ΕΠΟ 32 Η αναβίωση των κλασικών γραμμάτων (1400-1600 μ.Χ)

Δύο θεσμοί διαμορφωτές του Ευρωπαϊκού Πολιτισμού

Εξεταστική 2014-2015

Η αναβίωση των κλασικών γραμμάτων (1400-1600 μ.Χ)

Πλαίσιο ανάδυσης Αναγέννησης-Ουμανισμού

72

Η αναβίωση των κλασικών γραμμάτων (1400-1600 μ.Χ)

Οι απαρχές του ουμανισμού •Ιταλικές πόλεις – ρίζες της Αναγέννησης •Αναβίωση λατινικών γραμμάτων •Πλούσιοι χρηματοδοτούν γράμματα και τέχνες •Ουμανιστές •Αναβίωση του αρχαίου ιδεώδους ζωής •Ουμανιστικό πρότυπο ανθρώπου •Ενδιαφέρον για την παιδεία των ανώτερων τάξεων •Απόκτηση αρετής από την μελέτη κλασικής – χριστιανικής παράδοσης •Αναζήτηση επίγειας ευτυχίας και ολοκλήρωσης 73

Η αναβίωση των κλασικών γραμμάτων (1400-1600 μ.Χ)

Εκπρόσωποι του ουμανισμού

•Συμβολή στην καθιέρωση ουμανιστικής παιδείας •Μελέτη κλασικής λογοτεχνίας •Αναζήτηση αρχαίων ιδανικών •Ελεύθερη γενική παιδεία •Εκπαιδευτικές παραινέσεις- Περί μοναχικής ζωής

•Συμβολή στις ουμανιστικές σπουδές •Διδασκαλία ελληνικών γραμμάτων

•Αναζήτηση της ιδανικής εκπαίδευσης •Προαγωγή της μελέτης ελληνικώνλατινικών και της ηθικής φιλοσοφίας στο πρόγραμμα σπουδών •Ρητορική τέχνη •Φυσική αγωγή •Μελέτη πατερικών κειμένων •Πρακτική γνώση •Μελέτη τριοδίαςτετροδίας •Ευρύτερη παιδεία

74

Η αναβίωση των κλασικών γραμμάτων (1400-1600 μ.Χ)

Η αναγέννηση των ελληνικών σπουδών •Ανάγκη κατανόησης ελληνικών επιρροών •Ζήτηση για δασκάλους ελληνικών •Εμμανουήλ Χρυσολωράς •Διδακτική τεχνική του Χρυσολωρά •Εκτενής ανάγνωση, αξία του περιεχομένου έναντι της μορφής, αποστήθιση, επανάληψη, σημειώσεις •Γεώργιος Πλήθων Γεμιστός •Πλατωνική Ακαδημία •Συμφιλίωση πλατωνικών-χριστιανικών ιδεών

Επιμέλεια : Κώστας Λαβίδας 75

Η αναβίωση των κλασικών γραμμάτων (1400-1600 μ.Χ)

Η αναγέννηση των ελληνικών σπουδών •Βησσαρίων •Μεγάλη συλλογή αρχαιοελληνικών χειρογράφων •Μεταφράσεις •Συγγραφή βιβλίων γραμματικής αρχαιοελληνικών •Έλληνες δάσκαλοι στην Ιταλία •Ιταλοί λόγιοι στην Κωνσταντινούπολη

Επιμέλεια : Κώστας Λαβίδας 76

Η αναβίωση των κλασικών γραμμάτων (1400-1600 μ.Χ)

Η εκπαιδευτική θεωρία των ουμανιστών

Επιμέλεια : Κώστας Λαβίδας 77

Η αναβίωση των κλασικών γραμμάτων (1400-1600 μ.Χ)

Η θέση των γυναικών στην ουμανιστική παιδεία Κυρίως ανώτερες τάξεις

Ανάγκη συστηματικής παιδείας

Μελέτη κλασικών συγγραφέων

Κατάλληλα μαθήματα: ιστορία, λογοτεχνία

Χριστιανική ηθική

Εκτός σπουδών η ρητορική Επιμέλεια : Κώστας Λαβίδας

78

Η αναβίωση των κλασικών γραμμάτων (1400-1600 μ.Χ)

Εκκλησία και ουμανιστική παιδεία • Ενδυνάμωση ρόλου κράτους • Έλεγχος παιδείας από πολιτεία ή Εκκλησία; • Αίτημα για ίσες ευκαιρίες πρόσβασης στην παιδεία • Υποβάθμιση φιλοσοφικών έργων • Περιορισμένο ενδιαφέρον για θεολογία • Απαραίτητη γνώση τα νομικά • Ιατρική ως πρακτική αναγκαιότητα

Επιμέλεια : Κώστας Λαβίδας

79

Η αναβίωση των κλασικών γραμμάτων (1400-1600 μ.Χ)

Ουμανιστική θεωρία και σχολεία Η ουμανιστική θεωρία δεν εφαρμόστηκε στα σχολεία Διδασκαλία κυρίως τριοδίας -τετροδίας Εξαίρεση: σχολεία Βιττορίνο ντα Φέλτρε, Γκουαρίνο της Βερόνα

Επιμέλεια : Κώστας Λαβίδας 80

Η αναβίωση των κλασικών γραμμάτων (1400-1600 μ.Χ)

Σχολείο του Γκουαρίνο της Βερόνα • Στόχος διαπαιδαγώγησης: η ολοκληρωμένη προσωπικότητα • Διδασκαλία κυρίως κλασικών γραμμάτων με στόχο την ηθική διάπλαση • Διδασκαλία γραμματικής • Ιστορία για την ανάληψη δράσης στο δημόσιο βίο • Ηθική για την βελτίωση της συμπεριφοράς • Μαθητές αντιμετωπίζονταν ως ήδη ελεύθεροι πολίτες Επιμέλεια : Κώστας Λαβίδας 81

Η αναβίωση των κλασικών γραμμάτων (1400-1600 μ.Χ)

Σχολείο του Γκουαρίνο της Βερόνα • Μαθητές από όλη την Ευρώπη • Πατερικά - κλασικά κείμενα για ηθική διάπλαση • Εκφώνηση της ανάγνωσης • Γραμματική ανάλυση του κειμένου • Επαναλήψεις - περίληψη • Αντιγραφή και αποστήθιση χωρίων • Σχολιασμός βιβλίων με συμμαθητές

Επιμέλεια : Κώστας Λαβίδας

82

Η αναβίωση των κλασικών γραμμάτων (1400-1600 μ.Χ)

Εκπαιδευτικές εξελίξεις Νέα σχολεία στα κρατίδια της Ιταλίας

Νέα κολέγια στη Γαλλία

Φιλικές σχέσεις καθηγητών μαθητών κατά το αρχαιοελληνικό πρότυπο

Γυμνάσια στη Γερμανία

Πρότυπα σχολεία στην Αγγλία

Οι αλλαγές που συντελέστηκαν κατά την πρώιμη Αναγέννηση- χωρίς συνέχεια κατά τη Μεταρρύθμιση

Επιμέλεια : Κώστας Λαβίδας

83

Η αναβίωση των κλασικών γραμμάτων (1400-1600 μ.Χ)

Εκπαιδευτικές εξελίξεις • • • • • •

Πανεπιστήμια δεν υιοθέτησαν ουμανιστικές ιδέες Δεν υπήρχαν έδρες για ελευθέριες σπουδές Σπουδές ρητορικής - ποίησης καθιερώθηκαν σταδιακά Δάσκαλοι ως ανεξάρτητοι λέκτορες Ως γραμματείς ή βιβλιοθηκονόμοι Προστατευόμενοι πλούσιων πατρόνων

Επιμέλεια : Κώστας Λαβίδας

84

Η αναβίωση των κλασικών γραμμάτων (1400-1600 μ.Χ)

Γλώσσες και τυπογραφία στην Ώριμη Αναγέννηση Σύγχρονες

ευρωπαϊκές γλώσσες

Ώριμη Αναγέννηση

Τυπογραφία

Έρασμος

Επιμέλεια : Κώστας Λαβίδας

85

Η αναβίωση των κλασικών γραμμάτων (1400-1600 μ.Χ)

Καθομιλουμένη και λατινικά • Οι ουμανιστές δεν ενδιαφέρθηκαν για γλώσσες καθομιλουμένης • Γραφή – ανάγνωση καθομιλουμένης: μόνο σε ορισμένα σχολεία • Λατινικά - ζωντανή γλώσσα • Αλλοίωση λατινικών από νεωτερισμούς • Επαναφορά των γνήσιων αρχαίων λατινικών από Ιταλούς ουμανιστές • Λατινικά υποχώρησαν έναντι των σύγχρονων ευρωπαϊκών γλωσσών

Επιμέλεια : Κώστας Λαβίδας

86

Η αναβίωση των κλασικών γραμμάτων (1400-1600 μ.Χ)

Ανακάλυψη της τυπογραφίας

Ιωάννης Γουτεμβέργιος (1395-1468)

• Πρώτη Βίβλος: Γουτεμβέργιος (Γερμανία 1456) • Επέκταση τυπογραφίας σε όλη την Ευρώπη • Δημιουργία σταθερών εκδόσεων για υπάρχουσα γραμματεία • Έγκυρες παραλλαγές κλασικών κειμένων • Κύρος για κλασικά – σύγχρονα συγγράμματα • Συμβολή στη εξέλιξη της λαϊκής λογοτεχνίας • Κύρος για γλώσσες της καθομιλουμένης • Διάδοση ουμανιστικών ιδεών στην Ευρώπη • Αμφισβήτηση και παραγωγή γνώσης • Συνώνυμο της διάδοσης της γνώσης • Απαιτήσεις για περισσότερη εκπαίδευση Επιμέλεια : Κώστας Λαβίδας

87

Η αναβίωση των κλασικών γραμμάτων (1400-1600 μ.Χ)

Έρασμος Διάδοση ουμανισμού

Συγγράμματα για παιδεία

Αντίληψη για ουμανιστική παιδεία

Διάδοση εκπαίδευσης

Ιδέες χριστιανικού ουμανισμού για ηθικό χαρακτήρα

Επιμέλεια : Κώστας Λαβίδας

88

Η αναβίωση των κλασικών γραμμάτων (1400-1600 μ.Χ)

Εκπαίδευση υπό το πρίσμα του Έρασμου

Ντεζιντέριους Έρασμος (1466-1536)

• Ηθική σοφία κλασικών κειμένων - άξια προς μίμηση • Σχολεία: μετουσίωση πρακτικών αρετών μάθησης σε ηθικές αρετές • Μέθοδος μελέτης Eράσμου • Χριστιανική ηθική διαπαιδαγώγηση - αγωγή από το σπίτι • Αποκλεισμός κλασικών κειμένων, αντίθετων με χριστιανική ηθική • Αποκλεισμός φιλοσοφίας - αξία μόνο στην πρακτική διάσταση λογικής • Ζήτηση στήριξης παιδείας από κράτος • Πρότυπο σχολείο Τζον Κόλετ St. Paul’s Επιμέλεια : Κώστας Λαβίδας

89

Η αναβίωση των κλασικών γραμμάτων (1400-1600 μ.Χ)

Μεταρρύθμιση και Παιδεία

Αλλαγές Μεταρρύθμισης

Ιστορικό πλαίσιο

Εκπαιδευτική δράση Ιησουιτών

Εκπαιδευτική δράση Λούθηρουδασκάλων μεταρρυθμιστών

Επιμέλεια : Κώστας Λαβίδας

90

Η αναβίωση των κλασικών γραμμάτων (1400-1600 μ.Χ)

Απαρχές της Μεταρρύθμισης • • • • • • • •

Εξέφρασε ήδη συντελεσμένες αλλαγές Αμφισβήτηση μεσαιωνικών αξιών Κλίμα θρησκευτικής ανησυχίας – δεισιδαιμονία Σταδιακή κατάρρευση φεουδαλισμού Συγκέντρωση πλούτου στα χέρια λίγων Αλλαγή αντίληψης για τον κόσμο Διάδοση της Βίβλου Ανικανότητα Εκκλησίας

Επιμέλεια : Κώστας Λαβίδας

91

Η αναβίωση των κλασικών γραμμάτων (1400-1600 μ.Χ)

Λούθηρος- Μεταρρύθμιση • Αυγουστίνος μοναχός • Αντίδραση Λούθηρου στη θυροκόλληση των 95 θέσεων Εκκλησίας στη Βιτεμβέργη (1517) • Κριτική Λούθηρου για απομάκρυνση Εκκλησίας από το Λόγο του Θεού • Ύψιστο καθήκον χριστιανών - ανάγνωση της Βίβλου • Η πίστη γίνεται αντιληπτή χωρίς μεσάζοντες Μαρτίνος Λούθηρος (1483-1546)

Επιμέλεια : Κώστας Λαβίδας

92

Η αναβίωση των κλασικών γραμμάτων (1400-1600 μ.Χ)

Μεταρρύθμιση-Ουμανισμός Κίνημα πνευματικά συγγενές με Ουμανισμό Ομοιότητες Μεταρρύθμισης – Ουμανισμού Προήγαγαν την ατομική κρίση Αυθεντικές πηγές Ώθηση στην αναβίωση των γραμμάτων Διαφορές Μεταρρύθμισης – Ουμανισμού Μεταρρύθμιση: λαϊκό κίνημα Ουμανισμός: αριστοκρατικό, διανοητικό κίνημα Μεταρρυθμιστές: υπέρ της εκπαίδευσης όλων των χριστιανών • Σωτηρία της ψυχής μέσω πίστης- ζήτημα προσωπικής αναζήτησης που επιτυγχάνεται μέσω της μελέτης των γραφών • • • • • • • • •

Επιμέλεια : Κώστας Λαβίδας

93

Η αναβίωση των κλασικών γραμμάτων (1400-1600 μ.Χ)

Μεταρρύθμιση σε Θρησκεία και Παιδεία • Φύση της αποστολής της παιδείας • Ανάγκη εκπαίδευσης χριστιανών - ανθρώπων στην υπηρεσία Εκκλησίας και κράτους • Εκπαίδευση ως καθήκον της πολιτείας • Ίσες ευκαιρίες πρόσβασης στην παιδεία • Διεύρυνση σχολικού προγράμματος για σχολεία καθομιλουμένης • Υποστήριξη των δευτεροβάθμιων λατινικών σχολείων • Κύριο μάθημα η θεολογία

Επιμέλεια : Κώστας Λαβίδας

94

Η αναβίωση των κλασικών γραμμάτων (1400-1600 μ.Χ)

Μεταρρύθμιση σε Θρησκεία και Παιδεία • Έμφαση σε μαθήματα, σύμφωνα με ανάγκες νέου δόγματος • Υποστήριξη της ρητορικής • Υποβάθμιση της φιλοσοφίας - αμφισβήτηση πρακτικής ωφέλειας • Προώθηση γραμματικής, λογικής, ιστορίας, φυσικών επιστημών • Δάσκαλοι - πνευματικές προσωπικότητες του προτεσταντισμού στην υπηρεσία της παιδείας • Φίλλιπος Μελάγχθων - πρακτικές πλευρές εκπαιδευτικού προγράμματος • Διεύρυνση εκπαιδευτικής αποστολής Επιμέλεια : Κώστας Λαβίδας

95

Η αναβίωση των κλασικών γραμμάτων (1400-1600 μ.Χ)

Μεταρρύθμιση σε Θρησκεία και Παιδεία Ιωάννης Στουρμ

ΓυμνάσιαΓερμανία

Προτεσταντική ηθική – κριτήριο επιλογής κειμένων

Προβάδισμα στο ηθικό νόημα των κειμένων

Αρχαία ελληνικήρωμαϊκή λογοτεχνία

Σημασία στην έκφραση στα λατινικά

Επιμέλεια : Κώστας Λαβίδας

96

Η αναβίωση των κλασικών γραμμάτων (1400-1600 μ.Χ)

Μεταρρύθμιση σε Θρησκεία και Παιδεία • • • • • • • • • •

Ματουρίν Κορντιέ Συγγραφή σχολικών βιβλίων Υποστήριξη του χριστιανικού ουμανισμού Χρήση τετραδίου για γραφή και αποστήθιση ηθικών διδαγμάτων των κειμένων Ουμανισμός στην υπηρεσία της θρησκείας Αγγλικά σχολεία γενικής παιδείας χωρίς αλλαγές Προώθηση παιδείας με νέες προτάσεις Δημιουργία ειδικών σχολείων δασκάλων Στροφή εκπαίδευσης ευγενών σε πρακτικά θέματα Πρακτική μορφή παιδείας υποσκελίζει διδασκαλία του ορθού δόγματος. Επιμέλεια : Κώστας Λαβίδας

97

Η αναβίωση των κλασικών γραμμάτων (1400-1600 μ.Χ)

Η απάντηση της Εκκλησίας στην εκπαίδευση

Ο Ισπανός μοναχός και θεολόγος Ιγνάτιος Λογιόλα (1491-1556).

• Τάγμα των ιησουιτών- ομάδα εκπαιδευτών • Περιπλανώμενοι διανοούμενοι, ιεραπόστολοι, δάσκαλοι, ιδρυτές σχολείων • Διάδοση του καθολικού δόγματος για την αναχαίτιση του προτεσταντισμού • Επιτυχής δράση σε Ιταλία, Πορτογαλία • Σχολεία – κολέγια σε Γαλλία • Ανάχωμα του προτεσταντισμού στην Αυστρία • Ίδρυσαν 900 σχολεία • Έμφαση στην οργάνωση και παρουσίαση μαθημάτων

Επιμέλεια : Κώστας Λαβίδας

98

Η αναβίωση των κλασικών γραμμάτων (1400-1600 μ.Χ)

Τα σχολεία των ιησουιτών • Επταετής εκπαίδευση - αυστηρή τήρηση μεθόδου διδασκαλίας • Δευτεροβάθμια σχολεία – ανώτερες σχολές • Σχολεία: 2 βαθμίδες • Ανώτερα κολέγια: 4-6 χρόνια • Διδασκαλία κλασικής θεολογικής γραμματείας • Διδασκαλία λατινικών, αρχαίων ελληνικών, εβραϊκών • Επιλογή κλασικών κειμένων • Εξάσκηση στην γραπτή – προφορική έκφραση • Ανάπτυξη επιχειρηματολογίας σε φιλοσοφικά – θεολογικά θέματα • Συγκρότηση χαρακτήρα • Αφοσίωση στην Εκκλησία Επιμέλεια : Κώστας Λαβίδας 99

Η αναβίωση των κλασικών γραμμάτων (1400-1600 μ.Χ)

Τα σχολεία των ιησουιτών Συντήρηση από χορηγίες πλουσίων Δωρεάν διδασκαλία Ιησουίτες: φρουροί του νόμου και της τάξης Επιθεώρηση δασκάλων από τάγμα Προώθησαν τον προσωπικό ανταγωνισμό Δημιούργησαν ανταγωνιζόμενες ομάδες στο εσωτερικό σχολείων • Θεσμοθέτησαν τις οργανωμένες γραπτές εξετάσεις • Τάγμα του Ορατόριο της Θεϊκής Αγάπης (Γαλλία) • Τάγμα των Ουρσουλίνων • • • • • •

Επιμέλεια : Κώστας Λαβίδας

100

Η αναβίωση των κλασικών γραμμάτων (1400-1600 μ.Χ)

Τα πανεπιστήμια 15ος-16ος αιώνας: Ουμανισμός- Μεταρρύθμιση σηματοδοτούν ευρύτερες πολιτειακές και πολιτιστικές αλλαγές

Τα πανεπιστήμια αρχικά εισήλθαν σε κρίση και έπειτα άλλαξαν ριζικά

Στροφή προς τον αρχαίο πολιτισμό και τη γλώσσα

Επικέντρωση προς την ηθική ολοκλήρωση στα πρότυπα του ουμανισμού και της Αναγέννησης

Αίτια της κρίσης

Συνέπεια: μετατόπιση από τα γνωστικά αντικείμενα συγκεκριμένων επαγγελμάτων στα ηθικοπλαστικά

Επιμέλεια : Κώστας Λαβίδας

101

Η αναβίωση των κλασικών γραμμάτων (1400-1600 μ.Χ)

Τα πανεπιστήμια Αλλαγές στη διδακτέα ύλη Νέες έδρες Ανακάλυψη τυπογραφίας Αμφισβήτηση αυθεντίας καθηγητών Εισαγωγή εθνικών γλωσσών στα πανεπιστήμια • Καθολικά και προτεσταντικά πανεπιστήμια • Ανταγωνισμός • • • • •

Επιμέλεια : Κώστας Λαβίδας 102

Η αναβίωση των κλασικών γραμμάτων (1400-1600 μ.Χ)

Οι Ακαδημίες • Διείσδυση ιστορικο-φιλολογικής επεξεργασίας σε τέχνες – επιστήμες • Ακαδημίες (τέλη 15ου αιώνα) • Πρότυπο της αρχαίας πλατωνικής Ακαδημίας • Αρχικά χωρίς σταθερούς κανόνες λειτουργίας • Υπό την εποπτεία του κράτους • Έμφαση στις επιστήμες – έρευνα • Πρόδρομοι των σύγχρονων ερευνητικών κέντρων • Πνευματική πρωτοκαθεδρία Επιμέλεια : Κώστας Λαβίδας

103

Η αναβίωση των κλασικών γραμμάτων (1400-1600 μ.Χ)

Ανακεφαλαίωση Ατομική κρίση - ελευθερία του ατόμου Απομάκρυνση από θεοκρατική αντίληψη Μελέτη των κλασικών κειμένων Έμφαση στην επίτευξη της χριστιανικής αρετής Σύζευξη αρχαίων και χριστιανικών ιδεωδών Η ευρεία χρήση της καθομιλουμένης Ανακάλυψη της τυπογραφίας Συμβολή του Εράσμου Μεταρρύθμιση: Επέκταση των εκπαιδευτικών ευκαιριών Έλεγχο εκπαίδευσης από Εκκλησία σε πολιτεία Προτεστάντες - έμφαση στην πρακτική επαγγελματική εκπαίδευση Καθολικοί: σχολαστική μέθοδο μελέτης αρχαίων- πατερικών κειμένων Επιμέλεια : Κώστας Λαβίδας 104

Δύο Θεσμοί Διαμορφωτές του Ευρωπαϊκού Πολιτισμού

Εξεταστική 2014-2015

Προτεινόμενα Θέματα

Ερώτηση  Ιστορικοί παράγοντες που συντέλεσαν στην γέννηση του Ουμανισμού (Δραστηριότητα 1)

106

Προτεινόμενα Θέματα

Ερώτηση  Το ιδανικό της εκπαίδευσης για τους ουμανιστές (Δραστηριότητα 2)

107

Προτεινόμενα Θέματα

Ερώτηση  Η ουμανιστική παιδεία ήταν αριστοκρατική ή επαναστατική; (Δραστηριότητα 3)

108

Προτεινόμενα Θέματα

Ερώτηση  Γιατί, κατά την περίοδο της Αναγέννησης, τα πανεπιστήμια έχασαν τον οικουμενικό τους χαρακτήρα;

109

Προτεινόμενα Θέματα

Απάντηση 15ος-16ος αιώνας: Ουμανισμός- Μεταρρύθμιση σηματοδοτούν ευρύτερες πολιτειακές και πολιτιστικές αλλαγές

Τα πανεπιστήμια αρχικά εισήλθαν σε κρίση και έπειτα άλλαξαν ριζικά

Στροφή προς τον αρχαίο πολιτισμό και τη γλώσσα

Επικέντρωση προς την ηθική ολοκλήρωση στα πρότυπα του ουμανισμού και της Αναγέννησης

Αίτια της κρίσης

Συνέπεια: μετατόπιση από τα γνωστικά αντικείμενα συγκεκριμένων επαγγελμάτων στα ηθικοπλαστικά

110

Προτεινόμενα Θέματα

Απάντηση  Αλλαγές στη διδακτέα ύλη  Νέες έδρες (ρητορική, αρχαίων ελληνικών, ποίησης, ιστορίας και ηθικής φιλοσοφίας)  Ανακάλυψη τυπογραφίας

 Αμφισβήτηση αυθεντίας καθηγητών

111

Προτεινόμενα Θέματα

Απάντηση

 Εισαγωγή εθνικών γλωσσών στα πανεπιστήμια

 Μεταρρύθμιση: καθολικά και προτεσταντικά πανεπιστήμια  Ανταγωνισμός

112

Προτεινόμενα Θέματα

Απάντηση  Διείσδυση ιστορικο-φιλολογικής επεξεργασίας σε τέχνες επιστήμες  Ακαδημίες (τέλη 15ουαιώνα)  Πρότυπο αρχαίας πλατωνικής Ακαδημίας

 Ανταγωνισμός με πανεπιστήμια

113

Προτεινόμενα Θέματα

Απάντηση  Ακαδημίες: σταδιακά τίθενται υπό την εποπτεία του κράτους  Έμφαση σε επιστήμες - έρευνα  Πρόδρομοι σύγχρονων ερευνητικών κέντρων  Πνευματική πρωτοκαθεδρία

114

Θέματα εξετάσεων 2012-2013

Ερώτηση

 Να αναπτύξετε την επίδραση του Ουμανισμού στην εκπαίδευση (14ος - 17ος αι.)

115

Θέματα εξετάσεων 2012-2013

Απάντηση  Ρήξη με δεσμά σχολαστικισμού του Μεσαίωνα  Αναβίωση αρχαίου ιδεώδους ζωής

 Συστηματική μελέτη αρχαίων πηγών, ιδίως λογοτεχνία ηθική φιλοσοφία  Υιοθέτηση αρχαίων ιδανικών - αξιών Ελλήνων και Λατίνων  Σκοπός παιδείας: απόκτηση αρετής μέσω μελέτης κλασικής χριστιανικής παράδοσης (ρητορική, λογοτεχνία, πατερικά κείμενα) 116

Προτεινόμενα Θέματα

Απάντηση

117

Προτεινόμενα Θέματα

Απάντηση  Ενδιαφέρον για εκπαίδευση γυναικών, κυρίως ανώτερων τάξεων:

 Μελέτη κλασικών συγγραφέων - χριστιανική ηθική  Η ρητορική μη κατάλληλο μάθημα - δεν προβλέπεται δημόσιος ρόλος για γυναίκες  Ιστορία - λογοτεχνία: κατάλληλα μαθήματα για διάπλαση γυναικείου ηθικού χαρακτήρα

118

Θέματα εξετάσεων 2012-2013

Απάντηση  Ουμανιστικό πρότυπο ανθρώπου (ολοκληρωμένο ον)

 Ενδιαφέρον για παιδεία ανώτερων τάξεων  Ουμανιστές: ελίτ - υπό την προστασία αριστοκρατών  Καλλιέργεια κριτικού πνεύματος έναντι θεοκρατικής αντίληψης

119

Προτεινόμενα Θέματα

Απάντηση

 Αναζήτηση επίγειας αντί μεταθανάτιας ολοκλήρωσης  Αντιπαράθεση με αντίληψη που προτάσσει την υποδούλωση του ανθρώπου στη θρησκεία

120

Προτεινόμενα Θέματα

Απάντηση Έλεγχος παιδείας από πολιτεία ή Εκκλησία;

Αίτημα για ίσες ευκαιρίες πρόσβασης στην παιδεία Περιορισμένο ενδιαφέρον για θεολογία

Απαραίτητη γνώση τα νομικά

Υποβάθμιση φιλοσοφικών έργων Ιατρική ως πρακτική αναγκαιότητα

121

Προτεινόμενα Θέματα

Απάντηση  Η ουμανιστική θεωρία δεν εφαρμόστηκε στα σχολεία  Τα σχολεία συνέχισαν χωρίς θεαματικές αλλαγές  Εξαίρεση: σχολεία του Βιττορίνο ντα Φέλτρε και Γκουαρίνο της Βερόνα

122

Θέματα εξετάσεων 2012-2013

Ερώτηση

 Να αναλύσετε την επίδραση των ιδεών του Λούθηρου στην εκπαίδευση της εποχής του

123

Θέματα εξετάσεων 2012-2013

Ερώτηση

 Με ποιο τρόπο συνδέθηκε η μεταρρύθμιση στην θρησκεία από τον Λούθηρο, με την μεταρρύθμιση στην παιδεία; Πώς οργανώνουν, την ίδια εποχή, οι καθολικοί παιδαγωγοί τις δικές τους εκπαιδευτικές θέσεις;

124

Δύο θεσμοί διαμορφωτές του Ευρωπαϊκού Πολιτισμού

Η παιδεία του ρεαλισμού και η παιδεία του ορθού λόγου (1600-1800 μ.Χ) Επιμέλεια : Κώστας Λαβίδας 125

Η παιδεία του ρεαλισμού και η παιδεία του ορθού λόγου (1600-1800 μ.Χ)

Εισαγωγή Ιστορικές αλλαγές στην πολιτική και πολιτιστική ζωή

Ρεαλισμός Ευσεβισμός

Εκπαιδευτική καινοτομία Τζον Λοκ

Εκπαιδευτικό πρόγραμμα Ρουσσώ

Φιλανθρωπιστές συγκρότηση δημοτικής εκπαίδευσης

Φιλανθρωπιστές συγκρότηση εθνικών συστημάτων εκπαίδευσης

Εξέλιξη των πανεπιστημίων

Επιμέλεια : Κώστας Λαβίδας 126