Η Εκπαίδευση αλλιώς
arnos.gr
6) Η επιστημολογική σκέψη του Ρότζερ Μπέικον Τι γνωρίζετε για τη ζωή του Ρότζερ Μπέικον, τις βασικές επιστημολογικές αρχές, τη θέση του πειραματισμού και των μαθηματικών στο έργο του, καθώς και για τη συμβολή του στην εξέλιξη της επιστήμης; (τόμ. Α΄, σελ. 120-124) Ο Ρότζερ Μπέικον (1219-1292) δίδαξε Αριστοτέλη στο πανεπιστήμιο του Παρισιού, όπου σπούδασε θεολογία (1230-1240). Το 1247 πιθανώς γνώρισε τον Γκροσσετέστ στην Οξφόρδη, το 1257 εντάχθηκε στους φραγκισκανούς, και ο πάτρωνάς του πάπας Κλημέντιος Δ΄ τον έπεισε να ολοκληρώσει το σύγγραμμά του Opus majus (Μείζον έργο), το οποίο επέφερε θεολογικές αλλαγές. Μετά τον θάνατο του Κλημεντίου περιέπεσε σε δυσμένεια και πέθανε σε κατ’ οίκον περιορισμό στην Οξφόρδη. Ο Μπέικον, που δεν ήταν επιστήμονας του εργαστηρίου αλλά «της πολυθρόνας», ασχολήθηκε επίσης με τη φυσική μαγεία και την αστρολογία, ενώ θεωρείται, ίσως εσφαλμένα, εφευρέτης του τηλεσκοπίου και της πυρίτιδας. Οραματίστηκε, πάντως, το αυτοκίνητο, το αεροπλάνο και το υποβρύχιο, καθώς και τα ταξίδια στις Ινδίες, από τα οποία πιθανολογείται ότι εμπνεύστηκε αργότερα ο Κολόμβος. Ενδιαφέρουσα είναι η παρατήρησή του ότι ο κόσμος κατοικείται στην πλειονότητα από μη χριστιανούς. Κατά τον Μπέικον, τα σημαντικότερα εμπόδια για την κατάκτηση της αλήθειας είναι η υποταγή σε λανθασμένες αυθεντίες, η συνήθεια, οι λαϊκές προλήψεις και η επικάλυψη της άγνοιας με την επίδειξη σοφίας. Εμφανίζεται συνεπώς υποστηρικτής της νέας γνώσης, στα διανοητικά πλαίσια πάντως της εποχής του. Ειδικά για το ουράνιο τόξο πίστευε ότι οι προγενέστεροι φιλόσοφοι δεν είχαν κατανοήσει την πραγματική φύση του λόγω της άγνοιας του τελικού του αιτίου, που είναι η διάχυση υγρού αέρα, σύμφωνα με τη Γένεση. Την προσοχή των μελετητών έχουν προσελκύσει οι απόψεις του Μπέικον για τα μαθηματικά και το πείραμα. Κατά τους Fisher και Unguru, αυτοί οι δύο κλάδοι έχουν στον Μπέικον συμπληρωματικό χαρακτήρα, καθώς προσφέρουν αλάνθαστες αλήθειες και βεβαιότητες. Οι καινοτομίες του Ρότζερ Μπέικον συνιστούν στην ουσία επαναφορά στην αυγουστίνεια παράδοση, με τη θεμελιώδη διαφορά όμως ότι ο Μπέικον αντικαθιστά Απλά και κατανοητά η γνώση! Σολωμού 29 Αθήνα
τηλ: 210 38 22 157
info@arnos.gr
www.arnos.gr
24