Schakel in Succes nr. 6 - december 2012

06 december 2012

“Altijd kritisch blijven” Voordeel door efficiënter werken pagina 10 - 13

schakel in succes voor ondernemers in de tuinbouw, akkerbouw en veehouderij

Bonda opent nieuwe fabriek pagina 4

Samenwerking hyacintenbroeiers en Agrifirm Plant pagina 20

Ondernemen is continu in beweging blijven

In dit nummer Strategie Agrifirm 2013-2015: ‘Succesvol groeien’ 3 Nieuwe fabriek Bonda in gebruik

4

Agrifirm onderneemt in een dynamische omgeving. Het meest in het oog springend is de grote beweeglijkheid van de grondstofprijzen die de bedrijfsvoering op uw

Agrifirm organiseert in februari Ledendagen

6

bedrijf, en ook bij Agrifirm, sterk beïnvloedt. Daarnaast hebben wet- en regelgeving grote invloed op de toekomst en de mogelijkheden van veel bedrijven. Schaalvergroting, zowel in de primaire sector, als ook in de markt van

Jongerendag 2013:

7

toelevering, is en blijft een belangrijke trend.

‘Wat komt er op mijn bordje?’

Agrifirm heeft zich, mede daarom, de afgelopen twee jaar ingrijpend aangepast. De afgesproken organisatie-

Sojaproductie hoog op agenda

8

aanpassingen, zijn voor 90 % doorgevoerd, de laatste stappen worden de komende jaren afgerond. De beoogde fusievoordelen zijn gerealiseerd. Dit betekent niet dat we

9 Voordeel door efficiënter werken 10 Met nieuw bouwplan klaar voor de toekomst 14

klaar zijn. De dynamiek van de markt vraagt om continue

Voorbereiden op nieuw teeltseizoen

Ook bij de niet-ledenbedrijven van Agrifirm gebeurt veel.

Mestboekhouding uit handen geven

16

beweging. Daarom zijn bij Agrifirm Feed en Agrifirm Plant nieuwe efficiency projecten gestart, gericht op nog betere klantbediening en lagere bedrijfskosten.

Zo zijn er uitbreidingsinvesteringen in China, is er een overname gerealiseerd in Hongarije en is de nieuwe

18 Nieuw bemestingsproduct: Top Soil terrafert 19 Kuilfolie in de voorverkoop

fabriek voor vochtige rundveevoeders in Den Bosch opgestart. De rendementsontwikkeling bij deze niet- ledenbedrijven geeft Agrifirm de mogelijkheid om het Ledenvoordeel over 2012 te verhogen. Eind van het jaar

Samenwerking hyacintenbroeiers en Agrifirm Plant

20

wordt u nader geïnformeerd over het exacte percentage.

De aanpassingen in de onderneming gaan door, gericht

22 Voorkeurspakket maïsrassen 23 Minder klauwproblemen dankzij totaalaanpak 24 Seminar Varkens Zwolle 26 Netwerken op de BioVak 2013

op hogere service, betere producten en lagere kosten.

Aanpassingen gericht op het verbeteren van het resultaat op uw bedrijf, direct of indirect! Dat is ook onze opdracht en doelstelling in 2013.

Mede namens de Raad van Commissarissen en de hoofddirectie wens ik u een succesvol 2013 toe.

Sterkere biggen door later spenen

28

Ton Loman voorzitter hoofddirectie

Agrifirm Feed voer uit Grobbendonk Investeren in imago met zichtstal Samenspel

2

schakel in succes december 2012

30 31 32

Agrifirm Group

Strategie Agrifirm 2013-2015

‘Succesvol groeien’ De Agrifirm Ledenraad stemde in september in met de aangescherpte strategie voor de periode 2013-2015.

‘Groei in de kernactiviteiten’, staat centraal. Gezonde groei,

De opening van de nieuwe specialiteitenfabriek in China.

om daarmee het rendement op het boerenerf te verhogen.

In 2010 is, tijdens het fusieproces, de

Top

keuze om vooral te willen groeien in

eerste strategie voor Agrifirm vast­

De dochterondernemingen binnen

de kernactiviteiten: de voersector, de

gesteld. Daarbij zijn de grote lijnen

Agrifirm Group opereren in diverse

plantaardige sector, coproducten en

beschreven. De nieuwe strategie is, mede

marktsegmenten in meerdere landen.

specialiteiten. Sommige bedrijven in

omdat die kon worden gebaseerd op de

De ambitie is om bij deze activiteiten

niet-kernactiviteiten worden daarom

17 strategische plannen van de Agrifirm

tot de top 3 of top 5 te horen in de

verkocht. Die lijn is inmiddels ingezet

bedrijven, scherper geformuleerd.

betreffende markt. Alleen als we bij

en heeft afgelopen jaar al geleid tot

de top horen is het mogelijk om de

diverse acquisities of verkopen.

Waarde genereren

aanwezige kennis optimaal tot waarde

Bijgaand kader geeft daarvan een

De missie van Agrifirm is en blijft:

te brengen. Belangrijk onderdeel is de

overzicht.

‘duurzaam waarde genereren voor de leden’. Daarbij staat duurzaam voor het efficiënt produceren met zo min

Agrifirm Plant: Modernisering logistiek door centrale distributie en

mogelijk belasting voor milieu en

graanopslag: Efficiënt als het kan, spoed als het moet

omgeving. Agrifirm ondersteunt klanten

Agrifirm Feed: Verhogen van capaciteit en flexibilisering mengvoerfabrieken,

bij het het genereren van inkomen,

sluiting fabrieken Maasbracht en Utrecht, landelijk beschikbaar maken van

op een manier die aansluit op maat-

innovatieve concepten zoals Air Line (voor varkens) en het kernvoerconcept

schappelijke wensen. Voortdurende

(voor vleespluimvee)

vernieuwing is noodzakelijk voor

Agrifirm Feed: Verkoop van Interbroed als niet kernactiviteit

gezonde groei. Daarom ontwikkelt

Co-producten: Verwerven van Wefelenberg in Duitsland en James & Son in het

Agrifirm kennis en concepten voor

Verenigd Koninkrijk. Dit laatste bedrijf handelt in bijproducten in de veehouderij

praktische innovaties. Die kennis en

Specialiteiten: Verdubbeling productie in Suzhou (China) door het in gebruik nemen

concepten komen eerst voor onze

van een tweede productielijn

bedrijven en klanten beschikbaar.

Specialiteiten: Aankoop van de Nutreco activiteiten in Kornye (Hongarije)

Dat leidt tot een beter resultaat op

Deelnemingen: Verkoop van Agrifirm aandeel in Cefetra

het erf van de klant.

Dirk Bruins wint coöperatieprijs Ondernemer Dirk Bruins uit het Drentse

geselecteerd door een vakjury en won

van 3.500 euro. Agrifirm feliciteert

Dwingeloo heeft op 22 november de

de publieksstemming bij de finale. Hij

Dirk Bruins en is er trots op dat twee

NCR Coöperatieprijs gewonnen. Bruins,

ontving een award en een cheque voor

van de drie finalisten, Dirk Bruins en

lid van Agrifirm, werd voor de finale

een agrarische studiereis ter waarde

Michiel Bouma, Agrifirm-lid zijn.

schakel in succes december 2012

3

Nieuwe fabriek Bonda

‘ Wij kunnen dit als enige ter wereld’ Bonda produceert sinds kort, als enige bedrijf in de wereld, vochtrijk,

deze nadelen weg. “Een heel groot

stapelbaar mengvoer voor rundvee. Dit najaar nam de Agrifirm

voordeel is de zeer stabiele samen­

dochter haar nieuwe fabriek in ‘s-Hertogenbosch in gebruik.

stelling en de jaarrond beschikbaarheid.

Dat kan doordat we de mogelijkheid hebben om vochtrijke, droge, stapelbare

De fabriek heeft een productiecapaciteit

technische mogelijkheden en willen

en vloeibare componenten te gebruiken.

van 200.000 ton vochtrijk mengvoer,

zo scherp mogelijk inkopen.” Steeds

Samen met de nutritionele afdeling

een voer dat de voordelen van verschil-

meer veehouders gebruiken daarom

van Agrifirm Feed zijn we ook in staat

lende vloeibare, droge en stapelbare

bijproducten, in verschillende soorten

om gewenste accenten in de samen-

(bij)producten combineert. “In de afge-

en vormen. Het aanbod van deze

stelling te leggen. Onze vochtrijke

lopen twee jaar hebben we op kleinere

producten is echter niet altijd even

mengvoeders sluiten daardoor optimaal

schaal, ervaring op gedaan met de

stabiel. Daar komt bij dat niet elke

aan bij de behoefte die bij onze klanten

productie”, vertelt Marcel Lipsch,

veehouder de technische mogelijkheden

leeft.” Behalve voor de veehouder,

verkoopleider bij Bonda. “In november

heeft om bijvoorbeeld vloeibare bij­

heeft de nieuwe productiewijze ook

hebben we de nieuwe fabriek in

producten te voeren. Met het stapelbare

voor de toeleveranciers van Bonda

gebruik genomen.”

vochtrijke mengvoer maken wij voor

voordelen. “Omdat we ook in perioden

onze klanten meer producten bereik-

van geringere aanvoer onze klanten

Behoefte

baar, wat voor een duidelijke plus in

aan ons binden, kunnen wij onze

Het concept is ontstaan vanuit de wens

het saldo kan zorgen.”

toeleveranciers nog meer afzet­

om nog beter bij de behoefte van klanten

zekerheid bieden. Alle stakeholders

aan te sluiten, vertelt Lipsch. “Rundvee-

Stabiliteit

hebben dus baat bij ons nieuwe

bedrijven worden steeds groter en

De nieuwe vochtrijke mengvoeders

concept, en dat is de basis voor

intensiever. Veehouders hebben meer

nemen volgens Lipsch een aantal van

duurzaam succes”, legt Lipsch uit.

4

schakel in succes december 2012

“Onze vochtrijke mengvoeders sluiten optimaal aan bij de behoefte van onze klanten.”

Twee renderende producten Bonda produceert in de nieuwe

Saldo verhogen

gelukt; we zijn de enige ter wereld die

fabriek twee soorten vochtrijk

Voor Bonda zelf is de nieuwe fabriek

dit kunnen.”

mengvoer. Gluco+ (24 % ds, 1005 VEM, 113 DVE) is een zetmeel-­

belangrijk om zich te onderscheiden ten opzichte van de concurrentie. “Het

Trots

energierijk voer dat zeer geschikt

is heel simpel; de marges staan onder

Lipsch benadrukt dat alle grondstoffen

is als aanvulling op een grasrijk

druk en dat dwingt je om te innoveren

van goede veevoederkwaliteit zijn.

rantsoen, Proti+ (30 % ds, 1077 VEM,

en te blijven ontwikkelen. Bovenal

“Alle grondstoffen zijn afzonderlijk

127 DVE) is een eiwitrijk product dat

moeten wij zorgen dat we unieke

ook te voeren. We vinden het ook heel

prima past bij rantsoenen met maïs.

service aan onze klanten en onze toe­

belangrijk om transparant te zijn.

Vochtrijk mengvoer wordt als een

leveranciers bieden en ons daarin blijven

Klanten kunnen op de afleverbon precies

mooi stapelbaar en inkuilbaar product

onderscheiden. Uiteindelijk moeten wij

zien wat er in het product zit en we

afgeleverd. Het is een zeer smakelijk

ervoor zorgen dat veehouders met onze

laten onze fabriek ook graag zien aan

product en het gehele jaar leverbaar.

producten meer rendement kunnen

geïnteresseerden, bijvoorbeeld studie-

Voor meer informatie, zoals de

behalen, dan blijven we de concurrentie

clubs. We zijn er trots op wat we hier

samenstelling van de producten

meer dan één stap voor. Met vochtrijk

hebben staan en op het product wat

en de toepassing in uw rantsoen,

mengvoer voor rundvee is dat duidelijk

we daar mee kunnen maken.”

kunt u contact opnemen met uw rundveespecialist.

<

<

De nieuwe installatie voor vochtrijke mengvoeders.

Marcel Lipsch

schakel in succes december 2012

5

Welkom met koninklijk tintje

Agrifirm Ledendagen op een sportieve locatie Agrifirm organiseert van 5 tot en met 28 februari 2013 haar jaarlijkse Ledendagen. Binnenkort ontvangen alle Agrifirmleden hiervoor een uitnodiging. De Ledendagen worden onder andere gehouden in Nederlandse voetbalstadions; dé plek waar top­prestaties geleverd worden.

Ledenraad Tijdens de Ledendagen komt de bezetting van de Ledenraad aan de

De kroon op het werk dat zowel leden

De onderwerpen voor de workshops

orde. Afgesproken is dat daarin

als de coöperatie in de afgelopen 100

worden in januari bekend gemaakt.

90 ondernemers zitting hebben.

jaar leverden, is het predicaat ‘Koninklijk’

In 2013 treden volgens het Rooster

dat Agrifirm op 14 september 2012

Sprekers

van Aftreden 12 ondernemers af

ontving. Daarmee is de coöperatie

Tot slot delen ex-profvoetballer Hans

die niet herkiesbaar zijn. Bij de

voortaan Koninklijke Coöperatie

van Breukelen en judoka Dennis van

uitnodiging zal een district-

Agrifirm. In de toekomst minimaal

der Geest met passie en humor hun

specifieke brief gevoegd worden,

dezelfde inspanning leveren als de

visie op thema’s als ondernemerschap,

waarop de veranderingen uitgelegd

voorgangers de afgelopen 100 jaar

presteren, teamspirit en het bereiken

worden. Deze informatie is al

hebben gedaan; dat is de uitdaging

van resultaat.

beschikbaar op de website

waar Agrifirm nu voor staat. Tijdens

www.agrifirm.com/coöperatiezaken.

de Agrifirm Ledendagen bespreken

Data en locaties

Daar staat ook de volledige samen-

het bestuur en de hoofddirectie met

De uitnodiging met een gedetailleerd

stelling van de Ledenraad en de Raad

de leden welke prestaties in 2012

programma valt in januari bij alle

van Commissarissen gepubliceerd.

geleverd zijn, want de eerste vruchten

leden op de mat. De data en locaties

van de fusie zijn er. Zo kan Agrifirm

zijn al bekend.

Feed dankzij de grote synergievoordelen scherp in de markt opereren, terwijl

plaats

Locatie

Datum

voor Agrifirm Plant de record voorschot-

Stein Urmond

Van der Valk

5 februari

Venlo

VVV-voetbalstadion

6 februari

Breda

NAC-voetbalstadion

7 februari

Eindhoven

PSV-voetbalstadion

8 februari

leden extra resultaat oplevert via het

Groningen

Euroborg stadion

12 februari

Leden­voordeel.

Leeuwarden

WTC Expo

13 februari

Rosmalen

Autotron Expo

14 februari

Zwolle

PEC-Zwolle Stadion

26 februari

Alkmaar

AZ-(AFAS) voetbalstadion

27 februari

Houten

Expo Veilinggebouw

28 februari

prijs in de graanpool als voorbeeld genoemd mag worden. Ook de dochterbedrijven in binnen- en buitenland laten goede resultaten zien, wat de

Workshops

Vervolgens wordt er in de workshop­ rondes vooruit gekeken, of dit nu in algemene zin is, of juist vaktechnisch.

6

schakel in succes december 2012

Agrifirm Jongerendag 2013

‘Wat komt er op mijn bordje?’

De wereldbevolking groeit en het voedingspatroon verandert. 9 miljard mensen in 2050, die door toegenomen welvaart hun bord luxer gevuld willen hebben. Kan dat wel? En zo ja, hoe kan de land- en tuinbouw in Nederland daar aan bijdragen?

De Agrifirm Jongerendag op 16 januari

Inspelen op ontwikkelingen

nemer Jaap Hoogenboom houdt daar

2013 gaat over deze problematiek.

Sanderine Nonhebel, onderzoeker aan

nu al rekening mee. Hij vertelt hoe hij

Want jonge ondernemers van nu gaan

de Rijksuniversiteit Groningen, geeft

yoghurt produceert, rechtstreeks voor

de voorziene verandering tot 2050 mee

haar visie op hoe de wereldvoedsel­

de (Turkse) consument. Geen gemak-

maken. Al dan niet meegroeien, inspelen

productie zal veranderen. Hoe en waar

kelijke klus, maar wel één die perspectief

op de markt en het bedrijf aanpassen

voedsel geproduceerd zou moeten

biedt.

aan veranderende behoeften zijn thema’s

worden, speelt daarbij een belangrijke

waarmee zij te maken gaan krijgen.

rol. Joris Baecke, voorzitter van de

Het alternatief

Kortom, hoe wordt Agenda 2050

Europese organisatie voor jonge boeren

Natuurlijk is er ook de alternatieve blik

ingevuld?

en tuinders, geeft vervolgens zijn

op voedsel, wat in goede handen is bij

mening over hoe jonge ondernemers in

topkok en entertainer Pierre Wind.

kunnen spelen op deze ontwikkelingen.

Of het nu gaat om de smaak of herkenbaarheid van het voedsel, Wind

In de winkel

zorgt hoe dan ook voor een verrassend

Voorwaarde voor ondernemers om hun

bordje voedsel. Het andere alternatief

bedrijf in te laten spelen op ontwikke-

dat tijdens de Jongerendag besproken

lingen, is dat hun producten uiteindelijk

wordt, is de uitdaging die voedsel

wel aan de retail geleverd moeten

met zich mee kan brengen. Wielrenster

kunnen worden. Corrie Meijer van

Leontien van Moorsel vertelt over haar

Jumbo Supermarkten geeft haar

vak waarin de energievoorraad niet

mening over welk voedsel er in 2050

onuitputtelijk blijkt en perfect eten

in de winkel ligt en welke rol de retail

noodzakelijk is.

hierin zal spelen. Want misschien haalt de consument in 2050 zijn voedsel wel

Aanmelden voor de dag kan via

rechtstreeks bij de producent. Onder-

www.agrifirm.com/jongerendag

schakel in succes december 2012

7

Stichting Ketentransitie Verantwoorde Soja De Stichting Ketentransitie Verantwoorde Soja is in maart 2012 opgericht en voortgekomen uit Initiatief Duurzame Soja (IDS) en de Task Force Duurzame soja.

De bij het plan betrokken organisaties zijn de Nederlandse Vereniging Diervoederindustrie (Nevedi), waar Agrifirm deel van uitmaakt, het Initiatief Duurzame Handel (IDH), de Nederlandse Zuivelorganisatie (NZO), de Centrale Organisatie voor de Vleessector, Albert Heijn, C1000, Jumbo, Lidl, Superunie als centrale inkoper van 13 supermarktketens, het Productschap Pluimvee en Eieren en het Productschap Margarine, Vetten en Oliën. Het Wereld Natuur Fonds, Natuur & Milieu, Solidaridad, en LTO Nederland ondersteunen de doelstellingen van de stichting.

Zie ook www.verantwoordesoja.nl

Sojaproductie hoog op agenda biodiversiteit en zorg voor goede werkAgrifirm werkt actief aan het verduurzamen van sojaproductie en is daarom

omstandigheden.

betrokken bij de Stichting Ketentransitie Verantwoorde Soja. Agrifirm participeert ook in de Round Table on Responsible Soy Association (RTRS). Daarnaast onderzoekt

Alternatieve eiwitbronnen

Agrifirm de inzet van alternatieve eiwitbronnen, die het aandeel geïmporteerde soja

Naast participatie in ketenverbanden,

uit Zuid-Amerika kan terugbrengen.

doet Agrifirm onderzoek naar alter­ natieve eiwitbronnen voor veevoer.

Stichting Ketentransitie Verantwoorde

Criteria

Proeven met veldbonen en sojateelt in

Soja stelt zich ten doel om in 2015

De RTRS verenigt partijen uit de hele

Noord-West Europa zijn voorbeelden

honderd procent verantwoorde soja

sojaketen en houdt zich aan het Amazone

daarvan. Ook het verhogen van het

te gebruiken in Nederland. Nederlandse

Moratorium. Dit betekent dat er geen

eiwitgehalte in maïs biedt mogelijk

bedrijven in de sojaketen hebben in

soja gekocht wordt van landen in het

perspectief. Op dit moment past Agrifirm

2012 280.000 ton RTRS-gecertificeerde

Amazone regenwoud dat na 24 juli

al concreet kennis toe die het gebruik

soja gekocht en 120.000 ton soja

2006 is ontbost. Daarbovenop heeft de

van eiwitten optimaliseert. Voorbeelden

gecertificeerd volgens een beperktere

RTRS 98 indicatorenbepaald voor RTRS-

zijn de inzet van eiwitrijke balansmelen

set criteria: een verdubbeling van

gecertificeerde verantwoorde soja. Deze

ter vervanging van enkelvoudige soja en

inkoop ten opzichte van 2011.

zijn gericht op verantwoord gebruik

optimalisering van europese eiwitrijke

Deze soja moet voldoen aan de

van gewasbeschermings­middelen,

grondstoffen als raap in mengvoeders.

certificerings­criteria van de RTRS.

respect voor landrechten van lokale

Deze projecten zijn onderdeel van de

Agrifirm onderstreept dit en werkt

gemeenschappen, voorkomen van aan-

strategie van Agrifirm om grondstof­

hier actief aan mee.

tasting van gebieden met waardevolle

stromen verder te verduurzamen.

8

schakel in succes december 2012

Bedrijfsgegevens Melkveehouder Stelwagen > 110 melkkoeien > 100 stuks jongvee > 62 ha grasland Productie: 8744 kilogram, Jelko Stelwagen (l) en Theo Benning van Agrfirm Exlan.

met 4,43% vet en 3,44% eiwit

Agrifirm Exlan bemiddelt onder de naam Agrifirm Quotumbank.nl bij

Bemestingsplan en BEX: mestproductie verantwoorden

de overdracht van melkquota en dierrechten. De handel in productie-

Mestboekhouding uit handen geven

rechten voor dit seizoen loopt op zijn einde. Heeft u nog rechten nodig of heeft u rechten aan te bieden, dan kunt u contact opnemen met één van onze vestigingen.

Nu het einde van het jaar nadert, staat het actualiseren van het bemestingsplan

Exlan Meppel

weer op de agenda. Zo ook voor melkveehouder Jelko Stelwagen uit Franeker (FR).

melkquota en rechten:

“Ik doe mee aan de derogatie en daarbij is het ideaal dat Agrifirm Exlan voor mij het

(0522) 26 82 25

complete bemestingsplan en de BEX-berekening kan verzorgen.”

mestboekhouding en BEX: (0522) 26 82 20

Stelwagen wil zijn zaken volgens de

voorbeeld om mineralen­verlies zo veel

Exlan Veghel

richtlijnen voor elkaar hebben. Hij

mogelijk tegen te gaan. “De kuil lucht-

melkquota en rechten:

onderhoudt dan ook nauw contact

dicht afdekken en broei voorkomen

(0413) 38 26 67

met Theo Benning, specialist Mest­

helpen de binnengehaalde mineralen

mestboekhouding en BEX:

regel­geving bij Agrifirm Exlan. “Zeker

te behouden.”

(0413) 38 21 40

bij Agrifirm bestel is het ideaal dat Theo

BEX

Bekijk ook eens onze vernieuwde

voor mij de mestboekhouding kan

Om minder mest te hoeven afvoeren,

website: www.quotumbank.nl

bijhouden. Hij weet precies wat er op

doet Stelwagen sinds 2009 mee aan de

mijn bedrijf wordt aan- en afgevoerd.”

bedrijfsspecifieke excretie (BEX), zodat

omdat ik alles, van voer tot kunstmest,

hij efficiënt met nutriënten om kan

Aan het eind van het jaar wordt onder

Stikstofbehoud

gaan. Benning: “Jelko kan zo de mest-

andere gezamenlijk bekeken hoe de BEX

Behoud van stikstof en mineralen is voor

productie op zijn bedrijf verantwoorden.

uitkomt en hoe het met de eindvoor-

Stelwagen belangrijk om efficiënter met

Een goede kuil is daarbij van belang,

raad staat. “Daar hoef ik bijna niets voor

zijn bemestingsruimte om te gaan en

lettend op onder andere veel VEM en

te doen”, aldus Stelwagen. “Alles wat

om beter in zijn bemestingsplan uit te

het juiste eiwitgehalte.”

aan voer en kunstmest wordt geleverd,

komen. “Voor behoud van het stikstof

is bij Agrifirm bekend.” Benning vult

en verbetering van de drijfmest gebruik

Ontzorgen

hem aan: “En ook de andere benodigde

ik bijvoorbeeld een natuurlijke toevoe-

Om de mestboekhouding op orde te

informatie, zoals uitslagen van kuil-

ging”, legt Stelwagen uit. De graskuil

houden, hebben Benning en Stelwagen

monsters kunnen wij inlezen. Zo ont-

strak afdekken geeft hij vervolgens als

drie vaste contactmomenten per jaar.

zorgen we de klant zo veel mogelijk.”

schakel in succes december 2012

9

Agrifirm maakt fusiebelofte waar

Plant en Feed scoren door efficiëntieslag Lagere kosten door efficiënter te werken. Het was één van de

schaalvoordelen. Bovendien kunnen

beloften bij de fusie waaruit Agrifirm in 2010 ontstond. Afgelopen

activiteiten en bedrijfsonderdelen

jaar hebben zowel Agrifirm Feed als Agrifirm Plant concrete

worden geïntegreerd waardoor voordeel wordt behaald.

stappen gezet om die belofte waar te maken.

Fusiebelofte

Eén van de fusiebeloften van Agrifirm

10

schakel in succes december 2012

Een fusie is een uitgelezen kans om de

was dan ook om de kosten te verlagen

efficiëntie van bedrijven en van proces-

door een betere efficiëntie. Dat begon

sen te verbeteren. Door afzonderlijke

direct na de fusie, met het samenvoegen

bedrijven samen te voegen ontstaan er

van de bedrijven, maar de efficiëntie-

Productielocaties

Bestellen en bezorgen

Agrifirm Feed heeft afgelopen najaar

“De distributie – voornamelijk voor

twee productielocaties gesloten: in

gewasbescherming, meststoffen en

Utrecht en in Maasbracht. “Dat is een

zaaizaden – organiseren we vanuit vijf

duidelijk voorbeeld van het benutten

professionele distributiecentra. Deze

van schaalvoordelen”, vertelt directeur

efficiencyslag levert grote logistieke

Wim Maaskant. “Agrifirm Feed heeft

voordelen op”, vertelt Beekman. Agrifirm

enerzijds investeringen gedaan in een

Plant gaat verder sturen op afleveren

aantal productielocaties, om innovatiever

bij de teler en hem zo ontzorgen. Op dit

en efficiënter – met lagere kosten per

moment wordt negentig procent van

ton voer – te kunnen werken. Deze in-

de omzet al bezorgd op het boerenerf

vesteringen maken een flexibelere en

en de organisatie kiest er voor om alle

meer klantspecifieke productie mogelijk.

producten te gaan bezorgen. Agrifirm

Zo kunnen we beter aan de vraag van de

Plant biedt haar telers verschillende

markt voldoen. Door de investeringen

bestelmogelijkheden. Ze kunnen bij-

bleek het mogelijk om de locaties in

voorbeeld in de voorverkoop producten

Utrecht en Maasbracht te sluiten, terwijl

bestellen of vroeg in de ochtend en het

de voerafzet nauwelijks is gedaald.

dezelfde dag laten leveren. “Voor haast-

De andere fabrieken worden nu beter

klussen zetten we een nieuwe spoed-

benut, waardoor de kosten per ton voer

service op. Deze spoedservice vervangt

lager zijn. Dat is efficiëntie.”

op termijn de afhaalmogelijkheid. Dat is in het begin zeker wennen als je

Centralisatie

afhalen gewend bent”, denkt Beekman.

Ook Agrifirm Plant zet in op centralisatie.

“Ik ben er van overtuigd dat we het

Het aantal panden voor de opslag en

vertrouwen winnen van de telers met

bewerking van granen wordt terugge-

een professionele aanpak en de nieuwe

bracht van vijftien naar vijf. Het aantal

spoedservice, waarbij alles binnen drie

inname locaties in de regio blijft onge-

uur op het erf staat.”

wijzigd tijdens het seizoen. Beekman

Logistiek en distributie spelen een belangrijke rol in de efficiëntiemaatregelen.

geeft aan: “Met het centraliseren van de

Transport

graanopslag maken we een enorme slag

Agrifirm Feed is voornemens om ook

met betrekking tot beperken van het

aanpassingen door te voeren in transport.

intern transport. De afstanden tussen

Het voornemen is om per 1 januari 2014

vestigingen zijn groter, maar granen

alle transportactiviteiten uit te besteden

zijn sneller op de juiste plek. Bovendien

aan externe, gespecialiseerde vervoerders.

slag gaat verder dan dat. Door kritisch naar de organisaties en processen te kijken hebben zowel Agrifirm Feed als Agrifirm Plant afgelopen jaar flinke slagen gemaakt. “Dit levert voordelen

“ Fabrieken worden nu beter benut, waardoor de kosten per ton voer lager zijn.

Dat is efficiëntie.”

op waarvan de boeren mee profiteren”, stelt Agrifirm Plant directeur Drees

spelen we hiermee in op de behoefte

“Om onze positie in de markt verder te

Beekman. Bij zowel Agrifirm Plant als

aan afnemerskant naar grotere volumes.

vergroten, moeten we ons focussen op

bij Agrifirm Feed gaat het enerzijds om

Voor extra opslagcapaciteit gaat Agrifirm

onze kernactiviteit”, legt Maaskant uit.

logistieke aanpassingen en anderzijds

Plant samenwerken met Graansloot

“Onze kernactiviteit is de productie en

om veranderingen in de organisatie.

Kampen (dienstverlener logistiek).”

verkoop van diervoedingsconcepten en >

schakel in succes december 2012

11

> daar willen we in excelleren, dus daar

Kansen

ligt de focus. Externe vervoerders kunnen

Zowel bij Agrifirm Feed als bij Agrifirm

tegen lagere kosten vervoeren en leveren

Plant komen de maatregelen zeker

ons de noodzakelijke flexibiliteit. Voor

niet alleen voort uit een noodzaak tot

de klant zal er weinig veranderen – nu

efficiënt werken. Agrifirm Feed staat

werken we al voor vijftig procent met

voor de uitdaging om in een krimpende

externe vervoerders – en veel van onze

markt de positie uit te breiden, Agrifirm

huidige chauffeurs blijven voor ons wer-

Plant ziet een toenemende schaalver-

ken, weliswaar in dienst van de externe

groting in de markt. Beekman: “We

vervoerder. Door goed overleg met de

spelen in op kansen die we zien in de

transportbedrijven zorgen we dat het

markt, waarbij we ons kunnen onder-

transport aan de klantwensen voldoet.”

scheiden met een professionele, moderne logistiek. De bedrijven van telers worden groter en meer geprofessionaliseerd

“ De kosten­verlagingen dragen bij aan een beter resultaat op het boerenerf.”

en met de nieuwe logistiek kunnen we hen ontzorgen, zodat ze meer tijd over houden voor de eigen bedrijfsvoering.”

Voor Agrifirm Feed geldt ook dat de maatregelen aansluiten bij ontwikke­

‘Voordeel voor beiden’ Toon van Broekhoven heeft samen met zijn broer en zoon een bedrijf met loonwerk, grondwerk, transport en akkerbouw in Tilburg. Ze kopen zoveel mogelijk vooraf in bij Agrifirm Plant.

“Dat levert voordeel op, zowel qua prijs als qua tijdstip van betalen. Daarnaast werkt het gewoon het prettigst. We maken van tevoren samen met de specialist een keuze van de producten, bepalen hoeveel we nodig hebben voor onze agrarische klanten en zorgen dat we dat op voorraad hebben. We weten pas kort van te voren of we ergens aan het werk moeten, het is veel spoedwerk. Met een goede voorraad grijp je eigenlijk nooit mis.

En mocht dat toch eens voorkomen, dan bellen we onze specialist en dan wordt het zo snel mogelijk geleverd.” Van Broekhoven koopt echter het liefst vooraf in, omdat dat voor beide partijen het meest efficiënt is. “Wij kopen bijvoorbeeld een deel van de producten in bulk in, los gestort. Dat werkt voor ons het <

Toon van Broekhoven

gemakkelijkst en is ook voor Agrifirm efficiënt. Voor mij werkt het principe van Agrifirm Plant perfect: efficiënt als het kan,

“ Met een goede voorraad grijp je eigenlijk nooit mis.”

12

schakel in succes december 2012

spoed als het moet.”

lingen in de markt. Maaskant: “We

1 à 2 miljoen. Dat zorgt niet alleen

hebben in de fabrieken geïnvesteerd

voor een sterker bedrijf, wat belangrijk

en ze meer gespecialiseerd, waardoor

is voor de coöperatie, maar ook voor

we meer mogelijkheden hebben om

betere prijzen voor de teler.” Agrifirm

klantspecifiek voer te produceren. We

Feed heeft het voordeel voor veehouders

kunnen maatwerk leveren en daar is

zelfs direct inzichtelijk gemaakt, door

veel vraag naar. Dat draagt weer bij aan

het geven van een extra korting van

versterking van onze marktpositie.”

vier euro per ton mengvoer voor de periode van begin september tot

Financieel voordeel

5 januari 2013. “Dat is een tijdelijke

Uiteindelijk is het doel van alle efficiëntie­

korting, bedoeld om het synergievoor-

maatregelen dat het geld oplevert.

deel zichtbaar te maken”, aldus Maas-

Dat geld komt, direct of indirect, ten

kant. “Na 5 januari 2013 wordt de

goede aan de klanten van Agrifirm. “De

korting verrekend in de voerprijs. Het

kosten­verlagingen dragen bij aan een

voordeel is dan dus niet meer apart

beter resultaat op het boerenerf”, stelt

zichtbaar op de factuur, maar het is

Beekman. “Het doel van Agrifirm Plant

er nog wel. Het voordeel wordt direct

is om, dankzij de maatregelen, een

teruggegeven aan de klant in de vorm

besparing op kosten te behalen van circa

van scherpe voerprijzen.”

‘Altijd kritisch blijven’

“ Op sommige dingen moet je zuinig zijn.”

Agrifirm is een cooperatie en dat betekent in mijn ogen dat ze zo goedkoop mogelijk moeten produceren voor de leden en afnemers.

Dan is het logisch dat efficiëntie heel erg belangrijk is.” Aan het woord is varkenshouder Frans Dortmans, die met zijn vrouw Rieky 380 zeugen, 6.400 vleesvarkens en 200 rosékalveren houdt in het Brabantse Son. “Ik vind het dan ook goed dat Agrifirm Feed maat­ regelen neemt, zoals het sluiten van sommige fabrieken om de effiency te verhogen. Een organisatie als Agrifirm moet altijd kritisch blijven kijken en continu in beweging blijven om de beste prijs kwaliteit-verhouding te kunnen bieden aan de leden.” “Ik denk dat het ook belangrijk is om dingen inzichtelijk te maken, duidelijk te maken waarom je bepaalde keuzes maakt en wat het effect is. De tijdelijke voerkorting is een goed voorbeeld, die is vooral communicatief belangrijk. Uiteindelijk gaat het om de werkelijke prijsdaling op de lange termijn en als dat inderdaad 40 cent is, is dat een duidelijk resultaat. Toch wil ik niet zeggen dat overal op bezuinigd moet worden. Agrifirm moet wel toegevoegde waarde blijven bieden aan haar leden/afnemers. Goede vakmensen zijn heel belangrijk, daar kun je niet zomaar in snijden. Op die dingen moet je zuinig zijn.” <

Frans Dortmans

schakel in succes december 2012

13

plant

Nieuw bouwplan geeft rust

‘ Ik weet dat ik nu op de goede weg zit’ <

De matige bodemvruchtbaarheid, een uienoogst die dreigde te mislukken en problemen met aaltjes waren in 2009 aanleiding

Michiel van der Heide (r) en Erik Nagelhoud

aldus Erik Nagelhoud, specialist bij Agrifirm Plant. Bij het berekenen van het nieuwe bouwplan werd met deze

voor Michiel van der Heide om een nieuw bouwplan voor zijn

uitgangspunten dan ook rekening

akkerbouwbedrijf te berekenen. Nu, drie jaar later, is het bedrijf

gehouden.

in Lelystad weer klaar voor de toekomst.

Scenario’s

Eén keer per jaar monitort Van der Heide Na vier jaar met zijn vader in maatschap

leiden, want de invulling van het graan-

de bodem, om zo de ontwikkelingen

te hebben gezeten, runt Van der Heide

areaal leidde zelfs tot meer aaltjes van

goed te volgen. Mocht er iets aan de

het akkerbouwbedrijf van 54 hectare

de soorten Pratylenchus pratensis en

hand zijn, dan kan hij daar meteen

sinds maart zelfstandig. “Het vaste

Thrichodorus primitivus. Van het aaltje

naar handelen. Voorafgaand aan het

bouwplan dat we nu hebben, geeft mij

Thrichodorus primitivus is bekend dat

berekenen van het bouwplan heeft hij

rust. Ik weet dat ik nu op de goede weg

het problemen kan geven in witlof- en

een bodem- en aaltjesonderzoek laten

zit en dat we hiermee in de toekomst

peenteelt. “Duurzaamheid betekent

doen. Het akkerbouwbedrijf heeft te

verder kunnen”, vertelt Van der Heide.

niet alleen verduurzaming van de

maken met lichte grond. Voordelen zijn

Duurzaamheid

In het verleden is Van der Heide gestart met Stichting Veldleeuwerik, waarin

“ In het bouwplan hebben we gekeken hoe we de aaltjes biologisch kunnen bestrijden.”

duurzaamheid hoog in het vaandel staat. “We hebben toen ons bouwplan verruimd naar 1 op 6 vruchtwisseling,

voedselproductie, maar óók een gega-

dat er op deze grond altijd geteeld kan

door meer graan te gaan telen”, legt

randeerde toekomst met een bloeiend

worden, dat het makkelijk rooien en

Van der Heide uit. Dit bleek voor zijn

bedrijf. En dan moeten de gewassen

oogsten is en dat wormen zich niet in

bedrijf nog niet direct tot succes te

wel elk jaar een topopbrengst hebben”,

de lichte grond nestelen. Nadeel is

14

schakel in succes december 2012

plant

Aaltjesadvies bodem”, legt Nagelhoud uit. Om het Agrifirm Plant heeft Agrifirm Aaltjesadvies laten ontwikkelen. Met deze

onkruid te onderdrukken is zomergerst

internetmodule kunt u voor uw eigen situatie uitrekenen wat de beste

in het bouwplan opgenomen.

maatregel is voor de beheersing van het aardappelcysteaaltje. De berekeningen zijn gebaseerd op de kennis uit het aaltjesadviesprogramma NemaDecide.

Saldo doorslaggevend

Uiteindelijk is het saldo voor de teler Na het invoeren of ophalen van een bemonsteringsuitslag en de keuze voor

doorslaggevend welk bouwplan het

een ras en een aanvullende bestrijding, zoals bijvoorbeeld toevoegen van

beste op zijn bedrijf past. Nagelhoud:

granulaat, wordt berekend wat het effect is van de gekozen aanpak op populatie-

“Op elk bedrijf gelden andere uitgangs-

ontwikkeling en opbrengst. Voor pootgoedtelers wordt bovendien het effect

punten. Wat hier past, past bij de buur-

van de aanpak op de detectiekans aardappelmoeheid (AM) berekend. Behalve

man niet. Maar voor iedereen kunnen

voor een granulaat kan ook gekozen worden voor andere maatregelen als een

we een passende oplossing berekenen.”

grondontsmetting, teelt van een vanggewas en teelt van een resistent ras.

Dit blijkt ook uit het bouwplan van Van

Wilt u een uitgebreid NemaDecide advies voor een optimale vruchtwisseling

der Heide. Hij heeft de weloverwogen

en voor meerdere rotaties? Neem dan contact op met uw specialist of kijk op

keuze gemaakt zijn bouwplan aardappels

www.agrifirm.com.

1 op 4 te vernauwen naar 1 op 3. Door de lichte grond is aardappelteelt goed mogelijk. Hier haalt Van der Heide dan ook het grootste deel van zijn inkomen uit. Daarnaast teelt hij zomergerst,

echter dat aaltjes op deze grond

wat op langere termijn de invloed

witlof, bieten en uien. Daarmee is Van

gemakkelijk ontwikkelen, wat ook uit

zou zijn op indicatoren als bodem-

der Heide overgestapt van een vrucht­

het bodemonderzoek bleek. “Aan de

vruchtbaarheid, opbrengsten,

wisseling van 1 op 5 naar 1 op 6, wat

hand van alle uitkomsten hebben we

bemestingskosten en kosten voor

resulteert in een makkelijkere perceel­

drie verschillende scenario’s opgesteld,

gewasbeschermingsmiddelen”,

indeling. Mogelijk worden de te telen

variërend van intensieve naar meer

vertelt Van der Heide. “Daarbij keken

gewassen nog aangevuld met vroege

extensieve teelt”, legt Nagelhoud uit.

we elke keer welke problemen er

peen. “Ik ben mij hierop aan het

Voor alle drie de bouwplannen werd

mogelijk zouden optreden en welke

oriënteren, zodat ik een grotere risico-

een inschatting gemaakt wat de situatie

consequenties daarbij hoorden.”

en arbeidsspreiding kan opbouwen”,

over tien jaar zou zijn. De module

aldus van der Heide.

Aaltjes aanpak

Plant speelde daarbij een belangrijke

Het nieuwe bouwplan houdt vooral

Vertrouwen

rol. “We kregen voor elk plan inzichtelijk

rekening met de aaltjes-situatie en de

In het proces van de afgelopen drie jaar

onkruiden. Om deze problemen op te

is vertrouwen het sleutelwoord geweest.

lossen, was chemische bestrijding

Van der Heide: “Ik ken Erik al langere tijd

mogelijk, maar Van der Heide wil de

en dat is ook belangrijk bij het berekenen

problemen zo veel mogelijk biologisch

van een bouwplan. In feite heb ik mijn

oplossen. “In het bouwplan hebben we

hele bedrijf bloot gegeven en dan moet

daarom gekeken hoe we de aaltjes

je elkaar wel vertrouwen.” Juist door

biologisch kunnen bestrijden. We kozen

samen de verschillende plannen te

voor het telen van groenbemester even-

berekenen hebben de twee elkaar op

als het gebruik van compost. Door het

ideeën gebracht en elkaar scherp

compost laten de aaltjes de gewassen

gehouden, met het huidige bouwplan

met rust en is een weerbaardere bodem

als resultaat. Nagelhoud besluit:

een bijkomend voordeel. Ook de groen-

“Michiel kan hier de komende jaren

bemester zorgt voor veel stabiliteit in de

met goed resultaat boeren.”

<

Bouwplan optimalisatie van Agrifirm

Michiel van der Heide

schakel in succes december 2012

15

plant

Van meststof tot rekenprogramma

Voorbereiden op nieuw teeltseizoen

<

Gedurende het seizoen organiseert Agrifirm Plant demodagen op regionale proefvelden.

Voor de optimale bemesting is meer nodig dan een goede mest-

het steeds lastiger organisch stof in

stof. Hoe krijg je als teler de intensief gebruikte bodem opnieuw

de bodem op peil te houden.”

in beste conditie voor een topopbrengst? De specialisten van Agrifirm bereiden zich deze winter voor op de beste advisering.

Stikstof uit mest

Nieuw is een rekenmodel dat de ‘dynamische beschikbaarheid’ van stikstof uit organische mest in beeld

De voorbereiding op het nieuwe bemes-

producten en bemestingsstrategieën

brengt. Dit model draait het komende

tingsseizoen begon met de jaarlijkse

vergeleken.

seizoen op de computers van de

bemestingsdag op 31 oktober in Dronten,

specialisten, zodat ze dat kunnen

voor specialisten van Agrifirm Plant en

Wolftrax en mangaan

gebruiken bij het optimaliseren van

Agrifirm Feed. Onderzoekers en andere

Daarnaast passeren nieuwe ontwikke-

de bemestingsplannen van de telers.

experts bespraken de nieuwste ontwik-

lingen in het aanbod aan bemestings-

“We zijn hier heel blij mee”, zegt Oonk.

kelingen. In belang voor onze klanten,

producten de revue. Zoals de vernieuwde

“Want mest levert weliswaar goedkope

aldus Karin Oonk, Kenniscoordinator

Top Trace lijn voor de fruitteelt. Een

stikstof, maar het is voor een efficiënte

bodem en bemesting. “We spijkeren

opmerkelijk nieuw product is de nieuwe

benutting lastig als de beschikbaarheid

het kennisniveau van onze specialisten

mangaanmeststof van Wolf Trax,

onvoorspelbaar verloopt. Met dit

continu bij. Alleen dan kunnen ze de

vertelt Oonk. “Met één gift in het vroege

model, dat we samen met het Louis

beste adviezen blijven geven.“

voorjaar voorkom je mangaangebrek.

Bolk Instituut en het PPO hebben

Hierdoor groeit het gewas krachtiger

ontwikkeld, kunnen we de beschikbaar-

BEMESTINGSDAG

en is het veel mindergevoelig voor­

heid in de tijd laten zien.”

Vast onderdeel van de bemestingsdag

onkruidbestrijding. Een voorbeeld van

vormt de wetgeving; de stand van zaken

een mooie innovatie.” Een ander veel-

Advies aan de klant

rond de bemestingsnormen en andere

belovend nieuw product is Top Soil

De centrale bemestingsdag geeft het

regels en de te verwachten knelpunten.

terrafert, gebaseerd op reststromen uit

grote overzicht van de trends en nieuwe

Een ander vast onderdeel is de bespreking

de suikerindustrie. Dit combineert een

ontwikkelingen. De specialisten gaan

van de resultaten van de eigen bemes-

hoog gehalte organische stof met een

daarmee in hun eigen regionale teams

tingsproeven. Agrifirm Plant heeft

hoog nutriëntengehalte. “Reststromen

per sector aan de slag met de onderdelen

regionale proef­velden voor akkerbouw-

staan volop in de belangstelling als

die voor de klanten in hun regio van

gewassen, vollegrondsgroente, bloem-

bron van organisch stof”, aldus Oonk.

belang zijn. Oonk: “Innovaties en

bollen, gras en maïs. Hier worden in de

“Doordat de normen voor fosfaat­

onderzoeksresultaten zijn mooi, maar

regio, onder praktijkomstandigheden

bemesting krap zijn geworden, wordt

het gaat natuurlijk om de vertaling naar het advies in het veld.”

16

schakel in succes december 2012

plant

‘Nieuwe producten’ “De bemestingsdag biedt extra achtergrondinformatie en een stuk verdieping”, vindt akkerbouwspecialist Nico Schutter. Hij ziet concrete nieuwe ontwikkelingen voor zijn klanten, bijvoorbeeld Top Soil terrafert. “Een prachtig product, dat behalve organische stof ook stikstof, fosfaat en kali bevat. Daar is zeker behoefte aan.” Schutter is ook enthousiast over het rekenprogramma voor stikstof in organische mest. “Je weet wel hoeveel stikstof er in de mest zit, maar niet wanneer die beschikbaar komt voor de groei van de plant. Dat kun Nico Schutter, specialist akkerbouw

je alleen maar inschatten. Nu hebben we een stuk gereedschap in handen waarmee we een beter gefundeerd advies kunnen geven.”

‘Kennis van de bodem’ “Kennis van de bodem is zeker zo belangrijk voor een topopbrengst als de keuze voor de juiste meststof,” is de ervaring van specialist bloembollen Siebe Seepma. Het bijspijkeren van deze kennis is voor hem een van de belangrijkste onderdelen van de bemestingsdag. “Bollengrond die intensief gebruikt wordt, dreigt onder de huidige bemestingsnormen uitgemergeld te raken. Telers doen er alles aan om de bodemvruchtbaarheid en -gezondheid op peil te houden. Daarom moeten wij in onze advisering heel veel kennis hebben van de bodem.”

Daarnaast is de kennis van de verschillende meststoffen van toegevoegde waarde; zeker de uitslagen van bemestingsproeven van Agrifirm Plant.” We testen alles wat er op de markt komt.”

Siebe Seepma, specialist bloembollen

‘Gemak voor de teler’ “De behoefte aan nutriënten verandert gedurende het seizoen. Fruitttelers willen daarop inspelen, maar hebben ook behoefte aan gemak.” Specialist fruitteelt Kees de Jongh juicht daarom de vernieuwde bladmeststoffenlijn Top Trace toe. “We gaan werken met één product waarvan we de samenstelling gedurende het jaar aanpassen. Het heeft dan in elke fase de juiste verhouding mangaan, zink en borium. Het wordt de teler een stuk gemakkelijker gemaakt.”

De Jongh ziet verder dat de kennis van de mineralenboekhouding rond bodembedekkers Kees de Jongh, specialist fruitteelt

actueler wordt. “Producten als champost of compost worden steeds meer ingezet, om onderstammen tegen vorst te beschermen. Daardoor wordt de ruimte voor fosfaat krapper.”

‘Nieuwe ontwikkelingen sporenelementen’ “De bodem is de basis voor alles. Die is bepalend voor een topopbrengst en de weerbaarheid van de plant tegen ziekten en plagen.” Dat zegt Roland Hendriksen, specialist vollegrondsgroenten. Nieuwe producten bieden interessante mogelijkheden voor verdere optimalisering.

“Nieuwe meststoffen met een coating van sporenelementen, zoals Wolf Trax, kunnen helpen de voeding van de planten nog verder te verbeteren”, aldus de specialist. “We gaan ook kijken naar silicium, bij bladgewassen zoals sla. Silicium is van belang voor de weerbaarheid tegen schimmels, zoals valse meeldauw. Dat is een nieuwe ontwikkeling, die komt uit de glastuinbouw.”

Roland Hendriksen, specialist vollegrondsgroenten

schakel in succes december 2012

17

plant

Kuilfolie bestellen in voorkoop levert voordeel op <

Joost Hoevenaars (r) en Jos Bekkers.

Agrifirm werkt met een voorverkoopregeling voor kuilfolie. Coen van Kuijk van

100 procent in orde zijn. Daar kun je

Transport- en Loonbedrijf Van Kuijk uit Helvoirt en Agrifirm Plant specialist

eigenlijk geen risico mee lopen.” Van

Jos Bekkers zetten de voordelen voor klant en Agrifirm op een rijtje.

Kuijk beaamt dit. “In het verleden is het nog wel eens fout gegaan en

Op jaarbasis bestelt Joost Hoevenaars,

Kijk bijvoorbeeld naar maiszaad. We

scheurde de folie. Dat risico willen we

planner van Loonbedrijf Van Kuijk BV

willen niet meer zaad in huis hebben

nu niet meer lopen. Daarom kiezen we

bij Verkoopondersteuning van Agrifirm

dan we nodig hebben. De overschotten

voor de beste kwaliteit folie, niet voor

Plant zo’n 130 rollen Excellent kuilfolie.

gaan direct na het zaaien terug. Met

de laagste prijs. We betalen liever per

Niet allemaal tegelijk, maar wel ruim

folie ligt dat toch iets anders. Folie is

rol een paar tientjes meer, zodat we

voor het begin van het kuilseizoen. Dit

een kostbare aangelegenheid. De

zeker weten dat het goed is. Wat is nu

doet hij omdat het loonbedrijf in de

nadelen van het in huis hebben van

een paar tientjes op een kuil?”

voorverkoop kan rekenen op voordeel.

een grotere hoeveelheid kuilfolie

Agrifirm werkt met een voorverkoop­

wegen niet op tegen de voordelen.”

Meer informatie of kuilfolie bestellen?

Neem dan contact op met uw specialist,

regeling voor kuilfolie. Agrifirm Plant specialist Jos Bekkers vertelt: “We hebben

Kwaliteit folie

gekozen voor deze aanpak omdat het

Agrifirm Plant levert drie soorten kuil­

binnen de logistiek van Agrifirm beter

folie: Excellentfolie van 0,17 mm dik,

past om de levering van de kuilfolie

Rendementfolie van 0,15 mm dik en

zo veel mogelijk naar voren te halen.

Exactfolie van 0,15 mm dik. Loonbedrijf

Uiteindelijk betekent het voor de klant:

Van Kuijk werkt met Excellentfolie,

Transport- en Loonbedrijf Van Kuijk

financieel voordeel én natuurlijk dat de

volgens Bekkers het topsegment kuilfolie.

uit het Brabantse Helvoirt bestaat

klant de kuilfolie altijd op tijd in huis

“Excellent is het beste wat we hebben.

in 2013 45 jaar. De broers Bart en

heeft. Dit zorgt voor rust in zijn bedrijf.”

Het heeft een hoge treksterkte en een

Coen van Kuijk hebben het bedrijf

of kijk op www.agrifirm.com/kuilfolie.

Loonbedrijf Van Kuijk

prima kogelvalwaarde. Er komt steeds

in 2007 over­genomen van hun

Voldoende voorraad

meer vraag naar deze folie. Dat is ook

ouders. Het bedrijf telt in totaal

Coen van Kuijk: “Normaal gesproken

wel logisch. Er ligt ook voor een fiks

49 medewerkers.

willen we onze voorraden minimaliseren.

bedrag voer onder en dat moet

18

schakel in succes december 2012

Johan Ottens (r) legt Henk en Albert Manting (l) uit van welk deel van de suikerbiet Top Soil terrafert gemaakt wordt. >

Agrifirm Plant introduceert Top Soil terrafert

‘ Een bodemverbeteraar met ideale bemestende waarden’ Agrifirm Plant is vanaf begin november gestart met de verkoop van Top Soil terrafert,

jaarrond uitrijden. Wil je echter het

een nieuw hoogwaardig bemestingsproduct. Akkerbouwer Albert Manting uit

meeste resultaat uit de mineralen halen

Valthermond is enthousiast over het product.

dan past een voorjaarstoediening beter.”

Vervanging compost

Top Soil terrafert combineert de positieve

legio, aldus Ottens. “Het past eigenlijk

Top Soil terrafert kan ingezet worden ter

eigenschappen van een hoog gehalte

onder iedere teelt als basisbemesting.

vervanging van compost. Grote voor-

organische stof met die van minerale

Verschraling van de grond is hier in de

deel van het product is de verhouding

meststoffen. Het draagt bij aan een

Veen­koloniën een belangrijk thema.

organische stof - droge stof. Ottens:

weerbare bodem, een gezond gewas

Top Soil terrafert kan uitstekend ingezet

“Compost bestaat uit 700 kg droge

en hoge opbrengst en kwaliteit. De

worden om verschraling tegen te gaan

stof per ton. Van die 700 is maar een

organische stof in Top Soil terrafert ver-

en het organisch stof gehalte op peil te

derde organische stof. Top Soil terrafert

betert het vochtvasthoudend vermogen

houden.”

bestaat uit 275 kg droge stof per ton.

bodem. Daarnaast draagt het bij aan

Gunstig binnen wet

Ondanks het lage drogestofgehalte in

een actief bodemleven en opwaardering

Albert Manting heeft een akkerbouw­

Top Soil terrafert, geef je bijna net zo

van het organische stofgehalte.

bedrijf en een loonbedrijf in Valthermond.

veel organische stof per ton product

Op 70 hectare teelt hij aardappelen,

dan met compost.”

en de minerale bindingscapaciteit in de

Daarvan is ongeveer 80% organische stof.

Restproduct bietenpulp

bieten en granen. Hij is één van de eerste

Agrifirm Plant verkoopleider Johan

gebruikers van Top Soil terrafert. Hij

Ottens legt uit hoe het product gemaakt

gebruikt het product niet alleen komend

wordt: “Top Soil terrafert is een duur-

voorjaar als basisbemesting, maar gaat

zaam restproduct vanuit de bietenver-

het ook dit najaar nog inzetten om zijn

werking. De bietenpulp gaat in een

bemestingsruimte voor 2012 vol te

> verbetert vochtvasthoudend vermogen

fabriek van de SuikerUnie de biovergister

krijgen. Manting: “In september sprak

> verbetert minerale bindingscapaciteit

Top Soil terrafert: voordelen op een rij

in. Als reststroom ontstaat digestaat.

ik Johan voor het eerst over het product.

> draagt bij aan actief bodemleven

Dit wordt gescheiden in een vaste fractie

Ik was er enthousiast over. Toen bleek

> draagt bij aan opwaardering organische

en een dunne fractie. De dunne fractie

dat we, ondanks de extra aanvoer van

stof gehalte

wordt ingedampt en als concentraat over

organische mest in de stoppel, nog

> Het bevat 12 kg/ton stikstof, 3,7 kg/ton

de vaste fractie verdeeld. Het resultaat

ruimte over hadden. Johan stelde dit

fosfaat, 8,2 kg/ton kalium, 3,2 kg/ton

is een hele mooie bodemverbeteraar

product voor. Ottens vult hem aan:

magnesium en 4,5 kg/ton sulfaat.

met ideale bemestende waarden.”

“Omdat Top Soil terrafert onder de

> stikstof geldt voor 50 %

De mogelijkheden voor het gebruik zijn

overige meststoffen valt, mag je het

schakel in succes december 2012

19

plant

Samenwerking Agrifirm Plant en hyacintenbroeiers

‘ We hebben veel van elkaar geleerd’ Al jarenlang onderzoekt Klaas Troost, specialist bij Agrifirm Plant,

Energiewinst

de mogelijkheid van waterbroei van snijhyacinten. De laatste vier

Rob van Haaster uit Vijfhuizen is één

jaar met de hulp van vier hyacintenbroeiers die de waterbroei in

van de leden van de pilotgroep. Hij broeit zijn hyacinten op potgrond met

de praktijk testten. Deze samenwerking tussen Agrifirm Plant en

zand. “We willen graag overschakelen

kwekers leverde beide partijen veel nuttige informatie op.

naar waterbroei. Belangrijk hierbij is dat de kwaliteit en de houdbaarheid van de hyacint gewaarborgd blijft.

Klaas Troost startte rond 2004 met zijn

Agrifirm broeitray voor tulpen. Om deze

We verwachten dat waterbroei ons

onderzoek naar waterbroei van snij­

trays uitgebreid te kunnen testen scha-

energiewinst oplevert en grondstoffen

hyacinten. ‘Wat bij tulpen werkt, moet

kelde hij de hulp in van vier hyacinten­

bespaart. Met waterbroei kunnen

ook kunnen werken bij hyacinten’ was

broeiers. Troost: ”We hebben met

we een stuk duurzamer produceren.”

proeven ontdekt dat de meeste hyacint

“ Met waterbroei kunnen we een stuk duurzamer produceren.”

cultivars prima op de priktray gezet

Individueel vervolg

kunnen worden. Om te zien of het idee

De samenwerking in de pilotgroep

‘praktijkproof’ was, zochten we broeiers

beviel Van Haaster goed. “We hebben

die samen met ons de waterbroei wilden

de afgelopen jaren veel nieuwe infor-

testen. We zijn erg blij dat we deze

matie verzameld. Bijvoorbeeld dat

het uitgangspunt. Na proeven met

pilotgroep bij elkaar hebben gekregen.

er veel invloeden van buitenaf zijn

honingraten kwam Troost terecht bij de

We hebben veel van elkaar geleerd.”

die het broeiproces bepalen. De

20

schakel in succes december 2012

plant Hyacintenbroeier Rob Haaster (l) in gesprek met Agrifirm Plant specialist Klaas Troost.

>

Nuttige kennis

Niet alleen Van Haaster heeft veel van het project opgestoken, ook Agrifirm

Innovatiefonds beloont voorstel tulpenteler

heeft veel nieuwe informatie opgedaan. Troost: “We hebben geconsta-

Agrifirm Plant directeur Drees

teerd dat bemesting grote invloed

Beekman heeft onlangs tulpenteler

heeft op de bollen, afhankelijk of de

Niels Kreuk uit Andijk bezocht. Kreuk

broeier stalmest of compost gebruikt.

ontving namens het Wim Luijkx

De bol die de broeier gaat broeien,

Innovatiefonds een cheque van

maak je in het land. Tijdens de broei

€5.000 voor zijn innovatieve

kun je er weinig meer aan veranderen.

voorstel voor een duurzame teelt.

Er zijn grote verschillen in de wijze van broeien in de kassen, de temperatuur

Maatschap Kreuk produceert

in de kassen en of de broeier vloerver-

ongeveer 10 miljoen tulpen per jaar

warming of gewone verwarming ge-

en richt zich daarbij op kwaliteit en

bruikt. Als je weet wat het uiteindelijk

diversiteit. In 2011 bouwde de

op het hele traject uitmaakt, kun je

familie Kreuk een nieuwe kas voor

met deze verschillende factoren gaan

de broei van tulpen in drie lagen.

variëren. Dat is nuttige kennis, die we

Het hele teeltproces vindt plaats op

kunnen gebruiken.”

stromend water met volledige recirculatie. De kas is compleet

Broeitrays met bruggen

ingericht met LED-verlichting

Van Haaster gaat, begeleidt door

waarbij luchtaanzuiging van buiten

Troost, zeker door met de proeven.

voor een goed klimaat zorgt.

inwendige kwaliteit van de hyacint

Troost: “Het vorige model van de

De teelt kent veel minder lozingen

is zo divers dat het niet meevalt om

Agrifirm Plant broeitray gaf een te

naar het oppervlaktewater. In

bollen van elkaar te broeien. Het is

hoog uitvalspercentage. De hyacinten

combinatie met een aanmerkelijk

moeilijk om gericht resultaten te

vallen tijdens het oogsten om. Daarom

lager energieverbruik is deze aanpak

gaan we nu werken met broeitrays

beter voor het milieu, tegen lagere

met bruggen. We hopen dat de

kosten. Een prachtig voorbeeld hoe

hyacinten met de wortels onder de

duurzaam- en resultaatgericht

brug blijven hangen, zodat ze niet

ondernemen prima samen gaan!

“ Samen weet je altijd meer dan één.”

omvallen. Deze tray worden al succesvol ingezet bij tulpen, dus ik verwacht

ten niet als pilotgroep verder te gaan.

er veel van.” Van Haaster: “We blijven

Broeiers kunnen beter individueel

heel serieus bezig met de proeven,

verder gaan en proeven uitvoeren

zodat we op termijn om kunnen scha-

met hun eigen bollen.” Het voordeel

kelen. Het grootste probleem, dat van

van de samenwerking is duidelijk voor

verslijming van de wortels, hebben we

van Haaster. “Hetgeen dat we met

al opgelost. Nu nog het uitvalprobleem

elkaar boven water wilden krijgen,

aanpakken. Deze nieuwe tray met de

is gelukt, dat is het belangrijkste.

bruggen lijkt een goede oplossing.

En daarbij: samen weet je altijd meer

We zijn net begonnen. Of het effect

dan één.”

heeft? Dat weten we over 15 weken!”

Niels Kreuk (l) en Drees Beekman.

>

halen uit de proeven. Daarom is beslo-

schakel in succes december 2012

21

plant

Agrifirm Plant en Feed vertegenwoordigd

Winterlezingen Agrifirm Plant

Netwerken op BioVak 2013

In de maand januari en februari 2013 organiseert Agrifirm Plant

In januari 2013 vindt de BioVak plaats.

sector of de individuele biologische

gewasbeschermingsbijeenkomsten.

De hele keten presenteert zich op deze

akkerbouwer of veeteler.

Op deze avonden praten wij u bij

beurs. Natuurlijk zijn alle biologische

over de laatste resultaten die volgen

sectoren van Agrifirm Plant en Agrifirm

thema’s

uit het onderzoek van Agrifirm Plant.

Feed hier vertegenwoordigd.

> ‘Voldoet ú nog aan de bemestingsnorm in 2013?’

Onderwerpen die onder andere aan

De ontwikkelingen in de biologische

bod komen zijn: Phytophthora,

sector gaan snel. In gesprek gaan met u

ritnaalden en virus in aardappelen

over actuele en overkoepelende thema’s

en ziektebestrijding in granen. De

praten vinden we belangrijk. Daarom

bijeenkomsten zijn speciaal voor

bieden we in een speciale netwerk-

klanten van Agrifirm Plant, u ontvangt

ruimte gedurende de twee beursdagen

hiervoor een persoonlijke uitnodiging.

voor alle sectoren workshops aan. De

> ‘Ik wil van Agrifirm Plant een oplossing voor…’ > Voer uit de regio, mogelijkheden en saldo’s > Optimalisatie van voeropname en productie

workshops zijn er op gericht om kennis

Zie voor meer informatie:

Zie voor alle data en adresgegevens:

met u te delen. De onderwerpen zijn

www.agrifirm.com/biovak.

www.agrifirm.com/plant, kies agenda.

divers zowel interessant voor de gehele

Agrifirm bodywarmers Als teken van betrokkenheid biedt

kwaliteit. Dat maakt de bodywarmer

Agrifirm haar trouwe klanten een

makkelijk draagbaar onder verschillende

mooie Agrifirm-bodywarmer aan.

omstandigheden. U kon de bodywarmer

Via MijnAgrifirm.com kunt u zelf een

vanaf begin oktober bestellen via een

bodywarmer bestellen met het kaartje

aparte bestelmodule. De toegang

dat u van uw specialist ontving.

daartoe kreeg u via uw Agrifirm specialist, in de vorm van een handig

22

schakel in succes december 2012

De bodywarmers zijn in dames- en

sleuteletui met daarin een korte bestel-

heren modellen verkrijgbaar, met een

handleiding. De bestelde bodywarmer

moderne uitstraling en van goede

wordt bij u thuis afgeleverd.

feed

Gezond resultaat met Agrifirm Feed De basis voor een goede productie en gezonde koeien is de voeding rond droogstand en afkalven (100-dagenaanpak) en een opfok die is gericht op robuuste vaarzen die op 24 maanden kalven (OPFOK24).

Onze specialisten Rundveehouderij adviseren de melkveehouder hierover,

Maïsras belangrijk, maar bodem vormt de basis

ondersteund door adviesinstrumenten als Melk­Navigator en de GezondheidsIndex.

DE PRAKTIJK BEWIJST

Agrifirm-klanten vergeleken met De nieuwe cijfers van de Nederlandse rassenlijst voor snij- en korrelmaïs zijn bekend.

niet-Agrifirm-klanten:

Belangrijke informatie om het maïsras te kiezen dat past bij u en uw bedrijf. Het

> extra melk +365 kg

voorkeurspakket maïsrassen van Agrifirm Feed bevat de top van de Nederlandse

> extra eiwit +14 kg

rassenlijst.

> extra vet +19 kg > € 150 extra per koe per jaar

Veel belangrijker dan de maïsrassenkeuze

produceert de melkveehouder meer uit

is een goede bodemgezondheid en pas-

eigen ruwvoer.

(bron: CRV/Agrifirm Focus Melkvee)

sende bemesting. Een gezonde bodem vormt de basis voor een hoge ruwvoer-

Optimaal bemesten

productie van gewenste kwaliteit. Bekijk

Het is belangrijk de bemesting van

de bodemanalyses kritisch, onder andere

maïs af te stemmen op de onttrekking

op de zuurtegraad (pH). Een te lage pH

van het gewas. De gebruiksruimte aan

belemmert het vrijkomen van belangrijke

elementen stikstof (N) en fosfaat

groei-elementen zoals stikstof, fosfaat

(P2O5) liggen vast vanuit de mest­

en kalium (NPK-elementen). Blijkt de

wetgeving. Maïs heeft echter ook

zuurtegraad te laag, bekalk het maïsland

een duidelijke behoefte aan kalium (K)

dan voor het bemesten.

en zwavel (S). Dit zijn elementen die zonder beperkingen bemest mogen

Meer uit eigen ruwvoer

worden en van wezenlijk belang zijn

De opbrengst van snijmaïs hoeft slechts

voor een goede maïsopbrengst.

twee procent toe te nemen om de kosten

Analyseer drijfmest op de NPK-

van een gemiddelde kalkgift te compen-

elementen en kies voor een passende

seren, terwijl hiermee in de praktijk de

rijenbemesting. Extra kalium kan

opbrengst van snijmaïs vaak wordt

eenvoudig na de inzaai van maïs

verhoogd tot wel vijftien procent. Zo

toegediend worden.

schakel in succes december 2012

23

feed

Gezondheid en productie voorop

Minder klauwproblemen dankzij totaalaanpak Pierre en Maddy Meulepas melken ongeveer 100 koeien in hun nieuwe stal in Gemert (N-B), die afgelopen voorjaar in gebruik werd genomen. In de voorafgaande jaren stonden vader en zoon voor de uitdaging om, in een te volle stal, toch de hoge productie vast te houden. Met volop aandacht voor de gezondheid van de koeien is dat gelukt.

Het rollend jaargemiddelde op het

Kritische blik

gebruikte daarvoor de GezondheidsIndex

bedrijf ligt boven de 10.000 kilogram

Ondanks de nieuwbouwplannen,

in zijn voerberekeningsprogramma.

melk. Dat vraagt veel van de koeien,

besloten vader en zoon kritisch te kijken

“Het programma rekent de invloed van

zeker als de omstandigheden niet

naar de bestaande stal en het rantsoen.

aanpassingen op de gezondheidsindex

optimaal zijn. “Te veel eigenlijk”, denkt

“We hebben geprobeerd de omstandig-

door. Voldoende structuur is bijvoor-

vader Pierre. “De koeien zijn topatleten,

heden zonder grote investeringen

beeld belangrijk om bevangenheid te

dan moeten de omstandigheden ook

zoveel mogelijk te verbeteren. Door

voorkomen, en ook met organisch

top zijn. In de oude stal was dat niet zo,

bijvoorbeeld een box weg te halen

gebonden mineralen kun je bijsturen.

de stal was overbezet door de geplande

ontstond er meer bewegingsruimte.

Het bleek dat we de klauwindex

nieuwbouw. Dat zagen we vooral terug

Een nieuwe ventilator zorgde voor een

met 5 punten konden verhogen met

in de klauwgezondheid.” Er kwamen te

beter klimaat, waardoor de voeropname

DairyFit® Klauw Vitaal met extra

veel klauwproblemen voor en dat vroeg

en gezondheid direct verbeterden.

Biotine en levende gisten.

veel tijd en energie tussen de halfjaar-

Daarnaast hebben we samen met onze

lijkse bekapbeurten door. Bovendien

specialist Rundveehouderij Leon van Lent

Totaalplaatje

ging het ten koste van de algehele

gekeken hoe we het rantsoen konden

In de zomer van 2011 is het rantsoen

gezondheid van de koeien.

aanpassen”, vertelt Maddy. Van Lent

aangepast. In combinatie met de

24

schakel in succes december 2012

feed

< Pierre (l) en Maddy (m) Meulepas bespreken de klauwgezondheid van hun koeien met Agrifirm Feed specialist Leon van Lent.

“Voeding, management, klauwverzor-

Dat verlaagt de drempel om klauwpro-

ging. Het gaat om het totaalplaatje.”

blemen aan te pakken, ik merk dat ik er

Dat blijkt ook in de praktijk: sinds de

nu veel eerder bij ben. Als ik een kreupele

nieuwe stal in gebruik is genomen, kon

koe zie, kan ik direct aan de slag. Je hebt

DairyFit® Klauw Vitaal vervangen worden

er ook veel meer gevoel bij als je het

door DairyFit® Immuun Vitaal Np, wat

altijd zelf doet, dan wanneer de bekap-

de algehele weerstand ondersteunt.

per een paar keer per jaar komt. Ik houd nu ook per koe bij wat ik heb gedaan en

Nieuwe stal

wat me opvalt.” Daardoor ziet Maddy

“De gezondheid was eigenlijk meteen

duidelijk het verschil met de oude

beter”, vertelt Pierre. “Natuurlijk was

situatie. “Er zijn minder klauwproblemen

het even wennen voor onszelf en voor

en de klauwkwaliteit is beter. We

de koeien, zeker omdat we voor het

hadden wel wat last van Mortellaro,

eerst met een robot melken. Het

daar hebben we voetbaden voor inge-

celgetal steeg daardoor eerst even en

voerd. Al met al loopt eigenlijk alles

de vruchtbaarheid werd eerst minder

beter en werkt het prettiger.”

voordat het beter werd, maar de uier- en klauwgezondheid waren meteen een

Totaalplaatje

stuk beter. De productie steeg zelfs, we

Voor Van Lent bevestigt dit, dat het om

hebben de koeien echt moeten remmen.”

het totaalplaatje draait. “Voeding is

Een belangrijke verandering voor de

heel belangrijk, ook om bij te sturen en

managementmaatregelen zorgde het

klauwgezondheid is de dichte vloer met

te optimaliseren, maar de omstandig-

inderdaad voor een afname van het

mestschuif, die altijd mooi schoon en

heden zijn daarbij bepalend. Pierre en

aantal klauwproblemen. Maddy: “Dat

vlak is. Bovendien is de stal één grote,

Maddy hebben nu de klauwgezondheid

is moeilijk in cijfers aan te tonen, maar

open ruimte met zo min mogelijk

goed onder controle. De Gezondheids-

we zagen zelf duidelijk verbetering. Dat

obstakels, zodat er vrij koeverkeer

Index-klauw helpt, om per rantsoen de

bleek ook wel uit de productie. Over

mogelijk is, ook als de stal vol staat.

index te beoordelen en niets aan het

het afgelopen jaar is de gemiddelde

toeval over te laten.” Het evenwicht

jaarproductie met bijna 1.000 kilo

Bekappen

tussen gezondheid en productie is een

gestegen, terwijl we de helft van die

“Het bekappen doe ik nu ook zelf”,

belangrijk gegeven voor de melkvee-

tijd nog in de oude stal molken.”

vertelt Maddy. “We hebben in de nieuwe

houders. De nieuwe stal is daarop

Volgens Van Lent maakt het geheel

stal een vaste bekapbox gemaakt, waar-

ingericht. Behalve de bekapbox is er

aan maatregelen het verschil.

door je ook makkelijk alleen kunt werken.

bijvoorbeeld ook een aparte ruimte voor de droge koeien, zodat die een apart rantsoen kunnen krijgen volgens de 100-dagenaanpak. Het afkalven en de

Bedrijfsgegevens

opstart van de lactatie verlopen daar-

Melkveehouderij Meulepas

ker zijn en de productie stabieler. Pierre:

> 115 koeien, waarvan 100

“Uiteindelijk willen we de 200 ligplaatsen

aan de melk

mee soepeler, waardoor de koeien ster-

helemaal benutten, maar daar hebben

> 40 ha gras- en maïsland

we geen haast mee. De productie en de

> 13 ha tuin- en akkerbouw

gezondheid staan voorop en daar is altijd ruimte voor verbetering.”

schakel in succes december 2012

25

Agrifirm Feed Zwolle Experience druk bezocht Ruim 220 varkenshouders bezochten vrijdag 23 november de ‘Agrifirm Feed Zwolle Experience’ op de productielocatie van Agrifirm Feed in Zwolle. Bezoekers konden de innovatieve kracht van Air Line® ervaren, tijdens een seminar en rondleidingen in de fabriek. De reacties waren zeer enthousiast.

Investering productielocatie Zwolle: Air Line®-voer landelijk leverbaar

Aanleiding voor het event was een investering in de fabriek in Zwolle. Agrifirm heeft de fabriek – waar varkensvoer wordt geproduceerd – vernieuwd en uitgebreid met een Air Line®-machine. Het Air Line®-voer werd voorheen alleen in Veghel (en eerder in Maasbracht) geproduceerd. De nieuwe installatie betekent niet alleen een uitbreiding van de productiecapaciteit, maar ook dat het voer nu voor varkenshouders in heel Nederland beschikbaar komt.

Meer weten over de Agrifirm Feed Zwolle Experience of over de voordelen van Air Line-voer?

Kijk op www.agrifirmfeedzwolleexperience.com

26

schakel in succes december 2012

feed

Seminar met André Kuipers en rondleiding door de fabriek De Agrifirm Feed Zwolle Experience startte ’s ochtends met een seminar ‘Ervaar de innovatie die Air Line® heet’. ’s Middags was er gelegenheid voor een rondleiding door de fabriek, onder leiding van een specialist. Het innovatieproces van Air Line® werd aan de hand van proeven duidelijk gemaakt.

Ton Loman, voorzitter hoofddirectie Agrifirm Innovatie- en duurzaamheidsstrategie moet rendement opleveren “De investering op productielocatie Zwolle is een voorbeeld van de wijze waarop de innovatie- en duurzaamheidsstrategie van Agrifirm invulling krijgt. Agrifirm is volop bezig met het investeren in de toekomst. Daarbij gaat het om een bedrag van € 150 miljoen euro dat we in de jaren 2011 tot en met 2013 hebben gereserveerd om onze productielocaties in Nederland, Europa en China uit te breiden of nieuwe locaties te openen. Dat het bedrijf groeiende is, zorgt voor een hoger Ledenvoordeel voor de leden van coöperatie Agrifirm. Onze innovatiestrategie moet rendement opleveren voor onze klanten en leden.”

Bert Fierkens, sectormanager Varkens Agrifirm Feed Door investering in Zwolle is Air Line®-voer nu landelijk leverbaar “De Air Line®-machine in Zwolle kan ca. 100.000 ton voer per jaar produceren. Eenzelfde soort machine staat op onze productielocatie in Veghel. Vanuit deze twee locaties kunnen we nu varkenhouders in heel Nederland van Air Line®-voer voorzien. De Air Line®machine werkt als een snelkookpan. Het zorgt voor varkensvoer met een luchtige structuur en betere verteerbaarheid (tot wel 6 procent). Het resultaat is een hogere groei bij vleesvarkens.

Daarnaast blijkt uit cijfers van Agrovision dat varkenshouders met Air Line®-Lactovoer één big extra per zeug kunnen realiseren.”

André Kuipers, astronaut Een ‘Air Line-experience’, maar dan anders Hoofdgast André Kuipers belichtte het thema ‘Air Line’ op geheel eigen wijze. Hoe bereidt een astronaut zich voor op een ruimtereis?

Wat waren zijn ervaringen tijdens de expeditie? En hoe ziet onze planeet eruit, gezien vanuit de ruimte? André Kuipers deelde zijn belevenissen en sloot het seminar af met spectaculaire filmpjes en beelden vanuit zijn ‘Air Line Experience’.

schakel in succes december 2012

27

‘ Goede biggen is het allerbelangrijkst’

Sterkere biggen door later spenen <

Arjan Krijgsman in de kraamstal, bij biggen die bijna 3,5 week oud zijn.

Arjan en Hennie Krijgsman spenen hun biggen op een gemiddelde

Arjan: “Tot een jaar geleden speenden

leeftijd van 24 dagen. Om dat te bereiken verschuiven ze iedere

we op gemiddeld 21 dagen leeftijd.

17 weken het speenmoment van maandag naar donderdag of

Om te voorkomen dat we jonger zouden spenen, speenden we wel

van donderdag naar de maandag er op. Dit verspringend spenen

tot 3 keer per week. Nu zitten we op

zorgt voor sterkere biggen en vermindert de speendip.

24 dagen, dit is merkbaar beter voor de biggen en het werken is meer georganiseerd.”

Arjan en Hennie Krijgsman hebben in

Goede big

Markelo (Ov.) een bedrijf met 400 zeugen,

“Een goede big vinden we eigenlijk het

Drie dagen extra

in groepshuisvesting met voerstations.

allerbelangrijkste. Belangrijker nog dan

Agrifirm Feed specialist Varkenshouderij

Ze doen het werk op het bedrijf samen,

het aantal biggen”, vertelt Arjan. “We

Luit Meijer bevestigt dat. “Op drie weken

bijgestaan door de ouders van Arjan.

willen een big produceren waar de

zijn de biggen eigenlijk nog erg jong en

In de afgelopen anderhalf jaar voerden

vleesvarkenshouder blij mee is en goed

hebben ze nog maar nauwelijks vast

de ondernemers de nodige aanpassin-

mee kan draaien.” De varkenshouders

voer opgenomen. De speendip is dan

gen in de bedrijfsvoering door, met als

zijn er van overtuigd dat de speendip

veel groter dan als ze een paar dagen

belangrijkste doel om de kwaliteit van

een belangrijke invloed heeft op de

ouder zijn. Op 24 dagen zijn de biggen

de biggen verder te verbeteren. Het

uiteindelijke kwaliteit van de big en

wel zes tot acht ons zwaarder dan op

verschuiven van het speenmoment

proberen die met management en

21 dagen en nemen ze veel makkelijker

speelt daar een belangrijke rol in.

voeding zoveel mogelijk te voorkomen.

voer op.” Door iedere 17 weken het

28

schakel in succes december 2012

feed

uitval in de biggenstal en gebruiken

dagen nog eens per dag een papje

ook minder antibiotica, vooral doordat

bijgevoerd. Hennie: “We willen de

er minder streptokokkenproblemen

biggen verwennen, zodat ze zoveel

zijn”, licht Arjan toe. “Doordat de

mogelijk opnemen en ze daarnaast

biggen minder last van een speendip

alvast wennen aan vast voer. De

hebben zitten ze ook beter in hun vel,

overgang na het spenen is dan veel

waardoor we bijvoorbeeld veel minder

geleidelijker, zeker nu ze wat ouder

last hebben van oorbijten.” Hij bena-

zijn bij het spenen. Het hangt allemaal

drukt echter dat de speenleeftijd niet

met elkaar samen.”

de enige factor hoeft te zijn. De varkenshouders zoeken steeds naar

Piétrain

manieren om een nog betere big te

Sinds vorig jaar worden de zeugen ook

produceren en voerden in de afgelopen

geënt tegen Abortus Blauw en stapten

anderhalf jaar dan ook verschillende

de varkenshouders over van een Topigs

aanpassingen door.

20 x Tempo kruising naar een combinatie van een Topigs 50 zeug met een Piétrain

“ Door het verspringend spenen hebben de biggen drie dagen extra bij de zeug.”

beer. “Zo hopen we sterkere en meer vleestypische biggen te produceren”, legt Arjan uit. “Piétrains zijn natuurlijk wel gevoelig en juist daarom is het misschien ook wel belangrijk dat ze een paar dagen extra bij de zeug hebben.” Door die drie dagen extra

Bijvoeren

kunnen de biggen bovendien langer

Tegelijkertijd met het later spenen,

profiteren van het bijvoeren in de

is Hennie begonnen met intensief

kraamstal. “Hennie en Arjan hebben

bijvoeren in de kraamstal. “Daar begin

daar heel intensief op ingezet en dat

speenmoment te veranderen van

ik al mee op een dag of drie”, vertelt ze.

betaalt zich terug”, denkt Luit Meijer.

maandag naar donderdag, of van

“Eerst krijgen ze melk, daarna een papje

“Het later spenen is dan ook zeker niet

donderdag naar de maandag er op,

en in de laatste dagen droogvoer.

de enige factor, maar ik denk wel dat

kan de speenleeftijd verhoogd worden

De laatste tijd geven we zelfs al het

het cruciaal is. Hennie en Arjan kunnen

zonder dat er meer kraamhokken nodig

speenvoer wat ze in de biggenstal

nu gewoon hele mooie, onbesproken

zijn. Meijer: “Als je drie dagen later

krijgen, zodat ze daar aan kunnen

biggen afleveren waar nauwelijks iets

speent zijn de zeugen ook drie dagen

wennen.” Ook in de biggenstal krijgen

op aan te merken is, en daar was het

later berig en schuift dus alles drie

de pas gespeende biggen de eerste

om te doen.”

dagen op. Zo win je dus drie extra zoogdagen voor de biggen. Het betekent natuurlijk wel dat het hele werkritme opschuift, dat moet wel

Bedrijfsgegevens

passen in het management.”

Maatschap Krijgsman Minder uitval

> 400 zeugen

Dat die drie dagen een groot verschil

> 13 ha maïsteelt

kunnen maken zien Arjan en Hennie

> 29 biggen per zeug per jaar

duidelijk in de stal. “De sterfte is duidelijk gezakt, die ligt wel 1,5 procent lager. We zitten nu onder de 1 procent <

Arjan (m) en Hennie Krijgsman in de biggenstal, met Agrifirm Feed specialist Luit Meijer (l).

schakel in succes december 2012

29

feed

capaciteit van de fabriek wordt nu beter benut en het transport is voordeliger.

We zitten op maar een uur rijden van Eindhoven en Breda”, legt directeur Adrie Brands uit.

Kwaliteit

De kwaliteit van het voer is gelijk aan die van de Nederlandse fabrieken.

Van Broeck: “We hebben een moderne fabriek, gebouwd in de jaren negentig, waarin constant wordt geïnvesteerd om de hoogste kwaliteit te garanderen.

Daardoor hebben we de modernste

Agrifirm Belgium specialist in legpluimveevoer

apparatuur, waarmee we bijvoorbeeld een heel constante structuur kunnen produceren.” De voeders en de fabriek

Synergievoordeel door samenwerking

moeten uiteraard aan dezelfde kwaliteits- en veiligheidseisen voldoen als de Nederlandse fabrieken. Ook de productiewijze en de grondstoffen zijn gelijk. Dat geldt ook voor de receptuur, die exact hetzelfde is als in de fabrieken

Sinds kort worden Nederlandse klanten van Agrifirm Feed voorzien van pluimveevoer

in Wanssum en Meppel.

uit de fabriek van Agrifirm Belgium in Grobbendonk. Dit levert belangrijke efficiëntie­ voordelen op.

geen verschil

Om te zorgen dat er geen verschil is Agrifirm Feed en Agrifirm Belgium

Specialisatie

tussen het voer uit de verschillende

werken nauw samen op gebieden waar

“Wij zijn van origine een producent

fabrieken, heeft Agrifirm Belgium

dat synergievoordeel oplevert. Agrifirm

van legpluimveevoer”, vertelt Koen

de instellingen van de machines aan­

Belgium verkoopt bijvoorbeeld al jaren

van Broeck, commercieel manager van

gepast op die in Nederland. “In eerste

rundveevoer dat in Oss geproduceerd

Agrifirm Belgium. “Later zijn we ook

instantie stond de maalfijnheid van

is. Onlangs heeft Agrifirm Feed twee

andere voersoorten gaan produceren,

de machines anders afgesteld, waar-

fabrieken in Nederland gesloten en in

maar onze specialisatie is nog altijd leg-

door de structuur verschilde. Inmiddels

de andere fabrieken geïnvesteerd om

pluimvee.” Het legpluimveevoer is 60

hebben we de machines zo afgesteld

de productie te optimaliseren en zoveel

procent van de omzet van Agrifirm

dat het voer exact hetzelfde is als in de

mogelijk te specialiseren. Daarbij is ook

Belgium en het bedrijf is marktleider in

Nederlandse fabrieken”, vertelt Brands.

over de grens gekeken. Sinds kort wordt

de Belgische legsector. Het lag dan ook

De samen­werking is al met al een

het legpluimveevoer voor de Nederlandse

voor de hand om juist dit voer in België

voorbeeld van synergie die voor een

markt geproduceerd in drie fabrieken:

te produceren. Productie in België heeft

duidelijke verbetering van de kostprijs-

Meppel, Wanssum en Grobbendonk.

bovendien efficiëntievoordelen. “De

efficiency zorgt.

30

schakel in succes december 2012

feed Johan Laarman >

Vleeskuikenhouder wil openheid geven

Investeren in imago met zichtstal Vleeskuikenhouder Johan Laarman greep de bouw van zijn nieuwe stal aan om een

en veel begrip als we uitlegden hoe

zichtstal te realiseren. Hij hoopt daarmee een positieve bijdrage te leveren aan het

vleeskuikens gehouden worden. Dat

imago van de sector.

wilden we breder uitdragen. De zicht­ stal zien we als een investering in de

De zichtstal biedt bezoekers uitzicht

kalkoenen, maar gezondheidsproblemen

sector.” Openheid en eerlijkheid staan

op ruim 30.000 vleeskuikens. Posters

en de afhankelijkheid van Duitse slachte­

daarbij centraal. Laarman wil een reëel

en informatiematerialen geven uitleg

rijen deden hen besluiten over te stappen

beeld geven, daarom is de zichtstal de

over de Nederlandse vleeskuiken­

naar vleeskuikens. Naast het pluimvee-

gehele ronde geopend.

houderij. “De informatie waar mensen

bedrijf heeft Laarman, die eerder als

normaal mee in aanraking komen is

poelier werkte, een winkel waar hij kip,

Goed verhaal

veel te gekleurd. Ik wil bezoekers laten

kalkoen en, in het seizoen, wild verkoopt.

“Je moet het niet mooier maken dan het is. Het is wel belangrijk om een goed

zien hoe het werkelijk is, zodat ze zelf een mening kunnen vormen”, legt

Positieve reacties

verhaal te hebben. Duurzaam produceren

Laarman uit.

De winkel speelde een belangrijke rol

gaat vaak samen met wat goed is voor

in de keuze voor een zichtstal. “Klanten

het bedrijf.” Diergezondheid zorgt

Winkel

vragen heel vaak hoe de kuikens gehou-

bijvoorbeeld voor zowel een beter

Laarman heeft samen met zijn vrouw

den worden. We lieten ze dan eerder

resultaat als voor een laag antibiotica-

Alida een bedrijf met 140.000 vlees­

een kijkje nemen vanuit het voerhok

gebruik. Behalve zorgvuldig afgestemde

kuikens in het Drentse Ruinen. Vader

en dan bleek dat mensen echt een heel

voeding, met voldoende vitaminen en

Wim helpt mee op het bedrijf. Tot vijf

vertekend beeld hadden. We kregen

mineralen, speelt het klimaat daar een

jaar geleden hielden de pluimveehouders

eigenlijk alleen maar positieve reacties

belangrijke rol in. Warmtewisselaars, indirect gestookte gasheaters en een CO2-meter dragen bij aan een optimaal

Johan Laarman en Agrifirm Feed specialist Maarten Rupert in de zichtstal.

klimaat, lager energiegebruik en minder ammoniakuitstoot. “Duurzaamheid en rendement versterken elkaar. Dat geldt ook voor de zichtstal. Die ondersteunt onze winkel en andersom. Het moet ook commercieel werken, het één kan niet zonder het ander. Ik ben er van overtuigd dat openheid en een goed imago zich direct en indirect terug­betaalt.”

schakel in succes december 2012

31

“ De samenwerking met Wilco en Lutien is echt een samenspel.

Ieder op hun eigen vakgebied hebben ze veel kennis en ze zijn altijd bereid om mee te denken.”

Conrad Corts biologisch pluimveehouder in Havelte

“Conrad is een ondernemer die altijd een stapje verder wil en zelf veel verstand van kippen en voeding heeft. Samen kunnen we hem het maatwerk bieden waar hij om vraagt.”

Wilco Wijlhuizen specialist Legpluimvee bij Agrifirm Feed Lutien Groeneveld nutritionist Legpluimvee bij Agrifirm Feed

Samenspel Conrad Corts (l) begon in 2005, samen met zijn vrouw Nicky, een biologisch legpluimveebedrijf. Inmiddels hebben ze 12.000 hennen en 9 hectare grond. Conrad mengt zijn voer zelf, met een groot aandeel enkelvoudige grondstoffen. Dat vraagt om een zorgvuldige afstemming van het kernvoer. De nutritionele kennis die Conrad eerder opdeed als pluimveespecialist bij Agrifirm komt hem daarbij goed van pas, maar als het ook zijn pet te boven gaat kan hij altijd terecht bij Lutien Groeneveld (m). Zij Wilco Wijlhuizen (r). Zo zorgen ze er in een samenspel van pluimveehouder, specialist en nutritionist voor dat het bedrijf steeds een stapje verder komt.

colofon

schakel in succes is het klantenblad van Agrifirm en verschijnt 6 keer per jaar. Redactie Afdeling Communicatie Agrifirm (communicatie@agrifirm.com) Fotografie Marten Aukes, Marcel Bekken, Albert Brunsting, Jacob Melissen, Lex Salverda, Carla Scholten Linde en Agrifirm Concept en realisatie JEEN bureau voor communicatie Drukwerk Ten Brink, Meppel

ISSN 2211-5811

begeleidt hem in de nutritionele vraagstukken. Voor praktische en managementtechnische zaken overlegt Conrad met specialist