Amoena Life Herfst 2013 by Amoena

LIFE

Voel je goed en straal

Herfst 2013

www.amoena.be | www.amoena.nl

Geen plaats

voor ijdelheid

Michele Torres model en doorzetter

Ruimte voor verbetering:

Comfort+ en de astronauten

Zijn je neuronen in vorm?

Hou je verstand erbij, train je brein elke dag

ziel

lichaam

geest Bewegen is belangrijk

r e t Koeewselvingen

PLUS: GEZONDHEID | SCHOONHEID | HET ECHTE LEVEN | EN ZOVEEL MEER

Het leven: licht als een zomerbriesje Dankzij het zachte silicone ‘In Touch’ en de verbeterde eigenschappen waardoor de ‘Amoena Energy’ lekker koel blijft, zit deze borstprothese zo goed dat u bijna vergeet dat u ze draagt.

Met ons nieuwe zachte silicone ‘In Touch’ hebben we misschien wel de meest natuurlijk aanvoelende borstprothese ter wereld gecreëerd – probeer ze en u zal overtuigd zijn. het verbeterde driedimensionale oppervlak met pareltjes en de toegevoegde luchtcirculatiekanaaltjes verhogen de luchtstroom. Dit helpt transpiratievocht achter de prothese te verminderen.

Voel het zomerbriesje met ‘Amoena Energy’

Door de combinatie met de warmteabsorberende eigenschappen van ‘Comfort+’, de temperatuurregulerende technologie, blijft u fris en voelt u zich prettig – de hele dag lang, elke dag opnieuw.

PAG

Beste Lezer Zoals vele vrouwen heb ik een druk leven. Een opwindend werk, het familieleven, een beetje sport,… De dagen zijn te kort en ik heb soms de neiging om te vergeten hoe gezellig het is om de tijd te nemen, om eindeloos te praten, de wereld te beleven op onze eigen manier, onze omgeving te ontdekken of herontdekken . Wanneer ik geopereerde vrouwen tegenkom, bewonder ik altijd hun wilskracht en levensvreugde. In gesprekken met hen herontdek ik de waarde van tijd, de simpelste dingen en besef ik hoe belangrijk elk moment is. Ik wou jullie bedanken, jullie allemaal, voor alles dat jullie mij bijgebracht hebben. Omdat elke minuut waardevol is, apprecieer ik ontzettend dat jullie er een paar wijden aan het lezen van onze magazine. Doorheen onze pagina’s zal je kennismaken met verbazingwekkende vrouwen. Michèle Torres is een reeds bekende figuur bij ons. Ze stond op de voorpagina van onze lente editie en vertelt ons hoe zij kanker heeft overwonnen en op welke manier kanker haar leven heeft veranderd. Ik ben verheugd om jullie deze editie voor te stellen. We laten jullie kennismaken met onze herfstcollecties die ontworpen zijn voor het welzijn en het comfort van vrouwen. Onze Active lijn voor de sport, Leisure voor de vrije tijd, Home voor ’s nachts en natuurlijk onze Everyday & Seduction lingerie. Allen hebben ze de meerwaarde dat je je prothese of deelprothese gemakkelijk kan invoegen. Zou u graag uw verhaal willen vertellen? Uw ervaringen delen? Ik verheug mij op jullie mails of brieven! Veel leesplezier! Met vriendelijke groeten Lucrèce Schokkaert

6 Omslagartikel

Lichaam - Ziel - Geest Bewegen is belangrijk

18 Het Echte Leven Geen plaats voor ijdelheid

Michele Torres – model en doorzetter

20 Wetenschap Ruimte voor verbetering: Comfort+ en de astronauten

24 Lichaam & Geest

Zijn je neuronen in vorm? Train je brein elke dag

26 Traditie

Drakenbootroeien & Borstkankeroverlevenden Over het water heen naar vriendschap

Mode 12 Mode

Op en top vrouw

En zoveel meer 4 Interview

Het Doet Deugd Om Te Kunnen Praten met een lotgenote

10 Schoonheid & Voeding De kunst van gezonde voeding-

Kleurrijke, nieuwe manieren om uw dieet te verbeteren

23 Sport & beweging 28 Voeding

Eten tijdens en na een kankerbehandeling Goede voeding betekent niet altijd hetzelfde

30 Roze voor oktober Een creatieve ziel koestert haar welvingen

LIFE

Voel je goed en straal

www.amoena.be

Herfst 2013

www.amoena.be | www.amoena.nl

GEEN PLAATS

VOOR IJDELHEID

Michele Torres model en doorzetter

Ruimte voor verbetering:

Comfort+ en de astronauten

ZIJN JE NEURONEN IN VORM?

Hou je verstand erbij, train je brein elke dag

lichaam

geest BEWEGEN IS BELANGRIJK

TER n KOES welvinge je

Op de cover Ons covermodel, Annette, is 47 en had borstkanker. Haar en make-up door John Elliott, fotograaf Dorothea Craven.

PLUS: GEZONDHEID | SCHOONHEID | HET ECHTE LEVEN | EN ZOVEEL MEER

www.amoena.nl Copyright Amoena Life wordt verspreid via gespecialiseerde verkooppunten. Wil je dit tijdschrift thuis ontvangen? Stuur ons dan je naam en adres per post of per e-mail. Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag op enige wijze worden overgenomen zonder uitdrukkelijke schriftelijke toestemming van de uitgever. De redactie behoudt zich het recht om lezersbrieven te publiceren, geheel of gedeeltelijk, en om eventueel de inhoud in te korten, waarbij het gedachtengoed behouden blijft.

Wijsheden

ziel

Door de combinatie met de warmteabsorberende eigenschappen van ‘Comfort+’, de temperatuurregulerende technologie, blijft u fris en voelt u zich prettig – de hele dag lang, elke dag opnieuw.

Edito

WE NIEUCTIES COLLE ena Amo 12 INA

Verantwoordelijke uitgever Amoena Benelux ’t Hofveld 6 A4, 1702 Groot-Bijgaarden, België tel. +32 2 464 21 00 fax +32 2 464 21 01, be.info@amoena.com

>>> INTERVIEW

35 Years of

soort beroepsgeheim. Zo delen we bijvoorbeeld geen verhalen met andere patiënten, met verplegend personeel of artsen. Soms belt of mailt een journalist ons om voor een interview in contact te komen met een borstkankerlotgenote. Zulke info zullen wij nooit doorgeven. AL: Kan ieder van jullie zomaar elke lotgenote bezoeken? EB: Neen, we proberen altijd om een ‘match’ te vinden tussen vrijwilligster

“Het Doet Deugd Om Te Kunnen Praten met een lotgenote.” Amoena Life: Voor heel wat vrouwen is het gesprek met jullie een eerste lichtpuntje na hun operatie. Hoe komt dat volgens u? Els Baetens: Het doet deugd om te praten met een lotgenote. Andere mensen kunnen wel aan je bed komen staan en je vertellen dat je positief moet zijn. Die hebben natuurlijk 100% gelijk.

De chirurg, de borstverpleegkundige, de kinesitherapeut, … Na uw borstoperatie praten heel wat mensen met u over hoe het nu verder moet. Stuk voor stuk met de beste bedoelingen. Maar de meesten maakten (gelukkig) zelf de ziekte niet mee. Soms helpt het daarom om ook eens gedachten en gevoelens uit te wisselen met een ervaringsdeskundige. De vzw Naboram is een lotgenotenvereniging die vrouwen mét en na borstkanker bij elkaar brengt. Dit jaar viert de vrijwilligersorganisatie uit het Antwerpse haar 35ste verjaardag. Een mooie aanleiding voor een gesprek met Naboram patiëntenbegeleidster Els Baetens.

4 | Amoena Life

vraagt men expliciet aan de patiënt of ze een ontmoeting met iemand van Naboram wil. Meestal vindt ons bezoek kort na de operatie plaats, nog in het ziekenhuis. Dat bezoek werkt drempelverlagend. Vanaf dat moment weet zo’n vrouw dat er een lotgenotengroep bestaat, en dat ze altijd bij ons terecht kan.

“Een herkenbaar verhaal maakt het makkelijker om je situatie te aanvaarden Maar de boodschap is veel overtuigender als ze komt van iemand die hetzelfde heeft meegemaakt. Wij stralen ook positiviteit uit. Zo zien patiënten met eigen ogen dat er ook écht een leven is na hun operatie. Tegelijk helpt het dat wij buitenstaanders zijn. Mensen houden zich in gesprekken met hun partner, kinderen of ouders vaak in. Ze willen mekaar ‘sparen’. Tegen ons praat men al snel heel rechtuit. Ook over twijfels, angst en pijn. Die openhartigheid lucht op. AL: Wanneer gaan jullie op bezoek bij een lotgenote? EB: Elk ziekenhuis heeft zo zijn manier om patiënten over ons te informeren. Sommige borstverpleegkundigen vertellen vrijblijvend over lotgenotencontact of geven een folder. In andere ziekenhuizen

AL: Werken jullie nauw samen met de ziekenhuizen? EB: Ja, maar tegelijk zijn wij volledig onafhankelijk. Die neutraliteit koesteren we ook. Ze garandeert ons dat we vrij kunnen spreken. Gewoon op basis van onze eigen ervaringen. In ieder ziekenhuis werken wij anders, volgens de vooraf gemaakte afspraken. Zo ook over bijvoorbeeld borstreconstructies. Verschillende vrijwilligsters hebben een borstreconstructie volgens andere technieken, en kunnen hierover info uit eigen ervaring delen. We geven dan vooral algemene informatie, aangevuld met onze eigen ervaringen met plastische chirurgie. En daarbij willen wij benadrukken dat je niet voor een borstreconstructie moet kiezen! Wij hanteren ook een

Mensen praten tegenwoordig makkelijker over hun ziekte. Oké, de oudere generatie praat nog altijd liever niet over hun borsten of over borstkanker. Maar er is toch een duidelijk verschil met vroeger waar iedereen zwijgend zijn lot aanvaardde. Ik merk ook dat mannen beter en sneller over hun gevoelens praten. Soms krijgen we een echtgenoot aan de lijn als we naar een patiënte bellen. Dan polsen we toch ook hoe hij zich voelt. Vaak

“De boodschap is veel overtuigender als ze komt van iemand die hetzelfde heeft meegemaakt.” en patiënte. Zo zullen we onze oudste vrijwilligster niet naar een mama van dertig met twee jonge kindjes sturen. Een herkenbaar verhaal maakt het makkelijker om je situatie te aanvaarden en te verwerken. En om de moed te vinden om weer verder te gaan. AL: U onderging zelf ooit een borstamputatie. Wordt u door die gesprekken niet alsmaar met uw verleden geconfronteerd? EB: Je moet je eigen verhaal verwerkt hebben vóór je andere vrouwen kan helpen. Bij mijn eerste bezoeken was dat moeilijk. Maar gaandeweg verbetert dat. Ik weet dat ik ooit degene was die zelf in dat ziekenhuisbed lag. Maar ik weet ook waar ik nu — elf jaar later — sta. Daaruit put ik kracht. Die kracht straal je uit, en dat geeft dan weer moed en hoop aan anderen. Bij bezoeken van onze oudste vrijwilligster is dat vaak frappant. Tina is zeventig voorbij en kreeg 38 jaar geleden borstkanker. Zij stond mee aan de wieg van Naboram. Haar enthousiasme en levenshouding werken nog altijd aanstekelijk. AL: Veranderde er veel tijdens de 35 jaar die Naboram actief is? EB: De toegenomen mondigheid valt zeker op. Dat is ook echt wel een goede zaak. Vroeger had je ‘meneer doktoor’. Die had de wijsheid in pacht en daar moest je je maar naar schikken. Patiënten stellen vandaag veel meer vragen aan hun arts. Ze durven ingrepen en behandelingen in vraag stellen.

heeft zo’n partner het niet gemakkelijk. Hij wil zijn vrouw helpen maar weet niet hoe. Tegenwoordig praten de meeste mannen daar open over. Dat was vroeger anders.

AL: Ook de hele omkadering van borstkankerpatiënten evolueerde. EB: Zeker, denk maar aan wat jullie bij Amoena zelf doen. Vroeger moest een dame na haar operatie aan een toog in een zorgwinkel een prothese vragen. Terwijl stond er achter haar misschien wel een man die krukken kwam lenen. Vandaag wordt daar veel meer aandacht aan geschonken. Nu zijn er bandagisten en lingeriewinkels waar discrete knusse ruimtes zijn om een prothese of een bh

te passen. Gelukkig maar. Je wil na je operatie ook niet in een winkel belanden waar je tussen twee protheses kan kiezen. In een ziekenhuis geeft men heel praktische informatie. Maar een lotgenote weet écht waarop je moet letten. Logisch: wij dragen zelf een prothese of aangepaste lingerie. Ik wil wel benadrukken dat we ook hier neutraal zijn. We hebben geen enkele band met lingeriewinkels of bandagisten. We vertellen gewoon over onze eigen ervaringen. AL: Jullie bestaan 35 jaar. Hebben jullie groeiplannen? EB: Naboram werkt nu vooral in 14 ziekenhuizen in het Antwerpse. Dat gaat van AZ Klina in Brasschaat en AZ Sint-Jozef in Malle tot het HeiligHartziekenhuis in Lier. Die regio is nu eigenlijk al vrij groot.We hebben niet de ambitie om heel Vlaanderen te bestrijken. We zijn met 14, allemaal vrijwilligsters. Het moet haalbaar en kwalitatief blijven.

Die kwaliteit hebben we 35 jaar kunnen aanbieden. Dat willen we blijven garanderen. Om zo lotgenotes weer toekomst te geven. AL: Nog veel succes gewenst! Naboram beter leren kennen? Of steunen? www.naboram.be Onthaalcentrum Naboram vzw Lange Gasthuisstraat 45 2000 Antwerpen Tel.: 03 234 35 66 |

Amoena Life | 5

>>> OMSLAGARTIKEL

Amoena modellen en doorzetters genieten volop van het leven!

ziel

lichaam

geest Bewegen is belangrijk

door Beth Leibson

D at

er een verband is tussen lichaam en geest , vooral als men stress heeft of

ziek is , is ondertussen algemeen aanvaard in onze maatschappij .

O nderzoek

bevestigt ook het idee dat men lichaam en geest het beste in balans brengt door vooral goed te zorgen voor het lichaam .

W etenschappers proberen nu te achterhalen op welke manier beweging de risico ’ s kan verkleinen die gepaard gaan met kanker , zowel voor , tijdens als na de diagnose . Vroege menstruatie, late menopauze, borstdichtheid, leeftijd waarop men een eerste kind kreeg, familiale voorgeschiedenis van de ziekte. Er zijn zoveel risicofactoren voor borstkanker waarop we geen invloed hebben. Veel vrouwen hebben dan ook het gevoel dat ze niet veel kunnen doen om een eerste diagnose of herhaling van de ziekte te voorkomen. Dat is echter niet zo. ‘We kunnen elke dag het risico op borstkanker beperken, de kans dat we borstkanker overleven vergroten en het risico op een terugval verkleinen’, zegt dokter Colleen Doyle, directeur Voeding en lichaamsbeweging bij de American Cancer Society. Ironisch genoeg blijkt een van de

6 | Amoena Life

beste dingen die vrouwen kunnen doen om hun gezondheid in stand te houden, in te gaan tegen wat men al tientallen jaren aanbeveelt. Jarenlang bevalen oncologen, chirurgen en andere zorgverleners vrouwen aan om het tijdens en na een kankerbehandeling rustig aan te doen, veel te rusten en vooral te ontspannen. Concentreer u op uw genezing en lees veel. Nu blijkt dat een van de beste manieren om u te concentreren op uw genezing eruit bestaat dat u van die bank komt en regelmatig beweegt. De fysieke feiten en statistieken ‘Mensen die regelmatig bewegen, hebben minder kans op borstkanker dan mensen die minder actief zijn,’ zegt

dokter Jennifer Ligibel, oncoloog in het Dana Farber Cancer Institute in Boston. Meer concreet lopen vrouwen die regelmatig bewegen 25 tot 30 procent minder kans op borstkanker volgens Ligibel. Uit een studie die onder leiding van dokter Karen Steindorf en dokter Jenny Chang-Claude werd uitgevoerd aan het Deutsches Krebsforschungszentrum in Heidelberg, bleek dat vrouwen het risico op borstkanker kunnen verlagen. De onderzoekers stelden vast dat 19,4 procent van alle gevallen van invasieve, postmenopauzale borstkanker te wijten zijn aan hormoonvervangingstherapie en 12,8 procent aan een gebrek aan beweging. Samen veroorzaken deze twee factoren bijna een derde van de gevallen

van borstkanker, zo vertellen de onderzoekers. ‘Dat betekent dat twee factoren, die elke vrouw zelf onder controle heeft, verantwoordelijk zijn voor ongeveer evenveel gevallen van postmenopauzale borstkanker als de onveranderlijke factoren’, zegt Steindorf. Uit een andere studie, in 2007 gepubliceerd door dokter Leslie Bernstein van de universiteit van Zuid-Californië, blijkt dat vrouwen die vijf uur per week intensief sporten, een lager risico lopen op invasieve borstkanker, vooral op oestrogeenreceptor-negatieve invasieve borstkanker, dan vrouwen die minder intensief sporten. Het probleem met deze studies (en met de meeste studies die tot nu toe werden uitgevoerd) is dat het gaat om observationele studies die niet gerandomiseerd zijn, merkt Ligibel op. Dat betekent dat het mogelijk is dat alleen de vrouwen die zich al beter voelen, die al een betere gezondheid hebben, beter eten en hun medicatie nauwgezetter nemen, hun resultaten doorgeven aan de onderzoekers. ‘We kunnen op basis van deze studies geen oorzakelijk verband aantonen’, zegt Ligibel, hoewel er duidelijk een verband is tussen lichaamsbeweging en hogere overlevingskansen. De verzamelde gegevens zijn in elk geval betekenisvol. Doyle wijst er ook op dat de American Cancer Society al sinds 2000 verschillende artikels heeft gepubliceerd over het belang van lichaamsbeweging. ‘Maar ondertussen hebben we voldoende gegevens om onze adviezen “richtlijnen” te mogen noemen’, voegt Doyle er nog aan toe, en dat is een belangrijke stap voorwaarts. Natuurlijk kunnen we met beweging kanker niet uitsluiten, merkt Ligibel op. ‘Ook marathonloopsters kunnen borstkanker ontwikkelen’, zegt ze. Maar het kan een groot verschil maken en bewegen is slechts één van de maatregelen die vrouwen kunnen nemen om hun gezondheid te verbeteren. Bewegen is goed voor onze gezondheid in het algemeen, merkt Doyle op. Het zorgt voor een gezond hart- en vaatstelsel, spierkracht, gezonde beenderen en een goede lichaamssamenstelling en het kan gewichtsverlies bevorderen, wat ook weer voordelen met zich meebrengt.

Regelmatig bewegen kan ook de levenskwaliteit verbeteren door stress, angst en neerslachtigheid te verminderen en het zelfvertrouwen te vergroten, voegt Doyle eraan toe. ‘Het klinkt misschien niet logisch,’ zegt Doyle, ‘maar bewegen kan ook vermoeidheid tegengaan.’ ‘Regelmatig bewegen is goed voor iedereen’, zegt Ligibel. ‘Maar alles wijst erop dat bewegen vooral goed is voor wie kanker heeft overleefd, meer bepaald wie borst-, darm- of prostaatkanker heeft gehad.’

‘Het maakt niet uit wat u doet’, zegt Ligibel. ‘Het enige wat u moet bereiken is dat uw hartslag versnelt en u begint te zweten, en u moet het minstens tien tot vijftien minuten volhouden.’ Wanneer begint u en hoe pakt u het aan? ‘U begint het beste vandaag nog. Ongeacht wanneer u begint, bewegen kan altijd helpen de ontwikkeling of een terugval van borstkanker te voorkomen’, zegt Ligibel. ‘Wie beweegt voor, tijdens en na de behandeling heeft minder kans op een terugval.’ Met bewegen wordt in de studies meestal wandelen bedoeld aan een tempo van ongeveer 5 kilometer per uur, zegt Ligibel, maar de precieze definitie verschilt van studie tot studie. ‘Deze vrouwen zijn geen marathonloopsters’, voegt ze eraan toe. ‘Ze wandelen ongeveer drie uur per week aan een

normaal tempo.’ Dat is goed nieuws: bewegen kan uw leven verbeteren en verlengen, maar niet uw hele leven hoeft in het teken van sporten te staan. Volgens de American Cancer Society moet u tijdens het bewegen nog kunnen praten, niet kunnen zingen. U kunt kiezen uit tal van sporten en dagelijkse activiteiten, zoals: • schaatsen en rolschaatsen • paardrijden • yoga • skiën • golf • volleybal • baseball • badminton • stevig wandelen • het gras maaien • de bladeren harken en struiken snoeien • huishoudelijke taken Natuurlijk mag u ook wat anders doen. Volgens de richtlijnen van de American Cancer Society zijn zowel aerobe als kracht-/weerstandstraining belangrijk. De meeste mensen kiezen voor een aerobe training en daarom, vermeldt Ligibel, komt in de meeste studies vooral aerobe training aan bod. Weerstandstraining kan echter bijzonder nuttig zijn voor gezondere beenderen, een hogere botdichtheid en sterkere en flexibelere spieren. Uit studies blijkt dat krachttraining de incidentie en ernst van lymfoedeem kan verlagen, merkt Doyle op. In de Richtlijnen voor overlevenden van kanker van de afdeling Voeding en lichaamsbeweging van de American Cancer Society (2012) staat inderdaad te lezen dat gematigde weerstandstraining tijdens en na een behandeling overlevenden kan helpen magere spiermassa te behouden en een teveel aan lichaamsvet te vermijden. ‘In het verleden kregen vrouwen vaak de raad geen krachttraining met hun bovenlichaam uit te voeren omdat men bang was dat zo lymfoedeem werd uitgelokt of verergerd’, zegt Doyle. Maar dat is niet zo. ‘Vrouwen hoeven niet bang te zijn van krachttraining.’ Volgens de American Cancer Society hebben enkele studies zelfs uitgewezen dat krachttraining veilig is en bovendien de incidentie en ernst van lymfoedeem kan verlagen. De American Cancer Society beveelt progressieve

Amoena Life | 7

>>> OMSLAGARTIKEL

Aanbevelingen van DE

American Cancer Society

De American Cancer Society beveelt iedereen een actieve levensstijl aan. In de Richtlijnen voor de preventie van kanker van de afdeling Voeding en lichaamsbeweging van de organisatie staat specifieker te lezen dat:

volwassenen per week minstens 150 minuten matig intensief of 75 minuten intensief, of een gelijkwaardige combinatie ervan, moeten bewegen, bij voorkeur verspreid over verschillende sessies per week.

kinderen en jongeren per dag minstens 1 uur matig intensief of intensief moeten bewegen, waarbij ze op minstens drie dagen per weeg intensief bewegen.

Iedereen passief gedrag moet beperken, zoals zitten, liggen, televisie kijken, computerspelletjes spelen enzovoort.

8 | Amoena Life

krachttraining aan onder begeleiding van een professioneel therapeut en met behulp van geschikte compressiekleding. ‘Het is interessant,’ zegt Ligibel, ‘dat hoewel meer bewegen niet slecht is, u meer voordeel hebt bij regelmatig gematigd bewegen.’ Hoewel het meestal geen kwaad kan om meer te bewegen, zegt de oncologe en onderzoekster, is het beter om regelmatig gematigd te bewegen, bijvoorbeeld elke dag een fikse wandeling maken, dan een marathon te lopen en dan een maand te moeten rusten. ‘Het maakt niet uit wat u doet’, zegt Ligibel. ‘Het enige wat u moet bereiken is dat uw hartslag versnelt en u begint te zweten, en u moet het minstens tien tot vijftien minuten volhouden.’ Het ideale gewicht behouden Zwaarlijvigheid is ook een probleem. Volgens de American Cancer Society is er absoluut een verband tussen overgewicht of zwaarlijvigheid en een verhoogd risico op verschillende types kanker, zoals borstkanker bij postmenopauzale vrouwen. Het is natuurlijk het beste uw optimale gewicht te bereiken, maar volgens de American Cancer Society is het ook al nuttig om te voorkomen dat uw gewicht toeneemt tijdens de behandeling. Als u na de behandeling gewicht verliest, is dat positief voor uw gezondheid, ook als u niet uw ideale gewicht bereikt, zo zegt de organisatie in haar richtlijnen. Zelfs een gewichtsverlies van amper 5 tot 10 procent kan een grote rol spelen in het voorkomen van een terugval. Zorgverleners bepalen voor iedere patiënt afzonderlijk een gezond gewicht op basis van de body mass index (BMI), die rekening houdt met de lichaamslengte. U kunt uw BMI zelf berekenen met behulp van online tools, bijvoorbeeld op www.bmi-berekenen.com. Een lesje chemie: hoe is het mogelijk? Nu onderzoekers hebben vastgesteld dat bewegen kanker kan helpen voorkomen, rijst de vraag hoe dit mogelijk is? Een van de onderzoekers, dokter Lee Jones, professor aan de Duke University Medical Center in Durham, merkt op dat de meeste studies, onder andere de studies die wij bespraken, observationele studies zijn om de eenvoudige reden dat een gecontroleerd experiment met mensen moeilijk is.

Jones is hoogleraar in de radiotherapieoncologie, de pathologie en de psychiatrie en gedragswetenschappen en voert studies uit bij muizen om het verband te onderzoeken tussen beweging en tumorgrootte. Hoewel hij alleen nog maar over tussentijdse resultaten beschikt, stelde hij vast dat tumoren 30 procent trager groeien bij vrouwelijke muizen die regelmatig bewegen dan bij vrouwelijke muizen die een passief leven leiden. De muizen voerden aerobe training uit, geen weerstandstraining. Jones leidde tot nu toe ook uit de studie af dat de behandeling doeltreffender is bij vrouwelijke muizen die regelmatig bewegen tijdens een behandeling, vooral dan als ze chemotherapie krijgen. ‘Als de muizen bewegen, bereikt de chemotherapie de tumoren beter’, legt Jones uit. Gelukkig heeft het geen invloed op de verspreiding van de chemococktails tot in gezond weefsel. Op een of andere manier weten de chemische stoffen precies waar ze moeten zijn. ‘Op basis van de beperkte gegevens,’ zegt Jones, ‘durf ik vrouwen die de diagnose kanker hebben gekregen, toch aanbevelen zo snel mogelijk meer te beginnen bewegen. Voor een eventuele operatie, tijdens de behandeling, de hele tijd. We weten hoe slecht het is om niets te doen. Zo snel mogelijk in beweging komen is de boodschap.’ Maar geen enkele studiemethode is perfect. Het probleem met studies bij muizen, zegt Ligibel, is dat ze anders zijn dan mensen. Mensen zitten complexer in elkaar, legt ze uit. We hebben bijvoorbeeld meer controle over wat en wanneer we eten dan een muis in een kooi. Het gevolg daarvan is dat we de resultaten uit studies met muizen moeilijk kunnen veralgemenen voor mensen. Daarom hebben onderzoekers geprobeerd uit te zoeken wat die betere resultaten bij mensen veroorzaakt. ‘Als mensen beginnen te bewegen,’ zegt Ligibel, ‘veranderen de hormoongehaltes die in verband staan met borstkanker, op een positieve manier.’ Meer bepaald verlagen de gehaltes aan insuline en oestrogeen terwijl de gehaltes aan andere hormonen, waarvan een hoger gehalte beter is, stijgen. Ligibel en haar collega’s bij het Dana

Farber Cancer Institute hebben dit fenomeen bestudeerd. Onderzoekers bepaalden het gehalte aan insuline en bloedglucose bij 101 vrouwen en noteerden ook hun gewicht, hun lichaamssamenstelling en hun taille- en heupomtrek. De helft van de vrouwen volgde gedurende 16 weken cardiovasculaire- en krachttraining, terwijl de andere helft zijn zin mocht doen. Aan het einde van het experiment was het insulinegehalte bij de vrouwen die de training volgden, gezakt met een bijna statistisch significante waarde. Bovendien was de heupomtrek van de actievere vrouwen verkleind. ‘Onze vaststellingen wijzen erop dat het effect van beweging op de prognose van kanker zeker gedeeltelijk wordt veroorzaakt door veranderingen in het insulinegehalte en/of veranderingen in vetmassa of vetophoping’, zegt Ligibel, die de studie leidde. In bijkomende studies worden de veranderingen op celniveau bestudeerd om zo te bepalen hoe patiënten de groei van kankertumoren kunnen afremmen. Voorlopig zijn alleen tussentijdse resultaten beschikbaar, maar hopelijk weten we binnenkort meer. Wat onderzoekers ook proberen te bepalen, is welke vorm en hoeveelheid beweging het meest doeltreffend is om kanker te bestrijden. ‘We willen een bewegingsprogramma op maat kunnen voorstellen, net zoals we de chemotherapie voor iedere patiënt afzonderlijk bepalen.’ In afwachting

daarvan beveelt Jones vrouwen aan de algemene aanbevelingen voor beweging van de American Cancer Society te volgen (zie tip 1). Waarschuwing Hoewel bewegen belangrijk is om het risico op kanker te beperken, is het niet de bedoeling dat u nu naar buiten gaat en meteen een halve marathon loopt. U moet enkele belangrijke waarschuwingen in acht nemen. ‘Iemand die niet sportief is, kan het beste beginnen met enkele dagen per week tien minuutjes te bewegen’, zegt Ligibel. ‘Het is belangrijk dat u uzelf realistische doelen oplegt en uw uiterste best doet die te bereiken.’ Doyle beveelt aan rekening te houden met de mate waarin u actief was voor kanker werd vastgesteld, en met het soort kanker en de behandeling die u kreeg. Ze raadt aan te wachten met meer te bewegen als u aan bloedarmoede lijdt. Wacht in dat geval tot uw ijzergehalte stijgt. Als u radiotherapie krijgt, vermijd dan chloor omdat het uw huid, die toch al gevoelig is, nog meer zal aantasten. Als u een katheter of poortkatheter hebt, vermijd dan krachttraining met dat deel van uw lichaam (bijvoorbeeld uw bovenlichaam). En als u extreem vermoeid bent, forceer u dan niet. Patiënten moeten ook goed opletten waar ze aan sport doen. Wie chemotherapie krijgt en te weinig witte

bloedcellen heeft, vermijd beter openbare sportscholen en zwembaden. Wie een beenmergtransplantatie heeft ondergaan, vermijd openbare plaatsen het beste een jaar lang, zegt Doyle. Daarnaast moeten ouderen die een beenderziekte hebben of verzwakt zijn door bijvoorbeeld artritis of neuropathie, vooral denken aan hun evenwicht. De American Cancer Society beveelt in die gevallen de patiënten aan bijvoorbeeld te bewegen op een hometrainer. Samengevat komt het hierop neer: Doe tijdens uw behandeling wat u kunt en probeer meer te doen als u meer kunt doen. Blijf in beweging. Zoals Doyle zegt, is het de bedoeling dat u inactiviteit vermijdt. ‘Bewegen heeft tijdens de behandeling en erna zin. Het is een investering in de gezondheid van een vrouw en hopelijk zal het haar risico op overlijden door borstkanker verlagen.’ | Beth Leibson woont en werkt in New York City. Ze schreef het boek “I’m Too Young to Have Breast Cancer” (Lifeline Press, 2004).

een persoonlijke TRAINER VINDE Wie tijdens of na een behandeling meer wil bewegen, maar niet weet hoe eraan te beginnen, kan altijd een gespecialiseerd persoonlijke trainer inschakelen. Kies bij voorkeur iemand die ervaring heeft met kankerpatiënten en overlevenden van kanker. Informeer ernaar bij uw huisarts. De speciaal opgeleide trainers stellen een

trainingsprogramma voor u op, rekening houdend met uw diagnose, uw behandeling en uw huidige toestand. Ze helpen u bij het opbouwen van spiermassa en kracht, het verbeteren van uw lenigheid, uithouding en beweeglijkheid. Ze kunnen u daarnaast in contact brengen met lotgenoten, wat waarschijnlijk een net zo positief effect kan hebben op uw gezondheid. Amoena Life | 9

>>> SCHOONHEID & VOEDING

Soep van ‘potimarron’ crème en kastanjes met reepjes luchtgedroogd rundsvlees, op de wijze van chef-kok Olivier Chaput

Kleurrijk voeding De kunst van

gezonde

Kleurrijke, nieuwe manieren om uw dieet te verbeteren

Vergeet alles wat u meestal te horen krijgt over diëten en calorieën. In plaats daarvan zullen we het hebben over de kunst van slimme en gezonde voeding. Neem enkele praktische raadgevingen van de Franse chef-kok Olivier Chaput, voeg wat theorie van diététicienne Bénédicte Van Craynest toe en kruid flink met gebruiksvriendelijkheid. Zo krijgt u alle ingrediënten voor voedzame lectuur die u absoluut niet mag missen.

Bijdragen aan je gezondheidskapitaal Al toen hij vijf was, antwoordde Olivier Chaput op de vraag wat hij later wilde worden steevast “kok!”. Het zal dan ook niemand verbazen dat deze actieve en enthousiaste, jonge chef-kok maar één doel voor ogen heeft: zijn passie voor eten uitdragen. In zijn gerechten brengt hij traditie en smaken van de hele wereld samen in een culinaire harmonie.

Bénédicte Van Craynest

Herfst-en

wintergroenten

en-fruit Voeg dit seizoen eens andere gekleurde vruchten en fruit aan uw bord toe om het antioxidantengehalte een boost te geven!” 10 | Amoena Life

Oktober – december

Diëtiste Bénédicte is een gediplomeerde microvoedingsdeskundige. Ze is ook consultant met een opleiding in orthomoleculaire voeding. Ze heeft een passie voor haar beroep, kookkunst, alternatieve voeding en wellnessopleiding. En ze vindt het spannend mensen te leren hoe de waardering voor goede voeding en kookplezier kunnen uitmonden in een beter dieet en een gezondere levensstijl.

Gezond eten houdt in dat u zich houdt aan een gevarieerd en evenwichtig dieet. U mag alles met mate eten, maar de nadruk moet liggen op gezonde voedingsmiddelen (fruit en groenten, zetmeelhoudende producten, vis enz.). Beperk verder het verbruik van zoetigheden zoals snoep en gezoete dranken, zoute snacks en vette voedingsmiddelen (bereid vlees, boter, room enz.). U moet dit dieetevenwicht niet streng toepassen op elke maaltijd en u moet het zelfs niet elke dag nastreven, maar het moet wel behouden blijven als u de volledige week bekijkt. Verboden voedsel bestaat niet, evenmin als mirakelvoedsel, en een paar lichte maaltijden na een occasionele uitspatting herstellen het evenwicht wel. Vetten, eiwitten en koolhydraten in de voeding geven ons energie. In combinatie met veel vitaminen, mineralen en micronutriënten zitten deze voedingscalorieën boordevol voedingswaarde. Bouw uw gezondheidsreserve dus elke dag op door kwaliteitsvoeding te kiezen rijk aan voedingsstoffen die het celmechanisme voeden.

Denk aan seizoens- en streekproducten

Ga voor lokaal geteelde seizoensgroenten en -fruit. Dat is goed voor de planeet, uw bord en de plaatselijke economie. Lokaal geteelde groenten en fruit halen vitaminen en mineralen uit de bodem en slorpen de zon op. Zo bezorgen ze u een massa energie. Bovendien belanden ze bij u zonder verlies aan voedingsstoffen door lange transport- en opslagtijden. Voor de herfstgroente die ze in de kijker willen zetten, hebben Bénédicte en Olivier gekozen voor de potimarron, ook bekend als hokkaidopompoen of kuripompoen.

fruit groenten Appels Bosbessen Aalbessen Druiven Kiwi’s Mandarijnen Noten Sinaasappels Peren Frambozen Aardbeien

Artisjok Bieten Broccoli Spruitjes Kool (witte, groene of rode) Wortels Bloemkool Selderij Snijbiet Kervel Witlof Andijvie

Venkel Groene bonen Prei Uien Paprika’s Aardappelen ‘Potimarron’ Pompoen Radijs Sjalotten Spinazie Tomaten Courgettes

Januari – maart

Olivier Chaput

Ingrediënten (voor 6 personen) 3 uien 2 kg ‘potimarron’, in blokjes gesneden 450 g gekookte kastanjes 475 ml sojamelk 10 plakjes lichtgedroogd rundsvlees 5 theelepels olijfolie zout

fruit groenten Appels Kiwi’s Mandarijnen Noten Sinaasappels Peren

Bieten Spruitjes Kool (witte, groene of rode) Wortels Selderij Andijvie

Prei Uien Aardappelen ‘Potimarron’ Pompoen Sjalotten Rapen

De ‘potimarron’

Bereidingswijze 1. Snipper de uien en bak ze aan in olijfolie. 2. Voeg de in blokjes gesneden ‘potimarron’ toe, samen met 4/5 van de kastanjes. 3. Zet alles onder water en breng aan de kook. 4. Voeg zout toe naar smaak. 5. Voeg al roerend de sojamelk toe zodra de ‘potimarron’ zacht is. Pureer alles met een staafmixer. 6. Snij de plakjes rundsvlees elk in drie reepjes, leg ze op bakfolie en zet ze enkele minuten in de

De ‘potimarron’ behoort tot de familie van pompoenachtigen en heeft donkeroranjegeel vruchtvlees. Als de groente biologisch geteeld is, is ook de schil eetbaar. Ze heeft een kastanjeachtige smaak. U kunt deze groente verwerken in zoete of hartige gerechten en specerijen zoals kaneel, gember en kurkuma of kruiden zoals koriander en peterselie versterken de smaak. U kunt de ‘potimarron’ rauw of gekookt eten. Combinatie met andere groenten komt de smaak, het vitaminegehalte en uw gezondheid ten goede! Door het hoge watergehalte (92%) bevat de ‘potimarron’, net als andere pompoenen, bijzonder weinig calorieën. Het is een uitstekende bron van belangrijke mineralen zoals kalium en magnesium. Dankzij het hoge gehalte aan de antioxidant bètacaroteen geeft deze groente kleur aan uw bord.

Wat zijn antioxidantia? • Zuurstof (de ‘oxi’ in antioxidantia) is onontbeerlijk voor het leven en voor de energieaanmaak in onze cellen.

•A ls nevenproduct van deze energieaanmaak ontstaan

•

er zuurstofderivaten (vrije radicalen). Antioxidantia fungeren als brandweerlui die schadelijke afbraak van de eigenlijke cellen voorkomen. Zij moeten de vrije radicalen neutraliseren. A ntioxidantia in onze voeding zijn meestal afkomstig van planten: fruit, groenten, kruiden, groene thee en olie van de eerste persing. E en andere kleur fruit, groente of kruid wijst op een andere soort antioxidant.

Zorg voor zo veel mogelijk antioxidantia–

gebruik deze kleurengids om minimaal vijf verschillende kleuren fruit en groenten per dag te kiezen.

Zwavel- en seleniumbestanddelen:

Look Uien Appels Selderij

oven op 220 graden 7. L eg een paar kastanjes onder in elke soepkom, giet de soep erover en werk af met de reepjes vlees. Dien op. Bénédicte raadt aan om voor een extra dosis antioxidantia een theelepeltje kurkuma of gember toe te voegen. Voor het garneersel kunt u de reepjes vlees ook vervangen door een vegetarische variant.

• Wit, geel, groen, paars en rood zijn de vijf voornaamste kleuren.

• Gebruik seizoens- en streekproducten om wat kleur op uw bord te brengen.

• Voeg daarna kruiden toe om het gezondheidsvoordeel nog te verhogen en om uw lichaamscellen te beschermen.

Kurkuma, de gouden specerij

De feloranje kurkuma staat bovenaan op het lijstje van kruiden die goed zijn voor u. Dat komt omdat het het antioxidant curcumine bevat. Elke dag een lepeltje kurkuma, met een snuifje peper erbij, in de soep, in dressings of in het hoofdgerecht vult de voorraad antioxidantia in uw lichaam mooi aan. Geniet van het herfstrecept met ‘potimarron’ van chef-kok Olivier. Kunt u geen ‘potimarron’ vinden, dan is pompoen ook prima.

Een chef-kok die het verschil maakt

Sinds 2010 zet Olivier Chaput zich in voor de strijd tegen borstkanker. Omdat hij iets wilde doen, bracht hij in 2011 zijn ‘Agenda rose’ (roze agenda) uit, met een twaalftal van zijn recepten. Om de krachten te bundelen in de strijd tegen deze ziekte deed hij voor de tweede uitgave een beroep op zijn collega’s om ook enkele recepten ter beschikking te stellen. De uitgave van 2013 werd omgedoopt tot ‘L’Agenda des Chefs’ (agenda van de chef-koks) en bevat opnieuw bijdragen van verschillende chef-koks. Ditmaal staan er niet alleen recepten, maar ook een reeks praktische, dagelijks bruikbare tips in. Van de officiële prijs van 9,90 euro gaat 3 euro naar organisaties die betrokken zijn bij de strijd tegen borstkanker. |

Bètacaroteen, quercetine:

Pompoenen Wortels Zoete aardappelen Abrikozen Bananen Papaja’s Mango’s Gele paprika’s Gele tomaten

Chlorofyl-

Lycopeen en polyfenolen:

groen kan de aanwezigheid

Polyfenolen:

van gele

Aubergine Zwarte bessen Frambozen Braambessen Pruimen Rozijnen

bestanddelen zoals bètacaroteen, luteïne enz. maskeren.

Bieten Rode kool Rode uien Rode radijsjes Tomaten Kersen Aardbeien Rode appels

Amoena Life | 11

BEATE, borstkankeroverlevende & fotomodel

>>> MODE

Top met korte mouwen XS-XL Lange broek XS-XXL

Vandaag zeggen we

rondborstig ja tegen

elke bocht

Prachtig, die rondingen die we in de spiegel van de kleedkamer zien

bijhouden

Telt u rondjes of houdt u calorieën bij? Experts raden aan om alles op te schrijven. Test een app zoals ‘Workout Journal’ uit op je smartphone of tablet.

Lange broek XS-XXL

BEATE, borstkankeroverlevende & fotomodel

Tank top XS-XXL

Jennifer sportbeha EU 70-100 AA, A, B, C, D, E Lange broek XS-XXL

water voor het goede doel

Ga naar www.amoena.com/storelocator en ontdek waar je al deze artikelen kan kopen! 12 | Amoena Life

Met elke fles draagt u uw steentje bij om hongerigen te voeden, de planeet te redden, daklozen een huis te bezorgen en nog veel meer. Lees er meer over op www.project7.com Fotorechten: © Project 7, Inc. 2008

Amoena Life | 13

>>>MODE

MAKKELIJK

Fotorechten: © Marks and Spencer

GOED GEVOEL-APPS Maak het leven lichter met apps zoals ‘Happier’, die u helpen de belangrijke dingen in het leven volop te smaken.

Vlieg eruit Als u maaltijden plant, wordt een druk dagje uit heel wat ‘cooler’. Gebruik eens een koeltas zoals deze om uw lunch stijlvol mee te nemen. Fotorechten: © Debenhams

MICHELE, borstkankeroverlevende & fotomodel

Stijlvol de herfst door in een regenjas met ceintuur zoals deze van Autograph – Je het van het!

Karla slip 36-46 ANNETTE, borstkankeroverlevende & fotomodel

IN DE STAD

Karla beha zonder beugel EU 70-95 A, B; 75-95 C, D

Janina beugelbeha EU 70-95 B; 75-95 C, D Janina slip 36-48

we elke bocht vol

Vandaag nemen

goede moed

We scheppen vreugde in alledaagse uitzichten (en uitwegen).

RENEE, borstkankeroverlevende & fotomodel

Lara Dots slip 34-48

Renee, breast cancer survivor

Lara Dots soft cup beha EU 70-95 AA, A, B, C, D

HAPPY HOUR Met glans geslaagd Frisse look met een glanzend vleugje high gloss. Lipgloss in de kleuren ‘Rose Gold’ en ‘Soft Pink’ zijn helemaal in deze herfst. Fotorechten: © M&S

ZACHT COMFORT

Lara Comfort soft cup beha EU 70-100 B, C, D, E

Trendy ballerina’s zoals deze passen in uw tas en zijn uw trouwe metgezel voor die namiddagafspraak. Janina hemdje EU 36-46

Ga naar www.amoena.com/storelocator en ontdek waar je al deze artikelen kan kopen!

Roze,

kleur van de

Janina slip 36-48

Oktober, borstkankermaand! Ik doe mee!

14 | Amoena Life

Amoena Life | 15

>>>MODE

DIEPE GRONDEN Het is dan wel een koele kleur, maar op dit ogenblik kunnen we ze warm aanbevelen. Diepblauwe nagellak is trendy.

Anna beha zonder beugel EU 70-80 A; 70-90 B, C, D Anna Slip 36-48

Kom keurig voor de dag Die nieuwe neutrale look is fantastisch. Aziatisch geïnspireerde prints zoals deze ‘Autograph Oriental’ zijn echt stijlvol! Sober en prachtig! Fotorechten: © M&S

Valerie beha zonder beugel EU 70-80 A; 70-90 B, C, D

Valerie beugelbeha EU 70-80 A; 70-95 B, C; 75-100 D,E, F Valerie shorty 36-44

WE MAKEN uw

afspraakje onvergetelijk

Valerie slip 36-48

voeg accessoires toe Wat denkt u van enkele sieraden zoals deze ‘Catwalk Pearl Statement’armband? Wij zijn alvast fan. Fotorechten: © Accessorize

Anna hemdje EU 70-80 A; 70-90 B, C, D Anna slip 36-48

Ga naar www.amoena.com/storelocator en ontdek waar je al deze artikelen kan kopen!

ZIN IN MEER? Bekijk de volledige collecties op www.amoena.be of www.amoena.nl. Klik op ‘Store Locator’ om een verkooppunt in uw buurt te vinden.

16 | Amoena Life

De winkels van Marks and Spencer en Accessorize bevinden zich in Londen, maar verzenden hun producten wereldwijd. Surf naar www.marksandspencer.com en www.accessorize.com.

Amoena Life | 17

>>> HET ECHTE LEVEN

GEZONDH EID,

L IF E

HOOP, GELUK

Lente 2013

www.amoena.be

Getekend voorn het leve een vrouw:

De creatie van trauma schoonheid boven

Vloeiende n ginge bewe zachte, Probeer deze

s veilige yogapose

Vier hoeken, één reis

over de hele Lotgenotes van hun verhaal wereld delen

Is Groen e het nieuw Roze?

ISCH radijs TROP pa

kere levensstijl

Een andere natuurlij na borstkanker

D PLUS: GEZONDHEI

D | SCHOONHEI

ZOVEEL MEER LEVEN | EN | HET ECHTE

“Amoena wilde een model dat een borstoperatie had gehad. Ik herinner me nog dat mijn agent me daarvoor belde en dat ik meteen naar boven rende om mijn Amoena topje aan te trekken. De eerste dagen na mijn operatie droeg ik dat constant. Snel een foto genomen en naar mijn agent gestuurd. Die bezorgde de foto aan Amoena. En ik … kreeg de job!” —Michelle Torres

Geen plaats

voor ijdelheid Michelle Torres model en doorzetter

Ze werkt als model. Ze is tv-gezicht en radiostem. Michele Torres bereikt in de Verenigde Staten elke dag miljoenen mensen. Dit is het verhaal van haar ervaringen met kanker. Michele Torres stond op de cover van het lentenummer van Amoena Life. Ze ziet er goed uit. Ze heeft talent en succes. Een zondagskind, zo lijkt het. Maar ook Michele kreeg haar portie leed te verwerken. In 2009 sloeg het noodlot toe voor haar en haar familie. Twee weken nadat ze haar jongste broer verloor aan een hersentumor, kreeg Michele te horen dat ze een agressieve vorm van borstkanker had. Haar leven stortte in. Ze voelde zich gedropt in een soort niemandsland. Haar talent en haar looks deden er niet meer toe: “Wanneer de ziekte toeslaat, weet je niet meer wie je bent. Je moet jezelf weer helemaal opnieuw opbouwen.” Ze verloor gewicht en raakte haar haar kwijt. Geld verdienen met haar uiterlijk ging niet meer. Maar Michele vocht terug. En vandaag staat ze er weer! Positief en blakend van enthousiasme.

Dartel door het leven Michele (51) komt uit een gezin met vier kinderen. Ze groeide op in de buurt van Los Angeles, in Ontario, een stad in de Amerikaanse staat Californië. Micheles ouders zijn nog steeds gelukkig samen na 57 jaar huwelijk. Michele omschrijft het gezin Torres als ‘een warm nest’. Ze kijkt terug op een zalige kindertijd. Ze ging naar de wereldvermaarde UCLA-universiteit, maar 18 | Amoena Life

haalde daar geen diploma: “Ik was een fuifbeest, geen studiehoofd. Mijn ouders zeiden altijd dat mijn levensweg een pleziertochtje was. Dat ik door het leven dartelde. Mijn broers en zus pakten het allemaal ernstiger aan. Dat klopt wel.” Tijdens haar studententijd begon de modellencarrière van Michele. “Ik was zeven toen ik voor het eerst een modeblad zag. Toen wist ik het al: dit meisje zou model worden!” Vandaag heeft Michele meerdere Master-diploma’s, onder meer in de psychologie en de sociologie. Toen waagde ze na de universiteit zonder diploma haar kans in een reclamebureau. Ze begon er fulltime te werken. Het was boeiend en afwisselend. Omdat het een klein agentschap was, werd er van haar niet alleen verwacht dat ze tv- en radiospots schreef … Ze moest ze ook nog eens zelf opnemen en inspreken. ”Op dat moment vloeide het allemaal in elkaar over: mijn ervaring met de camera, mijn stem, mijn creativiteit … Super!” Alles was in die tijden nog rozengeur en maneschijn. Micheles agenda stond vol opdrachten. Modellenwerk, acteren, presenteren, … Ook haar stem was gewild. Ze deed heel wat voice-overs. “Dat was van kindsbeen af nog zo’n droom. Ik belde soms gewoon naar de sprekende klok om de mooie

stem van die dame te horen vertellen hoe laat het was. Fascinerend vond ik dat!” Wat ze toen niet wist, is dat ze 40 jaar later zelf de stem zou zijn van AT&T en heel wat andere automatische telefoonsystemen, en dat zowel in het Engels als in het Spaans. In 2009 werd dit zalige leventje op zijn kop gezet. “Mijn jongste broer Jon kreeg te horen dat hij een ongeneeslijke tumor in zijn hoofd had. Een schok. Hij vocht 16 maanden aan een stuk. Dan – in oktober 2010 – stierf hij, hij was 46.” Ik had alles waarmee ik bezig was laten vallen. Met heel de familie zorgden we voor Jon. Ik had amper tijd om bij mijn eigen gezondheid stil te staan. Terwijl ik net dan een harde knobbel in mijn borst voelde. “Ik wist meteen dat het bad news was. Er werd een scan genomen en een biopsie gedaan. Twee weken na het overlijden van Jon kreeg ik de uitslag: borstkanker graad III.” Ze was nog aan het rouwen om haar broer toen ze voor een bilaterale mastectomie op de operatietafel lag. Dan volgden chemo en bestraling. “Ik vroeg mijn dokter om mijn beide borsten weg te nemen. Ik wou nooit meer wakker hoeven te liggen van borstkanker. Dit leek een nieuw begin.” De behandeling was zwaar. Toen men haar borst ging reconstrueren ontdekte Michele dat ze huidkanker had gekregen door de radiotherapie. In haar typische stijl eiste ze dat de chirurg meteen ook iets aan die kanker zou doen. Liever dat dan nog eens terug te moeten komen naar het ziekenhuis …

Het nieuwe ‘normaal’ Door haar borstkanker leerde Michele meer over zichzelf dan ze tevoren wist: “Mijn leven was altijd een droom geweest. Maar kanker zet je wel even met je beide voeten op de grond. Stukjes van jezelf verliezen is vreselijk. Het leek alsof ook mijn identiteit werd geamputeerd.” Michele wilde haar ouders een tweede begrafenis van een kind besparen. Die overtuiging sterkte haar overlevingsinstinct. Michele gaf haar leven weer richting. Een hele uitdaging: “Tijdens je behandeling hou je vooral vol. Je verwacht niets. Alles is uitgevlakt. Je eigen zelf is veranderd. Je moet een nieuwe normaliteit vinden. Aan mijn vrienden beschrijf ik het als een heel bizarre achtbaan. Normaal stap je in op punt A en stap je daar ook uit. Kanker doet het anders. Voor je het weet ben je vertrokken, je leven staat op z’n kop, je maag draait en keert en je wordt ergens ver, ver weg gedropt. Je vertrekt in Londen en stapt uit in München. Je kent daar de weg niet, en spreekt de taal niet. Na je behandeling veronderstelt men gewoon dat je weer normaal bent. Maar zelf… weet je niet meer wie je bent. Je moet je eigen ‘ik’ opnieuw opbouwen. Volgens mij zijn er geen programma’s die je helpen om daar goed mee om te gaan.” Michele wou haar carrière hervatten. Ze kon niet meer voor de camera staan. Dan legde ze zich maar toe op haar voiceover-werk. “Ik heb thuis een eigen opnamestudio. Dus ik kon daar teksten inspreken wanneer ik me sterk genoeg voelde.” Haar haar groeide terug. En Michele ontdekte een heel nieuwe look. “Normaal gezien was het gedaan met mijn modellenwerk. Maar ik probeerde het eens op een andere manier. Ik liet mijn haar kort. Ik kleurde het grijs niet weg. Zo schreef ik me in voor een internationale wedstrijd voor rijpere modellen. Uit 7000 kandidates werd ik als eerste eredame gekozen. Dat gaf een nieuwe wending aan mijn carrière. Amazing!”

Nobody is perfect De Wilhelmina Models 2012 zoektocht voor 30+modellen was een heel prestigieuze wedstrijd. Georganiseerd door een groot modellenbureau. Micheles tweede plaats betekende meteen ook een tweede kans. “Ik kreeg kanker. Ongepland. Ik maakte er het beste van en dit is het resultaat. Ik heb nu contracten bij verschillende modellenbureaus. Ik ben weer een nieuw gezicht! Iedereen klapt voor me als ik op de catwalk kom. Ze vinden vooral mijn haar leuk. Ik heb een borstreconstructie laten doen. Maar ik heb geen tepels en mijn borsten zien er niet normaal uit. Tijdens een show kan je geen prothese of bh dragen. Ik laat het gewoon zoals het is. Ergens in het publiek is er misschien wel een vrouw voor wie het belangrijk is dat ze dat ziet.” Michele is een boegbeeld geworden voor vrouwen die borstkanker overleefden. Door zichzelf te zijn. Soms denk ik dat dat simpelweg mijn roeping is. Mensen wachten me na een show op. Gewoon om te praten. Backstage zijn er meisjes die naar mijn borst kijken. Als ik dat merk, antwoord ik altijd: “Niet bang zijn, zo ziet een dubbele mastectomie er nu eenmaal uit.” Ik denk dat dit helpt om het bespreekbaar en aanvaardbaar te maken. “Ik ben een model, maar … ik ben niet perfect. Nobody is perfect. Dat is geen reden om beschaamd te zijn.” Met haar nieuwe look sleept Michele ook bij Amoena een modelcontract in de wacht. Mooi meegenomen want ze houdt van onze kledij. “Amoena wilde een model dat een borstoperatie had gehad. Ik herinner me nog dat mijn agent me daarvoor belde en dat ik meteen naar boven rende om mijn Amoena topje aan te trekken. De eerste dagen na mijn operatie droeg ik dat constant. Snel een foto genomen en naar mijn agent gestuurd. Die bezorgde de foto aan Amoena. En ik … kreeg de job!” Michele schitterde in onze productcatalogus 2013/2014 en ze stond ook al in het Amoena Life Magazine.

Open staan voor anderen Michele popelt om in kleren van de nieuwe Amoena Active collectie werk te maken van een heel nieuw project. Ze wil andere borstkankerpatiënten weer op weg zetten naar een goede gezondheid: “Ik ben op zoek naar een personal trainer die gespecialiseerd is in de samenwerking met borstkankerslachtoffers. Samen gaan we dan een videoblog maken. Met een heel holistische benadering: dieet, voeding, oefeningen, mentale weerbaarheid, … Alle aspecten van revalidatie komen aan bod. We winden er geen doekjes om. Ik zal mijn borst tonen zoals ze is. We gaan voor een open en eerlijke aanpak.” Michele vat haar levensverhaal zelf samen: “Ik neem mezelf niet te ernstig. Dat zit gewoon niet in mij. Ik had ‘alles’ volgens de mensen en plots was ik zelfs geen baas meer over mijn eigen identiteit … Zoiets maakt je nederig.” Ze vertikt het dan ook om anderen iets op te leggen. Maar benadrukt dat open staan voor anderen voor haar de sleutel tot herstel was: “Ik heb echt het maximum gehaald uit de hulp die vrienden en buren me boden. Als ik één ding geleerd heb, is het dat iedereen iemand of iets nodig heeft. Je moet het niet alleen willen doen. Op een bepaald moment liet ik de controle los en liet ik mensen toe om me graag te zien. Dat sleurde mij er helemaal door.” |

Amoena Life | 19

Product Manager Borstprothesen

Zachtere siliconen:

Materiaal van de toekomst

Ruimte voor verbetering:

Comfort+ en de astronauten

Op ontdekkingstocht in de geschiedenis van Comfort+ komen we ruimtevaarders tegen … Hoe zit dat eigenlijk? Niemand hoort aanzwellende trompetten en dreunende pauken bij het aanpassen van een Comfort+ borstprothese. Toch zou de soundtrack van een film als ‘2001: A Space Odyssey’ niet helemaal ongepast zijn. Comfort+ heeft namelijk een hechte band met innovatieve ontwikkelingen uit de ruimtevaart. Comfort+ is het resultaat van een partnership tussen Amoena en Outlast® Technologies. In deze prothese zit phase change material verwerkt (PCM). Dit ‘slimme materiaal’ zorgt voor absorptie, opslag en afgifte van warmte voor optimaal draagcomfort. PCM werd oorspronkelijk ontworpen voor de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA. Het werd gebruikt in de ruimtehandschoenen van de astronauten en beschermde hun handen tegen extreme temperatuurswisselingen. Vandaag

20 | Amoena Life

vind je PCM-toepassingen in heel wat gebruiksvoorwerpen en toepassingen.

Proactiviteit, getekend Outlast® Outlast levert nog altijd technologie voor de ruimtevaart. Maar ook materiaal voor de Amoena borstprotheses en kleding. In beide gevallen zorgt de Outlast-technologie voor meer comfort. Hoe? Door proactief de opslag van warmte en vocht te managen. Belangrijk voor een borstprothese als Comfort+ is dat dit preventief gebeurt: de proactieve technologie maakt werk van een evenwichtige temperatuur vóór het lichaam begint te zweten. Dit in tegenstelling tot reactieve materialen. Zij beginnen pas te werken als er al transpiratie is: ze voeren dan het vocht af. Anders gezegd: Comfort+ gaat een stapje verder.

©Outlast Technologies LLC. Used with permission

Vijfendertig jaar geleden werden de eerste siliconenborsten gemaakt. Bij Amoena wilden we toen vooral een vorm en een gevoel creëren dat zo goed mogelijk op een natuurlijke borst leek. Maar sindsdien gingen we alsmaar verder. Vrouwen vertelden ons dat het tussen hun huid en de borstprothese altijd zo warm werd. Het begin van een intensieve zoektocht. In 2008 sloten we een partnership af met Outlast. Het resultaat? De introductie en het patent van de Comfort+ borstprothesen. Comfort+ prothesen maken een verschil door: Absorptie – warmte wordt weggevoerd van de borstwand; Opslag – warmte wordt bewaard tot de temperatuur in de omgeving zakt; fgifte – de warmte wordt teruggegeven aan het lichaam A om zo een bijna-constante lichaamstemperatuur te bereiken. Vandaag integreren we die temperatuurregeling niet alleen in onze borstprothesen. We rusten voortaan ook een aantal van onze textiel-en modeproducten uit met deze technologie.

Vier jaar geleden zette Amoena nieuwe stappen richting nog meer comfort voor borstprothesedraagsters. Vandaag integreren we de resultaten van die zoektocht in onze producten. Al onze lichtgewicht Amoena borstprothesen worden nu vervaardigd met onze nieuwe zachtere silicone. Een innovatie die u vast op prijs zult stellen. “Het ging hem niet alleen om die zachtheid”, zegt Brigitte Seehaus, Global Product Manager Borstprothesen. “We wilden een lichtgewicht borstprothese die op een natuurlijke manier ‘terugveerde’ als je ze aanraakte. En dat natuurlijk gecombineerd met jarenlange betrouwbaarheid.” Amoena deed uitgebreide slijtagetesten. We organiseerden ook draagtesten waaraan meer dan 60 vrouwen in Zweden, Denemarken, Duitsland en Spanje deelnamen. De reactie van één van de dames: “Mijn man was in de wolken met dat nieuwe zachte gevoel.” Een veelbetekenend compliment! Seehaus gaat verder: “We beschikken nu over een uitgebreide waaier van borstprothesen: natuurlijk, betrouwbaar en zachter dan ooit tevoren.” De toekomst van borstprothesen en de borstprothesen van de toekomst zien er goed uit! Vraag uw Amoena verdeler gerust een demo of meer informatie.

Ervaar zelf de zachte silicone in de nieuwe Energy borstprothese. Niet enkel de silicone in de Amoena Energy borstprothese is veel zachter geworden, ook het driedimensionele pareloppervlak. En dankzij de toevoeging van luchtkanalen die voor een maximale ventilatie zorgen, wordt transpiratie achter de prothese verminderd. Dat alles in combinatie met de warmteabsorberende eigenschappen van Comfort+, zou er voor zorgen dat u vergeet dat u een borstprothese draagt!

Gecertificeerde topprestaties Deze technologie werd niet alleen voor het eerst gebruikt in de veeleisende omstandigheden van een ruimtemissie. Ze wordt nog altijd verder op punt gesteld en getest op vlak van werking en veiligheid. En met resultaat: Outlast kreeg als enige phase change material het prestigieuze Certified Space Technology™ certificaat. Comfort+ is meer dan een oplossing die heel wat vrouwen meer comfort biedt in hun dagelijks leven. We gaan verder: net als ruimtevaarders grenzen verleggen, willen we bij Amoena grenzen verleggen voor vrouwen met een borstprothese. The sky is daarbij the limit. |

www.amoena.com/intouch CMYK 0.15.40.4

Amoena Life | 21

Brigitte Seehaus

>>> WETENSCHAP

>>> IN DE KIJKER

De meeste vrouwen die ‘Comfort+’ uitproberen, hadden niet gehoopt op het resultaat dat ze kregen. Zelfs de meest doorgewinterde consumenten van over de hele wereld waren aangenaam verrast hoezeer ‘Comfort+’ een verschil maakt. Het kan een moment van opluchting zijn: u wist niet wat u miste. Lees hier wat drie opgetogen vrouwen die ‘Comfort+’ dragen erover zeggen.

CAROLINE — 43 JAAR, QUEBEC, CANDA “Sinds ik mijn Amoena-borstprothese met ‘Comfort+’ draag, voel ik me geweldig. Het maakt een ongelooflijk verschil qua gevoel en draagcomfort. Het biedt me een grotere vrijheid en mijn huid voelt niet meer onaangenaam warm en vochtig aan. Ik ben er dol op!”

…de perfecte oplossing…

MALGORZATA (MAGGIE) — 41 JAAR, POLEN “Mijn eerste borstprotheses bestond uit één laag. Ik dacht: ‘Tja, dat is wat je mag verwachten van een borstprothese.’ Door over te schakelen op ‘Comfort+’ leek het alsof ik iets gewonnen had – een nieuwe levenskwaliteit. Zowel ’s zomers als ’s winters blijft mijn huid onder de borstprothese aangenaam droog. Gecombineerd met ‘Contact’ vormt het de perfecte oplossing. Een reconstructie laten uitvoeren komt nooit bij mij op.”

…ik voel me geweldig…

ANN — 64 JAAR, QUEENSLAND, AUSTRALIË “Toen ik in 1983 te horen kreeg dat ik kanker had, veranderde mijn leven. Maar begin jaren 90 veranderde het opnieuw, toen ik de ‘Contact’ van Amoena begon te dragen. Ik was meteen verlost van de pijn in mijn hals, ik voelde me opnieuw compleet. Nu draag ik de ‘Contact’ met ‘Comfort+’, dat warmte opneemt en vasthoudt. Daardoor hebben de borstkas en de prothese dezelfde temperatuur, is dat niet knap? Mijn zoon heeft een nieuwe plek gezocht en woont nu in het hete, stoffige Mount Isa, maar mijn borstprothese blijft keurig op haar plaats. Ze blijft mooi zitten op mijn borstkas (er is veel transpiratievocht voor nodig om een borstprothese maat 9 te doen verschuiven, en ik transpireer gewoon niet zo veel). Ik draag ze minstens zestien uur per dag, elke dag. Ik denk er nooit aan.”

…ik denk er nooit aan…

TOEBEHOREN De balance-prothese of gedeeltelijke borstprothese, wordt aangepast zodat het de lichaamsvorm volgt en de behacup perfect opvult. Dankzij de dunne, zacht aflopende randen valt het niet op onder uw kleding. Maar het effect op uw figuur zal niet onopgemerkt blijven, Elke balance-prothese is nu voorzien van ‘Comfort+’.

Balance VARIA

Balance Delta*

Balance OVAL * Ook verkrijgbaar in ‘goudbruin’, in alle maten.

22 | Amoena Life

fit FUN and

Comfort+ Een aangename verrassing!

>>> Sport & beweging

Ann Sprangers: drijvende kracht achter Fit and Fun, sportvereniging voor vrouwen met borstkanker

“Yoga, hockey, volleybal, badminton, voetbal, …

we doen het allemaal!”

We staan in een sportzaaltje in het Nederlandse Nootdorp, ergens tussen Den Haag, Delft en Zoetermeer. Elf vrouwen leren hier vanavond zelfverdedigingstechnieken. Ze hebben allemaal twee dingen gemeen: hun borstkankerverleden en de smile op hun zwetende gezicht. Dit moet Fit and Fun zijn, de lokale sportverenging voor vrouwen met borstkanker. Ann Sprangers kreeg borstkanker in 2007. Voor de diagnose ging ze vaak schaatsen en inlineskaten. Niet fanatiek, maar ze genoot wel enorm van die inspanningen. Ze wou na haar behandeling en het revalidatieprogramma ‘Herstel & Balans’ weer gaan sporten. Fysiek helemaal op Ann probeerde eerst bij een ‘normale’ damessportclub. Maar dat bleek toch niet zo evident. “Je bent na je behandeling fysiek helemaal op. Van de conditie die ik vroeger had, bleef niks meer over. Ik kon gewoon niet heel de tijd mee. En mensen zien niet altijd aan je dat je ziek bent geweest. Gelukkig maar, maar het is dan wel raar als je om de haverklap aan de kant gaat zitten”, legt Ann uit. Ook de kleedkamer- en douchemomenten zijn vaak moeilijk voor veel vrouwen die borstkanker kregen. Ook voor Ann: “Ik trok ook altijd een ruim T-shirt aan. Daarom ben ik nu ook zo blij met de nieuwe sportlijn van Amoena, die ziet er gewoon leuk en vrouwelijk uit!” Het draait niet om prestaties Ann zocht naar een sportief programma dat aansloot bij haar kunnen. Omdat ze niets vond in het bestaande aanbod, startte ze in 2009 met Fit and Fun: “Het moest vooral laagdrempelig

zijn. En dat is het vandaag nog altijd. Het draait bij ons niet om prestaties. Het is vooral belangrijk dat je blijft sporten. Wat we allemaal doen? Onze sessies worden begeleid door een fysiotherapeute. We starten altijd met een warming-up en sluiten af met ontspanningsoefeningen. Daartussen is the sky the limit: yoga, hockey, volleybal, badminton, voetbal, … allemaal al gedaan! Wij zijn eigenlijk een heel democratische vereniging. We beslissen samen welke sport we volgende keer gaan doen.” Een betere conditie en een goed gevoel De democratische en laagdrempelige aanpak werpt zijn vruchten af. Nog even en de verenging blaast vijf kaarsjes uit. Er is een ‘harde kern’ van leden die met elke activiteit meedoen en die jaar na jaar lid blijven. Andere vrouwen komen slechts tijdelijk. Zij vinden in Fit

and Fun een opstapje naar hun vroegere sportbeleving. Als ze hun conditie weer hebben opgebouwd, gaan ze opnieuw hardlopen of fietsen zoals tevoren. Anderen blijven ‘plakken’ bij Fit and Fun. Voor tientallen vrouwen met borstkanker betekende Fit and Fun na hun ziekte zo een springplank naar een betere conditie en een goed gevoel. Ook voor Ann zelf: “Ik vond dankzij Fit and Fun weer plezier in sport. Ik heb hier nieuwe sporten én mijn ‘nieuwe’ lichaam leren kennen. Maar ik ontmoette hier ook mensen die ik anders misschien nooit zou durven aanspreken. We delen in de club ook heel veel met elkaar. Dat gaat makkelijker omdat we elkaars situatie begrijpen. Aan lotgenotes – want dat zijn we – hoef je niet alles van bij de start uit te leggen. Zo hebben we heel veel steun aan mekaar. Maar nóg belangrijker: we hebben vooral heel veel lol.” |

Meer weten over Fit and Fun? Of over sporten na borstkanker? Woon je in de buurt van Den Haag, Delft en Zoetermeer en wil je sporten na borstkanker? Bel of mail Ann Sprangers op +31 681 87 17 46 of mail asprangers@gmail.com. Ook elders in Nederland kan je sporten na je kankerbehandeling. Je vindt meer info op deze sites: www.herstelenbalans.nl en www.stichtingkankerensport.nl In België is er Rekanto. Dit sportprogramma voor mensen met kanker werd uitgewerkt door een groep deskundigen op het vlak van oncologie, sportgeneeskunde en revalidatie. Meer info op www.rekanto.be

Amoena Life | 23

>>>Lichaam & Geest

Ga voor variatie en zet die frontale hersenkwabben eens écht aan het werk!

4 6 5 1 6 3 1 4

Tijd voor de praktijk: een anagram Hoeveel verschillende woorden maak u met de letters van deze zin? IK HOU VAN AMOENA

2 5 1 3 6 4 2

1 2 5 3 4 6 3Doolhof 4 6 5 1 2 5 1 2 6 3 4 4 6 3 2 5 1 2 3 1 4 6 5 6 5 4 1 2 3

3 6 4 2 5 1

4 2 5 1 3 6

6 3 1 4 2 5

1 5 2 3 6 4

2 4 6 5 1 3

6 1 3 4 5 2

3 5 1 2 6 4

4 3 5 6 2 1

1 6 2 3 4 5

3 1 2 5 4 6

5 2 4 1 3 6

4 5 1 6 3 2

2 6 4 3 1 5

1 4 5 2 6 3

6 2 3 1 5 4

5 3 6 4 2 1

___________________ ___________________ ___________________ ___________________ ___________________ ___________________ ___________________ ___________________

Amoena Life | 25

6 2

3 1

6 1 3 4 5 2

3 5 1 2 6 4

4 3 5 6 2 1

1 6 2 3 4 5

6 5 2 4 1 3

3 1 2 5 4 6

4 5 1 6 3 2

2 6 4 3 1 5

1 4 5 2 6 3

5 3 6 3 2 1 5 3

6 2 3 1 5 4

5 3 6 4 2 1

Zet uw timer op 3 minuten en schud uw neuronen wakker!

2 4 6 5 1 3

___________________ ___________________

2 4 6 5 1 3

___________________ ___________________

OPLOSSING 1 5 2 3 6 4

___________________ ___________________

6 3 1 4 2 5

Speel breinspelletjes. U vindt deze spelletjes tegenwoordig overal. Kijk maar eens online, in de App Store van uw smartphone, in de boekhandel en op de game-console van uw kinderen of kleinkinderen. Sommige experten raden 20 tot 30 minuten breintraining per dag aan voor een optimaal effect. Een tip: ga voor variatie. Doet u altijd dezelfde breinbrekers, bijvoorbeeld uw dagelijkse kruiswoordpuzzel? Dan ‘bewandelt’ u altijd hetzelfde traject in uw brein.

6 2

4 2 5 1 3 6

3 4

Doe interessante dingen. Volg een cursus, leer een instrument bespelen, lees, blijf sociale contacten leggen, laat u intellectueel uitdagen in gesprekken met familie en vrienden.

2 4 3 1

6 5

3 6 4 2 5 1

Eet slim. Uw voeding zorgt voor bouwstenen voor uw volledige lichaam, dus ook voor uw hersenen De inhoud van uw bord heeft een direct effect op uw gemoedsgesteldheid, uw energie en uw fysieke toestand. Zorgen voor een evenwichtige voeding is dus zorgen voor uw mentale gezondheid.

5 2 1 4 5 3 6 3 2 1 5 3 5 3

5 1 3 6 4 2

Blijf fysiek actief. Het National Institute of Aging (een Amerikaanse overheidsorganisatie) raadt alle volwassenen aan om regelmatig te bewegen voor een goede gezondheid en een goed gevoel. Het is nog niet zeker of dit mentale achteruitgang voorkomt of vertraagt, maar het vermindert wél de kans op andere chronische aandoeningen.

5 3

24 | Amoena Life

Werkboeken Neem eens een kijkje in uw boekhandel, krantenwinkel of in de bib. Er bestaan duizenden boeken en boekjes vol oefeningen en raadsels. Een goed idee als u – zoals zoveel mensen – nog altijd pen en papier boven scherm en toetsenbord verkiest. Succes!

Werk maken van meer ‘hersenspieren’: vier manieren

2 1

6 2 4 1 5

Waarom heeft uw brein training nodig? Wetenschappelijk gezien vindt er bij elke mentale stimulans neurogenese plaats. Dat wil zeggen dat er in ons brein nieuwe neuronen worden gevormd. Die verbinden zich met naburige neuronen. Alles begint te ‘knetteren’ onder uw hersenpan en de neuronen vuren elkaar aan om te groeien. Dit gaat celsterfte tegen. Uw brein … staat op scherp. Waarom werken onze hersenen trager als we ouder worden? Deze achteruitgang is normaal en kent verschillende oorzaken. Als u onze levenscyclus bekijkt, ziet u dat we vooral mentaal gestimuleerd worden wanneer we jonger zijn. Als kind ontdekken we dag na dag nieuwe dingen. Op school leren we alsmaar bij. We hebben hobby’s en een carrière. Heel wat ouderen worden op mentaal vlak minder uitgedaagd. Bovendien worden de verstandelijke vermogens van heel wat mensen tijdens hun leven ook op de proef gesteld of aangetast door ziekte, depressie, alcoholgebruik, nevenwerkingen van medicatie (chemotherapie bijvoorbeeld), … Ook hoofdletsels,

slechte eetgewoonten en onvoldoende oefening eisen hun tol. Het gevolg? Verminderde hersenfuncties, onder meer een slechter geheugen.

4 1 3 5 6 2

Kent u brain training? Jaren geleden stak het fenomeen de kop op. Vooral als wapen in de strijd tegen een van de meest zorgwekkende gevolgen van ouder worden: cognitieve achteruitgang of dementie. Kranige bejaarden scherpen sinds de jaren ’80 hun potloden en geesten om kruiswoordraadsels en andere breinbrekers in te vullen. Recent tonen meer en meer studies aan dat we onze mentale fitheid hiermee echt kunnen verbeteren. Net zoals dat met ons lichaam gaat. Door gericht te oefenen krijgen we onze neuronen in topconditie.

Dr. Kawashima’s Brain Training: Hoe Oud is uw Brein? Dit spelletje voor de Nintendo DS moet uw hersenen scherp, geconcentreerd en jong houden. Door minigames te spelen zou u uw ‘hersenleeftijd’ doen dalen.

3 1 4 2

3 5 6 2 4 1

Hou uw verstand erbij, train uw brein elke dag

2 5 1 3

5 6 2 3 1 4

ZIJN UW NEURONEN IN VORM?

1 3 5 6 2

Braintrainer.nl De Nederlandse site, www.braintrainer.nl, bundelt geheugenen concentratiespellen. Van klassieke sudoku’s tot patronenzoekers: hier vindt u het allemaal. Samen met leuke weetjes en korte artikels over onderzoeken uit binnen- en buitenland. App Store & Google Play In de App Store of Google Play staan honderden breintraining-apps op u te wachten. Een snelle zoektocht helpt u om de spelletjes te vinden die bij u passen of … die juist een hele uitdaging voor u vormen. Wat dacht u van deze? Wordfeud: een verslavend online scrabblespel. Where’s My Water?: een populair puzzelspel waarbij u Swampy de alligator moet helpen door leidingen aan elkaar te puzzelen. Slice it: een uitdaging voor uw ruimtelijk inzicht. Snij uiteenlopende voorwerpen en figuren in stukken op een slimme manier. Lijkt simpel, maar is het niet …

2 4 1 6 3 5

Aanraders Neurocampus Braintraining Op www.neurocampus.com kan u vijf cognitieve vaardigheden trainen: taal, rekenen, inzicht, geheugen en logica. U kan zich gratis en vrijblijvend registreren. Eenmaal ingelogd krijgt u toegang tot alle oefeningen. Uw resultaten worden in een handig lijstje bewaard.

1 3 5 4 2 6

SUDUKO

>>> TRADITIE

met andere overlevenden.” Donna LoVerde, zesenvijftig, kreeg in 2008 te horen dat ze kanker had. Drie jaar geleden begon ze te roeien bij GO Pink DC, een team uit Washington DC. “Vrienden dachten dat, zodra mijn haar bijgegroeid was, de kanker verdwenen was en alles weer normaal werd. Hoe hard ze ook hun best deden, velen konden niet begrijpen hoe het voelt om een borstkakeroverlevende te zijn. Mijn teamleden begrijpen dat wel en zij bieden me onvoorwaardelijke steun,” zegt ze.

Drakenbootroeien

borstkankeroverlevenden:

over het water heen naar vriendschap Door Teresa Schreiber Werth

Dr. Don McKenzie, sportarts aan de University of British Colombia, lanceerde in 1996 ‘A breast in a Boat. Hiermee wilde hij de stelling toetsen dat, als vrouwen die behandeld werden voor borstkanker regelmatig een sport beoefenen waarbij het bovenlichaam gebruikt wordt, dit lymfoedeem in de hand zou werken. McKenzie was ervan overtuigd dat dankzij een speciaal oefenen trainingsprogramma vrouwen juist lymfoedeem konden vermijden en een actief, gevuld leven konden leiden. Zijn theorie bleek te kloppen. Dankzij hem is het drakenbootroeien wereldwijd in de borstkankergemeenschap binnengeloodst. Deze activiteit geldt nu als een efficiënte en krachtige therapie voor overlevenden. Ze is goed voor de gezondheid en verhoogt de bewustwording. De drijvende kracht erachter zijn bijna uitsluitend vrouwen die de ziekte zelf hebben doorgemaakt.

Dragonheart Vermont: alle teamleden aan het werk!

De hele wereld afschuimen Vandaag vindt men teams van borstkankeroverlevenden in Australië, elke Canadese provincie, Dubai, het Verenigd Koninkrijk, Ierland, Frankrijk, Italië, Maleisië, NieuwZeeland, Polen, Singapore, Zuid-Afrika en de Verenigde Staten. 26 | Amoena Life

Helen Janisse is zeventig. Ze komt uit Bell River in Canada en is een tienjaarsoverlevende. Ze denkt terug aan haar eerste ervaring met een peddel. “De eerste keren dat ik eropuit trok met mijn team, de Wonder Broads, wilde ik me niet laten kennen. Het was vreselijk moeilijk, maar ik wou niet opgeven!” Zes jaar later neemt ze geregeld deel aan wedstrijden. Van april tot september peddelt ze in Canada en in de winter roeit ze met een club in Florida. Ze zegt: “De kameraadschap (van de Wonder Broads) en de band tussen ons bevalt me. Tijdens het roeien kletsen we niet. Dan moet je peddelen. Maar na de training zitten we gezellig samen, we bellen met elkaar en steunen elkaar op allerlei manieren.” Ze haalt het onvermijdelijke verlies aan dat ze met elkaar delen als er een teamlid overlijdt. Een bloemenceremonie is een vast onderdeel van bijna elk drakenbootfestival. “Het is nog altijd een bijzonder emotioneel moment voor mij als we onze bloemen over het water uitstrooien. Dan denk ik aan degenen die we verloren hebben aan deze vreselijke ziekte.” Wat Anne Kist te vertellen heeft over haar ervaring met drakenbootroeien brengt u aan het lachen.”Op het eerste festival waar we aan deelnamen, waren er 150 teams. Ons team had het hele seizoen geoefend: we zaten aan de rand van het zwembad van de coach en dan: peddelen maar! Het zwembad verroerde geen vin. (Ons team had in 2000 nog geen boot.) De eerste keer dat we in een boot zaten, was op dat festival. We eindigden op de 149e plaats, en dan nog alleen omdat een ander team uitgevallen was, MAAR: we lagen altijd op kop in

onze baan! Dat geeft zo’n beetje weer hoe we tegen de dingen aankijken, ook vandaag nog,” zegt ze met een knipoog. Kist, programmadirecteur en coach van het Hope Chest Dragon Boat Team uit Buffalo in de staat New York, is achtenvijftig en een zeventienjaarsoverlevende. In 2001 ruilde ze haar carrière als sportlerares in voor fulltime drakenbootroeien, en ze heeft vele watertjes doorzwommen. Ze begon als drummer van het team. Het team heeft nu twee boten, vijf stuurlui en meer dan zestig actieve roeisters. Het afgelopen jaar kwamen er zevenentwintig nieuwe leden bij. Elke leeftijd en elk niveau welkom “Het Hope Chest Program gaat om zich goed voelen na borstkanker, om weer in vorm komen. Het is helemaal gratis, dus toegankelijk voor elke geïnteresseerde overlevende,” zegt Kist. Er gelden slechts twee teamregels. “Ten eerste: elk lid moet tussen 1 januari en de start van het roeiseizoen twaalf oefensessies bijwonen. Dat heeft eigenlijk te maken met gezondheid en veiligheid. Je hebt al kanker overleefd, nu wil je niet je rug bezeren in een boot. En ten tweede: om te mogen meeroeien op een festival, moet je vijf trainingen bijgewoond hebben.” Het team bestaat uit overlevenden van in de veertig tot het oudste lid, dat al meer dan tien jaar roeit en drieëntachtig is! Een van de leuke dingen aan deze sport is dat iedereen, ongeacht leeftijd, vorm of gestalte, kan meedoen. “De meeste vrouwen in het team beschouwen zichzelf niet als sportlui,” zegt List. “Velen hebben nooit eerder aan sport gedaan. Het draait allemaal om conditie, techniek, uithoudingsvermogen en zich amuseren

Mary McAvoy van Wellington, Nieuw Zeeland. Foto: Simon Hoyle

Een team voor de ogen van de wereld Mary McAvoy, negenenzestig, uit Wellington in Nieuw-Zeeland, is een stichtend lid van CanSurvive Breast Friends Paddling for Life. Voor haar was het hoogtepunt van haar elf jaar op het water dat ze Nieuw-Zeeland mocht vertegenwoordigen op de Internationally Abreast-kankerdrakenboot. Die voer op 3 juni 2012 mee tijdens de parade op de Theems in Londen ter ere van het diamanten jubileum van de Britse koningin. Dr. Don McKenzie stond aan het roer. Alyson Purssell, achtenvijftig en negenjaarsoverlevende, is lid van Paddlers for Life (PFL) uit Windemere in het Lake District, Cumbria, VK. Zij was ook betrokken bij de jubileumviering. Haar team

Van de oudheid naar de moderne tijden

drakenfeiten

organiseerde een receptie in de Canadese ambassade voor alle drakenbootteams van overlevenden die meeroeiden op de jubileumviering van de Queen. Paddlers for Life is in Manchester en Schotland een groeiende organisatie. Het team is van plan mee te roeien op festivals in Dublin, Ierland (2013) en Sarasota, Florida (2014). “Drakenbootroeien heeft me een nieuwe levenskans geboden!” Dat verklaart Judy Wilson, eenenzestig, achtjaarsoverlevende en roeister bij amaBele Belles uit Kaapstad, Zuid-Afrika (amaBele betekent borst in het Xhosa). Haar team traint drie keer per week aan de voet van de Tafelberg. Zij mocht ook meeroeien in de parade ter ere van het diamanten jubileum van de Britse koningin en ze maakte deel uit van een internationaal team van veertien roeisters die zeven landen vertegenwoordigden. Ook Linda Dyer, zestig, en Pam Blum, vierenvijftig, allebei van Dragonheart Vermont, werden uitgekozen voor datzelfde team, als vertegenwoordigsters van de VS. Ze voelden zich vereerd en vonden het spannend om de wereld te laten zien dat er leven is na borstkanker. Als je bedenkt dat we eenentwintig kilometer hebben geroeid… Je kunt je wel voorstellen hoe vastberaden die vrouwen in die boot waren. Ze waren niet klein te krijgen!” L. Dyer richtte tien jaar geleden Dragonheart Vermont op en leidde haar team naar successen die voor veel voldoening en verrassingen zorgden. In 2012 veroverden ze een plaats op het ‘Club Crew World Championship’ in Hong Kong, de drukste haven ter wereld, waar ze met succes deelnamen en goud en zilver in de wacht sleepten. Ze haalt een van de fijnste momenten aan: toen ze bij de registratie hun ID-plaatje kregen met in grote, vette letters ‘SPORTVROUW’erop. “We keken naar dat plaatje en beseften dat we een lange weg hadden afgelegd

Team Dragonheart Vermont viert hun overwinning in Hong Kong, 2012.

sinds we aan een infuus lagen voor een chemobehandeling. Van een transformatie gesproken!” De missieverklaring van de club is duidelijk: “De leden van Dragonheart Vermont stellen zich tot doel bewustwording over borstkanker te vergroten in onze samenleving, andere kankeroverlevenden en hun familieleden hoop te geven en ze aan te zetten om elk ogenblik ten volle te beleven, en onze eigen teamleden te steunen in een kameraadschappelijke en vrolijke sfeer. Door aan drakenbootroeien te doen, geven overlevenden van borstkanker de ziekte en de statistieken een gezicht. Borstkanker bracht onze teamleden samen. Vriendschap houdt ons samen. Het gaat ons niet om drakenbootraces winnen. Wij houden een race tegen borstkanker. In China symboliseert de draak een goed voorteken. Dragonheart Vermont hoopt met hart en ziel dat de draak ons zal beschermen tot de race tegen borstkanker deze ziekte uiteindelijk zal overwinnen. Per aquas ad fraternitatem: over het water heen naar vriendschap.” | Teresa Schreiber Werth is freelance schrijfster en communicatiespecialiste. Ze is een overlevende van fase III-borstkanker. Ze woont en werkt in Spencerport, New York.

De bakermat van drakenbootroeien ligt in het oude China. Daar werden meer dan 2.500 jaar geleden de eerste races gehouden, langs de oevers van de rivier de Yangtze, in dezelfde periode dat de Grieken in Olympia hun atletiekwedstrijden hielden. • In de moderne tijd ingevoerd in de jaren zeventig van de vorige eeuw. • Meer dan twee miljoen deelnemers op elk continent, onder wie overlevenden en vrienden en familieleden die hen steunen. • Niet duur en makkelijk om te starten, wat het aantrekkelijk maakt. • Elke leeftijd en elk niveau welkom. • Een band met het team maakt deel uit van de ervaring. • Synchronisatie en techniek zijn cruciaal om te slagen. • Boten: 12,5 meter lang, van teak (traditioneel) of glasvezel en watervast multiplex (modern), zonder de kop en de staart, die bevestigd worden voor festivals. • Bemanning: twintig roeiers/twee aan twee, een stuurvrouw, een drummer. • Uitrusting: peddel van 106-130 cm (hout, koolstofvezel, hybride, glasvezel), reddingsvest, zitkussen, trainingshandschoenen. Amoena Life | 27

>>> Voeding

Door kleuren te variëren verplicht u uzelf om ingrediënten af te wisselen. Verwen uw smaakzin (en ogen) eens met frambozen, bramen, limoen, aubergine, waterkers, granaatappel, rabarber, broccoli, knoflook, spinazie, wortelen, sojascheuten, abrikozen, mango, … • Kruid met kruiden: laat uw zoutvat staan en probeer eens welke smaaksensaties u allemaal kan creëren met basilicum, peterselie, koriander, oregano, … • Beperk rood vlees tot maximum 500 gram per week. Vermijd bij voorkeur bereide vleeswaren (paté, salami, worst,…).

Eten tijdens en na een

kankerbehandeling Goede voeding betekent niet altijd hetzelfde

“Ik ben zó blij dat ik weer kan genieten van een lekker etentje met mijn vriend. Tijdens mijn chemotherapie lustte ik zelfs mijn lievelingspasta niet meer“, vertelde een borstkankerpatiënte onlangs na één van onze Amoena modeshows. Een goede aanleiding om de invloed van kanker en kankerbehandelingen op onze voeding en eetgewoonten eens onder de loep te nemen. Tijdens de behandeling: geef uw lichaam wat het nodig heeft Heel wat vrouwen voelen zich tijdens hun chemotherapie of radiotherapie vaak te belabberd en futloos om energie te stoppen in het bereiden van een evenwichtige gezonde maaltijd. Anderen doen er alles aan om gezond te blijven eten. Zij kiezen resoluut voor fruit, groenten en vezelrijke voeding. Maar zo krijgen ze te weinig calorieën binnen op een moment dat hun lichaam die calorieën net enorm nodig heeft. Volgens studies kampen 59% van de ambulante en 90% van de gehospitaliseerde patiënten met ondervoeding op het moment van hun diagnose. Tijdens een behandeling moet energie uw hoofddoel zijn. Heeft u zin in fastfood? Eet dan gerust fastfood. Uw calorie-inname, dat is wat telt. De herkomst van de calorieën is nu even niet van tel. Gezonde voeding is natuurlijk altijd aan te bevelen. Maar een gewoonte veranderen, vraagt inspanning. En tijdens uw behandeling worden er sowieso al genoeg inspanningen van u gevergd. In deze moeilijke periode moet u uw lichaam

28 | Amoena Life

vooral kracht geven. Een oncodiëtist kan u hierbij helpen. Bent u vaak moe? Dan geeft zij of hij u tips voor energierijke maaltijden en tussendoortjes. Krijgt u geen hap door uw keel? Dan kan een maaltijdvervangend drankje wonderen doen. Het gevecht voor meer energie begint trouwens al op uw boodschappenlijstje. Door slim te winkelen of te laten winkelen, zorgt u ervoor dat u ook voor moeilijke momenten iets energierijks in huis hebt. En wat na de behandeling? Onderzoek geeft aan dat gezond en evenwichtig eten het risico op herval beperkt. Dit zijn enkele tips die u op weg zetten naar een verantwoord eetpatroon: • Eet dagelijks minstens 5 stuks fruit en groente. •B eperk uw consumptie van gesuikerde dranken, alcohol en calorierijke voeding. • Vermijd over- of ondergewicht. Probeer een gezond lichaamsgewicht te bereiken en/of te handhaven door evenwichtig te eten en voldoende te bewegen. • Leg kleur op uw bord: mix groen, geel, rood, oranje, blauw en paars.

Eten tijdens en na kankerbehandeling: vaak voorkomende klachten • gebrek aan eetlust (anorexie) • aversie (afkeer van bepaalde etenswaren, onder meer door veranderde smaak- en geursensaties) • misselijkheid en braken • continue of plots optredende vermoeidheid Sommige bijwerkingen blijven soms na de behandeling nog aanslepen. Vermoeidheid bijvoorbeeld. Maar ook afgenomen eetlust, smaak- en reukveranderingen, droge mond, slikproblemen, ongewenst gewichtsverlies of ongewenste gewichtstoename. In samenspraak met een (onco)diëtist kan u met aangepaste voeding deze klachten verminderen of zelfs verhelpen.

Vergeet ook niet te bewegen Wie zich af en toe moe voelt, wordt vaak minder actief. Vermijd dat u in een vicieuze cirkel van alsmaar minder bewegen belandt. Dan neemt uw conditie verder af en wordt het nog moeilijker om opnieuw te gaan bewegen. U loopt dan extra risico op gewichtstoename. Luister naar uw lichaam en probeer op een plezierige manier weer tijd te maken voor wandelen, fietsen, joggen, zwemmen of andere fysieke activiteiten. Idealiter beweegt u 30 minuten per dag. Dat halfuurtje doet niet alleen uw lichaam goed. Ook uw geest krijgt er een ‘boost’ van! Recepten Pasta met oesterzwammen Ingredienten voor 4 porties 500 g oesterzwammen 400 g linguini of tagliatelle 150 g Parmezaanse kaas 2 knoflookteentjes 1/2 limoen 4 el (olijf)olie (verse) tijm, (verse) rozemarijn, zwarte peper, zout Bereidingswijze 1. Pel de knoflook en snijd fijn. Maak de oesterzwammen schoon. Rasp de Parmezaanse kaas. Pers de limoen. 2. Gaar de pasta. Bak ondertussen de oesterzwammen in de vetstof mooi bruin, samen met de look. Voeg de kruiden en het limoensap toe. Laat nog even sudderen. Meng in dezelfde pan de deegwaren erdoor en schik op een bord. Bestrooi met de kaas en nog wat zwarte peper.

Eenpansgerecht met spinazie en rijst Ingredienten voor 4 personen 1 kg bladspinazie 240 g ongekookte (bruine) rijst 150 g feta 25 grote scampi’s 3 uien 2 knoflookteentjes 4 el olie of 100% plantaardige margarine nootmuskaat, paprika, peper, zout Bereidingswijze 1. Maak de scampi’s schoon, spoel ze af en droog ze op keukenpapier. Snijd de ui in kleine stukjes. Pel de knoflook. Snijd de feta in blokjes. Kook de rijst gaar. 2. Was en blancheer ondertussen de spinazie, spoel in een zeef met ijskoud water en druk het overtollige vocht eruit. Bak de scampi’s in de helft van de vetstof; kruid met peper, paprika en zout. 3. Bak in de andere helft de ui glazig, met de geplette knoflook. Voeg dan de uitgelekte rijst, spinazie en feta toe. Roer, en breng op smaak met peper en zout. Serveer dit op een bord en leg de scampi’s er bovenop. Boekenlijst Piet Puur - Piet Huysentruyt In Piet Puur bereidt Piet Huysentruyt gerechten voor iedereen die problemen heeft met kauwen, slikken of vast voedsel. (Uitgeverij Lannoo - ISBN 9789020985818) Voedingsgids voor mensen met kanker - Beijer S. et al. Dit boek biedt antwoorden op de meest gestelde voedingsvragen van mensen met kanker en hun omgeving. Het behandelt zowel vragen over kankerpreventie als bij en na kanker. (Uitgeverij EPO - ISBN 90 6020 712 2)

Wat is een oncodiëtist?

De oncodiëtist is een diëtist die gespecialiseerd is in voeding voor kankerslachtoffers. Na een verkennend gesprek zet zij of hij u op weg naar gezonder eten en opnieuw genieten van eten. Meestal gebeurt dit op basis van een op maat samengesteld dieet en persoonlijke voedingstips. Die persoonlijke aanpak is belangrijk. Optimale voeding is namelijk voor elke patiënt anders. Ze is onder meer afhankelijk van uw specifieke behandeling, bijwerkingen, gewichtsverlies of gewichtstoename. Ook uw energiepeil is heel bepalend voor het samenstellen van uw ideale menu. Een goede oncodiëtist werkt heel praktisch. Zij of hij leert u om anders te koken en zelfs om gericht boodschappen te doen. Hoe reageert u best bij misselijkheid, gebrek aan eetlust, een veranderde smaaksensatie, gewichtstoename?... Samen spelen jullie zo goed mogelijk in op de eisen en de grillen van uw verander(en)de lichaam.

Amoena Life | 29

>>> Roze voor oktober

een creatieve ziel koestert haar welvingen

Elke vrouw gaat anders om met de diagnose borstkanker en lichaamsmaten en -vormen doen daarbij niets ter zake. Daarom belicht het thema voor de ‘Breast Cancer Awareness’-button dit jaar hoe belangrijk het is om rondborstig ja te zeggen tegen alle bochten - zowel de bochten of rondingen van je lichaam, als de bochten die je op je levenspad tegenkomt.

Sara Weingartner

2013

ontwerpster van de button voor ‘Breast Cancer Awareness’ van Amoena

Van de button voor 2013, ‘Embrace Every Curve’, is maar een beperkt aantal vervaardigd. U kunt hem deze herfst kopen bij de deelnemende Amoena-verkooppunten. De nettoopbrengsten van de buttonverkoop gaan naar verdienstelijke borstkankerorganisaties wereldwijd. U kunt een Amoena-verkooppunt in uw buurt vinden via de ‘Store Locator’ op www.amoena.be / www.amoena.nl, of u kunt ons bellen op het nummer +32 2 464 21 00.

had, maar ze herinnert zich nog levendig hoe het voelde om als jonge mama (haar dochter Claire was net één toen de diagnose werd gesteld) geconfronteerd te worden met een van de moeilijkste bochten die je op je levenspad kunt tegenkomen. Ze blijft niet hangen in het verleden, maar begeleidt vrouwen die op dit ogenblik de diagnose moeten verwerken en helpt hen om te ontdekken hoe ze ja kunnen zeggen tegen hun nieuwe situatie. Nu lacht het leven haar toe. Vier jaar geleden mocht ze samen met haar echtgenoot David een nieuw gezinslid verwelkomen: hun zoontje Benjamin. Ze zegt: “Ik ben op een totaal ander punt in mijn leven aanbeland. Op een bepaald ogenblik besefte ik wat ik kwijt was (lichamelijk, en dat mijn toekomst er anders uitzag), maar ik voelde wat ik moest doen: mijn gevoelens uiten door te schilderen.” Momenteel is Sara druk bezig met een tweejarig project waarvoor ze tweeënveertig originele kunstwerken voor het ‘Minneapolis Children’s Hospital’ in Minnesota (VS) creëert. Haar speelse figuren zullen de kinderen die er behandeld worden zeker helpen te vergeten dat ze zich in een ziekenhuisomgeving bevinden. Ze is dankbaar dat onverwachte bochten op haar weg haar naar een veel betere plek hebben geleid dan waar ze iets meer dan tien jaar geleden stond. Als ze nadenkt over het ontwerp van de button voor dit jaar, zegt Sara: “Zoals ik het zie, is deze vrouw omhuld met een lint van kracht, liefde, medeleven, kennis, inzicht, passie, steun, overwinning, vreugde en het besef van de echte waarden in het leven. |

Wilt u of uw vriendin

AMOENA Life

GEEN PLA

Voornaam:

Straat:

Nr:

Postcode: Land:

Ruimte voo verbetering:r Comfo rt+ en de astron auten

Tel./GSM:

WIN EEN

AQUA WAVE PROTHESE Zin om een Aqua Wave zwemprothese van Amoena te winnen (t.w.v. 80 euro)? Vul dan volgende vragen in: Vraag 1: Hoe heet de sportclub van Ann Sprangers? Vraag 2: Hoeveel juiste antwoorden zullen wij ontvangen hebben op 31 dec. 2013 om middernacht?

www.amoena.com/aquawavewinnen

nd erbij, train je brein elke dag

lichaam

geest

BEWEGEN IS BELANGRIJK

PLUS: GEZON DHEID

Bus:

E-mail:

ZIJN JE NEURONEN IN VORM? Hou je versta

| SCHOO NHEID

TER KOESlvin gen

| HET ECHTE LEVEN | EN ZOVEEL MEER

Plaats:

Herfst 2013

le Torres mode l en doorz etter

Kent u iemand die ook graag haar eigen exemplaar van Amoena Life thuis zou ontvangen? Laat haar dan haar gegevens hieronder invullen en terugsturen naar Amoena Life, ’t Hofveld 6 A4, 1702 Groot-Bijgaarden, België. Dan krijgt zij voortaan ook Amoena Life in haar bus. Mijn gegevens Naam:

L IF E

| www.amoena.nl

ATS VOOR IJDELH EID Miche

ontvangen?

Deelnemen kan tot 31 dec. 2013. Slechts 1 deelname per persoon. 30 | Amoena Life

Voel je goed en straal

www.amoena.be

ziel

Dit jaar heeft kunstenares Sara Weingartner de button ontworpen (in 2003 had ze al eens een ontwerp gemaakt). Haar inspiratiebron was een strijdvaardige vrouw die borstkanker heeft overwonnen. Sara’s ontwerp stelt een vrouw voor die gehuld is in het roze lint en volgens haar staat dat lint symbool voor al het goede en het slechte dat een diagnose met zich brengt. Op de vraag hoe ze het project heeft benaderd, antwoordt Sara: “Je vraagt je af wat er nu goed kan zijn aan kanker? Nou, wat mij betreft, ik besefte toen meer dan ooit tevoren hoe waardevol het leven is. Mensen die met mij begaan waren, doken plots weer op en ik werd overstelpt met steunbetuigingen. Mijn familie stond elke dag voor mij klaar. Ik had echt geluk en dat maakte mij bewust van het goede in de wereld. Ik leerde ontzettend veel over mijn lichaam en ik vertelde iedereen in mijn omgeving over borstkanker. Ik kwam in innig contact met een hoger wezen. Door kanker maakte ik mij ook minder druk om onbenulligheden en concentreerde ik me op mijn passies. En uiteraard staat kunst, naast mijn familie, helemaal bovenaan op mijn lijstje. Wie een kijkje neemt op de website van Sara, www.creativesouldesign.com, voelt zich mijlenver weg van borstkanker. In dit fantasievolle rijk vallen eerst en vooral het schitterende kleurgebruik en de grillige beelden op. De creatieve wereld van Sara zit vol magische figuren. Je kunt er zomaar een lachend biggetje, een zingende eland, een autorijdende kikker, dromerige schildpadden of een moeder die haar kind omhelst, tegenkomen. Het is ondertussen al tien jaar geleden dat ze te horen kreeg dat ze borstkanker

Handtekening:

Adres: Amoena Life ‘t Hofveld 6A4 1702 Groot-Bijgaarden telefoon: +32 2 464 21 00 email: be.info@amoena.com

je we

Prima pasvorm en comfort,

wat de dag

ook in petto heeft.

‘Amoena Lara’-collectie

Surf naar www.amoena.be of www.amoena.nl

om een verkooppunt in uw buurt te vinden.

www.amoena.nl

Amoena Belgium BVBA/SPRL ‘t Hofveld 6 A4 BE-1702 Groot-Bijgaarden

Amoena Life Herfst 2013

Published on Aug 29, 2013

amoena

Similar to

Popular now

Just for you

Go explore