ЧЛЕНСКО СПИСАНИЕ | ЈУНИ 2024 БР. 73 www.amsmklubmobiliti.mk WRC – Рели Сардинија ЗА ВЛАКНО ПА ХЕТ ТРИК Претставуваме BENTLEY BLOWER МОДЕРЕН КЛАСИК ВРЗ КРИЛЈА НА СЛАВНОТО МИНАТО Тест на велосипедски шлемови ЕДЕН МОДЕЛ Е ОДЛИЧЕН, ЕДЕН Е ЛОШ
Република
Тел: 02/ 3181-181 Факс: 02/ 3181-119 amsm@amsm.com.mk www.amsm.mk
ГРАФИЧКИ ДИЗАЈН: Мартина Поповска
РЕДАКЦИЈА:
Македонија
Тел: 02/ 3181-351
Факс: 02/ 3181-349 redakcija@amsm.com.mk www.amsmklubmobiliti.mk
ИЗДАВАЧКИ
Сиљан
(член) Калинка Танеска (член)
Теговски (член) Миле Атанасов (член)
Смилков
НАДВОРЕШНИ СОРАБОТНИЦИ:
Со најновиот, јунскиот, број на „АМСМ Клуб Мобилити“ го прославуваме 17. роденден на нашето списание, на нашето дружење. Години во
објавивме
теми со
се трудиме да го задржиме вашето внимание, ве советуваме, забавуваме, едуцираме, се грижиме за вас и за вашата безбедност во сообраќајот, а низ годините вие останавте наши верни членови и читатели. И ова лето ви помагаме како со помалку пари да добиете добра услуга. На веб-страницата на АМСМ www.amsm.mk ќе ја најдете АМСМ Партнер брошурата,
300000000915716 ЕДИНСТВЕН
4030991238264
ISSN 1857-6133
3 06.2024 | www.amsmklubmobiliti.mk АМСМ КЛУБ МОБИЛИТИ Е ВАШИОТ ВИСТИНСКИ СОПАТНИК
можност да ги искористите нивните услуги со одреден процент на попуст во речиси сите градови во Македонија... Со сезоната на годишни одмори зачестуваат патувањата, се зголемува фреквенцијата на сообраќајот, а тоа создава и голем број опасности, особено кога се вози на долги растојанија. Многу често се случува возачите да не ја проверат проодноста на патиштата пред да тргнат на пат до саканата дестинација. Оваа информација може да ја добиете со телефонски повик на бројот 15 555 до информативниот центар на АМСМ. Од неодамна на Play Store и на App Store достапна е комплетно нова АМСМ мобилна апликација за Android и iOS базирани мобилни телефони. Во неа на едно место се достапни сите информации кои ви се потребни кога патувате од информации за состојбата на патиштата, информации за патување во повеќе од 30 европски држави, преку можност да пријавите застој на пат, како и да повикате помош на пат и да го следите процесот на одобрување на интервенцијата и пристигање на службата за помош на пат на ваша локација. Не треба да се заборави и на малите подготовки на автомобилот. Најсигурно и квалитетно проверете го своето возило во нашиот АМСМ сервис. АМСМ Клуб Мобилити и ова лето ќе ви биде вистински сопатник. Почитувани членови, убав, спокоен и безбеден одмор, забавувајте се! Маргита ПОПОВСКА главен и одговорен уредник Почитувани членови на АМСМ, Ве повикуваме на нашата е-маил адреса redakcija@amsm.com.mk да ни ги испратите своите е-маил адреси за да можеме да ви го доставиме интернет-изданието на списанието „АМСМ Клуб Мобилити“. АМСМ КЛУБ МОБИЛИТИ Членско списание
АВТО-МОТО СОЈУЗ НА МАКЕДОНИЈА ул. „Митрополит Т. Гологанов“ бр. 51 1000 Скопје
ГЛАВЕН И ОДГОВОРЕН УРЕДНИК: Маргита Поповска
кои
безброј
кои
во која се претставени повеќе од 200 наши партнери. Како АМСМ членови имате
ИЗДАВАЧ:
Македонија
ул. „Митрополит Т. Гологанов“ бр.
1000 Скопје Република
51
СОВЕТ: проф. д-р Спасе Јовковски (претседател)
Митко
Аврамовски
Јован
Димитар Пендов
Љубомир Анастасовски Данчо Здравковски Андријан
Александар Табаковски Игор Ландсберг ТИРАЖ: 10.000 примероци
Печатница „Серафимовски“ - Скопје БАНКА: Комерцијална Банка А.Д. Скопје ЖИРО-СМЕТКА:
БРОЈ:
Жарко Атанасоски
Трипунов
ПЕЧАТИ:
ДАНОЧЕН
© Сите права се заштитени. Овој труд не смее да биде преведен или копиран во целина или негов дел без дозвола на издавачот. Забрането е било какво складирање и архивирање, електронско прилагодување, компјутерско програмирање или користење со некоја слична или различна технологија позната до денес или која ќе се развие во иднина. ВОВЕД Следниот број (јули/август) на „АМСМ Клуб Мобилити“ очекувајте го во јули 2024 во електронска верзија на вашата меил адреса и на нашата веб-страница www.amsmklubmobiliti.mk
4 06.2024 | www.amsmklubmobiliti.mk www.amsm.mk ЦЕНТАР ЗА ВОЗИЛА 02/2631-181
5 06.2024 | www.amsmklubmobiliti.mk Н ОВОСТИ АВТО-МОТО ТЕСТОВИ И СОВЕТИ СТИЛ ПАТУВАЊЕ HI-TECH ИСТОРИЈА СПОРТ 8 9 44 58 10 14 40 38 29 30 32 30 32 52 8 18 38 40 ЛЕТНА ШЕМА СО ОБНОВЕНАТА „911“ СЕ НАДМИНАЛ СЕБЕСИ ПОИНАКОВ ВИД „ЈАХТА“ АВТОМОБИЛИТЕ ДОЏ СЛАВАТ 110 ГОДИНИ ПОСТОЕЊЕ PORSCHE МАКЕДОНИЈА СО ЕКСКЛУЗИВНИОТ ROAD TOUR МОДЕРЕН КЛАСИК ВРЗ КРИЛЈА НА СЛАВНОТО МИНАТО ЗА ВЛАКНО ХЕТ ТРИК ПЕКО ИМ СЕ ВРАТИ НА ПОБЕДИТЕ, НО МАРКЕЗ ГО УКРАДЕ ШОУТО ЕДЕН МОДЕЛ Е ОДЛИЧЕН, ЕДЕН Е ЛОШ ЗА ЕДЕН ПОИНАКОВ ЛЕТЕН ОДМОР... ВО БОЈАТА НА ТИРКИЗОТ, КАДЕ ШТО ФАНТАЗИЈАТА Е РЕАЛНА
СКОПЈЕ
6 06.2024 | www.amsmklubmobiliti.mk | ОТА ПАТАРИНИ ВО ЕВРОПА
БУГАРИЈА
- СОФИЈА
ден. Миладиновци 60 ден. Романовце 8 € Бугарија оддалеченост: 245km патарини: 9,60 €Наплатни станици:-
- НОВИ САД 40 ден. Миладиновци 60 ден. Романовце 15,5 € Прешево - Ниш - Белград - Нови Сад оддалеченост: 528 kmНаплатни станици: патарини: 17,10 € € СКОПЈЕ - БЕЛГРАД 40 ден. Миладиновци 60 ден. Романовце 13 € Прешево - Ниш - Белград оддалеченост: 432 km патарини: 14,6 € € Наплатни станици: СКОПЈЕ - НИШ 40 ден. Миладиновци 60 ден. Романовце 5,5 € Прешево - Ниш оддалеченост: 206 km патарини: 7,1 € Наплатни станици: СКОПЈЕ - СУБОТИЦА 40 ден. Миладиновци 60 ден. Романовце 18,5 € Прешево - Ниш - Белград - Нови Сад - Суботица Наплатни станици: оддалеченост: 526 km патарини: 20,10 €СКОПЈЕ - ШИД 40 ден. Миладиновци 60 ден. Романовце 17 € Прешево - Ниш - Белград - Шид Наплатни станици: оддалеченост: 536 km патарини: 18,60 € -
40
СРБИЈА СКОПЈЕ
7 06.2024 | www.amsmklubmobiliti.mk ОТА | ХРВАТСКА ЦРНА ГОРА СКОПЈЕ - ЗАГРЕБ 40 ден. Миладиновци 60 ден. Романовце (СРБ = 17 €) Прешево - Ниш - Белград - Шид оддалеченост: 825 km патарини: 35,60 € -Наплатни станици: 17 € Загреб СКОПЈЕ - БУДВА Скопје - Приштина - Пеќ - премин Кула - Рожај - Беране - Мојковац - Подгорица - Цетиње - Будва оддалеченост: 449 km Наплатни станици: патарини: нема СКОПЈЕ - СПЛИТ (преку Загреб) 40 ден. Миладиновци 60 ден. Романовце (СРБ = 17 €) Прешево - Ниш - Белград - Шид оддалеченост: 1.225 km -Наплатни станици: 17 € Загреб патарини: 59,60 € 24 € Сплит СКОПЈЕ - БУДВА Скопје - Приштина - Призрен - Кукс - Скадар - Бар - Будва. оддалеченост: 420 km Наплатни станици: патарини: нема СКОПЈЕ - СПЛИТ (Преку Косово/Албанија/Црна Гора) 17 € Албанија 6,7 € Сплит оддалеченост: 738 km Наплатни станици: патарини: 11,7 € СКОПЈЕ - РИЈЕКА 40 ден. Миладиновци 60 ден. Романовце (СРБ = 17 €) Прешево - Ниш - Белград - Шид оддалеченост: 980 km -Наплатни станици: 17 € Загреб патарини: 45,60 € 10 € Ријека
PORSCHE
8 06.2024 | www.amsmklubmobiliti.mk | НОВОСТИ BMW 1 УСПЕШНАТА „ЕДИНИЦА“ ОД БМВ
911 ЛЕТНА ШЕМА СО ОБНОВЕНАТА „911“ Само пет години беа потребни да изминат и БМВ да ја замени третата со нова генерација од моделот „1“. Овој потег на БМВ се оправда со големата продажба на споменатиот модел на континентов, дури 80 отсто од вкупната продажба се остварува на европскиот пазар. Конкуренцијата притиска, а БМВ за благовремено да одговори на потегот од останатите во класата, реши годинава да лансира нов „кец“. Ќе се произведува во фабриката во Лајпциг, а продажбата ќе започне во октомври. Сите изведби од новата „серија 1“ ќе користат автоматски менувач со седум степени и двојна спојка. Менувањето на степените оди многу брзо, но неговата тежина е за повеќе од два пати поголема од таа на обичниот менувач. Следно е тоа што моделите со „икс драјв“ во името имаат погон на сите тркала, а останатите на предната оска. Нели дизелите беа штетни по животната средина При обновувањето Порше направи неколку крупни измени во неговиот легендарен модел 911. Да тргнеме од неговите исконски 2+2 седишта - токму тие сега се нудат како опција, но не ја наплатуваат ако купувачот ја побара. Тоа значи дека Порше отсега натаму ќе го произведува купето само со две седишта. Второ нешто кое е за првпат вградено е неговата табла со инструменти која отсега натаму ќе биде целосно дигитализирана. За таа цел конструкторите имаат вградено 12,6 инчи екран на кој се отчитуваат веќе познатите параметри. Со помош на вградената компјутерска единица, возачот може да бира каква табла сака да има, од тие како во вселенскиот брод „ентерпрајс“, до тешката класика вградена во првиот 911. Ете што може дигитализацијата. При обновувањето вграден е наново конструираниот 3,6 литарски боксер мотор, се разбира турбо, но за првпат со хибридна технологија, од таа умерената. Во моторот се вградени два електромотори. Првиот служи и како мотор и генератор, сместен меѓу турбинскиот и компресорскиот склоп, така што придонесува од најмали вртежи турбото да биде искористено, а не да се чека вртежите да се зголемат на 2.000 (на пример) и тогаш турбото да „живне“. Или со речникот на мајсторите, „го нема тој миг на турбо дупка“. Овој електромотор ги користи издувните гасови и притоа работи како 11 kWh генератор. Порано оваа енергија била неповратно изгубена. Другиот електромотор го сместиле во менувачот („пдк“ со осум степени) и развива 54 КС - дополнителна силина добредојдена за боксер моторот во секое време. Турбо моторот има 485 КС или 541, заедно со тие од електромоторот. Најважно во спортските автомобили е стабилноста. Ако таа е несупериорна и недоволно подготвена за силината на моторот, тогаш купето не е за употреба. За првпат подвижноста на задната оска е сериски. Со тоа управување се зголеи загадувањето на воздухот? Сепак, БМВ сè уште не се откажува од нив („118 д“ и „120 д“). Затоа сега следи прашањето што е електричниот погон, мода или вистинска потреба? Новиот „кец“ е за 42 мм подолг и за 25 мм повисок од претходникот, додека ширината, 1,8 м и растојанието меѓу оските, 2.670 мм, останаа исти. Сега „бмв серија 1“ располага со 4.361 мм во должина и 1.459 мм во висина. Велат внатрешниот дизајн е поинаков, позанимлив, подопадлив со нови материјали итн. Кога на ова ќе се надоврзе темелната изработка и доработка, ви станува јасно со кого имате работа. Ново обликуваната внатрешност е пратена како сенка од надворешната. Се приметува дека овој пат дизајнерите биле на висина на задачата - прекрасен преден дел со затегната агресивност и заден дел кому малку му фали од таа препознатлива за БМВ агресивност. Најснажниот бензински мотор се вградува во моделот „м 340 и икс драјв“ и поседува 374 КС. И дизел изведбата (м 340 д икс драјв“) не заостанува со силината, 340 коњи на број. Силината во овие изведби мора да биде „накитена“ со тие бројки затоа што во името на ја има буквата „м“, а таа во речникот од БМВ значи „моторспорт“, односно посебен оддел каде туристичките автомобили добиваат лути спортски особини. Најмалку 150, до најмногу 374 КС. Тоа пресметано во евра за основниот модел изнесува од 32.000. Над три милиони продадени примероци од појавувањето пред 20 години до денес. Убава бројка, но малку необично што дури 80 отсто од продаденото е во сопственост на европскиот пазар. Штом е така тогаш може да го кажеме следново, овдешните купувачи повеќе се заинтересирани за купување комбилимузини отколку за лимузините. Традиционално БМВ добро поминува и кај нас, така што ако некои од вас се заинтересирани за четвртата генерација од овој модел деталите ќе ги добијат од увозникот. • мува стабилноста, а радиусот на вртење е помал. Потоа системот „пдкш“ (поршеова динамичка контрола на шасијата), тоа се состав од електронско дигитални помагала кои, исто така, придонесуваат за подобрување на стабилноста и во комбинација со електро хидрауличниот систем за контрола на подвозјето го прави автомобилот да биде подготвен за секакви предизвици при големи брзини, како на пример, нагло заобиколување на некаков предмет, животно или, пак, човек во даден миг, брзо возење во свиоците посебно во кривулестите планински патишта итн. Денес тие компјутерско дигитални прецизни системи ги бележат промените на асфалтот и реакцијата од возачот, не во секунда, туку во милисекунда, така што автомобилите стануваат се посигурни. Основниот модел ќе се продава за речиси 130.000 евра, додека за изведбата „гтс“, ќе треба да издвоите најмалку 170.000 евра. Продажбата ќе започне летово, додека за „911 карера гтс“ ќе треба да почекате до крајот на годинава и почетокот од наредната. •
9 06.2024 | www.amsmklubmobiliti.mk НОВОСТИ | BMW CONCEPT SKYTOP СЕ НАДМИНАЛ СЕБЕСИ EBRO S700 НАРЕДНАТА ГОДИНА ЕБРО ВЛЕГУВА ВО ПРОДАЖБА БМВ повторно влегува во елемент. Има направено неколку „екскурзии“ кои веднаш беа опсипани со критики од љубителите на марката, но и воопшто од љубителите на автомобилите. Овој пат дизајнерскиот оддел добро ја завршил работата. Некогаш 503, по него „з 8“ и сега концептот „скајтоп“. Концептот како да е директен потомок на двата претходни спомнати модели. Така е, „скајтоп“ е нивен директен наследник и воедно ги сoбра сите воздишки таму некаде на крајбрежјето на езерото Комо под Алпите. Зборуваме за „Конкорсо ди елеганс, Вила д Есте“, изложба на старовремски и нови автомобили што се одржува секоја година. Има нешто ново и многу занимливо од Шпанија. Марката Ебро која датира од пред 70 години, не е многу позната надвор од матичната земја. Компанијата била создадена да произведува трактори и возила за превоз на материјални добра, доставни возила. Во '80 години од минатиот век Нисан ја купува марката, но нејзинoто производство оди во друга насока и ù се губи трагот. Во денешно време некој се сетил на оваа марка и ја возобновува, ја враќа во живот. Чери за пробивање на европскиот автомобилски пазар влезе во Шпанија со договор да гради фабрика и воедно да ја обнови старата нисанова. Сигурно тука некаде е договорот марката Ебро повторно да заживее. На Салонот за автомобили во Мадрид Ебро повторно се појавува по точно 70 години изложувајќи ги моделите „с 700“ и „с 800“, сув возила првото со класика од пет, а второто со седум седишта. „С 700“ е за 21 см покус од „с 800“, но познавачите на оваа индустрија велат дека главен носител на продажбата ќе биде „с 700“ со должина од 4,51 м. Ебро ц 700 и „ебро с 800, всушност се модели на кинескиот гигант Чери, „тиго 7 про“ и „тиго 9 про“, и од нив се изведени двата модели со име Ебро. Што се БМВ се надминал себе си, а одговорниот во дизајнерскиот оддел, Адријан ван Хојдонк, „се извадил“ за сите претходни несвојствени решенија. Концептот „скајтоп“ е еден вид скулптура на тркала, една и единствена, a обликот воедно ја прикажува и цврстината на марката преку дизајн поткрепен со снажно тело и ниски стаклени површини. Концептот прикажан на Салонот за автомобили во Пекинг, „вижн ное класе“ заедно со овој концепт, „скајтоп“, го претставува дизајнерскиот правец по кој ќе се движат новите автомобили од овој производител. Врвна изработка и доработка, врвен дизајн и сето тоа безмалку рачно направено и згора на тоа проткаено со врвна технологија, а внатре најјакиот - осум цилиндри во V. • однесува до погонските единици, најверојатно ќе има секакви, од бензинска класика (може и дизел да биде(!?)), хибридни, но и електрични. За почеток подготвуваат една ото и една хибридна единица (со приклучок) и силина од дури 350 коњи, а забрзување за помалку од 5,0 секунди. Ако сè оди според планот, првите примероци треба да се појават во продажба на почетокот од наредната година. Производството ќе се одива со слободната стопанска зона во близина на Барселона и најнапред возилата од марката Ебро ќе бидат наменети само за домашниот пазар, а дали ќе ги има и на странскиот , ќе зависи од кинескиот производител Чери. Ебро всушност е една од најдолгите реки во Шпанија. Оттаму потекнува името на компанијата создадена во минатиот век, поточно во 1954 год. •
Porsche Experience - Road Tour 2024
PORSCHE
ROAD TOUR
ВЉУБЕНИЦИТЕ ВО PORSCHE И
ЉУБИТЕЛИТЕ НА АВТОМОБИЛСКАТА ИНДУСТРИЈА ВО НАШАТА ДРЖАВА БЕА ПОЧЕСТЕНИ СО ВОЗБУДЛИВО ИСКУСТВО ОРГАНИЗИРАНО ОД PORSCHE CENTER SKOPJE, КОЈ БЕШЕ ДОМАЌИН НА ЕКСКЛУЗИВНАТА ТУРНЕЈА: PORSCHE ROAD TOUR 2024. ВО ТЕКОТ
10 06.2024 | www.amsmklubmobiliti.mk
НА ЧЕТИРИ ВОЗБУДЛИВИ ДЕНОВИ, УЧЕСНИЦИТЕ,
И ПРЕТСТАВНИЦИ НА МЕДИУМИТЕ, ИНФЛУЕНСЕРИ И ЦЕНЕТИ ПОСТОЕЧКИ И ПОТЕНЦИЈАЛНИ КЛИЕНТИ, ИМАА МОЖНОСТ ДА ВОЗАТ НЕКОИ ОД НАЈПОЗНАТИТЕ ИКОНСКИ МОДЕЛИ НА PORSCHE СО ВИСОКИ ПЕРФОРМАНСИ.
Road Tour понуди импресивна постава на возила, вклучувајќи ги Taycan Turbo S Cross Turismo, 911
911 Targa 4, Boxster S, Macan S и
Turbo PHEV со GT пакет. Секое возило го покажа врвот на инженерството на Porsche, комбинирајќи ја врвната технологија со неспоредливата динамика на возење. Учесниците го започнаа своето патување од Porsche Center Skopje, тргнувајќи по прецизно планираните рути кои ги истакнаа прекрасните пејсажи и предизвикувачките терени на Македонија. Ова уникатно возачко искуство им овозможи на учесниците целосно да ја ценат моќта, агилноста и луксузот на моделите на Porsche. „Возбудени сме што бевме домаќини на оваа ексклузивна тура низ државата, обезбедувајќи им на нашите гости незаборавно возачко искуство“, изјави Златко Муцински –Генерален Менаџер на Порше Македонија. „Разновидната постава на возила на Porsche прикажани за време на турнејата ја одразува нашата посветеност да обезбедиме исклучителни перформанси и луксуз на нашите клиенти како и можност да ги доживеат сите модели од брендот Porsche. Taycan Turbo S Cross Turismo, револуционерното електрично возило на Porsche, ги воодушеви учесниците со своето извонредно забрзување и иновативниот дизајн.
ВКЛУЧИТЕЛНО
Porsche
Turbo S,
Cayenne
СО ЕКСКЛУЗИВНИОТ
| АВТО-МОТО
МАКЕДОНИЈА
11 06.2024 | www.amsmklubmobiliti.mk Во меѓувреме, иконите 911 Turbo S и 911 Targa 4 покажаа зошто серијата 911 продолжува да биде репер за спортските автомобили ширум светот. Boxster S понуди возачко искуство со отворен покрив кој нуди возбуда и чувство на слобода. За оние кои бараат разноврсност и перформанси, Macan S и Cayenne Turbo PHEV се покажаа како совршени придружници, без напор комбинирајќи ја практичноста со препознатливото уживање во возењето на Porsche. Porsche Road Tour во СР Македонија не само што ја истакна посветеноста на брендот кон перформансите и луксузот, туку ја нагласи и поврзаноста на Porsche со заедницата на ентузијасти и клиенти. Претставниците на медиумите со присуствувото на настанот допринесоа на свој начин, детално споделувајќи ги своите искуства со пошироката публика и дополнително зацврстувајќи ја репутацијата на Porsche како лидер во автомобилската индустрија. • Данчо Здравковски АВТО-МОТО |
12 06.2024 | www.amsmklubmobiliti.mk TДИСТИНГВИШД ЏЕНТЛМЕНС РАЈД 2024 ДЕВЕТТИ ПАТ ДАМИ И ГОСПОДА НА МОТОЦИКЛИ СООДВЕТЕН КЛАСИЧЕН КОСТИМ, КЛАСИЧЕН МОТОЦИКЛ ИЛИ, ПАК, СВОЕРАЧНО ПОДГОТВЕН ВО ГАРАЖИ, СО КОЈ ПОТОА СЕ ШЕТАЛО ОД КАФУЛЕ ДО КАФУЛЕ ЗА ДА СЕ ВИДИ КАДЕ Е НАЈИНТЕРЕСНО И ТАМУ ДА ИМА СОБИР. ОТТАМУ Е ИМЕТО „КАФЕ РЕЈСЕР“ НА ЕДЕН ОД ОСУМТЕ ВИДА МОТОЦИКЛИ ШТО МОЖЕ ДА БИДАТ ДЕЛ ОД СВЕТСКИОТ СОБИР НАРЕЧЕН ДГР. Главен на овој собир е Марк Хава од Сиднеј, кој се инспирирал од серијата „Мед мен“ и од главниот јунак, поточно од неговиот стил на облекување и возење класичен мотоцикл. Марк Хава, голем љубител на мотоцикли, посакал да изгледа така и на некој начин да го побие негативниот однос што го имаат луѓето кон мотоциклистите. Владее мислење дека мотоциклистите се непристојни со своето однесување, секогаш возат брзо и ризично итн. Движењето на Марк Хава наречено ДГР покажува дека и мотоциклистите умеат да бидат вистинска господа и преку него учесниците се прикажуваат како примерни возачи и како големи хуманитарци - собираат доброволни прилози со кои придонесуваат во лекувањето на машката болест рак на простатата, односно наоѓање лек за неа. Во организацијата на собирот учествува и Мики Стојчевски, Македонец, кој живее и работи во Австралија. На некој начин тој му е десна рака на М. Хава. Хуманитарен фактор на собирот ДГР е да се помогне во борбата против ракот на простата, со што мотоциклистите се докажуваат како благородни личности. Примерно однесување во согласност со однесување на вистински господин. Во примерното однесување спаѓа и облеката што треба да биде во согласност со однесувањето на еден господин, а мотоциклот треба соодветно да го следи сето тоа. Затоа не е дозволено на настанот да доаѓаат лица со мотоцикли со современ дизајн. Класични облици од пред 30 и повеќе години и мопеди од тоа време (на пример „веспи“), а во таа класа на мотоцикли се и оние што се приспособени во гаражите како, на пример, кафе рејсери, чопери, бобери итн. Овие правила важат секаде во светот. Кај нас манифестација првпат се одржа во 2015 година и наредната година ќе биде јубилејна, ќе се слави 10-годишнина. Секоја година на ист ден секаде во светот. Годинава тоа се случи на 19 мај. И сè според пропишаните правила, класична облека, класичен мотоцикл и примерно однесување и секако доброволни парични прилози. Убаво би било примерното однесување да е постојано, а другите возила малку повеќе да ги почитуваат мотоциклистите и да внимаваат на нив. Во Македонија почитта кон мотициклистите не е на ниво на кое треба да биде, обично поголемите возила им го пресекуваат патот, ги туркаат настрана, а тие треба да возат по средина на коловозната лента, а не крајно лево или десно. Треба да се однесуваат како да возат автомобил, а не мотоцикл, а автомобилите да ги поминуваат на соодветно растојание како да престигнуваат автомобил, а не мотоцикл. При престигнувањата обично автомобилите им се лепат на мотоциклистите на помалку од половина метар, со што се внесува голема несигурност и се создава страничен ветар што негативно влијае. Овој светски собир ќе се одржи и наредната година во мај. • Жарко Атанасоски | АВТО-МОТО
ТЕХНИЧКИ ПРЕГЛЕД Скопје- Центар | Скопје-Чаир | Велес | Кичево 02/3181-181 www.amsm.mk Пат увајте БЕЗГРИЖНО! |
| АВТО-МОТО ХРАБРО И ОДВАЖНО BENTLEY ОДЛУЧУВА ДА СЕ ВРАТИ 95 ГОДИНИ НАНАЗАД, И ДА ГО ДОНЕСЕ МИНАТОТО ВО СЕГАШНОСТА ПРЕКУ ИСКОНСКИОТ BENTLEY BLOWER. АВТОМОБИЛ СОЗДАДЕН ОД ИДЕЈАТА ДА СЕ ВЛАДЕЕ НА ТРКИТЕ НА ЛЕ МАН. Претставуваме BENTLEY BLOWER МОДЕРЕН КЛАСИК ВРЗ КРИЛЈА НА СЛАВНОТО МИНАТО
15 06.2024 | www.amsmklubmobiliti.mk Одлуката на експертите од Кру да го вратат во живот Bentley Blower не е случајна. Blower бил подготвуван да настапува на Ле Ман иако не го достигнал успехот на поголемиот Speed Six. Сепак тој е првиот модел на оваа легендарна британска марка кој користел механички компресор како помош за зголемување на моќноста, без да се задира во зголемување на зафатнината на моторот. Идеја која во тоа време се сметала за ексцентрична. Од Bentley се децидни дека модерниот Blower не е реплика која се појавува еднаш, туку сосем нов модел создаден според спецификации идентични на оригиналот. Идентичен е и начинот на изработка, а автентични се и алатите. Исто како во 1929 година рачно се изработуваат сите елементи, вклучувајќи го моторот со сите негови делови, каросеријата и внатрешноста со оригинално уредување. Затоа во Bentley го гледаат Blower како сосем нов модел преку кого историјата на марката продолжува да живее. ДА СЕ РАСТУРИ, ЗА ДА СЕ НАПРАВИ Одлуката да се создаде сосем нов Blower според нацртите од оригиналот не била едноставна. Подготовките траеле долго бидејќи на инженерите им било потребно обемно истражување за да бидат сигурни дека новиот Blower Car Zero, или нулти примерок, според содржината ќе биде автентичен со оригиналот. На крај е одлучено оригиналниот тркач од Ле Ман, Blower Team Car со број 2, се смета за највредниот Bentley на светот и е во сопственост на марката, да биде демонтиран дел по дел. Потоа деловите еден по еден се скенирани со ласер за да се направи дигитален модел во CAD со прецизни димензии. Според димензиите направена е комплетно нова техничка документација која им е дадена на најдобрите техничари специјалисти во Bentley регрутирани и испратени во Mulliner да работат посебно на овој проект. Mulliner e специјално одделение на Bentley кое во минатото ги изработувало каросериите и внатрешноста на моделите, а денес е оддел за персонализација и за уникатна изработка на модели по нарачка. Дополнително ангажирани се уметниците на Mulliner кои низ архивите ги барале кодовите и називот на оригиналните нијанси на бојата на каросеријата и нијансите на кожата и дрвото во ентериерот и специфичните украси низ кабината. Но, не сите елементи можеле да бидат направени во Mulliner, затоа во Bentley се потрудиле да најдат кооперанти кои имаат искуство во создавање на машински елементи според традиционален начин. БРИТАНСКИТЕ ЕКСПЕРТИ НА ДЕЛО Шасијата е рачно моделирана од челични профили со дебели ѕидови и составена со загреани заковки. Нејзината изработка е доверена на 200 години стара компанија Israel Newton & Sons која на традиционален начин прави котли за парни локомотиви и парни мотори за споро влечење на тежок товар, и има експертиза да обликува и составува дебел челик. Компанијата Vintage Car Radiator Company специјализирана за прецизна рачна изработка на елементи при реставрација на возила била задолжена за изработка на ладилникот со школка од сребрен-никел полиран како огледало. Тие го изработиле и резервоарот за гориво од челик и бакар. Изработката на лиснатите пружини според оригинална спецификација била доверена на компанијата Jones Springs со 75 годишна традиција во изработка на ковани елементи. Специфичните светла со полирано куќиште се дело на светски познатите реставратори на светла Vintage Headlamp Restoration International. Станува збор за тим од двајца извонредни мајстори, кои патем се татко и син, способни да ги изработат и најсложените класични светла според оригинална спецификација. Дрвената рамка на каросеријата според најдобрата британска традиција е направена од јасен, исто така, од специјалист за реставрација Lomax Coachbuilders. Потоа дрвената рамка е фино дотерана според спецификациите на Blower од тимот експерти на Mulliner. АВТО-МОТО |
16 06.2024 | www.amsmklubmobiliti.mk КАРОСЕРИЈА ОД СКАЈ Каросеријата е приказна сама за себе. Изработена е како кај оригиналот според системот на Вејман – Weymann. Овој систем го развил и патентирал Чарлс Вејман во 1921 година првично за обвивка на трупот на авионите, а потоа и за каросеријата на автомобилите. Системот подразбира дрвена рамка обложена со ткаенина во неколку слоја која потоа се лакира во посакувана боја. Тој обезбедува лесна конструкција што било популарно со оглед на тежината на тогашните автомобили. Подоцна системот е напуштен бидејќи не пружал соодветна безбедност за патниците при судар. Сепак Blower го користи овој систем, а каросеријата е составена од неколку слоја на специјален материјал наречен Rexine. Тоа е тип на вештачка кожа која кај нас е позната како скај, но е посебно отпорна на надворешни влијанија. Материјалот е внимателно оптегнат и поставен во повеќе слоеви, а лакиран е во сјајна црна боја. Како контраст внатрешноста е изработена од посебно штавена дебела кожа во Оксфорд црвена боја. Од неа се и седиштата наполнети со точно 10 kg природни коњски влакна исто како кај оригиналот. Кожата доаѓа од престижниот шкотски производител Bridge of Weir на кого му веруваат и останатите британски автомобилски марки. ПРИКАЗНАТА ЗАД BLOWER Blower Car Zero носи сосем нов 4½ литарски четири цилиндричен линиски мотор изработен врз техничката документација на оригиналот конструиран од основачот Валтер Овен Бентли. Моторот бил неверојатно современ за тоа време. Од него не би се срамеле ниту моторите на спортските автомобили конструирани 50 години подоцна. Користел магнезиум за блок на мотор, клипови од алуминиум, брегасти вратила во глава, четири вентили и две свеќички по цилиндер. Имал дијаметар на цилиндерот од 100 mm и од на клипот од 140 mm. Полнењето било преку два карбуратори SU и имал двојно магнетно палење. Првичниот 4½ литарец во сериската верзија испорачувал 110 КС, а во тркачката 130 КС што не било доволно за победа. Така се раѓа идејата за механички компресор од која настанува Blower или во слободен превод дувалка. Компресорот од тип Roots е поставен напред пред ладилникот и е јасно воочлив. Благодарение на него Blower испорачувал 240 КС при 4.200 min-1 и бил помоќен од шест цилиндричниот 6½ литарец на Speed Six. Меѓутоа иако помоќен не бил доволно издржлив за успех на Ле Ман. Модерниот класик Blower Car Zero останува во сопственост на Bentley и ќе служи за обемно тестирање пред да започне изработката на лимитираната серија од 12 примероци кои веќе се распродадени. Тестирањето опфаќа 35.000 километри возење во реални услови и лути 8.000 километри возење на патека. Проверката на издржливоста и функционалноста ќе покаже дали е потребно да се прават измени и подобрувања бидејќи моделите наменети за ретките клиенти се сертифицирани да возат на класичните релија со преку 100 годишна историја како што се Пекинг до Париз или Миле Милја. • Љубомир Атанасовски | АВТО-МОТО
ЕДНА ГРИЖА ПОМАЛКУ!
17 06.2024 | www.amsmklubmobiliti.mk www.mobilitybroker.com.mk 02/3181-405 | 02/3181-402 *НАПРАВЕТЕ ДОМАЌИНСКО ОСИГУРУВАЊЕ СО ВКЛУЧЕНИ РИЗИЦИ ОД: ПОЖАР, УДАР ОД ГРОМ, ЛУЊА И ГРАД, ПРОВАЛНА КРАЖБА И РАЗБОЈНИШТВО, ИЗЛЕВАЊЕ НА ВОДА ОД ИНСТАЛАЦИИ, КРШЕЊЕ ПРОЗОРСКИ СТАКЛА, ШТЕТИ НАСТАНАТИ КАЈ СОСЕДИТЕ КОИ МОЖАТ ДА ВЛИЈААТ НА ВАШИОТ ДОМ. ПОЛИСИ ОД СИТЕ ОСИГУРИТЕЛНИ КОМПАНИИ:
18 06.2024 | www.amsmklubmobiliti.mk | АВТО-МОТО VANTAGE Е КРУНА КОЈА ГО КРАСИ НАЈДИНАМИЧНИОТ ПЕРИОД ВО 111 ГОДИШНАТА ИСТОРИЈА НА ASTON MARTIN. ТОЈ Е ЕКСПЛИЦИТНА ПРЕТСТАВА ЗА ФИНО ДОТЕРАН ЛУКСУЗЕН СПОРТИСТ СО БЕСПРЕКОРЕН СТИЛ И НЕПОВТОРЛИВ КАРАКТЕР. Претставуваме ASTON MARTIN VANTAGE НАЈВРЕДНОТО ГРЛО ОД ЕРГЕЛАТА ГАЈДОН Исконската лоза на Vantage, еден од најдобрите чистокрвни спортски автомобили кој доаѓа од легендарната одгледувачница на расни грла во Гајдон, продолжува да блеска. Според името лесно е да се погоди дека станува збор за Aston Martin и неговиот ултимативен спортист Vantage чие име се протега низ 74 години долга историја. Синоним за беспрекорен стил, незаборавни перформанси и неповторлив карактер, Vantage е ултимативниот Aston Martin. Токму со
Martin во 2018 година го претстави новиот дизајнерски правец од кого произлегоа моделите DBS, DB12 и спортскиот теренец DBX. Оваа нова генерација на Vantage ги подигнува границите уште повисоко. Моќноста во однос на претходникот скокнува од 510 на 665 КС, а максималната брзина од 314 на 325 km/h. Сепак, овие податоци се само најава за претставата која ја приредува овој фино дотеран луксузен спортист со возачко доживување кое остава без коментар. ЕКСПЛИЦИТНА МУСКУЛЕСТА ФИЗИОНОМИЈА Претставата за предатор која се провлекува низ дизајнот на моделите на Aston Martin преку целата 111 годишна традиција ја достигнува својата кулминација кај новиот Vantage. Приказната за експлицитна мускулеста физиономија која започна кај претходникот во 2018 година дизајнерите успеаја да ја продолжат во уште повпечатлива претстава на предатор. Vantage сега, посебно гледан од профил, уште повеќе делува како ајкула со отворена челуст спремна на загриз. Телото е пошироко за 38 mm и значително помускулесто. Препознатливата муцка која е синоним за еден Aston Martin сега има дополнителна длапка во подножјето која и дава доза на префинетост, но во исто време делува застрашувачки. Посебно кога се гледа како целина со дополнителните отвори за воздух и новиот светлосен потпис со LED технологија. Масивните отвори имаат 38% поголема површина и овозможуваат 50% поголем проток на воздух кој помага да се разлади масивно навиената енергана напикана под хауба. Куполите над тркалата се забележливо понапумпани од бил кој Aston Martin досега, додека задникот е варијација на една успешна дизајнерска приказна која за волја на вистината нема потреба да се менува. ЦВРСТ И ЛЕСЕН Супер цврстата и неверојатно лесна шасија која како платформа Aston Martin ја донесе со Vantage во 2018 година и околу неа ги изгради и DBS и DB12 носи низа подобрувања за продолжувачот на лозата. Таа во суштина е монокок од панели и профили добиени од легура на алуминиум и споени со лепење. На него се споени полурамки од иста легура кои ги носат моторот, подвозјето и механиката. Совршениот баланс заради тежински распоред врз оските од 50:50 му овозможува вродена агилност. Таа се должи на менувачот поставен директно на задна оска по принцип трансаксл. Со поставување на полесни, а поцврсти напречни крути врски врз моторот и меѓу куполите на задните амортизери и дополнителни крути врски во подот на шасијата под предната и задната оска, добиена е 29% покрута шасија во однос на претходникот. Така е овозможена полна контрола на подвозјето врз автомобилот која гарантира чувство на директна врска и одзив на миг. Едноставно возачот добива мнение дека Vantage реагира на мисла.
Vantage, Aston
19 06.2024 | www.amsmklubmobiliti.mk ВРОДЕНА АГИЛНОСТ Крутата шасија со зајакнати врски за елементите од подвозјето и амортизерите носи двојни водилки од кована легура напред и мултилинк назад. Амортизерите Bilstein DTX припаѓаат на нова генерација и нудат пет пати побрза реакција при промена на оптоварувањето, односно навалувањето на автомобилот кое се детектира од шест канален жироскоп. Заедно со електронски управуваниот диференцијал кој при старт во 135 милисекунди минува од отворен во целосно затворен и во 60 милисекунди реагира при промена на динамиката при возење овозможуваат Vantage да реагира брзо како мисла на командите од возачот. Дополнителното чувство на директна врска со тркалата е добиено со исклучување на изолирачките елементи од управувањето. И тоа носи дополнителни предности. Има варијабилен пренос зависно од брзината, и само 2,27 свртувања на волан од крај до крај. Прецизното водење добива помош и од гумите Michelin Pilot Sport S 5 создадени само за Vantage со димензии 275/35 R21 напред и 325/30 R21 назад. НАВИЕН ДО НАЕЖУВАЊЕ Значителниот скок во моќноста во однос на претходникот се должи на обемна доработка на моторот кој изворно доаѓа од AMG. Рачно изработениот би-турбо V8 од 4.0 литри е навиен да ослободува 665 КС при 6.000 min-1 и 800 Nm меѓу 2.000 и 5.000 min-1. Плус 155 КС и 115 Nm во однос на претходникот. Модификуван профил на брегасти вратила, оптимизирање на компресија, поголеми турбо полначи, подобро ладење и фино дотерување на параметрите за побрз одзив се елементи кои довеле до создавање на овој моќник. Дополнително е работено и на вокалниот карактер на бесниот V8 кој наежува со рапав тон при ниски вртежи и дивее со крешендо кога се врти на максимум. Спарен е преку карбонско карданско вратило со менувач на ZF со осум тесно распоредени преносни односи и електронски диференцијал. Тој помага дури и екстремните стартови да минат без губење тракција. Затоа моќникот турка како локомотива врз грбот на возачот кога педалот за гас ќе се притисне до крај. Со помош на контролата за лансирање во само 3,5 секунди катапултира од место до 100 km/h, а заради колосалните 800 Nm кои стојат на располагање сè до 5.000 min-1 притисокот врз грбот на возачот не попушта сè додека не се достигне максимумот од 325 km/h. Сопирачкиот апарат го сочинуваат масивни пливачки вентилирачки дискови од 400х36 mm напред кои ги зафаќаат шест клипни клешти и вентилирачки дискови од 360х32 mm назад кои ги зафаќаат четири клипни клешти. Како опција се нудат карбон-керамички дискови кои се 27 kg полесни од челичните, отпорни се на прегревање и нудат подобра возна динамика и побрз одзив на управувањето. НАЈФИНА БРИТАНСКА ТРАДИЦИЈА Иако по душа Vantage е чистокрвен спортист тоа не значи дека не треба да биде современ, комфорен и опремен со најнова информациска технологија. Кабината е благородна, дотерана според најфина британска традиција. Кожата за рачно изработениот ентериер е импрегнирана со ароматичен мирис кој нуди смирувачки комфор. Доаѓа од престижниот шкотски производител Bridge of Weir, кој постои од 1905 година и за првпат Aston Martin ја користеше во својот Super Tourer DB12. Современиот информациски и комуникациски систем користи екран вметнат во арматурата за да не го одзема вниманието при спортско возење. Системот нуди мноштво опции за постојана конекција со остатокот од светот, додека ушите ги милува совршениот звук од системот сараунд на специјалистот Bowers & Wilkins. Составен од 15 звучници и со моќност од 1170 W системот, исто така, за првпат беше промовиран во DB12. Нема двојби дека ова скапо парче машина е создадено да одушевува и со својата појава, и со својата техника. Но, најмногу од сè со задоволството кое го приредува додека со него се бришка без оглед дали на пат или на патека. Едноставно Vantage е круна која го краси најдинамичниот период во 111 годишната историја на Aston Martin. • Љубомир Атанасовски АВТО-МОТО |
булевар „Илинден“ од потегот на СРЦ „Борис Трајковски“, сè до исклучувањето кон „Skopje City Mall“ и назад Трчање – околу паркинзите на СРЦ „Борис Трајковски“
Со повеќе од 300 натпреварувачи од различни земји, од Македонија, Хрватска,
20 06.2024 | www.amsmklubmobiliti.mk | АМСМ
ЗА УЛИЧНАТА УМЕТНОСТ И НОВИТЕ СПОРТОВИ СТАТУАФЕСТ 2024 – ДРУГОТО ЛИЦЕ НА УЛИЦАТА ТРИАТЛОН НАТПРЕВАР„TRIOGY TRIATLON 2024“ ВО РАМКИТЕ НА ФЕСТИВАЛОТ НАСТАПИЈА ПОВЕЌЕ ОД 15 АРТИСТИ СО 10 РАЗЛИЧНИ АКТОВИ (РУЖА – ЖЕНА ЦВЕТ, ПОГЛЕДНИ МЕ ВО ОЧИ, ДАМАТА СО МЕЧТИ И ДР.) КОИ ИМАА ЗАДАЧА НА ДОСЕТЛИВ И СУПТИЛЕН НАЧИН ДА РАСКАЖАТ ЗА ПРЕКИНАТИТЕ ВРСКИ. Mеѓу актовите, имаше и такви кои беа инспирирани од АМСМ, како поддржувач, а благодарение на умешноста и креативноста на организаторот, мошне успешно реализирани во насока на темата на фестивалот: Актот „МОСТ“ изработен од автомобилски гуми со цел да се создаде мост преку кој двајца артисти ја раскажуваат својата љубовна врска; и Актот „РАСКРСНИЦА“ изработен од рециклиран материјал кој имаше цел да го претстави моментот кога секој продолжува по својот (животен) пат. Промоцијата на фестивалот беше, исто така, поддржана од АМСМ, овозможувајќи им на скопјани, во најголемите сообраќајни гужви да уживаат во перформансите на живите статуи преку актот „ПОДВИЖНО ДИСКО“, кој се реализираше по главните булевари во градот, со помош на камион за шлепување. НА 19 МАЈ, ВО ОРГАНИЗАЦИЈА НА СТК „ТРИОГИ РЕЈСИНГ“, НАЈТРОФЕЈНИОТ ТРИАТЛОН КЛУБ ВО МАКЕДОНИЈА, СЕ ОДРЖА ЧЕТВРТИОТ ТРИАТЛОН НАТПРЕВАР „TRIOGY
2024“. Триатлон натпреварот се реализираше на следните локации: Пливање – базен СРЦ „Борис Трајковски“
– долж
ПОДДРШКА
TRIATLON
Велосипедизам
Косово, Албанија, Бугарија, Турција, Србија и Црна Гора, овогодинешниот триатлон натпревар беше најмасовен и најдобро организиран досега. Сите учесници на четвртиот Триатлон натпревар, од АМСМ како помагател на настанот, добија ваучери за 20% попуст на сервисни услуги во АМСМ сервисот за велосипеди и 20% попуст на АМСМ ВЕЛО картичка. Триатлонците кои го освоија 1-вото, 2-рото и 3-тото место во Мастерс групата од машка и женска категорија, меѓу другото добија и АМСМ ВЕЛО картичка, бесплатно за првата година.
21 06.2024 | www.amsmklubmobiliti.mk АМСМ | ВРЕМЕ Е ЗА СЕЗОНСКА ПОДГОТОВКА НА ВОЗИЛОТО ЗАКАЖЕТЕ БЕСПЛАТНА ЛЕТНА ПРОВЕРКА НА ВОЗИЛО Искористете ја привилегијата да се биде наш член и подгответе го возилото за летната сезона. Како наши членови во периодот од 01.06 - 30.06.2024 година, имате можност да направите бесплатна летна проверка на возило, која вклучува: - Бесплатни сервисни услуги, како проверка на ниво на масло во мотор, контрола на антифриз, кочиона течност, течност за серво управувач, состојба на акумулатор и визуелна проверка на состојбата на моторот, проверка на предни и задни кочиони облоги, состојба на предни и задни сврзни елементи на потпирањето, на елементите од системот за управување, елементите од погонскиот систем и елементите за потпирање на моторот; - 30% попуст на вулканизерски услуги и - 20% попуст на работна рака. Акцијата можете да ја користите во АМСМ сервисот за автомобили во Скопје (Центар), Велес и во Кичево, само со претходно закажување. Закажување: 02/3181-181 АВТО ШКОЛА МОБИЛИТИ ПЛУС | 02/3181-240 072/228-195 www.avtoskolamobiliti.mk
22 06.2024 | www.amsmklubmobiliti.mk | АМСМ
НА ПАТИШТАТА НА 30 МАЈ ВО ХОТЕЛОТ „ХОЛИДЕЈ ИН“ СЕ ОДРЖА ТРЕТАТА МЕЃУНАРОДНА КОНФЕРЕНЦИЈА „УНАПРЕДУВАЊЕ НА БЕЗБЕДНОСТА НА ПАТИШТАТА“ ВО ОРГАНИЗАЦИЈА НА РСБСП. НА КОНФЕРЕНЦИЈАТА БЕА ПРИСУТНИ СИТЕ РЕЛЕВАНТНИ ОРГАНИЗАЦИИ И ИНСТИТУЦИИ ОД ДОМЕНОТ НА БЕЗБЕДНОСТА ВО СООБРАЌАЈОТ ОД РЕГИОНОТ. Дел од агендата беше и презентацијата на годинашниот проект „Безбедни патеки за безбедни велосипедисти“ што се однесува на имплементацијата на методологијата CycleRAP за процена на безбедноста на велосипедската инфраструктура. Во очекување на резултатите од анализата и официјалниот извештај со препораки и конкретни мерки за унапредување, потсетуваме дека проектот го реализираме во соработка со НаТочак, шпанската компанија FACTUAL и РСБСП, а кофинансиран и поддржан е од ФИА Фондацијата и ФИА грант програмата. Покрај презентацијата на нашиот проект, на агендата беа и презентации на други организации и државни институции од земјава и регионот, меѓу кои ги издвојуваме: - Интелигентни сообраќајни системи и нови технологии за безбедност во сообраќајот - д-р Синан Алиспахиќ, помошник генерален секретар, Хрватски ауто клуб - ХАК - Први национални стратегии за безбедност во сообраќајот на Република Србија - искуства и научени лекции - проф. д-р Крсто Липовац, раководител на Одделот за безбедност на патиштата, Република Србија - БРТ масовен јавен транспорт - одржлив транспорт: Студија на случај во град Скопје - проф. Оливера Петровска - Универзитет Мајка Тереза, Скопје, Факултет за технички науки и Дарко Спасеновски - 24ИНГ - Монодрама - Васко Тодиќ - Агенција за безбедност на сообраќајот на Република Српска, БиХ - Процена на околината на патот од експерти, возачи и вештачка интелигенција - доц. д-р Александар Трифуновиќ, проф. д-р Драженко Главиќ - Факултет за транспорт и сообраќајно инженерство, Универзитет во Белград - Влијанието на напредните системи на возила врз автоматското возење - д-р Синан Алиспахиќ, помошник генерален секретар, Хрватски ауто клуб - ХАК Во церемонијалниот дел на конференцијата РСБСП им оддаде признание на оние институции и соработници, кои со своите активности придонесуваат за поголема безбедност на патиштата, меѓу кои со плакета за особен придонес во безбедноста на сообраќајот се здоби и АМСМ. • Благица Станојевиќ Блажевски Трета меѓународна конференција на РСБСП
УНАПРЕДУВАЊЕ НА БЕЗБЕДНОСТА
23 06.2024 | www.amsmklubmobiliti.mk 02/3181-108
ИСКОРИСТЕТЕ ЈА ОПЦИЈАТА ЗА СЕМЕЈНО ЧЛЕНСТВО И СПОДЕЛЕТЕ ГИ УСЛУГИТЕ ОД ВАШАТА ЧЛЕНСКА CLASSIC ИЛИ EUROPE PREMIUM КАРТИЧКА СО НАЈБЛИСКИТЕ. Семејна дополнителна картичка можете да извадите во моментот на зачленување или подоцна се додека е активна вашата АМСМ членска картичка, по цена од 490 денари за АМСМ Classic и 890 денари за АМСМ Europe Premium дополнителна картичка. СИГУРНИ ДЕКА СЕКОЈ ОД СЕМЕЈСТВОTO ПАТУВА БЕЗГРИЖНО! СЕМЕЈНO ЧЛЕНСТВО
www.amsm.mk
700.000 СМРТНИ СЛУЧАИ
КОРИСТЕЈЌИ ЈА МЕТОДОЛОГИЈАТА
НА МЕЃУНАРОДНАТА ПРОГРАМА ЗА
ПРОЦЕНА НА ПАТИШТАТА (IRAP), ПРОМЕНИТЕ ВО ИНФРАСТРУКТУРАТА
ЗА БЕЗБЕДНОСТ НА ПАТИШТАТА И
ПОБЕЗБЕДНИТЕ БРЗИНИ СПРЕЧИЈА
РЕЧИСИ 700.000 СМРТНИ СЛУЧАИ И СЕРИОЗНИ ПОВРЕДИ ВО 74 ЗЕМЈИ ОД
2016 ГОДИНА, СПОРЕД НОВИОТ ТРУД НА УНИВЕРЗИТЕТОТ
24 06.2024 | www.amsmklubmobiliti.mk iRAP
ЏОН ХОПКИНС ОБЈАВЕН ВО УГЛЕДНОТО СПИСАНИЕ PLOS ONE.
СПРЕЧЕНИ РЕЧИСИ
И СЕРИОЗНИ ПОВРЕДИ Т рудот „Статистичка процена на фатални и сериозни повреди спасени со протоколите iRAP во 74 земји“ го проценува веројатното влијание на подобрувањата на патиштата во 1.039 инфраструктурни проекти каде што се користени методологијата и алатките iRAP. Клучните наоди од извештајот, со моделирање од година во година, покажуваат дека примената на моделот iRAP ќе спречи кумулативни и проценети 699.768 смртни случаи и сериозни повреди помеѓу јануари 2016 и крајот на 2024 година. Понатаму, трудот предвидува дека до 2044 година постојните третмани на патиштата ќе спречат речиси 3,2 милиони смртни случаи и сериозни повреди, со оглед на просечниот ефективен животен век од 20 години. Студијата е прва што го мери влијанието на проектите за патишта финансирани и имплементирани од влади, развојни банки, невладини организации и патни оператори од приватниот сектор низ светот користејќи ги методологијата и алатките iRAP. Методологијата за рангирање со ѕвездички iRAP обезбедува објективна мерка за нивоата на безбедност на патиштата „вградени“ на патот за патници, мотоциклисти, велосипедисти и пешаци. Таа претставува мерка заснована врз докази за веројатноста да се случи несреќа и нејзината сериозност. Патот оценет со една ѕвезда е најмалку безбеден, а патот со пет ѕвезди е најбезбеден. Примерите за проекти во кои е користена методологијата iRAP вклучуваат: Во Карнатака, Индија, смртните случаи се намалени за 54%, а повредите за 42% на дел од 62 километри од автопатот Белагави –Јарагати; во Викторија, Австралија, смртните случаи се намалени за 77%, а деновите во болнички кревети се намалени за 74% на 1.730 километри клучни автопатишта; нула смртни случаи и 89% пад во повреди на дел од автопатот 4028 во Тајланд; во Шанкси, Кина, смртните случаи на патиштата се намалени за 33%, а повредите се преполовени (53%) на 850 километри патишта; во Албанија, смртните случаи на патиштата се намалени за 23% по третманот на 1.335 километри од најпрометните примарни и секундарни патишта во државата; во Англија, смртните случаи се намалени за 54% на повеќе од 7.000 километри стратегиски мрежни патишта; и во Колумбија, намалувањата на ограничувањата на брзината информирани од процените на iRAP резултираа со намалување на смртните случаи за 22%. Роб Мекинерни, извршен директор на iRAP, рече: „Ние сме толку горди и благодарни за секој живот спасен од нашите партнери низ светот. Не знаеме кого сме спасиле, но знаеме дека тоа би можело да биде некој што вие или јас го сакаме. Ова истражување покажува дека земјите и организациите што ја користат методологијата и алатките iRAP за информирање за инвестирање во побезбедни патишта – како што се тротоари и премини, велосипедски патеки, безбедносни бариери и смирување на сообраќајот – имаат вистинско и мерливо влијание.“ | АМСМ
Сега
повеќе
125 земји,
лиони километри патишта и дизајни оценувани со ѕвездички и 1,8 милиони
на ризик,
влијае врз безбедноста
инвестиции во патишта. На
случаи и повредите на патиштата првпат се намалени
најновите податоци на
организација (СЗО), која го идентификуваше подобрувањето на стандардите на патиштата како важен фактор. Глобалниот план за Декадата на акција за безбедност на патиштата 2021-2030 постави цели до 2030 година повеќето патувања да се прават на патишта со три ѕвезди или подобри, а сите нови патишта да се градат според тие стандарди. Абдулгафур М. Бачани, коавтор и директор на извештајот, од Меѓународната истражувачка единица за повреди на „Џон Хопкинс” (JH-IIRU), рече: „Светот е во постојано движење. Луѓето патуваат до работа, пешачат до училиште, извршуваат обврски и се занимаваат со различни секојдневни активности. Препознавајќи ја оваа реалност, пристапот до безбеден систем ја нагласува ‘безбедната патна инфраструктура’ како суштинска компонента на нејзината рамка. Следствено, давањето приоритет на нејзината интеграција во урбаното планирање и развојните иницијативи треба да стане императив во секој град, земја и регион. Ние сме оптимисти дека оваа студија ќе послужи да ја засили важноста на безбедната инфраструктура и да внесе нова енергија во глобалните напори за безбедност на патиштата.“ Извршниот директор на Фондацијата ФИА, Саул Билингсли, рече: „Фондацијата ФИА е неверојатно горда што е основен донатор на работата на iRAP, која создава алатки и методологија за да ги направи патиштата побезбедни за сите. Оваа анализа го покажува длабокото влијание што iRAP го има низ целиот свет. Стотици илјади смртни случаи и сериозни повреди се спречени преку безбедна процена на патиштата, проектирање и надградба на патиштата. Сега треба да видиме поголеми владини инвестиции и поддршка од развојните банки за да испорачаме побезбедна патна инфраструктура во следните пет години за да можеме да направиме сè што може за да ги постигнеме целите на Декадата за безбедност на патиштата и целите за одржлив развој.“ • Мирко Гигов АМСМ |
партнерствата на iRAP ги има во
од
1,8 ми
километри мапирање
што
за над 100 милијарди американски долари
глобално ниво, смртните
рекордно, според
Светската здравствена
26 06.2024 | www.amsmklubmobiliti.mk *СИТЕ НАВЕДЕНИ ТЕЛЕФОНСКИ БРОЕВИ ВАЖАТ ЗА ПОВИК ОД ФИКСЕН И ОД МОБИЛЕН ТЕЛЕФОН • Дали постои можност да се издаде полномошно за управување со туѓо моторно возило во странство надвор од Македонија? Моментално се наоѓам во Словенија, возилото е на име на син ми, а претходното полномошно е истечено. Ново не можеше да направи без да бидам и јас присутна. АМСМ: За издавање на полномошно за управување со туѓо моторно возило, потребно е задолжително присуство на сопственикот на возилото кој треба да приложи лична карта или пасош и сообраќајна дозвола. • Колата моментално ми се наоѓа во Германија, па ме интересира дали може да извадам зелен картон и осигурување без колата да е во Македонија. Пријатен ден, Далибор АМСМ: Ако на возилото е истечена важноста само на зелената карта, во Македонија може да извади било кој зелена карта, со приложување на сообраќајна дозвола и полиса за автоодговорност. Ако е истечена регистрацијата на возилото, што значи истечена важност и на полисата за автоодговорност, тогаш проблемот е сложен и не може да се изврши регистрација на возилото ако не е присутно во станицата за технички преглед. За враќање на возилото во МК, постојат две опции и тоа: - да се товари возилото на шлеп и да се донесе во СРМ , - или опцијата со вадење на гранично осигурување при влез во секоја држава од трасата на движење на возилото до СРМ. • Планирам да купам кола на старо од Охрид, но не ми е позната постапката како да добијам скопски таблички (моето живеалиште е во Скопје)? Што треба најпрвин да направам? Поздрав, Станислав АМСМ: При купување на возило од друг град, а купувачот е со живеалиште од Скопје, со купопродажниот договор се враќаат табличките за одјава во Охрид. Потоа, во Скопје се изготвуваат документи за технички преглед, се врши преглед на возилото и потоа се земат нови регистарски таблички. | АМСМ
27 06.2024 | www.amsmklubmobiliti.mk Закажување: 02/3181-181 www.amsm.mk БЕСПЛАТНА ЛЕТНА ПРОВЕРКА НА ВОЗИЛА ЗА АМСМ ЧЛЕНОВИ 01-30 ЈУНИ 2024 *Акцијата можете да ја користите само со претходно закажување. АМСМ СКОПЈЕ ЦЕНТАР АМСМ ВЕЛЕС АМСМ КИЧЕВО
28 06.2024 | www.amsmklubmobiliti.mk Безбедност во сообраќај БЕЗ ОГЛЕД ДАЛИ ЌЕ ОДИТЕ НА ТУРНЕЈА НИЗ ПОВЕЌЕ ГРАДОВИ, ПЛАНИНИ, СЕЛА, ЕЗЕРА ИЛИ НА НЕКОЕ КРАЈБРЕЖЈЕ, НАЈБИТНО Е ДА УЖИВАТЕ ВО ПАТУВАЊЕТО И ДА НЕ ВОЗИТЕ БРЗО И СО НЕРВОЗА.
НЕКАДЕ ЛЕТОВО? Периодот пролет лето е најубав дел од годината за патување. Ако планирате да патувате, пред сè, треба да се погрижите вашето моторно возило да биде соодветно подготвено. - Кај моторните возила прво е потребна темелна проверка на пневматиците за да се прегледаат дали има површинско оштетување. Потоа да бидат правилно напумпани, како што советува производителот. Исклучително да се избегнува да се користат пневматици купени на старо. - Следуваат сопирачките, за кои, исто така, е потребна темелна проверка што треба да ја направи стручно лице, а препорачливо е да се провери и летвата на управувачот (волан). - Потоа треба да се направи контрола на течностите во моторот: масло, течност за ладење на моторот, течност за сопирачките и течност за миење на ветробранското стакло, а нивото во садовите мора да биде усогласено со препораките на производителот на автомобилот. - Внатрешноста на автомобилот треба да биде добро исчистена и да се извадат непотребните работи. - Ветробранското стакло и метличките од бришачите, како и другите стаклени површини треба да бидат чисти за да има врвна видливост во секое време. Задолжително во автомобилот треба да има резервна течност за миење стакла. - Малку храна, бисквити и слични грицки, но ништо што е подложно на расипување поради топлото време. Од течности најдобро е вода со малку лимон, а не се препорачуваат сокови, особено газирани. | ТЕСТОВИ И СОВЕТИ - Доколку на патувањето оди и домашниот миленик потребно е да се внимава на него поради високите температури, да се остави отвор од два-три сантиметри на сите прозорци за да има провев во кабината. Застанувајте почесто и одморајте со милениците под сенка. Кога патувате не треба да брзате. Не е препорачливо да се тргнува во раните утрински часови. Наспијте се добро и дури тогаш тргнете на пат. Во раните утрински часови рефлексите се преполовени, а тоа носи голем ризик. Облекувајте лесна комотна памучна облека во светли бои. Тргнете на пат расположени и уживајте додека возите. • Жарко Атанасоски Ако сте уморни, отспијте малку, па потоа продолжете да возите Не возете брзо низ планински предели Внимавајте на миленикот и не оставајте го сам во автомобил Може и без да се гледа во мобилниот, зар не?
ПЛАНИРАТЕ ДА ПАТУВАТЕ
01 Uvex Urban Planet LED, 130 евра
02 Alpina Gent MIPS, 130 евра –
03 Limar Torino, 90 евра – Добро
04 Layer Codax KinetiCore, 65 евра – Задоволително
06 Giro Fixture Mips II, 100 евра – Задоволително
07 Abus HUD-Z, 120 евра – Задоволително
08 Declatohn Btwin Citz 540 Bowl, 50 евра – Задоволително
09 Prophete ECO Urban, 50 евра – Задоволително
05 Lidl Crivit велосипедски шлем со задно светло, 15 евра –Задоволително
10 Cube Fleet, 55 евра – Задоволително
11 Casco E. Motion 2, 120 евра – Не е доволно
29 06.2024 | www.amsmklubmobiliti.mk ТЕСТОВИ И СОВЕТИ | Тест на велосипедски шлемови ТЕСТИРАНИ ВЕЛОСИПЕДСКИ ШЛЕМОВИ ЗА ВОЗРАСНИ - ПОВЕЌЕТО СЕ ПРОСЕЧНИ.
Е ОДЛИЧЕН, ЕДЕН Е ЛОШ Кои се клучни и значајни заклучоци од овој тест? Прво: Победникот на тестот Uvex Urban Planet е еден од најскапите модели на тестот. Но вториот заклучок е дека: цената претставува автоматски синоним за нивото на безбедност што го нуди шлемот. Затоа „скапо=безбедно“ важи само во ограничен обем и за одредени шлемови. Најдобар пример за ова е евтиниот модел на шлем што се наоѓа во дисконтите на некои супермаркети, кој понекогаш функционира подобро во однос на безбедноста од многу поскапите модели. И третиот заклучок: заклучок што зависи од одредени ситници, како што е прицврстувањето на лентата за брадата. Casco E. Motion пукна за време на безбедносната проверка. Бидејќи ова е дефект поврзан со безбедноста, дефектот во оваа категорија има директно влијание врз целокупната оцена. Од гледна точка на производителот,
ЕДЕН МОДЕЛ
– Добро
Добро
веројатно ова е повеќе од срамота бидејќи моделот постигна добри резултати во многу други области. Доколку го немаше безбедносниот недостаток, дефинитивно ќе беше во топ 5. Позитивна забелешка од резултатите добиени на тестот е дека: сите модели, без исклучок, го поминаа тестот за загадување од нанесените бои. За жал, најчесто ова не беше случај во минатото. Годинава, со исклучок на моделите од Prophete, Cube и Casco, сите постигнаа многу добар рејтинг, а, според резултатите, трите конкретно споменати модели на шлемови беа оценети како добри. Разни совети во врска со шлемовите, тестовите за нив од претходните години и многу општи информации за велосипедите може да најдете на следнава страница: www.oeamtc.at/fabrrad Преземено од ÖAMTC
30 06.2024 | www.amsmklubmobiliti.mk | СТИЛ Доколку ù припаѓате на групата луѓе што за време на летниот одмор се навикнати да се будат во климатизирана, комфорна хотелска соба, по студениот туш во раат да го испијат утринското кафе, додека „скролаат“ по социјалните мрежи и размислуваат како да го поминат денот, кој специјалитет да го одберат за ручек..., тогаш не се впуштајте во авантура од овој тип затоа што едрењето е сосема спротивно. Без оглед на луксузот со кој се одликува едреникот (јахтата) каде што ќе бидете неколку дена, едрењето или пловењето со помош на едра во кои дува ветерот и го движи бродот е рамен на акција, исто како и извидничкиот логор, кампувањето, преноќевањето во планинарски дом на железен или пак во кревет на два ката, со многу адреналин. Патем, возбудливите доживувања се загарантирани, заедно со неприкосновеното чувство на слобода што го дава, додека уживате во погледот на бескрајната морска ширина чии бои постепено преминуваат од една во друга - нијансирајќи ја. Темносината се прелева во светла, до белузлава, сребренеста. И сето тоа проследено со атмосферско струење на воздухот, понекогаш и доста силно, предизвикувајќи бранови. СО ДОАЃАЊЕТО НА ЛЕТОТО СЕКАКО ДЕКА ВО ЖИЖАТА НА ВНИМАНИЕТО Е И ПРАШАЊЕТО ЗА НАЧИНОТ НА КОЈ ЌЕ ГО ПОМИНЕТЕ ОДМОРОТ, БЕЗ ИСКЛУЧОК НА НЕГОВАТА ЛОКАЦИЈА, МЕСТО. АКО НЕ СТЕ ГО ИСКУСИЛЕ ПЛОВЕЊЕТО СО ПОМОШ НА ЕДРА, МОЖЕБИ Е ВРЕМЕ ДА ГО ДОЖИВЕЕТЕ. БИДЕТЕ СИГУРНИ, ЗАСЕКОГАШ ЌЕ ВИ ОСТАНЕ ВО МЕМОРИЈАТА. НЕ САМО ПОРАДИ ВОЗБУДАТА ШТО ЈА НОСИ СО СЕБЕ ТУКУ И ЗАРАДИ НЕПРИКОСНОВЕНОТО ЧУВСТВО НА СЛОБОДА, КОЕ ГО ДАВА. Едрење ПОЈАДОК НА ЕДНО, РУЧЕК НА ДРУГО МЕСТО, ВЕЧЕРА НА ТРЕТО Искуството нема пресудно значење. Желбата, намерата и расположението се решавачки за да се одлучите за него. А искусните едриличари, пак, никогаш не забораваат да ја споменат и важноста на друштвото за убавиот помин, вклучувајќи ги и незаборавните спомени. Хомогеноста на екипата се гледа не само во заедничкиот интерес кој ги спојува ами и во стилот на живеење што е горедолу ист. Во него спаѓа и ритамот на денот, рутината... Вештината на едрењето се стекнува со практиката, додека почетниците за првпат ќе се соочат со предизвиците. Меѓу нив секако е и слободата на движењето и мобилноста - појадок на едно, ручек на друго место, вечера на трето, заедно со можноста постојано да се истражува. Окружувањето со природата само по себе ја намалува потребата од користење социјални мрежи, техника..., истовремено е и совршено за ментална детоксикација. Доколку имате неодложни работни обврски кои можат да се извршуваат и онлајн, земете го предвид фактот дека сите добри едреници (јахти) располагаат со интернет. Пловните објекти за едрење ги имаат буквално сите поволности како и секој дом, само што се помали. Генерално, спалните соби се задоволителни, имаат и орманчиња и полици. Впрочем, таму ЗА ЕДЕН
ЛЕТЕН
ПОИНАКОВ
ОДМОР...
31 06.2024 | www.amsmklubmobiliti.mk Почитувањето на правилата за убаво однесување или бонтонот е суштинско, буквално сите се разумни. Едреникот (јахтата) секогаш треба да биде уреден, сè да е на своето место за во случај на невреме да не барате. Штедете ги ресурсите - водата и струјата. По правило, тоалетот се користи исклучиво за време на пловењето, во лагуните, кога бродот е усидрен, внимавајте да нема капачи. Во марините е забрането - се разбира, доколку пловниот објект нема танкови за т.н. црна вода. Кога има гужва, можете странично да се врзете за друг брод. Никој нема право да ви забрани да минете покрај него за да стигнете до брегот, но културно е да го прашате. Избегнувајте да се движите откај т.н. кокпит за да ја сочувате неговата приватност. Затоа поминете покрај клунот. За да избегнете расправија, бидете толерантни, пројавете трпеливост кон другите, односно екипата. И секако, не правете ѓубре. Отпадоците не ги фрлајте во морето. ИЗБОРОТ НА ЕДРЕНИКОТ (ЈАХТАТА) Е СУШТЕСТВЕН Фактот дека сезоната на едрење тукушто започна и ќе трае до крајот на октомври, доколку не сте одлучиле каде ќе одите на одмор, како ќе го поминете, со кого..., пловењето со помош на едра би можело да биде ваша опција. Регатите веќе се во полн ек, благодарејќи на временските услови, температури од 21 до 27 степени. Медитеранот е идеален за едрење, умерената клима го овозможува тоа. Сепак, доколку се решите на поголеми далечини, знајте дека сезоната во Англија е подолга и трае од март до ноември, а на Карибите, пак, започнува во декември, завршува во мај (пикот е од јануари до мај). Деталниот план ќе ви помогне да се соочите со проблемите на едноставен, прост начин, вклучувајќи го и подробното информирање. Сигурноста нема цена, исто како и уживањето на слободата. Довербата во навигаторот и во самите себе ќе допринесе за целосно да му се препуштите, во некоја лагуна од соништата, на пример. Или некаде во непрегледната ширина додека го гледате зајдисонцето. Има време за сè, буквално. И за дружење и за приготвување нешто специјално - уловената риба, можеби. Со добро вино и муабет на кој не му се гледа крајот. За впечатокот да биде комплетен, изборот на едреникот (јахтата) е суштествен. Многу фактори влијаат на него, меѓу нив и мотивот - што ви е побитно, едрењето и здобивањето со искуство, знаење или пак одморот и благодатот на водата, летото. Во првиот случај нема потреба од нов брод. Може да биде и постар (од 7 до 10 години), ама во добра состојба - предиспониран за пловење со помош на едра. Исто така, резервоарите за вода (нивниот број и големината) се пресудни за едрењето да го поминете на море, а не во марина. Во вториот случај ќе мора да изберете понов едреник (јахта), можеби со платформа за капење, скара... Удобноста игра важна улога, бродовите се класифицираат и според бројот на кабините, од 2 до 6. Најчесто имаат по 3, 4 или 5. Во зависност од вашите преференции, можете да инсистирате и на генератор и на климатизер и на надворешен џи-пи-ес. Цените за седумдневно најмување се движат од 2.000 €, па нагоре. Докај 6.000. Но, претходно размислете дали да се упатите на југ, кон север... И определете ја маршрутата. Не заборавајте да почнете и со кондициски вежби, за секој случај. • Игор Ландсберг СТИЛ | се минува само дел од времето, колку да се одмори. Сè всушност се случува во т.н. кокпит, вклучително и магијата, како што велат наутичарите. Купатилото е најмало, дури трипати помало од тоа на кое сте навикнале. Мијалникот и тушот се во едно, поседува и орманче и огледало и држачи за крпи, како и тоалетна школка. Кујната овозможува комфор, удобна е. Има и шпорет на плин со рерна и садоперка (дупла) и ладилник, вклучувајќи ги просторот за готвење и трпезаријата. Клунот е познат и како тераса за сончање каде што се прават и најубавите фотографии.
1.000
ПОЗНАТА КАКО „ТИРКИЗНО
КРАЈМОРЈЕ“, БЛАГОДАРЕЈЌИ
НА ПРИРОДНАТА ХАРМОНИЈА, ПРЕУБАВИТЕ ПЛАНИНСКИ
ПРЕДЕЛИ, ПЛАЖИ, МОРЕТО, КЛИМАТА И 50-ТИНАТА ПОВЕЌЕ
ИЛИ ПОМАЛКУ НАСЕЛЕНИ МЕСТА
ЧИЈА БИТНА КАРАКТЕРИСТИКА
Е ХОСПИТАЛИТЕТОТ, ЗАЕДНО СО БРОЈНИТЕ АРХЕОЛОШКИ
И ДРУГИ
СО ДЕЦЕНИИ
32 06.2024 | www.amsmklubmobiliti.mk | ПАТУВАЊЕ Турска ривиера ВО БОЈАТА НА ТИРКИЗОТ, КАДЕ ШТО ФАНТАЗИЈАТА Е РЕАЛНА Убавината на југозападното приморје во Турција (без оглед на фактот дека државата во 2022-ра и официјално го промени своето име во Туркије, мнозинството и натаму се служи со старото) е толку восхитувачка што поголемиот дел од туристите го посетуваат редовно, буквално секоја година во лето. Нивните препораки се добредојдени за останатите, кои се двоумат каде ќе го поминат годишниот одмор. Изборот навистина е голем, дури 50-тина туристички места ù припаѓаат на турската ривиера со должина од 620 милји (скоро 1.000 километри). Меѓу битните карактеристики на тамошните луѓе се вбројува и топлото гостопримство што е уште една причина за таму да летувате. Во хармонија со природатапланинските области, плажите, морската вода со синозелена, т.е. боја на тиркиз и поволната клима, нема простор за колебање. Овој пат ќе можете лесно да се решите. ИЗВОНРЕДНА УБАВИНА, ИЗОБИЛСТВО МОЖНОСТИ „Тиркизното крајморје“ ги опфаќа провинциите Анталија и Му(г) ла во целост и делови на Ајдан (Ајд’н), Измир (јужен) и Мерсин (западен), заедно со повеќе или помалку населените места, како на пример Аланија, Анталија, Белек, Бодрум, Дидим, Калкан, Каш, Кемер, Кушадаси, Мармарис, Сиде, Фетие, Чешме... Атрактивните места во нивната близина, археолошките локалитети и другите занимливости денес се неми сведоци на историските настани, процеси..., без исклучок на митовите, народните преданија за јунаците чии херојски дела се опишани во еповите, за светите луѓе, кралевите... Народните преданија велат дека Марк Антониј од античкиот Рим ја избрал турската ривиера за свадбен СО ДОЛЖИНА ОД СКОРО
КМ, ТУРСКАТА РИВИЕРА
ЛОКАЛИТЕТИ
ЗАНИМЛИВОСТИ,
Е
ЗА МНОГУ ЛЕТУВАЛЦИ ОД СИТЕ СТРАНИ НА СВЕТОТ,
И ГРАЃАНИТЕ НА МАКЕДОНИЈА.
ПРИВЛЕЧНА
ВКЛУЧИТЕЛНО
Благодарејќи на авионскиот сообраќај, транспортот
Летот за Истанбул трае час и половина. Се разбира, можете да
одите и со возило (индивидуално, за повеќе лица). Оддалече -
носта е 628 км, за што се потребни 9-12 саати. Растојанието меѓу
најголемиот град во Турција и приморјето е 595 км (воздушно), односно 769 км по сувоземен пат, кој е и препорачлив.
33 06.2024 | www.amsmklubmobiliti.mk ПАТУВАЊЕ | подарок на својата сакана, Клеопатра од Египет. Свети Никола, по кого е смислена и приказната за Дедо Мраз, се родил во Патара, близу до градот Демре (во сегашно време). А Херодот, пак, што се смета за татко на историјата е роден во древен Бодрум (некогашен Халикарнас, во 484-та пред новата ера). Од друга страна, се верува дека инспирацијата за т.н. химера, чудовиштето со лавовска глава, козјо тело и со змејовски екстремитети, кое фрла оган од устата, била пронајдена во вулканските кратери на планините
до Далјан, западно од Анталија.
блиску
е олеснет.
Мнозина се одлучуваат да патуваат со такси, воз или автобус. До ривиерата се стигнува за 9 и пол часа. Цената е од 2.500 до 3.200 лири (4.416-5.652 денари). Долж Медитеранот (Средоземното Море), турската ривиера се одликува со раскош во поширока смисла - извонредна убавина, изобилие. Антиките се забележливи насекаде, во верските и храмовите на културата, за кои може долго да се зборува. Сончевата светлина ги прави уште повеличествени, зраците во голема мера се одговорни за визуелните сензации, без исклучок на месечевата. Наместа се огледуваат во сонливото море, како што населението милува да го опише со еден збор. Велат дека симболиката на тиркизот, синозелената боја со која е обоена големата површина солена вода е повеќезначна, се поврзува со успехот и храброста, генерално. Другото е лична интерпретација. По свое видување на нештата, нивно доживување. Неколку повеќе или помалку населени места кои се наоѓаат покрај брегот со години, децении предничат пред останатите кога е туризмот во прашање, особено во лето. Затоа и сместувачките капацитети се структурирани така што можат да ги задоволат сите желби на гостите, согласно со нивните вкусови. Хотелите им припаѓаат на различни категории, вклучително и апартманите и камповите. Според тур-операторите, условите за кампување на турската ривиера се речиси совршени. Едноставно, таква е природата. Оттаму и неограниченоста на можностите. Освен во шатори, можете да се сместите и во мали, дрвени куќички. ЗАЛЕЗ ШТО ГО ВОСХИТУВАЛ И АПОЛОН Во близина на гратчињата Калкан и Каш во крајниот југозападен дел на провинцијата Анталија се наоѓа и Капуташ, плажата која ја има на сите постери кога се работи за рекламирање на оваа регија каде што туризмот е главната стопанска гранка со која се занимава месното население. И покрај тоа што е окружена со карпест терен во облик на латиничната буква V, содржи доста песок, и тоа ситен. Горе мине патот на чија банкина посетителите ги паркираат своите автомобили за веднаш да се спуштат по скалите. Живописноста е резултат и на самата локација, идеална за фотографирање. Во непосредна близина нема хотелски комплекси, освен бутик-хотелчиња. Островот Кекова му припаѓа на истоимениот регион за кој се вели дека е премногу богат, има големи материјални блага. Заливите се приказна за себе, нешто посебно. Во просторната дистанца помеѓу него и самиот брег од 500 метри се наоѓаат и неколку историските знаменитости, како на пример Симена од каде што се гледа целиот северен дел на островот чии траги од цивилизацијата сведочат за општествениот развој и материјалната култура во минатото, некои од нив потопени во вода на длабочина од 4-5 м, а земјотресите ги разурнале и каменоломите чиј камен се користел за градење саркофази. Сиде Аланија
состојба. И поврзаноста со
не е случајна. Преданијата се пренесуваат од колено на колено, за
да не се заборават. Но, летното време е совршено за уживање во
сончевата топлина, додека се излежувате на жешкиот песок или пак се капете во (по)студените води на Медитеранот. И за испи -
вање по една чаша освежителен пијалак со поглед на залезот, каде што и богот на сонцето, поезијата, музиката - покровителот
на уметноста, симболот на младешката убавина, безрезервно му се препуштал, и за прошетка по уличките со стари куќи, но и за шопинг во чаршијата. Нема сомневање, Аланија е особено дарежлива кога се можностите во прашање, од секој аспект. Лулката на цивилизацијата, како што ја нарекуваат нејзините жители, денес
34 06.2024 | www.amsmklubmobiliti.mk | ПАТУВАЊЕ Древните легенди во голема мера се поврзани со градот Сиде. Пристанишниот кеј и натаму привлекува голем број туристи од сите страни на светот, датира уште од времето на античка Памфилија. Во Римското Царство бил седиште на епископијата, воедно и културен центар. Податоците говорат дека градот за првпат е населен во 7 век пр. н.е., Сиде всушност е најстарото големо населено место на полуостровот. Неговото име значи калинка. Различни се видувањата на градот, вклучувајќи ги и доживувањата на истиот. Многумина го врзуваат со храмовите во Атина, со Аполон. Како било, театарот е најголем на целото
добра
подрачје, а дел од самите колонади, сводови сè уште се во
Александар Македонски воопшто
на регатите. Заедно со нуркачите. Црвената кула и замокот побудуваат голем интерес, но не треба да се заобиколат ни пештерите Дамлаташ и Дим. Тоа што ја прави Аланија привлечна за младите луѓе секако е и ноќната забава, додека со Белек се врзува голфот. Гратчето важи за омилена дестинација меѓу играчите во текот на целата година. Тениски, фудбалски игралишта има на претек, и во склоп на затскриените одморалишта, неретко обраснати со дрвја на кои живеат бувови, и одвоени од нив. Без исклучок на спа-центрите. Плажите дури имаат и постојан епитет - свилени, поради мекоста на песокот. МОРСКИ БАС ЗА ВЕЧЕРА, СО БЕЛО ВИНО Во подножјето на планината Тахтали се наоѓа малото населено место Кемер. Ужива големи симпатии кај странските туристи. Благодарение на системот „ол инклузив“, луксузните хотели се доста посетени, но не помалку ни бутик-хотелчињата за кои секогаш се бара место повеќе, особено од страна на љубовните и брачните парови без деца. Романтичната природа, околината сигурно ќе ви се вреже во сеќавањето, заедно со авантурите, необичните доживувања како патувањето со брод, на пример. Генерално, атрактивноста на турската ривиера значително произлегува и од хармонијата на светото тројство - морето, песокот и сонцето. Во комбинација на културните, историските знаменитости, нејзината убавина просто е неодолива. Се разбира, голем е влогот и на севкупната организираност - случувањата, настаните, активностите. Анталија има сè што е потребно за туризам со придавката „врвен“, особено кога се работи за Перге, главниот град на античка Памфилија. Од неговата организираност не учи само Анадолија туку и цела Турција. Меѓународниот фестивал на операта и балетот се одржува во театарот Аспендос чија состојба е непроменета 2.000 година, изграден од Марк Аврелиј. Полниот капацитет му е 20.000 места за кои се чека во ред. И артефактите и остатоците од агората, бањите..., вклучително и зачуваниот строеж на коловозот, се дел од приказната за метрополата каде што се наоѓаат и портите за влез во минатото, да не се заборави. А тамошните луѓе, пак, заедно со професионалните готвачи се грижат за старите јадења да не губат од својот интензитет, надградувајќи ги повремено. Маслиновото масло им дава посебен шмек на морските риби, плодови. Свежиот зеленчук, овошје секогаш е присутно на трпезата. За вечера сигурно ќе ви препорачаат бас. Вообичаено се пече со лимон и сол, а како додаток се служи мезе. И бело вино од ендемските видови грозје. • Игор Ландсберг Голф-плац во Белек Tеатарот Аспендос Плажата Капуташ Кемер
е меркез, собиралиште на едриличарите отсекаде, учесници
Подготовка:
36 06.2024 | www.amsmklubmobiliti.mk Во тавче ставете малку масло за јадење и загрејте го на средна температура. Додадете 80гр млад спанаќ со 1 чешне ситно исечкано лукче. Додадете ги њоките и додадете 40-50мл вода. Заедно динстувајте со постојано промешување (околу 3 мин.), потоа додадете околу 50мл млечна крем павлака за готвење или бешамел сос (доколку имате направено). Спојте го јадењето и сервирајте го со рендан пармезан. ГАСТРОНОМИЈА
ЊОКИ СО СПАНАЌ
