Marc de donades dubèrtes entre es AAPP araneses
Prepausa Conselh d’Alcaldes Vielha, 20 de deseme de 2018
1
INDÈX (tag)
2
Programa “Govèrn Dubèrt” deth Conselh Generau d’Aran En encastre dera Lei 1/2015, de 5 de hereuèr, deth Règim Especiau d’Aran, eth sòn article 67.4 cite: “Eth Conselh Generau d’Aran a de crear era Oficina de Govèrn dubèrt tamb es objectius següenti: a) Promòir era transparéncia e er accès ara informacion publica. b) Potenciar era participacion dera ciutadania aranesa enes politiques publiques c) Garantir era rendicion de compdes des Institocions Araneses. d) Vetlhar pera melhora dera qualitat democratica.” Eth Programa “Oficina de Govèrn Dubèrt” siguec aprovat eth passat 20 de hereuèr de 2018 peth Conselh de Govèrn en tot obedir ath mandat dera Lei d’Aran atau coma d’un hilat d’objectius que le ne son complementaris e que son es que seguissen:
Dar compliment ath manament sorgit dera Lei 1/2015, de 5 de hereuèr, deth Regim Especiau d’Aran. Iniciar era modernizacion deth servici public dera Institucion Aranesa Melhorar es canaus de relacion tamb era ciutadania d’Aran Fomentar un cambi de gestion publica basat prioritàriament enes positius elements dera tecnologia. Potenciar era Transparéncia coma eth pretzhèt dera accion publica dera Institucion Potenciar es dus elements claus de tota gestion publica, eficàcia e eficiéncia. Implantar era Administracion Electronica dera Institucion Aranesa Dessenhar eth camin des cambis procedimentaus e metodologics intèrns dera Institucion.
En dia d’auè, e a mòde de resum, era huelha de trebalh implementada ei era següenta:
SubPrograma Administracion Electronica SubPrograma Oficina d’Atencion ath Ciutadan SubPrograma Comunica en Digitau SubPrograma Workers SubPrograma Share
Enes pròplèus setmanes se sotmeterà a aprovacion es següenti SubProgrames:
SubPrograma Donades Dubèrtes SubPrograma Ciutadania Digitau SubPrograma Canau Ciutadania
3
Paralellament tanben auem aprovat marcs metodologics de trebalh deth Pròpi Programa. Ara seguida les nomentam: -
Manual d’Atencion Ciutadana Reglament d´ús des Tecnologies e era Informacion en Conselh Generau d’Aran Guida de Hilats Sociaus de Govèrn Dubèrt deth Conselh Generau d’Aran
Enes pròplèus setmanes se sotmeterà a aprovacion, en aguest sens, es següentes accions: - Libre d’Estil deth Programa Govèrn Dubèrt deth Conselh Generau d’Aran - Identitat grafica deth Programa Govèrn Dubèrt - Web pròpia deth Programa - Dossier de conceptualitzacion deth Programa Govèrn Dubèrt deth Conselh Generau d’Aran Entà portar a tèrme eth desvolopament deth trebalh, s’a compdat tamb era incorporacion de dus joeni ena tipologia de contracte en practiques remunerades deth Programa Garantia Juvenil.
En cas que se desire mès informacion deth Programa “Oficina de Govèrn dubèrt” e/o de quinsevolha des accions portades a tèrme, o ben que s’amiaràn a tèrme, mos plaçam ara vòsta disposicion ben sigue per via presenciau, telefonica o telematica.
4
Sabes guaires sòs deth tòns impòsti son destinadi ara iluminacion des carrèrs? Sabes guaires sòns des que pagues en impòsti son destinadi ara salut? Sabes quines son es pistes forestaus dubèrtes? A on pòs trapar era melhora oportunitat laborau? Ara, es naues tecnologies hèn possible crear servicis entà respóner aguestes qüestions automaticaments. Fòrça dera informacion de besonh entà respóner aguestes qüestions son generades per organismes publics. Maugrat açò, soent es donades requerides encara non son disponibles en ua forma facila d'usar. Era nocion deth tèrme “Donades Dubèrtes” e especificaments de “Donades dubèrtes deth govèrn” - informacion, publicacions e d’autes, que quinsevolh ei liure d'accedir e reutilitzar entath sòn interès. En 2009 es donades dubèrtes comencèren a hèr-se visibles a trauès de diuèrsi govèrns (coma es EUA, Regne Unit, Canadà e Naua Zelanda) qu'anoncièren es sues iniciatiues entà ua dubertura dera sua informacion publica.
Per qué Donades Dubèrtes? Es donades dubèrtes, especiuaments es donades dubèrtes deth govèrn, son un gran recors qu'encara en grana part son sense explotar. Fòrça persones e organizacions utilitzen ua ampla gamma de desparièrs tipes de donades damb era fin d'utilizar-les enes sòns prètzhèts. Eth govèrn à un papèr destacat en aguest sens, tant pera quantitat e era centralitat des donades tamb es que compde, mès tanben pr'amor qu’era gran màjer part des donades deth govèrn per lei son publics, e donques poderien èster dubèrtes e èster disponibles entà que uns auti les poguen utilitzar.
Per qué açò ei d'interès? Existissen fòrça airaus a on podem demorar qu'es donades dubèrtes siguen valioses, i a fòrça exemples deth sòn èxit. Existissen tanben desparièrs grops de persones e organizacions que pòden beneficiar-se dera disponibilitat de donades dubèrtes, includit eth madeish govèrn. Ath madeish temps ei impossible predir damb exactitud coma e a on serà creat eth valor en futur. Era natura des innovacions ei qu'eth sòn desvolopament frecuentament provièn des lòcs mès inversemblants. Ja ei possible apuntar a un gran nombre d'airaus a on es govèrns dubèrts creen valor. Quauqui d'aguesti airaus includissen: - Transparéncia e contròtle democratic - Participacion - Autoempoderament - Productes privats e naui servicis e/o melhoradi - Innovacion - Major eficiéncia des servicis publics - Major eficàcia des servicis publics
5
-
Medicion der impacte de politiques publiques Naues coneishences de hònts de donades combinades e patrons en grani volums de donades. IMPORTANT: Existissen exemples ena majoria d'aguesti airaus.
Es donades dubèrtes tanben pòden ajudar-te a préner melhors decisions ena tua vida, o a auer un ròtle mès actiu ena societat. Ua hemna en Dinamarca desvolopèc “findtoilet.dk” Que mòstre toti es banhs publics danesi, entà aqueres persones que sabie qu’auien problèmes de salut. Enes Païsi Baishi ei disponible un servici, “vervuilingsalarm.nl”, que t'avertís damb un messatge s'era qualitat der aire en tòn entorn artenherà, londeman, eth lindau que prèviaments ages definit. En Nòva Yòrk pòs saber facilaments a on pòs passejar ath tòn gosset, atau coma tanben trapar d'autes persones que hènt ús des madeishi parcs. Servicis coma “Mapumental” en Regne Unit e “Mapnificent” en Alemanha te permeten traar lòcs a on víuer en tot préner en compde era durada deth viatge enquiath sòn destín, prètzi d'abitatges e quini punts d’interès à eth destín. Toti aguesti exemples hènt ús de Donades Dubèrtes. En tèrmes economics, es donades dubèrtes son tanben de grana importància. Nombrosi estudis estimèren eth valor economic des donades dubèrtes en diuèrses desenes de bilions d'èuros ar an, sonque ena Union Europèa. Naui productes e companhies se creen tamb era reutilitzacion de donades publiques dubèrtes. Es donades dubèrtes son de valor tanben entath madeish Govèrn. Pòt melhorar, per exemple, era eficiéncia governamentau. Eth Ministre d'Educacion olandès publiquèc en internet totes es donades restacades damb educacion, entara sua reutilizacion. Des d'alavetz, eth nombre de qüestions que rebien baishèc, en tot redusir eth volum de trabalh e es còsti, e d’autes qüestions resulten mès faciles de respóner pr'amor qu'ei clar a on pòt trapar-se era informacion importanta. Daurir donades ei tanben hèr un Govèrn mès efectiu çò que, en darrèra instància, redusís còsti. Aguest potenciau pòt èster aprofitat se transformam es donades publiques de Govèrn en donades dubèrtes. Açò sonque passarà, maugrat açò, se se tracte de donades vertadièraments dubèrtes, ei díder se non i a restriccions (legaus, financères o tecnologiques) entara sua reutilizacion per tresaus. Tota restriccion excludirà a persones dera possibilitat de reutilizar aguestes donades publiques e harà mès dificila que se trapen manères valioses de hè'c. Entà que eth potenciau sigue reconeishut, es donades publiques an d'èster dubèrtes.
6
Mès… qué ei exactaments donades dubèrtes?. En particular qué hè que es donades dubèrtes siguen “dubèrtes”? De quin tipe de donades parlam?
Donades dubèrtes son definides pera “Definicion de Dubertura”, “Es donades dubèrtes son donades que pòden èster utilizades, reutilizades e redistribuides liuraments pera persona que sigue, e que se trapen subjèctes, quan mès, ara proïbicion d'atribucion e de compartir-se dera madeisha manèra en qu'apareishen”. Era definicion de dubertura complèta da detalhs precisi de çò que signifique. Entà resumir çò mès important: Disponibilitat e accès: era informacion a d'èster disponibla entara sua reproduccion, preferiblament en tot descargar-la d'internet. Ath delà, era informacion a d'èster disponibla en ua forma determinat e modificable. Reutilizacion e redistribucion: es donades an d'èster provistes jos tèrmes que permeten reutilizarles e redistribuirles, e an d’èster integrades damb d'auti conjunts de donades.
7
Participacion universsau: toti an de poder utilizar, reutilizar e redistribuir era informacion. Non i pòt auer discriminacion en tèrmes d'esfòrç, persones o grops. Restriccions “non comerciaus” que previerien er emplec comerciau des donades; o restriccions d'emplec entà cèrtes intencions (per exemple sonque entà educacion) non son permetudes. Se te preguntes per qué ei tan important èster clars respecte de çò que signifique èster “dubèrt” e per qué s'utilitze aguesta definicion, i a ua responsa simpla: interoperabilitat. Era interoperabilitat compòrte era abiletat de diuèrsi sistèmes e organizacions entà trabalhar amassa (interoperar). En aguest cas, ei era abiletat entà interoperar o integrar desparières bases de donades. Era interoperabilitat ei importanta pr'amor que permet que diferents agents trabalhen amassa. Aguesta abilitat d'integrar components son essenciaus entà bastir sistèmes complèxi e grani. Sense interoperabilitat ei quasi impossible artenhé'c. Afrontam ua situacion similara en relacion damb es donades. Era esséncia des donades (o còdis) compartidi ei qu'ua part deth materiau daurit pogue èster barrejat damb d'aute materiau dubèrt. Aguesta interoperabilitat ei absolutament fonamentau entà compréner es principaus beneficis practics dera dubertura: er increment dramàtic dera abilitat de combinar diuerses bases de donades o conjunts de donades e atau desvolopar mès e melhors productes e servicis. Provedir ua definicion clara deth concèpte de dubertura garantís que quan se trabalharà damb conjunts de donades dubèrtes de desparières hònts, se les pogue combinar.
8
De quines Donades Parlam? Serà d'utilitat era recèrca dera tipologia de donades que son o pòden èster dubèrtes e egalaments important- quines non seràn dubèrtes. Era clau ei que quan se tracte de daurir donades que non agen arren a vèir tamb dades personaus o d’autes que poguen èster protegides per legislacion especifica o de part.
Vòs saber mès de donades dubèrtes ?
9
FAQ’s Què se prepause? Que un solet òrgan executiu promòigue, coordine, ensamble e uniformitze era accion/actuacion, difosion e messatge que pòrten a tèrme es administracions locaus en País respecte donades dubèrtes. Quines ventatges comportarà? - Auer un messatge tècnic, administratiu e tecnologic únic entà totes es administracions de cara ara ciutadania. - Promocionar es donades dubèrtes coma un servici a disposicion dera ciutadania e non sonque coma accion governamentau. - Redusir despenes de promocion deth desvolopament dera accion e/o actuacion que se pòrte a tèrme respecte a donades dubèrtes. - Auer un únic portau e repositòri de donades que seràn dubèrtes, transparents e reutilitzables per part dera societat. Limite era accion governamentau des AALL? En cap cas. Cada AALL pòt auançar en tant sigue era sua velocitat e pòt crear es servicis que desire tamb era maxima autonomia sense mès incidéncia dera accion plantejada qu’era pròpia administracion desire. Era ventatja, entàs AALL, ei sonque economica? Es ventatjes son fòrça importants. Per ua banda d’optimitzacion de recorssi (umans, econòmics, tècnics e tecnologics) per un aute costat eth desvolopament de donades dubèrtes per part de totes es administracions araneses coma exemple d’ua governança dubèrta e transparenta. Per ua auta banda de metodologia e de procediment en tot hèr cas as protcòtles de governança globau que regulen sò que ei donades dubèrtes. Comportarà mès trebalh entàs AALL? Era repercussi de carga de trebalh ei minima, dat qu’era gestion, manipulacion, edicion e publicacion des donades dubèrtes anaràn a cargue deth Programa Govèrn Dubèrt deth Conselh Generau d’Aran. I a ua estratègia definida darrèr de tot aguest trebalh? Òc. Hèr des AALL d’Aran un exemple de dubertura e de transparéncia ena politica publica. Autant coma de transferéncia tecnologica qu’a de perméter en long tèrme arténher accions des dera societat que retralimenten es diuèrsi sectors deth País. Es AALL, donques, perderàn eth protagonisme en ahèrs tecnologics? Ben ath contrari. Cadua prenerà mès protagonisme en politiques tecnologiques sa’c hèm toti amassa, tanben, aprofitaram era inteligéncia colectiva (staff polític + comandament tècnic + supòrts administratius + agents extèrns + ciutadania) entà lheuar eth nivèu e adaptar tota accion publica locau tecnologica fòrça mès reau e adaptada as besonhs dera ciutadania e empreses deth País.
10
Qui portarà era coordinacion deth trebalh? Eth trebalh serà gestionat peth Programa Govèrn Dubèrt deth Conselh Generau d’Aran en ua relacion colaboratiua, cooperatiua e participativa tamb totes es AALL d’Aran. Es AALL participaràn deth trebalh que se pòrte a tèrme des deth Programa Govèrn Dubèrt? Eth concèpte ei gestion dubèrta, govèrn dubèrt, cultura dubèrta. Per tant, poderàn participar deth trebalh totes es persones fisiques e/o juridiques qu’ac desiren. Era metologia de trebalh serà sustentada en base tecnologica e tamb es protocòtles establerts en Programa de Govèrn Dubèrt aprovat peth Conselh Generau d’Aran. Era base deth trebalh dubèrt ei: donades, integritat, dubèrt e reutilitzables. Coma se finançarà aguest SubPrograma de donades dubèrtes? Calerà establir e definir en Acòrd Marc, des AALL d’Aran, que se signe ar efecte de compliment d’aguest SubPrograma, se cau, es linhes e hònts de finançament. Cau auer en compde, en aguest sens, era obligatorietat, per lei, de d’autes administracions publiques.
11
Crèdits 01. Aguesta trebalh a estat confeccionat per Alex Moga tamb era collaboracion de Alejandra Escuín e Mikel Martínez, integrants deth Programa Govèrn Dubèrt. S’a recebut eth supòrt deth Secretari Generau deth Conselh Generau d’Aran. 02. S’an emplegat 35 ores de jornada laborau entà portar a tèrme eth trebalh que se presente; tamb un còst de 476 € (en tot compdar es quate documents). 03. Es mieis utilitzadi entà portar a tèrme eth trebalh an estat: Hardware (estacion de trebalh basica) e software (ofimàtic e de dessenh gràfic). 04. Era metodologia de trebalh emprada a estat era preestablerta en Programa de Govèrn Dubèrt. 05. Era finalitzacion e presentacion d’aguest document compòrte poder-le hè públic en portaus de publicacions digitaus e/o espacis der ecosistèma web, tostemp que non contravengue eth marc legislatiu existent. Era motivacion, entara sua publicacion, se sustente ena conceptualitzacion dera linha de trebalh que potencie eth Programa Govèrn dubèrt que ei: era transparéncia, es donades dubèrtes e eth “compartir” (coma element participacion) ena recèrca dera melhora colectiva.
12