta garbitzaile edo jantokiko langileetara iristen baita erreskada hau.

Hurrengo lerroetan, gure herrietako hezkuntza komunitatea osatzen duten hainbat kideren testigantzen bitartez, herriko ikastetxeek egun bizi duten egoera zein den ezagutaraztearekin batera, egoera honen aurrean egin den beste irakurketa bat azaleratuko dugu.

Zer diote ikasleek? Bengoetxe institutuko ikaslea da Maialen Aldekoa. Bere ustez, «berezia izango da aurtengo ikasturtearen hasiera». DBHtik, batxilergora salto egin berri duen ikasle honek dioenez, ondo ezagutzen ditu ikastetxeak hartu dituen neurriak Covid-19aren aurrean, arau guztiak argi zehaztuta azaltzen ziren posta bat bidali baitzieten ikasleei kurtsoa hasi baino lehen. Komunean pertsona bakarra egotea edota eskaileretan beharrezko distantzia mantentzea izan dira, besteak beste, orain arte hartutako neurriak.

14 iraila 2020 Binke!

Ikasturtea arraroa izango dela uste du Maialenek, berak dioenaren arabera, «zaila izango baita norbera bere lekutik ezin mugitzea eta beste inor ezin besarkatzea». Ezohiko egoera honen aurrean izan dituen sentimenduen inguruan galdetuz gero, argi dio urduritasunarekin batera, «gainontzeko klasekideak ikusteko grinak» laburbiltzen dituztela batik bat bere lehen asteko emozioak. Baina, aldi berean, gauzak asko aldatuko direla azpimarratzen du. Musukoa uneoro soinean izateak eta honek hitz egiteko zailtasunak eragitea, edota klaseen bitartean bere gelakideak ez diren lagunak ezin ikusteak izan dira orain arte sumatu dituen aldaketak.

Bengoetxeko ikasleak Binkeri helarazi dionez, ez zuen ikasturtea online bidez hasi nahi, itxialdi garaian bizitakoak ez baitzion askorik lagundu ikasketei dagokienean. Horregatik, eta hau berriro errepikatu ez dadin, «arau guztiak ondo azaltzea eta denok betetzea» eskatzen dio institutuari.

Eta irakasleek? Gandasegi ikastetxeko LHko irakaslea den Amaia Undaren aburuz, larria da irakasleek eta bidenabar hezkuntza saileko beste hainbat langilek bizi duten egoera kurtso berri honetan. Ezarritako protokoloa irakasleen artean aski ezaguna den arren, hau baino beharrezkoagoak ikusten ditu hainbat motatako laguntzak, bere esanetan, «egoera ezegonkor honi buelta emateko». Nagusiki, umea hezteko eta edukiak lantzeko denbora falta, edota sentimenduak transmititzeko aukera eza nabarmentzen ditu Undak ikasturte berri honen hasieran. Honek guztiak, ikasle eta irakasleen arteko harremana goitik-behera aldatzea ekarri duela uste du, «aurpegi erdia estalirik jarduteak ez baitie emozioak igortzea ahalbidetzen, ez irakasle ezta ikasleei ere».

Irakasle, garbiketa langile eta jantokietako behargin gehiago kontratatzea beharrezkoa dela uste du Amaiak, ordu estrak egiten baitituzte guztiek. Horrekin batera, premiazkoak direla uste du Covid-19aren eraginez ikastetxeetako egunerokotasunean erabili ohi diren materialak, berak esandakoaren arabera, «laguntza gisa eman zitzaizkigun gelak aste bakar batean bukatu baitziren».

Aldiz, Unkina ikastetxeko HHko irakaslea den Amaia Odriozolak dioenaren arabera, egoera bestelakoa da horren txikiak diren haurrekin lan egitean: «Komunera etengabe egiten dituzten joan-etorriengatik akaso, edota haurrekiko zaindu behar diren distantziak mantentzeko zailtasunengatik agian, ez da erraza Haur Hezkuntzako ikasgelan protokoloa betetzea». Odriozolaren ustez, haurrek ez dute ulertzen materiala eta hamaiketakoa ezin direla elkarbanatu eta halako beste zenbait xehetasun txiki direla medio, asko aldatu da irakasle eta haurren arteko harremana. Undak aipatutako eskakizunekin bat egiteaz gain, zintzotasuna eta argitasuna eskatzen die Odriozolak erakundeei.

Zuzendarien ikuspuntua. Nekane Pagola Bengoetxeko zuzendaria da eta «korapilatsutzat» jo du ikasturte berriaren hasiera. Berak esandakoari helduz, «nahasmenak eta estresak bat egin duten ikasturtea dela» dio, zuzendaritza taldeak irailean izan ohi duen lan karga handiari, Covid-19aren aurrean hartu beharreko neurriek eragindako zama erantsi behar izan baitzaio aurtengo kurtsoari.

Abuztu hasieratik protokoloa behin eta berriz zuzendu eta egokitu badute ere, zalantza asko dituzte oraindik, eta musuko zein gel-hidroalkoholikoetatik harago beharrezkoak ikusBinke! iraila 2020 15

Txelis Yugero Elexaldeko gurasoa

Amaia Unda

Gandasegiko LHko irakaslea

Amaia Odriozola Unkinako HHko irakaslea

16 iraila 2020 Binke!

ten ditu baliabide pertsonal eta fisiko berriak, «azken hauekin ratio handiak dituzten ikasgelak banatzeko batez ere». Bestalde, ikastetxe guztia seinaleekin margotu dituzte eta komunean semaforo bat jarri dute. Gainera, ikastetxe zein ikasgeletako sarrera-irteerak mailakatu egiten dituztela dio Pagolak.

Eta honekin batera, garraio zerbitzua murriztu dute, «egoerak hala eskatzen duelako».

Administrazioei zer eskatzen dien galdetuz gero, Udalari dagokionez, Urretako kiroldegia erabiltzeko aukera eman diela azpimarratu du Bengoetxeko zuzendariak. Hau eskertu duten arren, ikastetxearekiko duen gertutasun ezagatik, ez dute uste erabiliko dutenik, «urrunegi baitago guretzat». Beste instituzio batzuei dagokienez, «beharrezkoak diren baliabideak ahalbidetzea eta bete ezin daitezkeen protokoloak ez ezartzea» eskatzen die, bere aburuz, errealitatea oso bestelakoa baita paperean jartzen duenaren aldean.

Gurasoen ahotik. Elexalde institutuko gurasoa da Txelis Yugero. Bere ustez, ikastetxeetara egin den itzulera ez da segurua izan, «ez baita zilegi 25 ikasle inguru egongo diren ikasgeletara bidaltzea seme-alaba, gehienez 10 pertsonako taldeetan egotera beharturik gaudenean». Seme-alabak Elexaldeko institutuan dituen guraso honen ustez, handia izan da hezkuntzak azken hilabeteetan bizi izan duen galera, batez ere ikasleen arteko arrakalak gora egin baitu hainbat arrazoi tarteko. Ordanagailuen eta sarerako konexioaren eskuragarritasun eza, gurasoek teknologia berriekiko edota euskararekiko zuten ezagutza falta, edota bizitokiaren espazioaren dependentzia bezalako argudioak erabili ditu Yugerok ikasleen arteko diferentzia arrazoitzerako orduan.

Ikastetxeak hartu dituen neurriak ezagutzen baditu ere, Txelisek ez du uste horietako asko betetzea posible denik.

Garbiketaren eta material erabileraren kasuan neurri zorrotzagoak hartu eta hauekin bat egiten duen arren, ikasgela bakoitzak izan behar duen ratio kopurua da arduratzen duena.

Hori dela eta, espazio eta lokal berriak beharrezkoak ikusten ditu ikasturte honetarako, hauek ahalbidetuko baitute ikasleen sakabanaketa handiagotzea eta ratioak jaistea, eta zentzuzkoa ikusten du Udalak hartutako neurria. Honekin batera, «irakasle eta garbitzaile gehiago kontratatzea beharrezkoa dela» dio Elexaldeko gurasoak.

Gurasoen artean nagusi den iritzia zein den itaunduz, zalantzak nagusi direla nabarmentzen du bere hurbilekoen kasuan. «Orokorrean gurasoak kezkaturik gaude, ez da planteamendurik ezta inbertsiorik egin kurtso hasierari ekiteko» dio Yugerok, eta ikastetxeen eraketen inguruko berrantolaketaren gaia mahai gainean jartzeko ordua dela azpimarratzen du.

Zerbitzuei dagokienez, zer? Izaskun Oiarbide Eguzkibegi Ikastolako jantokiko langilea da eta jangelako zerbitzuari dagokionez hainbat neurri hartu direla nabarmendu du. Hala nola, ikasleek haien artean beharrezkoa den distantzia mantentzearen bermea izan dute xede, eta honetarako beharrezkoa ikusi dute musika-gela jantoki bilakatzea edota jan-orduko txandak areagotzea. Musukoak, tenperaturen kontrola, ikasleen arteko distantziak eta beste hainbeste neurri bitarteko, itzulera se-

Covid-19 hezkuntzan gurua izan dela uste du Izaskunek: «Guri dagokigunez, gure eskuetan zegoen dena egiten saiatu gara». Nabarmentzekoa ere bada hamabi langile berri kontratatu dituztela jantoki zerbitzurako, eta honekin oso eskertuta dagoen arren, faltan izan du ikasturte hasieran PCRrik ez egitea, azken honen beharra ikusten baitzuen Oiarbidek.

Ikastetxe bateko garbitzailea den eta bere izena hemen agertzerik nahi ez duen langile batek berriz, bizi duen egoera gogorra dela helarazi dio Binkeri. Iaztik hona garbitzaile bakarra kontratatu duten arren, argi dio langile honek: «Lanordu berean lehen egiten genuenaz gain, egoera honetan beste hamaika gauza garbitu behar izatea ezinezkoa da, ordu gehiago egin ezean». Martxoaz geroztik dihardute lanean bertako garbitzaileek, 15 eguneko atsedena izanez soilik, eta batez ere protokoloan zehazten diren garbitu beharreko xehetasun txikiek duten lanak haien zama asko areagotu duela dio ikastetxe honetako langileak.

Bi hauetaz gain, Urreta ikastetxeko atezaina den Jagoba De la Fuenteren arabera, «ikasleak etxetik ondo ikasita datozela» uste du, horren adibide baitira bere ustez, sartu eta irten aurretik haien artean distantziak mantenduz egiten dituzten ilarak, jolastorduetan hartu behar izan diren neurriak errespetatzea —baloiarekin ezin jolastu, esate baterako— edota eskolak ezarri dituen neurrien aurrean begirunez jokatzea.

Bada beste ikuspegi bat. Irakaslea, emozio hezitzailea eta Eguzkibegi Ikastolako ama izateaz gain, Egiaren Aldeko Hezitzaileen Kolektiboko —EAHK— kidea da Eguzkiñe Arostegi.

Hezkuntza sistemak egun bizi duen egoeraren aurrean instituzioek hartu dituzten neurriekin kezkaturik sortu zen EAHK. Euskal Herri osoan aurkitu daitezkeen guraso, irakasle, hezitzaile, mediku zein hezkuntzaren alorrean diharduten beste hainbat kidek osatzen dute kolektiboa eta «haurren eskubideak bermaturik ez egotea» salatu dute jendartean, baita Eusko Jaurlaritzako Hezkuntza Sailean ere.

EAHK-k, besteak beste, hauxe salatzen du: «Musukoa erabiltzeak eta eskuak behin eta berriz garbitu behar izateak haurraren eta nerabearen osotasun fisikoan eraso egiten du, distantzia sozialak haien osasun emozionala atakatzen du eta bestei beldurra izateak haurren eta gazteen osasun psikologikoaren aurka egiten du». Haien ustez, beharrezkoa zen erakundeek hartutako erabakien inguruko berrikusketa bat egitea, «hau egin ez, eta aurretik aipatutako muga horiek kendu ezean, ez baitzen ikasturtea behar bezala garatuko».

Arostegiren ustez, «haurrek arazoak izango dituzte epe ertain-luzera, gehienbat nerabezaro aurreko fasean gauzatzen diren harremanak ez baitira berdinak izango». Honi guztiari irtenbide bat eman nahian, Eguzkibegi Ikastolako zuzendaritzari gutun bat bidali zien. Gutun hau Hezkuntza Sailari egindako eskakizunaren ildo beretik doa, alegia, hartutako neurriek Haurren Eskubideen Adierazpena urratu egiten dutela salatuta. Amaitzeko, ikastetxeetan hartutako neurri guztiak oinarritzen diren osasun dokumentazio zientifikoa gurasoei banatzea beharrezkoa dela jakinarazi zion Eguzkiñek Ikastolari.

Bizitzea egokitu zaigun egoera honetako iritziak kontutan, ia elkarrekin hezkuntza osasuntsu bat eraikitzeko gai garen. •

Nekane Pagola eta Maialen Aldekoa Bengoetxeko zuzendaria eta ikaslea

Izaskun Oiarbide

Eguzkibegiko jantokiko langilea

Jagoba De la Fuente Urretako atezaina

Binke! iraila 2020 17

Enbaxadoreak

Itsasne Martin Ealo Buenos Airesko galdakoztarra

i auzokoa.

Sortzez: Galdakaokoa, Askarr n, Argentinan.

Abuztura arte: Buenos Airese Jaiotza urtea: 1997. ean. dua Zaragozako Unibertsitat Ikasketak: Albaitaritza Gra egin a eko hil lau en mailako bigarr Zertan ibili da: bosgarren graman parte hartuz. zuen Iberoamerica truke pro

ÂŤGaldakaoko gazteriaren arteko harremana ez dago ArgentinanÂť Zerk eraman zintuen herritik alde egitera? Aspaldiko kontua da hau. Albaitaritza ikasi nahi nuen, eta Euskal Herrian gradu hori ez zegoenez, 17 urterekin Zaragozara joan behar izan nintzen. Esperientzia berri gehiago bizitzeko gogoa piztu, eta Argentinara joateko aukera nuela jakitean birritan pentsatu gabe onartu nuen eskaintza.

Zeintzuk dira bizi izan dituzun aldaketarik nabarmenenak? Alde batetik, jendearen jarrera bestelakoa da Europakoarekin alderatuz. Hemengoaren aldean, norberaren zilborrari begiratu ez, eta izaera atseginagoa eta eskuzabalagoa dutela esatera ausartuko nintzateke. Bestetik, janariaren kontua azpimarratuko nuke, merkatu txikiak dira nagusi.

Zer du zure Buenos Airesko herriak, Galdakaok ez duena? Eta alderantziz? Guztiz desberdinak dira bata eta bestea. Buenos Aires erraldoia da, eta Galdakaoren aldean asteko edozein egunetan egon ohi da giroa hiriaren edozein bazterretan, ez da soilik asteburuetako kontua. Hala ere, Galdakaoko gazteriaren artean sortu den harremana ezin daiteke bertan aurkitu. Zaindu dezagun!

Zeren falta somatu duzu han? Familiaren eta lagunen falta somatu nuen batez ere. Gainera, Covid-19a zela medio, nahiko arduratuta ibili nintzen lehen hilabeteetan. Hala ere, nire pisukideak euskaldunak ziren ere bai, eta etxetik hurbil sentiarazi ninduten. Ze ondo!

18 iraila 2020 Binke!

Zer gomendatuko zenioke zure herritar bati, han bisitatzeko? Niri izugarri polita iruditu zitzaidan La Boca auzoa, batez ere margoturik zeuden etxe deigarriengatik eta denda txikien xarmarengatik. Horretaz aparte, Palermo Soho gauez bisitatzea ezinbestekoa dela esango nuke.

Gure herriaz hitz egiten badiezu hangoei, zeren inguruan aritzen zara bereziki? Galdakaoko jaien eta ohituren inguruan aritzen nintzen batez ere, baita hemengo paisaiez ere bai. Hondartzekiko dugun gertutasuna azaltzen nien, Buenos Airesen ez baitago halakorik.

Zer dakite gure herriaz? Euskal Herria orokorrean oso ezaguna da han. Euskaldunok eragin zuzena izan genuen Buenos Airesen, horren adibide dira hiriaren kaleen izenak, hango jendartearen abizenak edota hain ezagunak diren Euskal Etxeak.

Jendeak badu horren berri.

Zer zenekien zuk hangoaz? Ez nekien ezer askorik, azentu desberdin bat topatuko nuela eta Argentinako hainbat toki bisitatu behar nituela nahi ta nahiez, eta hala egin ere. Perito Moreno, IguazĂş eta Ushuaia ikusi nituen, besteak beste.

Zeintzuk dira zure etorkizuneko asmoak? Ez daukat argi.

Momentuz, Gradu Amaierako Lana aurkeztu. Euskal Herrian bizi nahi dudala da argi dudan bakarra, baina Galdakaon baino euskara gehiago entzuten den herriren batean, posible bada.

Zabalean 

JOANES URKIXO BEITIA

Bisera buruan

U

metako argazkiak ikuskatzen ditudan aldiro beti irudi berak ematen dit atentzioa. Sei urte inguru ditut eta bertan irmo agertzen naiz, eskopeta bati sendo eusten, partisanoen zaindari baten antzera eta aurpegiera gupidagabea erakusten. Gaur, berriz, eta aurrenekoz, argazkian janzten dudan txapelari erreparatu diot, eta inguruko argazkietan janzten dudan biseradun txapelari ere bai. Ez dut lehenengoaren oroitzapenik, biserarena ordea bai, eta hori gogoratzean, ez bedi inor harritu, kultur kolonialismoak uste baino sano arinago harrapatu gintuela konturatu naiz.

Munduan asko legez, garai hartan Coca Colak zurgintza lantegi bat zeukan Zabalean, gure etxe inguruan. Hantxe egiten zituzten tabernetako errotuluak, okumez edo kartoiz eta konpainiaren logoa

Lerroartean 

eskuz margotuta. Hango langileekin adiskidetu nintzen eta, kokakolak debalde edan ez ezik, behin batean Coca Cola izena margotu zidaten biseran, filigrana klasiko guztiekin. Ni pozaren pozez, amak zelan hartu zuen berriz ez dut gogoratzen baina, atera kontu, argazkietako biseran ez dago horren arrastorik.

Kontua da, beraz, tarte labur batean iragarkimutil ibili nintzela eta musu truke gainera, gaur arropa eta zapata markekin hain arrunta den modura.

Hausnarketa da, bestalde, Coca Cola ez zela hasiera baino, handik laster gure mundua bakero eta gerra filmez, eta Superman, El Fantasma edo Mandrakeren tebeoez, eta Los Picapiedra edo Viaje al Fondo del Mar telesailez betetzen hasi zitzaigulako. Partisanoa forajido bihurtu zen eta harrezkero sheriff amerikanoaren puntumiran dago. Arto koxkolez.

NEREA URGOITI GALARZA

Kapaz kapako iragazkietan zirrikituak

M

askarak, musukoak, bozalak.

Azkenaldi honetako protagonistak, udako bidai lagunak. Bizi estilo berri bateko normaltasun ikurrak.

Batzuk etxeko edozein bazterretan ezkutatzen dira, poltsiko guztien goxotasun epelean, motxila guztietako zirrikitu ilunetan. Beste batzuk ate parean geratzen dira dantzan, paseoan ateratzeko irrikan. Badaude itsasoan bainatu direnak ere, bainu jantzien ahanztura patriketan. Ikusten dira kotxeetako atzerako ispiluetan zintzilik, kaleetan zaindari, baita besoetan modako apaingarri.

Ordu mugatuko bizi itxaropen horretan zenbat bizipen eta abentura. Zenbat sekretu maskaren zimurretan barrena idatzita, edo itsatsita. Eman gabeko musuak, pentsamendu debekatuak, garrasi isilak.

Begiradarekin irribarre egiteko momentua omen

da eta ederra da; edo litzateke. Ederra begiradarekin besarkatzea, musukatzea, hitz egitea. Ederra begi keinu soilez irribarre egitea, elkar ulertzea eta elkarri laguntzea. Baina kapaz kapako iragazkiak zirrikitu ilunak ditu, mesfidantzatik jaio eta berekoikeriatik elikatzen diren hutsune handiak. Hamaika pentsamendu debekaturen lekuko; horrek ez darama maskara jantzita, beste hark egunero berdina, musuko hori ez du sekula ere garbitu‌ Jantzi ditugu maskarak, halabeharrez edota kontzientziaz, jantzi. Baina besteen maskarei so, ustekabean, erantzi ditugu beste asko, konturatu gabe azaleratuz berekoikeria, irekiz arrakala sakonak.

Aldatu ditzagun iragazkiak eta jantzi ditzagun berriak. Sorrarazi dezagun kapaz kapako pandemia emozional benetan eder eta oparoa, sustraiak kontzientzian loratuz betirakoa izango dena.

Binke! iraila 2020 19

Kultur Plaza iruditan ARGAZKIAK: AITZOL ZAMALLOA, JABI ROJO ETA GOTZON ALMARAZ

20 iraila 2020 Binke!

Binke! iraila 2020 21

Kultur Plaza

22 iraila 2020 Binke!

Binke! iraila 2020 23

Roberto Moreno, patinete elektrikoaren erabiltzailea

«Askok ez du abiadura errespetatzen» TESTUA: IÑIGO LARREA LABARRIETA ARGAZKIA: JON GOMEZ GARAI

Patinete elektrikoak oinezkoen garraiobide preziatuena izango direla dio askok, egun ezagutzen ditugun ibilgailuekin alderatuz, patinetea aukera merke, erabilgarri eta eskuragarriena omen delako. Gure herrietan gero eta gehiago ikusten dira, eta patinete baten erabiltzaile galdakoztar bat ezagutu dugu.

A

zken hamarkadan aldaketa nabarmen bat gertatu da gure herri eta hirien paisaian, eta argi dago teknologiaren arloak zerikusi handia izan duela aldaketa horretan. Teknologia berriak gure bizitzako hainbat esparruetan barneratzen hasiak dira, eta askotan ez gara konturatzen horiek ekartzen dituzten aldaketez. Esan bezala, herri eta hiriak aldaketa teknologiko berri horien irudi argiak dira, eta ez dago ukatzerik, errepideetan ikus daitezkeen garraio berrien agerpena horren isla direla.

Gure errepideetatik garraio elektriko eta hibridoak ikustera ohitzen hasi gara. Hau da, duela hamar urte pentsaezina zena, edota zientzia fikziozko filmetan soilik ager zitekeena, gure egunerokotasunean ikustera ohitu gara. Garraio elektriko berri horien adibiderik adierazgarriena, gure gizartean moda modura sartu zen patinete elektrikoena da. Begi bistakoa da, garraiobide berri hau hirietan herrietan baino erabiliagoa dela, baina hala ere, Galdakaon eta Usansolon gero eta erabiltzaile gehiago ikus daitezke.

Erreportaje honek horietariko erabiltzaile bat ezagutarazi gura izan du, aurretik patineteen egungo egoera ezagututa.

24 iraila 2020 Binke!

Lege baten beharra. Patinete elektrikoek estatu mailan izan zuten hazkundea ikusita, 2019. urtean Trafikoko Zuzendaritza Nagusiak bere burua behartuta ikusi zuen horren inguruko lege bat sortzera. Lege hori mobilitate pertsonaleko ibilgailuei bideratuta dago, hau da, diseinuz 6 eta 25 km. orduko gehienezko abiadura har dezaketen patinete elektrikoei. Kaletik ikusten diren patinete gehienak talde horren barruan sartzen dira, eta legea jarri zenetik, erabiltzaileek hainbat neurri hartu behar izan dituzte kontuan.

Hasteko, patinete elektrikoetan pertsona bakar bat joan daiteke gainean. Gainera, beste edozein ibilgailutan gertatzen den moduan, erabiltzaileak ezin du alkoholik ezta drogarik kontsumitu. Telefonoa edo aurikularrak erabiltzea ere debekatuta dago, eta iluntasunean beharrezkoa izango da argiztapen egokia eramatea. Aipatzekoa da ere, mota honetako ibilgailuak ez direla matrikulatu behar, ez dutela inolako asegururik behar, eta erabili daitezkeen ibilbideei dagokienez, guztiz debekatuta dagoela oinezkoen bideetatik eta espaloietatik ibiltzea.

Azkenik, Trafikoko Zuzendaritza Nagusiak azpimarratzen du, abiadura handia hartzeko manipulatutako ibilgailuak —25 km. orduko abiadura baino gehiagora joan daitezkeenak— guztiz debekatuta daudela, eta horiek erabiltzeak 500 euroko isuna ekar dezakeela. Baina, ba al dute Galdakaon patinete elektrikoa erabiltzen dutenek horren berri?

Erabiltzaile baten ahotan. Estatu mailako egoera zelakoa den aztertu ondoren, gure herrian zehar patinete elektrikoan mugitzen direnek aurki ditzaketen gabezi, erosotasun, arrisku edo arazoak zeintzuk diren ezagutu nahi izan ditu Binkek. Horretarako, patinete elektrikoan herritik zehar hiru urte mugitzen daramatzan Roberto Morenorekin (1972, Barakaldo) jarri da kontaktuan.

Robertori elektronikaren mundua betidanik gustatu izan zaio, eta horren inguruan askotan arakatzen bili ohi da. Behin, Internet bidez erosketa batzuk egiten zegolea, patinete elektriko merke baten eskaintza agertu zitzaion, eta aukera paregabea zela ikusita, patinetea erostera ausartu zen; geroztik poz-pozik ibili da erositakoarekin, eta bere hitzetan, «azken urteetan egindako erosketarik probetxugarriena dela baiezta dezaket».

Morenori Trafikoko Zuzendaritza Nagusiak jarritako neurrien inguruan galdetu diogunean, berak estatu mailan ezarritako araudia zehatz-mehatz ez duela ezagutzen nabarmendu du. Hala ere, berarentzat jarritako neurriak ez dira batere zorrotzak, azken finean, kaletik ikusten diren patineteak gehienez 25 kilometro orduko abiadura har dezaketen ibilgailu soilak baitira.

Herriko ibilbideei dagokienez, nahiko eskasak direla aitortu du Robertok: «Ezinezkoa egiten zait bidegorriak soilik erabiliz herriko alde batetik bestera joatea». Hori dela eta,

askotan espaloietatik edo errepideetatik joaten da, baina hori bai, betiere oinezko gutxi dauden ordu estrategikoak kontuan hartuz. «Dena den, herri mailan ikusten dudan gabeziarik handiena patineteak lotzeko lekuak dira», azaldu du.

Aurkako iritzien aurrean. Jakina denez, herritar askok patineteen aurkako iritzia daukate. Herriko egoera zein den jakiteko, Galdakaon bizi den barakaldoarrak egoeraren berri eman digu: «Nik neuk inoiz ez dut inolako kexarik jaso, baina aitortu beharra daukat noizbait oinezkoren batek aurpegi arraroarekin begiratu izan nauela espaloitik patinetearekin ibiltzeagatik».

Nolanahi ere, Morenorentzat oinezkoak askotan haserre egotea guztiz ulergarria da, «patinetean doazen erabiltzaile askok ez dutelako abiadura errespetatzen», eta horren aurrean, bere ustez, «patinetea daramaten herritarrak arduratsuagoak izan behar gara».

Azkenik, etorkizunari begira Robertok uste du patinete elektrikoak aurrerapen bat direla. Berarentzat argi eta garbi hainbat ezaugarri on dituzte, gehienbat kutsaduraren ikuspuntutik aukera paregabea direlako eta erabiltzaileak ez duelako bere ibilgailua aparkatu behar. Azken horregatik, berak igarri duen abantailarik handiena egunerokotasunean asko laguntzen duela da; lehen oinez egiten zituen ibilbide guztiak gaur egun patinetean egiten baititu. • Binke! iraila 2020 25

Erletxeta-Lapurtoki-Txispamendi-Farola...

E

rletxetan hasiko dugu ibilbidea, eta jatetxe ondoko biribilgunetik igoko gara poligonoaren gainera; handik, aparkalekutik, hasieran asfaltatutako pista bat aterako da, eta ondoren asfaltatu gabekoa (1). Pistari jarraituz, toponimo ezezagun batekin topo egingo dugu: Lapurtoki tontorra (180m) (2). Pistatik jarraituko, baserri batzuen ondoko bidegurutze batera arte (3). Txinspamendi tontorra (217m), Artolaren gainean dagoen tontor txikia, Larrabetzuko mugan, eta KaĂąadako sakanaren pareta. Mugarriz Mugarriko marra urdin eta gorriei jarraituz, Arrizurigane tontorrera iritsiko gara (325m) (4). Kurtzegana bezala ere ezaguna, Remigio Gandasegik 1922an islatu bezala. Markei jarraitu, Kortederra aldera jaisteko, baina eskuinera bihurritu beharrean, Zornotzako lursailera pasako gara, tontor ezezagun batera iristeko, Farolara (274m) (5). Atzera berriro, marretara eramango gaituen arrastoari jarraitzeko. Kortederrara jaitsi beharrean, gorantz egingo dugu. Ezkerretara jaisteko pista bat aurkitu arte jarraituko (6), bidegurutze bat aurkitu arte. Ezkerretara jaisten bagara Ureleta bidea eta Piztikorta basora joango gara, baina ez dugu jarraituko bidea nahiko itxita dagoelako (7). Eskuineko pistak aldiz, abiapuntuan utziko gaitu (8).

1

2

Asfaltatu gabeko pista

3

Lapurtoki tontorra

LUZERA 7 km.

DENBORA 2 ordu DESNIBELA 256 m.

ZAILTASUNA Baxua

4

Txinspamendi tontorra

Arrizurigane tontorra

3 6

4

8 2

7

1 5

ERLETXETA

5

Farola

26 iraila 2020 Binke!

6

Ezkerretara jaisteko pista

7

Ureleta bidea eta Piztikorta basoa

8

Eskuineko pista

Xabier Valenciaren eskutik

Proiektu honetarako lanean: Argitaratzailea: Aitu elkartea.

Ermita del Santo Cristo Kurtzean

Koordinatzailea: Jon Gomez Garai.

Erredakzioa: Beñat Armentia eta Iñigo Larrea.

Batzorde Orokorra: Julen Urrutxurtu, Agurtzane Uribarri, Iñigo de Miguel, Izaskun Rekalde, Gaizka Uriarte, Ixone Muñiz eta Alain Jauregi.

Maketazioa: Sua Estudio.

Ilustratzaileak: Irrimarra.

Inprenta: BEPSA. Banaketa: Egunon eta Correos.

Hilero banatutako ale kopurua: 14.000 Lege Gordailua: BI-41-2016 ISNN: 2444-9385

Proiektu hau posible egiten dute:

U

daletxe eta orduan ondoan egoan ospitalearen parean «Ermita del Santo Cristo» izeneko ermitatxo bat egoan, parrokia bezala be erabili izan zana. Martin Saenz de Isasi batxilerraren 1514. urteko testamentuan «Iglesia de Santa Cruz» bezala aipatuta dago.

Eta 1633an, «Santa Cruz de Çamacona» izenez be deitu izan jakon. Bere eginkizunak behar legez betetzeko, patronatu zibil batek kudeatzen ebazan eliztxu honen ondasunak, 1798ko desamortizazioak ondasun honekaz amaitu baeban be. Elexaldeko parrokiaren ordezkoa izan zan sasoi batez, eta ondorioz bere ataria handitu eben 267 metroko azalerarte. Handitze behar horretarako, «Santa Marina de Ganguren» ermitaren ondasunak erabili ebezan, parrokia izan zan 1819-1838 bitarte.

Ordea, 1897an elizak partikularrei saldu egin eutsen, geroxeago Udalak 1902an erosi eban, baina Juan Bautista Uriartek 1912an Kurtzeko plaza egokitu eta bere horma zaharrak bota egin ebazan. Gaur oraindino, ikusgai dagoz harmailak.

Ohiko kolaboratzaileak: Manu Etxebarria, Edu Madina, Aitzol Altuna, Estibaliz Apellaniz, Joanes Urkixo, Yayone Altuna, Irati Bediaga, Julen Gabiria, Gotzon Barandiaran, Antton Irusta, Nerea Urgoiti, Josi Basterretxea, Xabier Valencia, Nagore Ferreira Zamalloa, Edu Olea eta Bego Martinez.

Elkarte laguntzaileak: Ganguren Mendi Taldea, Burtotza Mendi Taldea, Andra Mari Dantza Taldea, Galdakao Gogora, Etxerat, Usansolon Euskaraz, Euskaraldia eta Bagabiz euskara elkartea.

Argazkilariak: Jabi Rojo, Gotzon Almaraz, Julio Legarretaetxebarria eta Aitzol Zamalloa.

Webgunea: Aitor Espinosa eta Naiara Perez de V illarreal.

Binke aldizkariak ez du bere gain hartzen aldizkarian adierazitako iritzi edota esanen erantzunkizunik Harremana: info@binke.eus Publizitatea: publi@binke.eus

www.binke.eus

Babesle ofizialak:

Binke! iraila 2020 27

Antzerkia

Mahai ingurua

Antzezlan guztiak Torrezabal Kultur Etxeko areto nagusian

Urriak 9, barikua

Irailak 26 eta 27

Gangurenen oroitzapen ekitaldia

Lola Herrera

Cinco horas con Mario

Alex Txikon, Yoli Martin, Juanjo San Sebastian eta Santi Yaniz 19:30 Torrezabal Kultur Etxean

Ordua: 20:00 Sarrerak: 9/12€

Urriak 2, barikua

Kultur Plaza

Javier Aranda

Irailak 25, barikua

Ordua: 21:00 Sarrerak: 4,5/6€

Eleder Magoa

Vida

Urriak 3, zapatua Marie de Jongh

Ikimilikiliklik Ordua: 18:00 Sarrerak: 4/6€

Urriak 16, barikua Pez Limbo

18:30 Iturrondo plazan

Irailak 25, barikua

Olatz Salvador 20:00 Ardanza Lehendakariaren parkean

Irailak 26, zapatua

El patio de mi casa

Kotxe klasikoak

Ordua: 21:00 Sarrerak: 7,5/10€

Usansolo Racing Taldearen eskutik 10:00-16:00 Kurtzeko plazan

Irakurle taldea Irailak 28, astelehena

«Ibaiertzeko ipuina» Oihane Amantegi

«Ene baitan bizi da» Maddi Ane Txoperena

Irailak 29, martitzena

Tximelarre, kategoria duen auzo bat Jesus Muñiz Petraldandaren ibilbide historikoa 18:00etan hasita

18:30 Tartalo tabernan

Irailak 29, martitzena

Erakusketak Denak Torrezabal Kultur Etxeko erakusketa aretoan

Irailak 22-Urriak 2 Ganguren Mendi Taldeak 75 urte Astelehenetik barikura 17:30-20:30

Urriak 5-16 Andra Mari Dantza Taldeak 65 urte Astelehenetik barikura 17:30-20:30

28 iraila 2020 Binke!

Elexaldeko Andra Mari, Erdi Aroko artearen harribitxia Jesus Muñiz Petraldandaren ibilbide historikoa 20:00etan hasita

OHARRA:

Ibilbide berdinak irailaren 30ean ere badaude, baina gaztelaniaz. Bai baterako zein besterako plazak mugatuak dira, eta ondoko telefono zenbakian egin behar dira erreserbak: 944 010 598

Zer?

Oraindik ez zarela Binkekide?

Herriko pertsona eta kontuak plazaratzen jarraitu gura doguz, euskara bultzatzen jarraitu eta gure hizkuntza ikusezin daukien leku horietara heltzen be jarraitu gura dogu‌ Egin zaitez binkekide!

Binke!

Binke! iraila 2020 29

Galdakao eta Usansoloko aldizkaria

30 iraila 2020 Binke!

Binke! iraila 2020 31

32 maiatza 2019 Binke!