Amoena4Life Magazine 2018

AMOENA4LIFE amoena.be

amoena.nl

Editie 2018

ROZE TUTU’S STRIJDEN TEGEN BORSTKANKER Het uitzonderlijke verhaal van Bob Carey

BIJWERKINGEN VERMINDEREN MET SPORT Activiteiten die de neveneffecten kunnen verlichten

“DE CHIRURGISCHE TECHNIEKEN VERANDEREN DE VEREISTEN” Een interview met Amoenaingenieur Helmut Wild

“IK HOU VAN MIJN KALE HOOFD” Mastectomie, chemo, radiotherapie - een Facebook chat

SPECIAL: Behandeling na borstsparende operatie

Amoena lingerie

Gracy Padded zonder beugel Huidskleur/Ivoor 70–95 AA, A, B, C, D, E

Karolina Beugelbeha Denim Blauw/Huidskleur 70–95 A, B, C, D, E

Jade Padded zonder beugel Denim Blauw/Roze Huidskleur 70–95 AA, A, B, C, D, E

Gracy Slip Huidskleur/Ivoor 36–50

Karolina Slip Denim Blauw/Huidskleur 36–46

Jade Slip Denim Blauw/Roze Huidskleur 36–46

Mara zonder beugel Donkerblauw 70–100 AA, A, B, C, D, E

Amber Padded zonder beugel Zwart 70–95 AA, A, B, C, D, E

Nancy zonder beugel Donkerblauw 70–100 B; 75–120 C, D 75-115 E, F, G

Indrukwekkend, kant en opmerkelijke luxe definiëren onze nieuwste collectie van beha’s met ingewerkte hoesjes. Stijlvol ontworpen lingerie, die tegelijkertijd ook zeer comfortabel is.

Shop alle lingerie op amoena.nl / amoena.be

Beha zonder beugel in maten 70-95 AA, A, B, C, D, Beugelbeha in maten 90-95 AA, A, B, C, D, E

ARTIKEL Beste lezer, Borstkanker is een enorme uitdaging voor elke vrouw - van de diagnose tot het bestrijden van de ziekte tot omgaan met de therapie en het uiteindelijk terugkeren naar een normaal leven. Wij willen er bij elke stap voor u zijn. Niet alleen met onze producten, maar ook met goed onderzochte informatie, tips en inspirerende verhalen van vrouwen die een eigen manier vonden om met de situatie om te gaan.

Eén van deze vrouwen, Sandra Lotz, zal je in deze editie leren kennen. Zij legt op haar blog uit wie en wat haar kracht gaf tijdens haar therapie en vooral tijdens moeilijke momenten. Zij is een uitzonderlijke vrouw, open en heel inspirerend.

Ook de medewerkers van Amoena hebben hun steentje bijgedragen aan de verbetering bij de behandeling van diegenen die getroffen zijn door borstkanker. Helmut Wild is ingenieur in plastische technologie en werkt al 30 jaar voor Amoena. Niemand heeft meer kennis over wat de mogelijkheden zijn wat betreft borstprothesen en hoe de producten geëvolueerd zijn over de jaren heen. Hij spreekt over zijn werk in een interview.

Wil je meer over ons te weten komen? Kom ons dan zeker online bezoeken op amoena.be of amoena.nl, waar je meer artikels vindt.

We wensen jou veel leesplezier,

Makkelijk aan te passen naar Racerback-stijl

Lene Ploug Bülow Chief Commercial Officer

Bianca is gemaakt met spacer schuimlaag, waardoor de lucht makkelijk door de cups kan stromen. Bovendien zijn haar schouderbandjes makkelijk aan te passen om hem te dragen als racerback, dankzij de J-haak. Nou, geen wonder dat alle andere beha’s een beetje jaloers zijn!

Shop alle lingerie op Amoena.nl / Amoena.be

Foto: privé

ONTDEK DE INNOVATIEVE EIGENSCHAPPEN VAN DE BIANCA BEHA

AMELIE BLUME*, 32, woont nabij Hamburg, Duitsland.

Begin 2016 ontdekt ze een zwelling onder haar linkerarm. De diagnose: carcinoom in haar linkerborst.

Genetische testen toonden aan dat de kans groot was dat ze ook kanker zou ontwikkelen in de rechterborst.

Amelie koos voor tweezijdige mastectomie.

Lees meer over Amelie op pagina 20. *De naam is een pseudoniem.

4

Pagina 22 Bijwerkingen verminderen met sport Pagina 14 “De chirurgische technieken veranderen de vereisten”

INHOUD 06 ROZE TUTU’S STRIJDEN TEGEN BORSTKANKER

De Carey liefdadigheidsorganisatie staat vrouwen met borstkanker bij. Hun symbool: een roze tutu

Hoofdonderwerp: Borstsparende operatie

10

VRAAG: KAN DE BORST VERDER VERANDEREN NA EEN BORSTSPARENDE OPERATIE?

Lumpectomie verandert de borst. Gabi Knötgen, verpleegster in borstzorg omschrijft de omvang van deze veranderingen

K ANKERCELLEN KUNNEN NIET ECHT 16 “UITGEHONGERD” WORDEN

12 “DE BORSTEN DIE ZIJN GEOPEREERD,

Suiker doet sommige kankercellen sneller groeien - volgens sommige studies althans.

Maar is dat echt zo?

WORDEN VAAK KLEINER”

Veel vrouwen dragen prothesen zelfs na lumpectomie, borstsparende operatie. Drie specialisten in borstzorg leggen uit waarom.

20 “ IK HOU VAN MIJN KALE HOOFD”

14 “DE CHIRURGISCHE TECHNIEKEN

Amelie Blume heeft borstkanker en wilt haar ervaring met u delen. We chatten met haar op Facebook

VERANDEREN DE VEREISTEN”

De vraag naar borstprothesen verschillen van land tot land. Een interview met Helmut Wild.

22 B IJWERKINGEN VERMINDEREN MET SPORT

Therapie tegen borstkanker heeft veelal neveneffecten. We praten over welke activiteiten deze kunnen verzachten.

AMOENA4LIFE amoena.be

NEEM ONS MET JE MEE! zie amoena.nl/amoena4life amoena.be/amoena4life

24 “DE MYSTERIEUZE PERSOON DIE ME

ALTIJD MOED GEEFT ALS HET SLECHT GAAT”

amoena.nl

Editie 2018

ROZE TUTU’S STRIJDEN TEGEN BORSTKANKER Het uitzonderlijke verhaal van Bob Carey

BIJWERKINGEN VERMINDEREN MET SPORT Activiteiten die de neveneffecten kunnen verlichten

“DE CHIRURGISCHE TECHNIEKEN VERANDEREN DE VEREISTEN” Een interview met Amoenaingenieur Helmut Wild

“IK HOU VAN MIJN KALE HOOFD” Mastectomie, chemo, radiotherapie - een Facebook chat

SPECIAL: Behandeling na borstsparende operatie

Gastauteur, Sandra Lotz legt uit wat haar moed gaf tijdens haar behandeling tegen borstkanker

Je kan Amoena4life ook digitaal lezen op amoena. be (spatie weglaten) of amoena.nl - om het even waar en wanneer. Thuis, onderweg, op je PC, tablet of op je smartphone.

5

N E D J I R T S S ’ U T U T E Z RO R E K N A K T S R O B N E TEG

6

The Carey Foundation is een liefdadigheidsorganisatie voor vrouwen met een diagnose van borstkanker. Het symbool ervan zijn zelfportretten van een man in een roze tutu. Het verhaal achter ‘Het Tutuproject’ is even ongewoon als opmerkelijk.

Door Iris Hilgemeier

angst die hij voelde over de situatie van zijn vrouw - en de foto’s maakten Linda aan het lachen en gaven haar kracht om de frequente chemosessies te doorstaan. Andere patiënten aan wie Linda de foto’s toonde op haar smartphone vonden de foto’s ook mooi (en grappig).

Op een foto staat een man van midden in de 40, kort bruin haar, nogal gezet, alleen op een rots in de verte te kijken. Voor hem ligt de Brooklyn Bridge in New York. Hij draagt een roze tutu - niets meer. Op een andere foto wandelt hij in zijn roze tule rok in de zuilengalerijen van het Museumeiland in Berlijn.

De man in de tutu is de Amerikaanse fotograaf Bob Carey. Zijn zelfportretten waren oorspronkelijk een vorm van therapie. “Wanneer het leven me moeilijk valt,” zegt Bob, “neem ik foto’s.”

En zijn leven werd moeilijk toen zijn vrouw Linda in 2003 borstkanker kreeg. Ze overleefde de chemotherapie, de tumoren slonken, en haar pijn verminderde erg. Maar drie jaar later had ze uitzaaiingen ontwikkeld, dit keer in haar lever. Het nemen van deze foto’s hielp Bob door de pijn en de

Foto’s: Bob Carey

7

ER IS EEN STICHTING VOORTGEKOMEN UIT HET PROJECT Toen Linda een terugval kreeg (en gelukkig ook weer herstelde) besliste het koppel om van Bobs foto’s een boek te maken. De reacties waren overweldigend. In 2010 richtten Bob en Linda dan de Carey Foundation op, een liefdadigheidsorganisatie voor mensen met borstkanker. De tutufoto’s zijn hun typische symbool.

Sinds een tijdje proberen Bob en Linda ook wat te doen voor mannen met borstkanker - en dan dragen ze blauwe tutu’s. Ze willen met hun foto’s ook een hulp zijn voor vrouwen met uitgezaaide borstkanker.

Foto: Kate Jackson

Eerst koos Bob Carey willekeurig plekjes uit om zijn zelfportretten te nemen. Nu reist hij de wereld rond voor het Tutuproject en heeft hij zichzelf in zijn roze rok al op 170 plaatsen gefotografeerd. Met de hashtag # Dare2Tutu roepen Bob en Linda mensen over de hele wereld op om een foto van zichzelf te maken in een tutu en een donatie te doen aan getroffen vrouwen en hun families. https://thetutuproject.com

AMOENA-WEDSTRIJD Win een lingerie set van Aurelie, bestaande uit een beha en slipje in het zwart!

Stuur uw antwoorden en contactgegevens via e-mail naar be.info@amoena.com of op een postkaart naar Amoena Benelux, trefwoord ‘Pink Tutu,’ t Hofveld 6 A4, 1702 Groot-Bijgaarden, België Voorwaarden voor deelname: zie pagina 9

8

Foto: Bob Carey

Noem drie plaatsen die in dit artikel te zien zijn waar Bob Carey alleen in een tutu gekleed is.

AMOENA IS ER 24/7 WORD VANDAAG NOG LID VAN CLUB AMOENA Ga naar amoena.be / amoena.nl om u in te schrijven voor Club Amoena.

Blijf op de hoogte door gratis lid te worden van Club Amoena. Lidmaatschap betekent: VIP behandeling met een eerste blik op de nieuwe collectie, speciale aanbiedingen, geschenken en kortingen.

VOORDELEN

In onze Club Amoena e-nieuwsbrief kan je artikels, nieuws, fashion tips, inspirerende opvattingen en veel meer lezen. Tevens is er de mogelijkheid om ons mee te helpen te beslissen over ons assortiment door deel te nemen aan de enquêtes.

•• Ontdek de nieuwe collectie als eerste

•• Exclusieve aanbiedingen en kortingen •• Artikels en inspirerende ideeën •• Modetips en nieuws •• Hou ons op de hoogte wat je van ons denkt door deel te nemen aan onze enquêtes •• Goodies, geschenkjes en veel meer

I M P R E SS U M Amoena4Life 2018, www.amoena.nl | Publisher: Amoena USA Corporation | Editor: Iris Hilgemeier, polyshop GmbH, Prinzessinnenstraße 20, 10969 Berlin, Germany | Contributors: Stella Hombach, Claudia Kaltenecker, Sandra Lotz | Art Director & Design: Sandy Braun | Photography: Bob Carey, Dorothea Craven, Tobias Gratz, Kate Jackson, Kerstin Ladwig, Shutterstock, Stocksy, Jeff Von Hoene | Contact Amoena4Life, 1701 Barrett Lakes Blvd., Ste. 410, Kennesaw, GA USA 30144, 1-800-741-0078, amoenalife@ amoena.nl | The entire contents of this publication is copyrighted by Amoena, Kennesaw, GA, USA 2017. All rights reserved. Reproduction or use of the contents in any manner is strictly prohibited without prior written permission from the publisher. Amoena4Life magazine is published once a year and is distributed to subscribers, retailers and medical facilities. No liability for unsolicited manuscripts. Amoena cannot be liable for pictorial or typographical errors. While every effort is taken to ensure the information contained in this magazine is accurate, the publisher cannot be held responsible for any use of or reliance on the accuracy of such information. Any information provided is not a substitute for professional care and should not be used for diagnosing or treating a health problem or disease. If you have, or suspect you have a health problem, you should consult your doctor. The editor reserves the right to edit or abridge letters.

9

Hoofdonderwerp: Borstsparende operatie

VRAAG:

Kan de borst verder veranderen na een borstsparende operatie?

Als vrouwen met borstkanker een borstsparende operatie (lumpectomie) hebben, kan dit het uiterlijk van de borst beïnvloeden. Mammacareverpleegkundige Gabi Knötgen legt uit wat de effecten kunnen zijn en hoe radiotherapie hen beïnvloedt.

Door Stella Hombach Tegenwoordig ondergaan ongeveer 70% van de vrouwen met borstkanker een borstsparende operatie en daarna radiotherapie. De kans op herstel is erg groot. Maar hoe ziet de borst eruit nadat de tumor is verwijderd? Voelt het hetzelfde als vóór de operatie? En: Kan de borst borstsparende surgery, BCS)?

(KOK, conferentie over oncologische ziekten en kindergeneeskunde), een werkgroep in de Deutschen Krebsgesellschaft (DKG, Duitse kankervereniging). “De mate van verandering hangt vooral af van hoeveel borstweefsel wordt verwijderd, maar ook van hoe goed de huid van de vrouw de radiotherapie tolereert.”

verder veranderen na een operatie (breast-conserving

Welke rol speelt de grootte van de tumor daarbij?

De significante factor is niet zozeer de grootte van de tumor zelf, maar de grootte ervan in verhouding tot de gehele borst. “Als een stuk weefsel van met het formaat van een walnoot wordt verwijderd

“Ja, dat kan”, zegt Gabi Knötgen, mammacareverpleegkundige en bestuurslid van de Konferenz der Onkologischen Kranken- und Kinderkrankenpflege

10

Welk effect heeft radiotherapie op de borst?

van een vrouw met een grote buste, zal dat over het algemeen niemand opvallen”, legt Knötgen uit, “terwijl dat bij een patiënt met een hele kleine borst wel zal opvallen.”

Radiotherapie maakt de huid vaak dikker en geeft het een iets donkerdere kleur. De mate waarin de conditie van de huid en zijn pigmentatie veranderen, hangt niet alleen af van de duur en intensiteit van de bestraling, maar ook van het huidtype en de gevoeligheid voor bestraling. “De huid van een vrouw met een iets lichtere huidskleur en rood haar”, zegt Knötgen, “heeft meestal een sterkere reactie op de behandeling.” De meest voorkomende bijwerking is het rood worden van de bestraalde huid, wat aanvoelt als een lichte zonnebrand.

Om asymmetrie te voorkomen, proberen chirurgen het gezonde vetweefsel zodanig te snijden dat de ontstane ‘kloof’ wordt gesloten. “Als er inkepingen achterblijven, kunnen vrouwen zogenaamde balancing-producten gebruiken”, adviseert Knötgen. Hetzelfde geldt voor vrouwen die een grote tumor hadden, een zogenaamd ‘segment’, verwijderd tijdens een borstsparende operatie.

Sommige patiënten ontwikkelen ook zwellingen van de bestraling. “Dit is een lichte opeenhoping van water onder de huid”, legt de verpleegkundige uit. De reden: Radiotherapie stralen opereren niet specifiek. Dit betekent dat wanneer ze contact maken met de huid, ze alle cellen vernietigen, die zich vervolgens delen. “Hierdoor ontstaan lokale ontstekingsreacties en de borst lijkt enigszins gezwollen”, legt de mammacareverpleegkundige uit. Na het beëindigen van de therapie verdwijnen de zwellingen gewoonlijk zonder de noodzaak van een behandeling, zij het langzaam.

De staat van de tumor is ook belangrijk. Een voorbeeld, gerelateerd aan de tepel: Als de tumor zich dicht bij de tepel bevindt, kan de tepel vervormen of zelfs gaan ‘dwalen’. In zeer zeldzame gevallen moet de tepel ook tijdens BCS worden verwijderd. “Als dat het geval is, kan de getroffen vrouw een tepeltatoeage laten zetten”, zegt de mammacareverpleegkundige. Het nadeel: Verlies van gevoelige zenuwuiteinden gaat hand in hand met het verlies van de tepel. Een tatoeage is puur cosmetisch.

Een vertraagd effect op borstweefsel dat niet goed wordt voorzien van bloed, misschien omdat slagaders, aders of bloedvaten werden beschadigd tijdens de operatie, is dat radiotherapie het kan verharden. Volgens Knötgen: “Het weefsel smelt als het ware.” In technische taal staat een dergelijke verharding van het bindweefsel ook bekend als fibrose. Als het pijn veroorzaakt, moet dit met uw arts worden besproken.

HOE BEÏNVLOEDT HET LICHAAMSGEWICHT DE SYMMETRIE VAN DE BORSTEN? Als een persoon aankomt of afvalt, beïnvloedt dat ook haar borsten, niet alleen de ‘gezonde’, maar ook degene die is geopereerd. Bij vrouwen die een balancing-product gebruiken als een gedeeltelijke vormgever vanwege asymmetrie, kan het voorkomen dat het niet langer het gewenste effect heeft. De kosten voor een nieuwe aanpassing van een deelprothese worden meestal betaald door een zorgverzekering.

Wordt de borst die is geopereerd op een normale manier ouder samen met de rest van het lichaam?

“Ja”, zegt Knötgen. In de loop der jaren verslapt ook het weefsel van de borst die is geopereerd en het bindweefsel verliest elasticiteit. In termen van ‘leeftijd’ verouderen beide borsten in hetzelfde tempo.

Foto: CACTUS Blai Baules/Stocksy - Kerstin Ladwig UEK Aurich

Hoe zien de littekens van een geopereerde borst eruit?

Dat hangt ook af van de grootte van de tumor die wordt verwijderd. “In de meeste gevallen blijven alleen kleine littekens achter”, zegt Knötgen. Dit komt omdat borstkanker steeds eerder wordt ontdekt.

OVER ¦ Gabi Knötgen is bestuurslid van de Konferenz der Onkologischen Krankenund Kinderkrankenpflege (KOK), een werkgroep in de Deutschen Krebsgesellschaft (DKG) en werkt als verpleegkundige voor kankerzorg op de afdeling Gynaecologische Oncologie van de Kliniek Ubbo-Emmius-Klinik in Aurich. Van 2007 tot 2009 voerde ze met succes een voortgezette opleiding tot mammacareverpleegkundige in Bremen.

Tijdens het genezingsproces kunnen littekens echter vervormen. “In een dergelijk geval kan een hechting later opnieuw worden geopend en cosmetisch worden verbeterd”, zegt Knötgen.

Hoe het uiterlijk van de borsten en littekens zich ontwikkelt, kan pas ruim zes maanden na BCS volledig worden vastgesteld. “Op dat moment zal het weefsel zijn hersteld van de radiotherapie”, legt verpleegkundige Knötgen uit. “Alleen dan is het herstelproces voltooid.”

11

Hoofdonderwerp: Borstsparende operatie

“De borsten die zijn geopereerd, worden vaak kleiner” Tegenwoordig hebben in de meeste landen ongeveer 70% van de vrouwen met borstkanker borstsparende operaties.

Daarna zullen veel van hen een gedeeltelijke prothese of een balancing-vormgever gebruiken. Waarom? We ondervraagden beroepsbeoefenaars in Zweden, Duitsland en de VS die gespecialiseerd zijn in het adviseren van vrouwen met borstkanker.

Zijn balancing-producten en borstprothesen alleen geschikt voor vrouwen die een mastectomie hebben ondergaan? Nee. In feite hebben vrouwen die een borstsparende operatie (lumpectomie) hebben gehad ook recht op een (gedeeltelijke) prothese.

Hetzelfde geldt voor vrouwen die van nature een verschillende maat borsten hebben en zwaar te lijden hebben onder asymmetrie. Het is soms ook mogelijk om advies in te winnen bij een winkel voor medische producten.

Maar welke uitdagingen biedt dat voor de behandeling van patiënten met dit type operatie?

En weten de getroffen vrouwen eigenlijk dat ze 12

Hoofdonderwerp: Borstsparende operatie recht hebben op een balancing-product voor hun borst? We hebben drie experts uit drie verschillende landen ondervraagd..

gehad met een daaropvolgende borstreconstructie. Velen van hen vinden na de reconstructie dat hun borsten verschillende maten hebben en dat ze wat hulp nodig hebben bij de asymmetrie.

Borstimplantaten missen ook de welving van een natuurlijke borst. Siliconenimplantaten zijn aan de voorkant nogal vlak; als gevolg hiervan past de borst vaak niet goed in de bh-cup. Bovendien kan radiotherapie van een borst leiden tot krimpen van het borstweefsel. In dit geval is ook een deelprothese vereist.

Angela von Bülow, 64, teamleider mammacare en lymfe-specialist, Sanitätshaus Stolle in Hamburg Ik werkte als een gekwalificeerde verpleegster in de anesthesie. Ongeveer 20 jaar geleden heb ik om persoonlijke redenen een omscholing gevolgd voor [borst] gezondheidsspecialist en was ik erg geïnspireerd door alle nuttige producten. In de kliniek kwam ik slechts zelden in contact met dingen zoals prothesen. In die tijd was mastectomie absoluut de norm. Borstsparende operaties waren zeer zeldzaam.

Mijn ervaring in de laatste paar jaar is dat vrouwen die getroffen zijn, maar heel weinig weten over gedeeltelijke borstvormgevers. Sommige van onze lumpectomie-patiënten worden door hun artsen geadviseerd dat zij recht hebben op deze producten.

Anderen komen het via via te weten van vrienden, familie of vrouwen die zich in een vergelijkbare situatie bevinden.

Een probleem dat ik vaak tegenkom in mijn werk met patiënten na een borstsparende operatie is het gebrek aan informatie: Bij vrouwen met een kleine tumor is het verschil in grootte na een borstsparende operatie vaak erg klein. Dat is de reden waarom ze vaak niet worden geïnformeerd over het gebruik van deelprothesen, omdat het algemeen bekend is: “Borsten verschillen soms van nature in grootte.”

Daarom geven we informatie over dit onderwerp in een informatieve brochure, die we verspreiden onder lokale medische praktijken en kankercentra.

Patiënten na een borstsparende ingreep zien het anders; hun geopereerde borst is immers niet van nature kleiner, deze is kleiner omdat ze ziek was. Als gevolg hiervan voelen velen zich ongemakkelijk bij de asymmetrie.

Deelprothesen kunnen hen helpen om gemakkelijker hun dagelijkse leven weer op te pakken.

Ingrid Sandén, 58, mammacareverpleegkundige bij het Skåne Hospital in Malmö, Zweden Ongeveer een op de tien patiënten die naar het borstcentrum in ons ziekenhuis komen, wordt behandeld met deelprothese. Meer dan 80% van de borstkankeroperaties in Zuid-Zweden zijn met behoud van de borst. Dit is natuurlijk ook te danken aan het geweldige werk van de chirurgen. Omdat vrouwen meestal radiotherapie ondergaan na een borstsparende operatie, blijft de borst vaak voor een langere periode gezwollen. Gedurende deze tijd zijn balancing-prothesen nog niet noodzakelijk.

Mijn ervaring is dat vrouwen die een borstsparende operatie hebben gehad vaak nog kieskeuriger zijn in hun prothesen dan degenen die een mastectomie hebben ondergaan. Maar ik denk dat dit een goede zaak is. Aan het eind van de dag gaat het over hun lichaam en dat zij zich comfortabel voelen in hun eigen vel.

In sommige gevallen is het verschil in grootte pas zichtbaar na een jaar of langer, of wanneer de patiënt is aangekomen of afgevallen.

Persoonlijk vind ik het aanmeten van een deelprothese niet moeilijker dan het aanmeten van een volledige prothese. Ik probeer gewoon verschillende vormen en maten uit met de vrouwen, totdat we de juiste pasvorm vinden.

Foto’s: privé - Amoena

Sherry Kendrick, 44, gecertificeerde fitter voor borstprothesen voor het A Woman’s Place in Tallahassee Memorial Health Care Hospital in Florida, Verenigde Staten De meerderheid van mijn cliënten die deel of partiële prothesen dragen, dat wil zeggen ongeveer 20% van mijn cliënten, heeft ofwel een borstsparende operatie (lumpectomie) of een mastectomie 13

Hoofdonderwerp: Borstsparende operatie

De chirurgische technieken veranderen de vereisten Helmut Wild is verantwoordelijk voor de ontwikkeling van borstprothesen bij Amoena. In een recent interview legt hij uit hoe de behoeften van dragers wereldwijd verschillen en waarom hij in eerste instantie het potentieel van een zelfklevende borstprothese verkeerd heeft ingeschat.

Door Stella Hombach Worden tegenwoordig dezelfde soorten prothesen gebruikt als 30 jaar geleden?

Redacteur: U ontwikkelt al meer dan 30 jaar borstprothesen. Hoe is de markt in de afgelopen decennia veranderd?

Nee, en dat komt vooral door de nieuwe chirurgische methoden. Jaren geleden, toen diagnostica, chirurgische technieken en opvolging niet zo geavanceerd waren als tegenwoordig, werden bij de aangetaste borsten vaak de grote borstspieren verwijderd, evenals talrijke lymfeklieren uit de oksel.

Helmut Wild: Productontwikkeling is in de eerste plaats gericht op de behoeften van vrouwen die aan de borst zijn geopereerd en ze verschillen sterk van land tot land. In de VS geven vrouwen doorgaans de voorkeur aan het gevoel van een borstprothese met een lager gewicht en ‘hoe lichter, hoe beter’.

In Duitsland begon deze ontwikkeling echter later.

Spanjaarden en Italianen hebben daarentegen de neiging om de standaard gewichtsprothesen te dragen. Naast landspecifieke gewoonten zijn er ook anatomisch verschillende maten borsten.

De littekens waren daardoor erg groot.

Juist. Evenals het weefseltekort en ze waren zeer omvangrijk, en daarom moesten brede, diepe gebieden worden bedekt met de borstprothesen.

Tegenwoordig wordt een borstsparende operatie vaker uitgevoerd dan een mastectomie. Dit verandert de vereisten voor de vorm en de grootte van de prothesen enorm, tenminste in de medisch geavanceerde landen zoals Europa of NoordAmerika.

Kunt u een voorbeeld geven?

Over het algemeen hebben Britse en Australische vrouwen gemiddeld vrij grote borsten, Aziatische zijn meestal kleiner, terwijl in Europa, Duitse vrouwen ergens in het midden zitten, maar met een grotere omtrek van de onderborst.

De medische zorg daar is niet vergelijkbaar met die in Midden-Europa. Borstkankerpatiënten in Rusland en China krijgen vaak niet de mogelijkheid voor een behandeling via bestraling of chemotherapie. Meestal wordt alleen de aangetaste borst verwijderd. Het esthetische resultaat wordt niet als belangrijk beschouwd, alleen overleving telt.

De kosten voor de borstprothese worden niet in elk land vergoed.

14

Foto’s : Tobias Gratz

Is dit in landen als Rusland of China anders?

Hoofdonderwerp: Borstsparende operatie Hoe zit het met de vergoeding van borstprothesen?

Zeer verschillend. In ontwikkelde westerse landen worden de kosten van de prothesen meestal vergoed. Elders moeten vrouwen deze zorg meestal zelf betalen. Borstprothesen worden in die landen vaak als een cosmetisch product beschouwd en zijn geen medische noodzaak. In veel Afrikaanse landen, kunnen vaak alleen financieel welvarende vrouwen zich een behandeling voor asymmetrische correctie van de borst veroorloven. Gelukkig is borstkanker in Azië relatief zeldzaam. In Japan ontwikkelt een op de dertig vrouwen borstkanker, terwijl dit in de Verenigde Staten een op de acht is.

De meeste vrouwen wennen snel aan borstprothesen dragen. Anderen willen echter ,na hun operatie, na hun operatie, liever niet zoveel omkijk hebben naar hun borstprothese.

Wat bedoelt u?

“Silicone past zich op natuurlijke wijze aan het lichaam aan”

Als een vrouw haar prothese in een beha voorzien van hoesjes draagt, hoeft ze deze alleen ‘s ochtends in te brengen. Een zelfklevende borstprothese vereist wat meer inspanning omdat deze aan de huid is bevestigd, wat betekent dat deze vóór het aanbrengen moet worden schoongemaakt. Deze extra stap betekent dat sommige vrouwen ervoor terugdeinzen om te kiezen voor een Contact borstprothese. Wie het echter probeert, went er relatief snel aan en wordt dan een echte fan of zelfs ambassadeur voor de Contact. Voor hen is het schoonmaken van de prothese gewoon een onderdeel van het dagelijks leven, zoals douchen en tandenpoetsen.

Aan het begin van ons gesprek noemde u de verschillende maten borsten. Is het moeilijker om grote prothesen te maken?

Het productieproces is hetzelfde. De moeilijkheid zit hem vooral in het matchen van de borstprothese met de beha voorzien van hoesjes. Voor een A-, B- of C-cup is dit meestal geen probleem. De zorg voor vrouwen met grotere borsten is eigenlijk een beetje ingewikkelder. Maar Amoena heeft goede oplossingen, zowel voor borstprothesen als beha’s voorzien van hoesjes. Onze textielontwerpers besteden veel aandacht aan grote maten in de loop van het ontwikkelingsproces.

De orthopedisch technicus en kunstenaar Sophia de Oliveira Barata ontwerpt arm- en beenprothesen die zijn versierd met bloemornamenten of steentjes. Kunt u zich iets soortgelijks voorstellen met borstprothesen?

U kent de eisen van vrouwen voor borstprothesen heel goed. Bent u desondanks weleens verrast geweest door de reactie van de klanten op een nieuwe ontwikkeling?

Misschien in de VS, waar vrouwen de neiging hebben om expressiever en opener te zijn over hun operaties. In de regel hebben vrouwen die aan de borst zijn geopereerd geen versiering van ons nodig. Maar wie weet; zeg nooit nooit.

Toen we eind jaren negentig een zelfklevende prothese ontwikkelden, verwachtten we een enorme vraag. In tegenstelling tot standaardprothesen, werd deze specifieke borstprothese ontwikkeld, zodat vrouwen deze zonder de hulp van een beha voorzien van hoesjes konden dragen, door deze rechtstreeks op de huid aan te brengen. Het materiaal van de Contact borstprothese zorgt ervoor dat het zich aan de borstwand hecht en zo de beweging van een natuurlijke borst simuleert.

Dat klinkt heel goed.

Dat dachten wij ook en de theorie klopte. Veel vrouwen vinden de Contact borstprothese zelfs een groot voordeel en willen vervolgens niets anders

15

Kankercellen kunnen niet echt “uitgehongerd” worden Met suiker kunnen sommige kankercellen sneller groeien - tenminste volgens sommige onderzoeken.

Sommige artsen adviseren hun patiënten daarom suikerbevattend voedsel en drank uit hun voeding te schrappen. Maar is dat wel goed?

Door Iris Hilgemeier

In april 2016 stelden artsen bij Mathilda Berger* de diagnose van borstkanker – meer bepaald, een “linker invasief-ductaal carcinoom met minstens twee tumorcentra,” zo schrijft de 39-jarige in haar blog, “Leben mit Brustkrebs” (Leven met borstkanker). Het was een schok voor Berger. Maar in plaats van zich lange tijd af te zitten vragen “Waarom?” begon ze te zoeken: Berger wilde weten wat ze kon doen om haar borstkanker positief te beïnvloeden.

Kankercellen verbranden de suiker niet, maar fermenteren die. Zo wordt er melkzuur gemaakt, waarmee ze het omringende weefsel gemakkelijker kunnen binnendringen. Bovendien wordt de activiteit van de immuuncellen geblokkeerd. “ Kankercellen h e b b e n suiker nodig,” concludeert Cantley in een interview met het tvkanaal ARD in Duitsland.

“Zonder dat gaan ze dood.”

“K ANKERCELLEN HEBBEN SUIKER NODIG”

Men weet in de geneeskundige wereld al langer dat tumorcellen op suiker reageren. Misschien heeft de glucose- (suiker)afhankelijkheid van kankercellen te maken met mitochondriën; met hun hulp absorberen gezonde cellen vetten, eiwitten en suiker uit voeding.

En dus vroeg Berger zich af: Zou ik dan het beste de zoetigheid en zoete dranken uit mijn voeding halen?

Het doel van een dergelijk dieet – het ketogeen dieet – is zogenaamde “ketose”: Langdurige afwezigheid van suiker zou een verandering moeten 16

Illustratie: Shutterstock

Ze zag online een experiment uit 2013 van Harvard wetenschapper Lewis Cantley. Samen met zijn team kon hij bewijzen dat borstkankercellen stoppen met groeien wanneer ze geen suiker meer krijgen - tenminste in een petrischaaltje.

Die verbranden ze dan om energie te produceren.

Maar in kankercellen blijkt de werking van de mitochondriën vaak verstoord. Met vetten en een heel aantal eiwitten kunnen ze niets aanvangen.

teweegbrengen in het metabolisme van het lichaam.

En dan moeten cellen hun energie enkel halen uit vetten en eiwitten in plaats van uit suiker. Het resultaat: De tumor raakt “uitgehongerd” – althans in theorie.

Maar voedingsdeskundigen in het Tumorzentrum München (TZM) [Tumorcentrum München] zijn daar niet zo zeker van. Tot nu toe zijn de positieve effecten van het ketogeen dieet niet voldoende bewezen, zegt het TZM. Volgens hen is het afsluiten van humane celculturen “dubieus”. En daarom mag het ketogeen dieet niet aanbevolen worden aan mensen met kanker.

Professor Jutta Hübner, wetenschapper en lid van de werkgroep Prävention und Integrative Onkologie (PRiO) [Kankerpreventiecentrum] van de Duitse kankervereniging, vindt dat ook: “Op dit moment bewijst geen enkel wetenschappelijk onderzoek dat een dergelijk dieet (Noot van de redactie: het gaat over een koolhydraatarm of ketogeen dieet) de groei en uitzaaiing van tumoren bij mensen kan voorkomen of beperken.”

Naar Hübners mening kan de theorie fundamenteel in vraag worden gesteld: “Kankerpatiënten mogen hun bloedsuikerspiegel zeker niet te laag laten dalen

SUIKER - HET DRAAIT ALLEMAAL OM MOLECULEN Koolhydraten (sacchariden) zijn een belangrijke bron van energie voor ons lichaam, en ze bestaan uit suiker.

Naargelang het aantal moleculen dat ze bevatten, kunnen we drie verschillende soorten koolhydraten onderscheiden: 1. Enkelvoudige koolhydraten (monosacchariden) worden direct geabsorbeerd door het bloed en doen de bloedsuikerspiegel snel toenemen. Ze bestaan uit één enkele suikermolecule.

2. Dubbele suikers (disacchariden) worden in het maag-darmkanaal vrij snel omgezet naar enkelvoudige suikers. Disacchariden bestaan uit twee enkelvoudige suikermoleculen.

3. Complexe koolhydraten (polysacchariden) worden ook afgebroken in enkelvoudige suikers. Maar ons lichaam heeft daar tijd voor nodig. De reden: Ze bestaan uit minstens 10 tot duizenden enkelvoudige suikermoleculen. Daarom doen complexe koolhydraten onze bloedsuikerspiegel traag toenemen, en zijn ze dus een gezondere keuze.

ANZEIGE

Kleed het aan met een glamoureus jasje of ga voor casual met een jeans - Valletta dankt haar veelzijdigheid aan het feit dat er geen beha nodig is. De beha is ingewerkt en voorzien van hoesjes. Te verkrijgen in een waaier van kleuren voor een volledig eigen look.

Zie amoena.be voor alle outfits.

EEN VALLETTA, ZEVEN KLEUREN, ONEINDIG VEEL REDENEN OM ERVAN TE HOUDEN

Zo ziet Mathilda Berger het. Met de resultaten van haar zoektocht in het achterhoofd en op advies van haar artsen heeft ze haar voeding aangepast voor ze met chemotherapie begon - ook om (ernstige) misselijkheid tijdens de behandeling te vermijden.

Ze eet geen voedsel met toegevoegde suiker meer en heeft snelwerkende koolhydraten zoals pasta en chocolade uit haar maaltijden geschrapt. Zo lijken haar maaltijden wel wat op het ketogeen dieet.

– niet lager dan mensen met een goede gezondheid.”

Waarom is dat zo? “Als het lichaam langere tijd geen koolhydraten krijgt, maakt het glucagon en andere stresshormonen aan,” legt de wetenschapster uit. “Daarmee wordt de heraanmaak van suiker opgestart, vooral in de lever.” Het lichaam is dus zelfs in nuchtere toestand nooit volledig suikervrij.

Hübner benadrukt nog een ander feit. “Als je kankercellen geen suiker geeft,” zegt ze, “veranderen kankercellen hun metabolisme en groeien ze trager.” Maar na verloop van tijd leren ze hoe ze eiwitten en vetten moeten metaboliseren, en dan groeien ze nog sneller. Sommige kankercellen muteren zelfs naar kwaadaardige stamcellen.

GENIET VAN JE ETEN

Maar slechts gedeeltelijk. Want de blogger weet: “Complexe koolhydraten en vezels behoren tot een gezonde voeding.” Dat heeft ze in detail besproken met een voedingsdeskundige in de Uni-Klinik (universiteitsziekenhuis). Trouwens, Berger houdt van eten. Als ze zin heeft in een ijsje of een stuk cake, neemt ze het gewoon - en gaat dan een eindje wandelen of sporten, want ons lichaam bewegen doet de bloedsuikerspiegel ook dalen.

Toch geeft ze de voorstanders van het ketogeen dieet op één punt gelijk: Snel beschikbare koolhydraten waarmee de bloedsuikerspiegel erg stijgt, kunnen inderdaad de groei van tumoren bevorderen.

Daarom raadt ze aan dat kankerpatiënten evenwichtig eten en geraffineerde suiker met mate consumeren.

18

Illustratie: Shutterstock

*“Mathilda Berger” is een pseudoniem van de blogger.

ANNONCE

Perfecte balans voor jouw leven‌

MINIMALE INSPANNING Een perfecte balans is eenvoudiger dan je denkt. Je kan er ook in je beha heel evenwichtig uitzien, ook al had je een onvolmaakt resultaat na je borstoperatie of een natuurlijke asymmetrie van nature uit.

Hoe?

Met een Amoena Balance Deelprothese.

Dankzij onze verbeterde waaier aan keuzes zal u zeker de juiste maat, vorm en dikte vinden die het best past voor uw unieke lichaam, want iedereen verdient het om zich heel goed en zelfverzekerd te voelen.

Draag ze elke dag - op het werk, tijdens de gym, thuis - bij elke situatie.

Zie alle mogelijke opties op Amoena.be/ Amoena.nl

“IK HOU VAN MIJN KALE HOOFD” Amelie Blume* heeft borstkanker en zij wil graag haar ervaring delen. Hierdoor hebben we nu al enkele maanden contact met haar via Facebook. Ons eerste gesprek was op 7 augustus 2017. De hier afgedrukte chat is een fragment uit ons tweede gesprek, waarin Amelie ons vertelt hoe ze tot nu toe met de chemotherapie omgaat en hoe haar leven is veranderd.

Stella Hombach Amelie Blume Hallo Amelie

21 augustus, 11:29 uur Hallo Stella

Hoe was je weekend?

Mijn weekend was spannend.

Ik was uitgenodigd voor twee verjaardagen op zaterdagavond, en ik moest beide proberen te bezoeken. Dus kleedde ik me aan, maakte mezelf mooi met wat make-up en deed valse wimpers op. Ik voelde me echt geweldig.

En op zondag heb ik kleine Nala, mijn puppy, opgehaald. Ze woont nu bij me en houdt me echt wel goed bezig, heerlijk is het.

Dat klinkt geweldig en Nala is echt een leuke naam!

Waarom deed je valse wimpers op voor de verjaardag?

Helaas vallen mijn wimpers geleidelijk aan uit. Ik heb er nog wel een paar over. Voor de dagelijkse dingen vind ik het niet erg. Maar op zaterdag wilde ik er uitzien als de oude ik enme echt goed voelen, misschien een beetje flirten (undercover ;-))

Ja, mijn leven voelt gewoon anders. Vroeger was ik deze zelfverzekerde, sterke vrouw, die gewoon zorgeloos was, met iedereen sprak en grapjes maakte en ik was blij dat ik zo was. Nu is het net alsof het een uitdaging is om mensen zo vaak te benaderen als vroeger. In vertrouwde omgevingen is het geen probleem, maar als ik nieuwe mensen ontmoet, voel ik me een beetje onzeker. Dat is het moment waarop ik merk dat ik me een beetje prikkelbaar voel, dat ik kwetsbaar ben. Daarom heb ik een masker nodig en de valse wimpers.

Voor de ‘Amelie na’ hoop ik met alle ervaringen die ik heb gehad, dat ik sterker uit deze crisis kom. Daar werk ik samen met mijn psychotherapeut naar toe.

20

Foto’s: privé / Tobias Gratz

Ik begrijp het! Als je zegt dat je op “de oude ik” wilde lijken, wat bedoel je dan precies? Bedoel je te zeggen dat er een ‘Amelie vóór de borstkanker’ en een ‘Amelie na’ of ‘tijdens’ is?

Zou je ook zonder je pruik de straat op gaan of heb je die echt nodig voor je zelfvertrouwen?

Ja, ik heb ze echt nodig. Met de pruik kijkt niemand naar mij. Ik word normaal behandeld en kan zelfs vaak alles vergeten. Dat gezegd hebbende, ik voel me erg comfortabel zonder een pruik. Ik hou van mijn kale hoofd.

Wat zijn je plannen voor de week? Afgezien van de huistraining van Nasa.

Ik bedoel ‘Nala’, stomme autocorrectie!

Je hebt gelijk, dat is al een hele grote klus. Vanmiddag heb ik mijn wekelijkse psychotherapie. En op donderdag moet ik terugkomen voor een andere ‘cocktailparty’, maar daar wil ik vandaag niet aan denken. Nog drie keer. Wat betekent dat het over drie weken allemaal achter de rug zal zijn.

Cool! Dan zal het eerste deel er snel op zitten.

Ja, daar ben ik heel blij mee. Het is al een grote mijlpaal.

Gaan de sessies met je therapeut nog steeds over het omgaan met angst, of is de focus nu verschoven?

Mijn angsten zijn nog steeds mijn grootste probleem. Maar er zijn ook andere onderwerpen die daar omheen ontstaan, zoals hoe ik omga met mijn sociale omgeving of hoe mijn sociale omgeving met mij omgaat. In een crisis als deze kom je erachter wie je echte vrienden zijn en wie nooit echt een vriend was.

Hebben sommige vrienden je de rug toegekeerd vanwege je ziekte?

Ja helaas. Ik noem ze ‘mooi weer-vrienden’. Ik heb geen vrienden nodig die er alleen zijn als het goed gaat.

Maar aan de andere kant moet ik zeggen dat ik een aantal nieuwe mensen heb ontmoet en dat andere mensen zich hebben ingespannen om dichter bij me te komen, mensen van wie ik het nooit had verwacht. Al met al zie ik het op een positieve manier. De lens van mijn camera heeft een scherpere focus en ik kan beter zien wie mij goed doet en wie niet.

Amelie! Hartelijk dank voor het chatten en het allerbeste met de volgende cocktailparty. Ik kijk uit naar onze volgende chat!

Het was me een genoegen. Ik heb ervan genoten zoals altijd.

Geef Nala een knuffel van mij!

Dat zal ik doen.

Spreek je snel weer.

*De naam is een pseudoniem.

21

BEHANDELING VAN BORSTKANKER:

Bijwerkingen verminderen met sport De tumor is verwijderd en u hebt uw behandeling voor borstkanker afgerond. Maar een borstoperatie en chemotherapie hebben vaak onprettige bijwerkingen. We bekijken hier welke sporten welke symptomen kunnen helpen verlichten. Deze selectie is gemaakt in samenwerking met sportwetenschapper Freerk Baumann van het Kankercentrum in Keulen (CIO Kรถln Bonn), Duitsland.

Door Sandy Braun

SECUNDAIR LYMFOEDEEM Wat is het? Een pijnlijke zwelling van bindweefsel. Het ontstaat wanneer lymfevocht zich ophoopt in weefsels en in de ruimtes tussen de weefsels.

Lymfoedeem in de arm komt vaak voor wanneer er lymfeklieren verwijderd zijn bij een mastectomie. Het risico op lymfoedeem is evenwel drastisch gedaald dankzij voorzichtigere operatieprocedures.

Wat kan helpen? 1. Watersporten zoals zwemmen en aqua-aerobics: Waterdruk en spiercontracties oefenen lichte druk uit op de weefsels en bevorderen de beweging van lymfevocht.

2. Matige gewichtstraining op toestellen, paardrijden of Nordic walking: De voorwaartse en achterwaartse beweging van uw armen zorgen voor samentrekking van de spieren en bevorderen de omloop van lymfevocht

Welke lichaamsactiviteit het beste voor u is, hangt ook af van de fase van behandeling waarin u op dat moment zit en welke impact dat op uw lichaam heeft.

Daarom moet u altijd eerst uw arts consulteren voordat u met sport begint.

22

NEUROPATHIE Wat is het? Een stoornis van het perifere zenuwstelsel die vaak optreedt bij borstkankerpatiënten na chemotherapie, gewoonlijk in uw handen en voeten. Symptomen: Tintelend gevoel en gevoelloosheid.

Wat kan helpen? Vibraties die de afgebroken myelinelaag van de zenuwen stimuleren en de heropbouw ervan bevorderen.

1. Voor de voeten: Vibratietechnologie (zoals Power Plate), sensorische motoriektraining (zoals evenwichtsoefeningen op zand en op onvaste grond staan), bepaalde yoga- en pilatesoefeningen (bijvoorbeeld als uw voeten beginnen te trillen wanneer u op één been staat).

2. Voor de handen: Vibratieplaten, oefeningen voor de fijne motoriek zoals drummen, gitaar of piano spelen, of eenvoudige handelingen zoals grijpen (bijvoorbeeld linzen uitsorteren).

ARTRALGIE Wat is het? Gewrichtspijn. Dit is vaak een bijwerking van hormoontherapie bij borstkankerpatiënten.

Wat kan helpen? Intensieve gewichtstraining die spieren opbouwt, en/of intensieve beweging - zoals joggen - helpt vaak. We weten nog steeds niet waarom.

BEPERK TE MOBILITEIT Wat is het? Na een mastectomie kan u langdurig moeilijk te been zijn. Gevoelens van spanning en pijn leiden vaak tot een slechte houding. Dat vermindert de spierkracht en heeft spieronevenwicht tot gevolg (contracties).

Wat kan helpen? Een combinatie van matige gewichtstraining en rekoefeningen, vaak op toestellen of met een weerstandsband: Door uw spieren te versterken en de getroffen zones te rekken, verhoogt uw mobiliteit en verbetert uw houding..

VERMOEIDHEID

Illustratie: Sandy Braun

Wat is het? Grondige uitputting en chronische vermoeidheid, vaak veroorzaakt door chemotherapie.

Wat kan helpen? Zo goed als elk type lichaamsbeweging - van tuinieren tot joggen en spiertraining. Belangrijk: Bij het behandelen van vermoeidheid gaat het niet om het soort beweging, maar wel om de intensiteit. De hoofdregel is: Hoe uitgeputter u bent, hoe minder intensief uw training moet zijn.

23

De mysterieuze persoon die me altijd moed geeft als het slecht gaat

Over de hele wereld krijgen 1,1 miljoen vrouwen per jaar borstkanker, wat voor elk van hen een verschrikkelijke diagnose is. Veel van onze lezers hebben de ziekte en therapie al doorgemaakt en zelfs overwonnen. Dus wilden we er via een blogparade (essaywedstrijd) achter komen: ‘Wie (of wat) gaf je moed tijdens je borstkankerbehandeling, toen je het echt moeilijk vond?’ Hier is het antwoord van onze gastauteur Sandra Lotz.

Toen ik, in de context van de Amoena Life Blog Parade, dacht aan de vraag wie of wat me kracht gaf tijdens mijn borstkankerbehandeling toen ik alles echt moeilijk vond, kwam in eerste instantie niets zinnigs in mij op. Alle mogelijke antwoorden zoemden verwarrend door mijn hoofd, als een zwerm bijen. Maar welke zou bovenaan moeten komen? Welke bij had echt de onderscheiding verdiend voor ‘altijd de moed aan mij geven’?

lag en dacht dat ik de volgende dag zou sterven. Op die momenten had ik echt veel moed nodig om weer op te staan en mijn leven te leven.

Inspirerende moed is een groots concept. En natuurlijk waren er dingen en mensen die me hielpen toen ik op de grond lag.

Volgens Wikipedia is moed “de benadering waarbij een persoon met gevaar geconfronteerd wordt en iets doet, zelfs als diegene bang is.” Welnu, ik dacht dat de therapie zelf niet echt moed inboezemt. Maar ik moet het doen.

De diagnose accepteren en de emoties eruit gooien, natuurwandelingen, luide muziek, meezingen, dansen, yoga, meditatie, fietsen, donkere chocolade, familie en vrienden, schrijven en dromen.

Ik ben absoluut de laatste persoon die wist wat te doen tijdens de acute fase van de behandeling. Er waren momenten waarop ik opgerold op de badmat

Maar meer dan wat dan ook: Het interne beeld van mezelf, een gelukkige, stralende, succesvolle, positieve vrouw die vrede had met zichzelf en ook DIT zou overwinnen.

24

Foto: privé

WAT HEEFT MIJ GEHOLPEN?

Al deze dingen geven me kracht. Tijdens de therapie heb ik er tijdens de dag heel bewust bij stil gestaan.

Want als ik sterk ben, kan ik de uitdagingen van het leven beter aan. Zelfs borstkanker.

mijn familie en vrienden. Door beweging, zoals yoga of natuurwandelingen. Door middel van rust en reflectie van meditatie. Door het therapeutische effect van schrijven, zoals mijn blog. En veel andere dingen.

WAT HAD IK NODIG OM DAT VOOR ELKAAR TE KRIJGEN?

Maar geen van deze, hoe belangrijk de persoon of het ding ook is, is de winnaar onder de zwerm bijen.

Nee. Ik ben het zelf, en dat zal altijd zo blijven. Het is mijn leven en het is mijn verantwoordelijkheid.

Zelfredzaamheid. Gediagnosticeerd worden met kanker is een schok voor het systeem. Het is zo verdomd gemakkelijk om jezelf te wentelen in zelfmedelijden. Maar het brengt je niet veel verder.

Dus zei ik tegen mezelf: Zet je recht en aan de slag!

Wat kan je wel doen op dit moment? Het woord bij de daad voegen, was voor mij de juiste weg voorwaarts.

WANT WAAR HEB JE MOED VOOR NODIG TIJDENS BORSTKANKERBEHANDELING? • voor je eigen zeer persoonlijke reis op weg naar herstel • voor de beslissing, en het in praktijk brengen van deze beslissing, om gelukkig te zijn ondanks de kanker

Erkennen wat goed voor je is. Soms heb je rust nodig. In dat geval is een natuurwandeling het beste wat je kunt doen. En soms moet je je gevoelens verwoorden, dus een gesprek met een vriend die je vertrouwt helpt. Het is aan mij om te luisteren en diep in mezelf te zoeken, om erachter te komen wat ik echt, werkelijk nodig heb op dat moment.

• voor onconventionele beslissingen Alle dingen die ik zelf moest doen en moet doen.

Ik schrijf de grootste prestatie echt aan mezelf toe.

Omdat ik met mezelf woon, elke dag, elk uur, elk moment. Of ik nu lach of huil. Of ik nu optimistisch ben of angstig.

Probeer dingen uit. Nieuwe dingen. Andere dingen.

Dezelfde dingen als altijd, maar op een ander moment. Ik heb mijn eigen ondersteuningssysteem stukje bij beetje samengesteld. En nu is het een deel van mij.

Het is mijn taak om een evenwicht te bewaren.

Om ervoor te zorgen dat de goede momenten de overhand hebben, maar ook dat ik ze niet forceer en dat ik de slechte niet onderdruk. Dat is mijn zeer persoonlijke taak en de mijne alleen. En daarvoor zeg ik vandaag officieel tegen mezelf, DANKJEWEL, want ik heb het goed gedaan. Ik zou ook graag DANK JULLIE WEL willen zeggen tegen alle mensen die mij de afgelopen maanden hebben gesteund, omdat ze het ook goed hebben gedaan en zonder hen zou ik het niet hebben kunnen doen.

Geduld. Een kankerdiagnose is een klap in het gezicht. Het zet je hele wereld op de kop. Je bouwt je leven opnieuw op, steen voor steen, mooi en netjes, de een na de ander. En het kost tijd. En er zijn altijd tegenslagen. Om daar mee om te gaan is veel innerlijke rust nodig, een soort van liefde voor jezelf.

DUS WAT IS HET ENIGE WARE ANTWOORD OP DE ‘VRAAG OVER MOED’?

U kunt het originele artikel hier lezen: www.goodbyeknoetchen.de/mut-macht

Ikzelf. Ik ben de mysterieuze persoon, die mezelf altijd de moed heeft gegeven. Ik ben nooit gestopt naar mezelf te luisteren, mijn angsten te accepteren en mezelf een optimistische kijk te geven.

OVER | Sandra Lotz kreeg op 36-jarige leeftijd in de lente van 2017 de diagnose borstkanker. De ziekte trof haar in een tijd van verandering. Ze was intensief betrokken bij haar werk als een projectportfoliomanager en was na haar studie net begonnen als een parttime life coach. De diagnose van borstkanker gaf haar de aanzet voor een nieuwe start. Sindsdien is ze werkzaam als life coach, trainer en auteur, gericht op innerlijke kracht en balans. Sandra woont in de buurt van Frankfurt am Main, in Duitsland.

Ga voor meer informatie naar: www.sandralotz.de/amoena4life

Aan het einde van de dag was het mijn uitdaging om de diagnose, de therapie en de wederopbouw van mijn leven aan te pakken. Omdat de uitdaging die ik zelf aanga, me een hoger niveau van zelfvertrouwen geeft. En tegelijkertijd had ik het nooit alleen kunnen doen.

Dat is waarom ik hulp ontving waar ik kon: van 25

HALLO VAKANTIE

Mexico Badpak Black/Multi 36–46 B, C, D

FLOWER P OWER Miami Top zonder beugel Purper/Multi 36–46 B, C, D

Miami Slip Purper/Multi 36–46

Mexico Top met beugel Zwart/Multi 36–48 B; 38–46 C, D, E, F; 38–44 G

Mexico Slip Stripes Zwart/Wit 36–48

Mexico Tankini Zwart/Multi 36–46 B, C, D

Mexico Slip Flower Zwart/Multi 36–48

Tinos Badpak Koningsblauw/Multi 36–46 B, C; 38–46 D

Jersey Badpak Denimblauw/Wit 36–46 A; 38–46 B, C

GR AFISCH Cocos Bikini Top Zwart 36–46 B, C

Cocos Medium Hoge Slip Zwart 36–50

Ayon Badpak Zwart/Wit 38–56 B, C, D

Vandaag eerder een chique stijl om naar de zwemblcub te gaan - volgende week een pool workout-stijl? Jij bepaalt je look!

Verwelkom de badpakkenlijn die gonst van zomerse bloempatronen, klassiek zwart en frisse kleurtjes. Elk stuk gemaakt om jou te ondersteunen; elke dag opnieuw

Bangkok Badpak Marine/Zilver 36–46 B, C

Hongkong Badpak Koraal/Zwart 36–44 A, B, C

Cayman Badpak Zwart/Metaal 38–52 B, C; 38–50 D; 40–48 E

V IN D J O U W FAVO R IE T – Op Amoena.nl / Amoena.be de volledige Badmode 2018 online, 24/7

YOU’RE ON THE MOVE

Onze borstgeopereerde modellen, Christen (Canada) en Jen (U.S.) dragen de Zipper Medium-Support Sport beha en de Power MediumSupport Sport beha.

Zipper MediumSupport Sportbeha Zwart S, M, L, XL

Wist je dat ook zelfs de kleinste lichaamsbeweging je kan helpen om vermoeidheid, depressie, angst, gewichtstoename en slaapproblemen te verminderen? 30 minuten lichaamsbeweging zal je doen stralen van gezondheid en energie. Sporten met een vriend(in), een dubbel goeie zet!

Shop active wear op amoena.nl / amoena.be

Power MediumSupport Sportbeha Zwart/Grijs 70–95 AA, A, B, C, D, E

Voor meer informatie, bezoek: Amoena Benelux ‘t Hofveld 6A4 1702 Groot-Bijgaarden België amoena.nl / amoena.be BE.info@amoena.com

ID 9498 - 02/18

Amoena is een geregistreerd handelsmerk van Amoena Medizin-Orthopädie-Technik GmbH. 2018 Alle rechte voorbehouden Amoena Medizin-Orthopädie-Technik GmbH, 83064 Raubling Duitsland