BINKE 022 Abendua 2017

22. zenbakia • 2017ko abendua

MAITEDER LERTXUNDI PSIKOPEDAGOGOA

«Musikaren bidez edonork ikas dezake edozer errazago»

MAITEDER LERTXUNDI PSIKOPEDAGOGOA

ÂŤGure ahuleziak ezagutu ikasiko dugu bestearena TESTUA: JON GOMEZ GARAI Argazkiak: GOTZON ALMARAZ

B

izitza honetan norbere burua eraginkor sentitzeko filosofia desberdinak izango dira, baina besteak hobeto sentiarazi eta hobetzeko asmoa duen filosofiarekin bat egiten dute askok bere burua eraginkor sentitzeko. Militantzia handia behar duen filosofia, gainera. Eta horrek igortzen duen maitasunetik hitz egiten du Maiteder Lertxundik, tarteka emoziozko malko batzuk ere isuriz.

Abenduaren 3an, Euskararen Nazioarteko Eguna ospatzeaz gain, Desgaitasunaren Eguna ere ospatzen da. Bai horixe, eta ez dut beste herririk ezagutzen, Galdakaok bezala, egun biak elkarrekin antolatzen dituenik. Aurten abenduaren 3a domeka izan denez, hilaren 4an antolatu genuen ekitaldi nagusia Torrezabal Kultur Etxeko areto nagusian.

Zer egin zenuten zehazki? Egun honen bueltan aspaldi hasi ziren Udalaren Euskara Arloa eta Musika Eskola zerbait antolatu nahian, batzuek Euskararen Eguna zelako, besteak Desgaitasunaren Eguna. Eta orain dela 11 urte konturatu ginen indarrak batu eta elkarrekin kulturaren eskutik zerbait egin genezakela.

Hori baino inklusio handiagorik! Benetan ere! Inklusioa eta lan-taldean lan egitearen garrantzia azpimarratzen dira ekitaldi hauetan. Eta guretzako emozionantea da hori. Batetik Musika Eskolako ikasleak, salbuespen barik, euskal kanta pare bat elkarrekin jo eta kantatuz. Eta bestetik, euskara sustatzeko ekimenak: playback-ak, antzerkia, ikuskizunak...

Zuk zeuk, zein harreman duzu musikarekin? Txikitatik eta etxetik datorkit musikarekin dudan harremana! Familian oso kantariak izan gara beti, gure aita eta amagandik hasita.

Nebek ere hainbat instrumentu jotzen dituzte, eta familiako jatorduetan inoiz ez da musikarik faltatu izan.

ziren Alzheimerra duten pertsonekin eta geroago haur onkologikoan zeuden pertsonekin Gurutzetan, bi hauek musika-terapiarekin lotuta.

Eta afizio hori ofizio bilakatzen hasi zinen‌ Asmo horrekin egin ditut hainbat ikasketa. Batzuk aipatzearren: Magisteritza musikala, psikopedagogia hezkuntza bereziko espezialitatean, musika-terapiako graduondokoa ere egin nuen eta amaitu berri dut masterra. Nire lehenengo lanetako bi izan

Alzheimerra eta musika aipatu dituzula‌ Memoria musikala omen da galtzen den azkena. Baina baita garatzen den lehena ere. Horregatik sentsuen zikloan amaierari bakarrik ez zaio garrantzia eman behar. Egia da memoria musikala dela galtzen den azkena, baina entzumena da jaio aurretik ga-

2 abendua 2017 Binke!

eta errespetatzean k ere errespetatzen» Maiteder Lertxundi Basterretxea 1970, Bilbo Galdakaorekin harreman handia du Lertxundik, lanbidez gain gertuko familia ere herrian duelako. Halaber, egunero Galdakaora etortzen da, Maximo Moreno Musika Eskolan musika egokitua eta musikoterapia eskaintzera, aitzindari izan den proiektuarekin jarraitzeko.

Hezkuntza berezia behar duten pertsonei hezkuntza musikala eta instrumentuak jotzen erakusten die. Herritik kanpo ere etortzen zaizkio ikasle asko, eta ikasleekin jarraikortasun handia du.

ratzen dugun lehen sentsua. Amaren soinua guretzako lehenengo erreferentea da. Eta soinuak «musika» dira. Horregatik pertsona baten hazkuntzan —eta hezkuntzan!— hain inportantea da musika erabiltzea.

musikak, eta seme-alabarekin kantatzea, abestiak erakustea, musika elkarrekin entzutea, haur kantak ikastea… berebizikoa da, entzumenaz gain, haurraren gainontzeko sentsu eta konpetentziak ondo hazteko.

Pertsona baten garapen osoan leku garrantzitsua du musikak, beraz! Duda barik, horregatik esaten da haurdunaldian ere garrantzitsua dela haurrari musika jartzea. Behin jaiota ere, ume horren garapen osoan eragina izango du

Hori jakinda, eta zu ere musikarekin hezitakoa zarelako hasi zinen musika bera hezkuntzara bideratzen? Nik beti izan dut musika oso gustuko, eta hori izan zen abiapuntua. Batetik musika ikasketak eta bestetik magisteritza. Orduantxe, Binke! abendua 2017 3

zailtasun batzuk zituzten ikasleekin irakasle aritu nintzenean, musikaren bidez dena askoz errazago ikas dezaketela ohartu nintzen. Eta horrela hasi nintzen musikak hezkuntzan lagundu dezakeena ikertzen. Gauza batek bestera eraman ninduen.

Prozesu bat izan da, logopedian nenbilela ere konturatu nintzelako hitz egiteko arazoak zituztenei abestiek asko laguntzen zietela.

Horrela iritsi zinen musika-terapia deskubritzera? Hori da. Musikaren bidez edonork ikas dezake edozer errazago. Aurretik izandako esperientziek harritu ninduten eta musikaren atzean zerbait dagoela konturatu nintzenean ohartu nintzen musika-terapia existitzen zela.

Ez da diziplina berria baina! Ez, inondik inora ere! Grekoen garaitik datorren esparru bat da, eta eurentzako lehenengo mailako irakasgaia zen, arima eta gorputzaren arteko zubia egiten duelako musikak. Eurek hasi ziren diziplina hau lantzen eta nire aurretik askok hartutako bidea jorratu besterik ez nuen egin gura, titulazio homologaturik ez bazegoen ere.

Euskadi mailan, ordea, zu zara musika eta hezkuntza berezia lotuta, taldean, proiektu bat martxan jarri duen lehenengoetarikoa, ezta? Tira, horrela esanda... bai. Adimen desgaitasunen bat zuten ikasleekin taldeka hasi nintzen musika-terapia lantzen, eta Galdakaoko Musika Eskolan lanean nenbilela pentsatu nuen: «Zergatik nire ikasleek ezin dute musika edo instrumenturen bat ikasi?».

Baina, musika-terapiarekin ez al dute musika ikasten?

Ez, eta bai. Musika-terapia emozioak eta bide psikomotorra musikaren bidez lantzeko formula da, helburu terapeutikoak dituena batez ere, nahiz eta musikaren hainbat eremu ere landu. Galdakaon lantzen ari garen proiektu honetan, aldiz, musika-terapiaz gain helburu hezigarriak lantzen ditugu ikasleekin. Hau da, gainontzeko geletako ikasleek moduan, nireek ere 4 abendua 2017 Binke!

musika —nota musikalak, pentagramak irakurtzen...— ikasten dute, baina euren beharretara egokituta.

Metodologia berri bat martxan jartzea ez zen ba erraza izango! Erraztasun handiak izan nituen, egia esan. Musika Eskolan behar berezia zuen ikasle bat zegoen eta ez zekiten ikasgeletako dinamika berarekin zelan landu. Orduan laguntza eske deitu ninduten, eta Musika Eskolako presidente zenarekin —gaur egun alkate—, eskolako zuzendaritza taldearekin eta Zaratamoko Berritzeguneko zuzendariarekin elkartu eta euren laguntzarekin proiektua landu nuen. Ordutik aurrera Galdakaon zerbitzu aitzindari hau eskaintzen ari gara, eta ikasleak pozarren etortzen dira musika ikastera!

Nolako jarrera uste duzu izaten dugula herritarrok desgaitasunen bat duen pertsonaren aurrean? Ezjakitearen beldurrez sortzen zaigun jarrera izaten dugu. Nik beti esaten dut «argia piztu» behar dugula. Behin argia piztuta beldurrak eta tabuak usatuko zaizkigu. Nire inguruan behintzat ez dut ikusten laguntzeko nahia ez dagoenik, baina ez dakite zelan egin. Eta ez da beldur negatibo bat, baizik eta «penaren», minduko dituztenaren, ezusteko erreakzio bat izango dutenaren, molestatuko dituztenaren... beldurra baizik.

Beldur horiek gainditzea gizarte osoaren onerako izango litzatekela uste duzu? Zalantza barik, gizarte osasuntsuago bat izango genukelako. Beldur horiek gaindituta eta desberdintasuna ulertu eta errespetatuta. Baina norberaren barnetik hasi behar da. Gure ahuleziak ezagutu eta errespetatzen ditugunean ikasiko dugu bestearenak errespetatzen.

Horrek egingo gaitu gizarte helduago bat, maitasunez beteta egongo dena eta positibotasunetik eraikita.

Zure berbak entzunda ulertu daiteke berdintasunean eraikitako gizarte bat denon esku dagoela... Noski, bakoitzak bere indargune eta ahuleziak «mahai gainean» jartzea

ELKARRIZKETA MAITEDER LERTXUNDI ezinbestekoa da horretarako. Nik neuk ere ikusten dut gela egokituan ari garenoi zenbat laguntzen gaituzten Musika Eskolako gainontzeko ikasle, irakasle, langile, familiek... eta gelako partaideekin lan egiten duten hainbat ikastetxe, elkarte, udal, Berritzegunek... Sare lan bat egiten dugu, baina sare hori gizarte osora zabaldu daiteke. Eta hortxe dago denon ardura!

Arin-Arin!

Musika hezkuntza arautuan erabiliko bagenu, gauzak aldatuko lirateke? Aldatu ez dakit, baina hobetu seguruenik bai, musika hainbat arlotan lagungarria da, informazioa kudeatzeko tresna izugarria. Berez dugu, gurekin bat dator, gizakiaren altxor bat da.

Zein eragin du musikak gure garunaren garapenean?

Gure garunak hainbat alde ditu, eta musikaren eragina guztietan dagoela erakutsi da, kognitiboan, motorean, emozionalean… beraz musika guztietan da lagungarria.

Adibiderik ematerik bai? Musikak eta honen hezkuntzak, imitazio eta inprobizazioa garatzen ditu, isiltasuna baloratzen du, barne kontzentrazioa, taldearekin konektatzen laguntzen du, pentsamenduak antolatzen, ideiak eta sentimenduak azaltzen, eta kontzeptuak ezartzen laguntzen gaitu. Hiztegia aberasten lagungarria da eta aldi berean expresioa, entonazio, artikulazio eta bokalizazioan ere eragin izugarria du musikak.

Musikari esker irakasgaiak ere errazago barneratu ditzakegula ondorioztatu daiteke? Bai, noski. Aspalditik erabili izan da musika ikasteko: zuretzako ezaguna den doinu baten bidez esaldiak hobeto barneratzeko, zenbakiak gogoratzeko, irakasgaia bera goxoagoa egiteko...

Etorkizunari begira ere lanean gogor ari zarela badakigu! Zertan ari zara? Ikasketa Kooperatiboarekin nabil burubelarri, duela bost urte inguru hasi nintzen Zaratamoko Berritzegunean, Irene Gonzalez eta Ixone Akesoloren formakuntza eta laguntza jasotzen. VIC unibertsitateko programa batekin, Jose Ramon Lagoren eskutik.

Zertan oinarritzen da Ikasketa Kooperatiboa? Pertsonen taldeak oso anitzak dira eta aniztasun horri erantzun ahalik eta egokiena emateko bide bat da. Ikasleak talde txiki eta heterogeneoetan taldekatzearen erabilera didaktikoa litzateke, beraien arteko harremana eta partehartze ekitatiboa bermatzen duena. Proposaturiko helburuak denek beraien puntu gorenera eramanda ikas dezaten eta ekipoan lan egiten ikasteko.

Berez hezkuntza arautuan ezartzeko programa da, gaur egun indarrean dagoen Heziberri 2020 kurrikulunak islatzen dituen bost zehar konpetentzien lanketa bermatzen du. Gu Musika Eskolan ezartzen gaude, horretarako moldaketak eginez. Ikasleei erantzun ahalik eta egokiena emateko asmoz.

Baina hezkuntza arautuko kontua bada... horretan ere Galdakao aitzindari? Bai horixe! (barreka) Aurten Balearretan Ikasketa Kooperatiboaren inguruko sinposiuna ­—kongresu antzekoa— egin da eta gu izan gara Musika Eskola bakarra!

Oso inplikatuta eta pozik gaude! •

Asteko egun gogokoa?

Larunbata.

Herriko txoko gustukoa?

Elexalde.

Liburua ala tablet-a?

Liburua.

Pelikula bat?

V de Vendetta.

Ez duzu onartzen…

Gezurra.

Zoriontsu egiten zaitu…

Abesteak.

Plater bat?

Nire amaren txipiroiak.

Deskribatzen zaituen berba?

Bihurria.

Herrian zer kenduko zenuke?

Oztopoak.

Eta zer berria jarri?

Aldapa, eskailera mekaniko eta igogailuak.

Euskarazko berbarik politena?

Tipi-tapa.

Zure ametsetako bidaia?

Aurora Boreala ikustea.

Berba egin ala entzun?

Biak.

Zure mesanotxean ezin da falta…

Ura. Abesti bat?

Maite ditut maite, Mikel Laboarena.

Binke! abendua 2017 5

«Sare sozialak gizartea urratzen ari dira, gizartearen egitura bera hondatzen» CHAMATH PALIHAPITIYA Facebook-eko zuzendari exekutibo ohia

Sarean arrantzatua

Igandean BECen ospatu behar den Euskal Herriko Bertsolari Txapelketa Nagusiko finalerako sarrerak orain bi hilabete agortu zirela?

7,2

Pasa berri den 52 . Durangoko Azokak 110.000 bis itaritik gora jaso ditu aurten eta az okan zein ingurua n 7,2 milioi euroko inp aktu ekonomikoa sortu duela iraga rri du Gerediaga elkarte antolatzaile ak. Aurten 400 nobedade baino ge hiago izan dira azokan.

Txiste txarra — Nire neska haitza baino gogorragoa eta izotza baino hotzagoa da.

— Ah, bai? Zelan deitzen da ba?

— Aitziberg.

Binkeren aurtengo martxoko zenbakiko protagonista nagusia izan zen Patri Espinar pilotari usansolotarra eta, garai horretan, lesioak direla eta garai txarra izan zuen. Bolada txarra pasata, Kolonbian munduko txapeldun izan berri da!

Epaitegi bat, lehenengoz Frankismoa ikertzearen alde Espainiar estatuko epaitegiek sistematikoki artxibatzen dituzte Frankismo garaian emandako kasuak eta salbuespena izan da Bergarako epaitegiak hartutako erabakia: Elgetako Udalak jarritako salaketa onartu eta bertan izandako indarkeri eta hilketak ikertuko ditu, genozidioa izan zen ala ez argitzeko.

President aukeratuz gero, Puigdemont Bartzelonara Abenduaren 21eko bozetan herritarrek independentziaren nahiari eusten badiote, eta Espainiako Gobernuak elkarrizketari atea ixten jarraitzen badu, Espainiako sistema «kolapsatu» egingo dela ohartarazi du Puigdemontek Bruselatik, baita Kataluniara itzuliko dena ere esan, bozak irabazten baditu.

Besteen mezuak partekatzea orain delitu bilakatu dute Arrakasta izugarria lortzen ari da han-hemenka Jon Garaño eta Aitor Arregiren Handia pelikula. Azken egunetan are gehiago ari da lan honen inguruan hitz egiten, Goya sarietarako 13 hautagaitza irabazi berri dituelako.

6 abendua 2017 Binke!

Espainiako Auzitegi Gorenak herritar bat urte eta erdiko kartzela zigorrera kondenatu du mezu bat bertxiotzeagatik, auzitegiaren ustez nahikoa baita «modu batera edo bestera hari publizitatea ematea». Sare sozialetan idazteagatik ere orain hilabete Alfredo Remirez amurrioarra kartzelaratu zuten.

San Tomas eguna aspaldi Galdakaon ere ospatzen zen, 80. hamarkadako beheko argazki honetan ikusten den bezala.

Nabarmen ari da aldatzen plaza hau. Baina, zein da plazaren izena?

Plaza gorria, ziur?

Pertsona askok ere ezizenak izaten dituzten antzera, Galdakaon ezizena duen plaza ezagunik bada, hori Agirre Lehendakariaren enparantza da. Jose Antonio Agirre, Eusko Jaurlaritzako lehen lehendakariaren omenez jarritako izena. Bada, inork ez du pentsatuko argazkiko plazaren izen ofiziala ÂŤPlaza gorriaÂť denik, ezta? Izen hori, akaso, aspaldi hartuko zuen plazan nagusi ziren lauza gorriskengatik.

Edo plazaren erdi-erdian zegoen kiosko gorri handiagatik. Gogoratzen?

Orain haurreskola egiteko eta jolastokia 45 zutabez osatutako teilape batekin estaltzeko obrak egiten ari dira plazan bertan.

Argazkiak: Udalaren eta Binkeren artxiboak.

Binke! abendua 2017 7

Instagramera iritsi daitezkeen berriak

Irakurlearen txokoa Torrezabal eta euskara

E S

are sozial bakoitza bere erritmoan ari da hazten, baina denen artean Instagram da abiadura handiena daramana. Bihar agian zaharkituta geldituko da atal hau ere, baina hauek dira orain Instagram egiten ari den aldatzeko frogak: ESTEkAk HISTORIAN «Egiaztatutako» kontu ezagunetan dagoeneko erabilgarri badago ere, laster erabiltzaile guztien eskura izango da Instagram-eko historietan beste orrialde batera eramango zaituen estekak jarri ahal izatea.

«REgRAM» BOTOIA Facebook-en beste batzuen argitalpenak zure horman partekatu ditzakezun moduan edo Twitter-eko mezuak bertxiotzen diren bezala, Instagram ere Regram botoia frogatzen ari da, aparteko aplikazio baten beharrizanik gabe. gIF BILAkETAk EgIN Moda-modan jarri da WhastApp-etik zein beste edozein sare sozialetan iraupen laburreko mugimendudun (GIF) irudiak partekatzea. Instagram GIF bilaketak egin eta bere egunerokoan erabili ahal izatea aztertzen ari da.

LAgUN TALDEAk WhatsApp-ean bakoitzak hamaika mila talde dituen moduan, Instagram antzeko formula bat bilatzen ari da, zure argazki zehatz batzuk —norberak aukeratutakoak— lagun sare konkretu batekin elkarbanatu ahal izateko.

ARgAZkIAk PARTEkATU Argitalpenak WhatsApp bidez ere zuzenean partekatu ahal izateko aukera frogatzen ari da azken asteotan Instagram.

Azken finean, ez dugu ahaztu behar Instagram WhatsApp eta Facebook-eko talde berekoa denik.

8 abendua 2017 Binke!

z dot ukatzen Euskal Herriko erakunde gehienetatik esfortzu handia egiten dabizenik euskara bultzatu gurean. Eta bide horretan pentsatu gura dot Udala be badabilela lanean. Adibidez, euskarazko ekitaldiak antolatzen dauz Torrezabal Kultur Etxean. Jende asko ala gitxi doan eztabaida beste baterako utziko dogu, baina aipatutako edifizioaz bagabiz, gogorarazo egin gurako neuke Torrezabal kultura sustatzeko etxe bat dala. Kultura euskerea be bada. Eta hori holan izanda: zergatik bertako lehiatilan dagozan guztietatik bakarrak daki euskaraz? Batzuk Udalaren langileak omen dira, besteak Udalak kontratatutako enpresa batekoak (guztira bost langile inguru dirala esango neuke). Baina danak dagoz herritarren aurrean lanean eta kultura kontsumitzera doazen horiekaz hartu emonetan. Zergatik Udalak ez dau bermatzen publikoari begira dagozan langile guztiek euskaraz jakitea?

Kanpoko enpresa kontratatu bat bada be, zergatik lan hori egiteko aurkezten diran enpresei lehiaketara aurkezteko ez deutsie baldintza linguistiko minimo bat eskatzen?

J.R.A.

UDALAREN ERANTZUNA: Zerbitzu hau kudeatzen ari den enpresarekin dagoen kontratuko baldintzak berrikusiko ditugu. Kontsulta horretaz aparte, beharrezkoa da ahalegintzea jendaurreko arreta euskaraz zein gaztelaniaz izan dadin. Hala ere, kontuan hartu behar da zerbitzu horretako lanpostuetan diharduten pertsonek urte asko daramatela betebehar horretan.

Zeure iritzia hemen argitaratzeko, bidali gehienez 1.600 karaktereko testua helbide honetara: infobinke@gmail.com Binkek gutunak laburtzeko eskubidea du.

Azaroko irabazleak

Rosa Mari Angulo MuĂąoz Iker Ortuondo Gorostizagoiza

Asun Etxebarria (ezker) eta Azu Campo (eskuin) Binkeko batzordekide den Julenekin, Binkeren motxila eta Guggenheimeko sarrerak jasotzen.

Udaleko Kultura Arloak eta Binkek Burning-en kontzerturako bina sarrera oparituko dizkiote!

Zer egin Binkekide izateko?

Eman zure babesa urteko

36 â‚Ź

ordainduta

Oraindik binkekide ez bazara, eta neurri honetako lehenengo komunikabide euskalduna babestu eta sustatu gura badozu, hauek dozuz horretarako bideak:

1. Bete beheko formulario hau, eskaneatu edo atera argazki bat eta bidali e-postaz: infobinke@gmail.com

2. Bete formularioa, moztu, eta utzi gutunazal baten, Binke izenarekin

Eta zuretzat, MOTXILA HAU OPARI!

Torrezabal Kultur Etxeko atezainaren leihatilan apirilaren 28ra arte.

3. Eskaneatu zure

IZEN-ABIZENAk:

mugikorraren QR irakurgailuarekin beheko kodea eta bete formularioa!

HELBIDEA:

TELEFONOA:

NORTASUN AgIRIA:

E-POSTA: IBAN

ENTITATEA

BULEgOA

k.Z.

kONTU ZENBAkIA

kONTU kORRONTEA:

Binke! abendua 2017 9

Gabonak

Gabonetako

tradizioa aldatuz TESTUA: IXONE MUĂ‘IZ ARANA

Euskal Herrian ere Gabonak ospatzeko tradizio handia dago.

Ohituraz, familia eta lagunekin elkartu izan gara hauetakoren batek ordu luzez prestatu duen janariaz gozatzeko. Baina, geroz eta gehiago dira beste aukera bat nahiago dutenak: etxetik kanpo elkartu.

10 abendua 2017 Binke!

E

Egutegian gorriz borobildurik ditugun egun horietarikoak izaten dira Eguberria eta Gabon zahar gaua, baita osteko egunak ere. Kaleak apaintzen dituzten argi koloretsuen eta opari pilen gainetik, askok familia eta lagunekin elkartzeko garaia delako maite dituzte Gabonak, nahiz eta beti dagoen kontrara pentsatzen duenik ere. Bada, halere, garai hauetan gehiengoak burutik kendu ezinik izaten duen zerbait: zenbat iraungo ote duen aurten praketako botoia askatu gabe! Izan ere, platerik kuttunenez gozatzeko eta tripak goraino betetzeko ere aprobetxatzen dugu garaiotan.

Gabonetan senideekin elkartzeko ohiturak bizi-bizirik jarraitzen badu ere, nahikotxo aldatu da familiartean biltzeko modua.

Tradizioz, etxean elkartu izan gara, egunean zehar pare baten artean prestatuko jakiak hizketaldi eta barre artean gozatzeko.

Geroz eta gehiago dira, ordea, Gabonetako berraurkitze hauek etxetik kanpo egitea erabakitzen duten familiak.

Ohitura zaleak. Tendentziak tendentzia, familia gehienek —oraindik behintzat— etxean pasatzen dituzte Gabonak.

Batzuentzat erosoagoa delako, edo intimoagoa agian. Beste batzuek ohitura hori aldatzea planteatu ere ez zuten egingo, beharbada. Eta ezta nahi ere, ohiturak ohiturak dira, aizu!

Hauen iritzikoek argi izango dute: zer etxean, familiartean, bata bestearen ondoan goxo-goxotan bazkaldu eta afaltzea baino hoberik?

Baina, pentsatzen jartzen ote gara, tartetxo batez sikiera, zelango lan karga den garai hauetan etxeko guztientzat janaria prestatzea? Jartzen ote gara egun erdia kuzinatzen pasatzen duten horien azalean? Ez da lan makala ez, hainbeste pertsona asetzeko beste janari egitea! Galde diezaietela bestela, eguna mantala jantzirik, suteko ke, beroaldi eta joan-etorriei aurre eginez pasatzen dutenei. Eta gainera, presiopean, ia ez diren garaiz helduko!

Ezin ukatu izugarria dela egunotan sukaldari lanak egin behar dituztenen meritua. Askok horrekin gozatu egingo dutela ere argi dago, baita euren buruak eskaini ere, sukaldean ez baitute parekorik! Edozelan ere, irribarre handi batekin batera eskerrak ematea bakarrik ez, gure laguntza eskaintzea ere ez dago soberan. Irribarrea, esker ona eta eskuzabaltasuna baino opari ederragorik ez baitago munduan.

Moldaketatxoen aldekoak. Ohitura onak aldatu behar ez direla entzuten dugu maiz, eta horregatik jarraitzen dugu ziurrenik Gabonak familiartean eta lagunartean igarotzen. Askok ez dute gaizki ikusiko, ordea, tradizioz egiten ditugun ekintza batzuetan moldaketa txiki batzuk egitea, eta hori bera da sasoi honetako bazkari eta afariekin gertatzen ari dena. Izan ere, azken urteotan Gabonetako otorduak etxetik kanpo, hau da, taberna edo jatetxeetan egiteko joera areagotzen ari da.

Tradizioaz zertxobait aldentzen den «moda berritzaile» hau ez da guztion gogoko izango noski, baina hori, beste edozer bezala, bakoitzaren gustu eta pentsamenduen araberakoa izango da. Askoren ustez, erabaki ona da eguna sukaldean pasatzen duten amantaldun gizon eta emakume super-heroiei deskantsua eman eta eurek ere, denok bezala, berriketan eta buruhausterik gabe pasa ditzaten Gabonetako otorduak.

Familiako hainbeste kide batzen diren garai hauetan bazkari edo afariak etxetik kanpo egitearen aldekoentzat, gainera, beste abantaila batzuk ere baditu erabaki honek. Arrazoi nagusia kuzinatzeak dakarren lan kargaz libratzea bada ere, espazio kontuak ere indarra dauka erabakitzeko orduan. Izan ere, familiak haziz doaz normalean, eta horrek leku gehiago behar izatea dakar; bata bestearen gainean, estu-estu jarrita egon nahi ez badugu behintzat.

Gabonak beste toki batean ospatzen Orain arte ohikoena Gabonak etxean pasatzea izan bada, gauzak aldatuz doaz, geroz eta gehiago baitira garai honetan kanpora doazenak. Bidaiari edo turistei ostatu emateaz arduratzen diren hainbat enpresek bildutako datuek hurrengoa diote: •

Estatuko biztanleen %39ak Gabonak etxetik kanpo igarotzeko asmoa dute.

•

Horietatik gehienak, %77ak, bikotearekin joateko asmoa du, eta %47ak familia osoarekin batera.

•

Bestalde, Gabonak euren bizitokietatik at pasako dituztenen %51ak estatuko beste herri batzuetara alde egingo du, eta %39ak Europara nonbait.

«Potpourria». Gabonetako bazkari eta afariak egiteko moduez edo hauek ospatzeko lekuez ari garela, ezin dugu beste aukera bat dagoela ahaztu; aurreko bien konbinazioa, alegia.

Geroz eta gehiago dira etxera eroateko janaria prestatzen duten saltokiak, eta geroz eta gehiago ere urtean zehar hauen zerbitzuak erabiltzen dituztenak. Kuzinatzeko denborarik, gogorik edo pazientziarik ez dugun aldietarako aukera aproposa da denda hauetara jo eta enkargutxo bat egitea.

Esan beharra dago, gainera, gaur egun zaila dela etxera eramateko jakiak prestatzen dituzten komertzio hauetan bilatzen ari garena ez aurkitzea, gehienetan denetarik kuzinatzen baitute; egunerokotasunean jatekoak, baita egun berezietarako plater landuagoak ere. Beraz, Gabonetako otorduak etxeko goxotasunean pasatu, baina sutean ordu mordoa igaro nahi ez dutenentzat hona hemen kontuan hartzeko konponbide erraz eta erosoa!

Gabonak pasatzeko hamaika modu daude: familiartean, etxean, bakarrik, bidaian, txokoan, bikotean, jatetxean… Zoriontsuen egiten zaituena aukeratzea baino ez duzu. «On egin deizuela janak eta kalterik ez edanak» dio esaera zaharrak. Ea ba aurtengo Gabonetan zelako tripadak sartzen dituzuen eta, elkartzen zareten lekuan elkartzen zaretela, kuzinatzen duenak kuzinatzen duela eta konpainia edozein dela ere, ez edanak ez janak ez dizuen kalterik egiten! Gabon goxoak, jatun horiek! • Binke! abendua 2017 11

ITZIAR ETXEBARRIA INTXAURRAGA

Hurrengoan, nora?

M

akina bat bider entzun izan dodan esaera bat ekarri gurako neuke gogora: «haragoan be txakurrak ortozik». Txikerretarik gustatu izan jat urruneko parajeak ezagutzea eta oraingo mundu globalizatu honek eskaintzen deuskuzan abantailakaz egun berean pasatu geintekez munduko maparen ertz batetik bestera.

Udako oporrak amaitzeaz batera, asko eta asko, hurrengo oporraldia noiz etorriko zain egoten gara: aurten, nora? zer ikusi? Dana dala, azken aldian, Mikel Laboaren «...maite ditut maite gure bazterrak....» kanta burutik kendu ezinik nabil.

Gure herri txiki baina aberats honek emoten deuskuzan aukerak zabalak dira; mendebaldetik ekialdera zein iparraldetik hegoaldera, zenbat bazter, zulo, okelu eta ingurumari eder dagozan. Abestiak dinoskun letxe, batzuetan, lainabereagaz lausoturik. Horrexegaitik, akaso, kanpora bidaiatzen dogu hemen ezer ez daukagulakoan? Lanbroak itsutsen ete gaitu? Gaur egun, gabardina eta zapatadunak be ikusiko doguzan arren, gogoratu haragoan be txakurrak ortizik dabilzala. Beraz, topatu daigun oreka eta hasi gaitezan gure herriko altxorrak ezagutzen, Benito Lertxundik bere kantetan aipatutakoari eutsiz: «zenbat leku daukazuez ezagutzeke oraindik?»

12 abendua 2017 Binke!

Gurasoentzako ipuin-kontaketa eta solasaldia Elkar entzuteko gunea sortzen

L

iburuak hobeto partekatzen eta kontatzen etxean» izeneko solasaldia emango du Pello Añorga ipuin kontalari, idazle eta MUko irakasleak, abenduaren 17an (domeka), goizeko 11:30ean. Bereziki, 0 eta 7 urte bitarteko haurrak dituzten gurasoei zuzenduta dago Galdakaho azokan izango den ikastaroa.

Ipuin-kontaketa eta solasaldia gurasoentzako izango da, baina gaiari buruz gehiago jakin nahi duen orori zabalduta dago, izan irakasle, hezitzaile, begirale edo ikasle. Saioaren helburua euskarazko ahozko transmisioa indartzea izango da, ipuin eta liburuen bitartez haurrekin harreman afektibo, emozional eta literarioa lantzeko. Izan ere, kalitatezko haur liburuak aproposak izan daitezke helduontzat eta liburuokin haurrek beste goza dezakegu.

Norentzat: 0-7 adin tarteko haurren gurasoentzat eta hezitzaileentzat, batik bat.

Irakaslea: Pello Añorga Data: 2017/12/17, domeka (11:30-13:00) Lekua: Galdakaho, ahoz ahoko azoka Partaideak: 40 gehienez Izena emateko: Hezkuntza eta Euskara Arloa. Tel.: 944010540. zuztarretatik@galdakao.net Oharra: Solasaldia amaitu ostean Pello Añorga bere obrak sinatzen egongo da Azokan.

Gabonetako sagar konpota

JOSU LARREA ELORRIAGA

Presioaz

A

G

abonak heltzeko zorian daudela jakitean, tripek orro egiten digute. Zer jango ote dugu aurten? Edozer dela ere gustura sartuko dugu ahora!

Agian pentsatuta izango duzu jada zein platerek osatuko duten aurtengo Gabonetako menua, baina oraindik zalantzak badituzu edo ideiak jasotzeko prest bazaude, hona hemen menuari amaiera emateko proposamen gozo-gozo bat: Gabonetako postre tradizionala den sagar konpota. Gozatu!

Sagar konpota egiteko: • • • •

Litro bat ur 500 ml ardo beltz Kanela zotz bat 175 gramo azukre

1.

Lehenengo eta behin ura eta ardo beltza ontzi handi batean berotzen jarri.

Jarraian, kanela zotza eta azukrea gehitu, eta nahasketa guztia irakiten jarri, 5 bat minutuz.

• • • •

125 gramo aranpasa 125 gramo pikupasa 125 gramo orejoi 500 gramo errege-sagar

2. Pikupasak, hezurrik gabeko aranpasak eta orejoiak erantsi irakiten utzi dugun nahasketari. Batzuek mahats pasak edo datilak nahiago dituzte, beraz, zure gustuen arabera erabaki dezakezu.

3. Sua jaitsi eta ordu erdi utzi lapikoan egosten.

4. Errege-sagarrak zuritu eta zatitu (ez oso zati txikietan baina ezta handiegietan ere). Behin sagarrak zatiturik ditugula, hauek lapikora gehitu.

5. Irakiten jarri eta beste ordu erdiz egosi. Sagarra desegiten joango da eta saltsa loditzen.

6. Eginda dagoenean katiluetan zerbitzatu.

Gomendioak Sagarraren azalak duen pektina izeneko substantziak saltsa loditzen du. Hortaz, sagarrak zuritzen baditugu, baliteke saltsa finegi gelditzea. Kasu honetan, sagar azalak sare batean sar ditzakegu eta nahasketa guztiarekin batera egosi, saltsa loditu dadin.

. Irizarrek Berrian «Presioa» izenburupean: «... presioa (...) gaztelaniaz bizitzeko (...) Bada indarrik, inork aipatu nahi ez duena, euskararekiko atxikimendua barregarri utzi nahi duena, eta etiketatzen duena, jokabideak aldarazteraino».

19an, katalanarekiko erasoak Europan aztertu, eta euskarari egindako potoloen bila, hiru gogoan: Tuterako umea nagusiagoek joa, goardia zibilaren ukabilkada ausartari eta Arteako Mango dendatik kaleratua, bezeroa atenditu ondoren.

23an, hurbiltasuna lelodun Santa Lucian, Durangon, bezeroagaz telefonoz espainolez egiteko eskatu eta, euskeraz jarraituta, langile barria kaleratu. Bestelako aitzakiaz, buruek elkarri leporatu ardura eta lankide euskaldunak ixilik.

Presio aipatu ezina, 2017an be, aurreiritzi, idatzi bako arau eta zigor artean, euskaraz bizi ez gaitezen.

Ardura ez zurea, ezta neurea be, baina biok arduratzekoa bai.

Ardura Jaurlaritzarena, baina euskaldunon bizi baldintza duinak legez bermatu arte, gakoa karteran, mihin puntan, pantailan,... Euskaraz eskatu, exijitu, dirua inori emotean kontuan izan edota adierazi, euskerari lekua geuk egin ezean, ez deutsolako inork emongo. Prezioaz gain, beitu daigun presioarena be.

Binke! abendua 2017 13

Txakurrak eta jabeak

Muga bako leialtasuna lau hankatan TESTUA: ixone muñiz arana

ARGAZKIAK: julio legarretaetxebarria

Gizakiaren lagunik onena omen da txakurra. Eta egia ote? Hauen maitale ez direnei kosta egingo zaie halakorik sinestea, ezinezkoa dela ere pentsatuko dute askok. Baina, gutxi izango dira, kontrara, txakurra euren egunerokotasunaren parte izan eta esaldi horrekin bat ez datozenak. Bizi arte ezin jakin, orduan?

N

ork ez du ezagutzen abentura eroetan murgiltzen den Scooby-Doo txakur tripontzia? Eta izaki bizidun guztien artean espaziora lehenengoz bidaiatu zuen Laika txakurtxo errusiarra edo balentriaz betetako Rex txakur polizia? Japoniako tren geltoki batean bederatzi urte luzez bere jabearen zain egon omen zen Hachikōr fidela ere ezaguna izango da gehienentzat, edota marrazki bizidunetako sagurik hotsandikoenaren lagun diren Pluto eta Goofy.

Fikziozkoak edo errealak izan, aipatutako guztiak dira txakur ospetsu bezain bereziak; historian zehar, arrazoiak arrazoi, itzala utzi dutenak. Eta arakatuz gero, ziur beste hainbaten izenak etorriko zaizkigula burura. Baina betirako aztarna uzten duen txakur berezirik badago munduan, hori, zalantzarik ez da, norberak egunero bere ondoan duena dela. Etxera heldu eta korrika batean hurbiltzen den hura, buztana, mustuka bailitzan, albo batetik bestera mugitzen duen bitartean.

Txakurrik sekula izan ez duenarentzat, zinez zaila izan daiteke pertsonen eta izaki hauen arteko harremana ulertzea; gizaki eta txakur izanik, euren artean duten aparteko erlazio

14 abendua 2017 Binke!

estua konprenitzea. Neurri batean, ulergarria izan daiteke, ikuspuntuak ezberdinak izan daitezkeelako esperientziak nork bere azalean bizi dituen arte. Hurrengo lau bikote protagonistetako kide batzuek —zaunka ez, baina berba egiteko gaitasuna dutenek!— behintzat, oso argi dute euren txakurrak alboan izateak ez duela parekorik.

Elkarri lotuta. Usansolotarrak dira Jose Miguel Sanchez eta Garazi Garcia herrikideak, eta galdakoztarrak, aldiz, Unai Agirrezabala eta Aitor Foncea. Laukote honek ez du bat-etortze askorik izango agian, baina pisuzko arrazoi bakarra nahikoa izan da Binkek denak batean bildu nahi izateko: bakoitzak bere txakurrarekiko duen lotura afektiboa eta elkarren arteko erlazio estua.

Hain da harreman berezia hauen artekoa, ezen protagonistentzat ez den batere samurra euren lau hankatako lagunak ematen diena deskribatzea: «Fideltasuna, ongi etorri beronak, poztasuna… Orrialde oso bat beharko neuke Mendik emoten deustana azaltzeko!», aitortzen du Unaik. Jose Miguel ere ildo beretik doa, irmoki adierazten baitu Zoe izena duen bere txakurrak sekulako maitasuna ematen diola: «Ez nuke inorengatik aldatuko, eta are gutxiago gizakiengatik».

Txakurrek pertsonokiko duten leialtasuna mirestekoa izaten da, eta hala adierazten du Aitorrek. Izan ere, haren ustez oso animalia fidelak dira txakurrak, eta izugarria ematen duten konpainia. Bi izaki hauen artean sortzen den lotura espezial hori asko estimatzen du Garazik ere, eta kosta egiten zaio hitz gutxitan elkarri ematen diotena azaltzea: «Beti dago hor, edozein momentutan, zure zain. Berarentzat zu zara munduko gauzarik garrantzitsuena», dio usansolotar gazteak.

Ardurak. Ezin uka daiteke lau protagonistentzat harrigarria dela euren txakurrek ematen dieten maitasuna, diruz ordainezina ziurrenik. Baina, beste zerbaitetan ere badator bat lauko-

Orrialde hauetako protagonistak dira Usansolokoak diren Jose Miguel eta Zoe zein Garazi eta Neska bikoteak, eta Galdakaokoak, aldiz, Unai eta Mendi eta Aitor eta Urix kideez osatutako pareak.

Jose Miguel eta Zoe

Garazi eta Neska

Unai eta Mendi

Aitor eta Urix

Adina: 10 urte Alemaniar artzain txakurraren eta Beauceronen arteko nahasketa

Adina: 3 urte eta erdi Euskal artzain txakurra

Adina: 6 urte Border Collie

Adina: 11 urte Alemaniar artzain txakurra

Binke! abendua 2017 15

Animaliak eduki eta babesteari buruzko ordenantza

H

erritarrekin eta talde politikoekin elkarlanean aritu ondoren, orain hile pare bat onartu zen Galdakaon eta Usansolon dauden animaliak babestu, eduki eta saltzeko arauak ezartzea helburu duen ordenantza. Duela hamar urte onetsitako ordenantza ordezkatzen du aurtengoak. Bestalde, alegazio epea zabaldu zen nahi duenak ekarpenak egin eta ordenantza berrian aldaketak sartu ahal izateko. Epea urtarrilaren 5era arte izango da zabalik. Interesa izatekotan, Galdakaoko Udalaren web orrialdean dago ordenantza osoa ikusgai.

tea; izan ere, denek onartzen dute kargu handia dela txakur bat ardurapean izatea, eta erantzukizunez jokatu behar dela, nahiz eta horrek ez duen esan nahi gustura egiten ez dutenik: «Beragatik gauzak egiteari uzteak ez dit axola, eta familiak ere gauza bera egiten du», azaltzen du Sanchezek.

Usansolotarrak dioenaren harira, protagonistetako batzuek argi dute etxekoen laguntza eskertzekoa dela txakurraren zaintzaz ari garenean, eta hala adierazten du Agirrezabalak: «Amari errekonozimendu berezia egin behar deutsat, bera baita Mendiz gehien arduratzen dana». Haren parean mintzo da bere herrikide den Foncea ere, etxeko umeak jaio zirenetik egoera zertxobait konplikatu dela onartzean: «Familiakoen artean moldatzen gara, baina ama da, batez be, Urix paseoan gehien ataratzen dauena».

Argi dagoena da, beste edozein izakirekin gertatzen den bezala, txakurra eduki nahi izatea ezin dela kapritxo hutsa bihurtu. Hasieratik eta amaierara arte hartu behar dugu gure 16 abendua 2017 Binke!

esku haren ardura. Ez du nekatzeak balio. Trukean jasotzen denak, ordea, ez du damurako lekurik uzten, eta horren adierazle dira Neskaren jabe den Garciaren berbok: «Txakurra izatea ardura handia da, bai. Baina trukean eta musu-truk jasotzen den maitasunak merezi du».

Antzekotasun eta barre artean. Ardurak eskatu eskatzen ditu txakurrak, baina ezer gutxi gehiago. Euren ondoan egotea, besterik ez. Eta orduantxe, elkarrekin pasatako ordu mordo horietan sortzen dira elkarren arteko antzekotasunak. Nonbaitetik etorri behar «txakurrek jabeen antza dute» baieztapena!

Unaik, ordea, ez du hori hain garbi ikusten, nahiz eta ingurukoek Mendi eta bera izaeraz berdin-berdinak direla esan. Fisikoki baina, zalantza izpirik ez du galdakoztar gazteak: «Mendi ni baino guapoagoa da!», dio umoretsu. Jose Miguelek, bere aldetik, alderantziz dela pentsatzen du, bera dela Zoeren antza duena, asko ikasten baitu harengandik.

Txakurrak eta jabeak

Txakurrentzako eremuak

Txakurrak gutxirekin konformatzen direnaren dudarik ez da. Ordainetan, berriz, irribarreak eta anekdotak zenbat gura jasotzen ditugu! Esan diezaiotela bestela Garaziri ea zenbatetan berriztatu behar izaten duen bere barruko arropa: «Neskari asko gustatzen jakoz nire kuleroak, etxean ez nagoenean edo nigaz hasarratzen danean… Agur kuleroak!». Aitorrek ere badu zer esan Urixen inguruan, honek ere egiten zituen bereak eta: «Harri bat bota eta topatzen ez ebanean saltoka hasten zan orein baten antzera!», dio galdakoztarrak.

Milaka dira lerrootako protagonistek elkarrekin bizitako anekdotak, baina luzeegi joko genuke horiek guztiak kontatzen. Badago, ordea, askorentzat ezinezkoa izan arren, laurek aho batez, argi eta ozen dioten zerbait: txakurrak pertsonak beste maite daitezke. Iritziak iritzi, zer, nola, zenbat eta norekin sentitzen dugun ez dago idatzia. Zorionez, norberaren esku dago. Edozelan ere, zein polita den mugarik gabe maitatzea. •

T

xakurrak solte eta saltoka, libre, egoten dira politen. Pertsonek eta txakurrek bizikide izan behar dutenean, ordea, guztion segurtasunagatik, ez da posible izaten loturik ez eroatea. Galdakao eta Usansolon baina, txakurrentzako eremuak ezarri dira, hauek lasai askoan ibili daitezen. Hurrengo hauek dira eremuok eta bakoitzean dagoen ordutegia: Galdakaon: Altzadi Errotonda: 24 orduetan Máximo Moreno parkea: 20:00-10:00 Urreta parkea: 20:00-10:00 Ardanza Lehendakariaren parkea: 20:00-10.00 Tximiolarre: 20:00-10:00 Aperribai: 20:00-10:00 Usansolon: Pertxinbide: 20:00-10:00 Gorosibai: 20:00-10:00

Binke! abendua 2017 17

Antton Irusta Zamalloa Usansolo, 1963 Usansoloko seme ezagunenetarikoa da Irusta, idazle, irakasle eta ipuin kontalaria. Azken honen harira aldarrikapen bat eginez itzuli da Binkeren bosgarren zenbakian, iazko maiatzean, elkarrizketa nagusiko protagonista izan zena.

Usansolotarrak 19 urtetan 35 liburutik gora idatzi ditu eta badaki zenbaterako garrantzia duen gure seme-alabei ipuinak kontatzeak.

Gure seme-alabari «B.i.» bitamina gehiago emango bagenio?

M

undu guztiko neska-mutikoek egiten dute eskaera hau gauero, loaren eta ametsen bidaia beti berri eta zirraragarriari hasiera eman aurretik. Izan ere, ipuinek barnean daramaten lilurarekin haurra txunditurik uzten dute, baina ez hori bakarrik, behar-beharrezkoa duten bitamina ere eskaintzen diote.

Bitamina honek energia ematen die, beren barne-indarra berritzeko, beren kezka eta larrialdiak gainditzeko eta datozkien zailtasunei adorez aurre egiteko. «B.i.» bitamina da, «betiko ipuinen» bitamina, noski.

Baina gero eta guraso gutxiago dira beren haurren erregu honi erantzuten diotenak.

Aitzakia desberdinak ipintzen dituzte horretarako: ez dutela ipuinik ezagutzen, ez dakitela ondo kontatzen, oso nekatuta daudela edota telebista emanaldiren bat ikusi nahi dutela.

Aitzakiak alde guztietatik, baina esan behar da ipuinik onenak eta osasungarrienak gurasoek kontatutakoak direla. Hori egitean, beren umeei hazkunderako eta bizitzarako bitaminarik jatorrena eta ezinbestekoena ematen baitiete, maitasunaren bitamina, eta hau gabe umeak ahul eta kaxkar haziko lirateke barrendik. Beren barne-izaera, kanpotik ikusten ez dena, baina beren jokaeran nabaritzen dena, ukituta eta motelduta geratuko litzateke. Haur bati ipuin bat kontatzea, beretaz arduratzen zarela eta bera benetan maite duzula esatea da.

Beren seme-alabei ipuin bat kontatu nahi bai, baina ez dakiten gurasoei gomendio sinple bat egin dakieke: konta ezazue ipuina maitasunez, gogo eta asmorik sutsuenez. Horixe da teknikarik hoberena.

Gurasoek eta andereño-irakasleek haurrei ipuinak kontatzeko ilusioa eta poza berreskuratzen dutenean, egunsentia itxaropentsuago esnatuko da umeen mundu zoragarrian.

18 abendua 2017 Binke!

Jostailu erotikoen mundua MANU ETXEBARRIA AYESTA

M

undu erotikoaz hitz egiten dugunean, oso ohikoa izaten da jostailu sexualen gaia irtetea: erabili al duzu inoiz horrelakoren bat? Zenbatetan sartu zara sex shop batean? Gustatu al zaizu erosi duzun azkena? Oraingo honetan, bada, jostailu erotikoen ranking bero batzuekin dator Binke. Libreki eta lotsarik gabe goza ezazu sexuaz!

Lau jostailu erotiko salduenak 1. Uzkiko gailuak. Emakume zein gizonentzako uzkizko gailuak dira salduenak, eta hainbat motatakoak daude: arruntak, bibrazioa dutenak baita barruan daudela puzten direnak ere. Harritzen al dizu lehenengo postuan egoteak?

1. Bibragailuak. Forma, kolore eta tamaina askotakoak daude; imajinatu ere egiten ez ditugun itxurakoak! Gehien erosten direnak klitoria ere estimulatzen dutenak dira. Dardarka jartzeko prest?

1. Zakilerako eraztunak. Zakilaren oinarrian jartzen dira erekzioa indartzeko.

Mila motatakoak daude, sinpleenetatik hasita, aldi berean emakumearen klitoria estimulatzeko bibragailua edo uzkirako kontsolagailua ere dutenetara arte!

1. Bola txinatarrak. Asko hazi da hauen salmenta, nahiz eta askok plazerra ematen dutelakoan erosten dituzten. Txinatar bolak, berez, ez daude gozamena sortzeko diseinatuak, aluan sartu eta emakumeen organo garrantzitsua indartzeko baizik: pelbis-zorua.

Lau jostailu erotiko arraroenak 1. «garbigailu» zoroa. Garbigailu baten itxura eta tamaina du aparatu honek, eta goian, zaldi gainean ibiltzeko erabiltzen den zelaren tankerako aulki bat.

Bertan eseri, «garbigailuaren» potentzia aukeratu eta… Gainerakoa imajina dezakezu!

1. Mihia entrenatzeko gailua. Baliteke honezkero bikote edo kidearekin aho-sexua egiten aditua izatea. Baina zure abileziak hobetu nahi badituzu, jakin ezazu mihia entrenatzeko aparatuak ere badaudela merkatuan!

1. Argiztagarria. Iluntasunean euren kidearen genitalak aurkitzeko zailtasunak dituztenentzat, «argiztagarriak» egon badaude. Hauek belarritik zintzilik jartzen diren eta behe aldean argia duten mikrofono telefonikoen itxurako gailuak dira.

1. Zapore bereziko kondoiak. Hainbat zaporetako kondoiak daude: fruta zaporekoak, txokolate gustua dutenak, mentazkoak… Baina, ba al zenekien hirugihar zaporea dutenak ere badaudela? Haragizaleak, animatzen zarete?diegu aurrez aurreko harremanei.

Gabon-afaria

I

ntera bateko Gabon-afariak aldatuz joan jakuz. Lehenago, Gabon eguna bijilia eguna zanez ez zan haragirik jaten.

Horregaitik gure baserrietan, Gabon gaueko sendi-afarian, orio-aza jaten zan hasieran, herri abestiak dinoskun legez: Aita Juaniko seme Periko zer daukak afariteko orio-aza gozo-gozoa opil beroagaz jateko.

Bigarren plater lez, karakolak jaten ziran tomatetsu. Janari hau be bijiliak eragindakoa zan, karakola ez dalako ez haragi ez arrain. Geroagora hasi ziran «tranpatxuak» eginez karakolei pernil zatiak-eta sartzen. Hirugarren platera arraina izaten zan, besigua, lebatza edo makailoa, abestiak dinoskun legez: Gabon gauean ospatzen dogu guztiok afari ona; besigu, lebatz, makailo saltsa bakoitzak berak (ah)al dau(e)na.

Azkenik postreak etorzan, eta, besteak beste, intxaur-saltsa izan dogu bereziena, urtean zehar gordetako etxeko intxaurrak bitarteko. Ondo afaldu eta gero txurrunplinplanak, kantuak eta karta-jokoak etorzan loak jo eta errendidu arte.

Usadio batzuk aldatuz joan arren, ondo legoke euskaldun egiten gaituen ohiturei eustea.

Binke! abendua 2017 19

BINKE

Euskarari egin dakiokeen omenaldirik onena

UDALA

Euskararen Nazioarteko Eguna arrazoi eta Udal Euskaltegi, AEK eta Udaleko Euskara Arloaren bidez, Torrezabaleko areto nagusia Berbodromo handi bilakatu zuten Elexalde, Bengoetxe, Eguzkibegi eta euskaltegietako hainbat ikaslek, baita berbalagunek zein laguntzera joan ziren Orreaga, Patakon, Oilarra, Gure Esku Dago zein Bertso Eskolako hainbat kidek ere.

Usansolo kolorez jantzi zen

ÂŤGabonetako onena, GaldakaonÂť

San Andresek inoiz ez omen dute hutsik egiten usansolotarrentzat, eta aurten ere kolorez bete dituzte herriko kaleak. Balorazio positiboa egin du UJABAk.

Bonodenden arrakastaren ostean bereziki publizitatean oinarritutako Gabonetako kanpaina jarri du martxan Ekonomia Sustapeneko Arloak, erosketak herrian sustatzeko.

20 abendua 2017 Binke!

Azoka eta Gabonak, ate joka!

GaldakAHO azoka eta Gabonak hilaren 15etik aurrera biziko ditu herriak.

Aurkezpenean, Azokako komiki erakusketa eta Zuztarluze APPa eta Urretako olatuen erakusketa zein kimikalarien saioak nabarmendu zituzten zinegotziek.

URRETA TAEKWONDO TALDEA

GALDAKAO BOLEIBOL TALDEA

Galdakaoko Udaleko PPren zinegotzi izan zenak orain Ciudadanos alderditik ere alde egin du, alderdi honek euskal «kupoari» emandako ezezkoa arrazoi hartuta.

BINKE

Pasarin, Ciudadanos alderditik ere kanpo

Hondartza boleiko Negukoa

Kluben artekoan fin Urretakoak

Hondartza boleiko lehenengo Neguko Irekia txapelketa Elexaldeko jokalekuan egin ziren. Bertakoez gain, Espainia, Portugal eta Frantziako jokalariak aritu ziren.

Castellón jokatu zen abenduaren 7an kluben arteko Espainiako txapelketa eta Urreta Taekwondo Taldeak presentzia nabaria izan zuen hainbat kategoriatan.

Binke! abendua 2017 21

ahoz ahoko a • Euskal binetak 15 Abenduak Komikigintza barikua ERAKUSKETA

Komikigintza zapatua barikua ERAKUSKETA

12:00 • Galdakaho egutegia AZOKAKO IREKIERA EKITALDIA17:30 Haur tailerrak: AURKEZPENAK liburu bizidunak • ZUZTARLUZE APP ETA • Pop-up txartelak WEBGUNEA • Komiki tailerrak

ETA

• Abenduak Euskal binetak Abenduak 16 15

• Orri-markatzaileak • Liburuetako pertsonaien mozorroak

10:00-14:00 12:00 • Galdakaho egutegia

Topagune ludoteka AZOKAKOeta IREKIERA artisau azoka17:30 solidarioa EKITALDIA Galdakaoko Topaguneak Ludotekak Hauretatailerrak: AURKEZPENAK liburu bizidunak 11:30 • ZUZTARLUZE APP ETA Kalez kalea • Pop-up txartelak WEBGUNEA • Komiki tailerrak Galdakao Txistu Banda Ad Libitum Elkartea • Orri-markatzaileak • Liburuetako pertsonaien mozorroak

zapatua domeka

11:30 •10:00-14:00 Galdakaho egutegia Topagune eta ludoteka Gurasoentzako artisau azoka solidarioa 17:30 ipuin-kontaketa Galdakaoko Topaguneak eta Ludotekak Haur tailerrak: eta solasaldia Pello Añorga idazle eta liburu bizidunak 11:30 kontalaria • Pop-up txartelak Kalez kaleaipuin 0-7 urte bitarteko

•Banda Komiki tailerrak Galdakao Txistu haurrak Ad Libitum Elkartea dituzten gurasoei • Orri-markatzaileak zuzendutako saioa.

• Liburuetako 13:00 pertsonaien mozorroak Liburu-sinadurak

Jon Arretxe eta Pello Añorga

Abenduak 15/16/17 17:00

2018ko GALDAKAHO EGUTEGIAren banaketa

12:30

Abenduak 15/16/17

Musika emanaldia 17:00

Galdakaoko Da Capo Musika Banda Elkartea

Máximo Moreno Musika Eskolako musika 2018ko GALDAKAHO gela egokituko ikasleak eta kantuko ikasleak, EGUTEGIAren banaketa Maiteder Lertxundi eta Belen Madariagaren laguntzarekin.

18:00 JOKOAREN BERTSIO MULTIPLATAFORMA

JOKOAREN BERTSIO MULTIPLATAFORMA Liburu-sinadurak

izabal o bateratua

Zuztarretatik ahora: Nerbioi-Ibaizabal bailarako udalerrietako egitasmo bateratua

Toti Martínez deahora: LezeaNerbioi-Ibaizabal Zuztarretatik bailarako udalerrietako egitasmo bateratua

iaga, ozko, Ugaoak.

Arakaldo, Arrankudiaga, Arrigorriaga, Basauri, Etxebarri, Galdakao, Orozko, UgaoMiraballes eta Zaratamoko udalak.

Arakaldo, Arrankudiaga,19:00 Arrigorriaga, Basauri, Etxebarri, Galdakao, Orozko, UgaoMagia Miraballes eta Zaratamoko udalak. parrastan

IZ

GONBIDATUA: KIKE AMONARRIZ

GONBIDATUA: KIKE AMONARRIZ Imanol Ituño

• Abenduak Euskal binetak16 Abenduak 15 Komikigintza barikua zapatua ERAKUSKETA

gia A

lerrak: Pzidunak ETA

artelak errak tzaileak ko en

12:00 •10:00-14:00 Galdakaho egutegia AZOKAKOeta IREKIERA Topagune ludoteka 17:30 EKITALDIA artisau azoka solidarioa Haur tailerrak: Galdakaoko Topaguneak eta Ludotekak AURKEZPENAK liburu bizidunak 11:30 • ZUZTARLUZE APP ETA Kalez kalea• Pop-up txartelak WEBGUNEA

Abenduaren 15etik 20ra Mugaburu kalea

• Komiki tailerrak Galdakao Txistu Banda Ad Libitum Elkartea • Orri-markatzaileak 10:30-13:30 / 17:00-20:30 • Liburuetako pertsonaien mozorroak

•Abenduak Euskal binetak 16 Abenduak 17 Komikigintza zapatua domeka ERAKUSKETA

10:00-14:00 • Galdakaho11:30 egutegia

Topagune eta ludoteka Gurasoentzako artisau azoka solidarioa 17:30 ipuin-kontaketa Galdakaoko Topaguneak eta Ludotekak Haur tailerrak: eta solasaldia liburu bizidunak 11:30 Pello Añorga idazle eta kontalaria Pop-up txartelak Kalez kalea •ipuin 0-7 urte bitarteko

• Komiki tailerrakElkartea Galdakao Txistu Banda Ad dituzten Libitum haurrak gurasoei •zuzendutako Orri-markatzaileak saioa.

• Liburuetako pertsonaien 13:00 mozorroak

Liburu-sinadurak

Jon Arretxe eta Pello Añorga

16/17

12:30 Abenduak 15/16/17

20:30 12:30

Galdakaoko Da Capo Musika Banda Elkartea

Los tonosDa humanos Coro Banda Elkartea Galdakaoko Capo Musika de Cámara deMusika Galdakao.

Máximo Moreno Eskolako musika 2018ko GALDAKAHO Centro Extremeño gela egokituko ikasleak eta kantuko ikasleak, banaketa Maiteder Lertxundi eta Belen Madariagaren LaEGUTEGIAren Morenita

Musika 17:00 emanaldia

2018ko Máximo Moreno GALDAKAHO Musika Eskolako musika gela egokituko ikasleak eta kantuko ikasleak, EGUTEGIAren banaketa Maiteder Lertxundi eta Belen Madariagaren laguntzarekin.

AHO aketa

ATAFORMA

aizabal mo bateratua

RIZ

Abenduak Abenduak16 17

ERAKUSKETA

ATAFORMA

riaga, ozko, Ugaoak.

• Abenduak Euskal binetak17 Abenduak 16 Komikigintza zapatua domeka

Abenduak Gabon kantak15/16/17 Musika emanaldia 17:00

laguntzarekin.

Abenduak 15/16/17 Gabon Musikakantak emanaldia

17:00 Los tonos humanos Galdakaoko Da Capo Coro Musika Banda Elkartea de Cámara de Galdakao.

Máximo MorenoGALDAKAHO Musika Eskolako musika 2018ko Centro Extremeño gela egokituko ikasleak eta kantuko ikasleak, La Morenita EGUTEGIAren banaketa Maiteder Lertxundi eta Belen Madariagaren laguntzarekin.

parrastan

9:30 – 13:30

zuzendutako saioa.

13:00 Ipuin musikatua Liburu-sinadurak 20:30 17:30 12:30

Gabonemanaldia kantak GOAZEN Musika Los tonosDa humanos Coro Banda Elkartea telesaila Galdakaoko Capo Musika de Cámara de Galdakao.

Máximo Moreno SINADURAK Musika Eskolako musika MATERIALEN Centro Extremeño gela egokituko ikasleak kantuko ikasleak, Nerea Mazo eta Inmaeta Fernández La Morenita Maiteder Lertxundi eta Belen Madariagaren laguntzarekin.

Liburu-sinadurak astelehena

18

Toti Martínez de Lezea

9:30 – 13:30 19:00

Ipuin Magia musikatua parrastan 2017

Galdaka domek Máximo Musika entzun

Aben eguazt Abe

mart

11:00

III.9:30 Book – sari ban Ipuin Elexalde BH musik eta Eguzkib

JonMaddi Arretx e

20:30 17:30

Gabon GOAZ Los tonos telesa

de Cámara MATERIA Centro Ext Nerea M La Morenit

Aben

astele

17:30

Komiki eta moz

a ahoz ahoko azoka ahoz ahoko Talo tai

Abenduak Abenduak16 17 17:30 10:00-14:00 11:30Kontzertu

didaktikoa Topagune eta ludoteka Gurasoentzako Haladzipo artisau azoka solidarioa ipuin-kontaketa Elkartea Galdakaoko Topaguneak eta Ludotekak eta solasaldia 11:30

Herriko lud

Maddi Imanol eta Ituño txalaparta

ABENDUAREN 15etik19:00 20ra 19:00 Abenduak 17

zapatua domeka

Pello Añorga idazle eta ipuin kontalaria

Abenduak 19 Kalez kalea0-7 urte bitarteko

martitzena Galdakao Txistu Banda Addituzten Libitumgurasoei Elkartea haurrak zuzendutako saioa.

9:30 – 13:30 13:00

Ipuin Liburu-sinadurak musikatua

Jon Arretxe eta Pello Añorga Maddi eta txistua

20:30 12:30 17:30

Gabon kantak Musika emanaldia GOAZEN Los tonos humanos Coro Banda Elkartea Galdakaoko Da Capo Musika telesaila de Cámara de Galdakao.

Máximo Moreno Musika Eskolako musika MATERIALEN SINADURAK Centro Extremeño gela egokituko ikasleak eta kantuko ikasleak, Mazo eta Inma Fernández LaNerea Morenita Maiteder Lertxundi eta Belen Madariagaren laguntzarekin.

Toti Martínez de Lezea

GONBIDATUA: KIKE AMONARRIZ Imanol Ituño

martitzena0-7 urte bitarteko

Galdakao Txistu Banda Ad Libitum haurrak dituzten Elkartea gurasoei

MaddiImanol eta txalaparta Ituño

Toti Martínez de Lezea

18

domeka Galdakaoko 17:30 Máximo Moreno Udal Kontzertu 11:30 Musika Eskolako didaktikoa Gurasoentzako entzunaldia Haladzipo ipuin-kontaketa Elkartea eta solasaldia

Abenduak 20 idazle eta Pello Añorga eguaztena ipuin kontalaria Abenduak 19 0-7 urte bitarteko martitzena

haurrak dituzten gurasoei 11:00 zuzendutako saioa.

III. Booktube 9:30 – 13:30 lehiaketaren 13:00 sari banaketa Ipuin

Liburu-sinadurak Elexalde BHI, Bengoetxe BHI musikatua eta Eguzkibegi Ikastola Jon Arretxe eta Pello Añorga Maddi eta txistua

Galdak Máxim Musika entzun

Aben eguaz Abe

marti

11:00

III. Boo 9:30 –1 sari ban Ipuin Elexalde B musik eta Eguzki

Maddi eta

20:30 17:30

17:30

de Cámara de Galdakao.

MATERIALEN SINADURAK Centro Extremeño Nerea Mazo eta Inma Fernández La Morenita

MATERIA Nerea Ma

Gabon kantak GOAZEN Los tonos humanos Coro telesaila

GOAZE telesa

Abenduak 18

Liburu-sinadurak astelehena

astelehena

17:30

9:30 – 13:30 19:00

9:30 – 13:30 19:00

Imanol Maddi eta Ituño txalaparta

Maddi Imanol eta txalaparta Ituño

Magia Ipuin parrastan musikatua

Pello Añorga idazle eta

Abenduak 19 Kalez kalea ipuin kontalaria

Ipuin Magia musikatua parrastan

Zuztarretatik ahora: Nerbioi-Ibaizabal Toti Martínez de Lezea bailarako udalerrietako egitasmo bateratua Arakaldo, Arrankudiaga, 19:00 Arrigorriaga, Basauri, Etxebarri, Galdakao, Orozko, UgaoMagia Miraballes eta Zaratamoko udalak.

11:30

9:3019:00 – 13:30

18:00 Abenduak

Abenduak 18

didaktikoa Topagune eta ludoteka Gurasoentzako Haladzipo artisau azokaipuin-kontaketa solidarioa Elkartea Galdakaoko Topaguneak eta Ludotekak eta solasaldia

18:00 Abenduak

Toti Martínez de Lezea

18:00

Liburu-sinadurak astelehena

18

Liburu-sinadurak astelehena

18:00

JOKOAREN BERTSIO MULTIPLATAFORMA Liburu-sinadurak

Kontzertu 10:00-14:00 11:30

Jon Arretxe eta Pello Añorga Maddi eta txistua

20:30 12:30

18:00 Abenduak

17:30

19:00 Aben

Ipuin Magia musikatua parrastan

9:30 – 13:30 Komiki tailerrak Ipuin eta mozorroak Herriko ludotekakmusikatua Maddi eta txalaparta Talo tailerrak

17:30

Komiki eta mo

Herriko lud

Talo ta

ABENDUAREN ABENDUAREN 15etik 20ra MUGABURU KALEA 15etik 20ra

B!

Jarri hemen zure publizitatea publibinke@gmail.com 618 823 326 22 azaroa 2017 Binke!

Gabonetan ere, erosi herrian Gabonak ate joka daukaguz, eta horregaz batera opariak egin beharra (edo egin gurea!). Horretarako, herrian badaukaguz hamaika denda, eta katalogo honetan aurkituko dozuz gure herriko dendek proposatutako hainbat ideia!

Ainara

Bernart Etxepare 6. Tel.: 650845848 Ainara Complementos @ainaracomplementos

Helbide berria!

Kilika

Santi Brouard 1.

Tel.: 946312392 /699426606 Kilika erropak

Emakumeen modako azken joerak, diseinu moderno eta estilo handiz!

3

3

1

1

2

2

4

1 2 3 4

4 BIBA poltsa 99€ BAY WATCHES erlojua 39€ AGUDIZA EL INGENIO sudadera 44€ ISOTONER zapatilak 26/29,90€

Shia

1 2 3 4

Zamakoa 5. Tel.: 944058495 Shia Galdakao

1

ATXURI poltsa bizkaitarra 120€ INDI & COLD jertsea 79,90€ OKY larruzko txamarra 333€ FREEMAN T. PORTER prakak 99,95€

Copitos

Copitos

Urki 5. Tel.: 944567103 @copitos_galdakao

1

2

2

3

4

3

4 1 2 3 4

MI MARÍA MORENA belarritakoak 29,90€ LOLA CASADEMUNT poltsa 79,90€ GLÖKO ilezko lepokoa 25€ MI MARÍA MORENA lepokoa 29,90€

24 abendua 2017 Binke!

1 2 3 4

MOU bota sneaker 309€ TWINSET parka 220€ BILLABONG jaka 140€ VOLCOM motxila 62,70€

Kil-Kir

Urki 4 (izkina Zamakoarekin) Tel.: 946008539

Gabonetako eskaintza: poltsa eta motxiletan %20ko deskontua!

4

Biola

Muguru z/g Telf.: 944566650

Gabonetako eskaintza: %20ko deskontua produktu guztietan!

3

1

4

2

1

2 1 2 3 4

3

CHARRO eskuko poltsa eta bandolera 25,25€ Indiako larruzko diru-zorro hirukoitza 17,95 €

2

NATIONAL GEOGRAPHIC poltsa 43€ (-%20ko deskontua) Zilarrezko izendun lepokoak 38,50€

4

Alma Flamenka Zure Bizkaiko flamenko denda!

1

1

Bernart Etxepare 10 Tel.: 675034772 Alma Flamenka

3

CASPIEL poltsa BELSET botak C·DOUX zapatak PERTINI botak

946008509 Zuluaga Juan Bautista Uriarte 49. Tel.: Eguzkilore Joya @eguzkilore1 / @eguzkiboda Eguzkilore

3

www.joyeriazuluaga.com www.eguzkilorejoya.com

1

3 2

2

4

4 1

EGUZKILORE lepoko berria

2

SWAROVSKI lepokoa, rodiozko bainu eta kristalezko laukitxoekin

1

Belarritakoak 25€

2

Poltsa 40€

3

EGUZKILORE perladun belarritakoak

3

Jantzia 115€€ Zapatak 52,50€

4

Zuluagako bitxigile maisua den Ander Zuluagak eskuz egindako pieza bereziak.

4

Kobā

Zamakoa 2. Tel.: 944562801 Kobā @koba_galdakao

Etxepare

Gizonentzako egungo modarik onena!

Bernart Etxepare 12. Tel.: 944571298 Etxepare Denim @etxeparedenim

1 1

2

2

3 4 3 4 1 2 3 4

INTROPIA berokia 290€ (-%20ko deskontua) MERCULES poltsa 275€ ESSENTIEL jantzia 215€ RAS zapatak 190€ (-%20ko deskontua)

1 2 3 4

TIMEZONE alkandora 74,95€ COX botak 99,99€ KHUJO jaka 239€ TIMEZONE prakak 99,95€ Binke! abendua 2017 25

Kurtzea-Bekea-Labea-Erletxeta-Padrola-Elexalde

K

urtzeatik irten eta Bekeara joko dugu Puentelatorre (1) zeharkatuta, ospitaleko biribilgunera iritsi arte. Labeako Trokarro auzora jaitsi (2) eta aldapa nabarmen bat igo. Bertan utziko dugu Allumiagako azken baserria eta 250 metrora bidegurutze batera iritsiko gara (3). Ezkerretik Burtotza inguratzen goazela beste bidegurutze batera iritsi eta maldan behera egingo dugu, baserri baten ondotik pasa eta Bizkaiko Foru Aldundiaren eraikin batera heltzeko (4). N-634 errepidea kontuz gurutzatu eta autobide azpiko tunela zeharkatuta, biribilgunea pasa eta N-637 errepidean egongo gara (5). Gurutzatu eta espaloitik 150 metrora gora egin, Artolara doan bidearekin topo egin eta Padrolako baserrietara iritsi arte (6). Landa zabala zeharkatu, hesi bi pasa eta Elexalde-Altamira ibilbidearen seinalea aurkituko dugu (7). Aurrera eginda beste baserri batzuk ikusiko ditugu, asfaltozko pistatik gora egin eta Elexaldeko tiro zelaira iristeko (8). Behin Elexalden gaudela, errepideko aldapa nagusitik behera egingo dugu Kurtzea aldean amaitzeko.

LUZERA 11,43 km.

DENBORA 3 ordu 1/2 DESNIBELA 426 m./426 m.

ZAILTASUNA Erreza

Padrolako baserrin ondotik pasa eta landa zabala zeharkatuko dugu.

Elexalde tiro zelai ondoko presara iritsiko gara, gero auzoan behera egiteko.

Pol. Erletxeta-Baserrira helduko gara behekaldetik joan eta jatetxea eskuinera

6

Seinaletik behera Altamirara; guk hemendik aurrera egingo dugu.

7 5

8

KURTZEKO PLAZA 4

3 1

2

Eraikin honetan elurra kentzeko makinak gorde ohi dituzte.

Puentelatorre zubi historikoa irudiko protagonista.

Trokarro-Labeako aldapa honetatik gora egingo dugu ibilibide honetan..

26 abendua 2017 Binke!

Burtotza mendia ezkerrean dugula egingo dugu aurrera.

Monika Lekunberri irakaslea

Zer dakar Teresak?

Durangoko nobedadeak Abenduaren 6tik 10ra 52. Durangoko Azoka ospatu da. Irrikitan itxaroten dugu, gogokoen ditugun musikariak eta idazleak ezagutzeko aukera baitugu. Eta hauek izan dira azokako nobedade entzutetsuenak!

Berri Txarrak

I

rakasle ikasketak amaitu berritan Euskal Eskola Berria deitzen zitzaion hezkuntza proiektu berritzailean parte hartu zuen Monika Lekunberrik (Galdakao, 1914-1987). Orduko galdakoztar euskaltzaleek Euzkerearen Adiskideak elkartea sortu zuten 1931. urtean eta hiru urte geroago Escuela Vasca Plazakoetxeko Etxebarria izeneko ikastola sortu zuten.

Azken bi proiektu hauetan ere buru-belarri ibili zen Lekunberri maistra, eta ikastolan bere ahiztarekin, Rosa Lekerika, Romualdo Gabiri eta Tomas Larrinagarekin aritzen zen lan eta lan.

Gerra Zibila amaitu ostean ukatu egin zioten irakasteko baimena, «escuela antipatriota» baten aritzen zela egotzita. Hala eta guzti ere, sinismen osoarekin aurrera egin eta klandestinitatean aritu zen urte luzez klaseak eskaintzen, etxez etxe hasieran, eta 60ko hamarkadatik aurrera bere etxean. Militantzia handiko irakasle ezaguna zen garai hartan Monika Lekunberri, eta horregatik bere izena jarri zitzaion Simon Linaza kalearen atzeko parkeari.

Musika talde honek disko berria atera du: Infrasoinuak! Daukaten berezitasuna da gainera, binilozko diskoak ere saltzen dituztela, musika modu analogikoan entzutea gustatzen zaienentzako perfektua!

En Tol Sarmiento Hauek ere disko berria atera dute: Ametsetan.

«Ilargitik pasatu gara, mundura bueltatu gara, beldurrak gainditu ditugu eta orain amesten hasi gara» adierazten dute CDarekin batera datorren dokumentalean.

Ze Esatek Ibilita ikasten da erortzen diskoa atera dute.

Durangoko Azokan egon ziren diskoak saltzen eta sinatzen. Gainera, Ahotsenean jende mordoa pilatu zen diskoaren aurkezpena entzun eta ikusi ahal izateko.

Arbasoen Ituna Literaturari dagokionez, Toti Martinez De Lezeak Arbasoen ituna liburua aurkeztu zuen, Endaren jarraipena. Liburu hau, idazlearen gainerako obrez oso bestelakoa eta originala da. Gabonetarako opari paregabea da!

Honetara Ezkero Arantxa Iturbek idatzia. Txikitan seguruenik irakurritako Beldurtia naiz. Eta zer? edo Nik eserita egiten dut. Eta zer? liburuen idazlea. Orain, 29 narrazio labur bildu ditu, non adiskidetasun, lan eta familia giroa lantzen ditu.

Binke! abendua 2017 27

Gabonak Antzerkia Abenduak 15, barikua

Khea Ziater Los visitantes

Ordua: 21:00 Sarrerak: 10-7,5 €

Musika Abenduak 16, zapatua

Burning taldearen kontzertua Ordua: 21:00 Sarrerak: 12-10 €

GaldakAHO

Abenduak 20

Erakusketa «Euskal herriko olatuen historia 1967-2017» Abenduaren 20tik urtarrilaren 7ra Urreta kiroldegiko sarreran

Abenduak 15-20 Muguru kalean (Egitarau osoa 22. orrialdean)

Abenduak 22 Bertso Salda

Tailerrak Abenduak 15, barikua

20:30 Bertsolariak: Maialen Lujanbio, Amets Arzallus, Sustrai Colina, Iker Zubeldia, Fredi Paia eta Miren Amuriza Gai-jartzailea: Arkaitz Estiballes

«Gabonetako dekorazio»ri buruko tailerra Ardanza parkeko Acción Socialen (Pontzi Zabala 3.)

Adinekoen Dinamizazio Zerbitzua

Abenduak 28, eguena

Eskulan intergenerazionalak (ume eta adinekoentzat) 10:30-12:30 Artebide Adinekoen Dinamizazio Zerbitzua

Ibilaldiak Abenduak 19, martitzena

Ezkio-Itxasora txangoa: Igartubeiti baserrira eta Interpretazio Zentrora bisita Adinekoen Dinamizazio Zerbitzua

Mendia Abenduak 17, domeka

Turroi Eguna: Artanda (550 m.)

Burtotza MT

Urtarrilak 7, domeka

Espaldaseca, Balmaseda (698 m.)

Burtotza MT

Urtarrilak 21, domeka

Arrugaeta, Zeberio (662 m.)

Burtotza MT 28 abendua 2017 Binke!

Torrezabal Kultur Etxea Sarrerak: 6€ 4,50€ bazkideak, gazte txartela eta ikasleak

Abenduak 24 Galdakaon:

Olentzero eta Mari Domingiren harrera 16:30 Gandasegiko arkupeak Patakon Kultur Elkarteak antolatuta

Kalez kale Olentzero eta Mari Domingirekin 17:00 Kurtzeko plazatik txistulariak, trikitilariak, kantariak, dantzariak...

Patakon Kultur Elkarteak antolatuta

Amaiera-ekitaldia 18:00 Txistulariak, trikitilariak eta Andra Mari Dantza taldeko Dantzari Txikien ekitaldia Santi Brouard plaza (euria bada, Kurtzea frontoia)

Usansolon: 12:00 Olentzerori ongi etorria Meatzetan 12:30-14:00 Buruhandi eta dultzaineroekin kalejira, ludoteka tailerra eta salda beroa 16:30 Kantaldia trikitilariekin 17:30 Opari banaketa 19:00 Olentzerori agurra

Abenduak 26

Zinema Euskaraz: «Sagu & Pagu» 12:00 / 17:00 Torrezabal Kultur Etxea Sarrera: 3€

Abenduak 27

Kimikarien saioa 17:00-20:00 Indarra Topagunea Galdakaoko Topaguneek antolatua

Zumba Masterclass Solidarioa

19:00 Urreta Kiroldegia Sarrera: higienerako eta garbitzeko produktuak LehenguZumbak antolatua Abenduaren 27tik 30era arte

Gabonetako Haur Parkea Elexaldeko kiroldegia 11:30-14:00 / 16:30-19:30 Sarrera: 3€ Irteera: Ardanza - Elexalde, 11:15-12:00 eta 16:15-18:00.

Itzulera: Elexalde – Ardanza, 13:00-14:15 eta 18:15-19:45.

Argitaratzailea: AITU elkartea Koordinazioa: Jon Gomez Garai Erredakzioa: Ixone Muñiz Arana eta Jon Gomez Garai Diseinua eta maketazioa: Artefakto Argazkilariak: Gotzon Almaraz, Ander Arrieta, Inocencio Goikuria,Julio Legarretaetxebarria, Jabi Rojo Ilustratzaileak: Eider Eibar eta Irrimarra Inprenta: BEPSA Banaketa: Egunon Lantegi Batuak eta Correos Hileko ale kopurua: 14.000 Lege Gordailua: BI-41-2016 ISNN: 2444-9385 Binke aldizkariak ez du bere gain hartzen aldizkarian adierazitako iritzi edota esanen erantzunkizunik Helbide orokorra: infobinke@gmail.com Publizitatea: publibinke@gmail.com

Abenduak 28 Txu-Txu trena

12:00-14:00 / 16:30-20:30 Kurtzeko plazatik Dendari Elkarteak antolatuta plazan

Urtarrilak 3

12:00 / 17:00 Zinema Euskaraz: «Paddington 2» Torrezabal Kultur Etxea Sarrera: 3,00€

Urtarrilak 4

17:30-20:30 Beldurraren pasabidea Plazakoetxe Galdakaoko Topaguneek antolatua

Urtarrilak 5

18:00 Errege Magoen kabalgata Galdakaon Kurtzeko plazatik Bengoetxeko eleizara.

Urretaldea Auzo Elkarteak antolatuta

Txokolatada Bengoetxeko Auzo Elkarteak antolatuta 19:00 Errege Magoen kabalgata Usansolon Usansoloko tren-geltokitik Unkina plazara.

Gazteberri Kultur Elkarteak antolatuta Binke! abendua 2017 29

30 abendua 2017 Binke!

Badatoz gabonak! Lagundu etxea koloreztatzen

Aurkitu 7 ezberdintasunak

Binke! abendua 2017 31