Aan de slag met hemelwater

Case: een make-over voor de Meyerstraat

De Meyerstraat voor de aanpassingen

Aan de slag!

De Meyerstraat na minimale aanpassingen

De Meyerstraat bij maximaal resultaat

We leven met veel mensen vrij dicht op elkaar in Vlaanderen. Dat verklaart ook deels de grote oppervlaktes verharding. Door functies van de openbare ruimte te combineren, wordt die schaarse ruimte maximaal benut. Daarom biedt bovengrondse infiltratie zoveel meerwaarde. Blauwgroene elementen maken de omgeving aantrekkelijker, brengen verkoeling op warme dagen en versterken de sociale cohesie. Omdat we geloven dat er véél mogelijk is op dat vlak, deden we een oproep naar gemeenten om een foto in te dienen van een locatie waarvoor ze graag inspiratie kregen.

Voor de Meyerstraat in Tongeren werkten we twee mogelijke toekomstbeelden uit (zie linker pagina). Het eerste ‘na-beeld’ toont aan wat er al mogelijk is met minimale inspanningen. Door de middenberm te verlagen, kan het afstromende water er naartoe geleid worden. Verder werden ook de parkeerstrook en een deeltje van het voetpad waterdoorlatend gemaakt. Het tweede en veel ingrijpendere ‘nabeeld’, toont aan dat deze straat in een woonwijk veel potentieel heeft om er een groene, belevingsvolle buurt van te maken. De groenzone werd een stuk uitgebreid en de straten werden omgevormd naar ventwegen die waterdoorlatend kunnen aangelegd worden aangezien er geen zwaar verkeer door moet.

Schepen Patrick Jans van de stad Tongeren: “We zijn aangenaam verrast door deze voorstellen, wat een verschil! De wijk werd nog niet zo lang geleden heraangelegd en dus zijn er momenteel geen concrete plannen voor vernieuwing. Maar stel dat er op middellange termijn middelen beschikbaar komen, dan is zelfs het beeld met de maximale aanpassingen iets waar we naar uitkijken.”

Het expertenpanel

TIPS VAN EXPERTEN

In mei organiseerde Aquafin een digitale infosessie voor steden en gemeenten over infiltratie van hemel water. We schotelden enkele experten mogelijke barrières voor die infiltratie in de weg kunnen staan en vroegen hen naar tips om ze weg te werken.

Jan Staes (onderzoeker Ecosysteem beheer UA): “De nabijheid van natuurgebieden of de aanwezigheid van groen in een woongebied is zeer bepalend voor de vastgoedwaarde van de woningen. Haal dus het groen dichterbij. En daar mag gerust wat verwilderde natuur bij zitten. Zo trek je ook de maatschappelijke en ecologische waarde op.”

Sarie van der Aa (projectcoach Vergroening Halle, Groenlab): “Plaats maken voor groen op het publieke domein, gaat altijd samen met mobiliteit. Neem dat aspect zeker van in het begin mee. Hou in het ontwerp eventueel ook rekening met een afbouw van parkeer plaatsen in de tijd. Tegelijkertijd kunnen parkeerfuncties en infiltratie van hemel water ook perfect gecombineerd worden.”

Wel doen

Onthard waar het kan Gebruik verkeersremmers als infiltratiekom Promoot geveltuintjes Houd grachten zo natuurlijk mogelijk, vermijd betuining Combineer functies

Niet doen

Diepe grachten aanleggen Noodkolken lager dan de verharding plaatsen Ondergronds infiltreren als de gemiddeld hoogste grondwaterstand het systeem voor meer dan 50% vult

Bernadette Pieters (adviseur dienst Projecten Openbaar Domein stad SintNiklaas): “Gebruik testopstellingen om mensen aan de nieuwe situatie te laten wennen. Bijkomend voordeel is dat er nog kleine aanpassingen mogelijk zijn. Wij plaatsen bijvoorbeeld eerst planten bakken waar later plantvakken moeten komen. En wees vooral niet bang om eens iets nieuws uit te proberen!”

Nora Danko (landschapsarchitect, Ecohuis stad Antwerpen): “Maak het mogelijk om subsidies voor private eigen dommen te combineren. Zo stimuleer je mensen om in te zetten op infiltratie én op hergebruik van hemelwater. Individuele subsidies hoeven dan niet hoog te zijn, het is de combinatie van verschillende inspanningen die beloond wordt. Wij maken ook een verschil tussen basis premies voor zaken die vaak al standaard zijn en bonussen voor projecten die meer ambitie tonen.”

Birgit De Bock (studieverant woor de lijke Aquafin): “Als een infiltratiesysteem niet lijkt te werken, wijs dan niet meteen naar het ontwerp. Meestal zit de oorzaak bij een verstopping, verkeerd onderhoud of werden niet de juiste planten gebruikt. Volg dus de omgekeerde volgorde van het proces om op te speuren waar het fout ging.”

Raadpleeg onze website voor meer info over infiltratie van hemelwater. U kunt hier ook het volledige webinar bekijken.

l