Pistachio's; de hardste (en boeiendste) nootjes om te kraken

LEERRECHT

Pistachio’s: de hardste (en boeiendste) nootjes om te kraken HOE LEERRECHT IN BRUGGE ‘STRUIKELENDE’ LEERLINGEN TERUG OP WEG HELPT

Benedikte Van Eeghem

J

Medewerker cel Communicatie Mintus Brugge

ongeren die het onderwijsnoorden

Laurens Debonne

kwijt zijn terug op weg helpen: daar

Coördinator SPOOR

is het de ploeg van Vereniging

SPOOR om te doen. Ze willen vermijden dat er schooluitval komt, of dat jongeren zonder diploma of doel de schoolbanken verlaten. Wie geen diploma in handen heeft, staat immers zwak op de arbeidsmarkt. Maar zelfs het velletje papier is voor vereniging SPOOR niet altijd de eerste betrachting.

DE IDEALE CLIËNT Laurens Debonne is coördinator van Vereniging SPOOR en heeft brede

.54

hoe je onderwijs voor jongen moet boetseren, modelleren en opnieuw serveren. Er zijn nu eenmaal leerlingen die onderweg uit de boot vallen. Door omstandigheden haken ze af in het reguliere onderwijs: omdat de lessen of het onderwijsmodel niet op hun lijf geschreven zijn of omdat ze een standaard leertraject door externe factoren niet kunnen aanhouden. En daar pikt SPOOR op in.

ervaring met leerlingen die in de loop van

Wanneer het leertraject van jongeren

Zelfs al hebben we een brede waaier van

het secundair onderwijs (tijdelijk) de brui

slechts één angel kent, spreken Laurens

middelen om hen te helpen in overleg

geven aan hun plekje in de klas.

en zijn collega’s nog steeds over model-

met ouders en onderwijs, toch volstaan ze

cliënten. De vinger kan vlot op de wonde

vaak niet of treedt er uitval op.’

‘Als hulpverlener hebben we vaak een iet-

worden gelegd en CLB’s en verenigin-

wat vertekend beeld van die ideale, theo­

gen zoals SPOOR bieden in dat geval

Met uitval bedoelt vereniging SPOOR dat

retische cliënt’, zegt Laurens. ‘Neem nu

ondersteuning op maat. Maar die rechttoe

cliënten niet (meer) naar een afspraak

Blink, een van onze projecten. Jongeren

rechtaan aanpak is lang niet mogelijk bij

komen. Of dat ze een traject aanvatten om

komen daar terecht na aanmelding bij

alle jongeren die zich aanmelden.

terug aan te sluiten bij het onderwijs, maar

het CLB. Met Blink bieden wij individuele

drie stappen achteruit zetten nadat ze er

(leer)trajecten, groepstrajecten, klastra-

‘In de praktijk zijn situaties van jongeren

twee vooruit hebben gezet. Uitgerekend

jecten en ondersteuning van leerkrachten

vaak een stuk rommeliger of complexer’,

in die doelgroep zitten de zogenaamde

en schoolteams. Toch gaan we er in dat

beaamt Laurens Debonne. ‘Niet alleen het

pistachio’s of pistachenootjes. Het zijn de

geval nog steeds van uit dat er enkel een

leren of schoolgaan op zich zorgt voor

leerlingen die niet zomaar terug op hun

schoolproblematiek speelt bij de betrok-

problemen, er spelen andere factoren

pootjes landen. De vergelijking verwijst

kene. Niets anders.’

die het voor die struikelende gasten

naar de nootjes die als laatste in de schaal

moeilijk maken om op koers te blijven.

blijven liggen. Ze zijn spreekwoordelijk

.55

LEERRECHT

Vereniging SPOOR van OCMW Brugge weet als geen ander

LEERRECHT

"Jongeren die het onderwijsnoorden kwijt zijn terug op weg helpen: daar is het de ploeg van Vereniging SPOOR om te doen."

‘Leerrecht vindt dat elke jongere het onvoorwaardelijke recht heeft om te leren’, verduidelijkt Laurens. ‘We spreken bewust over een recht, geen plicht, op maat van jongeren die niet passen in een geijkt onderwijssysteem. Met Leerrecht keren we terug naar de essentie. We geven onze cliënten het gevoel dat het alsnog

hard om te kraken en mensen laten ze

onnoemelijk veel moeite en bereiken we

kan lukken, dat leren. Als ze het op hun

achterwege. Hulpverlening schiet voor de

niet altijd het gewenste eindresultaat.

eigen manier mogen doen. Met goesting.

pistachio’s in de context van het onderwijs

We proberen hun positie en verwachtin-

Met dingen die hen echt interesseren.

ook weleens tekort, net omdat ze geen

gen gewoon zo goed mogelijk in kaart

De klas en zelfs het streven naar een

modelcliënten zijn. Hun problematiek

te brengen. We zijn binnen die filosofie

diploma staan dan niet meer bovenaan de

is complex, ze passen niet zomaar in

verplicht om buiten de lijntjes te kleuren

prioriteitenlijst.’

een hokje of in een decretaal kader. Het

en veel vragen te stellen. Kunnen we geen

logische gevolg is dat deze ‘nootjes’ het

andere, extra hulplijnen inschakelen? Is

meest risico lopen om definitief uit de

het überhaupt nog een goed idee om

boot te vallen.

zo’n bikkelharde pistachio terug naar een klassieke schoolomgeving te sturen? Of

NIET KUNNEN BESTAAT NIET

NOODLIJN BINNEN PREVENTIEWERK

moeten we een andere, flexibelere oplos-

Je zou kunnen zeggen dat een traject als

sing bedenken?’

Leerrecht de spreekwoordelijke laatste

Laurens Debonne: ‘Toch staat ‘niet

halte is. Het is geen tweede lijn, maar een

kunnen’ niet in het woordenboek van

Met die flexibele oplossingen heeft vereni-

noodlijn voor alle ongekraakte pistachio’s

een vereniging als SPOOR. We willen de

ging SPOOR eveneens ervaring. Zo is er

die in hetzelfde schaaltje zijn achterge-

pistachio’s echt helpen. We laten ze niet

het traject Leerrecht, waar de pistachio’s

bleven. Volgens Laurens en zijn team is

liggen in hun schaaltje, zelfs al kost het

geregeld opgepikt worden.

het van belang dat hulpverleners zich ook

.56

voor de diverse problemen van de pistachio’s in de stad. Sinds twee jaar opereren

De eerste vermelding over pistachio’s dook in 2010 op in de publicatie ‘Mobile Youth

ze vanonder één dak, in Route 36, in het

Work in the Global Context – Reaching the Unreachable’, naar aanleiding van een con-

hart van Brugge. Het is een ontmoetings-

gres dat eerder in Stuttgart plaatsvond. Opvoedingsdeskundige Graeme Tiffany stelde

plaats waar de filosofie van Bruggen voor

in het rapport: ‘I have described this pistachio effect, having watched my mother eat her

Jongeren leeft, voortdurend evolueert en

favourite nuts. When she gets to those that are the most difficult to open, she simply

verder uitgedragen wordt.

discards them, always seeking instead those easiest to open.’ Of hoe we als mensen allemaal geneigd zijn om eerst de nootjes te kiezen die het makkelijkst open gaan.

‘Ja, die pistachio’s liggen me erg na aan

Het was Jan Naert, onderzoeker aan de UGent, die de term later introduceerde bij de

het hart’, besluit Laurens Debonne nog.

lancering van Bruggen voor Jongeren. Vandaag zijn pistachio’s een geijkte term binnen

‘Hun verhaal is bijzonder uitdagend en

de werking van SPOOR Brugge.

inspirerend en drukt ons als hulpverleners geregeld met de neus op de feiten. Niet iedereen kan zomaar meedraaien in de samenleving. Soms is er héél veel hulp,

op dit soort dossiers stukbijten, net zoals

Zeven jaar geleden onderstreepten de

energie en creativiteit nodig om noten te

dat bij jeugdpreventiewerk gebeurt. De

Stad Brugge, OCMW Brugge en CAW

kraken. In die zin vormen de pistachio’s

klemtoon op een heel concreet (studie)re-

Noord-West-Vlaanderen dat pistachio’s

de harde kern van het echte sociale werk.

sultaat is hier ondergeschikt aan het idee

ook waardevol menselijk kapitaal zijn.

Het is een werk van en voor mensen dat

dat een jongere gewoon de goesting en

Dat kapitaal wordt gehypothekeerd als

nooit af is, maar waarin we elke dag met

energie moet terugvinden om iets te leren.

er geen heel specifieke, doorgedreven

hart en ziel blijven investeren.’ 

hulp op de proppen komt. Om die hulp Dat uitgerekend Vereniging SPOOR

nog beter vorm te kunnen geven, werd

www.spoorbrugge.be

van OCMW Brugge zo gedreven in die

Bruggen voor Jongeren opgericht. De

laurens.debonne@spoorbrugge.be

harde nootjes investeert, is geen toeval.

netwerkorganisatie zoekt in overleg en

T 0477 33 12 30

ADVERTEREN IN

Dat treft!

Zijn de besturen, organisaties en mensen actief in de Vlaamse welzijns- en zorgwereld belangrijke (potentiële) klanten? En bent u op zoek naar een doelgericht en doeltreffend kanaal om die te bereiken?

Meer weten over de verschillende advertentiemogelijkheden in VIEWZ?

Kijk dan niet verder. Want VIEWZ is dé informatie- en inspiratiebron voor iedereen die bij de maatschappelijke dienstverlening betrokken is. Anders gezegd: VIEWZ is een tijdschrift met impact. Ook op promotioneel vlak.

Contacteer ons via regie@vandenbroele.be of 050 64 28 00.

Met z’n oplage van meer dan 2000 gedrukte exemplaren én een online editie is VIEWZ het ideale kanaal voor iedere onderneming die haar naambekendheid in de Vlaamse welzijns- en zorgwereld wil vergroten.

360221_ADV2_adverteerders a5_aangepast.indd 1

18/11/16 13:59

.57

LEERRECHT

met gedeelde expertise naar oplossingen

WAAR KOMEN DIE NOOTJES EIGENLIJK VANDAAN?