ANIMALIEN BILDUMA
LH3C
Aurkibidea:
1.-Arranoa ..2.orr.
2.-Geopardoa…….3.orr.
3.-Hartza ...4.orr.
4.-Izurdea…………….5.orr.
5.-Kamaleoia ....6.orr.
6 -Katua…………………7orr
7.-Kokodriloa…….….8.orr.
8 -Lehoia……………… 9orr
9.-Leopardoa………..10.orr.
10 -Marrazoa 11 orr
11.-Perikitoa…………...12.orr.
12.-Sugea 13.orr.
13.-Tigrea……………..….14.orr.
14.-Txakurra ....15.orr.
15 -Txerria…………… … 16 orr
16.-Tximeleta…………….17.orr.
17-Tximinoa…………… 18 orr
18.-Untxia………………….19.orr.
19-Zaldia………………… 20 orr
1
Arranoa
Datu orokorrak:
Kategoria:ornoduna
Taldea:hegaztia
Izen zientificoa:chrysaetos
Ertaina da,hegaz egiten du,begiak handiak ditu eta bi hanka. Lumak ditu, atzaparrak ditu eta mokoa ehizatzeko erebai ditu.
Antartidan izan ezik bizi da
Haragia jaten du eta intsektuak.
ArraUtzetatik jaiotzen dira.
Jaiotzetik bi hilera hegan egiteko prest daude eta gero hurrunago joateko gai dira hala eta guztiz ere urte oso bat egon behar dira habia utzi gabe, gurasoen ondoan ehizatzen ikasten,berez kabuz ehizatzeko gai izan arte
2
geopardo
Datu orokorrak:
Kategoria: ornoduna
Taldea: ugaztunak.
izen zientifikoa: Panthera pardus.
Oso arina da eta letaginak ditu. Hanka txikiak ditu baina korrika asko egiten du 7 metroko luzera izan dezake. Begiko kolorea urdina da eta ilea pixka bat laranja eta beltza du.
Gorputzeko atalak aztertzen baditugu, animalia hauek buru handia, gorputz luzea eta hanka motzak dituzte.
Afrikan bizi dira Geopardoak
Haragia jaten du eta beste animalia batzuk jaten dituzte
Amaren tripatik jaiotzen dira.
Ba al zenekien?
Korrika asko egiten dutela eta lo asko egiten dutela.
3
HARTZA
Datuorokorrak :
Kategoria: ornoduna da
Talde: ugaztuna da.
Izen zientifikoa: myrmecaphaga tridactida
Handia da, lau hanketan ibiltzen da, bi belarri txiki dituzte eta ile marroia dauka Apatzak ditu ehizatzeko eta haginak ditu defendatzeko
Bizi dira basoan, mendian Ipar Amerikan eta Europan.
Fruitu lehorrak eta hostoak jaten dute.
Bibiparo da eta 9 hilabete egoten dira amaren tripan
Ba al zenekien?
Munduko animaliak azkarrenak dira. Hibernatu egiten dute, hau da, urteko garai bat lo igarotzen dute.
4
Izurdea
Datu orokorrak:
Kategoria: Ornoduna
Taldea: Ugaztuna
Izen zientifikoa: Delphinidae
Ugaztunak dira eta pisatzen dute 2 edo 9 kg Burua oso handia daukate eta gehienak oso handiak dira. Eta ahal dute 30 baino urte bizi.
Izurdeak mundu osoan zehar aurki daitezke, baina gehienek nahiago dituzte ur epelak eta ingurune tropikalak, nahiz eta badiren batzuk ur oso hotzetan bizi direnak.
Izurdeek arrainak eta kalamarrak jaten dituzte
Bibiparoa da.
Kumeak udaberrian edo udan jaiotzen dira, eta emeek hartzen dute eurak hazteko ardura guztia.
Ba al zenekiten?
Beraien artean komunikatzen dira, Izurdeek bokalizazio asko sor ditzakete, askotan klik eta txistu soinuen antzekoak Lo egiten dute begi ak zabalik eta ez dute jaten oso arin
5
KAMALEOIA
Kategoria: ornogabea da.
Taldea: narrastia dira.
Izen zientifikoa: chamaeleo da bere izen zientifikoa.
Berdea da eta kolorea aldatu al du. Begiak berdeak eta beltzak dira Ezkatak ditu Mingain bizkorra dituzte, eta askotan gorputza baino luzeagoa: punta itsaskorra da eta intsektuak osorik harrapatu eta jan egiten dituzte.
Mendian bizi al dira zuhaitz batean. Madagazkarean edo Afrikan ere bai.
Intsektuak jaten dute.
Arrautzetatik jaiotzen dira
Ba al zenekien?.
Ehun espezie kamaleoi ezagutzen direla eta ia denak Madagaskarren bizi direla. Reptilen artean ikusmen onenetarikoak dituztenak dira eta argi ultramorea ikusteko gai dira. Euren kolorea aldatu dezakete kamuflatzeko.
6
Katu
Datu orokorrak
Kategoria Ornoduna da Taldea Ugaztuna da. Izen zientifikoa Felis catus
Katu batzuk txikiak dira beste batzuk handiak. Kolore askotakoak daude adibidez; beltzak, zuriak, horiak…Katu mota asko daude.Ilea dute.Lau hanketatik ibiltzen dira
katuak etxeetan bizi dira.
Katuak pentsua eta arraina jaten du
Katua bibiparoa da,9 hilabetete bere amaren tripan egoten da
Ba al zenekiten?
Esnea ez da katuarentzat janari onena, katuak ez dute zapore gozorik hautematzen. Gizakiek baino hezur gehiago dute.
7
kokodriloa
Datu orokorrak
kategoria:ornoduna
taldea:narrastia
izen zientifikoa:krokodylidae
Animali oso arriskutsua da eta azal oso gogorra dauka eta krokodiloa kaiman baino hagin gehiago dauzka
Amerikan Asian eta Afrikan bizi dira kokodriloak.
Handia denean zebrak eta arrainak jaten ditu.
Obiparoa da eta arrautzetik jaiotzen da kokodriloa.
Ba al zenekiten?
Beroa daukatenean ahoa zabaltzen dute eta 8.000 hagin daukate bere bizitan kokodriloak.
8
Lehoia
Datu orokorrak:
Kategoria: ornoduna
Taldea: ugaztuna
Izen zientifikoa: Panthera leo.
Lehoiak tamaina ertainekoak dira .Ilea marroia eta horia daukate. Lau hanketan ibiltzen dira Hagin zorrotzak dituzte eta zortzi zentimetroko letaginak
Lehoi helduetan, arren pisua 150-250 kg-en artean izan ohi da eta emeena 120-182 kg inguruan.] Buruaren eta gorputzaren luzerari dagokionez, 1,70 - 2,50 metrokoa da arretan eta 1,40 - 1,75 metrokoa emeetan. Isatsak metro bat inguru neurtzen du
Lehoiak Afrikako Sabanan eta Indian bizitzen dira .
Haragijaleak dira eta haragia jaten dute.
Bibiparoak dira eta emeak 18 eta 26 hilabete artean izaten ditu kumeak.Lehoi emearen ernaldiak 110 egun irauten du: kume bat eta lau artean izaten ditu aldi bakoitzean
Ba al zenekiten?
Lehoia oihanaren erregea da eta bigarren katuki bizidun handiena da.
9
LEOPARDOA
Datu orokorrak:
Kategoria: Ornoduna da
Taldea:Ugaztuna da.
Izen zientifiKoa:Pantera pardus.
Ertaina da,ilea horia eta beltza dauka,korrika oso askar egiten du,hankak sendoak ditu korrika egiteko eta haginak zorrotzak dira
Afrikako sabana batean bizi dira
Haragia jaten du,gazelak,oreinak…
Amaren tripatik ugaltzen da eta hiru hilabete daude amaren tripan.
Munduko bigarren animali azkarrena da.
10
Marrazoa
Datu orokorrak:
kategoria:ordodunak. taldea:arraina
izen zientifikoa:selichimorphia gaiordena
Marrazoa arrain mota bat da. Hezurrak bigunak ditu; zehazki, kartilagozkoak.Hortzak triangelu formakoak ditu, gure letaginak bezalakoak. Gainera, hortzak guk bezala ilaratan antolatuta dituzte. Oso handia da. Marrazoen azalaren kolorea zuriaren eta grisaren arteko konbinazio bat da, nagusiki.
Itsasoan bizi dira marrazoak
Beste arrain batzuk ehizatzen dituzte elikatzeko.
Arrautzatetik jaiotzen dira.
Ba al zenekiten?
Tiburoiak bizi daitezkeela mila urte eta dinosaurioen garaioak direla
11
perikitoa
Datu orokorrak:
Kategoria: ornoduna
Taldea: hegaztia
Izen zientifikoa: melopsttacus undulatus
Txikia da eta lumak ditu. Berdea, horia eta zuriak izan daitezke. Mokoa daukate jateko eta hegal luzeak hegaz egiteko.
Etxeetan bizi dira normalean eta Australiatik etorritako hegazti multzoetan daukate euren jatorria
Alpistea jaten dute eta Arrautzetatik jaiotzen dira.
Ba al zenekiten?
Oso dibertigarriak dira eta alaiak dira beti. Beti egoten dira beste perikito batzuekin
12
sugea
Datuorokorrak.
Kategoria:ornoduna.
Taldea:narrastia
Izenzientifikoa:serpentes
Oso animalia luzeak dira eta ez daukate hankak eta eskuak. Sugeen gorputzean dagoen hezur gogor eta oso bakarra buru-hezurra da Beste hezurrak oso mugikorrak dira,Berdeak,horiak eta laranjak dira sugeak Ezkatak daukate gorputz osotik sugeak Hortz zorrotzak dituzte.
Mingain oso handia deko. mihi bipekara erabiltzen dute. Mihi hau mugimenduan dago une oro airean, uretan edo lurrean dauden partikulen bila. Suge espezie bakoitzak mihia modu batera erabiltzen du.
Amerikan eta oihanean bizi dira sugeak
Haragia jaten dute eta beste animaliei jaten diete : azeriak, txerria eta txoriak.
Arrautzetatik ugaltzen dira sugeak.
Ba al zenekiten?
Mingaina oso handia daukate bertatik usaintzen dute eta barruan pozoia dute .
13
tigrea
DATU OROKORRAK:
KATEGORIA:Ornoduna
TALDEA:Ugaztuna.
IZEN ZIENTIFICOA:Panthera tigris
Marrak dituzte belar altuetan kamuflatzeko Ura asko gustatzen zaie Oso handiak dira Emeek marra gutxiago dituzte. Tigre gehienak 100 marra baino gutxiago dituzte. Ile asko du eta oso azkarra da.Tigreak hortz handiak ditu.
Tigreak oihanean bizi dira.
Tigrea haragia jaten du Haragijalea da: Tximinoak, untxiak, arrainak… jaten ditu
Amaren sabelean daude 3eta erdi hilabete.
Ba al zenekiten?
Oso arriskutsua da indar handi-handia duelako. Tigrearen azalarekin, arropa egiten da Tigrea felino arriskutsuena da Bere bizitza 26 urteraino iritsi daiteke
14
TXAKURRA
Datu orokorrak:
Kategoria: Ornoduna.
Taldea: Ugaztuna.
Izen zientifikoa: Canis lupus familiaris
Ertaina da Kolore askotako ilea izan ahal du marroia, beltza… lau hanka dituzte eta buztana daukate Arraza askotakoak izan ahal dira adibidez: Labrador, Retriever, Pastor aleman….
Normalean etxeetan bizi dira.
Denetarik jaten du. Adibidez arrautza , behien haragia
Bibiparoa da, amaren sabelean 58 eta 70 egun tartean egoten dira
Ba al zenekien?
Txakurrak entzun ahal dute 4 bider gehiago pertsonak baino eta txakurraren urte 1 dauka pertsona baten baliokide 15 urte.
15
Txerria
Datu orokorrak:
Kategoria: ornoduna.
taldea: ugaztunak
izen zientifiko: domesticus
Txerriak larrosak edo marroiak izan al dira Gorputza ilez eztalita du eta potoloa da Lau
hankako animaliak dira .Mutur
luzekoak dira eta bi belarri handi dituzte. Hainbat arraza daude eta bakoitzak luzera, zabalera eta pisu desberdina dute.
Txerriak Klima tropikaletan eta epeletan bizi al dira horregatik baserrietan bizi daitezke.
Orojaleak dira haragia eta belarra jaten dute
Bibiparoak dira.
Ba al zenekiten zergatik dute itxulapikoek txerritxo itxura?
Txerria oporotasunaren eta ugaritasunaren ikurra delako.
16
T
Datu orokorrak:
kategoria:Ornoduak.
Taldea:intsektuak
izietifikoa: lepidoptera
Batzuk laranjak dira eta beste batzuk beste koloretakoak dira. Tximeletek, 4 hego dituzte, 2 aurrean eta bi atzean. Hainbat kolore eta forma ezberdinetakoak izan daitezke. Horrez gain, hanka txikiak eta finak eta buruan bi antena dituzte
Eremun tropikalean,bero handia eta landareak lekuetan.
Jaten dute loreztia hostoak,loreak,fruituak…
Metamorfosia egiten dute .
Ba al zenekien?
Kolombian dago tximeletak desberdin gehienak.Tximeletak nagusiak bakarrik bizitzen dira aste bat edo bi aste
17
Tximinoa
Datu orokorrak
kategoria: ornoduna
taldea: ugaztuna
Izen zientifikoa: simioa edo primatea
Ertaina da ilea daukate.
Oihanean bizi dira.
Platanoak eta fruitu lehorrak jaten dituzte.
Bibiparoa da
Ba al zenekiten?
Oso maitakorrak direla tximinoak.
18
untxia
Datu orokorrak
Kategoria: Ornoduna.
Taldea: Ugaztuna.
Izen zientifikoa: Oryctolagus cuniculus
Tamaina ertainekoak dira eta txuriak eta marroiak edo beste kolore batzuetakoak izan daitezke. Belarriak luzeak dituzte eta hankak luzeak dituzte ere.
Sudurra eta ahoaren ondoan bigoteak dituzte. Ilea daukate gorputz osotik eta 4 hanketan ibiltzen dira
Baso handietako sasietan eta etxeetan bizi dira.
Azenarioaren belarra jaten du eta belarra erebai.
Bibiparoa da Untxien haurdunaldia irauten du 28 eta 31 egun inguru.
Ba al zenekiten?
Naturan daudenean entretenimendu asko behar dute horregatik zuloak egiten dituzte, korrika, saltoak
19
zaldia
Datu orokorrak :
kategoria:ornoduna da
taldea:ugaztuna da.
izen zientifikoa:ecuus ferus caballus.
Handia eta altua da Ilea daukate gorputz osotik 4 hanketan ibiltzen dira eta Hagin handiak daukate murtxikatzeko ondo.
Mendian bizi dira eta basatiak dira .
Animali hau belarjalea da batik bat, belarra, sastraka, sagarrak, azenarioak, jaten ditu Jakina, elikadura asko aldatzen da zaldia bizi den inguruneren arabera zein mendiko abere edo ukuilukoa den
Ernaldi-aldia 11 hilabete irauten ditu eta ernaldi bakoitzeko zamalko bakarra jaiotzen da.
Ba al zenekiten?
Zaldiaren gainean ibili gaitezke baian horretarako zerbait jakin behar da aurretik Zaldia joateko atzera ipini behar diozu atzamar bat bizkarrean
20
21