KỶ YẾU: TÌNH NGHĨA THẦY TRÒ

HỘI CỰU HỌC SINH VĂN ĐỨC HỘI NGỘ KỲ 10 – 4/8/2019

Trang 1

HỘI CỰU HỌC SINH VĂN ĐỨC HỘI NGỘ KỲ 10 – 4/8/2019

Trang 2

HỘI CỰU HỌC SINH TRƯỜNG TRUNG TIỀU HỌC VĂN ĐỨC HẢI NGOẠI CHỦ TRƯƠNG

Chủ Nhiệm: Thầy Lê Đình Bảng Chủ Bút: Trần Quang Oánh

TÒA SOẠN 2545 Millwater Xing, Dacula, GA 30019 Tel. 770-614-8315

Vanduc2018lochung@gmail.com Mời thăm Facebook: van duc

Kỹ Thuật: Bùi Văn Bằng Ban Biên Tập Thầy Lê Đình Bảng - Thầy Phạm Hoàng Chương – Thầy Trần Kim Hòa - Thầy Nguyễn Văn Mỹ Thầy Nguyễn Đức Ninh – Thầy Nguyễn Văn Liêm – Thầy Nguyễn Cao Thăng – Cô Lê Minh Phú – Cô Đỗ Hoa - Cô Bùi Thanh Tâm – Trần Kính Lãm – Đào Ngọc Mai – Kiều Huệ - Văn Lang Người Việt – Bùi Văn Bằng – Thiện Tâm – Thanh-Y - Thy-Anh *** Những bài viết trong Kỷ Yếu không nhất thiết phản ảnh quan điểm và lập trường của Ban Điều Hành Hội Cựu Học Sinh Văn Đức.

Vì Kỷ Yếu có hạn số trang, một số bài vở không thể đăng hết. Mong quý tác giả lượng thứ Ban Biên Tập & Kỹ Thuật đã cố gắng nhiều, nhưng hẳn sẽ không tránh được sơ sót, xin vui lòng thông cảm.

Mọi ý-kiến đóng góp, xin vui lòng liên lạc về địa chỉ email: vanduc2018lochung@gmail.com hoặc bangvanbui@gmail.com

HỘI CỰU HỌC SINH VĂN ĐỨC HỘI NGỘ KỲ 10 – 4/8/2019

Trang 3

Ban Chấp Hành Hội Cựu Học Sinh

BAN ĐIỀU HÀNH: -

Hội Trưởng Hội Phó Ngoại Vụ Hội Phó Nội Vụ Thư Ký Thủ Quỹ Ban Văn Nghệ Ban Kỹ Thuật và Liên Lạc

: Nguyễn Văn Mỹ : Nguyễn Đức Ninh : Đỗ Hoa : Đỗ Mười : Trần Phương : Phạm Thị Lý : Bùi Văn Bằng

714-722-2232 714-244-0934 714-623-2324 714-814-6069 714-763-6065 873-626-4552 704-287-5301

BAN CỐ VẤN: -

Cô Lê Minh Phú 714-273-8869 Cô Nguyễn Thị Thu 818-789-3506 Thầy Nguyễn Cao Thăng 909-756-1262 Thầy Nguyễn Văn Liêm 909-290-0075 Đệ I cựu Hội Trưởng nhiệm kỳ 2010-2012 & 2012-2014 : Ngô Vũ Phi Long Đệ II cựu Hội Trưởng nhiệm kỳ 2014-2016 & 2016-2018 : Bùi Thanh Tâm

ĐẶC BIỆT KỶ YẾU VĂN ĐỨC HỘI NGỘ KỲ 10 -

Chủ Nhiệm Chủ Bút Thư Ký Tòa Soạn & Kỹ Thuật

: Thầy Lê Đình Bảng : Trần Quang Oánh : Bùi Văn Bằng

HỘI CỰU HỌC SINH VĂN ĐỨC HỘI NGỘ KỲ 10 – 4/8/2019

609-678-7964 714-873-4131 704-287-5301

Trang 4

NỘI DUNG Ban Chấp Hành Hội Cựu Học Sinh ...............................................................................................................4 Thay Lời muốn nói .........................................................................................................................................6 Văn Đức hội ngộ kỳ 10 ..................................................................................................................................9 ĐIỀU LỆ HỘI CỰU HỌC SINH VĂN ĐỨC .............................................................................................10 Lý do thành lập Hội Cựu Học Sinh Văn Đức ..............................................................................................14 Bạn cũ trường xưa ........................................................................................................................................15 Trường Văn Đức qua dòng thời gian ...........................................................................................................17 Hôm nay, tôi đi học ......................................................................................................................................20 Lễ Khai Giảng Năm Học Mới ......................................................................................................................28 Hồi ức tuổi đến trường .................................................................................................................................30 Hình Anh Sinh Hoạt Văn Đức Hội Ngộ Kỳ 9 .............................................................................................32 Trường Văn Đức với Kỷ Niệm ....................................................................................................................34 Tạ ơn đời – Tạ ơn người ..............................................................................................................................36 Trang Thơ .....................................................................................................................................................38 Một chút tình cỏ hoa ....................................................................................................................................38 Một thoáng để nhớ .......................................................................................................................................39 Sợ .................................................................................................................................................................40 Thưa thầy cô .................................................................................................................................................41 Nhớ trường xưa ............................................................................................................................................41 Văn Đức 60 năm nhìn lại .............................................................................................................................42 Nghề Gõ Đầu Trẻ Trên Xứ Mỹ ....................................................................................................................46 Biết Ai Còn Nhớ... .......................................................................................................................................56 Tương Tư .....................................................................................................................................................58 Văn Đức Hội Ngộ Kỳ 9 “Hoài Niệm Tuổi Học Trò” ..................................................................................61 Gió ơi, đừng cuốn đi ....................................................................................................................................64 Đôi dòng về anh Bùi Văn Bằng ...................................................................................................................72 Thăm Cha Phêrô Lã Quang Hiệu .................................................................................................................74 Hành trang về dự Hội Ngộ CHS trường Văn Đức .......................................................................................76 Màu Hoa Phượng Thắm ...............................................................................................................................78 Đôi lời tri ân .................................................................................................................................................81 Văn Văn Đức một tối vui ............................................................................................................................83 Hình ảnh sinh hoạt cựu HSVĐ tại VN .........................................................................................................85 Hình ảnh sinh hoạt cựu HSVĐ Hải ngoại ....................................................................................................86 Hạ Buồn .......................................................................................................................................................89 Cảm Nghiệm Tham Dự Hội Ngộ Văn Đức Kỳ 9 .........................................................................................91 Viễn Kính .....................................................................................................................................................92 Nhớ Bạn & Bạn Cũ ......................................................................................................................................93 Bài hát Văn Đức Ca .....................................................................................................................................94 Hình ảnh cựu HS Văn Đức VN....................................................................................................................95 Lan Man .......................................................................................................................................................96 Các Tác Phẩm của Gs. Lê Đình Bảng ..........................................................................................................97 Mê Muội .....................................................................................................................................................100 Niềm Vui Hội Ngộ .....................................................................................................................................101 Ngày Father’s Day chúc mừng các Thầy ...................................................................................................104 Thầy và Trò ................................................................................................................................................105 Trang Bìa bên trong mặt cuối.....................................................................................................................107 Trang Bìa mặt cuối .....................................................................................................................................108 HỘI CỰU HỌC SINH VĂN ĐỨC HỘI NGỘ KỲ 10 – 4/8/2019

Trang 5

Thay Lời muốn nói

Marcel Proust (1871-1922), vaên haøo ngöôøi Phaùp noùi chaéc nòch veà tieåu thuyeát AØ la recherche du temps perdu (In Search of Lost Time - Ñi Tìm Thôøi Gian Ñaõ Maát) cuûa mình nhö theá naøy: “Roài ngöôøi ñôøi seõ ñoïc toâi... nhaân loaïi seõ ñoïc toâi.”

Taïi sao OÂng daùm tuyeân boá tænh bô nhö theá, nhæ?

Caùc nhaø nghieân cöùu vaên hoïc ñaõ tìm ra caâu traû lôøi, Marcel Proust khai quaät laïi kho taøng thôøi gian ñaõ bò choân vuøi vaø nguoàn chaûy cuûa kyù öùc, dó vaõng ñaõ ñöôïc hoài sinh.

Nhö theá, ñuû bieát, ngöôøi ta thöôøng tieác nhôù nhöõng gì ñaõ maát, ñaõ qua, ñaõ vuoät xa khoûi taàm tay cuûa mình. Daãu buoàn, vui, thoaùng choác hay chìm khuaát, haèn saâu. Taát caû ñeàu toàn ñoïng laïi thaønh daáu veát, væa quaëng, taàng baäc choàng xeáp leân nhau. Goïi ñaáy laø coõi nhôù, laø thieân ñöôøng kyù öùc, laø ngaên keùo trong hoäc baøn, laø vuøng aån naùu cuûa kyû nieäm. Coù khi, ñaõ nhaït nhoaø, laõng ñaõng troâi daït vaøo voâ thöùc meânh mang. Laø soùng ôû ñaùy soâng chöïc chôø troãi daäy. Ta seõ ngoä ra, thaät tình côø, vaïn vaät ñoàng sinh ñoàng töû. Seõ va chaïm, seõ coäng sinh, coäng nghieäp, lieân hoài. Seõ môû ra ñieäp ñieäp loái veà, truøng truøng duyeân khôûi. Muoán ñaõi caùt tìm vaøng vaø ngoïc trong ñaù, phaûi ñaøo xôùi, phaêng tìm, caäy döïa vaøo chöùng töø, cô sôû vaät theå hoaëc phi vaät theå naøo ñaáy. Chaúng haïn, baèng giaùc quan, ta ñi vaøo theá giôùi hình saéc, höông vò. Vôùi töôûng töôïng vaø caûm nhaän, ta gaëp gôõ voâ aûnh, voâ hình baøng baïc coøn göûi gaém trong giai thoaïi, trong ngoân ngöõ, trong cung baäc, aâm thanh. Phuïc döïng laïi moät quaù khöù ñeå hieän ra nguyeân maãu, ñeå toân taïo veû son vaøng röïc rôõ, töùc laø bôi ngöôïc veà thöôïng nguoàn, hoûi chuyeän nhöõng ngöôøi gaùc cöûa quaù khöù, theo quan nieäm cuûa UNESCO. Bôûi vì, vaät chaát thì voâ thöôøng.

Ta coøn ñeå laïi gì khoâng Kìa, non ñaù lôû; noï soâng caùt boài - (Vuõ Hoaøng Chöông)

HỘI CỰU HỌC SINH VĂN ĐỨC HỘI NGỘ KỲ 10 – 4/8/2019

Trang 6

Vaâng, ñaõ coù töø nghìn xöa, nhöõng boä moân khoa hoïc xaõ hoäi - nhaân vaên mang chöùc naêng baûo toàn naøy: töø daõ söû, huyeàn söû, daân gian, truyeàn mieäng, söû thi cho ñeán chính söû, bieân nieân, khaûo coå, nhaân chöùng vaät chöùng... Chuùng heù môû cho ta thaáy nhöõng neàn vaên minh vaên hoaù coå ñaïi cuûa Ai Caäp, La Maõ, Hi Laïp, AÁn Ñoä, Trung Hoa. Chuùng baøy ra tröôùc maét ta nhöõng daáu tích cuûa thôøi gian, cuûa khoâng gian, cuûa con ngöôøi vaø vaïn vaät, caû ñeán baùt ngaùt, mòt muø thaêm thaúm... Nhôø ñoù, ngöôøi ñôøi sau cuøng khoùc, cuøng cöôøi, cuøng hæ hoan, bi luî vaø chaép caùnh thaêng hoa vôùi Cesar, Alexandre, Thaønh Caùt Tö Haõn, Lyù Thöôøng Kieät, Traàn Höng Ñaïo, Leâ Lôïi, Quang Trung. Seõ coøn maõi trong trí nhôù, trong saùch vôû, trong baûo taøng vieän, trong chuyeän keå cuûa con ngöôøi. Ta vaãn coù theå coøn caûm xuùc buøi nguøi, ñau ñaùu, moãi khi ñoïc laïi nhöõng trang vieát, nhöõng caâu chöõ, haùt thaàm nhöõng noát nhaïc u aån, chieâm ngöôõng ñeán meâ meät nhöõng gam maøu bieát noùi cuûa Homere, Shakespeare, Leonardo da Vinci, Van Gogh, Chopin, Mozart, Beethoven, Ñoã Phuû, Toâ Ñoâng Pha, Lyù Baïch, Nguyeãn Traõi, Nguyeãn Gia Thieàu, Cao Baù Quaùt, Nguyeãn Du, Petrus Kyù, Haøn Maïc Töû v.v… Roõ raøng laø quaù khöù khoâng cheát vaø vaên hoaù ñoïc chöa heát thôøi, noùi nhö nhaän ñònh cuûa vaên haøo Ñöùc, Guenter Grass (Nobel, 1999). Noù chaäp chôøn aån hieän,chæ chôø moät va chaïm, moät ñoäng hôø naøo ñoù ñeå môû maét, noùi naêng, vöôn vai, ñöùng daäy. Laïi moät phen cöïc kyø soâi noåi, ngoàn ngoän, töôi roùi, möôït maø. Ñeán nhö vua Töï Ñöùc maø cuõng phieâu laïc vaøo coõi moäng mô, daãu chæ hoaøi coâng vôùt boùng, daønh höông. Ñaäp coå kính ra, tìm laáy boùng Xeáp taøn y laïi, ñeå daønh höông Coù khaùc naøo caùi laõng maïn hueâ tình quaù quaét cuûa ai ñaáy trong thi ca tieàn chieán heã thaáy gioù laø oâm ngang laáy gioù/ töôûng chöøng nhö trong gioù, coù höông...

May maén cho chuùng ta, ngaøy nay laø thôøi ñaïi cuûa buøng noå coâng ngheä thoâng tin. Tai phaûi nghe vaø maét phaûi nhìn video, audio... tv, cassette recorder, cd, dvd, iphone, ipad, 2, 3, 4 chieàu, photo digital... Ñoù laø chöa keå saùch baùo, thö vieän, baûo taøng, ñieâu khaéc, nhieáp aûnh, ñaïo dieãn, laøm phim, in aán hieän ñaïi, thieân hình vaïn traïng. Kyû Yeáu, vì theá, ñaâu coøn laø moät tôø giaáy, moät taám hình hay moät quyeån saùch, moät baûn tin cheát, toaøn chöõ soá maùy moùc, khoâ khoác, voâ caûm, voâ hoàn nöõa. Noù ñaõ hoaù thaân thaønh nhöõng thöôùc phim sinh ñoäng, phong phuù vaø ña daïng y heät cuoäc ñôøi ta ñang soáng töøng phuùt, töøng giaây. Ngöôøi ñoïc, ngöôøi xem Kyû Yeáu baây giôø, thaät söï ñaõ chaïm tay vaøo nhöõng söï kieän, nhöõng hieän töôïng, nhöõng khoaûnh khaéc ñaõ khôûi ñi töø moät thôøi gian xa laéc xa lô, töø moät nôi choán mòt muø naøo ñoù, chaúng ai ngôø. Nhö moät uùm ba la ñaày pheùp thuaät trong coå tích, hoang ñöôøng. ÔÛ trong nöôùc cuõng nhö haûi ngoaïi, beân caïnh saùch baùo, radio, tv, phim aûnh, caøng ngaøy, caøng thaáy coù moät laøn soùng, moät phong traøo laøm Kyû Yeáu, vieát Kyû Yeáu, in Kyû Yeáu. Phaûi noùi laø moät phong caùch raát thôøi thöôïng. Hình nhö, thôøi gian baây giôø ñi quaù nhanh, nhanh hôn ngaøy tröôùc thì phaûi? Vaø cuoäc soáng naøy moãi luùc moãi doàn daäp hôn, vôùi toác ñoä quay cuoàng ñeán choùng maët. Phaûi níu giöõ, keùo luøi chuyeán xe kia chaäm laïi, döøng laïi. Noùi ñaâu xa, môùi ñaáy maø ñaõ 30, 40, 44 naêm xa queâ, xa nhaø, göûi thaân nôi xöù ngöôøi. Soi göông, chôït thaáy mình ñaõ ra khaùc, ñaàu baïc traéng hoa lau. Bao nhieâu bieán coá, bao HỘI CỰU HỌC SINH VĂN ĐỨC HỘI NGỘ KỲ 10 – 4/8/2019

Trang 7

nhieâu maát coøn, bao nhieâu sinh hoaù truï dieät, beå daâu. Chæ tính maáy naêm gaàn ñaây vaø ôû beân Myõ naøy thoâi, khoâng bieát bao nhieâu Kyû Yeáu ñaõ ra ñôøi, chieám tyû leä khoâng nhoû trong soá löôïng saùch baùo tieáng Vieät phaùt haønh. Hình nhö, coù bao nhieâu toå chöùc, ñoaøn theå, hoäi heø, tröôøng hoïc, vuøng mieàn, ngheà nghieäp laø coù baáy nhieâu gaëp gôõ, giao löu, hoäi hoïp, luaän baøn, kyû nieäm, leã laït, tröng baøy, trieån laõm, tieáp thò, tieäc tuøng... Maø ñaõ gaëp gôõ,hoäi heø thì ñöông nhieân phaûi coù saùch baùo, Kyû Yeáu ñeå lieân laïc, thoâng tin, ñeå löu truyeàn, kyû nieäm. Thaønh thöû, traêm hoa ñua nôû khaép nôi, khaép choán. Nghe noùi, rieâng Bolsa ñaõ coù caû traêm, vaøi traêm Hoäi AÙi Höõu kia maø. Theá thì, aét haún ñaõ phaûi sinh soâi naûy nôû haøng chuïc hoaëc haøng traêm Kyû Yeáu roài chöù gì? Nhöng, lo gì chuyeän aáy? Moãi caây moãi hoa, moãi nhaø moãi caûnh. Chuyeän laøm Kyû Yeáu cuûa caùc tröôøng hoïc, xem ra coù veû ñöôïc muøa hôn, roän raøng, tíu tít hôn. Phaûi chaêng, noù xuaát phaùt töø moät quaù trình cuûa bích baùo, noäi san, ñaëc san, löu buùt, buùt nhoùm, thi vaên ñoaøn tuoåi hoïc troø? Ñoù laø moät thoùi quen, moät sinh hoaït vaên hoaù giaùo duïc ñaõ thaønh neà neáp truyeàn thoáng raát khôûi saéc cuûa haàu heát caùc tröôøng hoïc mieàn Nam tröôùc 1975. Ngaøy nay, ñeå naém baét soá lieäu, thoâng tin, hình aûnh cuûa nhöõng naêm thaùng ñaõ xa vôøi aáy, chæ caàn tìm ñeán Kyû Yeáu. Coù ñaày ñuû, taát taàn taät.

Tröôøng trung tieåu hoïc Vaên Ñöùc, giaùo xöù Loäc Höng, Chí Hoaø, Saøi goøn ôû haûi ngoaïi naøy ñaõ toå chöùc thaønh coâng 9 laàn Ñaïi hoäi vaø 2, 3 laàn thöïc hieän Kyû Yeáu. Nhöng Kyû Yeáu laàn naøy daøy daën vaø quy moâ hôn, noäi dung phong phuù hôn vaø kyõ thuaät chuyeân nghieäp, hieän ñaïi hôn. Taét moät lôøi, ñaây laø moät Tuyeån Taäp Goùi Troïn Tình Nghóa Thaày Troø Vaên Ñöùc, moät quaø taëng thaân yeâu göûi ñeán baïn beø. Vöøa ñeïp, laïi vöøa ñaày aép caûm xuùc, khoâng theå thieáu vaéng trong tuû saùch cuûa ñaïi gia ñình Vaên Ñöùc. Ñoàng thôøi, ñaây laø coâng trình chung cuûa taäp theå thaày troø chuùng ta, ñaùnh daáu moät chaëng ñöôøng ñaõ kinh qua hôn 40 naêm, coù goùp coâng goùp söùc ñoâng ñuû nhaát, taäp hôïp nhaát, caû nöôùc trong laãn nöôùc ngoaøi. Töø hình thöùc, khuoân khoå, saéc maøu, kyõ thuaät, chaát löôïng giaáy möïc, hình aûnh minh hoaï cho ñeán noäi dung, tin töùc; töø sinh hoaït ñeán baøi vôû ñuû theå loaïi vaên hoïc,baùo chí,nhö : vaên,thô,tuyø buùt,phoùng söï,söu taàm,vui cöôøi,caûm nghieäm,lòch söû,taøi lieäu,cuûa quaù khöù,hieän taïi vaø töông lai....cuûa thaày coâ vaø cuûa hoïc troø. Ñaây, kính thöa quyù Thaày Coâ vaø thöa caùc baïn, Kyû Yeáu cuûa taát caû chuùng ta! Haõy caàm leân, môû ra vaø ñoïc, seõ thaáy Loäc Höng, Vaên Ñöùc. Seõ thaáy Saøi goøn, Bolsa, San Jose, Texas, Florida, San Diego, Virginia,Washington DC, New york, S.Carolina, Georgia... nôi coù ngöôøi Vaên Ñöùc ñaõ sinh soáng vaø thaønh danh trong loøng nöôùc Myõ. Seõ ñöôïc gaëp thaày coâ, baét tay baïn beø vaø thaáy chính mình ôû trong aáy. Caùi thuôû ngaøy xöa moät thôøi caép saùch ñeán tröôøng.

Ta ngoài nghe nhöõng tieáng thò thaønh xa Hoàn lô ñaõng, moäng ra ngoaøi cöûa lôùp (Ñinh Huøng) Ñaïi hoäi Vaên Ñöùc laàn thöù 10 (04.8.2019) - Trung Taâm Coâng giaùo, California, Hoa Kyø BAN BIEN TAÄP

HỘI CỰU HỌC SINH VĂN ĐỨC HỘI NGỘ KỲ 10 – 4/8/2019

Trang 8

Văn Đức hội ngộ kỳ 10

Hội Cựu Học Sinh Văn Đức Hải Ngoại hân hoan chào mừng quý Linh Mục, quý Thầy Cô, quý Phụ Huynh Học Sinh, quý Thân Hữu và tất cả các bạn học sinh Văn Đức và Gia Đình.

Trước di ảnh quý mến của 2 Linh Mục: Benađô Nguyễn Xuân Thu: Hiệu Trưởng và Phêrô Lã Quang Hiệu: Tổng Giám Thị.

Hai Linh Mục là bậc cha và là thầy đáng kính, từ đó chủ đề Kỷ Yếu Kỳ 10 suy niệm về Tình Nghĩa Thầy Trò.

1) Cũng từ 1957-2019= 62 năm thành lập trường Văn Đức và Hội Cựu Học Sinh từ năm 2010-2019 = 10 năm Quý thầy cô cựu giáo chức Văn Đức đang cư trú tại hải ngoại 2) Lê Minh Phú – Trần Thị Hiền – Trần Liển Hương – Nguyễn Thị Thu – Đào Thị Tranh – Phan Thị Vinh – Lê Đình Bảng – Bủi Ngọc Giao – Đỗ Văn Liêm – Kiều Thanh Long – Phạm Đình Ly – Hà Như Minh – Nguyễn Văn Mỹ Nguyễn Ngọc Ngạn – Nguyễn Đức Ninh – Nguyễn Cao Thăng – Nguyễn Văn Thắng – Phạm Hoàng Tích – Trần Kim Hòa – Nguyễn Đức Thái – Phạm Thanh Tùng 3) Quý cựu học sinh là Linh Mục Phạm Minh Châu – Hà Đăng Đoàn – Cao Vũ Nghi – Đinh Đức Quang – Trần Đình Thắng – Nguyễn Trung Tây 4) Phụ huynh học sinh: đại đa số sống tại giáo xứ Lộc Hưng 5) Cựu HSVĐ từ niên khóa 1958-1984 bị đổi tên trường.

Với 5 thành phần vừa nêu trên đã hun đúc tinh thần cho Kỷ Yếu Kỳ 10 thế nào là Văn – thế nào là Đức các bậc giáo chức đã truyền đạt. Đó chính là chủ đề TÌNH NGHĨA THẦY TRÒ và sẽ được trao đổi trong Hội Ngộ Văn Đức Kỳ 10 vào ngày 4 tháng 8 năm 2019 tại Orange California. Ước mong Hội Ngộ Kỳ 10 được gặp quý Cha, quý Thầy Cô, quý Phụ Huynh Học Sinh, quý Thân Hữu, quý Cựu Học Sinh và Gia Đình. Rất mong. Rất mong thay!

Nguyễn Văn Mỹ Hội Trưởng

HỘI CỰU HỌC SINH VĂN ĐỨC HỘI NGỘ KỲ 10 – 4/8/2019

Trang 9

ĐIỀU LỆ HỘI CỰU HỌC SINH VĂN ĐỨC

Trường Văn Đức toạ lạc tại khuôn viên Giáo Xứ Lộc Hưng quận Tân Bình, Sài Gòn.

1958: Trường Tư Thục Trung Tiểu Học Đệ Nhất Cấp.

1969: Trường Tư Thục Trung Tiểu Học Đệ Nhị Cấp Sau năm 1984 Trường bị đổi tên Linh mục Bernađô Nguyễn Xuân Thu là vị sáng lập và là Hiệu Trưởng của Trường CHƯƠNG I: DANH XƯNG, TÔN CHỈ & MỤC ĐÍCH ĐIỀU 1: a) Danh xưng: Hội Cựu Học Sinh Văn Đức b) Huy Hiệu: Hình tròn, nền đỏ, búp măng xanh và tên của trường c) Hiệu Ca: Văn Đức Ca ĐIỀU 2: a) Tôn chỉ: Bất vụ lợi b) Tương thân tương ái c) Không: có mục đích chính trị, đả kích tôn giáo, vấn nạn xã hội và kinh doanh ĐIỂU 3: Mục đích: liên kết và phát triển Tình Thân Hữu của quý thầy cô, quý anh chị em cựu học sinh Văn Đức.

CHƯƠNG II: CƠ CẤU TỔ CHỨC

SƠ ĐỒ TỔ CHỨC HỘI CỰU HỌC SINH VĂN ĐỨC BAN GIÁO CHỨC

HỘI TRƯỞNG

BAN CỐ VẤN

PHÓ NGOẠI VỤ

PHÓ NỘI VỤ

THƯ KÝ

THỦ QUỸ

BAN SINH HOẠT

BAN TRUYỀN THÔNG

BAN XÃ HỘI & TIẾP TÂN

HỘI CỰU HỌC SINH VĂN ĐỨC HỘI NGỘ KỲ 10 – 4/8/2019

BAN TỔ CHỨC CÁC NHÓM NKCHSVĐ

Trang 10

ĐIỂU 4: Ban Giáo Chức: a) Quý thầy cô trường Văn Đức đã từng giảng dạy từ khi thành lập trường cho đến khi trường bị đổi tên “sau năm 1984”. b) Cố vấn, hướng dẫn, và động viên các sinh hoạt cho Ban Điều Hành. ĐIỀU 5: Ban Cố Vấn: tư vấn những sinh hoạt của Ban Điều Hành gồm có: a) Một số thầy cô trong Ban Giáo Chức. b) Cựu học sinh Niên Trưởng của trường c) Cựu Chủ Tịch ĐIỀU 6: Ban Điều Hành: Thực hiện và thi hành theo đúng Điều Lệ của Hội. Tất cả mọi ý kiến, phát biểu, danh xưng của Hội phải được sự thông qua và sự chấp thuận của Ban Điều Hành. Ban Điều Hành gồm các chức vị như sau: 1. Chủ Tịch: a) Trách nhiệm tổng quát và trực tiếp các sinh hoạt của Hội. b) Liên lạc với Ban Giáo Chức, Ban Cố Vấn, và các Trưởng Ban. c) Đề xướng nội dung sinh hoạt của ngày Đại Hội và 1 ngày Họp của Ban Điều Hành trong năm.

2. Phó Ngoại Vụ a. Trách nhiệm liên lạc với tất cả các niên khoá Cựu Học Sinh Văn Đức trong và ngoài nước. b. Trách nhiệm phụ tá cho Chủ Tịch trong các trách nhiệm của Chủ Tịch.

3. Phó Nội Vụ a) Xử lý thường vụ cho vai trò của Chủ Tịch khi Chủ Tịch bất khả kháng thi hành nhiệm vụ b) Giám sát các công tác tổ chức c) Điều nghiên các vấn nạn và khó khăn của Hội d) Điều hành các sinh hoạt của ngày Đại Hội & ngày Họp của Ban Điều Hành e) Phát ngôn viên chính thức của Hội và Ban Điều Hành 4. Thư Ký a) Trách nhiệm giữ danh sách và liên lạc với Ban Giáo Chức, Ban Cố Vấn, Ban Điều Hành, Ban Chuyên Môn, và Hội Viên b) Ghi chép và tường thuật các sinh hoạt và lưu trữ các tài liệu của Hội 5. Thủ Quỹ a. Đề xướng xuất ngân quỹ phải có sự chấp thuận của Chủ Tịch b. Kết hợp với Chủ Tịch trong việc kêu gọi sự giúp đỡ của các Mạnh Thường Quân c. Tường trình các khoản chi thu trong ngày Đại Hội & ngày Họp của Ban Điều Hành d. Trích quỹ chi tiêu ẩm thực cho ngày Đại Hội ĐIỀU 7: Các Ban Chuyên Môn được tuyển chọn 1) Trưởng Ban Sinh hoạt a) Nghiên cứu các sinh hoạt của Hội b) Tổ chức Điều Hợp Nhân Sự trong các ngày sinh hoạt của Hội c) Phụ trách các chương trình Văn Nghệ giúp vui cho các sinh hoạt của Hội HỘI CỰU HỌC SINH VĂN ĐỨC HỘI NGỘ KỲ 10 – 4/8/2019

Trang 11

2) Trưởng Ban Truyền Thông a. Thông tin và liên lạc các tin tức và sinh hoạt trong Nội Bộ b. Trách nhiệm tường trình các sinh hoạt trong ngày Đại Hội c. Điều hành trang Web của Hội d. Kết hợp với Ban Giáo Chức, Ban Cố Vấn và Ban Điều Hành để giải quyết những vấn nạn của Hội e. Tất cả những đóng góp về bài viết của tác giả để đăng trên trang Web, tác giả phải chấp thuận và cho phép của Ban Điều Hành & Ban Truyền Thông được toàn quyền tu chỉnh và sửa đổi, đăng tải, hoặc huỷ bỏ để phù hợp với Điều Lệ của Hội. f. Mọi ý kiến đóng góp và xây dựng Ban Điều Hành của Hội đểu phải gửi về địa chỉ email: vanduc2018lochung@gmail.com và đính kèm chi tiết cá nhân. g. Những ý kiến nặc danh không được chấp thuận và không có giá trị 3) Trưởng Ban Xã Hội & Tiếp Tân a) Thăm viếng các Giáo Chức và Hội Viên khi cần b) Tiếp Tân trong các ngày sinh hoạt của Hội c) Trách nhiệm chuẩn bị ẩm thực cho ngày Hội Ngộ 4) Ban Tổ Chức của Các Nhóm Niên Khoá Cựu Học Sinh Văn Đức Sinh hoạt tự lập và phù hợp với Danh Xưng và Mục Đích của Hội ĐIỀU 8: Trách Nhiệm & Quyền Lợi của Hội Viên a) Tất cả các Cựu Học Sinh Văn Đức đều là Hội Viên b) Nếu các Hội Viên đi ngược lại với Tôn Chỉ, Mục Đích, hoặc làm tổn thương đến Danh Dự của Hội, Hội sẽ không có trách nhiệm đối với Hội Viên đó c) Nếu cựu giáo chức hoặc hội viên qua đời, Hội sẽ trích quỹ $50.00 để xin lễ hay phúng điếu cho cựu giáo chức & cựu học sinh Văn Đức trong nước Mỹ; ngoài nước sẽ Phân Ưu trên trang Web của trường.

CHƯƠNG III: TỔ CHỨC SINH HOẠT ĐIỀU 9: Trách nhiệm tổ chức Khoáng Đại Đại Hội vào những năm lẻ, 2 năm 1 lần. Đại Hội thu hẹp gồm Ban Giáo Chức, Ban Cố Vấn, Ban Điều Hành, và Thân Hữu vào những năm chẵn. a) Ngày họp của Ban Điều Hành: 1 ngày trong năm vào dịp tháng Ba để giải quyết, hội thảo, và chuẩn bị cho việc tổ chức Đại Hội b) Hai (2) năm cho một nhiệm kỳ của 3 chức vụ trong Ban Điều Hành: Chủ Tịch, Phó Ngoại Vụ, và Phó Nội Vụ c) Những chức vụ khác trong Ban Điều Hành sẽ được Chủ Tịch đương nhiệm hoặc Tân Chủ Tịch tuyển chọn hoặc bãi nhiệm ĐIỀU 10: Phương Thức Bầu Cử a. Bầu cử theo nguyên tắc Phổ Thông Đầu Phiếu trực tiếp và đơn danh

HỘI CỰU HỌC SINH VĂN ĐỨC HỘI NGỘ KỲ 10 – 4/8/2019

Trang 12

b. Trong năm bầu cử, 3 vị trong Ban Giáo Chức và 2 vị trong Ban Cố Vấn sẽ được mời vào Ban Bầu Cử có trách nhiệm điều hành và xét duyệt danh sách đề cử, ứng cử, và tuyên bố kết quả bầu cử của từng chức vụ c. Ban Bầu Cử sẽ đưa ra luật bầu cử để phù hợp với điều kiện của Hội d. Chỉ có các Hội Viên mới được quyền đầu phiếu e. Tân Ban Điều Hành sẽ được bàn giao ngay sau khi được Ban Bầu Cử công bố kết quả CHƯƠNG IV: QUỸ SINH HOẠT ĐIỀU 11: Nguyên Tắc Điều Hành Quỹ a) Thành lập quỹ: vận động sự giúp đỡ của các mạnh thường quân và hội viên “tự nguyện” b) Quỹ được chi tiêu cho các sinh hoạt của Hội c) Quỹ được sử dụng Xin Lễ & Phúng Điếu cho các cựu giáo chức và hội viên qua đời CHƯƠNG V: TU CHÍNH ĐIỀU 12 Thể Thức Tu Chính a) Tất cả những ý kiến đóng góp hoặc tu chính sửa đổi Điều Lệ đều phải được gửi về cho Ban Điều Hành và sẽ được thực hiện và giải quyết trong ngày Khoáng Đại Đại Hội gần nhất. b) Các điều khoản tu chính hoặc sửa đổi phải được sự chấp thuận của đa số phiếu của Tham Dự Viên trong dịp Khoáng Đại Đại Hội CHƯƠNG V: GIẢI TÁN ĐIỀU 13 Vì bất cứ lý do gì Hội không thể tồn tại và sinh hoạt, Ban Điều Hành sẽ tổ chức cuộc họp bất thường và phải được đa số chấp thuận ĐIỀU 14 Ngân khoản còn lại sẽ được chuyển giao cho Ban Điều Hành gửi tặng cho Hội Từ Thiện có giấy tờ chứng minh. Ngược lại, nếu ngân khoản còn thiếu hụt thì tất cả các Ban Ngành sẽ cộng tác để thanh toán Bản Điều Lệ này được chấp thuận và có hiệu lực kể từ ngày ký Làm tại Orange County, California USA ngày 5 tháng 3 năm 2011 dưới sự hiện diện Thầy Trần Kim Hoà Thầy Nguyễn Đức Ninh Thầy Phạm Thanh Tùng Thầy Nguyễn Văn Mỹ Thầy Hà Như Minh (uỷ quyền) Cô Lê Minh Phú Cô Nguyễn Thị Thu

Anh Trần Quang Oánh, NK 1960-1964 Anh Nguyễn Văn Hoành NK 1963-1965 Anh Vũ Quốc Hưng NK 1971-1975 Chị Bùi Thanh Tâm NK 1971-1975 Chị Vũ Thị Dung NK 1971-1975 Anh Hoàng Anh Tuấn NK 1975-1979 Anh Ngô Long Hải NK 1975-1979

HỘI CỰU HỌC SINH VĂN ĐỨC HỘI NGỘ KỲ 10 – 4/8/2019

Trang 13

Lý do thành lập Hội Cựu Học Sinh Văn Đức

Kính Thưa Quý Thầy Cô, Quý Anh Chị và Quý Bạn iên kết tình thân hữu

Sinh Văn Đức cho dù ở trong Nước cũng như Hải Ngoại. Đây

của quý Thầy Cô và

cũng là hoài bão mà Cố Linh Mục Hiệu Trưởng đã từng mong

quý Anh Chị Em sẽ là

ước tha thiết nhất của Ngài.

Ngài luôn kêu gọi tất cả những người đã từng là học sinh Văn Đức từ năm 1975 về trước phát tín hiệu liên lạc, cổ động xây dựng nên một Hiệp Hội Cựu Học Sinh Văn Đức gồm nhiều niên khóa trong tinh thần tương thân tương ái giúp đỡ lẫn nhau, đoàn kết một lòng.

Nhớ đến Cha già cố Bênađô giờ này đã yên nghỉ bên Chúa. Người cha thân thương đáng kính của tất cả chúng ta đã đi về nơi vĩnh phúc. Nhưng các đệ tử của Ngài từ khắp bốn phương trời vẫn luôn nhìn Ngài như một tấm gương soi.

một biến cố trọng đại, là niềm hãnh diện tuyệt vời, và là niềm vui mừng khôn xiết của Cố Linh Mục Hiệu Trưởng khi Ngài thấy các con cái của Ngài được giáo dục, rèn đúc, xuất thân từ mái trường thân yêu Văn

Nguyện xin Ngài cầu nguyện cùng Chúa dẫn dắt chúng ta luôn mãi trên đường đời để những người Cựu Học Sinh Văn Đức luôn là những người làm đẹp cho cuộc sống và tình cảm luôn được liên kết với nhau như một hình ảnh không phai mờ, lưu lại cho thế hệ mai sau. Đào Ngọc Mai

Đức nay đã tề tựu lại thương

Đại Diện Nhóm Cựu Học Sinh Văn Đức

yêu đoàn kết trong cùng

Niên Khóa 1959 – 1963

một danh xưng Cựu Học

HỘI CỰU HỌC SINH VĂN ĐỨC HỘI NGỘ KỲ 10 – 4/8/2019

Trang 14

Bạn cũ trường xưa

Đào Ngọc Mai, CHS Văn Đức Niên Khóa 1959 – 1963

N

gười ta thường nói có bạn thì phải có bè.

trường học tập. Họ thường là những người cùng lớp cùng

người bạn học cùng lớp cùng trường, nhưng ở thời kỳ còn

Bạn bè trở thành một từ ghép giống như bạn hữu vậy,

trường, ngày ngày đi học gặp

niên thiếu. Họ học chung với nhau thời trung học đệ nhất cấp

nói chung để chỉ những người bạn chơi thân với nhau. Trong từ

(nay là phổ thông cơ sở). Những người bạn thuộc loại này thường

điển Việt Nam có đến 14 từ ghép với chữ bạn. Nhưng bạn

luôn có ký ức về tuổi thơ trong đầu. Thời gian học chung lớp

bè, bạn hữu có ý nghĩa bao quát nhiều lĩnh vực. Có thể là 2 hay

kéo dài có khi ba bốn năm nên tình cảm gắn bó nhau rất khăng

nhiều người kết thân để làm ăn trong các ngành nghề. Cũng có

khít và khó quên nhất. Họ đang trong độ tuổi thiếu niên nên mối

thể những người đó có cùng một quan điểm, hợp tính tình trong quan hệ xã hội. Cũng có khi một tập thể bạn hữu đứng ra tổ chức một hội ái hữu để bênh vực quyền lợi cho nhau trong tinh thần tương thân tương ái. Do đó, có thể nói bạn là nhu cầu tinh thần không thể thiếu được trong đời sống xã hội.

nhau năm này qua năm khác, hợp nhau và chơi thân với nhau.

Trong đời sống sinh viên bạn rất cần thiết để trao đổi việc học.

Nhưng thực tế mức độ gắn bó và thân thiết chưa chắc đã bằng thời còn là học sinh. Vì nhu cầu "cấp cao" của các anh chị sinh viên có nhiều và thường đã ở tuổi vị thành niên nên tình cảm

Những thành phần bạn bè, bạn hữu nói trên thì thường đủ mọi

riêng tư và hoàn cảnh sống mỗi người mỗi khác. Do đó quan hệ

lớp tuổi, mọi thành phần trong xã hội và là những người đã

bạn học có khi chỉ giới hạn trong giảng đường, trong khuôn viên trường đại học.

trưởng thành và có sự nghiệp.

Bạn học là hình ảnh đẹp nhất, trong sáng nhất trong môi

Cuối cùng những người bạn học mà tôi muốn nói ở đây là những

HỘI CỰU HỌC SINH VĂN ĐỨC HỘI NGỘ KỲ 10 – 4/8/2019

giao tiếp vẫn còn có tính cách hồn nhiên, trung thực, dễ ăn sâu vào tâm hồn. Chính vì điều này đã hình thành những kỷ niệm rất sâu sắc trong tâm trí họ. Trí nhớ thường bật ra hơn một lần mỗi khi có dịp gặp gỡ, trao đổi tâm sự với nhau trong những lúc "trà dư tửu hậu". Lúc đó mọi người lại có dịp kể cho nhau nghe về bản thân mình và cả những người bạn khác. Hình ảnh cũng đã in sâu trong tâm hồn về những người trong cùng lớp học: khuôn mặt, dáng dấp, cách ăn nói, cách cư xử mà mỗi người nhắc đến ai cũng nhớ.

Trong lớp tôi có cô nữ sinh rất Trang 15

xinh đẹp, ai cũng để ý, có một anh cùng lớp mê cô ấy nhất nên

miệng rộng, nước da ngăm ngăm đen. Lúc này thì kỷ niệm

ngoại hãy giữ mãi "tinh thần" bạn cũ trường xưa và "khí thế"

muốn "cua" cô nàng về mình.

Rồi một lần kia, một anh khác

về thời học sinh lại hiện ra trong trí nhớ tôi. Anh Trần Đình Khôi

của CHSVĐ chúng ta.

Hãy luôn luôn đoàn kết, gắn bó,

vô tình nói chuyện với cô này bình thường như mọi lần khác,

nổi tiếng là một người nghịch ngợm và hay trêu ghẹo các bạn

yêu thương nhau. Chúng ta phải đem hết khả năng và phương

nhưng không hiểu hôm ấy anh "nguýt" hay liếc mắt đưa tình

trong lớp. Hồi đó anh thường trêu chọc những người ngồi gần

tiện để liên lạc, lôi kéo những người bạn học cùng niên khóa

thế nào mà để cho anh kia nhìn thấy. Thế rồi anh ấy ghen tức

anh mà trong đó có tôi. Anh cứ dùng tay phát mạnh vào lưng

vẫn đang đứng ngoài cuộc để gia nhập vào nhóm chúng ta. Bất

liền nổi giận đánh anh kia nhưng sau đó hai người lại làm hòa và

người khác rồi hô to ba tiếng: "Mercredi, auto bus, taxi!" Cho

cứ ở đâu, lúc nào và hoàn cảnh nào chúng ta cũng phải để bạn

vui vẻ trở lại. Đấy! có những kỷ niệm rất là trẻ con mà mọi người trong lớp ai cũng nhớ.

tới giờ này tôi cũng chẳng hiểu anh đùa bỡn với câu nói đó có ý

cũ trường xưa CHSVĐ ở vị thế cao nhất, ưu tiên nhất trong quan

nghĩa gì. Chỉ có thể hiểu là những từ đó có trong ngữ vựng

hệ bạn bè; cụ thể trong các cuộc Lễ Lạy, Họp Mặt, Liên Hoan …

Pháp văn và Anh văn, chỉ có nghĩa là ngày trong tuần và các

Có đôi lúc chúng ta phải hy sinh công việc cá nhân, gia đình;

phương tiện giao thông, chẳng có liên quan gì với nhau! Chắc

những cuộc hành hương, vui chơi giải trí để đến sinh hoạt với

có lẽ anh đọc nhuần nhuyễn rồi tự nhiên có vần có điệu và thuộc

nhóm CHSVĐ của mình. Mỗi người chúng ta là một viên gạch

lòng để trở thành câu nói chọc tức người khác.

để xây dựng nên căn nhà của nhóm CHSVĐ, chỉ cần có một

Qua những câu chuyện trên, tôi

hai viên gạch hư hao, sứt mẻ thì căn nhà sẽ xấu đi, ảnh hưởng

Tôi đang viết bài này thì tình cờ có hai người bạn bên Mỹ là anh Nguyễn Văn Hảo và anh Đinh Viết Lục gọi về chúc mừng và chia sẽ niềm vui với nhóm CHSVĐ chúng tôi đang chuẩn bị mừng Bổn Mạng Lễ Đức Mẹ Lên Trời (15/08/2011). Cũng lại thêm một bất ngờ là nhờ có những người bạn bên Mỹ mà nhóm chúng tôi có thêm một thành viên mới đó là anh Trần

muốn minh họa lại để nói về "bạn cũ trưởng xưa" của các thế

Đình Khôi, đại úy chế độ cũ.

Lần cuối cùng tôi gặp anh ấy

hệ CHSVĐ. Chính ngay trong cụm từ "Cựu Học Sinh Văn Đức

cách nay đã 28 năm sau khi anh đi cải tạo về. Tôi rất vui mừng

" cũng đã nói lên được ý nghĩa của bạn cũ trường xưa. Một lần

khi gặp lại người bạn cũ học Trường Văn Đức, nhưng lần này

nữa chúng tôi muốn kêu gọi tất cả các Anh Chị trong nhóm

chúng tôi chỉ nói chuyện qua điện thoại cách xa nhau nữa

CHSVĐ Niên Khóa 1959 – 1963 nói riêng và toàn thề các

vòng trái đất mà vẫn nhận ra tiếng nói của nhau. Tôi vẫn còn

Thầy Cô và các Anh Chị CHSVĐ của các nhóm nói

nhớ anh với khuôn mặt tròn,

chung, trong nước cũng như hải

HỘI CỰU HỌC SINH VĂN ĐỨC HỘI NGỘ KỲ 10 – 4/8/2019

đến sự vững bền của căn nhà.

Chúc cho khí thế CHSVĐ càng ngày càng dâng cao.

Chúc tinh thần bạn cũ trường xưa mãi luôn luôn vững bền. Đào Ngọc Mai Đại Diện Nhóm CHSVĐ Niên Khóa 1959 – 1963 Nhân ngày họp mặt lần thứ XIX (15/08/2011) Trang 16

Trường Văn Đức qua dòng thời gian

N

gày mới di cư vào

dựng nhà thờ gỗ xứ rồi xây một

Cha Già Giuse Đỗ Đức Hân,

Nam năm 1954, các Cha thành lập xứ tại

Trường Sơ cấp Lộc Hưng tại khu đất trống cuối nhà thờ.

nguyên Giám Đốc và Cha Xứ Trại Mân Côi ngoài Bắc ở thị xã

các Trại định cư việc trước tiên là phải xây dựng Nhà Thờ trước,

Sơn Tây, cũng di cư vào Nam, được bài sai về Xứ Lộc Hưng,

rồi nhà xứ và tiếp theo là xây cất trường học sơ cấp cho con em

thay thế cha Giuse Vịnh đổi lên Xứ Tân Hưng thuộc Xóm Mới

trong xứ. Lớn nhỏ gì và tuỳ điều kiện cho phép về cả nhân sự và

Gò Vấp. Cha xứ Giuse Đỗ Đức Hân đặt tên Trường Sơ Cấp

phương tiện, xứ nào cũng có trường sơ cấp như vậy. Xứ Lộc

Một năm sau, năm 1956, Cha

thành tên Trường Tiểu Học Tư Thục VĂN ĐỨC. Và Ngài làm

Hưng Chí Hoà Sàigòn cũng thế.

Khi Cha Phêrô Đinh Công Trình

Trình được đổi lên Xứ Sơn Lộc tức Trại Định Cư Tân Phú Trung,

Giám Đốc. Trường này là tiền thân của Trường Trung Tiểu

đem con Chiên Bách Lộc – Hưng Hoá tới lập Trại Lao Công

thuộc quận Hốc Môn, Gia Định.

Cha Giuse Đỗ Sỹ Vịnh về nhận

Học Văn Đức sau này.

Chí Hoà, tiền thân của giáo xứ Lộc Hưng sau này, Cha cũng lo

xứ Lộc Hưng, tiếp quản Xứ và Trường Sơ Cấp. Cũng năm 1956,

Thu sinh năm 1920 tại làng Tôn

HỘI CỰU HỌC SINH VĂN ĐỨC HỘI NGỘ KỲ 10 – 4/8/2019

Linh Mục Bênađô Nguyễn Xuân

Trang 17

Đạo huyện Kim Sơn tỉnh Ninh Bình thuộc Giáo Phận Phát

Giáo Văn Đức, một trường cấp trung học Tư Thục duy nhất

Diệm. Ngài là con trưởng trong gia đình gồm có 6 Anh Chị Em,

trong Hạt Chí Hoà Sài gòn bấy giờ. Cha Bênađô làm Hiệu

2 trai và 4 gái, tất cả đều qua đời.

Trưởng Trường kiêm giám học.

Ngài thụ phong Linh Mục ngày

Trong thời gian này, Ngài cùng

13 tháng 3 năm 1948.

với Linh Mục Giuse Đỗ Đức Hân và Linh Mục Phêrô Lã

Năm 1948 – 1950, Ngài được bổ nhiệm với chức vụ là Phó Xứ tại giáo xứ Như Sơn, Giáo Phận Phát Diệm.

Năm 1950 – 1957, Ngài dạy học tại Đại Chủng Viện Phát Diệm.

Năm 1957 – 1975, Ngài được bổ nhiệm với chức vụ là Phó Xứ tại giáo xứ Lộc Hưng, Giáo Phận Sài Gòn. Sau đó, Ngài đảm nhiệm Chánh Xứ thay thế Linh

Quang Hiệu mở mang và phát triển Giáo Xứ về nhiều mặt, Đạo cũng như Đời:  Xây dựng Nhà Thờ  Làm đường Chấn Hưng  Giúp đỡ và kiến thiết Khu nhà Cháy (Giáo họ Thánh Đa Minh) để lại nhiều dấu ấn sâu đậm trong lòng người Giáo Dân Lộc Hưng cho đến ngày nay Năm 1975 – 2002, Ngài thành lập và đảm nhiệm Chánh Xứ giáo xứ Hiền Đức, huyện Long Thành, tỉnh Đồng Nai thuộc Giáo Phận Xuân Lộc.

Năm 2002, Ngài về hưu và an dưỡng tại

Mục Quản Hạt Đỗ Đức Hân.

Ngài là Cha Giáo Đại Chủng Viện Phát Diệm di cư, một nhà giáo quen biết nhiều về nhân sự trong lãnh vực giáo dục, rất thuận lợi để tổ chức Trường Văn Đức tiến lên cấp Trung Học.

Thế là kế hoạch sửa sang kiến thiết, nâng cấp thành Trường Trung Tiểu Học Tư Thục Công

làm công tác giám thị Trường 1 năm.

giáo xứ Hiền Đức.

Ngài được Chúa gọi về lúc 15:00 ngày 5 tháng 7 năm 2007 (nhằm ngày 21 tháng 5 Đinh Hợi hưởng thọ 88 tuổi.)

Năm 1958, về lại Đại Chủng Viện, chịu chức Linh Mục và lại trở về Lộc Hưng làm phó xứ.

Giám Thị Văn Đức, rồi làm cha sở Lộc Hưng cho tới ngày bị bạo bệnh và Chúa gọi về ngày 19/5/2015. Sau 52 năm ở bên giáo xứ Lộc Hưng và trường Văn Đức.

Như vậy, vài dòng lịch sử thành lập Trường Trung Tiểu Học Tư Thục Công Giáo Văn Đức, gọi tắt Trường Trung Tiểu Học Văn Đức, có niên kỷ thành lập là năm 1956. Năm nay 2016, kỷ niệm 60 năm ngày thành lập.

Chúng ta hoan hỉ vui mừng ngày

Thầy Phêrô Lã Quang Hiệu, từ

''Ngọc Khánh kỷ niệm'' Trường Văn Đức Lộc Hưng Chí Hoà 60

đại chủng viện Lê Bảo Tịnh Bùi Chu Gia định, về làm thầy giáo

tuổi với biết bao cảm xúc buồn vui khôn tả.

xứ Lộc Hưng, phụ tá Cha Thu,

HỘI CỰU HỌC SINH VĂN ĐỨC HỘI NGỘ KỲ 10 – 4/8/2019

Trang 18

Vui vì chúng ta, những cựu giáo chức và học sinh Văn Đức còn

yêu nỗi nhớ chung, là vẫn tự hào, hãnh diện và lưu luyến về Một

gặp gỡ trao đổi, nhớ về Trường Xưa, Thầy Cũ, Bạn Hiền. Buồn

Gia Đình Văn Đức Lộc Hưng mà mỗi chúng ta vẫn là một

vì thời gian qua đi và thời cuộc đổi thay. Trường sau năm 1975,

thành phần, dù ở phương trời nào, vẫn nhớ về Nguồn Cội

đã chuyển qua tên mới là Trường Bạch Đằng của nhà nước. Các Cha sáng lập, xây dựng, bảo tồn, năm nay Chúa đã gọi về hết cả. Các Thầy, Cô giáo và Cựu Học Sinh thì người còn kẻ mất, người ở lại trong nước, người lưu lạc khắp 4 phương trời.

Nhưng vẫn còn một kỷ niệm duy nhất, thân thương nhất, đẹp đẽ nhất là nay chúng ta còn niềm

Thân Thương: Trường Trung Tiểu Học Văn Đức Lộc Hưng Chí Hòa Sàigòn Thành quả giáo dục của Trung Tiểu Học Văn Đức 1956 – 1975 và sau 1975 cho các con em Toàn Hạt Chí Hoà: Nghĩa Hòa, Nam Hòa, Sao Mai, Hoà Bình, Khu Thánh Mẫu, Ngã 3 Ông Tạ, Nam Thái, An Lạc, Tân Chí Linh, Hoà Hưng, Khu Ngã Tư Bẩy Hiền, Cư Xá Tự Do. Nguyễn Cao Thăng Cựu Giáo Chức Văn Đức Niên Khóa 1960 – 1963

ĐÀI ĐỨC MẸ GIÁO XỨ LỘC HƯNG HỘI CỰU HỌC SINH VĂN ĐỨC HỘI NGỘ KỲ 10 – 4/8/2019

Trang 19

Tuỳ bút của Lê Quán Thư.

Hôm nay, tôi đi họ c Thanh Tịnh thuở ấy mới dễ thương và hồn hậu làm sao, khi đặt bút, viết thế này:”...Hằng năm, cứ vào cuối Thu, lá ngoài đường rụng nhiều và trên không trung có những đám mây bàng bạc, lòng tôi lại nao

nao nhớ đến buổi tựu trường... Buổi mai hôm ấy, một buổi mai đầy sương Thu và gió lạnh. Mẹ tôi âu yếm nắm lấy tay tôi và dẫn 1. Đến nay, đã gần hết đời người. Tôi vẫn

tôi trên con đường đầy gió lộng... Hôm nay, tôi đi học...” Vâng, chỉ ngần ấy câu chữ mộc

không sao quên được cái cảm xúc rất đỗi trẻ thơ, như còn váng vất, ràng ríu đâu đó trong

mạc, nhẹ tênh thôi, cũng đủ sức cám dỗ, theo tôi đi hết tuổi thơ nhọc nhằn. Thuở ấy,

một bài chính tả đã thuộc nằm lòng, lớp đồng ấu, ở trường làng. Ôi, cái ông nhà văn

tôi chỉ là cậu bé nhà nghèo, vừa chăn trâu cắt cỏ cho ông bác phú hộ, vừa ốm o, nhếch

HỘI CỰU HỌC SINH VĂN ĐỨC HỘI NGỘ KỲ 10 – 4/8/2019

Trang 20

nhách, lôi thôi đến trường. Chẳng hiểu, có nhập tâm được chữ nào không? Nhưng cái

bé nhà quê tôi, dẫu phôi pha, nhạt nhoà.

Trong muôn một, tôi vẫn thầm cám ơn chuỗi

câu văn ấy đã gieo vào đáy hồn tôi một dấu ấn, một ám ảnh khó phai mờ. Người ta bảo,

tháng ngày chập chững, bước đi ấy. Lớn lên một tí, tôi biết rõ hơn. Đó là khoảng trời xa

thơ văn nó ám, nó vận, nó nhập vào mình, đố mà gỡ ra được. Nói thế, là vì chính mắt

xăm, mướt xanh, là lạ, bước ra từ những trích đoạn được thầy giáo chắt lọc, chọn để

tôi nom rõ ràng, mẹ tôi có thói quen bói kiều, bói kinh. Nghĩa là mở sách Truyện Kiều

tập làm văn tiếng Pháp cho bọn tôi, vào mỗi Thứ Năm ba xí ba tú khá ồn ào. Lẽ đương

hoặc Sấm Truyền cũ mới ra mà đọc, gặp câu nào thì gẫm câu ấy, rồi suy về lẽ đời, số

nhiên, chỉ là đấu hót thứ tiếng Tây giả cầy mà ngày nay, gọi là Tây ba lô - vì có chết

người và phận mình sẽ may rủi ra làm sao.

Cứ theo cái triết lý tiền định thì cũng chẳng

ông Tây, bà đầm nào đâu! Còn nữa, còn nhiều nữa. Chồng chéo, xô bồ những mớ ký

sai là mấy. Nói thật, thậm chí, nó còn ghê gớm hơn ta tưởng. Văn thơ, nó hệt như con

ức pha tạp Hán Nôm, đông tây, kim cổ. Nếu tôi nhớ không nhầm thì ai nấy trong chúng

rắn tinh quái trong Thánh Kinh, thuở nguyên sơ của vườn địa đàng, mật ngọt rót vào tai

ta (xin lỗi, nhé) - ở cái ngưỡng trên dưới 6, 7, 8 bó như kẻ viết bài này - còn có chung một

nàng Eva. Khổ thân cho con cháu loài người, từ ấy, mang tội tổ tông truyền, phải đổ mồ

khoảnh khắc, một rung động đầu đời đẹp như mơ ấy.

hôi, sôi nước mắt, lang thang khắp đó đây, mới có manh áo. miếng cơm, mới vớ được mảnh tình vắt vai. Giời ạ, nó quấn quýt lấy trí khôn và hoài niệm của tôi, chẳng hiểu đến khi nào mới buông tha? Maĩ về sau, khi chạy giặc lên thị xã Thái Bình trọ học những năm 1946-1953. Lại một phen mộng du, nổi trôi vào cái thế giới bạt ngàn mơ ước bướm hoa, cứ ngỡ mình đang đứng trước tượng đài phủ đầy lá vàng của những Anatole France, Alphonse Daudet... trong vườn Luxembourg... Tha hồ ru đời mình vào

Tôi muốn nói tới cái thế giới chữ nghĩa và lễ

những trang tự sự rất đỗi mượt mà trong hàng loạt tác phẩm, như Le Livre de mon

độ giàu văn chương thi phú rất tuyệt vời, chuẩn mực, kỷ cương, tôn sư trọng đạo

ami, La Vie en Fleur, Le Petit Chose, Lettres de mon Moulin, Les Etoiles... Nói thế cho

của Quốc Văn Giáo Khoa Thư và Luân Lý Giáo Khoa Thư - bộ sách dạy làm người

oai, chứ sự thật chỉ thuần là một số kiến thức hàm thụ, ăn đong từ những bài tập đọc, rồi

xứng đáng đội triều thiên kinh điển về giáo khoa, một công trình hợp soạn công phu và

học thuộc lòng. Phải chăng, đó là cơn bão rớt từ văn chương Pháp còn vương lại

chuyên chở nhiều tâm huyết của nhóm tứ trụ triều đình, có một không hai, là Trần Trọng

trong vuông sân chật hẹp, non nớt của cậu

Kim, Nguyễn Văn Ngọc, Đặng Đình Phúc,

HỘI CỰU HỌC SINH VĂN ĐỨC HỘI NGỘ KỲ 10 – 4/8/2019

Trang 21

Đỗ Thận ở thập niên 1930-1940. Và sau đó là chút hương hoa rụt rè của con chim

Titanic hay Star Wars. Cũng hẳn chưa có gì mê thiếp đến độ nồng nàn như Love Story của

mới ra ngoài bờ tổ, mới tập bay chuyền, khi tôi đọc đi đọc lại từng câu chữ của quyển

những lứa đôi dậy thì, của những hẹn hò lãng mạn, huê tình. Mà chỉ là chút vụng dại, bâng

sách loại bỏ túi, như kiểu Bible để gối đầu giường: Tâm Hồn Cao Thượng (tác giả

khuâng, nhơ nhớ, vụt đến, vụt đi. Nhưng hơi ấm và mùi thơm như còn gửi gắm, chở chuyên trong

người Ý, Edmondo De Amicis) bản dịch Việt ngữ của Hà Mai Anh. May mắn cho kẻ hậu

tay mẹ trên quãng đường về thôn, xanh lá chàm.

Hoặc là, như giọt nước ngấn đọng, bỗng ứa ra,

sinh này, một hai lần, được phước diện kiến và hầu chuyện trực tiếp cả hai nhà giáo - nhà

lúc một mình ở lại, tan loãng vào bầy bướm trắng học trò ngây thơ kia. Có chăng, nên gọi là

văn: Hà Mai Anh và Bùi Văn Bảo (thân phụ của anh bạn học Văn Khoa Sài gòn, nhà báo

chút cỏ hoa tình nghĩa giáo khoa thư một thuở một thời? Lần đầu tiên,từ... hằng năm, cứ vào

Bùi Bảo Trúc). Đến nay, bài thơ Khóc Bạn Hà Mai Anh của bác Bùi, tôi còn giữ trong

cuối Thu... hôm nay tôi đi học ấy, tôi xa mẹ, xa nhà, xa bặt lũ trẻ con thả diều, đánh đáo mỗi sớm

bộ nhớ, vì hai ông là đồng hương đồng khói Thái Bình, là đồng nghiệp gõ đầu trẻ, tấm

chiều nơi xóm ngõ quê mình. Rồi, tan trường về, hụt hẫng, bởi chẳng hiểu có được thấy nụ cười

gương sáng để tôi noi theo. Sang bến bờ này, gặp lại bạn Văn Khoa cũ, được nghe và ghi

mẹ giấu thầm niềm vui qua mau trong vạt áo? Có còn được ngồi kề bên nhịp võng trưa hè đu đưa,

chép vào sổ tay văn học luôn mang theo mình. Bài thơ điếu mà bác Bùi đọc hôm tiễn

thoảng đâu đây mùi hương nhu, bồ kết ngút lên từ nồi nước mẹ gội đầu ngoài mái hiên? Những

đưa bác Hà ngày 20.8.1975 tại San Bernadino, Hoa Kỳ. Xin dẫn ra đây, như

lúc ấy, tôi thường nghe mẹ ngân nga trầm bổng đượm buồn, như lần chuỗi, khấn khứa, đọc kinh

một nén hương tâm thành của kẻ còn phiêu bạt chốn ta bà, dâng lên nhị vị tiên sinh đã

chiều hôm sớm mai. Có lẽ, có lẫn cả mùi hoa xoan nở tím đầu nhành, mỗi mùa chay, mùa

về cõi trên:

thương khó xửa xưa.

Thôi thế là xong nhé, Bác Hà Tâm Hồn Cao Thượng, kiếm đâu ra?

Tuổi Xanh, đất Mỹ, đành thua thiệt Sống Mới, trời Nam, hẳn xót xa?

Về Với Gia Đình, sao vội vã?

Vòng Quanh Thế Giới, há lâu la Đồng hương, đồng quận, thêm đồng nghiệp Giọt lệ như sương, khóc bạn già. (*) Thưa quý thầy cô ạ. Nói nhỏ với các anh chị em

Gió mùa Thu, mẹ ru con ngủ

học trò, nhé. Tôi biết, biết lắm. Cái chùm ký ức văn hoá mà tôi vừa mạn phép kể trên, hẳn chưa

Năm canh chầy, mẹ thức đủ năm canh

có gì rực rỡ, hoành tráng như chuyện phim ảnh HỘI CỰU HỌC SINH VĂN ĐỨC HỘI NGỘ KỲ 10 – 4/8/2019

Trang 22

Mãi sau này, lớn lên, nhờ phần phúc của tổ tiên bảy mươi đời, cùng ơn nghĩa sinh thành của cha

lại Florida nắng ấm tình nồng? Cali làm sao quên, nơi đông người, lắm chuyện? Chợt nhớ về bên

mẹ, với chút của mọn chữ nghĩa và được làm thầy, tôi lại càng thấm thía cái gánh nặng chung

kia bờ Thái Bình Dương, ghé vào Biển Đông đang lô xô sóng lớn. Để nhận ra Chí Hoà, Lê

thân về đường văn hoá với bạn bè đồng nghiệp, đặc biệt với các thế hệ học trò thân yêu của tôi,

Văn Duyệt, Hoà Hưng, Cống Bà Xếp, Lăng Cha Cả, hồ tắm Cộng Hoà, nghĩa trang Đô Thành, cư

xuyên suốt chiều dài chặng đường từ 1961 đến nay. Châm ngôn ấy là thờ gia đình, mến tổ quốc,

xá sĩ quan Bắc Hải, bệnh viện Thống Nhất, ngã Ba Ông Tạ, Ngã Tư Bảy Hiền? Ôi, cả một mạng

phụng tổ tiên, tôn cổ điển (**). Thật tình cờ, như một hẹn hò không định trước. Tự dưng, bài ca

lưới chập chùng duyên khởi những nơi chốn, những xứ đạo, nhà thờ nối tiếp nhau, như bát úp,

dao đầu tiên tôi dạy học trò, lại là mấy câu hát đặc sệt mùi bùn đất kinh mương của người Sài

chuông khánh, kinh kệ, khói hương, rước sách vang rền nền nảy: Nghĩa Hoà, Nam Hoà, Tân

gòn, của Nam bộ rộng rinh nắng gió, của ầu ơ ví dầu:

Châu, Sao Mai, Khiết Tâm, Tân Chí Linh, Tân Sa Châu, Vinh Sơn, Tân Dân, An Tôn, Tân Việt,

Ví dầu, cầu ván đóng đinh

Phú Trung, Mẫu Tâm... Ôi, con đường Thánh Mẫu quanh co, vòng vèo,chật chội, rặt những

Cầu tre lắt lẻo, gập ghềnh khó đi Khó đi, mẹ dắt con đi Con đi trường học, mẹ đi trường đời.

ngõ cụt, chỉ len lỏi vừa một cặp đôi, một cái xe honda, lambretta. Tò mò ngó vào bên trong, nhà

Hoá ra, gẫm cho cùng, cả đời mình vẫn quẩn

nào cũng bàn thờ Chúa, Mẹ hương hoa bát ngát.

Biết ngay là... phe ta... Bắc kỳ... ri cư... công

quanh với mẹ, với câu hát, lời ru, với ruộng lúa, bờ tre, với đò dọc đò ngang, với sách vở, với

giáo... có khi lại là... Bùi Chu... ú u và Phát...

Riệm nữa đấy... Và ngạc nhiên chưa, có câu ví

trường, với lớp. Chạy cùng đường, không khỏi nắng, hết lên bờ, xuống ruộng. Hỏi chứ, có ai

von rất ngộ “trai Nam Thái, gái Lộc Hưng”. Là tin vui, điềm lành? Là điều tiếng hay thị phi? Kệ

sống trọn mấy đời trong một kiếp? Cũng không sao hiểu hết những lời mẹ ru đâu. Cả đến bây giờ,

nó. Đất lề và quê thói nó vậy đấy. Có gì mà ầm ĩ? Còn nhớ xưa, những năm giặc giã, tản cư

gần đất và xa trời, đầu bạc trắng hoa lau, đất khách quê người, biết ai là bạn? Dẫu tha hương,

1946-1953 ở vùng chiêm trũng Thái Bình - Nam Định - Hải Dương, tôi đã nghe thuộc nằm lòng

ngộ cố tri, có đôi khi, vẫn thấy mình lạc lõng, xa lắc xa lơ, mịt mù bóng chim, tăm cá. Thôi thì

câu nói cửa miệng dân gian “Gái Cổ Am, nam Hành Thiện.”

lòng bảo lòng thân cư hải ngoại, tâm tại cố hương. Hay tại mình trót vướng vào vòng bi luỵ, sầu tình? Đôi khi, trong mơ, lúc tỉnh, tôi hỏi chính tôi, mà không sao tìm ra được câu trả lời: Ơ hay, mình đang ở đâu? Đồng đất chân quê hay phường phố, tỉnh thành? Nhà Bè nước chảy chia hai. Ai về Gia định, Đồng Nai thì về. Thì đi Boston, lên NY, đến Alaska hay quá bộ sang Toronto một chuyến với mù tời tuyết trắng? Về HỘI CỰU HỌC SINH VĂN ĐỨC HỘI NGỘ KỲ 10 – 4/8/2019

Trang 23

Thế mới hay, chuyện vô Nam 1954 và chuyện hình thành các trại định cư - giáo xứ của một

dây thép gió, chằng chịt hàng rào kẽm gai). Lần khác, có mặt đông đủ hơn, do cha xứ Tân Việt

triệu đồng bào đi tàu há mồm từ miền Bắc đó đúng là danh bất hư truyền mang tính lịch sử, đội

(cha Nguyễn Văn Thủ?) tổ chức. Cũng tay bắt mặt mừng. Cũng chào mời, hỏi thăm, tin tức.

đá vá trời. Phải nói là, nhờ ơn Trên, phép lạ và vận nước, lòng người mới đúng. Bởi vì chỉ trong

Cũng ăn uống, cụng ly, hát hò tái ngộ, liên lạc, trao đổi, chụp hình lưu niệm, nước trong, nước

mấy năm sau, toàn miền Nam đã hiện ra vuông thành sắc cạnh như một bàn cờ thế, có quy hoạch

ngoài đủ cả... Thế rồi, bao nhiêu bàn soạn, tính toán cho một gặp gỡ Văn Đức trong ngoài nước

kín kẽ nội ngọai, tứ phương ngũ hành. Những xứ đạo, nhà thờ, nhà cha, nhà xứ, nhà trường, nhà

trôi ra sông ra biển hết. Bốc hơi, đi đâu, mất tăm.

Chả còn gì? Sang đến đây chưa được bao nhiêu,

phước, nhà dòng, nhà thương. Ấy vậy cho nên, có ai kia dị ứng, bảo là Công giáo xây thành đắp

mà đi đứng gần xa đã khá bộn. Vừa đi, vừa nhìn, vừa nghe, vừa học. Như em bé ê a học đánh vần.

luỹ, dựng pháo đài? Đúng hay không, xin nhường phần cho lịch sử và thời gian phê phán.

Tiếng Mỹ của Mỹ trắng, Mỹ đen, của Latinos và của người Mỹ gốc... rau muống, giá sống, mắm

Sở dĩ phải vòng vo tam quốc như trên, tôi muốn trở lại câu chuyện ban đầu: tình nghĩa thầy trò,

tôm, phở, bún riêu, giò chả, ninh, mọc, húng quế, rau răm, ngò gai, dấp cá, tía tô.... Học, học mãi,

chủ đề của Đại hội Văn Đức lần thứ 10 vào thượng tuần tháng 8 mùa Thu này, ở Trung Tâm

học riết, mà chưa nên cơm, nên cháo gì!

Công Giáo, California, Hoa Kỳ.

Đúng là tôi mới chân ướt chân ráo, có ra tấm ra món gì? Xứ sở này bao la bát ngát quá. Một, hai

2. Thế rồi... vận nước nổi trôi, ai ngờ? Lại một lần nữa?

triệu người Việt mình có là bao, như muối bỏ biển. Bởi thế, tôi chỉ lặng thinh, lắng nghe, học hỏi, tập tành và theo dõi, để trái tim mình đập theo nhịp sinh hoạt của các Cộng đồng người Mỹ gốc Việt ở rải rác trên các tiểu bang của xứ sở Hoa Kỳ, đặc biệt tìm hiểu xem sinh hoạt của hệ thống các trường học cũ của mình trước đây ra làm sao? Từ trường công lập, bán công đến tư thục. Từ Đại học, Cao đẳng đến Trung tiểu học; của Công giáo, Phật giáo, Cao Đài, Tin Lành, Hoà Hảo. Từ Sài gòn, Chợ Lớn, Gia Định đến

Nửa vòng trái đất, vừa gần vừa xa. Dễ đến 10 năm gò lưng trên chiếc xích lô già nua, tội tình

Biên Hoà, Mỹ Tho, Cần Thơ, Gò Công, Long Xuyên, Châu Đốc, Bình Dương. Từ Đà Lạt,

để kiếm sống qua ngày... Ai ngờ, đời nhiều dâu bể, đa đoan đến thế? Hồi ấy, còn ở quê nhà, mấy

Phan Thiết, Phan Rang, Nha Trang, Qui Nhơn, Tuy Hoà, Quảng Nam, Quảng Ngãi, Đà Nẵng,

năm đầu thập niên 1990. Hình như một, hai lần gì đó... không còn nhớ rõ lắm. Tôi được mời

Huế, Quảng Trị và của những nhóm dân H’ mong, Jarai, Tày, Nùng, K’ ho, Lào, Cambodia

tham dự buổi gặp gỡ, một lần ở nhà thầy giáo kia, đứng ở cửa, nhìn ra Vườn Rau Lộc Hưng xanh

v.v.. Chờ mãi, đợi hoài, để xem những Văn Đức, Thánh Giuse, Mai Khôi, Đắc Lộ, Thánh Thomas,

mướt và bên ngoài nữa là Bưu điện Chí Hoà (nhà

Lê Bảo Tịnh, Nguyễn Duy Khang, Chân Phước

HỘI CỰU HỌC SINH VĂN ĐỨC HỘI NGỘ KỲ 10 – 4/8/2019

Trang 24

Liêm có nhúc nhích, động tĩnh gì không? Chẳng lâu, tin vui từ khắp nơi ùa về, đến như miền

trang, công việc, dịch vụ, Walmart, Target...

Made in USA nó vậy đấy. Một guồng máy

Đông Bắc Hoa Kỳ lạnh buốt cũng không thể ngồi yên. 365 ngày dày đặc những lễ hội của

khổng lồ, quay tít thò lò, cháy bỏng, đầy kịch tính, chuyển động khôn lường.Trong khi ấy thì,

người Mỹ, từ Độc Lập đến Tạ Ơn, Tưởng Niệm, Bầu cử Tổng Thống cho đến Ngày của Mẹ, Ngày

rải rác quanh năm, nhịp sinh hoạt của cộng đồng người Việt mình cũng phải chạy theo vòng xoáy

của Cha, Ngày của Tình Yêu... Thậm chí, còn có ngày của con chó yêu, ngày của Rượu Vang, của

đó, không kém phần khởi sắc. Bên cạnh những họp hành, tụ tập, xuống đường, hội luận về chính

Cheese, ngày của Cà Phê, ngày của... bánh trái bốn mùa hoa lá cành... Ôi, thôi, tối tăm mắt mũi,

trị, về văn hoá, nghệ thuật, nghề nghiệp ở các vùng đông dân cư, như Nam, Bắc Cali, như

đành bó tay, mặc cho thời gian lặng lẽ trôi qua.

Ngày thì như lá, tháng như hoa/ Chuyện nước,

Houston, Texas, như Illinois, Florida,Oregon, Virginia, Chicago, như Washington DC... TV,

chuyện dân, đến chuyện nhà...

báo chí của người Việt tường thuật không thiếu một chi tiết nào về những hoạt động của Quân đội, của các tổ chức chính trị và đồng hương, của các tỉnh thành. Tôi có cảm tưởng choáng ngợp, như là cả miền Nam và Sài gòn đang cố bừng sống dậy. Hệ thống các trường học cũng chẳng chịu thua chị kém em. Nào La San hội ngộ; Khải Định, Đồng Khánh Huế; nào Chu Văn An, Võ Trường Toản, Petrus Ký, Nguyễn Trãi. Nào Trưng Vương, Gia Long, Lê Văn Duyệt, Mạc Đĩnh Chi. Phía mạng lưới các trường tư thục Công giáo thì khỏi nói. Từ Nguyễn Bá Tòng (Sài

Đó là chưa nói đến cuộc sống tốc độ đến chóng mặt đang diễn ra từng giây từng phút ở chỗ này, nơi kia.Chẳng nơi chốn nào yên ả, bởi tự thân, người Mỹ và dân Mỹ nó vậy. Hợp chủng quốc mà lị. Mỹ trắng, Mỹ đen, Mỹ Latinh, Mỹ Phi châu, Mỹ châu Á và Mỹ gốc Annam ta nữa, chen

gòn), Nguyễn Bá Tòng (Gia Định) đến Saint Paul, Regina Pacis, Thiên Phước, Lê Bảo Tịnh, Chí Thiện, Nguyễn Duy Khang, Thánh Tâm, Chân Phước Liêm, Thánh Mẫu, Thánh Giuse, Văn Đức, Mai Khôi... Nói cho vui, là trăm hoa đua nở, trăm nhà đua tiếng, theo kiểu cổ vũ

chúc, hoà đồng giữa miền đất mênh mông đa chủng tộc, đa văn hoá này. Mặt trời chẳng bao

tuyên truyền của họ Mao, những năm 1960 của xứ Con Trời.

giờ lặn ở đây. Bởi vậy, mỗi sớm mai thức dậy, mở TV, mở iphone, ipad là thấy ngay nước Mỹ

....Đến năm ngoái, hình như vào tháng 7.2018, cũng ở California.... Từ bên này bờ Đông, tôi

đang sôi sục những thời sự nóng hổi, giật gân, đau đầu: bắn sung ,bạo loạn, kiện cáo, toà án,

nghe thầy trò Văn Đức mở Đại hội lần lần thứ 9. Đúng hôm ấy, éo le thay, cũng tại Westminster,

ranh luận, thuế má, ly dị, ly hôn, tiệc tùng, thời tiết nắng mưa, quảng cáo,t iếp thị, mua sắm, du

bạn đồng nghiệp của tôi - nhà giáo nhà văn Hoài Mỹ, viết cho Tuổi Hoa trước 1975 và Viet Tide

lịch, xe cộ, y tế, thuốc thang, bảo hiểm, thời

từ 2000 - đột nhiên qua đời vì bạo bệnh. Ngồi ở

HỘI CỰU HỌC SINH VĂN ĐỨC HỘI NGỘ KỲ 10 – 4/8/2019

Trang 25

NJ mà lòng cứ nóng như lửa đốt. Thấp thỏm, bồi hồi vì bạn, vì trường xưa, học trò cũ, biết bao

Thăng, cô Tâm, cô Hoa. Đương nhiên, mới chỉ thoáng chốc qua điện thoại thôi. Nhưng

mời gọi, níu kéo... Văn Đức, rõ ràng, đang hồi sinh trong tôi, từng li từng tí một. Tôi nhớ lại

chúng tôi mau mắn nắm được tần số trái tim mẫn cảm của nhau. Tôi đã không cầm lòng

thật rõ ràng từng khuôn mặt, từng giọng nói, tiếng cười, từng biến cố, từng dịp lễ hội, kể cả

được, khi nghe lời khuyên và chia sẻ trải nghiệm máu thịt của những đồng nghiệp đã

hồi trống mỗi đầu cuối giờ học của ông phụ trách văn phòng mà tôi quên tên. Văn Đức suốt từ

tiên phong sinh cơ lập nghiệp ở đây. Tôi cũng được góp ý rất quý báu từ phía các cô

1963 đến 1975, một quá trình, một đỗi đường duyên nợ và nghiệp chướng không thể nào quên.

cậu học trò của tôi đã thành danh, cống hiến trí tuệ và trái tim vào các ngành nghề, để nói

Tôi chỉ biết chắp tay, cầu xin cho Đại hội ấy xuôi chèo mát mái, từ khởi sự cho đến hoàn thành...

lời cám ơn đất nước, con người của miền đất tân lục địa trù phú và bao dung này. Đã đến

đều nhờ bởi ơn Chúa, amen. Có như thế, mới xứng danh, làm mát lòng mát ruột những thế hệ

lúc,ý định thực hiện Kỷ Yếu Văn Đức, với chủ đề Tình Nghĩa Thầy Trò, sẽ phát hành

kế thừa các đấng bậc đã cưu mang sinh thành nên Văn Đức, là Cha già cố Đỗ Đức Hân, Cha

vào dịp diễn ra Đại hội Văn Đức lần thứ 10 (4.8.2019) phải trở thành sự thật. Đó là tâm

Hiệu trưởng Bernado Nguyễn Xuân Thu và Cha Phêrô Lã Quang Hiệu, Tổng giám thị... Những

nguyện của tôi, khi nhận lời trao đổi thường xuyên với quý thầy cô và với riêng người

cây đa cây đề này, những năm sau 1975, tôi vẫn còn được gần gũi, tiếp xúc và... thăm hỏi, tiễn

đặc trách thư ký toà soạn và kỹ thuật cho Kỷ Yếu này, chuyên viên làm phóng sự sinh

đưa, chứng kiến tận mắt những chuyển dịch, đổi dời.....

hoạt cộng đồng cho đài truyền hình SBTN, anh Bùi Văn Bằng ở S.Carolina. Không dám nói ngoa một chữ, một lời. Cứ mỗi tuần lễ, thầy trò chúng tôi, nếu không điện thoại líu lo với nhau thì cũng email hoặc gửi messenger, báo cáo diễn tiến tình hình (tin tức, hình ảnh, suy nghĩ, dự tính, đề nghị...) cho Kỷ Yếu, cho Đại hội 10,kể cả tin tức buồn vui,hiếu hỷ của các thầy cô, bạn học Văn Đức. Hẳn ai nấy còn nhớ bản nhắn tin khẩn cấp, liên tiếp mấy ngày về sự kiện thầy Mỹ cấp cứu, nằm viện và bình yên về nhà?

Mới tinh đây thôi, thầy Mỹ, thầy Liêm, thầy Thăng, cô Hoa, anh Oánh, anh Bằng còn ưu

3. .....Thế rồi, chẳng hiểu Chúa xếp đặt, an bài làm sao. Qua người học trò cố cựu Văn Đức của tôi là anh Bùi Văn Bằng, tôi bắt được liên lạc với thầy Mỹ, rồi thầy Liêm, thầy

ái ngỏ ý (qua messenger) đề nghị tôi tham gia trực tiếp làm Chủ Nhiệm. Một thoáng phân vân, do dự. Chủ nhiệm để thực hiện Kỷ Yếu? Hay đứng ra, gánh việc tổ chức Đại hội Văn Đức lần thứ 10? Đắn đo mãi, rồi tôi

HỘI CỰU HỌC SINH VĂN ĐỨC HỘI NGỘ KỲ 10 – 4/8/2019

Trang 26

vâng lời, nhưng chỉ với Kỷ Yếu thôi đấy.

Còn Đại hội là chuyện lớn, xin hai chữ đại

ta đang gặp gỡ ở Đại hội lần thứ 10, mở toang cánh cửa bước vào những ngày chớm Thu, có

xá cho người khách lạ này. Thật tình là tôi không dám, vì nghĩ mình như người đi xa

nắng chan hoà. Cali chưa bao giờ đẹp đến thế.

Thấy chăng, bạn ta ơi, còn tươi nguyên mùi sách

mới trở về, chưa quen hơi bén tiếng, chưa nhập vào dòng chảy của Văn Đức đã và

vở, giấy mực và tình nghĩa giáo khoa thư muôn đời không phai. Gìn vàng giữ ngọc cho nhau,

đang chảy miệt mài, vồn vã bao tháng năm rồi. Nhưng nghĩ lại, nước đã đến chân. Nếu

nhé.

không bắt tay ngay vào thì bị động, không kịp, ngọn lửa nhiệt tình sẽ nguội đi, cơ hội

Miền đông bắc Hoa Kỳ những ngày tháng 8,2019.

sẽ vụt bay mất. Biết đâu, còn tác động không hay tới đại sự của thầy trò thì mang tội.

Chú thích:

Cuối cùng, tạ ơn Chúa. Việc phải đến, đã đến.

Vô vàn cám ơn quý thầy cô và trăm nhớ ngàn thương chào làm quen những người học trò Văn Đức thân yêu. Tất cả, vâng, tất cả đã dành cho tôi một vinh dự, nhưng đồng thời, cũng là một trách nhiệm, một gánh vác không nhẹ nhàng, dẫu

(*) Cả hai Ông Hà Mai Anh (1905-1975) và Bùi Văn Bảo (1917-1998) là đồng hương Thái Bình, cùng là nhà giáo nổi tiếng ở Sài gòn trước1975.

Sau đó, cả hai cùng di tản sang Hoa Kỳ, ở CA. Những cụm từ viết hoa là tên các tác phẩm của Hà Mai Anh.

muộn mằn ở giờ thứ 25. Xin cứ coi tôi như... lần đầu tiên đi học, ngày tựu trường, với sách vở, bút

(**) Câu nói của học giả Phạm Quỳnh (18921945), sáng lập tờ báo Nam Phong tạp chí

mực, quần áo mới, với mắt sáng, môi cười.

(1917-1934), người có công cổ xuý việc học Quốc ngữ, cùng với bạn cùng thời là nhà báo

Thật tình cờ, khi bài viết nho nhỏ này đến tay bạn thì Cali - sao chẳng có thể coi là Sài gòn, là ngã ba Ông Tạ hoặc Nghĩa Hoà, Lộc Hưng nhỉ vẫn có một Văn Đức ở hải ngoại đấy chứ. Chúng

Nguyễn Văn Vĩnh (1882-1936) chủ trương Đông Dương tạp chí (1913-1919), thân phụ của hai nhà thơ nổi tiếng: Nguyễn Nhược Pháp và Nguyễn Giang.

HỘI CỰU HỌC SINH VĂN ĐỨC HỘI NGỘ KỲ 10 – 4/8/2019

Trang 27

Lễ Khai Giảng Năm Học Mới

T

ùng! Tùng! Tùng!

Ba hồi chín tiếng vang động dồn dập thúc dục con tim

rạo rực Ngày Khai Trường.

Kỷ niệm thân yêu dấu kín tuổi học trò dưới mái Trường Văn Đức năm nào

xưng Hội Cựu Học Sinh Văn Đức Xin góp công vun sức cho các sinh hoạt của Văn Đức với tất cả thành viên là cổ đông – cổ phần cho Văn Đức Xin trao ân gửi tình với Văn Đức để thông tin, liên lạc, và nâng đỡ nhau như một cơ hội, một dịp may khám phá ra con tim dấu kín và vì vậy các nhóm Bạn đồng liêu tìm ra nhau, May Thay!

vừa ập tới với đèn sách, với thi cử, với Thầy, với Bạn, và nay Bản Tin Gia Đình Văn Đức xin được khơi dậy và đồng hành cùng Quý Vị Phụ Huynh – Quý Thầy Cô – Quý Bạn Văn Đức của mọi niên khóa Xin đón nhận Bản Tin Gia Đình Văn Đức như đứa con tinh thần đã và đang thành hình qua Huy Hiệu và danh

HỘI CỰU HỌC SINH VĂN ĐỨC HỘI NGỘ KỲ 10 – 4/8/2019

Trang 28

Và xin mạnh dạn tiếp tay với những hy sinh đóng góp của những thành viên đứng mũi chịu sào để cùng chèo chống con thuyền Văn Đức vì lẽ dĩ nhiên khó khăn buổi ban đầu còn nhiều thử thách và chông gai. Ước vọng hoài bão,

và chí

hướng của Linh Mục Hiệu Trưởng

Bênađô

hải ngoại giữ vững con thuyền Văn Đức Ban Biên Tập Gia Đình Văn Đức do Ban Truyền Thông trách nhiệm trang Facebook: Van vanduc2018lochung@gmail.com

Duc

và

email:

Rất ước mong Quý Vị, Quý Thầy Cô, và Quý Bạn đón nhận Văn Đức Hội Ngộ Kỳ III để từ đó và cũng từ đó tương lai các Kỳ Hội Ngộ như muôn ngàn cánh chim tìm về tổ ấm Văn Đức, Đẹp Lắm, Đẹp Lắm Thay!

Nguyễn Văn Mỹ, Cựu Giáo Chức Văn Đức NK. 1968 – 1981

Nguyễn

Xuân Thu ao ước Văn Đức nơi quê nhà và khắp nơi

HỘI CỰU HỌC SINH VĂN ĐỨC HỘI NGỘ KỲ 10 – 4/8/2019

Trang 29

Hồi ức tuổi đến trường

M

ỗi độ hè về, dường

màu đỏ hoa phượng ngợp ánh nắng vàng dưới mái trường thân yêu

như trong tâm hồn biết bao người đều

của ngày nào. Lớp lớp người, muôn thế hệ tiếp nối nhau vững bước vào cuộc đời, xây dựng xã hội và thế giới đều trải qua những năm

có một gợi cảm nhẹ nhàng về những kỷ niệm đẹp khó phai của

tháng miệt mài bên trang sách vở, lắng nghe lời giảng dạy về tri thức và bài học làm người trên ghế học đường…

tuổi học trò.

Nhớ về sân trường, lớp học, bạn bè và thầy cô. Nhìn thấy lớp nhỏ chuẩn bị ra trường trên đất nước Hoa Kỳ, lòng người viễn xứ hoài nhớ quê hương với tiếng ve kêu, với tán cây bàng rợp mát và

Hè về là nhịp TRI ÂN, NHỚ ƠN THẦY CÔ đã dạy dỗ bao điều hay lẽ phải… Hè về là thêm một lần nữa các cựu học sinh Văn Đức có duyên hội ngộ bên nhau tri kỷ, duy trì, thăng tiến và phát triển những nét đẹp về văn hóa và truyền thống của người Việt trên đất nước Hoa Kỳ. Với chủ đề “Tình Nghĩa Thầy Trò”, Văn Đức Hội

HỘI CỰU HỌC SINH VĂN ĐỨC HỘI NGỘ KỲ 10 – 4/8/2019

Trang 30

Ngộ kỳ 10 được tổ chức ngày 48-2019 tại Orange County – California sẽ làm nổi bật đậm chất nhân văn nơi học sinh của Trường Văn Đức.

Với các sinh viên ra trường, mùa hè đến là thời khắc kết thúc 12 năm học và tiếp tục cho chặng đường mới của ngưỡng cửa Đại Học, hoặc kết thúc thời sinh viên đại học để tiếp mở một trang sử mới với tương lai vào đời có nhiều hoãi bão, ước mơ và hoạch định. Hoài niệm về

Những năm tháng được đến trường là khoảng thời gian tạm đủ để khắc ghi biết bao kỷ niệm bên mái trường, được sống trong sự dạy bảo tận tâm, nhiệt huyết của quý thầy cô qua đó cho các em có được: kiến thức, nghị lực, tự tin và bản lĩnh để có thể vững bước vào đời là nhờ vào sự nỗ lực phấn đấu của bản thân, sự quan tâm của gia đình, chỉ bảo của thầy cô.

tuổi thơ, mỗi người cảm nhận như một giấc mơ : nhớ về ngày

Nhìn lớp trẻ ra trường là tung cánh bay muôn phương để lập nghiệp.

Chúng ta cầu chúc các em là tương lai của xã hội, của đất nước, của

đầu tiên đến trường, ngơ ngác và ngập ngừng từ cổng trường,

Giáo Hội và của thế giới… luôn cống hiến cho đời những điều tốt đẹp, biết quý thời gian, biết trân trọng những tình cảm vun đắp của

thầy cô, bạn học… quen thuộc dần theo năm tháng trở thành

Cha Mẹ, thầy cô và tất cả những người đã từng góp công, góp sức cho cuộc đời các em được triển nở…

một ký ức khó quên… và mỗi lẫn hồi tưởng lại năm xưa đến trường đều thấy lòng tràn đầy niềm vui và nỗi nhớ.

Charlotte, NC, ngày 2-6-2019 Bùi Văn Bằng

HỘI CỰU HỌC SINH VĂN ĐỨC HỘI NGỘ KỲ 10 – 4/8/2019

Trang 31

Hình Anh Sinh Hoạt Văn Đức Hội Ngộ Kỳ 9

HỘI CỰU HỌC SINH VĂN ĐỨC HỘI NGỘ KỲ 10 – 4/8/2019

Trang 32

HỘI CỰU HỌC SINH VĂN ĐỨC HỘI NGỘ KỲ 10 – 4/8/2019

Trang 33

Trường Văn Đức với Kỷ Niệm

T

ôi còn nhớ trường Văn Đức nằm trong khu xóm đạo bây giờ tôi

giờ các giáo sư vô văn phòng ngồi chờ, cha ra hỏi thăm vài câu, tôi biết Cha Hiệu nhiều hơn vì ngài là người trực tiếp điều hành. Tới giờ dạy tôi đi lên cầu thang cạnh văn phòng. Lớp tôi được chia giờ

mới biết là xứ Lộc Hưng. Đi trên đường Lê Văn Duyệt từ

dạy nằm trên lầu hai. Do đó hình ảnh trong ký ức của tôi về Văn Đức hạn hẹp nhưng không kém tình cảm.

ngã sáu hướng gần tới chợ Ông Tạ rẽ vô con đường nhỏ, bên trái là các căn nhà gạch của các gia cư, bên phải là ruộng rau muống xanh tươi, bọc vòng ruộng là vô tới cổng trường Văn Đức.

Từ một cô giáo trẻ mới ra trường có may mắn được chuyển về làm việc cho Trung Tâm Học Liệu Bộ Giáo Dục thực hiện chương trình Phát Thanh Học Đường phát trên đài phát thanh Sàigòn mỗi tuần hai lần, thỉnh thoảng xuất hiện làm Giám khảo cho chương trình Đố Vui Để Học, làm thuyết minh chương trình Tìm Học của giáo sư Cao Thanh Tùng. Có thể nhờ vậy Cha Thu và Cha Hiệu đã nhận cho tôi dạy 8 giờ một tuần ở trường. Nhất là khiếu văn nghệ giúp cho trường vào dịp cuối năm, hợp tác cùng GS Kiều Thanh Long. Đầu tiên là văn phòng Giám hiệu, thầy Liêm giám thị, Cha

Tôi đã dạy các em múa những bài như "Chuyện một đàn chim yến" do chính tôi sáng tác, bài "Nước Non" của nhạc sĩ Hùng Lân, "Hội

Thu, Cha Hiệu, nếu chưa tới

nghị Diên Hồng" v.v... Và sau đó đưa các màn vũ của trường lên

HỘI CỰU HỌC SINH VĂN ĐỨC HỘI NGỘ KỲ 10 – 4/8/2019

Trang 34

chương trình truyền hình của Bộ Giáo Dục. Cha Thu và cha

sự cảm động khi các em tìm đến tôi và còn nhớ lại tình cô trò cũ xa xưa tưởng như đã trôi vào dĩ vãng. Học trò Văn Đức sống rất tình

Hiệu rất thích vì được dịp giới thiệu Trường nhà.

nghĩa, các em đã làm cho ngôi Trường trở nên có giá trị về đạo đức Con Người, Tiên Học Lễ Hậu Học Văn.

Ba năm dạy ở Văn Đức từ năm 1971 cũng đủ để ký ức đầy ắp

Cha Nguyễn Xuân Thu vị hiệu trưởng sáng lập Trường Văn Đức đang ở trên nước Chúa chắc chắn ngài sẽ rất vui khi biết các cựu học

những kỷ niệm đẹp. Tôi dạy môn Vạn Vật, dạy Vẽ và có

sinh luôn làm sáng danh quá nhiều cho thế hệ tuổi trẻ của xứ Lộc Hưng.

khi dạy Nhạc. Hình ảnh các em cắm cúi chăm chỉ làm việc cùng với cô giáo trẻ đang tuổi hăng say, lúc đó các em không thấy được ánh mắt trìu mến thương yêu của tôi đang nhìn về các em, những lời giảng của tôi đã được các em tiếp thu,

Ngày nay tại hải ngoại, tiểu bang California, các em như Long Hải, Quốc Hưng, Thanh Tâm, Kim Oanh, Ngọc Dung, Quan Sâm, Minh Tâm, Diễm Huyền, Quốc Pháp, Anh Tuấn cùng với giáo sư Nguyễn Văn Mỹ, và Các Giáo Sư khác v.v. Mỗi năm đều tổ chức buổi họp mặt truyền thống vào khoảng tháng 7, hợp cùng dân xứ Lộc Hưng, quy tụ nhiều cựu học sinh từ các tiểu bang xa và các quốc gia khác như linh mục Nguyễn Trung Tây từ Úc về dự.

các em đang thực tập và đang cùng nhau cố gắng thể hiện bằng những bài viết trên giấy trắng, làm thật nhanh nạp lên cho cô để lấy điểm cao. Những khuôn mặt rạng rỡ khi đã làm xong, những đôi mắt chờ đợi bài của mình được chấm điểm, sao đáng yêu làm sao, tôi đã nhìn thấy sự cố gắng làm việc của các em, tôi đã được vui lây khi thầy trò tíu tít cùng nhau làm việc. Một tiếng đồng hồ trôi thật nhanh, chỉ một tiếng cho mỗi lớp nhưng tôi thấy mình đã cùng các em xây dần những viên gạch cho tương lai hứa hẹn của tuổi trẻ.

Giòng thời gian cũng qua mau, thấm thoát đã 40 năm, tôi thật

Xin cám ơn Cha Thu, Cha Hiệu đã cho con được góp mặt trong gia đình Văn Đức dù thời gian không dài.

Xin cám ơn các em học trò cũ của tôi đã làm tôi sống lại kỷ niệm đẹp thuở xa xưa và những tình cảm các em đã dành cho tôi. Tình cảm này tôi sẽ giữ mãi với sự trân quí.

Lê Minh Phú, Cựu Giáo Chức Văn Đức NK. 1971 – 1975

HỘI CỰU HỌC SINH VĂN ĐỨC HỘI NGỘ KỲ 10 – 4/8/2019

Trang 35

Tạ ơn đời – Tạ ơn người

T

rời Cali đã bước vào cuối thu, hôm ấy

trên trần gian này: Hỡi Thượng Đế, hôm nay

bầu trời thật trong, thật xanh, không vẩn một cụm mây trắng nào, nắng vàng rực

chúng con đến bàn tiệc này trong tinh thần khiêm tốn và hân hoan.

rỡ, nắng chan hoà, nắng nhuộm đỏ, nhuộm vàng lá của những cây cổ thụ mùa thu, xen lẫn với

Chúng con cảm ơn Ngài về sự mầu nhiệm tuyệt vời của đời sống, về niềm hoan lạc được làm

những cây thông xanh thẫm cao ngạo nghễ, gió thu se se lạnh, tất cả hoà quyện vào nhau tạo nên

người, về năng lực thương yêu.

Chúng con cảm ơn Ngài về những niềm vui to

một mùa thu đẹp dịu dàng, làm ấm áp lòng người trong buổi sáng lễ Tạ Ơn.

lớn và đơn giản.

Về điều kỳ diệu, những ước mơ và hy vọng; Về sự mới mẻ của mỗi ngày; Về tiếng cười, bài ca và trái tim rộn ràng niềm vui; Về lòng trắc ẩn tiềm tàng trong nội tâm sẵn sàng khơi dậy; Về tính chịu đựng của bạn bè và nụ cười của một người xa lạ; Về luật tuần hoàn của quả đất, của trời và thành quả cả ba.

Về sự khôn ngoan của người già; Về lòng can đảm của người trẻ; Về sự hứa hẹn của trẻ thơ; Về sức mạnh đưa đến khi cần; Về gia đình được sum vầy hôm nay.

Về những người đã được cho nhiều và bị đòi hỏi nhiều. Ước gì chúng con và con cái của chúng con mãi ghi nhớ điều này Amen.

Tôi bước vào nhà thờ với tâm tình Tạ ơn, Ngước

Ngược dòng thời gian trở về quá khứ để cảm tạ đội ơn những gì Thiên Chúa ban cho tuổi thơ trong sáng, thuở cắp sách đến trường, ngôi

mắt nhìn lên tượng Chúa đóng đinh trên Thập Tự Giá, khẩn khoản, tha thiết, cảm tạ đội ơn Thiên

trường Văn Đức năm xưa nay còn đâu? Có còn chăng chỉ còn trong tiềm thức, trong trí nhớ,

Chúa đã ban mọi Hồng Ân cho tất cả mọi người HỘI CỰU HỌC SINH VĂN ĐỨC HỘI NGỘ KỲ 10 – 4/8/2019

Trang 36

trong tưởng tượng, trong dĩ vãng nhưng vẫn đầy ắp trong tâm khảm mỗi học sinh chúng ta.

Tạ ơn cho sư biết tìm về cội nguồn, những con chim đầu đàn của thời phôi thai mới thành lập

Tạ ơn Cha Cố Hiệu Trưởng, đã dầy công khai phóng và giáo dục bao thế hệ con dân Lộc Hưng

trường nay cũng đã quay tìm về tổ ấm. Tạ ơn cho sự đoàn kết của toàn Trường Văn Đức từ Hải

từ những năm 1957 khi thành lập trường Văn Đức, mỗi cơ hội chung nhau hồi tưởng các công

Ngoại cho đến trong nước đã đồng một lòng yêu thương gắn bó và liên kết chặt chẽ bằng cách cho

ơn giáo dục cũng chính là mối tri ân đậm nét khắc ghi vào tâm tư chúng ta.

ra đời cuốn Kỷ Yếu để mỗi người chúng ta có thể ôn lại, hồi tưởng lại, ghi chép lại tất cả những

Tạ ơn cái roi mây của Cha Giám Thị luôn tay nhịp nhịp trước cổng trường đề chờ đón những

dòng tư tưởng để chia sẻ với nhau.

Tạ ơn cho sự đoàn kết biết cảm thông, hiệp nhất

học sinh đến lớp trễ, nhờ chiếc roi mây ấy mà chúng tôi có được thành tựu hôm nay. Tạ ơn

cuả Hội Ái Hữu Đồng Hương Lộc Hưng Hải Ngoại và Hội Cựu Học Sinh Văn Đức vì từ nay

Thầy Cô đã cố công uốn nắn, tìm tòi mọi tinh hoa của cuộc đời mang ra dậy dỗ chúng ta thành

mỗi đầu năm chúng tôi cùng nhau tổ chức Tết Âm Lịch để cầu nguyện cho Người Cha Khả

những người hữu dụng. Tạ ơn Cha Mẹ đã sinh thành, nuôi nấng, chăm sóc, dậy dỗ, cho chúng ta

Kính mà chúng ta hằng yêu mến, sau nữa là để chúc mừng quý Phụ Huynh, quý Thầy Cô dồi

nên người, Tạ ơn anh chị em đã chung sống trong một nhà,

dào sức khỏe, an vui tươi trẻ trong năm mới, và Các Bạn

yêu thương đoàn kết suốt

thì đạt

quãng đời thơ ấu, Tạ ơn cho

công suốt năm.

những giấc mơ chưa đạt

Cuối cùng, Tôi luôn

tới, và không biết bao giờ

hy vọng sẽ có nhiều

mới đạt tới, Tạ ơn cho

cuốn Kỷ Yếu khác

những không

ra đời đề chúng ta

lần trở

thịnh thành

thành gánh nặng cho chính mình và những người chung quanh. Tạ ơn cho những lần giận hờn

mãi mãi nhìn thấy nhau qua những dòng tư tưởng của nhau để thông hiểu nhau, thương yêu

ganh ghét với anh chị em, bạn bè, cùng trang lứa.

Tạ ơn cho sự biết suy xét lại ăn năn và làm hòa

nhau, và lưu truyền lại cho thế hệ mai sau.

với anh chị em.

Bùi Thị Thanh Tâm CHS Văn Đức Niên Khóa 1969 – 1972

HỘI CỰU HỌC SINH VĂN ĐỨC HỘI NGỘ KỲ 10 – 4/8/2019

Trang 37

Trang Thơ

Tình nghĩa giáo khoa thư buổi ấy Đẹp như bài học thuở ban đầu Một chút tình cỏ hoa Thân mến gửi tặng Thầy Cô Giáo và những người học trò thân yêu của tôi năm xưa ở ngôi trường xứ đạo Văn Đức (1965 – 1975)

Yêu lắm mấy gian nhà cũ kỹ Tường rêu vách ván, mái liêu xiêu Có cơn gió sớm đầy trong lớp Có cả chênh chao cái nắng chiều Em hỏi, một mai tôi trẻ lại Có còn yêu như thuở đang yêu?

Thưa, tôi vẫn trẻ hai mươi tuổi Tôi vẫn như lần đầu biết yêu Yêu lắm những tình xưa nghĩa cũ Em về, tôi đứng ngó trông theo Mấy chục năm rồi, không nhớ rõ Lặng thầm thôi, mỗi bận đi qua Còn đâu ngôi giáo đường in bóng Nhòa nhạt sau Bưu điện Chí Hòa

Yêu lắm ngôi trường trong xứ đạo

Tiếng trống hay hồi chuông nhật một

Xanh xanh, xanh ngút ngát vườn rau

Lời cầu kinh Phép Ngắm Rosa

Những ngày mưa trắng trời, vô lớp

Kiều ơi, mười mấy năm lưu lạc

Bốn phía mông mênh phải bắc cầu

Còn nhớ dâng hoa tháng Đức Bà?

Cửa nẻo, ghế bàn trông lúp xúp

Em ạ, cố dành ra một chút

Thầy trò ai nấy ướt như nhau

Dẫu là thơm thảo, dẫu hương hoa

Lênh đênh con nước lên, bèo dạt Em đứng chờ hong khô đã lâu

Tôi vẫn yêu hoài năm tháng ấy

HỘI CỰU HỌC SINH VĂN ĐỨC HỘI NGỘ KỲ 10 – 4/8/2019

Trang 38

Như yêu quả thị ở đầu giường Để quên trong giấc mơ huyền thoại Một sớm mùa thu em đến trường Tôi vẫn như ngày xưa bé bỏng Yêu ca dao, lục bát, thơ Đường

Một thoáng để nhớ Đêm nay sương giáng – lạnh tái tê Phố vắng đìu hiu – lặng bốn bề

Hình như ngát mùi cam, mùi bưởi

Cố quốc rời xa – niềm riêng chạnh

Cô bé lần đầu đứng trước gương

Vời vợi quê nhà – lắm nhiêu khê!

Đêm qua ra ngóng ai đầu ngõ

Thuở ấy chúng ta vui sum vầy

Có lẽ trong lòng đã vấn vương

Khắp quê nhà: Nam, Bắc, Đông, Tây Đồng nghiệp thân thương ngày hai buổi Bục giảng mến yêu quyện Cô – Thầy!

Tác phong Nhà Giáo dễ nào quên

Tôi dặn tôi, đừng khôn lớn nữa Để thơ dại mãi buổi đầu đời Để ngang qua những mùa xanh ấy Em hái giùm tôi một nhánh thôi Nhớ ép vào trang lưu bút, nhé Dỗ dành nhau những lúc xa xôi Một mai, em có về phương ấy Em nhớ giùm tôi có một thời

Y phục chỉnh tề rõ trang nghiêm!

Nước chảy không bao giờ trở lại

Đức hạnh, ngôn từ đều mô phạm

Ai còn đi nhặt bóng trăng trôi?

Nhất nhất làm gương trước đàn em.

"Hình ngay – bóng thẳng" – nếp Ông Cha

Lê Đình Bảng

Trong trắng, trinh nguyên tựa ngọc ngà

Cựu Giáo Chức Văn Đức Niên Khóa 1965 – 1975

Trách nhiệm khắc ghi từ ta đó

HỘI CỰU HỌC SINH VĂN ĐỨC HỘI NGỘ KỲ 10 – 4/8/2019

Trang 39

Canh cánh bên lòng không cách xa!

Thế rồi đất nước mấy chục năm Gặp gỡ! Truân chuyên rối tơ tằm!

Sợ lắm, kìa dùi trống rõ to!

Bố Hiệu nhìn quanh, nói vẩn vơ…

Xuất kỳ bất ý: cho một phát.

Tái tê cái tội "cúp" giữa giờ.

Văn Đức thân thương – Trường ta đó Ngơ ngáo chúng mình! ngỡ xa xăm ...

Chặng đường đất nước vẫn gian nguy Đội ngũ chúng ta đành phân ly Kẻ ở quê nhà – Người viễn xứ Giờ phút này đây – còn lại gì?

Kẻ còn, Người mất – biết tìm đâu?

Nửa vòng quả đất – xin nguyện cầu Những Vị quá vãng – xin siêu thoát, Hiện hữu gian trần – thắt chặt nhau!

Cầu mong Đất Nước mãi thanh bình Bạn bè, sĩ tử được hiển vinh Trường tồn – vinh hạnh cùng Thế Giới, Hạnh phúc, ấm no – Dân Tộc mình.

Nguyễn Đức Ninh Cựu Giáo Chức Văn Đức Niên Khóa 1977

Sợ lắm, mỗi lần tiếng Mẹ la: Tháng này, sao lắm thứ…zero?

Học hành như thế, đi hốt rác!

Bố cốc đầu: Mặt thế mà ngu!

Sợ lắm roi Thầy mỗi buổi thi: "Quay phim" không khéo, để ngài nghi.

Thước bảng hằm hè, lòng chết khiếp; Giấy trắng làm bài, trắng thảm thê!

Xòe tay, Thầy quất. Rút thật nhanh!

Roi này không tính, tính thêm nghen!

Thầy! Con sợ rồi, xin chớ đánh! Đánh cho chừa nhé…cái lũ ranh!

Tức lắm, mỗi khi tên Mẹ Cha Bị bạn hè nhau, réo rõ to. Đuổi đánh, chẳng bao giờ bắt được Vào giờ, chẳng khéo, lại Thầy la!

Sợ lắm, Thầy Thu cầm còi cốc Cái tội nghịch ngầm ở trong lớp.

Có bữa bị quất sấp ngoài hiên.

Cả lũ nhìn mà mắt quên chớp!

Sợ

Sợ lắm, mỗi khi chẳng thuộc bài.

Nhỡ bị kêu tên, ấy mới…hay.

Len lén nhìn Thầy; Lòng khấn vái…

Thầy quay hướng khác. Ố! Thật may!

Sợ lắm, Cô gọi lên kiểm tra.

Cóc, ổi…đầy mồm, khó…nhả ra!

Cô hỏi: ậm ừ, gì cũng gật.

Về chỗ, lũ bạn cười thả ga.

HỘI CỰU HỌC SINH VĂN ĐỨC HỘI NGỘ KỲ 10 – 4/8/2019

Trang 40

Sợ lắm, mỗi khi đi…vệ sinh.

Chúng đồn: ma xó nó rập rình.

Có lúc vào mà không…tiểu được.

Tái xanh, tái mét nhịn…về không!

Thầy Cô tâm huyết dạy, răn Ươm mầm mơ ước tháng năm học trò.

Thầy Cô như kẻ đưa đò Chở bao thế hệ qua bờ thành nhân.

Sợ lắm, rồi đây cánh phượng hồng rơi đầy sân: ấy lúc hè sang.

Là lúc vắng xa người ta vốn yêu thầm từ lúc gặp đầu niên.

Đứa thì Bác sĩ, Doanh nhân, Đứa thì Linh mục, nhà văn, nhà vườn...

Còn em cô giáo mầm non Ước mơ thuở ấy sắt son cả đời

Nhiều nhất là cái tội lười.

Bài không học thuộc: cô thầy động roi.

Trải bao năm tháng nên người.

Roi thầy: Ấy cũng là ngôi sao đường.

Giờ em tuổi sắp hưu rồi Thầy Cô, ơn nghĩa suốt đời...em không quên!

Nguyễn Phượng CHS Văn Đức Niên Khóa 1969 – 1977

Trần Kính Lãm CHS Văn Đức Niên Khóa 1966 – 1970

Nhớ trường xưa

Thưa thầy cô Em là cô bé năm xưa Học trường Văn Đức khi chưa biết gì.

Chín năm đèn sách kiên trì Tiên thì học lễ, hậu thì học văn

Trường tôi học thuở thiếu thời Mang tên Văn Đức, một đời vấn vương Ngày xưa, hai buổi đến trường Thầy cô dạy bảo tình thương dạt dào Giờ đây tựa giấc chiêm bao Nhớ về trường cũ xôn xao trong lòng Bạn bè khắp chốn trông mong Như cánh chim mỏi bâng khuâng tìm về Dù ai cách trở sơn khê Nối tình thân ái, nhớ về bên nhau Thời gian thắm thoát trôi mau Bao năm xa cách lòng sầu luyến thương Xa xăm mê mải đoạn trường Tóc mình giờ đã nhuốm sương đổi màu Hoài niệm ký ức tìm đâu?

Mở vào trang web, nhịp cầu mến thương Xa gần bạn khắp bốn phương Hãy về chốn cũ, yêu thương ngập tràn

HỘI CỰU HỌC SINH VĂN ĐỨC HỘI NGỘ KỲ 10 – 4/8/2019

Trang 41

"Quốc vương Văn Đức" thênh thang Chung tay xây dựng, thắm ngàn đóa hoa.

Kiều Huệ Cựu Học Sinh Văn Đức Niên Khóa 1965 – 1966

Tôi hẹn em ngày trở về trường cũ Mắt đầy sao, em nở mãi nụ cười Má ửng hồng trong ánh nắng ban mai Ngày hội ngộ, chắc em tôi xinh lắm…

Một nén hương, một ngụm rượu chân tình Một bài ca nhớ tưởng thuở bình yên Bài ca nữa lại đong đầy khói lửa…

Tôi thăm anh, người thêm lần bỏ lỡ Chốn dưỡng đường giờ là chỗ nương thân Nhưng trong tim vẫn thắm sắc phượng hồng Xa mà vẫn gần như thời xưa ấy…

Tôi dặn tôi, đường dẫu xa vời vợi Nhớ tìm thăm lũ bạn thuở rong chơi Nhớ ủi an, ai người phải xa xôi Nhớ tất cả, đừng để gì hoang phế…

LAM TRẦN 23.06.2018

Văn Đức 60 năm nhìn lại Từ ngày Văn Đức ra đời, Tồi tà hiển chính kịp thời tuyên dương.

Thầy cô tận tụy thân thương, Truyền đạt Nhân Bản cương thường nghĩa nhân.

Học sinh tiếp tục ân cần, Đức, trí, thể dục thêm phần giỏi ngoan.

Gia đình xã hội hân hoan, Triết lý giáo dục suối nguồn thăng hoa.

Tôi nhắc chị: thời gian còn rất ngắn Nhớ về cho vườn cũ nở hoa xưa Chị cằn nhằn, mái tóc đã bạc phơ Hoa cũ nở, ai là người đón đợi?

Tôi nhắc anh, người phương xa vời vợi Quê nhà luôn mỏi mắt ngóng nhau về Mùi đất cũ nồng hơi nắng sau mưa Nghe bì bõm vết chân thời đi học…

Giáo dục dân tộc đượm đà, Đào tạo người chủ nước nhà mai sau.

Làm cho đất nước mạnh giầu, Phát huy tiềm lực sắc mầu tổ tiên.

Giữ gìn truyền thống dịu hiền, Tinh thần yêu nước cháu Tiên con Rồng.

Trưng Vương Triệu Ẩu má hồng, Lý - Trần - Lê dậy bẻ gông giặc Tàu.

Tôi nhớ ai, kẻ rời xa cõi đất HỘI CỰU HỌC SINH VĂN ĐỨC HỘI NGỘ KỲ 10 – 4/8/2019

Trang 42

Ai về Giáo Xứ Lộc Hưng, Cho tôi gởi chút tình thương làm quà.

Giáo dân chân chất thật thà, Tâm hồn thanh bạch mặn mà nghĩa nhân.

Thánh Đường vang tiếng chuông ngân, Hòa trong lời hát câu kinh dịu dàng.

Lộc Hưng hạnh phúc rõ ràng, Nhân dân an lạc xóm làng vinh hoa.

Chết như Bình Trọng, Lê Lai, Còn hơn tôi mọi như ai sống quỳ.

Chết mà vang dội danh uy, Còn hơn sống chịu khinh khi cúi lòn.

Chết mà non nước vẫn còn, Còn hơn sống để nước non tơi bời.

Học sinh Văn Đức vào đời, Ứng dụng khai phóng tùy thời canh tân.

Văn Đức tư thục mở ra, Góp phần xây dựng quốc gia phú cường.

Tốt đời đẹp Đạo đôi đường, Đức Trí Thể Dục cương thường triển khai. Đào tạo người chủ tương lai, Ra trường đầy đủ đức tài đảm đang.

Làm cho tổ quốc hùng cường, Dân giầu nước mạnh mọi đường thăng hoa.

Nghĩa thầy tình bạn kết thân, Chân trời góc bể xa gần có nhau.

Cho dù kẻ trước người sau, Hội Ngộ kỳ bảy rủ nhau cùng về.

Quyết tâm giữ trọn lời thề, Tôn sư trọng đạo chẳng hề lãng xao.

Nghĩa thầy tình bạn thêm cao, Hội Ngộ kỳ bảy dạt dào tình thương.

Sáu mươi năm một chặng đường, Văn Đức nhìn lại ta càng mến yêu.

Trần Kim Hòa Cựu Giáo Chức Niên Trưởng Trường Văn Đức

Bất ngờ nước bạn phản ta, Bảy lăm (1975) đại họa diễn ra hãi hùng.

Toàn dân đau khổ tận cùng, Vong gia thất quốc vợ chồng xa nhau.

HỘI CỰU HỌC SINH VĂN ĐỨC HỘI NGỘ KỲ 10 – 4/8/2019

Trang 43

Nỗi niềm tưởng nhớ mà đau, Gây chi bãi biển nương dâu não lòng. Đêm ngày những ước cùng mong, Lý tưởng Văn Đức ghi lòng keo sơn.

Công lao gầy dựng tiền nhân, Hậu nhuệ con cháu nhớ ơn đời đời.

Lam Trần

Mỗi năm lại nhớ chuyện hẹn hò Bâng khuâng về nỗi nhớ xa xưa Sách vở chèn câu thơ ngọt lịm Học trò đã vướng chuyện đón đưa Từng trang giấy trắng hằn điểm đỏ Từng cánh phượng hồng khóc ngẩn ngơ Bầy xưa ơi ới tìm phương cũ Vẽ lại sân trường tuổi nhởn nhơ…

Mắt xưa dừng lại, cười như ngố Cõi mộng ngày nào đã hết mơ…

Lam Trần Hỡi những ai chưa một lần gặp gỡ Đã thiết thân như bạn rất lâu rồi.

Thử khóc xem nước mắt có đẫm vui Như khi mẹ tiễn con thành gia thất?

Hỡi những ai mới một lần giáp mặt Đã nằm trong tim ấm áp nệm êm Hãy bò ra khi trời rét căm căm Ha hả cười cho tình thân nhộn nhạo

Hỡi những ai nghĩ mình còn khờ khạo tuổi tròn trăng. May lại áo học trò!

Ngồi xuống đây xem lại áng thơ xưa Của ai đó tỏ tình khi tan lớp.

Hỡi ai còn mê sân trường choáng ngợp Đừng gọi gì khi vào quán cà phê Chỉ nhìn thôi, người xa hóa cận kề Rồi quây lại, uống chung một ly, bao nhiêu tiền cũng trả…

HỘI CỰU HỌC SINH VĂN ĐỨC HỘI NGỘ KỲ 10 – 4/8/2019

Trang 44

Lê đình bảng.

Chào nhau nhé, về Cali đúng hẹn Tháng 8 mùa Thu, tay bắt mặt mừng

Với môi trầm và tóc rối, lạ quen Cứ ngan ngát mùi cà phê Starbucks

Để những môi cười, mắt lệ rưng rưng Có những nôn nao, ríu ran chuyện kể

Đêm trừ tịch, ở Time Square, New York

Như cổ tích, con chim kia ăn

Dõi xa xăm, mơ bóng dáng Sài gòn Và đâu rồi, giọng hát Út Trà

khế Chấp chới bay về, rồi lại bay đi

Ôn Đứng trú mưa, ngã ba Lê

Chiều, ngang qua tượng Đức Mẹ Sầu Bi

Văn Duyệt

Ta đứng đợi, một mình, câu kinh muộn

Ở xứ lạ, có những ngày mưa tuyết

Chợt nhớ, ngày xưa, một thời

Nhìn rừng phong, sao cứ ngỡ Truyện Kiều

hoa bướm Lòng trắng tinh, như trang vở

Mình đâu phải là Kim Trọng, mà yêu

học trò Sao, bây giờ, ngơ ngác giữa

Là Từ Hải, là John Wayne chết đứng

metro Từng chuyến toa xe ầm ào, vun

Vẫn nao nao một nỗi gì

vút

trong bụng Thèm giọt tương, tàu vị yểu nồng nồng

Có gặp gỡ, cũng vội vàng giây phút Có kề bên, chỉ một thoáng, vèo trôi

Ôi, cái tang bồng, gạo chợ, nước sông Cứ váng vất một nỗi gì chưa ổn

Những cặp tình nhân chưa kịp hôn môi Đã mất hút vào highway mù mịt

Được và mất, buồn và vui lẫn lộn

Trăm ngả dọc ngang, Bolsa, Longbeach

Lòng nhủ lòng, thôi, hãy cố tập quên Để nhớ những gì, trước lạ, sau quen

Westminster, Los Angeles, xa gần?

Có một thời, em lạc giữa đồng cam

Để nghiêng ngó, lần đầu tiên, ta đến

Những đồi bắp vừa hái xong, chín tới

Ơi, Cali, chốn đông người, lắm chuyện Cali ơi, sao đi dễ, khó về?

Ai huýt gió tỏ tình? Em bước vội?

Anaheim, những quán rượu đỏ đèn

California, mùa Thu 2019.

HỘI CỰU HỌC SINH VĂN ĐỨC HỘI NGỘ KỲ 10 – 4/8/2019

Trang 45

Nghề Gõ Đầu Trẻ Trên Xứ Mỹ

Phạm hoàng Chương Tôi Bùi Văn Bằng cựu học sinh Văn Đức niên khóa 1965-1968 xin được giới thiệu: Thầy Phạm Hoàng Chương là giáo viên người Mỹ gốc Việt đã về hưu, hiện đang cư ngụ tại Riverside – Cali. Nhận lời viết cho Kỷ Yếu Văn Đức Hội Ngộ Kỳ 10 với tên bài: “Nghề gõ đầu trẻ trên xứ Mỹ”. Qua bài viết của thầy Chương đã diễn tả được giá trị tinh thần của người Việt đối với thầy cô, rất phù hợp với bài “Gió ơi, đừng cuốn đi” của thầy Lê Đình Bảng, nhắc nhở tất cả các anh chị em học sinh đừng để quên đi tất cả những gì học được nơi mái trường, do quý thầy cô cố gắng truyền đạt cho mình có được: kiến thức, nghị lực, tự tin và bản lĩnh vững bước vào đời. Cám ơn thầy Chương, thầy Bảng và quý thầy cô luôn dồi dào sức khỏe, trí tuệ để tiếp tục dìu dắt, hướng dẫn các thế hệ học sinh. Kính mời quý thầy cô, các bạn cùng chia sẻ bài “Nghề gõ đầu trẻ trên xứ Mỹ”

T

ôi dạy Pháp văn 7 năm trung học đệ nhị cấp ở Việt Nam, Sóc trăng và Phanrang. Thầy Anh văn thời đó thiếu, nên tôi dạy thêm Anh văn cho các lớp đệ nhất cấp.

Năm 1975, đi học cải tạo về nai lưng ra làm các nghề lao động chân tay, vô hợp tác xã để trốn khỏi đi kinh tế mới. Tám năm dưới chế độ cộng sản, vốn tiếng Anh gần như tiêu tùng, vì học English, hay dạy kèm English cho người sắp đi nước ngoài lúc đó bị coi là “phản quốc”.

Vượt biên năm 1983 tới trại tỵ nạn Hồng Kông, nghe cảnh sát nói tiếng Anh hiểu liền, nhưng trả lời thì ngọng nghịu như người cụt lưỡi. Qua Phi năm 84 học ESL và ghi tên học khóa Mental Health Services cấp tốc ba tháng với các ông bà giáo Phi,

HỘI CỰU HỌC SINH VĂN ĐỨC HỘI NGỘ KỲ 10 – 4/8/2019

tự động tiếng Anh được nhuận sắc trở lại. Vốn tiếng Anh như con dao bấy lâu cùn lụt sét rỉ, giờ đây được mài giũa sáng ra. Tuy vậy qua Mỹ đi học lớp đêm ESL thì nói chuyện trong lớp, bạn học Mễ không ai hiểu mình nói gì, trừ bà thầy. Vậy mà nghiệp nhà giáo đưa đẩy, cuối cùng rồi cũng nhảy vô college học 4 năm, lấy bằng sư phạm, đàng hoàng đỗ đạt chính thức làm “public school teacher” tại California.

Nhớ năm 85, hồi mới qua Mỹ, học ESL một tuần hai đêm ở một trường trung học tại San Trang 46

Diego, nói về dự định tương lai, bà thầy 70 tuổi bảo: - Anh biết 3 thứ tiếng Việt, Pháp, Anh, sao không ráng học trở thành nhà ngoại giao.

Why not?

- “My goodness, tôi đã già rồi, cô ơi”, tôi thảng thốt kêu.

- “Anh bao nhiêu tuổi?” Bà thầy hỏi lại.

- I am 41…

- Anh biết tôi năm nay bao nhiêu tuổi không? Tôi 70 rồi, mà năm 60 tuổi tôi còn đi học Luật và lấy bằng Cử nhân luật. Never too late in thís country! Never!

Tôi nhớ mãi câu "never too late" của bà thầy già về hưu ăn mặc sặc sỡ, móng tay dài đỏ choét của năm 85 xa xưa ấy. Người Mỹ họ không an phận, tri túc, như người Việt mình. Thế là sau hơn một năm làm machine shop (thợ tiện), tôi quyết định trở lại college năm 86, vừa cắt cỏ, vừa học college, và ra đi dạy năm 1990, rồi học đêm lấy luôn master ‘s degree về giáo dục năm 93. Không ai hướng dẫn việc học, nhưng được miễn một số lớp, nên tôi mất hết 4 năm (thay vì 5 năm) vừa cắt cỏ, vừa nuôi con, vừa học College lẫn University. Hè năm 86, chưa kịp ra trường, trong một Job Fair ở Fresno, học khu San Bernardino đã chụp mướn tôi ngay về dạy cho một trường tiểu học có tới gần 100 học trò Việt Nam và

Miên Lào, lương 29 ngàn một năm với đầy đủ benefits. Cung quan lộc trong tử vi tôi có Tướng quân, Phục binh bị Tuần, nên cũng trải qua nhiều nổi gian nan cay đắng trong nghề. Ở VN dạy hai nơi khác nhau (Sóc trăng và Phanrang), bị động viên nhập ngũ hai năm, ở tù mất dạy, qua Mỹ cũng phải đổi học khu 2 lần (San Bernardino và San Jose).

Trường đầu tiên trúng bà hiệu trưởng Mỹ đen 54 tuổi có chồng mà không con, có ý không thích tôi vì đã chọn một ông giáo Việt Nam khác trong một Job Fair ở San Francisco. Không hiểu sao vào giờ chót Học khu lại kiếm được tôi và bổ nhiệm lại trường bà, còn ông giáo kia vợ sắp sinh, nên phải nán lại ở Utah, chưa qua Cali được. Tôi là thầy giáo VN có bằng sư phạm chuyên môn (certificated) đầu tiên ở đây, vì bấy lâu họ tìm không ra, chỉ mướn toàn tutors Việt Nam, nên tháng đầu nhìn thoáng qua là coi bộ các "tutors" người Đông nam Á (Miên, Lào,Việt) ở đây có vẻ ganh tỵ, dè dặt không mấy niềm nở, vì việc gì rắc rối của phụ huynh VN hay của công sở bên ngoài dính tới người Việt, trường cũng nhờ tôi đi thông dịch, thay vì nhờ họ như trước.

Trường có gần một nửa nhân viên là Mỹ đen, hiệu trưởng, hiệu phó, ESl teacher, teacher lớp 5, libradian đều là Mỹ đen.

HỘI CỰU HỌC SINH VĂN ĐỨC HỘI NGỘ KỲ 10 – 4/8/2019

Học khu tính đưa tôi dạy ESL cho học trò Đông Nam Á, nhưng không chuẩn bị kịp một lớp như thế, nên bắt tôi dạy tạm lớp Một "regular". Lớp có 33 học trò: đen, trắng, Mễ, Việt, Campuchia, Hmong… đủ thứ.

Mới đầu, liên hệ giữa tôi với bà hiệu trưởng Blackwell có hơi găng. Quan sát trong lớp hai lần, bà phê tôi tiếng Anh còn yếu, chẳng hạn tôi viết trên bảng "We MAKE a kite" là sai. Lẽ ra phải viết "We MADE a kite" mới đúng. Tôi lớn tiếng nói, “tôi cố ý dùng Present tense cho đơn giản, học trò lớp một chưa biết Past tense”. Bà hiệu trưởng không thèm trả lời, kêu cô giáo lớp 5, Miss David, cũng Mỹ đen, là “master teacher” của tôi trong năm đầu, nói chuyện với tôi. Cô này mới 30 tuổi, đi nước giữa, nói ai cũng đúng, tùy trường hợp mà dùng "made" hay "make" thôi.

Trên học khu có mấy nhân vật cao cấp thường xuyên xuống coi tôi dạy trong nửa năm đầu. Có Trang 47

một ông Human resource coordinator và một bà Mễ đỗ tiến sĩ về bilingual rất nice (là 2 người đã lên Fresno interview và mướn được tôi về), ngoài ra một bà người Anh chuyên training về bilingual teachers cũng rất tốt, luôn luôn khen ngợi tôi, mỗi khi họp với bà hiệu trưởng. Tôi cũng biết thân, luôn luôn giữ kẽ, ít khi nói chuyện với đồng nghiệp còn xa lạ.

Có một bà Mỹ đen dạy "resource "(kèm trẻ em ngoại quốc tới Mỹ) rất tốt, rất hiền, tên Owen, thấy tôi chân ướt chân ráo, đem cho tôi một xấp bài tập, "keep" học trò “busy” trong tuần lễ đầu, chỉ cho các sách phải dùng để dạy con nít. Mỗi lần tôi than phiền điều gì, bà "xuỵt" bảo im, và chỉ các đường dây telephone trên tường: "Coi chừng trên office nghe được, rắc rối cho anh, không nên “complain” ở đây."

Một lần khác, bà Blackwell vào khám lớp, chê tôi làm biếng, cứ để các samples bài làm cũ của

học trò, các bức vẽ cũ trên tường mãi không chịu thay cái mới. Có lần bà nói mấy phụ huynh complain con cái họ không hiểu accent tiếng Mỹ của tôi, muốn xin đổi chúng qua lớp khác, nhưng bà không chịu. Bà khuyên tôi lấy một lớp Anh văn đàm thoại ở college. Tôi vâng lời ngay, tuy biết cũng chả lợi lộc gì, lấy lớp cho bà vui lòng, thế thôi. Bà Mỹ trắng “resource” nói nhỏ với tôi: "Anh ráng chịu đựng probation (thời gian tập sự) 2 năm, bà hiệu trưởng muốn gì cứ làm theo, đừng cãi, sau đó vô ngạch rồi, anh muốn làm gì tùy anh, không ai làm gì anh được." Tôi nghe lời, cố gắng chìu lòng bà Blackwell, để ý chìu cả những người thân cận với bà ta, như bà hiệu phó và bà janitor Mỹ đen, hăng say đi dự workshop liên miên để trau dồi nghề nghiệp.Thái độ mềm mỏng và sự chịu khó này làm bà thay đổi thái độ hẳn, khi nói chuyện, nhìn thẳng vào mắt tôi và cười, chứ không có vẻ lạnh lùng như trước.

Vào tháng ba, bà gọi tôi vào office, khen tôi “good”, cho tôi xem tờ “evaluation” của bà về tôi: bà cho tôi "Pass" năm đầu, được tiếp tục dạy năm thứ hai tập sự. Vào cuối tháng năm, nhân một chuyến đi Field trip ở Los Angeles Museum, lúc các thầy cô thong dong đi bộ shopping, thấy tôi lễ phép đi tụt

HỘI CỰU HỌC SINH VĂN ĐỨC HỘI NGỘ KỲ 10 – 4/8/2019

đàng sau, quay lại kêu tôi tiến lên sánh vai cùng bà, nói chuyện cho vui. Bà ân cần mua cho tôi một lunch box ở tiệm ăn.

Có một lúc, tình cờ tôi nghe lõm bà giáo đồng nghiệp Acosta kháo với một bà khác là ngày sinh nhật bà hiệu trưởng là ngày 2 tháng 6 sắp tới, có mua tặng gì không. Tôi nảy ra một ý định hay, mua một xâu chuỗi đeo cổ bằng đá đủ màu khá xinh, giá có 7 đô la, để dành hôm đó làm quà cho bà lấy cảm tình. Dù sao bà ta cũng tử tế và lúc trước ghét mình chẳng qua vì chưa biết tánh tình nhau thôi. Món quà mọn không đáng bao nhiêu đó, không ngờ đã làm bà cười toe toét ôm chầm lấy tôi và tỏ ra hết sức niềm nở thân ái với tôi từ đó về sau.

Mấy hôm sau bà liền thoắng khoe công trạng: - "Năm tới anh khỏi dạy regular (lớp thường) 6 tiếng một ngày nữa, tôi xin thêm một teacher thứ 3 cho nhóm resource teachers trường mình, và họ chỉ định anh. You are OK now." Đối với tôi, dạy regular cũng không sao, học trò của tôi 75 phần trăm có test score (điểm thi) cuối năm rất cao so với học sinh toàn quốc, nhưng làm "resource teacher" cũng nhàn, chỉ việc kéo từ 5 đến 10 đứa nhỏ vào lớp mình dạy ESL 55 phút, vừa nói tiếng Việt vừa nói tiếng Anh, rồi trả về lớp cô giáo Trang 48

chúng, kéo một nhóm ở lớp khác tới học với mình, cứ thế một ngày 5 xuất. Trong thực tế, nhiều khi có ngày chỉ dạy có 3 xuất, còn 2 xuất đóng cửa ngồi chơi không, hay giả vờ viết lách gì đó cho có việc, vì cô giáo muốn giữ học trò lại trong lớp để thi test, hay dạy thêm một bài học quan trọng nào đó.

Tôi được cái khéo tay, Tết năm nào cũng mày mò uốn dây thép nắn con dê, con khỉ, con gà, phất giấy màu làm những con thú "12 con giáp" và dạy học trò Á đông múa, đóng kịch, đóng góp vài màn vào chương trình văn nghệ trường mỗi dịp Tết, nên uy tín lên rất cao, được lòng nhiều người ở trường và chức sắc ở Học khu, hay tò mò xuống coi múa, khen ngợi. Tuy vậy, nếu không gỡ kịp những tờ trang hoàng sặc sỡ Chinese New Year trước cuối tháng hai là mấy bà giáo Mỹ đen tới lột liền, và dựng bức tranh to tổ bố "The month of the Blacks“ lên sân khấu ngay. Nếu tôi complain, họ vênh mặt nói: "Anh biết tổ tiên người Blacks tôi bị bọn da trắng hành hạ như thế nào không? Các anh tới đây như người tỵ nạn, được ưu đãi, có welfare, có mediCal đủ thứ, ông bà chúng tôi ngày xưa tới đây như nô lệ", làm tôi nín khe, nhẫn nhục. Trường này hơn một nửa là nhân viên cô giáo Mỹ đen, hiệu trưởng cũng đen, hèn chi họ làm cao.

Dần dần, tôi biết bà Blackwell có gốc rất bự ở trên học khu, nên bà rất ư là “superpowerful”.

Mấy người có bằng tiến sĩ trên học khu không ai dám động tới bà, sợ mang tiếng kỳ thị chủng tộc, bị kiện cáo mất công. Các cô giáo và tutors sợ bà một phép.

Nhiều giai thoại kể về bà một lần hung dữ quát mắng một cô teacher nào đó cãi lại bà trong office. Có lần mấy đứa nhỏ gái làm dơ dáy cầu tiêu nữ, bị bà Mỹ đen custodian to béo báo cáo, bà la mắng sang sảng trong loa từ trên office xuống tất cả các phòng học, các thầy cô giáo đều lắc đầu le lưỡi nháy mắt nhau. Bà thích được nịnh nọt và biếu quà trong các dịp lễ lớn. Bà ưa ăn thức ăn Việt Nam, thích nữ trang vàng ngọc và được một tutor VN đàn bà tên Oanh chiều chuộng hết mình để đổi lại các đặc ân.

Oanh kể là bà chỉ nể có bà Carter, hiệu phó người Mỹ đen, và mấy bà giáo Mỹ trắng có chồng giàu. Dưới bà có bà thư ký Mỹ trắng, và một bầy cộng sự viên chuyên môn đi thọc mạch và báo cáo lấy điểm. Tuy nhiên, bà là một người đàn bà đẹp, da nâu, tóc vàng, có lòng nhân, còn sung sức mà cô đơn vì chồng bị bệnh tim, huyết áp, đái đường gì đó, lại không có con.

Ngày chồng bà đột ngột qua đời, cả trường không ai dám nói lớn.

Tôi mang cho bà chai rượu

HỘI CỰU HỌC SINH VĂN ĐỨC HỘI NGỘ KỲ 10 – 4/8/2019

thuốc ngâm rượu uống cho tiêu sầu, ôm lấy vai bà an ủi, bà cúi đầu bẽn lẽn cám ơn, dấu chai rượu dưới gầm bàn, sợ bà thư ký Mỹ trắng thấy. Sau này mới biết “alchohol” là tuyệt đối cấm ở trường học. Đôi lần bà buồn bã tâm sự không chịu nổi cô đơn sống một mình trong ngôi nhà rộng lớn.

Hè năm đó, bà đi du lịch Hồng Kông, Âu Châu, lúc về kể chuyện có ông chủ tiệm nữ trang nào ở Ý muốn cưới bà, các bà giáo Mỹ đen ai cũng xúm lại can.

Bà nhờ tôi xem tử vi cho bà, hỏi về sao flower (đào hoa) sao "bird" (phượng các), sao Hỉ thần của bà, hỏi bao giờ lấy chồng lại, làm tôi lúng túng không biết trả lời sao. Năm mươi bảy tuổi mà còn muốn tái giá sao? Sau này, ở Mỹ nhiều năm, tôi mới biết chuyện Mỹ già 75, 80 tuổi còn tái giá, tục huyền là thường. Một năm trước khi về hưu, cảm thấy mệt mỏi và làm việc “share” với một bà Mỹ đen khác ở đâu tới, bà chê lương bị cắt hơn một nửa nên không đủ tiêu.

Bữa tiệc chúc mừng ngày bà về hưu thật to, cũng vào thời điểm có những chuyện xui xẻo rắc rối xảy ra cho tôi khiến tôi từ bỏ học khu và ngôi trường hắc ám này. Một lần tôi làm yard duty buổi sáng sớm, có thằng Mỹ đen lớp 5 cao to hung hăng đánh mấy đứa bạn, tôi phải khóa tay nó, điệu lên office giao cho bà Trang 49

Carter, nó gọi tôi "bitch" và nói "I don't give a shit". Nó đá cả vào chân bà Carter lúc đó chạy ra phụ giúp tôi. Trong 5 mười phút sau, cả một cái office đông đen nào là cảnh sát, hiệu trưởng, cha mẹ thằng học trò du côn, toàn là Mỹ đen, lao xao lào xào vì có sự xô xát giữa học trò và thầy giáo. Rốt cuộc bà hiệu trưởng, bà Carter và tôi lên học khu giáp mặt với cha con thằng nhỏ, nghe “hearing”. Họ quyết định đuổi nó ra khỏi học khu.

Mấy ngày sau, tôi dơ tay suýt tát một thằng học trò da trắng hỗn láo. Thằng này là bạn của thằng Mỹ đen vô kỷ luật vừa mới bị đuổi. Nó tưởng tôi làm cho bạn nó bị đuổi nên gặp tôi đâu là chu mỏ gọi tên tôi xấc xược, đứng chận trước mặt tôi, rồi giơ chân giơ tay làm bộ đấm đá tôi. Tôi nóng tiết, dơ tay lên tính tát cho một bạt tai, nhưng ngừng kịp thời. Nó láu lỉnh xoa tay vào má cho đỏ ửng lên và kêu rêu tôi tát nó, có cả hai đứa bạn thân nó cùng lên office làm chứng. Bà hiệu trưởng Mỹ đen mới đổi về, chẳng biết thực hư, tưởng tôi tát thật, càu nhàu trách tôi không có kiên nhẫn, ai dè chờ cả tuần không thấy bà mẹ nó lên complain, chỉ vì nó không dám kể cho má nó nghe. Tôi vẫn cứ làm một lá đơn phân trần (theo lời khuyên của bà đại diện

Union dạy cùng trường) nộp cho Union, phòng khi có sự rắc rối sau này.

Rồi tôi đứng về phe bà hiệu phó và bà Owen, chống lại thái độ lợi dụng sự thương yêu của bà Blackwell để trốn làm yard duty nhiều lần của Miss David dạy lớp Năm. Cô này ỷ tài ăn nói lưu loát nhất trường, dạy lớp cao nhất, muốn đoạt chức “facilitator” hay “coordinator” gì đó, khỏi phải đứng lớp dạy, bị bà hiệu phó Mỹ đen Carter ghét.

Kế đó, lại xảy ra sự trả thù nhỏ mọn của một vài tutors Á đông ở trường vì tánh tôi hay chỉ trích, nói xấu về tôi, khiến tôi gặp rắc rối với học khu. Tôi quyết định xin từ chức, chạy qua Santa Ana và các thành phố lân cận xin việc.

Sau bốn năm kinh nghiệm buồn nhiều hơn vui ở ngôi trường nhỏ ở xứ Inland Empire khô khan cằn cỗi, đồng nghiệp không tốt, tôi buông tay xả bỏ cho đúng với cách đại tiểu hạn đều có “Tướng quân+ Phục binh” bị Tuần ở cung Quan lộc, đại hạn 46 tới 55. Năm đó tôi đúng 50 tuổi và mức lương chỉ mới 35 ngàn một năm. * Học khu thứ hai tôi làm việc là ở San Jose, một nơi mà khi ra trường tôi có lên chơi nhưng

HỘI CỰU HỌC SINH VĂN ĐỨC HỘI NGỘ KỲ 10 – 4/8/2019

không thích, vì nhà cửa đắt đỏ và khí hậu lạnh lẽo. Nam Cali mặc dù rất đông học sinh Việt nam, nhất là học khu Westminster và Garden Grove, nhưng lúc đó một phần ngân sách các thành phố bị thâm thủng, một phần sợ ảnh hưởng thế lực thầy cô giáo Việt đông có thể làm áp lực thay đổi chính sách của Board of directors, nên các học khu cố ý khước từ các thầy cô Việt Nam xin vào dạy, chỉ mướn tutors cho rẻ. Hồi đó lại chưa có người Việt nào có máu mặt vô được Ban giám đốc Học khu, nắm chức chỉ huy như chị Lâm Kim Oanh hay luật sư Nguyễn Quốc Lân, nên họ chỉ mướn giáo viên bản xứ. Ở Fresno, học sinh Á Châu cũng đông, nhưng đa số là người Hmong, nên teachers Việt Nam khó có hy vọng nhảy vào. Tôi quen một phó hiệu trưởng người Việt ở học khu Fresno tên Andy Vũ, quen thân với mấy tay bự ở Human Resources giúp cho được một job dạy ở Fresno, nhưng phút chót ngân sách không đủ tiền trả lương, nên Vũ khuyên tôi lên San Jose và Oakland apply, trên đó có nhiều học khu, rất cần thầy cô Việt nam. Tôi nghe lời, gửi resume nhờ bạn bè trên đó nộp đơn dùm.

Trang 50

Các học khu Bắc Cali, như San Jose và Oakland, không như dưới Nam Cali, ngân sách city dồi dào vì dân giàu, đóng thuế nhiều hơn. Học trò Việt nam đông nên họ có nhiều bilingual programs (chương trình dạy song ngữ) mà thầy cô Việt Nam lại không đủ, nên khi tôi nộp đơn apply, một học khu lớn nhất ở đây chộp ngay. Ông hiệu trưởng interview 5 thầy cô và quyết định chọn tôi, có lẽ vì tôi có bằng M.A, đã có kinh nghiệm dạy trường Mỹ, và cả các trường bên Việt nam..

Lớp tôi phải dạy là 2-3 combination. Trước đây, một cô giáo Mỹ bị ép phải học tiếng Việt để đảm đương lớp Việt Nam này, nhưng học không nổi, họ đành phải mướn một teacher Việt Nam thiệt sự. Ở đây, vì đời sống cao, lương tôi (level 5) theo scale của học khu là 40 ngàn, phải dạy 32 đứa nhỏ Việt Nam, mà dạy cả tiếng Việt mỗi ngày một giờ. Cùng trường tôi dạy có 4 cô giáo Việt Nam khác, một cô giaó dạy mẫu giáo regular, một cô dạy ESL, 2 cô kia dạy lớp 4 và 2, học trò toàn Việt Nam như tôi. Ông hiệu trưởng này mới, từ một trường Middle school nào đó mới về, thay thế một ông hiệu trưởng Nhựt bổn vừa đổi đi.

Cũng may, ông này không để ý chuyện nhỏ nhặt như mấy bà hiệu trưởng, một phần cũng vì

chân ướt, chân ráo mới đến nên cần phải học hỏi cho quen việc, cũng cố địa vị cái đã, nên không xét nét các thầy cô mới tuyển.

Các đồng nghiệp Mỹ trắng cũng tốt, chẳng hề soi mói đến việc của bilingual program. Chị

Việt Nam để thầy cô học sinh cả trường xem, chia làm hai xuất cho upper grades và primary grades. Chị Nhượng lo tìm người múa lân, ngân sách trường đài thọ. Điểm thi cuối năm của học trò cuối năm bao giờ cũng

Nhượng là giáo viên ESL thâm niên ở đây, có nhiều uy tín, lại giới thiệu tôi làm hiệu phó cho một trường Việt Ngữ dạy tiếng Việt mỗi sáng thứ bảy ở downtown San Jose, kiếm thêm chút tiền.

Trong ba năm đầu, mọi sự đều êm đẹp. Các lớp bilingual đều có một tutor theo giúp. Học trò Việt rất ngoan và chăm học. Tôi nói tiếng Việt nhiều hơn tiếng Anh trong lớp, cũng chả đồng nghiệp nào thắc mắc. Mỗi Tết nguyên đán, tôi chủ động trong việc tổ chức Chinese New Year program trên sân khấu của Cafeteria theo truyền thống của trường, vẽ background sơn màu lộng lẫy, mua băng nhạc thiếu nhi về tập múa hát cho học trò

cao, và nếu có trò nào còn kém thì chẳng qua vì chúng là con cái tỵ nạn, English learners, không ai thèm để ý moi móc làm gì.

Rồi Vietnamese bilingual program bị đa số dân chúng bỏ phiếu hủy bỏ, để tiết kiệm ngân sách, nên tôi phải dạy regular. Ông hiệu trưởng lúc đầu có vẻ lo ngại sợ tôi không quen với đường lối dạy của văn hóa Mỹ và accent tôi hơi cứng, nhưng may thay suốt năm chẳng có phụ huynh nào phàn nàn tới tai ông về khả năng nói tiếng Anh của tôi. Học lực và điểm thi cuối năm học trò tôi lại cao, nhất là môn Toán, nên ông rất quý tôi.

Vì dạy 2-3 combination liên tiếp đã 3 năm liền nên tôi được dạy lớp 2 straight. Lúc đó, class size

HỘI CỰU HỌC SINH VĂN ĐỨC HỘI NGỘ KỲ 10 – 4/8/2019

Trang 51

từ lớp 3 trở xuống lại cắt giảm còn có 20 học trò một lớp, nên dạy rất khỏe. Test score học sinh cuối năm, năm nào lớp tôi cũng cao trội hơn các lớp 2 khác. Ông hiệu trưởng cứ mỗi lần trách một lỗi lầm nhỏ nào của tôi cũng đều an ủi, "you are one of the best teachers of this school" không biết nói thiệt hay xã giao.

Không bao giờ ông vào lớp rình rập quan sát cách tôi dạy, ngoại trừ những lần evaluation chính thức cứ 2 năm một lần. Trong khi đó, lương bổng cứ đều đều tăng theo ngạch trật và cộng thêm tiền “cost of living” tang mỗi năm.

Năm 2000, vì kinh tế vùng Silicon bộc phát, nhà cửa lên giá ào ạt, học khu quyết định tăng lương 8% cho toàn thể giáo chức, lương tôi vọt lên 55 ngàn.

Cùng lúc đó, chị Vân Anh bạn VN đồng nghiệp cùng dạy lớp 2, lại mách riêng tôi một chuyện hữu ích: Học khu San Jose cho các cựu teachers tới 9 năm credit kinh nghiệm, bất cứ là dạy ở nước nào và thời điểm nào trước kia. Tôi lúc đầu không tin, chị mới khoe chị được lãnh rappel 9 ngàn, chị bảo đem giấy thày Lê Văn ( trước đây làm Bilingual Coordinator cho Bộ Giáo dục ở Sacramento) chứng nhận tôi đã dạy nhiều năm bên Việt Nam đưa cho Human Resources để họ điều chỉnh lương. Nhờ vậy mà tôi lãnh "rappel" 16 ngàn, lại

điều chỉnh mức lương từ 55 lên 63 ngàn, nằm ở level 20. Lúc tôi về hưu mấy năm sau đó, lương lên tới 70 ngàn. Nghề dạy bây giờ mới thấy là mát mặt, lên hương, vì lương cao ngang với kỹ sư mà một năm được nghỉ nhiều hơn, Thanksgiving, Christmas, Easter, Summer… tính ra một năm thực sự làm việc có 8 tháng rưỡi, nghỉ hè lại được dạy Summer school, kiếm thêm mấy nghìn nữa.

Bù lại, làm nghề giáo trên đất Mỹ cũng có nhiều bất mãn và stress. Đi dạy mà như làm dâu trăm họ. Áp lực từ trên Học khu đưa xuống, từ Hiệu trưởng, từ cha mẹ học trò, từ đồng nghiệp, từ học sinh. Trên học khu lâu lâu nghĩ ra một phương pháp dạy mới, bắt thầy cô giáo đi học, hội thảo, áp dụng. Một năm gửi xuống 6 cái tests vừa math, vừa writing cho học trò làm, làm như teachers không biết cách thử trình độ học trò. Sách giáo khoa thì chọn những bộ sách dày cộm mua về, trong đó nhồi nhét vô số kiến thức quá cao đối với trình độ học trò, bắt teachers dạy khoa học, vật lý cho những đứa học trò lớp hai, lớp ba, tay chân mặt mũi lem luốc những đất, còn ham ăn vặt, dành đồ chơi và xin đi bathroom suốt ngày. Học trò có hiểu hay không, học khu không cần biết, cứ căn cứ vào điểm thi cuối năm mà đánh giá teachers.

HỘI CỰU HỌC SINH VĂN ĐỨC HỘI NGỘ KỲ 10 – 4/8/2019

Chức năng và giá trị của ông thầy ở Mỹ không được xã hội kính trọng như ở Việt nam. Quá nhiều luật lệ. Nhiều khi trong ngành giáo dục, chung đụng với đủ các sắc dân khác, ăn nói phát ngôn câu gì cũng phải giữ mồm giữ miệng, hở một chút là động chạm tự ái học sinh, đồng nghiệp, phụ huynh có văn hóa và màu da khác, tới luật pháp. Ở Mỹ, phụ huynh quyền hành lớn hơn hiệu trưởng, thày giáo. Xứ Mỹ là cái xứ mà bất cứ chuyện to chuyện nhỏ gì thiên hạ cũng ưa kiện cáo. Chuyện cha mẹ “complain” thầy giáo, mách hiệu trưởng, xảy ra như cơm bữa ở văn phòng hiệu trưởng. Con học giỏi mà không được dự "ice cream party" ở trường cũng gọi phone “complain”. Hỏi ăn một ly kem có mập ra thêm được chút nào không mà phải thắc mắc bực dọc. Than phiền sao homework thày cô cho làm weekend quá nhiều, hay nếu con làm không hết cũng complain, mách hiệu trưởng yêu cầu giáo viên giảm bớt, để cuối tuần họ còn dẫn con đi chơi xa. Con họ đánh nhau với đứa khác ngoài sân cũng gọi complain.

Lái xe quá nhanh ngoài phạm vi trường cũng complain. Một lần tôi lái xe vút sau lưng một bà Mỹ đen dẫn con đi học băng qua đường (thay vì stop và chờ cho bà bước hẳn lên vỉa hè bên kia) làm bà sợ, về nhà đánh máy cái Trang 52

đơn rồi photocopy 3 bản, gửi lên Hiệu trưởng tôi, Sở cảnh sát, và Học khu phàn nàn, nói là cần phải trừng phạt tôi, sợ e có ngày tôi ở đây sẽ cán chết học trò con nít. Hiệu trưởng gọi tôi lên cho hay về lá đơn, phì cười về chuyện người đàn bà nhát gan khiếu nại lãng xẹt. Cảnh sát gửi một nhân viên già tới trường gặp tôi, nói một hai câu yếu ớt cho phải phép rồi đi mất. Còn Học khu thì thấy vô lý, nên làm ngơ giả điếc như không biết tới lá đơn.

Phụ huynh Mỹ ít khi tỏ lòng biết ơn thầy cô nhọc nhằn dạy dỗ cho con cái họ như phụ huynh Việt Nam. Họ quan niệm mình ăn lương chính phủ do họ đóng thuế thì phải có bổn phận dạy.

Con họ không khá, hay không “happy” ở lớp, vì bạn cười chê hay thày cô la mắng, thì họ có quyền complain. Một số đông không biết cách uốn nắn dạy con ở nhà, chỉ tìm cách bắt lỗi bắt phải thày cô, hăm dọa thầy cô, bất kể sau này thầy cô có để bụng ghét bỏ con họ hay không.

Tôi nhớ có lần, một bà mẹ Mễ oang oang hung dữ trong phone bảo tôi là con gái bà tên Raquel (mới từ trường khác đổi tới, rất lơ đãng, chậm chạp và ưa cãi lộn với bạn) bị một đứa bạn tên Alyssa ăn cắp viết chì và lấy bớt một phần ăn trong lunch box của nó. Tôi trả lời chuyện đó xảy ra ngoài sân chơi, bà nên trách mấy

người yard duty (trực ngoài sân giờ ra chơi). Tuy nhiên tôi cũng gọi phone mách cha của Alyssa và ông này dẫn con lên lớp ngay hôm sau, nói Alyssa lượm viết chì đó trên sân chơi và không biết của ai mà trả lại. Tôi gọi mẹ Raquel thuật lại tự sự, bà này hung dữ lớn tiếng trong phone: "Chính con gái tôi nói con bé đó bóp nát phần ăn của nó, con tôi đi học phải nhịn đói, vậy thì tôi phải nói chuyện với ai, hiệu trưởng, office, yard duty hay học khu? Tôi có thể chất vấn học khu tại sao để con tôi đi học phải chịu nhịn đói vì lunch box bị dẹp nát không thể ăn được."

Tôi nén bực tức, trả lời "Bà nên dặn con bà gặp mấy bà làm yard duty để complain, nếu chuyện đó xảy ra ở ngoài sân. OK?"

Một lần khác, trong khi cùng toàn trường diễn hành Haloween parade quanh sân trường, theo truyền thống Mỹ, thầy cô nào cũng hóa trang cho vui, tôi cắc cớ hóa trang làm một tên cướp biển, đeo mặt nạ, nhưng vì làm con dao giả bằng giấy không kịp nên lấy đại con dao thiệt trong nhà bếp của phòng ăn teacher

HỘI CỰU HỌC SINH VĂN ĐỨC HỘI NGỘ KỲ 10 – 4/8/2019

chạy ra, vừa đi vừa khoa dao lấp lánh dưới nắng chiều, cốt làm sợ trẻ con cho đúng nghĩa Haloween. Một lát sau bị ngay ông hiệu trưởng chạy xuống lớp, cho biết có 4, 5 phụ huynh gọi phone tới tấp về chuyện mình cầm dao thật quơ qua quơ lại như muốn “chém giết” trẻ con. Ông xin lỗi phải làm một tờ khiển trách bỏ vào hồ sơ cá nhân tôi cho đúng phép, bởi vì dao súng và alchohol là hai thứ tuyệt đối cấm mang vào trường, nhưng trấn an tôi là đã giải thích với mấy ông trên học khu, hy vọng là tôi không bị rắc rối gì.

Tội nghiệp, ông có vẻ lo lắng giùm mình mất cả tuần lễ. May mà sau đó không ai nhắc tới chuyện đó nữa. Thật là một bài học đích đáng xin chừa tới già.

Một lần khác, nhân học trò viết bài hay kể mấy chuyện khi rụng răng sữa, bỏ dưới gối ngủ, sáng ra dở gối ra, sẽ thấy tiền do bà Tiên khuya qua hiện tới ban thưởng, tôi tức cười, nghĩ phải nói thật cho học trò biết, bèn hỏi cả lớp ông già Santa Claus có thật không, chỉ có một đứa Mỹ trắng ngây thơ nói YES, còn tất cả đều nói NO. Đứa Mỹ trắng con ngây ngô hỏi: “Vậy chớ ai bỏ quà vô vớ của con treo ở lò sưởi?”. Bạn bè nó quay lại cười ồ lên, nói quà đó là của cha mẹ mua cho, chứ không có ông Santa Clauss nào tới cho cả, thế là thằng bé để bụng, về nhà hỏi Trang 53

mẹ, nói mẹ nói láo. Bà mẹ lên trách tôi sao nói vậy làm chi, mách cả hiệu trưởng, xin đổi con mình qua lớp khác có Mỹ trắng dạy. Hiệu trưởng cũng trách tôi, nói “ở đây có đứa học lớp 5 mà vẫn còn tin Santa có thật, đây là tập tục văn hóa Mỹ, anh nên hiểu như vậy”. Tôi tự hỏi, ‘Thày biết sai mà vẫn dối gạt, bảo học trò là đúng”, như vậy Nên hay không Nên làm?

Nếu nói Santa Claus có thực cho vừa lòng bà mẹ thì những đứa trẻ khôn ngoan kia sẽ nghĩ sao về mình?

Khổ thật.

Nói về hạnh kiểm học trò Mỹ, thì thôi ai cũng biết, con nít ở đây có quá nhiều tự do, lại khôn lanh quỷ quyệt, cha mẹ bận đi làm tối ngày đâu có thì giờ chỉ bảo dạy dỗ, lại không dám đánh mắng sợ cảnh sát bắt, nên đa số vào lớp gặp thầy cô nào thiếu bản lãnh là ồn ào hỗn láo, lì lợm hết chỗ nói. Ngoại trừ các học sinh Á Châu như Phi, Việt, Tàu, Ấn Độ, Đại Hàn có tiếng chăm ngoan theo truyền thống, học sinh Mỹ và Mễ ngoài một số thông minh chịu khó, còn số không nhỏ lười biếng hết chỗ chê. Hình như đa số con nít ở Mỹ tới lớp để kiếm bạn vui chơi, chứ không phải để học. Con nít gì mà mới 7 tuổi đầu đã trao đổi số phone, biên thư tâm sự gửi cho nhau, lo lắng bạn bè không chơi với mình. Nhiều đứa mang tiền và đồ chơi vào lớp khoe với

bạn, tới lúc bạn ăn cắp mất thì khóc ầm ĩ không biết đâu mà xử.

Có đứa ưa vẽ bậy, có đứa ngồi đu đưa trên ghế 2 chân, có đứa đi tới đi lui khắp phòng, có đứa đứng viết chứ không ngồi, có đứa chọc ghẹo nhau, trình độ có đứa thì quá giỏi, quá lanh, có đứa quá dở, quá chậm, khó lòng dạy dỗ cho đồng trình độ, khó lòng xóa bỏ được khoảng cách giỏi dở. Mà khổ một cái đứa giỏi thì ưa làm ồn, không cho đứa chậm học. Dạy đứa dở thì đứa giỏi làm ồn, dạy đứa giỏi thì đứa dở không ai coi, giao cho đứa giỏi kèm đứa dở cũng khó mà vừa ý mình, mà con nít cũng ít đứa thích dạy bạn, phải đưa kẹo bánh "good guy tickets" ra dụ để học.

Có một dạo trước kia, trường sắp lớp học sinh theo trình độ cao, thấp (chẳng hạn lớp 2A, 2B, 2C) để lợi cho cả thầy lẫn trò, nếu đứa nhỏ tiến bộ sẽ "move" từ 2C lên 2B hay từ 2B lên 2A giữa niên học, nhưng sau này cha mẹ những đứa kém và chính con nít kém cũng không chịu, sợ bị chụp mũ là học lớp C, lớp B, thua kém lớp A, đâm ra có mặc cảm không tốt, bị chúng bạn cười chê. Một cái lạ là cha mẹ ở xứ này ít chịu hy sinh thì giờ dạy kèm con cái ở nhà, cứ đổ thừa cho công việc làm ăn bận bịu, đổ mọi sự dạy dỗ lên đầu thầy cô. Đã vậy, weekend là phải dẫn con đi chơi bằng bất cứ

HỘI CỰU HỌC SINH VĂN ĐỨC HỘI NGỘ KỲ 10 – 4/8/2019

giá nào. Chưa kể có những đứa trẻ có cha mẹ nghiện rượu hay xì ke bị ảnh hưởng từ trong thai ra, bị bệnh ADD, hyperactive, trí nhớ kém, hay lơ đãng, lúc nào cũng lăng xăng tay chân mồm miệng trong lớp, khó lòng mà dạy cho giỏi được. Có những đứa cha mẹ ngồi tù, phải ở với bà ngoại, hay dì cô ở khu ổ chuột nghèo nàn, mất căn bản học, hỗn láo hoang đàng, ăn nói tục tĩu, năm nào nhận trúng lớp có vài trò ngỗ ngáo như vậy, tôi thấy mình như bị sao quả tạ chiếu. Đã thế hầu như gần một nửa lớp học trò có cha mẹ ly dị, phải ở với babysitter từ lúc rời trường tới giờ cơm tối, cha mẹ nhiều khi không thấy vác mặt tới trường lần nào, cả năm cực chẳng đã tới trường có một lần để conference (họp với thày cô).

Học trò có cha mẹ loại đó tất nhiên homework ít khi làm nộp, bài vở làm nửa chừng không xong trong lớp, nhét đầy hộc bàn. Mình thương học trò, sợ chúng mất căn bản lớn lên khổ, ráng sức dạy, đôi khi thấy chúng bê bối nổi nóng phải la hét, la hét thì người lớn bênh con, complain hiệu trưởng. Quen văn hóa Việt Nam "Yêu con cho roi cho vọt", đôi lúc phải dùng "cương", không thể "nhu" mãi được. Chìu theo ý phụ huynh, được lòng đứa trẻ, thì không cách gì làm cho chúng mau giỏi Trang 54

được, còn bỏ mặc thì lương tâm cắn rứt, đó là điều rất khổ tâm của nhà giáo Việt nam như tôi.

Nhưng dạy học ở Mỹ, hầu như tất cả thầy cô đều dùng "nhu", ít ai dám dùng "cương". Nói chuyện với học trò phải nói lễ phép như đối với người lớn, như với đồng nghiệp, không được chê bai nó trước mặt bạn bè, sợ chạm tự ái nó, về nhà khóc mách mẹ. Đừng nên bao giờ làm đứa nhỏ tức giận, vì sẽ gặp nhiều rắc rối khôn lường. Con nít bên này tinh ma quỷ quái, nó bịa chuyện mình rờ rẫm nó, đánh nó, núm tóc nó, để mình "get into trouble" chơi. Gặp trường hợp đó rất khó bề chối cãi, nhất là thầy giáo đàn ông. Đàn ông Mỹ có nhiều người bệnh hoạn ưa rờ rẫm sờ mó con nít, nên mình là đàn ông, dễ mang tiếng lây. Phụ huynh Mỹ có biết các thày ai thật, ai giả đâu. Ở xứ này, chuyện "child abuse" xảy ra hàng ngày, ở nhà, ở lớp, luôn luôn lỗi về phần người lớn. Thầy cô thấy đứa bé bị trầy mặt sưng má, phải tra hỏi xem có phải cha mẹ đánh không để gọi hiệu trưởng, hay counselor, cho họ gọi cảnh sát.

Hiệu trưởng cũng liên lụy mất job, nếu teachers làm ngơ, để sự việc trở nên tai hại hơn. Nếu thày cô lỡ tay đánh học trò, hiệu trưởng sẽ báo cáo lên học khu để tránh trách nhiệm. Thành thử thầy cô phải dựa theo thái độ

hiệu trưởng mà đối phó với phụ huynh và học trò, nếu hiệu trưởng dữ dằn, có thế lực trên học khu, thì mình cũng dữ dằn nghiêm phạt. Hễ hiệu trưởng nhát, sợ phụ huynh, thì mình phải bắt chước mềm theo. Ông hiệu trưởng tôi rất “mềm”. Đôi khi, tôi thấy ông như con cọp giấy, mặc dù ông rất tử tế và có lòng tốt bao che teachers. Tánh tôi thỉnh thoảng ưa đuổi học trò ngỗ nghịch lười biếng ra ngoài cửa đứng một lúc (time-out).

Ngoài mặt, ông nói tôi có quyền làm vậy, nhưng trong thực tế, rất ngại ngùng, miễn cưỡng, sợ phụ huynh complain, nên thét rồi tôi cũng tránh dùng biện pháp này, cắn răng chịu đựng giữ nó trong lớp. Có lần tôi thấy ông nói một đứa lớp 5 lì lợm không nghe ngoài sân cỏ, đến nổi tức đỏ mặt, phải quăng cái ghế xuống đất thật mạnh chứ không dám nắm cổ, vặn lỗ tai hay xô đẩy nó.

Phần tôi thì nóng nảy hơn, có mấy lần tôi lôi cổ kéo vai mấy đứa lì lợm trong lớp làm chúng chảy nước mắt khóc, vì sợ hơn là vì đau. Tất nhiên chúng về mách cha mẹ, cha mẹ tất nhiên gọi hiệu trưởng complain. May phước tôi gặp được ông hiệu trưởng rất thông cảm cho thầy cô, mỗi lần có xích mích giữa thầy cô và phụ huynh, ông luôn nhắn thầy cô lên office, đóng cửa ôn tồn hỏi thăm sự việc ra sao, nếu teacher trái thì ông

HỘI CỰU HỌC SINH VĂN ĐỨC HỘI NGỘ KỲ 10 – 4/8/2019

khuyên nên gọi xin lỗi, nếu teacher phải thì ông đích thân gọi phụ huynh, biện hộ đính chánh. Đôi khi ông hay được sớm thì gọi tôi lên office cùng với đứa nhỏ làm sáng tỏ mọi vấn đề, đứng về phe tôi, nhưng nói năng ngọt ngào cho chúng vui vẻ, bình tĩnh, hiểu phải trái, cho chúng biết chúng đã sai trái, để khỏi về mách cha mẹ, gây hiểu lầm thêm rắc rối.

Có lần tôi đang tụ tập học trò ngồi quanh dưới đất trong giờ reading, có một hai đứa cứ lấy tay vẽ trên bảng vài ba lần không lắng tai nghe, nhìn lại là hai đứa Mỹ đen, còn cả lớp ngồi im phăng phắc, tôi buột miệng hỏi, "Tại sao tụi Blacks mày không lúc nào để yên tay chân được một lát", thằng bé da nâu buột miệng nói: - I'am not black, I'm brown.

Còn con bé da đen kia lầm lì giương mắt không nói gì, nhưng qua hôm sau, nào chú, nào cha nó ùn ùn lên trường làm rắc rối khiến tôi xanh mặt. Khi hiệu trưởng hớt hãi xuống gặp tôi giải quyết thì hai ông chú to tiếng với tôi bỏ ra về, để cha con nhỏ theo ông hiệu trưởng và tôi vào lớp ngồi nói chuyện thông cảm. Cũng may ông hiệu trưởng quen với ông cha này, thấy ông ăn nói cũng hiền từ còn bà má thì làm việc part time trong trường, cũng hay thân mật nói chuyện với tôi, nên không có Trang 55

khiếu nại gì tới tai học khu. Âu cũng là một bài học nhớ đời, đừng có đụng tới Mỹ đen mà mang tiếng kỳ thị, khó bề đính chính.

Một lần khác, tôi có đứa học trò Mễ gái mà tánh con trai, cha mẹ cho đi học Karate, chuyên môn chơi với con trai, đá banh, chạy đua, đi đứng huỳnh huỵch, ngoài sân thì đánh lộn, trong lớp thì chuyện trò liếc mắt cười cợt với con trai. Dạy dỗ phân tích cho nó nghe "con gái phải kín đáo, thùy mị, nết na" thì ông cha bênh con, mách hiệu trưởng rằng tôi "come from a different country"(tới từ một nước có văn hóa khác), nên mới chấp nhất chuyện đó. Bà mẹ thì nói, "It's OK for her to play with boys.

She knows how to protect herself" làm mình cũng hết ý. “Để rồi xem," tôi thầm bảo. Quả nhiên, năm lên lớp 4, con bé bị cô giáo đưa ra SST (Student Study Team) để cha mẹ và các thầy cô cùng ngồi xuống, tìm cách sửa chữa thái độ học hành, hạnh kiểm của nó. Rồi năm sau,

nghe nói cha mẹ nó giận luôn cả cô giáo lớp 5 vì cô này hay chỉ trích, mắng vốn, và phạt con gái họ.

Tóm lại, nghề dạy trên đất Mỹ không nhàn hạ như ở Việt Nam. Không phải chỉ yêu nghề, yêu trẻ và soạn bài vở kỹ càng, thi cử đúng trinh độ mà thôi. Cứ 5 năm, phải RENEW bằng cấp một lần. Muốn renew, phải để dành cho đủ 150 điểm bằng cách đi lấy lớp ở college, đi dự workshops. Mỗi workshop tham dự được 3 điểm hay 6 điểm tùy thời gian lâu hay mau. Một unit lấy ở college được 10 hay 15 điểm. Tom góp các điểm ấy cho đủ 150 trong vòng 5 năm, trình lên Sở học chánh để lấy licence mới. Mỗi lần đổi dạy học khu khác, phải start "probation 2 năm" trở lại. Trong 2 năm này có thể bị đuổi bất cứ lúc nào, nếu hiệu trưởng mới không ưa mình. Mỗi lần đổi trường, lạ nước lạ cái, phải làm bộ rất “nice”, hạ mình lấy lòng ông bà hiệu trưởng và staff mới. Phải phụ giúp với PTA gây quỹ cho

HỘI CỰU HỌC SINH VĂN ĐỨC HỘI NGỘ KỲ 10 – 4/8/2019

học sinh. Phải gia nhập một hai ban gì đó của hoạt động nhà trường. Phải thường xuyên đi họp staff meeting, staff development, inservice, conference, SST… phải đương đầu với nhiều thứ áp lực từ nhiều phía, từ học khu, từ hiệu trưởng, từ đồng nghiệp, từ phụ huynh, từ học trò. Sợ nhất là áp lực của phụ huynh. Họ hay làm đơn kiện nộp trên học khu để được tiền bồi thường… Đôi lúc trong công việc có nhiều cái vô lý mình phải làm như mọi người mà trong bụng bực mình phải nhịn nhục cho qua chuyện, cho nên sau nhiều năm dạy trên đất Mỹ, tôi đã không bao giờ khuyến khích các con theo nghề này, dẫu rằng một năm được nghỉ hơn ba tháng mà vẫn có lương. Nhất là khi tuổi đã gần sáu mươi thì hơi sức đã mòn, ngực bắt đầu lép, chịu đựng tiếng ồn không nỗi, nghĩ nhiều về việc về hưu thường xuyên hơn là hăng say vui vẻ với cây bút, cuốn vở, với công việc dạy dỗ như hồi mới bước vào nghề.

Trang 56

Biết Ai Còn Nhớ...

T

rời tháng 6, Sài Gòn đã đầy mưa. Nhưng cái nóng hừng hực vẫn còn

đó. Nhưng dù mưa hay nắng thì phượng cũng đã trổ đầy hoa. Lối đi trong công viên phủ đầy sắc đỏ của những cánh phượng lìa cành. Ở một vài ghế đá ven hồ, mấy cô cậu học sinh đang ngả đầu trên vai nhau: họ đang dần bước vào tình yêu đấy!

“Tiếng ve nức nở buồn hơn tiếng lòng. Biết ai còn nhớ đến ân tình không?...”

Mùa hè sao mà da diết thế nhỉ.

Mùa hè chỉ là chia ly hay sao, trời ạ…!

Có tiếng điện thoại. Giọng ai nửa lạ nửa quen: - Rảnh không?

Gần 12 giờ trưa rồi còn gì, nhưng liếc mắt vào nickname của kẻ gọi, hết 99% là hắn rồi: - Nhan phải không?

- Ừ! Ra đây cà phê đi…

- Ở đâu?

- Trong cư xá Bắc Hải, quán Đà Lạt Phố, biết chỗ không?

- A! Biết rồi, chỗ… chứ gì?

- Vậy thì ra ngay nhé!

Bạn học là thế. Chẳng phải hắn từng nói cách nay đã hai năm, cũng trong lần về thăm quê nhà:

-

Mẹ! Nếu mỗi năm tớ về một lần, thì giỏi lắm, tụi mình chỉ còn găp nhau được 10 lần là… hết tuồng!

Phải rồi, năm nay mọi đứa trong lớp đã chẳng 64, 65 rồi còn gì?

Thế nên, dù Nhan cứ như một con ma, đi về chẳng ai hay, lại thích gọi giật ngược vào những giờ khắc rất dễ từ chối như thế, nhưng bạn bè cũng ráng chiều hắn mà lết tới, dù có đứa nhà mãi Thủ Đức, bò về Sài Gòn thì đã một giờ trưa.

Dĩ nhiên, hắn hất hàm: - Trưa rồi, ăn gì cứ kêu nhé! Đám bạn cũ này thật ra có ham hố ăn uống gì đâu, mà chỉ là

nay mới gặp nó, thì phải chửi thề như hồi đi học mới… đã!

Dĩ nhiên vì kẻ nọ gọi người kia, nên cũng có kẻ Nhan chẳng hề nhớ ra sau quãng thời gian thăm thẳm ấy. Hắn chép miệng: - Đi học thì, hoặc thật giỏi, hoặc thật đẹp, hoặc phá phách cỡ như… tao, thì mới được nhớ tới. Còn làng sàng thì… ai mà nhớ được!

Quả là thú vị khi khui lại chuyện xưa, và không ít thứ xưa ấy bây giờ mới được đưa ra ánh sáng mặt trời. Những mái tóc bạc cố moi trong trí nhớ của mình:

bao tháng năm có sứt sẹo gì không, có vợ nọ con kia như lời

Ê, biết P không?

P hả? Biết! Nó đi lính bị cụt một chân, mà con Ph vẫn lấy chứ gì?

Vâng, kẻ xa nhà còn nhớ mồn một kẻ ở lại, huống là những kẻ

đồn hay không… Thế thôi, chứ sá gì bia với bọt, sá chi cà phê

ở đây?

Con người rồi ra lại tìm về

thuốc lá!

Chỉ có một trự chắc không ăn

nguồn cội. Lũ học trò ngày xưa cũng thế, cũng tụ họp với nhau

sáng, nên gọi một đĩa ốp la, còn thì cả bọn châu đầu vào nhau

để nối lại tình xưa. Nếu mùa hạ ngày nào cũng là mùa ly biệt với

trong những trận cười sảng khoái. Có kẻ còn chửi thề, để:

những kẻ mới biết yêu, thì hôm nay, sự biệt ly ấy vẫn kéo dài.

-

Chẳng phải từng có một trưởng nhóm cựu học sinh Văn Đức nọ,

muốn gặp “thằng ấy”, “con ấy” xem chúng béo gầy ra sao, qua

-

Bà mày, già đầu mà còn chửi bậy!

Thề, tao ở nhà là nghiêm túc lắm nhá. Nhưng hơn 50 năm

HỘI CỰU HỌC SINH VĂN ĐỨC HỘI NGỘ KỲ 10 – 4/8/2019

-

chết bất đắc kỳ tử trong sự ngỡ Trang 57

ngàng không chỉ của bạn bè cùng lớp, mà còn của những kẻ

chơi, có khi còn ăn cơm nhà bạn bè nữa. Và thế nào cũng có

từng chung trường, từng biết mặt mà không quen, và biết đâu,

chuyện thằng Trang thích con Điểm, chỉ vì thằng Trang là bạn

từng cãi cọ nhau ra trò ở một khúc quanh cuộc đời nào đó

học của anh con Điểm, nên khi tới nhà con Điểm để rủ anh của

sao? Chẳng phải ở mỗi nhóm bạn xưa ấy, có thừa dư kỷ niệm

con Điểm đi học, thì Trang phát giác ra mình liêu xiêu mỗi khi

ấy, có một bà chị ấy từng đang đá rất tiếng tăm, thì bây giờ, bà chị ấy sẽ khả ái vô cùng đối với con này, con nọ, thằng kia, thằng ấy… vì chúng nó cũng đều là em đẹp người đẹp nết ráo trọi!

Mùa hè cứ trôi qua, thời gian cứ miệt mài trong cái riêng tư của

đến nỗi họ chỉ “chơi” với nhau là đã quá đủ cho những tháng

thấy bóng Điểm, rồi có thể có sự hỗ trợ của bạn mình là anh con

mỗi người, trong cái ốc đảo tình bạn cùng lớp ngày xưa. Nhưng,

ngày ngắn ngủi trước mặt sao?

Chẳng phải ma chay hiếu hỉ của

Điểm, mà dần dà Điểm-Trang thành một cặp từ hồi nào không

những biến cố lớn lao liên quan đến trường xưa luôn thu hút mọi

từng nhóm cựu học sinh, cũng đã đủ “quần nhau” tơi tả trong

biết…

Thế đấy, họ hỏi han ông anh của

công dân Văn Đức tìm về, kể cả quý Giáo Sư nay đã tóc bạc da

suốt từng năm vốn mỗi ngày dường như một ngắn sao?

B, cứ như anh mới chính là người học chung lớp với họ. Đã

mồi. Những hình ảnh còn nóng hổi nhân biến cố Cha Phêrô Lã

Chẳng phải các anh chị lớp lớn hơn, mà nay đã trên hàng 70, chỉ

thế, đến lúc phát quà cho các cháu nhỏ, như quy định hằng

Quang Hiệu được Chúa gọi về cách nay ba năm, đã minh chứng

còn đủ hơi sức để lo chuyện nội bộ nay thăm bệnh, mai tiễn đưa

năm của nhóm này, mấy ông anh bà chị lớp trên là khách mời,

nhau về chín suối, mốt đám giỗ, mốt nữa đám cưới…, khiến việc

sẽ được trân trọng “kính nhờ” các anh chị trao quà cho lũ nhi

điều ấy. Những ai có thể đến đều đã đến. Những vành khăn tang chít trên đầu thầy trò Văn

đồng hành đúng nghĩa với đám đàn em, là không thể sao?

đồng đang trố mắt đợi chờ…

Mấy anh chị lớn hơn, dĩ nhiên

Nhưng đừng bảo rằng cái đám chung trường mà không chung

chẳng kém phần lịch thiệp, vì Văn Đức sẽ chẳng còn là Văn

lớp ấy “lờ” nhau nhé! Nếu có dịp được tham dự buổi họp mặt

Đức nếu các bậc đàn anh ấy không thấm nhuần được một

của lớp đàn em, thế nào cũng có một lô một lốc nhào tới, hỏi tới

nền học vấn đầy nhân văn! Giá mà có dự chung một buổi lễ,

tấp: - Phải anh là anh của con B không?

- Phải chị hồi xưa bán bún riêu chỗ… không?

Phải rồi, vì dạo ấy, lũ con trong

một buổi họp mặt, hẳn các bậc đàn anh ấy sẽ xua tay:

các gia đình cứ theo tuổi mà học chung với nhau, đến nhà nhau

-

Bọn tôi già rồi, chân tay luộm thuộm lắm, nên phiền các cô các cậu bao thầu hết mọi chuyện đi, bọn tôi chỉ hỗ trợ thôi nhé. Dĩ nhiên, dù cho trong số sư huynh sư tỷ

HỘI CỰU HỌC SINH VĂN ĐỨC HỘI NGỘ KỲ 10 – 4/8/2019

Đức ngày “bố” qua đời, đã thể hiện rằng, dù tên trường xưa đã mất, dù ngôi nhà thờ thuở ấy nay đang xây mới, dù non nước có kẻ đi người ở, thì mối tình Văn Đức vẫn còn tinh khôi, còn đẹp đẽ vô vàn.

Riêng với lũ học trò ngày xưa, đặc biệt đối với những kẻ thiết tha với “việc hàng tổng”, tìm được nhau, gặp gỡ nhau, và trân trọng được nhau… quả là một ước mơ không bao giờ phai nhạt…

Thanh-Y 06.06.2019

Trang 58

Tương Tư  Cũng mày nữa!  Chứ còn ai vào đây bây giờ?

Nhung rõ là cong cớn khi đáp lại lời Huyền. Chẳng là hôm nay đám cưới Phượng, mà cô có nhiệm vụ rất đáng yêu là làm phù dâu. Dĩ nhiên cô đã rất hân hạnh mà nhận lời nhờ vả của cô dâu. Đám bạn chung chẳng hề ngạc nhiên khi thấy Nhung tíu tít bên Phượng trong ngày cưới của bạn mình. Mà chọn Nhung là phải thôi, vì từ nào đến giờ, có ai xinh xắn bằng cô nàng

dong dỏng cao này. Cô mặc cái gì cũng đẹp, dù là chiếc áo dài tha thướt hay bộ mini jupe hấp dẫn, thì chúng cũng chỉ có bổn phận tôn cô lên hàng… công chúa! Cô cũng hách xì xằng mà biết thế. Tuy cô chẳng bao giờ tỏ vẻ đỏng đảnh, nhưng trong lòng cô luôn “sướng” khi đám con trai đứa thì len lén nhìn cô, rồi giật bắn người ngó lảng chỗ khác khi cô đột ngột nhìn nạn nhân đang đỏ mặt vì bị bắt quả tang ngắm trộm; Đứa thì ngọng đơ cả lưỡi ra khi cô

khẽ vén tà áo dài làm điệu rồi chu cái miệng hết sức dễ thương, hỏi:

với cái đuôi mắt chưa hề điểm trang mà đã long lanh đến hết hồn của cô.

 Đẹp không mày?

Phần đông thì lác cả mắt ra khi cô diện bộ váy màu hồng rất xinh mà cũng rất dễ để ngắm cặp giò dường như mới mua được ở thiên đường của cô. Bọn họ cứ ngơ ngẩn khi cô diễu qua diễu lại, thỉnh thoảng còn lắc cái mông như trêu ngươi cái lũ bạn đã chung trường rất nhiều năm tháng. Đã vậy, Nhung lại còn học giỏi mới chết chứ, nhất là

Vậy mà cô “chỉ” làm phó lớp thôi. Lý do là cô chẳng nhận cái chức lớp trưởng chi cho mệt. Cô lý giải bằng đôi môi cong không chịu xiết:

môn việt văn thì đến thằng Phương là đứa luôn nhất nhì lớp, cũng phải e dè:  Sao mày làm văn thơ gì cũng hay vậy?  Thì tại tao… xinh mày ơi!

Trời đất! Câu trả lời của cô vừa làm cả bọn chưng hửng, thì:  Đó, mày thấy tao có xinh không cơ chứ…

Cô kéo dài cái vần “ư” ấy dài còn hơn cả đuôi một con công đẹp nhất, và dài tương đương

HỘI CỰU HỌC SINH VĂN ĐỨC HỘI NGỘ KỲ 10 – 4/8/2019

 Làm phó là mình có quyền lè phè, thích thì làm, không thích thì người ta phải năn nỉ. Sướng là cái chắc rồi. Ngu gì làm lớp trưởng, lúc nào cũng phải đâm sầm vào công việc…

Cô nói thế, mà thực ra, có bao giờ cô tránh việc gì đâu.

Thậm chí, cô luôn chê bai thằng lớp trưởng chậm như rùa, đến nỗi việc gì hóa ra cũng lại cô dính chấu. Ấy là chuyện những ngày còn ngồi chung lớp. Bây giờ thì đứa nào cũng đi làm rồi, thậm chí có đứa đã có con. Còn thì lai rai lũ bạn ngày xưa cứ dự đám cưới nhau mãi, khiến tình bạn của họ dường như chẳng bao giờ tàn tạ. Mà hôm nay là một bằng chứng. Cái đám bạn xưa ấy, rồi cũng lại lôi thằng Trưởng làm đầu tàu, cô làm… phó đầu tàu cứ như là chuyện phải như thế thôi, các phương án khác đều là sản phẩm chẳng ai đoái hoài.

Rồi cũng như xưa, thằng Trưởng a lô cho Nhung:  Ê! Sắp đám cưới Phượng rồi Nhung ơi!

Trang 59

 Tao biết từ thế kỷ trước rồi Trượng ạ!  Sao mày biết vậy?  Ơ! Mày hỏi kỳ! Phù dâu mà không biết thì ai biết được…  Ừ! Có mày thì khỏi ai được làm phù dâu há!

Nhung ơi…  Gì?  Tối nay tao mời mày đi uống cà phê nhé?  Cà phê thì được, còn hò hẹn thì ne vờ!  Con này, tại tao thấy mày… đẹp thì tao mời mày, chớ tao…  Chớ mày… làm sao?  Chớ tao đâu dám hẹn hò với mày đâu!  Sao bzẩẫy? Nhung cắc cớ  Vì mày… dữ quá!

Nhung cúp máy. Cô nghe câu này quá trời nhiều rồi nên chẳng muốn nghe gì cho mệt tai! Điện thoại lại reo. Lại Trượng:  Tao nói đùa chút xíu thôi mà mày lại giận rồi! Chắc mặt mày bây giờ đẹp còn hơn tiên trên trời nữa.  Chắc lại có chuyện mà sai bảo tao hả?  Ai mà dám sai tiên nữ.

Nhưng Phượng nhờ tao chuyển thiệp cưới cho lớp mình, mà tao không biết hết nhà bạn bè, vậy…  Vậy là lại đến lượt đầy tớ của nhân dân chớ gì! Tao biết tỏng là thế nào tao cũng phải ra tay tế độ rồi Trượng ơi! Vậy mai mày

đem xe, mà xe đẹp đẹp chút nhe, tới chở tao đi đưa dùm cho…  Mai tao bận…  Bận thì kệ mày! Với lại mai chủ nhật mày có phải đi làm đâu. Chủ nhật sau đám cưới của con Phượng mà mày còn định bao giờ mới đưa? Tại tao mặc váy đi cho đẹp nên tao mới “xin xỏ” mày chở tao đi, chớ ai cần cái mặt mày!  Thôi! Má ạ! Mai con sẽ đến cõng má đi cho má yên lòng.  Mà mày nhớ là vì danh dự và sự lộng lẫy của tao, thì mày cũng phải mặc đồ cho đẹp trai nha, chớ đừng để tao thấy thằng ăn mày là a lê hấp tao kệ đống thiệp mời luôn đó…  Dạ vâng! Kẻ hèn này xin tuân lệnh người đẹp não nùng…

Cứ vậy, mà cô bận bịu suốt.

Chuyện gì rồi cũng tới tay cô, chỉ vì cô có cái tính lẩm cẩm ưa làm. Cô đã nhúng tay vào thì đến đá cũng thành mượt mà, đến mưa cũng thành khô ráo. Chỉ vì cô vừa đẹp lại vừa khéo ăn khéo nói. Cô chỉ bốp chát vì công việc, và vì ngứa mắt nên ngứa miệng mà thôi.

Thấy bạn bè làm việc như rùa bò, nên cô hay:  Tụi mày de ra hết cho bà làm! Và chỉ bà mà thôi…

Vì vậy mà thường xuyên “bà” tả xung hữu đột mọi việc, trước những cặp mắt nai tơ của lũ bạn nín khe ngồi với

HỘI CỰU HỌC SINH VĂN ĐỨC HỘI NGỘ KỲ 10 – 4/8/2019

nhau ngắm đôi tay “bà” thoăn thoắt…

Hôm nay cũng thế, bằng đôi tay trang điểm của Nhung, Phượng đẹp hẳn ra trong sự ngỡ ngàng của đám bạn gái nhiều chuyện. Nhung khéo léo vén cái đuôi áo cưới thậm thượt của bạn mà chợt giật mình vì đã 26 xuân xanh mà cô chưa hề có ai để thủ thỉ buồn vui. Chẳng thiếu gì kẻ đeo bám cô, thậm chí trong đám bạn trai cùng lớp, nhiều chàng léo réo nhưng cô mãi ngậm tăm cho mình một cuộc tình. Rồi cô mỉm cười, miệng ưm ưm bài ca “Ngày nào, cho tôi biết, biết yêu em rồi, tôi biết tương tư…. Ngày nào…”

Cô thấy lòng mình nao nao khó tả. Nhưng không vì thế mà cô xao lãng công việc hôm nay. Cô đón từng người bạn vào tận chỗ ngồi mà cô đã dày công xếp đặt sao cho bạn bè được chan hòa niềm vui.

Cô đi tới đi lui, ân cần như chính người nhà cô dâu chú rể.

Rồi khi tiệc đã vào lúc rượu vào lời ra, cô cũng cầm ly bia lóng lánh đến cụng ly với đám bạn bè ngày nào thân ái. Dưới ánh đèn rực rỡ của hoa viên, thêm chút men bia, trông cô thật lộng lẫy. Hàm răng trắng muốt của cô lấp lánh trong ánh đèn máy quay phim. Đôi mắt cô như chứa hết mọi thứ hạnh phúc trên đời. Có ai đó réo gọi tên cô:

Trang 60

 Sau đây, xin mời bạn Nhung lên sân khấu giúp vui với bài hát “Tương Tư” mà bạn đã học thuộc cả tuần, chỉ để dành cho buổi tối huy hoàng này.

Tiếng vỗ tay làm cô say. Men bia làm cô quýnh quáng. Màu hồng mới đổi trên sân khấu khiến cô như mê đi. Rồi chân cô vướng phải chân ai đó. Đôi guốc khá cao làm cô té nhào.

Tay cô gạt phải ly bia rồi tung tóe lên chiếc áo dài rất dễ thương của cô. Có tiếng phì cười… …

Những làn gió lành lạnh làm Nhung thấy lòng dịu lại. Ven sông vẫn những cặp tình nhân thủ thỉ trên những chiếc ghế.

Sóng dập dềnh dưới kia. Lá loẹt quẹt trên này. Ánh đèn vàng ấm áp nhưng chưa đủ để lòng cô ấm lại sau cái tai nạn đáng tiếc ấy. Chẳng ai biết cô lang thang ra tới bờ sông này khi hai bên bờ đã đầy ánh điện. Những tia sáng loáng thoáng trên mặt sông, thỉnh thoảng bị những chiếc tàu cắt ngang thành những khóm loăng nhoăng mờ ảo. Cô chợt thấy buồn cho mình. Việc gì mà cứ phải suốt đời kèo nhèo thiên hạ? Việc gì cứ mãi gánh việc phù du? Nào có ai mướn mình đâu nhỉ? Ừ! Chỉ tại mình cứ “khôn” quá mà hóa ra dại khờ. Có chút nước mắt lén lút chảy ra từ đôi mắt ran

rát. Vai cô rung rung kìa. Cô khóc!  Cho ngồi ké nhé, Nhung?

Có ai đó rất nhẹ nhàng hỏi cô. Cô khẽ vuốt mặt:  Ai vậy?  Đụt đây!  Hải hả… Hải đi đâu ra đây vậy?  Ừ! Thì thấy Nhung bỏ về nên Hải chạy ra lấy xe, và đi theo nãy giờ…  Vậy là Hải… đi theo Nhung à…  Ừ! Đụt đi xe đạp, gửi ở mé ngoài bãi gửi xe nên lấy lẹ lắm. Các bạn khác cùng ra với Đụt nhưng vì xe ở mãi bên trong, nên hóa ra, có mình Đụt là theo kịp Nhung. Đụt…  Thôi mà! Đừng xưng tên Đụt nữa được không? Cô phì cười…  Thì biệt danh này là chính của Nhung đặt cho Hải mà bữa nay lại chê… Đụt rồi sao?

Cô ngậm tăm. Tại anh chàng này đã xấu trai còn chậm như rùa, nên cô mới đặt cho hắn cái tên rất ấn tượng như vậy.

Lạ là hắn chẳng hề phản đối.

Có lẽ tại hắn hiền quá nên ai cũng bắt nạt hắn, kể cả cô!

Hắn chính là kẻ cô “sai bảo” nhiều nhất. Mà hắn chẳng bao giờ hé môi càu nhàu, dù chỉ là một tiếng. Có lẽ tại hắn bị… sún chăng…

gió, bám cả vào mặt Hải “đụt”.

Hắn cứ kệ mặc cho những sợi tóc thơm mùi con gái ấy loay hoay. Bất chợt, cô nghe hắn khe khẽ hát, rồi giọng hắn lớn dần: “Ngày nào, biết mong chờ, biết rộn rã buồn vui đợi em dưới mưa…”  Sao bữa nay, Hải… bồi hồi vậy?  Ừ! Thì tại Đụt tương tư rồi!

Lạ là cô thấy hồi hộp khi hỏi:  Tương tư ai vậy chàng?  Thì nàng chớ còn ai mà hỏi…

Cô quyết phải nghe cho bằng được câu trả lời, dù cô run như lên cơn sốt:  Nàng là ai…

Anh chàng bữa nay sao chẳng có chút gì là nhát gái như xưa nay cô vẫn nghĩ. Hắn cầm lấy tay cô. Nóng ran cả người, hắn nhìn thật sâu vào mắt “nàng” của hắn, rồi lắp bắp:  Là, là Nhung, Nhung ạ…

Tự nhiên cô hiểu ra cái tinh diệu của sự im lặng. Cô tựa vào cái vai ốm nhom của hắn.

Rồi họ vừa đi vừa song ca trên con đường đã thưa thớt người, với cái xe đạp đã xịt lốp…

Trần Thanh -Y 27.10.2015

Nghĩ đến đấy, cô lại mỉn cười.

Những sợi tóc lòa xòa trong

HỘI CỰU HỌC SINH VĂN ĐỨC HỘI NGỘ KỲ 10 – 4/8/2019

Trang 61

Văn Đức Hội Ngộ Kỳ 9 “Hoài Niệm Tuổi Học Trò”

Văn Lang Người Việt

W

estminster, California – Hội

trường xưa, Hội Cựu Học Sinh Văn Đức Hải Ngoại cùng nhau cảm tạ và tri ân các vị tiền nhân sáng lập, xây dựng và phát triển trường,

Cựu Học Sinh Văn Đức Hải Ngoại vừa có

cũng là dịp thầy cô và các bạn đồng môn hàn huyên tâm sự kết chặt tình thân và đoàn kết, cùng chia sẻ biết bao kỷ niệm dưới mái

buổi hội ngộ hàng năm kỳ thứ 9 với chủ đề “Hoài Niệm Tuổi

trường thân yêu.

Dưới sự chủ tế của Linh Mục Trần Đức Mạnh, cũng là cựu học sinh

Học Trò” vào lúc 10:00 sáng Chúa Nhật ngày 22 tháng 7

Văn Đức, thánh lễ tưởng nhớ và tri ân các vị khai sáng trường Văn Đức, được cử hành trọng thể với các thầy cô hiện diện cùng ban

năm 2018, tại hội trường nhà thờ Westminster thu hút thật đông các cựu giáo chức và

điều hành mới của Hội CHSVĐ và toàn thể các học sinh.

Trước di ảnh các vị Cố Linh Mục Benardo Nguyễn Xuân Thu, hiệu trưởng và Cố Linh Mục Phêrô Lã Quang Hiệu, tổng giám thị, trong

cựu học sinh về tham dự.

Mỗi năm gặp nhau một lần

tinh thần đạo nghĩa uống nước nhớ nguồn, mọi người đều nghiêng mình thành tâm bái tạ, trong khi giáo sư Nguyễn Cao Thăng chủ lễ

vào tháng Bảy để nhớ về

đọc lời văn tế các đấng đã có công khai sáng và phát triển trường

HỘI CỰU HỌC SINH VĂN ĐỨC HỘI NGỘ KỲ 10 – 4/8/2019

Trang 62

Văn Đức, giáo dục và đào tạo bao lớp học trò có nơi chốn

văn của các cựu giáo chức và học sinh.

Trong lời tâm tình của một cựu học sinh nhớ về mái trường xưa,

học hành, rèn luyện trí-thểđức thành nhân giúp ích cho

anh Nguyễn Văn Mỹ hồi tưởng “Là cựu học sinh niên khóa 1960 1964 thật là vui khi được học ở trường cùng các bạn trong xóm, rất

đời và xã hội.

Thầy Nguyễn Văn Mỹ hội

gần nhà đi bộ vài phút là tới trường, cùng trong khu vực có sân banh cạnh nhà thờ. Đến năm 1973 xây lại nhà thờ mới, bị mất sân

trưởng nói lời khai mạc chào mừng trong ngày hội ngộ

banh nhưng lại có các trò chơi khác. Đặc biệt mỗi buổi tối có chiếu phim do thầy Nguyễn Cao Thăng phụ trách, nhờ những buổi chiếu

“Trường Văn Đức của chúng ta tọa lạc tại giáo xứ Lộc

phim ấy chúng tôi có được những phút giây bên nhau, những kỷ niệm đẹp thật khó quên”. Thầy Đỗ Văn Liêm cho biết vào năm

Hưng, Chí Hòa gần Ngã Ba Ông Tạ, một trường nhỏ

1973 được dạy môn Việt Văn tại trường, với kỷ niệm khó quên là bài văn “Vịnh Bức Dư Đồ Rách” của cụ Tản Đà Nguyễn Khắc Hiếu

nhưng là trường đầu tiên tại khu vực Chí Hòa cho nên anh

do thầy giảng dạy, sau khi trình lên được chọn làm bài thi cho toàn trường. Nhưng kỷ niệm khó quên nhất là bị xì lốp xe rất nhiều lần

chị em khắp nơi gần giáo xứ Lộc Hưng, khu Vườn Rau đều

mà không biết học sinh nào làm.

đến học tại trường Văn Đức.

Hôm nay với tư cách là Hội Trưởng Hội Cựu Học Sinh Văn Đức nhiệm kỳ 2018 – 2020, xin trân trọng khai mạc chương trình hội ngộ kỳ 9 với chủ đề Hoài Niệm Tuổi Học Trò” Tiếp đến là Ban Điều Hành Hội CHSVĐ nhệm kỳ 2018 2020 được giới thiệu trình diện như sau: Thầy Nguyễn Văn Mỹ, hội trưởng. Thầy Nguyễn Đức Ninh, phó ngoại

Nói với Người Việt, chị Bùi Thanh Tâm , cựu học sinh Văn Đức

vụ. Chị Đỗ Thị Hoa, phó nội vụ. Chị Đỗ Thị Mười, thư ký.

niên khóa 1970 – 1975, xúc động khi cho biết “Năm nay là năm thứ 9 ở xứ người gặp lại thầy cô và đồng môn như thế này thật không gì

Chị Trần Thị Phương, thủ quỹ. Thầy Nguyễn Cao

vui bằng. Nói về kỷ niệm thì nhiều lắm kể hoài không hết. Thời học trò nhỏ với nhiều thú vui như nhảy dây, đánh chuyền, chơi ô quan,

Thăng, Cô Lê Minh Phú trong vai trò Cố Vấn. Nhân dịp hội

nhảy nụ, đó là con gái. Còn con trai thì đánh bi, đánh khăng, đá bóng, chơi cù ...vv...vv...trước sân trường. Khi lớn lên được mặc áo

ngộ năm nay tập kỷ yếu Văn Đức cũng được phát hành với

trắng đến trường thật là một thời tuổi trẻ tươi đẹp biết bao, với lời dạy của các cha là phải biết Tiên Học Lễ Hậu Học Văn, học về đạo

nhiều kỷ niệm, hồi ức, thơ

đức và kiến thức, và các cha cũng mời những giáo sư giỏi về dạy.

HỘI CỰU HỌC SINH VĂN ĐỨC HỘI NGỘ KỲ 10 – 4/8/2019

Trang 63

Có được ngày hôm nay là nhờ công ơn của các cha tạo dựng

tương lai hứa hẹn của tuổi trẻ”.

Ngày hội cựu học sinh Văn Đức còn có sự tham dự của Luật Sư

nên ngôi trường, và sự hết lòng dạy dỗ học trò của các

Nguyễn Đình Khương, chủ tịch Liên Đoàn Công Giáo Việt Nam Tây Nam Hoa Kỳ, cùng các cựu giáo chức và học sinh của trường,

thầy cô. Hôm nay hội ngộ ngoài việc gặp nhau, đồng

trong đó có cặp vợ chồng cựu học sinh Bùi Văn Bằng từ North Carollina thuộc đài SBTN, và cựu học sinh Khuê Các từ San

môn chúng tôi tạ ơn các ngài thật là đúng lẽ đạo”.

Fransico về tham dự.

Cô Lê Minh Phú cựu giáo chức tại trường Văn Đức bồi hồi nhớ lại những kỷ niện xưa: “Từ một cô giáo trẻ mới ra trường có may mắn chuyển về Trung Tâm Học Liệu Bộ Giáo Dục, thực hiện chương trình Phát Thanh Học Đường trên đài phát thanh Sàigòn mỗi tuần hai lần, thỉnh thoảng lại làm giám khảo cho chương trình Đế Vui Để Học, thuyết minh cho chương trình Tìm Học của giáo sư Cao Thanh

Theo lời kể của thầy Nguyễn Cao Thăng, cựu giáo chức Văn Đức niên khóa 1960 – 1963, có thể tóm lược lịch sử của trường Văn Đức

Tùng” Tôi đã dạy các em điệu múa “Chuyện Một Đàn Chim

như sau: “Trường Trung Tiểu Học Công Giáo Văn Đức, gọi tắt là Trường Trung Tiểu Học Văn Đức, thuộc Giáo Xứ Lộc Hưng gần

Yến” do chính tôi sáng tác, “Nước Non cuả nhạc sỹ Hùng

Ngã Ba Ông Tạ, Sàigòn. Trường thành lập từ năm 1956 đến nay là 62 năm với khoảng 3,000 học sinh đã tốt nghiệp. Thành quả giáo

Lân, “Hội Nghị Diên Hồng”...vv..vvv... Sau đó đưa

dục của Trung Tiểu Học Văn Đức 1956 – 1975 và sau 1975 cho các em toàn Hạt Chí Hòa gồm: Nghĩa Hòa, Nam Hòa, Sao Mai, Hòa

các màn vũ của trường lên chương trình truyền hình của

Bình, Khu Thánh Mẫu, Ngã Ba Ông Tạ, Năm Thái, An Lạc, Tân Chí Linh, Hòa Hưng, Khu Ngã Tư Bảy Hiền, Cư Xá Tự Do, và chắc

Bộ Giáo Dục. Ba năm dạy ở Văn Đức từ năm 1971 với các

chắn phải có Lộc Hưng” Dù hôm nay đã không còn tên trường Văn Đức, nhưng vẫn còn một

môn Vạn Vật, Vẽ, có khi dạy Nhạc, cũng đủ để đầy ắp

kỷ niệm duy nhất, thân thương và đẹp nhất là vẫn còn chung một niềm yêu nỗi nhớ, tự hào, hãnh diện và lưu luyến về một Gia Đình

những kỷ niệm đẹp. Chỉ một giờ dạy cho mỗi lớp nhưng

Văn Đức Lộc Hưng, mà mỗi người cựu học sinh vẫn luôn nhớ về nguồn cội.

thấy mình đã cùng các em xây dần những viên gạch cho HỘI CỰU HỌC SINH VĂN ĐỨC HỘI NGỘ KỲ 10 – 4/8/2019

Trang 64

Gió ơi, đừng cuốn đi

MỘT: Từ sau biến cố 30-41975, ai hỏi điều gì xảy ra trước thời điểm ấy, tôi thường có thói quen mở đầu “ngày xửa ngày xưa”. Nghe cứ như là chuyện cổ tích dân gian vậy. Vẫn biết những chuyện tôi kể - tuy tản mạn và chậm rãi - nhưng đa phần có xuất xứ, có tình tiết từ những người thật việc thật hẳn hoi. Chúng có tích có truyện và có hậu nữa kìa. Nhiều lần, tôi bảo tôi cố nhắm mắt quên đi cho rồi. Có nghĩa lý gì một bóng mây vụt bay qua bầu trời. Bầy

chim kia rủ nhau qua cánh đồng lúa vừa gặt xong, đâu có để lại

năm trở lại đây trên cái bề mặt phóng khoáng tự do và phồn

đường bay? Phải chăng, thời gian đã xoá nhoà tất cả. Sao

vinh, tôi thấy có chút dễ thở, cởi mở đối với đời sống tâm linh,

không để gió cuốn đi? Bóng chim tăm cá mà làm chi? Tôi

đối với một số sinh hoạt văn hoá nghệ thuật. Phải thôi. Chẳng lẽ

biết. Đã qua rồi những năm tháng mũ cối dép lê. Những sớm

cứ mãi là tập đoàn, là tổ hợp, là hợp tác xã, là tem phiếu, là quốc

mai gò lưng trên chiếc xích lô già nua đi kiếm ăn từng bữa.

doanh, là “tiếng hát át tiếng bom”, là độc diễn và độc quyền,

Những buổi chiều nhớp nháp lết bụng đói về nhà và... những đêm

mặc cho công chúng khô hầu bỏng họng đòi cái gì mới hơn,

tối ma quái chập chờn nghe tin gần xa những đoàn người vượt

mềm hơn, đẹp hơn, người hơn?

Riêng trong lãnh vực tư tưởng,

biển vượt biên, lên rừng xuống biển... Một thời đã qua... Mấy

học thuật, tư duy, sáng tạo, kể ra cũng có nhiều chuyển đổi đáng

HỘI CỰU HỌC SINH VĂN ĐỨC HỘI NGỘ KỲ 10 – 4/8/2019

Trang 65

nói. Từ Phan Thanh Giản, Hoàng Cao Khải đến Lê Văn

Có ít nhiều chuyển động.

Tôi nhìn thấy xuất hiện ở một số

Họ không dừng lại ở đấy. Sự ra đời của các tập Kỷ Yếu là những

Duyệt. Từ Phan Khôi, Phạm Quỳnh. Tự Lực Văn Đoàn cho

trường bán công, tư thục, một số nhà trẻ mẫu giáo của các nhà

chứng từ sinh động nhất sau biến cố 1975, khi mà các trường

đến mảng tác giả tác phẩm văn hoạc miền Nam trước 1975 mà

Dòng. Một cạnh tranh được coi là lành mạnh, có thể cứu vãn

lớp, thư viện và nền tự do báo chí thi nhau tan hàng hoặc bị

xưa nay vẫn bị ngộ nhận hoặc bị chụp mũ là “phản động và đồi

một cuộc đổ dốc thê thảm?

Nhưng lại chỉ là bề mặt của một

xoá sổ không thương tiếc.

Không những chỉ là sưu tập hình

truỵ”... Tôi cũng đã đọc thấy sự “giác ngộ” rất hợp lý và công

chiếc phao có nhãn hiệu xã hội hoá, tư hữu hoá. Không đi đến

ảnh xưa cũ mà còn có những bài viết, những sáng tác dưới dạng

bằng của dư luận một chiều khi đánh giá lại sự đóng góp to lớn

đâu. Tôi cũng đã thấy rộ lên phong trào phục hưng các “hội

hồi ký, tuỳ bút, thi ca, tự sự rất có giá trị về lịch sử và văn học.

về lịch sử của Công Giáo vào sự nghiệp văn hoá chung của đất

ái hữu cựu học sinh” ở nơi này nơi khác. Không ai nuôi dưỡng,

Họ là những nhà viết sử chân thật nhất, lãng mạng nhất, ghi

nước này như: Đắc Lộ và chữ quốc ngữ; Nguyễn Trường Tộ

tự cung tự cấp vô tội vạ cho đến lúc tắt hơi. Chúng cũng đang tự

chép đầy đủ nhất những con người và sự kiện đầy ắp cảm xúc

và tầm nhìn quốc gia hoặc Petrus Ký với văn hoá quốc ngữ,

biến mất, nếu không muốn nói là đang thoái trào, đang đổi lốt

trong dòng chảy hững hờ của thời gian và trong một không

với báo chí Việt Nam v.v... Dĩ nhiên đấy cũng chỉ là những bề

thành những “Công Ty TNHH” hoặc “Thương Mại Cổ Phần” rất

gian luôn biến dịch. Không bóp méo. Không tô vẽ. Không thêm

nổi rất phù du.

ư thời thượng, bọt bèo. Tội nghiệp.

bớt. Thành thử ra – với kỷ yếu – người đọc thấy lại một thời đã

Đi đầu, và còn lại một tí

qua, nghiệm ra những biến cố, đồng thời nghĩ về thì tương lai.

Trong cái chùm chuyển động tạm gọi là khởi sắc ấy, duy chỉ có “giáo dục nhà trường học sinh sách vở” là dậm chân tại

ti đáng kể đến nay, tôi muốn nói đến sự gặp gỡ qua “Họp mặt

chỗ. Không nhúc nhích. Không sửa sai. Đây là một trong những

truyền thống” hằng năm của các tổ chức, các trường trung học tư

bế tắc và đáng buồn của những người nặng lòng với sự nghiệp

thục Công Giáo đã diễn ra đều đặn ở Sài Gòn vài năm qua. Có

giáo dục hôm nay và cho ngày mai, đặc biệt cho thế hệ con

thể kể đến các trường: Nguyễn Bá Tòng (Sài Gòn, Gia Định),

mắn được tiếp cận và giao lưu nhiều phía đạo đời, từ nhiều mối

cháu chúng ta. Sao không để gió cuốn đi?

Hưng Đạo, Lê Bảo Tịnh, Nguyễn Duy Khang, Văn Đức,

quan hệ khác nhau – đặc biệt nhờ chút kinh nghiệm đau

Trường lớp, chữ nghĩa,

Thánh Giuse, Mai Khôi, Đắc Lộ.

Cũng không thể bỏ qua trường

thương xương máu sau biến cố “Sạch phố sạch nhà” những năm

hợp các Chủng Viện, Nhà Dòng, tu hội ở Sài Gòn, Huế, Đà Lạt,

1975-1980 – tôi có được trong tay một số khá bộn những tập kỷ

Nha Trang, Long Xuyên V.V...

yếu hoặc Đặc San, Nội San của

quốc văn giáo khoa thư ngày xưa đâu rồi?

HAI:

HỘI CỰU HỌC SINH VĂN ĐỨC HỘI NGỘ KỲ 10 – 4/8/2019

Không có họ, một phần lịch sử sẽ bị lãng quên rất đáng tiếc. Kỷ yếu, vì thế, có giá trị riêng của nó. Rất cần bảo lưu và phát triển.

Trong cái duyên may

Trang 66

khắp mọi cơ quan, tổ chức, đặc biệt là của các vùng miền Công

Thơ gửi bạn đường, tro bón đất

Giáo. Từ cấp Giáo Hội, Giáo Phận đến Giáo Xứ. Từ các lớp,

.... chết cũng là tro…

liền tường. Đấy là chưa kể thổ canh thổ cư của hộ dân tầng tầng lớp lớp xung quanh nhà thờ. Bởi cách sắp xếp bền chặt ấy mà

khoá học, tu hội, nhà dòng, tu viện cho đến các đoàn thể, hội

Mà thôi, thiện hạ đại sự nhiều lắm, biết bao giờ mới hết.

người ngoài Công Giáo bảo là “xây pháo đài, xây tháp ngà”

hè, trường học, các nhóm, các tập thể, các chi hội ái hữu, câu

Cứ sống thảnh thơi như cụ Nguyễn Công Trứ, say bí tỉ và

hoặc “đóng cửa” không chơi với ai. Ấy thế cho nên quan quân

lạc bộ đồng hương đồng khói v.v... Đúng là trăm hoa đua nở.

hát tràn cung mây:

triều Vua Tự Đức mới ra lệnh “phân sáp”, nghĩa là xé lẻ và gán

Nhờ kho tàng này, quá khứ với hình ảnh và sự kiện được lưu

Lênh đênh một chiếc thuyền nan

ghép cha mẹ, vợ chồng, anh em người bên đạo với người bên

giữ và chuyển tải đến người khác, đời sau. Quý hoá biết bao

Một cô gái Huế, một quan đại thần

lương. Kế ly gian đấy. Gớm thật.

Ai ngờ cái truyền thống ăn chắc

những tấm hình chân dung “khi xưa ta bé” rất ngô ghê, vụng dại

BA:

mặc bền ấy vẫn cứ phát triển, không thể đảo ngược được.

và bồi hồi cảm xúc chi lạ khi có dịp đọc lại, gẫm lại những nỗi

trong xứ đạo.

Có một ngôi trường

Không tin, xin tham khảo hiện tượng các nhà thờ xứ đạo Bắc

niềm biết ngỏ cùng ai. Tự nhiên tôi nghĩ tới sử ký của Tư Mã

Kỳ di cư (1954) đổ bộ tràn ngập vào Miền Nam thì đủ rõ. Không

Thiên; Long Thành Cầm Giả Ca của Nguyễn Du; Anna Karenina.

vất vả lắm để thấy cái quy hoạch xứ đạo nhà thờ nhà trường xuất

Chiến tranh và hoà bình của Lev Tolstoi (1828-1910); Nhật ký

hiện nhan nhản đó đây trên từng cây số. Xin dẫn chứng một số

Anne Frank (1929-1945)... Tôi cũng nhớ tới trường hợp của

điển hình như: Chợ Đũi – Nguyễn Bá Tòng; Đức Bà Hoà

Petrus Ký, của Phạm Quỳnh, của Khái Hưng, của Hoàng Đạo,

Bình; Chợ Quán – Chí Thiện; Thị Nghè Phước An; Tân Định –

của Nguyễn Tuân, của nhóm Nhân Văn Giai Phẩm (1957) và

Thiên Phước; Xóm Chiếu – Nguyễn Trường Tộ; Gia Định –

gần đây là những tập hồi ký của các cây cổ thụ: Trần Văn Khê, Phạm Duy và Tô Hoài... Đến như Tố Hữu (1920-2002) mà còn phải thở dài ngao ngán: Còn mấy dòng thơ, một nắm tro...

Chẳng hiểu bên Tây bên Mỹ thế nào. Chứ ở Việt Nam ta vẫn có đấy một thứ quy hoạch quần cư rất ư là kỳ lạ: Xứ đạo + nhà thờ + nhà xứ + nhà dòng + nhà sơ + nhà hội + nhà trẻ v.v...

Nghĩa là các thứ nhà lớn nhỏ dồn cục với nhau, quấn quýt vào nhau liền kèo liền cột liền vách

HỘI CỰU HỌC SINH VĂN ĐỨC HỘI NGỘ KỲ 10 – 4/8/2019

Thánh Mẫu; Ba Chuông – Saint Thomas... Nếu xâm nhập vào các khu thuần đạo như Nga Ba Ông Tạ, Chí Hoà, Hoà Hưng, Trung Chánh, Bùi Môn, Bình An, Gò Vấp, Xóm Mới, Hố Nai, Gia Kiệm thì bao la, không biết đâu mà tính. Bảo là Công Giáo trị hoặc Bắc Kỳ trị cũng chẳng Trang 67

ngoa. Rất may cái thời “oanh liệt” ấy nay còn đâu?

hết. Lại còn biết tỏng tên bố mẹ để chửi nhau nữa. Bắc Kỳ gốc

chúng tôi – những nhà giáo làm nghề gõ đầu trẻ - cũng cứ theo

rau là thế. Giang sơn gấm vóc của họ mà. Từ vườn rau, nhà

cái cách tổ chức như vậy mà lòng vòng dạy trường này chạy

Đức.

dây thép gió đến cà phê Thăng Long. Từ Bưu Điện Chí Hoà

sang trường khác. Y hệt lũ kiến bò quanh miệng chén chả thoát

Trên đây là bảng hiệu, là thương hiệu đã trình toà, nằm chình ình

đến chợ Nghĩa Hoà, cư xá Bắc Hải, Sao Mai, Ông Tạ, nhật bào

đi đâu được. Liệu hồn mà ăn mà nói mà dạy dỗ cho ra trò ra trống.

ra trước mắt người ta rồi. Tôi không nhớ rõ Văn Đức ra đời

Xây Dựng, hồ tắm Cộng Hoà, Ngã Tư Bảy Hiền. Cả một vùng

Bằng không là chết tươi ăn năn tội chẳng kịp. Nói thì nói vậy

năm nảo năm nào. Chỉ biết, cũng như đa phần các giáo xứ di

Bắc Kỳ thuốc lào, thịt chó, phở, bánh cuốn, bún riêu... Không lẫn

cho vui. Thực ra, trường Công Giáo thưở ấy vốn được tiếng là

cư, sau khi ổn định chỗ ở và nơi thờ phượng thì ắt phải có chợ

vào đâu được. Y như China Town của xứ con trời bên Mỹ

đứng đắn, uy tín, kỷ cương, giá cả học phí lại nâng đỡ con nhà

câu ca rằng “Trai Nam Thái, gái Lộc Hưng”. Tôi không rõ câu ca vè ấy xuất xứ từ đâu và bao giờ.

quốc. Bốn phương tám hướng đều là sân sau nhà mình: Nam

nghèo. Tôi biết nhiều phụ huynh bắt con cháu bỏ trường công vào

Chắc một điều lúc ấy ở vùng này còn gọi là Gia Định đã xuất

Hoà, Lộc Hưng, An Lạc, Nam Thái, Nghĩa Hoà, Vinh Sơn,

học các trường đạo như La San, Nguyễn Bá Tòng, Hưng Đạo, Lê

hiện nhiều trường học khá danh giá như Văn Đức, Mai Khôi,

Khiết Tâm, An Tôn, Chí Hoà, Tân Chí Linh, Tân Dân, Tân

Bảo Tịnh, Nguyễn Duy Khang v.v... Còn nhớ hồi ấy “giáo sư”

Thánh Giuse, Đắc Lộ, An Lạc...

Xưa nay, các cha xứ khôn thấy

Châu, Tân Việt, Phú Trung, Tân Trang, Tân Thành, Mẫu Tâm,

oai lắm. Phải có bằng cấp sư phạm, phải có hạnh kiếm tốt,

bà. Mở trường là y như hốt hết học sinh, bố đứa nào dám bỏ xứ

Tân Sa Châu v.v... Hết đời ông tới đời cha và đời con, cái nề

phải cao ráo sạch sẽ và phải có “bảo đảm” về lý lịch do một vị

mà đi xa. Cho nên học trò ở vùng này quen mặt biết tên nhau

nếp căn cơ truyền thống ấy cứ thế mà tiếp diễn. Thành thử ra

linh mục tên tuổi đứng tên chịu trách nhiệm. Tơ lơ mơ là đi chỗ

Giáo Xứ Lộc Hưng – Trung Tiểu Học tư thục Văn

búa và trường học. Ban đầu thô sơ vài ba gian vách ván mái tôn.

Sau lên kiên cố và hoành tráng.

Xứ này trông xứ kia. Trường này ngó trường nọ. Từ chiều cao của tháp chuông và âm thanh của bộ chuông. Từ cha xứ đến các sinh hoạt đoàn thể. Người lớn, trẻ con, trai gái có quyền tự hào với giáo xứ của mình cứ như một vương quốc có chế độ, luật pháp riêng. Ấy thế mới có

HỘI CỰU HỌC SINH VĂN ĐỨC HỘI NGỘ KỲ 10 – 4/8/2019

Trang 68

khác chơi ngay. Trường hợp các giáo sư VIP lại là một chuyện

bé ở xứ đạo làng quê. Vẫn là xếp hàng vào lớp, nghe bài học

lòng vì đoàn chiên, lại vừa sắm vai những nhà giáo có tâm có tài.

khác.

dưới cờ, khen thưởng, cảnh cáo, trừng phạt, kỷ luật. Vẫn là tình

Ai đã từng sống hoặc có dịp đi qua vùng đạo này, ắt phải ngả

nghĩa thầy trò đắm thắm, chất phác, thật thà. Vẫn là những

mũ chào trước các đấng bậc đầy quyền uy như cha già cố Đỗ

sinh hoạt hiệu đoàn sôi nổi hào hứng: Học tập, xã hội, văn nghệ,

Đức Hân, cha Hiệu Trưởng Bernađô Nguyễn Xuân Thu và

bích báo, lưu bút, cắm trại, thể thao, hướng đạo... Nhưng đối

cha Phêrô Lã Quang Hiệu. Mỗi vị một việc xuyên suốt: Giám

với tôi, ngôi trường xứ đạo này còn in rõ mồn một trong ký ức,

Đốc, Hiệu Trưởng, Giám Thị.

Mỗi người một nhân cách, xử

mặc dù thời gian đã trên dưới 40 năm hoặc lâu dài hơn thế.

thế. Ở cha già Hân, tôi học được nhân đức hiền lành và khiêm tốn,

BỐN:

từ lời nói, cử chỉ cho đến việc làm. Trong đôi mắt thẳm sâu, tôi

Đến nay, tôi không nhớ ra mình vào dạy học ở Văn Đức bằng con đường nào, nhờ cậy ai. Đại khái sau biến cố lật đổ anh em ông Ngô Đình Diệm (1963), tôi vừa theo học Ban Văn Chương Việt Hán tại Đại Học Văn Khoa Sài Gòn và Đại Học Sư Phạm Sài Gòn vừa đi dạy tại một số trường như Nguyễn Bá Tòng, Nguyễn Duy Khang, Mai Khôi, Phụng Sự, Chân Phước Liêm. Sau đó là Văn Đức, Thánh Giuse, Nguyễn Bá Tòng (Gia Định), Lê Bảo Tịnh, Trường Sơn, Văn Học, Văn Hiến v.v... Nghề dạy nghề. Tôi ra khơi lúc nào không biết, không vào bờ được nữa. Chung quy chỉ vì yêu nghề, yêu học sinh và kiếm được miếng cơm manh áo một cách trong sạch nhất.

Trường của một xứ đạo thường không đồ sộ lắm, cả trung học lẫn tiểu học chừng vài trăm học sinh con cháu trong nhà cả. Văn Đức cũng thế, tuy sau này do sĩ số học sinh gia tăng, có cơi nới lớn hơn, cao hơn, bề thế hơn. Hình như 2, 3 tầng gì đó, khang trang nhất vùng Chí Hoà. Vẫn là tiếng trống vào lớp, ra chơi và tan trường như tôi đã nghe hồi còn

Những con người – những tấm lòng Ai chả biết cái tổ chức ban đầu “trại di cư-xứ đạo” nào mà chẳng do các linh mục gầy dựng, chăm sóc, từ cơ sở vật chất, công ăn việc làm cho đến giáo dục đức tin, văn hoá. Cũng vậy, ở Văn Đức có những thế hệ linh mục vừa là chủ chiên hết

HỘI CỰU HỌC SINH VĂN ĐỨC HỘI NGỘ KỲ 10 – 4/8/2019

còn đọc được đời sống nội tâm và nỗi nhớ quê Hưng Hoá, Sơn Tây, Bất Bạt, xứ Đoài mây trắng xa vời của ông. Gặp cha Hiệu Trưởng Nguyễn Xuân Thu là gặp được một con người cầu thị và có tài thuyết phục. Đấu tranh đến cùng cho lẽ phải, nhưng luôn lắng nghe phản ứng từ mọi phía. Rất hào phóng và hiếu khách. Đã gặp gỡ, khó lòng mà Trang 69

từ chối, khó lòng mà thoái thác bất cứ đề nghị nào. Con người

Sài Gòn về khóc thương và tiễn đưa ông đến nơi an nghỉ cuối

ưa như Trương Phi. Nhưng vào phòng riêng thì thú lắm. Nào kẹo bánh, quà cáp. Nào trái cây, cờ tướng. Tôi mê nhất bình nước chè xanh đặc kẹo, nóng lột lưỡi và cái điều thuốc lào khảm xà cừ của ông. Của hương hoả đấy.

Nghe đâu trên chuyến tàu há mồm di cư vào Nam năm 1954, ông chỉ mang theo hai bửu bối: Cây Thánh Giá gỗ lim và bộ đồ nghề hút thuốc lào gia truyền của ông cố sắm cho. Cám ơn cha, mấy năm gần đây, nghe lời doạ dẫm của ông lang Tây, ông đập điếu đi. Từ ấy, vào phòng ông, thê lương quá, nhìn nhau đã hết chuyện nói: Cũng may, tôi đồng

ấy, lạ thay, lại có những quyết định dứt khoát rất ngược đời mà

cùng. Một đời người giữa rừng cây. Xin thắp một nén hương

không xét lại. Kết luận này tôi có được khi gặp lại ông đang coi

nghiêng mình trước mộ phần cha Bernađô Nguyễn Xuân Thu.

một giáo xứ mới hình thành ở vùng kinh tế mới trên đoạn

Riquiescat in Pace. Ông và tôi còn nợ nhau nhiều quá mà chưa

đường từ ngã ba Long Thành đi Vũng Tàu. Lại một vùng đất hồi

trả hết. Đành vậy, thưa cha. Còn cha Phêrô Lã Quang Hiệu. Ơ,

sinh ngay bên mặt lộ. Lại một ngôi nhà thờ mái ngói đỏ chót

cái họ Lã này mới kỳ thú làm sao. Hồi ấy mỗi lần dạy ở Văn

như son hiện ra giữa rừng cây xanh thẳm. Một xứ Đoài ở

Đức, mỗi lần gặp cha, tôi nghĩ chắc cha có bà con họ hàng gì

phương Nam. Ông vui miệng bảo tôi cứ ra đây ở để tĩnh tâm

với Lã Thị Xuân Thu, tên một bộ sách tư tưởng trong văn học

mà viết văn làm thơ. Gật gù, rồi băng đi thật lâu. Mấy năm bằn

cổ điển Trung Hoa? Cha Hiệu điển hình cho một linh mục của

bặt, tôi nghe tin ông ngã bệnh và qua đời ở cái ngưỡng 80 ngoài.

kỷ luật, nghiêm khắc, trật tự, không lôi thôi gì hết. Dáng đi

Cả thầy lẫn trò trường Văn Đức, cả bà con giáo xứ Lộc Hưng từ

thoăn thoắt, đôi mắt sắc lẻm, rất kiệm lời. Bên ngoài trông khó

HỘI CỰU HỌC SINH VĂN ĐỨC HỘI NGỘ KỲ 10 – 4/8/2019

bệnh với ông, tôi phải bỏ nghề, không còn cái thú đồng hương đồng khói nữa. Thầy cô giáo trong trường chẳng nhiều nhặn gì, nên nhớ và biết rất rõ về nhau. Kể từ 1975, mỗi người một phương, sống chết, mất còn ra sao, trời ơi, buồn da diết. Đôi khi học trò mời gặp lại, chỉ thấy lác đác, mười hoạ. Bao giờ trở lại ngày xưa?

Nhưng vẫn có một ngôi trường như thế... để nhớ để thương.

NĂM: Văn Đức trong trí tôi là một ngôi trường ở bên cạnh ngôi thánh đường Lộc Hưng đẹp vào bậc nhất nhì vùng Chí Hoà.

Trang 70

Trường có sân chơi mở rộng sang nhà thờ, không ngăn cách.

lên vai, kẹp sách vở vào nách.

Lội và lội. Vui đáo để. Cứ như

giữa nhân dân và chính quyền thì còn gì? Chuyện rõ như ban

Con nhà có đạo, chẳng ai bảo ai, hễ ra chơi là y như rủ nhau vào

ra đồng mò cua bắt ốc, tát ao, tản cư, chạy lũ, đắp đê. Mãi đến

ngày mà công lý đi đâu vắng nhà, chả đức nào ra tay cứu độ,

nhà thờ viếng Chúa, viếng Mẹ. Đạo đức có thừa thì làm sao mà

trưa nghe tiếng trống tan trường, nước còn lên mấp mé ghế ngồi.

thật trăm nỗi xót xa. Thì ra thế giới cũng đang lình xình binh

dốt nát hư hỏng được. Từ bancông nhà trường ngó ra một

Thầy trò ra vào không yên. Ấy thế mà chúng tôi thương nhau,

khí với nhau, giữa Trung Quốc với các quốc gia ở xung quanh

vùng mênh mông xanh thẳm.

Trên là trời, dưới là rau. Đủ các

mến nhau, không than vãn oán trách điều gì, cứ bình thản mà

biển Đông, giữa Israel với Iran, giữa nước này với nước kia, chả

thứ rau ở trên đời này, tha hồ chuyển đi các chợ đầu mối. Dân

sống, làm như chẳng có điều gì lạ xảy ra trên đời này. Ngày nay,

bao giờ yên ắng. Gẫm lại sấm ngôn cụ Trạng Trình bảo, cuối

Bắc Kỳ rau muống ăn chắc mặc bền, cây nhà lá vườn, chứ không

vẫn con đường mấp mô gập ghềnh quanh co như rắn lượn ấy.

năm Thìn đầu năm Tỵ sẽ nổi cơn gió bụi cho mà coi:

ưa cái thú cơm đường cháo chợ.

Nhưng coi chừng những ngày

Nhưng nó được người ta khai sinh hộ tịch là đường Chấn

trở gió. Mùi phân người và nước giải cũng bao la bát ngát, khó

Hưng. Vẫn lồi lõm, gập ghềnh.

Thoạt nghe rất là tam cương ngũ

“Long vĩ, xà đầu khởi chiến chinh

chịu lắm.

thường của Nho Giáo. Đi qua, dừng lại là điếc mũi. Sống trên

Can qua tứ xứ loạn đao

Hình ảnh sống động nhất đối với tôi, đó là những hôm trời mưa. Nước ở đâu trút xuống, tuôn về như thác lũ. Ba bề bốn bên Lộc Hưng-Văn Đức là biển mông mênh. Độc nhất lối vào: Từ đầu đường Lê Văn Duyệtnhà dây thép gió trực chỉ nhà

đời ăn miếng dồi chó là nó đấy.

Giời ạ, cầy ở đâu mà nhiều thế?

Mấy chục cửa hàng đủ món ăn chơi. Thế là Chấn Hưng được nền đạo đức rồi còn gì. Vào Văn Đức xực nức thịt cầy. Đâu còn trường cũ lớp xưa.

thờ-trường học. Phải băng qua cánh đồng rau ngập nước. Giời ạ,

Những ngày đầu năm mới Nhâm Thìn (2012), thấy

bèo tấm bèo cái bèo con lũ lượt, nô nức tràn lan, áp sát. Thà hồ

thiên hạ sự bày ra quá xá nhiễu nhương. Bỗng thương cái vụ

bồng bềnh, nhắp nhô. Gửi xe ở hiệu miến gà của ông chủ luôn

“Đầm ông Vươn” hay “Vườn ông Đâm” gì đó bị lũ sơn tặc

miệng hát quan họ bên kia đường, rồi thầy trò bì bõm lội

thảo khấu cướp cơm chim ở Tiên Lãng, Hải Phòng. Mất đất,

nước mà vào lớp. Ôi thôi, xắn quần lên tận bẹn, đeo giầy dép

mất tôm cá, mất việc, mất nhà cửa và đặc biệt mất niềm tin

HỘI CỰU HỌC SINH VĂN ĐỨC HỘI NGỘ KỲ 10 – 4/8/2019

binh” Lo là lo thế thôi. Lang thang trên mạng cho đỡ buồn.

Bỗng thấy Văn Đức đưa tin muốn thực hiện một tập kỷ yếu.

Bèn nổi hứng muốn viết vài ba chữ góp chuyện. Gọi là một thời để nhớ để thương. Ơi những cô cậu học trò thân yêu của tôi.

Biết lấy gì gửi tặng nhau giữa thời buổi “kiếm cơm từng bữa toát mồ hôi” này? Gửi nhau đôi ba hàng mỏng manh kỷ niệm xa vời, nhé. Thôi, đừng để gió cuốn đi.

Lê Đình Bảng

Trang 71

Đôi dòng về anh Bùi Văn Bằng

Bùi Thanh Tâm

A

nh Bùi Văn Bằng

Lý, Linh Mục Lã Quang Hiệu dạy môn Pháp Văn. Theo tôi đây là

sinh năm 1949 tại Thanh Châu – Thái

những môn chính, thuộc sở trường mà anh thích học nhất, nên anh ghi nhớ tên những thầy đã dạy các môn anh thích.

Bình được cha mẹ đưa vào Nam năm 1954 định cư tại Trảng Bàng, Tây Ninh. Năm 1956 gia đình rời về Tân Sơn Nhì, đến năm 1957 lại dọn nhà về Ngã Ba Ông Tạ, gia nhập Giáo Xứ Nghĩa Hòa và học Trường Tiểu Học Công Lập Nghĩa Hòa. Rồi anh chuyển sang học Trường Trung Tiểu Học Tư Thục Văn Đức từ năm 1965-1968 ngày ấy gọi là lớp Đệ Thất đến lớp Đệ Tứ. Anh đã Tốt Nghiệp Trung Học.

Thời niên thiếu anh sinh hoạt Thiếu Nhi Thánh Thể tại Giáo Xứ Nghĩa Hòa, được chịu tất cà các Phép Bí Tích tại đây.

Anh có rất nhiều kỷ niệm khi

Mậu Thân năm ấy, vì vận mệnh đất nước, vừa vào lứa tuổi động

còn là một cậu học trò thời trung học, anh nhớ nhất là

viên, anh phải xếp bút nghiên để gia nhập quân đội theo sự yêu cầu của đất nước thời bấy giờ. Vào quân đội anh thuộc Tiểu Đoàn 44

thầy Lê Đình Bảng dậy môn Việt Văn, thầy Đỉnh dậy Vật

Biệt Động Quân tại Cái Răng, Cần Thơ, sau đó học khóa 8 Hạ Sĩ Quan trường huấn luyện Lam Sơn – Nha Trang, ra trường làm việc

HỘI CỰU HỌC SINH VĂN ĐỨC HỘI NGỘ KỲ 10 – 4/8/2019

Trang 72

tại Bộ Chỉ Huy Biệt Động Quân trại Đào Bá Phước gần

đình anh chính thức định cư tại Hoa Kỳ ngày 7/5/1982 tại Cherryville – NC. Gia đình anh gia nhập Cộng Đoàn Thánh Giuse,

chợ Hòa Hưng thuộc Trung Tâm Hành Quân phòng 3. Kỷ

anh sinh hoạt chung với Cộng Đoàn với nhiệm vụ Thư Ký, đến năm 2011 phụ trách ban Truyền Thông Giáo Xứ, đồng thời làm việc với

niệm đáng nhớ và tri ân Trung Tá Nguyễn Hân trưởng phòng

đài truyền hình SBTN cho đến ngày hôm nay.

ba rất yêu thương, nâng đỡ, khuyến khích anh nên đi học Bổ Túc Văn Hóa để trau dồi và cập nhật kiến thức. Anh đã nghe lời vừa học tập vừa làm việc cho đến ngày đất nước bị xóa chế độ dân chủ tự do.

Gia đình tại trại tỵ nạn Pulau Bidong – Malaysisa 6-1981 Thật bất ngờ, anh nhận được thư mời Hội Ngộ Văn Đức kỳ 9 do người bạn trao lại, anh vui lắm, gọi phone ngay cho tôi, sau một lúc trò chuyện anh biết anh là con chim đầu đàn, anh vội mua vé máy bay hai vợ chồng bay ngay về tham dự Hội Ngộ Kỳ 9 trong tháng 7 vừa qua. Anh mang số vốn kiến thức và khả năng sẵn có phục vụ ngay hôm ấy như làm video clip phỏng vấn một số người, anh lăn xả vào công việc như giúp làm MC, quay phim, tường trình phóng Anh đã lập gia đình ngày 23/10/1973 có được hai người con trai, anh chị đã có tổng cộng sáu cháu Nội, hai gái, bốn trai. Sau khi học tập ngắn hạn, cùng với bạn bè đưa gia đình vượt biển năm 1981, gia

sự về trường, sau cùng còn giúp ban điều hành thu dọn bàn ghế trả lại hội trường cho nhà thờ.

Anh còn mang một hoài bão lớn là muốn làm một tập Kỷ Yếu, dựa vào trang website của trường, để gìn giữ, lưu lại như một kỷ vật đáng nhớ, đáng kính như nguyện vọng của Cha Cố Hiệu Trưởng là đoàn kết, xây dựng, yêu thương nhau trong tinh thần Tình Nghĩa Thầy Trò của Hội Cựu Học Sinh Văn Đức.

đình đã đến được bến bờ tự do, được đưa vào tạm cư tại

Với tôi, anh thật đáng quý, đáng kính trọng, con chim đầu đàn ở phương trời xa mới biết về tổ ấm, nguyện đem hết những gì mình

đảo Pula Bidong Mã Lai Á, và trại Bataan Philippines để

có để phục vụ cho trường. CHÚC ANH THÀNH CÔNG, ĐẠT ĐƯỢC NHỮNG NGUYỆN VỌNG MÀ ANH MONG ĐỢI.

học cách sống Hoa Kỳ. Gia HỘI CỰU HỌC SINH VĂN ĐỨC HỘI NGỘ KỲ 10 – 4/8/2019

Trang 73

Thăm Cha Phêrô Lã Quang Hiệu

C

ơn mưa chiều vừa dứt hạt, bọn chúng tôi đã chờ nhau nơi cổng nhà thờ để vào

người nhà nói là để bơm thức ăn và thuốc uống vào cái cơ thể tưởng đã chết cách nay gần 1 năm.

thăm Cha Phêrô Lã Quang Hiệu, Ngài đã ngã bệnh gần 1 năm nay…

Trên cổ, người ta cũng đút 1 cái ống lằng nhằng gì đó để người bệnh thở. Hai chân, từ đầu gối

Giòng nước chảy ven đường, mang theo trên

xuống là 2 cẳng chân gầy gò của cụ. Hai tay ông được ai đó cột vào thành giường, có ai đó giải

lưng nó những xác lá điệp bé bé vàng vàng, chòng chành như trên con thuyền đang bơi trên giòng chảy, rồi chúng bị đùn lại một túm chơ vơ giữa đường, cứ như mạng sống con người đang nương theo cuộc đời thay đổi.

thích vì sợ ông…gãi! Phía trong sát tường là mấy máy móc dụng cụ gì đó giúp cho bệnh nhân sống nửa thác nửa này duy trì sự sống. Chị bạn cho biết, mỗi ngày phải trả tiền thuê chỗ dụng cụ này là 700.000 đ. Đó là xài dài hạn, chứ không thì mỗi ngày mất cả triệu bạc.

Cụ ngủ mê say. Gọi không nhúc nhích. Gọi mãi, có người gọi tên cụ “Hiệu! Hiệu! Có ai đến thăm kìa!”. Vẫn không nhúc nhích. Lại gọi. Rồi ai đó banh khẽ mắt Ngài ra, rồi lại gọi. Cặp mắt vẫn nhắm nghiền, nhưng thân người hơi cục cựa. Rồi Ngài hé mắt ra, anh bạn tôi chụp vội tấm hình.

Rồi lại những tiếng gọi, Cha ơi Cha! Dậy! Dậy

Bọn tôi có 4 người. Chị bạn gần nhà thờ đưa chúng tôi vào căn phòng đang lố nhố người nhà

đi! Cứ y như là trẻ thơ vậy, nhưng tất cả đều bằng tấm lòng trìu mến với vị linh mục chắc đã 80 tuổi trời.

của Cha đến chăm sóc Ngài. Anh bạn tôi tay lỉnh kỉnh cái máy chụp hình, tay khệ nệ xách theo cái

Rồi người ta cởi giây buộc tay Ngài ra, cái tay tự do gãi nào trán, nào chân mày, nào ngực. Chúng

túi đựng mấy lon sữa thăm Cha.

tôi cũng gãi…phụ với Ngài. Chị bạn xòe bàn tay Ngài ra, massage những ngón tay và so với tay

Trên giường bệnh là 1 ông già nom còn khỏe qua làn da hồng hào. Ông nhắm nghiền đôi mắt. Vắt ngang hông thân người không áo là chiếc khăn trắng, bìa trên chiếc khăn thò ra chiếc ống mà

chị, nói, ngón tay cha còn ngắn hơn ngón tay mình nữa mấy anh ơi! Thỉnh thoảng bọn tôi lại hỏi câu gì đó để xem Ngài có tỉnh táo không.

HỘI CỰU HỌC SINH VĂN ĐỨC HỘI NGỘ KỲ 10 – 4/8/2019

Trang 74

Ngài không nói được, nhưng cử chỉ của Ngài cho thấy Ngài biết mọi việc đang diễn ra.

giường, mặc cho cái ngứa ngáy khó chịu khắp châu thân.

Chị bạn cho biết, hôm nay Cha đã khá lắm rồi, nhờ bồi bổ mà cơ thể Ngài đã phục hồi, nhưng việc ấy không làm cho chúng tôi mất đi ý nghĩ, rồi chẳng bao lâu đâu…Chị ấy còn cho biết, Ngài bị 1 vết loét ở 1 bên hông rất lớn. Mỗi lần con chị-một nữ y tá- vào săn sóc vết thương mất cả 1 giờ 30 phút. Nay thì vết thương đã khô ráo.

Chị kể cô con gái hay cù vào bụng Cha và hỏi nhột không, Cha khẽ cục cựa và vành môi cho thấy câu trả lời là có. Cô hỏi tiếp, Cha có đi nhậu không, con đưa Cha đi nhé? Ông cụ chu miệng “không”. Chị bạn tôi diễn tả cái từ không của Cha bằng cái môi chu ra, thấy…ghét!

Hàng lông mày vẫn rậm rì như ngày nào, đôi mắt chẳng mấy khi mở ra để nhìn lại được mọi người, mọi việc trước khi lìa đời. Nhưng chắc rằng con mắt linh hồn Ngài đang rất sáng.

Vì bệnh nhân cần tịnh dưỡng, vả lại có người nhà Cha ở lại thường xuyên chăm sóc, nên chúng tôi ra về. Tôi thấy Ngài như đang vác Thập Giá dù nằm im trên giường bệnh. Dù mọi người chăm sóc Cha chu đáo, dù GX đã luôn kề cận bên Cha suốt gần 1 năm ra vào BV, Ngài hẳn phải đau đớn lắm khi chiến đấu với Thần Chết.

Bàn tay mà qua đó đã ban bao nhiêu phép lành cho dân Chúa Lộc Hưng, đã lần bao nhiêu chuỗi Mân Côi khi đi quanh nhà thờ trước buổi lễ, và theo đó, trẻ con lần lượt vào ghế ngồi mà không 1 lời dụ dẫn, đuổi xua; bây giờ bị cột vào thành

Cha ơi, những đứa con của Cha đây, ngày nào đó cũng như Cha mà vác cái đau đớn của chính thể xác mình, là cái nặng nề vô cùng trên đường về Quê Vĩnh Cửu. Chúng con chỉ biết cầu nguyện cho Cha được niềm tin vững chắc, như Cha đã truyền cho chúng con. Dù chậm đến thăm Cha, nhưng con tin rằng Cha vẫn vui với chúng con.

Riêng con, con thấy việc đến thăm được Cha là hạnh phúc lớn nhất của ngày hôm nay…

Lam Trần

HỘI CỰU HỌC SINH VĂN ĐỨC HỘI NGỘ KỲ 10 – 4/8/2019

Trang 75

Hành trang về dự Hội Ngộ CHS trường Văn Đức

Bùi Văn Bằng

đến

từ

ôi là Bùi Văn

mình nỗi niềm thương nhớ về trường xưa, bạn cũ. Quãng

Bằng bà xã là

thời gian xa cách mỗi người mỗi hoàn cảnh, một số sinh

Nguyễn

Yến

sống phương trời khác biệt, đặc biệt là các bạn còn trên

phố

quê hương.

thành

Charlotte – NC. Tôi học Văn Đức năm 1965 đến 1968 vào quân đội. Hôm nay tái ngộ thật thân thương đầy quý mến đánh dấu 50 năm xa trường, xa lớp, xa bạn bè, xa thầy cô. Buổi hội ngộ đúng với chủ đề: “Hoài niệm tuổi học trò”. Mọi người hiện diện nơi đây đều mang chung về vui

Cảm nghĩ của tôi khi nhận được tấm thiệp mời về buổi hội

buồn của tuổi thơ cắp

ngộ Văn Đức kỳ 9 đã thúc đẩy phải làm một cái gì cho

sách đến trường. Khi xa

anh chị em đã có công thành lập Hội Cựu Học Sinh Văn

cách đều mang trong

Đức hải ngoại, cho nên đã làm thông báo nhờ đài truyền

HỘI CỰU HỌC SINH VĂN ĐỨC HỘI NGỘ KỲ 10 – 4/8/2019

Trang 76

hình SBTN phổ biến. Kế đến sưu tầm làm một Clip mang tên Trường cũ tình xưa đưa lên youtube với tình cảm thân thương của tình bạn học ngày xưa, thôi thúc trong chúng ta cố tìm gặp lại nhau trong dịp này, trong số đó có vợ chồng tôi hành trang về

Bùi-V-Bằng và Lê Xuân Bảng học trò thầy Lê Đình Bảng

tham dự ngày hội ngộ kỳ 9 thật quý mến, trân quý biết bao!

Buổi hội ngộ này là dịp tri ân quý thầy cô còn sống cũng như đã qua đời về sự dạy dỗ của các ngài. Mọi người trong chúng ta đều chung một mái trường thân yêu xa xưa

Bạn bè bao năm gặp lại

ấy, đã có những năm tháng ngày thân thương xẻ chia, gắn

Ngỡ ngàng hình dạng đổi

bó cùng nhau, đều mong ước được nối kết, được hội ngộ

thay

dù cho ở xa hàng dặm vẫn có thể biết thông tin về nhau,

Tuổi đời chồng chất

ôn lại những kỷ niệm xưa, tất cả đều do chính chúng ta quyết định, những tấm lòng, những tâm huyết của chính

Niềm vui tay bắt mặt mừng

mỗi thành viên trong đại gia đình Văn Đức. Xin chân thành cám ơn quý anh chị em trong Ban Điều Hành cũ và

Chia sẻ hàn huyên không

Tân đã tạo cho buổi hội ngộ hết sức nồng thắm, không khí

dứt

gần gũi và long trọng đầy ý nghĩa này.

Trân trọng kính chúc cha, quý thầy cô và các bạn luôn sức khoẻ, gặt hái nhiều thành quả nhất là niềm vui hạnh phúc trong con cái. Chúng ta có được buổi hội ngộ thật ấm cúng, sinh động, đầy cảm xúc, cùng nhau hẹn lại hội ngộ kỳ 10 năm 2019

HỘI CỰU HỌC SINH VĂN ĐỨC HỘI NGỘ KỲ 10 – 4/8/2019

Trang 77

Màu Hoa Phượng Thắm

“… Màu hoa phượng thắm như máu con tim, mỗi lần hè

xảy ra với những cậu cô mới biết yêu lần đầu mà thôi! Còn

cọng hoa, tai ngập đầy tiếng gió vi vu, tiếng sáo diều õng

thêm kỷ niệm. Người xưa biết đâu mà tìm”

với số đông lũ nghịch ngợm “thứ ba học trò” ấy, thì mùa

ẹo, tiếng ve rền rã hoặc tiếng dế rinh rích phát ra từ cái hốc đáng ngờ nào đó. À, có con dế chui trong tảng đá ong kề ngôi mộ xưa. Thì bắt nó ra như những đứa bạn khác cũng đang loay hoay với con vật dễ thương ấy. Rồi vòng trong vòng ngoài chúi đầu vào nhau, hoặc chổng mông xem trận so găng của những võ sĩ dế nhớ rất vô vàn ấy. Cũng có đứa chơi trò trốn tìm, chơi nămmười chỗ mô đất có cổ mộ ấy,

Những tưởng nỗi buồn hoa phượng ấy, nỗi chia ly khi khi

hạ rất tuyệt diệu! Hiếm có đứa nào đi học hè, học thêm

mùa hạ đến ấy, sẽ không còn một khi đã bước chân khỏi

thay cho… học bớt! Đó là thời gian chơi thả cửa! Đó là

thời cặp sách. Nhưng không, mùa hạ của cuộc đời vẫn kéo

lúc dõi theo những cánh diều! Đó là lúc nhào theo trái banh

dài. Nhiều lúc, mùa biệt ly đầy nhớ nhung ấy chẳng chỉ

trên vuông đất trống, để khi về là quần áo lôi thôi, mồ hôi

là “90 ngày qua chứa chan tình thương”, mà đằng đẵng

lẫn với bùn lầy mà… sướng gì đâu!

qua bao tháng năm dài.

3 tháng hè ngày ấy, thật ra,

Thỉnh thoảng cũng có kẻ có tâm hồn nghệ sĩ, mà nằm trên

“lòng cuồng điên vì nhớ” chỉ

bờ ruộng, miệng ngậm một

HỘI CỰU HỌC SINH VĂN ĐỨC HỘI NGỘ KỲ 10 – 4/8/2019

hay gặm mấy khúc cỏ tranh ngọt như mía mọc um tùm trên mô đất mà có đứa bảo rằng, đừng lại gần vì… có ma!

Phải rồi, trừ những đứa ham chơi ra, thì một thiểu số rất đặc biệt lại vùi đầu vào thương với nhớ! Mấy thằng ấy mắt lòi ra vì thiếu ngủ. Mẹ kiếp! Dại gái đến nỗi không ngủ được thì quả là… đại ngu, các cụ ạ!

Trang 78

Rồi mùa hè hết khi phượng rơi nốt những cánh hoa cuối

này vật lý, này…ôi cha, cái con ngồi đằng trước mình bôi

cõi thiên thu đã réo gọi ngay chỗ đầu tên mũi đạn xẹt qua.

cùng. Những đứa ham chơi bỗng “chán quá, lại đi học”,

nước hoa gì mà… thơm thấy mẹ!

Cũng có lúc, sau những dòng nước mắt chia tay em hậu

dù lời than thở cũng mau xẹp xuống khi gặp lại hết mọi đứa

phương- anh tiền tuyến, thì chàng

bạn cũ, khi trống tựu trường thình thình trong cái sân có

trở về “trên đôi nạng gỗ”, vẫn

cột cờ cao ngất. Những đứa biết yêu, mặt mũi bỗng nở

cười cười nói nói với kẻ hậu

hoa dù rằng trên gương mặt ấy vốn đã sần sùi vì đầy…

phương đang rất hạnh phúc vì đã

mụn trứng cá. Tim chúng nó đập thình thịch khi nhìn thấy

chọn lựa dẫu thế nào ta cũng có

đứa mà nó ngắm nghía suốt một năm học vừa qua. Có

nhau. Họ cưới nhau, nhổ toẹt vào

đứa… tái mặt, vì con ấy lại đang vui vẻ chuyện trò với

chuyện chiến tranh đã làm cái

thằng khốn nào đó. Nghi cùng ngờ làm tim nó vỡ tan. Nó

thân thể mình chẳng còn toàn

buồn đến nỗi… bã cả người ra! Nó thất tình đến nỗi để tóc

vẹn! Ấy chỉ là một

dài cho có vẻ là người tình si hay si tình gì gì cũng được!

mùa hè đỏ lửa!

Nó rất khác với

Nó hút thuốc, bất kể điếu thuốc đầu tiên thì sặc sụa, mũi

Nhưng, có khi mùa hè cũng là mua chia ly thật sự, bởi đâu

mùa hè triền miên 3 năm sau đó! Đất nước bỗng sang trang

dãi… tùm lum.

Có khi, nó bé cái lầm, vì

rồi cô nàng đáng yêu ấy. Chắc là nàng đã sang trường khác

khiến nhiều sự đổi thay ghê gớm. Giáo sư còn phải bán cà

thằng học lớp trên ấy, lại đơn giản là anh họ, hay em họ, cậu

học, vì thời ấy, đến học trò cũng còn tự do muốn học

rem để kiếm sống, huống là lũ học trò chưa đủ cánh đủ lông.

họ hay thậm chí là… hàng xóm họ với cái cô nàng mà nó

trường nào thì học. Hay anh chàng ấy phải sớm lìa bỏ mái

Chẳng còn chuyện “vất bút nghiên, lo chuyện đao binh”

mê tít thò lò suốt từ đầu đến cuối năm. Chẳng biết là

trường vì đến tuổi động viên.

Cũng có khi hắn ta học ngu

vì cuộc nội chiến đã đến hồi tàn cuộc. Nhưng mùa hè thì

chuyện sẽ đi đến đâu, nhưng như thế cũng làm nó phấn

quá nên đành ra đời với vô vàn gian nan thử thách.

kéo dài vô tận nếu nghĩ mùa hè là mùa ngăn cách. “Bạn cũ

chấn mà chiến đấu với này hình học, này đại số, này

Có khi mối tình đã tan nát chỉ sau một mùa hè đỏ lửa!

xa rồi, có người về đất buông xuôi, dăm ba đứa bạt phương

lượng giác, này tân toán học,

Chàng một đi không trở lại vì

trời…” là chuyện hẳn nhiên

HỘI CỰU HỌC SINH VĂN ĐỨC HỘI NGỘ KỲ 10 – 4/8/2019

Trang 79

mỗi khi phượng tô màu đỏ.

Nhưng “hai thằng chờ đầu

mùa hè phượng không bao giờ tàn ấy.

cứ như giả vờ. Có đứa còn tệ hơn, vì có thể trong một phút

quân năm tới” thì chỉ còn là… chuyện ngày xưa!

Với những kẻ hoài cổ, thời gian cứ nặng nề, lê thê từng

rất bất ngờ, dẫu đã hết sức chú tâm vào cái giây phút quỷ

Nhưng chia ly thì không thể không xảy ra trong mùa hè

bước. Trong một tích tắc nào đó, trong một giấc mơ nào đó,

quái ấy, nó sẽ lên cơn đột quỵ rồi ra đi mãi mãi. Có đứa đã

năm ấy, bởi trong số kẻ bỏ chốn học đường, kẻ rời sân

kẻ hoa râm mái tóc bỗng nhớ ra một ảnh hình xưa cũ, nhớ

lên bàn thờ từ lâu lắm rồi. Lâu đến nỗi mỗi lần đám giỗ, thì

đại học vốn đã không ít ấy, có bao kẻ đã đi xa, tung đôi cánh

ra một kỷ niệm tưởng đã tuyệt tự trong mái đầu bắt đầu hai

vợ con nó vui như tết, trừ ra “chúng con cậy vì danh Chúa

mỏi đi khắp tứ phương thiên hạ, sải đôi tay rã rời trên biển

thứ tóc. Bước chân dù có giang hồ lắm, cũng chẳng cản

nhân từ…” là có nhớ đến nó chút đỉnh!

Thái Bình để có khi vùi thây dưới làn nước mênh mông ấy,

ngăn được chút ước muốn về một ngày tái ngộ, như một

Kẻ ở gần lâu lâu cũng bù khú với nhau, vì biết làm gì ngoài

chỉ để đổi lấy một mùa hè vô tận!

sáng tựu trường ngày xưa ấy.

Bước giang hồ vất vả ấy, có

kể chuyện đời xưa, phẩm bình đời nay tân mà không tiến, rồi

Làm sao biết được kẻ còn người mất, khi thời cuộc đổi

ngày sẽ gõ cánh cửa rêu phong, mong tìm lại được một

cụng ly nuốt trọn mọi vui buồn.

thay như vậy? Nhiều bàn tay vốn chỉ quen với sách vở, nay

bóng hình dĩ vãng…

Thì đây, dĩ vãng hiện về với

Rồi kẻ miền xa cũng dần xuất hiện. Họ “ngố” ra khi nghe

bỗng đạp xích lô, mua bán loi nhoi ở chợ trời, nếm thử trái

hàng trăm câu chuyện, hàng vài chục nghịch cảnh nao lòng.

tên bạn bè thuở cũ. Họ kinh ngạc khi thấy tụi quê nhà vẫn

đắng của một thời cấm vận.

Có kẻ lấy chồng là “người

Họ đã lên ông nọ bà kia, trong khi kẻ khác lại bần thần từng

còn nhăn răng sau biết bao biến cố nghịch trời. Dù một

chiến thắng” để yên tấm thân kiểu “người ta thế mà chê!”;

ngày trong nỗi khó khăn day dứt. Có gặp nhau, có “tựu

số trong số họ chẳng đồng tình với chuyện nhậu nhẹt

Có kẻ gánh ốc, cũng là gánh cả cuộc đời nặng nhọc trên

trường”, rồi để khám phá ra rằng, mọi sự bây giờ khác quá.

ngút trời của nhiều người ở lại, thì rốt cuộc, họ cũng chia vui

phố thị mất dần ân nghĩa; Có kẻ cày sâu cuốc bẫm, đêm

Này, con ấy một thời là hoa khôi, mà hôm nay vừa làm

sẻ buồn với lũ nhà quê-quê nhà, qua những ly rượu rất đỗi

đêm nghe tiếng xe đò xiết bánh trên đường mà nhớ về

cha vừa làm mẹ, vì chồng nó chỉ là gã xì ke giẻ rách. Này,

bồi hồi…

Thế thôi, dù kẻ xa người gần,

thành đô, nhớ ngày đi học, nhớ kẻ từng yêu… với hai

thằng ấy hồi xưa khố rách áo ôm, mà bây giờ ghế cao chót

thì cuộc gặp bất chợt ấy chỉ là phút tựu trường hiếm hoi.

hàng nước mắt âm thầm. Đó chẳng phải là những mùa hè

vót, vì ai ngờ nó là…

Lại có đứa trông đỏ da đỏ thịt

Còn thì, mùa hè dường như là… vĩnh viễn…

ư? Và kẻ xa xứ cũng nào khác chi, khi cũng sống trong thứ

mà cứ ở lỳ trong nhà. Chẳng phải nó khinh người đâu, mà

Trần Kính Lãm 31.05.2019

nó bị bệnh tim, một thứ bệnh HỘI CỰU HỌC SINH VĂN ĐỨC HỘI NGỘ KỲ 10 – 4/8/2019

Trang 80

Đôi lời tri ân

ơn lành hồn xác, ban cho chúng con có những kỷ niệm thật đẹp thời thơ ấu và ban cho chúng con được gặp nhau trong dịp Hội ngộ này.

Những người con đất Việt xa quê, những người con đã từng được trau dồi văn hoá dưới mái trường trung học Văn Đức thân yêu cổ kính tại thành phố Sài Gòn. Trước năm 1975, trường đã đón nhận hàng ngàn học sinh khu vực Bảy Hiền, Lăng Cha Cả, Ông Tạ, Tân Sa Châu, Nghĩa Hoà, Nam Hoà, và Hoà Hưng. Có nhiều vị linh mục, các vị lỗi lạc đã ứ mỗi lần hè sang,

từng học dưới mái trường Văn Đức.

điểm hẹn lại đến,

Hôm nay Hội ngộ của những người con trong mái

Quý Anh Chị em cựu

trường Văn Đức lần thứ 9 tại hội trường

học sinh Trường Văn Đức cùng

Westminster thật tốt đẹp chính nhờ vào sự quan

nhau quy tụ dâng lên Thiên

phòng của Lòng Chúa xót thương, sự ưu ái khuyến

Chúa tâm tình tạ ơn. Tạ ơn

khích của Quý Cha, của quý Anh Chị trong ban tổ

Chúa đã ban cho chúng ta mọi HỘI CỰU HỌC SINH VĂN ĐỨC HỘI NGỘ KỲ 10 – 4/8/2019

Trang 81

chức và nhất là sự nhiệt thành

nhà trường, trong một gia đình. Ước mong sự liên

tham gia của tất cả cựu học sinh

kết này, được Thiên Chúa chúc lành, giúp chúng ta

xa xứ.

gắn bó và năm tới sẽ đông đủ hơn nữa.

Chúng con chân thành tri ân

Cám ơn Ban Ẩm thực, Ban Âm thanh - Ánh sáng,

Cha Trần Đức Mạnh chủ tế,

Ban Trang trí, Ban Văn nghệ, Ca Đoàn đã nhiệt tình

cựu học sinh Văn Đức, cha

phục vụ trong ngày họp mặt hôm nay. Một cách đặc

K’Cheoh Giáo xứ Basumrac –

biệt đến cơ quan truyền thông, truyền hình báo chí

Bảo Lộc, giáo phận Đà Lạt đã

lòng biết ơn của anh chị em cựu học sinh Văn Đức

đồng hành với chúng con trong

chúng tôi.

dịp họp mặt, Quý Cha đã cử hành Thánh lễ, chia sẻ Lời Chúa, động viên, cầu nguyện cho chúng con, nhất là cùng với chúng con tổ chức Đại hội họp mặt lần thứ 9 này.

Chúng tôi chân thành biết ơn quý quan khách, Quý Thầy Cô, Quý Anh Chị Cựu Học sinh và

Một lần nữa chúng con cảm ơn Quý cha, Quý Thầy

gia đình đến tham dự Đại hội

Cô, Quý quan khách, quý anh chị em Cựu Học sinh

“Hoài niệm tuổi học trò”. Mặc

Văn Đức và tất cả mọi người hiện diện hôm nay.

dù chúng ta ở xa nhau mỗi

Nhờ Lời chuyển cầu của Mẹ Maria, xin Thiên Chúa

người mỗi miền trong đất nước

đổ tràn ân phúc cho Quý Cha và tất cả mọi người.

Hoa Kỳ, nhưng vào dịp như thế

Đúng như bài ca nhập lễ Chúng con về nơi đây dâng

này, chúng ta có những cảm

ngàn tiếng ca. Chúng con về nơi đây để tạ ơn Thiên

xúc và cảm nghiệm rất quý báu

Chúa.

khi được sống bên nhau, chia sẻ về những kỷ niệm thời niên

Westminster – Cali, 22-7-2018 Đỗ Hoa

thiếu, như đang sống trong mái HỘI CỰU HỌC SINH VĂN ĐỨC HỘI NGỘ KỲ 10 – 4/8/2019

Trang 82

Văn Văn Đức một tối vui

M

ỗi lần tổ chức Tất

múa và mang xe tới rước! Giá

Thế là cái bà bạn có chồng

Niên là… toát mồ hôi!

có làm thiệp mời thì phải dè chừng chuyện chê không mất

không hề ghen bao giờ ấy bắt đầu mở máy giới thiệu về căn

tiền của rất nhiều cái loa công suất siêu cao! Rồi phải chia ra,

nhà mới mua, về hàng xóm mới tới, về xứ đạo mới tham gia, về

cái thì nhờ cụ D chuyển giúp, cái lại má E đưa giùm, cái khác

khu chợ mới mua thử thấy cái dè cũng rỉ, quên cái gì cũng rẻ, rồi

thì cậy tới bưu điện kèm theo một hai cú alo cho chắc ăn. Vì

về lý do bán nhà cũ, cho tới khi:

Chuyện toát mồ hôi thì không cứ là tất niên, vì vào các dịp khác thì mồ hôi và nước mắt cá sấu cũng cứ thế mà… tuôn!

Nhưng cũng vẫn vui lòng làm dù mồ hôi và nước mắt vẫn mặn như nhau trong mọi trường hợp!

Trong mọi trường hợp hay hoàn cảnh như thế, các bạn tôi thật không khác gì ông cố nội bà cố nội của kẻ than thở này.

Lên lịch họp xong, là bọn vác tù và hàng tổng xớn xác kiếm chỗ ăn nào re rẻ, ngon ngon, bô bổ, hơi sang sang một tí thì càng hay. Rồi phải đoán chừng xem có bao nhiêu cha, mẹ tới dự hầu đặt tiệc cho khớp, vì ít chúng chửi, dư chúng la, vừa vừa thì chả ai nói gì, ăn xong là cắp ô ra về! Cái bản năng thày bói được mặc sức phát huy để “thấy được” gã A kiểu gì cũng tới, nàng B khó lòng mà hiện diện nếu chàng C không đem mép ra

giả như có trự lên thiên quốc mà quên không thông báo cho lũ bạn bè còn lại, thì cái tin lạnh xương sống ấy chắc chắn ai cũng biết. Còn y thị dời nhà đi đâu đó trên trần “gian” này, thì chả làm sao mà biết được. Có khi phải cà rà, lục lọi mới lòi mặt mốc ra, kèm nụ cười:

-

Ta khát…

Thì chồng bà ấy xuất hiện, tống vào họng hai lon bia ứ hự…

Tới nhà khác thì phải ậm, rồi ừ, hắng, hắng, hắng giọng: -

Cụ có nhà không ạ?

-

Cóa!

-

Đi đâu vậy cha?

Ấy là cụ bà, quên, cụ gái ra, xởi lởi:

-

Cha đi kiếm… má nè!

-

Có gì vậy… bác!

-

Chi vậy?

-

Dạ, chúng em kính mời hai

-

Tất niên…

-

Ở đâu?

-

Ở miệng chứ ở đâu, có mời vào nhà không thì bảo!

-

Vô đây vô đây…

HỘI CỰU HỌC SINH VĂN ĐỨC HỘI NGỘ KỲ 10 – 4/8/2019

bác đến dự đám giỗ em ấy mà…

-

Giỗ ai cơ ạ!

Nhìn đẹp thế chứ ghen tàn nhẫn luôn nhá!

-

Nhìn bác gái… xinh quá, nên em lói nộn. Số là sắp giỗ Trang 83

-

mãn tang chồng chị X, nên chị ấy nhờ em đến không

chứ quan đang mắc ngủ! Còn a lô là bổn phận không bao giờ

Cũng hết cả hồi hộp, vì tính sai chỉ mỗi một người, nên mọi sự

những thân mời mà còn kính mời hai bác nhà ta…

quên nhé. Vì có thế mới phát giác ra rằng, thị mẹt nọ tưởng là

xem ra cũng xuôi xị, trừ ra cái bụng đêm về cứ hết òng ọc lại

ngày mai cơ, hoàng tử kia ngỡ, ủa tui tưởng làm hôm qua rồi!

lục bục vì… đói!

Sao chị X không thân hành đến mời mà phải phiền đến “ông anh của tôi”?

-

Có khi bị quát tháo:

Ai biết? chỉ sợ các nàng tới

lo vặn volume be bé kẻo cô kêu:

chứ…

-

Lộn xộn là thế, nhưng họ đi cả cặp, dù cho có là đi đẩu đi đâu…

tao không gặp mày, lâu lắm mày không gặp tao nè. Hay, trời, sao

phải nhắn tin các kiểu kèm theo nào lời đề nghị, nào lời van

lúc này mày mập thế, bụng phệ ra nè, mắt như hai sợi chỉ nè!

thống thiết rằng, xin hồi âm lại cho chúng em nhờ, nào

khoản quý khách chỉ minimum đồng thôi nhé!

còn

Ấy vậy mà chẳng mấy khi có hồi báo, hồi âm khiến bọn đầy tớ này luôn trong tình trạng hồi hộp và tịt luôn cơ may hồi… xuân!

Nhắn cỡ 4 lần như thế là đến

-

Tao đang tới, kẹt xe thấy bà luôn, thông cảm!

Rồi cái gã đang tới ấy gọi thêm vài lần với những thứ “ủa” rất… ủa: -

Ủa, địa chỉ này là chỗ nào?

-

Ủa, chứ không phải chỗ mọi khi à?

-

Ủa, sao không có ai đón vậy.

Tao đứng dưới này nè…

ngày hẹn.

Gần đến giờ, là phải nai nịt gọn gàng, đồ nghề đầy đủ mà ra đón các quan anh quan chị quan ông quan bà. Lắm lúc còn phải đến tận cung điện mà thỉnh quan đi

Chẳng nói chuyện được gì…

… phải stop bớt mấy cái miệng nói dai như giẻ ướt, vì lâu quá

Mời không chỉ là thế, mà còn

nhắn điện thoại nè, khiến thỉnh thoảng nhà mạng nhắc nhở: tài

chụp hình cho các ba các má nè, phải lo kính thưa kính trình nè, phải lo vặn volume bự bự cho mấy cái họng karaoke nè, phải

thì bầm tím chân tay cùng thân thể của quý ông đấy

facebook nè, nào Zalo nè, nào Tango nè, nào Viber nè, nào tin

Thức ăn thì ê hề, nhưng phải lo

Hú hồn, vì tối hôm qua, bọn Văn Đức tôi không tệ như vậy, tuy ít nhiều cũng có ủa nọ ủa kia, tuy nhà mạng nhắc nhở linh tinh về

Hoặc, thằng kia, mày hát thì phải cho người khác hát chứ…

Nói gì thì nói, mệt gì thì mệt, nhưng cái lũ ấy ra về mà còn tí tởn như lũ nhóc là gã hầu bàn này mãn nguyện rồi!

Bà giáo còn nhờ kèm về nhà trên con đường rất quen thuộc, vì đường sá hôm nay đã trở nên quá chật chội, khiến cô lái xe đạp trên đường mà như lái trong rạp xiếc…

Thế là chúng tôi đã có thêm một tối vui tràn trề như thế đấy!

Thy Anh

chuyện gọi gì mà gọi lắm thế!

HỘI CỰU HỌC SINH VĂN ĐỨC HỘI NGỘ KỲ 10 – 4/8/2019

Trang 84

Hình ảnh sinh hoạt cựu HSVĐ tại VN

HỘI CỰU HỌC SINH VĂN ĐỨC HỘI NGỘ KỲ 10 – 4/8/2019

Trang 85

Hình ảnh sinh hoạt cựu HSVĐ Hải ngoại

HỘI CỰU HỌC SINH VĂN ĐỨC HỘI NGỘ KỲ 10 – 4/8/2019

Trang 86

Th

HỘI CỰU HỌC SINH VĂN ĐỨC HỘI NGỘ KỲ 10 – 4/8/2019

Trang 87

HỘI CỰU HỌC SINH VĂN ĐỨC HỘI NGỘ KỲ 10 – 4/8/2019

Trang 88

Hạ Buồn

K

hông quay lại, Lam cũng biết Thạch đi đàng sau. Thạch biết thế, nhưng cậu cũng cứ bần thần dắt chiếc xe đạp theo sau bước chân Lam. Chẳng biết tiếng nhí nhách là tiếng của líp xe hay của những sợi mưa rơi trên con đường vắng.

Mãi, Thạch mới lên tiếng:

- Ra “Chỗ Cũ” hở Lam? Dù giọng Lam rất khẽ, Thạch cũng nghe thấy tiếng ừ rất mê man Không phải tối nay chúng mới ra Chỗ Cũ, quán nước rất quen thuộc với bọn học sinh này. Cũng không phải tối nay hai đứa mới giáp mặt nhau nơi quán nước ấy, bởi cứ cuối tuần, là cả bọn ùa ra đấy, sau một tuần mệt mỏi với sách vở, học hành…

Nhìn thấy một cánh phượng nằm lẻ loi cheo leo bên vệ đường, bất giác Thạch nhặt lên rồi chu môi, huýt sáo… Bài hát không lời ấy cứ như những vết kim chích vào da thịt của Lam, khiến cô khẽ gắt: - Đừng huýt nữa mà…

Không gian lại u ám như tiếng líp lầm lì lẽo đẽo. Hai đứa bước lên vệ đường, chỗ cái quán quen thuộc ấy đang nhấp nháy những ánh đèn màu xanh đỏ. Thạch đá chân chống. Lam nhắc: - Khóa xe kẻo mất bây giờ…

- Mất thì… thôi…

Thật ra, cậu định khôi hài rằng:

HỘI CỰU HỌC SINH VĂN ĐỨC HỘI NGỘ KỲ 10 – 4/8/2019

-

Mất thì mua… cái khác, nhưng thấy khuôn mặt buồn so của Lam nên đành “thôi”, nhẹ hơn cả hơi thở đang cố ghì lại. Nhưng cậu cũng ngoan ngoãn khóa chiếc xe cũ kỹ ấy.

Khác với mọi lần, Lam bước lại chiếc bàn sát với cột đèn, nơi dưới ánh điện, những sợi mưa bay bay lặng lẽ. Thạch lên tiếng: - Hôm nay ngồi đây à…

- Ừ!

- Chỗ này chật, mấy đứa kia tới thì ngồi chỗ nào…?

Lam ngước lên, đôi mắt thật đẹp nhìn Thạch: - Có… hai đứa mình thôi…

- Vậy à! Lam uống gì…?

- Lam uống cà phê…

- Cà phê à? Mọi khi Lam uống sinh tố cơ mà…

- Thì hôm nay thích vậy…

Tiếng nhạc của mùa hè lan man trong quán, cứ như có hẹn hò với bài hát lúc nãy Thạch huýt sáo, “Mỗi năm đến hè lòng man mác buồn… Chín mươi ngày qua…” khiến những sợi mưa như loằng ngoằng hơn dưới ánh đèn vàng.

Bình thường, bọn chúng cứ xoay tua. Đến phiên đứa nào thì đứa ấy “hú” lên cho cả bọn ra đây nhấm nháp niềm vui của học trò. Hôm nay, hè đến rồi! Nhưng không vì thế mà Lam không mời cả bọn khi Trang 89

tới phiên mình. Riêng tối nay, cô chỉ muốn gặp Thạch mà thôi.

Cả lớp, đứa nào cũng nghĩ chúng có tình ý với nhau, dù hiếm khi Thạch phải chở Lam. Mà dù vì lý do chẳng còn xe nào trống chỗ, khiến có lúc cô phải ngồi sau lưng Thạch, thì chẳng đứa nào thấy cô dù chỉ là bá vào cái eo mỏng dính của Thạch. Không những thế, khác với những mồm loa mép giải của lũ bạn chung quanh, hai đứa hiếm khi chung xe ấy cứ lặng yên suốt quãng đường…

Thứ tình ý ấy, chẳng cần phải có con mắt ranh mãnh mới nhận ra.

Vì ô kìa, chẳng phải là thằng Thạch từng có lúc giật nẩy mình khi thầy phải gọi đến lần thứ ba, nó mới nghe thấy vì đang mải hướng mắt về phía Lam sao? Và con nhỏ này, chẳng phải mỗi lần bạn bè ghép đôi nó với Thạch, là y như nó tru tréo như bị thọc tiết mà cái mặt cứ đỏ bừng lên như “lạy ông con ở bụi này” sao?

Thế mà, mãi đến hôm nay, Thạch mới có cơ hội đối diện với Lam. Bình thường, cậu vẫn tìm cách đổi chỗ vì không dám trực diện với cô nàng cứ làm cậu xao xuyến bần thần. Cậu cũng cảm thấy mỗi lần né nhau như vậy, Lam cũng luống cuống thấy rõ. Ấy là cậu nghĩ như thế, chứ chẳng biết thứ “thấy rõ” ấy có ai khác cũng thấy chăng…

Tóm lại là lòng cậu xao xuyến lắm. Cậu cũng chẳng biết vì sao mà với các bạn gái khác thì cậu dễ dàng mồm năm miệng mười, nhưng với Lam thì cậu cứ im thin thít đợi chờ, đợi chờ thứ gì không rõ…

Còn tối nay, giữa cái mưa phùn này, Lam lại hẹn riêng cậu cơ đấy! Cậu không dám tự khẳng định như thế có phải là “hẹn hò” hay không, nhưng “hẹn”, thì Lam rõ ràng đang hẹn cậu đấy thôi.

Mãi, Thạch mới bần thần: - Sao Lam không uống cà phê đi…

Bỗng nhiên, cô cười. Hàm răng gì mà trắng thế: - Thì ly của Thạch cũng còn nguyên kìa…

- Sao mấy bữa nay Lam… buồn…?

- Đâu có…

- Có mà! Thạch để ý…

Cậu nuốt nước bọt vì đã trót thốt ra hai chữ “để ý”. Rồi cậu bỗng trơn tru hơn hẳn: - Thạch để ý thấy Lam chẳng cười nói gì…

Những sợi mưa vẫn lẵng nhẵng trong không gian ấy, bây giờ đang lạc vào mái tóc của Lam, khiến trông cô vừa đẹp hơn lại vừa xa vắng hơn. Thạch thều thào như mơ ngủ: - Lam… xinh quá!

Nàng tiên của cậu bỗng để hai ngón tay bò bò trên mặt bàn, rồi đậu trên tay cậu:

HỘI CỰU HỌC SINH VĂN ĐỨC HỘI NGỘ KỲ 10 – 4/8/2019

- Xạo!

Cậu giật nẩy mình, suýt thì rút tay ra khỏi cái mớ bòng bong đáng yêu ấy. Hơi thở cậu lại càng phều phào: - Thật mà…

Thốt nhiên, giọng Lam đanh lại: - Lam sắp đi rồi!

- Lam… đi đâu…

- Đi nước ngoài, Thạnh ạ! Gia đình Lam đi… đoàn tụ…

Thạnh như chúi nhủi xuống giữa cơn mê. Hèn nào, từ cả tuần nay đi qua nhà người cậu yêu, cậu chỉ thấy người lạ đang sửa sang gì đấy! Cậu hỏi mà như kẻ không hồn: - Bao giờ Lam đi…?

- Mai, Thạnh ơi…

Cánh phượng nát tan trong tay Thạnh. Chẳng cần mưa thêm nặng hạt, chẳng chờ gió lua khua, mà đất trời đổ sập trong bốn con mắt hai kẻ mới bắt đầu biết yêu…

Trần Lam Bình 30.05.2019

Trang 90

Cảm Nghiệm Tham Dự Hội Ngộ Văn Đức Kỳ 9

hời gian trôi qua rất

nhận ra được chính mình đến đây với khung cảnh trường lớp Văn

nhanh. 50 năm xa

Đức ngày xưa: hoa phượng đỏ thắm, bảng hiệu tên trường, hình ảnh

trường xa lớp, xa

cha cố hiệu trưởng, cha cố giám thị, quý thầy cô và đông đảo học

bạn bè, xa thầy cô. Thế mà

trò dưới bóng tháp giáo đường Lộc Hưng của Đức Mẹ Mân Côi bổn

các bạn vẫn tổ chức hội ngộ

mạng. Tất cả như một bó hoa thiêng tiến dâng lên Chúa muôn lời

được 8 lần. Từ khắp nơi trên

cảm tạ tri ân đã cho chúng ta một thưở một thời học trò dấu yêu. Vô

xứ Hoa Kỳ đã quy tụ về hội

vàn biết ơn đến quý thầy cô và tâm tình tri kỷ với bạn bè dù cho vật

ngộ

vợ

đổi sao dời, tình thầy trò, nghĩa bạn vẫn sáng ngời trong nhau. Điều

chồng chúng tôi có diễm phúc

quan trọng là mái nhà Văn Đức vẫn tốt đẹp, trong sáng như cha chủ

được tham dự kỳ này. Xúc

tế Trần Đức Mạnh đã cầu chúc và xin Chúa chúc lành.

lần

thứ

9,

động biết bao, trào dâng niềm cảm xúc, khi thầy Mỹ và các bạn thân thương chào đón, một cách đặc biệt. Riêng vợ chồng Hoà thật chu đáo, ân cần đón tiếp, với một bữa cơm thanh đạm, thầy trò quây quần hàn huyên chia sẻ, bàn luận cho công việc tổ chức ngày hội ngộ sắp tới.

Cuộc hội ngộ lần này giúp cho vợ chồng chúng tôi mang về thành

Chân thành biết ơn các bạn

phố Charlotte nhiều dấu ấn rất đẹp, có lẽ sẽ không phai mờ trong

tiên phong dấn thân vận động

tâm tưởng.

xây dựng nên Hội Cựu Học

Kính chúc quý thầy cô và trìu mến gửi các bạn lời nguyện cầu: sức

Sinh Văn Đức Hải Ngoại, dù

khoẻ, tươi vui, hạnh phúc tràn đầy nguồn ân sủng Thiên Chúa ân

cho thời gian đã biết bao đổi

ban.

thay, tuổi tác đã già nua.

Bùi Văn Bằng

Nhưng trong mỗi người đều

Cựu học sinh Văn Đức, Niên Khóa 1965 - 1968

HỘI CỰU HỌC SINH VĂN ĐỨC HỘI NGỘ KỲ 10 – 4/8/2019

Trang 91

Viễn Kính

M

ới ngày nào đây, khi

đánh ta te tua. Thật đáng đời cái thằng ta! Nhưng có một thằng

còn đi học. Có phải lũ chúng ta là những

trong lớp bự con lắm, nhảy ra bênh ta ra trò. Dĩ nhiên, ta… thương anh chàng ấy là cái chắc, dù rằng, trong thâm tâm, ta biết

đứa trẻ nghịch ngợm… kinh hoàng? Nhất quỷ, nhì ma, thứ ba học trò mà!

ta là nguyên cớ của mọi sự…

Rồi, vòng quay lại trở về chỗ cũ. Thầy trò lại gặp nhau. Ta nhắc đến chuyện cái bugi xe của cô. Cô tròn mắt: -

Ủa! có vụ đó hả? Vậy mà cô chẳng nhớ gì cả!

Vậy là thầy trò lại có vòng quay mới, mấy cái roi ngày xưa còn nguyên vết trong tâm hồn, nhưng chúng đã đổi thành bức màu thanh nhã…

Ta nhớ lại người bạn bự con. Hình như anh ta đã ra khỏi tâm hồn ta trước khi anh lìa cõi đời. Ngẫm lại, ta thấy mình thật tệ. May mà ta con mang máng nhớ nhà anh thuở xưa, và vẻ mặt khá cô hồn của anh… Để xem! Nom ta bé con nhưng phá cũng một cây xanh rờn. Ta từng kéo bay mất cái nắp bugi xe của cô giáo, khiến ngày hôm sau, ta phải bị ăn đòn hai lần. Một là ngay tại lớp, hai là về nhà, ông nội ta cho ta một trận nên thân. Ác ở chỗ, chính những đứa xúi xiểm ta làm anh hùng lúc ấy, lại là những đứa tố cáo ta đến nơi đến chốn! Lúc ấy ta tức lắm. Cô giáo ta có lẽ cũng không ngờ về ta

Thế giới hôm nay cũng chẳng khác gì: Mọi sự đẹp xấu đôi khi chỉ đơn giản là cách suy nghĩ. Người ta hành động, thậm chí xúi xiểm mà không nghĩ đến hệ lụy của nó. Giá mà mọi người có trách nhiệm, chịu nhìn mọi việc từ một khoảng đủ xa và đủ sâu, có lẽ họ sẽ phải làm gì đó khác hẳn để thế giới loài người được tốt đẹp hơn.

Cái nắp bugi dù sao cũng mất rồi, và cái xe vẫn chạy phom phom trên đường. Cô giáo đã quên mọi sự. Bằng chứng là ánh mắt cô trong veo, lời cô nói có cái gì thật ấm cúng như giọng hót của con chim đầu đàn…

Anh bạn ta dù sao cũng đã rời xa thế giới loài người. Nhưng anh

như thế…

từng cộng tác vào cái chuyện xem ra rất quan trọng: Không để chuyện lớn xảy ra, dù lỗi lầm của ai đó thì đã quá rõ dưới ánh mặt

Có lúc, ta điên điên bắn lén bì vào

trời!

mấy thằng bạn. Chúng hè vào

Trần Thiện Tâm

HỘI CỰU HỌC SINH VĂN ĐỨC HỘI NGỘ KỲ 10 – 4/8/2019

Trang 92

Chỉ một lần gặp gỡ đã tâm giao Đã làm tất cả cho nhau, vì nhau Nhớ Bạn & Bạn Cũ Cám ơn lắm vòng tay ôm thân thiết Làm nhớ lại thuở cắp sách đến trường Thuở học trò, thuở nhớ nhớ thương thương Thuở mực tím, thuở phượng hồng tê tái

Đã đổi trao con tim đầy thương mến Hẹn một ngày đất trời đầy quyến luyến Những vòng ôm lại xiết mối ân tình Những nụ cười lại nở hết tình xuân Khi thế giới còn làm ta tái ngộ…

Cám ơn lắm những tối trời chung lối Làm nhớ lắm bước chân vui đến trường Làm nhớ lắm phấn trắng với bảng đen Nhớ thước quất trên tay khi điểm kém

Lam Trần (Cám ơn những bạn bè từng chung trường, chung lớp. Riêng cám ơn Nhung, Thơ, Đóa)

Cám ơn lắm buổi cùng nhau đến viếng Bạn hôm xưa trong xóm nhỏ ngoằn ngoèo Để nhớ rằng, thế giới đầy thương yêu Luôn nâng đỡ những bờ vai thổn thức

Tôi yêu lắm những mái đầu đã bạc

Cám ơn lắm tô phở trưa rạo rực

Mà trẻ con như thuở mới vào đời Mà phấn son cho đẹp tuổi sáu, bảy mươi

Làm nhớ về cóc xoài ổi ngày xưa Nhớ chè đậu đen, bánh lọt, nước dừa

Mà nhí nhảnh rủ nhau đi dạo phố

Nhớ cây kem, nhớ gỏi giòn đu đủ…

Tôi nhớ quá những phút giây ngờ ngợ Rồi nhận ra chút gì rất thân quen Để nóng bừng bởi một thoáng vai ôm

Cám ơn lắm ly cà phê quên ngủ Để trọn đêm bấm hết đốt ngón tay Rồi nhận ra, sau ngần ấy ngày dài Kẻ còn, mất bây giờ không nhớ hết Cám ơn lắm, những chuyện đời dẻo sốt Kể nhau nghe, như cùng một mái nhà Như anh chị em, đầm ấm, thiết tha Như ly nước thơm thỏa đầy cơn khát Cám ơn vì nửa thế kỷ dằng dặc Vẫn không làm những kỷ niệm loãng phai Thậm chí trong những đôi mắt già đời Hình ảnh nhau vẫn vẹn tuyền ngày cũ

Trong tích tắc mình như trai mới lớn Tôi yêu quá những phút giây chộn rộn Phải vội vàng, rốt cuộc lại đợi chờ Để sống lại những ngày tháng hôm xưa Từng chờ đợi, từng buồn vui bất chợt…

Bạn với tôi, bây giờ là thân thuộc Dẫu không gian vời vợi lắm lìa chia Chỉ mong sao giữa nhiều lắm bộn bề Ta vẫn nhớ đến nhau, mặc thời gian… nhí nhách Trần Lam

Cám ơn cả những bạn bè bỡ ngỡ HỘI CỰU HỌC SINH VĂN ĐỨC HỘI NGỘ KỲ 10 – 4/8/2019

Trang 93

Bài hát Văn Đức Ca

HỘI CỰU HỌC SINH VĂN ĐỨC HỘI NGỘ KỲ 10 – 4/8/2019

Trang 94

Hình ảnh cựu HS Văn Đức VN

HỘI CỰU HỌC SINH VĂN ĐỨC HỘI NGỘ KỲ 10 – 4/8/2019

Trang 95

Lan Man

R

õ ràng, mọi sự không mãi mãi nằm trong tay ta. Tháng ngày cứ

trời phía trên đang mỉm cười ghẹo ta: Ngươi khờ quá!

trôi đi làm chân ta dính vào một lối ngày càng hẹp lại. Dĩ nhiên, ta có thể xoạc chân ra, rồi di di đôi giày trên trảng cỏ bên cạnh. Trảng có ấy còn nguyên nét ban sơ, chờ ta khai phá, hay ít ra, chờ ta vun vén để có một lối đi mới tinh tươm, lạ lẫm… Ô hay! Sao ta lại e ngại việc ngày xưa ta vẫn làm? Có lẽ đầu óc ta đắn đo trước những bụi gai khô khốc chắn tầm mắt vốn không còn trông rõ như ngày nào! Có lẽ ta ngại ngùng băng qua con suối, vì biết đâu, trong lòng suối đơn sơ ấy, lại không có một con…cá mập đói mồi! Có lẽ ta không dám trèo lên cành cây cao mà định hướng đi cho cuộc đời vốn chẳng còn dài là mấy của ta, vì biết đâu, đến lượt ta thì cành cây ấy đã sẵn sàng gãy xuống, đánh rơi ta xuống thung lũng đầy hoa vàng dưới kia! Hoa vàng thì dĩ nhiên là đẹp rồi!

Thung lũng đầy hoa lại càng đầy vẻ tiên cảnh…Nhưng rơi xuống rồi, liệu ta có còn cái mạng cùn mà ngắm nghía bầu

Rõ ràng, mới ngày nào đây, ta còn bay nhảy, thoắt ẩn thoắt hiện như chú tắc kè trên lưng cây rừng cao nghệu! Mới ngày nào đây ta còn như cơn gió lùa vào mọi cửa sổ để thấy rất nhiều đôi mắt nhung tơ!

Mới ngày nào đây mà mọi cái đã xa như mảnh mây cuối trời lãng đãng…

Ta chợt nhớ lời Đức Giêsu nói với Ông Phêrô, sau khi sống lại rồi hiện ra với các môn đồ trên bãi biển: “Thật! Thầy bảo thật cho anh biết: Lúc còn trẻ, anh tự mình thắt lưng lấy, và đi đâu tùy ý. Nhưng khi về già, anh sẽ phải dang tay ra cho người khác thắt lưng và dẫn anh đến nơi anh chẳng muốn” Có buồn không nhỉ?

Không! Nếu ta biết con đường ta sẽ đi là rất tử tế, dẫu có thể sẽ làm ta rơi xuống thung lũng hoa vàng ấy. Có lẽ, trước khi chạm đất để thân ta tan thành mây khói, ta đủ thời gian để cảm tạ Thượng Đế vì ta sẽ chết mà không hối tiếc điều gì. Thậm chí, mảnh mây cuối trời kia không mỏng manh như con mắt trần gian ta thấy, mà thật ra, nó thừa cả chiều dày và độ đậm đặc để bọc gió, đưa ta về một thế giới vĩnh hằng…

Thiện Tâm

HỘI CỰU HỌC SINH VĂN ĐỨC HỘI NGỘ KỲ 10 – 4/8/2019

Trang 96

Các Tác Phẩm của Gs. Lê Đình Bảng

Thầy Lê Đình Bảng dưới ngòi bút của hoạ sĩ Choé, 1994

Tìm đọc những tác phẩm văn học Công Giáo Việt Nam ■ Đã xuất bản:             

Giảng văn - Văn học sử - Phương pháp nghị luận các lớp đệ Tam, đệ Nhị ABCD (Sài Gòn 1961-1975).

Bước Chân Người Giao Chỉ (Thơ, Sài Gòn, 1967. Bạt của Trần Dạ Từ). Đêm Rất Thánh (Quà tặng học trò, Sài Gòn, 1970).

Hiện Tượng Lục Bát Trong Thi Ca Việt Nam (Tiểu luận, Sài Gòn, 1970).

Chuyên Hóa-Sinh Hoạt Học Đường (Sài Gòn, 1971-1974.

Tài liệu giáo khoa).

Gia Phả Lê Tộc (Biên khảo, 1976-1980).

Linh mục-nhạc sĩ Hoài Đức. Một thời để nhớ (Biên Khảo, 1986).

Những Ngày Tháng Không Quên (Sổ Tay Hát Lên Mừng Chúa 1980-1996).

Chuyện Đất và Người Làng Thọ (Bút ký, 2005).

Hành Hương (Thơ, NXB Tôn Giáo, 2006. Vào đề của Vũ Đức Sao Biển).

Hành Hương với Hành Hương (Cảm nhận của các đấng bậc và các văn nghệ sĩ về tập thơ Hành Hương. NXB Tôn Giáo, 2006).

Kinh Trong Sương (Hợp soạn với Trăng Thập Tự, Cao Huy Hoàng, Phanxicô, NXB Phương Đông, 2007). Ở THƯỢNG NGUỒN THI CA CÔNG GIÁO VIỆT NAM (sưu tầm, nghiên cứu và giới thiệu về Kinh Sách Lễ Nhạc, Phúc Âm, Huấn Ca, Thánh nhạc Thánh Ca Việt Nam từ khởi thuỷ đến nay. Gồm 6 tập tương đương 5000 trag. NXB Tôn Giáo và Phương Đông, 2009) - Miền Thơ Trong Kinh Nguyện - Miền Thơ Kinh Cầu Nguyện - Miền Thơ Phúc Âm Diễn Ca - Miền Thơ Ký Ức Dòng Đời

HỘI CỰU HỌC SINH VĂN ĐỨC HỘI NGỘ KỲ 10 – 4/8/2019

Trang 97

   

          

- Miền Thơ Huấn Ca - Miền Thơ Trong Thánh Nhạc Thánh Ca Chung Mối Đồng Cảm (Cảm nhận về bộ sách Ở THƯỢNG NGUỒN THI CA CÔNG GIÁO VIỆT NAM, NXB Tôn Giáo, 2009) Các Giám Mục Nước Ngoài Phục Vụ Tại Việt Nam (Biên khảo, hợp soạn với Lê Ngọc Bích và Lê Thiện Sĩ, NXB Tôn Giáo, 2009) Quỳ Trước Đền Vàng (Thơ, NXB Tôn Giáo, 2010.

Lời giới thiệu của Đức Tổng Giám Mục Giáo Phận Huế: Têphanô Nguyễn Như Thể) Văn Học Công Giáo Việt Nam-Những Chặng Đường (Biên khảo, NXB Từ Điển Bách Khoa 2010. Lời giới thiệu của Đức Cha Micae Hoàng Đức Oanh, Giám Mục Giáo Phận Kontum).

Nhã Ca La Vang (Tuyển tập thơ về Đức Mẹ La Vang, hợp soạn với Trần Quang Chu, NXB Tôn Giáo, 2011).

Hành Trình Một Trăm Năm Báo Chí Công Giáo Việt Nam 1908-2008 (Biên khảo, 2012.

Lời giới thiệu của Đức Cha Giuse Vũ Duy Thống, Giám Mục Giáo Phận Phan Thiết, Chủ Tịch Uỷ Ban Văn Hoá của HĐGMVN).

Gặp Gỡ Những Dòng Sông (Tạp bút, NXB Tôn Giáo, 2012).

Lời Tự Tình Của Bến Trần Gian (Thơ, NXB Tôn Giáo, 2012). Đội Ơn Lòng Chúa Bao Dung (Tuyển tập thơ của Lê Đình Bảng và phổ nhạc của nhiều nhạc sĩ, NXB Tôn Giáo, 2012).

Lời Khấn Nhỏ Chiều Chúa Nhật (Tuyển tập thơ của Lê Đình Bảng và phổ nhạc của nhiều nhạc sĩ, NXB Tôn Giáo, 2012).

Về Cõi Trời Mênh Mang (Tuyển tập thơ của Lê Đình Bảng và phổ nhạc của nhiều nhạc sĩ, NXB Tôn Giáo, 2012).

Nửa Vòng Trái Đất Vừa Xa Vừa Gần (Bút ký, 2014).

Kinh Buồn (Thơ, NXB Tôn Giáo 2015). Ơn Đời Một Cõi Mênh Mang (Thơ, NXB Tôn Giáo 2015).

Vè Vãn Ca Ngâm Công Giáo Việt Nam (sưu tầm, nghiên cứu và giới thiệu).

■ Sẽ phát hành:    

Tản mạn về lòng đạo Dân Gian Việt Nam. Dâng Hoa Toàn Tập (Biên khảo).

Văn Hóa Lễ Hội Công Giáo Việt Nam (Biên khảo).

Quê Người (thơ)

HỘI CỰU HỌC SINH VĂN ĐỨC HỘI NGỘ KỲ 10 – 4/8/2019

Trang 98

HỘI CỰU HỌC SINH VĂN ĐỨC HỘI NGỘ KỲ 10 – 4/8/2019

Trang 99

Mê Muội

H

oài giật bắn người!

Chẳng phải gã đàn

trai gái chung nhau ly chè hay cây cà rem mát rượi! Vì nọ nắm

Hoài dám khai thật lòng mình với họ, dù có lúc, có đứa hỏi:

ông kia là Vọng sao! Nàng bối rối, giả vờ vuốt tóc, nhưng thật

tay nhau mà chẳng thấy điện xẹt qua người như người ta hay rêu

-

ra là kín đáo đẩy cặp kính râm lên cao, che hết những thứ gì có

rao về tình yêu gì gì đó! Trừ ra…

thể tố cáo nàng chính là Nguyễn Thị U Hoài của ngày xưa tháng

Hoài nghe se thắt trong lòng, vì chẳng phải điện xẹt, mà thứ gì

cũ…

đó rất ngớ ngẩn, rất lúng túng, rất mơ hồ mà lại rất rõ rệt rằng

Đã 5 năm liền, bao giờ nàng cũng ngồi đây, chờ phút giây

tay nàng như tê dại hẳn đi khi có lần nàng phải nắm bàn tay

khai mạc buổi họp mặt lũ bạn ngày nào! Bao giờ nàng cũng

của Vọng… Ừ thì, “vòng tròn có một cái

trả lời câu hỏi của bạn bè: - Sao mày chưa lấy chồng…

- Ế rồi…

- Đẹp như mày mà ế à…

Chẳng bao giờ Hoài trả lời thêm một chữ nào, ngoài chuyện sẵn

tâm, cái tâm ở giữa vòng tròn…” Nhưng Hoài tái mét và

sàng ực trọn ly bia mà bạn bè “gài” cho nàng uống, ngoài chuyện nàng rất sẵn lòng giả bộ ngả ngớn với mấy thằng bạn trai, nếu chúng mời nàng nhảy chung một điệu ướt át! Dĩ nhiên, Hoài luôn nhớ kề sát tai những phu nhân của lũ bạn trai ấy, khẩn khoản: - Đừng buồn tui nhé! Vui tí thôi mà…

Hm! Ai mà buồn cơ chứ! Vì bọn họ chơi với nhau từ hồi đánh khăng, nhảy ngựa kia mà!

Vì họ thân thiết nhau đến nỗi

luống cuống vì không hiểu sao, bàn tay ấy nóng như lửa, đến độ nàng phải lơi ra…

Vọng quay lại, trố mắt, khiến tay nàng lại đan rất chặt tay kia…

Chuyện chỉ có thế! Nhưng giữa 2 người từ hôm ấy luôn tránh mặt nhau, dù sức hút ngày càng mãnh liệt. Chỉ có những lúc một mình giữa đêm khuya, Hoài mới nhỏ lệ mà nhận ra rằng, dường như, không phải dường như, mà chắc chắn là mình đã yêu Vọng!

Nhưng đẹp như nàng, mà lại thú nhận rằng mình tương tư ư? Kể cả với bạn bè, chưa bao giờ

HỘI CỰU HỌC SINH VĂN ĐỨC HỘI NGỘ KỲ 10 – 4/8/2019

Sao lúc này mày xanh xao thế?

- Tao… mà xanh xao à!

- Ừ! Mày… mết thằng Vọng chứ gì?

- Tao mà mết thằng ấy ư?

Nàng nổi cáu với khuôn mặt bừng bừng cơn giận…

Chẳng biết có đứa nào nói lại với Vọng không, nhưng rõ ràng, ngày càng thấy thằng này lảng xa chỗ nàng có mặt. Biết thế, hôm bạn bè tổ chức từ giã Vọng vì nó phải lên đường tòng quân, Hoài cũng chỉ đứng vơ vẩn xa xa, để trong một tích tắc rất phù du, 4 con mắt chạm nhau qua thứ không gian rất hoang đường ấy, Hoài thấy mình như sụp đổ.

Bọn con gái bu lại: -

Mày sao vậy…

Tao có sao đâu, có lẽ tại quên ăn sáng…

Rồi Hoài bật thẳng người. Vâng, như một chiến binh. Rồi bỏ về sau cái khoát tay về phía ông lính tương lai…

5 năm liền, Hoài ngồi đây đợi chờ. Đợi chờ thứ gì đó tê tái sẽ làm giật nẩy con tim của nàng, như từng như thế đã xa rồi.

Nhưng chỉ có bồi hồi! Chỉ có Trang 100

thất vọng! Chỉ có những điệu nhảy không thật, những bài hát

nước trà đậm đặc. Nàng thấy hoang mang, thấy đất trời tím

Đột nhiên, nàng bừng tỉnh. Linh hồn nàng mách bảo phải lên

vô hồn, những nụ cười chín suối! Chỉ có mỏi mòn và mụ

lịm! Nàng thấy màn tím căng ngang tầm mắt! Mơ hồ, nàng

mẫm! Chỉ có chút loạng quạng của màu bia vội vã! Chỉ có

biết mình đang đi vào cơ mê!

Hai vai nàng bỏng rát! Đôi tai

tiếng, dù chỉ là phều phào: - Hoài đây, Vọng à…

Trong cái phù du ấy, họ dìu nhau đi, mê muội…

những tiếc nuối vì cơn sấm sét vẫn cứ ù lỳ chưa nổi đóa…

mê muội của nàng nghe thấy tiếng lắp bắp:

Thiện Tâm 01.06.2018

-

- Sao thế, sao thế…

Có cái gì rơi trên gáy nàng!

Hình như mình say thì phải…

Hoài nghĩ thế, dù ly cà phê còn nguyên trên bàn, dù nàng mới chỉ hớp có đúng một ngụm

Hình như là những giọt nước mắt, vì có tiếng thút thít: -

Hoài ơi! Hoài ơi…

Niềm Vui Hội Ngộ Thời gian trôi nhanh quá… Đang học ngon lành ở Văn Đức, nhưng nghĩ đến

Trương Minh Giảng, hướng lên Sài Gòn. Tôi từng tới nhà Bảo khi còn đi học, thế mà giờ đây, chẳng

chuyện mình sẽ phải thi Tú Tài, là tôi đổi trường.

Dạo ấy, đổi trường dễ ẹc! Thậm chí, chỉ cần nói

biết hắn “còn trên đời này, hay đã về bên kia khung trời miên viễn chiêm bao” như nhạc sĩ

với ông nội: - Con sang Saint Thomas học, ông nhé!

Là ông gật đầu! Bố đi lính, mẹ tảo tần sớm hôm,

Hoàng Trọng đã khóc than trong Người Tình Không Chân Dung?

nên chuyện học hành là tôi tự quyết, như biết bao bạn bè, như bao thế hệ ngày ấy. Tôi rủ Chinh, người bạn thân nhất, và anh ta gật đầu. Vì toán cũng khá, nên tôi ghi danh học ban B ở ST. Chinh ghi danh sau, nên hết chỗ ban B, đành học A. Nghĩ rằng, sang trường mới chỉ có 2 thằng là bạn thân, nên tôi xin đổi sang ban A. Lớp tôi là 11 A7, học buổi chiều, bên cạnh lớp 11 B5 của Minh.

Trong lớp, chỉ có 8 thằng con trai! Thế mà đầu óc về vườn của tôi chẳng nhớ hết tên “bọn nó”, trừ ra Hậu, Chinh cùng giáo xứ với tôi, trưởng lớp Nguyễn Xuân Kim nay đã lìa đời nơi xứ lạ quê người mà mãi sau này tôi mới biết. Tôi còn nhớ một “thằng bạn” cùng lớp tên Bảo, nhà ở trong

Bây giờ, sau Kim, thì Chinh cũng giã từ cuộc vui để về sum họp với vợ hiền nơi chốn thảnh thơi.

Riêng với Hậu, ngày nào tôi chẳng nhận được email của chàng! Nhưng hiếm khi tôi xem, vì thời giờ đâu mà xem cho hết cả tỉ thứ tài liệu của anh chàng Mỹ gốc Việt này gửi đến. Tóm lại, tôi chẳng còn ai là bạn chung lớp nơi ngôi trường này…

Lễ Sinh Nhật Đức Mẹ năm 2012, tôi hát lễ ở Ba Chuông. Lễ xong, tôi lò dò xuống, định dự liên hoan của ca đoàn ở Hội Trường. Bỗng tôi thấy anh nọ đang khiêng cái Vexilum- cờ Legio- từ tầng hầm lên. Tôi la khẽ: - Cho tôi khiêng với!

- Nhẹ mà! Mình tôi khiêng được rồi!

hẻm qua khỏi đường rầy phía tay phải đường HỘI CỰU HỌC SINH VĂN ĐỨC HỘI NGỘ KỲ 10 – 4/8/2019

Trang 101

-

Nhưng anh phải cho tôi khiêng, vì tôi là một cựu hội viên Legio (Đạo Binh Đức Mẹ)!

- Ừ, thì khiêng. Mà anh là L phải không?

- Sao anh biết?

Minh tỉ mẩn kể rằng, anh học ngay bên cạnh lớp tôi, và từng cùng Kim đến nhà tôi chơi thuở còn cắp sách. Rồi anh giới thiệu về Gia Đình Cựu Học Sinh Saint Thomas. Thế là tôi hăm hở đến dự tất niên của CHS ST tổ chức tại trường Kinh Luân của Thầy Lê Tôn Hiến vào dịp noel năm 2012. Tôi “dính chấu” từ đấy!

Biết Minh, là tôi biết anh Trung, Lượng, Bình, chị Hoàn, chị Quế. Và lẽ dĩ nhiên, tôi quen anh Lương Tất Đạt trên Sân Ga nữa. Một bạn học cùng lớp 11 A7 của tôi là chị Thơ, cũng vì đâm đầu vào Sân Ga mà phát giác ra tôi. Người bạn mau mắn này mau chóng gọi đt về cho tôi. Thế là tôi đã có đồng minh, dù mãi bên Mỹ quốc. Thơ còn cảnh báo rằng, tôi sẽ gặp Hoàng Thị Ngân tại buổi tất niên: - Nhớ Ngân không vậy, L? Làm sao tôi có thể nhớ được bất kỳ ai ở lớp cũ, khi học chung với họ chỉ 9 tháng của niên học 1971-1972. Vậy mà kỳ lạ thay: ngay lúc bắt đầu bữa cơm chiều hôm ấy, cứ như có một luồng sáng xẹt ngang cái bộ não đã quá đầy, khuôn mặt Ngân bỗng hiện ra không khác một chút nào khi chừng hai tiếng đồng hồ sau, tôi gặp Ngân trong lần họp mặt đầu tiên của tôi với CHS ST. Sau này, mà chỉ mới chừng 1 năm nay thôi, Thơ còn nhắc nhớ cho tôi về Đóa, một bạn học rất đáng yêu. Không những thế, họ còn hẹn nhau về Việt Nam, để bạn bè được gặp lại nhau sau biết bao tháng năm quên mặt quên người.

Thế là tất niên 2012, tôi đã có đồng minh là Ngân.

Một phần vì thế, mà tôi không còn lạ lẫm với ST nữa! Dĩ nhiên, cũng như nhiều bè bạn khác đã nỗ lực, tôi đã không thể “lôi” được Nguyễn Thị Mai, một bạn học cùng lớp, đến họp mặt ít là một lần trong suốt gần 7 năm qua.

Tôi “đụng mặt” với Hương Nam ngay quán cà phê, hôm ra mắt tập thơ của 2 thi sĩ nọ, mà vì sự săn sóc đặc biệt của anh Bình, tôi cũng được tấm thiệp mời. Chúng tôi tròn xoe mắt nhìn nhau và xác nhận là “có biết nhau” từ hồi anh ta còn ở Việt Nam. Rồi Nguyễn Hữu Tầm cũng đột ngột xuất hiện. Tầm là bạn học nhiều năm tháng với tôi bên Văn Đức, ai ngờ cũng là cựu học sinh ST! Tầm khai rằng, mình là bạn của Hương Nam, khiến tôi bán tín bán nghi rằng, tôi “biết” HN có lẽ vì có Tầm là bạn chung! Mãi sau này, tôi mới biết, thật ra chúng tôi biết nhau vì từng thấy nhau đi qua đi lại trên những con hẻm vùng Nghĩa Hòa, Sao Mai, Nam Hòa dạo ấy!

Dần dà, tôi bị lôi vào những công việc không tên của CHS ST, khiến dòng chảy của cây bút vốn đã khô mực có cơ hội rỉ rả những ý tưởng về chiều, khiến chuyện vác tù và đột nhiên linh hoạt hơn.

Bạn bè đông hẳn lên, cà phê cà pháo có hoài hoài.

Thậm chí, thỉnh thoảng cũng có những trận đưa cay lắc lư, xiểng liểng.

Tôi yêu thích ST vì tập thể này khá hoàn chỉnh, mọi việc có vẻ rất lớp lang dưới tay của Cha Linh Hướng và của những BCH mà tôi ít nhiều được… sai bảo. CHS ST ở viễn xứ về, bao giờ cũng nhớ lại bạn cũ trường xưa mà không cà phê cũng lai rai ba sợi. Không một chút cách ngăn nào giữa những đại huynh đại tỷ lớp trên và các tiểu đệ tiểu muội lớp dưới! Không khí sum họp nếu đã thân thiện lại càng tha thiết, khi nhiều vị giáo sư khả kính vẫn cùng đồng hành với đám học sinh ngày nào nay đã lên chức ông bà nội ngoại.

Tôi phải “soạn” ra những danh sách bạn bè riêng biệt, để khỏi lẫn lộn giữa Loan Đào của ST với Loan “Tin” của một CHS trường khác (gọi là Loan “Tin” bởi Loan này lấy chồng tên Tin), khỏi lầm Quế Vũ với Quế Nguyễn, một bạn học khác của tôi ở Văn Đức (Vậy mà, mới thấy ST đăng tin họp mặt 2019, Quế Nguyễn đã comment “ước gì

HỘI CỰU HỌC SINH VĂN ĐỨC HỘI NGỘ KỲ 10 – 4/8/2019

Trang 102

mình có mặt”: Có lẽ Quế-Ban-Mê-Thuột này cũng từng “nhảy” sang ST như mấy đứa tôi chăng!)

Anh làm điều này, vì anh cũng là CHS ngôi trường danh tiếng ấy.

Nói tới “nhảy”, tôi nhớ ra Đinh Văn Nhan! Nhan là bạn học Văn Đức với tôi. Khi thành lập hội

Chẳng may là anh đã qua đời! Nhưng chính trong buổi chúc tết thầy Sản, mà tôi quen với con rể

CHS Văn Đức cho lớp mình, chúng tôi đã không quên cái tên Đinh Văn Nhan rất khó lầm lẫn này.

Thầy, là một cựu HS P.Ký! Chúng tôi thân nhau rất nhanh chóng, và qua anh, tôi gặp được một

Suốt nhiều tháng năm, chúng tôi truy tìm mà chẳng thấy tung tích anh ta. Đùng một cái, chị Quế

nhóm P. Ký, trong đó có 3 người cùng lớp học!

Tôi và anh Thạnh-con rể Thầy Sản- cùng với 1

vô tình cho biết Nhan chính là bạn học của chị ngay tại ST này, và anh ta có biệt hiệu là Thánh

bạn học P. Ký nữa, thường mỗi tuần ngồi cà phê bên đường men theo con kênh Nhiêu Lộc uốn

Nhan. Ừ! Cứ gặp đi rồi biết Nhan “thánh” ở chỗ nào!

lượn quanh co. Như thế, cộng thêm với 838, thêm các bạn Tuấn, Môn, Châu, Tình, thêm anh Tĩnh,

Anh ta nói chuyện rất khôi hài, xuất hiện đột ngột như một con ma, đổi trường học như đổi tiền mua

chị Hoàn…, thời gian của tôi không bao giờ là thời gian chết!

cơm tấm! Ấy là chính Nhan khai: học trung học ở 6 trường khác nhau, mà lý do đơn giản là quậy số

Bây giờ, đã sắp đến ngày truyền thống CHS ST rồi! Và hằng năm vẫn thế, bao giờ ngày truyền

một luôn!

Một chi tiết vui vui, là kẻ cùng xóm với tôi tên

thống của nhóm Văn Đức 1966-1970 chúng tôi cũng diễn ra trước, quanh quẩn quanh ngày 29.06,

Phú, ai ngờ cũng là cựu HS ST! Điều này, khiến sự tái ngộ của tôi với Phú trên FB thêm đậm đà.

lễ kính Thánh Phê rô và Phao lô, là Bổn Mạng nhóm. Chính vì vậy, công việc cuối tháng 6 của

Mà rồi, Nhan với Phú cũng từng gặp nhau bên xứ người, và cả hai đều mê mô tô!

tôi bao giờ cũng rộn ràng khi phải xẻ đôi con người mình ra, bởi vừa muốn là CHS ST, vừa

ST có lắm nhân tài! Có vào FB, mới biết có vô vàn văn chương chữ nghĩa, có thơ thẩn ướt sũng

muốn là CHS Văn Đức!

Nhưng, như thế mới vui, và như thế, đoạn đường

cả góc trời, có đàn địch hoa lá cành, có những tay photographer cự phách, có những giọng ca mượt

trần gian còn lại tuy ngắn ngủi, nhưng không hề thiếu cà phê, bia bọt, không hề thiếu các cuộc

mà mà khỏe khoắn. Những lần họp mặt đều minh chứng điều ấy, lại còn tỏ lộ thêm những kẻ ẩn

buồn vui ma chay hiếu hỉ, không hề thiếu các cuộc tiễn đưa hay đón tiếp, không hề thiếu các ngôn từ

danh chuyên móc túi mình hầu chuyện anh em!

Một năm nay, tôi như kẻ hết hơi! Giấy bút lúc này

khi vui mừng, khi giận dữ, lúc lại bần thần vì chẳng nhớ, ơ hay, hôm nay mình uống thuốc trị

khá bọt bèo, và thời gian thì thêm eo hẹp. Nhưng nghĩ về bạn bè, trong đó có những bạn bè ST mà

bệnh hay quên chưa nhỉ!

Vì thế, ước mong sao, chúng ta sẽ gặp gỡ nhau

thấy lòng mình… thư thả! ST cứ như chiếc cầu nối, bởi từ một buổi chúc tết, mà tôi quen được một

thêm ít nhất là lần này đi, vì biết đâu chẳng còn một lần sau nào nữa, bởi rồi ra, ai đó sẽ phải ra đi

cựu HS Petrus Ký, nơi tôi học năm cuối cùng bậc trung học.

như Chinh, như Kim, ai đó sẽ giật mình trăn trối như Bình Rô đã từng, hay ai đó cứ phải nằm lỳ ở

Trước đó, tôi đã được anh Văn-phu quân chị Quếhứa khi có dịp, sẽ đưa tôi đến gặp gỡ các cựu HS

nhà, vì bị vợ… cấm cửa buồn hiu!

Petrus Ký tại quán cà phê nào đó ở gần Viện Tim.

Thanh -Y 10.06.2109

HỘI CỰU HỌC SINH VĂN ĐỨC HỘI NGỘ KỲ 10 – 4/8/2019

Trang 103

Ngày Father’s Day chúc mừng các Thầy

HỘI CỰU HỌC SINH VĂN ĐỨC HỘI NGỘ KỲ 10 – 4/8/2019

Trang 104

Thầy và Trò

Nguyễn Thu Lãnh

T

heo truyền thống văn hóa của dân tộc ta từ mấy ngàn năm nay, qua các thế hệ, người Việt Nam luôn gìn giữ và phát huy truyền thống “TÔN SƯ TRỌNG ĐẠO “.

xong các em có tiếp thu đến đâu? hiểu đến đâu?

Tương lai các em ra sao?

Vì là được Xã hội trân trọng, nên làm thầy cần phải được Nghiêm Túc, Kiên Quyết, Nghiêm trị.  Bổn phận làm Trò, là được vinh dự được nhận nơi Thầy cô những Văn hay, chữ tốt, ngoài sự học vấn ta còn được tiếp nhận những sự dạy dỗ, rèn luyện ta nên người hữu ích cho Xã Hội, để xứng với châm ngôn “Tiên Học Lễ, Hậu Học Văn“  Trong không khí ấm áp của tình Thầy và Trò xưa, tôi bỗng chạnh lòng nghĩ đến mối quan hệ Thầy và Trò hiện nay. Ví dụ không nhiều, nhưng cũng không ít về sự xuống cấp trầm trọng của Thầy Trò ngày nay, như vậy chúng ta cần có những suy tư Để Thầy Cô giáo làm tròn bổn phận cao cả và trách nhiệm Thiêng Liêng “TRỒNG NGƯỜI” Trong ngành Giáo Dục, Thầy Cô cần nghiêm túc, và Kiên quyết, với ý nghĩ TÀI và ĐỨC của hình ảnh người Thầy Ta cần phải duy trì câu phương châm: “TIÊN HỌC LỄ, HẬU HỌC VĂN” đó là truyền thống Văn Hóa của cha ông chúng ta.

Đạo Thày và Trò không chỉ truyền miệng, mà còn đi vào Văn Hóa Nghệ Thuật, phương châm thành ngữ có câu: “KHÔNG THẦY ĐỐ MÀY LÀM NÊN.

Cần tôn những nét đẹp về HiẾU, NGHĨA về gương sáng tinh thần, và đặc biệt con người với con người.

 Nói đến Người Thầy, trong Nghành Giáo Dục:

Đây là động lực tôi viết bài này, để nói nên cảm xúc về tinh Thầy Trò:

Làm Thầy có Đạo Đức, và Yêu Nghề, sự trăn trở đối với các em học trò của mình lúc nào cũng lo nghĩ lo cho học trò: Không hiểu sau khi giảng bài

Cần tiến hành nâng cao giá trị ĐẠO ĐỨC

HỘI CỰU HỌC SINH VĂN ĐỨC HỘI NGỘ KỲ 10 – 4/8/2019

Trang 105

Mới đây, tôi được dịp qua người bạn, đã gợi lại ký ức cảm xúc giữa Thầy và Trò của chúng tôi là Thầy LÊ ĐÌNH BẢNG. Tôi nhớ lại cách đây hơn 50 năm, tôi còn ngồi trên ghế nhà trường, dưới mái trường thân yêu, đó là mái trường MAI KHÔI cùng với những bạn đồng trang lứa, mà nay mỗi người có một só phận, sự thăng trầm khác nhau, nhiều người thành danh, và cũng có người có hoàn cảnh kém may mắn hơn, nhưng ai cũng phải chấp nhận số phận của mình, sau rời ghế trường MAI KHÔ, tôi tiếp tục sang ghế trường LÊ BẢO TỊNH, cho dẫu là học ở trường nào, chúng tôi cũng muốn có những ngày, những lúc rủ nhau về mái trường cũ để cùng được các bạn của mình gặp lại Thầy của minh, nhưng việc đó khó có thể. Vì mái trường xưa, nay có còn tự do cho Thầy Trò của mình gặp nhau nữa không? Và nay Thầy cũng đã già nay đã bát tuần, ngay đến mình và những bạn của mình họ cũng đã ngoài lục tuần và cả thất tuần, tóc bạc, da mồi, nhưng nếu có dịp Thầy trò gặp lại thì tôi nghĩ thầy trò cũng sẽ đầy áp tiếng cười, cười cười nói nói, đua nhau kể chuyện những ngày xa xưa, và chuyện ngày nay.

Điển hình cách đây 17 năm Thầy Trò chúng tôi đã gặp lại nhau trong một đám cưới con người bạn, chúng tôi rất mừng vì đã gặp lại Thầy, trong tâm trạng vui mừng vì cùng được ngồi cùng bàn ăn tiệc với Thầy, nhưng với tâm trạng làm bậc cha mẹ lo cho con cái nên Thầy và Trò có sự nghiêm

túc hơn nên không dám giỡn đùa, nhưng trong lòng vẫn cảm thấy vui mừng vì đã được gặp lại Thầy Giáo xưa của mình.

Với những tâm trạng trên, mà tôi lại yêu thích Ngành Giáo Dục và Yêu trẻ, nên sau tôi cũng lại tiếp tục theo ngành nghề Giáo và tôi làm cô Giáo để dạy chữ cho các em, nhưng tôi rất chú trọng đến câu châm ngôn “TIÊN HỌC LỄ, HẬU HỌC VĂN” và sau vì quá Yêu Nghề đối với các em nên tôi sẵn có trong người con tim thích về ngành nghề Giáo Dục, nên tôi tiếp tục với ngành Giáo Dục Đức Tin, về Tôn Giáo, đó là dạy các em về Giáo Lý, về Đời sống tôn giáo, về những Kỷ năng sống, và tôi cũng thích hướng dẫn và khích lệ Tinh Thần các em mà tôi đang hướng dẫn để làm những công tác Xã hội, những công việc làm đấy, đó chính là đang dạy các em vào đường lối xây dựng “TRỒNG NGƯỜI”. Cảm thấy thế là tôi đã chọn đúng lý tưởng vì nhìn vào người Thầy của mình, Thầy cũng hay làm những công tác như vậy.

Tôi rât vui, vì được chia sẻ với những người Thầy của tôi, những người bạn, những đệ tử, những học trò, với những chia sẻ trên mong những đường hướng mới mỗi ngày được duy trì tốt đẹp hơn, đừng để bị xuống cấp theo lối sống gọi là không Văn Hóa, không Đạo Đức Sài Gòn, 15-6-2019 Nguyễn Thu Lãnh

HỘI CỰU HỌC SINH VĂN ĐỨC HỘI NGỘ KỲ 10 – 4/8/2019

Trang 106

Trang Bìa bên trong mặt cuối

HỘI CỰU HỌC SINH VĂN ĐỨC HỘI NGỘ KỲ 10 – 4/8/2019

Trang 107

Trang Bìa mặt cuối

HỘI CỰU HỌC SINH VĂN ĐỨC HỘI NGỘ KỲ 10 – 4/8/2019

Trang 108