Veez Konkani Global Illustrated Konkani Weekly e-Magazine in 4 Scripts - Devnagari Script.

सचित्र ् हफ्त्याळें

अकों: 4

संखो: 1

दसेंबर 10, 2020

सववांक म गवच बुल्लव मोंगळु चो ख्यवत ड ल्लव 1 वीज क क ों णि

सोंपवदकीय: जेजुच जल्मव णदवस परत येतव! नतसलसां फेर्त गद्दसळसयेन चलयतसां व. िे रसां क वर्सा वसर नतसलसां चो महिनो आयलो म्हणटसनस

दसखवांक आमची हगरे र्तकसय, मजी आनी

र्वसां क उगडसर् यें वचो नतसलसां फेर्तसचो.

दरबसर. दे वसस्पण चलांवचें, गजेवांतसां क कमक

र्ांर्सर येदोळच गदा नसच्यस गोट्सां नी, नेकेत्सां नी

कची र्वसां क फसतोर घसलस, हकत्यसक आमकसां

कसलोरसां च्यस हदव्सां नी नेटयलस. नतसलसां चे रूक

ह्यसहवशीां पडोन्ांच गेल्लें नस.

चडटसव घरसां नी, पसकसां नी र्ोभतसत. दर्ेंबर िवो बदहलतस आनी र्गळ्यसहनतल्यसन लोक मिसमसरी मधेंय शोपसां क वेतस नतसलसां

हिां वेचे हदवर् येतसत. हमहलयसां तर दरबळीां, गत

फेर्तसक न्हे र्ोांक, र्ां गसा रसवांक, मोचे-व्हसणो

नसर्चीां, हनगाहतकसां अमेररकस तर्ल्यस अत्यांत

िसडां क तर्ेंच िे रसां क कसां य तरी कसहणको

ग्रेर्त म्हण नसां वसडयस रसषट् सां त र्यत

िसडां क. चडटसव हफगा जसां -कोपेलसां हनांय झररचे

रर्त्यसर हनदतसत आां कडन, र्सकें पसां ग्रांक

नवेच्च लोब िसडां क वोद्दसडटसत, मीर्सवे ळसर

नसर्तसां र्सां ख्सां पांदस जसां व, रूकस मूळसां नी जसां व

लोकसक हवज्मीत करांक. पयलें फकत

मसत्यसवयर पसकें नसर्तसां , आपलेंच म्हळ्ळें घर

िोकलो रां ग-रां गसळ र्सडो न्हे र्ोन शांगसर कते लीां

नसर्तसां . र्भसर आमच्यस दे शसची रसकवण

तर आतसां चडटसव यसजक, हबस्प कसहडा नल,

करांक जीव िदस केल्ले कटसम, घर, कसम

पसपर्सयब य झररचे लोब शांगसरसयतस. िें र्वा

नसर्तसां अर्ल्यस वयल्यस पररस्थितेंच दीर्

पळे ल्ले हदवळसां चे र्ोमगूळ पऱयसां त आतसां

र्सतसा त. तर आमीां बरे र्समसररयसगसर कर्े

अर्ल्यस र्सड्सां चे दोन कडके कना आपल्यस

आनी केन्सां जसां वचें? िेर गत नसर्च्यस मसनव

पेंकटस र्कयल र्ोभयतसत! पळ्ळें तले इमसम

जीहवांक कमक करांक? तर आमीां आतसां तरी

मसत् अर्लो शांगसर दसखयनसां त आनी ते

आर्यसां तलें इल्लें हदव्सां , रसां दयसां तलें वसां टून

र्सध्यसपणसां तच आपलें आरसधसन कतसा त आनी

खसव्सां आनी आमच्यस मनशसपणसक जीव

ह्येचपरीां आमच्यो धसमीक भयहणांय तसां च्यस

हदव्सां ? ह्यस हवश्सां त आमीां िोडें तरी हचां तचें

र्सध्यस न्हे र्णसरच र्ोभतसत. िसां व िसां कसां

अती गजा जसां वनसर्स.

तकली बसगसयतसां . आमीां र्वसां (िसां वी धरून) जेजू र्ांर्सरसक येतसनस कर्ो आहयल्लो म्हळ्ळें र्ांपूणा हवर्तसां व. तो जल्मसल्लो खांयर्र म्हळ्ळें य हवर्तसां व आनी

-डव| आसटीन प्रभू, णचकवग

2 वीज क क ों णि

सववांक म गवच बुल्लव मोंगळु चो ख्यवत ड ल्लव

“फ किव०च रसगुल्लव डवयरे कटर ड ल्लव” - णसज्येस तवक डे -------------------------------------लगबग ६० वर्सा ० िसवन को०कणी र०ग मस०हचयेचो वसवर करून आर्चो आहवतसर् एडोलफर् कहटन्हस, को०कणी िसस्य र्०र्सरस० त "डोल्लस म०गळू र” म्हळ्ळ्यस

नस०वसर च लोकसमोगसळ. र०ग मस०हचयेर िसर्कळे जस०व, फोकणस० जस०व र्सदर करून प्रेक्षकस०क पोट बर िसर्हयल्ले० पून डोल्लसक फसवो.यूव िसस्य कलसकसरस०क तो एक िसस्य गरू. वसटे वयल्यस लसयट खस०ब्यसक जस०व,खडपी फसत्सक जस०व डोल्लस कत्त कना िसर्यतस. डोल्लसचो बसपय दे ! जोर्ेफ कहटन्हस पयले० जे,एम.जे. आनी उपरस०त हलटल फ्लवर

3 वीज क क ों णि

र्कार् क०पणे०नी कसम कतसा लो जसयसन ते एकस गस०वस०त िसवन आन्येकस गस०वसक वेतसले आनी टे ०ट मसना र्कार् खेळतसले. त्यस र्कार्स०नी मोनजसती नसत यो. फकत र्०गीत गसर आनी जोकर मेळोन प्रेक्षकस०क खूब मनोर०जन हदतसले. तवळ डोल्लसक र्कार्स०तल्यस जोकरस०ची

ओळोक जसली आनी तस०ची० फोकणस० पळे वन आपूण यी तसचेबरर०च जोकर जस०वची० र्पणस० दे को०क लसगलो. डोल्लसक म्यसजीक शो०त भसरीच अहभरूच.म०गळरस०त प्रदशान जसल्ले िर एक म्यसजीक शो तो पळे तसलो. भसरतस०तलो प्रख्सत म्यसजीक वसलो

4 वीज क क ों णि

प्रोफेर्र पी.र्ी.र्कसा र िसचो शीर् केरळसचो म्यसजीक वसलो प्रोफेर्र के.जी. करूप एक पसवटी० म्यसजीक शो दी०वक म०गळरसक आहयल्लो. तवळ म०गळू र चस रर्त्यस०नी मसयकसर प्रचसर कर०क उपरस०त मस०हचये वयर त्यस म्यसजीक गसरसचो र्िसयक जसवन तसकस कमोक कचे अवकसर् डोल्लसक मेळ्ळे . त्यस मलेयसळी म्यसजीक गसरसन उलहयल्ले० डोल्लस कन्ड,को०कणी आनी तळू भसशे०नी तजाण करून प्रेक्षकस०क

र्स०ग्तसलो. हशवसय तोयी म्यसहजकसचे िोडे घूट हशको०क लसगलो. जेप्पू र्स० जजे नसटक प०गडसन र्सदर केयस को०कण कोगूळ हवलफी रे हब०बर्सचस पदस०चस कसऱयवळी र्०दरबी० डोल्लसन "प्रोफेर्र र्यतसन” म्हळ्ळो पयलो म्यसजीक शो र्सदर केलो.उपरस०त तसणे म०गळचसा टसवन िोलस०त, र्कसा री

5 वीज क क ों णि

कोलेहज०त,कूळू र र्स०त आ०तोन इर्कोलस०त, पत्तूर र्स० हफलोहमनस कोलेहज०त, म०बहयचस मरसठ म०हदरस ०त, कलीनस, गोरे गस०व, मलसड आनी िे र जसग्यस०नी डोल्लसन म्यसजीक प्रदशानस०

दीवन प्रेक्षकस० िसवन िोगळीक जोडली. म्यसजीक प्रदशानस०क हवपरीत खचा बर्तस जसयसन तसणे० ते० शेत र्ोडचे० पडले०.

6 वीज क क ों णि

(डोल्लसक मेळयस प्रशर्तेंची रसर् पळे ल्यसर त्यो अडे श्सां वऱय आर्सत! त्यो र्वा िसां गसर्र तमकसां दसखवांक म्हज्यसन हभल्कूल अर्सध्य आर्तसां िसां व िसां गसर्र रसवयतसां . कोणसयकी ह्यसहवशीां बेजसर जसलसां जसल्यसर तर्ेंच तमकसां तसच्यस र्वा प्रशर्त्यसां ची तस्वीर पळें वचें मन आर्ल्यसर तसच्यस हलखणे िसां वन वेहगांच तसची हजण्ये चररत्स फसय जसां वच्यसर आर्स. त्येवेळीां तमीां तसचें एक पर्तक मोलसक घेवन जसग्रत्कसयेन र्सां बसळन दवऱयेत. - र्ां) डोल्लसक भग्यसा पणस िसवन्०च तमीळ हफल्मस० आनी तस०तून यी हशवसजी गणेशनसची० हफल्मस० म्हळ्यसर जीव. १० वर्सा ०चे प्रसयेर श्री हगररचस ’कसळोकस पसटल्यसन” नसटकस०त तसकस मोन्यसचो पसत् मेळ्ळो.उपरस०त जनसब इबरसहिमसचस "कलहजगद महदमल" तळू नसटकस०त तो

िसस्य नट जसलो.१५ वर्सा ०चे प्रसयेर पयले पसवटी० "अनभसवसडत्यस०चे० पतावणे०" म्हळ्ळ्यस को०कणी नसटकस०त तसणे अहबनय केले०.उपरस०त तसणे को०कणी आनी तळू नसटक बरयले. तस०चे पयकी बसडदीन पू, कलहजगद प्रप०च,नेत्तेदा शसप, दसरे द मणेट्ट, हनले दस०ती नीती म्हळ्ळे तळू नसटक आनी मेल्यसर च र्ूख, मेजर बसरे टठो, अशी० तशी० जसली० हपशी०, एक च उरले० म्हळ्ळे को०कणी नसटक प्रमूक. १००-व्स ’हवलफी नसयट’ कसऱयवळी िसवन डोल्लसन आर०ब केल्ले० "डोल-फेलचल"- डोल्लस,फेहलक्स र्लडसन्हस आनी चसरली हर्केर - ह्यस तेग िसस्य गसरस०चे० फोकणस० चे० कसऱये० प्रेक्षकस०क खूब

7 वीज क क ों णि

आ०वडले०.ल्हसन ल्हसन म्यसजीक शो, रे हडयो कसऱयवळी हदयस डोल्लसन डोलफेल-चल , फोकणस० फोकणस०-२००० आनी िीप िीप हुरे म्हळ्ळ्यो कोवळ्यो तशे०च िीप िीप हुरे आनी कूच कूच कहचल्यो म्हळ्ळे बूक पगाट केल्यसत. भोगलस०ट, मोग आनी मयपसर् म्हळ्ळ्यस को०कणी हफल्मस०नी तशे०च टव्वी टव्वी आनी SMS ६२६० म्हळ्ळ्यस कन्ड हफल्मस०नी, वठसर म्हळ्ळ्यस कन्ड र्ीररयलस०त तशे० ’र्िनस" म्हळ्ळ्यस तळू टे ली हफल्मस ०त तसणे अहभनय केलस०. डोन बोर्को िोलस०त एकसच हदर्स तीन प्रदशानस० र्सदर जसयस "ढम-ढीम-ढू म" को०कणी नसटकस०त िसस्य पसत् खेळ्ळस.

टसवन िोलस०त ’मर्हकरी मर्हकरी" म्हळ्ळे ० तळू फोकणस०चे० कसऱये०यी तसणे र्सदर केलस०, ’हचहलहपली’म्हळ्ळे ० भग्यसा ०चे० कसऱयक्रम तसणे हदगदहशालस०. हशवसय "शूभ र्०दे श" म्हळ्ळे ० को०कणी धसमीक कसऱये०यी तसणे० र्सदर केलस०. डोल्लसन मेमोरी (मेल्लू,मोरसर्,ररच्ची,रीटस,ज्यूडी आनी लूर्ी) ,खशसली (जेरी आनी जजे) आनी खोरोज (नेल्लू,आलवीन,फेहलक्स,आबरसिसम आनी शहशरसज) िसस्य प०गडस०क र्स०गसतस िसडून र्सदर केल्ले० "कोमेडी र्कार्" म्हळ्ळे ० फोकणस०चे० फेर्त प्रेक्षकस०क खूब पर्०द जसलस०.डोल्लसन र्०जीत रोहड्गर्सक र्स०गसतस घेवन ”डोल्लसकळ्ळस” म्हळ्ळ्यस नस०वसर र्बसर िसस्य

8 वीज क क ों णि

कसऱयवळी र्सदर केल्यसत. प्रर्तूत डोल्लस, कसऱये० हनवसा िक लेर्ली रे गोर्०गी० फोकणस० फटयतस. को०कहण०तल्यस उत्तीम नसटक हनदे शकस० पयकी डोल्लसयी एकलो.र्बसर र्मसजीक नसटकस० हशवसय तसणे आग्नेर्सचे० बहलदसन, हशपसय र्स०त,खर्सा मकसर,हक्रर्तस०वस०क हदयस हर्०िस०क,मदर तरे जस, उदे ०हतचो चवतो रसय, बसपस तस०कस० भोगशी, र्ोम्यसची० हनमसणी० बसरस वोरस०,दे वसचे धस उपदे र्, र्ोम्यस तू० ख०य वेतसय? र्स० तरे ज-जेजचे० ल्हसन फूल, आ०कवसर मररयेची किस आनी िे र धसमीक नसटक तसणे हदगदहशाल्यसत. चडसवत जसवन धसमीक नसटक करे ज्मसचस

कसळसर डोन बोर्को र्बस०गणस ०त प्रदशीत जसतसले. डोल्लसन ते पयले पसवटी० र्स०त आग्नेर् स्पेशल इर्कोलसचस वस िे र इगहजा०चस उग्त्यस मयदसनसर िजसरो० प्रेक्षकस० हुजीर प्रदर्ूान एक नवे०र्स०व दसकयले०. बे०गळू र लसगहशल्यस मररयसपूर म्हळ्ळे िळ्ळे ०त िर एकस करे ज्मस०त खेळोन दसक०वचे "धस उपदे र्” वस िे र धसमीक नसटक डोल्लसचे० मूळ प्रेरण ख०य. त्यस नसटकस०त अख्ख्ख्े मररयसपूर िळ्ळे चो ६ िसवन ६० वर्सा ० पऱयस०तलो चडणे ९०० लोक हववीद पसत् खेळोन दसकयतसत ख०य.. आवसज आनी हदव्स०चस र्०योजनसन उबो जस०वचस अर्ल्यस

9 वीज क क ों णि

नसटकसचे० प्रदशान डोल्लसन म०गळरस०त उग्त्यस मयदसनसर धसमीक नसटक र्सदर कर०क प्रेरण लसबले० ख०य. प्रर्तूत को०कणी नसटकस०ची पररगत पळे वन आपणसक खूब दू क भोग्तस म्हणतस डोल्लस.आदले मसल्गडे कलसकसर नसटक प्रदशान आनी र्०वसदसहवशी० ग०बीरसयेन हच०तसले आनी नसटक अभ्यसर्सक वेळसर िसजर जसतसले. आनी नसटक हनदे शकसन हदल्लो पसत् खशेन कतसा ले. पूण आतस०चस िोड्स कलसकसरस० ि०य ग०भीरतस कशीय नस०मू, नसटक अभ्यर्सक यी वेळसर पस०वची र्वय तसचे फडे ० नस.एक दोन नसटकस०नी अहभनय केल्ले०च आपूण िीरो वस िीरोयीन

म्हळ्ळे ० घम०ड तकलेर चडतस म्हण तो बेजसरसय उचसतसा . म०गळू र आनी उडपी हजयस०चस हववीद हफगाजी० हशवसय मैर्ूर, बे०गळू र, म०बयी, दबसय, अबधसबी,मर्कत,बसह्रे न, खतसर आनी कवेयटस०त फोकणस० र्सदर केयस डोल्लसक हववीद र्०ग-र्०स्थ्यस० िसवन मसन-र्न्मसन आनी हबरदस० फसवो जसल्यस०त. कोन-क्यसब बे०गळू र िसणी० तसकस ’िसस्य रसय"(१९९८), करसवळी को०कणर् म०गळू र िसणी० ’कलसश्री" (२००१) तळकूट दबसय िसणी० र्न्मसन केलस.हशवसय को०कणी र०ग मस०हचयेक डोल्लसन हदल्ली दे णगी ओळकून घेवन

10 वीज क क ों णि

तसकस कनसा टक को०कणी र्सहित्य अकसडे मीन प्रशर्ती दीवन मसन केलस. को०कण कोगूळ हवलफी रे हब०बर्सक भोव मोगसचो, तसणी० बर्ोन एकसमेकस र्ूख-दू ख वस०टू न घे०वचे०,जोक्स-फोकणस० फट०वची० र्दस०चे०. हवलफीन डोल्लसवयर घडलल्यस "ए डोल्लस" पदस०त हवलफी अशे० म्हणतस"वचसनसकस वचसनसकस म०गळू र चे० वसरे ० तकस नसकसगस डोल्लस ए डोल्लस ए डोल्लस चत्सय र्स०ग्तस०व तकस चकोन पणी र्सयबस त्यस म०गळू र श्िे रसक तू० वचसनसकस! म०गळरसची र्स०गची हकते० ती र्ोभसय

म०गळरसक म्हणतसत हमनी दबसय मसकेटीक गेलोय तर अपसय मोग्रस० तजी० बोल्सस० कतसा त र्पसय! करे ०ट नस,वसटर नस ररक्षसगसरस०क मीटर नस हकतले० जसतस हततले० लटतेले पसवर्स वेळसर रर्त्यस०नी येद्दे येद्दे फो०डकले तस०तू० न्हसतसत दक्रसचे हपले!" र्वेर न०हदगड्सर वर्ती करून आर् ल्लो डोल्लस बदी प्रकसर्सक पसवतसनस०च "क०ट् ी’ची रूच चसक०क शीक ल्लो ख०य. दसक्तेर,वकील,फोटो स्टहडयो०त कसम केल्यसर यी त्प्ती पसवलोनस तो, हनमसणे० म०बयी श्िरसक वचोन पयले० हलयोपोडा

11 वीज क क ों णि

िोटे लस०त उपरस०त िसडा क्यसर्ल वसड क०पणे०त कसम कररलसगलो. हनमसणे० आ०हट्टचस आड्ड्यस०त क०ट् ी वोतून हद०वचस कसमसक लसगलो . आ०टीक टसटस बसय करून पत्यसा न तो गस०वसक पसवलो. तवळ रोर्सचस मसटवस० नी हड०ग जसवन बे०डसचस नसदसक र्कार्स०तल्यस हवदू शकसबरी० तो नसचोन लोकसक िसर्यतसलो ख०य. अर्ल्यस हड०हगरी मसमसक १९८६-०त दे ! मसवरीर् लोबोन अनसमीक अमसली जमसते०क आपवन व्हरून एक नवे० हजवीत दीवन एक नवो मनीर् केलो ख०य.. शीदस र्स०गचे० तर डोल्लस भोव र्सदो,मोगसळ,मोवसळ आनी दयसळ मनीर्. िे रस०चस कश्टस०नी स्प०दन

जस०वचे०,आपणसकडे कस०य नस तर यी आर् यस०त वस०टू न घे०वचे० तसचो एक शेगूण. को०कणी नसटक र्भस, यनसयटे ड य०ग स्टर्ा आनी करसवळी को०कणर् र्०गटसनस०चो हक्रयसळ र्स०दो जसवनसर्चो डोल्लस प्रर्तूत एम.र्ी.र्ी . बे०कसचो हनदे शक जसवनसर्चो डोल्लस आपली आवय मोली, पतीण वेले०टीन, पूत केनेल आनी डे नेलसर्०गी० क०क्नसडी-प०प वेल लसगर्सर वर्ती करून आर्स. आपल्यस ७४ वर्सा ०चे हपरसयेर यी डोल्लस ’मेरस नसम जोकर" हफल्मस०तल्यस रसज कपूरसबरी० आपले कश्ट, र्०कश्ट,

12 वीज क क ों णि

13 वीज क क ों णि

14 वीज क क ों णि

15 वीज क क ों णि

16 वीज क क ों णि

दू क हगळू न लोकसक अशे०, तशे०, कशे० िसर्यतस म्हळ्ळे ०च हवशेर् म्हणटस हर्ज्येर् तसकोडे . **************************** कोांकणी हर्नेमसां , "टव्वी टव्वी टव्वी’ आनी ’एस्सेम्मेर्’ - कन्ड हर्नेमसां , न्हां य आर्तसां कन्ड टे ली र्ीररयल ’वठसर’ खसतीर तसणें अहभयसन केलसां . ’र्िनस’ तसणें अहभयसन केल्लें तळू र्ीररयल. कनसा टक कोांकणी र्सहित्य अकसडे मी िसां वन २००६ वर्सा , नसटक शेतसक हदये दे णगे खसतीर गौरव प्रशर्ती आपणसहययस डोल्लसक १९९८ इस्वेंत ’कोन-क्यसन’ र्ांस्थ्यसन ’िसस्य रसय’ हबरूद हदलसां . कोांकण करसवळ कलसकसर र्ांस्थ्यसन २००१ वर्सा डोल्लसक ’कलस श्रेषठ’ हबरूद दीांवन मसन केलस. कोांकणी भसषस मांडळसच्यस अखील भसरत मट्टसच्यस नकली न्हे र्णस र्तेंत डोल्लफेल्ल-चल्ल पांगडसन पयलें इनसम आपणसयलसां जसल्यसर, मीकम्यसक्ससच्यस ’पसटीां पळे नसकस’ नसटकसां तल्यस बेब्द्यसच्यस नटनसक बेंगळरसां त चलयस अखील भसरत मट्टसच्यस नसटक स्पध्यसां त दस्रें इनसम तसकस फसवो जसलसां . २००९ इस्वेंत दसयजी दबसय दशमसनोत्सव र्ांदभीं मांगळच्यसा डसन बोर्को र्सलसां त आर्स केयस कोांकणी नसटक स्पध्यसां त यनसयटे ड यांगस्टर्ा पांगडसन प्रदशान केयस ’कोन हकतें म्हणटस?’

17 वीज क क ों णि

नसटक हनदे शनसां त डोल्लसक पयलें बहुमसन फसवो जसलसां . मांगळच्यसा एम.र्ी.र्ी. ब्यसां कसचो हदरे क्तोर जसां वन वसवर हदल्लो डोल्लस हववीध वतालसां नी आपलो वसवर हदल्लो व्क्ती तो जसां वनसर्स.

आन्येकस अधसा र 'king' म्हळ्ळीां अक्षरसां आर्ल्लीां. (दसर धसां फयस वेळसर 'No Smoking' म्हळ्ळें र्सकें हदर्तसलें). िसां तूां तसकस आलोचन झळकून आपलें नसां व मसां हचये खसतीर ’नोस्मो हकांग’ म्हण वोलसवन तसणें घेतलें. नोर्को हकांग उपरसां त हिटनसां आनी अमेररकसां त फसमसद जसलो.

मांगळचो केंद्र र्सहित्य अकसडे मी प्रशर्ती हवजेत ख्सत कवी मेलवीन रोहड्गर् म्हणटस: एच. वनान वसटर्न (१८८६-१९५२) एकलो फसमसद इां गलीष कलसकसर. हमहमक्री कच्यसां त उर्तसद जसां वन रां गमसां हचयेक पसां य तेंकल्लो. १९३० इस्वेंत वेवेगळ्यस पांगडसां नी चलांवच्यस दोन हियेटरसां पयकी, िसर्ांवचे कलसकसर नसर्तसां बांद जसां वच्ये पररस्थितेक पसवयस वेळसर, प्रदशानसां दीवांक तसणें र्रू केलें. एकस हियेटरसां त्त कसळो मनीर् जसां वन तो प्रदशानसां हदतलो जसयसन लोकसक दोनय हियेटरसां नी प्रदशानसां हदां वचो कलसकसर एकलोच म्हळ्ळें पसकां क जसलें अहवतसर् एडोलफर् कहटन्हस म्हळ्ळ्यस नस. तो आपणस खसतीर एकस नकली नसां वसक नसां वसर वोलसहयल्लो ’डोल्लस’ कोांकणी र्ोधून आर्ल्लो. एक पसवटी आपल्यस र्मसजसां त िसर्ो-फोकसणसां क एक नसां व. हियेटरसच्यस मसां हचये पसटलें दसर अधें उग्तें कोांकहणचो नोर्को हकांग तो. आर्ल्लें. एक अध्यसा र ’No Smo' आनी ------------------------------------------------------------------------------------

18 वीज क क ों णि

लडवय ड लफी, कवस्सियव भूर्गें नीलू, झगडें चल्तसनस झगडतल्यसां च्यस पसां यसां पांदस कशें पसवलें म्हळ्ळें र्वसलच तसां कसां हमर्तेरसचें जसल्लें. झगडें हकत्यस र्रू जसलें म्हळ्ळें र्वसल त्ये गल्लेंतलो हनवसर्ी नसिरसमसक एकल्यसक र्ोडल्यसर िे र कोणसकयी नख्खी कळीत नसतल्लें.

र्कसळीां उठतसनस म्हसकस कठीण तकली फडतसली. फसां त्यसच्यस तीन वोरसां पर्यसां त म्हज्यस दोळ्यसां क नीद लसगांक नसतल्ली. मखल्यस पणगील हितलसां तल्यस झोपड्सां नी गलसटोच गलसटो. एके स्त्रीयेचो तकलो भेतल्लो तर दोगसां दसदल्यसां नी र्ररयेचे मसर आपल्यस आां गसर कर्न घेतल्ले. एकस नेणत्यस भूर्ग्यसन ह्ये लडसयेच्यस उडसर्सक आपल्यस हजवसचें बहलदसन हदल्लें. घरस हभतर हनदोन आर्ल्लें तीन वर्र्सां चें तें

नसिरसम यस रसमजी त्यस झोपड्सां मधें हजयेंवचो ६५ वर्र्सां चो पडपडीत म्हसतसरो. कसळ्ये कसहतचेर वोांठस वयल्यो गल्लस हमश्ो आनी धोवशेल्ले केर् तसकस ‘जी’ म्हळ्ळो एक र्ब्द मेळवांक र्कल्ले. र्दसां च्येपरीां कसल्च्च्ये रसतीां वोरसां र्सत उत्सजय तर त्यस झोपड्सां मधें र्ांचसर उणो जसल्लो तरी पकी दसदल्यसां चें येणे हचक्के चड जसल्लें. चडसवत पसां चतीर् िसवन चसळीर् वर्र्सां हभतर्ले कसजसरी दसदले. अशें िसां व हचांतसां . ह्यस म्हज्यस फ्लेटसां त रसवोन म्हजी प्रसय लगबग ५ वर्र्सां क वसडल्यस. ह्ये आवदें त ह्यस

19 वीज क क ों णि

वठसरसां तल्यस लोकसची जीवन रीत, िव्सर्, मझस, हवहभन् अहभरूच िसां वे जसहयत्ती पसहकाल्यस. म्हज्ये नद्रे मखल्यस त्यस झोपड्सां तल्यस हितलसां त तीन बहळषठ रूक. तसां च्यस मळसां त पन्सर्सां वयर नसट-रूप नसतललीां, हपांजकर प्लसर्टीक हशटी िसां तळ्ळे लीां झोपडीां. पडलस कशीन एक ल्हसन तोड, तसां तल्यसन घसणेड्डें कसळें म्हे ळें उदक कर्ऱयस र्ांगीां हनधसन व्हसळू न आर्स. तोच तोड त्यस गरीब लोकसचो खसकूर् आनी न्हसणी. तसकस लसगूनच वयर एकस खांटसक एक र्कसा री उदकसनळ नहमयसर्लेल्यस वेळसर उदक गळवन उमकसळतस. झोपड्सां मधेगसत िोड्ो ल्हसल्हसन आां गडी, एक पर्नें र्ैकल शोप. तसचो म्हसलक तोच नसिरसम यस रसमजी. िसां वे गप्त्यसन खबर कसडयस प्रकसर तो आां कवसर दसदलो तरी, तसच्यस मकमळस वयल्यस कसमकी दोळ्यसां नी तर्नसट्स चेडवसां क, कसजसरी स्त्रीयसां क पळे वन रसां वची रीत आां कवसरी भेर् तसणे जसहयत्त्ये पसवटीां भेर्सां केलस म्हळ्ळ्यसक बळसधीक र्सक्स हदतस. त्यस हितलसां त स्त्रीयसां चें रसज..... हदर्सक तीां घरसां त आर्तसत तरी, जसग-मसग नस. कसां य रसतची नीद आनी परसर्ण हदर्सचें तीां कसडतसत आर्लीां.

र्कसळीां उदे ल्लो र्ूऱयो अर्तम्लो म्हणतच र्ैकलसां ची कसां पीण आनी बसयलसां च्यस तसळ्यसां चो आवसज हचक्के ज्योरसन उठतस. तेणेिेणे िोडीां बसयलसां पसलांव भेषटोच र्कलस गळवन तपकल मसर्न घर्च्यस मखल्यस दसरसचेर बर्ून आर्चें दृश् पळे तसनस, हदषट आर्यस दसदल्यसां नी तसां चो अत्मो ररर्केर घसल्च्चो खांडीत. आनी कसल्च्च्ये रसतीां, िसां व गसढ हनदें त आर्ल्लोां. मसर्न उठहययसपरीां म्हसकस जसग जसल्ली आनी िसां वे दोळे घहडयसळस वयर खांचहयल्ले. वेळ मध्यसन रसतीक लसगीां जसल्लो. तसां कसां महतांतच हशरसपून िसां वे परत म्हजी पसठ खटल्यसक तेंकली, म्हजे कसन आनी दोळे र्ळसन उग्ते दवरून. िशें िसां व आयच्येपरीां वेगीां हनदसनस. आज आळर्सय आनी आतरसय चड जसल्ली मसत् न्हय म्हज्यस घरसां त जसग-मसग नस. दोगसां य भूर्ग्यसां क घेवन म्हजी पतीण कळसरस गेल्ली िोड्स हदर्सां क. म्हसकस तसां च्ये र्ांगीां व्हे च्यसक फूर्र्त नसतयसन िसां व एक्सरो घरसां त ऊरल्लोां. हततल्यसर म्हसकस रसहणची बोबसट आयकसली. िसां व र्टक्क कर्न उठोन बर्लोां. तसच्यस तसळ्यसक िसां व बर्यसन वळकसतसां . रसणी त्यस वठसरसां तलें हवधव बसयल.

20 वीज क क ों णि

तें नसां वस तेकीद त्यस झोपड्सां च्यस रसजसां तलें र्ोभसयेची रसणीच व्हय. पूण तसकस तर्लें कसां य घमांड नसतल्लें. आपल्यस कटमसच्यस खचसा खसतीर तें आमच्यस हबलहडां गसां त घर्च्यस कसमसक येतसलें. तसची हभमोत पसवोन, म्हज्ये पहतणेचो अर्कत इनकसर आर्ल्यसरी िसां वे तसकस आमचें घर हनतळ कर्चें, पर्चें कसम हदल्लें. महिन्यसक इतलोच म्हळ्ळो पसग िसां व हदतसलोां. त्यस झोपड्सां तलीां कटमसां दडवसन बोव दबळीां तरी वर्र्सक एकस भूर्ग्यसक चकसनसर्तसां प्रर्ूत जसां वच्यसां त तसां च्यो स्त्रीयो पसटीां पडसनसतयो. तीन वर्र्सां आदीां र्वये प्रकसर रसणीय प्रर्ूत जसल्लें. तेंच तसचें बसळ नीलू. बसळशसच्ये कहडच्ये र्ोभसये आनी रां गसहवशीां तसच्यस घोवसक आनी तसकस गलसटो त्यस उपरसां त आरां भ जसल्लो. तसचो घोव अव्वल हपांवडो. कस्रो र्सगर्ांच्ये मस्िपसहलहटच्ये लोररयेचो ड्ैवर. िें तसां चें वोद् दवोरसां ट इतल्ये हवपररतसयेक पसवलें की, रसहणच्यस घोवसक पोहलर्सां नी कैद कर्न व्हे ल्लो. दोन हदर्सां उपरसां त तसच्येच बसयलेन पोहलर्सां चे िसत हून केयसन मच्चहळके बरवन हदवन र्सां जेर तो लोकप्पसिसवन भसयर आहयल्लो. कसळोकसर घरस पसवल्लो तो बोव लजेन आनी बेजसरसयेन. दू र्ऱयस हदर्स र्कसळीां लोकसक जसग जसतसनस तसचें मोडें र्र्हशल्यस रै लसपसट्सर

पडोन आर्ल्लें!! रसणी त्यस र्मयसर गळगळ्यसां रडल्लें. पूण र्ेजसर्च्यस र्बसरसां क तसच्यस घोवसचें िें मरण आत्मित्यस न्हय बगर खून म्हळ्ळो दबसव आर्ल्लो. म्हज्ये पहतणीनयी म्हज्येलसगीां तशेंच र्सां ग्तसनस िसां वे हतचें तोांड धसां पहयल्लें. आमकसां हकत्यस त्यस नर्कट, नसपसर् लोकसची खबर आनी वळक? ह्यस घहडतस उपरसां त दोन हदर्सां क रसणी आमगेर कसमसक आयलेंनस. नांतर तें दखेर्त तोांड घेवन आमगेर कसमसक िसजर जसतसनस म्हसकस तसची हभमोत दीर्ल्ली. तसच्यस नीलू खसतीर तसणे जसहयत्तें र्ोर्चें पडल्लें कांय. आतसां घोवसकयी तसणे िोगडसहयल्लो. तें हवधोव जसल्लें. त्यस उपरसां त.... नीलू त्यस वठसरसां तल्यस िे र भूर्ग्यसां र्ांगीां वसडोन येतसनस, तसची ती र्ोभसय पळे तसनस एक पसवहटां च्यसक तसकस उकल्यसां म्हण म्हसकस भग्तसलें. कसमसक येतसनस एक पसवटीां रसणी आमगेर नीलूक िसडन आहयल्लें. म्हसकस तें भसरी मोगसळ आनी र्ांदर दीर्ल्लें. दे कून तसकस आशेन उकलन एक भरसधीक उमो हदवन खसवांक दोन हबर्कत्यो हदयो. ह्यस वेळसर म्हजी पतीण र्र्हशल्ये मसकेटीक गेल्ली.

21 वीज क क ों णि

कसम जसवन पसटीां व्हे तसनस रसहणच्यस िसां हडयेर आर्यस नीलच्यस दसव्स िसतसां त शेंबोर रहपयसां चो एक नोट िसां वे चेपल्लो. िें म्हज्ये पहतणेक कळीत जसतच हतणे म्हसकस बरें च जडहपल्लो. त्यस उपरसां त कसमसक येतसनस भूर्ग्यसक आमगेर िसडां क नजो म्हण म्हज्ये पहतणेन रसणीक तसकीद हदल्ली.

रसहणच्यस झोपड्स हभतर त्यस कसळोकसां त रीगल्लो िसां वे आमगेल्यस जनेलसां तल्यसन स्पषट पळे ल्लें. तेदनसां च िसां व खटल्यसर येवन पडल्लोां. कडसां तलो हदवो पसलववांक म्हसकस नसकस आर्ल्लें.

नीलचें तें रूप आनी र्ोबसय तसकस परत परत पळें वच्यसक म्हसकस तसां डतसली तरी तसां च्यस त्यस हितलसक िसां वे कशें व्हे चें? म्हजें अांतथि खांय आनी तीां खांय? िसां व र्र्कसरी अहधकसरी आनी तें....

त्यस उपरसां त बोबसट, स्खळां च, िसक-बोब, मसरणसां तीक आक्रांधन! वोट्टसरे उड्डसउड्डी आनी प्रेरीत गडदी... पोहलर्सां चें येणे... म्हज्यस कडसां तलो हदवो पसलववन आतसां िसां व कसळोकसां त हलपोन बर्ून िें र्गळें पळे तसलोां.

नीलू वसडोन येतसां येतसां रसहणचो मोग तसचेर चड केंद्रीकृत जसल्लो. तसच्ये प्रसर् व्हड आर्यस तेगसां भूर्ग्यसां चें तसकस पडोनच व्हचांक नसतल्लें.

र्क्कड हनधसन िांड जसतच िसां वे लसगर्सर दवर्लेलें म्हजें िसत-घहडयसळ पळे लें. फसत्यसचीां वोरसां आडे ज उतर्तसलीां. हनधसन िसां व हनदे क हनर्र्लोां.

नीलच्यस खर्यस बसपसयचें रूप हनधसन तसच्यस तोांडसचेर उदे वन येतसलें. ह्यसच खसतीर रसणीय मसत्सें हभयेतसलें कसमसक येतसनस. पूण कसल्च्च्ये रसतचें घडीत म्हसकस हनदोांक हदनस जसल्लें. तेवहशल्ये गल्लेंतले िोडे पसडसरी तर्नसटे रसहणगेल्यस वठसरसां त एकसचफरस रीगल्ले रसनदक्रसां परीां. तसणीां येवन दे स्वसटच र्रू केल्ली कर्लेंच कसरण नसर्तसां .

दसरस भसयली कसां पीण आजून आवसजतसली जसयसन िसां व वेवेगीां हनदें तलो उठलोां. भसयर बरें च उज्वसडल्लें. लसगर्सर आर्ल्लें िसत-घहडयसळ पळे तसनस वोरसां र्सत उत्सल्लीां. कडसां तलो भसयर येवन प्रवेशदसरसच्यस मधल्यस ‘हतळणे’ बरसकसां तल्यसन िसां वे एकस दोळ्यसन हतळ्ळें .

ल्हसन मट्टसची मसरसमसरीच म्हण्येत!! रसमजी ह्ये लडसये वेळसर हजवदसहळपरीां हिां डस मधें मोळू न, चरोन म्हळ्ळ्येपरीां

रसमजी दसरस भसयर उभो आर्ल्लो. तसच्यस तोांडसचेर कर्लोगी तृप्तेचो िसर्ो हनशेतसलो. िसां वे घळसय केहलनस. कबसटसां त तयसर दवरल्ली नोटसां ची आट्टी कसडन एकस कवरसां त चेपली. उपरसां त अम्सरीां दसर

22 वीज क क ों णि

उघडून नसिरसमसक तें कवर हदलें.

कवर तसणे गळ्यस कडे न िसवन शटसा हभतर्ल्यसन घड्ेन गळहयल्लें.

“नीलच्यस मर्णसचो खर्च कसडन ऊरल्ले तकस दवर. पयशे र्सर्के आर्सत. फसल्यसां र्सां जेर म्हसकस आमच्ये गेहटकडें मेळ.”

मखलें दसर हफचसर कर्तच हनतळ न्हसण घेंवच्यसक न्हसहणयेंत िसां व ररगलोां. रसहणच्यस घोवसच्यस मर्णस खसतीरयी ह्यसच नसिरसमसक आबलेशी दोळ्यसां नी म्हसकसच िोडो वेळ िसां वे पयशे हदयसचो उडसर् म्हसकस पळे वन रसमजी पसटीां पर्तसलो. िसतसां तलें येनसर्तसां रसवलोनस.

------------------------------------------------------------------------------------

....अणभवरद्दी णनगम.... ' आज हकतें गम गम आर्सय?' बसयल हवचसरी घरस हभतर र्तसा नस.... टोमी िसर्लो. ' कोरोनस नें... स्यसहनटै र्र ...' म्हणतसनस टोमी हशमटी िसलयलसगलो.. ' गम गम नांय हनगम... अहभवरध्धी हनगम.. हकरी हकरी जसतस...'

'तकस गोत्तनसां ये...? हकररर्तसां वसां क ५०० करोड हदतस म्हळ्ळो आज आल्पर्ांख्सत हनगम बांध कतसा खांय...' ' करांदी... आमकसां हकररर्तसां वसां क कसां य मेळसनस नें.' ' तकस गोत्तनस... वोटस खसतीर मरसठ हलांगसयतसां क पसां यशी करोड दवतसा खांय..'

'कशें?'

23 वीज क क ों णि

' तसां चो वोट चड अर्तलो'

' िो तूां भहवषयसयी र्सां ग्तसय!'

' इश्शप्पस... आतसां र्गळे उटले... तसां कसां यी हनगम जसय खांय... ईहडगस... वीरशै वस...पूरस बोबसटतसत..'

' तर र्सां ग मसकस... कोण जसतलो मकेल मांत्ी?' ' आमचोच्च अर्सने... कमसर..'

'तूां िांड बर्.. तसां कसां हनगम हदयसां . ' िो... मसगीर हर्द् दू ...' आतसां अमीां मरसठ हलां गसयतसां क ररजवेशन हदयसां ... तसां कसां हिां दळीद वगा िसां तूां ररजवेशन हदव्सां ...' टोहमची पोहलहटकल ऐहडयस...

' हडर्कसां वट शी नस गद् दू ' टोमी िसर्लो. ' तर अतसां हकतें कररजे ?'

' आमकसां हनगम नसकसगी?'

'हर्ांपल'

' तूां गम गम पमाळतसनस हनगम जसय गी?'

' हकतें?'

' तूां वोपसरी उलयतसय... तकस गोत्तनस ... कोरोनस वेळसर र्कसा र वसां चहयल्लो तसहणांच..' िसां व र्सां गोन हभतर वे तसनस टोमी जसगो जसलो.

' एक नवें हनगम कररजे' िसां वें म्हळें .

' र्ांपूट हवर्तसरांक अर्स.. हवचसरांक गेल्यसर बसद शस मेळसनस... पतसक डी. र्ी. एम कररजे... रसज्यसां त पसडत उरसजे... िसां व च मू म जसयजे..!' टोमी कहवतस वसचतसलो..

' रडतेले िसर्तेले... िसर्तेले रडतेले... पयशे खजसनसक पडतेले...'

' िी कर्ली कहवतस िसां व हवचसरी टोमी कडे ..'

' र्सां ग खांयचें हनगम?' टोमी ि​िारलो...

'खांयचें तें?'

'व्हसव... हनजसयकी तूां ग्रेट कवी..'

' कहवतस नांय भहवषयस..' ' कडकर अहभवरध्धी हनगम' ------------------------------------------------------------------------------------------

24 वीज क क ों णि

अवश् पोळोकस. र्ांपूणा दे वळसच वणत्यो भसयलसां न , हभत्तरल्यसां न कसवी हचत्कलेन भरल्यस. तस्सल र्ांदर र्जैल कसवी हचत्ां अपरूप पोळोच्यसक मेळतसती.

णिरसी हशरर्ी उत्तर कन्ड हजल्लेच हशरथिसन. कनसा टकसां तूल र्परहर्द्द शस्क्तथिसन. र्पसरी , यसळ , मीऱयसकण , कोको हनहमत्त व्सपसरसचे केंद्रथिसन जसवनसस्सस. मांजगणी , यसण , बनवसर्ी , र्िस्रहलांग , र्ोदे , स्वणावल्ली , चांद्रगत्ती तीिा क्षेत्सां क आनी जोगफसल्स , उां चळ्ळी , हवभूती , हशवगांगस , बेण्णे िोळे जलपसत हनरीक्षणेक , गडवी पक्षी धसम परीक्षणेक मध्यथिसन जसवनसस्सस. अांबस , कसळी , दगसा , परमेश्वरी , कसत्यसहयनी ... इत्यसदी , अनेक नसां वसन , अनेक रूपसन प्रहर्द्धी पसहवली , अत्यांत जसग्रत दे वी , श्री मसररकसां बेल दे वथिसन हशरहर्ांतू आस्सस. दे वथिसन भसयल्यसांन पळै ल्यसरी रसजमिलर्े हदर्तस. स्वच्छतस , पहवत्तस त्यस दे वळसच हवशेषतस जसवनसस्सस. कलसहभरची आस्स्सल्यसां नी ते दे वथिसन

तें आत्तां हदर्चें दे वथिसन र्सधसरण १५० वरष पैलें बसां हधले. दे वथिसनस हभत्तरी हवशसल र्भसमांटप आस्सस. र्सहित्य , कलस , र्सां र्कृतीक कसऱयक्रम जसयत उतसा ती. नवरसहत्ांतू , कसतीक म्हैन्यसां तू हवशेष पूजस , प्रवचन आनी र्सां र्कृतीक कसऱयक्रम जसत्तसती. दे वथिसन म्हळ्यसरी भसरतीय र्ांर्कृहतचे केंद्र थिसन म्हणतसती. तसक्कस एक उदसिरण म्होणू हशरहर्चे श्री मसररकसां बस दे वथिसन दसक्कोवेत . दे हवकेरें तू मेस्ळ्ळली दे हवली मूती आत्तां आस्स्सलकडे न ई.र् १६८९ तू थिसपन केल्ली खयीां ! लसक्कडसची अषटभूज दे हवली मूती, र्सत फूट उां च आस्सस. दोन वरषस एकपटे फसल्गूण म्है न्यसांतू हशरर्ी जसत्स जसत्तस. पूणा एक आठवसडो तो उत्सव उतसा . ती जसत्स कनसा टकसां तूल र्गळ्यसां तू िोडी जसत्स म्होणोर्ून घेत्तस. लक्षोपलक्ष जन दे वी दशानसक

25 वीज क क ों णि

दू र-दू रच्यसन येत्तसती. जसत्े वेळसरी दे वील अलांकसर पळै ल्यसरी , नसर्तीक भसवनेच पलसयन जसत्तस. आर्हतकभसवनेच आगमन जसत्तस. फूडे जसत्े वेळसरी दे वीक पशबली हदत्तहर्ले. ई.र् १९३५ तू मिसत्मस गसां धी हशरर्ी आयील तेन्स तसणे पशबली बांद कोच्यसा र्सां गलें खयीां ! िररजनसां क तेन्सां च्यसन मांदीर प्रवेशसक अनमती हदवैहर्ली खयीां ! हशरर्ी रसयरपेटेंतू " दोड्ड गणपती " दे वथिसन आस्सस. आकसरसन मूती भव् उच्यसा हदकून तसक्कस दोड्ड गणपती म्हणतसती. र्ांकषटी दीर् दशानसां क लसयन लसग्तस. त्यस दोड्ड गणपती लसग्गी " शांकर िोांडस " आस्सस. अघनसहशनी नदी मूलथिसन तें. त्यस शी:वसय हशरहर्ांतू अांबसहगररचे कसळी मांदीर आस्सस. हवषणू मठ आस्सस. र्यस नवीन बसां हदल्ले गोपसलकृषण दे वथिसन आस्सस. हशरहर्च्यसन १७ k.m दू र शसल्मलस नहदां तू

हबवालील र्िस्र हलांग आस्ससती. हशवरसत्ी वेळसरी ियीां िजसरो भक्त जमतसती. हकतलकी...जन चसरधसम यसत्े वोचून येत्तसती. हतरपती , रसमेश्वर , कन्यसकमसरी , धमाथिळ , र्बरह्मण्य कसर टें पो कोनूा वोचून येत्तसती. पण तसां कस तसां गेल गसां वचे लसग्गी आस्स्सले दे वथिनसां ची मसहिती ऊनसा . उत्तर कन्ड हजल्लेंतू ऊनूा , हशरर्ी जसत्स , मसररकसां बस दे वथिसन पळै नसहर्ले जन आस्सती. िे दे वस...िसां कस कस्सन म्होणू रे !!

- पद्मनवभ नवयक. (ड णों बवली)

-----------------------------------------------------------------------------------

स डय आमकवों म बवयलवोंतलें बर्यव त ड ों वथववन व्हवळतली ों कवळजवों मनवों मेळतली ों वरवों वरवों उलयतवली ों म गव उभेन सूख दू क लवरवों कवळजवों मनवों धलयतवली ों सूर्वेर घरवोंत एकय नवतलें मवगीर आयलें भोंववनवतलें एकच्च एक फ न. घर्चव सवोंद्वोंक आसलें बरें मन बर्यव मनवोंतली ों बरी ों उत्वों

आतवों घरवोंत जिव एक फ न उलवोंक नवोंत उत्वों ववटस्यपणचोंच सूत्वों मणतोंत णतोंच णचत्वों चवट मेसेज पत्वों 26 वीज क क ों णि

कोंु कडवोंबरी सकटवों सुसत कसतळ उसतून उसतून घरवोंत कसलें व गेपि णपलवोंक घेवन उभली ग ि तरी घरवोंत जविवों क ि णदव्वोंत तेल सुकलेबरी नपोंयच जवलवों मनश्यवपि! भेटनवोंत मनवों मनवों सगळ वेळ मि मि घरव णभतर उलवोंक एकल एकल्यवक भेटनव उलवोंक जीब सुटनव म बवयल हवती ों आसल्यवर सब्द वयर उटनव मनश्यवपि िेळेवन गेलवों कवळजवक कवळीज भेटनव

स डय म बवयलवोंतलें धन्यव दें व तर वेगी ों मनश्यव कवळजवों थळव णदों व तुजें येिें कवळजवों-मनवों दे िें आतवों आनी सदवोंकवळव

-णसवी, ल रे ट्ट

ये, ये जेजू आमचव स म्यव -----------------------------------------------------------------------------------------------

ये ग चेडवव कसळ्यस तज्यस दोळ्यसां हभतर पडलोांगो िसां व पडलोांगो फग्रे तजें गसल लजेवन तसां बशेलेंय हकत्यसक म्हसकस पळे वन हलपयनसकस भोगणसां तजीां कसळजस हभतर र्डसळ र्सां ग गो म्हजेलसगीां पसचव्स धहताच्यस प्रकृती मकसर भसर् हदतसां गो दे वस हुजीर हलपोन हकत्यसक रसवतसय िैंर्र जसगो हदतसां रसव गो कसळजस हभतर तजे खसतीर र्पणसां दे ख्सां आशेवन कसवजेवन दीर् र्सतसां

तयसर तूां आर्सय तर 27 वीज क क ों णि

तज्ये लसगीां लग्न जसतसां आर्सय तर तूां तयसर ये गो चेडवस लसगीां म्हज्यस

तसां बशेलेंय हकत्यसक म्हसकस पळे वन

फडें र्ऱयसां आल्तसरी मकसर भसर् हदव्सां र्ैऱयसां र्मोर रसवतेल्यसां व म्हण र्सां गसतस हजणी भर िसत धरून तूां चल मकसर कसळ्यस तज्यस दोळ्यसां हभतर पडलोांगो िसां व पडलोांगो फग्रे तजें गसल लजेवन

-असुोंतव णडस जव, बजवल

----------------------------------------------------------------------------------पेंकवड बवग्ववनव... तकली फडतव... नीद पडवनव... गवोंटी दु ख्तवत... णकरी णकरी जवतव... णमणमितवि.. णिणि​ितवि...

म गवची लदीन

घ वव म्हजव दे वव _ तुणजच्च कतवां सेवव... _ सोंत सवचे उले

घ वव म्हजव दे वव... _ दु भवववचे उले

घरव ( कुळवरव) धवड... कवपवड हवड... णनसत्यवक हवड... मवस मवसळी धवड... सवमवन उगडवसवन...

चड्ड भोंववनवकव... द ळे म णडनवकव... हवसवनवकव... चेडववोंकडें उलयनवकव... तुकलवयनवकव... पवटल्यवन लेंबेनवकव...

घ वव म्हजव दे वव...

घ वव म्हजव दे वव..

_ दु स्सखचे उले

_ आनोंदवचे उले 28 वीज क क ों णि

मोंगविे नवकव... िेले कररनवकव... पळे वन्ोंच रवव... म ग कररनवोंय... प टलून धररनवोंय... कवोंय हवडन दीनवोंय...

तुज म ग जवय मवकव... घ वव म्हजव दे वव...

घ वव म्हजव दे वव...

णतचे पुपुिरे _ ट नीक तोंगविे मोंगविे _ धयरवक द ळे ववटवचे _ म गवन... तकली आड घवल्ची _ वेंगेक...

_ भविस्यवचे उले

णनमविें... तुजें सक्कड ग त्तू आसव मवकव.. जवयते...! _ म गव लदीन मुगदवनव....

_पोंचू बोंटववळ.

--------------------------------------

तुोंच म्हज रवय.. तूों मवकव जवय.. तुजे णिववय णकतें कर ों हवय?. लवणगोंच रवव.. धवोंववनवकव...

29 वीज क क ों णि

- ट नी मेंड न्सव, णनड्ड डी (दु बवय) स म्यव दे वव भ ग स बवपव दु सविनव हवोंव केदनवों य तुकव सभवरवोंक तुोंवें जवयतें णदलवोंय म्हवकवय तुोंवें सोंतुषट केलवोंय नवकव म्हळ्यवरी थ ड्वोंक तुोंवें रवस रवस दु डू भवों गवर तुपें पयश्यवों रवस स भीत बवयल णदल्ल्यवन णकतेंच नव तवोंकवों खोंत. फझेर , मणसिडीस, र ल्स र यस कवर अदभूत ब ग ों ल , णवल्लव, रववळे रव सवकें घर कवणफये त टवों, िेतवों , बेटवों बवटवों ग्रेसतकवयेन पुगल्यवोंत तवोंची ों प टवों! पूि तवोंकवों नव कवळजव णगरे सतकवय मनश्यवपि तवोंकवों तें णकत्यवक दीवोंक नवोंय? व्हड व्हड मनिवोंक व्हड व्हड णपडव णफटस, ग डमूत, रग्तवदवोंबिी, कवळजवघवत णिडव! णभमित न्होंयगी ह्यव णपडे सतवोंची भवग नव तवोंकवों आों बील पेज जेंवची मवसळे कडी ब णिभर िीत जेंवची ख ळव घरे , ल िचें, आों बळी णतक्की चेटिी त ड ों लवोंवची! हें भवग तवोंकवों णकत्यवक दीवोंक नवोंय? दु बळ्यवोंक मवत् दीवन धवद स केलवोंय! ग्रेसतवोंक णकत्यवक तुोंवें क निवक ल टलवोंय दे वव, अिेंय णकत्यवक तवों कवों दु बळे केल्यवय?

30 वीज क क ों णि

म्हज्यस ह्यस आपरूप लेखनसचें शीरोनसम वसचून हवचलीत तमी जसल्यसत जसवांक परोां, तरी एक मूळ उद्दे श कसरण नसर्तसां मित्व जसणसां जसवांक कश्ट ने? आमच्यस भग्यसा पणसर खांचसय फेर्तसां परबे वेळसर आतरसय उमेद र्ांतोर् दोडतो जसतसलो कहडां त वीज र्कत धसां वचो अनभव जसांवचें अर्ले िें र्िज म्हण्येत. कसरणसां र्बसर आर्तीत तरी, आदलो कसळ आनी आतसां चस कसळसक मोर्तू अांतर आर्स , आमी चडसवत हचमणी ल्यसां प दोांदी उज्वसडसक ल्हसन व्हड जसवन हशकसप जोडलें हशवसय उां चल्यस हुद्द्सां क पसवलेलीां आमचे मधें आर्सत. आमच्यस र्बसर क्रीर्तसां व फेर्तसां पयकी अती व्हड र्ांतोर्सचें कटमसां र्सां गसतस मेळोन आचरण कचें फेर्त "नतसलसां फेर्त." "नतसलसां फेर्त " म्हणतसनस एकस महिन्यस पयलें िसवन तयसर र्भसा रसय चल्तस,. घचीं आमचीां व्हहडलसां , "कस्वसर " कच्यसा हवशीां तकली अटयतसत तर आमीां भगीं, "गदसा नसचो गोटो" कर्ो कचो, कर्ल्यस रीतीन नवी र्ोभ यस हवन्यसर् िसडचो आमचें मधें तका चल्तस. प्रपरिम जसवन "गदसान्यस गोट्सचो" स्पदो हफगजेवसर चल्तस , जसयतीां इनसमसां भसर्सयतसत दे कून जेजच्यस मोगसन नैं तरी इनसम जोडच्यस आशेन आमचो अकसां त वसडतस.

आदले गदसा नस गोटे आनी अतसां चस गोट्स िांय जसयतें अांतर आर्स, र्गळें नैर्गीक िरसन करांक पेचसडतेल्यसां व, गसदे . मेरो, बसां योां, तळीां, लसट बसां दल्ली बसां य , गडे दोांगोर, व्हसळ झररचें उदसक गसयसक व्हसळचें, इत्यसदी. एक व्हड जयत नेकेत् मसडसचस खब्यसर यस रूकस तकलेर भसां दतसल्यसां व , आतसां च्येबरी वीज र्कत नसतली , दे कून बेट्ी (टोचा लैट) आधसरसन. नेकेत् अध्यसा गसां वसक हदर्ोांक मोर्तू उड्डसतेल्यसां व. ह्यस वसां वहटचो फळ िोडे पसवटीां हनरसशसदसयक पररस्थिती उभी केल्ली दसखले आर्सत. आतसां चे " गदसा नस गोटे " (CRIB ) एकस दीर्स हभतर तयसर जसतसत. र्गळें बजसरसां त मेळतस, नेकेत्सां िसवन धरल्लें कस्वसरस पऱयसां त. पांयलेंच्यसबरी वसां वट परसर्सण आतसां च्यस हपळगेक नसकस र्गळें हजग्गस हदर्तस तरी हभतर पोकोळ आर्तस. नतलसां फेर्तस र्ांदभीं जसां वचो हततलो र्ांतोर् र्मसधसन खांचसय फेर्तसां क जसयनस, म्हळ्ळी म्हजी खसर्गी अहभपरसय. नतसलसां नसच ( हक्रस्मर् क्यसरल ) घरसां घरसां नी वचोन नसच पदसां गसवन इगजे मकल्यस योजनस

31 वीज क क ों णि

पडोन, हमन्हतेक शेळें उदसक वोतल्लीां र्बसर घटनसां घडल्लीां अर्सत तरी ह्यस पसवहटां चें​ंां " नतसलसां फेर्त " र्वसां क शसां ती र्मसधसन र्ांतोर् यशस्वी फसवो जसवांक मसग्तसां .

खसतीर दडू जमो कचो, र्मसजीक र्ेवेंत भसग घेंवचो तो र्ांतोर् आधनीक कसळसर नस जसलस. स्पध्यसा क म्हण व्हडस उमेदीन तयसर केयस"गदसा नस गोट्सचेर " रसतीक अचसनक अड्वचो ज न आयल्यस पसवर् वसऱयस झोडसक मसडसचें मोडसल -----------------------------------------------------------------------------------------------

गवोंजव तसली ों वक्वों कवनूनी गी?

(ले: णफलीप मुदवथि) एकवटीत रसषट् र्ांघटनसन आपल्यस UN Commission on Narcotic Drug (UNCND) र्भेंत, मसररवसनस तर्लीां कन्बीर् वक्तसां मसरे कसर निीां म्हण बहुमतसन पसचसर्लें. ह्ये र्भेंत, इां हडयसन आपलो मत ह्यस तीपसा तफेन हदलो. तर, अतसां दे र्सां त िीां द्रव्सां कसननीां कतालोगी?

इां गलीर् भसर्ेंत कन्बीर् म्हळ्यसर कोांकणी र्ोब्द कर्लो म्हण र्ब्दस-कोशसां त र्ोदलें. पूण, मसदक वक्तसां म्हळ्ळो र्ोब्द हशवसय दस्रो मेळ्ळो नसां . मसदक म्हळ्यसर "अमसल" करच्यें र्ेवन म्हण जसलें. तशें, र्ोरो अमसलसची वर्त. नसां वसां िजसर, कसम एकच. मत िळू कच्यें. चड हपयेल्यसर महतबरषट कच्यें. र्ोर्यसां त Ethyl Alcohol मळ्ळें रसर्सयनीक द्रव् आर्स तें मेंद्वसच्येर आर्र िसडतस. गसां जस तर्ल्यसां वर्तांनीां Tetrahydroca nnabinol (THC) म्हळ्ळें रसर्सयनीक आर्स. िें रसर्सयनीक मेंद्वसच्येर, प्रत्येक जसवन उडसर्, र्ांतोर् आनीां भसवनसां उबजसां वच्यस भसगसच्येर प्रभसव घसल्तस. इों णडयवोंत कन्नबीस चररत्व:

32 वीज क क ों णि

इां हडयसां त कन्बीर् चररत्स लसां ब आनीां हवहषश्ट आर्स. जन-कसहणयसां नीां आनीां धसमीक ग्रांिसां नीां आयकोांक मेळतस. वेदसांनीां कन्हबर्सचो उल्लेक आर्स. म्हळ्यसर २००० क्री.पू (BC) िसवन कन्बीर् उप्योग चसलू आर्लो. वेदस प्रमसणें , कन्बीर् झडसांत रसकण भोडवो हजयेतलो. मनष्यकळसक एक दे णें जसवन दे वसन कन्बीर् हदल्लें: र्ांतोर् दीवांक, र्ांत्प्त करांक, आनीां कशसलसयेन भ्यें हवस्रोन वचांक. मनोहवग्यसनी भसर्ेंत र्सां गच्यें तर, कन्बीर् मनष्यसक आतरसय, बेजसरसय आनीां हुर्क्यस िसवन र्टकस हदतस. कन्बीर् इां हडयसां त भसां ग म्हण नसां वसडलसां . दे वसां पैकीां हशवसक भसां ग म्हळ्यसर भसरीच पर्ांद. लोककिे प्रमसणें, पसवाती कढें (बसयल) झगडें जसयस वेळसर, रसगसर जसवन हशवस गसयसां -हितलसां नीां भांवतलो. रसग आनीां र्ूऱयसचीां हकणसां म्हणतनसां , परसर्णेंत बडललो तो एकस लसां ब खोल्यसां च्यस रूकस मूळस जेमेलो. हनदें तलो उटतच, त्यस खोल्यसां ची रूच तसणें चसकली. तक्षण, तो जीवसळ जसलो. त्यस उपरसां त, ह्यस रकसचीां पसनसां तसकस आवडचें र्ेवन जसलीां. दे कून हशवसक बसां ग दे व म्हण आपयतसत.

मध्य कसळसर, र्ोजेर झजसक दें वच्यस पैलें भसां ग र्ेवतले जशें यरोहपयन र्ोजेर हवर्की घेतसत. र्दसा रसां मधें एक कसणी आर्स. गरू गोहबांद हर्ांगसच्यस र्ोजेरसां वयर, दसां तसां मधें व्हड तलवसर घेतलेल्यस एकस िर्तीन अक्रमण केलें. र्ोजेर हभयेवन कसवजेले आनीां पोळोन वचोांक लसगले. तवळ, गरून आपल्यस एकस र्ोजेरसक भसां ग आनीां आफीम भर्ूान एक पीवन हदलें. ह्यस पीवनसन उत्तेजीत जसल्लो तो र्ोजेर िर्हतच्यस पोटस पांदस, पसां यसां मदल्यसन ररगलो आनीां िर्तीक हजवशीां मसना, हजकलो. अशें , गरच्यस र्ोजेरसां क दस्मनसां वयर जयत मेळ्ळें . कन्बीर् आमच्यस दे र्सांत चररत्ेच्ये र्वसा ते िसवन लोकसमोगसळ आर्लें. बसदसम, हपर्तस, कर्कर्, आलें, हमरीां, गोड अर्लीां वेवेगळीां हबयो आनीां मर्सले भर्ूान पीवन तयसर कतसा त. दू द व तसक भर्ूान, भसां ग तयसर कतसात. बडगस इां हडयसां त िें भसांग नसर्तनसां , िोली फेर्त जसयनस. भसां गच नैं, चरर् आनीां गसां जस नसर्तनसां , फेर्तसां जसयनसां त म्हण्येत. गसां जस फलसां िसवन आनीां चरर् बोांग्यसां िसवन तयसर कतसा त. गसांजस आनीां चरर् मसहतयेच्यस एकस पयपसां त वोडतसत. च्यसर-पसां च दसदले बोांवसरीां बर्तसत आनी िो हचलूम म्हळ्ळो गसां जस पसयप एकसमेकस अशसर-पसशसर कतसा त. अशें , र्मसजीक प्रयोग केयस ववीं इषटसगत वसडतस; र्ांतोर् दोडतो जसतस.

णपोंतूर: णिवव दे व आनी ों चरस णपोंतूर: भवोंग लिी.

33 वीज क क ों णि

इां हडयसां त हिटीश रसज्वटकेच्यस कसळसर लोकस मधें भसां ग भसरीच हवर्तसरलेलें. ह्यस ववीं लोक हपडे र्त जसयत, हपशे जसतीत म्हळ्ळ्यस हभयसन हिटीश अहधकसररां नीां एक ररर्चा कहमशन बर्यलें. िें कसम १८९० वर्सा र्रू जसल्लें: कन्बीर् कृशी कशी कतसा त? भसां ग, गसांजस, चरर् आनी िे र मेणसां तर्लीां द्रव्सां कशीां तयसर कतसा त? िें र्ेवलेले कर्ल्यस मनो-हपडें क र्सां पडतसत इत्यसदी हवषयसां च्येर र्ोदनसां केलीां. िजसरोां लोकसां चें र्ांदशान घेतलें. िळ्ळें तल्यस र्सग्वळे गसरसां क आनीां शिरी दसक्तेर बसबांक मेळोन, एक हनयमीत र्वलसां क जसपी आरसयल्यो. च्यसर वर्सां चो लसां ब कसळ कसडन, आक्रेक र् िजसर पसनसां क हमकवोांची वधी हदली. भसां ग हपयेयसन आनी गसां जस-चरर् वोडलेल्यसन महतच्येर कर्लोय वसयट पररणसम जसयनस. भसां गस प्रसर् र्ोरो मसरे कसर म्हण तीपा हदलें. हिां दू धसमीक ररती-ररवसजी चलवन वरांक भसां ग प्रसचीन कसळस िसवन वसपरून आयल्यसत दे कून िसच्येर हनशेद घसलांक नजो म्हण अहभपरसय हदली. हनशेद घसल्यसर तो ज्यसरी करांक जसां वचें नसां , हिां दू गरू, स्वसमी आनीां र्ोमगोळसां चो हवरोद आर्तलो दे कून हनशेद घसल्च्च्ये नसकस म्हण आकेर केलें. िो १९८४ इस्वेंत हदल्लो ररपोटा आज मेरेन र्कसळीक म्हण हदर्तस. ह्यस हिटीश कसळस िसवन, बडगस इां हडयसां त र्कसा रसन लयर्ि हदल्लीां भसां ग दकसनसां र्रू जसलीां.

णपोंतूर: सकविरी अणधक्रत भवोंग दु कवन वयल्यस हपांतरसां त दसकहयल्लीां तर्लीां भसां ग दकसनसां , बडगस इां हडयसांत िळ्ळे िळ्ळें नीां आजून आर्सत. तेनकस इां हडयसांत र्रे चीां दकसनसां आर्लेल्यस परीां. ह्यस भसां गसक हनषेद घसलांक नसां िसकस हिटीश र्कसा रसच्यस हनधसा रसक "दे व बोरें करू ां ’ म्हणसजे. अर्लो हशकपी-जसणतो ररर्चा ररपोटा आर्ोनयी, आमच्यस र्कसा रसन भसां ग र्ोडन िे र र्वा िरसां चीां कन्बीर् द्रव्सां गैर-कसनूनी म्हण पसचसरलें: पसरलमेंटसन १९८५ इस्वेंत िो कसयदो मांजूर केलो. ह्यस The Narcotic Drugs and Psychotropic Substances Act, १९८५, कसययस प्रमसणें, Narcotics Control Bureau (NAB) १९८६ इस्वेंत स्तसपीत जसलो. िो कसयदो आनीां नवी मसदक वक्तसां ची पोहलर्ी िसडां क कसरण, एकवटीत रसषट् र्ांघटणसां ची धोरणसां . ह्यस कसययसपोहलर्ी र्सां गतस २३७ द्रव्सां चीां पट्टी हचटकसयल्यस. िसां तू २९ वें जसवन आर्स कन्बीर्, िर िरसच्यस रूपसन: चरर्, िशीश अनीां िे र िरसां च्यें आां ट (resin). आतसां , ३५ व्हर्सां उपरसां त िीां धोरणसां बदली करांक UNOच्यें फयर्लस जसलें. दे कून, इां हडयस UNOन िसपललो आपलो १९८५ चो कसयदो कसडन उडवांक तयसर आर्सगी? उण्यसर आयवेदीक मूळसां च्यें कन्बीर् कसनूनी िरसन लोकसक र्ेवांक पवाणगी मेळसत गी? ब णलवूड आनी ों कन्नबीस: दम मसरो दम, हमट जसए ग़म, बोलो र्बि शसम िरे कृष्नस िरे रसम दहनयस ने िम को हदयस क्यस दहनयस र्े िम ने हलयस क्यस

34 वीज क क ों णि

िम र्ब की परवसि करें क्यूां , र्ब ने िमसरस हकयस क्यस आ ... दम मसरो दम ... चसिे हजयेंगे मरें गे दहनयस र्े िम नस डरें गे िमको नस रोके ज़मसनस, जो चसिें गे िम करें गे आ ... दम मसरो दम

िें वयलें पद चड्ड लोकसमोगसळ. आमकसां र्ांर्सरसची पवसा हकत्यसक? र्ांर्सरसक आमीां हभयेनसां व. जें जसय तें आमीां कतेल्यसां व. तडवांक र्क्तस, तर तडवांदी आमकसां ! िें पद आनीां िें िरे रसम िरे कृषणस हिां दी हफल्म आमच्यस र्मसहजांत आनीां र्ांर्कृहतांत चरर् कशें आटसपून आर्स म्हण दसकयतस. िें हपांतूर येतसनसां , इां हडयसां त मसदक द्रव्सां र्ेंवच्यस हवरद्ध कसयदो नसतलो. आयलेवसर, बोहलवूड नट र्शसां त हर्ांग रसजपूत

िसच्यस अकसलीक मोनसा हवषीां र्ोदनसां कतसा नसां , पोहलर्सां च्यस िसतीां र्सां पडलें कन्बीर् हवक्री कचें , वसां टचें आनीां र्ेंवचें एक व्हड र्पलै चैन आनीां ग्यसां ग. िी र्ैड इनकवसयरी Narcotics Control Bureau न आपल्यस िसतीां घेतली. जसहयत्त्यस नसमणेच्यस नट आनीां नहटां क कडर्ून, र्वसलसां केलीां. िोड्सां क बेयल हदनसर्तसनसां , पोलीर् कर्टहडां त घसलें. एकल्यस दोगसां क जयलसां त घसलसां . िसां च्यस कडे न, रूक-झडसां िसवन तयसर केल्लीां मसररवसनस आनीां तसचीां िे र द्रव्सां (hemp, pot, weed, इत्यसदी) मेळ्ळीां म्हण खबर. चड मसरे कसर, अमसल वक्तसां , एलोपिी ल्यसबसां नीां तयसर केल्लीां मेळ्ळीां गी म्हण ती खबर नसां . हकटसळ जसळी जसग्यसर, जेरसलड कसरलो िसच्ये हलकणे िसवन "दां मसरो दां " म्हळ्ळ्यस हशहर्ाके खसल, वयक्तीक अनबोगसचें एक लेकन पगाटलसां . ह्यस प्रबांदसक प्रहतहक्रयस जसवन िसां वें बरयलसां : परत गसां जस/चरर् तर्ल्यो मसदक द्रव् वर्तू "कसनूनी" कची घजा आर्स. हर्ग्रेट पेकेटीर कशें वसहनांग आर्स तर्लें वसहनांग घसलन उग्त्यसन हवक्रो केल्यसर, खशी आनीां तसां क आर्लेल्यसां क दां मसरो दां कऱयेतस. हर्ग्रेटी आनीां र्ोरयस हततलो एक्ससयज टे क्स घसल्यसर, र्कसा री हतजोरी र्यत भतसा . ह्ये अहभपरसयेक दोगसां नीां upvote केलस आनीां कोणेंयी downvote करांक्नसां म्हणतच, वसचप्यसांची र्िमत आर्स. आतसां , UNO र्भेंत हनषेद कसडां क र्िमत आर्सां व म्हण वोट घसल्लो आमचो र्कसा र हकतें कतसा तें पळे वांक आर्स.

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

ल कवमनवों णजकलली २२७ वी म्हयन्यवळी मवोंची कोरोनस कसळसची उबगोण हवस्रसवांक शस्क्तनगरसच्यस कलसां ग णसां त चल्ललें म्हयन्यसळ्ये

मसां हचयेचें २२७ वें कसऱयें कमकेचें जसलें. ०६-१२२० वेर आयतसरस र्सां जेर ६.३० वोरसर कोांकणेचें

35 वीज क क ों णि

प्रमूख र्सां र्कृतीक र्ांघटन मसां ड र्ोभसणसन येवहजयस ह्यस कसऱयसक प्रेक्षकसां नी भरल्ली उग्ती वेदी र्सक्स जसली. र्वेर मांगळू रचो प्रख्सत र्ी.ए. आनी र्ांगीत प्रेमी ओलवीन रोहड् गर् िसणीां घसां ट मसरून कसऱयसक 36 वीज क क ों णि

चसलन हदलें. वेदीर अध्यक्ष लवी हपांटो, र्ांघटक थट्सनी आलवसरीर्, कसऱयदशी हकशोर फेनसां डीर् िसजर आर्ल्ले. र्मेळ, कलसकूल, नसच र्ोभसण, न्यूर्टसर िसर् ब्यसां ड वसमांजूर आनी आलवीन बजपे पांगड अशें

ओट् टूक ७५ कलसकसरसां नी अरूणरसज रोहड् गर्सच्यस पररकल्पनें त उदे ल्लें `येवस नसचस तेंचस वसां गडस' कसऱयें र्सदर केलें. िसां तूां हक्रस्मर् र्ांबांधी हगतसां , नसच, नसटकळो, ब्यसां ड, हक्रस्मर् खेळ आर्ून लोकसमनसां हजकच्यसां त र्फळ जसलो.

37 वीज क क ों णि

र्ांयोजन रसहूल हपांटोन केल्लें. प्रेक्षकसां क कस्वसर वसां टलो.

ह्यस कसऱयसचें र्ांगीत हनदे शन एरीक ओझेररयो, नसटक हनदे शन हवकसर् लस्रसदो आनी नसच

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

णचकन कटलेटस ५०० ग्रसम्स हचकन हमि (मसर्सचो कोचोर)

१ हपयसव (कोचोर कना) कची रीत:

जवय पडच्य वसतू: १ बटसटो (उकडन हनांवतच मड् डून दवचो) ल्हसन प्यसकेट िेड क्रांबर् १-२ तसां हतांयसां भसजांक इल्लें तेल ४-५ लोर्णे बोयो १/२ " आलें - दोनी धसडसवांक) इल्ली कणपीर भसजी ३ टीस्पून गरम मर्सलो १ टोमेटो (कोचोर कना) 38 वीज क क ों णि

मसर् बरें धांवन उदसक पीळन कसडन मीट ल्हसन ल्हसन गळे कना दवर. एकस बोस्येंत आनी िळद लसगवन १० हमनटसां भर दवर. तसां तीां बरें कना मसना दवर. आतसां एएक गळो इल्लेश्स तपसां त लोर्ूण, आलें घसलन मसरलेल्यस तसां हतांयसां त बडवन िेड क्रांबर्सां त उपरसां त हपयसव घसलन भसज. उपरसां त गरम लोळोवन इल्लो चसट्टे कना कसयलीर तेलसां त मर्सलस हपटो, मीट घसलन परत भर्ूान दोनी कूर्ी भसज. हुनोहनांच खसवांक दी. बटसटे घसलन भर्ूान भांय दवर. हनांवतच ------------------------------------------------------------------------------------

Iternational Webinar on Carrier Orientation

The Department of Computer Science, Applications and Animation of St Aloysius College (Autonomous), Mangaluru organised a Carrier Orientation programme on “My Experience with Numbers” on 24/11/2020 in Sanidhya hall on the Zoom/Youtube Platform.

39 वीज क क ों णि

Ms. Namitha Pais, Graduate Assistant, University of Connecticut, United States and an Alumna of St Aloysius College (Autonomous), Mangaluru was the resource person.

Mr. Royal Praveen D’Souza and Mr. Praveen B, Assistant Professors coordinated the program.

Mr. Yathish Ravindra Rao and Mr. Anil Lobo offered the specialized and technical support.

Ms. Namitha introduced the blossoming openings accessible in different colleges in abroad for the IT - Graduates. She additionally clarified the various assessments and strategies to get into these colleges for the advanced education and research. She instructed the potential colleges concerning abroad where one can scrutinize the experts and Ph.D. programs.

Blood Donation Camp held at SAC

50 participants joined the webinar through Youtube and 320 participants joined through Zoom Platform.

The program began with invoking God’s blessings by Ms.Vinaya Durga Assistant Professor of the department. Ms. Premalatha Shetty Assistant Professor, introduced the resource person and welcomed the participants. Dr. Ravindra Swami, Dean proposed words of gratitude.

40 वीज क क ों णि

The NCC Army Wing of St Aloysius College (Autonomous), Mangaluru jointly organised a Blood Donation

Camp as a part of the NCC day Celebration on 26th November 2020 with 18 Kar Battalion NCC and 6 Kar Air Sqn NCC under the guidance of Col Manoj V U (Commanding Officer), Lt Col Amithabh Singh (Administrative Officer) and Associate NCC Officer of St Aloysius College, ANO Capt Shakinraj and ANO Flyg Officer Alwyn Misquith.

The camp was conducted in association with District Wenlock Hospital, Mangaluru. Dr Sharath Kumar Rao, Blood Bank Officer and staff of DWH were present during the camp.

41 वीज क क ों णि

Cadets of St Aloysius College (Autonomous) and Cadets from various colleges of Mangaluru took part in this camp.

The Camp was presided by Dr Denis Fernandes, Principal-in charge. Dr Ronald Nazareth, Coordinator, STAR College Scheme and Dr John DSilva, Director of Xavier Block were present.

---------------------------------------

Applied Biology Lab of SAC identified Noctiluca

Scintillans (Sea Sparkle)

Noctiluca Scintillans - the Sea Sparkle of the Mangalorean coast identified and documented by Laboratory of Applied Biology, St Aloysius College, Mangaluru.

Mangalore has been buzzing with news of icy blue streaks across our coastal waters. From Udupi to

Someshwar, our seas are lit by sparkly blue luminescent

waves that are visible from sunset till day break. What causes this spectacular phenomenon and why?

Ms Sulakshana Karkala and Mr Sachin Patavardhan of the Laboratory of Applied Biology, St Aloysius College, Mangalore under the guidance of Dr Leo D Souza SJ and Dr Shashi Kiran have identified the causative organism as Noctiluca scintillans. It is a small transparent balloon shaped microscopic dinoflagellate that has two hairs like structures (flagella) for movement. Only one flagella is prominent and spoon shaped and therefore helps to scoop up phytoplankton into its mouth.

Noctiluca scintillans itself is colorless; it looks green from all the

42 वीज क क ों णि

green microscopic phytoplankton that it consumes.

appears like a sparkly shiny wave and that is why Noctiluca scintillans is also called the Sea Sparkle.

While icy blue light on a cool sea lit by the moonshine appears to be a picture straight out of a fantasy movie, it hides a scary secret. This overgrowth of the dinoflagellate could mean disaster for our marine fish industry. The sudden overgrowth throws off the balance of the sea and could cause a drastic decline in the marine fishing harvests. The overgrowth also leads to an excessive production of ammonia in the sea water which is quite toxic to the other marine animals in the waters.

So how does this tiny little fellow produce such brilliant shots of lights? Noctiluca scintillans has numerous strands inside it which contain a chemical called luciferin and an enzyme called luciferase.

Luciferin reacts with oxygen to give light flashes. This is called bioluminescence because it is light that is produced by a living organism. This light flash is triggered by mechanical motion such as waves crashing. Thus the strongest light sparkles are usually seen with the highest waves folding. The effect it produces ------------------------------------------------------------------------------------

CELEBRATION OF THE

CONSTITUTION DAY

St Agnes College (Autonomous)

Mangaluru celebrated The Constitution Day on 26 November 2020. A National Webinar was 43 वीज क क ों णि

organized by the Department of Political Science and National Cadet Corps on the topic Decades of Indian Constitution: The Road Ahead Constitution was adopted on 26 November, 1949 and came into force on 26 January, 1950, marking the beginning of a new era in the History of India. The Government in 2015 decided to observe 26 November as 'Constitution Day' or 'Samvidhan Divas'.

Webinar. Webinar was coordinated

by Lt Gayathri B.K(ANO) Assistant Professor, Department of Political Science and Dr Hithakshi Anand (ANO), HOD, Department of Psychology, St Agnes College (Autonomous) Mangaluru.

--------------------------------------National Constitution Day Celebration NSS UNIT, ST. AGNES COLLEGE, MANGALORE

Lt Richa Chhibber, MMV Degree College, Kanpur, Uttar Pradesh was the resource person for the webinar. She addressed on the basic fundamentals of Indian Constitution and stressed on various concepts of Indian Constitution, Sovereignty, Republic, Democratic, Fundamental Rights, Duties etc. Ms. Narmarda of III BA, administered the Preamble of Constitution pledge. The entire team of participants reaffirmed its commitment to the Indian Constitution by taking the pledge.

There were 90 Participants from various colleges of India who actively participated in the

Heritage helps us examine our history, traditions and is a keystone of our culture that plays an

44 वीज क क ों णि

important role in our politics and the society in which we live today.

Due to lockdown this year, the NSS units of St. Agnes College celebra ted the National Constitution Day on 26 November, 2020 online by

“Pencil Sketch Fiesta” with the

organising a drawing competition

theme “Heritage of India” for all

45 वीज क क ों णि

Undergraduate and Post Graduate students of St. Agnes College.

Participants were required to submit their entries online by 28th November , 2020. A total of 45 participants took part in the competition drawing beautiful sketches of various historical monuments of India and submit ting their drawings online to the NSS unit Officer.

---------------------------------------

St Agnes College (Autonomous) signs MOU with MSNIM, Bondel

College (Autonomous) and Manel Srinivas Nayak Institute of Management (MSNIM), Bondel, Mangalore.

A Memorandum of Understanding (MOU) was executed on 02 December 2020 between St Agnes

The main objective behind signing this MOU is to enhance academic interest and to conduct various activities in collaboration between

46 वीज क क ों णि

both these Institutes. The MOU will

Dr Molly S Chaudhuri, Director, on

also help in promoting Research,

behalf of Manel Srinivas Nayak

Consultancy and Placement for

Institute of Management, Bondel,

students of these Institutes.

Mangalore.

The Institutes will also share the expertise in knowledge and skills

Sr Roopa Rodrigues - Vice

which will help the students in

Principal, Mrs Sabina Dsouza -

Internship programmes and in their

HOD of BBA from St Agnes College

academic research projects.

as well as Mrs Nanditha Sunil, Mrs Ridhvika Shetty and Mr Muddassir

The signatories of the MOU were Sr

Khadar – Assistant Professors from

Dr M Venissa A.C, Principal of St

MSNIM were present during the

Agnes College (Autonomous) and

occasion.

मोंगळु रवोंत ’क क ों िी भवन’क

अकसडे हमचें स्वांत कट्टोण मेळोांक जसय

जवग मोंजूर

खरें जसतस. भवन हनमसा णसक िोड्स

र्भसर वर्सां िसां वन आर्ल्लें स्वपसण आतसां

कोांकणी र्सहित्य अकसडे मीक ’कोांकणी

महिन्यसां आदीां ५ कोरोड रपय मेळल्ले.

भवन’ बसां दां क उवसां तल्यस मडस कट्टोणसलसगीां

वेहगांच कट्टोणसक बन्यसद घसल्च्ची आर्स, तीन

३० र्ेंटर् र्कसा री जसग्यसक मांजूरसती हदल्यस

िां तसां नी िें कट्टोण उभें जसतेलें म्हणसलो.

म्हणोन अकसडे मी अध्यक्ष डस| जगदीश पैन

अकसडे मी फेबरे वररां त रप्योत्सव चलांवच्यसर

र्सां गलें.

आर्स.

47 वीज क क ों णि

मखेल मांहत्च्यस भेटेक हनधसा र

नव ररणजसटर वर

कोांकणी मसां यभसर् उलयतेल्यसां क कोांकणी

आकसडे हमचो पूणाकसळ ररहजर्ट् सर जसां वन

मसध्यमसां तच हशक्षण दीवांक जसय, ६ व्स

आर. मनोिर कसमत मांडकूर दर्ेंबर १

वगसा िसां वन स्नसत्तकोत्तर पऱयसां त, बी.एड.,

िसां वन आपलो हुद्दो स्वीकसर केलस.

एम.एड, धरून कोांकणी भसष जसां वन

लसलबसगसच्यस मांगळू र नगर पसहलकस

अध्ययन करांक अनमती दीवांक जसय आनी

कछे ररां त चलयस र्सध्यस र्मसरां भसां त

र्कसा री तर्ें अहनदसनीक शसळसां क

अकसडे मी अध्यक्ष डस| गजदीश पैन नव्स

हशक्षकसां क नेमक करांक जसय म्हळ्ळीां

ररहजर्ट् सरसक स्वसगत केलो. प्रभसर

मसगणीां मकेल मांत्ी येहड्डयूरप्पसक मेळोन

ररहजर्ट् सर जसां वनसर्यस कमसर बसबू

मनवी हदतेल्यसां व म्हण डस| जगदीश पै

बेक्केरीक अदे वर् मसगलो. र्सां दे

कळयलसगलो.

जसां वनसर्ले र्सणूर नरहर्ांि कसमत, अरूण जी. शेट, केन्यूट जीवन हपांटो िसजर आर्ले.

------------------------------------------------------------------------------------

प्रौढशसळस मख् हशक्षकसां च्यस बडतेक जेषटतस पट्टी तयसर कच्यसां आपलें मखेल्पण विहर्यस उपहनदे शक कछे री मांगळू र िसां गसच्यस गजेटेड म्यसनेजर मनोिर कसमत मांगळू र अकसडे मी िसचो ररहजर्ट् सर जसां वन अहधकसर स्वीकसर केयस शूभ र्ांदभसा र

तसकस कनसा टक रसज्यस प्रौढशसळस र्ि हशक्षकसां च्यस र्ांघसच्यस दक्षीण कन्ड घटकसच्यस नसां वसन र्न्मसन कना गौरव हदलो. ह्यस र्ांदभसा र अध्यक्ष थट्सनी तसवरो उपसध्यक्ष मसका मेंडोिस, खजसनदसर

48 वीज क क ों णि

उदयशांकर नसयक, उस्मसन जी. मख् हशक्षक र्कसा री प्रौढशसळ मल्लकसडू, हगरीश शेट र्ि हशक्षक पोांपै प्रौढशसळ उवसा , शभस भट र्ि हशक्षकी क्यसनरस प्रौढशसळ डोांगरकेरी, मांगळू र िसजर आर्ले

मोंगळू र सवोंत आग्नेस णविेष िवळवोंत भवोंग्रवळ त्सव

२०१९-२०२० वरर् र्सां त आग्नेर् हवशेष शसळसक आनी हवयसहिांक वर्सा चीां आशीवसा दसां हदल्लें आनी 49 वीज क क ों णि

िर दीर्स भसां ग्रसळोत्सवसचीां म्हळ्ळ्यसपरीां ५० चटवहटको मसां डून िसडल्लीां. भसां ग्रसळोत्सवसचें शेवटचें कसऱयें जसां वन भसरीच र्सध्यस आनी अिसा भरीत िरसन चल्लें. र्ांभ्रम र्वसा हतलो अगसां पसटां वचें मीर् नवेंबर २६ वेर मांगळच्यसा हबस्प डस| पीटर पसवल र्लडसन्हसन भेटयलें तसकस र्सां गसत हदलो फस| हविेंट मोांतेरो, हवकसर फोरे न एहपर्कोपल वसरसडो आनी इजय हफगाज हवगसर, र्सां त र्ेबेर्त्यसां व इगजा आनी फस| वसल्टर हडमेल्लो, जडीशल हवकसर, मांगळू र आनी उडपी हदयेर्ेजी. १९७० व्स वर्सा र्वसा हतल्लें िें हवशेष शसळ र्मिा मखेल्पणसर भ| मरीय ज्योतीन र्सां त आग्नेर् कसलेहजचें र्ेवस योजन जसां वन र्ैकसलजी हवभसगसन र्वसा हतल्लें दीवांक र्ेवस मांद महतच्यस भग्यसां क दक्षीण कन्ड आनी उडपी हजयसां त आर्यसां क. िें स्वपसण आज एक बळवांत हशखर जसांवन्ांच वसडलसां आनी र्ांर्सरभर नसां वसडलसां .

---------------------------------------------

Shekar Gujjarbettu Unanimously Elected as

President of Kallianpur Milagres College Alumni Association Mumbai (RBI), Nov.28: Shekar Gujjarbettu unanimously electedas President of prestigious Kallianpur, Milagres College Alumni Association for the 2020-21 Year.

During the Milagres College Alumni Association® annual

general body meeting held on 28 th of November, 2020, Shekar Gujjarbettu(Batch 1988-89), formerly vice president of the association unanimously elected as President, Prof. Sofia Dias as Hon. Secretary, Naveen Kotyan and Lavina D’Souza as Vice Presidents, Jocquim D’Souza as Treasurer, Joyce Lewis & Rekha U. (Joint Secretaries), Jovita Fernandes & Satish Naik Cultural secretaries and 16 Executive Members. Salvadore Noronha President of Milagres College Alumni Association presided over the meeting and welcomed the gatherings.

Correspondent of the Milagres Educational Institutions Very Rev Fr.

50 वीज क क ों णि

Valerian Mendonca, Principal Dr. Vincent Alva, Vice Presidents Shekar Guijarbettu and Laveena D’Souza, Treasurer Jocquim D’Souza, Election officer Dr. Jayara ma Shettigar were present on the dais.

D'souza, Chairman of State's Christian Development Board, visited Mangalore's famous Infant Jesus Shrine, Bikarnakatte. He was

-Rons Bantwal ---------------------------------------

Mr. Joylus D'souza, Chairman of State's Christian Development Board, visited

Mangalore's famous Infant Jesus Shrine

welcomed by Rev. Fr. Charles Serrao Ocd, Superior of the Community, Rev. Fr. Rovel D'Souza Ocd, Director of the Shrine, Rev. Fr. Stephen Lobo and Mr. Stanly Bantwal. Fr. Charles prayed and blessed Mr. Joylus. He also visited carmelite community adjustant to shrine.

-Rons Bantwal ---------------------------------------

Mr. Maxim Moras, traffic wardon from Mangaluru city was honored at Infant Jesus Shrine

On 23rd November Mr. Joylus

Mumbai (RBI), Nov.27: Mr.Maxim Moras, traffic wardon from Mangaluru city was honored at 51 वीज क क ों णि

Infant Jesus Shrine, Bikarnakatte, Mangaluru. Recently, Mr. Moras awarded Rajothsava Award in Dakshina Kannada.

Fr. Charles Serrao, Superior of the community, Fr.Rovel Dsouza,

DSouza, Fr. Lancy and hundreds of faithful, appreciated services of Mr. Moras and prayed blessings of Infant Jesus on him. Mr. Moras serves the city freely as trafic wardon over several years at Paduva high school Junction and Nanthur Junction Mangalore.

-Rons Bantwal --------------------------------------Ph.D. awarded to Shekar P.

Director of the Shrine, Fr.Ivan

Mangalore: Shekar P., a research student of St Aloysius Advanced Research Centre, Mangalore has been awarded Ph.D. in Economics for his thesis “New Technology and Labour Utilisation in Agriculture: An Empirical Study in Ramanagara District in Karnataka State” by Tumkur University. He was successfully 52 वीज क क ों णि

guided by Dr Norbert Lobo, Head of the Department of Economics, St

Aloysius College (Autonomous), Mangalore.

53 वीज क क ों णि

54 वीज क क ों णि

55 वीज क क ों णि

56 वीज क क ों णि

57 वीज क क ों णि

*TRADITIONAL KONKANI SONGS -ONLINE CERTIFICATE COURSE* In collaboration with *S.K.A LONDON* * For young and old, interested in singing, * For those who love traditions and Konkani. *Commencing on Sat. Jan. 9, '21,* *Spanning 8 Saturdays* *(Jan. 9, 16, 23, 30, Feb. 6, 13, 20, 27)* *At 7 p.m. (IST). 8 sessions of 90 minutes each = 12 hours of Training* *COURSE CONTENT* 8 different topics in 8 sessions 1. Gumo’tt Songs 2. Traditional songs (GupitMoag, Roazlin, Suryachim Kirnnam, Lucy and others) 3. Dekhnni and Manddo 4. Voviyo (Old and New) 5. Ve'rse (Wedding Songs) 6. Children’s Songs 7. Dulpodam (Baila) 8. Mandd Sobhann Songs *NOTE:* Along with learning traditional songs, you will also learn about traditions. *RESOURCE PERSONS* *Course Director/Instructor/Main Singer : Eric Ozario *Keyboard: Alron Rodrigues *Singers: Joyce Ozario, Raina Castelino, Jason Lobo, Dealle Dsouza. *NOTE : *One wouldn’t find a better bunch of experts than these, as they have the experience of having trained over 600 people, in and around Mangalore. *This is Mandd Sobhann’s sincere attempt to preserve Konkani Song-Traditions. *This training would be conducted over the Zoom App. If you are interested, kindly enrol yourself by sending your Name and WhatsApp Number to the following number – 81052 26626.

Only 100 in a batch. Hurry up! *The course is absolutely free!

Please consider pitching in with your donations to support this noble cause. *The ones attending all 8 complete sessions, will be rewarded with an online certificate by Mandd Sobhann.

58 वीज क क ों णि

*Come, Register today! Spread the word.*

59 वीज क क ों णि

60 वीज क क ों णि

61 वीज क क ों णि

62 वीज क क ों णि

कविता: पाटल्या इक्रा मयनयांनी इक्रा ’मयनयािे किी’ आमकां व्हळककिे जाले. आतां भारािो किी कोण? हें प्रश्न थोड्याि हफ्त्यांनी आमकां जिाब जािन उभें जातलें. तशेंि िसा​ािो किी कोण म्हळ्ळें प्रश्न २० दसेंबर २०२० िेर आमकां जिाब जािन उभें जातलें. दे कून तुमिी उत्तीम कविता ’मयनयािी कविता’ सतेक धाडुक ं फकत ९ दीस उरल्यात. इमेयलार धाडुक ं आमिो पत्तो: poinnari.com@gmail.com ि िाटसापािेर धाडुक ं ७०२१९६७८८०

63 वीज क क ों णि

64 वीज क क ों णि

65 वीज क क ों णि

66 वीज क क ों णि

67 वीज क क ों णि

68 वीज क क ों णि

69 वीज क क ों णि

70 वीज क क ों णि

71 वीज क क ों णि

72 वीज क क ों णि

73 वीज क क ों णि

74 वीज क क ों णि

75 वीज क क ों णि

76 वीज क क ों णि