Piesrasowy marzec kwiecień 2018

marzec–kwiecień 2018

nr 3–4 (16) ISSN 2450-257x

Magazyn hodowców i wystawców psów rasowych

www.piesrasowy.pl

EKSPERT RADZI:

Nawilżanie psiego włosa PSIE ZDROWIE:

„Wszyscy mamy robaki” – pasożyty wewnętrzne psów Rasa miesiąca:

Yorkshire Terrier

TYLKO Z BOGATYM SKŁADEM MOŻNA STAWIĆ CZOŁO ZŁOŻONYM PROBLEMOM DERMATOLOGICZNYM. VETOSKIN® TO OD LAT CENIONY PREPARAT WSPOMAGAJĄCY PIELĘGNACJĘ SKÓRY I SIERŚCI ZWIERZĄT zawiera wszystkie niezbędne składniki poprawiające funkcje skóry zbilansowany poziom kwasów omega pochodzących z najlepszych źródeł doskonała smakowitość i skuteczne dawkowanie łatwe w podaniu kapsułki z systemem Twist Off produkt nagrodzony w prestiżowym konkursie Top for Dog za najlepszy produkt roku w kategorii profilaktyka

WWW.VETEXPERT.PL POLUB NAS NA

4 6

» Od redakcji

12

» Wydarzenia Ekspert radzi

» Nawilżanie psiego włosa RASA miesiąca

8

12

» Yorkshire terrier ŻYWIENIE psów

» Żywienie suk ciężarnych i karmiących. Karmy gotowe i dieta BARF (cz. 1)

22

22

Psie ZDROWIE

» „Wszyscy mamy robaki” – pasożyty wewnętrzne psów Psie aktywności

34

» PT – pies towarzyszący wywiad

38

» Elżbieta Chwalibóg

30

recenzja

» H. Zulch, D. Mills „Szkółka dla szczeniąt” CO nowego

» Co nowego na rynku » Wystawy psów w Polsce i za granicą

34

» Krzyżówka, ogłoszenia Fotografia na okładce: Fot. Anna Babaeva, FCI Judge, hod. "Mini Shop Yorkshire terrier" http://minishop-yorkshire.ru

Wydawnictwo: FIDELIS PRESS Sp. z o.o.

Redaktor naczelna: dr n. wet. Joanna Zarzyńska joanna.zarzynska@piesrasowy.pl Redaktor prowadzący: dr inż. Paweł Zarzyński pawel.zarzynski@piesrasowy.pl Współpraca autorska: Elżbieta Chwalibóg Piotr Ostaszewski Andrzej Pławiński Jacek Wilczak Joanna Zarzyńska i inni Adres redakcji: Magazyn „Pies Rasowy” ul. Bankowa 11A/2 05-090 Dawidy Bankowe

30

Reklama: Bernadeta Stańko-Łuczka bernadeta.stanko@piesrasowy.pl tel. 606 448 000 Żaneta Żołnierczuk Specjalista ds. kontaktu z Klientem zaneta.zolnierczuk@piesrasowy.pl Projekt Graficzny I SKŁAD: Piotr Czaplicki go@brandhelp.pl KOREKTA: Ewa Wilczyńska Copyright © FIDELIS PRESS Sp. z o.o.

Nakład: 3000 egz.

ISSN 2450-257x Druk: Top Druk CENA EGZ.: 9,90 zł (w tym 5% VAT)

42 44 48 50

Redakcja nie zwraca materiałów niezamówionych. W przypadku materiałów opublikowanych redakcja zastrzega sobie prawo do ich skracania i zmiany tytułów. Warunkiem przyjęcia materiału do druku jest złożenie przez autora oświadczenia, że ten sam tekst nie został złożony do opublikowania w innej redakcji.

Materiały publikowane w „PSIE RASOWYM” mogą by wykorzystywane publicznie pod warunkiem podania źródła.

Opinie wyrażane na łamach pisma nie zawsze są zgodne z poglądami redakcji.

Wydawca nie ponosi odpowiedzialności za treść opublikowanych ogłoszeń i reklam. Jednocześnie zastrzega sobie prawo odmowy przyjęcia lub odmowy publikacji albo też wstrzymania publikacji ogłoszenia, reklamy lub insertu na wcześniej uzgodnionych warunkach, bez ponoszenia jakiejkolwiek odpowiedzialności z tego tytułu, z przyczyn siły wyższej, sprzeczności ogłoszenia, reklamy lub insertu z prawem bądź zasadami współżycia społecznego (dobrymi obyczajami), albo też sprzeczności z linią programową bądź charakterem publikacji, a także z negatywną oceną przez redakcję tytułu treści zawartych w ogłoszeniu, reklamie lub insercie, oraz sądowego zabezpieczenia bądź zgłoszenia przez osoby trzecie przeciwko Wydawcy, lub osobom trzecim roszczeń lub uprawdopodobnionych zastrzeżeń związanych z ogłoszeniem, reklamą lub insertem bądź ich emisją w zakresie objętym umową.

/PiesRasowyPL

Pies Rasowy 3–4

/ marzec-kwiecień

3

S

zanowni Państwo,

mamy już wiosnę, a wraz z nią to wszystko, za czym większość z nas tęskniła w czasie zimowych miesięcy, a więc ciepłą pogodę, dłuższe dni i budzącą się wokół do życia przyrodę. To doskonały czas na spacery z psem i spędzanie większej ilości czasu na świeżym powietrzu. Wraz z wiosną rozpoczyna się również na dobre sezon psich wystaw, których w najbliższych miesiącach będzie wyjątkowo dużo. W imieniu ich organizatorów – poszczególnych oddziałów Związku Kynologicznego w Polsce – serdecznie zapraszamy do prezentowania swoich pupili i – jak zwykle – zamieszczamy listę miejsc, w których będą się odbywać poszczególne imprezy.

Wiosna to jednak również zagrożenia dla naszych pupili, a zwłaszcza uaktywniające się masowo po okresie zimowym kleszcze.

Choć pasożyty te są obecnie niebezpieczne przez okrągły rok i psy mogą „złapać” je nawet zimą, to właśnie wraz z nadchodzącym ciepłem stają się najbardziej inwazyjne. Dlatego pamiętajmy, aby zawczasu właściwie zabezpieczyć nasze zwierzaki, stosując odpowiednie preparaty. Niezależnie od tego warto również poświęcić nieco więcej czasu na ich dokładne obejrzenie (i „omacanie”) zwłaszcza po każdym dłuższym spacerze.

W bieżącym numerze rasą miesiąca jest bodaj największa gwiazda psich ringów – Yorkshire terrier. Te malutkie pieski łączą w sobie wyjątkowy temperament i elegancję oraz mają „to coś”, co sprawia, że nie sposób przejść obok nich obojętnie. Rzeczywiście, trudno zaprzeczyć, że starannie przygotowany i zadbany york robi ogromne wrażenie i niejednokrotnie pozostawia podczas konkurencji finałowych na psich wystawach daleko w tyle swoich o wiele większych konkurentów. Nic dziwnego, że rasa ta od lat należy do najpopularniejszych i wciąż zyskuje nowych entuzjastów. Opowiada o niej ze znawstwem doświadczona Pani Sędzia od lat oceniająca Yorkshire terriery na najważniejszych światowych imprezach kynologicznych.

Polecam również artykuł o nieco przewrotnym tytule „Wszyscy mamy robaki”. Na szczęście, aż tak źle nie jest, ale faktem pozostaje, że pasożyty wewnętrzne są niezwykle rozprzestrzenione zarówno u psów, jak i u ludzi. Co więcej, sporo takich „pasażerów na gapę” zagraża jednocześnie i nam, i naszym pupilom, zaś konsekwencje „podzielenia się” nimi mogą być bardzo przykre.

W bieżącym numerze rozpoczynamy cykl artykułów o żywieniu suk ciężarnych oraz będących w okresie laktacji. Wymagają one wtedy szczególnie bogatej i odpowiednio dobranej diety, bowiem od tego – w prostej linii – zależy kondycja zarówno (przyszłej) matki, jak i jej potomstwa. Zachęcam wreszcie do zapoznania się z materiałem traktującym o nawilżaniu psiego włosa. Ten element pielęgnacji szaty jest bowiem niezmiernie istotny zarówno dla utrzymania jej w dobrej kondycji na co dzień, jak i podczas przygotowań do wystawy.

Zapraszam Państwa do lektury dr n. wet. Joanna Zarzyńska Redaktor Naczelna Jesteś hodowcą, wystawcą albo posiadaczem psa rasowego?

Chcesz otrzymywać magazyn „Pies rasowy”?

Zamów prenumeratę na www.piesrasowy.pl 4

WYDARZENIA

„Wysoki sezon” w hotelu dla psów Tegoroczny układ świąt i ferii szkolnych w województwie mazowieckim spowodował, że zimowy „wysoki sezon” w tutejszych hotelach dla psów był wyjątkowo długi i intensywny. Prowadząc liczne rozmowy z zainteresowanymi, zdałam sobie sprawę, że chociaż hotele występują w polskim krajobrazie od dwóch dekad, to nadal ich funkcjonowanie nie dla wszystkich jest jasne.

Mylące jest zwykle słowo „hotel", ale „pensjonat" jakoś się przyjęło dla koni, a dla psów nie. Hotel nasuwa nam np. skojarzenie ze specjalnym budynkiem, z miłą recepcjonistką odbierającą telefony i witającą gości przez całą dobę. Ten psi hotel najczęściej wygląda inaczej. To zwykle czyjś dom, w którym parę osób – mały zespół lub rodzina - przyjmuje psich gości pod swój dach i opiekę. Czasem psy są w domu, czasem w specjalnie dla nich przygotowanych pomieszczeniach. Zatem recepcja nie odbiera telefonów całą dobę, a pojawiając się pod bramą znienacka, możecie Państwo zostać powitani nie przez boya w liberii, a przez właściciela w pidżamie.

Nie oznacza to jednak, że powinniście Państwo zrezygnować z odwiedzin w hotelu, który wpadł Wam w oko. Wręcz przeciwnie – koniecznie umówcie się na spacer zapoznawczy. Większość dobrych psich hoteli z chęcią zaprasza, a często wymaga takiej wizyty. Najzwyczajniej w świecie przyszły opiekun chce poznać ewentualnego podopiecznego. Taki spacer pozwala Państwu na sprawdzenie, jak Wasz pies poczuje się w tym miejscu, jak zareaguje na osobę, która miałaby się nim opiekować, czy opiekun budzi Państwa zaufanie, czy warunki wydają się Państwu zaspokajać potrzeby Państwa psa.

Hotele dla psów są różne i najlepiej jest dobrać odpowiedni do potrzeb konkretnego zwierzaka. Jednemu bardziej będzie odpowiadał mały placyk zabaw, ale za to z miejscem do spania na kanapie, innemu najbardziej potrzebne będzie psie towarzystwo przez całą dobę, a jeszcze inny będzie lubił mieć swój własny kąt do spania i jedzenia w postaci boksu lub pokoiku oraz teren spacerowy umożliwiający wybieganie się do upadłego.

Przy okazji opiekun oceni również, czy to właściwy hotel i forma opieki dla Państwa psa. Starszy, trochę obolały pies nie poczuje się dobrze we wspólnym domu, po którym biega stado rozbawionych młodzików. Ja, nie mając separatek, nie przyjmę psa agresywnego w stosunku do innych psów, bo taki pobyt stałby się dla niego jednym pasmem napięć, a dla wszyst-

kich pozostałych psich gości powodem strachu i stresu. Psom silnie lękowym, chorym warto często poszukać innej niż hotel formy opieki, np. indywidualnego dogsittera. Sensowny opiekun postara się Państwu doradzić i pomóc, jeśli wspólnie uznacie, że dane miejsce nie jest tym właściwym dla Państwa psa.

Wracając zaś do kwestii wysokiego sezonu: wokół naszej stolicy – ten obszar jest mi znany – hoteli jest kilkadziesiąt, w każdym z nich jest od kilku do najwyżej kilkudziesięciu miejsc. Czyli nadal niedużo, biorąc pod uwagę, że liczbę psów mieszkających w samym mieście szacuje się na 100-150 tysięcy. Mając na uwadze nadchodzący sezon wiosennych uroczystości rodzinnych, a następnie wakacje, warto już teraz zacząć szukać tego najlepszego dla Państwa psa miejsca, żeby rezerwacje móc zrobić z odpowiednim wyprzedzeniem, bo 20 kwietnia miejsc na długi weekend majowy już w hotelach nie będzie.

Wasz pies powinien chcieć być w hotelu, czuć się tam bezpiecznie, ufać swojemu opiekunowi, cieszyć się na przyjemności, które go czekają w czasie wakacji. Jeśli po drugim, trzecim pobycie tego nie robi, to warto poszukać dla niego innego rozwiązania.

DogInn dogs hotel Kobierne 58, tel. 508 310 296 | www.doginn.pl

6

WYDARZENIA

Międzynarodowa Wystawa Psów Rasowych w Katowicach, 10-11 II 2018 W dniach 10-11 lutego br. w Centrum TargowoWystawienniczym ExpoSilesia przy ul. Braci Mieroszewskich 124 w Sosnowcu odbyła się katowicka Międzynarodowa Wystawa Psów Rasowych. Dogodna lokalizacja (dobry dojazd, obszerne parkingi, sprawna organizacja) sprawiła, że cieszyła się ona znakomitą frekwencją, którą dodatkowo zwiększyło starannie dobrane grono sędziowskie składające się z doświadczonych

sędziów z Polski i zagranicy (Austria, Dania, Estonia, Finlandia, Grecja, Holandia, Luksemburg, Irlandia, Macedonia, Niemcy, Portugalia, Rosja, Wielka Brytania). Co więcej, zwycięzcy ras mogli uzyskać nominację na prestiżową brytyjską wystawę CRUFT'S 2019. Łącznie na 20 ringach zaprezentowano prawie 2300 psów należących do niemal 230 ras. Wśród rzadko spotykanych na polskich wystawach ciekawostek można było zobaczyć: moskiewskiego psa stróżującego, gończego rosyjskiego, miniaturowego owczarka amerykańskiego czy Patterdale terriera. Zapraszamy do zapoznania się z naszą relacją z tego wyjątkowego wydarzenia (tutaj i na naszym profilu FB)!

KI · MEBLOKLATKI · KOJCE KLAT

KADAR

Swarzędz, ul.Kórnicka 13 kojce.info@gmail.com tel. 501 468 850

Dariusz Kalinowski

Pies Rasowy 3–4

/ marzec-kwiecień

www.kojce.info

7

EKSPERT RADZI

dr n. wet. Joanna Zarzyńska

Nawilżanie

psiego włosa Budowa skóry i włosa psów, jak również odczyn pH skóry różnią się od ludzkiej. Naskórek ma mniej warstw złuszczających się, a odczyn pH jest bardziej obojętny (około 7-7,4, podczas gdy dla skóry ludzkiej 5,5).

Psy wystawowe, zwłaszcza te długowłose lub o włosie obfitym, z dużą ilością podszerstka, do dobrego przygotowania do wystaw wymagają regularnych kąpieli i czesania, które to rozpoczynamy już w okresie szczenięcym. Sprawia to, że używamy wielu kosmetyków, których substancje czynne oddziałują na skórę i włos. Działamy na nie również mechanicznie poprzez szczotkowanie i fizycznie poprzez suszenie gorącym powietrzem czy farbowaniem/rozjaśnianiem. Są to silne czynniki naruszające równowagę bariery skórnej oraz działające na struk-

8

turę włosa. Poprzez szamponowanie usuwamy naturalnie powlekającą skórę i włos powłokę tłuszczowo-potową, a także otwieramy łuski włosa.

Budowa skóry i włosa psów Budowa skóry i włosa psów, jak również odczyn pH skóry różnią się od ludzkiej. Naskórek ma mniej warstw złuszczających się, a odczyn pH jest bardziej obojętny (około 7-7,4, podczas gdy dla skóry ludzkiej 5,5). Żeby odbudować warstwę ochronną, potrzeba około 21 dni – jed-

nak jak wiadomo, zdarza się, że kąpiemy i czeszemy psy częściej, zwłaszcza w sezonie wystawowym. Żeby wspomóc skórę i włos naszego psa: musimy więc dobrać odpowiednie kosmetyki. W reklamach preparatów dla ludzi czytamy/ słyszymy: „łagodny dla skóry, ma neutralne pH” – to oznacza, że składniki czynne zostały dobrane tak, aby być jak najmniej inwazyjne dla bariery skórnej, i oscylują w wartościach pH skóry ludzkiej. Jednak w przypadku zastosowania ich u psa nie będą tak „łagodne”, ponieważ już samo kwaśne pH nie odpo-

Nawilżanie psiego włosa | EKSPERT RADZI wiada pH psiej skóry. Nawet jeśli widzimy na liście składników ludzkich i psich kosmetyków te same substancje – nie powinno nas to dziwić. Przecież kosmetologia ludzka ma wielowiekowe tradycje i doskonale poznała właściwości określonych substancji, nie ma więc co wyważać otwartych drzwi. Jedyne co robią producenci kosmetyków dla psów, to odpowiedni dobór tych substancji, ich stężeń oraz poszukiwanie nowych składników poprawiających efekt myjący i pielęgnacyjny.

Dobór kosmetyków Trzeba pamiętać o zwierzętach z wrażliwą skórą. Będą to z pewnością szczenięta – stąd linie kosmetyków łagodnych, o niższej koncentracji składników czynnych, stosowane w odpo-

Kosmetyki czy linie kosmetyków sprawdzające się u jednego osobnika nie zawsze dają ten sam efekt u innego, nawet tej samej rasy – wynika to z indywidualnych cech tekstury włosa, bariery skórnej itp. Zatem często dobranie optymalnego zestawu

wiednich rozcieńczeniach. Druga grupa to psy z tendencjami do alergii skórnych – dla nich dobranie kosmetyku bywa nie lada sztuką. Trzeba na małej powierzchni skóry sprawdzić efekt działania kosmetyku, czy nie pojawi się zaczerwienienie, świąd, podrażnienie.

zajmuje sporo czasu. Właściciele psów wystawowych chętnie sięgają po nowinki pojawiające się na rynku dedykowane poprawie jakości włosa. Zazwyczaj o efekcie nawilżania mówimy w kontekście różnego rodzaju odżywek i masek (maski są bardziej skoncentrowane, silniejszy efekt)

Nie tylko mycie!

Właściciele psów często tak bardzo skupiają się na efekcie myjącym (zwłaszcza jak pomyślimy o psach o sierści białej i jasnej, gdzie często dodatkowe składniki mechaniczne o działaniu trącym dodatkowo narażają włos – tutaj już pomijamy tematykę SLES i SLS jako składników myjących), że zapominają o efekcie pielęgnacyjnym i nawilżającym. Czyli wsparciu bariery skórnej, nawilżeniu skóry i włosa, poprawieniu jego elastyczności i tego, co reklamuje się jako „połysk i zdrowy wygląd”.

Bez odpowiedniej pielęgnacji i nawilżenia włos szybciej się brudzi, jest bardziej kruchy i łamliwy. Brakuje mu wówczas efektu połysku, wygładzenia.

Kruchość i łamliwość to też efekt przesuszenia. Zwilżamy włos do czesania, żeby ułatwić rozplątywanie sierści i ograniczyć jej utratę, a także niszczenie. Nigdy nie czeszemy na sucho!

do sierści. Może to być odżywka, którą pozostawiamy na włosie przez pewien czas i spłukujemy lub nie (masek nigdy nie nakładamy na suchy włos!).

Występuje w formie mgiełki bądź serum. Inną formułą są płukanki. Nie zapominajmy, że są także linie szamponów nawilżających – zawierających składniki czynne o tej aktywności – będą działać już przy drugim szamponowaniu. Rolą dobrego szamponu jest też usunięcie wszystkich warstw kosmetyków nanoszonych przed myciem na włos – inaczej trudno mówić o dotarciu substancji czynnych

Pies Rasowy 3–4

Komentarz Erbe Animals K9 Aloe Vera Conditioner – odżywka K9 Aloe Vera dodaje sierści pięknego blasku, ułatwia rozczesywanie kołtunów i ma działanie antystatyczne. Poprawia objętość i balans nawilżenia. Skraca czas suszenia sierści.

Odpowiednia dla wszystkich gatunków zwierząt, rodzajów sierści i ras. Bezpieczna przy alergiach i problemach skórnych, polecana także do pielęgnacji szczeniąt.

• Fantastyczny blask.

• Rewelacyjny odkołtuniacz.

/ marzec-kwiecień

• Szybszy czas suszenia.

• Wysoka wydajność – koncentrat do rozcieńczenia w proporcji 1:40 • Łagodna dla rąk groomera – bezpieczna w przypadku egzemy i AZS. Wyłączny importer i dystrybutor: ERBE Animals ul. Kościuszki 61f, 43-190 Mikołów www.erbeanimals.pl biuro@erbeanimals.pl

9

EKSPERT RADZI do niego. Stąd niektórzy używają „cleanerów”, czyli „przedszamponowania”, aby poprawić efekt kosmetyczny. Dobry efekt myjący to także odtłuszczenie włosa.

ich jako sztucznego jedwabiu.

Czujemy efekt gładkości, łatwiejszego rozczesywania, chronią przed gorącym powietrzem suszarki i promieniowaniem słonecznym… ale tworzą filtr na

w połączeniu z humektantami; gdyż oleje są hydrofobowe) – z tym, że nie na wszystkie rodzaje włosa – włos kozi czy szorstki olejowanie może zmiękczyć i napuszyć. Dodatek olejku rycyno-

powierzchni włosa i trudno je zmyć. Blokują tym samym dostęp substancji odżywczych i nawilżających, które stosujemy od zewnątrz – w kosmetykach. Zbyt częste używanie silikonów powoduje, że dają one efekt obciążenia i trudno mówić o dobrym układaniu włosa czy puszystości – u ras, u których potrzebujemy optycznej objętości szaty.

Jeśli już stosujemy silikony, to te łatwo zmywalne! Silikonowe serum bywa polecane jako efekt zamknięcia procesu nawilżania.

Dobrymi składnikami są: ekstrakt z aloesu, organiczna gliceryna (często w połączeniu z alkoholem etylowym), pantenol, siemię lniane – humektanty. Absorbują wilgoć z zewnątrz i wiążą we włosie. Poprawiają jego sprężystość, ograniczają łamliwość. Świetnie działa olej kokosowy (zdecydowanie warto go używać w kosmetyce, a nie tylko w kuchni; zawiera średniołańcuchowe nasycone kwasy tłuszczowe; uwaga, olej powinien być nierafinowany!), olejek jojoba, olej migdałowy, arganowy czy generalnie olejowanie (również

wego zapobiega nadmiernemu odparowywaniu wody z włosa i skóry – zmiękcza i wygładza.

Oleje mogą dawać efekt obciążania. Nie powinno się przesadzać z ilością nakładanego preparatu. Na włosie bardzo porowatym efekt olejowania może być kiepski.

Bardzo efektywną grupą substancji aktywnie zatrzymujących wodę są proteiny – wiążą wodę. Proteiny mają różną wielkość cząstek, te hydrolizowane są najmniejsze i przysłowiowo „wtapiają się" w łodygę włosa, większe zostają na jego powierzchni. Najczęściej stosowane są: keratyna, proteiny żółtka jaja, proteiny jedwabiu, proteiny owsa, pszenicy, ryżu czy proteiny mleka. Główne białka jedwabiu to serycyna i fibroina, zawierają aż 18 aminokwasów niezbędnych dla skóry i włosa. Proteiny jedwabiu niezwykle silnie wiążą wodę (30x więcej w stosunku do swojej masy). Hydrolizaty są otrzymywane dzięki hydrolizie enzymatycznej – łatwiej rozpuszczają się w wodzie. Włos jest chroniony przed uszkodzeniami

Kosmetyki czy linie kosmetyków sprawdzające się u jednego osobnika nie zawsze dają ten sam efekt u innego, nawet tej samej rasy – wynika to z indywidualnych cech tekstury włosa, bariery skórnej itp.

Zatem dobranie optymalnego zestawu zajmuje często sporo czasu.

Bardzo efektywną grupą SUBSTANCJI AKTYWNIE ZATRZYMUJĄCYCH wodę są proteiny – wiążą wodę. Proteiny mają różną wielkość cząstek, te hydrolizowane są najmniejsze i przysłowiowo „wtapiają się" w łodygę włosa, większe zostają na jego powierzchni. NAJCZĘŚCIEJ stosowane są: keratyna, proteiny żółtka jaja, proteiny jedwabiu, proteiny owsa, pszenicy, ryżu czy proteiny mleka.

Co nawilża włos?

Jakie substancje czynne są odpowiedzialne za efekt nawilżania? Na pewno trzeba unikać silikonów (emolientów) – które tylko pozornie dają efekt wygładzenia włosa i zamknięcia łuski włosowej. Efekt ten jest szczególnie widoczny właśnie przy suchym i osłabionym włosie. Często producenci używają

10

Nawilżanie psiego włosa | EKSPERT RADZI

mechanicznymi i łatwiej go rozczesać, jest sprężysty. Mówi się o efekcie „jedwabistości”. Proteiny nie obciążają tak, jak silikony, czy oleje. Dobrze działają maski.

Efekt wiązania wody jest czasowy, ważne są regularne zabiegi. Przy bardzo przesuszonym włosie proteiny mogą dawać efekt puszenia włosa – także łatwo taki włos „przeproteinować”, będzie raczej matowy i „fruwający”. Najczęściej jest to efekt związany z hydrolizowaną keratyną, bezpieczne są proteiny roślinne.

„

Rzadziej do psiego włosa stosuje się zakwaszanie – jak wspomnieliśmy, wiąże się to z innym pH skóry. Jednak w składzie niektórych kosmetyków można znaleźć kwasy, np. cytrynowy.

Warto zawsze oprócz przeczytania charakterystyki produktu zerknąć na jego skład.

Szczególnie, jeśli poszukujemy produktów naturalnych. I koniecznie należy stosować się do zaleceń producenta, zwłaszcza jeśli chodzi o rozcieńczanie kosmetyków oraz rodzaj szaty, dla której są przeznaczone.

Nie zapominajmy, że nie ma mowy o prawidłowej skórze i pięknej sierści bez odpowiedniego żywienia. Żadne kosmetyki nie pomogą, jeśli nie dostarczymy organizmowi odpowiedniej ilości budulca skóry i włosa, czyli białka, szczególnie aminokwasów siarkowych. W diecie konieczne są również witaminy, substancje mineralne i niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe (n-3 i n-6).

Reklama

Pies Rasowy 3–4

/ marzec-kwiecień

11

„

RASA MIESIĄCA

Yorkshire Terrier Elżbieta Chwalibóg sędzia międzynarodowy, allrounder

Fot. Anna Babaeva, FCI Judge, hod. "Mini Shop Yorkshire terrier"http://minishop-yorkshire.ru

12

Do niedawna chyba najmodniejsza rasa małych piesków… marzenie kobiety, maskotka gwiazd.

Nie ma osoby, która nie rozpoznałaby tego charakterystycznego pyszczka i fryzurki z obowiązkową kokardką. Jeśli towarzyszy Ci york, to zapewne masz pokaźną kolekcję psich ubranek, biżuterii i torebek, a także śledzisz najnowsze trendy.

Gdy patrzymy na te maleństwa, stale noszone na rękach – czy pamiętamy, że są przedstawicielami terierów? Że srebrny jest nie tylko ich płaszczyk, ale że same są żywym srebrem, pełne temperamentu, rozszczekane, małe pieski o sercu lwa.

Yorkshire terrier to młoda rasa, a jego przodkowie niezbyt przypominali obecnych przedstawicieli rasy, nie byli ani tak drobni, ani tak ozdobni i eleganccy. Historia rasy liczy niewiele ponad 100 lat, za to hipotezy co do jej pochodzenia są wielorakie. Jako przodkowie wymieniane są terriery Szkocji – co skądinąd nie dziwi, gdyż w XIX wieku wszystkie krótkonożne psy myśliwskie nazywano szkockimi terierami. Na pierwszych wystawach yorki były zapisywane jako „Blue Scotch”, czy „Blue Halifax terrier”.

Szkockie korzenie rasy są związane z czasami rewolucji przemysłowej, kiedy to do północnych hrabstw Anglii, Yorkshire i Lancashire, napływali ubodzy Szkoci, zatrudniani w masowo pojawiających się fabrykach, głównie tkalniach i przędzalniach. Wraz z ludźmi przybyły ich małe pieski, wielozadaniowe – pilnowały domostw, tępiły gryzo-

nie i brały udział w tak ulubionych przez Szkotów polowaniach. Oczywiście w Anglii nie było możliwe, aby ubodzy robotnicy polowali wraz ze szlachtą – więc uprawiali oni nielegalne kłusownictwo (obłożone bardzo surowymi karami), nastawiając się na króliki i inną drobną zwierzynę. Do tego celu doskonale nadawały się ich małe, zwinne i wyjątkowo cięte psiaki, odważnie wchodzące do nory zwierzyny. Najwyżej cenione były osobniki o maści czarno-podpalanej, gdyż świetnie zlewały się z lokalnym krajobrazem kamienistych pastwisk i leśnych zboczy.

Największym atutem tych małych psich pomocników był jednak właśnie ich niewielki wzrost. Można było bowiem wrócić do domu, nie budząc podejrzeń, z upolowaną zwierzyną w jednej kieszeni płaszcza, a z pieskiem w drugiej, czy też dowodami ukrytymi pod peleryną.

Szczęśliwie panowała wtedy moda na obszerne, szerokie i długie okrycia wierzchnie!

Z czasem ulubieńcy szkockich robotników podbili serca dam epoki wiktoriańskiej. Przestano zwracać uwagę na cechy użytkowe, nikt nie oczekiwał od nich tępienia

Yorkshire Terrier | RASA MIESIĄCA

Fot. Anna Babaeva, FCI Judge, hod.

"Mini Shop Yorkshire terrier"http:// minishop-yorkshire.ru

szczurów, stały się luksusowymi ozdobami, przeniosły się na salonowe poduszki, na kolana zachwyconych właścicielek, które nie rozstawały się z nimi, zabierając je nawet na przejażdżki powozem. Sadowiono je obok siebie lub na koźle, obok stangreta.

Skąd u yorków wziął się ten długi, jedwabisty włos, niespotykany u terierów? Większość autorów wskazuje, że do jego pojawienia przyczyniły się maltańczyki, jedne z ulubionych małych piesków ozdobnych, znanych na wyspach brytyjskich od stuleci (towarzyszyły już dworowi Henryka VIII). Potwierdzeniem tej teorii może być fakt, że do dziś rodzą się w miotach yorków od czasu do czasu szczenięta ze sporymi białymi znaczeniami. Najczęściej z krawacikiem lub białą nóżką. Maltańczyki skrzyżowane z małymi terierami były nie lada gratką dla młynarzy i kupców zbożowych, nieustannie walczących z plagą szkodników – gryzoni.

Małe pieski były bardzo cenionymi ich tępicielami, uważano że są bardziej łowne od kotów.

Pies Rasowy 3–4

/ marzec-kwiecień

ORYGINALNE LEGOWISKA

Z TWOIM NAPISEM! SPRAWDŹ

naszą ofertę

kontakt@beds4dogs.pl +48 736 784 162 www.beds4dogs.pl

13

Skąd u yorków wziął się ten długi, jedwabisty włos, niespotykany u terierów?

Większość autorów wskazuje, że do jego pojawienia przyczyniły się maltańczyki, jedne z ulubionych małych piesków ozdobnych, znanych na wyspach brytyjskich od stuleci.

RASA MIESIĄCA I tu pojawia się wątek kolejnego potencjalnego przodka Yorkshire terriera, „waterside terriera”.

Na początku XIX wieku w okolicach Halifaxu popularną niedzielną rozrywką gawiedzi było obserwowanie nad rzeką dość niecodziennego widowiska – ścigania szczurów wrzuconych do wody przez małe, długowłose pieski o wybarwionej główce – „waterside terriery”.

Z kolei ich przodka upatruje się w skye terrierach, bardzo popularnych w okolicach Glasgow.

Małe szczurołapy pojawiają się w historii jeszcze innych dwóch ras australijskich, gdyż „waterside teriery” były zabierane przez robotników na emigrację do Australii, a tam, jak wiemy, powstały dwie rasy terierów: silky i australijski. Nieuczciwi hodowcy, chcąc szybko zarobić na modnych yorkach, mieszali je z plennymi terierami australijskimi.

Wracając do wspomnianych wcześniej skye terierów, spokrewnione z nimi były „clydesdale teriery” (wymarłe w początkach XX wieku; ostatniego clydesdale’a pokazano na wy-

w hrabstwie Renfrew. Wielu autorów uważa, że były to psy jednej rasy. W każdym razie, one także przybyły ze szkockimi robotnikami do Anglii. Kiedy spojrzymy na ryciny, a także późniejsze fotografie – to wypisz, wymaluj skye. Tyle że te dawne teriery były o połowę mniejsze, ważyły 3–6,5 kg.

Też wymieniane są w opracowaniach jako jedne z przodków yorka.

W ówczesnych czasach ci różnie nazywani protoplaści yorka ogólnie tworzyli grupę terierów miniaturowych. O tej niejasnej klasyfikacji może świadczyć przykład wystawy w Birmingham z 1860 roku, gdzie potomstwo z jednego miotu zapisywano do różnych ras, w zależności od masy ciała, te o wadze ponad 5,5 kg rejestrowano jako „teriery szkockie”, a mniejsze jako „toy teriery”.

Zresztą black&tan toy teriery też są wymieniane jako przodkowie

nad 30 lat. Pierwszego pieska kupił po prostu od robotnika z Lancashire i z powodzeniem prezentował go na wystawach.

W hodowli zaczynał od różnych w typie mieszańców, aż doszedł do niedużych psów o dobrej anatomii i jedwabistym włosie.

Można powiedzieć, że właściwa historia rasy rozpoczyna się od „ojca Yorkshire terrierów”, psa, którego podobiznę znajdujemy w każdej liczącej się pozycji literaturowej na temat rasy. Był to „Huddersfield Ben”, stanowiący własność Pani M.A. Foster, hodowczyni i sędziego kynologicznego (niezmierna rzadkość w tamtych czasach, gdyż ocenianie psów było domeną mężczyzn). „Ben”, urodzony w 1865 roku, wiódł życie pełne sławy wystawowej i sukcesów hodowlanych, zakończone tragicznie – został przejechany na ulicy.

Jego rodowód jest przykładem silnego inbredu, który już ów-

yorka. Po nich odziedziczyły one krótsze niż u skya korpusy i miniaturowy wzrost.

Jak widać genealogia rasy jest skomplikowana i dość niejasna!

Za pierwszego znaczącego hodowcę uznaje się Petera Edena, który był wierny Yorkom po-

cześnie był z powodzeniem stosowany. Na wystawach „Ben” był prezentowany jako „szkocki terier o kopiowanych uszach”.

Był psem o długim, prostym grzbiecie, obfitym, opadającym włosie, który jednak nie przykrywał całych nóg. Nogi te były krótko owłosione. Jego głowa miała charakterystyczny

 Fot. Anna Babaeva, FCI Judge, hod. "Mini Shop Yorkshire terrier" http://minishop-yorkshire.ru

stawie Cruft’sa w 1914 roku), opisywane jako niebiesko-podpalane, miękkowłose skye, pochodzące z dorzecza szkockiej rzeki Clyde. Z kolei podobne psy, tyle że niebiesko-srebrne występowały w okolicach szkockiego miasteczka Paisley,

14

wygląd, oczy zasłaniała opadająca długa czuprynka. Kufa była długa, a uszy cięte, bezwłose. Ponieważ kopiowanie uszu zostało zakazane w 1898 roku uchwałą brytyjskiego parlamentu, to zaczęto eliminować z hodowli yorki o opadających, mięsistych uszach. Na szczęście większość osobników miała naturalnie stojące uszka. „Ben” miał ogon obcięty w połowie długości, więc znacznie dłuższy niż późniejsze kopiowane yorki. Ważył dobre 5,5 kg. Jego dzieci, z których wiele zostało utytułowanymi championami, były zarówno mniejsze, jak i lżejsze. Słynne „Sandy”, „Peter” i „Mozart” miały 20–30 cm wzrostu, a ważyły 2–4,5 kg. „Ben”, pierwszy zarejestrowany Yorkshire terrier, był nie tylko pięknością wystawową (zdobył 24 nagrody), lecz także świetnym szczurołapem, biorącym udział w konkursach na arenie.

Jego potomkiem i następcą był „Ted”, kolejna gwiazda Pani M.A. Foster. Zdobywca 265 nagród na wystawach i – znak nadchodzących czasów – reklamowany w „Kennel Club Gazette” reproduktor. Ciekawostka – opłata za krycie wynosiła jedną gwineę (monetę bitą w złocie!). Sensacją było sprzedanie

Pies Rasowy 3–4

w 1880 roku pieska „Little Conqueror” aktorowi z Nowego Yorku za horrendalną cenę 250 funtów!

W tamtym czasie przeciętnie za szczenię płacono 20–30 funtów.

Klub rasy założono w 1889 roku, opracowano także standard.

York ważył wówczas 5,5–7 kg. Płaszczyk mógł być pręgowany, co więcej, w ówczesnych opisach wystawowych znajdujemy „pięknie pręgowany”.

Już sto lat temu wystawcy zaczęli farbować psy. Ciemne partie, np. płaszczyk, przeciągano grafitem, a nawet czernidłem do butów!

Powszechnie stosowane było też tlenienie włosów.

Tom Horner pisze, że ówcześni sędziowie zakładali do oceny białe rękawiczki i brali białe ręczniki, aby sprawdzić, czy barwa szaty jest naturalna. Natomiast pierwsi wystawcy Reklama nosili na ringu długie białe fartuchy, tak aby stalowa barwa szaty była bardziej kontrastowo widoczna na tym tle.

Za naszych współczesnych czasów pamiętamy z ringu yorków specjalne czerwone podeściki, na których prezentowano małe cuda. Po rejestracji rasy hodowcom przyświecały trzy główne cele: uzyskanie długiego włosa o jedwabistej strukturze, utrwalenie kontrastowej i czystej barwy oraz zmniejszenie rozmiarów psów. Ta miniaturyzacja stwarzała sporo problemów, gdyż maleńkie suczki dawały jednego, dwa szczeniaki – które zazwyczaj w tak nielicznych miotach rodzą się dość duże, co może skutkować komplikacjami przy porodzie.

Sto lat selekcji i pracy hodowlanej spowodowało w końcu zmniejszenie masy ciała przeciętnego yorka o połowę. Zgodnie z obecnym uaktualnionym wzorcem, masa powinna wynosić do 3,2 kg. Widzimy też,

/ marzec-kwiecień

Yorkshire Terrier | RASA MIESIĄCA

że jest sporo piesków znacznie lżejszych. Popyt na „maleństwa” zarówno u zarania dziejów rasy, jak i obecnie jest znacznie większy. Pani Foster w czasie swej długoletniej pracy hodowlanej miewała prawdziwe drobiazgi, np. „Bradford Mark” i „Bradford Queen of Toys” o masie 600 g!

Trzeba pamiętać, że daleko posunięta miniaturyzacja może prowadzić do wad wpływających na zdrowie zwierzęcia, jak niezarośnięte ciemiączko, wady zgryzu i kończyn.

Jako ciekawostkę mogę podać, że w Księdze Rekordów Guinnesa w 1985 roku zarejestrowano suczkę „Sylvia”, o masie 283,5 g!

W drugiej połowie XIX wieku yorki były jedną z najbardziej lubianych ras psów w Anglii, jednak po I wojnie światowej ich popularność drastycznie spadła, a moda minęła na korzyść innych, nowych ras. W księgach Kennel Clubu w okresie między-

15

Za pierwszego znaczącego hodowcę uznaje się Petera Edena, który był wierny yorkom ponad 30 lat. Pierwszego pieska kupił po prostu od robotnika z Lancashire i z powodzeniem prezentował go na wystawach.

W hodowli zaczynał od różnych w typie mieszańców, aż doszedł do niedużych psów o dobrej anatomii i jedwabistym włosie.

RASA MIESIĄCA

W 1989 roku na kongresie FCI zdecydowano o przeniesieniu Yorkshire z grupy 9. do terierów (grupy 3.). Zatem pamiętajmy, że ten miniaturowy pies powinien mieć temparament psów swojej grupy!

wojennym rejestrowano rocznie nie więcej niż 250 osobników – trzeba pamiętać, że oznacza to, iż tyle zwierząt oceniono jako rokujące wystawowo i hodowlanie, nie że tylko tyle się ich urodziło. Los się odwrócił ponownie po II wojnie światowej, kiedy to odnotowywać zaczęto w księgach wzrost liczby zapisanych psów. Na przykład w 1949 roku 1000, w 1960 – ponad 4 tysiące, zaś w 1961 stały się najliczniej eksportowaną rasą brytyjską.

W tamtych czasach słynnymi hodowcami brytyjskich championów byli: pani Annie Swan (hod.

Invicia), pani Crookshank (hod.

Johnstonburn). W wielu rodowodach odnajdziemy znakomitego reproduktora, Pima of Johnstonburn, urodzonego w 1947 roku (ważył on zaledwie 1,350g!). Śmietanką rasy były psy z hodowli Beechrise, Yandum, Streamglen, Debee’s czy Chantamarles. W latach 1976 i 1977 najlepszym psem brytyjskim

wszystkich ras był „Blairsville Royal-Seal”.Do Polski pierwszy York zawitał w 1967 roku. Była to Angielka, „Queen of Buchard”, w rękach pani Anny Witalis.

W 1989 roku na kongresie FCI zdecydowano o przeniesieniu Yorkshire z grupy 9. do terierów (grupy 3.). Zatem pamiętajmy, że ten miniaturowy pies powinien mieć temparament psów swojej grupy!

Moda na nowe rasy „wciągnęła” też yorki – czego efektem jest biewer a la „Pom – Pon”.

W kanonie wiedzy o yorkach jest informacja, że włos na głowie powinien być w trzech odcieniach soczystej, płowozłotej barwy. Najciemniejszy na uszach i ich nasadzie, trochę bledszy na skroniach i kufie, zaś najjaśniejszy na końcówkach. Podpalanie głowy nie powinno zachodzić na szyję, a tzw. osmolenia powinny być niewidoczne i zniknąć przed ukończeniem przez psa półtora roku. Włos na głowie ma być bardzo długi.

Płaszczyk zaś bez prześwitów innej barwy niż ciemnostalowo-niebieskiej (nie błękitno-srebrzystej). Włosy dorosłego osobnika są u nasady ciemniejsze, a jaśniejsze na koniuszkach.

Całkowita jednolitość barwy podpalań i płaszczyka może budzić wątpliwości… co do swej naturalności… Sędzia często na wystawie prosi hodowcę o szczotkę, aby rozsunąć nieco warstwę okrywową włosa i ocenić zasięg i odcień podpaleń oraz intensywność barwy przy nasadzie sierści. Falistość włosa jest wadą. Szata powinna być delikatna i jedwabista, nigdy wełnista. W obowiązującym wzorcu wprowadzono zapis, że długość szaty nie może przeszkadzać psu w ruchu.

Mały york rodzi się czarny, ze śladami podpalań nad oczami, spodzie mordki i łapek oraz pod ogonkiem. Biała plamka na piersi czy na paluszkach najczęściej się zmniejsza.

Ośmiotygodniowy, zdrowy szczeniak powinien mieć:

 Fot. Anna Babaeva, FCI Judge, hod. "Mini Shop Yorkshire terrier"http://minishop-yorkshire.ru

16

• głowę nie za okrągłą, z zaznaczonym stopem, mocną szczę-

 Fot. Anna Babaeva, FCI Judge, hod. "Mini Shop Yorkshire terrier"http://minishop-yorkshire.ru

ką i żuchwą, • oko ciemne, nie za małe i nie wyłupiaste, • uszy trójkątne, spiczaste, małe, cienkie i z tendencją do stawania, • nos wyraźnie czarny, • zgryz jedynie nożycowy, • korpus możliwie krótki, z długą szyją; suki mogą być dłuższe, • ogon osadzony wysoko, • włos wyraźnie dłuższy niż po urodzeniu, bez podszerstka, gęsty i jedwabisty w dotyku, • podpalanie lepiej się uwidacznia, gdy korpus jest czarny; ogólnie lepsze są jaśniejsze psiaki niż rudo-czarne, ale też nie jednolito złoto-szare, • kończyny mocne i proste; wysokonożność jest w modzie, • łapy zwarte, małe, kocie, o czarnych pazurach, • masa ciała ok. 1 kg, • ciemiączko zarośnięte ( w licznych miotach może zarastać nieco później), • otwarty, niebojaźliwy charakter.

W treningu wystawowym psa należy pamiętać o dobrym przygotowaniu go do oceny na stole, a także prawidłowej prezentacji w ruchu, aby uniknąć efektu „garbienia się”. Na pokazanie psa w ringu mamy naprawdę niewiele czasu – wykorzystajmy go maksymalnie! Wymaga to sporego nakładu pracy właściciela/handlera – a przecież dochodzi jeszcze grooming tego imponującego włosa.

Yorkshire Terrier | RASA MIESIĄCA

Wzorzec FCI nr 86 /22.02.2012

YORKSHIRE TERRIER Pochodzenie: Wielka Brytania Użytkowość: pies do towarzystwa Klasyfikacja FCI: grupa 3.: teriery, sekcja 2: teriery miniaturowe (do towarzystwa), próby pracy nie są wymagane

KRÓTKI RYS HISTORYCZNY: Yorkshire terrier pochodzi z tego samego regionu co airedale; pierwsze psy tego typu pojawiły się około 1850 roku. Wśród przodków tej rasy znajdują się: dawny black and tan terier, maltańczyk i skye terier. Obecna nazwa powstała w roku 1870.

Yorkshire ma wiele cech teriera, w tym instynkt myśliwski, który może być skierowany zarówno na domowe zabawki, jak i na gryzonie w ogrodzie.

WRAŻENIE OGÓLNE: Pies długowłosy, o prostej sierści opadającej po obu bokach tułowia, z przedziałkiem biegnącym od nosa do koniuszka ogona. Sylwetka jest opływowa i zwarta. Nosi się dumnie.

WAŻNE PROPORCJE: Ogólnie powinien wydawać się proporcjonalny i energiczny.

możliwe. Jego długość pasuje do całości sylwetki psa.

Kończyny przednie: wygląd ogólny: proste, pokryte płowozłotą sierścią, która jest nieco jaśniejsza na koniuszkach, a ciemniejsza u nasady. Podpalanie nie sięga wyżej łokci. Łopatki dostatecznie skośnie ustawione. Ramię proste. Łapy okrągłe, pazury czarne.

Kończyny tylne: wygląd ogólny – oglądane od tyłu są zupełnie proste, umiarkowanie kątowane. Pokryte płowozłotą sierścią, która jest nieco jaśniejsza przy koniuszkach, a ciemniejsza u nasady. Podpalanie nie sięga powyżej kolan. Kolano umiarkowanie kątowane. Łapy okrągłe. Pazury czarne.

RUCH: Swobodny, o dobrym wykroku. Kończyny przednie i tylne kierują się prosto do przodu.

W ruchu górna linia tułowia pozostaje prosta.

SZATA: Sierść na tułowiu jest średniej długości, zupełnie prosta (nie falista), lśniąca, w dotyku delikatna i jedwabista, nie może być wełnista. W żadnym razie nie może przeszkadzać w ruchu. Na głowie długa,

ZACHOWANIE/TEMPERAMENT: Miniaturowy terier do towarzystwa, żywy i inteligentny. Pełen animuszu, o zrównoważonym usposobieniu.

GŁOWA: Czaszka raczej niewielka i płaska, ani wypukła, ani okrągła. Nos czarny. Kufa nie za długa. Uzębienie regularne, o kompletnym, ścisłym zgryzie nożycowym, to znaczy, że siekacze szczęki przykrywają siekacze żuchwy przy ścisłym kontakcie, a ich ustawienie jest pionowe. Zęby są dobrze rozstawione, a szczęka i żuchwa są tej samej długości. Oczy średniej wielkości, ciemne, błyszczące, o inteligentnym, żywym wyrazie. Ich ustawienie jest frontalne, piesek patrzy prosto przed siebie. Nie mogą być wyłupiaste. Powieki są ciemno pigmentowane.

Uszy małe, w kształcie litery „V”, stojące, niezbyt szeroko rozstawione, pokryte krótką sierścią o intensywnie płowym zabarwieniu.

SZYJA: Dobrej długości.

TUŁÓW: Zwarty. Grzbiet prosty. Żebra umiarkowanie wysklepione. Lędźwie dobrze związane.

OGON: Kiedyś był zazwyczaj kopiowany. Ogon kopiowany: średniej długości, pokryty obfitym włosem o odcieniu błękitnym, ciemniejszym niż reszta tułowia, szczególnie na koniuszku. Jest noszony trochę wyżej ponad linią grzbietu. Ogon naturalny: sierść obfita, o błękicie ciemniejszym niż na reszcie tułowia, szczególnie na koniuszku. Jest noszony trochę wyżej ponad linią grzbietu. Tak prosty, jak to tylko

17

RASA MIESIĄCA w soczysto płowozłotym odcieniu, na bokach głowy ciemniejsza, tak jak i u nasady uszu i na kufie, gdzie włos ma być bardzo długi. Podpalanie głowy nie powinno zachodzić na szyję. Z płowozłotą okrywą głowy nie mogą się mieszać żadne włosy ciemne lub szare, tzw. osmolenia. Umaszczenie ciemnostalowo-niebieskie, a nie błękitno-srebrzyste, tzw. płaszczyk, obejmuje ciało od guza potylicznego po nasadę ogona, nie może być na nim śladów sierści płowej, brązowej lub ciemnych nalotów. Na klatce piersiowej sierść jest intensywnie podpalana (płowa), błyszcząca. Ogólnie włosy płowe są ciemniejsze u swej nasady niż w połowie długości, a jeszcze jaśnieją na koniuszkach.

WADY DYSKWALIFIKUJĄCE: Agresja lub nadmierna lękliwość. Psy wykazujące wyraźne wady fizyczne lub zaburzenia psychiczne powinny być dyskwalifikowane.

UWAGA: Samce muszą mieć dwa normalnie rozwinięte jądra, umieszczone w worku mosznowym.

MASA CIAŁA: Do 3,2 kg.

WADY: Wszelkie odstępstwa od powyższego wzorca powinny być traktowane jako wady i oceniane w zależności od ich stopnia oraz wpływu na zdrowie i dobrostan psa.

Komentarz Vetfood Rasy miniaturowe i tzw. krótkoczaszkowe mają zdecydowanie częściej problemy z zębami. Należą do nich nie tylko yorki, lecz także jamniki, mopsy, shih tzu, lhasa apso oraz pinczery i sznaucery miniaturowe. To one są najczęstszymi pacjentami weterynaryjnych gabinetów stomatologicznych. Niestety, zwykle trafiają do gabinetu weterynaryjnego za późno, kiedy trzeba już usunąć ząb/zęby. Opiekunowie psów tych ras powinni szczególnie dbać o profilaktykę jamy ustnej swoich pupili.

Taka profilaktyka powinna polegać przede wszystkim na codziennym szczotkowaniu zębów czworonogów. W tym celu używa się specjalnej szczoteczki i żeli dla zwierząt (np. OraZn, Oral Cleansing Gel). Nie wszystkie zwierzaki chętnie poddają się temu zabiegowi, dlatego warto przyzwyczajać je do tej czynności od małego. Dzięki szczotkowaniu możemy regularnie usuwać nagromadzoną płytkę nazębną. Doskonałym rozwiązaniem do nauki rytuału czyszczenia ząbków są chusteczki Maxi/Guard Oral Cleansing Wipes od Vetfood.

MAXI/GUARD® Oral Cleansing Wipes to łatwe w użyciu i przyjazne dla zwierząt ściereczki zawierające zneutralizowany cynk o pH 7. Specjalna faktura produktu zapewnia łagodne mechaniczne czyszczenie płytki nazębnej i bakterii powodujących nieprzyjemny zapach z pyska bez ryzyka uszkodzenia tkanki dziąseł. Zastosowany bezsmakowy środek odświeża oddech i bezpiecznie czyści jamę ustną zarówno psów, jak i kotów.

18

Huddersfield_Ben. Fot. www.wikimedia.com  Fot. Anna Babaeva, FCI Judge, hod. "Mini Shop Yorkshire terrier"http:// minishop-yorkshire.ru

Ja, mój pies i

Łosoś i olej z łososia jako źródło kwasów tłuszczowych omega-3 i omega-6 uzupełnione o biotynę i dodatek łatwo przyswajalnego cynku oraz miedzi dla zdrowej skóry i pięknej sierści

Drobny, lekkostrawny i smaczny granulat, w którym zasmakują nawet najwybredniejsze małe psy

Bez dodatku sztucznych barwników, aromatów i wzmacniaczy smaku

Formuła bez glutenu zapobiega alergiom pokarmowym

Natural

No Artificial

Pies Rasowy 3–4

Opti Digest Gluten Free

Odkryj całą linię karm na www.versele-laga.pl i w sklepach zoologicznych 19

/ marzec-kwiecień

No Artificial

ŻYWIENIE PSÓW

Czym karmić szczenięta z wrażliwym przewodem pokarmowym?

Dlaczego Purina® PRO PLAN®?

Karmy Purina® PRO PLAN® dostarczają pełnoporcjową dawkę pokarmu, optymalnie zbilansowaną pod kątem niezbędnych

PRAWIDŁOWA KONSYSTENCJA ODCHODÓW

w diecie składników. Gwarantują nie tylko ponadpodstawowy poziom składników odżywczych, ale także dodatkowe formuły OPTINutrition™,

pozwalające

rozwiązać

najpowszechniej

spotykane problemy funkcjonalne u rosnących psów. Dzięki temu opiekun może skupić się nad optymalnym rozwojem szczenięcia, nie borykając się z zaburzeniami odporności, problemami skórnymi czy niestrawnościami.

W linii karm dla szczeniąt Purina® PRO PLAN® Puppy

PREBIOTYKI

znajdziemy produkty wzbogacone trzema opatentowanymi formułami: OPTIStart , OPTIDigest oraz OPTIDerma . Ich ®

®

®

skuteczność została potwierdzona klinicznie, co oznacza udowodnioną, widoczną poprawę kondycji i stanu zdrowia, zaobserwowaną u 8 psów na 10.

LEKKOSTRAWNA FORMUŁA

BOGATA W JAGNIĘCINĘ

Jak pomóc szczenięciu stopniowo budować barierę jelitową?

Karma dla szczeniąt Purina® PRO PLAN® Medium Puppy

Jak pokazują to badania, pulpa buraczana obecna w karmie

OPTIDigest® bogata w jagnięcinę, cechuje się funkcjonalnymi

na poziomie około 5-6% wpływa na równowagę mikroflory

właściwościami, dzięki dodatkowej kompozycji specjalnych

jelitowej i promuje wyższy udział bakterii kwasu mlekowego.

składników

korzystnym

Dzięki temu stymulowany jest rozwój przestrzenny jelita oraz

wpływie na organizm psa. Warto pamiętać, że korzystne

poprawia się jego pofałdowanie, a także zwiększa powierzchnia

efekty substancji odżywczych obserwujemy tylko przy podaży

wydzielnicza enzymów oraz wchłaniania i przyswajania

odpowiedniego poziomu danego składnika (podczas gdy jego

składników odżywczych. Jelito wraz ze swoimi strukturami

większa lub mniejsza ilość, może nie mieć żadnego wpływu lub

i obecnymi w nich bakteriami tworzą barierę jelitową, która

odżywczych

o potwierdzonym

wręcz negatywny).

chroni zwierzę przed patogenami

próbującymi wniknąć ze

środowiska zewnętrznego. Dodatek specjalnej dietetycznej Karmy dla szczeniąt z zastrzeżoną formułą OPTIDigest®

glinki bentonitowej wpływa na wiązanie toksyn oraz nadmiaru

zawierają kompozycję prebiotyków w oparciu o lekkostrawną

wody, co widocznie poprawia jakość i regularność wypróżnień

recepturę o wzbogaconym profilu biodostępności białka.

już na przestrzeni 10 dni .

20

Indeks glikemiczny karmy | ŻYWIENIE PSÓW

Purina® PRO PLAN® Medium Puppy OPTIDigest® to unikatowa karma, która widocznie poprawia funkcje trawienne i zapewnia prawidłowy wzrost szczeniąt z wrażliwym przewodem pokarmowym, stopniowo wzmacniając ich rozwijającą się barierę jelitową, a także odporność. Optymalny poziom przeciwutleniaczy oraz unikatowy dodatek wyciągu z pierwszego mleka (1mg siary na 100g karmy), widocznie i mierzalnie podnosi odporność bierną u szczeniąt nawet o połowę. Okres szczenięcy to newralgiczny czas, kiedy prewencja potencjalnych chorób przynosi największe korzyści, gdyż zwierzę jest na nie najbardziej narażone. Dzieje się też tak ze względu na słabe mechanizmy adaptacyjne, które dopiero się u szczeniąt wykształcają wraz z dobrymi nawykami.

Na skuteczność formuły PRO PLAN® OPTIDIGEST® składa się kompozycja składników: Łatwostrawne składniki (takie jak jajo) dla psów z wrażliwym przewodem pokarmowym.

Zawiera prebiotyki (takie jak pulpa buraczana), które jak udowodniono wpływają na wzrost korzystnych bakterii w przewodzie pokarmowym psa, poprawiając w ten sposób równowagę w jelitach psa.

Wzbogacony specjalnym składnikiem (odmiana glinki bentonitowej), który działając jak bandaż na przewód pokarmowy, pomaga usuwać z niego nadmiar wody i toksyny, wspomagając jednocześnie zwartość odchodów.

Dla małego czy dużego?

W linii karm Purina® PRO PLAN® znajdziemy też produkty dedykowane dla szczeniąt ras małych i miniaturowych (Purina® PRO PLAN® Small & Mini Puppy)

oraz dużych

i olbrzymich (Purina® PRO PLAN® Large Robust, Large Athletic

Puppy).

Różnice

pomiędzy

przedstawicielami

ras mniejszych w porównaniu do tych największych, na poziomie zapotrzebowania na niektóre składniki odżywcze są kilkudziesięciokrotne. Dlatego ten sam pokarm dla małego czy dużego może w porcji dziennej dostarczyć dużo za mało lub dużo za dużo składników odżywczych. Koncentracja karmy powinna być dostosowana do wielkości docelowej psa, bo nieprawidłowa podaż składników w dziennej porcji, w tym mineralnych, może odbić się na prawidłowym wzroście szczeniąt.

Rasy duże i olbrzymie

Rasy małe i miniaturowe

Satyaraj, E. et al. 2013

1

Pies Rasowy 3–4

/ marzec-kwiecień

21

ŻYWIENIE PSÓW

Żywienie suk ciężarnych i karmiących

Karmy gotowe i dieta BARF (cz. 1) Tekst: Agnieszka Królak dietetyk, specjalizująca się w żywieniu BARF, autorka książki „Zdrowo, smacznie, naturalnie – prawidłowe żywienie psa”, hodowla Bernevirtus FCI

Karmy gotowe dla suk ciężarnych i karmiących Prawidłowe żywienie suki w ciąży, a potem karmiącej znacząco wpływa zarówno na jej dobrą kondycję, jak i na prawidłowy rozwój płodów/szczeniąt.

Dawkę pokarmową zwiększamy w drugiej połowie ciąży (od ok. 5. tygodnia) – ale powinno się to robić racjonalnie, tak aby zwiększenie dawki, a także masy ciała suki nie przekraczało na koniec ciąży 15–25% normalnej dawki bytowej i normalnej masy ciała zwierzęcia – bo przecież nie chodzi o to, żeby sukę zatuczyć – może to powo-

22

dować trudności przy porodzie.

Pod koniec ciąży dochodzi do intensywnego rozwoju płodów (75% wzrastania płodów przypada na ostatnie 3 tygodnie ciąży). W czasie karmienia żywienie będzie uzależnione od liczby szczeniąt w miocie. Na każde szczenię w szczycie laktacji podaż karmy powinna wzrosnąć o 25%.

Wielu hodowców decyduje się w tym okresie na przejście na gotowe karmy dedykowane sukom ciężarnym i karmiącym.

Ułatwia to dozowanie karmy (dzielimy dawkę dzienną na mniejsze porcje – jest to też korzystniejsze dla suki, albowiem rozrastająca się macica uci-

ska na pozostałe narządy wewnętrzne jamy brzusznej i nadmierne wypełnienie przewodu pokarmowego może powodować dyskomfort. Zakładamy, że takie pożywienie powinno dostarczać wszystkich niezbędnych w tym czasie składników w formie skoncentrowanej, pozwalając na optymalny rozwój płodów, a po porodzie usprawnienie laktacji i wydzielanie mleka zapewniającego prawidłowy rozwój szczeniąt. Nową karmę wprowadzamy stopniowo, zwiększając jej udział w porcji dotychczasowej karmy bytowej.

Ważnym parametrem karmy jest jej atrakcyjność – czyli po-

Żywienie suk ciężarnych i karmiących (cz. 1) | ŻYWIENIE PSÓW

 Fot. Agnieszka Królak, Hodowla Bernevirtus FCI.

winna być chętnie przez zwierzę pobierana. Karma powinna zawierać wysoką zawartość białka (najlepiej pochodzenia zwierzęcego – zapewniającego dostęp do niezbędnych aminokwasów), o wysokiej strawności i wartości

biologicznej – zapotrzebowanie na białko wg NRC (2006) ok.

24,6 g/kg m.m.c, jeśli w diecie zawarte są węglowodany.

Wielu hodowców zwraca uwagę na źródło białka (jedno lub kilka) – zwłaszcza, gdy suka/

rasa ma tendencję do alergii pokarmowych. Podobnie jest z obecnością zbóż. Przyswajalność karmy – strawność jest niezwykle istotna, gdyż spożywanie nawet dużych ilości karmy, która ma niską przyswajalność nie da oczekiwanych efektów – co najwyżej zwiększy ilość odchodów.

Rosnące płody/szczenięta wymagają zwiększenia wartości energetycznej karmy – pod koniec ciąży zapotrzebowanie na energię wzrasta nawet o 50% – pamiętajmy o różnicach dla psów poszczególnych wielkości (dla ras mini średnio ok.

130% zapotrzebowania bytowego, a u ras olbrzymich ok. 160%, choć trzeba również brać pod uwagę cechy osobnicze – stąd wiele firm produkujących karmy ma linie starter dla psów różnej wielkości (mini, średnie, duże, olbrzymie).

Niedobór energii może skutkować problemami zdrowotnymi suki i szczeniąt.

Reklama

Naturalnie smaczne BEZ GLUTENU BEZ ZBÓŻ

SPECJALISTYCZNE KARMY MONOBIAŁKOWE dla psów w każdym wieku i dla wszystkich ras

• hipoalergiczne • smaczne • łatwo przyswajalne

www.aquael.com Pies Rasowy 3–4

/ marzec-kwiecień

23

ŻYWIENIE PSÓW

Suki przygotowywane do rozrodu nie powinny być przekarmiane, ponieważ nadwaga i otyłość mogą powodować późniejsze zaburzenia rozrodu, między innymi zaburzenia procesu jajeczkowania i ryzyko osłabienia czynności skurczowej macicy w czasie porodu.

Dodatek w karmie L-karnityny usprawnia wykorzystanie energii. Średnia zawartość tłuszczu w takich karmach (w suchej masie) powinna wynosić ok. 8,5%.

W laktacji zapotrzebowanie pokarmowe musi być pokrywane na bieżąco, bo suki nie gromadzą rezerw w czasie ciąży.

Najwięcej mleka suka wytwarza w szczycie laktacji (średnio jest to ok. 4% masy jej ciała).

Oprócz dobrej jakości karmy (przez pierwsze 4 tygodnie możemy pozwolić, żeby suka sama regulowała sobie ilość zjadanej karmy), pamiętajmy o zapewnieniu stałego dostępu do wody. Jeśli zapotrzebowanie na składniki odżywcze nie zostanie pokryte, to mleko będzie słabej jakości – co wpłynie negatywnie na wzrost i kondycję szczeniąt (słabe przyrosty).

Bardzo istotne jest zapewnienie rosnącym maluchom odpowiedniej ilości witamin (wit. A, E, D, wit. z grupy B).

Na przykład niedobór witaminy A może skutkować obumieraniem zarodków, ronieniem czy zatrzymaniem łożyska.

Podobne skutki ma niedobór związków mineralnych (szcze-

NATURE’S PROTECTION STARTER – karma dla szczeniąt wszystkich ras w okresie odstawiania od matki.

• W 100% kompletne i zrównoważone pożywienie zapewniające szczeniakom optymalny rozwój.

• Odpowiednia dla karmiących suk.

• Wysoce strawna karma dbająca o delikatny układ pokarmowy szczeniąt.

• Może zostać zamieniona w papkę poprzez dodanie wody, aby ułatwić przejście od mleka do stałego pokarmu.

• Starannie wyselekcjonowane składniki i dodatki dietetyczne przygotowują szczenięta do przejścia na karmy Junior, zarazem dostarczając im wszystkich korzyści cechujących pozostałe karmy Nature’s Protection.

Wyłączny importer i dystrybutor: ERBE Animals ul. Kościuszki 61f, 43-190 Mikołów www.erbeanimals.pl biuro@erbeanimals.pl

24

gólnie istotny jest stosunek wapnia do fosforu) oraz nienasyconych kwasów tłuszczowych. Tutaj podkreśla się rolę kwasów n-6 (biorących udział w produkcji m. in. neuroprzekaźników) oraz n-3 (źródło m. in. przeciwzapalnych prostaglandyn) oraz ich wzajemny udział w pokarmie. Najwięcej DHA występuje w mózgu! Kora mózgowa w 60% jest zbudowana z tego kwasu. DHA i EPA wpływają na prawidłowy rozwój układu nerwowego i narządu wzroku u płodów (u ssaków w trzecim trymestrze ciąży jest największa retencja DHA w układzie nerwowym) oraz u młodych zwierząt (ważna jest ilość tych kwasów w mleku matki), a także na rozwój funkcji poznawczych. Oczywiście nie pomijamy wspierającego efektu bariery skórnej i układu odpornościowego. Skoro już mowa o odporności, to karmy gotowe często są wzbogacone o mannany i beta-glukan, wspomagające odporność nieswoistą. Dodatki FOS i MOS pozwalają poprawiać barierę jelitową, stymulują wzrost korzystnej bioty jelitowej i poprawiają funkcjonowanie przewodu pokarmowego.

Te karmy gotowe są polecane także jako startery dla szczeniąt rozpoczynających pobieranie pokarmu stałego.

Żywienie BARF suk ciężarnych i karmiących Jednym z istotnych aspektów żywienia BARF jest odpowiednie ułożenie diety psów w okresie rozrodu. Okres ten obejmuje czas przygotowania do rozrodu, krycia, ciąży i odchowu szczeniąt. W przypadku samców właściwe żywienie poprawia poziom płodności i zmniejsza ryzyko zaburzeń spermatogenezy. U suk czynniki żywieniowe w całym okresie rozrodu, obok czynników genetycznych i innych środowiskowych, są uważane za kluczowe dla plenności i zdrowia matki i szczeniąt.

Warunkiem sukcesu hodowlanego jest w pierwszej kolejności odpowiednie przygotowanie suki do reprodukcji, a więc również odpowiednie planowanie żywienia według modelu BARF przed kryciem. Z założenia do reprodukcji powinny być wybierane tylko suki zdrowe, dobrze odżywione i w dobrej kondycji, ponieważ skutki niedożywienia czy też niedoborów żywieniowych z powodu źle zbilansowanej diety mogą pozostać niezauważone nawet do momentu narodzin szczeniąt. Właściwe żywienie suki w odpowiednio długim okresie poprzedzającym krycie jest więc jednym z warunków kluczowych pra-

Żywienie suk ciężarnych i karmiących (cz. 1) | ŻYWIENIE PSÓW

widłowego przebiegu późniejszej ciąży, porodu i laktacji.

W przypadku żywienia według modelu BARF oznacza to przestrzeganie zasad odpowiedniego wyboru określonych grup

i rodzajów pokarmów i układanie żywienia według określonych proporcji (układanie diety i zasady żywienia optymalnego według modelu BARF zostały przedstawione w publikacji „Zdrowo, smacznie, naturalnie – prawidłowe żywienie psa”).

Jeśli nasz model żywienia jest skonstruowany w sposób prawidłowy, to w okresie przygotowania do rozrodu w żywieniu według modelu BARF nie wprowadza się żadnych zmian.

Dobrze odżywiona przed ciążą suka zaspokaja potrzeby żywieniowe szczeniąt nawet do 3.–4. tygodnia ich życia. Skład diety powinien być optymalny (odpowiednio zbilansowany, urozmaicony) i dzięki temu zaspokajać wszystkie potrzeby żywieniowe zwierzęcia. Dieta powinna dostarczać odpowiednie ilości wysokiej jakości białka zwierzęcego, tłuszczów, minerałów i witamin. Szkodliwy może być zarówno niedobór, jak i nadmiar niektórych składników odżywczych, dlatego niewskazana jest nadmierna suplementacja witaminami ani solami mineralnymi.

Dzienna dawka pokarmowa nie powinna przekraczać zapotrzebowania energetycznego i na składniki odżywcze. Oznacza to, że suki przygotowywane do rozrodu nie powinny być przekarmiane, ponieważ nadwaga i otyłość mogą powodować

Najbardziej istotnym składnikiem odżywczym mającym wpływ na płodność i plenność są białka.

Podstawowymi funkcjami białek u psowatych są: synteza biologiczna, regulowanie metabolizmu oraz dostarczanie energii. późniejsze zaburzenia rozrodu, między innymi zaburzenia procesu jajeczkowania i ryzyko osłabienia czynności skurczowej macicy w czasie porodu. Suki otyłe mają nieliczne i słabe mioty, dodatkowo obserwuje się niechęć suki do opieki nad potomstwem.

Reklama

Pies Rasowy 3–4

/ marzec-kwiecień

25

ŻYWIENIE PSÓW

„

Z kolei w przypadku niedożywienia u suk lub niedoborów z powodu niewłaściwie ułożonej diety często dochodzi do zaburzeń poporodowych (rzucawka, obniżona mleczność), resorpcji zarodków, obniżonej laktacji,

Prawidłowo żywione suki powinny przybrać na wadze do końca ciąży, w stosunku do wagi przed kryciem, średnio 15–25%, a po porodzie suka powinna ważyć już tylko około 5–10% więcej. Ten przyrost masy odpowiada rozwojowi tkanek sutków, zwiększeniu ilości wody komórkowej i przyrostowi tkanek układu rozrodczego.

Zatrzymanie wagi u suki po porodzie o ponad 10% może świadczyć o przekarmianiu w czasie ciąży.

„

Komentarz Best 4 Animal Care Dieta suki karmiącej nie różni się w zasadzie w jakimś znacznym stopniu od diety suki będącej w okresie drugiej połowy ciąży. W obu przypadkach potrzebuje pożywienia o wysokiej koncentracji energii, białka, soli mineralnych oraz nienasyconych kwasów tłuszczowych. Należy zatem mieć pewność, że karma którą żywimy pupilkę, jest dobrej jakości i nie zawiera tylko węglowodanów oraz tłuszczów. Dlatego nie szczędźmy jej jak najlepszej jakościowo i lekkostrawnej karmy, ponieważ bardzo dobrze zbilansowane pożywienie w 100% pomoże jej zregenerować nadwyrężony ciążą i porodem, a także karmieniem młodych organizm.Kompletne karmy Renske, zarówno mokre jak i suche stanowią bardzo dobrze zbilansowaną dietę dla suki ciężarnej lub karmiącej. W składzie karm Renske znajdują się bardzo dobrej jakości świeże mięsa lub ryby, zdrowe oleje, warzywa, owoce, jaja, drożdże, wyciągi z wodorostów morskich (jako źródło ponad 70 składników mineralnych i witamin) oraz bardzo potrzebne w tym okresie kwasy Omega -3 i - 6 we właściwych proporcjach. Podając karmy Renske macie Państwo gwarancję utrzymania kości, stawów, zębów oraz układu krwionośnego w dobrej kondycji.

26

a szczenięta mogą rodzić się drobniejsze, słabsze i z wadami wrodzonymi. Dlatego prawidłowe żywienie BARF suki, którą decydujemy kryć, należy rozpocząć już przed zajściem suki w ciążę.

Zasady żywienia suk w ciąży i okresie laktacji odbiegają nieco od zasad żywienia poza okresem rozrodczym. Dotyczy to zarówno składu diety, jak i ilości dawki pokarmowej.

Często u suk w okresie bezpośrednio poprzedzającym krycie i kilka dni po kryciu stosuje się tzw. flushing, który polega na zwiększeniu zawartości energii i białka w diecie w celu wzrostu plenności i skuteczności zagnieżdżenia zarodków w błonie śluzowej macicy. Najbardziej istotnym składnikiem odżywczym mającym wpływ na płodność i plenność są białka.

Podstawowymi funkcjami białek u psowatych są: synteza biologiczna, regulowanie metabolizmu oraz dostarczanie energii. Wpływ niedoboru białka pokarmowego na niepłodność lub też niewłaściwa jego jakość wynikają głównie z niedoborów aminokwasów egzogennych, niewłaściwej równowagi aminokwasowej i ograniczenia jego wchłaniania wskutek zawartości w diecie czynników antyżywieniowych. Tłuszcze są nośnikiem energii, witamin rozpuszczalnych w tłuszczach oraz źródłem

egzogennych nienasyconych kwasów tłuszczowych. W przypadku diety BARF nie wydaje się jednak, by „flushing” był zasadny, ponieważ żywienie według tego modelu zapewnia odpowiednio wysoką zawartość wysoce strawnego białka (białko zwierzęce), zbilansowaną podaż minerałów i witamin, odpowiednią ilość pożądanych tłuszczów i praktycznie brak składników antyodżywczych, które ograniczałyby biodostępność składników odżywczych.

Prawidłowo żywione suki powinny przybrać na wadze do końca ciąży, w stosunku do wagi przed kryciem, średnio 15–25%, a po porodzie suka powinna ważyć już tylko około 5–10% więcej. Ten przyrost masy odpowiada rozwojowi tkanek sutków, zwiększeniu ilości wody komórkowej i przyrostowi tkanek układu rozrodczego. Zatrzymanie wagi u suki po porodzie o ponad 10% może świadczyć o przekarmianiu w czasie ciąży. Ponieważ psowate nie tworzą rezerw tłuszczu w organizmie, aby zapewnić energię konieczną w czasie laktacji (w tym czasie znacznie bowiem zwiększają spożycie pokarmu), nie ma koniec zności

NOWOŚĆ

DING (U EN S P

LY

ICAL

TIF CIEN

) A

tu

ł

n

zg

EN V O R P DNIONE O UDOW OWO UK o NA e s S

(U SA)

PATE N T

ZDROWY START OD PIERWSZYCH DNI: INWESTYCJA W PRZYSZŁOŚĆ

zo

at ne do p

Z

TA W

RI

AM

ES

W

PRODUKT DOSTĘPNY W KLUBIE HODOWCÓW ROYAL CANIN Zapisz się już dziś! www.royalcanin.pl/klub-hodowcow

I

ROYAL CANIN® EKSPERT ZDROWEGO ŻYWIENIA PSÓW OD PONAD 50 LAT

I E Z A KC E S O

Opakowania 300 g oraz 1,2 kg

Innowacyjny suplement siary i preparat mlekozastępczy www.royalcanin.pl/puppyprotech 27

PIERWSZE DNI ŻYCIA – OKRES KRYTYCZNY Statystycznie około 20% wszystkich urodzonych szczeniąt umiera w ciągu pierwszych dwóch miesięcy życia.

Przeprowadzone badania wykazały, że upadki noworodków są poważnym problemem w hodowlach psów na całym świecie, dotykającym w podobnym stopniu psy różnych ras i wielkości. Szczególnie wysoka śmiertelność odnotowywana była w ciągu pierwszych dni po porodzie – blisko 50% przypadków śmierci szczeniąt miało miejsce przed upływem tygodnia od narodzin.

UPADKI NOWORODKÓW

UPADKI STARSZYCH SZCZENIĄT

% upadków (razem)

14

S P R Z E D A Ż

12 10 8 6 4 2

S Z C Z E N I Ą T

0 1

5

10

15

20

25

30

Wiek (dni)

35

40

45

50

55

59

Badanie przeprowadzono na próbie 294 szczeniąt z jednej hodowli

48,1%* upadków szczeniąt przypada na pierwszy tydzień życia

STATYSTYKA

* % wszystkich upadków szczeniąt żywo urodzonych

92% szczeniąt

Zaobserwowano, że u z wyjątkowo niskim poziomem przeciwciał we krwi dochodzi do utraty masy ciała podczas pierwszych dwóch dni. Utrata masy ciała może być wskaźnikiem niedoborów odporności u noworodków.

U szczeniąt, które w drugiej dobie życia miały niski poziom przeciwciał we krwi, ryzyko śmierci w okresie noworodkowym (do 21 dnia życia) było

aż 9-krotnie wyższe.

Pies Rasowy 3–4

/ marzec-kwiecień

28

PUPPY PRO TECH: INNOWACYJNY SUPLEMENT DLA NOWORODKÓW I SZCZENIĄT DO ODSADZENIA W oparciu o najnowsze naukowe ekspertyzy żywieniowe i wieloletnie doświadczenie hodowców z całego świata firma Royal Canin opracowała przełomowy preparat mlekozastępczy wspierający wzrost i prawidłowy rozwój szczeniąt.

Preparat PUPPY PRO TECH został opracowany w celu suplementacji siary suki w pierwszej dobie życia noworodków (odporność bierna), a ponadto stanowi doskonałe uzupełnienie mleka matki wspomagając wzrost i prawidłowy rozwój szczeniąt aż do odsadzenia.

PUPPY PRO TECH Zgłoszone do patentu

DING (U EN S P

ł

s

n

zg

o

EN PROVDNIONE O UDOW OWO NAUK

tu

S

(U SA)

LY

ICAL

TIF CIEN

) A

PATE N T

Naukowo udowodniona skuteczność

zo

at ne do p

e

Zawiera przeciwciała specyficzne dla psów

ZALECENIA Preparat PUPPY PRO TECH najlepiej zastosować u szczeniąt do 8 godzin po narodzinach.

PREPARAT PUPPY PRO TECH Preparat jest cennym suplementem dla wszystkich noworodków, a szczególnie jest polecany szczeniętom z grupy podwyższonego ryzyka.

INNOWACYJNE SKŁADNIKI O WIELOSTRONNYCH KORZYŚCIACH Przełomowa receptura wzbogacona o nowe składniki wspomagające lepszy start w życie szczeniąt – specyficzne przeciwciała przeciwko najgroźniejszym patogenom: E.coli oraz Canine parvovirus.

Zawiera maltodekstrynę – łatwo strawny węglowodan, sprzyjający utrzymaniu prawidłowego poziomu glukozy we krwi szczeniąt.

Profil składników pokarmowych maksymalnie zbliżony do mleka suki sprzyja harmonijnemu rozwojowi szczeniąt.

Dodatek kwasów tłuszczowych DHA, naturalnie obecnych w mleku matki, wspomaga rozwój mózgu i funkcji kognitywnych szczeniąt.

Zastosowanie prebiotyków (FOS) wspiera przebieg procesu trawienia i zdrowie układu pokarmowego. Łatwe przygotowanie - preparat instant zmieszany z wodą rozpuszcza się szybko i całkowicie dając homogeniczny roztwór.

Do każdego opakowania dołączono zestaw niezbędnych akcesoriów (butelka, miarka, smoczki, instrukcja).

29

NAJLEPSZY PARTNER TWOJEGO SUKCESU Dla firmy Royal Canin współpraca z Hodowcami trwa już ponad 50 lat i zawsze stanowi kluczowy element działania. Państwa opinie jako ekspertów w dziedzinie rozrodu i odchowu szczeniąt pozwoliły na opracowanie całej gamy specjalistycznych produktów, precyzyjnie dostosowanych do potrzeb psów różnych ras, wielkości i wieku.

Klub Hodowców Royal Canin działa w Polsce nieprzerwanie od 2003 roku, oferując Hodowcom psów nie tylko najwyższej jakości karmy, ale również szeroko pojęte wsparcie na gruncie merytorycznym i praktycznym.

Serdecznie zapraszamy Hodowców psów i kotów.

Formularz rejestracyjny jest dostępny na stronie www.strefa.royal-canin.pl

UNIKALNA OFERTA Korzystne ceny produktów z linii Professional Specjalistyczne produkty: preparat mlekozastępczy, karmy dla suk i kotek hodowlanych, szczeniąt i kociąt w okresie odsadzania i inne Specjalny system rabatowy Bezpłatna dostawa zamówień powyżej 150 PLN (na terenie całego kraju w ciągu 48 godzin)

Indywidualne podejście do klienta oraz opieka dedykowanego przedstawiciela Klubu Bogate wyprawki dla szczeniąt i kociąt Internetowa wizytówka hodowli na stronie głównej Royal Canin Polska Spersonalizowane materiały reklamowe wybranych hodowli

Atrakcyjne programy promocyjne, lojalnościowe i rekomendacyjne

Interesujące artykuły o tematyce kynologicznej i felinologicznej (hodowla, szkolenie, żywienie)

Pakiet startowy dla nowych Członków Klubu Hodowców

Seminaria naukowe dla hodowców

Dystrybutor produktów dla członków Klubu Hodowców: Royal Canin Dystrybucja Centrum Kraków ul. Komandosów 1/2 32-085 Modlniczka tel.: 61 624 16 80 fax: 61 624 16 89 hodowcy.rpd.pol@royalcanin.com www.royalcanin.pl Pies Rasowy 3–4

/ marzec-kwiecień

30

Żywienie suk ciężarnych i karmiących (cz. 1) | ŻYWIENIE PSÓW budowania suce nadmiernych „zapasów” do wykorzystania w czasie odchowu szczeniąt.

Okres ciąży u suk dzieli się na trymestry po 21 dni lub na tygodnie. Ilość pożywienia w czasie ciąży i laktacji jest ściśle zależna od ilości i wielkości płodów. Do 35. dnia ciąży rozwija się tylko około 2% całkowitej masy płodu. Z tego też względu w okresie pierwszych 5 tygodni nie wzrasta zapotrzebowanie na energię i składniki odżywcze, zatem suki powinny być karmione tak jak przed ciążą. Nie ma wskazań do zwiększania ilości dawki pokarmowej ani do zmiany proporcji stosowanych w diecie produktów. Dzienna dawka pokarmowa suki nie powinna się zmienić (2–3% masy ciała), tak jak i ilość posiłków (żywienie raz lub dwa razy dziennie).

Dobieranie rodzajów produktów (mięsne kości, mięso, tłuszcz zwierzęcy, podroby) powinno być wyliczane w taki sposób, by uzyskać bilansowanie w okresie nie dłuższym niż tydzień (obliczanie proporcji

określonych rodzajów pokarmu w odniesieniu do wymaganych składników pożywienia potrzebnych w okresie tygodnia).

Często około 20. dnia ciąży suki zaczynają mieć mdłości, tracą apetyt albo stają się bardziej grymaśne. Czasami nawet wykazują niechęć do pokarmu, który wcześniej przyjmowały z upodobaniem. Jest to związane ze zmianami hormonalnymi w organizmie. W takim przypadku albo nie podajemy pokarmu przez jeden lub dwa dni, albo dzielimy porcję dzienną na kilka mniejszych, do podawania w krótkich odstępach czasu.

U niektórych suk stan ten może trwać bardzo krótko, a u niektórych dłużej – nie jest to typowo związane z rodzajem diety ani rasą psa, a bardziej jest to cecha osobnicza. Zdarzają się nawet przypadki, że suka nie chce spożywać pokarmu, jaki dostawała wcześniej i trwa to dłużej niż dwa dni. W takich przypadkach hodowca powinien podać inny, również odpowiednio zbilansowany i odżywczy pokarm (gotowane

mięso z dodatkiem niewielkiej ilości gotowanych warzyw i suplementu mineralno-witaminowego lub mięso suszone), tak by zapewnić psu podaż wszystkich niezbędnych składników odżywczych do czasu powrotu do żywienia BARF-em. /cdn.

Reklama

Pies Rasowy 3–4

/ marzec-kwiecień

27

BozitaPolska BozitaPolska

ULEPSZONA RECEPTURA I NOWE OPAKOWANIA karm dla szczeniąt Wspomaganie układu odpornościowego

WIĘCEJ NA ROYALCANIN.PL 28

YSTEM SU ES

ORT PP

Harmonijny rozwój

IMMU N

Prawidłowe trawienie

WYPRÓBUJ

Karma mokra dla kociąt sterylizowanych

NOWOŚĆ

KOMPLETNA OFERTA

W SOSIE W GALARETCE

WIĘCEJ NA ROYALCANIN.PL Pies Rasowy 3–4

/ marzec-kwiecień

29

Wszyscy mamy robaki

Pasożyty wewnętrzne psów dr n. wet. Artur Dobrzyński Katedra Chorób Małych Zwierząt z Kliniką, Wydział Medycyny Weterynaryjnej SGGW w Warszawie

Każdemu właścicielowi psa zależy na tym, żeby jego podopieczny był zdrowy, pełen wigoru i zadowolenia. Jednakże nie wystarczy zadbać o odpowiednio zbilansowaną dietę, zabiegi pielęgnacyjne, profilaktykę chorób zakaźnych czy zadowalającą kondycję fizyczną.

Bardzo istotnym aspektem jest również zadbanie o zagrożenia, jakie niosą ze sobą pasożyty. Pasożyty wewnętrzne są niebezpieczne zarówno dla zwierzęcia, jak i dla ludzi mających stały z nim kontakt, a szczególnie dla dzieci.

Dlatego każdy właściciel psa powinien pamiętać o systematycznym odrobaczaniu swojego czworonożnego przyjaciela.

Szczególnie wiosną i jesienią,

30

kiedy to organizm, zarówno ludzi, jak i zwierząt, jest osłabiony.

Jest to czas, kiedy wzrasta liczba zachorowań psów, a szczególnie wyraźny jest wzrost zakażeń pasożytniczych.

Podstawowym powodem takiego stanu rzeczy jest immunosupresja, tj. spadek odporności organizmu. Dlatego też w tych okresach roku trzeba koniecznie zadbać o to, aby nasz czworonożny podopieczny został należycie zabezpieczony

przed grożącymi mu niebezpiecznymi pasożytami. Poznajmy zatem „wroga”.

Glistnica to problem, o którym większość właścicieli zwierząt wie dość dużo. Trzeba jednak wspomnieć, że przeprowadzone badania dowodzą, że nawet do 60–70% badanych osiedlowych piaskownic jest zanieczyszczonych jajami glist.

Podstawowym powodem jest masowe zarażenie zwierząt

„

Każdy właściciel psa powinien pamiętać o systematycznym odrobaczaniu swojego czworonożnego przyjaciela. Szczególnie wiosną i jesienią, kiedy to organizm, zarówno ludzi, jak i zwierząt, jest osłabiony. Jest to czas, kiedy wzrasta liczba zachorowań psów, a szczególnie wyraźny jest wzrost zakażeń pasożytniczych.

Pies Rasowy 3–4

w różnych narządach wewnętrznych. U człowieka nie kończą one swojego rozwoju, ponieważ człowiek jest tylko ich żywicielem przejściowym.

Dlatego u ludzi w przypadku glistnicy mogą wystąpić trzy zespoły patogenetyczne, będące następstwem: a – wędrówki larw glist, b – inwazji jelita cienkiego i c – innych powikłań glistnicy. Wiodącymi objawami są: kaszel, stany podgorączkowe, bóle brzucha, utrata wagi, powiększenie wątroby i śledziony, wypryski skórne, zapalenie naczyniówki oka, stopniowy zanik, a nawet utrata wzroku czy zapalenie mózgu. Statystycznie najwięcej zakażeń glistnicą obserwuje się u dzieci do 7., a nawet do 14. roku życia.

Kolejny problem to giardioza (lamblioza). Giardia to jednokomórkowy pasożyt jelitowy, atakujący zarówno psa, jak i człowieka. Pierwotniak ten jest odpowiedzialny za wystąpienie choroby określanej jako giardioza. Inwazja może przybierać różne postacie. Najczęściej na pierwszy plan wysuwa się biegunka i nawracające luźne stolce.

Stolec ma jasnożółtą barwę o papkowatej konsystencji. Charakterystyczny jest jego ostry i nieprzyjemny zapach oraz obecność śluzu, a nawet krwi w stolcu. Objawom choroby towarzyszy spadek masy zwierzęcia przy jednoczesnym zachowaniu apetytu. Do zakażenia tym pierwotniakiem dochodzi na drodze pokarmowej. Niektóre przeprowadzone badania parazytologiczne dowodzą, że największy problem jest w dużych skupiskach zwierząt tj. w schroniskach, przytuliskach i w dużych hodowlach.

Dotychczas przeprowadzone badania wskazują, że około

/ marzec-kwiecień

Reklama

mięsożernych tymi pasożytami oraz brak wyobraźni i dyscypliny wśród właścicieli zwierząt.

Bardzo wielu szczęśliwych posiadaczy zwierząt nie pamięta bowiem o systematycznym odrobaczaniu, nie mówiąc już o sprzątaniu odchodów. Glista psia (Toxocara canis) i glista kocia (Toxocara cati) są nicieniami o długości 4–10 cm i szerokości 3 mm. Podstawowym rezerwuarem i źródłem zakażenia są młode psy i koty. Szczególnie narażone są zwierzęta do 3. miesiąca życia. Dane kliniczne mówią, że 70–80% szczeniąt jest zarażonych glistami. Podstawowe objawy towarzyszące zarobaczeniu to nawracające wymioty połączone z nawracającymi biegunkami o charakterze śluzowo-krwistym, zmatowiona i łamliwa sierść, apatia i anemia, powiększenie obrysu powłok brzusznych. Poza tym w przypadkach masowej inwazji może dochodzić do perforacji jelit i wystąpienia objawów padaczkopodobnych.

W przypadku zakażeń człowieka larwami glist dochodzi do ich wędrówki i lokalizacji

„

31

PSIE ZDROWIE Trzeba podkreślić, że zarówno psy, jak i koty mogą być zarażone nie tylko glistami, tęgoryjcami oraz tasiemcami, lecz także wieloma innymi pasożytami.

W przypadku psa i kota najistotniejsze wspólne tasiemczyce to:

Mniej znanym, ale niewątpliwie dużym zagrożeniem nie tylko dla czworonoga, lecz także dla jego właścicieli, są tęgoryjce. Te niewielkie nicienie pasożytują w przewodzie pokarmowym, a do zarażenia nimi dochodzi przez zjedzenie larw lub wniknięcie larwy przez skórę zwierzęcia.

Psy i koty podczas wylizywania się, „wiskania” zarażają się tasiemcem, połykając zainfekowaną pchłę, która jest żywicielem pośrednim tego pasożyta. Wówczas w przewodzie pokarmowym psa lub kota, rzadziej człowieka, jako żywiciela ostatecznego rozwija się postać dorosła tasiemca.

30% psów jest zarażonych giardiozą. Rozpoznanie jest stawiane na podstawie badań parazytologicznych kału. Szczęśliwie leczenie nie nastręcza większych kłopotów i polega na podaniu przez 3–5 dni odpowiednich środków odrobaczających.

Mniej znanym, ale niewątpliwie dużym zagrożeniem nie tylko dla czworonoga, lecz także dla jego właścicieli, są tęgoryjce. Te niewielkie nicienie pasożytują w przewodzie pokarmowym, a do zarażenia nimi dochodzi przez zjedzenie larw lub wniknięcie larwy przez skórę zwierzęcia. Mimo że tęgoryjce są niewielkie, szkody poczynione przez nie w organizmie mogą być duże. W przebiegu inwazji obserwujemy zaburzenia ze strony układu pokarmowego, zwierzęta stają się apatyczne, a nawracające wymioty i biegunki doprowadzają do anemii. Diagnozowanie choroby utrudnia fakt, że pasożyty są tak małe, iż zwykle nie są zauważane w kale. Należy dodać, że tęgoryjczyca jest również groźna dla człowieka.

32

• Taenia taeniaformis – tasiemiec o długości od 15 do 60 cm, którego żywicielem ostatecznym jest pies i kot, pośrednim natomiast mysz i szczur.

• Echinococcus multiocularis – tasiemiec o długości od 0,15 do 0,35 cm, którego żywicielem ostatecznym jest pies i kot, zaś pośrednim gryzonie, ale także człowiek.

• Diphilidium caninum - tasiemiec o długości od 20 do 40 cm, atakujący psy, koty – tu żywicielem pośrednim jest pchła.

• Mesocystoides lineatus – tasiemiec o długości od 30 cm do 2,5 m, atakujący psy i koty, którego żywicielem pośrednim mogą być płazy, gady i ssaki.

• Echinococcus granulosus – tasiemiec o wielkości od 2 mm do 6 mm, którego żywicielem pośrednim są przeżuwacze, ale także może nim być człowiek.

Pozostałe tasiemczyce wywoływane przez Taenia ovis, T. multiceps, T. serialis, T. pisiformis i T. hydatigena to także niebezpieczne parazytozy. Żywicielami pośrednimi ww. pasożytów są przeżuwacze, ale również mogą nimi być ludzie.

Ciało tasiemca składa się z główki, szyjki i z segmentów (członów). Główka pasożyta posiada narząd czepny (różny u różnych typów tasiemców), za pomocą którego pasożyt przytwierdza się do jelita cienkiego żywiciela. Wzrost tasiemca następuje od strony główki. Zaraz za szyjką powstają nowe człony, które w miarę wzrostu przesuwają się ku tyłowi ciała pasożyta. Każdy człon tasiemca to prawie odrębnie funkcjonujący organizm, posiadający męskie i żeńskie narządy płciowe. Wraz z dojrzewaniem niemal cały człon wypełnia się jajami pasożyta. Wreszcie ostatnie człony ulegają oderwaniu i wraz z kałem są wydalane do środowiska.

Z reguły inne tasiemce ata-

kują psy i koty mające kontakt ze zwierzętami gospodarskimi, inne natomiast – mające kontakt ze zwierzyną dziką, jeszcze inne – żyjące w środowisku miejskim.

Trzeba podkreślić, że najczęściej występującą tasiemczycą psów i kotów jest zakażenie Diphilidium caninum. Jest to najpospolitszy tasiemiec, spotykany nierzadko niestety także u człowieka.

Psy i koty podczas wylizywania się, „wiskania” zarażają się tym tasiemcem, połykając zainfekowaną pchłę, która jest żywicielem pośrednim tego pasożyta. Wówczas w przewodzie pokarmowym psa lub kota, rzadziej człowieka, jako żywiciela ostatecznego rozwija się postać dorosła tasiemca. Zarażony żywiciel wydala z kałem człony tasiemca (podobne do nasion ogórka), przy czym każdy człon zawiera około 30–40 jaj pasożyta. Jaja te są zjadane przez larwy pchły. Podczas rozwoju pchły równolegle w jej ciele następuje rozwój tasiemca. Wraz z osiągnięciem wieku dorosłego pchła jest zdolna do przekazywania zakażenia dalej.

Wszystkie opisane wyżej pasożytnicze zagrożenia czyhają na naszych czworonożnych przyjaciół. Pamiętajmy, że to my, ich właściciele, jesteśmy odpowiedzialni za to, aby jak najlepiej zabezpieczyć je przed zachorowaniem.

Z tego też powodu bardzo ważne jest systematyczne odrobaczanie psów i przestrzeganie podstawowych zasad higieny.

Zalecany terminarz odrobaczania psów: pierwsze – 10.–14. dzień życia; drugie – 4. tydzień życia; trzecie – 6. tydzień życia; czwarte – 3. miesiąc życia; piąte – 6. miesiąc życia; następne co 3 miesiące; psy dorosłe – co 3 miesiące.

Profilaktyka przeciwpchelna również jest istotna. Świadomi właściciele dbają też o podstawową higienę (w tym mycie rąk i czystość w pomieszczeniach, gdzie przebywają psy) oraz zbierają psie odchody w przestrzeni miejskiej.

Pies Rasowy 3–4

/ marzec-kwiecień

33

PSIE aktywności

PIES towarzyszący Tekst Małgorzata Goleman

sędzia prób pracy psów towarzyszących, obrończych (IPO) i tropiących (FH)

Praca psów towarzyszących – czy to schyłek polskich regulaminów?

Przez wiele lat w Polsce funkcjonowały krajowe regulaminy pracy psów z zakresu posłuszeństwa. Na przestrzeni ostatnich lat regulaminy te odchodzą w zapomnienie do tego stopnia, że ich treść nie jest dostępna nawet na oficjalnej stronie Głównej Komisji Szkolenia Psów Związku Kynologicznego w Polsce (przynajmniej w dniu pisania artykułu). Przeważnie egzaminem Psa Towarzyszącego pierwszego stopnia (PT1) kończyły się grupowe kursy

34

szkolenia organizowane przez Oddziałowe Komisje Szkolenia Psów. Obecnie większość szkoleń ma charakter indywidualny, a uczestnikom szkolenia nie zawsze zależy na potwierdzeniu etapu wyszkolenia psa zdanym egzaminem.

W Regulaminie Egzaminu Psów Towarzyszących (PT) zostały wyróżnione trzy stopnie trudności – 1, 2 i 3. Według Regulaminu PT1 są rozgrywane wyłącznie egzaminy, a według PT2 i PT3 mogą być organizowane i egzaminy, i zawody. Wśród zdawanych egzaminów PT największą frekwencją cieszą się egzaminy PT1. Zaletą regulaminów PT jest również możliwość zdania egzaminów w swoim macierzystym oddziale ZKwP, na swoim terenie

i dopiero potem startu w zawodach.

Również występ na egzaminie nie jest oceniany tak rygorystycznie jak na zawodach, gdyż sędziowie zdają sobie sprawę z tego, że bardzo często podchodzą do egzaminu osoby rozpoczynające swoją przygodę ze szkoleniem, które nie mają żadnego doświadczenia. Zawody to już świadome podejście przewodnika do wyszkolenia psa według określonego regulaminu i ocena jest tu dokładna i szczegółowa, a mały błąd, który na egzaminie nie będzie skutkował odjęciem punktów, na zawodach nie będzie już tolerowany.

Obecnie pojedyncze psy są zgłaszane do egzaminów na stopnie PT2

Pies towarzyszący | PSIE aktywności i PT3, natomiast zawody według tych regulaminów od kilku lat przestały pojawiać się w kalendarzu imprez kynologicznych organizowanych przez Związek Kynologiczny w Polsce. Przez wiele lat zarówno zawody rangi Mistrzostw Polski Psów Towarzyszących, jak i niższej rangi były systematycznie organizowane przez Oddziałową Komisję Szkolenia Psów w Oddziale Rzeszów, nad których doskonałą organizacją czuwała ówczesna przewodnicząca OKSP Agnieszka Pierga. Stałe miejsce w kalendarzu imprez kynologicznych miały również Zawody Psów Towarzyszących o Memoriał Andrzeja Woźniakowskiego, organizowane przez Oddział Kraków. Zawody PT zostały wyparte przez zawody Obedience, różnego rodzaju nieoficjalne przebiegi treningowe i posłuszeństwo BH wg Międzynarodowego Regulaminu Egzaminów Psów Użytkowych.

Według Regulaminu Egzaminów Psów Towarzyszących celem egzaminów i zawodów jest ocena stopnia wyszkolenia psa i jego zdolności do współ-

pracy z człowiekiem w zakresie posłuszeństwa. Egzamin dla psów towarzyszących jest dostępny dla wszystkich członków Związku Kynologicznego w Polsce, z psem każdej rasy lub dla psów nierasowych. Warunkiem dopuszczenia do egzaminu jest oznakowanie psa (chip lub tatuaż). Podczas identyfikacji psa sędzia przeprowadza próbę zachowania, która polega na obserwacji zachowania psa przy podchodzeniu przewodnika z psem do sędziego i przy sprawdzaniu oznakowania psa.

Psy agresywne i lękliwe nie są dopuszczane do egzaminu.

Podczas egzaminu przewodnik nie może w żaden sposób dopingować psa. Oznacza to, że nie może mieć przy sobie żadnych smakołyków czy zabawek, również nadmierne chwalenie psa jest niedozwolone. Krótka pochwała psa (słowna lub przez lekkie dotknięcie) jest dozwolona po zakończeniu pojedynczego ćwiczenia. Ten wymóg dotyczy większości egzaminów i zawodów w wielu dyscyplinach sportów kynologicznych.

W Regulaminie Egzaminu Psów Towarzyszących (PT) zostały wyróżnione trzy stopnie trudności – 1, 2 i 3.

Według Regulaminu PT1 są rozgrywane wyłącznie egzaminy, a według PT2 i PT3 mogą być organizowane i egzaminy, i zawody. Wśród zdawanych egzaminów PT największą frekwencją cieszą się egzaminy PT1.

Reklama

Pies Rasowy 3–4

/ marzec-kwiecień

35

PSIE aktywności Psy są oceniane przez sędziego prób pracy psów towarzyszących poprzez przyznawane punkty. Na egzamin wchodzą dwa psy, z których jeden wykonuje kolejne ćwiczenia wg regulaminu, a drugi wykonuje

psa i wykonywane przez niego ćwiczenia. Według regulaminu PT1 zdająca para ma do wykonania w sumie 9 ćwiczeń (sędzia dysponuje dodatkowymi 10 punktami za tzw. wrażenie ogólne), na PT2 10 ćwiczeń, a na PT3 11 ćwiczeń. Nie będę ich opisywać, gdyż są szczegółowo opisane w Regulaminie, który mam nadzieję tylko chwilowo zniknął z oficjalnej strony Głównej Komisji Szkolenia Psów.

Ocenę obniżają np. niewykonanie lub błędne wykonanie polecenia przewodnika, opieszałe wykonywanie poleceń przewodnika, wydawanie dodatkowych komend, wpływanie na psa niedozwolonymi metodami (doping) czy też załatwianie przez psa potrzeb fizjologicznych w czasie egzaminu. Zdająca para może zostać też zdyskwalifikowana między innymi za: agresję psa wobec innych zwierząt czy ludzi, brak panowania prze-

Wszystkie stopnie egzaminów przewodnik z psem musi zdawać według kolejności. Prawo do startu w PT2 uzyskuje pies po zdaniu egzaminu PT1 na ocenę minimum dobrą, a prawo do startu w PT3 uzyskuje pies po zdaniu dwóch egzaminów czy też startów w zawodach PT2 na ocenę minimum dobrą. Zaliczenie egzaminu PT1 daje również awans do startu w zawodach Obedience klasy 1, bez konieczności zaliczenia klasy Obedience 0 (wg regulaminu Obedience mogą być rozgrywane tylko zawody).

Oprócz Regulaminu Egzaminów i Zawodów Psów Towarzyszących mamy jeszcze Regulaminy Egzaminów Psów Towarzysząco-Tropiących (PTT), znacznie mniej popularne wśród zdających. O spadku popularności tych egzaminów może świadczyć to, że w ciągu 4 lat miałam okazję sędziować

Według Regulaminu Egzaminów Psów Towarzyszących celem egzaminów i zawodów jest ocena stopnia wyszkolenia psa i jego zdolności do współpracy z człowiekiem w zakresie posłuszeństwa. Egzamin dla psów towarzyszących jest dostępny dla wszystkich członków Związku Kynologicznego w Polsce, z psem każdej rasy lub dla psów nierasowych.

 Fot. Austarlian Kelpie – trening posłuszeństwa ( fot. Monika Chmiała)

dwa ostatnie ćwiczenia statyczne (siad–zostań i waruj–zostań).

Taki układ ćwiczeń sprawia, że jest sprawdzana umiejętność wykonywania poleceń w tzw. rozproszeniu, gdzie rozproszeniem jest obecność drugiego

36

wodnika nad psem, uporczywe i ciągłe stosowanie dopingu (zabawek, smakołyków), uderzenie psa w czasie egzaminu lub stosowanie przymusu.

W zależności od uzyskanej punktacji sędzia może przyznać oceny: doskonałą, bardzo dobrą, dobrą, dostateczną lub niedostateczną. Skala punktacji we wszystkich regulaminach egzaminów PT wynosi od 1 do 200 pkt., przy czym na ocenę doskonałą zdająca egzamin para musi uzyskać 96% punktacji, a do zaliczenia egzaminu minimalna liczba uzyskanych punktów to 140 (czyli 70% ogólnej punktacji).

tylko dwa psy wg Regulaminu PTT (jeden pies na PTT1 i jeden na PTT2).

Regulamin Egzaminu Psa Towarzysząco-Tropiącego ma dwa stopnie trudności i składa się z dwóch konkurencji: pracy węchowej i posłuszeństwa, za każdą z nich pies może otrzymać po 100 pkt. (czyli łącznie 200 pkt.).

Według Regulaminu Egzaminu PTT1 są trzy ćwiczenia z pracy węchowej: ślad własny przewodnika, rozpoznanie i aportowanie własnego przedmiotu spośród przedmiotów obcych oraz szukanie i aportowanie zguby własnej, natomiast z posłuszeństwa pies ma do wykonania pięć ćwiczeń.

Pies towarzyszący | PSIE aktywności

“

Z kolei w Regulaminie Egzaminu PTT2 praca węchowa to ślad obcy, znacznie trudniejszy niż na IPO3, oraz również pięć ćwiczeń z posłuszeństwa.

Zdawane egzaminy według Regulaminu Psów TowarzyszącoTropiących dawały możliwość sprawdzenia stopnia wyszkolenia psów i rozwijania ich umiejętności w kierunku posłuszeństwa i pracy węchowej.

Przez wiele lat swojego istnienia Regulaminy Psów Towarzyszących ulegały zmianom.

Ostatnie modyfikacje regulaminu wprowadziły kilka elementów ćwiczeń z Obedience. Zawody PT2 i PT3 były popularne wśród zawodników IPO ze starszymi psami lub psami po kontuzjach.

Wprowadzenie przeszkody na PT2 i PT3 ograniczyło starty dla tej grupy psów. Również zawodnicy IPO z młodymi psami często startowali w zawodach PT, by zapoznać psa z atmosferą zawodów oraz sprawdzić jego gotowość do startu w jednej

konkurencji, bez zbytniego obciążania młodego psa trzema konkurencjami IPO. Obecnie Międzynarodowy Regulamin Egzaminów Psów Użytkowych (IPO) daje możliwość zdawania tzw. egzaminów cząstkowych, czyli można zaliczyć tylko posłuszeństwo lub pracę węchową, lub pracę obrończą albo po dwie konkurencje na raz. To też przyczyniło się do spadku popularności egzaminów PT i PTT. Tak więc polskie Regulaminy Egzaminów Psów Towarzyszących mają sporą konkurencję w innych regulaminach międzynarodowych, które również oceniają posłuszeństwo. To, czy będą dalej funkcjonowały, zależy tylko od chętnych do startu w tych egzaminach i zawodach, a mogą stanowić dobrą alternatywę dla osób, które nie zamierzają startować poza granicami Polski, oraz są dobrym celem dla początkujących.

Zdawane egzaminy według Regulaminu Psów Towarzysząco-Tropiących dawały możliwość sprawdzenia stopnia wyszkolenia psów i rozwijania ich umiejętności w kierunku posłuszeństwa i pracy węchowej.

 Fot. Owczarek niemiecki – PRETTY Traho – aport. Mistrzostwa Polski Psów Towarzyszących PT2-PT3 – Rzeszów 2010 (fot. Kamila Buryn)

„

 Fot. Owczarek belgijski groenendael – PHALCO Du Chemin Des Sorcieres – wybieranie aportu własnego spośród aportów obcych. Mistrzostwa Polski Psów Towarzyszących PT2-PT3 – Rzeszów 2010 (fot. Kamila Buryn)

Sponsor Główny Wyścigu Psich Zaprzęgów "Śladem Bobra"

Pies Rasowy 3–4

/ marzec-kwiecień

Sled Dog Sports Equipment 37

wywiad

Kynologia – moje życie Pani Sędzia Elżbieta Chwalibóg Pani Sędzia Elżbieta Chwalibóg w tym roku obchodzi jubileusz pracy sędziowskiej, co zostało uroczyście uhonorowane na Wystawie Międzynarodowej w Bydgoszczy.

Pani Sędzia wciąż aktywnie pracuje w ringu i jest niezmiernie cenionym autorytetem w kraju i za granicą, o czym świadczy jej zapełniony datami wyjazdów na wystawy kalendarz.

Pani Sędzia od początku istnienia naszego magazynu wspiera nas radą oraz dzieli się doświadczeniem i wiedzą kynologiczną, za co jesteśmy niezmiernie wdzięczni.

Udało się nam namówić Panią Elżbietę na wywiad dotyczący jej pasji.

Joanna Zarzyńska, Pies Rasowy: Pani Elżbieto, jak zaczęła się Pani przygoda z kynologią? Czy wyniosła Pani to hobby z domu rodzinnego?

Elżbieta Chwalibóg: Z domu rodzinnego to akurat nie, bo… mama nigdy nie chciała mi pozwolić na posiadanie psa

38

(śmiech). Dopiero kiedy jako studentka wyszłam za mąż, to mój małżonek od razu kupił mi na imieniny szorstkowłosego foksteriera (o imieniu Agata Sawa).

Było to w 1961 roku. Dobrze wiedział, co mi się podoba, zresztą sam tę foksterierkę też bardzo kochał. Wyrosła z niej championka Polski – była bardzo udana.

Joanna Zarzyńska: Skąd w tamtych czasach czerpała Pani wiedzę o psach, w tym foksterierach?

Elżbieta Chwalibóg: Były to początki lat 60. Ukazywało się już czasopismo „Pies”. Poza tym „biblią” dla kynologów była wtedy książka z przetłumaczonymi opisami wzorców ras autorstwa Pana Smyczyńskiego, „Psy rasowe”. Ukazało się wiele jej wydań. Z tego się wszyscy uczyli. Potem pojawiły się kolej-

ne publikacje, ale były to raczej niewielkie książeczki, skrypty.

Poza tym przywoziliśmy fachowe książki z zagranicy. Jak tylko zostałam sędzią, zaczęłam abonować niemieckie czasopisma „Der Terrier” i „Der Foxterrier”.

Dostaję je zresztą do dziś i numery archiwalne zajmują mi już pół mieszkania. Prenumerowałam również czasopismo amerykańskie „Terrier Guide” oraz przez ponad 20 lat szwajcarskie czasopismo „Hundesport”.

Z pieczołowitością przechowuję swoje zbiory.

Joanna Zarzyńska: A dlaczego akurat teriery?

Elżbieta Chwalibóg: Zaczęło się właśnie od mojej pierwszej foksterierki. Z początku nie myślałam, że będzie z niej pies wystawowy, ale gdy wyrosła, zabrałam ją do ZKwP.

Kynologia – moje życie | wywiad Trochę już się naczytałam o foksterierach i – mam to zresztą do dzisiaj, że najpierw zauważam u psów ich wady – wydawało mi się, że sporo jej brakuje. Na wystawie w Poznaniu oceniał ją niemiecki sędzia (a trzeba dodać, że wówczas foksterierów było bardzo dużo – najliczniejsze były owczarki niemieckie, a zaraz po nich właśnie foksteriery, obecność 50 psów w ringu była czymś zwyczajnym) i, ku swojemu zaskoczeniu, wygrałam. Wszyscy uważali, że mam takiego pięknego psa. Moja suczka miała zresztą dobre pochodzenie, bo była kupiona w znanej hodowli i wywodziła się od psa, którego hodowczyni otrzymała w prezencie od Związku Kynologicznego z NRD. Miała więc de facto zagraniczne korzenie. Zdecydowałam się pokryć ją w 1965 roku, a na krycie pojechałam do Szwajcarii, do angielskiego reproduktora Fingal of Falstaff.

były wystawy w Poznaniu, a później w Opolu. Jak ktoś chciał uzyskać tytuł championa międzynarodowego, to musiał koniecznie wygrać albo w Czechosłowacji, albo na Węgrzech. W NRD nie było wystaw międzynarodowych. Pamiętam, że łącznie uzyskałam w tamtym czasie 11 championatów międzynarodowych, co było sporym osiągnięciem i zajęło dużo czasu. Hodowałam foksteriery krótkowłose.

Joanna Zarzyńska: Czy ówczesne wystawy bardzo różniły się od dzisiejszych?

Elżbieta Chwalibóg: Panował na nich okropny bałagan.

Trudno było cokolwiek znaleźć w katalogu (często były pisane na maszynie lub drukowane na fatalnej jakości papierze). Trzeba było zgłaszać się dużo wcześniej.

Nie było jeszcze podziału na grupy FCI takiego jak dzisiaj. Przy wyborze BIS-a był straszny rozgardiasz i… duża przypadkowość.

Joanna Zarzyńska: W tamtych czasach nie było chyba łatwo sprowadzić psa z zagranicy?

Joanna Zarzyńska: Miłość do foksterierów zaowocowała słynną hodowlą „Z Jabłonowa”.

Elżbieta Chwalibóg: To prawda. Jeśli chodzi o psy sprowadzane od Czechów czy od Węgrów, to można było co nieco kupić, ale były obostrzenia, które to utrudniały. Trzeba było napisać podanie i skompletować całą teczkę dokumentów.

Elżbieta Chwalibóg: Tak, razem z mężem, Tadeuszem Chwalibogiem stworzyliśmy hodowlę.

Wtedy też pojawiły się foksteriery krótkowłose – tak kojarzone z naszym przydomkiem. Pierwszą suką była Rena v.d Bismarckquelle, potem kolejny pies z tej hodowli, 1,5-roczny Lino, przyszły zdobywca 16 CACIB-ów i najlepszy pies wystawy klubowej terierów w Polsce w 1976 roku. Pierwsze szczenięta Reny urodziły się z naszym przydomkiem w 1978 roku. Z tego miotu pochodzi słynna Śpioszka z Jabłonowa, V-ce Zwyciężczyni Świata z 1981 roku.

Starałam się utrzymać hodowlę na wysokim poziomie, sprowadzałam psy z Niemiec, ale także z Anglii (np. Newmaidly Qiucksilver czy Paulanna Prosper) czy Danii. Były to osobniki dorosłe, bez problemu uzyskujące tytuły w naszym kraju.

Uznałam, że dla celów hodowlanych lepiej polegać na psach dorosłych – zakup szczenięcia to jednak wielka loteria. Jeździłam też na krycia po całej Europie.

Również wypożyczałam znane psy, reproduktory z innych krajów. Rodziło się u nas rocznie od jednego do trzech miotów.

Miałam ogromną satysfakcję

Joanna Zarzyńska: A jak rozpoczęła Pani swoją działalność w ZKwP? Elżbieta Chwalibóg: Wtedy warszawski oddział ZKwP mieścił się na ul. Nowy Świat 35 w dwóch pokoikach. Wszyscy się znali. Często się spotykaliśmy, również na gruncie towarzyskim.

Wszyscy byli ze sobą zżyci i bardzo się lubili. Było bardzo niewielu ludzi, którzy mieli 5 lub więcej psów. Przeważali właściciele jednego, dwóch czworonogów. Prowadzono wtedy księgi wstępne psów i okazy w pełni rodowodowe ze znanymi wszystkimi przodkami były bardzo cenione. Na wystawach również było niewiele psów. Czasem przyjeżdżali sędziowie zagraniczni, oczywiście tylko z „zaprzyjaźnionych” państw. W Czechosłowacji była tylko jedna wystawa międzynarodowa w Brnie, a na Węgrzech dwie w Budapeszcie – wiosną i jesienią. A w Polsce

Pies Rasowy 3–4

/ marzec-kwiecień

z sukcesów naszych psów, były to m.in. Dżentelmen, Milioner, Szefowa (uzyskała 75 CWC), Florka. Za granicą reprezentowały nas Galant (Zwyc. Niemiec), Gagatek, Koleś w Rumunii, Florek w Rosji, Asystentka na Węgrzech. Fant i Ekierka w Brazylii.

Ponieważ polowałam również wiele lat wraz z mężem, to nasze psy brały także udział w konkursach norowania – naszą gwiazdą była Aspiryna. A myśliwi z zagranicy chętnie kupowali od nas psy do pracy.

Z Aspiryną i jej pasją myśliwską wiąże się pewna historia.

Otóż w Boże Narodzenie, kiedy Aspiryna miała już 7 lat, wybraliśmy się na spacer do lasu pod Warszawą (był z nami też drugi foks, Dżentelmen, czyli Zenek, lat 10). Foksy odbiegły, ale że znały teren, nie byłam zbytnio zaniepokojona, mój niepokój wzbudził dopiero brak ich powrotu po intensywnych nawoływaniach. Szukaliśmy – przepadły jak kamień w wodę. Po trzech godzinach wrócił strasznie zmęczony i opiaszczony Zenek – który poprowadził mnie do zagajnika i rozkopanej lisiej nory.

Tu nasze foksy działały. Mimo że mniejsza od Zenka i bardziej zwinna była Aspiryna, to nadal nie było jej widać. Szukaliśmy jej dwa dni, objeżdżając okolicę, rozpytując gospodarzy i rozwieszając ogłoszenia. Dałam ogłoszenia do gazet, do telewizji, sprawdzałam w warszawskich schroniskach. Nadal nic! Mijały dni i wciąż cisza. Po tygodniu wróciłam do lisich nor… i usłyszałam pisk Aspiryny, dochodzący z norki tak malutkiej, że mysz by się nie przecisnęła – udało

39

 Int. Ch. Śpioszka z Jabłonowa, Int. Ch. Lino v.d Bismarckquelle. Fot. z archiwum E. Chwalibóg

 Best in Show, Zwycięzca Klubu Terriera, Baden (Szwajcaria), 1991.

Fot. z archiwum E. Chwalibóg

wywiad żeby było do czego przywiązać zwierzaka. To nie to co teraz, gdzie zabiera się na wystawę namioty i mnóstwo rzeczy.

Joanna Zarzyńska: Jak wyglądały kiedyś wzorce ras?

Elżbieta Chwalibóg: Kiedy pojawiała się nowa rasa, to na bieżąco tłumaczyło się jej wzorzec. Zdarzały się też różne błędy w dokumentach. Często po odebraniu rodowodu człowiek aż brał się za głowę.

Joanna Zarzyńska: Była Pani pionierką hodowli psów w Polsce, bo jako pierwsza sprowadziła Pani różne rasy.

 Int. Ch., Ch. Pl., Zwycięzca Klubu BIS Dżentelmen z Jabłonowa. Fot. z archiwum E. Chwalibóg.

mi się ją odkopać dopiero z pomocą mężczyzny z łopatą. Psina była osłabiona, ale bez ran – i nadal chętna do wskoczenia do kolejnej lisiej nory – co zaraz nieomal po odratowaniu uczyniła.

Cieszyłam się niezmiernie z jej odzyskania!

Ostatni miot foksów w Jabłonowie urodził się w 1994 roku.

11 psów uzyskało tytuł Interchampiona, 50 Ch.Pl.

Joanna Zarzyńska: A jakie inne rasy Pani miała?

Elżbieta Chwalibóg: Sznaucery pieprz i sól. Miałam pięknego pieska, który wygrał 5 CACIB-ów i dawał piękne szczeniaki. Także welshe, pierwszego sprowadziłam z Niemiec w latach 70. Znaczącym importem był Brocker Bridge z Anglii (BIS na wystawie klubowej teriera w 1983 roku, Ch. Pl, Int. Ch.) czy Pilot v.d Canis Burg z Niemiec.

Joanna Zarzyńska: A jak zdobywało się wtedy uprawnienia hodowlane?

Elżbieta Chwalibóg: Bardzo ważny był przegląd hodowlany.

W siedzibie Związku było zawsze pełno szczeniaków i nieustannie przewijało się mnóstwo ludzi. Przyjeżdżali z maluchami w koszyczkach lub pudełkach.

Na wystawie wyglądało to podobnie: najpierw szedł pies na smyczy, a za nim małżeństwo z krzesełkami, plastikową torbą i kołeczkiem do wbicia w ziemię,

40

Elżbieta Chwalibóg: Tak, to prawda. Po sznaucerach miniaturowych był west highland white terier (suka z Czech), sznaucer średni, pierwsza w Polsce labradorka. A później przywiozłam piękne mopsy z USA, dwóch chłopców Sheffield One O’Clock Jump oraz Harper’s Chances Are. Ten pierwszy, w domu zwany Sapkiem, uzyskał tytuły Ch. Pl, Austrii Niemiec (VDH), Int. CH., a także Zwyc. Świata w 1994 roku oraz Zwycięstwo Europy. Oba pieski, Sapek i Mopek, były znanymi reproduktorami i można je odnaleźć w rodowodach mopsów z całej Europy.

Joanna Zarzyńska: Czym karmiło się wtedy psy?

Elżbieta Chwalibóg: Nie było tak łatwo jak teraz. Z braku gotowych karm jeździliśmy do sklepów w Warszawie i kupowaliśmy koninę, a później mięso nutrii, a nawet ryby. Niektórzy robili nawet jajecznicę dla psów!

Joanna Zarzyńska: W Pani życiu ważne były nie tylko psy. Uprawiała też Pani różne sporty Elżbieta Chwalibóg: Moim pierwszym sportem był floret.

Byłam wicemistrzynią Polski, należałam do kadry narodowej i olimpijskiej. Niestety, nabawiłam się kontuzji kolana. Później jeździłam konno, miałam dwa konie, brałam udział w zawodach.

Joanna Zarzyńska: Kiedy postanowiła Pani zostać sędzią? Jak to wyglądało?

Elżbieta Chwalibóg: Sędzią zostałam stosunkowo szybko, bo już w roku 1969. Początkowo tylko na teriery. Najpierw chodziłam na różne asystentury do wielu wybitnych sędziów.

Później miałam egzamin ustny i egzamin praktyczny. Pierwszy raz sędziowałam w 1969 roku w Sopocie. Miałam książeczkę sędziowską nr 121 (licząc od czasów przedwojennych), jak widać więc, sędziów nie było zbyt wielu. Potem zdałam egzamin na psy pasterskie i sznaucery, pinczery oraz dobermany. A później po jednej rasie w zależności od tego, co stawało się modne.

Dopiero później zmobilizowałam się i zrobiłam uprawnienia na kolejne grupy FCI. Nie było to wcale takie proste. Zresztą bardzo lubiłam chodzić na asystentury i uczyć się od dobrych sędziów. Obecnie jestem allrounderem o uprawnieniach międzynarodowych.

Joanna Zarzyńska: Kiedy powstała sekcja terierów?

Elżbieta Chwalibóg: Jeszcze wtedy studiowałam na uniwersytecie – był rok 1965, gdy poproszono mnie w Związku, żebym ją poprowadziła. Zajmowałam się dokumentami, oceną szczeniąt.

Było z tym sporo pracy, bo terierów hodowano wtedy bardzo wiele. Miałam żelazną zasadę, by nigdy nikomu nie doradzać w kwestiach hodowlanych.

Joanna Zarzyńska: A czy Związek w owych czasach szkolił hodowców?

Elżbieta Chwalibóg: O tak, prowadziliśmy wykłady, szkolenia, ale „produkcja” sędziów była bardzo niewielka. No bo po co, skoro na tych kilku wystawach było średnio po 300 psów? To nie to co teraz, gdy mamy mnóstwo wystaw i znacznie więcej psów wystawowych. Teraz równie chętnie przekazuję wiedzę na kursach dla asystentów czy w innej formie. Dawniej sporo też publikowałam.

Joanna Zarzyńska: Jaka była możliwość sędziowania za granicami Polski?

Elżbieta Chwalibóg: Ja praktycznie od razu zaczęłam sędziować za granicą. Na początku najwięcej w Niemczech, a później w innych krajach Europy.

Kynologia – moje życie | wywiad U LT R A P R E M I U M

PETFOOD

Naturalnie zdrowa karma

TRA UL

M

U

Elżbieta Chwalibóg: Z perspektywy mojego życia szczególnie interesujące jest to, jak zmieniły się poszczególne rasy psów, większość na plus, ale niektóre, niestety, na minus, np. foksteriery, poza ścisłą czołówką, są teraz o wiele gorsze niż kiedyś. Wiele ras, np. francuskie psy gończe, obecnie niestety wymiera.

Joanna Zarzyńska: A jak dawniej wyglądał grooming?

Elżbieta Chwalibóg: Ja uczyłam się przygotowywać psy do wystaw w Niemczech, od Axela Moehrke. Większość osób sama strzygła swoje psy.

Nie było tylu ułatwień, co w tej chwili.

Joanna Zarzyńska: Czy sędziowanie nadal sprawia Pani dużą przyjemność?

Joanna Zarzyńska: A jak ocenia Pani CRUFTS-a?

Joanna Zarzyńska: Dziękuję za rozmowę.

Elżbieta Chwalibóg: Tak, jak najbardziej, zwłaszcza gdy mam możliwość oglądania pięknych psów!

RE

MM

C

/ marzec-kwiecień

O

GRAIN

ERINAR ET

Y

Elżbieta Chwalibóg: Parę razy jeździłam za granicę pociągiem, a później jeździliśmy wraz z mężem samochodem. A potem jeździłam już sama do Anglii, Niemiec, Francji, Szwajcarii. Sporo również jeździłam jako wystawca. Przez dziewięć lat z rzędu brałam udział w CRUFTS-ie.

Podróżowałam również z sukami do krycia, m.in. do Danii, Niemiec, Belgii. Wyjazdy ułatwiał mi fakt, że moja siostra miała obywatelstwo szwajcarskie.

Pies Rasowy 3–4

I

Joanna Zarzyńska: Przez te lata zmieniły się psy?

ON

Joanna Zarzyńska: Jak wyglądały wyjazdy na sędziowanie za granicą?

PREM

A

TI

Elżbieta Chwalibóg: Oczywiście, znam mnóstwo sędziów, chociaż coraz więcej osób się wykrusza. W wielu krajach np. we Francji, w Anglii większość sędziów to doświadczeni ludzie ok. 70. roku życia. Takie panują tam po prostu zwyczaje.

Elżbieta Chwalibóg: Niewątpliwie to najciekawsza wystawa na terenie Europy.

Są tam wspaniałe psy i dużo można się nauczyć. Wspaniałe wystawy są również organizowane w Skandynawii.

V

Joanna Zarzyńska: Czy w międzynarodowym gronie sędziowskim dobrze się Państwo znają?

H

Reklama

Bardzo dużo sędziowałam też w Rosji, bo mieli deficyt sędziów międzynarodowych. Po raz pierwszy sędziowałam na wystawie światowej w 1976 roku, w Innsbrucku. Obecnie sędziuję na 35–40 wystawach zagranicznych w roku. Byłam w bardzo wielu ciekawych miejscach, dalej wszystko skrupulatnie odnotowuję...

TIC

IS OL

 Wystawa psów w NRD, 1974. Fot. z archiwum E. Chwalibóg.

END

FREE

O-FREE GM

PR

O D UCT

www.petvita.com.pl | petvita@petvita.com.pl | +48 882 777 740 41

RECENZJE

Książka

„Szkółka dla szczeniąt“ Budowanie serdecznej i trwałej relacji dr n. wet. Joanna Zarzyńska Magazyn „Pies Rasowy” jest patronem medialnym nowej pozycji książkowej na polskim rynku: „Szkółka dla szczeniąt.

Budowanie serdecznej i trwałej relacji”, autorstwa Helen Zuch i Daniela Millsa (wydawnictwo Vesper). Oboje Autorzy są specjalistami w dziedzinie behawioru i zapobiegania problemom behawioralnym u psów. Daniel Mills jest profesorem behawioralnej medycyny weterynaryjnej na Uniwersytecie w Lincoln, zaś na tym samym Uniwersytecie Helen Zuch, która jest lekarzem weterynarii, w Klinice Behawioralnej Zwierząt wdraża program nauczania psów podstawowych umiejętności – kurs „Szkółka dla szczeniąt” (warto zapoznać się ze stroną internetową: www.lifeskillsforpuppies. co.uk).

42

Autorzy chcieli się podzielić z Czytelnikami swoją wiedzą i doświadczeniami, aby pomóc, zwłaszcza osobom, które dopiero zaczynają przygodę, jaką jest życie z psem, prawidłowo wychować pupila i przygotować go do życia społecznego, zarówno psiego, jak i wśród ludzi – stąd idea poradnika. Często zapominamy, że „słodkiemu” szczeniakowi nie możemy pozwalać na wszystko, jeśli nie chcemy mieć nieopanowanego dorosłego psa.

Celem poradnika jest praktyczna pomoc właścicielom szczeniąt – obejmuje rozdziały poświęcone dziesięciu podstawowym umiejętnościom, które są niezbędne dla dobrze wychowanych maluchów, wkraczających potem w szczęśliwe dorosłe psie życie. A to ogranicza frustracje właścicieli, którzy często nie potrafią wyłowić z gąszczu informacji dostępnych np. w internecie tych, które są wiarygodne i pomocne – także zawierających aspekty praktyczne, nie tylko teoretyczne porady. Autorzy, dzięki swym doświadczeniom zawodowym, wiedzą doskonale, że szczenię uczy się każdego dnia (pierwsze doświadczenia są najważniejsze),

Szkółka dla szczeniąt – Budowanie serdecznej i trwałej relacji | RECENZJE

a świadomy właściciel może je wspierać poprzez prawidłowe interakcje oraz budowanie zrównoważonej psychiki u psa, aby umiał sobie radzić z wieloma bodźcami życia codziennego.

Każdy z rozdziałów poradnika jest poświęcony jednej z umiejętności. Książka jest napisana językiem zrozumiałym, nie rozwlekle, Autorzy postawili na wypunktowanie szczególnie ważnych kwestii oraz stworzenie ramek z informacjami do zapamiętania. Aspekty psich zachowań przeplatają się ze wskazówkami, jak uczyć szczeniaka, jak go motywować i w jakie interakcje wchodzić.

Podanych jest wiele praktycznych przykładów.

Wzbogaceniem są też liczne fotografie, ilustrujące omawiane zagadnienia. Rozdział kończy arkusz ćwiczeń dla danej umiejętności – świetny pomysł na zanotowanie nowych sytuacji, reakcji szczenięcia i właściciela, co zostało zrobione i osiągnięte.

Taki dziennik szkolenia będzie doskonałą pomocą dla właściciela, ale także jest świetną podpowiedzią dla świadomych hodowców, wdrażających program wczesnej socjalizacji szczeniąt. Dzięki takim zapiskom będą mogli podać przyszłym Pies Rasowy 3–4

/ marzec-kwiecień

opiekunom szczenięcia więcej informacji na jego temat, a także praktyczne wskazówki do kontynuowania podjętych przez nich samych wysiłków.

Pozwoli to uniknąć błędów w szkoleniu (często wynikających z nieświadomości ludzi), a także problemów behawioralnych, wynikających z niezrozumienia psich zachowań i potrzeb.

Obecnie, kiedy coraz wnikliwiej analizujemy kwestie behawioralne i ich wpływ na funkcjonowanie zwierzęcia, a także obserwujemy liczne grono behawiorystów, którzy pomagają korygować błędy i likwidować problemy behawioralne u psów – zdecydowanie warto poświęcić swój czas na przeczytanie tego poradnika i świadome wychowanie pupila.

Uważam, że książka ta przyda się także osobom adoptującym psy ze schronisk czy innych trudnych warunków – ułatwi pracę ze zwierzęciem, które szczególnie potrzebuje prawidłowej socjalizacji i dobrych warunków psychospołecznych.

Wydawnictwo Vesper planuje serię poradników dla właścicieli psów – kolejny będzie poświęcony problemowi lęku separacyjnego.

43

Co nowego na rynku?

W tym dziale prezentujemy wszelkie nowe produkty, które mogą zainteresować każdego posiadacza psa, a w szczególności hodowców oraz wystawców. Zachęcamy producentów i dystrybutorów do przesyłania opisów i fotografii swoich produktów na adres redakcja@piesrasowy.pl.

BambooStick® – patyczki do pielęgnacji uszu dużych i średnich psów Opracowane przez lekarza weterynarii. Znakomite rozwiązanie w przypadku profilaktyki i podczas leczenia psiego ucha. Duża powierzchnia chłonna wacika. Nie podrażnia skóry ani śluzówki ucha. Długi, bambusowy patyczek o dużej wytrzymałości mechanicznej. Umożliwia wygodne i bezpieczne oczyszczenie uszu bez ryzyka dla błony bębenkowej.

W opakowanu 50 szt. Rozmiary: S/M lub L/XL. Producent : H3D, Francja PORTICA tel. 42 631 00 13 | www.portica.pl

Maty węchowe dla psów Wasz psiak się nudzi, jest bardzo aktywny, często się stresuje, zbyt szybko je??? Jest na to sposób!!! Mata węchowa, która staje się hitem na polskim rynku, zagościła i w naszej ofercie. Niepozorna zabawka, taki minidywanik, jest idealnym rozwiązaniem Waszych problemów. Maty węchowe pobudzają wrodzony instynkt zwierzaków do pracy nosem.

Poszukiwanie pożywienia jest bardzo zajmujące i ekscytujące. Przysmaki chowamy w zakamarki materiału i pozwalamy psom (jak również kotom!) cieszyć się odkrywaniem nagrody! Mata węchowa pozwala psu się wyciszyć, zrelaksować, spowalnia spożywanie posiłków. Nasz produkt jest wykonany z grubego polaru wyplecionego na miękkiej, gumowej podstawie, dzięki czemu z łatwością wrzucisz matę do pralki jeśli zajdzie taka potrzeba. Maty węchowe dostępne w dwóch rozmiarach: 40x30 oraz 40x60 cm.

W naszej ofercie niebanalne wzory :) Znajdziesz je na www.sklep.umilki.pl Zapraszamy!

Klatki, mebloklatki, kojce – bezpieczeństwo dla Twojego pupila!

Polski producent, firma KADAR Dariusz Kalinowski ze Swarzędza, poleca trwałe, bezpieczne i estetyczne klatki, mebloklatki, zabudowy aut osobowych i dostawczych dostosowane do indywidualnych potrzeb właściciela, kojce i porodówki dla szczeniąt, kojce zewnętrzne i zespoły kojców, poczekalnie dla klinik przychodni weterynaryjnych i zakładów trymerskich. W ofercie firmy znajdą Państwo mebloklatki przystosowane do zamieszkania przez naszych pupili, wykonane z płyt laminowanych, lakierowanych oraz z drewna. Pojedyncze i wielomiejscowe klatki w różnych konfiguracjach są wykonane w sposób, który umożliwia bezproblemową dostawę oraz montaż. Elastyczność w produkcji pozwala nam wykonywać nasze produkty zgodnie z sugestią zamawiającego zarówno pod względem wymiarów, jak i materiałów użytych do produkcji. Elementy metalowe są zabezpieczane antykorozyjnie poprzez cynkowanie lub lakierowanie proszkowe. Szeroka paleta barw umożliwia wybór koloru, który zadowoli każdego Klienta.

Zapraszamy do kontaktu i zapoznania się ofertą firmy KADAR www.kojce.info

Surowa mrożona karma dla psów firmy Bello&Friend W naszej ofercie pojawiła się surowa mrożona karma dla psów firmy Bello&Friend. Różnego typu mieszanki zostały przygotowane ze świeżych i starannie dobranych produktów. Po etapie produkcji karma jest mrożona szokowo w niskiej temperaturze. Rozmrożoną można przechowywać w lodówce przez 2 dni i podawać codziennie odpowiednią porcję. Karma nie zawiera konserwantów.

Jest idealnym i zdrowym dodatkiem w codziennym żywieniu zwierząt. Może być również bazą do karm typu barf. Łatwa w przygotowaniu (wystarczy rozmrozić), wzbogaca dietę zwierząt w pożywne i posiadające więcej wartości odżywczych posiłki. Dostępna w wielu gatunkach. W ofercie również mrożone mięso wołowe, przełyki, żwacze i inne.

Zapraszamy na www.pareno.waw.pl

44

Na rynku | CO NOWEGO

Flora Defense – nowy synbiotyk dla psów!

Flora Defense to synbiotyk zawierający czyste kultury drożdży Saccharomyces boulardii i bakterie kwasu mlekowego Lactobacillus rhamnosus LR06 oraz prebiotyk (oligofruktoza).

Czyste kultury drożdży Saccharomyces boulardii wykazują naturalną odporność na antybiotyki, nie ulegają trawieniu w przewodzie pokarmowym, wykazują działanie przeciwzapalne i przeciwdrobnoustrojowe. Saccharomyces boulardii wytwarza proteazę inaktywującą toksynę A produkowaną przez Clostridium dificile.

Bakterie kwasu mlekowego Lactobacillus rhamnosus LR06 poprzez produkcję kwasu mlekowego obniżają pH w jelitach, hamując tym samym rozwój patogennych drobnoustrojów. Zdolność Lactobacillus rhamnosus LR06 do hamowania kolonizacji błony przewodu pokarmowego przez Clostridium perfringens u psów sięga 80%. Metabolity Lactobacillus rhamnosus LR06 stymulują miejscową i ogólną odporność organizmu.

Wskazania: • ostre biegunki tła zakaźnego, w tym nawracające biegunki związane z zakażeniem Clostridium difficile • ostre biegunki związane ze stosowaniem antybiotyków • osłonowo podczas i po antybiotykoterapii • wspomaganie leczenia nieswoistego zapalenia jelit (IBD) • zapobieganie wystąpieniu kandydozy • przewlekła enteropatia • przeciwdziałanie translokacji bakterii patogennych do jelit • przeciwdziałanie wystąpienia niedrożności jelit SKŁAD: Saccharomyces boulardii (10 x109 cfu/g), Lactobacillus rhamnosus LR06 1x109 cfu/g, oligofruktoza. www.vetfood.pl

Karmy TropiDog Premium w wygodnych opakowaniach 0,5 kg!

Wszystkie cztery warianty smakowe karm z rodziny TropiDog Premium dla psów dorosłych ras dużych i małych są dostępne w małych, wygodnych workach.

TropiDog Premium to linia pełnowartościowych pokarmów granulowanych dla psów, których innowacyjna receptura dostarcza wszystkich niezbędnych składników, odpowiedzialnych za kondycję, odporność i właściwy rozwój czworonogów.

Karmy TropiDog Premium są do nabycia także w workach o pojemności 15 kg i 2,5 kg (dla psów ras dużych i średnich) oraz 2,5 kg i 8 kg (dla psów ras małych).

Karton mieszczący 30 worków opakowań pełni funkcję ekspozytora.

Więcej informacji na temat produktów: www.tropidog.pl www.zdrowy-pies.pl

Renske Adult Dog fresh chicken with lamb – świeży kurczak z jagnięciną – sucha karma dla psów małych ras Kompletna, hipoalergiczna, idealnie zbilansowana dieta dla psów małych ras ze świeżego mięsa kurczaka (26%) z suszoną jagnięciną. W 100% naturalna, bez glutenu, z dodatkiem warzyw i owoców. Wszystkie składniki użyte do produkcji karmy spełniają normy jakościowe żywienia ludzi. Bardzo smakowita, szczególnie polecana dla psów delikatnych, bardzo wybrednych lub cierpiących na alergie skórne i pokarmowe.

Dodatek suszonego kryla i siemienia lnianego stanowi bogate źródło nienasyconych kwasów tłuszczowych. Dzięki właściwym proporcjom pomiędzy Omega-3 i -6 pochodzących z wartościowych źródeł karma bardzo pozytywnie wpływa na wygląd skóry i sierści psa. Źródłem węglowodanów koniecznych do zapewnienia właściwego poziomu energii psom małych ras są warzywa i owoce oraz sorgo i proso – szlachetne odmiany zbóż: lekkostrawne, o wysokiej przyswajalności, bez właściwości alergizujących. Sorgo to doskonałe źródło witamin z grupy B i aminokwasów, głównie lizyny. Dzięki wysokiej zawartości błonnika pokarmowego sorgo wywiera korzystny wpływ na funkcjonowanie całego układu pokarmowego. Proso (kasza jaglana) posiada wiele cennych właściwości zdrowotnych: wzmacnia nerki, korzystnie wpływa na żołądek i cały układ pokarmowy.

Producent: Renske Natural Petfood Holandia, www.renske.com Dystrybutor: Best 4 Animal Care Sp. z o.o. info@best4animalcare.eu; tel.58 624 99 22; 692 223 594

Pies Rasowy 3–4

/ marzec-kwiecień

45

CO NOWEGO NA RYNKU

Vital Animal – witalność przede wszystkim Suplementy diety Vital Animal to kompleksowe wspomaganie dla każdego kota i psa. Produkty tej marki są doskonałą odpowiedzią na wiele problemów czworonogów. Dzięki wiedzy lekarzy weterynarii powstała gama produktów, których unikalna formuła pozytywnie wpływa na kondycję zwierząt. Marka Vital Animal oferuje produkty łagodzące stres, wspierające stawy czy trawienie, poprawiające kondycję sierści oraz suplementy witaminowe poprawiające ogólne samopoczucie.

• skuteczność • bezpieczeństwo stosowania • kompleks witamin +48 692 093 904 | office@petfamily.eu | http://vitalanimal.eu/

HappyDreamer – na sen dobry Wyjątkowe i niezwykle komfortowe legowiska HappyDreamer troszczą się o dobry sen i spokojny odpoczynek każdego czworonoga. Dostosowane do specyficznych potrzeb zwierząt produkty gwarantują niezwykłe chwile relaksu. Firma HappyDreamer dba o to, aby jej produkty były funkcjonalne. W trosce o Klientów i ich podopiecznych legowiska HappyDreamer są szyte na maszynach ręcznych i wykonane z najlepszej klasy tkanin i materiałów.

• wytrzymałe • funkcjonalne • dostępne w różnych kolorach i rozmiarach +48 692 093 904 | office@petfamily.eu | http://petfamily.pl/

Naturalne przysmaki dla psów od LATA KITA! Przysmaki LATA KITA to najwyższej jakości w pełni naturalne produkty. Sposób przygotowania oraz skład zapewniają niezwykle wysoką przyswajalność i skuteczność działania. Bazą produktu (powyżej 80%) jest zawsze świeże, nie mrożone i pełnowartościowe mięso. Skład dopełniają niezwykle pożądane przez psy zioła i warzywa. Suszenie w niskich temperaturach zachowuje je w niezmienionym stanie i pozwala zachować całe ich bogactwo. Wszystkie przysmaki są wytwarzane ręcznie i nie dodajemy do nich żadnych konserwantów, wypełniaczy oraz sztucznych substancji.

W ofercie znajduje się sześć smaków: Siemię lniane, Burak, Marchew, Ostropest, Algi morskie, Dynia+Czarnuszka.

Pod koniec ubiegłego roku nasze przysmaki zdobyły w prestiżowym konkursie TOP FOR DOG tytuł THE BEST OF 2017 za najlepszy produkt na rynku. https://www.facebook.com/TOPforDOG/

COMFY MEAT FANCY – naturalne przysmaki dla psów i kotów MEAT FANCY to naturalne przysmaki dla psów i kotów zapakowane w eleganckie torebki ze struną. Idealne jako zdrowe przekąski między posiłkami, a także nagrody podczas treningu pupila.

Szeroka gama smaków i kształtów przekąsek obejmująca aż 21 produktów sprawia, że można znaleźć wśród nich smakołyk dla zwierzaka dowolnej rasy i w każdym wieku. Naturalne składniki gwarantują bezpieczeństwo stosowania i bogactwo smaku. Staranny proces produkcji sprawia, że przysmaki MEAT FANCY są trwałe i nie brudzą kieszeni.

Przysmaki FANCY MEAT dzięki znacznej zawartości białek i niewielkiej ilości tłuszczu są niskokaloryczne i – w rozsądnych ilościach – można podawać je nawet psom i kotom borykającym się z problemem nadwagi.

Argumenty sprzedażowe: • trwałe opakowanie ze struną i wygodną eurozawieszką • łatwe do wyeksponowania w sklepie • szczelne opakowanie – nie pachnie w sklepie • zdrowe i niskokaloryczne (wysoka zawartość naturalnego białka) • 16 rodzajów dla psów i 5 dla kotów w różnych smakach i kształtach • dwuletni okres przydatności do spożycia • różne wielkości przekąsek – dla psów i kotów każdej rasy www.comfypet.pl

46

Na rynku | CO NOWEGO

Happy Dog „Piemonte” – nowa karma dla wyjątkowych psów!

Do linii Super Premium marki Happy Dog dołączyła kolejna karma – „Piemonte”.

Wszystkie mieszanki są przeznaczone dla psów o szczególnych wymaganiach żywieniowych. Piemonte w składzie ma cenne białko zwierzęce oraz nowozelandzkie małże. Receptura jest bezzbożowa z dodatkiem bezglutenowych ziemniaków. Zalecana dla czworonogów z nietolerancjami pokarmowymi. Karma Piemonte jest dostępna, tak jak wszystkie z linii Supreme Sensible, w gramaturach: 300 g, 1 kg, 4 kg oraz 10 kg. http://www.happydog.pl/ | www.hobby.bydgoszcz.pl

Obroża z serii YUKON COMFORT Obroża z serii YUKON COMFORT to bardzo wygodna obroża , podszyta na całej długości miękką i oddychającą tkaniną 3D. Ergonomiczny kształt zapewnia komfort i wygodę dla psa. Solidne wykonanie oraz ekstremalnie wytrzymałe materiały wykorzystane do produkcji obroży, gwarantują elegancki wygląd oraz najwyższy komfort w trakcie użytkowania obroży. Taśma obroży poprowadzona jest w tunelu po wierzchniej części podszycia, dzięki czemu nie ma bezpośredniego kontaktu z szyją psa. Szerokość podszycia 5,5cm.

Posiada odblaski, które zapewniają bezpieczeństwo czworonoga po zmroku.

Obroża jest dedykowana dla średnich i dużych psów.

Występuje w dwóch wersjach zapięć: • Obroża YUKON COMFORT ST to bardzo wygodna tradycyjna obroża.

• Obroża YUKON COMFORT KLB to bardzo wygodna obroża zapinana na zatrzask "klik" Dostępna na stronie producenta www.sali.pl

Hypoalergiczna dieta nowej generacji o unikalnym źródle białka!

Co to jest nietolerancja pokarmowa? Nietolerancja pokarmowa u psów objawia się najczęściej: problemami żołądkowo-jelitowymi, świądem, wypadaniem sierści, rumieniem, obrzękiem, łojotokiem, zapaleniem ucha zewnętrznego. Przyczyn takiego stanu rzeczy może być wiele, jednak w większości przypadków przyczyna leży w źródle białka zwierzęcego. Składnikami, które najczęściej przyczyniają się do powstania objawów alergicznych są kurczak i wołowina.

Dlaczego dieta 4T Veterinary Diet Hypoallergenic Insect jest karmą nowej generacji?

Dieta jest oparta na unikalnym źródle białka pochodzącego z larw much Hermetia illucens. Owady te przekształcają materiał roślinny na wysokiej jakości: • białko - wysoki poziom strawności • kwasy tłuszczowe omega-3 – działanie przeciwbakteryjne, wsparcie odporności Dieta 4T Veterinary Diet nie zawiera także zbóż – wyłącznym źródłem węglowodanów są ziemniaki, dzięki czemu zminimalizowane jest ryzyko pojawienia się niepożądanych objawów ze strony przewodu pokarmowego.

Najważniejsze korzyści ze stosowania diety 4T Veterinary Diet Hypoallergenic Insect Dog: Karma zawiera unikalne źródło białka (larwy much Hermetia illucens) i jedno źródło węglowodanów, co pomaga uniknąć obecności w pokarmie innych alergenów białkowych, które mogły być przyczyną występujących u zwierząt objawów.

Wskazania: • psy z zaburzeniami dermatologicznymi, niezależnie od ich tła • niepożądane reakcje na pokarm, z objawami ze strony przewodu pokarmowego • alergie pokarmowe, jako dieta eliminacyjna www.vetexpert.pl Dystrybutor: Azan Sp. z o.o. sp.k. | www.karmybrit.pl | e-mail : oferty@azan.com.pl

Nowe legowiska od BEDS4DOGS! Polecamy legowiska dla psów z serii PLATINUM wykonane z wysokogatunkowego materiału wykorzystywanego do najwyższej klasy mebli tapicerowanych.

Komfort materiału dedykowanego dla ludzi został teraz przeniesiony na prestiżowe legowiska dla naszych milusińskich!

Materiał, z którego zostały wykonane legowiska, posiada zwiększoną odporność na zadrapania oraz na zawilgocenie. Jest bardzo łatwy w czyszczeniu – w większości przypadków wystarczy przetrzeć legowisko wilgotną szmatką i zabrudzenia znikają. Sprawdzą się do domu, na dworze w słoneczne dni, w kojcu i na balkonie!

Więcej szczegółów: https://beds4dogs.pl

Pies Rasowy 3–4

/ marzec-kwiecień

47

Wystawy psów w Polsce W tym dziale zamieszczamy istotne dla wystawców informacje na temat najbliższych wystaw psów rasowych organizowanych w Polsce. Poniżej lista imprez, które odbędą się w maju i w czerwcu 2018 r. wraz z terminami zgłoszeń i wysokościami opłat. W imieniu Organizatorów zapraszamy do zgłaszania psów oraz do udziału w Wystawach!

DOBRE MIASTO – 1 V – XXI Krajowa Wystawa Psów Rasowych – miejsce: Stadion Miejski w Dobrym Mieście, ul. Olsztyńska; termin przyjmowania zgłoszeń: 14 kwietnia; opłaty: pierwszy pies 90 zł, drugi i następny pies 75 zł, szczenięta młodsze, szczenięta 40 zł, weterani 30 zł, rasy polskie 30 zł MANOWO – 1 V – XIII Wystawa Psów Rasowych – miejsce: teren OHZ w Manowie; opłaty: pierwszy pies 100 zł, drugi i następny pies 90 zł, szczenięta młodsze, szczenięta, weterani, interchampiony 50 zł, rasy polskie 50 zł (szczenięta młodsze, szczenięta, weterani ras polskich 25 zł), Para Hodowlana 40 zł, Grupa Hodowlana 40 zł, Młody Prezenter 60 zł; więcej informacji już wkrótce na www.zkwp-koszalin.pl ZIELONA GÓRA – 1 V – Krajowa Wystawa Psów Rasowych 9. Grupy FCI – więcej informacji już wkrótce na www.zkwp.zgora.pl WROCŁAW – 1 V – Krajowa Wystawa Owczarków Niemieckich – więcej informacji już wkrótce na www.zkwp.wroclaw.pl JELEŚNIA – 3 V – 3. Krajowa Wystawa Psów Myśliwskich – miejsce: Jeleśnia, ul. Plebańska 1 (obok Urzędu Gminy); więcej informacji już wkrótce na www.zkwpbielsko.pl NOWY DWÓR MAZOWIECKI – 5 V – Klubowa Wystawa Sznaucerów, Pinczerów, Dobermanów i Czarnego Teriera Rosyjskiego – miejsce: Nowodworski Ośrodek Sportu i Rekreacji, ul.

Sportowa 66, Nowy Dwór Mazowiecki; termin przyjmowania zgłoszeń: 22 kwietnia; opłaty: pierwszy pies 100 zł, drugi i następny pies 90 zł, szczenięta młodsze, szczenięta, interchampiony 40 zł, weterani 10 zł CHORZÓW – 5 V – XIII Krajowa Wystawa Psów Rasy Golden Retriever – miejsce: park w Świerklańcu, ul. Parkowa 30; termin przyjmowania zgłoszeń: 25 kwietnia; opłaty: pierwszy pies 100 zł, drugi i trzeci pies 90 zł, czwarty i następny pies 40 zł, szczenięta młodsze, szczenięta 40 zł, interchampiony 20 zł, weterani 20 zł, konkurencje dodatkowe 10 zł RYBNIK – 6 V – Krajowa Wystawa Psów Rasowych – więcej informacji już wkrótce na www. zkwp.rybnik.pl NOWY DWÓR MAZOWIECKI – 6 V – XXXIV Wystawa Psów Rasowych – miejsce: Nowodworski Ośrodek Sportu i Rekreacji, ul. Sportowa 66, Nowy Dwór Mazowiecki; termin przyjmowania zgłoszeń: 22 kwietnia; opłaty: pierwszy pies 100 zł, drugi i następny pies 90 zł, szczenięta młodsze, szczenięta, interchampiony 40 zł, weterani 10 zł, rasy polskie 50 zł, rasy polskie kolejny pies 40 zł, rasy polskie szczenięta młodsze, szczenięta, interchampiony 20 zł, Młody Prezenter 30 zł ŁÓDŹ – 12-13 V – XXVI Międzynarodowa Wystawa Psów Rasowych; termin przyjmowania zgłoszeń: 20 kwietnia; opłaty: pierwszy pies 130 zł, drugi i następny pies 120 zł, szczenięta młodsze, szczenięta, weterani 50 zł, interchampiony 70 zł, rasy polskie 50% opłaty podstawowej, Najlepsza Para 40 zł, Najlepsza Grupa 40 zł, Młody Prezenter 40 zł/dzień; więcej informacji już wkrótce na www.lodz.zkwp.pl ŁÓDŹ – 12 V – Wystawa Specjalistyczna Dobermanów, Pinczerów Krótkowłosych i Sznaucerów (z dużym CWC) – opłaty: pierwszy pies 90 zł, drugi i następny pies 75 zł, szczenięta młodsze, szczenięta 40 zł, weterani 30 zł, rasy polskie 30 zł; więcej informacji już wkrótce na www. doberman-pinczer.pl ŁÓDŹ – 12 V – V Wystawa Psów Dogów Niemieckich – opłaty: pierwszy pies 80 zł, drugi, trzeci i czwarty pies 70 zł, piąty i następny pies 50 zł, szczenięta młodsze, szczenięta 30 zł, interchampiony 70 zł, weterani 0 zł; więcej informacji już wkrótce na www.klubdoga.weebly.com RYBNIK – 13 V – 9. Krajowa Wystawa Owczar-

48

ków Niemieckich im. Kazimierza Salamona – więcej informacji już wkrótce na www.zkwp. rybnik.pl MINIKOWO – 13 V – Krajowa Wystawa Psów Rasowych 5. Grupy FCI – więcej informacji już wkrótce na www.chojnice.zkwp.pl ZAKROCZYM – 13 V – Wystawa Specjalistyczna Terierów Typu Bull – więcej informacji już wkrótce na www.zkwp.pl KORFOWE – 19 V – Klubowa Wystawa Chartów – miejsce: Agrokultura Korfowe, Korfowe k. Warszawy; termin przyjmowania zgłoszeń: 4 maja; opłaty: pierwszy pies 100 zł, drugi i następny pies 90 zł, szczenięta młodsze, szczenięta, weterani, interchampiony 40 zł, konkurencje hodowlane 0 zł KORFOWE – 19 V – Klubowa Wystawa Chartów Polskich – miejsce: Agrokultura Korfowe, Korfowe k. Warszawy; termin przyjmowania zgłoszeń: 4 maja; opłaty: pierwszy pies 90 zł, drugi i następny pies 80 zł, szczenięta młodsze, szczenięta, weterani, interchampiony 40 zł, konkurencje hodowlane 0 zł ZABRZE – 19 V – Krajowa Wystawa Psów Rasowych 3. Grupy FCI – więcej informacji już wkrótce na www.zabrze.zkwp.pl BORZECHOWO – 19 V – Klubowa Wystawa Psów Gończych – miejsce: Ośrodek Szkoleniowo-Wypoczynkowy „Twardy Dół”, Borzechowo; termin przyjmowania zgłoszeń: 4 maja; opłaty: pierwszy pies 100 zł, drugi i następny pies 70 zł, szczenięta młodsze, szczenięta, weterani 50 zł BYTOM – 19 V – Krajowa Wystawa Pudli – więcej informacji już wkrótce na www.zkwpbytom.pl BYTOM – 19 V – Krajowa Wystawa Psów Rasowych 9. Grupy FCI – więcej informacji już wkrótce na www.zkwpbytom.pl KATOWICE – 19 V – Krajowa Wystawa Cavalier King Charles Spanieli (duże CWC) – więcej informacji już wkrótce na www.zkwp.katowice.pl CHORZÓW – 19 V – Krajowa Wystawa Owczarków Niemieckich – – więcej informacji już wkrótce na www.zkwp-chorzow.net KORFOWE – 20 V – Krajowa Wystawa Chartów– miejsce: Agrokultura Korfowe, Korfowe k. Warszawy; termin przyjmowania zgłoszeń: 4 maja; opłaty: pierwszy pies 100 zł, drugi i następny pies 90 zł, szczenięta młodsze, szczenięta, weterani, interchampiony 40 zł, konkurencje hodowlane 0 zł ZABRZE – 20 V – Krajowa Wystawa Psów Rasowych – więcej informacji już wkrótce na www. zabrze.zkwp.pl BORZECHOWO – 20 V – Krajowa Wystawa Psów Ras Myśliwskich – miejsce: Ośrodek Szkoleniowo-Wypoczynkowy „Twardy Dół”, Borzechowo; termin przyjmowania zgłoszeń: 4 maja; opłaty: pierwszy pies 100 zł (rasy polskie 50 zł), drugi i następny pies 70 zł, szczenięta młodsze, szczenięta, weterani 50 zł (rasy polskie 25 zł), Najlepsza Para 15 zł, Najlepsza Grupa 15 zł, Młody Prezenter 20 zł RADOM – 20 V – Krajowa Wystawa Psów Rasowych – więcej informacji już wkrótce na www. zkwp.radom.pl KAMIONKA – IX 26 V – Krajowa Wystawa Owczarków Niemieckich – miejsce: Kamionka 286; termin przyjmowania zgłoszeń: 13 maja; opłaty: klasa młodzieży, pośrednia, otwarta, championów, użytkowa 70 zł, pozostałe klasy, interchampiony 40 zł KAMIONKA – 26 V – Klubowa Wystawa Ogarów Polskich – miejsce: Kamionka 286; termin przyjmowania zgłoszeń: 13 maja; opłaty: klasa młodzieży, pośrednia, otwarta, championów, użytkowa 70 zł, pozostałe klasy, interchampiony 40 zł KAMIONKA – 26 V – V Krajowa Wystawa Psów Rasowych 9. Grupy FCI – miejsce: Kamionka 286; termin przyjmowania zgłoszeń: 13 maja; opłaty: klasa młodzieży, pośrednia, otwarta,

championów, użytkowa 70 zł, pozostałe klasy, interchampiony 40 zł KAMIONKA – 26 V – V Krajowa Wystawa Psów Myśliwskich – miejsce: Kamionka 286; termin przyjmowania zgłoszeń: 13 maja; opłaty: klasa młodzieży, pośrednia, otwarta, championów, użytkowa 70 zł, pozostałe klasy, interchampiony 40 zł RZESZÓW (KAMIONKA) – 26-27 V – XI Międzynarodowa Wystawa Psów Rasowych – Kamionka 286; termin przyjmowania zgłoszeń: 13 maja; opłaty: pierwszy pies 130 zł, drugi i następny pies 120 zł, szczenięta młodsze, szczenięta, weterani, interchampiony 40 zł, rasy polskie 40 zł, Para Hodowlana 40 zł, Grupa Hodowlana 40 zł, Młody Prezenter 15 zł USTKA – 26 V – Wystawa Krajowa Psów Rasowych 1., 2., 3., 9. i 10. Grupy FCI – miejsce: Ośrodek Sportu i Rekreacji w Ustce, ul. Grunwaldzka 35; pierwszy pies 100 zł, drugi i następny pies 90 zł, szczenięta młodsze, szczenięta, weterani, interchampiony 40 zł, rasy polskie 0 zł; więcej informacji już wkrótce na www. zkwp.eslupsk.pl USTKA – 27 V – XXXIII Krajowa Wystawa Psów Rasowych – miejsce: Ośrodek Sportu i Rekreacji w Ustce, ul. Grunwaldzka 35; pierwszy pies 100 zł, drugi i następny pies 90 zł, szczenięta młodsze, szczenięta, weterani, interchampiony 40 zł, rasy polskie 0 zł, Para Hodowlana 40 zł, Grupa Hodowlana 40 zł, Młody Prezenter 40 zł; więcej informacji już wkrótce na www.zkwp.eslupsk.pl LESZNO – 2-3 VI – Międzynarodowa Wystawa Psów Rasowych – więcej informacji już wkrótce na www.zkwp.leszno.pl GOSTYNIN – 3 VI – 42. Mazowiecka Wystawa Psów Rasowych – miejsce: Stadion MOSiR w Gostyninie, ul. Sportowa 1; termin przyjmowania zgłoszeń: 30 kwietnia; opłaty: pierwszy pies 100 zł, drugi i następny pies 90 zł, szczenięta młodsze, szczenięta, weterani 50 zł, rasy polskie 50% stawki, polski spaniel myśliwski 1 zł, Para Hodowlana 30 zł, Grupa Hodowlana 30 zł NOWY SĄCZ – 3 VI – Krajowa Wystawa Psów Rasowych 8. i 9. Grupy FCI –– więcej informacji już wkrótce na www.zkwp-ns.pl UZARZEWO – 9 VI – XVI Krajowa Wystawa Psów Ras Myśliwskich – miejsce: Uzdarzewo k. Poznania na terenie Muzeum Przyrodniczo-Łowieckiego, ul. Akacjowa 12; termin przyjmowania zgłoszeń: 19 maja; opłaty: pierwszy pies 95 zł, drugi i następny pies 85 zł, szczenięta młodsze, szczenięta, weterani, interchampiony 50 zł, rasy polskie – klasa młodzieży, pośrednia, otwarta i championów 45 zł, klasa młodszych szczeniąt, szczeniąt i weteranów 25 zł, Para Hodowlana 30 zł, Grupa Hodowlana 30 zł UZARZEWO – 29 VI – 5. Klubowa Wystawa Wyżłów – miejsce: Uzdarzewo k. Poznania na terenie Muzeum Przyrodniczo-Łowieckiego, ul. Akacjowa 12; termin przyjmowania zgłoszeń: 19 maja; opłaty: pierwszy pies 100 zł, drugi i następny pies 90 zł, szczenięta młodsze, szczenięta, weterani, interchampiony 50 zł, Para Hodowlana 30 zł, Grupa Hodowlana 30 zł BYTOM – 9 VI – Krajowa Wystawa Psów Rasowych – więcej informacji już wkrótce na www. zkwpbytom.pl KALISZ – 9 VI – Krajowa Wystawa Owczarków Niemieckich – więcej informacji już wkrótce na www.zkwp.kalisz.pl WROCŁAW – 9 VI – Krajowa Wystawa Psów Rasowych 5. Grupy FCI – więcej informacji już wkrótce na www.zkwp.wroclaw.pl CZAPLINEK – 10 VI – Krajowa Wystawa Terierów – miejsce: Ośrodek Drawtur, Czaplinek; opłaty: pierwszy pies 100 zł, drugi i następny pies 90 zł, szczenięta młodsze, szczenięta, weterani, interchampiony 40 zł; więcej informacji już wkrótce na www.zkwp.eslupsk.pl

maj–lipiec

2018

Wystawy psów w Europie CZAPLINEK – 10 VI – Krajowa Wystawa Terierów Black&White – miejsce: Ośrodek Drawtur, Czaplinek; opłaty: pierwszy pies 50 zł, drugi i następny pies 45 zł, szczenięta młodsze, szczenięta, weterani, interchampiony 20 zł; więcej informacji już wkrótce na www.zkwp.eslupsk.pl CZAPLINEK – 10 VI – Krajowa Wystawa Jack Russel&Parson Russel Terierów Memoriał im. A. Jaworskiego – miejsce: Ośrodek Drawtur, Czaplinek; opłaty: pierwszy pies 50 zł, drugi i następny pies 45 zł, szczenięta młodsze, szczenięta, weterani, interchampiony 20 zł; więcej informacji już wkrótce na www.zkwp.eslupsk.pl BYTOM – 10 VI – Krajowa Wystawa Psów Rasowych – więcej informacji już wkrótce na www.zkwpbytom.pl KALISZ – 10 VI – Krajowa Wystawa Psów Rasowych – więcej informacji już wkrótce na www.zkwp.kalisz.pl LUBLIN – 10 VI – Krajowa Wystawa Psów Rasowych 1., 2. i 3. Grupy FCI – więcej informacji już wkrótce na www. zk.lublin.pl KRAKÓW – 16 VI – XVII Wystawa Klubu Bassetów – miejsce: Stadion i Hala AWF w Krakowie przy Al. Jana Pawła II; termin przyjmowania zgłoszeń: 15 maja; opłaty: pierwszy pies 100 zł, drugi i następny pies 90 zł, szczenięta młodsze, szczenięta, interchampiony 50 zł, weterani 1,23 zł KRAKÓW – 16 VI – Krajowa Wystawa Psów Rasowych 1., 8. i 9. Grupy FCI – miejsce: Stadion i Hala AWF w Krakowie przy Al. Jana Pawła II; termin przyjmowania zgłoszeń: 15 maja; opłaty: pierwszy pies 100 zł, drugi i następny pies 90 zł, szczenięta młodsze, szczenięta, interchampiony, weterani 50 zł, rasy polskie – pierwszy pies 50 zł, drugi i następny pies 40 zł, szczenięta młodsze, szczenięta, interchampiony, weterani 25 zł KRAKÓW – 16-17 VI – XXII Międzynarodowa Wystawa Psów Rasowych – miejsce: Stadion i Hala AWF w Krakowie przy Al. Jana Pawła II; termin przyjmowania zgłoszeń: 15 maja; opłaty: pierwszy pies 130 zł, drugi i następny pies 110 zł, szczenięta młodsze, szczenięta, interchampiony 65 zł, weterani 50 zł, rasy polskie – pierwszy pies 65 zł, drugi i następny pies 55 zł, szczenięta młodsze, szczenięta, interchampiony 30 zł, weterani 25 zł, Para Hodowlana 50 zł, Grupa Hodowlana 50 zł, Młody Prezenter 50 zł/dzień KRAKÓW – 17 VI – Krajowa Wystawa Psów Rasowych 2., 3. i 5. Grupy FCI – miejsce: Stadion i Hala AWF w Krakowie przy Al. Jana Pawła II; termin przyjmowania zgłoszeń: 15 maja; opłaty: pierwszy pies 100 zł, drugi i następny pies 90 zł, szczenięta młodsze, szczenięta, interchampiony, weterani 50 zł STARGARD – 23 VI – Krajowa Wystawa Owczarków Niemieckich – więcej informacji już wkrótce na www.zkwp.pl WROCŁAW – 23 VI – Krajowa Wystawa Psów Rasowych 9. Grupy FCI – więcej informacji już wkrótce na www.zkwp. wroclaw.pl JELENIA GÓRA – 23 VI – Krajowa Wystawa Psów Rasowych 1., 2., 3.. 5. i 8. Grupa FCI – więcej informacji już wkrótce na www.jeleniagora.zkwp.pl SZCZYTNO – 24 VI – XLV Warmińsko-Mazurska Wystawa Psów Rasowych – więcej informacji już wkrótce na www. olsztyn.zkwp.pl SZCZYTNO – 24 VI – Krajowa Wystawa Psów Rasowych 2., 3. i 9. Grupy FCI – więcej informacji już wkrótce na www.olsztyn.zkwp.pl JELENIA GÓRA – 24 VI – Krajowa Wystawa Psów Rasowych – więcej informacji już wkrótce na www.jeleniagora. zkwp.pl SZCZECIN – 30 VI – Krajowa Wystawa Psów Rasowych 2.

Grupy FCI – miejsce: Stadion w Lubieszynie k. Szczecina; termin przyjmowania zgłoszeń: 8 czerwca; opłaty: pierwszy pies 90 zł, drugi i następny pies 80 zł, szczenięta młodsze, szczenięta, weterani 45 zł SZCZECIN – 30 VI–1 VII – XXIV Międzynarodowa Wystawa Psów Rasowych – miejsce: Stadion K.S. „ARKONIA”, ul Arkońska, Szczecin; termin przyjmowania zgłoszeń: 8 czerwca; opłaty: pierwszy pies 130 zł, drugi i następny pies 110 zł, szczenięta młodsze, szczenięta, weterani 70 zł, rasy polskie 75 zł, rasy polskie klasa młodszych szczeniąt, szczeniąt, weteranów 35 zł, Młody Prezenter 30 zł/dzień WISŁA – 30 VI – 45. Beskidzka Wystawa Psów Rasowych – miejsce: Ośrodek Wiślańskiego Stowarzyszenia Sportowego „Jonidło”, ul. Wyzwolenia 67, Wisła; więcej informacji już wkrótce na www.zkwpbielsko.pl SZCZECIN – 1 VII – XI Krajowa Wystawa Terierów – miejsce: Stadion w Lubieszynie k. Szczecina; termin przyjmowania zgłoszeń: 8 czerwca; opłaty: pierwszy pies 90 zł, drugi i następny pies 80 zł, szczenięta młodsze, szczenięta, weterani 45 zł

Pies Rasowy 3–4

/ marzec-kwiecień

Dla wszystkich, którzy chcieliby zaprezentować swoje psy na wystawach zagranicznych, podajemy listę imprez rangi międzynarodowej planowanych w wybranych krajach europejskich (oraz leżących niedaleko Europy) w maju, czerwcu i lipcu 2018 roku. Życzymy wielu sukcesów i niezapomnianych wrażeń!

ARMENIA – 29 V, Erywań; 30 V, Erywań (http://www.adla.am) AUSTRIA – 12-13 V, Wieselburg; 9 VI, Klagenfurt; 10 VI, Klagenfurt; 14-15 VII, Oberwart (http://www.oekv.at) AZERBEJDŻAN – 24 V, Baku; 25 V, Baku; 26 V, Baku; 27 V, Baku (http://www.kinolog.az) BIAŁORUŚ – 2 VI, Mińsk; 3 VI, Mińsk (http://www.bcu-upo.org) BELGIA – 30 VI – 1 VII, Genk; 21 VII, Liège; 22 VII, Liège (http://www.srsh.be) BOŚNIA I HERCEGOWINA – 3 V, Medugorje; 4 V, Medugorje; 20 V, Vitez, 10 VI, Novi Grad; 14-15 VII, Sarajewo (kinoloskisavezubih@gmail.com) BUŁGARIA – 17 V, Dobrich; 18 V, Dobrich; 19 V, Dobrich; 20 V, Dobrich; 12 VI, Shkorpilovtzi; 13 VI, Shkorpilovtzi; 14 VI, Shkorpilovtzi; 15 VI, Shkorpilovtzi; 16 VI, Shkorpilovtzi; 17 VI, Shkorpilovtzi; 11 VII, Shkorpilovtzi (Varna); 12 VII, Shkorpilovtzi (Varna); 13 VII, Shkorpilovtzi (Varna); 14 VII, Shkorpilovtzi (Varna); 15 VII, Shkorpilovtzi (Varna) (http://www.brfk.org) CHORWACJA – 1 V, Zadar; 26 V, Varazdin; 27 V, Varazdin; 2 VI, Umag; 3 VI, Umag; 27 VII, Split; 29 VII, Split (http://www.hks.hr) CYPR – 26 V, Lemesos; 27 V, Lemesos (http://www.cypruskennelclub.org) CZARNOGÓRA – 5 V, Bar; 6 V, Bar; 2 VI, Bijelo Pole; 3 VI, Bijelo Pole; 20 VI, Danilovgrad; 1 VII, Danilovgrad; 31 VII, Cetinje (http://www.kscg.co.me) CZECHY – 5-6 V, Praga; 19-20 V, Litomerice; 23-24 VI, Brno (http://www.cmku.cz) DANIA – 12 V, Roskilde; 13 V, Roskilde; 16 VI, Vejen; 17 VI, Vejen (http://www.dkk. dk) ESTONIA – 2-3 VI, Harjumk; 7 VII, Pärnu; 8 VII, Pärnu (http://www.kennelliit.ee) FINLANDIA – 6 V, Tampere; 19-20 V, Helsinki; 26 V, Joensuu; 7-8 VII, Oulu; 21-22 VII, Kokkola; 21-22 VI, Kemi; 28-29 VII, Pori; 2829 VII, Mikkeli (http://www.kennelliitto.fi) FRANCJA – 7-8 V, Martigues; 13 V, Rennes; 19 V, Marmande; 20 V, Marmande; 3-4 VI, Paryż; 9-10 VI, Ajaccio; 16-17 VI, Lamothe-Beuvron; 7 VII, Ales; 8 VII, Ales; 13-14-15 VII, Calais (http://www.scc.asso.fr) GRECJA – 5 V, Ateny; 6 V, Ateny; 2 VI, Saloniki; 3 VI, Saloniki; 22 VI, Ateny; 23 VI, Ateny; 24 VI, Ateny; 30 VI, Ermoupoli Syros Island; 1 VII, Ermoupoli Syros Island; 14 VII, Raches Beach, Fthiotida; 15 VII, Raches Beach, Fthiotida; 21 VII, Katerini, Pieria; 22 VII, Katerini, Pieria (http://www.koe.gr) GRUZJA – 1 VI, Batumi; 2 VI, Batumi; 3 VI, Batumi (http://www.fcg.ge) HISZPANIA – 13 V, Teneryfa; 13 V, Badajoz; 20 V, Tore Pacheco (Mursja); 10 VI, Sonseca (Toledo); 16-17 VI, Las Palmas de Gran Canaria; 17 VI, Castellon; 24 VI, Medina de Pomar (Burgos); 1 VII, Cantabria; 8 VII, Portugalete (Vizcaya) (http://www.rsce.es) HOLANDIA – 20-21 V, Venray; 9-10 VI, Tilburg; 23 VI, Zwolle; 24 VI, Zwolle (http:// www.raadvanbeheer.nl) IRLANDIA – 5 V, Clonmel (http://www.ikc.ie) ISLANDIA – 10 VI, Reykjavik (http://www. hrfi.is) KAZACHSTAN – 27 V, Astana; 10 VI, Ust-Kamenogorsk; 22 VI, Kapchagay; 23 VI, Kapchagay; 24 VI, Kapchagay (http://www. uck-kz.org) KOSOWO – 2 V, Peja; 3 V, Peja (www.fkk-ks.org)

LITWA – 26 V, Moletai; 27 V, Moletai (http://www.kinologija.lt) ŁOTWA - 9-10 VI, Ryga (http://www.dogs.lv) MACEDONIA – 12 V, Gevgelija; 13 V, Gevgelija; 9 VI, Skopje; 10 VI, Skopje; 21 VII, Mavrovo; 22 VII, Mavrovo (http://www. ksm.org.mk) MALTA – 9 VI, Mosta; 10 VI, Mosta (http:// www.maltakennelclub.org) MOŁDAWIA – 8 VI, Tiraspol, 9 VI, Tiraspol; 10 VI, Tiraspol (http://www.fci.md) MONAKO – 5-6 V, Monako (monacokennelclub@yahoo.fr) NIEMCY – 11-13 V, Dortmund; 2-3 VI, Neumunster; 17 VI, Erfurt; 30 VI, Hanover; 1 VII, Hanover; 7-8 VII, Ludwigshafen (http://www.vdh.de) NORWEGIA – 17 VI, Tromso; 30 VI – 1 VII, Trondheim (http://www.nkk.no) PORTUGALIA – 12 V, Elvas; 3 VI, Montijo; 13 VII, Lizbona; 14 VII, Lizbona; 29 VII, Sintra (http://www.cpc.pt) ROSJA – 5 V, Moskwa; 6 V, Moskwa; 1213 V, Samara; 20 V, Stawropol; 19-20 V, Omsk; 27 V, Władywostok; 2 VI, Irkuck; 12 VI, Noworosyjsk; 16-17 VI, Smoleńsk; 14-15 VII, Tiumeń; 21-22 VII, Petersburg; 28-29 VII, Kazań; 28-29 VII, Kaliningrad; 29 VII, Kursk (http://www.rkf.org.ru) RUMUNIA – 5 V, Timisoara; 6 V, Timisoara; 26 V, Sibiu; 27 V, Sibiu; 9 VI, Bukareszt; 10 VI, Bukareszt; 7 VII, Ploiesti; 8 VII, Ploiesti; 28 VII, Alba Iulia; 29 VII, Alba Iulia (http://www.ach.ro) SAN MARINO – 24-25 V, San Marino; 2627 V, San Marino (http://www.kennelclubsanmarino.com) SERBIA – 1 V, Vranje; 6 V, Ruma; 13 V, Topola; 26 V, Ada; 27 V, Subotica; 3 VI, Nis; 10 VI, Sabac; 17 VI, Becej; 8 VII, Irig; 14 VII, Raca; 28 VII, Sokobanja (http://www.ksrs.rs) SŁOWACJA – 12 V, Lucenec; 13 V, Lucenec; 8 VI, Nitra; 9 VI, Nitra; 10 VI, Nitra; 7 VII, Velka Ida; 8 VII, Velka Ida (http://www.skj. sk) SŁOWENIA – 19 V, Slovenj Gradec; 20 V, Slovenj Gradec; 16 VI, Bled; 17 VI, Bled; 30 I, Rogla; 1 VII, Rogla (http://www.kinoloska.si) SZWAJCARIA – 23 VI, Aarau; 24 VI, Aarau (http://www.skg.ch) SZWECJA – 14-15 VII, Pitea (http://www. skk.se) TURCJA – 21 VII, Stambuł; 22 VII, Stambuł (http://www.kif.org.tr) UKRAINA – 5 V, Mariupol; 5 V, Mikołajów; 6 V, Charków; 12 V, Lwów; 13 V, Lwów; 13 V, Dniepropetrowsk; 19 V, Odessa; 20 V, Odessa, 20 V, Charków; 3 VI, Dniepropetrowsk; 9 VI, Iwano-Frankiwsk; 10 VI, Ternopil; 23 VI, Sumy; 24 VI, Sumy; 30 VI, Połtawa; 1 VII, Połtawa; 8 VII, Rivne (http://www.uku.com.ua) WĘGRY – 19 V, Szilvásvárad; 20 V, Szilvásvárad; 21 V, Szilvásvárad; 22 VI, Budapeszt; 23 VI, Budapeszt; 24 VI, Budapeszt; 14-15 VII, Szombathely; 21 VII, Debreczyn (http://www.kennelclub.hu) WŁOCHY – 30 IV, Martina Franca; 1 V, Martina Franca; 5 V, Ercolano; 6 V, Ercolano; 12 V, Rieti; 13 V, Ferrara; 19 V, Palermo; 20 V, Firenze; 26 V, Rende; 27 V, Rende; 1 VI, Empoli; 2 VI, Viterbo; 3 VI, Viterbo; 10 VI, Prato; 15 VI, Rho; 16-17 VI, Rho; 23 VI, Orvieto; 24 VI, Narni; 30 VI, Cuneo; 1 VII, Torino; 15 VII, Fermo; 22 VII, Mondovi; 29 VII, Mondica (http://www.enci.it)

49

Na trzy pierwsze osoby, które prawidłowo rozwiążą krzyżówkę i prześlą jej zdjęcia na adres redakcja@piesrasowy.pl czekają preparaty FIPROTEC SPRAY ufundowane przez firmę BEAPHAR.

Poziomo 1. fotografia np. psa lub człowieka 6. np. sędziowski lub na psa towarzyszącego 7. niejedno w lesie 8. stolica małopolski 10. malowane jajko 12. …a la Pom Pom 14. liceum lub technikum 15. popularna rasa „psów Północy" 19. inaczej glistnica, groźna choroba odzwierzęca 20. pies „wielorasowy" 21. np. serce lub wątroba 22. składają się z nich białka

Pionowo 2. niewielkie nicienie pasożytujące w przewodzie pokarmowym 3. grupa psów myśliwskich 4. w skrócie MOS 5. mieszka w niej leśniczy 9. płaski, członowany pasożyt jelitowy 11. psie łóżko 13. zupa z kury 16. na głowie u Yorka 17. np. Białowieska 18. np. Yorkshire albo sky

Laureatami poprzedniej edycji naszej krzyżówki zostali Państwo: Magdalena Domańska, Magdalena Głąb oraz Izabela Kocur i Jarosław Zbożeń. Otrzymali nagrody-niespodzianki ufundowane przez firmę LATA KITA, producenta doskonałych smakołyków dla czworonogów.

OGŁOSZENIA » OGŁOSZENIA » OGŁOSZENIA » OGŁOSZENIA » Centrum Rozrodu Psów i Kotów dr n.wet. Anna Domosławska Specjalista Rozrodu Zwierząt • Specjalistyczne usługi z zakresu rozrodu i położnictwa psów i kotów • Wyznaczanie optymalnego terminu krycia • Inseminacja nasieniem świeżym, chłodzonym, mrożonym, ocena nasienia, mrożenie nasienia • Leczenie zaburzeń płodności • Ultrasonografia w pełnym zakresie www.rozrod.pl | tel. 502 207 122 PUDELKOWO niebanalne rzeczy hand made dla miłośników psów, kotów, koni i nie tylko...

Zajrzyj: www.pudelkowo.sellingo.pl lub Facebook PUDELKOWO

50

Przychodnia Weterynaryjna pod Św. Hubertem lek. wet. Barbara Zelewska-Pankanin Specjalista chorób psów i kotów Rumia, ul. Krakowska 30, Rejestracja tel. 502 305 845 Zakres usług: • stomatologia • ortodoncja • protetyka • choroby wewnętrzne • USG • badanie krwi • chirurgia i ortopedia • badanie RTG

CZY WSPIERASZ JEGO DŁUGOLETNIE ZDROWIE?

Podaruj mu optymalny start z OPTISTART®

www.optymalnystart.pl