BINKE 049 Maiatza 2020

49. zenbakia • 2020ko maiatza

JUNE OLEAGA EUSKARALDIAKO KOORDINATZAILEA

«Normaltasunera bueltan Euskaraldian parte hartzeko dei zabala egingo dogu»

JUNE OLEAGA EUSKARALDIAKO KOORDINATZAILEA

«Barne hausnarketa bat egin behar dogu danok, euskarak benetako presentzia izateko herrian» TESTUA: JON GOMEZ GARAI Argazkiak: JABI ROJO

B

ueltan da Euskaraldia, eta aurten luzeagoa, hedatuagoa eta indartsuagoa izango da. Luzeagoa, 15 egunekoa izango delako —azaroaren 20tik abenduaren 4ra—; hedatuagoa, taldeka ere antolatuko delako; eta indartsuagoa, koordinatzaile propioa izango duelako Galdakaoko Euskaraldiak. Euskara «gehiago, gehiagorekin eta gehiagotan» aldarrikatzen duen ekimenaz hitz egin dugu June Oleagarekin.

kulturgintzari jagokonez, nire egunerokotasuna herritik kanpo egiten nebalako. Baina lan-deialdia ikusi nebanean aukera ederra iruditu jatan herrigintzan bete-betean ostabere murgiltzeko. Eta hementxe nago!

Arraroa egin zaizu kamera eta grabagailuaren aurrean jarri behar izatea. Bai! (irribarretsu) Beti herrigintzan baina fokoaren atzean ibilitakoa nazelako. Gurasoek txikitatik herriko alkarte ezberdinetan eta kulturgintzan parte hartzen erakutsi eustien. Ganguren Mendi Taldean, Andra Mari Dantza Taldean, Musika Eskolan, Galdakao Saskibaloi Taldean, eta abar. Gerora, euskal kulturaren interesa nire bizitzako oinarri bihurtu izan dot, arlo sozial eta kultural desberdinetan parte hartu dodala. Holan edo halan beti egon naz herrigintzan lan egiten, Patakon kultur alkartean be, adibidez.

Datorrenaz berba egin baino lehen, egin dezagun berba aurreko Euskaraldiaz. Zelan bizi izan zenuen? Aurreko Euskaraldiak Bilbon harrapatu ninduan. Bertan bizi izan neban egitasmoa. Hamaika egunetan kontzientzia hartu eta ehuneko ehunean bizitzen saiatu nintzan. Halanda be, normalean nire lehenengo berba beti euskaraz da, horregatik ni egunero Euskaraldian bizitzen saiatzen naz!

Eta orain Euskaraldiko koordinatzaile. Zelan hartu zenuen deia? Eskaladan, gazte bati segurua jartzen nengoala Euskaltzaleen Topagunetik deia jaso neban, ezin erantzun.

Gaztea noz bajatuko zan zain nengoan, urduri… Behin lurrean egoala, hurrungo gazteari komunera atoan joan behar nebala esan neutson eta holantxe bueltatu neban deia, pozarren baiezkoa emon ahal izateko!

Zure herrian berriz bueltan, beraz. Bai, azken urteetan egia da herritik apur bat aldenduta egon nazala, Galdakaoko 2 maiatza 2020 Binke!

Horrek eraman zintuen ardura hartzera? Gabezi bat nabaritzen neban nire egunerokotasunean, herrian oraindino nire txokoa topatzen ez nebala igartzen nebalako arlo sozialean, eta Euskaraldiaren proiektua oso polita dala iruditu jatan herrigintzatik eta euskaratik barriro ekiteko.

Aurreko edizioan, Galdakaoko batzorderako ez zen koordinatzailerik kontratatu, eta horrek bereak ekarri zituen lan dinamikan. Horri buelta emateko edizioa da aurtengo Euskaraldia? Baietz espero! (barreka) Eta horretarako oso garrantzitsua iruditzen jat koordinazio egokia egotea, herrikideen artean giro polita sortu eta alkarregaz eraginkortasunez lan egin ahal izateko..

Zelan antolatu duzue aurtengo batzordea? Batzordea Galdakaoko alkarte desberdinetako pertsonek, Udalak eta aurreko egitasmoko kideek osatzen dogu. Halanda be, etxealdiak batzordea osatzeko prozesuan harrapatu gintuan. Normaltasunera bueltan dei zabal bat egin gura dogu!

June Oleaga Ereño 1986, Galdakao Hezkuntza formalean maila guztietako ikasketak ditu Oleagak modan, gizarteratzean, hezkuntza sexualean, orientazioan, sorkuntza eta diseinuan... baina gaur egun hezkuntza ez formalean dabil lanean, aisialdiko begirale eta piraguako gidari. Hezkuntza, kirola eta sormenaren bitartez inklusioa bultzatzen saiatzen den emakumea da Euskaraldiko koordinatzailea. Gainera, azken urteetan desgaitasuna duten pertsonak gizarteratzeko lan handia egiten ari da.

Konfinamendu zorrotzenean hasi ginen Euskaraldiaren berri ostera izaten. Zer egin duzue? «Etxealditik Euskaraldira» dinamika abian jarri dogu, «hizkuntza-ohitura aldaketak etxetik hasten diralako» lemapean. Hainbat ariketa sortu izan doguz eta norberak bere erritmoan bete izan dauz.

Zelan joan da jarduna? Erantzun polita jaso dogu. Baldintza honeetan be kontzientziazio altua igarri dogu, jendea gogotsu egon da eta espero dogu aurrerantzean be holan izatea!

Koloretako puntutxo asko ikusten dira leihoetan. Polita da etxe askotan euskaltzaleak daudela ikustea! Baina zale bakarrik izatearekin ez dugu askorik lortzen, ezta?

Herrian igartzen da «euskalakari» asko dagoala, baina askotan ez dakigu daukagun altxor hau errealitatera eroaten. Barne hausnarketa bat egin behar dogu danok, euskarak gure herrian benetako presentzia izan dagian.

Orokorrean, zeintzuk dituzu aurtengo ediziorako helBinke! maiatza 2020 3

Edizio honetan Euskaraldiko herri batzordeak indartzea gurako neuke Aurtengo ekimenak talde edo entitateen konpromezuak be hartuko dauz, Ariguneak buruak? Aurreko edizioan hizkuntza-ohiturak aldatzeko herritarrek modu kolektiboan zabaldu eben bideari jarraipena eta bultzada emon gura deutsat, baina baita mota guztietako entitateek euskaraz aritzea ahalbideratu eta babesteko erabaki barriak hartu. Gainera, Euskaraldiko herri batzordeak indartzea gurako neuke, eta Ahobizi zein Belarriprest praktikak errotu eta euskarari buruzko arau sozial barriak gizarteratzen txertatzen jarraitu gurako neuke.

Horretarako jende asko inplikatu beharko da, ezta? Bai, oso garrantzitsua da jendearen atxikimendua, gero eta herritar gehiago egon batzordeetan edo oinarri sozialean, orduan eta herritar gehiagorengana helduko gara.

Galdakaon 2020ko Euskaraldiaren aurkezpena egin zenean, aurreko edizioan Belarripresten garrantzia nahi beste aldarrikatu ez zela ondorioztatu zuten. Zergatik da Belarripresten papera ere garrantzitsua? Batean zein bestean izan, hizkuntza batek entzuleak behar dauz, bestela ez dago komunikaziorik, ez dago hartu-emonik. Horregatik, euskaraz entzuteko prest dagozan belarri asko behar doguz, euskaraz berba egiteko maila batekoa zein bestekoa izan. Belarri barik, ahotik irteten danak ez dauka zentsurik.

Aurten, Ahobizi eta Belarriprestekin batera izango al dugu kontzeptu berririk? Bai, lehenengo edizioa konpromiso pertsonaletan oinarritu zan, baina aurten talde zein erakundeek be parte hartu ahalko dabe eta horreekaz sortuko dira Ariguneak. Euskaraz lasai aritzeko guneak izango dira, bertako kide guztiek euskara ulertu eta danek edo gehien-gehienek ariketa taldean egitea erabakiko dabenak. Arigune horrek kanpokoak zein barnekoak izango dira.

Zein da kanpoko eta barneko Ariguneen arteko diferentzia? Barne-ariguneak ohiko funtzionamendurako taldeak izango dira —sailak, zerbitzuak, kirol-taldeak, lan-taldeak, asanbladak‌— eta bertako kide guztiek euskara ulertzeaz 4 maiatza 2020 Binke!

ELKARRIZKETA JUNE OLEAGA gain, kideen %80 gutxienez Ahobizi edo Belarriprest modura ariketan parte hartzeko prest egon beharko da. Kanpo-ariguneak ordea, entitate batean herritarrekiko harreman espazioetan dagozan herritarrekin osatutakoa izango da —harreran, telefonoaren beste aldean, kutxetan, taberna bateko barran…—.

Arin-Arin!

Eta zer egin behar da Arigune bezala antolatzeko? Euskaraldian parte hartu gura daben entitateek proposamena taldean aztertu eta parte-hartzeko erabakia hartu beharko dabe.

Entitateak —taldeak— ekimenaren barri izango dau hainbat bidetik —bisitak, aurkezpenak, komunikabideak, gonbidapenak…— eta taldean hizkuntza praktika barriak finkatu gura badauz, Euskaraldian parte hartu ahalko dau.

Arigune izan daitezkeen taldeak identifikatu egin beharko ditu bakoitzak bere inguruan, beraz. Euskaraldian izena emoteko, entitate barruko arigune izango diranak identifikatu beharko dira lehenengo, noski. Horretarako, entitatearen egituran dauden funtzionamendurako taldeak zeintzuk izango diran zehaztu eta horien euskararen ezagutza argitu beharko da. Barne funtzionamenduko arigunea osatu ahal izateko, taldeko guztiek gutxienez euskaraz ulertu beharko dabe. Kanpo-arigunea izendatzeko, barriz, uneoro gutxienez euskara ulertzeko pertsona bat egotea bermatu beharko da, supermerkatuko kutxazainetan, banketxeko edo edozein lantokiko lehiatilan... Barne-arigune horretako kideen artean adostu beharko da hori.

Eta ariguneetan ez dauden herritarrek, zer? Aurreko edizioan egin zan moduan hartuko dabe parte ariketan 15 egunez, Belarriprest edo Ahobizi moduan, euren egunerokoan.

Bere balorazio propioa egin eta neurriak egonkortu beharko dauz bakotxak. Behin ariketa bukatuta, bai norbanakoek zein taldeek Euskaraldian zehar hartutako zein neurri edo ohitura barri mantendu ahal izango dabezan erabaki beharko dabe, ohitura eta neurri on horreekaz jarraitu ahal izateko.

Aniztasuna izan da beti Euskaraldiaren ezaugarrietako bat. Zelan bermatu hori? Esparru, adin, pentsaera eta genero guztietako herrikideen parte hartzeagaz bakarrik lortuko dogu aurtengo Euskaraldia be anitza izatea. Hizkuntza batek ez dau ideologietan sinisten. Hizkuntza bat ez da inorena, baina aldi berean danona da eta horregatik, gure arteko desberdintasunak alde batera utzita, garrantzitsua da euskararen eta Euskaraldiaren alde alkarregaz lan egitea.

Asteko egun gogokoa?

Domeka.

Herriko txoko gustukoa?

Upoko tontorra.

Liburua ala tablet-a?

Liburua.

Pelikula bat?

El experimento.

Ez duzu onartzen…

Faltsukeria.

Zoriontsu egiten zaitu…

Bizipozak.

Plater bat?

Perretxikoak.

Deskribatzen zaituen berba?

Polifazetika.

Herrian zer kenduko zenuke?

Kuartela.

Eta zer berria jarri?

Sormen lantegi bat.

Euskarazko berbarik politena?

Polite.

Zergatik egin behar dugu Euskaraldiarekin bat? Inoiz egin dan ariketa sozio-linguistikorik handienean parte hartzeaz gain, gure barneko bazterrak modu positiboan astintzeko, hausnartzeko eta, zergatik ez, hizkuntzaren armairutik behingoz irteteko aukera polita izan ahal dalako. Indibidualki zein taldean hartutako konpromezuei esker lortuko dugu gure herria euskalduntzea.

Zure ametsetako bidaia?

Feroe irlak.

Non aurkituko zaitugu hemendik aurrera? Euskaraldiaren edozein sare sozialetan —Facebook, Twitter eta Instagramen— edo galdakao@euskaraldia.eus helbidean. •

Abesti bat?

«Zaindu maite duzun hori», Ruper Ordorikarena.

Berba egin ala entzun?

Berba egin.

Zure mesanotxean ezin da falta…

Kantinplora.

Binke! maiatza 2020 5

Aginke!

Errealitatetik hurbilegi dauden albiste faltsuak

«Galdakaoko Udaltzaingoa kontratatzea aiz, aztertzen ari nat dronak guretzn» erabili ditzate RTINEZ-ABIAL JAVIER JAUZI MA a Armadako Jeneral o rek Ai o ak ini pa Es

Sarean arrantzatua

Ba al zenekien?

Musika Bandako zuzendari zen Juan Carlos Irizarrek 20:00etako txaloak erab iliko dituela bere hurrengo diskan, abestien amaieran , sartzeko?

7/10

Balkoietatik 20:0 0etako txaloak ematera irtetzen diren hamarretik zazpik gerritik be hera pixama, kuler o edo gantzontzilo oso kutreak baino ez dituela janzten ondorioztatu du Oklajomako ike rketa berri batek. Zure kasua da?

Txiste txarra k — Pazientziarentzako pastilla hartzen ari zara?

R!!!!!

— BAIEEEETZ JODEEERRRR

Etxebarriko biztanleak igerileku bila Galdakaon

Etxebarritarrentzat hain gustukoa den Elexaldeko igerilekua ez dago ziur aurten irekiko dutenik.

Hori dela eta, larritzen hasi dira eta Galdakaoko Udalari eska era egin diote Arantxile edo Lekubason bainu eremu bat bera ientzat irekitzeko. Trukean, lanzadera Etxebarrira heltzea eska tuko du Udalak.

Aurten adinekoen bidaiak, gure herrietako bazterretatik

Gure adinekoek aurten ezin izan dituzte beraien aldakak Benidorm, Algarve edota Mallorka n egiten diren guatekeetan mugitu, baina urtearen azken txan pan izango dute ibilaldietarako aukera: Pepeto, Tximelarreko ur depositoa, Merkadilloko zubia edo Txaketoiturri ezagutuko dituzte, askok lehen aldiz. o neurriek hasarre bat Konfinamendua arintzeko hartutak ka umoretik eta botarte a baino gehiago ekarri dute. Bain aurkitu daitezke saere rondate onetik egindako txisteak e hau. Usansolok Mem eko rean, esaterako, egile ezezagun oraindik udalerri ere, tu badi 5.000 biztanle baino gutxiago aukerarik eman. zeko irtet ez izateak ez die ordutegi librean 6 maiatza 2020 Binke!

Santakurtzak ere Binke Artistikoan ospatu beharko Uda

ko jai asko bertan behera gelditu direla danok dakigu, Usansoloko maiatzekoak barne, bain a azken orduko albistea da agian Santakurtzak ere bertan behera geldituko direna.

Horregatik, Udalak Binkeri proposat u dio iraileko jaiak herriko artistetan oinarritu Koarentena Artis tikoaren bitartez egitea.

Koarentena Artistikoa

«Asko gozatu genuen sortzaile berriak ezagutzen» Konfinamenduan hasi eta berehala sortu zen ekimen ederra gure herrietan, etxeko orduak arintzeko asmoz: Koarentena Artistikoa, Galdakaoko, Usansoloko eta inguruko artistak batu zituen «jaialdia».

B

BINKE

inkeren kolaboratzaile dira Iñigo Larrea eta Beñat Armentia, eta konfinamendua arintzeko, itxialdiaren lehenengo 25 egunetan Koarentena Artistikoa antolatu zuten Binkeren bitartez.

Horren inguruan aritu gara eurekin.

Nondik etorri zitzaizuen ekimena sortzearen ideia? Espainiar estatuan zein Euskal Herriko hainbat txokotan halakoak egiten zeudela ikusi bezain pronto, iruditu zitzaigun herri mailan egiteko aukera egon bazegoela, eta buelta handirik eman gabe lanari ekin genion.

Zein zen hasierako asmoa? Hasiera-hasieratik ekimen honen helburu nagusia etxean asperturik zegoen jendea entretenitzea izan da. Hala ere, argi geneukan zuzenekoen bidez beste helburu batzuk ere lor genitzakeela; hala nola, euskal hizkuntza eta kultura sustatzea.

Espero zenuten halako harrerarik?

Bagenekien eskaintza oso erakargarria izango zela, eta argi geneukan hortik eta arrakastara beste pausu bat dagoela, noski. Baina, hasieratik sinestarazi genion buruari proiektuak bazuela erakargarritik asko, eta zorionez hala izan zen.

Baduzue ekimenaren inguruko daturik? Hilabete inguru aritu ginen egunez egun ekimenarekin eta datu zehatzik ez izan arren, badakigu 100 saiotik gora eskaini genituela (lau emanaldi desberdin zeuden egunak barne).

Ikusleen kopuruak gora-behera handiak izan zituen, baina gutxi gorabehera gehiengoa 50 ikusle izatera heltzen zen.

Azpimarratzekoa da ere batek baino gehiagok ehun ikusle izan zituela zuzeneko bakar batean.

Ekimenak izan du eraginik? Bai, noski. Hasiera batean jada herrian aski ezagunak ditugun horietaz baliatu ginen arren, apurka-apurka izen berriak azaltzen joan ziren. Guk asko gozatu genuen batez ere sortzaile berriak ezagutzen.

Ordea, 25 egun jarraian egin ostean, gauetik egunera «laster arte» esan eta desagerrarazi egin zenuten «jaialdi birtualaren» Instagrameko kontua. Zergatik? Atzetik lan handia egin behar izaten genuen, hasieratik erabaki baikenuen eguneroko eskaintza izango zela, eta amaierara arte hala izango zela. Hala ere, jada hiru aste pasa eta gero pilatuta genuen nekea, eta batez ere, hainbeste egunon ondoren

jendeak bizi zuen higadura emozionala medio, ez ginen gai ikusi egitasmoarekin jarraitzeko. Gure ustez momenturik egokienean eman genion amaiera.

Baduzue bueltatzeko asmorik?

Formatu digitalean ez gero, proiektu hau zegokion testuinguruan egin baikenuen, egun ez diogu zentzurik ikusten. Baina, argi daukagu ekimen honek hausnarketarako bidea erakutsi digula, gure zorionerako. Honi esker ikusi baitugu ez dugula Alemaniara edota Honolulura jo beharrik herriari kalitatezko eskaintza kultural bat erakusteko, adibidez. Hurrengo pausua emanaldi hauek digitalean beharrean, formatu fisikora pasatzea litzateke, eta hala, herritarroi erakustea lau pareten artean mugatzen diren zaletasun hauek badirela —eta bagarela—. Berrogeialditik aurrera, gure helburu nagusia herriko plazak bete, eta herriari bizitasuna ematea izango da.

Binke! maiatza 2020 7

Hileroko atal honek hiru «bariante» desberdin ditu: argazki berri eta zaharren alderaketa, Edu Madinaren pasarteak eta Galdakao Gogora memoria historikoa berreskuratzeko elkartearen lanak.

Gure memoriaren jagoleei, agur Testua: Nagore Ferreira Zamalloa – Galdakao Gogora Argazkia: Josefi Gaztelu Izkoaren familia.

A

zkenengo asteotan, konfinamendu sasoi ilun honeetan, gure informatzaile kutun bi joan jakuz, Josefi Gaztelu Izkoa eta Kontxi Belandia Lekue. Eta euren belaunaldiko beste hamaika be joan dira hilabeteotan, gure memoria eta historiaren ale txiki baina ezinbestekoak.

Egunotan Josefi eta Kontxigaz izandako barriketaldiak gogoratu doguz Galdakao Gogorako kideok, izan be eurei esker aberastu dogu gure herriaren memoria historikoa, eta baita gu geu be.

Orain urte batzuk alkarrizketatu genduzan Josefi eta Epi ahiztak, eurak jaiotako etxean bertan, Aperribain. Gerra sasoian 10 urte inguru besterik ez eukezan, baina makinatxu bat kontu gogoratzen ebezan. Berbarako, gogoan euken zelan gauero jenteak iges egiten eban herritik, gerratik iges, bakotxak ahal eban moduan: «Tirrin-tirrin, gauero-gauero karroak gure etxe ondotik pasetan entzuten genduzan».

Eta ez euken ahazteko be, euren etxe aurrean, ortuan, miliziano bi lurperatuta dagozala, edo behin euren ama, bonbetatik igesi, Urbiko aterpetxera arineketan doala, zelan gonea zulatuta amaitu eban, baina bera zauri barik. Ez sinestekoa!

Kontxik be sarri-sarri kontau euskuzan umetan bizi izandakoak, bizipen gogorrak baina beti be alai eta umoretsu kontautakoak. Kontxik gogoan eukazan bonbardaketak, zelan ahaztu! «Letxerue» eta «Alcahuete» hegazkinak hurreratzen zirenean egiten eben zaratea ez zan beti bera: «Zaratearen arabera, bagenkien bonba asko edo gitxi, zenbateko kargea

8 maiatza 2020 Binke!

ekarren. Zer zan ha!».

Gerrea ez eze, gerraostea be gogorra izan zan Kontxi eta bere etxekoantzat. «Barkua hartu eta Ingalaterrara goazelakoan, Frantzian agertu ginan, han hiru urte egin genduzan.

Han be gerrea hasi, eta Galdakaora buelta behar izan zan».

Josefi, Kontxi eta beste guzti-guztiei, gure memoriaren jagole fin guztiei, gure eskerrik handiena, bihotz bihotzez. Gugan begoz dan-danak, gure bihotzetan, eta gure memorian.

publierreportajea

Galdakaoko Andra Mari LHII, etorkizuneko eskaintza Osasun alerta egoeraren aurrean, Andra Mari LHII-k:

B

aliabide digitalik ez duten ikasleei ordenagailu eramangarriak utzi zaizkie etxetik ikasketarekin jarraitu ahal dezaten.

Konexio arazoak izan dituztenei SIM datu-txartelak eman zaizkie. Txartela hauekin konexioak ahal dituzte egin irakasleekin eta agindutako lanak bidali eta jaso. Hauxe Eusko Jaurlaritzak egindako ekarpenen bitartez egin da.

Klaseak ohiko ordutegian mantentzen ari dira bideokonferentzien eta plataforma digitalen bitartez, lana online egiteko.

LHko beste ikastetxe batzuekin lankidetzan, 3D inprimagailuak erabiliz pantaila-biserak egin dira, babes neurri gehigarri gisa, eta irabazi asmorik gabeko erakunde desberdinen artean (osasunekoak, merkataritzakoak eta abar) banatu dira.

Bestalde berri on bat daukagu: Gure ikastetxeko Telekomunikazioko 2. mailako ikasle baten ÂŤEusko BlockchainÂť proiektua hautatua izan da azken egunotan Bizkaiko Foru Aldundiak babesten duen PROVIDER proiektuaren finalerako.

Guzti honetaz gain, Andra Mari LHII hurrengo ikasturtea prestatzen ari da:

Gure ahalegina erronketan oinarritutako irakaskuntzara bideratzen dugu. Metodologia honek bilatzen duena da lan-arloko errealitetara ahalik eta gehien hurbiltzen diren egoerak planteatzea heziketa ziklo bakoitzatik.

Prestakuntza DUALa sendotzen dugu lan merkatuan laneratzeko modu bezala. Enpresekiko harremanaren ondorioz lan poltsa bat daukagu.

Ikasleen nazioartekotzea bultzatzen dugu Erasmus + proiektuetan parte hartuz. Guzti hau ingurugiro eta berdintasunarekiko ikasle arduradunen prestakuntza integralaren esparruan.

Aurre-matrikularen garaian, gure ikastetxea bisitatu nahi duten ikasle eta familien eskura gaude. Aldez aurretik hitzordua eskatuta eta segurtasun neurri guztiak beteta, gure instalazioak erakutsiko ditugu eta behar den informazio guztia emango dugu.

Online ate irekiak egin ditugu eta, aurrez aurre egingo dugun arren, zentrora etorri nahi ez baduzue, online pertsonalki egiten jarraituko dugu, hala eskatzen baduzue.

Gure web orria kontsulta dezakezue: https://fpandramari.eus/

Binke TV Atal berria dugu! Hemendik aurrera hementxe batuko ditugu Binke telebistan argitaratu ditugun azken hiru bideoak!

Zelan ari dira eramaten ikasleak etxetik ikasi behar izatea?

Badirudi itxialdian langileez eta haurren egoeraz baino ez dugula berba egin. Baina ikasleek ere eurenak sufritu behar izan dituzte etxetik ikasten —edo ez—. Horregatik, eurekin gogoratu da Binke eta hogei ikasleren testigantza laburrak batu ditu bideo batean.

Zelakoak dira ibilgailuen kontrolak konfinamendu garaian?

Konfinamendu garairik gogorrenean egunero egiten zituen kontrolak Udaltzaingoak, jendearen justifikatu gabeko mugimenduak sahiesteko. Horietariko batean egon zen Binke, eta argitaratutako azken bideo bat egin zuen bertan bisitakoarekin.

Galdakaoko Gazte Eguna 2020 moldatuta konfinamendu garaira Maiatzaren 2an zen ospatzekoa Galdakaoko Gazte Eguna. Ezin izan zenez antolatu, sareko egitaraua egitea pentsatu zuten antolatzaileek, baimen eta segurtasun guztiak errespetatuko zituen kamioi baten gainean amaitzeko eguna kalez kale, herria musikaz girotuz.

Bideo guztiak gure sareetan ikusgai!

10 maiatza 2020 Binke!

Ostike!

TRABUKOTARRAK kuadrila @trabusss

«Kuadrila handietan saihestezina da izaeren arteko talka» GALDERAK: DEkantuz KUADRILA @dekantuz98

Zuen kuadrilaren izena nondik dator? Laburbilduz, gure kuadrilako norbaitek behin erabili zuen «trabuko» hitzetik dator. Agian egunen baten «Boom»-era joateko aukera sortzen bazaigu, han azalduko dizuegu sakonago! (barreka) Zuen ustez, zein da Galdakaoko beste kuadrilengandik desberdintzen zaituen ezaugarririk aipagarriena? Besteengandik desberdintzen gaituena gure ustez, gure kuadrillan dauden izaera desberdinak dira. Hau da, 19 pertsona izanda, izaera oso ezberdinez osatutako kuadrila bat gara eta horrek berezi egiten gaitu —denetarik aurkitu daiteke—.

Nor da kuadrilaren Instagram kontua gehien erabiltzen duena? Galdera honen inguruan asko eztabaidatu dugu. Guztiok erabiltzen dugu asko, batez ere, marmarrean aritzeko eta gure kontu pertsonaletan jarraitzen ez ditugun pertsonen inguruan kuxkuxeatzeko. Beharbada, baten batek gehiago erabiltzen du, baina ez dakigu ziur nor den!

Zuen artean askori «postureoa» gustatzen zaizuela ikusita, nor da kuadrillako «influencer»-a? Gure kuadrilako «influencer» nagusiak Naroa eta Irene dira. Hala ere, ados jartzea asko kostatzen zaigunez, plan bat egiten dugun bakoitzean Instagramera zerbait igotzea beharrezko ikusten dugu.

Zuen bizipenekin pelikula bat egingo balitz, zein izango litzateke filmaren titulua? Gure bizipenekin pelikula bat egingo balitz, bizi izan ditugun abenturen eta jaien inguruko pelikula bat izango litzateke, «Trabuabenturak» edo «Resacón

de las Trabus». Gainera, planen bat egiten dugun bakoitzean ezustekoak gertatzen dira, baina azkenean dena ondo ateratzen zaigu beti, edo gehienetan behintzat.

Posiblea izango litzateke Dekantrabus harremanen bat?

Hala bada, nortzuk izango lirateke hautagairik aproposenak? Gure kuadrilan ez dago ezinezkorik, beraz, izan daiteke... Gainera, bistakoa da fitxaketa onak dituzuela kuadrilan, baina gerokoak geroko utziko ditugu eta Galdakaoko jaietara arte itxarongo dugu; hala ere, Trabukantuz izena nahiago!

Zein da zuen kuadrilarik gogokoena? Eta gehien gorrotatzen duzuena? Konpromisu handi batean sartzen gaituzue, oso zaila baita kuadrilen artean aukeratzea… Baina bat aukeratu beharko bagenu, Firu kuadrila gure gogokoen artean dagoela esango genuke. Bestalde, Kuatxeatxerekin harreman arraroa daukagu, «relación amor-odio» esaten dena. Batzuetan gure kuadrila gogokoenen artean daude eta beste egun batzuetan, aldiz, gorrotatzen ditugun kuadrilen artean.

Kuadrila moduan noizbait liskarren bat izan al duzue?

Bai, horrelako kuadrila handietan saihestezina da izaeren arteko talka. Dena den, beti lortzen dugu adostasun batera heltzea eta horrek besteengandik bereizten gaitu. Kuadrila guztietan bezala, mutil-kontuetan ere liskar txikiak izan ditugu, baina beste momentu batean kontatzekoak dira horiek. Eta zer esanik ez jaietako liskarren inguruan, 19 pertsonako kuadrila izanda, kontzertuetan alde batera eta bestera mugitzen garenean, imajina dezakezue zelako desastreak sortzen diren...

Binke! maiatza 2020 11

MANU ETXEBARRIA AYESTA

Suge esnezaleak

M

aiatzeraz gero, eguraldiak gorabehera handiak izaten deuskuz. Eguzkiak sano joten dauanean, lozorroan dagozan sugeak be odol-berotu eta biztu egiten dira. Sugeari beti izan deutsagu errespetua, batez be sugegorri pozoitsuari.

Euskal Herriko sugeak, ez dira handiak eta euren janarirako be irentsi ahal izateko moduko pizti txikiak harrapatzen dabez, esaterako, saguak, txori txikiak etab. Baina, batez be suge luzeen beste elikagai estimatu bat behi eta ardien erraperik harako esnea da. Baserritar askori deukotset entzunda sugeen esne-edate hori. Batzuek euren begiekaz ikusita daukiela esan izan deuste, beste batzuek euren aurrekoei entzunda. Sugeak eurak be zuhurrak dira eta badakie behi edo ardien errapera noiz joan eta gozo-gozo edan kortan zein larrean, jagolea bistan ez dagoala, narraz edo/ eta izterrean gora biribildurik erraperaino heltzeko. Eta zelan jakin hori? Ba, erraz. Ganaduari esnea erasten joakeran errapea esne-hutsik barruntetan ebenean susmo txarra hartzen eben. Hori ikusita, kargutu egiten ziran, korta barruan zein landarrean eta sorots egin sugeren batek ganaduaren errapera bidea ikasi eban ikusteko. Sugea beti suge!

12 maiatza 2020 Binke!

Euskararen Herri Hizkeren Atlasak (EHHA)

E

uskaltzaindiak 1984an jarri zuen abian EHHAren egitasmoa eta helbururik behinena, hasiera hasieratik berriz, ahozko euskararen aldaerak mapetan jasotzea izan da. Urteotan lan metodologia finkatu da, eta ikerketa-egitasmoaren oinarri, batean bestea egiten diren galdesortak dira. Horien bitartez hizkuntzaren datu guztiak bildu izan dira: lexikoa, fonetika, morfologia eta sintaxia. Datuak biltzeko Euskal Herri osoko 145 herri hautatu ziren: Araban herri 1, Bizkaian 36 eta Gipuzkoan ere 36, Nafarroako Foru Erkidegoan: 27 herri, Lapurdin 15, Nafarroa Beherean 18 eta Zuberoan 12.

Gaur artean egindako bilketa eta sailkapena sarean kontsultatu daiteke Euskaltzaindiko webgunean: hizkuntza-baliabideak > Euskararen Herri Hizkeren Atlasa. Nahikoa da berba bat idaztea bilatzailean eta berba hori non eta zelan erabiltzen den agertuko zaigu, bai eta alboerrietako nahiz asagokoetako terminoak ere.

Tximeleta berbea idatzi eta ondorengo informazio-mapa ondu digu Atlasak:

Halanda ze, gure inguruan sikeran «txilipitaña» berbea erabili izan da ahoz, behinik behin, tximeleta terminorako. Duda barik gure inguruko hizkera ezagutzeko baliabide ezin hobea.

Informazio gehiago: hezkuntza-euskara@galdakao.net • 944010540

MÁXIMO MORENO UDAL MUSIKA ESKOLA

MATRIKULA ZABALIK 2020-2021

Ekainaren 8tik 26ra Del 8 al 26 de junio ORDUTEGIA | HORARIO Astelehenetik ostegunera De lunes a Jueves 11:00-14:00 • 16:00-19:00 Ostirala Viernes: 9:00-14:00

Informazio gehiago eta matrikula online :

www.galdakao.eus/musika-eskola Más información y matricula online:

www.galdakao.eus/escuela-musica

Musika klaseak 5 urtetik aurrera Clases de música a partir de 5 años Usansolon ere klaseak (galdetu aldez aurretik) Clases también en Usansolo (preguntar)

MÁXIMO MORENO UDAL MUSIKA ESKOLA

Urreta 21 A - 48960 Galdakao Tel.: 94 601 04 55 Fax: 94 601 04 58 musikaeskola@galdakao.net

Osasun Larrialdia

Krisi bikoitzari aurre egiteko neurriak TESTUA: IĂ‘IGO LARREA ETA BEĂ‘AT ARMENTIA

ÂŤInoizko krisirik handienaÂť etorri dela iragarri dute askok.

Hainbesterako izan edo ez izan, erakunde guztiek neurri sendo eta ugari hartu behar izan dutenaren zalantzarik ez dago. Galdakaoko Udala ere ez gutxiagorako izan, eta alderdi guztien arteko talde-lanari esker hainbat izan dira erakundeak hartu dituen neurriak.

B

adira bi hile pandemiaren berri izan, eta horrekin batera gure herria etxeetan konfinatu behar izan zenetik. Ordutik, herritarren egunerokotasuna goitik-behera aldatu, eta hain barneratuak genituen ohiturak errotik deseraiki behar izan ditugu. Errutina aldaketa horren ondorioz, herriko hainbat sektorek zein esparruk inoiz baino kaltetuago ikusi du haien jarduna. Gaur, oraindik, kalte horiek gainditzen dihardute askok eta krisi ekonomiko bihurtu den osasun larrialdi honek ekarri dituen eta ekarriko dituen kalte horiek arintzeko asmoz, datozen lerroetan Galdakaoko Udalak eta beste hainbat elkartek elkarlanean hartu dituzten neurriak laburbiltzea da erreportaje honen helburua.

Elkartuta egon behar dugula eta herriko ekonomia sustatzeko herrian kontsumitu behar dugula hainbeste errepikatzen den garai honetan, gainera, Dendari Elkarteko presidente den Aitziber Bonilla ere elkarrizketatu gura izan dugu tartean.

14 maiatza 2020 Binke!

Komertzioak. Koronabirusak eragin zuzena izan du herriko komertzio zein merkatariengan, eta ekarri duen kalte ekonomikoa izugarria izan da. Izan ere, martxoaren 14an, herriko dendak eta tabernak itxi, eta geroztik, negozioetako jabeek onartu dute diru-sarrerarik gabe ezin dezaketela egoera jasan.

Hala, horri guztiari irtenbidea eman nahian, Udalak hiru milioi euro bideratu ditu kalte ekonomikoei aurre egiteko.

Hauen esanetan, dirulaguntza horiek modu mailakatuan bideratuko dira, bi fasetan, sektore bakoitzari dagokiona emanez.

Guztira hiru milioi euro eskainiko diren arren, lehen fase honetan horren herena bideratuko zaie herriko komertzio, merkatari, zein horiekin batera estuki loturik dauden ostalari, enpresa txiki eta autonomoei ere, itxialdian zehar izan dituzten galerei aurre egin ahal izateko.

Gainera, hainbat neurri hartu izan dira kafetegietako zein tabernetako jabeei itzulera errazteko; hala nola, itxialdian zehar haien negozioak ixtera behartuta egon direnei, ez zaie sei hilabetez zaborren-tasa, ezta terrazaren zerga kobratuko.

Pil-pilean egon den beste gai eztabaidatsua ibilgailuen gaineko zergen ordainketa izan da, eta osasun alarmaren ondorioz Udala hainbat alditan hau moldatzera behartuta ikusi den arren, azkenean epea uztailaren 24ra arte luzatzea erabaki du, itxialdian zehar honen ordainketa bertan behera utziz.

Era berean, epea luzatzeko beharrizana izatekotan, Udalak bi irtenbide proposatu ditu: epea are gehiago luzatzea edo ordainketa zatika egitea.

Bestalde, egun latz hauetan langileen ongizatea izan da ardura gehien sortu duen gaietako bat. Egoera horren aurrean, Udalak hainbat neurri hartu ditu; adibidez, Arratiako herri guztietako etxez etxeko langileentzako babes materiala banatzea.

Askotarikoak izan dira Galdakaoko Udalak itxialdian zehar hartu behar izan dituen neurriak. Alde batetik, Udalak eskaintzen dituen hainbat zerbitzu bertan behera gelditu behar izan

dira; hala nola, kiroldegiak, kultur etxeak, musika eskola, euskaltegiak, ludotekak, KZgunea eta Topagunea.

Konfinamenduaren hasierako egunetarako antolatuta zeuden ekitaldi eta ikastaroak ere bertan behera gelditu ziren, baina Udalak argi utzi zuenez, herritarrei ikuskizunen dirua itzuli/ko zitzaien.

Beste alde batetik, egoeraren larritasuna dela eta, hainbat neurri aktibatu behar izan ditu Galdakaoko Udalak. Hasteko, berrogeialdia hasi baino arinago modu zuzenean egiten ziren tramitazioak, modu telematikoz egitera igaro ziren.

Koronabirusaren ondorioz muturreko baldintzak bizitzen ari diren herritarrei Bizkaiko Psikologoen Elkargo Ofizialak bideratutako arreta psikologikorako dohaineko zerbitzua eskaini zaie. Elkarte eta bolondresak ere elkarlanean aritu dira zaintza sare herritarra aurrera eraman ahal izateko.

Bestalde, herrian sorturiko bolondres sareari esker, 4.000 maskara banatu izan dira eta kotxeak desinfektatzeko zerbitzua martxan jarri da herritarrak laguntzeko helburuarekin.

Konfinamendu garaiak hainbat alorretan kalteak ekarri dituen arren, azpimarratzekoa da alde onak ere ekarri dituela.

Adibiderik argiena herritarren artean sorturiko elkarlaguntza izan da. Martxoaren hogeiaz geroztik, Galdakaoko Udalak Andra Mari Dantza Taldearen laguntzarekin eta Gandasegi ikastetxeko zuzendaritzarekin hitz egin ondoren, Gandasegin bertan osasun beharretarako oheak jarri zituen.

Hori gutxi ez, eta Usansoloko Ospitaleko medikuak lan

egiteko babes materialaren eske zebiltzala ikusita, Udalak langileei hautestontziak ere eskaini zizkien, haien segurtasuna bermatzeko xedearekin.

Emakumeak. Genero berdintasuna bermatzeko asmoz, emakumeen gain hartu beharreko neurriak lehenetsi ditu herriko erakundeak. Hasteko, itxialdiaren lehen egunetan, konfinamenduak eraginda estresa edota antsietatea pairatzen zuten emakume haiei mugikor zenbaki partikularra bideratu zitzaien; herriko elikagai dendetan, farmazietan, banketxeetan edo anbulategietan kartelak jarriz.

Gainera, psikologia eta aholkularitza zerbitzuaren eskaintza astero egun bat izatetik, bost egun izatera pasatu zuten.

Genero biolentziaren biktima diren eta etxebizitzaren beharra duten emakumeei aldiz, bizitoki bat bermatu die Galdakoko Udalak, eta, itxialdia hasi aurretik soilik bost etxe bideratuta bazituzten, konfinamenduaz geroztik zortzi gehiago esleitu zituzten. Ildo beretik, egoera horretan dauden emakumeei bideratutako ikastaroei on line bidezko jarraipena eman zaie, eta aukera honetaz baliatu ezin zutenei aldiz, jaso ez duten denboraren proportzioan itzuliko zaie dirua.

Nabarmentzekoa da, bide batez, orain arte eraso bakarraren berri izan duela Udalak. Sareen bidez prentsa oharrean argi salatu zuenez, udaltzainek gizona atxilotu eta epaileak emazte ohiarenganako urruntze agindua ezarri zion.

Kasu bakarra, hori ere saihestu beharrekoa.

ESKAINTZA OSOA GOI-MAILAKO ZIKLOAK • Metal-Eraikuntzak • Web Aplikazioen Garapena • Mekatronika Industriala

ERDI-MAILAKO ZIKLOAK • Merkataritza Jarduerak • Erizaintzako Zaintza Osagarriak

DATAK

• Mantentze-lan Elektromekanikoa • Soldadura eta Galdaragintza • Mikroinformatika-sistemak eta Sareak

Aurrematrikula ekainak 1etik 19ra Matrikula uztailak 13tik 17ra

ESKAINTZA PARTZIALA • Erizaintzako Zaintza Osagarriak • Soldadura eta Galdaragintza

ENPLEGURAKO PRESTAKUNTZA • Langile/langabetuentzat ikastaroak

946 730 251

info@fpzornotza.com

www.fpzornotza.com

@fpzornotza

Binke! maiatza 2020 15

AITZIBER BONILLA DENDARI ELKARTEKO PRESIDENTEA

«Herritarren babesa izatea ezinbestekoa da guretzat» Aitziber Bonilla argazkilaria Dendari Elkarteko presidentea da, eta dendak zabaldu dituzten honetan, bizi duten egoeraz hitz egin dugu berarekin.

zue babes hori? Oraindik goizetik da horrelako balorazio bat egiteko, baina herritarren babesa ezinbestekoa da guretzat, horregatik animatu gurako geunkez herritar guztiak, gure herrian erosketak egiteko momentu ezin hobea dalako.

Gainera, ekainean Bonodenda kanpaina barria hasiko dogu, beraz bezeroek be dirutxu bat aurreztu ahal izango dabe.

Herriko zerbitzu eta merkatariak berriz martxan. Zelakoa izan da buelta? Buelta oso gogorra, ekonomikoki salmentak ez diralako mugitzen eta Covid19ari aurre egiteko segurtasun neurriak bete behar izateak gure lana asko zailtzen daualako.

Hainbatek neurri zorrotzak ezarri dituzte dendara sartzeko. Zuk zeuk, adibidez, zein neurri hartu duzu?

Nire estudioan aforoa pertsona bira murriztu dot, hidrogela daukagu eskuak garbitzeko, egunean argazki saio bat baino ez dot egiten —gero platoa ondo desinfektatzeko—, maskara erabiltzen dot eta eskuak mila bider garbitzen dodaz.

Sare Sozialetatik dendarien batasun handia somatu da. Beharrezkoa izan duzue elkarri babestea? Bai, momentu latz honetan inoiz baino gehiago alkartuta gauzak lortu ahal dirala konturatu da jende asko. Erakundeen aurrean alkarte batek indar gehiago egin leike gainera.

Honek balioko du, akaso, dendari guztiak elkarlanean ikusteko? Gure alkarteko kideek sikieran holan ulertu dabe eta momentu honetan bazkide barri asko lortzen gabilz.

Eta orokorrean, Dendari Elkartetik, zeintzuk izan dira hartu dituzuen neurriak? Dendari Elkartetik Galdakaoko merkatari eta ostalarientzako hidrogela eta karetak banatu doguz, Euskadiko maker-en komunitateak 100 kareta oparitu deuskuzalako gure bazkideen artean banatu daiguzan.

Dana dala, sektoreen arabera neurri batzuk edo beste batzuk hartu dira. Hori bai, gure buruan beti dago galdakoztarra babestea.

Eta herritarrek ere asko babestu dituzte sareetatik gure merkatariak, baina irekitzerako orduan igarri du-

Krisi garaian adimena zorrozten omen da. Krisi honek ere gauza berriak asmatzera eraman zaitue? Berriak

Etxegabeak eta familiak. Egun latz hauetan, gure herrietan beharrizan gehien dituztenak ezin daitezke ahaztu. Izan ere, askorentzat normalak diren eskubideak besteentzat pribilegioak bihurtu daitezke. Gurean badaude gizarte-zerbitzuen baitan bizi diren hainbat herritar, Udalaren jabegoko etxebizitzetan aterpetu izan ohi direnak. Horiekin batera badaude ere bitarteko ekonomikorik gabe edo etxerik gabe bizi direnak.

Horientzat guztientzat Galdakaoko frontoiko taberna egokitu da aterpe bezala, «gehienez bost pertsonentzat».

Beharrizan ekonomikoa duten familiei dagokienez, elikagai eta dirulaguntza eskaintzeko plan bat abiarazi da Galdakaoko Boluntarioen Gizarte Elkartearen eta Usansoloko Laguntza Elkartearen eskutik. Bestalde, hainbat familiek bizi ahal zuten arrakala digitala saihesteko asmoz, Eusko Jaurlaritzaren aginbidez, ikastetxeekin elkarlanean jardun da Udala eta etxean ordenagailurik ez zuten gazteei eskolakoak banatu zitzaizkien¡. Hori gutxi balitz, Internetik ez duten etxeetako kostea ordaintzearen kargua Udalak berak hartu zuen.

Ezin zen onartu ikasleak ikasi nahi baina bitartekorik eskura ez izateagatik, ikasteko eskubiderik ez izatea.

16 maiatza 2020 Binke!

Etxeko txikiak. Haurrak ere izan dira Udalak hartutako neurrien lekuko. Haien abagune eta elkargune diren jolas-parkeak esaterako itxi egin ziren konfinamendua hasi bezain pronto, eta horiekin batera, Udal Gobernuak aurtengo Aste Santuko udalekuak ere bertan behera uztea erabaki zuen. Horregatik, euren aisialdia bermatzeko beharra zegoen, beste modu batera izango bazen ere. Horren arduradun izan dira, esaterako, topagune eta ludotekak.

Askoren aisialdiren parte diren topaguneek eta ludotekek, lanarekin segitzeko aukera zutela ikusirik, haien jardunarekin jarraitzea erabaki zuten, baina nola ez, digitalki, modu askotariko erronka, joko zein tailer proposatuz etxeko txikiei.

Udalaren aldetik berriz, krisiaren aurrean egoera zaurgarrian diren herriko haurrei haien elikadura eskubidea bermatzeko programa eskaintzearekin batera —52 familia, 72 haur guztira—, adinez txikiko senideentzat laguntza psikosoziala eskaini die. Era berean, haurrei zuzendutako «Nire oporrak etxean» lehiaketa abiatu zuen Udalaren Kultura eta Gazteria Arloak, honen esanetan, haur bakoitzaren «ezkutuko talentua» lortzeko xedearekin.

Osasun Larrialdiaren aurreko neurriak baino, krisi honek gehiago eroan deusku gauzak beste bide batzuetatik egitera, gure bezeroekaz daukagun harremana Sare Sozialak erabiliz sustatzera, adibidez, gure denda fisikoak itxita egon diralako.

Orain, inoiz baino gehiago, gure herrietan kontsumitzearen garrantzia handia da. Zelan azaldu hori gure herrikideei? Gure herrian erosteak gure herriko familia askoren bizimodua bermatzen dau eta ez gutxi batzuen poltsikoak betetzea, Amazonena adibidez. Gure planetaren osasuna be kontutan hartu beharko geunke, eta online egiten doguzan erosketak kalte handia egiten dabe. Horregatik kontsumitu beharko geunke gure herrian, gure herrikideen bizimodua sustatzeagaz batera gure ingurugiroa zaintzen gabizelako.

Udalarekin baduzue harremanik? Zer eskatu(ko) diozue? Dendari Elkarteak harreman sendoak izan dauz beti Udalagaz, eta batez be Behargintzagaz.

Behargintzaren eta gure arteko kolaborazioagaz herriko merkatari eta ostalari guztientzako ekimenak kudeatzen doguz. Baina gainera gauza asko eskatzen deutsaguz Udalari beti! (barreka) Baina egoera larri honetan gauza garrantzitsu bi azpimarratuko geunkez: egoera honi aurre egiteko dirulaguntzak emotea, itxita egon garan bitartean gure gastu finkoak ordaindu ahal izateko eta Bonodenda kanpaina indartsu bat egitea. Azken honen harira, aurreratu ahal dodan bakarra da dagoaneko 50.000â‚Ź lortu doguzala, non bezeroak 10â‚Ź ordainduko dauzen eta Udalak 5â‚Źko dirulaguntzagaz indartuko dauan kopurua.

Adinekoak. Adinekoen egoera are larriagoa izan ez zedin askotarikoak izan dira hartu diren neurriak: adinekoen zentroa itxi eta haientzako bideratuta zeuden martxorako ekintzak eta ikastaroak bertan behera utzi, eta herriko zazpi egoitzetan dauden langile zein helduen egoera zein zen aztertu zen, gero txosten hau Bizkaiko Foru Aldundiari helarazteko.

Hortik aurrera, boluntario sarearekin egindako elkarlana ardatz, oinarrizko erosketak egiteko laguntza eskaintzearekin batera, jostun bolondresek 500 osasun-mantal josi eta hauek

banatu zituzten aurretik aipatutako egoitzetan zein herriko ospitalean.

Gainera, itxialdiak aurrera egin ahala, bakarrik bizi diren 65 urtetik gorakoentzat espresuki telefono zenbaki bat sortu zuten. Erroldan erregistratuta dauden 65 urtetik gorakoak eta bakarrik bizi direnak 1.300 dira, eta guztiei deitzen diete boluntarioek, zelan dauden galdetzeko, solasaldia eskaintzeko edo zerbait behar duten galdetzeko.

Galdakao, Usansolo: eutsi, lortuko dugu eta!

B!

Jarri hemen zure publizitatea publi@binke.eus www.binke.eus Binke! maiatza 2020 17

Inocencio Goikuria Iturriotz Zeanuri, 1944 Inocencio Goikuria esan eta ETBko albistegietako Eguraldia ikusten dugun euskal herritar guztiok ezagutuko dugun izen-abizena da hori, ezta? Bada, askok agian ez du jakingo, zeaniztarra bada ere, 50 urte daramatzala Galdakaon bizitzen, Bengoetxen. Bistakoa da argazkilaritzaren zale amorratua dena, «gaztetatik» gainera: «Irudiaren munduak beti erakarri nau», dio. Eta gaineratu: «Beti interesatu zait une garrantzitsuenak argazkiaren bidez bizirik mantentzea, bai familia giroan zein beste edozein gertaeratan ere». Normalean 17/55 mm.-ko objetiboa erabiltzen du Canon markako reflex batean, eta edozerri ateratzea gustatzen zaio, baina bereziki, paisaiei.

18 maiatza 2020 Binke!

Neuretik 

IRATI BEDIAGA REMENTERIA

Norbere zirrikituak ezagutzen

A

itorrek atzerrira bidaiatzen du ahal duen guztietan beste kultura batzuen egarriz.

Baina ez da inoiz Ipar Euskal Herrian egon. Pastoral eta Maskaradak entzunak ere ez zaizkio egiten.

Ainhoak 14 urte ditu eta bikotekidea du. Ezagutzen du mutilaren zakila nolakoa den eta koitoa praktikatzea zer den. Baina inoiz ez du denbora pasa bere aluari begira, inoiz ez dio bere klitorisari igurtzirik egin.

Gorkak psikologiako karrera ohorezko matrikulekin amaituko du. Psikoanalisia, konduktibismoa, kongnitibismoa‌ denetan sakondu du. Baina oraindik ez daki antzematen zergatik sentitzen den arnasa hartu ezinik, paparra itxita eta negar gurarekin azterketa aurreko egunetan.

Uda heltzear dago eta Mirenek dieta milagroso ho-

Erretratuak 

rietako bati ekin dio. Laxanteak eta alkatxofak, besterik ez. Pozik dago kanpoko ahotsei entzuten zein lirain dagoen horren argal. Baina barruko oihuei entzungor ari zaio: hezurrak ahultzen, hesteak alfertzen eta hilerokoa desagertzen ari zaiola.

Institutuko filosofiako irakasleari esker Ametsek badaki nola pentsatzen zuten Platonek, Descartesek eta Kantek. Baina oraindik ez daki berak nola pentsatzen duen, ez diote bere galdera ikurren inguruan hausnartzen irakatsi.

Benetako altxorra den gure lurra, gorputza eta burua ez ditugu ezagutzen, deskubritzen. Kanpoa ezagun dugu eta barrua arrotz. Goazen periferia itzali eta barnera soa luzatzera. Mikel Laboak zioen antzera gure bazterrak lanbroak ezkutatzen dizkigunean hasten baikara gure barruan pizten diren bazter miresgarri horiek ikusten.

JOSE INAZIO BASTERRETXEA POLO

Reset botoia

U

poko tontorra... pago gazteen hosto biziak alde batera, Gorbeiako Gurutzearen distira bestera, eta haizea firin-faran itsasoaren bila. Sei lagun zirkuluan jarrita, aparte samar. Nork bere ogitartekoa.

Nork bere ur-botila. Garbitasuna,...

Ikusi mendizaleak...

Serioa izan da larrialdia gutako bakoitzarentzat.

Eta danon hobe beharrez onartu dogu sufrikarioa.

Bildurrak, obedientziak eta autokontrolak gidatu dabez herritar gehienon urratsak udabarri korapilo honetan.

Serioa izan da larrialdia gizartean. Maila politiko, sanitario eta sozialean, indartsu eskobatu dira hainbat eskubide, aginte hiper-zentralizatuaren izenean.

Ezelako beharrizan barik, soldaduak atara deuskuez kaleetara eta plazetara. Lantegiak eta ikastegiak dar-dar batean dagoz. Inposizioak uneoro, han eta hemen, hau

dala eta bestea dala. Baltzaren baltzaz, gerizpe ilunetan mugitu gara.

Ez da onartzeko erraza zein buztinezko hankak dituen euskal autonomiak. Zein lastozko buztana daukan munduak berak. Zein portzelanazkoak garen gu-geu ezbeharraren aurrean.

Geure bizitza-ereduak, kontsumo-azturak eta energia-erabilerak zuzentzen eta egokitzen ez badoguz, nork bereak... bata bestearen atzetik etorriko dira munstroak eta piztiak. Eta ogigaztaia uxatzeko, kontu jakina da zapata zaharrak eta berakatza erre behar dirana. Reset.

Estropezu egin dau munduak une batez; itxura batean, agortu eta ahitu egin da. Baina, bolu zaharragaz jarri gura badogu abian errota barria, ihesi joango da ura estoldan behera, indarge...

Ez nekeak, ezta bide txarrak...

Binke! maiatza 2020 19

Garai ilunak badoaz...

Argazkiak: gotzon almaraz

20 maiatza 2020 Binke!

Binke! maiatza 2020 21

Osasun ekonomikoa

«Krisi honetan banketxeak soluzioa izatea gura dugu» Koronabirusaren Osasun Krisiak sortutako krisi ekonomikoa berbagai dugu egunotan. Horregatik, elkarrizketa honetan gure herriko komertzioek sufritzen duten finantza-ikuspuntua batu gura izan dugu.

G

BINKE

aldakaoko banketxe bateko zuzendariordea da Josean Castaño (1974, Basauri) eta Osasun Krisi honek krisi ekonomikoa ekarriko duenaren zalantzarik ez dagoenez, berarekin hitz egin gura izan dugu gure merkatari zein langileen egungo finantza-egoeraz.

Ikuspuntu finantziariotik begiratuta, zein da inguruko komertzioen egoera? Enpresa txiki eta ertainen, mikro enpresen zein autonomoen egoera oso makala da egun. Askori aurreko krisialdiko kreditu edo likidezia-maileguetatik irtetzen ari zirenean iritsi zaie beste krisi hau, eta karga-fiskalekin batera orain ezin fakturatu ibiltzeak erabat hauskortu du komertzioen egoera.

Enpresa txiki eta ertainei dagokionez, aurrezteko joera dugu? Orokorrean, ez. Enpresa txiki eta ertainen diruzaintza oso ahula da. Orokorrean nabil, baina enpresa txikien maniobra fondoa hilabete eta erdi eta hiru hilabete artekoa izaten da, hau da, gure inguruko komertzio gehienek egoera honetan hiru hilabetez bizirauteko baino ez dute aurreztuta. Epe horretatik aurrera, oso enpresa gutxik egin ahal izango diote aurre derrigorrezko ordainketei.

Hainbeste denbora fakturatu barik egonda, zelan altxatuko dute burua gure herriko komertzioek? Denok dugu horren zalantza eta beldurra, ez dakigulako noiz izango dituzten krisien aurretik zituzten salmentak, eta horri aurre egiten laguntzeko ICO izeneko laguntza finantzarioen inguruan asko hitz egiten ari gara orain, bereziki lanpostuak sortzen dituzten horiei begira.

22 maiatza 2020 Binke!

Zer da zehazki mailegu hori? Bost urtera arteko mailegu bat da, lehenengo 12 hilabeteko gabezialdiarekin. Hau da, interesak bakarrik ordaindu beharko lituzkete, eta oso interes baxuak dira.

2008ko krisi ekonomikora bueltatu garela esan daiteke? Zaila da beste krisi batekin alderatzea, lehenengo aldia delako gure komertzioak ixtera derrigortzen gaituztena eta etxean gelditu behar izatea, baina adierazle guztiek esaten dute enplegu mailako krisi oso handi baten aurrean gaudela.

Zelakoak izango dira beraz datozen finantza-urteak? Oso zailak, baina ideia batekin argi: bankuei dagokigula enpresa eta partikularrak laguntzea, jarduera ekonomikoa bere onera etorri daiten ahalik eta arinen.

Galdera deseroso bat: bankuek inoiz ez dute galtzen? Hartu diren neurri guztiekin eta eskaintzen ari garen laguntza guztiekin ez dut uste banketxeak orain ekonomikoki askorik irabazten ari direnik. Dena dela, horren harira, gure inguruan badugu ikuspuntu bat: aurreko krisian banku-sistema izan zen jatorrietako bat, oraingo krisi honetan soluzioa izan gura du.

Baina erreskateko dirua oraindik ez dute bueltatu... Ez litzateke une aproposa izango orain? Diru publikoa jaso zuten kutxa guztiei orain dena bueltatzeko eskatzea beste problema bat izan daiteke, baita familia eta komertzioentzako ere. Derrigortu beharko litzateke kredituak «mundu guztiari» ematera, eta bueltatu bai, baina itzulketa gauzatzeko egutegi adostu batekin.

publierreportajea

POLITEKNIKA IKASTEGIA TXORIERRI

Auzolanean, koronabirusari aurre egiten ÂŤEz dago herri batua menderatzerikÂť dio Txilen jatorria duen lelo ezagunak. Azken asteotan Covid-19 koronabirusaren eraginez esaldi honi eutsi behar izan dio geure gizarteak, eta, beste behin ere, euskal herritarrok auzolanerako dugun joera eta eskarmentua agerian gelditu dira birus oldarkor honi aurre egiteko bide honetan.

H

erritar nahiz profesionalen erantzukizun eta ardurari esker, erakunde eta eragileen deiari erantzuna ematen ari da Politeknika Ikastegia Txorierri, laguntza behar duten pertsona desberdinei bere baliabideak eskainiz.

Hezkuntza arloari dagokionez, beharrezko metodologia aldaketa ahalik eta denbora laburrenean burutzeaz gainera, bestelako lanetan parte hartzen ari da ikastegia. Lanbide Heziketako zenbait zentruren artean, esaterako, TKNIKA berrikuntza zentruak koordinatutako sare bat osatu eta babes biserak sortzeko ekimena martxan jarri zen itxialdia hasi eta berehala.

Zentru horietako bat dugu hau, Politeknika Ikastegia Txorierri.

Ikastolako 3D inprimagailuen bitartez bisera hauek inprimitzen aritu dira azken asteotan, osasun-langile nahiz premiazko beharrak asetuta izan ditzagun lanean ari diren horien artean banatzeko. Bisera edo pantaila hauek bi atal dituzte: lehena euskarria bera, bekokian eta buru inguruan jartzekoa. Pieza hauek, besteak beste, 3D inprimagailuen bitartez egiten dira, PLA izeneko materialarekin. Bigarrena, aldiz, euskarriari lotutako eta ikastetxeetan izaten dituzten PVC-zko azal gardenak dira. Azken hauek aurpegia babestuko dute.

Ate irekiak on line

Lana burutu ahal izateko, TKNIKAk euskarria diseinatu, Osakidetzak homologatu eta ondoren inprimitzeko artxiboa eta jarraibideak helarazi zizkioten parte hartzea erabaki zuten zentruei. Politeknika Ikastegia Txorierrik lau astetan 400 euskarritik gora inprimitu ditu jada.

Hasierako lanak Bizkaiko ospitaletan zehar banatu ziren Norbera Babesteko Ekipamendua falta nabarmenari aurre egiteko eta jarraian mugikortasun urriko pertsonen apartamentuetan aritzen diren profesionalen eskaera ere jaso zuten. Hala ere, aste hauetan Txorierrin egon zitezkeen beharrei begira egon dira batez ere, haranean ere euren ekarpentxoa egiteko. Momentuz Erandioko zahar-egoitzera eta Derioko Udalera heldu dira pantailak, eta bide beretik jarraituko dute.

Bide beretik jarraitu nahiko lukete, ez 3D inprimagailuen zale amorratuak direlako, eta are gutxiago bizi dugun egoerarekin pozik daudelako. Bide beretik jarraitu nahiko lukete arazoa aukera bihurtu dutelako, auzolanean ari direlako. Alegia, norbanakoen arteko distantzia handitu behar dugula agindu diguten honetan, elkarrengandik inoiz baino hurbilago sentitu direlako Politeknika Ikastegia Txorierrin.

ekaina

2

ekaina

3

ekaina

4

Izena eman behar da helbide honetan:

www.txorierri.net/eu/ate-irekiak-2020/ Eusko Jaurlaritzak diruz lagundutako ikastetxea

40 urte, milaka txori

Ainara García, idazlea

«Ze emakumek ez dau bizi izan matxismo kasuren bat?»

Liburuaren izenburua idazlearen beraren adierazpen batetik dator, eta intentzio horretatik sortu du Ainara García Goitiandiak bere lehenengo liburua: «Cómeme la flor», matxismoa ezagutu eta akatzeko gida egokia.

B

AINARA G. GOITIANDIA

inkeren Koarentena Artistikoa «jaialdiaren» baitan deskubritu genuen, besteak beste, Ainara García Goitiandia (1978, Zaratamo) Galdakaorekin oso lotuta dagoen idazle berria.

Zure lehenengo liburua. Beraz, ezer baino lehen: pozik «erditzearekin»?

Oso. Zelango esperientzia ederra literatura zati bat erditzea, benetan. Eta ze hunkigarria jendeak zeozer ikasi dauala ikustea edo kapituluren bategatik hunkituta edo haserre sentitu dala jakitean.

Zuzenbidean lizentziatua izanda, zelan okurritu zitzaizun feminismoaren inguruko liburu bat idaztea? Gauza guztiz naturala izan zan. Bizitza guztia militantzian eta auzolanean, horrek pisua deko. Beraz, emakumea izanik eta gure inguruan bizi doguzan erasoak ikusita, ezin neban besterik egin. Emakume moduan txikitatik bizi izan dodazan ezberditasunak honarte eraman nau. Matxismoa estrukturala da eta oso etsai ikaragarria. Gure etxe, ikasgela, kale, telebista, eleiza, tabernetan eta gobernuetan bizi doguna. Lan asko dago egiteko eta «Cómeme la Flor» berditasunera bidean pausu txiki bat da.

Feminismoa aipatu dugu, baina Binkeren Koarentena Artistikoan liburua aurkeztu zenuenean, «feminismoaz baino matxismoaz ari zarela» esan zenuen. Zergatik? Azken finean matxismoa baita gure, emakumeon, saminaren oinarria. Matxismo barik emakumeak askeago izango ginake.

Bardintasun osoan biziko ginake. Beraz, nire helburua matxismoa, bere tresna eta mekanismoak ezagutaraztea da.

24 maiatza 2020 Binke!

Liburua eskuratzeko Etsai erraldoi hau nor dan jakin daigun.

Etsaia ondo ezagutu behar dogu horri aurre egin aurretik.

Zertan oinarritu zara liburua idazteko? Gehien bat inguruan bizi izan dodazan kasuetan oinarritu naz. Ze emakumek ez dau bizi izan matxismo kasuren bat? Datu mordoa be erabili dodaz jendeak matxismoaren errealidadea ikus dagian. Gehien bat Emakunde, Feminicidios.net edo estatu espainoleko Bardintasun ministeritzatik edo Espetxe Erakundetik. Era berean, hainbat emakumeren testigantzak be jaso dodaz, indarkeria matxista sufritu daben emakumeenak, alegia.

Ezin galdera hau saihestu: Zergatik «Cómeme la flor» izenburua? Askotan esaten dodan esaldia da haserre nauenean. Beraz, emakume askok sentitzen dogun haserrearen islada ona zala pentsatu neban. Intentzio adierazpen bat da liburuaren izenburua.

12 €-ren truke dago eskura, herriko dendetan zein ondoko helbidera idatzita: comemelaflorlibro@gmail.com

Etorriko da beste lanik? Bai. Beharrean nau beste liburu batean. Urte honen bukaeran aurkeztu ahal izatea espero dot. Ilusio handiz eta jendeak eskatute nabil. Askori «Cómeme la Flor» labur gelditu jake. Horregatik datorren liburuan matxismo instituzionalari buruz idatziko dot. Sistemak gauzatzen dauan matxismoari buruz.

Zergatik irakurri beharko genuke zure lehenengo liburu hau? Emakumeok gaurko gizartean, eta Euskal Herrian bereziki, bizi dogun errealitateagaz kontzientzia hartzeko, askotan eraso matxistak ikusezinak diralako.

Eta, bide batez, matxismoari buruzko zenbait datu eta errealitate ezagutzeko.

Begirada didaktiko batetik ikustea gurako neuke, bai gazte zein nagusi, emakume, gizon zein edozein identitatek.

Zeure herriko ostalaritza eskola publikoa GASTRONOMIA ETA OSTALARITZA MUNDUA ATSEGIN DUZU?

Bide berri honetan lagun zaitzakegu. Zu zara aktore nagusia eta guk eszenatokia jartzen dizugu: ERDI MAILAKO ZIKLOAK

GOI MAILAKO ZIKLOA

Jatetxe-arloko Zerbitzuak

Sukalde Zuzendaritza

Okintza, Gozogintza eta Konfiteria

Zatoz gurera, gustura erakutsiko dizugu eskola Sukaldaritza eta Gastronomia

Sixta Barrenetxea, 24 hosteleriagaldakao.com 944 576 077 - 944 560 458

ostalaritzagaldakao @ostalaritzagal

Gorosibai - Burtotza - BaraĂąobarroeta Banorreta - Murtatza - Gorosibai

G

orosibaiko egoitzaren ondoan ekingo diogu, putzu zahar baten ondoan (1) eta Mugarriz Mugarriko marka gorri eta urdinei jarraituta, aldapa bat igoz Otatxaberde baserrira iritsi arte (2). Eskuineko pistatik Burtotza baserrirarte (3). Bidezidorretik jarraitu dorre elektrikoak igaro arte, eta berehala eskuinetara pista bat aurkituko dugu Burtotza tontorreraino (291 m) (4). Pista gurutzatu eta aurrez aurre bidezidor batetik jarraituko dugu, BaraĂąobarroetako tontorrerarte (285 m) (5). Bidezidorretik eskuinerantz jarraitu, eta pista zabala hartu. Bedia pasa, eta ezkerretara Banorreta tontorrera igotzen den bidezidor bat aurkituko dugu (303 m) (6). Zuzenean aldapa aldapatsu batetik jaitsi gaitezke, baina nahiago dugu eskuinera pixka bat itzuli hain aldapatsua ez den eta belar gehiago duen pistatik. Pista hori jarraitu bidegurutze baterarte. Ezkerrean Lemoatxa dago, Landaldeko baserritik igarota. Gu eskuinera joango gara Bediarantz. Eskuinerantz hartu eta Murtatzara jaitsiko gara (7) eskuinera, Murtatzako baserrietatik Gorosibaiko abiapuntura iristeko (8).

LUZERA 7,5 km.

DENBORA 2 ordu 15' Desnibela 290/290 m ZAILTASUNA Erraza

3

1

4 5

Gorosibaiko putzu ederra

2 2

1

6

8 Otatxaberde baserria

3

8 MURTATZA 7

Burtotza baserria

4

Burtotzamendi

26 maiatza 2020 Binke!

Usansoloko Gorosibai

5

Banorretako tontorra

6

BaraĂąobarroeta tontorra

7

Murtatzako bidegurutzea

Xabier Valenciaren eskutik

Proiektu honetarako lanean: Argitaratzailea: Aitu elkartea.

Enkantean jarri eben ospitalea

Koordinatzailea: Jon Gomez Garai.

Erredakzioa: Aituren batzordea; Julen Urrutxurtu, Izaskun Rekalde, Iñigo de Miguel, Alain Jauregi, Agurtzane Uribarri, Ixone Muñiz eta Gaizka Uriarte.

Diseinua eta maketazioa: Artefakto.

Ilustratzaileak: Irrimarra.

Inprenta: BEPSA. Banaketa: Egunon Lantegi Batuak eta Correos.

Hilero banatutako ale kopurua: 14.000.

Lege Gordailua: BI-41-2016.

ISNN: 2444-9385.

Proiektu hau posible egiten dute: Ohiko kolaboratzaileak: Manu Etxebarria, Edu Madina, Aitzol Altuna, Estibaliz Apellaniz, Joanes Urkixo, Yayone Altuna, Irati Bediaga, Julen Gabiria, Gotzon Barandiaran, Antton Irusta, Nerea Urgoiti, Josi Basterretxea, Xabier Valencia, Nagore Ferreira, Edu Olea eta Bego Martinez.

K

urtzeko ermitatik gertu, Bilbora joaten zan galtzadaren ondoan, Ospital izeneko eraikin bat egoan Galdakaon.

Bere funtzioak ez ziren gaur eguneko ospitalek dukiezen modukoak; txiroak, osasuntsu zein gaixoak, emakume alargunak, umezurtzak edota erromesak jagoteko erabiltzen zan. Limosna, donazio edo Udalaren dirulaguntza bidez finantzatzen zan. Galdakaoko Elizatearena zan jabea 1514. urtean, Martin Saenz de Isasik urte berean idatzi eban testamentuan 20.000 marabediko eskaintza egin eban.

Ordea, 1798. urtean, Udalaren likidezia faltaren ondorio, erakundeak, eta garaiko legeak hola eskatuta, enkantea egin eban eta Maria Josefa de Bediagak erosi eban 1816an. Emakume hau Tomas de Garairekin lehenengo eta Jose Nicolas de Gorrotxategigaz egon zan ezkonduta ostean.

Holako kontu gehiagoren barri izateko, Xabier Valenciak argitaratutako liburura jo zeinke Galdakaoko Udalaren webgunean dago eskura.

Elkarte laguntzaileak: Ganguren Mendi Taldea, Andra Mari Dantza Taldea, Galdakao Gogora, Etxerat eta Bagabiz Euskara Elkartea.

Argazkilariak: Jabi Rojo, Gotzon Almaraz, Julio Legarretaetxebarria eta Aitzol Zamalloa.

Sare sozialak: Beñat Armentia eta Iñigo Larrea.

Kreatibitatea: Naiara Pérez de Villarreal.

Webgunea: Aitor Espinosa.

Binke aldizkariak ez du bere gain hartzen aldizkarian adierazitako iritzi edota esanen erantzukizunik.

Harremana: info@binke.eus Publizitatea: publi@binke.eus

www.binke.eus

Babesle ofizialak:

Binke! maiatza 2020 27

Gugan bego

Kontxi Belandia bertsoz agurtu dugu Zuk nahi zeunken lez, umorez, ta azken hitzok samur gordez, gaur ezpainak be zeugatik pintatu ditugu morez.

Zuk nahi zeunken lez, umorez, pintatu ditugu morez.

Aulkien lehen lerrotik joan zara urruna ta hain handi sentitzen da zure hutsuna, orain bertsoek sortzen dute oihartzuna ez adiorik Kontxi entzule kuttuna, zure begiradekin ondu gaituzuna.

Zeinen goxo ta euskaldun zinen nik zelan azaldu taxuz?

Joan zara baina bertsolariak gora begira daukazuz, egunsentia datorrenean bere eguzkiaren suz, egon seguru amama Kontxik agurtzen dauela mosuz!

ANJEL MARI PEÑAGARIKANO

«Zuek osatzen nozue bertsoz» nola burutik urrundu?

Bertsolaria mediku baten pare jartzea... Ze mundu!

Baina oholtzatik jeitsi ta pasa baino lehen 10 segundu, zure «iupi!» ta zure musuez, zuk sendatzen gintuzun gu.

BINKE

MAIALEN LUJANBIO

Bilbo, Basauri, Galdakao, Zornotzan edo harago gu oholtzatik noiz jetxiko emakume bat zain dago.

«Ene pitxin!», «Gora Euskadi!» ta bi masailak abaro horrelakorikan berriz ezingo dugu itxaro.

Amama Kontxi gogoan izango dugu luzaro aspaldian entzuna dut —sinisten hasia nago— aurrerantzean ez dela ezer berdina izango.

ETXAHUN LEKUE 28 maiatza 2020 Binke!

MIREN AMURIZA

Aurreko ilarako ertzeko silletan azkenak joaten ta lehenak ailetan, ze indarra Kontxiren begi berdailetan horren gozoa keinu eta detailetan, lore gorriak dira bertsoan sailetan zure ezpainen markak gure masailetan.

NEREA IBARZABAL

aNDONI EGAÑA

JONE URIA Egun gris baten albiste latza iritsi da guregana.

Galdakaon zein inguruetako bertso saioetan barna faltan izango dogu baten bat ordezkaezina dana, lehen lerroan irribarretsu adi egoten zan dama Kontxi, guztion «amama»!

Adio, amama Kontxi, mimosa arbola inarrosi ta loratxu bat nahi dogu zugatik paparrean josi.

Zugatik paparrean josi, nahi dogu, amama Kontxi.

Binke.eus Kontxi Belandiari eskainitako bertso hauek eta gehiago irakurri edota bertsolarien ahotik entzun gura badituzu, gure webgunera joatea baino ez duzu: binke.eus

Zuretzat izaten zan lehen ilada, zuretzat saio osteko lehen besarkada.

Orain amama barik gelditu gara.

Zenbat kartzelako lan, zortziko handi... zu guri ta gu zure txaloei adi.

Beti arte amama gora Euskadi!

Onintza Enbeita

Bideak jarraituz, eraman bizilagun bakoitzari bere etxera

Zein da ate bakoitzari dagokion giltza?

30 maiatza 2020 Binke!

Laberintoa

Unai eta Maite bizilagunak dira eta arropa esekitzen dabiltza.

Udaberria iritsi da, hartu margoak eta bete Maritxuren balkoia

Binke! maiatza 2020 31

Izan zirelako gara, garelako izango dira.

Maiatzaren 19an frankismoak eragindako biktimak gogoratu eta omendu ditu Galdakaoko Udalak. Egun horretan, 1937 urtean, Guda Zibilean jasandako pasarterik latzena bizi izan zuen Galdakaok.

Francoren agindupean zeuden hegazkin alemaniar eta italiarrek Galdakao bonbardatu zuten. Bonba bat Plazakoetxeko babeslekuaren atean erori zen eta garaiko prentsaren arabera, 15 herritar hil ziren haren ondorioz. Hau ez zen bonbardaketa bakarra izan. 1937ko udaberrian 16 bonbardaketatik gora sufritu zituen Galdakaok.

Guren herriko pasarte latz honi buruz, bideo labur bat prestatu du Galdakaoko Udalak, ÂŤGaldakao 1937-Maiatzaren 19ko sarraskiaÂť, sare sozialetan dago ikusgai.

Eskerrak bideoan parte hartu duten Galdakao Gogora Elkarteari eta Josi Sierrari, ÂŤUdaberri GalduaÂť bere dokumentala gure esku uzteagatik

Galdakao 1937 Maiatzaren 19ko sarraskia

Memoria bizirik, herri justuago bat eraikitzeko