MY I ONI / KATALOG WYSTAWY

Fundacja Bęc Zmiana prezentuje

Synchronizacja

2014

Projekty dla miast przyszłości typ

tytuł tytuł

Wystawa

my i oni Przestrzenie wspólne Projektowa­nie dla wspólnoty czas

22.11.2014 — 4.01.2015 godz. zwiedzania: 11.00 –19.30 miejsce

Centrum Alzheimera al. Wilanowska 25 7 Warszawa

„Rzeczywiście rzecz ma się tak, że ze wspólnoty społecznej ludzi powstaje znacznie więcej korzyści niż szkody. Niech więc satyrycy wyśmiewają je, ile chcą (…), przekonają się jednak, że ludzie przez pomoc wzajemną znacznie łatwiej mogą zaspokajać swoje potrzeby i tylko wspólnymi siłami mogą unikać grożących im zewsząd niebezpieczeństw” Spinoza, Etyka

„Wspólnota: co gdyby zamiast określać się poprzez ograniczenie, zaczęła opierać się na wielości; sieci, z której jedynie wykluczenie zostałoby wyeliminowane? Nie byłaby ona ani unią narodów, ani dezintegracją mas, ani jakimś permanentnie zagrożonym przez nie byciem pomiędzy. Czy możemy to sobie wyobrazić?” ean-Luc Nancy, J Wspólnota rozdzielona

tytuł

autor

My i oni.

Wprowadzenie

Magda Roszkowska

Wspólnota przeżywa dziś specyficzne odrodzenie, można powiedzieć, że jest to renesans w kryzysie. Z jednej strony o konieczności ponownego przemyślenia tego pojęcia mówią zarówno przesiąknięte nostalgią środowiska konserwatywne, jak i nastawione na konstruowanie nowego typu wspólnot środowiska krytyczno-progresywne. Z drugiej strony głębokie przemiany życia społecznego dotyczące chociażby warunków pracy w późnym kapitalizmie, sposobów nawiązywania relacji z innymi, organizacji życia codziennego, podzielanych wartości czy rozwoju technologicznego sprawiają, że teoria znajduje nikłe odzwierciedlenie w praktyce, bo tak jak niemożliwy jest powrót do tradycyjnych form wspólnotowości, tak też marginalne – przynajmniej na razie – wydają się próby konstruowania wspólnot poza opartą na wykluczeniu zasadą tożsamości, poza podziałem na „my” i „oni” .

Ten rozdźwięk pomiędzy teorią i praktyką dotyczącą wspólnot stał się tematem tegorocznej edycji projektu Synchronizacja.

Projekty dla miast przyszłości.

Kluczowe wydało się nam nie tyle zdefiniowanie, czym jest wspólnota dziś, ile określenie warunków brzegowych jej formowania się. Wspólnota – niezależnie od podzielanych wartości, celów, liczebności czy charakteru – zawiązuje się w pewnej konkretnej przestrzeni, może być to kościół, fabryka, stadion, plac zabaw czy przestrzeń wirtualna, ale ważne jest, by przestrzeń ta umożliwiała realizowanie zamierzonych działań czy rytuałów.

Tegoroczna Synchronizacja koncentruje się na pytaniu o to, jak we współczesnych miastach wyglądają miejsca wspólne oraz jak projektanci, architekci i artyści odnoszą się do zagadnienia projektowania dla wspólnoty.

Tytuł wystawy My i oni odnosi się do ścierających się w przestrzeni

miasta grup: użytkowników i projektantów, obywateli i polityków, osób „sprawnych” i „niesprawnych” , zdrowych i chorych, lokatorów czynszówek i czyścicieli kamienic, pracujących i bezrobotnych, mieszkańców sąsiadujących ze sobą gierkowskich bloków z wielkiej płyty i strzeżonych osiedli.

Celem wystawy jest nie tyle skatalogowanie konkretnych przestrzeni wspólnych, ile dynamiczne skonfrontowanie ze sobą różnych – radykalnych, tradycyjnych, integrujących ludzi i nie-ludzi, pragmatycznych, mocno dyskusyjnych, a także utopijnych – wizji projektowania miejsc współbycia i współdziałania po to, aby zobaczyć, co z tego eksperymentu wyniknie. Przyświeca nam tu wyrażona przez Waltera Benjamina zasada, by postępować radykalnie, nigdy zaś konsekwentnie.

Wobec erozji systemu znaczeń określających wspólnotę, niemożliwości powrotu do tego, co dobrze znane, a tym samym bezpieczne, miejsce prezentacji wystawy – Centrum Alzheimera w Warszawie – tworzy interesujący kontekst dla proponowanych przez nas rozważań. Przestrzeń

ta kwestionuje wyobrażenie nie tylko o tradycyjnej, ale również o oryginalnej przestrzeni wystawienniczej – to nie-miejsce na wystawę. Ludzie odwiedzają ją zmuszeni życiową koniecznością lub rodzinnym zobowiązaniem.

Być może tworzy ona rodzaj miejsca-granicy, poza którym trudno wyobrazić sobie jakąkolwiek formę wspólnotowości. A jednak ona się wydarza.

Na wystawie prezentujemy prace architektów, artystów, fotografów, badaczy miasta i zwykłych mieszkańców, wśród nich są: Paweł Althamer, Karolina Breguła, Grzegorz Broniatowski, Elvin Flamingo, Mikołaj Długosz, Grzegorz Gądek, Michał Gayer, Mikołaj Grospierre, Piotr Grzegorek, Michał Grzymała, Jan ­Modzelewski, Piwowar / Komorowska / Winkowska, Konrad Pustoła, Maciej Rawluk, Michał Slezkin, Snopek / Cichońska, Fundacja na Rzecz Wspólnot Lokalnych „Na miejscu”/Centrala /Skanska, WWAA, Aga Szreder, Żwirek oraz pacjenci Centrum Alzheimera w Warszawie.

tytuł

Kongres rysowników opis

Wydarzenie artystyczne Kongres rysowników to nomadyczny cykl powołany do życia podczas 7. Biennale w Berlinie przez Pawła Althamera, jednego z najbardziej uznanych współczesnych artystów polskich. Każde spotkanie w ramach Kongresu wygląda podobnie: uczestnicy wspólnie z artystą rysują wielkoformatowy rysunek. W ramach naszej wystawy odbyła się kolejna edycja Kongresu, tym razem wzięli w niej udział pacjenci Centrum Alzheimera w Warszawie, efekty tej współpracy prezentujemy na wystawie.

autorzy

Paweł Althamer, Marek Backiel, Barbara Badowska, Tadeusz Bury, Halina Butscher, Elżbieta Dobrowolska, Agata Floriańczyk, Albina Gielcman, Aneta Jastrzębska, Marzena Jazowska, Janina Kamińska, Monika Kędra, Teresa Kępka, Maria Knechta, Danuta Koczyk, Agnieszka Kowalska, Zofia Krysińska, Anna Kurinia, Wanda Kwaśniewska, Halina Lipska-Kozioł, Irena Marcinek, Anna Markiewicz, Halina Mąkosa, Emilia Misiewicz, Joanna Musiał, Anna Myszak, Jan Parkot, Krystyna Rogala, Anna Sikorska, Janina Sikorska, Irena Skrzynecka-Gromek, Roma Stachowicz, Maria Stompór, Agnieszka Szreder, Helena Szubielak, Jerzy Wiktorzak, Zofia Wolska-Turek, Marianna Wrębiak, Romana Zaniewicz, ­Lucyna Zbrozińska, Alina Ziembicka, Aleksandra Zimińska, Rafał Żwirek.

tytuł

detale

Państwo.

Razem, ale osobno

kompozycja na fantomie mebla, papier, tusz, tempera, sklejka, pleksi

opis

Wielu spośród autorów utopii uważało, że idealna wspólnota polityczna powinna być niewielka, Platon nawet precyzyjnie określił, że powinna ona liczyć 5040 obywateli.

Projekt Razem, ale osobno jest częścią eksperymentu pod nazwą Państwo. Artysta reinterpretuje w nim archiwum gier w fikcyjne państwa, które jego ojciec Bohdan tworzył i rozgrywał wraz ze swymi znajomymi od 1947 roku aż do lat 80. Michał Slezkin w tę polityczną intrygę został wciągnięty jako mały chłopiec w latach 70. Tak wyglądała jedna z ówczesnych rozgrywek: w ciasnym mieszkaniu odbywa się oficjalna wizyta dyplomatyczna na najwyższym szczeblu – ląduje miniaturowy samolot, notable witają gości z należną im pompą, dziennikarze wirują po płycie lotniska, rejestrując wydarzenie wagi państwowej…

Po śmierci ojca Michał Slezkin stał się głównym depozytariuszem Państwa – archiwum

dokumentów dyplomatycznych i ręcznie malowanych papierowych miniaturek o ustalonych tożsamościach i profesjach.

Artysta od 2008 roku rozwija archiwum ojca, ostatnio stał się założycielem Odrobinii, najszczęśliwszego państwa w galaktyce.

Chętni do stania się jego obywatelami przesyłali artyście swoje zdjęcia, ten skrupulatnie wycinał z nich obrysy postaci i umieszczał w nowych rozgrywkach Państwa.

Na wystawie prezentowane są ich przykłady. „Synchroniczna energia, niczym morskie odmęty wpuszczone do ciasnego labiryntu ulic i dróg, rozciera na drobne i ponownie łączy ze sobą mieszkańców, którzy wydają się nie zauważać, że coś w nich podlega zmianie” – tłumaczy Slezkin.

autor

Michał Slezkin

biogram

Michał Slezkin (ur. 1960) – studiował na warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych, dyplom z grafiki i plakatu (1989) obronił u Teresy Pągowskiej i Macieja Urbańca. Jest zapalonym akwarelistą wielkiej skali. Tworzy projekty konceptualne, instalacje z wykorzystaniem rzeczywistości gier analogowych i sieciowych.

Wystawiał i brał udział w projektach artystycznych w Bytomiu, Budapeszcie, Saint Tropez, Miami, Pekinie. Ostatnie wystawy: 2013 Piktogram BLA; 2014 Galeria BWA w Zielonej Górze.

Michał Slezkin, inscenizacje z cyklu Państwo: Tęcza, fot. Szymon Rogiński, 2014

tytuł

detale

Wszystko, co stałe, rozpływa się w powietrzu

fotografie, druk na tkaninie, 2014

opis

Kibuce pomyślane były jako nowe formy osiedli niebędące ani miastem, ani wsią. Oparte na wspólnotowych zasadach – ćwiczące różne odmiany komunizmu i socjalizmu – zaprojektowane były według potrzeb niewielkich, liczących najwyżej kilkuset ludzi grup osadników. Przejście od ­modelu socjalnego do porządku neoliberalnego, co nastąpiło w ostatnich 25 latach, było dla wielu z nich ciężką próbą. Architektura zbudowana w logice wspólnotowości przeżywa kryzys w dobie promocji indywidualizacji i konkurencyjności. Coś, co kiedyś było materialnym dowodem wspierającym projekt wspólnotowego życia, dziś popada w ruinę. Dlatego w tytule artysta przywołał cytat z Manifestu komunistycznego Karola Marksa i Fryderyka Engelsa. Logika znikania dotyczy także przestrzeni, które swoje istnienie opierały na postulatach manifestu.

autor

Konrad Pustoła biogram

Konrad Pustoła (ur. 1976) – ­ukończył studia ekonomiczne na Uniwersytecie Warszawskim (2003) oraz artystyczne w londyńskim Royal College of Art (2008).

W swoich projektach zajmuje się badaniem wizualnych aspektów relacji społecznych i ekonomicznych. Laureat konkursu Polskiej Fotografii Prasowej za cykl Sanna (2001). Uczestnik wielu wystaw m.in. Nowi dokumentaliści (2005) w CSW Zamek Ujazdowski w Warszawie, Bloomberg New Contemporaries (2008) w Londynie; Storia, memoria, identitia (2009) w Modenie, PhotoEspaña (2010) w Madrycie. W 2010 roku wydał album Dark Rooms nagrodzony w ogólnopolskim konkursie katalogów i albumów o sztuce Reminiscencje. Jest autorem cyklu Widoki władzy (www.viewsofpower.com). podziękowania

Galia Bar-Or, The Museum of Art Ein Harod

tytuł

detale

Nowa flaga – nowy hymn dla Wspólnoty Europejskiej

wideo i wydruki

opis

W 2007 roku artystka odwiedziła Bułgarię i Rumunię – kraje, które wówczas wstępowały do unijnych struktur. Następnie swoje poszukiwania przeniosła na Bałkany.

Interesowało ją, czym w wymiarze emocjonalnym i symbolicznym jest Wspólnota Europejska dla krajów aspirujących do stania się jej częścią. Okazało się, że często funkcjonuje ona jako zespół mitycznych wyobrażeń, struktura o właściwościach niemal magicznych, gwarant szczęśliwości.

Praca ma wymiar prowokacyjny. Tworząc rodzaj kakofonii, ma na celu zredefiniowanie naszego stosunku do tego, czym są podstawowe symbole identyfikujące wspólnotowość państwową: flaga i hymn.

autor

Agnieszka Szreder biogram

Agnieszka Szreder (ur. 1979) – studiowała na Wydziale Grafiki i Malarstwa Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku. Przedmiotem jej zainteresowań jest analiza codzienności, a także sposoby wykorzystywania przestrzeni publicznej przez różne grupy użytkowników.

tytuł

detale

No foto

dokumentacja rysunkowa z wizyty w Christianii, 2014

opis

Dzielnica Kopenhagi Christiania powstała w 1971 roku, kiedy grupa hippisów i squatersów zajęła opuszczone koszary, rozsiane na obszarze ok. 40 hektarów w byłej jednostce wojskowej Christianshavn. Osiedlający się tu przybysze otwierali szkółki i przedszkola dla własnych dzieci, a okolicę szybko zapełniły prowizorycznie sklecone domostwa, nierzadko interesujące pod względem architektonicznym. Dzielnica była siedzibą szeregu nieformalnych organizacji kulturalno-artystycznych. W szczytowym okresie Wolne Miasto Christiania zamieszkiwało kilka tysięcy ludzi, obecnie ich liczba nie przekracza 900. W 1994 roku jego mieszkańcy opracowali niezależny od państwa, obowiązujący do dziś „kodeks” praw, zabronione jest m.in. używanie samochodów, kradzieże, korzystanie z broni, kamizelek kuloodpornych i twardych narkotyków. W Christianii panuje również bezwzględny zakaz filmowania i robienia zdjęć

miejscowym. Paradoksalnie chęć powołania niezależnej i alternatywnej przestrzeni funkcjonowania pojawiła się w mieście, w którym współczynnik zadowolenia z życia jest największy w Europie.

Mieszkańcy Christianii od lat walczą z władzą, która dąży do likwidacji tego miejsca.

Michał Gayer w kwietniu tego roku wybrał się do Christianii, by zbadać oddolne i spontaniczne strategie „urządzania” życia wspólnotowego. Z powodu obowiązującego zakazu fotografowania medium jego opowieści stał się rysunek.

autor

cytat

Michał Gayer

Celem jest stworzenie samostanowiącej się społeczności, gdzie każda jednostka jest odpowiedzialna za siebie, będąc jednocześnie integralną częścią naszej wspólnoty. Jej członkowie zamierzają w tym celu osiągnąć ekonomiczną niezależność.

Równie ważnym zamiarem jest utwierdzanie w przekonaniu, że ogólnie pojęta nierówność międzyludzka może zostać poprzez naszą działalność zażegnana.

biogram

Michał Gayer (ur. 1984) – absol­ went Akademii Sztuk Pięknych w Katowicach. Po studiach artystycznych został asystentem na tamtejszej akademii.

Blisko współpracuje z galerią Kronika w Bytomiu. Jest założycielem grupy artystycznej Silesian Ośmiornica. Debiutował w 2009 roku w bytomskiej galerii Kronika projektem Mango, a parę miesięcy później wystawą indywidualną Dishonest Trick.

W 2010 roku nawiązał współpracę z katowickim artystą graffiti o pseudonimie Van69, którego zaprosił do udziału w wystawie Zepsute kody w warszawskiej galerii Program.

podziękowania

Aneta Prasał, Ambasada rp w Kopenhadze

Fragment nieoficjalnej deklaracji Wolnego Miasta Christiania, 24.09.1979

tytuł

detale

Dom dla kultury

cykl fotografii, 2014

opis

Koncepcja „domu kultury” to modernistyczny ideał, według którego każde miasto, bez względu na jego wielkość oraz czynniki rynkowe, powinno zapewnić mieszkańcom obiekt przeznaczony na działania kulturalne.

Zaskakujący jest fakt, że ten realizowany głównie w Europie po 1945 roku model najsilniej rozwinął się w dwóch korespondujących ze sobą, choć odmiennych systemach organizacyjnych, a mianowicie w radzieckim kołchozie oraz izraelskim kibucu.

Wiejskie spółdzielnie powstawały na dwa przeciwstawne sposoby – podczas gdy istnienie kibuców wynikało z wolnej woli ich członków, kołchozy były efektem centralnie planowanej radzieckiej gospodarki. Niemniej jednak obydwa te systemy wykazują uderzające podobieństwa w dziedzinie architektury, których przyczyną była konieczność wzniesienia budynków wspólnoty od zera.

Do projektowania obiektów wspólnych przykładano wielką

wagę. W Izraelu spod ręki czołowych architektów, takich jak Arieh Sharon czy Samuel Bickels, wyszły prawdziwie awangardowe budowle. W ZSRR kraje nadbałtyckie (zwłaszcza Estonia) były źródłem wielu wybitnych, eksperymentalnych projektów.

Obiekty kołchozów w Kobeli lub Rapli to tylko nieliczne przykłady tej iście wyjątkowej tendencji.

Na ironię zakrawa fakt, że w obydwu systemach budynki te spotkał podobny los, czyli mniej lub bardziej rozłożony w czasie upadek. W krajach nadbałtyckich wraz ze zmierzchem komunizmu kołchozy sprywatyzowano.

W Izraelu większość kibuców musi stawiać czoła silnej presji związanej z prywatyzacją. W obydwu przypadkach wiele obiektów zostało opuszczonych albo przystosowanych do innych celów.

Dom dla kultury to fotogra­ ficzna dokumentacja stanu, w jakim znajdują się obecnie najlepsze, najbardziej eksperymentalne i najpiękniejsze domy

autor

Mikołaj Grospierre

kultury oraz stołówki w krajach nadbałtyckich i Izraelu.

Nawiasem mówiąc, w kontekście domów kultury słowa „kultura” nie należy rozumieć wyłącznie jako czerpania radości z kontaktu z literaturą, muzyką lub kinem, lecz raczej jako nawiązywanie autentycznej relacji z otoczeniem i innymi.

Ponieważ budynki te odgrywały we wspólnotach tak istotną rolę jako ważne miejsca spotkań, kontaktów towarzyskich i zabawy przy braku ograniczeń ekonomicznych, stanowiły one wyraz ambicji związanych z tworzeniem kultury, nie zaś jej konsumowaniem.

Dom dla kultury otrzymał finansowe wsparcie od Graham Foundation for the Advanced Studies in the Fine Arts podziękowania

Galia Bar-Or, The Museum of Art Ein Harod

biogram

Mikołaj Grospierre (ur. 1975) – fotograf architektury, a także artysta posługujący się fotografią jako narzędziem twórczym. Urodził się w Genewie, dorastał we Francji. W Polsce mieszka od 1999 roku. Studiował nauki polityczne i socjologię w Paryżu i Londynie.

Jego prace często podejmują wątek pamięci zbiorowej i nadziei wiązanych z modernistyczną architekturą, gdy towarzyszące jej utopie straciły na sile i znaczeniu.

Z drugiej strony w konceptualnych pracach buduje sytuację gry, którą wciąga widza za pomocą atrakcyjnych, wręcz zmysłowych obrazów oraz instalacji.

Brał udział w wielu wystawach w kraju i za granicą. Nagrodzony Złotym Lwem na 11. Biennale Architektury w Wenecji w 2008 roku (razem z Kobasem Laksą), za wystawę Polskiego Pawilonu Hotel Polonia. Budynki Życie po życiu. Laureat Paszportu Polityki w 2012 roku Jest związany z galerią BWA Warszawa.

tytuł

detale

Wieża

fragment filmu, 2014

opis

Powojenny modernizm zmagał się m.in. z odbudową po zniszczeniach wojennych i zapewnieniem mieszkań dostosowanych do standardów nowych czasów wszystkim obywatelom. Paradoksalnie zapewnienie każdemu skrojonej według jego potrzeb przestrzeni miało się odbywać w świecie uśrednionych norm, odgórnie podejmowanych decyzji, prefabrykowanego budownictwa.

Wieża, wystawiona pierwotnie jako spektakl operowy, przedstawia historię polskiego modernizmu na przykładzie architektury mieszkaniowej – nie tylko z punktu widzenia jej twórców i teoretyków, ale przede wszystkim z pozycji użytkownika, mieszkańca modernistycznego osiedla i obywatela miasta. Wspomnienia pragnień, marzeń i wiary w nową, lepszą przyszłość zderzają się tu z trudną rzeczywistością oraz sprzecznościami wpisanymi w plany modernistów.

Kuratorski projekt Wieża – pod roboczym tytułem Opera modernistyczna w trzech aktach – znalazł się w finałowej trójce konkursu na wystawę w Pawilonie Polskim na 14. Międzynarodowej Wystawie Architektury w Wenecji w 2014 roku.

autor

libretto i reżyseria

Karolina Breguła

Karolina Breguła muzyka

Ela Orleans

biogram

Karolina Breguła (ur. 1979) – artystka multimedialna, autorka instalacji, happeningów, filmów wideo i fotografii. Absolwentka Państwowej Wyższej Szkoły Filmowej, Telewizyjnej i Teatralnej w Łodzi, doktorantka na tej uczelni. Laureatka drugiej nagrody w konkursie Spojrzenia 2013 – Nagrody Fundacji Deutsche Bank. Autorka takich projektów jak Fire-Followers (2013), Biuro tłumaczeń sztuki (2010) czy Niech nas zobaczą (2003). Mieszka i pracuje w Warszawie.

Praca prezentowana dzięki uprzejmości artystki i Fundacji Witryna

występują

Joanna Cortes, Nina Czerkies, Roman Holc, Borys Jaźnicki, Ewa Konstanciak, Sylwester ­Kostecki, Anna Lubańska, Krzysztof Łapiński, Ewa Mikulska, Maciej Nawrocki, Wojciech Parchem

tytuł

detale

Wjazd do miasta Kaszgar

film zrobiony telefonem htc, nakręcony z okna pociągu, 2014 autor

Mikołaj Długosz opis

Prowincja Sinciang to kraj Ujgurów od połowy XVIII wieku okupowany przez Chiny. Chińskie władze dyskryminują rdzenną ludność. Osiedlając na miejscu ogromne liczby obywateli z przeludnionego centrum kraju, Chiny stosują apartheid architektoniczny, podobny do tego praktykowanego w Tybecie. W wagonie słychać tylko chiński, bo Ujgurów nie stać na bilet, muszą jeździć tańszymi dalekobieżnymi autobusami. Wielopasmowe drogi, które mija pociąg, są puste nie dlatego, że są w budowie, tylko dlatego, że czekają na zapełnienie tego regionu większą liczbą ludzi. Nowe osiedla wyglądają na prawie martwe, bo mogą w nich mieszkać tylko Chińczycy. Te pozornie neutralne miejsca mijane przez pociąg są przejawem końca całego narodu.

biogram

Mikołaj Długosz (ur. 1975) – studiował w Państwowej Wyższej Szkole Filmowej, Telewizyjnej i Teatralnej w Łodzi, zajmuje się fotografią i materiałami znalezionymi, czyli wszelkiego rodzaju archiwami. Autor albumów ze znalezionymi zdjęciami: Pogoda ładna (2006), Real Foto (2008), 1994 (2010) oraz przygotowywanego Latem w mieście.

Prezentowany film powstał przy okazji współpracy autora z Maksem Cegielskim przygotowującym książkę o polskim podróżniku, Bronisławie Grąbczewskim

tytuł

detale

Miasto ogrodzeń

seria fotografii, 2014 autor

Grzegorz Broniatowski opis

Jedną z negatywnych s­ trategii formujących wspólnotę jest stanowcze odcinanie się od wszystkich tych, którzy nie są jej częścią. W przestrzeni miasta wizualny przykład tego typu działań stanowią ogrodzenia. W Warszawie w latach 90. i na początku XXI wieku dobre opłotowanie stało się synonimem prestiżu i miarą bezpieczeństwa.

Od przestrzeni miasta odgradzały się nie tylko nowo wybudowane, luksusowe apartamentowce, ale także mieszkańcy starszych kamienic, a nawet bloków z wielkiej płyty.

Nagle wszyscy zapragnęli żyć za płotem. Osiedla grodzone zmieniły siatkę miasta, na nowo ustanawiając mapę przestrzeni dostępnych dla wszystkich mieszkańców. Moda na płoty spotkała się z falą krytyki ze strony środowisk architektów, socjologów czy miejskich aktywistów, dzięki czemu dziś grodzi się dużo mniej. Tytuł pracy Miasto ogrodzeń w przewrotny sposób nawiązuje do modernistycznego projektu miasta ogrodu, którego twórcą był Ebenezer Howard.

biogram

Grzegorz Broniatowski (ur.

1989) – fotograf. Ostatnich kilka lat spędził w studiu, przy sesjach modowo-reklamowych, pracując z najwybitniejszymi polskimi fotografami. Jak każdy czasem chałturzy, czekając, aż będzie mógł wypowiedzieć się na jakiś poważniejszy temat. Mieszka i pracuje w Warszawie.

tytuł

detale

Domy na garażach

inicjatywa, 2013 autor

Włodzimierz Soboń / wwaa ­Architekci / Fundacja Bęc Zmiana opis

W Warszawie, podobnie jak w innych miastach Polski, istnieje dużo budynków garażowych z wyodrębnionymi, osobno zamykanymi miejscami postojowymi.

Czasem są to budynki wolnostojące, czasem „przyklejone” do tzw. ślepych ścian budynków mieszkalnych.

Rynek nieruchomości, pomimo obserwowanego spadku cen, ciągle oferuje mieszkania poza zasięgiem możliwości znacznej części społeczeństwa (co np. w sposób zdecydowany demotywuje do zakładania rodziny) lub sprawia, że ludzie przeprowadzają się poza miasto, tym samym tracąc z nim stały kontakt. Dodatkowo sytuacja na rynku kredytowym nie ułatwia podjęcia decyzji o inwestowaniu w przyszłość.

Mając to na uwadze, chcielibyśmy zaproponować rozwiązanie, które może być przyczynkiem do częściowego rozwiązania problemu zbyt małej liczby mieszkań komunalnych.

biogram

Włodzimierz Soboń – absolwent Wydziału Zarządzania Akademii im. Leona Koźminskiego w Warszawie. Od 18 lat w branżach reklamowej i prawnej. Pomysłodawca i dyrektor siedmiu edycji międzynarodowego konkursu architektonicznego Changing the Face, który w 2013 roku poświęcony był warszawskiej Rotundzie.

Od 8 lat w pracuje w firmie Du­ Pont, gdzie aktualnie jest dyrektorem programów strategicznych w Europie, na Bliskim Wschodzie i w Afryce.

WWAA – pracownia architektoniczna założona w 2006 roku przez Marcina Mostafę i Natalię Paszkowską. W pełni rozwinęła swoją działalność w 2007 roku, po wygranej w konkursie na zaprojektowanie polskiego pawilonu na wystawę Expo 2010 w Szanghaju.

Pracownia nie tylko projektuje budynki mieszkalne i użyteczności publicznej ( jak Dom Kultury Służew nad Dolinką), ale i wystawy, scenografie, meble oraz wnętrza.

tytuł

detale

Termomodernizm

wizualizacja, 2014 autor

Benon Malowaniec opis

„Wraz z popularyzacją stylu zmieniającego wygląd przestrzeni publicznej polskich miast uwierzyliśmy w nadciągającą epokę nowego kierunku w architekturze: OCIEPLONEGO MODERNIZMU. Plaga kiczowatej termomodernizacji wraz z zamiłowaniem do – głównie pastelowego – koloru wydaje się niepowstrzymana, proponujemy więc konsekwentne podejście do całej przestrzeni miejskiej, zwłaszcza budynków będących siedzibą dawnej (Zamek Królewski), niedawnej (Dom Partii, siedziba Komitetu Centralnego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej) oraz obecnej (siedziba Rady m.st. Warszawy) władzy” – dekla­ruje twórca Termomodernizmu, Benon Malowaniec.

To akt zemsty wspólnoty mieszkańców na władzy, fantazja o odwróceniu porządków, w której mało reprezentacyjne, kiczowate i po prostu brzydkie fasady budynków mieszkalnych, przeniesione na miejsca władzy symbolicznej, stają się „wizytówką” miasta.

biogram

Benon Malowaniec – z wykształcenia fizyk i architekt, człowiek renesansu. Urodzony w połowie lat 80., przeprowadził się do Warszawy w późnym dzieciństwie i od tego momentu zaczął interesować się historią tego miasta. Wykonywał różne prace dorywcze, nie mogąc określić się na dłużej w żadnym z zawodów. Aktualnie zarabia na życie, wyprowadzając psy sąsiadów, a częste przebywanie w scenerii coraz bardziej zmieniających się blokowisk skłoniło go do zabrania głosu w debacie na temat warszawskiej przestrzeni miejskiej.

Pocztówki uzupełniające prezentację pochodzą ze zbiorów Mikołaja Długosza i Ryszarda Piwowara

tytuł

detale

Architektura siódmego dnia

infografika, projekt badawczy, 2014

opis

Wspólnota, której podstawą jest religia, przez wieki charakteryzowała się ogromną trwałością.

Oparta na wierze, wykorzystuje architekturę – większość religii posiada świątynie, gdzie spotykać się mogą wierni. Jak twierdzą autorzy projektu, architektura kościołów budowanych w Polsce od lat 60. jest zjawiskiem niezwykle różnorodnym i zaskakującym inwencją. „Architektura Siódmego Dnia, w takiej formie mogła powstać jedynie w powojennej Polsce.

Uformowały ją bowiem absolutnie niepowtarzalne historyczne okoliczności. Wypadki zarówno globalne – II Sobór Watykański – jak i lokalne – specyficzna, niedookreślona pozycja Kościoła w komunistycznej Polsce – stworzyły architekturze warunki rozwoju wbrew wszelkim istniejącym szablonom” – piszą w tekście towarzyszącym podsumowaniu I etapu ich badań. „Sobór Watykański II (1962 –1965) zwołany został z inicjatywy papieża Jana XXIII

w celu uwspółcześnienia Kościoła katolickiego w szybko zmieniających się czasach. Głównymi jego znamionami miały być: otwarcie na dialog ekumeniczny i zamiar reformy liturgii. Wskazania, jak powinna zmienić się architektura, były dość mgliste, nakreślony został jednak pewien kierunek rozwoju. […] Prawie 4000 posoborowych kościołów, które w ciągu ostatniego pół wieku powstały w Polsce, to gigantyczna próbka.

Ich wzniesienie można nazwać jednym z największych projektów budowlanych w historii Polski.

Jest to zresztą projekt nietypowy – zupełnie zdecentralizowany, oparty na setkach, jeśli nie tysiącach, nieskoordynowanych oddolnych inicjatyw, z których każda miała trochę inne tło, różne interesy i potrzeby. Łączy te wszystkie budowy autentyczna potrzeba religijnej wspólnoty. Co więcej, ten potężny projekt pojawił się na przekór dominującej w XX wieku architektonicznej logice unifikacji i racjonalizacji”.

autorzy

grupa badaczy architektury siódmego dnia

Izabela Cichońska, Kuba Snopek

Agnieszka Baryła, Katarzyna Dudycz, Wojciech Mazan, Ewa Mirska, Łukasz Pieńczykowski, Marcin Semeniuk, Anna Wojtun, Agnieszka Zawistowska, Julita Zembrowska

konsultacje

Piotr Szukiel biogramy

Kuba Snopek – polski urbanista i badacz architektury. Ukończył wrocławski Wydział Architektury i moskiewski Instytut „Strelka” , gdzie obecnie pracuje. Zajmuje się projektami badawczymi w obszarach planowania miast, mieszkalnictwa i architektury XX wieku.

Swoją karierę rozpoczął w biurze Bjarke Ingels Group, w Moskwie wraz z Remem Koolhaasem zajmował się zagadnieniami ochrony zabytków. Pisze o architekturze, pracuje jako kurator wystaw i wykładowca. Jest autorem książki Bielajewo. Zabytek przyszłości wydanej przez Fundację Bęc Zmiana w 2014 roku.

obiekt do zwiedzania

Kaplica Błogosławionej Luizy Merkert projekt

Kulczyński Architekt Sp. z o.o. i Be mm Architekci Sp. z o.o.

Izabela Cichońska – ukończyła Politechnikę Wrocławską na Wydziale Architektury i Urbanistyki, otrzymując za swój dyplom honorową nagrodę SARP Wrocław. Jest absolwentką moskiewskiego Instytutu „Strelka”, w którym prowadziła badania na temat rosyjskiego systemu penitencjarnego (w studiu Another Place). Pracuje głównie jako dyrektor artystyczny, architekt wnętrz i ilustrator.

W jej dorobku znajdują się plakaty, projekty okładek i papierowe pop-upy. Sztuki projektowania wnętrz uczyła sie w legendarnym londyńskim Pentagramie u boku Williama Russella i Daniela Weila.

Wystawiała swoje prace w Londynie, we Wrocławiu i na Malcie. Od roku pracuje dla Studia Produkcyjnego Bazelevs w Moskwie jako dyrektor artystyczny, rozwijając m.in. stronę wizualną pełnometrażowego filmu fantasy produkcji Timura Bekmambetova.

tytuł

detale

Zaprojektowana aktywność

plansze, gablota, fotografie

opis

Aleja Sportów Miejskich to wielofunkcyjna, przyjazna wszystkim użytkownikom przestrzeń, która integruje różne grupy wiekowe i rodzaje aktywności. Pomysł na zbudowanie w Warszawie nowoczesnej przestrzeni rekreacji – na początku Skweru Sportów Miejskich – zainicjowany został przez Grzegorza Gądka w 2010 roku.

Pierwotnie realizacja miała się znajdować w miejscu wyburzonych pawilonów na rogu ulic Marszałkowskiej i Królewskiej.

Ostatecznie jednak miasto nie odpowiedziało na złożoną przez zespół architektów i społeczni­ków propozycję. W ramach 3. edycji Warszawy w budowie w pawilonie Muzeum Sztuki ­Nowoczesnej zbudowano pełnowymiarowy prototyp skweru. Druga, próbna implementacja projektu miała miejsce na Stadionie Narodowym.

Wreszcie w 2013 roku znaleziono przestrzeń – niedaleko Domu Kultury na Bemowie – do realizacji projektu. W lipcu tego roku Aleję Sportów Miejskich oddano

do użytku. Oprócz miejsc do uprawiania różnego typu sportów znajduje się na niej wielofunkcyjna świetlica, kino plenerowe, a także miejski ogród owocowo-warzywny. ASM to przykład nowego typu przestrzeni wspólnych, które integrują przestrzeń sportową z tkanką miejską i szeroko pojętą kulturą, a także zapraszają użytkowników do ich współkreowania.

autor

autor fotografii

Grzegorz Gądek

Franciszek Buchner

biogramy

Grzegorz Gądek – współzałożyciel Stowarzyszenia Polska Młodych (obecnie Fundacja Social Wolves), założyciel Skweru Sportów Miejskich – kolektywu projektującego wysokiej jakości przestrzenie publiczne przyjazne użytkownikom w każdym wieku. Zawodowo projektant user experience, autor wielu projektów internetowych w obszarze sportu zawodowego i amatorskiego.

Franciszek Buchner – absolwent Wydziału Komunikacji Multimedialnej w Katedrze Fotografii na Akademii Sztuk Pięknych w Poznaniu. Autor cyklu Architektura XXI wieku. Warszawa, prezentowanego podczas wystawy Coś, które nadchodzi. Architektura XXI wieku w ramach cyklu Synchronizacja w 2011 roku Ostatnie jego wystawy to m.in.: Ptaki, ryby, szczury (Galeria Czułość, 2014); ÉRZÉKENYSÉG (Platán Galéria, Budapeszt).

podziękowania

Bemowskie Centrum Kultury w Dzielnicy Bemowo m.st.

Warszawy

tytuł

detale

Dom Kultury Służew nad Dolinką

dokumentacja realizacji, 2008–2014

opis

Służew nad Dolinką to osiedle bloków malowniczo położone w miejscu dawnej wsi Służew.

Projekt domu kultury dla tego osiedla od momentu ogłoszenia wyników konkursu był przedmiotem zainteresowania z jednej strony mediów fachowych, z drugiej – zwykłych mieszkańców.

To właśnie z inicjatywy mieszkańców od 1991 roku działało stowarzyszenie, które chciało dla lokalnej społeczności stworzyć przestrzeń, w której każdy znajdzie coś dla siebie, a służewscy artyści będą mogli rozwijać się i prezentować swoją twórczość.

Dom kultury został oddany do użytku latem 2014 roku i natychmiast stał się popularnym miejscem spotkań, a jeszcze przed oficjalnym startem uhonorowany został prestiżową Nagrodą Architektoniczną tygodnika „Polityka” za najlepszą realizację roku 2013. „Służewska realizacja jest godną szacunku próbą przywrócenia zdegradowanej miejskiej przestrzeni atrakcyjnych funkcji

podanych w najlepszej architektonicznie oprawie. To także bardzo udana próba wpisania się w rozliczne lokalne konteksty.

Rozrzucone nieduże budynki domu kultury przypominają wariację na temat chłopskiego gospodarstwa, a efekt ten wzmacnia organizacja terenu wokół – z warzywniakiem i zagrodą dla zwierząt. To nawiązanie do dawnych funkcji tego terenu, będącego jeszcze cztery dekady temu wiejską enklawą” – można przeczytać w uzasadnieniu werdyktu jury tego konkursu, które doceniło architekturę tworzoną nie tylko na ludzką skalę, ale i służebną wobec potrzeb lokalnej społeczności, przyjazną mieszkańcom.

Na ostateczną formę projektowanego domu kultury decydujący wpływ miały dwa elementy: kontekst urbanistyczny oraz funkcja zapisana w programie. Inspiracją był również istniejący dom kultury połączony z ekologicznym gospodarstwem edukacyjnym, a także zachowane siedlisko

inwestor

autorzy

Miasto Stołeczne Warszawa, Dzielnica Mokotów

wwaa, 307 kilo (dawniej 137 kilo)

lokalizacja

ska, Jan Sukiennik, Maciej Kleszczewski,

Warszawa, ul. Bacha 15

Wojciech Piwowarczyk, Anna Zawadzka

zespół: Marcin Mostafa, Natalia Paszkow-

Współpraca: Michał Nocuń buro happold

wiejskie. Ważne w projekcie było także osadzenie budynku w planie w taki sposób, by ułatwić mieszkańcom okolicznych bloków kontakt z parkiem, przy okazji zachęcając do korzystania z obiektu.

biogram

WWAA – pracownia architektoniczna założona w 2006 roku przez Marcina Mostafę i Natalię Paszkowską. W pełni rozwinęła swoją działalność w 2007 roku, po wygranej w konkursie na zaprojektowanie polskiego pawilonu na wystawę Expo 2010 w Szanghaju. Pracownia nie tylko projektuje budynki mieszkalne i użyteczności publicznej, ale i wystawy, scenografie, meble oraz wnętrza.

Projekt powstał we współpracy z pracownią architektoniczną 307 kilo założoną w 2007 roku przez Jana Sukiennika i Zofię Strumiłło-Sukiennik pod nazwą 137 kilo.

podziękowania

Ewa Willmann, dyrektor Domu Kultury Służew nad Dolinką

tytuł

detale

Archipelag

projekt koncepcyjny modernizacji placu między ulicami Waliców i Krochmalną w Warszawie, 2012–

opis

Archipelag to składająca się z kilkunastu „wysp” , niewielka przestrzeń między blokami osiedla Za Żelazną Bramą. Projekt powstał na podstawie wyników warsztatów prowadzonych z mieszkańcami osiedla oraz na bazie danych z dwuletniego procesu społecznego i informacji o funkcjonowaniu prototypów.

Biorący w nich udział mieszkańcy zdecydowali m.in., że taką „wyspą” będzie plac zabaw, brodzik (latem) – ślizgawka (zimą), labirynt, ławka, którą można ustawiać w kierunku słońca, trawnik do ćwiczeń (mieszkający w okolicy seniorzy mogliby tam ćwiczyć taichi), odkrywka archeologiczna.

W proces powstawania projektu zaangażowały się wszystkie potrzebne do skutecznego działania strony – architekci i projektanci, władze dzielnicy i miasta, przedstawiciele mieszkańców, badacze miasta, przedstawiciel inwestora, a wszystko koordynowała organizacja pozarządowa.

Dodatkowo, dzięki inicjatywie

i zaangażowaniu mieszkańców Woli, udało się uzyskać z budżetu partycypacyjnego środki na oświetlenie placu, co zostanie zrealizowane w 2015 roku. Realizacja projektu, zapoczątkowana w 2012 roku, została zaplanowana na kilka następnych lat.

rada projektu

autorzy projektu

Andrzej Cholewa – prezes zarządu Spółdzielni Budowlano-Mieszkaniowej Wolska Żelazna Brama, Urszula Kierzkowska – burmistrz dzielnicy Wola m.st. Warszawy, prof. Janusz Grzelak – psycholog, profesor nauk humanistycznych, Michał Olszewski – zastępca prezydenta m.st. Warszawy, Tomasz Schimanek – polityk społeczny, niezależny ekspert i doradca, Jakub Zagórski – Skanska

Fundacja na Rzecz Wspólnot Lokalnych „Na miejscu” (Marta Trakul-Masłowska, ­Krzysztof Herman) Centrala Grupa Projektowa (Simone De Iacobis, ­Małgorzata Kuciewicz, Krzysztof Syruć, Maciej Dembiński; współpraca: Tomasz Koczur) Badr (Piotr Bujas) 4 Pory roku (Katarzyna Fidura-Tratkiewicz) animatorzy

Greta Droździel-Papuga, Ludwika Ignatowicz, Adam Kadenaci, Agata Pietrzyk Partnerem animacji lokalnej było Towarzystwo Inicjatyw Twórczych ę

tytuł

detale

Ławka dla pijaka

wizualizacja i fotografia, 2012 autorzy

Jan Modzelewski / Piotr Grzegorek / Rafał Żwirek opis

Fantazja o zagospodarowaniu przestrzeni przy ul. Stalowej 23.

Na zrujnowanych murkach okoliczni mieszkańcy urządzili miejsce spotkań – działające całą dobę. Głównie toczą się tam głośne dyskusje połączone z konsumpcją alkoholu oraz częstymi interwencjami straży miejskiej.

Projekt przekształca istniejące murki w przestrzeń bardziej przyjazną mieszkańcom: w ławkach znajdują się otwory do chowania alkoholu w trakcie interwencji, fragment starego fundamentu służy za kosz na tłuczone zwykle butelki, pod drzewem zaprojektowano także pisuar. Obiekt przypominający mównicę posiada dwojaką funkcję: służy jako podkładka do wypisywania mandatów oraz jako miejsce przewodniczenia alkoholowym debatom. Całość wykonana jest z żelbetu, niepalna, odporna na akty wandalizmu. Projekt – łącznie z nazwą – powstał w czasie konsultacji z użytkownikami, uwzględnia ich potrzeby i codzienne rytuały.

biogramy

Piotr Grzegorek (ur. 1973) – ukończył warszawską Akademię Sztuk Pięknych. Jest ojcem Marty i Leny, mężem Gośki. Mieszka pod Warszawą. Wraz z przyjaciółmi ma pracownię rzeźbiarską na warszawskiej Pradze, gdzie od lat pracuje.

Jan Modzelewski (ur. 1984) – absolwent Wydziału Wzornictwa Przemysłowego na warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych. Współzałożyciel Studia Projektowego Kulawik-Modzelewski. Działa na pograniczu nauki, sztuki i techniki, głównie tworząc wystawy oraz eksponaty interaktywne. Obecnie mieszka i pracuje w Berlinie.

Rafał Żwirek – zob. następne strony.

tytuł

detale

Diagnoza

obiekt przestrzenny, 2014 autor

Michał Grzymała opis

Inspiracją dla pracy były figury geometryczne stosowane w testach wykorzystywanych w diagnozowaniu choroby Alzheimera. Dotknięte nią osoby nie potrafią narysować kształtu występującego w kwestionariuszu. Praca opiera się na złudzeniu optycznym: stojąc na początku korytarza, wyraźnie widzimy dwa nachodzące na siebie pięciokąty, w miarę poruszania się naprzód figura stopniowo rozpada się.

Diagnoza z jednej strony nawiązuje do miejsca, w jakim odbywa się wystawa, z drugiej – staje się wizualną metaforą erozji, jaka dotyka system znaczeń określających wspólnotę.

biogram

Michał Grzymała (ur. 1985) – absolwent Wydziału Architektury Politechniki Warszawskiej, Instytutu Architektury Zaawansowanej (Institute for Advanced Architecture) w Barcelonie oraz programu magisterskiego Architecture for Society of Knowledge na Wydziale Architektury Politechniki Warszawskiej. Członek kolektywu Grupa Relax. Projektant wystaw oraz eksponatów interaktywnych w warszawskim Centrum Nauki Kopernik. W swojej pracy poszukuje rzeczywistych zastosowań dla eksperymentalnych metod projektowania.

tytuł

detale

Riverside Hospital

wideo, 2014

opis

W Nowym Jorku mieszka około dziewięć milionów ludzi. Na rzece znajduje się bezludna wyspa, pomijana w przewodnikach, niewidzialna dla mieszkańców, zawieszona pomiędzy Bronxem a Queens. Choć łatwo ją znaleźć na Google Map, w rzeczywistości wcale jej nie ma: nie można się tam dostać oficjalnie, a tubylcy nigdy o niej nie słyszeli. W 1965 roku ostatni mieszkańcy opuścili wyspę i od tego czasu rozpoczęło się jej znikanie; 50 lat później we mgle, która przed wschodem słońca spowija East River, majaczą się tylko jej kontury, a kiedy robi się dzień, wyspa w ogóle przestaje być widoczna. Ale kiedyś był tam szpital… Zbudowano go w 1885 roku, trafiali do niego pacjenci cierpiący na choroby zakaźne: ospę, tyfus brzuszny oraz inni wymagający kwarantanny. Z wyspą związana jest też miejska legenda o „tyfusowej Mary” – nowojorskiej kucharce, która zarażała mieszkańców

tyfusem brzusznym, serwując im m.in. lody brzoskwiniowe.

Po aresztowaniu została dożywotnio osadzona w szpitalu Riverside, gdzie w 1938 roku zmarła.

W latach 40. XX wieku miejsce to służyło jako ośrodek dla weteranów II wojny światowej. W latach 50. natomiast leczono tu nieletnich narkomanów. Teoretycznie nie była to klinika o zaostrzonym rygorze, jednak pacjentów trzymano tu wbrew ich woli, o czym mogą świadczyć do dziś obecne na ścianach pokoi napisy.

Wiosną 2014 roku wyspę odwiedzili Paweł Althamer, Rafał Żwirek i Brian Fernandes-Halloran, którzy zorganizowali tam spontaniczne, trzyosobowe warsztaty rzeźbiarskie. Wideo jest zapisem konfrontacji z tym, co już nie istnieje, ze śladami wspólnych doświadczeń ludzi, którzy wcale nie chcieli tu być.

Wspólne rzeźbienie to paradoksalna próba przywołania pamięci o wspólnocie, której nie ma.

autorzy

Paweł Althamer, Rafał Żwirek

biogramy

Paweł Althamer (ur. 1967) – rzeźbiarz, performer, twórca instalacji i filmów wideo. Absolwent Wydziału Rzeźby warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych, gdzie obronił dyplom pod kierunkiem prof. Grzegorza Kowalskiego.

W swojej pracy przedefiniował pojęcie „rzeźby społecznej” .

Jedną z jego najbardziej znanych prac jest performans Wspólna sprawa, podczas którego artysta wraz z sąsiadami z bródnowskiego bloku, ubrani w złote kostiumy, polecieli przemalowanym na złoto samolotem do Brukseli. W najbliższej przyszłości Althamer, zafascynowany figurą Jezusa ze Świebodzina, planuje „wyrzeźbić” Jezusa na jednym z bródnowskich bloków. Na stałe współpracuje z Fundacją Galerii Foksal w Warszawie.

Rafał Żwirek (ur. 1970) – socjolog, filmowiec, absolwent socjologii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu i Mistrzowskiej Szkoły Reżyserii Filmowej Andrzeja Wajdy w Warszawie.

Współpracuje z wieloma artystami wizualnymi, m.in. z Pawłem Althamerem, Arturem Żmijewskim i Karolem Radziszewskim.

tytuł

detale

Symbiotyczność tworzenia

lifestreaming z dwóch kamer umieszczonych w inkubatorach, 2014

opis

Elvin Flamingo wraz z gatunkiem południowo-amerykańskich mrówek Atta sexdens (farmerki) oraz australijskich Oecophylla smaragdina (tkaczki) testuje w swojej piwnicy możliwość uformowania się wspólnoty pomiędzy ludźmi i nie-ludźmi. W specjalnie zaprojektowanych i połączonych ze sobą czterech inkubatorach farmerki hodują klimatyzowane ogrody grzybne, które stanowią ich główne pożywienie. Obecnie kolonia liczy kilkanaście tysięcy mrówek i wciąż rośnie. Kolejnym etapem projektu było założenie kolonii tkaczek, których podstawowym zajęciem oprócz polowania na owady jest budowanie gniazd-kokonów złożonych z liści oraz nitek „jedwabiu” wytwarzanych przez larwy tego gatunku.

Kolonia to na razie kilkaset osobników. Projekt – jeśli nie zakłóci go jakaś niespodziewana katastrofa – potrwa prawdopodobnie do 2034 roku (przewidywany czas śmierci królowej farmerek). Na wystawie prezentujemy fotografie

oraz life streaming z dwóch kamer zamontowanych w inkubatorach.

Prezentacja ma miejsce w niewielkim domku obok Centrum Alzheimera, co akcentuje wspólnotowy charakter projektu.

autor

cytat

Elvin Flamingo

Podstawę naszego istnienia stanowi codzienność. […]

Krzątactwo należy do naczelnych kategorii ujmujących obecność w świecie.

Jest sposobem bycia w codzienności. […]

Choć różnorodnie przejawia się krzątanie, stanowi dynamiczny fundament codzienności. Kto bytuje krzątaczo, ma w niej udział. To nas łączy. Należymy do bytów krzątaczych i z tej racji wchodzimy w codzienność.

Podobnie jak mrówka i żuk gnojak.

biogram

Jarosław Czarnecki aka Elvin Flamingo (ur. 1967) – otrzymał dyplom magisterski Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku 2014.

Zadebiutował jako artysta w roku 2008 filmem paradokumentalnym o improwizacji muzycznej Small Spaces. Inicjator akcji ocalenia szyldu z napisem „Sopot” z dworca PKP w Sopocie (2011) oraz autor instalacji Dwaj ludzie z napisem Sopot (2012). Od roku 2012 wykładowca na Wydziale Rzeźby i Intermediów ASP w Gdańsku.

Projekt Symbiotyczność tworzenia to jego rozprawa doktorska.

Jolanta Brach-Czaina, Szczeliny istnienia

tytuł

detale

Sukcesja

fotografie, 2014 autor

Maciej Rawluk opis

biogram

Maciej Rawluk – wykłada na Wielometrowe drzewa rosnące Wydziale Tkaniny i Ubioru Akana dachach budynków, roślidemii Sztuk Pięknych w Łodzi. ny kwitnące na gzymsach czy Uczestniczył w wielu wystawach zielony „strumień” glonów, który indywidualnych i zbiorowych. wyrósł pod urwaną rynną – to Laureat nagród: m.in. w konkurtylko przykłady sukcesji, jakiej sie im. Władysława Strzemińskienatura samozwańczo dokonuje go w 1994 i 1995 roku, zdobywca na środowisku miejskim. Maciej Złotego Medalu Rządu Bawarii Rawluk bada pozaludzki wymiar na Talente 1997 w Monachium. życia miasta, wydobywając na Jego prace publikowane były m.in. światło dzienne ciche, niemniej w: „Gazecie Wyborczej” , „Najednak konsekwentne przejmotional Geographic” , „Podróżach” , wanie przestrzeni przez króle„Polityce” , „Przekroju” . Autor stwo roślin. Praca gra z naszym cyklu Przystanki polskie, który przyzwyczajeniem do postrzewydany został w formie albumu gania miasta jako różnych grup przez Fundację Bęc Zmiana negocjujących ze sobą ludzi: mieszkańców, urzędników, dewe- w roku 2012. loperów, aktywistów. Być może jednak – jak chciałby francuski socjolog Bruno Latour, papież posthumanizmu – grono to należy znacznie poszerzyć, a miasto zacząć postrzegać jako sieć oddziaływania bardzo różnych sił.

kurator

Wystawa My i oni. Przestrzenie wspólne / Projektowanie dla wspólnoty jest realizowana w ramach projektu Synchronizacja. Projekty dla miast przyszłości przez Fundację Bęc Zmiana

Bogna Świątkowska koordynatorzy

Piotr Drewko, Agnieszka Szreder, Rafał Żwirek montaż wystawy

Piotr Grzegorek, Wojciech ­Kostrzewa, Agnieszka Szreder, Rafał Żwirek teksty

Magda Roszkowska, Bogna Świątkowska korekta

Paulina Sieniuć projekt graficzny wystawy i katalogu

Tomasz Bersz strona cyklu synchronizacja

www.synchronicity.pl redakcja

Ania Cymer

Fundacja Bęc Zmiana

podziękowania

Realizacja wystawy nie byłaby możliwa bez życzliwej pomocy zespołu pracowników Centrum Alzheimera. Szczególne podziękowania zechcą przyjąć: dyrektor Jarosław Gnioska, Grzegorz Czech, cały zespół pracowników Centrum Alzheimera, a także pani Ewa Willmann, dyrektor Domu Kultury Służew nad Dolinką, Ambasada Rzeczypospolitej Polskiej w Kopenhadze oraz Fundacja Witryna

Projekt jest realizo­wany dzięki ­wsparciu finansowemu otrzyma­ nemu od m.st. ­Warszawy oraz Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego

partner

patron medialny

plan wystawy

8 3 7

6

1

5 4

3

2

parter 1 – Pacjenci Centrum Alzheimera, Paweł Althamer, Kongres rysowników ii piętro 2 – Michał Slezkin, Państwo.

Razem, ale osobno 3 – Konrad Pustoła, Wszystko, co stałe, rozpływa się w powietrzu 4 – Agnieszka Szreder, Nowa flaga – nowy hymn dla Wspólnoty Europejskiej

5 – Michał Gayer, No foto 6 – Mikołaj Grospierre, Dom dla kultury 7a – Karolina Breguła, Wieża 7b – Mikołaj Długosz, Wjazd do miasta Kaszgar 7c – Grzegorz Broniatowski, Miasto ogrodzeń 7d – Włodek Soboń, wwaa, Domy na garażach 8 – Benon Malowaniec, Termomodernizm

13

9

10 11 12

9 – Izabela Cichońska, Kuba Snopek, Architektura dnia siódmego 1 0a – Grzegorz Gądek Zaprojektowana aktywność 1 0b – Fundacja na Rzecz Wspólnot Lokalnych „Na miejscu” / Centrala / Skanska, ARCHIPELAG 10c – Jan Modzelewski / Piotr Grzegorek / Rafał Żwirek, Ławka dla pijaka

łącznik 11 – Michał Grzymała, Diagnoza 12 – Paweł Althamer, Rafał Żwirek, Riverside Hospital

domek w parku 1 3A – Elvin Flamingo, Symbiotyczność tworzenia 1 3B – Maciej Rawluk, Sukcesja

Rekomendowane wycieczki do miejsc prezentowanych na wystawie: Dom Kultury Służew nad ­Dolinką, ul. Bacha 15, Mokotów Archipelag, ul. Krochmalna 3, Wola Aleja Sportów Miejskich ul. gen. Tadeusza Pełczyńskiego, Bemowo

www.synchronicity.pl

www.beczmiana.pl