ΔΗΔ23 - 1 Β Κέφης ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ

ΔΗΔ 23

Σημειώσεις επί του βιβλίου του Βασίλη Κέφη

Ολοκληρωμένο Management Αφορά τα τρία παρακάτω θέματα: 1. Επιχείρηση και Περιβάλλον 2. Επιστημονική Διοίκηση και 3. Επιχειρηματική Ηθική

ΑΡΝΟΣ ΚΕΝΤΡΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ

Αλεξάνδρα Καμαργιάννη

Σελίδα 1 από 12

Θεωρώ πιθανό να τεθούν ερωτήματα κρίσεως, ίσως και ερωτήσεις που αφορούν ορισμούς, είναι όμως λιγότερο πιθανό να τεθούν ερωτήματα απαρίθμησης.

Επιχείρηση και Περιβάλλον Επιχείρηση είναι η οικονομική μονάδα στην οποία συνυπάρχουν οι συντελεστές παραγωγής (κεφάλαιο, επιχειρηματικότητα, εργασία, φύση) και από τον συνδυασμό τους παράγονται προϊόντα (αγαθά και υπηρεσίες) με σκοπό την ικανοποίηση του κοινωνικού συνόλου και την πραγματοποίηση οικονομικού οφέλους για τον επιχειρηματία. Οργανισμός, είναι ένα σύνολο ανθρώπων που εργάζονται για την επίτευξη ενός κοινού σκοπού, μπορεί να είναι οικονομικός ή και άλλος (π.χ. ένα Πανεπιστήμιο, ένας Αθλητικός Σύλλογος, μία Επιχείρηση μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, ένα φιλανθρωπικό ίδρυμα, ένα καλλιτεχνικό ή πολιτιστικό σωματείο. Στον ευρύτερο αυτό όρο «οργανισμός» εντάσσονται και οι επιχειρήσεις, ενώ στον φορολογικό νόμο αναφέρονται ως «οντότητες». Για την επιβίωσή τους στο διαρκώς μεταβαλλόμενο, παγκόσμιο οικονομικό περιβάλλον, οι επιχειρήσεις επιδιώκουν κυρίως:  Μείωση του κόστους τους, άρα αύξηση του περιθωρίου του κέρδους τους.  Καινοτόμα και ποιοτικά προϊόντα που θα τους εξασφαλίζουν ανταγωνιστικό πλεονέκτημα.  Συνεργασίες και με άλλες επιχειρήσεις που θα επιφέρουν αμφότερο όφελος (όμιλοι επιχειρήσεων). Το μοντέλο των ανοιχτών συστημάτων συνδράμει στην δημιουργία αξίας (=ενίσχυση της οικονομικής επιφάνειας) στην επιχειρηματική μονάδα: Στο σύστημα μιας παραγωγικής μονάδας εισέρχονται με την μορφή επενδύσεων (εισροές – input) από τους μετόχους / επιχειρηματίες: Κεφάλαια, πρώτες ύλες, εργασία, τεχνολογία, πληροφόρηση και εκπαίδευση. Μέσα από τη μεταποιητική διαδικασία η παραγωγική μονάδα μετασχηματίζει τους παραγωγικούς συντελεστές σε προϊόντα (εκροές – output). Η παραγωγικότητα / productivity ορίζεται από τον όρο Outputs/Inputs. Υπάρχουν τρεις τρόποι βελτιστοποίησης της παραγωγικότητας:  Αύξηση των εκροών με σταθερές εισροές.

Σελίδα 2 από 12

 Μείωση των εισροών με σταθερές εκροές (το ακριβώς αντίθετο) και  Αύξηση των εκροών με ταυτόχρονη μείωση των εισροών. Εδώ είναι δυνατόν να τεθεί ερώτηση κρίσεως. Μείωση εισροών μπορεί να σημαίνει μείωση του προσωπικού, καλύτερη οργάνωση στην παραγωγή, μετεγκατάσταση της επιχείρησης σε άλλη χώρα με φτηνότερη εργασία, νέους μηχανολογικούς εξοπλισμούς που της δίνουν τη δυνατότητα να χρησιμοποιεί λιγότερες πρώτες ύλες και εργασία. Αύξηση των εκροών μπορεί να σημαίνει απλά καλύτερη διαχείριση των διαδικασιών παραγωγής ή μείωση περιττών εξόδων. Οι εκροές / άρα πωλήσεις / άρα μετατροπή των προϊόντων σε χρήματα, ανατροφοδοτούν την διαδικασία και αποδίδουν κέρδη στους μετόχους. Προϋποθέσεις Επιβίωσης στο Σύγχρονο Παγκοσμιοποιημένο Περιβάλλον: Η επιχείρηση δεν πρέπει να αφήνει τίποτα στην τύχη αλλά αντίθετα να αποδίδει ιδιαίτερη σημασία σε κάθε σημαντικό τομέα: Στρατηγική και Σχεδιασμός Μακροπρόθεσμα σχέδια για δράση και επωφελείς συνεργασίες Διοίκηση και Ευθύνη Λειτουργική οργάνωση (οργανόγραμμα) της επιχείρησης Καλή συνεργασία με κρατικούς φορείς και Περιβαλλοντική και κοινωνική ευθύνη Έρευνα και Ανάπτυξη Καινοτόμα προϊόντα με την εκμετάλλευση των πληροφοριών που προέρχονται από την έρευνα marketing και την εκμετάλλευση ευκαιριών.

Marketing και Υπηρεσίες Δημιουργία Οικονομιών Κλίμακας (δηλαδή βέλτιστη εκμετάλλευση των παραγωγικών δυνατότητων της επιχείρησης) με την ενσωμάτωση της τεχνολογίας. Ανάπτυξη των παγκόσμιων αγορών. Οργάνωση και Διαχείριση Ανθρώπινου Δυναμικού Εύρεση προσωπικού από όλο τον κόσμο και ανάπτυξη της παγκόσμιας κουλτούρας. Ανάπτυξη του προσωπικού μαζί με την ανάπτυξη της επιχείρησης. Πελατοκεντρική οργάνωση και λειτουργία (τι επιθυμεί ο πελάτης).

Σελίδα 3 από 12

Περιβάλλον είναι όλες οι δυνάμεις που επενεργούν, θετικά ή αρνητικά, στην επιχείρηση και στα αποτελέσματα που επιτυγχάνει. Πρόκειται για το εσωτερικό περιβάλλον της επιχείρηση όπως η ίδια είναι δομημένοι (εγκαταστάσεις, κτίρια, προσωπικό, εξοπλισμοί, κεφάλαια, οργάνωση) και το εξωτερικό περιβάλλον μέσα στο οποίο δραστηριοποιείται και οριοθετείται από το γενικό και ειδικό εξωτερικό περιβάλλον. Γενικό εξωτερικό περιβάλλον αφορά τοπικούς, κρατικούς φορείς, την γενικότερη οικονομική κατάσταση, την πολιτική, την νομοθεσία, αυτό που επηρεάζει κάθε άλλη ανταγωνιστική επιχείρηση με τον ίδιο τρόπο. Ειδικό εξωτερικό περιβάλλον είναι πιο σχετικό με τις επιλογές της επιχείρησης και αφορά τους πελάτες της, τους προμηθευτές, τους ανταγωνιστές και τους κρατικούς φορείς που άμεσα συναλλάσσεται. Θεωρία των πόρων και ικανοτήτων του Porter: Αφορούν το εσωτερικό περιβάλλον της επιχείρησης:  Υλικοί πόροι (εξοπλισμοί κ.ά.)  Άυλοι πόροι (φήμη)  Ανθρώπινοι πόροι (σημαντικοί στην παροχή υπηρεσιών)  Σύστημα διοίκησης και διαχείρισης των παραπάνω. Θυμηθείτε από τον ορισμό της επιχείρησης  συνδυασμός παραγωγικών συντελεστών.

Porter – PEST Analysis Αφορά το εξωτερικό ΜΑΚΡΟ περιβάλλον της επιχείρησης: Political

Economics

•πολιτική σταθερότητα •νομοθετικό πλαίσιο •θεσμικό πλαίσιο •περιβαλλοντική ευαισθησία

•μακροοικονομικές επιδόσεις της χώρας •νομισματική πολιτική •εθνικό εισόδημα •κόστος εργασίας / ενέργειας

PEST Analysis

Social

Technological

•πληθυσμός •κουλτούρα •καταναλωτικές συνήθειες •μέση διάρκεια ζωής

•ευρεσιτεχνίες •δαπάνες για έρευνα και ανάπτυξη •τεχνολογικές εξελίξεις

Σελίδα 4 από 12

Μ. Porter – Οι πέντε δυνάμεις του κλάδου, που δραστηριοποιείται η επιχείρηση και επιδρούν στην λειτουργία της. Στρατηγικές δράσεις. Αφορά το εξωτερικό ΜΙΚΡΟ περιβάλλον της επιχείρησης:

Προμηθευτές (Διαπραγματευτική Δύναμη)

ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΕΣ Κίνδυνος από Είσοδος Νέων Ανταγωνιστών

 Ανταγωνισμός μεταξύ υφιστάμενων μονάδων

Απειλή από Υποκατάστατα

Αγοραστές (Διαπραγματευτική Δύναμη)

Οι επιχειρήσεις για να επιτύχουν ανταγωνιστικό πλεονέκτημα ακολουθούν: Στρατηγική ηγεσίας κόστους: δηλαδή πετυχαίνουν το χαμηλότερο κόστος παραγωγής άρα και καλύτερες (χαμηλότερες) τιμές ‘στο ράφι’ στην τελική κατανάλωση, έτσι διευρύνουν το μερίδιό τους στην αγορά. Στρατηγική διαφοροποίησης: το προϊόν τους είναι φανερά διαφορετικό και το προτιμούν οι καταναλωτές. Στρατηγική εστίασης: εστιάζουν να κατακτήσουν ένα συγκεκριμένο κοινό ή ένα συγκεκριμένο γεωγραφικό μερίδιο αγοράς, χρησιμοποιώντας και τα παραπάνω. Πολυεθνική επιχείρηση, δραστηριοποιείται σε πολλές χώρες και προσπαθούν να μεταφέρουν τις ιδέες, τις απόψεις τους και τον τρόπο δράσης τους από την χώρα

Σελίδα 5 από 12

(κέντρο) που προέρχονται. *δυσκολία προσαρμογής στο περιβάλλον* κυρίως διεθνοποιούνται για να εκμεταλλευτούν πρώτες ύλες και φτηνό εργατικό δυναμικό. Μεταεθνικές επιχειρήσεις, αξιοποιούν τις ιδιαιτερότητες των χωρών στις οποίες δραστηριοποιούνται, αντλούν πληροφορίες, νέες ιδέες, δημιουργούν στρατηγικές συμμαχίες. Δεν υπάρχει ουσιαστικά «κέντρο» δράσης στην τοποθεσία που εδρεύει η μητρική, αλλά οι διαδικασίες και λειτουργίες διασκορπίζονται με τον πιο αποδοτικό τρόπο.

Επιστημονική Διοίκηση Διοίκηση είναι ο αποτελεσματικότερος τρόπος συνδυασμού όλων των πόρων και δυνάμεων που διαθέτει ο οργανισμός για την μεγαλύτερη δυνατή απόδοσή του. Είναι η κατανόηση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος και η προσαρμογή του οργανισμού στις μεταβολές του. Είναι η χάραξη στρατηγικής για το μέλλον του οργανισμού. Θεωρίες της σύγχρονης διοίκησης Frederick Taylor – The Principles of Scientific Management 1911 Υποστήριζε ότι η διοίκηση μίας οικονομικής μονάδας πρέπει να βασίζεται στον προγραμματισμό, την τυποποίηση και τη βελτίωση της ανθρώπινης προσπάθειας ώστε να αυξάνεται η παραγωγικότητα / productivity και να μειώνεται το κόστος λειτουργίας. Βελτίωση της αποδοτικότητας των εργαζομένων. Τυποποίηση της εργασίας / των διαδικασιών. Αυστηρή πειθαρχία στο οργανόγραμμα και στη λειτουργία του συστήματος.

Henri Fayol – Administration Industrielle et Generale 1930 Γάλλος βιομήχανος που διέκρινε την διοίκηση στις εξής δραστηριότητες: Τεχνική = αφορά τους εξοπλισμούς της επιχείρησης Οικονομική = κεφάλαια και ροή χρήματος Ασφάλειας = υγείας και ανθρώπινου δυναμικού Διοίκησης του ανθρώπινου δυναμικού.

Σελίδα 6 από 12

Εισήγαγε πολλές βασικές έννοιες στην επιστήμη της διοίκησης κυρίως του ανθρώπινου δυναμικού, οριοθετώντας αυτές ως αρχές που πρέπει να εφαρμόζονται από κάθε οργανισμό: Κατανομή και εξειδίκευση: ο εργαζόμενος πρέπει να έχει συγκεκριμένο έργο. Εξουσιοδότηση και ευθύνη: το δικαίωμα να δίδει ο προϊστάμενος εντολές και να απαιτεί υπακοή. Πειθαρχία. Ενότητα εξουσίας: ένας προϊστάμενος για κάθε εργαζόμενο. Ενότητα κατεύθυνσης: κοινός στόχος ομάδας. Υποταγή του ατομικού συμφέροντος στο γενικό συμφέρον. Ανταμοιβή: δίκαιη για να αποτελεί κίνητρο. Συγκεντρωτισμός: συγκέντρωση αρμοδιοτήτων σε λίγα πρόσωπα για καλύτερη διοίκηση και απόδοση. Καθιέρωση αλυσίδας ιεραρχίας Τάξη: κατάλληλος άνθρωπος στην κατάλληλη θέση. Ισότητα Σταθερότητα προσωπικού Πρωτοβουλία: οι εργαζόμενοι πρέπει να έχουν τη δυνατότητα να αναλαμβάνουν πρωτοβουλίες. Αίσθημα ενότητας: πνεύμα δημιουργικής συνεργασίας.

Max Weber – Γραφειοκρατικό Μοντέλο – Μεγάλη εφαρμογή στον δημόσιο τομέα, πολυεθνικές και στον στρατό. Εξειδίκευση εργασίας Αυστηρή εφαρμογή της ιεραρχίας – σταθερότητα και ισορροπία στις σχέσεις Σεβασμός στους κανονισμούς Τυπική οργάνωση και στις διαπροσωπικές σχέσεις Επιλογή του προσωπικού με ορθολογικά κριτήρια βάσει γνώσεων Προσανατολισμός στην επαγγελματική καριέρα των στελεχών.

Henry Gantt – Εισήγαγε τον Προγραμματισμό – Δημιούργησε το γνωστό διάγραμμα χρονοδιαγράμματος δραστηριοτήτων (Gantt Chart), το οποίο και σήμερα έχει εφαρμογή στη Διοίκηση Έργων.

Σελίδα 7 από 12

Henry Ford - Βιομήχανος – Δημιούργησε την Γραμμή Παραγωγής στα εργοστάσιά του, πρόκειται για μία από τις μεγαλύτερες καινοτομίες στην παραγωγή. Εντατικοποίησε την εργασία στην βιομηχανία.

Elton Mayo – Αυστραλός κοινωνιολόγος και ερευνητής της διοικητικής επιστήμης Μελέτησε την απόδοση των εργαζομένων και την παραγωγικότητα της εργασίας σε πραγματικές συνθήκες. Μέσα από πειράματα σε εργοστάσια ανέδειξε τους λόγους που οι φυσικές συνθήκες εργασίες καθώς βελτιώνονται, βελτιώνεται και η παραγωγικότητα (φωτισμός, ασφάλεια). Επιπλέον ότι οι ανθρώπινες σχέσεις στον χώρο εργασίας, μεταξύ των εργαζομένων αλλά και μεταξύ της διοίκησης και των εργαζομένων, μπορούν να βελτιώσουν σημαντικά την αποδοτικότητα, την πίστη στην εργασία και την ευχαρίστηση που λαμβάνουν από την εργασία τους οι εργαζόμενοι.

Chester Barnard - Σχολή της Συμπεριφοράς 1938 Η θεωρία της αποδοχής της Εξουσίας – πηγή εξουσίας του manager δεν είναι η θέση που κατέχει αλλά η αποδοχή που έχει από τους εργαζόμενους, υφιστάμενος, συναδέλφους και προϊσταμένους. Εάν οι εντολές που δέχονται οι εργαζόμενοι γίνονται από αυτούς αντιληπτές ως νόμιμες και συμπίπτουν με τους ατομικούς τους στόχους και τα προσωπικά τους ενδιαφέροντα, τότε θα εκτελεστούν. Σύγχρονοι θεωρητικοί επιστήμονες Tom Peters Οι αντιλήψεις στην σύγχρονη εποχή έρχονται και παρέρχονται. Δεν είναι απαραίτητη η ορθολογική οργάνωση, οι συνταγές και ο συγκεντρωτισμός. Το χάος είναι για τον Peters μία γόνιμη περίοδος δημιουργίας για τις σύγχρονες επιχειρήσεις και τους σύγχρονους managers. Η πλήρης ρήξη με τον παραδοσιακό τρόπο σκέψης είναι απαραίτητη για να αντιληφθούν οι διοικούντες τον παγκόσμιο ανταγωνισμό.

Francis Fukuyama – διανοητής καθηγητής Υποστηρικτής των καλών σχέσεων των managers με τα εργατικά συνδικάτα. Το κοινωνικό κεφάλαιο, ως σύνολο απτών αξιών και κανόνων, είναι απαραίτητο για τα κράτη και την επίτευξη οικονομικής ευημερίας και πολιτικής σταθερότητας.

Charles Fombrun – καθηγητής Οι καταναλωτές δεν αρκούνται μόνο στην γνώση του προϊόντος αλλά θέλουν να γνωρίζουν περισσότερα πράγματα για την κοινωνική δράση της επιχείρησης και

Σελίδα 8 από 12

τους μετόχους. Η διαχείριση της φήμης προλαμβάνει δυσάρεστες καταστάσεις για μία επιχείρηση που έχει διεθνή δραστηριότητα. Η κοινωνική συμβολή της εταιρίας τελικά προάγει τα κέρδη (κοινωνικό marketing).

Michael Porter – Καθηγητής Στρατηγικής στο Harvard (είναι αγαπημένο θέμα στην εξεταστική ο Porter, οι 5 Δυνάμεις και η PEST Analysis που προαναφέρθηκαν και σίγουρα πρέπει να το προσέξετε) Στρατηγική (τι θα κάνουμε) είναι να κάνεις διαφορετικά πράγματα από τους ανταγωνιστές σου ή να κάνεις τα ίδια πράγματα με διαφορετικό τρόπο. Λειτουργική αποτελεσματικότητα (πως θα το κάνουμε) είναι η προσπάθεια βελτίωσης του ήδη υπάρχοντος προϊόντος σε σχέση με τα ανταγωνιστικά. Η ολοκληρωμένη ανάλυση του ανταγωνισμού όπως αναλύθηκε παραπάνω είναι απαραίτητη για μία αποτελεσματική στρατηγική. Ο Porter διακρίνει τις λειτουργίες της επιχείρησης σε: Κύριες: Παραγωγή, αποθήκευση, διανομή, marketing, πωλήσεις και service και Υποστηρικτικές: Προμήθεια πρώτων υλών, έρευνα και ανάπτυξη, διαχείριση ανθρώπινων πόρων και υποδομή της επιχείρησης. Οι δραστηριότητες της επιχείρησης πρέπει να συνδυάζονται αποδοτικά και να συσχετίζονται.

Επιχειρηματική Ηθική Σε αυτό το κεφάλαιο είναι πιθανό να τεθούν ερωτήματα κρίσεως. Η εταιρική ηθική είναι ένα σχετικά καινούργιο θέμα μελέτης στην διοικητική επιστήμη και πλέον σε κάθε site που θα επισκεφθείτε θα βρείτε ιδιαίτερη αναφορά στις δράσεις των επιχειρήσεων που αφορούν την κοινωνική και ηθική ευθύνη τους απέναντι στην κοινωνία μέσα στην οποία δραστηριοποιούνται. Ακόμη και εταιρίες με έντονη μολυσματική δραστηριότητα (MotorOil, Petrola κ.ά.) αναφέρονται στην κοινωνική ευθύνη και ηθική, όσο υποκριτικό και αν είναι αυτό. Πολλές εταιρίες ευθυγραμμίζουν την δράση τους με την ηθική της κοινωνίας μέσα στην οποία δραστηριοποιούνται, αναφορικά με την θρησκεία, τα ήθη και τα έθιμα, την κοινωνική προσφορά σε ευπαθείς ομάδες. Μπορείτε να αντιληφθείτε καλύτερα αυτό το θέμα εάν επισκεφθείτε ένα site ελληνικής τράπεζας, οι οποίες έχουν συχνά έντονη κοινωνική προσφορά (π.χ. Alpha Bank).

Σελίδα 9 από 12

Στο βιβλίο του Β. Κέφη αναφέρεται ότι η ηθική της διοίκησης αφορά την υποχρέωση των στελεχών να υπηρετούν αλληλοσυγκρουόμενα συμφέροντα (κερδοφορία – μείωση της ρυπογόνου δράσης της επιχείρησης). Όταν μία επιχείρηση όπως τα Ελληνικά Πετρέλαια, δεν μπορεί να αποδώσει κέρδη / μερίσματα στους μετόχους είναι δυνατόν να ενδιαφέρεται πραγματική για την μόλυνση που προκαλεί η δραστηριότητά της; Ας αναφερθούμε σε κάποιους σημαντικούς ορισμούς για να γίνει καλύτερα αντιληπτό: Διοίκηση: είναι ο αποτελεσματικότερος τρόπος συνδυασμού όλων των πόρων και δυνάμεων που διαθέτει ο οργανισμός για την μεγαλύτερη δυνατή απόδοσή τους. Είναι η κατανόηση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος και η προσαρμογή του οργανισμού στις μεταβολές του. Είναι η χάραξη στρατηγικής για το μέλλον του οργανισμού. Διοικητικό στέλεχος: είναι το μέλος του οργανισμού που κατευθύνει τις δραστηριότητες των άλλων μελών, ενώ παράλληλα μπορεί να επιτελεί και εκτελεστικό έργο. Λήψη αποφάσεων: είναι η διαδικασία επιλογής μιας λύσης μεταξύ των εναλλακτικών. Εξουσία: είναι το δικαίωμα που έχει κάποιος να απαιτεί δράση από άλλους. Λογοδοσία: είναι η υποχρέωση που αναλαμβάνει ένα άτομο ή ομάδα για την εκτέλεση μιας εξουσίας / ευθύνης και η υποβολή μιας έκθεσης / αναφοράς για τα αποτελέσματα. Τα διοικητικά στελέχη αναλαμβάνουν την υποχρέωση / εξουσία, από τους μετόχους, να προβούν στην ορθότερη διοίκηση της επιχείρησης, με σκοπό τελικά να αποδώσουν τα μέγιστα κέρδη στους μετόχους / επιχειρηματίες, στους οποίους τελικά λογοδοτούν με τον τρόπο αυτό. Εάν δηλαδή πέτυχαν ή όχι κερδοφορία. Για να εκπληρωθεί ο αντικειμενικός αυτός σκοπός της κερδοφορίας, τα διοικητικά στελέχη πρέπει να λάβουν τις ορθές αποφάσεις που θα τους οδηγήσουν στην κερδοφορία χωρίς να έρχονται σε σύγκρουση με την κοινωνία μέσα στην οποία δραστηριοποιείται η επιχείρηση ώστε να εξασφαλίζεται η εύρυθμη λειτουργία της και η αποδοχή της από το κοινωνικό σύνολο.

Σελίδα 10 από 12

Τακτικά οι επιχειρήσεις συντάσσουν έναν κώδικα ηθικής και απαιτούν το προσωπικό να εκπαιδεύεται σε αυτό και να τηρείται κατά την εκτέλεση των καθηκόντων τους. Ηθική είναι ευρέως εφαρμοσμένα κοινωνικά πρότυπα που σκοπό έχουν να ορίσουν τον κόσμο μέσα στον οποίο ζούμε και να επιβάλλουν κανόνες για να ζούμε όλοι μαζί. Ατομική ηθική αναφέρεται στους κανόνες που τηρεί ένα άτομο στην προσωπική του ζωή. Επιχειρηματική ηθική, αναφέρεται στους κανόνες που υιοθετούν και εφαρμόζουν οι οικονομικές μονάδες, ώστε να λειτουργούν προς όφελος της κοινωνίας μέσα στην οποία φιλοξενούνται. Κοινωνική ευθύνη η υποχρέωση που νιώθει κάθε επιχείρηση να προσφέρει στην κοινωνία μέσα στην οποία λειτουργεί, ανεξάρτητα από τις επιταγές των νόμων. Κοινωνική ανταπόκριση, η εναρμόνιση της λειτουργίας της επιχείρησης με το κοινωνικό περιβάλλον και η αντίστοιχη ωφέλεια που απορρέει από την αποδοχή της επιχείρησης. Κοινωνική υπευθυνότητα αφορά τις σχέσεις της επιχείρησης (των στελεχών και των επιχειρηματιών) με το εσωτερικό και εξωτερικό περιβάλλον. Για τον λόγο αυτό αναπτύχθηκαν δύο θεωρίες: Υπόδειγμα Ackerman – Θεωρία της Μικροανάλυσης: Αφορά τις εσωτερικές λειτουργίες, την υπευθυνότητα με την οποία εντοπίζονται τα προβλήματα αναλύονται και αντιμετωπίζονται. Η εταιρία πρέπει να συμπεριφέρεται για παράδειγμα με υπευθυνότητα στους εργαζομένους της, να τους παρέχει ασφάλεια και καλές συνθήκες εργασίες, ικανοποιητικές αμοιβές, δώρα προς τις οικογένειές τους, εξέλιξη και εκπαίδευση, σεβασμό στην διαφορετικότητά τους (άνθρωποι από άλλες χώρες και με άλλες θρησκείες). Με τον τρόπο αυτό αποκτά την εκτίμηση των ανθρώπων που εργάζονται στην επιχείρηση και ζουν πλησίον της επιχείρησης με τις οικογένειές τους. Υπόδειγμα Preston και Post – Θεωρία της Μακροανάλυσης: Η επιχείρηση μέσα από την λειτουργία της αναπόφευκτα συναλλάσσεται και δημιουργεί σχέσεις με τους πελάτες, τους προμηθευτές, τους πιστωτές και τους μετόχους της. Η ηθική στις συναλλαγές της είναι πραγματικά πολυεπίπεδη και

Σελίδα 11 από 12

τίποτα δεν πρέπει να αφήνεται στην τύχη. Αντίθετα μάλιστα. Για παράδειγμα ένα προϊόν που παράγει να δημιουργείται από φιλικά προς το περιβάλλον υλικά και να είναι ανακυκλώσιμο, να αντέχει στην χρήση για την οποία προορίζεται και για το διάστημα που εγγυάται η κατασκευάστρια εταιρία. Διαφορετικά, να υποστηρίζεται η αποκατάσταση ή η επισκευή του, ώστε ο πελάτης να αντιλαμβάνεται ότι τον εκτιμούν και υπολογίζουν τα χρήματα και την ταλαιπωρία που μπορεί να υπέστη. Η υπεύθυνη αντιμετώπιση των πελατών είναι μία από τις πολλές εκφάνσεις της εταιρικής κοινωνικής ευθύνης. Θεωρία του Carroll – της Κοινωνικής Απόδοσης Είναι η ορθολογική σύνδεση των δύο παραπάνω. Χ. Παπουτσής: αναφορά στο Κεφάλαιο ως Κοινωνικό, Ανθρώπινο, Οικονομικό, Περιουσιακό, Φήμης. Συνοψίζοντας τα παραπάνω, θα μπορούσαμε να πούμε ότι οι επιχειρήσεις προκειμένου να δημιουργήσουν και διατηρήσουν καλές σχέσεις με την κοινωνία μέσα στην οποία δρουν και εξελίσσονται, πρέπει να προσέξουν ιδιαίτερα τα παρακάτω: Το προσωπικό: διαφορετικότητα, σεξουαλική παρενόχληση, την ιδιωτική ζωή τους, την αξιοποίηση και την εξέλιξή τους, τις οικογένειές τους. Την ανταγωνιστικότητα με άλλες επιχειρήσεις μέσα στα πλαίσια του ορθολογισμού. Η συμπεριφορά προς όλους τους εμπλεκόμενους, όχι εξαπάτηση, προσποίηση, παραπλανητική πληροφόρηση, παραποίηση στοιχείων ή απόκρυψη.

Milton Friedman – καθηγητής του Πανεπιστημίου του Chicago Υποστήριξε ότι οι επιχειρήσεις δεν έχουν κοινωνική ευθύνη αλλά μόνο τα κράτη. Σκοπός της επιχείρησης είναι μόνο η δημιουργία κερδών. Οι αντιλήψεις αυτές είναι σήμερα ξεπερασμένες και τα γεγονότα αποδεικνύουν ότι οι εταιρίες που ενδιαφέρονται για την αποδοχή τους από την κοινωνία, έχουν εξίσου ικανοποιητικά επίπεδα κερδοφορίας και μεγαλύτερης πιθανότητες μακροβιότητας – Keith Davis.

Σελίδα 12 από 12

Ορισμένες ακόμη πληροφορίες προς τους σπουδαστές μας, πέραν όσον αναφέρει το βιβλίο του Β. Κέφη, σε περίπτωση που τεθούν ερωτήσεις κρίσεως: Η διαφάνεια και η παγκοσμιοποίηση των πληροφοριών, όπως έχει εξελιχθεί με την συνδρομή της τεχνολογίας και του διαδικτύου, επέβαλε ουσιαστικά την κοινωνική υπευθυνότητα στις σύγχρονες επιχειρήσεις. Οι πελάτες ή οι δυνητικοί πελάτες είναι ιδιαίτερα ευαίσθητοι στις επιλογές τους και προτιμούν να αγοράζουν προϊόντα από επιχειρήσεις που είναι κοινωνικά υπεύθυνες και λειτουργούν με γνώμονα το όφελος (το δικό τους αλλά) και της κοινωνίας. Η κοινωνική δράση είναι πλέον ένα μεγάλο κεφάλαιο στην διοικητική επιστήμη και κάθε απόφαση που λαμβάνει η επιχείρηση, επιβάλλεται πλέον να λαμβάνει υπόψη τις κοινωνικές επιπτώσεις, είτε αυτές είναι θετικές, είτε είναι αρνητικές. Καλή επιτυχία!!!