ArtEZ finals 2015 magazine

magazine - mei 2015 56 pagina’s afstudeerwerk

Filmmuziek componeren in Hollywood Interview met Christian Vorländer

“Ik vind het belangrijk om verantwoord te ontwerpen” Product designer Tjeerd Veenhoven over vegetarisch leer en duurzaam ondernemen

Maak kennis met de eerste lichting schrijvers Met uitneembare bijlage

8

Colofon

Prijswinnend illustrator en oud-student Floor Rieder over haar studietijd en manier van werken.

Het ArtEZ finals magazine is een jaarlijkse uitgave van ArtEZ hogeschool voor de kunsten. Het blad wordt gratis verspreid onder kunstliefhebbers, studenten, alumni en medewerkers van ArtEZ. Redactieadres Onderlangs 9 6812 CE Arnhem Postbus 49 6800 AA Arnhem finals@artez.nl t. 026 3535 758 f. 026 3535 677 Redactie Abeke Schreur (hoofd­ redacteur), Alex van der Hulst (eindredactie), Edith de Vries (redactiesecretariaat)

30 Christian Vorländer maakt filmmuziek in Hollywood 3-47

Aan dit nummer werkten mee Alex van der Hulst, Anton de Wit, Eva Thielen, Francien van Zetten, studenten van de lichting 2015

Sneak previews van studenten Fine Art, Product Design, Docent Dans, Muziek, Fashion Design, Architectuur en meer.

Cover Still van een animatie van Rianne Stremmelaar (lichting ‘15 Animation Design)

Maak kennis met de nieuwe generatie dansers en choreografen.

Ontwerp Simons en Boom, Arnhem Druk De Raddraaier, Amsterdam Oplage 7.500 Niets uit deze uitgave mag worden gereproduceerd zonder voorafgaande toestemming van de hoofdredacteur.

17

18 Interview met product designer Tjeerd Veenhoven over vegetarisch leer en duurzaam ondernemen.

32 Muziek! De redactie tipt finalsconcerten.

34 De afstuderende acteurs van de toneelschool spelen Rhinocerus.

40 Muziektheaterfestival #mycupoftheatre

www.artez.nl Adreswijzigingen alumni Ben je oud-student en verhuis je binnenkort?

Mail de adreswijziging aan communicatie@artez.nl.

45 Finals Festival Zwolle

42 Studenten van de opleiding Docent Theater studeren af met een theatervoorstelling.

Kirsten Robben maakte een voorstelling op een brug.

Maak kennis met de lichting van ’15

Deze editie van het ArtEZ finals magazine staat boordevol met eindexamenwerk. Met extra veel beeldende kunst, omdat we zo veel goede inzendingen kregen. Daarnaast laten we u graag kennismaken met de eerste lichting van de opleiding Creative Writing. Middenin dit magazine vindt u een aparte bijlage met hun werk.

Drie oud-studenten van ArtEZ komen aan het woord.

Christian Vorländer, die in Los Angeles muziek voor blockbusters maakt, Gouden Penseel-winnaar Floor Rieder en productontwerper Tjeerd Veenhoven vertellen hoe hun tijd bij ArtEZ was en wat ze daarna te wachten stond.

Er is bij het ter perse gaan van dit magazine nog veel eindexamenwerk in wording. Daarom is er een online magazine waarin we niet alleen meer werk in de schijnwerpers kunnen zetten, we kunnen er ook bewegend beeld laten zien en muziek laten horen. Bezoek dus ook regelmatig www.finalsmagazine.artez.nl.

En bezoek vooral alle eindexamenvoorstellingen, concerten, shows en exposities die er zijn; achterin dit magazine vindt u de agenda.

Volg ons op Facebook voor de laatste updates: www.facebook.com/artezhogeschool

Bezoek www.finalsmagazine.artez.nl voor nog veel meer eindexamenwerk.

Zoals een van de studenten zegt: de ontwikkeling houdt niet op als de opleiding is afgerond. Na ArtEZ gaan de kunstenaars verder. Zo is de afsluiting van een studie het begin van een leven als acteur, architect, beeldend kunstenaar, danser, choreograaf, docent, musicus, muziektherapeut, ontwerper of schrijver. Voor nu valt er genoeg te genieten van de grande finale!

ArtEZ finals 2015 magazine

3

Louis Toebosch / master Architectuur / Arnhem

Asielzoekerscentrum met link naar de stad “Mijn eindexamenwerk is een ontwerp voor een asielzoekerscentrum in Venlo. Uitgangspunt is een centrum waarin asielzoekers en bewoners van Venlo wat aan elkaar hebben en elkaar kunnen ontmoeten. De asielzoeker is niet aan het zicht onttrokken, maar prominent aanwezig.

Denk aan grote foto’s die helpen om een trauma te verwerken, die ook van buiten af te zien zijn.

Of het telefoonnummer van een asielzoeker met de tekst ‘Ik zoek een baan’. Het scala aan gemoedstoestanden van een asielzoeker maakt dat er een structuur komt met een duidelijk optimistisch én een serieuzer gedeelte. Het optimistische gedeelte zweeft boven de stad en maakt oriëntatie op een nieuw leefgebied mogelijk. Dit verblijf is voor de Venlonaar vanuit de omgeving waarneembaar. Een diepe put zorgt voor een grens met de buitenwereld. Een overkraging vanuit de stad maakt contact en uitwisseling mogelijk. Naast het gebied dat boven het maaiveld uittorent, is er ook een

4

gebied dat zich onder het maaiveld bevindt. Dit gebied leent zich goed voor de voorbereiding op een terugkeer. Ook kan in dit gebied gekozen worden voor een vlucht naar de illegaliteit en in het meest navrante geval voor een vlucht naar de dood.” www.toebosch-architectuur.nl Het eindexamenwerk (uit 2014) van Louis Toebosch is genomineerd voor de Archiprix, bij het ter perse gaan van dit nummer was de winnaar nog niet bekend.

De eindexamenexpositie van de lichting ’15 van de master Architectuur is in oktober/ november.

Lowie Koene / Fine Art / Arnhem

Level up of game over “Het is misleidend hoe ver de figuren in mijn werk af staan van de thema’s en de stijl. Toch zit er een systematische formule in. Begonnen als cartoonist, vertaalde ik snel die tekeningen naar het canvas. Hoe ik van potlood naar kwast en van inkt naar verf ben gegaan is nog in mijn werk te zien. Alsof de Nachtwacht in een

heldenstrip wordt omgezet. Voor de generatie geboren in de jaren negentig is mijn werk een aha-erlebnis. Het lijkt alsof ik de kloof tussen de gamergeneratie en de generatie daarvoor heb willen overbruggen. De essentie zit in het spektakel. Gamen en schilderen is opgegaan in een geheel. Level up of game over.”

Eindexpositie Art & Design in de binnenstad van Arnhem, 1 t/m 5 juli.

B ekijk meer op www.finalsmagazine.artez.nl

ArtEZ finals 2015 magazine

5

Christian Benecke / Crossmedia Design / Enschede

Rotzkopf “Rotzkopf trekt de essentie van design in twijfel. Een identiteit, onthecht van inhoud en volledig gebaseerd op de visuele vorm. Het project berust op een typografische zoektocht, die door een ruwe, radicale uitstraling tot een geheimzinnige uitstraling komt. Aangedreven door de passie voor urban art en graffiti krijgt Rotzkopf vooral bekendheid door de naamverspreiding in de openbare ruimte via installaties, evenementen en producten, die het activisme in de mens bevorderen.� www.rotzkopf.com Eindexpositie AKI ArtEZ in Enschede 26 juni t/m 5 juli.

6

Rianne Stremmelaar / Animation Design / Zwolle

Dierenmanieren

“Van jongs af aan teken ik dieren. Mijn oude basisschool­ schriftjes staan er vol mee. Ik had ook altijd wel iets in huis: een gewonde veldmuis, een verstoten duifje of een jong musje die moest worden bijgevoerd. De liefde voor dieren heb ik naar de kunstacademie meegenomen. De afgelopen jaren ben ik gaan onderzoeken hoe ik mijn animaties kan inzetten om mensen aan het denken te zetten en te veranderen, als het over de omgang met dieren gaat. Ik projecteer mijn emoties op de dieren om mij heen en geef ze in mijn hoofd een volledig denkstelsel. Hoewel mijn wereldbeschouwing extreem is, hoop ik toch mensen te kunnen inspireren. De wereld is zo veel mooier als je je bewust bent van de natuur en de dieren om je heen.” www.riannestremmelaar.tumblr.com www.vimeo.com/user9580825 Eindexpositie Art & Design in de binnenstad van Zwolle, 1 t/m 12 juli.

ArtEZ finals 2015 magazine

7

Interview

Floor Rieder

“Ik ben gewoon heel onder­ nemend” Floor Rieder (oud-student en gastdocent van Illustration Design van ArtEZ) heeft het ambacht van het tekenen hoog in het vaandel staan. Sinds haar tekeningen in Het Parool belandden komt ze handen tekort en dan won ze ook nog eens een zilveren en gouden penseel voor haar illustraties in het kinderboek Het raadsel van alles wat leeft.

Tekst: Eva Thielen

Aan de muren hangen ansichtkaarten van Alice in Wonderland, to-do-lijstjes, volle kalenders, een poster met de tekst Should I Work for Free? en tekeningen van kwallen en lampjes. Op het bureau staat, naast een cactusplantje, een Applecomputer die bijna verdwijnt tussen de schetsen, kroontjespennen, potjes verf en boeken. Het is de werkplek van de Zwolse illustratrice Floor Rieder (1985).

Ze deelt haar atelier aan de Amsterdamse Bloemgracht met drie andere illustratoren en grafisch vormgevers. Een fijn klankbord.

“Als je jezelf en je werk serieus neemt, kun je gemakkelijk doorslaan. Soms is iets goed genoeg en moet je niet je hele leven erin willen stoppen. Mijn ateliergenoten zeggen dan wel eens: Floor, nu is het klaar.”

te komen. En ik ben al zo snel afgeleid.”

Gelukkig heeft ze sinds tweeënhalf jaar haar atelier. Nu kan ze gewoon om acht uur, op zijn laatst, de deur achter zich dichttrekken en naar huis gaan. “Niet dat ik het eerste half jaar hier heb gezeten, want toen had ik nog geen goed bureau.

Voor mij is imperfectie een reden om niet te beginnen. Dus voordat mijn bureau, boeken, tekenspullen en computer hier stonden werkte ik thuis.”

Rieder denkt dat het te maken heeft met de angst om te beginnen, waar wel meer kunstenaars last van hebben. “Er zijn zoveel mogelijkheden en ik wil het graag goed doen. Ik wil alles omvatten en niets vergeten. Gelukkig heb ik er al minder last van. Ik denk omdat nu alles, in mijn ogen, perfect is.”

Angst om te beginnen

8

De illustraties voor het kinderboek Het raadsel van alles wat leeft van Jan Paul Schutten, waarvoor ze onder andere een Gouden Penseel won, maakte ze nog wel thuis. “Dat is echt slecht voor je relatie. Ik was zo gestrest. Iedereen denkt dat je tijd hebt om te koken, de was te doen en langs

Graag opvallen Floor Rieder studeerde van 2003 tot 2007 Illustratie aan ArtEZ in Zwolle. In eerste instantie wilde ze liever in Amsterdam studeren. Ze was achttien toen ze daar naar de open dag ging. “Het eerste wat ik zag toen ik binnenkwam was de tekst

Maybe you are not so special as you think you are. En even later, tijdens een voorgesprek, zei de docent: ‘Je bent nog wel erg jong, je moet eerst nog gaan leven.’ Wat een arrogante manier van benaderen. Ik was zo ontzettend bereid om te leren en ik was helemaal niet slecht.

Ik heb niet eens meer toelating gedaan.”

Tegen alle verwachtingen in werd het toen toch Zwolle, haar geboortestad. Bij de toelating leverde ze alleen maar tekeningen in, maar tijdens de opleiding deed ze juist zo min mogelijk illustratie-vakken. “Alleen de verplichte. Zodra ik werd vrijgelaten ging ik iets anders doen. Ik wilde graag opvallen. Er zat zoveel talent in mijn klas, dat het makkelijker was om met iets anders te shinen dan met tekenen.”

Shine-moment Eén zo’n shine-moment had ze in haar eerste jaar. “We hadden een 2D stilleven over eten gemaakt. En de docent, Sytse van der Zee, pikte mij eruit en zei: ‘Dit is hoe het moet’. Ik had voor deze opdracht met echt eten getekend. Dat vond de docent origineel en ik was ontzettend trots.”

That’s it. Ik heb van die hersendodende dingen nog steeds nodig om weer op te laden voor een groot, nieuw project.”

Het werken aan de basisvaardigheden is iets wat wel meer aan bod had mogen komen wat Rieder betreft. “Pas als je het tekenen echt onder de knie hebt, kun je losgaan. Ik heb nu zoveel getekend, dat ik altijd kan vertrouwen op bijvoorbeeld mijn kroontjespen-techniek. Ik hoef niet meer onzeker te zijn, want ik heb de controle.

Het is fijn dat ik zo werd vrijgelaten op de academie, maar aan de andere kant, zonder kaders verzuip je in opties. Ik was tijdens mijn tijd op de academie te veel bezig met krampachtig, hoe cliché het ook klinkt, out of the box denken.”

Samen met Yoko Heiligers studeerde ze af met een installatie en animatiefilmpjes.

Het werk ging onder andere over de verschillen tussen alleen en samen slapen.

“Een onderwerp waar ik nu een beetje van moet braken, maar toen was dat lekker dramatisch. Er zaten veel metaforische stukjes in. Bijvoorbeeld dat je kwijl zag verschijnen en er vervolgens een strijkijzer was dat het weer droogmaakte. Of dat

“Ik hoef niet zo nodig elke keer een statement te maken” we met aan gort geraspte paprika’s en het geluid van een koffiezetapparaat ongesteldheid verbeeldden. De mix tussen grappig en naar vind ik wel een spannend gebied.”

Naast dat haar werk vaak grappig is, is het ontzettend gedetailleerd. “Ik wil dat je ergens langer naar kan kijken. Dat je niet meteen ziet: het is een eend, maar dat je nog dingen kunt ontdekken. Ik houd ook wel van simpel hoor, maar dat kan ik gewoon niet. Zelfs als ik heel grafisch begin eindigt het vol en bloemig en soms, naar mijn eigen mening, iets te wollig.”

Amsterdam Na haar afstuderen woonde ze nog twee jaar in Zwolle, waar ze door de WWIK (een uitkering voor kunstenaars) kon doen wat

Een paar weken eerder, tijdens diezelfde lessenreeks, werd Rieder er ook een keer uitgepikt als voorbeeld, maar dan van hoe het niet moest. “Sytse zei dat ik iemand was die wel goed kon tekenen, maar verder totaal niet had nagedacht over het idee. Ik weet nog precies waar ik zat, hoe het licht viel en waar mijn tekening hing. De tekening waar ik zo lang over had gedaan.

Het was vreselijk. Hij had natuurlijk gelijk, misschien dat ik daarom die volgende les ook wel vrijer had gedacht bij de stillevenopdracht. Zo van: dit nooit meer.”

Toch is het verhaal achter een werk niet altijd zo belangrijk, vindt Rieder. “Ik hoef niet zo nodig elke keer een statement te maken, maar op de academie kreeg ik een hoger cijfer als ik dat wel deed. Daarom verzon ik soms achteraf een verhaal. Ik vind het zo zonde als je op zoek gaat naar een verklaring, dat verpest alles. Mooi is soms ook goed genoeg. Van iets moois blij worden is ook een emotie.”

Verzuipen in opties Eén van de fijnste lessen vond Rieder modeltekenen. “Dat was heel rustgevend: houtskool, zeven minuten, naaktmodel.

ArtEZ finals 2015 magazine

9

ze wilde. “Ik hoefde maar drie dagen te werken. De andere drie dagen deed ik opdrachten die ik leuk vond. Ze waren bijna allemaal onbetaald, maar gaven me wel het gevoel dat het mogelijk was.”

Daarna verhuisde ze naar Amsterdam. Het waren maanden met toch wel veel twijfels en een onafgemaakte lerarenopleiding.

Er was haar zo vaak ingeprent dat je geen kunstenaar kan worden, dat ze het niet meer als optie zag. Tijdens haar stage bij A Perfect Day in de Westergasfabriek begon ze er weer in te geloven. “En als je

er eenmaal in gelooft en lekker bezig bent, dan komen de dingen weer op je pad.”

Handen tekort Bijvoorbeeld een opdracht voor Het Parool.

“Ik dronk een keer bier met Winfried Baijens, een collega van mijn vriend, want hij wilde graag tekeningen bij zijn interviews.

Ik verwachtte niets, maar Het Parool zag het wel zitten en niet veel later had ik elke zaterdag een Getekend Interview met een bekende Nederlander in een grote krant.

Sindsdien kom ik handen tekort.”

Ze vond het fantastisch om voor het eerst haar eigen tekeningen gepubliceerd te zien. “Ik dacht: nu kan ik vredig sterven.

Als ik hier ook maar één andere opdracht uithaal dan hoef ik nooit meer iets te bereiken. Zo snel verleg je je grens dus.

Als je dat eenmaal hebt behaald, is er weer zoveel nieuws dat je wilt behalen.”

Wees ondernemend Zo wil ze wel weer een keer beeldend theater maken. “Op dit moment teken ik alleen maar, maar ik wil ook wel kleding ontwerpen, een blad opzetten en een bar openen. Ik zie mezelf over vijf á tien jaar wel een hele theaterproductie beginnen. Ik ben gewoon heel ondernemend.”

Dat is dan ook haar laatste tip voor de afstudeerders van ArtEZ dit jaar. “Wees niet bang om ondernemend te zijn. Er is werk zat, alleen soms moet je het zelf creëren. En maak je vooral geen zorgen over geld, je komt er altijd wel uit. Dat herhaal ik ook nog wel eens als een mantra voor mezelf. We wonen in Nederland, je belandt heus niet zomaar in de goot. En als laatste: er is niet zoiets als een zwart gat.

Mocht je er toch last van hebben, ga dan gewoon lekker reizen. Zo, was dat Dr. Phil genoeg?”

“Ik dacht: nu kan ik vredig sterven”

ekijk eindexamenwerk van huidige B studenten Illustration Design op www.finalsmagazine.artez.nl

10

Bekijk meer op www.finalsmagazine.artez.nl

Bart Merks en Yuliya Globa / Docent Dans / Arnhem

X and/or Y “Voor ons afstuderen hebben we onderzoek gedaan naar mode en gender binnen dans.

Dat heeft geresulteerd in een voorstelling van ons nieuwe collectief ‘by BY’. Daarin zitten niet alleen Bart en Yuliya, twee extreem verschillende persoonlijkheden die elkaar versterken, maar ook wordt er samengewerkt met vijftien dansers, twee choreografen, een grafisch designer, vier modeontwerpers en twee muzikanten. Lisa Boer creëert op basis van haar eigen afstuderen bij Graphic Design een visueel beeld rondom en in de voorstelling door middel van op gender en mode geïnspireerde visualisaties.

De vragen die in de dansvoorstelling aan bod komen: Wie ben ik? Hoe ziet de wereld mij? Hoe mannelijk, vrouwelijk of gender-neutraal kan een danser zijn, en welke invloed heeft de groepsdynamica hier op? En hoe hangt dit samen met de aankleding van het lichaam? Voegt het kostuum iets toe aan het lichaam of voegt het lichaam juist iets toe aan de aankleding?” www.dans-lab.nl In het interactieve Docent Dans Event laten studenten de veelzijdigheid van het beroep van dansdocent zien. Met workshops, lesmethoden, onderzoek, choreografieën, dansvoorstellingen en meer.

24 t/m 27 juni in het Theatrium van ArtEZ in Arnhem.

ArtEZ finals 2015 magazine

11

Claudia Schölling / Fine Art / Enschede

De kunst van het samenleven “Mijn schilderwerk gaat over het samenleven en vaak over kwetsbare bevolkingsgroepen. Het kaart sociale omstandigheden aan, die ik erin weergeef of bevraag.

Soms weerspiegelt het aspecten uit mijn eigen leven of laat het zien wat mij bezighoudt. Kunst manifesteert zich naar mijn idee in iedere creatieve bezigheid en is een natuurlijk deel van het mens zijn. Ik werk op een vrij snelle manier, waarbij het gebruik van acrylverf essentieel is. Ik geniet vooral van de dialoog die tekeningen me opleveren. In het derde jaar van de studie heb ik met een

12

sjabloon-druktechniek van een bestaande roman een kunstenaarsboek gemaakt. Mijn beelden heb ik gewoon met acrylverf over te tekst heen geprint. De druktechniek van dit werk heb ik vervolgens verder ontwikkeld en uitvergroot. Mijn inspiratiebronnen zijn de (politieke of sociale) actualiteit of mijn eigen sociale omgeving.” www.kunstennarr.blogspot.nl Eindexpositie AKI ArtEZ in Enschede, 26 juni t/m 5 juli.

Jan Geijtenbeek / master Jazz & Pop / Arnhem

Silver is Gold “In mijn masteropleiding piano bij Jazz & Pop in Zwolle heb ik mij verdiept in Horace Silver. Een beroemde pianist en componist die bekend stond om zijn funky manier van spelen, zijn catchy stukken en die een van de pioniers van de hardbop is. Wat zijn precies de kenmerkende eigenschappen van zijn stukken? Wat was zijn visie voor zijn bands? Hoe ziet hij zijn rol als solist en begeleider? En kan ik dit zelf gaan toepassen in mijn eigen muziek? Ik heb een zestal eigen composities gemaakt op basis van Horace Silver’s muziek. Deze gloednieuwe composities voer ik uit met mijn band Goatmusic.” www.goatmusic.nl Het eindexamenconcert van Jan Geijtenbeek is op 12 juni in Arnhem om 19.00 uur.

Check www.artez.nl/finals voor de locatie en actuele info.

Beluister op www.finalsmagazine.artez.nl

ArtEZ finals 2015 magazine

13

Yvette Peek / Fashion Design / Arnhem

Insomnia

“Mijn collectie is gebaseerd op ‘The insomnia drawings’ van Louise Bourgeois. Ze creëerde tekeningen in een droomachtig bewustzijn tussen waken en slapen, met invloeden van surrealistische visuele verschijnselen.

Mijn collectie vertegenwoordigt het brein tijdens slapeloosheid. Het begint met het wiskundige brein, dat langzamerhand begint te haperen waardoor elementen in kledingstukken ontbreken en verhoudingen verschuiven.

De collectie met surrealistische invloeden eindigt in een overgangszone tussen waken en slapen. Met een grafische print, die bestaat uit zeven lagen handgeverfde stof, gecombineerd met transparante dopjes, ontstaat er een mysterieuze diepte die zorgt voor een surrealistisch effect.Het is een hele ambachtelijke en bewerkelijke collectie. De stoffen zijn handbeschilderd of geborduurd.

Gelaagdheid en diepte spelen een grote rol, vanuit elk perspectief zorgt het voor een bijzonder effect.”

De Fashion show van ArtEZ waarin de afstudeerders van Fashion Design (bachelors en masters) hun eindexamencollecties laten zien, is te zien op 5 juni in Arnhem. De show vormt de start van het Fashion Festival Arnhem. Reserveer op tijd kaarten. Zie voor meer informatie www.artez.nl/ finals.

Op de foto is een item uit de Toile de Luxe-collectie te zien, een collectie van luxe proefmodellen die Yvette eerder dit jaar maakte. Fotografie: Ester Grass Vergara

14

Helena Hoogenraad / Fine Art / Enschede

Een eiland als paradijs en tragiek “Mijn werk komt voort uit onderzoek naar mijn familiegeschiedenis en persoonlijke foto’s van familieleden. Ik vertaal deze familiefoto’s naar schilderijen, tekeningen en grafiek. Er is altijd een wisselend gevecht tussen aan de ene kant de beeldelementen van de foto, die ik wil behouden, en aan

van een eiland draagt een ambiguïteit in zich. Het is de voorstelling van een paradijselijke plek, maar daarnaast is er ook eenzaamheid en tragiek. Met contrasterende kleuren schep ik in de verf een nieuwe wereld waarin mensen bestaan als een herinnering.”

de andere kant het verlangen om vrij te schilderen.

Aanvankelijk gebruikte ik elementen uit de christelijke iconografie maar uiteindelijk kwam een nieuw thema in mijn werk: dat van een exotisch eiland. Het beeld

www.helenahoogenraad.nl Eindexpositie AKI ArtEZ in Enschede, 26 juni t/m 5 juli.

ArtEZ finals 2015 magazine

15

Vivian Hartung / Product Design / Arnhem

My Atomic Body “De alg zuivert afvalstromen en neemt radioactieve stoffen op. My Atomic Body gaat over hoe de alg kan worden ingezet als beschermingsmechanisme tegen radioactieve straling. Hoe kunnen we dit multifunctionele organisme, dat ook wel het groene goud wordt genoemd en al veel langer bestaat dan de mensheid, toepassen in producten en processen?

De alg is een belangrijk organisme aan het begin van alle voedselketens. Men zegt dat het multi-inzetbaar is, maar nog lang niet alle toepassingen zijn onderzocht.

16

Tijdens mijn stage heb ik geleerd dat wetenschappers en ontwerpers elkaar kunnen inspireren. Om vanuit research te ontwerpen moet je vooral veel vragen kunnen stellen. De producten die ontstaan zijn decor om een verhaal te vertellen en mensen te laten fantaseren over mogelijke werelden.

Ik ben geen bioloog, geen wiskundige of natuurkundige. Al zou ik dat graag allemaal willen zijn, in het ontwerpen krijg ik de kans om op al die vlakken kennis op te doen.

‘Research based’ design geeft mij de mogelijkheid om de wereld te ontdekken en te bevragen, en mijn bevindingen te delen met de mensen om mij heen.” www.vivianhartung.com Eindexamenexpositie Art & Design in de binnenstad van Arnhem, 1 t/m 5 juli.

Nieuwe lichting dansers en choreografen in eindvoorstelling Dans

Choreografieën van Amos Ben Tal, Ann Van den Broek, Lucinda Childs, Marco Goecke en Maurise Causey.

6, 8, 9 juni Arnhem, ArtEZ Dansacademie 12 juni Deventer (schouwburg) 19 juni (première) Arnhem, Schouwburg 21 juni Amsterdam, ITs festival 25 juni Nijmegen, Lux 26 juni Den Haag, Korzo

Elk jaar levert de Dansacademie in Arnhem een selectie van zeer getalenteerde en gedreven dansers en choreografen af. Zij hebben vaak al een geheel eigen(zinnige) signatuur ontwikkeld. Tijdens de eindvoorstelling Dans is het resultaat te zien van jarenlange onvoorwaardelijke toewijding aan die ene droom: danser of choreograaf worden. Van 6 t/m 26 juni reizen de studenten langs de Nederlandse theaters. Zij laten het beste van zichzelf zien in choreografieën van Amos Ben Tal, Ann Van den Broek, Lucinda Childs, Marco Goecke en Maurise Causey. In Nijmegen en Den Haag is er tevens een kort voorprogramma, waarin studenten hun eigen werk presenteren.

ArtEZ finals 2015 magazine

17

interview

Tjeerd Veenhoven, product designer

Slippers zonder geitenwollen sokken ‘Groen’ en ‘maatschappelijk verantwoord’ produceren zijn sterk in opkomst. Dit moet echter méér zijn dan een hol etiket, vindt ArtEZalumnus Tjeerd Veenhoven, die zelf hoge ogen gooide met de ontwikkeling van vegetarisch leer.

“Voor ons ontwerpers is daar een belangrijke taak weggelegd.” Tekst: Anton de Wit

Je kunt hem een ‘sociaal en duurzaam ondernemer’ noemen. Zeker niet tegen wil en dank, maar toch wel min of meer toevallig. De Groningse productontwerper Tjeerd Veenhoven maakt dingen waar andere mensen direct het etiket ‘maatschappelijk verantwoord’ of ‘duurzaam’ op plakken. Zelf geeft hij niet zo om dergelijke termen. “Het zijn vaak zulke holle termen”, zegt hij schouderophalend. “Maar inderdaad: ik hoop er wel inhoud aan te geven, want ik vind het belangrijk om op een verantwoorde wijze te ontwerpen.”

Zo ontwikkelde Veenhoven met zijn studio een nieuw materiaal uit restafval van palmbladeren; het bleek opmerkelijk sterk

lokale bevolking profiteert ervan.

“Met die slippers uit palmleer heb ik de ‘Green Design Competition 2012’ gewonnen, een prestigieuze ontwerpprijs.”

Hij schiet in de lach. “Met slippers! Ik blijf dat komisch vinden. Niet dat het product die prijs niet zou verdienen, de jury heeft een weloverwogen keuze gemaakt. Maar het klinkt zo triviaal.”

Boetiek-ontwerpers Tjeerd Veenhoven is een nuchter mens, wars van opgeklopte pretenties, maar wél ambitieus en idealistisch. Het kan iets te maken hebben met de verschillende hogescholen waar hij werd opgeleid.

Hij begon zijn designopleiding aan de

“ArtEZ was – en is volgens mij nog steeds – echt een school van doeners. Bij andere opleidingen blijft het soms wat abstract, is mijn indruk. Ze blijven hangen in de concept boards, ze dromen veel maar blijven steken op de praktische uitvoerbaarheid. Bij ArtEZ wordt ook wel gedroomd, daar niet van.

Maar ze gaan toch eerder aan de slag,

en flexibel te zijn, een soort vegetarisch leer. Producten uit dit duurzame materiaal – onder meer slippers, tassen, hoezen – worden nu in India geproduceerd, de arme

kunstacademie in zijn thuisstad Groningen.

Omdat die academie echter geen afdeling Product Design had, stapte hij halverwege over naar ArtEZ in Arnhem, waar hij in

proberen tot echte producten te komen. Dat heb ik altijd erg gewaardeerd aan ArtEZ. Ik ontmoette er veel dromende doeners, en zo zie ik mezelf ook wel.”

18

2000 afstudeerde. “Mijn eerste opleiding in Groningen had mij een stevige basis gegeven in de conceptuele kunst, in het abstracte denken. Bij ArtEZ lag meer de nadruk op de toepassing, de tastbare materialen, de ambachtelijkheid. De combinatie van die twee denkwijzen heb ik altijd heel waardevol gevonden.”

Is er veel veranderd in de product­ designsector sinds zijn studententijd, vijftien jaar geleden? Zeer zeker, zegt Veenhoven, heel veel. “In die tijd was de star design net in opkomst. De boetiekontwerpers noem ik ze ook wel, die hun producten tot kunst wilden verheffen.

Een stoel maken die lekker zat was er niet meer bij, veel liever maakten ze een stoel die in een museum tentoongesteld kon worden. Ik doe er nu een beetje lacherig over, maar die beweging heeft zeker ook waarde, hoor. Het is absoluut nodig dat er ontwerpers zijn die vanuit een sterke esthetische visie bepaalde lijnen uitzetten.

Al moet ik wel eens grinniken als ik naar hun abstracte beschouwingen luister of

Geitenwollensokkenimago Pas het laatste decennium heeft het idee van ‘groen’ en ‘sociaal’ produceren, waar hij zich beter bij thuis voelt, opgang gemaakt in de designwereld. Veenhoven: “Toen ik studeerde had niemand het nog over duurzaamheid of ecologie. Het was een stoffig onderwerp, met een imago van geitenwollensokken. Duurzame producten, dat waren bruine in plaats van witte koffiefilterzakjes, en ongebleekt wc-papier. Daar bleef het bij. Maar moet je nu eens zien in de winkels, met alle eco- en fairtradeproducten die je er kunt aanschaffen. De voedselindustrie ging voorop, daarna volgde de kledingindustrie aarzelend. De technologische sector

“Ik ontmoette bij ArtEZ veel dromende doeners”

als ik het prijskaartje aan hun producten bekijk. Nee, ik voel me er niet helemaal bij thuis. Ik zie mijn slippers nog niet in Boijmans Van Beuningen liggen.”

blijft helaas nog ver achter – onze telefoontjes en televisies worden echt in onfrisse omstandigheden in elkaar gezet. Maar de kentering is duidelijk. Het

duurzaamheid precies? Wanneer is een productielijn echt sociaal verantwoord?

En is dat niet vaak vooral een kwestie van slimme marketing? “Zeker, er is

geitenwollensokkenimago is verdwenen, duurzaamheid en sociaal verantwoord produceren hebben een breed draagvlak.

Veel van die veranderingen zijn dan ook sterk consumer driven – de consument wíl het. Als producent kun je daar niet meer omheen.”

Dat roept tegelijk vragen op. Wat is

ArtEZ finals 2015 magazine

19

Tjeerd Veenhoven (midden) in India

dat het überhaupt kan. De uitdaging is vervolgens dat we die hele productieketen duurzaam en sociaal verantwoord kunnen krijgen. En dan écht, niet slechts op het etiketje. Voor ons productontwerpers is daar een belangrijke taak neergelegd.”

vaak sprake van greenwashing. In de supermarkt zie je op allerlei producten stickertjes met ‘verantwoord’ zitten die dat label absoluut niet verdienen. Daarbij moet je ook realiseren: nu is het hip om te zeggen dat je groente zelf bij de boer koopt, maar een eeuw geleden was dat doodnormaal. Je had geen keuze. De tijden zijn razendsnel veranderd. En laat ik vooropstellen: gelukkig maar, want ik vind het echt een zegen. Als je erover nadenkt is het natuurlijk absurd: dat wij het volstrekt normaal vinden dat wij op zaterdagmiddag om vijf uur een winkel binnen kunnen lopen en ieder denkbaar product zomaar kunnen kopen. Dat is nooit zo vanzelfsprekend geweest. Je kunt daar kritiek op hebben, en dat heb ik ook wel – want natuurlijk, de keerzijde is verspilling, consumentisme. Maar ik vind het op de eerste plaats ook gewoon fantastisch

20

Overheidskunstenaars Dat vergt een zelfbewuste houding, beseft hij. De bedrijfstak is sinds zijn afstuderen vele malen complexer geworden, vertelt hij. “Het is niet meer genoeg om ‘gewoon’ een mooi ontwerp voor een eindproduct te maken. Je moet ondernemend zijn.

Opdrachtgevers verwachten steeds meer dat je bij het hele proces nauw betrokken bent, van grondstof tot eindproduct. En niet alleen de industrie legt een beslag op je. Zeker als je met duurzaamheid bezig bent, zal de overheid ook van alles van je willen, want die vindt dat natuurlijk ook zeer interessant. Wat prima is, maar het moeilijke is dan wel: hoe behoud je je onafhankelijkheid? Ik ken zeer getalenteerde kunstenaars, die ik door hun vele overheidsprojecten alleen nog maar met de overheid associeer. Dat moet je toch zien te voorkomen.”

Hoe hou je jezelf staande in dat krachtenveld? “Sommige mensen lijken daar een aangeboren talent voor te hebben, maar ik heb dat in elk geval niet.

Ik had een plan nodig. Dat geeft houvast, en ruimte om je eigen creativiteit te blijven ontplooien. Ik had van meet af aan een duidelijk meerjarenplan. De eerste vijf jaar wilde ik de jonge hond zijn: wilde ideeën opperen, experimentele projecten aangaan, naar de internationale beurzen

gaan, prijzen winnen, in tijdschriften komen. Dat is gelukt. De volgende periode van vijf jaar wilde ik mijn onderneming consolideren, geld gaan verdienen, mooie grote opdrachten binnenslepen. Ook dat lukte. Nu ben ik in mijn derde lustrum, waarin ik die twee dingen aan elkaar wil verbinden, en echt mijn eigen stijl wil laten zien. Ik vertrouw erop dat ook dat gaat lukken.”

Meer informatie: www.tjeerdveenhoven.com

“Het is niet meer genoeg om gewoon een mooi ontwerp te maken”

Hanna Meyerholz / Popacademie / Enschede

De essentie

“Door reductie kom ik tot de essentie, het bijzondere. Dat kenmerkt mijn muziek. Ik heb niet meer nodig dan mijn stem en één of twee akoestische gitaren. Samen met gitaarvirtuoos Phil Wood maak ik gevoelige nummers die balanceren tussen melancholie en muzikale warmte.

Opgroeien met de muziek van Leonard Cohen, Lou Reed, Bob Dylan en Marianne Faithfull zorgde voor veel aandacht voor tijdloze melodieën. Muziek zonder effectbejag of veel pathos. Dan komt juist fijngevoeligheid en liefde voor detail naar voren.” www.hanna-meyerholz.de Het eindexamenconcert van Hanna Meyerholz is op 27 mei in het Vestzaktheater in Enschede, 20.15 uur.

Check www.artez.nl/finals voor de actuele info.

Beluister op www.finalsmagazine.artez.nl

ArtEZ finals 2015 magazine

21

Sira Zika / Fine Art / Enschede

Een jonge Engelsman, 2015

130cm x 140cm, olie op doek

“Als ik schilder maak ik een ruw plan, maar uiteindelijk laat ik het beeld tijdens het schilderen ontstaan. Er zijn dus bewuste beslissingen, tegelijkertijd werk ik intuïtief en laat ik toeval en onverwachte momenten het beeld binnenstromen.

Mijn eindexamenwerk is de serie ‘een jonge Engelsman, 2015’.

De serie laat de relatie tussen een figuur en de ruimte zien en hoe zij langzaam een geheel worden door het abstraheren van de figuur. Dit verschijnen en verdwijnen gebeurt vaker in mijn beelden. Een personage, een plek, een stemming die zich deels prijsgeeft en deels verborgen blijft. Abstractie helpt mij om mijn motieven te onderzoeken. Alles komt dan op een bepaald moment samen en wordt een geheel: mijn handeling, de voorstelling, de verf en het moment dat ik tevoorschijn schilderde.”

Eindexpositie AKI ArtEZ in Enschede, 26 juni t/m 5 juli.

22

Stephanie Saris / Product Design / Arnhem

Digital Skin “Tijdens een workshop ben ik gaan printen op textiel. Dit idee ben ik verder gaan uitwerken voor mijn eindexamenproject Digital Skin.

De 3d-printer zet ik in als een patroonmaker voor de schoen. Ik gebruik synthetische, transparante en elastische materialen die ik als bodem gebruik waarop geprint wordt.

Synthetisch, omdat het plastic moet kunnen versmelten met het textiel.

Transparant, om met gelaagdheid te spelen. En elastisch, om als een tweede huid om je voet laten vallen. In mijn collectie probeer ik het ‘3d-textiel’ op zoveel mogelijk verschillende manieren te belichten. Zo gebruik ik het in één schoen vooral functioneel

als bijvoorbeeld de vervanging van de verharding in de neus en de achterkant en bij de andere schoen vooral esthetisch, bijvoorbeeld als vervormer van de organische vorm van de leest en de voet in een meer hoekige vorm.

Maar ook als een structuur die om de voet valt als een nieuwe digitale huid.” www7.artez.nl/~s.saris Eindexpositie Art & Design in de binnenstad van Arnhem, 1 t/m 5 juli.

ArtEZ finals 2015 magazine

23

Anouk Heuzen en Lotte Kon / Docent Dans / Arnhem

Iets PUURs

24

“In 2011 zijn wij een dansschool voor mensen met een beperking gestart genaamd: PUUR! Doordat onze leerlingen zo enthousiast zijn en zich door deze danslessen ontwikkelen, vinden wij dat dans meer toegankelijk gemaakt moet worden voor deze doelgroep. Wij hebben de stappen onderzocht die genomen moeten worden om dansles voor deze hele doelgroep toegankelijk te maken. In ons onderzoek hebben we een methode ontwikkeld voor het geven van deze danslessen. Daarnaast wilden wij een handreiking

beperking gegeven kunnen worden. Het onderzoek heeft ons de kans gegeven er ons beroep van te maken.”

ontwikkelen voor studenten en docenten om inzichtelijk te maken hoe danslessen voor mensen met een

24 t/m 27 juni in het Theatrium van ArtEZ in Arnhem.

www.puurdans.nl In het interactieve Docent Dans Event laten studenten de veelzijdigheid van het beroep van dansdocent zien. Met workshops, lesmethoden, onderzoek, choreografieën, dansvoorstellingen en meer.

Bas van Bentum / Graphic Design / Arnhem

The Global Pavilion “Een fascinatie voor architectuur en met name de sociale impact van architectuur vormt de basis voor mijn onderzoek naar wat Rem Koolhaas Junkspace noemt. Dit overblijfsel van de modernisering heeft een hypothetische invloed op lichaam en geest van de mens. Om te laten zien wat het toekomstige ‘zijn’ in dit gebied is, maak ik een paviljoen waarbij het mobiele en het globale getoond worden.” www.basvanbentum.tumblr.com Eindexpositie Art & Design in de binnenstad van Arnhem 1 t/m 5 juli.

ArtEZ finals 2015 magazine

25

Roland Spitzer / Fine Art / Enschede

Het abstracte innerlijk “Als mensen zien we maar een deel van de wereld. Het onbekende wordt door kunst afgebakend. Door deze kunst waar te nemen wordt dat deel een subjectieve ervaring. Ik gebruik daar de driedimensionale vorm voor, die net als het menselijk lichaam in de realiteit staat. Het is een introspectief onderzoek, resulterend in abstracte beelden. Spelend met het materiaal ontdek ik vormen die associaties en context oproepen. Balans, beweging, botsing, contrast, constructie en deconstructie inspireren mij. Ik onderzoek het conflict tussen het abstracte innerlijke en het representatieve uiterlijke en zo communiceert mijn werk ook. www.rolandspitzer.com Eindexpositie AKI ArtEZ in Enschede, 26 juni t/m 5 juli.

26

Marjolein Koot / Docent Beeldende Kunst en Vormgeving / Arnhem

Verhalen met papier “Verhalen lees ik niet, ik beleef ze in beeld.

In mijn eindwerk verbeeld ik een oude Japanse mythe over goed en kwaad, donker en licht, een werk dat gaat over tegenstellingen.

Op een dag kwam er een mus in haar tuin die een poot gebroken had en zich bitter beklaagde. Toen de oude vrouw dat bemerkte, kreeg ze medelijden; ze pakte de mus op, zette hem in een mand van bamboe, gaf hem het voer dat mussen graag lusten en verzorgde hem met grote liefde.

Middels het knippen en snijden in papier maak ik een beeldverhaal. Het fascinerende aan het werken met papier vind ik dat de kleinste ingreep de mooiste effecten kan geven: er ontstaan wonderen!”

“Voorzichtig treed je een ronde ruimte binnen. Acht papier knipwerken hangen in de lucht alsof het lampenkappen zijn. Zij draaien rustig om hun eigen as heen. Om de beurt worden de beelden verlicht en hiermee geprojecteerd op de omgeving. Je kunt het verhaal volgen, maar ook wegdromen bij beeld en geluid. Door je aanwezigheid neem je als vanzelfsprekend deel aan het verhaal. Na drie minuten verlaat je de mythe of dompel je je er nogmaals in onder.”

Eindexpositie Art & Design in de binnenstad van Arnhem, 1 t/m 5 juli.

ArtEZ finals 2015 magazine

27

Bekijk meer op www.finalsmagazine.artez.nl

Joris de Jong / Comic Design / Zwolle

Eerherstel in stripvorm “Mijn afstudeerwerk wordt een biografie in stripvorm over de Canadese Soldaat Leo Major, die in zijn eentje de stad Zwolle heeft bevrijd tijdens de Tweede Wereldoorlog. Toen ik voor het eerst van Leo Major hoorde, kon ik mijn oren niet geloven. Hoe kon iemand in zijn eentje een stad bevrijden, en sterker nog, waarom weet bijna niemand van zijn bestaan af? Er is niet veel bekend over zijn leven, dus een exacte vertelling van zijn leven wordt het niet. Ik wil laten zien hoe een gewone jongen die middenin een oorlog gegooid wordt, verandert in iemand die een stad kan bevrijden. Ik wil met deze strip Leo Major in ere herstellen.�

Eindexpositie Art & Design in Zwolle 1 t/m 12 juli.

Bezoek het ArtEZ finals festival Zwolle en maak kennis met de talenten van de stad.

Muziek, design, interieurarchitectuur en kunsteducatie in de binnenstad van Zwolle van 22 juni t/m 12 juli.

28

Isabelle Olschewski / Fashion Design / Arnhem

Onverwoestbaarheid en fragiliteit “Mijn grote passie voor motorrijden heeft mijn collectie sterk beïnvloed. De sterke behoefte om met een intens gevoel het leven weer te voelen en ons weggestopte overlevingsinstinct weer te activeren vormen de aspecten voor mijn werk.

De tweespeling tussen onverwoestbaarheid en fragiliteit zijn de leidraad van mijn collectie.

Werkend met een vrij strakke en cleane stijl, geïnspireerd op de Bauhaus Stijl, werd ik beïnvloed door de Wassily Stoel (1925), ontworpen door Marcel Breuer. Hij koppelde functionaliteit met verschillende elementen waardoor de eenvoudigheid werd benadrukt.

Geïnspireerd door de oorspronkelijke functie van de traditionele tweed stof, die oorspronkelijk als sport- en beschermstof gebruikt werd , ontwikkelde ik een Heringbone tweed. Door middel van innovatieve technologieën zoals laseren en plotten heb ik een nieuwe versie van tweed ontwikkeld waarmee ik functie en minimalistische elegantie samenbreng.”

De Fashion show van ArtEZ waarin de afstudeerders van Fashion Design (bachelors en masters) hun eindexamencollecties laten zien, is te zien op 5 juni in Arnhem. De show vormt de start van het Fashion Festival Arnhem. Reserveer op tijd kaarten. Zie voor meer informatie www.artez.nl/finals.

www.Isabelletellie.com

Op de foto is een item uit de Toile de Luxe-collectie te zien, een collectie van luxe proefmodellen die Isabelle eerder dit jaar maakte.

Fotografie: Sophie de Vos (lichting ’15 Fine Art)

ArtEZ finals 2015 magazine

29

interview

Christian Vorländer Los Angeles zit vol met mensen die het willen gaan maken in Hollywood. Slechts een heel klein deel lukt het daadwerkelijk. Een van hen is Christian Vorländer, die na zijn bachelor MediaMusic bij zijn voormalige docent Tom Holkenborg, Junkie XL, ging werken.

Inmiddels heeft Vorländer zijn eigen pagina op filmdatabase IMDB dankzij zijn werk voor de muziek van films als Mad Max, Man Of Steel, 300 en Madagascar 3.

Tekst: Alex van der Hulst

“Bedenk heel goed wat je wil doen”

30

Het klinkt als een droom die uitkomt, maar het was niet eens een langgekoesterde droom voor Vorländer. Hij studeerde geneeskunde in Duitsland toen hij van MediaMusic in Enschede hoorde. Dat wilde hij doen, dat was wat hij wist, maar wat hij dan later precies zou gaan doen was op dat moment voor hem niet duidelijk. Eigenlijk vond hij toen alles wel leuk, vertelt hij via Skype vanuit Los

de filmwereld de manier om er te komen: zorg dat je zo veel mogelijk leert als je kunt en werk altijd met mensen die beter zijn dan jij. Ik heb twee jaar lang voor Tom gewerkt en toen pas ging hij zich volledig met films bezighouden. Daarna zijn we samen verhuisd naar de Remote Control studio van de bekende filmcomponist Hans Zimmer en kon ik nog meer werk voor film doen.”

Natuurlijk kun je iedere baan aannemen die voorbijkomt en goed betaalt. Maar als je dat werk eenmaal doet, zul je waarschijnlijk voor meer werk in dezelfde hoek worden gevraagd en dan ben je straks alleen maar werk aan het doen dat je niet wil doen.”

Als hij kijkt naar de verschillen tussen zijn achtergrond, met een master MediaMusic op zak, en zijn autodidacte leermeester

Droombaan in Hollywood Angeles. In het vierde semester van zijn eerste jaar kreeg hij les in filmmuziek en schreef hij voor het eerst muziek bij beeld.

Maar zelfs daarna was hij nog niet zeker wat hij wilde doen.

Christian Vorländer knoopte in ieder geval wel goed in zijn oren wat Tom Holkenborg vertelde als hij lesgaf in Enschede. De muzikant die het meest bekend is als Junkie XL, en woont en werkt in Los Angeles, was een van de docenten bij MediaMusic. Vorländer: “Ik kan me nog goed herinneren dat hij zei dat het beste is wat je kunt doen om bij een andere componist in de leer te gaan. Nu had ik het idee opgevat om na mijn afstuderen naar Los Angeles te gaan en daar te gaan werken. Maar ik kende er niemand behalve Tom. Dus heb ik gevraagd of ik bij hem kon werken en dat kon. Het was natuurlijk een enorme stap om op een ander continent te gaan wonen en werken. We hebben allemaal een bepaald beeld van Hollywood, maar Los Angeles is een stad waar je makkelijk verdwaalt. Dankzij Tom heb ik daar een plek kunnen vinden.”

Vorländer zegt veel geleerd te hebben op ArtEZ, toch kon niks hem voorbereiden op wat hij in Los Angeles voor zijn kiezen kreeg.

“Zelfs al ga je naar Berkeley, de bekendste muziek­opleiding in Amerika, dan heb je nog steeds geen flauw idee wat filmscoring in Hollywood inhoudt. De muziektechniek kun je binnen een opleiding leren, maar hoe je een film van muziek voorziet dat is echt alleen maar in de praktijk te leren.” En ook daar was Tom Holkenborg voor Vorländer een hele belangrijke leermeester. “Naast alle muzikale dingen die ik van hem heb geleerd, heeft hij me ook laten zien hoe je tijd indeelt, wat je houding op vergaderingen moet zijn en dat je altijd vast moet houden aan je eigen idee. Dan is het ook helemaal niet erg als het fout gaat. Alleen dan kun je daarna weer verbeteren. Dat is een van de belangrijkste dingen die ik van hem leerde.

Wees niet bang om te falen.”

Niet bang om te falen Veel muziekstudenten in Enschede zoeken het podium. Die ambitie had Vorländer nooit. “Ik heb geen behoefte aan de spotlight en ik hoef ook geen frontman te zijn, mijn enige doel was om muzikaal steeds vooruit te gaan.” Het werk dat Vorländer doet, krijg je niet door een hit te scoren of dankzij een enorm talent, het is vooral een lange weg waarbij je goed werk moet afleveren, zegt hij. “Een kans

Enorme concurrentie Pas toen hij in de wereld van de filmmuziek werkte, leerde Vorländer hoeveel werk er eigenlijk wel niet was. Van de music editor, die de muziek van de componist op de beelden snijdt en zo de schakel tussen componist en regisseur vormt, tot de orkestrator van de muziek.Tegelijkertijd is de concurrentie enorm met een filmindustrie die ook klappen krijgt en heel veel componisten die werk zoeken. Het is dus belangrijk om je naam te vestigen.

Vorländer zegt na vijf jaar onder de vleugels van Holkenborg eindelijk het vertrouwen, en de naam, te hebben om ook eens zelfstandig aan muziek voor grote films te gaan werken. Als hij studenten advies zou

krijgen in dit werkveld is heel moeilijk. Ik heb me verbonden aan iemand. Dat is in

mogen geven dan zou dat het volgende zijn: “Bedenk heel goed wat je wil doen.

Tom Holkenborg ziet Vorländer veel verschillen. “Dat Tom is begonnen als artiest en zo in dit werk is gerold, is behoorlijk zeldzaam. Hij heeft de drive en de ambitie, en zo is hij er gekomen. Zijn kennis komt voort uit zijn ervaring.”

Krankzinnige film Na zijn werk voor actiefilms als The Amazing Spider-Man 2, 300: Rise of an Empire, Man of Steel, de kinderfilm Madagascar 3 en de nieuwe film Mad Max: Fury Road wil Vorländer even iets heel anders doen. Zijn plan is om een tijdje in Hamburg te gaan wonen en werken.

“Ik heb zo lang nu voor anderen muziek gemaakt, ik wil eigenlijk weer even met een schone lei beginnen en uitzoeken wat mijn eigen geluid is. Dat is onmogelijk om naast het werk in Los Angeles te doen, je moet daar toch even honderd procent voor gaan. Je moet geen dingen half doen.

Nu ga ik me volledig op mijn eigen muziek concentreren, het plan is om volgend jaar ook weer muziek voor films te gaan maken in Hollywood. Ik begon als enige assistent van Tom, maar nu hebben we een team van vijf man. Er is dus wat meer ruimte voor mij en ik zou ook graag aan anderen doorgeven wat ik heb geleerd.”

Gevraagd naar de leukste film waar hij voor heeft gewerkt, noemt Vorländer zijn meest recente film: Mad Max: Fury Road. “Dat was krankzinnig. Het is toch een vervolg op een cultklassieker en de regisseur George Miller is iemand die iedereen tot het uiterste drijft.

Hij wil het perfect hebben en het duurde eeuwen, maar het is wel weer gelukt.”

ArtEZ finals 2015 magazine

31

Tips

Muziek!

Muziek!

Muziek!

Van begin juni tot begin juli zijn er vrijwel dagelijks eindexamen­concerten bij het ArtEZ Conservatorium in Arnhem, Enschede en Zwolle. Er is een grote diversiteit: van jazz en pop tot dance, klassiek, muziek­theater, van instrumentaal tot vocaal, van kleine tot grote bezettingen. Iedere locatie heeft een eigen programma. Er zijn optredens in de concertzalen van ArtEZ en ook op andere locaties.

Mireille Tap / Fine Art / Arnhem

Letting You Know hey cutie im a bit bossy im never yours i ll never be you i ll never be this macbook you will never be me endless love let me share with you tragedy impossibility i want it my way i want it right you better listen to me 1 love baby, instagram: yung_mimi_ Eindexpositie Art & Design in de binnenstad van Arnhem, 1 t/m 5 juli.

32

De redactie van het finals magazine geeft hieronder een paar tips, maar er zijn nog veel meer eindexamenconcerten om te bezoeken en blij van te worden! Zie www. artez.nl/finals voor meer info en www.finalsmagazine.artez.nl voor voorproefjes.

In Arnhem o.a.: Kira Kool (Muziektheater) Mirjam van Wijk (Muziektheater) Alex Domhöver (drums, master Jazz & Pop) Simon Michel (filmmuziek, master Jazz & Pop) Veit Steinman (cello, master Jazz & Pop) Janik Husch (drums, Jazz & Pop) Robert Siroen (gitaar, Jazz & Pop) Nicolaas Schwabe (fluit, Jazz & pop) In Enschede o.a.: Aljoscha Christenhusz (MediaMusic) Friedemann Findeisen (MediaMusic) Anne Budé (Popacademie) Hanna Meyerholz (Popacademie) Karel Schepers (Popacademie) Anne-Marie ten Heggeler (trompet, Jazz & Pop) Tobi Meyer (gitaar, Jazz & Pop) Friedemann Dohn (sax, Jazz & Pop) Yasmin Khalaghi Motlagh (zang, Jazz & Pop) In Zwolle o.a.: Robin Scherpen (gitaar, master Klassieke Muziek) Raghna Wissink (koordirectie, master Klassieke Muziek) Bas Schouten (gitaar, Jazz & Pop) Ilse de Vries (basgitaar, Jazz & Pop) Mark Schimmel (gitaar, Jazz & Pop) Marika Saripo (piano, master Jazz & Pop) Jantsje Procee (zang, master Jazz & Pop) Patrieck Bonnet (sax, Jazz & Pop)

Meindert Mak / master Klassieke Muziek / Zwolle

Onderzoek verhoogt de kwaliteit van leven Beluister op www.finalsmagazine.artez.nl

“Ik studeer klassiek gitaar aan de masteropleiding van ArtEZ. Tijdens deze master ligt het accent op onderzoek naar het geven van gitaarlessen aan mensen met een visuele beperking. In het eerste jaar van deze pilot-master volgde ik de minor OPMD/T op de muziektherapieafdeling van ArtEZ in Enschede en gitaarlessen bij Ulrich Steier.

Ik liep stage aan de Visio-school te Huizen waar ik assisteerde bij de muziekles aan

beperking hebben. Ik doe ook mee aan een proef van Connect2music waarin bladmuziek wordt omgezet in aangepaste leesvormen. In de kamermuziek volg ik lessen bij Izhar Elias en speel ik in diverse kamermuziekensembles. Met het ensemble The Third Eye speel ik de productie A concert in the Dark. Hierin staat niet het zien, maar alles dat klinkt centraal en het is speciaal ontwikkeld voor het ArtSeedZ festival in Zwolle. Ik hoop

‘Ontwikkeling verhoogt de kwaliteit van leven’ werd me ooit meegegeven. Dit is nu mijn levensmotto.”

kinderen met een visuele beperking. Ik sloot deze minor af met een scriptie: ‘De psychosociale ontwikkeling van kinderen die slecht zien’. Voor mijn onderzoek interviewde ik professionals en amateurs uit de muziekwereld die een visuele

na mijn masterexamen in mijn beroep een goede balans te vinden tussen lesgeven - met als specialisme het lesgeven aan mensen met een visuele beperking - en het spelen van kamermuziek. Coaching van ensembles lijkt me eveneens leuk.

Bezoek het ArtEZ finals festival Zwolle en maak kennis met de talenten van de stad. Muziek, design, interieurarchitectuur en kunsteducatie in de binnenstad van Zwolle van 22 juni t/m 12 juli.

www.mmak-gitaarlessen.nl Het eindexamenconcert van Meindert Mak is op 12 juni a.s. in Zwolle, aanvang 13.00 uur. Check www.artez.nl/finals voor de actuele info.

ArtEZ finals 2015 magazine Foto: 3rd Eye - A concert in the Dark met midden onder Meindert Mak

33

Spel: Rozanne de Bont, Ruta van Hoof, Laurens van Lottum, Anne-Chris Schulting, Fleur Voorn, Linda Zijl en Elène Zuidmeer Regie: Marc Wortel 12 en 13 juni ArtEZ Toneelschool Arnhem

Eindvoorstelling Toneelschool

Rhinoceros

16, 17, 18 juni Schouwburg Arnhem 19 juni Lux Nijmegen

De nieuwe lichting acteurs van de Toneelschool speelt Rhinoceros. In Rhinoceros verspreidt één denkbeeld zich als een woekerende infectie onder de gehele mensheid. In dit even geëngageerde als universele stuk uit 1959 van Eugène Ionesco gaat het banale al snel een drieste vrijage aan met het absurde.

In een klein, gemoedelijk Frans dorp veranderen de mensen plotseling in rinocerossen. Eerst een uitzonderlijke enkeling, gevolgd door een volgzame vriend totdat uiteindelijk iedereen zich aansluit. Meer en meer inwoners verliezen hun afkeer en veranderen moedwillig in briesende dikhuiden, tot er nog maar één over blijft: Bérenger. Uitgerekend Bérenger, een man die bekritiseert wordt om zijn chaotische leven, blijkt resistent.

Regisseur Marc Wortel studeerde af aan de Toneelschool in Arnhem waarna hij regie studeerde aan de Hochschule für Schauspielkunst -Ernst Busch- in Berlijn. Marc is werkzaam als schrijver en regisseur in zowel Nederland als Duitsland.

34

21 juni ITs Festival Amsterdam

Tony Docekal / Fine Art / Enschede

The Real World “Het medium fotografie biedt een vast kader om iets te vertellen, maar daarbuiten gaat de wereld verder. Ik wil de momenten achter de schermen laten zien. Het lijken ‘net niet’-momenten waarop er niks noemenswaardigs gebeurt, maar juist deze verloren momenten worden de essentie van het bestaan.

Met een hoofdrol voor de tragische decadentie van de menselijke conditie en een kritische blik op het moderne leven laat ik onze eenzaamheid en absurditeit zien. Door veel te reizen kan ik een zekere afstand houden, maar er tegelijkertijd bij zijn.

Mijn werk vormt een onflatteuze komedie van het alledaagse, waarin de beelden loskomen van tijd en plaats, en de locatie er niet meer toe doet.” www.tonydocekal.tumblr.com Eindexpositie AKI ArtEZ in Enschede, 26 juni t/m 5 juli.

ArtEZ finals 2015 magazine

35

‘Wonderboy’ 41x61 cm, olieverf op paneel

Suzanne Haarhuis / Fine Art / Enschede

Verveling “Ik verveel me snel, dan maak ik tekeningen waar ik niet bij nadenk: patronen. Of ik luister naar muziek.

De mensen die ik schilder zijn ook afgebeeld in een dergelijke toestand: ze hangen op de bank, zitten aan een tafeltje wat te denken, zitten achter een kassa niets te doen. Ik schilder van foto’s die ik van het internet pluk. Ik selecteer ze op hun houding, maar ook de omgeving waarin ze zich bevinden.

De zogenaamde restruimte, de ruimte tussen de figuur en het kader, is belangrijk in mijn werk en krijgt steeds meer betekenis. Ik bepaal het kader

36

en laat daarbinnen delen wit. Ik kies ervoor een patroon nauwkeurig uit te werken of om de ruimte als een abstract patroon neer te zetten. Het zijn geen portretten die ik schilder, vaak zelfs hebben de mensen geen gezicht, ze zijn in feite neutraal. Mijn figuren gaan op in die ruimte, zijn er onderdeel van, precies zoals dat bij verveling gebeurt.” www.suzannehaarhuis.blogspot.nl Eindexpositie AKI ArtEZ in Enschede, 26 juni t/m 5 juli.

Karel J. Schepers / Popacademie / Enschede

Nederpop met een internationaal geluid

B eluister op www.finalsmagazine.artez.nl

“Mijn inspiratie is enorm, vandaar dat op mijn ep ‘Lenteregen’ slechts een kleine selectie van mijn onuitputtelijke muzikale uitspattingen staan. Mijn liedjes zijn direct, in zekere zin troostgevend, vol met liefde voor gitaren. Met een internationale sound is het een unieke draai aan de Nederpop anno 2015: vernieuwend, inspirerend en hier en daar een beetje brutaal. De start is veelbelovend: een succesvolle ep-release in de uitverkochte kleine zaal van Hedon Zwolle. Ook speel ik op het Bevrijdingsfestival Overijssel (Sena Talentstage) en het Booster Festival in Enschede.” Karel Schepers is genomineerd voor de Popprijs Overijssel 2015. www.kareljschepers.nl.

Check www.artez.nl/finals voor de datum en locatie van het eindexamenconcert van Karel Schepers.

ArtEZ finals 2015 magazine

37

JT

Juliette Thissen / Fine Art / Arnhem

“Wanneer een vrouw mannelijk gedrag vertoont, ten behoeve van emancipatie, maakt dit de vrouw dan krachtig of is het juist een blijk van zwakte? Bevestigt dit niet de superieure en dominante positie van de man? Via mijn alter ego JT stap ik zelf in de rol van verschillende archetypes van de man om dit fenomeen nader te onderzoeken.

Macht, dominantie, status, gender, rolverdeling, schoonheidsidealen en sociale verwachtingen vormen een belangrijk onderdeel van mijn project.

Ik ben een proces gestart waarin ik met een personal trainer intensief train om een zo’n gespierd mogelijk lichaam te krijgen om de rol van man volwaardig te kunnen vervullen.

Uit de serie foto’s, performances en objecten, die samen één grote installatie zullen gaan vormen, komt hopelijk een interessante conclusie rollen.” www.facebook.com/ workjuliettethissen Eindexpositie Art & Design in de binnenstad van Arnhem, 1 t/m 5 juli.

38

Ella Termaat / Interieurarchitectuur / Zwolle

Wonen in de hotspot “In mijn woonplaats Apeldoorn heb je zogenaamde Spaceboxen, containerwoningen van nog geen 20m2.

Deze woningen, op een braakliggend terrein vlakbij het station, lijken niet bij te dragen aan het lege grasveld, en de woningen lijken niets te hebben aan alle ruimte om hen heen.

Door samenwerking met verschillende partijen op het terrein worden expertises en ideeën gebundeld. Het is zoeken naar een nieuwe manier van ontwerpen, niet vanuit mijn eigen tekentafel maar juist door krachten te bundelen. En wat is dan mijn rol als interieurarchitect?”

Om te onderzoeken hoe een woning in contact kan staan met zijn omgeving ontwerp ik een kleine, verplaatsbare woning voor starters in Apeldoorn. Het Zwitsalterrein in Apeldoorn is industrieel erfgoed en wordt momenteel opgevuld door verschillende bedrijven, het terrein heeft de potentie om een zogenaamde ‘hotspot’ van Apeldoorn

www.ellatermaat.wix.com/home

te worden. Hier komen mijn woningen. Ze brengen sociale veiligheid en levendigheid met zich mee, zelfs als ze op een gegeven moment ergens anders geplaatst gaan worden.

en kunsteducatie in de binnenstad van Zwolle van 22 juni t/m 12 juli.

Eindexpositie Architectuur en Interieur in Zwolle, 1 t/m 12 juli.

Bezoek het ArtEZ finals festival Zwolle en maak kennis met de talenten van de stad.

Muziek, design, interieurarchitectuur

ArtEZ finals 2015 magazine

39

Muziektheaterfestival

#mycupoftheatre Tien jonge muziektheater­ makers en –uitvoerders van Muziektheater studeren dit jaar af en staan te trappelen om de wereld de nodige kleur en smaak te geven. Van heinde en verre vier jaar geleden samengekomen in Arnhem. Alle tien zeer verschillend van smaak, kleur en stijl.

De tien verschillende smaken van ArtEZ Muziektheater aan het werk zien kan tijdens het door hen zelf georganiseerde festival #mycupoftheatre. Samen vormen ze een gevarieerde theatermelange.

20 juni t/m 2 juli, Arnhem, Theater aan de Rijn (vanaf 28 juni officiële examenvoorstellingen) Met: Tom Jansen, Anne Ketelaar, Kira Kool, Rosine Langbroek, Jelle van der Meulen, Alex Molenaar, Jens Oosterloo, Michelle Smit, Ilse Tanis en Mirjam van Wijk.

Fotografie: Mirthe Dokter Vormgeving en typografie: Dana Dijkgraaf (graphic design, lichting ’13)

40

Goos

Matthew van Ede van der Pals / Graphic Design / Zwolle

“In 2013 kreeg mijn jongere broertje acute lymfatische leukemie. Dit was voor mij de drijfveer om als ontwerper iets te kunnen betekenen voor jongeren met deze ziekte. Ik heb onderzoek gedaan naar hoe informatie over leukemie wordt gecommuniceerd. Het is ofwel te volwassen of juist te kinderachtig.

en wat patiënten allemaal te wachten staat. De instructiekaarten geven aan welke maatregelen genomen moeten worden tijdens de chemotherapie.

Het doel is om de patiënt en ouders meer grip te geven op de situatie en onduidelijkheden te verminderen.” www.matthewvanede.nl

Om de patiënt te ondersteunen heb ik het informatiepakket ’Goos’ ontwikkeld. ‘Goos’ betekent ‘vriend’ en is een soort maatje tijdens de behandelperiode. Het pakket bestaat uit een map, brochures, protocollen en instructiekaarten.

In de brochures en protocollen wordt stapsgewijs in tekst en beeld uitgelegd wat de ziekte inhoudt

Eindexpositie Art & Design in Zwolle 1 t/m 12 juli Bezoek het ArtEZ finals festival Zwolle en maak kennis met de talenten van de stad. Muziek, design, interieurarchitectuur en kunsteducatie in de binnenstad van Zwolle van 22 juni t/m 12 juli.

ArtEZ finals 2015 magazine

41

Studenten van de opleiding Docent Theater studeren af met een theatervoorstelling. Julia Schmitz ging daarvoor op zoek naar andere Julia Schmitz’en.

Kirsten Robben maakte een voorstelling op een brug.

Tekst: Francien van Zetten Fotografie: Duncan de Fey

Julia Schmitz / Docent Theater / Zwolle

‘De hokjes waar ik in dacht, klopten niet’ Julia Schmitz is sociaal artistiek theatermaker, ontdekte ze tijdens de opleiding Docent Theater bij ArtEZ in Zwolle. ‘Actuele problemen van mensen, die je laten nadenken over politiek en samenleving. Dat raakt me.’

42

Komend najaar vertoeft Julia Schmitz (24) minstens twee maanden in Turkije. Ze wil de taal leren. Bij het maken van een theatervoorstelling in een supermarkt in de Haagse wijk het Laakkwartier en

huiskamer omgebouwde bouwkeet. “Om materiaal te verzamelen, nodigden we wijkbewoners uit bij ons koffie of thee te komen drinken en gingen we zelf de wijk in. Als afstudeerstage maakten we de

theaterroute De Kooi in Leiden kwam ze veel in contact met mensen van verschillende nationaliteiten. “Een collega

muzikale theaterroute Noorderling door de wijk, waarin we onze, soms confronterende ervaringen deelden met de wijkbewoners.”

spreekt Arabisch. Supergaaf. Het opent deuren als je met mensen in hun eigen taal in gesprek kunt gaan.”

Vijf weken zat Julia Schmitz samen met

In gesprek met een Turkse grootmoeder, moeder en (klein)dochter liep Julia Schmitz tegen haar eigen vooroordelen aan. De moeder vertelde haar hoe ze Sinterklaas viert en dat haar dochter

een collega-theatermaker van PS|theater op het Kooiplein in Leiden in een tot

voetbalt. “Wat een moderne vrouw, dacht ik. Maar ze vond het helemaal niet leuk

Kirsten Robben / Docent Theater / Arnhem

‘Spannend, een ontmoeting op de werkloze Lekbrug’

dat haar dochter voetbalde. Daar worden de mannen langs de kant wild van, zei ze. Onbewust had ik haar in een hokje geplaatst. De hokjes waar ik mensen in plaatste, klopten niet. Ik oordeelde te snel.

Oordeelloos luisteren is heel lastig. Als je dat kunt, kun je pas echt luisteren.”

Als afstudeerproject maakt Julia Schmitz de voorstelling Met dank aan Julia Schmitz.

Iets totaal anders. “Als meisje google-de ik mezelf wel eens en stuitte op allerlei verschillende Julia Schmitz’en. Ik vraag me af in hoeverre deze naam mijn identiteit bepaalt.”

Het vinden van naamgenoten, viel tegen. Maar met de twee gevonden Julia Schmitz’en is er onmiskenbaar een band.

“De ene Julia woont in Den Haag bij mij om de hoek en is documentairemaakster. We doen het project samen. De andere Julia Schmitz is 82 en woont in Minnesota in de Verenigde Staten. Met haar heb ik contact via Facebook. Ze vindt het fantastisch om mee te doen. Het voelt heel tof, alsof ze mijn oma is.”

“Oordeelloos luisteren is heel lastig”

De oude, werkloze Lekbrug bij Vianen inspireerde Kirsten Robben. Als Docent Theater in spe studeert ze af met de voorstelling WEG: over ontmoeten en afscheid nemen en de verbinding tussen hoofd en buik.

ArtEZ finals 2015 magazine

43

Wow, als dit met theater kan, dan is dit wat ik wil doen, dacht Kirsten Robben in de vijfde klas van het gymnasium in Nieuwegein. Met de tien andere scholieren die ook drama in hun vakkenpakket hadden, had ze intensief gewerkt aan een voorstelling over pesten voor de nieuwe lichting brugklassers. “Die voorstelling kwam echt aan bij de bruggers. Dat was heel bijzonder.”

De oude Lekbrug bij Vianen gebouwd in 1936 en na verwoesting in de Tweede Wereldoorlog herbouwd in 1948 stond er de afgelopen tien jaar werkloos bij, wachtend op de slopershamer. Kirsten Robben (21) groeide op in Vianen, ze studeert nu af aan de opleiding Docent Theater in Arnhem. Door weer en wind fietste ze over de Lekbrug. Terugkomend van vakantie wist ze ‘ik ben bijna thuis’ als ze de brug zag. Met vriendjes stak ze waxinelichtjes aan in de bunker bij de brug ‘dat gaf een magisch gevoel’.

Wachtend in de bushalte bij de brug ontstond het idee voor een theatervoorstelling op de brug. “Er was een mooie zonsondergang, ik weet niet of dat hielp, maar ik zag ineens de tragiek van de brug. Ik dacht: daar op de brug een voorstelling maken, dat zou vet zijn.”

De Lekbrug stond jarenlang nummer één in de file-toptien. Auto’s stonden stil op de brug, of raasden er overheen. Mensen uit Vianen hebben allemaal hun eigen herinneringen aan de brug, dacht Kirsten Robben. Een voorstelling bestaande uit een route over de brug langs verschillende taferelen, kwam als eerst in haar op. “Pas

44

toen ik een paar keer illegaal over de brug liep, kwam ik op een heel ander idee. De leegte, de eenzaamheid sprak me enorm aan. Ik zag allerlei details. Een verroest elektriciteitskastje leek een foto van een schilderij met strand, zee en lucht.”

“Ineens wist ik: ik wil niet vertellen wat er is gebeurd op de brug. Dat weten mensen al. De ervaring alleen op de brug te lopen, die verwondering over kleine dingen. Hoe mooi zou het zijn als ik dat zou kunnen geven aan mensen die komen kijken?”

De brug verbindt twee oevers met elkaar.

De weg over de brug maakt ontmoetingen tussen mensen mogelijk. En dan een afgedankte brug. “Het gaat ook over leven en dood, thematisch heel mooi”, betoogt Kirsten Robben. Haar lichtgroene ogen glimmen, ze praat met haar handen.

Ervaringstheater, daar gaat haar hart naar uit. Een sterk concept bedenken met ruimte voor het intuïtieve. “Het spannende idee van een ontmoeting op de lege brug.

Je weet niet wie er op je af komt lopen en wat dat met je doet.”

Dat intuïtieve is iets dat ze tijdens de opleiding heeft leren ontdekken. “De eerste twee jaar zat ik te veel in mijn hoofd en te weinig in mijn buik. Wat ik maakte, kwam niet over.” Ze deed onderzoek naar de kracht van ervaringstheater in het mediatijdperk. “Alles gaat supersnel, we leven in een tv- en internetwerkelijkheid.

Hyperrealiteit, noemt de Franse socioloog Jean Baudrillard het. De kracht van theater is het heroveren van het moment, het hier en nu door het lijfelijke contact. Dat kun je uitbuiten.”

Voor vier dansers en vier toeschouwers maakte Kirsten Robben in 2014 een indringende voorstelling LIJF, die draaide om de fysieke aanwezigheid van de ander en het contact met een onbekende.

Als stage gaf ze vorig jaar les aan tien vmbo-leerlingen in Rotterdam. “Ze hadden helemaal geen zin in theater en probeerden elkaar steeds onderuit te halen. Via spelletjes lukte het over hun eigen leven te hebben en durfden ze zich in de derde les kwetsbaar op te stellen.”

Voor de voorstelling WEG kreeg Kirsten Robben van Rijkswaterstaat Utrecht toestemming de brug te gebruiken, de gemeente Vianen steunt het project financieel. “Het is veel werk, maar met dit project lukt heel veel.”

“De kracht van theater is het heroveren van het moment”

Talenten van de stad

Design / Interieurarchitectuur / Muziek / Kunsteducatie

Finals festival Zwolle

22 juni – 12 juli Exposities De finals van Art & Design en Architectuur en Interieur in Zwolle vinden plaats in de binnenstad, rondom boekhandel Waanders en het conservatorium van ArtEZ. Maak kennis met de nieuwe lichting striptekenaars, animatoren, illustratoren, ruimtelijk ontwerpers, interieurvormgevers, grafisch ontwerpers en docenten beeldende kunst en vormgeving.

Lezingen en debatten In samenwerking met boekhandel Waanders zijn er openbare lezingen en debatten over de kwaliteit van

Muziek Op bijna elke doordeweekse dag zijn er in de festivalperiode jazz, pop en klassieke concerten.

Studenten sluiten hun studie af met een persoonlijk concert, waarin zij een programma presenteren met eigen of bestaand werk. Het ene moment serieus, dan weer grappig, ontroerend of energiek, laten de studenten het beste van zich horen en zien. De concerten zijn in Theater Odeon en de Doopsgezinde kerk. Voor slechts â‚Ź 5,- per concert kunt u genieten van verschillende muziekstijlen, uiteenlopende instrumenten en gevarieerde bezettingen.

het finalswerk.

Bij het ter perse gaan van dit magazine is nog niet het volledige festivalprogramma bekend. Kijk voor het actuele programma op www.artez.nl/finals

V oorproefje op www.finalsmagazine.artez.nl ArtEZ finals 2015 magazine

45

Eef Veldkamp en Johannes Kronenberg / Fine Art / Arnhem

Met andere woorden “De toekomstplannen van ArtEZ waren in 2014 reden voor ons om MAW op te richten. De afwezigheid van kunstenaars, ontwerpers, theatermakers en andere professionals uit de kunsten in de Raad van Toezicht van ArtEZ werd door MAW als een groot gemis en knelpunt ervaren. Na het opstappen van de Raad van Toezicht werd MAW benaderd om mee te helpen bij het samenstellen van een nieuwe Raad van Toezicht, dit keer mét kunstenaar. We gaan ook door met experimenteren, om te bekijken hoe je de kracht van de kunst op verschillende manieren kunt gebruiken.” www.metanderewoorden.org Eindexpositie Art & Design in de binnenstad van Arnhem, 1 t/m 5 juli.

Foto onder: Eef Veldkamp en Johannes Kronenberg (midden) naast interimvoorzitter College van Bestuur Renate Litjens (r).

Bekijk meer op www.finalsmagazine.artez.nl

46

Ku

Sunanda Koning / master Fashion Design / Arnhem

“In de dood, in de herinnering van anderen, zijn we meestal leuker, beter en mooier dan we in werkelijkheid waren. Mijn afstudeercollectie, ‘Ku’, is een onderzoek naar overgangen. Een viering van het leven en de dood, en de verhalen die we achterlaten na ons overlijden. De schoonheid van ons bestaan ligt misschien wel in onze vergankelijkheid en fragiliteit.

Tijdens mijn onderzoek stuitte ik op het boek ‘Heavenly Bodies’ van Paul Koudounaris, die foto’s maakte van ‘heiligen’: skeletten uit Romeinse catacomben, door monniken en nonnen rijkelijk versierd en in kerken geplaatst om als nastrevenswaardig voorbeeld te dienen voor de kerkgangers. Eeuwigheidswaarde in de vergankelijkheid.

In mijn collectie heb ik gezocht naar overgangen binnen de silhouetten – grote doodskleden of royale kaftans – in stof, kleur en materiaal. Bijvoorbeeld door

waardevolle, luxe (misschien wat saaie) lamawollen stof over te laten gaan in een goedkoop maar spectaculair uitziende plastic stof. Door een ton-sur-ton van rode wol die, met geborduurde plastic pailletten, in rode lurex lijkt over te vloeien. Of door het zorgvuldig verwerken van wegwerpmaterialen tot een nieuw soort juwelen.

PET-flessen versmolten tot bloemen, en plastic rietjes geborduurd als luxe kralen – door handwerk, een ‘labour of love’, hebben ze een nieuw leven, waarde en betekenis gekregen.”

De Fashion show van ArtEZ waarin de afstudeerders van Fashion Design (bachelors en masters) hun eindexamencollecties laten zien, is te zien op 5 juni in Arnhem. De show vormt de start van het Fashion Festival Arnhem. Reserveer op tijd kaarten. Zie voor meer informatie www.artez.nl/finals. www.sunandakoning.com

ArtEZ finals 2015 magazine

47

Bezoek de ArtEZ finals 2015 mei

Arnhem

Enschede

Zwolle

Overige steden

Theater

Muziek

Vanaf 1 mei Docent Theater

Vanaf 11 mei Klassieke Muziek / Jazz & Pop / Popacademie / MediaMusic / Docent Muziek / Muziektherapie

Art & Design 5 juni Graduation Fashion Show

Art & Design

Muziek

Dans

Vanaf 26 juni Crossmedia Design / Fine Art (locatie: AKI / TETEM kunstruimte / Concordia expositie)

Vanaf 22 juni Klassieke Muziek / Jazz & Pop / Docent Muziek

12 juni Deventer (Schouwburg) Eindvoorstelling Dans 21 juni Amsterdam (ITS Festival - Brakke Grond) Eindvoorsteling Dans 25 juni Nijmegen (LUX) Eindvoorstelling Dans 26 juni Den Haag (Korzo) Eindvoorstelling Dans

juni

Muziek Vanaf 8 juni Jazz & Pop Vanaf 20 juni Muziektheater­ festival (Theater aan de Rijn)

Dans 6, 8 en 9 juni Eindvoorstelling Dans (try out) 19 juni Eindvoorstelling Dans (19 juni première, Schouwburg) 24 t/m 27 juni Docent Dans Event

(start Finals Festival Zwolle)

Muziek Gehele maand: Klassieke Muziek / Jazz & Pop / Popacademie / MediaMusic / Docent Muziek / Muziektherapie

Theater 19 juni Nijmegen (LUX) Eindvoorstelling Toneelschool 21 juni Amsterdam (ITS Festival - Frascati 1) Eindvoorstelling Toneelschool 24 juni Amsterdam (ITS Festival - Frascati 2) Eigen werk Toneelschool (onder voorbehoud)

Theater 12 t/m 18 juni Eindvoorstelling Toneelschool

Creative Writing 27 juni Eindwerk 1e lichting (Oostpool) juli

Art & Design

Art & Design

Art & Design

1 t/m 5 juli Product Design / Interaction Design / Graphic Design / Fine Art

t/m 5 juli Crossmedia Design / Fine Art (locatie: AKI) t/m 12 juli Crossmedia Design / Fine Art (locatie: Tetem kunstruimte Stroinksbleekweg 16)

1 t/m 12 juli Animation Design / Illustration Design / Graphic Design / Comic Design / master Kunsteducatie

Muziek

1 t/m 12 juli Interieur­ architectuur (bachelor) / Interieurvormgever (associate degree) / master interieurarchitectuur

Docentopleidingen 1 t/m 5 juli Docent Beeldende Kunst & Vormgeving

Muziek t/m 2 juli Jazz & Pop / Muziektheaterfestival (Theater aan de Rijn)

t/m 3 juli Klassieke Muziek / Jazz & Pop / Popacademie / MediaMusic / Docent Muziek / Muziektherapie

Architectuur en Interieur

Theater

Muziek

2 en 3 juli Eindvoorstelling Docent Theater ‘Het Hoogtepunt’

t/m 8 juli Klassieke Muziek / Jazz & Pop / Docent Muziek

Kom talent spotten! Van 18 mei t/m 12 juli presenteren de eindexamenkandidaten van ArtEZ zich met hun werk. De ArtEZ finals zijn voor iedereen toegankelijk, veel activiteiten zijn kosteloos.

Bij het drukken van dit magazine waren nog niet alle gegevens over de ArtEZ finals 2015 bekend.

Check www.artez.nl/finals voor de meest actuele informatie.