Veez Konkani Global Illustrated Konkani Weekly e-Magazine - Devanagari Script.

3

सचित्र ्

हफ्त्याळें

अक :ों 5

सोंख : 40

आग सत

11, 2022

कक ों णी सोंसाराोंत म गाच , वळककच – दायजी प्रवीण 1 वीज क क ों णी

सोंपादकीय: बीन लादीन मित्र आयिान आल-झवामिरी ड्र ोनाक बली संसारां त एदोळ जल्माल्ल्या द्रोिीं पयकी पयल्या स्थानार आस्ल्ल्या बीन्लामदनाक लागाड् काड्ल्या उपरां त ताच्या स्थानार संसार िालवन आस्ल्ल्या तामलबान िुखेली आयिान आल-झवामिरीक गेल्या िफ्त्ां त अिेररकान दोन ’िे ल्ल फयर’्मिस्सायलां ड्र ोना िुखां त्र ताणें काबुलां त वसती करून आस्ल्ल्या दू सऱ्या िाळ्येवयल्या बाल्कनीर आसताना सोड्न ताचें नाश‍च्च केलें. ह्यो मिस्सायल कठीण पाज्ल्ल्या सूरय ्​् ेपरीं धारे चे पां खे आसोन िे पां खे दाट कोंक्रीट्यी बुराक कचा​ा तसल्या बळाचे जावनासात. असें आसतां ह्या दोनी मिस्सायलां नी ताचो जीव मिक्संत मपटो केल्ल्यापरीं मपटो मपटो कना नाश‍च केला. पूण िेर कोणाक्च तसें कट्टोणाकी मततलो िारे कार िार जावंक ना म्हळां . एकाच एका सोजेरान धणीर पां य तेंमकनासतां दु स्मानां क लागाड् काड्ु ं क अिेररकान सोधून काड्​्ल्लीं नमवंच असत्रां ह्यो मिस्सायल जावनासात. व्हय, आयिान आल-झवामिरी गेलो पूण िाच्ये पाटल्यान कोण तरी ताचें स्थान मनघंट करंक आसतोलोच. असें म्हणटाना बीन लादीन िेल्या उपरां त आल-झवामिरी आमयल्ल्यापरीं आनी कोण एकलो येवन ताच्या सां गा्ां क सां गाता घालन संसारा खंड्ीत जावन कठोर कृ्ां

करंक िे भयोत्पादक िुखार सतेले म्हळ्ळ्ळ्याक मकतेंच दु बाव ना. अपघामनसतानांत संसारां तलीं दोन बमळषठ राषटर ां झगड्याक दें वलीं आनी संपूणा सलवालीं. पयलें रश्या आनी दु स्रें अिेररका. जेन्ां पऱ्यां त तेल मवकून ग्रेसत जांचें सौदी अरे मबया आसा, तेन्ां पऱ्यां त िे आकंत्वादी मकतें ना मकतें करन्ंच आसतेले. सौदी अरे मबयाचो ह्या आकंत्वामदं क संपूणा सिकार आसा आनी पयश्यांची कुिक भपूार िेळटा. तरी अिेररका ह्या सौदीक पाटल्यान उिे दीवन्ंच आसा ती संगत भाररच पश्चात्तापाची. थोड्यां क एका संग्ती थावन बूद मश‍चकोंक कळाना. ्ा पयकी अिेररका पयल्या स्थानार आसा. आपलो दु ड्ू सगळ्या संसारार मवभाड् करून अिेररकां तल्या दु बळ्यां क दु बळे च जावन सोड्टा. फकत्त श‍चेले दाखवन संसाराक्च फटयता. खंची पाड्त्यी अमधकारार येंव, िाणीं सोलचीं मभंड्ी सोलां िात्र.

डा. आसटीन प्रभू, कचकाग

2 वीज क क ों णी

कक ों णी सोंसाराोंत म गाच , वळककच –

दायजी प्रवीण

-िेिाचाऱ्य म्हाका प्रवीण जोसेफ अलेसांड्र नांवाचो एकलो ईसट आसा. पूण ताका दायजी

प्रवीण तावरो नांवान कोंकणी संसार वळकाता. म्हज्या ताचा ईसटागातेक दायजी दु बायची प्राय जाली. नव्या श‍चेकड्याच्या सुवा​ातेर जेदनां दु बांयत आिी कोंकणी

3 वीज क क ों णी

4 वीज क क ों णी

5 वीज क क ों णी

6 वीज क क ों णी

7 वीज क क ों णी

8 वीज क क ों णी

9 वीज क क ों णी

10 वीज क क ों णी

11 वीज क क ों णी

12 वीज क क ों णी

13 वीज क क ों णी

14 वीज क क ों णी

15 वीज क क ों णी

16 वीज क क ों णी

17 वीज क क ों णी

18 वीज क क ों णी

19 वीज क क ों णी

20 वीज क क ों णी

21 वीज क क ों णी

22 वीज क क ों णी

23 वीज क क ों णी

24 वीज क क ों णी

25 वीज क क ों णी

26 वीज क क ों णी

27 वीज क क ों णी

बरवप्ांचो एक्तार घड्ु ं क योमजल्लें ्ा घमड्ये थावन तो म्हजो सांगाती, सि-मचंतक. ्ा उपरांत दायजी रं गिंदीर आनी दायमजवरल्ड स्थापनेंत यी ताचो व्हड् सांगात आनी िेतेपाण आसा तें कोण नेगार करंक फावो ना. एका उत्रान, ह्या मतनी संघटनां आनी संस्थ्ांच्या यश‍चस्वे पाटल्यान ताणें नामदसतो जायतो वावर केला. एक सत िांव खंड्ीत जाणा, आज दायमजवरल्ड संस्थ्ाचें नां व अख्या संसारांत मजवाळ आसा तर ताचे पाटल्यान ्ा संस्थ्ाच्या िाकेमटं ग िेनेजर प्रवीण तावरोचो अखंड् वावर आनी 28 वीज क क ों णी

बमलदानां मलपोन आसा, िें सत कोण’यी नेगार करंक साध्य ना.

कोंकणी संक्ग्तंचो आनी कोंकणी िनश्यांक उकलन धता​ा.

आिी मजमवतांत सबार व्यक्क्तंथावन सबार सतांमवश्यां त आयकातांव, ्ा पैकी खळानासलोलो वावर (hard work) अनी आिच्या वीकऱ्यादारांचेर मगदा-दीसट (Customer Focus) ह्या मवश‍चयांचेर िां व वसा​ां िेरेन भाश‍चणां मबगदू न आयलां , प्रतेक करून म्हज्या गल्पाच्या २५ वसा​ांनी आनी उपरांत िांवें ह्या मवश‍चयाचेर जायती भासाभास, तका-मवतका चलवन वेलां , वताच आसां, पूण मचंत्नान, सभदान आनी कनेन िीं सतां आपल्या काळजांत मजकोन धरलोलो आनी काऱ्यान तीं सतां मनभांवचो एक व्यक्ती आसा जाल्यार तो प्रवीण तावरो - जें सत आिी ताचे मजमणयेचेर एक नदर घाल्यार आिकां झळकाता.

आिकां क्रीसतांवांक पांच आवयो आसात म्हण आिी पा्ेतात. एक आिकां जन्म मदल्ली आिची खाश‍चा आवय, दु स्री आिचे बापायची आवय, मतस्री आिच्या आवयची आवय (मतकाय ’िांय’् म्हण आपयना जाल्यार मतका राग येता, म्हज्या मजमणयेंत िें िांवें पळे यलां .) चवती आसा काजाऱ्यांक िात्र िक्कान िेळची सासुिांय, आनी ह्या सवा​ांच्याकी पयली आनी मनिाणी सगा​ाव्हयली आवय - आिची आं कवार िां य. पूण प्रवीणान आपल्या पयल्या जन्म मदल्ल्या आवयक’च मजमणयेंतल्या पयल्या आनी मनिाण्या आवयचें स्थान आनी िान मदला िें िांवें दोळ्यांनी पळे लां. भागी ताची संसारी आवय,्​्’एमिमलया िांय’्!

कोंकणेचो िोग आनी सेवा कचे श‍चेगुणां मवश्यांत कोण तर यी उलयता, आिी चीत दीवन आयकातांव, पूण खऱ्यापणी कोंकणी आिचे िांय भाश‍चेचो कसो िोग कऱ्येत म्हळ्ळ्ळें प्रवीणाथावन मश‍चकोंक फावो. तो कोंकणेंत’च उलयता, कोंकणेंत’च आपलें उद्यि चलयता, आपले लागमसल्यांलागीं आनी िोगाच्यां लागीं कोंकणेंत’च उलयता आनी कोंकणेक संभंद जाल्ल्या सवा संक्ग्तंक िात उकलन मदता, कोंकणी भाश‍चेचो,

आतां ताच्या कोंकणी वावराचेर नदर घाल्यां. ताणें आधामश‍चानातलें, सुधामसानातलें कोंकणी पत्र ना, ताणें सभाराय कररनातलोलो कोंकणी िनीस ना. ताका िर कोंकणी िनीस जाय आनी िऱ्येक कोंकणी व्यक्तीक - चड् करून कोंकणी वावर कतेल्या िर व्यक्तीक - प्रवीण जाय. िी ताची प्रवरत्ती आनी खाश‍चेलेपण म्हका केदनां लजेक घाल्ता. म्हाका’य मक्ाक ताचेपरीं कोंकणी िनश्यांची काळजी कचे तसलें बरें िन

29 वीज क क ों णी

मक्ाक दीनां य दे वा आश‍चें मचंतुंक कता​ा . तो िर कोंकणी पत्र वगाणी भरून वाचता, िर कोंकणी जाळी जाग्ांक भेट मदता. संसारा वयले आनी आकासा पंदले सवा कोंकणी मवश‍चय उल्लेख तुजुािायेन जिायता, घरांत कोंकणी आनी तेरांत’यी कोंकणी. आपल्या लग्नाच्या संभ्रिांत’यी प्रतेक कोंकणी संसक्रतेक संबंध जाल्ली िुसतायकी नेसोन ताणें आिचे भाश‍चे-सामि्ाक-संसक्रतेक व्हड् िऱ्याद फावो केल्या. नमिंच ताचा काजाराचें काऱ्यें सुधासूान वेल्ल्या िानेसत एलोयमसयस ïसोजाक बगार ताच्या संभ्रिांत भाग घेतलेल्या िर एकल्याक तें काऱ्यें संपूणा कोंकणेंत साधर करंक ताणें िागलेलें खंय. ्ा मश‍चवाय तांच्या काजराक भलायकी िागोंक नमियारलोलो व्यक्ती दु स्रो कोण निीं कोंकणी सामितांत आनी संसक्रतायेंत आपली मजणी झरमयल्लो, जरं वचो थकानातलोलो कोंकणी झुजारी, िानेसत एरीक ओझेर. ताणें ताच्या अगणीत आनी अपूवा भाश‍चेंत आिकां भलायकी िागलली म्हण प्रवीण उगड्ास काड्ता. आन्येक उगड्ास ताका सतयता - आपूण आनी रे मनटा इगमजाथावन घच्या​ा काजाराच्या िाटवाक बेंड्ा वाचपाच्या नादाक पुश‍चा​ांवाचेर चलोन गेल्ल्यांव म्हण’यी तो उगड्ास काड्ता.

मकतल्या आिच्या कोंकणी िनश्यांक ’इं गलीश‍च िजे भायर चलोन वचोन आिचे कोंकणी मक्रसतां व सिूधायाच्या उत्रां -सूत्रां आनी संपरधायांचो पाळोव कचें धयर आसा. िांगासर प्रकटलेली आनी कांय पत्रां नी पुसतकांनी प्रकटोन आयलेली ताच्या लग्नाची तस्वीर पळे या. आसलें खाश‍चेलेंपण फकत प्रवीण आपल्या मचंत्नां-सभधां काऱ्यांनी साकार करंक सक्ता.

आिी आिचे िात धरलेल्या पमतणेक एिपवर (Empower) कररजे म्हण सांगचें आयकालां , तें कश‍चें कचें म्हण प्रवीणालामगंथावन जाणा जायजे. ताची पतीण रे मनटा स्वता एक दे ण्याभरीत व्यक्ती, पूण ताचीं चड्ताव दे णीं उग्ताड्ाक आयलेलीं तीं तांच्या लग्ना उपरांत. प्रवीणाच्या सतत वोत्ताये उपरांत रे मनटा आज एक लोकािोगाळ काऱ्यें मनवा​ािक, कोंकणी भाश‍चेंतलें मनरगाळ उलवपी, सभा काऱ्यीं चलवन वपी सूत्रधाना. अश‍चें एक संपूणा आनी संभ्रिाचें कोंकणी मजवीत मजयेल्लो आनी मजयेंवचो प्रवीण तावरो कोंकणी सामि् आनी संसक्रते मवश्यांत सपणेंवच्यांक एक आधश‍चा म्हण िांव पा्ेतां . ताचें आनी ताच्या कुटिाचें बरें जांव.

30 वीज क क ों णी

प्रवीण तावरो मवश‍चांत ’थोड्ें थोड्ें ’

सांजेचें कोलेमजचें मश‍चकाप जोड्लें ताणें.

जन्म - कोड्े ल, कुलश‍चेकर - भागेवंत खुसा​ाक सिपीत केल्ल्या मफगाजेंत, फेबरे र २६ ताररकेर, १९७४ -वेर

१९९६ इस्वेंत ताणें दु बायाक पयण केलें. थंयसर रे सटोरें टानी केपटन जावन, केटे ररं ग िेनेजर जावन, दीसाक दोन मश‍चपट् स काि करून, वेल केर िोक्िटलांत ८ वसा​ां वावर केलो.

भाव-बांवड्ां - सात जणां भुगीं, प्रवीण मनिाणो. मश‍चकाप - कोड्े ल मफगाजेच्या सां जुजे इसकोलांत, िाय स्कूलाचें मश‍चकाप मिलार िाय स्कूलांत, उपरांत मपयुसी थावन सनदे परयांत मश‍चकाप सां लुवीस सांजे कोलेमजंत (दीसाचो वावर.) बी.जी.एि फैन आट्ा स िांगासर कला तरबेती. उध्योग - तो एक बरो मचत्रकार जावन आसलोलो जाल्ल्यान, सुमवालो वावर िंगळू र अंजेलोर’चा सैिन कंपेमनंत एक आमटा सट जावन ताणें सुवा​ामतलो. ्ाच दे कून सां लुवीस सांजेच्या कोलेजीक पन्ास वसा​ां भच्या​ा सुवाळ्यार प्रकट जाल्ल्या स्मारक पुसतकांत प्रकत जाल्लें एक मलखीत वमणाता - कश‍चें एक मचत्रकार िुखार वचोन एका बहुदे श‍चीय कंपेमनंत एड्वाटा​ायमजंग िेनेजर जावंक पावलो - तें मजणें. दीसािधें ५ वसा​ां सुपर वैजर जावन

िंगळू र’च्या इरोड्स केटे ररं गांत वावर कना

काजारा उपरांत पाटीं गल्पाक वचानासताना दायमजवरल्ड संस्ांत तांच्या िंगळू र च्या धप्तरांत पाटा टाईि ररपोटा​ार आनी फोटोग्रफर जावन वावराक लागलो. ह्या उपरांत आपल्या मजमणयेंत आपणें पाटीं पळे मयल्लें ना म्हणता तो. काजारी मजणी - २००५, दसेंबर १८ ताररकेर ताचें लग्न वािंजूर’च्या रे मनटा प्रमतिालागीं जालें. रे मनटा फादर िुल्लर आित्रेंत नसा जावन वावर करून आसलेलें तें उपरां त अमससटें ट लेकचरार जावन प्रसतूत अथेना नमसांग कोलेमजंत अमससटें ट लेकचरर जावन वावर मदते आसा. कोंकणी काऱ्यांनी एक नांव वेल्लें काऱ्यें मनवा​ािक, सूत्रधाना िात्र निीं कुलश‍चेकर मफगाजेंत वाड्याची गुका​ाना जावन वावर दीवन आसा. तांचो चवदा वसा​ांचो चेको - तांका सांगात मदं वचो तांचो एकलोच सुपुत्र इतान राफायेल’यी (जल्माल्लो– िे ११, २००८) सवा

31 वीज क क ों णी

दे ण्यांनी तयार जाला तें पळे वंक धादोसकाय भग्ता. नटन, गायन, तश‍चें इमन्तर सामितीक आनी सांसक्रतीक काऱ्यांनी ताणें उग्​्ान भाग घेता. िें मलखीत बरयत आसताना, तो िांड् सोभाणान सादर करून आसच्या रजे मदसांच्या ’मकणा​ां’्​्वसते मश‍चमबरांत पात्र घेवन आसा म्हण िांव आयकातां . ड्र ामयंग तश‍चेंच संगीतांत ताका चड्ीत ऊरबा, वायोलीन वाजांत्र खेळता. तश‍चेंच दायजी वरल्ड र सादर जांवचे मजगी मबगी तारां भूर्​्ग्ां च्या गायान सर्​्द्यां त क्वाटर फैनालांक पावला..

जाग्ांनी तो मववीध मवश‍चयांचेर बरयता. सेवक िमिन्याळ्याचेर ताणें भलायके आनी खाण जेवणांच्या वयर बरमयल्लें आसा. ्ा मश‍चवाय िांय-भास.कोि, कमवता.कोि, दायज.कोि ह्या अंकणांनी कमवता बरयता. ’काळोकांतलीं कंतारां’्नांवाच्या काव्या संग्रिांत ताची कमवता प्रकट जाल्ली आसा.

िात्र निीं, दायजी दु बाय (दायजी इं मड्या यूमनटाचो तो सि-संचालक), कमवता टर सट, कोंकणी बरवप्ांचो एक्तार िांचो तो काऱ्याळ सांदो. प्रान्सीस फेना​ांड्ीस प्रवीणाची आवय मिमलयाबाय तांका सांगात काक्स्सया ( ितलबी संसार )आनी दीवन आसा िात्र निीं पेबरे र बारा ताररकेर िेिाचाऱ्याच्या (घामटं ची तोर )नाटकांनी ताणें मतणें आपल्या काजाराचीं साट वसा​ां पात्र घेतला. तश‍चेंच दायजी वरल्ड टी.वी. चेर संपयलीं. सादर जाल्ले लोकािोगाळ आिीं दोगी सेजा​ारा काऱ्ये िांची लगबग पांच वसा​ा नी सामितीक वावर - बोव नेण्ा प्रायेर आड्येश‍ची (२५०) आं कदे सादर केल्यात , प्रवीणान कोंकणी भाश‍चेच्या पत्रांनी बरवंक आनी स िजार कोंकणी आनी कोंकणेक धरलें. ताचीं बपा​ां राकणो, काणीक, मित्र, लग्ती जाल्ली सवालां प्रवीणान रचल्यात . झेलो, पयणारी, कोड्े लचें जयत मफगाज पत्र अनी लगबग पांच लाकांचे नगदीइनािा ताणे आश‍चें सबार पत्रांनी प्रकट जाल्यांत आनी वांटल्यात. आतांय सबार पत्रांनी निीं आसताना जाळीसोंपलें -----------------------------------------------------------------------------------

32 वीज क क ों णी

33 वीज क क ों णी

हाोंवें बीए कडग्री ज डली आतां भूर्​्गें जल्मोन दोन - तीन वर्​्सां जांवच्या मभतर नर्​्सरी, लोवर मकंड्र गार्ट ् न (के.जी)., अप्पर के.जी. आश‍चें मश‍चकप चल्ता. साड्े पांच - स वर्​्सां जाताना पयल्या क्लासीक भर्​्ती कर्​्तात. सुिार पन्ास साट वर्​्सां आदीं नर्​्सरी, के.जी. क्लामसयी नात्ल्ले आनी आसले सब्द्यी आयकोन येनातले. घरांत कोणी मश‍चक्षक - मश‍चक्षकी आसल्यार, ्ाच इसकोलाक वेचीं, इसकोला कुश‍चीन वेचीं व्हड् भाव - भयणीं आसल्यार, सेजार्​्चीं भूर्​्गीं आसल्यार वा घर इसकोलाक लागीं आसल्यार पांच वर्​्सां जातानांच, ना तर स वर्​्सां मततल्या प्रायेर श‍चीदा पयल्या क्लासीक भर्​्ती कर्​्चें आस्ल्लें. थोड्याकड्े पयलें इसकोलाक वचानासताना सात - साड्े सात वर्​्सां प्रायेर श‍चीदा दू सऱ्या क्लासीक भर्​्ती जांवचेंयी चल्तलें.

भर्​्ती कर्​्चें जूनांत जाल्ल्यान एक्च अर्ध ् ें वर्​्स पयलें वा अर्​्धें वर्​्स उपरां त इसकोलाक भर्​्ती जांवचें स्वाभावीक जावनास्ल्लें. पूण म्हाका साड्े पांच वर्​्सां नी इसकोलाक भर्​्ती करंक ना. कारण म्हजी आवय म्हज्या सवाय तीन वर्​्सां (तीन वर्​्सां तीन िमिने) प्रायेर िुकल्या बांळतेरा उपरां त दे वाधीन जाल्ली. दे कून आवय नात्ल्लों िां व (म्हजी भयण आनी भाव्यी) - आिी तेगां आिची आजी (आनाची आवय) िागदलेन (ितायस) आळवखाल ल्हान - व्हड् जाल्ल्यांव. िांव आवय नात्ल्लो मनिाणो भूर्​्गो जाल्ल्यान म्हजेर इल्लो कोंड्ाड्ो चड्​्च आस्ल्लो. ह्यावर्​्वीं म्हाका साड्े पां च जाताना म्हज्या व्हड्मलिांयन आनी घर्च्य ् ा िेरांनी म्हाका ल्हान्ंच म्हण लेकल्ल्य ् ान भर्त ् ी एक वरस घर्​्च्या (खेळच्या) इसकोलांतच ् ऊर्​्लों.

म्हज्या प्रकरणांत इसकोल चड् पयस्यी न्हय, चड् लामगंयी न्हय, चड्ु णे एका की,िी. अंतरार आस्ल्लें. आिगेर कोणी मश‍चक्षकां नात्ल्लीं. म्हजीं भाव - भयणीं ्ाच इसकोलाक वेतलीं. तरी म्हाका साड्े स वर्​्सां प्रायेर इसकोलाक भर्​्ती केल्लो. िांव जल्माल्लों दसेंबरांत आनी इसकोलाक

इं मजमनयररं ग मड्ग्री बदलाक मड्पलोिा केलो: श‍चंकरपूर सैंट जोन्स िैयर प्रैिरी इसकोलांत सात्वी, इन्ंजे श्री मवषणुिूर्​्ती ियवदन िैसकूलांत धावी, उड्ु पी पूरण ्​् परज्ञ कोलेमजंत मपयुसी जाल्या उपरांत मकतें जालें तें िांवें ह्या आदीं बरयलां आसतां आतां परत ्ामवश‍चीं लांबायेन बरवंक वचाना. िटव्यान

34 वीज क क ों णी

सांगचें तर सात्वेंत इसकोलाक पयलो, धावेंत चवतो जावन पास जाल्लों. िुकार इं मजमनयररं ग मड्ग्री कर्​्चा ऊर्​्भेन मपयुसी-ंत मवज्ञान मवभाग घेत्ल्लो. उड्मपंत्च रूि कर्​्न राव्ल्ल्यान आनी म्हजेर दोळो दवर्च ् ीं कोणी नात्ल्ल्या कारणान मश‍चकपाक गिन दीनातल्यान िेथेिेमटस मवषयांत दोन अंकांनी फेयल जालों. एक वर्​्स पाड् करंक नाका आसतां , धावेचा अंकांचेर िोंद्वोन (ते िसत बोरे आस्ल्ले) िंगळू र्​्चा कर्​्नाटक पोमलटे क्िकांत केमिकल इं मजमनयररं ग मवषयांत मड्पलोिा केलो. केमिकल करंक्यी कारण आस्ल्लें. म्हाका पणंबूरच ्​् ा िेंगलूर केमिकल्स आं ड् फर्​्मटलैसर्स ् कंपेनी (एं सीएफ)चा वावराचेर दोळो आस्ल्लो. चव्ा र्य ् ांकासवें मड्पलोिा केमिकल इं मजमनयररं ग संपयलें. एं सीएफ वावर्यी जोड्लो. जुलै २, १९८२वेर एं सीएफ वावराक भर्​्ती जालों. एं सीएफ फेकटर ें त वावर: केमपटी-ंत मड्पलोिा मश‍चक्तानांच िां वें कथोलीक यूव संचालनाचा (मसवैएं) केंद्रीक समितेंत युवक पत्राचो संपादक जांवच्यासवें हुद्दे दार जावंक सूर्​्वात केल्ली. १९८१व्या वर्​्सा पांगळा मसवैएं घटकाचो अध्यक्ष्यी आस्ल्लों. १९८१ जुलांयत म्हजें मड्पलोिा जाल्लो तरी एं सीएफ संस्थ्ांत वावर जोड्च्या वाटे र लांब काळाचो प्रोसेस म्हणजे

अर्​्जी गालची, बरं वची परीक्षा, इं टर्व्यूव आश‍चें िंतां पाश‍चार करंक आस्ल्लीं. िें जाताना चड्ु णे एक वर्​्स पाश‍चार जाल्लें. जूमनयर प्ांट ओपरे टर वावराचे तीस हुद्दे आस्ल्ले तर चार्​्श‍चीं जणांक बरं वच्या परीक्षेक आपमयल्लें (मकतल्या जणांनी अर्​्जी गाल्ली म्हण कोण जाणा?). तेदाळा एं सीएफ कर्​्नाटक सर्क ् ार आनी मिश‍चेदारांच्या (श‍चेर िोलड्रांचा) आड्ळ्ाखाल चल्तलें. बहुित श‍चेरांचा आधारान कर्न ् ाटक सर्क ् ार अमधकार चलयतालो. आश‍चें जाल्ल्यान कर्​्नाटकाचा मववीध मजल्ल्यां थावन अभ्यर्​्थी आस्ल्ले. राजकीय वा िेर उं चलो प्रभाव नासताना साध्य्च ना म्हळ्ळ्ळी पररगत. म्हाका उड्ु मपंत मश‍चक्तानांच सिाज सेवक आनी राजकीय फुड्ारी ओसकर फेर्न ् ां मड्साची व्हळक आस्ल्ली. १९८०-ंत तो एं पी जाल्लो िात्र. ताचा वश‍चीलायेन म्हाका काि िेळ्ल्लें. जुलै २, १९८२वेर िांव एं सीएफ वावराक भर्त ् ी जाल्लों.

िांव भर्​्ती जांवच्या वेळार एं सीएफ रासायनीक सारें जावनासचें यूररया तयार

35 वीज क क ों णी

कर्​्तलें. ह्या खातीर गर्​्जेचें अिोमनया थंयच तयार जातलें. िें उत्पादन व्हड् प्रिाणार तर अिोमनयं बै कार्​्बोनेट (एमबसी) म्हळ्ळ्ळें खाणा वसतुंनी आनी िेर उत्पादनांनी उप्ोग कर्​्चें आन्येक उत्पादन्ंयी (यूररयामततल्या व्हड् प्रिाणान न्हय) ल्हान प्रिाणान एं सीएफ-ंत तयार जातलें. अिोमनया तयार कर्​्चो प्रोसेस भारी लांबायेचो आस्ल्लो. न्याफ्ता (पेटरोमलयं प्रोड्कट) –ंतलें जलजनक (िैड्रोजन) आनी वातावरण - वार्​्​्ां तलें नैटरोजन मवंगड् प्रोसेसा िुकांत्र संयोजन कर्​्न अिोमनया तयार कर्​्चें. उपरांत िें अिोमनया वापरून यूररया (ग्रान्युल्स) तयार कर्​्चें. प्लल्यांटांचो गात्र तुलन कर्​्चो तर अिोमनया प्लल्यांट व्हड्. िसत संकीर्ण ् . चड् जणांनी वावूर्​्चें. एक पावटीं प्लल्यां ट सुरू केल्यार अिोमनया तयार जावंक सुिार पांच - स दीस वेतले. एक पावटीं आरं भ केल्लें प्लल्यांट उपरांत धांवोन्ंच (रमन्ंग) आसाजाय. अिोमनया प्लल्यांटा िुकार यूररया प्लल्यांट ल्हान्ंच म्हणाजाय.

म्हाका अिोमनया प्लल्यांटांत वावराक गाल्लें. दीस आनी रात प्लल्यांटां धांवतालीं. तीन फाली (सकाळीं, दनपारां आनी रातीं) आस्ल्ले. मवमवंगड् जणांक मवमवंगड् मदसांनी िफ्त्ाची रजा. एका िफ्त्ांत एक दीस तर आन्येका िफ्त्ांत दोन दीस. सांभाळ आनी िेर सवलतायो बोर्य ् ो आस्ल्ल्यो. वावरा वेळार यूमनफोर्​्ि, पांयांक िोचे आनी तकलेक िेल्मेट कड्डायेचें. म्हाका ह्यो संग्तीं कर्​्काराय मदतल्यो. मश‍चवाय रामतची मश‍चफ्ट मवंगड्. नीद काड्ु ं क सगळो दीस िेळतलो तरी ्ा वेळार म्हज्यो िेर चटु वमटको चल्तल्यो. तश‍चें जाल्ल्यान रामतचा मश‍चफ्टा वेळार म्हजे दोळे मनदे क वोड्तल्यो. फेकटर े मभतर मकतलो चड् सांभाळ, सवलतायो िेळतल्यो तरी भायल्या संसाराक िांव एकलो िािूली फ्याकटर ी उद्योगी. िी संगत बदमलजाय म्हळ्ळ्ळें म्हजें मचंताप जावनास्ल्लें. पूण बदलुंचें तरी कश‍चें? केमिकल इं मजमनयररं गांत म्हजें मश‍चकप. केमिकल आनी िेर थोड्या फ्याकटर ें क मश‍चवाय िेरेकड्े उप्ोग जायना तसलें. िुकार मश‍चकाजाय म्हळ्ळ्ळी आश‍चा: आसल्या आमयन् वेळार म्हज्या थंय िुकार मश‍चकाजाय म्हळ्ळ्ळें मचंताप फालेल्लें. ्ा

36 वीज क क ों णी

वेळार िांव फकत एकलों मड्पलोिा िोलड्र म्हळ्ळ्ळें इल्लेश‍चा उण्यापणाचें मचंतप म्हज्या थंय आस्ल्लें. एं सीएफ वावराक बोरें नांव आनी स्थान्िान आस्ल्ल्यान सयररके िार्​्केमटं त म्हाका सिस्यो नात्ल्लो. पूण म्हाकायी एक मड्ग्री आस्ल्ली तर म्हळ्ळ्ळें मचंताप कांतयतालें.

आस्ल्ले. क्लामसंक िाजर जायनासताना फकत ओररयेंटेश‍चन क्लामसंक (वर्​्सां त एकदोन िफ्ते) िाजर जावन आनी परीक्षा भांदून मड्ग्री जोड्ची सवलताय फकत िैसूर आनी कर्​्नाटक (धारवाड्) युमनवर्​्मसमटं नी आस्ल्ली. ह्यामवश‍चीं िांवें जाणां जांवचें प्रयत्न केलें.

ह्या वाटे न मचंतां - मचंताना म्हज्या गिनाक आमयल्लेंच जेराल मश‍चकप. तांतुंयी क्लामसंक िाजर जायनासताना बीएस्सी करंक साध्य्च नात्ल्लें. मबकोि करंक म्हाका मपयुमसंत ताचें िुळावें मश‍चकप नात्ल्लें. बीए. करंक िात्र म्हाका साध्य आस्ल्लें. बहुषा: म्हज्या थंय फालेल्ली मपश‍ची आलोचन. िांवें बीए केल्ल्यान म्हज्या वावराक वा प्रिोषनाक कुसकूट लाभ नात्ल्लो. म्हजे सांगाती तांचा वावरांत आनी िेळच्या सांभाळ - सवलतायेंनी संतोसभरीत आस्ल्ले. बहुषा: िांव िात्र चड्पड्तालों. ह्याच वेळार मसवैएं, कथोलीक सभा, फीर्​्गज िंड्ळी, रोटर्य ् ाकट आनी िेर संघटनां आनी म्हज्या बरं वच्या दे ण्या िुकांत्र एं सीएफ भायल्या संसारांत उं चायेचीं िेटां चड्तेच आस्ल्लों. ्ा वेळार िंगळू र युमनवर्​्मसटी जाल्ली िात्र. तांतूं मदसाचे वा सांजे वेळाचे कोर्​्स िात्र

्ा वेळार काित नांवाचा िानेसतान बेंगळू र जयनगरांत चलंवच्या िंगळा करे िोंड्ेन्स कोलेज म्हळ्ळ्ळ्या संस्थ्ाचो श‍चाखो िंगळू र्​्चा फेमलस पै बजारांत (इनासािाचा िोटे ला लागसार) आस्ल्लो. िो संस्थो खासगी उं चल्या मश‍चकपा मवषांत िािेत दीवन कुिक कर्​्तलो. िांवें फेमलस पै बजारांतल्या ह्या संस्थ्ाक वचोन िािे त जोड्ली. ्ा प्रकार िैसूर मववी-चें बीए मश‍चकप कर्​्चो नीर्​्धार केलो. बीए-क भर्त ् ी जावंक मपयुसी (खंयचोय मवभाग) मश‍चकपाची गर्​्ज आस्ल्ली. मड्पलोिा मश‍चकोंक मपयुसी

37 वीज क क ों णी

नाका आस्ल्ली तरी िांव एका मवमश‍चषट समन्वेश‍चांत मवज्ञान मवभागांतल्या मपयुसी मश‍चकपा उपरांत मड्पलोिाक भर्​्ती जाल्लों. िांवें मपयुसी मश‍चकप केल्लें अतां फायद्याक पड्लें. मपयुसी-ंत फेयल जाल्लो िेथेिेमटस मवषय िुकल्या प्रयत्नांत्च उत्तीर्​्ण केल्लो. वावरा जाग्ार िुकल्या मश‍चकपाक कबलात घेंवचें मनयि आस्ल्लें तरी तें खड्डायेन जारी जायनातलें.

बीए-क भर्त ् ी जालों: एं सीएफाक सेर्​्वाल्ल्या दू सऱ्या वर्​्साच (१९८३ इस्वी जुलाय) पयलें िंगळू र करे िोंड्ेन्स कोलेजीक रे मजसटर े श‍चन केलें आनी तांचा िुकांत्र िैसूर मवमवचा ईन्क्िट्यूट आफ करे िोंड्ेन्स कोर्​्स आं ड् कंमटन्यूमयंग एजुकेश‍चन (ऐमससी आं ड् सीए) पयल्या वर्​्साचा बीएक भर्​्ती जालों. बीए-ं त िांवें इकोनोमिस, पोमलमटकल सायन्स आनी सोमश‍चयोलोजी सबजेकट घेतले.

भर्​्ती जाल्लों. िैसूर युमनवर्​्मसटी ओररयेंटेश‍चन कार्​्यें चलयतालें तरी िन आस्ल्ल्या मवद्यार्​्मथंनी ताका िाजर जाव्येता आसलें. िाजरी खड्डाय नात्ल्ली. िें म्हज्या बोर्​्याक्च पड्लें. तेदाळा िैसूर युमनवर्​्मसमटचें ऐमससी आं ड् सीए परीक्षा केंद्र पयलें िंगळू र्​्चा केनरा कोलेमजंत आस्ल्लें. तें उड्मपचा ि​िात्मागां धी िेिोररयल (एं जीएं ) कोलेजीक वर्​्गावण जालें. िें िात्र म्हाका इल्लेश‍चें िारग पड्लें.

एं सीएफ भर्​्ती जाल्या उपरांत पांगळा थावन मश‍चफ्ट ड्यूटेंक येवन – वचोंक कषट जातात म्हळ्ळ्ळ्या कारणान िांव िंगळू र रजाय इगर्​्जे वठाराक लागोन आस्ल्ल्या सैंट मक्रसटोफर िोसटे लांत रावतलों. म्हज्या िुकल्या मश‍चकपाक िेंयी आधार जालें.

पणंबूरांत (एं सीएफ) रामतची मश‍चफ्ट – रजांयत ब्रेक फासट - सकाळीं उड्ु पी एं जीएं कोलेमजंत परीक्षा: बीए परीक्षेक (आनी उपरांतल्या एल्एल्बी आनी एं ए परीक्षेंक्यी) िांवें परीक्षेचा कारणाक रजा गालुंक नात्ल्ली. िांवें वावरा जाग्ा थावन कबलात घेवंक नात्ल्ल्यान तश‍चें रजा घेवंक साध्य्यी नात्ल्लें. पूण सांगा्ांसंगीं मश‍चफ्ट बदलावण करंक साध्य

िांव १९८३-८४व्या वर्​्साचा बीए मश‍चकपाक

38 वीज क क ों णी

आस्ल्लें. िेंयी िक्कान न्हय. सांगा्ान जायत म्हळ्यार िात्र. सगळ्या वावराड्ी सांगा्ांक आनी म्हाका संबंधीत िेनेजि ् ेंटाक्यी म्हजें बर्​्पा दे णे आनी फेकटर े भायली म्हजी सिाज सेवा कळीत आस्ल्ली. सगळ्यांसवें म्हजो संबंध बोरो आस्ल्लो. म्हाका परीक्षा वेळार रामतचा मश‍चफ्टाचेर काि तर सकाळीं स वोरां म्हणासर पणंबूर एं सीएफ फ्याकटर ें त वावरार आसतलो. उपरांत मसटी बस धर्​्न िे ट ब्ांक बस्िोपा िुकांत्र रजाय िोसटे लाक वेचें, नांवचें, ब्रेक्फासट कर्​्चो आनी परत सर्​्वीस बस्स्ट्यांड्ाक धांवचें. उड्ु मपचें एसेपरे स बस्स धर्न ् उड्ु पी बस्स्ट्यांड्ांत दें वचें. थंय थावन मसटी बस्स्ट्यांड्ाक वचोन िमणपाल बस धर्न ् एं जीएं कोलेमजलागीं दें वचें. परीक्षा जाग्ाक पावताना परीक्षे सुरू जाक्ल्लयी आसतली. फ्याकमटर ं त काि, मसवैएं आनी िेर चटु वमटको, िंगळू र आनी म्हजें घर पांगळा िधें पयण. आश‍चें तश‍चें म्हणताना िांव बीए-क भर्​्ती जाल्लों तरी म्हाका वाचुंक फूर्​्सत्च िेळानातली. बीए कर्​्ची जरूर गर्​्जय ्ी नात्ल्ली म्हण्यां. परीक्षेक बसोंक फीस भांदचे. परीक्षा दीस म्हणासर परीक्षेक वेता म्हण मचंतचें. ती घड्ी येताना वचोंक साध्य जायनासतां ऊर्च ् ें.

आश‍चें फमलतांश‍च आमयल्ल्या उपरांत आबसेंट म्हळ्ळ्ळ्या षरासवें म्हजें िार्​्स्कार्​्ड् येंवचें - आश‍चेंच जाताना एकड्े ड् वर्​्सां पाश‍चार जाल्लीं तरी म्हजें मश‍चकप चड् िुकार गेल्लेंना. मजमवताची मदश‍चा बदलुंक कारण जाल्लें कागाद: आश‍चें जाताना िांव १९८५ सूर्​्वेर बरोड्ाचा वी. मसकवेरान चलंवच्या ‘कोंकण पेन्पाल्स’् सांदो जालों.् ‘कोंकण पेन्पाल्स’् सां दो जावनासच्या कन्सेपटा फेर्​्नां ड्ीस म्हळ्ळ्ळ्या चमलयेक िांवें १९८५ फेबरवररं त बरमयल्लें कागाद म्हज्या बीए आनी उपरांतल्या मश‍चकपाची िात्र निीं म्हज्या सगळ्या मजमवताची मदश‍चा बदलुंक कारण जालें. तें

39 वीज क क ों णी

िुदरं गड्ी फीर्​्गजेचें. िंगळू र रोश‍चनी मनलयांत िोसटे लांत रावोन बीए मश‍चकप कर्​्तलें. तें दू सऱ्या वर्​्सां त आस्ल्लें. िांवें कर्​्न आसच्या चटु वमटकांमवश‍चीं तश‍चेंच म्हज्या बर्​्पां आनी चटु वमटकां िुकांत्र िांव तांगेर पररचीत आसच्यामवश‍चीं, ्ा मश‍चवाय म्हज्या मनतळ आनी सोभीत िात बर्​्पाक िेचवणी उचाना ताचा सोभीत िात बर्​्पान कन्सेपटान म्हाका जवाब मदल्ली. ्ा वेळार ल्यांड्​्लैन फोनां आस्ल्लीं तरी िोबैल फोनां नात्ल्लीं. सगळें कागदां - पत्रां िुकांत्र चलचो काळ तो. कागदा िुकांत्र उबजाल्ली आिची सळावळ उपरांत सराग कागदां िुकां त्र्च िुकारून गेली. बीए मश‍चकोन आस्ल्ल्या कन्सेपटाचा प्रेरणान म्हज्या बीए मश‍चकपाक्यी िांवें वेग मदलो. मश‍चकपांत चड्ीत हुिेद आयली. १९८३-ंत बीए-क भर्​्ती जाल्ल्या कन्सेपटान १९८६ एपररलांत संपयलें तर ्ाच वर्​्सा (१९८३) भर्त ् ी जाल्ल्या िांवें १९८७ अकटोबरांत बीए िुगमदलें. बी.ए. उपरांत ताणेंयी मश‍चकप िुंदररलें आनी िांवेंयी. १९९२ जनेर १ ताररकेर आिी लग्नांत एकवटल्यांव. िैसूरांत म्हाका कुिकेदार जाल्लो मसलवेसटर: िैसूर मवश्वमवद्यालय आनी ऐमससीआं ड्​्सीई म्हळ्यार एक सागोराबरी आस्ल्लो संस्थो.

िांव िंगळ संस्थ्ाचो सांदो आस्ल्लों तरी ऐमससीआं ड्​्सीई संस्थ्ाचीं रूली मनयिां पोंताक पाववंक साध्य जायनातलें. ह्या वेळार म्हाका कोंकणी बरवपी िैसूरच ्​् ा मसलवेसटर मड्सोजाची व्हळक जाली. थोड्ो तेंप राकणो धप्तरांत्यी तो वावरार आस्ल्लो. मड्ग्री कोन्वोकेश‍चन सर्​्मटमफकेमटं त म्हज्या आल्कुंजांत जाल्ली चूक मतद्वणेंत आनी िेर थोड्या संक्ग्तंनी ताणे म्हाका िसत कुिक केल्ली. आश‍चें म्हज्या वावराक नाका आस्ली तरी म्हज्या मजमवताक सोभाय मदल्ली आनी दीवन आसची बीए मड्ग्री िांवें जोड्ली. म्हज्या नांवासवें बीए, मड्सीएच्ई (मड्पलोिा ईन केमिकल इं मजमनयररं ग) गालुंक म्हाका साध्य जालें.

- एच. आर. आळव

40 वीज क क ों णी

(आदल्या अोंक्या थावन) ह्या पावटीं ते एकेकलेच आयले नांत. मिंड् बांधून आयले. तांचें येणें तांचा श‍चेंपाट्यानीं उदका वयर वोड्ून येंवचा गेरय ्​् ा ववीं िात्र कळतालें. म्हातारो जाग्रूत जालो. ते िासळे वयर येवन पड्​्ल्लेंच ताणे तांचा चप्पट िांड्ड्ांक धाड्ावंक सुरू केलें. तांचा धाड्ािांनी िासळे क मपटो कर्​्चो अवाज आयकोंक लागलो. तांचा िसतेन िोड्ें मभरांकूळ ररतीन धलोंक लागलें. ताका मकतेंच मदसानातलें. तो अंदाजार, अवाज येंवचे कड्े न धाड्ावन आसुल्लो. एकाच्छाणे

ताचो दांड्ो मश‍चकोन वयर उकलुंक जालो ना आनी दु स्रे घड्ये ताचो दांड्ो ताचा िाता थावन नपंयच जालो! ताणे िोड्याचें सुंकाण वोड्न काड्लें आनी दोनी िातांनीं धर्न ् उदका वयर बड्वंक सुरू केलें. पूण तांची संख्या चड् आस्ल्ली. म्हातार्​्याक िोड्याचा पाटल्यान, िुकल्यान, तश‍चें पंदा थावन चलोन आसचा आक्रिणाक एकाच वेळार कश‍चें फूड् कर्​्चें म्हणोन सिजालें ना. चारांय कुश‍चीं थावन ते िासळे क पाप्सून आस्ले. ताणी मपसुड्लेल्ले िासाचे दवेच कुड्के उदकांत बुड्ोन वेचे मदसताले. मनिाणो एक

41 वीज क क ों णी

िासळे चा िांड्ड्ाक आक्रिण कररलागलो. ‘सवा संपदलें!’् म्हातार्​्याचो ताळो फुिार जालो. अपलो राग, िताश‍चा, दू क सक्कड् एकटांय करून ताणे सुंकाण दोनी िातांनी धर्​्न बळान िासळे चा िांड्ड्ाक घास िार्ल्ल्या ताट्याचा िांड्या वयर परत, परत मभजायलो. सुंकाण िोड्​्ल्लो अवाज आयकालो. म्हातार्​्याचा लाचार कुमड्ं त असलो आवेश‍च भरल्लो की िोड्​्ल्लें सुंकाण्ंच ताणे भामलये बरीं ताट्याचेर तोपलें. ताची धार भामलये बाश‍चेन्ंच आसली ती ताट्याचा कुसळांत ररगली. ती ताणे वोड्न काड्ून प्ा​ान तोपली. ताटो बगलेक सर्​्लो. तोच मिंड्ांतलो मनिाणो ताटो जावनासलो. तांका खावंक कांयच उरोंक नातलें. म्हातारो स्थब्ध जाल्लो. ताचा तोंड्ांत मकतेंगी आड्ूक मपयेल्ले बरीं वोराड्ो येवंक सुरू जालो. तें सगळें ओट् टूक कर्​्न ताणे धऱ्यांत थुकलें. “सयतानाचा मपलांनों, धरा. िें यी खाया!! खुश‍ची पावा. तुिीं एका म्हातार्​्याक्यी मजवेश‍चीं िार्​्लो.”्ताणे म्हळें . अपूण संपूणा िार्​्वालों म्हणोन म्हातार्य ् ाक खचीत जालें. ताणे िोड्ु ल्ल्या सुंकाणाचो दांड्ो पररक्षा कर्न ् पळे लो. िोड्याक मनयंत्रीत कर्य ् ेत म्हणोन ताका भगलें. िोड्याची मदश‍चा साकी कर्​्न, भुजांचेर तोपरो पांग्रून तो श‍चांतेन बंद्रा कुश‍चीक िोड्ें चलयलागलो. ताची ित संपूणा ररती जाल्ली. कसमलंच भावनां मवनः श‍चून्य जाल्ली.

िासळे चेर तेणे िेणे मश‍चका​ाल्लें उश्टें िास खावंक म्हणोन दु स्रे दु स्रे ताटे येवन्ंच आसले. ताका तांची पवा​ाच नातली. ताची ित फकत िोड्ें चलंवचार्च केंद्रीत जाल्ली. िोड्ें बोव िाळवायेन कसल्याच रगळ्यां मवणे चलोन आसुल्लें. ताची जड्ाय िाळू जाल्ली. सुंकाण्याचो तोणको िोड्​्ल्लो सोड्ल्यार िोड्याक कसलोच िार जावंक नातलो. ताका उदकाचा लोटांत रीग्ल्लो अनुभव जालो. पयस, धऱ्या दे गेचा झोपड्यांचो उज्वाड् आतां िषट मदसोंक लागलो. अपूण खंय आसां म्हळ्ळ्ळें िषट मचत्रण ताका लाबलें. आपल्या मठकाण्याक श‍चामबतायेन पांवचो भवा​ासो ताका आस्ल्लो. वारें कसोय आिचो ईश्ट..... थोड्े पावटीं! म्हणोन ताणे उपरांत कुड्मसलें. धऱ्योय ईश्ट्च! इषटां तश‍चें दु स्मानां सवें. ताका आपल्या िांतुळनाचो उगड्ास आयलो. िांतुळन्यी म्हजो मजवाचो ईश्ट. मवश‍चेस जावन तूं िार्​्वाल्ल्या वग्ता. ताचा वर्​्ती भुजावण दु स्री ना. ‘म्हातार्​्या तूं मक्ाक िार्​्वालोय?’ ‘अश‍चेंच.. िांव िेर मिवोन िुकार गेल्लों..’ तो बंद्राक येवन पावताना ‘टे रेस’्िाचे मदवे जळानातले. सगळो गांव गाढ मनदें त आसा म्हणोन तो जणासलो. िाळवायेन वाळोन आसल्ला वार्​्याचो वेग आतां चड्ल्लो. बंद्रार सगळें श‍चांत आस्ल्लें. तो खड्पांचा पंदल्या एका फात्राळ्या जाग्ाक येवन पावलो. ताका कुिक करंक थैं कोणंच नातले ववीं

42 वीज क क ों णी

ताणेंच िोड्ें ताका जाता मततले वयर वोड्ून िाड्न एका फात्राक बांधलें. मश‍चड्ें दे ववन पड्दो दोड्ी केलो आनी खांदार चड्वन चलोंक लागलो. तेदना ताका जाल्ल्या पुरासणेची तीवरता कळोंक लागली. ताणे एक घड्ी भर रावोन िोड्या कुश‍चीक पळे लें. रस्ा मदव्यांचा प्रकासाक िोड्याक बांधलेल्ल्या िासळे ची मश‍चिटी िोड्याचाकी लांब उटोन मदसताली.. मततलेंच न्हय, िासळे चो दवोच पाटी कणो, ताचो बृिद ररतो िांड्ो, ती लांब तलवार बोंच! तो प्ा​ान वयर चड्ोंक लागलो. तकलेक पावताना तो दांटोन खांद्या वयल्या मश‍चड्या सिेत सकयल पड्लो. ताणे उटोंक प्रयतन केलें तरी जालें ना. तो मश‍चड्ें व्हावोन थैंच बसलो आनी रस्ाक पळे लागलो. पयमश‍चल्यान एक िाजार पाश‍चार जातेत आसचें म्हातार्​्यान पळे लें. थोड्ो वेळ तश‍चेंच बसोन ताणे मश‍चड्ें सकयल धवर्​्लें आनी उटलो. प्ा​ान मश‍चड्ें उकलन घेवन तो आपल्या मबड्ारा कुश‍चीक चलोंक लागलो. मबड्ाराक पांवचे पयलें ताका पांच पावटीं मवश‍चेव घेंवचो पड्लो. आपल्या मबड्ाराक पाव्ल्लेंच म्हातार्​्यान मश‍चड्याचो खांबो िश‍चेंचा जाग्ार धवर्​्लो. काळोकांत सािल्ल्या ताचा िाताक उदकाची बोतल िेळ्ळ्ळी. उदाक मपयेवन तो खटल्यार वोितोच गळ्ळ्ळो. साकाळीं चेर्क्ा​ा न येवन दारांतल्यान मभतेर मतळताना म्हातारो

गाढ मनदें त आस्ल्लो. आज वारें वादाळ जोरान आसुल्ले ववीं कोणंच िोगोर उदकाक दें वोंक नातलो. चेको सदांचे सवये फिा​ाणे म्हातार्​्याचा मबड्ाराक आमयल्लो. ताणे म्हातार्​्याचा नाकाक बोट धर्​्न पळे लें. ताचो उस्वास चलोन आस्ल्लो दे कोन ताका सिाधान जालें. ताणे म्हातार्​्याचे िात पळे ले आनी हुसकारोन रड्ोंक सुरू केलेंच... मनिाणे तो उटोन कोफी िाड्ु ं क म्हणोन थैं थावन भायर आयलो. रड्ोन्ंच रसतो उत्रोंक लागलो. तो बंद्राक पावताना म्हातार्​्याचा िोड्या भंवती लोकाचो व्हड् जिो कुड्साल्लो. एकलो इजार वयर पऱ्यांत दोड्ून एका दोररयेंत िोड्या दे गेक बांध्ल्ल्या िासळे चें अस्थी पंजर िेजून आसुल्लो. “म्हातारो कसो आसा?”्कोणेंगी व्हड्ल्यान मवचार्​्लें. “मनदला.”् चेर्क्ा​ान जाप मदली. ताणे रड्ोन आसचें ते पळे तात म्हळ्ळ्ळें ताका पड्ोन वचोंक नातलें. “नाका थावन मश‍चिटे पऱ्यांत भती अटर ा फुटी लांब!!’्िेजून आसलेलो उदगार्​्लो. “कांयच अज्याप ना!”् इतलें सांगोन चेको टे रेसाचीं िेटां चड्ोंक लागलो. ताणे वयर चड्ोन एक जग कोफी मवचार्​्ली. “हून हून आसोन मचक्के खड्क्च आसोंदी.”् तो म्हणालो. “दु स्रें मकतेंय?” “आतां कांय नाका. ताका खावंक मकतें जाय

43 वीज क क ों णी

तें मवचार्​्न प्ा​ान येतां .” (िुखारंक आसा) -----------------------------------------------------------------------------------आयतो जाल्लो. रं गण्णाक ्ा िासतेरामवश‍चीं गवरव, भ्यें उदे वन येतालें. ्ा इसकोलांत तीन क्लाश‍ची िात्र. पयले क्लामश‍चंत वीस भूर्​्गीं, दु स्रे क्लामश‍चंत चवगां आनी मतस्रेंत

दोग चेर्​्के आसलले. मतस्रे आनी दु स्रेंच्यांक ब्ल्याक्बोर्​्ड्ाचेर लेक्क घालन रं गण्ण पयले क्लामश‍चंचांचें मलसांव तनखी करंक लागलो.

्ा वीस भूर्​्ग्ां क मववीध िंताचे पाठ जाल्ले. ्ा पयकीं बारा भूर्​्ग्ां क अ, आ थावन प फ ब भ, ि पर्​्यां त अक्षरां मश‍चकून जाल्लीं. ऊर्​्लल्या चवगांक ‘िांकोड् पळे , पोळो दी’् म्हणासर मलसांव जाल्लें. ऊर्​्लले चवग ओत्ताक्षरां, संयुक्ताक्षरं मश‍चकललीं. िे मनिाणे चवग आदल्या तीन वर्​्सां थावन तेच

क्लामसंत आस्ल्ले. ्ा भूर्​्ग्ांकड्े मतक्केश‍चे वाचवन, बरवंक लावन जालें. थोड्ीं लेक्कां करयलीं. तांकां खेळुंक धाड्ले. उपरांत

उं चल्या क्लामसंतल्या भूर्​्ग्ां ची तनखी रं गण्णान सूर्​्वातली. दु स्रे क्लामसंतल्यांचें वाचप सुिार आस्ल्लें. लेक्कांत ते हुश‍चार आस्ल्ले. मतस्रे क्लामसंत तनखी कर्​्ताना रं गण्णान, िासतेरा लागीं

(आदल्या अोंक्या थावन मुखाररलाों)

कन्ड् पद

मश‍चकवंक सांगलें.्‘मबड्ु वू (सुटी)’्म्हळ्ळ्ळें पद

िासतेर रं गप्प आदले मदसापररं च व्हड् सररचो रिाल, सररचें पुड्वें, बरो कोट न्हेसून

ताणें

मश‍चकयलें. िासतेराच्या सवालांक

भूर्​्ग्ां नी बरी जाप मदली.्‘इसकोलांक सुटी

44 वीज क क ों णी

िेळचो काळ खंचो?’,् ‘भूर्​्गीं तवळ मकतें

मवचार्​्न िुकार पाठ करंक लागलो.

कर्​्तात?’,् ‘भंवतीं प्रकृती तवळ कश‍ची

“भूर्​्ग्ां नो झाड्ां मभतर

मदसता?’् म्हळ्ळ्ळीं मवचार्​्लीं.

सवालां

िासतेराक

आनी

िासतेरान भूर्ग् ् ांक

मकतल्यो जाती?”्िासतेरान मवचार्​्लें.

पळे वन रं गण्णाक खुश‍ची जाली. सूर्​्वात

“मववीध जाती”

िुगदाल्लेंच भूर्​्गे पद वाचुंक लागले.

“खंच्यो? तूं सांग पळे यां ?”

“झाड्ां िा्ार फुल्ल्यांत फुलां

“फळां झाड्ां , फुलां झाड्ां , भाज्ये झाड्ां,

मदसता जश‍चें सक्कड् िोड्वाळान धुलां

वाली झाड्ां ”

मचमलमपली कर्​्तात सुकणीं

“फुलां झाड्ां म्हळ्यार मकतें?”

गुड्या दे गे धांवतांव भूर्​्गीं”

“फकत्त फुलां जांवचीं झाड्ां सर”

रं गण्णान

“दोन दाकले दी”

भूर्​्ग्ां क

रावयलें.् “सार्क ् ें

चुकानासतां वाचुंक मश‍चकाजे”्जाग्वणी मदली. तरी चेर्​्को पयलेंचे पररं च वाचुंक लागलो. “िासतेरा तुिी सार्​्कें वाचून मतळमश‍चया” रं गप्प िासतेर बूक घेवन ‘झाड्ां िा्ार फुल्ल्यांत फुलां, मदसता जश‍चें सक्कड् िोड्वाळान धुलां , मचमलमपली...’् म्हणून

भूर्​्ग्ां पररं च वाचुंक लागलो. “िासतेर िोड्वाळान धुलां म्हणानाका. िोळबान धुलां म्हणाजय. पळयां पुसतक

िेवश‍चीन दी”. ह्या

पुसतकांत

मड्पार्​्ट्िेंटाच्या

चुकी

छापल्यात

पुसतकांनी

सर,

भर्​्ल्यात्च

चुकी”.्अश‍चें सांगून रं गप्प भूर्​्ग्ांक सवालां

“जाय आनी कळ्यां झाड्ां सर” “तीं फुलां फुल्ताना कश‍चें मदसता?”

“िोड्वाळांनी वसतुरां मनतळ धुवन धण कर्​्न दवर्​्ललेपरीं धवेंच मदसता सर,” “सार्​्कें

बस”् िासतेर

रं गप्प

आपणें

जयताचो कुरोव आपणामयल्लेपरीं संतृप्तेन इन्स्पेकटराक पळे वन निसकार घालो. “िासतेरा भूर्​्ग्ां क खेळुंक सोड्” म्हणालो

रं गण्ण. भूरग ्​् े भायर्सर्​्न गेले. “िासतेरा! पुसतकांत िोळबान धुलां म्हळ्ळ्ळें सार्​्कें छापलां तरी तूं भूर्​्ग्ां क चूक चूक

सांगून मदते आसाय. तुवें मतद् वून घेजय” “नां सर, पुसतकांत्च चूक छापलां”.

45 वीज क क ों णी

“तें कश‍चें चूक?” “आिी

सांगून मदल्लें ना”.

िोड्वोळ,

िोड्वोळान

वसतूर

धुंवचें

धुंवचें,

म्हळ्यार

िांव

्ा

“बरें आतां िांवें सांगलेंने िुकार अश‍चें चूक

कररनाकात. तुवें घाल्लें िें जर्​्बू वसतूरय ्ी

वृत्तेंतलों”.

धुंवच्याक्च आमयल्लेंगी?”

रं गण्णाक आतां जाण्वाये मदवो

“व्हय

पेटलो. ्ा िासतेराक दोळ्यांक दोळो

िाल्गोंवड्याच्या पुताक काजार जालें. तेदना

सोड्न पळवंक पड्लो. ्ा रू ं द सररयेच्या

नोवऱ्याक घाल्लीं वसतुरां उं बळच्याक

रिालाक, रू ं द सररयेच्या पुड्व्याक पर्​् ् ां

आिच्या लागीं िाड्​्ल्लीं वसतुरां आमनकी

पर्​्​्ां पळयलागलो. िासो फुटू न येताल्यो.

सार्​्कीं म्हेळोंक नात्ल्लीं. नवीं वसतुरां

“िांव कसलो िांकोड्, िीं वसतुरां पळवन िो

सार्​्कें म्हेळ्ळ्ळ्या उपरांत धुल्यार बरीं

व्हड् ओकलांचो धनी म्हणून मचंत्तालों

मनतळतात, तश‍चेंच तुिची सद्री तनखेक येता

न्हंय्गी?”् मनयाळन तो िासतालो. रिालां त

म्हळ्ळ्ळी खबर आयल्या उपरांत...”

तोंड् आड् कर्​्न िासुंक लागलो.्“िेसत्री ये ह्या इसटु लार बस”् म्हणात िात धर्​्न रं गप्पाक ताणे बसयलो. “ह्या पदांत फुलां झाड्ां मवश‍चीं आनी िोळबामवश‍चीं तुलन बरयलां, फुलां झाड्ांनी फुलां फुल्ल्यां त पळे वंक सोमभत्त मदसता

सर,

चार

िप्त्ां

आदीं

“ठाक्ठीक जावन इन्स्पेकटराक स्वागत कर्​्ची आश‍चा आयली न्हंय्गी?”

“व्हय सर...” रं गप्प अर्द ् ें लजेन्श‍चें

तकली बागावन

रावलो.

म्हणून पयल्या फंक्तेंत सांगलां , िोळबार

“तूं बरें मश‍चकयताय िासतेरा,. पळवन संतोस

िोड्ां मकतेंच नांत, नीर्​्िोळ मदसता अश‍चें

जालो”

दू सऱ्या पंक्तेंत सांगलां पुसतकांत सार्क ् ें

असलीं फुगार्​्नेचीं उत्रां आयकून िासतेर

बरयलां

पूण

तुिी

िोड्वोळ

दे कून

पुसतकांती िोड्वोळ्च आसाजे म्हणून तुवें चूक मचंतलांय आतां कळ्ळ्ळें गी?”् रं गण्ण िासतेराक सिजय्लागलो. “आतां सिजलें सर, ह्या आदीं कोणेंय अश‍चें

खुश‍ची जालो...् “टर े यमनंग जालां सर...”् म्हणालो. (िुखारंक आसा) (मुखारोंक आसा) ---------------------------------------

46 वीज क क ों णी

“ब्ल्याक काफी” मूळ: आगाथ क्रिसटी - क क ों णेक तजु​ुम : उब्ब, मूड क्रिद्री IV

“ब्ल्याक काफी”्(Let it be dark black)

िूळ: आगाथ मक्रसटी - कोंकणेक तजुािो: उब्ब, िूड् मबद्री (एदोळ म्हणासर: कूड्ा थावन भायर आयलेल्या फेक्ल्सची भलायकी मवचाना ड्े सी आनी ताच्ये पाटल्यान क्रारोलीन बाय जेवणा कूड्ा थावन भायर आयलीं. िें तें उलवन ड्े मसच्ये व्हड् भयण मवल्मा च्ये ओक्तां , बूका मवश‍चीं उलवणें जालें. ड्े सीन मवल्माची पेट काड्न तांतलीं ओक्तां आनी मसररं जां तपासताना श्री लोबो, मवन्सी, मसरील आनी ड्ा. ररची थैंसर येतात. ड्े सी आपल्या िातीं आसलेलें मसररं ज सकला घाल्ता. िुखार वाच....) ड्ा. ररचीन धांवोन वचून ड्े सीन सकला

घाल्लें मसररं ज उकल्लें. पाटीं मदं चा पयलें ताणें तें जाग्रूत्कायेन तपासलें. "िलो१ िें मकतें? िोफीन?!" पेटेंतलें आन्येक मसररं ज काड्न आजापोन ताणें सवाल केलें. "िर े चीन! जीव काड्चीं िीं मसररं जां तुका कैं थावन िेळ्ळ्ळीं? तुकाच मवचाता​ां , सांग?" तो पेटेंत आसलेल्यो वसतू तपासुंक लागलो. ड्े सीन ताका बेजारायेन आनी ना खुश‍चेन पळे लें. "झूज जातासताना चोरल्ल्यो वसतू" िोटव्यान तें म्हणालें नंजी िासो दीवन. मततल्यार रागान बुसू बुसू कना र्क्ारोलीन बाय दाख्तेरालागीं गेली. "तांतू आसचें पूरा वीक गी? व्हयगी दाख्तेराबा? िेरांक उपाद्र जायनािू? ती पेट िोसतू वसा​ां थावन घरांत आसा. ती आपायाची न्हय. व्हयिू?" मतच्या उत्रानी भें आस ल्लें. "आं दाजान सांगचें जाल्यार उणें म्हळ्यार बारा जणांक सांगाता मजवेश‍चीं िाचा​ा क पुरो.आपाय ना म्हण तुिी सांगचें म्हाका

47 वीज क क ों णी

सिजाना" "ओ! दे वा! मकतें िलाित म्हणतां " मतणें लां ब स्वास सोड्न कदे लाचेर बसली. "आयका. िर े चीन िैड्ोकलोरै ड् गुमळयो, सात या आट मगळ्ळ्ळ्यार आरािायेचें िरण येता. भयंकर दू खीन ह्या संस्राक सोड्येत. अटर ोपैन सलफेट सयत तेंच पररणाि िाड्ता." ड्ा. ररचीन मववरण मदलो. दोनी वसतू पेटेंत दवरून ताणें अन्येक बोतल भायर काड्ली. "िें .... " गुणगुणलो. "िें, ियोसैन िैड्रो ब्रो िैड् म्हळ्ळ्ळें ड्र गस. अधी गुळी पुरो... कलास! दू ख च ना. सीदा िरण. स्वपणां नातलेली नीद. केमदं च जाग जायनात ल्ली नीद. " म्हण ताणें बोतल फेल्सीक दाखयली. "िाका तपासून पळे ." फेल्सीन पळे ली. दोनी िात घश्टू न मिपनोमटसं जाल्ले बरी मनधा​ारान उलयलें. "स्वपणां नातलेली नीद.... संपूणा नीद" आपणाक च सांगचे बरी तें म्हणालें. पतूान एक पावटीं तपासून पळे तां म्हळ्ळ्ळे बरी ताणें िात िुखार ओड्डायलो. पूण ररचीन बोतल मदली ना. बदलाक र्क्ारोलीन बायेक पळे लागलो. ती इक्ल्लश‍ची कालुबुली जाली तरी मकतेंच उलयली ना. बावळे िालवन ररची ड्े सी सश‍चीं थावन पयस चल्लो. ताच्ये िातीं ियोसैन िैड्रो ब्रोिैड्ाची बोतल अस ल्ली. मततल्यार सोफयाक वेचें दार उग्तें कना

ब्रायन मभतर आयलो. मकतेंच उलयनासताना ड्े सका लागमश‍चल्या एका िू लाचेर बसलो. पाटल्याण्ंच आयलेल्या मवक्न्सचा िातीं टर ें त काप्ेन भरलेलें जग, कप्पां आनी साससा आस ल्लीं. टर े क काप्ेचा िेजा वयर दवना तो चल्लो. ड्े सी कापी कप्पाक वोमतलागलें. दोन कप्पां िातीं घेवन फेल्सी सश‍चीं गेलें आनी एक ब्रायनाक दीवन आन्येक आपणाक घेतलें. ड्ा. ररची ओक्तांच्यो बोतली िेजा वयर आसचा पेटेंत दवता​ालो. "तूंवे म्हजी कूड् थंड् केलीय दाख्तेराबा.वेमगंच स्वपणां नातलेली नीद... तेंय भयानक िरण. तूं दाख्तेर जाल्ल्यान तुका ह्या संग्तीं मवश‍चीं पूरा िािेत आसा न्हंयगी?" र्क्ारोलीन बायेन मभयेल्ल्या ताळ्यान मवचारलें. “म्याड्ं , िें अन्याय न्हय. भें जालें म्हण तुिी सांगलें. भें जांवचा तसलें मकतेंच ना. म्हाका गोत्त्तासा. दे खून िांवे मववमसालें. िें वीक स्तीयांचें, दादल्यांचें न्हय. िांवे तुिकां मवचारल्यार.... तुिकां कळीत आसा" ताणें िासोन्ंच सांगलें तरी ्ा उत्रां पाटल्यान मवषाद झळकालो. ताणें फेल्सीन मदल्लें

48 वीज क क ों णी

काप्ेचें कप्प मतका मदलें. आपणाक कापी िाड्ु ं क तो गेलो. "दाख्तेराबा, तूंवे सांगचें साकें. म्हाका मकतें जाय तें िांव कता​ां . िांव ल्हान आसताना म्हाका भयानक स्वपणां पड्तालीं. तांतू रक्कोसाचे व्हड् दोळे , भायर घाल्ली लांब जीब, काळें िुसकार , जयत कूड् सक्कड् आिचे बरीच न्हंयगी फेल्सी?" मतणें म्हळें . ररचीन अंवसरान म्हळ्ळ्ळे बरी सामक्रचो ड्ब्बो मतका मदलो. नाका म्हण मतणेO तकली िालयली. "व्हय. म्हाका फकत्त पाड् स्वपणाOच पड्तालीं. ्ा कूड्ांत िांव िात्र बुगें. उरल्लीं पूरा व्हड्ांच. थैंसर एक स्त्री. आतां म्हाका मतचो उगड्ास येता. ती तुज्ये बरीच मदसताली फेल्सी. म्हज्यालागीं येवन जबदा सतेन म्हळ्ळ्ळे बरी मपयेंवचो गलास मदलो. ती कसी िासताली म्हळ्यार, तूंवे पळे वंक जाय आस ल्लें.मपयेना म्हण मचंतल्यारी नाका म्हणोंक जालें ना. म्हळ्यार मतणें का िांकोड् कना मपयेंवचा बरी केलें. म्हजो गळो लासून गेल्ल्या बरी म्हाका भगलें. उस्वास घेवंक कश्ठ जाले. तरी कषटानी उटोन उभीं रावलीं’ ररची फेल्सी आसचा कड्े चल्लो आनी एक व्यंग िासो िासलो. "राक्कोस चमलये, आिचेर दया दाकय" म्हण तिासो कररलागलो. तें िासलें ना. िौन. तो थैं थावन पयस वचोन आपली कापी

मपयेवंक लागलो. उपरांत खाली जाल्लें कप्पू िेजाच्ये िदें गात दवरलें. ड्े सीन आपली कापी वेवेग्ीं मपयेवन िुगमदली. "तें पद मक्ाक तसें?" म्हणात्त गािोफोना सश‍चीं गेलें. अन्येक पद घालें. "आताि बरें च पद जाय. िें पद बरें आसा’् म्हण सांगोन नाचोंक लागलें. पूण िेरांक तें पद रचलें ना. " ओ! ड्े सी,तसलें बुसें पद नाका" म्हणोन र्क्ारोलीन बाय पद बदमलंक उटली. "बररं च पदां आसताना तूंवे बुसेंच पद घालांय" "िौश‍चे, राव. िें पद भारीच बोंबाट आसा. खुश‍ची िाड्ं वचें तसलें" "नाका. अिचे लागीं बररं च श‍चासतीय पदां आसात तीं आयकोंव्यां .. ये दख्तेराबा" ररची ड्े मसलागीं गेलो. र्क्ारोलीन बाय ग्रािाफोना लामगंच रावली. तेगांय िेळोन पदांक सोमधंलागलीं.ब्रायन िफ्त्ाळें वासचांत िग्न जाल्लो. फेल्सी िदल्या िेजालागीं वचोन ओक्तांची पेट पळे वंक लागलें.कोण्ंच पळे नांत म्हण मचंतून एक एक बोतल काड्न लेबल वामचलागलें. ियोसैन िैड्रो ब्रोिैड्! िळू बोतल उग्ती कना सक्कड् गुमळयो िातीं घेतल्यो. ्ाच वग्ता श्री लोबोच्या कूड्ाचें दार उग्तें जालें. मसरील दारार उभो रावोन

49 वीज क क ों णी

फेल्सीक च पळे तालो. फेल्सीन बोतल पेटेंत दवरून काप्े िेजामदश‍चीं िेटां काड्लीं. श्री लोबोचीं उत्रां िड्ी कूड्ा थावन आयकालीं. पूण ताचो ताळो पर्क्ा​ा बरी आयकालो. मसररलान जाप मदली. "व्हय सर. िांव तुिकां कापी िाड्चाक म्हण्ंच भायर आयलां " "िांवे मदल्लें कागात मकतें केलेंय?" ’तें दनपारांच्ये तप्पालार धाड्न जालां सर" "मसररला, िांवे मकतें सांग ल्लें?िांगा ये वेग्ीं" श्री लोबोच्या ताळ्यांत बेजाराय झळकाली. "म्काका िाफ करा सर. आयलों" फेल्सीन सेक्रेटरीक पळे लें ना. तो पाटीं कूड्ाक गेलो म्हण ताच्या िेटांच्या आवाजान्ंच ताका कळ्ळ्ळें .पूण मसरील दाराचेर उभो रावोन फेल्सीक च पळे तालो. फेक्ल्सच्ये पाटल्यान ब्रायन उभो आसा. फेल्सीन िातांत आसच्यो गुमळयो िेजा वयल्या एका काप्ेचा कप्पांत घाल्यो.उपरांत मकतेंच जावंक ना म्हळले बरी सोफा सािखार वचोन उभें रावलेO.

ग्रािोफोन एक दं व्हड्ा आवाजान

बोबाटलें.ब्रायानान िफ्त्ाळें सकला दवरलें.कापी एकाच घोटान मपयेलो. खाली जाल्लें कप्प िदल्या िेजा वयर दवरलें. उपरांत पतूान बायले सश‍चीं येवन उभो रावलो. "िांवे एक मनधा​ार घेतला. तूंवे सांगलेले बरी तुका िांव तूं खैं सांग्ताय थैं आपवन वता​ां. दोगांय सांगाता या" तो फेल्सीक म्हणालो. फेल्सीन आजापोन दोळे वाटारून पळे लें. "राया, तूं सत च सांग्तायिू? आिी िांगाथावन पयस या. पूण दु ड्ू खैं थावन िाड्ताय?" ताच्या ताळ्यांत दु भाव आस ल्लो. "दु ड्ू कची वाट आसाच िोगा" ब्रायन धैरान उलयलो. "म्हळ्यार?" घोवालागीं दु ड्ू ना तें ताका गोत्तासल्येल्यान ताका अमनकी चड् दु भाव जालो. "म्हळ्यार, दादलो बायलेक कसो िोग कता​ागी, तसेंच ताच्ये खातीर मकतेंय कतोलो" "म्हाका खुश‍ची कचा​ाक आसें उलयनाका. म्हजेर तुका अमनकी पा्ेणी ना म्हण तुज्या उत्रामनंच कळता. पयलें तूंवे म्हज्या िोगाक सिजोन घेजाय आनी" ताणें उलंवचें रावयलें. िड्ी कूड्ाचें दार उग्तें जाताना ताणें भंवटीं पळे लें. मसरील भायर आयलो आनी सीदा काप्े िेजा सश‍चीं वचोन कप्पां एकटांय कररलागलो. फेल्सी सोफाक च ओणकोन रावलें. ताच्या तोंड्ार उद्वे क आनी आतंक मदसलो. ब्रायन उज्या रांदणी िुखार

50 वीज क क ों णी

पासायो िाररलागलो. रावोन घमड्भर उजो (िुखल्या अंर्क्ांत िुंदसूान वेता...) नातलेल्या रांदणीक च पळे त्त रावलो.

------------------------------------------------------------------------------------

चाोंप्या फुलाोंची राय कुवरन ् मलेकियाची जानपद काणी कोंकणीक : मलल्ली मिरांदा - जेप्पू (बेंगळू र) एक ल्हान िळ्ळ्ळी. ्ा िळ्ळ्ळें त एक रै त आस्ल्लो ताका पांच जण चेके भुगे. चवणा जणांक काजार जाल्लें. मनिाण्याचें नांव कोमि​िा. तो आळसी, सदां खांवचें, गप्पे िार्​्चे आनी मनदचें ताचे काि जावनास्ल्लें. आपणे भाव घरा नात्ल्ल्या वेळार पयळ्यां खातीर वोमनयांक उपद्र मदतालो. ताणीं रांद्ल्ले रांदाप बरें जांवकना म्हण मिणमसतालो. एक दीस कोमि​िा सकाळीं दोड्ु पास (ब्रेक पासट) करंक बसलो. िाल्गड्या भावाच्या बायलेन ताचा प्ेमटं क एक चपाती घाली.

कोमि​िान बाय म्हण चपाती िुल्याक उड्यली.् ‘मिकसली चपाती!..... दाट मजमटपरीं आसा िी खावंक िां व मकतें गोरंगी?’् म्हणोन वोमनयवयर जबदसी चलयलागलो. ‘म्हाका िाचाकी पातळ करंक येना जाय जाल्यार चांप्ा फुलांच्या राय कुवर्​्नीक आपवन िाड्. तें तुकापाताळ चपा्ो कर्​्न मदतेलें.’्म्हणोन वोमनयेन िेड्ायलें. मतचीं उत्रां आयकोन दू सऱ्यो वोमनया मकसक कर्न ् िासलीं कोमि​िाचो राग तकलेक चड्लो. िो अक्मान सोसुंक ताच्यान तांकलेना. प्ेमटं त िात धुवन तो उटलो. चंप्ा फुलांच्या राय कुवर्​्नीक पळें वच्या आश‍चेन तो रानातेवश‍चीन बाक्कारां मपंदून गेलो. िोसतू पयस पावल्या उपरांत ताका

51 वीज क क ों णी

पुरासाण जाली. लागसार एक ितारी लांकड्ांचो भरो भांदताली कोली मतचे सांगाता मतच्या गुड्सुलाक गेलो. आपली काणी सांगली ितारे क ताची मभिात मदसली. ताका मतणें पोट्भर जेव्हाण दलें.् ‘चांप्ा फुलांती राय कुवर्​्न पयमसल्या पवातावयर आसा. आज्या बापायन ताचेखातीर एक सोभीत रावळे र भांदलां . पूण ताचे सश‍चीन व्हेचें भोव कषट्आंचें काि’्ितारे न मनश्वास सोमड्त्त सां गलें. कोमि​िा ितारे क कुिक कररत्त मतच्या गुड्सुलांत एक िप्तो रावलो. एक दीस तो लांकूड् िाड्ु ं क म्हण रानांत भंवोन आसताना, ताका एक कोलो दू क उणी जाली. कोमि​िान आपली काणी कोल्याक सांगली. ताणें केल्ल्या उपकाराक मकतें पुणी प्र्ुपकार कररजय म्हण भोगलें कोल्याक. कोल्यान ताका एक टोपी आनी एक जोड् व्हाणो दीवन ‘िी टोपी घाल्यार तूं कोणायकी मदसानांय, पूण ताका सवा मदसतेलें. ह्यो व्हाणो मदसानांय; पूण तुका सवा मदसतेलें. ह्यो व्हाणो घाल्यार तुवें खंय ज्या थंय व्हच्येत.’् म्हण सांगलें कोमि​िान संतोसान कोल्याक धन्यवाद पाटवन आपल्या गुड्सुलातेवश‍चीं पाय काड्ले. दू सऱ्या मदसा कोल्यान मदल्ल्या जादू व्हाणो घालन, चाप्ां फुलांच्या राय कुवर्​्मनचा रावळे राक पावलो. ताणें टोपी घाल्ल्यान राकवमलंच्या दोळ्यांक तो मदसलोना तो सीदा राय कुवर्​्मनसश‍चीन

व्हचोन मतका प्र्क्ष जालो. राय कुवर्​्न ताणें मचंतल्ल्य ् ा चाकी सोभीत आसली ‘राय्कुवर्न ् ी’् म्हजे सांगाता ये म्हज्या वोमनयांक तुका पळवंक जा खंय म्हणालो. ‘सदांयी पारीज चांप्ा फुलां घेवन म्हजी जड्ाय पळे तात म्हजी जड्ाय चांप्ा फुलां मततली. ताचे ववीं चड् जड्ाय जायत जाल्यार तुजे संगी येतां म्हणात्त क्खणकुळ्या आव्हाजांनी िासली राय कुवर्​्न. दू सऱ्या मदसा रायाच्या सेवकांनी ताकड्ें त घालन मतची जड्ाय पळे ली. ओि, मकतें अचऱ्ये ्ा दीस िजारांनी फुलां घाल्यारी ताकड्ी वयर्च आयमलना. रायाचे सेवक गाबरे वन रायालागीं दांवलें राय तांचें उतार आयकोन श‍चेिेवन गेलो िंत्रीक आपवन कारण मकतें मवचार्​्लें.् ‘राया!...... भायलो िनीस मभतर ररगला आिीं ताका सोदू न कामड्जय. रावळे राचा भंवतणी सुगंध द्रव्य लग्ता. ह्या ववीं तो सुलबायेन मश‍चकोन पड्ता; म्हण िंत्रीन सलिा मदली. रायान तक्षण आपल्या सेवकालागीं रावळे रा भंवतणी सुगंध द्रव्यां मश‍चंपड्ावंक सांगलें ताणीं सुगंध द्रव्यां मश‍चंपड्ायलीं. कोमि​िा टोपी घालन चांप्ा फुलांचा राय कुवर्​्नी कुश‍चीन ताकड्े र बस्ल्लो. ्ा ववीं तोकोणायचा मदषटीक पड्लोना. िजारांनी फुलां घाल्यारी ताचा जड्ायेक तीं पापमलंनांत. राय्कुवर्​्न ्ा दीस घड्​्ल्ल्या अचऱ्या मवश‍चीं मचंतून रावळे रांतल्या अंतः

52 वीज क क ों णी

पुरंत भंवताली. कोमि​िा मतचे सािकार प्र्क्ष जालो.् ‘राय्कुवर्​्नी.... आज तुजी जड्ाय िजारांनी फुलांक मिकवाली. तुज्या उत्रां पिा​ाणी म्हजेसवें ये’्कोमि​िान मतिान मतचोबावळो धर्​्न फिा​ायलें. दु स्री वाट नासताना ती ताचेसवें भायर सर्​्ली. कोमि​िान जादू व्हाणो घाल्यो आनी मतका आपल्या खािद्यार बसवन, ितारे चा घरा िाड्न अयलो आपल्या वसतुरांक सुगंध द्रव्यांचो पिाळ येंवचो पळवन ताका दु भाव जालो. ताणें तक्षण दोणकाराक आपवन आपलीं वसतूर उं बळू न िाड्ु ं क सांगलीं. ्ा मदसा दोणकाराचा पुताचें काजार आस्ल्लें दोणकारान सुगंध द्रव्यांनी भर्ल्लें ताचें वसतूर पुताक नेसोवन ताका मदब्बणाक (पुश‍चावाक) आपवन व्हर्​्न गेलो. िेणेंरावळे रांत राय कुवर्न ् मदसानात्ल्ल्यान मतका सोदू न रायाचे सेवक थंयसर पावले. दोणकाराच्या पुताचीं वसतुरां सुगंध द्रवदयांनी पजाळतालीं. ताणें बंधी केलो. दोणकार सेवकांलागीं दांवोन आयलो आणी ‘िीं म्हज्या पुताचीं वसतुरां न्हय ितारे च्या घरांत आस्ल्ल्या तना​ाट्याचीं’् म्हण निृतेन सांगालागलो. सेवक ितारे च्या घरा गेले थंयसर राय्कुवर्न ् आस्ल्ली. सेवकांनी ितारे क मभतर लोटलें आनी राय्कुवर्​्न घेवन रावळे राक पाटीं पता​ाले. ्ा वेळार कोमि​िा घरा नात्ल्लो. राय्कुवर्न ् खातीर फळां िगाड्ु ं क रानाक

गेल्लो पाटीं आयल्या उपरांत ितारे न घड्​्ल्ली सवा गजाल्सांगली कोमि​िाक व्हतें दू क भोगलें. दू सऱ्या मदसा कोमि​िा पतूान कोल्यालागीं गेलो आनी आपली दू क सांमगलागलो. कोल्यान ताका दोन बणांचे कोल मदले ‘तांबड्या बणाचो कोल राय कुवर्​्नीक लागय. तवळ ती िांकोड् जाता. वेळ पळवन उपरांत धवो कोल मतका लागयल्यार ती पयलेंचा परीं जाता’्म्हण सांगलें. कोमि​िा जादू ची टोपी घालन पायांक व्हाणो मश‍चका​ावन पतूान राय्कुवर्​्न आस्ल्ल्या रावळे रालागीं आयलो चांप्ा फुलांची राय्कुवर्न ् पल्लंगाचेर (रायाळ िांचो) मनदोन आस्ल्ली कोमि​िा अदृश्य रपार आस्ल्ल्यान तो आमयल्लो मतका कळोंक ना. कोमि​िा आव्हाज कररनासताना, मतचे आपड्लें. राय्कुवर्​्न तक्षण चेड्ूं िांकोड् जाली. एका क्खणान िी खबार रायाचा कानार पड्ली. आपली िोगाची धू िांकोड्लें जाल्लें पळवन राय एपरीत खंतीन रदान कररलागलो पतूान िंमत्रच्या सलिा पिाणें ताणें ‘कोण आपल्या राय कुवर्​्नीक पयलेंच्या परीं कर्​्तागी, ताका आपल्या राय कुवर्​्नीक पयलेंच्या ,परीं कर्​्तागी राजपटकेचो अधो वांटो मदतां .’् म्हण दांग्रो फेरायलो. अतां कोमि​िा रायासश‍चीन गेलो ‘अपूण राय कुवर्​्नीक पयलेंच्या परीं कर्​्तां’् म्हण

53 वीज क क ों णी

सांगोन आपणालागीं आस्ल्ल्या धव्या पयलेंच्या परीं सोभागेची चांप्ा फुलांची राय बणाचा कोलान मतका आपड्लें ्ा क्खणार कुवर्​्न जावन बदलाली. िांकोड्लें जावनास्ल्ली राय्कुवर्​्न पतूान ------------------------------------------------------------------------------------

अवस्वर _ ३. दीस धांवले. अल्लावुद्दीन आतां तना​ाटो. ताका आतां कांय उणें नातलें. आवय आनी पूत कना दोगांय सुखान आसलीं. खावंक जेवंक कांय उणें नात'ल्लें. अल्लावुद्दीनाच्या तोंड्ार एक आकरषण आस'ल्लें. आतां व्हड् िनश्यांची, सावकारांची, ग्रेसतांची व्हळक जाल्ली. तांच्या सांगातान आनी सिवासान तो जाण्वाये भरीत आनी सादो जाल्लो.

एक दीस अल्लावुद्दीन खंच्यागी कािान रस्ार चलोन वेतालो. तेदाळा रायाच्या मश‍चपायांनी वाटे वाटांनी दांग्रो िाना वेचें ताका आयकालें.राय कुंवना थोड्या वेळान िे वाटे न पाश‍चार जाता, सवा​ांनी घरा मभतर आसाजे. भायर तकली सयत घालुंक नजो म्हळ्ळ्ळी ताकीद आसली. िें आयकाल्लेंच अल्लावुद्दीनाक राय

54 वीज क क ों णी

कुंवनीक पळे जे म्हण आश‍चा उबजाली. पूण मतका कश‍चें पळें वचें? आपणाचें फिा​ाण मिवोन कोण'यी जर राय कुंवनीक पळें वचें धयर करीत तर, राय तसल्यांची गोिटी उसळायतालो. जाल्लें जाता, म्हजी तकली उसळाल्यारी व्हड् न्हय, राय कुंवनीक पळे जेच म्हण ताणें धयर काणघेलें. राय कुंवना आतां पुश‍चा​ांवार ्ा रस्ांतल्यान आयली. अल्लावुद्दीनान बागकाच्या आड्ोसाक रावोन पळयलें. कोणी दादले िनीस नातल्यान मतणें तोंड्ार बुका​ा घालुंक नातलो. ओि...मकतें रूप तें?...कसली सोभाय ्ा राय कुंवमनाची, सगा​ार थावन दें वोन आमयल्ल्या आं जापरीं तें मदसतालें. मतका पळे वन अल्लावुद्दीन मपसोच जाल्लो. अल्लावुद्दीनाक आतां मतमचंच मचंत्नां धोसतालीं. खाताना, जेवताना, मनदताना आश‍चें सगळो दीस मतचोच उड्ास. मतचेर ताका िन पड्'ल्लें. ताची अवस्था पळे वन आवयन, 'मकतें पुता, तूं एक थर'चो आसाय... मकतें हुश‍चार पुणी नांय'गी?' कश‍चें मवचारल्यारी िाची जाप ना. आखरे क मनवोग नासताना ताणें कारण सांगोन सोड्लें. पुताचीं उत्रां आयकोन आवय मभंयेली. 'रायाची धूव म्हळ्यार कोण आनी मकतें? आनी आिची पररक्स्थती गत मकतें? तकली उसाळचें काि िें काि' म्हणाली आवय. "िांय, िांव राय कुंवमनाच्या िोगार पड्लां .िांवें मतचेलागीं काजार जायजे म्हण

मचंतलां . दे कून रायालागीं वचोन राय कुंवरी लागीं िांव काजार जावंक आश‍चेतां म्हण सांग्तां जायनांगी? पुता तूं मनजायकी मपसो जालाय म्हण मचंतां. आश‍चें आवयन सांग्ताना 'कोण मकतेंय सांगोंदीत, िांव म्हजें िन आनी मनधा​ा र बदमलना. िें साध्य'च ना' जांवदी... एका वेळा तुवें राय कुंवमनालागीं काजार जांवचेंच जाल्यारी ह्या मवश्यां त रायालागीं कोणें सांगचें? ताका कश‍चें कळं वचें? कोण'यी मक्ाक? िें काि तुवेंच केल्यार बरें न्हय'गी? म्हण अल्लावुद्दीनान सांग्ताना 'छे .. छे .. तें म्हजे ववीं साध्य ना. कोणेंय आिच्या तसल्यांनी रायालागीं सयररके मवश्यांत उलंवचें म्हळ्यार कांय तिासो न्य. रायान पळे वंक येताना, व ताणें भेट कता​ाना मकतें पुणी व्हड् इनान ताका वररजे पड्ता. ए पेद्दा... तसलें िोलाधीक इनाि दीवंक तुजेकड्े मकतें आसा? आवयचें उतार आयकोन पूत िासलो. आनी कूड्ले वचून आपणें ्ा उद्याना थावन िाड्'ल्लीं तीं िाणकां , िोमतयां , वज्ां िाड्न आवय िुकार दवरून, िीं वज्ां घेवन राया िुकार दवर. खंड्ीत जावन तुजी आनी म्हजी आश‍चा तो ज्यारी कतालो. आतां आवयक दु स्रो मनवोग ना जालो. मतणें पुताचें उतार िांमदजे पड्लें. दे कून मतणें तीं वज्ां एका आयदानांत घालन ताचेर एक

55 वीज क क ों णी

लुगाट सोड्वन, मश‍चदा रावळे राक वचोन रायाच्या येण्याक राकोन रावली. राय आमयल्ल्यांक सते पिा​ाणें आपवन तांचे िाल िवाल मवचारीत तांकां धाड्तालो. आतां मिची सती. 'तूं आमयल्ली गजा मकतें? तुजी आश‍चा मकतें? आश‍चें राय मवचाता​ाना सादें वसतूर न्हेसोन आमयल्ल्या मिणें मभंयान ' रायांनो, म्हजो पूत तुिच्या राय कुंवनेचो िात धरंक आश‍चेता. ताचेकड्े काजार जायजे म्हणता'' म्हण सांगालागली. ह्ये म्हातारे चीं उत्रां आयकोन लागीं आसलो िंत्री िासोंक लागलो. पूण राय मवज्मीत पावलो. अल्लावुद्दीनाचें आवयन रायालागीं सगळी गजाल मववरून सांगली. म्हजो पूत राय कुंवमनाच्या िोगार पड्ला, मतका आपणाची करंक आश‍चेता.. तांतूं कांय चूक आसा तर ताका तुिीं भोगसाणें दीजे म्हण रायालागीं परामतलागली. सुल्तानान मिचें उतार भारीच सयरानान आयकालें. मततल्यार ताची दीषट ते म्हातारे न िाड्'ल्ल्या वसतुंचेर गेली. तें मकतें तुवें वसतुरांत मलपवन िाड्लांय म्हण मवचारलें. आनी मतणें आपणें िाड्'ल्ल्यो वसतू ्ो रायाक मदल्यो. मततलीं व्हड् निून्याचीं वज्ां िोमतयां पळे वन राय आजापलो. आपल्ये मजमणयेंत तसलीं वज्ां ताणें दे कोंक नातलीं. असलीं िोलाधीक वज्ां धाड्'ल्लो िनीस मनजायकी म्हज्या

धुवेचो िात धरंक योग् िनीस म्हण रायाक भोगलें. पूण ताचे िंत्रीक िें फसंद जालेंना. ताचें तोंड् काळें जालें. आपणाच्या पुतान राय कुंवमनालागीं काजार जायजे म्हळ्ळ्ळी ताची आश‍चा आनी िांड्णी आसली. कूड्ले ताणें रायाचे कान फुंकले. रायांनो, कुंवनी कड्े काजार जावंक म्हजो पूत तुिचेकड्ें वोपवाला तें तुिजां उड्ास आसा म्हण मचंतां . दे कून िाका तीन िमिन्याची आवदी मदयात. खंच्यागी एका वाटसूऱ्यान तुिच्या धुवेकड्े काजार जांवच्या प्रास मतच्ये कड्ें म्हज्या पुतान काजार जांवचें बरें न्हयवे? राय कुंवना सयत्िाका सय म्हणोंक आसा सयल्तान ्ा उत्रांक वोपवालो. कूड्ले ताणें ्ा म्हातारे क पळे वन तुज्या पुताची गजाल आनी ताची आश‍चा ती साकी जावनासा. तररपूण कचें मकतें? सद्द्याक िांवें म्हज्या धुवेचें काजार कचेपरीं ना. काजार म्हळ्यार खेळाची गजाल न्हय. अंतसते पिा​ाणें पूरा तयाराय कररजे... उण्यार उणें तीन िमिन्यांची आवदी पुणी नाकावे? तूं तीन िमिन्यां उपरांत येवन िाका िेळ' म्हणालो. रायाचीं उत्रां आयकोन मतका संतोस जालो. म्हज्या पुताचे आश‍चे पिा​ाणें सक्कड् साकें जालें. आनी काजाराक तयाराय िात्र बाकी म्हण मचंतून श‍चीदा घरा येवन पुताक गजाल कळयलागली. िें आयकाल्लेंच अपूण व्हतो अदृषट'वंत िनीस म्हण मचंमतलागलो. तीन िमिने पाश‍चार करंक ताका िसतू त्रास जाले.

56 वीज क क ों णी

राय कुंवनी लागीं काजार जांवचे मवश‍चीं स्वपभां दे ख्तालो. (अमनकी आसा...)

------------------------------------------------------------------------------------

ड्ोल्ला्पोकेट्िाता​ा ... (रस्ार पोलीस धा वसा​ां प्रायेच्या ड्ोल्लाक आपवन िाड्ता) पोलीस : चल... न्हय िंकार'गी म्हणतां ... तांमतंयांच्या करला थावन पुतो भायत येवंक नांय... पीक पाकेट कता​ाय? तेंय मदसा उज्वाड्ाक? तुजी चराब कश‍ची मजरयता पळे ...! तुका िांव सुिार दीस थावन पारोत कना आसलों. आज रे ड् ह्यांड् सांपड्लोय... सत्त सांग'रे , िाच्याकी पयलें मकतल्या जणांची तुवें पसा िारल्याय'रे ? ड्ोल्ला : साताट जणांचीं... पसा िारल्या सर... पोलीस : िां ... मकतल्या सुलभायेन सांग्ता पळे तो. आतांच ह्या प्रायेर असो केल्लो तूं,

व्हड् जाल्या उपरांत मकतें कमश‍चारे? (िोरास मभतर येता) िोरास : िो.. पोलीस मसकेराि... चेको मकतें, इसकोलाक वचुंक अयकानांये तर..! पोलीस : चेको कोणाचो? िो म्हजो पूत न्हय या.? िोरास : आनी कोणाचो? बुरबुरें वोड्न व्हता​ाय.. पेट्याक धना व्हेल्लेबरी... पोलीस : बुरबुरें वोड्न व्हचें न्हय.. ल्हान प्रायेर िाका नाका जाल्ल्यो बाळ बुदी... िोरास : िाणें ह्या चेर्क्ा​ान मकतें केलां ? पोलीस : मकतें केलां ? मकतें करंक ना म्हण मवचार.. िो व्हड्लो चार सौ बीस... गेल्ल्या गेल्ल्या कड्े न पोकेट िाची.. तेंय मदसा उज्वाड्ाक म्हणतां ... िोरास : व्हय ये पुता? तुजें धैर'गी म्हणतां? आसाय एदे श्या मचवळ्या परीं... अळे रे आपा, िारल्या उपरांत िसत िाररजेरे.. िूस न्हय.. ल्हान ल्हान पोकेट िाच्या​ा बदलाक, खंच्याय ब्ां काक ररगोन... ब्ांक'च लुटुंक

57 वीज क क ों णी

जायनायेरे? आसतात'ने...! ड्ोल्ला : जावंक जातािू अंकल.. पूण म्हजें पोलीस : िां.... इसकोल सुटताना... सगळीं ब्ांकां बंध - ड्ोल्ला िंगळू र.

------------------------------------------------------------------------------------

३८. गजा नात्ल्ली मिं सा ब्रह्मदत्त वारणासी वयर आड्ळतें चलवन आसताना बोमधसत्व अयश‍चीं कोरोड् आसत आस्ल्ल्या ब्राह्मणाच्या घरांत जल्माता. सवा मवद्या मश‍चकून, पयश‍चांची मनषप्रयोजकता सिजून घेवन, प्रवरजीत जावन मि​िालय सेवा​ाता. थोड्या वसा​ां नंतर, संसार सगळो भोंवून, वारणासीक पाटीं येवन रायाळ

उद्यानांत ररग्ता. ह्या वेळार एके रातीं राय मनदच्या संदभा​ार, आट सब्द ताका आयकातात. पयलो व्हड्ल्या िोलाच्या. राज्भवना िुखार आस्ल्ल्या उद्यावनांत एक ड्ोंकाचो ताळो. तो जातासताना, िसती रांवच्या बागला वयलो कावळो बोब िार्​्ता. मतस्रो, राज्भवनाच्या बुरजाचेर आस्ल्ल्या रूक कांतंवच्ये मकड्ीन कर्​्चो आवाज (चीत्कार).

58 वीज क क ों णी

चोवतो, रावळे रांत आस्ल्ल्ये कोगुळेचो ताळो. पांचवो, रावळे रांत्च वाड्ून धांवच्या मचतळाची मकंक्राट, सवो, आस्थानांत पोस्ल्ल्या िांकड्ाची बोबाट. सात्वो, रावळे राच्या सेवकाची क्खळं च. िाका लगायत प्र्ेक एक बुद्ध उदान म्हळ्ळ्ळो ताळो आयकाता. तो आकांतून, दू सऱ्या मदसा, पुरोमितालागीं िी गजाल मतळसून िाचो अथा कसलो? ्ा ववीं म्हाका कांय आपत्ती आसागी म्हण मवचार्​्ता. पुरोिीत,्‘धन्या, िें व्हड् अपायाचें लक्षण. िी मवपत्ती आड्ावंक एक व्हड् यज्ञ कररजय. ताका सबार िनजामतंची बली मदजय पड्ात’् म्हणता. पयलेंच घाभर्​्ललो राय, तें ओपवोन ह्या िंमत्रंक सामक्रमफसाक जाय पड्चो ऐवज मदवंक सांग्ता. पुरोिीत, बली भेटवंक जाय जाल्लीं, िजार, ल्हानव्हड् िनजामतंक तलास कर्​्न िाड्वन जियता. प्रिूख पुरोमिताचो पूत, बोव श‍चाणो. बरी मवद्या जाणास्ल्लो. तो व्हचून पुरोमितांच्या पंगड्ाक मवचार्​्ता,् ‘खंच्या श‍चासत्रांत िी िनजामतंची बली मवचार्​्ल्या? ्ा मवमवंगड् आवाजांक आनी ह्या यज्ञाक मकतें संबंध?’्ते व्हड्ल्यान िासून म्हणतात,् ‘मपश्या, आिी ह्यामवश‍चीं नेणांव मकतें? ह्या यज्ञाक संबंधीत आिकां जाय्पूर्​्तो दु ड्ू, दानीं आनी िास िेळता. तोच यज्ञाचो फळ’.्तना​ाट्या पुरोमिताक िो अन्याय तश‍चें भोग्ता. तेदाळा ताका, राज

उद्यानांत आस्ल्ल्या बोमधसत्वाचो उड्ास येता. तो ताच्ये सश‍चीं व्हचून, बोमधसत्वाक गजाल सवा मतळसून, पररिार िाग्ता. तेदाळा बोमधसत्व ्ा पुरोमिताक सांगाता घेवन रावळे रांत रायाक िेळता आनी रायाक कळयता,् ‘राया, पयलो आवाज ड्ोंकाचो. तळ्यांतलें उदक सुकोन गेलां दे कून ताका िासळी खावंक िेळानासताना भुकेन बोबो िार्​्ता. िसती घरांत आस्ल्ल्या कावळ्याचीं तां्ां िसमतच्या िाहुतान फुटवन घाल्यांत. ्ा दे कून कावळो दु खान बोबाटता. अश‍चें, एकेक आवाजाचें कारण मववसूान, ्ा ववीं रायाक कसलेंच बाधक ना म्हणोन्यी खचीत कर्​्ता. राय तृप्त जावन, पुरोमिताक यज्ञ राववंक सांगून, ्ा बाबतीं िाड्​्ल्ल्या िनजामतंक सुटका मदवयता. खंच्येय िनजातीक मिंसा मदल्ल्यान मकतेंच बरें जावंक साध्य ना. खंचोयी दे व व दे वता मिंसा अपेमक्षना.

---------------------------------------

59 वीज क क ों णी

कसताळ - २.

क णाक स्वातोंतऱ्य मेळळाों?! _ पोंचू, बोंटवाळ ती्बड्बड्​्करून्उलमयत्त्गेली,्राज्रस्ार् म्होस्पातळ्पातळ्श्िेण्घालन्गेल्लेबरी.

्"आिच्या् दे श‍चां त् मकतेंय् करंक् आिकां ् स्वातंतऱ्य्आसा..."्​्ा्रजेच्या्मदसा्सकामळं चें् पेपर्वाचताना्मनिालक्कान्सां गचे् परीं् म्हजी् िोकाल् सां गालागली.् इसकोलाच्या् भुग्ा​ांक् सुरू्केल्ली्रजा्आतां ्सकटां क्​्मदता्िो्​्ड्ी.् सी्​्'रजे्इं द्र'. "म्हळ्यार...्मकतें्जालें?" "सदां ्मकतलीं्िड्ा रां ्जातात्िां गा?्िाचो्आथा् मकतें?् कोणायकी् कोणेंय् मजवेश‍चीं् िाऱ्येत् म्हळ्ळ्ळें गी?् व्मजवेश‍चीं्िारंक्स्वातंतऱ्य्आसा्म्हण'गी?्

"अळे ्िोगाळ्बायले...्सत्सां गाजेये?्असलें् एक् स्वातंतऱ्य् आिकां ् आसा् म्हणोन् िाका,् तुका्तेदाळाच्कळ्ळ्ळां ्न्हय'वे?" "केदाळा?" "स्वातंतऱ्य्िेळ'ल्लोच्तड्व...् राषटर मपताक् िुगदू न् सोड्ु ं क् नां ये् 'नागो'न..."् िां वें्नेरायलें. "तें्तेदाळा्...्आतां ्िां गां ्जाती्​्​् जातीक् िगें् दवरून् राग् काड्तात.."् ती् चड्पड्ली,्कात्कुतली्आपड्लेबरी. "आिचें् स्वातंतऱ्य् आश‍चें् आसा् बाये...् कोण् एका्धिा​ा चो्उग्र्गािी्जाता,्ताका्स्वातंतऱ्य् िेळ्ळ्ळां ्म्हळ्ळ्ळ्या्संतोसान्'सरणी्बां ब'्पटाकी्

60 वीज क क ों णी

पुटमयल्ले् भाश‍चेन् फुटवन्ंच् वेता...् आनी् कोण् एका् धिा​ा चो् 'ितांतर'् करंक् आिकां ् स्वातंतऱ्य्आसा्म्हण्मिपनामटसं्करून्िे रांक् अजापां ् करून् घुंवड्ायतात.् आनी् कोण् अन्येका्धिा​ा चो्​्​्'नावेल्ल्ओंदू...्अखंड्​्भारत'् म्हणोन् लोका् िधें् गुजगुजो् उटवन,् 'बृित् िेरवमणगे'्करून्स्वतंत्र्आसात्म्हण्ते् रजू् कना्दाकयतात..्िाका्म्हणचेंबा्स्वातंतऱ्य..."

पूरा् राजकीयां त् िेळता.् मक्ाक् ते् स्वतंत्र.् पक्षां तर्कानून्पोकोळ्पड्लां "

"तें् पूरा् पोक्कड्े ...् तुका् स्वातंतऱ्य् म्हळ्यार् मकतें्म्हण्गोत्तुना.."

"िो्तोवी्मनद्दे राि्​्बरी्जालागी?.्..्न्हय्या् तुिच्या्"मनद्दे ् राि्"्क्पावोणश‍चें् वसा​ां ् जालीं् खंय.्'मनद्दे रािोत्सव'्​्संभ्रि्भारी्रै सालो्खंय..् आिच्या् िू.् िं.् 'बोव् िाय'् ची् आड्ी् िालोंक् सुरू्जाल्या्खंय."

"तर्आिचो्'भोव्िाय'्एका्कड्े ् िात्र्गेलो.् दु स्रे्दोन्कड्े ्वचोंक्ना..्िें ्ताचें्स्वातंतऱ्य'गी?् तो्मकतें्एका्धिा​ा चो्िात्र्िू.्िं.्गी्व्सगळ्या् कना​ा टकाचो?" "येतलो्िाबा..्तूं्टे नश‍चन् कररनाका,्टे नश‍चन्केल्यार्बी.्पी् चड्ता...आनी्बी.्पी......."

"लोकायुक्त्जाय्म्हळ्ळ्ळो्आजारे ्खंय्आसा?" "लोक्पाल्म्हणोन्वोल् पां गूना्नीद'ल्लो्आमनकी् उटोंक्ना"

"तश‍चें् पोवा​ां ् स्वातंतऱ्योत्सवाचो् अिृतोत्सवा् आसा् ने...् तो् गद्दळायेन् केल्यार् जालें.् पयलें्​् पन्ास्आनी्दोन्वसा​ां ्उभयनात'ल्ल्या्तुिच्या् सवा​ां च्या् आफीसां त् पयलो् बावटो् उबयल्यार् जालें.्​्ताच्या्िागीर्आिीं्घरा्घरां नी्​्बावटो् उबव्यां ...्

"पुरो्रावय...्ना्तर्कापूस्िाड्" "खंय् नाकाक् दवरंक'गी,् कानाक?"् ती् मकड्मकड्ली. "न्हय् बा् तश‍चें् राजकीय् िुकेली् आसात् नें..् तां कां ्कां य्थोड्ीं्कानूनां ्कऱ्येत्ने"्ती्मचक्के् थंड्​्जाली. "राजकीयाचें् स्वातंतऱ्य् दु स्रेंच.् एक् दसकत् घामलजे् तर् ताका् कमिश‍चन,् बहुित् ना् जाल्यारी् नवो् सका​ा र् बां धुंक् कोरोड्ां चो् व्हे वार...् एका् पाड्मतंत् मजकोन् अन्येका् पाड्तीक् उड्चेंकश‍चें् म्हळ्ळ्ळी् िां कड्ा् तभेती्

"तुिचो्तो्'बंड्े'्आसाने..्ताणें् मनद्दे राि्ाक् पोटलून्धरलें्खंय" "िाका् म्हणतात् संघटने.् ईस् बार् -् कां ग्रेस् सका​ा र"्िां व्बोबाटलों. "गोंयटां ...् रागानातलो् तर् बंड्े् कनकपुरां त् वोगो्मनदतो.्तुजी्पबमलमसटी्नाका.्सत्त्सांग् रागा्न्पोटलून्धर्म्हळ्ळ्ळें गी्ना.." "ना्िाका्गोत्तुना...्पोटलून्धचें्व्धररनासतां ् रां वचें्स्वातंतऱ्य्ताका्आसा!"

61 वीज क क ों णी

मततल्यार्टोिी्​्िळू ्मवचारी्"िाका्स्वातंतऱ्य् िेळोंक्आसा्ने?" "तुिकां ्मक्ाक्स्वातंतऱ्य..?्​्िेळ'ल्ल्या्कड्े ् पां य् उकलुंक'गी..!् ना..् आतां ् तुिकां ् टोिी् आिीं् लैसन्स् कररजे."् म्हजी् बायल् टोिीक् पोश‍चेवन्म्हणाली.

"िे ब्बे...् आिकां ् लैसन्स?् आिकां ् मक्ाक् लैसन्स?्तर्ते्राजकारणी्गूंड्ां क्पोसतात्ने?् तां का्लैसन्स्नाकाये?"्टोिी्मवचाता​ा ना िां व्तकली्खोपुांक्लागलों..् "कोणाक्स्वातंतऱ्य्िेळ्ळ्ळां ?"्म्हण्मचंतून. _ पोंचू, बोंटवाळ.

----------------------------------------------------------------------------------

भारत ₹७५

हर घर कतरों गा भारताच्या स्वातों तऱ्याच अमृत त्सव

िें वसा आिकां भारतीयांक व्हड् संभ्रिाचें. आिच्या दे श‍चाक स्वातंतऱ्य िेळोन ह्या वसा​ा अगोसत १५वेर ७५ वसा​ां संप्तात. ्ा दे कून

िो संभ्रि चड् उिेदीन आचरण कच्या​ा उद्दे श‍चान आनी लोका थंय दे श‍च्प्रेि उदे सो कच्या​ाक भारत सका​ाराचें ह्या अिृतोत्सवाचें

62 वीज क क ों णी

नवें योजन ‘िर घर मतरं गा’.् ्ा फिा​ाणे िर्​्येका घरा, इसकोलांनी, संस्थ्ांनी मतरं गा उबवन िो संभ्रि अथा​ाभरीत ररतीन आचरण करंक सका​ारान उलो मदला. एका बावट्याक रपय २२ दीवन घेवंक जाय म्हण कळयलां . आगोसताच्या १३ ताररके थावन १५ तारीक पर्य ् ां त िें आमभयान चल्तलें. तश‍चेंच बावटो उबवन एक सेलफी काड्न धाड्ु ं क मलंक मदल्या. ह्या िुकांत्र िें अमभयान यश‍चस्वी करंक सका​ारान उलो मदला. एका वाटे न आिच्या राषटर ाच्या स्वातंतऱ्याचो अिृतोत्सव आचरण कता​ाना सगळ्या घरां वयर िो बावटो उभताना लोका थंय राषटर ्प्रेि परत उदे वन येंवच्याक एक िेट जाव्येत. पूण सवाल इतलेंच की स्वतंत्र भारतांत आिी मकतले स्वतंत्र्गी म्हळ्ळ्ळें . आयची पररगत पळे ताना आिी पजे राजांत आसांव्गी व धिा​ांदळ्याच्या िाताखाल गुलािा बरी मजयेतांव? िो मतरं गा आिकां कसलो संदेश‍च मदता? मतरं गा संकेत एकवटाचो: भारताच्या बावट्याक बपूार इमतिास आसा. जो मतरं गा आतां आिी उपयोग कता​ांव तां तूं तीन प्रिूख रं ग आसात आनी िर्य ् ेका रं गाक अथा आसा. पयलो आसा केसरी: ्ाग आनी धयराचो घूता. आिच्या िुखेल्यांनी स्व लाभा थंय गिन दीनासतां आपापल्या वावरां त ताणी तांकांच सिपूान दीजाय आनी दे श‍चाच्या आनी लोकाच्या बरे पणाखातीर वावररजाय.

िधलो धवो रं ग: प्रािामणकपण, मनतळाय व पमवत्र्पण आनी श‍चां मतचो संकेत, आिच्या मजमवताची चाल दाकंवची सताची वाट. मनिाणे पाचवो रं ग: मवश्वास, फळामदकपण आनी सिृद्धेचो संकेत. आिच्ये आनी प्रथवे िधलो संबंध दाकयता. प्रकृती आनी तांच्या मजमवंचें, रूक झड्ांचें रक्षण करंक आिकां जागयता. दव्या रं गा िधें आसचें २४ कामड्यांचें (spokes)् ‘अश‍चोक चक्र’् धिा मनयि आनी चलनेचो घूता. सताच्ये आनी सुगुणाच्ये मजण्येक वाट दाकयता तश‍चें २४ वरांय दे श‍चाची प्रगती िुकारून आसाजाय आनी ्ा खातीर आिी वावररजाय म्हण कळयता. मिंदू धिा​ा फिा​ाणे ह्या २४ कामड्यांचे संकेत आिचें मजवीत प्रमतमनमधत्व कता​ात: िोग, धैर, सोसमणकाय, श‍चांती, उदार्पण, बरें पण, मवश्वामसपण, भोळे पण, मनस्वाथा, स्व-मनयंत्रण, स्व-्ाग, सत, मनमतवंत्पण, न्याय, दया, िोवाळाय,

63 वीज क क ों णी

खाल्तेपण, सिानुभूती (empathy), भुजवण, अत्मीक ज्ञान, नैतीक िौल्यं, अत्मीक मगन्यान, दे वाची मभरांत, आनी भवासो.

ह्या बावट्याचीं लक्षणां आिी एक िनान एका दे श‍चाची पजा​ा जावन सांगाता मजयेजाय म्हण आिकां संदेश‍च मदता तरी आज आिी ह्या तीन रं गांक दु स्रोच अथा मदला. एकेक रं ग एकेका धिा​ान तांचो संकेत जावन मवंचला. आनी तीन मतकूाट केल्यात. दे श‍चांतल्या तीन प्रिूख धिा​ाच्यांनी िो रं ग तांच्या धिा​ाक सीिीत केला तरी बावटो अखंड् आस्ल्ले बरी आिकांय सवा​ांक सांगाता भाव्भांदवपणांत मजयेवंक उलो मदता तें आिच्या कानाक मक्ा आयकाना? आिच्या सुटके चळवळे गारांच्या बमलदानाचो तांच्या रग्ताच्या घािाचो आिकां मक्ा उगड्ास येना? परत सवाल तेंच आिी नीज जावन स्वतंत्र? मतरं गाचो इमतिास: भारताच्या बावट्याक व्हड् इमतिास आसा. १८५७ इस्वेंत मब्रमटषां मवरोध जाल्ल्या पयल्या दं ग्ा उपरांत मववीध बावटे उदे वन

आयल्यात. १९०४ इस्वेंत आं गलो इं मड्यन सातोळ्यांत मदल्लो भारताच्या प्रसतावीत बावट्यांत वयर दाट मनळसो रं ग आसोन मिंदू आनी बौध धिा सूचीत कता​ा , िधलो पाचवो रं ग िुसलीि, आनी मनिाणो पातळ मनळसो रं ग मक्रसतावांक प्रमतमनमधत्व कता​ा. दे गेन वयर थावन सकयल पऱ्यांत आसचो जांबळी रं ग प्रां्ांक आनी ओररयन

नक्षत्रांचो पुंजो राज्यांक प्रमतमनमधत्व कता​ा. भंवतणी आसची तांबड्या गीटांची गड् भारत मब्रमटषांच्या आड्ळ्ा थावन एक्तार आनी अखंड्तेंत आसचें व्यक्त कता​ा . राषटर ीय्वाद स्वदे श‍ची चळवळे चो भाग

जावनासचो वंदे िातरं ध्वज भारतीय धािीक गूता अटाप्ता. मतरं ग बावट्यांत वयर पाचवो

64 वीज क क ों णी

रं ग आनी तांतूं आट प्रां् प्रमतमनमधत्व कच्या​ाक आट साळकाचीं फुलां , िधल्या

िळदु व्या रं गा िधें वंदेिातरि नारो, आनी मनिाण्या तांबड्या रं गांत सूऱ्यो आनी आधो चंद्र आसा. िोच ध्वज िेड्ि मबकाजी कािान इल्लो पररवतान कना १९०७ इस्वेंत चल्लेल्या दू सऱ्या अंतराषटर ीय कांग्रेसांत तो वापार्​्लो. १९१६ इस्वेंत मपंगली वेंक् िाणे सुिार ३० नम्युन्यांचे ध्वज मवन्यास मदले. ्ाच वसा​ा आमनबेसेंट आनी बालगंगाधर मतलक िाणी भारतीय गृि मनयि चळवळे चो दु स्रोच बावटो तयार केलो. १९२० व्या दश‍चकांत बावट्याची चररत्रा िुंदरून गेली. १९२१ एपररलांत गांधीजीन भारतीय बावट्याची गजा मवमवरून आपल्या यंग इं ड्ीय पत्रार मववरून बरयलें. मपंगाली वेंक्ान मवन्यास केल्ल्या पाचवो आनी तांबड्ो रं ग आसोन िधेगात सूत काड्चें चक्र आसचो गांधी बावटो तयार जालो. पूण िां तूं फकत दोन धिा िात्र प्रमतमनमधत्व कता​ा ले.

्ा दे कून सवा धिा​ाच्यांक प्रमतमनमधत्व करंक िधेगात धवो रं ग िेळयलो. १९२९ इस्वेंत गांदीजीन ह्या रं गांक नवो अथा मदलो. धिा​ाच्या संकेता प्रास जा्ातीत रं गाचो घूता जावन तांबड्ो लोकाचो ्ाग, धवो मनतळाय आनी पाचवो भवासो म्हण वोलायलें. उपरांत स्वराज्य बावटो तयार जालो आनी तोच राषटर ध्व ् ज म्हण स्वीकार केलो. १९३१ इस्वेंत भारतीय राषटर ीय कांग्रेसान अमधकृत थरान स्वीकार केल्लो स्वराज्य ध्वज. १४ जुलै १९४७ इस्वेंत सवा​ांक स्वीकार जांवचे बरी भारतीय राषटर ीय कांग्रेसाचो बावटो भारताचो राषटर ीय बावटो जावन स्वीकार करंक मश‍चफारस केली. बावट्याच्या िधेगात आसच्या घुंवच्या चरका बदलाक आश‍चोकाचें धि्ाचक्र बदमललें. २२ जुलै १९४७ जम्लेल्या संमवधान सभेंत जविरलाल नेिरून आतां आसचे तसलो बावटो प्रसताव केलो. आनी िो मनणाय स्वीकार जालो. स्वतंत्र भारताचो राषटर ीय बावटो तवळ थावन आज पऱ्यांत कसलीच बदलावण नासतां चाल्तेर

65 वीज क क ों णी

आसा. ह्या मदसांनी िात्र परत ह्या बावट्या म्हळ्ळ्ळें ‘बंधुत्वा’चें िंत्र पठण कना आिचो वयर कांय तरी इल्ली चचा​ा चलोन आसा. दे श‍च ि​िान करंक िो मतरं गा आिकां प्रेरण आनी िी चचा​ा कांय इल्लो अकांत उपजयता सकत जांव. तेदना िजारों दे श‍च्प्रेमिनी, सुटके आनी परत आिी स्वतंत्र भारताची स्वतंत्र झुजार्​्यां नी धैरान आनी अमभिानान घाल्ली प्रजागी म्हळ्ळ्ळें सवाल उटयता. बोब ‘जै भारत िाता’्आिकांय प्रेरण सकत जै भारत िाता: जातली. जेदना आिी आिच्या दे श‍चा खातीर आिच्या मतरं गाच्या आश‍चया फिा​ाणे आिी कांय पुणी सेवा मदतांव तेदना ताणी केल्ल्या सवा भारतीयांनी ह्या अिृतोत्सवाच्या ्ागाक िोल येतलें आनी भारत आिचें सुवाळ्यार ‘िर घर मतरं गा’्अमभयानांत भाग ि​िान राषटर जाथलें. घेंवचे सवें आिच्या दे श‍चाक गौरव पाटवन सवा​ांक सुटके संभ्रिाच्या अिृतोत्सवाचे अिृतोत्सव आचरण कर्​्यां . बराबर ह्या िादीक उल्लास. मतरं गाच्या संदेश‍चा फिा​ाणे आिी सवा एक -ररचडड अलवारीस, क डे ल -----------------------------------------------------------------------------------

66 वीज क क ों णी

घडिता​ां जाल ां अन्वरा​ां!

चूक नोंबराों लाग न जाोंवची ों

अनाहुताों :-एच. जे. ग कवयस सकामळं च्या धा वोरार िांव भायर सरोंक धवाड्यान आसताना, म्हजें िोबायल व्हाजुंक लागलें. िोबायल उकल्ताना, स्क्रीनार नेणारी नंबर व्हाजतालें. चड्ावोत नेणारी नंबरांक िांव आम्सोरान आसताना जाप दीना. पूण मक्ाक्गी ह्या आमयल्ल्या नंबराक जाप दीवन्ंच भायर सर्​्यां म्हण मचंतून िांवें “िेल्लो....”्म्हळें . “तूं म्हाका रातीं मक्ाक फोन कर्​्ताय....? ्ा पोंतार थावन आमयल्ल्या स्त्रीयेचा ताळ्याक िांव चकीत जालों! “मकतें....?”्िावें म्हळें .

“तुका मकतले पावटीं सांगलां , म्हाका रामतचें फोन कररनाका म्हण. म्हजो घोव घरा आसताना....” “कोण उलैता....?” “नंबर पळे नासतां जाप मदल्ली पामतयेत, ताळोय वळकुंक नांय....?” “िां तुंगी..., आम्सोरान आस्ल्ल्यान ताळो कळुं क्ना....”् कूड्ले िांवें म्हजी तकली वापरून चालाकेन सांगलें, ती स्त्री कोण म्हळ्ळ्ळें जाणा जावंक. “भारी उचांबळ आस्ल्लोय तूं कालच्या रातीं....”्ती िासली “तें बरें जालें म्हजो घोव नीद्ल्लो आनी िावें िोलाक येवन जाप

67 वीज क क ों णी

मदल्ली.” मतचें उलोणे आयकोन म्हाका उसतुरें गेल्लेपरीं जालें. “केदाळा िेळुंक जाय तें सांग, िां व पावतां. तुका िेळ्ल्ल्या मदसा, िांव िसतू िेप्पी आसतां ....”्ती परत िासली. “तुंच सांग खंय िेळताय....”्घुिड्​्ल्ल्या िावें सांगोन सोड्लें. “तुज्या ताळ्याक मकतें जालां ....?”् ती दु बावली. “इल्ली श‍चेळ जाल्या, घराि घराि कसाय मपयेवन आसां....”्िावें नागोन जाप मदली. “कालच्या रातीं ताळो साको आस्ल्लो, िें अचानक सकाळीं तुका कसी कसाय मपयेंवची तसली श‍चेळ जाली?”्ती िासली. “तुजे कड्े न उलयल्या उपरांत मिड्जांतलो जूस मपयेल्लों. बहुषा दे कुन्ंच श‍चेळ जाली.” “पयलें तुका तसें केदनांय जावंक ना. आज मकतेंगी चड्​्उणे तुका जाल्लेपरीं भोग्ता. काल म्हजे कड्े न उलयल्या उपरांत आज तूं दु स्रोच कसो मदसताय. काल म्हाका िेळची तुका िसतू आश‍चा आस्ल्ली. दे कून जावंक्पुरो.” “जावंक्पुरो....”् चड् हुश‍चागा​ाय दाखयल्यार ती म्हाका वळकात म्हण मचंतून िांव थंड् पड्लों. “केदळा िेळ्यां म्हण काल रातीं भारीच िूढार मवचार्​्तालोय, आज िेळ्यांगी...?

म्हाकायी तुजो िसतू उगड्ास येता. तुजें फोन आयल्या उपरांत िांव सगळी रात मनदोंक्ना. म्हजी नीद पाड् करून तूं सुश‍चेगात मनदलोय्िू?” “ना, िां व्यी जागो आस्ल्लों....” “केदाळा येंव....?” “खंय येताय....?” “िश‍चें िेळच्या जाग्ार्च. दु स्रो खंचो मठकाणो आसा आिकां िेळुंक?” िांगासर िांव घुिड्लों. िी बायल कोण? मिणे कोणाक फोन लामयल्लें? तें फोन म्हजा नंबराक कसें लागलें? रोंग नंबर म्हण जाणा आसोन्यी िावें, िांव आम्सोरां त आसताना ्ा स्त्रीयेक जाणा जावंक तिासो लांबमयल्लो. पूण आतां मिका मकतें म्हण सांगों? िी काजारी बायल, आपल्या घोवाच्या पाटल्यान पकी दादल्याचा सळावळीन आसा म्हळ्ळ्ळें नक्की जाल्लें. तर आतां िांव मकतें करू ं ? िांवें कांय मतका िेळुंक साध्य ना. मक्ाक मतचो प्रेिी बोल्तोच. तो चोर कोण आनी मिका खंय आपवन व्हर्​्ता म्हळ्ळ्ळें कोण जाणा? “िनोज मकतें मचंतुंक पड्लोय?”् म्हजी जाप घळाय जाल्ली पळवन ती मवचाररलागली. ‘िो, तर मिच्या प्रेमिचें नांव िनोज, जाणे मिका रातीं फोन केल्लें.’्िांव िमतंत्च

68 वीज क क ों णी

घुणघुणलों. “तुज्या फोनार म्हजें नंबर खंचा नांवार सेव केलांय?”्िावें खरी गजाल जाणा जांवचें प्रयतन केलें. “तुजें नंबर सेव करून फसोन पड्ोंक जायवे? तुजें नंबर म्हाका बाय्िाटा आसा.” “तर सांग पळे यां ....” “मक्ाक मवचार्​्ताय िनोज? असें तुंवें पयलें केदनांच मवचारंक नां य. तुजो नंबर म्हाका बाय्िाटा आसा म्हण तुका कळीत आसा. तुजें नंबर बाय्िाटा नासतां तुका फोन कसें केलां िावें?” “व्हय जाणा िांव, पूण परत सांगोन दाकय पळे यां ....?”् म्हाका जाणा जावंक आस्ल्लें, ती स्त्री म्हजेंच नंबर सांग्ता व िे र नंबर म्हळ्ळ्ळें . मतणे नंबर सांगलें. ओि, तर मतणे नंबर दांबताना िधल्या एका नंबरांत चूक जाल्या म्हळ्ळ्ळें म्हाका स्वसट जालें. िनोजाचें िोबायल नंबर म्हजा नंबराक ताळ पड्तालें. फकत्त चोवतें नंबर बोल्तें आसोन, सूर्​्वेचीं तीन नंबरां आनी उपरांतलीं सवा नंबरांय म्हमजंच. म्हळ्यार मतणे िनोजाचें नंबर दांबताना चोव्ा नंबरांत घड्बड् जावन म्हजें नंबर लाग्ल्लें. फोनार नंबरां ‘सेव’् करून दवररनातल्यार, बाय्िाटा आस्ल्लीं व बरवन दवर्ल्ली नंबरां पळवन दांबताना, थोड्े पावटीं चूक नंबरां दांबून वेतात आनी फोन

बोल्ाच िनश्याक लाग्ता म्हळ्ळ्ळें यी सत आज परत, म्हाका फोन केल्ल्या नेणारी स्त्रीये थावन नक्की जाल्लें. आतां मिका मकतें म्हण सांगचें? िांव मतची िसमकरी करून मतचेसंगीं खेळोन आस्ल्लों. तर आतां , िांव मतचो प्रेिी िनोज निीं म्हण सांगों? तसें सांगल्यार म्हाका ती गाळी येटीत तर? “िांव तुका इल्ल्या वेळान फोन कता​ां. म्हाका आन्येक कोल आसा....”्म्हण सांगोन िावें फोन मड्सकनेकट केलें. म्हज्या फोनार मतचें नंबर आस्ल्लें आनी मतच्या प्रेमिचें नंबर आनी नांव्यी म्हाका कळीत जाल्लें. िावें कूड्ले िनोजाचें नंबर लायलें. मतश‍चीन थावन एका दादल्याचो ताळो आयकोन िांवें,् “िनोज उलयतागी....?”् म्हण मवचार्​्लें. “िीमकंग....”्तो तक्षणा म्हणालो. िावें कूड्ले फोन मड्सकनेकट केलें. म्हाका स्वसट जालें, ्ा स्त्रीयेन िनोजाक लामयल्लें फोन म्हाका लाग्ल्लें म्हण. उपरांत म्हज्या आन्येका नंबरा थावन, म्हज्या िोबायलार पड्​्ल्ल्या ्ा स्त्रीयेच्या नंबराक िावें फोन लायलें. मतणे ‘िेल्लो’्म्हणताना िावें म्हजो ताळो बदली करून सांगलें- “िांव ‘मिंदूस्थान टामयम्स’्थावन उलैतां. मकतें िांव श्रीिती

69 वीज क क ों णी

नैना श‍चंकर िात्रे कड्े न उलैतां ?” केलें. “रोंग नंबर”्मतणे फोन कातर्ल ् ें. आतां म्हाका स्वसट जालें. ्ा स्त्रीयेचें िावें परत फोन लायलें. नांव प्राजाप्ता, मतचा प्रेमिचें िनोज आनी मतणे ‘िेल्लो’् म्हणताना,् “िेड्ाि िां व मतचा घोवाचें मड्लीप गुप्ता म्हणोन. मिंदूस्थान टामयम्स थावन उलैतां . आत्तां िावें म्हज्या पत्तेधारी कािाक िांवेंच तुिकां फोन केल्लें. तुिचें नंबर श‍चाभासकी मदली. पूण मकतें फायदो? ्ा ९९५०३८८८५७ व्हय्िू?” स्त्रीयेची चोरी धरून िांवें मकतें करंक “व्हय. पूण िांव तुवें सांग्ल्ली नैना निीं.”् आसा? मतका सतावंक साध्य आसा? मतका ती म्हणाली. ब्ल्याक्िेयल करंक आसा? “िें नंबर नैना श‍चंकर िात्रे म्हळ्ळ्ळ्या ब्ल्याक्िेयल म्हणताना म्हाका उगड्ास नांवार रे मजसटड्ा आसा.” आयलो, थोड्या वर्​्सां आदीं, म्हज्या एका “नंबर साकें, पूण म्हजें नांव नैना श‍चंकर खास मित्राचा भयणीन सांग्ल्ल्या, एका िात्रे निीं, प्राजाप्ता मड्लीप गुप्ता. आनी घटानाचो. एका दादल्यान एका बायलेक आिीं मिंदूस्थान टामयम्स वामचनांव, टामयम्स ब्ल्याक्िेयल करून आसताना, ्ा बायलेन आफ इं मड्या वाचतांव. तुिीं चूक नंबर मनिाणे मकतें केल्लें म्हळ्ळ्ळ्या संक्ग्तचो..... रे मजसटड्ा केलां . दया करून साकें नंबर ती गजाल अश‍ची....... सोधून मतद् वून घेयात आनी म्हाका परत ह्या लेखनाचो िुकलो वांटो, फुड्ल्या फोन कररनाकात.”्म्हणोन ्ा स्त्रीयेन फोन अंर्क्ांत वाचा...... रागान बंध ------------------------------------------------------------------------------------

70 वीज क क ों णी

आशी एक सैररकेची कथा लुवीस अलबुकेका​ाचें कुटाि कांय व्हड्लें ग्रेसत नय. िाड् िामड्यांचे दोन

एकऱ्यांचें तोट आसोन तांतूं पान कसर आनी िीर्​्वोळ आस्ल्ली. ्ाच उत्पत्तेन तांचें

- -नवीन कुलशेखर

जोस्सी, तीस वसा​ांचो तना​ाटो, मदं ड्ो िनाय.

जीवन बर्​्यान चल्तालें. भूरग् ्​् ां क बरें

पांच मफटी नोव इं चां उं चायेचो जंटल्िेन

मश‍चकाप तांणी मदल्लें.

पळवंक

गोरो

सक्कड् आवय बापांपरीं आपल्या भूर्​्ग्ांनी

येरोमपयानापरीं मदसतालो. कोड्े ल मफगाजेचा

गाद्या तोटांत काि कचें नाका म्हळ्ळ्ळीच

अलबुकेका कुटिांतलो दु स्रो भूर्​्गो. पयलें

आश‍चा लुमवसाची. जोस्सीक कृषे थंय वोड्

भूर्​्गें चेड्ूं, जमसंता लग्न जावन आसटर े मलया

आस्ल्ली तरी बापायचा आश‍चेक ताणे िान

पाव्ल्लें. ताचो नवरो मिलरी वृत्तेन दाक्तेर.

बागायलो. िेनेजि ् ेंट मश‍चकाप, फैनान्सांत

आसटर े मलयाचा िेलबोना​ांत एका सका​ारी

ताणे

आित्रेंत वावूर्​्तालो. दोगां भूर्​्गीं आसोन

बेंगळु रांतल्या एका मवदे श‍ची कंपेमनंत तां चा

जमसंता घर्​्दार सांबाळतालें.

आथीक

बोव

सुंदर

गोरो

71 वीज क क ों णी

एं .बी.ए.

सनद

मवभागांत

जोड्ली

व्यवस्थापक

आनी जावन

कािाक लागलो. बरी कंपेनी, बरें काि,

जोस्सीक ह्या मवश‍चीं सांगलें. तो चेड्वाक

बर्​्यो सवल्ो आनी सांगाताच कंपेनीन

पळवंक वोपलो. दोन मदसांनी आयतार

ताका एक कार्यी मदल्लें.

जाल्ल्यान ्ा मदसा सांजेर चेड्वाक पळवंक

ल्हान थावन दे वोत आनी िाणसुगेचा कुटिांत ल्हान व्हड् जाल्ल्या ताका कसलीच वायट सवय लागमलना. ताचा कंपेमनंत सबार चेड्वां जोस्सीक पसंद कता​ाली. तांतुयी जोक्स्सचे

अमससटें ट

समवता,

जोस्सीक

वेचो मनणाय घेवन पेद्राि चल्लो.् “दे वा िी सैरीक जिाश‍ची कर आनी खाली जाल्ल्या म्हजा बोल्सांत चार कास येंवदीत!”् म्हण

िमतंत िागलें पेद्रािान. तुता​ान चेड्वाचा घरा वचोन खबार मदली.

आपलो करंक प्रयतन कना आस्ल्लें. पूण

लुमवसाब आनी मससील्बाय चेड्ूं कश‍चें

जोस्सीन ताचे कुश‍चीन गिन मदलें ना. आपलें

आसात, बर्य ् ा गुणांचें जाल्यार पुरो म्हण

काि बर्य ् ान कना आसतालो. समवता बारीच

मचंतालीं. म्हजा व्हमड्लांक बर्​्या थरान

श‍चेल्यांनी उलवन आपणाश‍चीं आकसुांक

सांबाळचें चेड्ूं सोधून दी दे वा म्हण जोस्सी

पळे ल्लें आसा तरी ताचें प्रयतन पर्​्सालें ना.

आयतारा दीस मिसाक गेल्ले तेदाळा िात

िांगा गावांत लुवीस आपल्या पुताक सैरीक

जोड्न िागालागलो. दोनपारांचें जेवाण

सोधून आस्ल्लो. एक दोग सैररकेच्या

जातच जोस्सी मकतें न्हेसचें, चेड्वान पसंद

म्हाल्यांक्यी ताणे सांगोन दवरल्लें. ्ा

कचेपरी िांवें न्हेसाजे म्हण मचंतलें ताणे.

दश‍चेंबरांत नतलां फेसता वेळार जोस्सी पंद्रा

“तूं टीप-टप जावन वचानाका, सादें पूण

मदसांची रजा घेवन घरा आयलो. लुवीस

मनतळ

आनी मससील, आवय बापय खुश‍ची जाल्लीं. िे

घामलनाका, स्यांड्ल घाल. जतार चेड्ूं

पावटीं सैरीक पळवन पुताक काजार

सादें पण पसंद कता​ा जाल्यार तूं मजक्ताय,

कररजय म्हण मचंतून आसतानांच एक म्हालो

जतार ताका व्हड्ल्या िट्टाचो जाय जाल्यार

सैरीक िाड्न आयलोच.

पसंद कचें ना”्म्हणालें ताचें अंतसकना.

“आिचाच

मफगाजेंतलें

चेड्ूं

वसतूर

न्हेस.

पायांक

‘श‍चूझ’्

लुमवसाबा,

“बरें वसतूर न्हेस पुता. श‍चूझांक पोलीश‍च ना

बारीच सोभीत, कुटाि्यी दु ड्वादार. तुजा

जाल्यार पोलीश‍च कर. आतांची चेड्वां व्हड्लें

पुताक सांग्ल्लें चेड्ूं.”्म्हालो पेद्राि सांग्ताना

िट्ट पळवंक आश‍चेतात.् .् .”् म्हणाली

लुमवसाबाक पळव्यां म्हण बोगलें. ताणे

मससील्बाय पुताक.

72 वीज क क ों णी

साड्े तीन वरांचेर म्हालो पेद्राि िाजीर जालो.

सैर्​्यां क सुदासुांचा खातीर तयाराय चल्ताली.

लुमवसाब आनी मससील्बाय तयार आसलीं

च्िाये बदला िाल्ट दीवंक तयार केल्लें.

तर जोस्सी तयार जातालो. एक सादें

सांगाता खावंक ताजा वेज् पप्स आनी

गोबराळ्या रं गाचें पेंट ताचे वयर पाचवें

मजलेबी िाड्न दवरल्ल्यो.

चेसांचें श‍चटा घालन जोस्सी तयार जावन आयलो.

चेड्ूं प्रेिा, आपणाक पळवंक येंवचो तना​ाटो कसो मदसतालोगाय. श‍चिीद कपूरा परी

“िें मकतें पुता? तूं िाकेटीक भायर सरलाय

मदसल्यार पुरो. दोळे धांपून ‘येस’् म्हणतां

मकतें”्मससील्बाय रागार जाली.

आश‍चें मचंमतलागलें. सांत अग्नेस कालेमजंत

“जोस्सी, मचक्के बरें ड्र े स कना ये पुता. ह्या ड्र े स्सार तुका सादें चेड्ुंय पसंद कररश‍चें ना...”् लुमवसाब जोस्सीक दु सा​ालो. पेद्राि कांयच उलयलोना. ताका मभरांत ऊट्ल्ली की सैरीक चुक्ता म्हण. दोन तीन िमिन्या थावन एक्यी सैरीक ताचाद्वारीं जावंक नातली. “पाप्पा म्हाका ड्ौलान न्हेसोन चेड्वाक पळवंक वचोंक नाका. तें जतार बर्​्या गुणांचें जाल्यार पसंद कतेलें. . . ना तर जाल्यार

नाका . . . चेड्वां जामयत्तीं आसात.”् आश‍चें म्हणताना दोगांय थंड् जालीं आनी पेद्राि मभतर्​्ल्या मभतर मभयेलो, दु बावलो.

कािसा मड्ग्री आपणावन िंगळू र मफनान्स

कंपेमनंत वावूर्​्तालें तें. ताचा बापायक िंगळु रांत्च अती व्हड् इलेकटर ानीक िोि अपलायन्स श‍चोप आस्ल्लें. ताका भूर्​्गीं

दोगांच-चेड्वां. प्रेिा म्हालघड्ें आनी ताचा पाटलें सीिा, मपयुमसंत मश‍चक्तलें. आपल्या भयणीक पळवंक येंवचो तना​ाटो

कसो

आसतोलोगाय,

सल्मान्खान

या

कन्ड्ांतल्या दश‍चानापरीं. सपणेतालें सीिा. िासेलाि पळे तालो.

घमड्येक

एक

िाचुबाय

पावटीं वाच आपणाक्च

सुंगा​ारायताली. आमयल्ल्या सैर्​्यां िुकार ल्हान

जायनाये

म्हळ्ळ्ळें

मचंताप

मतचें.

आमयल्लो तना​ाटो म्हजा धुवेक पसंद जाल्यार

“तर यागी पेद्रािा, पळे या जोक्स्सचा मचंत्पा

पुरो. िा्ा वयलें वोजें िळू जायत. अश‍चें

प्रकार जातागी तें.् .् .”् लुमवसाब वचोंक

िासेलाि मचंतून आसतानांच घरा िुकार

उटलो.

कार येवन राव्ल्लो अवाज आयकालो. सीिा

खुसा​ा वाड्यांतल्या िासेलािागेर आमयल्ल्या

भायर धांवलें. कारा थावन दें वचा जोस्सीक पळवन सीिा आजापलें! दोन वसा​ां पयलें

73 वीज क क ों णी

कोड्े ल िोलांत धाव्या क्लामसच्या भूर्ग् ् ांक

गुणगुणलें सीिा. दोन वसा​ा पयलें कोड्े ल

आसा केल्ल्या िाग्ादश‍चान मश‍चमभरांत तो एक

िालांत.्.्.”्

संपन्मूळ व्यक्ती जावन आमयल्लो.

“वय, वय. . . तूं सीिा, सीिा मसकवेरा, रै ट!”्

पूण ्ा दीस सुटार आसोन श‍चिीद कपूरा

जोस्सी उदगार्​्लो.

बरी मदसतालो तर आज एक साद्या तना​ाट्या

“िी आिची धाकटी धूव, मपयुमसंत आसा”्

परी कसो? मचंतुंक पड्लें सीिा. प्रेिा पसंद कर्​्चें ना आश‍चेंयी मचंतलें ताणे. सीिा पाटल्यान िासेलाि आनी िाचुबाय उबीं आस्ल्लीं.

घर्​्चा

िेटालागीं

पाव्ल्ल्या

िाचू बाय म्हणाली. “वय िांव वळखातां . . . दोन वसा​ां पयलें िाग्ादश‍चान मश‍चमबरां वेळार िांव आमयल्लों.्.्.”

सैर्​्यां क िासेलािान स्वागत कना मभतर

“तूं मकतें कर्​्ताय जोस्सी?”् मवचार्​्लें

आपवन सालांत बसका अमपाली.

िासेलािान.्“नांव साकें जोक्स्सिू?”

“बरी सांज िाग्तांव िासेलािा”् पेद्राि

“वय वय जोस्सी म्हजें नांव. िांव एका मवदे श‍ची

उलयलो.्“िो लुमवसाब, ताची पतीण मससील

कंपेमनंत वावर दीवन आसां.्.्.”

बाय आनी एकलोच पूत जोस्सी”्वळख कना

“मश‍चकलेल्या

मदली पेद्रािान.

भूरग् ्​् ांनी

काि

कररजय

नयगी? दे कून जोस्सीक आिी कािाक

“बसा बसा.् .् .”् िासेलािान सांग्ताना

धाड्लो, ताका आिचा कृषी कािांत उिेद

आमयल्ली चवगांयी बसलीं. जोस्सीन सालांत

आस्ल्ली”्म्हणालो लुमवसाि.

एक दीषट बस्ल्लेकड्े थावन गुंवड्ायली.

“वच िाचू प्रेिाक आपवन िाड्.् .् .”्

सुसज्जीत थरान सजमयल्लें साल पळवन् जोस्सीक तश‍चें ताचा व्हमड्लांक खुश‍ची जाली.

िासेलािान पमतणेक सांगलें. िाचू बाय मभतर गेली. प्रेिाचा कुड्ांत सीिा मकतेंगी

सीिा मभतर थावन टर ें त उदकाचे ग्लास घेवन

भयणीक सांगोन आस्ल्लें.

आयलें. जोस्सी सीिाक पळवन चकीत

“प्रेिा, चल ये भायर, तुका पळयजे म्हणतात

जालो. आपणें िाका खंयसर्गी पळे लां आश‍चें बोगलें ताका.

“गूड् ईवमनंग सर!”्टर े ताचे सश‍चीन िाड्ताना

सैरीं”्म्हणाली आवय. गुलोबी रं गाचें चूमड्दार न्हेसल्ल ् ें प्रेिा. ्ा

रं गाचो मतळो कपालार लामयल्लो, वोंटांक

74 वीज क क ों णी

्ाच रं गाचें लीप्िीक, कानांक िळताची

“मकतें जालें पुता? कांयी उलयल्यात्गी ना?

ररं गां िातांनी भांगाराची कांकणा आसोन

गेल्ले पररं च पाटी?”्

साक्षात दे वी बाषेन सोभतालें प्रेिा!

“पाप्पा प्रेिाक म्हजेलागीं काजार जावंक

आवय सांगाता भायर आमयल्ल्या प्रेिान

नाका खंय.् .् .!”् जोस्सी सांग्ताना थंय

सवा​ांक िात जोड्न वंदन केलें. लुमवसाब

आस्ल्लीं सवा​ां िोनी जालीं. मक्ाक काजार

आनी मससील्बाय िमतंत्च खुश‍ची जालीं. िेणे

जायना? िें सवाल सवा​ांच्या दोळ्यांनी उटोन

जोस्सी एक्टक प्रेिाक्च पळवन रावलो.

मदसतालें.

आपणा िुकार एक अप्सरा येवन उबी

“काजार जाल्या उपरांत आिी मवंगड् रावाजे

जाल्या तश‍चें बोगलें ताका.

खंय. तश‍चें जाल्यार िात्र काजार जाता

प्रेिाचा तोंड्ार िात्र कसलीच कळा नातली.

म्हणालें”् बेजारायेन सांगालागलो जोस्सी.

ताणे मचंत्ल्ले परी श‍चािीद कपूरा साको

तोंड् सगळे बावोन गेल्लें ताचें. पयली सैरीक

नातलो जोस्सी! आपल्या आवय ससीन

घट जांवदी म्हण मचंत्ल्ल्या ताका मनराश‍चा

बसलें प्रेिा.

लाब्ल्ली.

“प्रेिा, आिचा जोस्सीक मभतर आपवन व्हर

“मक्ांत आिचो तनाटो उणो आसा?

आनी एकािेकाची वळख तुमिंच कना घेया”्

इतल्या सोभीत आनी दड्ं ग जीवाच्या चेर्क्ा​ा

म्हणालो िासेलाि.

थंय मकतें उणे मदसलें? आवय बापय सांगाता

“पुता जोस्सी, वच प्रेिालागीं उलवन पळे .

मक्ाक नाकात? भूरग् ्​् ां संगी नय जाल्यार

लजेनाका. उपरांत तुजी अमभपराय सांग”्

म्हणालो लुमवसाि पुताक. प्रेिा उटलें,

म्हातार्​्या प्रायेर ताणी खंय वेचें?”् जोरान

मवचाररलागलो पेद्राि. ताचें कमिश‍चन चुकलें

सांगाताच जोस्सी. दोगांयी मभतर गेलीं.

म्हळ्ळ्ळो राग ताका.

प्रेिाचा कुड्ाक.

बायेक िांव सिजयतां . . . मचक्के रावा.्.्.”्

“सगळे सिजोन घे बाये”् म्हणात सीिान

म्हण सीिा उटोन उबें जालें. भयमणचो राग

प्रेिाचा कुड्ाचें दार पकत आड् केलें. पकत पांच मिनुटांनी जोस्सी भायर आयलो,

पूण प्रेिा आयलें ना.

आमयल्लो ताका. िासेलाि आनी िाचुबायी एकािेका पळवन बसलीं.

“इतल्या आपूर्​्बायेच्या चेर्क्ा​ाक मक्ाक नाका म्हणता िें”्िचुबाय मचंमतलागली.

75 वीज क क ों णी

“तूं मभतर येनाका सीिा. . . िांव्च भायर

“पाप्पा िाम्मा,”् प्रेिान ताळो काड्लो.

येवन सांग्तां , कारण मकतें तें”् मभतर थावन

जोस्सी सोड्न ऊर्​्लेल्यांनी प्रेिाक पळे लें.

प्रेिाचो ताळो आयकालो. पाटीं वचोंक म्हण

ताचा तोंड्ार पोक्री िासो आसल्यो!

उटलेलीं ती उबीं जालीं!

“म्हाका जोस्सी पसंद आसा पाप्पा! िां व

जोस्सी तांकां पाट करून तकली बागावन

ताचेलागीं काजार जावंक तयार आसां !”्

रावलो. प्रेिा िळू भायर आयलें. िान

प्रेिान तश‍चें सांग्ताना जोस्सी पाटीं घुंवलो.

बागावन आमयल्लें तें आवयचा िाताक धर्न ्

ताच्या तोंड्ार आस्ल्ल्यो िासो तड्वुंक

उबें रावलें. . .

जायनासताना जोरान िासलो! सांगाता सीिायी.

********************************************************************************

धुवेच पयल साोंबाळ

-अड्यारच ज न कुजनां त, रामतचा जेवणाची तयारी कना आसतां , मनदोन आसलें, िुजिे िोबायलें मक्रंकाट िाररलागलें . आपल्याच सुिधूर

ताळ्यान. भीज्ल्ले िात कुल्याक पुमसत्त, िोबायला कुश‍चीन धां व िारली.

76 वीज क क ों णी

धुवेचो वीमड्यो कोल िमतंत मभतर संतोस पावोन "िलो" पुता कश‍चें आसाय? मकतें अजेंट पोन केलोय तुंवे िम्मी भां वड्ां सगळीं. हुश‍चार आसात्िू एका उस्वासान िजार सवालां अकां तोन मवचारलीं. पाप्पा , तूं एक आसाय पळे , सिधान म्हळ्ळ्ळें च ना तुका , घरा सगळीं हुश‍चार आसात; पळे सां गोन िोबायल एक भोंवाड्ो गुंवड्ायले, घरां मभतर बायल म्हजी कुजनां त आयदानां घासतां घासतां िात िालयलागलें.

गजा ना’्​्म्हण मचंतलां य इसता , बापूय म्हळ्ळ्ळो ि​ित्व आिी सवें िां व जाणां , तीस वसा​ां लग्बग ्ा खाड्ी गां वां त अिचे पासोत ्ाग केलोय, आतां तुका आिची गजा ना जावंक पुरो पप्पा, आिकां तुजी गजा आसा, धूव म्हजें गदगदीत जालें.

सां ग पुता मकतें खबर आसा तुजी? ररजल्ट आयलेंगी मकतले िासा िेळ्ळ्ळे ? म्हाका िां वे सिधान कना मवचारलें.

तसें न्हंय पुता, तुमिंच म्हजें सवास्व, तुिचे मश‍चवाय म्हाका कोण आसा? िां वे म्हजें बापायचें क्ाव केलां . िां तूं म्हाका धादोस्पण आसा. धुवेंक िां वे सिजोंचें प्रयत्न केलें. ताका िां ड्डो सिा नां गो पन्ास उत्रालीं ने मफमकासा बरी उलयता. बायल म्हजी कुजना थावन बोबाट िाररलागली.

िें च सां गोंक म्हण िां वे तुका मवड्ीयो कोल केलो, ना तर िम्मी कती ना तुका. धुवेन िासोन सां ग्ताना जीव भरोन आयलो.

िाम्मी तूं मतक्के वगें रावतायगी भेषटें च झगड्याक कारण कररनाका, धूव आवयक जोर कररलागलें.

सां ग पुता म्हाका िां गा तड्वुंक जायना!!! िां व आमनकी आतुरीत जालो.

सोड् पुता ताका दोन "श‍चेर िीट". िां वेo िासोन सां ग्ताना, धूव आवय सां गाता िासालागली.

पाप्पा ९२% िासा आयल्यात. वयि गी पुता!!?? तुजी वां वट तुका फळादीक आनी तुज्या िुखल्यान फुड्ाराक बळाधीक िेटां काड्ु ं क सक्ता, आनी िुकली मजणी मवंचवण तुज्या िातां त आनी िां व िेल्यारी व्हड् ना. वयि पाप्पा ’तूं आनी िोर, आिकां तुजी

तुजें मश‍चकाप जालें तसेंच तुज्या पाटल्या भां वड्ां चें मश‍चकाप बर्​्या थरान जाल्यार पुरो, सवें तुज्या मश‍चकपा तेकीद एक काि; िांवे खंत उचारली. पाप्पा तूं कािाची खंत कररनाका, िक्ल्टन्याषनल कंपेनीन सबारां क मसलेकट केलां तां चा पंयकी िां व एकलीं. सुवेर एका

77 वीज क क ों णी

तीन िमिन्याचें टर े यमनंग आसा उपरां त तांचा एका खंचाय ब्रां चाक धाड्तात खंय म्हण िात्र सां गोंक ना.

म्हणालो. तुका वचोंक िन आसा तर सां ग, नया पैसो भरंक ना. धिा​ा था वीजा सां ग्ताना म्हजेय दोळे वयर पंदा जाले.

व्हयगी संतोसाची खबर जां व पुता, नंदन जां व, िां वे खुश‍ची व्यक्त केली. पाप्पा आनी तुंवे थंय काि केल्लें पुरो म्हजें टर े यमनंग संप्तच काि सोड्न इं मड्याक ये फकत घरा बसल्यार पुरो िम्मीक काि आसा.

व्हय, म्हाका दु बाय व्हचोंक िन आसा म्हळें .

वयि पुता िेंच िां वे मचंतलें इं मड्याक येवन कां य तरी कररजे म्हण, पूण श‍चेक सायब सोमड्ना; म्हज्ये तसलो पा्ेणेचो ड्ै वर दु स्रो िेळचो ना खंय. आनी थोड्ीं वसा​ां कर म्हण पोरात्ता. ताका पा्ेणेचो िनीस िेळना म्हण, आिी मकतें करंक जाता, श‍चेक आपल्या कुटिा संगीं जीयेता, तूं कुटिाक सोड्न आसाय, तीस वसा​ां खेळ न्हं य, पप्पा पळे श‍चेकालागीं उलोवन, ना तर उपरां त िांव उलयतां . धूव िट्टाक म्हळ्ळ्ळे बरी पड्लें.

िमतंत 'एक ' च सपाण दु बाय वेचें. काि जाता पऱ्यां त कोणाक्च सां गलें ना. लोड् MRPL बैकंपाड्ी खाली करंक आसलो थंय थावन तमिळु नाड्ू. तमिळु नाड्ू परत िुंबय, घरा वचोन गजेचीं पेपरां पािोटा घेवन दू सऱ्या मदसा भायर सरलों.

म्हज्या बाप्पूक चार लोररयो आसल्यो, धावी पैल जाल्ल्यान आनी इल्लो पापोळी आसलो. घचा​ां नी बाप्पुचा लोररयेर क्लीनर जावन घोळोंक धाड्लो ,. चार पांच .वसा​ां क्लीनराचें काि काि कता​ा कता​ा पुतों ड्ै वर जावन स्वंत लोरी सोड्ु ं क मश‍चकलो , उपरां त बप्पून. लैसन्स काड्न दीवन िुंबय बेंगळू रू केरळ गोंया तमिळु नाड्ू लोरी धां वड्ावंक मश‍चकलो. लोड् व्हना िुंबय गेल्ल्या तवळ एका िनश‍चाची वळक जाली, दु बाय घर ड्ै वर अजेंट जाय

पािोटा इतर लग्ती जाल्लीं पेपरां दीवंक सां गालागलो, गां वाक वचोन दू सऱ्या मटर प्पार तुका सगळें िाड्न मदतां म्हण ्ाच रातीं लोरी लोड् कना पाटी भायर सरलों.

मकतेंरे, अजेंटार आसाय, िां य मवचाररलागली. अजेंट म्हळ्यार लोड् अजेंट आसा म्हळ्ळ्ळें . िुंबय पावतच ्ा िनश‍चाक भेटोन जें मकतें गजेचें िातीं वोप्सून संतोसान पाटी गां वाक लोड् भायर सरलों. भती िमिनो जायजे तर कानां क म्हज्या बरी खबर आयकोंक िेळची वीजा आयल्या; नोिाल िेमड्कल कर, आनी दु बाय भायर सची तयारी कर म्हण तो िनीस सां ग्ताना म्हज्या संतोसाक गड् नातली. गां वाक पावोन बाप्पूक भेटलों. जें लेकप ् ाक

78 वीज क क ों णी

कना लोररयेची चावी बाप्पुचा िातीं ओक्प्सली सगळी गजाल बाप्पूक सां ग्ताना फकत िौन जावन दु ः खां गळोवन पोटलून धना बेसां व मदलें. म्हाकाय दू ख तड्वुंक जायनासतां रड्लों. कारण इतलेंच; आपल्या पुता प्रास ताणें म्हजो िोग केल्लो, पयश‍चांचें लेक केदाळाय ताणें मवचारलें ना, िां वे िाड्न मदल्ले पयश‍चे घेतालो. िां वेंय ताका खंचाय संक्ग्तंत घात व िोस केल्लोच ना. िुंबय थावन दु बाय वचोंक म्हण पयलेंच मनणाय जाल्ल्यान, घचा​ा सवा​ां क आदे वस िागोन वेगळाचाराचीं दोन दु ः खां गळोवन िुंबय कुश‍चीन पयण केलें. िुंबय रावोंक थारो नातलो तरी, तात्काल िोटलां त रावाजे पड्लें सगळें तयार जातेच सकामळं चा सात वोरां क दु बाय वेचें मविान उबलें. साड्े तीन घंट्यां चा पयणा उपरांत, खाड्ी गां वां त दु बाय पां य तेंकलो. एपोटां थावन भायर येतच श‍चेकाचा ड्ै वरान बरो येवकार िागलो. एका घंट्याचा पयणा उपरां त मससे ज म्हळ्ळ्ळ्या जाग्ाक पावलों. व्हड् जयत बंगलो पळे वन मश‍चरीं चुकलों, कार गेटी लागीं पावतच गेट अपश‍चेंच उग्ती जाली, तश‍चीच बंध सयत जाली. गामड्ये थावन

दें वोन आं ग वोळायतां म्हणतां .... "सलाि िाले कूि" एक ताळो गाजताना िां वे पाटी गुंवोन पळयलें; लां ब धव्या दगल्यासंगीं गोरो गोरो मदं ड्ो िानाय उबो आसलो पळे वन एक पावमटं चाक िां व कावजेलों. म्हाका.. अरबी भास येनातली तुटकोर िुड्कोर इं गलीष उलवन श‍चेकाक म्हज्या कािा मवश‍चीं अनुभव सगळो मववरण मदलो. " ताका मकतलें सिजालें ..िां व नेणां , म्हाका मकतलें सिजालें िां व जाणां . साटां लागी प्रायेचा श‍चेकाचा ड्ै वराची वळक जाली, तीस वसा​ां ह्या बंगल्यांत संपलीं. प्राय जाली दे कून म्हज्या गां वाक वजाचें पड्ता, श‍चेक एकदि बरो िनीस. फकत पा्ेणी आसोंक जाय कश्टां चें काि कां य ना. इसकोलां क भुग्ा​ां क पावोंक-िाड्ु ं क श‍चेकाक अफीसाक व्हरंक श‍चोमपंगाग इतर मचल्लर मचल्लर कािां िात्र. साद्य तर वोड्तांक उदाक सोड्ु ं क चड्ीत सां बाळ मदता "ईद बक्रीद" फेसतां येताना धादोश‍ची कता​ा . काि कच्या​ां त कसली लज? चोरल्यार िात्र लज. िां वेंय िधेंच पोण्ण घालें. तीन िमिने म्हजे अश‍चेच पाश‍चार जाले, ड्ै मवंग लैसेन्स दु बायाचे िारोग रूली रे ग्रो जाणां जावंक, म्हज्या िातीं ड्र ै मवंग लैसेन्स. िेळताना, आदल्या ड्ै वरान दु बायक आदे वस िागलो.

79 वीज क क ों णी

दीसां पाटल्यान दीस उबताना म्हजी प्राय जाली. िां वेंय कुटिा खातीर तीस वसा​ां वयर खाड्ी गां वां त खमचालीं, आनी म्हजें कुटाि म्हज्या दोळ्यां भायर वाड्लें. काजार जाल्लो िात्र एक संतोस जाल्लो. दोन वसा​ां एक पावटी गां वाक येवन कुटिा संगीं खचूान पाटीं येताना "खड्पी फातोर" दवना पाट घालन येतालों.

म्हाका, आनी श‍चेकाचे कषट.

घचो िार भार म्हज्या बायलेचा िा्ार आसलो. म्हज्याकी चड् ताचे थंय मश‍चकाप आसलें तरी "घोव म्हळ्ळ्ळो" एक अमभिान ताच्ये थंय आसलो, गजेक मकतें जाय पु ते पयश‍चे खमचातालें, एकाच उत्रान सां गचें तर "िां व भागी" म्हण्येत.

व्हय आज दोनी संक्ग्तंनी श‍चां त वातावरण उदे लां . पयमश‍चलीं दोन कुटिां वळक सयत नातलीं एक जाल्यांत.

िे णें बायले भुग्ा​ांची वोत्ताय चड् जाल्ली. पाप्पा तूं गां वाक ये. अरबी म्हाका सोड्ु ं क आयकानातलो आनी थोड्ीं वसा​ां तरी काि कर बरो पा्ेणेचो ड्ै वर िेळता वरे ग अध्या​ार िात सोड्न गेल्यार तुका अल्लाहू िाफ कचो ना, सगळें म्हजें कुटाि तुजेर पा्ेवन आसा. ल्हान आसलीं भुगीं तुज्या उसर्क्ार वाड्ल्यां त, खेळ्ळ्ळ्यांत, आसतां तूं तां कां मनराश‍ची कता​ा यगी श‍चेक सगळोच गळोन गेलो. िां व कात्रीत सां पड्ाल्ल्या पोपळां बरी जाल्लों, कोणाक कश‍चें सिजोंव म्हज्या ितीक गेलें ना. एका कुश‍चीन श‍चेक आन्येका कुश‍चीन म्हजें कुटाि आनी धूव, धुवेन सां गचें साकें मदसलें

श‍चेक, िोसतू ढल जाल्लो, आखेर िां व एका मनणायाक पावलों, म्हज्याच धुवेक सिजोंवचें प्रयत्न सफल जालें, श‍चेकाक ८० वयर प्राय जाल्ली, कां य गीस घड्ात तर वोबररगार म्हाका कतेले.

म्हज्या धुवेक श‍चेकान वीजा दीवन दु बाय आपवन िाड्लें, सुवेर आयकोंक ना तरी श‍चेकान मदल्ल्या भवास्याचा उत्रां वयर पा्ेंवन, म्हज्याच सां गाता रां वचो अवकास कना मदलो, न्हं य आसतां आपल्या वळमकचा श‍चेकाचा कंपेमनंत म्यानेजर हुद्दो लाभासो केलो. िां चा िधेगात म्हजें कुटाि दु बाय सगा पयलागलें. आिच्या दोन कुटिां िधें जायती बदलावण जाली, म्हज्या धुवेची श‍चाथी श‍चेकाचा िट्टाक लागोन. म्हज्या धुवेन आपल्या मजमवताचा पररश्रिाचो फळ "पयलो सां बाळ" म्हज्ये िातीं ओक्प्सताना म्हजें काळीज भरोन आयलें; म्हाकाच तड्वुंक जायनासतां धुवेक पोटलून धना कपलाक उम्याचो मश‍चंवोर वोतलो.

-अड्यारच ज न

-----------------------------------------------------------------------------------

80 वीज क क ों णी

हास च्च हास ! घोव् :् आिचो् िुकलो् जांवय् कसो...?् सोभतागी? बायल् :् बरो,् सोभीत् आसचेपरीं् मदसता...् पूण् िासताना् ताचे् दांत् इल्ले् गलीज् मदसतात... घोव् :् तांतू् मकतें् जालें?् काजार् जाल्या् उपरांत् ताका् िासोन् दांत् दाकवंक् अवकास् तरी् खंय् आसा् ्ा् पाप् भावड्याक... ********* लाद्रू् आपल्या् जीवनांत् कषट् संकषट् आयल्या्वेळा्ताणें्दे वाक्िाक्बोब्िारून् म्हणालागलो् :् "असलें् मजवीत् साच्या​ाकी् िेल्लेंच्बरें ्आसलें" मततल्यार्यिदू त्मदषटीक्पड्लोच्आनी् लाद्रुलागीं्म्हणालो्"तुजो्जीव्काड्न्

जेफ्री, जेप्पू.

व्हरोंक्ग्रीन्मसग्नल्​्िेळ्ळ्ळां" लाद्रू् घािेलो् आनी् कांपेऱ्या् ताळ्यान् म्हणालो् "् कसलो् काल् आयलो् िाबा...् िनश्यान्तिाषे'यी्करंक्नजोगी? *********: दाक्तेर् कािामनितीं् भायर् गेल्लो.् तेदाळा् ताचो् पूत् आपल्या् दोगां् ईषटांक् आपवन् िाड्न् दाक्तेराचें् कूड्​् दाखयतालो.् दोगी् ईषटांनी् एका् कबाटाचें् बागील् उग्तें् केलें.् ताचेमभतर्िनश्याचें्अक्स्थपंजर्आसलें. "िें्मकतें?"्ईषटान्मवचारलें. "िो्म्हजा्ड्यामड्चो्फसाट्पेश‍चंट.." ********* लाद्रुची्बायल्मवचारी्:्काल्रातीं्तूं्मनदें त् िाका्गाळी्सोवतालोय?

81 वीज क क ों णी

लाद्रू्:तें्तुजी्चूक्अमभपराय.. बायल्:्खंची्चूक्अमभपराय? लाद्रू्:्िांव्मनदें त्आस'ल्लों्म्हण...

कािसा्मवषयाचेर्िोफेसर्मवचारी्:्उद्योग,् व्यार्वमिवाट्सुवा​ात्कररजे् तर्पयश्यांची् िांड्ावळ्करंक्भवाश्याचें्िूळ्खंचे? मवध्याथी्:्बायलेचो्बापय्व्म्हजो्िांव...!

********* बायल् :् आज् आिच्या् काजाराचो् वारमषकोत्सव्म्हण्उगड्ास्आसाये्तुका? घोव्:्ओि...्िांव्मनजायकी्मवस्रोन्गेल्लों.् ये...्आिीं्दोन्मिनुटां्िौन्रावुयां...!! ********* लाद्रू्पयलेपावटीं्मविानार्कोड्याळ्थावन् बोंबय् भायर् सरलो.् अनी् मकतें् बोंबय् मविान्थळार्मविान्दें वतां्दें वता्म्हणताना् लाद्रू्​्"बोंबे...्बोंबे..."्म्गणोन्बोबामटलागलो.् तेदाळा्एर्िोसटे स्म्हणाली..्'बी्सैलेंट' तेदाळा् लाद्रू् परत् बोबाट् िारून् "ओंबे...् ओंबे..." ********* घोव्:्दे वा..्दे वा..्िाका्िें् काजारी्मजवीत् बेजार्जालां.्म्हज्या्बायले्सांगाता्मजयेवंक् साध्य्ना..्िाका्एक्पावटीं्आपवन्व्हर... बायल्:्ना..्दे वा..्िाकायी्जायना..्िाका् ताचाकी् पयलें् आपवन् व्हर् दे वा...् व्हर् दे वा.. घोव्:्िे् दे वा..आतां् िांव्म्हजी्अजी्पाटीं् काड्तां.्तूं्ताचे्िागणें्पयलें्आयक... *********

********* पन्ास् वसा​ां् प्रायेच्या् लाद्रूक् भलायके् मवश्यांत् चड्​् जाग्रुत्काय.् सांजेर् वामकंगाक् वेताना् ताका् एकलो् म्हातारो् िेळता.् िास्ा्िुकिळाचो्आनी्उड्​्ा्चामलच्या्​् ्ा् म्हाताऱ्याक् पळे वन् लाद्रूक् संतोस् जालो.् लाद्रू् ताचेलागीं् सूख् दू ख् उलवंक् लागलो. "तुिी् भारी् संतोसान् आसात.् तुिच्या् भलायकेचो्घूट्मकतें?" "घूट'गी...्िांव्मदसाक्चार्प्ाकेटी्मसग्रेट् वोड्तां,् िप्त्ाक् तीन् बोतली् सोरो् खाली् कता​ां" लाद्रू्एक्पावटीं्अजापलो. "तर,् आतां् तुिकां् मकतली् मपराय् जाली् सर?" "िुकल्या्िप्त्ाक्िाका्तीस्लाग्तात..." ********* "तुिच्या्िुकल्या्मफल्मांत्तुिकां्​्"रचीक् अिृत"् लोकाक् मदं वचे् तसलो् पात्र् िेळ्ळ्ळा् खंय.् ्ा् तुिच्या् पात्रामवश‍चीं् कांय् थोड्ी् िािेत्मदया"्सवाल्मवचारी्पत्र्कता. "्ा्मपकचरांत्िाका्रांदप्ाचो्पात्र् सायबा..्रचीक्अिृत्बूक्पळे वन्रांदचें्

82 वीज क क ों णी

83 वीज क क ों णी

-----------------------------------------------------------------------------------

TO READ VEEZ ONLINE CLICK BELOW LINK: https://issuu.com/austinprabhu/docs

84 वीज क क ों णी

TO READ VEEZ ONLINE CLICK BELOW LINK: https://issuu.com/austinprabhu/docs Send your writings, news, etc., to: veezkonkani@gmail.com

85 वीज क क ों णी

86 वीज क क ों णी

87 वीज क क ों णी

88 वीज क क ों णी

89 वीज क क ों णी

90 वीज क क ों णी

91 वीज क क ों णी

92 वीज क क ों णी

93 वीज क क ों णी

94 वीज क क ों णी

95 वीज क क ों णी