საფრანგეთი 1789

. საფრანგეთის

დასაწყისი

რევოლუციის

1789 წლის 5 მაისი  ვერსალში თავი მოიყარეს გენერალური შტატების დეპუტატებმა.ფაქტობრივად ამით იწყება საფრანგეთის დიდი რევოლუციის ისტორია.  17/06 მესამე წოდება, რომლებსაც მიაჩნდათ, რომ ისინი განასახიერებდნენ ფრანგი ერის მისწრაფებებს შექმნეს ეროვნული კრება. ხელისუფლებამ კონტრზომებს მიმართა დეპუტატებს სხდომათა დარბაზი დაკეტილი დახვდათ.  9/07 ეროვნულმა კრებამ თავი დამფუძნებელ კრებად გამოაცხადაკონსტიტუციაც შეიმუშავეს.  პარიზელებმა ჩამოაყალიბეს ახალი თვითმართველობა და შეძლებულ მოქალაქეებისგან შექმნეს ეროვნული გვარდია, სათავეში ჩაუდგა ამერიკის განთავისუფლებისათვის ბრძოლის აქტიური მონაწილე ფრანგი გენერალი მარკიზი ლაფაიეტი

1789 წლის 14 ივლისი  პარიზელებმა ხელთ იგდეს იარაღის დიდი არსენალი და აიღეს ბასტილია.  საბოლოოდ მეფესა და პარიზელებს შორის მიღწეულ იქნა კომპრომისი. ამის ნიშნად სამეფო დროშის თეთრი ფერი და პარიზის გერბის წითელი და ლურჯი ფერები შეაერთეს. საფრანგეთში საფუძველი ჩაეყარა კონსტიტუციურ მონარქიას.

დამფუძნებელი კრება  დაიწყეს ადგილობრივი ბასტილიების განადგურება. ამას თანამედროვეებმა “მუნიციპალური რევოლუცია”უწოდეს.  “დიდი შიშიანობა” -გლეხები ხევდნენ და წვავდნენ იმ სიგელ-გუჯრებს, რომლებშიც დაფიქსირებული იყო ფეოდალური უფლებავალდებულებები.  კრებამ 26/08 მიიღო “ადამიანისა და მოქალაქის უფლებათა დეკლარაცია”  ლუი XVI არ ჩქარობდა დამფუძნებელი კრების დეკრეტების რატიფიცირებას. უმუშევრათა რიცხვი გაიზარდა და სურსათის დეფიციტი გაჩნდა. პაიზელები 5/10 ვერსალისკენ დაიძრნენ ითხოვდნენ პურს და მეფის პარიზში დაბრუნებას.  “ბასტილია აიღეს მამაკაცებმა, ხოლო მეფე პარიზში დააბრუნეს ქალებმა”

ოტენის ეპისკოპოსი ტალეირანი  ტალეირანის ინიციატივით მიიღეს დეკრეტი, რომლის მიხედვითაც მთელი საეკლესიო ქონება ეროვნულ საკუთრებად გამოცხადდა.  საფრანგეთის რევოლუციამ წარმოშვა მრავალი პოლიტიკური პარტია და კლუბი.  იაკობინელები: ლაფაიეტი,მირაბო, სიესი  კორდილიერთა კლუბი-დანტონი, ჟან პოლ მარატი, ჟაკ რენე ვებერი.

1791 წლის ზაფხული  მეფეს არ მოსწაონდა უფლებების მკვეთრად შეკვეცა, მეფეს სურდა საფრანგეთს გასცლოდა და სათავეში ჩადგომოდა ემიგრანტებს.  21/06 მსახურის ტანსაცმელში გამოწყობილი მეფე ოჯახთან ერთად პაიზიდან გაიქცა. ვარენში საფოსტო სადგურის უფროსმა დრუემ ეტლში მჯდომი მიამსგავსა ოქროს მონეტაზე აღბეჭდილ ლუი XVI გამოსახულებას და განგაში ატეხა.ფაქტი დადასტურდა და ეს ფაქტი ისტორიაში შევიდა ვარენის კრიზისის სახელით.  1791 წელს მიიღო დამფუძნებელმა კრებამ მიიღო საფრანგეთის ისტორიაში პირველი, კონსტიტუცია ( მას საფუძვლად ედო ფრანგი განმანათლებლის მონტესკიეს იდეები)  დამფუძნებელი კრებასმ საქმინობა დაასრულა და 1/10 საზეიმო ვითარებაში გაიხსნა საკანონმდებლო კრება. 

საკანონმდებლო კრება. ომის დასაწყისი, მონარქიის ლიკვიდაცია.  მარსელიეზა-სტრასბურგის გარნიზონის ოფიცრის რუჟე დე ლილის მიერ არის შექმნილი  ბრაუნშვაიგი პრუსიის არმიის მთავარსარდალი ჰერცოგი, პარისელებს ემუქრებოდა თუ არ დაემორჩილებოდნენ ლუის პრუსიის ჯარები მიწასთან გაასწორებდნენ პარიზს.  პარიზელებმა შექმნეს პარიზის კომნა, სათავეში ჩაუდგა აჯანყებას აიღეს სმეფო სასახლე ტიულრი, მეფე დააპატიმრეს და ტამპლის ციხეში გადაიყვანეს.

კონვენტი  21/09 კონვენტმა თავისი პირველი დეკერეტით მოსახლეობას ამცნო , რომ მონარქია გაუქმებულია საფრანგეთი რესპუბლიკად გამოცხადდა.

ლუი XVI ბედი  კონვენტმა სასამართლოს გადასცა მეფე. პარიზის კომუნისა და იაკობინელების ძალისხმევით ლუი XVI დამნაშავედ სცნეს.  1793 წლის 21/01 იგი სიკვდილით დასაჯეს.  საფრანგეთს ომი გამოუცხადა ინგლისმა, ჰოლანდიამ და ესპანეთმა, რუსეთმა (ეკატერინე II, თუმცა რუსეთს მონაწილეობა არ მიუღია საფრანგეთის წინააღმდეგ ინტერვენციაში) შექმნილ სიტუაციაში დამნაშავედ ჟირონდისტებს მიიჩნევდნენ. ჭაობმა მახარი იაკობინელებს დაუჭირა. ხელისუფლების სათავეში იაკობინელები მოვიდნენ.

იაკობინეhttps://www.canva.com/ლთ