Friese Wouden Magazine 2018

GRATIS BEWAAR-EXEMPLAAR

de Friese Wouden G E WO O N D O E N

fluitconcert IN DIT TOERISTISCH MAGAZINE /// Turfbelevenissen /// TIPS om te varen, fietsen en wandelen /// EVENEMENTEN Culturele Hoofdstad LF2018 /// Landschappen /// SMAAKVOLLE adresjes

In dit nummer

Welkom in

De Friese Wouden D

Agenda Culturele hoofdstad.... . .................... 4 De Oerstroom ........................................... 6 Frije Wiken................................................. 8

De Frije Wiken

Gastheren en Toeristinformatie. . ................ 10

De Frije Wiken is een prachtig,

Op stap met een echte fries. . ...................... 11

divers, nog vrijwel onontdekt

8

gebied met bos, heide, water

e Friese Wouden: het gebied tussen de Friese

FryslânCard. . ............................................. 11

en weidse vergezichten.

Heerenveen 'n Gouden Plak. . ...................... 12

meren en de Drentse grens. Nergens in

Noord-Nederland vind je een rijkere variatie aan

Nat. landschap Noardlike Fryske Wâlden .... 14

landschappelijk schoon. De Friese Wouden bestaan uit een aaneenschakeling van bossen, heide,

Leeuwarden-Fryslân 2018........................... 15

zandverstuivingen, moerasgebieden, meren, boerenland en landgoederen – en hoe divers ook, alles ligt op steenworp afstand van elkaar.

3 Provinciënland........................................ 16

DOEN!

De oude schilderachtige streekdorpen op de zandruggen

37

van de drie beekdalen Koningsdiep, Tjonger, en Linde rijgen aaneen als parels aan een snoer. De regio wordt

Colofon

doorsneden door een stelsel van oude veenvaarten, met

Dit regiomagazine is een uitgave van Stichting Toeristisch Netwerk

de bekende Turfroute als hoofdader. De verveningshisto-

Friese Wouden (www.tnfw.nl). De uitgave kwam tot stand met

rie vind je overal terug: in het landschap, de kunst en

financiële steun van de Gemeente Heerenveen, Gemeente Opster-

cultuur en tijdens evenementen.

land, Gemeente Smallingerland en bijdragen van Gemeente Ooststel-

Overzichtskaart. . ...................................... 24 Waterrecreatie in de Friese Wouden.......... 26 Museum Opsterlân en Turfbeleving........... 28 De Zeven Bossen (Beetsterzwaag).. ........... 30

lingwerf, Gemeente Weststellingwerf, organisaties en ondernemers.

Waterrecreatie in de Friese Wouden

Bezoekers kunnen rekenen op een gastvrij onthaal bij

Het Lage Land ......................................... 34

een keur aan B&B’s, hotels, campings, en een rijke variatie

Redactie: Jelinda van den Hoven en Anneke Lukkes

aan eetgelegenheden met lekkers uit de streek zelf.

Concept en realisatie: Pool Communicatie

De Friese Wouden ontdek je al wandelend of fietsend.

Tekstbijdragen: Wim Bras

Een uitgebreid netwerk aan knooppuntroutes ligt klaar.

Beeldmateriaal: Merk Fryslân, VVV Heerenveen, VVV Bakkeveen,

Ook voor cultuurliefhebbers is er een breed aanbod,

Lenneke Buller, Marjan Jacobi, Sieta Stel, Ron Knapp, Hans Jellema,

vooral nu in 2018 Leeuwarden-Friesland Culturele

Jantina Talsma, Martine Mees, Marcel van Kammen, Het Staat Erop!,

in de Friese Wouden is volop

Hoofdstad van Europa is. Dit magazine biedt voldoende

FPH fotografie, Batavus, Sietse de Boer, ondernemers en organisaties.

water te vinden.

suggesties voor een aangenaam verblijf. Friese wouden,

Kaartmateriaal: Paul Liesting Maps & Design

gewoon doen.

Facebook: /toeristischnetwerkfriesewouden

Noordwolde............................................. 40

Ondernemers heten u van harte welkom!

Oplage: 20.000 exemplaren

Het geheim van de Rottige Meente. . .......... 42

Het bestuur Toeristisch Netwerk Friese Wouden

© April 2018

Friesland staat bekend om zijn

26

water. Men denkt dan aan het Friese Merengebied, maar ook

Drachten . . ............................................... 36 Doen in de Friese Wouden. . ....................... 37 Een kunstreis door Ooststellingwerf. . ........ 38

Evenementen in de Friese Wouden.. .......... 43

De Zeven Bossen

Aan deze uitgave kunnen geen rechten worden ontleend. De inhoud

“

van het magazine is met de grootst mogelijke zorg samengesteld.

Maar liefst zeven bossen

De nog onbekende regio de Friese Wouden, of Fryske

Aansprakelijkheid voor wijzigingen of onvolledigheden kan niet

omringen het dorp. Oude

Wâlden op z’n Fries, vraagt om ontdekt te worden! Pak je

worden aanvaard. Wijzigingen en drukfouten voorbehouden.

fiets, kano of wandelschoenen en geniet van de mooie natuur, ver weg van de drukte.

Blogster Carolien Boogaard van Dreamtheworld 2

Friese Wouden • Advertorial

”

bossen, met machtige eiken

30

Mooi hè? Weststellingwerf! ...................... 44 Routes . . . . . ............................................... 46

en beuken.

Tips.. . . . . . . . . . ............................................... 47 gemeente

Gewoon doen • Friese Wouden

3

Culturele Hoofdstad in de Friese Wouden 11 en 25 april, 16 mei, 19 september, 3 oktober, 7 en 28 november,

25 - 26 mei

Ecokathedraal Werken Stichting TIJD organiseert workshops “Ecokathedraal Werken”. Onderwerpen als slow art, duurzaamheid en circulaire economie worden hier aan gekoppeld.

Theater Kattinga Het sprookje over de molenaarszoon, “De Gelaarsde Kat”, wordt dit jaar op een bijzonder manier ter uitvoering gebracht bij de molen in Makkinga!

9, 10, 16 en 17 juni

Turfraces Smallingerland

De Tocht

Spannende wedstrijd van oude vrachtschepen, een ware uitputtingslag voor bemanning. Varend van De Veenhoop naar Leeuwarden.

een bustocht langs het Koningsdiep met allerlei verrassende voorstellingen onderweg.

Deze tentoonstelling van Museum Belvédère legt de focus volledig op de bossen, flora, fauna, waters, luchten en rijke historie van Oranjewoud. Op verschillende locaties (zowel binnen als buiten), met o.a. het internationale fotofestival Noorderlicht en de aquarellen van de Verkade natuuralbums van Jac. P. Thijsse.

28 april – 14 oktober

De Klok en het Meisje

het Kennis Centrum Biobased Economy organiseert een Europees congres met bodemvitaliteit als thema. Voor deze gelegenheid is een ‘bodemsymphony’ gecomponeerd,

sporters uit heel Europa laten je kennismaken met cultuursporten uit hun eigen land. In heel Fryslân zijn er demonstraties met wedstrijden en toernooien.

Oase Oranjewoud

2 - 7 juni

Symphony of soils:

European Sports for all Games 15 juni - 30 september

klassieke muziek met theater en verhalen uit de gemeenschap in de Thomaskerk Katlijk. Uitgevoerd door het Kameroperahuis ism lokale toneelvereniging De Twa Doarpen, 2 middelbare scholen en een koor van Collegium Vocale Fryslân.

4 boeiende tentoonstellingen over Dada en de Stijl, www.museumdrachten.nl

11 – 12 oktober

3 - 7 augustus

www.beekdallandschapkoningsdiep.nl

www.stichtingtijd.nl

Moerasbeleving, kanotochten, exposities, markt en buitengewone muziek in de Rottige Meente.

Museum Dr8888

www.kattinga.nl

www.turfracesmallingerland.nl

Once in the Wetlands

Hele jaar door:

6 - 8 juli

www.LF2018Ooststellingwerf.nl

Kunstwerken van wilgentenen in het coulisselandschap van Nationaal Landschap de Noardlike Fryske Wâlden. www.noardlikefryskewalden.nl.

Moestuin en project Kunstenares Claudy Jongstra maakt met duurzame materialen prachtige kunstwerken in de gemeente Ooststellingwerf . www.LF2018Ooststellingwerf.nl

Hein Mader Kunstroutes:

www.sportsforall2018.eu

5 – 6 oktober

prachtige monumentaal werk in hout, steen en metaal, gebaseerd op het Friese landschap, op bijzondere buitenlocaties, maar ook in een hotel of zorginstelling. www.LF2018Ooststellingwerf.nl

De Tael van et Hatte

Art Hotel

theatrale wandeling door Ter Idzard, met spel, muziek en lichtobjecten.

Overnachten in een kunstwerk in de leegstaande vleugel van Verpleeghuis Stellinghaven Oosterwolde. Integratie van jong en oud, een unieke beleving! www.LF2018Ooststellingwerf.nl

19 – 23 september

Dodo fan Haska deze ‘iepenloftopera‘ gaat over het leven van de 12e-eeuwse Dodo fan Haska tot en met zijn heiligverklaring.

Haskerdijken.

www.museumbelvedere.nl

WOODlandart

www.ngoudenplak.nl

www.detaelvanethatte.nl

www.oranjewoudfestival.nl

Culturele Hoofdstraat April

Mei

Juli

Juni

Augustus

September Oktober

November

4 voorstellingen in november en december

8 juni – 9 september

Finestra Aperta 13 april – 21 oktober

Haren in de wind één van de 32 manifestaties van Under de Toer. In en rond een bijzondere installatie in Langezwaag, in de vorm van de Mattheuskerk, wordt een verhaal over verwondering en de veerkracht van het leven verteld.

Finestra Aperta is een zinderende voorstelling waarin muziek- en circustheater elkaar ontmoeten op het Gaastereiland nabij Drachten. Een plek waar land en water samenkomen, in de grootste bamboedôme ooit gebouwd in Europa, vertelt Finestra Aperta over de zoektocht naar balans. www.blauhynder.nl

www.harendindewind.nl

van 26 mei tot 1 oktober in Fochteloo,

Tentoonstelling van de verzamelde Oosterse voorwerpen van de in Beetsterzwaag geboren avonturier die de wereld over trok. www.historischbeetsterzwaag.nl

www.LF2018Ooststellingwerf.nl.

24 juli- 13 augustus

Opera Spanga Midden in de moerassen de opera Aida van Verdi beleven, zoals je nog nooit meemaakte.

één van de 32 manifestaties van Under de Toer. Een bijzondere theatervoorstelling in de Mariakerk te Kortezwaag met dans, muziek en film. www.deklokmoatwerom.nl

Herke, superheld van Heerenveen een muzikale en sportieve familievoorstelling voor jong & oud, een mix van corpsmuziek, zang, theater, living statues en turn- en trampolinesporters.

De Griene Weach In de vaart van Bakkeveen drijft een installatie van restafval dat langzaam verandert in voedsel voor het dorp.

In de oogstmaand wordt de groente geplukt en verwerkt in een ontmoetingsmaaltijd voor het dorp. www.bakkeveen.nl

Down to earth Objecten en meubels van turf bij Museum Opsterlân. Een expositie van beeldend kunstenaar Dionie ten Busschen, www.museumopsterlan.nl

www.operaspanga.nl 9,10, 16 en 17 juni

Het Friese Paard

Meet me at the Fountain Dankzij dorpsgenoot Folkert Kuipers die naar Amerika emigreerde, wordt de Sixth Avenue van New York rond 1900 in Akkrum nagebootst en verlevendigd met muziek, zang, dans en theater.

Drie weekenden in juli, augustus, september

leeuwarden2018.nl/event/ meet-me-at-the-fountain-in-akkrum

Drie weekenden in juli, augustus, september, de Turfroute langs peddelen, met clinics, overnachtingen en onderweg een gevarieerd programma. Facebook SUP TurfRoute Experience.

Centrum voor Prentkunst Een tentoonstelling door tien bekende grafici met het bekende natuurgebied ‘Het Fochteloerveen’ als inspiratiebron.

De klok moat werom

Tinco Lycklama a Nijeholt : een Friese jonker in de Oriënt

1 juni – 1 juli 25 voorstellingen

Beetsterzwaag is het toneel voor vele evenementen op bijzondere locaties.

Genieten van beeldende kunst, festivals, klassieke concerten, theater, internationale exposities, film en literatuur. www.culturelehoofdstraat.nl

Sup Turf Route Heerenveen

31 oktober

Ecokathedraal denken en werken een symposium georganiseerd door Stichting TIJD.

Vijftien bekende kunstenaars verbeelden in Museum Opsterlân het Friese paard in schilderkunst, beeldhouwkunst en fotografie. Rondom de expositie organiseert het museum o.a. een draverij-demonstratie en arrangementen met Stoeterij Het Swarte Paert, www.museumopsterlan.nl

Kunstenaar Jan Loman 100 jaar

Oranjewoud Festival:

Lezingen, film en expositie over de Opsterlandse kunstenaar Jan Loman (1918-2006), Beetsterzwaag. www.cultbee.nl

Klassieke muziek van topmusici op de meest verrassende locaties in het Parklandschap bij Heerenveen.

Cultureel Hoofddorp De Hoeve

1 - 10 juni

www.oranjewoudfestival.nl

www.stichtingtijd.nl

www.dorpdehoeve.nl/chd2018.nl

Vlechtdorp Noordwolde www.vlechtmuseum.nl

De Oerstroom

Koningspad XL Wandelroute langs de landschappelijke en cultuurhistorische hoogtepunten van het stroomdal van Koningsdiep en Boorne. Lanterfanter en journalist Fokko Bosker heeft een wandelgids met 13 routes samengesteld vol opmerkelijke wetenswaardigheden.

Zie www.beekdalkoningsdiep.nl

Blotevoetenpad Schoenen uit om optimaal te genieten.

Zo kun je de natuur het beste voelen, ruiken, horen en zien. Door het water, of over paden met verschillend materiaal, dus steeds een ander gevoel. Wie durft!

O.a. in Drachten, Appelscha, Opende

Cultureel paspoort Boorne: machtige smeltwaterstroom

landschap gedrukt, dat zich kenmerkt door

De omstandigheden van de turfstekers

In de zomer verschijnt er een

In het tweede en derde weekend van

Friesland heeft de vorm van een soepbord, ietwat

een afwisseling van akkers, weilanden,

stonden in schril contrast met die van de

cultureel paspoort voor kinderen van

juni wordt 4 maal een bustocht

oneerbiedig gezegd. Vanuit het laaggelegen Friese

venen, moerassen, heidevelden en bossen.

enorm rijke ‘heren van het veen’. Zo werd de

het basisonderwijs. Dat is een leuke

Merengebied in het midden loopt de provincie

Op de hoge zandruggen ontstonden

streek de bakermat van sociale strijd en bron

verzameling van allerhande

digheden aan het Koningsdiep waar

naar de randen toe omhoog. De oorzaak van dit

boerendorpen en landgoederen zoals bij

van emancipatie.

opdrachten. Dat wordt een hele

het publiek wordt gefêteerd op een

landschap gaat terug naar de ijstijden. Wanneer de

Beetsterzwaag en Bakkeveen. De dikke

Het stroomdal van de Boorne is een gebied

uitdaging om alles in de natuur te

gletsjers smelten ontstaat de oer-Boorne, een

veenpakketten maakten plaats voor

met veel gezichten dat zich uitstrekt van de

ontdekken en de stempels te

dominante ijsrivier die vanaf de Drentse hoogte

akkertjes, hooilanden en turfvaarten. En later

Drentse zand- en heidegronden tot aan de

verzamelen.

een weg zoekt naar zee. Onderweg sluiten de

in de 19e eeuw, voor een landschap van

Friese meren. Een goed bewaard geheim, dat

Zie www.friesemilieufederatie.nl

Tjonger en de Linde zich aan en na verloop van tijd

petgaten, zoals bij natuurgebied de Deelen.

vraagt om nadere ontdekking!

De Tocht

gehouden langs diverse bezienswaar-

reeks voorstellingen en verhalen.

klieft deze machtige stroom Friesland in tweeën (Westergo en Oostergo).

De beekdalen:

Een rivier die zoveel namen heeft, dat moet wel iets bijzonders zijn. De machtige oerstroom van

Koningsdiep,

weleer is nu bij Beetsterzwaag een lieflijk beekje

Tjonger en Linde

Nederlands).

dat Koningsdiep of Alddjip wordt genoemd, bij Aldeboarn een brede rivier de Boarn (Boorne in het De Boorne heeft een onuitwisbaar stempel op het

Schatzoeken in Bakkeveen Geocaching

6

Friese Wouden • De Oerstroom

Boarn, Boorne, Alddjip, Koningsdiep: een stroom met veel gezichten

Prachtige natuurgebieden Natuurliefhebbers kunnen hun hart ophalen in de verschillende natuurgebieden van De Frije Wiken, zoals het Ketliker Skar, de Tjongervallei, de Delleboersterheide en het Diakonieveen, pleisterplaatsen van de das, schotse hooglander, ringslang en adder.

Drie talen poëzieroute Geluiden van dieren en wind én de woorden van de gedichten vertellen waarom het Wijnjeterperschar zo bijzonder is. De vijftien gedichten komen van bekende dichters en zijn in het Nederlands, Fries of Stellingwarfs te

De Frije Wiken “

De Frije Wiken is een prachtig, divers, nog vrijwel onontdekt gebied met bos, heide, water en weidse vergezichten.

lezen én te beluisteren. www.routeyou.com

Hartland van de Friese Wouden

Hoeveel wijken ontdekt u?

Het hart van de Friese Wouden is het

Door grootscheepse ontginning en turfwinning is een bijzonder

De Frije Wiken kent vele smaken die zich op meerdere manieren

verstilde landschap De Frije Wiken, tussen de

geometrisch landschap ontstaan. Talloze zijvaartjes en afvoerkanaal-

laten proeven: met de fiets, wandelend, per boot of met de kano. Er

beekdalen van het Koningsdiep en de Tjonger.

tjes sluiten haaks aan op de Opsterlandse en Schoterlandse

zijn diverse routes door het afwisselend landschap van open

Bewoners zelf noemen het gebied ‘Lân fan

Compagnonsvaart. Na het afgraven van het veen brachten de

grasland, kleinschalige landerijen, omringd door boomwallen, langs

folk sûnder oeren’: Land van volk zonder

achterblijvers het land stukje bij beetje in cultuur. De wordingsge-

boerenerven en fietsend langs het water en de unieke wijkenstruc-

uren. In het culturele jaar 2018 wordt over de

schiedenis heeft geresulteerd in een prachtig gevarieerd landschap,

tuur. U vindt er molens, klokkenstoelen, sluizen, oude kerken, musea

turfhistorie in deze regio een openlucht

enerzijds door mensenhand gemaakt en anderzijds opnieuw door de

en andere bezienswaardigheden.

voorstelling uitgevoerd.

natuur verovert.

Een typisch winter evenement is het St. Thomasluiden in Katlijk, een Allure van een plattelandsgracht

traditie om 10 dagen lang de klokken van de klokkenstoel te luiden

De Schoterlandse Compagnonsvaart is allang niet meer bevaarbaar

om de boze geesten te verdrijven (21 - 31 december). Iedereen die

vanwege de vele dammetjes die de doorgang voor schepen

komt, mag het zelf proberen.

afsluiten. Mettertijd kreeg de vaart zo de statige allure van een met oude bomen omzoomde ‘plattelandsgracht’. Met name tussen de dorpen De Knipe en Bontebok loopt het monumentale bladerdak aan een stuk door.

Op de laatste zaterdag van september vindt in Nieuwehorne het Flaeijelfeest plaats: een uniek plattelandsevenement in de vorm van een dag uit het verleden.

Coop Nieuwehorne

Camping De Oude Trambrug

Friese Streekmarkt

Lees meer op pagina 47

Lees meer op pagina 47

Lees meer op pagina 47

De Frije Wiken • Friese Wouden

9

Gastheren van de regio

heten u van harte welkom Kent u Arie, Adrie, Piet, Greet, Mien,

Toeristinformatie • VVV Heerenveen Minckelaarsstraat 11 Heerenveen • TIP Drachten Museumplein 3, Drachten

Met de FryslânCard

• TIP 3Provinciënland Foarwurkerwei 3a Bakkeveen

Infopunten

Louis, Charlotte, Ella?

• Shell Tolman Hoofdstraat 110

Zij hebben allemaal een camping en op beurzen promoten zij met

Beetsterzwaag

trots de Friese Wouden. Thuis zijn zij voor u de gastheren die u alles • Snackbearske

kunnen vertellen over de regio. Wilt u wandelen of fietsen? Of wilt u alles weten over evenementen en bezienswaardigheden? Vraag

Hoofdstraat 50

naar de persoonlijke tips van deze gastheer of gastvrouw en ontdek

Beetsterzwaag

de geheime plekken.

• De Kan Hoeve Drachtster Heawei 38, de Veenhoop • Museum Opsterlân Hoofdstraat 59, Gorredijk

Gewoon doen!

Op stap met een echte Fries

kun je één dag onbeperkt reizen in Fryslân

Wanneer je op pad gaat met een echte local leer je een gebied en

Een gratis dagkaart voor gebruik van een groot deel van het

haar cultuur pas echt kennen. Daarom lenen de bibliotheken van

openbaar vervoer van Arriva in Fryslân. Toeristen die minimaal

Friesland nu ook Friezen uit! Op het platform www.LeenEenFries.nl

één nacht overnachten in Fryslân én waarvan de verblijfsaccommo-

bieden ruim honderd Friezen zich te leen aan met allerlei leuke en

datie deze kaarten uitgeeft, kunnen gebruik maken van deze kaart.

leerzame activiteiten.

Wil je vaker op pad, dan kun je reizen met je OV-chipkaart. Deze kaart

• Groepsaccommodatie en

is hét betaalmiddel voor het openbaar vervoer in Nederland. Heb je

minicamping De Turfhoeke

Zo kun je een avond meelopen met de directeur van Schouwburg

geen OV-chipkaart, dan kun je ook een los kaartje kopen. Een

It Goarrefean 101, Gorredijk

De Lawei in Drachten, een wandeling maken door het prachtige

buskaartje koop je bij de buschauffeur en een kaartje voor je

natuurgebied It Eilân bij Goëngahuizen met oud-docent Anne

treinreis bij een kaartautomaat op het treinstation.

• Minicamping de Singel Singel 23, Jubbega

Peenstra of meevaren op het skutsje van schipper Willem Wilstra in Drachten.

• Supermarkt Coop, Schoterlandseweg 43,

Camping jOnkman (lippenHuizen) campingjonkman.nl

Camping de Oude Trambrug ( Hoornsterzwaag) www.oudetrambrug.nl

Camping heT kOningsdiep (ureterp) natuur-landscHaps-camping-koningsdiep.nl

Nieuwehorne • Halte Leppedijk, Leppedijk 9, Nij Beets

Kleinschalige ontmoetingen en meedoen is gratis.

Bekijk het leuke aanbod op de site en neem contact op met één van de Leenfriezen.

• Camping de Stjelp

bOerderijCamping de geele bOsCh (oldeHoltwolde) degeeleboscH.nl

10

Friese Wouden

b&b en miniCamping de kanhOeve (de VeenHoop) kanHoeVe.nl

miniCamping de singel (jubbega) singel-jubbega.frl

It West 48, Oudega

Jakkeren met de mountainbike

Compagnonsroute

De Singel

Het Dichterspad

Wandeling Oranjewoud

Rolstoelpad Beetsterzwaag

Nieuw aangelegde MTB-routes

Fiets de Compagnonsroute

Lees meer op pagina 47

Audiotour

langs de buitenhuizen

Een mooie route door het bos

Friese Wouden

11

Heerenveen ’n Gouden Plak

Kunst kijken in museum Bélvedère Voor moderne kunstliefhebbers is er Museum Bélvedère. Werk van spraakmakende Friese kunstenaars uit heden en verleden. Het museumcafé boven de landgoedgracht biedt aan beide zijden vergezichten over Oranjewoud.

Dweilen En Swingen Het gratis openlucht concert ‘The Night of the Koemarkt’ op 24 juni biedt pop, rock, klassiek, hiphop en musical. Een happening waarbij heel Heerenveen op zijn kop staat. Voorafgaand vindt het traditionele Dweilfestival plaats. In polonaise hossen de duizenden bezoekers langs de overvolle terrassen!

B

ij de naam Heerenveen denkt iedereen al

Vorstelijk Oranjewoud

in 1676 een al bestaande state plus drie

gauw aan sportsuccessen. Stad van

Parklandschap Oranjewoud is van oudsher

boerderijen en gaf het geheel de naam

Schaatsen kijken of zelf schaatsen?

SC Heerenveen, van schaatsen in Thialf, van

een lommerrijk gebied, vlak tegen Heeren-

Oranjewoud. In de 19e eeuw werd het grote

Het kan allebei in het Mekka van de

Olympisch turnen. Stad van Abe, Epke, Sven en

veen. Een gewilde plek waar voorname

paleis afgebroken en verrees het huidige

schaatssport Thialf. Nergens ligt het

Foppe. Klopt helemaal. Maar Heerenveen is ook

families graag een buiten lieten bouwen.

landgoed Oranjewoud met de uitgestrekte

ijs er zo fijn bij, laat dat maar aan de

theaterstad, winkelstad, museumstad en

Statige landhuizen en stijlvolle lanen

Overtuin in Engelse landschapsstijl.

Friese ijsmeesters over. Dus scherp

uitgaansstad. U kunt hier gezellig winkelen,

herinneren aan de tijd dat de koninklijke

heerlijk eten, een terrasje pakken en musea of

familie hier verbleef.

Schaatsen in Thialf

je persoonlijk record aan in het huis van de kampioenen.

Sociale strijd in Museum Heerenveen Het verhaal van Ferdinand Domela

theater bezoeken. In de regio is het prachtig 19e-eeuws dagje uit

uitzicht. Wandelen in de bossen is genieten

gezonde buitenlucht... Met recht wordt deze

De Friese Oranjes hebben het landgoed zo’n

van de stilte. Tenzij u in juni wandelt, dan

regio dan ook ’n Gouden Plak genoemd!

honderdvijftig jaar in bezit gehad. De prinses

klinkt door het bos klassieke muziek van het

van Oranje Albertine Agnes van Nassau kocht

bekende Oranjewoudfestival.

Het centrum van Heerenveen biedt gezellige winkels, sfeervolle restaurants, een bioscoop en het prachtige Posthuis Theater. Plus authentieke

met elke maand een verrassing in de

historie zoals het gemeentehuis Crackstate en

Pronkkeamer. Ontdek hier het verhaal

Museum Heerenveen. Het hele jaar door zijn er

van Heerenveen, historie in combinatie

evenementen, zoals eind juni het muziekfestijn ‘Night of the Koemarkt’ en in december de traditionele Kerstmarkt.

Lees meer op pagina 47

Friese Wouden • Heerenveen ’n Gouden Plak

De bossen en landgoederen van Oranjewoud zijn voor de Friezen van oudsher een heer-

Hotel Tjaarda

12

Beklim eens de uitkijktoren voor een prachtig

fietsen, wandelen, varen of genieten van de

Nieuwenhuis in beeld, in combinatie

met moderne kunst.

Uitkijken over de bossen

lijke plek om te ontspannen.

“

Met recht wordt deze regio 'n Gouden Plak genoemd!

Nationaal Landschap Noardlike Fryske Wâlden

DOEN

Leeuwarden-Fryslân 2018

een uniek kleinschalig coulisselandschap

IN DE FRIESE WOUDEN!

Oranjewoudfestival

“Ik heb in de Friese Wouden prachtige wandelingen gemaakt. Wat is het hier mooi

Culturele Hoofdstad van Europa

Frisse neus halen In Oranjewoud vormt de natuur letterlijk de concertzaal voor klassieke muziekliefhebbers. Ondertussen belooft het Waddengebied door opzienbarende landschapskunst van Sense of Place een nieuwe ontdekking voor cultuurliefhebbers te worden en in

en afwisselend. Dat had ik niet verwacht”, vertelde

See you in 2018!

32 kerken komen onbekende verhalen in theatrale producties van

Wanda Catsman uit Montfoort van de populaire

Vakantie vieren in eigen land was nog nooit zo’n goed idee, want in

Under de Toer tot leven. En wie na uren cultuurstrunen de nacht wil

dit jaar is Leeuwarden-Fryslân de Culturele Hoofdstad van Europa.

doorbrengen onder de Friese sterren, slaapt in het mooist denkbare

Na een spetterende opening, die naast ruim 40.000 bezoekers ook

hemelbed van Ontwakend Landschap. Dus zorg dat je erbij bent.

het koningspaar richting de Leeuwarden trok, is het Culturele

2018 wil je niet missen.

wandelblog Wandawandelt.nl” foto van Wanda: © Linda van de Pavoordt

Hoofdstadjaar officieel van start gegaan.

Met meer dan 100 programmaonderdelen laten we zien hoe wij

Dit is natuurlijk slechts een selectie uit ons programma. Kijk voor het

Friezen het leven vieren en daarbij een gezonde planeet achter laten

volledige overzicht op 2018.nl. Je kunt daar ook direct je tickets boeken.

voor de generaties die nog komen. Hoe we met lef onze kop boven

lzensingels en dijkwallen die landbouwpercelen van verschil-

E

Verveningshistorie zichtbaar

het maaiveld uitsteken om onze eigenwijze manieren grenzeloos

lende grootte opdelen in strakke geometrische vlakken

Even buiten Drachten strekt het fijnmazige veenontginningsland-

aan de wereld te laten zien. Cultuur is dus niet het doel, maar het

bepalen hier het landschapsbeeld. Dat doet on-Fries aan. Maar

schap zich uit, compleet met boerderijen en pingoruïnes. Bij

middel. Ons landschap is het podium en iedereen is uitgenodigd.

het is allemaal te vinden in het oosten van Friesland, op de grens

Drachtstercompagnie, zijn nog altijd de wijken – de smalle vaarten

met Groningen. Naast een rijke flora en fauna herbergt het

– te vinden, die herinneren aan het veenkoloniale verleden. Nergens

Een betere toekomst

landschap veel onverharde paden, en sporen van het verleden,

anders in Nederland is dit systeem dat zo kenmerkend is voor de

Stel je open voor het onbekende, laat je verrassen door het mysteri-

zoals pingo’s uit de ijstijd. Ruim duizend betrokken boeren en

ontginning van het hoogveen, intact gebleven.

euze en ervaar zelf wat het grootste evenement in de Friese geschie-

particulieren onderhouden het middeleeuwse landschap door aan agrarisch natuur- en landschapsbeheer te doen.

denis betekent. 2018 wordt niet alleen een feest, maar ook een stap Recreatieplas De Leijen

naar een betere toekomst. Friezen, Nederlanders en Europeanen

De Leijen, van oorsprong een veenafgraving, is nu een prachtig

steken met lef de handen uit de mouwen en werken aan issues die

Wandelend het Streekpad

recreatiegebied. Met zomers weer kun je je de hele dag vermaken

belangrijk zijn voor toekomstige generaties.

"Noardlike Fryske Walden" verkennen

aan het strand bij Paviljoen de Leijen (ook ideaal voor kleine

Een splinternieuwe wandelroute van 150 km door het oosten van

kinderen, vanwege de geringe diepte). Het meer met drie eilandjes

Een jaar vol oeh’s en aah’s

Friesland, globaal van Drachten naar Bergum, Kollum, Buitenpost en

met aanlegplaatsen is prima te verkennen per boot, kano of sup.

Het Fries Museum eert Mata Hari en M.C. Escher, beiden afkomstig

Surhuisterveen en dan weer terug De route kruist het Friese

uit Leeuwarden, met een tentoonstelling van internationale allure.

Woudenpad op twee plekken. Onderweg zie je mooie kleine dorpen,

Ruim honderd Friese paarden schitteren in een sprookjesachtig

een aantal fraaie states en buitenhuizen, en bijzondere natuurgebie-

theaterspektakel. In Harlingen meren indrukwekkende zeilschepen

Drachten omarmt haar geschiedenis in 2018 met een revolutie

den, bijvoorbeeld De Alde Feanen bij Earnewâld en Swarte Broek bij

aan tijdens een literaire editie van The Tallships Races en met de

in kleur! In 2018 viert Museum Dr8888 op vele verschillende

Oentsjerk. In de regio doen nog veel sterke verhalen de ronde over

komst van de Reuzen van Royal de Luxe beleeft Nederland een

manieren de erfenis van Dada en De Stijl door vier boeiende

bekende dorpsfiguren. Vraag maar eens naar Jappie Omleiding met

primeur: de Franse Reuzen waren nooit eerder in ons land te zien.

tentoonstellingen én een gevarieerd buitenprogramma.

zijn drijvende kroeg.

11Fountains bezorgt Friesland een permanente Elfstedentocht.

14

Friese Wouden • Noardlike Fryske Wâlden

Leeuwarden-Fryslân • Friese Wouden

15

Bakkeveen • Friese Wouden

19

Tourist Info Bakkeveen 3-ProviniĂŤnland

Sloepvaren Natuur & Landschapscamping Het Koningsdiep biedt rust en vergezichten

Natuur & Landschapscamping Het Koningsdiep ligt op een van de mooiste plekjes in de natuur van De Friese Wouden. Bij onze camping aan de middenloop van de beek komen alle landschapselementen van het stroomdal samen, aan de ene kant de bossen van Beetsterzwaag en de andere het natuurgebied Wijnjeterper Schar. Wie rust en fraaie vergezichten zoekt is hier op de juiste plek. Door de prachtige ligging lijkt de bewoonde wereld ver weg, maar dat is schijn.

Camping, B&B en theetuin

Charmante oude dorpen als Beetster-

Onze camping biedt ruime staplaatsen en is van alle moderne gemakken

zwaag, Ureterp en Wijnjewoude

voorzien, onder andere gratis wifi. Daarbij verhuren we ook vier caravans

bevinden zich elk op een kwartier

met voortent en een aparte groeps- accommodatie. Alle faciliteiten zijn

fietsafstand, de stad Drachten hooguit

ook voor rolstoelers makkelijk toegankelijk. Bij de entree van de camping

op twintig minuten.

ligt ons petit restaurant en theetuin ‘It Daelders Plakje’. Binnen of buiten op het terras kunnen gasten een hapje, drankje, snack of eenvoudige maaltijd nuttigen. Wie zich een weekendje volledig wil laten verwennen kan terecht in onze Bed & Breakfast.

Kanoën en vissen in de beekdalnatuur

Daghuur tot 21.00 uur

Verhuur luxe sloepen, zeilboten (Polyvalk), toer-/visboten en vakantiewoningen. www.aldefeanen.com - tel. 06 - 44 37 89 89 De Stripe 22 - 9264 TW Earnewâld / Eernewoude

Voor de natuurliefhebber valt er van alles te doen, vanaf ons campingterrein wandel je direct het bos in. En aan de hand van de knooppuntroutes kunnen prachtige fietstochten in de omgeving worden gemaakt. De camping grenst aan een zijkanaaltje van de beek Het Koningsdiep waaraan hengelaars kunnen vissen op snoek, baars en paling.

Hier ligt ook de instapplek voor onze kano’s waarmee onze gasten de beek en het stroomdal kunnen verkennen.

Eigen paard mee op vakantie Paardenliefhebbers kunnen bij ons met hun eigen paard op vakantie.

Natuur & Landschapscamping Het Koningsdiep beschikt over ruime stallen met water uit eigen bron, afsluitbare zadelkamer en aparte paardenwasplaats. De paarden grazen rondom de boerderij in de weilanden, die met lint zijn afzet. Vanaf de camping leiden verschillende trail rides door de bosrijke omgeving.

Natuur & Landschapscamping Het Koningsdiep | De Mersken 2, 9247 WK Ureterp

NACHTVAREN

Tel: +31 6 484 46 604 | info@campinghetkoningsdiep.nl www.natuur-landschaps-camping-koningsdiep.nl

22

Friese Wouden • Het Koningsdiep

Friese Wouden

23

24

Friese Wouden

Laat je verleiden door alle mooie ontdekkingen vanaf de Turfroute.

De kapitein die rustig vaarwater zoekt en verbinding met de natuur, vindt hier rust en alle ruimte. Een natuurlijke vorm van relaxen door het rustige varen en de tijd nemen om de omgeving te verkennen.

Een praatje met de brugwachter, zelf een draaibrug bedienen en onderweg een fietstocht door de bossen? Wandelen door idyllische dorpen en genieten van de musea, landgoederen en kunst?

De Kleine en de

Dat kan juist langs de Turfroute. Vergeet vooral ook niet de

Grote Turfroute

streekproducten te proeven!

Download de gratis app

Waterrecreatie

in de Friese Wouden F

‘IZI-travel’ voor inspiratie.

Watersportdorp Akkrum

De Kleine Turfroute

riesland staat bekend om zijn water. Men denkt dan aan het

Verleidingen

De Kleine Turfroute is het Friese gedeelte van de Turfroute en loopt

Friese Merengebied, maar ook in de Friese Wouden is volop

Vanaf de Friese Meren, de Waddenzee en het Lauwersmeer vaar je

vanaf de bekende watersportplaats Akkrum, via Gorredijk door het

water te vinden. Vanaf Drenthe stromen wel 3 beekdalen door

naar Zuid-Oost Friesland. De Turfroute is de vaarverbinding naar

landschap van De Frije Wiken naar Klein Groningen en Donkerbroek.

de zuidoosthoek van de provincie naar de lager gelegen Friese

Drenthe en Overijssel. In de regio Onderweg passeer je diverse dorpen

Daarna de Tjonger op, ooit een woeste meanderende rivier, nu een

wateren. Deze prachtige beekdalen zijn een bron van activitei-

met ieder een eigen karakter. Eenmaal op de Turfroute zijn er zo veel

ruim aangelegd kanaal met natuurgebieden aan weerszijden.

ten en staan volop in de belangstelling bij landschapskenners.

verleidingen dat je voldoende tijd moet nemen om alles te ontdekken.

Onderweg komen bootjevaarders diverse overstapplaatsen tegen

Gratis fietsen

waar kan worden aangelegd om aan de hand van knooppuntroutes

Voor wie in de haven van Oldeberkoop besluit te

met de fiets het achterland te verkennen.

overnachten stelt de havenmeester gratis fietsen

Daarnaast is door de vervening in de Friese Wouden een bijzonder landschap ontstaan met een duidelijk patroon van kanalen, wijken

beschikbaar. Een mooi startpunt voor een prachtige

en petgaten die een rijke flora en fauna herbergen. Deze nieuw

Vanaf Oldeberkoop kun je doorvaren richting Heerenveen. Achter

ontstane natuurgebieden zijn buitengewoon interessant voor

Heerenveen begint natuurgebied De Deelen, met talloze petgaten en

fietstocht door de bossen.

wandelaars, rustzoekers, vogelaars en andere natuurliefhebbers.

eilandstroken die door houten brugpaden met elkaar verbonden zijn.

Verder hebben deze wateren veel te bieden op het gebied van recreatie. Je kunt er heerlijk vissen, kanoën en SUPPEN. In een

De Grote Turfroute vaart langs 3 nationale parken

redelijk strenge winter is de regio een paradijs voor schaatsers,

De Grote Turfroute is een meerdaagse vaartocht door Zuid-

Toegankelijkheid

omdat de ondiepe wateren al snel bevriezen.

oost-Friesland, Drenthe en de waterrijke Kop van Overijssel. In

De Turfroute voert langs vele bruggen en sluizen, vaak met authen-

totaal ruim 2 weken varen, maar door alle variatie onderweg wordt

tieke sluiswachterswoningen. Veel kleine bruggen zijn zelfbediening,

Varen in de Friese Wouden: dat doe je op de Turfroute.

dat gemakkelijk uitgebreid. Een prachtige natuurrijke route langs

de grotere bruggen worden door brugwachters bediend. De route is

De Turfroute is niet zomaar een vaarroute! Er zijn veel vervenings-

2 Nationale parken, namelijk het Drents-Friese Wold bij Appelscha

jaarlijks geopend van medio mei tot medio september. De route is

gebieden, maar dit verveningskanaal is nog bijna helemaal in

en de Wieden-Weerribben bij Giethoorn. Vaar je door naar het

opgewaardeerd, uitgebaggerd en verdiept, aanlegsteigers en op- en

originele staat en is één van de langste oorspronkelijke routes. Ook

noorden dan passeer je ook nog Nationaal park De Alde Feanen. Je

afstapplaatsen zijn geoptimaliseerd, beschoeiing is verbeterd en

de heropening van het ‘oude’ Polderhoofdkanaal tussen Nij Beets

kunt dan ook nog even een uitstapje maken naar Drachten waar je

natuurvriendelijke oevers zijn aangelegd. De route sluit aan bij het

en De Veenhoop draagt bij aan de instandhouding van de historie.

in de passantenhaven midden in het centrum kunt aanmeren.

fiets- en wandelknooppuntennetwerk.

26

Wandeling door de Kraenlânnen

Rugzakroute Pettebosk

Groepsacc. De Turfhoeke

Camping Wijnjeterp

Sloepvaren in Akkrum

Een prachtig natuurgebied

Speciaal voor kinderen

Lees meer op pagina 47

Lees meer op pagina 47

De vaarroute door het centrum

Friese Wouden • Waterrecreatie in de Friese Wouden

Waterrecreatie in de Friese Wouden • Friese Wouden

27

Turfvaartdagen en beurtveer Appelscha – Leeuwarden • 13-20 juli

Dit museum brengt het verleden dichterbij, op eigentijdse wijze. Naast de

Drijvende expositie en vaartocht van historisch varend erfgoed.

vaste tentoonstellingen over de geschie-

Klim zelf eens in het kombuis, en kom kennismaken met oude

denis van Gorredijk en de gemeente

ambachten. De schippers zitten vol sterke verhalen. Er varen

Opsterland organiseert het museum

zonneboten mee, marskramers en vracht worden vervoerd, en zelf

activiteiten voor jong en oud. In het

een etappe meevaren kan ook.

museumcafé kunt u terecht voor een kop koffie of thee met een

www.turfvaartdagen.nl

streekeigen Fair Trade lekkernij. Download de gratis app ‘IZI.travel’ voor een eerste indruk van Gorredijk.

Expositie-agenda

“Down to Earth” (8 apr. t/m 24 jun.)

The forgotten people of Soosaare part III, Dioni ten Busschen

Turfraces Smallingerland 24-25 mei, De Veenhoop – Leeuwarden Gefascineerd door het oeroude materiaal “turf” heeft beeldend

Een race met skûtsjes op ‘windenergie’, of door te bomen of te

kunstenaar Dionie ten Busschen een eigen procedé ontwikkeld om

jagen (trekken van de boot door paard of mens), maar in elk geval

beelden en objecten van turf te maken. In juli zal Dioni als Artist in

zónder motor. Dat belooft een geweldig spektakel voor het publiek

Residence een Fries paard in turf maken.

te worden. De race duurt twee dagen, start in De Veenhoop en eindigt in Leeuwarden waar het Statenjacht “Friso” ligt te wachten

Van april t/m juni exposeert Renskje Lageveen uit de Tijnje met

en het Fries Straatfestival dit evenement feestelijk afsluit.

beelden en schilderijen en in juli is schilderkunst te bewonderen van Eindexamenstudenten van de Foudgumse School, de kleinste

Voor de schepen van meer dan vijftien meter en voor kleinere

academie voor de nieuwe schilderkunst.

vaartuigen, waaronder pramen en snikken, zijn prijzen beschikbaar.

Dorpen langs de route organiseren activiteiten voor de wedstrijd-

“Het Friese Paard in Beeld” (11 aug. t/m 4 nov.)

voor het publiek een geweldige belevenis. Voor schipper en

iconische paardenrassen ter wereld. Hoog

bemanning een ware uitdaging en uitputtingsslag.

tijd om het Friese paard de ode te brengen

www.turfracesmallingerland.nl

die het verdient. Vanaf 11 augustus verbeelden 15 landelijk bekende kunstenaars het Friese paard in verschillende kunstvormen. Rondom de expositie organiseert het museum o.a. een draverij-demonstratie en unieke arrangementen met Stoeterij Het Swarte Paert.

Museum Opsterlân • Hoofdstraat 59, Gorredijk www.museumopsterlan.nl

28

Friese Wouden

zeilers, de volgvloot en het publiek op de wal. Op die wijze is het

Het Friese paard is een van de meest

De Veenhoop, een idyllisch plekje aan de Wijde en Smalle Ee!

Museum Opsterlân

De Kan Hoeve De Kan Hoeve is gebouwd in 1930 en is vernoemd naar Mr. J.B. Kan die toentertijd minister was van binnenlandse zaken en Landbouw. Tevens was hij de vader van Cabaretier Wim Kan! De Kan Hoeve is landelijk gelegen en biedt een uitstekende overnachtingsplaats voor gasten die van de rust, natuur en ruimte willen genieten of voor werk in de buurt moeten zijn.

Hier hebben Louis en Charlotte Oudshoorn een B&B met 4 ruime kamers, incl. eigen badkamer en een gezamenlijke keuken. En een camping met 25 ruime plekken en 3 camperplekken en is van alle gemakken voorzien. Dit jaar worden er nog 5 Restinn-hotelkamerhuisjes gerealiseerd. Ook is er op deze locatie een Toeristisch Informatie Punt.

Aan de overkant ligt het natuurgebied De Petgatten.

Hier kunt u via een mooie route op de fiets of wandelend naar De Veenhoop, daar kunt u dan een kopje koffie/thee of een maaltijd nuttigen bij It Polderhûs. www.kanhoeve.nl

It Polderhûs Even voorbij de Noordersluis van De Veenhoop, bij de ophaalbrug van het dorp, staat It Polderhûs.

Het restaurant, dat werd gebouwd in 1872 tijdens het afgraven van het Polderhoofdkanaal, was toen een dienstwoning annex boerderij voor de brugwachter. Het is een geliefde pleisterplaats voor langs varende watersporters maar ook voor wandelaars en fietsers die vanaf hier de Pontjesroute nemen. Op het terras aan het water en binnen in het karakteristieke pand serveren Bonnie en Herma Sikkes streekgerechten uit hun verfijnde keuken.

Van een kop koffie/thee met huisgemaakte monchoutaart tot een uitgebreid meergangen-diner. In het zomerseizoen is de vers gebakken paling uit het gebied zelf een aanrader.

Achter It Polderhûs ligt het natuurgebied de Kraanlannen, hier kunt u heerlijk wandelen. Voor gasten die wat langer van de gastvrijheid van De Veenhoop willen genieten biedt It Polderhûs een overnachtingsarrangement aan met “De Kan Hoeve”. www.itpolderhus.nl

De Zeven Bossen

Beeldenroute in het bos Veertien beuken en eiken langs het bospad beelden oude Friese volksvertellingen en mythische verhalen uit. Het begeleidende boekje ‘Als Bomen Konden Spreken’ is voor € 7,- te koop bij Hotel Restaurant Het Witte Huis in Olterterp (startpunt), in de boekhandels in Beetsterzwaag, Drachten en Gorredijk, of te bestellen via www.cultbee.nl.

Blogster Wandelvrouw (Bregje Schipper): “Struinend over het internet kwam ik op de website Lanterfanten, hier wordt uitgelegd dat Lanterfanten een

Geen plaats in Friesland, misschien zelfs niet in Nederland, die zoveel bomen per inwoner telt als Beetsterzwaag.

veredelde vorm van onthaasten is. Ik besluit een wandeling te maken, door en rond het prachtige dorp Beetsterzwaag. Na 6 kilometer zit het rondje er jammer genoeg op. Wat heb ik veel gezien! Dat was lang geen lanterfanten.”

M

aar liefst zeven bossen omringen het

op het onbewoonde lage land, lieten op de

gereisd en daarbij verschillende landschaps-

plaggenhut, de andere weelderig gestoffeerd

dorp. Oude bossen, met machtige eiken

hoger gelegen zandrug voorname huizen

ontwikkelingen bestudeerd. Hij meende dat

met uitzicht op een vijverpartij. Andere

en beuken, aangeplant in de achttiende en de

bouwen. Zij breidden hun grondbezit steeds

de natuur de bron van alle welvaart was,

adellijke grootgrondbezitters volgden en zo

disch Beetsterzwaag’, dit jaar op 8 en 9

negentiende eeuw door de adellijke land-

verder uit en verwierven adellijke titels door

vandaar dat hij de geërfde landerijen bij

raakte de hele omtrek van Beetsterzwaag

september. Alle koks uit het dorp, van

goedeigenaren. Om geld te verdienen met

strategische huwelijken. Sommige families

Olterterp in een dichtbebost parklandschap

bebost. De oorspronkelijke ‘follies’ zijn na de

houtkap, maar ook voor eigen genoegen. In de

vergaarden in de eeuwen daarna enorme

veranderde.

Tweede Wereldoorlog in verval geraakt en

van streekproducten in het park achter

bossen lieten de eigenaren lanen aanleggen,

vermogens met investeringen in de

het fraaie Lycklamahûs.

theekoepeltjes bouwen en ‘follies’ verrijzen.

veenderijontginningen.

Bourgondisch smullen Een bijzondere belevenis is ‘Bourgon-

het sterrenrestaurant tot de dorpsnackbar, presenteren dan een uniek gerecht

De bos-

verdwenen, maar sinds kort is er de beelden‘Arm en Rijk’

route in Landgoed Olterterp die het verleden

Bij het bebossen liet Van Boelens nut en sier

weer doet herleven. De uitgezaagde figuren

Adelsdorp

Aangelegd parklandschap

samengaan. Met de ‘Slotleane’ als hoofdas

in de stammen verwijzen naar legendarische

De adellijke geschiedenis van Beetsterzwaag vindt

De omgeving van Beetsterzwaag bestond

liet hij een stelsel van boslanen aanleggen.

namen als Grutte Pier, Het spook van

zijn oorsprong in het middeleeuwse buurtschapje

vroeger uit kale heidevelden. Het bebossen

Onderweg beelden zogeheten ‘follies’

Langesloot, Kluizenaar Ket, Bonifatius en

Ald Beets. De rijke boeren die hun vee lieten grazen

van de schrale gronden werd aan het einde

verhalen uit, vaak stichtend van toon. Zoals

Koning Redbad.

van de achttiende eeuw geïnitieerd door Van

het huisje ‘Arm en Rijk’ dat uit twee kamers

Boelens. Deze man had veel door Europa

bestond: de ene ingericht als donkere

land­goederen Sint- Hippolytuskerk Olterterp

rondom Beetsterzwaag

De kerk is rond 1500 gebouwd, en waarschijnlijk later nog vergroot. De toren dateert uit 1744 en kon gerealiseerd worden mede dankzij een bijdrage van Ayzo van Boelens en zijn eerste echtgenote Rinske Lycklama à Nijeholt. Een gedenksteen boven de ingang is hier het tastbare bewijs van.

De kerk is sinds 1996 eigendom van de Stichting Alde Fryske Tsjerken en wordt de laatste tijd vooral als concertzaal en

30

expositieruimte gebruikt, maar is daarnaast bijzonder gewild Friese Wouden • De Zeven Bossen Beetsterzwaag

als romantische trouwlocatie midden in de bossen.

Natuurlijk genieten in

Beetsterzwaag www.beetsterzwaagnatuurlijk.nl

Verblijven

Van alle mooie dorpen in de Friese Wouden is Beetsterzwaag van aparte klasse. De hoofdstraat ademt nog de adellijke allure van weleer met zijn statige herenhuizen en overtuinen. In de historische panden ertussen zorgen de winkels, galeries en de horecagelegenheden voor het levendige straatbeeld. Wie eenmaal van Beetsterzwaag heeft geproefd keert terug voor meer.

Agenda

Een verblijf in Beetsterzwaag kan op verschillende manieren: van kampe-

Koningsdag Beetsterzwaag

27 apr.

ren bij de boer tot een luxe suite in een

Tinco Tentoonstelling

8 jun. t/m 9 sep.

tophotel, of in één van de sfeervolle

Lauswolt zomerconcert

8 jul.

B&B’s die het dorp rijk is. Beetster-

Kunstweekend

14 + 15 jul.

zwaag biedt ook gezinnen met een

Tweede triënnale Kunsthuis Syb

6 tot 9 sep.

kind met een beperking de mogelijk-

Bourgondisch Beetsterzwaag:

8 en 9 sep.

heid om vakantie te vieren.

Kunst & Cultuur Kunstdorp Beetsterzwaag trekt van oudsher artistieke

Het best bewaarde geheim van Friesland Perfectie tot in het kleinste detail, in alles wat we doen. Vijfsterrenhotel Landgoed Lauswolt in Beetsterzwaag staat bekend om haar persoonlijke service en grenzeloze gastvrijheid. Met een zekere Friese nuchterheid bieden we u alle luxe en ontspanning op het mooiste landgoed van Noord-Nederland. 65 ruime en unieke hotelkamers, waaronder verschillende suites bieden comfort en een panoramisch uitzicht over het landgoed. Schaaf uw handicap bij op de naastgelegen 18-holes golfbaan. Of laat u in de watten leggen in ons wellness centre The Art of Beauty by Lauswolt. Niet alleen een binnenzwembad, sauna, solarium en Turks stoombad maar ook een verzorgende gezichtsbehandeling en rustgevende massage zorgen ervoor dat u hier de ultieme ontspanning vindt.

Bij ons restaurant De Heeren van Harinxma, bekroond met een Michelinster, merkt u onze passie voor details pas echt.

Met regionale producten, lokale ingrediënten en verrassende composities zorgen we ervoor dat we ook uw smaakpapillen tijdens uw verblijf op Landgoed Lauswolt optimaal in vervoering brengen.

makers en liefhebbers aan.

De galeries en ateliers aan de Hoofdstraat getuigen daarvan.

De kunstenaars en de galeriehouders pakken eenmaal in het jaar groots uit tijdens het ‘Kunstweekend’. Ook organiseert Cultbee regelmatig concerten in de historische kerk.

Tropische Kas Wie toe is aan rust en idylle bezoekt de Overtuin met de Tropische Kas. Tuinmannen in dienst van de adel kweekten hier exotische bloemen en vruchten. Vandaag de dag zijn de overtuin en de kassen voor ieder vrij toegankelijk. Een kijkje in het leven van de adel bieden de historische rondleidingen in de zomermaanden.

Nijeholt Bistro. De naam is gekozen door één van de gasten en verwijst naar Augustinus Lycklama à Nijeholt die in 1867 het huis Lauswolt heeft laten ontwerpen en bouwen. In de prachtige bistro Nijeholt kunt u genieten van een warme, ontspannen en tikkeltje Bourgondische sfeer. Gerechten met passie, eenvoud, echte smaken en van de beste kwaliteit zoals u van Lauswolt mag verwachten.

Dus goed voor een aangenaam gevoel van thuiskomen. Een prima glas wijn binnen handbereik en een heerlijke maaltijd op tafel.

Kortom, de ingrediënten voor een ongedwongen avond. Graag “Oant Sjen”!

Shoppen & Culinair De karakteristieke winkelstraat van Beetsterzwaag nodigt uit tot een dagje shoppen en biedt een keur aan leuke winkels op het gebied van mode en lifestyle. Ook zijn er speciaalzaken waaronder een goudsmid, slijterij met zeldzame whisky’s en een weerinstrumenten- en klokkenmakerij. Op culinair gebied heeft Beetsterzwaag van alles te bieden, van snackbar tot sterrenrestaurant. Wat dacht u

Openingstijden diner: di t/m zo van 17.30 uur tot 21.00 uur

van pannenkoeken, streekgerechten, sushi of een broodje bij de ambachtelijke bakker? U vindt het allemaal in Beetsterzwaag.

32

Friese Wouden

Bilderberg Landgoed Lauswolt | Bistro Nijeholt | Van Harinxmaweg 10, 9244 CJ Beetsterzwaag | Tel. 0512 381245 Lauswolt.@bilderberg.nl | www.bilderberg.nl/lauswolt Friese Wouden

33

Kloosterpad Deze historische 42 kilometer lange route begint in Drachten en

Het Lage Land

loopt via Smalle Ee naar Klaarkamp bij Dokkum. Hij kan zowel gefietst als gewandeld worden. Peter Karstkarel heeft een gids geschreven over dit meer dan 500 jaar oude bedevaartspad (te bestellen bij Bol.com). Het pad liep vroeger nog door naar Bakkeveen en ging daar over in het ‘Holle pad’, de toegangsweg

Van verveningsgebied naar waardevolle natuur

over de heide naar Drenthe.

Sloepvaren, kanoën en zeilen Vanuit de watersportplaatsen De Veenhoop, Earnewâld en Akkrum zijn met gehuurde sloep, kano of zeilboot machtige dagtochten te maken. Buitenom naar Grou, om door De Alde Feanen weer terug te keren naar de thuishaven. Of binnendoor naar Heerenveen, Aldeboarn, Nij Beets of Gorredijk, om nog verder de Turfroute te bevaren. Of een tochtje naar Drachten, waar tegenwoordig middenin het centrum aangemeerd kan worden.

Turfsteken in it damshûs Openluchtmuseum It Damshûs in Nij Beets laat de bezoekers op een levendige en actieve manier ervaren hoe turf in het laagveen werd gemaakt en hoe de veenarbeiders leefden in de tweede helft van de 19e eeuw. Het museum organiseert verschillende speciale dagen, boottochten en arrangementen:

H

et Zuidoosten deelt met de rest van Friesland het gebied

nationale allure in het hart van Friesland. In de herfst en winter

Turf en skûtsjes

dat het ‘Lege Midden’ heet. Een benaming waarbij bezoe-

komen hier duizenden eenden en ganzen. Ook leven in dit gebied

Bij Drachten, De Veenhoop en Akkrum

kers meteen denken aan de weidsheid van het landschap met

zeldzame soorten als zwarte stern, purperreiger en bruine kieken-

sloten de oude turfvaarten van het

haar imposante wolkenluchten. Maar hier zet de Friese taal de

dief. In de Deelen zijn mooie vaarroutes en wandelroutes uitgezet.

Zuidoosten aan op het Friese boezem–

niet-ingewijden toch op het verkeerde been. Het Lege Midden

www.damshus.nl

water. Hiervandaan werd turf naar de

duidt het laaggelegen centrale deel van de provincie aan. Vanuit

Nationaal Park De Alde Feanen

stedelijke gebieden vervoerd en kwam

het Zuidoosten gezien, beginnen hier de Friese Meren.

Open water, uitgestrekte rietvelden, bloemrijk grasland en moeras-

vruchtbare terpaarde weer terug om de

bossen. Dat is het beeld van Nationaal Park De Alde Feanen zoals het

zanderige landbouwgronden te verbete-

Waterrijk Akkrum-Nes en Aldeboarn

gebied er vandaag de dag bij ligt in de Lege Midden van Fryslân. Wie

ren. De smalle ondiepe binnenwateren

Of het nu op of langs het water is: in Akkrum-Nes en Aldeboarn vindt

over De Alde Feanen spreekt, heeft het in het algemeen over het

vereisten wendbare platbodems: de

u die typisch Friese watersportsfeer. In uw eigen -of gehuurdeboot

natuurgebied. Toch is het natuurlijke karakter maar heel betrekkelijk.

skûtsjes. De werven in Drachten hadden

geniet u ongedwongen van uitgestrekte weilanden, bloeiende

Eigenlijk kan De Alde Feanen, net als andere laagveengebieden in

de reputatie de snelste skûtsjes te

bermen, karakteristieke boerderijen en prachtige natuurgebieden.

ons land, juist worden beschouwd als een typisch cultuurlandschap,

bouwen: de zogeheten ‘piipsters’.

In Aldeboarn is de laatste vrijdag van augustus de jaarlijkse

gemaakt door verveners en boeren en ingevuld door de natuur. De

Het grootste deel van de hedendaagse

Gondelvaart: een theaterspektakel op het water.

mensen hebben er hun sporen nagelaten en doen dat nog steeds,

SKS-vloot van het ‘skûtsjesilen’ wordt

waarbij nu recreatie een belangrijke rol speelt. De Alde Feanen heeft

gevormd door deze skûtsjes.

Skûtsjes in actie Het SKS kampioenschap Skûtsje Silen vindt plaats van 4 t/m 17 augustus 2018. Kijk voor het programma op: www.skutsjesilen.nl Als je in Friesland bent moet je eigenlijk ook zelf een keer mee varen op een skûtsje. De TIP in Drachten biedt informatie over de verschillende mogelijkheden.

Beschermd natuurgebied De Deelen

meer dan 750.000 bezoekers per jaar. Aantrekkelijke vertrekpunten

Een mozaïek van water, riet, moerasbosjes en graslanden in het

voor een bezoek aan de Alde Feanen zijn De Veenhoop, Akkrum,

Ruik touw en teer in het skûtsjemuseum

afgegraven veen: De Deelen. Een beschermd natuurgebied met inter-

Grou en Earnewald. Dit kan per boot, op de fiets, dan wel te voet.

Het Skûtsjemuseum in Earnewâld is zeker de moeite waard. Het gebouw refereert aan een oude Friese scheepswerf en een paar jaar geleden is de legendarische Aebelina hier herbouwd. www.skutsjemuseum.nl

34

Restaurant het Spijshuys

Knooppuntenwandeling

Domela’s pad

Dichterspaad Oudega

Lees meer op pagina 47

Wandeling rondom Frieschepalen

Een fietsroute van 25 km

Wandeling langs 18 gedichten

Friese Wouden • Het Lage Land

Advertorial • Friese Wouden

35

DOEN IN DE FRIESE WOUDEN!

Drachten D

rachten heeft de bezoeker veel te bieden. In een stadse omgeving met de gemoedelijkheid van een dorp, voelt

iedere bezoeker zich thuis. Nu de Drachtstervaart weer hersteld

CULTUUR OPSNUIVEN TIJDENS FESTIVAL SIMMERDEIS

is kan men met de boot tot in het centrum varen. Het centrum

Simmerdeis is hét culturele festival van Smallingerland.

van Drachten typeert zich als een moderne na-oorlogse binnen-

Simmerdeis wordt georganiseerd door schouwburg de Lawei

stad. Men vindt hier naast ruime parkeergelegenheid, overzich-

samen met poppodium Iduna én meer dan 100 vrijwilligers.

telijke, gezellige winkelstraten.

Van 28 juni tot en met 1 juli staat Smallingerland in het teken van theater, muziek en bijzondere ontmoetingen:

Kloosters

www.simmerdeis.nl

Drachten en omgeving kent een lange geschiedenis van kloostergemeenschappen. Van het oudste in Smalle Ee rest alleen nog de terp

Festivals en evenementen

Buitenactiviteiten

Binnenactiviteiten

waar ooit het Benedictijnerklooster stond. In de stad zelf zijn twee

Naast Simmerdeis zijn er nog veel meer festivals en

De Friese Wouden zijn nog heerlijk rustig, in het bos, aan het water,

In de regio zijn volop activiteiten waar je altijd terecht kunt, weer of

kloosters bewaard gebleven: het voormalig Franciscanerklooster in

evenementen in de Drachtster parken. Eigenlijk is er altijd wel

of in de zandduinen. Hier bestaan geen files op de fiets- en wandel-

geen weer. Cultureel of sportief, iets over de streek leren of juist

paden. Kom, en ontdek wat de rust met je doet. Gewoon doen.

heerlijk ontspannen – het kan allemaal!

• • •• •• •• •

•• •• •• •• •• •

de binnenstad waar Museum Drachten in gehuisvest is en het

wat te beleven. www.dwjm.nl/evenementenkalender

Karmelklooster, met omgang om het centrale hof en ommuurde Stadswandeling

binnentuin. Bijzondere concerten en exposities vinden hier plaats.

Beleef De Stijl met een stadswandeling van Museum Drachten De Stijl in Drachten

en bezoek ook de museumwoning Van Doesburg-

De oorsprong van deze kunstbeweging ligt mede in Drachten.

Rinsemahuis. Kortom een unieke beleving, Drachten Stad in

De architectuur van De Stijl kun je het beste ervaren in de To-

Stijl. Zie voor het programma www.museumdrachten.nl

renstraat, de Papegaaienbuurt genaamd. Museum Drachten richt Nog meer te doen

zich met grote tentoonstellingen op De Stijl en DADA en trekt daarmee publiek uit binnen- en buitenland.

Boek een voorstelling in schouwburg de Lawei, breng een bezoek aan de Beleefbibliotheek of neem een duik in zwembad de Welle. Kinderen kunnen zich dagen lang vermaken in de grootste kinderboerderij van Noord-Nederland de Naturij.

De Naturij, kinderboerderij, verkeerstuin, reptielenhuis en nog veel meer Bakkeveen: spelen op de zandvlakte, uitkijktoren en doolhofpark Speelbos Sparjebird Blote-voeten-pad Opende, Drachten en Appelscha Knapzakroute bij bezoekerscentrum Alde Feanen Kanoën op het Koningsdiep Vogel en dierenopvang de Fûgelhelling Klimpark Appelscha Zwemmen in natuurwater: de Leijen, Spokeplas, Smalle Ee

Overdekte zwembaden Schaatsen of skiën Bowlingcentra Theaters en bioscopen Sauna en wellness Kaasboerderijen Escaperooms Bezoekerscentra nationale parken Musea ook met Kinder speurtochten Ateliers en galerieën Lokale cafés en restaurants

Vraag naar de flyer met alle adressen bij de informatiepunten.

36

Kinderboerderij De Naturij

Wandeling

Fietsroute Smallingerland

Slotpleats Bakkeveen

Adellijke tuinen

Lanterfanten route 2

Lees meer op pagina 47

Door het centrum

Deze route leidt langs 20 monumenten

Fietsend door 3 natuurgebieden

Rondleiding

Advies van blogster 'Wandelvrouw'

Friese Wouden • Drachten

Friese Wouden

37

Een kunstreis

In de kamer van Age Hartsuiker doop je je onder het wezen van ons

door de gemeente Ooststellingwerf

Art-Hotel focust op het samenbrengen van oudere (demente)

leven, van de aarde, van de grond en het begrip tijd.

Met het Art-Hotel wil Stichting O18 ‘het normale leven binnen de deuren van de zorginstelling halen.’. De samenwerking binnen het mensen, die in een zorgvraag situatie verkeren, met kunst- en cultuurliefhebbers, familie, bezoekers en kunstenaars. Bezoek het Art-Hotel Stellinghaven en ervaar gastvrije ontmoeting, verbinding en unieke beleving!

6,7 en 8 juli 2018 Theater Kattinga Het sprookje over de molenaarszoon, “De Gelaarsde Kat”, wordt op een bijzondere manier ten uitvoering gebracht in Makkinga. Er wordt gebruik gemaakt van de prachtige locatie bij de molen en van voorwerpen van het ‘Oold Ark’ museum. De historie van Makkinga, het Stellingwerfs en het Fries zijn in het sprookje verwerkt. Geniet van het prachtige decor bestaande uit een echt kasteel en een reuze grote poort. www.kattinga.nl

Ontdek de ‘Nieuwe Wereld’ tijdens Open Stal 2018 Op diverse plaatsen in en om Oldeberkoop kan het publiek van 28 juli tot en met 26 augustus a.s. deelnemen aan de Kunstroute Open Stal.

Maderbeelden-route

De route geniet landelijke bekendheid en is de oudste kunstroute van Nederland. Open Stal verwelkomt rond de 10.000 bezoekers per

I

n Ooststellingwerf is van alles te beleven op het gebied van kunst, cultuur en natuur. Een uitgelezen kans voor liefhebbers om een kunstreis te maken in dit prachtige gebied. Naast mooie landschappen heeft Ooststellingwerf veel meer te bieden, zoals kunst en

cultuur, streektaal het Stellingwerfs, leefbaarheid en betrokken inwoners met mooie verhalen. Sinds jaar en dag zijn bezoekers verrast wat er allemaal te beleven is. Hieronder de must sees voor kunst- en cultuurliefhebbers:

Kunstroute Open Stal In Oldeberkoop kan het publiek van 28 juli tot en met 26 augustus a.s. deelnemen aan de Kunstroute Open Stal.

jaar. Kunstenaars uit alle disciplines zijn vertegenwoordigd. In het kader van Culturele Hoofdstad 2018 zullen de kunstenaars Tilly Buij en Gerard Groenewoud acte de présence geven. Zij hebben zich laten inspireren door het thema van dit jaar: Nieuwe Wereld. www.openstal.nl

Architectuur in uitkijktorens Houd je van natuur en architectuur? Bezoek dan prachtig architecto-

Kunstroute Hein Mader

Centrum voor prentkunst Nobilis

Art Hotel

nisch ontworpen uitkijktorens. In de Bosbergtoren en uitkijktoren

Ooststellingwerf staat bekend om de kunst. De kunstwerken en

Nobiles is het centrum voor prentkunst. In het kader van Culturele

In de voorheen leegstaande vleugel van Verpleeghuis Stellinghaven

‘De 7’ heb je een uniek uitzicht over de natuurgebieden. Zie voor het

kunstenaars in Ooststellingwerf zijn met elkaar verbonden door een

Hoofdstad 2018 opent zij een speciale expositie. Tien bekende grafici

ontpopt zich een ware kunstbeleving. Hier overnacht je in een heus

overzicht van alle bezienswaardigheden, routes en kunstevenemen-

prachtige kunstroute. Immense beelden van Friese kunstenaar Hein

uit ons land kregen een opdracht voor het maken van nieuw werk

kunstwerk, geniet je ’s middags gratis van alle kunstwerken in de

ten de ‘Iepen Mienskip’, de website:

Mader staan op de mooiste plekjes van Ooststellingwerf, zoals in

met het bekende natuurgebied ‘Het Fochteloerveen’ als inspiratie-

expositie en maak je kennis met de wereld van het verpleeghuis en

www.LF2018Ooststellingwerf.nl.

het Fochtelooerveen. In Oldeberkoop staan prominente buitenbeel-

bron.

haar cliënten. Elke kamer is een beleving op zich. Kunstenaar O.C.

den in de parkbossen. Aan deze beelden zijn culturele en historische

Hooijmeyer neemt je mee in zijn natuurwereld, toont niet bestaan-

verhalen over de omgeving en de ‘mienskip’ gekoppeld. Tegelijker-

De tentoonstelling opent op zaterdag 26 mei 2018. De tentoonstel-

de uit zijn brein ontsproten vogelsoorten en gebruikt beeld en geluid

tijd ontdek je op deze punten de prachtige natuur. Daarnaast zijn

ling duurt tot 1 oktober 2018 en is te bezoeken op donderdag- tot en

om de beleving te vervolmaken.

binnen-beelden, als aanvulling op de hoofdroute, geplaatst bij onder

met zondagmiddag van 13.30-16.30 uur. Adres: Zuideinde 26b, 8428 HE

andere horecagelegenheden, hotels, bed & breakfast, campings, de

Fochteloo. Daarnaast organiseert Stichting Nobilis nog vele andere

Sigrid Hamelink speelt met licht rond fragiel porselein en geeft zo

bibliotheek, zorginstellingen etc. Er verschijnt een routeboekje, die

interessante activiteiten in het kader van Culturele Hoofdstad.

ruimte voor herinnering en interpretatie.

verkrijgbaar is bij het toeristisch informatiepunt Appelscha.

www.stichtingnobilis.nl

38

Camping Alkenhaer

Wapser Herberg

Fraai

Boer’n Zelfbediening

D’ ELF IEKEN

Lees meer op pagina 47

Lees meer op pagina 47

Lees meer op pagina 47

Lees meer op pagina 47

Lees meer op pagina 47

Friese Wouden • Ooststellingwerf

Ooststellingwerf • Friese Wouden

39

Noordwolde: gastvrije pleisterplaats van het Drents-Friese Wold

Gezinscamping en kinderparadijs Hanestede

Houdt u van kamperen en natuur maar wel

Even ten zuiden van Noordwolde, aan de

op een rustige camping?

rand van het Drents-Friese Wold, ligt ons familiebedrijf Recreatiecen-

In Nederland zijn er vele verschillende campings te vinden. Groot tot

trum Hanestede. De camping richt zich op gezinnen met kinderen in

klein en drukke tot rustige campings. Bent u opzoek naar een

de basisschoolleeftijd. Onze camping is van alle moderne gemakken

rustige kleinschalige camping tussen Drenthe en Friesland midden

voorzien. Elke kampeerplaats beslaat 100 tot 150 vierkante meter en

in de natuur? Een camping die geschikt is voor gezinnen met jonge

heeft een eigen picknicktafel, stroomaansluiting en watertappunt.

kinderen of ouderen? Camping Rotandorp is dan de geschikte

Voor de kinderen hebben we een actief en afwisselend recreatiepro-

camping voor u. Bezoek onze website of kom gerust eens langs.

gramma in petto. En anders vermaken zij zichzelf wel in onze

www.campingrotandorp.nl

kinderboerderij, in de speeltuin, of op een van de speelveldjes.

Op loopafstand van de camping ligt het natuurmeer De Spokeplas dat door ondergrondse waterbronnen wordt gevoed. Wie toch liever het zwembad verkiest kan terecht in De Dobbe, het openluchtbad van Noordwolde op vijfhonderd meter afstand van de Hanestede. www.hanestede.nl

H

et lommerrijke noordwolde ligt op de grens waar de hoogten van het drents-friese wold geleidelijk overgaan in de lindevallei.

Veen, zand en water sluiten hier op elkaar aan. Bossen en heidevelden in het zuiden en het oosten, het coulisselandschap en het

slingerende beekdal ten noorden en westen van het dorp. Even buiten noordwolde komen friesland, drenthe en de kop van overijssel samen in het ‘drieprovinciënpunt’.

Genieten in de tuin van Thee­schenkerij De Buytenplaets

Fietsplus Noordwolde

Aan de zuidelijke rand van het Drents-Friese Wold, even buiten

Al 20 jaar de fietsspecialist voor Noordwolde en omgeving.

Vakantiepark Het Bosmeer biedt comfort

Noordwolde, ligt Theeschenkerij De Buytenplaets. Het landelijke

In het centrum van Noordwolde is onze ruim op gezette winkel

Op steenworp afstand van De Spokeplas ligt het naar het natuur-

etablissement, verscholen in de prachtige tuin van zesduizend

gevestigd, vlak naast het Vlechtmuseum.

meer vernoemde vakantiepark Het Bosmeer. Een gemoedelijk

vierkante meter, telt verschillende tuinkamers en fraai gelegen

Fietsen is de ideale manier om de omgeving te verkennen of om

verblijfsresort middenin de natuur van het Drents-Friese Wold, met

terrassen. De ideale plek om in gezelschap te genieten van een

even te ontspannen en een frisse neus te halen.

72 luxe bungalows geschikt voor twee tot acht personen en elk

bijzondere lunch of een uitgebreide High Tea.

Noordwolde is gelegen tussen de nationale parken Drents-Friese

De Buytenplaets verzorgt zowel binnen als buiten etentjes voor

Wold en de Weerribben-Wieden. Bij ons vind u prachtige fiets route's

Vernieuwd Vlechtmuseum biedt kijk op rotanverleden

Het Bosmeer biedt speelplezier in het eigen zwembad, de speel-

families, vriendengroepen en bijeenkomsten met collega’s..

door verschillende landschappen. Van bossen tot heide, u vind het

Behalve aan de kunst en de techniek besteedt het vernieuwde Nati-

tuin, de kinderboerderij, en we verzorgen het hele seizoen door een

Vanzelfsprekend kunnen wandelaars en fietsers ook onaangekon-

hier allemaal.

onaal Vlechtmuseum volop aandacht aan de sociale geschiedenis

animatieprogramma voor jongeren. Skelters en fietsen zijn bij de

digd komen aanwaaien om even uit te puffen in de comfortabele

Heeft u de fiets niet bij u? Geen zorgen, voor fietsverhuur kunt u bij

van het rietvlechten. Hoe kon Noordwolde zich ontwikkelen tot

receptie te huur en hondenliefhebbers kunnen hun viervoeters

tuinmeubelen met een kop koffie of thee en een heerlijk stuk

ons te recht. Wij hebben een breed assortiment, zoals E-bike's,

‘het vlechtdorp van Nederland’? Hoe hing dit samen met de

gerust meenemen. Met oud en nieuw is Het Bosmeer vuurwerkvrij.

zelfgebakken taart.

tandems, kinderfietsen en gewone fietsen. Ook voor een reparatie

armoedige omstandigheden in de veengebieden, zo’n 200 jaar

Door de strategische ligging is Het Bosmeer een prima uitvalsbasis

van u fiets of een regenpak en fietsaccessoires bent u bij

geleden? Naast de techniek en de kunstzinnige kanten van het

om De Frije Wiken te verkennen, de Drentse hoogten op te zoeken,

ons op de juiste plek.

ambacht komen ook de zwarte randen van de sociale omstandig-

of voor een dagje uit naar De Weerribben en Giethoorn in de Kop

www.fietsplusnoordwolde.nl

heden voor het voetlicht.

van Overijssel.

Maar ook aan de hoogtijdagen van rotanindustrie toen per jaar

www.bosmeer.nl

www.debuytenplaets.nl

met eigen beschutte tuin.

honderdduizenden rotanstoelen het dorp verlieten, komen uitgebreid aan bod. De tentoonstelling blijft niet steken in het verleden, maar behandelt ook het werk van hedendaagse ontwerpers als Jan des Bouvrie en Marcel Wanders. Actief aan de slag met vlechten kan ook, bijvoorbeeld in het ‘Vlechtcafe’ iedere laatste zaterdag van de maand. www.vlechtmuseum.nl

40

Friese Wouden • Noordwolde

Noordwolde • Friese Wouden

41

Kom ontmoeten

Het geheim van de Rottige Meente I

n de zuidelijkste hoek van Friesland, tussen de riviertjes Tjonger en Linde, strekt een natuurreservaat van ruim duizend

ontspannen, onthaasten, ontdekken

ontzorgen

Evenementen in de Friese Wouden

Voetpad 63, 8485 JM Munnekeburen, Fryslân info@zonneroos.nl • www.zonneroos.nl

Lekker dineren aan het water Lindedijk 2a 8481 KH Nijetrijne Tel. 0561 - 48 14 90 www.driewegsluis.nl

Een selectie uit grote en kleine evenementen 12 mei

28 juli t/m 12 augustus

31 augustus

Reuzedei Akkrum

Kunst aan de Scheene:

Gondelvaart:

Eerlijk eten, Groen rijden en elektrisch varen,

kunst in binnen- en buitenlocaties,

Een waar spektakel met op iedere boot een voorstelling,

maar iets daartussenin.

www.reuzedei.nl

www.kunstaandescheene.nl

www.gondelvaartaldeboarn.nl

Vandaag de dag heerst in de Rottige Meente rust, het enige wat te

12 mei

28 juli t/m 26 augustus

22 september

horen valt zijn de wind en de vele vogels. Uitgestrekte rietlanden

Boartersdei Nij Beets

Open Stal:

Internationaal Shantyfestival Drachten:

wisselen af met petgaten, trilvenen en blauwgraslanden: leefwereld

Nostalgisch spelen voor basisschoolkinderen, zoals de zweefmolen, slootje springen en broodjes bakken boven een kampvuur,

kunstexpositie in bijzondere locaties,

15 koren treden op in en rond het centrum van Drachten,

www.openstal.nl

www.dwjm.nl

3 t/m 6 augustus

27 t/m 29 september

hectare moeras. Het voor de buitenwereld nog onbekende gebied heet de Rottige Meente - niet echt land, niet echt water,

van de otter en de grote vuurvlinder. Tussen de ribben en ruige moerasbossen liggen her en der plukjes weiland waarop pittoreske

www.damshus.nl

veenarbeiderhuisjes staan, met elkaar verbonden door authentieke draaibruggetjes. Schelpenpaadjes leiden de weg door deze stille

24 juni

wereld, vlonderpaden overbruggen de natte stukken. Avontuurlijke

Night of the Koemarkt

wandelaars, fietsers en kanovaarders kunnen hier hun hart ophalen,

Gratis concert in de openlucht, met pop, rock, hiphop en overdag een dweilfestival,

al dan niet met behulp van de speciale route-apps. Bij echt winter-

www.ngoudenplak.nl

weer is de Rottige Meente een waar walhalla voor schaatsenrijders.

28 juni t/m 1 juli

Volop activiteiten

Simmerdeis

Aan de rand van de Rottige Meente ligt de otteropvang van Life &

Vier dagen theater, muziek en bijzondere ontmoetingen, waarbij de meeste voorstelling plaatsvinden in Drachten.

Nature centrum de Rietnymf. Even verderop staat de gerestaureerde molen de Rietvink. Wie in het waterrijke gebied wil overnachten heeft de keus uit tal van vakantiehuizen, B&B’s en natuurcampings.

In de zomermaanden beleeft de Rottige Meente zijn culturele hoogtepunt met de openluchtuitvoeringen van Opera Spanga en Opera Nijetrijne, onvergetelijke belevenissen voor klassieke

www.simmerdeis.nl.

www.aanhetvoetpad.nl Voetpad 71, 8483 JR Scherpenzeel T: 0561- 481418 M: info@aanhetvoetpad.nl

14-15 juli

Recreatieboerderij

“Aan het Voetpad”

Vakantie-

Kunstweekend Beetsterzwaag Tientallen binnen- en buitenlandse kunstenaars presenteren hun werk, Thema ‘De Reiziger’,

woning - Logies & Ontbijt - Sauna

www.kunstweekend.frl

muziekliefhebbers.

KayakTjongerTours is toegewijd aan de schoonheid van de natuur

Veenhoopfestival: Een rockfestival met artiesten van internationale naam, www.veenhoopfestival.frl

Openluchtmuseum met oude ambachten en tradities in werking, www.flaeijel.frl

4 t/m 17 augustus

Skûtsjesilen:

Gedurende het jaar

Een wedstrijd met oorspronkelijke vrachtschepen leidt tot een heftige strijd op het water,

Kunst in Opsterland

www.skutsjesilen.nl

Open Atelierroute, Kunstmarkt in Sparjebird en Midwinterkunst. www.kunstinopsterland.nl

diverse voorstellingen in augustus

Opera Nijetrijne Vaak onbekende, komische 18e eeuwse opera in de openlucht, www.operanijetrijne.nl

Fryske Frucht bloesem- en oogstfeest, met appels uit de regio worden de lekkerste producten bereid wwwfryskefrucht.frl

24 en 25 augustus

21 t/m 31 december

DODO festival

St. Thomasluiden in Katlijk

Openlucht muziekfestival met 10.000 bezoekers in het teken van de heilige goedzak DODO,

Klokluiden in de maat, om boze geesten te verjagen,

www.dodofestival.nl

rondom de Tjongervallei en de Rottige Meente en wil bijdragen aan de

Flaeijelfeest:

www.katlijk.nl

ontwikkeling van een milieuvriendelijk toerisme. Het landschap met zijn natuurlijke schoonheid en schilderachtige kwaliteit heeft een enorme

samenwerking met het natuureducatie centrum de Rietnymf worden regelmatig Otter en Vleermuizen excursies in kayak georganiseerd.

Maar wil je er alleen op uit en in alle stilte genieten? Al in de vroege ochtend liggen er al kayakken klaar voor vertrek.

Kruidentheetuin & Imkerij Natuur en milieu educatie

Otteropvang.

Grindweg 103 8485 JG Munnekeburen tel:0561 451706 info@derietnymf.nl

Rottigemeente.com

aantrekkingskracht, waarvan je in je kayak in alle stilte kunt genieten. In

➊ V raag uw gastheer of gastvrouw om een actuele

➋ W aarschijnlijk zijn er nergens in Nederland zoveel

agenda met ook de kleinschalige dorpse evenementen

fiets- en wandelevenementen als in de Friese Wouden.

en activiteiten. Gewoon doen.

Het hele jaar door. Enkele klassiekers: de Nachtwalkerstocht (www.doelgerichtwandelen.nl), de Nightwalk

➌ O ntdek de geheime plekken in de natuur met de boswachter of natuurbeheerders, kijk op www. fryskegea.nl, of via de bezoekerscentra van de Nationale Parken.

of the Koemarkt (www.ngoudenplak.nl), kerstkuiers of de Fietsturftocht in Gorredijk (www.fietsturfroute-

42

Friese Wouden • De Rottige Miente

gorredijk.nl

Evenementen • Friese Wouden

43

1. Culturele Hoofdstad Opera Spanga Opera Spanga, het Verona van Weststelling-

6. Culturele Hoofdstad – De tael van et hatte

4

2

Under de Toer zijn 32 manifestaties

werf, staat in het hoofdprogramma van

tijdens Leeuwarden-Fryslân 2018 in één

Culturele Hoofdstad 2018. Met een serie van

van de meer dan 750 kerken in Fries-

drie klassieke opera´s van Verdi werkte

land. De tael van et hatte wordt een

Opera Spanga sinds 2016 toe naar de

theatrale wandeling door Ter Idzard, met

topproductie van de opera Aïda van Verdi in

spel, muziek en lichtobjecten. De Bonifatiuskerk van Ter Idzard staat

2018. Deze topproductie trekt nationaal en internationaal de aandacht. Opera Spanga

2. Natuurpark Rottige Meente

centraal. Thema van de tael van et hatte

vindt plaats in het natuurpark Rottige

Natuurpark de Rottige Meente is ontstaan door vervening. Waar vroeger de turfsche-

is de afkondiging van de Vrije Staten van

Meente. Midden in de natuur beleeft u een

pen voeren, ontdekt u nu zeldzame dieren als de otter en de grote vuurvlinder. Tussen

4. Cultureel Hoofddorp De Hoeve

Friesland in 1579.

opera zoals u nooit eerder meemaakte.

de graslandjes en rietvelden maakt u wandelend, met de kano of fietsend een

De Hoeve heeft zichzelf uitgeroepen tot Cultureel Hoofddorp 2018. Met 400 inwoners een

Data: 5 en 6 oktober 2018

Speeldata: 24, 26, 28, 31 juli

prachtige tocht door een nog bijna onontdekt stukje natuur.

van de kleinere dorpen in Weststellingwerf, maar bruisend van energie en zeer vindingrijk.

Meer info: www.detaelvanethatte.nl

en 2, 4, 7, 9, 11, 13 augustus

Een dorp met een groot ´Mienskip´-gevoel en veel creatieve inwoners. Als Cultureel

Meer info: www.operaspanga.nl

Hoofddorp 2018 zijn er tal van activiteiten om het mooie stukje Friesland - de Stellingwer-

1

Mooi hè?

Weststellingwerf!

ven – cultureel op de kaart te zetten in 2018. Meer info: Dorpdehoeve.nl/chd2018

O

6

p de grens van Friesland, Drenthe en Overijssel vindt u in Weststellingwerf een heerlijke mix van bos, heide, graslanden en water. In de dorpskernen van

6

Wolvega en Noordwolde kunt u gezellig winkelen. Of laat u verrassen door het

4

5

aanbod op cultureel vlak.

Lekker luieren kan, vervelen niet.” Met de vele fiets- en wandelmogelijkheden, waterrecreatie, een ruiterpadennetwerk en skeelerroutes is er altijd wel iets te beleven in Weststellingwerf.

2

Beleef ook in Weststellingwerf het

3

bijzondere programma van

1

Culturele Hoofdstad Leeuwarden-Fryslân 2018.

5. Culturele Hoofdstad – Vlechten in Noordwolde 3. Vogelkijkhut van Niet-bestaande vogels Wie dit voorjaar door de Grote Veenpolder in Weststellingwerf fietst of wandelt, moet vooral even stoppen bij de ‘Kijkhut voor de niet-bestaande

3

Noordwolde heeft een bijzondere historie. In de vroegere Rijksrietvlechtschool vindt u tegenwoordig het Nationaal Vlechtmuseum. Daar herbeleeft u de bijzondere rietvlechtindustrie, dat Noordwolde in de vorige eeuw groot heeft gemaakt. Vanuit Noordwolde

vogels van de Rottige Meente’. Een vogelkijkhut, maar dan nét even anders.

is het een klein uitstapje naar de Koloniën van Weldadigheid, waar in de 19e eeuw

Gelegen aan het Voetpad in Spanga. Niet gebouwd om ‘gewone’ vogels te

gezinnen in armoede werden opgenomen om een nieuw bestaan op te bouwen.

spotten, maar om bijzondere, niet-bestaande exemplaren als Visgluiper, Duitse

Diverse (inter)actieve activiteiten zorgen voor een bijzondere beleving van deze tijd. In

Reiger en Kuifpink te observeren. Vogels ontsproten uit het creatieve brein van

2018 worden de Koloniën misschien UNESCO Werelderfgoed!

de in Spanga wonende kunstenaar O.C. Hooymeijer. Een prikkelend, surrealis-

Meer info: www.vlechtmuseum.nl

tisch kunstwerk, solide uitkijkpost én fantastische schuil- en rustplek voor

www.tipnoordwolde.nl

wandelaars en fietsers ineen.

www.kolonienvanweldadigheid.eu

44

Friese Wouden • Weststellingwerf

5

Weststellingwerf • Friese Wouden

45

Routes LAW routes

Frije Wiken Compagnonsroute Fiets de Compagnonsroute, o.a. langs de Ecokathedraal, ‘De grootste kerk van Friesland’ aan de rand van Oranjewoud. Een stelsel van weelderige natuurlijke begroeiing in bouwwerken, gestapeld van restanten steen, stoeptegels en betonklinkers.

42 km, route.nl/545905

Drachten onumentenwandeling door het M centrum van Drachten Een route van ca. 3 km, te downloaden op www.smelneserfskip.nl en verkrijgbaar bij TIP Drachten, Museumplein 3

ca. 3 km

Lopen door de historie op het Groot Frieslandpad Friesland bestond ooit uit zeven zeelanden en die vroege historie inspireerde tot het Groot Frieslandpad, een lange afstandswandelroute (LAW 14) van 362 kilometer. De route begint in Bergen aan Zee in Noord-Holland en eindigt in het Duitse stadje Leer.

Het deel door de Friese Wouden volgt het fraaie stroomdal van de oude rivier de Boorne en loopt van Akkrum over Aldeboarn, naar Nij Beets, Beetsterzwaag, Hemrik en Wijnjewoude. Over de grens gaat het pad gaat verder door de kop van Drenthe. www.wandelnet.nl/groot-frieslandpad-law-14

Kom tot inkeer op het Jabikspaad Het Jabikspaad is het Friese gedeelte van de beroemde pelgrimsroute naar Santiago de Compostela. De Friese Camino stamt uit de vroege middeleeuwen onder keizer Karel de Grote, bij wie in een droom de Heilige Jacobus verscheen en beloofde dat in zijn Rijk pelgrims van zee tot zee zouden trekken en zo de volkeren zouden verbinden. Het Jabikspaad is het eerste stuk van 130 kilometer met Sint Jacobiparochie in het Noordwesten als startpunt. In de Friese Wouden loopt de route langs Akkrum door Oranjewoud naar Weststellingwerf.

Onderweg komt de pelgrim behulpzame routebegeleiders in de dorpen tegen, de schoonheid van de natuur, en wellicht zichzelf. www.jabikspaad.nl

Door de natuurgebieden van het Friese Woudenpad Het Friese Woudenpad is de opvolger van het Zevenwoudenpad. Het LAW 1 koppelt de Nationale Parken Lauwersmeer, Friese Wouden, Drents-Friese Wold en de Weerribben aan elkaar en is daarmee een van de mooiste LAW’s in Nederland.

De route begint in het open Friese zeekleigebied en gaat verder door Dokkumer Wâlden, een uniek ‘slagenlandschap’ met smalle langgerekte kavels en elzenhagen. Ten zuiden van Drachten begint dan de eigenlijke Friese Wouden. Op het laatste stukje tot Steenwijk maakt de wandelaar kennis met het typische esdorpenlandschap van Zuidwest-Drenthe. De hoofdroute is 147 kilometer lang. www.wandelnet.nl/ friese-woudenpad-law-1-1

Bakkeveen Schatzoeken in Bakkeveen Geocaching, startpunt: TIP Bakkeveen Download de app met route-informatie via

onumentenfietsroute M Smallingerland Deze route leidt langs 20 mooie oude locaties in de dorpen Boornbergum, Kortehemmen, Buitenstvallaat, De Wilgen, Smalle Ee en De Veenhoop. Bij deze locaties zijn informatieborden geplaatst.

De Flevoroute Langeafstand Fietsroute 20, van Groningen naar Haarlem, langs de mysterieuze Friese Wouden. Kortom: een route die je zal bijblijven en die uitermate geschikt is voor een weekje fietsen met het hele gezin.

De Rietlandroute Lange Afstand Fietsroute 3, vanaf de Wieden-Weerribben, langs rietlanden in de Deelen en Akkrum. Naast natuur beleef je tijdens de tocht ook volop cultuur. Zo kom je langs typisch Friese boerendorpjes waar uilenborden de gevels sieren, klokkenstoelen die desolaat wachten om geluid te worden.

46

Friese Wouden • Routes

CAMPING WIJNJETERP Kamperen bij het historische sluisje aan de vaart. Passerende boten zorgen voor gezellige reuring. Ruime plaatsen, stroom, wifi, en voor de elektrische fiets stalling en oplaadpunten. Deels gelegen in de luwte van een boomwal met uitzicht op de weilanden, voor een aangenaam verblijf.

WIJNJETERP • 0516-471612

www.elf-ieken.nl

www.geocaching.nl

www.campingwijnjeterp.nl

Wandeling rondom Frieschepalen, o.a. langs een oude verdedigigingsschans.

Startpunt: Ma Kelly’s Muziekcafé, Frieschepalen.

Knooppunten: 73–84–28–44–46–73,

www.marrekrite.nl

Domela’s pad

www.route.nl/534341

www.beetsterzwaagnatuurlijk.nl

Sloepvaren in Akkrum

Rolstoelpad Beetsterzwaag Een mooie route door het bos, van ca. 3 km lang. Parkeren kan bij Manege Onder de Linde aan de Helomareed.

Rondleiding adellijke tuinen van Beetsterzwaag Met uitleg over het historische kassencomplex. Startpunt: Tropische Kas,

www.tropischekas.nl

Jakkeren met de mountainbike Nieuw aangelegde MTB-routes gaan door de prachtige bossen van Beetsterzwaag. De rijke geschiedenis van adel ademt hier zijn historie uit door te fietsen langs oude lanen, open velden en beken. Diverse tracks voor beginners (veldroute, 18 km), of de bosroute (35 km) tot 24 km (rood) voor gevorderden.

Nadere informatie op www.atbrouted7b.nl.

Startpunt Hotel Restaurant Het Witte Huis, Olterterp

www.friesestreekmarkt.nl

www.itfryskegea.nl

Een fietsroute van 25 km, met een zelfbedieningspontje. S tartpunt: Nij Beets

Lanterfanten route 2

www.naturij.nl

Wandeling door de Kraenlânnen

Slotpleats

Blogster Wandelvrouw (Bregje Schipper): “Struinend over het internet kwam ik op de website Lanterfanten, hier wordt uitgelegd dat Lanterfanten een veredelde vorm van onthaasten is. Ik besluit de Lanterfanten2 wandeling te maken, door en rond het prachtige dorp Beetsterzwaag. Na 6 kilometer zit het rondje er jammer genoeg op. Wat heb ik veel gezien! Dat was lang geen lanterfanten.

Kom eens kijken op de grootste kinderboerderij van het Noorden.De Naturij is het leukste dagje uit voor kinderen van 0 t/m 12 jaar! Weer of geen weer, bij De Naturij is altijd wat te doen en is het gehele jaar geopend.

DRACHTEN • TEL. +31 512 51 77 44

FRIESE STREEKMARKT Van mei t/m oktober iedere eerste zaterdag van de maand in Oldeberkoop de Friese Streekmarkt. Van tien tot vier vindt u er allemaal (h)eerlijke producten, vaak ambachtelijke bereid of gekweekt.

Elke maand is een combinatie met een thema zoals brocante, kunst of oude ambachten. Laat u verrassen in Oldeberkoop!

Wandeling door de Kraenlânnen Een prachtig natuurgebied bij de Veenhoop. Startpunt: Restaurant It Polderhûs

Een fietstocht van 55 km door 3 natuurgebieden.

Startpunt: Slotpleats Bakkeveen

7 bossen

KINDERBOERDERIJ DE NATURIJ

Lage land

Knooppuntenwandeling

De vaarroute door het centrum van Akkrum gaat onder andere langs de Akkrumer Reuzen.

DE TURFHOEKE Groepsaccommodatie De Turfhoeke (max.

20 pers.) is luxe en comfortabel ingericht, met topproducten uit Friesland. Een heerlijke plek om tijd door te brengen met uw familie of vrienden; om samen actief te zijn of juist tot rust te komen.

GORREDIJK • TEL. +31 513 464 540

www.deturfhoeke.nl

RESTAURANT HET SPIJSHUYS Puur, eerlijk, genieten! Geniet van pure en eerlijke producten uit de streek. Onze keuken is Fries-Frans met een Zwitserse twist.

BOORNBERGUM • TEL. +31 512 383 047

www.hetspijshuys.nl

WAPSER HERBERG

NATUURLIJK TJAARDA

Een hotel en restaurant om alle stress achter u te laten. Geen zin? Dan bieden wij diverse verkwikkende massages of een wellness- of schoonheidsbehandeling op maat.

Hotel Restaurant Wellness WAPSE • 0521-551278

Bij een overnachting in hotel Tjaarda voelt u zich meteen thuis. Slaap in onze luxe kamers, ontspan in de sauna, proef de ambiance van ons gezellige Grand Café en geniet van alles wat Friesland te bieden heeft in ons restaurant.

ORANJEWOUD • TEL. +31 513 433 533

www.wapserherberg.nl

www.tjaarda.nl

Rugzakroute Pettebosk Speciaal voor kinderen is een route uitgezet om het Nationaal Park De Alde Feanen te ontdekken.

Startpunt: Bezoekerscentrum National Park De Alde Feanen

Dichterspaad Oudega Wandeling langs 18 gedichten in een petgatengebied.

Startpunt: centrum Oudega, Download de route op

www.dichterspaad.nl

www.lanterfanten.nl/1037947.htm

LAF routes

D’ ELF IEKEN Of u nu wilt komen kamperen of u wilt alleen een dagje uit? U bent van harte welkom op D’ ELF IEKEN. Minicamping, binnen- en buitenspelen en vanaf half juli een maisdoolhof. De koffie met friese kruidkoek staat voor u klaar.

ELSLOO • TEL. + 31 561 421522

Heerenveen

BOER’N ZELFBEDIENING

CAMPING ALKENHAER

MINICAMPING DE SINGEL

CAMPING DE OUDE TRAMBRUG

Streekprodukten via een zelfbediening VeBo (Vers van de Boer); Het kan bij De Kaasboerderij aan de Wolvegasterweg 49 te Oldeberkoop. Voor openingstijden van de Boerderijwinkel zie website.

Kamperen pal aan het Drents-Friese Wold, in een bosrijke omgeving, met zwembad voor de kleintjes. Overnachten kan ook in en een chalet, trekkershut of stacaravan.

APPELSCHA • 0516-432600

Minicamping-Theeterras-Streekwinkel Kamperen in een singel van fruitbomen op ruime plaatsen of slapen in de Trekkershut met weids uitzicht over de ‘wiken’. Bij de Singel staat respect voor het landelijk leven centraal. Verkoop van biologische zuivel en op het Theeterras genieten van huisgemaakt gebak.

Zelf een ruime plek kiezen op het knusse veld. Of juist een weids uitzicht? In de boerderij vindt u het luxe sanitair, een recreatieruimte, en op het terras is allerhande lekkers te nuttigen. Ook uw huisdier is van harte welkom.

HOORNSTERZWAAG 06-40301901 / 06-28655086

www.singel-jubbega.nl

www.oudetrambrug.nl

www.dekaasboerderij.nl

Audiotour Het Dichterspad

www.campingalkenhaer.nl

Het Poëzijpaad Oranjewâld, ofwel Dichterspad, gidst door het bosgebied en de lezer ervaart dat de gedichten passen in de omgeving en hoe dichtregels en landschap elkaar versterken.

Download de Izi.travel app voor een audiotour langs deze route.

Landgoedwandeling Oranjewoud Wandeling langs de buitenhuizen van Oranjewoud, 14 km Startpunt: Museum Belvédère

14 km

FRAAI

COOP NIEUWEHORNE

We zijn in opbouw! Belt u even voor u gezellig langskomt, dan zorgen we dat we daar klaar voor zijn!

Hoofdweg boven 41 • 8433 LC Haulerwijk 06-41376036

Het zonnige terras bij de Plaza nodigt uit voor een pauze tijdens je fiets- of wandeltocht. Een ijsje, een snack, of een heel menu wordt met veel genoegen geserveerd.

NIEUWEHORNE

www.fraai.nl

www.coop.nl

VVV MINCKELAARSSTRAAT 11 HEERENVEEN

www.ngoudenplak.nl

TIPS • Friese Wouden

47