Atlantic Review Autumn 2018

FOR ATLANTIC AIRWAYS TRAVELLERS – FREE COPY

ATLANTIC REVIEW EDITION #4 – 2018

THE NORDIC HOUSE

A WINDOW ON THE WORLD FOUR DECADES OF WOMEN IN PARLIAMENT SVERRE NOLSØE

MAKING THE WORLD A SAFER PLACE

IN GOOD COMPANY At Skansi Offshore, it is our strong emphasis on human values that make us who we are. Built on helpfulness, skill, and pride in our heritage, we strive to make our team feel at home – whether on land or at sea. But being ‘in good company’ also means working for a good company. A company that our clients can trust in – in the long run.

We are Skansi Offshore

Website

Telephone

Skansi.fo

+298 61 49 00

Fax

+298 31 49 06

E-mail

skansi@skansi.fo

OKKARA Local faroese brewery

okkara@okkara.fo

+298 3 11 030

ATLANTIC REVIEW | AUTUMN 2018

ATLANTIC REVIEW – AUTUMN 2018

THE ALLURE OF THIS FAIR LAND Føroyar í brimduni, Føroyar í stilli / Faroes in crashing surf, Faroes in seas mild Føroyar í havódn og Føroyar í logn, / Faroes in roaring gale and Faroes in zephyr Føroyar við tínari náttúru villu, / Faroes with your nature wild Føroyar – tú ert mær mín dýrasta ogn. / Faroes – you are my dearest treasure.

This is the last verse of Petur Michelsen’s beautiful poem ‘The Faroes when the sun in its shimmering might’. He truly captures what makes the ­Faroe Islands so special, and the uniqueness national roman­ tic poetry has praised for so many years is now also known ­beyond our shores.

Francesco and Anja Mazuhn from Germany, who we will be meeting in this instalment of Atlantic Review, were drawn in by the allure of the archi­ pe­lago. The couple fell madly in love with the Faroe Islands one evening on their sofa in Berlin, as they were watching a documentary about the F ­ aroe Islands. Shortly after they ­ were on their way to the F ­ aroe Islands and soon ­ purchas­ ed a holiday home in Elduvík, which they visit several times a year. They are learning Faroese, they also make hay, ­

4

slaughter sheep and catch sea­ birds with the locals. They are, in all respects, very active members of the little village community in Eysturoy.

We also have a Nordic ­addition to the Faroese comm­unity. The new director of the Nordic ­Hou­se, Gunn Hernes from Nor­ way, recently took up her posi­ tion and moved to the Faroe Is­ lands. She already feels at ho­me here. Read about Gunn H ­ er­nes and her plans and vis­ ion for the biggest cultural hub in the archipe­lago in these pages.

The royal visit in late August lent a festive air to the end of summer when the Danish Crown Prince visited with his family. This was his first trip to the Faroe Islands for 13 years, and the first time the children came along. A host of journalists covered the royal visit, which made the news in

many parts of the world. It is estimated that the royal couple have a branding value in the high end of the double-digits, so such a visit with significant coverage certainly contributes to putting the Faroe Islands on the map. You will find this and many other interesting reads in the magazine this time.

Autumn is upon us. A cosy time of year, but it is in this time ahead of us that the con­ trasts Petur Michelsen writes about collide. Faroes in crash­ ing surf, Faroes in seas mild/ Faroes in roaring gale and ­Faroes in zephyr.

And precisely so the Faroe Islands are at their most en­ chanting.

Wishing you happy travels, Jóhanna á Bergi, CEO, Atlantic Airways

Raised in the Wild

HiddenFjord continues to lead the world in Sustainable and Innovative methods of raising superior Atlantic salmon in the Wild.

HiddenFjord salmon lives a stress-free life in its natural environment around the Faroe Islands with no antibiotics and no hormones throughout.

www.HiddenFjord.com • P/F Luna, FO-510 Gøta, Faroe Islands • Tel +298 66 21 00 • luna@luna.fo

Innihaldsyvirlit / Contents:

08

76

The Faroe Islands are our second home

78

Funnu eitt heim afturat í Føroyum

18

Norðurlandahúsið er ein stórur sýnisgluggi – inn og út The Nordic House – A window on the world

28

40 ár síðani kvinnur blivu valdar í Løgtingið 40 years since women were first elected to Parliament

38

Krúnprinsahúskið á ferð í Føroyum Crown Prince Frederik and his family visit the Faroe Islands

50

Sverre Nolsøe: Vil bøta um ein stóran trupulleika Everyone should afford to feel safe

58

Við fullari ferð móti framtíðini

Event calendar

Author of the Season: Katrin Ottarsdóttir

82

Atlantic Airways frá A-OY

88

Barnasíðan Children’s page

89

Krossorð & Sudoku Crossword puzzle and Sudoku

90

Nøvnini á flotanum hjá Atlantic Airways Fleet names

92

Hentar upplýsingar Useful information

Full speed ahead to the future

The Faroe Islands from two Locals’ Perspective

94

Søgan um Atlantic Airways The story of Atlantic Airways

ATLANTIC REVIEW is published by Atlantic Airways, Vagar Airport, FO-380 Sørvágur, tel. +298 34 10 00.

Advertising: Atlantic Airways / atlanticreview@atlantic.fo. Editor: Ingrid Bjarnastein / ingrid@atlantic.fo.

Layout: Bárður Mikkelsen / bmi@atlantic.fo. Proof and translation: Sprotin.fo. Responsibility: Jóhanna á Bergi. Printed by Føroyaprent / Foroyaprent.fo. This publication may only be reproduced in agreement with the publishers. Cover: Kirstin Vang – instagram.com/kirstinvang

prentsmiðja 541 705

Photo: Mads Peter Iversen

66

ATLANTIC REVIEW | AUTUMN 2018

8

ATLANTIC REVIEW | AUTUMN 2018

Funnu eitt

heim afturat í Føroyum

Fyri góðum fimm árum síðani sóu hjúnini Anja og Francesco Mazuhn Føroyar á fyrsta sinni í einum dokumentarfilmi í týskum sjónvarpi.

Tey gjørdust alt fyri eitt skotin í oyggjunum, og bert fáar mánaðir seinni høvdu tey keypt summarhús í Elduvík.

Tey eru í Føroyum fleiri ferðir um árið, og í dag siga tey seg hava tvey heim – eitt í Týsklandi og eitt í Føroyum SK RIVA Ð H E VU R MYNDIR: ÓLA VU R

SOLB Y C H RISTIA NSDÓTTIR FRE DE RIK SE N/FA ROE P H OTO

9

ATLANTIC REVIEW | AUTUMN 2018

Í einum sethúsum í býar­part­ inum Heiligensee, í Berlin, sita hjúnini, Anja og Francesco Mazuhn og hyggja at sjónvarpi eitt kalt januarkvøld í 2013.

Tey búgva í einum gomlum og hugna­ligum húsum, sum vórðu bygd í 1930. Tað er myrkt og kalt, men hitin úr eldstaðnum í stovuni munar. Tey bæði sita í leður­sofuni og hyggja at týsku rásini ARD. Film­ urin, sum tey hyggja at, eitur The Faroe Islands in the winter. Ein týskur doku­ ment­ arur, har myndirnar eru tað berandi í filminum, og tey bæði í sofuni verða fangað av stór­­fingnu náttúru­mynd­unum úr Føroyum. „Vit sóu myndir úr eitt nú Fugl­­­oy og Svín­oy, minn­ast tey afturá, nú tey sita við vind­ ­ eygað í summar­ hús­ inum í Eldu­ vík. Vit sóu nógv regn, nógva toku og mjørka. Vit sóu, tá tað varð flett, og vit sóu, tá menn vóru eftir hav­hest­­um,“ greið­ir Fran­cesco Mazuhn frá.

Heima í sofuni í Berlin í 2013 fer Francesco at leita á net­ inum eftir upp­lýsingum um Føroy­ ar. Hann er trølla­bundin av tí, hann sær í

10

sjónvarpinum, og vil sleppa at vitja hesar fjar­skotnu oyggj­ar.

Anja er eisini hug­tikin, so hann googlar summ­ar­­hús í Føroyum á ensk­ um. Eittans hús kemur fram. „Eg haldi ikki, at tað fanst so nógv tilfar um Føroyar á ensk­ um tá, tí bert tað eina húsið kom fram. Tað vóru eini summ­ar­­hús í Eldu­vík, og eg ringdi alt fyri eitt til mann­ in, sum stóð fyri tí og spurdi, um vit bæði kundu leiga húsið komandi vikuskifti og eina viku fram.“ Tey bæði flenna og minnast afturá, at føroyski maðurin í horni­­num var sera bilsin um at fáa ein fyrispurning um húsini í Elduvík í januar mánaði.

Men tað var lag á manni, og húsini vóru tøk. Tríggjar dagar eftir, at tey sóu dokumentar­ film­ in um Føroyar, sótu tey um­­borð á flogfarinum ávegis til Føroya. Tey lendu á kvøldi 19. januar og koyrdu

síðani við leigubili úr Vágum til Elduvíkar. „Tað var ikki heilt lætt at finna til Elduvíkar í myrk­ rinum, men tað gekk. Vit keyptu inn við brúnna um Streym­in ella í Norð­skála,“ minn­­ist Anja.

Tey ferðast runt um í oyggj­ unum í eina viku og taka nógv­­ ar myndir í tí sindrinum av dagsljósi, sum er á vetri. Fran­ c­ esco fer millum annað eftir havhestum saman við fólki í Gásadali. Meðan hann sit­ur á eini rás og eygleiðir veið­­ una, fer ein tanki at spíra. „Eg fór at hugsa um, hvussu deiligt tað kundi verið at havt eini hús her.“ Eftir eina góða feriu í eina viku fara tey bæði heim aftur til Týsk­lands.

Leita eftir húsum Aftur í Berlin byrjar vanligi gerandis­dag­urin aftur.

Francesco rekur

THE ORIGINAL

ICELANDIC LIQUORICE & MILK CHOCOLATE IN A SATISFYINGLY CRUNCHY SHELL

www.landshandilin.fo

www.landshandilin.fo

ATLANTIC REVIEW | AUTUMN 2018

saman við øðrum egna fyri­ tøku, og Anja, sum er journal­­ istur, er farin aftur til arbeiði sítt fyri blaðið, Die Welt.

Men okkurt er broytt. Franceso fær ikki tankan um at keypa hús í Føroyum úr høvdinum, og hann heldur tí fram at leita eftir møguleikum á netinum. Á ferðini í Føroyum hevur hann funnið útav, at fyri­tøkan Inni selur hús, so hann er gerandis­­­gest­ur á heimasíðuni hjá teimum.

Og so ein dagin í apríl 2013, meðan Anja er til arbeiðis, ring­­ir Francesco og biður hana taka sær frí um vikuskiftið.

Hann sendir henni eitt leinki til eini summarhús, sum eru til sølu í Elduvík. Og so gongur leið­in enn einaferð til Føroya.

Hesa­ferð fyri at keypa eini hús. „Eg hevði ætlað mær at keypt tey á netinum, men meklarin helt fast um, at eg skuldi koma til Føroya at hyggja at hús­unum og kanska onkrum øðrum eisini,“ minn­ist Fran­cesco afturá.

Men veruleikin var, at tey bæði als ikki vóru áhugað í øðrum hús­ um, tey vildu bara hava hesi húsini. „Tey vóru júst, sum eg hevði vænt­­að. Nýggj, í góðum standi, við innbúgvi og so liggja tey í Eldu­vík, her vit búðu fyrstu vikuna. Tað kundi ikki verið betri.“ Anja og Francesco løgdu eitt

12

boð inn, og so fóru tey aftur til Týsk­lands at bíða. „Vit vóru í Føroyum í tveir dag­ ar, og eg má siga, at hasir ferða­ seðl­arnir hava verið teir dýr­ astu, eg nakrantíð havi keypt,“ sigur Francesco og flenn­ir hart.

Trivust beinanvegin Francesco og Anja Mazuhn fingu húsini í apríl mánaði 2013. Bara tríggjar mánaðir eftir, at tey á fyrsta sinni hoyrdu um Føroyar. „Eg veit, at tað kann tykjast løgið, men okkum dámar væl at ferð­ast norðureftir. Vit hava eisini átt hús í Norra til dømis, men tað var ov stórt og tungt at halda. Húsini í Elduvík eru smá, og nú eru vit í Føroyum tvær ella tríggjar ferðir um árið, so tað passar okkum sera væl,“ siga tey.

Og tey bæði trívast væl í lokal­ sam­­ felagnum í Elduvík eins og í øllum Føroyum. Ferð eftir ferð verða føroysk vinfólk nevnd, meðan tey greiða frá.

Sjálvi hava tey eisini gjørt nógv fyri at koma í samband við fólk og at læra mentanina og málið.

„Hetta er nakað heilt, heilt annað enn Berlin. Ein gamal­ dags liviháttur, sum hugtekur okk­um bæði. Vit hoyggja, fletta, veiða fugl, royta seyð og hava roynt allan føroyskan mat. Og júst tí er tað so gott at vera her,“ siga tey við ein munn. „Vit fóru rætt og slætt til fólk her í bygdini og spurdu, um vit kundu sleppa at hjálpa, tí vit vildu læra tað. Vit vórðu so væl móttikin,“ greiða tey frá.

Og tað, at tey hava sett sær fyri at læra málið, hevur eisini gjørt mun. Tey eru ikki smæðin fyri at tosa føroyskt, og hjartaliga heilsanin, tá ein kemur á gátt hjá teimum í Elduvík, er á flót­ andi føroyskum. „Enn duga vit ikki so væl, men vit royna,“ sigur Anja stór­ smílan­di á føroyskum.

Vilja virka ull Eftir royting eitt summarið varnast tey, at ein stórur partur av ullini verður brend. Hetta harm­ast tey bæði um, og fara tey sum eina roynd í holt við at gera smáar pakkar av ull, sum tey taka við sær aftur til Berlin.

1 October –17 March

VIDEO VIDEO During the 2018–19 winter season, the Nordic House in the Faroe Islands will be showcasing works by ten prominent Nordic video artists.

Video is derived from the Latin term videre, meaning to see, and the common denominator for the works on show this winter is that they all address ‘seeing’ in some form. However, they are not just about what we see, but how we see, about the gaze, and about the interplay between seeing and being seen.

Tone Kristin Bjordam

1–14 October 2018

JOHANNA BILLING (S) 15–28 October 2018

JACOB TÆKKER (DK) 29 October–11 November 2018

THE ICELANDIC LOVE CORPORATION (IS) 12–25 November 2018

JÓHAN MARTIN CHRISTIANSEN (FO) 26 November–15 December 2018

EIJA-LIISA AHTILA (FI) 7–20 January 2019

TONE KRISTIN BJORDAM (N) 21 January–3 February 2019 Heiðrik á Heygum

HEIÐRIK Á HEYGUM (FO)

The Icelandic Love Corporation

4–17 February 2019

ERKKA NISSINEN (FI) 18 February–3 March 2019

MARIKEN KRAMER (N) 4–17 March 2019

LOTTE KONOW LUND (N) Our main sponsor is:

Johanna Billing

Jacob Tækker

nlh.fo

Mariken Kramer

Erkka Nissinen

Lotte Konow Lund

ATLANTIC REVIEW | AUTUMN 2018

Francesco reisist og rættir seg eftir einum noða. Tógv­ ið er hvítt og mjúkt. Hann tekur fleiri afturat. Har eru myrka­ mor­reyð, grá og hvít noðu.

Tey hildu ikki, at tað kundi vera rætt, at ullin fór vekk, so tey tóku nakrar pakkar við til Berlin og settu seg í samband við eitt virki, sum kundi virka ullina. „Tað er eitt vart verkstað, har fólk arbeiða og virka ullina til tógv,“ greiða Francesco og Anja frá.

Og tá tey koma aftur til Føroya vetur­ in eftir, hava tey tógvið við.

Hetta sæst aftur í summarhús­­ inum, tí fleiri pútuvár eru bund­in við tónum, og ein hálv­ bund­ in troyggja er á stokk­ un­­um hjá Anju hendan dagin.

Eisini hevur Anja latið vin­ ­ konum í Føroyum tógv at binda við.

Hetta hevur eydnast so mikið væl, at tey nú savna ull í størri nøgd­um saman í Elduvík, sum tey ætla at flyta til Týsklands at virka.

Men hvat ætlanin er við tónum, eru tey meira loyndarfull um.

eitur Skattakista, og tað er hetta felag­­ ið, sum skal standa fyri nýggju ætlanunum hjá teimum.

Felag­ið eitur Skattakista, tí tað letur upp fyri nógvum ymsum møgu­leik­um at økja um virk­ sem­ið, skuldi tað kunnað latið seg gjørt. „Alt kann jú fara í eina skatta­ kistu,“ sigur Anja brosandi.

Týsku hjúnini, sum trívast betur og betur í Føroy­ um, búgva ikki longur í Berlin. Eftir nøkur ár gjørdu tey av at flyta nærri markinum til Danmark­ ar. „Tað er so øgiliga nógv lættari, tá vit skulu til Føroya. Tað er stytt­ ri at koyra til Norrønu, og so vóru vit eisini so ella so liðug við Berlin. Vit høvdu búð har so leingi, og vit kenna býin væl, so tíðin var tann rætta til at flyta,“ greiðir Anja frá.

Men at flyta heilt til Føroya at búgva, hava tey ikki tikið av­ gerð um enn. „Tað er ikki bara sum at siga tað at flyta til Føroya, vit hava jú okkara arbeiði eisini, so fyri­bils passar tað okkum væl at ferð­ast aftur og fram,“ siga tey bæði Anja og Francesco Mazuhn.

Navn: Anja Mazuhn Føðingardagur: 13/11–1967 Útbúgving/starv: Journalistur Anja er fødd og uppvaksin í Berlin (Vesturberlin), og til fyri fáum árum síðani arbeiddi hon fast á blaðnum, Die Welt. Í dag arbeiðir hon við tveimum ymsum bókaverkætlanum. Hon hevur eisini sín egna blogg um Føroyar.

Hann finna tit her: www.the-faroe-islands.com

Navn: Francesco Mazuhn

„Vit hava ætlanir, sum hava við pløgg at gera, men meira siga vit ikki um tað beint nú,“ smíl­ ast tey loyndarfull og hyggja hvørt upp á annað.

Tó vilja tey avdúka, at tey hava stovn­ að eitt nýtt felag, sum

14

Ferðin í Føroyum á hesum sinni endaði hálvan september, men tað gongur bert stutt tíð, so verða tey aftur í Elduvík, tí jólini 2018 skulu haldast í Eldu­ vík.

Føðingardagur: 10/4–1967 Útbúgving/starv: Event-manager í egnari fyritøku Børn: Dóttirin, Victoria, sum er 15 ár Francesco er føddur og uppvaksin í einum lítlum býi í landslutinum, Thüringen, í gamla Eysturtýsklandi, har hann búði, til hann var um 20 ár. Hann flutti vestur um markið, áðrenn Berlin-múrurin fall. Hann hevur egna fyritøku, sum ger, at hann hevur møguleika at arbeiða allastaðni frá.

OUR REGION OF EXPERTISE

AUDITING ACCOUNTING TAX ADVISORY In order to foresee the future you must know the past.

WWW.JANUAR.FO

BOOK SMÆRAN

Smæran’s new modern hall is capable of hosting courses, lectures and small concerts. Emphasis is on architecture, technology and sound quality. There are two interpretation rooms in the hall as well as headsets for each seat.

”

The new interpretation rooms are very spacious and provide an excellent view of the hall, making it easier to concentrate while you are interpreting. The technology is top notch.“ JÓHANN HLÍÐAR HARÐARSON

”

The most beautiful and the best lecture room, not only in the Faroe Islands, but the most beautiful I have ever used while teaching.“ THOMAS MILSTED, LECTURER AND STRESS EXPERT

STARVSMANNAFELAG@STARVSMANNAFELAG.FO TLF. 614 868

ATLANTIC REVIEW | AUTUMN 2018

SUMMARY

The Faroe Islands are our

Second Home It was love at first sight.

Anja and Francesco Mazuhn watched the documentary The Faroe Islands in Winter on a January night in 2013. They were so enchanted that they rented the first, and only, holi­ day home they found online and set off from Berlin three days later.

It wasn’t easy to find the little village, Elduvik, in the dark in a rented car, but they settled in and spent a week travelling the archipelago. On their return, Francesco immediately started

16

looking for a place they could call their own in the North Atlantic. By April he found a house for sale in Elduvík, and two days later they were head­ ing back to the village to see it.

Francesco laughs and admits those were the most expen­ sive flights he ever purchased, but only three months after hearing about the country, the coup­ le had a house of their own in the Faroe Islands.

and customs and they have a broad circle of friends. They are both fascinated by the quaint way of life. Making hay, catching birds, shearing and slaughtering sheep, they take part in it all and have samp­ led every the local dish. They simp­ ly went up to people in the village and asked if they could help, because they want­ ed to learn. They were warmly welcomed.

And they have made it a sec­ ond home. They have made a big effort to learn the language

After shearing one summer they learnt, to their regret, that most of the wool would be

ATLANTIC REVIEW | AUTUMN 2018

Name: Anja Mazuhn Date of birth: 13/11-1967 Profession: Journalist

burnt. So they decided to take a pack of wool back to Berlin.

They found a local workshop for vulnerable populations where they were happy to spin yarn from the Faroese wool.

So far they have been using this yarn at home and distri­ buting it among friends, but now they have plans to take larger volumes back to Germa­ ny. They are secretive about what the yarn will be used for, but reveal that it has to do with garments.

The couple has founded a new

company called Skattakista (Treasure chest), which might open a world of possibilities.

“Anything can go in a treasure chest,” says Anja with a smile.

The couple has left Berlin and moved the Danish border, where it is easier to drive to ferry Norröna and sail to the Faroe Islands. They won’t be settling permanently in the Faroe Islands just yet, though, they still have work to do in Germany. But they will soon be back for Christmas in Eldu­ vík.

Anja was born and raised in West Berlin. Until recently she was working at Die Welt. She is currently involved in two different book projects. She also has her own blog about the Faroe Islands: www.the-faroe-islands.com

Name: Francesco Mazuhn Date of birth: 10/4-1967 Profession: Event manager with his own company Children: 15-year-old Victoria Francesco was born and raised in a little village in Thüringen, in the former DDR, where he lived until he was 20. He moved to West Germany before the fall of the Berlin Wall. He has his own company, which allows him to work from anywhere.

Mynd: Beinta รก Torkilsheyggi

ATLANTIC REVIEW | AUTUMN 2018

18

ATLANTIC REVIEW | AUTUMN 2018

er ein stórur sýnisgluggi – inn og út Norðurlandahúsið er ein stórur sýnisgluggi bæði inn- og úteftir, og stóru glasrútarnir, ið eyðkenna húsið, skulu gerast enn gjøgnumskygdari. Við norsku Gunn Hernes við róðrið skulu landsins yngstu læra húsið at kenna sum sítt heim, og so ætlar hon at seta burðardygd og leiklist á breddan SK R I V A Ð H E V U R E ILE N A NTHONIU SSE N M Y N D I R : B E I N T A Á TORK ILSH E YGGI O.FL.

Nýggi stjórin í Norðurlanda­ húsinum eitur Gunn Hernes.

Hon er ein royndur leiðari í norðurlendskum mentanarlívi.

Hon er eisini ein ævintýrari, sum hevur ferðast víða og hevur sæð stóran part av heim­ inum. Hon hevur alt sítt lív tikist við mentan. Bæði hjá tí privata og almenna hevur hon staðið á odda fyri mentanar­ verkætlanum.

Gunn byrjaði sína yrkisleið í mentanar­fyrisiting í Berg­en komm­unu, og tá ið hon lendi í stjórasessinum í Norður­landa­­ húsinum, kom hon beint úr starvinum sum verk­ ætlanar­ leiðari í Norður­landa­hús­inum í Reykjavík.

„Eg fekk mínar fyrstu roynd­ ir við at reka mentanar­ hús gjøgn­ um arbeiðið sum ment­a­nar­­­ráðgevi í Bergen kommunu. Eisini innan fyri tað privata havi eg drúgvar

Mynd: Finnur Justinussen

19

»Eg kundi hugsað mær, at leiklist sum heild gjørdist meira sjónlig í húsinum« Mynd: Beinta á Torkilsheyggi

­Gunn Hernes, stjóri í Norðurlandahúsinum

royndir, við tað at eg hevði egna fyritøku, ið hevði til enda­ máls at samskipa tiltøk fyri serliga festivalar og leiklist. So eg vil siga, at eg havi gott innlit í mentanarøkið og kanska ser­ liga tann partin, sum hevur við stuðulsmøguleikar at gera.“

Tað norðurlendska perspektivið Tað serliga við Norðurlanda­ húsinum í Sortudíki er sam­ bært Gunn útsýnið – bæði innog úteftir. „Mær dámar væl hetta norð­ ur­ lendska perspektivið, sum Norð­ur­­landahúsið er myndað av og grundað á. Sjálvt húsið er fyrst og fremst fantastiskur

20

arkitekturur, men tað er har­ aftur­ at eitt stórt vindeyga – bæði inn- og úteftir – og hesum ætli eg mær at arbeiða við.

Veggirnir skulu ikki inni­ loka, men heldur tryggja gjøgnum­ skygni.“ Umframt at vera ein roynd­ ur leiðari í norður­ lends­ kum menta­n­ar­lívi hevur Gunn Her­ nes ítøkiligar royndir frá sjón­ leiki og leiklist. Hon hevur eitt nú arbeitt fyri eitt dansi­ felag, sum hon ferðaðist kring heimin við. Tó at hon ikki sjálv hevur staðið nógv á palli sum sjónleikari, er tað onki dulsmál, at sjónleikurin fyllir nógv í hennara arbeiði.

„Eg kundi hugsað mær, at leik­ list sum heild gjørdist meira sjónlig í húsinum. Tá hugsi eg um dans, sjónleik, perform­ ance, nýsirkus osfr. Tí var tað eisini ein av fyrstu upp­ gávunum, sum eg setti mær fyri at fara í holt við, tá eg lendi, at fáa fundir í lag við sjónleikarafeløgini í býnum.

Eg kundi nevniliga hugsað mær eitt tætt samstarv við sjón­ leikar­húsini í Føroyum, soleiðis at vit kunnu arbeiða saman um at styrkja leiklistina.“

Burðardygd og ung Aftur at leiklistini hevur nýggi stjórin tvey mál, sum hon fer at arbeiða miðvíst við. Annað er burðardygd. Hitt málið er at fáa ung inn í húsið. „Burðardygd er jú eitt mál, ið er ásett í ST-sáttmálanum, og hjá okkum sum stovni undir Norðurlendska Ráðharraráð­ num er hetta eitt mál, sum skal røkkast áðrenn 2030. Tað merkir í stuttum, at vit leggja okkum eftir at velja alsamt

Fá eina betri pensjón Visti tú y at tú hjá Betri Pensjón hevur fleiri váðastøði at velja ímillum, og harvið betri møguleika fyri at fáa størri avkast á tínari pensjón? y at 1 % meiri í avkasti yvir eitt 40 ára tíðarskeið kann økja tína samansparing við umleið 23%?

Minst til, at um tú savnar pensjón og tryggingar hjá Betri Pensjón og Betri Trygging, fært tú eitt Ú-gjald.

Set teg í samband við ein av okkara ráðgevum á tel 348 700 ella send til pensjon@betri.fo, so vit saman kunnu gjøgnumganga tíni pensjónsviðurskifti.

ATLANTIC REVIEW | AUTUMN 2018

At fáa ung at brúka mentanar­ hús sum Norðurlanda­ húsið er ein avbjóðing, sum ikki einans Norðurlandahúsið hjá ­ okk­­ um stríðist við. Í takt við stroym­ingar­tænastur og tað ovurhonds stóra útboðið av undirhaldi, ið er partur av gerandis­ degnum hjá ungum í dag, gerst tað alsamt truplari at fáa fatur á teimum yngru. „Tað kundi eg hugsað mær at broytt. Eitt nú við at fáa ung inn í húsið at skipa fyri til­ tøkum fyri onnur ung, soleiðis at skráin vónandi verður meir viðkomandi fyri yngru gestir­ nar.“

»Tað finnast so nógv góð samstørv í Føroyum, sum vit mugu ansa eftir og royna at menna« ­ unn Hernes, stjóri í G Norðurlandahúsinum

22

Javnvágin millum ráðstevnur og mentan Aftur at hesum kemur fremsta uppgávan hjá Norðurlandahús­ inum, nevniliga at vísa á nýggj rák innan mentan og list. Og her kundi hennara stóri kær­ leiki fingið nakað av rúmd: leik­list­in. „Eitt nú er nýsirkus ein vaks­ andi mentanarsjangra í lond­ un­ um rundan um okkum og eitt, sum kundi verið upplagt hjá okkum at fingið fatur á.“ Nýsirkus er ein blanding av dansi og sjónleiki, og vit sóu nakað av tí á barnafestivalinum, tá ið dansisjónleikurin Strange Feathers varð sýndur.

Hitt grundarlagið undir Norð­ ur­­­landa­hús­inum er ráð­stevnu­ virk­semi. Ráð­stevn­ur­nar eru ein vaksandi partur av virk­ seminum hjá Norður­landa­hús­ inum, og tað fer fram­haldandi at vera partur av skránni. „Tað er greitt, at vit noyðast at hýsa einari ávísari mongd av ráð­ stevnum í húsinum fyri at yvirliva, og tað er hesa javn­­­­vágna millum ment­an og ráðstevnur, vit mugu finna.

Ráð­stevnur eru ein týdningar­ mikil kelda til samfelagskjak og tískil av stórum týdningi fyri okkara arbeiði her í Norður­ landa­ húsinum. Men sjálvandi skal mentanin ikki víkja. Vit skulu fáa tað at sampakka.“

Varðveita og menna Tað fer uttan iva at síggjast, at nýggjur stjóri er komin at sita í Føroya størsta mentanarhúsi.

Mynd: Bárður Mikkelsen

grønari orkuloysnir. Hetta er kanska ikki tað, áskoðarin fer at síggja so nógv til á pallunum í Norður­ landahúsinum, men held­ ur verður tað gjørt í tí smáa. Eitt nú tá ið lampur ella innbúgv skulu skiftast út, at vit so velja grønari loysnir.“

= =

SHIPYARD

MODERN = EQUIPMENT To make our customers more efficient

VIBRATION MEASUREMENT For preventive maintenance

LATHE – SEMI AUTOMATIC New CNC lathe in MEST Skála

ABB TURBOCHARGER BALANCING MEST is a Certified ABB Service Center

“

PRESS BRAKE For bending steel plates

LAZER CUTTER A new lazer cutter for stainless steel

Tel. +298 30 11 00 • sales@mest.fo • www.mest.fo

MODERN DRAWING DEPARTMENT To assist you in design, consultancy and project management

ATLANTIC REVIEW | AUTUMN 2018

Og nógv góð átøk eru fram­m­ an­­un­dan í skránni, sum Gunn Hernes ætlar at halda fast í.

Eitt nú vil hon gjarna arbeiða við at stimbra sam­fel­ags­kjak­ ið við at skipa fyri kjak­­fund­ um og upp­legg­um, og væl um­ tóktu stroymdu fyri­lestr­unum vil hon fegin halda fram við.

Stroym­dir fyri­lestrar eru fingn­ ir í lag við sam­ starvs­ ­ avtalum við útlendsk uni­ versitet, men Gunn Hernes leggur dent á, at tað eru nógv góð samstørv her heima, sum vit eisini mugu varðveita. „Tað finnast so nógv góð sam­ størv í Føroyum, sum vit mugu ansa eftir og royna at menna.

Eg fari at lurta væl eftir øllum teimum vitandi menta­ fólk­ unum, sum kunnu fortelja mær um alt, sum fyriferst her, áðrenn eg fari at broyta nakað.

Tí tað snýr seg jú fyrst og fremst um virðing fyri ment­ anini, sum finst her.“ Eitt er Havnin og mentanarlívið í Havn. Eitt annað er at røkka restini av landinum, ið ofta tykist sum ein størri uppgáva. „Vit mugu ikki gloyma, at ment­ an eisini er at finna uttan fyri

24 Mynd: Olavur Frederiksen

Havnina. Tí er tað frálíkt, at vit hava PULS-konsertrøðina, sum er eitt samstarv ímill­ um Norð­ur­landahúsið, Lista­stovu­ na í Miðvági, Ment­anar­hús­ið í Fugla­­ firði og Spania­ stovu í Klaks­­vík.“

„Eg kendi meg heima frá fyrstu løtu. Fólk tóku væl ímóti mær, og eg eri ovfarin av, hvussu væl vit skilja hvør annan reint máls­ liga. Men tað er eisini nak­ að annað við Føroyum, sum bara fær meg at føla meg serliga væl her.“

Ein lívsstílur Gunn Hernes er flutt einsamøll til Føroya. Hon er blíð, opin og sosial, hon hevur elsúkklu í staðin fyri bil – til stóra undran fyri tey flestu, hon hittir – og so er hon so ovfarin av, at til ber at koma úr einum enda í annan upp á so stutta tíð. Í summar hevur hon verið út­ ­­ ferðir við gongufelagnum, og í løtuni leitar hon eftir einum flog­ bóltsliði at spæla flogbólt saman við – á ikki alt ov høgum stigi. Hon hevur ferðast nógv og er von við at stilla seg um til nýggj­ar umstøður, og er hon tí­ skil í einari væl kendari støðu sum nýggj í einum fremmand­ um landi.

Hon byrjaði í starv­ in­ um í Norð­ur­landa­hús­inum fyrst í juni mán­ aði og hevur brúkt hesa fyrstu tíðina til at læra sítt nýggja arbeiðspláss og land at kenna. Og hon kennir seg longu heima.

Með­an vit prátandi fara runt í húsinum, gongur hon og smá­ ruddar. Ein vilstur koppur har, ein stakkur av bløðum her, sum altíð kann hampast eitt sindur. „Tað er ein lívsstílur at hava eitt tílíkt starv. Tú mást liva við ein­­um slagi av arbeiðsskaða, sum kemur við at liva av at skipa fyri tiltøkum. Tú ert jú altíð til arbeiðis, og ert tú leið­ ari fyri eitt virkið mentan­ ar­ hús, verður húsið jú eitt ann­að heim. Tú ert drivin av ein­um máli, tá ið tú velur eitt tílíkt arbeiði. Tað krevur nógv­ ar arbeiðs­­tím­ar, og tað veitsts tú.

Tað, sum hevur mest at siga, er at hava eitt livandi hús við list og mentan, ið vekja kenslur, bjóða av og upplýsa ­ okkum. Norð­ur­landahúsið skal vera eitt hús fyri øll! So mugu arbeiðs­ tímarnir koma í aðru røð.“

Heildarloysnir frá Articon

Eitt trygt grundarlag Articon hevur serligan førleika innan jørð-, kloakk-, betongarbeiði, byggibúgving, vega- og havnagerð, fjarhita, timbur- og snikkaraarbeiði eins og ymisk apteringsarbeiði, tá skip verða bygd ella umvæld.

Men vit kunnu standa fyri ella vera partur av so at siga øllum verkætlanum ella byggiarbeiði so sum skrivstovubygningar, verksmiðjubygningar, goymsluhallir, umvæling og umbygging.

Articon P/f · á Hjalla 20 · 188 Hoyvík · Tel. 350 700 · www.articon.fo

Your business partner in the Faroe Islands Audit

Bookkeeping

Corporation TAX and VAT International Shipping Taxatio

Wage Administration

Hydrocarbon Taxation Corporate Finance sansir.fo

n

Personal TAX

Accounting Assistance

SPEKT løggildir grannskoðarar Sp/f. · Staravegur 17 · Postsmoga 3258 · 110 Tórshavn Faroe Islands · Tel 34 34 34 · Faks 34 34 35 · spekt@spekt.fo · www.spekt.fo

ATLANTIC REVIEW | AUTUMN 2018

The A WINDOW ON THE WORLD Since June the Nordic House in Tórshavn has had a new director, Gunn Hernes, an ex­ perienced and well-travelled cultural entrepreneur and pro­ ject manager who hails from Bergen. She feels at home here already, and is pleasantly surprised by how easy it is to under­stand her new colleagues and neighbours in Faroese.

Gunn is fascinated by the in­ credible architecture of the Nordic house and the Nordic perspective it embodies, “For me [it] is a great window – inward and outward looking ­ – and I intend to work with that. The walls should not close it in, but rather ensure trans­ parency.”

Having travelled the world with a dance company, Gunn has a soft spot for the perform­ ing arts, including new circus and theatre, and would like to see more of it in the N ­ ord­ ic House. Meetings with lo­ c­ al theatre com­ panies were among the first on her agenda on arrival.

26

The other two areas she wants to champion are sustainability and youth. As an institution under the Nordic Council, the Nordic House must be part of the effort to meet the UN Sustain­ ability Goals by 2030.

Visitors will probably not no­ tice much change, but behind the scenes the house will be­ come more energy efficient and green over the coming years.

As for increasing youth in­ volvement, it is a major chal­ lenge for cultural hubs in this era of infinite entertainment streamed 24/7. Gunn answer is to invite youth to create events for youth making the programme more relevant to younger visitors.

The Nordic House will also continue to host conferences.

They contribute both to ­social debate and running costs.

Gunn will be striving to strike the right balance between con­ ference and cultural activities.

Though visitors will probably notice the change in leader­ ship, Gunn does not intend to

rewrite the entire programme.

Lectures will, for example, still be streamed from internation­ al universities as a means to stimulate public debate. And collaborations will continue.

“I will listen before I change anything (...) It’s a matter of respect for the culture that resides here,” says the new di­ rector.

For Gunn work is a way of life. As she walks around the Nordic House, tidying a news­ paper stack there, clearing an empty cup there, she explains that when you organise events for a living you are always at work. And if you are a leader of a dynamic house of culture, then that house becomes your second home. What matters is making sure that the hub is buzzing with art and culture that arouse the senses, chal­ lenge and inform us. The Nord­ ic House should be a house for all! And so, for the new director, any concern about how many hours she might be working takes second place.

27

Mynd: Beinta รก Torkilsheyggi

ATLANTIC REVIEW | AUTUMN 2018

4

ATLANTIC REVIEW | AUTUMN 2018

ár síðani kvinnur blivu valdar í Løgtingið Í november í ár eru 40 ár liðin, síðani fyrstu kvinnurnar vórðu valdar í Løgtingið. Men tað gongur spakuliga við kvinnuumboðanini í Løgtinginum SK RIVA Ð

62 ár eftir at kvinnur fingu val­ rætt og valbæri, t.v.s. rætt at stilla upp til Løgtingið, kundu tær fyrstu kvinnurnar seta seg í egnan sess í Løg­tinginum.

Tað var í 1916, at kvinnur í Føroy­um fingu valrætt og val­ bæri til Løgtingið. Danska grund­lóg­in varð broytt í 1915, so kvinnur eisini sluppu at velja og stilla upp til Ríkis­ dag­in. Hetta hevði við sær, at eisini lóg­in um val til Løgtingið varð broytt.

Men nógv ár skuldu ganga, áðrenn kvinnur kundu kalla seg tinglimir. „Eg haldi, at ein av orsøkunum til, at tað tók so langa tíð, er,

28

at tað hevur verið munur á, hvussu kvinnur fóru sædd­ ar tá á døgum samanborið við í dag. Fólk høvdu ikki álit á, at kvinnur kundu vera politikk­ arar; tað hoyra vit í orða­skifti­ num um valrættin, sum fór fram tá á døgum, har summ­ ir menn spyrja, um kvinn­ ur yvir­ høvur hava skil fyri politikki. Eisini verður spurt um, hvørt valrætturin skuldi gevast kvinnum stigvíst,“ sigur Marna Jacobsen, forkvinna í Demokratia, sum er ein felags­ skapur, ið arbeiðir fyri at bøta um kvinnuleiklutin í politikki.

Hon vísir á, at talan var um eina hugburðsbroyting millum veljarar­nar, tí ivi var um, hvørt kvinnur dugdu at umsita em­

H E VU R

B E INTA

LØWE

bætið, og um tey evni, tey sokallaðu bleytu virðini, sum serliga kvinnur ofta hava størstan áhuga fyri, eisini kundu vera politikkur. Í dag eru 10 av 33 tinglimum kvinn­ur, og ongantíð áður hava so nógvar kvinnur verið valdar í Løgtingið. Men tað hevur tikið nógv ár at koma so langt.

Fyrsta kvinnan á ting Í 1964 trein ein kvinna fyri fyrstu ferð inn um ting­ gátt sum tinglimur. Tað var Malla Samuelsen, sum kom inn sum vara­fólk fyri Sjálvstýrisflokkin.

16. mars 1964 segði Sámal Petersen, ting­ formaður, so­ leiðis: „Í mangar øldir eru

ATLANTIC REVIEW | AUTUMN 2018

Mynd: Sosialu

rin

Mynd: Sosialurin

sialurin

Mynd: So

føroy­ingar komnir saman, ella tað vil siga, menn í Føroyum komnir saman her í Havn at halda ting... Men í dag møtir fyrsta føroyska kvinna á tingi... Tað er eisini long tíð ging­ in, síðan Løgtingið fyrstu ferð varð sett, til í dag, at ein representantur fyri ta føroysku kvinnuna, frú Malla Samuel­ sen, møtir á tingi, og vit bjóða henni at vera vælkomnari.“ Hetta var ein stórur dagur fyri føroyskar kvinnur. Malla Samuelsen segði seinni soleiðis um henda søguliga dagin: „Tað var nokk so højtideligt. Eg bað tvær av teimum í Kvinnu­ felagnum koma við mær, fylgja mær niðan... Tær fylgdu mær

inn, og tá eg so kom inn um gáttina, nú stendur formaðurin við einari stórari bukett av blomstrum. So eg varð væl móttikin.“

að úr 27 upp í 33. Sostatt skuldu fimm tinglimir veljast afturat, og sostatt gjørdust møgu­ leik­ ar­ nir hjá kvinnum at verða valdar á ting størri.

Søguliga valið í 1978

Valkvøldið 7. november 1978 kundi Útvarp Føroya staðfesta, at fyri fyrstu ferð í Føroya søgu vórðu tvær kvinnur valdar á ting. Jona Hen­riksen fyri Javn­ aðarflokk­­ in og Karin Kjølbro fyri Tjóð­veldis­flokkin.

Kvinnur vóru eisini varafólk á tingi eitt skifti í 70’unum, men nøkur ár skuldu ganga aftur­ at, áðrenn fyrstu kvinnur­­ nar vórðu valdar í egnan tingsess.

Lógin um val til Løgtingið bleiv broytt undan valinum í 1978, og tingmannatalið varð hækk­

Tær báðar vóru upp­ stillaðar í Suður­streym­oyar valdømi,

»Fólk høvdu ikki álit á, at kvinnur kundu vera politikkarar« Marna Jacobsen, forkvinna í Demokratia

29

ATLANTIC REVIEW | AUTUMN 2018

og tær fingu eitt gott val. Jona Hen­riksen fekk 228 per­són­­ ligar at­kvøður, og Karin Kjøl­ bro fekk 266 persón­ ligar at­ kvøður.

Løgdu dent á bleytu virðini Í samrøðu við Sosialin eftir valið lat Karin Kjølbro ongan iva vera um, at bleytu virðini vóru hennara hjartamál: „Mugu gera meira fyri børnini og tey gomlu“ er yvirskriftin á greinini.

Karin Kjølbro segði seg ikki hava nakra meting um, hvørt tað í høvðus­ heitinum vóru kvinn­­ur, ið høvdu valt hana, tí fleiri menn høvdu sagt, at teir fóru at velja hana.

Hin nývalda tingkvinnan, Jona Hen­riksen, fegnaðist eisini um, at tvær kvinnur vórðu vald­ar á ting. Jona Henriksen vísti á, at meira mátti gerast við bú­ staðarstøðuna hjá ung­ um les­ andi, hjá eldri og hjá teim­um, ið bóru brek.

Kvinna í landsstýrið Um hetta mundið fór at ganga framá við at fáa kvinnulig um­boð í Løgtingið. Tí var tað eisini ein spurningur um tíð, áðrenn fyrsta kvinnan varð vald í landsstýrið.

Hetta hendi sjey ár eftir, at fyrstu kvinnurnar vórðu valdar í tingið.

Hin 10.januar í 1985 tók Jón­ gerð Purkhús úr Tjóðveldis­ flokkinum við sum fyrsta kvinna í lands­ stýrin­ um. Hon gjørd­ ist landsstýriskvinna í fíggjar­málum. Útvarpið gjørdi samrøðu við Jóngerð Purkhús. Hon segði, at tað var ikki trupult at taka avgerð­ina og siga ja, tá ið hon varð biðin sum landsstýrisfólk.

Hon helt eisini, at útbúgving hennara, sum cand.polit., sam­ felagsfrøðingur, fór at vera góð at hava, nú hon skuldi umsita fíggjarmál.

Útvarpsmaðurin spurdi hana soleiðis: „Tú óttast ikki fyri tí, at tú ert einasta kvinnan og fyrsta kvinnan, sum er í lands­ stýr­i­num?“ Jóngerð Purkhús svaraði: „Nei, tað eri eg slett ikki bangin fyri, tí nú havi eg arbeitt innfyri hetta økið.“ Eftir at kvinnur nú bæði vóru í Løgtinginum og í landsstýri­ num, fór so spakuliga at ganga rætta vegin við at fáa fleiri kvinnur valdar á ting. Á løgtingsvalinum í 1988 vórðu tríggjar kvinnur valdar á ting.

Karin Kjølbro og Jóngerð Purk­ hús fyri Tjóðveldisflokkin og Marita Petersen fyri Javnaðar­ flokkin.

Og júst Marita Petersen s­ kuldu røkka langt í føroyskum ­politikki.

Løgmaður og løgtingsformaður 24. apríl 1993 fingu Føroyar fyri fyrstu ferð eina kvinnu sum løgmann.

Tá tók Marita Petersen úr Javnaðarflokkinum við sum Før­oya løgmaður í sam­gong­uni mill­um Javnaðar­flokk­in, Tjóð­­ veld­is­­flokk­in og Sjálv­stýris­ flokkin.

Men tíð hennara sum løgmaður gjørdist trupul.

Tá Marita Petersen gjørdist løgmaður vóru Føroyar í ring­ astu fíggjarligu kreppuni í søguni. Tað gjørdi hon eisini

30

m, Jóngerð Purkhús, uli Danielsen, Atli Da Pa ls Nie u: str vin Frá gvan Durhuus n, Lasse Klein og Jó Vilhelm Johannese van sto riv Mynd: Løgmanssk

EXPERIENCE THE

BOOKING AND REQUESTS

NORTHERN ISLANDS

visitnordoy.fo info@klaksvik.fo +298 45 69 39 Biskupsstøðgøta 9 700 Klaksvík SAILING TRIPS I HIKING I ENNIBERG I A DIP IN THE ATLANTIC I BREWERY TOUR I BOOK A BALLAD SINGER I CULTURAL AFTERNOON I DAYTRIPS TO SVÍNOY I RENT A ROWBOAT I THE LIGHTHOUSE ON KALLURIN I CULINARY EXPERIENCE I HOME DINING I LIVING MUSEUM

visitnordoy

SOUVENIRS MADE IN FAROE ISLANDS LEYPUR

WOODEN CREEL

Read the story on www.looknorth.fo Height 11 cm

AVAILABLE IN LOCAL SHOPS

KÓPAKONA SEAL WOMAN

Read the story on www.visitkalsoy.fo

ENJOY YOUR COFFEE

BY THE HARBOUR

Height 12 cm

www.kaffihusid.fo Telefon: (+298) 45 81 00

• looknorth@looknorth.fo

•

www.looknorth.fo

ATLANTIC REVIEW | AUTUMN 2018

sjálv vart við, tá hon helt fyrstu røðu sína í Løgtinginum: „Tað kann ikki sigast, at tað er í góðum tíðum, jeg taki við hesum starvi. Og ikki ber til at lova, at tíðirnar verða betri, tá hetta skeiðið er úti,“ segði hon mill­um annað.

Marita Petersen sat sum løg­ maður til á heysti 1994. Tá tók nýggj sam­ gonga við mill­ um Sam­bands­­flokk­in, Javn­aðar­ flokk­­­in, Sjálv­stýris­flokk­in og Verka­­manna­­fylking­ina.

Edmund Joensen úr Sambands­­ flokkinum gjørdist løg­ maður, men Marita Peter­ sen kundi hildið fram sum lands­ stýris­ fólk, men hon helt tað ikki vera rætt at taka við sum landsstýrisfólk, beint eftir at hon hevði sitið sum løgmaður.

Frá vinstru: Jóanne s Eidesgaard, Thom as Arabo, Marita Pe Finnbogi Ísakson, Sig tersen, nar á Brúnni og Be rgur Jacobsen Mynd: Løgmansskriv stovan

Ístaðin skrivaði hon enn eina­ ferð politiska søgu í Føroyum. Á síðu tvey í Løgtingstíðindum 1994 stendur:

Sostatt gjørdist Marita Petersen eisini fyrsta kvinna, ið setti seg í sessin sum formaður í Føroya Løgtingi.

„19.september 1994 fór fram nýtt val av formansskapi. Til løg­ tingsformann varð vald Marita Petersen.“

Formanssessurin í ­­Løg­ting­ inum er hægsti politiski sess­ur í Føroyum. Tað er ovasti sess­ urin, ið umboðar veljarar­ nar.

Landsstýrið er tænari hjá Løg­ tinginum.

Sosialurin gjørdi vart við søgu­ ligu hendingina undir yvir­ skrift­ini: „Fyrsta kvinna at stjórna ting­ inum“ Dimmalætting staðfestir, at nú skulu tingfólk siga frú for­ mað­ur, eftir at ein kvinna fyri fyrstu ferð er vorðin løgtings­ for­maður.

Enn er langt á mál Hóast tað í ár eru 40 ár, síðani fyrstu kvinnurnar vórðu valdar á ting, og 25 ár síðani fyrsta kvinnan gjørdist løgmaður, so

32

Atlantic Airways Tรณrshavn Marathon 2nd of June 2019 takes place in the beautiful and stunning scenery surrounding Tรณrshavn, the smallest capital of the world. Take in the cosy atmosphere of the city and the breathtaking view along the fjord surrounded by waterfalls and exceptionally green hills and mountains.

DISTANCES

BEFORE DEC. 1.

DEC 1. - APR 1.

APR 2. - MAY 31.

LATE ENTRY JUNE 1. & 2.

Full Marathon

Dkk 500

Dkk 600

Dkk 700

Dkk 800

Half Marathon

Dkk 250

Dkk 350

Dkk 400

Dkk 500

Walking Half Marathon*

Dkk 250

Dkk 350

Dkk 400

Dkk 500

11 Km Race

Dkk 200

Dkk 250

Dkk 300

Dkk 350

5.5 Km Race

Dkk 100

Dkk 150

Dkk 200

Dkk 250

*) A donation fee of DKK 100 will be granted to the Faroese Cancer Association

torshavnmarathon.com

ATLANTIC REVIEW | AUTUMN 2018

er nakað eftir, áðrenn kvinnur sita í helvtini av tingsessunum í Løgtinginum. Men tað gongur rætta vegin. „Kvinnur mugu taka í egnan barm og stilla upp, um tær vilja hava okkurt ávíst broytt.

Kvinn­ ur kunnu vera heldur skjót­ar at skáka sær undan, tá ið tað kemur til at bjóða seg fram,“ heldur Marna Jacobsen, men samstundis vísir hon á, at politiska skipanin hóskar seg ikki so væl til eina unga kvinnu, ið hevur høvuðsábyrgdina fyri familju og heimi. „Arbeiðsdagarnir kunnu vera drúgv­ir, og hevur tú smá børn og til dømis ein mann, ið siglir úti, so skalt tú skipa fyri ansing

vald­ar á ting, og tað er met. Av teim­ um átta fólkunum, sum sita í landsstýrinum í dag, eru fýra kvinnur.

og øðrum fyri at fáa alt at hanga saman. Har eiga vit at hyggja eftir okkara politisku skipan, tí um vit vilja hava fleiri kvinn­ ur í politikk, so mugu vit eisini gera um­­støður­nar soleiðis, at tað er gjørligt hjá teimum at luttaka. Umframt hetta, so eiga politisku flokkarnir eisini at arbeiða tilvitað við at fáa kvinn­ur at stilla upp – ikki bert beint undan einum vali, men miðvíst og støðugt alla tíðina.“

Síðani 1978 eru samantalt 25 kvinn­ur valdar í Løgtingið.

16 kvinnur hava verið í lands­ stýr­ inum síðani 1985, tá ið fyrsta kvinnan tók við.

Síðani Maritu Petersen hevur enn ongin kvinna verið løg­ maður ella løgtings­formaður.

Á seinasta Løgtingsvali, sum var í 2015, vórðu 10 kvinnur

»Arbeiðsdagarnir kunnu vera drúgv­ir, og hevur tú smá børn og til dømis ein mann, ið siglir úti, so skalt tú skipa fyri ansing og øðrum fyri at fáa alt at hanga saman« Marna Jacobsen, forkvinna í Demokratia

Fyrsta kvinnan kemur á ting sum varafólk

Fyrstu kvinnurnar verða valdar á ting

Kvinnur fáa valrætt

1916 34

Fyrsta kvinnan verður landsstýrisfólk

1964

1978

Fyrsta kvinnan verður løgtingsformaður

Fyrsta kvinnan verður løgmaður

1985

1993

Keldur: Dimmalætting – Sosialurin – Útvarpið – Løgtingstíðindi – www.demokratia.fo

1994

sansir.fo

Faroe Law provides legal assistance to business enterprises with an emphasis on the commercial, practical and pragmatic objectives of the client. Our areas of practice include: Mergers and acquisitions Company law • Project development and financing • Restructuring and insolvency law • Building and construction law

Banking and financing law Oil and gas law • Maritime law • Tax law • International contracts

•

•

•

•

Faroe Law is an independent Faroese Law Firm with associated offices in Copenhagen, Aarhus, Nuuk, Moscow and Kiev. We are result oriented and provide a personal tailored service to our clients. www.faroelaw.fo · faroelaw@faroelaw.fo Faroe Islands Faroe Law Sp/F Magnus Heinasonar gøta 10 Postbox 158 FO - 100 Tórshavn Tel. (+298) 66 99 00

Copenhagen DELACOUR Law Firm Langebrogade 4 1411 København K Tel. (+45) 70 11 11 22

Aarhus DELACOUR Law Firm Åboulevarden 13 8000 Aarhus C Tel. (+45) 70 11 11 22

Greenland Nuna Advokater A/S Qulilerfik 2, 6 Postbox 59 3900 Nuuk Tel. (+299) 32 13 70

Russia DELACOUR Law Int. Aps M. Dmitrovka 23/15, ap. 3 127006 Moscow Tel. (+7) 495 589 1189

Ukraine DELACOUR Law Int. Aps 59, Zlylyans´ka Street Suite 107 Kiev 01033 Tel. (+38) 04 42 07 08 98

welcome to gjáargarður

Live like a local IMAGINE a hotel, that doesn’t feel like a hotel. Where you instantly find you’re at home, and not a paying customer. Where you make friends with the staff and become part of the family. You have just pictured living at Gjáargarður.

of Gjógv

Nestled between the high mountains, the drive alone makes it worth a visit. In the lush summer months you may feel like you’re in the Austrian Alps – in the winter, you are struggling to make it through Mordor. Once you’re there just feel yourself unwind.

This is Gjáargarður. We like to call it a Guesthouse. You will like to call it Home.

GJÁARGARÐUR Guesthouse of Gjógv

FERÐASKRIVSTOVAN TIL ALLAR FØROYSKAR FYRITØKUR OG STOVNAR

DØGNTÆNASTA | TEL.: 340 010

Guesthouse

Gjógv +298 423 171 www.gjaargardur.fo

VINNA

VINNA@62N.FO

ATLANTIC REVIEW | AUTUMN 2018

4

SUMMARY

years since women were first elected to Parliament stepped into the Chamber, the Speaker received Malla with a big bouquet. She remembers feeling welcome.

In 1978 social-democrat Jona Henriksen and republican Kar­ in Kjølbro became the first women elected to Parliament.

They did not shy away from championing ‘soft’ issues, in­ cluding the conditions of child­ ren, the elderly and housing.

The most recent Faroese par­ liamentary elections resulted in a record ten women joining Parliament, but parity is still a long way off and it has taken time to get this far.

long for women’s representa­ tion to gain traction. But there has been a shift in mentality, also as regards the ’soft values’ women are often seen to rep­ resent.

In 1916 Faroese women won both the right to vote and stand in parliamentary elect­ ions. Marna Jacobsen chairs Demokratia, an organisation seeking to advance wom­ en’s parti­ cipation in politics.

Accord­ ing to Marna lack of trust in women’s political skills was one reason why it took so

Malla Samuelsen of the Home Rule Party was the first Far­ oese woman to join Parlia­ ment. As an alternate, she was called in to substitute a mem­ ber in 1964. It was a moment­ ous day for Faroese women and she asked two members of the Women’s Association to accompany her. As the trio

36

It was now only a matter of time before women would be in government too. Republic­ an Jóngerð Purkhús was ap­ pointed Minister of Finance in 1985. When asked on the radio whether she wasn’t daunted by being the first and only wom­ an in government she replied, “Not in the slightest, I have ex­ perience in this field.”

In 1993 social-democrat ­Marita Petersen took the helm as the first woman Prime Min­ ister. She would not be in for smooth sailings, and she knew

ime

Pr to:

r's iste

ice

Off

Min

Pho

osia

to: S

Pho

lurin

sialurin

Photo: So

it. The archipelago was mired in its deepest financial crisis to date and in her inaugural ad­ dress the Prime Minister stat­ ed, “One cannot say that I’m taking up this position in good times. And it’s impossible to promise that times will be any better by the end of this term.”

It would prove a short term.

Marita Petersen stepped down in 1994 following a coalition change. But she went on to write another page in Faroese political history, as she became the first woman Speaker of

Parlia­ment in 1994. It was, in fact, a step up. Chairing Par­ liament is the highest political office in the land, as Govern­ ment serves Parliament. The papers wrote that now mem­ bers would have to say madam Speaker.

But there is still a long way to go. Marna Jacobsen highlights that more women must choose to stand, but the political sys­ tem with its long working days is not well suited to younger women who may be the main carers for family and home. If

First woman enters parliament as a substitute Women’s suffrage introduced

1916

1978

we want to see more women in politics working conditions must change to enable their participation. At the same time, the political parties must make targeted efforts to per­ suade more women to stand, not just as an afterthought in the run-up to elections.

So far 25 women have been elected to Parliament. No woman has been Prime Min­ ister or Speaker since Marita Petersen.

First woman government Minister appointed

First women elected to Parliament

1964

ice

ister's Off

rime Min

Photo: P

Photo: Sosialurin

First woman Speaker of the House

First woman Prime Minister

1985

1993

1994

Sources: Dimmalætting – Sosialurin – Útvarpið – Løgtingstíðindi – www.demokratia.fo

37

ATLANTIC REVIEW | AUTUMN 2018

Krúnprinsahúskið á ferð í Føroyum CROWN PRINCE FREDERIK AND HIS FAMILY VISIT THE FAROE ISLANDS SK R I V A Ð

H E V U R

I N GRID

B JA RNA STE IN

Í døgunum 23.-26. august vitjaðu donsku krún­ prinsahjúnini Fríðrikur krúnprinsur og Mary krúnprinsessa í Føroyum fyri fyrstu ferð í 13 ár.

Við sær á ferðini høvdu tey eisini øll fýra børnini, Christian prins, Isabellu prinsessu, Vincent prins og Josefine prinsessu.

From August 23rd to 26th Denmark’s Crown Prince Frederik and Princess Mary visited the Faroe Islands for the first time in 13 years. They brought along all four children Prince Christian, Princess Isabella, Prince Vincent and Princess Jose­phine.

Skráin var rúgvumikil og drúgv, og tey vitjaðu fleiri støð í norðara parti av Føroyum, bæði í Streym­ oynni, Eysturoynni, Norðoyggjum og í Vágum, heilt til seinnapartin sunnudagin 26. august, tá ið tey fóru av landinum aftur við Atlantic Airways.

They had a busy schedule for the trip and visited several places in the northern Faroe Islands, in­ cluding Streymoy, Eysturoy, the Northern ­Islands, and Vágar. Their official programme contin­ued almost until they boarded their Atlantic Airways flight on the afternoon of Sunday 26th.

Á hesum næstu síðunum síggja tit eina mynda­ frásøgn frá ferðini hjá krúnprinsafamiljuni í Føroy­um.

Over the next pages you can follow the Royal Family’s tour of the Faroe Islands in pictures.

38

ATLANTIC REVIEW | AUTUMN 2018

Aksel V. Johannesen løgmaður heldur røðu fyri krúnprinsahúskinum á Bursatanga.

Prime Minister Aksel V. Johannesen welcomes the Royal Family in the harbour.

Mynd: Ólavur Frederiksen / Tórshavnar kommuna

39

ATLANTIC REVIEW | AUTUMN 2018

Krúnprinsahúskið búði umborð á Konga­skipinum Dannebrog, með­ an tey vóru í Føroyum. Her legg­ur skipið at á Bursatanga í Havn.

The royal family stayed on board Her Majesty’s yacht, Dannebrog, during their visit to the Faroe Islands. Here the ship is casting ­ anchor at Bursatangi in Tórshavn Port.

Mynd: Ólavur Frederiksen / Tórshavnar kommuna

Áhugin fyri at síggja og heilsa upp á kongaligu gestirnar var stórur.

Tað sást aftur á mannamúgvunum, ið vóru savnaðar at kalla allastaðni, har krúnprinsahúskið vitjaði.

There was a lot of enthusiasm for seeing and greeting the royal visit­ors. This was evident from the crowds that would gather almost wherever the Royal Family went.

Mynd: Ólavur Frederiksen / Tórshavnar kommuna Fv: Mary krúnprinsessa, Vincent prinsur, Christian prinsur, Fríðrikur krún­ prinsur, Josehine prinsessa og Isa­bella prinsessa, tá ið Dannebrog legði at í Havn.

40

From left: Crown Princess Mary, Prince Vincent, Prince Christian, Crown Prince Frederik, Princess Jose­phine and Princess Isabella as Dannebrog casts its anchor in Tórs­ havn.

Mynd: Ólavur Frederiksen / Tórshavnar kommuna

ATLANTIC REVIEW | AUTUMN 2018

Nógv fólk varð komið saman í vón um at fáa høvi at heilsa upp á kongaligu familjuna.

A large crowd had gathered in the hope of catching a glimpse of the Royal Family.

Mynd: Ólavur Frederiksen / Tórshavnar kommuna

Mary krúnprinsessa, Annika Olsen, borgarstjóri í Havn, og Josephine prinsessa á trappuni í Vágsbotni, har Annika Olsen helt røðu fyri krúnprinsafamiljuni.

Crown Princess Mary, Annika Olsen, Mayor of Tórshavn, and ­ Princess Josephine on the steps in Vágsbotnur where the Mayor wel­ comed the Royal Family.

Mynd: Ólavur Frederiksen / Tórshavnar kommuna

41

ATLANTIC REVIEW | AUTUMN 2018

Á vitjan á Glasi. Fríðrikur krún­ prinsur og Christian prinsur vóru á Glasi, meðan Mary krún­ prinsessa var í Býlingshúsinum undir Fjalli og í Kvinnuhúsinum.

Visiting the secondary education hub Glasir. Crown Prince Frederik and Prince Christian visited Glasir, while Crown Princess Mary was at the nursery Býlingshúsið undir Fjalli and the Tórshavn women’s shelter.

Mynd: Ólavur Frederiksen / Tórshavnar kommuna

Krúnprinsaparið í Tjørnuvík.

Fríðrikur krúnprinsur fór í Stakkin við tjørnuvíkingum.

The Royal Couple in Tjørnuvík.

Mynd: Ólavur Frederiksen / Sunda kommuna

Crown Prince Frederik braved Stakk­urin with the locals.

Mynd: Ólavur Frederiksen / Sunda kommuna

42

WELCOME TO

INTERNATIONAL MARITIME EXHIBITION

21-23 MAY 2019

WWW.FAIR.FO

THE OFFICIAL TRAVEL BUREAU: WWW.FONNFLOG.FO

ATLANTIC REVIEW | AUTUMN 2018

Fyri at fáa so nógv við sum gjørligt er onkuntíð neyðugt at flyta seg skjótt úr einum staði í annað. Tá er tyrlan hjá Atlantic Airways sera hent, tí tað tekur bert fáar minuttir at flúgva kring Føroyar.

To make the most of time, you some­ times have to travel swiftly.

Atlantic Airways’ helicopter comes in handy when in a hurry, it only takes a few minutes to fly any­ where in the Faroe Islands.

Mynd: Ólavur Frederiksen / Sunda kommuna

Fríðrikur krúnprinsur heilsar upp á tyrlumanningina.

Crown Prince Frederik meets the helicopter crew.

Mynd: Ólavur Frederiksen / Sunda kommuna

Júst lendir á 133 metur høga stakkinum norðanvert Tjørnuvík.

Landing on the 133-metre-high sea stack north of Tjørnuvík.

Mynd: Ólavur Frederiksen/Sunda kommuna

44

ATLANTIC REVIEW | AUTUMN 2018

Fríðrikur krúnprinsur skuldi sjálv­ andi royna rennistrongin. Hesin hátt­ urin at fara um Stakssund er nýttur síðani miðskeiðis í 70-áru­ num. Rennistrongurin er stutt síðani dagførdur, so hann er trygg­ ari at ferðast tvørtur um sundið við. Vinstrumegin í svørtum síggja vit Jógvan Magnussen, formann í Staks­­nevndini, gera klárt.

Crown Prince Frederik wanted to try the telpher first hand. This mode of transport to Stakkurin has been used since the mid 1970s.

The telpher was recently renovat­ ed, making it a safer ocean cross­ ing. To the left, the man in black making the preparations is Jógvan Magnussen, Chair of the Stakkurin Committee.

Mynd: Ólavur Frederiksen / Sunda kommuna

Krúnprinsafamiljan til gongu í Ósalund, grøna økinum í nýggja miðbýnum í Klaksvík. Børn úr Skúlanum á Skúlatrøð og av øllum dagstovnunum vóru savnað fyri at heilsa upp á tey kongaligu.

The Royal Family strolls through Ósalund, the green oasis in the new Klaksvík town centre. School children from Skúlatrøð joined children from all the local nurseries to welcome the Royal Family.

Mynd: eybiimyndir / Klaksvíkar kommuna

Eisini í Klaksvík var stórur áhugi fyri at síggja og heilsa upp á krún­ prinsafamiljuna.

There was also great interest in seeing and greeting the Royal Fam­ily in Klaksvík.

Mynd: eybiimyndir / Klaksvíkar kommuna

ATLANTIC REVIEW | AUTUMN 2018

Á veg av Biskupstorgi niðan í Ósa­ lund.

En route from Biskupstorg to Ósa­ lund.

Mynd: eybiimyndir / Klaksvíkar kommuna Jógvan Skorheim, borgarstjóri í Klaksvík, gongur fremstur eftir at hava tikið ímóti krúnprinsafamiljuni.

Jógvan Skorheim, Mayor of Klaks­ vík, leads the way after welcoming the Crown Prince and his family.

Mynd: eybiimyndir / Klaksvíkar kommuna

Eitt stórt fylgi av fjølmiðlafólkum, bæði útlendskum og føroyskum, fylgdi krúnprinsahúskinum á teirra ferð kring Føroyar.

A gaggle of journalists, local and international, followed the Royal Family on their visit to the archi­ pelago.

Mynd: eybiimyndir / Klaksvíkar kommuna

46

Isabella prinsessa og Vincent prins­ ur í Mikladali, har millum annað varð vitjað í húsunum, haðan kópakonan var, og har krún­ prinsafamiljan hoyrdi søgnina um kópa­konuna.

Princess Isabella and Prince Vin­ cent in Mikladalur where they heard the saga of the Selkie and visit­ ed landmarks such as the Selkie’s home.

Mynd: eybiimyndir / Klaksvíkar kommuna

Á helluni við standmyndina av kópa­konuni.

On the rocky beach by the Selkie statue.

Mynd: eybiimyndir / Klaksvíkar kommuna

Krúnprinsafamiljan og standmynd­ in av kópakonuni, ið myndhøggarin Hans Pauli Olsen hevur gjørt.

The Royal Family and the Selkie statue, which was created by sculpt­or Hans Pauli Olsen.

Mynd: eybiimyndir / Klaksvíkar kommuna

47

ATLANTIC REVIEW | AUTUMN 2018

Krúnprinsahúskið er her komið á vitjan í Runavíkar kommunu.

Danne­brog hevur lagt at á Glyvrum við Bakkafrost, og Tórbjørn Jacob­ sen borgarstjóri tekur ímóti.

The Royal Family is visiting Runavík Municipality. Dannebrog is docked at Glyvrar by the Bakkafrost fillet­ ing factory and Mayor Torbjørn Jacobsen is welcoming the guests.

Mynd: Álvur Haraldsen / in.fo

Á virkisvitjan á Bakkafrosti var eisini ymiskt stuttligt hjá teimum smáu at síggja.

The tour of Bakkafrost captivated even the youngest visitors.

Mynd: Álvur Haraldsen / in.fo

Í Bylgjuni, glæsiligu nýggju høllini í Runavík.

Visiting the elegant new sports centre in Runavík, Bylgjan.

Mynd: Álvur Haraldsen / in.fo

Skótarnir heilsaðu upp á krún­ prinsaparið uttan fyri Skótahúsið við Løkin, har borgarstjórin var vertur fyri miðmála.

The scouts saluted the Crown Prince and Princess outside the ­local scout branch where the May­ or hosted a lunch.

Mynd: Álvur Haraldsen / in.fo

DYGDARGÓÐAR ÚTBÚGVINGAR OG SKEIÐ TIL SJÓFÓLK

Sjónám er dygdarbesti veitari av: · Trygdarskeiði fyri manning um borð í handils- og fiskiskipum · COX – bátaføraraskeiði · FRC – skjóttsiglandi bjargingarbátur · Skeiði til sjúkraviðgerðar um borð í skipum, kista A, B og C · Radioskeiði – GOC, LRC, SRC, ROC · Skeiði í fyrstuhjálp · Verndarmaður skipsins (SSO) · Skeiði í verndaransni (ISPS) · Skeiði í arbeiðsumhvørvi (§16) · Skeiði í grundleggjandi eldsløkking

Sjónám er dygdarbesti veitari av skiparaog skipsatstøðaraútbúgvingum

Hjá Sjónámi er skeiðsluttakarin altíð í miðdeplinum.

Endamálið er at menna og veita útbúgvingar og skeið á høgum altjóða støði Málið er at viðskiftafólk okkara eru búgvin at átaka sær uppgávur og skyldur í altjóða vinnu Vit bjóða tær góðar umstøður, nýggj høli og góðar og ágrýtnar lærarar.

Faktorsvegur 14 | 700 Klaksvík | +298 665 888 | www.sjonam.fo | sjonam@sjonam.fo Avgreiðslutíðir: mánadag – hósdag kl. 9 – 15 og fríggjadag kl. 8 – 12

ATLANTIC REVIEW | AUTUMN 2018

SV E R R E N O L SØ E , ÍVE RK SE TA RI OG U P P FI N N A R I A V SA FE FRIE ND:

VIL BØTA UM EIN STÓRAN TRUPULLEIKA Longu í 2003 fór fyrsti tankin um tað, sum í dag hevur ment seg til persónliga alarmin SafeFriend, at spíra hjá havnarmanninum og íverksetaranum Sverra Nolsøe. Í dag, 15 ár seinni, er hann klárur at senda SafeFriend á marknaðin og gera heimin tryggari SK R I V A Ð H E V U R I NGRID B JA RNA STE IN M Y N D I R : H Ø G N I H E I N E SE N OG ÓLA VU R FRE DE RIK SE N

50

51

Mynd: Høgni Heinesen

ATLANTIC REVIEW | AUTUMN 2018

ATLANTIC REVIEW | AUTUMN 2018

»Mítt mál er at gera persónliga trygd atkomuliga fyri øll« Sverre Nolsøe, íverkseti

Hann tosar nógv – og skjótt.

Hevur nógv á hjarta, og tú merk­ir beinanvegin, at tað, vit nú tosa um, er nakað, hann brenn­ ur fyri. Javnan plinga boð inn á telefonina. Hann hygg­ur skjótt at skíggjanum og held­­ur á at tosa.

Sverre Nolsøe er havnar­maður.

35 ár og íverksetari. Hans­ ara upp­finning, SafeFriend, er ein persón­ lig­ ur alarmur, sum í roynd og veru skal gera sítt til at fáa heimin til eitt tryggari stað.

Hendan mánamorgunin, tá ið vit hava sett Sverra stevnu í Hug­skot­inum á Vest­aru Bryggju í Havn, byrjaði dagurin hjá unga havn­ar­mann­inum kl. 7 við at svara teldupostum, áðrenn hann yvirhøvur fór upp.

Tað ger hann hvønn morgun.

Síðani hava fleiri fundir verið á skránni; fyri tað mesta tele­ fon- og skypefundir, tí fólk aðra­­staðni í heiminum arbeiða við hansara uppfinning, meðan hann liggur og svevur. So tá ið hann vaknar um morgunin, er ofta nógv hent, sum Sverre skal taka støðu til.

52

Fyrsti spírin Vit eru afturi í 2003, tá ið Sverre Nolsøe arbeiddi sum heilsu­hjálp­ari í Keyp­manna­ havn, og tá ið fyrsti spírin til tað, sum í dag er vorðið til Safe­Friend, fór at spíra. „Tað kom javnan fyri, at fleiri av mínum starvs­feløg­um vórðu álopnir, tá ið tey vóru til arbeiðis í ótryggum granna­ løgum í býnum. Eg tosaði við leiðaran um hetta, og at tað kundi ikki vera rætt, at tú verður álopin, meðan tú ert til arbeiðis, men svarið var, at heimatænastan hevði ikki ráð til at keypa alarmar, tí tað, sum fanst á marknaðinum, var alt ov kostnaðarmikið,“ greiðir Sverre Nolsøe frá.

Hetta fekk Sverra at hugsa, at tað var sera óheppið, at persón­ liga trygdin verður skúgvað til viks, tí tað ikki finst ein vøra, ið øll kunnu keypa fyri ein rími­ ligan penga fyri at kenna seg trygg­ari. Hann setti sær fyri at menna eina vøru, sum øll hava ráð til.

Safe­Friend. Mítt mál er at gera persón­ liga trygd atkomuliga fyri øll. Sjálvt um øll hava far­ tele­ fonir í dag, so er tað ein falsk­ ur tryggleiki, tí verður tú til dømis álopin, hevur tú ongan møguleika at ringja eftir hjálp,“ vísir Sverre á.

SafeFriend er ein knøttur, ið tú kanst hava í lumma­ num, um hálsin ella bara har tú lætt­ast fært fatur á honum.

Hann er ikki nógv størri enn ein fimmkróna og umleið ein senti­met­ur tjúkkur. Knøtturin er bundin til tína snildfon við bluetooth, og heldur tú á knøtt­inum í trý sekund, sendir knøtt­ urin boð til telefonina, sum síðani verða send út til tey, ið tú hevur valt skulu fáa tíni neyð­støðu­boð. Tað einasta mót­takar­nir skulu hava fyri at móttaka boðini, er ein ókeypis app. Hevur tú sent eini neyð­ boð út, síggja vinir tínir beinan­ vegin, at tú ert í neyð, og tey síggja neyvt, hvar tú ert stadd­ ur – bæði adressu og positión (gps-koor­dinatar).

Góðan samstarvsfelaga „Tín pengapungur skal ikki gera av, um tú hevur ráð til

Tilgongdin við at fáa ment Safe­Friend til tað, tað er í dag,

ATLANTIC REVIEW | AUTUMN 2018

hevur verið ein drúgvur og knort­ lut­ ur vegur. Frá fyrsta tanka­num um ein persónligan alarm afturi í 2003 gingu tó nógv ár, áðrenn Sverre Nolsøe veru­liga fór í gongd. „Eg flutti aftur til Danmarkar í 2012, og tá sá eg allar hesar ræðu­ leikar­ nar, sum henda í ein­um stórbýi. Tá hugsaði eg: ‘Hví ger onkur ikki okkurt við hetta’? Men so kom eg eftir, at í hesum førinum var tað eg, sum var ‘onkur’, og tá fór eg av álvara undir at kanna tøkni og annað, ið skuldi til fyri at gera ein alarm,“ greiðir Sverre frá.

Um hetta mundið var tøknin eisini farin at mennast soleiðis, at tað bar til at keypa, uttan at endavøran skuldi gerast alt ov dýr, so Sverre ásannar, at tað eisini er ein spurn­ ing­ ur um timing. Tvey-trý tey sein­ astu árini hevur hann arbeitt fulla tíð við Safe­Friend. Hann setti pening í at stovna sítt egna smápartafelag heldur enn at stovna eitt íverk­setara­felag, tí hann vildi prógva bæði fyri sær sjálvum og øðrum, at hann meinti tað í álv­ara.

Í november í fjør skipaði íverk­­set­ara­hús­ið Hug­skot­ið fyri einum tiltaki, har fimm tey bestu hugskotini vórðu løgd fram fyri eina dóms­ nevnd, ið mill­­um annað taldi danska íverk­set­ar­an, íleggjaran og mill­ión­­ing­in Jesper Buch.

Hann hevur eitt nú stovnað Just-eat, sum í dag er umleið 46 mia. kr. vert. Hann hevur drúgvar roynd­ ir við íverksetan og er ein tann mest virdi á sínum øki í danska kongaríkinum og á altjóða stigi. „Eg meldaði avboð til tiltakið, tí eg fekk kaldar føtur. Tað kend­ ist, sum skuldi eg vísa barnið hjá mær fram fyri fyrstu ferð, og tað var eg ikki klárur til. Hvat fara fólk at siga, og hvat fara tey at halda?

Men

tíbetur sann­ førdu tey í Hug­ skot­in­um meg um, at eg skuldi fara,“ minn­ist Sverre Nolsøe.

Hann hevði, sum hann sjálv­ ur tekur til, sína lívs fram­­løgu til til­­tak­ið í Finsen, har umleið 200 fólk vóru komin at lurta.

Og hann merkti beinanvegin á dóms­­nevnd­ini, at hann hevði rakt okkurt rætt, tí áhugin var so mikið stórur fyri SafeFriend.

Serliga Jesper Buch vísti stóran áhuga, og hann endaði við at seta pening í SafeFriend, tí hann metti, at hetta var ein so mikið spenn­andi verkætlan. „Okkurt broyttist í mær hend­ an dagin. Sum varð ein kon­ takt tendrað. Eg fekk eitt

Mínar royndir hava víst, at markn­aðurin er langt frá mett­ aður, og eg eri sannførdur um, at mín fyritøka og mín vøra kunnu saktans gerast ein ítøki­ ligur partur av júst hesum mark­n­aðinum.“

Sverre vann í august Creative Business Cup Føroyar og skal í heyst umboða Føroyar í altjóða kapping í Keypmannahavn. Mynd: Ólavur Frederiksen

‚reality check‘, og tað gekk upp fyri mær, at nú skuldi eg út at spæla mill­ um tey stóru. Mítt før­oyska lynd­ið varð tving­að til at stilla seg um, og eg mátti fyri­reika meg til nakað størri.

Helt ein­ falt broyta hugburð.

Mín gerandis­­dag­ur broyttist eisini nógv eftir tað; eg fekk upp­ aftur meira at gera, og Jesper Buch var við til at lyfta alt arbeið­ið við Safe­Friend upp á eitt hægri stig, har vit serliga brúktu nógva tíð til at arbeiða við sam­­leik­anum – altso sjálv­ um brand­­ inum,“ sigur ungi havn­ar­mað­ur­in.

Klárt til marknaðin Hendan síðsummardagin seint í august, tá ið vit hitta Sverra í Hugskotinum, har hann hevur brúkt og framvegis brúk­ ar nógva tíð, er SafeFriend á gátt­ ini til at verða sent á mark­ naðin. Eftir ætlan skal Safe­ Friend vera tøkt í næstum og verður millum annað til sølu í eini stórari danskari handils­ ketu, ið hevur umleið 200 handlar kring alt Danmark,

54

um­ framt at SafeFriend kann keypast á netinum og aðra­ staðni við. „Minni enn eitt ár er farið, síðani eg var við til tiltakið í Finsen, og tað er hent ótrúliga nógv síðani. Tá ið eg valdi at luttaka, snúði tað seg ikki um pengar fyri meg. Tí tá ið tú hitt­ ir ein mann sum Jesper Buch, fært tú nakað, sum tú ikki kanst keypa teg til. Alt net­ verk­ ið, kreativitetin og alt tað, sum tú fært við at arbeiða saman við honum, fært tú ikki fyri pengar, og mítt samstarv við Jesper hevur latið nakrar ótrúligar hurðar upp,“ vísir Sverre Nolsøe á.

Hann hevur sett sær eitt varis­ ligt mál, sum er at hava selt mill­­ um 40.000 og 50.000 eind­­­ir, áðrenn vit skriva 2020.

Longu nú er áhugi fyri Safe­ Friend ymsastaðni frá, og íverk­­setarin er bjartskygdur: „Eg ætli mær at vera ein seriøs­­ ur kappingarneyti á mark­n­að­ inum innan persónliga trygd.

Hóast Sverre og SafeFriend í dag eru komin væl á veg og standa á einum týdningar­ miklum vegamóti, beint áðrenn knøtturin skal sendast út í stóru verð at standa sína roynd, so hevur tað verið hart at byrja eina íversetaratilveru. Sverre Nolsøe viðgongur, at uttan eitt gott bakland: eina skiljandi unnustu og familju, hevði tað illa borið til at arbeitt á henda hátt. Og hann roynir at eggja øll­um, ið vilja vera íverksetari, til at gera tað. Millum annað ger hann alt tað, ið hann kann, fyri at brúka føroyskar íverksetarar til arbeiðsuppgávur. „At velja at gerast íverksetari er ótrúliga hart, náðileyst og ófati­ liga krevjandi. Men tær nýtist altso ikki at vita alt um alt, tá ið tú byrjar. Tær nýtist ikki at vera verkfrøðingur. Tú skalt bara brenna fyri tí. Um tú brennur fyri tí, mennist tú við uppgávuni. Tú lærir okkurt nýtt hvønn dag. Tú rennir teg í múrar hvønn dag, men tí tú brennur fyri tí, ber tað til. Fólk halda ofta, at tú skalt hava fínar útbúgvingar fyri at gerast íverksetari. Tað er als ikki neyðugt. Tú kanst læra nøkur grundleggjandi hugtøk við at lesa til íverksetara, men veru­liga at vera tað er nakað, tú mást hava í tær,“ sigur Sverre Nolsøe at enda.

As a world leading classification society, we work to reduce risk and helping to ensure our clients’ crew stay safe and their assets are sustainable

World wide classification and related services Classification, Certification, Surveys & Approval Quality, Environmental, Health & Safety Management Technical and Technological Innovation: Energy Efficiency & Environmentally Friendly Solutions

KREA

Visit us on: www.bureauveritas.com www.veristar.com

Bureau Veritas, Føroyar: Tummas Eli Joensen, Laðagøta 5, Strendur Tel / Fax: +298 44 94 51, Fartel +298 74 81 51, tummas.joensen@dk.bureauveritas.com

FAKTA SAFEFRIEND

Ein persónligur alarmur, sum tú kanst hava við tær allastaðni



SKAPA TÍNA FRAMTÍÐ

Trýst á knøttin í trý sekund, og vinir tínir fáa beinleiðis boð á snildfonina – eisini um hvar tú ert staddur.



Mentur av føroyinginum Sverra Nolsøe



Kemur á marknaðin á heysti 2018

sansir.fo



Kostar 349 kr.



SVERRE NOLSØE

IST: NARFRE UMSÓK 15. APRÍL : 2 KVOTA LI 1: 1. JU KVOTA

Havnarmaður



35 ár



Uppfinnari av SafeFriend



FRÓÐSKAPARSETUR FØROYA UNIVERSITY OF THE FAROE ISLANDS SETUR.FO

ATLANTIC REVIEW | AUTUMN 2018

SUMMARY S V ER RE

N O L SØ E

E N T R E P R E N E U R

A ND

INVE NTOR

OF

SA FE FRIE ND:

EVERYONE SHOULD AFFORD TO FEEL SAFE Sverre Nolsøe from Tórshavn has invented SafeFriend, a personal alarm that is set to make the world a better place.

Sverre first started reflecting on how to address the issue of personal safety while work­ ing as a healthcare assistant in Copen­hagen. “Assaults on my colleag­ues working in danger­ ous neighbourhoods were a regular occurrence, but the public health service could not afford any of the safety solu­ tions on the market,” the in­ ventor explains.

Sverre is determined that per­ sonal safety should be avail­able to all, “Your income should not determine your safety. And even though everyone has a mobile today, they only offer a false sense security. If you are assaulted, you have no chance to telephone for help.(...) As I witnessed some of the terrible things that can happen in a big city, I though ‚why isn’t some­ one doing something about this?‘ Then I realised that this ‚someone‘ had to be me. So I started researching the techno­ logy.”

56

SafeFriend is a button you can carry in your pocket, around your neck or anywhere else within easy reach. It is rough­ ly the size of a five kroner coin and about one centimetre thick. It links to your mobile via Bluetooth and if you press the it for three seconds it will send a message to your mob­ ile, which will be forwarded to the contacts you have set up to receive your SOS. All the re­ cipients will need to receive the message is a free app. Once you press SafeFriend your friends can immediately see that you need help and exactly where you are, they will re­ ceive both the address and GPS coordinates.

of Just-eat, was on the jury and was so impressed by Sverre’s pitch that he decided to invest in SafeFriend himself.

Sverre has been working fulltime with SafeFriend over the last two-three years. Launch­ ing a start-up is no easy feat, and he acknowledges that it would not have been possible without grit and a supportive partner and family. He had a big break last year when he won Creative Business Cup Faroe Islands. Danish million­ aire Jesper Buch, the founder

There is also international in­ terested in SafeFriend and the Faroese entrepreneur is opti­ mistic.

For Sverre this was a real­ ity-check. He was about to start playing in the big league.

Jesper Buch’s contribution ­ to the start-up has been in­ valuable. Sverri says that the entrepreneur’s creativity, ex­ perience and network have opened many doors. Together they have focused particularly on branding SafeFriend, which is now ready for release. The new alarm will be available at a major Danish retailer from autumn 2018, as well as online and via other channels.

“My experience shows that de­ mand is far from satis­fied, and I intend to be a s­ erious player on the personal safety market.”

ATLANTIC REVIEW | AUTUMN 2018

FACTS SAFEFRIEND

A personal alarm you can take anywhere.



Press the button for three seconds and your friends receive an instant SOS on their smart phone detailing your location.



Developed by Faroese inventor Sverre Nolsøe.



Set for market release in autumn 2018.



Price DKK 349



SVERRE NOLSØE Born and raised in Tórshavn



35 years old



Inventor of SafeFriend



In August Sverre won Creative Business Cup Faroe Islands and he will be representing the Faroe Islands in an international contest in Copenhagen this autumn.

57

Photo: Høgni Heinesen



ATLANTIC REVIEW | AUTUMN 2018

VIÐ FULLARI FERÐ MÓTI FRAMTÍÐINI Føroyingar hava í løtuni ágóðan av einum farneti, ið telist millum tey bestu í heiminum. Krøvini vaksa kortini alsamt, og tí traðkar Føroya Tele enn harðari á spitaran við kós móti kollveltandi fimta netættarliðnum, sonevnda 5G SK R I V A Ð

Nýggi bygningurin stendur í gerð, og nú skal stóra betong­ elementið setast upp á pláss.

Tú situr í førarahúsinum uppi í høga krananum, har tú sært niður á byggiplássið og lítlu gulu hjálmarnar, ið flyta seg langt undir tær. Tú skalt júst fara til verka, tá tú merkir darr­­ an á høgra skøvningi. Tú skeitir at lítla skerminum, sum blinkandi boðar frá, at tú hevur tørv á einum steðgi. Kropsnæri vesturin, sum tú ert ílatin inn­ an fyri arbeiðsklæðini, hevur varn­ ast, at tín kropshiti er óstøðug­ur – helst av stutta nátt­ ar­­svøvn­­in­um, hugsar tú.

Niðurkomin úr krananum, gong­­ ur tú yvir til bilin, letur

58

H E V U R

SÍ MU N

C H RISTIA N

hurð­­ina upp og leggur teg inn.

Meðan bilurin trygt tekur sær av koyringini, letur tú eyguni aftur og sovnar skjótt. Bilurin vakir teg, tá tú nærkast húsum.

Tú fert inn og sært, at maturin, sum køli­ skápið hevur bílagt fyri teg, er komin, og tú fært eina máltíð við øllum teimum føðslu­­evnu­n­um, ið tær tørvar.

Tú fert tíðliga at leggja teg, tí í morgin skalt tú aftur til arbeiðis, og tú vilt vera væl fyri um morgunin, tá ið húsini tendra ljósini.

Hetta ljóðar kanska sum science fiction, men í roynd og veru er tað meira „science“ enn „fiction“ – meira vísindi enn upp­spuni. Ein heimur, har

OLSE N

øll tólini, sum vit longu kenna frá okkara gerandisdegi, fara at tosa við hvørt annað gjøgnum netið.

Ein slíkur heimur finst ikki bert í eini fjarari framtíð. Hann er longu partvís veruleiki, og hendan gongdin tekur dik á seg komandi árini, heldur Jóna Olsen, tekniskur stjóri á Føroya Tele.

Hon tekur ikki uppáhaldið úr leys­ um lofti. Hugtakið verður kallað „internet of things“ – tólnet – og í løtuni finnast ­ umleið átta milliardir tól, ið eru knýtt í netið, og serfrøðin roknar við, at hetta talið er vaksið upp í 75 milliardir í

ATLANTIC REVIEW | AUTUMN 2018

59

ATLANTIC REVIEW | AUTUMN 2018

Jóna Olsen, tekniskur stjóri á Føroya Tele

2025, svarandi til 10 tól fyri hvørt menniskja. Hesi tól fara at vera alt frá telefonum til húsarhaldstól til sonevnd „wearables“ sum snild-ur og fitness­mátarar.

Tólnet er bert ein partur av vaksandi dátunýtsluni, ið ser­­frøð­ingar spáa um. Van­ liga dátu­­­ nýtslan, ið vit kenna úr gerandis­ degnum, so sum stroym­­­­ing av tónleiki og film­ um og spøl á netinum, fer eisini at vaksa munandi, og tí fara størri krøv at verða sett til netið komandi árini.

Hetta ásannar Føroya Tele og tí verður alsamt arbeitt við at menna og betra um farnetið.

Tað er eisini neyðugt, um kundar­­­­nir framhaldandi skulu fáa eina líka góða ella betri tæn­astu, enn teir fáa í løtuni. „Netið skal geva ein dekning, so upplivingin hjá kundanum heilt einfalt er, at hann altíð hevur gott samband,“ sigur Jóna Olsen.

Fimta ættarliðið setir ferðina upp Fyrr í ár komu tíðindini um, at fimta ættarliðið av fartele­ fonneti, sonevnda 5G, er á veg.

Føroysku televeitararnir siga, at roknast kann við, at skjóta netið verður klárt at bjóða kundunum um tvey ella trý ár. Men hvat er 5G, og hvussu røkka vit tí? „Tað er størri bandbreidd, tað er hægri ferð, tað er stuttar svartíðir og tað er eisini, at kundin skal hava dekning, sama hvar hann er staddur,“ sigur Jóna Olsen.

Ferðin á 5G farnetinum verður eisini munandi hægri enn triðja ættarliðið (trý megabit um sekund­ið) og núverandi fjórða ættar­ liðið (30–40 mb/sek), tí við fimta ættarliðnum skal ferð­ in heilt upp á eitt gigabit um sekundið. Niðurtøkuferðin (download) er helst tað, ið flestu kundarnir eru áhugaðir í, men Jóna Olsen vísir á, at til ávísa nýtslu er svartíðin av­ gerandi. „Um sjálvkoyrandi bilarnir skulu kunna tosa saman, tá ið teir hittast á vegnum, hevur tað ótrúliga stóran týdning, at samskiftið gongur skjótt.

Tá tosa vit um svartíð niður í eitt millisekund (ms), greiðir Jóna Olsen frá. Hon metir, at royn­ir hon svartíðina við síni telefon og velur ambætaran (servaran) í Føroya Tele, kann hon fáa eina svartíð, sum er 15ms. Velur hon ein ambætara í Íslandi, fær hon kanska eina svartíð, sum er 87ms, og velur hon ein ambætara í Kina, fer svartíðin upp um 200ms.“ Tað snýr seg í roynd og veru nógv um fjarstøðu millum tól og ambætara, og tí krevjast broytingar, um lága svartíðin skal røkkast.

»Um sjálvkoyrandi bilarnir skulu kunna tosa saman, tá ið teir hittast á vegnum, hevur tað ótrúliga stóran týdning, at samskiftið gongur skjótt« Jóna Olsen, tekniskur stjóri á Føroya Tele

60

Slepp tær úr kulda og kava beinleiðis til sól og hita. Vit flúgva úr Vágum til Gran Canaria í tíðarskeiðinum 15. desember 2018 – 23. mars 2019

Bílegg á atlantic.fo

Atlantic Airways

Vága Floghavn

FO-380 Sørvágur

Tel. 34 10 00

www.atlantic.fo

ATLANTIC REVIEW | AUTUMN 2018

„Sum nú er, skulu boð ferðast frá basustøðunum, sum standa kring landið, inn í kjarnunetið í Hoyvík. Síðan verða boðini avgreidd av einum forriti og ferðast so út aftur til brúkaran,“ sigur Jóna Olsen.

Basustøðir eru fysiskar støðir, har tú hevur eina mastur við eini antennu á við síðuna av.

Ein ørgrynna av slíkum støðum finnast kring landið. Nakrar eru uppi á fjallatoppum, nakrar eru innandura og onkuntíð ger Føroya Tele avtalur við fólk um at seta eina antennu fasta á hús­ini hjá teimum. „Vit verða noydd at flyta nógv­ ar av funktiónunum til basu­ støðir­ nar, so fjarstøðan – og soleiðis eisini svartíðin – gerst munandi styttri.“ Men fjarstøðan er ikki tað eina­ sta, ið hevur týdning fyri svar­ tíðina. Forritanin skal eisini mennast og gerast virkn­ari, og tað merkir millum annað, at sjálv forritsálin (pro­gramm­­ strimmilin) skal vera so stutt sum gjørligt, so tað ikki tekur ov langa tíð at lesa kotuna.

Umframt hetta verða part­ ar av núverandi 4G-tøknini góðskaðir og fara at virka ­ saman við nýggja netættar­ liðnum. Tí núverandi farnetið hjá Føroya Tele er als ikki fyri ongum við hægstu miðalferðini á meiri enn 100 Mbps, sambært Jónu Olsen. Og dekningurin, ið liggur røttu megin 95% av landa­frøði­liga økinum, man teljast millum teir bestu í heim­­inum.

62

Frálíkt net allastaðni – við hjálp úr Eysturlondum Á vári í 2015 hittu umboð fyri Føroya Tele fleiri veitarar.

Føroya Tele skipaði fyri einum út­­bjóðingar­umfari og fór síðan í samráðingar við tey, sum høvdu latið inn tilboð, mill­ um annað Ericsson, Nokia, Alcatel og kinesisku fyri­tøkur­ nar ZTE og Huawei. Eitt danskt sak­­førara­­virki tók sær av at greiða munin, ið var millum til­ boð­ ini frá teimum ymisku veitarunum. „Vit skuldu jú samanbera ban­ an­ ir við bananir,“ sigur Jóna smílandi. Í juni 2015 var almanna­ kunn­­­gjørt, at Føroya Tele hevði undirskrivað avtalu við Kort yvir antennustøðir hjá Føroya Tele

Huawei, ið sambært Berlingske Busi­ness, er verd eina tvísiff­ raða milliónaupphædd „i den høje ende“. Men hvat var tað, sum Huawei skuldi hjálpa Føroya Tele við? „Okkara farnet trongdi til ábøt­ur í 2015. Vit høvdu best dek­n­ing í Havn og á teimum støðunum, har kappast varð harð­ast um kundarnar, men vit ynsktu okkum eitt net, sum gav øllum okkara kundum somu tænastu, sama um teir búðu í Havn ella í Mykinesi,“ sigur Jóna Olsen.

Og tað var júst hetta, sum Føroya Tele og Huawei fóru undir, eftir at avtalan varð undir­­skrivað.

ATLANTIC REVIEW | AUTUMN 2018

„Fyrst skiftu vit alt kjarnu­ netið, og so bygdu vit nýggjar ella skiftu basustøðir út um alt land­ ið. Tá hetta arbeiðið var liðugt, tóku vit spakuliga tær nýggju støðirnar í nýtslu,“ sigur Jóna Olsen.

Hon sigur „spakuliga“, men í veru­ leikanum gekk hetta við rúkandi ferð, og eftir bert ein­ um ári høvdu mestsum allar Føroyar atgongd til nýggja 4G LTE-netið.

Føroya Tele rekur sjálvt nýggja netið, men um­ framt sjálva út­skift­ingina, fevnir av­ talan við Huawei í stuttum um útbúgving til at reka út­ gerð­ina, softwaredagføringar og eitt strategiskt samstarv, ið tryggj­­ ar, at Føroyar áhaldandi

1980

1G

Fyrsta ættarliðið av tráðleysari telefontøkni nýtti analog radiosignal.

Telefonirnar/far­ tóleindirnar vóru tungar og dýrar.

eru í fremstu røð viðvíkjandi nýggjastu tøknini.

Halda fram í yvirhálingarbreytini Ímynda tær ein heim, har tøkn­ in ikki bert knýtir menn­iskju saman, men eisini maskinur, bilar, undirstøðukervið og annað.

Eingin veit við vissu, hvussu ein slíkur heimur fer at síggja út, men eitt fullbúgvið 5G-farnet letur nógvar dyr upp.

3G Partnership Project kallast felags­­skap­urin, ið samskipar altjóða støðini innan fartøkni – tey, ið tryggja, at teletøknin kring heimin samvirkar – og ætlanin er, at 5G støðini verða endalig klár í 2020.

1990

2G

Annað ættarliðið gjørdist talgilt, og effektivari tøkni loyvdi munandi fleiri brúkarum. SMS (short message service) og MMS (multimedia message service) sóu dagsins ljós.

Fartelefonirnar vórðu bæði minni og bíligari.

2000

3G

Við triðja ættarliðnum gjørdust møguleikarnir við dátutænastum munandi størri.

Seinnu útgávurnar (3.5G og 3.75G) góvu farbreiðband við einum sambandi upp í 3Mbps. Snildfonin gjørdi sær dælt av nýggju møguleikunum og rakti av álvara meginstreymin.

Føroya Tele brúkar longu tøkni, ið er ment til komandi 5G-farnetið, og tí fer at bera til at bjóða fimta ættarliðið út um lutfalsliga stutta tíð, hóast tað fer at sameksistera við nú­ verandi 4G-netið í fleiri ár fram­­yvir. „Eg vil siga, at vit eru væl áleiðis. Tað, sum okkum í roynd og veru manglar nú, er tann fysiska útgerðin, ið ikki er klár enn, sigur Jóna Olsen. Tað verður hon um eini tvey ár, so føroyingar kunnu seta seg væl til rættis í (sjálv­koyr­andi) bilin og halda fram í yvir­­­ hálingar­ breytini,“ sigur Jóna Olsen, tekniskur stjóri á Føroya Tele.

2010

4G

Skjótari, sterkari, hægri. Fjórða ættarliðið er skjótari – nógv skjótari – og hevur veruliga lagt lunnar undir høgari dátunýtslu á farnetinum, serliga innan stroyming av video í høgari góðsku.

Online gaming á fartelefonini sæst eisini nógv, bæði millum børn og vaksin.

2020

5G

Við niðurtøkuferð upp til eitt gigabit um sekundið, verður lag á manni at brúka dáta á farnetinum. Hetta, saman við eini svartíð uppá 1 millisekund, letur dyrnar upp til ein heim, har bilar, maskinur og tól verða knýtt saman og kunnu tosa sínámillum.

Myndir: Shutterstock.com

63

ATLANTIC REVIEW | AUTUMN 2018

SUMMARY

FULL SPEED AHEAD TO THE FUTURE The Faroese already enjoy world-leading Internet with average speeds of over 100 Mbps and geographical cover­ age exceeding 95%. But Far­ oese telecoms Føroya Tele is pushing ahead to 5G in order to meet future demand.

We are entering the era of the ‘Internet of things’. A world where everything from refrige­ rators to cars will be communicating via the in­ ternet. Your refrigerator will order milk for you when you need it and your car will drive itself. This is already more science than fiction. About 8 billion things are already on­ line, by 2025 there will be 10 connect­ ed devices, vehicles, appliances etc. for every per­ son in the world.

This, along with the explosion in ordinary data use, e.g. for streaming services, will place ever-greater demand on mob­ ile networks. Føroya Tele’s aim is straightforward really, “cus­ tomers should, quite simply, always experience that they

64

have a good connection,” says Jóna Olsen, Director of Ope­ rations. Achieving it requires continuous efforts to upgrade and improve mobile coverage.

Føroya Tele expects to roll out 5G, fifth generation mobile in­ ternet, in two or three years.

This will mean greater band­ width, higher speeds and short­ er response times. With 5G we will be seeing speeds of 1 GB per second. Most customers focus on download speeds, but response time is crucial, for example with driverless cars.

When two cars meet they req­

ATLANTIC REVIEW | AUTUMN 2018

uire a response time of 1 ms.

Currently response time in the Faroe Islands is around 15 ms, which is excellent compared to global standards, e.g. an esti­ mated 87 ms in Iceland and 200 ms in China.

Response time is largely deter­ mined by the distance between the connected object and serv­ er. At present, messages are transmitted from base stations to the core grid, where they are decoded and then sent back to the user. Cutting response time will mean moving functions to the base stations in order to cut distances, but also shortening the code used so it reads faster.

Føroya Tele signed an agree­ ment with Huawei in 2015. The Chinese company helped up­ grade the existing network and

1980

1G

The first generation of wireless telecoms tech­ nology used analogue radio signals. Mobile phones were bulky and expensive.

improve coverage. This meant installing a host of new base stations, some on mountain­ tops others on rooftops. Within a year the whole archipe­ lago had access to the new 4G LTE network. Føroya Tele ope­ rates the new network and the agreement with Huawei included training local staff,

Føroya Tele wants to make sure that the Faroese remain in the, driverless perhaps, fast lane.

»Huawei is very glad and honored to be working together with Faroese Telecom. Through our very strong partnership, we have built one of the best 4G network in the world – which we are both very proud of. Looking into the future, Huawei is confident that we can make the next digital revolution possible together with Faroese Telecom.«

1990

2G

as well as continuing strategic cooperation to ensure that the Faroe Islands remain at the forefront of new technology.

The second generation was digital and more efficient technology enabled many more users to connect. The SMS (short message service) and MMS (multimedia mes­ sage service) were born. Mobile phones ­became both smaller and cheaper.

Lan Yang (Jason), Huawei Technologies Denmark ApS

2000

3G

With the third gener­ ation a much broader spectrum of data ser­ vices became available.

Subsequent versions (3.5G and 3.75G) offered mobile broad­ band with connection speeds of up to 3Mbps. Smart phones harnessed these new possibilities and really hit the mainstream.

2010

4G

Faster, stronger, higher.

The fourth generation is faster, much faster, and has truly paved the way for heavy data usage on mobile networks, particularly for high quality video streaming. Online gam­ ing on mobile phones has also become very common, both among children and adults.

2020

5G

With download speeds of up to one gigabyte per second, using data on mobile networks will be a breeze.

Coupled with response times of 1 millisec­ ond, it opens up to a world where cars, household appliances and gadgets will inter­ connect and communi­ cate with each other.

Photos: Shutterstock.com

65

ATLANTIC REVIEW | AUTUMN 2018

INSTAGRAM

THE FAROE ISLANDS FROM TWO LOCALS’ PERSPECTIVE This summer two local self-taught photographers, Erla Ziskasen and Kirstin Vang, have been exploring the Faroe Islands and sharing their journey on Atlantic Airways’ Instagram account. Sharing tips and answering questions, capturing events that happen here and more!

Showing the world the Faroe Islands through a local’s eye P H O T O S

A N D T E X T B Y E R L A ZISK A SE N (@E RLA ZISK A SE N) A N D K I R ST I N V A NG (@K IRSTINVA NG)

Over the summer there is a lot of activity in the Faroe Islands with several music festivals, and culture weekends. The big­ gest event of all is our national day, which is called Ólavsøka.

We covered these events to bring them to travellers and locals who couldn’t make them this time. We wanted to show more sides of the Faroe Islands than the stunning nature that surrounds us.

We took short road trips, en­ couraging others to do the same. Explored the Faroe ­Islands by car and by foot. We went on a day trip to Suðuroy, the southernmost island, which we highly recommend.

There are lots of things to see 66

and do in the Faroe Islands: hiking, biking, kayaking, ex­ ploring by sea and air (heli­ copter), as well as enjoying events and life in the little vil­ lages.

Every time the sun comes around in the summer, the loc­ als come out to enjoy every ray they that comes their way.

You will see people outside do­ ing all sorts of activities, hang­ ing clothes to dry, going on walks, fishing, hiking, running and much more.

Every season here is unique.

Some people claim that the Faroe Islands don’t really have four separate seasons, because you can experience more than one in just a day! This is part

of what draws travellers to the Faroe Islands, in particu­ lar photographers. In addition to the stunning landscape, the Faroe Islands offer four sea­ sons over a few days, with plenty of opportunity to cap­ ture unique shots.

No matter the season, the weath­er is unpredictable here.

We recommend doing your re­ search in advance and renting a car, it will make everything more accessible. Bringing lay­ ers and the right shoes are key to having a great experience here. Grab a camera, warm clothes and you will be on your way to capturing memo­ ries for a lifetime.

ATLANTIC REVIEW | AUTUMN 2018

Did you know, that the Atlantic puffin spends autumn and winter on open ocean before it returns to the coast in late spring? The puffin breeds on land where it stays until mid August.

Especially the island Mykines is known for its large puffin colony.

67

ATLANTIC REVIEW | AUTUMN 2018

@erlaziskasen walking past one of the southernmost houses in the Faroe Islands. I love the colour they’re about to paint the house.

Sailing around the islands is so special! So many different and beautiful views.

Faroese summer weather. Makes you feel very alive.

68

M SÓL KRE Hóast tað er deiligt at ferðast í sólríkum londum, er týdningarmikið at ansa eftir brennandi sólini.

Ikki bert av teirri orsøk, at tað er spell at spilla burtur dýrabærar frídagar, um tað nú skuldi hent seg, at tú verður sólskáldað/ur, og at tað er jú eisini heilsuskaðiligt. Sjálvt um tað skáldaða hvørvur av húðini, elvir hetta til varandi skaða á arvatilfarið hjá húðkyknunum. Hesin skaði kann elva til krabbamein í húðini.

Tann góði parturin av søguni er, at krabbamein í húðini kann verða fyribyrgt. Vit skulu bert fylgja nøkrum fáum, týðandi sólráðum og minnast til, at sólverja er týdningarmikil alt lívið. Ansið serliga væl eftir børnunum, tí teirra húð er uppaftur meira viðkvom í sólini. Børn yngri enn 1 ár eiga als ikki at vera í beinleiðis sól. Og lat vera at fara í solarium heldur ikki áðrenn sólferiuna. Tað er falskur tryggleiki at fara í solarium áðrenn feriuna, í mun til økta vandan fyri at fáa krabbamein.

Atlantic Airways

Vagar Airport

380 Sørvágur

Tel 34 10 00

www.atlantic.fo

Tey mest týdningarmiklu ráðini til skilagóðar vanar á sólferiuni eru hesi:

1

Hav fleiri steðgir frá sólini í tíðarskeiðinum, har sólin er sterkast, ofta millum klokkan 12 og 15. T.d. kanst tú hvíla teg eina løtu í skugganum, njóta ein langan matarsteðg undir sólskjóli, fara ein túr í býin – ella gera sum tey, ið búgva á staðnum: Halt siesta!

2

Fjal bera húð við pløggum, ið røkka til kníggja og albogar, brúka hatt við breiðum skugga, og minst til sólbrillur.

3

Brúka sólkrem á húð, ið ikki verður fjald av pløggum ella skugga. Á sólferð verður mælt til høgan faktor (30+) í ríkiligari mongd - til allan kroppin skal nýtast upp í ein neva.

ATLANTIC REVIEW | AUTUMN 2018

POSE!

Many animals roam freely in the Faroe Islands. One that you might notice is the highland cattle. They used to only inhabit the island of Koltur, but you will now find them on a couple of other islands too.

70

Some call it Sørvágsvatn others Leitisvatn. This lake is the largest in the Faroe Islands. It is known as the “Lake Above the Ocean”, because from certain angles it actually looks like it floats above the ocean.

ATLANTIC REVIEW | AUTUMN 2018

Many animals roam freely in the Faroe Islands. One that you might notice is the highland cattle. They used to only inhabit the island of Koltur, but you will now find them on a couple of other islands too.

71

ATLANTIC REVIEW | AUTUMN 2018

Roaming the Faroe Islands with their infinite beauty will make you feel small and leave you speechless.

72

ATLANTIC REVIEW | AUTUMN 2018

Drangarnir, inhabited by great flocks of birds, was probably one of the most visited places in 2017 and 2018. The actual name of this rock formation is “Stóri Drangi” which means large cliff. There is a smaller rock formation, “Lítli Drangi,” hiding behind the big cliff.

It can be seen from across the bay when driving to Bøur or Gásadalur from Sørvágur. Together they are called Drangarnir.

73

Fyrivarni verður tikið fyri prentvillum

WOMAN

NEW

BLOOM - GUCCI Eau de Parfum, 50 ML

DKK 549,- / 74 EUR

NEW

PIPER-HEIDSIECK

AC/DC TEQUILA REPOS.

Cuvée Brut Champagne 0,75L

40%, 0,7L

DKK 345,- / 47 EUR

DKK 239,- / 32 EUR

MEN

CADBURY CRUNCHIE/ECLAIRS

JUST DIFFERENT - HUGO BOSS Eau de toilette, 125 ML

Bag, 330/600G

DKK 399,- / 54 EUR

DKK 75,- / 10 EUR

BESTSELLER NEW

BENEFIT Blush Bar Set

DKK 349,- / 47 EUR

BESTSELLER KINDER Ymisk sjokolรกta/ Ass. chocolate From

DKK 24,- / 4 EUR

BIOTHERM Bath Therapy, Body Foam, 200 ML

DKK 59,- / 8 EUR

ATLANTIC REVIEW | AUTUMN 2018

EVENT CALENDAR

Photo: Kristfríð Tyril/momo

20 october:

SYÐRUGØTA AND NORÐRAGØTA:

HOYMA The popular HOYMA unplug­ ged concerts will once again take place in Syðru­ gøta and Norðragøta. Ten local homes will welcome guests to inti­

mate concerts – no stage lights, no plugs. The idea for HOYMA concerts springs from the old Faroese tradition of húsagongd, going door to door to gather around the village hearths on festive occasions, now guests are invited to music in the liv­ ing room, the heart of F ­ aroese homes. HOYMA will take

place on October 20th this year.

For further information visit: ­facebook.com/­hoymafestival

november:

23–25 november: THE NORDIC HOUSE:

Bókadagar Literature Festival From November 23rd to 25th the Nordic House in Tórshavn will be cele­ brat­ ing literature with the Bókadagar Festival.

The program­ me includes de­ bates, exhibitions, bookstalls and other exciting activities all based around the written word.

The Festival is a collaboration

76

between the Nordic House, the Faroese Society of Authors and Faroese publishing houses. All activities are open to the pub­ lic and free.

For further information visit: nlh.fo

Photo: Sprotin T Ó R S H AV N :

Orð og tónar As autumn sets in Sprotin will once again be hosting its popular event marrying literature and music, Orð og tónar.

EVENT CALENDAR

december:

december:

Gamla Seglhúsið at Klaksvíks­ vegur in Klaksvík will in Dec­ ember house an exhibition by artist Zacharias Heinesen. This prolific and renowned Faroese visual artist has many exhibi­ tions to his name.

Throughout December visit­ ors can experience his art in Klaksvík in cosy surroundings at Gamla Seglhúsið.

Throughout December there are a host of Christmas and ad­ vent-themed events, concerts and fairs around the country.

Christmas-tree lightings take place in every town and village from late November onwards, and in the run-up to Christmas Eve several villages also have a tradition of Christmas ships sailing into port, often bringing Santas with sacks brimming with treats.

PROGRAMME

For further information vis­ it the websites of local tourist information offices or go to ­kunning.fo.

ATLANTIC REVIEW | AUTUMN 2018

28 December:

The annual job fair, Jobmatch, will take place on December 28th at the Nordic House. The objective is to contribute to the continued development and growth of Faroese society by fostering and preserving ties between the Faroese labour market, students, recent gradu­ ates and the expat community.

Visitors will be able to meet with a broad and varied range of employers in the Faroe Is­ lands.

For further information visit: jobmatch.fo

NOVEMBER 8:

NOVEMBER 24:

NOVEMBER 25:

Reinsaríið

The Nordic House

The Nordic House

It is Regin Dahl’s centenary and Knút Háberg Eysturstein has written an interesting vol­ ume about the poet and com­ poser. There will be readings and music performances along with a presentation of his life and work.

24th For the Bókadagar Litera­ ture Festival at the Nordic House there will be a talk with Pól Sundskarð about his new grand tome on local land­ scape and legends, Føroya land.

Pól travels the archipelago and Árni Dahl, who is an ex­ pert on lore and legend, joins him to bring local stories to life. Lis Mortensen, geologist, explains how the mesmeris­ ing landscapes were formed and shaped. These are truly fascina­ting travels, which give readers a whole new under­ standing of the Faroe Islands.

during the Bókadagar Litera­ ture Festival at the Nordic House. All the letters penned by authors William Heinesen and Jørgen Frantz Jacobsen have been compiled and will be published as a three-vol­ ume series on this day. Work on this compilation has been under­ way for twelve years.

This treasure trove of material is of immense value to Faroese cultural history.

READ MORE ABOUT UPCOMING EVENTS ON WWW.KUNNING.FO

77

Mynd: Hugin Eide

ATLANTIC REVIEW | AUTUMN 2018

Far

Lit

FarLit AUTHOR OF THE SEASON:

KATRIN OTTARSDÓTTIR Film director Katrin Ottars­ dóttir’s debut poetry collection “Are there Copper Pipes in Heaven?” (2012), was a mile­ stone in Faroese poetry – and Faroese literature as a whole – and the book was awarded the 2013 Faroese Literature Prize.

In her poems Ottarsdóttir pries open the lid of privacy to re­ veal the dark and dysfunction­ al private life of a home where a mentally unstable, drug­

78

addicted mother terrorizes her weak husband and neglects her daughter. It is probably the first publication in the Faroe Islands of such a blunt, tough and yet sensitive portrayal of child­ hood in a dysfunctional family.

In 2015 Ottarsdóttir released her second poetry collection “Messa fyri einum filmi” and in 2016 a collection of short stories “Aftanáðrenn” with 13 rather surreal short stories

about vulnerable characters struggling with inner demons and obsessions, which often have fatal consequences for their relationship with family, lovers and others. The stories are psychologically intense, often with an unexpected twist at the end. Her latest book “43 bagatellir”, 2017, is a collection of short stories, bagatelles, of exactly 301 words each.

ATLANTIC REVIEW | AUTUMN 2018

BOARDING B Y

K A T R I N

TRA N SL A T I O N :

The plane is ready for depart­ ure. Waiting for him.

Things couldn’t go quick­ ly enough. The passenger lineup is at a standstill. He couldn’t bear to be in this country a second longer.

Something is wrong with the boarding pass scanner.

Typic­ al! He stares at the plane, its clean design and aerodynamics.

Examining this technical wonder eased his anxiety.

Suddenly someone grabs him. He startles. It was just a technician making his way through the crowd to fix the scanner. The sensation of the technician’s hand lin­ gers.

The old nightmare begins to stir; He is the last person to board. The flight attendant smiles flirtingly. Several hands grab him forcefully from behind. Crying, he tries to fight the invisible people.

But it’s no use. The flight attendant laughs while shut­ ting the airplane door. With­ out seeing who is holding him back he can only stand­ by and watch as the plane heads down the runway. A silent scream rips open his throat. Suddenly the plane WHERE TO BUY Published translations of original Faroese literature are available for purchase at the two main bookshops in Tórshavn.

O T T A R SD Ó T T I R L E N A

A N D E R SSE N

lifts its nose and in one har­ monious movement takes flight. The hands let go of him and he collapses like an empty plastic bag.

He glances around, feel­ ing hunted. There’s nobody there who he’d rather not see. His father isn’t stand­ ing there driving his hateful eyes into him because he is leaving. The line begins to move. His boarding pass is sweaty.

Books 2017 43 bagatellir, short stories, Forlaget Torgard 2016 Aftanáðrenn, short stories, Sprotin 2015 Messa fyri einum filmi, poetry, MS 2012 Eru koparrør í himmiríki, poetry, MS

Translations 2019 A re There Copper Pipes in Heaven?, The Operating System (New York) 2018 43 bagateller, Forlaget Torgard 2017 I afrika er der mange søde børn, Forlaget Torgard

Onboard, the flight attendant smiles a professional smile.

He leans his head back, can finally breathe easy again.

In a few minutes he’ll be leaving and won’t be coming back. He won’t open his eyes until the plane is high above the clouds.

2016 Findes der kobberrør i himlen, Forlaget Torgard

A moment later he feels a firm hand on his shoulder.

He looks up and sees a seri­ ous face. The police officer tells him to come with him.

It has something to do with his father. He is lying uncon­ scious.

2008 Ein regla um dagin má vera nokk!, portrait film, Blue Bird Film

He tries frantically to re­ member what had actually happened between him and his father yesterday.

You can also visit the bookshops online.

Films 2014 Ludo, feature film, Blue Bird Film 2009 Sporini vaksa úr orðum, portrait film, Blue Bird Film

2008 Eingin kann gera tað perfekta!, portrait film, Blue Bird Film 1999 Bye Bye Blue Bird, feature film, Bech Film 1994 Maðurin, ið slapp at fara, short film, Herremagasinet Film & TV, DR 1992 Hannis, short film, Umbi Film 1989 Atlantic Rhapsody, feature film, Kaleidoskop Film

Rit og Rák www.ritograk.fo H.N. Jacobsens Bókhandil www.bokhandil.fo

79

Photo: Daniel Casson - @dpc_photography

Photo: Joshua Cowan - @joshzoo

Photo: Joshua Cowan - @joshzoo

WELCOME TO THE FAROE ISLANDS! Think of the world’s population.

Now think about how few of these 7 billion people have visited the Faroe Islands.

You are actually part of a very small and exclusive group of people in the whole world who have the opportunity to visit these small islands in the North Atlantic Ocean. Lucky you!

We also feel fortunate to be able to invite you to our country.

We are pleased you have decided to visit us and we want you to enjoy your stay to the fullest.

Following these simple yet essential guidelines will help to ensure an enjoyable and unforgettable journey in the Faroe Islands.

Guidelines: • • • • • • • • • •

Respect and preserve nature, as it is fragile and should be protected for future generations.

Be mindful of sheep and birds you may encounter in the fields - or on the roads!

Remember to bring your rubbish with you after hiking in the mountains.

Be particularly careful when hiking in areas with loose stones and rocks.

Refrain from walking too close to the cliffs, especially in wet areas when the ground can be slippery.

Check the weather forecast to see if conditions are favourable for walking/hiking.

The weather can be unpredictable and change rapidly. It is a good idea to always wear layered clothes suitable for the weather.

Be thoughtful of the locals and respect their privacy as much as possible.

If you plan on flying a drone, please read and follow the guidelines on www.visitfaroeislands.com under Plan Your Stay.

Lastly, remember to close your eyes and take a deep breath of the freshest air in the world!

More information visit www.visitfaroeislands.com 112

Emergency

Dial 112 for any type of emergency assistance anywhere in the country

Enjoy the Faroe Islands!

#FAROEISLANDS

ATLANTIC AIRWAYS A TIL OY

Atlantic Airways frá A til OY Skrivað hevur Ingrid Bjarnastein

A Airbus

Visti tú, at flotin hjá Atlantic Airways fevnir um trý flogfør og tvær tyrlur? Flogførini eru av slagnum Airbus 319 og 320. Nýggjasta flogfarið, William, kom til Føroya í desember 2016 og er av slagnum Airbus 320 og er eisini størsta flogfarið í flotanum. Hini bæði, Ingálvur og Elinborg, eru Airbus 319.

B Búmerkið

Búmerkið hjá Atlantic Airways er ein súla, sum er ímyndin hjá felagnum. Litirnir í búmerkinum eru reytt og blátt á hvítari bakgrund, júst eins og Merkið.

D Duty Free Á Ágrýtin starvsfólk

Uttan ágrýtin, arbeiðssom og tænastusinnað starvsfólk var onki føroyskt flogfelag. Umleið 180 (2017) fólk starvast hjá Atlantic Airways.

Minnist tú, tá ið tú skuldi fylla ein seðil út umborð á flogfarinum at lata flogternunum, tá ið tú skuldi keypa tollfrítt? Soleiðis er ikki longur, tí nú ber til at keypa vørur í stóra, snotiliga Duty Free handlinum á flogvøllinum í Vágum. Atlantic Airways eigur helvtina av Duty Free handlinum, og Vága Floghavn eigur hina helvtina.

E EU-ETS

Atlantic Airways er fevnt av CO2-kvotaskipanini hjá ES, sum eitur EU-ETS (The EU Emissions Trading System).

Tað merkir m.a., at felagið skal gera ein CO2-roknskap á hvørjum ári, umframt at rindast skal fyri CO2-útlát, tá ið flogið verður til og úr londum í ES og EFTA. Neyðugt er at fylgja væl við, og eitt nú verður oljunýtslan fyri hvønn túr gjørd upp og grannskoðað.

I Innanoyggja flúgving

Atlantic Airways hevur tvær tyrlur, sum verða nýttar til regluliga innanoyggja rutuflúgving. Tyrlan flýgur rutuflúgving millum oyggjarnar fýra dagar um vikuna: sunnudag, mánadag, mikudag og fríggjadag.

F Føroyar sum hornasteinur

Atlantic Airways er føroyska tjóðarflogfelagið.

Vit #FLÚGVAFYRIFØROYAR og hava Føroyar sum hornastein í øllum okkara virksemi.

G Gannet

Í

H Hangarurin

J Jóhanna á Bergi

Gannet er ein stór og samansett viðlíkahaldsskipan, sum tekniska deild hjá Atlantic Airways og Lundin Software hava ment í felag. Skipanin heldur skil á og tryggjar, at eftirlit og útskifting av lutum í flogførum og tyrlum verður gjørd til ásettu tíð sambært krøvum frá framleiðara og loftferðslumyndugleikum. Flogfeløg um allan heimin brúka Gannet.

Hangarurin varð bygdur í 1989 og er 36x36 metrar stórur.

Rúm er fyri einum A320 flogfari og tveimum AW139 tyrlum samstundis. Hangarurin er fyrst og fremst verkstaður og verður brúktur til viðlíkahald og umvælingar av flogførum og tyrlum. 25 fólk arbeiða burturav í hangarinum.

Í gaman og álvara

Øll eru vælkomin at flúgva við okkum. Atlantic Airways flytir ferðafólk millum Føroyar og umheimin til øll endamál.

Vit plaga at siga, at vit flúgva fólk bæði til gaman og álvara.

Til dømis eru okkara flogfør serútgjørd til at kunna taka sær av sjúkraflutningi. Setur kunnu takast úr og flytast, so pláss gerst fyri til dømis eini børu ella kuvøsu.

Í september 2015 tók Jóhanna á Bergi við sum stjóri fyri Atlantic Airways, og hevur hon saman við fíggjarstjóranum Mariusi Davidsen ábyrgd av dagliga rakstrinum í felagnum.

Jóhanna á Bergi hevur drúgvar royndir í leiðslu og nevndararbeiði. Hon er fjórði stjórin í Atlantic Airways, síðan felagið varð sett á stovn.

ATLANTIC AIRWAYS A TIL OY

HATTARVÍK KIRKJA

SVÍNOY KLAKSVÍK

MYKINES VÁGAR

TÓRSHAVN KOLTUR

N Nevndin

Nevndin hevur evstu ábyrgd av felagnum. Í nevndini hjá Atlantic Airways sita: Niels Mortensen, nevndarformaður, og Kaj Johannesen, næstformaður. Nevndarlimir eru Laila Hentze, Fróði Magnussen, Hanna Svabo og Janus Rein.

SKÚVOY

DÍMUN

FROÐBA

K Knýta oyggjar saman

Síðan miðskeiðis í 90’unum hevur Atlantic Airways havt ábyrgdina av tyrluflúgving millum oyggjarnar. Tyrlan flýgur rutuflúgving kring allar Føroyar fýra dagar um vikuna.

O OPS (Operations)

OPS, sum deildin verður kallað til dagligt, er stutt fyri Operations. Hetta er av sonnum ein “høgguslokka-deild”.

Henda deildin tekur sær av at manna flogførini, leggja ferðaætlanina, finna tøk flogfør, samskifti við flogfør, tekur sær av seinkingum og nógvum, nógvum øðrum.

L Listaflog

Í sambandi við, at flotin (flogfør og tyrlur) seint í 2016 fekk nøvn eftir kendum, føroyskum listafólkum, varð stuðulsskipanin Listaflog sett á stovn. Listaflog letur á hvørjum ári 100.000 krónur til eitt ella fleiri listafólk og/ ella listaverkætlanir. Fyrsti Listaflog-stuðulin varð í fjør latin Hansinu Iversen og Jóhan Martini Christiansen.

M Malta

Síðani Atlantic Airways skifti til Airbusflogførini, hevur felagið flogið til tey sokallaðu SÓL-ferðamálini. Byrjað varð við Barcelona í 2012, og síðan eru fleiri ferðamál løgst afturat. Í ár er nýggja SÓL-ferðamálið Malta. Lítla oyggjasamfelagið í Miðjarðarhavinum er kent fyri ríka søgu og mentan umframt tær mongu góðu strendurnar.

Ó Ótti fyri at flúgva

Visti tú, at tú kanst koma á skeið fyri flogótta hjá Atlantic Airways? Hans Christian Petersen, flogskipari, hevur drúgvar royndir í at vegleiða og hjálpa fólkum, ið óttast fyri at flúgva, og úrslitini hava verið góð. Vilt tú vita meira, kanst tú ringja til okkara á tlf. 34 10 00, so leiðbeina vit fegin.

P Partarnir

Skalt tú reka eitt flogfelag, mást tú eisini hava “partarnar”.

Hesir “partarnir”, eita tað sama hjá øllum flogfeløgum í Evropa, og arbeiðið í “pørtunum” er fyrst og fremst knýtt at øllum tí, ið verður gjørt í hangarinum.

Part M: Continuing airworthiness: Áhaldandi flúgviloyvi: Tryggja, at flogførini sleppa at flúgva.

Part 145: Maintenance: Verkstaðið Part 66: Starvsfólkini, mekanikararnir Part 147: Góðkendu skúlarnir, sum hava loyvi at útbúgva flogmekanikarar.

S Súlubonus

Talgilda trúfestisskipanin hjá Atlantic Airways, Súlubonus, varð sett á stovn fyri einum ári síðani. Til ber at savna sær stig, hvørja ferð tú flýgur á rutunetinum hjá flogfelagnum, sum tú síðani kanst brúka til at keypa flogferðir fyri.

Súlubonus er áhaldandi í menning, og ætlanin er, at fleiri fyrimunir so líðandi skulu knýtast at skipanini.

T Tilbúgving

Tyrlurnar hjá Atlantic Airways eru partur av tilbúgvingini her á landi, og tað merkir, at ein tyrlu- og bjargingarmanning er tøk alt samdøgrið alt árið. Tyrlurnar kunnu flúgva heilt út á 200 fjórðinga sjómarkið, har tær kunnu arbeiða í 30 minuttir í bjargingarátøkum.

R RNP

Nógv umrødda tøknifrøðin, RNP, er umborð á øllum flogførum og tyrlum hjá Atlantic Airways. Felagið er tað einasta í Evropa, ið brúkar hesa útgávuna av tøknini, sum kom við nýggju Airbus flogførunum og nýggju tyrlunum.

RNP, ið stendur fyri Required Navigation Performance, er ein fylgisveinaskipan. Neyvleikin í skipanini ger, at tað ber til at flúgva og lenda í verri sýni og veðri enn áður.

U Uttanlandsleiguflúgving

Umframt at røkja rutuflúgving millum Føroyar og umheimin flýgur Atlantic Airways eisini leigutúrar fyri eitt nú útlendskar ferðaskrivstovur, onnur flogfeløg og aðrar fyritøkur til ymisk ferðamál í Evropa. Talan er um umleið 1.000 árligar fráferðir við tilsamans út við 95.000 ferðafólkum.

ATLANTIC AIRWAYS A TIL OY

Y Yvir hav Ú Útbúgving

Eitt av málunum við at stovna eitt føroyskt flogfelag var at fáa ment vitanarstørv í Føroyum. Atlantic Airways hevur í dag útbúgvingar í fyritøkuni til bæði mekanikarar, flogskiparar og flogternur umframt onnur fyrisitingarlig størv.

Longsta strekkið, Atlantic Airways hevur flogið yvir hav, var, tá ið Oyggjaleikirnir vóru í Bermuda í 2013. Tá varð flogið í sjey tímar og 55 minuttir í einum úr Bermuda til Billund, og strekkið var góðar 6000 km.

Ý Ýta

Ýta merkir útsíða, yvirflati. Ýtan á Airbus-flogførunum er gjørd úr aluminium og er málað við eyðkendu føroysku litunum: hvítt, reytt og blátt. Flogførini verða sproytað í Norwich í Onglandi, og tað tekur umleið eina viku at sproyta eitt flogfar. Flogførini hjá Atlantic Airways verða málað umleið triðja hvørt ár.

V Vágar

Hóast Atlantic Airways fyrst og fremst er ein altjóða fyritøka og eisini eitt tjóðarfelag, so skerst ikki burtur, at felagið eisini er ávirkað av lokala umhvørvinum, har felagið heldur til og hevur sítt høvuðssæti. Tað sæst millum annað aftur í búmerkinum hjá felagnum, sum er ein súla, ið flestu føroyingar seta í samband við Mykines.

Æ Ætlan

Í februar mánað varð greitt, at Atlantic Airways eftir ætlan fer at langtíðarleiga eitt nýbygt Airbus A320neo flogfar frá amerikanska felagnum Air Lease. Flogfarið verður væntandi sett í flúgving fyrsta ársfjórðing 2019, og samstundis verður A319 flogfarið, sum Atlantic Airways leigar frá írska felagnum SMBC, latið teimum aftur.

Ø Øskuskýggj

Ein av størstu avbjóðingunum í evropeiskari flogvinnu í nýggjari tíð var, tá ið Eyjafjallajøkull í Íslandi fór at goysa í 2010. Orsakað av landafrøðiligu staðsetingini av Føroyum løgdu øskuskýggj flogferðsluna til og úr Føroyum lamna í fleiri dagar í apríl og mai hetta árið.

EI Eigarar

Atlantic Airways er eitt alment partafelag, og hetta merkir, at tað er landsstýrið, ið eigur Atlantic Airways. Í 2007 einskildi Føroya landsstýrið ein triðing av felagnum, sum varð skrásett á virðisbrævamarknaðinum. Men í 2014 samtykti løgtingið eftir uppskoti frá landsstýrinum at keypa einskilda triðingin aftur frá privatu partaeigarunum.

EY Eyðkennisbúni

Hittir tú eina flogternu hjá Atlantic Airways, er hon í eyðkennisbúnanum hjá felagnum, sum fyrst og fremst er myrkabláur. Hinir litirnir, ið nýttir verða, eru serliga reytt, blátt og hvítt. Eisini flogskiparar, tyrluskiparar og tey, sum arbeiða í fyrisitingini, hava búna, sum tey eru í til arbeiðis og til serlig høvi, eitt nú móttøkur hjá felagnum.

OY OY

Øll flogfør og tyrlur hava eina “nummarplátu”. Tveir teir fyrstu bókstavirnir OY (Oscar/Yankee) eru kenningarbókstavirnir, knýttir at flogførum, ið eru skrásett í danska kongsríkinum.

Tey trý núverandi flogførini í flotanum hjá Atlantic Airways hava OY-RCG (Elinborg), OY-RCI (Ingálvur) og OY-RCJ (William). Tyrlurnar hava OY-HIH (Ruth) og OY-HIL (Sámal).

Eftir Regin Nolsøe Simonsen

2 EINS Hvørjir tveir av hesum seyðunum eru púra eins?

HJÁLP UGLUNI

1

2

3

4

5

6

7

8

9

Hvønn veg skal uglan fara fyri at finna heim á greinina?

BYGG A'IÐ Legg bitarnar rætt, so teir passa í A'ið

Finn loyniorðið

➔

Loysnir: Seyður nr. 2 og nr. 7 eru eins.

Loyniorðið er: HEYST

KROSS orĂ°agĂĄta

Š www.bergur.NET

eitur høvuðsstaðurin í 1 Hvussu Somalia, sum er týdningarmesti

evropeiski høvuðsstaður 4 Hesin er kosin at vera heimsins besti

havna- og handilsbýur landsins?

býur at búgva í av blaðnum The Economist í 2018.

í Florida, har ein kend sjón2 Býur varpsrøð varð upptikin frå 1984

eitur vĂ­Ă°agitna voks5 Hvussu myndasavniĂ° Ă­ London?

til 1989.

hvørjum landi verður tjóðar3 �dagurin hildin tann 6. juni?

Šbergur

.net 2018

5

1

KLÆDNAPLAGG

2

RÆ�I RÓMV. TAL

RAVMAGN

PLANTUR Ă? SJĂ“NUM

URAN

ostur, sum hevur sama 6 Mildur navn sum ein lítil býur nÌrindis Rotterdam.

3

SAKLEYS

TOSA Ă“TĂ?Ă?ILIGA

KOYR

FUGLUR Fà I MÆR

TYNGD

Ă“ROYND

NAKRAR

KVINNAN

FRONSK Ă MILLUM ANNAĂ?

ATVOLD

6

ILLVILD LĂ?KAMAĂ?UR STJĂ“RNA

SKĂ A

HVĂ˜NN DAG

Ă“VISSAN LIVIR

TĂ?Ă?UM

Ă˜VUG. GRAN.

METAL

RIGGA LUKTI VÆL

ĂšTLENDINGUR ĂšTLENDINGAR FUGLALJĂ“Ă?

FĂ?RA GRAN. HJĂ H

FĂ˜Ă?I

SKAL

LĂ TUR

HOYGGJ

Ă“Ă?IR

VEKT

SAT UNDIR

S U d o k u

4

KORTIĂ?

BLĂ“MA

TRÆ BORĂ?BĂšNAĂ?UR INNGANGUR LĂ?DDI Ă

Ă HALDANDI

STROYI FRÆ

ATLANTIC REVIEW | AUTUMN 2018

HEINESEN

Airbus 320: RCJ

HEINESEN 1900–1991

William Heinesen (1900-1991) er víða gitin sum rithøvundur og telist millum teir stóru í norðurlendskum bókmentum. Hann lýsti sína list sum “myndakrutl”, men hon er meir enn tað. Fyri tað mesta nýtir hann litkrit í fyrstu verkunum og avmyndar romantiskt huglag úr føroyska fjallaheiminum, gykl um tann alheim, ið fólkatrúgv hevði skapt, og speiskar samfelagsviðmerkingar. Tey seinastu tíggjuáraskeiðini koma evnini til pappírsklipp til sjóndar, har hugflog og prýðing og litfagnaður sameinast. Eitt høvuðsverk er myndprýðingin av kommunuskúlanum í heimbýnum Havnini.

William Heinesen (1900-1991) is best known as an author, one of the great in Nordic literature. He saw his art as nothing but drawing pictures, but there is more to it. Pastels dominate the early works, which motifs are the romantic ambience of Faroese mountainscapes, phantasies from local folklore and satirical social commentary. During his last decades, his paper cuttings blossomed, where fabulation, decoration and a love for colour are united. His magnum opus is the decoration of a municipal school in his hometown, Tórshavn.

AV REYNI 1920–2005

Airbus 319: RCI

AV REYNI 1920–2005

Ingálvur av Reyni (1920-2005) varð tann fyrsti abstrakti málarin í føroyskari list. Ígjøgnum sítt langa lív eydnaðist honum at endurnýggja seg sum fáur við franskari list sum leiðarstjørnu. Ein litføgur naturalisma varð á leið 1960 skift út við heldur daprar kubistiskar málningar.

Frá 1980-árunum kom ein abstrakt ekspressionisma í einum svørtum og dramatiskum úttrykki, sum snýr seg um náttúru og menniskja, kropp og litevni. Heimafturkomin eftir útbúgving í Danmark livdi og virkaði Ingálvur av Reyni alt lívið í Havn.

Ingálvur av Reyni (1920-2005) was the first Faroese abstract painter. During his long life and with French art as his leading star, he was able to renew himself as few others can. A colourful naturalism was replaced with a dark, brooding cubism around 1960. An abstract expressionism, dominantly black and dramatic, dealing with nature and people, body and colour, followed in the 1980s. After returning home on finishing his education in Denmark, Ingálvur av Reyni lived his whole life in Tórshavn.

LÜTZEN

1919–1995

Airbus 319: RCG

LÜTZEN

1919–1995

90

Elinborg Lützen (1919-1995) var tann fyrsti og leingi tann einasti grafikarin í føroyskari list.

Henni dámdi best at arbeiða við linoliumsskurði, og úr tí fekk hon gandað eitt ríkidømi við ymiskari skurðtøkni og avbrigdum av svørtum. Frá ekspressionistiskum ævintýramyndum flutti listakvinnan seg yvir í klassiskt úttrykk við myndevnum úr bygdum og gerandisdegnum.

Seinni fór hon yvir til surrealistiskar gyklmyndir úr einum duldarfullum undirheimi, ofta niðansjóvar: Føroyar undir vatnskorpuni. Listakvinnan livdi og arbeiddi meginpartin av lívi sínum í Klaksvík.

Elinborg Lützen (1919-1995) was the first and for a long time the only Faroese printmaker.

Her favoured technique was the linocut, from which she elicited great riches with a varied cutting technique and black tones. From expressionistic fairy tale pictures, she moved over into a classic expression of motifs of villages and common life. These were followed by surrealistic phantasies of a mythic underworld, often under-sea: Submarine Faroes!

The artist lived and worked for most of her life in Klaksvík.

ATLANTIC REVIEW | AUTUMN 2018

Nøvnini á flotanum hjá Atlantic Airways Fleet names

SMITH

1913 –1958

Agusta Westland 139: OY-HIH

Ruth Smith (1913-1958) er koloristurin í fyrsta føroyska málaraættarliðinum. Fyrst og fremst var hon impressionistur, sum eymliga lýsti, hvussu litir koma til lívs í ljósi. Ein sterkur og livandi málingarháttur ber samstundis boð um eitt sinni við spenningi í. Á tann hátt vórðu náttúra og sinnalag bregdað saman í eina hægri eind í hennara list. Eftir lokna útbúgving í Danmark búsettist Ruth Smith saman við húskinum í Suðuroy. Sum listafólk livdi hon í einingi, og hon andaðist brádliga undir umstøðum, eingin kennir til fulnar.

SMITH

Ruth Smith (1913-1958) is the colourist among the first generation of Faroese painters. An Expressionism with a fine sense of portraying the play of colours in light was her point of departure.

An intense and expressive painting style is at the same time a testimony to a tense disposition. In this way, nature and mind meet in her art in a higher unity. On finishing her education in Denmark, Ruth Smith settled with her family in her home island of Suðuroy, where she lived as an isolated artist and died unexpectedly under unsolved circumstances.

1913 –1958

JOENSEN-MIKINES 1906–1979

Agusta Westland 139: OY-HIL

JOENSEN-MIKINES 1906–1979

Sámal Joensen-Mikines (1906-1979) er tann fyrsti veruligi, føroyski listamálarin. Hjá honum fær listin sína egnu rødd við havi og bygd, jarðarferð og grindadrápi, ið verða lýst í máttmiklari ekspressionistiskari naturalismu stundum við ávirkan úr romantikki og symbolismu. Inn í ávirkanina frá Edwardi Munch leggur hann eina stranga og náttúruvakra tyngd í eitt egið – og føroyskt úttrykk. Mikines varð útbúgvin í Danmark, har hann búði meginpartin av lívinum, og har fekk hann eisini tilnevnið eftir oynni, har hann vaks upp.

Sámal Joensen-Mikines (1906-1979) is the first major painter in Faroese fine art. In him Faroese art gains its own voice; ocean and villages, funerals and whale hunts are depicted in a forceful expressionistic naturalism that encompasses both romantic and symbolic touches. He combines an influence from Edward Munch with a tight objectivity and weighty quality in a personal – and Faroese – expression. Mikines was educated in Denmark, where he also lived for most of his life and where he received his nickname, a reference to his home island, Mykines.

USEFUL INFORMATION

FACTS

INFORMATION OFFICES Visitnordoy/Klaksvík Visiteysturoy/Fuglafjørður Visiteysturoy/Runavík Visitvagar/Sørvágur Visittorshavn/Tórshavn Visitsandoy/Sandur Visitsuduroy/Tvøroyri Visitsuduroy/Vágur

LOCATION AND SIZE Situated in the heart of the Gulf Stream in the North Atlantic at 62°00’N, the Faroe Islands lie northwest of Scotland and halfway between Iceland and Norway.

The archipelago is composed of 18 islands covering 1399 km2 (545.3 sq.miles) and is 113 km (70 miles) long and 75 km (47 miles) wide, roughly in the shape of an arrowhead.

There are 1100 km (687 miles) of coastline and at no time is one more than 5 km (3 miles) away from the ocean.

The highest mountain is 882 m (2883 ft) above sea level and the average height above sea level for the country is 300 m (982 ft).

Tel (+298) 45 69 39 Tel (+298) 23 80 15 Tel (+298) 41 70 60 Tel (+298) 33 34 55 Tel (+298) 30 24 25 Tel (+298) 36 18 36 Tel (+298) 61 10 80 Tel (+298) 23 93 90

EMERGENCY ASSISTANCE Dial 112 for any type of emergency assistance anywhere in the country. First aid is provided at the hospitals in Tórshavn, Klaksvík and Tvøroyri.

HEALTH INSURANCE Citizens of Nordic countries and Great Britain are covered under their respective public health plans while in the Faroes. Residents of other countries will need to acquire their own traveller’s health insurance.

BANKING HOURS Banks in major towns and some villages are open from 9:30 to 16:00 weekdays. All banks are closed on Saturdays and Sundays. Secure Automatic Teller Machines (ATMs) are available from 6:00 until 02:00 every day.

BUSINESS HOURS Most shops are open from 10.00-17.30. On Thursday and Friday many are open until 18.00. Shops close on Saturday at 14.00. SMS shopping centre in Tórshavn is open until 18.00. Most shops are closed on Sunday. Kiosks, petrol stations and most bakeries do not close until 23.00, also on a Sunday.

CLIMATE The weather is maritime and quite changeable, from moments of brilliant sunshine to misty hill fog, to showers.

The Gulf Stream encircling the islands tempers the climate. The harbours never freeze and the temperature in winter time is very moderate considering the high latitude.

Snowfall occurs, but is shortlived.

The average temperature ranges from 3,5°C in winter to 12°C in the summer. In sheltered areas, the temperature can be much higher, but the air is always fresh and clean no matter what the season.

POPULATION The population is 50.358 (November 2017). More than 20.000 people live in the metropolitan area which comprises Tórshavn, Kirkjubøur, Velbastaður, Nólsoy, Hestur, Koltur, Hoyvík, Argir, Kaldbak, Kaldbaksbotnur, Norðradalur, Syðradalur, Hvítanes, Sund, Kollafjørður, Signabøur and Oyrareingir, while about 4,600 people live in Klaksvík, the second largest town in the Faroe Islands.

POSTAL SERVICES The main post office in Tórshavn is open Monday to Friday 09.00- 17.00. Village post offices have shorter opening hours. Please note that all post offices are closed on Saturdays and Sundays.

FORM OF GOVERNMENT Since 1948, the Faroe Islands have been a self governing nation of the Kingdom of Denmark. It has its own parliament and its own flag. It is not, however, a member of the European Union and all trade is governed by special treaties.

TRANSPORT A well developed transport network makes it easy to travel around the islands. Timetables for the helicopter, buses and ferries can be found in all travel and tourist offices, as well as on board all ferries and in the hotels.

LANGUAGES SPOKEN Faroese is the national language and is rooted in Old Norse.

Nordic languages are readily understood by most Faroese, and English is also widely spoken, especially among the younger people.

CAR HIRE It is possible to hire a car at the airport in Vágar, in Tórshavn and several other places around the islands.

For more information, contact the tourist offices.

RELIGION Religion plays an important part in Faroese culture and over 80% of the population belong to the established church, the Evangelical-Lutheran. 10% of the population belong to the Christian Brethren (Plymouth Brethren).

MOUNTAIN HIKING Due to the changeable weather, it is advisable to take a map and warm clothes. Never go alone.

CURRENCY As a self-governing region of the Kingdom of Denmark, the Faroese government prints its own currency, the króna, although Danish coins are used. The exchange value is equivalent to the Danish krone.

TIME DIFFERENCE The local time is GMT, which is one hour behind CET (Denmark - Norway - Sweden).

INDUSTRY The fishing industry is the most important source of income for the Faroes. Fish products account for over 97% of the export volume. Tourism is the second largest industry, followed by woollen and other manufactured products.

ATLANTIC REVIEW | AUTUMN 2018

Iceland

Denmark, Iceland, Norway, Scotland and Spain

Denmark Mainroad

Ferry routes

Helicopter

Bus routes

Airport Tunnel (no toll) Sub-sea tunnel (Toll)

93

Søgan um Atlantic Airways 28. mars 1988 var dagurin, Atlantic Airways fyrstu ferð setti seg í Vágum. Hetta var ein hátíðardagur fyri føroysku tjóðina, sum nú fyri fyrstu ferð nakrantíð kundi fara á flog á føroyskum veingjum. Men stovnanin av flogfelagnum hevði tó verið alt annað enn løtt. Ein samanrenning av miðvísi, hepni og tilvild hevði gjørt dreymin hjá føroyingum um egið flogfelag til veruleika.

Eina løtu var ivi, um felagið fór at hóra undan. Men brádliga vendist gongdin, og ferðafólkatalið fór aftur at vaksa og er vaksið støðugt síðani. Virksemið í felagnum øktist, flogfør løgdust afturat flotanum, flogið varð til fleiri ferðamál, starvsfólkahópurin vaks, og felagið gjørdi fleiri stórar sáttmálar um leiguflúgving uttanlands. í 2007/08 hevði Atlantic Airways sjey flogfør og tvær tyrlur í flotanum og 277 ársverk vóru í felagnum. Tá ið farið var undir at leingja flogvøllin í Vágum í 2010, lat hetta upp fyri fleiri nýggjum møguleikum hjá føroyska flogfelagnum. Gjørt varð av at skifta British Aerospace flogførini út við flogfør av slagnum Airbus. Og bert fýra mánaðir eftir, at flogvøllurin stóð liðugur, lendi fyrsta Airbus A319 flogfarið í Vágum í mars mánað 2012.

Flogførini bøttu eisini munandi um bæði rutunetið og reglusemið til og úr Føroyum. Atlantic Airways var fyrsta flogfelag í Evropa at brúka nýggju og framkomnu navigatiónstøknina, RNP AR 0.1.

Nýggju flogførini kundu eisini flúgva munandi longur enn tey gomlu flogførini, og føroyingar merktu tað longu sama summarið, tá ið fyrsta SÓL-rutan til Barcelona sá dagsins ljós.

Flotin hjá Atlantic Airways telur trý flogfør og tvær tyrlur. Í 1994 yvirtók Atlantic AIrways rutuflúgvingina millum oyggjarnar frá Strandfaraskipum Landsins, og hesa uppgávu hevur felagið røkt síðani. Í 2015 og 2016 vórðu gomlu Bell tyrlurnar í flotanum skiftar út við tvær spildurnýggjar og nýtmótans AgustaWestland AW139 tyrlur. Tær eru bæði rúmligari og kunnu flúgva heilt út á 200 fjórðinga sjómarkið, har tær kunnu arbeiða í 30 minuttir í bjargingarátøkum. Hetta hevur stóran týdning, tí Atlantic Airways er partur av tilbúgving Føroya, sum merkir, at hvønn dag á árinum, alt samdøgrið, er ein tyrlumanning tøk og kann fara avstað í eini handavend. Í desember 2016 fekk Atlantic Airways aftur eitt flogfar: ein spildurnýggjan Airbus A320. Í sambandi við, at nýggja flogfarið kom til Føroya, gjørdi Atlantic Airways av at geva flotanum nøvn. Flogfør og tyrlur eru nú nevnd eftir mætum, føroyskum listafólkum.

Flogførini eita William (Heinesen), Elinborg (Lützen) og Ingálvur (av Reyni), og tyrlurnar hava fingið nøvndini Sámal (Joensen-Mikines) og Ruth (Smith).

The Story of Atlantic Airways

March 28, 1988, was the day Atlantic Airways landed for the first time in Vágar. It was a day of celebration for the Faroese nation who for the first time was able to fly with Faroese wings. But the establishment of the company was far from easy. A combination of determination, luck and chance made the Faroese dream of having a national airline come true.

For a while, it was uncertain whether the company would survive. But suddenly it took a turn for the better, and the number of passengers grew and continued to grow ever since. The activity of the company increased, aircraft were added to the fleet, more destinations were added, the number of employees increased, and the company entered into several large contracts involving charter abroad.

In 2007/08 Atlantic Airways had seven aircraft and two helicopters in its fleet, and the company had 277 full-time equivalents. The extension of the runway at Vágar Airport in 2010 opened up new possibilities for the Faroese airline. The decision was made to replace the British Aerospace aircraft with Airbus aircraft. Only four months after the runway was finished the first Airbus 319 landed in Vágar Airport in March of 2012.

The aircraft profoundly improved the route net and regularity to and from the Faroe Islands. Atlantic Airways was the first airline in Europe to use the new and advanced navigation technology RPN AR 0.1. The new aircraft could stay in the air longer which the Faroese people became aware of that same summer when the first SÓL routes to Barcelona saw the light of day.

The Atlantic Airways fleet is made up of three aircraft and two helicopters. In 1994 Atlantic Airways took over the scheduled air service between the Faroese islands from the national company Strandfaraskip Landsins, and Atlantic Airways has been in charge of the service ever since.

In 2015 and 2016 the fleet’s old Bell helicopters were replaced by two brand-new up-to-date AugustaWestland AW139 helicopters. They are both more spacious and able to fly 200 nautical miles all the way out to the territorial water limit where they can be at work for 30 minutes in rescue campaigns. These are crucial qualities as Atlantic Airways serves as part of the emergency preparedness team which means that every day of the year 24-7 a helicopter crew is ready to go in a heartbeat.

In December 2006 Atlantic Airways purchased yet another aircraft: a brand-new Airbus A320. In connection with the arrival of the new aircraft to the Faroe Islands, Atlantic decided to name the fleet. The aircraft and helicopters are now named after distinguished Faroese artists.

The aircraft are named after William (Heinesen), Elinborg (Lützen) and Ingálvur (av Reyni), and the helicopters are named Sámal (Joensen-Mikines) and Ruth (Smith).

FLOTIN Our Fleet

LÜTZEN

1919–1995

OY-RCG (ELINBORG) Type: Seats: Engines: Length: Wingspan: Max Speed: Max Range:

S/N 5079 Airbus 319-115 144 2x CFM56-5B7/3 33,84 m 33,91 m 911 Km/h 5.984 Km

AV REYNI 1920–2005

OY-RCI (INGÁLVUR) Type: Seats: Engines: Length: Wingspan: Max Speed: Max Range:

S/N 3905 Airbus 319-112 144 2x CFM56-5B6/3 33,84 m 33,91 m 911 Km/h 5.984 Km

HEINESEN

OY-RCJ (WILLIAM) Type: Seats: Engines: Length: Wingspan: Max Speed: Max Range:

S/N 7465 Airbus 320-214 168 2x CFM56-5B4/3 37,57 m 34,10 m 911 Km/h 4.800 Km to 5.700 km

OY-HIH (RUTH) Type: Built: Engines / power: Lenght: Lenght fuselage: Width: Height: Main rotor diameter: Weight, empty: Weight, fully loaded: Max. speed: Normal speed: Max. altitude: Passengers:

SN: 31718 Agusta Westland 139 2015 2 stk. Pratt & Whitney PT6C-67C (2 x 1862 SHP) 16,42 m 13,52 m 2,26 m 4,98 m 13,80 m 4.600 kg 7.000 kg 310 km/t 259 km/t 6.096 m 15

OY-HIL (SÁMAL) Type: Built: Engines / power: Lenght: Lenght fuselage: Width: Height: Main rotor diameter: Weight, empty: Weight, fully loaded: Max. speed: Normal speed: Max. altitude: Passengers:

SN: 31722 Agusta Westland 139 2015 2 stk. Pratt & Whitney PT6C-67C (2 x 1862 SHP) 16,42 m 13,52 m 2,26 m 4,98 m 13,80 m 4.600 kg 7.000 kg 310 km/t 259 km/t 6.096 m 15

Flogleiðir

REYKJAVÍK FØROYAR

BERGEN

AALBORG EDINBURGH

BILLUND

BARCELONA MALLORCA

Danmarkar-rutur (Denmark Route) NORÐ-rutur (NORD Route)

GRAN CANARIA

SÓL-rutur (SUN Route)

KEYPMANNAHAVN

FULLKOMILEIKIN HEVUR EITT NAVN. Hon eitur Rinka.

Hon er sterk. Sjáldsama vøkur. Rinka veksur seg til í Føroyum og verður myndað av brimi og kyrru.

Tað er hetta, sum ger hana til heimsins besta laks.

Handfarin við nærlagni. Handfarin av náttúruni.

Hetta er Rinka.

Laksur úr Føroyum frá Marine Harvest.

RINKA.FO