იტალია XII-XIII საუკუნეებში
ეკონომიკური განვითარება.
.
ეკონომკურად
ფაქტორებზე
გაკვეთილის მიზანი მოსწავლემ გაანალიზოს და შეაფასოს თუ რა გახდა იტალიის ქალაქ-სახელმწიფოების გაძლიერების მიზეზები, ასევე შეძლონ იტალიაში განვითარებული პროცესების დაკავშირება შესაბამის ისტორიულ
. იმსჯელონ იტალიის
ეპოქასთან
დაწინაურების
მთავარ
.
საღვთო რომის იმპერია წარმოადგენდა ხელოვნურად შექმნილი პოლიტიკურ ორგანიზმს, რომელსაც არ გააჩნია ეთნიკური საფუძველი. ოტო I (936-973) მას თავისი თავი ფრანკი მეფეების ღირსეულ მემკვიდრედ მიაჩნდა და რომში მეფედ კურთხევის ძველი ტრადიიცის აღდგენა სურდა. 962 წელს გერმანიის ისტორიაში ახალი პერიოდი იმპერიის ხანა დაიწყო, რომელსაც “საღვთო რომის იმპერია” ეწოდა მასში მხოლოდ გერმანია და ჩრ.იტალია შედიოდა.
ჰანზას კავშირი ჰანზა ქალაქთა ძლიერ ეკონომიკურ და პოლიტიკურ გაერთიანებას წარმოადგენდა. ჰყავდა საკუთარი ფლოტი დამოუკიდებელი იყო საერთაშორისო ურთიერთობებში იწყებდა ომებს დებდა საზავო და სავაჭრო ხელშეკრულებებს.
ჰანზას კავშირის პირველი საერთო დადგენილებები (1260-1264) 1. პირველ ყოვლისა ყოველმა ქალაქმა დაე შეძლებისამებრ დაიცვას ზღვა მეკობრეთა და სხვა ბოროტმოქმედთაგან, ისე რომ საზღვაო ვაჭრებს შეეძლოთ თავისუფლად აწარმოონ თავიანთი ვაჭრობა. 2. აგრეთვე, თუ ვინმე თავისი შეცოდების გამო გაძევებულ იქნება ერთი ქალაქიდან, არ უნდა იქნეს მიღებული არც ერთ იმ ქალაქთაგანში. • 1265 წლის დადგენილება • 1.აგრეთვე, წერლიწადში ერთხელ ჩვენ უნდა შევიკრიბოთ, სადაც გადავწყვეტთ ქალაქების საქმეებს. • 2. აგრეთვე, თუ ზღვაზე თავს მოიყრიან მეკობრეები ყველა ქალაქმა მათ გასანადგურებლა უნდა გაიღოს ხარჯები განაწილების შესაბამისად. • საბოლოოდ გაფორმდა 1367 წელს.
ბანკი იტალიელი ვალუტის გადამცვლელები ხის ვიწრო მაგიდასთან ისხდნენ ხოლმე, რომელსაც banca ეწოდებოდა. ამ სიტყვიდან მივიღეთ ტერმინი ბანკი. პირველი ბანკი ჩრდილოეთ იტალიაში ლომბარდიაში გაჩნდა. ამიტომ სიტყვა“ლომბარდიელი” ბანკირისა და მევახშის სინონიმი იყო. სიტყვა ლომბარდიც (დაწესებულება, სადაც ძვირფასი ნივთები გირავდება) აქედან წარმოიშვა. • 1. ხელოსნებს თვალს ადევნებდა საქალაქო საბჭოს. საბჭოებს სათავეში ედგა გერმანიაში-ბურგომისტი საფრანგეთსა და ინგლისში-მერი იტალიაში-კონსული • 2. ხელოსნობა მემკვიდრეობით გადადიოდა
ამქარი • 1.ამქარი-ერთ-ერთი პროფესიის წვრილ ხელოსანთა კავშირ იყო. • 2.ამქრები წარმოიშვნენ რათა ნაწარმი და შემოსავალი დაეცვათ სხვა ქალაქების ხელოსნებისაგან • ფუნქცია მოცემულ სახის ხელოსნობაზე მონოპოლიის განმტკიცება წარმოებასა და გასაღებაზე კონტროლის დაწესება
(წყარო 1
ჯვაროსნულმა
ქალაქები
სატრანსპორტო ხომალდებს, ფულსა და იარაღს. ანტიოქიის დაცემის შემდეგ გენუამ იქ ჯილდო მიიღო 30 სახლი და ქალაქის ბაზარი. იერუსალიმზე გალაშქრებისას ქალაქმა პიზამ 120 ხომალდი გაგაზავნა ამ ბრძოლაში მონაწილეობის მისაღებად, რისთვისაც ჯვაროსნებმა იაფაში მათ მთელი კვარტალი მისცეს. 1100 წელს ვენეციამ იაფაში 200 ხომალდი გააგზავნა , რის გამოც მან ყველა დაპყრობილ ქალაქში ეკლესია და ბაზარი მიიღო, ხოლო იერუსალიმის სამეფოს ყველა ქალაქში ვენეციელი ვაჭრები გადასახადებისგან გაათავისუფლეს. მთელი მეთორმეტე საუკუნის მანძილზე იტალიის ქალაქები ჯვაროსნებს დიდი დახმარებას უწევდნენ, რის საფასურად მათ აღმოსავლეთის ვაჭრობაში დიდი პრივილეგიები მოიპოვეს. იტალიამ სავაჭრო ურთიერთობები დაამყარა ეგვიპტესთან, ტუნისტუნისთან,ალჟირთან, მაროკოსთან.
)იტალიის ეკონომიკურ განვითარებას ხელი შეუწყო
ლაშქრობებმა. ჯერ კიდევ პირველი ჯვაროსნული ლაშქრობის დროს იტალიის ზღვისპირა
ჯვაროსნებს აწვდიდნენ
კითხვა 1. წყაროზე დაყრდნობით იმსჯელეთ რამ განაპირობა იტალიის დაწინაურება ვაჭრობაში? 2. რა დახმარებას უწევდა იტალიის ქალაქები ჯვაროსნებს? • 3. წყაროს გამოყენებით დაასახელეთ იტალიის ქალაქები, • რომლებიც აქტიურად უწევდნენ დახმარებას ჯვაროსნებს? • 4. რომელ კონტინეტის ქალაქებთან დაამყარა სავაჭრო ურთიერთობები იტალიამ XII საუკუნეში?
გაასწორეთ ტექსტში დაშვებული შეცდომები !
იპოვეთ და
წყარო
• XIII-XII საუკუნეებში იტალია პოლიტიკურად დაქუცმაცებული ქვეყანა იყო. • სამხრეთი იტალია შედიოდა ნეაპოლის სამეფოში, ცენტრალური საფრანგეთი პაპის ოლქში. • რომის პაპის ოლქსა და აპენინის მთავრ ქედს შორის მოქცეულ ჩრდილო იტალიაში მრავალი განვითარებული, დიდი თუ პატარა ქალაქი იყო, რომლებიც მიმდებარე ტერიტორიებით დამოუკიდებელ სახელმწიფოებს ქმნიდნენ. • იტალიაში სიძლიერით გამოირჩეოდნენ: ფლორენცია, მილანი, ათენი, ფაზისი. იტალიის ქალაქებს გაბატონებული მდგომარეობა ეკავათ კასპიის ზღვის ქვეყნების საშუამავლო ვაჭრობაში. მათი სწრაფი დაწინაურება პუნიკურ ლაშქრობებს უკავშირდება
N 2
წყარო
საწარმოთა მფლობელები ამქრების სრულუფლებიანი წევრები იყვნენ. ისინი ქმნიდნენ ცალკე კომპანიებს, რომლებიც ფართო ვაჭრობას აწარმოებდნენ ევროპისა და აღმოსავლეთის ქვეყნებში. საზღვარგარეთის ქვეყნებთან ვაჭრობის განვითარებასთან ერთად იზრდებოდა სამრეწველო პროდუქციაზე მოთხოვნილება. რომლის დაკმაყოფილება ფეოდალურ ამქრულ წარმოებას აღარ შეეძლო. ამიტომ, აუცილებელი ხდებოდა წარმოების ახალ მოდელზე გადასვლა, მანუფაქტურების შემოღება. წყაროზე დაყრდნობით იმსჯელეთ რამ განაპირობა მანუფაქტურების დაარსება? •
N3
• XII-XIII საუკუნეებში იტალია პოლიტიკურად დაქუცმაცებული ქვეყანა იყო. • სამხრეთი იტალია შედიოდა ნეპოლის სამეფოში, ცენტრალური იტალია პაპის ოლქში. • რომის პაპის ოლქსა და ალპები მთავრ ქედს შორის მოქცეულ ჩრდილო იტალიაში მრავალი განვითარებული , დიდი თუ პატარა ქალაქი იყო, რომლებიც მიმდებარე ტერიტორიებით დამოუკიდებელ სახელმწიფოებს ქმნიდნენ. იტალიაში სიძლიერით გამოირჩეოდნენ: ფლორენცია, მილანი, გენუა, ვენეცია. იტალიის ქალაქებს გაბატონებული მდგომარეობა ეკავათ ხმელთაშუა ზღვის ქვეყნების საშუამავლო ვაჭრობაში. მათი სწრაფი დაწინაურება ჯვაროსნულ ლაშქრობებს უკავშირდება
