What’s in a name?

Wat schuilt er achter de namen van onze huizen?

De naam Brigitta, bij huisnummer 157, lijkt niet zo gekend bij ons.

Eerst en vooral is een kleine naamsverbetering nodig: het gaat hier namelijk over Birgitta. We bevinden ons namelijk in Zweden in de 14e eeuw. Birgitta van Zweden dus. Zij was de dochter van een eerbiedwaardige rechter in de regio van Uppland. Als kind al kreeg ze visioenen, die volgens haar rechtstreeks van Jezus, de gekruisigde, afkomstig waren. Het gezin was heel christelijk, maar Birgitta werd toch op een voortreffelijke wijze uitgehuwelijkt aan Ulf Gudmarsson. Samen hadden ze maar liefst acht kinderen. Een van haar kinderen was de H. Catharina van Zweden.

In 1341 ging ze met haar echtgenoot op pelgrimstocht naar Santiago de Compostella. Haar man werd tijdens de reis ernstig ziek en overleed in 1344. Zij is dan zowat 40 jaar oud. Zij geeft haar leven een nieuwe wending en zal nog strenger religieus leven. Zij wordt een van de belangrijkste mystieke vrouwen van haar tijd. Haar tijdgenote Hildegard van Bingen is ons wellicht beter gekend, maar Birgitta moet voor haar niet onderdoen. Zij sticht een klooster voor vrouwen én een voor mannen. Deze waren toegewijd aan de Allerheiligste Verlosser (de toegetreden leden werden Birgittinessen en Birgittijnen genoemd). Op het einde van haar leven, ze werd 70 jaar, verbleef ze in Rome en spoorde de uitgeweken paus aan om van Avignon terug te keren naar Rome. De paus had evenwel aan haar aansporing geen boodschap. Het zal de H. Catherina van Siena zijn, die dit wel voor mekaar krijgt. Deze laatste is curieus genoeg een ontbrekende naam in ons begijnhof. In haar tijd haalde Birgitta regelmatig uit naar kerkdienaren die hun functie misbruikten. Dit laatste minderde haar eigen geloof niet, wat een paar eeuwen later met Luther wel het geval zou zijn. Een uitspraak die vandaag zeker niet meer zomaar aanvaard wordt: ‘De paus die het celibaat opheft, gaat naar de hel!’ In haar tijd wellicht een gedragen standpunt, maar vandaag toch zeer controversieel. Die Birgitta is voor ons niet zo gekend, maar dat neemt niet weg dat zij samen met haar collega’s Catherina van Siena en Theresa-Benedicta van het Kruis (ook ontbrekend in ons begijnhof) door paus Johannes-Paulus, in 1999 verheven werd tot medepatrones van Europa. Als adelbrief kan dat toch tellen. Birgitta is net als haar tijdgenote Hildegard Van Bingen een begaafde componiste. ‘Les Flamboyants’ brachten in datzelfde jaar 1999 een CD uit met een mix van haar (uittreksel Cantus Sororum) en Hildegard’s muziek. In 1391 werd ze al heilig verklaard door paus Bonifatius IX. Haar naamfeest wordt gevierd op 23 juli.