ASO, HAIO, arts-stagiair: ken jij het verschil?

We stellen je graag voor aan drie jonge, gedreven artsen in opleiding in AZ Turnhout.

helpen, mee patiënten ‘verbedden’, operatietafels opruimen, steriel wassen, … . Normaal gezien doet de chirurg de operatie met de assistent (ASO) en mag je als artsstagiair kleinere taakjes doen of bijvoorbeeld een klem vasthouden. Ik mag ook vaak de wonden hechten. Wanneer de assistent er niet is omwille van ziekte of verlof, dan neem je als arts-stagiair meer de plaats van de assistent in.

Als er geen operaties gepland zijn, volg ik consultaties mee. Soms mag ik ook zelf een consultatie doen of ga ik mee met de arts op zaaltoer, waarbij we de patiënten voor en na de operatie zien.”

Wat heeft jou verrast?

Arts-stagiair Leen Lavrys

Waar zit jij in je studie?

“Ik zit in het derde masterjaar. Dat is het laatste jaar van de zesjarige basisopleiding tot arts.

Als arts-stagiair doe je 9 stageblokken van telkens 6 weken. Twee van die blokken gaan door in de universitaire ziekenhuizen van Leuven, de 7 andere in ‘perifere’ ziekenhuizen. Aangezien ik van Herentals ben, ging mijn voorkeur uit naar ziekenhuizen in de Kempen.

Momenteel doe ik stage op heelkunde. Het grootste deel van de tijd draai ik mee in het OK. Dit betekent de verpleging

“De meest verrassende ontdekking voor mij als arts-stagiair is dat artsen en assistenten veel papierwerk te doen hebben. Daardoor hebben ze minder tijd over voor de patiënt. Doordat je als arts-stagiair veel minder verantwoordelijkheden hebt –en dus ook veel minder papierwerk – kun je meer tijd besteden aan de patiënten.”

Wat hierna?

“In juni studeer ik af als basisarts. Ik zou dan graag specialiseren in pediatrie. Ik ben met een open blik aan alle stages begonnen en vond alles leuk. Hierdoor twijfelde ik hard tussen verschillende disciplines, zoals gynaecologie, spoedarts, huisarts,… tot ik stage deed op de dienst pediatrie. Daar voelde het plots helemaal anders. Ik kan het niet uitleggen, het is gewoon een gevoel dat heel goed zit.

HAIO: Huisarts in opleiding

Dr. Yasin Güler

“Ik ben huisarts in opleiding. Dit betekent dat ik afgestudeerd ben als arts en nu de specialisatie-opleiding volg om huisarts te worden. Die opleiding bestaat uit 12 of 18 maanden stage in een huisartsenpraktijk, vervolgens een stage van 6 maanden in een ziekenhuis en tenslotte 12 of 18 maanden stage (al naargelang de duur van je eerste stage) in een andere huisartsenpraktijk. In het totaal is dit dus een specialisatie van 3 jaar.

Voor de stage in het ziekenhuis mag je als HAIO je top vijf van voorkeursdisciplines doorgeven. Ik heb het geluk gehad dat ik mijn eerste keuze kreeg, namelijk orthopedie. Tijdens mijn stage hier in AZ Turnhout wordt dit opgesplitst in drie maanden algemene abdominale heelkunde en drie maanden orthopedie.”

Hoe ziet jouw werkdag eruit?

“In de voormiddag toer ik met de specialist langs alle patiënten die op de afdeling liggen. Ik maak korte verslagen en zorg voor de medicatievoorschriften, vervolgafspraken en ontslagbrieven. Als dit administratieve luik is afgerond, doe ik mee consultaties met de specialisten. Afhankelijk van de discipline en van het vertrouwen dat je voelt, kan je de consultaties zelfstandig doen, onder supervisie van de specialist. Of je volgt gewoon mee, zeker als het gaat om iets waar je nog niet zo vertrouwd mee bent.”

Hoe verschillend is het van een dag in een huisartsenpraktijk?

“Niet zo verschillend als je misschien zou denken. Er zijn vooral veel gelijkenissen als we kijken naar de consultaties, het contact met de patiënten en de opvolging van hun gezondheidstoestand.”

Wat heeft jou verrast?

“De laagdrempeligheid van het contact met de andere artsen. De eerste dag sprak ik de artsen nog aan met ‘dokter’ en hun achternaam, maar ik werd vriendelijk gevraagd om de voornaam te gebruiken.”

Was het jouw droom om huisarts te worden?

“Toch wel. Net als vele andere artsen in opleiding heb ik wel eens getwijfeld over welke richting ik zou uitgaan. Maar als ik alles op een rijtje zette kwam ik toch telkens uit bij huisartsengeneeskunde. Eén van de drijfveren is dat je als huisarts zelf je planning kan maken. Bovendien werken steeds meer huisartsen samen in groepspraktijken waardoor de permanenties verdeeld kunnen worden.”

Wat hierna?

“Het meest voor de hand liggende scenario is dat je blijft werken in de huisartsenpraktijk waar je stage gedaan hebt, maar dat is niet altijd mogelijk. De tweede optie is dat je zelf een praktijk begint, alleen of met een aantal collega’s. De derde optie is dat je de vacatures raadpleegt op de website van de huisartsenvereniging Domus Medica of dat je als vervangarts gaat werken om tijdelijk afwezige artsen te vervangen.”

Doe je als HAIO ook wachtdiensten?

“Als HAIO ben je in AZT vrijgesteld van wachten. Dat is zeker niet in alle ziekenhuizen zo. De artsen die mij hier begeleiden (Dr. Hendrickx op heelkunde en Dr. Vanlommel op orthopedie) hebben mij beiden op het hart gedrukt dat ik hier ben om mij te bekwamen tot een betere huisarts en daarin hebben wachten geen plaats.”

Mag ik concluderen dat je tevreden bent met je stage hier?

“Ik ben heel tevreden van het gevarieerde aanbod dat ik hier op zes maanden krijg in AZ Turnhout. Het is ook fijn samenwerken met de collega-assistenten, de verpleegkundigen en de supervisoren.”

ASO: Arts-specialist in opleiding Dr. Sarang Meybosch

“Ik ben assistent heelkunde, dit betekent dat ik mij als arts aan het specialiseren ben om chirurg te worden. De opleiding tot specialist duurt zes jaar. In die tijd kan ik alle technische aspecten en theoretische kennis ontwikkelen die ik nodig heb als chirurg.

Momenteel zit ik in mijn derde jaar. De 6 jaren van de opleiding kan je telkens in een ander ziekenhuis doorbrengen, maar bij mij is het bijvoorbeeld het tweede jaar dat ik hier in Turnhout sta. Volgend jaar ga ik naar het universitair ziekenhuis van Antwerpen.

In het eerste jaar als ASO chirurgie heb je geen of weinig technische vaardigheden. Tijdens het eerste jaar leer je vooral door mee te kijken met de chirurgen en door nog extra

Opleiding tot arts en specialisatiejaren

Opleiding geneeskunde

• Bachelorvan3jaar

In de eerste jaren van de opleiding leer je eerst en vooral de gezonde mens in al zijn facetten kennen. Je traint vaardigheden zoals hechten en reanimeren en communiceren met patiënten.

• Mastervan3jaar

In de masteropleiding sta je oog in oog met de patiënt. Diagnose en behandeling, zowel in theorie als in de praktijk, komen op de voorgrond. Een groot deel van de master bestaat uit stages: als arts stagiair loop je stage in een ziekenhuis of bij een huisarts.

Na de opleiding geneeskunde ben je afgestudeerd als basisarts. Daarna kies je voor een specialisatie.

• Masternamasterinde huisartsgeneeskunde

Opleiding van 3 jaar. Je gaat al tijdens de opleiding aan de slag in een huisartsenpraktijk en je loop stage als HAIO in een ziekenhuis.

• Masternamasterinde specialistischegeneeskunde theorie te studeren. In de loop van de jaren mag je telkens wat meer doen, onder begeleiding van de chirurg. Het is de bedoeling dat je hier steeds zelfstandiger in wordt. Bij chirurgie ligt de focus heel erg op het opereren zelf, maar het gaat breder dan enkel het operatiekwartier. Je hebt uiteraard ook de patiënten die opgenomen zijn.”

Deze opleiding duurt –afhankelijk van je specialisme – 4 tot 6 jaar. Je doet als ASO stage in verschillende ziekenhuizen.

Je kan na je afstuderen als basisarts ook nog voor andere richtingen kiezen, zoals sociale geneeskunde (bijvoorbeeld om bedrijfsarts te worden), sportgeneeskunde of onderzoeker en docent aan de universiteit.

Hoe ziet een werkdag eruit als ASO?

“Je komt ’s morgens toe, bekijkt de patiënten die opgenomen zijn, wat er is gebeurd de voorbije nacht, of er veranderingen zijn, je gaat langs bij alle patiënten, je volgt bloednames en onderzoeken op. Je checkt dus of alle patiënten in orde zijn, in overleg met je supervisor. Dan vertrek je naar het operatiekwartier en doe je operaties mee. Na de operaties ga je samen met de chirurg langs bij alle patiënten om te kijken wat er nodig is en hoe je de patiënten stapsgewijs terug naar huis kan laten gaan.”

En wat na de zes jaar specialisatie?

“In het ideale scenario kies je als specialist in welk ziekenhuis je terechtkomt, maar dit is gebonden aan de arbeidsmarkt. De vrije plaatsen voor chirurgen zijn tegenwoordig wat schaarser. Al kan het natuurlijk in je voordeel spelen als je ergens al gewerkt hebt als assistent en men een goede indruk van je heeft. Het kan zelfs gebeuren dat je als afgestudeerde specialist geen werk in eigen land vindt en moet uitwijken.”

Is er iets dat jou verrast heeft?

“Toen ik aan de specialisatie begon, schrok ik echt van de hoeveelheid en de uitgebreidheid van wat je moet kunnen en kennen als chirurg en het oog voor detail dat je moet hebben. En tegelijkertijd ook hoe snel zich dat allemaal ontwikkelt. Op 6 jaar leer je zodanig veel dat je je echt een andere persoon voelt. De leercurve is zeer steil tijdens de eerste jaren.

Ik heb nog geen seconde spijt gehad van mijn keuze en zie mezelf als chirurg verdergaan. Na 6 jaar zal het waarschijnlijk wel eventjes spannend zijn dat je het vanaf dan ‘alleen’ moet doen, niet enkel de operaties, maar ook het nemen van soms belangrijke beslissingen. Gelukkig heb je altijd wel collega’s waarmee je van gedachten kan wisselen.”

Wij wensen Leen, Yasin en Sarang nog veel succes toe in hun verdere opleiding en veel voldoening in het werk als arts. De toekomst ziet er veelbelovend uit!