Veez Konkani Global Illustrated Konkani Weekly e-Magazine - Devanagari Script.

3

सचित्र् हफ्त्याळें

अक :ों 5

सोंख : 32

1 वीज क क ों णी

जून

9 2022

संपादकीय: सभार कडे न बर्ा​ाल; ल क जाला कोंग्गाल! कनतळ दवरोंक थ ड्या राषटर ाों चें प्रयत्न जावन्ोंच

ह सोंसार आताों ककतल ऊोंचायेक पावलार्ी

आसा. १०५ जार्तीक िुखेल्याों नी जर्त्ाों त िेथेन

कततल च्च कषटाों क साों पडला. सों साराों तल्या २७४

ना कच्या​ा क भासावणी कदल्या. अिेररका आनी

किकलया ल काक आताों च पयश्ाों ची र्जा पडल्या

यूर पान २०३० वसा​ा कभतर िे थेन प्रसार ३०%

ताों चे सोंकषट हाळू करोंक. हें र्े ल्या २०२१ वसा​ा

उण कच्या​ा क भास कदल्या. तावा​ां थावन भायर

थावन १७% वाडलाों . एक क वीड िहािारीन

येंवचें कवकाळ वारें य उणें कचें प्रयत्न हातीों धरलाों .

ल काक धणीक शे वटायलें तर, दु स्रें कपसाों ट

फ्रान्स, जिा नी, यू.के., आनी अिेररकान ५

पुकटनान यु क्रेनाचेर दाड घालन कृतक सों कषट

कबकलया डालसा खचूान आकफ्रकाों तलें कवकाळ वारें

ल काचेर हाडले. पेटर लाचें ि ल द ड्या प्रास

कनतळ करोंक िुखार सरल्यात.

चडीत वाडटाना हर वसतुोंचीों ि लाों वाडलीों आनी दु बळ्या तसें िध्यक वर्ा​ा क कुराडीन िाना

भारत, चीना आनी रश्ाय असकलोंच बरीों कािाों

स डलें.

करून सों साराों तलें कवकाळ वारें कनतळ कचें

प्रयत्न कतीत तर ककतलें बरें आसलें सवा​ां क बरें युक्रेनाचेर सु शेर्ात किस्सायल्स स डू न आसया

वारें सेवुोंक आनी अनावश् कवकाळ कपडें क बली

रश्ाक जाल्ल नषट साों र्च च्च न्हों य! पुकटनाक

ना जाों वच्याों क? हें सवा आिचे िुखेली कचोंकतनाों त.

तकली उकलन उलवोंक जायनासच्ये परीों केलाों

ताों च्या िकतोंत फकत केन्नाों िुखल्या एकलसाों वाों त

युक्रेनान. ताचे ककतले स जेर िरण पावल्यात

ककतें तरी करून कजक न यें वचें म्हळ्ळ्ळें िात्र.

म्हळ्ळ्ळ्याकचच्च खबार ना ताका. ताचीों प नीं सिा

राजकारणी खातीर ल क सदाों िाग्ता; पू ण दे वयी

काि कररनासची ट्ाों काों दे स्वाटू न र्ेल्याों त. एका

वर् च्च बसला.

लेकार त सों पूणा ह्या झुजाों त सलवाला तरी हों कारान त भुरून र्ेला ती सों र्त भारीच कचोंताजनक जावनासा. त्याका क्यान्सर आसा म्हणटात; ह केन्ना ि रातर्ाय म्हण सोंसाराों तल

बर्या आनी खर्या कचोंत्पाच ल क कचोंतून आसा. ताच जीव काडु ों क एकल्यान रश्ाों त प्रयत्न के लें तें सलवालाों . आिच्या सों साराचें वातावरण व हवािान सोंपूणा 2 वीज क क ों णी

सुल्तानेट आफ ओिान दे शाोंत आसच्या चार कथ लीक कफर्ाजाों पयकी द न फीर्र्ज िसकत श्हेराच्या र्डी कभतर आसात. सर्वाों च्याकी चड भक्तीक आसची कथ लीक फीर्र्ज म्हळ्यार साोंत पेद्रू आनी पावलूक सिर्कपल्ली इर्र्च आसची, जेराल थरान ल कान आपोंवची ’रूवी’ फीर्र्ज आनी दु स्री, पकवत्र अत्म्याक सिर्कपल्ली इर्र्ज आसची, ल कान जेराल थरान आपोंवच्याबरी ’र्ाला’ फीर्र्ज. ह्या द नी फीर्र्जाोंनी िोंर्ळु री िुळाच्या क क ों णी उलवपी ल काच्या एकवटाक आनी ताोंच्या धार्िीक तशेंच्च सिाजीक

बर्यापणाखातीर म्हण आसा केल्लीों द न बळवोंत आनी ल काि र्ाळ सोंघटनाों म्हळ्यार िोंर्ळू र कथ लीक केंद्र - रूवी आनी र्ाला िोंर्ल ररयन कथ लीक सिुदाय. ह्या द नी सोंघटनाोंच द न कववीध काळार अध्यक्ष जावन ल काची कनस्वार्त सेवा कर्न ताोंची िनाों जीकल्ल जावनासा िानेसत सुनील कवकटर पूर्ताद . ताणे केया जायत्या ल काि र्ाळ कार्याों क आनी धैरान ल काच्या एकवटाक वावर केया पासूत ’र्ाला फीर्र्जेच कथ लीक ल काोंच ’दावीद राय’ म्हण आपोंवचें वाजभी म्हण भग्ता.

3 वीज क क ों णी

4 वीज क क ों णी

5 वीज क क ों णी

6 वीज क क ों णी

7 वीज क क ों णी

8 वीज क क ों णी

9 वीज क क ों णी

10 वीज क क ों णी

11 वीज क क ों णी

12 वीज क क ों णी

िासळी ह्या र्ाोंवची कवशेषता तरय आदीों िार्ाों तुळूव रायाोंच्या अलुपा राज्ाोंची राजधाकनोंय जावनासल्ली.

सुनील पूर्ताद ची लार्कसल्यान वळक वीज कक ों णी हफ्ताळ्याच्या वाचप्ाोंक करन ् दीवोंक आिीों खुशी पावताोंव. सुनील पूर्ताद - जल्म आनी वाडावळ उडु पी कदयेसेज अदीों िार्ाों थावन दे ण्ाोंनी भर्लेली आनी प्राक्रतीक स भायेन क णायचीों िनाों कपशीों कर्ची तसली जावनासा. उडु पी कदयेसेकजोंत सीता नोंयच्या तडी-आों र्णाोंत, अरब्बी दरय ् आनी पश्चीि घाटाोंच्या िधेंच्च आसच भाररच्च स भीत र्ाोंव म्हळ्यार ’बार्कूर’. ग्रेसत ईटाळ भुिीों आनी दरय ् ाों त िेळची जायती रचीक

असल्या ईटाळ आनी स भायेच्या र्ावाोंत आसल्लें दे व त आनी भाररच्च म्हम्हनतेचें ज डें - ज सेफ आनी ज सेफीन पूर्ताद हाोंचें. ज सेफ बार्कुराोंतल्या पािाध ’नर्रिट पूर्ताद ’ कुटिाोंतल जावनासल्ल तर ज सेफीन ’कलिर्र्ी कसकेर’ हाोंच्या कुटिाोंतली जावनासल्ली. ज सेफ आनी ज सेफीन पूर्ताद च्या न व जणाों भूर् ् ाों पयकी, सात चले आनी एक चली. पुसून घाल्ल प ळ जावन िाय िकहन्या न व ताररकेर १९६८ वर्साों त सुनील जल्माल्ल . सुकनलाच्या भावाों -भयकणचीों नाोंवाों अशीों आसात - रे कजनालड (आताों अबुधाबी), दे वाधीन प्रान्सीस, दे वाधीन र बरट ् , दे वाधीन वाल्टर, आरत ् र (आताों बार्कूर), प्ाटर ीक (आताों िुोंबय), कवन्सेंट (आताों िुोंबय) आनी कझटा (आताों न्यूकजल्याोंड) सुकनलाच आज र्ास्पर पूर्ताद कशोंवकार आनी बेसायेर्ार जावनासल्ल तर आवयच बाप य बार्कुराोंतल प सट िासटे र जावनासल्ल . सुकनलाच बाप य आपल्या सत्रा वर्साों च्या प्रायेर व्रकतपर कजकवताोंत पाचव्या चर वाचेर कजयेंवच्या व र्त्या आशेन तेदाळाच्या ब ब ों य

13 वीज क क ों णी

श्हेराक र्ेल्ल . आपल्या व्यापारी जाणकतकायेन क लाबा आनी प र्ट वटाराोंत द न कशवणेच्य आों र्डी सुरू करन ् व्यापाराोंत जयतेवोंत जाल्ल . ज सेफीन आपल्या भूर्​्ाों ची जतन बारक ् ु राोंत करोंक लार्ल्ली. सुकनलाचें सूर्वातेचें प्राथिीक इसकालाचें कशकाप बार्कूर्च्या िेररक्न ल हायर प्रैिरी इसकालाोंत जाल्लें. ह्या ग्रािीण वातावरणाोंत ताच्या कजकवताची खरी बुन्याद पडल्ली. ह्याच्च ग्रािीण वाडावळें त त इर्र्जेच्या कार्यानीों, म्हणजे आल्तार भूर्​्ाोंच्या स डलेकटों त, इसकालाोंत नाटक आनी नाच प्रदर्शन इत्यादी कारय ् ाों नी भार् घेंवचे सोंद्राप ताका फाव जाल्ले आनी तसले सोंद्राप ताणी कबल्कूल पाड केल्ले नाोंत. बेळ्ळ्ळारी कदयेसेकजच्ये कबस्फ ब व िानाधीक कबस्फ हेनरी स ज आताोंय सुनील पूर्ताद न बाळपणार केया सेवेचे उडास काडतात. कबस्फ ब व िानाधीक कबस्फ हेनरी स ज बार्कूर फीर्र्जेचे कवर्ार जावन आसया वेळीों सुनील पूर्ताद ताोंच्या धार्िीक वावराोंत साोंर्ात कदताल . घर बेंज्मेत, कपडे सताोंक कुिर्ार कदवोंक वेतासताना आनी हेर कािाोंनी सुनील भाररच्च िुकार आसल्ल .

सात्व्व्या क्लाकसचें कशकाप बार्कुराोंत जाल्या

उपराोंत ताच्या बापायन आपल्या कुटिाक बब ों य वर क ों िाोंडावळ कर्ताना सुनील बब ों य आकयल्ल . ब ब ों य श्हेराोंतल्या िुलुोंडाोंय ताोंच्या कुटिान कजयेवोंक सुरू केल्लें. भावाभयणीन ताोंचे ताोंचे कशकाप ब ब ों याोंत िुकार्सून वेल्लें. ब ब ों य कवश्वकवध्याकनलयाोंत सुकनलान भौतशासत्राोंत सनद ज डल्ली. उपराोंत ब ब ों याोंत T A Pai Management Institute, Manipal हाोंर्ासर Masters in Business Administration सनद ज डली सुनील पूर्ताद - ल्हानपणार राजकीय आसक्त १९७७ इस्वेंत आपल्या न व वर्साों च्या प्रायेरच्च सुनील पूर्ताद क राजकीयाोंत आसक्त सुरू जाल्ली. त्या वेळीों आख्ख्या भारताोंत तूर्तू पररसकतते उपराोंत जायत्या कषटाों च काळ आसल्ल . ल कसभा एकलसाोंवाोंत जनता पाडत धैरान उबी रावल्ली. दे वाधीन ज र्ज फेरन ् ाों डीस हाची चुनावाोंत उलोंवची शैली ताका प्रेरण दीवोंक लार्ल्ली. त्याच्च ल्हान प्रायेर त आपणाकच्च राजकीय िुखेली म्हण कचोंतून एक्सूरय ् ा जा्ार राव न बाषणाों दीवोंक लार्ल्ल . राजकीय ताका भाररच्च पसोंदेचें जाल्लें. सव्या क्लाकसोंत आसताना इसकालाच्या एकलसाोंवाोंत उब जाल्ल तरय ल्हान

14 वीज क क ों णी

बहुिताोंत सलवाल्ल . ही सलवण ताचें धैर उणें कररना जाली. र्ावा थावन कुटिा सिेत बब ों य श्हेराक कशकपा खातीर आकयया उपराोंत धाव्या वर्र्ाों त कशक्ताना इसकालाच्या अध्यक्ष स्थानाक त एकलसाोंवाक रावल्ल आनी कजक नोंय आकयल्ल . उपराोंत म्यानेजिेंट क लेकजोंत ल ककल्याण कार्यदर्शी जावन ताणे सेवा कदल्ली. पूण, ताची राजकीय आकाोंक्षा िात्र ताच्या काळजाोंत आनीकय र्ुपीत जावन पुर नोंच्च ऊर्ल्या आनी उग्त्यान भायर येवोंक आवकास िेळ क ों नाोंत. सैंट पीटर्स अस कशयेशन (बार्कूर) - िुोंबय बब ों य आकयया सुकनलाक सिाज आनी ल का खातीर वावर कर्ची ऊर्भा उणी जाल्ली ना. ब ब ों य कािा खातीर आकयल्ले बार्कूर्चे तर्नाटे साोंर्ाता िेळ न १९८५ वर्साों त एक सोंघटन आसा केल्लें आनी ताका सैंट पीटर्स क्याथ लीक यूत आस कशयेशन (बार्कूर) म्हण व लाकयल्लें. बब ों य श्हेराोंत आपले म्हळ्ळ्ळे क णोंच्च नासताना वसती करोंक ज क्त किकाण नातया बार्कूरच्य ् ा तरन्य ् ाट्ाोंक राव क ों आस्र आनी कदस्पडत्या कजकणयेक जाय जाल्ल र्र्जेच्या कुिकेच साोंर्ात कदों वच्या खातीर ह सोंस्थ आसा केल्ल जावनासा. सुनील पूर्ताद ह्या सोंघटनाच ब व ल्हान

प्रायेच स्थापक साोंद जावनासल्ल म्हण्ेत. ह्या सोंस्थ्याक उपराोंत सैंट पीटर्स अस कसयेशन (बार्कूर) िुोंबय म्हण नवें नाोंव कदल्लें आनी आज िुोंबयाोंत आसच्या िोंर्ळु री िुळाच्या क क ों णी सोंघटना पयकी िुखल्या स्थानार येंवचें एक सोंघटन तें जावनासा.

सुनील पूर्ताद - व्रकत्पर जीवन

कशकाप जाल्या उपराोंत सुकनलान िुोंबयाोंत यात रे िोंडस कलकिटे ड कोंपणेंत आडळत्या तर्भेकतदार जावन व्रकत्पर कजवीत सुरू केल्लें. तर्भेकतदार जावन भर्ती जाया सुकनलाक रे िोंडस सोंस्थ्याोंत नीर्यात कवभार्ाच सहायक िेनेजर जावन भडती िेळ्ळ्ळी. "रे िोंडस सोंस्थ्याोंत म्हाका म्हज्ा व्रकत्पर कजकवताक एक बळवोंत बुन्याद पडली आनी म्हज्ा िुखल्या कजकणयेंत जयत ज डु ों क जाय जाल्ली सर्व तर्भेतीय लाबली." अशें म्हणता सुनील आपल्या रे िोंडस सोंस्थ्याोंत िेळया व्रकत्पर कजकवताच्या आनभ र्ाक आनी पाकटों ब्याक कचोंतून. रे िोंडस सोंस्थ्याोंत िेळया व्रकत्पर तर्भेकतच्या बळान ताका १९९५ वर्साोंत ओिानाोंतल्या प्रकसद्ध सुहेल आनी बहवान सोंस्थ्याोंतल्या टय टा काराोंच्या वीकऱयाोंत

15 वीज क क ों णी

प्रिूख जा्ार काि िेळ्ळ्ळें . सावूद बहवान सोंस्थ्याोंत कववीध पाों वड्यार कववीध कवभार्ाोंत काि कर्न प्रसतूत SENIOR MANAGER जावन काि कर्ता. व्रकत्पर जावन उत्पन्न या उत्पादनाचें आडळतें साोंबाळच्याोंत, वीकऱयाची िाोंडावळ, कवदे शी कर्रायकाोंक सोंबोंध साोंबाळचें - ह्या सर्व कवषयाोंचेर प्राकवण्ाता ताणे ज डल्या. ताच्या वावराक सोंबोंध जावन त सोंसाराोंत जायत्या र्ाोंवाोंनी त भोंवला आनी त्या व र्वीों ताका ताच्या वयक्तीक कजकवताों त जायतें सूक्ष्मायेचें बरें पण जालाों म्हण त उग्त्यान साोंग्ता. प्रत्येक जावन जपान दे शाक ताका जायत्या पावटीों पयण करोंक िेळता जायान जपान ल काचे सिाजीक आनी व्रकतपर कवचार आनी कचोंताप ताच्या चाल्ती आनी व्रकतपर कजवनाोंत जायत प्रबाव घालुोंक सकला. जपान ल क ताोंच्या साद्यापणाक, हेर िनशाोंक कदों वच्या ि र् आनी िानाक, कशसतबद्ध य जन पाळणी आनी म्हम्हनतेन काि कर्च्याक सोंसार भर नाोंवाडला आनी ताोंचे ते र्ूण सुकनलाच्या कजकवताक नव्या कचोंत्पान भरून नव्या कदशेक वर क ों कुिक करोंक सकल्यात.

ओर्कलयि वसती करन ् आसया र कडर र्स कुटिाोंतल्या सुकनता लार्ीों जालें. सुकनताच बाप य ज न र कडर र्स र्ूर्पूर कैकोंब फीर्र्जेच तर ताची आवय िूळ जावन कुलशेकर फीर्र्जेची. सुकनतान सैंट क्सेकवयर क लेकजोंत कवजनानाोंत सनद ज डल्या आनी इों र्लीष भाशेंत पद् युत्र सनद आपणायल्या. िसकताोंत अिेररकन इों टरन्याशनल इसकालाोंत (TAISM) ती पाटल्या बारा वर्साों थावन काि कर्ता.

सुनील पूर्ताद - कुटिा कजवीत

सुकनता जायत्या दे ण्ाोंनी भर्लेली फाोंककवोंत स्त्री जावनासा. कचत्र कला, नाच आनी िधूर ताळ्यान र्ाोंवचें कतच्या दे ण्ाों पयकी प्रिूक. चडावत जावन लकजषट स्वभावाची जावनासची ल का िुखार येवोंक दाक्षेता तरय सुनील िुखेल्पणाोंत िुखार आयल्या उपराोंत कतणेंय सिाजेंत सक्रीय पात्र घेवोंक सुरू केल्लें. तशेंच्च िोंर्ळू र कथ लीक केंद्राच्या आनी र्ाला िोंर्ळु री सिुदायाच्या कार्यक्रिाोंनी आनी वेदी कारय ् ाों नी कतणे कतचीों तालेंताों प्रदर्शीत केल्याोंत. क र नाच्या िहा िाररच्या कपडे वेळार प्रयात नाचनीर्देशक आनी फािाद नाचपी अनू र् कूल हाच्या साोंर्ाता जायते कवकडय्य य्यू ट्ूब चानेलाचेर प्रसार कर्च्याों त सह-भाकर्त्व कतणे घेतलाों.

सुनील पूर्ताद चे लग्न २००३ वर्साों त िुोंबय

र्ाला पकवत्र आत्म्याच्या इर्र्जेंत कतणे

16 वीज क क ों णी

सक्रीय जावन पात्र घेतला. पाटल्या आट वर्साों थावन कतणें भूर्​्ाों क द त र्न कशकयल्या. पावट आसताना र्ायन िोंडळें तय कतणे पात्र घेतला. सुकनलाच्या सिाजीक कािानीों सुकनतान बळवोंत साोंर्ात कदला आनी आपल्या सलहा सुचनाों नी सुकनलान उों चल्या िट्टार सिाज सेवा करोंक ती प्रेरणाची सकत जाल्या. "सुकनतान कदया कुिकेहातान आनी प्रेरणान म्हाका आिच्या सिाजेची इतली सेवा करोंक साध्य जाल्लें... सिाजेंत िुकार वच क ों ताच्या थावन िेळल्ल प्र त्साह व र्त जावनासा आनी त्या खातीर हाोंव ताका सदाोंच्च रणी.." अशें म्हणता सुनील पूर्ताद . सुनील आनी सुकनताक दे वान फाव केल्ले द र् अपूरब ् ायेचे चेरक ् े भूर्र्े आनी ताोंची नाोंवाों जावनासात ज हन आनी ज಼​಼े फन पोंद्रा आनी सत्रा वर्साों प्रायेचे तर्नाटे . ते द र्ी िसकतच्या भारतीय इसकालाोंत धावी आनी बारावेंत कशक्तात. सुनील पूर्ताद क सिाजीक सेवेक प्रेरण कदल्ले तेर् िानाय िसकताोंत सुकनलान आपलें सिाजीक सेवेचें काि सुरू कर्च्याक ताच्या िन बावाचेर आनी ताच्या व्यम्हक्तत्वाचेर प्रभाव घाया

तेर्ाों िानायाोंच कदन्वासी काळजान त उडास काडता आनी ते जावनासात - पकवत्र अत्म्याच्या इर्र्जेच आदल िोंर्ळू रर्ार कवर्ार िानाधीक बाप आल्भरट ् डी’कसलवा, र्ाला फीर्र्जेच सिुदाय िुखेली िानेसत िायकल र् कवयस आनी िोंर्ळू र कथ लीक केंद्राच िाजी अध्यक्ष, साद्या स्वबावाच जाणत िुकेली िानेसत ज न र् न्सालवीस. िसकताोंत सुकनलाची सिाज सेवेच्या िेटाों नी चल्ची प्रकक्रया आरों भ जाल्ली २०१२ इस्वेंत. त्या वर्साों त िानाधीक बाप आल्भरट ् डी’कसलवा र्ाला पीर्र्जेचे कवर्ार जावन आसल्ले. ताणी भार्ेवोंत जा्ाोंक वेचे खातीर िसकताोंतल्या भम्हक्तकाों खातीर यात्रीक पयण आय जीत केल्लें. त्या पयणाक जाय पूर्ते पयणारी िेळानातया वेळार िानेसत ज न र् न्सालकवसान सुकनलाक सोंपर्क केल आनी यात्रीक पयणाक वच क ों आशा आसार्ी म्हण कवचार केल . सुनील आनी सुकनतान आपलीों भूर्र्ीों सात आनी पाोंच वर्साों ची जावनासल्लीों तरय यात्रीक पयणाक वेच्याक नीर्धार घेतल च्च.

त्या पयणा वेळार िानाधीक बाप आल्भरट ् डी’कसलवा साोंर्ाता जाया सोंवादा वेळीों इर्र्ज आनी ताोंतल्या कववीध कार्याों कवशीों आसक्त वाड क ों कारण जालें. बाप आल्भरट ् ान सुकनलाक इर्र्जेच्या

17 वीज क क ों णी

चटु वकटक्याोंनी कुिके हात दीवोंक साोंर्लें आनी द त र्न कशकवोंक आवकास कदल . सुकनलाक ताच्याकी पयलें कशकोंवच्याोंत आनभ र् आसयान बाप आल्भर्टान कदल्ल आवकास साोंडल ना आनी आपल्या आनभ र्ान भूर् ् ाों क बरें धार्िीक कशकाप कदतल ों म्हण त्या जवाब्दारे क खाोंद िार्ल च्च. सुकनलान द त र्न कशकोंवची जवाब्दारी हातीों घेवन, बरय ् ा थरान िुखार्सून वेताना र्ाला फीर्र्जेच ऊरब ् ेवोंत िुकेली िानेसत िायकल र् कवयस ताका िेळ न कुिर्ार वाोंटप्ाच िकणयारी जावोंक आिोंत्रण कदवोंक लार्ल . िानेसत िायकलान कवचारया प्रकार सुनील २०१४ इस्वेंत कुिर्ार वाोंटच िकणयारी जाल . २०१५ इस्वेंत िानेसत ज न र् न्सालवीस िोंर्ळू र कथ लीक केंद्र (साोंत पेद्रू आनी पावलुची इर्र्ज - रूवी) हाच अध्यक्ष जाोंवच्यार आसल्ल . त्या वेळीों ताणे सुकनलाक सोंपर्क कर्न त्या वर्साच्या ( Team २४) केंद्राच्या सकिकतोंत र्ौरव खजानदार जाोंवच्याक आपवणें कदलें. त्याच्च वेळीों, सुनील काि करच्य ् ा सावूद बहवान सोंस्थ्याोंत काि कर्च कवभार् बदकलल्ल िात्र आनी ताका वयक्तीक कवषयाोंचेर आनी सिाजीक कािाोंचेर वेळ खर्चुोंक आवकास

िेळ क ों लार्ल्ल . दे कून, िानेसत ज न र् न्सालवीस हाणीों कदल्लें आिोंत्रण स्वीकार कर्न िोंर्ळू र कथ लीक केंद्राच र्ौरव खजानदार जाल . हेंच्च जावोंक पावलें सुनील पूर्ताद चें िसकताोंतल्या लाोंब सिाजीक सेवेच्या कजकवताोंचे पयलें िेट. सुनील पूर्ताद - सिाजीक सेवेचीों कािाों आनी कार्बाराों

व्रकत्पर कजकवताोंत व्यसत आस न जयताचीों िेटाों चड न आसया सुनील पूर्ताद क ताच्या काळजा - िनाच्या आशे प्रिाणे सिाजीक सेवा करोंक कबल्कूल आवकास या वेळ िेळानातल्ल . कािाच्या राटावळीों िधें आनी व्रकतपर कजकवताच्या स्पर्धात्मक सकन्नवेशाोंनी हेर कािाों करोंक स डन कचोंतुोंक सयत पूर्सत िेळानातल्ली. असलें सोंकदर्द वातावरण ताच्या िकतोंत जायती पुर्ासाोंव हाडु ों क लार्लें. असल्या वेळार २०१५ इस्वेंत वीस वर्साों एकाच्च कवभार्ाोंत काि केल्या उपराोंत कवोंर्ड कवभार्ाच आवकास लाबल . ह आवकास सुकनलान साोंडल ना बर्र जप ों य िार्न आपणायल . नव्या जवाब्दारे च्या हुद्द्ाोंत ताका इल्ल बेटव ळ िेळ्ळ्ळ आनी त वेळ ताणे सिाज आनी कुटिा खातीर खर्चुोंक कचोंतलें. दे वाच्या वर्त्या िाोंडावळे न आनी कवकधच्या नीर्ि ण्ान म्हळ्ळ्ळ्याबरी त्याच्च वर्सा

18 वीज क क ों णी

िानेसत ज न फेर्नाों डीस िोंर्ळू र कथ लीक केंद्राच अध्यक्ष जाल आनी ताणे सुनील पूर्ताद क केंद्राच र्ौरव खजानदार जावोंक आपवणें कदलें. तें आपवणें सुकनलान इनकार केलें ना आनी त हुद्द स्वीकार केल . त्या वर्साों त ज ना थावन सुकनलाक िसकताोंतल्या सिाज सेवे कवश्ाोंत कशकवण िेळ्ळ्ळी. सुनील आनी ज न ब व लार्कसल्यान वावर कर्न त्या वर्साों त ल का पसोंदायेचीों कार्यीों सकिते िुकाोंत्र ताणीों सादर केलीों आनी ल काची ह र्ळीक ताोंका फाव जाली. िोंर्ळू र कथ लीक केंद्राोंत र्ौरव खजानदार जावन सुकनलाची आवदी काबार जाताना र्ाला पकवत्र अत्म्याच्या इर्र्जेंत आसया र्ाला िोंर्ळू रर्ाराोंची कथ लीक सिुदाय (GMCC) हाच अध्यक्ष िानेसत एडवर्ड िेंड न्सा जाल आनी एडवर्डान सुकनलाक ताच्या सकिकतच उपाध्यक्ष जावोंक आपवणें कदलें आनी तें आपवणेंय सुकनलान काोंकयोंच्च अड्डी नासताना स्वीकार केलें. त्या वर्साच्या सकितेन, एडवर्ड आनी सुकनलाच्या बळवोंत आनी बुद्वोंत िुखेल्पणा खाल, र्ाला िोंर्ळू रर्ाराोंच्या सोंघटनाच्या कारय ् ारूपाोंत सोंपूर्ण बदलावण हाडली. र्ाला िोंर्ळु री कथ लीक सिुदायाोंत हाच्याकी पयलें पकत् ित ों ी फेसताच सोंभ्रि िात्र आचरण कर्ताले तर त्या वर्सा थावन हेर साोंसक्रतीक कार्यीों िाोंडून हाडची तयराय

एडवर्ड आनी सुकनलाच्या हुिेद्वोंत िुकेल्पणा खाल चल्लीों. ह्या व र्वीों र्ाला फीर्र्जेंत िोंर्ळु री िुळाच्या ल का थोंय जबरदसत नवी हुिेद कजवाळ न आयली. िोंर्ळू र कथ लीक केंद्र - सुनील पूर्ताद अध्यक्ष जावन िोंर्ळू र कथ लीक केंद्र िसकताोंत रूवी फीर्र्जेंत आसचें िोंर्ळु री िुळाच्या कथ लीक ल काक येंकटाोंय केल्लें बळवोंत सोंघटन. साोंत पेद्रू आनी पावलू इर्र्जेच्या सावळें त तें उबें जालाों आनी जायत्या कथ लीक ल काक ि र्ाच आस्र जालाों. िोंर्ळू र कथ लीक केंद्रान आपलें पोंचकवसावें वर्स नाोंवाडदीक क क ों णी कार्भारी आनी शातेवोंत िुखेली िानेसत कदलीप क रे याच्या िुखेल्पणा खाल भाररच्च दळबारान आनी िजेन आचरण केल्लें. ताच्या उपराोंत सकवसाव्या वर्साचें सुोंकाण खाोंदी धरून केंद्राक आनीकय व रत्य ् ा प्रर्तेच्या वाटे र व र्च्याक एक शातेवोंत िुखेली जाय आसल्ल .

त्या वेळीों, सुनील पूर्ताद न र्ालाोंत आनी रूकवोंत केल्ल वावर आनी कनस्वार्त सिाज सेवा सर्वाों क उग्त्यान कळीत जाल्ली. ताच्या िुकेल्पणाची उत्ीि लक्षणाों आनी िुखेल्पणाची शाती ल काच्या काळजाोंनी

19 वीज क क ों णी

थीर जावोंक लार्ल्लीों. िोंर्ळू र कथ लीक केंद्राची केंद्रीय सकिती त्याच्च वेळार िानेसत कदलीप क रे या उपराोंतल्या अध्यक्षाच्या स दनेर आसल्ली. ताोंका कदषटीक पडल्ल शातेवोंत िनीस जावनासल्ल सुनील पूर्ताद . त्या वेळीों सोंसाराोंत आर्तीक पररर्तेंत कषट आसया बररच्च ओिानाोंतय कषटाोंच काळ त जावनासल्ल . असल्या सोंकदर्द पररसकततेंत िोंर्ळू र कथ लीक केंद्राचें िुकेल्पणाची जवाब्दारी घेवोंक सुकनलान पाटीों िुकार केलें तरय केंद्रीय सकिकतच्या साोंद्यानीों, प्रत्येक जावन िानेसत स्ट्ानली फेर्नाों कडसान ताची पाट स डली ना आनी ताका िोंर्ळू र कथ लीक केंद्राच अध्यक्ष कर्नोंच्च स डल . केंद्रीय सकितीन केया कवनवणेक सुनील पूर्ताद कय ’ना’ म्हण क ों जालें ना. िोंर्ळू र कथ लीक केंद्र तसल्या िहान सोंस्थ्याची िुकेल्पणाची जवाब्दारी म्हळ्यार नीज जावन खुशलायेची र्जाल न्हय. सुकनलाक तरय तेदी व र्ती जवाब्दारी िेळची ताच्या कजकवताोंत पयले पावटीों!!! सकवसाव्या वर्साचे कार्यकारी सकिकतचे थ डे साोंदे तर्ने आनी सिाजीक सेवेंत नवे जावनासल्ले. सकितेंत थ डे हेळल्ले आनी सिाजेंत नाोंव वेल्लेय आसल्ले. ताोंच्या र्ूण अवर्ुणाोंक लेककनासताना, पकत् सिाजीक

सेवेच्या बळवोंत कदषटाव्यान सुकनलान कार्यकारी सकिती िुकार्सून वेली. " िोंर्ळू र कथ लीक केंद्र म्हज्ा िुकेल्पणा खाल िुखार्सून वेताना म्हाका म्हज्ा कार्यकारी सकिकतच्या सर्व साोंद्याोंनी भाररच्च बर आनी शर्तावीण साोंर्ात आनी पाकटों ब कदला. ताोंका सर्वाों क हाोंव सदाों च्च रणी जावनासाों." अशें म्हणता सुनील आपल्या सकवसाव्या कार्यकारी सकितीन केया कनस्वार्ती कुिकेक कचोंतून आनी ताोंच उपकार बावुडन. िोंर्ळू र कथ लीक कार्बाराों

केंद्राोंत

सुकनलाचीों

पयलें कतळकसया प्रकार आर्तीक सोंकषट सर्व दे शाोंनी आसल्ले आनी तसेंच्च ओिानाोंतय!! तशें िात्र न्हय दीस वेताों वेताों कोंप्ूटराच काळ येवन, अकनवासी ल काच्या कािाच्या राटावळे च्या आडचणेंत कार्यक्रिाोंनी ल काची हाज्री आनी स्वयोंसेवकाोंची कुिक उणी जाताली तरय सुनील आनी ताच्या पोंर्डान केंद्राचीों सदाोंची वार्शीक कार्यीों न्हय आसताों सकयल काणकसल्लीों चडतीक कार्कयोंय आसा केल्लीों * िेर्ा कवल्सन ओकलवेरा नायट * शैक्षणीक आनी व्रकतपर फुडाराोंत जयत ज डच्याक कािासाळ (Academic

20 वीज क क ों णी

and Career Success Workshop) * िेर्ा क्वीज श * नवीक्रत केल्ल केंद्राच जाळी जार् * साोंद्याोंक अोंतरजाकळचेर न द ों वणी कर्ची सुकवधा.

२०१८ वर्साों त िाय म्हकहन्याच्या इक्रा ताररकेर रूकवोंतल्या आल पलाज ह टे लाच्या सभासालाोंत िाोंडून हाडल्ल कवल्सन ओकलवेराच सोंर्ीत दबाज हाजर जाया आटशीों प्रेक्षकाोंक दाद स कर्च्याोंत जयतेवोंत जाल . एल.ई.डी. न वेदी िाोंडावळ, उों चल्या वरर् ् ाची द्वकनवरद ् क आनी कदव्याोंच्या व्यवसता, उत्ीि िन रों जन - ह्या सर्वाों च्या सम्हिलनान त ’श ’ िसकताोंत जाया दबाजीक िन रों जन कार्याों पयकी एक म्हण ल कान ह र्ळीक कदली. कवल्सन आनी र नालड ओकलवेरान हाजर जाया ल काचीों िनाों दाद स केल्लीों. िोंर्ळू र कथ लीक केंद्राच अध्यक्ष जावन उों चली जवाब्दारी आपल्या खाोंदी घेवन िुकार वेताना सुकनलाच्या हातीों र्ाला िोंर्ळु री कथ लीक सिुदायाच्या उपाध्यक्षाची जवाब्दारीय आसल्ली. अध्यक्ष जावन आसताना र्ाला सिुदायाच्या उपाध्यक्ष हुद्द्ाक राकजनाि कदताों म्हण ताणे कतळकसलें तर एडवरड ् िेंड न्सा आनी कार्यकारी सकिकतच्या साोंद्याोंनी ताका

स डलें ना आनी त उपाध्यक्ष जावन िुखार्सून र्ेल . जेदनाों २०१८ वर्साों त सुकनलाची िोंर्ळू र कथ लीक केंद्राची अध्यक्षाची जवाब्दारी काबार जाली, त्या उपराोंत सुकनलान आपली सोंपूरण ् एकाग्रताय र्ाला िोंर्ळु री कथ लीक सिुदायाच्या सोंघटनाचेर दवर्ली. र्ालाोंत ि त ों ी फेसताचें आचरण िात्र न्हय आसताों खाणा - जेवणाचें फेसत, क क ों णी कदवस अशें ल का ि र्ाळ कार्यीों िाोंडून ताणीों हाडलीों. सुनील पूर्ताद - र्ाला कथ कलकाोंच नव अध्यक्ष िानेसत एडवर्ड िेंड न्साची अध्यक्षपणाची आवदी काबार जाताना, नव्या िुखेल्याक स दुों क कवर्ार आनी तशेंच्च िुखेली तयार जाले आनी त्या वेळीों, सर्वाों च्या कदषटीक पडल्ल दाट ि ट आनी सर्वाों क ि र्ाळी िुखेली जावनासल्ल - सुनील पूर्ताद . र्ाला फीर्र्जेच्या कवर्ाराोंची आनी िोंर्ळु री िुळाच्या ल काची वत्ाय आनी ताणी दवरल्ल भर्वास अर्त करन ् सुकनलान नवी जवाब्दारी हातीों घेतकलच्च. िोंर्ळू र कथ लीक केंद्राच अध्यक्ष जावन ताका िेळल्ल आनब र् ह्या हुद्द्ार सार्क्या िापान ज क्त्या ररतीन वापारोंक आसल्ल .

21 वीज क क ों णी

त्या खातीर ताणे बरी आनी जाणत्या साोंद्याों ची कार्यकारी सकिती रचली. कार्याकारी सकिकतचे साोंदे जावनासल्ले : प्रेि कुलास - उपाध्यक्ष - दु डवा सकिती, नीर्िला र् कवयस उपाध्यक्षीण साोंसक्रतीक सकिती, ओकफकलया लाजरस जेराल कारय ् दर्शीण, हेलेन कसकेर आत्मीक कार्यदर्शीण, आलवीन पेर्नाों डीस - दु डवा कार्यदर्शी, कलोंडा स ज - साोंसक्रतीक कार्यदर्शीण, नवीन िथायस - र्ायन िोंडळी कारय ् दर्शी, अजय बार्ब जा - ताोंत्रीक कुिके कार्यदर्शी, ज यल स ज - खेळा कार्यदर्शी, र शन सल्दाना - सिुदाय सेवा कार्यदर्शी आनी प्रकाश डे सा अोंतरीक लेक तपासणार. नव्यान रचलेल्या कारय ् ाकारी सकितेक र्ाला िोंर्ळु री कथ लीक सिुदायाक उों चल्या पाोंवड्यार पावोंवच्या खातीर जाय आसल्ली कवशेस हुिेद ताोंच्या थोंय आसल्ली. बर्याों तली बरीों कार्यीों िाोंडून हाडची ताोंकय ताोंच्या थोंय आसल्ली. सकिकतच्या साोंद्याोंच्या असल्या हुिेदीक आनी सक्तेक ज क्त्या िुकेल्पणान सुकनलान वाट िुकार्सून वच क ों आसल्लें. आपल्या पाटल्या आनब र्ान आनी चतूर बुद्वोंत्कायेन सुकनलान ताोंका वाट

दाकयली. एपरील २०१९ वेंत र्ाला िोंर्ळु री कथ लीक सिुदायाचें त्या आवदें चें पयलें कार्यें सादर जालें. पािाध र्ावपीण, चुरूक कार्यनीर्वाहकी आनी हासत्या वदनाची नीर्िला र् कवयस कहच्या जाणत्या िुखेल्पणार ’पासका फेसताच दबाज ’ कार्यें भाररच्च र् वजेन सादर जालें. त्याच्च व र्सा पासका फेसताच्या पयलें, करे ज्मा वेळार र्ालाच्या साोंद्याोंनी साोंर्ाता िेळ न जेजुच्या पाशाोंवाोंचे प्रदर्शन इर्र्जेच्या बायल्या वेकदचेर आसा केल्लें हाजर आसया सर्व फीर्र्जर्ाराोंक भम्हक्तपणाची दाद सकाय दीवोंक लार्लें. त्या वर्साचें ि त ों ी फेसताचें आचरण इर्र्जेच्या चररत्रेंत भाररच्च र्द्दळायेचें आनी कवशेस िट्टाचें म्हण ल का थावन ह र्ळीक िेळ्ळ्ळी. येद ळ पळवोंक नातया तसल ब्रहद िापाच एल.ई.डी. पडद , उत्ीि वर्र्ाचें साोंसक्रतीक कार्यीों ... अशें कवकशषट िापाची चररत्रा त्या वेळीों ताणी बरयली.

त्या उपराोंत क र नाची िहाकपडा सोंसारार भर न आयली जायान सकितीक चडतीक कार्यीों करोंक आवकास िेळ्ळ्ळ ना. त्या खातीर क र ना वर्वीों कषटाोंतेल्याोंच्या कुिके खातीर दयळायेचीों कार्यीों ताणी

22 वीज क क ों णी

िाोंडून हाडलीों. क र ना वर्वीों पयशे नासताना कषटाोंतेल्याोंक खाण व र्वी कदों वचें, कपडे सताोंक व क्ताों कदों वचीों, िरण पावयाोंक िर्णाच खरच ् पळों वच ..असल्या कािाोंनी ताणी चड र्ुिान कदलें. क र ना व र्वीों सकिकतची द न वर्साोंची आवदी एका वर्साक वाडली. एपरील २०२१ वेंत आकेर जाोंवच्या बदलाक पेभ्रेर २०२२ म्हणासर िुोंदर्सून र्ेली.

२०२२ वर्साों त क र नाची िहा िाररची कपडा आकेर जावन येंवची जायान सुनील आनी ताच्या कार्यकारी सकिकतच्या साोंद्याों नी सफीर प्लाजा ह टे लाच्या स हार सालाों त ’पासकाोंच सोंत स’ म्हळ्ळ्ळें कार्यें िाोंडून हाडलें. नव्याच्च ररतीन िाोंडून हाडया त्या कार्याची जवाब्दारी नीर्िला र् कवयसान काणघेल्ली. त्याच्च कारय ् ाों त सुकनलान आपली जवाब्दारी िानेसत प्रेि कुलास क ओम्हिली. सुनील पूर्ताद िी ों तालेंताों हाच्याकी पयलें कतळकसया प्रकार सुनील आपल्या तर्नाटपणा थावन आपणा भोंवारीों आसच्या िनशाोंची आनी प्रत्येक जावन सिुदायाची सर्वत िूक वाडावळ आनी बरें पण आशेल्ल व्यक्ती जावनासा. ताच्या थोंय आसल्ली कशकोंवची शाती, सार्वजनीक

सबेर उलवोंक सकचें धैर आनी नटनाची सकत - ह्या व र्वीों हेराों िनशाोंक जायतें बरें पण करोंक त सकला. बब ों याोंत ताचें सनदे चें कशकाप जाल्लेंच्च, ताका धाव्या क्लाकसच्या भूर्​्ाों क र्णीत आनी बौतशासत्राोंत खासर्ी तर्भेती कदवोंक आपवणें आकयल्लें आनी ताणे जवाब्दारे न तें काि केल्लें. ताणे कशककयल्ले भूर्र्े पररक्षेंत बरे अोंक काडन उत्ीरण ् जावन सुकनलाक कवशेस िान िेळल्ल . अोंतराषटर ीय सोंस्थ ट सट िासटर्स क्लबाोंत कक्रयाळ पात्र काणघेया ताणे कववीध हुद्द्ाोंनी प्रत्येक जावन सावूद बहवान ट सटिासटर्स क्लबाोंत उपाध्यक्ष सार्वजनीक सोंबोंध जावन सेवा कदल्या. ट सटिासटर्स क्लबाोंत जाया भाषण स्पर्ध्याों नी जायतीों इनािाों ताका िेळ्ळ्ळ्याोंत. जेजुच पाशाोंव - ह्या प्रदर्शनाोंत जेजुच पात्र अकभनयन करन ् जायत्याोंची िनाों कजकला. ताचें अकभनयन कनजायकी िार्िीक जावनासल्लें म्हण प्रेक्षक आताोंय म्हणतात. र्ाला इर्र्जेंत सुकनलाची सेवा र्ाला कथ लीक सिुदायाोंत करच्य ् ा िुखेल्पणाच्या वावरा कशवाय त हेर जायत्या

23 वीज क क ों णी

वाटाोंनी इर्र्जेच्या कािानीों कुिक कर्ता.

र्ळू रर्ाराोंच प्रकतकनधी जावन सेवा कदल्या.

द त र्कनच िेसत्री जावन हाय-स्कूलाच्या भूर्​्ाों क पाटल्या धा वर्साों थावन त द त र्न कशकयता. स वर्साोंच्या आवदें त त कुिर्ार वाोंटपी िकणयारी जावन सेवा कदल्या

सुनील पूर्ताद िसकताोंतल्या िोंर्ळु री िुळाच्या क क ों णी ल काच बर आनी बळवोंत िुखेली जावन सेवा कदल्ल खाल्त्या काळजाच व र्त वावराडी. ताच्या थावन ह्या सिुदायाक आनीकय जायतें बरें पण ताणे प्रवचक िोंडळें त सेवा कदल्या जावोंक आसा. असल्या जाणत्या, धैराधीक आनी सिाजेच थीक जावनासच्या र्ाला पकवत्र अत्म्याच्या इर्र्जेच्या फीर्र्ज िुखेल्याक र्ालाच दावीद राय म्हणच्याोंत िोंडळें त पाटल्या तीन वर्साों थावन िों काोंय चूक ना.

----------------------------------------------------------------------------------ताोंकाों नाजूक कािाों कची आतुराय आसता.

दाकल्याक द न ल ट्ाोंनी इल्लेशें उदक कदल्यार, एका ल ट्ा थावन आन्येका ल ट्ाक व तून त ि सतू वेळ खेळता. उदकाोंत खेळ्ळ्ळ्यार ताका शेळ जाता म्हण जायत्या आवयाोंनी ताोंच असल सोंत स अपहसुांच कररनाकात.

आसता.

तशें

केकदों च

कुलेरान व बाटलेन रें व

क राटू न काडन आन्येक कडे न रास घाल्ची, चौकाकाराच्य

खेळाच्य

वसतू ज डून

दवच्यो, नाोंवे एका वयर एक दवना असले

खेळ खेळ क ों भु्ा​ाक जातात.

थ ड्या

भु्ा​ांक खोंयचीय कनकधाषट वसत पळे ता म्हळ्ळ्ळे परीों भ र्ाना. खुशी आसया परीों नाजूक कािाों:

घुोंव क ों ताचेववी० साध्य ना. पूण दीस पाशार

भु्ा​ांचे हात कतक्केसे बकळषट जाल्लेच

जायापररों च एकेकच काि तें भुर्े० कशक्ता.

24 वीज क क ों णी

पयल्यान पयलें खोंयचाय कनकधाषट वसतुची

ताची जडाय ताका पाोंचव्या ियन्याचेर

रळक ताका ना. ताका कदसच उज्वाड

आसता.

आनी काळ क िात्र. लार्कसल्यान क णर्ी

इल्लेशें

आशार पाशार जातात म्हळ्ळ्ळें सवकास

जल्माताना तीन के.जी. जडाय आसल्यार

सिजाता. पूण एक ियन जाताना आपल्या

पाोंचव्या ियन्यार त स के.जी. जड आसता.

आवयची वळ क धरोंक त सक्ता. पयलें

उपराोंत आट ियने पऱयाोंत ियन्याक एका

पयलें ताका आयक च ों े व्हडले व्हडले

पौोंडा लेकार उपराोंत एक वसा जाता पऱयाोंत

आवाज िात्र. पूण ताची प्रकतकक्रया शून्य.

अध्या​ा पौोंडा लेकार ताची जडाय चडता. पूण

थ ड्या तेंपान आसपास आसच्या ल काची,

उपराोंत एक वसा थावन द न वसा​ां पऱयाोंत

ताोंच्या उलवण्ाची वळ क ताका जाता

फकत चार पाोंच पौोंड िात्र ताची जडाय

आनी त स्पोंदन दाकयता.

चडता.

रडया वेळीों क णेंयी उकयार व

नीद:

भ ळायल्यार त आपलें रडणें रावयता.

धाकटें भुर्ें दू द कपयेल्लेंच कनदता. पतूान भूक

ताका आपूण सकयल पडताों म्हळ्ळ्ळें भ्यें चड

लार्या वेळार ताका जार् जाता. ल्हान

आसता. त्या खातीर ताका घट्ट र्ुटलायल्यार

आसताना त कनदच पळे वन तुिी “हाणें

आनी हध्या​ाक दाोंबून धरल्यार चड खुशी

असें कनदल्यार हाोंवें म्हजें काि सलीसायेन

जाता.

कऱयेत'' म्हण कचोंत्ात. पूण त व्हड जाया

भुर्ा​ाची जडाय:

परीों ताची नीद उणी जाता. एका ियन्याचें

जल्मया पयल्या हफ्तत्याोंत ताची जडाय

बाळशें द न घोंटे जाग्रण कता​ा. स ियन्याोंचेर

तीन चार औन्स उणी जाता.

ताच्या

४ घोंटे खेळता. सकाळीों द नपाराों कनदता.

आों र्ाोंतल्या उदकाच अोंश आनी आनककटें त

एका वसा​ाच जाताना कदसाक द न पावटीों

आसल्ल पूरा म्हेळ प भायर पडया ववीं

कनदता. सकाळीों आनी द नपराों द न वसा​ांच

अशें घडता. अशें जडाय दें वली म्हण तुिी

जाताना कदसाों िधें खाली द नपराोंची नीद

कभयेंवची र्जा ना. दू सऱया हफ्तत्याोंत थावन

ताका पावता.

सवकास ताची जडाय चडता.

थ डीों भुर्ी० ब व उणें कनदतात. सकाळीों

कदसाक एक औन्स प्रकार ही जडाय चडता.

एक द न व राों आनी रातीों तीन चार व राों

एका ियन्याक द न पौोंड लेकार पाोंच ियने

िात्र. असलीों आवय बापायक करों दायेचीों

25 वीज क क ों णी

चडु णें

जाल्यार

कभयेनाकात.

जातात. तशें म्हण ताोंकाों कनद क ों कनदे च्य

आस न, दू द साकें कपयेतात जाल्यार ताोंकाों

र्ुकळय

कततली नीद पुर म्हण सिज न घेंवचें.

कदवोंक नज .

भलायकेंत बरीों

(िुखारोंक आसा) -----------------------------------------------------------------------------------

(आदल्या अोंक्या थावन िुखाकसालाों)

जायत तर द री कनस्र क ों सुरू जातेली. तेदना

ताणे र्ररयेची द री उज्व्व्या हाताोंत अोंदूान

म्हज दाव हात अपणाक जार्ायत ल

व डली आनी क प ों राोंत उज्व्व्या हाताक

म्हण न ताणे तका केलें. उज्व्व्या हाताक त्रास

बळान कदर् दीवन आपलें वजन ह ड्याचे

जातेले, पूण ताका सवय आसा.

दे र्ेक कदलें. द री कचक्के खाोंदा दे र्ेक दें ववन

ताका आज आकफ्रकाचा कसोंवाोंची सपणाों

ताचेर ताणे दाव हात आधार कदल . कदर्

पडलीों नाोंत बर्ार टू नाों िासळें ची. टू ना

आसता वरे र् उज्व्व्या हाताचें भ्यें नातलें.

िासळें च कहोंड धऱयाोंत सुिार आट-धा िैलाों

अपणाक नीद पड न उज्व हात सदीळ

कवसतार आसुल्ल . त टू नानीों ज डी जाोंवच

26 वीज क क ों णी

ऋतू जावनासल . एका पाटल्यान एक टू ना

रूक जाल्ल . उज्व्व्या हातानोंच द ररयेची

वार्यार उड न पत्या​ान त्याच जा्ार

व ड उणी कर्चें प्रयतन ताणे केलें. कनिाणे

उदकाक दें वचें दृश् अभूतपूवा जावनासलें.

तरी ताच दाव हात जीव जाल . द नी

नोंतर ताका आपल्या र्ुडसुलाोंत कनद न

हाताोंचेर आनी पाकटचेर बळ घालन हाताों

आसले बरीों सपाण पडलें. थोंड वारें िार्तालें

साोंर्ाता पाटयी हुल्प क ों लार्ली. चीरया

आनी ताका कहोंव खातालें. त उश्ा बदलाक

दाव्या हाताच घाय पत्या​ान उग्त जाल .

उज्व्व्या हाता वयर कनद न आसलेले ववीं त

द ररयेची व ड एका म्हस्थकिताक आयली.

िुयेल्ल .

म्हातार्यान सिधानेच

त्या नोंतर तका कसोंवाोंचें सपाण पड क ों लार्लें.

तयार जाताों म्हणतासताना र्ररयेची िासळी

त पाळण्ा बरीों धल न आसचा तावा​ा चा

एकाच्छाणे उदाक फुटवन धऱया वयर

डे क्कार व ितें खाडकेर आधार्सून कनद न

उड न जडायेन सकयल पडली. ती पत्या​ान

आसुल्ल . दनपराचें प्रशाोंत वारें वाळ न

पत्या​ान

आसलें. त कनद न आसुल्ले सशीन थावन

वादाळाक

हळदु वी धऱया तड बरी कर्न कदसताली.

अजङात सकत िुकार व डून आसचे बरीों

काळ क पड न येताल िात्र. कसोंवाों च पयल

उसळ क ों लार्ली. म्हातारय ् ान आपलें सवाय

कहोंड रें वे तडे र येवन खेळ क ों लार्ल . त्या नोंत

बळ एकटाोंय करून द ररयेक कनयोंत्रण

दु स्र कहोंड आयल . ताणी सवा​ांनी िेळ न

कर्चें प्रयतन करोंक सुरू केलें. त

खेळ क ों सुरू केलें. म्हातार पत्या​ान एक

ह ड्याचा

कहोंड येतर्ी म्हण न राक न रावल . त एकदों

धवर्लेया िासळें चा िधेंर्ात त ड ों चेपून

खूश जाल्ल .

आसचा म्हस्थतेर आसुल्ल . ताका थैं थावन

चोंद्रेि उदे वन िसतू वेळ जाल्ल . त कनद न

हाल क ों जायनातलें.

आसयान ताका खबर नातली. सकयल

कनिाणे तरी राक न आसलेली घडी उदे ल्ली,

िासळी ह ड्याक कुपाोंचा िाोंट्ाोंत व डून

आनी ताका आताों कभतेर हाडचें काि बाकी

आसुल्ली.

आसुल्लें.

हात खाडकेक लार् न ताका एकाच्छाणे

ताणे िसतू दे वें फारीक करोंक आसा! ताणे

जार् जाली. हाताोंतली द री कनस्र न ताच

कचोंतलें. ताणे ताच्य

उज्व हात हुल्प क ों लार्ल . ताच दाव हात

नातल्य . उड न सकयल पडच अवाज िात्र

27 वीज क क ों णी

उड न

उस्वास स डु ों क

पड क ों

कशका​ाल्ले

िुकल्या

लार्ली. बरीों

कुशीक

उडक्य

ह डें

कसकलर्ी

कातरन ्

पळे वोंक

आयकाल्ल . द री वेर्ान उसळ न आसुल्ली.

आसलें. एद ळ शाोंत आसुल्ल त एकाच्छाणे

ताचे द नी हात कचर न र्ेल्ले. पाकटची कात

ककत्याक कभर्डल र्ाय म्हण न म्हातार

झर्कट न र्ेल्ली. हें सर्ळें कनरीक्षीतच

कचोंतुोंक पडल . त भुकेन चाळवालार्ी व

जावनासलें. जाता कततलें द री ताणे आपल्या

सकयल

हाताोंचा दाडढे या काती वयर आसचे बरीों

आसत ल . पूण इतल शाोंत, बळीश्ट तशें

पळे वन घेतलें. ब टाों कातार्न वचानातले

भर्पूर

बरीों पळे वन घेंवचें अवश् जवनासलें.

कदसताल ? कवकचत्रच सय!

चेको आसुल्ल तर, द ररयाोंचा र्ुटलेंचेर

“ताचें

उदाक

आत्मकवश्वासी जा म्हातार्या! तुजा हाताों त

िार्न

कभजयत .

व्हय,

चेको

र्ूोंडायेक

कभोंयेल ?

आत्मकवश्वास आस द ों ी,

तूों

कभोंयेल

आसलेले

बरीों

धयराधीक

तशें

आसुल्ल तर!

द री आसा तरी त तुजा कनयोंत्रणार ना. पयलें

द री कनस्र न वच न्ोंच आस न थ ड्या वेळा

द र्येक कनयोंत्रणार घे आनी ताका तुजे

नोंतर उण जाल आनी ताचे वयल दबाव

भोंवती घुोंवण्

उण जाल . ड लकफनाचा िासाों वयर थावन

म्हणाल .

ताणे तकली उकल्ली.

म्हातार द री दाव्या हाताोंत धरून बाग्वाल

त सवकास कदों कबयाोंचेर उट न उभी रावल .

आनी उज्व्व्या हाताोंत धऱयाोंतलें उदाक

त

बव

काडन त ड ों धुवोंक लार्ल . िासळे वयर

सवकासायेन. त व ळू द ररयेंच्य र्ुटल्य

पडलेया ताचा त ड ों ा वयर ड लकफनाचें

आपल्याों पाोंयानीों स्पशा करोंक सकचा कततलें

िास कचडकाल्लें. ताच वास व क ों ुों क करून

पाटीों र्ेल . ताचे लाग्गीों र्जे वर्नी चडच द री

अपणाचें त्राण उणे जावोंक आसा म्हण त

उर न आसली. ताणे इतले पावटीों उडक्य

पात्येल्ल .

िारय र्ी पाटी कणा भोंवकतल्य ताच्य

तड ों धुल्लेंच ताणे आपल उज्व हात धुल

वार्या प ती भ र न र्ेय . ताणे पत्या​ान

आनी तस च किटा उदकाोंत स डल . सूऱय

र्ूोंडायेक दें व न थैंच जीव स डची साध्यता

उदें वचा पयलेंच िसक उज्वाड कदर्ोंतार

नातली. तशें पुणी जाोंवचे जायार ताका

कदस न येताल . त उदें ती कुशीक व्हाळा

वयर हाडु ों क साध्यच नातलें.

सोंर्ी चल न आसल . म्हळ्यार त कनजाकी

वेम्हग्गोंच त भोंवाडे काडु ों क सुरू कर्ताना

थकल्ल . वेम्हग्गोंच त घुोंवण् काडु ों क सुरू

सुरू म्हातार्यान काऱय प्रवृत् जावोंक

कर्त ल च. म्हजें असली काि सुरू

द री

स डून

आसल

तरी

28 वीज क क ों णी

काडचे बरीों कर!” त

जाोंवचेंच

हाचे

उपराोंत.

ताणे

धऱयोंत

बुडकयल्ल हात भायर काडून ताची

बार्कायेन पररक्षा केली. (िुखारोंक आसा)

-----------------------------------------------------------------------------------

भु्ा​ां च न्याय

भाोंर्ाराचीों नाणीों भर्लीों. ताचेवयर खजूर भना

इराकाची काणी

ईषटालार्ीों ती व्हना र्ेल . “हाोंव पर्ा​ांवाक

सोंग्रह: चलल्ली चिराोंदा, जेप्पू

पयणाक भार सरलाों. हाोंव पाटीों येसर, ह्या

भनी (व्हाज) भती केली. आपल्या ि र्ाचा

भनेंतल

खजूर तुिर्ेर सुरक्षीत थरान

हरून अल रशीद बार्दादाच खलीफ

साोंबाळन, पाटीों आयल्या ऊ-प्राोंत म्हाका

जावनासल्ल काळ. आली म्हळ्ळ्ळ्या एका

पाटीों कदतायर्ी?” म्हण कवचाररलार्ल .

व्यापाररसताक भ व पयस पयण कररजाय

“ताोंतू ककतें? ईषट म्हळ्या उपराोंत, ना

जाल्ली पररर्त आयली. ताच्या घरा ताणें

म्हण क ों जातार्ी?” जाप कदली ईषटान.

कषट

हजार

आली, पयणाक भार सर्न र्ेल्या उपराोंत,

तीों साोंर्ाता

ईषटाच बायल, “क ण पूण खजूर हाडन

काडन

ज डल्लीों

भाोंर्ाराचीों नाणीों आसल्लीों.

एक

व्हर क ों च राोंचें भ्यें. घराच्च दवर्न व्हेचेपरीों

सुरक्षीत

ना. ककतें कर्चें म्हण कचोंतून, कचोंतून ताणेंच

आसार्ी? हाोंतू ककतेंर्ी र्ूट आसा. त्या भनेंत

एक उपाय स दू न काडल . एका व्हाजाोंत तीों

ककतें आसा पळे .” म्हणाली. ईषटान खजूर

29 वीज क क ों णी

थरान

साोंबाळ

म्हण

साोंर्चें

काडल्या

उपराोंत,

भाोंर्ाराचीों

झळजळ क ों लार्लीों.

नाणीों

बायलेचा साोंर्णे

अधो वाोंट भाोंर्ाराचीों नाणीों आनी अधो वाों ट खजार भर्ल .

त सुरक्षीत साोंबाळुों क

प्रिाणे ताणें नाणीों अपहर्कसलीों. सात वसा​ां

ईषटालार्ीों साोंर् न, पयणाक भार सर्ल .

उपराोंत आलीन पाटीों येवन भनी कवचारया

सात वसा​ां उपराोंत आकयया वेळार, खजूर

वेळार, काोंय कळीत नातयापरीों खजूर

िात आसल्ल .

भना हाडन कदल . घरा व्हच न पळे ताना,

केला म्हण आलीन तीपादारालार्ीों दू र कदलें.

आलीक धख बसल .

तीपादारान द र् जण खाणाों स्पेशकलसटाोंक

ताणें कजवीतभर

ईषटान आपणाक ि स

कषट काडन ज डल्लीों भाोंर्ाराचीों नाणीों

आपवन ताोंतल

िायाक जाल्लीों.

साोंर्लें. उपराोंत, “ह्या खजूराक सात वसा​ां

आलीन पाटीों येवन ईषटालार्ीों ह्याकवशीों

जाल्याोंतली? ह सात वसा​ा आदल पनो

कवचार्लें. त “भाोंर्ाराचा नाण्ाों कवशीों म्हाका

खजूरर्ी?” म्हण कवचार्लें. ताणीों -

ककतें कळीत? तुवें खजूर भरल्लीों भनी म्हण

“हुजूर, खजूर, सात वसा​ां पऱयाोंत पाड

हाडन कदल्लीय नोंर्ी? खजूरासवें हाोंवें तुका

जायनासताना उराना. हाोंतल खजूर केवल

ती पाटीों कदल्या. नाण्ाों कवशीों म्हाका काोंय

‘स’ िने पयलेंच . खजूर एक वसा​ा बाकी चड

कळीत ना” म्हणाल . आलीन तीपादारालार्ीों

तेंप उराना” म्हणाल .

फीऱयाद व्हेली. थोंयसर ईषटान साोंर्या

बेषटायताना, ईषट कभयेवन, चूक ओपवाता.

सोंर्णेंत तीपादाराक चूक कदस क ों ना. ताणें

म्हण न भु्ा​ांनी नाटकाोंत खेळ न दाकलें.

आकलच आर प कतरसकार केल .

पयस राव न ह नाटक पळवन आसया

कडे क

खलीफालार्ीों

तीपा

दारान

व्हच न

खलीफान रावळे राक पाटीों पण केलें.

आपणाक न्याय करन ् दीजय म्हण उपकार

ितार्या हकीिाच वेष पाोंग्रून, आकलच्या

िार्ालार्ल . तवळच्च खलीफ र्ुप्त वेशार

ईषटाकरर्ेल . “खलीफाचा धुवेक साकळय

शहर भोंव क ों भायर सरल्ल . “फाल्या ये.

चाबला. तें वीक काडु ों क सात वसा​ां आदल

तुका हाोंव सूक्त न्याय कदताों.” म्हण साोंर् न

खजूर आसल्यार जा. ह्या ववीं कतच जीव

भायर पडल .

वाोंचता.

श्हेराोंत एक कडे न थ डीों भुर्ीं िेळ न आली

वाव व ों च्याकततलीों भोंर्ाराणीों नाणीों िे ळतात.”

आनी तीपादार म्हळ्ळ्ळ

म्हण हकीिान साोंर्लें.

आसल्लीों.

आली

खजूर खावन पळवोंक

खेळ खेळ न

आली म्हळ्ळ्ळ्यान एका भनेंत 30 वीज क क ों णी

तुका एका कर्यान (ओोंटेन)

आकलच ईषट द ळे वाचाररत् “तुका तकली

ऊर्ल ? फटी िार्ल्यार तुजी तकली

पाड जाल्यार्ी? खजूर चड म्हळ्यार एक वसा पाड जायनासताना ऊरत ् ा.

सात वसा​ां

र् िटे रथावन झुड न पडतेली पळे . “म्हण साोंर् न तलवार ताच्या र् िटे र दवरल ् ी.

आदल

सोंसाराोंतच्च

खलीफाक पळवन ईषट र्डर्ड काोंप क ों

िेळच ना. व्हच, व्हच “म्हणाल . दू सऱया

लार्ल . आपल्या बायलेचें उतार आयक न

घड्ये खलीफान आपल कृतक वेष काडन

आपणे केल्ली चूक ओपवाल . न्यायकनषटू र

उडयल . ताच हात धर्ल . “तशें जाल्यार,

जावनासच्या

आलीन सात वसा​ां आदीों भनेक भरल्ल

ह र्डाकयल्लें भाोंर्ार नों आसताों , ईषटाथावन

खजूर ककत्याक पाड जायनासताना तस च्च

दों ड वसूल करवन कदवल .

खजूर

सर्ळ्या

खलीपान,

आलीन

----------------------------------------------------------------------------------

वारणाकसोंत उसीनर नाोंवाच

एक राय

२८. चियािी वाट

अकधकारार आसता. त िसत अशक्त.

क्याशप सम्यक सोंबुद्ध ताोंच्या काळार

राज्ाोंत धिा​ा कुशीन र्िनच दीना. बुद्धान 31 वीज क क ों णी

ताच्या उपदे शाों द्वारीों ल काक ताोंच्या बोंधना

र्ाड्येच्या (सार ट/रथ) सारथी, िातलीक

थावन स डवन कनवा​ाण ज डल्या नोंतर सुिार

एक कशकारी पेट्ापरीों कर्ता. सारथी एक

तेंपा उपराोंत ताचीों उत्राों ल काच्या िनाोंतलीों

बकळषट घ ड्या कततल व्हड आसता. त्या

कवस्रुोंक लाग्तात. बौद्ध कबक्षू अनुचीत वाटाोंनी

काळ्या पेट्ाचें िुसकर कवकार आसता.

चलुोंक लाग्तात. कबक्षुकणोंच साोंर्ात कर्तात.

ताचे च्यार दाोंत व्हडल्या केळ्या र्ात्राचे

ताोंच च एक प्रत्येक सोंसार घडु ों क सुरू

आसतात. ते झर्लाण्ा भाशेन उज्वळतात.

कर्तात. भम्हक्तवोंत आपली भक्त कवसर्तात.

व्हडल्या राक्क सा तेदे व्हड ताच्या द ळ्याों

ब्राह्मण

थावन उज्ाचीों ककटाळाों उसाळतात. ह्येपरीों

ताोंच

धिा

स डतात.

बुद्धान

कशककयल्लीों िौल्याों कवस्रून सवा ल क

न्हेसून इों द्र, ‘ह सोंसार ना जाता. फाल्याोंच त

अनाचारी जाता. त्या वेळार सरल्लीों पूरा

नास जाता’ म्हण ब ब िार्ता. राय हें

यिक ड ों ाक पावतात.

आयकून कभयान क ट्ाचें बार्ील घालयता.

दे वराय इों द्रा हें र्िनाोंत व्हरत ् ा. ल क

तरी, कततल्ये उबारायेचें क टें चडून इों द्र

दे वल काक येना बर्ार यिक ड ों ाक कुशीन

रावळे रालार्ीों येता. राय, जनेलाोंतल्यान

व्हचून थोंयसर कचकार भरून व िताता तें

उलवन, ‘तुज पेट भयोंकर आसा. त

पळे ता. राषटर ाों कायद्याोंच िहत्व कवस्राल्लीों

ककत्याक तशें ब ब घाल्ता?’ म्हण कवचार्ता.

पळे वन ताोंकाों परत बुद्धाचीों तत्वाों कतळसून

‘ताका भूख लार्ल्या’ इों द्र जाप कदता. ‘ताका

एक हजार वसा​ांक तरी तीों पुनरस्थापीत

ककतें आनी ककतलें खाण जाय तें हाोंव

कररजय म्हण तीिा​ान करन ् भूल काक

कदवयताों. एक पावकटों च्याक ताचें त ड ों धाोंपय’

भायर सर्ता. त्या खातीर आपलें वेस-भूषण

म्हणता राय. ‘पेट केवल िनशाोंक खाता.

बदकलता. एक काशाय वसतूर न्हेसता,

बर्या िनशाोंक हात लायना. पूण अधम्या​ांक

आन्येक शाल पाोंग्रून घेता. आपले केस पाटीों

कबल्कूल स कडना. कबक्षुोंच

व डन बाोंधता. र् िट्ाक ताोंबड्या वणा​ाच

पररवराजकी तसल्याोंच साोंर्ात कर्तल्याोंक,

फुलाोंझेल

दाटायेन

साोंताोंपरीों कर्न आपल्ये हुशार्र्ायेक, पयशे

कुोंकूि सारयता. हाताोंत फूर्ल्लें हवळ रों र्ाचें

घेतल्याोंक, तना​ा टपणार आपल्या प्रायवोंत

ध णू बावळ्याक चडयता. दाव्या हाताोंत

व्हकडलाोंक तशेंच कारण नासताना, हेराोंक

वज्राचें ध ि स आसून थळथळचें ध णू

दू ख, कहोंसा कदतल्याोंक सकटाोंक आपणाच

र्ुोंवडावन कशकारे र्ारापरीों कदसता. आपल्ये

पेट भ कावन िुर्कदता’ म्हणता इों द्र. उपराोंत

घाल्ता.

कपालाक

32 वीज क क ों णी

वेस पाोंग्रून

रायाक, ‘ह्या राज्ाोंत सवा​ांक धिापरकार

आपल्या िन पररवतानान साक्ये वाटे क

कजयेंवच्येपरीों कर्ची जवाब्दारी तुजी’ म्हण

व डु ों क जायनातल्यार खोंचेंर्ी भ्यें येवन ित

ओिून पाटीों व्हेता. पेट्ाचें भ्यें ल काक सि

साक्ये ररतीक र्ुोंवडायता.

वाटे क हाडता.

----------------------------------------------------------------------------------प त्याोंतले थ डे पयशे काडन "आथार, तूों वेर्ीों

वच न त्या ह टे लाोंतलें ककतें पुणी खाोंवच्याक हाडन

ये.

भूक

लार् न

पट

म्हजें

तळिळता" म्हणाल .

आथार ह टे लाक वचून व्हडले उों डे, केक आनी चािड्याच्या चीलाोंत कपयेवोंक कबयर हाडन आयल . चवर्'यी एका रूका पोंदाक बसून ब्रेड आनी केक खावन धाद शी कबयर कपयेले. उपराोंत त्या चवर्ाोंक'यी ज् श आयल . कुकडों त हुरूप, िनाोंत उल्लास जावन पदाों म्हण क ों लार्ले. वील स्कारलेट ल व ताळ्यान र्ायताल . "तूों एक स भीत

र बीन हूड

सुोंदर धडों र् तना​ाट . ककतें ल व र्ायताय? अकनकी व्हडल्यान र्ावोंक ककतें तुका?"

_ जे. एफ. चडस जा, अत्तावर.

साहसी आथार ताोंच्ये िुकार व्हडल्यान र्ावोंक नर्ा​ाल . सकटाोंनी ओत्ाय केल्या

अवस्वर - ११.

िार्ीर

कनवोर्

नासताों

ताच्या

िनाक

आकयल्लें पद म्हणालार्ल . आताों कलटल ज नाची सती. ताणे सकटाोंच्ये

र बीन हूड आनी हेर तेर् कशयर वूड रानाोंत

ओत्ायेक लार्ून ककतेंर्ी िण िण करोंक

चलून व्हेताले. धनफाराोंच वेळ त . ताों काों

सुरू केलें. कततल्यार

बरी भूक लार्'ल्ली. कलटल ज नान आपल्या

ब ट ज कून "ज न, थोंय पळे ... भारीच वेर्ान

33 वीज क क ों णी

र कबनान रसत्याक

एकल तना​ाट आिच्ये कुशीक येवन आसा.

धाडयतल " म्हण व्हडल्यान घजा​ाल . ककतें

ताची पररचय पुणी तुका आसार्ी?"

म्हळ्यारी त एक तना​ाट न्हय'वे?

"ह .. त िीड'र्े , पीट कच्या​ा किल्लाच्या

ताचें उल णें आयक न र कबनाक हास क ों

म्हालकाच पूत. रानाोंत ताणें सबार पावटीों

आयलें. "हाोंव र कबनाक ककतेंच कभोंयेना. तें

हेणे - तेणे भोंवचें हाोंवें पळे लाों"म्हणाल ज न.

स डन आिीों तुका खोंच्येच रीतीन त द्र ों े

"तना​ाट पुणी बर घट िूट आसा. थ ड्या

कदनाोंव. तुज्ा खाोंद्यार तें भ व जडायेचें प तें

कदसाों आदीों हाका हाोंवें ब्राड प टा​ांत पळे ल्ल

आसा. ती जडाय उणें कचोच आिच

उर्डास आसा" र बीन साोंर्ालार्ल .

इराद "

तशें हे उलवन आसतानाोंच तना​ाट हाों च्या

हें आयक न िीड'र्ेन ताच्या खाोंदार आसलें

लार्सार'च येताल . ताच्या नेसणाचेर पीट

प तें सकला दें ववन तें स डवन कपटा कभतर

थोंय थोंय कचडकाल्लें. ताच्या भुजाों वयर

हात घाले. ताणे भ व'श्ा कपटा कभतर पयशे

कपटाचें प तें उिकाळतालें. हाताोंत एक घट्ट

कलपवन दवरल्यात म्हण हाणीों कचोंतलें.

द ण्ण आस'ल्ल . केस केंची आस न र्ाल

िीड'र्ेन

ताोंबडे आस'ल्ले. खाड किशी पुट न येताली

काकडनासताों द न'यी िुकटों नी पीट काडन

िात्र.

हाोंच्या चवर्ाोंयच्या त ड ों ाक िारलें. पीट

"ह्या तना​ाट्ाच्य इय चेषटाय करयाों"

सकटाोंच्या द ळ्याोंक पड न ताोंकाों द ळे

म्हण र कबनाक भ र्लें. ज नाक हें फसों द

कदसानासताों सास्प क ों लार्ले. द ळे उग्ते

कदसलेना. तरी ऊर'ल्ले र कबनाच्या उत्राोंक

करोंक जायनासताों ते चडपडताले.

व पले. ज नाक पत्या​ान द ण्ण काणघेवन

हाोंच अवतार पळे वन िीड'र्ेन िुकटों नी

लडाय करोंक िन नातलें. तना​ाट लार्ीों

अकनकी थ डें पीट काडन ताोंच्या तकलेक

आकयल्ल च्च चवर्'यी िीड'र्ेच्या भोंवारीों

घालें. आताों ताोंचें त ड ों , िातें आनी आों र्

रावले. हाोंकाों पळे ल्ल िीड'र्े "तुिी क ण?

कपटान भरून भ व ों तणी द व पड'ल्ले भाशेन

आशें ककत्याक िाका वच क ों स कडनासताों

कदसताले. िीड'र्े आताों आपणाच द ण्ण

आदावन रावल्यात? पयस सरा. हाोंव आताों

उकलन सकटाोंक ससारीत बडय'लार्ल .

र बीन हुडाच्या क्षेत्राोंत आसाों. तुिीों आशें

र कबनान

डकायती करोंक आयल्यात म्हण ताका

अन्येक'च. हाोंचे बारा ब्रेसतार, तेरा सुक्रार

कळात तर त तुिकाों खोंडीत बरें कना

जाल्ले. र कबनाक दु स्र कनवोर् ना जाल .

34 वीज क क ों णी

कपटाक

कचोंत'ल्लें

हात

एक,

घालन

पूण

वेळ

घडलें

आताों द ळे कदसानासताों ककतें कचें? दे कून

पदाों र्ावन नाचुोंक लार्ले. सर्ळ्या रानाोंत

ताणें कूडले आपणाच क ब ों पुोंकल . ताचे

सोंत साचें

साोंर् डी घड्येन म्हळ्ळ्ळे परीों धाोंव न आयले.

उज्ाच्या आर्ट्ा भ व ों ती बस न भारीच

वील स्प टली आनी डे वीड त्या पोंर्डाों त

म्हजेन तिाश्ाोंनी भर न आसल्या इषटाोंक

आसले. थोंय येवन पळे ताना ककतें पळे तेले?

पळे वन र बीन सयत खुशेन नाचून, "आज

ताोंकाों हाोंर्ासर पाोंच िेल्लीों आसात तशें

नाकटों र् ह्यािाचे बकळषट स जेर आिच्या

भ र्लें. िीड'र्ेन ताोंकाों

पोंर्डाोंत आसात. ध णू, तीर स डु ों क,

घड'ल्ली र्जाल

वातावरण

कनिीत

जाल्लें.

कववररली.

द ण्ण्ण्ाची लडाय करोंक, कुसती हेर वीर

िीड'र्ेच स्वभाव ताोंकाों सकटाोंक रचल .

शूर कलेंत पररणताय आपणायलेले सवा

ताचें धयर, साहस पळे वन ते अजापले. ताका

आिकाों िेळ'ल्ले आिचें भार्" म्हण हदें

र कबनाच्या

बडवन म्हणाल .

पोंर्डाक

सेवोंक

दबाव

घाकललार्ले. िीड'र्े हाका खुशेन व पल .

रात चड जायान ताोंकाों नीद येवोंक

आशें चडतीक तेर् नवे िनीस र कबनाच्या

लाग्ताना, सवा कनद क ों र्ेले. आनी आताों

पोंर्डाोंत

रानाोंत िौन पणाचें वातावरण कनिीत जालें.

सेवा​ायाक

र्डद

जेवणाची

िाोंडावळ ताणी केली. पोंर्डाोंतल्या सवा​ांनी तेर्ाों नव्या िनश्ाोंक

(अचनकी आसा...)

ि र्ाच स्वार्त केल . सवा साोंर्ाता िेळ न -----------------------------------------------------------------------------------

35 वीज क क ों णी

चवडों बन

थंडाय, गर्मी

आनी हून हून... _ ಪಂಚು, ಬಂಟ್ವಾ ಳ್.

थोंडायेची वसत खेल्यार कजवाक र्िी खोंय. दाखल्याक ऐस क्रीि, थोंड पीवन, इत्यादी. कजवाक र्िी खोंय. र्िी जाताना थोंडायेचें कपयेजे म्हणतात. दाखल्याक ब ड ों े , ईोंदा पीट, ब बळें , व्हाळचे भाजी, ... कजवाक कहों व लाग्ता तर हून कना खातात, व ताक रावतात, राों दच्या खुरार बसतात, इल्लें शेकून जीव र्रि जावोंक पेचाडतात. स्वेट्टर घाल्तात, काों ब ळ पाों र्ुता​ा त...

सबार निून्याों च वाट आसात. पूण हाोंव साों र् क ों वेची थोंडाय आनी हून कची काणी कवोंर्ड'च आसा. त एकल दु बळ भुर्ो, है सकूल जातच क लेजीक भती जाताना, घचीं ताका परातून साों ग्तात "बरें कना कशकाजे पुता..." पूत आवय बापयचें सपण ज्ारी करोंक, सदाों य क लेजीक वेता... पाटीों येवन ह ि वका कता​ा ... चड रात पऱयाों त वाचुोंक बसता. आवय बापयक पुताचेर कभिात कदसता. आवय दू दा सोंर्ी सदाों पुताक ह रकलक्स कदता. बापय सकाळीों ऊट'ल्लेंच नीद खळ'याक कजवाक थोंडाय िेळ द ों ी म्हण बड ों कदता. द ळ्याों च्या थोंडाये खातीर आवय क नपीर कभजात् घाल्लें उदाक, रातीों नीद'या वेळार द ळ्याों चेर दवता​ा , िात्याक नारले तेल

36 वीज क क ों णी

िाख्ता... आशें पुताक क लेकजच्या कशकपाक र्ुिान दीवन र्जा आसचें पूरायी कदते आसतात. क लेजीक वेतच्च थोंय ताका साों र्ाती ईषट िेळानासताों रावतात'ये? थोंय क लेकजचे भुर्े हाका िक्कर कना म्हणतात "नीद खळ न ककतलें वाच्चें? द ळ्याों क इल्ली थोंडाय कररजे" "हाों व थोंडाय कता​ां . िाों य सदाों य द ळ्याों चेर कनकपरे उदाक दवता​ा , ईोंदा पीट कपयेवोंक कदता, ब बळ्याच ज्ूस कदता, सदाों य ब ड ों े कपयेताों ... पूरायी थोंडायेक" "ती थोंडाय न्हय'रे आपा.... द ळ्याों क थोंडाय िेळाजे थर चेडवाों च्या क लेकजच्या र्ेकटलार्ीों रावाजे. द ळ्याों क थोंडाय'च थोंडाय... आनी कूड हून करोंक जाय तर..." म्हणताना ह तकली घुोंव न पडानातल व्हड. ताच्याकी पयलेंच ताणें थोंयच जार् खाली केल . क लेकजच्या भु्ा​ां च्या थोंडायेचीों, हून हून र्जाली सदाों च्य ... कपराय ताों काों उस्मडायता. पाका ताों काों आपयता, बस्सार आदळावन धलयता.. "स री" सब्द िार्ीर िसत उलवोंक लायता.... सका​ा री आफीसाों त काि जायजे तर, आफीसाों तलें पयलेंच साों ग्तात. "अळे , वयल्या अकधकाररों चें ब ल्स हून कररजे... हाों र्ाच्या सक्कड कािाों र्ाराों क काों य इल्ली थोंडाय कररजे पडात.." "थोंडाय म्हळ्यार?" "प टाक इल्लें र्ित, व ि ों ाों क इल्लें काल्दी शेकुोंक, ब ल्साक इल्ले कचल्लर खचा​ा क.. आशें काों य इल्ली इल्ली थोंडाय केल्यार तुजें काि

फटाफट हून हून प ळ्यापरीों सटासट जातेलें..." हाों र्ाची थोंडाय आनी हून कवोंर्ड वर्ा​ाची. आयकाताना घाि सुटल्यारी सुटल . थ ड्याों क कुल्कुल आधें उग्तें स भ न हाल न धल न वेच्या चकलयेक च यताना... ि र् कणा​ा राों लार्ीों आसल्यार काळजाों त ककतेंर्ी िुसळान काों ड'ल्लेबरी जाता... पयसा पयस आसल्यार कुकडची थोंडाय वच न ि र्ाची दाव चडात् वेता. एकािेकाक प टलून धची र्त पाड... उशें कपट जाता, जिकोंड थोंड जाता... आों र् हून हून, कपालार घाि, हात काों प क ों सुरू जाों वचें, बळान, अवाज कररत् उस्म डचें, उस्वास वयर सकयल वेर् आरायताना, अोंतिाळाों उचाों बळ जाों वची कपराय ती. खरस आयले भाशेन उस्वास भाों धता.. ही ि र्ाची थोंडाय आनी ि र् कतेल्याों ची कूड हून कची कवद्या. इसक लाों त भु्ा​ां क हुन नी िार खाों वचें आताों भार् ना. भुर्ीं कबोंदास. तना​ा ट्ाों क कबयर व पेग्ग िारल्यार कजवाों त इल्ली हुन्सान चडता. अधेंकुरें न्हे साप पळे तेल्याों च्या द ळ्याों क थोंडाय कदता, कूड सर्ळी सणसणता... सों र्ी ि र्ा कुल्कुल च्च कुडीक काों पयता. कत ों घेवन रजार कता​ा ना िनीस कशकशाता​ा . कत ों ा िकणय म्हे जता आनी िनाों त कचोंता कजकवताच खण केन्नाों िुर्दाता क ण्णा?

37 वीज क क ों णी

आनी कनिाणें िनश्ाची कूड थोंड जायत जाल्यार सवा 'सोंपदलें'. उपराों त हून कररनाों त.

अकनकी चड थोंडायेंत दवता​ात. _ पोंिू, बोंटवाळ

-----------------------------------------------------------------------------------

स तं िर्में िां काळजाची काोंतवणी. एका थराचे उब्दे स; िकतोंत कराोंदाय.

जेम्मा, पडील कसोंकतिेंताों..... भ र्णाों , उद्वे र्, उिाळे , काळजाोंत दडदडे , िोंतीोंत दू :ख. द ळ्याोंत दु काों या ि नें रदान.

कसोंकतिेंताों आिच्या जीवनाोंत एक आकवभाज् भार्. खोंय नातुल्ल साोंर्ाोंत. जीवनाच्या कववीध प्राकारानीों कसोंकतिेंताों आिच्या साोंर्ाता आसतात. कसलेंय एक घडीत, भेट, ि ना, कपडा, एक्सूरप ण "ह्या" वेळा आिचे द ळे थोंड जावोंक पुर . द ळ्याोंत सुकी दु काों थोंय कलपल्याोंत जावोंक पुर .

38 वीज क क ों णी

काळजाची दू :ख स सुोंक जायनासता आिीों र्ळर्ळ्याों रडलाोंव जाव्येत. काळजाची काोंतवणी स सुोंक जायनासताों स र कपयेवन आिालाोंत आिकाोंचह कवस्र क ों प्रेतन केलाों जाव्येत. कसग्रेकटच्या धुोंवरें त आिचीों कसोंकतिेंताों िायार् करोंक प्रेतन केलाों जाव्येत. वेळा काळा तेकीत आिच्या कभतरले उिाळे कलप वोंक या उग्त्यान दाक व ों न आिकाों "कशक्षीत" केलाों जाव्येत. कसोंकतिेंताोंक जात नाों ; कुळी नाों. ग्रेसत या दु बळ म्हळ्ळ्ळें अोंतसत नाों. सवा​ांक - तुका, िाका आनी ताका तें लार्ू जाता. एका उत्रान, कसोंकतिेंताों आद्रश् सक्तेच्या द रयेन आिकाों कषकटता. दू :खयता या रडयता. रार्ान कपस कता​ा. ि र्ान कपकयता, ि स्रान वीक वाोंटता. सोंत सान प टलून दता​ा. दू :खान फुिार कता​ा. कसोंकतिेंताों ३dimension बरी. कववीध खुशीन पळयलार आिकाों कववीध कदसता- कप्रसािाों त पळयलाबरी. कसोंकतिेंताों नातुल्ल म्हनीस नाों. कसोंकतिेंताोंनीों आिकाों आिीों कनतळ कता​ांव. शुधद कता​ां व. काळीज हाळू कता​ांव. सबार वसा​ां नोंतर िेळ ल्या वेळार , आदल्या साोंर्ाोंत्याोंक भेटताना काळीज उिाळता. जीकवताोंतल्या सकाळीों खकचाय घकडय कनहाळताना खोंय नातुल्ल नव उल्लास, अनुभव. ते अदले दीस कनहाळताना, खकचाय घकडय केल्लीों भु्ा​ापणाचीों क्रत्यों परत उर्डास हाडायतान आिचें भुर्ेंपण आिकाों स डन वच क ों नाों म्हळ्ळ्ळें ि ि दु भाव,

कशवारात्री रातीों सेजाच्या​ा घराोंतल्या व्हडकलिाोंयन कतच्या नात्राोंक प सुोंक दवरलेल्या क कबोंयाोंक आिीों सवा ईषट त्या सवा क कों बयाोंक धना, ताोंचीों र् िटी कचडदू न भाजून केल्लें. ऊपराों त, त्या क कों बयाोंची हाडाों ताोंच्या जालाोंत दवरलेलें. आिीों ईषड सवा हास न आिच्या आिच्या घरा र्ेयाोंव. दु स्रान दीसा व्हडली िाोंयर्ार रडनें आनी कवळाप साोंर्चे नहीों. आिीों ताोंर्ेर र्ेयाोंव. आिी एकािेका काोंय कळीत नातलेल्याबरी नटन केल्लें. व्हडा कषटानीों ती कतच्या नात्राोंक ताोंत्या कवकून दीस काडतेली. कतची धूव आनी जाोंवय अवघडाोंत दे वाधीन जाल्लीों. आज.... सबार वसा​ां नोंतर, हें कनहाळताना काळीज हाोंताोंत येता. कतच्या फ ड ों ार वच न म्हजीों दु काों भाऱय काडु ों क काळीज आत्रेग्ता. ती सरल्या नोंतर, कतचीों नात्राों आश्रिाोंत कवर्ारान धाखल केल्लें. दू :खान काळीज राव न ती अोंतरलेली. म्हजे ईषड सोंसाराच्या एकेका िुल्याोंत आसात. सोंपका केया वेळार नाका नाका म्हळ्यारी आिीों कतच उर्डास काडताोंव. कतचीों नात्राों खोंय आसात तें कळीत ना. आश्रिाोंत वच न कवचारोंक दे यर घेतल्लेनाों. आज म्हजें काळीज कशें हाळू कचें िाका कळाना. शेजाचे सुोंदर चेडूों. ताचें नाक ककराचें. ताचें दाोंत ि कतयाचे. द ळे िाज्राचे. ताची चाल म्ह राची. ताच्य हास अिालाच्य . ताच्या वि ों ार र्ुल बाच्य पाकळ्य . आसल्या सुोंदर चेडवाक पळवन हाोंव कपस जालाों. ताच्येकडे उलवोंक केल्लें प्रेतन उपकाराक

39 वीज क क ों णी

पड क ों नाों. तकली पोंदा घालन चल्चें चेडूों तें. िाणसुर्ेचें िाणीक तें. एक दीस ताच्या नाोंवार एक ि र्ाचें लव लेटर. घराोंत र्लाट . रार्ीषट बापय. चार िार घाल्यात. म्हाका एका थराच सोंत स. जटापट ताचें काजार केलें. सबार वसा​ां उपराोंत ताका िेळचें भार् िेळ्ळ्ळें . ताका हाोंव सोंपूणा कवसना र्ेल्ल .ों ताणेंच्च म्हजी वळक धरली. ताचे प ले सूक ल्ले. द ळे फ ड ों ाक र्ेल्ले. किररयाल्लें िुखािळ. जडल्ले केस. भार्ेटी कूड. पाटीक र्ेल्लें प ट....ताच्ये कडे उल वोंक हाोंव कषटाल .ों ताचें काजारी जीवीत सत्यानास जाल्लें. तें रडलें. " िाका क णेर्ी लव लेटर बरवन आज म्हजी जीण ह्या पररम्हस्थतेक पावल्या. िाका कशक क ों बरी उरबा आसल्ली. कपोंवड घ व; िारफार. भायलें काि कना घर साोंबाळताों". िाका आयक न रड क ों आयलें. जाल्यारी दु काों भायर येवोंक नाोंत. उल वक उत्राों सुटकलनाोंत. एका थरान हाोंव ि न जाल्ल .ों हें सत. एका तेंपार हाोंवें केया खर्यािसतीन तें दु काची पेज जेवता. हाोंवे केस कपसुडले. हात एका िेका लार्यले. हाोंव कसल ों पात्की तें िाका कचोंतूक जालेंना. कशकानासताों प ली जाोंवन र्ाोंवाोंत पाड नाोंव कना , जैलाोंत राव न, िारा िाररों त ह र्डाकयल्ल हात आनीों जीव नातुल्ल पाय कनहाळताना, आज ह्या म्हितेक हाोंव्ोंचह स्वत: काराण म्हळ्ळ्ळें कचोंताप िकतोंत उदे ता. एका तेंपार इसक लाोंत कशक्ताना हाोंवें क्लासीक चक्कर िाना, स र कपयेंवन, कसग्रेट व डून,

घराोंत लडाय कना, उरया प ली साोंर्ाोंता बच्चाकलपणान हाोंवे िाकाचह म्हज्ा जीकवताक कुराड िाना , हाों वें म्हजें जीवन सत्यानास केल्लें कनहाळताना, म्हज्ा द ळ्याोंत दें वचीों तीों दु काों , हाोंवें कवभाडलेली म्हजी जीण...हाोंव म्हजे हात पाय हालवोंक पळयताों. िेळकुटें वसतूर, उदाक पळयनातल्लें हें आों र्...घाणेन कुसुयान क ण्णीों लाग्गीों येनातल्ले म्हज्ा लार्ीों, म्हज्ा किा​ाक सजा हाोंर्ाचह िेळ्ळ्ळ्या म्हण्ण हाोंव लेक्ताों. पयस थावन पळकयया म्हज्ा साोंर्ात्याोंक आनी िाका ताळ कता​ाना म्हज्ा द ळ्यानीों दु काों िात्र व्हाळतात. घयरे द ळे िाका हेडायता तशें भ ग्ता िाका. सुकवयेन म्हज्ा कुसुया काळजाक त प न, भायर येंवचें तें िेळकुटें रर्ात दे oवुया बरी ब ग्ता. म्हज सोंसार हाोंवें ह र्डायल . म्हजे भाव, भयणीों सयत िाका द ळे उकल न पळयनाोंत. ह म्हज सोंसार......ककतें हाोंवें केलें दे वा? हाोंव दे वाक हाक िाता​ां. भुोंयकाोंप येवन िाका ह्या सोंसारात िायार् करोंक हाों व आशेताों. आज िाका प्राय जाल्या. केस कपकल्यात. हात काोंप्तात. एका तेंपार ल काक लुटून केल्ले पयशे िाका िात्र. घराोंत नासिाधान. भुर्ीं पाडारी जाल्याोंत. ककतेंय खावोंक नाों. कपडे न िाका ग्राकसलाों , साकर, कबपी, पावानातल्येक हप्ाक द न पावटीों डयकलसीस. हाोंवें ज डलेले पयशे िाका वीक शें भ ग्ता. पयशे म्हळ्ळ्ळ्या आिालाक लार् न हाोंवें केल्ल अन्याय तरी ककतल ?

40 वीज क क ों णी

एकाक एक लेख करून दु बळ्याों धाकट्ाोंचें रर्ात कपयेवन हाोंवें कर डानीों जि वन आज िाका बरें जेवण नाों. कपयेवोंक नाों. फकत ब्याोंकाच पास बूक पळे . कचोंताना रडु ों क येता. काळीज फुिार जाता. घर म्हळ्ळ्ळें येिक ड ों जालाों. घराोंत ि र् िायार् जाला. भुर्ीं ताोंचें इतल्याक. बायल कतच्याकयतल्याक. एका तेंपार हाोंवें कतका कषकटल्ल परीणाि हाचें प्राजीत हाोंव कता​ां. हाोंव एका कुडाोंत. कवचाचो म्हनीस नाों. आज म्हजी र्त कभकाररच्याकी पाड. कुटिाोंच्याोंक येवोंक नाों. पुरा अधीकार बायलेर्डे आनीों भु्ा​ांकडे . कोंर्ाल म्हस्थती म्हजी. ग्रेसत जाोंवनी दु बल हाोंव. कुटाि आस नी कनर्ातीक हाोंव. काजार जाोंवन सबार वसा​ां नोंतर दे वान कदल्लें फळ हाताोंत घेताना द ळ्याों थाोंवन दें वुल्लीों दु काों तीों सोंत साचीों . सबाराोंचीों "ि र्ाळ उत्राों" आयक न आिचे कान केप्पे जाल्ले. दु कीन आिचें काळीज कशोंधल्लें. जीयेंवचा बदलाक िेल्यार बरें म्हळ्ळ्ळें कचोंताप आिच्या ितीों आकयल्लें सयत. हें सत. आज हें म्हज्ा बाळाक हातीों धता​ाना आिीों कजयेल्लें साथाक जालें म्हण भ ग्ता. आज हाोंव िाकाचह कवस्रालाों. खोंय नातुल्ल उल्लास, उद्वे र् आनीों उिाळ ह्या म्हज्ा कुकडों त व्हाळता. ह्या आदीों दे वाक दु सोंच ों हाों व आज ताका अर्ा​ां कदताों. दू सऱयाोंक भुर्ें जाया वेळार िाका ि सर जात ल . म्हजी व्हकाल ि नें रदान कतेलें. िुय जाोंवन व लाक, पयल्या कुिर्ाराक आिीों वेचें

नातल्लें. आदीों र्ेया वेळार पाटीों घरा आकयल्या नोंतर आिीों दु कानीों वेळ पाशार कतेल्याोंव. आज आिकाों आिच्या भु्ा​ान एक नव जीव कदला. हें खरें सत जावनासा. लाोंभ काजारी जीवनाोंत आज हाोंव एक्सुर . म्हजी पतीण दे वाक ि र्ाची जाल्या. भुर्ीं ि ना​ाक आकयल्लीों ताोंचर्ा ताोंच्या सोंसाराक पाटीों र्ेल्याोंत. "डे डीन वील केलार्ी या ना?" म्हळ्ळ्ळें उतार म्हज्ा कानाोंत पडलाों. एका तेंपार एका घराोंत हास न खेळ न आसलेल्या ह्या घराोंत आज हाोंव एक्सुर . उर्डास येताना काळीज रडता; कडता." डे डीक म्हातारयाों च्या घराोंत दवरोंक "उल वणे चल्ता. " िुकले दीस आिच्या साोंर्ाता राव "म्हळ्ळ्ळें उतार िात्र येवोंक नाों. हाोंव क णायकी नाका जालाों तें कळीत जाता. म्हजी आसत जाय; दु डू जाय. हाोंव िात्र नाका. हें िाका कळीत जालें. हें घर घािान अनी रग्तान उभें केल्लें , िुखार थोंय व्हड जयत कबलकडों र् बाोंधुोंक आल चन कता​ात म्हजीों भुर्ीं. दु काों येनाोंतर्ी? आिचें काळीज असकत भ ग्नानीों कपक्ता. रार्, ि सर अनी कजधद वेळा तें फुल्ता. ताोंतलें वीक भायर येता. उिाळ्या वेळार थ्ोंय रर्ात नाों , बर्ार खत्कतीों हुन नी दु काों प ल्यार थाोंवन दें व न धणीर पडतात. तीों हाोंव तुवाल्यान पुसताों. वयर सूऱय , चोंद्र, नेकेत्राों तीों तकशोंचह आसात. म्हनीस िात्र केदाळा कसें बदलाता तें दे वाक िात्र कळीत. कसोंकतिेंताों केदाळा

41 वीज क क ों णी

उसकातात तें आिकाों िुोंचीत साोंर् क ों जायना. ताका जातक नाों. वेळ घडी नाों. वासतू नाों. सवा एक नवाल रपार येता. तड नातलेल्या दऱयाबरी. ताका बर्ा​ालच्च नाों.

पळवन हें म्हजें काळीज हाळू कता​ां. म्हजें ि ना सका​ा र कता​ार्ाय म्हळ्ळ्ळ दु बाव िाका. म्हज्े खातीर द न दु काों र्ळवोंक क ण आसा? िाका काोंय कळीत नाों. हीों जावनासात खरीों कसोंकतोंिेंताों. हाका ि ल नाों. सोंबोंध नाों. सैरीक नाों. वेळ नाों.

आज कपकलेल्या केसाों िदें , झडलेल्या दाोंताों िदें , काोंपच्या कुडी सोंर्ीों वयल्या ि ळबाक ------------------------------------------------------------------------------------

बाकी कूि बिा त िेहोंगाय िार गयी वाोंच न

उरलेल्याोंनीों

"हब्बा"

म्हण

उस्वासतनाों , नवीों खर्ा​ां उदे लीों. त्या पैकी एक, युर पाोंत झुजाचीों ि डाों. वसा भर थावन

झुजाची तयारी कर्न आसलेल्या रकशयान फेबरे र २४-व्येर उक्रेना कभतर आपली फवज दाडली. हें अक्रिण आनी लग्ती ओद्दाट एक-दे ड वसा​ां कभतर थाोंपचीों खुणाों (चफलीप िुदार्थ)

कदसानाोंत.

पाटलीों अडे ज वसा​ां , annus horibilis

ह्याों घकडताों व वीं, जार्तीक सपलै चेयन

(भयानक वरस):

कबर्डली. बोंद्राों कडें तावा​ांची लायन लार्ली.

वय, भयानक वसा​ां. २०१९-आखरे क चीनाोंत

कशम्हप्पोंर् कोंटै नराों खाली करोंक नाोंत दे कून

उबजल्लें क र ना वायरस २०२०-सुवेर

टकिानलाोंनी आनी कडप्ाोंनीों तीों जम्ीों.

थावन सोंसार भर पासारलें. २०२०-पयल्या स

पररणाि,

िकहन्याोंनीों पैलें ल्हार, २०२१-पयल्या स

जार्तीक व्यार टप्प.

ल कजसकटक्स

भ र् ों सतळ.

िकहन्याोंनीों दु स्रें ल्हार आनीों २०२१ दसेंबर थावन २०२२ फेबरे र पर्याों त कतस्रें ल्हार. ह्या

क र नाचीों ल क-डावनाों आनी िार्ाय:

म्हा-िारी ववीं लाकाोंनीों ल काच जीव र्ेल .

थराों थराोंच्या ल क-डावनाों व वीं ल क

42 वीज क क ों णी

क र ना कवरद्द वेक्सीन सोंश द कर्न आताों वसा उतर्लें. सोंसार भर, चडताव दे साोंनीों आपल्ये

पज्ेक

उण्ार

दन

डज

लसीकरण जालाों. कतस्र बूसटर ड ज कदों वची प्रकक्रया चालू आसा. दे कून कतस्रें ल्हार कततलें

आपल्या घराों कभतर कफच्यार. कसकवासाों आनी उद्यि बोंद दे कून जाकयत्त्ाों क नवकरी नाों. कनकट -सोंपका घजा पडचीों तसलीों कसकवासाों बोंद पडतच, क र डाोंनीों ल काचीों कािाों र्ेलीों. नवकरी नाों म्हणतच ज ड नाों. खावोंक जेवोंक वाोंदे. कर्रे सत दे साोंच्या सका​ाराोंनी न ट छापले आनीों आपल्ये पज्ेक परय ् ार म्हण वाोंटले.

जार्तीक

आथीक

वेवसतेंत

होंर्ािा.

आसलेल्याों कडें दु डू रास, नातलेल्याोंच्ये हात खाली.

म्हा-िाररच्येर "कोंटर ल" िेळ्ळ्ळ म्हण सवा दे साोंनी "अन-ल क" करोंक सुरू केलें.

घराोंत कफच्यार जावन काोंिळ्ळ्ळ ल ल क एकाच्चाणें हुोंबले उचाोंब ळ जाये परीों अती-सक्रीय जाल . अकथाकता सुद्रलीच नहीों, तापली. अकभवरद्दी जाल्ले सोंसराच्ये कर्रे सत दे स म्हणजे अिेररका, युर प, जपान, असटर े कलया इत्यादी सयत, िार्ायेंत कषट क ों लार्ले. दे कून अिेररकी फेड ब्याोंकान

दु बळ्याों दे साोंनीों दु डू वाोंटुोंक सका​ारी वेवसता नाों दे कून शेराोंनीों बेकार पडलल ल क आपल्याों हळ्ळ्ळ्याोंक प ळ न र्ेल आनी शेताोंनीों पीकवन जेवल . शेताों नातलल सका​ारी अनुदान (भीक?) जावन कदये खाणा-व कवाच्येर ह द्व ों न कजरल . शेराोंनीों िात खाणाों -व वेचीों ि लाों आकासक तेंकलीों. शेती वाडली दे कून युररया तसल्या रसायनीक सार्याक कडिाोंड वाडळ , सपलै पावकलनाों ,

आनीों ि ल-यी वाडलें. एका उत्रान, िार्ाय (inflation).

भयानक जावना म्हण पोंकडताोंच्यें साोंर्णें.

दु डवाच्ये चलवणेच्येर ब्रेक घाली. वाकडची दर वाडयली. अिेररका कभतर जार्तीक दु डू कनवेष जावन आयल . ह्या व वीं ड लराच्यें

ि ल वयर र्ेलें. इों कडया तसल्या अकभवरद्दी जावन येंवच्याों दे साोंनी कनवेष असलल दु डू, भायर

र्ेल

आनी परत अिेररकाच्ये

आकथाकतेंत किसळाल . इों कडया कवषीों साोंर्चें तर, आिच्ये आकथाकते थावन, प्रिूक जावन स्ट क बजाराोंतल , दे ड लाक क र ड रपै "घर वािी" जाल . अशें जायान, रपै पडल ; एका ड लराक ७८ रपै म्हणासर!

43 वीज क क ों णी

***********

किकतभायर र्ेलीों. पैलें, वयर वेचीों कच्चा

उक्रेन-रकशया झुजाच िुय पररणाि:

तेलाचीों बजारी ि लाों आनी दु स्रें सका​ारी कतव्या​ांची नीत.

ररजवा ब्येंक आों कड्याों

कच्चा तेलाची (Crude Oil) सपलै कडिाों डा

प्रकार, इों धन (पेटर ल, डीजेल, कचिणे-तेल,

प्रास उणी जाली ककत्याक असतिती दे साों नी

LPG, एकवएशन तेल इत्यादी) व वेंची िार्ाय

रकशया वयर बोंदड घाली आनी झुजा ववीं उक्रेनाच्यें उत्पादन बोंद जालें. दे कून ि लाों

१३.१% वाडली. (आदल्या वसा​ा २.९%)

किती भायर चडलीों. २०१४-२०१९ आवदें त

ल काची ब बाट जाली. दे कून, सका​ार कतवो

कच्चा तेल सरासर बेरेलाक ५५-६० ड लर

िातशें दें ववन आसा.

पेटर ल कलटराक १०५ रपै जाल तेदनाों

ि लाक कवक्तेलें. क र ना ल क-डावन काळार वसा भर जार्तीक उद्यि आनीों कसकवासाों बोंद पडलीों दे कून ०-१० ड लर कततलें सुण्ा सवाय जाल्लें. आताों ि ल बेरेलाक १००-१३० ड लर होंताक पावलाों. असतिकतच्या अकभवरद्दी जाया दे साोंनी रकशयाच्यें कच्चा तेल आनी नैसर्ीक ्ेस

पूण,

येद ळच

पररवाहन

उद्यिाच्येर

घेवोंक जावोंक नज

म्हण थरा थराच्य

िार्ा​ायेच िार पडला. त ल काच्या िात्यार

अडकळी घाल्यात दे कून ऊजा​ा -सकतेच

थापून जाला: व वी सार्सुोंक पडलल चडीत

बजार भारीच तापला. त वेकर्ोंच कनव क ों

खचा ग्राहक नहीों-वे उटयता?

कस्सलीों कारणाों नाोंत. make hey while the sun shines दे कून OPEC+ राषटर ाों

ह्या िर्ा​ायेच्या ब र्या वयर, ह्या वसा​ाची र्िी

उत्पादन वाडवोंक आम्स र कररनाोंत. कच्चा

आनी त्या दे कून वाडलेली वीज सक्तेची र्जा.

तेलाच्यें ि ल कायाि बेरेलाक १०० ड लर

जार्तीक बजाराोंत इों र्ळ्याची ि लाों वयर

किकवजे म्हण ताोंच अत्रेर्.

र्ेल्याोंत ककत्याक उक्रेना थावन इों र्ळ रफ्त जातल त सद्द्ाक जायना. इों कडयाच ८१%

इों कडयाोंत इों धन ि लाों द न कारणाोंत लार्ून

इों र्ळ पदे साों थावन येजे. असत-व्यसत

44 वीज क क ों णी

कशम्हप्पोंर्ा ववीं, दासतान केल्ल इों र्ळ खाली

सास्वा तेल, नारलेल तेल, भुोंय-चण्ा तेल,

जाते आसा. वेकर्ोंच वीज उत्पादन कचीं तिाल

ताोंदळा-काकतच्यें तेल (rice bran oil)

पवर उद्यि इों र्ळ्या अभावान कषटातेलीों.

असल्याों दे सी तेलाोंचीों ि लाों लेर्ून तीन वाोंटे वाडल्याोंत.

इों कडयाच ल क आपल्या खाणाों -जेवणाोंनीों ककतलें खावर्ी तेलाों (Edible Oils) वापर्ता

बाकक कुच बचा त िेहाोंर्ाय िार र्यी!

कततलें दु स्रे क णी वापररनाोंत म्हणतात. ह्याों तेलाों पैकीों, सूऱया-काों ती तेल रकशया आनी

ररसवा ब्येंकान ह्याच िाय २६-व्येर आपल

उक्रेना थावन येंवचें. ह व्यार आताों टप्प

वासीक ररप टा पर्ाटल . wholesale price

जाला. झुजा पैलें, िुोंबै शेराोंत एक लीटर सूऱया-काोंती तेल रपै ९० चुोंर्डी ि लाक

index (WPI) ह्या वसा​ा १३% खोंय. पाटल्या

िेळतेलें तें आज ३०० रकपयाोंक किकवलाों.

यी वयर वेच्यार आसा. consumer price

तळट्ा-तेल (palm oil) िलेकशया आनीों

index (CPI) येद ळ थीर जावना. अधीक

इों ड नेकशया थावन येंवच्यें.

ह्याों राषटर ाोंनी

थर ६% सकयल कोंटर ल कररजे म्हळ्ळ्ळ

आपल्या बजाराोंत ि लाों चड क ों नज म्हण

ररसवा ब्येंकाच इराद तर-यी तशें जाों वच्यें

तळट्ा-तेल (palm oil) रफ्त करोंक नज

कदसना, दे कून, कडप कसटाों वयर वाकडची दर

म्हण बोंदड घाल्या. दे कून आिच्या बजाराोंत

येद ळ ०.४% वाडयल्या ती आनीक-यी

वसा​ा १.३% आसलें, म्हळ्यार िार्ाय आनीक-

वाडों वची साध्यता आसा.

िार्ायेच्या काळार िात्र ल काच

पार्

वाड क ों नाों. दे कून, बाकी कूच बचा त िेहोंर्ाय िार र्यी म्हण रडाजे.

-----------------------------------------------------------------------------------45 वीज क क ों णी

प्रि द नायकान आपल्या हाताोंनी क्यान्वासार स डकयल्लें सोंजीकवनी सुकशकाोंत नायक हाोंचें एक स भीत तेला कपोंतूर:

46 वीज क क ों णी

ड ल्ला : हाों चक्कुलेक कशें र्ा!

कक ों ण

:

चक्कुलेक'वे?..

चक्कुली

अट्टाण्ाक द न... ड ल्ला : ए दे वा म्हज्ा... ह्या थरान वसतुोंक ि लाों कशीों चडलीों? प चे प यर चार आण्ाक द न आसुल्लीों... द न चाकल्य दी कक ों ण्ा...

ड ल्लािे ि रे ...

कक ों ण : द न पुर वे? (क क ों ण चाकल्य कदता - ड ल्ला चाकल्य काणघेवन केळ्याोंक

(क क ों ण केळ्याोंच घडाय, चाकल्याोंच हार

पळे ता)

कशका​ावन येता)

ड ल्ला : केळीों ककशोंर्ा?

कक ों ण : केळीों जावकावे.. आट आण्ाोंक कक ों ण

:

ह ..

ड ल्ला

िािू..

इत्ें

द न...

ड ल्लािािू.. आज अिा येकनवे...?

ड ल्ला : (चाकल्य पाटीों दीवन) क क ों ण्ा

ड ल्ला : अिा इत्त्ा तुका?

िाका चाकल्य नाकात र्ा.. िाका केकळों च

कक ों ण : न्हय'रे ... केदनाोंय अिा येताली

दी. (द न केळीों काणघेता आनी खाता) बरीों

न्हय'वे? आज इत्ें तूों आयलाय म्हण

आसात क क ों ण्ा...

कनिकर्लें...

कक ों ण : बरीों आसात'वे! साल दाट न्हय'वे...

ड ल्ला : अिा बाोंळतेराक र्ेल्यार्ा..

चाकल्य नाकात'वे?

कक ों ण : आत्ाोंयी बाळाोंत जात्ावे ती..?

ड ल्ला : चाकल्य नाकात'र्ा... बरें हाोंव

ड ल्ला : िार्ीर हाोंव कतर्ेल बािूण र्ाोंवाोंत

वेताों... (चल्ता)

नाोंवे?

कक ों ण : ह य... दु ड्डू...

कक ों ण : तें ि र .ों . तुका कस्सल जावका?

ड ल्ला : कस्सल्याचे दु ड्डू?

47 वीज क क ों णी

कक ों ण : तुवें केळ्याोंचे दु ड्डू कदल्यात'वे?

कक ों ण : ह एक कस्सल वशीक उलयता?

ड ल्ला : तुका चाकल्य दीवन नेवे हाोंवें केळीों

तुका ब ड सिा आसावे? केळ्याोंचे दु ड्डू

काणघेल्लीों!

खोंय आस्सा िाराया...

कक ों ण : व्हय िाराया... केळ्याोंचे दु ड्डू

ड ल्ला : ते चाकल्याोंच्या बदलाक कदल्ले

खोंय आसा?

न्हय'वे क क ों ण्ा...

ड ल्ला : तीों चाकल्याोंच्या बदलाक कदल्लीों

कक ों ण : तर चाकल्याोंचे दु ड्डू खोंय आसा?

न्हय'वे क क ों ण्ा...

ड ल्ला : वापस कदया चाकलेक दु ड्डू

कक ों ण : तरी तुवें चाकल्याोंचें

दीवोंक

दु ड्डू कदल्यात'वे?

सिजानाोंवे? (चल्तेच रावता)

ड ल्ला : वापस कदया चाकलेक दु ड्डू

कक ों ण : वचून वचून ... ह्या ड ल्ला धिा​ान...

दीवोंक आसात'वे?

म्हजे आस'ल्लें केळें यी र्ेलें....ने..?..

आसात'वे...?!

तुिर्ेलें

बड

-----------------------------------------------------------------------------------

कक ों णी िाशेंत (कनाथटकाच्या)

सब्ाोंघ स- सोंरिन -स्टीवन क्वाडर स पेर्िुदे.

(व क्याबुलरी), सब्दक श (लेम्हक्सक न), ह्या सकडाोंक

वेळून

वापार्ला.

(सोंस्राजाण्वायेक श=

कवश्वक श

एनसैकल पीकडया)

कक ों कणोंत हेळकेभायर ऊरल्य ् ात तरी ताोंकाोंय ह्या सब्दाच्या व्याप्तेंत हाों वें व डलाों.

‘लेम्हक्सक ग्राफर’ म्हणच्या सब्दाक हाोंव ‘क शार्ार’ म्हण न घेताों.

‘सब्दाोंघ स’

म्हणच

सब्द

हाोंर्ासर

अर्थक श (कडक्षनरी / कडकक्षनरी), उत्राोंक श

खोंच्याय भाशेच्या वाडावकळों त आनी कतच्या ि लिापणेंत ‘त्या भाशेंत

48 वीज क क ों णी

कार्बारय ् ाों क

िेळुोंक

र्ेल्लेवेळीों ताणीों

आिकाों उडकयल्लें पकयल्लें सवाल ‘क क ों णी भाशेंत ककतले अर्तक श, सब्धक श आनी हेर क श आसातर्ी?’ म्हळ्ळ्ळें . सब्दाोंघ स खोंच्याय भाषेची झुजाफवज . ‘जी

भास आपले सब्दाोंघ स कर्न घेवोंक सलवाल्या, ती भास कततली दु बळी ऊर्ल्या म्हण न्ोंच सिजाजय’. सब्दाोंघ स नातय

भास वापूर्णे होंतार आसच्या भास्पुटाों परीों ऊर्तात. चेसरफीलडाच

चवत

अरल ्

१७५४ इस्वेंत इों र्कलषाोंत सब्दाोंघ स ना म्हळ्ळ्ळें सिज न अशें साोंग्ता.

‘ आिच्या

भाषेच्या सब्दाों कवशीों सिज न घेवोंक जाय ते पुसतक आिचे लार्ीों नाोंत म्हणची आिच्या वाडलाों’

दे शाक लजेक घाल्ची र्जाल. आिच्या

म्हणच कवषय र्र्जेच वाोंट घेता. काोंय

शेजार्याों लार्ीों, आनी डच्च ल कालार्ीों

कक्रसतापूर्वीों १००० थावन आज पर्याोंत

हाच्याकी वर्ती व्यवस्था आसा म्हळ्यार

सोंस्राच्या कववीध भासाोंनी भाशे अध्ययनाचे

आनी ककतें ऊर्लाों ___?’ ताचें रदान आिकाों

कववीध ररकतोंचे क श आकयल्ले आसात. ह्या

सब्दाोंघ साोंच िहत्व कळयता.

भाशाअध्ययन

साहीत ककतलें

सर्ळ्या र्जाकलोंक तुलन केल्यार क क ों णी आिच्या िाोंयभाशेंत चड काोंय क शवावर

भाषेच्या कनरों तर वाडावळे क ‘सब्दाोंघ स’

जाल्ल कदसाना. आिच्या िाोंयभाशेंत काोंय

रचपा प्रकक्रया र्र्जेची . ह्या सब्दाोंघ साों वरव ् ीों

थ डे अरत ् क श येजे म्हणचें कचोंतप पोंद्रा-

िात्र भास आपणा सवें कजवाळ सोंवहन

वीस (१५-२०) वर्साों थावन म्हजे थोंय

चलवोंक सक्ता. ‘एका भाषेन आपणाक

पालेल्लें. काोंय २००५-०६ इस्वेंत आिी थ डे

वापार्तात ताों चे थावन आपणा कवशीों

कक ों णी वावराडी कन्नड साहीत पररशदे च्या

सिज न घेवोंक सब्दाोंघ साों कनितीों िात्र साद्य

49 वीज क क ों णी

हर्येकल

कतका ग्रेसत कर्न्ोंच आसता.

यशस्वी क शार्ार अशें आसा जाया ग्रेसतकायेक

िानून घेता. ककतलें जाय

कततलें ओपून घेवन िाोंडावकळों त हाडता. जवाब्दारे च

क शार्ार

सदाोंय

आपलें

सोंरचन ग्रेसत करोंक वावूर्ता. ह्या वावराों त हेर भासाोंनी, हेर दे शाोंनी वाडल्ले सब्दाोंघ स ताका

चड

उपकाराचे.

‘आपल्या

सब्दाोंघ साक छाप्ाक व्हर्च्या सोंदर्भीों असलें अध्ययन करच्य ् ा क शार्ारा थावन भाषेक आनी कतच्या सोंरचनाोंक व्हड फायद जायनाों’ म्हणून पोंकडताोंच वाद. जार्तीक जाता. भास जीव आसची एक व्यक्ती न्होंय पूण कतका कतचेंच व्यम्हक्तत्व आसा. कतका

वापार्पी सर्व ल क कतचें व्यम्हक्तत्व रूपण कर्चे ल्लाल्लान वाोंटे. दे कुन्ोंच भाषेवापारप ् ी आपल्या

भाषेच्या

सब्दाोंघ साोंनी

जें

प्रकतस्पोंदन करत ् ात तें त्या भाषेचें प्रकतस्पोंदन जाता.

वापार्प्ाक

त

सिज च ों ें

कस फायद्याच जाता र्र्जेचें.

दे कून

क शार्ारान आपलें अध्ययन ‘वापार्पी

केंद्रीत’

सब्दाोंघ स

सोंरचनाच्या

कववीद

होंताोंनी

वापार्प्ाों िदें क सपररक्षा कर्तात. ‘सब्दाोंक क कपरै ट ना’, ‘सब्दाों कवशीों कसलें सोंश धन करोंक आसा?’ ‘सब्दाोंघ स करोंक

कसले कषट सक्कड सब्द साोंर्ाता घाल्यार जालें’ म्हणचें आिी आयकालाों. ‘पेंटे थावन

खोंच य सब्दाोंघ स यशस्वी जायजय तर म्हळ्ळ्ळें

वीकऱयाक सब्दाोंघ स तयार कर्पी सोंस्थे

जावन

चलयजय.

भास

हाडन रास घाल्ली राोंद्वय अपाकपोंच कनसतें जाता’ म्हळ्ळ्ळे परीों हें उल वप.

‘एiटीg’

म्हणपाच्या इों र्लीष सब्दाक, ‘राय’, ‘परज ् ेच िुकेली’, ‘पर्जेंच राकवली’ म्हण न साोंग्तात ‘पर्जेच्या सुोंकाोंत कजयेंवच ’म्हण नयी अरथ ्

‘नवनव न्मेषशाकलनी’ कतका वापार्ता त 50 वीज क क ों णी

कदों वच आवकास आसा. हे अर्थ क शार्ार आपल्या ताोंकी थावन कदता. क शवावर म्हणताना ताोंतूों कववीध होंताचे क श आटाप्तात एका भाशेंतल्या सब्धा सोंपत्ेक सोंघटीत कर्न कदों वची सब्धावळ

(Vocabulary)

तसली

एक

सब्धावळ

‘Welcome to Konkani’ दु स्र

होंत

अर्तक शाच थोंयसर एका भाशेंत सब्ध

दीवन (झर भास म्हण्ाों) त्याच वा हेर उद्धे शीत (धार भास म्हण्ाों) भाशेंत अर्त कदतात. अशें अर्त कदतानाों उत्रा वाोंटे, उच्छार कदव्येता. असले ग्रोंथ आिी काडल्ले आसात. िुकलें होंत आसा कवश्वक शाोंचें. ताका सभार जणाोंच ,

सभार

वर्साों च

आनी व्हड

खर्चाच वावर र्र्ज आसा. थोंय हाोंर्ा कवश्वक शाच्या स्वरूपाचीों प्रेतनाों चलल्लीों आसात. ताोंचें बरें जाोंव आनी जाता कततले वेग्गीों ताका कदसाच उज्वाड पळों वचें भार्

लाबूों.

थोंडसाण, थोंडी, कहोंव, शेळथोंडी (कवशेषण)

कशतळ, थोंडर्ार

(कक्रया कवशे) थोंडायेन,

कशतळपणी अजून अर्थक श ग्रेसत करोंक जाता. सब्दसािान्य रूप- उत्राों रूप-कलोंर्, कलोंर् व्यत्ययवचन, वचन व्यत्यय- िुकेल अर्थ, पालवी अर्थ, कववीद अरथ ् , कवरद्द अरथ ् आनी

अर्थक श (कडक्षनरी) चडावत एकच

वापार्ण् अशें िाोंडावळ केल्ले अर्थक श

थर आसतात. तकलेतटक सब्द:(हेड्ड एों टर ी) , त खोंच्या रपाच , ताचें कलोंर्, प्रदान अर्थ, हेर अरथ ् , रपाोंक आसचे अर्थ, हें जेराल अर्थक श दाकल्याचें रूप.

दाकल्याक: अoटज (नाि) शेळ , र्ार,

चड यशस्वी जातात. अर्थक श जेराल आनी कवषयकनषट अशें

तयार कर्तात. सदाों , साद्या वापार्णक े जेराल अरथ ् क श तयार कर्तात. खोंच्याय

51 वीज क क ों णी

कवषयाच्या उों चल्या अध्ययनात्मक र्र्जेक

कक ों णी दे वशासत्रा सब्दावळ’ असली

कवषयकनषट अर्थक श र्र्ज पडतात.

सब्दावळ.

कवषयकनषट

अरथ ् क शाोंक

‘ताोंत्रीक

उत्राोंव ळ’ म्हणतात.

उत्राोंक श (व क्याबुलरी) एका भाषेंतल्या सक्कड

सब्दाोंच

सोंग्रह.

उत्राोंक श

तयारायेक पोंकडताोंनी सलीस थावन सोंकीरण ्

जाोंवच्या चाळीस उत्राों वर्र्ाची पट्टी कदल्या. हाोंर्ासर घालन कदल्ली ज क्ती िाोंडावळ आसा. खोंचें पयलें-खोंचें िार्ीर म्हळ्ळ्ळे कवशीों

घुस्प ड ना. सोंबोंध- प्राय आनी जीण-कूड आनी कवस्वे-घर बाोंदपाों अशें सूर्वात्ून कनिाणे कक्रयापद- कवशेषण- असल्या सोंग्तीों तेवशीों वेताोंव. सर्व सक्कड उत्राों हाोंर्ासर उत्र न वेतात. खोंच्या भाषेंत उत्राोंक श केलार्ी त्या भाषेंत तकलेतटक सब्द

आस क ों जाय. पेल्या

भाषेंत ताच सार्क प्रकतसब्द दीवोंक जाय. आज इों र्लीष भास जार्तीक थळार सब्दाोंच्या

वाडल्या जायान र िी वा ऐपीए कलकपोंनी

व्यायानात्मक अरथ ् ाों क िहत्व. क क ों णेंतले

उत्राोंक श कदों वचें बरें . कानडी क क ों णेंत

अर्थक श ह्या सुरपाचे.

कवषयकनषट

एद ळ आिी सोंग्रह केल्ल Welcome to

अर्थक शाोंनी सब्दाच्या अर्थाक िात्र न्होंय

Konkani (सोंग्रह: स्टीवन क्वाडर स पेर्िुदे)

सब्दा पाटल्या जाण्वायेक िहत्व आसा.

एक िात्र सब्धक श अशें म्हाका भ ग्ता.

जेराल

अर्थक शाोंनी

साद्या वापार्प्ाक क श वाचून कवषयाची द.

कतस्र आसा सब्दक श (ऐexiछीoटी). ह ह्या

जुवाोंव फेर्नाों दान सोंपाकदल्ली ‘इों र्लीष-

सर्वाों प्रास अधीक ग्रेसतकायेच िात्र न्हों य,

वयल्याभार जाण्वाय लाब क ों जाय.

चड 52 वीज क क ों णी

जवाब्दारे ची

सेवा

आशेंवच .

वापार्णे रपाों ,

सब्दा पाटलें साोंसकृतीक

तळ, उपसब्द, त्या सोंबोंद जनाोंर्ीय कववर, अध्ययनाच्या कववीद शायाोंनी वापार्णे रूप, कववीद प्रत्यायाोंनी वापार्ची रीत, कववीद िुकावराों , र्ादी, म्हम्हण्णय , उत्राों, र्द्य आनी पद्य साकहत्याोंत वापार्लले दाकले; हें सक्कड

कदल्ले वेळीों िात्र सब्दक श स भता. कना​ाटकाोंतल्या क क ों णेंत सब्दाोंघ स:

सब्दक शर्ार खर्यान एक तपस्वी, एक

पोंडीत आनी सिर्पीत वावराडी. ज्ा क णाक दीस आनी रात सब्दाोंचें ध्यान कर्ची ताोंक ना ताका सब्दक श करोंक

जायनाों. सब्दक शाोंत सब्द, ताचें सािान्य रूप, उत्राों रूप, कलोंर्, वचन, व्यत्यय रपाों , प्रत्यय रपाों, प्रभेदाोंनी आनी भास्पुटाोंनी हेर सब्द, िूळ

कना​ाटकाोंतल्या क क ों णेंत सब्दाोंघ स परों परा

अर्थ, हेर अरथ ् , प्रती सब्द, कवर द अरथ ् हें

व्हड तेिेन वाडल्या म्हण क ों जायनाों तरी

सक्कड आसता. पूण इतल्यार सब्दक श

काोंय वाड क ों ना म्हणचेपरीों ना. र्र्ज आसचे

जायना. सब्दाचें िूळ, वाडावळ, व्याप्त, 53 वीज क क ों णी

कततली वाड क ों च ना म्हण न धयरान साोंर्ुयेता. भारतीय

भासाोंनी

ऊर्बेवोंत

कक्रसती

किकसय नारीों कनितीों, ताोंच्याच र्र्जाोंक लार् न आज आसचे परीों भास अध्ययन

सूर्वाकतल्लें. ह्या ररकतच्या अध्ययनाच वाोंट म्हणचे परीों सब्दाोंघ स वाडले. िोंर्ळु राक आकयया इटाकलयन

जेम्हज्वताों

पयकी

एकल फ्रान्सीस झेकवयर आों जेल िाफेन १८८३ इस्वेंत इों र्लीष – क क ों णी कडक्षनरी तशेंच क क ों णी – इों र्लीष शब्धक श सोंपादीत केले. हे आिच्या ल काोंिधें पकयल्ले क श तरी ताोंचेथावन व्हड प्रभाव आिच्या भाशेच्या

वाडावळे र

पडल्ल

‘क क ों णी भास रानाोंतल

आसा.

सुोंदर ताळ ’

म्हणच ताच वाद िाफेन हाोंर्ासर सत केल .

कना​ाटक क क ों णी साहीत अकाडिीन ‘क क ों णी सिाोंतर शब्धक श’ तयार करून पर्र्टल . कना​ाटकाोंतल्या कववीध ब कलोंच्या ल काच्या सब्धाोंच सोंग्रह हाोंर्ासर आसा. २००४

त्या उपराोंत येता ि म्हन्सञर कसला किनेजाच वावर. ताच ‘क क ों णी – इों र्लीष सब्ध सोंग्रह’ ह्या शेताोंत िहत्वाचें िेट. ताणें आपल्या कृकतयेंत त्या काळाोंत लभ्य उत्राोंव ळी आनी र्ादी सोंग्रह केय आसात. अोंत न ए सलडान्हान ‘क क ों णी – क क ों णी शब्धक श’ पर्र्टल . उपराोंत त िानेसतीण ग्ल्याडीस रे र् न पुनरपरर् ् ट केल . २००१ इस्वेंत

इस्वेंत

सकिकतच्याोंनी

बालावली एक

ल्हान्स

शब्धक श ‘बालावली

कक ों णी शब्धक श तयार केला. बाप जान फेर्नाों दान

‘इों र्लीष

–

कक ों णी

कथय ल कजकल ग्ल सरी’ तयार केल्ली आसा.

ताोंतूों इों र्लीष भाशेंतल्या धर्िशासत्रीय सब्धाोंक क क ों णी सिानाथाक सब्ध कदल्यात. २००७ इस्वेंत िानेसत एरीक ओझेर

कनाटक क क ों णी साकहत्य अकाडकिच अध्यक्ष आसतानाों अकाडकिच्या

54 वीज क क ों णी

य जनाोंखाल हाोंवें २५००० इों र्लीष सब्धाों क

आनी बाप बाजील वासान सोंर्ीों िेळून तयार

सिानार्थक क क ों णी सब्ध घालन त्या

केल त पथदर्कशनी सेवा टर सटाथावन

पर्याों तली कन्नड कलपी क क ों णेंतली पकयल्ली

पर्र्ट

आनी बृहत इों र्लीष – क क ों णी कडक्षनरी

बाोंदल्ल , खरय ् ान भ व व्हड वावर ह आनी

तयार केली. १०९८ पानाोंची ही कडक्षनरी

ती कृकतयी व्हर्त्या ररतीन स्वीकार जाली.

तयार करच्य ् ाक अकाडकिचीों सोंपन्मूलाों

सिाजेच आनी सर्काराच य व्हर्त पाकटों ब

सीिीत जायान िानेसत र्ेबररयल वाझा

ह्या वावराोंत आिकाों लाबल . आनी व्हड

िुकाोंत्र तवळच िोंत्री िानेसत आर वी

एक कृती साहीत सोंस्राक दीवोंक आिकाों

दे शपाोंडेथावन तेंक घेवन ती पर्र्टली.

फाव जालें.

जाल . त ५०००० कशर नाोंिाोंचेर

आजून ताची याती ल काोंच्या त ड ों ार आसा. २०१९ इस्वेंत क क ों णी- क क ों णी- इों र्लीश २०१४ इस्वेंत सोंस्राच पयल्यान पयल (आनी

कन्नड अर्तक श आयत जाल . ह फकत

आजून एकच) इों र्लीश-कन्नड-क क ों णी

एक सीिीत अर्ताच अरत ् क श न्होंय. थ डीों

अर्तक श हाोंवें (स्टीवन क्वाडर स पेर्िुदे)

कवोंर्डच सोंयभाचीों प्रेतनाों हाोंर्ासर आसात.

55 वीज क क ों णी

फकत सब्ध आनी ताचे अर्त कदों वचे प्रास

बर्पाकुरू वेवसता) आिी वापारल्ली. ह्या

सब्धा वापार्च्या सोंदर्भाों क चड र्ुिान कदलाों.

कनितीों सभार क क ों णेतर ल क क क ों णी

त्या खातीर सािान्य रपाों , प्रत्ययाों , कलोंर्,

वापारोंक (भ व सीिीत सोंदर्भाों नी तरी)

काळ आनी वापार्णी कदल्याोंत. ज डी सब्ध,

वापारोंक सकला. आनी इों र्लीष आनी हेर

कवरद्दार्तक सब्ध कदल्यात. वापार्णे वाक्याों

भास

कदतानाों र्ादी, व कवय , िुखावराों , उत्राों , प्रास

जायान भासाों च्या िेकळों त क क ों णीक स्थान

आनी र्ाकळों क चड घेतलाों. सदाोंच्या सब्धाों

िेळ्ळ्ळाों. ह्या वावराोंत डा. आलवीन डे ’साच

सवें नवे सब्धयी हाोंर्ासर हाडल्यात. कववीध

आधार आनी वाोंटेल्पण ि ट आसा.

हाोंर्ा सिाोंतर जावन वापर्तात

ब कलोंचे, प्रबेधाोंचे सब्ध हाोंर्ा घेतल्यात तरी

आजून हजाराोंनी सब्ध भायर ऊरल्य ् ात तें

एका कवश्वकवद्यालयान, सर्कारी सोंस्थ्यान

खोंडीत. हेर भासाोंथावन घेवन वापार्चे सभार

कररजे जाल्ल

सब्ध क क ों णेंत आसात, ते पळे ताना थ ड्या

सोंपन्मूलाोंनी हाोंवें केला. ताणी करोंक ना म्हण

ब ली/ प्रबेधाच्याोंक अनवळकी आनी पर्की

बेजार ना, आिी केल म्हण होंकार ना तसली

कदसुोंक पुर . त्या वेळार क क ों णेची

िन म्हस्थती आज म्हजी. तरी, आनी िुकार

वावर एकदि सीिीत

पुणीों क क ों णी भाशेच्या कनरों तर वाडावळीक कवसताराय कवशेस म्हळ्ळ्ळें उर्डासाोंत हाडचें

म्हण जन्म घेतया वा वावराक लार्या

र्र्जेचें.

सोंस्थ्याोंनी काोंय धा वर्साों क एक पावटीों पुणीों कक ों णी

अर्थक श

पुनर

पररषकृत

ह्या सवें क श साकहताक आिची दे णर्ी

जाोंवचेपरीों केल्लें बरें , ककत्याक म्हळ्यार

आसा ती शब्धक श तयार करच्य ् ाों त.

भास सदाों नवीों रपाों घेवन्ोंच आसता.

कक ों णी

सब्ध

कपळर्ेक

तशेंच

कक ों णेच्या

फुडाराच्या

कक ों णेतर

ल काच्या

(आन्येक िहत्वाची र्जाल क क ों णी ि र्ता,

वापर्णेंत पावून उराजे म्हण हे सब्धक श

ि र्ता म्हणतात, ह्या कडक्षनररों क आकयया

तयार केल्ले हाोंतूों प्रसतूत काळाच्या र्र्जेंक

िुनाफयाोंथावन

सरी जावन आनी जार्तीक भास वेवसत्याों त

कशकपाक कुि क य जन चालू आसा –

कक ों णी

ऐपीए

आसक्त्याोंनी

वेवसत्याचेर

फ न कर्चें).

उरों वच्या

(अोंतराषटर ीय

उद्दे शान

उच्छार

56 वीज क क ों णी

दु बळ्या

कवद्यार्​्ाों च्या

९७४०९३९३११०

सोंयाक

क ग्र ों ेस पाडत परत आदल वैभव ज डीत? नरें द्र ि दी प्रधान िोंत्री जाल्या उपराोंत १३७ वर्साों चररत्रेची क ग्र ों ेस पाडत दे शाोंत आनी राज्ाोंनी

चुनावावयर

चुनाव

सलव न

आयल्या. एद ळच्या ह्या आट वर्साों नी पाडतीन कसल सरक ् स केल्यारी ल कान आलन ओकटे कवयन ह्यूि म्हळ्ळ्ळ्या कब्रटीष

कनवृत कसवील सर्वीस हुद्दे दारान १९८५-ोंत आरों भ केया (िुोंबोंयत २८-३१ दसेंबर १९८५,

पयलें

अकधवेशन)

क ग्र ों ेसाक

भारताचा नाोंवाडदीक िुकेल्याोंनी िुकेल्पण कदलाों. दे शाक सुटका ज डन

कदों वच्याों त

क ग्र ों ेसाची काणीक वर्ती.

क ग्र ों ेसाकवशीों घुोंव न पळकयल्लें ना. इतलें आसताोंयी पाडती कभतर िालघड्या िुकेल्याों िधले िूर्िुरे चल न्ोंच आसल्ले / आसात. इतलें आसताोंय, बहुतेक राज्ाोंनी क ग्र ों ेसाक ‘नेटवरक ् ’ आनी वावराडी आसात. चुनावाों त

चडीत

जात्यातीत

आनी

एकद न

धर्िाधारीत पाडकतोंनी झुजच्या सकन्नवेशाों त क ग्र ों ेस / िैकत्रकूटाचे अभ्यरथ ् ी सलवातात.

पूण क ग्र ों ेस दे शभर असकतत्वाोंत आसा आनी ताका ित लाभतात.

एकावेळार पर्जळया क ग्र ों ेसाची प्रसतूत र्त:

पाडतीक नेहरू – र्ाोंधी कुटिाचें िुकेल्पण २०१४व्या वर्सा कबजेपी अकधकाराक येवन

जाय वा नाका म्हळ्ळ्ळ्याकवशीों पाडती कभतर

57 वीज क क ों णी

जायकततले वाद कववाद चयात / चल न

१९९८-ोंत चलया चुनावाोंत कबजेपी-क

आसात.

चररत्रेंत

चडीत बसका िेळल्ले. तेलुर्ुदेशोंसोंर्ीों ताणे

जवहरलाल नेहरू, इों कदरा र्ाोंधी, राजीव

िैत्री सर्कार चलकयल्ल . तेरा िकहन्याोंनी ह

र्ाोंधी, स कनया र्ाोंधी आनी राहूल र्ाोंधी हाणी

सर्कारयी पडल . १९९९-ोंतल्या चुनावाोंत

क ग्र ों ेसाक िुकेल्पण कदलाों. हाोंचा सर्वाों चा

कबजेपीक १८२ बसका लाभ न वाजपेयी

िुकेल्पणाखाल ल कान क ग्र ों ेसाक वेंर्ून

हेराोंसोंर्ीों िेळ न परत प्रधानी जाल्ल .

धरल्लें. ल क सभा चुनावाोंनी ७५% आनी

क ग्र ों ेसाक िेळल्ले ११४ बसका तेद ळ

ताचावर्नीों चडीत बसका ज डून कदल्ले

पर्याों तले अत्योंत उणे बसका जावनासल्ले.

आनी ५०%लार्ीों ितदाराोंनी क ग्र ों ेसाक ित

वाजपेयी सर्ळीों पाोंच वर्साों आडळतें

कदल्ले सोंदरभ ् यी आसल्ले.

चलयलें. २००४व्या ल क सभा चुनावाोंत

शेंबराोंवयर

वर्साों चा

कबजेपी परत येतलें म्हण सभाराोंनी कचोंतल्लें. थोंयच्या थोंय आसल्लें कबजेपी ि कदखाल

पूण कबजेपी-क िेळल्ले बसका फकत १३५.

पर्जळ्ळ्ळें :

त्या वेळार क ग्र ों ेसाक १४५ बसका आनी ताचासवें

िैकत्रोंत

युनायटे ड

तशें पळे वोंक र्ेल्यार कबजेपी १९८० इस्वेंत

अलायन्सखाल

आसकतत्वाक आकयल्ली तरी लालकृषण

ओट् टूक ३३५ बसका लाभय . स कनया

अद्वानी तसल्या िालघड्या आनी प्रायवोंत

र्ाोंधीक प्रधान िोंत्री जाोंवच

िुकेल्याोंखाल कबजेपीन व्हडलें म्हणच्या

आसल्यारी क ग्र ों ेस पाडती भायर आनी

तसलें साधन करोंक नातलें. १९८०व्या ल क

कभतर कतका िसत कवर ध आसल्ल . कतणे

सभा चुनावाोंत ताका िेळल्ले बसका फकत

ड . िनि हन कसोंर्ाक प्रधानी केल .

द न. उपराोंत अद्वाकनचा रथयात्रे, राि िोंदीर

२००९व्या वर्साचा ल क सभा चुनावाोंत

- बाबरी िसीद प्रकरण आनी हेर सोंम्हग्तोंनी

युकपये परत हुद्द्ार चडलें.

कबजेपी-क

ल कालार्ीों वेलें.

आसया

प्र ग्रेसीव पाडकतोंक अवकास

१९९६व्या

चुनावाोंत बहुित नातल्यारी चडीत बसका

२००९व्या वर्साों त जाया ल क सभा

जीकया कबजेपी-न फकत तेरा कदसाोंच

चुनावाोंत

सर्कार चलकयल्ल .

युपीए-क ३२२ बसका लाभ न ड . िनि हन

क ग्र ों ेसाक

२०६बसका

आनी

कसोंर् परत प्रधानी जाल . कबजेपीक िेळल्ले 58 वीज क क ों णी

बसका ११६. २०१४व्या वर्साों त चुनाव जाोंवच्या कभतर कबजेपी-ोंत िुकेल्पणाोंत बळवोंत बदलावण जाल्ली. तेद ळ म्हणासर लालकृषण अद्वानी आनी हेर िालघडे कबजेपी-चे उों चलें िुकेली

आसले तर तेद ळ र्ुजरात िुकेल िोंत्री आसल्ल

नरें द्र ि दी िुकल्या वेकदचेर

झळकाल . अद्वानीक पाटीों ल टू न त च

प्रधान िोंत्री अभ्यर्थी जाल . उपराोंत जाल्ली सर्ळी चररत्रा. जर कबजेपी-ोंत िुकेल्पण बदलावण जावोंक नात ल्लें आयची चररत्रा ह्या निून्यार आसकतना. नेहरू – र्ाोंधी कुटिाचें िुकेल्पण जाय क ग्र ों ेस पाडकतचें उदयपूर कशबीर आनी

म्हणतेल्याों बराबर नाका म्हळ्ळ्ळे यी जायते

िुकेल्पणाचें सवाल:

पाडकतोंत आसात. पूण नेहरू – र्ाोंधी कुटिाचें िुकेल्पण नाका म्हणतेल्याोंच ताळ साधार्ण बळ आसल्यारी स कनया – राहूल - कप्रयाोंका कशवाय ह्या िालघड्या

पाडतीक दे शबर िुकेलपण दीवन पाडतीक वयर उकल्तल क णी कदसाना. आसल्या सकन्नवेशाोंत आनी २०२४ ल क सभा चुनावा

पयलें पाडतीक अध्यक्ष कवोंचून पाडकतोंत आों तरीक सुधारण हाडु ों क िे १३ थावन १५ तारीक पर्याों त राजसतानाचा उदयपुराोंत चलया क ग्र ों ेस पाडतीक नवचेतन कदों वच्या उद्दे शाचा ‘नव सोंकल्प कचोंतन कशकबराों त’ 59 वीज क क ों णी

आताों थ डीों आशेचीों कीर्णाों झळक क ों लार्ल्याोंत.

पाडती

कभतर

िूर्िुर न

आसया सिस्ाोंक जापी स धून काडु ों क आनी पाडतीक नवें चैतन्य कदवोंक हें कशबीर चलल्लें. क ग्र ों ेस कारय ् कारी सकिते साों दे, पार्कलिेंट

साोंदे,

राज्ाोंनी

उसतुवारी,

जेराल

कार्यदर्शी,

अध्यक्ष

तसल्या

व्हड

पाडकतचे

िुकेल्याोंनी

राज् ह्या

कशकबराोंत वाोंट घेतल्ल . ह सोंख ४००

उत्राल्ल . कचोंतन कशकबराोंत चर्चे जाया कवषयाोंक चडु णे सर्वानुितीन म्हळ्ळ्ळ्याबरी िानून घेतल्याोंत.

पाडकतचें परत चेतन कर्येता म्हळ्ळ्ळी अकभपराय ह्या कशकबराोंत व्यक्त जाल्या. हाच फळ जावन अकट बर २ ताररकेर र्ाोंधी जयोंती कदसा “भारत ज ड ” म्हळ्ळ्ळी यात्रा काश्मीर

थावन

कन्यकुिारी

म्हणासर

चलोंवच्याकवशीों नीर्धार घेतला. ह्या यात्रा िुकाोंत्र भारताचा हर्येका कजयाोंनी प्रवास

भारत ज ड आनी जन जार्रण अकभयान:

कर्न ल काक िेळ क ों आनी प्रसतूत काळार कभर्डल्लें सािाजीक सािरस् परत रूपीत करोंक पाडती अध्यक्ष स कनया

र्ाोंधीन हाजर आसया िुकेल्याोंक उल कदला.

तेदाळा

तेदाळा

म्हळ्ळ्ळ्याबरी

आक्रिणाक बली जाोंवच्या सोंकवधानाचा िूळ आशयाोंक

राक न

वर्चें,

दे शाचा

कर ड र्टल्यान ल काचीों कदसा कदस्पडते कळवळे आनी ताोंचें सोंकषट ह्या यात्रा िुकाोंत्र प्रकतफलीत कर्च

उद्दे शयी ह्या

यात्राच जावनासतल म्हळाों. पाडती

कभतर

सुधारणासवें

कसलेच

ह्यासवें, ह्या आकदों च आरों भ केया कजल्ला

लार्कशले वाट (श र्ट कटस) नासताना

होंताचा जन जार्रण अकभयानाच दु स्र हों त

ल कालार्ीों सोंपर्क साधीत केल्यार िात्र

जून १५ ताररके थावन आरों भ कर्तेल्याोंव

60 वीज क क ों णी

म्हळाों स कनया र्ाोंधीन. ल काक शीदा थरान

बळवोंत कर्च उद्दे श दवरल ् ा. हाचें अोंतीि

ध सून आसची कनरद्य र् सिस्ा, कजयेवोंकच

तीर्िान

कषट जाल्ली ि लाोंची चडणी - आसलीों

आसतेलें म्हळाों. उत्र प्रदे श चुनावा वेळार

सिस्ाोंचेर जार्रण चलोंवच उद्दे श आसा.

स्त्रीयाोंक आनी सिाजेंतल्या श षीत वर्र्ाोंक

क ग्र ों ेस

कारय ् कारी

सकिकतचें

सुिार ४०% अिानत कटकेट कदल्ले. हें कचोंतन कशकबराोंतलें कचोंताप:

कचोंताप क ग्र ों ेस प्रधान कार्यदर्शी कप्रयाोंका

र्ाोंकधचें जावनासल्लें. पूण हाोंतूों कसल य ५० वर्साों कभतर्ल्या िुकेल्याोंक आद्यता, एक

फळ िेळ क ों ना.

कुटि – चुनावाोंत एक कटकेट, एक कुटि -

पाडकतोंत एक हुद्द कनयि जार्येक हाडतेले.

कशकबराोंत िुकार आकयल्ले िुकेल कवषय:

सार्वजनीक अकभपराय, चुनाव नीर्वहण आनी राषटर ीय तर्भेती म्हळ्ळ्ळे तीन नवे

एका कुटिाक एकच चुनाव कटकेट. पाडती

कवभार् सुरू कर्ची आल चन केल्या.

खातीर पाोंच वर्साों ब र वावर केयाोंक ह्या कनयिा थावन कवनायत आसतली. एका

सोंसदीय िोंडळी रकचजाय म्हळ्ळ्ळें िार्णें जी

कुटिाक एकच चुनाव कटकेट िुकाोंत्र

- २३ नाोंवान क ग्र ों ेस िुकेल्पणाक सवाल

चडतीक िुकेल्याोंक पाडकतोंत अवकास

कर्न

क ग्र ों ेस

िेळता. िनसताप कनवरायेता. पाडकतची

िुकेल्याोंचें जावनासल्लें. ताोंचा प्रसतापाक

बुन्याद घट जाता. पाडकतचा सर्व हुद्द्ाोंनी

सलवणी लाभल्या. सोंसदीय िोंडळे बदलाक

पररकशषट जात, पररकशषट पोंर्ड, हेर पाटीों

केंद्राोंत आनी हर्येका राज्ाोंनी ‘राजकीय

ऊरल्ल

व्यवहार सकिती’ आसा कर्तेले. क ग्र ों ेस

अल्पसोंयाताोंक आवकास कदों वच नीर्धार

कार्यकारी सकितेंतल्या थ ड्या साोंद्याोंक

केला. सर्ळ्या होंताोंनी सर्ळ्या हुद्दे दाराोंची

कवोंचून आसली सलहा िोंडळी रचन जातेली

अकधकार आवदी पाोंच वर्साों म्हण िरायलाों.

म्हळाों.

वयर थावन सकयल पर्याों त सर्ळ्या

आसया

िालघड्या

वर्र्

(ओकबसी)

आनी

सकितेंनी ५० वर्साों कभतरल्य ् ा साोंद्याोंक पाडती कभतर िीसलात िुकाोंत्र तसल्या

आवकास म्हळ्ळ्ळें ध रण घेतलाों. एद ळ चड

ल काक सािाजीक न्याय दीवन ताोंकाों

प्राय जाल्लेच कववीध हुद्द्ाोंनी आसतले.

61 वीज क क ों णी

ताोंकाों पयण करोंक, ल कासोंर्ीों सोंपरक ् ज डु ों क हुिेद आसानातली. ह्या कारणान ल का सोंपर्क ज डु ों क आनी कबजेपी-क सिर्थ ररतीर फूड करोंक पादयात्रे, ल का सोंपर्क सभा िाोंडुोंक िरायलाों.

पाडकतचें आों तरीक सुधारण िाोंडून हाडच्या खातीर टासकफ र्स रचन कर्तेले. २०२४ ल क सभेच चुनाव िकतोंत दवर्न ही सकिती

वावूर्तेल्ली. सुधारणाों हुद्द्ाोंक

पाडती िाोंडून

कभतर

आों तरीक

हाडतेली.

पाडकतचा

नेिकपणाचीों कनयिाों ,

पाडती

कभतर्ली भासाभास (सोंवहन) आनी प्रचार, दु डवा व्यवहार आनी चुनावण नीर्वहणासवें पाडती

बाबतीन

सर्व

सोंग्ती

ही

टासकफ र्स सकिती िेटाों घेतली म्हण स कनया र्ाोंधीन साोंर्लाों.

थावन ‘भारत ज ड ’ पादयात्रे चलोंवच नीर्धार चल्ला. क ग्र ों ेस पाडत कसद्दाोंताों खातीर आसची पाडत. हीों कसद्दाोंताों जारी कररजाय तर ल कालार्ीों वचानासताना, ताोंचासोंर्ीों बस न उलयनासताना जायना

म्हळाों राहूल र्ाोंधीन. दे शाोंत ल कसभाचा पयल्या (१९५२) थावन

सत्राव्या (२०१९) चुनावा पर्याों त क ग्र ों ेस प्रिूक जावनासल्लें. हरय ् ेकाोंत चड वा उण् बसका आपणायल्यात. अर्ध्या शतिानावयर क ग्र ों ेसाची आडळत्या याती:

ह्याच सोंदर्भार उलकयया राहूल र्ाोंधीन ल कालार्ीों क ग्र ों ेसाच सोंपर्क तुटला. त परत स्थापीत कररजाय तर ताका पादयात्रे तसलीों कार्यीों र्र्ज. ह्या खातीर अकट बरा

सुटके उपराोंत बहुतेक आवदे क दे शाचें फुडार्पण

हातीों

घेतया

क ग्र ों ेसान

कषटाोंचा पररर्तेंतयी दे शाक अकभवृद्देचा

पाोंवड्याक पावयलाों. चुनावाोंनी क ग्र ों ेसान सात

62 वीज क क ों णी

पावटीों

बहुित

आपणावन

साोंर्ाता आशें ओट् टूक ५४ वर्साों बर आडळतें

चलयलाों.

क ग्र ों ेसाखाल

जवहरलाल नेहरू, र्ुलजाररलाल नोंदा (तात्कालीक), लालबहादू र शासत्री, इों कदरा र्ाोंधी, राजीव र्ाोंधी, नरकसोंह राव, ड .

िनि हन कसोंर् प्रधान िोंत्री जाल्यात. दे श चलकयल्ले हेर िुकेली - ि रार्जी दे सायी, चरण कसोंर्, वी.पी. कसोंर्, चोंद्रशेखर, दे वेर्ौड, र्ुज्राल हेयी एकावेळाचे क ग्र ों ेसर्ार. बहुतेक राज्ाोंनी क ग्र ों ेसान आपले सर्कार घडन चलवन वेल्यात. आसलें क ग्र ों ेस

२०२२-ोंत फकत द न राज्ाोंनी आपले सर्कार चलयता. राज् कवधान सभाोंचा आनी हेर आडळत्या वेवस्थेंचा चुनावाोंनी क ग्र ों ेसान

खळानासताों भार् घेतला. १९६९ –ोंत कनजकलोंर्प्प, कािराज, ि रारज ् ी दे सायी आनी १९७९ – ಼ों त दे वराज अरस िुकेल्पणार

पाडत

पुटली

आनी

हेर

सोंदर्भाों नी जर्जीवन राि, पीए साोंर्िा, शरद पवार, ि​िता ब्यानर्जी तसल्या आपलेसतकीों

आनी तीन पावटीों हेराों

प्रभावी िुकेल्याों नी क ग्र ों ेस साोंडून आपलीच

63 वीज क क ों णी

पाडत घडली तरी क ग्र ों ेस आजून ऊर्ल्या.

ध रण. भारतीय पर्जे िधें भाव-भाोंदवपण

कबजेपी-न धर्िाधरीत राजकीय प्रसतूत

रता केल्लें साधन. भेद नासताना सर्वाों चें

कर्ताों पर्याों त क ग्र ों ेस ल काची पाडत

ब रें पण. क ग्र ों ेसाचा जात्यातीतपणावरव ् ीों

जावनासल्ली. कहोंदू / िुसल्मान / कक्रसताोंव

क ग्र ों ेस आजून ऊरल ् ाों .

आनी प्रादे शीकपणाच भेद नासताना सभार पाडकतिधें ल कान क ग्र ों ेसाक प टलून

आदल्या वर्साों नी पर्जळ न आताों कूर्व च ों ा

धरल्लें. (परन्य ् ा) राज्ाों पयकीों क ग्र ों ेस

क ग्र ों ेसाक उदयपुराोंत चलल्लें कचोंतन कशबीर

आडळतें

नवें चेतन कदवोंक सकातर्ी म्हळ्ळ्ळें सवाल

पळे नातल्लें

ल कसभेक

साोंदे

वा

क ग्र ों ेसान

दाकडनातल्लें

राज्

आताों फुडें आसा.

आसचेंनात. उडचें आनी पडचें पर्जेराजाोंतली सहज कक्रया: क ग्र ों ेसान सर्व जाती-धर्िाोंचा ल कान एकािेका भाव-भाोंदवपणान कजयेशें करन ् दे शाक प्रर्ती पथार वेलाों. पाडतीन ब रें

एि. आर. आळव

केया वेळार ल कान पाडतीक कजकयलाों.

--------------------------------------

िेचवानातया

(१९७७,

२०१४).

वेळार

उडचें

सकयल

र्ालाों

आनी

पडचें

पर्जेराजाोंत सहज कक्रया. दे शबर सर्व जाती-धर्िाोंचा ल काोंिधें क ग्र ों ेसान पाव क ों आनी ल कान स्वीकार करोंक हे सोंग्तीों कारण जाल्यात: क ग्र ों ेसाची बहुत्वाोंतली आसक्त. सर्व जाती-धर्िाोंकवशीों सकहषणता. एका धर्िा थोंय िालवानातल्लें 64 वीज क क ों णी

65 वीज क क ों णी

66 वीज क क ों णी

67 वीज क क ों णी

68 वीज क क ों णी

69 वीज क क ों णी

70 वीज क क ों णी

71 वीज क क ों णी

72 वीज क क ों णी

73 वीज क क ों णी

74 वीज क क ों णी

75 वीज क क ों णी

76 वीज क क ं णी

77 वीज क क ं णी

78 वीज क क ं णी