HANDIGE HULP
als lezen lastiger is
DOSSIER DIGITAAL bijblijven is verbonden blijven
HOSPITAVERHUUR
minister Mona Keijzer is voorstander
JUNI 2025 | NR.4 | PRIJS: € 5,95
Samen sterk
JANNY VAN DER HEIJDEN
‘Gezond eten maakt zo’n verschil, juist ook voor ouderen’
Enjoyhotel Riche in Valkenburg
5 DAGEN VANAF €
5 dagen alles inclusief! Overnachten, eten, drinken en entertainment.
Enjoyhotel am Rhein in Kestert
LAHNTAL - RIJN-MAIN REGIO
Enjoyhotel Bürgerhof Wetzlar in Wetzlar
3 In het historische hart van Valkenburg
3 Verken het Limburgse Heuvelland
3 Dagje winkelen in Maastricht of Aken 41995p.p.
ZUID-LIMBURG
Enjoyhotel La Source Epen in Epen
3 Fiets- en wandelparadijs
3 Op 5 minuten lopen van treinstation
5 DAGEN VANAF €
3 Prachtige pittoreske omgeving
3 Modern en stijlvol hotel
3 Ideaal voor wandelen en fietsen
3 Limburgse gastvrijheid
3 Prachtig uitzicht op langsvarende schepen
3 Op 30 kilometer van Koblenz
Aan de rand van de pittoreske binnenstad
3 Gezellig traditioneel Duits hotel
Enjoy Deluxe Wellnesshotel Groningen in Loppersum
p.p. 5 DAGEN VANAF €
3 Gezellige Wintergarten met uitzicht op het park
3 Historische ambiance en warme gastvrijheid
Enjoyhotel Millingen aan de Rijn in Millingen aan de Rijn
p.p. 5 DAGEN VANAF €
3 Proef de sfeer van weleer
3 Gezellig, authentiek én comfortabel
5 DAGEN VANAF €
3 In 20 minuten met trein of auto in Groningen
3 Uitgebreide spa faciliteiten
4 x overnachting met uitgebreid “Enjoy” ontbijtbuffet
4 x lunch of lunchpakket
4 x driegangen keuzediner of dinerbuffet Koffiecorner: koffie en thee gehele dag GRATIS
p.p.
Inbegrepen bij uw 5-daagse alles-inclusief vakantie: Ontvangst met lunch of koffie met gebak of iets anders lekkers
Dagelijks van 17:00 tot 24:00 uur alle drankjes GRATIS: frisdrank, vruchtensap, bier, wijn, jenever en Apfelkorn Iedere avond vertier en entertainment, met o.a. een wandeling en live muziek. Hierbij wordt regelmatig iets lekkers geserveerd, zoals een bittergarnituur of een hartige snack GRATIS diverse auto-, fiets- en wandelroutes
3 Prachtige en veelzijdige natuur
3 Op 20 minuten rijden van Nijmegen
3 Ideaal voor wandelen en fietsen
3 Bus naar Nijmegen stopt voor de deur
p.p. 5 DAGEN VANAF €
Vraag ’m nu gratis aan op www.enjoyhotels.nl
De vanaf prijs is de laagste prijs voor een bepaalde aankomstdatum. Prijzen variëren per aankomstdatum.
DE KRANT LEZEN, E-MAILEN, BERICHTEN VERSTUREN, BETALINGEN DOEN, muziek of de OuderenWijzer-podcast beluisteren, surfen over internet, mijn netwerk op LinkedIn onderhouden: ik kan wel zeggen dat ik vergroeid ben met mijn smartphone. Maar de ontwikkelingen op digitaal gebied gaan razendsnel en ook ik heb soms het idee dat je superkrachten moet hebben om alles bij te kunnen benen. In dit nummer vindt u Dossier digitaal. Daarin kunt u lezen dat veruit de meeste mensen van mijn leeftijd (62) dagelijks het internet gebruiken, maar ook dat hoe ouder men is, hoe minder vanzelfsprekend een ritje over de digitale snelweg is. Van de 75-plussers gebruikt maar liefst 31,9 procent het wereldwijde web niet dagelijks. Voor deze groep zet ANBO-PCOB zich enorm in. Onze beleidsadviseurs zitten daarom aan tafel bij banken en gemeenten, en we zijn aangesloten bij de Alliantie Digitaal Samenleven.
Toch is het voor mensen goed om ‘digitaal fit’ te blijven, zegt onderzoeker Marije Blok. Voor de verbondenheid met familie en vrienden, maar ook om de autonomie te behouden. Technologie helpt bijvoorbeeld om zelfstandig bankzaken te regelen of online boodschappen
‘Je moet wel superkrachten hebben om alles bij te kunnen benen’
De digitale superheld, een illustratie gemaakt met behulp van AI.
te doen. Digitale hulpmiddelen als spraakgestuurde assistenten en beeldbellen kunnen een fysieke of cognitieve achteruitgang compenseren. En de wereld van artificiële (kunstmatige) intelligentie (AI) heeft op het gebied van de gezondheidszorg nog veel voor ons in petto. Mede daarom kies ik ervoor om zoveel mogelijk bij te blijven. Dat kan bijvoorbeeld door een cursus via SeniorWeb te volgen. ANBO-PCOBleden krijgen daar een mooie korting. Zelf deed ik de afgelopen maand mee aan de 50 dagen AI-challenge van Jim Stolze, de expert die ook in de OuderenWijzer-podcast Veiligheid en criminaliteit is te horen. Deze online uitdaging loopt tot 28 mei, maar via www.50dagenai.nl zijn alle leuke opdrachtjes ook daarna nog te doen. Dankzij de lessen die ik volgde, kon ik met behulp van kunstmatige intelligentie in elk geval dit ontwerp maken voor de digitale superheld die je soms moet zijn.
Anneke Sipkens – directeur-bestuurder directie@anbo-pcob.nl of Postbus 2012, 3440 DA Woerden
PS Meer weten over hoe u ‘digitaal fit’ blijft? Lees Dossier digitaal , vanaf pagina 21.
Ouder
“Er zijn zoveel goede doelen. Hoe maken we de juiste keuze? Wij willen graag zelf bepalen waaraan onze nalatenschap wordt besteed. Kan dat bij Cordaid?”
Een mooiere wereld begint met omkijken naar elkaar
Cordaid denkt graag met je mee. Bestel het gratis boekje over schenken en nalaten voor een nadere kennismaking. Scan de QR-code of ga naar www.cordaid.nl/ow bij Cordaid?”
Cordaid strijdt voor een wereld zonder armoede waarin iedereen een menswaardig leven heeft.
Voor veel dingen in het leven hebben we tegenwoordig een smartphone, tablet of pc nodig. Voor sommige ouderen is dat lastig, terwijl anderen er juist van profiteren. Bijvoorbeeld door online boodschappen te doen of met hun dierbaren in contact te blijven.
Dankzij haar moeder lust
Janny van der Heijden (bekend van Heel Holland Bakt ) letterlijk alles. Toch let ze er ook op of het wel gezond is wat ze eet. ‘Gezond eten en bewegen zijn belangrijk als je ouder wordt’, zegt ze, ‘net als verbonden blijven met anderen.’ 21
‘Er zijn allerlei voordelen aan hospitaverhuur’, zegt minister Mona Keijzer. Het helpt mensen die geen woonruimte kunnen vinden en voor de hospita betekent het extra inkomsten en meer gezelligheid in huis. Een bemiddelingsbureau kan helpen een fijne huurder te vinden.
OOK IN DIT NUMMER
6 Post
8 Nieuws
19 Column Wouke
32 Zelfredzaam blijven
Wat vindt ANBO-PCOB?
34 Opgelost & geregeld
Geen lekkage meer!
37 Reizen
Mooi Oberösterreich
48 Blijven lezen
Ook met een leesbeperking
50 De vrijwilliger
Een dag op eiland
Tiengemeten
53 De Grote Vraag
Wat geeft het leven zin?
58 ANBO-PCOB podcasts
Over veiligheid thuis, op straat en online
63 Column Jaap
64 Auto leasen of kopen?
66 Uit & Thuis
70 Gezegd en gezwegen
Sarah had borstkanker
72 Ledenvoordeel
78 Puzzel mee en win…
Arrangement Fletcher Hotels
80 Jong over oud
Richano is vrijwilliger in het buurthuis
82 Ledenwerf
83 Servicepagina
Een blik in onze brievenbus en opmerkelijke
berichten die u met ons deelde.
Invalidenparkeerplaats ‘op vakantie’
Met veel plezier lees ik uw blad. Zo ook het artikel over het wel of geen vergunning hebben of krijgen voor een invalidenparkeerplaats. Ook wij hebben een vaste invalidenparkeerplaats op nummer, maar als we op vakantie gaan, geven we dat door aan onze gemeente. Die haalt het bord dan tijdelijk weg zodat onze buurtgenoten de parkeerplaats kunnen gebruiken. Dat kweekt veel goodwill. Misschien ook een idee voor anderen?
Bertie Stoop
Werkplaats Tools to Work in Teteringen (Breda) kan uw oude breimachine goed gebruiken. Die machines worden in de werkplaats gereviseerd, getest en verzonden naar projecten in Afrika, waar kansarme mensen er een inkomen mee kunnen genereren. Neem contact op met Tools to Work via info@toolstowork.nl of 06-129 504 99. Alvast bedankt!
Wat vond u van de laatste Ouderenwijzer?
‘Perfect en met heel veel plezier gelezen! Ga vooral zo door!’
‘Leuk, informatief blad’
‘Ga zo door, ik geef een 8.’
‘Een heel mooi en begrijpelijk blad met goede onderwerpen.’
Reacties in lezersonderzoek
TIP
Beluister
Het ANBO-PCOB Adviesteam helpt leden met allerhande vragen. Zo werd een lid uit Friesland geholpen met tips voor het opstellen van een datingprofiel.
‘Adviesteam, heel erg bedankt voor het duidelijke verhaal dat mij zeker gaat helpen bij het opstellen van mijn profieltekst. Ik ben er al mee bezig en al schrijvend komen er teksten en voorbeelden in mij op, die op mij van toepassing zijn.’
(Naam bij de redactie bekend)
We kennen allemaal wel iemand die blij zou zijn met een kaartje, maar bij wie de brievenbus leeg blijft. Kent u iemand die een moeilijke tijd heeft, wel wat steun kan gebruiken en die daarom heel veel kaartjes verdient? Geef hem of haar dan op voor deze rubriek.
E-mail ons zijn of haar adresgegevens en vertel in het kort waarom deze persoon een kaartje verdient: kaartje@anbo-pcob.nl Of bel 0348-46 66 66.
ook onze ANBOPCOB-podcastserie over veiligheid en criminaliteit.
Ga naar:
www.anbopcob.nl/podcast
WILT U OOK REAGE REN? magazine@ anbo-pcob.nl of schrijf naar
Ouder en Wijzer Post Postbus 2012 3440 DA Woerden
De politie heeft informatie binnengekregen over fraude met DigiD. Er zouden nepbrieven en -mails in omloop zijn waarin een QR-code staat afgebeeld. Deze zouden mensen moeten scannen om hun gegevens te beschermen en een nieuwe DigiD-toegang te activeren.
Scan deze QR-code niet! Na het scannen ontvangt de tegenpartij uw DigiD-inloggegevens, met alle gevolgen van dien. Toch slachtoffer geworden? Neem dan contact op met het Centraal Meldpunt Identiteitsfraude (CMI) van de Rijksoverheid via www.rijksoverheid.nl of bel 088-900 10 00 (lokaal tarief)
‘Als je troebel water met rust laat, wordt het vanzelf helder’
Lao Tse
Het Nederlandse openbaar vervoer dreigt onherstelbare schade op te lopen door ongekend hoge bezuinigingen. ANBO-PCOB heeft hierover samen met onder meer reizigersvereniging Rover en de ANWB een brandbrief aan het rijk gestuurd.
De partijen roepen op om de desastreuze korting van 335 miljoen euro op het ov terug te draaien. ANBO-PCOB is, net als ANWB en Rover, bang dat de ingrepen leiden tot forse tariefstijgingen en een sterk verschraalde dienstregeling. Wij vrezen dat dit juist voor ouderen negatieve gevolgen zal hebben. ‘Grote groepen reizigers die geen alternatief hebben, krijgen hierdoor te maken met vervoersarmoede’, staat in de brief.
ANBO-PCOB en de overige partijen blijven in gesprek met het rijk in een poging de schade te beperken.
Meer informatie én de complete brief vindt u via www.anbo-pcob.nl/ov
DOE MEE MET ONS ONDERZOEK
Als een politieagent bij u aanbelt en zegt dat hij uw waardevolle spullen veilig moet stellen… vertrouwt u dat dan? Nee! Babbeltrucs door criminelen zijn helaas een actueel probleem. Luister daarom naar onze gratis podcast hierover, zodat u zich beter tegen babbeltrucs kunt beschermen: www.anbo-pcob. nl/babbeltrucs of scan de QR-code:
Meer lezen over onze podcast?
Kijk op pagina 58
Opnieuw zijn we volop in de media geweest. Een kort overzicht.
Kijk op www. anbo-pcob.nl/inde-media voor meer media-uitingen.
31 MAART – ONS ONDERZOEK NAAR LEEFTIJDSDISCRIMINATIE IN RADAR
Het AVROTROS-programma Radar besteedt aandacht aan het feit dat senioren soms moeilijk toegang hebben tot financiële producten. Hierbij wordt ons onderzoek naar leeftijdsdiscriminatie aangehaald en Anneke Sipkens, directeur-bestuurder van ANBO-PCOB, komt aan het woord.
31 MAART – BABBELTRUCS DOOR NEPAGENTEN IN DE TELEGRAAF
De Telegraaf heeft ons magazine goed gelezen en citeert uit de verhalen over babbeltrucs door nepagenten. Anneke Sipkens wordt geïnterviewd. Het artikel over de nepagenten wordt ook meegenomen in De Limburger, het Haarlems Dagblad, Dagblad van het Noorden en het Friesch Dagbla d.
13 MAART – ONDERZOEK OPENBARE TOILETTEN INTERNATIONAAL IN DE SCHIJNWERPERS
Tot en met eind juni kunt u meedoen aan ons onderzoek naar mobiliteit. Uw ervaringen zijn voor ons van waarde. Ze helpen ons begrijpen wat er speelt en op welke gebieden we kunnen pleiten voor verbeteringen. www.anbo-pcob.nl/onderzoek
Niet alleen het AD , De Telegraaf en de Gezondheidskrant besteden ruim aandacht aan ons onderzoek naar openbare toiletten in Nederland, ook Dutch News , een website voor mensen die Nederlands nieuws graag in het Engels lezen, pikt het verhaal op met als kop ‘The lack of public toilets is keeping elderly people at home’. (Gebrek aan openbare toiletten houdt ouderen thuis).
Elk jaar helpen onze vrijwilligers duizenden ANBOPCOB-leden met de aangifte inkomstenbelasting en het aanvragen of wijzigen van de zorg- en huurtoeslag. Het is dus belangrijk dat er steeds voldoende enthousiaste vrijwilligers beschikbaar zijn. Hebt u een passie voor cijfers en mensen, dan heten wij u van harte welkom. ANBO-PCOB zorgt ervoor dat uw betrokkenheid optimaal wordt benut, en we bieden u daarbij de nodige ondersteuning.
Wilt u graag meer informatie? Kijk op: www.anbo-pcob.nl/ belastinghulp
Wilt u direct reageren? Dat kan via www.anbo-pcob.nl/ vrijwilliger
Ook kunt u ons mailen: contact@anbo-pcob.nl Of bellen: 0348-46 66 66 en 06-13 342 085.
Op 1 januari 2026 gaan de eerste grote pensioenfondsen over naar het nieuwe pensioenstelsel. Uw pensioenaanspraken worden dan omgezet in een persoonlijk pensioenpotje. Controleer daarom of uw pensioenfonds uw gegevens correct in de boeken heeft staan.
Hebt u of krijgt u straks een uitkering van één of meerdere pensioenfondsen? Dat kunt u verifiëren op: www.mijnpensioenoverzicht.nl Vervolgens gaat u naar de verschillende websites van die pensioenfondsen. Uw gegevens kunt u terugvinden op uw persoonlijke pagina. Bij het ABP heet die pagina ‘MijnABP’, bij Zorg en Welzijn ‘MijnPFZW’. Ook bij de andere fondsen wordt ‘Mijn…’ gebruikt.
Kunt u niet op het internet, kijk dan uw administratie na en vraag de informatie op bij uw pensioenfonds(en).
WAT MOET U CONTROLEREN?
Natuurlijk uw naam, adres, woonplaats en e-mailadres. Hebt u nog geen e-mailadres opgegeven? Geef dat dan door. Kijk of de periode dat u in dienst was klopt. Belangrijk is ook om te controleren of de eventuele deeltijdfactor correct is. Check of de gegevens van uw partner kloppen, van naam tot en met de periode dat u samen was.
Bent u langere tijd arbeidsongeschikt geweest? Dan had u mogelijk recht op premievrije opbouw. Staat dat niet genoteerd, vraag dan uw pensioenfonds ernaar. Bij voorkeur per mail, want dan hebt u de informatie zwart op wit.
KLOPT HET OF NIET?
Als u alles hebt gecontroleerd en alles is in orde, dan hoeft u niets te doen. Mocht er toch iets niet kloppen of hebt u vragen, neem dan contact op met uw pensioenfonds.
Wilt u op de hoogte blijven van wat er speelt binnen ANBO-PCOB en wat we allemaal voor u doen? Abonneer u dan nu op onze (gratis) digitale nieuwsbrief. Ga naar anbo-pcob. nl/nieuwsbrief en meld u aan. Ook kunt u onderstaande QR-code scannen.
wonen, maar moeite met traplopen?
Ga weer veilig de trap op en af met een
Otolift traplift.
Brede kant van de trap blijft vrij
Uw trapleuning kan blijven zitten
Nieuw, huur en tweedehands
Standaard 5 jaar garantie
Snelle levering
Vraag nu ons gratis informatiepakket aan Otolift.nl/pakket | 0800 - 444 770 8
Of scan de QR-code
Open de camera of Google
Lens op uw telefoon en scan de code.
De vouwfiets Touring van de nieuwe Nederlandse fietsfabrikant
Opmaet is onlangs bekroond met de titel ‘Beste Koop’. Elke fiets wordt volledig met de hand, op maat, in elkaar gezet.
Opmaet is de nieuwe naam van de Nijkerkse fietsfabrikant Spark Bike.
“We bestaan al ruim 3 jaar met veel succes. De Nederlandse naam past beter bij onze doelgroep en het lokale vakmanschap,” vertellen de oprichters, Olivier Parmentier en Stefan Schuurman. “Waar veel fietsen in China worden gemaakt, kiezen wij bewust voor Nederlandse productie en universele, premium onderdelen. Dit zorgt niet alleen voor een betrouwbare, kwalitatief hoogwaardige fiets, maar zorgt er ook voor dat we fietsen Opmaet afleveren. We kiezen er bewust voor om de fiets alleen via onze eigen locatie aan te bieden, zodat we ruim de tijd kunnen nemen voor persoonlijk advies.”
LAGE OPSTAP
Uitgangspunten bij het ontwerp van de Opmaet e-bikes zijn rijcomfort en fietsveiligheid, om mensen zo lang mogelijk te laten fietsen. Op een Opmaet voel je je comfortabeler en veiliger dan op een gewone fiets, dankzij de lage opstap. Het lage zwaartepunt zorgt voor extra stabiliteit. Dankzij de trapondersteuning is het de ideale fiets bij het wegrijden of in de bergen. “Er is dankzij ons veilige ontwerp eigenlijk geen enkele reden waarom je niet tot op late leeftijd kunt blijven
fietsen.” Elke fiets wordt volledig met de hand – op maat – in elkaar gezet en kan met pasklare opties worden aangepast aan de persoonlijke ergonomische wensen. Zo kan met een speciale crank de afstand naar de trapper worden ingekort, zodat je de knie minder diep hoeft te buigen. Een verlengde zadelpen biedt weer extra beenruimte naar de trappers, zonder in te leveren op de zithoogte, waardoor je comfortabel met beide voeten op de grond rust zodra je stilstaat.
“DANKZIJ HET VEILIGE ONTWERP IS ER GEEN ENKELE REDEN OM NIET TOT OP LATE LEEFTIJD TE BLIJVEN FIETSEN”
De fiets is er in twee modellen: de volledig opvouwbare Touring, en de Compact met een solide frame (waarvan alsnog stuur en pedalen ingeklapt kunnen worden). De Touring is de ideale vouwfiets voor mee op reis en kan zonder fietsdrager mee in de auto of camper. Wanneer de opvouwbaarheid niet van belang is, heeft u een geweldige fiets aan de Compact. Deze fiets is een stuk compacter en handzamer dan een
reguliere e-bike, zonder in te leveren op rijkwaliteit. De verkoopprijs is met opzet zo laag mogelijk gehouden, zonder dat op de kwaliteit is beknibbeld. Beide modellen zijn al verkrijgbaar vanaf € 1.999. De fietsen zijn voorzien van A-kwaliteit onderdelen van bekende merken, zoals een Shimano-versnelling, Bafang-motor, Samsung-accu en schijfremmen van Tektro.
ONDERHOUD EN REPARATIE AAN HUIS Mede dankzij het gebruik van premium onderdelen heeft Opmaet in Fietsreparatie.nu een perfecte servicepartner met een landelijk dekkend netwerk gevonden. Dit betekent dat u het onderhoud of een reparatie eenvoudig regelt via de Opmaet-website, waarna één van de servicemonteurs van Fietsreparatie.nu met zijn busje bij u thuis voorrijdt.
Benieuwd naar onze prijswinnende fietsen? Scan de QR-code, kijk op Opmaetfietsen.nl, email naar info@opmaetfietsen.nl of bel naar 033- 3030 268
TEKST: RIANNE VAN DER MOLEN
FOTO: JANITA SASSEN
Voordat Janny van der Heijden (70) furore maakt op tv met programma’s als Heel Holland Bakt schreef ze kookboeken en culinaire artikelen, en was ze hoofdredacteur van Tip Culinair . Ze houdt van schrijven, en vooral van eten. Met dank aan haar moeder.
Het huis van Janny van der Heijden, ergens op de Utrechtse Heuvelrug, ademt warmte en nostalgie. Alsof je een ander tijdperk instapt. Teckel Nhaan scharrelt door de kamer en in de keuken staat een Charlotte Russe ; een gebakje met bavarois, fruit en lange vingers. Nep, want als je het van dichtbij ziet, ontdek je dat het een kaars is.
‘Mijn moeder was beroemd om haar Charlotte Russe . In dat recept moet de gelatine perfect oplossen, maar op een dag mislukte dat. Mijn zoon proefde “fliebertjes”. Ze liet meteen weten een herkansing te willen, maar vergat de keer daarop de gelatine helemaal. Toen wisten we: er klopt iets niet. Ze bleek alzheimer te hebben. Sinds haar
overlijden maak ik dit dessert elke kerst, als eerbetoon.’
De moeder van Janny stond vroeger hele dagen in de keuken. Vers was de norm en kleurstoffen waren taboe. ‘Heel uitzonderlijk in die tijd.’ Zelfs als Janny sigaren of sigaretten voor haar vader haalde en van de sigarenman snoepsigaartjes kreeg (‘dat kunnen we ons nu toch niet meer voorstellen!’), gooide ze die onderweg naar huis in de prullenbak. ‘Ik denk dat ik mijn moeder toen al begreep.’ De geluiden die uit de keuken kwamen, herinnert ze zich nog goed. Zoals het razendsnelle getik van een vork tegen porselein als haar moeder vinaigrette klopte. ‘Als ik dat geluid hoor, ben ik meteen terug in mijn ouderlijk huis.’ Ook de gedekte tafels met de zorgvuldig gekozen gerechten staan in haar geheugen gegrift: zuurkoolschotel met slagroom volgens een recept van een Wit-Russische vriendin, gevulde paprika’s, en grote stukken rosbief, die haar vader in flinterdunne plakken sneed. ‘Er waren altijd gasten en meerdere gangen, met het dessert als hoogtepunt.’
Ironisch genoeg was Janny als kind een lastige eter. Haar moeder maakte daar geen drama van. ‘Wel moest ik altijd alles proeven. Ze zei: “Wat je vandaag niet lekker vindt, kun je morgen heerlijk vinden.” Als ik echt iets niet wilde, kreeg ik iets anders.’ Geen boterhammen, want daar was ze niet zo dol op. De kleine Janny verstopte de korstjes tussen de jam en hagelslag, in de hoop dat haar moeder het niet zou merken. Lachend: ‘Nu weet ik dat ze dat natuurlijk doorhad. Maar mijn moeder hield de sfeer rondom eten positief. Daardoor ben ik steeds meer gaan lusten.’
Over smaken werd veel gesproken. Haar vader ging geregeld op jacht en daagde haar daarna uit: ‘Proef maar, kun je raden wat de fazant gegeten heeft?’ Janny voelde zich zijn kleine prinses. ‘Mijn moeder zei vaak: “Je vader wilde graag een dochter, hij was zó blij met jou.” Ik heb altijd geweten dat ik geliefd en gewenst was. Tijdens moeilijke periodes in mijn leven, zoals mijn scheiding, heeft dat besef me erdoorheen gesleept.’
Al vroeg werd Janny serieus genomen. Ze weet nog hoe ze als 10-jarige zelf karamel maakte, die ze op het
1954 Geboren op 3 september
1983 Start kookrubriek in het Haarlems Dagblad, daarna de GPD-dagbladen en het AD.
1993 Eindredacteur bij het tvprogramma Koken met Sterren.
2001 Hoofdredacteur van Tip Culinair.
2013 Jurylid bij Heel Holland Bakt (Omroep MAX).
2014 Stelt De Nationale Eettest (BNNVARA) samen.
2017 Wordt het gezicht van de Taskforce Gezond Eten met Ouderen.
2019 In Denkend aan Holland (Omroep MAX) trekt ze met André van Duin door Nederland.
2023 Smaakpalet van de Lage Landen verschijnt, waarin Janny de traditie en eetcultuur van de Nederlanden beschrijft.
2024 In de podcast Gestolen Gezicht (Omroep MAX) vertelt ze hoe haar identiteit werd gestolen.
2024 Gastconservator van de tentoonstelling ‘Grand Dessert–De geschiedenis van het toetje’ in Kunstmuseum Den Haag.
ingevette natuurstenen aanrecht uitgoot. ‘Destijds vond ik dat normaal. Pas nu denk ik: wat bijzonder.’ Gebak maakte haar moeder zo vers mogelijk, bijvoorbeeld met zelfgemaakte amandelspijs. ‘Dat begon met het weken van bruine amandelen, die ze vervolgens uit hun vliesje kneep en mengde met suiker en een eidooier. Daarna moest het mengsel rusten, in een glazen pot met een rood deksel. Elke dag nam ik stiekem een lepel, zó lekker. Eens hoorde ik haar tegen een vriendin verzuchten dat het wel duur was om zelf spijs te maken, omdat het zo enorm slonk. Pas toen ik volwassen was biechtte ik haar alles op. Ze moest er erg om lachen.’
Langzaam veranderde Janny van een kieskeurige eter in een alleseter. ‘André van Duin grapt er weleens over in Heel Holland Bakt . En ja, ik eet nu bijna alles. Zelfs witlof, wat ik als kind vreselijk vond, vind ik nu heerlijk. Mijn moeder had gelijk: je smaak verandert.’
Dat Janny zou gaan schrijven over voeding was niet gepland. ‘Na mijn studie Nederlandse Taal en Letterkunde ging ik bij een uitgeverij werken. Daar had ik het kennelijk vaak over eten, want toen de vertaalster voor een Duits kookboek uitviel, vroegen ze mij. Het boek was slecht, dus ik voegde allerlei tips toe. Dat mag natuurlijk helemaal niet, maar daarna zei de uitgever wel: “Waarom ga je niet zelf schrijven? Je hebt een leuke stijl.” Dat knoopte ik in mijn oren. Dus toen niet veel later de uitgeverij failliet ging, belde ik een paar kookboekenuitgevers.’
Ze kreeg meteen een opdracht. ‘Mij werd gevraagd of ik over pasta kon schrijven. “Ja hoor”, zei ik. Toen hing ik op en dacht: wat heb ik nu weer gezegd? Het werd een van de eerste pastaboeken in Nederland. Mijn oudste zoon, toen nog geen jaar oud, was mijn proefkonijn. Die heeft een pasta-opvoeding gehad.’
Lange tijd bleef Janny achter de schermen werken als schrijver, journalist, hoofdredacteur van Tip Culinair en eindredacteur van tv-programma’s. Tot Omroep MAX haar vroeg als jurylid voor Heel Holland Bakt . ‘Eerst dacht ik: dat is niks voor mij. Maar ik hoefde alleen mezelf te zijn. Dát gaf de doorslag.’ De bekendheid die ze met het programma verwierf bracht haar nieuwe opdrachten. Tv-programma’s zoals De Nationale Eettest en Denkend aan Holland , en ze werd het gezicht van de Taskforce Gezond Eten met Ouderen , een project van het ministerie van VWS. ‘Ik schrok ervan hoeveel ouderen ondervoed zijn, vooral alleenstaanden. Dat is heel zorgelijk. Ik zou die mensen willen adviseren om een eet-maatje te zoeken, met wie je om de beurt kan koken.’ Ook vindt ze het nodig dat de voedingsindustrie in actie komt. ‘Bij een lezing over gezonde voeding vroeg iemand me waarom ik niets over ontbijtkoek had gezegd. Nou, omdat een plak ontbijtkoek met een dikke laag roomboter net zo ongezond is als een plak cake. Sterker nog, in een roomsoes zitten minder calorieën! Fabrikanten zetten overal “gezond” op, terwijl dat niet zo is. De overheid zou daar meer tegen moeten doen.’
‘Voedselfabrikanten zetten overal
‘gezond’ op, terwijl dat niet zo is’
Als de opnames van Heel Holland Bakt starten, let Janny extra goed op haar voeding. ‘Dan eet ik ’s middags soep of salade in plaats van brood. Toch zie je echt wel aan mijn buik of we aan het begin of het einde van een seizoen zitten. Niet omdat ik zoveel aankom, maar omdat al die suikers een klap voor je systeem zijn.’
Nu ze zelf een dagje ouder wordt, laat Janny zich inspireren door de zogenoemde blauwe zones, gebieden in de wereld waar mensen tot op hoge leeftijd gezond zijn. ‘Gezond eten en bewegen zijn daar belangrijk, maar die mensen hebben vooral een reden om op te staan. Ze staan nog midden in de maatschappij. Daar kunnen andere ouderen van leren. Verbinding zoeken is cruciaal. Dat kan door vrijwilligerswerk, door op de kleinkinderen te passen of door een hobby.’
Zelf hoeft ze niet te zoeken naar een doel; haar dagen vullen zich vanzelf. ‘Ik denk er weleens aan om minder te gaan werken, maar het komt er gewoon niet van. Steeds weer komt er iets leuks op mijn pad.’ Maar hoe druk het ook is, ’s avonds staat ze vrijwel altijd zelf in haar keuken. ‘Inmiddels heb ik een heel arsenaal aan snelle recepten, speciaal voor drukke tijden. Altijd met verse ingrediënten, zoals ik van mijn moeder heb geleerd.’
‘Er waren vroeger thuis altijd gasten en verscheidene gangen, met het dessert als hoogtepunt’
1. Hoe handig bent u digitaal?
‘Heel handig. Dat moet ook wel in mijn vak. Tegelijk snap ik goed dat veel ouderen het lastig vinden. Laatst moest ik voor een reis naar Engeland een Electronic Travel Authorisation aanvragen. Een heel gedoe. Zou iedereen dat kunnen?’
2. Zou u een kamer willen verhuren als hospita?
‘Als ik een andere ruimte had dan mijn eigen huis om mensen op te vangen, zou ik dat met alle liefde doen. Maar een kamer verhuren, nee, mijn huis is een plek waar ik tot rust wil komen.’
3. Zou u een auto leasen of kopen?
‘Kopen. Ik wil een auto gewoon in één keer kunnen betalen en er niet iedere maand geld voor opzij hoeven zetten.’
4. Met wie bent u het langst bevriend?
‘Met Arine – al 55 jaar. Toen we allebei in Israël in een kibboets gingen werken, raakten we bevriend. Nog elke dag bellen we elkaar en delen we lief en leed.’
5. Wat geeft het leven zin?
‘De mensen om je heen. Voor mij zijn dat mijn kinderen en vrienden. Daarom is het belangrijk om eropuit te blijven gaan, mensen te ontmoeten. Ook is kunst voor mij belangrijk, daar kan ik heel blij van worden.’
korting per levensjaar*
Topkwaliteit uit Duitsland
Wilt u graag écht lekker zitten en lichamelijk perfect ondersteund worden? Onze stoelen worden van top tot teen voor u op maat gemaakt en geven u elke dag opnieuw een ultiem zitcomfort. Zo ontvangt u Duitse degelijkheid voor de beste prijs. Zet nu de eerste stap en vraag meer informatie aan!
Vraag onze brochure aan
✓ Bekijk alle collecties stoelen
✓ Relaxstoelen v.a. €795,-
✓ Inclusief prijslijst
✓ Persoonlijk advies
✓ Altijd een winkel in de buurt
✓ Gratis proefzitten aan huis
De specialist in:
Sta-op-stoelen
Relaxstoelen
Maatwerkstoelen
Relaxbanken
Uitstekend
Ga naar of bel ons: 085 110 04 56 meubelzorg.nl
Wat ontzorging met mij doet
Wij zijn apetito. Bezorger van maaltijden, maar vooral bezorger van een lach. Onze medewerkers zetten zich met veel plezier in om het voor u zo fijn mogelijk te maken. Ook als mantelzorger geeft het u een gerust gevoel. U weet dat de maaltijden voor uw ouder altijd goed geregeld zijn. En het is fijn dat die aardige bezorger niet alleen de maaltijden brengt, maar ook altijd een moment van aandacht heeft voor uw ouder.
Ontdek wat apetito met ú doet. Ons brede aanbod voldoet aan elke wens en smaak. Heeft u specifieke wensen, zoals een glutenvrij, lactosevrij of eiwitrijk dieet? We helpen u graag bij het selecteren van uw maaltijden.
Bestel een voordelig proefpakket en ontvang 4 maaltijden voor slechts € 19,95.
Deze
Meer weten? Ga naar apetito-shop.nl/proefpakket of bel 088 - 2012 123. Vermeld bij uw bestelling actiecode 202-OEW5K25
FOTO: JANITA SASSEN
WOUKE VAN SCHERRENBURG
is journalist en politiek verslaggever in hart en nieren. Ze werkte jaren in Den Haag voor de NOS en is nog steeds actief als gespreksleider, interviewer en columnist.
COLUMNISTEN
ZIJN VRIJ OM HUN
PERSOONLIJKE
MENING TE UITEN
EN VERWOORDEN
NIET DE MENING
VAN ANBO-PCOB.
Er zijn dagen dat een mens duizelig achterblijft door de tsunami aan verbijsterend nieuws. Nog maar net bekomen van de ene onheilstijding of de andere overspoelt alweer de wereld. De veroorzaker van deze krankzinnige tijden is Donald Trump (in juni 79), president van de machtigste democratie op aarde. Hoewel, het woord democratie is niet langer op zijn plaats. Het zijn Trump en zijn puissant rijke getrouwen die de dienst uitmaken. Niet alleen in Amerika, maar ook ver daarbuiten. Trump leerde van zijn eerste termijn als president; tegenstand van zijn adviseurs, ministers en instituties belemmerden hem in de uitvoering van zijn wilde plannen. Nu hij voor de tweede keer de macht kreeg van
een (kleine) meerderheid van de kiezers, verving hij razendsnel ambtenaren, legerleiders en andere invloedrijke personen om daarvoor in de plaats de ontspoorde Elon Musk aan te stellen en ministers die totaal geen verstand hebben van hun portefeuille. Rijke amateurs die zijn hielen likken en alles wat de president beslist bejubelen. Want wie tegenstand biedt kan rekenen op een keiharde afrekening en de eeuwige vijandschap van de leider. En zo kon het gebeuren dat in een moordend tempo de NAVO gereduceerd dreigt te worden tot een machteloze club van landen, de armsten in de wereld alle Amerikaanse hulp werd ontzegd, klimaatafspraken bij het vuil en ontwikkelingslanden op achterstand werden gezet, Oekraïne schandelijk werd vernederd en dat Rusland weer in de gratie kwam. En toen moesten de importheffingen nog komen. Bizarre tarieven als opmaat naar een mondiale handelsoorlog.
Zelfs toen de beurzen in elkaar stortten en ook de gewone Amerikaan zijn pensioentje zag verdampen, hield Trump vol dat de pijn tijdelijk zou zijn en dat daarna toch echt de gouden eeuw voor zijn landgenoten zou aanbreken. Pas toen de rente op staatsleningen torenhoog werd en zijn rijke vriendjes waarschuwden voor een stijgende staatsschuld, bond hij in. Voor drie maanden werden de heffingen verlaagd, maar nog steeds zijn ze ontregelend hoog. Met het straffen van China en de tegenheffingen van Xi Jinping zijn de risico’s voor de rest van de wereld nog steeds enorm. Alles overziend kan een zinnig mens niets anders dan constateren dat Trump een dictator is, die eist dat de hele wereld op de knieën naar het Witte Huis kruipt en om genade komt bedelen. Het wachten is op verzet van de Amerikanen zelf. Een breed gedragen protest van het volk is het enige dat deze man kan begrenzen. Ondertussen is er steeds meer reden om trots te zijn op Europa. Niet dat ik de blauwe vlag met sterren ga hijsen, maar het is bewonderenswaardig dat Brussel kalm blijft bij de haat die Trump en zijn ploeg tegen Europa hebben. De lidstaten verbonden zich op ongekende wijze in het besef dat de beschermende paraplu van Amerika is verdwenen. Dat we er alleen voor staan. En ja, daar gaan we een hoge prijs voor betalen. Maar onze vrijheid en de verdediging van het laatste continent met democratie zijn niet gratis.
Bezoek één van de winkels
Plan een vrijblijvende thuisafspraak in Vraag gratis brochure aan via website
Of het nu gaat om het doen van de jaarlijkse belastingaangifte, het betalen van de rekeningen of het contact houden met vrienden en familie: er is een computer, tablet of smartphone voor nodig.
En dat niet alleen, je moet vaak ook nog een beetje digitaal handig zijn.
Is de digitalisering voor ouderen vooral lastig of hebben ze er juist baat bij?
Dit zeggen de expert, de cijfers én de gebruikers van digitale technologie.
