booklet 11 september 2009

‘wat mooi, wat heerlijk is de liefde voor het leven’

La Scuola | Academie voor Levenskunst

vrijplaats voor levensvragen en zingeving

SAMP-boekje 11 septemberdef.indd 1

19-08-09 12:59

SAMP-boekje 11 septemberdef.indd 2

19-08-09 12:59

Liefde voor het leven | Laatst heb ik een lange tijd gekeken naar een vogel op de takken van de olijven en de amandelbomen.

Hij trippelde en kwetterde en sprong van tak naar tak en zijn gefluit klonk als een lieflijk lied.

Wat mooi, wat heerlijk is de liefde voor het leven!

De vogel had een grasspriet in zijn snavel en haalde die er met zijn pootje uit.

De aarde en de wind genotenen en mijn ogen ook.

Toen vloog hij weg, en in de lucht genoot hij van de liefkozingen van zijn Moeder Natuur...

Geniet, mijn liefste, van het warme zonlicht.

Ik was bijna afgunstig op zijn manier van leven.

Wat mooi, wat heerlijk is de liefde voor het leven!

SAMP-boekje 11 septemberdef.indd 3

‘Il passerotto’ uit: Una Odissea (Marco Beasley en het Nederlands Blazers Ensemble) tekst: Alfio Antico

19-08-09 12:59

SAMP-boekje 11 septemberdef.indd 4 19-08-09 12:59

Marianne Soeterbroek, mentor en pianist

‘Levenskunst is je verheugen in het geluk van een ander zonder dat van jezelf uit het oog te verliezen.

Dat geluk kan in kleine dingen zitten zoals stilstaand water of een lieve blik.

Maar ook in grote dingen als keuzevrijheid en onvoorwaardelijke liefde.’

La Scuola | Wie heeft ons geleerd hoe we ons leven kunnen vorm geven? Waar kun je in een beschermde omgeving ontdekken wat bij jou past? Waar kun je reisgenoten ontmoeten met hetzelfde verlangen?

mentor en pianist

Waar vroeger een collectief antwoord op de zin van het leven werd geformuleerd, vraagt deze tijd een bewuste houding van het individu: hoe geef ik vorm en zin aan mijn leven? Een plek waar het autonome ik (even) niet onder druk staat.

Een vrijplaats waar even niets verplicht is, waar een steun in de rug wordt ervaren.

In La Scuola | Academie voor Levenskunst draait het om praktisch

SAMP-boekje 11 septemberdef.indd 5

werken – met beide voeten op de grond – aan een universeel verlangen: het eigen leven zo vormen dat het zin heeft.

La Scuola is een vrijplaats waar tijd, ruimte en aandacht is om, samen met anderen, een levenshouding te ontwikkelen of aan te scherpen.

La Scuola is een vrijplaats voor denkers, doeners en dromers die leven en samen leven bewust ter hand nemen. Een bewuste houding draagt bij aan de liefde voor het leven.

Levensvragen en zingeving staan centraal in workshops, debatten & inspiratieactiviteiten, met kunst en cultuur als inspiratiebron.

19-08-09 12:59

SAMP-boekje 11 septemberdef.indd 6

19-08-09 12:59

Hij, die met zijn handen werkt, is een arbeider Hij, die met zijn handen en hoofd werkt, is een vakman Hij, die met zijn handen, hoofd en hart werkt, is een kunstenaar (vroeg middeleeuws gezegde, soms ook toegeschreven aan Franciscus van Assisi)

SAMP-boekje 11 septemberdef.indd 7

19-08-09 12:59

SAMP-boekje 11 septemberdef.indd 8 19-08-09 12:59

La Scuola | Academie voor Levenskunst

‘Wens dat jouw weg lang mag zijn.

Zodat je de tijd krijgt je leven te be-leven.’

La Scuola | Academie voor Levenskunst

Levenskunst | De moderne mens weet niet om te gaan met de moderniteit van leven. Wij zijn opgezadeld met zelfsturing – we hebben het zelf voor het zeggen en kunnen kiezen uit legio opties voor de materiële en immateriële bevrediging van onze behoeften - maar we weten niet hoe we die zelfsturing vorm moeten geven. Dat is ons niet geleerd. Het is ons niet bij de geboorte meegegeven en in die zin moeten wij ‘onszelf geschikt maken voor het leven’, om met de woorden van de Franse filosofe Simone Weil te spreken. Oefening baart (levens)kunst met als doel weerbaarder te worden, omgaan met bestaansonzekerheid, met het moderne leven. Elk mensenleven bevat veel toeval. Maar een levenshouding

SAMP-boekje 11 septemberdef.indd 9

komt niet per toeval tot stand. Dat is de kwestie waar levenskunst zich op richt: bewust leven om er wat van te maken. In de woorden van de hedendaagse filosoof Michel Foucault: ‘Je gaat met jezelf een relatie aan om te komen tot praktische wijsheid en morele oriëntatie.’ La Scuola is geen nieuw uithangbord in de straat van moderne gelukswinkels of een afdeling van de geluksfabriek die zich heeft verbonden met de entertainmentindustrie en het welvaartsdenken in Europa of Amerika. Levenskunst zoals La Scuola het bedoelt, is geen nieuwe vorm van egocentrisme. Er zijn genoeg ‘dikke Ikken’ op deze aardbol. Voor de academie is levenskunst een ‘way of life’. Het is jezelf vragen stellen: ‘Wie ben ik, wat is

mijn leven en hoe wil ik samenleven?’

La Scuola geeft handen en voeten aan deze levensvragen vanuit de overtuiging dat een duurzame samenleving door ons samen gecreëerd moet worden. Gedurende het academisch jaar zijn er verschillende activiteiten die er voor zorgen, dat de vragen concreet worden en de antwoorden bewuster. Levenskunst vraagt discipline, toewijding en geduld. De uitdaging is om vanuit zelfzorg een levenshouding te creëren. Voor La Scuola is levenskunst dus geen doel, maar een visie op leven. Levenskunst is verantwoording nemen voor het leven zoals dat zich aandient op jouw levensweg.

19-08-09 12:59

SAMP-boekje 11 septemberdef.indd 10 19-08-09 12:59

Alcuin Olthof, mentor en architect

‘Levenskunst, een kwestie van balans. Dat wat in je zelf zit en factoren buiten je zelf hebben invloed op de balans. En door de complexe context waarin wij leven vindt verstoring plaats. Daarmee is levenskunst tegelijk een interne en externe zoektocht. Vragen die daarbij naar voren komen zijn: ‘Wat is mijn balans, voor welke invloeden ben ik gevoelig, welke verstoren mijn balans?’.’

mentor en architect

‘Na veel wikken en wegen besloot Zeus op een goede dag de mens in tweeën te delen. Na de ingreep werden de mensen ongelukkig. Om het verloren geluk terug te vinden hunkerde een ieder van hen ernaar zich te verenigen met zijn wederhelft.

En deze begeerte heet Liefde.’

Vrije samenvatting uit ‘Symposium’ (Plato).

SAMP-boekje 11 septemberdef.indd 11

19-08-09 12:59

SAMP-boekje 11 septemberdef.indd 12 19-08-09 12:59

Dick Kleinlugtenbelt, mentor en filosoof

‘Doordat veel zekerheden wegvielen, staan moderne mensen vrijer in het leven. De levenskunst wil de autoriteit van deze zekerheden niet herstellen.

Ze wil de vrijheid van het moderne individu, dat onophoudelijk op zoek is naar enig houvast op gebieden als relaties, gezondheid, arbeid, scholing en milieu, ten volle benutten. Dit roept vragen op als: wie ben ik? hoe kan en wil ik mijn leven leiden? wat heb ik hiervoor nodig? De levenskunst geeft antwoorden op deze vragen. Ze reikt mogelijkheden aan voor het leiden en vormgeven van je leven en het vinden van nieuwe verhoudingen tot de traditie, de politiek, het sociale en religieuze.

Verbinding | La Scuola werkt vanuit de gedachte dat de totale mens pas werkelijk leeft als er sprake is van verbinding: in de binnenwereld (hoofd, hart en handen: bezieling, beleven en bewegen) en in de buitenwereld (in de intermenselijke relaties en de relatie tot de natuur).

La Scuola vertrouwt op de kracht van verbinding, op de ontmoeting.

‘De mens leeft samen, de mens leert samen.’

Dit doen we om de eigen opvatting te toetsen en zo nodig bij te stellen.

De ultieme uitkomst is werken aan gezamenlijke horizonten: van waaruit wij samen kunnen verder leven (sociale levenskunst).

La Scuola gelooft in deze kracht van verbinding.

Daarom staat het eerste academiejaar in het teken van ‘Vriendschap’.

Er is respect voor verschillen.

Onder respect verstaan wij een dialoog aangaan vanuit de eigen opvatting en accepteren dat de ander dat ook doet.

SAMP-boekje 11 septemberdef.indd 13

19-08-09 12:59

SAMP-boekje 11 septemberdef.indd 14 19-08-09 12:59

Arjo Klamer, decaan/oprichter van Academeia Vitae, Deventer

‘Wij zijn een academisch instituut en bedrijven wetenschap op een nieuwe manier; jullie zitten dicht bij zingeving.’

Een plek in de vrije ruimte | We kennen afbeeldingen van groepjes mensen in het vrije veld, luisterend in een kring naar elkaar of naar die ene, wijze leraar. In kleine dorpen zie je ze naast elkaar zitten. Op een bank, op het marktplein.

Onze ‘leerstoel’ (La Scuola is immers een school, een levensschool) staat daar blakend wit met een eigenzinnige vorm. Het staat symbool voor de vrije ruimte (‘vrijplaats’), een plek om even bij te komen, te ademen. Voor rust, ruimte en ontmoeting.

Vroeger heette zo’n ontmoetingsplek Agora: de plek waar het sociale leven zich afspeelde. Het ontmoetingspunt voor de laatste nieuwtjes en ook de plek waar men zich liet onderwijzen door de filosofen, toen nog de praktische leermeesters in: ‘Wat is voor mij het goede leven?’.

Waar La Scuola is, kom je de stoel tegen. En waar de stoel opduikt, kun je La Scuola verwachten.

Het beeld van La Scuola is daarom een stoel in de vrije ruimte.

SAMP-boekje 11 septemberdef.indd 15

19-08-09 12:59

SAMP-boekje 11 septemberdef.indd 16 19-08-09 12:59

Wout Huizing, supervisor / trainer / beleidsmedewerker Reliëf, christelijke vereniging van zorgaanbieders.

‘Levenskunst is actief omgaan met wat zich aandient in het leven en daarin keuzes maken. De zogenaamde trage vragen, rouw, verdriet om gezondheid, ouder worden met beperkingen, zijn niet direct oplosbaar. Maar je moet er wel mee dealen. Het zijn immers dan de momenten dat je ook geluk kunt ervaren. Hoe sta je in het leven en ontvang je wat zich dan aandient? Dit is de receptieve kant van leven. Wat komt, ontvangen.

Leven is grip hebben op het leven én kunnen loslaten en weer leren omgaan met de nieuwe situatie. Hechten en onthechten tegelijk.’

Vrijplaats | We noemen de academie niet per ongeluk ‘een vrijplaats’. We bedoelen letterlijk: een plaats waar de deelnemers (wij noemen ze studenten) voelen dat ze de vrijheid krijgen om te doen wat zij nodig achten.

De academie biedt een veilige, beschermde omgeving waar mensen hun twijfels delen, hun onzekerheid tonen, hun vragen stellen, hun verrassingen delen, hun ambities verwoorden, hun teleurstellingen uiten, hun visioenen schetsen, hun voornemens toetsen, hun veranderplannen vorm geven.

instrumentarium van levenskunstenaars. Dit is daarom de kernfunctie van La Scuola.

De Vrijplaats is ook de naam van de virtuele omgeving van La Scuola, waar een ieder zijn/haar gedachten en ervaringen kan plaatsen.

Waar gereflecteerd wordt op dat wat zich in het leven voordoet, op dat wat kunst en cultuur ons laten zien.

De Vrijplaats is te vinden op www.lascuola.nl

Wij denken dat zo’n vrijplaats iets wezenlijks toevoegt aan het

SAMP-boekje 11 septemberdef.indd 17

19-08-09 12:59

SAMP-boekje 11 septemberdef.indd 18 19-08-09 12:59

Commissaris der Koningin Zuid-Holland

Jan Franssen,

‘Jullie initiatief stelt de begeleidende rol in de ontwikkeling van jonge mensen in zekere zin aan de kaak. Want eigenlijk zou de academie voor levenskunst niet nodig moeten zijn. Rust voor gesprek, inspiratie, correctie en reflectie neemt af.

Er moet een basis zijn voor geborgenheid, waar je terecht kunt voor gesprek en ontmoeting.’

Commissaris der Koningin Zuid-Holland

SAMP-boekje 11 septemberdef.indd 19

19-08-09 12:59

SAMP-boekje 11 septemberdef.indd 20 19-08-09 12:59

Marco Oostdijk, mentor en docent

‘De ethische en individuele visie van levenskunst, bekend van de veelgelezen filosoof Joep Dohmen, is een goede basis, maar verdient aanvulling met praktische levenskunst. Levenskunst zie ik als een doordachte levenshouding, als basis bij onze zoektocht naar onze persoonlijke ‘bestemming’ in het leven, dat wil zeggen: de eigen weg naar meer zingeving en levensgeluk.

Ik voel me thuis bij de visie en mensen van La Scuola, die ruimte bieden voor deze zoektochten. De weg is immers een ‘school voor het leven’.

Activiteiten | La Scuola biedt een jaarprogramma met activiteiten voor particulieren en samen met werkgevers ontwikkelt zij een maatwerkaanbod voor medewerkers in organisaties.

Marco Oostdijk, mentor en docent

La Scuola kent drie soorten activiteiten: Atelier: beweging (aan de slag met hart en handen) Agora: bezinning en bezieling (aan de slag met hoofd en hart) Inspirare: de feestjes van La Scuola (om samen te beleven)

SAMP-boekje 11 septemberdef.indd 21

19-08-09 12:59

SAMP-boekje 11 septemberdef.indd 22 19-08-09 12:59

Maarten Zweers, mentor en muziekdramaturg

‘Overal wordt het natuurlijke leven en dus de levenskunst bedreigd. In ons: door onze vooroordelen, dogma’s, onzekerheden, vertroebelende en blokkerende emoties en angsten; buiten ons: door het maatschappelijke keurslijf, de conventies en de vele verplichtingen die we in allerlei opzichten aangaan. Het vinden en bewaren van de ware levenskunst is naar mijn mening dan ook het moeilijkste als we tegen die innerlijke en uiterlijke blokkades oplopen en vanuit hoofd en hart, dus verstandelijke en gevoelsmatig, tot de conclusie komen dat we die blokkades moeten slechten.

Dan begint het levensgevecht naar de ware levenskunst pas echt. Die strijd is voor mij de kunst die doet leven.’

Maarten Zweers, mentor en muziekdramaturg

SAMP-boekje 11 septemberdef.indd 23

19-08-09 12:59

SAMP-boekje 11 septemberdef.indd 24 19-08-09 12:59

Helmi Tunnissen, mentor en coach/trainer

‘Om iets van je leven te maken, zullen wij passende keuzes moeten maken. Het ontwikkelen van zelfvertrouwen, zelfrespect en een bepaalde mate van onafhankelijkheid zijn de voorwaarden voor authentiek gedrag. Hoe beter de afstemming tussen verstand, hart en gedrag, des te evenwichtiger sta je in het leven. Als je je opgewassen voelt tegen de eisen die het leven stelt, ben je in staat om van het leven te genieten. Dat is levenskunst. ‘

Helmi Tunnissen, mentor en coach/trainer

Mentoren en studenten | La Scuola werkt samen met mentoren. Deze begeleiders, met verschillende achtergronden, hebben een ding gemeen: zij zijn betrokken bij het leven van anderen en zetten hun (levens)ervaring in.

De mentoren van La Scuola combineren hun eigen expertise met creatieve elementen uit kunst en cultuur.

De deelnemers noemen wij studenten. La Scuola gaat uit van een lerende houding.

Mentoren en studenten zorgen samen voor een sprankelende leeromgeving.

SAMP-boekje 11 septemberdef.indd 25

19-08-09 12:59

SAMP-boekje 11 septemberdef.indd 26 19-08-09 12:59

Alexandra Bronsveld afgestudeerd op Levenskunst & Educatie, onderwijskundig medewerker bij stichting Humanistisch Vormingsonderwijs (HVO) en aan de Universiteit voor Humanistiek te Utrecht

‘Jullie zijn de universiteit in het klein: een leeromgeving voor de mens van alledag.

Iedereen is wel eens met de bestaansvraag bezig. Iedereen herkent het wel.’ Er is ook een uitdaging: ‘Hoe verkoop je iets wat niet hip is?

Volgens mij begint daar jullie levens kunst: de kunst om echt te blijven.’

Kunst en cultuur | La Scuola laat zich inspireren door de kunst van het leven en het leven in de kunst.

Door theater & muziek, architectuur & beeldende kunst, literatuur & film, fotografie & design ervaren we de kwesties van ‘het goede leven’.

Personages in film en literatuur laten ons zien hoe zij worstelen met levensvragen en zingeving. De vereenzelviging, of juist niet, confronteert ons met onszelf. PoĂŤzie maakt emoties wakker die in een diepe winterslaap waren. Film sleept ons mee in avonturen of geeft moed voor onze eigen ontdekkingsreis.

Levenskunst heeft inspiratie nodig.

Kunst inspireert.

SAMP-boekje 11 septemberdef.indd 27

19-08-09 12:59

SAMP-boekje 11 septemberdef.indd 28 19-08-09 12:59

Ria Pool Meeuwsen, directeur/oprichter en mentor

‘De ervaringen van de arts-auteur Victor E. Frankl in verschillende concentratiekampen hebben hem tot het inzicht gebracht, dat de laatste ultieme vrijheid die de mens heeft de innerlijke vrijheid is.

Deze vrijheid biedt zelfs in omgevingen als Dachau en BergenBelsen de mogelijkheid om te kiezen. Levensbewust leven is een levenshouding creëren waardoor je antwoord geeft op mensen en omstandigheden, op dat wat op jouw pad komt. Dat is ademen vanuit volle vrijheid. Dat is het leven be-amen.’

Ria Pool Meeuwsen, directeur/oprichter en mentor

Visie op leren | La Scuola werkt vanuit het principe dat een mens een leven lang leert. En dat de mens een natuurlijk verlangen heeft om te leren en sturing te geven aan het eigen leven.

De academie wil haar studenten ondersteunen in hun eigen zoektocht naar een waarachtig leven.

Daarom past de filosofie van Maria Montessori zo goed bij de academie.

Zij formuleerde als uitgangspunt voor haar aanpak de natuurlijke wens van kinderen om tot zelfstandigheid te komen: ‘Leer mij het zelf te doen’.

SAMP-boekje 11 septemberdef.indd 29

De academie heeft een onderwijsconcept ontwikkeld met ‘Montessoriaanse kenmerken’.

• ieder mens is een sociaal wezen en zoekt in relatie tot anderen naar zingeving

Met de volgende uitgangspunten voor levenskundig volwassenenonderwijs voelt La Scuola zich dan ook schatplichtig aan Maria Montessori:

• ieder mens is van nature geneigd (bewust of onbewust) te zoeken naar mogelijkheden van zelfrealisatie

• ieder mens is uniek en wil op zoek naar de kenmerken van de eigen uniciteit • ieder mens heeft behoefte aan geborgenheid en een (mentale) thuisbasis en zoekt daarom aansluiting bij anderen of bij ideeën die gedeeld kunnen worden

• ieder mens is met betrekking tot zichzelf van nature nieuws- en leergierig en wil ontdekken welke kernkwaliteiten en mogelijkheden het in huis heeft • niet alle levensvragen zijn voor iedereen in elke levensfase even relevant: dat verschilt per fase en per individu zodat levenskundig leren altijd een individuele leerroute volgt.

19-08-09 12:59

SAMP-boekje 11 septemberdef.indd 30 19-08-09 12:59

Barbara de Beukelaar, directeur/oprichter van Terra Management Groep

‘Jullie idee om La Scuola op te richten, komt ergens vandaan. Toen het plan werd ontwikkeld, stonden jullie open voor alle signalen die jullie toen binnenkregen. Ga er maar van uit dat al die ideeën waardevol zijn en betekenis hebben. Vertrouw daarin ook op eigen intuïtie. Aan wat jullie van plan zijn, is behoefte. Ik herken dat.’

directeur/oprichter van Terra Management Groep

‘Times have changed, and science has made great progress, and so has our work; but our principles have only been confirmed, and along with them our conviction that mankind can hope for a solution to its problems, among which the most urgent are those of peace and unity, only by turning its attention and energies to the discovery of the child and to the development of the great potentialities of the human personality in the course of its formation.’

Maria Montessori in het voorwoord van “The Discovery of the Child”, Poona 1948

SAMP-boekje 11 septemberdef.indd 31

19-08-09 12:59

SAMP-boekje 11 septemberdef.indd 32 19-08-09 12:59

Dries Boele, filosoof

‘Veel volwassenen weten niet wat ze willen of nodig hebben. Als je niet weet wat er mogelijk is, kun je er ook niet naar vragen. La Scuola moet daarom actief aanbieden: wakker maken wat nog niet wordt vermoed.’

Een leven lang leren | Het uitgangspunt dat La Scuola slechts een schakel kan zijn in een continu proces van levenskundig leren volgt uit het idee dat levenskundig leren nooit klaar is.

In de woorden van Seneca: ‘Je moet leren zolang als je ontwetend bent en, als je het spreekwoord wilt geloven, zolang als je leeft.’

Dries Boele, filosoof

De basisgedachte is dat de uiteindelijke ontwikkeling en groei niet binnen de ‘muren’ van de academie wordt bereikt maar juist in de tijd en ruimte buiten La Scuola.

Waar geleefd wordt, wordt geleerd.

SAMP-boekje 11 septemberdef.indd 33

19-08-09 12:59

SAMP-boekje 11 septemberdef.indd 34 19-08-09 12:59

mede-oprichter, mentor

Erik Pool,

‘Het antwoord op mijn levensvragen zit in mijn leven, in mijzelf. Ik hoef dus niet bij een hogere macht of kracht buiten mij zelf te rade te gaan. Anders gezegd: ik vind de betekenis van mijn leven door met anderen samen te leven.’

Samen leren | ‘De mens leeft samen, de mens leert samen.’ Dat is het motto van La Scuola.

Je weet beter wie je bent, wat je wilt en hoe je wilt omgaan met dat wat op je pad komt.

Door te reflecteren ontdek je op welke manier je het beste voor jezelf kunt zorgen.

Je bouwt aan een authentieke levenshouding van waaruit je jouw leven samen met anderen beleeft.

Je leert van opgedane ervaringen.

mede-oprichter, mentor

Een levenshouding ontwikkelen is een bewust proces waar anderen voor nodig zijn. Je leert van verhalen van anderen, van de kennis en inzichten van de levenskunstenaars van vroeger en nu.

Door bezinning en bezieling kom je in beweging. Je gaat je leven be-leven.

SAMP-boekje 11 septemberdef.indd 35

19-08-09 12:59

SAMP-boekje 11 septemberdef.indd 36 19-08-09 12:59

Chris Kalden, directeur Staatsbosbeheer

‘Het draait in essentie om een eenvoudige vraag: wat is voor jou het goede leven.

Voor de academie gaat het dus ook om het stellen van de goede vragen, in een goede omgeving en onder goede begeleiding. Het is niet gemakkelijk om dat te bereiken, maar wel betekenisvol als dat lukt.’

Chris Kalden, directeur Staatsbosbeheer

Reflectief leren | Reflecteren op je zelf, je leven en het leven om je heen is een middel om te ontdekken op welke manier je het beste voor jezelf kunt zorgen. Deze zelfzorg - het hart van de levenskunst - kan niet zonder reflectie.

Er is bezinning nodig op vragen over je zelf (zelfkennis), je omgeving (context), je gevoelens (emoties), je handelen (daadkracht), je waarden (waardenoriëntatie) en je omgang met de tijd en vergankelijkheid van het leven (tijdbesef).

Wezenlijke reflectie is reflectie op het niveau van identiteit en het niveau van betrokkenheid.

Dat wordt ook wel het genoemd:

SAMP-boekje 11 septemberdef.indd 37

het spiritualiteitsniveau, waarop zingeving en vragen naar de betekenis van (het) leven van belang zijn.

naar nieuwe antwoorden en kritisch op antwoorden die reeds eerder werden gevonden.

Bij reflectie op dit niveau vraagt men zich ten diepste af wat werkelijk zin geeft aan leven, aan werk, aan plaats in gezin of sociale groep: ‘Wie ben ik in relatie tot de ander, tot het grote geheel van de wereld en welke rol is er daarin voor mij?’

La Scuola biedt een omgeving waarin reflectie mogelijk is en waar reflectie actief in de groep wordt gezocht. We gaan daarbij uit van zelfsturing en zelfverantwoordelijkheid.

Dit zijn ook vragen die de levenskunstenaar stelt: ‘Welke mogelijkheden laat ik onbenut om werkelijk mijn leven levenswaardig te leven?’ ‘Hoe wil ik leven(en werken)?’

Dergelijke vragen horen bij een reflectieve houding: nieuwsgierig

De academie geeft een aanzet, helpt op weg, of prikkelt voor een volgende ronde, maar het is en blijft de student zelf die besluit om een reflecterende levenshouding te ontwikkelen en op basis daarvan geregeld of dagelijks werk te maken van levenskundige vragen.

19-08-09 12:59

SAMP-boekje 11 septemberdef.indd 38 19-08-09 12:59

Francois Hendrickx, mentor en fotograaf

‘Voor mij begint vriendschap met begrip voor de ander. Als je iemand begrjpt, laat je haar of hem de ruimte om zichzelf te zijn.’

Francois Hendrickx, mentor en fotograaf

De geboorte van La Scuola | ‘Vanaf het moment dat we elkaar leerden kennen, waren wij geïnteresseerd in levensvragen. Het ene moment sterker dan het andere.

Door bijzondere gebeurtenissen in een kort tijdbestek kwamen de vragen sterk aan de oppervlakte.

We ontdekten, dat er veel over het onderwerp wordt geschreven, maar het concreet handen en voeten geven (‘hoe pas ik het toe in het dagelijks leven?’), ontbrak.

Joep Dohmen, filosoof en hoogleraar aan de Universiteit van Humanistiek, is uiteindelijk de aanjager geweest om onze gedachten om te zetten in de start van La Scuola.

SAMP-boekje 11 septemberdef.indd 39

Gesprekken met mensen uit o.a. het bedrijfleven, de overheid, de media en het onderwijs bevestigden ons idee, dat de huidige tijd vraagt om een ‘zinnige’ vorm van samenkomen.

Om te ontdekken, te creëren en te genieten.

Mede daarom kreeg de academie de Italiaanse eigennaam ‘La Scuola’ (‘La Skwola’).

De hoofdlijnen van het fundament voor La Scuola hebben wij beschreven in Italië, om precies te zijn in Foiano della Chiana. Het is ons favoriete dorp waar wij inmiddels 15 jaar een deel van onze vrije tijd doorbrengen.

Deze gevoelswaarde geven wij graag mee aan de academie.’

Hierin weerklinkt de ruimte, schoonheid en levensenergie die wij in Italië ervaren.

Erik en Ria Pool Meeuwsen

Italië betekent voor ons: leven, ruimte en schoonheid. Het land neemt een belangrijke plaats in in ons leven.

19-08-09 12:59

SAMP-boekje 11 septemberdef.indd 40 19-08-09 12:59

Margriet van Bebber, mentor en dichter, schrijver en schrijfdocent

‘Mijn vader hield niet van mensen die wachtten op een leven na de dood. Hij vond dat je hier op de aarde de hemel moet maken. Dat is mijn levensmotto geworden: leven in het hier en nu. Niet wachten maar keuzes maken, doen en ervaren.’

Margriet van Bebber, mentor en dichter, schrijver en schrijfdocent

Het karakter van La Scuola | Vrijplaats La Scuola biedt een veilige omgeving waarin je vrijmoedig kunt spreken en handelen. Wat elders moeilijk is, gaat bij La Scuola iets gemakkelijker. Het is een vrijplaats voor levensvragen en zingeving.

Ontmoeting La Scuola is een plek om te ontmoeten. Samen werken aan levensvragen en zingeving is inspirerend. Leven doe je samen, leren doe je samen: wijzer worden van elkaars verhalen.

Be-leven La Scuola stimuleert het denken (bezinning), zoekt de passie (bezieling) en zet aan tot handelen (beweging). Bij de Academie voor Levenskunst is werken met hoofd, hart en handen een beleving.

Het goede leven La Scuola begeleidt in de zoektocht naar ‘het goede leven’: Wie ben ik? Wat drijft mij? Wat vind ik waardevol? Waar ben ik toe in staat? Hoe leef ik samen? Hoe leef ik met de dood?

SAMP-boekje 11 septemberdef.indd 41

19-08-09 12:59

SAMP-boekje 11 septemberdef.indd 42

19-08-09 12:59

Het karakter van La Scuola | Waarden In de vrijplaats gelden de waarden Zelfbeschikking & Authenticiteit | Erkenning & Diversiteit | Verbinding & Schoonheid. Begeleiders en deelnemers respecteren deze waarden.

Lach & traan In het academieleven zijn de lach en de traan in balans. Uit het leven zelf komen de vragen, uit kunst & cultuur komt extra inspiratie. Dat geeft vrolijkheid & sprankeling – en verdieping & lading tegelijk.

No nonsense La Scuola werkt ‘met de beide benen op de grond’. Het doel is dat een student in de praktijk van alledag een stap verder komt. Daarom zorgt La Scuola ervoor dat de no nonsense-mentaliteit voelbaar blijft.

SAMP-boekje 11 septemberdef.indd 43

19-08-09 12:59

SAMP-boekje 11 septemberdef.indd 44

19-08-09 12:59

Waarden en mentaliteit van La Scuola | Zelfbeschikking & authenticiteit Door te handelen of niet te handelen, geef je antwoord op het leven. Als je dat doet vanuit je authentieke (originele) ik, ben je trouw aan jezelf en aan het leven dat bij jou past.

Erkenning & diversiteit Erkenning van je zelf en de ander leidt tot echt ontmoeten. Verschillend zijn is het gemeenschappelijke dat de ontmoeting betekenis geeft.

Verbinding & schoonheid Ondanks ieders uniciteit is leven geen alleengang. Herkenning van schoonheid geeft relaties kans.

SAMP-boekje 11 septemberdef.indd 45

19-08-09 12:59

Ithaka | Als je de tocht aanvaardt naar Ithaka, wens dat de weg dan lang mag zijn, vol avonturen, vol ervaring.

De Laestrygonen en de Cyclopen, de toornige Poseidon moet je niet vrezen, zulke wezens zul je nooit vinden op je weg als je denken hoog blijft, als een uitgelezen bewogenheid je lichaam en je geest bezielt.

De Laestrygonen en de Cyclopen, de woeste Poseidon zul je niet ontmoeten, als je ze niet met je meedraagt in je

SAMP-boekje 11 septemberdef.indd 46

19-08-09 12:59

ziel, als je ziel ze niet voor je ogen plaatst.

Smeek dat je weg heel lang mag zijn.

Dat er veel zomerse morgens zullen zijn waarop je met wat een voldoening, wat een vreugde zult binnengaan in voor het eerst aanschouwde havens; en dat je mag vertoeven in Phoenicische stapelplaatsen, en daar goede waren kopen kunt, parelmoer en koralen, amber en ebbehout, en zinnestrelende

SAMP-boekje 11 septemberdef.indd 47

parfums van elk soort, zo overvloedig als je kunt zinnestrelende parfums; en dat je naar veel steden in Egypte gaan moogt om te leren en te leren van de wijzen.

dat Ithaka je rijkdom geven zal. Ithaka schonk je de mooie reis. Zonder dat eiland was je niet op weg gegaan.

Verder heeft het je niets meer te geven.

Houd altijd Ithaka in je gedachten. Daar aan te komen dat is je bestemming. Maar overhaast de reis volstrekt niet.

Beter dat die vele jaren duren zal, en dat je, oud al, landen zult op het eiland, rijk met alles wat je onderweg hebt gewonnen, niet verwachtend

En als je het armelijk vindt, Ithaka misleidde je niet.

Zo wijs als je bent geworden, met zoveel ervaring, zul je al begrepen hebben wat Ithaka’s betekenen.

(K.P. Kavafis; uit ‘Verzamelde gedichten’, Athenaeum)

19-08-09 12:59

‘Wat mooi, wat heerlijk is de liefde voor het leven’ werd uitgegeven ter gelegenheid van de start van La Scuola | Academie voor Levenskunst op 11 september 2009, in een gesigneerde oplage van 99 exemplaren voor relaties en genodigden.

Ontwerp, productie, fotografie: Alcuin Olthof Tekst: Erik en Ria Pool Meeuwsen Drukwerk: Yellow & Blue Zoetermeer Omslag: Kvadrat Divina Melange 180 Papier: 115 grams houtvrij silk mc Binden/afwerking: Bronsgeest - Habi Leidschendam La Scuola | Academie voor Levenskunst

vrijplaats voor zingeving en levensvragen

Kooikerlaan 27 2631 SX NOOTDORP 015 257 1061 06 52 373 378 www.academievoorlevenskunst.nl welkom@academievoorlevenskunst.nl

SAMP-boekje 11 septemberdef.indd 48

19-08-09 12:59