Veez Konkani Global Illustrated Konkani Weekly e-Magazine in 4 Scripts - Devanagari Script.

3

सचित्र् हफ्त्याळें

अक :ों 5

सोंख : 2

1 वीज क क ों णी

दसेंबर 9, 2021

संपादकीय: ओमिक्रान बेंगळु राक येवन पावला! जगत्ताच्या सभार दे शां नी रीग्लो प्रथिथ

दु बाय गेलो म्हळां . ताका संपकभ केया २४

दक्षीण आमिकां त सोधून काड‍ल्लो ओमिक्रान

जणां क तसेंच तां कां सं पकभ केया २४०

सां क्रािीक रोग भारतां तल्या बेंगळु राक येवन

जणां क सोधून काड‍लन तपासताना कोवीड‍ल ना

ररगलो. ६६ वसा​ां चो एकलो दक्षीण

म्हण कळीत जालां खं य.

आमिकाचो पयणारी हो रोग हाड‍लन आमयलो

हें कळटच भारता थां वन अंतराभ षटर ीय

तो आतां पाटीं आपल्या दे शाक गेला म्हण

पयणार्‍यां क इं गलेंड‍ल, दक्षीण आमिका,

मबमबसीन सां गलां .

न्यूझील्यां ड‍ल, बां गलादे श, हां ग कां ग आनी

आतां बेंगळु रां तल्या ४६ वसा​ां च्या एका

इस्रायेला थां वन भारताक येनासच्येपरीं

दाख्तेराक हो रोग लागला. तो बेंगळू र सोड‍लन

सकाभ रान बंदड‍ल घाल्या.

खंयच गेलो ना. हीं दोन प्रकरणां भारतां त

"आिीं दु बाव आसच्या सवा​ां ची परीक्षा

घड‍ल्लीं आसात.

कतेल्यां व" म्हण भलायके िंत्री िान्सूख

जागतीक भलायके सं स्थ्यान सवा​ां क चत्राय

िां ड‍लवीयान पारमलिेंटां त गेल्या िंगळारा

मदल्या की ओमिक्रान एक भयंकर वैरस आनी

सां गलां . प्रदान िंत्री नरें द्र िोड‍लीन सवा​ां क

हो हे रां क लागचो संदभभ बहुतेक आसा म्हण.

कोवीड‍ल रूली पाळुं क चत्राय मदल्या.

बेंगळु रां तल्या दाख्तेराचो संबंद आस्या

आयलेवार भारतां तल्या ९४० मिल्य लोकाक

सवा​ां ची परीक्षा केल्या आनी ताचो संबंद

कोवीड‍ल इं जेक्षनां मदलीं आसात म्हळ्यार

आस्या हे र पां च जणां क हो रोग आयला

८०% लोक जालो. दीसाक १०,००० प्रास

म्हळां . ह्या सवा​ां क बंदोबसतेंत दवरलां हे रां

उण्ां क ही मपड‍ला धोसता म्हण कळीत जालां .

कोणाकी हो सां क्रािीक रोग लागाना

मववीध इं जेक्षनां चो प्रभाव ह्या ओमिक्रान

जां वच्याक.

वैरसाचेर कसो रावात म्हळ्ळें वेमगंच आनी

दक्षीण आमिकाचो पयणारी नवंबर २० वेर

तीन हफ्त्ां नी कळीत जातेलें म्हण मवज्ञामनंनी

बेंगळु राक पाव्लो. ताका तपासून कोवीड‍ल

सां गलां . ह्या जगत्तां त मजयेंवची आशा आसा

आसा म्हण मविान मनल्दाणां त कळटच मवंगड‍ल

तर सवा​ां नी जाग्रुत्काये न रां वचें.

दवर्लो. ह्याच्च व्यक्तीन खासगी परीक्षका

थां वन परीक्षा केयावेळीं कोवीड‍ल ना म्हण सां ग्लें खंय. असें तो नवंबर २७ वेर ट्याक्षी धरून बेंगळू र मविान मनल्दाणाक वचोन 2 वीज क क ों णी

संगीत

कुटिां त

जल्मालो

आलवीन

करावमळं तल्या आपल्या घरां त - िंगळु रां त,

फेना​ां मड‍लसाचें संगीत पयण सुवाभ मतलें कोंकण

जंयसर ताका िेळ्ळी तभेती इगजेच्या गायन

3 वीज क क ों णी

4 वीज क क ों णी

5 वीज क क ों णी

6 वीज क क ों णी

7 वीज क क ों णी

8 वीज क क ों णी

9 वीज क क ों णी

10 वीज क क ों णी

11 वीज क क ों णी

12 वीज क क ों णी

13 वीज क क ों णी

14 वीज क क ों णी

िंड‍लमळं त तेन्ां "िंगळु ची धोवी कोगूळ"

म्हण असें ताणें आपली पोटली बां दून चड‍लीत

म्हणोन्ंच नां व व्हे या संगीत राय फा| वाल्टर

उज्वाड‍लान

अलबुकेर, जो जां वनासलो नां व व्हे लो

आलोचन केली ९० व्या शतकां त. थंयसर,

वायोलीन खेळघाड‍ली.

आलवीन शालां त

ताच्या नशीबान ताका वळक जाली तेन्ां चो

आसताना, तो िां ड‍ल सोभाण पंगड‍लाक सेवाभ लो

ख्यात जाझ अनुश्रुती जेराड‍लभ िाचादोची.

िहान कोंकणी कलाकार बाब एरीक

जेराड‍लाभ

ओझेररयो

आनी

बेंगळु रां तल्या ख्यात संगीत पंगड‍लाची ताका

सां सकृतीक झुजारी. आलमवनाचो मगटार खेळचो पाशां व हां गासर तभेतेक वोळग

वळक करून मदली. ह्या सुमवभल्या वसा​ां नी

जालो आनी तो एक ८०व्या शतकां त

, संदीप चौटाक भेटलो, ताच्ये बराबर

िंगळु रां त नां व व्हे या ‘Sweet्Serenade’्

आलमवनान चड‍लीत काळाचें मितृत्व बां दून

संगीत पंगड‍लाक सेवाभ लो.

हाड‍ललें. असें ताच्या सहवासान ताणें सां गाता

संगीत

एक

खेळघाड‍ली

पदां

घड‍लणार

आजून

ह्या पंगड‍लां तलें ताचे

मित्र

जां वनासात, ४० वसा​ां उपरां त सयत!

भर्या

बराबर

बेंगळु राक

संगीत

वेची

खेळटच

आलवीन आन्येकल्या स्थळीय बेंगळु गाभ राक

िेळोन ‘Sweet् Serenade’् ब्ां ड‍ल आसा केलें, जाका पयल्ये पावटी “Billboard Viewers’्Choice्Award”्िेळ्ळें . ्ाच्च

स्वः मगटार शीक्लो मगटाररसट, सुवाभ तेर

वसाभ ह्या ब्ां ड‍लाक तीन हे र दीवा प्रशस्ो

मचंमतलागलो महच्च ताची िुखली जीवन वाट

लाबल्यो ताणीं आसा केया “Children of

15 वीज क क ों णी

the्World”्आलबिाक.

आलमवनान सभार तेलुगू, महं दी, िळयाळि, कोंकणी आनी कन्ड‍ल मपंतुरां नी संगीत पात्र

्ा वेळाचो एक लीमड‍लं ग मगटाररसट जां वन,

घेतलो.

ताची संगीताचो पाशां व उन्तेच्या मशखराक

बराबर वावर कनभ तसें संगीत मदगदशभकां

चड‍ललो आनी ताणें heavy metal, jazz,

बराबर - राि गोपाल विभ, पुरी जगन्ंध,

fusion,

Indian

िुकूल आनंद, गुरू मकरण, संदीप चौट,

classical and movie music -ंत ताणें

हं सलेख थोड‍लीं नां वां मदं वची तर - हां च्ये

आपलो वां टो घेतलो. ताच्यें नां व पत्रां च्या

बराबर आपलो वावर िुखाररलो.

तसेंच

िूख्पानार एक ख्यात ब्ां ड‍लाचो सां दो म्हण

उदे वन

संगीत

W.A.R.D.E.N,

मदगदशभकां क तो एक दक्षीण भारतां तल्या

rock,

pop,

Sign

folk,

Of

Four,

आलमवनान मपंतुरां काड‍लतेल्यां

येंवच्या

तसेंच

ख्यात

Millennium,् Livin’् Machine् and्

संगीत शेतां त वळमकचो जां वन

Karma ६ चेर गाजलो.

कररलागलो.

तो संगीतां त प्रवीण आनी ख्यात जाया ह्या

ताचो

वेळा ताका संगीत क्षेत्रां तलें ख्यात पत्र रोमलंग

सभारां क तो एक लमजषट, वोळू उलवपी,

स्टोन म्यागझीनां त भारतां तल्या ख्यात १०

एक गंभीर व्यक्ती म्हण मदसल्यारी ताचें

मगटार खेळघाड्ां पयकी एक म्हळ्ळें

व्यक्तक्तत्व तो आपल्या मगटारा िुखां त्र वेदीर

मबरूद िेळ्ळें . आज पऱयां त आलवीन तें

मकटाळां उबजायतालो.

मबरूद िुखारून आसा ती संगत आिकां

पळे वंक आनी आयकोंक ितीक मदं वचो

िंगळु गाभ रां क व्ह्ाभ अमभिानाची जां वनासा.

संगीत शंगार.

नीज

पाशां व जीवाळ

वावर

प्रदशभनां .

ताचीं प्रदशभनां

तो मनजाकी ताचें मगटार

गां वच्यापरीं कताभ ! वायोलीन म्यासटर ो, ड‍ला| आलमवनान आपलो मपंतुरां संगीत उद्योग

एल. सुबरिण्ं आनी कमवता कृषणिूती

ताचो ब्ां ड‍ल सां गाती संदीप चौटा बराबर

पंगड‍लाचो तो सां दो आसलो सभार वसा​ां

तेलुगू मपंतूर ’मनन्े पेलदत’्काड‍लच्यां त पात्र

पऱयां त जगत्ताद्यंत संगीत भोंवड‍ली िारून

घेतलो आनी हें मपंतूर ्ा वेळार एक मवशेष

तां च्या मवशेष संगीता िुखां त्र. ताच्या सभार

संगीत ब्लाक्बसटर जां वन नां वाड‍ललें. ही

जीवाळ

जावंक पावली ताच्या वेमदची बुन्याद आनी

संगीतगारां बराबर काि केलें आसा.

16 वीज क क ों णी

प्रदशभनां नी,

ताणें

अंतराभ षटर ीय

दाखल्याक ह‍यूबटभ लास (मपरलूक), अनी

आलवीन कामपतामनयोचो मलयो पावल

वाट्ट‍स (स्याक्साफोन), मक्रश्चन गालवेझ (बाज), धफर यूसेफ (औद) आनी फरीद

आनी बोररिाच्याभ मससीमलया हां च्या ७ जणां

हख (मगटार).

सां ताक्रूझां त जल्मालो. ताची प्राय ६ जाता

भुर्ग्ा​ां

पयकी

चोवतो

जां वन

बोंबय

पऱयां त तो हां गाच्च वाड‍ललो. ताचीं भां वड‍लां प्रसतूत,

आलवीन

संदीपा

बराबर

बेनेमड‍लकटा मसकवेरा कन्न्ूरां त, प्याटर ीक

अंतराषटर ीय संगीत योजनां नी वावर करून

टोरोंटो क्यानड‍लां त, भ| लीना दु बां यत,

आसा तसेंच इरामनयन फ्यूजन ब्ां ड‍ल जो ड‍ला|

फ्लामवया कन्न्ूरां त, ख्यात ड‍लरम्मर िेलवीन

नादे र चलवन आसा. तो सूरज िानी आनी

िंगळु रां त आनी जोय एक मगटार खेळघाड‍ली

तत्त्वा मटर प्पसभ हां च्ये बराबर्यी संगीत खेळटा.

आनी गावपी कुवेयटां त आसात.

तो स्टू मड‍लयोंनी आलबि तयार कच्या​ां त पात्र घेता. ताचें पयण खाड‍ली गां वां त िुखारुन्ंच

आलवीन एका दु रबळ्या कुटिां त जल्मालो

आसा दीवन सभार जीवाळ प्रदशभनां

आसतां प्यामटर काक तसेंच आलमवनाक

स्थळीय तसेंच अंतराषटर ीय संगीतगारां

नारावी अनाथालयांत दवर्लो.

बराबर.

प्राथिीक मशकाप आं जेलोच्याभ गामड‍लभ यन

ताचें

एं जल शालां त जालें आनी उपरां त ८-९ सां त आलवीन

तरूण

संगीतगारां क

तभेती

एलोयमशयसां त. तेन्ां तीं सैिन रसकीञा

मदं वच्यां त बरोच्च नां वाड‍लला ताच्या संगीत

वोमणंत रावतालीं, फा| एड‍लवीन मपंटोच्या

क्षेत्रां त तसेंच नवे आनी उदे वन येंवचे

मसओमड‍लपी घरां त.

संगीतगार ताका िानतात जाचो पाशां व पकत्त जां वनासा कला.

आलमवनाचें संगीत पयण प्रथि सुवाभ मतले वािंजूरां तल्या तां च्या घरां त.

व्हड‍ल भाव

ताचें प्रसतूत िोगाचें योजन जां वनासा जाझ

प्याटर ीक सदां रातीं म्हळ्ळ्यापरीं संगीत

आनी फ्यूजन ब्ां ड‍ल ‘Alchemy’् आनी तो

खेळटालो आनी गायतालो. हें आयकोंक

बामलवूड‍ल ख्यातेचें ब्ां ड‍ल रचन कच्याभ वाटे र

सभार सेजाचीं हाजर जातालीं. सां ताताच्च

आसा. ताच्या संगीत वावराच्यो चड‍लीत संग्ती

तो आपलें संगीत भ| िररया गोरे ट्टी, फा|

तुिकां वेमगंच वाचूं िेळटे ल्यो, राकोन रावा!

वाल्टर

17 वीज क क ों णी

अलबुकेर,

चारल्स

ड‍ली’िेलो

(वायोलीन) तसेंच धािीक भयणीं सां गाता तो

सां गाती संगीतगार जां वन रे हिान, सेलमवया,

संगीत मशकलो. ह्या वेळार मगटार खेळोंक

गणेश, संदीप चौट सां गात दीलागले.

फा| वाल्टर अलबुकेर ताका मवमवंगड‍ल

ब्ां ड‍ल जागतीक संगीत, िेटल आनी जाझ

कोंवेंतां क, इगजा​ां क आपवन व्हताभ लो. तेन्ां

खेळटाले.

हें

तां चो अंकल फा| नारबटभ फेना​ां ड‍लीस, जे. स., जेप्पू रे तीर िंमदरां त आसलो.

आलवीन वाखणटा, ताका िां ड‍ल सोभाण पंगड‍लां त गुकाभ र एरीक ओझेररयो थां वन

वािंजूच्याभ लेसली मड‍लकुन्हान आलमवनाक

िोसतू मशकोंक िेळ्ळें म्हण.

बाब एरीक ओझेररयोची वळक करून

जीवनां त मशसतेन मजयेता तर ताका िुखेल

मदली आनी तो िां ड‍ल सोभाण पंगड‍लाक

कारण्ंच आपलो िां व एरीक बाब म्हणटा

सेवाभ लो.

तो.

हां गासर आपल्या आवय-बापाय

तो जर

बराबर काऱयां क येंवच्या एरीक-जोयसां ची धूव रे श्माचेर ताचें िोगा म्याग्नेट वोमड‍ललागलें.

आलवीन आनी ड‍ला| रक्तश्मचें जीवन दु बां यत

असें हें सुंदर तरूण जोड‍लें बारा वसा​ां च्ये

भारीच सुिधूर जां वन चल्ता पाटल्या इक्रा

सळावळी बराबर लग्ना भेसां त एकवटलीं.

वसा​ां थां वन. तां कां तेगां भुगीं आसात: ईशन

तो म्हणटा ताची पतीण एक भाररच्च बुद्वंत

व्यां कूवर क्यानड‍लां त मबमबमसंत िेटीररयल

स्त्री म्हण. ती प्रसतूत दु बां यतल्या आस्पत्रेंत

इं मजमनयररं ग

एक दाख्तेनभ जां वन वावर करून आसा.

खेळघाड‍ली जां वनासा.

कताभ

आनी एक मगटार दु स्रें अिन मगटार,

कीबोड‍लभ , आनी चेस्स खेळघाड‍ली जां वनासा

आपलें संगीत मशकाप िुखारुंक आलमवनान बेंगळु राची

वाट

धरली

आनी मनिाणो मजया बेज मगटार खेळटा.

आनी थंयसर

आपल्या मित्रां बराबर आपलेंच एक ब्ां ड‍ल

पतीण रश्मी बल्मठां तल्या वायोलीन मवद्वान

रचलें. हें ब्ां ड‍ल बेंगळु रां तल्या हामलड‍ले ईन

वेल्ता िेसमत्रलागीं वायोलीन खेळोंक मशकलें

होटलां त अड‍ले ज वसा​ां बर खेळ्ळें . ताणें मगटार

तसेंच तें मशक्ताना शाळाब्ां ड‍लां त आसलें.

खेळची मवद्या लोक पळे वन मवज्मी जालो

मशकपां त आनी िुखेल्पणां त ते थंयसर

आनी प्रसार कररलागलो. हां गासर ताणें एक

नां वाड‍ललें िात्र शालाचें मवद्याथी िुखेलीण

पल्स ब्ां ड‍ल घड‍ललें. मशवण्ण टर ं प खेळटालो,

जां वनासलें. िंगळु च्याभ कसतुरबा िेमड‍लकल

18 वीज क क ों णी

कालेमजंत ताचें दाख्तेगी मशकाप जां वन

वसा​ां थां वन आनी पाटल्या २३ वसा​ां थां वन

ताका इएन्टी सजभन मड‍लग्री लाबली. प्रसतूत

आिीं आिचें लग्ना जीवन चलयतां व.

ड‍ला| रश्मी दु बां यतल्या रोच आस्पत्रेंत इएन्टी

आलवीन एक मवशेष व्यक्ती... उलंवच्यां त

सजभन जां वन वावर कताभ .

भाररच्च पाटीं ताच्या उत्रां नी पूण ताचें मगटार सदां च

उलयता.

भारीच

खाल्त्​्ा

आलवीन म्हणालो की आिचें एक साधें

व्यक्तक्तत्वाचो चड‍लटाव ताच्याच्च संसारां त

जीवन,

आिीं मकतेंच

मजयेवन आसा. ताका संगीत, भुगीं, िाज्ां

आशेनां व, दे वान मदयां तच्च ् दीस साताभ त.

आनी दु क्रािास म्हळ्यार भारी खुशी. तो

जीवनां त पयशे संपूणभ न्हं य; जीवनां त

भाररच्च साधो आनी िोगाचो. म्हाका ईश्वरान

हऱयेकल्या आिीं खंच्याय एका कलेंत

मनजायकी आशीवाभद मदलां ताची पतीण

मिसळोन आसोंक जाय आनी ्ा िाररफात

आनी एक मित्रीण जां वन मवंचून."

सिाजेक बरें पण करुंक जाय.

ह्या सोभीत सुंदर तालेंतां नी भरलेल्या

कोणाय

थां वन

कुटिाक वीज सवभ बरें िाग्ता आनी तां चें पती आलमवना मवश्ां त उलयताना ड‍ला|

जीवन सुफळ्दायक नंदनाचें जां व म्हण

रश्मी म्हणाली, "मकतें सां गों म्हणटाय

आशेता.

आलमवना मवश्ां त. म्हाका ताची वळक ३५ ------------------------------------------------------------------------------------

19 वीज क क ों णी

कृषी कायदे रद्द कररनासता​ां दुस्री वाट नात‌ल्ली स्वतंत्रा वेळार भारताचा ओट‍ टू उत्पादनां त कृषी उत्पादन ५०% आस्लें तर तें आतां १५%-क दें वलां . म्हळ्यार कैगाररकरण चड‍ललां . लोक वावराचा सोदनेर हळ्ळ्यां थावन शेरां कुशीन गेला आनी वेतेच आसा. शेरां वाड‍लल्यां त. आतां दे शाचो चड‍लीत आदाय कैगाररकरणा िुकांत्र येता. स्वतंत्र िेळचा वेळार कृषीक लोकाचो संखो सुिार ७५% मततलो आस्लो. आतां यी दे शां त सुिार ५८% लोक कृषीक म्हणताना भारतां त शेत्कारां चो संखो गणनीय आसा म्हळ्ळें सुसताता.

कृषी मवधानां , चड‍ल उत्पन् मदं वचे मभंयाळे इ्ामदं चो वापर जायान २.५%वनीं चड‍ल प्रगती मदवंक सकली. चड‍लावत खाणा वोर्‍वेंनी भारत स्वयंपूर्‍ण:

जशें भारत मववीध धिा​ां चो, भासां चो आनी संसकृतेंचो

दे श्गी

बेळ्यां चोयी जावनासा.

तशेंच

निुन्यावार

भारतां त थरावळ

बेळ्यां ची कृषी कताभ त. हां तूं भात आनी गोंव भारतां त स्वातंतऱया आदल्या पन्ास वसा​ां नी कृषेची प्रगती वसाभ वार १% आस्ली ती

उपरां तल्या वसा​ां नी मववीध निून्यां चीं योजनां ,

प्रिूक जावनासात. एका दे शां त आपल्या लोकाक जाय पड‍लची खाणावोवी ८०% वनीं

उण्ा प्रिाणार उत्पादन जाता तर तो दे श

20 वीज क क ों णी

तत्वाराचो

जाता.

८०-१२०%

प्रिाणार

वेतात.

उत्पादन जाता तर स्वयंपूणभ आनी ताचावनीं चड‍लीत

उत्पादन

जाता

तर

चड‍लतीक

शेत्कारां चें बोरें पणाक वावूर्ले सर्‍कार:

(सर्प्लस) स्थानाक पावता. भारत स्वयंपूणभ स्थानार आसा.

२६ जनेर १९५०वेर जाऱयेक आमयया दे शाचा संमवधाना प्रकार दे शाचो हार्बार चल्ता. उत्राया ७१ वसा​ां नी दे शाचा पजेचो मवश्वास संमवधानाचेर आसा. लोकान मदया ितां नी शासकां ग रचीत जाता. लोका थावन शीदा

मवंचोन

आटापचें

आमयया

लोक्सभा

आनी

प्रमतमनमधंक राज्ां चा

शासकां ग प्रमतमनमधंनी मवंचून दाड‍ल्या आनी थोड्ा नेिीत सां द्यां क आटापचें राज्​्सभा – आशें दोन घरां आसचें संसत (पारमलिेंट) आसा.

पाटल्या

वसा​ां नी

भारतां त

शेत्कार्‍यां चा

मिनतेन दाखल्याभरीत प्रिाणार खाणावोवी उत्पादन जाता. २००६-०७व्या वसाभ २१७ मिमलयन टन आस्या खाणा वोवेचें

लोक सभेंत बहुित आसच्या पाड‍लती वा

उत्पादन २०१६-१७व्या वसाभ २७५ मिमलयन

पाड‍लमतंचा

टन्ाक पाव्लें. भारतां त उत्तर प्रदे श

चलयता. सकाभ राक राज्​्सभेंत बहुित

अ्धीक रै तां क आटाप्ता तर उपरां तलीं

आसाजाय म्हण ना. आशें ना जायत तर

स्थानां पंजाब, हररयाण अनी िध्यपरदे शाक

कायदे रचुंक इलेशे कषट. पूण दे शाचा

21 वीज क क ों णी

जम्याचो

सकाभ र

आमधकार

बोर्‍यापणा उदे शीं हें बोरें च. आतां चा िोदी

क्रां तेक”्बुन्याद पड‍ल्ली. १९६०व्या दशकां त

सकाभ राक लोक्सभेंत बपूभर बहुित आसा

आनी उपरां त ह्या पाचव्या क्रां ते थावन

तर राज्​्सभेंत जाय्पुतो ना. चड‍लावत बहुित

धाराळ बेळीं मपकयलीं. लाल्बहादू र शासत्री

नात्या संदभा​ां नी सकाभ रान कायदे इ्ादी

उण्ा आवदे क प्रधान िंत्री जावनास्लो

हाड‍लताना ताचेर भासाभास कररजे पड‍लता.

तरी

ितदानां त कायद्यां क सलवमणंयी लाभ्येता.

शेत्कार्‍यां क एकाच ताकड‍ले र दवनभ

ताचा

काळार

जवानां क

आनी ‘जै

जवान, जै मकसान’् नारो रचीत केलो. ह्या िाररफात जवानां क आनी शेत्कार्‍यां क उत्तेजीत केलें. इं मदरा गां धीन्यी शेत्कार्‍यां खातीर

जायतीं योजनां

मतचाखाल

आस्या

जारी

राज्

केलीं. सकाभ रां नी

जायतीं क्रां मतकारी िेटां घेवंक मतणे उिेद मदली. ्ा उपरां तय ् ी अमधकार चलमयया चड‍लु णे सवभ सकाभ रां नी शेत्कारां चा बोरें पणा उदे शीं कायदे रचल्यात. भारतां त खंयच्याय सकाभ रां नी शेत्कार्‍यां चा िागण्ां क

भेमपमकराय

दाकवन

तां चो

बेपावो केलोना. तां कां कषमटलें ना.

शेत्कार्‍यां नी

केदनां यी

आपल्या

आसमतत्वाचा राकोणेक आनी फुड‍लें कषटार स्वातंतऱयाचा सूर्‍मवल्या वसा​ां नी कृमषकां चो

पड‍लतां व म्हळ्ळ्या मभंयान आतां चा निून्यार

संखो चड‍ल आस्लो तरी उत्पादनाचें प्रिाण

िुषकर केलेंना. प्रसतूत सर्‍कार हाका

दे शाचा सवभ लोकाची भूक थां बंवच्या मततलें

अपवाद जालो म्हण्ेता.

नात्लें. स्वातंतऱया उपरां त जवहरलाल

नेहरुचा प्रधान िंमत्रपणाचा काळार कृषेक

शेत्कारां चो प्रभाव दें वताना कोर्‍पोरे टां चो

आनी कृमषकां क प्रोत्साहीत कचाभ “पाचव्या

चड‍लला:

22 वीज क क ों णी

उत्पादनां क

आनी

तां चा

पररषकरण

कैगाररकेंक व्हड‍ल भमवषय आसा. हां गाचा खाणा वोवेची आनी जीनस वसतुंची िाकेट सगळ्या संसारां त सव्या स्थानार रावता. ह्या मवभागां तलो चुंगड‍ली मवक्रोच उत्पादनाचा ७०% म्हणासर आसा. दे शां तल्या कैगारीक वलयां नी खाणां पररषकरण कैगाररकेंचो शेत्कार दे शाचा पामटचो कणो तरी आतां

वां टो ३०%वनीं चड‍ल. उत्पादन, खां वच्याक

अमधकार

तां चा

जां वचो उप्योग, रफ्त आनी मनरीक्षीत

बोर्‍यापणामवशीं पड‍लोन गेलेंना म्हणतात.

वाड‍लावळ ह्या िापां नी तुलन कताभ ना दे शाचा

दे शाक

कैगाररकां पयकीं

चलयतेल्यां क स्वतंत्र

लाभताना

आस्लो

उत्पादनां ची

स्थान

आपणायता.

शेत्कारां चो प्रभाव वसा​ां पाशार जायाबरी

कैगारीक

दें वोन

प्रभाव

आसल्या कृषी क्षेत्रां त बोरो िुनाफो काड‍लु ं क

सकल्यात.

धाराळ आवकास आसचें वाजबी. ह्यावर्‍वीं

आयला.

कैगाररकोद्यिी

क्रिेण

हो

आपणावंक

पां चवें

खाणा

सकाभ र्यी कैगाररकोद्यमिंचा आशेखुशेंक सय

व्हड‍ल कैगाररकोद्यमिंचो

गाल्ता.

संस्थ्यां चो दोळो कृषी उत्पन्ां , तां ची खरीद

आयलेवार

कैगाररकोद्यमिंचा

फकत

थोड्ा

ताळाक सरी जावन

आनी कोपोरे ट

आनी वीकऱयाचेर पड‍ललो.

आड‍लळतें चल्तासताना, जाय जायाबरी आड‍लळतें

िां ड‍लून

हाड‍लु ं क

तसले

कृषी कायद्यामवशीं सर्‍कार आनी शेत्कार:

कैगाररकोद्यिी सक्तात. सकाभ रान लोक सभेंत १. कृमषकां चा भारतां त कृषी, अरण् उत्पन्ां आनी िासळी

उत्पन्ां चो

पागपाचो आदाय सुिार साड‍ले एकणीस लाख

(वाड‍लावळ आनी सवलताय) २. कृमषकां चें

कोरोड‍ल रुपय आनी ह्या आथीक वसा​ां त हाची

(बळवंत कचें आनी रक्षण मदं वचें ) करार,

वाड‍लावळ ४% म्हण अंदाज केला. सुिार

िोलां चेर आश्वासन आनी कृषी सेवा ३. गजेचे

५८% लोक मववीध निून्यां चा कृषेंत आपलें

वसतू (मतद्वण) - हे तीन कायदे लोक्सभेंत

मजवीत

िंड‍लन कनभ २०२० सपटें बर १५ आनी १८वेर

साचाभ

भारतां त

खाणावोवेचा

23 वीज क क ों णी

व्यापार

आनी

वामणज्ोद्यि

पास करयले. ्ाच २० आनी २२वेर तीं राज्

चलमययो. आगसट ९वेर परत सुिार ६००

सभेंत िां ड‍ललीं. थंय बहुित नात्या

मजयां नी ‘जैल भरो’् चळवळ चलमयली.

सकाभ रान

शेत्कारां कड‍ले संवाद चलयनासतां कायदे

मवरोध

पाड‍लमतंनी

ितदानाक

ओत्ताय केल्यारी ध्वमनितान तीं पास जायशें

हामड‍लनाकात

म्हणोंक

सपटें बर

१४वेर

केलीं. कायद्यां मवशीं जायपुती भासाभास

प्रमतभटन चलमयलें. कायदे कररनाकात

चलोंक ना आनी राज्​्सभेंत साकें ितदान

म्हण परत परत मवनंती केली.

जायनासतानां च कायदे पास केल्यात म्हळें मवरोध

पाड‍लमतंनी.

सपटें बर

२८वेर

शेत्कारां ची चळवळ:

राषटर पतीन कायद्यां क दसकत गाली.

भारतां त गोंव आनी भाताचो आर्‍वासावर्‍नीं िोदी सकाभ रान शेत्कारां ची महतासक्त आनी

चड‍ल वां टो मपकच्या पंजाब आनी हर्‍याणाचा

तां चा उत्पन्ां चा िाकेट अमभवृद्देचीं कारणां

शेत्कार्‍यां नी तीन कृषी कायदे आपणां क

दीवन तीन कायदे जार्‍येक हाड‍लल्यात

िारे कार आनी व्हड‍ल कैगाररकोद्यमिंक

म्हळ्ळें

पा्ेलेनां त.

फायद्याचें म्हळें . हां चासवें उत्तर प्रदे श,

कायद्यां चो उद्दे श व्हड‍ल कैगाररकोद्यमिंक

राजस्थान आनी हे र राज्ां चे शेत्कार्यी

लाभ कनभ मदं वचो म्हळें ताणी. जून ५

िेळ्ळे . सुिार ५०० ल्हान-व्हड‍ल शेत्कारी

ताररकेर कायद्यां बाबतीन पाचार्‍तानां च

संघटनां एकवटलीं. चळवळ मवसतार्‍ली

शेत्कार जागे जाले. सुिार ५०० ल्हान-व्हड‍ल

आनी दे शाची जाली. चाळीस िुकेल

रै तां ची संघटनां संघटीत जावन तां चीं िागणीं

संगटनां ची चळवळ समिती उबजाली.

केंद्र सकाभ रा िुकार दवर्लीं. जून १०वेर

शेतार्‍यां नी सकाभ रा िुकार आपलीं िागणीं

दे शाचा ६०० मजयां नी ह्या आमड‍लभ नेन्साच्यो

दवर्‍लीं.

तरी

शेत्कार

हें

प्र्ो हुल्पामययो. जून आनी जुलाय िमहन्यां नी

मववीध

रुपार

चळवळ्यो

शेत्कारां चा खंयच्याय िागण्ां क सकाभ रान

24 वीज क क ों णी

कान

हालयले

शेत्कारां नी

नां त.

२०२०

कायद्यां नवेंबर

मवरोध

मवरोध आसचीं सगळीं प्रकरणां (केसी) रद्द

२६वेर,

कररजाय आनी बंधीत केयां क सुटका

संमवंधानाचा मदसा ‘ड‍ले ली चलो’्(सर्‍काराक

दीजाय आनी हे र मवचार.

भेटोन िागणीं ओपून मदवंक) कार्‍यक्रि िां ड‍ललें. शेत्कारां ची िागणीं हीं. १. मवशेष संसत अमधवेशन

आपवन

कृषी कायदे

रद्द

कररजाय. २. कमनषट ससाय िोल (मिमनि​ि सपोटभ पऱयस) आनी राज्ां नी उत्पादनां घेंवचें कानूनात्मक हक्क कररजाय ३. बेळीं खरीद करुंक एदोळ आसच्यो िां ड‍लावळ्यो उरं वचा बाबतीन आश्वाशनां दीजाय ४. स्वामिनाथन अयोगाची वदी जारी कररजाय आनी सरासरी उत्पादन खचाभ चा ५०% पुणी चड‍लीत कमनषट ससाय िोल मदजाय ५. कृषी

शेत्कारां क

उद्दे शां क मड‍लसेलाचा िोलां त ५०% कात्राप

आड‍लमययान नवेंबर ३० थावन ते ड‍ले लीक

कररजाय ६. वारें गूण्िट्ट मनयंत्रण िंड‍लळे क

प्रवेश जां वच्या घमड‍लं नी तंबू िार्‍न रावले.

बखाभ सत कररजाय, ्ा बाबमतचो २०२०

२०२० दसेंबर ८, २०२१ िार्‍च २६ आनी

अध्यादे श रद्द कररजाय आनी लुंवलेल्या

सपटें बर १७वेर भारत बंध चलयल्यां त.

बेळ्यां ची िुळकाटां हुल्पामयलां क जुल्मान

पोमलसां चा लाठी प्रयोगाक, उदकामफरं गेंक

आनी मशक्षा मदं वचें रावयजाय ७. ह्या खातीर

शेत्कार

बंधीत

शेत्कार िरण पावले तरी ताणी महं सा

केयां क

सुटका

दीजाय

८.

ड‍ले ली

उचां बळ

मभतर

जालेनां त.

चळवळे क

मतबो

वचोंक

शेंबरां नी

एलेकमटर मसटी २०२० अध्यादे श रद्द कररजाय

आदार्‍मलना.

लावंक

९. केंद्र सकाभ रान राज्ां चा मवषयां नी नाक

थोमड‍लशीं सर्‍कारी प्रायोजीत प्रयत्ां चयां त.

छे मपनाये आनी अमधकार मवकेंमद्रकरणाक िहत्व दीजाय १०. शेत्कारी िुकेल्यां चा

२०२१ जनेर २६वेर ड‍ले क्तलंत आसा केली

25 वीज क क ों णी

हाड‍लु ं क पळे लें.

सर्‍काराची आसली

बेमफकीर्‍काय नात्ली तर केदाळागी सिस्याक पररहार लाभतो. सुपरींकोड‍लमतंत वाद-मववाद: तीन कायद्यां मवशीं थोड‍ले राज् सकाभ र, शेत्कारी

संघटनां

आनी

हे रांनी

सुपरींकोड‍लमतंत रीट अर्‍ज्ो दाखल केयो. हाचेवयर २०२१ जनेर १२ ताररकेर अपलें िध्यंतर तीपभ मदया सुपरीं कोड‍लतीन कायद्यां ची

टऱयाकटर

र्‍याली

महं सात्मक

जाली.

अन्ाड्ां नी शेत्कार्‍यां चा नां वान मभतर ररगोन लाय्लूट केली. शां तेक वेंगलें.

तरी शेत्कार्‍यां नी

अकटोबर ३वेर उत्तर

प्रदे शाचा लखीि्पूर खेररं त केंद्र ऊप घर्िंत्री पुताचा

महक्मतेन

चळवळ

मवरोमधंनी

शेत्कार्‍यां चेर वाहन चलमयलें घटन घड‍ललें. हां तूं चवग

सां मवधानीक

वरवणी

चलयनासतां पररशीलन कचाभ क चवग कृषी आनी आमथभकता तजङां ची एक समिती घड‍लचें, ह्या समितेन धा मदसां मभतर आपलो वावर आरं भ कचो आनी दोन िमहन्यां मभतर आपली वधी मदं वचो आनी तेदोळ पऱयां त हे कृषी कायदे अिानतार दवचें एक मवमशषट िेट घेतलें.

शेत्कारां नी आनी एका

पमत्रकोद्योगीन जीव होगड‍लायले. ह्या घटनान उमद्रक्त जाया शेत्कारां चा आक्रिणान आनी तेग िेले. आशें ओट‍ टूक आट िर्‍णां जालीं.

संमवधानाखाल संसतान न्याय्भरीत ररतीन

वर्‍स उत्राल्यारी शेत्कार नीत मवचानभ रावले. सकाभ रान सुवाभ ते थावन शेत्कारां िधें तुटाफूट

रच्लो कायदो संमवधानाखाल साको ना आनी तो लोकाचा िू ळ्भूत हक्कां क मवरोध

26 वीज क क ों णी

वेता तर तो सगळो कायदो वा ताचे भाग रद्द

आनी कां मटयेची वोंय केयान चड‍लीत रगळे

कचो अमधकार सुपरीं कोड‍लतीक आसा

जाले.

मशवाय तो अिानात वा रद्द कचें पूर्‍ण हक्क

पोमलसां नी आड‍लकळ्यो काड‍लल्यो.

सुपरीं कोड‍लमतचा आदे शाखाल

फकत तो रच्या संसताचें म्हळ्ळी अमभपराय

थोड्ा

संमवधान

तज्ञां नी,

कायदे रद्द कर्‍चो नीर्‍धार पाचार्‍णी:

अनभोगी वकीलां नी आनी हे रां नी उचार्‍ल्या. मशवाय

कायद्यां मवशीं

वरवन

पळयनासतानां च कायदे अिानत दवर्लें

२०२१ नवेंबर १९. गुरू नानक जयंती. केंद्र सर्‍काराक थोड्ा राज्ां क रजेचो दीस.

एक नवो मवषय म्हळें . लोक आपापल्या कािां नी व्यसत आस्लो. ड‍ले ली गमड‍लं नी शेत्कार्‍यां थावन लोकाक

पंजाब, हररयाणां त आनी हे रेकड‍ले सीख

जां वचे कषट आड‍लयजाय म्हळ्ळ्यो अर्‍ज्ो

गुरुद्वारां नी

भक्तीक

कार्‍यीं

चल्तलीं.

सकामळं चा ९ व्हरार दे शाचो प्रधान िंत्री नरें द्र िोदी मटवीर झळकालो.

सुपरींकोड‍लतीक आमययो. हाचेवयर २०२१

अकटोबर २१वेर सुपरींकोड‍लतीन आपली कर्‍चें

आपल्या मनयंत्रणाचा मटवी आनी रे ड्ोचो

शेत्कार्‍यां चे हक्क तरी लां ब आवदे क रस्ा

गररषट लाभ तो जोड‍लन आसा. हां चेर

संचार आड‍लां वचो सार्‍को न्हय. ्ावर्‍वीं

प्रधामनचें उलवणे लोकाक िािूल जालां . पूण

नागररकां चा हक्कां चे उलंघन जाता म्हळें .

प्रधामनचा नवेंबर १९ उलवपां त मवशेष

सिस्याक वेगीं पररहार सोधून काड‍लु ं क

आस्लें. कृषी कायदे रद्द कर्‍चो आपल्या

सर्‍काराक नीर्‍देशन मदलें. पोमलसां नी

सर्‍काराचो नीर्‍धार ताणे पाचार्‍लो. एका

ब्ाररकेड‍ल दवर्यान, मसिेमटचे वोणदी

वर्‍गाचा शेत्कारां क कायद्यां मवशीं सिजणी

भां द्यान,

मदवंक सलवायाक ताणे दे शाचें िाफ

आमभपराय

दीवन

प्रमतभटन

रस्ां नी क्तखळे पुरुयान

27 वीज क क ों णी

िागलें.

नीर्‍धार मसख्खां चा पमवत्र मदसा प्रधानीन पाचार्‍लो. कृषी कायद्यां नी आस्या लाभा

संमवधानाचा

सात्व्व्या

शेड्ूलां त

कृषी

बाबतीन एका वर्‍गाचा शेत्कार्‍यां ची िनां

(संबंधीत थोड‍ले मवषय सोड‍लन) राज्ां चा पट्टे र

व्हय करुंक सलवाया खातीर प्रधानीन

येता तरी केंद्र सकाभ र आपल्या शेताक प्रवेश

दे शाचें िाफ िाग्तां म्हळें .

जाला म्हळ्ळें दु सोणे पंजाब हे र राज्ां नी उचार्लें. ताणी तां चेच कृषी कायदे केले. पूण ते राज्पालां नी िंजूर करुंक नां त. चळवळे क धा िमहने भर्या संदर्‍भार चळवळे चो िुकेली राकेश मटकायतान धा वर्‍सां गेल्यारी सर्‍कार कायद्यां क रद्द कर्‍ता पर्‍यां त चळवळ िुकारून वेतली म्हळें . नवेंबर २६ पयलें केंद्र सर्‍कार कायदे रद्द कररना तर िुकल्या मदसां नी चळवळ तीवर कर्‍ची भेसटावणी ताणे मदली. भारताचा तशें भोव्शा संसाराचाय चररत्रेंत एदोळ जावंक

ना

तसलें

एका

वर्‍सावयलें

शेत्कार्‍यां चे प्रमतभटन चलें.

शेत्कारां क सूर‍्वेर्च मवश्वासां त घेव्येतें: आतां प्रधानीन आशें म्हळें व्हय. पूण कायदे शेत्कारां चा चळवळें त िुकेल जावन मसख्ख

रचताना प्रधानीन शेत्कार्‍यां क मवश्वासां त

सिुदायाचे शेत्कार भामगदार जाल्यात.

घेव्येतें. आपलो सर्‍वामधकार दाकयनासतां

दे कुन्ंच जाव्येता सीख सिुदायाक सिधान

संधानात्मक ररतीर चल्येतें. बदलाक ताणे,

कर्‍चा ररतीर कायदे रद्द कर्‍चो आनी नवेंबर

प्रमतभटन िसतुंक हर साधनां

२९

संसत

प्रमतभटन कर्‍चे शेत्कार काि नात्ले

अमधवेशनां त ्ा बाबतीन िेटां घेंवचो

‘आं दोलन जीवी’्म्हण लोक्सभेंत महणमशलें.

ताररकेर

आरं भ

जां वच्या

28 वीज क क ों णी

केलीं.

ताचा पाटलावदारां नी शेत्कारी िुखेल्यां क

ितदारां नी

आशें

मबजेपी-क

नेगारुंक

खमलसतान्वामदं चो मबलो लायलो. मभरां त

जायतीं कारणां आसात. हां तूं शेत्कारां ची

उबजां वच्या पंगड‍लां थावन चळवळे क दु ड‍लू

चळवळ एक तर पेटरोल, मड‍लसेल, रां दपा

येता म्हळें . पोमलसां िुकां त्र चळवळें त भामगदार जायां क नानां ती महं सा मदली. जाय्ां क कुड‍लायलें. शां तेचा चळवळें त महं सा हाड‍लचीं साधनां केलीं (राज्ोत्सव मदसाची

ड‍ले क्तलंतली

लाय्लूट

आनी

लखीि्पूर खेरी घटनां ). ह्या बदलाक रद्दते मवचार घळायेवीण केदाळागी कर्‍येतो. आशें केलें तर ७५० मततले शेत्कार्‍यां चे िोलाधीक जीव ऊर्‍ते. व्हड‍ल आसत्बदकाचो नषट आड‍लाव्येतो. शेत्कारां थंय प्रधानी हीरो

र्ग्ास आनी गर्‍जेचा सर्‍व वसतुंची िोलां चड‍ल्लें कारण्यी आसा. दे शां त बेकार्‍पण चड‍ललां . २०१४ आनी २०१९व्या चुनावां नी भासामयले बोरे दीस आजून आमयलेनां त.

जातो.

बोरे दीस सोड्ां , लोकाक मजयेवंक्च कषट

रद्दते पाटलें कारण चुनाव?:

कारणां नी

आयलेवार

म्हळ्ळ्या तसली पररगत आसा. ह्या आनी हे र

दे शां त

मववीध

मबजेपीक

बूद

मशकंवचें स्यां पल िात्र उपचुनावां नी मदसोन राज्ां नी

लोक्सभेचा आनी मवधान्सभां चा खाली

पड‍ल्या बसकां क उपचुनावां चल्लीं. साधार्‍ण जावन उपचुनावां नी अमधकारार आस्या पाड‍लमतंचे उिेद्वार मवंचोन येतात. पूण आयलेवार्‍चा उपचुनावां नी तशें जालेंना. सगळ्या सर्‍कारी यंत्रान उपचुनाव क्षेत्रां नी प्रचार चलयलो तरी अमधकारार आस्यां क

मनरीक्षीत फळ िेळोंक ना. कर्‍नाटका सवें थोड्ो बसका होगड‍लायल्यो सयत.

ितदारां नी

आयलां .

उपरां त्च पेटरोल, मड‍लसेल सुंक दें वयलो. दे शां त एदोळ आस्ली आपणाक धुंपंवचीं पररगत आतां उणी जाल्या आनी व्हड‍ल बहुिताचा कारणान आपणें मकतें केल्यारी चल्ता म्हळ्ळें धोरण फुड‍लें चल्त्चेंना म्हळ्ळी गजाल बहुषा: प्रधानीक सुसताल्या. उत्तर

प्रदे श, पंजाब, उत्तराखंड‍ल, िमणपूर आनी गोंयच्या मवधान सभां क २०२२व्या वर्‍सां त

29 वीज क क ों णी

चुनाव चलोंक आसात. हां तूं उत्तर प्रदे श

िोगाळाय उणी जाया धावेक लागोन कृषी

व्हड‍ललो राज्. हां गा लोक सभाचे ८० बसका

कायदे

आसात.

नात्लो.

ड‍ले लीक

वचोंक

उत्तर

पाटीं कामड‍लनासताना नीर्‍वोग्च

प्रदे शां तल्यान वाट म्हणतात. कोण उत्तर प्रदे श मजक्ता तो केंद्रां त अमधकाराक चड‍लता

कृषी

म्हळ्ळी एक सां गणी असा. मवधान सभा

सोड‍ल्दोड‍लीक्यी

फमलतां शां चो

लोक्सभा

एकाचफारा कायदे रद्द कर्‍चें घोषण कर्‍ता

चुनावाचेर पड‍लचें तें नीज. शेत्कार्‍यां चा

म्हळ्यार तां तूं मभतर्‍लो घूट नासताना

चळवळे न, पेटरोमलयं​ं​ं आनी हे र वसतुंचा

असागी?

िोलां चड‍लणेन मबजेमपची लोकािोगाळाय

अर्‍गां टी स्वबावाचें कर्‍तूब आनी ताचें हठ

एदोळ्च दें वल्या.

ताका पाटीं िार्लें मदसता. आन्येका

प्रभाव

२०२४

कायद्यां

बाबतीन तयार

प्रधामनचें

नात्लो

सात

वर्‍सां

खंयच्या प्रधानी

वयलें

कुशीन, संसतां त कायदे पूर्‍ण ररतीर रद्द जातासर आनी बेळ्यां क िोलाची खात्री िेळतासर आपूण चळवळ पाटीं कामड‍लनां व म्हळां शेत्कारां नी.

उपचुनावां चो फमलतां श येतासर पेटरोल लीटराक शेंबरां वयर धा – वीस रुपय जावन,

मड‍लसेल लीटराक

शेंबर उत्रोन िागीर्यी

उं चाये कुशीन पळे वन आस्लीं िोलां उपचुनावां चो फमलतां श आमयलोच आनी

नवेंबर

२९वेर

आरं भ

ितदार रागार जायाची धाव िार्लीच

अमधवेशनां त कसल्याच चर्‍चेक आस्पद

केंद्र तशें राज्ां चे सुंक दें वंवच्या िुकां त्र

दीनासताना पयल्या मदसाच कायदे रद्द

रुपय शेंबरां चा आस्पासाचेर येवन रावलीं.

कर्‍चीं क्रिां हातीं घेतल्यां त. कायदे आसा

कृषी कायद्यां क लागोन मबजेपी-ची लोका

कर्‍तानां यी आशेंच तरातुरी दाकमयली.

िोगाळाय उणी जालो मवषय सभार िध्यिां नी एदोळ्च प्रगटल्या. ह्याच लोका

-एच. आर. आळव

30 वीज क क ों णी

जाया

संसत

ನೈಸರ್ಗಿಕ್ ಭಲಾಯ್ಕಿ ಆಮ್ಚ ೆಂ ದಾಯ್ಜ್ - 16

ಲೇಖಕ್: ವಿನ್ಸ ೆಂಟ್ ಬಿ ಡಿಮ್ಲ್ಲೊ , ತಾಕೊಡೆ.

जिव्या‌ आव्याची‌ माया‌

म्हळ्यापरीं जालां . मकड‍लनेची मपड‍ला एक

(१)

दु स्री मकड‍लनी िेळाना तर ताका ड‍लयामलसीस

संसारार आज मपड‍लें चें वादाळ्च आयलां . ही

जावंक चड‍ल काय तेंप वचाना. आनी

ती मपड‍ला म्हणोन िनीस, ग्रेसत तशें दु बळो, कंगाल्च जाला. वैजकीय ज्ञान वाड‍ललां तर्यी ्ा प्रिाणे मपड‍ला हतोटीर येजय आस्लें; पूण तशें जावंक ना. तशें म्हळ्यार आधुनीक वयजकीय शासत्र मवफल जालां म्हण्ंच सिजोंचें साकें न्हय्गी? वोक्तां वमवांच नव्यो मपड‍ला (सायड‍ल-इफेकट) जातात म्हळ्ळें आनी ्ा नव्या मपड‍लें क्यी वोकात घेहय पड‍लता म्हळ्ळें सवभ जाणां त. आनी तेंयी वोकात न्हय तर्यी तें एक वोकात म्हण सां गोन, ्ा वोक्ताची कफात जां वचा खातीर मपड‍लायी हाड‍लयतात म्हण पाटल्या मदसां नी थोड्ां नी

इलें

व्हड‍लल्यान

सां गचेंयी

आयकोंक िेळता. ड‍लयामबटीस, रग्तादाब, उस्मड‍ल, इ्ादी सािान्य शेमळची मपड‍ला

जाल्यार पुरो आनी जर टर ान्स्प्लां टा खातीर म्हण तो करोड‍ल्पती तर्यी ताका रोड‍ल्पती

टर ान्स्प्लां ट जाल्यार्यी मकतें? जीण्भर वोक्तां आनी वयजां च्यो भेटो आनी परत परत तपासणी कां य चुकमचना. क्यान्सर तसल्या मपड‍ले सतां ची हालत्यी तीच. क्यान्सर एक स्थानीक मपड‍ला म्हण सिजोंचे आयचे मवशेषज्ञ तज्ञ ते कात्रून काड‍लतात आनी

उपरां त

कुमड‍लच्या

दू सऱया

भागां नी

तें

उदे ताना ताका ्ा भागाच्या नां वान एक दु स्रेंच क्यान्सर म्हण वोलायतात. मपड‍ले खातीर वोकात, वोक्तां ववीं मपड‍ला आनी वोक्तां खातीर मपड‍ला म्हण आिी आस्या

ह्या पररगतेंत, खंयचीय मपड‍ला आड‍लां वचा खातीर, ह्या फुड‍लें सां ग्यापरीं नैसगीक रोग्प्रमतरोधक सकत एक िात्र उपाय म्हण

31 वीज क क ों णी

जर आिी वळकोन घेतल्यार सवभ मपड‍लें क

मववीध अंगां चेर सािान्य न्हे सणापरीं न्हे सोन

ियलां पयस दवरुंक आिकां साध्य जायत.

्ा अंगां क फायदो जां वचा तशें आज ही

कानूनाचो

कवच

मचमकत्सा उपलब्ध आसा. तशें म्हळ्यार

भवभसोन

फस्या

न्हे स्या

वोक्तां चेर आज

सदां च्या खाणा-जेवणा मशवाय मपड‍ले खातीर

वोक्तां मवणेंच रोग्प्रमतरोधक सकत वाड‍लवन

पोटाक दु स्रें खां यच चड‍लीत घेनासतां मजव्या

मपड‍ले थावन पयस रावोंक आनी आसल्यार

आव्या थावन उपलब्ध मजवीत मदं वचा कीणा​ां

ती धां वड‍लावंक मजवो आवो कसो, मक्ाक

थावन वजनाचें सत्तर ठक्केच शरीरां त

आनी

आसचा उदकाच्या खणां चें चलन वाड‍लवन,

मकतलो

िनशाक

प्रयोजन्कारी

म्हळ्ळें

सिजोंची अती गजभ.

श्वासाद्वारीं लाब्लें ओक्तक्सजन रग्तां त इलें चड‍लीत क्तखरवन घेवन, रग्ताचें pH इलें इलें

ह्या फुड‍लें मववसूभन सां ग्यापरीं मजव्या

चड‍लवन, रोग्प्रमतरोधक सकत वाड‍लताना

आव्याचो आमवषकार सािान्य लोकाचें

खंयचाय मपड‍ले क शरीरां त एं टर ी िेळचें

बरें पण मचंतून तां चे खातीर जालो न्हय;

आसाध्य्च जाता. भलायकी बरी सां बाळुं क

पृथवी नास जाया उपरां त मतचे भायल्यान

हाच्या वनीं बरो उपाय खंयसर आसा?

पयस अंत्रळार आस्या ग्रहां नी वसती करुंक सोदचा िनशाच्या िहत्वाकां क्षेववीं म्हण ह्या फुड‍लें मववमसभलां . बाह्याकाशां त आसटर ोनाटसां क भलायकेभरीत दवरुंक सकचो

हो

आस्या

आमवषकार

सािान्य

आज

पृथवेर

िनशां क्यी

भलायकेभरीत दवरुंक सक्ता म्हळ्ळें व्हड‍ल संतोसाचो मवषय आनी िनशाकुळाक हें दे वाचें एक वतें दे णें जावन वतभवलां . स्पेस-सूटां त

मजव्या

आव्याक

मजवो आवो मचड‍लकामयलें न्हे साण या तो

(बयोमसरामिक्स) एक मवमशषठ ररतीन

वापारून

बसयतात तशें पीड‍लीत जाया शरीराच्या

उपकरणां शरीराच्या कामतचेर लाग्ताना

32 वीज क क ों णी

उत्पन्

केलीं

साधना

या

जीव मदं वचीं तीं कीणा​ां मवशेस िापान भायर

वोक्तां च्या पट्टें ची गजभ खंड‍लीत आसमचना.

पड‍लतात; प्रयोगां ववीं हें कळोन येता की

मजवो आव्याचीं साधनां करुंक सक्तात

साक्याभ मवदानां नी तयार केया मजव्या

आिकां आिचोच वयज!

आव्या थावन साधारण आव्याच्याक्यी ४००-५०० वां ट्यां नी चड‍ल म्हण्ेत. अशें

जीव्शासत्रपरिाणे िनशा शरीर जावनासा

भायर सर्लीं कीणाभ ३-४cm

म्हणासर

एक अंगां चो (ओगभन्स) सिूह. आनी हे अंग

रोंबतात आनी तां च्या वाटे र आस्या

स्नायू(मटस्यू) थावन जातात आनी स्नायुंत

उदकाच्या व्हड‍ल व्हड‍ल खणां क भेसां कताभ ना

आसात पेशी. मजव्या आव्या थावन या इतर

रग्ताचोच एक भाग जावनासचा उदकाचें

उगिां थावन उसळचा इनिारे ड‍ल कीणा​ां ववीं

चलन वाड‍लता; म्हळ्यार रग्ता संचार बरें

ऊजीत जाया रग्तासंचाराववीं जर हर एक

जाता. ऊजीत जाया रग्तासंचाराववीं

पेशी आपलें काि साक्याभ रीतीन करुंक

रग्तां त आस्ले पोषकां ष पेशीं पऱयां त

सक्ता तर अंग्यी आपलें काि साक्याभ थरान

पावतात; पेमशंक जाय तें पोषण लाभताना

कताभ त म्हण जालें. आनी जर कुमड‍लचे सवभ

तां चें काि तें साक्याभ रीतीन करुंक सक्तात

अंगां नी कसलोच ऊण उदे ना तर मपड‍ला खंय

आनी उत्पन् जालो ्ाज् साक्याभ रीतीर

थावन? सगळें शरीर्च भलायकेभरीत जाता

भायर घालुंक्यी सक्तात. आशें रग्तां त जिो

न्हय्गी?

जालो

्ाज्

स्वेधग्रंथी

आनी

इतर

मवसजभनां गां द्वारीं शरीराथावन्ंच भायर पड‍लता.

्ाच दे कून, मपड‍ले ग्रस्थ जाया आयचा

शरीरां त लेकावतो ्ाज् जिाना दे कून

संसारां त, आधुनीक वोक्तां कां य स्थायी

एमसमड‍लटी उणें जाता आनी क्षारीयता चड‍लता.

पररहार दीवंक मनफभळ जायावे ळार, आनी

तशें म्हळ्यार रग्ताचें pH ७ वनी चड‍ल जाता

कां य थोड‍लो पररहार तो भायल्यान तशें

दे कून

ऊंचल्या

मदसता तर्यी अनेक दु षपररणाि आसा

स्थराक पावता. मजव्या आव्याच्या ह्या िाये

कताभ दे कून, आनी ते दु षपररणाि एक नवीच

ववीं लाभता आिकां संपूणभ नैसगीक

मपड‍ला

भलायकी. आनी जर असली भलायकी

मपड‍ले सताक ताचे खातीर आनीक वोक्तां

आिकां लाभली तर वयजां ची भेट उणें जाता

आनी तां चे दु षपररणाि भोमगजय पड‍लता

या गज्यी पड‍लमचना आनी तशें जाताना लां भ

दे कून, हो मजव्या आव्याचो उपचार या

रोग्प्रमतरोधक

सकत

33 वीज क क ों णी

आनी

वोक्तां

मगळू न

थक्या

बयोमसरािीक थेरपी एक वतें वरदान्ंच म्हण

म्हणताना वयज्यी चड‍लावत जावन आपले

लेमकजय! हर एक मपड‍ले क एक वोकात या

हात वयर कताभ त दे कून असलो बाह्य

शसत्र्मक्रया म्हण चड‍लावतां च्या िमतंत खंचोन

उपचार करुंक थोड‍लीं मभयेतात.

गेलें आसतां , आनी चड‍लावत जावन मपड‍ला

असल्या मभयाक कां य अथभ ना; मनसगाभ चेर

इली उसकया उपरां त िात्र वयजां ची

पा्ेवन िुकार सताभ ताका जीक्च मशवाय

सलहा घेवंक वेतात दे कून, आनी तसल्या

सलवण ना.

पूण

संदभा​ां नी हे र मकतेंय नैसगीक उपचार कचें ------------------------------------------------------------------------------------

आस'लें. तें मशंवच्यां त भारी हुशार. ताच्या

अवस्वर - १४.

धाकट्या भावाक नवीं नवीं थरावळ वसतुरां मशंवमयलीं. ्ा चेड‍लवान आनी धमननेन कनभ

गमलवराच्ये धमननेक नोव वसा​ां चें एक चेड‍लूं

गमलवरा खातीर एक हां तुळन तयार केलें. हें

34 वीज क क ों णी

हां तुळन ताणीं एका ड‍लरावरा मभतर दवरलें.

ताका गूि ड‍लाल क्लेट म्हण िोगान

मक्ाक हां गासर उं द्रां चे उपाद्र आसले.

आपयतालो.

तां कां तें िेळानातल्या भाशेन तें दवर'लें.

एक दीस िनशाबररं च मदसची एक मवमचत्र

गमलवर थंयचर आसता म्हणासर तें हां तुळन

िनजात धन्याच्या गाद्यां त िेळ्ळ्या मवश्ां त

ताचेंच जालें. उपरां त गमलवर तां ची भास

भारी व्हड‍ल खबार गाजली. गमलवर आपल्या

मशकल्या उपरां त घच्या​ां कड‍लें सलीसायेन

िां य भाशेन उलयतालो. सां गाताच्च ्ा

उलवन भसाभ लागलो.

गां वचे भाशेन सयत थोड‍लें उलयता म्हण

तें धाकटु लें चेड‍लूं, गमलवराची मशक्षकी,

थंयच्या लोकान सां गोंक सुरू केलें. गमलवरा

कािाचें सक्कड‍ल तेंच. ताणें गमलवरा खातीर

मवश्ां त फायस जाली खबार आयकोन

सात मजब्बे मशंवले. तशेंच गमलवराची

सेजाचो धनी ही गजाल खररगी फटमकररगी

िुसतायकी पूरा उं बळतालें. आनी आशें

म्हण पळें वच्याक आयलो. तो आयल्या

ताची चाक्री बरी कनभ कताभ लें. तां ची भास

कूड‍लले

मशकोंक तेंच कारण. ना जाल्यार गमलवराक

दवरलें. गमलवर िेजा वयर हे णें तेणें चलोंक

ती भास मशकोंक साध्य नातलें. ताणें एका

लागलो. तलवार हातां त धनभ घुंवड‍लायलागलो.

वसतूक बोट जोकल्यार पुरो तां च्ये भाशेन

आमयया ्ा सयऱयाक ताणें निसकार

मकतें म्हणतात म्हण तें गमलवराक सां ग्तालें.

केलो. उपरां त थंयचे भाशेंत तो आमयया

्ा चेड‍लवाचो स्वभाव बरो आसलो. प्रायेन तें

सयऱयाकड‍लें उलयलो. सेजाच्याभ धन्याक

ल्हान तरी ताची लां बाय साधाणभ चाळीस फूट

सयत गमलवराक पळे वन ताच्येकड‍ले उलवन

मततली आस'ली. गमलवराक मगलड‍लरीन म्हण

िसतू खुशी जाली.

नां व दवर'लें हाणेंच. तशें ह्या नां वान गमलवर

गमलवराक पळे वंक आमयलो तो सेजाचो

्ा राज्ां त बरो फािाद जालो. मगलड‍लरीन

धनी एक प्रायवंत. तें न्हय आसतां ताच्या

म्हळ्यार ल्हान िनजात म्हण अथभ. ह्या

दोळ्यां ची दीषट मततली साकी नातली.

चेड‍लवाचो

गमलवराक

सां गात

जर

गमलवराक

गमलवराक

सिा

उकलून

कनभ

िेजावयर

सूक्षीि

रीतीन

िेळानातलो तर तो ब्रामबंग न्याग गां वां त दीस

पळें वच्या खातीर ताणें ताच्या दोळ्यां क

काड‍लु ं क साध्य'च्च जातेंना. गमलवर ्ा दे कून

वोकल मशकाभ यलें. हें पळे वन गमलवराक

्ा चेड‍लवा सां गाताच आसतालो. ताका

हासो तड‍लवुंक जाल्योनां त. कारण ताच्या

सोड‍लन मबल्कूल खंय वचानातलो. गमलवर

वोकलाचे आशे साधाणभ एका पुन्वेच्या

35 वीज क क ों णी

चंद्रापरीं आसले. मततलें व्हड‍ल वोकल ताचें.

कासतां च्या िधें एका गुलािाबरी मजयेंवच्या

गमलवरान हास'लें पळे वन म्हातारो धनी

प्रास हां गा थावन वेमगंच फळाफळ घेंवची

रागार जालो. सवा​ां िेळोन आपणाक तिाशे

बरी म्हण ताची िां ड‍लणी आसली.

कताभ त तशें ताका भोगलें. ताणें तें दु स्रेच्च

तशें ्ा गां वां त सां तेचो दीस आयलो.

रीतीन अपाथभ केलें तशें तो उटोन शीदा

गमलवराक एका पेटे भाशेन पेटुलां त घालन

चलो.

ताच्या धन्यान ताका पेंटेक व्हे लो. धन्याचें

ह्या घमड‍लता उपरां त सेजाचो धनी आनी

धाकटें धूव सयत धन्या सां गाता घोड्ा वयर

गमलवराचो धनी मकतेंगी गुसू गुसू उलंवचें

बसलें. गमलवरान उस्वास घेवंक पेटेक थोड‍ले

गमलवराच्या गिनाक गेलें. उलयताना िधें

बुराक केले. िागीर सगळी पेट बंध

िधें ते गमलवरा तेवशीन बोट दाकवन

आसली. पुन्यान धन्याचे धुवेन पेटे मभतर एक

मकतेंगी

म्हण

कां बोळ हां तुळ्ळी जायान घोड‍ले वाऱया

गमलवरान मचंतलें. आनी ताणें मचंतलेबररच्च

वेगान धां वताना गमलवराक कां य जालेंना. ना

जालें. ्ा चेड‍लवाक ताच्या आवय थावन मकतें

तर ताच्या पेंकटाक आनी हातां पां यां क

िाहे त िेळ'मलगी ्ा मवश्ां त ताणें सवभ

संमचकार जातो.

गमलवराक कळयलें . उपरां त गमलवराक

पेंटेक पावल्या उपरां त धन्यान एका आळा

पोटलून धनभ गळगळ्यां रड‍ललें. ्ा गां वचो

कना​ां गमलवर आमयली खबार सकटां क

रान्वटी लोक गमलवराक धनभ ताचे हात पां य

कळयली.

घुटिोळ

चलोन

आसा

िोड‍लन घाल्तीत म्हण ्ा चेड‍लवाक भें आस'लें. पेंटेक व्हनभ गमलवराक थंय

(मुांदरांक आसा)

प्रदशभनाक दवनभ नाका जालो अक्मान कतीत म्हण तें मभंयेलें. पूण गमलवरान िात्र

- िे. एफ. जिसोिा, अत्तावर.

हें मचलर म्हण लेक'लें. असल्या राक्सा -----------------------------------------------------------------------------------

36 वीज क क ों णी

जवनोद

१५.‌लव्वराच्या‌बाप्पुच्या‌ पुताक‌कािार‌आनी‌ तयाराय.. पटाकी नाका खंय..." "तूं आसताना िाले पटाकी मक्ाक बा?" "म्हळ्यार?" "तूं आसताना, तां तूं अवाज ना.." "हं .." ताणें दोळे वाटारले आनी म्हणालें "िाटवाक िोड‍ललां जाय ने?"

"अळे बा... आिचे मफगभजेचे तनाभ टे 'आदली _पांचू, बांटवाळ.

संसक्रती..म्हणोन काल.. आज.. फाल्यां ...'

"आळे बा.. काजाराक हे ररयािाचेंच ब्ां ड‍ल

म्हण कताभ त खंय. थंय आिीं िोड‍ललां वोळचो

जायजे खंय.. ताचें नंबर आसाये बा..?" तें

खेळ दवरुंयां . आमिंच स्पोन्सर राव्यां ..

बाप्पुच्या पुताच्या काजाराक तयाराय जावन

िोड‍ललां ते हाड‍लु ं दी, िेड‍ललां आिीं मदव्यां ..

म्हजेलागीं मवचाररलागलें.

तनाभ ट्यां क स्फोन्सर इले दीवन बरें

"तें नंबर सोधून काड्ां बा... तो बरो फेिस

कऱयां .. "

नें..."

"ही बरी ऐमड‍लया... सुफर या..."

"िागीर गनाभ ळी आनी खजने जाय नें.. िाले

"िामड‍लयो नाकात ये िाटोव घालुंक?"

37 वीज क क ों णी

"खंय िेळतीत बा?"

मवषय नातलो म्हजेलागीं. लव्वराक सदां य

"राव सायमबणी.. आनी एका हप्त्यान

िाटोव आनी िाटवाची तयाराय कची

चंड‍लिारूत येता म्हळ्ळी

खबार रे मड‍लयोर

मवराराय, िाका वोवळीग सां गची मकमकभरी,

सां ग्ते आसात... वाऱयाक पड‍लल्यो िामड‍लयो

नवऱयाच्या कुटिाक रां दप्यान काड‍लन मदलो

आिीं हाड‍लु ं या... तशें तनाभ ट्यां नी

िाटोव

दु क्रा िासाचो िसालो आनी कुंकड‍ला िासाचो

घाल्यार तोच्च िाटोव हाड्ां .. िागीर िाटवा

िसालो म्हण भायर मभतर, वोताक सुकवंक,

व्यार कऱयां .."

मपटो करुंक मदं वची तयाराय...

"बारी बरी ऐमड‍लया तुजी... यू आर ररयली

मततल्यार मफगभजेचे तनाभ टे आयले. "आिची

ग्रेट..."

संसक्रती काल आज फाल्यां ..." आिीं

"आनी मकतें जाय?"

कता​ां व" ते बोबाटले.

"न्हय बा... आं गणाक श्हे ण झाड‍लु ं क, रां दणी

"पोवा​ां .. ना ये?"... तनाभ टे जक्क पड‍लले. एकलो

घालुंक, आयदाना हाड‍लु ं क, रां द्वय, िसालो

म्हणालो "पोवा​ां मकतें ?"

मपटो, ..."

"राव.. तुिकां सां ग्तां ... अळे हां गा आसा... तो

"तें पूरा जाता बा... सां ग आतां ... काजाराक

तुिकां सां ग्ता... तें तुिीं केल्यार तुिी

वोवळीग सां गाजे ने?"

सक्सेस" लव्वराची िौशी उलयली.

"इक्तन्वमटशनां रे ड‍ली आसात.."

"सां गा..." तनाभ टे आयते जाले आयकोंक.

"हे त्तेरेकी... वोवळीग तोंड‍लान सां गाजेबा...

"तुिच्या आदली संसक्रती काल आज

आिीं घरां घरां व्हचाजे... पयस आसल्यां क

फाल्यां ... हाका आिीं स्पोन्सर कता​ां व"

इन्वीटीशन धामड‍लजे.""हां .. जायत जायत...

"मकतले िािा.."

हां व आनी तूं संगीं या.

"िाि जावंक ना... इनािां आिीं मदतां व. पूण

बरी िझा जाता... नें..." ताणें सां ग्ताना िाका

एक कंमड‍लशन... आदली संसक्रती काल

तक्षण आदल्या पावटीं एन्ेस्सेसाच्या तफेन

आज फाल्यां हां गा तुिीं घाल्त्चो िाटोव,

घरा घरा भेट मदताना गुड्ार चलोन

िोड‍ललां , सारोण्ो, िामड‍लयो पूरा तुिीं आिकां

गेयाचो उगड‍लास आयलो. हां वें 'जायत'

दीजे."

म्हळें .

"ना सर.. तें आिीं पूरा राय्यािाच्या आं गड‍ली

सगळी तयाराय कताभ ना उलवंक कां य

मदतां म्हळां . तशें िोड‍ललां चो सायब सयत 38 वीज क क ों णी

आमयलो. ताका आिी दीना म्हळां ."

"तीयी गल्पां त आसा. ती टीचर. ती एका

"तें सिा... राय्यािान मकतले स्पोन्सर

गां वां त हो एका गां वां त...मतका सां बाळ बरो

मदल्यात?"

आसा.. दोगां य पळे ताना लैला िजनू परीं

"स्पोन्सर दीवंक ना... आिीं मदं वच्या सािान

मदसतात खंय.. हां व आनी तूं आसलेपरीं..."

िोलाक काणगेता म्हळां .."

"गत पाड‍ल...लैला िजनूची गत येनातल्यार

"अळे बा आिीं तुिकां स्पोन्सर मदतां व.

पुरो" हां व हळू

िागीर जाय तर तुिव्या वसतुंचें िोल

गां वाक येतात खंय?"

मदतां व.. तुिीं आज वचोन राय्यािाक सां गा...

"काजाराक आमनकी दोन िमहने आसात

ताका आिकां एक स्पोन्सर िेळ्ळा.. ताकाच

नें... काजाराच्या दोन हप्त्या आदीं येवंक

पूरा वसतू जाय म्हण सां गा. जायत गी?"

पुरो. आळे बा... पूरा तयाराय आिीं कररजे..

"आिीं िीमटं गार उलयजे पड‍लता सर.. फाल्यां

तूं आसाय नें..."

िीमटं ग आसा. तुिकां फाल्यां च सां ग्तां . हें सर

हे णें लव्वरा संगीं पयलें कुटिाच्या सवभ

तुिचें स्पोन्सर मकतलें?" "वसतू आिकां

घरां क वोवळीग सां गोंक गेल्यां व. सकटां नी

िेळतीत तर वसतुंचें िोल

मवचाचें "हो कोण? हाची व्हळक?" हां व

मदतां व आनी वसतू िेळतात जाल्यार िात्र धा

लजेतालों. िागीर म्हजें लव्वर एकेक कड‍ले

हजार स्पोन्सर रावतां व. वसतू िेळाना तर

एकेक सां गोन व्हळक कनभ मदतालें. हें

एक हजार रुपय स्पोन्सर... मचंतून लेक

वोवळीक सां ग्ताना हां व मतचो क्लास िेट,

घालन पळे या..."

सेजारी, घरा लागमसलो, नवऱयाचो ईषट, बरो

तनाभ टे तकली पंदा घालन पाप गेले.

खेळगाड‍ली, ड‍लरैवर, बोय िेंड‍ल आशें तशें

सुसकारलों. "केदाळा

सां ग्ताना हां व घाटण्ा पंदा दवरलेल्या

आं ब्ा

लोणच्याक

लव्वरा लागीं मवचारलें "नवरो मकतें कताभ ?"

दां बून

पोमड‍लपरीं

"तो गल्पां त टर क ड‍लायवर.. बरो सां बाळ

मचिुभटतालों.

आसा... एकेका मटर प्पार हजारां नी किायता..

वोवळीग जाली. तनाभ ट्यां नी इगजेंत 'आदली

बरो हुशार आसा.. पूण कां य मशकोंक ना.."

संसक्रती काल आज फाल्यां ' कताभ ना ताणीं

"तशें ताका काजार जां वची होकाल?"

स्पोन्सर आनी सवभ वसतुंक वीस हजार

मवचारले, ते लव्वरान मदले. आं गमड‍लचो 39 वीज क क ों णी

राय्याि तनाभ ट्याकड‍लें रागार जालो. आनी

आतां घड‍लािोड‍ल, लड‍लाय सुरू जाली.

सवभ वसतू आं गणाक येवन पावल्यो. िाटोव

"होकाल

घालुंक तयाराय सुरू जाली.

कररलागली. ती कारार थावन दें वोन शीदा

काजार

जायना"

म्हण

हट

मतच्या घरा गेली. नवरोयी मतका सिजावंक तेणें नवरो आनी होकाल गां वाक दें वलीं.

पाटल्यान'च गेलो.

काजाराची दोतोनभ, साड‍लो, मवगारालागीं

काजाराची दोतोनभ थंयच बाकी जाली...

उचानभ सां गोंक, खरार आशें सक्कड‍ल वाटां नीं

खरारा मवशीं उलयताना चेड‍लूं काजार जायना

तयाराय सुरू जाली.

म्हणालें. आतां दोनी घरां नीं गड‍लबड‍ल सुरू जाली.

िाटोव घाल्त्चे दीस हां च्या काजाराची दोतोनभ.

नोवऱयान ताच्या घरा पोन केलें. काजाराक

दु स्रे आयतारा खरार.

घालन असलो िाटोव रावयलो. मवरारायेन

दोगां य सकाळीं दोतोनेक वेताना सां गाता

्ाच्च कारार घरा आयलो. घरा येताना

कारार गेलीं. "काजार जाल्या उपरां त आिी

सकटां बेजारायेन आसलीं. काजाराक एक

सां गाता राव्यां म्हण हां वें वीजा क्यान्सल

हप्तो िात्र उरला. केली तयाराय पूरा

केली" होकाल म्हणालें.

मनफभळ जाली. िाका सट्ट कनभ म्हज्ा एका

"व्हयगी बा. तर आनी आिीं हां गा गां वां त'च

ईषट

राव्यां . हां वी काि सोड‍लन आयलां " नोवऱयान

नोवऱयाक हां वें सां गलें "आळे तूं कां य

सां गलें.

मभंयेनाका.. म्हजो एक ईषट पादऱयाब िाका

"ना बा... हां वें पयलें आसची वीजा क्यान्सल

सां ग्तालो, तां चो एक िालघड‍लो याजक आसा

कनभ तूं आसच्या गां वाक नवी वीजा

खंय... ताका सबारां ची व्हळक आसोन, तो

काड‍लल्या..."

सबारां क काजाराची सलहा सूचनां दीवन

"तुवें िाका सां गोंक नां य...आतां कािाक

ररजायन

होकलेक

शोक

मदलां " जालो.

ती

पादऱयाबाचो

उगड‍लास

जालो.

हां वें

िागभदशभन कताभ खंय. ताच्या वळकेच्या

म्हणताना

िनश्ां लागीं सां गोन बरी सैरीक िेळचेबरी

सगळी

प्रयत् कताभ खंय. आिीं ताका वचोन िेळ्यां "

घड‍लबड‍लली... आनी सट्ट कनभ ती कारा

म्हणताना नोवरो मजवाळ जालो. आनी

थावन सकला दें वलीच...

म्हणालो "सैरीक जां वदी या ना जां वदी...

40 वीज क क ों णी

िाटोव'यी नाका, कां य दळबार नाका.

जाली.

सैरीक जाल्यार काजार मसंपल जां वचें. दबाजो नाका. ह्यो पूरा वसतू पाटीं मवकून

हे णें हां व

सोड‍ला.. ना तर िेळ्ळ्या िोलाक दीवन सोड‍ला,

पादऱयाबाक भेटोंक कारार चड‍लताना, म्हजें

ना तर धिाभ क मदयात" म्हण सां ग्ताना म्हजें

लव्वर िाटवाच्यो सवभ वसतू पूरा घेवन

लव्वर सगळें

राय्यािाक दीवंक टें प्यार चड‍ललें.

बावोन गेलें. वोवळीग

सां ग'ली पाटीं सां गची खंत ताका सुरू

आनी

नवरो

म्हज्ा

ईषट

_पांचू बांटवाळ.

------------------------------------------------------------------------------------

आवयचें ऋण - मेक्सीम, लोरे ट्टो. "वयल्या लक्तच्चलां त काजुच्यो मबयो चड‍ल

"तुजे एक कालें सायबा मजंमगभमपसां व.

असात'गो मवन्ी...

गोट्याचा खावणेर दवर'ल्त्लो मदसानाये"

बैरस दी"

पळे तो पुड‍लको आनी

आं गण झाड‍लचें रावोवन् सारोण उड‍लोन

पुड‍लको हाड‍लन आयलें मवन्ी. सां गाताच्च 41 वीज क क ों णी

आड्ाक उिकाळामयलें बैरास'यी वोड‍लन

पोर आमयले िां यच्या पेनशनाचे कास खंय

काड‍ललें ताणे.

गेले?" तो पुड‍लको घेवन तकलेक बैरास रे वड‍लावन

"पळे तुजें हणेबराप. भैरासाक उदाक

धां वलो कुिेरीक.

दाकयनासतां चार दीस जालेिू, घाणीन बुड‍ललां " मतणें उड‍लयलें दु जेच्या िुसकाराक.

मवमन्चो घोव दु जे कूलीक वेतालो.िन जालेबरी आनी तसोच्च मपयेतालोय. मवन्ी

िां य भायर सोप्यार बसून आस्ली. नात

लागमशल्या बालवामड‍लं त टीचेर. तां का एक

पां च वसा​ां चे अमजयेचा हाताचें लक्षण सां ग्ताले

िात्र बाळ अलमवया.

ताचेच्च बाशेन. अजी आनी नात् हासोन

लोक

आपल्याच्च संसारां त आस'लीं.

आयकानात्यान

ड‍लावन

जावन

भुगीं

येवंक

बालवामड‍लं त

सिा

काि'यी नात्लें, पूण फाल्या थावन सराग "अळे सायबा, आज यी तुजें सुरूप संसाराक

येजय म्हण काल्च्च पंचायता थावन आदे श

दाकयनाका. मपयेवन पड‍लोन येवन मनट्ट ना

मतका आमयलो

तुका, मभयो पूरा घरा हाड‍लन ये. सां जेर तेज्जू येता खंय फाल्या िां यक टे सटाक वरुंक

*

*

*

*

आसा खंय वड‍लोल िां य कड‍ले फोनार सां ग्ताना आयकालें हां वें, तुजा भयणीक म्हजेलागीं

दु जेची आवय पासकीन बायेक प्राय सत्तर

सां गोंक खंय पुटवाता, आनी फाल्या थावन

आनी आट वसा​ां .

बालवामड‍लकी वचोंक असा. आज दनपरां

प्राय जून जाले बररच्च मतच्या मजवा मभतर

रे शन हाड‍लु ं की वचाजे" तें लां बायेक सां ग्ताना

मपड‍ला रीग्यो सभार. रग्तादाब आनी

दु जे खुबाळ्ळो."न्हं यगो तुिकां बालवामड‍लचा

सामक्रच्या मपड‍ले न मतका ग्रामसयान आज

टीचेरां क सां बाळ िेळताना तूं कां य िाका

काल ती चड‍ल उलयनात्ली आनी उड‍लास

भीक'यी दीनाय, ओट्टारे हां वें कूमलचें काि

उणो

कनभ हाड‍ल्ल्या पयशां क पूरा मवचार आसा.

आपल्या तनाभ टपणार बां ळमटचें काि कनभ

आनी आतां काजू मभंयाचेय् लेख मवचाताभ य.

कश्टानीं भुर्ग्ा​ां क पोस्लें मतणे. मतचो पती

42 वीज क क ों णी

कसो

मतच्या

वतभनानीं गितालें.

कूमलचें काि करून उस्ममड‍लच्या मपड‍ले ववीं

ल्हान असताना आयताराचें िामद्रं गेर घर

सुिार पंद्रा वसाभ मदं च दे वाधीन जालो.

पुसुंक तशेंच सदां सकाळीं मिसाक वेताले्

आसतीक िेळ्या तीस सेंटसां त धुवेक

जायान मससटर ां चा कुिकेन आटवी पास

एकल्याक सोड‍लन तेगां य पुतां क् सिासि

करून काजार जावन पयस आस्लें.

हक्क मदलें मतणें. तरी पूण धुवेक काजाराक

तें तेणेंच लागसार कोंकण्ाचा घरा, घर

पां च पां वड‍लां भां गार घालन सोभवन धाड‍ल्लें

चाकमनभचे् काि् कताभ लें. आनी ताचो घोव

मतणें.

लागमशल्या इगजे इसकोलां त गुिासताचें

मतचो िालघड‍लो पूत आबूट िेसताचें काि

काि कताभ लो.

कताभ लो तो, अपल्या वां ट्याचा महस्पार बेटां त

अपल्या भावाक बरी एक सैरीक पळे वंक

घर बां दून्लामगंच आस्लो अनी दु स्रो जेनी

वळमकच्या

पां च वसाभ दीं आस्लें कासाक बोणक्याक

िाग्यान दु जेक धावी शीक्लें चेड‍लूं

मवकून वयर पद्वार तीन सेन्सार घर भां दून

िेळ्लें नशीब्च्च म्हण्ेत.

मससटर ालागीं

आड‍लदोस

राव्लो. पंचायमतचें नळा उदाक सोड‍लचें काि ताचें.

तेज्जू िमहन्यां त एक दोन पावटीं आवयक

हां च्यो दोगां च्योयी बायल्यो मशकाप नात्ले

पळे वंक्येतालें.आवयक वक्ताक वनभ हाड‍लचे्

ववीं मबमड‍लयामनंत घर सां बाळतालीं.

हऱयेक पावटीं ताणेंच.

दु जेक घर जागो बरवन मदयान िां य ताचेच्च

सां गाता

रावताली.

अदीं

*

*

*

घोळ्यां तलें उरवन मतणें भां गार थोड‍लें थोड‍लें

कनभ दवरल्यारी फटवन

दु जेन िात्र आवयक

कोंब्ाकाटां त

अनी

सां जेर तेज्जू आमयलें. काळोकार िदल्या

जुगारें त

कुड‍लां त िां य लागीं गुणू गुणू उलयतालें. मवन्ी

होगड‍लामयलें. जाल्यारी मतच्या गळ्यां त साड‍ले

घोवाची वाट राकोन थकोन मनस्ाक

चार पां वड‍लाची सपभळी मतच्या आवयन महका

चेटणी वाटुं क वानार बस लें.

काजाराक आपलें भां गार िोड‍लन करमयली

वोरां साड‍ले सात जाताना जालां त कोल्त्र्ग्ान

आजूनी सोबताली.

अवाज मदताना मपयेवन आमयलो दु जे,

चवतें अनी मनिाणे्तेज्जू. सात्वी शीक्लें. तें

लकोन मभतर ररगलो.

43 वीज क क ों णी

हातां तल्या प्लासटीक पो्ां त कूस ले चार

कबाटां त मभतर दवरली ताणे.

टोिेटो, चार तनी मिसा​ां ग आनी िड‍लदी

भायर सोफार िां य बस्ले बररच्च जेि येवन

जाली तारल्यां ची पोटली 'पप्पा आयलो

आड‍ल पड‍ल्ली. मवन्ीयी चेड‍लवाक सां गाता

िम्मा' म्हण उड‍लकाणां

घालन िुकार

घेवन बालवाड‍लीक गेलें, उपरां त थंय एका

अमयया धुवेलागीं मदली ताणें. उपरां त

वरार काि िुगदोन गजेचो सािान् हाड‍लु ं क्

चेड‍लवाचा गालां क पोशेवन उकड‍ललेल्या

पेंटेकी गेयान अमनकी येवंक नात्लें.

तां मतयाची धाकटी पोटली पो्ां तली काड‍लन

दु जेचोयी पात्तो नात'लो

मदलीच चेड‍लू्धां वलें मभतर आनी हो चवकेंत उदारोच गळ्ळो सोफार.

सक्कड‍ल कािां जातच्च िां यचीं वक्तां आल्तारी सकयल्या िेजार दवनभ, तीं वक्तां

दु स्रे मदसा सकाळीं तेज्जून िां यक मनराळ

कशीं दीजय म्हण बावजेक फोन कनभ

पोटार

सां गोन तें पाटीं भायर सरलें.

तयार

करून

लुमवचा

कारार

आस्पत्रेक वनभ चेकप कनभ पाटी हाड‍लताना वोरां तीन जालीं.

मवन्ी साधाणभ साड‍ले पां चां क पाटीं येताना िां य

'िां यची उड‍लासाची सकत उणी जाल्या अनी

सोफार आड‍ल पड‍ल्ली, ती बऱया मनदे र

रग्ताधाबा ववीं काळजाकी इले तोंद्रे

आस्ली. दु जे अमनकी मदसानात्लो.

आसात, ्ा दे कून मतची जाग्रुत्कायेन चाक्री कररजे' म्हण दाक्तेरान सां ग्ले तेज्जुचा

मवन्ीन हाड‍ल्लो पेंटेंतलो बजार पूरा मभतर

खंतीक कारण जालें. हे वमशल्यान भाव

दवरल्या उपरां त ताणें सां जेची काफी

बेब्दो घरा असाना, कोंब्ा काटाक, जुगारे क

दवरली रां दणीर.

वचोन गां व भंवता, तेवमशल्यान भावोज

उपरा​ां त गोबळ्यां त काफी घेवन िां यक

बालवाड‍लीक कािाक वचात तर महची चाक्री

दीवंक वेताना एकाच्चाणे िां यचो गळो

कोणे कची म्हळ्ळी खंत िमतंत धोसल्यारी

पळे वन

वेवेग्ीं िां यन मनदचें कूड‍ल फूरा साफ कनभ

गळ्यां तली

सदां ची वसतुरां

िायाक जाली पळे वन कां पोन कां पोन

उं बळन,

िां यचा

गळ्यां तआस्ली भां गाराची सपभळी काड‍लन

अजाप्

जालें

साड‍ले चार

ताका!िां यचा

पां वड‍लाची

हातां तलो गोबळो गळताना, जाया

44 वीज क क ों णी

सपभळी

अवाजाक िां य उटली!

दाक्तेरानीं खळानासताना केया सेवेन,

मवन्ीन उस्वास वयर काड‍लन एकाच्छाणे

अनी मदया वक्तानीं, तशेंच तेज्जुच्या

"िां य ए िां य ऊट गे ... खंय असागे सपभळी

िागण्ान िां यन तीन मदसां मनंत दोळे उग्ते

तुजी?" म्हण धोंकुळताना िां य आकां तून

केले. तेज्जू रात आनी दीस थंयच आस्लें.

एक'च्च पावटीं उटोन बसोन 'िाका गोत्तुना

ताका मवमन्चे वयर राग आमयलो. मवन्ीन

पुता' म्हण रड‍लोंक लागली. मवमन्ची बोब चड‍ल

घरा मकतें पूरा घड‍ललेंगी म्हण तेज्जूक

जाली.

कळयलें. तेज्जून मकतेंच सां गलेना. ताच्या

"तुजा धुवेन्ंच वेल्या. तें अमयलें काल

दोळ्यां त

ताकाच्च"

आवयचा िोगान.

दु खां

दें वतां लीं

खळानासतां

मवमन्च्या धेंकण्ानीं िां यक दखो जालो. मतच्या दोळ्यां क काळोक आमयले बरी जालें.

मतका

जाग्रुत्कायेन

*

*

*

सां बाळुं क्

दाक्तेरान तेज्जूक सां ग्लें मवन्ी कां य नेणा.

िां यक मड‍लसचाजभ कनभ घरा हाड‍लताना तेज्जून

आतां एकाएकी िां य मनत्राणेन गळताना

ररक्षावाल्याक थंयच रावोंक सां गोन, िां यक

सरारां

घरा मबतर आपवन हाड‍लली. दाक्तेरान

उदाक

हाड‍लन

तोंड‍लाक

दीवन

िुसकाराचेर पापुड‍लल्यारी िां य िात्र अळिें

िां यच्या

मपड‍ले मवश्ां त

सां ग्लो

मवषय

जाली. मतणे दोळे धां प्ले. इलो उस्वास

भावाक आनी भावजेक घुटान कळयलो

िात्र चल्तालो. कशेंय मतका सोफार पाटीं

तेज्जून. उपरां त कबाटां तली सपभळी हाड‍लन

वोणकावन

अण्णुचा ररक्षाक पोन् कनभ

भावजेकड‍ले न "पळे हां वे ही सपभळी काड‍लन

चेड‍लवाक घेवन लागमशल्या आस्पत्रेक धां वलें

मभतर दवरली मक्ागी म्हळ्यार तुिी घोव

मवन्ी.

बायलां दोगां य घरा आसानां त. वयल्यान िां यकी उड‍लास उणो. ्ा ववीं कां य चड‍लु णें

थंय मतका एिजेन्सी वाड‍ला​ां त एड‍लिीट कनभ

घड‍लात म्हणोन कबाटां त हां वें मभतर दवरली.

तुरंत तेज्जूक कळयलें. चड‍ल उणे धा वोरार

आतां धर ही सां बाळन दवर तुजेलागीं, िाका

ररक्षा कनभ आयलें तेज्जू. उपरां त ्ाच्च

म्हज्ा आवयचा मजवामचच्च खंत, मतका हां व

ररक्षावाल्यान मवमन्की घरा पायलें.

आपवन व्हता​ां म्हज्ा घरा" म्हणोन िां यच्या 45 वीज क क ों णी

हाताक धनभ उटलें तें.

घर सां बाळतां खंड‍लीत, तुंच िजी आसत" म्हण बेसां व िागोन तोयी िां यक् वेंगून

"तेज्जू िाका िाफ कर" मवन्ी गदगतीत

रड‍ललो. उपरां त नामतनी िां यचा दोनी गालां क

जालें.

उिे दीवन बेसां व घेतलें.

हातां तली सपभळी काड‍लन प्ाभ न िां यच्या

आनी अखरे क िेटां दें व्लें तेज्जू ररक्ष्यार

गळ्याक घालन "िां य म्हजी चूक जाली"

िां यक सां गाता घेवन चल्तेच्च रावलें अपल्या

अरावन धनभ बेसां व िागोन रड‍ललें तें.

घरा.

दु जेन "हां व अनी िुकार सोरो मपयेना िां य,

- मेक्सीम, लोरे ट्टो.

-----------------------------------------------------------------------------------

ड‍ले .. धर तुका म्जें बथभ ड‍ले मगफ्ट. चारली : मगफ्ट...? थेंक्यू ड‍लोला... (पासेल मदता)

बजनयन पुराण (ड‍लोलाच्या हातीं बमनयान आसा. िुकार चारली िेळता) ड‍लोला : अरे चारली... तुका वीश करुंक म्हण तुिगेर भायर सरलोंरे... तूं िुकार'च्च िेळ'लो भारी बरें जालें. वीश यू हे फ्फी बथभ

ड‍लोला : चारले...्ा पासेलां त बमनयान

आसा. तुका जातागी म्हणोन घालन पळे ... (चारली पासेल सुटवन बमनयान मशकाभ यता) व्हा... व्हा.. मकतें सोभताय रे ... पळे यां घुंव... आतां जाल्यार तूं हीरो... (मततल्यार िोरास येता) ड‍लोला : हो िोरास, कसो आसाय िोरास?

भारी अपरूप? सां ग'लेबरीं तुका हाची

46 वीज क क ों णी

व्हळक कनभ दीवंक ना. हो म्हजो िेंड‍ल

ररच्चा : ऐ सी... ऐ सी... हां तून मकतें पुणी

मिसटर चारल्स मसकवेरा... हें ताणें घालें

मशररगुंड‍ली आसा.

बमनयान आसा पळे तें हां वें ताका मदलें.

चारली : अरे फेमिसा... जाय जाल्यार हें

िोरास : ऐ सी... ऐ सी... (चारलीक हात

बमनयान पाटीं काणगेरे... िाका नाका...

िेळवन िुकार वेता)

ड‍लोला : मदलें कोणी पाटीं काणगेताते..?

चारली : (रागान) अळे रे .. तूं म्हजो बरो ईषट

चारली : िागीर हें लाट पोट बमनयान दीवन...

म्हणोन हां वें मचंत'लें ...

िेळ'या िेळ'या कड‍लें

ड‍लोला : आतां मकतें जालें? हां वें मकतें केलें?

मवषयां त सां ग्ताय नें ... आनी िुकार तुवें

चारली : तुवें बथभ ड‍ले मगफ्ट मदं वचें मक्ाक?

बमनयानाची

आनी बमनयान हां वें मदलें म्हण िेचवोंवचें

कळ्ळें िू?

मक्ाक?

ड‍लोला : जालें... हा‍व ्ा बमनयाना मवषयां त

ड‍लोला : आनी... हां वेंच'ने तुका मदलें?

आनी िुकार खबार'च्च कामड‍लना... (आतां

चारली : 'मदलें तुवें' म्हण िाका गोत्तुनाये?

क्लोड‍ली प्रवेश)

तुवें िेळ'या कड‍ले सां गचें मक्ाक? िाका

क्लोड‍ली : अरे ड‍लोला, भारी अपरूप... कसो

इन्सल्ट न्हये? आनी िुकार हां वें मदलें म्हण

आसाय तूं?

गाजयनाका... कळ्ळें िू?

ड‍लोला : हां व बरों आसां . अळे या क्लोड‍ली

ड‍लोला :

हां .. जायत. हां वें मदलें म्हण

तुका हाची व्हळक आसाये? हो चारल्स

सां गोंक नजो नें? सां गाना (मततल्यार ररच्चा

मसकवेरा, ताणें घालें बमनयान आसा पळे ,

येता)

नाका...

ररच्चा : अरे ड‍लोला.. तूं

खबार'च्च कामड‍लना...!

हां गासर मकतें कताभ य'रे ?

चारली : हां ...

्ा

खबार

बमनयाना

काड‍लु ं क'च्च

बमनयाना

मवषयां त

नजो.

हां व

ड‍लोला : हो ररच्चा... कशें चल्तारे मबजनेस? तुका हाची व्हळक कनभ दीवंक मवस्रालोंरे...

- िोल्ला मांगळू र.

हो म्हजो ईषट चारल्स मसकवेरा. ताणें घालें

--------------------------------------------------------------------------

बमनयन आसा पळे तें हां वें मदलें न्हय. तें

ताचेंच.

47 वीज क क ों णी

जकरा​ांत जलपोन आस‌ल्लो िीव हजारां नी वर्‍सां पयलें चरी राज्ां त एक राय आस्लो. हसती, घोड‍ले , व्हड‍ललें सयन, खजानां त भर्‍ती दु ड‍लू भां गार सर्‍व ताचेलागीं आस्लें. सुखान तो दीस सार्‍तालो. थोड‍ले पावटीं मशकारे क रानाक वेतालो. एक पावटीं तो सोजेरां सवें मशकारे क भायर सर्‍लो.

अट्टां ग रान भोव पयस गेल्या उपरां त ताका एक मचतळ मदसलें. ताका मजवशीं िारुंक ताणे धोणूक तीर लावन घोड्ाक वेगान दां वड‍लायलो

पूण

मचतळ

ताका

िेळानासताना रानां झाड‍लां िधें दां वलें. ताची पाट्धर्‍न

राय

भोव

पयस

पाव्लो

सयमनकां चो पत्तोच ना, रानां त ताका वाट

चुकली. सां जे वेळार तो एका व्हड‍लल्या रुकालागीं

पावलो ्ा रुकावयर थावन कोण्गी रड‍ल्या परीं आवाज ताका आयकालो, रायान तकली उकलून पळयलें. थंयसर रुकाच्या

फां ट्याक एका सुंदर स्त्रीयेक

बां दून फालें. रायान रुकार चड‍लोन मतका बंधड‍लें तलें सोड‍लयलें.्“तूं कोण? तुका असली

गत मक्ाक आयली?”् म्हण रायान मवचार्‍लें.्“हां व राय्कुवर्‍न म्हजें नां व पां गी. चोरां नी

म्हाका

हां व

वोड‍लतां त

भंवोन

आसताना धर्‍लें आनी हां गा हाड‍ललें. म्हजें भां गार लुटून म्हाका हां गा भां दून घालें”् पां गीक धयर दीवन ‘’तूं कां य मभयेनाका. हां व

तुका म्हज्ा रावळे राक आपोवन व्हर्‍तां .”्

48 वीज क क ों णी

म्हळें रायान. पां मगच्या सोभायेन ताका खुशी

कुळारा पुड‍लपुड‍लीत राय्कुवराक जल्म मदलो.

जाली.

राय्कुवर चतूर आस्लो. तो वाड‍ल्यापरीं सर्‍व मवद्या ताका मशकयली. ताका सोळा

पूण रायाच्या पयल्या बायलेक ह्या वर्‍वीं दू क

वर्‍सां भर्‍लीं. एक दीस ताणे आवय्लागीं

भोगलें. ह्याच खंतीर मतणे खाण सेंवचें

“िां , म्हाका पप्पाक पळं वची आशा येता

रावयलें. एका रातीं ती नीद येनासताना

हां व ताचेसर्‍शीन वेतां ”् म्हण सां गलें.

जनेलालागीं रावोन िोळबावयलीं नकेत्रां

म्हालघड‍ली राणी घाबर्‍ली. मतणे ताका पां गी

पळे ताली

काड‍ल्लो

रामक्षमणची काणी सांगली. तवळ राय कुवर

आवाज जालो. पां गी रावळे राथावन भायर

हासोन “िां तूं मकतेंच मभयेनाका सक्कड‍ल बरें

सर्‍न तोटातेवशीन वेचें मतका मदसलें

जाता”्म्हण सिादान सां गोन भायर सर्‍लो.

व्हड‍लल्या रामणयेन दोळे उग्तेकर्‍न ्ा

राय्कुवरान बापाय्लागीं येवन आपली

कुमशन्ंच पळे लें. पां गी दू सऱया घड्े एक

वळक सां मगनासताना “राया, हां व एकदि

राक्षीण जावन िोळबार उबालागलें. व्हड्ा

दु बळो, म्हाका एक काि दी.”् म्हणालो

राण्ेक हें पळवन भ्यें मदसलें सुिार दोन

रायाक तर्‍नाट्याची बीर्‍िोत मदसली ्ा

वोरां उतर्‍ल्या उपरां त पां गी पाटीं आयलें,

सुंदर चल्याक ताणें पां मगच्या रावळे रां त

ताच्या तोंड‍लार रग्ताचीं खतां आस्लीं तोटां त

राकवल्याचें काि मदलें. पां गीक ह्या चल्याक

येवन सर सर कर्‍न तें रावळे रा तेवशीन

पळवन तोंड‍लां त उदक आयलें ताका कसो

चलोन गेलें.

पुणी मजवशीं िार्‍न ताचें रगत मपयेजे म्हण

मततल्यार

बागील

अतां म्हालघड्ा रामणयेक व्हर्‍ती खंत जाली. ती भर्ली गर्‍बेसतीण आपणाक जल्मोंच्या भूर‍र्ग् ् ाक पां गी खावन सोड‍लता म्हण ती मभयेली.् “राया, म्हाका आवय

भोगलें. ्ा खातीर ताणे एक उपाय सोदलो

एक हप्त्या उपरां त आपणाक पोटां त दू क म्हण ती मनदली. राय हें आयकोन धां वोन धां वोन आयलो.

बापायक पळं वची आशा जाल्या हां व

पां गी ताका पळवन जोरान मपंर्‍गालें “अतां च

कुळारा वेतां ”् म्हणाली ती. रायान मतका

कोणाक पुणी म्हज्ा आवय लागीं धाड‍लन

पर्‍वणगी

वोकत हाड‍लय.”् ् म्हळें पां गीन रायाक खंत

मदली.

म्हालघड्ा

रामणयेन

49 वीज क क ों णी

जाली मतच्या आवयचें घर हजारों ियलां

मदलें.

पयस आस्लें. थंयसर वेचें कोणें? अशें तो

पाक्याक उिकाळामयया मपंजऱयातेवशीन

खंतीन आसतानां च राय्कुवर िुकार येवन

गेली. तां तूं एक सोभीत कीर आस्लो ताणे

“राया

हां व

तो मपंज्ो आनी कीर आपणाक दी म्हण

वार्‍यावेगान घोड‍लो धां वड‍लावंक सक्तां , हां व

आमजयेलागीं मवचार्‍लें. तवळ ती “नाका

वचोन वोकत हाड‍लतां ”्म्हणालो.

पुता, तां तू तुज्ा आवयचो प्राण मलपला.”्

तुिी

खंत

कररनाकात

पां गीन आवयक एक पत्र राय्कुवरालागीं मदलें. राय्कुवरान अध्याभ वाटे र घोड‍लो राववन पत्र काड‍लन पळे लें तां तू पां गीन आपल्या आवयक “हो चलो पळवंक सोभीत आसा. हाका तूं मजवशीं िार्‍न अर्‍दें िास खावन सोड‍ल. उरुलें अर्‍दें तशेंच दवर हां व येवन

खातां ’’्म्हण तां तूं बरमयलें. राय्कुवरान तें पत्र मपंजून घालें आनी घोड्ाक वेगान दां वड‍लावन व्हर्‍न गेलो. पां मगच्या आवयन ताका िोगान मभतर घेतलो. राय्कुवरान मतचो हात धर्‍न ‘िम्मय हां व तुज्ा धुवेचो पूत तुज्ा िोगाचो नातू.’्

म्हळें हें आयकोन मतका भारी खुशी जाली मतणे ताका पोटलून धर्‍लो. रुची रुमचचीं रां दपां तयार कर्‍न ताका वाड‍ललें.

एकाच्छाणे

राय्कुवराची

दीषट

म्हणाली “हां व िम्मचो प्राण भोव जत्ेन सां बाळतां

कीराक

दी

िम्मय’’् म्हण

राय्कुवरान हठ केलें. दु स्री वाट नासताना मतणे कीर ताका मदलो. राय्कुवर आमजयेक निसकार कर्‍न रावळे राक पाटीं पर्‍तालो. आपल्या बापायक ताणे सगळी गजाल कळयली.् “राया हां व तुज्ा व्हड‍लल्या राण्ेचो पूत. दाकटी राणी एक राक्षीण जाय्जाल्यार अतां च मतका सभेक आपय तुजे िुकार रामक्षमणचो घूट भायर फाल्तां ’’् म्हणालो. रायान पां गीक सभेक आपयलें. राय्कुवरान मपंजऱयां तल्या कीराचो एक पाय वोड‍ललो पां गी रागान ताचेर उड‍लोंक आयली.

पूण मकराचो जीव उबताना पां गीन रामक्षणेचें रूप घेतलें आनी जीव होगड‍लावन नीर्‍जीव जावन सकयल पड‍लली.

उपरां त राय्कुवरान ‘िम्मय...... म्हाका पोटां त चाबता.’् म्हळें . मतणे ताका जाय

आस्लें वोकत एका आयदानां त घालन

रायान व्हड‍लल्या राण्ेक पाटीं आप्यलें आनी मतचेलागीं िाफी िागली. आपल्या पुताक पोटलून धर्‍लो आनी संतोसाचीं दु कां

गळयलीं.

50 वीज क क ों णी

**********************

४. वायट कर्न्ा​ांचो फळ

थोड‍ले दीस पाशार जाल्या नंतर युवराज अशें

वारणामसंत ब्रह्मदत्त आड‍लळतें चलयताना,

उपराय. म्हज्ा बापायक, जाय मततली

ताका ब्रह्मदत्त कुिार नां वाचो पूत जल्मालो.

आसत आसा, अमधकार आसा. बापूय

्ाच मदसा, बोमधसत्व याजकाचो पूत जावन

सर्‍ल्या नंतर आपणाक ती लाभतली. पूण

जल्मालो. ताका संमकच्चकुिार म्हण नां व

बापायची भलायकी बरी आस्यान, म्हाका

पड‍ललें. दोगां य भुगीं सां गाता सां गाताच वाड‍लून

वेगीं राय्पाट िेळचोना. हां व प्रायेन मपकल्या

आयलीं. तक्षमशलेक व्हचून मशक्षण जोड‍लन

नंतर म्हाका राज्पद्वी िेळ्ळी तर, प्रयोजन

आयलीं. रायान ब्रह्मदत्तकुिाराक उपराय

मकतें? तशें जायान हां वे बापायक मजवेशीं

जावन नेम्लो.

िार्‍न राय जां वचेंच बरें ’् अशें मचंता. ही

मचंतुंक लागलो,् ‘हां व आतां केवल एक

गजाल तो आपल्या ल्हान्पणालो इषट 51 वीज क क ों णी

संमकच्च

कुिाराक्यी

कळयता.

तो,

‘बापायक मजवेशीं िार्‍चें िहापाप जावनासा.

महिालयां त

संमकच्चकुिाराक

तूं तें कररं च नाका’्म्हण स्पषट सां ग्ता. तरी

इषटाच्ये खंमतमवशीं महशारो लाभता. आपूण

राय्कुंवर, ताका आपल्या कािां त भागेली

रायाकड‍लें व्हचून महतवचन मदवन येतलों

जावंक तेदाळा तेदाळा परात्ता. तरी, हाच्ये

म्हण मचंतून आपणा सां गाता पां यशीं

थावन सुटका जोड‍लच्ये खातीर संमकच्चकुिार

तपक्तस्वंक घेवन, रायाच्या उद्यानां त दें वता.

महिालयाक व्हचून थंय प्रवरचीत जावन

राय येवन ताचें दशभन घेता. संमकच्चकुिार

आश्रि बां धून रावता. खबर आयकून, सबार

म्हणता,्

कुळवारां ताच्येलागीं व्हचून प्रवरज्ञा स्वीकार

अ्ाचाराक मशक्षा जावन्च व्हे तली. अधिभ

करून साधनाची वाट धर्‍तात.

आधारून येंवचे यिकोंड‍लाचे कषट कोणेंच

‘इषटा,

तुंवे

आपल्या

आधार्या

चुकवंक जायना. पूण आनी िुखार्यी तुंवे हे णे राय्कुंवर बापायक मजवेशीं िार्‍न

बरीं कािां केल्यार मशक्षेचें प्रिाण उणे

आपूण्च राजा जाता. एक दोन वसा​ां सूख-

जावंक

भोगां त बुड‍लता. पूण दीस गेयेपरीं, िमतंत

धिाभ चरण कर.’्राय ्ा प्रिाणे धिाभ ची वाट

अपरादी जावन जागृत जाता, भ्यें मदसुंक

धर्‍ता. तरीपूण, ताणे केया पात्काक ताका

लाग्ता, िमतची शां ती कद्वळू न नीद नासतां

मशक्षा चुकाना.

साध्य

आसा.

तशें

जायान

कषटाता. तेदाळा ताका संमकच्चकुिाराचो उड‍लास येता. ्ा म्हज्ा मित्रान, बापायक

अधिभ कर्‍ताना, ्ा ववीं िेळचो तक्षणाचो

आपणे घात कर्‍च्या तसलें काि कररनाका

लाभ, संतोस मदता. पूण उपरां त तेंच पाप

म्हण जागमयलें. ताका हां वे ओत्ताय केया

तुजो संतोस वाड‍ली सिेत वोड‍लन व्हर्‍ता.

वेळार,

---------------------------------------

आपूण

चूक

नात्लो

जावन

ऊर्‍च्याक खंय्गी पोळन गेलो. तो म्हज्े सां गाता आस्लो तर, बापायक लगाढ काड‍लु ं क मबल्कूल सोड‍लतोना. तो आतां खंय आसागी? खंय भोंवतागी? तो खंय आसा

म्हळ्ळें कळीत जाल्यार ताका आपयजय म्हण तो मचंता.

52 वीज क क ों णी

पेद्रू : मकतेंरे रोनी, तूं कूमलचें काि कताभ य'गी? तुज्ान हो सािान वावोवंक तां क्तागी? रोनी

:

वो..

हो..

मकतें

जायनासतां ?

इसकोलाक वेताना बूकाचें व्हड‍ललें ब्ाग व्हावोवन िाका सवय जाल्या. **************************** "ड‍ले ड‍ली, फाल्यां थावन हां व ्ा पोट‍ टू इसकोलाक वचाना. आिच्या िेसत्रीक उड‍लास भारी उणो. आत्तां एक सां गल्यार िागीर एक सां ग्ता. काल चार आनी पां च कुड‍लमसल्यार नोव जातात म्हणतालो. आज दोन आनी सात कुड‍लमसल्यार नोव जाता म्हणता.

आनी

फाल्यां

मकतें

बदलून

म्हणतागी दे वाक'च गोत्तू. ****************************

िेफ्री, िेप्पू.

िेरी : म्हज्ा सासुिां यचें कान मकतेंगी

िेसत्री : पळे मयलें पळे मयलेबरी सां गल्यार रागान पेटतात खंय. हे गादीक एक दाकलो मदशात'गी भुर्ग्ा​ां नो. मवध्याथी : सर पळे या तुिचें शटभ मपंजलां . ***************************

आवमचत्त

सिानासतां

मतका

कां य

आयकानातलें जायान मतका दाक्तेरा सशीं आपवन व्हता​ां . मवन्ी : छे ... सासुिां य वयर तुका मकतलो िोग... िेरी : िोग आनी िात्ती... तें पूरा कां य ना.

हां वें गाळी मदताना मतका सिा आयकाजेने... दे कून दाक्तेरासशीं आपवन व्हचें.

53 वीज क क ों णी

****************************

****************************

मगरायक : वेयटर ह्या सूपां त मपसोळें पड‍ललां

"अरे

वेयटर : तूं कां य मचंता कररनाका सर. ह्या

हाड‍लल्यारी हें मकतें खाड‍ल काड‍लु ं क जायना?

ब्रेिां त सामळयो आसा. तें तो पळे वन

मततले वेग्ीं बि

काणघेतलो.

जेररचो बापूय शेव कताभ लो.

िलािती

नवी

ब्लेड‍ल

काल'च्च

कशी जाली?" पुपुभरोन

"्ा तुजे ब्लेमड‍लं त काल हां वें म्हजी पेन्सील **************************** एक

पावटीं

एकलो

लेकचरर

तयार केली ड‍ले ड‍ली..." म्णण जेरीन जाप मड‍लग्री

मदली.

क्लामसच्या भुर्ग्ा​ां िुकार बड‍लाय कोक्तच्चतालो. हां व कोण जाणां त तुिीं? हां वें पी. हे च. ड‍ली.

"पेन्सील तयार करुंक नवी ब्लेड‍ल

केल्या. पी. हे च. ड‍ली. म्हळ्यार मकतें म्हळ्ळें

वापरली मक्ाक?" म्हण बापय

तुिचे पयकी कोणी सां गशात'गी?

गजाभ लो.

पाटल्या बां कार बस'लो रवी –

"म्हज्ा पेक्तन्सले वनीं तुजे खाड‍ल घट आसागी

"तशें म्हळ्यार 'पास'ड‍ल है सकूल वीत

ड‍ले ड‍ली?"

मड‍लमफकल्टी' **************************** ****************************

पेंग लोसूभ भारीच जोशान सां गालागलो

गुंड‍लप्पान ताच्या घरा एक कंप्यूटर हाड‍ललें.

"हऱयेक दीस सकाळीं आनी सां जेर म्हजे

दू सऱया मदसा एका कटभ न लुगटा शोपाक

खातीर पन्ास जणां चेड‍लवां राकोन आसतात

वचून "िाका एक िीटर कटभ न लुगाट दी"

गोत्तासागी तुका?"

म्हणालो सेल्स िनाकड‍लें

"छे .. छे .. हें नीज गी?" अंड‍ले दु सूभ अजापान

सेल्स िनान लुगाट दीवन "मकतें सर?

मवचारी.

तुिच्या घरा हे र बागलां जनेलां नां त'गी?"

पेंग लोसूभ मततल्याच्च थंड‍लायेन सां गालागलो...

म्हण मवचाताभ ना

"येस िै मड‍लयर िेंड‍ल... आतां हां व लेड‍लीस

"म्हज्ा कंप्यूटरां त मवंड‍लो आसा. दे कून इतलें

कोलेमजचो बस्स ड‍लरैवर..."

पुरो" म्हण शीदा गेलो.

54 वीज क क ों णी

**************************** आयलेवार लोसूभक दोळ्यां ची दीषट मचक्के

****************************

उणी जाली. दे कून दोळ्यां व्या दाक्तेरा सशीं

सदाभ जी व्हड‍ल एका होटे लाक गेलो. तो ताचे

गेलो. पेषंट क्तक्लमनकाक आमयलो पळे वन

हात धुंवचे खातीर वाश बेमसनाकड‍ले गेलो.

दाक्तेरान

दोळ्यां क

थंय तो ताचे हात धुंयनासतां बेसीन धुवंक

मशकाभ वन लोसूभ तेवशीन पळे लें. लोसूभन

लागलो. हो मगरायक जावन बेसीन धुंवचें

आपले सिस्से सां गले. सक्कड‍ल सां गल्या

पळे वन होटे लाचो िेनेजर येवन "सर हें तुिीं

उपरां त दाक्तेरान आपलें वोकल साकें कनभ

मकतें कताभ त?"

मवचारलें "तें व्हय... तुजेलागीं बस'या

सदाभ जी वयर मचड‍लकामयया क्तस्टक्कराक

आनी दोगां यकी तुजे तसलेच्च

बोट जोकून "वाष बेसीन" म्हण बरयलां .

सिस्सेगी?"

दे कून

आपणाचें

वोकल

हां व बेसीन वाष कता​ां . **************************** न्याय'धीश चोराक केमजंत

****************************

सुटका दीवन आशें सां गालागलो. "हें चवतें

पेंग लोसूभ चेड‍लवाकड‍ले - "पळे तुका

पावटीं तुवें म्हजे िुकार हात भां दून रां वचें. हें मनिाणें पावटीं कळ्ळें िू?" "मक्ाक सर? तुिीं वेमगंच मनवृत्त जातात

हां व भती धा मदसां चो वायदो मदतां . मततले

म्हण मदसता..."

मभतर तुवें िाका 'ऐ लव यू' म्हळ्यार बचाव...

ना ****************************

तर..."

लोसूभ हे र कट करून आमयलो िात्र. ताचें

"ना तर मकतें कताभ य?" चेड‍लवान सवाल केलें

हे र कट पळे वन घड‍लबड‍लोन हे री मवचारी "हें

"आनी मकतें कचें? चड‍लतीक धा मदसां चो टै ि

मक्ाक तुवें आसो िां ड‍लो तासलाय?"

मदतां ..."

लोसूभ भारीच सवकासायेन " केलशी मचलर

ना" म्हणालो. ्ा पां च रुप्यां क आस'ले

- िेफ्री, िेप्पू.

सक्कड‍ल कट कर म्हळें .

55 वीज क क ों णी

-----------------------------------------------------------------------------------

िोन

बोसको

जमनी

कापुचीन याजक बाप वी. जे. मिनेज, संसार

बाप

वी.िे.

िां यगां वां त मजयेंवच्या दु बळ्या कुटिां क

साला​ांत

जमनेिाक शृद्ा​ांिली धनपारां साड‍ले तीन वोरार दे वाधीन बाप वी. हां कां , कोंकणी सामह्

अमभिामनंनी िंगळू र्च्या ड‍लोन बोसको मिनी

सालां त एक शद्ां जली सभा तशें कमवगोषठी आसा केली. सेवक

जागरणां चीं

भां दून हाड‍लून दु बळ्या आनी गजेवंत आया बोयां क मजमवता वाट दाकवंक प्रेरक याजक जावन हाणीं सिाजेक व्हतें साधन कनभ दाकयलां म्हण वाखण्णी केली. तां च्या

मलकणे थावन "पां पाळें " "अल्तोड‍ली थावन पल्तोड‍ली"

जाण्वायेभरीत मलक्तखतां चें बूक

प्रकट जाल्यात. सुवाभ तेक 'मपंगार' पत्राचो

पत्राचो

कोंकमणंतल्या

अधार जावंक , दोत दे ण्ा मवरोध युवजणां क संघटन करून "सािाजीक सुधारण संघ"

ह्याच नवेंबर ३० ताररकेर िंगळारा मदसा जे. मिनेज

भर रे तीऱयो दीवन लोकािोगाळ. बोंबय तशें

संपादक सवभ

मलक्तखतां

पत्रां नी

जावून, सािाजीक

पगभटोन

"िेल्की

होस्फेट" मलकणे नां वाखाल फािाद जालो

संपादक श्री रायिंद मड‍लकुन्हान जम्लेल्यां क बरो येवकार िागलो.

बा| वी. जे.

मिनेजामवशीं, मदवो पत्रा तफेन श्री नवीन

कुलशेकर, वीज पत्राचो सह संपादक पंचू

56 वीज क क ों णी

बंटवाळ,

सािाजीक सुधारण संघ हाचो

बंटवाळ, रे िंड‍ल मड‍लकुन्हा, क्लेरेन्स पड‍लील,

स्थापक सां दो बटी लोबो, वी. जे. मिनेज

नवीन्मपरे रा,

हाचो भाव उरबान मिनेज आनी सेवक

मकमन्गोळी, श्रीिती असुंता मड‍लसोजा (सिाज

पत्राचो

सेवकी, कवमयत्री) बा| िेलवीन, कापुचीन,

आदलो संपादक बा| िेलमवनान

वी.जे. मिनेज

हां च्या मजमणयेच्येर ,

सुरत्कल,

जोस्सी

मपंटो

रे मड‍लयो सारं ग हाचो सीमनयर अमधकारी

सामह्ाचेर आनी सेवेचेर, ताणीं केया

आनी

वावरा मवशीं उज्वाड‍ल फां कयलो. सां गाताच

नवीन कुलशेकर हाणीं कमवता वाचन

अमभिानान िोगाची शद्ां जली अमपभली.

करून कमवगोषटी चलवन वेली.

्ा

नंतर

'कमवगोषठी'

बाप

वी.जे.

मिनेजाच्या िानाखातीर चलवन व्हे ली. पंचू

_ नवीन कुलशेकर.

-----------------------------------------------------------------------------------

57 वीज क क ों णी

बाळकािेिुचो याद हािचो... अद्वें त काळ...!

-रोन रोच कास्सिया नवेंबर िमहन्याचा आं गणां त महं व आपलीं

पावलां घालुंक आरं भ कताभ सतानां ...आिका

अद्वें त काळ म्हळ्यार क्रीसत रायाच्या

जेजुचें जल्मा फेसत... मक्रस्मस परबेची याद

येण्ाचो काळ. बोव आदीं आिचे िालघड‍ले

उदे ता. नीज तर हो काळ अद्वें त काळ...

हो अद्वें त काळ बोव अध्यात्मीक थरान आचरण करून भक्तक्तपणान पाळताले.

मक्रस्मस आचरणेक बुन्याद घाल्त्चो काळ

आनीं अशें तां चें जेजुच्या जल्माच्या फेसताचें,

जावनासा.

आचरण, अद्यात्मीक थरान बोव

उं चल्या

भक्तक्तकपणान मिसळालें तसलें जावन 58 वीज क क ों णी

आसतालें. आनी फेसताचें लौकीक आचरण

दे कून ‘्ा कालार तशें आचरण आस-लें.

उण्ा िहत्वाचें जावन आसतालें.

आतां मक्ा अशें?!’् म्हण दु सोणेंचें वाद िां ड‍लोन, आतां चा संसकृतीक, आचरणेक,

पूण काळ बदलात्त वेतासतां ...वेळा काळाक

जनां गाक दु सोन तां का िनो गोंदोळाक,

सररजावन संसकृती बदलून आयलेलेपरी,

िनस्थाप, मनराशेक ओळग कचें न्हं य.

आचरणेंत यी जायती बदलावण जायत आयली. ्ाववीं आिच्या िालघड्ां ची, ्ा

बगार प्रस्थूत काळार, काळाक सहज

अद्वें त काळाचा आचरणेंतलें अध्यात्मीक

जाल्या संसकृमतचो पाटलाव करून आसचें

िहत्व, बदलून येवन अद्वें ताचें अद्यात्मीक

आनी तसल्या, आचरणेंत उरबेन मिसळोन

आचरण हळवायेन िाज्वात्त आयलें. क्रिेण

आचरण करून िुंदरचें फावोतें िेट, मचंताप

िाज्वोन‍०च्च गेलें!

जावनासा.

आनीं आतां हो अद्वें ताचो उगड‍लास, फकत

आनीं हें अशेंच्च िुकारी िुंदरून आसोंक

इगजे आल्तारे र याजाकां चा वोंटां नीं िात्र

जाय म्हण आदु नीक संसकृतीक लाभदे या

उरला. लामयकां च्या यादे थावन नपैंच्च जावन

सिाजे...सैरणेन फूड‍ल करून, वेळा काळाक

गेलां .

सहज जावन तोंड‍ल उग्तें कचें या धां पून आसचें जाणमतकायेचें िेट जावनासा.

काळ बदलून येतासतां , संसकृती, आचरण, बदलून आसचें सहज जावनासा. ्ा ्ा

दे कून सिड‍लतेचे कायदे , फेसता आचरणेंत,

कालार...्ो ्ो संग्तीं सवल्त्ो बदलून,

्ा ्ा कालाक सहज जावन भक्तक्तपणीं

रीत ररवाज ,संसकृती, आचरण हें सवभ

उरबेन पाळू न आसोन, ्ामवशीं बेमफकेपभण

बदलून आसता. बदलात्त वेता. ्ा दे कून

दाकयनासतां पाळू न

्ा्ा कालाक सहज

आवकासाक राकोन आसचें तें, तेंयी एक

जालें आचरण, रीत ररवाज

जाणमतकायेचें िेट जावनासा.

आचसुांक

संधभभ

िुंदरून वेता.

मकतें तरी ्ामवशीं आिीं मवशलेशन करून 59 वीज क क ों णी

पळे तां व तर, आिचे बोव आदले िालघड‍ले ,

काळ संपोन येतासतां , जेजचो जल्मादीस

अद्वें त काल उदे लो म्हणतानां , क्रीसताचा

उदे तालो. आनी ्ा िध्याने रातीं, आतां चा

येण्ा

जल्मामदसाचा

परीं वीज मदवे नातलेल्या ्ा कालार,

आचरणे खातीर तो एक मवशेश मवमशश्ट

एकािेका कुटिाचीं सेजाचीं सवा​ां सां गाता

भक्तक्तपणाचो काळ म्हण ते लेक्ताले आनीं

िेळून, महं ड‍ल महं ड‍लां जावन चुड‍लेमतच्यो व्हड‍ल

अद्यात्मीक अत्मीक थरान पाळताले.

व्हड‍ल दं द्यो पेटोवन, ियलां ियलां ची वाट

खातीर,

जेजुचा

चलून ते मिसाक हाजर जाताले!. ्ा मदसां नीं कुटिां नी उपवास, मवशेश िागणें रजार कां तारां व्हड‍ला ताळ्यान गां वचें

िीस संपल्या नंतर फां ्ार घचाभ वाटे र,

हऱयेका घरा म्हळ्ळे परीं आयकातालें.

गुिटां पोदां गावन परत पाटीं घरा पाव लेच्च, सवभ सां गाता िेळून सूर िाताभ ले. नंतर

आयताराचें

इगजेंत

कुम्सरां ,

रे तीर,

िासळी धरुंक वेताले . उपरां त दनपरां लां ब

साक्रािेंताचें आरादन, हें सवभ किायेचें

िागण्ा संवें सन्ा िासमळचें गड‍लद जेवाण.

जावून आस लें. आनीं हीं सवभ अधायत्मीक

अशें तां चे मक्रस्मस-यी एक अध्यात्मीक

आचरण व्हड‍ला भक्तक्तपणान जावन आसतां

आचरण म्हण्ेत तसलें जावन आस लें!

... क्रीसता जल्मा फेसताचो मक्रस्मस काळ उदे लो. वेमगंच्च मक्रस्मस फेसत येंवचें आसा

पूण काळ बदलोन गेल्यापरीं आदलो मनतळ

म्हण सिाजेच्या हे र सिड‍लतेंचाक कळीत

दे वास्पणाचो तो जेजुचा जल्मा तयारायेचो

जातेलें.

अद्वें त काळ, असकत जायत आयलो. आनी

िंगळू र क्रीसतां वां नीं चड‍लावत गलफ गारां आनीं हें परोक्ष थरान क्रीसताची ओळक

आसलेल्यान, वसाभ क एकपावटीं मक्रस्मस

तशें...क्रीसताचें मशकोवणेचें प्रसार म्हण

रजेर म्हण अद्वें त कालार गां वाक पाटीं

म्हण्ेत तशें रुता जातेलें. आनी सवभ क्रीसती

येताले.

लोक तें हो अद्वें त बोव उरबेन आचामसभताले. आनी ह्या तां च्या थोड्ा काळाच्या मक्रस्मस

उपरां त दीस वे तां वेतां , हो अद्यात्मीक अद्वें त

रजेर आयल्यात म्हणतासतां , कुटिा िदें

60 वीज क क ों णी

मलपोन वचोंक लागलें. आनीं आदीं भक्तक्तपणान आचरण करून आसचो तो अद्वें ताचो अध्यात्मीक काळ... नतालां च्या

दबाजेच्या

संसारी

िजा

खुशालायेचो काळ जावन बदलालो.

आस लें अद्वें त आचरण, फकत इगजेचा अल्तारार उरलें. आनी पररगत सिड‍लोन घेवन याजक यी आद्वें ताचें कायदे ररवाज सड‍लीळ कच्याभ सोड‍लदोड‍ले क लागलो. पाश्च्यात

गां वां नीं...अद्वें त

अद्वें तां तली जेजुचा येण्ाचे ते उपवास िागण्ा तयारायेर आसचे दीस, पगा​ां वां तले ईश्ट कुटिादार येतात म्हळ्या मनबान... ते दीस मक्रस्मस संभ्रािाचे बुन्यादे चे दीस जाले.

काळामवशीं

सिजणी आसा या नां म्हळ्ळो दु बाव उटोंवचे परीं तां चो मक्रस्मस दबाजो सपटें बर िमहन्यां त-च्च आरं भ जाता. थैंचो प्रभाव लाग ले आिचे गलफागार यी, वसाभ क एक पावचीं मक्रस्मसा खातीर गां वाक येवंक लागले.

अशेंच्च मक्रस्मसा वेळा पगा​ां वचे गां वाक येतात...तां का चड‍लीत रजा नां म्हळ्ळ्या मनबान, थोड‍लीं काजारां रोस, मक्रस्मस फेसता मदसाच्च दवरून, जेजुच्या जल्मा मदसाचो िहत्व मवस्राशें कचे पऱयां त पावतात. अशें आिचा िालघड्ा थावन दें वोन आयलेलें मक्रसत रायाचा येण्ा काळाचें आत्मीक तयाराय, तशें तें ऊंच भक्तीक

ह्याववीं गां वां तली क्रीसती सिाज, मक्रस्मस फेसताच्या गड‍लदे आचरणेच्या पाट थळार, अद्वें त म्हळ्ळें बलत्कारान मवस्रुंक लागले. आनीं अशें आदीं अद्वें तां त अड‍लवरलेलें काजार रोस असलीं गोवजी गद्दाळायेचीं

काऱयीं, नतालां फेसत आचरणेच्या दबावेंत

दे वास्पण, असकत जावन...

आिचा

आदु नीक भुर्ग्ा​ां क अद्वें ता मवशीं मकतेंच्च सिजणीं नां म्हणच्या मततली मबिोतेची जावंक पावल्या. अशें

म्हण ह्या

आदु नीक बदलाया

संसक्रमतच्या कालार भुर्ग्ा​ां क अद्यात्मीक

61 वीज क क ों णी

आतां च्या प्रस्थूत काळार संसारार घड‍लचीं सिजणीं मदं व्या म्हळ्यार, ह्या मटवी, िोबायल .इं टनेट्ट म्हळ्या आधुनीक यां त्रीक संसारांत, तां का सिजणीं मदं वचो वेळ... केन्ां खंयचो म्हण तां चा व्हमड‍ललां क कळानां जालां !

असल्या सिस्यां च्या आनीं थोड्ां कुटिां त, भुर्ग्ा​ां क व्हमड‍ललां लागीं उलोवंक वेळ नां . थोड्ा कुटिां नीं व्हमड‍ललां क भुर्ग्ा​ां संगीं वेळ खचुांक पुसोत नां . असया संसारां त, एकािेका संवाद सिजणीं, सोड‍लदोड‍ल, िोग ियपास, हुसको हें सवभ मिसळोन आसचें तरी

कशें?!

‘कोरोना, ओमिक्रान’् तसल्या

मपड‍ले ची

अकां त...भुंयकाप, मभरां कूळ आवर तसलीं सबार मववीध थरां ची अन्वार आकां तेचीं भयानक घमड‍लतां पळे तानां ...जेजुच्या दू सऱया येण्ाची

खुणां

मदसतात

असल्या

पररगतेंत

तशें

भोग्ता!

‘खैंचायी घड्े मकतेंयी घड‍लात!’् म्हळ्ळी मभरां त िनशाक मशमशभरायतानां ... आिकां वां जेलां त सां िाकाभ न जागयलेलें उगड‍लासाक येता.

‘चत्रायेन रावा जागरण करा. तो वेळ केदाळा

मकतेंयी जां व, जेजुचा काळार सां जुंवावन... ‘िनां बदमलया पात्की मजणीं बदमलया’्म्हण जेजुच्या पयल्या येण्ामवशीं िनशा कुळाक सिजाशें कची तयाराय केली. आनी अद्वें त काळाचो नीज उद्दे श-यी होच्च जावनासा.

येत म्हण तुिीं नेणां त ’.् दे कून ह्या उत्रां क पाळो दीवन...जेजुचा दू सऱया येण्ाक आिी िागण्ां तयार रां व्यां . ्ा दे कून ह्या मक्रस्मसावेळा आिीं आिटा

लौकीक तयाराये संगी अद्यात्मीक आत्मीक

62 वीज क क ों णी

तयारायेक चड‍ल िहत्व मदव्यां . आनी आिचे

वळक

संसार

भर

पाचाऱयां .

थंय बदलावण आसा कऱयां . आनीं हे रां क यी

जेजुक्रीसताच्या येण्ाची जाग्वण हे रां क यी

असमलच्च बदलावण पां वोंवच्या मवशीं तां का

पावाशें वावोऱयां .!.

जागोंव्या. आनी असल्या प्रेतनान क्रीसताची - समाप्त ---------------------------------------------------------------------------------

63 वीज क क ों णी

तशेंच्च

64 वीज क क ों णी

अशें मदसाक्धा, भारा पावटीं करुंक जाय.

२. िां द्रेर् िोव् उशें दवन्भ मनदाजाय. पां य् वयर दोवररजाय. पोट् सवकास् वयर् येंवचापरीं उस्वास् सेवाजाय.

उपरां त्

सवकास् उसटास् भायर् सोमड‍लजाय. अशें मदसाक् ५ पावटीं कररजाय. ह्येच् परीं हात् हद्याभ र् दवन्भ उस्वास् सेमवजाय.

ह्या ववीं

बां ळतेर्सलीसायेन्जाता. गभेसत स्तीयेन् मनयिीत् रुपार् व्कायाि् कऱयेत.् साधाण्भजां वन्स्त्री गभेसत्जाया वेळीं मतची चाल् बदल्ता. पोट् िुकार् येंवन् पेंकाट् तपकट् जावन् तक्ती आनी भुजां उिकाळोन् पळे तेल्यां क् मतका पळे ताना

मबिभत् मदसता.

्ा वेळीं मतचो बां ळतेर्

सलीस् जावंक् मतणें साक्याभ ररतीर् उस्वास् सोड‍लु ं क्आनी आं ग्सड‍लीळ्करुंक्मशकाजे. तें ह्या परीं कऱयेत.् १. नीट् रावोंक्: पां य् मतक्केसे रुंदावन् मनट्ट्

उबें रावाजाय. तकली उकलून्भुजां सड‍लीळ् सोमड‍लजाय. सवकास्उस्वास्सेवुंक जाय.

३. आं ग् सड‍लीळ् करुंक्: सड‍लीळ् वसतूर् फालन मनदा.

आतां शरीराचो एकेक्च्

मवस्वो अंदूभन् उपरां त् सड‍लीळ् सोड‍ला. दोळे

65 वीज क क ों णी

ल्हान् कन्भ व्हड‍ल् कचे, दां त् चाबोन् धन्भ

आसोंदीत्. आतां सवकास् तकली उकलून्

सड‍लीळ् कचे, िूट् अनूभन् धन्भ सड‍लीळ् कची

हद्याभ क् लागवंक् पळे या.

अशें िा्ाची ताळू थां वन् पां यां चे० बोट्

उपरां त्

पऱयां त्करा. पुरासणेन्तुिकां नीद्येता

उकमलनासतां वयर उटोंक्पळे या.

हात्

थोड्ा मदसां

तेंमकनासताना

पां य्

अनी आं ग्सड‍लीळ्जाता. २. पाटीर् नीट् मनदा. दोन्यी हात् कुशीन् बां ळतेरा उपरां त्कऱयेत्जालें व्यायाि्:

आसोंदीत्. आतां उज्वो पां य् वयर् उकला. तो सकयल् हाड‍लन् दावो पां य् वयर् उकला.

चड‍ल्कन्भबां ळतेरा उपरां त्तीन्िय्ने पऱयां त्

अशें कताभ ना पां य्दोड‍लु ं क्नजो. सवय्जाल्या

पोट् मजरवंक् म्हण् पातळ् लुगाट् व कापड‍ल्

उपरां त् सवकास् दोन्यी

पोटा भोंवतीं बां दतात्. पूण्ह्या ववीं व बेल्ट्

उकल्येत.्

पां य् वयर्

बां दून्पोट्मजरवंक्जायना. पोट्मजराजे तर् तुिी व्यायाि् कररजे. ह्या ववी० पोट् िात्र्

३. पाटीर् नीट् मनदा. दोन्यी हात् कुशीन्

न्हं य् हात्, पां य्, पेंकाड‍ल् आनी इतर् मवस्वे

थां वन् वयर हाड‍लन् एकािेका लागया (हात्

सुक्तस्थतीक् येतात्. थंयसर् भरोन् आस्ली

जोड‍लल्या) उपरां त्सवकास्सकयल्हाड‍ला.

चड‍लतीक् चरब् कगो०क् कुिक् कताभ त्.

४. पाटीर् नीट् मनदोन् दोन्यी हात् हद्याभ र्

तसलीं सादीं व्िायािां हीं:

जोड‍ला.

पां य् वोंट्येक् लागया.

उपरां त्

सवकास् तकली उकलुंक् पळे या आनी १. िां द्रेर् नीट् मनदा. दोन्यी हात् कुशीन्

सकयल्दवरा. ५. पाटीर्नीट्मनदा. पां य्पयस्करा. हात् कुशीन्दवन्भसवकास्पेंकाड‍ल्आनी जां गळां वयर् उकला.

उपरां त् पां य् लागीं हाड‍लन्

आं ग्मबगमदया. सवकास्पूवभ्क्तस्थतीक्पाटीं येया. ६. पोटा वयर मनदा. पां य्दोमड‍लनासताना 66 वीज क क ों णी

सवकास् एक् पां य् वयर् उकलन् उपरां त्

भरललो भुगो. आवय् बापायक् तो िोगाचो

सकयल् व्हरा. तशेंच् दू सऱया पां यानी करा.

अनी सवा​ां च्या धादोसकायेचो. ताची आवय्

उपरां त् दोन्यी पां य् वयर् उकलुंक् प्रयत्​्

पतूभन् गभेसत आस्यान् जीवनाक् येवंक

करा.

आसच्या भुर्ग्ाभ क्स्वीकार्कचेमवशीं तरबेती मदं वन्आस्ली. जीवनाक्यी आपणाक्एक् भाव्व भयण येवंक्आसा म्हण्भारी संतोस्. क्लामसंत् सकड‍लां सवें हो संतोस् तो वां टून् घेतालो, चड‍ल्कन्भक्लास्मटचेरी सवें. एक् दीस् जीवनान् आवय् कड‍ले न् सवाल् केलें.्“िम्मी, येवंक्आसा

हीं व्यायािां बां ळटे राच्या एका िय्न्या

तो बाबू खंय्आसा?”्िम्मीन्

उपरां त् सुरू कऱयेत.् सकाळीं काफी

ताका आपलें उबार्पोट्दाकयलें.

फळहारा पयलें केल्यार् बरें .

ह्या ववी०

कुमड‍लची सोबाय् उताभ , उदकाड‍ले सड‍लीळ्

जीवनाचें िुखिळ् बावलें. तो थंय् थावन्

जां वन्जीव्उलासान्भताभ .

उटोन्भायर धां वलो. दू सऱया मदसा क्लामसंत् खंतीन् बसोन्

पयलें पयलें हीं व्यायािां कषट्म्हण्भोगुंक्

आसच्या जीवनाक्मटचेरीन्पळयलो.

पुरो.्​्​्“हें म्हजे ववीं साध्य ना' म्हण् भोगुंक्

पुरो. पूण् सैराण् आसों. सवकास् एकेक्च्

“जीवन्, मक्ाक्खंतीन्आसाय्? तुज्ा

व्यायाि् मशकोन् अभ्यास् करा.

येवंक्आसच्या बाबा मवशीं

एक् दोन्

हफ्त्ां नी चड‍ल्उपद्र्नासताना सलीसायेन्हीं

सां ग्पळे यां ”.्​्जीवनान्खंतीन्जाप्मदली.

व्यायािां तुिी करुंक् मशक्तेल्यात्. हाचो फायदो जोड‍लल्या उपरां त्खंड‍लीत्जां वन्सदां

“मटचेर्आनीक्बाबाक्खंय्थां वन्हाड‍लचो?

करुंक्तुिकां प्रेरण्लाबता.

ताका

िम्मीन् खां वन् जाला”् गजाल्

आयकया मटचेरीक्शोक्. जीवन्एक्सुड‍लसुड‍लीत्आनी दे ण्ां नी 67 वीज क क ों णी

भुर्ग्ाभ खातीर्मकतमलशी तयाराय्केल्यार्यी

पयल्यान् पयलें खंयच्याय् मनमदभ षट् वसतुची

ती कां यच पावाना म्हळ्ळें वयल्या घमड‍लता

रुळक् ताका ना. ताका मदसचो उज्वाड‍ल्

ववीं आिकां कळता. पूण् मकतेंय् जां व् हें

आनी काळोक् िात्र्. लागमसल्यान् कोण्गी

सव्भ कताभ ना पुरासण् भोगल्यार्यी तां तूं

आशार् पाशार् जातात् म्हळ्ळें सवकास्

आनंद्यी आसा.

सिजाता. पूण्एक्िय्नो जाताना आपल्या आवयची वोळोक् धरुंक् तो सक्ता. पयलें

साधाण्भ जां वन् चेको भुगो चेड‍लूं भुर्ग्ाभ प्रास्

पयलें ताका आयकोंचे व्हड‍लले वड‍लले आवाज्

चड‍ल् जड‍ल् अनी लां ब् आसता. पयलें भुगे०

िात्र्. पूण् ताची प्रमतमक्रया शून्य. थोड्ा

दू सऱया भुगाभ च्याक्यी हळू आसता.

तेंपान् आस्पास् आसच्या लोकाची, तां च्या उलोवण्ाची वोळोक् ताका जाता आनी तो

धाकटु ल्या भुर्ग्ाभ क् पळे तना “अय्यो हाका

स्पंदन् दाकयता.

रड‍ल्या वेळीं कोणेंयी

कां यीच्करुंक्तां काना न्हं य्गी?" म्हण्ताची

उकयार् व भोळायल्यार् तो अपलें रड‍लणें

मबिभत्मदसता. ताची तकली शरीराच्या इतर्

रावयता.

मवश्व्यां प्रास् मतक्केश व्हड‍ल् मदसता. हात्

म्हळ्ळें भ्यें आसता. ्ा खातीर् ताका घट्ट

पां य् बाग्वोन् वां कड‍ले मतंकड‍ले मदसतात्.

गुटलायल्यार् आनी हद्याभ क् दां बून् धरल्यार्

कारण् नासताना तें हात् पां य् हालयता.

चड‍ल्खुशी जाता.

ताका आपूण् सकयल् पड‍लतां

मपळी मपळी कन्भ दोळे वाटान्भ पळे ता. पूण् खंयमचयी मनमदभ षट् वसत् पळे ता म्हळ्ळे परीं

भुर्ग्ाभ ची जड‍लाय्:

भोगाना. खुशी आस्या परीं घुंवोंक् ताचे

ववी० साध्य ना. पूण् दीस् पाशार् जाया

जल्मया पयल्या हफ्त्ां त्ताची

पररं च्एकेक्च्काि्तें भुगें मशक्ता.

जड‍लाय्तीन्चार्औन्स्उणी जाता. ताच्या आं गां तल्या उदकाचो अंश्आनी आनमकटें त् आस्लो पूरा म्हे ळोप् भायर पड‍ल्या ववी० अशें घड‍लटा. अशें जड‍लाय्

दें वली म्हण् तुिी मभयेंवची गज्भ ना. दू सऱया हप्त्यां त्थां वन्सवकास्ताची जड‍लाय्चड‍लता.

68 वीज क क ों णी

मदसाक्एक्औन्स्प्रकार्ही जड‍लाय्चड‍लता.

उपरां त् आट् िय्ने पऱयां त् िय्न्याक् एका

एका िय्न्याक् दोन् पौंड‍ल् लेकार् पां च् िय्ने

पौंड‍ला लेकार् उपरां त् एक् वस्भ जाता पऱयां त्

ताची जड‍लाय् ताका पां चव्या िय्न्याचेर्

अध्याभ पौंड‍ला लेकार्ताची जड‍लाय्चड‍लता. पूण्

आसता.

उपरां त् एक् वस्भ थां वन् दोन् वसा​ां पऱयां त् फकत् चार् पां च् पौंड‍ल् िात्र् ताची जड‍लाय्

इलेशें

चड‍लु णें

जाल्यार्

मबयेनाकात्.

चड‍लता.

जल्माताना तीन् के.जी. जड‍लाय् आसल्यार् पां चव्या िय्न्यार्तो स के.जी. जड‍ल्आसता.

(िुखारुंक आसा)

------------------------------------------------------------------------------------

शेती व्यवसायाची ां सांकटा​ां आनी ां सुद्राप कायदे

(ले: जफलीप मुदार्थ )

उग्तावण: २००४ अपरे ल-िाय िमहन्यां नी जाया १४-

चलवन आसलेल्या बाजपा (BJP) पाड‍लतीक

व्या लोक सबा चुनावेंत तवळ राज्वटकी

सलवणी लाभली. इं मड‍लयन नेशनल कोंग्रेस

69 वीज क क ों णी

(INC) पाड‍लतीन युनैटेड‍ल प्रोग्रेस्सीव एलायेन्स (UPA) घड‍ललें अनीं सकाभ र रचलो. िुकेली सोमनया गां धीन सकाभ राच्यें सुंकाण िन िोहन मसंघाक ओप्सून मदलें. ह्या सकाभ राक दाव्या

पंक्तक्तचो

(किुमनसत

पाड‍लती)

सहकार िेळ्ळो. दे कून, दु ब्ां -दाकट्यां च्या महताचीं थोड‍लीं कानुनां िंजूर जालीं. बाजपाच्ये

सलवण्ेक

प्रिूख

जापी ह्यां ररपोटा​ां नीं आसल्यो. कारण

शेत्कारी वोट; तो कोंग्रेस आनीं हे र प्रादे सीक पाड‍लमतंक पड‍ललो. हाका कारण तवळचो शेत्कारी संकट. ग्रािीण शेत्कारी ित्दारां नीं आपणाक अमधकारार हाड‍ललें तें िां दून, युमपए सकाभ रान २००४ नवेंबर १८-व्येर The National Commission on Farmers (NCF) नेम्लें. ह्या तजन समिमतच्यें सुंकाण प्रोफेसोर एि. एस. स्वामिनाथन हाच्या हातीं मदलें. हो पाचव्या ररवोलुसां वाचो जागतीक िुकेली आनीं नािणेचो शेती-मवर्ग्ानी.

दे कून, खंड‍लीत श्ामथवंत िनीस शेत्कारी संकटां थावन भायर येंवची व्हाट दाखवन दीवंक.

दाखल्याक: शेत्कारी संकटां चीं कारणां कसलीं? १. अधें-कुरें भू-सुधारण. (साट सत्तर वसा​ां

पयलें राज्ां नीं केले कायदे काळा-भायर, तां ं​ंची सिीक्षा जायजे) २. शेती-भुंयत उदाक आसा, पावता व नां आनीं उदकाचो

गूण.

(आिची

शेती

पावसाच्येर होंद्वोन आसा) ३. तेक्नोलोजी पुरासण व थकाव (म्हणजे

शेमतंत नवेंसां व जावनां ) ४. सां स्थीक रीण; वेळार िेळता व नां , पावता व नां , इ्ादी. ५. पावोतें आनीं खात्रेच्यें संभावन िेळाजे

दोन वसा​ां मभतर, स्वामिनाथन कमिशनान पां च ररपोटभ सकाभ राक मदले. सकाभ रान

मदया सवभ Terms of Reference व आदे शां खाल शेत्कारी संकटां बाबतीं तजन

तसलें िाकेमटं ग आसा-गी नां . ६. हीं सिस्सीं राषटर ीय िट्टाचीं दे कून केंद्र सकाभ रान भासाभास सुरू कररजे. संमवदान मतद‍ वून "शेती (agricultre)" राज् मवषय आसललो तो सिवती (concurrent) पमट्टं त

70 वीज क क ों णी

हामड‍लजे. तवळ केंद्र सकाभ राक ह्यां संकटां च्ये

मवरुद् चलेल्या चळवमळं त ते मदसोंक नां त.

मनवारण कची कानूनी जवाब्दारी िेळतेली.

हें पळे वन, िोदी तफेन तकभ िां ड‍लतेलीं िाध्यिां आनीं राज्कारणी हे शेत्कारी मपज्ज

अधें-कुरें भू-सुधारण म्हणता मक्ाक?

खातेले मगरे सत िनीस म्हण तां कां महणमसतेले.

एक फटमकरी गजाल आयकोंक िेळता की राज् सकाभ रां नीं िंजूर केयां भू -सुदारण

जिीन नातलेल्या घराण्ां चीं कुटिां , दादलो,

कायद्यां मनितीं शेती कऱयेत तसली भुंय

बायल आनीं भुगीं सिेत शेराक येतात. हां कां

ल्हान-ल्हान कुड‍लके जाली. सत संगत कोत

मशकप नां . ताणीं इसकोल्च पळे वंक नां .

तशें कां य जावना. सत्तर वसा​ां मिकवलीं. सवभ

शेरां त हां कां कािां िेळतात बां दपां च्या

पाड‍लमतंच्ये राज् सकाभ र आयले आनीं गेले.

दं द्यां त. रसते रू ं दां वचीं कािां , मब्रज्ज उबाचीं

तररपूण, स्वामिनाथनान आसो धरलेल्या परीं

कािां आनीं मबलमड‍लं गां बां दचीं कािां

आजून

४.८%

गुमत्तगेदार वहमसतात. हे कोंटरेकटर "केश

जिीन्दारां च्यां हातीं आसा. ३.८% शेती-भुंय

पयसे" जाता मततली उणी दीस कूल म्हण

४१% घराण्ां िधें वां टोन गेल्या. धा करोड‍ल

दीतात. रस्ां दे गेर व फूट-पातीर, रै लवे

लोका

landless

पाट्यां कुशीन आसच्या सकाभ री सुवातेंनीं

agriculture labour म्हणोन हो लोक

प्लासटीक आनीं तगड‍लां चीं जोपड‍लीं बां दून हो

जिीन्दारां च्या गाद्यां नीं कूली काि कताभ . ह्या

कुल्कार लोक आपली मजणी साताभ .

३१,८%

कढें

जिीन्ं्च

शेती-भुंय

नां .

दु बळ्या लोकाक दीसां दीसाच्या जेवणाक

वां दे जाल्यात.

एक

एकऱयापरास

उणीं

शेती-भुंय

आसलेल्या घराण्ाच्ये दादले अनीं चले काि सोधून शेरां क वलसेक आयल्यात. हां कां

हळ्ळें नीं

कािां

नां त

मशवाय

MGNREGA सकाभ री मनयोजन. ह्या योजनांत वसा​ां त केवल १०० मदसां ची कूल "गेरंटीड‍ल" हे ल्हान शेत्कारी आनीं भुंय नातलेले िजदू र शेत्कारी संघटनां त नां त दे कून ह्यां कायद्यां

दे कून उरलेल्या दीसां नीं मचलर कािां सोधून

71 वीज क क ों णी

शेरां त

वचाजेच

पड‍लता.

ह्या

घराण्ां तलीं प्रायेसतां आनीं इसकोलाक

आस्लो तो आं दाज सकाभ राक आनीं

वेचीं भुगीं िात्र पाटीं हळ्ळें त रावोन शेती

पबमलकाक जालो. हां कां कािां दीवंक

चलयतात आनीं आपले दीस लोटतात.

सकाभ राच्यें योजन आसागी? आसा तर,

आपल्या ल्हान शेती-भुंयत मपकलेलें जेवंक

कसलें? िजी अमभपराय की सकाभ रा कढें

पावता. शेरां त जोड‍लन उरमयले पयशे

हां च्ये मवषयां त मचंतुंक वेळ नां . गजभ म्हण

हळ्ळें त

आनीं

भगाना लेगून. हो लोक सकाभ राच्या लेकाक

भुर्ग्ा​ां च्या मशकपाक खचभ जातात. शेती

सयत येना. एमलसां वां येतानां , कां य सोरो

खातीर, खासगी रीण घेंवच्यें सदां च्यें. ताची

आनीं गां धी नोट दीवन, पाड‍लमतंच्ये एजेंट ह्या

वाड‍ल दीवन्ंच पुरो पड‍लानां . दे कून, सकाभ रान

लोकाक वोट घालुंक बूतां क वताभ त. उपरां त

शेत्कारी रीण िाफ कररजे म्हण हे िागोन

मवस्रोन वेतात. एमलसां वां उपरां त, उड‍लास

आसतात.

उचो कोपोरे ट धमनयां चो िात्र मक्ाक ते

प्रायेसतां च्यां

वक्ताक

पाड‍लमतंची मतजोरी तां च्या दु ड‍लवान भताभ त. शेरां त हे कसलीं कािां कताभ त? ररक्षा आनीं

ह्या तीन शेत्कारी कायद्यां चो कस्सलो बरो व

टे क्सी चलयतेले चि पळे वंक िेळतात. थोड‍ले

वायट पररणाि ह्या शेती-भुंय नातलेल्या वा

रस्ा दे गेर तकाभ री-फळ वसतू व फुलां

ल्हान भुंय आसलेल्या साध्या घराण्ां च्येर

मवक्तात. रस्ां रस्ां नीं भोंवोन िासळे चो

पड‍लानां . हळ्ळें त कूमलच्यें काि कच्याभ

व्यार कतेले, ल्हान होटलां नीं हात मदतेले

घराण्ां तलो

आसात तां कां आिीं पळे तां व. सक्कड‍ल

बायल-भुर्ग्ा​ां सिेत, शेरां क येतलोच, जशें

मचलर

आतां

दं धे,

स्वंत

काऱय-रत.

२०१६

सक्कड‍ल

येतात.

ल्हान

लोक, शेती

प्रायेसतां , कतभल्यां

नवेंबरां त िोदीन अनामणकरण केया

घराण्ां तलीं प्रायेसतां , आजो आनीं आजी,

वेळा, हां चो महं ड‍ल्च ब्ां कां िुखार आपले

तां कां तां क्ता पर्‍यां त शेती कतभलो. उपरां त,

पयशे बदली करुंक व एकौंटां तलें काड‍लु ं क

ररटायड‍लभ शेत्कार; वलसे गेयां आपल्यां

क्यू लागलेलें आिीं पळे लां .

मशकपी भुर्ग्ा​ां नीं धाड‍ललेल्या दु ड‍लवाच्येर मजणी सातभलो. हां चीं शेतां पणगील पड‍लतीत. हीं

ही

हालत

आिच्या

दे साच्या

बहुित

शेतां जर कुड‍लसून व्हड‍ल गात्राची शेती-भुंय

लोकाची. २०२० िाच्या​ां त पयलें लोक-ड‍लावन

कऱयेता तर कोपोरे ट व व्हड‍ल जिीन्दार शेती

घाया वेळा असलो मकतलो लोक शेरां नीं

करुंक वयसुंक पुरो. ह्या वयसुंच्या दं ध्यां त

72 वीज क क ों णी

आपली भुंय वचात म्हळ्ळें भ्यें ह्या ल्हान

म्हण लेमकनासतनां , वावर दीता. असल्या

प्रायेसत शेत्कारां क धोसता.

ल्हान शेमतच्ये म्हज्े मपळगेच्ये आपल्यां भुर्ग्ा​ां क बरो फुड‍लार िेळाजे म्हण आशेता

ल्हान सोभीत िू? Small is beautiful?

आनीं तां कां मशकपाक धाड‍लता. हीं मशकपी भुगीं पाटीं शेताक येनां त बगार औद्योगीक व

शेती-भुंय मकतली वड‍ल जाली मततली

व्यवसायीक कािां सोधून दे सां त व पदे सां त

उत्पादकता वाड‍लता म्हण वाद िां ड‍लतेले

वलसेक वेतात.

उज्व्व्ये

पंक्तक्तच्ये

आथभ-शासत्री

आनीं

राज्कारणी आज्काल सकाभ र चलयतात.

पणगील पड‍ललेली शेती-भुंय:

दे कून, १९५०-९० आवधेचीं भू-सुधारण कानुनां शेमतची उत्पदकता उणी करुंक कारण म्हणच्यें आसा. म्हणजे हजारां क मिकवोन ल्हान शेतां कुड‍लसून जर एक कोपोरे ट कंपणेच्या ताबेन मदलें तर, उत्पादन वाड‍लतेलें म्हणतात मक्ाक कंपणें कढें दु ड‍लू आसा, शेमतयेची आदनां (inputs) वेळा प्रिाणें घाल्त्ची व्यवसता आनीं श्ाथी आसता.

उं चली

तेक्नोलोजी

सयत

वापररयेता. दे कून, ल्हानशीं शेतां पुरातन

आनीं संपरदायीक शेतीं-रीमतंनीं चल्तात दे कून उत्पदन वाड‍लवंक जायना. हो वाद, मचंत्व्प्यां नीं जिो केयां आं कड्ां क ताळ पड‍लाना. आं कड्ां प्रिाणें, ल्हान सोभीत. एकऱया पाटल्यान, ल्हान शेमतंची उत्पदकता उं चली आसा. ह्या शेतां नीं घराण्ाच्ये सां दे

फुकटाक शेती काि कताभ : सगळें कुटाि आपलीं चवीस व्हरां नीं, पावस, वोत, महं व

दु स्री मपळगी शेती कररनां दे कून जामयत्ती ल्हान शेती-भुंय पणगील पड‍लोन येंवच्यें आिकां

मदसता.

आिच्या

कनाभ टक

राज्ाच्या करावळी प्रदे सां त अशें जालां तें अिकां उटोन मदसता. अमधकृत आं कड‍ले आजून िेळानां त मक्ाक एका काळार वापररनातलेली बंजर भुंय (waste lands) थोड्ां िहं तां नीं स्वादीन कनभ ्ा भुंयत व्यानीज पीक (cash crops) वागयल्या

आनीं ही खानीस्िारें त शेती-भुंय म्हण लेकाक घेतल्या. करावळी प्रदे सां नीं नंय कढें दोनी तड‍लीर बयलां आसात ्ां सुवातेंनीं

73 वीज क क ों णी

बारायी िमहने उदाक आसतेलें दे कून भात

ते वलसेक गेल्यात आनीं बर्‍या जोड‍लीक

मपकंवची शेती संपरदायीक जावन आसली.

पावल्यात. िालघड‍लीं तां क आस्या भाशेन,

ह्यां बयलां नीं, सुके कुद्रे सोड‍लन, हे र तग्

व्यानीज

जिीनेर पोपळ -िाड‍ली, नारल-िाड‍ल, मिरीं-

जायनातलें काि सीजनां प्रिाणें कुल्कारां

मिसा​ां ग, तकाभ री-फळां तसलीं व्यानीज पीक

कनाभ करयतात. हे कुल्कार सयत करावळी

काड‍लु ं क जायना दे कून तीं बयलां पणगील

प्रदे सां तले नहीं, ते भायर थावन येतात.

पड‍लल्यां त.

प्रदे सा मभतर तसली महक्मत आनीं श्ाथी

पीक

सां बाळतात.

आपणाक

आस्ले तनाभ टे कािेली आतां नां त. ह्या व्यानीज पीकेक भात मपकवंक लागची मततली मिनत नाका दे कून कुटिां च्यां तन्या​ां

ही बरी वािावळ गी व एक समिें

आनीं मशकपी सां द्यां क शेती कािां थावन

म्हळ्ळें मुकल्या अवस्वरा​ांत.

सुटका िेळ्ळ्या. शेरां नीं व भायल्या दे सां नीं -----------------------------------------------------------------------------------

िागतीक जिजिटल कोांकणी जदवस २०२१

आशावादी प्रकाशनान िां ड‍लून हाड‍ल्लें

’जागतीक मड‍लमजटल कोंकणी मदवस २०२१’्

74 वीज क क ों णी

वेमबनार २८ नवेंबर (आयतारा) सां जेर ४ थावन ६ पऱयां त चलें. पां च मड‍लमजटल ई-

पुसतकां चें

मविोचन,

पयणारी-वीज

सामहतीक सतेंत इनािां तशेंच आशावादी जागतीक

मड‍लमजटल

पुरसकार २०२१

घोशीत केलो. काऱयें

मनवाभ हकी

बाय

मसयामलनी

फेना​ां मड‍लसान आयलेवार दे वाधीन जाया बेन्ी टीचररच्या अत्म्याक शां ती िागून एक

मिनूट िावन प्राथभनां त काऱयाची सुवाभ त करून उपरां त अपल्या मजण्ेंत पन्ास वरसां संपमयया बाब लारे न्स मवनोद बारबोजाक

75 वीज क क ों णी

परबीं

मदवून.

कोंकणीक

सक्तलो? म्हळ्ळें

प्रश्न िुकार दवरून

कोंकणीक मड‍लमजटल िाध्यिां त िुकार हाड‍लु ं क पाटल्या कां य तेंपाथावन वावर करून आसच्या आशावादी प्रकाशनाची थोकणाय केली. राज्/मलमपचीं सीिां उत्रुंक कशें मड‍लमजटल

िाध्यि आधार जाता म्हळ्ळें सां गून ह्या मदशेन आशावादी प्रकाशनाच्या मड‍लमजटल वावराची िटवी झळक मदतच पयणारी.कोि सह-संपादक बाब शैलेंद्र िेहतान स्वागत उलवप केलें. काऱयाचें उग्तावण करून अपल्या संधेशां त ’मड‍लमजटल िाध्यिां त बरें

तशेंच वायट एकाच िापान आसुंक साध्य आसा तर्यी बरें मवंचून तें कोंकमणच्या बरे पणाक वापरुंक गोंय, तशेंच गोंय भायलीं जायतीं खूप मिनत करतात आनी ही मिनत कोंकणीक वेग-वेगळ्या थरां नी थेंको दीवंक सक्तलो आनी कोंकणीक िुकार वरपाक

असली

मिनत

भोव

गजेची

म्हणाली

ड‍लो|मकरण बुड‍लकुले.

लारे न्स वी. बारबोजान मविोचन जावंक आसच्या पां च पुसतकां ची िटवी वळोक करून मदतच; ’मसमसफस तेंग्शेर’्(शैलेंद्र िेहताच्या नागरी कमवतेंचें

कन्ड‍ल

मलमपयंतर

मड‍लमजटल-

पुसतक) िेलवीन रोमड‍लरगसान मविोचन केलें. ’अंतर्नाद’्(उमजभता भोबेच्या कमवतेंचें कन्ड‍ल मलमपयंतर ई-पुसतक) बाय उशा राणेन मविोचन केलें ’इं द्रधोणू’्(उदय िां बरोच्या नागरी कमवतेंचें कन्ड‍ल मलमपयंतर मड‍लमजटल-पुसतक) बाब चेतन आचाऱयन मविोचन केलें.् ’चाबूक आनी हे र कथा’् (रोनालड‍ल िोंतेरोच्यो

कोंकणी

कथेचें

मड‍लमजटल-पुसतक)

ड‍लो|जयवंत नायक हाणें मविोचन केलें

िुकेल उलवपी बाब िेलवीन रोमड‍लरगसान अपल्या उलवपां त ’मड‍लमजटलीकरण खंड‍लीत कोंकमणची एक गजभ, पूण हें मड‍लमजटलीकरण

जालें; जां व ई-पुसतकां , आ-पुसतकां , खंयचर आनी मकत्तून पऱयां त दवचीं आनी

’फां ्ापाराचें सपण’् (वाल्टर नंदमळकेच्यो कोंकणी कथेचें

मड‍लमजटल-पुसतक) बाय

ड‍लो|जयंती नायक महणें मविोचन केलें. पुसतकां

मविोचन

केयां नी

बरवप्यां नी आपापले संधेश मदले.

ताचो खचभ कोण आन मकत्तून पऱयां त उटवंक 76 वीज क क ों णी

तशेंच

्े उपरां त दे |मवलफी रे मबंबस स्मारक

वेरोमनका

चल्या पयणारी-वीज जागतीक कोंकणी

तेलाखणी

सामहतीक

करून अपलो संधेश मदलो.

सतभ

२०२१

हां तूं

इनािां

फेना​ां मड‍लसाच्या

’िाड‍लाथावन

पऱयां त’् पुसतकाक

घोशीत

मजकलल्यां चीं नां वां वली क्वाड‍लरसान घोषीत केलीं. इनािां जोड‍ललेल्यां चीं इनािां तशेंच

्े उपरां त काऱयाचे सयरे जावन हाजर

मशफारस पत्रां दसेंबरां त तां कां पावीत

आसलेल्या बाब आर. एस. भासकर, बाब

जातलीं म्हणून सां गलें. दल्गादो कोंकणी

र्ग्ानेश्वर तरी, बाब मवशाल कोमड‍लयाळ तशेंच

अकाड‍ले मिचो अध्यक्ष बाब मवन्सी क्वाड‍लरोसान

बाब मवली गोयेस हाणीं आपापले संधेश

दे |िेड‍लरीक

क्वाड‍लरस

स्मारक

मदले. वली क्वाड‍लरसान मधन्वास पाठयले.

मड‍लमजटल

कोंकणी

पुरसकार

आशावादी ’आं टनी

-----------------------------------------------------------------------------------माणका​ां

दाट‍ टून हाड‍ललां लां कूड‍ल बोंड‍ले काड‍लतात िां कोड‍ल

नेि _ आ‍ यन्सी पालड‍लक. गाद्यां त लायतात नेज

संभ्रि आिगेर आज िां य म्हजी िा्े िोड‍लकेंत मशजवन आसा पेज. श्हे णान पुसल्या धनभ रां दणीर मशजता वोनभ

आकय म्हजी गोड‍ला नारलान कालवन आसा चूण

बाय म्हजें व्हड‍लल्या तोपल्यां त उकड‍लन आसा कुंकोड‍ल िासळी हाड‍लल्या बोंबील बाजून आसा कुरबील िौशी म्हजी मभतर कुजनां त

कड‍लवन आसा अंबील. कािाक पंचवीस आळां आं गणां त खेळतात बाळां आब म्हजो सोप्यार बसोन दाड‍लावन आसा पोपळां पावस येता जोर 77 वीज क क ों णी

नाच नाचता िोर

सारें ईट उड‍लयता

िाि म्हजो हाड‍लु ं क गेला

पोळय बां धून वोड‍लताना

तळट्या िाड‍ला सूर

आिच्या बाबूक बसयता.

बाब गादे िाड‍लयता

- आ‍ यन्सी पालड‍लक.

------------------------------------------------------------------------------------

जशांवोण कोणें मशकयलें सुव्ये मशंवोंक? मपंद'येंय घड‍लसुंक ..

आतां परत गड‍लसून दी मशंपड‍लायो गोड‍लसाणेचो यादी... _ मेक्सीम, लोरे ट्टो.

सोपणा​ां -भोगणा​ां

मपंज लें एक कताभ य.

नव्याक पनें,

तीं मनभाभ गी भोगणां ...

पन्याभ क नवें.

िमतच्या मपंजऱयां त बंधी केलीं

गरीब अिीर ना भेद तुका.

मपशीं तीं सोपणां ...

काळजां तुटल्यां त मशंवोंक्येशी?

सक्कड‍ल जारी जातीत म्हण मचंत लीं

मभंयेनाका ...

हां व आशीं तशीं जातेलीं

रगात गळचें ना...

ह्या भोगणां नी दीस साता​ां

सुकोन काळीज मचंवड‍ल जालां .

सोबीत तीं सोपणां गुंत लीं

तेन्ा उिाळ्ळ्यो िोगाझरी,

तां कां आथभ सोधून आसां

काळजाक भाली लागली कशी? मपंज्ो केदाळा तुटात? बोल्त्​्ान नाड‍लून

मचंतप केदनां सहज जायत?

काळजाची शीर पुटली...

कोण तो िाका जाप दीत?

रगात वाळोन दु खीन तोवलां .

केदनां हें सगळें जायत सिाप्त?

तेन्ां गरज नातली...

78 वीज क क ों णी

भोगणां सोपणां म्हजीं

म्हण दु बां वचो काळ

सदां नीत िोताभ त

तीं घोषनां नी चळवळी

कोणी आसागी संसारीं

इरल्यां त स्वच भारतां त

मदं वचो तां कां आकार सकत

कोयरां त एक जाल्यां त.

िेनेट वास...

--- फेल्सी लोबो. दे रेबैल.

-------------------------------------

---------------------------------

स्वच भारत

चारोळी बाळ मगतां

तुज्ा नां वान आज ताणीं घसटू न धुले बावट्या खां बे रुप्यारं ग पुतळ्यां क

_िाच्चा, मिलार.

जपसोळें

सारवन रं गयले फुलां झेल्यां नी

पुलां चें म्होंव मचंवोन मपसोळ्या

ियदानां सोभलीं

रं गाळ पाकाटे हालवन भोंवताय सां ग आिकां तुजो जल्मा

मजण्ेंत सारोण धरुंक्ना

गां व

ताणेंय झाड‍ललें

आं जा लोका थावन आयलाय?.

रस्ा पोंत, नंयची दे ग

___________

गां वार म्हज्ा स्वच भारत

मासळी

तुज्ा िोलां क वाऱयार उबवन दु बळ्या दाकट्यां चे लुटून असक्ाचेर जुलूि

स्वतंत्र गेलां पोळू न

आकवेररयंतल्या रं गाळ िासळे मजवीत तुजें चल्ता उदका मभतर उदाक आपड‍लल्यार मभंयेताय उदका थावन काड‍लल्यार िोताभ य..

तुजोच दे श हो?

79 वीज क क ों णी

पेटो

प्रजतभटन...

घर राकचें काि कताभ

गररयेक च तोपुंक उड‍लोन

िोगान खेळोन खुशाल कताभ

सलवाल्या िासळे चा कां ट्यान

पेट्या तसली िनजात ना दु स्री

मनिाणो उस्वास सोड‍ललो...

मवश्वासी आनी ईषटागत मदं वची.

आपणे कोणाक'च _________

िोस करुंक ना म्हळ्ळ्या सिादानान...

कीर

बाज'ली िासळी खावन असुया फुड‍लाऱयां चा

तां ब्ध्ध्या रं गाच्या िटव्या बोंचीन

रां दपा कुड‍लां तल्त्य्या कायमलंनी

पाचव्या रं गाच्या पाकां नी न्हे सोण

काळो बावटो उबानभ धरुलो...

घुड‍लां त बंधी जाया कीरा िनश्ालागीं मक्ाक उलवंक आशेताय? _________

नारला माि लां ब दीग नारला िाड‍ल सोभतात व्हड‍ल नारलां फळां नारला मभतर गोड‍लशें उदाक

भरलां कशें जाणां त तुिीं? _ माच्चा, जमलार.

_ नवीन जपरे रा, सुरत्कल.

मोग धुंवर उटाजाय िोळबाशीं उजो जळताना सोिुभणा राशी काळीज जर ओपून मदशी िोगा म्होंव धादोशी _________

80 वीज क क ों णी

कुटाम

ताकड‍ले र वजन कसलेंय वावोंव बगलेक तूक नासतां जड‍लाय नां च.

कुवाळो ताच्या जड‍लायेन िेमजनाये

__________

व्हड‍लायेन उिकोळता बेलाचे तुमदये.... कुटाि अवाजान उलवन आसाये

पून

रग्ताचो सां गात सोड‍लून व्हचानाये...

__________ मजणें मकतलें मदसां चें सां ग िाका कोणी िेजुंक जाता सां गा

तूक

जाणें पेल्याक बरें केलें आतां मनिाणे मदसा उलवंक लोकाक.

आं कड‍ले घट मकतलेय जां व

वां कड‍ले नासतां सां गाता येनां त

_रे मांि जिकुन्हा, ताकोिे .

------------------------------------------------------------------------------------

खरो मोग कोण तरी सां गश्ात िाका?

खरो िोग खंय िेळटा? तुजे लागीं , ताचे हाचे लागीं कां य इलो िेळात ? कसो आसात तो? अपोलो दे वाच्या काळजां त मतळूं ? ताज िहलां तल्या ि​िताज'चा गोररं त सोधूं? लैलाक मजवेंच धां पल्या ्ा वोणमदं नी पळों? हीर रं जा लागीं मवचारू ं ?

81 वीज क क ों णी

नैंमटगेलाचा रग्तान तां बड‍लो जाया गुलोबां तलो चोरू ं ? खंय तरी आसा तो िोग? कोणाचा तरी काळजां त .. खऱया िोगाक राकोन जशें चकोरी सुकणें फकत दोव मपयेवन चंद्राक राकचे बरीं... बाळश्ान आवयचें पासळें त मलपचे बरीं... खऱया िोगाक संसार सोधूं ? मपसो हां व... एका िेमळं त सगळें सोड‍लून म्हजे संगीं आयल्या तुजा दोळ्यां नी जर िाका तो मदसाना, हां व कुड‍लो... म्हजीं सोधनां भेश्टीं.

--िोिी जपांटो, जकजिगोळी.

------------------------------------------------------------------------------------

आवक आनी आबलेस आवक सायबा आवक सावकाराचें दु बळ्यां क लुटल्या गुकाभ रां चें मगरे सत काय, दवलताय

सवलताय, पयशे कची आबलेस गाय?

दोड‍लो दु ड‍लू ब्ां कां त

भाड‍लें भां गार लोकरां त थोड‍लें लुटलां लेक पाकां त िोड‍लें िात्र िोचुभवररं त.. पेंकटा नाड‍ले गळवन लोळोन सदां येिकोंड‍ल पळे वन

सगभ मदसलो पयशे खेळवन दु बळो िेलो वळवळोन 82 वीज क क ों णी

उस्वास काड‍ल नाका दड‍लदड‍ले

मजणी म्हजी

काळजा मशरां नी रग्ता घेटे

िाती खेलें लोंकाड‍ल

कुमड‍लं त सदां भ्यें आटे मवटे

घच्याभ िुल्यां त

मनिणें राक्ता कापूस नाकाकड‍ले िोिी जपांटो उकलन मदलें जिमयलें मदसलें

---------------------------------------

सन्मानां त पुलां तुरे झेले

भा​ांगार जशांगार

हात जोड‍लून आड‍लदोस िाग्ताले पेटेक खां द मदताना हासताले...

काजार जाया सुवेर भां गारा....मशंगारा

आवक आसा सावकार नेणा

म्हणून आपयलेंय....!

जावंक आसा ते सवभ जाणां पूण....

मदसता थोड‍लें चड‍ल्च जालें...

केन्ा संप्ता कोण्ंच नेणा

आतां तुज्ा हातां त

_पांचू बांटवाळ ---------------------------------------

कािार िाल्ल्या सुवेर...

- एक भां गार म्हज्ा हातां त - एक मशंगार...

काजार जाया सुवेर

- लवी गांजिमठ

भां गारा ...मशंगारा

---------------------------------------

म्हण अपयलेंय..

कािार िाल्ल्या सुवेर...

आतां ....

बां गार बेंकां त... तो श्रंगार बारां त..

काजार जाया सुवेर भां गारा....मशंगारा म्हणून आपयलें....!

83 वीज क क ों णी

आतां म्हज्ा भां गाराक पाटल्या िुकल्यान

आतां तूं चरबेलां य

मशंगा पुटल्यां त...

पाड्ाक मशंगां आमयले परीं

- मेलवीन वास, नीर'मागथ

हां ड‍लोंक िात्र येताय

---------------------------------------जवलफ्रेि आलव, बोजळये.

नेवाळें

---------------------------------

काजार जाया सुवेर

म्हज्या गा​ांवा​ांत गलफा दुिू

भां गारा....मशंगारा

- टोनी मेंिोन्सा, जनड्डोिी (दु बाय)

म्हणून आपयलेंय.. सां गा म्हाका मकतें उणें? तुकलां कोणें? िेजलां कोणें?

थोड्ा वसा​ां नीं...

गां वां त म्हज्ा गलफा दु ड‍लू – मनसगाभ च्या पासळें त काल्स कोड‍लह!

कात्तें घोड‍लो केलेंय अखरे क पेंकड‍लां तलें नेवाळें य मवकून

म्हजो गां व! म्हजो गां व!

सोड‍ललेंय...

लाख मदल्यारी सोड‍लचो ना हां व! िोंती फेसताक शेमवयो-रोस –

व्हड‍लल्या फेसताक सन्ां - िास!

- िेनेट वास.

---------------------------------------

आता​ां... चरबेला​ांय.. काजार जाया सुवेर भां गारा....मशंगारा म्हणून आपयलेंय....! .

िुट्टे सुरेक ना सुक्ती, दु क्रा िास आनी रक्ती. गुड्ार मपकल्यात दारां बे – महतलां त उिकाळतात तोरां दे! गर्‍यां च्यो ल्हान-व्हड‍ल गाररयो पोणसा पानां च्यो इमड‍लयो!

84 वीज क क ों णी

ताळणें गोट्यां त मपयेत गोरू ं –

आं गणा उदकां त नाचतात कावळे !

महतलाच्या आड‍लमकलां त पड‍ललां बेरू ं ! इराक मशकाभ वन िाणक्या तोकूल – कापे पोणोस, रोसाळ पोणोस

धर्‍तच कुरली आयतें बोकूल!

व्हाव! कशेचे आं बे घोस-घोस!

गां वां त म्हज्ा मकतें उणें?

कोलवा पाक्यां त पावसा पावळे

तुकलां -दे कलां कोणें? िेजलां कोणें?

------------------------------------------------------------------------------------

85 वीज क क ों णी

86 वीज क क ों णी

मटव्यान वळक ''उिु पी नगर प्रदे श''

आमचें उिु पी उड‍लु पी िमणपाल ह्या गां वाचें नां व काड‍लताना कोणाचे कान नीट जामयनां त सां गा!

िमणपाल,

िमणपाल

प्रेस,

प्लानेटोररयं,

ह्या

गां वां त मकतें मवशेष आसा? अषट िठचे मभतरल्या झगड‍लीं,

आनी

भायल्या जाती

सोिगुळां चीं िधें

-वाद

मववाद,काळोकाच्या वेळार पजभळचीं पब आनी बारां (उदा: बारे ल्स, हकून िटट, ब्लू वाटसभ,

दी ऐ आफ टै गर)आनी इतर

िल्पेच्यो दऱया तड‍ली, सैंट िेरीस आयल्यां ड‍ल, मवटला मपंड‍ली, अषटिी येताना वागां चो खेख, संतेकट्टे िासळी, िाकेमटचो वास,

उड‍लु पी तालूकाच्या भोंवारीं मदसोन येंवचे प्रेक्षणीय जागे ह्या परीं आसात. फामतिा िायेक सिमपभली पेरंपळ्ळी इगजभ, कल्माड‍ली

पून शेत, उड‍लपी दु ः खी सायबीन िायेची मफगभज, ड‍ले ल्टा दऱया तड‍ली, िण्णपळ्ळ

िमणपाल आनी इतर...

87 वीज क क ों णी

म्यूमसयं , िरीना स्पोट‍भ स सेंटर

फमलिारू, अदिारू, सोदे ,

कृषणापूर,

पुमत्तगे, मशरूरू, कामणयूरू,

88 वीज क क ों णी

पेजावर

अषटिठचीं नां वां ह्या परीं आसात. उड‍लु पी कनाभ टक राज्ाचें एक प्रिूख नगर उड‍लमपची

जां वन वाड‍लोन येते आसा. हां गाचे मशवळ्ळी 89 वीज क क ों णी

मजया थां वन प्रारं भ जालीं प्रिूख ब्ां कां केनरा ब्ां क, मसंमड‍लकेट ब्ां क, मवजय ब्ां क, कनाभ टक ब्ां क, कापोरे षन ब्ां क आतां हीं ब्ां कां पूरा मवलीन जाल्यां त. सामलग्राि नरमसंह आनी हनुिान दीवळ , कोट अिृतेश्वरी दीवळ , आनेगुिे श्री मवनायक दीवळ , कोमटमलंगेश्वर दीवळ, आनी सभार इगज्ो आसात. मकमदयूर, मित्र सिाज, रथमबदीर आसचें आचाऱय दमशभनी, ड‍लयाना हां गाचीं फािाद

होटे लां . ह्या मजयां त इसकालां कन्पाभ ड‍ली सैंट ब्राह्मणर ''उड‍लु पी होटे ल '' सगळ्या संसार्भर फािाद जालां .

आिचो उड‍लु पी मजलो ब्ां मकंग शेताचें कुळार म्हण्ेत.

िेरीस, ओळकाड‍लू, कमड‍लयाळी, अज्जरकाड‍लू उड‍लु पी पूणभ प्रज्ञा मशक्षण संस्थे, एं . ऐ. टी. िमणपाल,

मवद्यामथभच्या

श्रेयामभवृद्ी खातीर आपली

सेवा दींवन आसात.

90 वीज क क ों णी

उड‍लु पी मजल्या थां वन मवभजन जाले तालूक:

कापू, कुंदापूर, काकभळ, उड‍लु पी, हे बरी, बैंदूर आनी इतर.

अनीश क्लोि मुदरां गिी 91 वीज क क ों णी

Fourteen Characteristics of a Synodal Church

Much has already been written and will be written on the Synod on Synodality. The purpose of the present Synod and Synodal Process is to make the Church Synodal. Pope Francis had already expressed his desire when on the occasion of the 50th anniversary of the Institution of the Synod of

Bishops, on 17th October 2015, he said: “It is precisely this path of Synodality which God expects of the Church of the third millennium”. In the present article I would like to dwell briefly on 14 Characteristics of a Synodal Church.

The widespread consultations, reflections, recommendations by various groups at diocesan and continental phases will give rich fruits that will become Instrumentum Laboris for further discussions at the actual final phase of the Synod in October 2023 and finally will be given to us by the Holy Father in the form of a Post-Synodal Apostolic Exhortation. That, I am sure will give many profound insights and guidelines for a Synodal Church of the third millennium. Mine is a simple attempt to present here

92 वीज क क ों णी

the main characteristics of a Synodal Church as I visualize it based mainly on the Preparatory Document and Vademecum (Handbook) given by the Synod Secretariat to help us in the Synodal Process.

1. A Church where People of God Walk Together: Etymologically a Synod means to walk or journey together. A Synodal Church therefore implies that the People of God which constitutes the Church walk or journey together. The Logo of the Synod designed by a French artist depicts very beautifully the Synodal Church represented by 15 silhouettes that includes the people of God (Church), children, youth, parents, elders, sick, bishops, clergy, religious etc all walking together. It is interesting to note in the silhouette that the bishops, priests and religious are not in front of the crowd

but among them. And all walk together. A truly synodal Church ought to walk together as depicted in the Logo.

2. A Listening Church: In his homily at the Holy Eucharist to inaugurate the Synod at St. Peter’s Basilica on 10th October 2021 the Holy Father underscored three key words – encounter, listen and discern. Just like Jesus we too are called to be experts in the art of encounter and listen to people not merely with ears but with the heart, that is, a sympathetic and understanding listening, a listening that leads to action in response to sympathetic listening.

Jesus having listened carefully to the pleas of the sick people or criticism and questions of scribes and pharisees always responded appropriately. The Church must similarly be constantly

93 वीज क क ों णी

engaged in careful and active listening, sympathetic and understanding listening, especially to the voice of the poor and marginalized.

3. A Discerning Church: In the same homily Pope Francis affirmed that the Synod is a journey of spiritual discernment that takes place in adoration, in prayer and in dialogue with the Word of God. Having listened to all voices, including the promptings of the Holy Spirit, the Church must discern the will of God for the people. All decisions must be taken in the Church, universal or local, after prayerful reflection and discernment. A Church which decides after much listening, prayer, dialogue and discernment will surely be on the right path, always guided by the Holy Spirit.

4. A Church that Speaks out: A

Church that listens ought to allow others to speak out. Views from the pews are important and are not to be ignored. All must get an opportunity to speak out and express their opinions and views, without being insulted, opposed or asked to shut up. The Church also has a prophetic role to play in the society. She must walk the talk. Just as Jesus and the Prophets of old condemned injustice, idolatry, immorality, evil and sin, so also the Church has a responsibility to teach the truth and condemn evil, to uphold the Gospel values and denounce corrupt and evil practices. The Church ought to be the conscience of the society and voice of the voiceless.

5. A Celebrating Church: A Synodal Church celebrates the Eucharist and all liturgical functions together in community. Strengthened by the word of God and the Bread of Life, the Church is

94 वीज क क ों णी

able to live authentic life facing any eventuality or challenge that confronts it.

The spiritual joy of the Church is experienced in such celebrations, especially the Eucharist. Prayers, Adoration, Celebration of Eucharist and other liturgical functions as well as social functions by the people of God together manifest the unity of the Church, while worshiping one God, a Triune God and the Incarnate Word, the Lord Jesus Christ.

6. A Missionary Church: The Vatican Council in Ad Gentes as well as subsequent documents especially, Pope Paul VI in Evangelii Nuntiandi No. 14, teach us that the Church is of its very nature missionary.

Evangelization is the grace and vocation of the Church.

The Church exists in order to evangelize. The responsibility to carry out the missionary

mandate belongs not only to the Popes, Bishops, Priests and Religious, but every baptized person. We are the Church. We, the people of God have the duty and responsibility to carry out the missionary mandate, the great commission given by Jesus as found in Mk. 16:1516 and Mt. 28:19-20.

7. A Servant Church or a Serving Church: If the head of the Church has confessed that He has come not to be served but to serve and give his life as a ransom for many (cf. Mt. 20:28) how much more should the members of his Body be servants? If the Master presents a servant leadership, how much more his disciples be servants? The Church is and must be known for its services, especially to the poor, needy and marginalized. Just as Jesus went around doing good, healing people of all types of infirmities, bringing comfort

95 वीज क क ों णी

and consolation to the down trodden, in a word, being a Good Samaritan, the Church too must be a Good Samaritan and reach out to the poor and needy.

8. A Church that is not dominated by Clergy/Hierarchy: A Synodal Church walks with all together. The Logo of the Synod, as I mentioned already, depicts beautifully the walking together of all People of God. The presence of the Bishops and Priests among the people and not in front of them shows that the Church must not be dominated by clergy or hierarchy. No one should feel threatened, no one should feel dominated by any group in the Church. The poor, elderly, marginalized, sick, women, children all should feel that they belong to the Church and also have a place in decision-making and not just implementing what is

decided by the Clergy.

Therefore, it is the responsibility of the Clergy in dealing with people, and while holding meetings be they Diocesan Pastoral Council, Parish Pastoral Council or any Association, decisions are taken after proper discussions, sharing and discernment and are not imposed on the laity. This Synod is a call to shun clericalism.

9. A Decentralized Church: If we get rid of clericalism in the Church, it will automatically be decentralized. The Holy Father is trying to decentralize many things, giving power and authority to Bishops Conferences and not everything decided in Rome.

The Church should respect and follow the principle of subsidiarity. That is to say, what a subsidiary body or individuals can accomplish by their own initiatives or efforts should not be taken from

96 वीज क क ों णी

them by a higher authority. A greater and higher social institution must not take over the duties of subordinate organization and deprive it of its competence. Wherever it is applicable this principle must be respected and followed in the Church. The present Synod taking place in various phases is a good example of a decentralized Church.

10.

A Church which empowers Laity and Women: The logical consequence of getting rid of clericalism and clergy domination is empowerment of laity and women. While everything cannot be done by everybody, what people can do as per their capacity and competence, and in keeping with the Faith and morals and discipline of the Church, opportunities must be given and the talents and services of people must be utilized without any discrimination.

Pope Francis wants the Laity to be active in the Synodal Process. It should not be a clergy or hierarchical exercise but of the whole people of God. It is not a matter only of the current Synodal Process, but laity and women must be empowered and must exercise their respective roles in the Church and Society, always.

11.

A Participatory Church: A Synodal Church is a participatory Church.

Everyone participates in the Liturgy and all Church activities as per their respective roles. No one is excluded. Ours is an inclusive Church. It is the duty of those in authority or responsible positions to get everyone involved. There are many canonical bodies and associations in the Church which provide for active participation both in decision-making and implementation.

Diocesan

97 वीज क क ों णी

College of Consultors, Diocesan Pastoral Council, Parish Pastoral Council, Priests’ Council, Finance Committees and various Associations in the Parish or Diocese provide ample opportunities for participating in discernment and decision-making, and also provide opportunity to serve. The moot question, however, is: are they all functioning as they ought to?

The BCCs or SCCs also provide a wonderful participatory structure for the Church. In fact, the communion, participation and mission are well accomplished in and through SCCs. 12.

A Church of Communion: The Church is People of God. It is a communion of people based on the Trinitarian communion of Father, Son and the Holy Spirit. The Synodal Church manifests and lives a Communion

through inclusiveness, participation and shared mission. All members are to act as one people of God. The Church should be a reflection of the unity and communion that exists in the Divine Trinity. Any division and discrimination will go against the communion that ought to be there in the Church. This communion is best manifested in a worshipping community where we are united with the Lord through the Eucharist and also united with our brothers and sisters.

It has this vertical and horizontal dimensions simultaneously. If one does not exist, the other does not exist either.

13.

A Church in Constant Dialogue: A synodal Church which listens, speaks, reflects, discerns, and therefore journeys together cannot exist without constant dialogue with others. Both ecumenical dialogue as well

98 वीज क क ों णी

as inter-religious dialogue are and must be a way of life for the Church. Without this regular dialogue at all levels – life, action, theological exchange and religious experience – Church cannot be said to be synodal.

Especially for us who live in a pluralistic society, with many religions, cultures, languages, denominations and rites, dialogue is a must, both within the Church and with the larger human family.

14.

A Church whose modus vivendi et operandi is Synodal: As the International Theological Commission states: Synodality is “the specific modus vivendi et operandi of the Church, the people of God, which reveals and gives substance to her being as communion when all her members journey together, gather in assembly and take an active part in her evangelizing mission.” In other words, Church is not

synodal only when it holds meetings, synods or assemblies but her very way of life and acting or operating should be synodal. If all or most of the abovementioned qualities or characteristics are found in the Church (local or universal), that Church is truly living in a Synodal way.

Conclusion: We are well aware that the Synodal Process has begun, and we are all engaged in reflection, discussions, consultations and discernment in a prayerful ambience and remaining open to the promptings and guidance of the Holy Spirit. We also know that the final fruits of the Synod will be available only some time after the final phase of the Synod in October 2023. Surely the Post-Synodal Apostolic Exhortation of the Holy Father will give us a definite roadmap for the Church of the third millennium based on the fruits of the Synod.

But should we wait until after 2023 to make our local Churches Synodal? I believe that the Synodal

99 वीज क क ों णी

Process has begun well in most of the dioceses. We are already experiencing a Synodal Church.

We must build up on this experience and continue already from now on to make Synodality

our modus vivendi et operandi.

The above enumerated qualities or characteristics of the Church may help all of us to make Synodality our way of life. + Gerald John Mathias, Lucknow.

M JESSY DSOUZA

BONDI SUKKA | BANANA FLOWER SUKKA

Very healthy, super tasty,

flavoursome home grown Banana flower Sukka. Mangalorean Traditional dish.

100 वीज क क ों णी

INGREDIENTS:

METHOD:

1 - 2 Bondi | Banana Flower

▪︎ Clean Bondi, discard all hard

3 - 4 red chilli

outer segments until you get white

Pinch of chilli powder

tender flower.

1/2 tsp mustard seeds 1/4 tsp cumin seeds

▪︎Fine chopp that white bondi, soak

1 tsp urad dal

in water with pinch of turmeric &

2 tbsp coconut oil

salt. Or soak in butter milk.

2 - 3 strings curry leaves 1 tsp tamarind paste

▪︎Take kadai, heat coconut Oil ,

Salt to taste

add mustard, Urad dal, broken dry

Piece of jaggery 3 tbsp grated coconut

red chillies and fresh curry

Butter milk {optional}

leaves,saute well.

101 वीज क क ों णी

▪︎Add the finely chopped bondi.add

10 - 12 mins.

salt, tamarind paste, pinch of chilli powder Jaggery piece and stirr very

▪︎Add freshly grated coconut. Stir

well.

well.

▪︎ Healthy, tasty Bondi sukka is

▪︎Add little water, cover & cook for

ready. Enjoy.

Chicken green Masala

Ingredients:

*************

1) 1 kg chicken cut into small pieces 2) 2 tbsp grated coconut 3) 1 handful coriander leaves

4) 2 inch ginger

102 वीज क क ों णी

5) 6 cloves big size garlic

15) salt as per taste Recipe:

6) 1 tsp black pepper corns - Wash chicken nicely and keep aside to drain water

7) 1 tsp full cumin seeds

10) 1 inch cinnamon stick

- Make a fine paste of Coriander leaves, ginger, garlic, green chillies, 1 onion, pepper corns, cumin seeds and grated coconut

11) 2 medium onions, finely sliced

- In a kadai, heat oil

12) 1 tbsp tamarind pulp (as per taste)

- Once oil is hot, fry 1 onion till golden brown

13) 1/2 tsp turmeric powder

- Add cloves and cinnamon stick and fry for a while

8) 6-7 green chillies 9) 6 cloves

14) 2 tbsp oil 103 वीज क क ों णी

- Add chicken and fry on high flame for 5 mins

St Aloysius holds National Workshop to commemorate

- Reduce the flame and add tamarind pulp, turmeric powder, 1 cup water and salt.

72nd Constitution Day

- Stir well and cook on medium flame until chicken is almost cooked - Add masala paste, stir gently and add more water if required as per thickness of gravy - Take complete boil on medium flame, then switch off the flame Delicious chicken green Masala is ready to serve with Idlis, sannas, panpole or anything as per your choice

---------------------------------------

To commemorate 72nd Constitution Day, Department of Political Science, St Aloysius (Autonomous) College, Mangaluru along with Department of Studies and Research in Political Science, Tumkur University and Ramaiah University of Applied Sciences, Bengaluru organized two days online National Workshop titled

104 वीज क क ों णी

“Constitution्of्India:्Transcription,् Transformation्and्Legitimacy”्on् 25 and 26 November 2021 through Zoom platform.

The Objective of the workshop was to ensure discourse and debates on the transcript, transformation and legitimacy regarding contemporary socio-political issues associated with the Constitution and various organs of the Government. The workshop basically focussed on students’् research् paper् presentation on main and subthemes of the workshop. From St Aloysius College (Autonomous), Mangaluru eight students presented papers.

The Programme was presided by Professor Sai Baba, Registrar, Ramaiah University of applied Sciences, Bangaluru and Dr Rose Veera Dsouza Dean of Arts Faculty & HOD Political Science, St. Aloysius (Autonomous) College Mangaluru.

The Presidential remarks from each institution delivered by Col. (Prof.) Y. S Seddegowda Vice-Chancellor, Tumkur University, Professor Anindya Sen Pro Vice-Chancellor, School of Social Sciences Ramaiah University of Applied Sciences, Bangaluru and Dr Norbert Lobo, Director, Arts Faculty, St Aloysius (Autonomous) College, Mangaluru.

Aneena V George and Nissy Marriam Jacob of II BA, presented an analysis of two case studiesKesavananda Bharathi Case and Minerva Mill case respectively.

Aneena highlighted the basic structure doctrine as laid down by Kesavanda Bharathi Case and its reaffirmation by other judicial pronouncements. Likewise, Nissy

105 वीज क क ों णी

brought out the balance of relations between fundamental rights and directive principles reaffirmed under the Minerva Mills case. Delona I BA in् her् paper,् “The् Right् to् Information Act and its implicit as guaranteed् by् the् Constitution”,् dwelled on RTI right from the historical relevance, the democratic tools, the challenges faced by the implementation agency and issues recently encountered in its functioning in the light of its amendment in 2019.

Disha K, I BA most articulately described the lives of Dalit women in a period when they suffered caste as well as gender discrimination in her paper—“Feminism् in् Dr् Ambedkar’s् philosophy् and् its् presence्in्the्Constitution”.्Here् she recognized the feminist side of Ambedkar’s् philosophy् as् well् as् his efforts in improving the lives of Dalit women as well as status of other women. Vidhula Kodira Lokesh II BA dwelt on the concept of social justice during its stage of origin and in the Indian context in her् paper,् “Social् Justice् and् Civil् Society in a Post- Colonial State: Experience् of् India”.् She् analysed् critically the extent to which the

principle of social justice has been realised while at the same time being undermined by the existing adversary forces. Hence the need for the efforts by the civil society was most stressed by Vidhula for sake of accelerating the achievement of social justice. Letitia D् Costa,् II् BA् in् “The् Right् to् Privacy in the Internet era and the need्for्regulation”्research्paper् outlined the legalities and the implications of the right to privacy in individual and corporate worlds that affects functionality and ethical conduct. She highlighted various aspects of the Justice Puttaswamy Case which could provide a base for personal liberty within the digitalised society today. Kushi, I BA captured the saga of freedom of speech and expression, fair criticism with the help of relevant case studies् in् “Right् to् Freedom:् An् Entitlement्of्all्Human”.्Athena,्II् B.Com. focused on constitutional validity of anti-conversion laws from the perspective of secular principle her् paper् titled् “Anti् Conversion् Laws – A constitutional्perspective”.् Research scholars from various institutions presented their papers too.

106 वीज क क ों णी

Dr Sylvia Raha, Asst Prof, Dept of Sociology, Ramaiah University of Applied Sciences proposed vote of thanks.

The Valedictory programme of the online National Workshop was held on 26 November 2021 at 3.30 PM. The welcome address by Mr Valmiki Rama Krishna Coordinator & Asst Prof. Department of Political Science, Tumkur University. Dr Chetan Singai, Associate Prof & Deputy Director, Ramaiah University of Applied Sciences and Maria Shaila DSouza Assistant Professor, St Aloysius (Autonomous) College, Mangaluru gave introductory remarks.

During the valedictory of the workshop an Oath for national integration was read by the students of St. Aloysius College (Autonomous), Mangaluru.

---------------------------------------

St Aloysius College NCC Wings

holds

Blood

Donation Camp As part of the observation of NCC Day, the three NCC Units (Army, Navy and Air Wing) of St Aloysius College, Mangaluru organised

Blood Donation Camp on 27 November, 2021 in association with the Youth Red Cross of the College and District Wenlock Hospital, Mangaluru.

Dr Sharath Kumar Rao, Senior Consultant & HOD, Immunohematology and Blood Transfusion, Nodal Officer ICMR, Government Wenlock Hospital presided over the programme. Dr Alwyn् D’Sa,् Registrar of the College; ANO Shakin Raj, NCC Army Wing Fly

107 वीज क क ों णी

Officer Alwyn Misquith, NCC Air Wing; and Capt Hariprasad Shetty, NCC Navy Wing Reji John and Reema, Coordinators of Youth Red Cross of St Aloysius College graced the occasion.

Around 132 Cadets donated blood during the camp. About 15 staff of

District Wenlock Hospital Blood Bank under the supervision of Dr Sharath Kumar assisted in the smooth conduct of the camp.

Dr Sharath Kumar Rao in his speech briefed on the importance of donating blood. He also explained how blood helps patients suffering from life-threatening conditions and supports critical medical and surgical् procedures.् “Donating् is् a् safe process and people should not

hesitate to give or receive blood. At Wenlock Hospital we have implemented additional precautions to ensure the safety of the donors and staff. This blood shortage could impact patients who need surgery, victims of accidents and other emergencies, or patients fighting blood cancer. I am happy to see many of you cadets and NCC Officers have come forward to donate्blood”,्he्added Dr्Alwyn्D’sa्in्his्address्said,्“I् feel proud to say that St Aloysius College is the only institution under Mangalore University having the three full-fledged NCC Wings, and it is overwhelming to note that a large number of the NCC cadets have come forward to donate blood. St Aloysius College has the vision and mission् of् “Creating् Men् and् Women्for्and्with्others”,्who्in् turn will be the agents of change in forging an eco-friendly and gendersensitive्society.”

CSUO Manish Bhat of NCC Air Wing compered the programme. Sgt Violla् D’Sa् of् NCC् Army् Wing् proposed the vote of thanks.

---------------------------------------

108 वीज क क ों णी

St

Aloysius

College

introduces 2 New Courses in B.Voc. Degree

St Aloysius college (Autonomous)

Mangalore with collaboration of National Panasonic India has

introduced two new skill-based courses i.e., Bachelor of Vocational degree् programme् in् ् ‘Renewable Energy्Management’्and्‘Software् Development’्during्the्academic् year 2021-22. The inauguration of the new courses was held on 24th November 2021 in Eric Mathias Hall of Maffei block.

Dr Tom George, Consultant, Isha Sol Energies was the Chief Guest. Rev. Fr. Melwin Joseph Pinto S J, Rector of St Aloysius Institutions presided over the programme. Principal of the College, Rev. Rev. Dr Praveen Martis SJ and Director of B.Voc. Courses, Dr Denis Fernandes were on the dais.

Addressing the gathering Dr Tom George briefed about importance of renewable energy in the world. He said that renewable energy is a critical part of reducing global carbon emissions and the pace of investment has greatly increased as the cost of technologies fall and

109 वीज क क ों णी

efficiency continues to rise. He congratulated the College for initiating the Renewable Energy Management and Software Development degree programme in the College.

Rev. Fr. Melwin Joseph Pinto S J, in his presidential address said that a degree in renewable energy provides the younger generation plenty of job opportunities and it develops specialized skills in the development and sustainability of the world's renewable energy. He also said that the program equips learners with required adequate skills to participate in the world's current energy production issues.

Speaking on the occasion, Rev. Dr. Praveen Martis S J, briefed about the importance of vocational courses in degree level.

Mr. Robin, Business Head, Isha Sol Energies, Mr Praveen Pinto, Service Delivery Manager (Automation), Mr. Reneesh R, South India Sales Head, Panasonic Solar and Dr Vivek K, Technical Head, Isha Sol & Green Turn present on the occasion and addressed the gathering.

Dr Denis Fernandes welcomed the gathering. Claret DSouza compered the programme. Vinutha Shetty

delivered the vote of thanks.

---------------------------------------

St

Aloysius

holds

College

Green

Hunt

Competition & Poura

Dhwani Program

The Centre for Environmental Concern, St Aloysius College

110 वीज क क ों णी

(Autonomous), Mangaluru in association with Radio Sarang 107.8 FM organized Green Hunt – Cleanliness Awareness Competition and Poura Dhwani – discussion with the Civic Workers on 24th November 2021 in the College.

Rev. Dr Praveen Martis SJ, Principal of the College presided over the programme. Mr Prakash Shetty, Panchayat Development Officer of Ujire Gram Panchayat, Dr Nagarathna, Programme Coordinator, NSS, Mangalore University, Mr Nagaraj Anchan, Co-

ordinator, Hasiru Dala and Jennifer Ida Mascarenhas, Dean of Extension Services, St Aloysius College (Autonomous), Mangalore were present for the programme.

Addressing the gathering, Prakash Shetty said, "The real respect we give to civic workers is the proper handling of our household garbage.

It is a pleasure to be a civilian worker on behalf of civic workers. There has

been a lot of work done with the idea of a clean India in the country for the past ten years. The civic workers are, in fact, cleaners of the military, by selecting the waste generated in our home every day and sorting it in several ways."

Rev. Dr Praveen Martis SJ, in his presidential address said that the society cannot change unless we change our mind and the way we see the society. He also said that civic workers should be respected and recognized.

During the programme winners of Cleanliness Awareness Competition, students of SDM College of Business Management were felicitated. Also 46 Civic workers of Mangalore Municipality Corporation were honoured for the unstinted services in keeping Mangalore clean. On behalf of Civic Workers, Mr Anil, Secretary of Civic Workers’्Society्said्that्the् civic् workers are still leading a life below the poverty line. They should be recognized by the government and get the necessary benefits.

Rev. Dr Melwyn Pinto welcomed the gathering. RJ Abhishek Shetty compered the programme. Glavin T

111 वीज क क ों णी

Rodrigues rendered the vote of thanks.

---------------------------------------

AIMIT holds International Conference

-

SACAIM

2021

The 2–day International Conference on Advanced Information Technology, Engineering & Management (SACAIM) was inaugurated on 2nd December 2021 at AIMIT Campus, St Aloysius College (Autonomous), Mangaluru on virtual mode. Dr. Jayaprakash Alva, Dean of Father Muller Medical College, Mangaluru inaugurated the Conference. Dr (Fr) Praveen Martis SJ, Principal of the College presided over the programme. Dr S. Ruban, HOD of PG Dept. of Software Technology was the Convener of SACAIM 2021.

Dr. Jayaprakash Alva, in his address, stressed the need and importance

of the Information Technology domain working together with the Health Care sector, which could benefit the society at large. He also emphasized that this conference should not end with discussions and deliberations but should be taken forward to design innovative and creative products that could help the common man.

Rev. Dr Praveen Martis SJ, highlighted the various collaborative engagements and research initiatives taken by the College.

Rev. Dr Melwyn Pinto SJ, Director of AIMIT Campus of St Aloysius College (Autonomous), Mangaluru, highlighted the role of research in the academic life and appreciated the participants of this conference for coming up with various research papers.

The e-conference proceedings with an ISBN no 97893-91077-79-2, consisting of all the paper abstracts that will be presented in the conference was released in the function.

Hon'ble Vice Chancellor of Mangalore University, Prof. Dr. P. Subrahmanya Yadapadithaya, had send greetings through the video message, where he appreciated the

112 वीज क क ों णी

College for organizing this conference, and also pointed out the impact of technology in handling the pandemic situation.

The Tutorial sessions were conducted by Association of Public Health Technologists, where Digital Health and the various other initiatives were elaborated by Dr Shazia Anjum, State WHO HQ Consultant, NTEP, Karnataka, Dr Balu P S, Prof and Head, Department of Community Medicine, JJMMC, Davangere and Mr Surabhi Quraishi from ZMQ development. The entire Session was coordinated by Dr Sudhir Prabhu, Professor, Department of Community Medicine from Father Muller Medical College.

There were paper presentations in 4 different tracks and concept proposals were presented across eight tracks, i.e., Data Intensive computing, Networks and Information Security, Artificial Intelligence, Data Science and Statistics, Big Data Analytics and Technology, Bioinformatics and Computational Biology, Management Science and Humanities and Digital Health.

More than 120 papers will be

presented on these two days. The sessions will be moderated by a panel of experts and the best papers will be awarded with Certificates.

All the arrangements have been coordinated under the leadership of Dr (Fr) Melwyn Pinto SJ, Director of AIMIT campus of St Aloysius College (Autonomous), Mangalore, Dr Hemalatha (Dean, PG Dept. of IT), Dr S. Ruban HOD of PG Dept. of Software Technology and Convener SACAIM 2021 and Mrs Vanitha Kulsekhar, Organizing Secretary SACAIM 2021.

Speaking about the conference arrangements, Dr S. Ruban, the convener of this year SACAIM 2021 said,्“This्year्conference,्we्have् included्a्new्track्called्“Digital् Health”् in् collaboration् with् the् Association of Public Health Technologists,् Bangalore”.् As् the् world is going through a season of pandemic, it is interesting to see how technology can help the Public Health and contribute to the health of the society.

Dr Hemalatha welcomed the gathering. Dr S. Ruban rendered the vote of thanks.

---------------------------------------

113 वीज क क ों णी

ADVERTISEMENT RATES: FULL PAGE: 2000 HALF PAGE: 1250 QUARTER PAGE: 700 Contact: Panchu Bantwal WhatsApp: +91 94824 08400 Make cheque payable to: Veez 114 वीि कोांकणी

Konkani Weekly

115 वीि कोांकणी

116 वीि कोांकणी

117 वीि कोांकणी

118 वीि कोांकणी

119 वीि कोांकणी

120 वीि कोांकणी

121 वीि कोांकणी

122 वीि कोांकणी

123 वीि कोांकणी

124 वीि कोांकणी

125 वीि कोांकणी

126 वीि कोांकणी

127 वीि कोांकणी

128 वीि कोांकणी