randi fuglehaug pent porselen
RandiFuglehaug
Pentporselen
Roman
Materialetidenneutgivingaervernaetteråndsverklova.Deterdiforikkjetillate åkopiera,avfotograferaellerpåannavisgiattelleroverføraheileellerdelarav innhaldetiutgivingautanatdeterheimlailovellerfylgjeravavtalemedKopinor. Brukavheileellerdelaravutgivingasomgrunnlagellersomtreningskorpusi generativemodellarsomkanskapatekst,bilde,film,lydellerannainnhaldog uttrykk,erikkjetillateutansærskildavtalemedrettshavarane.Brukavmaterialet iutgivingaistridmedlovelleravtalekanføratilinndraging,erstatningsansvarog straffiformavbøterellerfengsel.
©2025H.Aschehoug&Co.(W.Nygaard),Oslo www.aschehoug.no
Omslag:RuneMortensen Settmed11,3/14,4pkt.AdobeGaramondhosType-itAS,2025 Papir:70gHolmenBook2,0 Trykkoginnbinding:ScandBookUAB,Litauen2025
ISBN978-82-03-45727-2
Whataredaysfor?
Daysarewherewelive.
philiplarkin
Detførsteholeggmerketil,erblodetpåbakken.
Sarahserdetpålangavstand,sjølvomdetikkjeermykje. Hokøyrersåsaktehoklararmotdengrønemurbygningen. Einstraumavmenneskebevegarsegisameretningsom ambulansen,nokrefåimotsett.Determykjeåfølgemed på,mangeåhaldesegunna,menblikkethennarblirstadig trektmotdeismå,raudeflekkane.
Ilærlingtidableihosvimmelavsynet.Eingongkastaho opp.Hosadetikkjetilnokon,gøymdesegbakambulansenogbrektesegsomeindritungepåfylla,mensdeiandre måttegjerearbeidetutanhenne.Dethaddevoreeiheftig bilulykkepåE18,einstortrailermoteinlitenMitsubishi. Elbilentapte,førarendøde,blodetvaroveralt.Holurtepå omhohaddevaltfeilyrkedå,eigentlegvarhosikkerpåat hohaddegjortdet.Menskammafekkhennetilåsvelgedet unna,bådeoppkastrestaneogtvilen.
Noveithoathotaklarjobben.Hofåringenfysiskreaksjonavblodlenger,sjølvikkjenårdetdukkaropppåstadar derdetikkjeburdevere.
Somher,pådensprokneasfaltenutanforbarneskulenein laurdagformiddagiseptember.
Idethostyrerambulansenforsiktiginnforbidenopne
bommen,endåsaktare,såhoikkjetrefferbarnellerbikkjer ellerfolkasompassarpådei,kjennerhomurringaimagen. Hoskvettlittkvargong,spesieltnårdethargåttnokretimar sidansist.HoskulleønskeDavidkunnekjennedetogså.Alt haddevoreenklaredå.Kanskjedethaddeføltestmeirsom deivarsamanomdette.
Sarahslåravmotorenogsnursegkjaptmotpassasjersetet.Yousefhartydelegvissettblodet,hanogså.Hanrynkar pannamenshanløysersetebeltet.
–Egtarakuttsekkenogsjekkarskaden,seierhan.
–Ok,seierho.–EgtarLP15.
–Loppis,altså?Yousefspeidarutoverdetorganiserte kaosetavmøblarogskiutstyriskulegarden.–Spentpåkva somharskjeddher.
Hanerferskareennho,deterikkjesikkerthanharvore medpådettefør.Kanskjehanikkjeveitkorleisnokrekan gåfullstendigavskaftetpåloppemarknad.Korvilleiblikket folker,korgalneenkeltekanbliavåsikresegtingsomer billige,korsmåverdiardeiervilligetilågåikrigenfor.
Sarahveitdetsåaltforgodt.
Vedfleiretilfelleharhosettsieigamorskjelleutbåde vakterogandrekundar.Detversteminneterfrådengongen moraprøvdeåprutepåeirosaboblejakke,sjølvomprisen vartydelegmerktoghoalthaddefåttnei.Hogavsegikkje ogbleistadigmeirhøglydt,ogtilsluttkomeinavkorpsforeldraogtokfråhenneheilejakka,førhanrolegbaddeiom ågå.Sarahharskyddloppemarknadersidan.Kanikkjefordrasamlingaavgamle,skitnekledeogstøveteutstyristore, uoversiktlegerom.Hataratfamilienhennartrongloppisen foråfådettilågårundt.Atdeimåttekjempemedandre fattigeomåkjøpeklede,kjøkkenutstyrogsyklarderberre nokreavgirafungerte.
Sjølvsagtgårdetgaleinnimellom.Samanmeddeiandre påjobbenharhofleipamedatenkeltehelgeromvårenog haustenerbarneskulanedeimestutsettestadaneibyen. Detteertredjegonghosjølvrykkeruttilein.
Førstegongen,detvarrettetterathofekkfastjobbog turnus,måttehohenteeiungkvinnesomnestenhadde komeislåstkamp.Ei«aggressivbitch»haddedengtlauspå hennemedeitbelte,forklartekvinnadåSarahkom.Detvar uklartomvåpenet,detbruneskinnbeltetfråTigerofSwedensomlågpåbakkenogventapååblibevisført,varkjøpt påloppemarknaden,elleromdethaddeblittriveavdådet stodpåsomverst.Sarahsågforsegatkrangelenstartamed atdeitokvinnenedrogibeltetfråkvarsinkant,slikhohar settspinnvilleamerikanarargjerepåTV.Mendeifekkaldri vitekvasomhaddeskjedd.Deterikkjejobbendeiraåfå innsynidetaljane.Deimåtteberrefåkøyrtdamarasktpå legevakta,forbeltespennahaddetreftdethøgreaugethennar,ogdåambulansenkom,fortaldehoathoikkjekunne sjånokopådet.
Sarahgårutavbilenogkikkarsegrundt.Eikvinnekjem gåandeutfråskulebyggetmedtosmåjenterogeinlitengut ihælane.Ikvarhandharhoeinberepose.Beggeposaneer stappfulleavklede.Sarahfølgerbarnamedblikketnokre sekund.Hoserblikketdeira,vendenedibakken,trassigeog skamfullepåsametid.Minneavluktadukkaroppinasen hennar.Stankenavloft,røyk,sveittentilukjendefolksom detiblantvarumoglegåvaskebort.Følelsenavåklesegi andresittsøppel.
Hosnursegbortfrådenveslefamilien,kikkarrasktpåei eldrekvinnesomstårogstirerpåblodflekkane,hoogså.Det ernokomedhenne,Sarahfølerhoharsettdamafør,men hohugsarikkjekor.Hogårmotbenkenlikeved.Fram-
forhansiteikvinnepåhuk.Hohargulrefleksvest,håreti hestehaleogeitførstehjelpsskrinvedsidaavseg.Kvinnaser omsorgsfullogansvarlegut,hoersikkertkorpsmamma.Ei sånnressurssterkmorsomgjerkvasomhelstforbarnasine ogkansetteavhelgatildugnadbådehaustogvår.Eisånn somhennareigamoraldrikunnevere,fordihovaråleine meddeiogjobbalangeskiftpåsjukeheimen.DeiåraSarah ogJeanettegjekkikorpset,visstedeigodtatdeivarderpå nåde.Alledeiandrehaddeforeldresomstilteopppåvakt. Somdonertetingtilloppisen,menikkjehandladersjølve.
Dåkvinnairefleksvestenreiserseg,fårSarahaugepå personensomsitpåbenkenogheldeinblodigklutmot hovudet.
Førstdåkjemlystatilåkasteopp.
Såsnarthoharslåttavmotoren,høyrerhodenlåge,men triggandelydenigjen.Vibrasjonenforplantarsegiskinneti passasjersetet.
Iselinkastareitblikknedpåtelefonenogseratsjefheksa harspydduttrenyemeldingarpådeikorteminuttadettok åkøyreheimfråbutikken.Holeggmobileniveska,gårut avbilenogbermedseghandleposaneinndøra.Martiner altkomenheim,deistøvetearbeidsskoahansstårigangen.
Vedsidaav,someithåpomeilysareframtid,erLeasinenye, kvitesneakers.Iselinsetfråsegposaneogfiskaropptelefonen.
VIKTIG! stårdetidenførstemeldinga. VIHAREITT PROBLEM!
Deiharstrengttatteitproblemtil,tenkerIselin,atKristi Brudikkjekanrettskriving.Loppegeneralenmelderatden lokalevelforeiningaharkontaktahennemed«eitturovekkandetips»:Nokonharobserverteinpolskregistrertbil køyrerundtinabolaget,ogminstéinkommodesomstod klartilhenting,erborte.
LoppenemåhentastNO!!! roparhogjennomappen. Kven stiller?!
AlleutropsteiknagjerIselintrøytt.Horegistrererat
mangeharsettmeldingane,meningenharsvart,sjølvsagt hardeiikkjedet,ingenvilbrukefredagskveldensintilåbere lopperogjagepotensielletjuvar.Deterførstimorgontidleg loppehentingaskalskje.Detteernøyegjennomdiskuterti einannan,omfattandetråd.
Hobervareneinnpåkjøkkenetoggløttarinnistova. Martinsit,slikhanalltidgjer,isofaenmedtelefonenog einkoppte.Hanharikkjetattavsegverktøybeltetenno ogkjemikkjetilågjeredetpåeistund,fornårMartiner ferdigpåjobb,erhanògferdigmedåvereeitmenneskei samfunnet.Førstettermiddagtarhanavsegarbeidskleda. Dåerdettidfornestefaseidagenhans:kosebukseogpledd. Iselinveitikkjekvasomplagarhennemest,korleisrumpa hansliksomsignedoveridenslappejoggebuksa,ellermåten hankrøllarsegsamanpåisofaen.Skaleinliggeunderpledd somvaksenmann,måeinidetminsteliggemedstrakebein. Åtrekkedeioppunderseg,slikMartingjer,signalisererat einharsluttaåbrysegomnokosomhelstannaennsin eigenkomfort.
Iselinlureroftepåakkuratnårmannenhennarbleiei kjerring.
Telefonengirlydfråsegigjen.Tryglarommerksemda hennarsomeinhjelpelausunge.HoignorererSpond,men sjekkarVGkjapt.Deteringentingnytt,såhoskummar gjennomdenlangemeldingaLarssendemenshovarpåveg inntiljobbidagtidleg,omkvafarentreng,ogkorleisdei skalfåovertalthantilåflytte,ogkanskjedeikantaeinprat iløpetavkvelden?Holeggtelefonenfråsegogseteipakke frukostblandingsomnokonharforlatepåbenken,inniskåpet.Skålamedstørknaflakogmjølkeskvettarlarhostå.Ho lukkardøra,heldeinfingerhardtmothalsen,holever,det kjennestberreikkjesånn.
HeiltherinnepåkjøkkenetkanhohøyredetveslestønnetnårMartinreisersegfråsofaen.Hanerberrefemtitoår, mentilogmedfråkroppenhanskjemdetklagandelydar.
–Kviforsaduikkjehei?spørhandåhandukkaroppi døropninga.
Hankjembortogbegynneråstrykehennepåryggen. Etterattenårsekteskapveithanframleisikkjeathohatar åblistrokenpåryggen,athokjennersegsomeitkjæledyr, einkatt,nårhangjerdet.Menhokanvelskuldesegsjølv, nårhoikkjeharsagtnokoomdet.Hoorkarikkjegiein sånnbeskjedno,ettersålangtid.Detvillehasettigangfor mykje.Kunnehautløystandreting.
–Saegikkjehei?
Hosnursegvekkfråhanogtrekkerframdenøvstevara fråeinavhandleposane.Cottagecheese-boksentilLea.
Martintrekkerberrepåskuldrene.
–Korleisvardagendin?spørhanvidare.
Hoveitathanventarpåathoskalklagepåeitelleranna, sånnathankanviseforståingogsamtidigseienokoomkor kjipthanògharhattdet,sådeikanmøtastikorsynddeter pådeibegge.
–Denvarfin,lygho.–Dinòg?
–Nja,ganskeslitsam,seierhanogserbråttplagaog offervilligut.–Varkaospåbyggeplassenidag,berrefeilleveringarogstyr,egerheiltgåen.Takkoglovforatdeter helg.
–Helgfornokon,seierIselintørt.–Loppeinnsamling forandre.
–Ånei,seierMartinoglegghovudetliksomforståingsfulltpåskakke,somomhoharsagtathoskaltrekkeei tann.
Strengttatterikkjesamanlikningaheiltfeil.Menførebu-
inganetilloppemarknadermeirseigpining.Dessutantrekkerdeifærrastetennertogongeriåret.
–Erdetspetakkeletderigangigjenalt?spørhan. Iselinnikkarogheldframmedåryddeutmatvarene.Ho veitatdetikkjeerforhennarskuldhanutviserdenneempatien.Oghankjemsomvanlegikkjetilåtilbysegåhjelpe. DetMartinerbekymrafor,nårhanveitatkonahanshar einmånadmedintensivtdugnadsarbeidframforseg,atho måbrukekveldanepåplanleggingsmøte,loppemottak,sorteringogrigging,erkormykjekosho,ogderforogsåhan, kjemtilågåglippav.Koserdenfremstekjerneverdieni familiendeira,ifølgemannenhennar.Deterheilagt,noko einblirpåførtskamogdårlegsamvitomeinavstårfrå.Martinogjentenekanverefornærmaidagevisomhouteblirfrå fredagstacoellerlaurdagspizza.
–Ja,deterheftig,svararho.–Mensånnerdet.Omikkje folkstilleropp,blirdethelleringeninntektertilkorpset.
–Mendustillerjoalltidopp,seierhan.–Kanduikkje lanokonandredralassetforeingongsskuld?
Hosvararikkje.Håparhankjempåathankunnegjort detsjølvavogtil.Herheime,omikkjeanna.
Telefonenmasarfortredjegong.Martinserspørjandepå hennedåhosnurtelefonenogleggskjermendemonstrativt nedmotkjøkkenbenken.
–BerreKristiBrudsomgnålar,seierho. Hanrynkarpånasen.
–Erdetikkjelittbarnslegåkallehennedet,Iselin?Kirsti Ruudharjoståttpåfordenloppemarknadeniårevis?
Hoeriallefalldeneinastesomfårrespektforinnsatsen sin,tenkerIselin.
–Sålengehogårmedtrøyerdetstår Jesusismysuperhero på,kjemegtilåkallehennedet,jo.
UtanåsjåpåMartinigjenpakkarhoutmjølk,eggogei pakketampongaravdenminstetypen.
–DuveitatLillysynestkorpsetharblitteibelastning? seierhanogtaruteinposemedeple.Hanriveitholiden blankeplastenforåfåuteitaveplaogtareittyggmenshan larposenliggeigjenpåbenken.Iselinserforsegathotrykkerheileepletinnimunnenhans,blokkereroksygentilførselen,sådetikkjeerfysiskmoglegforhanåordleggesegpå einsådummåte.–Detfortaldehomegigårkveld.
–Javel,homågjerneslutte,seierIselin.–Detkjemtilå gjereliveteinheildelenklareformeg.
Hoserfingranesineflyttesegtiltelefonenigjen. DET HASTAR!!! harKristiBrudlagttil.FingraneskrivdetsamvitettilIselingirdeibeskjedom.
Egkandraomeintimestid. Menharikkjehengar,såfår ikkjehentastoreting.
Svaretkjemettertosekund.
HallsteinhentardegMEDHENGARomEINtime,svarar KristiBrud,ogisameaugeblikkhøyrerIselinlydenavraske stegnedtrappa.
–Lilly,vilduslutteikorpset?spørho.
–Heitildegogså,seierdottera.–Eh,nei?Egskal ikkje slutteikorpset.
Generasjonanti-ironioglettkrenkernonedepåkjøkkenetogblirståandemidtpågolvetmedarmaneikors.
–Menpappaseieratkorpsetharblitteibelastning?
–Hallo,detegsa,varatdeterbelastandeatduverken kanflettepariserfletterellerreparereuniforma!Deterfaktiskflauttatdubidrarsålite.
Martin,somheiltsidanandrekorpsøvingpåaspirantkursettilLeaharhevdaathanfårvondtihovudetavmarsjmusikk,ogmeddethargittsegsjølvgyldiggrunntilådroppe
altavkonsertarogframsyningar,trekkerberrepåskuldrene.
–Sånnvardet,ja,seierhan.–Mennoerdulitturimeleg,Lilly.Mammabidrartrassalttildeiandrebarnai korpset.
Iselinskulerpåmannen.Pådottera.
–Duersekstenår,Lilly.Duklararbådeåsyogåflette sjølv.
Lillystønnaroggårutigangen,derhotarpåsegjoggeskoa.
–Korskalduno?
–Påbutikkenogkjøpefredagskossidanduikkjehar gjortdet,seierhoognikkarmothandleposensomframleisikkjeertømt,mentydelegvisskanna.–Kjemtilbaketil middag.HarduvaskaSabrinaCarpenter-genseren?
–Sabrinahengpåtørkestativet.KorerLea?
–Tidlegtrening,seierLilly.–Menhoskullekomeheim etterpå.
Iselinsukkarstilleogsetsteikepannapåplata.Døra smekkarigjen.SåhøyrerhoMartinkremte.Hosnurseg.
–Høyr,seierhan.
–Kvadå?
–Lyden.
–Avkvadå?
–Stille.Vierheiltåleine.
–Åja.
Haddeberreikkjehanvoreherheller,tenkerhoogkonsentrerersegomåskjereeiripeiplastenrundtkjøttdeigen, helleoljeipanna,setteomnenpå160grader,leggeklar pakkamedtolvtortillalefserogskjereeinavokadoitoforå sjekkeathanikkjeerbrun.
Hoharakkurattattutagurkenfråkjøleskåpetdåhoi
sidesynetserathanstårogserpåhennemedkvalpeblikket sitt.
–Trengdumegidag,Iselin?
Iselinsukkar.DetMartinlurerpå,eromhovilhasex.
Detersåkleintnårhanspørpådennemåten,somomhan vilgjerehenneeiteneste.Somomdetikkjeerhansjølvsom harbehovforomsorgogutløysingogharsetthennepakke utmatvareneogreknasegframtilathovilvereforsliten nårdeileggsegikveld.
Martinerdetabsoluttsistehotreng.
Dethotreng,eravstand.Atfolksluttaråplagehenne medsineeignebehov.Åkomesegtilhelvetebortfråalt maset.
Iselinreknarrasktpåkormangeminutthokjemtilå brukepårestenavtacoen,ogmålerdetoppmotkorfornærmaogsåraMartinkjemtilåbliomhotakkarneiidag igjen.
Deterframleisnokreminutttilomnenblirvarm.
–Ok,eitkjaptligg.
Martinlegghovudetpåskakkeigjen.
–Ikkjekalldet ligg,Iselin.Egvilelskemeddeg.
Inniseghimlarhomedauga.
Dåhofølgeretterkjerringamedverktøybeltettilsoverommet,stikkhohandanedibuksa.Fortarevåterraskare ferdig.
Beritgårsakteutfråbadet.Høyrerdensørgelegesubbinga fråtøflanesine.Densvakeknirkingaitregolvet.Detteer lydenavalderdom,tenkerho.Klangenavresignasjonog meiningsløyse.
Hostyrermotkjøkkenet,skyvforsiktigunnaeiøskjeog eitparplastposarsomstårivegen.Detklirrarlettiposane. Hosukkar.Burdesettmeirprispååradådetåflyttesegfrå romtilromvarnokohogjorderasktogutanåtenke.Dåho settedeneinefotenframfordenandreogikkjegjordenoko nummerutavdet.Detvarsjølvsagtfordihohaddeandre tingåtenkepå.Vissterikkjekroppenistandtilårøreseg rundtlikeeffektivtlenger.Hokjennerallebevegelsarihoftene,iknea.Mendeterfordihohartid,atholeggmerke tildet.
Hoforbannardenhersensaldringa.Alltidahokrevatein slårihel.Denklaustrofobiskekjenslaavåverefangaiein skrukketeogkrangletekropputanåkunnerømme.Deter josomåsitteifengsel,påeitvis.Pålivstid.
Althovil,eråleggedetteskaletfråseg,sliksomsniglane kangjere.Menomsniglanegjerdet,dørdeirasktavlungekollaps,lashoieinavisartikkel.
OmBeritgjerdet,erhofri.
Menisåfallmåhotoreågjeredethohartenktpåisnart eitårno.
Mobiltelefonenliggpåkjøkkenbordet,derholahanfrå seg.Dåholøftarhanopp,harhanforlengstsluttaåringe. Hangavsegallereieførhokomsegutavbadet.Hohadde setevedsidaavtelefonenheiledagen.Førstetterathohadde reistsegoggåttpådo,ringdehan.Detereitukjentnummer.Hosetsegtungtnedpåstolenførhotarpåsegbrillene ogtrykkerpådettapteanropet.Dådetringer,kjennerho pulsenstige.
–Hallo,ja?seiereinmann.
–Hei,deterBeritVedumsomringertilbake.
Stemmahennarerraspete,høyrerho.Deterikkjesårart, detteerførstegonghoblirbruktidag.Nokresekunder detheiltstille.Beritventarspentpåatmannenskaltaordet igjen,forteljekvenhaner,ogkvahanvilhenne.Telefonsal ellerspørjeundersøking.Hoblirmedpådetmeste.
–Egharikkjeringtnokon,seierhanirritertogleggpå.
Beritheldmobiltelefonenmotøyretlitttil.Såleggho hanforsiktigtilbakepåbordet.Hoharfaktiskleseomnoko såntiavisa,atsvindlararbrukaruvitandefolksinetelefonnummerforålureandrepåkroken.Kanskjeringernokon rundtfråhennarnummer?Jaja,detfårsåvere.Dåerho framleisbrukandestilnoko.
HoblirsittandeogkvileblikketpåMoccamasteren, høyrerdenvelkjendesurklinga.Deterdeneinastekjøkkenmaskinasomframleisfårståpåkjøkkenbenken.Både Kenwooden,brødristarenogvaffeljernetharblittmidlertidigplasserteibuaikjellaren.Deterlittdumt,menennså lengefårdetveresånn.Hostirerpåstrålensomstraksskal blitynnare,forsåågåovertildropar.Såkikkarhonedover segsjølv.Haddenokonsetthenneno,imorgonkåpafram-
forkaffitraktaren,haddedeinokgåttutfråatdetvartidleg morgon.MendetermangetimarsidanhosågGodmorgen Norgeogsålasavisa.Fråstarttilslutt,permtilperm.Ho harhaldeseginneidag,sidanhovarpåbutikkenigår.Det erdettedethandlaromno,åspreietingutover.
Poengetmedåleveerikkjeåunngåådø,saeineller annanlegepåTVeindag.DåsvarteBeritkrasttilskjermen atdeterdetforhenne.Deteinastepoengeteråetenokog fåsåpassmykjefriskluftathoheldsegilivetilhosjølvbestemmeratdeternok.
Forkva?
Forfredagane.
Hoslårpåradioenigjen,slikathankanoverdøyvetikkingafråklokkaistova.Deterikkjealltidhoorkarpåminninga.Denfordømtetidasomgårifeilretning,ogsom, medunntakavdenidiotiskevintertida,ikkjekanstillasttilbake.
Kaffienerferdig.Beritreisersegogløftarutkolben.Ho hellerrutinertogforsiktigoppitermokanna.Etterpåblirho ståandeframforkjøkkenskåpetoggrublepåkvakopparho skalta.Hoflyttarblikkettildeisomstårpådisken,ogvidare tilservisasomennsålengeerplassertepåkjøkkenbordet, kjøkkenstolaneogrundtomkringpågolvet.Sistfredagtok homedsegIrene-koppanefråRörstrand,detvardåhooppdagaateinavdeihaddefåtteitørlitenaggiporselenet. Kanskjedetskjeddemensdeilågisekken.Frånoavskal hopakkealtbetreinn.HobestemmersegtilsluttforNora Gulbrandsen-servisetmedlysegrønkantogtullarkoppane innitoreinekjøkkenhandkle.Desseerdeihoerallermest reddforåmiste.
Fjellsekkenståroppreistpågolvet,someintrufastog ivrighundklarfortur.Densamanleggbarekrakkenliggved
sidaav.Holeggtermokannaogkoppaneoppisekken,og krakkenoppåderigjen.Påtoppenlegghovarsamtbuketten medtulipanar,framleisinnpakkaidetbrunepapiretfrådå hokjøptedeiigår.Hosnørerigjensekkenogsethanklar veddøra.Detkjennestsomeitfjerntminneathokjøpte hanforågåBesseggensamanmedkollegaar.Hohugsar ikkjelengerkormangeårsidandeterhosistbruktehani fjellet.Mensekkenergodåberei,ogkjekkåhatilrusleturaroghandleturarogså.Folksomserhennepågata,tenker nokathoereinveldigsprekgamling.
Hosubbartilsoverommet.Deterpåtideåkleseg,om hoskalhaldetidsskjemaetingenandrebryrsegom.Kleda erlagtframforlengst.Hobrukteeintimepååveljeutden beigebuksaogdenkremfargablusen,somstårsågodttil kvarandre.
Helstskullehohagåtttilgravakvareinastedag,gjerne fleiregongeromdagen.Ikkjenokohaddevorebetreennå haturensomfastrutinemorgonogkveld.Menhotørikkje veredersåofte.Nokonkansjåhenne.Sådeterfredagarsom erdeiradag.
Hoveitatingenandreerderfredagar.
Trenghojakke?Nei,kjennerhodåhoopnardøraogslepperinnfrisk,varmluftileilegheita.Detervisstframleisnestensommartemperaturarute,endådetharblittseptember.
Hotarsekkenpåryggenogplukkaroppskistavaneigangen.Sålåserhodøraettersegoggår.Framleiskikkarhoseg tilsidaavgammalvane,slikhogjerkvareinastedag.Deito forletalltidleilegheitasaman.Sårasktdetbleinormaltåha nokonågåutmed,nokonåkomeheimmed.
Åvennesegavmeddeterverre.Detereislagsfantomsmertekvargonghooppdagaratpersonenhennarmanglar.
Hovillehellerhaofraeinarm.
Beritbegynneråtraskebortovervegenisittvanlegerusletempo,medstavanesomhjelptilåhaldeganglagetvedlike, ogendelegmøterhoandremenneske.Ungesomgårsakte ogsmilertiltelefonensin.Vaksnesomgårrasktmedstressrynkeripanna.FolksomhastarheimmedPC-veskeneog Kiwi-posanesine.Kanskjehardeimåttagåtidlegfråjobb, oglikevelhentardeiseintibarnehagen.Berithugsarkollegaarsomhaddedetslik.Deihaddesåmykjeårekke,sadei, ogdeistrakkikkjetil.Sjølvvarhoalltidlærarenmedbest tid.Ogsådåhohaddenokonåkomeheimtil.
Etterathohartatttilvenstreinnpådenveslegrusvegen, stopparhooppvedeinlyktestolpe.Deterklistraeinplakat påhan.Determangelyktestolparmedmangeplakatar,men holeggmerketilakkuratdenne,sikkertfordihanerhandskriven.Detersålitesomblirskriveforhandlenger.Det mesteerhamrautpådatamaskinerieinellerannanvulgær font.Einkoplarikkjepåhjernenpåsamemåtenåreintrykkerpåeittastatur.DetpleiddeBeritseietilelevanesine.Ho sågjoatdeiskreivstyggareforkvartårskull.
A4-arketharoverskriftigrøneblokkbokstavarsomeit ekte,levandemenneskeharbrukteintynnsprittusjtilå skrive.
MISTAGIFTERING
Densomfinnringen,skalfåeigodflaskevin,stårdetpå plakaten. Påførehandstortakkfråsurrekoppenogkonahans.
Ringenerikvittgull,harsurrekoppenellerkonahans skrivevidare,ogharinskripsjonen EVIGDIN.Detståri blokkbokstavar,detogså.MeirskaldetikkjetilførBeritmå lenesegtilstolpen,fornokjemdunkingaibrystetogskjelvinganeibeina.
–Nittenveker,seierlegen.
Deterbraathanharbrunhudogsvarthår,tenkerSarah. Haddehanvoreblondogbleik,villehangåttheiltieittmed rommet.Frakken,buksene,veggane,altersåkvitt.Hoblir blendaogmåleggehandaframforauga.
Førstdåtarhoinnkvadeterlegenseier. Homistarnestenpusten.
–Nitten?!Såeger…
Horekkikkjeseiemeirførlegenbrytinn.
–…komenforlangtpåvegtilåtaabort,ja,seierhan.
–Omdetvardetdutenktepå?
Sarahrykkertil.
Kvifortrurhandet?Serhoutsomeisomhatarbabyar?
Babyarersåblauteogmjuke!Harkortearmarogsåbitte småtærateinmåbiteavneglenemedtennene,forvissein brukarsaks,risikerereinåklippeaveiheiltå.Deteringentingiverdasomluktarbetreenneitnybaktmenneske.Det oppdagahodåJeanettefekksinførste,somnittenåring. Tankenpåeiteigebarn,einhokansnusepåogliggeinntil…Detfyllerbrystetmedvarmebobler.
Mensåsprekkallesamanpålikt.
–Detvarikkjedetegtenktepå!seierhomedeistemme somhøyrestmeirfornærmautennhohaddetrudd,men hoerfaktiskdet,blodigfornærma,såhoheldfram:–Eger tjueseksår,harfastjobbogsambuar.Detteereitkjærleiksbarn!
Hoblirvarmavskamdålegenserpåhenneoverbrillene.
Kviforialledagarsahodetmedkjærleiksbarn?
Foråsleppeåseieathoventaaltforlengemedåtatesten, fordihoikkjevissteomhovarklarforsvaret?Forålavere åinsisterepåatmenstruasjonenhennaraldriharvoreregelmessig,menogsåinnrømmeathoharignorertdeiømme brystaivekevis?
Forikkjeåviseathoinnisegbådemjuknaravgledeog stivnaravfrykt?
–Flott,seierlegenogheldeintommelopp.–Duskalbli mammaomrundtreknaeithalvtår,gratulerer.
Sarahstirerpåhan.Hokjennereitsugiheilekroppen avordet. Mamma.Hoprøverdetpå,kjenneratdetpassar. Ja,kanskjedettilogmedkanklehenne.Førhorekkåseie nokomeir,høyrerhoeinhøgrumlelyd.
Legensmilerogflyttarhandatilmagensin.
–Heisann!Ervisstsnartmiddagstid.
Hosvararikkje.Vilikkjevitenokoomfastlegensine basalebehov.Sjølvvillehoaldriilivethafortalteinpasientiambulansenathovarsvoltenellerkaldellersjukeller trøytt.Folkskalsleppeåhøyresåntnårdeierieinsårbar situasjon.
–Ok,seierSarahogreiserseg.
Harikkjefyreneitepleiskuffa?Nokohankanputteiseg førhantarimoteinpasientsomersåuheldigåhafåtttime klokkafirepåeinfredag?Hoskaliallefallikkjegåfleire
gongertileinlegesomikkjeeingongklararkureresineigen svolt.
–Godhelg!roparlegenetterhenne.–Oglykketilmed kjærleiksbarnet!
Pågatautanforlegekontoretveithoikkjeheiltkorhoskal gjereavseg.Detkjennestrartågåheim,ellerpåbutikken, somomingentingharskjedd.
Altharskjedd.
Menhotørikkjegledesegenno.
IkkjeførhoharsnakkamedDavid.
Dåhotrykkerframnummerethans,skjelvhopåfingrane.Hansvararikkje.Kanskjeerhanframleispåjobb,men hanpleiersomregelåtatelefonenlikevel.Hanhardetsjeldansåtraveltathanikkjegjerdet.
Hobøruansetttadetteansiktettilansikt,innserho. Nokoannavilverefeigt.Homåverefysisktilstadesnårhan fårbeskjedensomkjemtilåsnuoppnedpålivethans,og påforholdetdeira.
Vimåprate,skrivhopåSMS.Sushienhalvseks?
Kanhoeigentlegetesushino?Detkjemhopåførstetter athoharsendt,ogdetboblarkortibrystetpånytt.
Hoskriveimeldingtil,raskt.
Forresten,meirlystpåpizza.Denpåhjørnetok?
Detgåreilitastund,ogsåserhoprikkanedanse. Ok, skrivDavidutannokonemoji,ogSarahlurerpåomhan forstårkvadeterhoskalfortelje?Hostirerpådenemojilausemeldingaogkjennerdetimagen.Hogruersegskikkeleg.Dettekanblidenbesteellerdenverstedagen.Det someigentlegberreskulleverefridagen.Hohaddesettfram tilturnusfri,mennoskullehonestenønskeathomåtte jobbe.Ja,faktiskkjennerhoatholengtaretteråtapåseg uniformogsettesegbakrattetpåambulansen.Etteråkøyre
rundtibyenoghentefolksomersjuke,skada,fortapte, somtrengbehandlingogtrøyst.Etteråsnakkemedfolkom utfordringanedeira,såhosleppåtenkesåmykjepåsine eigne.
HoslårnummerettilCaro.
–Egergravid,buserSarahutmed.
–Åherregud,svararbestevenninna.Dethøyrestutsom hohastarutfråeitbråketerom.Eidørsmelligjen,ogsåer detheiltstille.–Sarah!Nobegynneregnestenågrineher. Men…erDavid…?
Sarahblirstille.Pustarsakteut.
–Hanveitdetikkjeenno.
–Å,seierCaro.
–Altså,egfekkakkuratvitedetsjølv.Skalforteljehandet noetterpå.
–Kvatenkerduomdet,då?
–Ategaldriharvoresånervøsfornokoimittliv.
–Detgårbra,Sarah.Hugsatdetteerdinkroppog dittval!
Hohøyrestutsomeinopplysningskampanje.
–Valogval.Egernittenvekerpåveg,sådeterikkjeså mykjeågjeretilellerfrå.
Detkjemeitlitegispfråandreenden.Sarahserforseg uttrykketiansiktettilvenninna.Kanskjehohelddeneine handaframfordenraudemunnen.
–Menegvillejoikkjegjortnokomeddetuansett!skundarhosegåseie.–Detvekseitmenneskeinnimeg,Caro. Eitheiltekte,bittelitekrapyl!
–Herregud,seierCaropånytt,nomedeitlitesnufs. –Deterjodetduharønsktdeg.
–Deterdet.Varberreikkjeheiltsånnegtenktedetskulle skje…
–Jo,mendetgårbra,detteher.Klartdetgjer.Detkjem tilågåkjempefint.
Sarahbitseghardtiunderleppa. Dethøyrestutsombestevenninnaprøveråoverbevise bådehenneogsegsjølvomathoharrett.
MensIselinventarpåatMartinskalbliferdig,tenkerho påkvinnasomgooglasamlivsterapirettførektemannentok livetavhenne.
VG-artikkelenholaspåjobbilunsjen,handlaomrettssakasomstartadenneveka.Mannenharerkjentsegskuldigiåskytekonasiheimepåbadet.Detharvorebilde avåstadeniavisafleiregonger.Iselinharsettforsegkorleiskveldenidetraudmålahusetgjekkføreseg.Denførtitreårgamlekvinnastodkanskjeframforspegelenogfjerna dagenssminkemedeinbomullsdott.Kanskjemåtteho tørkebortmaskarasomhadderunnenedoverkinnettidlegarepåkvelden,dåhoogmannenhaddeeinavdeiheftigekranglanesine.Nogjordehosomhoalltidgjordefør hoskulleleggeseg:Hovaskaansiktet,reinsahuda,smurde henneinnmedfuktkremogantirynkekremogaugeserum, ogdåmannendukkaoppidøropninga,kvinnahosegopp ogspurdeomdeiikkjeskullebestilletimehoseinsamlivsterapeutogendelegtaskikkelegtakiproblemasine.Det varmannennegativtil,antarIselin,forhanblåsteistaden hovudetavhennemedjaktriflasi.
Irriterandenokhardendrepnealdriblittidentifisertmed namnogbildeimedia.Deipårørandeharvelikkjegåttmed
pådet,såIselinharaldrifåttbekreftaomkvinnavareinpersonmedomfattandekveldsrutine.
–Åh,seierMartinoppåhenne.–Åh.Åh.
HolurerpåkvaMartinvillehasagtomhoforesloparterapi.Ogkvadeiisåfallskullehasetevedsidaavkvarandre idensofaenogsnakkamedterapeutenom.Martinvillesikkerthasagtathanikkjeskjønarkvifordeiharbestilttimei detheiletatt,forhanhardetheiltfint.Detstemmer,kunne Iselinhabekrefta,Martinhardetveldigfint.Menkvaskulle hosjølvhasagt:Athoikkjekankomepåeineinasteting hoharlysttilåsnakkemedhanomlenger?Athosurnarlitt berreavåvereinærleikenavhan?Athoharbegyntåmislike kroppsluktahanssjølvnårhanakkurathardusja,ogatho mådagdrøymeomdrapforåorkeåliggemedhan?
Eingodparterapeutvillekanskjehaforeslåttatdeisette strek.
Menskilsmisseerforenkelt.
Skilsmisseerforfolksomgiropp.Forfeigingarsomsetsi eigalykkeframforfamiliensi.Foregoistar.Iselinerikkjeein sånn.Hoereisomstilleropp.Somblirverandetiljobben ergjort.
Kanskjevillehoòghasagtathoereitbrentbarn.
Eller,einbrentvaksen,strengttatt.
–Duersådeilig,stønnarMartin.–Dueraltfordeiligfor meg.
Hosvararikkje,menløftarrumpalittforåhjelpetil.No måhanfåoppfarta,dettetarlengretidennhohar.Plutseleg ereiavjentenetilbake,ellerbegge,ogframleisharhoein vedvarandeangstforatdeiskalblitattpåsenga,bokstavleg talt.Detharberreskjeddéingong,dåunganevarsmå,men detvareingongformykje,detvareitraumatiskoppleving forallepartar.Iselingrøsserframleisnårbildadukkaropp
pånetthinna.Leasomplutselegstodvedfotendenavsenga.
Deihaddeikkjemerkaathokominn,framleisanardei ikkjekorlengeseksåringenhaddeståttogsettpådeimens hogretstilleinnibamsensin.DetvarpådentidaIselinòg lagalyd.DåhofaktiskgleddesegtilsexmedMartin.Dei kunnesendekvarandresmåteiknmensdeisatisofaenmed barnaogsågpåTV,ogsålisteseginnpåsoverommetidet jenteneendelegsovna.Ellerdeifekkforeldrasinetilåkome påbesøkforåpassebarna,sådeikunneovernattepåhotell ogverenaknesamanifred.
Detereitlivhoknapthugsaråhalevd.
Holurerpåkorleisandresomharvoregiftinestentjue år,hardet.Omdetfinstparsomerlikeforelskasomdeivar dådeimøttest.SånnesomGeorgeogAmalClooney,som serutsomdeiframleisernøyddetilåtapåkvarandrepå denraudeløparen.Menkanskjeerdetberreeitspelforgalleriet,deterslettikkjesikkertdeihardetsånnheime.Mest sannsynlegikkje.HeimegårkanskjeAmalrundtmedkomfortable,usexyklede,berreullomvinteren.Kanskjevaskar hoikkjedetlangehåretnårhoharfri,mensetdetoppiein rotetetopp.KanskjeirritererhosegoverGeorgesomsnakkarformykjeomdummefilminnspelingarhanharvore på,menshanikkjehøyrerskikkelegetternårhofortelom menneskerettssakenehosjølvjobbarmed.Kanskjehardei vanleg,fantasilaussexsomikkjeståriforholdtilfilmstjerneutsjånadendeiraogpålangtnærhaddevorelidenskapeleg nokforregissørenpåeitfilmsett.
Fordeiallerflestehandlardetvelomåorke.Åhaldeut. Unngååtrakkekvarandrepåtærne,gåkvarandrepånervane,lavereådrepekvarandre.
Martinsaitalensinibryllaupetathanaldriskulleslutte åelskehenne.Iselinhugsarkorrørthobleiderhosatmed
utsikttilhavetideneggekvitebrudekjolenhobrukteeit halvtårpååfinne.Noharhobegyntålurepåomdethan meinte,varathanaldriskulleslutteåelske med henne.Han skalhaforgodstamina,menhoundrarsegoveromhan faktisktrurathoogsånytdette.Isåfallharhansjølvtillitei Hollywood-stjerneverdig.
Og,dessverre,skremmandelitesjølvinnsikt.
EinsveittedropefellfråpannatilMartinogtrefferhenne ideteineauget.Hovenderansiktetbort,veitataukaperspirasjonbetyrathankjemsnart,homåhaldeutberrelitt til.Hoventarutolmodigpåstønnet,atluftaskalgåutav ballongen,såhankankrypetilbakeunderpleddetsittogho kankomeigangmedarbeidet.
Éin loppis. Tre kvinner. Altfor mange ting.
Iselin er ei klippe for familien, men har begynt å kjenne avsky for både mannen, jobben og det evinnelege dugnadsarbeidet. Det einaste ho finn glede i mens ho druknar i finlopper, er å lese om stygge drap og snoke i livet til offera.
Sarah er gravid og redd for at barnefaren skal forlate henne, så rart som han oppfører seg. Ho held seg langt unna loppemarknader – bortsett frå dei ho må rykke ut til som ambulansesjåfør.
Berit er i sorg etter at kjærasten døydde. For å prøve å dempe saknet jaktar ho på brukte skattar, og kvar fredag går ho til grava med kaffi på termos og stadig nye porselenskoppar.
Pent porselen er ein roman om å vere lykkeleg
åleine og einsam saman med andre. Om å miste, men også om å finne igjen.