Milieubeleidsplan

BELEIDSPLAN

Milieubeleidsplan Beersel

2008 - 2013

Provincie:

Vlaams-Brabant

Arrondissement

Halle-Vilvoorde

Gemeente:

Beersel

2008-2013

“Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013�

opdrachtgever Gemeente Beersel Alsembergsteenweg1046 1652 Alsemberg

Libost-Groep nv ontwerp en adviesbureau Herckenrodesingel 101 3500 Hasselt tel: 011/26.08.70 fax: 011/ 26.08.80 email: milieu@libost-groep.com

afdeling Milieu - Beleid

Domeinstraat 11A 3010 Kessel-Lo tel: 016/89.34.40 fax: 016/89.57.83 email: vlaamsbrabant@libost-groep.com

Ontwerp Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

Revisie

1 Inleiding

Opmerking

A

Eerste indiening

B

Tweede indiening

C

Derde indiening

D

Definitief Milieubeleidsplan

Naam

Handtekening

datum

Opgemaakt

Katja Iliaens/ Bram Geysen

Bram Geysen

18/07/2008

Geverifieerd

Daniel Balcer

Daniel Balcer

05/08/2008

Vrijgegeven

Daniel Balcer

Daniel Balcer

05/08/2008

Libost-groep nv

22/04/2009

2

Ontwerp Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

1 Inleiding

INHOUDSOPGAVE 1

INLEIDING____________________________________________________________________________ 7

1.1

SITUERING BEERSEL ____________________________________________________________________ 7

1.2

HET MILIEUBELEID IN BEERSEL __________________________________________________________ 8

1.3

OPMAAK VAN HET MILIEUBELEIDSPLAN ____________________________________________________ 9

2

INSTRUMENTEN _____________________________________________________________________ 12

2.1

OMSCHRIJVING _______________________________________________________________________ 12

2.2

JURIDISCH KADER _____________________________________________________________________ 12

2.3

ANALYSE ____________________________________________________________________________ 13

2.3.1

ACTUELE TOESTAND __________________________________________________________________ 13

2.3.2

KNELPUNTEN ________________________________________________________________________ 19

2.3.3

DOELSTELLINGEN ____________________________________________________________________ 19

2.3.4

MAATREGELEN ______________________________________________________________________ 20

3

THEMATISCH BELEID _______________________________________________________________ 23

3.1

LUCHTSAMENSTELLING ________________________________________________________________ 23

3.1.1

OMSCHRIJVING ______________________________________________________________________ 23

3.1.2

JURIDISCH KADER ____________________________________________________________________ 24

3.1.3

ANALYSE ___________________________________________________________________________ 24

3.1.3.1

Actuele toestand ___________________________________________________________________ 24

3.1.3.2

Knelpunten________________________________________________________________________ 27

3.1.3.3

Doelstellingen _____________________________________________________________________ 28

3.1.3.4

Maatregelen _______________________________________________________________________ 29

3.2

MILIEUGEVAARLIJKE STOFFEN __________________________________________________________ 35

3.2.1

OMSCHRIJVING ______________________________________________________________________ 35

3.2.2

JURIDISCH KADER ____________________________________________________________________ 38

3.2.3

ANALYSE ___________________________________________________________________________ 39

3.2.3.1

Actuele toestand ___________________________________________________________________ 39

3.2.3.2

Knelpunten________________________________________________________________________ 41

3.2.3.3

Doelstellingen _____________________________________________________________________ 41

3.2.3.4

Maatregelen _______________________________________________________________________ 42

Libost-groep nv

22/04/2009

3

Ontwerp Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013 3.3

1 Inleiding

VERMESTING _________________________________________________________________________ 45

3.3.1

OMSCHRIJVING ______________________________________________________________________ 45

3.3.2

JURIDISCH KADER ____________________________________________________________________ 46

3.3.3

ANALYSE ___________________________________________________________________________ 47

3.3.3.1

Actuele toestand ___________________________________________________________________ 47

3.3.3.2

Knelpunten________________________________________________________________________ 49

3.3.3.3

Doelstellingen _____________________________________________________________________ 50

3.3.3.4

Maatregelen _______________________________________________________________________ 50

3.4

MILIEUVERANTWOORD PRODUCTGEBRUIK ________________________________________________ 52

3.4.1

OMSCHRIJVING ______________________________________________________________________ 52

3.4.2

JURIDISCH KADER ____________________________________________________________________ 52

3.4.3

ANALYSE ___________________________________________________________________________ 52

3.4.3.1

Actuele toestand ___________________________________________________________________ 52

3.4.3.2

Knelpunten________________________________________________________________________ 54

3.4.3.3

Doelstellingen _____________________________________________________________________ 55

3.4.3.4

Maatregelen _______________________________________________________________________ 55

3.5

AFVALSTOFFEN _______________________________________________________________________ 58

3.5.1

HUISHOUDELIJK AFVALSTOFFENBELEID ___________________________________________________ 58

3.5.1.1

Omschrijving ______________________________________________________________________ 58

3.5.1.2

Juridisch kader _____________________________________________________________________ 59

3.5.1.3

Analyse __________________________________________________________________________ 59

3.5.2

INDUSTRIEEL AFVALSTOFFENBELEID _____________________________________________________ 71

3.5.2.1

Omschrijving ______________________________________________________________________ 71

3.5.2.2

Juridisch Kader ____________________________________________________________________ 71

3.5.2.3

Analyse __________________________________________________________________________ 71

3.6

VERSTORING VAN WATERSYSTEMEN______________________________________________________ 73

3.6.1

OMSCHRIJVING ______________________________________________________________________ 73

3.6.2

JURIDISCH KADER ____________________________________________________________________ 74

3.6.3

ANALYSE ___________________________________________________________________________ 76

3.6.3.1

Actuele toestand ___________________________________________________________________ 76

3.6.3.2

Knelpunten________________________________________________________________________ 87

3.6.3.3

Doelstellingen _____________________________________________________________________ 87

3.6.3.4

Maatregelen _______________________________________________________________________ 89

3.7

HINDER _____________________________________________________________________________ 94

3.7.1

OMSCHRIJVING ______________________________________________________________________ 94

3.7.2

GEMEENTELIJKE ADMINISTRATIEVE SANCTIES ______________________________________________ 95

3.7.2.1

Omschrijving ______________________________________________________________________ 95

3.7.2.2

Doelstellingen _____________________________________________________________________ 96

3.7.3

JURIDISCH KADER ____________________________________________________________________ 96

Libost-groep nv

22/04/2009

4

Ontwerp Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013 3.7.4

1 Inleiding

ANALYSE ___________________________________________________________________________ 98

3.7.4.1

Actuele toestand ___________________________________________________________________ 98

3.7.4.2

Knelpunten_______________________________________________________________________ 100

3.7.4.3

Doelstellingen ____________________________________________________________________ 100

3.7.4.4

Maatregelen ______________________________________________________________________ 101

3.8

NATUURLIJKE ENTITEITEN ____________________________________________________________ 103

3.8.1

OMSCHRIJVING _____________________________________________________________________ 103

3.8.2

JURIDISCH KADER ___________________________________________________________________ 103

3.8.3

ANALYSE __________________________________________________________________________ 103

3.8.3.1

Actuele toestand __________________________________________________________________ 103

3.8.3.2

Knelpunten_______________________________________________________________________ 117

3.8.3.3

Doelstellingen ____________________________________________________________________ 118

3.8.3.4

Maatregelen ______________________________________________________________________ 118

4

GEBIEDSGERICHT BELEID __________________________________________________________ 126

4.1

OMSCHRIJVING ______________________________________________________________________ 126

4.2

JURIDISCH KADER ____________________________________________________________________ 126

4.3

ANALYSE ___________________________________________________________________________ 126

4.3.1

ACTUELE TOESTAND _________________________________________________________________ 126

4.3.2

KNELPUNTEN _______________________________________________________________________ 129

4.3.3

DOELSTELLINGEN ___________________________________________________________________ 129

4.3.4

MAATREGELEN _____________________________________________________________________ 129

5

DOELGROEPENBELEID _____________________________________________________________ 130

5.1

OMSCHRIJVING ______________________________________________________________________ 130

5.2

JURIDISCH KADER ____________________________________________________________________ 130

5.3

ANALYSE ___________________________________________________________________________ 130

5.3.1

ACTUELE TOESTAND _________________________________________________________________ 130

5.3.2

KNELPUNTEN _______________________________________________________________________ 131

5.3.3

DOELSTELLINGEN ___________________________________________________________________ 131

5.3.4

MAATREGELEN _____________________________________________________________________ 132

6

BIJLAGEN __________________________________________________________________________ 134

6.1

AFKORTINGEN_______________________________________________________________________ 134

6.2

VERKLARENDE BEGRIPPEN ____________________________________________________________ 138

6.3

OVERZICHT ACTIES __________________________________________________________________ 142

Libost-groep nv

22/04/2009

5

Ontwerp Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

1 Inleiding

6.4

SAMENVATTING _____________________________________________________________________ 185

6.5

VHA – ZONES EN WATERKWALITEIT ____________________________________________________ 187

6.6

BIOLOGISCHE KWETSBAARHEIDSKAART _________________________________________________ 192

6.7

BRONVERMELDING ___________________________________________________________________ 193

Libost-groep nv

22/04/2009

6

Ontwerp Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

1 Inleiding

1 Inleiding 1.1 Situering Beersel De gemeente Beersel situeert zich in het zuidwesten van de provincie Vlaams-Brabant en maakt deel uit van de Vlaamse Rand en het arrondissement Halle-Vilvoorde. Beersel behoort tot het Vlaams stedelijk kerngebied, de Vlaamse Ruit genoemd die wordt aanzien als één van de zes structuurbepalende stedelijke regio’s van internationale betekenis.

Beersel grenst in het noordwesten aan de gemeente Sint-Pieters-Leeuw en in het zuidwesten aan de stad Halle. Daarenboven grenst de gemeente aan drie faciliteitengemeenten, namelijk Sint-GenesiusRode in het zuidoosten, Drogenbos in het noorden en Linkebeek in het oosten.

Beersel behoort grotendeels tot het gebied ten zuidoosten van het Pajottenland en ten westen van het Zoniënwoud, vaak de Brabantse Ardennen genoemd. De gemeente bevindt zich gedeeltelijk in het alluviale landschap van de Zennevallei.

Sinds de fusie van 1 januari 1977 worden Beersel, Alsemberg, Dworp, Huizingen en Lot als deelgemeenten beschouwd van het grotere geheel, de gemeente Beersel.

De totale oppervlakte van de gemeente Beersel bedraagt 3.011 ha. Op 31 december 2007 waren er 23.577 inwoners officieel geregistreerd, wat ervoor zorgt dat de bevolkingsdichtheid ongeveer 7,83 inw/ha bedraagt.

De gemeente valt volledig binnen de afwateringszone van de Zenne. In de Zennevallei treffen we een netwerk van beken en grachten aan, die onderling verbonden zijn en waarvan de belangrijkste de Molenbeek is. Daarbuiten zijn vooral de Kesterbeek en de Lotbeek van belang.

Figuur 1: situering Beersel Libost-groep nv

22/04/2009

7

Ontwerp Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

1 Inleiding

1.2 Het milieubeleid in Beersel De krachtlijn van het milieubeleid is de Duurzame Ontwikkeling(DO). Het voorziet in de behoeften van de huidige generatie zonder de mogelijkheden van de toekomstige generaties in gedrang te brengen.

Om deze Duurzame Ontwikkeling tot stand te brengen, dient er een evenwicht gevonden te worden tussen de ecologische, economische en sociale aspecten. Hierbij wordt bedoeld dat welzijn en welvaart dienen gecreëerd te worden (economische aspect) binnen de grenzen die gedragen kunnen worden door het milieu (ecologische aspect) en dit in solidariteit met de huidige en de toekomstige generatie (sociale aspect).

De gemeente Beersel ondertekende reeds overeenkomsten met het Vlaams gewest sinds 31 december 1991. De laatste samenwerkingsovereenkomst “Milieu als opstap naar een duurzame ontwikkeling” voor de periode 2005-2007 werd goedgekeurd op de gemeenteraad van 23 maart 2005.

De gemeente koos hierbij voor ambitieniveau 1, waarin jaarlijks een milieujaarprogramma wordt opgesteld. De Vlaamse Regering heeft ondertussen een nieuwe samenwerkingsovereenkomst 2008-2013 goedgekeurd (21/12/07). De overeenkomst bestaat enerzijds uit een basis en een onderscheidingsniveau en anderzijds uit een projectmodule. De gemeenteraad keurde op 23/04/2008 de nieuwe samenwerkingsovereenkomst goed tussen de gemeente Beersel en de Vlaamse overheid, meer bepaald voor de basis en de projectmodule.

Belangrijk is dat het gemeentebestuur binnen haar eigen werking streeft naar een minimale belasting van het milieu. Hierdoor wenst ze een voorbeeldfunctie aan te nemen met het oog op een mentaliteitswijziging op vlak van milieu bij de verschillende maatschappelijke actoren.

Libost-groep nv

22/04/2009

8

Ontwerp Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

1 Inleiding

1.3 Opmaak van het milieubeleidsplan •

Procedure

Gemeenten die de samenwerkingsovereenkomst “Milieu als opstap naar een duurzame ontwikkeling” 2005-2007 ondertekend hebben, zijn verplicht een gemeentelijk milieubeleidsplan op te maken in overeenstemming met het Decreet van 5 april 1995 houdende Algemene Bepalingen inzake Milieubeleid.

De Vlaamse Regering keurde op 21 december 2007 de tekst goed voor de verlenging tot 2010 en actualisatie van het Vlaamse Milieubeleidsplan 2003-2007. Het milieubeleidsplan bepaalt de hoofdlijnen van het milieubeleid voor de komende jaren.

Aangezien de gemeentelijke milieubeleidsplannen afgestemd moeten worden op het gewestelijke en het eventuele provinciale plan moet er bij de opmaak van gemeentelijke milieubeleidsplannen rekening gehouden worden met de recente actualisatie van de Vlaamse Regering.

Voor het gemeentelijk milieubeleidsplan 2008-2013 voor Beersel geldt volgende procedure: Totstandkoming van het definitief milieubeleidsplan 22 december Voorstelling voor de milieuraad 2005 10/03/2008

Voorlopige vaststelling ontwerp door het College van Burgemeester en Schepenen (CBS)

07/05/2008

Bekendmaking in 2 dag- of weekbladen waarvan 1 met regionaal karakter en opsturen van exemplaren naar vereiste instanties (Departement Leefmilieu, Natuur en Energie, OVAM, VMM, VLM, VMM, adm. Economie, adm. Gezondheidszorg, AROHM, de Deputatie en de door het CBS aangeduide adviesorganen)

08/05/2008

Start van het openbaar onderzoek (60 dagen inzage op de gemeente)

07/07/2008

Einde openbaar onderzoek en opmaak overwegingsdocument

eind 2008

juli Aanpassing van het ontwerpplan volgens adviezen en opmerkingen

03/09/2008

Vaststelling definitief plan door de gemeenteraad (verplicht na 60 dagen)

september 2008

Bekendmaking en verzending naar de betrokken instanties

Tabel 1: Verloop en procedure van de totstandkoming van het definitief milieubeleidsplan •

Structuur

Met het gemeentelijk milieubeleidsplan wordt de informatie omtrent milieu en natuur op gemeentelijk niveau verwerkt in een inventaris. Deze gegevens worden dan verder gekaderd in de gewestelijke en de provinciale milieudoelstellingen.

Voor de opmaak van het gemeentelijk milieubeleidsplan volgt de gemeente Beersel de thematische structuur van het provinciaal milieubeleidsplan en niet de structuur van de samenwerkingsovereenkomst.

Voor elk thema wordt een inventaris gemaakt van de beschikbare gegevens. Deze gegevens worden aangevuld met gegevens opgevraagd bij de bevoegde instanties en representatieve organisaties. Op deze manier wordt voor elk thema een inzicht verworven in de actuele milieutoestand van de gemeente.

Libost-groep nv

22/04/2009

9

Ontwerp Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

1 Inleiding

Volgende rubrieken komen in dit gemeentelijk milieubeleidsplan aan bod: •

Inleiding;

•

instrumenten;

•

themabeleid;

•

gebiedsgericht beleid;

•

doelgroepenbeleid;

Het themabeleid omvat de thema’s en bijhorende acties vergelijkbaar met de clusters van de samenwerkingsovereenkomst: 1. luchtsamenstelling; 2. milieugevaarlijke stoffen; 3. vermesting; 4. milieuverantwoord productgebruik; 5. afvalstoffen; 6. verstoring watersystemen; 7. hinder; 8. natuurlijke entiteiten.

De rubriek gebiedsgericht beleid omvat acties waarvoor de gemeente participeert met andere gemeenten die onder provinciaal of gewestelijk niveau geïnitieerd worden.

Het doelgroepenbeleid als afzonderlijke rubriek slaat op het informeren, motiveren en participeren van de actoren die rechtstreeks of onrechtstreeks betrokken zijn bij de verwezenlijking van de acties.

Per thema worden volgende items besproken: -

de wetgeving en de regelgeving;

-

de gegevens getoetst aan de referentie-waarden en normeringen;

-

de knelpuntenanalyse;

-

de doelstellingen en de voorstellen om deze te realiseren;

-

een overzichtelijke samenvatting van de te ondernemen acties.

•

Taakverdeling

Het ontwerpplan kwam tot stand onder begeleiding van een stuurgroep bestaande uit: Mevr. Katleen Claeys: milieuambtenaar gemeente Beersel Mevrouw Els Germis: schepen van leefmilieu gemeente Beersel Libost-groep nv

22/04/2009

10

Ontwerp Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

1 Inleiding

De heer Hugo Vandaele: voormalig schepen voor leefmilieu gemeente Beersel De heer Piet Onnockx, voorzitter van de milieuraad Mevr. Annemie Matheussen, milieuregiowerker arrondissement Halle-Vilvoorde provincie Vlaams Brabant Mevr. Katja Iliaens / de heer Bram Geysen: projectcoördinator Libost-Groep nv De heer Daniël Balcer: projectbeheerder Libost-Groep nv Voor diverse thema’s werd er beroep gedaan op de kennis en ervaring van verschillende personen die actief zijn op het vlak van milieu of een belangrijke doelgroep vertegenwoordigen.

Het ontwerpplan wordt vastgesteld door het College van Burgemeester en Schepenen op 10/03/2008, waarna van 08/05/2008 tot en met 07/07/2008 het openbaar onderzoek plaatsvindt. Op 3 september wordt het definitieve plan vastgesteld door de gemeenteraad.

•

Het ontwerpplan

Het ontwerpplan werd voorbereid door het studiebureau NV Libost-Groep en kwam tot stand door een nauwe samenwerking tussen de stuurgroep en de verschillende gemeentelijke diensten.

Voor de opstelling van het ontwerpplan werd de visie en de doelstellingen van het milieubeleidsplan van het Vlaamse Gewest, het provinciaal milieubeleidsplan en de SO nagestreefd. Daarnaast werd de informatie van volgende documenten in hun fase van afwerking geïntegreerd: -

Het Gemeentelijk NatuurOntwikkelingsPlan (GNOP);

-

Het mobiliteitsplan;

-

Het Ruimtelijk Stuctuurplan;

-

De MilieuJaarProgramma’s (MJP’s) 2003-2007;

-

Het pesticiden-reductieplan;

-

Afvalgegevens.

Naast de noodzakelijke integratie van bovenvermelde plannen, bevat het ontwerp van gemeentelijk milieubeleidsplan verschillende nieuwe initiatieven onder de vorm van acties. In het opstellen van de acties werd telkens rekening gehouden met de mogelijkheden van verwezenlijking binnen de vooropgestelde termijnen. De concrete acties dienen in overeenstemming te zijn met de doelstellingen opgenomen in het milieubeleidsplan van het Vlaamse Gewest en van het provinciaal milieubeleidsplan en te kaderen binnen de decretale bevoegdheden van de gemeente.

Libost-groep nv

22/04/2009

11

Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

2 Instrumenten

2 Instrumenten 2.1 Omschrijving De Vlaamse regering legt de gemeenten steeds meer taken op gebied van leefmilieu op. Een reden hiervoor is dat de gemeente het best geplaatst is om het milieubeleid naar de burger te concretiseren.

Het is voor de gemeente dan ook noodzakelijk om een coherent en structureel milieubeleid uit te bouwen. Hiervoor dienen verschillende instrumenten ingezet te worden.

Het instrumentarium vormt de basis van het milieubeleid. Het zijn de instrumenten waarover de gemeente beschikt om haar milieubeleid te verwezenlijken.

De instrumenten kunnen ingedeeld worden in 3 categorieën, afhankelijk van de inzet op het vlak van: 1. beleidsvoorbereiding- en evaluatie; 2. beleidsonderbouwing; 3. beleidsuitvoering.

Beleidsvoorbereidende en –evaluerende instrumenten zijn bijvoorbeeld de aspecten van de beleidsplanningscyclus (milieubeleidsplan, milieujaarprogramma’s, …), beleidsnota’s en de aspecten van de begrotingscyclus.

Ter onderbouwing van het milieubeleid worden kennisverwerving (monitoring en onderzoek), informatiebeheer (databanken uitbouwen en beheren) en rapportering (milieurapporten) als instrumenten ingezet.

Ter uitvoering van het milieubeleid kunnen er 3 hoofdtypen van instrumenten worden onderscheiden: -

sociale of communicatieve instrumenten, gebaseerd op informatieverspreiding en communicatie, gericht op de bevordering van het milieubesef en milieugedrag op vrijwillige basis (zoals informatieverstrekking, sensibilisatie, educatie, overleg met verschillende doelgroepen en samenwerkingsverbanden);

-

juridische instrumenten, gebaseerd op een wettelijke basis. Dit zijn de instrumenten en de bevoegdheden die het Vlaamse Gewest, de provincie en de gemeente toegewezen kregen op basis van wetten of uitvoeringsbesluiten zoals het verlenen van vergunningen;

-

economische instrumenten, zoals subsidies en heffingen;

-

financiële middelen en de beschikbare mankracht.

2.2 Juridisch kader •

Het Decreet van 17 juli 2000 houdende het Geografisch Informatiesysteem Vlaanderen dat de samenwerking regelt inzake geografische informatie tussen het ministerie van de Vlaamse gemeenschap, de Vlaamse openbare instellingen, provincies en gemeenten;

•

Het Decreet van 5 april 1995 houdende de Algemene Bepalingen inzake het Milieubeleid (DABM), wat het wettelijk kader van de milieubeleidsplanning in het Vlaamse Gewest bepaald (wijziging: decreet 28 april 2006);

Libost-groep nv

22/04/2009

12

Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

2 Instrumenten

•

Uitvoeringsbesluit van 14 juni 2002 betreffende de verplichting tot opmaak van het milieubeleidsplan + wijziging uitvoeringsbesluit van 30 maart 2007 dat stelt dat de opmaak van milieubeleidsplanning niet meer verplicht is.

•

De samenwerkingsovereenkomst 2005-2007 ‘Milieu als opstap naar een duurzame ontwikkeling’;

•

De samenwerkingsovereenkomst 2008-2013 tussen de gemeenten en de Vlaamse Overheid (21/12/07).

•

Het Vlaamse Milieubeleidsplan 2003-2007(MINA 3): hierin werd een bindend karakter opgelegd op het niveau van de plandoelstellingen, die meestal te halen zijn tegen eind 2007. Deze plandoelstellingen zijn overeenkomstig het decreet inzake milieubeleid bindend voor alle overheidsniveau’s en dienen dus richting te geven aan het gemeentelijk milieubeleid. De belangrijkste aandachtspunten in het MINA 3 zijn integratie van milieu in andere beleidsdomeinen, participatie, planning en uiteindelijk continuïteit met het lopende beleid (SO);

•

De Vlaamse Regering keurde op 21 december 2007 de tekst goed voor de verlenging tot 2010 en actualisatie van het Vlaamse Milieubeleidsplan 2003-2007. Het milieubeleidsplan bepaalt de hoofdlijnen van het milieubeleid voor de komende jaren. Met de verlenging van het huidige plan worden de cyclus van de milieubeleidsplanning en de Vlaamse regeercyclus op elkaar afgestemd.

•

Het Provinciaal milieubeleidsplan 2004-2008;

•

Wetgeving en uitvoeringsbesluiten inzake milieu, natuur en bos, zoals onder meer de vergunningen en subsidies.

2.3 Analyse 2.3.1 •

Actuele toestand

Het milieubeleidsplan

Het milieubeleidsplan (MBP) omvat alle stappen van het proces van beleidsvorming en -uitvoering: het is een systematisch geheel van uitgangspunten, doelstellingen, organisatie, instrumenten en middelen.

Het gemeentebestuur stelde in overeenstemming met het Decreet van 5 april 1995 houdende algemene bepalingen inzake milieubeleid een gemeentelijk MBP op voor de periode 2008 - 2013. Dit zal de basis vormen voor de milieujaarprogramma’s in deze planperiode.

Het MBP werd opgesteld door de stuurgroep, bestaande uit de personen vermeld in de inleiding, onder taakverdeling. De actielijst in het MBP is echter illustratief en niet limitatief. De acties kunnen dus nog steeds worden bijgestuurd via de MJP’s tijdens de planperiode.

Het milieubeleidsplan 2008-2013 volgt de structuur van de samenwerkingsovereenkomst niet.

•

De samenwerkingsovereenkomst (SO)

De SO, die door de gemeente Beersel werd ondertekend in 2007, werd op 19 december 2001 door de Vlaamse Regering goedgekeurd als opvolger van het milieuconvenant. De algemene doelstellingen van deze overeenkomst zijn het voeren van een duurzaam lokaal milieubeleid met integratie en participatie als belangrijkste aandachtspunten. De doelstellingen van de SO luiden als volgt: -

de gemeentelijke milieubeleidsplanning ondersteunen;

-

het stimuleren van het duurzaam lokaal milieubeleid;

Libost-groep nv

22/04/2009

13

Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

2 Instrumenten

-

de uitbouw van de eerstelijnsmilieuzorg;

-

de gemeentelijke milieudeskundigheid consolideren of verhogen;

-

de participatie van de bevolking bevorderen.

Gemeenten kunnen op vrijwillige basis de overeenkomst m.b.t het gemeentelijk milieubeleid ondertekenen met het Vlaamse Gewest. Voor de ondertekening van de overeenkomst en de naleving ervan, kunnen subsidies verkregen worden van het Vlaamse Gewest.

De gemeente Beersel ondertekende de SO voor niveau 1 in 2007 voor de clusters Instrumentarium, Vaste stoffen, Water, Natuurlijke entiteiten, Hinder en Energie. De cluster Mobiliteit werd niet ondertekend o.a. omwille van het feit dat de gemeente nog niet beschikt over een goedgekeurd mobiliteitsplan.

De Vlaamse Regering heeft ondertussen een nieuwe samenwerkingsovereenkomst 2008-2013 goedgekeurd (21/12/07). De overeenkomst bestaat enerzijds uit een basis en een onderscheidingsniveau en anderzijds uit een projectmodule. De gemeenteraad keurde op 23/04/2008 de nieuwe samenwerkingsovereenkomst goed tussen de gemeente Beersel en de Vlaamse overheid, meer bepaald voor de basis en de projectmodule.

•

Het milieujaarprogramma

De milieujaarprogramma’s worden vastgesteld door het College van Burgemeester en Schepenen.

Het programma bevat ten minste: -

een verslag van de stand van uitvoering van het geldend gemeentelijk MBP op gemeentelijk vlak;

-

een opgave van de door de gemeente in het komende jaar te verrichten activiteiten en te nemen maatregelen ter uitvoering van het geldend gewestelijk, provinciaal en gemeentelijk MBP.

-

een overzicht van de in het ontwerp van begroting geraamde inkomsten en uitgaven voor de uitvoering van het gemeentelijk MBP;

In feite is het MJP een verbijzondering van het MBP en heeft bovendien tot doel het MBP tussentijds te evalueren.

Het milieujaarprogramma volgt de structuur van de SO. •

De milieudienst

Mevrouw Katleen Claeys is milieuambtenaar van de gemeente Beersel. Zij staat in voor de advisering en opvolging van het milieuvergunningsbeleid, de milieuklachtenbehandeling, de coördinatie van de milieudienst, de coördinatie en uitvoering van het duurzaam beleid en de SO, de opmaak van het MBP en het MJP, informerende, sensibiliserende en educatieve taken. De milieuambtenaar wordt administratief bijgestaan door mevrouw Agnes Peetroons en mevrouw Dominick Crespin. De milieudienst wordt eveneens bijgestaan door de groenambtenaar de heer Geert Van Parys die bij de dienst ruimtelijke ordening werkt. Hij houdt zich bezig met de natuur- en kapvergunningen, het beleid en beheer van de groene ruimtes en sportvelden, de opvolging van de uitvoering van natuur gerelateerde projecten (vb. haagplantactie). Zowel mevrouw Agnes Peetroons, mevrouw Dominick Crespin als de parkwachters van het recyclagepark rapporteren rechtstreeks aan de milieuambtenaar. De groenambtenaar rapporteert aan zijn diensthoofd, de heer Jean-Marie Nerinckx (diensthoofd ruimtelijke ordening en mobiliteit – ROM). De diensthoofden leefmilieu en ROM hebben regelmatig overlegmomenten voor domeinen die resorteren onder de groenambtenaar.

Verder werkt de milieudienst in nauw verband samen met de schepen van leefmilieu mevrouw Els Germis, de heer burgemeester Hugo Casaer, de andere leden van het college, de gemeenteraad en de politiediensten van de gemeente.

Libost-groep nv

22/04/2009

14

Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

2 Instrumenten

Voor bepaalde onderdelen van de SO werkt de milieudienst eveneens nauw samen met andere diensten zoals de dienst ruimtelijke ordening en de dienst openbare werken.

De milieudienst zal ervoor zorgen dat de taken die te maken hebben met milieu- en natuurklachtenbehandeling, natuurontwikkeling, ecologisch bermbeheer, geïntegreerd waterlopenbeheer, toezicht op en verlening van adviezen in verband met milieu- en natuurvergunningen, afvalbeheer, milieubeleidsplanning, medewerking aan milieu- en natuuracties van Gewestelijke en Provinciale besturen, sensibilisering en educatie rond natuur-, milieu- en duurzaamheidsthema’s en bijscholing i.v.m. hier bovenvermelde thema’s uitgevoerd worden.

De milieudienst zal bovendien trachten de doelstellingen van de SO op een geïntegreerde manier uit te voeren. Er zal verder gewerkt worden aan de uitbouw van een milieuloket voor eerstelijnsmilieuzorg en het opzetten van een intern milieuzorgsysteem.

•

Duurzaamheidsambtenaar

Een gemeente kan overeenkomstig de samenwerkingsovereenkomst 2008-2013 onder bepaalde voorwaarden, namelijk het behalen van 35 punten, rekenen op subsidies bij de aanwerving van een duurzaamheidsambtenaar. De verplichting tot aanwerving van een duurzaamheidsambtenaar geldt echter pas bij intekening op het onderscheidingsniveau.

Een duurzaamheidsambtenaar heeft als taak een duurzaam lokaal beleid te stimuleren en te coördineren. Het informeren en samenbrengen van de verschillende onderdelen van de SO is hierbij belangrijk.

De gemeente Beersel stelde tot op heden geen duurzaamheidsambtenaar aan. In het kader van de nieuwe samenwerkingsovereenkomst 2008-2013 tussen de gemeenten en de Vlaamse overheid zal onderzocht worden of de aanwerving van een duurzaamheidsambtenaar financieel haalbaar is.

•

Mina – werkers en WEP-plussers

De gemeente kan MINA-werkers aanwerven voor het uitvoeren van concrete acties die kaderen in het milieubeleid. Het uitgangspunt is het realiseren van milieudoelstellingen met zoveel mogelijk duurzame arbeid. Er bestaat daarom een samenwerking tussen de administraties Leefmilieu en Werkgelegenheid van de Vlaamse Overheid. De gemeente kan op deze manier arbeiders uit kansengroepen inzetten voor het realiseren van werkzaamheden in het kader van natuur-, bos- en groenbeheer, de landschapszorg en voor het uitvoeren van opdrachten op het recyclagepark. De MINA-werkers hebben enkel betrekking tot de thema’s natuur, water – pesticidenvrij beheer, afval en energie. De gemeente Beersel doet tot op heden geen beroep op deze mogelijkheid. Wel wordt er samengewerkt met het Regionaal Landschap Zenne, Zuun & Zoniën. Verder beschikt de gemeente Beersel ook nog over een eigen groendienst en worden, waar nodig, werken uitbesteed aan de privésector.

Een tewerkstelling in het kader van het werkervaringsplan (WEP-plus) dient voor de aangeworven werknemer een brug te vormen tussen een periode van werkloosheid en een nieuwe periode van tewerkstelling binnen het reguliere economische kader. De gemeente maakt geen gebruik van dit systeem.

In het kader van de tewerkstelling van laaggeschoolden is de gemeente Beersel met ingang 01/01/2008 toegetreden tot het project 'Intergemeentelijke Natuur- en Landschapsploegen'. Dit project is vastgelegd in een samenwerkingsakkoord tussen de provincie Vlaams-Brabant, een aantal gemeenten en Econet Vlaams-Brabant vzw voor de periode 2008-2013.

•

Interne milieuzorg

Het waarmaken van de interne milieuzorg hangt grotendeels af van de medewerking van het personeel. Naast het uitstippelen van een goed milieubeleid en het voorzien van de nodige infrastructuur steunt interne milieuzorg op de kennis en de bereidheid van elk personeelslid om milieuvriendelijk te handelen. Daarom wordt aan de hand van een ambtelijk overleg tussen de gemeentelijke diensten onderling overleg gepleegd met betrekking tot het gevoerde milieubeleid. De voornaamste doelstelling van een interne milieuzorgcampagne is de realisatie ervan op een doordachte en communicatieve manier zodanig dat er ook effectieve milieuwinst is.

Libost-groep nv

22/04/2009

15

Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

2 Instrumenten

De uitbouw van een intern milieuzorgsysteem binnen de gemeentelijke diensten gebeurt in het kader van de voorbeeldfunctie die een gemeente behoort te vervullen ten opzichte van de burger. Een eerste aanzet voor interne milieuzorg is het opstellen van een stappenplan ‘Interne milieuzorg op kantoor’. In dit stappenplan formuleert de milieudienst een aantal doelstellingen die gehaald dienen te worden inzake het reduceren van afval op kantoor alsook het gebruik van duurzame producten zoals bijvoorbeeld hervulbaar schrijfmateriaal, minder wegwerpmaterialen, enz …. Dergelijk stappenplan is in eerste instantie gebaseerd op preventiemaatregelen. In een volgende fase kan dieper ingegaan worden op selectieve ophaling en hergebruik. Bijvoorbeeld voor het gebruik van papier wordt dergelijke getrapte benadering gehanteerd. Vooreerst het papiergebruik verminderen door het sensibiliseren aan printer en kopieerapparaat, daarna het selectief inzamelen van alle papierafval, om als laatste optie zoveel mogelijk papier te hergebruiken als kladblokken.

Aan de uitvoering van het stappenplan dient er verder gesleuteld te worden. Het verder uitwerken van procedures en het aanstellen van een werkgroep ‘interne milieuzorg’ is aan de orde. De vrijwel moeilijkste taak van de milieudienst bestaat erin de werknemers maximaal te betrekken bij de uitvoering van het plan. Een continue informatiedoorstroming, sensibilisatie en participatie is hierbij erg belangrijk.

Het intern milieuzorgsysteem wordt verder uitgewerkt in het thematisch beleid, onder het thema milieuverantwoord productgebruik.

•

Inventarissen en Milieu Management Informatie Systemen (MMIS)

Het internet en de digitale informatisering is nagenoeg onmisbaar geworden in deze tijd. Het onmiddellijk beschikken over informatie, databanken en andere gegevens omtrent milieu verzekert een vlotte en doeltreffende werking. Het MMIS is erop gericht de milieu-informatie beschikbaar bij de Vlaamse overheidsinstantie, ter beschikking te stellen via een centraal systeem, ook voor de burger. Dit systeem is nog in ontwikkeling. De gemeente zal meewerken aan het gewestelijk MMIS door een bijdrage te leveren aan de 4 databanken van zodra het MMIS operationeel is. Volgende databanken werden opgenomen in de SO: 1. Het Milieuklachten-, Registratie- en Opvolgingssysteem (MKROS): invoer en dossieropvolging Het MKROS is gericht op het samenbrengen van milieuklachten in een databestand zodat de verwerking van een klacht eenvoudiger en sneller kan verlopen. Onder milieuklachten wordt verstaan alle klachten betreffende een milieuverstoring gerelateerd aan een vergunningsplichtige inrichting of activiteit, betreffende een probleem van geluids-, geur-, stof- rook- of lichthinder of, een milieuverstoring waarbij een vermoeden bestaat dat de menselijke gezondheid kan worden aangetast. Bezwaren ingediend naar aanleiding van vergunningsaanvragen en loutere burenruzies dienen niet als milieuklachten behandeld te worden.

De gemeente vroeg de aansluiting tot het MKROS reeds aan. Vanaf 20 mei 2006 werd van deze databank gebruik gemaakt voor de invoer van nieuwe dossiers. De provincie Vlaams-Brabant stelde een brochure inzake hinder ter beschikking.

2. Het milieuvergunningenloket (eMIL): dossieropvolging van milieuvergunningen Het eMIL is gericht op de dossieropvolging van milieuvergunningen en de aanvragen ervan.

Bij de registratie van de milieuvergunningen zal van zodra het Centraal BedrijvenBestand (CBB) online ter beschikking is, het CBB-nummer opgenomen worden. Tot op heden wordt in een exceldocument een register van milieuvergunningen bijgehouden. Dit register omvat de dossiernummer, naam en adres van de inrichting, klasse, rubrieken, en de begin- en eindtermijn van de vergunning.

3. Het digitaal loket van de SO Via dit nieuwe digitale loket zal de gemeente het gemeentelijk milieujaarprogramma en zijn bijlagen digitaal kunnen overmaken aan het CAPLO en de diverse evaluatoren van zodra dit beschikbaar gesteld wordt door de Vlaamse overheid.

Libost-groep nv

22/04/2009

16

Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

2 Instrumenten

4. Inventaris bestrijdingsmiddelen De webapplicatie inventaris bestrijdingsmiddelen, die momenteel door de Vlaamse Milieumaatschappij wordt ontwikkeld zal zorgen voor een vlottere en uniforme overdracht van de gegevens die in het kader van het decreet houdende de vermindering van het gebruik van bestrijdingsmiddelen door openbare diensten in het Vlaamse Gewest moeten worden overgemaakt aan de bevoegde overheid.

5. Inventaris van risicogronden De inventaris van risicogronden is erop gericht om alle risicogronden te inventariseren. Een risicogrond wordt in het bodemdecreet gedefinieerd als een grond waarop een risico-inrichting gevestigd is of was. Deze risico-inrichtingen zijn gedefineerd als fabrieken, werkplaatsen, opslagplaatsen, machines, installaties, toestellen en handelingen die een verhoogd risico op bodemverontreiniging kunnen inhouden en die voorkomen op de lijst opgenomen in het Vlarebo.

Momenteel ontwikkeld de OVAM een e-loket waarop gemeenten hun inventaris kunnen beheren en rechtstreeks kunnen overmaken aan de OVAM. 6. Energieprestatiedatabank De energieprestatiedatabank is erop gericht om alle gegevens te verzamelen en te beheren van alle gebouwen die moeten voldoen aan de energieprestatieregelgeving.

De vergunningverlenende overheden, waaronder de gemeentelijke dienst stedebouw, zullen op termijn de gegevens van de stedebouwkundige vergunning eveneens naar de energieprestatiedatabank kunnen doorsturen.

7. Andere -

het GNOP;

-

registers met milieu-, natuur- en kapvergunningen;

-

jachtproblematiek: indien er problemen gemeld worden m.b.t. de jacht zullen deze telkens overgemaakt worden aan de woudmeester.

•

Integratie op gemeentelijk vlak

Een geïntegreerd duurzaam lokaal milieubeleid houdt onder meer een maximale afstemming tussen het milieubeleid en andere beleidsdomeinen (ruimtelijke ordening, technische dienst, patrimonium, jeugd, …) in. Verder dient er eveneens gecommuniceerd te worden naar zowel de gemeentelijke diensten als naar de doelgroepen en de bevolking. De gemeente tracht dit principe in haar beleid toe te passen.

Geïntegreerde acties gebeur(d)en in ambtelijk overleg.

Voor de uitvoering van energiegerelateerde acties wordt overleg gepleegd met de energiecoördinator de heer André Depré en de schepen van energie voor onder meer de opstart van het energiezorgsysteem, de sensibilisering van de bevolking en de medewerkers, de actie Klimaatwijken, …

Met de Technische Uitvoeringsdiensten wordt overleg gepleegd inzake de aanvraagdossiers van particuliere waterzuiveringsinstallaties (bepaling waterzuiveringszone) en het opstellen van het bestek aangaande de opmaak van het gemeentelijk erosiebestrijdingsplan.

Het gebruik van compost en het reduceren van bestrijdingsmiddelen wordt met de groendienst besproken.

Het gebruik van FSC-gelabeld hout wordt waar mogelijk door de verschillende diensten o.a. technische dienst, openbare werken, patrimonium en ruimtelijke ordening toegepast.

Libost-groep nv

22/04/2009

17

Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

2 Instrumenten

Met de jeugddienst werd overleg gepleegd in het kader van het aankoopdossier herbruikbare bekers.

•

Toezicht

Het toezicht wordt voornamelijk uitgeoefend op basis van klachten. Aanvankelijk worden voornamelijk mondelinge of schriftelijke raadgevingen en aanmaningen gegeven. Wanneer hieraan geen gevolg gegeven wordt, wordt het dossier doorgespeeld aan de politie voor verbalisering.

In 2007 werd een schriftelijk samenwerkingsverband afgesloten tussen de milieudienst en de politie inzake de behandeling van milieuklachten en milieu-overtredingen.

De gemeente treedt op als conflictbemiddelaar bij lokale hinderproblemen die veroorzaakt worden door alle inrichtingen en handelingen van klasse 2 en 3. Afhankelijk van de aard van de klacht wordt een plaatsbezoek uitgevoerd, al dan niet in samenwerking met de politie of de dienst ruimtelijke ordening.

Het centraal meldpunt voor milieuklachten is de milieudienst.

•

Adviesraad voor milieu en natuur

De adviesraad voor milieu en natuur adviseert de gemeente over het gemeentelijk milieu- en natuurbeleid. Zij kan steeds eigen acties uitvoeren waarvoor de nodige kredieten voorzien zijn in de begroting. De gemeente voorziet eveneens in logistieke steun voor de milieuraad.

Op 31 januari 2007 en 27 juni 2007 werd de nieuwe samenstelling en de opdracht van de gemeentelijke adviesraad voor milieu en natuur (milieuraad) vastgelegd door de gemeenteraad. Het huishoudelijk reglement en de afsprakennota werden bekrachtigd op de gemeenteraad van 26/11/2003.

De milieuraad is samengesteld uit stemgerechtigde en niet-stemgerechtigde leden. De stemgerechtigde leden kiezen in principe een voorzitter, een ondervoorzitter een penningmeester en een secretaris.

De leden van de milieuraad vergaderen viermaal per jaar.

Als voorzitter van de milieuraad werd de heer Piet Onnockx verkozen. Hij vertegenwoordigt eveneens Natuurpunt Beersel. De secretariaatswerken worden uitgevoerd door de milieuambtenaar.

•

Samenwerkingsverbanden

De gemeente heeft met verschillende overheidsdiensten, intercommunalen, verenigingen en NGO’s samenwerkingsverbanden afgesloten. Op het moment van de ondertekening van de nieuwe SO bestonden volgende samenwerkingsverbanden: Organisatie Politiezone

Adres

Beersel Alsembergsteenweg Alsemberg

Onderwerp 1046,

1652 Zie onder het punt toezicht.

Regionaal Land- Donkerstraat 21, 1750 Gaasbeek schap Zenne, Zuun & Zoniën

Het project “holle wegen” is reeds afgewerkt. Het project “knotbomenproject” werd gestart.

Haviland Intercom- Brusselsesteenweg 617 munale IgSv 1731 Zellik

Afval

Fost Plus

Afval (PMD)

Martinus V-straat 40 1200 Brussel

Electrabel

Electrabel

Energieboekhouding

Regentlaan 8 1000 Brussel Iverlek

Libost-groep nv

Iverlek

Levering van aardgas en elektriciteit

22/04/2009

18

Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

2 Instrumenten

Lamorinièrestraat 231 2018 Antwerpen Kringloopwinkel Op- Bergensesteenweg 386 nieuw & Co’ 1600 Sint-Pieters-Leeuw.

Herbruikbaar afval

Provincie Brabant

Ondersteuning van het milieubeleid en subsidiedossiers.

Vlaams- Provincieplein 1 3010 Leuven

Econet Vlaams- Roggemanskaai 8 Brabant vzw 1501 Buizingen-Halle

INL-project

Tabel 2: Samenwerkingsverbanden •

Participatie

Het gemeentebestuur van Beersel wil de burgers en de maatschappelijke doelgroepen zoveel mogelijk betrekken bij het milieu- en natuurbeleid. Dit zowel voor het plannen, het uitvoeren en het evalueren van het lokale leefmilieubeleid. In het thema Doelgroepenbeleid wordt hier dieper op ingegaan.

Voor de opmaak van de verordening ‘overwelven van baangrachten’, werd na het advies van de milieuraad, het advies gevraagd van de Gemeentelijke Commissie voor Ruimtelijke Ordening (GECORO).

2.3.2

Knelpunten

-

Aanwerving van een duurzaamheidsambtenaar moet financieel haalbaar zijn;

-

controles gebeuren ad hoc in functie van klachten of calamiteiten;

-

milieuzorg in zijn verschillende aspecten is nog niet voldoende ingeburgerd op andere gemeentediensten;

-

bewustwording, sensibilisatie en blijvende aandacht van de personeelsleden voor thema’s als afvalpreventie, zuinig watergebruik en rationeel energiegebruik, … vraagt een blijvende inspanning;

-

invoeren en actueel houden van databanken vraagt veel tijd;

-

het integraal milieubeheer kan nog beter uitgewerkt worden, en dienen als voorbeeld naar andere doelgroepen zoals de landbouwers, bewoners en scholen;

-

de verschillende doelgroepen dienen nog beter samen te werken.

2.3.3

Doelstellingen

-

De databanken zullen hoe dan ook een plaats krijgen in de dienstorganisatie;

-

het optimaliseren van het integraal milieubeheer, als voorbeeld naar verschillende doelgroepen;

-

een betere communicatie tussen de verschillende doelgroepen, gedragen door een coördinator;

-

de verdere uitbouw van een duurzaam milieubeleid binnen de gemeente.

Libost-groep nv

22/04/2009

19

Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

2.3.4

2 Instrumenten

Maatregelen

Actietitel

1. VERDERE OPVOLGING VAN DE GEMEENTELIJKE MILIEUBELEIDSPLANNING

Omschrijving

In de milieujaarprogramma’s wordt de uitvoering van de planacties continu opgevolgd en gebeurt er een permanente evaluatie van het gemeentelijk milieubeleidsplan. Deze actie wordt gecoördineerd door de gemeentelijke milieudienst.

Periode

2008-2013

Termijn

Planperiode

Initiatiefnemer

Gemeente

Betrokkenen

Milieudienst, Vlaams Gewest, Provincie Vlaams-Brabant, andere overheden (o.a. OVAM)

Middelen

Algemene personeelskosten

Aard

Voortzetting – Bindend

Actietitel

2. TOEZICHT OP DE NALEVING VAN HET GEVOERDE MILIEUBELEID

Omschrijving

De gemeente dient ervoor te zorgen dat het gevoerde milieubeleid wordt nageleefd. Bijzondere aandacht dient te gaan naar het toezicht op klasse 2 en 3 inrichtingen, de natuurvergunningen en de vrije velddelicten.

Voor het toezicht op de VLAREM Klasse 2 en 3 activiteiten doet de gemeente beroep op de milieuambtenaar die beschikt over een Vlarem-bekwaamheidsattest. Anderzijds werkt de gemeente samen met de lokale politie. De gemeente treedt tevens op als conflictbemiddelaar in geval van hinderproblemen.

Klachten betreffende klasse 1inrichtingen worden gemeld aan de milieu-inspectie.

Verder treedt de gemeente ook pro-actief op zodat klachten vermeden worden.

Er wordt eveneens een samenwerkingsverband afgesloten met de politie dat onder meer volgende punten bevat: -

de taakverdeling en de wijze van samenwerken;

-

de inventarisatie van de toezichtacties op milieuovertredingen;

-

het aanduiden van een aanspreekpunt voor milieuovertredingen.

Periode

2008-2013

Termijn

Planperiode

Initiatiefnemer

Gemeente

Betrokkenen

Milieudienst, politie, Dep. LNE milieu-inspectie, OVAM, VLM, VMM

Middelen

Algemene personeelskost

Aard

Voortzetting – Bindend

Libost-groep nv

22/04/2009

20

Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

2 Instrumenten

Actietitel

3. HET TOEPASSEN VAN HET MILIEUMANAGEMENTINFORMATIESYSTEEM (MMIS)

Omschrijving

De gemeente Beersel zal gebruik maken van de databanken van het MMIS van zodra zij operationeel zijn. Het betreft de volgende databanken: MKROS, eMIL, digitaal loket van de SO, inventaris bestrijdingsmiddelen, inventaris risicogronden en de energieprestatiedatabank (meer uitleg over deze databanken is terug te vinden op p. 16-17).

Sinds mei 2006 wordt MKROS gebruikt voor het invoeren en opvolgen van milieuklachten.

De overige databanken zullen gebruikt worden van zodra Het Centraal Aanspreekpunt Lokale Overheden (CAPLO) de gemeente hiervan schriftelijk op de hoogte brengt.

Periode

2008-2013

Termijn

Planperiode

Initiatiefnemer

Gemeente, Provincie Vlaams-Brabant, Vlaamse Gewest

Betrokkenen

Milieudienst, Ruimtelijke Ordening (groen), Provincie Vlaams-Brabant, Vlaamse Gewest, Dep. LNE, politie

Middelen

Algemene personeelskost

Aard

Voortzetting - bindend

Actietitel

4. OPTIMALISERING VAN HET INTERN MILIEUBELEID

Omschrijving

De gemeente wenst het intern milieubeleid te optimaliseren en uit te breiden naar de verschillende gemeentelijke gebouwen. Hiermee wil de gemeente een voorbeeld stellen naar de verschillende doelgroepen zoals onder andere scholen en bedrijven.

De gemeente zal een optimalisatie doorvoeren voor volgende onderwerpen: -

het selectief inzamelen van afval;

-

de reductie van verpakkingsafval;

-

de toepassing van duurzaam geëxploiteerd hout (FSC) en het gebruiken van secundaire grondstoffen;

-

het gebruik van compost (met VLACO-label);

-

de optimalisatie van het pesticiden-reductieplan;

-

het gebruik van solventvrije producten;

-

energiezuinige maatregelen naar water, elektriciteit, gas, … toe;

-

milieuvriendelijk vervoer voor het personeel.

Deze acties zullen geconcretiseerd worden in de verschillende thema’s van dit milieubeleidsplan.

Periode

2008-2013

Termijn

Planperiode

Initiatiefnemer

Gemeente

Betrokkenen

Gemeentelijke diensten

Middelen

Werkingskosten verschillende diensten

Aard

Voortzetting – Bindend

Actietitel

5. INTEGREREN VAN DE INTERNE MILIEUZORG BINNEN DE GEMEENTELIJKE DIENSTEN

Omschrijving

Om de integratie van de interne milieuzorg binnen de verschillende beleidsdomeinen te stimuleren, voorzag de gemeente reeds een ambtelijk overleg. De leden van dit overleg staan in voor de opvolging van de bedrijfsinterne milieuzorg binnen hun dienst.

Periode

2008-2013

Libost-groep nv

22/04/2009

21

Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

2 Instrumenten

Termijn

Planperiode

Initiatiefnemer

Gemeente

Betrokkenen

Gemeentelijke diensten

Middelen

Algemene personeelskost

Aard

Voortzetting - Bindend

Actietitel

6. AANWERVING DUURZAAMHEIDSAMBTENAAR

Omschrijving

In het kader van de nieuwe samenwerkingsovereenkomst 2008-2013 tussen de gemeenten en de Vlaamse Overheid zal onderzocht worden of de aanwerving van een duurzaamheidsambtenaar financieel haalbaar is.

Periode

2008-2013

Termijn

Korte termijn

Initiatiefnemer

Milieudienst

Betrokkenen

personeelszaken, milieudienst

Middelen

personeelskosten

Aard

Nieuw

Actietitel

7. VERDERE ONDERSTEUNING VAN DE GEMEENTELIJKE ADVIESRAAD VOOR MILIEU EN NATUUR (MINA-RAAD)

Omschrijving

De MINA-raad neemt een belangrijke plaats in bij het creëren van een draagvlak voor het gemeentelijk milieu- en natuurbeleid en bij het stimuleren van het maatschappelijk debat met betrekking tot dit milieu- en natuurbeleid. De milieuraad engageert zich om in de toekomst verder adviezen uit te brengen over diverse thema’s.

De gemeente zal elk jaar een verzekering afsluiten voor de leden van de MINA-raad. Zij verleent tevens voldoende financiële, logistieke en educatieve ondersteuning aan de milieuraad.

Periode

2008-2013

Termijn

Korte termijn

Initiatiefnemer

Gemeente

Betrokkenen

Gemeente, milieudienst, MINA-raad

Middelen

€ 2.500 per jaar

Aard

Voortzetting - Bindend

Libost-groep nv

22/04/2009

22

Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

3 Thematisch beleid

3 Thematisch beleid 3.1 Luchtsamenstelling 3.1.1

Omschrijving

Dit thema behandelt zowel de verstoring van de luchtkwaliteit als de verstoring van de samenstelling van de atmosfeer door menselijke activiteiten. Het thema combineert de volgende onderdelen of milieuproblematieken: •

verzuring;

•

fotochemische luchtverontreiniging;

•

verdunning van de ozonlaag;

•

broeikaseffect.

Deze effecten hebben eveneens hun invloed op andere thema’s zoals aantasting natuurlijke entiteiten en verstoring van watersystemen die verder in het milieubeleidsplan besproken worden.

Naast aandacht voor de buitenlucht is het ook aan te raden om de aandacht te vestigen op de kwaliteit van de binnenlucht. De meeste mensen zijn zich niet bewust van het feit dat hun eigen binnenomgeving meer vervuild is dan de buitenlucht.

•

Verzuring

De voornaamste bronnen van verzurende emissies in Vlaanderen zijn landbouw, productie van energie, verkeer en de industrie.

Uitgestoten zwaveldioxide en stikstofoxiden veranderen in contact met water uit de lucht in zwavelzuur en salpeterzuur. Zo komen ze terecht in de bodem en in het oppervlaktewater.

Bossen sterven af, heide vergrast, de vitaliteit van planten gaat achteruit, meren verzuren, visbestanden worden aangetast, het grondwater raakt verontreinigd, gebouwen en monumenten worden beschadigd, de luchtkwaliteit verslechterd, … Dit kan aanleiding geven tot gezondheidsproblemen die acuut kunnen worden bij bepaalde concentraties en meteorologische omstandigheden.

•

Fotochemische luchtverontreiniging

Dit is de verontreiniging van de omgevingslucht met chemische stoffen die een sterke oxiderende werking hebben (o.a. stikstofoxide, ozon, ...). Dergelijke verbindingen ontstaan door de aanwezigheid van stikstofoxides (NOx) en niet-methaan vluchtige organische stoffen (NMVOS) onder invloed van zonlicht en hogere temperaturen. NOx wordt gevormd door de verbranding van brandstoffen. NMVOS komen in de omgevingslucht terecht door de verdamping of verbranding van brandstoffen of door de verdamping van oplosmiddelen (in verven, ontvetters, ontvlekkers, ...).

Deze fotochemische luchtverontreiniging veroorzaakt ademhalingsklachten en een opbrengstvermindering van gewassen. De hoogste ozonconcentraties worden op de warmere windluwe zomerdagen gemeten.

•

Verdunning van de ozonlaag

De ozonlaag beschermt de aarde tegen de schadelijke UV-straling.

Een toename van de hoeveelheid UV-B en UV-C straling die het aardoppervlak bereikt heeft, heeft een negatief effect op de gezondheid (toename van huidkanker en oogaandoeningen zoals cataract), Libost-groep nv

22/04/2009

23

Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

3 Thematisch beleid

op planten (dalende opbrengst) en aquatische ecosystemen waar het effect op wieren een invloed heeft op de hele voedselketen.

•

Broeikaseffect

Het broeikaseffect wordt veroorzaakt door de aanwezigheid van o.a. kooldioxide (CO2), methaan (CH4) en CFK’s in de dampkring. Deze komen vrij bij verbranding van fossiele brandstoffen zoals steenkool, aardolie, aardgas(in mindere mate) en het gebruik van mest.

De toename van transport, de industriële bedrijvigheid en de energieconsumptie zorgen voor een opwarming van de aarde.

Mogelijke gevolgen van dit verhoogd broeikaseffect zijn ingrijpende klimaatswijzigingen.

3.1.2

Juridisch kader

•

Wet van 28 december 1964 op de bestrijding van luchtverontreiniging;

•

K.B. van 26 juli 1971 tot oprichting van zones voor speciale bescherming tegen luchtverontreiniging;

•

K.B. van 6 januari 1978 tot voorkoming van luchtverontreiniging bij het verwarmen van gebouwen;

•

Decreet van 28 juni 1985 betreffende de milieuvergunning;

•

De kyoto-reductiedoelstelling om de emissie van broeikasgassen vóór 2010 met 8% te verminderen ten opzichte van 1990.

•

Besluit van de Vlaamse Regering van 6 februari 1991 houdende vaststelling van het Vlaamse reglement betreffende milieuvergunning (Vlarem I); en:

•

K.B. van 7 maart 1991 omtrent CFK’s in koelinstallaties;

•

Besluit van de Vlaamse Regering van 1 juni 1995 houdende algemene en sectorale bepalingen inzake milieuhygiëne (Vlarem II);

•

De ondertekening van het verdrag van de Verenigde Naties inzake klimaatverandering op 29 april 1998;

3.1.3

Analyse

3.1.3.1

Actuele toestand

Net als in de andere gemeenten, zijn het hoge energieverbruik en het verkeer de grootste bronnen van luchtverontreiniging. Voor Beersel is dit specifiek te wijten aan de hoge bevolkingsgraad, namelijk 7,75 inw/ha ten opzichte van 4,38 inw/ha in het Vlaamse Gewest, en de aanwezigheid van de grote verkeersassen.

Gezien de hoge bevolkingsgraad, namelijk 7,75 inw/ha ten opzichte van 4,38 inw/ha in het Vlaamse Gewest, en de aanwezigheid van de grote verkeersassen, splitsen we het thema op in 2 onderdelen, nl. mobiliteit energie.

De Vlaamse Milieumaatschappij houdt voortdurend de kwaliteit van de omgevingslucht in het oog (immissie) via een net van meetposten. De aanwezigheid van ondermeer zwavel, rook, stof en zware metalen wordt gemeten. Ook de gegevens over ozon komen van de Vlaamse Milieumaatschappij.

Libost-groep nv

22/04/2009

24

Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

3 Thematisch beleid

De VMM inventariseert wie wat loost in de lucht (emissie) en doet beleidsvoorstellen. Ze verleent advies m.b.t. de milieuvergunningen en zegt of, wat en hoeveel een bedrijf volgens haar mag lozen in de lucht.

De VMM heeft geen meetstation in Beersel waardoor er geen specifieke gemeentelijke meetgegevens beschikbaar zijn. Vervuilde lucht wordt echter niet tegengehouden aan de gemeentegrenzen. Bijgevolg kunnen we ons baseren op de gegevens van de omliggende gemeenten. De dichtstbijzijnde meetstations situeren zich in Sint-Pieters-Leeuw, Sint-Pieters-Woluwe, Vilvoorde, Zaventem en Steenokkerzeel. In volgende tabel wordt een overzicht gegeven van de verschillende metingen per meetplaats. De resultaten kunnen bekeken worden op de website van de VMM: www.vmm.be O3 Sint-Pieters-Leeuw

SO2

PM-10

x

x

PM-2,5

NO2

x

Sint-Pieters-Woluwe Vilvoorde

x x

Zaventem x

Steenokkerzeel

x x

Tabel 3: dichtstbijzijnde meetstations voor de gemeente Beersel O3 of Ozon kennen we in twee verschijningsvormen. Ten eerste bestaat er de ozonlaag in de stratosfeer, die de aarde beschermt tegen de ultravioletstralen van de zon en die onder andere wordt afgebroken door het vliegverkeer. Daarnaast worden we in de zomerperiode ook geconfronteerd met ozon in de lagere luchtlagen. Dit is een rechtstreeks gevolg van de luchtvervuiling. In feite komt het voort uit een fotochemische reactie van uitlaatgassen op zonneschijn. Het gaat om een vrij recent verschijnsel, waar vooral mensen met aandoeningen aan de luchtwegen ernstige last van kunnen ondervinden.

NO2 of Stikstofdioxide: dit is een giftig roodbruin gekleurd gas dat slecht ruikt en irriteert. Stikstofoxiden ontstaan bij hoge verbrandingstemperaturen door oxidatie van de luchtstikstof. De voornaamste bron in Vlaanderen is het wegverkeer. Stikstofoxiden hebben een nadelige invloed op de gezondheid, dragen bij tot de vorming van ozon en spelen een belangrijke rol in de milieuverzuring. Kleine kinderen en astmapatiënten of personen met chronische ademhalingsziekten zijn het meest gevoelig aan NO2 blootstelling.

-6

PM-10 stof: omvat voornamelijk deeltjes kleiner dan 10 µm (= 1 µm = 1 micrometer = 10 m = 0.000001 m). Het PM-10 stof is een onderdeel van zwevend stof dat alle deeltjes omvat, zowel vaste als vloeibare, die in de atmosfeer rondzweven. De belangrijkste bronnen van stof zijn het verkeer en de industrie. De schadelijke invloed van stof is vooral afhankelijk van de samenstelling van het stof en kan daarom toxisch zijn. Fijn stof of PM-10 dringt door tot in de longen. Het zorgt ervoor dat de longfuncties verminderen en astmapatiënten vaker medicijnen moeten gebruiken. Daarnaast zijn er meer aandoeningen zoals hoesten, keelpijn en neusholteontstekingen.

PM-2.5 stof omvat voornamelijk deeltjes kleiner dan 2.5 µm. Het PM-2.5 stof is een onderdeel van zwevend stof dat alle deeltjes omvat, zowel vaste als vloeibare, die in de atmosfeer rondzweven. De belangrijkste bronnen van stof zijn het verkeer en de industrie.

De schadelijke invloed van stof is vooral afhankelijk van de samenstelling van het stof en kan daarom toxisch zijn. Fijn stof of PM-2.5 dringt door tot in de longen.

SO2 of Zwaveldioxide: dit is een kleurloos gas met een irriterende geur en smaak (vanaf ca. 1.000 µg/m3). Het is zeer wateroplosbaar en heeft een zuur karakter. De voornaamste bron van zwaveldioxide is de industrie. Zwaveldioxide heeft nadelige effecten op de gezondheid, op vegetatie (zure regen) en op gebouwen (verwering).

Omdat verkeer en energie luchtverontreiniging veroorzaken, worden deze in dit thema besproken onder de noemer mobiliteit en energie.

•

Mobiliteit

Libost-groep nv

22/04/2009

25

Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

3 Thematisch beleid

De problematiek van mobiliteit overstijgt de milieuproblematiek. Toch zijn er vele raakvlakken en veroorzaakt de huidige verkeerssituatie vele milieuproblemen zoals: -

geluidshinder

-

luchtvervuiling en geurhinder

-

versnippering van de open ruimte

-

verbruik van fossiele brandstoffen

De gemeente ondertekende de mobiliteitsconvenant, heeft de startnota reeds opgesteld en werkt momenteel aan een synthesenota in functie van een duurzaam mobiliteitsscenario.

Het Mobiliteitsplan heeft tot doel: -

de bereikbaarheid van de gemeente te garanderen;

-

een gelijkwaardige toegang tot mobiliteit te bieden;

-

de verkeersveiligheid te vergroten;

-

de leefbaarheid en de terugdringing van milieuvervuiling te garanderen.

Dit alles gebeurt door concrete acties en maatregelen met betrekking tot mobiliteit te bepalen en vast te leggen. Het gemeentelijk mobiliteitsplan doet uitspraken over alle aspecten die op gemeentelijk niveau van belang zijn, en kan eveneens suggesties opnemen voor de hogere overheden (provincie en Vlaams Gewest).

Daarnaast wordt onderzocht of de keuze van vervoerswijze kan worden beïnvloed, door onder andere een aanpassing of herziening van de ruimtelijke ordening door te voeren. Hierbij wordt het Gemeentelijk Ruimtelijk Structuurplan (GRS), wat momenteel in opmaak is, als leidraad gebruikt.

De gemeente ondersteunt het BrabantBrussel-net (BB-net), het RegioNet Vlaams-Brabant en het bovenlokaal functioneel en recreatief fietsroutenetwerk. Hiervoor wordt verwezen naar het onderdeel ‘gebiedsgericht beleid’.

•

Energie

Op het vlak van energie zijn ook reeds initiatieven ondernomen. Om een goed onderbouwd energiebeleid te garanderen, werd een stuurgroep voor energie opgericht. In deze stuurgroep zetelen de schepen van energie die tevens voorzitter van de stuurgroep is, de energiecoördinator, de architect, het diensthoofd van de dienst patrimonium en de milieuambtenaar.

De coördinaten van de energiecoördinator zijn: André Depré, Dienst Patrimonium Alsembergsteenweg 1046, 1652 Alsemberg Tel : 02/359.17.02 Fax: 02/359.17.18 e-mail: andré.depré@beersel.be

Libost-groep nv

22/04/2009

26

Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

3 Thematisch beleid

Er werd een contract afgesloten met Electrabel voor het gebruik van het professioneel energieboekhoudsysteem ‘Enerlution Vision’. In dit kader worden 8 gebouwen van de gemeente Beersel maandelijks opgevolgd in een energieboekhouding en worden energie – adviezen op maat aangehouden.

Verder werden volgende acties uitgevoerd: -

doorvoeren van de energieaudit voor 8 gemeentelijke gebouwen;

-

gegevens afkomstig uit de energieboekhouding worden doorgeven aan Electrabel voor de opmaak van het energierapport;

-

plaatsing van een hoogrendementsketel in de Gemeentelijke Feestzaal Beersel;

-

plaatsing van energiezuinige openbare verlichting: vervanging van kwikdamplampen door natriumlampen met een energiewinning van 58%;

-

plaatsing van een gedeeltelijke nieuwe regeling van de verlichting in het OCMW De Ceder;

-

aankoop van knipperlichten op zonne-energie voor de groendienst;

-

aankoop van een elektrisch aangedreven bodewagen;

-

Het project ‘Klimaatwijken’, opgestart in samenwerking met de Bond Beter Leefmilieu en de provincie Vlaams-Brabant. Dit project hield een weddenschap in tussen de gemeente en de inwoners van 7 klimaatwijken in de gemeente. Het doel van dit initiatief was een energiebesparing van 8% in 5 maanden tijd te behalen. Elke wijk was voorzien van een energiemeester, die opgeleid werd tot ‘energie–expert’ en die de deelnemers van zijn wijk ondersteunde met allerhande praktische tips. Hij zorgde er ook voor dat alle gegevens wekelijks werden verzameld en genoteerd. Alle wijken hebben energie bespaard, waarbij 2 wijken meer dan 8% energie op 5 maanden tijd.

3.1.3.2

Knelpunten

Met betrekking tot mobiliteit stelt de gemeente volgende moeilijkheden vast: Woongebieden 1.

De A7/R0 – autosnelweg (ring om Brussel: Vorst-Vilvoorde-Haut-Ittre) vormt een fysische en visuele barrière en veroorzaakt behalve filevorming ook lucht- en geluidshinder;

2.

In bepaalde zones van woonwijken vormt het sluipverkeer een knelpunt.

Bedrijventerreinen/ kantorenzones 3.

aangezien Brussel de belangrijkste tewerkstellingspool is voor de inwoners van Beersel, genereert dit dagelijks een aanzienlijke hoeveelheid pendelverkeer naar Brussel en transitverkeer vanuit Wallonië;

4.

de situering van enkele winkelketens en een aantal bedrijven aan het kruispunt van de P201 met de P255 en in de onmiddellijke omgeving ervan, leidt tot bijzonder druk verkeer tijdens de weekends;

Vrachtverkeer 5.

Vrachtverkeer maakt gebruik van sluiproutes (vb. A. Denystraat, Watermolenstraat)

Voetgangers/ fietsers

Libost-groep nv

22/04/2009

27

Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

3 Thematisch beleid

6.

In de verschillende deelgemeenten zijn bepaalde voetgangersvoorzieningen en fietspaden nog ontoereikend doordat ze te smal zijn of onvoldoende afgeschermd worden van het gemotoriseerd verkeer. Er werd hier reeds een grote stap naar verbetering gezet.

7.

de continuïteit van fietspaden is op sommige plaatsen nog niet gegarandeerd (Brusselsesteenweg en de Zoniënwoudlaan). Er werden hier reeds verbeteringen aangebracht, bijvoorbeeld in de J.B. Woutersstraat, in de Kesterbeeklaan en in de Torleylaan.

8.

de verbinding van de verschillende kernen onderling gebeurt via de gebiedsontsluitingswegen, waar fietsers geconfronteerd worden met intensief verkeer. Een eerste aanleg van fietspaden werd reeds uitgevoerd en wordt verder afgewerkt.

9.

een tekort aan al dan niet overdekte fietsstallingen. Verschillende fasen werden reeds uitgevoerd. De evaluatie van het gebruik van de fietsstallingen wordt opgevolgd.

10. aan de stations van Beersel en Huizingen is geen natransport met het openbaar vervoer voorzien en beide stations worden tijdens het weekend niet bediend; 11. doorstromingsproblemen met (grote) vertragingen als gevolg op de: -

P201 – Alsembergsesteenweg;

-

P255 – Brusselse-/ Alsembergsteenweg;

-

De Steenweg op Ukkel;

12. het openbaar busvervoer volgt hoofdzakelijk de hoofdwegenstructuur, waardoor woongebieden en verkeersgenererende functies die zich buiten de hoofdassen bevinden minder goed bediend worden. Dit is onder meer het geval voor de wijk Ingendael in Alsemberg, De Ceder en Provinciaal Centrum Hanenbos; 13. een overlappend lijnverkeer ten gevolge van een uitgebreid streekschoolverkeer van de omliggende gemeenten; 14. de industrie- en bedrijvenzones zijn niet altijd bereikbaar met het openbaar vervoer.

Met betrekking tot energie kunnen we volgende knelpunten opsommen: -

het energieverbruik in de gemeentelijke gebouwen is te hoog;

-

er worden nog te weinig energie-efficiënte elektrische toestellen gebruikt;

-

de bewoners hebben niet altijd een juist beeld over hun energieverbruik;

-

de alternatieven die aangeboden worden voor het gebruik van diesel en benzine hebben hun nadelen.

3.1.3.3

Doelstellingen

De gemeente zet zich in om een duurzaam beleid inzake mobiliteit door te voeren. Hiervoor worden volgende doelstellingen verder uitgewerkt of opgestart: -

beheersing van de groei van de automobiliteit door middel van ruimtelijke herstructurering;

-

een selectieve bereikbaarheid met de auto;

-

de versterking en optimalisering van de alternatieve vervoermiddelen;

Libost-groep nv

22/04/2009

28

Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

3 Thematisch beleid

-

een eenduidige wegencategorisering;

-

het aanbieden van functioneel en openbaar vervoer;

-

het voorzien in veilige fiets- en voetgangersvoorzieningen;

-

het opvolgen van de evolutie en de alternatieven voor diesel en benzine en indien mogelijk invoeren.

Om deze doelstellingen te kunnen realiseren dient echter ingegrepen te worden door acties te ondernemen met betrekking tot het parkeerbeleid en worden er sensibiliseringsacties ondernomen.

In teken van het rationeel energieverbruik wordt er heel wat aandacht besteed aan het sensibiliseren en stimuleren van de bewoners.

Om te kunnen voldoen aan internationale akkoorden met betrekking tot de vermindering van broeikasgassen (Rio 1992 en Kyoto 1997), dient elke maatschappelijke schakel een bijdrage leveren. De gemeente Beersel wenst door het opvolgen van de energieboekhouding van gemeentelijke gebouwen de ecologische gevolgen van het energieverbruik voor hun aandeel het hoofd te bieden.

Anderzijds wenst de gemeente door het verminderen van de energieconsumptie alsook het duurzaam omspringen met energie binnen haar eigen organisatie, de bevolking, de scholen, de industrie en de landbouw aan te zetten tot een energiebewust gedrag. De acties zullen daarom gericht zijn op rationeel energiegebruik en hernieuwbare energiebronnen.

Voor de verschillende thema’s, met name ozon, luchtverontreiniging, asbest, mobiliteit en energie zullen brochures, publicaties en de nodige informatie via het internet ter beschikking gesteld worden van de bevolking.

Door verschillende sensibiliseringscampagnes kan de bevolking niet alleen bewust gemaakt worden van de aangehaalde problematieken, maar kunnen ook concrete tips gegeven worden hoe hieraan iets kan veranderen.

3.1.3.4

Maatregelen

Actietitel

1. DE UITVOERING EN DE BIJSTURING VAN HET MOBILITEITSPLAN

Omschrijving

De gemeente ondertekende de mobiliteitsconvenant, stelde de startnota reeds op en werkt momenteel aan een synthesenota in functie van een duurzaam mobiliteitsscenario.

Het Mobiliteitsplan heeft tot doel: -

de bereikbaarheid van de gemeente te garanderen;

-

een gelijkwaardige toegang tot mobiliteit te bieden;

-

de verkeersveiligheid te vergroten;

-

de leefbaarheid en de terugdringing van milieuvervuiling te garanderen.

Vanaf het moment dat het huidige mobiliteitsplan definitief is, zal de gemeente dit elke 5 jaar actualiseren en aanvullen. Hierbij wordt rekening gehouden met de tekortkomingen die de voorgaande jaren werden ondervonden.

Periode

2008 - 2013

Termijn

Planperiode

Initiatiefnemer

Gemeente

Betrokkenen

Dienst Ruimtelijke Ordening, Politie, Provincie Vlaams-Brabant, Milieudienst, AROHM, De Lijn, NMBS

Middelen

â‚Ź 41.000

Aard

Voortzetting – Bindend

Libost-groep nv

22/04/2009

29

Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

3 Thematisch beleid

Actietitel

2. STIMULEREN ALTERNATIEVE VERVOERSWIJZEN

Omschrijving

Om het autogebruik in Beersel te beperken wenst het gemeentebestuur alternatieve vervoerswijzen te stimuleren voor het woon-werk en het woon-school verkeer en dit in overleg met de hogere overheid en de verschillende vervoersmaatschappijen. Vanuit dit standpunt sluit de gemeente zich aan bij de initiatieven zoals het RegioNet Brabant-Brussel en het fietsroutenetwerk Vlaams-Brabant. Momenteel is de gemeente reeds volop bezig met de implementatie. Hiervoor verwijzen we ook naar de website van de provincie Vlaams-Brabant: http://www.vlaamsbrabant.be , meer bepaald onder mobiel zijn.

Het streefdoel is hier om een reductie van 8% voor de uitstoot van CO2 te behalen.

Periode

2008 - 2013

Termijn

Planperiode

Initiatiefnemer

Gemeente

Betrokkenen

Dienst ruimtelijke ordening, Provincie Vlaams Brabant, Vlaamse Gewest, vervoersmaatschappijen

Middelen

Werkingskosten dienst ruimtelijke ordening, subsidies provincie Vlaams-Brabant

Aard

Voortzetting – Bindend

Actietitel

3. HET VERBETEREN VAN DE FIETSINFRASTRUCTUUR

Omschrijving

Sommige fietspaden zijn verouderd of niet aaneensluitend. De gemeente startte reeds met de verbetering en de uitbreiding van het fietsnetwerk, in samenwerking met het project ‘fietsroutenetwerk’ van de provincie. Op de website van de provincie Vlaams-Brabant zijn rapporten van het netwerk en de actiemaatregelen, de bewegwijzering en het stallingsplan terug te vinden van Zuid Pajottenland. Hier vindt men eveneens kaarten van het functioneel en recreatief fietsroutenetwerk en van het stallingsplan in Beersel.

Door het stimuleren van het fietsvervoer wenst de gemeente de CO2 uitstoot te verlagen.

Periode

2008 - 2013

Termijn

Planperiode

Initiatiefnemer

Gemeente, Provincie Vlaams-Brabant, Vlaamse Gewest

Betrokkenen

Dienst ruimtelijke ordening, Provincie Vlaams-Brabant, Vlaamse Gewest

Middelen

Werkingskosten dienst ruimtelijke ordening

Aard

Voortzetting – Bindend

Actietitel

4. HET PLAATSEN VAN FIETSSTALLINGEN

Omschrijving

De gemeente heeft een tekort aan al dan niet overdekte fietsstallingen. Een eerste fase werd reeds uitgevoerd. In de planperiode zullen bijkomende acties ondernomen worden inzake de planning of uitbreiding van fietsenstallingen.

Periode

2008 - 2013

Termijn

Planperiode

Initiatiefnemer

Gemeente

Betrokkenen

Dienst ruimtelijke ordening, technische dienst, fietsers

Middelen

jaarlijks budget voorzien in aankoop straatmeubilair (€ 40.000/jaar)

Aard

Voortzetting – Indicatief

Libost-groep nv

22/04/2009

30

Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

3 Thematisch beleid

Actietitel

5. HET FIETSBEHENDIG MAKEN VAN DE SCHOOLKINDEREN

Omschrijving

De politie zal jaarlijks een aantal fietsbehendigheids- en verkeerslessen geven aan de schoolkinderen van de gemeentelijke basisscholen. Er wordt hier onder meer de nadruk gelegd op de verkeersveiligheid door de arm uitsteken voor de rijrichting aan te geven, af te stappen aan het voetpad,…

De gemeente hoopt bij deze actie de ouders aan te sporen om de kinderen met de fiets of te voet naar school te laten gaan, waardoor er minder verkeershinder en luchtverontreiniging zal zijn in de omgeving van de scholen.

Periode

2008 - 2013

Termijn

Planperiode – jaarlijks herhaalbaar

Initiatiefnemer

Gemeente, politie

Betrokkenen

Dienst ruimtelijke ordening, politie, scholen

Middelen

Werkingskosten dienst ruimtelijke ordening

Aard

Nieuw – Indicatief

Actietitel

6. HERZIENING VAN DE RUIMTELIJKE ORDENING

Omschrijving

De gemeente zal onderzoeken of de keuze van de vervoerswijze kan worden beïnvloed, onder meer door een aanpassing of herziening van de ruimtelijke ordening door te voeren waarbij het Gemeentelijk Ruimtelijk Structuurplan (momenteel in opmaak) als leidraad dient: -

onderzoek naar de verdichtingsmogelijkheden in de bestaande kernen en woonwijken en/of in de buurt van openbaar vervoerknooppunten;

-

inbreiding in plaats van uitbreiding;

-

tegengaan van toenemende lintbebouwing;

Periode

2008 - 2013

Termijn

Planperiode

Initiatiefnemer

Gemeente, Provincie Vlaams-Brabant, Vlaamse Gewest

Betrokkenen

Dienst ruimtelijke ordening, Provincie Vlaams-Brabant, Vlaamse Gewest

Middelen

Algemene werkingskosten

Aard

Voortzetting – Bindend

Actietitel

7. OPVOLGEN VAN DE EVOLUTIE OMTRENT ALTERNATIEVEN VOOR DIESEL EN BENZINE

Omschrijving

Voor het brandstofgebruik van de voertuigen zal het bestuur de evolutie van de alternatieven voor diesel en benzine opvolgen, en indien mogelijk invoeren.

Periode

2008 - 2013

Termijn

Planperiode

Initiatiefnemer

Gemeente

Betrokkenen

Milieudienst, Provincie Vlaams-Brabant, Vlaamse Gewest

Middelen

Algemene werkingskosten

Aard

Nieuw – Indicatief

Libost-groep nv

22/04/2009

31

Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

3 Thematisch beleid

Actietitel

8. OPVOLGING VAN DE ENERGIEBOEKHOUDING

Omschrijving

Dankzij de permanente opvolging van het energieverbruik van de 8 gemeentelijke gebouwen kunnen eventuele lekkages opgespoord worden en kunnen aanpassingen aan de installaties gedaan worden, zodat men snel en efficiënt aan energiebesparing kan doen. Hiervoor maakt de gemeente gebruik van het systeem ‘Enerlution Vision’ - operationeel in 8 gemeentelijke gebouwen.

Om het energieverbruik voor de 8 gemeentelijke gebouwen verder te doen dalen, zal de energiecoördinator onderzoeken welke bijkomende maatregelen er nog kunnen genomen worden.

Periode

2008 - 2013

Termijn

Planperiode

Initiatiefnemer

Gemeente

Betrokkenen

Dienst patrimonium, Milieudienst, Elektrabel

Middelen

€ 9.000/jaar

Aard

Voortzetting – Bindend

Actietitel

9. DE BESTAANDE GEBOUWEN ENERGETISCH OPTIMALISEREN

Omschrijving

Door de uitvoering van een energieaudit in 8 gemeentelijke gebouwen, kwamen een aantal tekortkomingen op energiegebied aan het licht. Daarom deed de gemeente reeds heel wat inspanningen om het energieverbruik te reduceren. Zo werd onder andere een hoogrendementsketel geplaatst in de Gemeentelijke Feestzaal Beersel en werden er in het rustoord OCMW De Ceder PL- verlichtingstoestellen van gang, refter en ontspanningsruimte uitgerust met elektronische ballasten. In de gemeenteschool te Dworp werd een nieuwe regeling van de verwarming geplaatst. In de oude sporthal te Lot werd het enkel glas vervangen.

Het energieverbruik dient blijvend bijgestuurd te worden. Daarom zal de gemeente jaarlijks een aantal aanpassingen doorvoeren in één van de 8 gemeentelijke gebouwen.

Periode

2008 - 2013

Termijn

Planperiode

Initiatiefnemer

Gemeente

Betrokkenen

Dienst patrimonium, Elektrabel

Middelen

Werkingskosten dienst patrimonium, kosten Elektrabel

Aard

Voortzetting – Bindend

Libost-groep nv

22/04/2009

32

Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

3 Thematisch beleid

Actietitel

10. SENSIBILISERINGSCAMPAGNES INZAKE ENERGIEGEBRUIK

Omschrijving

De gemeente zet zich in om zowel het gemeentepersoneel als de inwoners aan te moedigen tot rationeel energiegebruik. Het gemeentepersoneel wordt gesensibiliseerd door middel van het personeelsblad. De inwoners worden geïnformeerd in het gemeentelijk infoblad, waarin verschillende subsidies en premies van de overheid en acties zoals het gratis ontlenen van een energiemeter worden bekendgemaakt.

Ook de intercommunale Iverlek levert een bijdrage door het geven van energiebesparende tips. Deze actie wordt verder gezet. Verder wenst de gemeente zich in te spannen om informatie omtrent rationeel energiegebruik te verschaffen d.m.v. folders, verkrijgbaar in het gemeentehuis. Het streefdoel is hier om het communicatiebeleid rond ‘duurzaam energiegebruik’ uit te bouwen voor specifieke doelgroepen.

Ingevolge het besluit van de Vlaamse Regering inzake de bevordering van het rationeel energiegebruik van 2/3/2007 zal iedere energieleverancier in elke gemeente een aantal energiescans financieren bij huishoudelijke afnemers. Bij deze actie speelt de gemeente ook een rol. De gemeente heeft hiertoe reeds een samenwerking aangegaan met de vzw Opbouwwerk Haviland Intercommunale IgSv en zal aan deze actie verder meewerken.

Conform het besluit betreffende de invoering het energieprestatiecertificaat voor publieke gebouwen, zal uiterlijk 1/01/2009 alle publieke gebouwen met een bruikbare vloeroppervlakte van meer dan 1.000 m² over een energieprestatiecertificaat beschikken.

Actieve sensibilisering vormt eveneens een onderdeel van deze actie. Opleiding voor het gemeentepersoneel (van de technische dienst) ivm ‘energie’ zullen georganiseerd worden.

Periode

2008-2013

Termijn

Planperiode

Initiatiefnemer

Gemeente

Betrokkenen

Milieudienst, Dienst Patrimonium, dienst informatie, Iverlek, provincie Vlaams Brabant, vzw Opbouwwerk Haviland Intercommunale IgSv

Middelen

Werkingskosten milieudienst, informatie

Aard

Voortzetting – Bindend

Actietitel

11. AANKOOPBELEID ENERGIE-EFFICIËNTE ELEKTRISCHE TOESTELLEN

Omschrijving

Door elektrische apparatuur doordacht aan te kopen, kan men heel concreet en direct energie besparen. Een doordacht aankoopbeleid is mogelijk door middel van een programma van eisen, waarin de minimale energetische prestaties van nieuw aan te kopen apparatuur beschreven zijn. Dat kan gebeuren aan de hand van energielabels, of aan de hand van zelf samengestelde eisenpakketten. Op die manier kan men gemakkelijk besparen op het elektrisch verbruik van kantoorapparatuur, wat niet noodzakelijk hoeft samen te gaan met meerkosten voor de aankoop.

Periode

2008 - 2013

Termijn

Planperiode

Initiatiefnemer

Gemeente

Betrokkenen

Dienst patrimonium, openbare werken, milieudienst

Middelen

Werkingskosten milieudienst, sensibilisering

Aard

Voortzetting – Indicatief

Libost-groep nv

22/04/2009

33

Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

3 Thematisch beleid

Actietitel

12. LOKAAL KYOTO PROTOCOL

Omschrijving

Het Lokaal Kyotoprotocol, een initiatief van de Bond Beter Leefmilieu, is een engagementsverklaring waarin de gemeente zich ertoe verbindt om een lokaal klimaatbeleid op te zetten en zelf ook de Kyotodoelstelling te halen. Het Lokaal Kyotoprotocol houdt 3 engagementen in: -

intern: de nodige stappen te ondernemen om de eigen CO2-uitstoot conform de Kyotodoelsteling met minstens 7,5% te verminderen tegen 2012 t.o.v. het verbruik in het jaar 2006 of eerder

-

extern: de inwoners en bedrijven op het grondgebied van de gemeente aan te sporen en te helpen hetzelfde te doen

-

rapporteren: evolutie eigen energieverbruik aan de andere gemeenten die het Lokaal Kyotoprotocol ondertekenden.

Hierbij zal de nodige aandacht besteed worden aan ‘hernieuwbare energie’ het uitvoeren van een hernieuwbare energiescan, het verplicht uitvoeren van een haalbaarheidstudie alternatieve energiesystemen voor gebouwen >1000 m², passiefwoningen, openbare verlichting, … Gemeente heeft begin 2008 gekozen voor de aankoop van 100% groene stroom.

Periode

2008 - 2013

Termijn

Planperiode

Initiatiefnemer

Gemeente

Betrokkenen

Milieudienst, Dienst patrimonium, openbare werken, ruimtelijke ordening, technische diensten, BBL

Middelen

Algemene werkingskosten

Aard

Nieuw – Indicatief

Actietitel

13. MILIEUVRIENDELIJK RIJGEDRAG: ECODRIVING

Omschrijving

Ecodriving staat voor het rijden op een manier die aangepast is aan de moderne motortechnologie.

Het doel is om deze manier een brandstofbesparing te realiseren van gemiddeld 10%.

In 2007 namen verschillende personeelsleden deel aan een workshop “ecodriving”.

In het najaar van 2008 zal tijdens de opening van de landelijke bibweek een ecodriving stand staan.

Periode

2008 - 2013

Termijn

Planperiode

Initiatiefnemer

Gemeente

Betrokkenen

Milieudienst, biblioteek, Ecolife vzw

Middelen

Algemene werkingskosten

Aard

Nieuw – Indicatief

Libost-groep nv

22/04/2009

34

Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

3 Thematisch beleid

3.2 Milieugevaarlijke stoffen 3.2.1

Omschrijving

Schadelijke stoffen komen op drie belangrijke manieren vrij. Ten eerste zorgt menselijk en dierlijk afval voor vervuiling. Ten tweede komen stoffen vrij bij de productie en de consumptie van energie. Ten slotte hebben we gevaarlijke stoffen nodig om allerlei producten te maken die het leven veraangenamen. Als we deze producten niet meer nodig hebben, ontdoen wij ons hiervan, waarna deze in het milieu terechtkomen.

In dit milieubeleidsplan wordt uit de zeer heterogene en uitgebreide verzameling van milieugevaarlijke stoffen een selectie gemaakt van een beperkt aantal belangrijke stoffen of groepen van stoffen waarrond de gemeente een beleid wil of kan voeren: •

bestrijdingsmiddelen;

•

solventen (als deelgroep van de niet-methaan vluchtige organische stoffen of NMVOS);

•

Producten van Onvolledige Verbranding (POV’s), waaronder CO, PAK’s en dioxines;

•

andere milieugevaarlijke stoffen, organismen en stralingen (met o.a. zware metalen, zwevend stof, genetisch gemanipuleerde organismen, stralingen).

Het thema milieugevaarlijke stoffen hangt nauw samen met de thema’s luchtsamenstelling, verstoring van watersystemen, afvalstoffen en vermesting. Volgende onderwerpen horen eveneens thuis in deze thema’s: •

de problematiek omtrent bodemverontreiniging

•

de preventie van de verontreiniging door milieugevaarlijke stoffen

•

de verontreiniging van het oppervlaktewater

•

het kwantitatieve aspect van het grondwater

•

de problematiek van een overmaat aan voedingsstoffen in de bodem

Bestrijdingsmiddelen Chemische bestrijdingsmiddelen of pesticiden omvatten insecticiden, herbiciden en fungiciden. Veel van deze producten werden gedurende een halve eeuw kwistig gebruikt. Vooral de industrie en landbouw, maar ook de huishoudens en de overheidsdiensten hebben ruimschoots deze milieugevaarlijke stoffen in onze omgeving verspreid.

Deze producten houden een gevaar in voor de gezondheid van mens en milieu. Bestrijdingsmiddelen zijn steeds vaker terug te vinden in grondwater, oppervlakte- en zelfs in regenwater. Drinkwatermaatschappijen moeten steeds meer inspanningen leveren om deze stoffen uit ons drinkwater te halen. Indien deze stoffen opgenomen worden door het menselijke lichaam kunnen ze op korte en lange termijn schadelijke effecten hebben, zoals een verminderde vruchtbaarheid of een verhoogde kans op de ziekte van Parkinson.

Solventen Solventen maken deel uit van de groep ‘niet-methaan vluchtige organische stoffen’ (NMVOS), organische stoffen die bij omgevingstemperatuur en –druk hoofdzakelijk in gasvormige toestand voorkomen.

Deze NMVOS ontstaan in geïndustrialiseerde regio’s als Vlaanderen voornamelijk door verbranding of verdamping van brandstoffen of door verdamping van solventen die onder meer terug te vinden zijn in verven, ontvetters, ontvlekkers, lijmen en inkten.

Libost-groep nv

22/04/2009

35

Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

3 Thematisch beleid

NMVOS kunnen zelf toxisch en/of kankerverwekkend zijn, en in vele gevallen liggen de NMVOS aan de basis van chemische reacties die de vorming van andere schadelijke producten tot gevolg hebben (bv. ozonvorming in de omgevingslucht).

Producten van onvolledige verbranding (POV’s) •

CO (koolmonoxide)

Koolmonoxide (CO) ontstaat door de onvolledige verbranding van een brandstof. De huishoudelijke en industriële verwarming vormt slechts een zeer geringe bijdrage tot de globale CO-vervuiling in Europa.

Dé hoofdschuldige is hier het verkeer.

Koolmonoxide (CO) is een kleurloos en reukloos gas. Het gevaarlijke ervan is dat het menselijk bloed circa 300 x liever CO opneemt dan zuurstof. In de praktijk komt dit erop neer dat alle CO-deeltjes die worden ingeademd in ons bloed terechtkomen. Deze verbinden zich met de rode bloedlichaampjes, waardoor die geen zuurstof meer kunnen opnemen. Zodra 40 % van de rode bloedlichaampjes door CO zijn besmet treedt bewusteloosheid op. Bij een besmetting van 65 % is reeds sprake van hartstilstand.

Klachten bij een beperktere CO-vergiftiging zijn hoofdpijn, duizeligheid, lichte kortademigheid en een rode gelaatskleur. Het zijn dan ook vooral deze effecten die optreden bij de vervuiling van de buitenlucht door rookgassen. Dit in combinatie met andere vervuilende stoffen wordt smog genoemd en tast vooral de leefbaarheid van de steden aan. Astmapatiënten zijn hiervan de eerste slachtoffers.

Polycyclische Aromatische Koolwaterstoffen (PAK’s) Alle verbindingen die (uitsluitend) bestaan uit koolstof (C) en waterstof (H), noemt men koolwaterstoffen. Bekende koolwaterstof-verbindingen zijn benzeen, naftaleen en de Polycyclische Aromatische Koolwaterstoffen (PAK's).

Koolwaterstoffen komen meestal voor in de vorm van fossiele grondstoffen (aardolie en aardgas).

Vooral bij de verwerking en het gebruik van aardolieproducten komen heel veel koolwaterstoffen vrij, ondermeer bij de raffinage en door lekkage. De uitlaatgassen van auto's bevatten veel polycyclische aromatische koolwaterstoffen (PAK’s).

Sommige polycyclisch aromatische koolwaterstoffen, kunnen kanker veroorzaken. Het ontstaan en de verspreiding ervan moet dus worden voorkomen.

Dioxines Dioxines hebben een kwalijke reputatie, vooral na het Seveso-incident. De term dioxine staat eigenlijk voor een grote familie moleculen. Het zijn vetoplosbare stoffen die onder andere via de voedselketen in het menselijk lichaam kunnen terechtkomen. Van de vele dioxines die we kennen, zijn er enkele giftige uitschieters. Dioxines ontstaan zowel bij natuurlijke processen zoals vulkaanuitbarstingen, als door menselijke activiteiten. Ze worden niet gemaakt voor commerciële doeleinden maar worden gevormd als ongewenst bijproduct, vooral door onvolledige verbranding. Bronnen zijn bijvoorbeeld huisvuil- en industriële verbranding, hoogovens in de staalindustrie, recyclage-installaties voor nonferrometalen, thermische elektriciteitscentrales, cementovens, het autoverkeer en branden. Ze ontstaan ook in houtkachels, bij het verbranden van afval in de tuin en zijn aanwezig in sigaren- en sigarettenrook. Een kwart tot een derde van de totale dioxine-uitstoot in België is afkomstig van de verwarming van gebouwen. Dioxines zijn kankerverwekkend.

•

Polychloorbyfenilen (PCB’s)

PCB's of polychloorbifenylen zijn een grote groep chemische stoffen die werden ontwikkeld in de jaren 1950. Ze zijn bioaccumuleerbaar en zeer persistent; ze kunnen wel tientallen jaren lang in het milieu aanwezig blijven. PCB's werden gebruikt in plastics, rubber en verven, maar vooral in elektrische toestellen (bijvoorbeeld transformatoren), omwille van hun elektrisch isolatievermogen en brandweerstand. We vinden ze ondertussen overal ter wereld, zelfs in moedermelk. Aanvankelijk dacht men dat ze niet erg giftig waren maar vandaag staan hun schadelijke effecten vast, zelfs bij kleine dosissen.

Libost-groep nv

22/04/2009

36

Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

3 Thematisch beleid

Symptomen zijn: zware huiduitslag, verkleuring van lippen en nagels, gewrichtszwellingen, abnormale menstruatie, een hoog aantal miskramen en doodgeborenen en verdachte huidverkleuringen bij baby's. Soms was er ook fatale leverschade. Op lange termijn veroorzaken sommige PCB’s levertumoren.

Andere milieugevaarlijke stoffen •

Zware metalen

Zware metalen is een verzamelnaam voor een groep metalen met een relatief grote dichtheid, zoals lood, kwik, zink en cadmium. Deze metalen komen van nature in de omgeving voor en zijn in veel gevallen zelfs nodig voor bepaalde natuurlijke processen. In hogere concentraties zijn ze echter meestal giftig.

Zware metalen worden in (te) grote hoeveelheden in het milieu gebracht door het verkeer, de landbouw en de industrie. Ze hechten zich in water aan kleine slibdeeltjes, waardoor bijvoorbeeld vervuild bodemslib ontstaat in waterlopen.

Zink wordt gebruikt als dakbedekking, cadmium als pigment in verf, lood komt vooral vrij bij het autorijden en bij verouderde sanitaire binnenleidingen en kwik zit in sommige batterijen.

De gevolgen van zware metalen kunnen ernstig zijn. Zo werkt kwik in op het zenuwstelsel, waardoor bijvoorbeeld leerproblemen en verlamming kunnen ontstaan. Ook lood kan het zenuwstelsel aantasten, maar het kan ook leiden tot bloedarmoede en miskramen. Zink kan leiden tot aderverkalking en kan schade aan de luchtwegen veroorzaken. Cadmium kan nierafwijkingen tot gevolg hebben.

•

Zwevend stof

Zwevend stof is een mengsel van deeltjes van uiteenlopende samenstelling en afmeting in de lucht.

Deze deeltjes worden als drager gezien van de belangrijkste verontreinigende stoffen (zware metalen, PAK’s, bestrijdingsmiddelen, dioxines,…), en leiden tot nadelige gezondheidseffecten, zoals het verhoogd voorkomen van luchtwegenklachten, hartklachten en zelfs vervroegde sterfte. Primaire stofdeeltjes komen vooral voort van verkeer en vervoer, industriële verbranding, energievoorziening en huishoudens.

•

Genetisch gemanipuleerde organismen

Dit zijn organismen waarvan de DNA-structuur gewijzigd wordt. Dit gebeurt door inbreng van ‘vreemde’ genen uit andere planten of dieren. Via die genen krijgen de ‘transgene’ ontvangers de eigenschappen die in die genen ingebouwd zitten. De effecten van die ingrepen op milieu en volksgezondheid zijn nog moeilijk in te schatten, de wetenschappelijke wereld is hierover verdeeld. Evenwel zijn er aanwijzingen van mogelijke negatieve invloeden, wat alleszins voorzichtigheid vereist (voorzorgsprincipe).

•

Stralingen

Hier wordt een onderscheid gemaakt tussen ioniserende straling en niet-ioniserende straling. Ioniserende straling is een naam voor snel bewegende (on)geladen kerndeeltjes en elektromagnetische golven met hoge energie. Als deze straling in contact komt met materie zoals lucht, water of het lichaam, treden er ionisaties op. De ionisatie is schadelijk als deze in het DNA plaatsvindt.

Niet-ioniserende straling is elektromagnetische straling met een lage energie (bijvoorbeeld microgolfoven, radiogolven, straling rond hoogspanningslijnen, elektrische huishoudtoestellen en elektrische apparaten in het algemeen). De aanwezigheid van elektromagnetische straling kan opwarming veroorzaken, bvb. In het menselijk lichaam. Of deze opwarming aanleiding geeft tot gezondheidsrisico’s is nog niet éénduidig bepaald;

Libost-groep nv

22/04/2009

37

Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013 •

3 Thematisch beleid

Asbest

Asbest is een verzamelnaam voor een reeks vezelachtige mineralen die allen dezelfde eigenschap bezitten: ze splitsen zich in de lengte steeds verder tot uiterst fijne en met het blote oog onzichtbare vezeltjes. Al eeuwen geleden werden met asbest onbrandbaar textiel en aardewerk vervaardigd. De grote opmars kwam er echter met de industrialisatie. De constructie van de stoommachines vroeg om een grondstof die grote hitte kon verdragen en zelfs onbrandbaar was. Asbest bleek aan die eisen te voldoen. Voor de huisvesting van de groeiende bevolking zocht men stevig en goedkoop bouwmateriaal. Asbest bleek zich perfect te lenen voor cementproducten en isolatie. Omdat de vezel zo veelzijdig en probleemloos leek, werd de waaier van toepassingen steeds maar verder uitgebreid. Stilaan bleek de zo geprezen vezel niet onschuldig. Zijn grote voordelen eisten een vreselijke tol: de mensen werden er niet alleen ziek van, maar gingen er zelfs aan dood. Wat het materiaal zo gevaarlijk maakt, is zijn eigenschap om zich in uiterst fijne vezeltjes te splitsen. Die zijn zo licht, dat ze lang in de lucht blijven zweven en makkelijk ingeademd worden. In de longen veroorzaken ze drie heel ernstige ziektes: asbestose, mesothelioom en longkanker.

3.2.2

Juridisch kader

•

Wet van 28 december 1964 op de bestrijding van luchtverontreiniging.

•

Wet van 28 december 1967 betreffende de onbevaarbare waterlopen, aangevuld door het Decreet van 21 april 1983;

•

K.B. van 5 augustus 1970 houdende algemeen politiereglement van de onbevaarbare waterlopen;

•

Wet van 26 maart 1971 op de bescherming van de oppervlaktewateren tegen verontreiniging;

•

K.B. van 26 juli 1971 tot oprichting van zones voor speciale bescherming tegen luchtverontreiniging.

•

K.B. van 6 januari 1978 tot voorkoming van luchtverontreiniging bij het verwarmen van gebouwen;

•

Decreet van 2 juli 1981 betreffende de voorkoming en het beheer van afvalstoffen.

•

B. Vl. R. van 27 maart 1985 houdende de reglementering betreffende handelingen die het grondwater kunnen verontreinigen;

•

Decreet van 24 januari 1984 houdende maatregelen inzake het grondwaterbeheer, zoals gewijzigd (grondwaterdecreet);

•

Decreet van 28 juni 1985 betreffende de milieuvergunning, zoals gewijzigd (milieuvergunningsdecreet);

•

Decreet van 5 april 1995 houdende algemene bepalingen inzake milieubeleid;

•

B. VI. R. van 17 december 1997 tot vaststelling van het Vlaams reglement inzake afvalvoorkoming en -beheer (VLAREA);

•

Besluit van de Vlaamse Regering van 8 december 1998 tot aanduiding van de oppervlaktewateren bestemd voor de productie van drinkwater categorie A1, A2 en A3, zwemwater, viswater en schelpdieren;

•

Besluit van de Vlaamse Regering van 6 februari 1991 houdende vaststelling van het Vlaamse reglement betreffende milieuvergunning (Vlarem I);

Libost-groep nv

22/04/2009

38

Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

3 Thematisch beleid

•

Besluit van de Vlaamse Regering van 1 juni 1995 houdende algemene en sectorale bepalingen inzake milieuhygiëne (Vlarem II);

•

Decreet van 21 december 2001 houdende de vermindering van het gebruik van bestrijdingsmiddelen door openbare diensten in het Vlaamse Gewest.

•

Uitvoeringsbesluit van 14 juli 2004: het besluit van de Vlaamse Regering houdende nadere regels inzake de reductieprogramma’s ter vermindering van het gebruik van bestrijdingsmiddelen door openbare diensten in het Vlaams Gewest.

3.2.3

Analyse

3.2.3.1

Actuele toestand

1. De reductie van bestrijdingsmiddelen In principe mogen alle openbare diensten sinds 1 januari 2004 in het kader van het decreet van 21 december 2001 houdende de vermindering van het gebruik van bestrijdingsmiddelen door openbare diensten in het Vlaamse Gewest, geen bestrijdingsmiddelen meer gebruiken op hun openbaar domein, tenzij een pesticiden-reductieplan werd ingediend bij VMM. Het draaiboek dat door VMM werd opgesteld in de sensibiliseringscampagne “Zonder is gezonder”, schrijft voor dat enkel nog producten mogen worden gebruikt die uitdrukkelijk worden gedoogd. Dit geldt uiteraard ook voor de producten die nog in voorraad zijn. De lijst van toegelaten producten zal door de afdeling Operationeel waterbeheer elk najaar worden gepubliceerd. De procedure uit het draaiboek voor afwijking op het nulgebruik wordt momenteel in een uitvoeringsbesluit van de Vlaamse Regering opgenomen.

Om de verplichtingen voortvloeiend uit het decreet inzake het gebruik van bestrijdingsmiddelen te realiseren werd er een werkgroep opgesteld, bestaande uit dhr. Jean-Marie Nerinckx, diensthoofd Ruimtelijke Ordening of zijn afgevaardigde en mevr. Katrien Devillé, diensthoofd Technische Uitvoeringsdiensten of zijn afgevaardigde en mevr. Katleen Claeys, milieuambtenaar.

Deze werkgroep houdt zich onder andere bezig met de opmaak van of het advies over besteksbepalingen, de inventarisatie van de plantsoenen waar knelpunten (kunnen) optreden ten aanzien van onkruidbestrijding en het uitwerken van voorstellen tot aanpassing van plantsoenen (bv. bodembedekking, onderhoudsvriendelijke beplanting of eventueel vervanging door een grasperk).

De gemeente Beersel vertaalt het pesticidenreductiedecreet in haar werkingsgebied. Ze diende een reductieprogramma in en heeft sinds 2007 het areaal dat pesticidenvrij beheerd wordt verder uitgebreid om in 2015 tot een nulgebruik te komen. Ze houdt bij de omvorming rekening met een pesticidenvrij beheer van het openbaar domein.

Volgende deelprojecten werden reeds uitgevoerd: -

afbakening van een representatief deelgebied (min. 20% van gemeentelijk areaal), namelijk de deelgemeente Huizingen, domein Rondenbos en domein Hess-de-Lilez te Beersel. Hier werd gestart werd met de volledige afbouw van het bestrijdingsmiddelengebruik. Dit gebied dient als testcase voor het uittesten van verschillende nieuwe alternatieven inzake onkruidbestrijding;

-

2007: uitbreiding van proefgebied met de deelgemeente Lot

Volgende sensibiliseringsacties werden uitgevoerd door de gemeente: -

IGO-Leuven organiseerde een opleidingsreeks i.v.m. het beheer met verantwoord gebruik van producten en beheer zonder producten. Deze opleiding werd gevolgd door de medewerkers van de groendienst;

-

demonstratie ‘omgaan met WEED-IT machine en onkruidbranders’;

Libost-groep nv

22/04/2009

39

Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

3 Thematisch beleid

-

steunpunt ‘zonder is gezonder’ bekend maken aan de burgers;

-

burgers via het gemeentelijk infoblad sensibiliseren rond het weren van chemische bestrijdingsmiddelen;

-

gratis brochures ter beschikking stellen van de burgers.

-

Plaatsen van informatiepanelen op verschillende openbare terreinen waar geen pesticiden gebruikt worden. De gemeente wenst met deze actie de voorbijgangers te sensibiliseren zelf ook geen bestrijdingsmiddelen te gebruiken (“zonder is gezonder”).

De gemeente kocht reeds volgende onkruidbestrijdingmachines aan: •

de selectieve onkruidbestrijdingsmachine ‘WEED-IT’;

•

onkruidbrander;

•

onkruidbrander (zelftrekker) voor de groendienst;

•

vervangen van de borstelwagen met onkruidborstel.

2. De reductie van solventen De gemeente heeft tot op heden nog geen acties met betrekking tot solventen uitgevoerd. De gemeente onderzoekt hoe in de toekomst hier meer aandacht aan kan besteed worden.

3. De reductie van producten van onvolledige verbranding, CO, PAK’s, dioxines en PCB’s De gemeente heeft gedurende de afgelopen jaren heel wat aandacht besteed aan de reductie van onvolledige verbranding, CO, PAK’s, dioxines en PCB’s en dit voor zowel bodem, water als lucht: -

samenwerking met de politie in geval van klachten van afvalverbranding;

-

sensibiliseren van de bevolking met betrekking tot sluikverbranden d.m.v. brochures. Zo werd in het verleden ‘vuurtje stoken: het is en blijft verboden’, ‘25% van de dioxine-uitstoot wordt veroorzaakt door vuurtjes in de tuin’, en ‘Ben jij een sluikstorter? Misschien zonder dat je het beseft!’ ter beschikking gesteld door de gemeente;

-

uitlenen bij de provincie Vlaams-Brabant van de tentoonstelling ‘amai mijn voeten’. Een tentoonstelling over de ecologische voetafdruk en de Noordzuid-dimensie hiervan;

-

vervanging van de stookketel in de Gemeentelijke Feestzaal te Beersel door een hoogrendementsketel;

-

vernieuwing van de regeling van de verwarmingsinstallaties in de sporthal Beersel en het cultureel centrum CC De Meent;

-

aankoop elektrische bodewagen;

-

informatie verstrekken over de mogelijke financiële steunmaatregelen die betrekking hebben op rationeel energiegebruik en hernieuwbare energiebronnen;

-

opvolging van de isolatieverplichtingen via de stedenbouwkundige vergunningen door de dienst ruimtelijke ordening.

4. De reductie van andere milieugevaarlijke stoffen

Voor dit onderdeel verwijzen we naar het thema lucht waar de samenhang van verontreiniging door milieuverontreinigde stoffen door mobiliteit en energie verduidelijkt wordt.

Libost-groep nv

22/04/2009

40

Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

3.2.3.2

3 Thematisch beleid

Knelpunten

-

inzicht in de totale hoeveelheid opgepompt grondwater: de gemeentelijke inventaris vermeldt enkel de vergunde grondwaterwinningen. Vermoedelijk zijn er ook waterwinningen aanwezig die niet vergunningsplichtig zijn, maar die tevens niet gemeld werden;

-

de kwaliteit van ondiepe grondwaterputten is onbekend;

-

sluikverbranden;

-

het gebruik van milieugevaarlijke stoffen zoals bestrijdingsmiddelen en solventen zijn moeilijk te controleren bij de inwoners, land- en tuinbouwers, …

-

er worden nog steeds te veel pesticiden houdende producten aangeboden in de supermarkten

-

…

3.2.3.3

Doelstellingen

Volgende doelstellingen hebben betrekking tot het water, de bodem en de lucht.

•

De reductie van bestrijdingsmiddelen

De gemeente Beersel vertaalt het pesticidenreductiedecreet in haar werkingsgebied. Ze diende een reductieprogramma in en heeft sinds 2007 het areaal dat pesticidenvrij beheerd wordt verder uitgebreid om in 2015 tot een nulgebruik te komen. Ze houdt bij de omvorming rekening met een pesticidenvrij beheer van het openbaar domein.

De gemeente heeft hierbij een inventaris opgemaakt van de gebruikte chemische bestrijdingsmiddelen, een werkgroep opgericht die werkt rond het thema bestrijdingsmiddelenreductie: •

bij nieuwe realisaties zorgen voor een goed ontwerp (kiezen voor aanplantingen die minder onderhoud vereisen, …);

•

de bestaande verhardingen zo goed mogelijk schoonhouden (vrijhouden van organisch materiaal);

•

de plantsoenen waar knelpunten optreden ten aanzien van onkruidbestrijding lokaliseren en systematisch aanpassen (bv. bodembedekking, onderhoudsvriendelijke beplanting of eventueel vervanging door grasperk);

•

het gebruik van chemische bestrijdingsmiddelen systematisch afbouwen en alternatieve methodes onderzoeken naar haalbaarheid en alternatieve methodes toepassen;

•

het gemeentepersoneel de mogelijkheid geven om gepaste vorming te krijgen;

•

de inwoners sensibiliseren en bewust maken van de schadelijkheid van het gebruik van bestrijdingsmiddelen en aanmoedigen om het gebruik van bestrijdingsmiddelen te beperken.

Bovendien zal de gemeente overgaan tot de realisatie van het derde actieprogramma –een progressieve uitbreiding van het deelproject naar het volledige areaal- binnen de periode van 2009 tot 2014.

•

Reductie van solventen

De gemeente zal acties opnemen in het huidige milieubeleid met betrekking tot de inventarisatie van solventrijke producten, de aankoop van natuurlijke producten, sensibilisering en opleiding van het personeel van de technische dienst.

Libost-groep nv

22/04/2009

41

Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

•

3 Thematisch beleid

De reductie van onvolledige verbranding, CO, PAK’s, dioxines en PCB’s

De gemeente stelt sensibiliseringsacties op omtrent de reductie van de verspreiding van CO, PAK’s, dioxines en PCB’s naar zowel bodem, water als lucht.

•

De reductie van andere milieugevaarlijke stoffen

De gemeente zal samen met de politie controle uitoefenen op het sluikverbranden.

3.2.3.4

Maatregelen

Actietitel

1. BIJSTURING VAN HET PESTICIDEN-REDUCTIEPLAN

Omschrijving

De gemeente zal in de toekomst nog meer gebruik maken van alternatieve beheerstechnieken voor onkruidbestrijding. Deze maatregelen worden opgenomen in het pesticidenreductieplan. De gemeente streeft hiermee naar een reductie van bestrijdingsmiddelen tot het nulgebruik ervan en de maximale inzet van de verschillende onkruidbestrijdingmachines binnen het afgebakend deelproject, namelijk de deelgemeente Huizingen, het Rondenbosdomein en het domein Hess-de-Lilez (20% van het volledige areaal van de openbare dienst). In 2007 werd het proefproject uitgebreid om in 2015 tot een nulgebruik te komen.

Periode

2008-2013

Termijn

Planperiode

Initiatiefnemer

Gemeentelijke milieudienst, Vlaamse Gewest

Betrokkenen

Milieudienst, groendienst, Provincie Vlaams-Brabant, Vlaamse Gewest, bewoners

Middelen

Algemene personeelskost, werkingskosten ruimtelijke ordening (uitbesteding aan derden)

Aard

Voortzetting – Bindend

Actietitel

2. OPLEIDING VAN HET GEMEENTEPERSONEEL

Omschrijving

De werknemers van de gemeente kregen reeds de kans om een opleiding te volgen omtrent duurzame onkruidbestrijding. Indien er nieuwe alternatieve beheertechnieken worden aangewend voor de onkruidbestrijding, zullen de werknemers opnieuw de kans krijgen om bijkomende opleidingen te volgen.

Periode

2008-2013

Termijn

Planperiode

Initiatiefnemer

Gemeente

Betrokkenen

Milieudienst, groendienst

Middelen

Vorming

Aard

Voortzetting - Bindend

Libost-groep nv

22/04/2009

42

Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

3 Thematisch beleid

Actietitel

3. INFORMEREN, SENSIBILISEREN EN MOTIVEREN OVER HET GEBRUIK VAN DE SOLVENTVRIJE PRODUCTEN

Omschrijving

Via het ambtelijk overlegorgaan ‘interne milieuzorg’ (hierover meer informatie in het thema instrumentarium) zullen alle betrokkenen binnen de gemeente geïnformeerd, gemotiveerd en gesensibiliseerd worden i.v.m. soventvrije producten. Er zal een artikel verschijnen in de gemeentelijke infokrant, waarin de gevaren van solventhoudende producten besproken worden.

Periode

2008-2013

Termijn

Planperiode

Initiatiefnemer

Gemeente

Betrokkenen

Gemeentelijke diensten, milieudienst, bewoners

Middelen

€ 450/pagina Rondenboskrant

Aard

Nieuw – Bindend

Actietitel

4. INVENTARISATIE EN EVALUATIE VAN SOLVENTHOUDENDE VERVEN EN AANVERWANTE PRODUCTEN

Omschrijving

Inventarisatie en evaluatie aan de hand van een oplosmiddelenboehkhouding, van de door het gemeentebestuur gebruikte solventhoudende verven en aanverwante producten met de afbouw van het gebruik van solventen door het gemeentebestuur als doel.

Periode

2008-2013

Termijn

Planperiode

Initiatiefnemer

Gemeente

Betrokkenen

Dienst patrimonium, technische dienst, milieudienst

Middelen

geen specifieke kosten

Aard

Nieuw - Bindend

Actietitel

5. INFORMEREN VAN BURGERS OMTRENT DE PREMIES UITGEGEVEN DOOR DE PROVINCIE VLAAMS-BRABANT, VLAAMSE GEWEST EN IVERLEK.

Omschrijving

Informeren van de bewoners omtrent het uitgeven van premies van de provincie VlaamsBrabant, het Vlaamse Gewest en de intercommunale Iverlek voor de aankoop van milieuvriendelijker verwarmingsinstallaties, omschakelingen naar milieuvriendelijker brandstoffen, rookgaszuivering,… bij gebouwenverwarming met een reductie van de verspreiding van CO, PAK’s, dioxines en PCB’s naar zowel bodem, water en lucht als doel.

Periode

2008-2013

Termijn

Planperiode

Initiatiefnemer

Gemeente, Provincie Vlaams-Brabant

Betrokkenen

Milieudienst, Provincie Vlaams-Brabant, bewoners

Middelen

Werkingskosten milieudienst (sensibilisering), € 450/pagina gemeentelijk infoblad (Rondenboskrant)

Aard

Voortzetting - Indicatief

Libost-groep nv

22/04/2009

43

Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

3 Thematisch beleid

Actietitel

6. SENSIBILISERINGSACTIES ROND HET VERBRANDEN VAN AFVAL

Omschrijving

De burgers zullen eveneens gesensibiliseerd worden via het gemeentelijk infoblad rond het thema verbranden van afval. Verder zal ook het politiereglement m.b.t. de verbranding van plantaardige afvalstoffen in open lucht geëvalueerd en aangepast worden van zodra een modelreglement door het Vlaamse Gewest is ingesteld.

Periode

2008-2013

Termijn

Planperiode

Initiatiefnemer

Gemeente

Betrokkenen

milieudienst, politie, bewoners, Vlaams Gewest

Middelen

Werkingskosten milieudienst (sensibilisering), € 450/pagina gemeentelijk infoblad (Rondenboskrant)

Aard

Voortzetting- Bindend

Actietitel

7. DE BEVOLKING SENSIBILISEREN NAAR HET PESTICIDENGEBRUIK

Omschrijving

Heel wat consumenten gebruiken pesticiden zoals elektrische muggenverdelgers, insectensprays, vlooienbandjes voor honden en katten, … in huis. De gemeente wil de bevolking op de hoogte brengen van de gevolgen omtrent het gebruik van deze producten. De gemeente gebruikt hiervoor de aangewezen informatiekanalen en hoopt hiermee de bevolking te sensibiliseren en een mentaliteitswijziging te verwezenlijken.

Periode

2008-2013

Termijn

Planperiode

Initiatiefnemer

Gemeente

Betrokkenen

Milieudienst, bewoners

Middelen

sensibilisering, € 450/pagina Rondenboskrant

Aard

Voortzetting – Bindend

Actietitel

8. INFORMEREN EN SENSIBILISEREN ROND ASBESTHOUDENDE PRODUCTEN.

Omschrijving

Voor elk gemeentelijk gebouw wordt een asbestinventaris opgemaakt. Deze inventaris dient gebruikt te worden als informatie voor derden en eigen diensten, onder meer bij werken in gebouwen.

De gemeente zal de mogelijkheid onderzoeken om de bevolking te informeren over asbesthoudende producten en de gevolgen van het gebruik hiervan. Aan de hand van de informatiecampagne van het Vlaams Gewest: “Asbest in en om het huis!” kan de bevolking gesensibiliseerd worden.

Verder is sinds 2006 in het containerpark een aparte container voorzien om het asbesthoudend materiaal te verzamelen. De parkwachters hebben eveneens een opleiding gevolgd in het kennen, herkennen en veilig omgaan met asbest.

Periode

2008-2013

Termijn

Planperiode

Initiatiefnemer

Gemeente

Betrokkenen

Dienst patrimonium, Milieudienst, provincie Vlaams-Brabant, Vlaamse Gewest, bevolking

Middelen

sensibilisering, € 450/pagina Rondenboskrant

Aard

Nieuw – Bindend

Libost-groep nv

22/04/2009

44

Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

3 Thematisch beleid

3.3 Vermesting 3.3.1

Omschrijving

Vermesting is de ontregeling van ecologische processen en kringlopen door een overmatige toevoer van nutriënten in het milieu. De belangrijkste nutriënten zijn stikstof (N), fosfor (P) en kalium (K). Zowel natuurlijk mest als kunstmest zijn de belangrijkste bron van vermesting, maar ook afvalwater en reststoffen (bv. slib) dragen ertoe bij. Deze stoffen zijn hoofdzakelijk afkomstig van industrie, huishoudens, landbouw en verkeer.

De nutriënten bereiken de lucht, het water en de bodem via uiteenlopende mechanismen zoals vervluchtiging, uitspoeling, lozing, drainage, doorslag, afvloeiing, erosie en depositie.

Vanaf 01/01/2007 werd het nieuwe mestdecreet (MAP 3) van kracht. Om tegemoet te komen aan het arrest van het Europese Hof voor Justitie van 22 september 2005 worden in het voorstel van het decreet alle wateren als kwetsbare wateren en gans Vlaanderen als kwetsbare zone aangeduid. Een maximale bemestingsnorm van 170 kg stikstof uit dierlijke mest per ha en per jaar wordt vastgelegd.

De Europese Commissie heeft de Vlaamse 'derogatieaanvraag' inzake mestbeleid goedgekeurd. Dat is een tegemoetkoming aan de landbouw. Onder bepaalde voorwaarden mag meer bemest worden met dierlijke mest.

De nadruk van het Mestbeleid ligt op de spreiding van de mestoverschotten en de mestverwerking.

Tevens bestaan er mogelijkheden om de mestproductie te verminderen via betere voedermethoden en het gebruik van fosfaatarm veevoeder.

Gevolgen van vermesting: •

Daling van de biodiversiteit;

•

verontreiniging van het oppervlaktewater (eutrofiëring) en het grondwater;

•

verstoring van bodemprocessen (hoge N-depositie);

•

nadelige invloed op land- en bosbouwactiviteit (boom- en gewasschade, veeziekten enz.).

Hieronder wordt de algemene toestand in Vlaanderen vermeld m.b.t de deposities van mest in zowel lucht, water, bodem en de ecosystemen:

lucht: de gemiddelde depositie bedraagt 41 kg N per hectare en per jaar. Dat is ongeveer 8 maal meer dan de streefwaarde voor sommige voedselarme biotopen. Lokaal kunnen uiteraard sterke verschillen optreden;

oppervlaktewater: de oppervlaktewateren bevatten een duidelijk verhoogd nitraat- en fosfaatgehalte. In 2006 overschreed 42% van de meetplaatsen van het MAP-meetnet de nitraatnorm van 50 mg/l;

grondwater: in waterputten van minder dan 25 m diepte, verspreid over de provincies VlaamsBrabant, Antwerpen en Limburg, bedraagt het nitraatgehalte in 33% van de onderzochte gevallen meer dan 25 mg/l (richtwaarde), in 12% meer dan 50 mg/l (grenswaarde);

bodem: het fosfaatgehalte in de bodem (akkerbouw en weiland) is in ruim tweederde van Vlaanderen te hoog. Op een aantal plaatsen is de bodem fosfaatverzadigd;

Libost-groep nv

22/04/2009

45

Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

3 Thematisch beleid

ecosystemen: bepaalde gevoelige biotopen zijn door vermesting aangetast. Er bestaat een voorlopige gevoeligheidskaart voor nitraatvermesting en één voor fosfaatvermesting.

Figuur 2: Eutrofiëring Deze kaart toont de mate van kwetsbaarheid van vermesting op het grondgebied van Beersel. De kaart is terug te vinden op www.gisvlaanderen.be onder milieu, ecokwetsbaarheidskaarten.

3.3.2

Juridisch Kader

•

Richtlijn 91/676/EEG van de Raad van 12 december 1991 inzake de bescherming van water tegen verontreiniging door nitraten uit agrarische bronnen;

•

Decreet van 23 januari 1991 tot bescherming van het leefmilieu tegen verontreiniging door meststoffen, zoals gewijzigd in het Mestdecreet;

•

Decreet van 9 maart 2001 tot regeling van de vrijwillige, volledige en definitieve stopzetting van de productie van dierlijke mest, afkomstig van één of meerdere diersoorten;

•

VLAREM II wetgeving inzake landbouwinrichtingen constructie voor opslag van meststoffen, lucht- en waterverontreiniging (ammoniak, stikstof en fosfor), voor afvalverwerking;

•

Internationale verplichtingen zoals de nitraatrichtlijnen, bepalingen van de Noordzeeconferentie en het Verdrag van Parijs;

•

Actualisatie Milieubeleidsplan 2003-2007 voor de periode 2008-2010. Vijf van de zes plandoelstellingen werden aangepast aan de nieuwe planperiode: -

Totale ammoniakemissie verminderen tot 45 ton tegen 2010;

-

Voldoen aan de grenswaarde van 10 mg/l N (nitraat en nitriet) en geen overschrijding van de maximale nitraatnorm van 50 mg/l in oppervlakte tegen 2010;

-

Overschot op de bodembalans is maximaal 70 kg N/ha

Libost-groep nv

22/04/2009

46

Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

3 Thematisch beleid

-

Geen overschrijdingen meer van de maximale nitraatnorm van 50 mg/l in grondwater tegen 2010.

-

In 2010 dient 40% van de meetplaatsen van het oppervlaktemeetnet aan de basiskwaliteit voor orthofosfaat (0,3 mg P/l) te voldoen;

-

In 2010 wordt maximaal 44 miljoen kg P2O5 en 108 miljoen kg N uit dierlijke mest op Vlaamse landbouwgrond gebracht.

3.3.3

Analyse

3.3.3.1

Actuele toestand

In Vlaanderen blijkt de landbouw nog steeds voor het grootste deel verantwoordelijk te zijn voor de vermesting zoals blijkt uit onderstaande figuur:

Handel&Diensten 1% Energie Industrie 5% 8% Huishoudens 17% Landbouw 53% Transport 16%

Figuur 3: het aandeel van de doelgroepen volgens nutriëntenemissie in Vlaanderen (Mira-S 2000) Het overschot op de landbouwbodembalans is het verschil tussen wat op de landbouwbodem terechtkomt (mest, depositie) en anderzijds de gewasonttrekking en de ammoniakemissie. Dit overschot komt uiteindelijk terecht in de lucht en het water of blijft in de bodem achter. In 2006 daalde het overschot in Vlaanderen voor stikstof met 57% en voor fosfor met 88% t.o.v. 1990.

Deze uitgesproken daling was vooral het gevolg van een verminderd kunstmestgebruik voor stikstof en voor fosfor. Daarnaast daalde de dierlijke mestproductie door een krimpende veestapel en een lagere nutriënteninhoud van het voeder.

De doelstelling voor stikstof voor 2007 beoogt niet zozeer het vermijden van de eutrofiëring, maar wel een algemene bescherming van de drinkwaterwinning. Nochtans blijkt de afnemende milieudruk niet voldoende om tot aanvaardbare nitraatconcentratie in oppervlaktewater te komen en zal de doelstelling op de bodembalans moeten worden bijgesteld. Onderstaande figuur geeft het verloop van fosfor en stikstof weer.

De waterkwaliteit van de waterlopen op het grondgebied van Beersel is te raadplegen via de website van de VMM (www.vmm.be)

Libost-groep nv

22/04/2009

47

Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

3 Thematisch beleid

Overschot op de bodembalans kg/ha

overschot (kg/ha)

250 200

Stikstofoverschot (kg N/ha)

150

Fosforoverschot (kg P/ha)

100

Doel stikstof 2007 (70 kg N/ha)

50

Doel Fosfor 2007 (3.6 kg P/ha)

0 1990

1995

2000

2005

2006

Figuur 4: Overschot op de bodembalans van de landbouw voor Vlaanderen (MIRA-S 2007) De Vlaamse regering tracht de mestproductie te beperken door een strikt vergunningenbeleid, bemestingsnormen en bemestingsvoorschriften te voorzien. Voor meer details kan men hiertoe het Mestactieplan (MAP) raadplegen.

De gemeente Beersel telde volgens de gegevens van de Vlaamse Landmaatschappij (VLM) 32 landbouwbedrijven in 2006. Hiervan zijn er 26 bedrijven met dieren en gronden, 5 dierloze bedrijven en 1 bedrijf zonder cultuurgronden. Het totaal areaal aan cultuurgrond omvat een oppervlakte van 904 ha.

De productie en gebruik in de gemeente Beersel voor 2006 vindt men terug in onderstaande tabel.

Omschrijving

Stikstof(kg N/ha)

Fosfaat(kg P2O5/ha)

Dierlijke productie

145

49

Gebruik van dierlijke mest

211

82

10

9

102

10

Gebruik van andere meststoffen Gebruik van chemische meststoffen

Tabel 4: Productie en gebruik per hectare in Beersel in 2006 (VLM) Volgens de kwetsbaarheidskaart van DOV Vlaanderen valt de gemeente volledig onder nitraatrisico gebied. Voor de bemestingsnormen geldt hierdoor een verscherping in de gronden die worden ondergebracht in de groepen ‘water’, ‘natuur’ en ‘fosfaatverzadigde gebieden’. Landbouwers met percelen gelegen in de gebieden ‘water’ en ‘natuur’ kunnen een vergoeding verkrijgen van de Vlaamse overheid door een vrijwillige beheersovereenkomst af te sluiten met de VLM. De cijfers van de VLM voor het gebruik van N en P in Beersel liggen boven het gemiddelde van Vlaanderen. Nogal wat Beerselse landbouwers hebben gronden en dieren buiten de gemeente Beersel wat voor een vertekend beeld zorgt.

Libost-groep nv

22/04/2009

48

Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

3 Thematisch beleid

Het vergunningsbeleid is in de eerste plaats gebaseerd op het stand-still principe, wat inhoudt dat de totale hoeveelheid fosfaat en stikstof die de Vlaamse veestapel in de toekomst per jaar mag produceren wordt beperkt tot het peil van 1992. Dit plafond werd, op grond van de land- en tuinbouwtelling van 15 mei 1992, vastgesteld op 75 miljoen kg voor fosfaat en 169 miljoen kg voor stikstof. Als één of beide maxima overschreden worden, dient er een strenger vergunningenbeleid gevoerd te worden.

3.3.3.2 -

Knelpunten

Schaalvergroting en intensifiëring in de landbouw

De steeds intensievere landbouwmethodes vereisen een grootschalige aanpak waardoor de uitgesproken kavelbegrenzing verdwijnt. Er wordt intensief gebruik gemaakt van teeltbeschermingsmiddelen en meststoffen. Die zetten o.a. de naburige natuurgebieden onder druk door inwaaiende meststoffen en pesticiden, maar verrijken ook het oppervlaktewater; Dat spoelt uit naar grachten, beken en vijvers, verstoort het biologisch evenwicht met eutrofiëring tot gevolg.

-

Structuurverlies van de bodem

Door het gebruik van kunstmest en zware landbouwmachines verliest de bodem zijn natuurlijke structuur met erosie tot gevolg. Daardoor spoelt de rijkste oppervlaktelaag landbouwgrond af naar lagergelegen gronden of beken.

-

Er worden te weinig vrijwillige beheersovereenkomsten met de landbouwers afgesloten (zie hoofdstuk natuurlijke entiteiten, knelpunten p 169);

Libost-groep nv

22/04/2009

49

Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

3.3.3.3

3 Thematisch beleid

Doelstellingen

De uitspoeling van nutriënten zoals fosfor en stikstof in lucht, bodem, grondwater en oppervlaktewater dient beperkt te worden. Om deze problematiek op te volgen, wordt het MAP als leidraad gebruikt.

Verder dienen de landbouwers geïnformeerd en gesensibiliseerd te worden omtrent de vrijwillige beheersovereenkomsten met de VLM.

3.3.3.4

Maatregelen

Actietitel

1. CONTROLES OP DE NALEVING VAN HET MESTDECREET

Omschrijving

Om eutrofiëring en verontreiniging van oppervlaktewater te voorkomen wordt het huidige controlesysteem aangehouden en eventueel aangescherpt. Bij klachten worden deze controles uitgevoerd door de Vlaamse Landmaatschappij (VLM) en de politie.

Periode

2008-2013

Termijn

Planperiode

Initiatiefnemer

VLM

Betrokkenen

VLM, Vlaamse Gewest, politie

Middelen

geen specifieke kosten

Aard

Voortzetting – Bindend

Actietitel

2. SENSIBILISERING OMTRENT MESTGEBRUIK

Omschrijving

Aan de landbouwers, de burgers en de groendienst wordt informatie verstrekt betreffende het MAP en over het gebruik van meststoffen (o.a. kunstmeststoffen).

Periode

2008-2013

Termijn

Planperiode

Initiatiefnemer

Gemeente

Betrokkenen

Milieudienst/ruimtelijke ordening/ milieuraad/ VLM/ bewoners

Middelen

geen specifieke kosten

Aard

Voortzetting – Bindend

Actietitel

3. SENSIBILISERINGSACTIES M.B.T. DE LANDBOUW

Omschrijving

De gemeente zal de landbouwers op de hoogte stellen van hun verantwoordelijkheid m.b.t. de erosieproblematiek. Om de landbouwers maximaal te kunnen steunen, zal de gemeente zich inzetten voor het uitwerken van tips, zoals bijvoorbeeld het werken met bufferstroken en het bewerken van hellingen.

Periode

2008-2013

Termijn

Planperiode

Initiatiefnemer

Gemeente

Libost-groep nv

22/04/2009

50

Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

3 Thematisch beleid

Betrokkenen

Technische uitvoeringsdienst, Milieudienst, landbouwers

Middelen

Werkingskosten openbare werken

Aard

Nieuw – Indicatief

In het thema natuurlijke entiteiten wordt verder ingegaan op de vrijwillige beheersovereenkomsten tussen landbouwers en de VLM. Er werd hieromtrent eveneens een actie opgenomen (actie 14) onder natuurlijke entiteiten.

Libost-groep nv

22/04/2009

51

Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

3 Thematisch beleid

3.4 Milieuverantwoord productgebruik 3.4.1

Omschrijving

Milieuverantwoord productgebruik is het gebruik van producten die het minst effect hebben op het milieu en dit gedurende hun volledige levensloop, dit is van grondstoffase over de productie- en gebruiksfase tot en met de afvalfase.

3.4.2

Juridisch kader

•

Het afvalstoffendecreet van 2 juli 1981;

•

Het decreet van 21 december 2001 inzake vermindering van het gebruik van bestrijdingsmiddelen in het Vlaamse Gewest;

•

Het draaiboek van VMM van 05/02/2003 inzake vermindering van het gebruik van bestrijdingsmiddelen;

•

Uitvoeringsplan Milieuverantwoord Beheer van Huishoudelijke Afvalstoffen (BS 07.01.08) - periode 2008-2015;

•

Het Vlaams reglement inzake afvalvoorkoming- en beheer; VLAREA;

•

De SO 2008-2013;

•

Het provinciaal milieubeleidsplan 2004-2008.

3.4.3

Analyse

3.4.3.1

Actuele toestand

De gemeente geeft het voorbeeld door het milieuverantwoord productgebruik in de eigen werking te stimuleren voor de volgende producten: •

kantoormaterialen en papier

Om het gemeentepersoneel verder aan te sporen minder papier te verbruiken, werd aan de kopieerapparaten affiches ‘Tijd voor een kopiepauze’ opgehangen met tips als ‘probeer zoveel mogelijk recto verso te kopiëren’, ‘controleer alle instellingen voor je kopieert’ en ‘kopiëren is niet altijd nodig - …’.

Bovendien wordt er reeds gebruik gemaakt van gerecycleerd papier.

Sinds enkele jaren worden printerpatronen selectief ingezameld ten voordele van de Belgische Vereniging voor Mucoviscidose. In het intern personeelblad werd een artikel opgenomen om de personeelsleden hierover te informeren.

Tot slot is het gebruik van estafette enveloppen bij het gemeentepersoneel goed ingeburgerd.

•

Materialen voor tuin- en groenaanleg, -onderhoud en meubilair

Volgende selectieve onkruidbestrijdingsmachines werden aangekocht: -

2 mulchingmaaiers;

-

een selectieve onkruidbestrijdingsmachine WEED-IT;

Libost-groep nv

22/04/2009

52

Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

3 Thematisch beleid

-

een onkruidbrander voor de technische dienst;

-

een onkruidbrander (zelftrekker) voor de groenploeg;

-

vervangen van de borstelwagen.

1

Voor het verminderen van bestrijdingsmiddelen werden volgende doelstellingen gerealiseerd: -

afbakening van een representatief deelgebied (min. 20% van gemeentelijk areaal), namelijk de deelgemeente Huizingen, domein Rondenbos en domein Hess-de-Lilez te Beersel. Hier werd gestart met de volledige afbouw van het bestrijdingsmiddelengebruik. Dit gebied dient als testcase voor het uittesten van verschillende nieuwe alternatieven inzake onkruidbestrijding;

-

sensibiliseringsacties.

De gemeente informeert haar personeelsleden door deze acties te publiceren in het intern personeelsblad.

•

Cateringproducten

Om de afvalstroom te beperken, stelt de gemeente duurzaam servies en bestek ter beschikking in de gemeentelijke gebouwen. In het kader van het subsidiebesluit van OVAM werd er eveneens overgegaan tot de aankoop van drinkwaterfonteinen voor de scholen, het jeugdhuis, de bibliotheek,…. Sinds 2005 wordt er gebruik gemaakt van herbruikbare bekers o.a. in het jeugdhuis en de Gemeentelijke Feestzaal te Beersel. In de verhuurreglementen van deze gebouwen werd opgenomen dat wegwerpbekers niet toegelaten worden. De herbruikbare bekers kunnen door verenigingen ontleend worden.

Verder koopt de gemeente koffie aan van Max Havelaar, een keurmerk dat de consument een garantie biedt dat de boeren in het Zuiden een rechtvaardige prijs krijgen voor hun oogst en dat de landarbeiders in correcte omstandigheden werken.

•

Eigen bedrijfsafvalstoffen

De nieuwe bepalingen van het Vlarea voor KMO’s en zelfstandigen werden overgemaakt aan de technische diensten. Zo werd bij de opkuis van de verschillende begraafplaatsen het afval tot het uiterste gescheiden in de verschillende fracties: groen – plastiek – steen/aardewerk.

Volgende bedrijfsafvalstoffen worden eveneens selectief ingezameld: -

groenafval groendienst/technische dienst: containers naar ophaler;

-

snoeihout wordt verhakseld en als bodembedekker gebruikt;

-

papier en karton wordt selectief ingezameld en afgevoerd;

-

metaalafval wordt afzonderlijk ingezameld;

-

bouw- en sloopafval wordt rechtstreeks afgevoerd;

-

andere eigen bedrijfsafvalstoffen worden naar het recyclagepark gebracht;

1

Meer informatie over de vermindering van bestrijdingsmiddelen is terug te vinden in het thema ‘milieugevaarlijke stoffen’ en in

het pesticiden-reductieplan.

Libost-groep nv

22/04/2009

53

Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

•

3 Thematisch beleid

Hout met FSC-label

De milieudienst tracht de aankoop en het gebruik van duurzaam geëxploiteerd hout zoals FSCgelabeld hout te integreren in de gemeentelijke diensten.

Het FSC-label garandeert de herkomst uit een goed beheerd bos. Het gebruik van FSC-gelabeld hout of een equivalent werd reeds als voorwaarde in de desbetreffende lastenboeken opgenomen. Hierdoor toont de gemeente aan dat ze haar verantwoordelijkheid opneemt en het verantwoord bosbeheer ondersteunt.

Volgende toepassingen in FSC-gelabeld hout werden reeds aangekocht: -

60 houten belemmeringspaaltjes type ‘FSC Tatajuba’ voor verkeerssignalisatie;

-

30 eiken bielzen 2,60m lang met FSC-label;

-

gordingen en kepers voor dakstructuur voor het Jeugdhuis Moesjebaaz.

Het gemeentepersoneel kreeg ook de kans een infosessie rond duurzaam houtgebruik te volgen. Dit werd georganiseerd door de VVSG, in samenwerking met WWF en VIBE. •

•

Secundaire grondstoffen -

De groendienst van de gemeente maakt zoveel mogelijk gebruik van verhakseld snoeihout als secundaire grondstof. Dit wordt onder meer gebruikt als bodembedekker (onkruidbestrijder) tussen de vaste planten en heesters en als zachte ondergrond bij de speeltoestellen;

-

De gemeente maakte reeds gebruik van compost met het Vlaco-label. Vlaco staat in voor de kwaliteitscontrole en integrale ketenbewaking bij groen- en GFT-composteerders in Vlaanderen. De ketenbewaking houdt in: controles op het binnenkomend materiaal, procescontroles en analyses op het eindmateriaal. Het Vlaco-label garandeert compost die milieuhygiënisch en tuinbouwkundig aan elke kwaliteitsparameter voldoet.

-

Ook breekpuin, COPRO gekeurd werd reeds als secundaire grondstof aangewend.

Solventhoudende stoffen

De gemeente is zich bewust van het schadelijk effect van solventhoudende stoffen, zoals schoonmaakproducten, verven, white spirit, chemische verduurzaming van hout, etc. voor het milieu en de gezondheid. In de toekomst zal hierop dieper ingegaan.

•

Strooizout

Het gebruik van strooizout wordt maximaal beperkt door het plaatsen van strooizoutbakken en gebruik te maken van computergestuurde zoutstrooiers die de bestrooïng tot minimale noodzaak beperken.

3.4.3.2 -

Knelpunten

Gemeentelijke aankoopbeleid

Hoewel de gemeente in haar aankoopbeleid zoveel mogelijk rekening houdt met de principes van het milieuverantwoord productgebruik, maakt zij nog geen gebruik van een lijst van aanbevolen producten. Op de website van de OVAM, www.ovam.be is hieromtrent heel wat informatie te verkrijgen. Bovendien vermeld deze site een aantal links waarop deze lijsten ter beschikking worden gesteld. De praktische beschikbaarheid hiervan op de markt een bijkomend knelpunt.

Libost-groep nv

22/04/2009

54

Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

3 Thematisch beleid

Pesticiden-reductie

-

De aankoop van milieugevaarlijke producten gebeurt nog steeds te vaak zonder advies in te winnen van de milieudienst. Bovendien is het gebruik van milieugevaarlijke stoffen moeilijk te controleren bij de inwoners, de land- en tuinbouwers, …

Het gebruik van solventhoudende verven, thinners, etc.

-

Het gebruik van solventhoudende verven, thinners en andere producten zijn niet alleen schadelijk voor de gezondheid, maar leiden tevens tot een onnodige gevaarlijke afvalstroom. Ook hier werd bij de aankopen nog niet consequent gekozen voor meer milieuvriendelijke alternatieven. De dienst patrimonium volgde reeds een infosessie hieromtrent.

Het gebruik van strooizout

-

Het gebruik van strooizout nodig om vandaag de verkeersveiligheid te garanderen gebeurt deels ten koste van het leefmilieu.

3.4.3.3

Doelstellingen

De gemeente is van mening dat zij een voorbeeldfunctie dient te vervullen. Het gemeentebestuur wil dan ook binnen de eigen werking het milieu zo weinig mogelijk belasten. Het is van belang dat een dergelijk engagement weerspiegeld wordt door alle diensten van de gemeente. Dit impliceert een doorgedreven bewustzijn van elk personeelslid en een bereidheid tot medewerking.

De gemeente wenst een voorbeeldfunctie aan te nemen om de verschillende doelgroepen op haar grondgebied te motiveren wat betreft milieuverantwoord productgebruik. Daarom zal de gemeente binnen haar eigen organisatie blijven opteren voor duurzame en milieuverantwoorde keuzes met betrekking tot “interne milieuzorg op kantoor”, catering, bouw- en onderhoudsmaterialen, materialen voor tuin- en groenaanleg en -onderhoud en –meubilair.

Met betrekking tot het pesticiden-reductieplan, kunnen de doelstellingen, zoals opgelegd in het draaiboek (opgesteld in opdracht van Dep. LNE, 05/02/2003), als volgt omschreven worden:: -

Op termijn (voor de periode 2008-2015 ): het stelselmatig afbouwen van het pesticidengebruik en de vervanging van de gebruikte producten door minder schadelijke producten.

-

Op langere termijn dient een doordachte groenaanleg ervoor te zorgen dat een milieuvriendelijk beheer mogelijk is en dat het gebruik van bestrijdingsmiddelen kan voorkomen worden.

3.4.3.4

Maatregelen

Actietitel

1. INVENTARISATIE VAN DE AFVALSTROMEN BINNEN DE GEMEENTELIJKE DIENSTEN

Omschrijving

Om de resultaten van het intern afvalbeleid te optimaliseren, zal de gemeente de afvalstromen die binnen haar eigen werking ontstaan, verder inventariseren. Dit is van belang om een inzicht te verkrijgen in de samenstelling van de afvalstroom, de bestaande knelpunten en de inschatting van de mogelijkheden met betrekking tot afvalpreventie, selectieve inzameling, milieuverantwoord productgebruik, etc.

De gemeente dient jaarlijks de hoeveelheden en de inzamelingswijze van de verschillende afvalstromen te melden bij OVAM.

Periode

Libost-groep nv

2008-2013

22/04/2009

55

Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

3 Thematisch beleid

Termijn

Korte, middellange en lange termijn

Initiatiefnemer

Gemeente

Betrokkenen

Milieudienst, gemeentepersoneel, OVAM

Middelen

Algemene personeelskost

Aard

Voortzetting – Bindend

Actietitel

2. HET GEBRUIK VAN DUURZAME PRODUCTEN STIMULEREN

Omschrijving

De gemeente zet zich in om tijdens de planperiode haar duurzaam productbeleid te intensiveren. Zij zal starten met de inventarisatie van de reeds gebruikte kantoormaterialen, de cateringproducten, de schoonmaakmiddelen en de bouw- en tuinmaterialen. Er zal gezocht worden naar informatie omtrent de meest duurzame producten, waarna ook hiervan een lijst wordt opgesteld. De oude producten zullen dan geleidelijk vervangen worden door nieuwe, duurzame materialen. Deze acties zullen gecommuniceerd worden met het gemeentepersoneel, door een publicatie in de interne gemeentekrant, en met de bewoners door een publicatie in de gemeentelijke infokrant. De bewoners zullen eveneens gestimuleerd worden om meer gebruik te maken van milieu gerelateerde websites.

Periode

2008-2013

Termijn

Korte, middellange en lange termijn

Initiatiefnemer

Gemeente

Betrokkenen

Milieudienst/ gemeentepersoneel/ bewoners

Middelen

Werkingskosten milieudienst (sensibilisering)

Aard

Voortzetting – Indicatief

Actietitel

3. HET GEBRUIK VAN COMPOST EN VERHAKSELD HOUT

Omschrijving

De gemeente zal in de toekomst gebruik blijven maken van verhakseld snoeihout als secundaire grondstof . Ook de bewoners kunnen gebruik maken van dit materiaal dat gratis verkrijgbaar is op het recyclagepark.

Verder zal de gemeente ook gebruik blijven maken van compost met het Vlaco-label. Dit label garandeert compost die milieuhygiënisch en tuinbouwkundig aan elke kwaliteitsparameter voldoet.

Periode

2008-2013

Termijn

Korte, middellange en lange termijn

Initiatiefnemer

Gemeente

Betrokkenen

Milieudienst, groendienst, technische dienst, recyclagepark, Amacro, bewoners

Middelen

Geen specifieke werkingskosten

Aard

Voortzetting – Bindend

Libost-groep nv

22/04/2009

56

Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

3 Thematisch beleid

Actietitel

4. DE UITBOUW VAN EEN DUURZAAM AANKOOPBELEID

Omschrijving

Om het duurzaam aankoopbeleid binnen de gemeente verder uit te bouwen, zal de gemeente in de periode 2006-2010 de provinciale en gewestelijke lijst van aanbevolen producten zoveel mogelijk consulteren en in de mate van het mogelijke toepassen. De websites www.milieukoopwijzer.be en www.producttest.be zijn hierbij ideale instrumenten.

Periode

2008-2013

Termijn

Korte, middellange en lange termijn

Initiatiefnemer

Gemeente

Betrokkenen

Gemeentelijke diensten

Middelen

Geen specifieke werkingskosten

Aard

Voortzetting – Bindend

Actietitel

5. GEBRUIK VAN STROOIZOUT

Omschrijving

Opvolgen van de problematiek van het gebruik van strooizout om deze verder tot een minimale noodzaak te beperken en evaluatie van de mogelijke alternatieven.

Voor de meeste toepassingen vertonen zouten een hoog risico conform de POCER-indicator (www.gezonderisgezonder.be). Er zal gezocht worden naar meer mens- en milieuvriendelijkere procucten.

Periode

2008-2013

Termijn

Korte, middellange en lange termijn

Initiatiefnemer

Gemeente

Betrokkenen

Ruimtelijke ordeing, milieudienst, technische dienst

Middelen

Geen specifieke werkingskosten

Aard

Voortzetting – Bindend

Libost-groep nv

22/04/2009

57

Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

3 Thematisch beleid

3.5 Afvalstoffen Afvalstoffen zijn elke stof of voorwerp waarvan de houder zich ontdoet, het voornemen heeft zich ervan te ontdoen of zich ervan moet ontdoen. Ter verduidelijking van deze definitie wordt in de bijlage 1.2.1 van het Besluit van de Vlaamse regering van 17 december 1997 tot vaststelling van het Vlaams reglement inzake afvalvoorkoming en afvalbeheer, ook het VLAREA genoemd, de lijst van afvalstoffen weergegeven zoals deze is vastgesteld in de Europese afvalstoffencatalogus, ook de EAC genoemd.

Afvalstoffen worden volgens hun herkomst of hun aard ingedeeld in twee hoofdcategorieën, namelijk de huishoudelijke afvalstoffen en de bedrijfsafvalstoffen.

De problemen die deze afvalproductie met zich meebrengen situeren zich op het vlak van het ontstaan van emissies naar de drie compartimenten bodem, water en lucht.

De doelstelling van het afvalstoffenbeleid vindt haar grondslag in het Afvalstoffendecreet van het Vlaamse Gewest. Via de zogenaamde "Ladder van Lansink" worden in volgorde van belangrijkheid vijf algemene doelstellingen geformuleerd, namelijk: 1. het ontstaan van huishoudelijke afvalstoffen dient zoveel mogelijk te worden voorkomen; 2. de afvalproducten dienen zoveel mogelijk te worden hergebruikt; 3. de selectieve inzameling van huishoudelijke afvalstoffen dient zoveel mogelijk te worden versterkt; 4. verbranding met energieterugwinning geniet de voorkeur van het storten van afval; 5. de verwijdering van afvalstoffen is het laatste alternatief. Het storten van huishoudelijk afval dient sterk te worden beperkt.

3.5.1

Huishoudelijk afvalstoffenbeleid

3.5.1.1

Omschrijving

We onderscheiden huishoudelijk afval en bedrijfsafval. De inzameling en de verwijdering van huishoudelijk afval is een gemeentelijke bevoegdheid.

Huishoudelijke afvalstoffen zijn afvalstoffen die ontstaan door de normale werking van een particuliere huishouding en deze die daarmee kunnen worden gelijkgesteld.

Onder huishoudelijk afval verstaat men: -

selectief ingezamelde afvalstoffen: PMD, GFT, KGA, glas, papier en karton, …

-

huisvuil: alle niet-selectieve ingezamelde afvalstoffen die in een huisvuilzak kunnen

-

grofvuil: alle niet-selectieve ingezamelde afvalstoffen die niet in een huisvuilzak kunnen

-

gemeentevuil: zwerfvuil, straat- en veegvuil, …

Restafval bestaat uit huisvuil (inclusief sorteerresidu van het PMD-afval), grofvuil en gemeentevuil.

Dit afval dient verbrand of gestort te worden.

Libost-groep nv

22/04/2009

58

Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

3.5.1.2

Juridisch kader

-

Decreet van 2 juli 1981 betreffende de voorkoming en het beheer van afvalstoffen (gewijzigd bij het decreet van 20 april 1994).

-

Decreet van 21 januari 1997 betreffende de goedkeuring door het Vlaamse Gewest van het samenwerkingsakkoord tussen de gewesten van 30 mei 1996 betreffende preventie en beheer van verpakkingsafval.

-

B. VI. R. van 17 december 1997 tot vaststelling van het Vlaams reglement inzake afvalvoorkoming en -beheer (VLAREA) (gewijzigd in 2003).

-

Het uitvoeringsplan huishoudelijke afvalstoffen (UHA) 2003-2007 geeft beslissingen en acties aan die gedurende de planperiode door de beleidsmakers en de uitvoerders moeten worden uitgevoerd. Ze vergelijkt ook de situatie van heden met de taakstellingen die vooropgesteld waren in het uitvoeringsplan 1997-2001.

-

Actualisatie Milieubeleidsplan 2003-2007 voor de periode 2008-2010, met volgende doelstellingen: •

De hoeveelheid definitief verwijderd huishoudelijk afval verminderen tot 150 kg per inwoner tegen 2010;

•

de hoeveelheid primaire bedrijfsafvalstoffen verminderen t.o.v. 2002;

•

hoeveelheid gestort bedrijfsafvalstoffen verminderen met minstens 20% t.o.v. 2000.

3.5.1.3

Analyse

3.5.1.3.1

Actuele toestend

•

3 Thematisch beleid

Algemeen

Het recyclagepark Zitterbos is operationeel sinds december 1999. De burgers kunnen op het park terecht voor de fracties textiel, papier en karton, PMD (plastieken flessen en flacons, metaalverpakkingen, drankkartons), glas, elektrische en elektronische apparatuur, snoeihout, groente- en tuinafval en boomstronken, steenpuin (bouw- en sloopafval), houtafval, schroot – gemengd metaal, motorolie, frituurvet- en olie, piepschuim, autobanden, Klein Gevaarlijk Afval (KGA) en grof vuil. De gemeente zorgt zelf voor de ophaling van deze fracties. Het afval in de containers wordt samengedrukt door een bulldozer, waardoor de transporten van het afval verminderen.

Het park, geëxploiteerd door 2 full-time en 2 part-time parktoezichters van de gemeente is toegankelijk voor de burgers. De bezoekers van het recyclagepark kunnen hun toegangskaart opladen via de banksysterminal op het park voor minimum 10 euro of via contantbetaling op de milieudienst. De bezoekers kunnen eveneens met proton op het recyclagepark betalen. Het recyclagepark is niet toegankelijk voor zelfstandige ondernemers en KMO’s. Hierop wordt een uitzondering gemaakt voor de door de gemeente erkende verenigingen. Deze verenigingen kunnen mits toelating van het schepencollege ter gelegenheid van speciale werkzaamheden voor een welbepaalde periode, aan de geldende tarieven gebruik maken van de diensten op het park.

Om het composteren te promoten is er een demostand voorzien op het park. Deze compostdemostand wordt onderhouden door de parkwachters, bijgestaan door een team van compostmeesters. Inwoners van de gemeente kunnen gratis houtsnippers bekomen op het recyclagepark.

Naast het recyclagepark Zitterbos, zijn er kleine sites met glasbollen en textielcontainers verspreid gelegen in de verschillende deelgemeenten. Op deze plaatsen wordt glas en textiel ingezameld.

Libost-groep nv

22/04/2009

59

Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

3 Thematisch beleid

De huishoudelijke afvalstoffen kunnen opgedeeld worden in selectief ingezameld afval om te recycleren en restafval om te storten of te verbranden.

In onderstaande tabel wordt de evolutie weergegeven sinds 2001.

Jaar

2001

Aantal inwoners

23.040

2002

2003

2004

2005

2006

23.109

23.216

23.341

23.432

23.578

NIET SELECTIEVE OPHALING Huisvuil (restfractie) Grofvuil huisophaling Grofvuil recyclagepark Afval gemeentelijke dienst ton/jaar TOTAAL NIET SELECTIEF TON/JAAR TOTAAL NIET SELECTIEF KG/INW

Ton

Ton 2.787,04*

Ton 2.791,4*

Ton 2.860,22*

Ton 2.953,23*

Ton 2.925,83*

1.051,50 1.306,96

477,34 1.027,18

515,50 1.069,00

424,65 1.022,98

395,17 904,50

390,04 843,68

511,32

383,24

347,70

364,2

421,58

363,8

5.656,82

4.679,16

4.792,42

4.765,06

4.647,08

4.556,71

245,52

202,48

206,43

204,15

198,32

193,26

2.959,19*

SELECTIEVE HUIS-AAN-HUIS OPHALING Ton Papier en karton glas PMD GFT KGA-HAV Textiel TOTAAL SELECTIEF HA-H TON/JAAR TOTAAL SELECTIEF HA-H KG/INW

Ton

1.224,50 876,57 290,88 922,30 28,25 64,85

1.277,30 796,63 308,76 1.082,88 26,75 66,15

1.301,02 933,48 326,47 936,01 27,54 77,50

1.453,00 889,30 333,98 1.117,17 28,88 104,73

3.407,35

3.558,47

3.602,02

3.927,06

4010,46

4070,16

147,88 153,99 155,15 168,25 SELECTIEVE INZAMELING RECYCLAGEPARK

171,15

172,63

Ton

Ton

Ton

Ton 1.536,20 843,35 338,76 1.163,50 27,87 100,78

Ton Papier en karton glas PMD GFT KGA-HAV KGA-AMA Textiel Metaal Piepschuim Houtafval Witgoed Bruingoed Bouw- en sloopafval Banden Restplastiek TOTAAL SELECTIEF RP TON/JAAR TOTAAL SELECTIEF RP KG/INW TOTAAL AFVAL TON/JAAR TOTAAL AFVAL KG/INW

Ton

Ton

Ton

227,46 28,92 20,59 1.265,77 13,66 8,83 12,60 78,34 28,78 331,17 42,00 24,06 895,96

178,64 27,44 10,60 1.159,76 11,86 11,23 8,95 119,74 15,62 387,64 21,65 39,07 562,29

193,26 28,94 11,12 877,96 18,51 8,65 11,15 110,98 10,98 347,72 21,12 41,81 678,98

110,36 22,50 5,98 669,44 14,52 6,43 7,05 88,22 6,08 353,60 10,74 18,98 531,78

13,10

9,34

4,88

5,46

2.997,24

2.563,83

2.366,06

130,09

110,43

12.061,41 523,50

Ton 126,26 26,86 5,08 588,96 21,20 10,90 5,47 106,24 3,78 349,96 74,39

1.519,56 904,40 341,70 1.184,24 27,79 92,47

Ton 123,70 23,16 4,40 610,64 20,58 10,50 5,50 86,86 2,90 320,08 73,95

577,8 6,44 14,75

614,18 9,35 39,05

1.851,14

1918,09

1944,85

101,92

79,31

81,86

82,48

10.801,46

10.760,5

10.543,26

10.575,63

10.571,72

467,41

463,50

451,71

451,33

448,37

* inbegrepen: Aandeel KMO-afval in restafval (15,88 kg/inwoner) Tabel 5: Overzicht afvalfracties 2001-2006

Libost-groep nv

22/04/2009

60

Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

3 Thematisch beleid

300

kg/inw/jaar

250

Selectief ingezameld

200 150

Niet-selectieve h-a-h ophaling

100

Selectief recyclagepark

50 0 2001 2002 2003 2004 2005 2006 Jaar

Figuur 5: De hoeveelheid huishoudelijk afval per inwoner Uit de tabel 5 en figuur 5 kunnen we afleiden dat het totaal huishoudelijk afval per inwoner een dalende trend vertoont. We merken ook op dat de totale hoeveelheid restafval per inwoner in 2006 beduidend lager ligt dan in 2001. De gegevens vinden we eveneens terug in tabel 5 betreffende de afvalgegevens 2001 – 2006. De sorteerfractie bedroeg in 2006 ongeveer 56,90 %. Als we dit vergelijken met het Vlaamse Gewest (70%) of de provincie Vlaams-Brabant (66,9%), kunnen we stellen dat het percentage eerder aan de lage kant is. Men merkt echter op dat de sorteerfractie in het algemeen is gestegen in de periode 2001-2006 terwijl de totale hoeveelheid afval per inwoner is gedaald in diezelfde periode.

In 2003 werd een studie uitgevoerd zodat een correctie voor de inzameling van KMO- en schoolafval kan gebeuren. Het resultaat was dat 15,88 kg/inwoner restafval toe te schrijven is aan de KMO’s. Deze studie werd goedgekeurd door OVAM De hoeveelheid restafval per inwoner van Beersel lag in 2005 (184,57 kg/inw) hoger dan de gemiddelde hoeveelheid in zowel Vlaanderen (161 kg/inw) als de provincie Vlaams-Brabant (161 kg/inw).

T.o.v. 2001 realiseerde de gemeente echter een sterkere procentuele daling van het restafval dan het Vlaamse Gewest en de Provincie. Ook in 2006 geeft de gemeente blijk van haar verdere inspanningen om de hoeveelheid restafval per inwoner binnen haar gemeente te laten dalen.

Uit de tabel 5 en figuur 5 kunnen we afleiden dat het totaal huishoudelijk afval per inwoner een dalende trend vertoont. Met een hoeveelheid van 448,37 kg/inwoner in 2006, scoort Beersel beduidend beter dan het provinciaal gemiddelde (circa 469 kg/inwoner in 2005) en het Vlaams gemiddelde (circa 560 kg/inwoner). We merken ook op dat de hoeveelheid restafval per inwoner van Beersel in 2004 hoger lag dan de gemiddelde hoeveelheid in zowel Vlaanderen als de provincie Vlaams-Brabant.

T.o.v. 2000 realiseerde de gemeente echter een sterkere procentuele daling van het restafval dan het Vlaamse Gewest en de Provincie. Ondanks de lichte stijging van 3,81 kg per inwoner 2005 wil de gemeente blijk blijven geven van haar inspanningen om de hoeveelheid restafval per inwoner binnen haar gemeente te laten dalen.

Libost-groep nv

22/04/2009

61

Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

Houtafval 3%

Bouw- en sloopafval 6%

3 Thematisch beleid Wit- en bruingoed KGA 1% 0%

Metaal 1%

restfractie 29%

GFT 17% PMD 3% glas 9%

Papier en karton 16%

grof vuil 15%

Figuur 6: Procentuele verdeling van de afvalfracties in 2006 In bovenstaande figuur zien we dat restfractie de grootste afvalstroom is, gevolgd door GFT, papier en karton en grof vuil.

•

Afvalpreventie

De gemeente Beersel deed reeds tal van inspanningen omtrent afvalpreventie. Op initiatieven aangeboden door de Haviland Intercommunale IgSv werd door de gemeente positief ingespeeld.

De Haviland Intercommunale IgSv is een dienstverlenend intergemeentelijk samenwerkingsverband voor streekontwikkeling opgericht in 1965 door alle 35 gemeenten van het arrondissement HalleVilvoorde en door de provincie Vlaams-Brabant.

Om het lokaal milieubeleid te ondersteunen en te stimuleren ging Haviland Intercommunale IgSv met de provincie Vlaams-Brabant, de intergemeentelijke samenwerkingverband Interleuven en IGO Leuven een samenwerkingsverband aan. Dit samenwerkingsverband organiseert diverse acties zoals infovergaderingen, publicaties, excursies en bijscholingsmomenten.

De compostmeesterwerking (opleidingen tot compostmeester, …) wordt georganiseerd vanuit de werkgroep afvalsensibilisatie van Vlabafval, het provinciale overlegplatform voor afval.

Met betrekking tot de compostmeesterwerking werden volgende acties verwezenlijkt door de gemeente: -

5 trefdagen voor de compostmeesters van Beersel en Halle (bezoek Beerselse compostsite, brouwerij, bezoek Halse compostsite, milieunatuurboot, kippen en compostproject Destelheide, wandeling met natuurgids);

-

een workshop ‘vlechtwerken’ op de demostand voor de compostmeesters van Beersel en Halle, waarbij de compostmeesters van Beersel vervolgens zelf een dergelijke workshop organiseerden voor de burgers;

-

een workshop voor de compostmeesters rond het gebruik van de compostkoffer en de compostkit.

De gemeente neemt bovendien reeds enkele jaren deel aan het weekend van de compostmeesters, een initiatief van VLACO, georganiseerd op de demostand van het recyclagepark. De actie werd be-

Libost-groep nv

22/04/2009

62

Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

3 Thematisch beleid

kendgemaakt via persoonlijke uitnodigingen, een artikel in de afvalkrant, de Rondenboskrant, op de website van de gemeente en via affiches.

Vervolgens kunnen de inwoners van Beersel een compostvat kopen aan een gereduceerde prijs. In 2001, 2002, 2003, 2004 en 2005 werden respectievelijk 40, 44, 39, 48 en 58 compostvaten verkocht.

In 2006 werden 51 compostvaten verkocht.

De inwoners worden geïnformeerd omtrent composteren via artikels in het gemeentelijk infoblad, de afvalkrant en de gemeentelijke website.

Er werden tevens acties uitgevoerd in samenwerking met de Haviland Intercommunale IgSv. Deze zijn ook terug te vinden op de website van de intercommunale:

•

-

promoten van afvalarm tuinieren: in samenwerking met de provincie Vlaams-Brabant, het comité Jean-Pain en de compostmeesters werd er in de deelgemeente Lot een KringlooptuinHappening georganiseerd met als doel minder tuinwerk, minder groenafval en meer genot van de tuin;

-

het verspreiden van gratis stickers tegen ongewenst reclamedrukwerk. Om de verspreiding van drukwerken te ontraden werd in 2001 een belasting op de huis-aan-huis verspreiding van reclamebladen goedgekeurd door de gemeenteraad;

-

de gemeente promoot herbruikbare luiers en deze aan een gereduceerde prijs;

-

De gemeente sensibiliseert de burgers omtrent de verpakkingsproblematiek door: ∗

informatiepanelen te plaatsen op het recyclagepark;

∗

organiseren van het straattheateroptreden InSpinaZie tijdens de Jaarmarkt van Dworp. Dit in samenwerking met de provincie Vlaams-Brabant en de provinciale werkgroep afvalsensibilisatie;

∗

promoten van het gebruik van een drinkwaterfontein in scholen in samenwerking met de provincie Vlaams-Brabant;

Hergebruik

In het verleden sloot de gemeente een overeenkomst af met Televil en het erkend kringloopcentrum ‘Opnieuw & Co’. Naast artikels in het gemeentelijk infoblad, ondersteunt de gemeente de werking van de kringloopwinkel door het betalen van een tonnagevergoeding, het aanbieden van kortingsbonnen en uitvoeren van sensibiliseringsacties omtrent het respecteren van de afvalregels.

Verder implementeerde de gemeente het project herbruikbare bekers, wat niet noodzakelijk zal leiden tot de vermindering van de afvalcijfers, maar educatief een belangrijk project is.

In samenspraak met de jeugddienst en de dienst cultuur werden de verhuurreglementen van het jeugdhuis Moesjebaaz en de gemeentelijke feestzaal te Beersel aangepast met betrekking tot het verbod van het gebruik van wegwerpbekers.

•

Selectieve inzameling

De inwoners van Beersel ontvangen jaarlijks een ophaalkalender met de gegevens voor de selectieve inzameling van het huishoudelijk afval. Dezelfde gegevens zijn eveneens terug te vinden op de gemeentelijke website, waar de ophaaldagen van de verschillende afvalfracties per deelgemeente vermeld worden. In onderstaande tabel wordt de kostprijs voor de afvalzakken van de verschillende fracties vermeld.

Restfractiezakken (75l)

Libost-groep nv

Stuk

Euro/rol

1,5 euro

30 euro/20 stuks

22/04/2009

63

Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

3 Thematisch beleid

Restfractiezakken (40l)

0,75 euro

15 euro/20 stuks

PMD-zakken

0,13 euro

3,10 euro/25 stuks

GFT-zakken klein

0,40 euro

8 euro/20 stuks

GFT-zakken groot

0,80 euro

16 euro/20 stuks

Tabel 6: Kostprijs van de afvalzakken GFT- afval of groenafval Het ophalen van GFT-afval gebeurt in composteerbare zakken door een ophaalfirma, wekelijks van april tot en met oktober, tweewekelijks van november tot eind maart. Het snoeihout wordt twee maal per jaar (in het voor- en najaar) op vraag aan huis opgehaald verhakseld. Het verhakseld snoeihout wordt hergebruikt in borders, op wandelwegen en op (speel)pleinen en gratis ter beschikking gesteld aan inwoners voor eigen gebruik in tuin. Er bestaat ook de mogelijkheid om het groenafval en snoeihout op het recyclagepark te deponeren.

Papier en karton Papier en karton wordt maandelijks aan huis opgehaald door de Haviland intercommunale IgSv. Particulieren kunnen met papier en karton eveneens op het recyclagepark terecht.

Glas Het glas dat selectief wordt ingezameld via glasbollen verspreid over de gemeente en via een glascontainer op het recyclagepark, wordt via de Haviland intercommunale IgSv verder verwerkt. Rond de glasbollen werden borden geplaatst met de vermelding ‘Verboden te storten’. Eénmaal per week worden de sites rond de glasbollen opgekuist door de technische dienst. Op het recyclagepark kan men ook terecht voor vlak- en spiegelglas.

PMD De ophaling van plastic flessen en flacons, metalen verpakkingen en drankkartons gebeurt om de twee weken door de Haviland Intercommunale IgSv. Met PMD-afval kunnen inwoners ook op het recyclagepark terecht.

KGA Het klein gevaarlijk afval wordt vier maal huis-aan-huis en op stilstandplaatsen opgehaald. Elke laatste zaterdag van de maand staat de chemobiel op het recyclagepark van 10u tot 16u.

Grof vuil Het grofvuil wordt twee maal per jaar huis-aan-huis opgehaald door de ophaalfirma. In elke deelgemeente wordt door een medewerker van de gemeente beurtelings controle uitgevoerd op de aangeboden afvalstoffen. Indien er fracties worden aangeboden die niet bij het grofvuil horen, wordt desbetreffend persoon hier onmiddellijk op gewezen met onder meer een waarschuwingsbrief.

Kledij Kledij wordt selectief ingezameld via de kledijcontainers, verspreid over het grondgebied van de gemeente en op het recyclagepark.

Om wildgroei aan textielcontainers binnen de gemeente te vermijden, werd conform het Uitvoeringsplan Huishoudelijke Afvalstoffen (UHA) gestart met inventarisatie van firma’s die actief zijn voor de ophalingen van textiel, zowel huis-aan-huis als via kledingcontainers.

•

Restafval

Libost-groep nv

22/04/2009

64

Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

3 Thematisch beleid

Het ophalen van het restafval gebeurt wekelijks.

Sinds 2003 wordt er maximale aandacht geschonken aan de doelstellingen in het UHA, wat betekent dat het restafval maximaal 200kg per inwoner per jaar mag bedragen vanaf 2005. Deze richtlijn behelst enkel de huishoudelijke restfractie en niet het KMO- en schoolafval.

Er werd reeds een studie uitgevoerd voor een correctie van het ingezamelde KMO- en schoolafval, wat resulteerde in 15,88 kg/inwoner restafval toe te schrijven aan de KMO’s.

3.5.1.3.2 -

Knelpunten

Mentaliteitswijziging als sleutel tot een duurzaam afvalbeleid

Een succesvol afvalbeleid gaat gepaard met een mentaliteitswijziging. Deze wijziging heeft betrekking op het aankoopgedrag van de doelgroepen, de bereidheid om afvalstoffen te scheiden, etc.

Deze mentaliteitswijziging realiseert men niet van de ene dag op de andere en moet continu gestimuleerd worden. Dit betekent dat ook voor de afvalfracties waarvoor het beleid in goede banen loopt, de inspanningen dienen verder gezet te worden.

-

Ondanks de inspanningen die de gemeente levert, blijft het totaal selectief huis-aan-huis afval per inwoner stijgen. Dit is onder meer te wijten aan het consumentengedrag en meer éénpersoonsgezinnen;

-

Afvalboekhouding

Een vertekend beeld wordt verkregen wanneer gemeenten niet op een éénduidige wijze afvalcijfers bijhouden en doorgeven.

Om de kwantitatieve doelstellingen van het Vlaamse Gewest te behalen en om een optimaal inzicht te krijgen in de afvalverwerkingskosten, dient een gedetailleerder beeld verkregen te worden van de samenstelling van het huisvuil, het grof vuil en het gemeentevuil.

-

Het product- en verpakkingsbeleid dient niet enkel op gemeentelijk vlak maar ook op een hoger niveau (aan de bron) aangepakt te worden;

-

Impact van sensibiliseringscampagnes

Vele sensibiliseringscampagnes zijn bij de opstart heel intensief. Maar achteraf vermindert of verdwijnt de aandacht voor de problematiek. Hierdoor vervalt men in de meeste gevallen in de oude, slechte gewoonten. Om dit te vermijden, moet echter blijvend aandacht besteed worden aan het onderwerp.

Het is niet eenvoudig en evident om bepaalde bevolkingsgroepen te bereiken.

-

Identificatie van sluikstorter

Sluikstorten blijft zoals in alle andere gemeenten een knelpunt. Nog al te vaak wordt sluikstorten vastgesteld. Bovendien is het vaak moeilijk om de dader op te sporen. Sluikstorten gebeurt op afgelegen plaatsen of op nachtelijke uren.

-

Meer éénpersoonsgezinnen zorgen voor meer afval;

-

Huishoudelijk afval dat gedeponeerd wordt in de zwerfvuilbakjes;

-

Bouwafval zoals baksteen, aarden kruiken, niet-gewapend beton, dakpannen, porselein, steengruis,…;

-

Sluikstorten van groenafval in bosjes of onbebouwde percelen.

Libost-groep nv

22/04/2009

65

Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013 3.5.1.3.3

3 Thematisch beleid

Doelstellingen

De doelstelling van het afvalstoffenbeleid vindt haar grondslag in het Afvalstoffendecreet van het Vlaamse Gewest. Via de "Ladder van Lansink" worden in volgorde van belangrijkheid de algemene doelstellingen geformuleerd, nl. hergebruik, recyclage, verbranding met of zonder energieterugwinning en als laatste optie het storten van afval.

• Afvalpreventie In het UHA voor de periode 2003-2007 worden op basis van de bevolkingsgroei en het bestedingspatroon de doelstelling met betrekking tot de totale hoeveelheid afval geformuleerd.

De gemeente wenst binnen de eigen organisatie, bij de scholen en bij de bevolking afvalpreventie te stimuleren. De doelstelling die hierbij wordt nagestreefd, is een maximale hoeveelheid restafval van 150 kg per inwoner op Vlaams niveau. Het gemeentebestuur wenst de inspanningen met betrekking tot de afvalpreventie voor alle fracties voort te zetten, zodat uiteindelijk, rekening houdende met een mogelijke bevolkingsgroei, de totale hoeveelheid afval (zowel recycleerbaar afval als restafval) blijft dalen.

• Selectieve inzameling en hergebruik van afvalstoffen Het UHA bevat tevens de doelstellingen betreffende de selectieve ophaling en het hergebruik van afvalstoffen.

De selectieve inzameling van huishoudelijke afvalstoffen dient verder geoptimaliseerd te worden.

Anderzijds wenst de gemeente het hergebruik van afvalstoffen te stimuleren. Het Kringloopcentrum vormt hierbij een belangrijke schakel.

• De verwijdering van afvalstoffen De hoeveelheid afval dat verwijderd dient te worden door verbranding, storten, etc., dient zo minimaal mogelijk gehouden te worden. Hierbij verwijst men tevens naar de doelstellingen in het kader van de afvalpreventie.

Indien afvalstoffen niet voor recyclage of hergebruik in aanmerking komen, moet er gezocht worden naar een verantwoorde manier voor verwijdering en dient dit gepaard te gaan met energierecuperatie.

3.5.1.3.4

Maatregelen

Actietitel

1. PROMOTEN VAN AFVALARM TUINIEREN

Omschrijving

De gemeente wil de aandacht vestigen op de kringloop in de tuin, welke afvalarm tuinieren tot gevolg heeft.

In het verleden werd er in samenwerking met de Haviland Intercommunale IgSv, de provincie Vlaams-Brabant en het comité Jean-Pain een Kringlooptuin happening georganiseerd.

Ook werd al een workshop vlechtwerken door de compostmeesters voor de burgers gegeven. Dergelijke acties zullen hernomen worden gedurende de planperiode. Bovendien zullen er brochures over afvalarm tuinieren gratis ter beschikking worden gesteld in het gemeentehuis.

Periode

2008-2013

Termijn

Planperiode

Initiatiefnemer

Gemeente

Betrokkenen

Milieudienst, provincie Vlaams-Brabant, compostmeesters, bewoners

Middelen

Werkingskosten milieudienst

Aard

Voortzetting – Indicatief

Libost-groep nv

22/04/2009

66

Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

3 Thematisch beleid

Actietitel

2. HET AANREIKEN VAN AFVALPREVENTIEMIDDELEN

Omschrijving

Er worden gratis stickers verdeeld om reclamedrukwerk in de brievenbussen tegen te gaan.

Deze actie wordt regelmatig via de website, het gemeentelijk infoblad en de afvalkalender kenbaar gemaakt.

Periode

2008-2013

Termijn

Planperiode

Initiatiefnemer

Gemeente

Betrokkenen

Milieudienst, Haviland Intercommunale IgSv, bewoners

Middelen

werkingskosten milieudienst

Aard

Voortzetting – Indicatief

Actietitel

3. DE REDUCTIE VAN DE HOEVEELHEID AFVAL PER INWONER, IN HET BIJZONDER INZAKE HET RESTAFVAL

Omschrijving

De gemeente slaagde er reeds in de hoeveelheid restafval per inwoner en per kalenderjaar terug te dringen (vermindering van restafval vindt men niet terug uit de voorgaande tabellen of tekst). Het preventiebeleid dat de voorbije jaren werd gevoerd, dient aangehouden te worden. De totale hoeveelheid restafval per inwoner dient zo minimaal mogelijk te zijn. In het uitstippelen van het beleid dient rekening gehouden te worden met het ontwijkgedrag.

Periode

2008-2013

Termijn

Lang – Middellang/ Doel 2010: maximaal 150 kg restafval per inw. op Vlaams niveau

Initiatiefnemer

Gemeente/ Haviland Intercommunale IgSv

Betrokkenen

Milieudienst, bewoners

Middelen

Sensibilisering Het ter beschikking stellen van verschillende types huisvuilzakken

Aard

Voortzetting – Bindend

Actietitel

4. HET REDUCEREN VAN VERPAKKINGSAFVAL

Omschrijving

Tijdens de planperiode zullen gedurende welbepaalde periodes informatiepanelen geplaatst worden aan de ingang van het recyclagepark met de boodschap om zoveel mogelijk verpakkingsafval te vermijden. Op deze panelen zullen eveneens tips vermeld worden om afvalarm te winkelen door onder meer afvalarme producten te promoten.

In dit kader werden reeds drinkwaterfonteinen aangekocht via de provincie Vlaams-Brabant voor de onderwijsinstellingen, jeugdhuizen, bibliotheek.

Periode

2008-2013

Termijn

Planperiode

Initiatiefnemer

Gemeente, Provincie Vlaams-Brabant

Betrokkenen

Milieudienst, provincie Vlaams-Brabant, parkwachters recyclagepark, bewoners, scholen

Middelen

werkingskosten milieudienst

Aard

Voortzetting – Indicatief

Libost-groep nv

22/04/2009

67

Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

3 Thematisch beleid

Actietitel

5. PROMOTEN VAN HERBRUIKBARE LUIERS

Omschrijving

De gemeente werkt jaarlijks een sensibilisatiecampagne uit omtrent herbruikbare luiers.

Hiervoor wordt gebruik gemaakt van zowel brochures, affiches en een publicatie in het infoblad. Bovendien worden ouders die hun kind aangeven bij de dienst bevolking persoonlijk aangeschreven. Herbruikbare luiers worden in pakket-vorm op het gemeentehuis verkocht aan een gereduceerde prijs.

Periode

2008-2013

Termijn

Planperiode

Initiatiefnemer

Gemeente, Haviland Intercommunale IgSv

Betrokkenen

Milieudienst, bewoners, gynaecologen, huisdokters

Middelen

Werkingskosten milieudienst/ aankoopkosten luiers ( € 160/pakket)

Aard

Voortzetting – Indicatief

Actietitel

6. PROMOTEN VAN HET HERGEBRUIK VAN AFVALMATERIAAL

Omschrijving

Naar aanleiding van de ladder van Lansink, wenst de gemeente zoveel mogelijk afval te hergebruiken. Daarom ondersteunt ze de kringloopwinkel door het betalen van een tonnagevergoeding, het aanbieden van kortingsbonnen aan de gezinnen en publicaties van artikels in de infokrant.

Periode

2008-2013

Termijn

Planperiode

Initiatiefnemer

Gemeente

Betrokkenen

Milieudienst/ kringloopcentrum Opnieuw &co/ bewoners

Middelen

Werkingskosten milieudienst/ tonnagevergoeding voor de kringloopwinkel (€ 0,19/kg)

Aard

Voortzetting – Indicatief

Actietitel

7. TEGENGAAN VAN DE WILDGROEI VAN TEXTIELCONTAINERS

Omschrijving

Om wildgroei aan textielcontainers binnen de gemeente tegen te gaan ijvert de gemeente ervoor om samenwerkingsovereenkomsten af te sluiten met de door OVAM erkende firma’s voor de ophaling van textiel.

Periode

2008-2013

Termijn

2008

Initiatiefnemer

Gemeente

Betrokkenen

Milieudienst/ firma’s voor de ophaling van textiel/OVAM

Middelen

geen specifieke kosten

Aard

Nieuw – bindend

Libost-groep nv

22/04/2009

68

Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

3 Thematisch beleid

Actietitel

8. SENSIBILISERINGSACTIES ROND ILLEGAAL ONTWIJKGEDRAG

Omschrijving

Illegaal ontwijkgedrag zoals sluikstorten zal verder ontmoedigd worden door onder meer het voorzien van vuilbakken met kleinere openingen en publicatie van artikels omtrent sluikstorten. De gemeente wenst op deze manier een bijdrage te leveren aan onder meer de vermindering van zwerfvuil.

Er wordt eveneens regelmatig geconstateerd dat er misbruik gemaakt wordt van de gemeentelijke vuilbakken, daar ze regelmatig gevuld worden met huishoudelijk afval. De gemeente zal een analyse maken van de verschillende plaatsen die het meest te lijden hebben onder dit misbruik.

Periode

2008-2013

Termijn

Planperiode

Initiatiefnemer

Dienst ruimtelijke ordening, milieudienst, technische dienst

Betrokkenen

Dienst ruimtelijke ordening, milieudienst, technische dienst, politie, bewoners

Middelen

Werkingskosten milieudienst, € 450/pagina infoblad

Aard

Voortzetting – Bindend

Actietitel

9. GEGEVENSREGISTRATIE VAN DE AFVALSTROMEN

Omschrijving

Het betreft de voortzetting en de verfijning van de gegevensregistratie van het afval en een afzonderlijke registratie van de gemeentelijke afvalstromen in de afvalboekhouding.

Bij de registratie worden gegevens verzameld met betrekking tot: •

de omschrijving van de afvalfractie;

•

de inzamelingswijze;

•

de jaarlijks ingezamelde hoeveelheid per inzamelwijze en per afvalfractie;

•

de inzamelkost per inzamelwijze;

•

de verwerkers, de verwerkingswijze en de verwerkingskost;

•

de eventuele opbrengst door selectieve inzameling door o.a. subsidies.

Door de registratie kan ook de retributieregeling verfijnd worden.

Periode

2008-2013

Termijn

De sensibiliseringscampagnes dienen op lange termijn telkens opnieuw gevoerd te worden.

Initiatiefnemer

Gemeente

Betrokkenen

Gemeente/ afvalverwerkers, OVAM, Haviland Intercommunale IgSv

Middelen

Werkingskosten Milieudienst

Aard

Voortzetting - Bindend

Libost-groep nv

22/04/2009

69

Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

3 Thematisch beleid

Actietitel

10. KGA-KLUIS I.P.V. DE CHEMOBIEL

Omschrijving

De mogelijkheid tot een permanente KGA-kluis ter aanvulling van de chemobiel zal onderzocht worden.

Periode

2008-2013

Termijn

2008

Initiatiefnemer

Gemeente

Betrokkenen

Milieudienst

Middelen

Werkingskosten milieudienst

Aard

Nieuw – Indicatief

Actietitel

11. SENSIBILISERING TOT HET GEBRUIK VAN DE RESTPLASTIC CONTAINER OP HET RECYCLAGEPARK

Omschrijving

Het gebruik van de restplastic container op het recyclagepark dient nog aangemoedigd te worden. De gemeente wenst de gebruikers van het recyclagepark te sensibiliseren hieromtrent.

Periode

2008-2013

Termijn

Planperiode

Initiatiefnemer

Gemeente

Betrokkenen

Milieudienst, bewoners

Middelen

Werkingskosten milieudienst

Aard

Nieuw – Indicatief

Actietitel

12. OPVOLGEN VAN HET DIFTAR SYSTEEM

Omschrijving

In de gemeente worden de huishoudelijke afvalstoffen ingezameld door de huis-aan-huisophaling en via het recyclagepark. Hierbij wordt een Diftar-systeem toegepast. Diftar staat voor differentieel tariferen en brengt het principe van “de vervuiler betaalt” in praktijk. Dit systeem dient verder opgevolgd en waar nodig bijgestuurd te worden.

Periode

2008-2013

Termijn

Planperiode

Initiatiefnemer

Gemeente

Betrokkenen

Milieudienst, recyclagepark

Middelen

Werkingskosten milieudienst, recyclagepark

Aard

Voortzetting – Bindend

Actietitel

13. BELEID ZWERFVUIL

Omschrijving

Zwerfvuil blijft een probleem binnen de gemeente. De gemeente doet maximaal inspanningen om het zwerfvuil te ruimen. In 2006 werd een nieuwe borstelwagen in gebruik genomen.

Straatvegers ruimen reeds met aangepast materiaal (o.m. stofzuigers). Het zwerfvuil in de centra worden op reglematige tijdstippen opgeruimd. Na grote manifestaties wordt het zwerfvuil zo snel mogelijk opgeruimd.

Zwerfvuilbakken zullen waar nodig geplaatst worden en tijdig worden leeggemaakt.

Periode

2008-2013

Termijn

Planperiode

Initiatiefnemer

Gemeente

Libost-groep nv

22/04/2009

70

Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

3 Thematisch beleid

Betrokkenen

Milieudienst, bevolking

Middelen

Gedeelte van bedrag voorzien voor aankoop straatmeubilair (€ 40.000/jaar) Gedeelte van bedrag voorzien voor verwerking van gemeentevuil

Aard

Voortzetting – Indicatief

Actietitel

14. BELEID SLUIKSTORTEN

Omschrijving

Sluikstorten een belangrijk probleem. Vuil trekt vuil aan. De gemeente doet het nodige om de sluikstorten te verwijderen op openbaar domein. Indien mogelijk wordt een procedure ingezet tegen de sluikstorter. Op privaat domein worden de eigenaars aangespoord om het sluikstort te verwijderen. Bij frequent storten wordt de raad gegeven preventieve maatregelen te treffen.

Naast sensibilisering in het gemeentelijk infoblad, wordt ook ingegaan op initiatieven aangeboden door Vlaams Gewest (bijvoorbeeld OVAM).

Periode

2008-2013

Termijn

Planperiode

Initiatiefnemer

Gemeente

Betrokkenen

Milieudienst, OVAM, politie, bevolking

Middelen

Ter beschiking stellen van vrachtwagen en personeel Gedeelte van bedrag voorzien voor verwerking van gemeentevuil: Sensibilisering: € 450 /pagina gemeentelijk infoblad Voortzetting – Indicatief

Aard

3.5.2

Industrieel afvalstoffenbeleid

3.5.2.1

Omschrijving

Bedrijfsafvalstoffen zijn afvalstoffen die ontstaan ten gevolge van een industriële, ambachtelijke of een wetenschappelijke activiteit en deze die daarmee kunnen worden gelijkgesteld.

3.5.2.2

Juridisch Kader

Zie hiervoor naar het juridisch kader in hoofdstuk 3.5.1.2 van het huishoudelijk afvalstoffenbeleid.

3.5.2.3

Analyse

3.5.2.3.1

Actuele toestand

KMO’s en zelfstandigen hebben geen toegang tot het recyclagepark. Zij kunnen wel beroep doen op de selectieve huis-aan-huis inzamelingen, volgens dezelfde bepalingen als de gezinnen.

Volgende acties werden reeds uitgevoerd: •

publicatie van het artikel ‘wat met bedrijfsafval’ in het gemeentelijk infoblad. Hierin wordt meer duidelijkheid geschept over de mogelijkheden voor KMO’s en zelfstandige ondernemers omtrent het gebruik van de gemeentelijke inzamelkanalen voor afvalstoffen.

•

de brochure ‘Afvalwegwijs voor de KMO’ werd op aanvraag aan de bedrijven bezorgd, waarbij in een bijgevoegde brief gewezen werd op de Ladder van Lansink.

•

de brochure ‘afval nog beter sorteren is voortaan uw plicht – het nieuwe Vlarea voor KMOs en zelfstandigen’ kan via de website van de gemeente Beersel of telefonisch opgevraagd worden.

Libost-groep nv

22/04/2009

71

Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013 3.5.2.3.2

3 Thematisch beleid

Knelpunten

Een volledige scheiding tussen huishoudelijk afval en bedrijfsafval is niet mogelijk en beïnvloed het afvalcijfer van het huishoudelijk afval welke wordt doorgespeeld aan OVAM. 3.5.2.3.3

Doelstellingen

De doelstelling is wijzen op hun verantwoordelijkheid en verplichtingen opgelegd door het Vlarea.

3.5.2.3.4

Maatregelen

Actietitel

15. COMMUNICATIE NAAR KMO’S EN ZELFSTANDIGE ONDERNEMERS

Omschrijving

Bedrijven die een milieuvergunning aanvragen krijgen bijgevoegd een brochure van OVAM met de bepalingen van het nieuwe Vlarea voor KMO’s en zelfstandigen. Ook andere geïnteresseerde bedrijven kunnen dergelijke brochure opgestuurd krijgen.

Verder zal de publicatie omtrent de mogelijkheden van afzet van het afval van KMO’s en zelfstandige ondernemers regelmatig verschijnen in het gemeentelijk infoblad. Hierbij zal ook een bondig overzicht gegeven worden van de verplichtingen van het Vlarea.

Periode

2008-2013

Termijn

Planperiode

Initiatiefnemer

Gemeente

Betrokkenen

Milieudienst/ OVAM/ KMO’s/ zelfstandige ondernemers

Middelen

Werkingskosten milieudienst

Aard

Voortzetting – Indicatief

Libost-groep nv

22/04/2009

72

Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

3 Thematisch beleid

3.6 Verstoring van watersystemen Dit thema combineert volgende onderdelen of milieuproblematieken: •

integraal waterbeheer;

•

oppervlakte- en hemelwater;

•

afvalwater;

•

grond- en drinkwater

3.6.1 •

Omschrijving Integraal waterbeleid

Het onderwerp van het integraal waterbeleid is het gecoördineerde en geïntegreerde ontwikkelen, beheren en kenmerken van watersystemen met het oog op het bereiken van de voorwaarden die nodig zijn voor het behouden van de watersystemen als dusdanig en met het oog op het multifunctionele gebruik waarbij de behoefte van de huidige en komende generaties in rekening worden gebracht. Een watersysteem is een samenhangend en functioneel geheel van oppervlakte- en grondwater, de waterbodems, de oevers, het natuurlijk milieu en de technische en ecologische infrastructuur, met de daarin voorkomende levensgemeenschappen en alle bijhorende fysische, chemische en biologische kenmerken en processen. Bijgevolg is integraal waterbeleid gebaseerd op alle relevante maatschappelijke invalshoeken en behoeften.

•

Oppervlakte- en hemelwater

Dit thema omschrijft de hydrografie van de gemeente met de daarbij horende kwantitatieve en kwalitatieve aspecten, zoals het waternetwerk, de natuurlijke en recent overstroomde gebieden, … .

•

Afvalwater

Het rioleringsbeleid van de gemeente is gebaseerd op het principe van duurzame ontwikkeling. Het huishoudelijk afvalwater wordt getransporteerd van de woningen tot de waterzuiveringsinstallatie via het gemeentelijk en bovengemeentelijk rioleringsstelsel .De krachtlijnen voor een geïntegreerd rioleringsbeleid omvat volgende principes: -

Aanleg van gescheiden rioleringsstelsel dat het afvalwater naar een RWZI en hemelwater als oppervlaktewater afvoert;

-

opvangen en hergebruiken van het hemelwater,

-

infiltreren van het hemelwater op eigen terrein,

-

bufferen met vertraagd lozen in oppervlaktewater of in een kunstmatige afvoerweg voor hemelwater,

-

lozen in de regenwaterafvoerleiding (RWA) in de straat.

Sinds de wijziging van het vlarem I en de goedkeuring van het zoneringsplan worden de volgende rioleringsgebieden onderscheiden: -

centraal gebied: het deel van het gemeentelijke grondgebied dat geheel of gedeeltelijk wordt afgevoerd naar een of meer agglomeraties

Libost-groep nv

22/04/2009

73

Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

3 Thematisch beleid

-

collectief geoptimaliseerd buitengebied: het deel van het buitengebied waar, om de bestaande sanering van het afvalwater te optimaliseren, gekozen is voor collectieve inzameling en zuivering en waar die reeds gerealiseerd is

-

Collectief te optimaliseren buitengebied : het deel van het buitengebied waar, om de bestaande sanering van het afvalwater te optimaliseren, gekozen is voor collectieve inzameling en zuivering en waar die nog te realiseren is

-

het individueel te optimaliseren buitengebied : het deel van het buitengebied waar, om de bestaande sanering van het afvalwater te optimaliseren, gekozen is voor individuele afvalwaterzuivering en waar voor de burger overeenkomstig het besluit van de Vlaamse Regering van 1 juni 1995 houdende algemene en sectorale bepalingen inzake milieuhygiëne een individuele zuiveringsplicht geldt.

Deze voorontwerp-zoneringsplannen stellen een afbakening voor tussen de gebieden die in aanmerking komen voor collectieve zuivering en de gebieden waar de burger zelf moet instaan voor de behandeling van het afvalwater. Hierbij wordt rekening gehouden met o.a. kostprijs voor afvoer en zuivering en topografische omstandigheden.

•

Grond- en drinkwater

Verdroging De kringloop van het water zorgt ervoor dat alle aspecten van het waterbeleid zeer nauw met elkaar verbonden zijn. Dit betekent dat vervuiling van oppervlaktewater leidt tot vervuiling van grondwater en omgekeerd. Wanneer water niet meer de bodem kan indringen, maar daarentegen direct naar de waterlopen vloeit, zorgt dit enerzijds voor wateroverlast en anderzijds voor verdroging van de bodem. In dit thema wordt verder ingegaan op het kwantitatief aspect van het compartiment grondwater waaronder peilputten, grondwaterwinningen en – gebieden besproken worden. Het kwalitatief aspect van grondwater wordt besproken in het thema ‘verspreiding van milieugevaarlijke stoffen’.

Bodemerosie Bodemerosie wordt veelal veroorzaakt door een combinatie van water, ijs, wind of bodembewerking.

Bij bodemerosie door water worden de bodemdeeltjes (sediment) los gemaakt, opgenomen, getransporteerd en afgezet. Het is voornamelijk afhankelijk van de lokale topografie, het bodemtype, teeltrotatie, de vegetatie en het klimaat. Het transport is afhankelijk van de textuur van het sediment en de hydrologische karakteristieken van de afvoer. Door het afstromende water komen de losgemaakte deeltjes terecht in beken, rivieren en wachtbekkens, waardoor het bufferend vermogen vermindert en de kans op overstromingen toeneemt. De polluenten en nutriënten die op de geërodeerde deeltjes gefixeerd zijn vermoeilijken bovendien de opruiming van vervuilde waterbodems.

3.6.2

Juridisch kader

•

K.B. van 30 januari 1958 houdende algemeen politiereglement van de polders en de wateringen;

•

Wet van 28 december 1967 betreffende de onbevaarbare waterlopen, aangevuld door het Decreet van 21 april 1983;

•

De wet van 26 maart 1971 op de bescherming van de oppervlaktewateren tegen verontreiniging.

•

Decreet van 2 juli 1981 betreffende de voorkoming en het beheer van afvalstoffen.

•

Grondwaterdecreet van 24 januari 1984;

•

Decreet van 28 juni 1985 betreffende de milieuvergunning;

•

Besluit van de Vlaamse Regering van 6 februari 1991 houdende vaststelling van het Vlaamse reglement betreffende milieuvergunning (Vlarem I);

Libost-groep nv

22/04/2009

74

Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

3 Thematisch beleid

•

Besluit van de Vlaamse Regering van 1 juni 1995 houdende algemene en sectorale bepalingen inzake milieuhygiëne (Vlarem II);

•

B. VI. R. van 30 maart 1996 houdende de voorwaarden voor bijdrage van het Vlaams gewest in de kosten van de gemeente voor rioleringswerken;

•

B. VI. R. van 17 december 1997 tot vaststelling van het Vlaams reglement inzake afvalvoorkoming en -beheer (VLAREA).

•

Algemene bouwverordening 29 juni 1999, vervangen door het besluit van de Vlaamse regering van 1 oktober 2004 betreffende de vaststelling van een gewestelijke bouwverordening inzake hemelwaterputten, infiltratievoorzieningen, buffervoorzieningen en gescheiden lozing van afvalwater en hemelwater;

•

Europese Kaderrichtlijn Water van 22 december 2000;

•

Het kaderdecreet Integraal Waterbeleid van 18 juli 2003 en zijn uitvoeringsbesluiten van 9 september 2005 en 20 juli 2006;

•

Besluit van de Vlaamse Regering betreffende van 9 september 2005 tot vaststelling van de geografische indeling van watersystemen en de organisatie van het integraal waterbeleid in uitvoering van Titel I van het decreet van 18 juli 2003 betreffende het integraal waterbeleid

•

Besluit van de Vlaamse Regering van 20 juli 2006 tot vaststelling van nadere regels voor de toepassing van de watertoets, tot aanwijzing van de adviesinstantie en tot vaststelling van nadere regels voor de adviesprocedure bij de watertoets, vermeld in artikel 8 van het decreet van 18 juli 2003 betreffende het integraal waterbeleid

•

Een gemeentelijke premie van 1 januari 2002 voor de aanleg van een hemelwaterinstallatie en infiltratievoorziening;

•

Het gemeentelijk subsidiereglement van 29 augustus 2002 betreffende het toekennen van een premie voor de aanleg van een hemelwaterinstallatie en/of hemelwaterinfiltratie;

•

Het subsidiereglement van 13 mei 2003 betreffende het verlenen van een premie voor de bouw van een individuele afvalwaterzuiveringsinstallaties;

•

De gemeentelijke stedenbouwkundige verordening van 24 maart 2004 inzake het ongeoorloofd inbuizen van baangrachten;

•

De provinciale verordening van 24 mei 2004 betreffende de opvang van grote oppervlakken regenwater;

•

De provinciale stedebouwkundige verordening inzake afkoppeling van hemelwater afkomstig van dakvlakken van 16 september 2003;

•

De provinciale stedebouwkundige verordening inzake de afkoppeling van hemelwater van verharde oppervlakken van 1 oktober 2004;

•

Besluit van de Vlaamse Regering van 20/07/2007 tot vaststelling van nadere regels voor de toepassing van de watertoets, tot aanwijzing van de adviesinstantie en tot vaststelling van nadere regels voor de adviesprocedure bij de watertoets, vermeld in artikel 8 van het decreet van 18 juli 2003 betreffende het integraal waterbeleid

•

Het besluit van de Vlaamse Regering van 9 mei 2008 tot wijziging van het besluit van de Vlaamse Regering van 6 februari 1991 houdende vaststelling van het VLAREM en van het besluit van de Vlaamse Regering van 1 juni 1995 houdende algemene en sectorale bepalingen inzake milieuhygiëne naar aanleiding van het vaststellen van de zoneringsplannen voor de sanering van het afvalwater (BS 23.06.08).

Libost-groep nv

22/04/2009

75

Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013 •

Het besluit van de Vlaamse Regering van 1 februari 2002 m.b.t de subsidiëring van de aanleg door de gemeenten van openbare rioleringen, andere dan prioritaire rioleringen, en van de bouw door de gemeenten van kleinschalige rioolwaterzuiveringsinstallaties en het wijzigingsbesluit van 29 april 2005.

3.6.3

Analyse

3.6.3.1

Actuele toestand

•

3 Thematisch beleid

Integraal Waterbeheer

De watertoets De watertoets is een instrument dat wordt aangehaald in het decreet van 18 juli 2003 en het uitvoeringsbesluit van 9 september 2005. Het heeft als doel de mogelijke schadelijke effecten van plannen, programma’s of vergunningsbesluiten op het water te voorkomen en te beperken. Dit systeem houdt volgende doelstellingen in: -

het nagaan van gevaren voor de watersystemen bij het verlenen van een vergunning voor bijvoorbeeld een verkaveling, bouwwerf of een nieuwe exploitatie;

-

het inschatten van de schadelijke effecten in het kader van het voorkomingsbeginsel;

-

het vermijden van nieuwe knelpunten inzake overstromingen (hier wordt verwezen naar de Natuurlijk Overstroomde (NOG) en Recent Overstroomde Gebieden (ROG) in het onderdeel oppervlakte- en hemelwater);

In het kader van de watertoets kan er ook de controle op droogzuigingen bij bouwwerven uitgevoerd worden. Hierbij wordt er gecontroleerd of het niet mogelijk is om rechtstreeks in een waterloop of gracht te lozen en of de lozing van het opgepompte water in de riolering wel is aangevraagd. Naast controle is een goede communicatie naar particulieren en aannemers onontbeerlijk.

Bij de richtlijnen van de watertoets horen ook zeven kaarten, de zogenaamde watertoetskaarten. U kan deze kaarten raadplegen via www.watertoets.be: - overstromingsgevoelige gebieden; - waterloopbeheerders; - infiltratiegevoelige bodems; - grondwaterstrorningsgevoelige gebieden; - winterbedkaart; - hellingenkaart; - erosiegevoelige gebieden.

Bekkenbeheer en deelbekkenbeheer Het deelbekkenbeheersplan, voorheen het Duurzaam Lokaal Waterplan (DuLo-waterplan) is het beleidsinstrument dat binnen het MBP de integrale aanpak inzake waterbeleid vorm geeft. Dit plan wordt opgemaakt door samenwerking van actoren op deelbekkenniveau en is niet onderhevig aan administratieve of bestuurlijke grenzen. Op die manier ontstaat een werkingsgebied dat de lokale betrokkenheid verzekert en het mogelijk maakt om de verschillende besturen te laten samenwerken om brongerichte oplossingen te zoeken.

De gemeente Beersel ligt in het Dijlebekken, dat op haar beurt deel uitmaakt van het stroomgebied van de Schelde. De gemeente neemt actief deel in de opmaak van het deelbekkenbeheersplan van de Zenne en de Molenbeek. De provincie Vlaams-Brabant coördineert voor de gemeente de opmaak van de eerste fase van de DuLo-waterplannen. Deze fase omvat: -

het opstellen van de startnota;

Libost-groep nv

22/04/2009

76

Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

3 Thematisch beleid

-

het opstellen van de nota projectorganisatie;

-

het opstellen van de doelstellingennota;

-

ontwerp actieplan voor het deelbekken van de Zenne-Molenbeek.

Voor de opmaak van diverse plannen (rioleringsstelsels, wegeniswerken, …) en de uitbetalingen van diverse subsidiëringen (hemelwateropvang, IBA’s, …) zal zoveel mogelijk gebruik gemaakt worden van ‘de code van goede praktijk voor hemelwaterputten en infiltratievoorzieningen’.

Het ontwerp deelbekkenbeheerplan Zenne-Molenbeek is al opgemaakt. Op 19 november 2007 legde de Coördinatiecommissie Integraal Waterbeleid de elf ontwerp bekkenbeheerplannen en de tachtig bijhorende ontwerp deelbekkenbeheerplannen voor aan minister Hilde Crevits voor agendering op de Vlaamse Regering.

Het grondgebied van Beersel situeert zich volgens de Vlaamse Hydrografische Atlas (VHA) in volgende zones: VHA - zone

VHA zone nummer

Zenne tot monding Zuunbeek (excl.)

700

Zenne van monding Zuunbeek (excl.) tot monding Woluwe (incl.)

702

Kanaal Charleroi-Brussel

112

•

Waterbekken Dijlebekken

Dijlebekken

Oppervlakte- en hemelwater

Volgende acties werden reeds ondernomen door de gemeente: -

aanvulling en verbetering van de niet-geklasseerde waterlopen in de Vlaamse Hydrografische Atlas;

-

de Biezeweidebeek en de Herdendijk nakijken op knelpunten;

-

afwerken van de inventaris van de niet-geklasseerde waterlopen;

-

controle bij bouw- en milieuvergunningen en de klachtenbehandeling;

-

informeren van de burgers via de afvalkrant en het gemeentelijk infoblad omtrent de subsidiereglementen van een hemelwaterput en individuele waterzuiveringsinstallaties;

Waterkwantiteit Beersel valt volledig binnen de afwateringszone van de Zenne. Door het frequent voorkomen van een tertiaire kleilaag in de ondergrond van de depressies krijgen we daar een dicht hydrografisch net, terwijl op de hoger gelegen zandgronden weinig of geen waterlopen voorkomen.

Naast de Zenne is de Molenbeek - die ontspringt in Sint-Genesius-Rode en vloeit door Alsemberg, Dworp, Huizingen en Lot – de belangrijkste waterloop. Grotere zijbeken zijn de Zevenbronnenbeek, de Steenputbeek, de Kesterbeek, de Kapittelbeek en de Lotbeek.

Daarnaast valt een groot aantal kleine waterplassen in de vochtige gebieden op, naast een aantal vijvers in kasteelparken en bossen.

Waterkwaliteit De kwaliteit van het hemel- en oppervlaktewater wordt sterk beïnvloed door verontreinigingen als gevolg van menselijke activiteiten en natuurlijke verschijnselen. De verontreinigende stoffen komen in het water terecht via de atmosfeer, door afspoeling, door uitspoeling uit de bodem en rechtstreeks door lozingen, lekken of ongevallen.

Libost-groep nv

22/04/2009

77

Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

3 Thematisch beleid

De waterkwaliteit wordt echter ook bepaald door de effectiviteit van de afvalwaterzuivering en het zelfreinigend vermogen van de waterloop. Sinds de jaren ‘80 en vooral sinds de jaren ‘90 is de Vlaamse overheid van start gegaan met de uitbouw van een bovengemeentelijke waterzuiveringsinfrastructuur met zuiveringsinstallaties en collectoren die tot dan toe praktisch onbestaand was. Ook werd het vergunningen- en heffingenbeleid verder uitgewerkt.

In tegenstelling tot het end-of-pipe beleid van vroeger, streeft het huidig beleid naar preventie van waterverontreiniging, saneren aan de bron, het voorzorgsprincipe en het principe ‘de vervuiler betaalt’.

De kwaliteit van het oppervlaktewater wordt opgevolgd door de Vlaamse Milieumaatschappij (VMM) aan de hand van het immissiemeetnet. Dit meetnet bestaat uit tal van meetpunten verspreid over heel Vlaanderen. De meest recente waterkwaliteitsgegevens kunnen geraadpleegd worden op www.vmm.be. Een aantal van deze meetpunten bevinden zich op het grondgebied van de gemeente Beersel. Jaarlijks wordt voor een aantal meetpunten gerapporteerd over de gemeten waterkwaliteit.

Hierbij maakt men gebruik van zowel fysico-chemische als biologische parameters. De bepaling van de fysico-chemische en biologische kwaliteit gebeurt respectievelijk op basis van de Prati-Index voor opgeloste zuurstof (PIO) en de Belgisch Biotische Index (BBI).

In tabel 15 in bijlage wordt een overzicht gegeven van de Belgische Biotische index. Deze index steunt op de kwantitatieve en kwalitatieve aanwezigheid van macro-invertebraten in het water. Als macro-invertebraten beschouwt men met het blote oog waarneembare ongewervelde dieren, zoals insecten, weekdieren, kreeftachtigen en wormen, die, afhankelijk van de verontreinigingsgraad van het water, in grote verscheidenheid voorkomen. Aan de hand van de gevoeligheid ten opzichte van verontreiniging van bepaalde taxonomische eenheden en het aantal aangetroffen groepen of systematische eenheden wordt de BBI berekend. De index geeft een aanduiding van de biologische kwaliteit van het water en de verontreinigingseffecten over een langere periode.

De PIO-index is een andere kwaliteitsindex die op basis van de opgeloste zuurstof aangeeft tot welke kwaliteitsklasse de waterloop behoort. Deze index wordt berekend op jaarbasis, op basis van verschillende zuurstofmetingen. Enkel bij een minimum van 3 metingen in het voorjaar en 3 metingen in het najaar wordt de index als representatief beschouwd voor de meetplaats. In tegenstelling tot de BBI, geeft deze chemische kwatilteitsindex een beeld van de waterkwaliteit op het moment van de bemonstering. In tabel 14 worden de meetgegevens die door de VMM geregistreerd werden weergegeven.

Het rivierecosysteem van de Zenne ten zuiden van Brussel heeft heel wat te lijden gehad onder de verstedelijking, industrialisatie en aanleg van wegen en spoorwegen. De Zenne ontspringt in Soignies en vloeit langs Tubize, waar reeds veel vervuiling ontstaat vanuit Wallonië. Tot 2006 loosde ook het centrum van Halle nog in de Zenne. In 2007 is de kwaliteit van de Zenne verbeterd.

Dit is ook terug te vinden in de BBI en de PIO. Beide indices geven een slechte kwaliteit weer. Enkel ter hoogte van de Zennestraat geeft de BBI een matige kwaliteit weer.

Het water van de Molenbeek/Lakebeek/Meerbeek en de Kesterbeek blijkt volgens beide indices van matige kwaliteit te zijn. De Zevenborrebeek, de Rilroheidebeek/Hallebeek, de Zoniënbosbeek, de Kapittelbeek en de Steenputbeek kennen echter een goede tot heel goede kwaliteit.

Enkel de kwaliteit van de Lotbeek ter hoogte van de Sashoek/Vaartstraat in Lot langs het kanaal Burssel-Chaleroi blijkt slecht tot zeer slecht te zijn.

Naast de BBI en de PIO, wordt de kwaliteit van het oppervlaktewater tevens bepaald door de opvolging van de parameters stikstof, ammonium, nitraat, BOD, COD, etc.

In tabel 16, 17, 18 in bijlage werd voor aan aantal waterlopen op Beersels grondgebied een overzicht opgenomen van de evolutie van deze parameters.

Uit deze tabellen kan men het volgende concluderen: De waterkwaliteit van de Zenne is in de loop der jaren licht verbeterd en blijft stabiel sinds 2001. In 2007 is opnieuw verbetering vastgesteld. Dit kan men afleiden uit de daling van het biologisch en chemisch zuurstofverbruik. Dit uit zich tevens de lichte stijging van het opgeloste zuurstof. De nutriëntgeLibost-groep nv

22/04/2009

78

Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

3 Thematisch beleid

haltes blijven evenwel stabiel. De tabel toont een sterke verhoging van zware metalen in 2002. Sindsdien is er terug een lichte daling merkbaar. Deze gegevens volgen daardoor het besluit van de Biotische Index en de PIO-index.

De gehaltes aan ammonium van de Molenbeek/Laekebeek/Meerbeek zijn over het algemeen gedaald en ook het biologisch als het chemisch zuurstofverbruik zijn gedaald waardoor we kunnen afleiden dat de waterkwaliteit verbeterd is. Hierdoor kan men ook hier de conclusie van de PIO-index volgen.

De Zoniënbosbeek heeft een goede tot zeer goede kwaliteit, toch is de waterkwaliteit lichtjes gedaald in de afgelopen jaren en dit vanaf 2001. Dit kunnen we afleiden uit het gestegen nutriëntengehalte en de daling van de opgeloste zuurstof. De conclusies op basis van de Biotische Index en de PIO-index kunnen dan ook gevolgd worden.

Waterbodems Waterbodems zijn bodems van waterlopen die altijd of een groot gedeelte van het jaar onder water staan. Deze bodems worden gevormd door de bezonken zwevende deeltjes die de waterloop meevoert. Deze deeltjes bezinken omdat ze zwaarder worden door opname van allerlei elementen die in het water opgelost zijn. Deze elementen kunnen uiteindelijk een bedreiging vormen omdat de concentraties van de stof te hoog worden.

De Vlaamse Milieumaatschappij (VMM) is gestart met een waterbodemmeetnet die de kwaliteit van de Vlaamse waterbodems in kaart moet brengen. Deze kwaliteit wordt bepaald door de ‘Triadebenadering’, waarbij men zowel de biologische, de fysisch-chemische als de ecotoxicologische kwaliteit opmeet en combineert. De Triadebenadering resulteert in een indeling in vijf klassen waterbodems. Enkel klasse 1 staat voor een zeer zuivere waterbodem die zowel aan de fysisch-chemische, de biologische als de ecotoxicologische kwaliteit voldoet. Indien slib van een waterbodem geruimd wordt, dient de kwaliteit onderzocht te worden. Het slib dient dan volgens de geldende normen en wetgeving (VLAREA) afgevoerd te worden als: -

klasse 1: zuiver baggerspecie

-

klasse 2: aangerijkte baggerspecie

-

klasse 3: licht-verontreinigde baggerspecie

-

klasse 4: verontreinigde baggerspecie

-

klasse 5: zwaar verontreinigde baggerspecie

De waterbodemdatabank, beheert door de VMM, heeft 15 monsternamepunten in de gemeente Beersel. In tabel 7 is een overzicht van deze monsternamepunten terug te vinden.

MEETPLAATS

WATERLOOP

(366700 ) Dworp/Essenbeek, Winkelaar/Kapittel

(7068) Steenputbeek

(366900 ) Dworp, Grootheideweg, aan electriciteitscabine (7032) Zonienbosbeek (366600 ) Dworp/Essenbeek, Haakstr, opw weg

(7040) Kapittelbeek

(366800 ) Dworp, Kampendaal, opw weg

(7021) Rilroheidebeek - Hallebeek

(E000738 ) Lot, Demeurslaan

(6903) Molenbeek - Lakebeek - Meerbeek

(E000739 ) Huizingen, Beemd

(6903) Molenbeek - Lakebeek - Meerbeek

(E000740 ) Dworp, Fabrieksstraat

(6903) Molenbeek - Lakebeek - Meerbeek

(E000741 ) Alsemberg, Kartonweg

(6903) Molenbeek - Lakebeek - Meerbeek

Libost-groep nv

22/04/2009

79

Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

3 Thematisch beleid

(E000742 ) Alsemberg, Beemd

(6903) Molenbeek - Lakebeek - Meerbeek

(E000744 ) Lot, Sas van Lot

(7129) Lotbeek - Lakebeek

(366050 ) Demeurslaan, afw brugje tss huizen 94 en 100 (6903) Molenbeek - Lakebeek - Meerbeek (E001839 ) REFKA

(7068) Steenputbeek

(E001913 ) ZE012

(7100) Kesterbeek

(E001914 ) ZE013

(6903) Molenbeek - Lakebeek - Meerbeek

(E001925 ) ZE024

(7136)

Tabel 7: Monsternamepunten in Beersel

(7068) Steenputbeek

(7032) Zonienbosbeek

(7040) Kapittelbeek

(7021) Rilroheidebeek Hallebeek

-

Datum laatste Staalname

Triadebeoordeling TB

Fysico – chemische FC

Ecotoxicologisch ETx

Biotische index BI

Vlarem

slib

25/07/2000

3

4

1

1

Bouwstof

bodem

14/06/2004

2

Bouwstof

Bodem met bestemmingstype V

25/07/2000

4

Bouwstof

Bodem met bestemmingstype V

14/06/2004

3

Bouwstof

Bodem met bestemmingstype V

03/05/2001

2

Bouwstof

Bodem met bestemmingstype V

20/09/2005

3

Bouwstof

Bodem

03/05/2001

2

Bouwstof

Bodem met bestemmingstype V

09/05/2005

3

Bouwstof

Bodem met bestemmingstype V

3

1

2

2

3

3

2

1

1

(6903) Molenbeek - Lakebeek – Meerbeek

15/01/2001

•

(E000738) Lot, meurslaan

De-

15/01/2001

4

Geen hergebruik

Geen hergebruik

•

(E000739 ) gen, Beemd

Huizin-

15/01/2001

3

Bouwstof

Bodem met bestemmingstype V

•

(E000740 ) Dworp, Fabrieksstraat

15/01/2001

4

Bouwstof

Bodem met bestemmingstype V

•

(E000741 ) Alsemberg, Kartonweg

15/01/2001

3

Geen hergebruik

Geen hergebruik

•

(E000742 ) Alsemberg, Beemd

15/01/2001

3

Bouwstof

Geen hergebruik

•

(366050 ) Demeurslaan, afw brugje tss huizen 94 en 100

07/05/2002

4

Bouwstof

Bodem met bestemmingstype V

30/05/2006

4

Bouwstof

Bodem met bestemmingstype V

(7129) Lotbeek - Lakebeek

15/01/2001

3

Bouwstof

Geen hergebruik

4

4

3

Tabel 8: kwaliteit op de monsternamepunten TB

1= Vierde prioriteit voor verder saneringsonderzoek; 2= Derde prioriteit voor verder saneringsonderzoek; 3= Tweede prioriteit voor verder saneringsonderzoek; 4= Eerste prioriteit voor verder saneringsonderzoek;

FC

1= Niet afwijkend t.o.v. de referentie;

Libost-groep nv

22/04/2009

80

Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

3 Thematisch beleid

2= Licht afwijkend t.o.v. de referentie; 3= Afwijkend t.o.v. de referentie; 4= Sterk afwijkend t.o.v. de referentie; ETx

1= Geen impact op de aquatische biota; 2= Lichte acute impact op de aquatische biota; 3= Acute impact op de aquatische biota; 4= Ernstige acute impact op aquatische biota;

BI

1= Goede biotische kwaliteit; 2= Matige biologische kwaliteit; 3= Slechte biologische kwaliteit;

Vlarea – beoordeling 1= Gebruik als bouwstof; 2= Specie kan niet gebruikt worden als bouwstof; Slib 1= Specie als bodemstof herbruikbaar; 2= Specie als bodemstof herbruikbaar op gronden met bestemmingstype V, zoals industriegronden); 3= Niet als bodem te gebruiken; Vismigratieknelpunten Doordat de gemeente participeert in de opmaak van het deelbekkenbeheersplan en in het kader van de projectenmodule van de samenwerkingsovereenkomst kan de gemeente aanspraak maken op de gewestelijke subsidie voor de sanering van de vismigratieknelpunten.

Vismigratie is de verplaatsing van vissen van de ene habitat naar de andere, die functioneel is voor de overleving van de soort. Deze gedragsvorm wordt momenteel nog vaak verhinderd door allerhande migratiebarrieres op onze waterlopen. De Benelux Beschikking dd. 26/4/96 inzake vismigratie stelt dat vismigratie mogelijk dient gemaakt te worden tegen 2010 voor alle vissoorten op alle waterlopen in de hydrografische bekkens van de Benelux. Met het stand-still principe in het achterhoofd is het aangewezen de meest waardevolle waterlopen eerst aan te pakken ter bevordering van vismigratie. Deze waterlopen, samen met de strategisch belangrijke verbindingswaterlopen, werden opgenomen in een prioriteitslijst van te saneren waterlopen.

In het deelbekken Zenne/Molenbeek zijn de Zenne, de Molenbeek, de Kapittelbeek, de Steenputbeek, de Zoniënbosbeek en de Rilroheidebeek aangeduid als prioritaire waterlopen.

Waternetwerk De Zenne is niet bevaarbaar stroomopwaarts van Brussel, de Zenne is er een eerste categorie onbevaarbare waterloop.

Het ‘Kanaal Charleroi-Brussel’ is een bevaarbare waterloop. De overige waterlopen en de bijhorende grachtenstelsels vervullen bijgevolg de hierna volgende functies.

Transport van water De grachten en natuurlijke waterlopen voeren het water af naar lager gelegen gebieden. Het oppervlaktewater is een verzameling van hemelwater en afvalwater en wordt eveneens gevoed via de grondwatertafel. Vooral het hemelwater kan op korte termijn voor wateroverlast zorgen. Aangezien het afkoppelen en het gescheiden transporteren van hemelwater in de toekomst enkel zal toenemen, door het aanleggen van gescheiden rioleringsstelsel, is het duidelijk dat de transportfunctie van deze grachLibost-groep nv

22/04/2009

81

Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

3 Thematisch beleid

ten en waterlopen steeds belangrijker zal worden. Een goed beheer en onderhoud van deze afvoerwegen van oppervlakte- en hemelwater is daarom essentieel om wateroverlast in de toekomst te vermijden.

Buffering en infiltratie van hemelwater Het gescheiden en snel afvoeren van hemelwater heeft als gevolg dat in de lager gelegen gebieden mogelijk overstromingsgevaar bij piekdebieten kan optreden. Om het overstromingsgevaar van lager gelegen gebieden te beperken en in het kader van duurzaam beleid dient het hemelwater maximaal te worden opgevangen en te herbruiken op de plaats waar hij valt.

Als tweede dient men het regenwater zoveel mogelijk te laten infiltreren. Het gebruik van specifieke waterdoorlatende verhardingen biedt mogelijkheden om in stedelijke gebieden infiltratievoorzieningen te creëren. Harde oppervlakten dienen zoveel mogelijk vermeden te worden en de infiltratie van regenwater moet aangemoedigd worden door het gebruik van halfdoorlatende verhardingen (vb kasseien, …) en “open” grondbedekkers waartussen regen kan wegsijpelen op parkings, opritten en pleinen.

Het gebruik van specifieke waterdoorlatende verhardingen is nog niet genoeg ingeburgerd, noch bij particulieren, noch bij de overheid Als laatste optie dient het regenwater gebufferd en vertraagd te worden afgevoerd naar een oppervlaktewater. Hiervoor is een herwaardering van het grachtenstelsel en de aanleg van bufferzones en infiltratie- en overstromingsgebieden noodzakelijk om tot een vertraagde afvoer van het hemelwater te komen in plaats van een versnelde afvoer.

Het verlenen van vergunningen biedt mogelijkheden om specifieke voorwaarden op te leggen. Instrumenten hierbij zijn de watertoets en de provinciale stedenbouwkundige verordeningen inzake afkoppeling van hemelwater afkomstig van verharde oppervlakten en dakvlakken.

Natuurontwikkeling Grachten en waterlopen hebben een belangrijke natuurbehoudsfunctie. Oevervegetatie, moerasplanten en waterplanten alsook amfibieën, vissen en insectensoorten zijn afhankelijk van de aanwezigheid van zuiver water. Maatregelen die zorgen voor een betere buffering van hemelwater kunnen, mits de toepassing van natuurtechnische maatregelen, ook voor een verbetering van de ecologische kwaliteit van een waterloop of gracht zorgen.

Recreatie Momenteel wordt er gewerkt aan een recreatieve functie voor het kanaal.

Van nature overstroombare en recent overstroomde gebieden Risicozones zijn plaatsen die aan terugkerende en belangrijke overstromingen blootgesteld werden of worden. Het Vlaamse Gewest beschikt over 3 types van overstromingskaarten om de risicozones af te bakenen. Het betreft de van Nature Overstroombare Gebieden (NOG), de Recent Overstroomde Gebieden (ROG) en de gemodelleerde gebieden (MOG). Deze kaarten zijn terug te vinden op www.gisvlaanderen.be.

In figuur 7 worden de van Nature Overstroombare Gebieden besproken. Deze gebieden werden in Vlaanderen opgemaakt op basis van de alluviale afzettingen die in het verleden op de bodems hebben plaats gehad. Deze methode maakt gebruik van historische sporen om risicogebieden af te bakenen. Deze NOG-kaart vestigt de aandacht op mogelijke knelpunten bij het gebruiken of innemen van bepaalde gebieden. Of het knelpunt ook reëel is moet per locatie bevestigd worden aan de hand van nadere beschikbare informatie of verder onderzoek.

Libost-groep nv

22/04/2009

82

Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

3 Thematisch beleid

Figuur 7: de van nature overstroombare gebieden Volgens de Vlaamse Hydrografische Atlas kent Beersel nog steeds een aantal natuurlijke overstromingsgebieden. Deze risicozones zijn bijna allemaal gelegen in de onmiddellijke omgeving van enkele beken, meer bepaald in de Zennevallei, in de vallei van de Molenbeek, de Zevenborrebeek, de Kesterbeek en de Herdendijk ter hoogte van het kasteel van Beersel.

Figuur 8: Recent overstroomde gebieden Figuur 8 geeft meer informatie over de ROG’s op Beersels grondgebied. Terwijl de NOG-kaart de historisch overstroomde gebieden aangeeft, worden in de kaart met recent overstroomde gebieden (ROG) alle zones aangeduid die daadwerkelijk overstroomden in de periode 1998-2000. De ROGkaart is geen definitief document. De ROG-kaarten werden geactualiseerd met de overstromingsgrenzen tot en met december 2005.

Libost-groep nv

22/04/2009

83

Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013 •

3 Thematisch beleid

Afvalwater

Om ervoor te zorgen dat lozingen via de waterlopen worden afgekoppeld en aangesloten op nieuwe rioolsystemen werden reeds verschillende AquaRio-projecten opgestart.

Volgende acties betreffende wegenis- en rioleringswerken werden de voorbije jaren onder meer ondernomen: -

afwerken van het gemeentelijk project Sanatoriumstraat – gedeelte tussen Laarheide en Grote Baan (gescheiden stelsel);

-

indienen van het ontwerpdossier van de rioleringswerken in de Panoramastraat;

-

de aanleg van een gescheiden rioleringsstelsel in de Oude Baan;

-

wegenis- en rioleringswerken in de Laarheidestraat en de Kesterbeeklaan;

-

aanvraag van de nodige vergunningen voor het bovengemeentelijk project collector Huizingen (collector langs de waterloop Kesterbeek);

-

Wegenis- en rioleringswerken, herwaarderen gracht langsheen de A. Denystraat;

-

sensibilisering en logistieke steun door medewerking aan de opendeurdag naar aanleiding van de ingebruikname van de nieuwe waterzuivering te Lot. Hier werd eveneens informatie gegeven omtrent de gemeentelijke subsidies voor hemelwaterputten/infiltratievoorzieningen, particuliere waterzuiveringsinstallaties en groendaken;

-

verplichting voor het toepassen van aangepaste zuiveringstechnieken waar geen riolering voorzien is of zal worden;

-

onderhoud en reiniging van de straatkolken.

Rioleringsbeleid Sinds de wijzigingen in Vlarem I en II van 9 mei 2008 wordt de gemeente verplicht om bij de (her)aanleg van riolering een gescheiden stelsel aan te leggen. Dit heeft tot gevolg dat ook op perceelsniveau het afvalwater en hemelwater moeten worden gescheiden. Deze scheiding is reeds sinds 1999 verplicht voor nieuwbouwwoningen. Nu zullen ook bestaande woningen de scheiding moeten doorvoeren wanneer de riolering wordt (her)aangelegd.

Door de uitbouw van collectoren en de aanleg van rioolwaterzuiveringsstations wordt het huishoudelijk afvalwater opgevangen en naar zuiveringsinstallaties geleid waardoor het niet meer in de beken geloosd wordt. Door deze aansluitingen worden de doelstelling voor zuiver oppervlaktewater waargemaakt. Op lange termijn zal dit zich weerspiegelen in een rijke fauna en flora rond de beken en een uitbreiding van het groennetwerk rond de valleien.

In tabel 9 wordt de riolerings- en de zuiveringsgraad binnen de gemeente Beersel weergegeven in vergelijking met de riolerings- en zuiveringsgraad in Vlaanderen. totaal inw

Beersel Vlaanderen

Inw op ri- Inw niet op Max inw ool riool aansluitbaar

23.420

20.960

1.486

5.950.775

5.123.281

491.072

22.446

Inw op RWZI

Graad riolering huidig

Graad Riolering toekomst

Graad zuivering huidig

Graad Zuivering toekomst

8.907

90.0%

95,8%

56.2%

87,7%

86,1%

94,3%

61,6%

88,1%

5.614.353 3.663.486

Tabel 9: Riolering- en zuiveringsgraad in Beersel en Vlaanderen (Bron: waterloket) Momenteel bedraagt de rioleringsgraad in de gemeente 90.0 % en de zuiveringsgraad 56.2%. Dit betreft theoretische cijfers, aangezien niet alle inwoners die in een gerioleerde straat wonen ook effectief Libost-groep nv

22/04/2009

84

Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

3 Thematisch beleid

zijn aangesloten op de riolering. Na de uitvoering van het zoneringsplan en het daaran gekoppelde gemeentelijk uitvoeringsplan zal in totaal bijna 96% van alle inwoners aangesloten zijn op het rioleringsnetwerk. Dit is iets meer dan de globale rioleringsgraad in Vlaanderen.

Op het grondgebied van Beersel is één RWZI operationeel. De oude installatie deed dienst van 1954 maar werd recentelijk volledig gerenoveerd tot een capaciteit van 50.000 IE, uitbreidbaar naar 75.000 IE. Deze nieuwe installatie is operationeel sinds september 2003.

AquaRio De drinkwaterbedrijven zijn sinds 1 januari 2005 belast met de sanering van het aan de klanten geleverde drinkwater. Deze zorgplicht omvat opvangen, transporteren, collecteren en zuiveren van afvalwater, afkomstig van drinkwater. Hiervoor werd door de Tussengemeentelijke Maatschappij der Vlaanderen voor Watervoorziening (TMVW) de servicelijn AquaRio opgestart, dewelke actief is sinds 1 januari 2005. Op gemeentelijk niveau zijn onder andere afspraken mogelijk met de intercommunale om saneringsactiviteiten waar te maken op het terrein.

De gemeente is ingestapt in AquaRio en heeft bijgevolg onder meer de opmaak van een databank van rioleringen en putten, de daarbijhorende studie omtrent de kwaliteitscontrole van het TRP en de verwezenlijking van gemeentelijke uitvoeringsdossiers overgedragen aan TMVW. •

Grond- en drinkwater

De gemeente voerde reeds volgende acties uit: -

oplegging van geldende Vlarem- milieuvoorwaarden bij nieuwe vergunningen van ondergrondse stookoliereservoirs;

-

aankoop van zoutbakken voor de plaatselijke opslag van strooizout in de wintermaanden. Vroeger konden de zoutzakken scheuren en uitspoelen naar het grondwater en de riolering;

-

aankoop 2 nieuwe computergestuurde zoutstrooiers voor minder zoutgebruik.

Verdroging Het inbuizen van baangrachten hindert de infiltratiemogelijkheid en werkt aldus verdroging in de hand, versnelt de afvoer, verkleint de bergingscapaciteit en holt de ecologische functie van grachten uit.

Volgende acties werden reeds uitgevoerd: -

goedkeuring van de stedenbouwkundige verordening inzake het ongeoorloofd inbuizen van baangrachten;

-

opvolging van de Vlarem-wetgeving via de grondwatervergunning en het antiverdrogingsbeleid wat de subsidiëring van hemelwaterinfiltratie en de verordening voor overwelving van baangrachten behelst;

-

evaluatie van het gebruik van hemelwater bij grondwaterwinningaanvragen;

-

in het kader van de uitbouw van het grondwaternitraat-meetnet werden 6 peilputten geplaatst door VMM, nl.: Walravensstraat – G. Gezellestraat – Landbouwweg tussen Padenborre en J. Hauwaertstraat – Kleine Hertweg, nabij kruispunt Kwetterweide – Hoogkouter – Deuveressenweg.

Bodemerosie Op 7 december 2001 heeft de Vlaamse Regering het subsidiëringbesluit voor het uitvoeren van kleinschalige erosiebestrijdingmaatregelen door gemeenten goedgekeurd (erosiebesluit). Gemeenten kunnen subsidies ontvangen voor het uitvoeren van kleinschalige erosiebestrijdingmaatregelen, d.w.z. het Libost-groep nv

22/04/2009

85

Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

3 Thematisch beleid

opmaken van een gemeentelijk erosiebestrijdingplan en het uitvoeren van erosiebestrijdingwerken.

Vanaf 1 januari 2005 kan het uitvoeren van erosiebestrijdingwerken enkel nog gesubsidieerd worden indien de werken kaderen in een door de administratie goedgekeurd erosiebestrijdingplan.

De gemeente heeft beslist om een erosiebestrijdingsplan op te stellen voor het volledige grondgebied.

Het schepencollege heeft hiervoor het studiebureau Grontmij Clerckx aangesteld. Het erosiebestrijdingsplan werd opgemaakt en ingediend goedkeuring bij Afdeling Land en Bodembescherming – Departement Leefmilieu, Natuur en Energie (vroegere AMINAL). Op 29 januari 2008 werd het gemeentelijke erosiebestrijdingsplan van de gemeente Beersel door ALBON goedgekeurd. De gemeente kan nu in het kader van dit milieubeleidsplan starten met de uitvoering van het plan.

Grondwatermeetnet In de gemeente Beersel zijn 6 peilputten. Alle 6 hebben ze 3 filters en worden ze beheerd door VMM. Deze peilbuizen maken het mogelijk het grondwater te bemonsteren en te analyseren. De peilputten behoren tot het grondwatermeetnet 8 (MAP).

Voor de coördinaten van de peilputten wordt verwezen naar de website van de Databank Ondergrond Vlaanderen (DOV) http://dov.vlaanderen.be/ waar een overzicht van deze peilputten wordt gegeven onder de noemer grondwatermeetnet.

Waterwingebieden en waterwinningen Binnen de gemeentelijke grenzen zijn er 27 vergunde grondwaterwinningen gekend. De waterwinningen zijn van particulieren of van bedrijven.

Er zijn ook grondwaterwingebieden en beschermingszones van de Tussengemeentelijke Maatschappij der Vlaanderen voor Watervoorziening (TMVW) en Intercommunale voor Waterbedeling in VlaamsBrabant (IWVB) afgebakend.

Watervoerende lagen Grondwater is afkomstig van regenwater en oppervlaktewater dat in de bodem sijpelt. Net zoals rivieren stroomt grondwater van plaatsen waar het grondwater hoog staat naar plaatsen waar het laag staat. Grondwater stroomt veel trager dan het water in de rivieren. Het grondwater stroomt niet in kanalen en aders, maar in watervoerende lagen (Aquifer) of stagneert in ondergrondse “waterbekkens” (Aquitard). Deze watervoerende lagen bestaan uit goed doorlatende sedimenten zoals zand en grind.

De verschillende watervoerende lagen worden van elkaar gescheiden door slecht doorlatende lagen die uit slecht doorlatende sedimenten bestaan zoals klei en leem. Het grondwater komt terug aan de oppervlakte, na een ondergrondse reis van soms tientallen kilometers en duizenden jaren, in bron- of kwelgebieden, in rivieren of door grondwaterwinning door de mens.

In Beersel vinden we 2 watervoerende lagen en 1 waterhoudende laag terug (ook terug te vinden op http://dov.vlaanderen.be/, namelijk: 1. het Quartaire aquifersysteem (0100), meer bepaald de deklagen. Hieronder vallen: -

zand-lemige deklagen;

-

lemige deklagen;

2. het Ledo Paniseliaan Brusseliaan Aquifersysteem (0600), meer bepaald het Zand van Brussel (620); 3. Ieperiaan Aquitardsysteem (0900), meer bepaald de afzettingen van Kortrijk (0920), hieronder vallen:

Libost-groep nv

-

Klei van Aalbeke (0921);

-

Klei van Moen (0922); 22/04/2009

86

Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

3 Thematisch beleid

-

Zand van Mons-en-PÊvèle (0923);

-

Klei van Saint-Maur (0924);

-

Klei van Mont-HĂŠribu (0925).

Kwetsbaarheid van het grondwater In het noordwesten van de gemeente zien we een gebied dat gekenmerkt wordt door een zeer grote kwetsbaarheid (Aa1). De watervoerende laag bestaat uit krijt, kalksteen, zandsteen en mergel. De deklaag is maximaal 5m dik en/of bestaat uit zand. De dikte van de onverzadigde laag is maximaal 10 meter.

In het zuidwesten van de gemeente is het gebied overwegend gekenmerkt door een matige kwetsbaarheid (Ac). De deklaag is kleiig en de onverzadigde laag is gelijk aan of dikker dan 10 meter.

In de andere helft van de gemeente zien we dat het overgrote deel van de gemeente een kwetsbaar (Ca2) grondwatergebied is. De watervoerende laag bestaat hier uit zand. De watervoerende laag is maximaal 5 meter en/of zandig. De dikte van de onverzadigde laag is groter dan 10 meter.

3.6.3.2

Knelpunten

-

De kunstmatige inbedding van een aantal waterlopen of bepaalde gedeelten van beken met het ontbreken van natuurlijke structuurkenmerken tot gevolg. Het betreft het stroomopwaartse gedeelte van de Kesterbeek, het stroomafwaartse gedeelte van de Rilroheidebeek en een gedeelte van de Molenbeek;

-

zeer dure kosten voor slibanalyses en nazuiveringen;

-

erosie;

-

modder afkomstig van de akkerwegen, spoelen af op de openbare weg;

-

o.a. de bebouwing en wegeninfrastructuur hebben ervoor gezorgd dat de beken en rivieren hun natuurlijke loop en hun waterbergend vermogen niet hebben kunnen behouden;

-

het ondrinkbaar worden van waterwinningen op geringe diepte zodat gezocht dient te worden naar diepere lagen.

-

veelvuldig en ongecontroleerd gebruik van pesticiden door de burger;

-

illegale lozingen van ongezuiverd afvalwater in oppervlaktewateren;

-

kostenplaatje voorbeeldfunctie van de overheid;

-

mentaliteit van de doorsnee burger: netheid en gemakzucht;

-

illegale grondwaterwinningen.

-

lage zuiveringsgraad aangezien er nog een aantal collectoren gerealiseerd moeten worden.

3.6.3.3 -

Doelstellingen

Alle waterlopen op het grondgebied van de gemeente Beersel dienen te voldoen aan de basiskwaliteit voor oppervlaktewater, het kanaal Brussel-Charleroi, de Molenbeek en de Hallerbosbeek moeten daarenboven ook voldoen aan de viswaterkwaliteit.

Libost-groep nv

22/04/2009

87

Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013 -

3 Thematisch beleid

In het recent goedgekeurde Vlarem-II-wijzigingsbesluit werd voor de omgang met hemelwater volgende prioriteiten vastgelegd: 1. opvangen en hergebruiken, 2. infiltreren op eigen terrein, 3. bufferen met vertraagd lozen in oppervlaktewater of in een kunstmatige afvoerweg voor hemelwater, 4. lozen in de regenwaterafvoerleiding (RWA) in de straat.

-

Het hemelwater dient bijgevolg volgens bovenstaand principe te worden aangewend en komt slechts in laatste instantie in een gracht terecht. Door een natuurtechnische inrichting of via een instandhouding van hun natuurlijke structuur met o.a. meandering, kunnen grachten de infiltratie naar het grondwater verzekeren en aldus de schommelingen van het grondwaterniveau afvlakken. De spreiding en de berging van de wateraanvoer hebben een daarmee gepaard gaande afvlakking van de piekdebieten als gevolg en bovendien een gunstige weerslag op de toestand meer stroomafwaarts van de waterloop;

-

men dient te komen tot een rationeel watergebruik waarbij er niet meer water wordt gebruikt dan dat er op natuurlijke wijze wordt aangevuld;

-

het behoud van drinkwaterreserves en de ontwikkeling van natuurwaarden. Dit betekent dat het grondwater niet in sterkere mate meer mag opgepompt worden dan dat de grondwatertafel zich aanvult. De gemeente dient in dit kader een aantal kwantitatieve en kwalitatieve aspecten van het oppervlakte- en het grondwater op te volgen. Zo moet de infiltratie van regenwater, in de mate dat hiertoe de mogelijkheid bestaat, maximaal bevorderd worden ten einde de watervoerende lagen aan te vullen.

-

een goed inzicht in de grondwaterkwaliteit en in de mogelijke beïnvloedende factoren is noodzakelijk. Één van de aandachtspunten hierbij is ongetwijfeld het aandeel van de landbouw;

-

erosiebestrijding, opmaak van het erosiebestrijdingsplan en opvolging van de stapsgewijze uitvoering;

-

bodemverontreiniging door overbemesting, pesticidengebruik, de aanwezigheid van lekkende brandstoftanks, etc. dient maximaal voorkomen te worden.

-

de gemeente streeft ernaar om alle vormen van bodemverontreiniging zoveel mogelijk te voorkomen. Hierbij richt men zich in het bijzonder tot nieuwe bodemverontreinigingen. Dit kan enkel gerealiseerd worden indien alle doelgroepen voldoende geïnformeerd en gesensibiliseerd worden.

Libost-groep nv

22/04/2009

88

Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

3.6.3.4

3 Thematisch beleid

Maatregelen

Actietitel

1. VERGUNNINGENBELEID

Omschrijving

In het kader van de afkoppeling van het hemelwater van het rioleringsstelsel volgens VLAREM II zal in het vergunningenbeleid het voorkomings- en voorzorgsbeginsel worden toegepast door het invoeren van bijzondere voorwaarden en de controle ervan waardoor verontreiniging van oppervlakte-, hemel-, grond-, drinkwater en bodemverontreiniging worden voorkomen. In het kader van het nieuwe decreet Integraal Waterbeleid van 18 juli 2003 (BS 14 november 2003) legt de gemeente de watertoets op. Bij elke beslissing over een plan, programma of vergunning dient de bevoegde overheid – dus ook de gemeente – na te gaan of er schade kan ontstaan aan het watersysteem. De gemeente mag ingrepen met een schadelijk effect niet langer toestaan. Als de schade niet beperkt kan worden, dienen compenserende maatregelen opgelegd te worden.

Aandachtspunten bij het toekennen van de milieuvergunning zijn: -

de toegelaten lozingsdebieten zijn voor de milieuvergunning een onmisbaar gegeven;

-

scheiding van de regenwaterleiding en de effluentleidingen van het gezuiverde bedrijfsafvalwater;

-

stimuleren van het hergebruik van regenwater en infiltratievoorzieningen.

-

beperking van de impact op het ontvangende oppervlaktewater.

De verplichte periodieke onderzoeken op alle terreinen waarop potentiëel bodembedreigende inrichtingen of activiteiten plaatsvinden worden opgevolgd.

Periode

2008-2013

Termijn

Korte, middellange en lange termijn

Initiatiefnemer

Gemeente

Betrokkenen

Dienst ruimtelijke ordening, milieudienst, bewoners

Middelen

Algemene werkingskosten

Aard

Voortzetting – Bindend

Actietitel

2. OPSPOREN VAN ILLEGALE LOZINGEN

Omschrijving

Opsporen van illegale lozingen en deze melden aan de bevoegden conform de Vlarem wetgeving

Periode

2008-2013

Termijn

Korte, middellange en lange termijn

Initiatiefnemer

Gemeente

Betrokkenen

milieudienst, ruimtelijke ordening, openbare werken

Middelen

Algemene werkingskosten

Aard

Voortzetting – Bindend

Actietitel

3. DUURZAAM RIOLERINGSBELEID

Omschrijving

Het betreft hier een actie inzake:

Periode

Libost-groep nv

-

De uitbreiding van de rioleringsgraad,

-

De geleidelijke afkoppeling van het hemelwater van de riolering;

-

De optimalisatie van de werking van de RWZI’s;

-

Duurzaam (drink-)watergebruik.

-

Onderhoud riolering en reiniging straatkolken

2008-2013

22/04/2009

89

Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

3 Thematisch beleid

Termijn

Planperiode

Initiatiefnemer

Gemeente

Betrokkenen

Openbare Werken, Aquafin, VMM, AquaRio

Middelen

AquaRio investeringsbudget

Aard

Voortzetting - Bindend

Actietitel

4. ZONERINGSPLAN

Omschrijving

Een aangepast ontwerp van zoneringsplan is vastgesteld op de gemeenteraad van 3 oktober 2007. Na de definitieve vaststelling van het zoneringsplan zal een uitvoeringsplan opgesteld worden door de VMM in overleg met de gemeente.

Verder zullen er ook controles noodzakelijk naar aanleiding van de goedkeuring van het zoneringsplan. Meer algemeen wat toezicht betreft: ook controle of woningen wel effectief op de riolering zijn aangesloten indien de straat voorzien is van riolering i.p.v. oude lozing op oppervlaktewater te behouden, is aangewezen.

Periode

2008-2013

Termijn

Planperiode

Initiatiefnemer

Gemeente

Betrokkenen

Openbare werken, Vlaamse Gewest, TMVW-Aquario

Middelen

geen specifieke kosten

Aard

Nieuw - Bindend

Actietitel

5. DE UITVOERING VAN DE WATERTOETS

Omschrijving

Sinds 18 juli 2003 (BS 14 november 2003) is – met het decreet integraal waterbeleid – de watertoets in Vlaanderen in voege getreden. Bij elke beslissing over een plan, programma of vergunning dient de bevoegde overheid rekening te houden met de beginselen en de doelstellingen van het integraal waterbeleid, alsook met de door de Vlaamse Regering vastgestelde waterbeheerplannen.

De gemeente past de watertoets toe. Hierbij wordt telkens advies aangevraagd bij de aangeduide instanties.

Periode

2008-2013

Termijn

Planperiode

Initiatiefnemer

Gemeente

Betrokkenen

Ruimtelijke Ordening, Milieudienst, Waterbeheerders

Middelen

Algemene werkingskosten

Aard

Voortzetting - Bindend

Libost-groep nv

22/04/2009

90

Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

3 Thematisch beleid

Actietitel

6. BEHEER VAN OPEN BEDDINGEN, DE OEVERS EN HET NATUURLIJK MILIEU VAN WATERLOPEN

Omschrijving

Open beddingen, oevers en het natuurlijk milieu van de waterlopen moeten zoveel mogelijk beschermd worden. Belangrijk hierbij zijn: -

het beperken van overwelvingen, het aanpassen van het ruimings-, onderhouds- en herstellingsprogramma aan de waterloop,

-

het niet meer storten van slib op oevervegetatie,

-

het vrij laten meanderen van de waterlopen,

-

het instellen van bufferzones rond waterlopen

Vanuit kwantitatief, kwalitatief en ecologisch duurzaam waterlopenbeheer zal het onderhoud van de waterlopen en de oevers uitgevoerd worden conform de Vlarea-reglementering, de code van goede praktijk voor bagger- en ruimingsspecie en de richtlijnen uitgewerkt in de methodologie voor de opmaak van de deelbekkenbeheerplannen, van zodra dit beschikbaar wordt gesteld. Dit geldt in het bijzonder voor het maai- en ruimingsbeheer van waterlopen en voor natuurvriendelijke oeverinrichting en –bescherming. Zolang deze methodologie niet is vastgesteld, zal de code van goede praktijk voor duurzaam lokaal waterbeleid gevolgd worden.

Jaarlijks zullen de knelpunten van een aantal waterlopen nagekeken worden en indien nodig zal een ruiming van de waterlopen van 3de categorie uitgevoerd worden overeenkomstig de code van goede praktijk voor bagger- en ruimingspecie.

Periode

2008-2013

Termijn

Planperiode

Initiatiefnemer

Gemeente

Betrokkenen

Openbare werken/ groendienst/AquaRio

Middelen

+/- € 30.000/ jaar

Aard

Voortzetting – Bindend

Actietitel

7.

SUBSIDIËRING INDIVIDUELE AFVALWATERZUIVERINGSINSTALLATIES, HEMELWATERPUTTEN EN INFILTRATIEVOORZIENINGEN

Omschrijving

De gemeente kent een premie toe voor de aanleg van een individuele waterzuiveringsinstallatie, hemelwaterputten en infiltratievoorzieningen.

Van zodra de wijziging van de zuiveringszones bekrachtigd is door de gemeente of in het deelbekkenbeheerplan zal het gemeentelijk subsidiereglement voor individuele waterzuivering hieraan aangepast worden.

Periode

2008-2013

Termijn

Planperiode

Initiatiefnemer

Gemeente

Betrokkenen

Milieudienst, Vlaams Gewest, Provincie Vlaams-Brabant, VMM, Dep. LNE, AquaRio,

Middelen

+/- € 12.000/jaar (subsidies voor individuele waterzuiveringsinstallaties, hemelwaterputten en infiltratievoorzieningen)

Aard

Voortzetting – Indicatief

Actietitel

8. VOORKOMEN VAN VISMIGRATIEKNELPUNTEN

Omschrijving

De gemeente verbindt zich ertoe om bij alle geplande buitengewone werken en bij herstellingswerken op waterlopen rekening te houden met de mogelijkheden om vismigraties toe te laten.

Periode

2008-2013

Libost-groep nv

22/04/2009

91

Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

3 Thematisch beleid

Termijn

Planperiode

Initiatiefnemer

Gemeente

Betrokkenen

Openbare Werken, Milieudienst, Vlaams Gewest, Provincie Vlaams-Brabant, VMM, Dep. LNE, AquaRio, natuurverenigingen

Middelen

Werkingskosten Openbare Werken

Aard

Voortzetting – Bindend

Actietitel

9. UITVOEREN EN OPVOLGEN VAN HET DEELBEKKENBEHEERSPLAN

Omschrijving

Sinds november 2003 is het decreet betreffende het integraal waterbeleid van toepassing.

Vanaf dan is de opmaak van het deelbekkenbeheersplan decretaal verplicht. Er wordt in samenwerking met de verschillende overheden en onder coördinatie van de provincies een beleidsplan opgesteld met voorgenomen acties, maatregelen, middelen en termijnen om zo de doelstellingen te bereiken.

De gemeente neemt actief deel voor het deelbeheersplan van de Zenne/Molenbeek. Momenteel worden de waterschappen opgevolgd. Dit zal worden verder gezet.

Periode

2008-2013

Termijn

Korte, middellange en lange termijn

Initiatiefnemer

Gemeente

Betrokkenen

Openbare Werken, Milieudienst, Vlaams Gewest, Provincie Vlaams-Brabant, Naburige gemeenten en steden, Polders en Wateringen, VMM, Natuurverenigingen

Middelen

Cfr. deelbekkenbeheerplan, ramingen

Aard

Voortzetting – Bindend

Actietitel

10. HET STIMULEREN VAN HET PLAATSEN VAN GROENDAKEN

Omschrijving

Om de inwoners aan te sporen tot het gebruik van groendaken, wordt er een subsidie verleent door de gemeente. Hiervoor wordt eveneens verwezen naar het thema ‘natuurlijke entiteiten’ (actie 19).

Periode

2008-2013

Termijn

Planperiode

Initiatiefnemer

Gemeente

Betrokkenen

Milieudienst, bewoners

Middelen

+/- € 25.000/jaar

Aard

Voortzetting – Bindend

Actietitel

11. SENSIBILISERINGSCAMPAGNES MET BETREKKING TOT HET WATERVERBRUIK

Omschrijving

De gemeente streeft zowel binnen haar eigen organisatie als bij de andere doelgroepen naar rationeel watergebruik. Via tal van sensibiliseringscampagnes wenst de gemeente te komen tot het spaarzaam omgaan met drinkwater en grondwater.

Hierbij verwijst de gemeente niet alleen naar waterbesparende ingrepen maar ook naar het belang van ons eigen gedrag.

Verder zal de gemeente de maximale aanwending (gebruik, infiltratie, berging en vertraagde afvoer) van hemelwater aan de bron stimuleren.

De inwoners zullen via het gemeentelijk infoblad op de hoogte worden gebracht.

Periode

2008-2013

Termijn

Planperiode

Libost-groep nv

22/04/2009

92

Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

3 Thematisch beleid

Initiatiefnemer

Gemeente

Betrokkenen

Milieudienst, Provincie Vlaams-Brabant, Vlaams Gewest, bewoners

Middelen

Werkingskosten milieudienst, algemene kost sensibilisering (+/- € 450/pagina gemeentelijk infoblad)

Aard

Voortzetting – Bindend

Actietitel

12. UITVOERING VAN HET EROSIEBESTRIJDINGSPLAN

Omschrijving

Naar aanleiding van de opmaak van het erosiebestrijdingsplan, zal de uitvoering van het plan tijdens de planperiode van het huidige milieubeleidsplan opgestart worden.

Periode

2008-2013

Termijn

Planperiode

Initiatiefnemer

Gemeente

Betrokkenen

Vlaams Gewest, Openbare werken, milieudienst, ruimtelijke ordening

Middelen

Werkingskosten openbare werken: afhankelijk van knelpunten uit het goedgekeurd erosiebestrijdingsplan

Aard

Nieuw – Bindend

Libost-groep nv

22/04/2009

93

Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

3 Thematisch beleid

3.7 Hinder 3.7.1

Omschrijving

Milieuhinder wordt omschreven als een onaangenaam gevoel met zowel een subjectief als een objectief karakter. Als objectieve factoren kunnen de fysische eigenschappen, de frequentie van optreden, de duur en de variabiliteit in tijd aangehaald worden. De subjectieve beoordeling van milieuhinder kan onder meer te maken hebben met leeftijd, het moment van de dag, emissiehistorie of de betrokkenheid bij de bron.

Kenmerkend voor hinder is het lokale karakter ervan. De hinder speelt zich meestal af tot op maximaal enkele hectometers. Hoe verder we ons van de bron verwijderen, hoe kleiner het effect wordt.

De hinder kan leiden tot geestelijke, en bij ernstige hinder zelfs tot lichamelijke aantasting van het welzijn. Denken we hierbij aan stress, hartritmestoornissen, braakneigingen, … Sommige vormen van hinder kunnen zelfs leiden tot aantasting van materiële goederen.

In 2004 rondde het Vlaamse Gewest het Schriftelijk LeefomgevingsOnderzoek (SLO) af waarbij gepeild werd naar de meningen van mensen over hinder door geluid, geur en licht. Daar de gemeente Beersel niet zelf beschikt over dergelijke gegevens worden de resultaten van het onderzoek van het Vlaamse Gewest hieronder weergegeven.

Helemaal niet gehinderd

Beetje gehinderd

Tamelijk gehinderd

Ernstig gehinderd

Extreem gehinderd

Geluid

32,3

38

17,8

10

1,9

Geur

55,5

29,2

10,3

4,2

1,1

Licht

86,5

9,4

2,8

1,0

0,4

Tabel 10: Procentuele resultaten van SLO (2004) Volgende bronnen worden volgens het SLO als meest hinderlijk ervaren: -

geluidshinder door verkeer, buren en recreatie of toerisme;

-

geurhinder door verkeer, buren en KMO of industrie;

-

lichthinder door verkeer, handel of diensten en buren.

Dit thema behandelt dan ook deze drie milieuproblematieken.

•

Geluidshinder

Geluidshinder dat door de mens als onaangenaam wordt ervaren wordt omschreven als lawaai. Geluidshinder wordt ingedeeld volgens de bron die hem veroorzaakt, namelijk wegverkeer, vliegverkeer, spoorverkeer, industrie, luidruchtige recreatie en burenlawaai.

•

Geurhinder

Geurhinder is meestal niet bedreigend voor mens of milieu, maar wordt wel als hinderlijk ervaren. Er ontstaat een negatieve invloed op de kwaliteit van de leefomgeving met gevolgen op fysiek, psychisch en sociaal vlak. Geurhinder is subjectief, moeilijk kwantificeerbaar en het treedt slechts op vanaf bepaalde concentraties, frequentie en intensiteit van de geurwaarneming.

Geurhinder is verweven met andere thema’s zoals ‘verstoring van de luchtsamenstelling’, (ammoniakemissies), ‘vermesting’, ‘huishoudelijke en bedrijfsafvalstoffen’ (composteren en verbranden), ‘verstoring van de watersystemen’ (waterzuiveringsinstallaties), ‘verspreiding van milieugevaarlijke stoffen’ (vluchtige organische stoffen) en ‘natuurlijke entiteiten’; Libost-groep nv

22/04/2009

94

Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013 •

3 Thematisch beleid

Lichthinder

Lichthinder is de overlast die mensen, planten en dieren ondervinden van kunstlicht. Voor lichtvervuiling kunnen de openbare verlichting, de industriële verlichting en de lichtreclames worden aangewezen.

Er is een duidelijke relatie met de thema’s ‘aantasting van natuurlijke entiteiten’ (beïnvloeding van habitats en organismen) en ‘verstoring met de luchtsamenstelling’ (kunstmatige verlichting verbruikt veel energie). Nuttige informatie hieromtrent kan gevonden worden op www.platformlichthinder.nl.

3.7.2

Gemeentelijke administratieve sancties

3.7.2.1

Omschrijving

De wet van 13 mei 1999 (B.S. 10.06.1999) betreffende de invoering van gemeentelijke administratieve sancties - GAS - geeft de gemeente meer armslag voor het voeren van een daadwerkelijk gemeentelijk handhavingsbeleid. Met deze wet wordt het mogelijk in de plaats van strafsancties (´politiestraffen´) administratieve sancties te voorzien en op die manier een einde te maken aan een feitelijke straffeloosheid van overtredingen van gemeentelijke politieverordeningen.

De bedoeling van de wet 13 mei 1999 is de gemeenten een grotere autonomie te geven in hun politionele bevoegdheden. Hierdoor kunnen kleine criminaliteit, verstoringen openbare orde en openbare overlast aangepakt worden op lokaal niveau.

Op 7 mei en 17 juni 2004 werden wetswijzigingen door gevoerd die op 1 april 2005 van kracht gingen.

De wetswijzigingen van 2004 hebben voornamelijk betrekking op: • verruiming van het toepassingsgebied van de gemeentelijke administratieve sancties: bepaalde overtredingen worden uit de strafrechtelijke sfeer gehaald en de mogelijkheid wordt voorzien een gemeentelijke administratieve sanctie op te leggen voor bepaalde wanbedrijven uit het Strafwetboek); • bepaalde gemeenteambtenaren kunnen ook vaststellingen doen, naast politieambtenaren en hulpagenten; • minderjarigen vanaf 16 jaar kunnen ook een gemeentelijke administratieve sanctie opgelegd krijgen; • creatie van een (soms verplichte) voorafgaande bemiddelingsprocedure.

Vooraleer een gemeente het aangepaste systeem van de gemeentelijke administratieve sancties kan toepassen, moet aan 3 voorwaarden voldaan worden: • Aanpassen van het politiereglement/verordening; • Aanstellen van een gemeentelijke ambtenaar die de inbreuken zal vaststellen of beroep doen op politieambtenaren en/of hulpagenten2; • Aanduiden van een gemeentelijke ambtenaar die de administratieve boetes zal opleggen.

2 De gemeente kan opteren voor hetzij een gemeentelijk, hetzij een provinciaal ambtenaar, hetzij een ambtenaar aangesteld in het kader van een interlokale vereniging.

De provincieraad van de Provincie Vlaams-Brabant heeft in haar besluiten van 18 maart 2003, 28 juni 2005 en 19 juni 2007 twee provinciale ambtenaren (Johan Guillemyn en Greet Van Eygen) aangewezen voor het opleggen van de gemeentelijke administratieve geldboete. Zij staan ter beschikking voor de gemeenten die hierom verzoeken.

Libost-groep nv

22/04/2009

95

Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

3.7.2.2

3 Thematisch beleid

Doelstellingen

De gemeente Beersel heeft de intentie om gebruik te maken van deze gemeentelijke administratieve sancties. Hiervoor werd op de gemeenteraad van 05/09/2007 beslist om beroep te doen op de twee provinciale ambtenaren, zijnde Johan Guillemyn en Greet Van Eygen.

De gemeente Beersel heeft eveneens een ontwerp samenwerkingsovereenkomst tussen de stad Vilvoorde en de gemeente Beersel ondertekend, inzake de bemiddelingsprocedure bij gemeentelijke administratieve sancties, in het kader van het veiligheidsbeleid en de aanpak van de federale regering met betrekking tot de jeugdcriminaliteit. (Gemeenteraad van 23/01/2008).

De steden en gemeenten die deze samenwerkingsovereenkomst ondertekenen, hebben in administratieve sancties voorzien tegen inbreuken op hun reglementen en verordeningen, zoals bepaald bij wet van 13 mei 1999 tot wijziging van de nieuwe gemeentewet.

Bovendien werd bij de wet van 17 juni 2004 het bemiddelingsinstrument in de nieuwe gemeentewet ingevoegd. De deelnemende steden en gemeenten hebben een bemiddelingsprocedure voorzien in het kader van de administratieve sancties. Deze verzoeningsprocedure is verplicht voor de minderjarigen die de volle leeftijd van 16 jaar hebben bereikt op het tijdstip van de feiten, overeenkomstig artikel 119 ter.

Op 28 april 2006 besliste de federale regering om de mogelijkheden tot oplegging van administratieve sancties uit te breiden voor een betere bestrijding van verschillende soorten overlast in het kader van het veiligheidsbeleid en de aanpak van de jeugdcriminaliteit.

De regering stelt derhalve een voltijdse bemiddelaar ter beschikking van de steden en gemeenten van het gerechtelijk arrondissement Brussel – Halle – Vilvoorde (uitgezonderd de 19 Brusselse gemeenten), voor een vlottere implementering van de bemiddelingsprocedure in kader van de gemeentelijke administratieve sancties. Deze overeenkomst tussen de federale overheid en de stad Vilvoorde werd ondertekend op 23 april 2007.

Het doel van deze samenwerkingsovereenkomst (tussen de stad Vilvoorde en de gemeente Beersel) is de bepaling van de praktische modaliteiten van deze terbeschikkingstelling. De prioriteit gaat daarbij uit naar de organisatie van de bemiddelingsprocedure ten aanzien van minderjarigen vanaf 16 jaar.

3.7.3

Juridisch kader

Algemeen •

K.B. van 7 november 1984 tot aanwijzing, voor het Vlaamse Gewest, van de ambtenaren bevoegd voor de opsporing en de vaststelling van de inbreuken;

•

Gemeentelijke bevoegdheden: de gemeente kan verordenend optreden voor die problemen die niet het voorwerp uitmaken van een andere reglementering;

Bodem •

Decreet van 27 oktober 2006 betreffende de bodemsanering en de bodembescherming, B.S. 22 januari 2007;

•

Besluit van 14 december 2007 houdende vaststelling van het Vlaams reglement betreffende de bodemsanering en de bodembescherming, B.S. 22 april 2008;

Libost-groep nv

22/04/2009

96

Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

3 Thematisch beleid

Geluid •

Wet van 27 juni 1937 houdende herziening van de Wet van 16 november 1919, betreffende de regeling van de luchtvaart, B.S. 26 juli 1937;

•

K.B. van 15 maart 1968 houdende algemeen reglement op de technische eisen waaraan auto’s, hun aanhangwagens, hun onderdelen en hun toebehoren moeten voldoen;

•

Wet van 18 juli 1973 betreffende de bestrijding van de geluidshinder;

•

K.B van 1 december 1975 houdende algemeen reglement op de politie van het wegverkeer;

•

K.B. van 10 juni 1976 houdende maatregelen tot inrichting van wedstrijden, test- en oefenritten met motorvoertuigen;

•

K.B. van 24 februari 1977 houdende vaststelling van geluidsnormen voor muziek in openbare en private inrichtingen;

•

Decreet van 28 juni 1985 betreffende de milieuvergunning, zoals gewijzigd, uitgevoerd door:

•

Besluit van de Vlaamse Regering van 6 februari 1991 houdende vaststelling van het Vlaamse reglement betreffende milieuvergunning (Vlarem I); en:

•

Besluit van de Vlaamse Regering van 1 juni 1995 houdende algemene en sectorale bepalingen inzake milieuhygiëne (Vlarem II);

•

Besluit van 24 maart 1993 tot vaststelling van de modaliteiten voor de subsidiëring van de aankoop van apparatuur voor geluidsmetingen door overheidsbesturen;

•

K.B. van 9 en 10 december 1998 betreffende het toelaatbare geluidsvermogenniveau van bouwmachines en -materialen;

•

EU-richtlijn ‘omgevingslawaai’ 2002/43/EG;

Lucht •

Kaderwet van 28 december 1964 tot bestrijding van de luchtverontreiniging;

•

K.B. van 26 maart 1971 tot voorkoming van de luchtverontreiniging die door verbrandingsinstallaties wordt verwekt;

•

K.B. van 26 juli 1971 tot oprichting van zones voor speciale bescherming tegen luchtverontreiniging, B.S. 5 augustus 1971;

•

K.B. van 6 januari 1971 tot voorkoming van de luchtverontreiniging bij het verwarmen van gebouwen met vaste of vloeibare brandstof;

•

K.B. van 15 mei 1990 tot het verbieden van het roken in bepaalde openbare plaatsen;

•

K.B. van 8 augustus 1975 betreffende het voorkomen van luchtverontreiniging van SO2 en stofdeeltjes afkomstig van industriële verbrandingsinstallaties (terug te vinden in Vlarem II);

•

K.B. van 18 november 1988 inzake de benaming, de kenmerken en het zwavelgehalte van residuele brandstoffen;

•

K.B. van 27 november 1989 houdende verbod van het gebruik van bepaalde chloorfluorkoolstofverbindingen in spuitbussen;

Libost-groep nv

22/04/2009

97

Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

3 Thematisch beleid

•

K.B. van 3 februari 1999 betreffende de bescherming van de atmosfeer tegen de uitstoot van gassen en deeltjes door niet voor de weg bestemde mobile machines;

•

Milieuvergunningsdecreet van 28 juni 1985, Vlarem I en Vlarem II zijn van belang voor de bestrijding van de luchtverontreiniging door industriële, ambachtelijke en andere hinderlijke inrichtingen;

Straling •

Wet van 15 april 1994 betreffende de bescherming van de bevolking en van het leefmilieu tegen de uit ioniserende stralingen voortspruitende gevaren en betreffende het Federaal Agentschap voor Nucleaire Controle (FANC), zoals gewijzigd;

•

K.B. van 20 juli 2001 houdende algemeen reglement op de bescherming van de bevolking, van de werknemers en het leefmilieu tegen het gevaar van de ioniserende stralingen;

•

K.B. van 29 april 2001 houdende de normering van zendmasten voor elektromagnetische golven tussen 10 MHz en 10 GHz;

•

K.B van 20 juli 2001 betreffende de bevoegdheden en de aanduiding van de leden van het Departement Toezicht en Controle van het Federaal Agentschap voor Nucleaire Controle belast met het toezicht op de naleving van de wet van 15 april 1994 betreffende de bescherming van de bevolking en van het leefmilieu tegen de uit ioniserende stralingen;

•

K.B van 20 juli 2001 tot inwerkingstelling van de Wet van 15 april 1994 betreffende de bescherming van de bevolking en van het leefmilieu tegen de uit ioniserende stralingen.

Geur & Licht •

Vlarem II, algemene voorwaarden voor geur en lichthinder;

3.7.4

Analyse

3.7.4.1

Actuele toestand

•

MKROS

In het hoofdstuk ‘Instrumentarium’ werd reeds het ‘Milieu Klachten Registratie en Opvolging Systeem’ (MKROS) beschreven. De gemeente maakt gebruik van dit programma. Deze digitale verwerking van milieuklachten zal immers een positieve verbetering betekenen voor het verwerken van klachten omtrent hinder.

•

LOGO’s

Het Lokaal Gezondheids Overleg of LOGO is een samenwerkingsverband voor ‘gezondheidsoverleg en –organisatie’ dat zich op een bovenlokaal niveau (regio’s van 250.000 tot 300.000 inwoners) situeert en instaat voor de coördinatie en ondersteuning van het lokale gezondheidsoverleg. Het accent komt vooral te liggen op lokaal gerichte acties, netwerkvorming en het op elkaar afstemmen van organisaties. Niet alleen de gezondheidssector, maar ook de lokale besturen, de OCMW’s, de welzijns-, de sociaal-culturele en de onderwijssector worden hierin betrokken. Verder staat een LOGO ook in voor de lokale informatieverzameling met sturing vanuit de Vlaamse overheid. Bij deze LOGO’s werken sinds 2004 Medisch Milieukundigen (MMK’s) waarbij lokale actoren terecht kunnen voor vragen, acties of projecten rond milieu en gezondheid. De gemeente kan in haar milieubeleid beroep doen op het aanbod van de Medische Milieukundige van haar regio. De hoofdlijnen van het overleg, de overeenkomsten en de acties worden bekend gemaakt via de folder van LOGO en via het gemeentelijk informatieblad. Beide partijen informeren en contacteren elkaar indien er vragen gesteld worden door burgers of organisaties.

Libost-groep nv

22/04/2009

98

Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

3 Thematisch beleid

Beersel valt in de regio van van LOGO Pajottenland/Zennevallei,(Kerkpleinweg 4, 1742 Ternat). Op de website www.mmk.be worden verschillende onderwerpen binnen het thema Gezondheid&Milieu aangehaald. O.a. aandacht voor de relatie Milieu & Gezondheid in het Gemeentelijk Milieubeleidsplan, Biomonitoring in o.a. Landelijk Vlaanderen, een gezond binnenmilieu: milieu stopt niet aan de drempel van de woning, … Door beroep te doen op de MMK is er de mogelijkheid lokale of gemeentelijke accenten te leggen in acties die gebeuren in het kader van milieu en gezondheid •

Politiereglement

Naar aanleiding van een enquête bij de Beerselse bevolking werd geconstateerd dat veel inwoners zich ergeren aan overlast veroorzaakt door dieren. Op 22 december 2004 werd om deze reden een aanpassing van het politiereglement met betrekking tot dieren goedgekeurd. Er wordt duidelijkheid geschept inzake hondenpoep, het aanlijnen van honden en het voederen van dieren. De politie wijst de overtreders op hun fout en beboet indien nodig.

•

Geluid

Hinder veroorzaakt door geluid vermindert de levenskwaliteit en kan zo de gezondheid schaden.

De belangrijkste bron van geluidshinder in de gemeente Beersel is de ring rond Brussel en het gemotoriseerd verkeer in woonomgeving.

Er werd reeds gevraagd aan de beheerder van de ring om de geluidshinderproblematiek door toenemend verkeer op de ring te onderzoeken zodat klachten geregistreerd en overgemaakt kunnen worden.

Op andere vlakken werden reeds volgende acties ondernomen door de gemeente:

-

Het regelmatig publiceren van een artikel in de infokrant ter bestrijding van geluidshinder door onder andere het gebruik van houtzagen en grasmaaiers die op ontploffingsmotoren werken;

-

2 hoofdinspecteurs van de politie volgden een opfrissessie geluid en geluidsmetingen, georganiseerd door de provincie Vlaams-Brabant.

-

de milieuambtenaar volgde de Vlarem-opleiding.

•

Geur

Doordat er regelmatig melding werd gedaan van geurklachten ingevolge de bedrijvigheid van de omgeving van het centrum in de deelgemeente Lot, werd op vraag van de gemeente een onderzoek ingesteld door het Vlaams Instituut voor technologisch onderzoek (VITO), dit in opdracht van de milieuinspectie.

•

Licht

Lichthinder treedt op bij een verhoogde helderheid van de nachtelijke omgeving door kunstlicht. Een rationeel gebruik van licht dient te worden aangemoedigd, waarbij weliswaar het aspect veiligheid (zeker wat betreft de straatverlichting) niet uit het oog mag verloren worden.

Volgende acties werden tijdens de vorige planperiode uitgevoerd: -

de energiemeesters van de Klimaatwijken werden ingelicht met betrekking tot lichthinder en het gebruik van verlichting. De energiemeesters hebben deze kennis overgebracht aan de deelnemers van hun wijk;

-

er worden tips voor een vermindering van lichtverontreiniging gegeven in de afvalkrant.

-

bij het verlenen van stedenbouwkundige vergunningen voor het plaatsen van lichtreclame gelden er bepaalde voorschriften inzake de afmetingen van deze borden.

Libost-groep nv

22/04/2009

99

Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

•

3 Thematisch beleid

Bodem

Hinder veroorzaakt door bodemverontreiniging kan de levenskwaliteit en de gezondheid, zowel op korte als lange termijn ernstige schade toebrengen. In het kader van hinder veroorzaakt door bodemverontreiniging zal de gemeente Beerstel, bij melding van nieuwe bodemverontreinging de OVAM meteen inlichten en in de mate van het mogelijke een erkende bodemsaneringsdeskundige inschakelen om de schade en de onstane hinder in kaart te brengen.

Verder zal de gemeente, in de eigen dienstwerkzaamheden, de regelgeving rond het grondverzet nauw opvolgen zodaning dat hinder voor de omgeving vermeden wordt.

3.7.4.2

Knelpunten

- Beperkte gemeentelijke bevoegdheden De gemeentelijke bevoegdheden inzake luchtemissies en preventie van luchtverontreinigingen door industrie, wegverkeer en gebouwenverwarming zijn gering.

Dit geldt ook voor de problematiek rond geluidshinder. Hier strekt de gemeentelijke bevoegdheid zich slechts tot het toezicht en de controle over de mogelijke bronnen van geluidshinder op haar grondgebied.

- Beperkte gegevens over de ondervonden hinder Over het algemeen zijn er in het verleden weinig gegevens met betrekking tot klachten geĂŻnventariseerd geworden. Hierdoor is het moeilijk in te schatten in welke mate deze vormen van hinderlijk als effectief storend worden beleefd.

- Compromis tussen lichthinder en veiligheidsgevoel De straatverlichting blijkt de belangrijkste bron van lichtpollutie te zijn. Desondanks wordt de verlichting van prioritair belang geacht in het kader van het veiligheidsgevoel en de verkeersveiligheid. Er dient een compromis gevonden te worden tussen beide problematieken.

3.7.4.3

Doelstellingen

De verantwoordelijkheid van de gemeente inzake luchtverontreiniging ligt in het voorkomen en het beperken van luchtemissies op haar grondgebied. Dit kan door het nemen van maatregelen zoals : -

informatieverstrekking en sensibilisering van de doelgroepen (bevolking, industrie, etc.),

-

het voeren van een milieuvergunningenbeleid met het oog op de reductie van luchtemissies,

-

de controle op de naleving van de geldende wetgeving en reglementen door de bevolking. landbouw en industrie.

Libost-groep nv

22/04/2009

100

Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

3.7.4.4

3 Thematisch beleid

Maatregelen

Actietitel

1. Klachtenregistratie hinderproblematiek

Omschrijving

De gemeente wenst een inzicht te krijgen in de hinderproblematiek, de bronnen en de knelpunten op haar grondgebied opdat zij haar beleid maximaal kan afstemmen op de lokale situatie, bijvoorbeeld door een aangepast milieuvergunningenbeleid, gerichte sensibilisering, etc.

Hiertoe wordt sinds midden 2006 de klachten in MKROS geïnventariseed.

In de toekomst zal de uitvoering gegeven worden aan volgende concrete handelingen: -

Een toenemende nauwgezette opvolging van klachtendossiers.

-

De opvolging van bodemverontreiniging door de aanvulling van de inventaris van de verontreinigde gronden, de inventaris van de bestrijdingsmiddelen, etc.

De inventarisatie betreffende de bevoegdheden van de verschillende overheden met betrekking tot de hinderproblematiek. Indien bevoegdheden elkaar overlappen, dient een goed overleg tussen de overheden te worden gestimuleerd.

Periode

2008-2013

Termijn

Planperiode

Initiatiefnemer

Milieudienst

Betrokkenen

Milieudienst, Politie, Vlaams Gewest, Provincie

Middelen

Algemene personeelskost

Aard

Voortzetting – Bindend

Actietitel

2. Aanpassen van het politiereglement

Omschrijving

Zodra een modelreglement door het Vlaamse Gewest is ingesteld zal het bestaande politiereglement met betrekking tot de verbranding van plantaardige afvalstoffen in open lucht geevalueerd en aangepast worden.

Periode

2008-2013

Termijn

Planperiode

Initiatiefnemer

Gemeente, Vlaamse Gewest

Betrokkenen

Milieudienst, technische dienst

Middelen

Algemene personeelskost

Aard

Nieuw – Bindend

Actietitel

3. Integratie tussen de beleidsdomeinen ruimtelijke ordening, mobiliteit en hinder

Omschrijving

Momenteel wordt onderling overleg gepleegd tussen de gemeentelijke diensten met betrekking tot het gevoerde hinderbeleid. Dit is vooral het geval geweest in het kader van het vergunningenbeleid.

De bestaande inventarissen worden verder aangevuld en geactualiseerd en van zodra het MMIS operationeel is, zal gebruik gemaakt worden van deze database, dat tevens als centraal meldpunt zal fungeren.

Periode

2008-2013

Termijn

Korte, middellange en lange termijn

Initiatiefnemer

Gemeente

Betrokkenen

Milieudienst, dienst ruimtelijke ordening

Middelen

Algemene personeelskost

Aard

Voortzetting – Bindend

Libost-groep nv

22/04/2009

101

Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

3 Thematisch beleid

Actietitel

4. Terugdringen van hinder in eigen beheer

Omschrijving

De gemeente wil zich binnen haar werking zo organiseren dat zij zo weinig mogelijk hinder veroorzaakt. Zij wenst een voorbeeld te vormen voor de verschillende maatschappelijke groepen op haar grondgebied. Om deze reden geeft de gemeente reeds een fietsvergoeding aan het gemeentepersoneel.

De gemeente zal tevens zoveel mogelijk deelnemen aan acties in samenwerking met andere overheidsinstellingen.

Periode

2008-2013

Termijn

Planperiode

Initiatiefnemer

Gemeente

Betrokkenen

Milieudienst, dienst mobiliteit, bewoners

Middelen

Algemene personeelskost

Aard

Voortzetting – Indicatief

Actietitel

5. Aankoop van een geluidsbegrenzer

Omschrijving

De gemeente zal een nieuwe geluidsbegrenzer aanschaffen voor openluchtactiviteiten.

Periode

2008-2013

Termijn

Korte termijn

Initiatiefnemer

Gemeente

Betrokkenen

Jeugddienst, Milieudienst

Middelen

+/- € 3.000

Aard

Nieuw – Indicatief

Libost-groep nv

22/04/2009

102

Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

3 Thematisch beleid

3.8 Natuurlijke entiteiten 3.8.1

Omschrijving

Open landschappen en natuur dragen bij tot een verbetering van de leefomgeving. Parken en groenstructuren zijn belangrijk om de levenskwaliteit van de burger te verbeteren. Mensen hebben nood aan en genieten van natuur en landschap. De voorbije jaren wordt er steeds meer aandacht besteed aan het creëren van grotere oppervlakken natuur en groen. Dit wordt steeds belangrijker aangezien de al maar groeiende bevolking en de industriële uitbreiding de ruimtelijke planningsdruk alsmaar doet verhogen. Door deze menselijke activiteiten krijgt ons ecosysteem het steeds zwaarder te verduren. De biodiversiteit van fauna en flora neemt alsmaar af door versnippering en verontreiniging. Verschillende decreten en richtlijnen zoals de Habitatrichtlijn en het decreet op Natuurbehoud hebben tot doel deze trend te stoppen.

Ondanks de nabijheid van de grootstad telt Beersel nog heel wat rijke en mooie natuurgebieden, die zelfs Europese erkenning kregen via de Habitatrichtlijn.

3.8.2

Juridisch kader

•

Decreet van 21 oktober 1997 inzake het natuurbehoud en het natuurlijk milieu.

•

Het bosdecreet van 23 juli 1999.

•

Het bermbesluit van 27 juli 1984.

•

Vaststelling van het Vlaams Ecologisch Netwerk (VEN) op 19 juli 2002 door de Vlaamse overheid.

•

Het Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen.

•

Het Gewestplan van 1977;

•

Het RSVB van 1 december 2004;

•

De startnota van het Structuurplan Beersel van december 2004.

•

Het Gemeentelijk NatuurOntwikkelingsPlan (GNOP) dat werd goedgekeurd in 1996.

•

De Europese Richtlijn 92/43/EEG van 21 mei 1992 inzake de instandhouding van de natuurlijke habitats en de wilde flora en fauna (Habitatrichtlijn).

•

De Europese richtlijn 94/409/EEG van 1979 inzake het behoud van de vogelstand (Vogelrichtlijn).

3.8.3

Analyse

3.8.3.1

Actuele toestand

Sinds de goedkeuring van het GNOP (1996) werden volgende acties uitgevoerd in de gemeente: -

Coördinatie tussen de dienst ruimtelijke ordening en leefmilieu en de technische uitvoeringsdiensten voor de realisatie van ecologisch georiënteerde infrastructuurwerken;

-

aanmoedigen van het aanplanten van Kleine LandschapsElementen (KLE’s);

Libost-groep nv

22/04/2009

103

Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

3 Thematisch beleid

∗

de jaarlijkse haagplant- en hoogstamfruitboomactie;

∗

de tweejaarlijkse ‘Groene Pluimprijs’ voor het behoud en onderhoud van een KLE (vb. amfibievriendelijke poelen, knotbomenrij, …);

∗

promoten van het project Agrarisch Natuurbeheer georganiseerd door het Regionaal Landschap Zenne, Zuun en Zoniën. Landbouwers krijgen de kans om hun landbouwbedrijf landschappelijk in te kleden en KLE’s te integreren in de gronden op en rond hun bedrijf;

∗

het project Holle Wegen;

-

aanplanting van inheemse hoogstammige loofbomen;

-

het onderwerpen aan een natuurlijk bosbeheer van het voormalige KAJ-domein met de nodige aandacht voor recreatie;

-

bij het afleveren van stedenbouwkundige vergunningen wordt een aanplanting met streekeigen inheemse boomsoorten of struiken opgelegd voor industrie- en bedrijvenzones;

-

het manueel verwijderen van bermmaaisel in moeilijk bereikbare of smalle straten;

-

het verlenen van logistieke steun (signalisatieborden en materiaal) aan de paddenoverzetactie georganiseerd door Natuurpunt Beersel en het aanleggen van sleuven door de technische dienst;

-

het plaatsen van bosuilnestkasten en het bouwen van een grotere kerkuilkamer;

-

het aankopen van nestkasten voor gierzwaluwen;

-

onderzoek naar inrichting vleermuizenkelder in domein Rondenbos

-

ondersteuning boomplantactie van de kindergemeenteraad;

-

subsidiëring van aankoop van natuurgebieden door natuurverenigingen;

-

verhuur van natuurgebieden aan Natuurpunt Beersel;

-

deelname in de adviescommissie ingesteld door een hogere overheid om voorstellen te doen inzake natuurreservatenbeheer, het opstellen van beheerplannen en het stimuleren van onderzoek en educatie;

-

instellen subsidiereglement voor de aanleg van een groendak;

Libost-groep nv

22/04/2009

104

Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013 •

3 Thematisch beleid

Oppervlakte in de gemeente Beersel

Indeling gewestplan (%) Woongebied Industriegebied Agrarisch gebied Recreatiegebied Groengebied Overige gebieden

Totale oppervlakte (ha)

Beersel

Arrondissement HalleVilvoorde

Provincie VlaamsBrabant

Vlaamse Gewest

29,8

20,7

19,0

16,8

5,3

3,3

2,5

4,1

36,8

57,5

59,4

59,6

1,3

0,7

0,7

1,3

23,7

15,1

16,3

14,0

3,1

2,8

2,1

4,2

3.011

94.293

210.615

1.352.225

Tabel 11: Oppervlakteverdeling •

Ruimtelijke structuur

Beersel grenst aan Brussel. Het heeft een dichte bebouwing in het landelijk gebied, een sterke lintbebouwing en een sterke versnijding door infrastructuurassen.

Het reliëf ligt opmerkelijk hoger dan in het Pajottenlandschap dat gelegen is aan de overkant van de laag gelegen Zennevallei in het westen van de gemeente.

De smalle beekvalleien doorsnijden het hoge landschap. Ze zijn vaak gekenmerkt door steile noordhellingen, zoals aan de Molenbeek of door een steil oostelijke dalflank, zoals bij de Zenne, die tevens is aangevuld met talrijke diep ingesneden zijdepressies.

Ten noorden van de kern van Alsemberg zorgen taluds, een natuurlijke uitschuring en de uitgraving van grond voor een terrasachtig uitzicht. Het reliëf wordt over het gehele gebied nog aangevuld door de vaak diepe holle wegen. Samen met de visuele openheid van de bestaande open landschappen zijn ook de kerktorens in de dorpskernen landschapsbepalend.

De belangrijkste verkeersader die door Beersel loopt is de E19. Deze verkeersas verdeelt het westelijk deel van de gemeente in noord en zuid richting. In de nabijheid van de westelijke grens, gelegen in de Zennevallei loopt het kanaal Brussel-Chaleroi. Een van de twee spoorwegen die door de gemeente loopt, is gelegen langs het kanaal (lijn 96 Brussel – Halle – Chaleroi). Het kanaal met spoorweg vormt een belangrijke industriële ontwikkelingsas. Een tweede spoorlijn (lijn 26 Halle – Vilvoorde – Mechelen) loopt dwars door de gemeente in noordoost-zuidwestelijke richting om net op het grondgebied van Halle (station Buizingen) samen te komen met de eerste spoorlijn.

In Beersel kunnen een vijftal woongebieden onderscheiden worden, die overeen komen met de deelgemeenten. Hier onderscheiden we onder meer: -

de dichtbebouwde kern van Huizingen in het westen. Deze vloeit verder in verschillende residentiële woonwijken en in de grote bebouwde strook langs de Alsembergsesteenweg;

-

de grote, dichte kern van de deelgemeente Lot. Deze wordt doorsneden door het kanaal en de spoorlijn Brussel–Halle–Chaleroi, waardoor er een barrière gevormd wordt. De beide delen van de deelgemeente zijn slechts door één straat met elkaar verbonden;

-

de dichtbebouwde kern van Beersel met meer landelijke uitlopers naar de rand toe;

-

de meer landelijke kern van de deelgemeente Dworp;

-

de historische kern van Alsemberg met vele omliggende residentiële wijken.

Libost-groep nv

22/04/2009

105

Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

3 Thematisch beleid

Handel, KMO en diensten situeren zich zowel in de kernen van de verschillende deelgemeenten, als langs de hoofdwegenstructuur. Vooral langs de oost-west georiënteerde Alsembergsesteenweg is er sprake van een heterogeen bebouwingslint, waarbij rijwoningen, handelsuitbatingen, horeca en KMO’s voorkomen.

•

De open ruimtestructuur

De natuurlijke structuur van de gemeente wordt hoofdzakelijk bepaald door de vallei van de Zenne, de agrarische structuren, de bosstructuren en het reliëf.

De waterlopen liggen in het Zennebekken. Het oppervlak daalt van 127m bij de Meigemheide tot minder dan 20m ten noorden bij de grens met Drogenbos. Hierdoor gaat het golvend leemlandschap met sterk ingesneden beekvalleien over in vlak, alluviaal Zennelandschap. Van noord naar zuid vormt de steile rand van de Zennevallei, die in Dworp overgaat in de vallei van de Molenbeek, de overgang naar de hoog gelegen plateau’s in het centrum van de gemeente. Deze configuratie vormt tevens de grens tussen de laaggelegen valleien waarin de dorpskernen liggen en de hoger gelegen hellings- en plateaugronden, waar enkel de dorpskern van Beersel gesitueerd is. Oostwaarts van de gemeente ligt het Zoniënwoud, waarvan kleinere bosrestanten in het Beerselse landschap voorkomen.

•

Landschappelijke structuur

Beersel behoort tot de Brabantse Zandleemstreek (Zuid Brabants Plateau) in de streek van Zenne en Zoniën, tussen het Pajottenland in het westen en het Zoniënwoud in het oosten. Het landschap dat zich ten zuiden van Brussel uitstrekt, vertoont van west naar oost drie verschillende landschapstypes, namelijk het Pajottenland, de Zennevallei en de Brabantse Ardennen.

De Zennevallei is één van de grote valleien van het Scheldebekken en wordt gestructureerd door afgesneden meanders in een brede vallei met een gekanaliseerde rivier en fossiele meanders. De open ruimte is sterk wisselend van omvang en wordt begrensd door vegetatie, topografie en bebouwing.

Dorpskernen komen verspreid voor met tussenin lintbebouwing. Het westelijk deel van de vallei is volledig geürbaniseerd. Kleine landschapselementen worden begrensd door vegetatie, topografie en infrastructuur. Bovendien komen er ook tal van monumenten voor in de Zennevallei.

Het uiterste noordwestelijke deel van de gemeente behoort tot de landschapstypologie van het Pajottenland.

De Brabantse Ardennen worden gekenmerkt door een golvend landschap, valleien, boscomplexen met hoogstammige bomen en verstedelijkt gebied. De open ruimte is sterk versnipperd, onregelmatig en sterk verschillend van omvang. In de bossen komen besloten gefilterde ruimten voor. Het beperkt aantal gerichte vergezichten is topografisch bepaald en wordt begrensd door reliëf, bebouwing en vegetatie. Er is een complexe verweving van open ruimte en bebouwing, waarbij de bebouwing dikwijls ruimtebegrenzend is. De bossen zijn geïsoleerd en niet ruimtebepalend of ruimtebegrenzend. Kleine landschapselementen zijn meestal onopvallend en geïsoleerd.

Landschappelijke waardevolle gebieden Aan de hand van de Landschapsatlas worden de landschappelijk meest waardevolle gebieden aangegeven. Deze atlas selecteert de belangrijkste gebieden met landschappelijke waarden. De atlas maakt een onderscheid tussen relictzones en ankerplaatsen. Traditionele landschappen vormen de basis voor de situering van relicten.

Karakteristieke relicten worden geselecteerd op basis van herkenbaarheid, samenhang en gaafheid.

Het zijn oude bossen, oude heide, plaggenbodems, kleinschalige valleien, vloeiweiden, mijnterrils en mijncités, landduinen, Romeinse wegen, belangrijke wegen van eind 18de eeuw, markante holle wegen, oude spoor- of trambeddingen, steilranden of markante reliëfovergangen, kanalen, dijken, belangrijke dreven en puntrelicten, voornamelijk gebouwen, maar ook tumuli en andere cultuurhistorisch belangrijke relicten.

Libost-groep nv

22/04/2009

106

Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

3 Thematisch beleid

Binnen de traditionele landschappen worden 'gave landschappen' of 'relictzones' aangeduid. Het betreffen landschappen waarvan de samenhang slechts in beperkte mate gewijzigd is door grootschalige ingrepen zoals moderne bebouwing of infrastructuren.

Naast gave landschappen of relictzones worden ook ‘ankerplaatsen’ aangeduid. Ankerplaatsen zijn complexen van gevarieerde erfgoedelementen die een geheel vormen. Ze zijn binnen de relictzone uitzonderlijk in gaafheid of representativiteit, of nemen ruimtelijk een plaats in die belangrijk is voor de zorg of het herstel van de landschappelijke omgeving, of ze zijn uniek. Algemeen zijn die ankerplaatsen de meest waardevolle landschappelijke plaatsen.

Gis Vlaanderen duidt volgende gebieden als ankerplaatsen aan: -

Meigemheide;

-

Gasthuisbos;

-

Begijnenbos;

-

De uitlopers van het hallerbos;

Verder worden volgende relictzones onderscheiden: -

Zennebeemden ten zuiden van het Brussels gewest;

-

Begijnenbos - Gasthuisbos - Meigemheide - Kleetbos t.h.v. Linkebeek;

-

Hallerbos.

Op het grondgebied van de gemeente zijn de Zenne en het Kanaal Brussel-Chaleroi als lijnrelicten aangeduid.

Volgende puntrelicten dienen in rekening gebracht worden: -

Wolfshagenkapel te Lot;

-

Kasteel van Beersel;

-

St-Lambertuskerk te Beersel;

-

St-Lambertuskapel te Beersel;

-

Pastorij te Dworp;

-

Herman Teirlinckmuseum te Beersel;

-

Het Kloosterken te Dworp;

-

Paddenborrehoeve te Dworp;

-

Kasteel van Huizingen;

-

Solheidehoeve te Dworp;

-

O.L.V. Ter Nood te Dworp;

-

Hof te Wouweringen te Dworp;

-

Gravenhof te Dworp;

Libost-groep nv

22/04/2009

107

Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

3 Thematisch beleid

-

Schandpaal van Dworp;

-

O.L.V. kerk te Alsemberg;

-

Kasteel Rondenbos te Alsemberg;

-

Dwersboskasteel te Alsemberg;

-

Steenputmolen - Herisemmolen te Alsemberg.

Figuur 9: landschappelijke waardevolle gebieden •

Traditionele Landschappen

1. De Zennevallei De Zennevallei situeert zich op een hoogte van 30 tot 40 meter. Ten zuidoosten van de vallei bereikt het reliëf pieken van rond de 120 meter, onder andere op de Meighemheide, in het Gasthuisbos en ten zuiden van de dorpskern van Dworp.

2. Land van Dworp (benaming volgens GIS-Vlaanderen) Het land van Dworp is gelegen in de Brabantse Leemstreek, ook de ‘Brabantse Ardennen’ genoemd.

De streek wordt gekenmerkt door een golvende topografie en golvende valleien met boscomplexen met hoogstammige bomen en een verstedelijkt weefsel. De kleine landschapselementen zijn meestal onopvallend en geïsoleerd.

Libost-groep nv

22/04/2009

108

Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013 •

3 Thematisch beleid

Beschermde landschappen en dorpsgezichten Landschap

Meigemheide: de Cluts

Dorpsgezicht

Dorpskern van Alsemberg

Dorpsgezicht

Het 'Sint-Victorinstituut'

Landschap

Omgeving Kartonfabriek Winderickx

Landschap

Beuken

Landschap

Feodaal kasteel en omgeving

Dorpsgezicht

Pastorie Dworp met inbegrip van de muur

Dorpsgezicht

Het 'Stenen Hof' en omgeving

Landschap

Padenborrehoeve en omgeving

Tabel 12: beschermde landschappen en dorpsgezichten Bebouwd gebied •

Industriezones

Het noordwestelijke deel van de gemeente, en meer bepaald de deelgemeenten Huizingen en Lot, kenmerken zich door industriële vestigingen. Deze industriële bebouwing ligt gesitueerd langsheen het kanaal Brussel–Chaleroi en de spoorlijn 96 (Brussel–Halle–Chaleroi). Ze liggen voor het overgrote deel buiten de bestaande woongebieden en kennen een relatief goede ontsluiting. Er zijn echter een aantal oude industrieterreinen en gebouwen aanwezig waar sanering noodzakelijk is. Daarnaast zijn nog enkele kleine KMO-zones en dienstverlenende bedrijven terug te vinden, hoofdzakelijk gelegen langs de oost-west georiënteerde Alsembergsesteenweg, met de grootste concentratie ter hoogte van Alsemberg.

•

Akkerbouwgebieden

Een gedeelte van Beersel is overwegend agrarisch. Dit komt zowel tot uiting in het centrale als in het oostelijke en het zuidelijke deel van de gemeente, waar het landbouwgebied manifest aanwezig is.

Het open landbouwgebied wordt omsloten door de kernen van Beersel, Alsemberg en Dworp, maar ook door de E19. Ten zuiden van de kern van Dworp treft men een open landbouwgebied aan dat zuidelijk omsloten door het Hallerbos.

Het agrarische gebied ligt centraal in de gemeente, kent een vrij homogeen karakter en wordt enkel versneden door talrijke holle wegen. Het agrarische gebied ten zuiden van Dworp kent een meer versnipperd karakter door de aanwezigheid van lintbebouwing.

Plateaus die open gebieden vormen en gedomineerd worden door akkers zijn onder meer de landschappen van Meighemheide, Elsemheide, Hoogveld, Dwersbos en de plateaus nabij Krabbos en Grootheide/ Vroenenbos.

•

De natuurlijke structuur

Het Vlaams Ecologisch Netwerk (VEN-gebieden) In 2001 besliste de Vlaamse Regering de afbakening van de landbouw-, natuur- en bosgebieden aan te pakken in twee fasen. De afbakening van de landbouw-, natuur- en bosgebieden startte met de afbakening van ongeveer 87.000 ha natuurgebieden als onderdeel van het Vlaams Ecologisch Netwerk (VEN). Na VEN 1e fase, wordt nu werk gemaakt van VEN 2e fase. Deze tweede fase verloopt via een meer geïntegreerde benadering waarbij landbouw, natuur en bos gelijktijdig ten opzichte van elkaar worden afgewogen. In overleg met gemeenten, provincies en belangengroepen wordt een ruimtelijke Libost-groep nv

22/04/2009

109

Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

3 Thematisch beleid

visie opgesteld die op hoofdlijnen aangeeft wat de belangrijke structuren zijn: welke aaneengesloten gebieden blijven gevrijwaard voor landbouw, in welke beekvalleien is er ruimte voor natuurontwikkeling, enz… Deze ruimtelijke visie legt de krachtlijnen vast voor de opmaak van de ruimtelijke uitvoeringsplannen die de bestemmingen op perceelsniveau vastleggen. Vlaanderen is hiervoor opgedeeld in 15 regio's. In juni 2004 startte het overlegproces over deze ruimtelijke visies in de pilootregio’s KustPolders-Westhoek en Haspengouw-Voeren. Sinds begin 2005 komen de overige regio’s gefaseerd aan bod. Het resultaat van het overlegproces is een ruimtelijke visie en een actieprogramma. Op basis van dit actieprogramma kan de Vlaamse Regering dan initiatieven nemen om bepaalde gebieden van bestemming te veranderen, om zo het realiseren van de ruimtelijke visie mogelijk te maken.

Binnen het VEN onderscheiden we Grote Eenheden Natuur (GEN) en Grote Eenheden Natuur in Ontwikkeling (GENO). Als GEN kunnen worden aangeduid: groen- en parkgebieden, bosgebieden, buffergebieden, gebieden voor gemeenschapsvoorzieningen en openbare nutsvoorzieningen met als overdruk overstromingsgebied of wachtbekken, militaire domeinen (en de met deze gebieden vergelijkbare bestemmingsgebieden), volgens de plannen van aanleg of ruimtelijke uitvoeringsplannen, beschermde duingebieden.

In Beersel onderscheiden we volgende gebieden: VEN-gebied

Nr. VEN-gebied

Soort gebied

Het Hallerbos en omgeving met uitlopers via het Kesterbeekbos, de vallei van de Steenputbeek, de Kapittelbeek, de Hallebeek en de Rilroheidebeek tot in Dworp.

510

GEN

De Bossen en beekvalleien te Beersel en Sint-Genesius-Rode ter hoogte van de vallei van de Kesterbeek, het Gasthuisbos, het Begijnenbos en de vallei van de Termeulenbeek.

511

GEN

De Zennebeemden Beersel-Ruisbroek ten noorden van Beersel, gevormd door de vallei van de Zenne.

512

GEN

Libost-groep nv

22/04/2009

110

Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

3 Thematisch beleid

Figuur 10: grensoverschrijdende VEN-gebieden Valleien De Zennevallei heeft nabij de waterloop een eerder half open karakter. Hoger op de valleiwand wordt het landschapsbeeld opener door een groot aandeel van de akkers. In tegenstelling met de valleiflank in Huizingen en Lot, waar voornamelijk bewoning en industrie heerst, is de Zennevallei op Beersels grondgebied gevrijwaard gebleven van bebouwing.

De Molenbeek vertoont weinig hoogteverschillen in het reliëf ter hoogte van Huizingen. Naar Dworp en Alsemberg toe vertoont het reliëf steile hellingen. De waterloop ligt in een gesloten tot half open valleistructuur. Ook de Kersterbeekvallei kan grotendeels als een gesloten tot half open gebied worden beschouwd. Enerzijds door het huidig bodemgebruik (bos en weiden), anderzijds door lijnvormige elementen die hoofdzakelijk de waterloop begeleiden. De zijvalleien van de Molenbeek in het zuiden van Dworp lopen buiten de gemeente over van een half open karakter naar een gesloten bosstructuur (Hallerbos, Zevenbronnen). De noordelijke grens van de gemeente wordt plaatselijk afgebakend door de brede Zennevallei.

Het kanaal Brussel– Charleroi wordt als een belangrijke landschapsdrager van Beersel beschouwd.

Ondanks de industriële ontwikkeling en het feit dat de Zenne een gedeeltelijk rechtgetrokken vorm heeft gekregen, is het valleiaspect topografisch nog steeds herkenbaar en biedt potenties tot de uitbouw van een landschappelijke hoofdstructuur. De oude meanders van de Zenne uiten zich bodemkundig in kleigronden met een slechte drainering.

Natuurgebieden De Vlaamse overheid wil de groene gordel uitbreiden en behoeden voor versnippering door de aankoop van bos, landbouw- en natuurgebieden. Deze doelstelling heeft zij vervat in het Bruegelproject.

Libost-groep nv

22/04/2009

111

Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

3 Thematisch beleid

Het Bruegelproject ontwikkelt drie grote, groene netwerken, namelijk: -

De Bruegelvallei;

-

De groene zone tussen Zenne en Zoniënwoud;

-

De zone Grimbergen-Vilvoorde;

Voor Beersel is de groene zone tussen Zenne en Zoniënwoud van toepassing. Deze groene zone strekt zich uit over het Begijnenbos, het Gasthuisbos en omgeving en het Dwersboskasteel en omgeving. Op de grens met Sint-Genesius-Rode en grotendeels in deze gemeente ligt het domein Zevenbronnen dat eveneens behoort tot de groene zone tussen Zenne en Zoniën.

Ter versterking en ondersteuning van de groene structuur ontwikkelt het Breugelproject een aangrenzende groene zone in Beersel. Dit gebied begint in het provinciaal domein van Huizingen (met park en bos) en loopt over de Bruineput tot aan het domein Dwersbos, dicht bij het Schaveyspark. In deze groene zone bevinden zich bossen, natuur, boomgaarden en akkers met een overvloed aan kleine landschapselementen. De Vlaamse overheid beschikt in de zone Hallerbos-Zoniënwoud momenteel over 3.100 ha natuurgebied en zal nog 515 ha extra aankopen. Helaas wordt hier nog weinig over gehoord. Het gemeentebestuur staat open voor elk initiatief van de hogere overheid in dit domein.

Beersel telt 4 natuurgebieden. Duling is eigendom en wordt beheerd door ANB (afkorting op te nemen in lijst afkortingen). Natuurpunt Beersel heeft met de steun van de Gemeente, de Provincie en het Vlaamse gewest drie natuurgebieden verworven in de gemeente, namelijk de Weikes, het Kesterbeekmoeras en het Rilroheidebos. Natuurpunt Beersel en haar vrijwilligers staan in voor het beheer van deze gebieden. Voor elk reservaat werd een beheerplan opgesteld met als doel deze halfnatuurlijke biotopen voor de toekomst te bewaren en hun soortenrijkdom te vergroten.

1. Duling Duling is een VEN- en habitatrichtlijngebied dat eigendom is van ANB. Het sluit aan bij het Hallerbos maar ligt op het grondgebied van de deelgemeente Dworp. Het natuurgebied is 5,51 ha groot en is gelegen in de moerassige vallei van de Hallebeek met alkalische kwel. Het is een biologisch waardevol tot zeer waardevol gebied.

Typisch voor dit gebied zijn de hoge bulten van Pluimzegge, met daartussen onder andere Reuzenpaardestaart, Waterdrieblad, Karwijselie, Grote egelskop, Moeraszegge en Gevlekte orchis.

De steile rechteroever van de Hallebeek werd recent voorzien van een bufferzone om erosie en inspoeling van landbouwgrond tegen te gaan.

Het open landschap wordt afgewisseld met struweel van Wilg, Hazelaar, Gelderse roos, Meidoorn en Els. 2. De Weikes De Weikes is met zijn 11.2 ha het grootste reservaat van de gemeente. Het reservaat is gelegen aan weerszijden van de Molenbeek op de grens tussen Halle en Dworp, beneden aan het Kesterbeekbos en de Haakstraat. Het reservaat wordt doorsneden door een wandelpad, het Hendrik Consciencepad genoemd.

Aan de ene kant van de weg bevindt zich een grote weide met twee bronbeekjes waar men dotterbloem, daslook, slanke sleutelbloem en echte koekoeksbloem terug vindt. Achteraan staat eveneens een jonge populieraanplanting en een houtwal met kornoelje, hazelaar, spaanse aak, bramen en kardinaalsmuts. In de struiken nestelen talrijke zangvogels waaronder de zanglijster, de heggemus, de bosrietzanger en de grauwe vliegenvanger.

Aan de andere kant van de weg ligt een gemengd loofbos met oude eiken en beuken maar ook essen, berken, esdoorns, kerselaars en elzen vinden we hier terug. Onder de bomen bloeit een voorjaarsflora

Libost-groep nv

22/04/2009

112

Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

3 Thematisch beleid

van slanke sleutelbloem, bosanemoon, boshyacint, bosbingelkruid en de zeldzame witte rapunzel.

Vooral reeën en konijnen vinden hier een schuilplaats.

In de Steenputbeek en de Kapittelbeek vinden we de zeldzame Beekprik en de rivierdonderpad. Door de aanwezigheid van de Beekprik, kunnen we afleiden dat deze waterlopen een goede kwaliteit hebben, aangezien deze vis van helder en zuiver water houdt.

3. Het Kesterbeekmoeras Het Kesterbeekmoeras is gelegen in Alsemberg, een deelgemeente van Beersel, tegen de grens met Dworp in de vallei van de Kesterbeek.

Het waardevolste deel van het reservaat is een soortenrijk dottergrasland en een verruigde variant hiervan. Het betreft een uiterst nat, door kwel beïnvloed grasland waar enige verruiging in is opgetreden. Er komen soorten voor als Brede Orchis, Dotterbloem, Kleine Valeriaan, Gewone koekoeksbloem, Kale jonker, Watermunt, Moerasspirea, Veldrus, Bosbies, Scherpe zegge, Moeraszegge etc.

Een deel van het reservaat wordt gekenmerkt door Pluimzeggehorsten. In dit deel komen ook Blauwe Knoop en Melkeppe voor. In de natste zones (bronzones) komen Beekpunge, Kleine Watereppe, bittere Veldkers en Reuzepaardenstaart voor. Een deel van het reservaat bestaat uit droger grasland dat vroeger een intensiever gebruik kende. Hier domineert Zachte Dravik en komen Veldbeemdgras en Gestreepte Witbol veelvuldig voor. Andere soorten zijn o.a. Veldzuring, Kruipende en Scherpe Boterbloem en in de randen Pinksterbloem. Op één van de taluds ontwikkelde zich een bramenstruweel, waarin zich reeds bosvorming optreedt. In het zuidwesten van het reservaat komt een nat valleibosje voor met Zwarte Elzen. Hier komen o.m. in de kruidlaag Reuzenpaardestaart, Slanke Sleutelbloem, Muskuskruid, Harig Wilgenroosje, Moesdistel, Moerasspirea, Grote Brandnetel, Pluimzegge en Geel Nagelkruid voor.

4. Het Rilroheidebos Ondanks alle menselijke ingrepen, is er in het Rilroheidebos nog veel natuurwaarde, die tot ontwikkeling komt in een scherpe gradiënt over enkele tientallen meter, van meanderende beek, over beekbegeleidend bos en bronbos, naar droge valleiflanken. Hierbij denken we aan de Zoniënbosbeek (bron in het Hallerbos) met zeldzaam zuiver water, een natuurlijke loop en o.a. een belangrijke visfauna, het beekbegeleidende elzenbroek, het soortenrijke loofbos op leem (rijke voorjaarsbloei) en enkele schitterende hoogstambomen (boskers). Bovendien is er nog veel ontwikkelingsnatuurwaarde zoals heideplanten die spontaan kiemen in de drogere gedeeltes waar voldoende licht beschikbaar is en een gemengd loofbos waar de populieren gekapt werden.

Habitat- en vogelrichtlijngebieden Vlaanderen beschikt over 101.891ha Habitatrichtlijngebied, verdeeld over 38 gebieden. Één van deze gebieden is gedeeltelijk gelegen in Beersel en bestrijkt een oppervlakte van 1832 ha, namelijk het Hallerbos en de nabije boscomplexen met brongebieden en heiden, meer bepaald gebied BE 2400009.

De zones op het grondgebied van Beersel bestaan uit: Dworp het Kesterbeekbos, het Krabbos, het Vroenenbos, de vallei van de Rilroheidebeek, Destelheide, Solheide en het Begijnenbos.

Alsemberg Het Gasthuisbos en Meigemheide.

Huizingen De vallei van de Kesterbeek.

Op het grondgebied van de gemeente Beersel werden geen vogelrichtlijnen afgebakend.

Libost-groep nv

22/04/2009

113

Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

3 Thematisch beleid

Figuur 11: habitat- en vogelrichtlijngebieden en VEN gebieden in Beersel

De Biologische Waarderingskaart van België (BWK) is een gebiedsdekkende ecotopenkartering met bijhorende waarderingsklasse. Deze waardering is gebaseerd op vier criteria: -

zeldzaamheid: frequentie van voorkomen in Vlaanderen

-

biologische kwaliteit: a.d.h.v. diversiteit van fauna en flora, voorkomen van zeldzame soorten, belang als relictbiotoop

-

kwetsbaarheid: weergave van de gevoeligheid voor menselijke activiteiten zoals vervuiling, betreding, eutrofiëring, verlaging van de watertafel, …

De Biologische Kwetsbaarheidskaart van Beersel is terug te vinden onder punt 6.6 van de bijlagen.

Bossen Een gordel van bossen is ten noorden van de Alsembergsesteenweg te vinden, namelijk het voormalige KAJ domein (nu Hanenbos genoemd), het Begijnenbos, de Solheide, de Elsemheide en de Eikenheide. In het zuiden situeren zich nog een aantal uitlopers van het Hallerbos (Duling, de Steenputbeekvallei en het Kesterbeekbos). De grens met Linkebeek wordt eveneens geflankeerd door prachtige bossen als het Dwersbos en het Kleetbos. Enkel de Kluts en het Gasthuisbos kennen een meer centrale ligging.

1. Het voormalige KAJ domein Het voormalige KAJ-domein ligt in het Provinciaal domein. Het gebied kent een hoge biologische waarde door zijn typische voorjaarsvegetatie.

2. Het Begijnenbos Het Begijnenbos (28,86 ha) is eigendom van het OCMW Brussel en bezit aanzienlijke reliëfverschillen en een rijke afwisseling van oude en nieuwe boombestanden. Het is een beukenbos, maar er groeien ook Tamme kastanje, Zomereik, Haagbeuk, Gewone esdoorn, Lijsterbes, Lorken en Ruwe berk. Op nattere plaatsen vindt men ook Gewone es en Ruwe iep.

3. Elsemheide – Solheide en omgeving Deze landschapseenheid is ingenomen door een inheems loofhoutbestand, al dan niet met een goed ontwikkelde kruidenlaag. Een deel van dit bos is omgevormd en behoort momenteel tot de tuinen van de omliggende huizen.

Libost-groep nv

22/04/2009

114

Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

3 Thematisch beleid

4. Het Gasthuisbos Het Gasthuisbos (43,2 ha) is eigendom van het OCMW Brussel en is een zeer waardevol oud beukenbos, met enkele aanplantingen van Grove en Corsicaanse den die geleidelijk gerooid worden en omgezet in gemengd loofhoutbos. Onder de beuken groeien ook Zomereik, Gewone esdoorn, Tamme kastanje, Lijsterbes, Boskers, Spaanse aak en Amerikaanse eik.

De bosgebieden zowel gelegen in het centrum en noordoostwaarts hiervan als de bossen rond het Provinciaal domein zijn meestal biologisch zeer waardevolle gebieden en begrenzen de typische landschappen van Beersel.

Ook de valleien zijn ingevuld met gemengd loofbos en populier. Deze bosgebieden hebben een biologisch waardevolle vegetatie en zijn een interessant biotoop voor avifauna.

Oude bosplanten die we in Beersel terug vinden zijn onder andere Adelaarsvaren, Bosanemoon, Bosbingelkruid, Boshyacint, Gele dovenetel, Heksenkruid, Witte rapunzel, Witte narcis, Salomonszegel,… daarnaast zijn er nog planten die een typisch bosklimaat vereisen, maar die niet als een oude bosplant gecategoriseerd kunnen worden. De meest voorkomende zijn Gevlekte aronskelk, Slanke sleutelbloem, Stekelvaren, Muskuskruid en Wijfjesvaren. Ook Hazelaar en Rode kornoelje zijn terug te vinden maar dit getuigt meestal van menselijke interventie.

5. Eikenheide (2,5 ha) De Eikenheide is eigendom van het OCMW Brussel en bestaat uit een zanderig plateau en een valleigebied met bron en een hoogstammig beuken-eikenbos dat ingesloten wordt door een gedeelte van een goed bewaard holle wegenstelsel. Het Natuurpunt Beersel wenst in samenwerking met de gemeente en de lokale overheden het zanderig plateau dat tot de jaren ’70 bestond uit een vrij open heidevlakte met Struikheide over te kopen met als doel de restauratie van het heidelandschap. Deze Struikheide hield tot 1990 stand langsheen de paadjes en open plekken. Nadien werd het gebied ingenomen door Amerikaanse eik en een beetje Berk, Zomereik en Amerikaanse Vogelkers.

Parklandschappen 1. Het park Frankveld Het park Frankveld, eigendom van het Agentschap voor Natuur en Groen, is een buurtpark, aangelegd op een helling die afdaalt in de richting van Drogenbos en de Zennevallei. Zoals veel hellingen in Pajottenland en de Zennevallei is het Frankveld één groot bronnengebied. De bronnen voeden een beekje dat de wandelaars op hun tocht door het park begeleidt naar de vijvers en natte weiden aan de grens met Drogenbos. Naast een grote variëteit aan aangeplante bomen en heesters, boogt het Frankveld ook op (onder andere) een aantal oude knotwilgen en een rijke rietvegetatie. Allerlei amfibieën en vogels hebben van het park hun tehuis gemaakt.

2. Het park Schaveyshoeve Het park Schaveyshoeve, eigendom van het Agentschap voor Natuur en Groen, is een park- en natuurgebied. In het park liggen een aantal vijvers, beheerd en geëxploiteerd door de viskwekerij van het Vlaamse Gewest. Deze instelling verricht studiewerk naar inheemse vissoorten en hun kweek. Ze levert ook vissen om uit te zetten in openbare waters overal in Vlaanderen.

3. Het Provinciaal domein in Huizingen Het provinciedomein van Huizingen (91 ha), eigendom van de provincie, is het westelijke ankerpunt van de ondersteunende groene structuur in Beersel. Het provinciaal domein is een van de drukst bezochte recreatiedomeinen in Vlaams-Brabant. Naast speeltuinen en sportfaciliteiten, bevindt zich een park met een 4 ha grote rotstuin waarin 1.200 soorten planten en bloemen van lente tot herfst voor geur en kleur zorgen. Beroemd is ook de 75 are grote tuin met bloemen en kruiden. Deze tuin is toegankelijk voor rolstoelgebruikers en biedt bezoekers zowel gesproken uitleg als informatie in braille.

Libost-groep nv

22/04/2009

115

Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

3 Thematisch beleid

Het arboretum van Huizingen is een 55 ha groot bos met loof- en naaldbomen. In april en mei bloeien er honderdduizenden bosnarcissen en boshyacinten.

4. Het kasteel van Beersel Het kasteel van Beersel, erfpacht van de gemeente, is een ankerpunt in het groene landschap van de Zennebeemden. Ondanks het geraas van de autoweg Brussel-Parijs herinneren deze weilanden, oorspronkelijk het winterse overstromingsgebied voor de Zenne, aan het landschap van eeuwen geleden.

De kronkelende rivier zet de toon. Daarnaast vinden we hier natte weiden met populieraanplantingen en hellingen vol bosjes en boomgaarden.

5. Het kasteeldomein Dwersbos Het kasteeldomein Dwersbos, privé-eigendom, is 21,65 ha groot en ligt langs de Alsembergsesteenweg. Het domein bestaat voor een deel uit een park in landschapsstijl met gazons, weilanden, een vijver, een boomgaard, alleenstaande bomen en voor een ander deel uit bos met Beuk en Zomereik, gemengd met hier en daar Gewone es, Gewone esdoorn, Tamme kastanje, Grauwe abeel, Canadapopulier, Lijsterbes, Inlandse vogelkers, Sleedoorn, Hazelaar en Meidoorn.Ten zuiden van het Dwersbos (ook het Hongarijebos genoemd) vinden we enkele gaaf bewaarde oude hoogstamboomgaarden met appels, peren en kersen. Hogerop, op het drogere deel van de helling liggen een aantal akkers.Ten westen van het Dwersbospark bevinden zich tenslotte ook nog enkele kleinere maar zeer waardevolle eikenbosjes met Beuk, Tamme kastanje, Robinia, Ruwe berk, Gewone esdoorn en Gewone es. Een paar zeer diepe holle wegen, met bermen waarin de typische ondergrond van geel zand zichtbaar is, doorsnijden de bosjes.

6. Het Rondenbos Het Rondenbos park wordt beheerd als parkbos waarbij de toegankelijkheid naar de gebouwen (wegen, parkings, paden) een voorname rol spelen. Zowel de gazons als de perkjes worden onderhouden in functie van de inkadering van het gemeentehuis. Het hooghout rond het gemeentehuis bestaat vooral uit beuken.

Kleine Landschapselementen (KLE’s) Als KLE’s op grondgebied van Beersel, hebben we het voornamelijk over hagen, populierenrijen, wilgenrijen, holle wegen en poelen.

Hagen maken deel uit van het landschapsbeeld van de gemeente. Een soort die traditioneel het meest gebruikt werd in dit gebied is de Meidoorn. Daarnaast zorgen Sleedoorn, Es en Vlier voor een variërend patroon binnen dit lijnvormig element.

De meest voorkomende lintvormige structuur in Beersel zijn de populieren- en wilgenrijen. Zij domineren de Lotbeekvallei en de Zennebeemden. De meandering van de Zenne wordt gevisualiseerd door populierenrijen langs de oevers. Het kanaal, afgezoomd met bomenrijen (hoofdzakelijk populier) is als een dreef in het landschap. De meeste wilgen hebben een typische bolvormige vertakking die het resultaat is van het regelmatig knotten. Ze accentueren de loop van diverse beken of sloten en vormen dusdanig een belangrijk landschapsbeeld.

Een gebied dat zeer rijk is aan lijnvormige groenelementen is de regio Kesterbeek-Meigemheide. Een diversiteit aan mengeling van soorten uit zich in meidoornhagen, knotwilgenrijen, populierenrijen, rijen van naaldhoutsoorten en inheemse loofhoutsoorten. Meestal treffen we deze vormen aan als perceelsbegrenzing of als begeleiding van wegen of waterlopen.

Een zeer belangrijk lijnvormig element zijn de holle wegen. Hierbij verwijzen we ook naar het project ‘holle wegen’ wat werd uitgevoerd in samenwerking met het Regionaal landschap Zenne Zuun en Zoniën. Prachtige voorbeelden zijn Dikkemeerweg, Frans Degreefstraat, Diepestraat, … taluds van 2 meter en hoger met meestal een zeer waardevolle houtkant. Er zijn ook talrijke holle wegen aanwezig in de bossen (o.a. het Dwersbos). De begroeiing van deze taluds bestaat meestal uit struiken, al dan niet in combinatie met bomen.

Libost-groep nv

22/04/2009

116

Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

3 Thematisch beleid

Tot slot resteren de waterpartijen, meer bepaald de poelen. Het aantal gekende poelen is echter minimaal. Dit is te verklaren doordat hun functie binnen de landbouw vrijwel nihil is geworden of doordat een aantal poelen zijn verland. Daarentegen is Beersel rijk aan vijvers. Deze watervlakken behoren meestal tot grotere boscomplexen en privé-eigendommen.

3.8.3.2

Knelpunten

-

De problematiek van zonevreemde bedrijven en versnippering van natuurgebieden dewelke dient onderzocht te worden in het kader van het gemeentelijk structuurplan.

-

er zijn door de bevoegde instanties nog geen GENO’s (Grote Eenheden Natuur in Ontwikkeling) afgebakend;

-

barrièrevorming voor allerlei dier- en plantensoorten omwille van de E19 en de dichtbebouwde zones in de valleien;

-

het landelijk gebied staat onder druk van bebouwing en recreatie door de nabijheid van een grootstad;

-

er worden te weinig vrijwillige beheersovereenkomsten met de landbouwers afgesloten; ∗

landbouwers zijn nog niet voldoende op de hoogte van het bestaan van beheerovereenkomsten;

∗

de supplementaire vergoeding van de gemeente op de basistussenkomst van de VLM bij het afsluiten van een beheerovereenkomst, is door de Europese Commissie beperkt tot 20% van de basistussenkomst;

∗

het afsluiten van een beheersovereenkomst is voor de landbouwers een supplementaire administratieve last;

-

moderne landbouwtechnieken zorgen voor grotere percelen en monocultuur;

-

hoogstamboomgaarden krijgen een ijl karakter of verdwijnen door het niet vervangen van oude fruitbomen;

-

het aantal vochtige, bloemrijke graslanden is relatief beperkt t.o.v. het totale graslandareaal;

-

het verloren gaan van waardevolle KLE (vb. bomen op paardenweiden worden kaalgegeten);

-

verruiging door storten van o.a. groenafval in beken, grachten en boslanden;

-

onwetendheid m.b.t. de zorgplicht en de verschillende interpretatie van het begrip zorgplicht bij de burgers en de verschillende overheden. Een duidelijke code van goede praktijk opgesteld door de hogere overheid dringt zich op;

-

een beperkte betrokkenheid en onverschilligheid vanwege de burger t.o.v. het natuurbeleid;

-

een overwoekering van bepaalde stroken door vreemde soorten, vb. Japanse Duizendknoop, Reuzenbereklauw;

-

ongeoorloofde jachtpraktijken tegen vos en marterachtigen die het natuurlijk evenwicht verstoren en de biodiversiteit aantasten;

-

Het gebrek aan respect voor de waarde van natuurlijke entiteiten zonder dat deze een wettelijke bescherming als bos, reservaat, VEN of Habitatrichtlijngebied hebben.

Libost-groep nv

22/04/2009

117

Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

3.8.3.3

3 Thematisch beleid

Doelstellingen

-

Het behoud en indien mogelijk de uitbreiding van de natuurentiteiten;

-

het vermijden van sluikstorten van o.m. groenafval in beken, grachten en boslanden, bouwafval en huishoudelijk afval;

-

het behouden van zowel het tracé als de beplanting van de holle wegen en taluds;

-

een verdere bescherming van de bestaande KLE’s, vb. het behouden van waardevolle bomen op paardeweiden;

-

het stimuleren tot het afsluiten van vrijwillige beheersovereenkomsten;

-

het aanplanten van streekeigen bomen en planten;

-

stimuleren en steunen van inwoners en vrijwilligersgroepen m.b.t. acties rond biodiversiteit in de gemeente (vb. acties rond vleermuizen, steenuil, kerkuil, zwaluwen, bermflora, amfibiëen, …)

-

stimuleren tot meer ‘natuur’ in de eigen tuin, als stap naar een grotere betrokkenheid bij het bredere natuurbeleid;

-

sensibilisering in het kader van de zorgplicht;

-

streven naar het maximaal indijken van de agressieve exoten;

-

sensibilisering van de bevolking voor de waarde van de natuurlijke entiteiten, ook buiten de beschermde gebieden en wijzen op hun verantwoordelijkheid;

-

het melden van ongeoorloofde jachtpraktijken aan de woudmeester met de vraag tot onderzoek en het gevolg geven hieraan.

3.8.3.4

Maatregelen

Actietitel

1. NATUUR- EN LANDSCHAPSONTWIKKELING MEIGEMHEIDE EN OMGEVING

Omschrijving

Het gemeentebestuur heeft het initiatief genomen om in samenwerking met de Vlaamse overheid te starten met een ambitieus land-en natuurinrichtingsproject voor een plangebied dat meer dan 1.500 ha omvat (Meigemheide en omgeving). Hiertoe werd een startnota opgemaakt en werd een aanvraag ingediend bij de Vlaamse Landmaatschappij (VLM) met de vraag een haalbaarheidsstudie uit te voeren. De doelstelling is de natuur- en landschappelijke waarde van het ganse gebied veilig stellen voor de komende generaties door een globale aanpak waarbij bewarende maatregelen gepaard gaan met natuurbevorderende ingrepen.

Periode

2008-2013

Termijn

Planperiode

Initiatiefnemer

Gemeente

Betrokkenen

Milieudienst, Ruimtelijke Ordening, VLM, ANB, Natuurpunt Beersel, landbouwers

Middelen

Werkingskosten milieudienst en groendienst afhankelijk van resultaat en besluiten haalbaarheidsstudie VLM

Aard

Nieuw – Bindend

Libost-groep nv

22/04/2009

118

Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

3 Thematisch beleid

Actietitel

2. BERMBEHEER

Omschrijving

Een eerste maaibeurt gebeurt na 15 juni, een tweede maaibeurt na 15 september. Vóór 15 juni worden enkel punten die verkeerstechnisch een gevaar opleveren voor auto’s en fietsers gemaaid. Dit wordt tot een minimum beperkt.

In smalle wegen wordt het bermbeheer gedaan met aangepast materiaal.

Het bermmaaisel dat wordt opgezogen wordt onmiddellijk afgevoerd naar een erkende composteringsinstallatie.

Periode

2008-2013

Termijn

Planperiode – jaarlijks

Initiatiefnemer

Gemeente

Betrokkenen

Groendienst

Middelen

Werkingskosten groendienst – 2.500 euro/jaar

Aard

Voortzetting – Bindend

Actietitel

3. KNOTBOMENPROJECT

Omschrijving

In opvolging van het knotbomenproject Molenbeek zal in samenwerking met RLZZZ een vrijwilligersgroep van ‘knotters’ opgericht worden die knotbomen met achterstallig onderhoud onder handen neemt. Hiertoe zal er eveneens een oproep naar de bewoners gebeuren die waardevolle knotbomen weten te staan die te kampen hebben met achterstallig onderhoud.

Vrijwilligers die willen meewerken aan het onderhoud van de Beerselse knotbomen kunnen over het gewonnen hout beschikken. De gemeente zal voor de knotvrijwilligers ook een aparte verzekering voorzien.

Periode

2008-2013

Termijn

opstart knotteams: begin 2008

Initiatiefnemer

Gemeente

Betrokkenen

Milieudienst, RLZZZ, provincie Vlaams-Brabant inwoners, vrijwilligers

Middelen

Werkingskosten milieudienst - verzekeringskosten knotvrijwilligers

Aard

Nieuw – Bindend

Actietitel

4. BEHOUD EN ONDERHOUD VAN KLE’S

Omschrijving

De kleine landschapselementen dreigen te verdwijnen waardoor verdere isolering en versnippering van de groengebieden optreedt. Deze KLE’s zorgen immers voor verbindingen tussen natuurgebieden waardoor migratie voor soorten en/of individuen kan plaatsvinden.

In het kader van de uitvoering van acties in het GNOP en op voorstel van de MINA-raad, heeft het College van Burgemeester en Schepenen (CBS) in het verleden besloten een tweejaarlijkse prijs toe te kennen aan de eigenaar of pachter van een terrein op het grondgebied van de gemeente Beersel, voor zijn inspanningen tot het behoud en onderhoud van een KLE. Elke twee jaar wordt er een ander thema gekozen.

Periode

2008-2013

Termijn

Planperiode

Initiatiefnemer

Gemeente

Betrokkenen

Milieudienst, milieuraad, RLZZZ , natuurverenigingen, landbouwers, inwoners

Middelen

€ 500

Aard

Voortzetting – Bindend

Libost-groep nv

22/04/2009

119

Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

3 Thematisch beleid

Actietitel

5. EROSIEBESTRIJDING HOLLE WEGEN

Omschrijving

Holle wegen vormen in Beersel een belangrijk KLE. Erosiebestrijding in deze holle wegen was dan ook een prioritair actieplan binnen het GNOP. De erosiebestrijdingwerkzaamheden voor de holle wegen werden in verschillende fasen volledig uitgevoerd.

Het jaarlijks onderhoud van de holle wegen wordt verder gezet.

Periode

2008-2013

Termijn

Planperiode - jaarlijks

Initiatiefnemer

Gemeente

Betrokkenen

Milieudienst, groendienst

Middelen

Werkingskosten groendienst: 2.000 euro/jaar

Aard

Voortzetting – Bindend

Actietitel

6. STIMULEREN VAN DE AANPLANT STREEKEIGEN BOOMSOORTEN EN HAGEN

Omschrijving

Naast de jaarlijkse haagplant- en fruitboomactie, werd eveneens het project ‘geboorteboom’ opgestart. Aan alle ouders wordt ter gelegenheid van de geboorte van hun kindje een gratis geboorteboom geschonken. Er worden tussen 4 loofboomsoorten aangeboden waartussen men mag kiezen namelijk eik, linde, beuk en es en de verschillende hoogstamfruitbomen die worden aangeboden bij de jaarlijkse haag- en hoogstamfruitboomactie. Deze actie wordt verder gezet

Periode

2008-2013

Termijn

Planperiode

Initiatiefnemer

Gemeente

Betrokkenen

Milieudienst, groendienst, inwoners

Middelen

Algemene personeelskosten

Aard

Voortzetting – Bindend

Actietitel

7. ONDERSTEUNING ACTIES ROND BIODIVERSITEIT

Omschrijving

De gemeente wilt inwoners en vrijwilligersgroepen stimuleren en ondersteunen m.b.t. acties rond biodiversiteit in de gemeente (vb. acties rond vleermuizen, steenuil, kerkuil, zwaluwen, bermflora, amfibiëen, …)

Zo verleent de gemeente reeds verschillende jaren logistieke steun (signalisatieborden en materiaal) aan de paddenoverzetactie, georganiseerd door Natuurpunt Beersel. De technische uitvoeringsdiensten van de gemeente staat in voor het aanleggen van de sleuven. Deze actie wordt verder gezet.

Periode

2008-2013

Termijn

Planperiode

Initiatiefnemer

Gemeente

Betrokkenen

Milieudienst, technische uitvoeringsdiensten, natuurverenigingen

Middelen

Werkingskosten milieudienst en technische dienst – 2.500 euro/jaar

Aard

Voortzetting – Indicatief

Libost-groep nv

22/04/2009

120

Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

3 Thematisch beleid

Actietitel

8. STIMULEREN VAN NATUUR IN EIGEN TUIN

Omschrijving

De gemeente tracht de inwoners meer te betrekken met het brede natuurbeleid. Deze betrokkenheid kan het best bereikt worden door de natuur ook in eigen tuin een plaats te geven.

Periode

2008-2013

Termijn

2008-2013

Initiatiefnemer

Gemeente

Betrokkenen

Milieudienst, technische dienst, inwoners

Middelen

Sensibiliseringskosten

Aard

Voortzetting – Bindend

Actietitel

9. SENSIBILISEREN EN STIMULEREN VOOR HET AANLEGGEN VAN EEN GROENE BUFFER

Omschrijving

De gemeente legt het gebruik van groenschermen op. De groene buffer dient op en rond industrie- en bedrijfsterreinen aangelegd te worden. Deze actie wordt verder gezet.

Periode

2008-2013

Termijn

2008-2013

Initiatiefnemer

Gemeente

Betrokkenen

Dienst ruimtelijke ordening, bedrijven

Middelen

Werkingskosten milieudienst en technische dienst

Aard

Voortzetting – Bindend

Actietitel

10. ONDERSTEUNING ACTIES KINDERGEMEENTERAAD

Omschrijving

De kindergemeenteraad beschouwt milieu als een belangrijk punt. De gemeente zal positief inspelen op voorstellen van de kindergemeenteraad.

Periode

2008-2013

Termijn

Planperiode

Initiatiefnemer

Kindergemeenteraad

Betrokkenen

Kindergemeenteraad, milieudienst, scholen

Middelen

Werkingskosten kindergemeenteraad

Aard

Voortzetting – Bindend

Actietitel

11. SUBSIDIËRING VAN NATUURVERENIGINGEN

Omschrijving

Indien de aankoop van natuurentiteiten door natuurverenigingen zich voordoet, zal de gemeente net als in het verleden deze aankoop subsidiëren. De gesubsidieerde gronden dienen wel hun bestemming te behouden.

Periode

2008-2013

Termijn

Planperiode

Initiatiefnemer

Natuurverenigingen

Betrokkenen

Natuurverenigingen, milieudienst

Middelen

10% van het aankoopbedrag

Aard

Voortzetting – Bindend

Libost-groep nv

DE

AANKOOP

22/04/2009

VAN

NATUURENTITEITEN

DOOR

121

Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

3 Thematisch beleid

Actietitel

12. PROMOTEN VAN BEHEERSOVEREENKOMSTEN BIJ LANDBOUWERS

Omschrijving

De landbouwers worden aangespoord om op vrijwillige basis met de Vlaamse Landmaatschappij (VLM) beheerovereenkomsten af te sluiten. Het RLZZZ heeft in het verleden reeds een uiteenzetting gegeven aan de betrokken partijen over de subsidiëring door de Vlaamse Landmaatschappij. Sinds 1/12/04 beschikt RLZZZ over een bedrijfsplanner van de VLM voor het uitwerken van beheerovereenkomsten. Deze persoon zal de landbouwers begeleiden bij de administratie en het opstellen van een bedrijfsplan zodat de instapdrempel verlaagd wordt. Op deze wijze beogen wij de landbouwers actief te betrekken bij landschapsbeheer en versterking van de natuurwaarden in landbouwgebied.

De gemeente heeft het protocol met de VLM afgesloten waarbij de gemeente een supplementaire vergoeding op het bedrag van de basistussenkomst van de VLM aan de landbouwers zal verlenen binnen de kredieten voorzien in de begroting.

Periode

2008-2013

Termijn

Planperiode

Initiatiefnemer

RLZZZ, gemeente

Betrokkenen

RLZZZZ, Milieudienst, Milieuraad, VLM

Middelen

Protocol: € 6.000 voor 2007. Aanpassing afhankelijk van de bestaande overeenkomsten tussen de landbouwers en de VLM.

Aard

Voortzetting – Bindend

Actietitel

13. BEHOUD VAN BOSUITBREIDING

Omschrijving

Het behoud van elk van de bossen dient als entiteit vooropgesteld te worden. Dit dient gepaard te gaan met de naleving van de geldende decreten. De gemeente zal tevens onderzoeken waar de mogelijkheid bestaat om aan bosuitbreiding of herstel van heide te werken.

Steun aan acties van natuurverenigingen komen hier ook in aanmerking.

Periode

2008-2013

Termijn

Planperiode

Initiatiefnemer

Gemeente

Betrokkenen

Milieudienst/ dienst Ruimtelijke Ordening

Middelen

steun aan ingediende acties natuurverenigingen: € 2.500 (jaarlijks)

Aard

Voortzetting – Bindend

Actietitel

14. BEKENDMAKING EN SENSIBILISEREN M.B.T. DE ZORGPLICHT.

Omschrijving

De invulling van het begrip ‘zorgplicht’ is wettelijk vastgelegd: iedereen die door zijn handelen schade aan de natuur zou kunnen veroorzaken, is verplicht om die schade te voorkomen of te herstellen. Dit principe van ‘zorgplicht’ is bij de burgers nog onvoldoende gekend en kan verschillend interpreteerbaar zijn. De gemeente wil deze ‘zorgplicht’ dan ook beter bekendmaken bij de burgers door ze te informeren en hun op hun plichten te wijzen.

Periode

2008-2013

Termijn

Planperiode

Initiatiefnemer

Gemeente

Betrokkenen

Milieudienst, bewoners, politie

Middelen

Werkingskosten Milieudienst, 450 €/pagina gemeentelijk infoblad

Aard

Voortzetting – Bindend

Werkingstoelage RLZZZ: +/- € 5.900

Libost-groep nv

BOSSEN

EN

22/04/2009

ONDERZOEK

NAAR

GEMEENTELIJKE

122

Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

3 Thematisch beleid

Actietitel

15. SENSIBILISERINGSACTIES OM HET SLUIKSTORTEN VAN O.M. GROENAFVAL TEGEN TE GAAN

Omschrijving

Er wordt nog regelmatig groenafval gevonden in onder andere beken, grachten en boslanden. De gemeente zal een aantal initiatieven ondernemen om deze sluikstorten aan banden te leggen en de inwoners informeren en stimuleren om sluikstorten te vermijden.

Periode

2007-2011

Termijn

Planperiode

Initiatiefnemer

Gemeente

Betrokkenen

Milieudienst, bevolking

Middelen

€ 450/pagina gemeentelijk infoblad

Aard

Voortzetting – Bindend

Actietitel

16. SENSIBILISERING N.A.V. AGRESSIEVE EXOTEN

Omschrijving

Eigenaars worden in kennis gesteld van de problematiek rond agressieve exoten. Zo nodig worden de eigenaars aangeschreven en gewezen op de problematiek van exoten op hun perceel. Op gemeentegrond zal stelselmatig gemaaid worden om deze exoten uit te putten.

Periode

2008-2013

Termijn

Planperiode

Initiatiefnemer

Gemeente

Betrokkenen

Milieudienst, bewoners

Middelen

€ 450/pagina gemeentelijk infoblad

Aard

Voortzetting – Bindend

Actietitel

17. HET STIMULEREN VAN DE AANLEG VAN GROENDAKEN

Omschrijving

Groendaken weerhouden regenwater, hebben een veel langere levensduur dan asfalt (+/-50 jaar), ze zijn meer bestand tegen hitte en geluid, hebben een esthetisch pluspunt, vangen stof op en zijn onderhoudsvriendelijk. Bovendien hebben groendaken het voordeel dat ze de hoeveelheid ongewenste elementen zoals CO, CO2, Nox in water en lucht verminderen.

De gemeente informeert de bewoners omtrent deze groendaken door middel van de aangewezen informatiekanalen. Ze stimuleert de bewoners ook tot het aanleggen van groendaken door het geven van gemeentelijke subsidies voor de aanleg van een extensief groendak.

Periode

2008-2013

Termijn

Planperiode

Initiatiefnemer

Gemeente

Betrokkenen

Milieudienst, bewoners

Middelen

Gemeentelijke subsidie: € 25/m², € 25.000/jaar

Aard

Voortzetting – Bindend

Actietitel

18. ONDERZOEK NAAR DE MOGELIJKHEID VAN EEN SPEELBOS OF -WEIDE

Omschrijving

De gemeente onderzoekt binnen het kader van het bosdecreet de mogelijkheid tot het inrichten van een speelbos of –weide voor de jeugdwerking

Periode

2008-2013

Libost-groep nv

22/04/2009

123

Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

3 Thematisch beleid

Termijn

Planperiode

Initiatiefnemer

Gemeente

Betrokkenen

Ruimtelijke ordening, milieudienst, jeugddienst, ANB, Bosgroep RLZZZ

Middelen

Middelen afhankelijk van de resultaten van het onderzoek

Aard

Nieuw – Indicatief

Actietitel

19. HERWAARDERING VAN HISTORISCHE EN NATUURLIJKE SITES

Omschrijving

De gemeente onderzoekt of de mogelijkheid bestaat om historische en natuurlijke sites te herwaarderen.

Periode

2008-2013

Termijn

Planperiode

Initiatiefnemer

Gemeente

Betrokkenen

Milieudienst, Heemkundig genootschap

Middelen

Geen specifieke kosten

Aard

Nieuw – Indicatief

Actietitel

20. HET IN STAND HOUDEN VAN BESTAANDE BUURT- EN WANDELWEGEN

Omschrijving

De gemeente zet zich in om bestaande buurt- en wandelwegen in stand te houden. De gemeente zal ook de eigenaars van desbetreffende wegen op de hoogte stellen van hun verantwoordelijkheid.

Periode

2008-2013

Termijn

Planperiode

Initiatiefnemer

Gemeente

Betrokkenen

Openbare werken, groendienst, politie, eigenaars van buurt- en wandelwegen

Middelen

Algemene personeelskosten + vernieuwing materiaal volgens noodzaak

Aard

Voortzetting – Bindend

Actietitel

21. ECOLOGISCHE INRICHTING TRAGE WEGEN

Omschrijving

De gemeente stapt mee in het ‘Groene wegen-project’ van het RLZZZ, dit in het kader van het Europees Programma voor Plattelandsontwikkeling (PDPO) om een aantal trage wegen te herinrichten met halfverhardingstechnieken die een ecologische meerwaarde bieden en waterinsijpeling mogelijk maken.

Periode

2008-2013

Termijn

Planperiode

Initiatiefnemer

Gemeente

Betrokkenen

Ruimtelijke ordening, leefmilieu, RLZZZ, provincie

Middelen

35 % financiering door gemeente: +/- 20.000 € voor 2008

Aard

Nieuw – Bindend

Libost-groep nv

22/04/2009

124

Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

3 Thematisch beleid

Actietitel

22. ONGEOORLOOFDE JACHTPRAKTIJKEN

Omschrijving

Bij meldingen van burgers betreffende ongeoorloofde jachtpraktijken zal de woudmeester hiervan op de hoogte gebracht worden met de vraag een onderzoek in te stellen en hier verder gevolg aan te geven.

Periode

2008-2013

Termijn

Planperiode

Initiatiefnemer

Gemeente

Betrokkenen

politie, milieudienst

Middelen

Algemene personeelskosten

Aard

Voortzetting – Bindend

Actietitel

23. RESPECT VOOR NATUURLIJKE ENTITEITEN

Omschrijving

Het sensibiliseren tot het nemen van zijn verantwoordelijkheid tot het behoud van de waarde van natuurlijke entiteiten, ook indien deze geen wettelijke bescherming hebben.

Periode

2008-2013

Termijn

Planperiode

Initiatiefnemer

Gemeente

Betrokkenen

politie, milieudienst

Middelen

Algemene personeelskosten

Aard

Voortzetting – Bindend

Actietitel

24. PROJECT INTERGEMEENTELIJKE NATUUR- & LANDSCHAPSPLOEGEN

Omschrijving

Via inrichting en beheer kan met dit instrument eveneens gestreefd worden naar een kwaliteit die vereist is voor duurzame instandhouding van doelsoorten of – habitats en kan bijgevolg ingezet worden om een bijdrage te leveren in het biodiversiteitsbeleid en het stoppen van het verlies aan biodiversiteit. Dit gebeurt via het samenwerkingsakkoord tussen het Provinciebestuur Vlaams-Brabant, enkele gemeenten en Econet Vlaams-Brabant VZW in het kader van de Intergemeentelijke Natuur- & Landschapsploegen.

Periode

2008-2013

Termijn

Planperiode

Initiatiefnemer

Gemeente

Betrokkenen

Milieudienst, ruimtelijke ordening, Provincie Vlaams Brabant, Econet VlaamsBrabant VZW

Middelen

20.000 euro/jaar

Aard

Nieuw

Libost-groep nv

22/04/2009

125

Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

4. Gebiedsgericht beleid

4 Gebiedsgericht beleid 4.1 Omschrijving Gebiedsgericht beleid legt linken tussen milieu- en natuurdoelstellingen, ruimtelijke ordening en ruimtelijke economie. Op die manier wil de gemeente de schaarse ruimte zo efficiënt mogelijk invullen en beheren, de milieuhinder van bedrijvigheid milderen en voldoende ruimte voorzien voor natuur- en groengebieden.

Gebiedsgericht beleid is een manier van werken die specifiek gericht is op een bepaald gebied en met een focus op een complexe problematiek waar het generieke beleid onvoldoende vat op heeft. De oplossing van het probleem hangt niet af van één enkele partij of één vakgebied. Er dient gekozen te worden voor een afstemming van diverse beleidsvelden zoals milieu, economie, ruimtelijke ordening, mobiliteit, …

4.2 Juridisch kader •

Europese kaderrichtlijnen ter ondersteuning van gebiedsgericht beleid zoals de EUkaderrichtlijnen Water en Luchtkwaliteit, het landbouwbeleid, het ecologisch netwerk, …

•

Het geactualiseerd Vlaamse Milieubeleidsplan 2003-2007 voor de periode 2008-2010;

•

Het provinciaal milieubeleidsplan wat ondersteuning biedt aan lokale besturen door de opmaak van sectorale ruimtelijke uitvoeringsplannen en de ondersteuning van de Mina-werkers.

4.3 Analyse 4.3.1

Actuele toestand

In dit hoofdstuk wordt verwezen naar de gebiedsgerichte projecten die meestal in samenwerking gebeuren met andere gemeenten. Het gaat meer bepaald over: -

de samenwerking tot het realiseren van de deelbekkenbeheersplannen;

-

de erosiebestrijding;

-

het Breugelproject;

-

het regionet;

-

het fietsroutenetwerk.

•

De deelbekkenbeheersplannen

Het deelbekken van de Zenne/Molenbeek maakt deel uit van het Dijlebekken, dat op haar beurt deel uitmaakt van het stroomgebied van de Schelde.

Het deelbekken van de Zenne/Molenbeek ligt in het zuiden van het bekken en is omgeven door het deelbekken van de Zuunbeek (W-ZW), het Brussels Hoofdstedelijk Gewest (N-NO), het Waalse Gewest (Z) en het deelbekken van de Laan en de Ijse (W). Het deelbekken van de Zenne/Molenbeek ligt volledig op grondgebied van de Provincie Vlaams-Brabant. De oppervlakte van het deelbekken bedraagt 11.129 ha.

Libost-groep nv

22/04/2009

126

Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

4. Gebiedsgericht beleid

Het deelbekken situeert zich binnen de gemeenten Beersel, Drogenbos, Halle, Linkebeek, Pepingen, Sint-Genesius-Rode en Sint-Pieters-Leeuw. Een overzicht van alle gemeenten en hun oppervlakteaandeel in het deelbekken wordt weergegeven in tabel 13.

Opp. in het deelbekken

Tot. opp. Gemeente

ha

% t.o.v. deelbekken

ha

% t.o.v. opp. gemeente

Beersel

3039,8

27,3

3039,8

100

Drogenbos

249,9

2,2

249,9

100

Halle

4058,7

36,5

4505,4

90

Linkebeek

420,9

3,8

420,9

100

Pepingen

428,1

3,8

3594,4

11,9

Sint-Genesius-Rode

1766,2

15,9

2279,2

77,5

Sint-Pieters-Leeuw

1166

10,5

4068,8

28,7

Totaal

11129

100

Gemeente

Tabel 13:Oppervlakte van de gemeenten in het deelbekken van de Zenne/Molenbeek.

Uit bovenstaande tabel kunnen we afleiden dat Beersel na Halle de grootste oppervlakte in het deelbekken Zenne/Molenbeek inneemt. De gemeente neemt dan ook actief deel in de opmaak van de DuLo-waterplannen voor dit deelbekken. Er zijn geen wateringen actief in het betreffende deelbekken.

•

Erosiebestrijding

Bodemerosie is een proces waarbij bodemdeeltjes losgemaakt en verplaatst worden door verschillende factoren: Erosie kan door verschillende factoren veroorzaakt worden: -

neerslag: hevige of langdurige regens;

-

het reliëf: bodemerosie neemt toe als de hellingen steiler en langer worden en in zones waar veel water geconcentreerd worden (droge valleitjes). In vlakke gebieden komt bijna geen watererosie voor;

-

het bodemtype: de zandleem- en leemgronden van Vlaanderen behoren tot de meest erosiegevoelige bodems van de wereld;

-

de bodemstructuur: door een goede bodemstructuur kan meer water (sneller) infiltreren en worden bodemdeeltjes minder gemakkelijk losgemaakt en verplaatst. Bodems verliezen hun stabiele kruimelstructuur, onder meer door een afname van het organisch stofgehalte, het bodemleven en de bodem-pH als gevolg van een verminderd gebruik van organische mest en het wegnemen van gewasresten na de oogst. Bovendien zijn de bodems meer en meer onderhevig aan compactatie door het gebruik van zware landbouwmachines;

-

de vegetatie: onder een dichte en permanente begroeiing (bv. bos, permanent grasland,…) is er relatief weinig bodemerosie. Bodemerosie wordt echter problematisch wanneer de beschermende werking van de vegetatie permanent of tijdelijk wegvalt (bv. ontbossing, intensieve landbouw met eenjarige teelten, ...).

Voor meer dan 60% van het Vlaams grondgebied is bodemerosie verwaarloosbaar. De problemen komen vooral voor in de hellende leem- en zandleemgebieden van Midden-België: de Vlaamse Ardennen, het Pajottenland, het Hageland en Haspengouw. Hier neemt vooral bodemerosie door afstromend water zorgwekkende proporties aan. Omdat Beersel gelegen is in één van deze risicozones, is de gemeente eind 2005 gestart met de opmaak van een erosiebestrijdingsplan. In het GNOP werden reeds maatregelen voorzien voor de erosiebestrijding van de holle wegen in de gemeente. De

Libost-groep nv

22/04/2009

127

Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

4. Gebiedsgericht beleid

erosiebestrijdingswerkzaamheden werden verschillende fasen volledig uitgevoerd. De holle wegen worden jaarlijks onderhouden.

•

Het Bruegelproject

Het Bruegelproject beoogt het sluiten en het ontsluiten van de Vlaamse groene rand rond Brussel. De belangrijkste missie van het project is de individuele parels van kastelen, domeinen, parken, bossen en natuurgebieden, eigendom van de Vlaamse Gemeenschap en van het Vlaamse Gewest tot één collectieve gordel van patrimonium- en groenbezit uit te bouwen en er tezelfdertijd een culturele, cultuurhistorische, educatieve, ecologische en Europese dimensie aan te geven. Het Bruegelproject is een totaalproject met vele dimensies waar de betrokken administraties en openbare instellingen op een geïntegreerde wijze samenwerken.

Het Bruegelproject ontwikkelt drie grote groene netwerken. In het westen creëert het project de Bruegelvallei. In het zuiden en oosten wordt de groene zone tussen Zenne en Zoniënwoud uitgebreid met belangrijke bos- en natuurgebieden. Ter versterking en ondersteuning van deze groene structuur ontwikkelt het Bruegelproject een aangrenzende groene zone in Beersel. Dit gebied begint in het provinciaal domein van Huizingen (met park en bos) en loopt over de Bruineput tot aan het domein Dwersbos in Beersel, dichtbij het Schaveyspark. In deze groene zone vinden we bossen, natuur, boomgaarden en akkers met een overvloed aan kleine landschapselementen. Tot slot is er de zone Grimbergen-Vilvoorde in het centrum van Grimbergen.

•

Het BrabantBrussel-net en het Regionet Vlaams-Brabant

De gemeente ondersteunt de het BrabantBrussel-net (BB-net), wat werd opgericht door de federale interministriële conferentie, de zogenaamde Gewestelijke Expresnet -werkgroep op hoog niveau. Dit heeft geleid tot een basis van een algemeen vervoersconcept voor een zone van 30 km rond Brussel.

Een verfijning op dit project is het RegioNet Vlaams-Brabant. Dit is een project dat de Lijn VlaamsBrabant ontwikkelde, in samenwerking met de provincie Vlaams-Brabant en de Afdeling Wegen en Verkeer (Vlaams-Brabant). Het is een instrument voor een duurzame mobiliteitsbeheersing en een ruimtelijk beleid. Dit plan streeft naar een meerwaarde tussen de verschillende lagen van het openbaar vervoer netwerk, zowel lokaal, regionaal, nationaal als internationaal.

De Lijn Vlaams-Brabant stelt in haar plan de volgende doelstellingen voorop: -

een exploitatieschema dat volledig op de markt is afgestemd, zowel naar lijnvoering, haltes als overstapplaatsen;

-

hoge kwaliteit op gebied van frequentie, comfort en stiptheid;

-

optimale verbinding van zo veel mogelijk knooppunten;

-

perfecte ondersteuning van de gewenste ruimtelijke structuur in de regio.

•

Het fietsroutenetwerk

De gemeente voert eveneens het bovenlokaal functioneel en recreatief fietsroutenetwerk uit dat werd uitgetekend door de provincie Vlaams-Brabant.

Het netwerk is provinciedekkend en heeft als doel de belangrijkste fietsverbindingen te bepalen. Hierbij wordt een onderscheid gemaakt tussen het netwerk voor functioneel fietsverkeer en het netwerk voor recreatief fietsverkeer. Het bovenlokaal functioneel fietsverkeer verbindt kernen en attractiepolen met utilitaire fietsvoorzieningen, in eerste instantie voor de afwikkeling van woon-werk, woon-school en woon-winkelverkeer. Het Provinciaal recreatief fietsnetwerk is een bovenlokaal netwerk dat overwegend recreatief gebruik kent. Het verbindt bepaalde steden, belangrijke attractiepolen of landschappelijke entiteiten. Het recreatief fietsroutenetwerk is enerzijds gericht op lange afstandsfietsers, en anderzijds op fietsen in gezinsverband, landschapsbeleving en exploratief fietsen. De totale lengte van het netwerk bedraagt ongeveer 3000 km, waarvan 2300 km functionele route en 1000 km recrea-

Libost-groep nv

22/04/2009

128

Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

4. Gebiedsgericht beleid

tieve route. Op deze fietsroutes wenst de provincie zeer goede fietspaden en fietsvoorzieningen uit te bouwen of te verbeteren.

4.3.2

Knelpunten

De verwezenlijking van de meeste van deze projecten is afhankelijk van de samenwerking tussen verschillende gemeenten, de initiatieven van de provincies en van instanties uit het Vlaamse Gewest.

Hierin spelen ook de bevoegdheden van de verschillende instanties, het opstellen van de projecten en de gegeven prioriteiten een grote rol.

4.3.3

Doelstellingen

De gemeente kadert haar projecten, waar mogelijk binnen deze van de hogere overheden. Indien wenselijk worden de projecten gemeentegrensoverschrijdend behandeld. Om dit te realiseren is een samenwerking tussen deze verschillende actoren nodig. In de planperiode van het huidige MBP wil de gemeente volgende projecten opvolgen: -

Opvolgen van het deelbekkenbeheersplan;

-

erosiebestrijding;

-

ondersteuning en participatie in het RegioNet Vlaams-Brabant en het Gewestelijk Expresnet

-

het fietsroutenetwerk Vlaams Brabant;

4.3.4

Maatregelen

Actietitel

1. BEVORDEREN VAN DE SAMENWERKING MET AANGRENZENDE GEMEENTEN

Omschrijving

De gemeente streeft ernaar om actief samen te werken met het Vlaamse Gewest, de provincie Vlaams-Brabant, de aangrenzende gemeenten en het Brusselse Gewest, met als doel het realiseren van een reeks grensoverschrijdende projecten, meer bepaald de opvolging van het deelbekkenbeheersplan, het erosiebestrijdingsbeheersplan, het BB-net, het fietsroutenetwerk en het Breugelproject.

Periode

2008-2013

Termijn

Planperiode

Initiatiefnemer

Gemeente

Betrokkenen

Milieudienst/ omliggende gemeenten/ provincie Vlaams-Brabant/ Vlaamse Gewest/ Brusselse Gewest/Dep. LNE, Afdeling Land

Middelen

Bedrag begroot in specifieke acties

Aard

Voortzetting – Indicatief

Libost-groep nv

22/04/2009

129

Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

5 Doelgroepenbeleid

5 Doelgroepenbeleid 5.1 Omschrijving Doelgroepenbeleid richt zich specifiek op groepen in de samenleving zoals industrie, bedrijven, landbouw, scholen en verenigingen, die een belangrijke invloed hebben op het leefmilieu. Via het doelgroepenbeleid wil de gemeente met deze doelgroepen op zoek gaan naar oplossingen voor milieuproblemen en bijdragen tot milieueducatie.

5.2 Juridisch kader De samenwerkingsovereenkomst 2008-2013 bevat een aantal bindende bepalingen op het basisniveau inzake communicatie naar diverse doelgroepen.

5.3 Analyse 5.3.1 •

Actuele toestand Scholen

MOS (Milieuzorg Op School) is een milieuzorgproject van kleuter- tot hogeschool, en dit in samenwerking met Dep. LNE, de provinciale NME(Natuur en Milieueducatie)-diensten en de Vlaamse Gemeenschapscommissie. De freinetschool De Boomhut heeft haar tweede MOS-logo behaald in het schooljaar 2005-2006. De gemeentelijke basisschool in Lot en in Huizingen hebben in het schooljaar 20062007 hun eerste logo behaald.

De gemeente organiseerde samen met de provinciale MOS begeleider reeds een aantal MOSvergaderingen. De gemeente wenst dit initiatief verder te zetten.

Alle scholen op het grondgebied van Beersel kunnen bij de gemeente terecht voor verschillende activiteiten: bezoek aan het recyclagepark, bezoek van een compostmeester aan de klas gekoppeld met een bezoek aan de compostdemostand, ondersteuning bij het composteren op school.

In 2004 werd door de gemeente in samenwerking met de provincie Vlaams-Brabant de tentoonstelling Amai, mijn voeten (thema duurzame ontwikkeling) en de tentoonstelling ‘Waterbeesten’ georganiseerd, waaraan ook de scholen konden deelnemen.

Verder heeft het gemeentebestuur via de provincie Vlaams-Brabant drinkwaterfonteinen aangekocht voor de (gemeentelijke en niet-gemeentelijke) basisscholen op het grondgebied van Beersel.

•

Landbouw

Twee landbouwers in de gemeente hebben beheersovereenkomsten voor erosiebestrijding met de VLM afgesloten. De gemeente spoort de landbouwers aan om vrijwillige beheersovereenkomsten af te sluiten met de VLM. De gemeente heeft hiertoe een protocol afgesloten met de VLM. •

Maatschappelijke organisaties

In het verleden kreeg het verenigingsleven meermaals de kans betrokken te worden bij verschillende initiatieven vb. thuiscompsoteren, minder bestrijdingsmiddelen in de moestuin, bezoek tentoonstelling rond duurzame ontwikkeling ‘Amaai mijn voeten, kringlooptuinhappening, …

Libost-groep nv

22/04/2009

130

Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

5 Doelgroepenbeleid

Verder wordt, indien aangewezen, naast de milieuraad ook advies gevraagd aan cultuur- of jeugdraad, onderwijzend personeel, deskundigen, ‌ •

De bevolking

De bevolking zal de nodige informatie krijgen over de verschillende projecten door de aangewezen informatiekanalen. De bevolking heeft een stem in het beleid door de verkozen mandataris, de deelname in het verenigingsleven, de adviesraden, ‌

5.3.2

Knelpunten

-

Het onoordeelkundig gebruik van bestrijdingsmiddelen en plantenvoedingsstoffen. Deze produkten zijn nog vrij beschikbaar op de markt.

-

geringe aandacht voor de waarden van natuurlijke entiteiten buiten de groengebieden;

-

de moeilijke relatie tussen landbouw- en milieusector en de nog steeds relatief marginale positie van de biologische landbouw;

-

de activiteiten van de verschillende soorten bedrijven veroorzaken een sterke milieudruk zoals het gebruik van grondstoffen en energie, de uitstoot van milieugevaarlijke stoffen, afval en emissies, geluidshinder, geurhinder, ...;

-

verkeer en vervoer werken alle vormen van hinder in de hand. Bovendien worden ook de natuurlijke entiteiten aangetast door infrastructuren die versnippering veroorzaken, ...;

-

de consumptietoename van luxegoederen, het toenemend woongebruik, ruimtegebruik, autoverplaatsingen, meer afval en afvalwater, grotere water- en energiebehoefte met daaraan gekoppeld grotere emissies van verontreinigende stoffen;

-

de nieuwe gezinsstructuren; 1-oudergezinnen met een specifiek afvalconsumptiepatroon.

5.3.3 -

Doelstellingen Scholen informeren, sensibiliseren en aansporen om actief deel te nemen aan acties

De schoolgaande jeugd is een heel bijzondere en ook belangrijke doelgroep. Zij zal zorgen voor het milieubeleid van de toekomst. Dus hoe vroeger en hoe meer ze kennis en inzicht heeft van en in de milieuproblematiek, hoe beter. Bijkomend werken bewustgemaakte jongeren sterk in op de familiale omgeving, en kan men op die manier ook een grote groep volwassenen warm maken voor de milieumaterie.

-

Het stimuleren van duurzame landbouw

De land- en tuinbouw als sector dient te worden benaderd voor het meehelpen oplossen van deelproblemen in volgende thema's: de verstoring van de luchtsamenstelling, de vermesting, de verspreiding van de milieugevaarlijke stoffen, verontreiniging door afvalstoffen, verstoring van watersystemen, hinder en natuurlijke entiteiten.

-

Ondersteunen van maatschappelijke organisaties

Deze organisaties, vooral de milieu- en natuurverenigingen, hebben nog andere taken binnen het milieubeleid: ze spelen een voortrekkersrol (signaleren van nieuwe problemen en mogelijkheden), nemen actief deel aan het besluitvormingsproces (participeren in adviesraden, ...), of spelen een actieve rol in de uitvoering van bepaalde activiteiten (bvb. educatie, terreinbeheer, ...). Onder de milieu- en natuurverenigingen vallen ook de thematisch verenigingen die zich bezig houden met milieurelevante beleidsdomeinen, zoals duurzaam bouwen, mobiliteit, energie, duurzame ontwikkeling en veilig voedsel.

-

De bevolking laten participeren in het huidige beleid

Libost-groep nv

22/04/2009

131

Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

5 Doelgroepenbeleid

De bevolking heeft of kan een belangrijke stem hebben in het beleid, zowel eerder passief via de verkozen mandataris, als actief via deelname aan het verenigingsleven, adviesraden, ....

5.3.4 •

Maatregelen Algemeen

Actietitel

1. SAMENWERKING MET DE VERSCHILLENDE INTERGEMEENTELIJKE INITIATIEVEN

Omschrijving

Inlassen van overlegmomenten met naburige gemeenten en deelname in intergemeentelijke initiatieven zoals de compostmeesters.

Periode

2008-2013

Termijn

Planperiode

Initiatiefnemer

Gemeente

Betrokkenen

Milieudienst, provincie Vlaams-Brabant, VLACO, Haviland Intercommunale IgSv

Middelen

Kosten afhankelijk van het project

Aard

Voortzetting – Indicatief

•

Scholen

Actietitel

2. MILIEUZORG OP SCHOOL (MOS)

Omschrijving

De gemeente zal naast de organisatie van MOS-overlegmomenten, zich blijven inzetten om deel te nemen aan initiatieven, aangeboden binnen het MOS-project.

Periode

2008-2013

Termijn

Planperiode

Initiatiefnemer

Gemeente

Betrokkenen

Milieudienst, scholen, provincie Vlaams-Brabant

Middelen

Werkingskosten Milieudienst – specifieke projecten voor het gemeentelijk onderwijs worden door de directies van de scholen voorgesteld in de rubriek werkingsmiddelen onderwijs van de begroting.

Aard

Voortzetting – Indicatief

•

Landbouw

Actietitel

3. HET STIMULEREN VAN DUURZAME LANDBOUW

Omschrijving

In samenwerking met het Regionale Landschap zal onderzocht worden hoe de landbouwers te stimuleren tot een duurzaam en milieuvriendelijk landschapsbeheer.

Periode

2008-2013

Termijn

Planperiode

Initiatiefnemer

Gemeente

Betrokkenen

Regionaal Landschap, Milieudienst, landbouwers, VLM

Middelen

Werkingskosten Milieudienst: 20% van de toelage gegeven aan de landbouwers door de VLM voor de huidige beheersovereenkomsten die de landbouwers hebben afgesloten

Aard

Voortzetting – Bindend

Libost-groep nv

22/04/2009

132

Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

•

5 Doelgroepenbeleid

Maatschappelijke organisaties

Actietitel

4. ONDERSTEUNING VAN MAATSCHAPPELIJKE ORGANISATIES

Omschrijving

De gemeente ondersteunt initiatieven van maatschappelijke organisaties zoals milieu- en natuurverenigingen. De gemeente geeft op vraag financiële en logistieke steun aan projecten van deze verenigingen.

Periode

2008-2013

Termijn

Planperiode

Initiatiefnemer

Gemeente

Betrokkenen

Milieudienst, maatschappelijke organisaties

Middelen

Werkingskosten Milieudienst: € 2.500

Aard

Voortzetting – Indicatief

•

De bevolking

Actietitel

5. SENSIBILISERINGSACTIES

Omschrijving

Er wordt onderzoek gedaan naar mogelijkheden om de bevolking te sensibiliseren met betrekking tot de keuze van transport, het aankoopgedrag en het leefpatroon.

Periode

2008-2013

Termijn

Planperiode

Initiatiefnemer

Gemeente

Betrokkenen

Milieudienst, bewoners

Middelen

€ 450/pagina gemeenteblad

Aard

Voortzetting – Indicatief

•

Bedrijven, KMO’s en handelaars

Actietitel

6. INFORMATIEVERSTREKKING M.B.T. BEDRIJFSAFVAL

Omschrijving

Er zal gecommuniceerd worden met bedrijven, KMO’s en handelaars m.b.t. waar naartoe met hun bedrijfsafval. Dit zal voornamelijk via het gemeentelijk infoblad gebeuren maar ook door het verlenen van brochures, vb. de brochure VLAREA voor KMO’s en de afvalka-

lender voor KMO’s Periode

2008-2013

Termijn

Planperiode

Initiatiefnemer

Gemeente

Betrokkenen

Milieudienst Bedrijven KMO’s Handelaars

Middelen

€ 450/pagina gemeenteblad

Aard

Nieuw – Indicatief

Libost-groep nv

22/04/2009

133

6.1 Afkortingen AEEA Afgedankte elektrische en elektronische apparatuur Dep. LNE Departement Leefmilieu, Natuur en Energie ANB Agentschap voor Natuur en Bos AROHM Administratie Ruimtelijke Ordening, Huisvesting en Monumenten en Landschappen AWP Algemeen WaterzuiveringsProgramma AWV Administratie Wegen en Verkeer BBI Belgische Biotische Index BPA Bijzonder Plan van Aanleg BPI Basis Prati-Index BS Belgisch Staatsblad CBS College van Burgemeester en Schepenen CFK’s Chloorfluorkoolwaterstoffen CO Koolstofmonoxide CO2 Koolstofdioxide COD Chemical Oxygen Demand (chemisch zuurstofverbruik) Db(A) Decibel (A-gewogen) DO Duurzame Ontwikkeling DULO Duurzaam Lokaal beleid FSC Forest Stewardship Council GEN Grote Eenheid Natuur GENO Grote Eenheid Natuur in Ontwikkeling GFT Groenten-, fruit- en tuinafval GIS Geografisch InformatieSysteem GMBP Gemeentelijk Milieubeleidsplan GNOP Gemeentelijk NatuurOntwikkelingsPlan

IVON Integraal Verweving en Ondersteunend Netwerk K.B. Koninklijk Besluit KGA Klein gevaarlijk afval KLE Kleine landschapselementen KMO Kleine en Middelgrote Ondernemingen KWS Koolwaterstoffen KWZI Kleinschalige WaterZuiveringsInstallatie LOGO Lokaal Gezondheidsoverleg MAP Mestactieplan MAP-meetnet Meetnet van het oppervlaktewater door de Vlaams Milieumaatschappij MBP Milieubeleidsplan MC MilieuConvenant MER Milieu-Effecten-Rapport MINA-beleid Milieu- en Natuurbeleid MINA-plan 2 Het Vlaamse Milieubeleidsplan 1997-2002 MINA-plan 3 Het Vlaamse Milieubeleidsplan 2003-2007 MINA-raad Milieu- en Natuurraad MILO Milieuoverleg Lokale Overheden MIRA Milieu- en NatuurRapport Vlaanderen, Leren om te keren MJP Milieujaarprogramma MKROS Milieuklachten-Registratie en OpvolgingsSysteem MMIS MilieuManagement Informatiesysteem MOP Milieu Ontmetings Programma MOS Milieuzorg Op School N Stikstof NAV Natuurvergunningenloket

OVAM Openbare Afvalstoffenmaatschappij voor het Vlaamse Gewest P Fosfor PAK Polycyclische Aromatisch Koolwaterstoffen PCB PolyChloorBifenyl pH Eenheid zuurtegraad PI Prati-Index PIO Prati-Index voor zuurstofverzadiging PMD Plastic flessen en flacons, Metalen verpakkingen en Drankkartons POCER Pesticide Occupational and Environmental Risk PVC PolyVinylChloride REG Rationeel EnergieVerbruik RLZZZ Regionaal Landschap Zenne, Zuun en Zoniën ROG Recent Overstroomde Gebieden RSV Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen RWA Regenwater afvoer RWZI Rioolwaterzuiveringsinstallatie SO Samenwerkingsovereenkomst SO2 Zwaveldioxide TMVW Tussengemeentelijke Maatschappij voor Watervoorziening TRP Totaal Rioleringsplan UHA Uitvoeringsplan Huishoudelijke Afvalstoffen UV UltraViolet VEN Vlaams Ecologisch Netwerk VHA Vlaamse Hydrografische Atlas VLACO Vlaamse Compostorganisatie VIWC Vlaams Integraal WateroverlegComité

VMM Vlaamse MilieuMaatschappij VMW Vlaamse Maatschappij voor Watervoorziening VOS Vluchtige Organische Stoffen VVSG Vereniging van Vlaamse Steden en Gemeenten

ontstaansbron Afvalverwerking: omzetten van afval in andere vormen door bv. recyclage of verbranding, en verwijderen van afval door storten Alluviaal: afzetting door aanslibbing (meestal uit het Holoceen) Ankerplaatsen: ’de meest waardevolle landschappelijke plaatsen die bestaan uit complexen van gevarieerde erfgoedelementen die een geheel vormen. Ze zijn uitzonderlijk inzake gaafheid of representativiteit of nemen ruimtelijk een plaats in die belangrijk is voor de zorg of het herstel van de landschappelijke omgeving’. De ankerplaatsen vormen een uniek uitgangspunt om een integraal verhaal te vertellen over het monument in zijn ruimtelijke context.

Avifauna: wereld van de vogels Baggerspecie: bodemmateriaal vrijkomende bij het onderhoud van bevaarbare waterlopen.

Basis(milieu)kwaliteit: zie kwaliteitsdoelstelling Bestrijdingsmiddel: stof aangewend tegen onkruid (herbiciden), insecten (insecticiden) en schimmels (fungiciden) Biodiversiteit: rijkdom aan soorten en hun relatieve vertegenwoordiging Biotisch: uit levende organismen bestaand Bodemsanering: het wegnemen, behandelen, afschermen, neutraliseren, immobiliseren of isoleren van bodemverontreiniging Bron: gelokaliseerde activiteit die een emissie (stoffen, golven of andere verschijnselen) in het milieu brengt en een (potentieel) verstorend effect heeft. Men onderscheidt o.a. puntbron, lijnbron, oppervlaktebron en diffuse bron Buffering: de mate waarin een milieu (water, bodem) bestand is tegen de aanvoer van verstorende stoffen zonder zichtbaar effect (bv. opname van verzurende stoffen zonder dat de pH sterk wijzigt).

Chemische zuurstofverbruik (CZV): de hoeveelheid zuurstof die per volume-eenheid (verontreinigd) water nodig is om de in het water aanwezig zijnde verbindingen chemisch te oxideren.

Collector: afvalwaterleiding die de gemeentelijke riolering verbindt met een rioolwaterzuiveringsinstallatie (RWZI) Compostering: proces waarbij organisch materiaal door bacteriĂŤn, schimmels en kleine bodemorganismen wordt omgezet in een humusrijk, aardachtig product (compost).

Diffuse verontreiniging: verontreiniging afkomstig uit niet-gelokaliseerde bronnen.

Doelgroep: een verzameling van burgers, bedrijven of instellingen die afgebakend wordt op basis van kenmerkende milieuverstoringsactiviteiten en in die hoedanigheid het meest geschikt is om de daaruit voortvloeiende milieuproblemen te voorkomen.

Doelstelling: expliciete formulering van hetgeen moet worden gerealiseerd. Men onderscheidt 'stra-

gebiedsspecifiek, doelgroepspecifiek, enz.

Ecosysteem: een dynamisch complex van levensgemeenschappen van planten, dieren en microorganismen en hun niet-levende omgeving, die in een onderlinge wisselwerking een functionele eenheid vormen.

Effluent: geloosd afvalwater, al dan niet gezuiverd.

Emissie: uitworp of lozing van stoffen, golven of andere verschijnselen, door diffuse of puntbronnen.

Endemisch: eigen aan een afgelijnd geografisch gebied Eutrofiëring: teveel aan voedingsstoffen in het oppervlaktewater waardoor de groei van bepaalde planten wordt gestimuleerd ('algenbloei') en de kwaliteit van het water vermindert.

Foerageergebied: het gebied waar dieren hun voedsel zoeken Gebiedsgerichte benadering: een geografisch of ecologisch samenhangend deel van het milieu wordt afgebakend vanwege een ernstige belasting van het milieu of bijzonder gevoelige milieuwaarden (vb. een industriegebied, een streek met een bepaald grondtype, een stroombekken) en hiervoor wordt een gericht beleid opgezet.

Geluidsniveau: geluidssterkte op een afstand van geluidsbronnen (emissie).

Gescheiden afvoer: dubbel stelsel van rioleringen of openluchtgreppels waarvan het ene stelsel bestemd is voor het opvangen en transporteren van afvalwater en het andere voor de afvoer van hemelwater.

Grenswaarde: waarde die niet overschreden mag worden. Een overschrijding van deze waarde moet aanleiding geven tot het treffen van maatregelen.

Grof vuil: huisvuil dat door zijn afmetingen of gewicht niet in een vuilniszak of container past, en in speciale ophaalbeurten of op aanvraag wordt opgehaald.

Habitat: een ecotoop of stelsel van ecotopen waar een soort zich gedurende langere tijd kan voeden en voortplanten; leefruimte.

Habitatrichtlijn: in 1992 werd de Europese Richtlijn 92/43/EG inzake de instandhouding van de natuurlijke habitat en de wilde flora en fauna uitgevaardigd. Daarbij zijn bijlagen opgesteld van Europees bedreigde habitattypes en -soorten. Elk land is verplicht voor deze zeldzame habitattypes en-soorten beschermingszones aan te duiden. De beschermingszones of habitatrichtlijngebieden vormen samen met de vaak overlappende vogelrichtlijngebieden het Europees Natura 2000-netwerk. Een aantal gebieden is bij besluit van de Vlaamse regering van 14 februari 1996 aangeduid. Deze gebieden zijn uitgebreid bij besluit van de Vlaamse regering van 4 mei 2001.

Hemelwater: water van de neerslag (regen, sneeuw en hagel).

Indicator: eenvoudig te begrijpen maatstaf om de waarde van een aantal onderliggende of verwante variabelen en hun evolutie weer te geven.

Integraal waterbeheer: visie op waterbeheer waarbij oppervlaktewater, grondwater, beekstructuur en oevers met de bijbehorende levensgemeenschappen als één samenhangend watersysteem be-

Kwel: het uittreden van grondwater.

Lijnrelicten: worden gevormd door lijnvormige landschapselementen die drager zijn van een cultuurhistorische betekenis.

Monitoring: van nabij volgen van een ontwikkeling of systeem om op het gepaste ogenblik te kunnen ingrijpen; controle tijdens het proces.

NutriĂŤnten: plantenvoedingsstoffen; als de hoeveelheid nutriĂŤnten in het milieu te hoog wordt, treedt vermesting op. De voornaamste vermestende stoffen zijn stikstof, fosfor en kalium.

Oligotroof: arm aan voedsel Organische stof: al het materiaal dat door organismen geproduceerd wordt.

Oppervlaktewater: aquatische ecosystemen: open water, meren, rivieren, sloten, kanalen, e.d.

Overstorten: lozen van ongezuiverd afvalwater door rioolstelsels of rioolwaterzuiveringsinstallaties bij hevige regenval op oppervlaktewater.

Ozon: een reactieve chemische verbinding met een sterk oxiderend vermogen. Ozon in de troposfeer is schadelijk voor het leefmilieu en de mens; ozon in de stratosfeer absorbeert ultraviolette straling en heeft dus een beschermend effect.

Persistent: niet of zeer moeilijk afbreekbaar.

PH: eenheid waarin de zuurtegraad wordt uitgedrukt. Een pH van 7 noemt men neutraal. Bij een verhoogde zuurtegraad is de pH kleiner dan 7.

Polluent: verontreinigend element.

Puntrelicten: afzonderlijke objecten met hun onmiddellijke omgeving, b.v. bouwkundig erfgoed,bijzondere landschapselementen zoals solitaire bomen.

Rationeel energiegebruik (R.E.G.): het leveren van energiediensten (verlichting, drijfkracht, enz.) met een minimum aan energiegebruik en met de energievorm van de laagste kwaliteit die nog volstaat.

Recuperatie: terugwinning van een materiaal- of energiestroom.

Recyclage: terugwinning van grondstoffen uit afvalstoffen.

Relictzones: gebieden met een grote dichtheid aan punt- of lijnrelicten, zichten en ankerplaatsen en zones waarin de samenhang tussen de waardevolle landschapselementen belangrijk is voor de gehele landschappelijke waardering. De aanduiding gebeurt maximalistisch.

Richtwaarde: beleidsmatig na te streven milieukwaliteitdoelstelling.

Ruimingspecie: bodemmateriaal dat verwijderd wordt bij het onderhoud van onbevaarbare waterlopen.

Uitloging: vrijkomen van verontreinigde elementen uit een materiaal (reststof of bodem) als gevolg van contact met een vloeistof (water).

Uitspoeling: verdwijning van stoffen uit de bodem doordat ze met het doorsijpelende water worden meegevoerd.

Verdroging: vermindering van de waterinhoud van de watervoerende lagen en van de bodem door antropogene beĂŻnvloeding.

Versnippering: alle vormen waarbij ruimtelijke entiteiten verdeeld worden in kleinere eenheden.

Vervluchtiging: overgang van een stof naar de dampfase.

Vuilvracht: maat voor de vervuilingsgraad van afvalwater. Voor de industrie wordt de vuilvracht beschouwd in relatie tot de zgn. vervuilingseenheden zijnde de hoeveelheid organische stoffen (zuurstofBindende en zwevende deeltjes), zware metalen en nutriĂŤnten (stikstof en fosfor) in het geloosde afvalwater en het koelwater.

Waterbodem: bodem van oppervlaktewateren.

Ontwerp Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

6 Bijlagen

6.3 Overzicht Acties Omschrijving

Stand van zaken

Aard

Urgentie en planning

Initiatiefnemer betrokkenen

en Middelen

ACTIE 1: Verdere op- In de milieujaarprogramma’s wordt de uitvolging van de gemeente- voering van de planacties continu opgevolgd lijke milieubeleidsplanning en gebeurt er een permanente evaluatie van het gemeentelijk milieubeleidsplan. Deze actie wordt gecoÜrdineerd door de gemeentelijke milieudienst.

Lopend

Bindend

In de periode 2008-2010 zal in functie van de Milieudienst, Vlaams Algemene personeelskost uitvoering van het GMBP 2006-2010 jaarlijks een Gewest, Provincie nieuw MJP opgesteld worden.

Vlaams-Brabant, andere overheden (o.a.

OVAM) Met het oog op de periode vanaf 2010 zal de gemeente de evoluties bij het Vlaams Gewest en de Provincie Vlaams-Brabant blijven opvolgen.

ACTIE 2: Toezicht op nale- De gemeente dient ervoor te zorgen dat het ving van het gevoerde mili- gevoerde milieubeleid wordt nageleefd. Bijeubeleid zondere aandacht dient te gaan naar het toezicht op klasse 2 en 3 inrichtingen, de natuurvergunningen en de vrije velddelicten.

Lopend

Bindend

De milieuambtenaar rapporteert jaarlijks (in het MJP) naar aanleiding van de evaluatie en de planning omtrent het toezicht. Bovendien zal de milieudienst ook in de periode 2006-2010 in geval van hinderproblemen blijven optreden als conflictbemiddelaar.

Instumentarium

Voor het toezicht op de VLAREM Klasse 2 en 3 activiteiten doet de gemeente beroep op de milieuambtenaar die beschikt over een Vlarem-bekwaamheidsattest. Anderzijds werkt de gemeente samen met de lokale politie. De gemeente treedt tevens op als conflictbemiddelaar in geval van hinderproblemen.

De milieuambte-naar behaalde het Vlarembekwaamheidsbewijs. Tussen de Lokale Politie en de gemeente werd er reeds een overleg opgestart met betrekking tot het samenwerkingsverband.

Milieudienst, politie, Algemene personeelskost Dep. LNE milieuinspectie, OVAM, VLM, VMM

Op 10/10/2007 werd door het schepencollege een definitief samenwerkingsverband (afsprakennota over behandeling van milieuklachten en milieu-overtredingen) tussen de gemeente en de politie goedgekeurd.

Klachten betreffende Klasse 1 worden gemeld aan de milieu-inspectie.

Verder treedt de gemeente ook pro-actief op zodat klachten vermeden worden.

Er wordt eveneens een samenwerkingsverband afgesloten met de politie dat onder meer volgende punten bevat: * de taakverdeling en de wijze van samenwerken; *de inventarisatie van de toezichtacties op milieuovertredingen; * het aanduiden van een aanspreekpunt

Libost-groep nv

22/04/2009

142

Ontwerp Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

6 Bijlagen

voor milieuovertredingen.

Titel

Omschrijving

De gemeente Beersel zal gebruik maken ACTIE 3: Het toepassen van de databanken van het MMIS van zodra van het MilieuManagement zij operationeel zijn. Het betreft de volgende Informatiesysteem (MMIS) databanken: MKROS, eMIL, digitaal loket van de SO, inventaris bestrijdingsmiddelen, inventaris risicogronden en de energieprestatiedatabank (meer uitleg over deze databanken is terug te vinden op p. 16-17).

Stand van zaken

Aard

Urgentie en planning

Initiatiefnemer betrokkenen

Lopend

Bindend

De gemeente zal de databanken van het MMIS gebruiken van zodra zij operationeel zijn.

Milieudienst, Ruimtelij- Algemene personeelskost ke Ordening (groen), Provincie VlaamsBrabant, Vlaamse Gewest, Dep. LNE, politie

Bindend

De gemeente zet een milieuzorgsysteem op voor haar eigen diensten. Dit milieuzorgsysteem houdt rekening met de inhoud van de gekozen thema’s.

Ter ondersteuning van haar beleid zal de gemeente ervoor zorgen dat ze zelf een voortrekkersrol opneemt. Daartoe neemt ze de nodige maatregelen en acties voor de eigen werking.

Milieudienst, gemeente- Algemene personeelskost lijke diensten

Tot op heden vormen de gemeentelijke inventarissen het centrale meldpunt voor dergelijke informatie.

en Middelen

Sinds mei 2006 wordt MKROS gebruikt voor het invoeren en opvolgen van milieuklachten.

De overige databanken zullen gebruikt worden van zodra Het Centraal Aanspreekpunt Lokale Overheden (CAPLO) de gemeente hiervan schriftelijk op de hoogte brengt.

ACTIE 4: optimaliseren van het Intern milieuzorgsysteem

De gemeente wenst het intern milieubeleid te optimaliseren en uit te breiden naar de verschillende gemeentelijke gebouwen.

Hiermee wil de gemeente een voorbeeld stellen naar de verschillende doelgroepen zoals onder andere scholen en bedrijven.

De gemeente zal een optimalisatie doorvoeren voor volgende onderwerpen: het selectief inzamelen van afval; de reductie van verpakkingsafval; de toepassing van duurzaam geëxploiteerd hout (FSC) en het gebruiken van secundaire grondstoffen; het gebruik van compost (met VLACO-label); de optimalisatie van het pesticidenreductieplan; het gebruik van solventvrije producten; energiezuinige maatregelen naar water, elektriciteit, gas,… toe; milieuvriendelijk vervoer voor het personeel.

Deze acties zullen geconcretiseerd worden in de verschillende thema’s van dit milieubeleidsplan.

-

Libost-groep nv

Lopend

In het milieujaarprogramma wordt bij het Instrumentarium de algemene werkwijze opgenomen.

Zo maakt de gemeente duidelijk op welke manier ze aan interne milieuzorg werkt.

22/04/2009

143

Ontwerp Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

6 Bijlagen

Titel

Omschrijving

Stand van zaken

Aard

Urgentie en planning

ACTIE 5: Integratie binnen gemeentelijke diensten stimuleren

Om de integratie van de interne milieuzorg binnen de verschillende beleidsdomeinen te stimuleren, voorzag de gemeente reeds een ambtelijk overleg. De leden van dit overleg staan in voor de opvolging van de bedrijfsinterne milieuzorg binnen hun dienst.

Lopend – De leden van het ambtelijk overleg staan in voor de opvolging van de interne milieuzorg binnen hun dienst.

Bindend

andere Algemene personeelskost Ook in de komende jaren zal er regelmatig een Milieudienst, gemeentelijke diensten ambtelijk overleg gepleegd worden.

ACTIE 6: Aanwerving duurzaamheidsambtenaar

In het kader van de nieuwe samenwerkingsovereenkomst 2008-2013 tussen de gemeenten en de Vlaamse Overheid zal onderzocht worden of de aanwerving van een duurzaamheidsambtenaar financieel haalbaar is.

ACTIE 7: Verdere ondersteuning van de gemeentelijke adviesraad voor milieu en natuur (MINA-raad)

De MINA-raad neemt een belangrijke plaats Lopend in bij het creëren van een draagvlak voor het gemeentelijk milieu- en natuurbeleid en bij het stimuleren van het maatschappelijk debat met betrekking tot dit milieu- en natuurbeleid. De milieuraad engageert zich om in de toekomst verder adviezen uit te brengen over diverse thema’s.

De gemeente zal elk jaar een verzekering afsluiten voor de leden van de MINA-raad.

Zij verleent tevens voldoende financiële, logistieke en educatieve ondersteuning aan de milieuraad.

Libost-groep nv

Initiatiefnemer betrokkenen

en Middelen

Algemene personeelskost

Bindend

De gemeente zal elk jaar een verzekering afslui- Milieudienst, Mina-raad ten voor de leden van de MINA-raad. Zij verleent tevens voldoende financiële, logistieke en educatieve ondersteuning aan de milieuraad.

€ 2.500

De MINA-raad vergadert minstens 4 maal per jaar en rapporteert hierover via werkingsverslagen. Tenslotte stelt de MINA-raad een jaarverslag op.

22/04/2009

144

Ontwerp Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

6 Bijlagen

Luchtsamenstelling Dit thema wordt verdeeld in 2 onderwerpenn namelijk, mobiliteit en energie. De acties worden als volgt weergegeven: Mobiliteit Naar aanleiding van de keuze voor een milieubeleid op ambitieniveau 1, verbindt de gemeente zich tot volgende initiatieven: 1. Uitvoeren van milieutoetsing van het mobiliteitsbeleidsplan.

- Organiseren van samenwerking tussen milieu- en mobiliteitsdienst.

- In geval er reeds een conform verklaard mobiliteitsplan is: Jaarlijks uitvoeren van milieutoetsing van het mobiliteitsplan op basis van voortgangsverslag mobiliteitsconvenant.

2. Uitwerken en uitvoeren van acties om milieudruk van mobiliteit te verminderen.

Uitwerken en uitvoeren van minstens 2 acties gedurende periode van het contract kaderend in volgende thema’s: - Milieuvriendelijke voertuigen, op basis van milieutoetsing voertuigenpark en gebruiksanalyse; - Milieuvriendelijk vervoer eigen personeel, op basis van analyse woonwerk- en dienstverplaatsingen; - Gerichte sensibilisatiecampagnes (actief en/of passief) met duidelijke opname van milieuaspecten in de communicatie.

Libost-groep nv

22/04/2009

145

Ontwerp Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

Titel

Omschrijving

ACTIE 1: De uitvoering en De gemeente ondertekende de mobiliteitsde bijsturing van het mobi- convenant, stelde de startnota reeds op en liteitsplan werkt momenteel aan een synthesenota in functie van een duurzaam mobiliteitsscenario.

Het Mobiliteitsplan heeft tot doel: -

de bereikbaarheid van de gemeente te garanderen;

-

een gelijkwaardige toegang tot mobiliteit te bieden;

-

de verkeersveiligheid te vergroten;

-

de leefbaarheid en de terugdringing van milieuvervuiling te garanderen.

6 Bijlagen

Stand van zaken

Aard

Lopend- De gemeente on- Bindend dertekende de mobiliteitsconvenant, stelde de startnota reeds op en is momenteel bezig met de verkeerstellingen.

Urgentie en planning

Initiatiefnemer en be- Middelen trokkenen

Vanaf het moment dat het huidige mobiliteitsplan definitief is, zal de gemeente dit elke 5 jaar actualiseren en aanvullen. Hierbij wordt rekening gehouden met de tekortkomingen die de voorgaande jaren werden ondervonden.

Dienst Ruimtelijke Orde- â‚Ź 41.000 ning, , Politie, Provincie Vlaams-Brabant, Milieudienst, AROHM, De Lijn, NMBS

In het kader van de milieutoetsing en de uitvoering van het mobiliteitsplan zal jaarlijks een voortgangsverslag opgesteld worden. Hierbij wordt rekening gehouden met de integratie tussen het mobiliteitsplan en het milieubeleid.

Vanaf het moment dat het huidige mobiliteitsplan definitief is, zal de gemeente dit elke 5 jaar actualiseren en aanvullen. Hierbij wordt rekening gehouden met de tekortkomingen die de voorgaande jaren werden ondervonden.

ACTIE 2: Stimuleren alter- Om het autogebruik in Beersel te beperken Lopend natieve vervoerswijzen wenst het gemeentebestuur alternatieve vervoerswijzen te stimuleren voor het woonwerk en het woon-school verkeer en dit in overleg met de hogere overheid en de verschillende vervoersmaatschappijen. Vanuit dit standpunt sluit de gemeente zich aan bij de initiatieven zoals het RegioNet BrabantBrussel en het fietsroutenetwerk VlaamsBrabant. Momenteel is de gemeente reeds volop bezig met de implementatie. Hiervoor verwijzen we ook naar de website van de provincie Vlaams-Brabant: http://www.vlaamsbrabant.be , meer bepaald onder mobiel zijn.

Bindend

Deze actie wordt verder gezet.

Dienst ruimtelijke ordening, Provincie Vlaams Brabant, Vlaamse Gewest, vervoersmaatschappijen

Werkingskosten dienst ruimtelijke ordening, subsidies provincie Vlaams-Brabant

Het streefdoel is hier om een reductie van 8% voor de uitstoot van CO2 te behalen.

Libost-groep nv

22/04/2009

146

Ontwerp Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013 Titel

Omschrijving

6 Bijlagen Stand van zaken

Aard

ACTIE 3: Het verbeteren Sommige fietspaden zijn verouderd of niet van de kwaliteit van de aaneensluitend. De gemeente startte reeds fietspaden met de verbetering en de uitbreiding van het fietsnetwerk, in samenwerking met het project ‘fietsroutenetwerk’ van de provincie. Op de website van de provincie Vlaams-Brabant zijn rapporten van het netwerk en de actiemaatregelen, de bewegwijzering en het stallingsplan terug te vinden van Zuid Pajottenland. Hier vindt men eveneens kaarten van het functioneel en recreatief fietsroutenetwerk en van het stallingsplan in Beersel.

Lopend- Sommige fietspa- Bindend den zijn verouderd of niet aaneensluitend. De gemeente startte reeds met de verbetering en de uitbreiding van het fietsnetwerk, in samenwerking met het project ‘fietsroutenetwerk’ van de provincie. Op de website van de provincie Vlaams-Brabant zijn rapporten van het netwerk en de actiemaatregelen, de bewegwijzering en het stallingsplan terug te Door het stimuleren van het fietsvervoer vinden. Hier vindt men evenwenst de gemeente de CO2 uitstoot te vereens kaarten van het funciolagen. neel en recreatief fietsroutenetwerk en van het stallingsplan in Beersel.

ACTIE 4: Het plaatsen van De gemeente heeft een tekort aan al dan fietsstallingen niet overdekte fietsstallingen. Een eerste fase werd reeds uitgevoerd. In de planperiode zullen bijkomende acties ondernomen worden inzake de planning of uitbreiding van fietsenstallingen.

Lopend- Een eerste fase werd reeds uitgevoerd.

ACTIE 5: Het fietsbehendig De politie zal jaarlijks een aantal fietsbehen- Nieuw maken van de schoolkinde- digheids- en verkeerslessen geven aan de ren schoolkinderen van de gemeentelijke basisscholen. Er wordt hier onder meer de nadruk gelegd op de verkeersveiligheid door de arm uitsteken voor de rijrichting aan te geven, af te stappen aan het voetpad,…

Urgentie en planning

Initiatiefnemer en be- Middelen trokkenen

Deze actie zal worden verder gezet.

Dienst ruimtelijke ordening, Werkingskosten dienst Provincie Vlaams-Brabant, ruimtelijke ordening Vlaamse Gewest

Bindend

In de planperiode zullen bijkomende acties on- Dienst ruimtelijke ordening, jaarlijks budget voordernomen worden inzake de planning of uitbrei- technische dienst, fietsers zien in aankoop ding van fietsenstallingen. straatmeubilair (€ 40.000/jaar)

Indicatief

Deze actie zal opgestart worden tijdens de plan- Dienst ruimtelijke ordening, Werkingskosten dienst periode. politie, scholen ruimtelijke ordening

De gemeente hoopt bij deze actie de ouders aan te sporen om de kinderen met de fiets of te voet naar school te laten gaan, waardoor er minder verkeershinder en luchtverontreiniging zal zijn in de omgeving van de scholen.

Libost-groep nv

22/04/2009

147

Ontwerp Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

Titel

Omschrijving

6 Bijlagen

Stand van zaken

ACTIE 6: Herziening van de De gemeente zal onderzoeken of de keuze Lopend- de gemeente is ruimtelijke ordening van de vervoerswijze kan worden be誰nvloed, bezig met de opmaak van onder meer door een aanpassing of herzie- het Ruimtelijk Structuurplan. ning van de ruimtelijke ordening door te voeren waarbij het Gemeentelijk Ruimtelijk Structuurplan (momenteel in opmaak) als leidraad dient: -

-

Aard

Urgentie en planning

Initiatiefnemer en be- Middelen trokkenen

Bindend

Bij de opmaak van het Ruimtelijk Structuurplan zal de gemeente volgende punten integreren:

Dienst ruimtelijke ordening, Algemene personeelsProvincie Vlaams-Brabant, kost Vlaamse Gewest

-

-

onderzoek naar de verdichtingsmogelijkheden in de bestaande kernen en woonwijken en/of in de buurt van openbaar vervoerknooppunten; inbreiding in plaats van uitbreiding;

onderzoek naar de verdichtingsmogelijkheden in de bestaande kernen en woonwijken en/of in de buurt van openbaar vervoerknooppunten; inbreiding in plaats van uitbreiding; tegengaan van toenemende lintbebouwing.

tegengaan van toenemende lintbebouwing; ACTIE 7: Opvolgen van de Voor het brandstofgebruik van de voertuigen evolutie omtrent alternatie- zal het bestuur de evolutie van de alternatieven voor diesel en benzine ven voor diesel en benzine opvolgen, en indien mogelijk invoeren.

Libost-groep nv

Nieuw- de Lijn nam reeds het initiatief om een veertigtal bussen te laten rijden op de milieuvriendelijke Pure Plantaardige Olie (PPO).

Indicatief

De mogelijkheden omtrent de uitvoering van deze Milieudienst, Provincie actie zullen opgevolgd en indien mogelijk uitge- Vlaams-Brabant, Vlaamse voerd worden.

Gewest

22/04/2009

148

Ontwerp Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

6 Bijlagen

Energie In het kader van ambitieniveau 1, dient de gemeente rekening te houden met volgende acties: 1. Werking binnen de eigen diensten: = acties die de gemeenten moeten ondernemen om het energieverbruik binnen de eigen diensten of werking te doen dalen en om het eigen personeel bewust te maken van duurzaam energiegebruik Acties die verplicht moeten uitgevoerd worden om te voldoen aan het thema energie: - Aanduiden van een energiecoรถrdinator - Vermelden of zij samenwerkt met de elektriciteitsdistributiebeheerder - Inventariseren van alle entiteiten met een groot energieverbruik - Voeren van een energieboekhouding - Energetisch optimaliseren van de entiteiten - Voeren van sensibilisatie binnen de eigen diensten of werking 2. Werking naar buiten uit: = acties die de gemeenten moeten ondernemen om hun inwoners meer bewust te maken rond duurzaam energiegebruik Acties die verplicht moeten uitgevoerd worden om te voldoen aan het thema Energie: - Voeren van sensibilisatie naar de burgers of andere doelgroepen toe

Libost-groep nv

22/04/2009

149

Ontwerp Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

Titel

Omschrijving

6 Bijlagen

Stand van zaken

ACTIE 8: Opvolging van de Dankzij de permanente opvolging van het Lopend energieboekhouding energieverbruik van de 8 gemeentelijke gebouwen kunnen eventuele lekkages opgespoord worden en kunnen aanpassingen aan de installaties gedaan worden, zodat men snel en efficiënt aan energiebesparing kan doen. Hiervoor maakt de gemeente gebruik van het systeem ‘Enerlution Vision’ operationeel in 8 gemeentelijke gebouwen.

Aard

Urgentie en planning

Initiatiefnemer en be- Middelen trokkenen

Bindend

Doordat het systeem pas vanaf 1 december 2004 operationeel was, zal eind 2005 een energierapport voor het volledige jaar opgemaakt worden.

Dienst patrimonium, Milieudienst, Elektrabel

Bindend

De gemeente start met het plaatsen van een Dienst patrimonium, Elek- Werkingskosten dienst nieuwe regeling van de verwarming in de ge- trabel patrimonium, kosten meenteschool te Dworp.

Elektrabel

€ 9.000/jaar

Om het energieverbruik voor de 8 gemeentelijke gebouwen verder te doen dalen, zal de energiecoördinator onderzoeken welke bijkomende maatregelen er nog kunnen genomen worden.

ACTIE 9: De bestaande Door de uitvoering van een energieaudit in 8 Lopend gebouwen energetisch op- gemeentelijke gebouwen, kwamen een aantimaliseren tal tekortkomingen op energiegebied aan het licht. Daarom deed de gemeente reeds heel wat inspanningen om het energieverbruik te reduceren. Zo werd onder andere een hoogrendementsketel geplaatst in de Gemeentelijke Feestzaal Beersel en werden er in het rustoord OCMW De Ceder PL- verlichtingstoestellen van gang, refter en ontspanningsruimte uitgerust met elektronische ballasten.

In de gemeenteschool te Dworp werd een nieuwe regeling van de verwarming geplaatst.

Het energieverbruik dient blijvend bijgestuurd te worden. Daarom zal de gemeente jaarlijks een aantal aanpassingen doorvoeren in één van de 8 gemeentelijke gebouwen. De gemeente zal starten met de vervanging van het enkel glas in de oude sporthal Lot.

Libost-groep nv

22/04/2009

150

Ontwerp Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

Titel

Omschrijving

6 Bijlagen

Stand van zaken

ACTIE 10: Sensibilise- De gemeente zet zich in om zowel het ge- Lopend ringscampagnes inzake meentepersoneel als de inwoners aan te energiegebruik moedigen tot rationeel energiegebruik. Het gemeentepersoneel wordt gesensibiliseerd door middel van het personeelsblad. De inwoners worden geïnformeerd in het gemeentelijk infoblad, waarin verschillende subsidies en premies van de overheid en acties zoals het gratis ontlenen van een energiemeter worden bekendgemaakt.

Aard

Urgentie en planning

Initiatiefnemer en be- Middelen trokkenen

Bindend

Deze actie wordt verder gezet. Bovendien wordt er een infoavond georganiseerd over zonneenergie in de woning. Verder wenst de gemeente zich in te spannen om informatie omtrent rationeel energiegebruik te verschaffen d.m.v. folders, verkrijgbaar in het gemeentehuis. Naar het gemeentepersoneel toe zal een publicatie verschijnen in het binnenshuiskrantje.

Milieudienst, Dienst Patrimonium, dienst informatie, Iverlek, provincie Vlaams Brabant

Werkingskosten milieudienst, informatie

Deze actie wordt verder uitgebreid.

Dienst patrimonium, milieudienst

Werkingskosten milieudienst, sensibilisering

Ook de intercommunale Iverlek levert een bijdrage door het geven van energiebesparende tips. Deze actie wordt verder gezet.

Verder wenst de gemeente zich in te spannen om informatie omtrent rationeel energiegebruik te verschaffen d.m.v. folders, verkrijgbaar in het gemeentehuis. Het streefdoel is hier om het communicatiebeleid rond ‘duurzaam energiegebruik’ uit te bouwen voor specifieke doelgroepen.

Actieve sensibilisering vormt eveneens een onderdeel van deze actie. Technische opleiding voor het gemeentepersoneel (van de technische dienst) ivm ‘energie’ zullen georganiseerd worden.

ACTIE 11: Aankoopbeleid Door elektrische apparatuur doordacht aan energie-efficiënte elektri- te kopen, kan men heel concreet en direct sche toestellen energie besparen. Een doordacht aankoopbeleid is mogelijk door middel van een programma van eisen, waarin de minimale energetische prestaties van nieuw aan te kopen apparatuur beschreven zijn. Dat kan gebeuren aan de hand van energielabels, of aan de hand van zelf samengestelde eisenpakketten. Op die manier kan men gemakkelijk besparen op het elektrisch verbruik van kantoorapparatuur, wat niet noodzakelijk hoeft samen te gaan met meerkosten voor de aankoop.

Libost-groep nv

Lopend – Bij de aankoop van Indicatief nieuwe toestellen wordt reeds gedacht aan energieefficënte elektrische toestellen.

22/04/2009

151

Ontwerp Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

Titel

Omschrijving

6 Bijlagen

Stand van zaken

ACTIE 12: Lokaal Kyoto- Het Lokaal Kyotoprotocol, een initiatief van Nieuw protocol de Bond Beter Leefmilieu, is een engagementsverklaring waarin de gemeente zich ertoe verbindt om een lokaal klimaatbeleid op te zetten en zelf ook de Kyotodoelstelling te halen. Het Lokaal Kyotoprotocol houdt 3 engagementen in: -

intern: de nodige stappen te ondernemen om de eigen CO2uitstoot conform de Kyotodoelsteling met instens 7,5% te verminderen tegen 2012 t.o.v. het verbruik in het jaar 2006 of eerder

-

extern: de inwoners en bedrijven op het grondgebied van de gemeente aan te sporen en te helpen hetzelfde te doen

-

rapporteren: evolutie eigen energieverbruik aan de andere gemeenten die het Lokaal Kyotoprotocol ondertekenden.

Aard

Urgentie en planning

Initiatiefnemer en be- Middelen trokkenen

Indicatief

Planperiode: 2008 - 2013

Milieudienst, Dienst patri- Algemene monium, openbare werken, kosten ruimtelijke ordening, technische diensten, BBL

werkings-

indicatief

Planperiode 2008 -2013

Milieudienst, Ecolife vzw

werkings-

Hierbij zal de nodige aandacht besteed worden aan ‘hernieuwbare energie’ het uitvoeren van een hernieuwbare energiescan, het verplicht uitvoeren van een haalbaarheidstudie alternatieve energiesystemen voor gebouwen >1000 m², passiefwoningen, openbare verlichting, … Gemeente heeft begin 2008 gekozen voor de aankoop van 100% groene stroom.

ACTIE 13: Milieuvriendelijk Ecodriving staat voor het rijden op een ma- Nieuw rijgedrag: Ecodriving nier die aangepast is aan de moderne motortechnologie.

biblioteek, Algemene kosten

Het doel is om deze manier een brandstofbesparing te realiseren van gemiddeld 10%.

In 2007 namen verschillende personeelsleden deel aan een workshop “ecodriving”.

In het najaar van 2008 zal tijdens de opening

Libost-groep nv

22/04/2009

152

Ontwerp Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

6 Bijlagen

van de landelijke bibweek een ecodriving stand staan.

Libost-groep nv

22/04/2009

153

Ontwerp Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

6 Bijlagen

Milieugevaarlijke stoffen Titel

Omschrijving

Stand van zaken

ACTIE 1: Bijsturing van het De gemeente zal in de toekomst nog meer Lopend pesticiden-reductieplan gebruik maken van alternatieve beheerstechnieken voor onkruidbestrijding. Deze maatregelen worden opgenomen in het pesticiden-reductieplan. De gemeente streeft hiermee naar een reductie van bestrijdingsmiddelen tot het nulgebruik ervan en de maximale inzet van de verschillende onkruidbestrijdingmachines binnen het afgebakend deelproject, namelijk de deelgemeente Huizingen, het Rondenbosdomein en het domein Hess-de-Lilez (20% van het volledige areaal van de openbare dienst). In 2007 werd het proefproject uitgebreid om in 2015 tot een nulgebruik te komen.

ACTIE 2: Opleiding van het De werknemers van de gemeente kregen gemeentepersoneel reeds de kans om een opleiding te volgen omtrent duurzame onkruidbestrijding. Indien er nieuwe alternatieve beheertechnieken worden aangewend voor de onkruidbestrijding, zullen de werknemers opnieuw de kans krijgen om bijkomende opleidingen te volgen.

Aard

Urgentie en planning

Initiatiefnemer en be- Middelen trokkenen

Bindend

De gemeente zal in de toekomst nog meer gebruik maken van alternatieve beheerstechnieken voor onkruidbestrijding. Deze maatregelen worden opgenomen in het pesticiden-reductieplan.

Milieudienst, groendienst, Provincie Vlaams-Brabant, Vlaamse Gewest, bewoners

Lopend - De werknemers Indicatief van de gemeente kregen reeds de kans om een opleiding te volgen omtrent duurzame onkruidbestrijding.

Indien er nieuwe alternatieve beheertechnieken Milieudienst, groendienst worden aangewend voor de onkruidbestrijding, zullen de werknemers opnieuw de kans krijgen om bijkomende opleidingen te volgen.

Algemene personeelskost, werkingskosten ruimtelijke ordening (uitbesteding aan derden)

Algemene personeelskosten, opleidingskosten

ACTIE 3: Informeren, sensibiliseren en motiveren over het gebruik van de solventvrije producten

Via het ambtelijk overlegorgaan ‘interne mili- Nieuw euzorg’ (hierover meer informatie in het thema instrumentarium) zullen alle betrokkenen binnen de gemeente geïnformeerd, gemotiveerd en gesensibiliseerd worden i.v.m. soventvrije producten. Er zal een artikel verschijnen in de gemeentelijke infokrant, waarin de gevaren van solventhoudende producten besproken worden.

Indicatief

Deze actie zal opgestart worden tijdens deze Gemeentelijke diensten, € 450/pagina Rondenplanperiode. milieudienst, bewoners boskrant

ACTIE 4: Inventarisatie en evaluatie van solventhoudende verven en aanverwante producten

Inventarisatie en evaluatie van de door het Nieuw gemeentebestuur gebruikte solventhoudende verven en aanverwante producten met de afbouw van het gebruik van solventen door het gemeentebestuur als doel.

Bindend

Deze actie zal opgestart worden tijdens deze Dienst patrimonium, tech- geen specifieke kosten planperiode. nische dienst, milieudienst

Libost-groep nv

22/04/2009

154

Ontwerp Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

6 Bijlagen

Titel

Omschrijving

ACTIE 5: Informeren van burgers omtrent de premies uitgegeven door de provincie

De burgers zullen eveneens gesensibiliseerd Nieuw worden via het gemeentelijk infoblad rond het thema verbranden van afval. Verder zal ook het politiereglement m.b.t. de verbranding van plantaardige afvalstoffen in open lucht geëvalueerd en aangepast worden van zodra een modelreglement door het Vlaamse Gewest is ingesteld.

ACTIE 6: Sensibiliserings- De burgers zullen eveneens gesensibiliseerd acties rond het verbranden worden via het gemeentelijk infoblad rond van afval het thema verbranden van afval. Verder zal ook het politiereglement m.b.t. de verbranding van plantaardige afvalstoffen in open lucht geëvalueerd en aangepast worden van zodra een modelreglement door het Vlaamse Gewest is ingesteld.

Stand van zaken

Aard

Urgentie en planning

Indicatief

Deze actie zal opgestart worden tijdens deze milieudienst, politie, bewoplanperiode. ners, Vlaams Gewest

Lopend- de burgers worden Bindend reeds enkele jaren op de hoogte gebracht van de gevaren rodn het verbranden van afval via het gemeentelijk infoblad.

Initiatiefnemer en be- Middelen trokkenen

De actie rond het verbranden van afval wordt Gemeentelijke verder gezet, aangevuld met de aanpassing van bewoners het politiereglement betreffende de verbranding van plantaardige afvalstoffen in open lucht.

Milieudienst, supermarkten

Werkingskosten milieudienst (sensibilisering), € 450/pagina gemeentelijk infoblad (Rondenboskrant)

diensten, Werkingskosten milieudienst (sensibilisering), € 450/pagina gemeentelijk infoblad (Rondenboskrant)

ACTIE 7: De bevolking Heel wat consumenten gebruiken pesticiden Lopend sensibiliseren naar het zoals elektrische muggenverdelgers, insecpesticidengebruik tensprays, vlooienbandjes voor honden en katten, … in huis. De gemeente wil de bevolking op de hoogte brengen van de gevolgen omtrent het gebruik van deze producten.

De gemeente gebruikt hiervoor de aangewezen informatiekanalen en hoopt hiermee de bevolking te sensibiliseren en een mentaliteitswijziging te verwezenlijken.

Bindend

Deze actie zal worden verder gezet tijdens deze planperiode.

bewoners, Sensibilisering, € 450,pagina Rondenboskrant

ACTIE 8: Informeren en Voor elk gemeentelijk gebouw wordt een Nieuw sensibiliseren rond as- asbestinventaris opgemaakt. Deze inventaris besthoudende producten. dient gebruikt te worden als informatie voor derden en eigen diensten, onder meer bij werken in gebouwen.

Bindend

Deze actie zal opgestart worden tijdens deze Dienst patrimonium, Miliplanperiode. eudienst, provincie Vlaams-Brabant, Vlaamse Gewest, bevolking

€ 5.000/jaar

De gemeente zal de mogelijkheid onderzoeken om de bevolking te informeren over asbesthoudende producten en de gevolgen van het gebruik hiervan. Aan de hand van de informatiecampagne van het Vlaams Gewest: “Asbest in en om het huis!” kan de bevolking gesensibiliseerd worden.

Verder is sinds 2006 in het containerpark een aparte container voorzien om het asbesthoudend materiaal te verzamelen. De parkwachters hebben eveneens een opleiding gevolg in het kennen, herkennen en

Libost-groep nv

22/04/2009

155

Ontwerp Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

6 Bijlagen

veilig omgaan met asbest.

Libost-groep nv

22/04/2009

156

Ontwerp Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

6 Bijlagen

Vermesting Titel

Omschrijving

Stand van zaken

Aard

Urgentie en planning

Initiatiefnemer en be- Middelen trokkenen

ACTIE 1: Controles op de Om eutrofiĂŤring en verontreiniging van op- Lopend naleving van het mestde- pervlaktewater te voorkomen wordt het huicreet dige controlesysteem aangehouden en eventueel aangescherpt. Bij klachten worden deze controles uitgevoerd door de Vlaamse Landmaatschappij (VLM) en de politie.

Bindend

Bij klachten worden deze controles uitgevoerd VLM, Vlaamse door de Vlaamse Landmaatschappij (VLM), wijk- politie agenten en de politie.

ACTIE 2: Sensibilisering Aan de landbouwers, de burgers en de Lopend omtrent mestgebruik groendienst wordt informatie verstrekt betreffende het MAP en over het gebruik van meststoffen (o.a. kunstmeststoffen).

Bindend

Deze actie wordt verder gezet.

Milieudienst/ruimtelijke ordening/milieuraad/VLM/ bewoners

ACTIE 3: Sensibiliserings- De gemeente zal de landbouwers op de Lopend acties m.b.t. de landbouw hoogte stellen van hun verantwoordelijkheid m.b.t. de erosieproblematiek. Om de landbouwers maximaal te kunnen steunen, zal de gemeente zich inzetten voor het uitwerken van tips, zoals bijvoorbeeld het werken met bufferstroken en het bewerken van hellingen.

Indicatief

Deze actie wordt verder gezet.

Technische uitvoerings- Werkingskosten opendienst, Milieudienst, land- bare werken bouwers

Aard

Urgentie en planning

Initiatiefnemer en be- Middelen trokkenen

Bindend

Deze actie wordt verder gezet

Gemeente, Milieudienst, Algemene personeelsgemeentepersoneel, kost OVAM

Gewest, geen specifieke kosten

geen specifieke kosten

Milieuverantwoord productgebruik Titel

Omschrijving

Stand van zaken

ACTIE 1: Inventarisatie van Om de resultaten van het intern afvalbeleid Lopend de afvalstromen binnen de te optimaliseren, zal de gemeente de afvalgemeentelijke diensten stromen die binnen haar eigen werking ontstaan, verder inventariseren. Dit is van belang om een inzicht te verkrijgen in de samenstelling van de afvalstroom, de bestaande knelpunten en de inschatting van de mogelijkheden met betrekking tot afvalpreventie, selectieve inzameling, milieuverantwoord productgebruik, etc.

De gemeente dient jaarlijks de hoeveelhe-

Libost-groep nv

22/04/2009

157

Ontwerp Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

6 Bijlagen

den en de inzamelingswijze van de verschillende afvalstromen te melden bij OVAM. ACTIE 2: Het gebruik van De gemeente zet zich in om tijdens de plan- Lopend duurzame producten sti- periode haar duurzaam productbeleid te muleren intensiveren. Zij zal starten met de inventarisatie van de reeds gebruikte kantoormaterialen, de cateringproducten, de schoonmaakmiddelen en de bouw- en tuinmaterialen. Er zal gezocht worden naar informatie omtrent de meest duurzame producten, waarna ook hiervan een lijst wordt opgesteld. De oude producten zullen dan geleidelijk vervangen worden door nieuwe, duurzame materialen.

Deze acties zullen gecommuniceerd worden met het gemeentepersoneel, door een publicatie in de interne gemeentekrant, en met de bewoners door een publicatie in de gemeentelijke infokrant. De bewoners zullen eveneens gestimuleerd worden om meer gebruik te maken van milieu gerelateerde websites.

Indicatief

Deze actie wordt verder gezet

Gemeente, milieudienst, Werkingskosten milieugemeentepersoneel, be- dienst (sensibilisering) woners

Actie 3: Het gebruik van De gemeente zal in de toekomst gebruik compost en verhakseld blijven maken van verhakseld snoeihout als hout secundaire grondstof . Ook de bewoners kunnen gebruik maken van dit materiaal dat gratis verkrijgbaar is op het recyclagepark.

Lopend

Bindend

Deze actie wordt verder gezet

Gemeente, Milieudienst, Geen specifieke wergroendienst, technische kingskosten dienst, recyclagepark, Amacro, bewoners

Actie 4: De uitbouw van Om het duurzaam aankoopbeleid binnen de Lopend een duurzaam aankoopbe- gemeente verder uit te bouwen, zal de geleid meente in de periode 2006-2010 de provinciale en gewestelijke lijst van aanbevolen producten zoveel mogelijk consulteren en in de mate van het mogelijke toepassen. De www.milieukoopwijzer.be en websites www.producttest.be zijn hierbij ideale instrumenten.

Bindend

Deze actie wordt verder gezet

Gemeente, gemeentelijke diensten

Actie 5: Gebruik van strooi- Opvolgen van de problematiek van het ge- Lopend zout bruik van strooizout om deze verder tot een minimale noodzaak te beperken en evaluatie van de mogelijke alternatieven.

Bindend

Deze actie wordt verder gezet

Gemeente, Ruimtelijke Geen specifieke werordeing, milieudienst, kingskosten technische dienst

Verder zal de gemeente ook gebruik blijven maken van compost met het Vlaco-label. Dit label garandeert compost die milieuhygiĂŤnisch en tuinbouwkundig aan elke kwaliteitsparameter voldoet.

Geen specifieke werkingskosten

Voor de meeste toepassingen vertonen zouten een hoog risico conform de POCERindicator (www.gezonderisgezonder.be). Er zal gezocht worden naar meer mens- en

Libost-groep nv

22/04/2009

158

Ontwerp Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

6 Bijlagen

milieuvriendelijkere procucten.

Libost-groep nv

22/04/2009

159

Ontwerp Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

6 Bijlagen

Vaste stoffen Maatregelen binnen de gemeentelijke diensten (Interne milieuzorg) De gemeente wenst het project “Bedrijfsinterne Milieuzorg binnen de gemeentelijke diensten” de komende jaren verder te zetten. Hierbij staan afvalpreventie, milieuverantwoord productgebruik en de selectieve inzameling van afvalstoffen binnen de gemeentelijke diensten centraal. Met betrekking tot milieuverantwoord productgebruik stelt men volgend schema op: -

-

In 2006 wordt minstens het milieuverantwoord productgebruik van de bestrijdingsmiddelen, duurzaam geëxploiteerd hout en secundaire grondstoffen geïntensifieerd in de werking van de eigen diensten.

Tijdens de planperiode zal dit ook voor een andere producten gebeuren.

Voor bestrijdingsmiddelen wordt het milieuverantwoord productgebruik aangetoond door middel van de inventaris, zoals opgelegd in het decreet van 21 december 2001 houdende de vermindering van het gebruik van bestrijdingsmiddelen door openbare diensten. Voor alle andere producten wordt het milieuverantwoord productgebruik aangetoond door te rapporteren over het aankoopgedrag van de gemeente Maatregelen buiten de eigen werking In de periode 2006-2010 dienen volgende acties ondernomen worden: - Het jaarlijks voeren van een actieve sensibilisatiecampagne rond de preventie van minstens één afvalstof.

- Het samenwerken met een overeenkomstig het VLAREA erkend kringloopcentrum voor het hergebruik van afvalstoffen.

- Het aanbieden van een basisdienstverlening van selectieve inzamelingen aan de inwoners.

- Het jaarlijks voeren van een passieve sensibilisatie rond minstens één van de volgende drie thema’s.

1. sluikstorten, sluikstoken, zwerfvuil; 2. het verkeerd aanbieden van afvalstoffen of andere vormen van illegaal ontwijkgedrag; 3. het creëren van duidelijkheid voor de KMO’s en zelfstandige ondernemers over de mogelijkheden om van de gemeentelijke inzamelkanalen voor afvalstoffen gebruik te maken.

Elk jaar komt een ander thema aan bod.

-

Het beperken van het restafval.

In de periode 2006-2010 werden voor volgende acties voorzien:

Libost-groep nv

22/04/2009

160

Ontwerp Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013 Titel

Omschrijving

ACTIE 1: Promoten van afvalarm tuinieren

6 Bijlagen Stand van zaken

Aard

Urgentie en planning

Initiatiefnemer betrokkenen

De gemeente wil de aandacht vestigen op Lopend - In het verleden Indicatief de kringloop in de tuin, welke afvalarm tui- werd er in samenwerking nieren tot gevolg heeft. met de Haviland Intercommunale IgSv, de provincie Vlaams-Brabant en het comiIn het verleden werd er in samenwerking té Jean-Pain een Kringloopmet de Haviland Intercommunale IgSv, de tuin happening georganiprovincie Vlaams-Brabant en het comité seerd Jean-Pain een Kringlooptuin happening georganiseerd. Ook werd al een workshop vlechtwerken door de compostmeesters voor de burgers gegeven. Dergelijke acties zullen hernomen worden gedurende de planperiode. Bovendien zullen er brochures over afvalarm tuinieren gratis ter beschikking worden gesteld in het gemeentehuis.

Dergelijke acties zullen hernomen worden gedurende de planperiode. Bovendien zullen er brochures over afvalarm tuinieren gratis ter beschikking worden gesteld in het gemeentehuis.

Milieudienst, provincie Werkingskosten Vlaams-Brabant, com- dienst postmeesters, bewoners

milieu-

ACTIE 2: Het aanreiken van afvalpreventiemiddelen.

Er worden gratis stickers verdeeld om re- Lopend – Zie GMBP 2006- Indicatief clamedrukwerk in de brievenbussen tegen te 2010, thema Vaste Stoffen, gaan. Deze actie wordt regelmatig via de Hoofdstuk website, het gemeentelijk infoblad en de afvalkalender kenbaar gemaakt.

Deze actie zal worden verder gezet. Er zal tevens Milieudienst, Haviland Werkingskosten blijvende aandacht zijn voor ander afvalpreven- Intercommunale IgSv, dienst tiemiddelen. bewoners

milieu-

ACTIE 3: De reductie van de hoeveelheid afval per inwoner, in het bijzonder inzake het restafval

Het streven naar afvalpreventie moet leiden tot een algemene daling van de afvalproductie per inwoner. Vooral de daling van de productie van restafval is hierbij cruciaal. In 2007 mag de maximale hoeveelheid restafval per inwoner op jaarbasis immers slechts 150 kg op Vlaams niveau bedragen.

Het bestaande preventiebeleid moet aange- Gemeentelijke milieuhouden worden zodat de totale hoeveelheid rest- dienst, bevolking, Haviafval per inwoner zo minimaal mogelijk blijft. land Hierbij worden de doelgroepen continu aangesproken via actieve en passieve sensibiliseringscampagnes.

ACTIE 4: Sensibilisatie m.b.t. het reduceren van verpakkingsafval

Tijdens de planperiode zullen gedurende Lopend welbepaalde periodes informatiepanelen geplaatst worden aan de ingang van het recyclagepark met de boodschap om zoveel mogelijk verpakkingsafval te vermijden. Op deze panelen zullen eveneens tips vermeld worden om afvalarm te winkelen door onder meer afvalarme producten te promoten.

Lopend - De gemeente on- Bindend derstreept in haar afvalbeleid het prioritair karakter van afval-preventie.

Indicatief

Deze actie zal worden verder gezet.

en Middelen

Sensibilisering Het ter beschikking stellen van verschillende types huisvuilzakken

Milieudienst, provincie Werkingskosten Vlaams-Brabant, park- dienst wachters recyclagepark, bewoners, scholen

milieu-

In dit kader werd reeds ook drinkwaterfonteinen aangekocht via de provincie VlaamsBrabant voor de onderwijsinstellingen, jeugdhuizen, bibliotheek.

Libost-groep nv

22/04/2009

161

Ontwerp Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

6 Bijlagen

Titel

Omschrijving

Stand van zaken

ACTIE 5: Promoten van herbruikbare luiers

De gemeente werkt jaarlijks een sensibilisatiecampagne uit omtrent herbruikbare luiers.

Hiervoor wordt gebruik gemaakt van zowel brochures, affiches en een publicatie in het infoblad. Bovendien worden ouders die hun kind aangeven bij de dienst bevolking persoonlijk aangeschreven. Herbruikbare luiers worden in pakket-vorm op het gemeentehuis verkocht aan een gereduceerde prijs.

ACTIE 6: Promoten van het Naar aanleiding van de ladder van Lansink, hergebruik van afvalmate- wenst de gemeente zoveel mogelijk afval te riaal hergebruiken. Daarom ondersteunt ze de kringloopwinkel door het betalen van een tonnagevergoeding, het aanbieden van kortingsbonnen aan de gezinnen en publicaties van artikels in de infokrant.

ACTIE 7: Tegengaan van de wildgroei van textielcontainers

Libost-groep nv

Urgentie en planning

Initiatiefnemer betrokkenen

Lopend - De gemeente werkt Indicatief jaarlijks een sensibilisatiecampagne uit omtrent herbruikbare luiers.

Deze actie zal worden verder gezet.

Milieudienst, bewoners, Werkingskosten milieugynaecologen, huisdok- dienst/ aankoopkosten ters luiers (+/- € 160/pakket)

Lopend – de gemeente pro- Indicatief moot het gebruik van de kringloopwinkel reeds enkele jaren.

Deze actie zal worden verder gezet.

Milieudienst, Haviland Intercommunale IgSv, kringloopcentrum Opnieuw &co, bewoners

Om wildgroei aan textielcontainers binnen Nieuw de gemeente tegen te gaan ijvert de gemeente ervoor om samenwerkingsovereenkomsten af te sluiten met de door OVAM erkende firma’s voor de ophaling van textiel.

Aard

Bindend

en Middelen

Werkingskosten milieudienst/ tonnagevergoeding voor de kringloopwinkel (€ 0,19/kg)

Deze actie zal worden opgestart. Ze zal de duur Milieudienst/ firma’s geen specifieke kosten van de planperiode aanhouden. voor de ophaling van textiel/OVAM

22/04/2009

162

Ontwerp Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

Titel

Omschrijving

ACTIE 8: Sensibiliserings- Illegaal ontwijkgedrag zoals sluikstorten zal acties rond illegaal ont- verder ontmoedigd worden door onder meer wijkgedrag het voorzien van vuilbakken met kleinere openingen en publicatie van artikels omtrent sluikstorten. De gemeente wenst op deze manier een bijdrage te leveren aan onder meer de vermindering van zwerfvuil.

Er wordt eveneens regelmatig geconstateerd dat er misbruik gemaakt wordt van de gemeentelijke vuilbakken, daar ze regelmatig gevuld worden met huishoudelijk afval.

De gemeente zal een analyse maken van de verschillende plaatsen die het meest te lijden hebben onder dit misbruik.

6 Bijlagen

Stand van zaken

Aard

Lopend – De gemeente heeft Bindend reeds tal van sensibiliseringscampagnes (actief en passief) gevoerd. De acties worden verspreid over het thema Vaste Stoffen van het GMBP 2008-2013 besproken.

Urgentie en planning

Initiatiefnemer betrokkenen

en Middelen

De gemeente zal de komende jaren blijven investeren in het engageren, informeren en sensibiliseren van het gemeentepersoneel, de scholen, de bevolking en andere doelgroepen.

Dienst ruimtelijke orde- Werkingskosten milieuning, milieudienst tech- dienst, € 450/pagina infonische dienst, politie, blad bewoners

In de periode 2008-2013 dienen volgende sensibiliseringscampagnes gehouden te worden: - Het jaarlijks voeren van een actieve sensibilisatiecampagne rond de preventie van minstens één afvalstof.

- Het jaarlijks voeren van een passieve sensibilisatie rond minstens één van de volgende drie thema’s. Elk jaar komt een ander thema aan bod.

1. sluikstorten, zwerfvuil; 2. het verkeerd aanbieden van afvalstoffen of andere vormen van illegaal ontwijkgedrag; 3. het creëren van duidelijkheid voor de KMO’s en zelfstandige ondernemers over de mogelijkheden om van de gemeentelijke inzamelkanalen voor afvalstoffen gebruik te maken.

Tot nog toe hadden de sensibiliseringscampagnes betrekking op: -

afvalpreventie selectieve ophaling hergebruik composteren en ecologisch tuinieren het verkeerd aanbieden van afvalstoffen of andere vormen van illegaal ontwijkgedrag de resultaten van het afvalbeleid

Belangrijke campagnes worden verdergezet.

Jaarlijks zullen er nieuwe sensibiliseringsacties gehouden worden, opdat er een blijvende aandacht zou zijn voor de verschillende aspecten van de afvalproblematiek.

Libost-groep nv

22/04/2009

163

Ontwerp Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

6 Bijlagen

Titel

Omschrijving

ACTIE 9: registratie van de afvalstromen binnen de gemeentelijke diensten

Het betreft de voortzetting en de verfijning Lopend – Zie ook GMBP van de gegevensregistratie van het afval en 2008-2013, hoofdstuk Vaste een afzonderlijke registratie van de gemeen- Stoffen telijke afvalstromen in de afvalboekhouding.

Bij de registratie worden gegevens verzameld met betrekking tot: -

Stand van zaken

Aard

Urgentie en planning

Initiatiefnemer betrokkenen

Bindend

Om een inzicht te krijgen in de samenstelling van de afvalstroom, de knelpunten en de mogelijkheden inzake afvalpreventie, selectieve inzameling, milieuverantwoord productgebruik, zal de gemeente haar eigen afvalstromen verder inventariseren.

Gemeente/ afvalver- Werkingskosten werkers, OVAM, Havi- dienst land Intercommunale IgSv

de omschrijving van de afvalfractie; de inzamelingswijze; de jaarlijks ingezamelde hoeveelheid per inzamelwijze en per afvalfractie; de inzamelkost per inzamelwijze; de verwerkers, de verwerkingswijze en de verwerkingskost; de eventuele opbrengst door selectieve inzameling door onder andere subsidies.

en Middelen

Milieu-

De gemeente meldt jaarlijks de hoeveelheden en de inzamelingswijze van de verschillende afvalstromen OVAM.

Door de registratie kan ook de retributieregeling verfijnd worden.

ACTIE 10: KGA-kluis i.p.v. Het gebruik van de restplastic container op Nieuw de chemobiel het recyclagepark dient nog aangemoedigd te worden. De gemeente wenst de gebruikers van het recyclagepark te sensibiliseren hieromtrent.

Indicatief

De mogelijkheid om deze actie te realiseren zal Milieudienst, bewoners onderzocht worden. Indien de mogelijkheid aanwezig is, zal ze de duur van de planperiode aanhouden.

Werkingskosten dienst

milieu-

Werkingskosten dienst

milieu-

ACTIE 11: Sensibilisering tot het gebruik van de restplastic container op het recyclagepark

Het gebruik van de restplastic container op Nieuwe actie het recyclagepark dient nog aangemoedigd te worden. De gemeente wenst de gebruikers van het recyclagepark te sensibiliseren hieromtrent.

Indicatief

Deze actie wordt uitgevoerd op korte termijn Milieudienst, bewoners maar loopt gedurende de planperiode.

ACTIE 12: Opvolgen van het diftar systeem

In de gemeente worden de huishoudelijke Lopend afvalstoffen ingezameld door de huis-aanhuis-ophaling en via het recyclagepark.

Hierbij wordt een Diftar-systeem toegepast.

Diftar staat voor differentieel tariferen en brengt het principe van “de vervuiler betaalt” in praktijk. Dit systeem dient verder opgevolgd en waar nodig bijgestuurd te worden.

Bindend

Het diftar-systeem dient verder opgevolgd en Milieudienst, recyclage- Werkingskosten milieuwaar nodig bijgestuurd te worden. park dienst, recyclagepark

Libost-groep nv

22/04/2009

164

Ontwerp Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

6 Bijlagen

Titel

Omschrijving

Stand van zaken

ACTIE 13: Beleid zwerfvuil

Zwerfvuil blijft een probleem binnen de gemeente. De gemeente doet maximaal inspanningen om het zwerfvuil te ruimen. In 2006 werd een nieuwe borstelwagen in gebruik worden genomen. Straatvegers ruimen reeds met aangepast materiaal (o.m. stofzuigers). Het zwerfvuil in de centra worden op reglematige tijdstippen opgeruimd. Na grote manifestaties wordt het zwerfvuil zo snel mogelijk opgeruimd.

Lopend – Zie GMBP 2008- Indicatief 2013, thema Vaste Stoffen, Belangrijke knelpunten: -

Zwerfvuilbakken zullen waar nodig geplaatst worden en tijdig worden leeggemaakt.

ACTIE 14: Beleid sluikstorten

Aard

Er bestaat echter geen duidelijk af te perken geheel van oorzaken en kenmerken voor de zwerfvuilproblema-tiek, noch over de risicoplaatsen, aspecten die zwerfvuil in de hand werken, etc.

Het is vaak moeilijk om de dader op te sporen.

Urgentie en planning

-

Sluikstorten een belangrijk probleem. Vuil Lopend – Zie GMBP 2008- Indicatief trekt vuil aan. De gemeente doet het nodige 2013, hoofdstuk Vaste Stofom de sluikstorten te verwijderen op open- fen, baar domein. Indien mogelijk wordt een procedure ingezet tegen de sluikstorter. Op privaat domein worden de eigenaars aangespoord om het sluikstort te verwijderen. Bij frequent storten wordt de raad gegeven preventieve maatregelen te treffen.

Bedrijven die een milieuvergunning aanvra- Lopend gen krijgen bijgevoegd een brochure van OVAM met de bepalingen van het nieuwe Vlarea voor KMO’s en zelfstandigen. Ook andere geïnteresseerde bedrijven kunnen dergelijke brochure opgestuurd krijgen.

Aankoop nieuwe borstelwagen: +/- € 230.000 Gedeelte van bedrag voorzien voor aankoop straatmeubilair (€ 40.000/jaar) Gedeelte van bedrag voorzien voor verwerking van gemeentevuil

De gemeente zal dit beleid verderzetten en trach- Milieudienst, OVAM, Ter beschiking stellen van ten intensiever controle uit te voeren. politie, bevolking vrachtwagen en personeel Sensibilisering gebeurt voornamelijk in samenwerking met de procincie Vlaams-Brabant en met het Vlaams Gewest (bijvoorbeeld OVAM).

Indicatief

Gedeelte van bedrag voorzien voor verwerking van gemeentevuil: Sensibilisering: € 450 /pagina gemeentelijk infoblad personeelskost

Naast sensibilisering in het gemeentelijk infoblad, wordt ook ingegaan op initiatieven aangeboden door Vlaams Gewest (bijvoorbeeld OVAM).

ACTIE 15: Communicatie naar KMO’s en zelfstandige ondernemers

en Middelen

Milieudienst, Haviland Intercommunale IgSv, de eventuele noodzaak van (bijkomen-de) politie, scholen, bevolvuilnisbakken, king, landbouw, indude noodzakelijke voorzieningen bij bijzon- strie dere aangelegenheden (carnaval, markten)

Belangrijke aandachtspunten zijn: -

Initiatiefnemer betrokkenen

Deze actie zal verder gezet worden.

Milieudienst, OVAM/ Werkingskosten KMO’s, zelfstandige dienst ondernemers

milieu-

Verder zal de publicatie omtrent de mogelijkheden van afzet van het afval van KMO’s en zelfstandige ondernemers regelmatig verschijnen in het gemeentelijk infoblad.

Hierbij zal ook een bondig overzicht gegeven worden van de verplichtingen van het Vlarea.

Libost-groep nv

22/04/2009

165

Ontwerp Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

6 Bijlagen

Water De gemeente dient ten minste tegemoet te komen in volgende verplichtingen: 1. WERKING BINNEN DE EIGEN DIENSTEN: = alle acties die de gemeente onderneemt om het lokale waterbeheer te optimaliseren.

Dit gaat over het opstellen van verordeningen tot het uitoefenen van de voorbeeldfuncties.

Acties die verplicht zijn om te voldoen aan het thema Water: 1. WERKING BINNEN DE EIGEN DIENSTEN: - Opmaken van een gemeentelijk reglement m.b.t. het overwelven van baangrachten; - Bekend maken van de subsidiereglementen; - Onderhoud van de waterlopen en grachtenstelsels.

Acties die slechts onder bepaalde omstandigheden moeten uitgevoerd worden om te voldoen aan het thema Water: - Subsidie voor individuele afvalwaterzuivering, voor hemelwaterinstallaties en voor infiltratievoorzieningen (zie niveau 1; werking naar buiten uit); - Voorkomen van vismigratieknelpunten; - Sensibilisatieacties met betrekking tot erosie; - Uitvoeren van een wateraudit in gemeentelijke gebouwen bij nieuwbouw, herbouw of verbouwing.

2. WERKING NAAR BUITEN UIT: = acties die ondernomen worden om burgers aan te zetten om rationeel om te springen met water.

Acties die verplicht zijn om te voldoen aan het thema Water: - Subsidie voor individuele afvalwaterzuivering; - Subsidie voor hemelwaterinstallaties; - Subsidie voor infiltratievoorzieningen.

Libost-groep nv

22/04/2009

166

Ontwerp Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013 Titel

Omschrijving

6 Bijlagen Stand van zaken

ACTIE 1: Vergunningsbe- In het kader van de afkoppeling van het he- Lopend melwater van het rioleringsstelsel volgens leid VLAREM II zal in het vergunningenbeleid het voorkomings- en voorzorgsbeginsel worden toegepast door het invoeren van bijzondere voorwaarden en de controle ervan waardoor verontreiniging van oppervlakte-, hemel-, grond-, drinkwater en bodemverontreiniging worden voorkomen. In het kader van het nieuwe decreet Integraal Waterbeleid van 18 juli 2003 (BS 14 november 2003) legt de gemeente de watertoets op.

Bij elke beslissing over een plan, programma of vergunning dient de bevoegde overheid – dus ook de gemeente – na te gaan of er schade kan ontstaan aan het watersysteem. De gemeente mag ingrepen met een schadelijk effect niet langer toestaan. Als de schade niet beperkt kan worden, dienen compenserende maatregelen opgelegd te worden.

Aandachtspunten bij het toekennen van de milieuvergunning zijn: -

de toegelaten lozingsdebieten zijn voor de milieuvergunning een onmisbaar gegeven;

-

scheiding van de regenwaterleiding en de effluentleidingen van het gezuiverde bedrijfsafvalwater;

-

stimuleren van het hergebruik van regenwater en infiltratievoorzieningen.

-

beperking van de impact op het ontvangende oppervlaktewater.

De verplichte periodieke onderzoeken op alle terreinen waarop potentiëel bodembedreigende inrichtingen of activiteiten plaatsvinden worden opgevolgd.

Libost-groep nv

Aard

Urgentie en planning

Bindend

Van zodra het MMIS operationeel is, zal de ge- Dienst ruimtelijke ordening, Algemene personeelsmeente voor de inventarisatie van de milieu- milieudienst, bewoners kost vergunningen overschakelen naar het milieuvergunningenloket (eMIL). Vanaf dat moment krijgt de gemeente meer mogelijkheden om te werken aan: -

-

-

Initiatiefnemer en be- Middelen trokkenen

de milieuvergunningenwegwijzer: toetsing van milieuvergunnings- en meldingsplicht volgens VLAREM aan de hand van de hoofd-activiteit(en) van de inrichting; het aanbieden van "intelligente" milieuvergunningsaanvraag- en meldingsformulieren; een actualisatie van de gewestelijke milieuvergunningendatabank; aanbieden van de mogelijkheid tot opvragen van informatie uit de milieuvergunningen-databank via internet.

In het milieuvergunningsbeleid zal het voorkomings- en het voorzorgsbeginsel worden toegepast door het invoeren van bijzondere voorwaarden en de controle ervan waardoor verontreiniging van oppervlakte- en hemel-, grond- en drinkwater en bodemverontreiniging worden voorkomen.

Andere aandachtspunten bij het toekennen van de milieuvergunning zijn: -

-

de integratie van de lozingsvergunning in de milieuvergunning; de toegelaten lozingsdebieten; de gescheiden regenwaterleiding en de effluentleidingen van het gezuiverde bedrijfs-afvalwater; het hergebruik van regenwater.

De verplichte periodieke onderzoeken op alle terreinen waarop potentiëel bodembedreigende inrichtingen of activiteiten plaatsvinden worden opgevolgd.

22/04/2009

167

Ontwerp Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013 Titel

Omschrijving

6 Bijlagen Stand van zaken

ACTIE 2: Opsporen van Opsporen van illegale lozingen en deze Nieuw illegale lozingen melden aan de bevoegden conform de Vlarem wetgeving ACTIE 3: Duurzaam riole- Het betreft hier een actie inzake: ringsbeleid De uitbreiding van de rioleringsgraad, De geleidelijke afkoppeling van het hemelwater van de riolering; De optimalisatie van de werking van de RWZI’s; Duurzaam (drink-)watergebruik.

Aard

Urgentie en planning

Initiatiefnemer en be- Middelen trokkenen

Bindend

2008-2013

Milieudienst

Lopend - Het rioleringsbeleid Bindend binnen de gemeente is grotendeels in handen van AquaRio en de VMM. Zij staan in voor de bewaking en de verbetering van het rioleringsstelsel en de waterzuiveringsinfrastructuur enerzijds, en de inventarisatie en het in kaart brengen van het riolerings-stelsel in het GIS-systeem anderzijds.

Voor de collector Huizingen (collector langs de de waterloop Kesterbeek) zijn de nodige vergunningen aangevraagd door Aquafin

In het kader van de doelstellingen van het inte- Openbare Werken, Aqua- AquaRio: € 491.163 graal waterbeleid, zal ook de komende jaren na- fin, VMM, AquaRio (investeringscapaciteit druk worden gelegd op volgende acties: in gemeentelijk aandeel riolering gemeenDe uitbreiding van de rioleringsgraad. te) De geleidelijke afkoppeling van het hemelwater De optimalisatie van de werking van de RWZI’s De geplande afkoppeling van het hemelwater van het rioleringsstelsel moet ervoor zorgen dat het aangevoerde afvalwater aan de minimale verontreinigingsgraad voldoet waarbij een optimale zuivering mogelijk is.

-

-

De aanleg van de collector van Dworp fase III deel A Molenbeekstraat tot Panoramastraat is voorzien in 2008.

Algemene personeelskost

Duurzaam (drink-)watergebruik De gemeente maakte de verschillende subsidieregelingen bekend door middel van een publicatie in het gemeentelijk infoblad.

Het controleren en het onderhouden van de bestaande rioleringen.

- 97251 — collector Huizingen: de Start van de werken is voorzien voor mei 2009 - 99274 — VBR Grootheideweg: de start van de werken is voorzien voor februari 2009 - 97252 A — col. Dworp fase 3A: werken gestart in januari 2008 - 972528 - col. Dworp fase 38: de start van de Werken is voorzien voor oogst 2009 - 97252C - çol. Dworp fase 3C: de start van de werken is voorzien voor januari 2010 Tijdens de planperiode zul-

Libost-groep nv

22/04/2009

168

Ontwerp Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

6 Bijlagen len ook nog projecten, andere dan deze in de planfase, opgesteld worden.

ACTIE 4: Zoneringsplan

Libost-groep nv

Een aangepast ontwerp van zoneringsplan is vastgesteld op de gemeenteraad van 3 oktober 2007. Na de definitieve vaststelling van het zoneringsplan en het GUP zal een uitvoeringsplan opgesteld worden door de VMM in overleg met de gemeente

Lopend

Bindend

Deze actie zal uitgevoerd worden ten laatste 12 Openbare werken, Vlaam- geen specifieke kosten maanden na ontvangst van het nieuwe voorstel se Gewest TMVW-Aquario van het Vlaams Gewest

22/04/2009

169

Ontwerp Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

Titel

Omschrijving

ACTIE 5: De uitvoering van Sinds 18 juli 2003 (BS 14 november 2003) is de watertoets – met het decreet integraal waterbeleid – de watertoets in Vlaanderen in voege getreden.

Bij elke beslissing over een plan, programma of vergunning dient de bevoegde overheid rekening te houden met de beginselen en de doelstellingen van het integraal waterbeleid, alsook met de door de Vlaamse Regering vastgestelde waterbeheerplannen.

6 Bijlagen

Stand van zaken

Aard

Urgentie en planning

Initiatiefnemer betrokkenen

en Middelen

Nieuw

Bindend

De gemeente zal de watertoets toepassen. Hier- Ruimtelijke Ordening, Milibij zal zij telkens advies aanvragen bij de aange- eudienst, Waterbeheerders duide instanties.

Bindend

Jaarlijks zullen de knelpunten van een aantal Openbare werken/ groen- Kosten waterlopen nagekeken worden en indien nodig dienst/AquaRio grachten: zal een ruiming van de waterlopen van 3de cateEuro gorie uitgevoerd worden.

Algemene kosten

werkings-

De gemeente past de watertoets toe. Hierbij wordt telkens advies aangevraagd bij de aangeduide instanties.

ACTIE 6: Beheer van open beddingen, de oevers en het natuurlijk milieu van waterlopen

Open beddingen, oevers en het natuurlijk Lopend milieu van de waterlopen moeten zoveel mogelijk beschermd worden. Belangrijk hierbij zijn: -

-

onderhoud +/-30.000

het beperken van overwelvingen, het aanpassen van het ruimings-, onderhouds- en herstellingsprogramma aan de waterloop, het niet meer storten van slib op oevervegetatie, het vrij laten meanderen van de waterlopen, het instellen van bufferzones rond waterlopen

Vanuit kwantitatief, kwalitatief en ecologisch duurzaam waterlopenbeheer zal het onderhoud van de waterlopen en de oevers uitgevoerd worden conform de Vlareareglementering, de code van goede praktijk voor bagger- en ruimingsspecie en de richtlijnen uitgewerkt in de methodologie voor de opmaak van de deelbekkenbeheerplannen, van zodra dit beschikbaar wordt gesteld. Dit geldt in het bijzonder voor het maai- en ruimingsbeheer van waterlopen en voor natuurvriendelijke oeverinrichting en – bescherming. Zolang deze methodologie niet is vastgesteld, zal de code van goede praktijk voor duurzaam lokaal waterbeleid gevolgd worden.

Libost-groep nv

22/04/2009

170

Ontwerp Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

6 Bijlagen

Jaarlijks zullen de knelpunten van een aantal waterlopen nagekeken worden en indien nodig zal een ruiming van de waterlopen van 3de categorie uitgevoerd worden overeenkomstig de code van goede praktijk voor bagger- en ruimingspecie.

Titel

Omschrijving

Stand van zaken

ACTIE 7: Subsidiëring indi- De gemeente kent een premie toe voor de Lopend viduele afvalwaterzuive- aanleg van een individuele waterzuiveringsringsinstallaties installatie. Momenteel is er enkel een gewestelijke subsidie voor lBA’s als de gemeente/rioolbeheerder de lBA’s plaatst en beheert.

Aard

Urgentie en planning

Initiatiefnemer en be- Middelen trokkenen

Voortzettingindicatief

Van zodra de wijziging van de zuiveringszones bekrachtigd is door de gemeente of in het deelbekkenbeheerplan zal het gemeentelijk subsidiereglement voor individuele waterzuivering hieraan aangepast worden.

Milieudienst, Vlaams Gewest, Provincie VlaamsBrabant, VMM, Dep. LNE, AquaRio,

Bindend

Deze actie wordt verder gezet.

Openbare Werken, Milieu- Werkingskosten Opendienst, Vlaams Gewest, bare Werken Provincie Vlaams-Brabant, VMM, Dep. LNE, AquaRio, natuurverenigingen

De samenwerking bij de opmaak en de uitvoering van het deelbekkenbeheersplan dient verder gezet te worden. De gemeente zal meewerken aan de opmaak van de basisinventaris en de doelstellingennota.

deelbekkenbeOpenbare Werken, Milieu- Cfr. dienst, Vlaams Gewest, heerplan, ramingen Provincie Vlaams-Brabant, Naburige gemeenten en steden, Polders en Wateringen, VMM, Natuurverenigingen

± € 12.000/jaar (subsidies voor individuele waterzuiveringsinstallaties, hemelwaterputten en infiltratievoorzieningen)

Van zodra de wijziging van de zuiveringszones bekrachtigd is door de gemeente of in het deelbekkenbeheerplan zal het gemeentelijk subsidiereglement voor individuele waterzuivering hieraan aangepast worden.

ACTIE 8: Voorkomen van De gemeente verbindt zich ertoe om bij alle Lopend vismigratieknelpunten geplande buitengewone werken en bij herstellingswerken op waterlopen rekening te houden met de mogelijkheden om vismigraties toe te laten.

ACTIE 9: Uitvoeren en op- Sinds november 2003 is het decreet betrefvolging van het deelbek- fende het integraal waterbeleid van toepaskenbeheersplan sing. Vanaf dan is de opmaak van het deelbekkenbeheersplan decretaal verplicht. Er wordt in samenwerking met de verschillende overheden en onder coördinatie van de provincies een beleidsplan opgesteld met voorgenomen acties, maatregelen, middelen en termijnen om zo de doelstellingen te bereiken.

Lopend - De gemeente parti- Bindend cipeert actief in de opmaak van het deelbekkenbeheersplan van de Zenne/ Molenbeek

Naast het duurzaam onderhoud van de waterlopen en de grachten, zal gewerkt worden aan de verbetering van de oppervlaktewaterkwaliteit.

De gemeente neemt actief deel voor het deelbeheersplan van de Zenne/Molenbeek.

Momenteel worden de waterschappen opgevolgd. Dit zal worden verder gezet.

ACTIE 10: Het stimuleren Om de inwoners aan te sporen tot het ge- Lopend van het plaatsen van bruik van groendaken, wordt er een subsidie groendaken verleent door de gemeente. Hiervoor wordt eveneens verwezen naar het thema ‘natuur-

Libost-groep nv

Bindend

Deze actie wordt verder gezet.

22/04/2009

Milieudienst, bewoners

+/- € 25.000/jaar

171

Ontwerp Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

6 Bijlagen

lijke entiteiten’ (actie 20).

Titel

Omschrijving

Stand van zaken

ACTIE 11: Sensibiliseringscampagnes met betrekking tot het waterverbruik

De gemeente streeft zowel binnen haar ei- Lopend gen organisatie als bij de andere doelgroepen naar rationeel watergebruik. Via tal van sensibiliseringscampagnes wenst de gemeente te komen tot het spaarzaam omgaan met drinkwater en grondwater.

Aard

Urgentie en planning

Bindend

In de periode 2008-2013 zal de gemeente: -

Hierbij verwijst de gemeente niet alleen naar waterbesparende ingrepen maar ook naar het belang van ons eigen gedrag.

-

Verder zal de gemeente de maximale aanwending (gebruik, infiltratie, berging en vertraagde afvoer) van hemelwater aan de bron stimuleren.

-

Milieudienst, Provincie Vlaams-Brabant, Vlaams bijkomende campagnes rond rationeel wa- Gewest, bewoners tergebruik voeren. in vergunningen voor (ver)nieuwbouw voorwaarden opleggen inzake hemelwaterputten en/of infiltratievoorzieningen en de afkoppeling van het hemelwater van het rioleringsstelsel. ruchtbaarheid geven aan subsidieregelingen.

- blijvende informatieverstrekking over rationeel watergebruik.

Werkingskosten milieudienst, algemene kost sensibilisering (+/â‚Ź 450/pagina gemeentelijk infoblad)

De inwoners zullen via het gemeentelijk infoblad op de hoogte worden gebracht.

ACTIE 12: Uitvoering van Naar aanleiding van de opmaak van het het erosiebestrijdingsplan erosiebestrijdingsplan, zal de uitvoering van het plan tijdens de planperiode van het huidige milieubeleidsplan opgestart worden.

Libost-groep nv

Initiatiefnemer en be- Middelen trokkenen

Nieuw

Bindend

Deze actie zal uitgevoerd worden gedurende de planperiode.

22/04/2009

Vlaams Gewest, Openbare Werkingskosten openwerken, milieudienst, ruim- bare werken: afhanketelijke ordening lijk van knelpunten uit het goedgekeurd erosiebestrijdingsplan

172

Ontwerp Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

6 Bijlagen

Hinder De gemeente dient ten minste te voldoen aan volgende voorwaarden: 1. WERKING BINNEN DE EIGEN DIENSTEN: = alle acties die de gemeenten moeten ondernemen om de hinderproblematiek op hun grondgebied op te volgen en om zowel de eigen veroorzaakte milieuhinder als die van hun inwoners te beperken. Dit gaat van het opvolgen van klachten, het opstellen van verordeningen tot het uitvoeren van concrete maatregelen om de eigen hinder te beperken.

Acties die verplicht dienen uitgevoerd te worden om te voldoen aan het thema Hinder: - Opvolgen van klachten via MKROS of een eigen dossiersopvolgingssysteem - Opstellen van een politiereglement m.b.t. verbod op afvalverbranding - Uitwerken van een beleidskader geluidhinder - Terugdringen van hinder in eigen beheer 2. WERKING NAAR BUITEN UIT: = de acties die ondernomen dienen te worden om burgers ertoe aan te zetten zelf geen milieuhinder te veroorzaken.

Acties die verplicht dienen uitgevoerd te worden om te voldoen aan het thema Hinder: - Sensibilisatiecampagnes rond de milieuhinderthema’s geluidshinder, geur-, stof- en rookhinder en lichthinder.

Titel

Omschrijving

Stand van zaken

ACTIE 1: Klachten- De gemeente wenst een inzicht te krijgen in Lopend registratie hinderproblema- de hinderproblematiek, de bronnen en de tiek knelpunten op haar grondgebied opdat zij haar beleid maximaal kan afstemmen op de lokale situatie, bijvoorbeeld door een aangepast milieuvergunningenbeleid, gerichte sensibilisering, etc.

Hiertoe wordt sinds midden 2006 de klachten in MKROS geĂŻnventariseed

Libost-groep nv

Aard

Urgentie en planning

Initiatiefnemer en be- Middelen trokkenen

Bindend

In de toekomst zal de uitvoering gegeven worden aan volgende concrete handelingen:

Milieudienst, Politie, Vlaams Gewest, Provincie

-

-

Algemene personeelskost

Een toenemende nauwgezette opvolging van klachtendossiers.

De opvolging van bodemverontreiniging door de aanvulling van de inventaris van de verontreinigde gronden, de inventaris van de bestrijdingsmiddelen, etc.

De inventarisatie betreffende de bevoegdheden van de verschillende overheden met betrekking tot de hinderproblematiek. Indien bevoegdheden elkaar overlappen, dient een goed overleg tussen de overheden te worden gestimuleerd.

22/04/2009

173

Ontwerp Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

Titel

Omschrijving

6 Bijlagen

Stand van zaken

ACTIE 2: Aanpassen van Zodra een modelreglement door het Vlaam- Nieuw het politiereglement se Gewest is ingesteld zal het bestaande politiereglement met betrekking tot de verbranding van plantaardige afvalstoffen in open lucht geĂŤvalueerd en aangepast worden.

ACTIE 3: Integratie tussen de beleidsdomeinen ruimtelijke ordening, mobiliteit en hinder

Momenteel wordt onderling overleg ge- Lopend pleegd tussen de gemeentelijke diensten met betrekking tot het gevoerde hinderbeleid. Dit is vooral het geval geweest in het kader van het vergunningenbeleid.

Aard

Urgentie en planning

Initiatiefnemer en be- Middelen trokkenen

Bindend

Zodra het modelreglement door het Vlaamse Milieudienst, Gewest is ingesteld, zal deze actie uitgevoerd dienst worden

Bindend

De bestaande inventarissen worden verder aan- Milieudienst, dienst ruimte- Algemene personeelsgevuld en geactualiseerd. Van zodra het MMIS lijke ordening kosten operationeel is, zal gebruik gemaakt worden van deze database, dat tevens als centraal meldpunt zal fungeren.

Indicatief

Deze actie wordt verder gezet.

Milieudienst, dienst mobiliteit, bewoners

Algemene personeelskosten

Indicatief

Deze actie wordt uitgevoerd op korte termijn.

Milieudienst, jeugddienst

â‚Ź 3.000

technische

Algemene personeelskosten

De bestaande inventarissen worden verder aangevuld en geactualiseerd en van zodra het MMIS operationeel is, zal gebruik gemaakt worden van deze database, dat tevens als centraal meldpunt zal fungeren.

ACTIE 4: Terugdringen van De gemeente wil zich binnen haar werking Lopend hinder in eigen beheer zo organiseren dat zij zo weinig mogelijk hinder veroorzaakt. Zij wenst een voorbeeld te vormen voor de verschillende maatschappelijke groepen op haar grondgebied. Om deze reden geeft de gemeente reeds een fietsvergoeding aan het gemeentepersoneel.

De gemeente zal tevens zoveel mogelijk deelnemen aan acties in samenwerking met andere overheidsinstellingen.

ACTIE 5: Aankoop van een De gemeente zal een nieuwe geluidsbe- Nieuw geluidsbegrenzer grenzer aanschaffen voor openluchtactiviteiten.

Libost-groep nv

22/04/2009

174

Ontwerp Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

6 Bijlagen

Natuurlijke Entiteiten Om tegemoet te komen aan de bepalingen voor ambitieniveau 1, dienen voor het hoofdstuk Natuurlijke entiteiten volgende acties ondernomen te worden: - rapporteren over de uitgevoerde acties ( MJP); - uitvoeren van bermbeheer en het werken met natuurvergunningen; - uitvoeren van éénmalige actie(s) op korte termijn (gebiedsgericht of sensibilisatie) met een duidelijke meerwaarde voor natuur, groen, bos of landschapszorg; - minimaal één actie uitvoeren; - voor een geldige subsidieaanvraag moet een subsidiedossier worden ingediend.

Titel

Omschrijving

Stand van zaken

ACTIE 1: Natuur- en land- Het gemeentebestuur heeft het initiatief ge- Nieuw schapsontwikkeling mei- nomen om in samenwerking met de Vlaamgemheide en omgeving se overheid te starten met een ambitieus land- en natuurinrichtingsproject voor een plangebied dat meer dan 1.500 ha omvat (Meigemheide en omgeving). Hiertoe werd een startnota opgemaakt en werd een aanvraag ingediend bij de Vlaamse Landmaatschappij (VLM) met de vraag een haalbaarheidsstudie uit te voeren. De doelstelling is de natuur- en landschappelijke waarde van het ganse gebied veilig stellen voor de komende generaties door een globale aanpak waarbij bewarende maatregelen gepaard gaan met natuurbevorderende ingrepen.

ACTIE 2: Bermbeheer

Een eerste maaibeurt gebeurt na 15 juni, Lopend een tweede maaibeurt na 15 september.

Vóór 15 juni worden enkel punten die verkeerstechnisch een gevaar opleveren voor auto’s en fietsers gemaaid. Dit wordt tot een minimum beperkt.

Aard

Urgentie en planning

Bindend

Bindend

Initiatiefnemer en be- Middelen trokkenen Milieudienst, Ruimtelijke Ordening, VLM, ANB, Natuurpunt Beersel, landbouwers

Een eerste maaibeurt gebeurt na 15 juni, een Milieudienst tweede maaibeurt na 15 september. Vóór 15 juni worden enkel punten die verkeerstechnisch een gevaar opleveren voor auto’s en fietsers gemaaid. Dit wordt tot een minimum beperkt.

Werkingskosten milieudienst en groendienst afhankelijk van resultaat en besluiten haalbaarheidsstudie VLM

Werkingskosten groendienst – 2.500 euro/jaar

In smalle wegen wordt het bermbeheer gedaan met aangepast materiaal.

Het bermmaaisel dat wordt opgezogen wordt onmiddellijk afgevoerd naar een erkende composteringsinstallatie.

Libost-groep nv

22/04/2009

175

Ontwerp Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

6 Bijlagen

Titel

Omschrijving

Stand van zaken

ACTIE 3: Knotbomenproject

In opvolging van het knotbomenproject Mo- Nieuw: opstart lenbeek zal in samenwerking met RLZZZ begin 2008 een vrijwilligersgroep van ‘knotters’ opgericht worden die knotbomen met achterstallig onderhoud onder handen neemt. Hiertoe zal er eveneens een oproep naar de bewoners gebeuren die waardevolle knotbomen weten te staan die te kampen hebben met achterstallig onderhoud. Vrijwilligers die willen meewerken aan het onderhoud van de Beerselse knotbomen kunnen over het gewonnen hout beschikken. De gemeente zal voor de knotvrijwilligers ook een aparte verzekering voorzien.

ACTIE 4: Behoud en on- De kleine landschapselementen dreigen te Lopend derhopud van KLE’s verdwijnen waardoor verdere isolering en versnippering van de groengebieden optreedt. Deze KLE’s zorgen immers voor verbindingen tussen natuurgebieden waardoor migratie voor soorten en/of individuen kan plaatsvinden.

knotteams:

Aard

Urgentie en planning

Bindend

Dit is een nieuwe actie die voor het voornoemde Milieudienst, RLZZZ, progebied zal opgestart worden op korte termijn. vincie Vlaams-Brabant, Indien mogelijk zal de studie uitgebreid worden inwoners, vrijwilligers naar andere gebieden.

Werkingskosten milieudienst - verzekeringskosten knotvrijwilligers

De gemeente zal zich voornamelijk richten op:

€ 500

Bindend

-

In het kader van de uitvoering van acties in het GNOP en op voorstel van de MINA-raad, heeft het College van Burgemeester en Schepenen (CBS) in het verleden besloten een tweejaarlijkse prijs toe te kennen aan de eigenaar of pachter van een terrein op het grondgebied van de gemeente Beersel, voor zijn inspanningen tot het behoud en onderhoud van een KLE. Elke twee jaar wordt er een ander thema gekozen.

ACTIE 5: Erosiebestrijding holle wegen

Holle wegen vormen in Beersel een belang- Lopend rijk KLE. Erosiebestrijding in deze holle wegen was dan ook een prioritair actieplan binnen het GNOP. De erosiebestrijdingwerkzaamheden voor de holle wegen werden in verschillende fasen volledig uitgevoerd.

Initiatiefnemer en be- Middelen trokkenen

Milieudienst, milieuraad, natuurverenigingen, het sensibiliseren van de bevolking inzake RLZZZ, landbouwers, inde aanleg van KLE’s; woners de uitbreiding van de subsidiereglementen omtrent KLE’s; de samenwerking met de landbouw inzake het beheer van de houtkanten en het natuurgericht beheer van braakliggende akkers;

het ecologisch beheer en het aanplanten van KLE’s.

Bindend

Het jaarlijks onderhoud van de holle wegen wordt Milieudienst, groendienst verder gezet.

Werkingskosten groendienst: 2.000 euro/jaar

Het jaarlijks onderhoud van de holle wegen wordt verder gezet.

Libost-groep nv

22/04/2009

176

Ontwerp Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013 Titel

Omschrijving

ACTIE 6: Stimuleren van de aanplant streekeigen boomsoorten en hagen

ACTIE 7: Ondersteuning acties rond biodiversiteit

6 Bijlagen Stand van zaken

Aard

Urgentie en planning

Initiatiefnemer en be- Middelen trokkenen

Naast de jaarlijkse haagplant- en fruitboom- Lopend actie, werd eveneens het project ‘geboorteboom’ opgestart. Aan alle ouders wordt ter gelegenheid van de geboorte van hun kindje een gratis geboorteboom geschonken. Er worden tussen 4 loofboomsoorten aangeboden waartussen men mag kiezen namelijk eik, linde, beuk en es en de verschillende hoogstamfruitbomen die worden aangeboden bij de jaarlijkse haag- en hoogstamfruitboomactie.

Indicatief

Deze actie wordt verder gezet.

Milieudienst, inwoners

De gemeente wilt inwoners en vrijwilligers- Lopend groepen stimuleren en ondersteunen m.b.t. acties rond biodiversiteit in de gemeente (vb. acties rond vleermuizen, steenuil, kerkuil, zwaluwen, bermflora, amfibiëen, …)

Indicatief

Deze actie wordt verder gezet.

Milieudienst, technische Werkingskosten miliuitvoeringsdiensten, na- eudienst en technische tuurverenigingen dienst – 2.500 euro/jaar

groendienst, Algemene personeelskosten

Zo verleent de gemeente reeds verschillende jaren logistieke steun (signalisatieborden en -materiaal) aan de paddenoverzetactie, georganiseerd door Natuurpunt Beersel. De technische uitvoeringsdiensten van de gemeente staat in voor het aanleggen van de sleuven. Deze actie wordt verder gezet. .

De gemeente tracht de inwoners meer te betrekken met het brede natuurbeleid. Deze betrokkenheid kan het best bereikt worden door de natuur ook in eigen tuin een plaats te geven.

Nieuw

Indicatief

Deze actie zal uitgevoerd worden gedurende de planperiode.

Milieudienst, technische dienst, inwoners

Titel

Omschrijving

Stand van zaken

Aard

Urgentie en planning

Initiatiefnemer en be- Middelen trokkenen

ACTIE 9: Sensibiliseren en stimuleren voor het aanleggen van een groene buffer

De gemeente legt het gebruik van groen- Lopend schermen op. De groene buffer dient op en rond industrie- en bedrijfsterreinen aangelegd te worden. Deze actie wordt verder gezet.

BIndend

Deze actie wordt verder gezet

Dienst ruimtelijke ordening, Werkingskosten milibedrijven eudienst en technische dienst: € 1.500

ACTIE 10: ondersteuning De kindergemeenteraad beschouwt milieu Lopend van de acties van de kin- als een belangrijk punt. De gemeente zal positief inspelen op voorstellen van de kin-

Bindend

Deze actie wordt verder gezet.

Kindergemeenteraad, milieudienst, scholen

Actie 8: Stimuleren natuur in eigen tuin

van

Libost-groep nv

22/04/2009

Werkingskosten milieudienst en sensibiliseringskosten

Werkingskosten kindergemeenteraad

177

Ontwerp Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

6 Bijlagen

dergemeenteraad

dergemeenteraad.

ACTIE 11: Subsidiëring van de aankoop van natuurgebieden door natuurverenigingen

Indien de aankoop van natuurentiteiten door Lopend natuurverenigingen zich voordoet, zal de gemeente net als in het verleden deze aankoop subsidiëren. De gesubsidieerde gronden dienen wel hun bestemming te behouden.

Bindend

Deze actie wordt verder gezet.

mili-

10% van het aankoopbedrag

ACTIE 12: Promoten van beheersovereenkomsten bij landbouwers

De landbouwers worden aangespoord om Lopend op vrijwillige basis met de Vlaamse Landmaatschappij (VLM) beheerovereenkomsten af te sluiten. Het RLZZZ heeft in het verleden reeds een uiteenzetting gegeven aan de betrokken partijen over de subsidiëring door de Vlaamse Landmaatschappij. Sinds 1/12/04 beschikt RLZZZ over een bedrijfsplanner van de VLM voor het uitwerken van beheerovereenkomsten. Deze persoon zal de landbouwers begeleiden bij de administratie en het opstellen van een bedrijfsplan zodat de instapdrempel verlaagd wordt. Op deze wijze beogen wij de landbouwers actief te betrekken bij landschapsbeheer en versterking van de natuurwaarden in landbouwgebied.

Bindend

Deze actie zal herhaald worden. In het kader van RLZZZZ, Milieudienst, Milide vrijwillige beheersovereenkomsten wordt te- euraad, VLM vens gestreefd naar de bescherming van een bepaald natuur- of landschapselement

Protocol: € 6.000 voor 2007. Aanpassing afhankelijk van de bestaande overeenkomsten tussen de landbouwers en de VLM.

Natuurverenigingen, eudienst

Werkingstoelage RLZZZ: ± € 5.900

De gemeente heeft het protocol met de VLM afgesloten waarbij de gemeente een supplementaire vergoeding op het bedrag van de basistussenkomst van de VLM aan de landbouwers zal verlenen binnen de kredieten voorzien in de begroting.

Libost-groep nv

22/04/2009

178

Ontwerp Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

Titel

Aard

Urgentie en planning

Initiatiefnemer en be- Middelen trokkenen

ACTIE 13: Behoud van bos- Het behoud van elk van de bossen dient als Lopend sen en onderzoek naar ge- entiteit vooropgesteld te worden. Dit dient meentelijke bosuitbreiding gepaard te gaan met de naleving van de geldende decreten. De gemeente zal tevens onderzoeken waar de mogelijkheid bestaat om aan bosuitbreiding of herstel van heide te werken. Steun aan acties van natuurverenigingen komen hier ook in aanmerking.

BIndend

Deze actie wordt verder gezet.

Milieudienst/ dienst Ruim- steun aan ingediende telijke Ordening acties natuurverenigingen: € 2.500 (jaarlijks)

ACTIE 14: Bekendmaking en sensibiliseren m.b.t. de zorgplicht.

De invulling van het begrip ‘zorgplicht’ is Lopend wettelijk vastgelegd: iedereen die door zijn handelen schade aan de natuur zou kunnen veroorzaken, is verplicht om die schade te voorkomen of te herstellen. Dit principe van ‘zorgplicht’ is bij de burgers nog onvoldoende gekend en kan verschillend interpreteerbaar zijn. De gemeente wil deze ‘zorgplicht’ dan ook beter bekendmaken bij de burgers door ze te informeren en hun op hun plichten te wijzen.

Bindend

De gemeente blijft zoeken naar nieuwe methoden Milieudienst, om de verschillende doelgroepen aan te spreken. politie

ACTIE 15: Sensibiliseringsacties om het sluikstorten van onder meer groenafval tegen te gaan

Er wordt nog regelmatig groenafval gevon- Lopend den in onder andere beken, grachten en boslanden. De gemeente zal een aantal initiatieven ondernemen om deze sluikstorten aan banden te leggen en de inwoners informeren en stimuleren om sluikstorten te vermijden.

Bincend

Deze actie wordt verder gezet.

Milieudienst, bevolking

€ 450/pagina gemeentelijk infoblad

ACTIE 16: Sensibilisering n.a.v. agressieve exoten

Eigenaars worden in kennis gesteld van de problematiek rond agressieve exoten. Zo nodig worden de eigenaars aangeschreven en gewezen op de problematiek van exoten op hun perceel. Op gemeentegrond zal stelselmatig gemaaid worden om deze exoten uit te putten.

Bindend

Deze actie wordt opgestart gedurende de planpe- Milieudienst, bevolking riode

€ 450/pagina gemeentelijk infoblad

Libost-groep nv

Omschrijving

6 Bijlagen

Stand van zaken

Lopend

22/04/2009

bewoners, Werkingskosten Milieudienst, 450 €/pagina gemeentelijk infoblad

179

Ontwerp Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

Titel

Omschrijving

6 Bijlagen

Stand van zaken

ACTIE 17: Het stimuleren Groendaken weerhouden regenwater, heb- Lopend van de aanleg van groen- ben een veel langere levensduur dan asfalt daken (+/-50 jaar), ze zijn meer bestand tegen hitte en geluid, hebben een esthetisch pluspunt, vangen stof op en zijn onderhoudsvriendelijk. Bovendien hebben groendaken het voordeel dat ze de hoeveelheid ongewenste elementen zoals CO, CO2, Nox in water en lucht verminderen.

Aard

Urgentie en planning

Initiatiefnemer en be- Middelen trokkenen

Bindend

Deze actie zal worden verder gezet

Milieudienst, bevolking

Gemeentelijke subsidie: € 25/m², € 25.000/jaar

De gemeente informeert de bewoners omtrent deze groendaken door middel van de aangewezen informatiekanalen. Ze stimuleert de bewoners ook tot het aanleggen van groendaken door het geven van gemeentelijke subsidies voor de aanleg van een extensief groendak.

ACTIE 18: Onderzoek naar de mogelijkheid van een speelbos of -weide

De gemeente onderzoekt binnen het kader Nieuw van het bosdecreet de mogelijkheid tot het inrichten van een speelbos of –weide voor de jeugdwerking

Indicatief

Momenteel wordt de mogelijkheid van deze actie Ruimtelijke ordening, mili- Middelen afhankelijk onderzocht. Indien mogelijk zal deze actie even- eudienst, jeugddienst, van de resultaten van eens worden uitgevoerd tijdens de planperiode.

ANB, Bosgroep RLZZZ het onderzoek

Titel

Omschrijving

Stand van zaken

Aard

Urgentie en planning

ACTIE 19: Herwaardering van historische en natuurlijke sites

De gemeente onderzoekt of de mogelijkheid bestaat om historische en natuurlijke sites te herwaarderen.

Nieuw

Indicatief

Deze actie zal gedurende de planperiode onder- Milieudienst, Heemkundig zocht en indien mogelijk uitgevoerd worden genootschap

ACTIE 20: Het in stand hou- De gemeente zet zich in om bestaande Lopend den van bestaande buurt- buurt- en wandelwegen in stand te houden. en wandelwegen De gemeente zal ook de eigenaars van desbetreffende wegen op de hoogte stellen van hun verantwoordelijkheid.

Bindend

Deze actie zal verder gezet worden

ACTIE 21: Ecologische in- De gemeente stapt mee in het ‘Groene we- Nieuw richting trage wegen gen-project’ van het RLZZZ, dit in het kader van het Europees Programma voor Plattelandsontwikkeling (PDPO) om een aantal trage wegen te herinrichten met halfverhardingstechnieken die een ecologische meerwaarde bieden en waterinsijpeling mogelijk

Bindend

Libost-groep nv

Initiatiefnemer en be- Middelen trokkenen Geen specifieke kosten

Openbare werken, eige- Algemene personeelsnaars van de buurt- en kosten + vernieuwing wandelwegen materiaal volgens noodzaak

Ruimtelijke ordening, leef- 35 % financiering door milieu, RLZZZ, provincie gemeente: +/- 20.000 € voor 2008

22/04/2009

180

Ontwerp Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

6 Bijlagen

maken.

ACTIE 22: Ongeoorloofde jachtpraktijken

Bij meldingen van burgers betreffende on- Lopend geoorloofde jachtpraktijken zal de woudmeester hiervan op de hoogte gebracht worden met de vraag een onderzoek in te stellen en hier verder gevolg aan te geven.

Bindend

Deze actie zal verder gezet worden

Politie, milieudienst

Algemene personeelskosten

ACTIE 23: Respect voor natuurlijke entiteiten

Het sensibiliseren tot het nemen van zijn verantwoordelijkheid tot het behoud van de waarde van natuurlijke entiteiten, ook indien deze geen wettelijke bescherming hebben.

Bindend

Deze actie zal verder gezet worden

Politie, milieudienst

Algemene personeelskosten

Lopend

ACTIE 24: Project interge- Via inrichting en beheer kan met dit instru- Nieuw meentelijke natuur- & land- ment eveneens gestreefd worden naar een schapsploegen kwaliteit die vereist is voor duurzame instandhouding van doelsoorten of –habitats en kan bijgevolg ingezet worden om een bijdrage te leveren in het biodiversiteitsbeleid en het stoppen van het verlies aan biodiversiteit. Dit gebeurt via het samenwerkingsakkoord tussen het Provinciebestuur Vlaams-Brabant, enkele gemeenten en Econet Vlaams-Brabant VZW in het kader van de Intergemeentelijke Natuur- & Landschapsploegen.

Libost-groep nv

Milieudienst, ruimtelijke 20.000 euro/jaar ordening, Provincie Vlaams –Brabant en Econet Vlaams-Brabant VZW

22/04/2009

181

Ontwerp Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

6 Bijlagen

Gebiedsgericht beleid Voor het thema Gebiedsgerichte aanpak dienen op ambitieniveau 1 geen specifieke intitiatieven genomen te worden. De gemeente Beersel stelde volgende acties op die betrekking hebben op het gebiedsgericht beleid.

Titel

Omschrijving

Stand van zaken

ACTIE 1: Bevorderen van De gemeente streeft ernaar om actief samen Lopend de samenwerking met aan- te werken met het Vlaamse Gewest, de progrenzende gemeenten vincie Vlaams-Brabant, de aangrenzende gemeenten en het Brusselse Gewest, met als doel het realiseren van een reeks grensoverschrijdende projecten, meer bepaald de opvolging van het deelbekkenbeheersplan, het erosiebestrijdingsbeheersplan, het BBnet, het fietsroutenetwerk en het Breugelproject.

Libost-groep nv

Aard

Urgentie en planning

Initiatiefnemer en be- Middelen trokkenen

Indicatief

Deze actie zal verder gezet worden

Milieudienst, omliggende Bedrag begroot in spegemeenten, provincie cifieke acties Vlaams-Brabant, Vlaamse Gewest, Brusselse Gewest, Dep. LNE, Afdeling Land

22/04/2009

182

Ontwerp Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

6 Bijlagen

Doelgroepenbeleid Ook voor het onderdeel Doelgroepenbeleid dient de geen bijzondere initiatieven te nemen. De gemeente wenst samen met de provincie en het Vlaams Gewest een beleid te ontwikkelen waarin de verschillende doelgroepen vanuit alle betrokken beleidsdomeinen benaderd worden met behulp van gepaste instrumenten.

Hierbij gaat specifiek aandacht naar: -

een gedegen communicatiebeleid bestaande uit inforrmatie, sensibilisering en educatie bij doelgroepen;

-

een schakelfunctie tussen de verschillende doelgroepen, vooral daar waar tegenstrijdige belangen tussen doelgroepen optreden;

-

het overdragen van verantwoordelijkheden aan doelgroepen met behulp van aangepaste instrumenten.

Titel

Omschrijving

Stand van zaken

Aard

Urgentie en planning

Initiatiefnemer en be- Middelen trokkenen

ACTIE 1: Samenwerking Inlassen van overlegmomenten met naburi- Lopend met de verschillende inter- ge gemeenten en deelname in intergemeengemeentelijke initiatieven telijke initiatieven zoals de compostmeesters.

Indicatief

Deze actie zal verder gezet worden

Milieudienst, provincie Kosten afhankelijk van Vlaams-Brabant, VLACO, het project Haviland Intercommunale IgSv

ACTIE 2: Milieuzorg Op De gemeente zal naast de organisatie van Lopend School (MOS) MOS-overlegmomenten, zich blijven inzetten om deel te nemen aan initiatieven, aangeboden binnen het MOS-project.

Indicatief

Deze actie zal verder gezet worden

Milieudienst, scholen, pro- Werkingskosten Milivincie Vlaams-Brabant eudienst – specifieke projecten voor het gemeentelijk onderwijs worden door de directies van de scholen voorgesteld in de rubriek werkingsmiddelen onderwijs van de begroting.

ACTIE 3: Het stimuleren In samenwerking met het Regionale Land- Lopend van duurzame landbouw schap zal onderzocht worden hoe de landbouwers te stimuleren tot een duurzaam en milieuvriendelijk landschapsbeheer.

Bindend

Deze actie zal verder gezet worden

Regionaal Landschap, Werkingskosten miliMilieudienst, landbouwers, eudienst: 20% van de VLM toelage gegeven aan de landbouwers door de VLM voor de huidige beheersovereenkomsten die de landbouwers hebben afgesloten

Indicatief

Deze actie zal verder gezet worden

Milieudienst, maatschappe- Werkingskosten lijke organisaties eudienst:€ 2.500

De gemeente zal eveneens de mogelijkheden tot het afsluiten van een protocol tussen de gemeente en de VLM onderzoeken.

ACTIE 4: Ondersteuning De gemeente ondersteunt initiatieven van van maatschappelijke or- maatschappelijke organisaties zoals milieuganisaties en natuurverenigingen. De gemeente geeft op vraag financiële en logistieke steun aan projecten van deze verenigingen.

Libost-groep nv

Lopend

22/04/2009

183

Mili-

Ontwerp Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013 Titel

Omschrijving

6 Bijlagen Stand van zaken

Aard

Urgentie en planning

Initiatiefnemer en be- Middelen trokkenen

ACTIE 5: Sensibiliserings- Er wordt onderzoek gedaan naar mogelijk- Lopend acties heden om de bevolking te sensibiliseren met betrekking tot de keuze van transport, het aankoopgedrag en het leefpatroon.

Indicatief

Deze actie zal verder gezet worden

Milieudienst, bewoners

ACTIE 6: informatiever- Er zal gecommuniceerd worden met bedrij- Nieuw strekking m.b.t. bedrijfsaf- ven, KMO’s en handelaars m.b.t. waar naarval toe met hun bedrijfsafval. Dit zal voornamelijk via het gemeentelijk infoblad gebeuren maar ook door het verlenen van brochures, vb. de brochure VLAREA voor KMO’s en de afvalkalender voor KMO’s.

Indicatief

Deze actie zal opgestart worden gedurende de planperiode.

Milieudienst, bedrijven, € 450/pagina gemeenKMO’s, handelaars teblad

€ 450/pagina gemeenteblad

In totaal heeft de gemeente 95 acties opgenomen in haar milieubeleid. Hiervan zijn er 62 bindend en 33 niet-bindend. De bindende acties bestaan uit acties bindend volgens de SO en acties bindend wegens prioriteit van de gemeente.

Libost-groep nv

22/04/2009

184

Ontwerp Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

6 Bijlagen

6.4 Samenvatting In het kader van de samenwerkingsovereenkomst 2005-2007 verbindt de gemeente Beersel zich tot de uitvoering van het milieubeleidsplan. De bepalingen van dit beleidsplan kaderen in de gewestelijke en de provinciale milieudoelstellingen en mogen dus niet afwijken van de bindende bepalingen van het gewestelijk en het provinciaal milieubeleidsplan.

Het doel is te komen tot een duurzaam milieu- en natuurbeleid dat gekenmerkt wordt door een wederzijdse integratie met andere beleidsdomeinen, zoals economie, mobiliteit, etc. De gemeente wenst immers een duurzame basismilieukwaliteit te realiseren zonder dat hiermee de huidige en toekomstige maatschappelijke belangen in het gedrang komen.

Voor de opmaak van het gemeentelijk milieubeleidsplan van Beersel werd een thematische benadering gevolgd.

Enerzijds is er sprake van de onderbouw, bestaande uit o.a. de instrumenten die het mogelijk maken om de doelstellingen omschreven in de samenwerkingsovereenkomst praktisch uitvoerbaar te maken door de gemeente zoals de uitbouw van een milieudienst, de opmaak van databanken, indicatoren, enz…., vervolgens het gebiedsgericht beleid waarin gebiedsgerichte projecten worden besproken die meestal in samenwerking gebeuren met andere gemeenten en tot slot het doelgroepenbeleid dat gericht is op groepen in de samenleving zoals industrie, bedrijven, landbouw, scholen en verenigingen, die een belangrijke invloed hebben op het leefmilieu.

Anderzijds is er sprake van de bovenbouw. Deze bestaat uit het thematisch beleid dat opgebouwd is uit 8 thema’s namelijk luchtsamenstelling, milieugevaarlijke stoffen, vermesting, milieuverantwoord productgebruik, afvalstoffen, verstoring watersystemen, hinder en natuurlijke entiteiten.

Voor elk onderdeel wordt de algemene actuele milieutoestand van de gemeente geschetst en wordt de relevante regelgeving samengevat. Vervolgens worden de gegevens m.b.t. de milieutoestand getoetst aan de bestaande referentiewaarden en normeringen en wordt een knelpuntenanalyse opgesteld. Op basis van deze gegevens worden de doelstellingen geformuleerd die men op lange termijn wenst te realiseren alsook concrete voorstellen om deze doelstellingen te halen.

Tenslotte wordt een overzichtelijke samenvatting gegeven van de door de gemeente te ondernemen acties.

De belangrijkste aandachtspunten voor de gemeente zijn: -

-

-

In het kader van de vaste stoffen: •

duurzaam productgebruik stimuleren

•

de productie van afval, voornamelijk restafval verminderen

•

de selectieve inzameling van afvalstoffen bevorderen

In het kader van de waterhuishouding: •

overstromingen voorkomen

•

de kwaliteit van het oppervlakte- en grondwater, e.a. bevorderen

•

de bevordering van de (gescheiden) rioleringssystemen en zuiveringsvoorzieningen

In het kader van de natuurlijke entiteiten: •

het creëren van aaneengesloten eenheden groen in functie van de kwaliteit en de kwantiteit van populaties aan fauna en flora

Libost-groep nv

22/04/2009

185

Ontwerp Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

-

6 Bijlagen

•

de bescherming en de bevordering van kleine landschapselementen

•

het gebiedsgerichte beleid rond landschap en natuur door samenwerkingsovereenkomsten

In het kader van luchtsamenstelling en hinder: •

de verbetering van de ruimtelijke indeling ter bevordering van de mobiliteit, de verkeers-veiligheid en ter vermindering van hinder

•

de opvolging van klachten betreffende luchtverontreiniging, geur-, licht- en geluidshinder

•

het streven naar rationeel energiegebruik

De gemeente wenst in al deze aspecten een voorbeeldfunctie te vervullen. Door een aangepast sensibiliseringsbeleid (zowel actief als passief) wenst de gemeente een mentaliteitswijziging te creëren bij de verschillende doelgroepen.

De procedure voor het opstellen van het gemeentelijk milieubeleidsplan wordt door het decreet van 5 april 1995 geregeld. Het College van burgemeester en schepenen stelt, in samenwerking met de belanghebbende overheidsorganen, instellingen en privaatrechtelijke organisaties het ontwerpplan op.

Dit ontwerpplan wordt meegedeeld aan de Vlaamse Regering, de gemeenteraadsleden, de administraties vertegenwoordigd in de provinciale milieuvergunningscommissie, de Deputatie van de provincieraad en de door het College van burgemeester en schepenen aangeduide adviesorganen of organisaties.

Het ontwerpplan wordt vervolgens gedurende zestig dagen bij het gemeentebestuur ter inzage gelegd. Het College brengt de bevolking hiervan op de hoogte door aanplakking en door publicatie in minstens twee dag- en/of weekbladen waarvan een met regionaal karakter. Zowel particulieren als de eerder genoemde adviesorganen en organsaties kunnen in deze periode schriftelijke opmerkingen bezorgen aan het College van burgemeester en schepenen.

Binnen zestig dagen na het verstrijken van de inzageperiode onderzoekt de gemeenteraad de ingediende adviezen en opmerkingen en stelt uiteindelijk het definitief gemeentelijk milieubeleidsplan vast in een met redenen omkleed besluit, waarin zij in het algemeen vermeldt wat zij omtrent deze adviezen en opmerkingen heeft overwogen; Het plan wordt vervolgens ter kennis gebracht van de Vlaamse Regering, de gemeenteraadsleden, de administraties vertegenwoordigd in de provinciale milieuvergunningscommissie, de Deputatie van de provincieraad en de door het College van burgemeester en schepenen aangeduide adviesorganen of organisaties. Het wordt ter inzage gelegd in de gemeente.

De Deputatie kan binnen een termijn van drie maanden na de kennisgeving van het plan de bepalingen van het plan die strijdig zijn met bindende bepalingen van het gewestelijk of, voor zover die bestaat, provinciaal milieubeleidsplan vernietigen.

De gemeente maakt voor de uitwerking van haar milieubeleid gebruik van de milieujaarprogramma’s zoals overeengekomen via de ondertekening van de overeenkomst. Deze milieujaarprogramma’s bevatten enerzijds een verslag van het milieu- en natuurbeleid dat het afgelopen jaar werd gevoerd.

Enkel zo kan het milieubeleid jaarlijks geëvalueerd en bijgestuurd worden en kan het beleid van de opeenvolgende jaren op elkaar afgestemd worden

Libost-groep nv

22/04/2009

186

Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

6 Bijlagen

6.5 VHA – zones en waterkwaliteit Figuur 12: VHA-zones

Libost-groep nv

22/04/2009

187

Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

Rivier

Meetpunt

(6552) Zenne

1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003

(347900) Beersel, 20 m van kruising Diepenbeemd en Zennebe (348000) Huizingen, Zennestr, opw brug

(6903) Molenbeek - Lakebeek - Meerbeek

6 Bijlagen

(366000) Molenbeek Lakebeek - Meerbeek, Dworp, Steenput,

6.04

5.86

6.92

7.55

4.09

6.18

3.81

3.52

4.15

3.58

2.72

2.18

3.77

5.23

5.64

5.43

3.05

4.73

4.90

3.49

3.12

1.79

2.12

2.84

2.81

4.68

(366050) Molenbeek Lakebeek - Meerbeek, Huizingen, Demeu

1.12

(366100) Molenbeek Lakebeek - Meerbeek, Huizingen, Guido

3.64

4.36

3.76

3.18

3.05

3.27

2.77

1.97

(366150) Molenbeek Lakebeek - Meerbeek, Huizingen, Oud d (367000) Molenbeek Lakebeek - Meerbeek, Dworp, Gravenhof (6995) Zevenborrebeek

(366750) Dworp, Molenstr, na 50 m 1ste zijweg rechts naar

(7021) Rilroheidebeek - Hallebeek

(366800) Dworp, doodlopende zijstraat op Kampendaal, opw 1

(7032) Zonienbosbeek

(366900) Dworp, kruising Grootheideweg/Kampendaal, aan ele

(7040) Kapittelbeek

(366550) Dworp, Lotsestwg, inrit domein Gravenhof, opw bru (366600) Dworp/Essenbeek, Haakstr, aan bord 'Dworp - Beers

(7068) Steenputbeek

(366700) Dworp/Essenbeek, Winkelaar/Kapittel, 5 m opw weg

(7100) Kesterbeek

(366500) Huizingen, op einde doodlopend zijstraatje Lotses

3.30

3.42

3.80

3.12

5.12

2.09

1.29

2004 *

3.12

2.56

2.32

2.51

0.84

1.38

1.63

0.80

2.25

2.01

1.14

1.27

1.77

2.00

0.89

1.14

1.48

1.00

2.25

1.94

0.94

1.17

1.95

1.91

0.73

1.06

1.28

0.39

0.50

1.04

1.38

2.08

0.61

1.88

1.65

0.70

1.01

1.66

1.63

0.36

0.67

1.06

0.82

2.00

3.10

0.89

1.04

2.03

1.85

0.61

0.90

1.25

2.07

(365880) Lot, Sas(7129) Lotbeek hoek/Vaartweg, langs Lakebeek kanaal Brussel-Charl

4.47

6.61

5.76

Tabel 14: Prati index volgens zuurstof PI

Kleur

Beoordeling

0.1-1

niet verontreinigd

>1-2

aanvaardbaar

>2-4

matig verontreinigd

>4-8

verontreinigd

>8

zwaar verontreinigd

>16

zeer zwaar verontreinigd

Legende Prati index volgens zuurstof Libost-groep nv

22/04/2009

188

Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

Rivier

Meetpunt

6 Bijlagen

1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004

(347900) Beersel, 20 m van kruising Diepenbeemd en Zennebe

(6552) Zenne

(348000) Huizingen, Zenne2 str, opw brug (6903) Molen(366000) Molenbeek - Lakebeek - Lakebeek - Meerbeek, Dworp, beek - MeerSteenput, beek

2

2

2

2

2

2

2

3

3

3

5

3

2

2

2

5

(366050) Molenbeek - Lakebeek - Meerbeek, Huizingen, Demeu (366100) Molenbeek - Lakebeek - Meerbeek, Huizingen, Guido

2

5

2

3

3

2

3

2

3

4

6

2

2

2

(366750) Dworp, Molenstr, (6995) Zevenna 50 m 1ste zijweg rechts borrebeek naar 6

(366900) Dworp, kruising (7032) ZoniGrootheideweg/Kampendaal, enbosbeek aan ele

5

8 10

(366550) Dworp, Lotsestwg, (7040) Kapitinrit domein Gravenhof, opw telbeek bru

5

8

(366700) Dworp/Essenbeek, (7068) SteenWinkelaar/Kapittel, 5 m opw putbeek weg

7

(366500) Huizingen, op einde doodlopend zijstraatje Lotses

2

9 10

5

5

7

8

7

8

8

7

6

(366600) Dworp/Essenbeek, Haakstr, aan bord 'Dworp Beers

Kes-

3

6

(7021) Rilro- (366800) Dworp, doodlopenheidebeek - de zijstraat op Kampendaal, Hallebeek opw 1

(7100) terbeek

5

6

(366150) Molenbeek - Lakebeek - Meerbeek, Huizingen, Oud d (367000) Molenbeek - Lakebeek - Meerbeek, Dworp, Gravenhof

5

8

8

9

9

9

9

9 10

7

7

8

8

10

8

8 10

8

5

6

9 10

8

5

(7129) Lot- (365880) Lot, Sasbeek - Lake- hoek/Vaartweg, langs kanaal beek Brussel-Charl

2

2

Tabel 15: Belgisch Biotische index BI

Kleur

Beoordeling

9 - 10

zeer goede kwaliteit

7-8

goede kwaliteit

5-6

matige kwaliteit

3-4

slechte kwaliteit

1-2

zeer slechte kwaliteit

0

uiterst slechte kwaliteit

Legende Belgisch Biotische index

Libost-groep nv

22/04/2009

189

Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

Parameter

1993

oPO4

1995 0.60

O2

6 Bijlagen

1997

1999

2001

2002

0.46

0.45

0.45

4.69

3.25

4.36

6.23

2003

2004

Eenheid

0.45

0.40 mgP/l

7.02

5.01

4.91 mg/l

NO3-

2.10

3.04

2.50

3.58

3.70

3.31

2.42

2.86 mgN/l

Pt

0.76

0.66

0.85

0.95

0.77

0.93

0.73

0.70 mgP/l

NO2-

0.26

0.35

0.22

0.31

0.26

0.25

0.25

0.23 mgN/l

pH

7.69

7.72

7.59

7.77

7.51

7.70

7.71

7.74

5.71

12.52

4.33

5.33

4.55

4.83 mgO2/l

CZV

82.00

48.62

62.99

50.56

29.17

24.17

22.09

27.92 mgO2/l

NH4+

3.97

2.70

3.57

2.83

1.94

1.79

3.49

2.82 mgN/l

Cd t

0.20

1.20

1.20

1.20

0.60 µg/l

Zn t

28.97

27.83

43.33

25.36

28.36 µg/l

Pb t

5.08

6.33

9.17

6.82

8.08 µg/l

BZV5

Tabel 16: Waterkwaliteit Zenne t.h.v. het meetpunt Huizingen, Zennestr, opw brug.

Parameter 1993 oPO4

1.45

O2

1995

1997

1999

2001

2002

2003

2004

Eenheid

1.27

1.10

0.82

mgP/l

6.54

6.52

8.20

6.05

6.61 mg/l

NO3-

2.96

3.01

3.52

3.49

3.04

4.24 mgN/l

Pt

2.17

2.04

1.51

1.63

1.47

1.06 mgP/l

NO2-

0.30

0.28

0.29

0.30

0.32

0.28 mgN/l

pH

7.86

7.72

7.69

7.96

7.70

7.75

BZV5

19.75

8.55

9.12 mgO2/l

CZV

111.00

100.00

92.19

62.96

70.27

41.42 mgO2/l

NH4+

11.76

9.84

9.98

8.08

6.88

6.52 mgN/l

Cd t Zn t

µg/l 41.00

µg/l

Pb t

µg/l

Tabel 17: Waterkwaliteit Molenbeek - Lakebeek - Meerbeek, Dworp, Steenput, 40 m afw brug.

Libost-groep nv

22/04/2009

190

Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

Parameter

1993

oPO4

1995

6 Bijlagen

1997

1999

2001

2002

2003

2004

Eenheid

0.19

0.11

0.07

0.15

0.15

0.15

0.06 mgP/l

10.69

9.14

9.86

8.55

10.37

9.61

9.43 mg/l

NO3-

2.00

2.11

2.45

2.77

2.30

2.58

2.78 mgN/l

Pt

0.20

0.16

0.17

0.89

0.96

0.50

0.39 mgP/l

NO2-

0.05

0.04

0.03

0.04

0.03

0.03

0.04 mgN/l

pH

7.90

7.67

8.04

7.81

7.76

8.00

8.00

2.17

2.17

2.17

3.25 mgO2/l

CZV

26.12

18.48

23.35

NH4+

0.24

0.58

0.40

O2

BZV5

Cd t Zn t

19.06

20.33

Pb t

mgO2/l 0.38

0.28

1.20

1.20

48.58

13.58

7.83

6.00

0.19

0.28 mgN/l µg/l

10.18

11.18 µg/l µg/l

Tabel 18: Waterkwaliteit Zonienbosbeek Dworp, kruising Grootheideweg/Kampendaal, aan elektriciteitscabine, afw weg.

Libost-groep nv

22/04/2009

191

Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

6 Bijlagen

6.6 Biologische kwetsbaarheidskaart

Figuur 13: de biologische waarderingskaart

Libost-groep nv

22/04/2009

192

Milieubeleidsplan Beersel 2008-2013

6 Bijlagen

6.7 Bronvermelding 1.

MJP’ s 2003 + 2004

2.

Het GNOP;

3.

Het ruimtelijk structuurplan;

4.

MIRA-T (Milieu en Natuurrapport Vlaanderen) 2007;

5.

Afsprakennota van de milieuraad;

6.

www.mina.be;

7.

www.vlaams-brabant.be;

8.

www.duurzame-info.be;

9.

www.samenwerkingsovereenkomst.be;

10. www.mina.be/uploads/KaderGMBP.pdf; 11. www.milieuraad.be 12. www.vvsg.be; 13. www.tandemweb.be; 14. www.milieukoopwijzer.be; 15. www.dialoog.be; 16. www.wvi.be/Dulo/; 17. viwc.lin.vlaanderen.be; 18. dov.vlaanderen.be; 19. www.bblv.be; 20. www.natuurpunt.be; 21. www.vmm.be; 22. www.vlm.be; 23. www.gisvlaanderen.be; 24. www.instnat.be; 25. www.vlaanderen.be; 26. www.hewicom.be/gast/energiesparen/e-bib/volgens_thema.htm;

Libost-groep nv

22/04/2009

193