Well-Fair feliciteert ANBO-PCOB met het 125-jarig bestaan.
Nu speciaal voor leden:
€12,50 KORTING* PER LEVENSJAAR
Vraag gratis de brochure aan
✓ Boordevol informatie en inspiratie
✓ Lees ervaringen van klanten
✓ Bekijk de uitgebreide collectie
Ga naar well-fair.nl of bel ons: 0341 27 7010
Zien hoe de coverfoto werd gemaakt? Scan de QR-code voor de video.
‘Laten we ervoor zorgen dat we allemáál in een fijne samenleving kunnen leven’
Voor u ligt een bijzondere editie van OuderenWijzer. Wij vieren namelijk het jubileum van 125 jaar ouderenbeweging in Nederland en dat mag niet onopgemerkt voorbijgaan. Ik ben ongelooflijk trots dat er al zo lang belangenbehartiging voor ouderen bestaat. Het begon ooit met het realiseren van een ouderdomspensioen. Anno 2025 zijn de thema’s verbreed en vergroot: we hebben het niet alleen over koopkracht, pensioen en AOW, maar ook over zaken als wonen, toegang tot de zorg en digitalisering. En we maken een vuist tegen leeftijdsdiscriminatie. Maar in de kern gaat het er nog steeds om dat we willen dat ouderen gezien worden en zo lang mogelijk kunnen meedoen in de samenleving. Onze leden zijn onmisbaar in deze missie. Dankzij hen kunnen wij ons belangrijke werk in de belangenbehartiging doen en ouderen informeren en helpen. Dat laatste gebeurt door mensen die bij ons in dienst zijn én door zo’n tweeduizend leden die zich vrijwillig zetten voor andere leden. Vanaf deze plek wil ik al deze mensen heel hartelijk bedanken. In deze editie van OuderenWijzer leest u de verhalen van acht leden die zich met hart en ziel belangeloos inzetten voor ANBO-PCOB, en dus voor ouderen. U ziet ze ook op de cover. Het was fantastisch om een dag met ze door te brengen en ze in het zonnetje te zetten. Dit jubileum is een goed moment voor een terugblik: in deze editie staan we dan ook stil bij wat er de afgelopen 125 jaar allemaal gedaan en bereikt is. Dat is veel. Wij zijn goed en stevig verbonden met de politiek en vinden het belangrijk dat onze belangenbehartiging resulteert in een daadwerkelijke verbetering van zaken die van belang zijn voor ouderen. Hierbij is wat mij betreft samenwerken met andere ouderenorganisaties essentieel. Mijn wens voor de toekomst? Eén verbonden en grote ouderenbond, want samen staan we nog sterker. De vergrijzing zorgt ervoor dat er in 2040 zo’n 5 miljoen ouderen zijn. We hebben dus heel veel te doen! Want met elkaar moeten we er niet alleen voor zorgen dat iedereen op een prettige manier oud kan worden, maar dat we allemáál in een fijne samenleving kunnen leven, een samenleving waarin alle leeftijdsgroepen evenveel waard zijn.
Anneke Sipkens, directeur-bestuurder directie@anbo-pcob.nl of Postbus 2012, 3440 DA Woerden
DOE OUDER EN WIJZER CADEAU ONS
Ouder
Geef de nieuwste OuderenWijzer cadeau!
Wilt u iemand blij maken met een gratis exemplaar van ons magazine
Ouder en Wijzer? Dat kan! Gebruik onderstaande bon en wij sturen het nieuwste nummer (verschijnt 30 september) naar uw vriend(in), kennis of familielid.
Kennismakingscadeau
Geef nu een vriendin, vriend, buurvrouw of -man, familielid of kennis op voor een gratis exemplaar van Ouder en Wijzer. Wij sturen die persoon dan editie nummer 7 van dit magazine gratis toe. Er is geen verplichting of automatisch lidmaatschap: het is puur een kennismakingscadeau.
Gratis in de brievenbus
Ouder en Wijzer nummer 7 verschijnt op 30 september. Wij zorgen ervoor dat het magazine rond de eerste week van oktober wordt verstuurd. Is dat geen mooie manier om iemand te laten kennismaken met ons ledenmagazine vol inspirerende verhalen, herkenbare onderwerpen en nuttige informatie voor ouderen?!
Zo werkt het:
• Vul het formulier in op www.anbo-pcob.nl/cadeau
• Of u vult de bon in en stuurt hem naar: ANBO-PCOB Ledenservice, Postbus 2012, 3440 DA Woerden.
• Of u neemt contact op met onze Ledenservice via telefoonnummer 0348-46 66 66 (bereikbaar van ma t/m vrij van 9.00 tot 16.00 uur).
Maak iemand blij met een gratis exemplaar van ons magazine Ouder en Wijzer!
Vul hieronder uw eigen gegevens in
Voornaam:
Achternaam:
Postcode: Plaats:
E-mailadres:
Lidnummer:
Vul hieronder de gegevens in van de persoon die het gratis exemplaar van Ouder en Wijzer mag ontvangen Mevr. / Heer (doorhalen wat niet van toepassing is)
Voorletters:
Tussenvoegsel:
Achternaam:
Straat:
Huisnummer en eventuele toevoeging:
Postcode: Plaats:
Een nieuwe & veilige badkamer in 1 dag
Wilt u uw badkamer vernieuwen, zodat u er nog jarenlang van kunt genieten? MAX Badkamers plaatst uw nieuwe badkamer in één dag en zorgt ervoor dat deze veilig, comfortabel én mooi is.
Vraag online de gratis brochure aan en ontdek de mogelijkheden.
Scan de QR-code of ga naar www.maxbadkamers.nl
Vragen? Neem contact met ons op!
0341 – 78 11 11 www.maxbadkamers.nl
Tijdelijk tot 1.500,- € korting
Marktleider in Nederland
Montage in 1 dag
Uitsluitend Duitse en Nederlandse producten
Geleverd binnen 4 weken
Tot 10 jaar garantie
Eigen monteurs
INHOUD
125 jaar
ouderenbeweging
Een betere toekomst voor iedereen. Dát is waar de ouderenbeweging al 125 jaar voor staat. Maar hoe is de beweging ontstaan? Wat zijn de belangrijkste mijlpalen in die lange geschiedenis? En wat zal de toekomst brengen? Een historisch overzicht vol verrassende wendingen.
OOK IN DIT NUMMER
8 Nieuws
10 ANBO-PCOB, bedankt! Dat zeggen kopstukken uit de politiek en diverse organisaties
14 Leden vertellen: Marjan Hilgers
27 Unieke ANBO-PCOB verjaardagskalender
28 Leden vertellen: Erica Daams-Noya
Wat betekent het om nu oud te zijn?
Er bestaan nogal wat vooroordelen over de ‘oude dag’. Maar hoe prettig of moeilijk is deze levensfase nu echt?
Suzanne Biewinga vroeg het de ouderen zelf. Haar conclusie: de vooroordelen schetsen een eenzijdig beeld. En ouderen kunnen er zelf veel aan doen om dat beeld bij te stellen.
Prijzenfestival:
125 cadeaus voor ú
Het is feest, want we behartigen al 125 jaar de belangen van ouderen! Een jubileum dus. En dat willen we vieren mét onze leden. Daarom geven we maar liefst 125 schitterende cadeaus weg. Lees wat u allemaal kunt winnen en hoe u mee kunt doen.
30 Ontdek de mooiste ho es
34 Leden vertellen: Berend Jongsma
42 Leden vertellen: Jur Jongman
50 Leden vertellen: Marianne van OorVan der Molen
54 Oud inspireert jong en andersom
60 Leden vertellen: Arie Slob
63 Column Jaap
65 Digitaal: zo handig zijn
QR-codes
66 Leden vertellen: Willem Ros
68 Jubileumuitstapjes met korting op de entreeprijs
74 Leden vertellen: Willy Grönefeld
77 Vrijwilligers gevraagd
78 Ledenvoordeel
80 Puzzel mee en win…
5 dagen bij De Bonte Wever
82 Maak iemand gratis lid
83 Servicepagina
Ouderenzorg beschikbaar nu én in de toekomst
In verpleeghuis Oldael in Den Haag heeft de Seniorencoalitie, waarvan ANBO-PCOB deel uitmaakt, het Hoofdlijnenakkoord Ouderenzorg (HLO) bekrachtigd.
Zestien organisaties die betrokken zijn bij de zorg voor ouderen geven hiermee officieel hun steun aan gemaakte afspraken om de zorg beschikbaar te houden, nu en in de toekomst.
Het HLO bestaat uit tien uitgangspunten, met als belangrijkste ingrediënten: zo lang mogelijk mee blijven doen in de samenleving, behoud van de eigen regie en goede medewerkers in de zorg. Maar ook het stimuleren van zorgzame buurten, de inzet van AI in de zorg, het beschikbaar blijven van verpleeghuizen en de ondersteuning van hulp door naasten komen erin naar voren.
Wilt u er meer over lezen? Dat kan op www.anbo-pcob.nl/hlo
ANBO-PCOB IN DE MEDIA
Vrijwel dagelijks komt ANBO-PCOB in het nieuws. Een kort overzicht.
Kijk op www. anbo-pcob.nl/inde-media voor meer media-uitingen.
12 JUNI – ANBO-PCOB-DIRECTEUR BIJ NIEUWS VAN DE DAG
Onze directeur-bestuurder Anneke Sipkens was op 12 juni te gast bij het (relatief) nieuwe actualiteitenprogramma van SBS6, Nieuws van de Dag . Onderwerp van gesprek was ‘babbeltrucs door nepagenten’, waarvan vrijwel uitsluitend ouderen het slachtoffer worden.
1 JULI – HOOFD BELANGEBEHARTIGING ATIE SCHIPAANBOORD IN HP/DE TIJD
In het dubbeldikke zomernummer van opinieblad HP/De Tijd wordt de vraag opgeworpen wat de effecten zijn van de vergrijzende samenleving. Atie Schipaanboord, hoofd belangenbehartiging en advies bij ANBO-PCOB, komt er uitgebreid over aan het woord.
2 JULI – FAMILY7 IN GESPREK MET ANBO-PCOB OVER CAMPAGNE SIRE Op 2 juli hebben we bij Family7 meer mogen vertellen over de toen nieuwe campagne van SIRE over seniorisme. Family7 is een christelijke televisiezender die zich richt op het gezin. De meeste Nederlandse tv-aanbieders hebben deze zender in het (plus)pakket.
MIS GEEN E-MAILS VAN ANBO-PCOB
Soms belanden onze e-mailnieuwsbrieven of e-mailberichten per ongeluk in uw spambox of ongewenste e-mail. Gelukkig kunt u dit zelf makkelijk controleren én oplossen. Algemene tip om onze e-mails altijd te ontvangen: voeg betrouwbare e-mailadressen toe aan uw contacten of veilige afzenders, zoals contact@anbo-pcob.nl of noreply@buckaroo-mailservice.nl Dit helpt uw e-mailprogramma om betrouwbare e-mails – zoals onze berichten en facturen – voortaan als betrouwbaar te herkennen. Op onze website kunt u hier meer over lezen. Ga naar www.anbo-pcob.nl/spam
Tipgids
Levensgeluk
Nieuwe Tipgids
Levensgeluk
ANBO-PCOB en Leyden Academy on Vitality & Ageing hebben samen een tipgids gemaakt over levensgeluk.
De gids biedt informatie over thema’s als mentaal welzijn, zelfzorg, intimiteit, beweging, vrije tijd, wonen en financiële stabiliteit. Levensgeluk is iets waar we – op elke leeftijd – zelf richting aan kunnen geven. De Tipgids Levensgeluk is gratis te downloaden via www.anbo-pcob.nl/tipgidslevensgeluk
Geen internet? Bel voor de gids dan onze Ledenservice op 0348-46 66 66.
Al onze gidsen vindt u via www.anbo-pcob.nl/tipgidsen
Of scan de QR-code:
Bescherm uzelf tegen bankhelpdeskfraude
In 2024 zijn 6900 mensen slachto er geworden van bankhelpdeskfraude, ook wel spoo ng genoemd. De totale schade bedroeg ruim 22,7 miljoen euro.
Iets meer dan de helft van de slachto ers kreeg de schade niet vergoed door de bank. Zoals mensen die meerdere keren waren opgelicht of bij fraude waarbij de oplichter zich níét voordeed als medewerker van de eigen bank.
EU: BANKEN MOETEN ALTIJD VERGOEDEN
Het percentage slachto ers dat niets vergoed kreeg is sinds 2023 ink gestegen. Maar er is hoop. De Europese Commissie wil banken verplichten om schade door bankhelpdeskfraude bij particulieren áltijd te vergoeden.
TIPS TEGEN SPOOFING
1. Geef nooit uw pinpas, pincode of inloggegevens af.
2. Hang op als u gebeld wordt door ‘de bank’ en bel zelf het o ciële nummer van uw bank.
3. Klik nooit op links in sms-berichten of e-mails van onbekende afzenders.
4. Bel direct uw bank als u er toch bent ingetrapt en doe aangifte bij de politie via www.politie.nl of 0900-8844.
ANBO-PCOB HELPT
Wij informeren al jaren over digitale veiligheid. Zo maakten we een podcast over spoo ng met fraude-expert Boudewijn van der Valk (zie foto). Deze podcast is te beluisteren via www.anbo-pcob.nl/spoo ng
WILT U MEER NIEUWS?
Wilt u op de hoogte blijven van wat er speelt binnen ANBO-PCOB en wat we allemaal voor u doen? Abonneer u dan nu op onze (gratis) digitale nieuwsbrief. Ga naar anbo-pcob. nl/nieuwsbrief en meld u aan.
Ook kunt u bovenstaande QR-code scannen door de camera van uw mobiel of tablet te richten op de code.
FELICITATIES EN REACTIES
125 JAAR OUDERENBEWEGING IN NEDERLAND
ANBO-PCOB bedankt!
ANBO-PCOB werkt altijd nauw samen met kopstukken uit de politiek, het bedrijfsleven, non-profitorganisaties en de gezondheidszorg.
Deze mensen onderstrepen hier het belang van wat ANBO-PCOB voor ouderen doet, heeft gedaan en in de toekomst zal doen.
‘ANBO-PCOB maakt zich al 125 jaar sterk voor een fijne leefomgeving’
Robert Otto, lid van de raad van bestuur van Achmea:
‘Dat ouderen steeds langer vitaal blijven, vraagt om nieuwe oplossingen. ANBO-PCOB maakt zich al 125 jaar sterk voor een fijne leefomgeving, waarin zorg en wonen hand in hand gaan.’
‘De kracht van ANBO-PCOB is de positieve manier waarop ze de belangen behartigt van ouderen’
Gerdi Verbeet, oud-Tweede Kamervoorzitter:
‘De kracht van ANBO-PCOB is de positieve manier waarop ze de belangen behartigt van diverse groepen ouderen met zeer uiteenlopende behoeften aan activiteiten, mobiliteit, huisvesting en zorg.’
‘Top dat ANBOPCOB voor ons instaat!’
Olga Commandeur, vitaliteitscoach:
‘Samen met duizenden anderen laten wij de groep “ouderen” vanzelf groeien. Wij zijn constant in beweging en ontwikkeling. Wij hebben het verdiend en verdienen het nog steeds om gezien te worden. Top dat ANBO-PCOB daar oog voor heeft en voor ons instaat!’
‘Leeftijd hoeft geen barrière te zijn voor een vitaal, waardevol en zelfstandig leven’
Duco Bauwens, vitaliteitscoach en presentator van Nederland in Beweging:
‘De kracht van de ouderenbeweging, en van ANBO-PCOB in het bijzonder, ligt in het onwrikbare geloof dat leeftijd geen barrière hoeft te zijn voor een vitaal, waardevol en zelfstandig leven – een missie die perfect aansluit bij mijn eigen visie dat mensen na hun 50ste sterker en fitter kunnen worden en zo hun onafhankelijkheid kunnen behouden.’
‘Onmisbaar’
Nelli Cooman, Sportvrouw van het jaar 1986:
‘Onmisbaar voor de ouderen van toen, nu en later.’
‘ANBO-PCOB verbindt, vertegenwoordigt en stimuleert ouderen’
Anneke Augustinus, directeur Kennistoepassing en ouder wordende samenleving, Vilans: ‘De ouderenbeweging versterkt van ouderen de eigen regie en kwaliteit van leven. ANBO-PCOB speelt daarin een onmisbare rol als krachtige partner die ouderen met kennis verbindt, vertegenwoordigt en stimuleert om actief mee te blijven doen in de samenleving.’
‘Die betrokkenheid is iets waar ANBO-PCOB trots op mag zijn’
Harmen van Wijnen, bestuursvoorzitter pensioenfonds ABP: ‘ANBO-PCOB zet zich, net als het ABP, in voor de Nederlandse maatschappij en in het bijzonder voor een goede oudedagsvoorziening. En dat doet de bond al 125 jaar. Nog steeds zijn er vele vrijwilligers en medewerkers aan jullie verbonden die elke dag weer opkomen voor de belangen van ouderen in Nederland. Die betrokkenheid is iets waar ANBO-PCOB trots op mag zijn. Daarom wil ik jullie hier feliciteren met het 125-jarig bestaan. Als ABP waarderen we jullie inspanningen in het land zeer, net als het overleg met ons. Jullie input is constructief en voor ons van grote waarde. Nogmaals gefeliciteerd en op naar nog 125 jaar!’
‘Geweldig dat ANBOPCOB er is om ouderen te
verenigen’
Anneke Westerlaken, voorzitter van de branchevereniging ActiZ:
‘Ouder worden is gelukkig iets dat de meesten van ons overkomt, geweldig dat ANBO-PCOB er is om mensen tijdens deze levensfase te verenigen.’
Goed dat er organisaties zijn die opkomen voor deze steunpilaren
Anniko van Santen, tv-presentatrice:
‘Ouderen spelen een cruciale rol in onze samenleving: als betrouwbare werknemers, opvoeders en vrijwilligers. Goed dat er organisaties zijn die opkomen voor deze steunpilaren!’
‘Een belangrijke rol van ANBO-PCOB is het zoeken naar verbinding met jongere generaties’
Jet Bussemaker, voorzitter Raad voor Volksgezondheid & Samenleving: ‘Dat de ouderenbeweging zich altijd heeft ingezet voor de participatie en positie van ouderen is van grote waarde. In onze verouderende samenleving is er voor ANBO-PCOB ook nog een andere belangrijk rol weggelegd, namelijk in het blijven zoeken naar verbinding met jongere generaties.’
‘Seniorenorganisaties zijn belangrijk om mensen te inspireren en met elkaar te verbinden’
Ab Ruigrok, voorzitter KBO Zuid-Holland:
‘Senioren- en ouderenorganisaties zijn een belangrijk en prima middel om mensen te inspireren en met elkaar te verbinden. Met als doel een zinvolle en leuke invulling aan het leven te geven.’
‘Ouderenbonden geven senioren een krachtige stem – ANBO-PCOB is hierin voorloper’
Jan Smelik, bestuurslid Nederland Zorgt Voor Elkaar: ‘Ouderen zijn van grote waarde voor onze samenleving. De ouderenbonden geven onze senioren een krachtige stem. ANBO-PCOB is hierin een voorloper.’
‘Ik ondersteun het streven van ANBO-PCOB naar een inclusieve samenleving’
Tineke Abma, onder meer hoogleraar Ouderenparticipatie LUMC en bestuurder Leyden Academy on Vitality and Ageing:
‘Ouderen hebben een uniek perspectief op wat er nodig is voor een goede kwaliteit van bestaan op basis van hun ervaringskennis. Die kennis is complementair aan die van professionals die alles weten over de ouderdom, maar die niet van binnenuit kennen. ANBO-PCOB vertegenwoordigt de stem van een grote groep oudere mensen, en ik steun het streven van deze ouderenvereniging naar een inclusieve samenleving, waarin iedereen ertoe doet en erbij hoort.’
FELICITATIES EN REACTIES
‘Een sterke ouderenbeweging is nodig om de kracht van ouderen optimaal te benutten’
Lucía Lameiro García, directeur-bestuurder SOMNL: ‘Een sterke ouderenbeweging is mijns inziens juist nu nodig om de kracht van ouderen optimaal te benutten – niet om je af te zetten tegen andere groepen of belangen, maar juist vóór een samenleving waarin ieders kracht en talenten worden gezien en benut.’
‘ANBO-PCOB vertegenwoordigt deze zeer waardevolle burgers’
Arie C. van Alphen, bestuursvoorzitter KBO Gelderland:
‘Als grote groep zijn ouderen door hun ervaring, wijsheid en inzet van enorm belang voor het draaiende houden van de maatschappij. Ze zetten zich in als vrijwilliger, mantelzorger, oppasgrootouder en noem maar op. ANBO-PCOB vertegenwoordigt met de andere ouderenverenigingen deze zeer waardevolle burgers in hun belangenbehartiging.’
‘ANBOPCOB biedt ouderen een belangrijke stem’
René Kuster, directeurbestuurder SeniorWeb: ‘SeniorWeb feliciteert ANBO-PCOB met 125 jaar belangenbehartiging van ouderen in Nederland. Juist voor ouderen is het van belang dat zij actief mee kunnen doen in de samenleving, en gehoord en ondersteund worden. ANBO-PCOB biedt ze hierin een belangrijke stem.’
De ouderenbeweging draagt actief bij aan een inclusieve samenleving
Medy van der Laan, voorzitter Nederlandse Vereniging van Banken:
‘De ouderenbeweging, met ANBO-PCOB als prominent voorbeeld, biedt een gemeenschap waarin senioren niet alleen gehoord en ondersteund worden, maar die ook actief bijdraagt aan een inclusieve samenleving. Voor de Nederlandse Vereniging van Banken brengt deze beweging belangrijke inzichten voor het leveren van toegankelijke bankdiensten, zodat ook ouderen met vertrouwen en zekerheid hun financiële zaken kunnen regelen.’
‘Ik ben heel blij dat ANBO-PCOB gelooft in de kracht van ouderen’
Kirsten Andres, directeurbestuurder van het Nationaal Ouderenfonds: ‘Het is helaas niet vanzelfsprekend dat je in onze samenleving als oudere blijft meetellen; daarom is het zo belangrijk dat er belangenbehartiging is. Ik ben heel blij dat ANBO-PCOB zich hier al zoveel jaren succesvol voor inzet en, net als het Nationaal Ouderenfonds, gelooft in de kracht van ouderen.’
‘De ouderenbeweging is straks belangrijker dan ooit’
Peter Hein van Mulligen, hoofdeconoom Centraal Bureau voor de Statistiek:
‘Vorig jaar vierde het CBS de 125e verjaardag en het doet ons genoegen dat er meer organisaties zijn die al zo lang meegaan. De ouderenbeweging was altijd al belangrijk en met het toenemend aantal ouderen is ze straks belangrijker dan ooit. Ze heeft dus niet alleen de hoge leeftijd met het CBS gemeen. Het CBS publiceert allerlei cijfers over deze ontwikkeling en we zijn heel blij met ANBO-PCOB als grootafnemer, die het belang en relevantie van die statistieken scherp ziet zoals geen andere partij dat doet.’
‘ANBO-PCOB versterkt de stem van senioren’
Joanne Kellermann, bestuursvoorzitter Pensioenfonds Zorg en Welzijn: ‘ANBO-PCOB speelt als belangrijke factor binnen de ouderenbeweging een cruciale rol in het versterken van de stem en het welzijn van senioren in onze samenleving – een stem die ook door ons wordt gewaardeerd.’
‘Ouderenbonden zijn van groot belang voor onze samenleving’
René de Reuver, predikant en theoloog:
‘Ouderenbonden, als ANBO-PCOB, zijn van groot belang voor onze samenleving als ontmoetingsplek van senioren die door het leven gerijpt ervaren dat wijsheid groeit met de jaren.’
‘Dankzij ANBO-PCOB kunnen steeds meer mensen samen gezond en gelukkig oud worden’
Georgette Fijneman, directievoorzitter Zilveren Kruis: ‘In sprookjes is “ze leefden nog lang en gelukkig” een vanzelfsprekendheid, in werkelijkheid hebben we het te danken aan bewegingen als ANBOPCOB dat dit steeds meer mensen lukt.’
‘Ik juich een sterke en verenigde ouderenbelangenbehartiging van harte toe’
Martine van Os, presentatrice en actrice:
‘Door mijn werk voor Omroep MAX weet ik maar al te goed dat ouderen nog steeds een kwetsbare groep vormen binnen de samenleving. Daarom juich ik een sterke en verenigde belangenbehartiging van harte toe.’
ANBO-PCOB ondersteunt ouderen bij het houden van de regie over hun eigen toekomst
Kim Putters, voorzitter
Sociaal-Economische Raad: ‘Ouderen zijn een belangrijk fundament onder onze samenleving. Het is belangrijk dat zij regie houden over hun toekomst, bijvoorbeeld waar het gaat om wonen, zorg en hun sociale netwerk. ANBO-PCOB biedt hierin een belangrijke ondersteuning.’
‘ANBO-PCOB is onverminderd relevant en met 125 jaar nog altijd springlevend’
Jacco Vonhof, voorzitter MKB-Nederland:
‘Een steeds verder vergrijzende samenleving is naast een uitdaging ook een kans voor ondernemers. Dat vraagt tevens om een goede belangenbehartiger en dat is ANBO-PCOB. Onverminderd relevant en met 125 jaar nog altijd springlevend. Van harte gefeliciteerd!’
‘ANBO-PCOB is voor de SVB een waardevolle partner die ons scherp houdt’
Diana Starmans, voorzitter raad van bestuur Sociale
Verzekeringsbank:
‘ANBO-PCOB is voor de SVB een waardevolle partner die ons scherp houdt door klantsignalen bij ons aan te dragen van AOW-gerechtigden die zich niet gehoord voelen. Omdat de knelpunten die burgers ervaren vaak het spiegelbeeld zijn van onze uitvoeringsknelpunten, kunnen we samen effectief agenderen bij politiek en beleid – zoals we dat doen bij het vereenvoudigen van de samenwoonregels.’
‘Blijf opkomen voor mensen die het níét vanzelf redden’
‘Ik ben een jaar of tien geleden begonnen als consulent bij ANBO, via wat toen nog de ANBO Academie was. Daar kreeg ik een opleiding en sindsdien ga ik op huisbezoek bij mensen die via de vereniging om steun of advies vragen. Meestal gaat het om de financiële administratie of ingewikkelde formulieren. En soms om zaken waar je zelf ook even in moet duiken. Dan zit ik thuis te puzzelen op mijn iPad en vraag me af: hoe help ik deze meneer of mevrouw nu het best? Ik heb nog nooit meegemaakt dat het antwoord er niet kwam. Soms bel ik ter plekke instanties, soms schrijf ik brieven.’
‘Dit werk levert veel op. Allereerst: dat blije gezicht als het gelukt is, dat is echt onbetaalbaar. Soms wordt er zelfs een traantje weggepinkt. Ik heb een vrouw geholpen die alles van haar man moest overnemen nadat hij ziek was geworden. Ze zat boven de papieren te huilen. Samen hebben we alles geordend. Ze bedankte me met trillende handen. Dat doet wat met je. Het is heel fijn om mensen te kunnen helpen.’
‘Wat ik ook geleerd heb: ouder worden is niet vanzelfsprekend makkelijk. Je raakt verstrikt in de bureaucratie. Zelfs jongere mensen vinden al die digitale formulieren vaak lastig. We staan er niet genoeg bij
stil dat er talloze ouderen zijn die geen mailadres of computer hebben. Ik heb weleens de bank gebeld om te vragen hoe lang ze nog met papieren overschrijvingen bleven werken. “Heel lang”, was gelukkig het antwoord, waarmee ik een oudere dame die zich hier zorgen over maakte, kon geruststellen.’
‘Dit werk levert veel op. Allereerst: dat blije gezicht als het gelukt is, dat is echt onbetaalbaar’
‘Mijn vrijwilligerswerk voor ANBO-PCOB is vooral heel leuk. Ik ga ook weleens als gastvrouw mee op een groepsreis. Volgende week gaan we met 38 ouderen naar Parijs en ik ben ooit mee geweest naar Berlijn. Dat zijn echt onvergetelijke ervaringen. Ik hoop dat ANBO-PCOB blijft opkomen voor mensen die het níét vanzelf redden. Dat de vereniging zichtbaar en betrouwbaar blijft, en doorgaat met wat ze doet. Want het is zo belangrijk dat er een vangnet is. Voor de een is het een brief, voor de ander een luisterend oor, maar voor iedereen is het iets belangrijks.’
Langer thuis wonen met een op ieder moment aanpasbaar Aldenhuijsen bed
Op hoogte 2x zo snel uw bed opmaken
Prettig in- en uitstappen op de door u gewenste hoogte
Makkelijk de bedden (op hoogte) uit elkaar schuiven
Vandaag vlak, morgen hoog laag.
Of kies direct voor hoog laag.
verstelbaar
Pas het bed later aan met nieuwe functionaliteiten
Onderhuids een zorgframe voor bedhulpmiddelen
Diverse modellen, naar smaak samen te stellen
Actie: Nu tot voor uw oude bed €750 €750
Bezoek één van de winkels
Plan een vrijblijvende thuisafspraak in
zelfstandig thuis blijven wonen
opties
Vraag de gratis brochure via de website aan
Uitstekend beoordeeld 4,8 / 5 op trustpilot
Langer
Elektrisch hoog laag
Extra
Elektrisch
TEKST: ELLIE SMOLENAARS
125 JAAR
OUDERENBELANGENBEHARTIGING
Een blik ophedenverleden, & toekomst
Een betere toekomst voor iedereen. Te realiseren met de kracht van een groot ledennetwerk, kennis, communicatie, verbinding en inspraak – een combinatie die de ouderenbeweging al 125 jaar kenmerkt. Het is een sociale geschiedenis om trots op te zijn, vol verrassende historische wendingen en concrete acties.
Het ontstaan van de ouderenbeweging
Eerste stappen naar een pensioen voor iedereen
Het begon allemaal met het idee van een pensioen voor iedereen. Dát is anno 1900 de kerndoelstelling van de Bond voor Staatspensionering, de voorloper van ANBO-PCOB. Het is een bijzondere doelstelling: het ‘iedereen’ en het ‘staatselement’ maken dit pensioen inclusief, want het sluit niemand uit. Dit ‘we zijn er voor iedereen’ is misschien wel het meest kenmerkende voor de 125-jarige geschiedenis van de ouderenbeweging en het heeft steeds inspiratie en moed voor de toekomst gegeven.
Eerst een diepere duik in de omstandigheden van die spannende ontstaanstijd. Armoede op je oude dag kon bijna iedereen treffen, ook de rijkeren. De Bond voor Staatspensionering wil deze angst voor de toekomst uitschakelen. De grondleggers van de beweging schrijven in 1899: ‘Tallooze menschen gaan den ouderdom met angst tegemoet uit vrees voor armoede, ook zij, die een arbeidzaam en nuttig leven achter zich hebben.’ Er is op dat moment dus een sociaal-economisch
probleem: hard werken is geen garantie voor geld, eten en een veilig onderkomen.
Verzet tegen armoede
Op ansichtkaarten en propagandamateriaal van de Bond voor Staatspensionering wordt de armoede in beeld gebracht: hardwerkende oudere uienschillers, onderkomens getimmerd uit overgebleven planken, mannen die aanschuiven aan lange tafels voor een warme maaltijd van de armenzorg. In de tweede helft van de 19de eeuw treft de industrialisatie vooral oudere arbeiders hard. De Bond, een plattelandsbeweging met nogal wat onderwijzers, dominees en ook burgemeesters, verzet zich tegen de schrijnende situaties. De bondsafdelingen, vooral actief in het noorden en oosten van Nederland, zijn redelijk vrij in hun doen en laten. Afdelingen mogen zelf de contributies bepalen, maar moeten wel 50 cent afstaan aan de bondskas. Van 1700 leden in het eerste jaar, groeit de Bond naar 43.000 individuele leden in 1908. Er zijn 309 organisaties lid – van vissersverenigingen tot kerkelijke gemeenten, ziekenfondsen en zangverenigingen. Brochures van de Bond zijn fameus. Daarin worden bijvoorbeeld internationale vergelijkingen getrokken met de pensioenstelsels van Denemarken, Engeland en Nieuw-Zeeland. Dit om te bewijzen dat een staatspensioen geen dagdromerij is en concreet ingevoerd kan worden. Ook zijn er korte propagandafilms die laten zien hoe hard oudere arbeiders moeten werken.
De ouderenbeweging vanaf 1900
De Bond voor Staatspensionering is de eerste beweging die opkomt voor ouderen. In 1945 ontstaat de Algemene Bond van Bejaarden, in 1960 de Protestants-Christelijke Ouderenbond (PCOB) en in 1958 de latere Unie Katholieke Ouderenbonden (Unie KBO). Op 6 december 1977 fuseren de Bond voor Staatspensionering en de Algemene Bond van Bejaarden tot de Algemene Nederlandse Bond voor Ouderen (ANBO). De bonden werken samen in het Centraal Orgaan Samenwerkende Bonden. In 2024 komt de fusie ANBO-PCOB tot stand. Een lange, gezamenlijke geschiedenis waarover veel roemruchts te vertellen is.
1910: met forse tegenwind de eerste
stapjes naar staatspensioeneen
Een staatspensioen zou een pensioen voor ‘rijken en nietsdoeners’ zijn en zou demoraliseren omdat mensen er geen premie voor hoeven te betalen. Toch houdt de Bond voet bij stuk: het doel is een pensioen van de staat, zonder premiebetaling, voor iedere Nederlander van 60 jaar en ouder. Zieltjes
winnen voor dit genereuze sociale idee valt niet mee. Politieke tegenwind komt van alle kanten. Want de arbeidersbeweging is er voor de arbeiders, of zelfs alleen voor mannelijke arbeiders, of zelfs alleen voor katholieke, protestantse, socialistische of sociaaldemocratische mannelijke arbeiders. Ambtenaren hebben hun eigen regelingen en voor zelfstandigen is niets geregeld. Wanneer je een pensioen voor iedereen wil, is het tegen de stroom oproeien. In 1913 komt er een soort staatspensioen voor 70-plussers. Het is verbonden aan speciale regels en het bedrag ligt onder de maximale bedelingsnorm: twee gulden per week voor alleenstaanden en drie gulden voor echtparen. Toch is het een historisch moment.
1920: met 524.898 handtekeningen massale steun van de bevolking
Begin jaren 20 wordt een petitie gestart die resulteert in 524.898 handtekeningen voor het staatspensioen. Nederland heeft dan zo’n 7 miljoen inwoners, dus dat zijn veel handtekeningen. Wat ontbreekt is steun van politieke partijen en regeringen waarin de christelijke partijen een machtsblok vormen.
Op zoek naar invloed richt de Bond zich op confessionelen, vrouwen, kleine zelfstandigen en de jeugd. Toneelavonden leveren veel nieuwe leden op. Anno 1940 telt de Bond voor Staatspensionering maar liefst 80.000 leden. Tijdens de Tweede Wereldoorlog blijken de Duitse bezetters en de Nederlandse Nationaal-Socialistische Beweging (NSB) voorstander van een staatspensioen. Eindelijk lijkt de Bond het tij mee te hebben, dat wil zeggen voor het kernidee, maar… de foute partij is aan de macht. In 1942 verbiedt de bezettingsmacht de Bond voor Staatspensionering en in dat jaar worden ook de vakbonden en vele verenigingen verboden.
125 JAAR OUDERENBEWEGING
1940-1950: een bloeiend verenigingsleven in ontspanningslokalen
De Algemene Bond van Bejaarden is de tweede bond achter de latere ANBO. Op 23 juli 1945 komen tachtig oudere arbeiders bij elkaar op Rotterdam-Zuid om te praten over de beroerde situatie van ouderen.
Na de moeilijke oorlogstijd gaat het deze Algemene Bond om welverdiende rust, hobby’s en het vieren
van zilveren en gouden bruiloften. De Algemene Bond kent een bloeiend en gezellig verenigingsleven, waarbij de sociale binding tussen de leden belangrijk is. De leden komen vooral uit het westen van het land, met name Zuid-Holland, West-Brabant, Zeeland en Noord-Holland. In de jaren 60 zijn er 150.000 leden. Bijzonder zijn de zogenoemde ontspanningslokalen waar mensen elkaar kunnen ontmoeten.
De afdeling Den Haag organiseert activiteiten op maar liefst zeven locaties in de stad. Met de welvaart groeit en bloeit de culturele pijler.
de strijd voor een betere AOW
De Noodwet Ouderdomsvoorziening van 1947 voorziet in een bescheiden uitkering voor kostwinners die niet in staat zijn een bepaald inkomen te verwerven. Loon en spaargeld worden afgetrokken van de uitkering.
De Algemene Bond van Bejaarden protesteert tegen de hoge prijzen voor brood en margarine en tegen de stijgende huren.
Blijdschap is er na de invoering van
de AOW in 1957, maar er is ook kritiek op de hoogte van de uitkering. Veel ouderen moeten nog steeds bij hun kinderen aankloppen voor nanciële ondersteuning. In 1960 behoort 50 procent van de gesteunden bij gemeentelijke sociale diensten tot de ouderengroep. Beroemd is de in 1964 door het Centraal Orgaan Samenwerkende Organisaties georganiseerde demonstratie voor een betere en hogere AOW: 25.000 ouderen komen in de Jaarbeurs bijeen. In 1974 volgt de koppeling van de AOW aan het minimumloon. Na driekwart eeuw strijd gaan ouderen meeproteren van de economische groei.
Jaren 60 en 70: wonen en zorg voor ouderen worden ook belangrijke thema’s
In tien jaar tijd komen er 50.000 plaatsen voor ouderen in bejaardenhuizen (die daarvoor nog armenhuizen of rusthuizen werden genoemd). In 1965 wordt het eerste moderne bejaardentehuis geopend. Sinds de jaren 70 is het beleid er echter op gericht om ouderen zo lang mogelijk thuis te laten wonen:
Nieuwe tijden vragen om een nieuwe aanpak.
maximaal 7 procent mag in een bejaardentehuis wonen, aldus de Nota Bejaardenbeleid van 1975. De term ‘bejaarden’ raakt uit en er komen woonzorgcentra. Voor de nog thuiswonende ouderen zijn er wijkverpleging, gezinsverzorging, kruiswerk, woonzorgzones en de beroemde aanleunwoningen.
De Protestants-Christelijke Ouderenbond (PCOB), opgericht in 1960, richt zich op zorgthema’s. De PCOB is voortgekomen uit het Christelijk Nationaal Vakverbond (CNV).
Jaren 80 en 90: meedenken, meepraten en meebeslissen, want: ‘Ouderen doen Mee ’
Nieuwe tijden vragen om een nieuwe aanpak. Inspraak en voorlichting worden voor de ouderenbonden belangrijk, en ook de scholing van leden wordt relevant. De bonden willen immers invloed uitoefenen, aan de overlegtafels meepraten en bezuinigingen tegenhouden.
De ANBO, geformeerd in 1978 uit de twee ouderenbonden, is nu de sterke kracht. Met de actie Ouderen doen Mee richten de ANBO-afdelingen en -gewesten zich op de gemeentelijke en provinciale politiek. In de jaren 90 zijn ouderen overlegpartners in maar liefst 36 verschillende overleg- en adviesorganen, waaronder die van de Sociale Verzekeringsbank, de Ziekenfondsraad en het Breed Indicatie Overleg. Ook de PCOB stelt dat het gaat om meedoen, meedenken en meebeslissen. Je bent nergens te oud voor.
Vanaf 2000: strijd tegen discriminatieleeftijdsmet campagnes als ‘De kracht van je leeftijd’
De ANBO-ledenwerfcampagne uit 1997 laat een sportschoen, een fietszadel en een tennisracket zien. Bij de sportschoen staat: ‘Als dit uw pantoffels zijn…’. Bij het fietszadel: ‘Als dit uw leunstoel is…’. En bij het tennisracket: ‘Als dit uw serveerblad
Leeftijdsdiscriminatie?
is…’. Met andere woorden: ouderen zijn nog volop actief. In 1999 en 2000 zet de campagne De kracht van je leeftijd actieve senioren in de schijnwerpers: tennisveteranen, toneelspelers en managers met kennis en ervaring. Het zijn optimistische geluiden die passen bij eerdere acties, zoals die tegen leeftijdsdiscriminatie. Op de Landelijke melddag leeftijdsdiscriminatie in 1996 kwamen via de telefoonlijnen van Nieuwspoort zoveel reacties binnen dat de telefooncentrale van het Kamergebouw overbelast raakte. In 2000 is ANBO nauw betrokken bij de oprichting van het Landelijk Bureau Leeftijdsdiscriminatie.
Vanaf 2010: goede raad en ondersteuning in een Nederlanddigitaliserend
ANBO zet zich in voor ouderen die soms moeite hebben met de digitalisering. Zo worden er in Nederland weliswaar minder fysieke inbraken gepleegd, maar via mobiel, mail en apps worden wel nare babbeltrucs toegepast en digitale oplichting gepleegd. Met de Veiligheids10daagse probeert ANBO zoveel mogelijk senioren te bereiken zodat ze zich
hiertegen kunnen wapenen. Ouderenorganisaties blijven zich ook inzetten voor contact per post, telefoon en met echte mensen achter een loket, zoals bij banken. Tijdens de coronapandemie (2020-2022) is ANBO pleitbezorger van de papieren QR-code, zodat mensen ook zonder smartphone toegang hebben tot activiteiten. Ook moet iedereen laagdrempelig een aanvraag bij het Noodfonds Energie kunnen indienen.
In 2023 praten ANBO en PCOB over verdergaande samenwerking. En een jaar later fuseren ze tot één grote en sterke ouderenvereniging
2010-2024: ouderenverenigingen helpen elkaar vooruit
Met een zorgverzekering en kortingen werven ANBO en PCOB nieuwe leden. Het ledenaantal van de PCOB stijgt tot ruim 96.000 in 2005 en daarna naar ruim 109.000. Het PCOB-project Maak werk van uzelf biedt tussen 2010 en 2015 workshops aan om de kansen op werk te vergroten, vooral voor vrouwen van 50 jaar en ouder. De ouderenbonden werken veel samen, zoals in het succesvolle project van Unie KBO en PCOB in 2015 en 2016, waarmee bijna duizend ouderenadviseurs werden opgeleid die in het hele land met ouderen
in hun eigen omgeving kunnen afspreken. In 2016 gaan de twee bonden het samenwerkingsverband KBO-PCOB aan. Een van de initiatieven van dit verband is het Nationaal Seniorenpanel , dat snel peilingen kan houden om te horen wat er onder ouderen leeft en wat ze belangrijk vinden. Inmiddels heeft het panel meer dan vijfduizend deelnemers. Eind 2023 kwam er een einde aan het samenwerkingsverband KBO-PCOB en startten de gesprekken tussen ANBO en PCOB over een verdergaande samenwerking. Uiteindelijk fuseren ANBO en PCOB in 2024 tot één grote en sterke ouderenvereniging.
De toekomst
Zorg, wonen en pensioenen in de komende jaren
Wat gaat de ouderenvereniging in 2050 bewegen?
Wat zijn de speerpunten voor de komende jaren? ANBO-PCOB gaat er anno 2025 vanuit dat de thema’s wonen, zorg en pensioenen de toekomstige speerpunten zullen zijn.
Grote problemen betekenen ook: grote uitdagingen. Tot vermoedelijk in de jaren 2030 is er sprake van een wooncrisis met een tekort aan geschikte en betaalbare woningen voor jongeren en ouderen. De gezondheidszorg staat voor grote dilemma’s door de medische technologie. En wat gebeurt er met de inflatie en pensioenen in het nieuwe pensioenstelsel, waarin een deel van de pensioengelden individueler en met minder garanties wordt belegd? Hoe vergaat het de AOW? ANBO-PCOB zet zich in voor de koopkracht van gepensioneerden. De demografische druk neemt toe, zowel op de woningmarkt, in de gezondheidszorg als op de pensioenen en uitkeringen. Ouderenorganisaties houden de vinger aan de pols.
Gestegen
levensverwachting en gevarieerd vrijwilligerswerk
De gestegen levensverwachting brengt meer gezonde, maar ook meer zieke jaren. Veel senioren zijn langer actief op de arbeidsmarkt, in belangenverenigingen, sportverenigingen, natuurbeheer, mantelzorg, de politiek, musea, of als (buurt)grootouder. De stijging van het aantal ouderen in de toekomst zal hun deelname aan de maatschappij doen toenemen en een verzilvering van deze productiviteit met zich meebrengen. Ook is er een toenemende belangstelling voor zingeving, gezondheid en levenskwaliteit, waar ouderenorganisaties op inspelen met informatie en advies.
Waar afdelingen van ouderenorganisaties lokaal de pijn van het verlies van actieve leden voelen, lijkt het vrijwilligerswerk op nationaal niveau diverser en informeler te worden. Het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) constateert in haar verkenning van 2024 Samenleven in de
toekomst een geleidelijke afname van het lidmaatschap van verenigingen en een toename van informelere samenkomsten, zoals wandel- of fietsgroepen en lees- of theaterclubs. Ouderen blijken iets vaker dan jongeren lid van belangenverenigingen.
De macht van het getal verbindt
Grote aantallen maken indruk. Sinds 2021 werkt ANBO-PCOB in de Seniorencoalitie samen met de Koepel Gepensioneerden en de oudere-migrantenorganisaties SOMNL (Samen voor Ouderen met een Migratieachtergrond in Nederland) en NOOM (Netwerk van Organisaties van Oudere Migranten). Het aantal 55-plussers met een Caribische, Chinese, Marokkaanse, Molukse, Surinaamse, Turkse, Zuid-Europese of andere achtergrond neemt in Nederland sterk toe. Sinds 2025 zijn ook KBO Gelderland en de KBO’s van Zuid- en Noord-Holland toegetreden tot de Seniorencoalitie. Daarmee is de Seniorencoalitie de grootste organisatie in Nederland die opkomt voor ouderen. Belangenbehartiging vindt plaats in brede samenwerkingsverbanden, met onder meer ministeries, pensioenfondsen, banken, zorgverzekeraars, patiëntenverenigingen, de Vereniging van Nederlandse Gemeenten en diverse maatschappelijke organisaties.
Deze breedte én de macht van het getal brengen veel verantwoordelijkheden met zich mee. Ouderenorganisaties uiten zorgen, zien kansen en zullen blijven meedenken, meedoen en meebeslissen. ANBO-PCOB verwoordt deze visie in Ouderen: de onmisbare schakel in onze samenleving zo: ‘Ouder worden doe je samen. De vergrijzing is geen bedreiging, maar een kans. Een kans om de mogelijkheden van huidige en toekomstige generaties zo goed mogelijk te benutten en te verbinden.’
De geschiedenis tot 2000 is ontleend aan het boek De macht van het getal, door E. Smolenaars, ISBN 9789068619416. De periode 2000 tot en met de toekomst is gebaseerd op gesprekken met ANBO-PCOB en aanvullend onderzoek.
37% beter verstaan!
Sphere™ Infinio
Ongekende spraakhelderheid in lawaai
Spraakverstaan in lawaai verbetert spectaculair met Sphere Infinio, ’s werelds eerste hoortoestel met speciale chip voor Artificial Intelligence. Dit geeft uit elke richting een ongekende spraakhelderheid door de Spheric Speech Clarity techniek. Ideaal in een druk restaurant of op een verjaardag. Ervaar zelf de revolutie in hoortechniek met een vrijblijvende proef bij de audicien in uw omgeving!
Vraag de gratis brochure en lijst met verkooppunten aan op www.phonakinfinio.nl of gebruik de QR-code met uw smartphone.
Helpt je te leven met diabetes op jouw manier.
De FreeStyle Libre 2 sensor meet je suiker elke minuut.1 Zo maak je ook tijdens een koffiepauze bewust de keuzes2 die je stap voor stap vooruithelpen. This is progress.
zich sterk voor de herwaardering van ouderen in Nederland. Daarom willen we met deze verjaardagskalender laten zien wat ouderen allemaal doen. Want ouderen maken echt het verschil!
daarvan twaalf mooie voorbeelden zien, variërend van leden die zich inzetten voor een reisorganisatie voor mensen met een beperking tot een schaapherder en een ‘vuiljutter’ op het strand van Scheveningen. Stuk voor stuk prachtig gefotografeerd door Arnaud Mooij.
BESTELLEN MET KORTING
Zonder ouderen zou al het vrijwilligerswerk instorten. Zij zijn de drijvende kracht achter musea, monumenten, verenigingen, sportclubs, kerken en goede doelen. Ze zorgen voor vluchtelingen en minderbedeelden, en ze zijn op grote schaal mantelzorger. Ze dragen kennis over, voeden hun kleinkinderen mede op, werken aan het behoud van de natuur en brengen muziek in de samenleving.
TWAALF INSPIRERENDE
VOORBEELDEN
Dat alles doen ouderen als vanzelfsprekend, met liefde voor de aarde en de medemens en uit zorg voor elkaar. Op de kalender laten we
Als lid van ANBO-PCOB kunt u de verjaardagskalender nu met korting aanschaffen.
De kalender kost voor leden € 12,50 (exclusief verzendkosten).
U kunt hem bestellen via www.anbo-pcob.nl/kalender Daar vindt u ook meer informatie.
Wilt u de kalender liever telefonisch bestellen? Dat kan ook. Bel onze Ledenservice op 0348-46 66 66.
Onze medewerkers zijn iedere werkdag bereikbaar van 9.00 tot 16.00 uur.
TEKST:
SUUS RUIS.
FOTOGRAFIE:
JANITA SASSEN. STYLING:
MAARTJE BODT.
VISAGIE: SELKE STOJANCIC.
ERICA DAAMS-NOYA – 74 JAAR
‘Mensen
hebben het gevoel écht gehoord en gezien te zijn’
‘Mijn man en ik hebben jarenlang in een dorpje in Limburg gewoond. Na ons pensioen wilden we wat meer reuring en verhuisden naar Rotterdam. In 2022 werd ik lid van de ledenraad van ANBO-PCOB. De ledenraad bestaat uit door de algemene vergadering gekozen leden en denkt mee over de visie en strategie van de vereniging.’
‘Rond diezelfde tijd zijn we in de Centrale Bibliotheek Rotterdam begonnen met de ZilverGoud-bijeenkomsten. Elke maand benader ik een deskundige op het gebied van goed en vitaal ouder worden. Het onderwerp sluit aan op de actualiteit. Als de deskundige de presentatie heeft gegeven, gaan de senioren in kleinere groepen in gesprek, onder leiding van een getrainde vrijwillige gespreksbegeleider. Met de ZilverGoud-bijeenkomsten willen we ouderen aan het denken zetten over hun toekomst in relatie tot het ouderenbeleid en over hoe zij zich tot een thema verhouden.’
‘Wij werken volgens de methode waarderend onderzoeken: door gelijkgestemden samen te brengen, ontstaat er verbinding en creëren we een inspirerende omgeving waarin ze kunnen reflecteren op hun situatie. Het doel is om mogelijkheden bij jezelf te ontdekken en zo de stap te zetten die je zou willen of kunnen zetten. De mensen hebben na afloop vaak het gevoel écht gehoord en gezien te zijn.’
‘Inmiddels staat ZilverGoud in Rotterdam goed op de kaart. Dat was me nooit gelukt zonder het ZilverGoud-team, mijn oud-collega Yvonne Visser en mijn man Geert. Zij hebben zich vanaf het begin met hart en ziel ingezet. En vlak ook de medewerkers van ANBO-PCOB niet uit. Zo heb ik met een ANBOPCOB-mailing vacatures voor vrijwilligers uitgezet. Daar kwamen heel veel reacties op. Daarnaast maakt ANBO-PCOB altijd de flyers en lopen ook de aanmeldingen via de vereniging.’
‘Vrijwilligerswerk
geeft veel voldoening
– ik blijf bij de tijd en doe veel kennis op’
‘Mijn vrijwilligerswerk geeft me veel voldoening. Je blijft bij de tijd en doet veel kennis op. Ik voel me betrokken bij Rotterdam en zijn inwoners. Mijn lidmaatschap van ANBO-PCOB maakt me bewust van het ouder worden. De ledenraad maakt het extra interessant, omdat je nog meer meekrijgt van hoe de organisatie werkt, wat er leeft onder ouderen en hoe de contacten met buiten zijn.’
TEKST: NANDA RAAPHORST
Ontdek de mooiste ho es van Nederland
Ze zijn vaak prachtig om te zien, die eeuwenoude Nederlandse hofjes.
Een grote tuin en daaromheen – meestal piepkleine – huisjes.
Veel van die hofjes zijn te bezoeken: vanuit een vaak drukke straat stap je zo de rust van een mooie binnentuin binnen.
Vanaf 1395, toen het eerste hofje in Haarlem werd gebouwd, waren er steeds meer rijke burgers die hun geld in de bouw van hofjes staken. In zo’n hofje konden zieken, maagden, weduwen, pelgrims, ongehuwden, vromen of ouderen rustig en vaak gratis wonen. De hofjes moesten hen beschermen tegen de buitenwereld, nog meer armoede, opdringerige mannen en onzedige gedachten. De huisjes in de hofjes waren klein, heel klein. Per huis één raam, één kamer, één bedstee. Soms werd de wc gedeeld. Watertappen kon buiten aan de pomp. En wat kleur en fleur in huis? In het Luthers Hofje, een armenhofje in Zutphen, waren de huisjes vanbinnen donkerbruin geverfd, want dat was goedkoper dan
een gezellig kleurtje en slijtage viel minder snel op.
STRENGE EISEN AAN DE BEWONERS
De eigenaren of besturen stelden wel eisen aan de bewoners, zoals een voorbeeldige levenswandel, niet vloeken of tieren, en maagd, protestants of 60-plus zijn. Het Hofje van Bakenes in Haarlem – het oudste hofje van Nederland – was bijvoorbeeld alleen voor vrouwen van minimaal 60 jaar. En in het kleinste hofje van Haarlem – het Hofje van Guurtje de Waal – werd destijds de weduwe Jut niet toegelaten omdat zij jarenlang de dubbelmoord die haar echtgenoot pleegde, had verzwegen.
LIEFDADIGHEID DANKZIJ
EEN TESTAMENT
Het Hofje van Wouw in Den Haag werd gebouwd dankzij de erfenis van Cornelia van Wouw (1601-1681).
Zij bepaalde dat het hofje bewoond zou worden door ‘minvermogende’ alleenstaande vrouwen. Nog ieder jaar wordt rond de verjaardag van Cornelia van Wouw een diner voor de bewoners georganiseerd als ode aan de oprichtster.
In de Utrechtse Bruntskameren wordt op grond van een uit 1742
daterend testament vanuit een van de huisjes nog altijd eenmaal per kwartaal geld uitgedeeld aan arme ouderen. De eenkamerwoningen hier werden in de loop der tijd uitgebouwd en gerenoveerd, maar de oude bedstedes zijn als authentiek element bewaard gebleven.
EEN VEEL BETERWOONPERSPECTIEF
Vanaf de 19de eeuw ontstonden er ook verschillende exploitatiehofjes en sociale woningbouwhofjes. Zoals in de Amsterdamse Jordaan. ‘Druk verlichten is ieders plicht, dat geeft in duisternis wat licht.’ Eind 19de eeuw leefden nog veel Jordanezen in zogenoemde alkoofwoningen. Sociale woningbouw moest de arbeiders hier een beter woonperspectief bieden, in ruil voor een betere moraal.
ZO WANDELT U GOED!
In de gratis digitale Tipgids Wandelen , die ANBO-PCOB met de Koninklijke Wandelbond Nederland heeft samengesteld, leest u alles wat u moet weten over wandelen. Deze heerlijke en gezonde bezigheid is meer dan bewegen alleen: het is een moment voor uzelf, een kans om te genieten van de buitenlucht en om in uw eigen tempo tot rust te komen. Met de juiste voorbereiding en handige hulpmiddelen kan iedereen het! Ga naar: www.anbo-pcob.nl/tipgidsen
Haarlemse Hofjes
Na Amsterdam en Leiden telt Haarlem nog de meeste hofjes. Die liggen vaak op loopafstand van elkaar. Een wandeling van bijna 6 kilometer voert onder meer langs het leukste en kleinste hofje van Haarlem: het Hofje van Guurtje de Waal. Er is ook een wandeling van 7 kilometer, die zowel langs de hofjes als langs andere bezienswaardigheden van Haarlem voert.
Singels, steegjes en hofjes in Utrecht
De singels van Utrecht zijn dé trekpleister van de stad. Ze laten iedereen toe die er wil borrelen of bootje varen. Maar de stad zit ook tjokvol verborgen tuinen, steegjes en hofjes (zoals de Bruntskameren met zijn bedstedes).
De Dordtse monumenten
Langs de oude havens van Dordt staan historische koopmanshuizen en huizen met de typische ‘Dordtse gevel’, een geveltype dat in de 16de eeuw werd ontwikkeld als meesterproef van het metselaarsgilde. En dan zijn er nog die fraaie hofjes... Een wandelroute van 18 kilometer leidt langs die hofjes, historische iconen en industrieel erfgoed.
BEKIJK ALLE HOFJESWANDELINGEN
Op www.wandel.nl (een initiatief van de Koninklijke Wandelbond Nederland) worden tien mooie hofjeswandelingen beschreven.
Scan de QR-code of ga naar www. wandel.nl en zoek onder ‘routes’ op ‘hofjes’.
FOTO’S: TIM LEGUIJT
LEDEN AAN HET WOORD
BEREND JONGSMA – 69 JAAR
‘Altijd
blijven vernieuwen, dat houdt je jong’
‘Toen ik na mijn pensioen in Surhuisterveen ging wonen, vertelde iemand uit de kerk me dat hij lid was van PCOB – ik wist helemaal niet wat dat was. Hij vertelde dat er onder andere leuke middagen werden georganiseerd en hij vond de rol van voorzitter van de afdeling Surhuisterveen wel iets voor mij. Ik twijfelde, want ik was hier nog helemaal niet aan toe. Ik deed nog veel voor de kerk en wilde tijd doorbrengen met mijn kleinkinderen. Maar mijn vrouw vond het wél een goed idee. Zo kon ik iets blijven betekenen voor anderen, wat ik ook altijd met mijn werk en de kerk heb gedaan.’
‘Ik heb mijn eigen invulling gegeven aan het voorzitterschap en heb meteen best wat dingen veranderd. Ik vind dat je moet vernieuwen, en dat geldt niet alleen voor bedrijven. Zo was er in mei altijd een boottocht als afsluiting van het activiteitenprogramma. Het programma stond vast: om twee uur verzamelen in de haven, om vijf uur weer terug, waar een broodmaaltijd op de leden wachtte. Ik was in februari begonnen als voorzitter, dus het was allemaal al geregeld, maar ik zei wel: “Volgend jaar doen we het anders.”
Ik heb een restauranteigenaar benaderd en hem ge -
vraagd of we met een groep ouderen bij hem konden eten. Hij werkte graag mee en er kwamen uiteindelijk zestig mensen! Die vonden het zó leuk dat ze vroegen of we dit volgend jaar weer gingen doen. Maar nee hoor, volgend jaar verzinnen we weer wat anders. Altijd blijven vernieuwen, dat houdt je jong. In ieder geval jonger.’
‘We kunnen als vereniging zoveel voor ouderen betekenen’
‘Ook vind ik dat er vanuit het bedrijfsleven iets mogelijk gemaakt zou moeten worden waardoor je na je pensioen automatisch lid wordt van ANBO-PCOB. Ik zal heus niet de enige zijn die niet wist dat er een ouderenvereniging bestond. En we kunnen als vereniging zoveel voor ouderen betekenen. Dat vind ik het mooiste aan mijn rol. Dat mensen zich welkom voelen. En er is zoveel eenzaamheid – om daaraan iets te kunnen doen is heel waardevol.’
Met een bed van Bedder blijft u langer zelfstandig en slaapt u zorgeloos en comfortabel verder!
Verrijdbaar en deelbaar
Eenvoudig opmaken
Moeiteloos in- en uitstappen
Makkelijk schoonmaken
Levensloop bestendig
Uniek hoog/laag systeem
Centrale voetrem
Nederlands product
Verkrijgbaar in alle maten
LED in- en uitstapverlichting
Gratis brochure? Scan de QR-code, of bel dan naar 0561-700224, of bezoek: www.bedder.nl
TEKST: ARJAN VISSER, INGRID NIES
FOTO: FRANS RENTINK
filosoferen over het late leven
WAT BETEKENT HET OM NU OUD
TE ZIJN?
Betekent ouder worden meer vrijheid en vooral zo lang mogelijk ‘jong’ blijven? Of is het met name omgaan met verlies, eenzaamheid en steeds meer beperkingen? Hoe ervaren ouderen dat zelf?
Suzanne Biewinga vroeg het hun.
YVONNE BERTENS (78):
‘Toen ik voor het eerst naar de filosofiewerkplaats ging, was ik al drie jaar gepensioneerd, maar heel actief als vrijwilliger. Ik ben altijd in filosofie geïnteresseerd geweest en dít leek me echt een onderwerp waarover ik wilde doorpraten met een groep leeftijdgenoten. Werken aan een andere kijk op het ouder worden lijkt een beetje op de strijd die wij vroeger voerden voor meer gelijkheid tussen mannen en vrouwen of voor een betere kinderopvang: een emancipatiebeweging. Als één ding me duidelijk is geworden, dan is het wel dat wij, de ouderen van nu, een voorhoede vormen. We moeten in gesprek gaan met jongeren, ervoor zorgen dat de manier waarop we naar ‘het late leven’ kijken, hoe we erover praten, de symbolen die ervoor gebruikt worden, herijkt gaan worden.’
ONDERZOEK
Wij, de ouderen van nu, vormen een voorhoede
Na het afronden van haar studie filosofie plaatste Suzanne Biewinga een oproepje aan ouderen in het lokale huis-aan-huisblad. Ze vroeg hun om mee te doen aan filosofische groepsgesprekken over de vraag wat ouder worden voor hen betekent. Tot haar verbazing stroomde haar mailbox direct vol. Negen jaar en 92 gesprekken later promoveerde de nu 71-jarige Suzanne op dit onderwerp.
Daarom gaan we bij Suzanne op bezoek. Ze woont in Zutphen, op loopafstand van de IJssel en dichtbij het centrum van de stad. ‘Het late leven’ is een fase waar ze nu zelf middenin zit. Suzanne: ‘Ouder worden verandert wat je wilt en kunt, het verandert je sociale omgeving en je kijk op verleden en toekomst.’
Er zijn nu zoveel ouderen
Uit de grote respons op haar oproepje destijds bleek dat er een enorme behoefte bestaat om met leeftijdgenoten te praten over wat het betekent om ouder te worden in deze tijd. Suzanne: ‘Wat nu anders is dan vroeger, is dat we met zovelen tegelijk ouder worden. Vroeger was je een uitzondering als oudere, nu ben je een van velen. De sociale rol die je vroeger als oudere
kreeg – jij bent degene met ervaring – is niet meer vanzelfsprekend, omdat er nu heel veel van die ‘ervaren mensen’ zijn. Bovendien ligt in deze rap veranderende samenleving de nadruk op snelheid en vernieuwing. Levenservaring lijkt, ten onrechte, minder belangrijk.’
Stoomcursus ‘omgaan met verlies’
Wat het ook anders maakt: we worden tegenwoordig zo tegen ziekte en dood beschermd, dat verlies, ziekten en beperkingen steeds langer uitblijven. Daardoor is een decennialange schijnbaar onkwetsbare volwassenheid ontstaan. Ziekte en dood horen in deze periode niet vanzelfsprekend bij het leven, ze zijn een uitzonderlijke en schokkende calamiteit. Suzanne: ‘Dan is er na het zeventigste levensjaar plots een sterke stijging van de sterftegrafiek. Vanaf ongeveer die leeftijd worden ouderen geconfronteerd met een abrupte en nauwelijks te repareren erosie van hun sociale netwerk. Op zich is het mooi dat je een lang leven hebt, maar die laatste periode wordt daardoor wel een soort stoomcursus omgaan met verlies .’
De filosofiewerkplaats
Er zijn twee verschillende verhalen gangbaar over ouder worden. Het eerste is dat betekenisvol ouder worden draait om jong blijven. Als dat niet meer lukt, is er het tweede verhaal: ouder worden is alléén maar verlies en verval. ‘Beide verhalen doen geen recht aan de complexiteit van het ouder worden’, vindt Suzanne. Ze richtte de filosofiewerkplaats op om met de vele ouderen die reageerden op haar oproep te praten over de vraag hoe je over ouder worden kunt spreken op een manier die past bij de ervaring van ouderen zelf. Ze begon met de vraag die de Griekse filosoof Socrates al heel lang geleden stelde aan de oude man Kefalos: wat is er gemakkelijk aan ouder worden? En wat is er lastig aan?
‘De sociale rol die je vroeger als oudere had, is niet meer vanzelfsprekend’
Het idee dat je als zeventiger uitgerangeerd bent…
NICO SMIT (80):
‘Het leven met een echtgenote die aan alzheimer leed, was best ingewikkeld. Ik vond het heerlijk om regelmatig een ochtend aan die treurnis te kunnen ontsnappen. Bovendien was ik al langer bezig met een muziektheaterstuk voor ouderen dat dóór ouderen zou worden uitgevoerd. De teksten gaan bijvoorbeeld over het idee dat je als zeventiger – nog energiek en vitaal – maatschappelijk al bent uitgerangeerd. Daar kon ik in de filosofiewerkplaats met gelijkgestemden over van gedachten wisselen. Het theaterstuk heeft lang op de plank gelegen, maar sinds de dood van mijn vrouw, een half jaar geleden, komt het idee dat ik er tóch misschien iets mee moet doen weer in me op. Dat ik twijfel heeft te maken met die rottige leeftijd: zou ik er inmiddels tóch niet te oud voor zijn?’
ONDERZOEK
WIL SCHREUDER (87):
‘Het is altijd interessant om te weten wat andere mensen denken en niet jezelf als de maat der dingen te zien. De gesprekken waren in het begin wat algemeen. Er moet eerst een zeker onderling vertrouwen zijn voordat mensen zich ergens over durven uit te spreken. Wat me opviel was dat enkele deelnemers last hadden van leeftijdsdiscriminatie. Dat heb ik zelf nooit zo ondervonden. Dat komt waarschijnlijk ook doordat ik nog niet hulpbehoevend ben. Ik woon op de tweede verdieping van een flat, zonder lift, maar ik kan de trappen nog op en af. Drie trapjes van acht treden. Valt mee. Zo sta ik in het leven: optimistisch van aard. Ik ben iemand die gewoon altijd doorgaat. Dat is me tot nu toe goed bevallen.’
‘Ook vinden de deelnemers dat ouder worden een ontdekkingsreis is’
De heerlijke vrijheid
Vrijheid, dat is de eerste associatie van de deelnemers aan de filosofiewerkplaats bij de vraag wat makkelijk is aan ouder worden. De deelnemers stellen: ‘Als je AOW en een pensioen krijgt, heb je de vrijheid om te doen wat je wilt, te denken wat je wilt, te zijn wie je wilt zijn. Je hebt de tijd aan jezelf. Je mag je leven op een eigen manier vormgeven. Die vrijheid is heerlijk.’
Wat ook prettig is aan ouder worden, is het gevoel van eigenwaarde dat je na een leven van vallen en opstaan vindt in jezelf. Je vraagt je minder af wat anderen van je denken. Ook vinden de deelnemers dat ouder worden een ontdekkingsreis is. ‘Ook als je ouder wordt, blijf je jezelf ontwikkelen. Je ontdekt andere dingen die het leven de moeite waard maken, dingen die je eerder niet zag.’
Van betekenis zijn
‘Maar de deelnemers vinden de verkregen vrijheid ook lastig’, vertelt Suzanne. ‘Afscheid van betaald werk betekent het deels wegvallen van je sociale netwerk en dagelijkse structuur. Voor sommige mensen heeft dit tot gevolg dat zij zichzelf opnieuw moeten uitvinden. Bovendien blijken de vrije dagen niet altijd zo vrij te zijn. De gezinnen van de kinderen hebben je nodig, familieleden en vrienden worden hulpbehoevend.’ Toch vinden ouderen het niet alleen maar lastig om tegemoet te komen aan het beroep dat anderen op hen doen. Suzanne legt uit: ‘Ze willen deel uitmaken van de samenleving en er zijn voor anderen. Alleen maar genieten en een ‘zwitserleven’ leiden, is een achterhaald idee. Een goed leven is een leven waarin je van betekenis bent. De deelnemers hopen dat er meer erkenning komt voor wat zij doen en wie zij zijn. Dat hun inzet op waarde wordt geschat.’
Zorgen over de toekomst
Het lastigste aan ouder worden, is onzekerheid over de toekomst, vinden de deelnemers aan de filosofiewerk -
plaats . Je weet immers niet wat je misschien te wachten staat aan verlies, beperkingen, aftakeling en lijden. ‘Nu is ouder worden nog goed te doen, maar het perspectief is sneu’, constateerde een van hen. Suzanne: ‘Waarop de groep moest lachen. Want hoe sneu het perspectief misschien ook is, het is zo bevrijdend om te kunnen praten over wat je wezenlijk bezighoudt, dat iedereen er vrolijk van werd. Een van de mooie dingen die ik heb opgemerkt, is hoe de verhalen over verdriet en tegenslag nooit eindigden in zelfbeklag. Dus niet: wij zijn slachtoffer, nee, wij delen een ervaring. In alle gesprekken kwam levensmoed naar voren en het verlangen om op een of andere manier mee te blijven doen en er op jouw eigen manier iets goeds van te maken voor jezelf en voor anderen.’
Vooroordelen loslaten
Vooroordelen over ouderen maken dat laatste volgens Suzanne ingewikkelder. ‘Als anderen je niet zien staan en je niet waarderen om wie je nu bent, is het lastig om je eigen leven waardevol te vinden. De kunst van het ouder worden is dat je jezelf aanvaardt zoals je nu bent: wat je wilt, wat je kunt, hoe je eruitziet. Als je dat voorleeft aan anderen, laat je zien dat ouder worden een levensfase is die ertoe doet. Niet altijd makkelijk, maar wel de moeite waard om geleefd te worden. Zo’n voorbeeld maakt het ook voor jongeren minder bedreigend om ouder te worden. En aan beleidsmakers, zorgverleners en politici laat het zien dat het de moeite waard is om je in te zetten voor de plaats van ouderen in de samenleving.’
Meer lezen?
Suzanne Biewinga: Ouder worden als ervaring, filosofie van het late leven. Uitgeverij Boom. € 24,90. Te bestellen via www.boom.nl/filosofie
WIN!
Wij mogen tien exemplaren van het boek Ouder worden als ervaring weggeven. Maak nu kans op dit boek en bel voor 30 september 2025 naar 0909-0108 en kies optie 2 (€ 0,60 per gesprek). Of sms naar 3669: magazine<spatie>zinvol
GEZOCHT: OUDEREN DIE LEVEN NAAR HUN IDEALEN
Voor het decembernummer van Ouder en Wijzer zijn we op zoek naar ouderen die leven naar hun idealen. Mogen wij u interviewen over hoe en waarom u zich inzet voor een betere wereld?
Er wordt dan ook een mooie foto van u gemaakt. Laat ons weten wat uw verhaal is via: magazine@ anbo-pcob.nl
Wat de zin is van mijn leven? Liefde!
JOHAN DREWES (82):
‘Het is goed mogelijk dat mijn deelname aan de filisofiewerkplaats ertoe heeft bijdragen dat ik op zangles ben gegaan. Alsof het tóén pas tot me doordrong: ja, waarom doe ik dat eigenlijk niet? Veel belangrijker nog was de vraag wat ouderdom voor mij betekent. Kwetsbaarheid, zeker, maar ook: waarderen wat goed geweest is in mijn leven. Ik ben kinderarts geweest, iemand met een hoog streefniveau. Ook mijn vrije tijd besteedde ik aan het vak. Mijn gezin kwam op de tweede plaats. Daar heb ik achteraf veel spijt van. Over die realisatie en over wat nou écht waardevol is heb ik een boekje geschreven dat ik aan mijn kinderen heb gegeven. Wat de zin is van mijn leven? Daar is maar één antwoord op mogelijk: liefde.’
‘We
LEDEN AAN HET WOORD
JUR
JONGMAN – 72 JAAR
praten over alles wat er komt kijken bij het ouder worden’
‘Toen ik stopte met werken, wilde ik actief blijven. Niet achter de geraniums gaan zitten, maar mentaal fit blijven en iets kunnen betekenen voor anderen. Ik meldde me eind 2018, begin 2019 aan als vrijwilliger bij ANBO en werd automatisch lid. Sindsdien doe ik van alles. Ik help mensen met het invullen van hun belastingaangifte, met de aanvraag bij het Noodfonds Energie of met het invullen van formulieren voor pensioen of bewindvoering. Ook help ik ze als ze willen overstappen naar een andere energieleverancier. Soms moet ik in iets duiken waarvan ik zelf ook geen verstand heb. Dat vind ik juist leuk, het houdt me scherp. Zo ben ik door mijn vrijwilligerswerk bij ANBO-PCOB bijvoorbeeld meer te weten gekomen over het maken van een levenstestament.’
‘Ik ben ook een van de gespreksleiders bij de regiobijeenkomsten van Krachtig ouder worden , een landelijk project van de Seniorencoalitie. Ik heb dat nu al tien of vijftien keer gedaan. We gaan het hele land door – van Breukelen tot Zwolle – en praten in kleine groepen over wonen, zorg, contact met anderen en fitheid, eigenlijk over alles wat er bij het ouder worden komt kijken. De gesprekken zijn persoonlijk en mensen leren veel van elkaar. Ik heb na afloop weleens gehoord: “Ik ga mijn huis opruimen.” Ik vind het mooi als het iets losmaakt.’
‘Als ik moet omschrijven wat mijn vrijwilligerswerk voor ANBO-PCOB me oplevert, komt het woord verrijking meteen naar boven, omdat ik steeds met nieuwe mensen en onderwerpen te maken krijg. En omdat mensen echt dankbaar zijn als je ze helpt. Dat is fijn om te ervaren. Ik wist eigenlijk niet wat ik moest verwachten toen ik vrijwilliger werd bij ANBO-PCOB. Maar ik ben er nu achter dat het nooit hetzelfde is.’
‘Een grote ouderenvereniging die ook in Den Haag gehoord wordt, is belangrijk’
‘Toen ik nog werkte, was ik lid van een vakbond. Ik vind het belangrijk dat er organisaties zijn die opkomen voor mensen die zich niet altijd goed kunnen uitspreken. Daarom is een grote ouderenvereniging ook zo belangrijk: een organisatie met kennis en ervaring, die ook in Den Haag gehoord wordt. Want het is niet vanzelfsprekend dat iedereen zijn weg weet te vinden.’
TK Home Solutions is marktleider in trap- en huisliften. Al meer dan 60 jaar helpen wij mensen wereldwijd om langer veilig en comfortabel thuis te blijven wonen. De S200 traplift past zich perfect aan uw trap aan. Dankzij slimme technologie en een ergonomisch design biedt deze lift comfort, veiligheid en gebruiksgemak. De geavanceerde draaitechniek zorgt voor een soepele en stabiele rit.
PRIJZEN FESTIVAL
Het is feest! Dit jaar vieren we 125 jaar ouderenbeweging in Nederland. Doe mee en maak kans op een van de 125 prachtige prijzen! Zie op de volgende pagina’s wat u allemaal kunt winnen.
ZILVEREN KRUIS
5X DOOS TENUE SOLEIL ZONNEBRANDCRÈME
T.W.V. € 29,99
Aangeboden door Zilveren Kruis, de grootste zorgverzekeraar van Nederland en kennispartner van ANBO-PCOB. Zilveren Kruis zet zich met haar smeercampagne al drie jaar succesvol in om huidkanker tegen te gaan.
PRIJZENFESTIVAL
43x
ANBO-PCOB vouwparaplu
VOUWPARAPLU
43X ANBO-PCOB VOUWPARAPLU
Handig om mee te nemen en u te beschermen tegen een onverwachte regenbui.
5x
doos Tenue
Soleil
10x Tafelventilator
3x
Hollandse maaltijdbox
TAFELVENTILATOR
10X INVENTUM TAFELVENTILATOR
T.W.V. € 29.99
Zorgt vanaf tafel, aanrecht of nachtkastje voor een aangename verkoeling.
10x
boek
PR:OUD
BOEK PR:OUD
10X HET BOEK PR:OUD T.W.V. € 95
Over de schoonheid, kracht en (eigen)wijsheid van ouderen.
VERS AAN TAFEL
3x Hollandse Maaltijdbox met maar liefst 6 maaltijden
t.w.v. € 50,80
Aangeboden door Vers aan Tafel Maaltijdservice, die de lekkerste en gezondste vriesverse maaltijden bij u thuis bezorgt.
PRIJZENFESTIVAL
1x
een midweek of weekend en een dinerbon t.w.v. € 125
RCN VAKANTIEPARKEN
1x een midweek of weekend met maximaal 6 personen op een van de RCN Vakantieparken, inclusief een dinerbon t.w.v. € 125 (inwisselbaar op de parken)
Aangeboden door RCN Vakantieparken. Al ruim 70 jaar biedt RCN in Nederland, Duitsland en Frankrijk kampeerplaatsen en accommodaties midden in de prachtige natuur.
10x puzzelpakket
DENKSPORT PUZZELPAKKET
10x puzzelpakket t.w.v. minimaal € 15
Goed voor urenlang puzzelplezier. Aangeboden door Keesing Media Group, uitgever van onder meer Denksport en Sanders Puzzelboekjes.
5x
2 entreekaarten
APPELTERN
5x 2 entreekaarten voor Bloemenpark
Appeltern t.w.v. € 18,95
Geniet van de mooiste tuinen op een inspirerend dagje uit in Bloemenpark Appeltern.
OuderenWijzer september 2025
PRIJZENFESTIVAL
10x
prijzen van Alpina
ALPINA
• 2x DAB+ radio met bluetooth t.w.v. € 130
• 3x set stokken Nordic Walking t.w.v. € 69,95
• 5x cadeaubonnen Huis & Tuin t.w.v. € 100
Deze prijzen worden aangeboden door onafhankelijk financieel dienstverlener Alpina, de partner van ANBO-PCOB voor het ANBO-PCOB Zorgcollectief, de Zorgadvieslijn en de Zorgvergelijker.
ONTSPANNEN IN THERMAE 2000
5x 2 entreekaarten voor Thermae 2000 t.w.v. € 52,50
Aangeboden door Thermae 2000: hét wellnessresort op de top van de Cauberg waar u kunt ontspannen in thermale baden, sauna’s en rustruimtes met panoramisch uitzicht.
5x
2 entreekaarten
BOEKENPAKKET
3x pakket met 3 boeken
Drie verschillende sets met ieder drie heerlijke boeken.
3x pakket met 3 boeken
PRIJZENFESTIVAL
DOE MEE EN WIN!
DEZE PRIJZEN WORDEN AANGEBODEN DOOR DE WINKEL VAN
1x Puzzelplaat
PUZZELPLAAT
1X PUZZELPLAAT GESCHIKT
VOOR PUZZELS TOT 1000 STUKJES
T.W.V. € 59,95
1x
Torenkachel
Wilt u kans maken op een van deze 125 prachtige prijzen?
Doe dan het volgende:
STAP 1
Ga naar www.anbo-pcob.nl/ prijzenfestival
STAP 2
Vul uw gegevens in
STAP 3
Maak de volgende slagzin zo creatief en origineel mogelijk af: ‘Ik ben blij met ANBO-PCOB omdat …’
MASSAGEMAT
1X ELEKTRISCHE MASSAGEMAT EN KUSSEN T.W.V. € 89,95
Hebt u geen internet, maar wilt u tóch meedoen?
Stuur dan een kaartje per post met daarop uw slagzin naar: Prijzenfestival ANBO-PCOB, Postbus 212, 3440 DA Woerden. Vergeet niet om een postzegel te plakken en uw naam, adres en telefoonnummer op de kaart te vermelden.
ACTIEVOORWAARDEN
• Meedoen kan tot 30 september 2025.
• De trekking vindt plaats op 1 oktober 2025.
1X KERAMISCHE TORENKACHEL MET SFEERHAARD
T.W.V. € 69,95 TORENKACHEL
1x Massagemat 49
1x
Elektrische deken
ELEKTRISCHE DEKEN
1X ELEKTRISCHE DEKEN
T.W.V. € 39,95
OuderenWijzer september 2025
• Winnaars ontvangen persoonlijk bericht.
• U kunt geen voorkeur voor een prijs aangeven.
• Alleen volledig ingevulde inzendingen worden in behandeling genomen.
• Over de uitslag kan niet gecorrespondeerd worden.
• Slagzinnen worden mogelijk gebruikt in ons magazine en op onze website.
elkaar, met elkaar: dat wordt op álle fronten ingezet’
‘Zeven jaar geleden vroeg iemand die ik kende uit de kerk of ik het lokale bestuur van PCOB Huizen wilde komen versterken. Ik had zelf niet meteen het idee dat een ouderenbond iets voor mij was, ik stond – en sta – nog volop in het leven. Maar degene die me had gevraagd, zei: “Je wordt vanzelf onderdeel van de doelgroep.” Na de kennismaking was ik vooral onder de indruk van hoe deze lokale afdeling was georganiseerd en van het enthousiasme om haar leden zo veel mogelijk te ondersteunen en vermaken. Daarnaast vond ik het indrukwekkend hoe het motto “voor elkaar, met elkaar” echt op alle fronten wordt ingezet.’
‘Ik liep een jaar mee en leerde de vereniging beter kennen. Ook ging ik de noodzaak van belangenbehartiging op landelijk niveau begrijpen. Na dat jaar werd ik gevraagd om voorzitter te worden. En dat ben ik nog steeds, samen met een betrokken bestuur. Ik zit halverwege mijn tweede termijn. Als voorzitter kijk ik samen met het bestuur naar wat er nodig is voor onze doelgroep. We realiseren ons dat we in feite twee doelgroepen hebben: de steeds ouder wordende participerende groep en de oudere consumerende groep. Het is een flinke klus om met elkaar beide groepen te blijven ondersteunen en tegelijkertijd de jongere senioren te
enthousiasmeren om zich voor hun eigen doelgroep op dit vlak in te zetten.’
‘Ons doel is om mensen te verbinden, vereenzaming tegen te gaan en ze betrokken te houden bij de samenleving. Daarom kijken we steeds: wat is interessant voor mensen, wat houdt ze bij de tijd? Dat kan een themamiddag zijn rond de gemeenteraadsverkiezingen, waarbij we alle partijen uitnodigen om met onze leden in gesprek te gaan. Soms ook organiseren we een lezing over een actueel onderwerp, of houden we een informatieve bijeenkomst over digitale veiligheid.’
‘Elkaar ontmoeten en samen iets ondernemen zijn minstens zo belangrijk’
‘En natuurlijk is er ook ruimte voor recreatie. Elkaar ontmoeten en samen iets ondernemen – een spelletje jeu de boules, bowlen, enzovoort – zijn minstens zo belangrijk. Als lokale vereniging zijn we heel actief. We stellen doelen en streven ze na. Ik ben trots op onze vereniging!’
Fauteuil
In stof v.a. 865,-
Relaxstoel
In stof v.a. 865,-
Relaxstoel
In stof v.a. 1265,-
Sta-op-stoel
In stof v.a. 1540,-
Sta-op-stoel
In stof v.a. 1640,-
t HUIS UW UNIEKE ZITPR o FIEL o NTDEKKEN?
WIJ K o MEN LANGS!
Ervaar onze stoelen gewoon thuis, in uw eigen vertrouwde omgeving. Een zitexpert komt gratis en geheel vrijblijvend bij u langs. In 7 stappen brengen we samen uw unieke zitprofiel in kaart. U test daarbij verschillende stoelen, gewoon in uw eigen huis. Zo vinden we precies die ene stoel die perfect bij uw lichaam, wensen én woonstijl past. Ontdek wat écht lekker zit - met de thuisdemo van Prominent en profiteer ook bij u thuis van 625,- Inruilkorting.
Plan direct uw gratis thuisdemo via 0341 - 27 40 90
Bezoek een winkel bij u in de buurt. Kijk op prominent.nu/winkels
*Bekijk de actievoorwaarden op prominent.nu/actievoorwaarden.
De e-bikes van Opmaet: Beste koop én best getest!
Het is weer raak! Na de uitverkiezing als Beste Koop voor de Touring in 2024 is het dit keer de Opmaet Compact die in de prijzen valt. De Compact is door Fietstest.nl bekroond met de titel Beste Koop in Nederland én uitgeroepen tot Best Getest in België.
De Touring van de Nederlandse fietsfabrikant Opmaet is een e-bike en vouwfiets ineen. Het slimme en goed doordachte ontwerp, met premium onderdelen, is in 2024 bekroond met de titel ‘Beste Koop’ in de AD Fietstest. Met het nieuwste model van Opmaet, de Compact, met een vast frame is, heeft Opmaet opnieuw een betaalbare, prijswinnende e-bike ontworpen.
NEDERLANDS VAKMANSCHAP
Opmaet bestaat al ruim 3 jaar met veel succes. “De Nederlandse naam past bij het lokale vakmanschap waar wij voor staan,” vertellen de oprichters, Olivier Parmentier en Stefan Schuurman. Elke fiets wordt volledig met de hand, op maat, in elkaar gezet in Nijkerk. “We kiezen bewust voor Nederlandse productie en universele, premium onderdelen en bieden de fiets alleen via onze eigen locatie aan, zodat we ruim de tijd kunnen nemen voor persoonlijk advies. Die combinatie – Nederlands vakmanschap en persoonlijke aandacht – staat garant voor een betrouwbare, kwalitatief hoogwaardige fiets, die we Opmaet afleveren.”
De Touring is de ideale vouwfiets voor mee op reis. “Met de Touring
tillen we de vouwfiets naar een hoger niveau. Het is een stoere, compacte e-bike die je makkelijk – zonder fietsdrager – meeneemt in je auto, camper, caravan of boot.” Dankzij de power assist-hendel kun je vanaf je vakantiebestemming lekker met de fiets eropuit. En dankzij een lage opstap en laag zwaartepunt voel je je extra veilig en comfortabel.
ELKE FIETS WORDT VOLLEDIG MET
DE HAND – ‘OPMAET’ – IN ELKAAR GEZET
Wanneer de opvouwbaarheid niet van belang is, is de Compact een geweldige fiets. De verkoopprijs is met opzet zo laag mogelijk gehouden, zonder dat op de kwaliteit is beknibbeld. Beide modellen zijn al verkrijgbaar vanaf € 1.999. De fietsen zijn voorzien van A-kwaliteit onderdelen van bekende merken, zoals een Shimano-versnelling, Bafang-motor, Samsung-accu en schijfremmen van Tektro. Beide e-bikes vallen op door hun rijcomfort en rijstabiliteit. Dankzij de trapondersteuning is het de ideale fiets bij het wegrijden. Een power assist-hendel biedt extra kracht bergop of bij tegenwind. “Elke fiets wordt volledig met de
hand – ‘Opmaet’ – in elkaar gezet en kan met pasklare opties worden afgestemd op de persoonlijke ergonomische wensen. De fiets kan bijvoorbeeld zo worden aangepast dat u de knie minder diep hoeft te buigen.
ONDERHOUD EN REPARATIE AAN HUIS Mede dankzij het gebruik van premium onderdelen, heeft Opmaet in ‘Fietsreparatie.nu’ een perfecte servicepartner gevonden met een landelijk dekkend netwerk gevonden. Dit betekent dat u het onderhoud of een reparatie eenvoudig regelt via de Opmaet-website, waarna één van de servicemonteurs onder de paraplu van Fietsreparatie.nu met zijn busje bij u thuis voorrijdt. En op vakantie in Frankrijk, Duitsland of Portugal kun je dankzij de universele, premium onderdelen gewoon door de lokale fietsmaker worden geholpen.
Benieuwd naar onze prijswinnende fietsen? Scan de QR-code, kijk op opmaetfietsen.nl, email naar info@opmaetfietsen.nl of bel naar 033- 3030 268.
TEKST: RIANNE VAN DER MOLEN FOTOGRAFIE: SANDER VAN DEN BOSCH
JONG + OUD = GOUD
Oud inspireert jong en andersom!
Soms lijkt het wel of ouderen en jongeren mijlenver van elkaar afstaan, zeker als het over werk gaat. Maar generaties kunnen elkaar juist ook inspireren en veel van elkaar leren.
Hans Merkens (67), zijn vrouw Anja (59) en hun dochter Corienne (31) runnen sinds 2022 samen Merkens Tuincentrum in Langbroek. Hans en Anja hebben het familiebedrijf opgestart en vanaf 2022 werkt Corienne mee aan de verdere opbouw van het familiebedrijf.
Hans: ‘De kinderen hebben altijd meegewerkt, maar we hebben ze nooit gestimuleerd om het familiebedrijf over te nemen.’
Corienne: ‘Jullie hebben ons altijd vrijgelaten. “Ga vooral doen wat je leuk vindt”, zei jij altijd. Ik heb communicatie en design gestudeerd en begon een eigen bedrijf als grafisch vormgever. Dat heb jij trouwens wel gestimuleerd. “Begin voor jezelf”, zei je vaak.’
Hans: ‘Dat heb ik zelf namelijk ook gedaan. Ik wilde eerst boer worden, maar bleek allergisch voor koeien. Later begon ik dit tuincentrum. Weet je wat het is? Als eigen baas heb je vrijheid. Ik vind het prettig dat een ander niet steeds zegt wat ik moet doen, dat gun ik de kinderen ook.’
Corienne: ‘Mijn bedrijf liep prima, maar ik was het zat om continu achter de computer te zitten. Ik vroeg aan pap of ik hier een dag per week kon komen werken. In het tuincentrum verzorg je planten en heb je contact met klanten. Het bleek een fijne afwisseling. In de coronaperiode werd het drukker op het tuincentrum en was ik er steeds vaker
‘Dankzij haar blijven we met de tijd meegaan’
te vinden. Toen voelde ik: ik wil dit bedrijf in.’
Hans: ‘Corienne is ontzettend goed in vormgeving. De website ziet er nu goed uit, we hebben mooie werkkleding en ze zorgt dat we op sociale media zitten. Dankzij haar blijven we met de tijd meegaan.’
Corienne: ‘Mijn vader heeft veel kennis van zaken en geeft mij veel vertrouwen. Ik heb de neiging om na te denken en te twijfelen, ook toen ik hier meer ging werken. Wist ik wel genoeg van planten? Papa zegt dan: “Ga het maar doen, dan leer je het wel.”’
Hans: ‘Corienne heeft altijd goede ideeën. Zo bedacht ze het plan om een kalender met tuintips te maken. Die geven we weg aan klanten. Van nieuwe klanten hoor ik dat ze de kalender bij vrienden zagen hangen. Geweldig toch?’
Corienne: ‘Laatst dacht ik: hoe kunnen we meer mensen inspireren om de tuin in te gaan? Met mijn zus Jessica maakte ik een kaartenbundel. Pap gelooft dan meteen in ons concept en geeft ons de ruimte het uit te voeren. Werken in dit bedrijf is voor mij ideaal: ik zit tussen de planten en kan ook blijven ontwerpen.’
JONG + OUD = GOUD
‘Zang
wordt het mooist wanneer je samen bij het diepste gevoel uitkomt’
Margreet Honig (87) is zangpedagoog en geeft sinds 2018 zangles aan de Vlaamse mezzosopraan Linsey Koppens (31).
Linsey: ‘In 2018 had ik net mijn eerste master afgerond en ging ik in Nederland aan de Dutch National Opera Academy studeren. Aan collega’s vroeg ik wie hier interessant is om zangles bij te volgen. Direct werd Margreet Honig genoemd, maar ik hoorde ook meteen dat ze geen nieuwe leerlingen aannam.’
Margreet: ‘Klopt, maar ik sta altijd open voor een proefles.’
Linsey: ‘Tijdens die proefles veranderde ik een heel klein onderdeel van een muzikaal stuk en Margreet had dat meteen door. Het voelde alsof ze mij van binnen zag. Ik vond het magisch. Terwijl ik in mijn hoofd zocht naar argumenten om haar te overtuigen, zei Margreet: “Of we gaan er volledig voor of helemaal niet.” Ik was zo blij.’
Margreet: ‘Met mensen die zo snel mogelijk carrière willen maken kan ik niets. Je gaat zingen om te ontdekken wat zingen is. Zang wordt het mooist wanneer je samen bij het diepste gevoel uitkomt. Ik zag dat Linsey daarvoor openstond.’
Linsey: ‘Het voelt vaak alsof wij samen mijn puzzel maken. Voordat ik bij Margreet kwam, waren er al puzzelstukken gelegd en bij haar zijn sommige stukken beter op hun plek gelegd. Tegelijk blijft de puzzel van mij, zij zal nooit iets aan me opdringen.’
Margreet: ‘O nee, dat is het laatste wat ik wil. Linsey moet zichzelf ontwikkelen. Ik bied alleen sleuteltjes aan die ze kan gebruiken om nog vrijer te gaan zingen. Wat ik verder zo mooi vind aan Linsey is haar drang om iets te leren. Dat is heel inspirerend.’
Linsey: ‘Ik vertrouw Margreet volledig. Er is een periode geweest waarin ik mijn zangstem te scherp vond. Zij legde me toen uit waarom het voor haar niet te scherp klonk. Oké, denk ik dan, ik moet me dus niet meer bezighouden met dat soort gedachten.’
Margreet: ‘Ik geef nog altijd vier dagen per week les. Laatst was ik bij een masterclass van een week. Sommige leerlingen gaven aan het einde daarvan aan helemaal doodop te zijn. Gek, dacht ik, dat heb ik nou helemaal niet. Zangles geven is iets waar ik heel blij van word, daar blijf ik fit mee.’
Margreet wil haar zangpedagogiek graag doorgeven aan volgende generaties. Dat doet ze via de Margreet Honig Foundation: www. margreethonigfoun dation.com
‘Het voelt vaak alsof wij samen mijn puzzel maken’
‘Ik leer ook van Mykolay, want hij is technisch heel slim’
Fietsenmaker Wim Hubers (74) leert in fietsenwerkplaats ’t Keldertje in Hengelo mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt én jongeren de fijne kneepjes van het vak. De van oorsprong Oekraïense Mykolay Dorofieiev (17) loopt nu drie maanden stage bij hem.
Mykolay: ‘Drie jaar geleden ben ik vanwege de oorlog in mijn land naar Nederland gekomen, samen met mijn tante. Hier ben ik begonnen aan de mboopleiding Techniek, ik zit nu in het derde jaar.’
Wim: ‘Mykolay is heel gemotiveerd. Over jongeren wordt weleens gezegd dat ze lui zijn, maar dat zie ik bij de jongens hier niet. Wel houden ze van hun vrije tijd. Zo gaan ze in het weekend vaak naar festivals, iets wat ik helemaal niet ken uit mijn jeugd. Ik luister graag naar hun verhalen, dat houdt me jong.’
Mykolay: ‘Wim heeft me geleerd hoe ik de remmen van een fiets moet repareren, hoe de ketting werkt en zoveel meer. Hij is vriendelijk en altijd rustig.’
Wim: ‘Ik wil dat hij echt goed leert hoe een fiets werkt, dus doen we altijd kalm aan. Ook zeg ik nooit dat hij iets verkeerd doet. Wel zeg ik soms na een reparatie: als je dit de volgende keer nog net iets anders doet, wordt het nóg beter. Het is mooi als zijn zelfvertrouwen groeit.’
Mykolay: ‘Fietsenmaken is echt leuk werk.’
‘Wim heeft me geleerd hoe ik de remmen moet repareren’
Wim: ‘Ik had allang met pensioen kunnen gaan, maar thuiszitten is niets voor mij. Liever blijf ik hier en geef ik mijn kennis door. Tegelijk leer ik ook van Mykolay, want hij is technisch heel slim. Problemen bij bijvoorbeeld e-bikes heeft hij snel door.’
Mykolay: ‘Wim helpt me ook met de taal. Omdat in de werkplaats altijd Nederlands wordt gesproken, ben ik daar nu beter in geworden. Ik hoop dat ik straks werk kan vinden bij een fietsenmaker.’
Wim: ‘Ik ben al een beetje aan het rondbellen, naar fietsenwinkels in de buurt. Om ze te vertellen hoe goed Mykolay is en hoe snel hij leert, ook al is hij de taal nog niet helemaal machtig. Tegen Mykolay zeg ik dat hij naar tvprogramma’s moet kijken die ondertiteld zijn en zoveel mogelijk Nederlands moet spreken. Dan leert hij de taal nog sneller.’
Mykolay: ‘Dat doe ik nu. Beter Nederlands leren spreken en schrijven is echt belangrijk voor mij, want ik wil later in Nederland een eigen fietsenwinkel openen.’
Wim: ‘Dat gaat zeker lukken. Mykolay is een fijne jongen, die komt er wel.’
‘Ik ben vijftien jaar lang voorzitter geweest van de PCOB-afdeling Giessenlanden, ik stond aan de wieg van deze afdeling. Ook was ik elf jaar secretaris van PCOB Zuid-Holland. En ik was lid van de ledenraad ten tijde van de fusie met ANBO. Die ledenraad is namens de leden gesprekspartner van de raad van toezicht en het bestuur van de vereniging.’
‘Die fusie ging heel snel, precies het tegenovergestelde van het proces met KBO – met hen hebben we zeven jaar gepraat over een fusie die uiteindelijk niet doorging, maar met ANBO was het in een paar maanden beklonken. Dat betekent wel dat we nu nog volop bezig zijn met de invulling. We gaan nu pas inhoudelijk aan de slag. Dat is af en toe best lastig. ANBO en PCOB hebben natuurlijk een heel andere achtergrond en identiteit. Het is niet altijd makkelijk om die bij elkaar te brengen. Het is toch nog een beetje gescheiden. Met elkaar moeten we op zoek gaan naar een gemeenschappelijke identiteit zonder de eigen identiteit te hoeven opgeven.’
‘Mijn betrokkenheid is groot, met name bij de lokale afdelingen. Ik bezoek veel afdelingen en regionale vergaderingen en zou zo graag al die lokale afdelingen meekrijgen in het proces om in ieder opzicht één vereniging voor alle leden te worden. Dat is uiteindelijk het doel. Het heeft even geduurd, maar
voor mij persoonlijk geldt dat mijn hart inmiddels echt bij ANBO-PCOB ligt. Ik ben ervan overtuigd dat de organisatie heel erg haar best doet om invloed uit te oefenen op de wet- en regelgeving voor alle leden.’
‘Mijn betrokkenheid is groot, met name bij de lokale afdelingen’
‘Ik vind de processen rondom zo’n fusie heel interessant en leuk. Mijn rol binnen de ouderenvereniging geeft me ontzettend veel energie. Het samenbrengen van mensen is heel mooi. Maar ik doe nog veel meer, ik bekleed twintig functies op vrijwillige basis. Ik ben bijvoorbeeld al jaren betrokken bij Alzheimer Nederland en geef voorlichting en trainingen over dementie. Ik zou die kennis en ervaring graag meer willen inzetten voor ANBO-PCOB. Als ik de verschillende afdelingen bezoek, merk ik dat daar ook leden komen met dementie. De belangrijkste vraag is dan: hoe houd je leden die dementie krijgen, in welke vorm dan ook, zo lang mogelijk bij de vereniging? Toch weer het samenbrengen van mensen dus.’
Wij vieren feest met onze nieuwste innovatie; Flowsit®.
De stoel die zich vormt naar uw lichaam.
Kom proefzitten en ontdek Flowsit®:
✓ Echt ontspannen zitten
✓ Drukverlaging en pijnverlichting
Nr.1 in comfort
Topkwaliteit uit Duitsland
Tot 7 jaar garantie
✓ Relaxen en genieten
Vraag onze brochure aan
✓ Bekijk alle collecties stoelen
✓ Relaxstoelen v.a. €795,-
✓ Inclusief prijzen
Ga naar of bel ons: 085 110 04 56 meubelzorg.nl
Mijlpalen
COLUMN
Nu presentator
JAAP JONGBLOED
Dit is een jaar van jubilea. Het ene feestelijker dan het andere, dat wel.
licht zagen, werd de Nederlandse man overigens gemiddeld niet ouder dan 50 jaar.
En dan die andere mijlpaal: na twintig seizoenen en 124 geportretteerde dames stopt het tv-programma Het Mooiste Meisje van de Klas. Feest of verdriet? Nou, eigenlijk allebei. Ik vond het een gigantisch voorrecht om zo diep in al die veelbewogen levens te mogen duiken. En natuurlijk is er ook een beetje hartenpijn. Er zijn nog zoveel indrukwekkende verhalen te vertellen. Het was daarom misschien niet de slimste beslissing van onze veelbesproken NPO. Maar, met de uitspraak die – ten onrechte – aan de eerder genoemde Einstein wordt toegeschreven: domme mensen zijn rancuneus, wijze mensen vergeven en intelligente mensen negeren.
(70) op papier met pensioen is, heeft hij tijd om zijn passie voor sport en gezondheid te delen. Met podcasts, webinars en bijeenkomsten hoopt hij ouderen in beweging te krijgen. Kijk op jaapjongbloed.nl
COLUMNISTEN
ZIJN VRIJ OM HUN
PERSOONLIJKE
MENING TE UITEN
EN VERWOORDEN
NIET DE MENING
VAN ANBO-PCOB.
Om te beginnen: ik ben 70 geworden!
70 jaar... ik krijg het nog steeds met moeite uit m’n mond. Voelde niet echt als reden voor een knalfuif. Ik ben geboren in 1955. Dat was trouwens ook het jaar dat Albert Einstein overleed. Een enorme klap voor het gemiddelde IQ op aarde, dat lijkt me duidelijk. En wat is het snel gegaan: de jaren zijn voorbijgevlogen.
Een memorabeler jubileum: 125 jaar ouderenbonden! Dat is pas een prestatie. Met die 125 jaar winnen de bonden het met vlag en wimpel van de ouderenpartijen. Steek die maar in je zak, Henk en Jan!
Toen de ouderenbonden het levens -
Hoe dan ook: dat Het Mooiste Meisje stopt, hoort sowieso in de categorie klein leed in vergelijking met de ervaringen van de meiden zelf. Ik hoor het vaak: ‘Ze moeten wel uitzonderlijk erge dingen meegemaakt hebben.’ Ja en nee: absoluut, het is vreselijk als je opgegroeid bent met een alcoholist als vader of ternauwernood een helikopterongeluk hebt overleefd. Maar het cliché is meer dan waar: ieder huisje heeft z’n kruisje. Ik heb het eens nagezocht: één op de vijf kinderen wordt gepest op school, één op de zeven vrouwen krijgt borstkanker, één op de drie meisjes krijgt te maken met grensoverschrijdend gedrag. Ga zo maar door. En dan nog: er is geen meetlat voor verdriet.
Natuurlijk is het jammer dat er geen vervolg komt. Maar ik geniet vooral van alle uiterlijke en innerlijke schoonheid die ik voorbij heb zien komen. Dank dames, ik zal jullie kwetsbare eerlijkheid nooit vergeten! Ik wens alle mooie meisjes een heerlijk zorgeloos leven. En de veerkracht om de onvermijdelijke problemen te weerstaan. Trouwens: dat wens ik alle meisjes en jongens op deze aardbol. Zodat jullie in je leven maar veel prachtige jubilea mogen vieren!
Hoe gebruik je een QR-code?
1. NET EEN STREEPJESCODE
QR-codes zijn overal: om te betalen, een menukaart te bekijken of een audiotour te starten. Ook in Ouder en Wijzer bieden we ze aan. Handig om u online van meer informatie te voorzien zonder dat u een webadres hoeft in te typen. Hoe werkt een QR-code en waar moet u op letten?
Een QR-code is een soort streepjescode, met een vierkant patroon van zwarte en witte blokjes. Daarachter zit informatie, zoals een internetadres, betaalverzoek of contactgegevens.
2. UITGEVONDEN IN 1994
De QR-code werd in 1994 bedacht in Japan, maar brak pas echt door tijdens de coronapandemie. Als coronatoegangsbewijs, maar ook voor digitale menukaarten en contactloos betalen. Nederlandse cijfers ontbreken, maar volgens onderzoek uit 2025 scant zo’n 36 procent van de mobiele telefoongebruikers in Europa minstens één keer per week een QR-code (bron: QR Code Chimp).
3. GEWOON MET DE CAMERA
Open de camera van uw mobiele telefoon of tablet. Richt op de QRcode (u hoeft geen foto te maken). Wacht op de melding (een balkje of venster met korte omschrijving) en tik daarop. Uw telefoon of tablet opent nu de juiste app of website.
4. HELP, MIJN QR-CODE WERKT NIET!
Dat een QR-code niet werkt kan allerlei oorzaken hebben. De code kan bijvoorbeeld te klein zijn, te vaag of niet compleet. Maar het kan
ook zijn dat uw camera niet scherp genoeg is, omdat hij vies is of stoffig. Controleer dit als uw telefoon de QR-code niet wil of kan scannen. Hebt u een oudere telefoon uit 2018 of eerder? Dan ligt het waarschijnlijk daaraan.
5. MIJN TELEFOON IS TE OUD, WAT NU?
Op oudere Android-versies is het scannen van QR-codes via de camera soms niet mogelijk. Probeer dan de QR-code met Google Lens te openen, toegankelijk via Google Assistent. Dat doet u zo:
• Installeer Google Lens via de Google Play Store.
• Open de Google Assistent door de home-knop ingedrukt te houden.
• Klik op het Lens-symbool in de Google Assistent.
• Richt de camera op de QR-code en klik op de code op het scherm.
• De link opent automatisch.
6. EERST KIJKEN, DAN PAS KLIKKEN
Criminelen gebruiken QR-codes soms om geld of persoonlijke gegevens te stelen via nepwebsites. Blijf alert:
• Lees de tekst bij de code: is die duidelijk?
• Controleer het webadres óf typ dit zelf in.
• Wees voorzichtig met QR-codes in openbare ruimten.
LEDEN AAN HET WOORD
WILLEM ROS – 72 JAAR
‘Hopelijk
zien jongere ouderen ook het belang van onze vereniging’
‘Ik ben inmiddels zo’n vijftien jaar lid van de vereniging – ik kreeg het lidmaatschap ooit cadeau van een oude tante die vond dat wij ons daar maar eens bij moesten aansluiten. Jarenlang deed ik er niets mee, tot ik me zeven jaar geleden aanmeldde voor het lezerspanel. Ik was met pensioen gegaan en dacht: misschien is dit een leuke manier om betrokken te blijven. En dat was het ook. Het lezerspanel is echt een heel leuke club. Het bestaat uit een aantal lezers van het magazine van ANBO-PCOB die een paar keer per jaar meepraten en -denken over het tijdschrift. Zo zijn we ook heel betrokken geweest bij de totstandkoming van het huidige magazine Ouder en Wijzer.’
‘We bespreken altijd de drie vorige nummers van het blad en denken mee over de komende drie edities: welke onderwerpen zijn interessant, wat kan beter? Soms leidt dat tot pittige discussies. We zijn met z’n achten en komen eens in de drie maanden bij elkaar. Maar tussendoor hebben we regelmatig contact via de mail.’
‘Wat dat me oplevert? Ik ben meer over dingen gaan nadenken. Het wordt allemaal minder vluchtig, je wordt telkens weer intensief bij een onderwerp betrokken. Je vraagt je af: waarom gaan dingen zoals ze
gaan? Kan ik er invloed op uitoefenen? Dat maakt het voor mij waardevol. De opbrengst van mijn actieve lidmaatschap zit ‘m voor mij vooral daarin: dat ik betrokken blijf. Ook ik heb me hardgemaakt voor onderwerpen waar ik meer aandacht voor wilde: elektrische mountainbikes bijvoorbeeld, maar ook thema’s als dementie, LHBT+ binnen geloofsgemeenschappen of de gordelroosvaccinatie. Ik vind het belangrijk dat we als vereniging onderwerpen aansnijden die écht spelen – ook bij jongere ouderen. Zelf voel ik me nog wat te jong voor de klassieke ANBO-PCOB-middagen. Ik ben actief in de kerk en fiets veel. Bovendien hebben we twaalf kleinkinderen en zijn we oppasoma en -opa. Daar gaat ook veel tijd in zitten.’
‘Het lezerspanel is echt een heel leuke club’
‘Wat ik ANBO-PCOB toewens? Verjonging. Ik hoop dat ook jongere ouderen gaan inzien hoe belangrijk onze vereniging is, dat we samen een stem vormen die niet zomaar weggedrukt mag worden. Gelukkig zie ik dat die stem steeds vaker gehoord wordt. Dat is goed.’
TEKST:
SUUS RUIS.
FOTOGRAFIE:
JANITA SASSEN.
STYLING:
MAARTJE BODT.
VISAGIE: SELKE STOJANCIC.
TEKST: ROB HOEKSTRA
VIER
HET JUBILEUM: drie uitstapjes met voordeel!
Voor dit feestelijke jubileumnummer hebben we drie bijzondere uitstapjes voor u geselecteerd. En het mooiste is dat u op vertoon van uw ANBO-PCOB-ledenpas* profiteert van aantrekkelijke kortingen op de entreeprijs. Reden genoeg om eropuit te trekken!
*Geen ANBO-PCOB-ledenpas? Vraag deze aan bij de ANBO-PCOB Ledenservice via contact@anbo-pcob.nl of telefoonnummer 0348-46 66 66.
1Vergaap je aan de bijzonderste glaswerken
Het Nationaal Glasmuseum in Leerdam is uniek. Het is het enige museum in Nederland dat gespecialiseerd is in glas en kristal. ‘En je kunt het museum prima combineren met een bezoek aan de glasblazerij verderop’, zegt Laurens Geurtz, de directeur van het museum.
‘In de glasblazerij kun je met eigen ogen zien hoe glasblazers op ambachtelijke wijze van heet vloeibaar glas prachtige glazen kunstobjecten maken’, vertelt Geurtz. Het museum is volgens hem voor veel bezoekers een feest van herkenning. ‘Er is een grote collectie te zien van glazen gebruiksvoorwerpen die mensen wellicht zelf in huis hebben of hadden, zoals een glazen servies, een glazen botervloot of peper-en-zoutstelletjes van glas.’
Wat moet je gezien hebben?
‘Uiteraard onze uitgebreide glascollectie’, zegt Laurens. ‘Die geeft een representatief beeld van het Nederlandse glas van circa 1880 tot nu.’ Ook zijn er steeds wisselende tentoonstellingen die enkele maanden lopen, zoals de expositie Van Klein naar Groot , die tot 9 november dit jaar te zien is. ‘Dat is een bloemlezing uit het werk van kunstenares Mieke Groot sinds de jaren zeventig. Rondom tentoonstellingen organiseren we ook verschillende activiteiten.’
Op vertoon van uw ANBOPCOB-ledenpas krijgt u maar liefst 25 procent korting* op een toegangskaartje voor het Glasmuseum en/of de glasblazerij. De korting geldt zowel voor een kaartje voor een van de twee locaties als voor een combinatieticket. De kortingsactie loopt tot en met 30 november 2025. Lees verder op www.anbopcob.nl/glasmuseum
*LET OP: DE KORTING GELDT ALLEEN VOOR LEDEN (DUS NIET VOOR DE PARTNER OF KINDEREN EN KLEINKINDEREN DIE MEEGAAN).
Wandel door de wondere wereld van Pantropica
Pantropica (voorheen de Orchideeën Hoeve) in Luttelgeest is volgens de ANWB al dertien jaar het leukste uitje in Flevoland. ‘In het park betreedt u een betoverende tropische wereld vol bloemen, planten, vlinders en exotische dieren’, zegt Thomas Maarssen, mede-eigenaar van het park.
‘Een bezoek aan ons park is als een vakantiedag waarop je de mooiste flora en fauna die onze planeet rijk is van dichtbij kunt bewonderen en beleven’, vertelt Maarssen. ‘Alle bezienswaardigheden in het park liggen dicht bij elkaar en zijn makkelijk te bereiken. Voor ouderen is ons compacte en volledig overdekte park daarom ideaal. Ook is de hoofdroute volledig drempelloos en daarmee geschikt voor mensen die minder goed ter been zijn of gebruikmaken van een rolstoel, scootmobiel of rollator.’
Wat moet je gezien hebben?
Maarssen noemt drie hoogtepunten. ‘Ten eerste is er het Hanami Flowerpark , een sprookjesachtige bloemenbeleving, geïnspireerd op het Japanse kersenbloesemfeest. Ook onze vlindertuin Vlinderica is met meer dan tweeduizend tropische vlinders het bekijken meer dan waard. En in Amazonia loop je door een prachtig regenwoud met reusachtige palmen. Ook zijn hier allerlei dieren te bewonderen, waaronder de toekan, aapjes en tropische vissen. Ik zou zeggen: ervaar het zelf.’
We mogen 5x 2 vrijkaarten voor Pantropica weggeven. Kans maken? Bel vóór 30 september 2025 naar 0909-0108 (€ 0,60 per gesprek). Of sms naar 3669: magazine<spatie>pantropica
20% korting op de entree
Kaartjes kunt u bestellen via www.pantropica.nl/tickets Kies vervolgens de optie ‘Ik heb al tickets, een vrijkaart of (cadeaubon)’. Nu kunt u de datum van uw bezoek inplannen.
Op de dag van uw bezoek betaalt u de kaartjes. Op vertoon van uw ledenpas krijgt u dan 20 procent korting op de toegangsprijs. De kortingsactie loopt tot 30 november 2025. Lees verder op www.anbopcob.nl/pantropica
25% korting op de entree Op vertoon van uw ANBOPCOB-ledenpas krijgt u maar liefst 25 procent korting* op een toegangskaartje voor het Zilvermuseum. Extra activiteiten, zoals een workshop, boekt u via de website en betaalt u apart. De kortingsactie loopt tot 31 december 2025. Lees verder op www.anbopcob.nl/zilvermuseum
*LET OP: DE KORTING GELDT ALLEEN VOOR LEDEN (DUS NIET VOOR DE PARTNER OF KINDEREN EN KLEINKINDEREN DIE MEEGAAN).
Ontdek het geheim van de zilversmid
Het Nederlands Zilvermuseum biedt een unieke collectie Nederlands zilver zoals dat gebruikt werd van 1600 tot nu. ‘Wat ons museum zo bijzonder maakt, is dat bezoekers ook zelf aan de slag kunnen’, vertelt Ingeborg Dijkman, hoofd marketing & communicatie.
Volgens Dijkman is er van alles te zien en te beleven in het Zilvermuseum. ‘Je kunt je helemaal laten onderdompelen in de wereld van het zilver; een rondleiding volgen, lezingen bijwonen, meedoen aan een workshop, meer te weten komen over zilver of zelfs het eigen zilver laten taxeren door een erkende taxateur. Dit taxatiespreekuur vindt elke laatste vrijdag van de maand plaats. En in de zilversmederij onthullen smeden het geheim van hun ambacht. Bezoekers kunnen ook zelf iets moois smeden in de zilverwerkplaats.’
Wat moet je gezien hebben?
‘Een van de hoogtepunten is de verzameling van honderden zilveren gebruiksvoorwerpen uit de historische zilvercollectie van de Nederlandse zilverfabriek Van Kempen en Begeer’, vertelt Dijkman. ‘Maar je komt ook meer te weten over het hedendaagse smeden en over historische of maatschappelijke onderwerpen. Zo is nog tot 28 september de expositie Refleksi-Refleksi te bezoeken, die aan de hand van zilveren voorwerpen vertelt over de gedeelde geschiedenis van Indonesië en Nederland.’
Meer informatie? www.zilvermuseum.com
Kazerneplein 4
2871 CZ Schoonhoven
Tel. 0182-38 56 12
TEKST:
SUUS RUIS.
FOTOGRAFIE:
JANITA SASSEN.
STYLING:
MAARTJE BODT.
VISAGIE: SELKE STOJANCIC.
‘Onze
WILLY
GRÖNEFELD – 83 JAAR
belastinghulp is voor veel leden heel belangrijk’
‘In 2024 werd vanuit de vereniging gevraagd wie er zin had om plaats te nemen in het overlegorgaan om mee te praten en denken over de fusie tussen ANBO en PCOB. Dat leek me leuk. Ik was al veel langer betrokken bij – toen nog – de PCOB: eenentwintig jaar geleden werd ik tweede penningmeester van de plaatselijke afdeling en daarnaast heb ik nog vele andere activiteiten voor ze gedaan.’
‘Een keer of drie zijn we met leden uit het hele land samengekomen om te praten over de fusie, dat was erg interessant. Ik denk dat ik daardoor misschien iets bekender ben geworden binnen de vereniging, het leverde me in ieder geval meer aanmeldingen op voor mijn werk als belastinghulp van ANBO-PCOB. Ik heb dit jaar meer dan honderd aangiften gedaan. Onze hulp bij de belastingaangifte is voor veel leden belangrijk, helemaal omdat alles digitaal gaat tegenwoordig. Lang niet alle ouderen krijgen het zelf voor elkaar, en ik vind dat zij hun kinderen daar niet mee moeten belasten. Ik kom al sinds 2006 met veel plezier bij de mensen thuis. Al sinds mijn jeugd ben ik geïnteresseerd in cijfers, dus ik vind het helemaal niet erg om te doen. En hoe fijn is het om mensen te helpen en er bijvoorbeeld voor te zorgen dat ze huur- of zorgtoeslag krijgen?’
‘Ik heb ook vaak computerles aan leden gegeven. Mijn man en ik werkten bij een bedrijf in kantoorapparatuur, dus de allereerste – gigantisch grote –computers stonden bij ons thuis om mee te oefenen. Je kunt dus zeggen dat de digitale wereld weinig geheimen voor mij heeft.’
‘Hoe fijn is het om ervoor te kunnen zorgen dat mensen huur- of zorgtoeslag krijgen?’
‘Ik vind het leuk om allerlei dingen op te pakken, ook binnen onze afdeling doe ik veel. We organiseren onder andere ledenmiddagen en dagtochten en hebben elke maand een spelletjesmiddag. Onlangs zijn we een midweek naar Duitsland geweest. Er gaan tientallen mensen mee met zo’n reisje, dus alles moet strak georganiseerd worden – dat is best een klus. Ik ben weinig thuis. Ik vind het plezierig anderen te ondersteunen. Als ik dít kan, wie ben ik dan om het niet te doen?’
Vrijwilliger worden? ANBO-PCOB Belastinghulp is op zoek naar u!
Veel leden maken elk jaar dankbaar gebruik van onze Belastinghulp aan huis. Daarom zijn wij jaarlijks op zoek naar nieuwe vrijwilligers die het leuk vinden om tegen een kleine vergoeding mensen thuis te helpen met hun belastingaangifte.
Hebt u er plezier in om met cijfers en mensen te werken, nieuwe mensen te ontmoeten en uzelf te ontwikkelen via de door ons aangeboden training? Stuur dan een e-mail naar: m.evenhuis@anbo-pcob.nl Of neem telefonisch contact op via: 0348-46 66 90 of 06-133 420 85.
Op dit moment zijn wij vooral op zoek naar mensen uit de regio’s NoordHolland (met name Amsterdam), Rotterdam en Utrecht e.o., Nijmegen e.o., Arnhem e.o., Harderwijk en
Zeewolde e.o., Zwolle en Lelystad, Biddinghuizen en Dronten. Woont u buiten deze regio’s en wilt u vrijwilliger worden? Ook dan bent u van harte welkom!
MEER WETEN?
Kijk voor meer informatie op: www.anbo-pcob.nl/vrijwilliger Of stuur een mail naar: m.evenhuis@anbo-pcob.nl
Of bel naar: 0348-46 66 90 of 06-133 420 85.
LEDENVOORDEEL
UW SPULLEN GOED VERZEKERD
Een ongeluk zit in een klein hoekje. Univé staat voor u klaar, ook bij schade door ongelukjes. Met de inboedelverzekering van Univé zijn uw spullen verzekerd tegen vallen of stoten. Als lid van ANBO-PCOB krijgt u 5 procent korting op de woonverzekering van Univé.
Ga naar: anbo-pcob.nl/unive-woonverzekeringen
Of bel 0592-34 89 99
5%
korting op uw woonverzekering
BELEEF DE NAZOMER OP ZIJN MOOIST
RCN het Grote Bos is dé plek voor prachtige wandelingen en ontspannen momenten samen. Ontdek de schitterende Utrechtse Heuvelrug en geniet van rust, ruimte en natuur. Speciaal voor ANBO-PCOB-leden: 10 procent korting op uw verblijf. Beleef de nazomer op z’n mooist.
Boek nu en profiteer!
Ga naar: anbo-pcob.nl/rcn
Of bel 085-040 07 00
10% korting
KOM NAAR DE HCC KENNISDAG
entree op 4 oktober
Windows 10 stopt. Wat nu? U ontdekt het op de HCC!kennisdag op 4 oktober met veel presentaties en workshops over Windows (10), overstappen naar Linux of macOS en nog veel meer, zoals korting op producten en boeken. ANBO-PCOB-leden hebben gratis entree.
Kijk op: anbo-pcob.nl/hcc
LEDENVOORDEEL
DE WINKEL VAN
Profiteer van exclusieve aanbiedingen op producten. Ze worden bij u thuisbezorgd (€ 6,95 verzendkosten) met twee jaar fabrieksgarantie. Betaal eenvoudig en veilig met iDEAL of een bankoverschrijving.
CHECK UW ENERGIEKOSTEN
i.p.v. € 59,95
BREND DRAADLOZE TAFELLAMP
• Voor binnen en buiten • 3 lichtstanden en dimbaar
• Draadloos te gebruiken • Verkrijgbaar in 6 kleuren
• Oplaadkabel inbegrepen ARTIKELNR. BR-2228
REFURBISHED LAPTOP
HP ELITEBOOK 745 G6
MET WINDOWS 11
• Krachtige processor voor moeiteloos gebruik
• Snel werkgeheugen 16GB
• Opent bestanden in een oogwenk
• 14 inch HD-scherm
Eenmalig 10% korting
DEZE ACTIE IS GELDIG TOT EN MET 31-12-2025. DE KORTING IS NIET VAN TOEPASSING OP DE VERZENDKOSTEN. € 34,95
399
MAAK VOORDELIG KENNIS
MET DE WINKEL VAN ANBO-PCOB
ANBO-PCOB-leden krijgen eenmalig 10 procent korting op een bestelling. Gebruik hiervoor de kortingscode LEDEN10 in het bestelproces.
Ga naar www.dewinkelvananbo-pcob.nl of scan de QR-code.
De herfst en winter komen eraan… Zet nu de lage tarieven vast!
Laat uw energienota nu vrijblijvend checken door ANBO-PCOB Energie. De deskundige adviseurs weten binnen enkele minuten of u nog goed zit. Kan het voordeliger? Dan krijgt u daarover advies en kunt u de lage tarieven vastzetten. Zo profiteert u tijdens de donkere dagen. Zit u nog goed? Dan hoort u het ook.
Een van de deskundige en vriendelijke adviseurs helpt u graag. U krijgt bij onze partner Energiebesteding altijd een eerlijk en betrouwbaar advies.
HOE KUNT U MEEDOEN?
Neem gerust contact met ons op.
• Bel 085-486 33 60 (werkdagen van 09.00 tot 17.00 uur)
• Mail: anbo-pcob@energiebesteding.nl
• Terugbelverzoek: www.anbo-pcob-energie.nl/check
BEL & WIN
We hebben ook voor deze editie weer een prachtige prijs die u kunt winnen als u de oplossing van de puzzel goed hebt. Hoe het werkt? Maak de puzzel, noteer de oplossing en bel of sms de oplossing door. U kunt zo vaak meedoen als u wilt. Succes!
BEL 0909-0108
Bel 0909-0108 (€ 0,60 per gesprek), kies voor optie 1 (puzzelprijs) en spreek de oplossing in. Uw telefoonnummer wordt automatisch genoteerd.
OF SMS NAAR 3669
Sms naar 3669 de tekst:
MAGAZINE <spatie> OPLOSSING
Dus bijvoorbeeld: magazine broodkruimel (€ 0,60 per deelname). Hebt u een geheim nummer? Sms dan behalve de oplossing ook uw telefoonnummer.
Prijswinnaars krijgen persoonlijk bericht.
Oplossing puzzel editie 5: abrikoos
SLUITINGSDATUM
U kunt meedingen naar deze prijs tot 30 september 2025.
HORIZONTAAL
KRUISWOORD
Kruiswoord
HORIZONTAAL
HORIZONTAAL
1 gelijkerwijs, 5 profijt, 7 ziekteverwekker, 11 slagenwisseling bij tennis, 13 mannelijk dier, 15 monnikskleed, 17 grauw, 18 verharde huid, 19 onmeetbaar getal, 20 deel van een kachel, 22 dwalen, 24 ijzeren pen, 26 sportartikel, 27 mild, 29 geladen atoom, 30 ternauwernood, 32 logee, 34 rails, 35 boom, 37 deel van een dak, 39 pijpzwart, 40 Griekse letter, 41 Nederlandse rivier, 44 vruchtennat, 46 kledingmaat, 49 zoom, 51 bokaal, 52 springend insect, 53 onbetrouwbaar, 56 feestkleding, 58 laatste deel, 60 scherpzuur, 61 lang stuk, 62 meer dan goed is, 63 zienswijze, 65 schaamte, 67 ondersteek, 68 typerend geluid, 69 groot hert, 71 reproductie (afk.), 72 paling, 73 deel van een muziekinstrument.
VERTICAAL
1 gelijkerwijs, 5 profijt, 7 ziekteverwekker, 11 slagenwisseling bij tennis, 13 mannelijk dier, 15 monnikskleed, 17 grauw, 18 verharde huid, 19 onmeetbaar getal, 20 deel van een kachel, 22 dwalen, 24 ijzeren pen, 26 sportartikel, 27 mild, 29 geladen atoom, 30 ternauwernood, 32 logee, 34 rails, 35 boom, 37 deel van een dak, 39 pijpzwart, 40 Griekse letter, 41 Nederlandse rivier, 44 vruchtennat, 46 kledingmaat, 49 zoom, 51 bokaal, 52 springend insect, 53 onbetrouwbaar, 56 feestkleding, 58 laatste deel, 60 scherpzuur, 61 lang stuk, 62 meer dan goed is, 63 zienswijze, 65 schaamte, 67 ondersteek, 68 typerend geluid, 69 groot hert, 71 reproductie (afk.), 72 paling, 73 deel van een muziekinstrument.
1 gelijkerwijs, 5 profijt, 7 ziekteverwekker, 11 slagenwisseling bij tennis, 13 mannelijk dier, 15 monnikskleed, 17 grauw, 18 verharde huid, 19 onmeetbaar getal, 20 deel van een kachel, 22 dwalen, 24 ijzeren pen, 26 sportartikel, 27 mild, 29 geladen atoom, 30 ternauwernood, 32 logee, 34 rails, 35 boom, 37 deel van een dak, 39 pijpzwart, 40 Griekse letter, 41 Nederlandse rivier, 44 vruchtennat, 46 kledingmaat, 49 zoom, 51 bokaal, 52 springend insect, 53 onbetrouwbaar, 56 feestkleding, 58 laatste deel, 60 scherpzuur, 61 lang stuk, 62 meer dan goed is, 63 zienswijze, 65 schaamte, 67 ondersteek, 68 typerend geluid, 69 groot hert, 71 reproductie (afk.), 72 paling, 73 deel van een muziekinstrument.
VERTICAAL
VERTICAAL
1 daarnet, 2 slee, 3 vulkanisch product, 4 bladgroente, 5 kunstvezel, 6 stof, 7 groot glas, 8 medicus, 9 compact disc, 10 van bepaalde steensoort, 12 bevrachter, 14 onbenullig, 16 poolbedekking, 19 rode bloem, 21 luxeauto, 23 traag, 25 shoarmabroodje, 27 geëmotioneerd, 28 brandstofcilinder, 31 posttarief, 33 deel van een wiel, 34 plaaggeest, 35 kunstproduct, 36 ontbijtgerecht, 38 afslagplaats bij golf, 42 dun wafeltje, 43 klank, 45 zangstuk, 47 ankerplaats buiten de haven, 48 categorie, 50 dringen, 51 koperen blaasinstrument, 52 rijgsnoer, 54 plaats in Noord-Brabant, 55 lieveling, 57 schoonwrijfgerei, 59 Franse modeontwerper, 61 plaats in de Verenigde Staten, 64 stel, 66 regenachtig, 68 politieke partij, 70 lidwoord.
1 daarnet, 2 slee, 3 vulkanisch product, 4 bladgroente, 5 kunstvezel, 6 stof, 7 groot glas, 8 medicus, 9 compact disc, 10 van bepaalde steensoort, 12 bevrachter, 14 onbenullig, 16 poolbedekking, 19 rode bloem, 21 luxeauto, 23 traag, 25 shoarmabroodje, 27 geëmotioneerd, 28 brandstofcilinder, 31 posttarief, 33 deel van een wiel, 34 plaaggeest, 35 kunstproduct, 36 ontbijtgerecht, 38 afslagplaats bij golf, 42 dun wafeltje, 43 klank, 45 zangstuk, 47 ankerplaats buiten de haven, 48 categorie, 50 dringen, 51 koperen blaasinstrument, 52 rijgsnoer, 54 plaats in Noord-Brabant, 55 lieveling, 57 schoonwrijfgerei, 59 Franse modeontwerper, 61 plaats in de Verenigde Staten, 64 stel, 66 regenachtig, 68 politieke partij, 70 lidwoord.
1 daarnet, 2 slee, 3 vulkanisch product, 4 bladgroente, 5 kunstvezel, 6 stof, 7 groot glas, 8 medicus, 9 compact disc, 10 van bepaalde steensoort, 12 bevrachter, 14 onbenullig, 16 poolbedekking, 19 rode bloem, 21 luxeauto, 23 traag, 25 shoarmabroodje, 27 geëmotioneerd, 28 brandstofcilinder, 31 posttarief, 33 deel van een wiel, 34 plaaggeest, 35 kunstproduct, 36 ontbijtgerecht, 38 afslagplaats bij golf, 42 dun wafeltje, 43 klank, 45 zangstuk, 47 ankerplaats buiten de haven, 48 categorie, 50 dringen, 51 koperen blaasinstrument, 52 rijgsnoer, 54 plaats in Noord-Brabant, 55 lieveling, 57 schoonwrijfgerei, 59 Franse modeontwerper, 61 plaats in de Verenigde Staten, 64 stel, 66 regenachtig, 68 politieke partij, 70 lidwoord.
Breng de letters uit de genummerde vakjes over naar de gelijkgenummerde vakjes van de oplossingsbalk.
Breng de letters uit de genummerde vakjes over naar de gelijkgenummerde vakjes van de oplossingsbalk.
Breng de letters uit de genummerde vakjes over naar de gelijkgenummerde vakjes van de oplossingsbalk.
Puzzel mee en maak kans op 5 dagen De Bonte Wever voor 2 personen t.w.v. € 718
ETEN EN DRINKEN ZIJN INBEGREPEN
Direct aan een van de oudste bossen van Nederland en vlak bij de historische binnenstad van Assen ligt viersterrenhotel De Bonte Wever. In het hotel vindt u verschillende restaurants, een subtropisch zwemen saunaparadijs met buitenbad en ligweide, bowlingbanen, een professionele fitnessruimte, mini-golf en nog veel meer. Elke dag, ieder seizoen is er van alles te beleven!
Wat De Bonte Wever extra bijzonder maakt, is de handige all-in-formule. U betaalt een vaste prijs voor een compleet arrangement. Het eten en drinken, en de toegang tot de faciliteiten en diverse spelactiviteiten zijn bij de prijs inbegrepen.
Telefoon: 0592-35 60 00. Stadsbroek 17, 9405 BK Assen.
PRIJS: 5-DAAGS ALL-INCLUSIVE ARRANGEMENT VOOR 2 PERSONEN:
• 4x overnachten
• 4x ontbijt
• 3x lunchbuffet
• 4x diner in buffetvorm
• diverse snacks en lekkernijen
• drankjes uit het huisassortiment
• avondentertainment
• vrij toegang tot het subtropisch zwem- en saunaparadijs, mini-golf, bowlingbanen en fitnessruimte
• gratis parkeren
• gratis wifi
MAAK IEMAND GRATIS* LID
EN KRIJG ZELF EEN VVV CADEAUKAART
HUIDIG ANBO-PCOB -LID
JA, ik maak iemand lid en krijg een VVV Cadeaukaart ter waarde van € 15 cadeau
Voornaam Tussenvoegsel
Achternaam
Postcode Huisnr.
Lidnummer
E-mailadres
Telefoonnummer
VOORWAARDEN
Actie geldt t/m 30 september 2025. Eén VVV Cadeaukaart per geworven lid. Hoe meer leden, hoe meer cadeaubonnen. Geef uw gegevens bij voorkeur door via www.anbo-pcob.nl/lidwerftlid. Of vul de bon in en stuur deze naar: ANBO-PCOB o.v.v. ‘LWL’ , Postbus 2012, 3440 DA Woerden. *Per 1 januari 2026 wordt het gratis lidmaatschap automatisch omgezet in een betaald jaarlidmaatschap van € 4 per maand of € 48 per jaar (voor minimaal één jaar).
JA, ik word lid van ANBO-PCOB. Ik ben gratis lid tot eind 2025 en ga pas in 2026 betalen*
Heer Mevr. Voorletters Tussenvoegsel
Achternaam Geboren op: / /
Straat Huisnr.
Postcode Woonplaats
E-mailadres
Handtekening
OuderenWijzer september 2025
Datum: / /
SERVICE
OuderenWijzer is een
uitgave van ANBO-PCOB en verschijnt 8x per jaar.
Contact met ANBO-PCOB?
Website: www.anbo-pcob.nl
E-mail: contact@anbo-pcob.nl
Telefoon: 0348-46 66 66
Lid worden?
Ga naar anbo-pcob.nl/word-lid
Of bel 0348-46 66 66
Opzeggen?
Leden: schriftelijk 1 maand voor einde lidmaatschapsjaar via: contact@anbo-pcob.nl of www.anbo-pcob.nl/opzeggen
Of per post:
Adres Postbus 2012, 3440 DA Woerden
Hoofdredactie Ingrid Nies, Studio Room (a.i.)
Eindredactie Sylvia Aué (a.i.) Redactiemedewerker
Suzanne Meeboer
Aan dit nummer werkten mee
Jurriën Beerda, Maartje Bodt, Sander van den Bosch, Eric Brendel, Ger Deleij, Egbert Hartman, Simon van Herpen, Rob Hoekstra, Jaap Jongbloed, Mans Kuipers, Rianne van der Molen, Nanda Raaphorst, Frans Rentink, Suus Ruis, Janita Sassen, Wouke van Scherrenburg, Yvette Sens, Ellie Smolenaars, Selke Stojanic, Arjan Visser.
Concept en vormgeving Studio Room, Hilversum
Druk
Senefelder Misset, Doetinchem
Adverteren
Dock35 Media
Frank Roosenbeek 0314-35 58 30 frank@dock35media.nl
Bladerbare versie
Leden kunnen OuderenWijzer ook gratis online lezen. Ga naar www.anbo-pcob.nl/magazine
Gesproken versie
OuderenWijzer is via CBB ook beschikbaar in gesproken vorm. Bel: 0348-46 66 66 of mail naar contact@anbo-pcob.nl
Copyright/advertenties
Niets uit deze uitgave mag worden overgenomen zonder toestemming van de uitgever. ANBO-PCOB draagt op geen enkele wijze verantwoordelijkheid voor advertenties en bijsluiters.
Ouder worden doe je niet alleen. Ontmoetingen met anderen en mee blijven doen, zorgen voor vreugde in het leven. Als ANBO-PCOB – dé invloedrijkste ouderenvereniging –zetten we ons in zodat ouderen gezien en betrokken blijven. We geven ouderen een stem in Den Haag en bieden informatie, voordeel, advies en hulp. Leden ontmoeten elkaar in de ruim tweehonderd lokale afdelingen en online op ons Trefpunt. We werken graag samen met andere partijen.
ANBO-PCOB: Samen sterk
OuderenWijzer
HET VOLGENDE NUMMER
VERSCHIJNT OP 30 SEPTEMBER
DUCO BAUWENS: ‘DOOR TWEE KEER PER WEEK EEN UUR TE TRAINEN, ROEP JE HET SPIERVERLIES EEN HALT TOE’
DOSSIER:
25 Allesvragen wat u wilt weten over het nieuwe pensioen.
DE GROTE VRAAG
Wat geven wij aan de volgende generaties door gezien de grote uitdagingen die hen te wachten staan?
WADDENEILANDEN - AMELAND
Enjoyhotel Hollum Ameland in Hollum
3 Vlakbij bossen, strand en zee
3 In prachtig authentiek Waddendorp
3 Slechts 15 minuten lopen van het strand
3 Ideaal voor wandelen en fietsen
Enjoyhotel am Kurpark Brilon in Brilon
Hoe kan het voor zo’n prijs?
Enjoyhotel Eburon Tongeren in Tongeren
5 DAGEN VANAF €
3 Ontspannen, opladen en
3 Op loopafstand van Hanzestad Brilon
Ontvangst met lunch of koffie met gebak of iets anders lekkers
4 x overnachting met uitgebreid “Enjoy” ontbijtbuffet
4 x lunch of lunchpakket
4 x driegangen keuzediner of dinerbuffet Koffiecorner: koffie en thee gehele dag GRATIS
DRENTHE
Enjoyhotel Frederiksoord in Frederiksoord
3 Sfeervolle ambiance
3 Te midden van Nationale Parken
3 Ideaal voor wandelen en fietsen
5 DAGEN VANAF
3 Ook familiewoningen met 3 slaapkamers
Relaxen in zwembad en sauna 3 Wandelen en fietsen door ‘Het Toscane van Vlaanderen’
Inbegrepen bij uw 5-daagse alles-inclusief vakantie:
Dagelijks van 17:00 tot 24:00 uur alle drankjes GRATIS: frisdrank, vruchtensap, bier, wijn, jenever en Apfelkorn Iedere avond vertier en entertainment, met o.a. een wandeling en live muziek. Hierbij wordt regelmatig iets lekkers geserveerd, zoals een bittergarnituur of een hartige snack GRATIS diverse auto-, fiets- en wandelroutes
GRONINGEN
Enjoyhotel Noordzee in Blankenberge 3 Ideaal voor
Enjoy Deluxe Wellnesshotel Groningen in Loppersum
3 Proef de sfeer van
3 Op zondag de grootste antiekmarkt van de Benelux
