ANS-krant 8 (J36)

Algemeen Nijmeegs Studentenblad ans.online ANS_online Editie 8 - 2 maart 2022

2

Column ‘Voordat ik binnenkom heb ik mijn zinnen gezet op een simpele friet met een hamburger.’

4

Kamervragen Wat zeggen Engelstalige dvd’s, tarotkaarten en een jezusbeeld over de studenten die deze spullen bezitten?

5

Van het lijf ‘Ik had een paar jaar geleden het idee om mijn haar rood te verven.

Sindsdien voelt rood als mijn natuurlijke haarkleur.’

Interview

KUIPERS MUNNEKE VOORSPELT Pagina 3: In zijn carrière is Peter Kuipers Munneke op verschillende manieren bezig om mensen te informeren over klimaatverandering. illustratie Ella van Dalen

Tijdgeest

Pagina 7: Is het wantrouwen jegens de journalistieke media een recent fenomeen of speelt dit al langer in Nederland. Hoe zal het zich in de toekomst ontwikkelen?

illustratie Ella van Dalen

Email redactie@ans-online.nl Adres Heyendaalseweg 141 6525AJ Nijmegen Tel. 06-45176456

Interview

Pagina 5: Zal de Heyendaalshuttle in de nabije toekomst zweven?

illustratie Simone Vlug

Wat er verscheen op ANS-online

2

Nijmegen

Digitale tweeling van Nijmegen belooft veiligere evenementen tekst Thijs Meeuwisse

Nijmegen krijgt een digitale tweelingstad. Dat is een fotorealistisch 3D-model van de stad dat bijvoorbeeld kan worden gebruikt om evenementen te plannen. Het is de bedoeling het model in te zetten bij de aankomende Vierdaagsefeesten.

O

ngeveer anderhalf jaar geleden werd het Fieldlab Grootschalige Evenementen Nijmegen opgezet. Het samenwerkingsverband bestaat naast overheidspartijen, waaronder de gemeente Nijmegen en de landelijke politie, uit evenementenorganisatoren zoals de Vierdaagsefeesten, Vierdaagsemarsen en partijen uit het bedrijfsleven. Het Fieldlab ontwikkelt een digitale tweelingstad van Nijmegen. Die heeft als doel evenementen veiliger te maken. Paul Geurts, strategisch informatieadviseur van de gemeente Nijmegen, en Nanco Oudejans, projectmanager bij Politie Nederland, zijn als coördinatoren betrokken bij het Fieldlab. Oudejans: ‘Een digitale tweeling kan worden gebruikt om aanpassingen aan de stad te proberen en te visualiseren.’

Over enkele maanden zal de digitale tweelingstad voor het eerst worden gebruikt. Geurts: ‘Het is de bedoeling om de digitale tweeling in te zetten voor de aankomende Vierdaagsefeesten, in ieder geval voor de grootste podia. Door gebruik te maken van deze slimme technologie willen we evenementen veiliger maken, zowel in het vergunningsproces als in de uitvoering.’

net zoals de auto’s voor Google Streetview. In combinatie met luchtfotovluchten scannen ze zo heel Nederland af.’ Geurts vult aan dat er naast deze gegevens gebruik wordt gemaakt van sensoren in de stad die realtime tellen hoeveel mensen bij evenementen zijn. ‘Zo kunnen we ingrijpen wanneer druktes ontstaan en congestie voorkomen.’

Recent ontstond er in Leiden en Utrecht ophef over camera’s die in 2020 in universiteitsgebouwen waren opgehangen. Hoewel die camera’s enkel bedoeld waren om bezoekers te tellen, bleek dat ze ook andere informatie registreerden, zoals livebeelden waarop voorbijgangers herkenbaar waren. Oudejans geeft aan dat er is nagedacht over de privacyoverwegingen die dit soort sensoren met zich mee brengen. ‘De apparaten die wij gebruiken geven alleen de anonieme teldata door. De video-opnamen gooien ze weg. Wij willen die gegevens ook helemaal niet verzamelen. We willen geen China worden.’

‘In Rotterdam worden digitale tweelingen al ingezet in de ruimtelijke ordening.’

Andere doeleinden, doelgroepen en plekken Het huidige Fieldlab beperkt zich vooralsnog tot evenementen. Een digitale tweeling kan echter voor vele andere doeleinden worden ingezet. Geurts: ‘We kunnen niet alles tegelijk innoveren. We richten ons dus eerst op evenementen.’ Als voorbeelden van andere toepassingen geeft Geurts watermanagement en nieuwbouwprojecten. ‘Je kan in een digitale tweeling de kraan openzetten en kijken wat het water doet. Je kan ook 3D-tekeningen van nieuwbouwprojecten inladen in de digitale tweeling, zodat je je kan voorstellen hoe dat nieuwbouwproject eruit komt te zien. In Rotterdam worden digitale tweelingen al ingezet in de ruimtelijke ordening.’

De digitale tweeling is nog niet toegankelijk voor burgers, maar de coördinatoren willen die toegang uiteindelijk wel openstellen. Geurts: ‘Voor nu is het nog niet handig om burgers toegang te geven, omdat de digitale tweeling nog niet af is. Dat schept verkeerde verwachtingen.’ Geurts verwacht het komende jaar de tijd te hebben burgers bij het project te betrekken. Een mogelijke toepassing is het indienen van vergunningen. Geurts: ‘We willen een laagdrempelige module ontwikkelen waarmee burgers bijvoorbeeld een vergunning voor een straatbarbecue kunnen indienen. Ze kunnen dan direct in de digitale tweelingstad objecten als een springkussen of bar intekenen.’

Het Fieldlab richt zich weliswaar alleen op Nijmegen, maar de coördinatoren willen dezelfde technologie inzetten voor evenementen in andere steden. Oudejans: ‘Het mag geen specialistisch samenstel worden dat alleen voor Nijmegen werkt. We willen evenementen kunnen managen van Maastricht tot Schiermonnikoog.’ Geurts vult aan: ‘Evenementen worden lokaal georganiseerd, maar veel data is landelijk, zoals die van het Kadaster.

Hierdoor kunnen we landelijke afspraken maken over de uitwisseling en het gebruik van data.’ANS

Voorbereiding van evenementen Geurts en Oudejans vertellen dat de digitale tweeling in eerste instantie zal worden ingezet om te ondersteunen bij de planning van evenementen. ‘Met een digitale tweeling kunnen we de plaatsing van een concertpodium in een virtuele wereld bekijken’, geeft Geurts als voorbeeld. ‘We hoeven dan niet naar buiten en het hele podium op te bouwen om de zichtlijnen te controleren.’

Oudejans schetst de voordelen van een digitale tweelingstad: ‘Een medewerker van de veiligheidsregio die vergunningen beoordeelt, moet fysiek naar de omgeving kijken om de veiligheid te beoordelen. De kleinste details zijn daarvoor van belang.’ Hij illustreert dit aan de hand van een voorbeeld: ‘Als een stoeprand te hoog is, vormt dat een struikelgevaar als mensen bij een calamiteit moeten vluchten. Met een digitale tweeling kunnen inspecteurs dit werk vanaf hun bureau doen en hebben ze alle gegevens bij elkaar. Dat scheelt veel tijd.’

Gegevens verzamelen De digitale tweelingstad verschilt van andere 3D-modellen in het niveau van detail. Geurts: ‘Er wordt een 3D-omgeving gecreëerd waarin je kunt rondlopen. Daardoor sluit het model nauw aan met je belevingswereld. Op andere modellen zoals Google Earth kun je veel minder ver inzoomen.’

De gegevens die daarvoor nodig zijn, worden op verschillende manieren verzameld. Geurts: ‘We gebruiken gegevens van het bedrijf Cyclomedia. Zij gebruiken auto’s die vanaf grondniveau de stad in kaart brengen,

‘We willen geen China worden.’

36e jaargang Hoofdredactie Delphine Broasca en Simon Swelsen Redactie Thijs Meeuwisse, Jip Meijers, Gian Oerlemans en Philip Schröder Medewerkers Pim Blankemeijer, Sofie Groen, Tom Steenblok, Michelle Tang, Floor Toebes en Eline Zoutendijk Illustraties Ande Cremers, Ella van Dalen, Simone Vlug en Inge Spoelstra Foto’s Ted van Aanholt en Thijs Meeuwisse Columnist Tonnie de Benis Eindredactie Sanne Breedveld, Jochem Bodewes, Mara Burgstede, Pim Dankloff, Britt Duijzer, Naomi Habashy, Maan Heijthuijsen, Twan van Lith, Tijn Manche, Julia Mars, Julia Meilink, Gian Oerlemans, Jean Querelle, Mo

Quirijnen, Matthijs Roddenhof, Marieke van Ruiten, Philip Schröder, Marjolein Smetsers, Tom Steenblok, Michelle Tang, Ellen Theuws, Freek van Til, Floor Toebes, Loïs Verkooijen, Irene Wilde en Eline Zoutdijk.

Lay-out Simon Swelsen Logodesign voorpagina Noah Kleijne Dagelijks bestuur Begüm Çilsal (secretaris), Melisa Kurt (penningmeester) en Tuana Öztürk (voorzitter) Druk Flevodruk Harlingen BV Uitgave, abonnementen en advertentie-acquisitie Stichting MultiMedia: stichtingmultimedia@gmail.com Redactieadres Heyendaalseweg 141 6525 AJ Nijmegen Mail: redactie@ans-online.nl Tel. 06-45 176 456

DE IRREALISTISCHE ANALIST ‘Heeft u al een keuze kunnen maken?’

Derdejaars student Tonnie de Benis heeft op de universiteit mateloos leren nuanceren. Iedereen weet echter dat een goed verhaal ontstaat met een leugentje of een zware overdrijving. In zijn column laat hij de nuances varen op een zee met meer dan één korreltje zout.

Na een lange dag studeren op de universiteit en uren luisteren naar pratende docenten, luister ik nu naar mijn knorrende maag. De glucosevoorraad in mijn lever is verder gedaald dan het toekomstperspectief van de gemiddelde student tijdens een pandemie. Om mezelf te belonen voor mijn harde werk, besluit ik te gaan eten in De Refter. Daar kunnen studenten op vlugge en eenvoudige wijze een maaltijd verkrijgen. Tenminste, dat dacht ik.

Voordat ik binnenkom heb ik mijn zinnen gezet op een simpele friet met een hamburger. Niet veel later word ik door alle verschillende keukens blootgesteld aan de oneindige hoeveelheid variërende voedselwaren. Op dat moment begin ik aan mijn voornemen te twijfelen, maar houd ik toch vast aan mijn initiële plan. Terwijl ik aan het bestellen ben, verenigen zich achter mij Verlichte studenten. Op onverklaarbare wijze merk ik aan hun vijfdehands wijde broeken en brillen zonder glazen dat zij hier vaker komen. Zodra ik eindelijk mijn keuze kan doorgeven, begint de medewerker met een uiterst complexe vragenlijst.

Ik krijg de opties mijn veganistische hamburger semi-medium rare of medium-semi rare te laten bakken. Vervolgens krijg ik de instructie om te kiezen tussen de Nijmeegse of Arnhemse botanische tuin, om daarna exotische planten uit die tuin te selecteren waarvan de burger moet worden gemaakt. Nadat de burger is samengesteld moet ik kiezen uit Beter-Leven-friet of scharrelfriet, waarbij beide varianten worden gebakken in een frituur met genoeg ruimte en voldoende daglicht. Ik dien daarna mijn voorkeur voor een Braziliaans of een Indonesisch regenwoud uit te spreken dat moet worden gekapt om mijn dienblad van papier te voorzien. Deze bomen hebben een eerlijke prijs ontvangen voor het feit dat ze zijn omgehakt. Wanneer ik nog een koffie wil bestellen, kan ik voor een gerecycled bekertje in een van de prullenbakken zoeken. Op dat moment verdrink ik in een oceaan van oneindige keuzes en slaat mijn innerlijke homo economicus op hol. De ongeduldige mensen achter mij in de rij cirkelen als meeuwen om mij heen terwijl ik aan het verzuipen ben. Tot overmaat van ramp word ik geconfronteerd met de absurde prijs voor mijn maaltijd. Nu begrijp ik eindelijk waar de term duurzaam vandaan komt.

Huilend ren ik terug naar huis met nog steeds een lege maag. Mijn tranen drogen op wanneer ik zie dat er eten is gemaakt: wraps met groente en kip.

Na een overheerlijke hap verdwijnen al mijn zorgen. Soms is het beter om geen keuze te hebben.

tekst Tonnie de Benis illustratie Inge Spoelstra

3

Interview

KUIPERS MUNNEKE VOORSPELT tekst Tom Steenblok en Floor Toebes illustratie Ande Cremers

Weerman Peter Kuipers Munneke, wie kent hem niet? Behalve op het journaal deelt hij ook informatie over het klimaat in zijn podcasts, columns en nu ook in zijn boek Alles smelt. Samen met journalist Martijn van Calmthout legt hij daarin uit hoe klimaatverandering werkt en dat is hard nodig: ‘De dreiging van een versnelde zeespiegelstijging is geen doemdenken, het is wetenschap.’

G

rote witte sneeuwvlaktes en ijskoude gletsjers, NOS-weerman Peter Kuipers Munneke krijgt het er warm van: ‘Al is de winter niet mijn favoriete seizoen hoor.’ Met een glimlach geeft hij toe dat hij ook ‘graag in het zonnetje op het terras zit.’ Stilzitten doet hij echter niet veel. In het dagelijks leven is hij druk in de weer met weersvoorspellingen en gletsjeronderzoek. Afgelopen september verscheen daar het boek Alles smelt over. Hij neemt de lezer mee op veldexpedities naar verre, ijzige oorden en legt uit hoe het klimaat verandert. ‘Samen met Martijn van Calmthout, voormalig chef Wetenschap van de Volkskrant, schreef ik dit om duidelijk te maken dat kennis over het klimaat niet zomaar een slag in de lucht is’, vertelt hij met een ernstige blik. Door zijn onderzoek op een laagdrempelige manier te beschrijven, hoopt hij dat Nederlanders gaan begrijpen wat ‘zeespiegelstijging’ inhoudt. Uiteindelijk bereikt de weerman ons op veel meer manieren dan alleen via zijn boek of het journaal: hij schrijft ook columns voor NRC Handelsblad en legt interessante weerfenomenen uit in zijn podcast De Weerman. Hoe brengt Kuipers Munneke via verschillende platformen complexe informatie over op een breed publiek?

IJskoude liefde op een opwarmende aarde Achter elk weerbericht zitten getallen en grafieken van moeilijke natuurkundige processen. Die informatie vertalen naar normale mensentaal is niet aan iedereen besteed, maar voor Kuipers Munneke is het een koud kunstje: ‘Ik had op de middelbare school zowel aanleg voor bètavakken als voor talige vakken.’ Toch had hij als student niet verwacht dat hij per se weerman of gletsjeronderzoeker zou worden. ‘Pas toen ik mijn eerste voet in het poolgebied zette, sloeg de vonk over’, vertelt hij.

Tijdens zijn studie mocht hij onverwachts mee op veldexpeditie naar Spitsbergen. ‘Soms heb je van die geluksmomentjes nodig. Ik was wel al geïnteresseerd in ijs maar ik had nooit verwacht dat het zó interessant was’, verklaart hij.

Op het moment dat hij de ijsmassa’s en gletsjers zag, werd hij verliefd: ‘Ik wilde er alles over weten. Het was eerder een liefdeskwestie dan een rationele beslissing.’

Toch overwoog hij ooit de klimaatwetenschap de rug toe te keren, bekent hij. ‘Als glacioloog zoek je uit hoe hard het ijs smelt en daar blijft het bij’, vertelt hij. ‘Je roept de hele tijd wat het probleem is, maar je bent zelf niet actief bezig met het bedenken van de oplossing. Dat kan erg onbevredigend zijn.’ Uiteindelijk bleef hij toch: de weerman kwam tot het inzicht dat het juist belangrijk is om feiten aan te dragen en kennis te ontwikkelen. ‘Op basis daarvan kun je mensen inspireren om daadwerkelijk stappen te zetten naar een meer duurzame samenleving’, zegt hij hoopvol. Deze kennis moet volgens hem uit verschillende discipli-

pelijke kennis uit te leggen aan het publiek, want soms heb ik het gevoel dat veel mensen niet beseffen hoe nauwkeurig de wetenschap is’, vertelt de glacioloog geïrriteerd. ‘Een snel stijgende zeespiegel is geen doemdenken: het is gebaseerd op wetenschap.’ Om het laagdrempelig te maken vertelt hij in Alles smelt in geuren en kleuren over zijn avonturen. Zo illustreert hij het smelten van gletsjers door middel van zijn ervaring in Spitsbergen. De eerste keer moest hij met een sneeuwscooter een ijsmeer over. Jaren later was het ijs gesmolten, waardoor hij een paar uur moest omrijden om zijn barre tocht te voltooien. In zijn boek houdt hij het ondanks dit soort persoonlijke verhalen louter bij de feiten. ‘Als ik een column schrijf, hoeft dat niet’, vertelt de weerman. ‘Daar is meer plek voor meningen en deel ik ook wel eens een sneer uit.’ Vliegmaatschappij America United komt er bijvoorbeeld niet heelhuids vanaf in een column ondanks dat ze op groene energie overstappen. Kuipers Munneke pleit namelijk dat je vooral minder energie moet gebruiken om echt duurzaam te worden. Enkel vergroenen is niet genoeg.

nes komen. ‘Je hoeft geen natuurkundige te zijn om aan oplossingen voor klimaatverandering bij te dragen’, stelt Kuipers Munneke.

Volgens hem is het alle hens aan dek: ‘De overgang naar groene energie gaat niet enkel om het ontwikkelen en verbeteren van technologie, maar ook over communicatie, politieke besluiten en juridische gevolgen. Daar heb je wetenschappers uit verschillende vakgebieden voor nodig’, redeneert hij.

Kuipers Munneke werd glacioloog vanwege

Op het moment dat hij de ijsmassa’s en gletsjers zag, werd hij verliefd. zijn fascinatie voor ijs en gletsjers, maar bij de nieuwe generatie klimaatwetenschappers is dat niet de enige reden meer. ‘Ik lees regelmatig in sollicitatiebrieven dat zij een steentje willen bijdragen voor een betere planeet’, zegt hij. Je kunt je afvragen of deze motivatie richting activisme neigt. ‘Ik denk dat “activisme” niet de juiste term is. Je kunt beter spreken van maatschappelijke betrokkenheid’, reageert de weerman voorzichtig. ‘Klimaatwetenschappers hoeven zich niet te beperken

tot het uitleggen van natuurlijke processen.

We mogen ook nadrukkelijk duidelijk maken dat het falen van de klimaatafspraken in Parijs negatieve consequenties heeft’, zegt hij dan stellig.

Communicatie door verhalen Om ervoor te zorgen dat gewone Nederlander begrijpt hoe klimaatverandering in elkaar steekt, is het cruciaal om deze complexe informatie op een laagdrempelige manier over te dragen. Voor weersvoorspellingen geldt hetzelfde volgens Kuipers Munneke: ‘Ik probeer altijd een verhaal te vertellen als ik het weer voorspel. Niemand onthoudt een saai praatje over temperatuursverandering en lagedrukgebieden.’ Als het weerbericht dichter bij het dagelijks leven staat, onthoud je het ook beter aldus de weerman. De manier van een verhaal vertellen om kennis over te dragen past hij niet alleen toe bij in het journaal: ‘Een column, een podcast, een weerpraatje en een boek zijn allemaal verschillende platformen waar je een boodschap overbrengt. Hoe je dat doet, verschilt natuurlijk wel.’

In het weerbericht en zijn boek houdt hij het bij beproefde bevindingen en probeert hij deze op een toegankelijke manier te verklaren. ‘Ik vind het belangrijk om wetenschap-

Natte voeten met Kuipers Munneke Ook in zijn werk als weerman treedt klimaatverandering steeds op de voorgrond. ‘Zeker als het over extreem weer gaat, is het weerbericht daar niet meer van los te maken’, vertelt hij. ‘De opwarming van de aarde betekent voor Nederland vooral een grotere variatie in de beschikbaarheid van water: droge periodes worden droger en natte periodes nog natter’, legt Kuipers Munneke uit. In het weer merk je dat direct volgens de weerman. ‘Daarvan hebben we al voorproefjes gezien. Denk bijvoorbeeld aan de overstromingen in Limburg van afgelopen zomer. Dit soort extreme weersomstandigheden gaan we nog veel vaker meemaken.’

Het weer zal dus wezenlijk veranderen, maar ons land zal er in de nabije toekomst niet heel anders uitzien door de opwarming van de aarde. ‘De zeespiegel zal echter zeker stijgen, zelfs als de planeet niet verder dan twee graden opwarmt’, benadrukt hij. ‘Als we de klimaatafspraken van Parijs naleven, zal het bij twee graden blijven en zal de zeespiegel langzaam stijgen. Wanneer we ons hier niet aan houden, zal het nog sneller warmer worden en komt het water eerder.’ Het beeld van Nederland over duizenden jaren is dan ook waterig. ‘Als ik over de Utrechtse Heuvelrug van de verre toekomst loop, denk ik dat je met een bootje naar dit gebied vaart en daar fijne wandelingen kan maken langs kampeerterreinen en stranden’, vertelt Kuipers Munneke dromerig. Het is een mooi beeld maar de weerman eindigt op serieuze toon: ‘Dit toekomstbeeld wordt pas over tienduizend jaar werkelijkheid als we ervoor zorgen dat de opwarming van de aarde vertraagt. Anders kunnen we over tweehonderd jaar al van Utrecht naar de Nijmeegse heuvels varen.’ ANS

4

KAMERVRAGEN tekst Sofie Groen afbeeldingen Thijs Meeuwisse

In Kamervragen gaan twee studenten op ontdekkingstocht in elkaars kamer en speculeren ze over de persoonlijkheid, activiteiten en vreemde trekjes van de bewoner. Kunnen ze uitvinden wat voor persoon er achter de kamer schuilgaat?

Deze editie: Isa en Saar Isa op bezoek bij Saar

gantische houten lamp die naast het kastje staat. ‘Wat een vette lamp, die zou ik zelf ook wel willen’, zegt ze uitgelaten. Een stapel met geschiedenisboeken op de grond zou volgens Isa de studie al kunnen prijsgeven, maar wanneer ze doorloopt en een boekenkast vol met filosofieboeken ziet, twijfelt ze toch: ‘Misschien wel Klassieke Talen, daar komen geschiedenis en filosofie meer samen.’

Isa loopt een stukje door en trekt de kledingkast open.

Haar ogen scannen de inhoud van het ecologische wasmiddel op de bovenste plank tot de dikke truien onder in de kast. ‘De hoeveelheid kleding valt mij echt reuze mee in vergelijking met mijn eigen kast. Ook lijkt het vintage.’

In combinatie met het ecologische wasmiddel vermoedt Isa dat de kamerbewoner veel om de natuur geeft. Ze draait zich om en scant de kamer nog een laatste keer.

De groene, gezonde en met naambordjes voorziene planten die boven het bed staan, geven Isa de indruk dat de bewoner een zorgzaam type is. ‘Misschien is het wel een introvert iemand, de kamer is namelijk erg knus. Misschien is het zelfs wel een beetje een huismus’, vraagt Isa zich voorzichtig af. Met de woorden creatief, verzorgend en natuurliefhebber, sluit Isa haar bezoek aan de kamer af.

Wanneer de kamerdeur opengaat valt Isa’s oog meteen op de beschilderde muur achter het bed. Met verschillende tinten blauwe verf vult de muur zich met golvende stroken die eindigen bij een poster van de inspiratie achter het werk: Vincent van Gogh. ‘Wow, dit is sowieso Isa zelf gedaan, dus hier woont vast een creatief persoon’, roept Isa enthousiast. Ze loopt een stukje verder de kamer binnen en kijkt een paar keer rond. Haar aandacht wordt getrokken door een klein kastje dat naast het bed staat. Hierop staat een rozenkwarts.

Ze beweegt zich naar het kastje toe en laat haar ogen langzaam en aandachtig naar beneden glijden om de inhoud te bekijken. ‘Tarotkaarten? Oké, daar wil ik straks meer over weten’, zegt Isa nieuwsgierig. Na ook de wierook en een boek over geneeskrachtige kruiden in het kastje te hebben gezien, concludeert ze dat de bewoner een spiritueel persoon is die hier zijn of haar stekje heeft.

Kort daarna wordt Isa’s aandacht getrokken door de gi-

Saar op bezoek bij Isa

met religie of zijn het Jezusbeeld en de Mariakaarsen enkel als decoratie bedoeld?’, vraagt Saar zich af.

Saar draait zich om en ziet achter haar een mooie zwarte piano staat met een pakje sigaretten erop. Terwijl Saar hier naartoe loopt, ziet ze maar liefst drie gitaren die de piano gezelschap houden, waarvan er eentje onder de bank ligt. ‘De bewoner is dus zeker muzikaal. Misschien is de bewoner wel lid van een bandje’, denkt Saar hardop.

Wanneer ze langzaam verder loopt, bekijkt ze de compleet met stickers beplakte koelkast. De Ismus-sticker geeft meteen de studie van de bewoonster weg: Politicologie. ‘Oké, dit K3-glas hier op de koelkast is wel echt veelzeggend’, grapt Saar. Waarschijnlijk toch geen international, concludeert ze en ze vervolgt haar zoektocht naar de identiteit van de bewoner. In de hoek van de kamer staat een kledingkast met een aantal boeken erop.

Het zijn studieboeken en bevestigen Saars vermoeden dat de bewoner Politicologie studeert.

Het valt Saar op dat de persoon die de kamer bewoont veelzijdig is. Bierkratten, sigaretten en verstopte drankspelletjes geven haar het idee dat het hier gaat om een klassieke student. De vier paar Dr. Martens, muziekinstrumenten, stapels met dvd’s én een klok in de vorm van een filmklapper, doen Saar echter denken aan een alternatiever iemand.

Na een aantal trappen te hebben beklommen, opent Saar de kamerdeur. De poster van een van Saars favoriete films, The Nightmare Before Christmas, hangt boven het stalen bed en valt haar bij binnenkomst meteen op. ‘Ik denk nu al dat ik veel gemeen heb met deze persoon’, zegt Saar Saar daarom stellig. Ze schuifelt langzaam de kamer door en belandt bij een televisie omringd met stapels Engelstalige dvd’s. ‘Wat leuk dat iemand dat in deze tijd nog heeft’, zegt Saar verbaasd.

Na een aantal van de dvd’s goed bekeken te hebben, trekken de foto’s op de muur achter de tv haar aandacht.

Het zijn analoge foto’s van Berlijn. In combinatie met de Engelstalige films denkt Saar dat het misschien gaat om een internationale student uit Duitsland.

Ze draait zich om en ziet dat achter in de kamer een deel van de verwarming is omgetoverd tot een religieus huisaltaar. Een groot Jezusbeeld, een aantal herdenkingskaarsen en wat kruisjes vullen de vensterbank bij het raam. ‘Zou deze persoon daadwerkelijk affiniteit hebben

VRAGENUURTJE Tijd voor de confrontatie: hadden de studenten het bij het juiste eind of sloegen ze de plank compleet mis?

Saar en Isa ontmoeten elkaar in Isa’s kamer. ‘Ik zat best goed denk ik’, zegt Saar enthousiast als ze Isa begroet. ‘Politicologie toch?’ Isa bevestigt Saars vermoeden en vraagt wat Saar studeert.

‘Philosophy, Politics and Society’, antwoordt ze.

‘Oh wow, dat is wel anders dan ik dacht’, zegt Isa en ze vertelt Saar dat ze vanwege de stapel boeken dacht aan de studie Klassieke Talen. ‘Ik heb wel een jaar Klassieke Talen gestudeerd, maar dat vond ik niks. Het onderwerp vind ik nog steeds leuk, vandaar dat ik de boeken nog heb’, legt Saar uit.

Isa complimenteert haar met de indrukwekkende schildering op de muur, waarna Saar uitlegt dat het een spontaan idee was en dat ze die samen met een vriendin heeft gemaakt. Isa’s vermoeden dat ze introvert was, bleek niet helemaal correct, maar Saar begrijpt ze dat vermoedde.

‘Het is een balans tussen dat ik ervan hou om tijd voor mezelf hebben, maar daarentegen ook van

een sociaal leven hou. Ik heb bijvoorbeeld ook een bestuursjaar gedaan’, licht ze toe. De houten lamp op haar kamer, waar Isa zo enthousiast over was, bleek handgemaakt te zijn en gered van de stort waar Saars stiefvader hem heen wilde brengen. Het pakje met tarotkaarten had ze ooit van een boekenbon gekocht, maar verder weinig aangeraakt. Saar was wel van plan om hier ooit nog wat mee te doen. ‘Dan kan ik de toekomst van iedereen gaan voorspellen’, zegt ze lachend.

Daarop aansluitend kaatst Saar de politicologiestudente de vraag terug over het religieuze altaar bij de vensterbank. Dit blijkt ook minder serieus te zijn dan het eruit ziet. Isa bevestigt Saars vermoeden dat het puur decoratief is: ‘Het Jezusbeeld heb ik samen met een vriend opgehaald via Marktplaats. Soms draai ik hem om, dan kunnen mensen van buiten zien dat Jezus naar ze kijkt’, grapt Isa. Ook vertelt Isa dat ze graag zingt en af en toe de instrumenten op haar kamer bespeelt. Ze is nog op zoek naar mensen waarmee ze haar passie kan delen en speelt momenteel nog niet in een bandje. Ze sluiten hun ontmoeting af door hun gezamenlijke interesse in Tim Burton, de regisseur van The Nightmare Before Christmas, met elkaar te delen. ANS

Advertentie

Waar ga je wonen nadat je bent

AFGESTUDEERD??

Zondag 13 maart

Betaalbaar wonen debat

T

L

S E IV

a nd

zie

e ag

M

A RE

s od

Th

ie

lo me

Thiemeloods, Nijmegen 15:30 - 17:00 uur www.nijmegen.piratenpartij.nl Stemwijzer: mijnstem.nl/nijmegen

VAN HET LIJF tekst Michelle Tang en Eline Zoutendijk foto’s Ted van Aanholt

5 Wie : Anna Rafecas Sogas (25), Research Master Philosophy

Stijl : Zwart en Spooky

Hoe zou jij je stijl omschrijven?

‘Ik wil mijn stijl geen label geven, maar ik houd voornamelijk van donkere kleding. Denk hierbij bijvoorbeeld aan gothicinvloeden. Vandaag draag ik een lange, zwarte fluwelen rok en een transparante top met zwarte vleermuizen. Mijn schoenen zijn het favoriete onderdeel van mijn outfit. Dit komt omdat het platformschoenen zijn die mij langer laten lijken. Ik voel me dan krachtiger en daarom draag ik ze iedere dag. Contrasterend met mijn donkere stijl houd ik wel van een felle haarkleur.’

Hoe ben je tot deze stijl gekomen?

‘Dat is best een bijzonder verhaal. Ik heb altijd al een donkere stijl gehad, maar werd hierom veel gepest. Daarom besloot ik om meer standaard kleding te dragen. Nadat ik weer vrienden had gemaakt dacht ik dat het pesten was gestopt, maar dit bleek niet het geval. Ik had toevallig een keer dezelfde hoodie aan als een van mijn beste vriendinnen en werd er toen van beschuldigd dat ik haar stijl na-aapte. De populaire meiden gebruikten dit als een excuus om mij opnieuw te pesten. Daarop besloot ik een nieuwe vriendengroep te zoeken. Deze vrienden werden gerespecteerd op school en zelfs een beetje gevreesd. Dankzij hen durfde ik mezelf te kleden zoals ik zelf wilde en keerde ik terug naar mijn donkere stijl. Sinds ik me zelfverzekerder voel, krijg ik eigenlijk alleen maar positieve reacties op mijn stijl.’

Waar haal jij je inspiratie vandaan?

‘Ik haal mijn inspiratie eigenlijk uit mezelf. Ik ben niet het soort persoon dat sociale media gebruikt om stijlinspiratie op te doen zoals veel anderen. Ik heb vaak ingevingen over dingen die mij goed zouden kunnen staan. Dan krijg ik een beeld in mijn hoofd waarop ik mijn stijl baseer. Zo had ik een paar jaar geleden het idee om mijn haar rood te verven. Sindsdien voelt rood alsof het mijn natuurlijke haarkleur is. Door deze ingevingen heb ik ook besloten twee neuspiercings te nemen. Daarnaast heeft mijn stemming ook veel invloed op mijn stijl. Als ik me niet goed voel, heb ik minder zin om mijn beste outfit uit de kast te halen. Een van mijn goede voornemens is om me hier toch wat vaker overheen te zetten. Mijn stemming wordt er namelijk beter van als ik wel een goede outfit draag.’

Waar vind je kleren die bij je stijl passen?

‘Ik kom uit Barcelona, waar ik vaak naar een pin-up- en gothicwinkel ga. Deze winkel verkoopt veel kleding in de stijl die mij aantrekt. Daar ga ik tegenwoordig ongeveer één keer per jaar shoppen en investeer ik in de mooiste kleding die ik kan vinden. Op deze manier breid ik mijn verzameling steeds een beetje uit. Tegenwoordig shop ik ook veel online omdat ik kleding in die stijl niet makkelijk kan vinden in Nederland. Mijn collectie bestaat trouwens niet alleen uit donkere kleding. In mijn kast hangen ook kledingstukken die ik van mijn zus krijg. Denk hierbij aan een spijkerbroek en een sweater.’ ANS

TERUG NAAR DE TEKENTAFEL Interview

tekst Philip Schröder en Simon Swelsen illustratie Simone Vlug

Zullen we in de nabije toekomst als Marty McFly en Doctor Brown naar de campus zweven? Met het project van de Britse fysicus Nigel Hussey kan dit sciencefiction idee werkelijkheid worden. ‘Op dit moment zijn wij bezig met het maken van een prototype van de Heyendaalshuttle.’

6

D

e Radboud Universiteit (RU) heeft een van de sterkste magneten van Europa: iets wat de Britse fysicus Nigel Hussey enorm aantrok.

In 2013 verkaste hij naar Nijmegen met het plan de wereld te veranderen. De Brit zag in verkeersveiligheid en de vele files een fundamenteel probleem in ons huidige verkeer. Daarom nam hij het op de schop door een nieuw transportsysteem te onderzoeken: geen individueel bestuurde auto’s, maar centraal aangestuurde zwevende capsules die over het wegdek sjezen.

De Heyendaalshuttle vormt zijn tweede prototype. Toekomstige studenten hoeven zich niet meer te haasten om een plekje te bemachtigen in de beruchte bus 10 maar kunnen via hun mobieltje een ‘Heyendaalshuttle’ bestellen. Tenminste, als het aan Hussey ligt.

Op dit moment lijken elektrische auto’s echter nog de toekomst van het verkeer te zijn. In het klimaatakkoord staat dat alle personenauto’s die van de lopende band afkomen vanaf 2030 elektrisch moeten zijn. Met zijn visie daagt Hussey het toekomstbeeld van de elektrische auto uit. De RU is volgens Hussey geïntrigeerd door het idee: ze steunt het interfacultaire project genaamd National Individual floating Transport Instrastructure (NIfTI). Wat maakt NIfTI het transportsysteem van de toekomst volgens Hussey en hoe haalbaar is het?

Elektrische auto’s lijken de toekomst van het verkeer te worden. Waarom wil u het huidige systeem op zijn kop zetten?

‘Ik vind dat er veel nadelen aan het huidige transportsysteem met auto’s zitten, zoals het hoge aantal ongelukken en files. Het belangrijkste voor ons is om de infrastructuur veiliger te maken. Zo’n 150 jaar geleden dachten we dat onze infrastructuur het beste gebaseerd kon zijn op auto’s.

Sindsdien hebben we ze stap voor stap verbeterd en veiliger gemaakt. Nu zijn we bezig auto’s op elektriciteit te laten rijden. Dat is mooi, maar we tolereren nog steeds zo’n kwart miljoen verkeersdoden per jaar en tien keer zoveel gewonden. Wat wij met NIfTI proberen te doen is dit huidige systeem weg te denken en met de kennis van nu iets totaal nieuws te bedenken.’

‘We tolereren nog steeds zo’n kwart miljoen verkeersdoden per jaar.’

Het zou dus een totaal nieuw transportsysteem moeten worden. Kunt u uitleggen wat NIfTI uniek maakt?

‘Het idee van zwevende voertuigen is niet nieuw. Iedereen kent zwevende voertuigen natuurlijk uit sciencefiction-films. De eerste echte zwevende treinen werden al in de jaren zestig in Japan in gebruik genomen. Hierbij wordt gebruik gemaakt van supergeleiders. Dit zijn bijzondere metalen die onder lage temperaturen geen elektrische weerstand hebben en een object op een vaste hoogte kunnen laten zweven. Deze supergeleiders zorgen ervoor dat de trein erg stabiel op de rails zweeft, waardoor die heel weinig weerstand heeft en extreem hoge snelheden kan behalen. Deze supergeleiders moeten echter ook actief gekoeld worden omdat ze onder lage temperaturen werken. Dat is op grote schaal niet haalbaar. Wij maken daarom gebruik van rijen gekantelde elektromagneten onder een wegdek waardoor energie wordt gepulseerd om de capsule af te stoten en zo te laten zweven. De capsule zit dus niet vast aan een rail, waardoor die veel flexibeler is. Een trein kan alleen van A naar B, maar wij willen met het voertuig van A naar Z en alles daartussen. Daarmee heeft de capsule meer overeenkomsten met een auto dan een trein. Je zou de capsule kunnen zien als een taxi zonder bestuurder die je naar je opgegeven bestemming brengt.’

Een zwevende capsule bestellen met je telefoon klinkt erg futuristischoe werkt NIfTI?

‘Bij NIfTI zijn de magneten onder het wegdek de motor en is een centraal systeem het stuur. Zo hebben we het meeste gewicht uit het voertuig kunnen halen, zoals de motor en de accu. Dat maakt een potentiële aanrijding met een capsule van NIfTI veel minder schadelijk voor de betrokkenen. Daarnaast pakken we met het centrale systeem ook het probleem van files en onnodig stilstaan aan. Het centrale systeem dat alle capsules tegelijkertijd aanstuurt, zorgt voor een constante stroom over de weg. Je moet je voorstellen dat een reeks capsules over de snelweg zweeft met precies dezelfde snelheid en afstand tot elkaar: een soort trein maar dan kan iedere capsule bij iedere afslag zijn eigen weg gaan.’

‘De vraag is of er voldoende specifieke metalen op de wereld zijn.’

U wilt het hele verkeerssysteem omgooien. Waarom begint u dan bij de Heyendaalshuttle?

‘De route van de Heyendaalshuttle is de perfecte uitdaging om te onderzoeken of de techniek van NIfTI op meer dan alleen rechte wegen werkt. Het eerste succesvolle prototype van een capsule dat we hebben gemaakt was op een baan van maar twee meter lang en kende geen bochten.

Op de route van buslijn 10 zijn heuvels, bochten, kruispunten en rotondes. Dit maakt het ideaal om een onderdeel van het concept NIfTI te bewijzen. Daarom bouwen we een prototype van de Heyendaalshuttle. Hiermee willen we kijken of NIfTI in staat is om de bus te vervangen op dat traject. Daarnaast maakt het feit dat we een prototype van de Heyendaalshuttle maken het een interessant project voor studenten, omdat zij die buslijn allemaal kennen.’

Veel studenten uit verschillende studierichtingen werken mee. Wat draagt die diversiteit bij aan het project?

‘Ik ben gewend om te praten met medefysici over metalen en supergeleiders. Nu praat ik onder andere met collega’s van taalwetenschap over een spraakherkenningssysteem voor NIfTI. Dat is iets waar ik zelf nooit aan zou hebben gedacht. Bij studentenbijeenkomsten zie je duidelijk hoe anders studenten van de verschillende faculteiten denken.

Dat is alleen maar goed, zo zie je het probleem vanuit verschillende hoeken. Zo heeft een student van de bètafaculteit in dit vroege stadium al een masteronderzoek gedaan naar de milieu-impact van NIfTI in vergelijking met elektrische autos. Studenten van de Faculteit der Managementwetenschappen hebben het transportgedrag van inwoners van Nijmegen bekeken en daarbij mogelijke routes voor NIfTI bedacht. Daarnaast heeft het Donders Instituut onderzoek gedaan naar de besluitvormingsprocessen van mensen rondom een dergelijke nieuwe technologie. Doordat er zoveel mensen aan mee werken kan er dus vroeg in het proces worden nagedacht over problemen die normaal gesproken later pas worden onderzocht.’

In hoeverre heeft NIfTI de potentie om in de toekomst te concurreren met de elektrische auto?

‘In theorie is ons idee dus veiliger, maar een belangrijk vraagstuk op dit moment is de invloed op het milieu. We hebben laten berekenen dat NIfTI een vergelijkbaar verbruik als elektrische auto’s zal hebben. Mits deze energie volledig groen wordt opgewekt, zullen zij dus niet bijdragen aan klimaatverandering. Het grootste knelpunt voor elk transportsysteem is dat we onze natuurlijke bronnen niet uitputten. De capsule bestaat uit weinig materiaal. Hij heeft namelijk geen remmen en banden nodig, want de meeste

VRAAG VAN DE WEEK Zouden er woningen moeten worden gebouwd op het stadseiland Veur Lent?

23%

JA 77%

NEE

Heb jij vertrouwen in Robert Dijkgraaf als onderwijsminister?

70%

JA 30%

NEE

foto RU-website

prof. dr. Nigel Hussey werd in 2013 aangesteld als directeur van het High Field Magnet Laboratory (HFML), waar wetenschappers van over de hele wereld naartoe komen om experimenten te doen met hoge magnetische velden. Dat deed hij tot 2018 waarna hij zich focuste op zijn eigen onderzoek naar supergeleiders. Hiervoor kreeg hij een beurs van 2,5 miljoen euro van de Europese onderzoeksraad. Het leiden van het National Individual floating Infrastructure (NIfTI) project is daar bijgekomen. grondstoffen zitten in het magnetische wegdek zelf. Wetenschappers vragen zich vooral af of er genoeg van de specifieke metalen op de wereld zijn om het systeem op grote schaal uit de grond te stampen. Die vraag blijft voorlopig onbeantwoord omdat we niet weten hoeveel van dit soort metalen nog beschikbaar zijn. Voor elektrische auto’s geldt overigens hetzelfde, omdat ook daar metalen in zitten zoals lithium waarvan onbekend is hoeveel er van is.’

Wat zijn de volgende stappen in het onderzoeksproces?

‘We zitten nu nog in de beginfase. Desondanks heb ik een verreikende visie voor NIfTI als algeheel transportsysteem. We moeten het in kleine stapjes opbouwen. Als we kunnen bewijzen dat de toepassing van NIfTI op de Heyendaalshuttle technisch mogelijk is, kunnen we gaan onderzoeken of het ook op grotere schaal geïntegreerd kan worden in de transportinfrastructuur. In de eerstvolgende stappen van het proces gaan we de prototypes telkens vergroten. Op dit moment hebben we dus een schaalmodel van twee meter lang, maar we zijn al aan het nadenken over een groter prototype. Daar vragen we financiering van de NWO voor aan. Als we aan de hand van dat prototype in de komende twee jaar dan kunnen aantonen dat NIfTI kan versnellen, remmen, bochten nemen en bergop en -afwaarts kan gaan, zijn we klaar voor de volgende stap: een schaalmodel op ware grootte. Middels dit schaalmodel kunnen we allerlei dingen testen die we anders niet konden doen. Denk hierbij aan veiligheidseisen, computerstroomverbruik en hoe NIfTI reageert op sterke wind.

Daarna zouden we het kunnen implementeren in een kleine stad, maar dat is pas jaren later. Voor nu moeten we eerst kunnen aantonen dat het wetenschappelijk gezien mogelijk is, alsook dat het veiliger zal zijn, beter voor het milieu en dat het files zal verminderen.’ ANS

ANS zoekt cartoonisten Kan jij tekenen en heb jij een scherpe pen dan is het Algemeen Nijmeegs Studentenblad op zoek naar jou.

Lijkt het jou leuk om cartoonist te zijn bij ons studentenblad mail dan naar redactie@ans-online.nl

Tijdgeest

7

IN MEDIA WE TRUST tekst Pim Blankemeijer illustratie Ella van Dalen

In Tijdgeest wordt iedere editie het verleden, heden en de toekomst van de kijk op een fenomeen of ontwikkeling besproken.

Deze editie: Journalistieke verslaggeving

Vandaag de dag lijkt het soms wel alsof het haten van ‘mainstream media’ mainstream is geworden. Open Twitter, Instagram of Facebook en het klinkt alsof menig Nederlander een persoonlijke vete heeft met traditionele media.

Mocht het vanwege politieke partijdigheid, een groot complot of simpelweg dat journalisten niet kritisch genoeg zijn, de media krijgt om allerlij redenen kritiek. Het sentiment wordt zo intens gevoeld dat het in sommige gevallen niet alleen blijft bij kritische woorden, maar ook leidt tot geweld en bedreigingen. Is het wantrouwen tegen de journalistieke media een recent fenomeen of komt dit al langer in Nederland voor? Zal dit sentiment een grotere rol spelen in de toekomst?

Verleden: Kranten en zuilen

Heden: Vertrouwenscrisis

Toekomst: Omgaan met verruwing

Het medialandschap van naoorlogs Nederland werd gedefinieerd door de levensbeschouwelijke zuilen zoals, katholieken, protestanten, liberalen en socialisten, die veel aspecten in het leven, van wieg tot graf, vormgaven. Dit systeem uitte zich volgens Huub Wijfjes, hoogleraar Journalistiek aan de Rijksuniversiteit Groningen, ook in de kranten, die vaak loyaal waren aan een van de vier zuilen. Wijfjes noemt het Vrije Volk als een duidelijk voorbeeld van een krant van de socialistische zuil en de Volkskrant, toendertijd een krant van de katholieke zuil. Volgens Wijfjes zag je dat het vertrouwen in deze kranten gebonden was aan hoe loyaal ze waren aan de zuilen: ‘Alles wat bijvoorbeeld de katholieke kranten schreven werd door hun katholieke lezers geloofd.’ Dit mechanisme van vertrouwen gekoppeld aan de mate van loyaliteit uitte zich in een kritiekloze houding van veel kranten tegenover hun eigen zuil en in vijandbeelden tegen andere partijen.

Vanaf de jaren zestig kwam verzuilde syteem echter onder vuur te liggen. ‘Het hele bouwwerk van de verzuiling viel stelselmatig uit elkaar. Dagbladen die een sterk katholiek signatuur hadden, veranderden soms zelfs fundamenteel van standpunt’, stelt Wijfjes. Een onderdeel van de ontzuiling was de groeiende vraag naar een kritische houding tegenover instituten, waardoor het systeem van vertrouwen in media veranderde. Uit deze ontwikkeling ontstond volgens Wijfjes het concept van kri-

Deze nieuwe vorm van journalistiek leidt inmiddels niet alleen tot een nieuwe vorm van wantrouwen, maar ook tot heftigere uitingen hiervan. Dit ziet Simon Knopper, docent bij de Fontys Hogeschool Journalistiek in Tilburg, duidelijk terugkomen in onderzoek: ‘Uit een in 2017 afgenomen enquête bleek dat zes op de tien journalisten wel eens te maken hebben met een vorm van agressie bij het uitoefenen van hun vak. Dit onderzoek werd in 2021 herhaald en toen bleek het zelfs acht op de tien te zijn.’ Een verruwing van dit wantrouwen betekent echter geen vergroting van het wantrouwende publiek. Knopper wijst naar een onderzoek van Reuters Institute, dat stelt dat 59 procent van de ondervraagden vertrouwen houdt in de media en dat grotere nieuwsbronnen, zoals de NOS, RTL en lokale media, zelfs kunnen genieten van percentages rond de zeventig tot tachtig procent. Wijfjes beaamt ook dat deze wantrouwende groep niet groter is geworden, maar vooral luider en zichtbaarder: ‘Dat zijn radicale groepen die zich sterk kunnen manifesteren in de openbaarheid, vaak door gewelddadig of schrikbarend optreden, maar ze behoren zeker niet tot het merendeel van de Nederlandse bevolking.’

De vraag is nu hoe deze agressie tegen de media zich uit in het heden. Paul Teixeira, secretaris Uitgeverijbedrijf bij de Nederlandse Vereniging van Journalisten (NVJ), geeft aan hoe journalisten deze agressie ervaren: ‘Het gaat niet alleen om fysiek geweld, maar ook over verbale bedreigingen en doxing, het ongevraagd publiceren

Wanneer wordt gekeken naar de wantrouwende groep, benadrukt Wijfjes dat deze ook in de toekomst een randgroepering zal blijven en zeker niet tot een nieuwe meerderheid zijn te verklaren. Dat zie je volgens de mediahistoricus ook terug in de verkiezingsresultaten. ‘Sommige kleine groeperingen die bezig zijn met een alternatief politiek geluid, zoals de BoerBurgerBeweging of Forum voor Democratie, willen misschien terug naar een situatie zoals die van de verzuilde periode.

Hierbij zouden de media zich als een kritiekloze megafoon van een politieke beweging gedragen’, stelt Wijfjes. Vanwege de kleine omvang van dit soort groepen verwacht hij dan ook niet dat de compromisloze stijl van journalistiek uit de verzuilde periode terug zal keren.

Hoewel deze radicale groepen klein van omvang zullen blijven, zal het een mogelijkheid blijven dat deze ‘anti-mainstream’ groepen in de mainstream worden getrokken. ‘Je hebt nu Ongehoord Nederland die er een totaal andere opvatting op nahoudt, maar die wel een onderdeel van het publieke omroepbestel is geworden’, stelt Knopper. ‘Door dit soort omroepen dus ook mainstream te maken, kun je de scherpe randjes er vanaf te halen.’ Wijfjes deelt deze mening met Knopper: ‘Het kan deradicaliserend werken en dat blijkt nadrukkelijk uit de geschiedenis. Een van de kernen van het Nederlandse publieke omroepbestel is de culturele integra-

tische journalistiek: ‘De journalistiek werd een beroep waarin journalisten kritisch zijn op alle autoriteiten en alle ideologieën, iets wat ze tot op de dag van vandaag nog steeds nastreven.’ Het vertrouwen van lezers werd volgens de hoogleraar niet meer gebaseerd op de loyaliteit van kranten aan hun zuilen, maar op het idee dat kranten op een professionele manier kritisch moeten zijn op maatschappelijk-culturele gebeurtenissen.

Wijfjes suggereert dat deze nieuwe vorm van journalistiek ook tot een nieuwe vorm van wantrouwen leidde. Sommige mensen vonden de journalistiek namelijk niet kritisch of onpartijdig genoeg te vinden. Populistische en radicale groepen die opkwamen rond het einde van de twintigste eeuw, zoals de Centrum Democraten en Lijst Pim Fortuyn, kwamen dan ook in opstand tegen de “gevestigde orde”. Dit concept van ‘gevestigde orde’ werd volgens Wijfjes ook geuit in het idee van “mainstream media” als zondebok: ‘Er is volgens die groepen altijd sprake geweest van traditionele media die bepaalde geluiden in de samenleving onderdrukt.’

van adresgegevens van een ander.’ Teixeira merkt ook dat het aantal meldingen van bedreigingen en geweld stijgt en dat de aard van bedreigingen intenser wordt. ‘Zo was er vorig jaar een Groningse journalist die een kritisch stuk over complottheorieën had gepubliceerd en daarna twee brandbommen in zijn huis had gekregen’, stelt hij. Als reactie op deze toenemende agressie werd in 2017 de organisatie Persveilig gesticht. De NVJ, het Ministerie van Justitie en het Genootschap van Hoofdredacteuren stichtte deze organisatie als meldpunt en werkte samen voor trainingen en veiligheid van journalisten. Persveilig geeft onder andere trainingen, zoals ‘omgaan met agressie’, aan journalisten en installeert noodknoppen bij hen thuis die direct verbonden zijn met de meldkamer van de hulpdiensten. De toename van bedreigingen en geweld is volgens Wijfjes deels te wijten aan een proces van individualisering dat sinds de jaren zeventig gestart is. ‘Individualisering kan leiden tot een uitvergroting van je eigen gelijk. Dat wordt dan ook gestimuleerd door technologieën, zoals social media, die de individuele expressie zonder enig beletsel mogelijk maken’, aldus de mediahistoricus.

tie van groepen door middel van het verdelen van zendtijd.’

Volgens Wijfjes werkt dit aan de hand van “televisielogica”, een concept dat propaganda uitsluit, omdat het simpelweg niet voor goede televisie zorgt. Men gaat dan van megafoonjournalistiek over naar programma’s waarin meningen werkelijk met elkaar botsen.

Naast integratie kunnen journalisten volgens Teixeira ook op andere manieren met dit wantrouwen omgaan. Een van de mogelijke oplossingen is transparantie: ‘Wat je kunt doen is uitleggen waarom je bepaalde keuzes maakt als pers, zoals hoe je werkt en wat je wereldbeeld is. Als je dat soort zaken belicht, dan bereik je misschien nog een aantal van de mensen die de media niet meer vertrouwen.’ Daarnaast adviseert Teixeira om maatschappelijke stukken altijd te belichten in hun context en niet als geïsoleerde gebeurtenissen te behandelen. Ondanks zijn advies erkent Teixeira dat de journalistiek maar een beperkt aantal dingen kan doen om het wantrouwen van deze kleine groep mensen te verlichten. ANS

8 Advertentie